Embed Size (px)
DESCRIPTION
E ticaret sektörü ve öngörülerim
Citation preview
E-Ticaret SektörüGoogle Trends ile
Yaşananları Değerlendirme ve Öngörüler
- Büyümeyi Doğru Yönetim- Görülmeyen Gerçekler
15 Aralık 2013Hakan Yalçın
E-Ticaret Sektörü ve Öngörülerim• Bu sunumda , bloğum olan hakanyalcin.net te bir çok kez bahis
ettiğim e-ticaret sektörünün gerçeklerini , Google Trends grafikleri, kendi bilgim ve finansal gerçekler ile birleştirerek anlatmaya çaba göstereceğim.
• Bu sunum ile birlikte , önce yada sonra bloğumu da okursanız çok daha anlamlı ve faydalı olacaktır.
• Mart 2013 ‘ deki yazım değerli çünkü orada Google Trends kullanarak yaptığım öngörü bulunuyor : http://www.hakanyalcin.net/mart-2012-agustos-2012-e-ticaret/
Google Trends• Google Trends : Google da aranan bir kelimenin periyodik ilgi
haritasını , bizlere sunar .
• Grafikteki sayılar• Grafikteki sayılar, belli bir terim için kaç arama yapıldığını, zaman
içinde Google'da yapılan aramaların toplam sayısıyla karşılaştırarak gösterir. Bu sayılar mutlak arama hacmi rakamlarını yansıtmaz; çünkü veriler normalleştirilerek 0'dan 100'e kadar bir ölçek üzerinde sunulmaktadır. Grafikteki her nokta en yüksek noktaya veya 100'e bölünür. Elimizde yeterli veri yoksa 0 ile gösterilir.
Başlayalım O halde…E-Ticaret Sitelerinin Hallerini Google Trends Grafikleri ile Yorumlamaya
Çalışacağız.
Hava Durumu Gibi Düşünebilirsiniz ; kesin olmayabilir ama yağmayacak da değil !
2004 Şubat – 2013 Aralık
Hepsiburada nın genel ortalaması 70 birim ve
iniş çıkışlar çok kabullenilebilir.
Yılbaşı alışverişi sebebi ile 2013 aralık ayının ortalamanın üzerine çıktığını görüyoruz.
8676
65
Yıllar içerisinde Hepsiburada nın google
da aranma oranlarını görüyoruz.
Hepsiburada• Hepsiburada.com ‘ u örnek alalım . 2004 senesi ile 2013 seneleri arasında
yaklaşık 70 birimlik bir ortalama ile google ‘ da arandığını görmekteyiz.
Bu sunumda ne yapacağımızı anlamak açısından örneklendirmek gerekir ise ; Herhangi bir ay, diyelim ki 2012 yazında, 3 ay boyunca geçmişe dönük 10 yılın ortalamasından 4 kat fazla google’da aransın .
• Yani 2011 – 2012 aralığında ayda ortalama Google’ da 2milyon kişi hepsiburada’yı arıyor ise 2012 yazında bu oranın 8milyon olduğunu düşünelim . Bu 3 ay %100 ü görmesi demek internet üzerinden ticaret yapan bir işletme olması sebebi ile satışlarının da aynı şekilde artması demektir.
Hepsiburada.com ‘ u örnek alalım . 2004 senesi ile 2013 seneleri arasında yaklaşık %70 lik bir ortalama ile google ‘ da arandıgını görmekteyiz.
Herhangi bir ay, diyelim ki 2012 yazında, 3 ay boyunca geçmişe dönük 10 yılın ortalamasından 4 kat fazla aransın .
Yani 2011 – 2012 aralıgında ayda ortalama Google’ da 2milyon kişi hepsiburada yı arıyor ise 2012 yazında bu oranın 8milyon oldugunu düşünelim , bu 3 ay %100 ü görmesi ve internet üzerinden ticaret yapan bir işletme olması sebebi ile satışlarının da aynı şekilde artmasını saglayacaktır.
Yılbaşı alışverişi sebebi ile 2013 aralık ayının ortalamanın üzerine çıktığını görüyoruz.
Artan Ciro = Artan Maliyet
Dünyada ki her şirkette iş hacmi artarsa maliyetlerde artar bir e-ticaret sitesinde de siparişler artınca ki aslında buda bir maliyetin çıktısıdır ; reklam maliyetinin .
- Satın alma ekibi- Dijital pazarlama ekibi- Müşteri hizmetleri- Depo ekibi- Kategori yöneticileri- Yazılım ekibi
Bir e-ticaret şirketinin de 50 kişi çalıştırdığınız maaş maliyeti ile offline mağazacılık sektöründe 150 kişi çalıştırabilirsiniz.
Departmanlarda ki çalışan ihtiyaç sayısı da doğru orantılı olarak artacaktır
Hepsiburada.com ‘ u örnek alalım . 2004 senesi ile 2013 seneleri arasında yaklaşık %70 lik bir ortalama ile google ‘ da arandıgını görmekteyiz.
Herhangi bir ay, diyelim ki 2012 yazında, 3 ay boyunca geçmişe dönük 10 yılın ortalamasından 4 kat fazla aransın .
Yani 2011 – 2012 aralıgında ayda ortalama Google’ da 2milyon kişi hepsiburada yı arıyor ise 2012 yazında bu oranın 8milyon oldugunu düşünelim , bu 3 ay %100 ü görmesi ve internet üzerinden ticaret yapan bir işletme olması sebebi ile satışlarının da aynı şekilde artmasını saglayacaktır.
Hepsiburada ; Doğan Holding bünyesinde olmanın gücü ve tecrübesi ile büyümeyi doğru
yönetmeyi biliyor .
Ayrıca 10 yıllık süreçte optimumu koruyarak büyüyor . Karlılık oranlarını da unutmamak lazım
!
Pahalı sattığı ürünlerde dahi güven faktörü ile tercih edilebiliyor.
Diğerleri
• 10 Yıllık değiller• İlk değiller• Tecrübeli değiller• Karlılık oranları düşük• Yatırım almadılar ise paraları yok• Büyümeyi nasıl yöneteceklerini bilmiyorlar• Modern çağın gereklerini iyi uygularken geleneksel litaratürden bir
haberler.• 1930 doğumlu babaannemi tanımıyorlar ona göre para işten değil
dişten artar !
Sepetteki doğrulardan belirli
bir oranı karşılayabilen
girişimler doğru yoldalar !
Güçlüler• Sabancı Holding ‘ in Kliksa‘sı• Boyner Holding ‘ in Morhipo‘su• Doğan Holding ‘ in Hepsiburada’sı• Doğuş Holding ‘ in N11 ‘ i …
İki Taraf1. Bilgeler : Modern çağın ihtiyaçlarını bilenler
ve görenler .2. Güçlüler : Bu değirmenlerin nasıl döneceğini
hepsinden iyi bilenler .
• Değirmenin nasıl döneceğini bilenler modern çağın bilgelerine kafa tutmaya hazır ama modern çağın bilgeleri değirmenin nasıl döneceğini öğrenmek ile meşguller.
• İşte bu zaman aralığı , öğrenerek büyümeye , yetmeyecek kadar yoğun akıyor ve hastalanıp yok oluyorlar. Yada …
Sonlanacak Bazı Girişimleri , Google Trends Bizlere Söylemiş miydi ?
2010 Agustos – 2013 Agustos
• 2010 Senesinde kurulan Private Shopping ‘ ler den ve ilklerden bir tanesi olan Vipdukkan.com ‘ u hep birlikte inceleyelim.
• Bu sunumu düz mantık üzerine kurguladım ; özel doğru yada yanlışlar bizi her zaman genel doğru yada yanlışlara götürmeyebilir.
• Burada amacımız gerçekleşene farklı bir pencereden bakmayı denemek.
2010 Ağustos – 2013 Ağustos2010 Ağustps ayında kurulan
vipdukkan.com 1,5 senede yani Kasım 2011 ‘ e kadar büyüyor ; e-ticaret in herkese kurduğu tuzağa düşüyor bir parmak bal ile rüyaya
dalıyor.
Ve elbette artan ciro ile maliyetler de artıyor ! Peki
gidişat nasıl olacak.. !2011 Kasım
2010 Ağustos
2010 Ağustos – 2013 AğustosKasım 2011 ile başlayan düşüş
Ekim 2012 ‘ ye kadar devam ediyor. Burada Limango , Markafoni , Trendyol gibi
oyuncuların da pazarda gücünü hissettirmesi etkin rol oynamış
olabilir diyebiliriz.
1 Yıllık süreçte düşüş yaşanıyor peki 10 birimlik işe göre sırta alınan maliyetler ne olacak ! Büyüme
döneminde sırta alınan yük 1 yıl boyunca ayaklara baskı yapacak ! Yani
ayaklar vücudu taşımamaya başlayacak.
2011 Kasım
2012 Ekim
2010 Agustos – 2013 AğustosNeden daha az ve daha dengeliE ticaret sektöründe faaliyet gösteren bir şirket birinci basamaktan onuncu basamağa doğru ilerlerken sırtına beklediğinden daha fazla yük alacağından habersizdir. Bu habersizlik hali , krizi onlarla tanıştırmaya zemin hazırlar , sırtlarındaki yük ağır, zeminde onları yutmayı bekliyor ise yüklerini hafifletmeliler! Bunu doğru zaman aralıkların da ve doğru şekillerde yapmalılar.. Zaten bu yük hafifletmenin birkaç model yada evresi var ;
• Yatırım almak• Borç almak• Maliyet hacmini esnek ciro ve kar hacmine yapıştırıp senkronize bir
yapıyı kurabilmek .• Küçülmek• Şirketi satmak• Batmak
Ekim 2012 ‘ de yatırım geldi ve çıkış TV reklamları ile de devam
etti.
2011 Kasım
2012 Ekim
2010 Agustos – 2013 Agustos
Yatırımla gelen 2 aylık yükseliş Aralık 2012 ‘ den Ağustos 2013 e tekrardan bir negatif ivme ile
devam ediyor .
• Karlılık oranları doğru hesaplanıyor muydu ?
• Rekabet ortamı pastayı küçülttü ama siz miğdeyi büyüterek yaşamaya devam etmek mi istediniz ?
• Yüksek ciro sadece yapılan sporu mu arttırdı ? Kar nerede ?
2012 Ekim
2012 Aralık
2013 Ağustos
• Vipdükkan eğer yatırım aldığı döneme kadar bu kadar büyük düşüş yaşamayıp ufak iniş cıkışlar ile ilerlese idi bence daha şanslı idi !!
2010 Agustos – 2013 Agustos
Vipdükkan burada 2 ayda 78 birimlik popülerlikten 11 birime düşüyor yani %85‘lik bir ‘’ilgi’’ kaybı var… Dolayısı ile işlerde düşüyordur çünkü bir e-ticaret sitesi. Bu orana hiçbir e-ticaret şirketi dayanamaz !
2010 Agustos – 2013 Agustos
2011Kasım
2012 Ocak
Karşılaştırma
2010 Ekim 2013 Ağustos
Vipdükkan’da düşüş oranı %85 iken . Hepsiburada’nin popülerliğinde ki tavan birimi 94 , taban birimi 62 yani max .% 35 lik bir düşüşleri var .
Karşılaştırma
2010 Ekim 2013 AgustosVipdükkan ın eğrisi size şunu anlatmalı Mart ayında 200 kişiyi ihtiyacınız olacak kadar çok işiniz olduğunu ama ağustos ayına geldiğinizde 50 kişinin yeteceği kadar işlerinizin azaldığını .. Buda şirketinizi hiç hoş bir yere götürmeyecektir.. 150 kişinin maliyeti ayakları eğmez , kırar..
Tabi ki siz Güçlüler kategorisinde değilseniz çünkü onlar yükü sırtlarından alır kamyona yüklerler , kamyon alacak paraları da vardır sırtlarında kalan yükü taşıyacak güç ve bilgiler ide.
Diğer Örneklere Geçmeden Önce :• Yukarıda da belirttiğim gibi bu eğrilerin , şirketlerin ; karlılığı, satışları,
ciroları ile ilgili bir bilgi verdiğini söylemek çok yanlış olur . Ama ben yine de sizlere farklı bir bakış açısı ortaya çıkarabilmek için böyle bir değerlendirme yapmak istedim .
• Düz mantık ile bakmak ister isek şöyle diyebiliriz ; bu eğriler bir kelimenin Google arama motorunda aranma sayısına göre , yukarıya yada aşağıya doğru kıvrılıyor . Bu şirketlerde e-ticaret şirketi olduğu için bize bir noktadan farklı bir pencere aralama fırsatı veriyor.
• Örneğin evlilik mevsimlerinde , gelinlik araması yükselir daha sonra düşüşe geçer . Bu aslında gerçeği yansıtır çünkü o dönemlerde gelinlik satışları artar .
• Bu sunum e-ticaret sektörü için sadece bir düz mantık oyunu çünkü burada ki dinamikler çok fazla değişkeni içinde barındırıyor. Bu açından baktığımız da şunu eklemek isterim ancak elimizde cirolar olsa idi , eğrileri cirolar ile karşılaştırır bizlerde tam bir değerlendirme yapabilirdik.
Diğer Kapanan Bazı Girişimler ;
• Vimjo• Yeni Çarşım• Pabbuc• Gimora• Gurunzi
Vimjo.com 2010 Nisan – 2013 Aralık
2010 Şubat
2010 Nisan
Muhteşem başlangıç büyüsü ,
2010 Haziran
100 birimden 15 birime yani %85’lik düşüş . Ya sırttaki yük , maliyetler ne olacak. O yük 100 birime göre alınmıştı 2 ay önce!
2012 Eylül
2 Aylık süreçte siteye olan ilgi ortadan kayboluyor ..
Yenicarsim.com 2011 Eylül – 2013 …
2011 Eylül
2011 Ekim
Muhteşem başlangıç büyüsü ,
2013 Kasım
100 birimden 27 birime düşüş %73. Ya sırttaki yük , maliyetler ne olacak. O yük 100 birime göre alınmıştı 3 ay önce!
2012 Temmuz
2012 Nisan
Bu büyü kendinizi amazon gibi hissetmenizi sağlıyor.
Şayet öngörün kuvvetli ise ve başaramayacağını hissediyorsan : Yapman gereken en tepedeyken şirketi satmak hisseyi alıp çıkmak yani sektörün tabiri ile exit yapmak !
Pabbuc.com 2005 Eylül – 2013 Kasım …Kasım 2011 ‘ den Kasım 2012 ‘ ye düşüş başlıyor. 40 birimlik bir düşüş var ama pabbuc özelinde başka bir şeyler olduğunu duymuştum. Ayrıca bakın şuna dikkat etmeniz lazım her sektörün karlılık oranı , müşteri kitlesi , iade oranı , rekabet durumu farklıdır pabbuc.com ayakkabı sektöründeydi ve stoklu çalışıyordu her açından yönetimi çok zordu .
2010 Şubat
2011 Agustos
Pabbuc.com ‘ u diğer girişimlerden farklı bir yere koyacağım . Serdar bey in başarısı çok farklı ve sektöre ilk girenlerden . Pabbuc.com un yükselişi de bence çok dengeli . Eğer büyüme dengeli olursa vücut yükü rahat aşır ! Spor salonuna gidip zaman içerisinde gelişiminiz gibi düşünün!
2009 Eylül Gittigidiyor yatırımı !
2011 Kasım
2012 Kasım
Detaylar ;
• Örneğin ayakkabı sektöründe ki girişiminiz için %8 lik iade oranı çok büyük ve yönetmesi zor bir maliyet olarak gelirken bu oran tekstil sektöründe bir başarı sayılabilir .
• Aynı şekilde büyümenin getirdiği işe alım birim ve maliyetlerinin toplam cironuzda ki etkisi , sektörel olarak farklılık gösterebilir.
• Adwords ort. Maliyeti ayakkabıda 0,80 krş iken başka bir sektörde 1,35 krş olabilir.
Detaylar ;
• Birde şunu anlamamız lazım , bir sitenin popülerliği düşebilir ve bununla doğru orantılı olarak işleri de düşebilir .
• Şayet bu site güçlüler kategorisinde ise bu %80 lik ilgi düşüşü bile onların sadece bellerini bükecektir.
• Bir süre daha nefes alabilirler ,
3 Büyük – İlkler
2009 Kasım
2011 Temmuz
1,5 sene 3 PS içinde dengeli ve tatlı bir büyüme ve bizlerin PS ler ile tanışma heyecanı !
http://www.hakanyalcin.net/mart-2012-agustos-2012-e-ticaret/
3 Büyük – İlkler
2009 Kasım
2011 Temmuz
Limango ‘ nun şubat 2012 itibari ile bir düşüş ivmesine girmesi ve 2013 sonbaharın da Doğan holding e satılması. Otto Grup bile mantıklı bulmadı bu gidişatı.
2012 Şubat
Aynı dönemde düşüş yaşayan Trendyol ve Markafoni ‘ de de karlılık konusunda sıkıntılar oldugunu duymuştum . Açtıkları dikey siteler ve yatırımcı gücü ile bakalım ne kadar devam edecekler !
3 Büyük – İlkler
2009 Kasım
2011 Temmuz
2012 Şubat
Limango %73 lük bir ilgi düşüşü .
Markafoni %58 lik bir ilgi düşüşü
Trendyol %58 lik bir ilgi düşüşü2013 Aralık
İlgi Düşüşü Oranı Nasıl Hesaplanır : Sitenin en tepeyi gördüğü nokta ile bir sonra ki en dip noktanın birbirine oranı.
Gurunzi - Gimora
Gimora.com %60 ‘ lık ilgi düşüşü görüyor ,
Gurunzi.com %55 ‘ lik ilgi düşüşü görüyor ,
2012 Ocak
2013 Mart
Bildiğiniz üzere iki E-Ticaret girişimi de kapandı.
Sonuçlar ;
• Şayet , siz bir e-ticaret şirketi değilseniz bu eğrilerin 85 birimlik düşüşleri bir e-ticaret sitesine oran ile sizin için belki de 25 birimlik bir düşüşü temsil edebilir.
• Türkiye deki zincir mağazalarda ürünleri satılan bir marka iseniz ; Google aramalarında ki 80 birimlik artışlar yada inişler , daha çok bilinirliğiniz ile ilgili olabilir. Dolayısıyla ciroyu etkiler ama bir e-ticaret sitesi ile aynı değildir ve size devasa maliyetler yada cirolar getirmez.
Sonuçlar ;
• Eğer siz kendinizi 80 birimlik bir iş hacmine göre ayarlamışsanız bu çıkışlar sizin tam randımanlı çalışmanızı sağlayacaktır.
• Buda yine sizin gücünüz ile ilgili ; 1. Back to office’lerinizi ortak olduğunuz birkaç
girişimle birlikte kullanıyorsunuzdur.Yani ;
1 Yıllık süreçte 80 ‘ birimi 3 kez görüp 20 birime düşerken bunu 3 girişim ile yaptığınızı ve farklı zaman aralıklarına yayıldığını düşünün , girişimler birbirine yastık görevi görecekler.
Şöyle anlatayım ;
Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Düşüş Birim
A Sitesi 20 50 75 100 100 0
B Sitesi 100 90 50 40 30 70
C Sitesi 55 100 65 40 40 60
43
B & C siteleri için işlerin düştüğü Nisan ve Mayıs aylarında maliyetlerin ayaklara yapılan baskısını A girişimi azaltıyor.
Şayet B & C Girişimleri maliyetleri paylaşsa idi ayaklara binen yük 75 birim olacaktı ama A girişimi Aynı dönemde ki artan cirosu ile bu yükü 43 birime indiriyor. Keza yıla kötü başlayan A girişimini deB & C girişimi kurtarıyor.
Burada ki mantık deponuzun , çalışanlarınızın size para kazandırmadığı sürece fazla maliyet olduğunu anlamanız . Bunun içinde elde ki maliyetler ile ortalama bir üretime devam etmelisiniz çünkü bu maliyetler aylık olarak sizin ödeme yapmanız demek.
Sonuçlar ;
• E-Ticaret ile ilgili size bir ipucu vereyim mi ? Bir e-ticaret sitesinin büyümemesi gerekiyor !
Çünkü e-ticaret in büyümesi çok dengesiz. Şöyle anlatayım size bir anda 7.000 m2 depo , +70 çalışan masrafı ettirecek kadar ciro sunuyor ama günün sonunda baktığınız da 2 ileri bir geri gitmiş oluyorsunuz.
İşler düşüyor deponun 5.000 m2 si, çalışanın %50 si fazla geliyor . Filmin sonu da zaten belli.
Şu yazımı okuyabilirsiniz ; http://www.hakanyalcin.net/e-ticaret-daha-az-ve-daha-dengeli/
Teşekkürler ; • Bu sunumda sizlere e-ticaret siteleri ile ilgili ön
görülerimizi yapmak için kullanabileceğimiz bir araç olarak Google Trends verilerini ve bazı gerçeklikleri karşılaştırmalı olarak paylaştım .
• Sizlerde , E-Ticaret sektörü ile ilgili yada istediğiniz başka bir konuda hava durumu tahmini için Google Trends i kullanabilirsiniz.
