47
“ชชชชชชชชชชชชชชชชชชชชชช ชชชชชชชชชชชช” Fishery Products Technology (FTH-467) ชช.ชชชช ชชชชชชชชช

Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

  • Upload
    off5230

  • View
    2.627

  • Download
    3

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

“ชนิ�ดและล�กษณะทางกายภาพของสั�ตว์�นิ��า”

Fishery Products Technology(FTH-467)

ดร. มนิ�สั ช�ยจั�นิทร�

Page 2: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ล�กษณะสั�าคั�ญของปลาในิทางช!ว์ว์�ทยา

• เป็�นสั�ตว์เลื�อดเย็�น คื�อ อ�ณหภู�มิ�ของน���แลืะต�ว์ป็ลื�จะอย็� ในระด�บใกลื%เคื&ย็งก�น

• ห�ย็ใจด%ว์ย็เหง�อก ย็กเว์%นพว์กป็ลื�มิ&ป็อด• ห�ก�นแลืะใช้%ช้&ว์�ตอย็� ในน���เท่ �น��น

• มิ&กระด�กสั�นหลื�ง• มิ&ข�กรรไกรคืรบ ย็กเว์%นพว์กป็ลื�ป็�กกลืมิ

• ลื��ต�ว์ป็กคืลื�มิด%ว์ย็เกลื�ด เมิ�อกหร�อแผ่ นกระด�ก• เคืลื�,อนไหว์ไป็มิ� โดย็อ�ศั�ย็คืร&บแลืะกลื%�มิเน��อลื��ต�ว์

• มิ&ห�ว์ใจสัองห%อง

Page 3: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ล�กษณะสั�าคั�ญของปลาในิทางช!ว์ว์�ทยา (ต#อ)

• ป็ลื�สั ว์นใหญ่ ผ่สัมิพ�นธุ์�ภู�ย็นอกร �งก�ย็ โดย็ต�ว์เมิ&ย็ออก ข�มิ�ก อนแลื%ว์ต�ว์ผ่�%จ1งฉี&ดน���เช้��อเข%�ผ่สัมิก�บไข ไข ท่&,ได%ร�บ

ก�รผ่สัมิแลื%ว์จะฟั4กออกมิ�เป็�นต�ว์ภู�ย็หลื�ง แต มิ&ป็ลื�บ�ง ช้น�ดท่&,มิ&ก�รผ่สัมิพ�นธุ์�ภู�ย็ในร �งก�ย็ของต�ว์เมิ&ย็ เช้ น

ป็ลื�ฉีลื�มิ ป็ลื�กระเบนแลืะป็ลื�เข�มิ เป็�นต%น แต ต�ว์อ อนไมิ ได%ร�บอ�ห�รท่�งสั�ย็สัะด�อเหมิ�อนสั�ตว์เลื&�ย็งลื�กด%ว์ย็นมิ

• ลื��ต�ว์ซี&กซี%�ย็แลืะขว์�เท่ �ก�น ป็ลื�ซี&กเด&ย็ว์หร�อป็ลื�ลื��นหมิ�เมิ�,ออย็� ในว์�ย็อ อนมิ&ลื��ต�ว์ซี&กซี%�ย็แลืะขว์�เท่ �ก�นเหมิ�อน

ป็ลื�ท่�,ว์ไป็ แต เมิ�,อเจร�ญ่ว์�ย็ ว์�ถี&ช้&ว์�ตในก�รด��รงช้&พเป็ลื&,ย็นไป็ โดย็ต%องห�ก�นต�มิพ��นท่%องน��� ต�ข%�งหน1,งจะเคืลื�,อนท่&,

เข%�มิ�อย็� รว์มิก�นก�บอ&กข%�งหน1,งเพ�,อสัะดว์กในก�รห�อ�ห�รแลืะก�รด��รงช้&ว์�ต

Page 4: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�าแนิกชนิ�ดของปลา

• ก�รจ��แนกป็ลื�สั�มิ�รถีท่��ได%หลื�ย็ว์�ธุ์& เช้ น– ก�รจ�ดแบ งต�มิช้��น (class)

– ก�รจ�ดแบ งต�มิลื�กษณะก�รอย็� รอด– ก�รจ�ดแบ งต�มิอ�ป็น�สั�ย็

– ก�รจ�ดแบ งต�มิเคืร�,องมิ�อก�รจ�บป็ลื� เป็�นต%น

Page 5: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดแบ่#งตามช��นิ (class)

1.Cephalaspidomorphi เป็�นป็ลื�ท่&,ไมิ มิ&ข�กรรไกร เช้ น ป็ลื�ตระก�ลืป็ลื�ไหลื

2.Chondrichthyes (cartilaginous) ป็ลื�กระด�กอ อน เช้ นป็ลื�ฉีลื�มิ ป็ลื�กระเบน อ�จเร&ย็กป็ลื�

จ��พว์กน&�ว์ � elasmobranches3.Osteichthyes เป็�นป็ลื�กระด�กแข�งท่�,ว์ไป็ อ�จ

เร&ย็กว์ � teleosts

Page 6: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดแบ่#งตามล�กษณะการอย%#รอด

1 .ป็ลื�ท่ะเลื (marine fish) อ�ศั�ย็ในน���ท่ะเลื ถี%�อ�ศั�ย็อย็� ในน���จ�ดจะต�ย็ สั�มิ�รถีจ��แนกต�มิลื�กษณะท่&,อย็� อ�ศั�ย็ ด�งน&�

-ป็ลื�ผ่�ว์น��� (pelagic) เช้ น ป็ลื�ซี�รด&น ป็ลื�ท่�น �-ป็ลื�หน%�ด�น (demersal) เป็�นป็ลื�ท่&,อ�ศั�ย็อย็� ใกลื%ท่%องท่ะเลื

เช้ น ป็ลื�ท่ร�ย็แดง ป็ลื�เก:� 2. ป็ลื�น���จ�ด (fresh water fish) อ�ศั�ย็อย็� ในน���จ�ดไมิ สั�มิ�รถีรอด

ช้&ว์�ตในน���ท่ะเลื3. ป็ลื�ย็%�ย็ถี�,น (migratory fish) ได%แก ป็ลื�ท่ะเลืท่&,ไป็ว์�งไข ในแหลื งน���จ�ดหร�อ ป็ลื�น���จ�ดท่&,ไป็ว์�งไข ในท่ะเลื เช้ น ป็ลื�แซีลืมิอน

ป็ลื�ไหลื ป็ลื�ซี�รด&นบ�งช้น�ด4. ป็ลื�ก1,งย็%�ย็ถี�,น (semi-migratory fish) ได%แก ป็ลื�ท่&,ห�ก�น

บร�เว์ณน���กร อย็ เช้ นป็�กน���หร�อท่ะเลืสั�บน���กร อย็ เช้ น ป็ลื�กะพง เป็�นต%น

Page 7: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดแบ่#งตามอ&ปนิ�สั�ยการก�นิ

• ป็ลื�ก�นเน��อ• ป็ลื�ก�นพ�ช้• ป็ลื�ก�นแพลืงกตอน

Page 8: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดแบ่#งตามเคัร()องม(อการจั�บ่

• ป็ลื�อว์นลื�ก• ป็ลื�อว์นลื%อมิ• ป็ลื�เบ�ดลื�ก เป็�นต%น

Page 9: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ร%ปร#างล�กษณะของปลา

• ป็ลื�แต ลืะช้น�ดมิ&ร�ป็ร �งแตกต �งก�น สั ว์นใหญ่ มิ&ร�ป็ร �งเพร&ย็ว์ (streamlined)

• ป็ลื�ท่&,ว์ �ย็น���ได%ด&มิ�กมิ&ร�ป็ร �งแบบกระสัว์ย็ (torpedo หร�อ spindle)

• ป็ลื�ท่&,มิ&ร�ป็ร �งแบนมิ�กอ�ศั�ย็หร�อห�ก�นบร�เว์ณใต%ท่%องท่ะเลื

Page 10: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ร%ปทรงของปลา

1 .ร�ป็ท่รงแบบกระสัว์ย็ (fusiform, torpedo shaped) เช้ น ป็ลื�ท่� ป็ลื�โอ ฉีลื�มิ

2. ร�ป็ท่รงแบนข%�ง (compressiform) จ��แนกได%เป็�น 3 แบบ คื�อ

1 . แบบร�ป็ป็;อมิ (bream type) เช้ น ป็ลื�กระด&, ป็ลื�ผ่&เสั��อ2 . แบบร�ป็เหลื&,ย็มิ (moonfish type) เช้ น ป็ลื�พระจ�นท่ร

ป็ลื�โฉีมิง�มิ3. แบบลื��นหมิ� (pleuronectiid type) เช้ น ป็ลื�ลื��นหมิ�

ป็ลื�ลื��นคืว์�ย็ ป็ลื�ซี&กเด&ย็ว์ ป็ลื�ช้ �งช้�น3 .ร�ป็ท่รงแบนลืง (depressiform, flattened) เช้ น ป็ลื�ฉีลื�ก

ป็ลื�กระเบน ป็ลื�กบป็ลื�ช้%�งเหย็&ย็บ

Page 11: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ร%ปทรงของปลา (ต#อ)

4 .ร�ป็ท่รงแบบง� (anguilliform, serpentine, snake shaped) เช้ น ป็ลื�ไหลืช้น�ดต �งๆ

5. ร�ป็ท่รงแบบเสั%นด%�ย็ (filiform, thread-like) เช้ น ป็ลื�ไหลืท่ะเลืลื1ก

6. ร�ป็ท่รงแบบแถีบแบนย็�ว์ (taeniform, trachypteriform, ribbon shaped) เช้ น ป็ลื�ด�บลื�ว์ ป็ลื�ด�บเง�น แลืะป็ลื�แถีบ

7. ร�ป็ท่รงแบบลื�กธุ์น� (sagittiform, arrow-like shaped) เช้ น ป็ลื�เข�มิ ป็ลื�กระท่�งเหว์ แลืะป็ลื�น���ดอกไมิ%

8. ร�ป็ท่รงกลืมิ (globiform) เช้ น ป็ลื�ป็4กเป็;� ป็ลื�จ�บ

Page 12: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดร%ปทรงปลาโดยการว์�ดเท!ยบ่สั�ดสั#ว์นิ (morphometry) ระหว์#างคัว์ามยาว์และคัว์ามล,กของต�ว์ปลา

• ป็ลื�ท่&,มิ&ลื��ต�ว์ย็�ว์ (elongate) มิ&อ�ตร�สั ว์นระหว์ �งคืว์�มิย็�ว์ต อคืว์�มิลื1กของต�ว์ป็ลื�มิ�กกว์ � 4 เท่ � เช้ น ป็ลื�ด�บเง�น ป็ลื�ด�บลื�ว์แลืะป็ลื�ไหลื

• ป็ลื�ท่&,มิ&ลื��ต�ว์ป็;อมิ (oblong) มิ&อ�ตร�สั ว์นระหว์ �งคืว์�มิย็�ว์ต อคืว์�มิลื1กระหว์ �ง 2-4 เท่ � เช้ น ป็ลื�

สั&ก�น ป็ลื�ใบขน�นแลืะป็ลื�ลื��นหมิ�• ป็ลื�ท่&,มิ&ลื��ต�ว์กลืมิ (ovate) มิ&อ�ตร�สั ว์นระหว์ �ง

คืว์�มิย็�ว์ต อคืว์�มิลื1กน%อย็กว์ � 2 เท่ � เช้ น ป็ลื�จะลืะเมิ�ดแลืะป็ลื�แป็;น

Page 13: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

สัร!ระของปลา

• ป็ลื�สั ว์นใหญ่ มิ&ร�ป็ร �งสัมิมิ�ตร (symmetry) ย็กเว์%นป็ลื�ซี&กเด&ย็ว์

• สั�มิ�รถีแบ งป็ลื�ได%เป็�น 3 สั ว์นคื�อ– สั ว์นห�ว์ เร�,มิจ�กป็ลื�ย็จะงอย็ถี1งช้ องเหง�อก– สั ว์นลื��ต�ว์ เร�,มิจ�กช้ องเหง�อกถี1งคืร&บก%น– สั ว์นห�ง เร�,มิจ�กคืร&บก%นถี1งป็ลื�ย็คืร&บห�ง

Page 14: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

สัร!ระของปลา (ต#อ)

• ป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็คืร&บสั��หร�บก�รเคืลื�,อนไหว์แลืะเคืลื�,อนท่&,• คืร&บป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็ผ่�งผ่�ดบ�งๆ ซี1,งอย็� บร�เว์ณตอนบน

แลืะระหว์ �งก%�นคืร&บ• โคืนของก%�นคืร&บฝั4งอย็� ในลื��ต�ว์แลืะเช้�,อมิต�ดก�นก�บข%อต อ

กระด�กแลืะกลื%�มิเน��อ ท่��ให%ป็ลื�สั�มิ�รถีเคืลื�,อนไหว์คืร&บแต ลืะสั ว์นได%อ�สัระ

• คืร&บป็ลื�มิ& 2 แบบ คื�อ– คืร&บเด&,ย็ว์ ได%แก คืร&บด%�นหลื�ง คืร&บห�งแลืะคืร&บก%น

– คืร&บคื� เช้ น คืร&บห�แลืะคืร&บท่%อง

Page 15: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

โดย็สัร�ป็ ป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็คืร&บต �งๆ ด�งน&�• คืร&บอก (pectoral fin หร�อ breast fin) 1 คื� • คืร&บท่%อง (ventral fin หร�อ pelvic fin) 1 คื� • คืร&บหลื�ง (dorsal fin) 1 หร�อ 2 คืร&บ

• คืร&บก%น (anal fin) 2 คืร&บ• คืร&บห�ง (caudal fin) 1 คืร&บ

สัร!ระของปลา (ต#อ)

Page 16: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การว์�ดขนิาดของปลา• ใช้%ไมิ%บรรท่�ดหร�อคื�รลื�ป็เป็อร

• หน ว์ย็ท่&,ใช้%ว์�ด คื�อ mm สั��หร�บป็ลื�ขน�ดเลื�ก แลืะ cm/m สั��หร�บป็ลื�ขน�ดใหญ่

• ก�รว์�ดแบ งได% ด�งน&�– ก�รว์�ดคืว์�มิย็�ว์ท่��งหมิด หร�อคืว์�มิย็�ว์เหย็&ย็ด (total length; TL)

คืว์�มิย็�ว์จ�กสั ว์นป็ลื�ย็สั�ดของจะงอย็ป็�กจนถี1งป็ลื�ย็สั�ดของคืร&บห�ง– ก�รว์�ดคืว์�มิย็�ว์มิ�ตรฐ�น (standard length; SL) คืว์�มิย็�ว์จ�ก

สั ว์นป็ลื�ย็สั�ดของจะงอย็ป็�กถี1งฐ�นของคืร&บห�ง– ก�รว์�ดคืว์�มิย็�ว์ถี1งสั ว์นหย็�กลื1กของห�ง (fork length; FL) คืว์�มิ

ย็�ว์จ�กป็ลื�ย็สั�ดของจะงอย็ป็�กจนถี1งสั ว์นหย็�กลื1กของห�งป็ลื�ท่&,มิ&ลื�กษณะเป็�นร�ป็สั%อมิ

– ก�รว์�ดคืว์�มิลื1ก (body depth; BD) ระย็ะท่�งจ�กสั ว์นบนสั�ดของลื��ต�ว์เมิ�,อห�บคืร&บแลื%ว์จนถี1งสั ว์นท่%องของต�ว์ป็ลื�

– ก�รว์�ดคืว์�มิกว์%�ง (body width, WD) ระย็ะท่�งจ�กด%�นข%�งด%�นใดด%�นหน1,งไป็จนถี1งด%�นข%�งอ&กด%�นหน1,ง

Page 17: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

อว์�ยว์ะห&-มล�าต�ว์

• ป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็หน�งหร�อเกลื�ดห�%มิลื��ต�ว์• ผ่�ว์หน�งป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็เน��อเย็�,อ 2 ช้��น คื�อ

1 . ช้��นนอก (epidermis) ป็ระกอบด%ว์ย็ epithelial cell เร&ย็งซี%อนก�นหลื�ย็ช้��น เมิ�,อเซีลืลืช้� �นนอกหลื�ดไป็ ผ่�ว์ช้��นในก�จะ

สัร%�งเซีลืลืใหมิ ออกมิ�แท่นท่&, ระหว์ �งเซีลืลืป็ระกอบด%ว์ย็ต อมิข�บเมิ�อก เพ�,อเคืลื�อบผ่�ว์หน�ง ป็;องก�นเช้��อจ�ลื�นท่ร&ย็แลืะลืดคืว์�มิฝั?ดระหว์ �งต�ว์ป็ลื�ก�บน���ขณะว์ �ย็น��� ป็ลื�แต ลืะช้น�ดมิ&ป็ร�มิ�ณเมิ�อก

ต �งก�น ป็ลื�ท่&,มิ&เกลื�ดมิ&เมิ�อกน%อย็กว์ �ป็ลื�ท่&,ไมิ มิ&เกลื�ด2. ช้��นใน (dermis) เป็�นหน�งแท่%อย็� เหน�อกลื%�มิเน��อ ป็ระกอบด%ว์ย็เน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�นป็ระสั�นต�ว์ก�นอย็ �งหน�แน นก�บคือลืลื�เจน โดย็มิ&อ�ลื�สัต�นกระจ�ย็ อย็� ท่� ,ว์ไป็ มิ&เสั%นเลื�อด เสั%นป็ระสั�ท่

แลืะเกลื�ดฝั4งอย็� ผ่�ว์หน�งช้��นน&�ท่��หน%�ท่&,ในก�รสัร%�งเกลื�ด

Page 18: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

อว์�ยว์ะห&-มล�าต�ว์ (ต#อ)

• ช้��นผ่�ว์หน�งป็ระกอบด%ว์ย็ถี�งเมิ�ดสั& (chromatophores) หลื�ย็ช้น�ด ซี1,งให%สั&แตกต �งก�นในป็ลื�แต ลืะช้น�ด เช้ น– Yellow and red carotenoid lipochromes– Brown or black melanophores ป็ระกอบด%ว์ย็

melanin– Yellow flavine pigment

• สั&ของป็ลื�จะเป็ลื&,ย็นแป็ลืงข1�นก�บก�รคืลื�ย็ต�ว์ (relaxation) หร�อก�รหดต�ว์ (contraction) ของถี�งเมิ�ดสั& ซี1,งแตกต �งต�มิสั�,งแว์ดลื%อมิแลืะเว์ลื� เช้ น สั&มิ&ก�รเป็ลื&,ย็นแป็ลืงระหว์ �งก�รพร�งต�ว์

Page 19: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• เกลื�ด (scale)– ป็ระกอบด%ว์ย็ epidermis ซี1,งมิ&เซีลืลืผ่ลื�ตเมิ�อกป็กคืลื�มิอย็� ซี1,ง

ท่��หน%�ท่&,ข�บเมิ�อกในก�รป็;องก�นลื��ต�ว์ของป็ลื�– คืว์�มิมิ�นของเกลื�ดแลืะผ่�ว์หน�งเก�ดจ�กผ่ลื1กก�ว์น&น

(guanine) ซี1,งมิ&ป็ระก�ย็สั&เง�น– เกลื�ดของป็ลื� มิ& 4 ป็ระเภูท่

• Placoid scale พบในป็ลื�กระด�กอ อน เช้ น ฉีลื�มิ กระเบน โดย็มิ&ขน�ดเท่ �เด�มิแมิ%ว์ �ต�ว์ป็ลื�จะมิ&ขน�ดเพ�,มิข1�น แลืะถี%�มิ&

ก�รหลื�ดออกไป็จะมิ&ก�รสัร%�งท่ดแท่นใหมิ • Ganoid scale• Cycloid scale • Tenoid scale

อว์�ยว์ะห&-มล�าต�ว์ (ต#อ)

พบได%ท่�,ว์ไป็ในป็ลื�น���จ�ดแลืะน���เคื�มิขย็�ย็โตข1�นต�มิขน�ดของป็ลื�

Page 20: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ป็ลื�บ�งช้น�ดมิ&โคืรงสัร%�งก1,งกระด�กแลืะเกลื�ดอย็� แนว์ข%�งลื��ต�ว์ เร&ย็กว์ � Scutes เช้ น ป็ลื�สัเตอเจ&ย็น (sturgeon) แลืะป็ลื�ท่�แขก เป็�นต%น

อว์�ยว์ะห&-มล�าต�ว์ (ต#อ)

Page 21: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

โคัรงสัร-างกระด%ก

• กระด�กเป็�นโคืรงสัร%�งภู�ย็ใน เช้�,อมิต อระหว์ �งห�ว์ก�บห�ง• มิ&หน%�ท่&,คื���จ�นอว์�ย็ว์ะภู�ย็ในต �งๆ แลืะเป็�นท่&,ย็1ดเก�ะของกลื%�มิเน��อ• กระด�กกลื�งลื��ต�ว์ป็ระกอบด%ว์ย็ช้��นกระด�ก (neural spines)

เร&ย็งต�ว์เป็�นแนว์ย็�ว์• ในช้ องท่%องป็ระกอบด%ว์ย็ก%�ง (pleural ribs) ท่��หน%�ท่&,คื���จ�นกลื%�มิเน��อ โดย็ท่&,ก%�งจะอย็� ระหว์ �งมิ�ดกลื%�มิเน��อ (myotome) ซี1,งมิ&เน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�น (myocommata) เป็�นต�ว์แบ งมิ�ดกลื%�มิเน��อ

• ป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็กระด�กเลื�กๆ เร&ย็กว์ � false ribs หร�อ pin bones เร&ย็งต�ว์ในแนว์นอนเข%�ไป็ในกลื%�มิเน��อ ก อให%เก�ดป็4ญ่ห�ใน

ก�รผ่ลื�ตป็ลื�แลื (fillet) แลืะก�รบร�โภูคื

Page 22: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา

• ก�รจ�ดเร&ย็งต�ว์แตกต �งจ�กสั�ตว์ป็@กแลืะสั�ตว์เลื&�ย็งลื�กด%ว์ย็นมิ เน�,องจ�กคืว์�มิแตกต �งในก�รด��รงช้&ว์�ตของสั�ตว์เหลื �น&�• กลื%�มิเน��อป็ลื�ต%องมิ&คืว์�มิย็�ดหย็� นสั�งเพ�,อใช้%ในก�รว์ �ย็น���

แลืะสั�มิ�รถีต%�นกระแสัน���• ก�รจ�ดเร&ย็งต�ว์ของมิ�ดกลื%�มิเน��อของป็ลื�จะมิ&ร�ป็แบบ

เฉีพ�ะเร&ย็กว์ � ไมิโอโตมิ (Myotome)• Myotome มิ&ลื�กษณะคืลื%�ย็ก�บต�ว์อ�กษร W (W-

shaped segment) เร&ย็งต�ว์ในแนว์ขน�น• แต ลืะไมิโอโตมิจะเช้�,อมิต อก�นด%ว์ย็เน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�นช้��นบ�งๆ ซี1,งเร&ย็กว์ � Myosepta หร�อ Myocommata แลืะจะย็1ด

ก�บกระด�กแลืะโคืรงสัร%�งผ่�ว์หน�ง

Page 23: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 24: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ป็ลื�ไมิ มิ&เอ�นสั��หร�บย็1ดมิ�ดกลื%�มิเน��อก�บโคืรงกระด�ก• เสั%นผ่ �ศั�นย็กลื�งของเซีลืลืกลื%�มิเน��อจะแตกต �งก�นไป็แลืะมิ&

ขน�ดใหญ่ ในกลื%�มิเน��อสั ว์นลื �ง (ventral)• คืว์�มิย็�ว์ของเซีลืลืกลื%�มิเน��อแลืะคืว์�มิหน�ของไมิโอโตมิจะเพ�,มิ

ข1�นเมิ�,อป็ลื�อ�ย็�มิ�กข1�น แต ไมิโอโตมิมิ&จ��นว์นเท่ �เด�มิตลือดช้&ว์�ต• เซีลืลืกลื%�มิเน��อป็ระกอบด%ว์ย็ sarcoplasma ท่&,ป็ระกอบด%ว์ย็

nuclei ไกลืโคืเจน ไมิโท่คือนเดร&ย็แลืะโป็รต&นไมิโอไฟับร�ลืจ��นว์นมิ�ก

• เซีลืลืแต ลืะเซีลืลืลื%อมิรอบด%ว์ย็แผ่ น connective tissue ท่&,เร&ย็กว์ � sarcolemma เช้��อมิต ออย็� ก�บ myocommata ท่&,

ห อห�%มิ myotome

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 25: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ไมิโอไฟับร�ลืป็ระกอบด%ว์ย็โป็รต&นหลื�ก คื�อ actin แลืะ myosin เร&ย็งต�ว์อย็ �งเป็�น

ระเบ&ย็บในลื�กษณะกลื%�มิเน��อลื�ย็ (striated muscle)

• เซีลืลืกลื%�มิเน��อหลื�ย็ๆ เซีลืลืจ�ดเร&ย็งต�ว์ก�นเป็�นเสั%นใย็กลื%�มิเน��อ (muscle fibers)

• เสั%นใย็กลื%�มิเน��อมิ&คืว์�มิย็�ว์น%อย็กว์ � 20 mm แลืะมิ&เสั%นผ่ �ศั�นย็กลื�งในช้ ว์ง 0.02-1.0

mm

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 26: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• กลื%�มิเน��อป็ลื�สั ว์นใหญ่ ท่&,สั�มิ�รถีใช้%ป็ร�โภูคืเป็�นกลื%�มิเน��อสั ว์นลื��ต�ว์ (somatic muscle) โดย็สั�มิ�รถีแบ งเป็�น 2 ซี&กต�มิแนว์กระด�กสั�นหลื�ง

• แต ลืะซี&กของกลื%�มิเน��อ สั�มิ�รถีแบ งเป็�น 2 สั ว์น คื�อ – กลื%�มิเน��อสั ว์นบน (upper mass หร�อ

dorsal) – กลื%�มิเน��อสั ว์นลื �ง (lower mass หร�อ

ventral)

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 27: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• กลื%�มิเน��อสั ว์นใหญ่ มิ&สั&ข�ว์ (white muscle หร�อ ordinary muscle)

• ป็ลื�บ�งช้น�ดมิ&กลื%�มิเน��อด�� (dark muscle) ป็ร�มิ�ณสั�ง• กลื%�มิเน��อด��มิ�กพบใต%ผ่�ว์หน�งข%�งลื��ต�ว์ (lateral line)

• สั�ดสั ว์นของเน��อด��แลืะเน��อข�ว์ของป็ลื�ข1�นก�บก�จกรรมิของป็ลื�แต ลืะช้น�ด

– ป็ลื�ผ่�ว์น���ท่&,มิ&ก�รเคืลื�,อนท่&,ว์ องไว์ เช้ น mackerel tuna อ�จพบกลื%�มิเน��อด�� ร%อย็ลืะ 48 ของน���หน�กต�ว์ – สั ว์นป็ลื�ผ่�ว์ด�นมิ�กพบกลื%�มิเน��อด��ในป็ร�มิ�ณน%อย็

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 28: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ป็ลื�ท่&,มิ&อ�ตร�สั ว์นระหว์ �งกลื%�มิเน��อด��ต อกลื%�มิเน��อท่��งหมิดมิ�กกว์ �ร%อย็ลืะ 12 จ�ดอย็� ในกลื� มิป็ลื�เน��อด��

เช้ น sardine herring• ป็ลื�ท่&,มิ&อ�ตร�สั ว์นด�งกลื �ว์ต�,�กว์ �ร%อย็ลืะ 3 จ�ดเป็�นป็ลื�

เน��อข�ว์ เช้ น ป็ลื�กะพง• กลื%�มิเน��อด��ใช้%สั��หร�บเคืลื�,อนท่&,โดย็ป็กต�ของป็ลื�ท่&,มิ&ก�ร

เคืลื�,อนต�ว์คืลื องแคืลื ว์แลืะว์ �ย็น���ตลือดเว์ลื� เพร�ะเน��อด��มิ&ไขมิ�นสั�ง ซี1,งใช้%เป็�นแหลื งพลื�งง�นสัะสัมิสั��หร�บก�รเคืลื�,อนท่&, สั ว์นกลื%�มิเน��อข�ว์น��นใช้%สั��หร�บก�รเคืลื�,อนท่&,อย็ �งรว์ดเร�ว์ เช้ น ก�รหน&ศั�ตร� ก�รลื �เหย็�,อ เป็�นต%น

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 29: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• กลื%�มิเน��อด��ป็ระกอบด%ว์ย็ไนโตรเจนท่&,สัก�ดได% (extractive nitrogen) แลืะ creatine สั�งกว์ �กลื%�มิเน��อข�ว์

• Creatine สั�มิ�รถีใช้%เป็�นสั�รต��งต%นในก�รสัร%�ง ATP• โดย็ท่�,ว์ไป็ Creatine มิ�กอย็� ในร�ป็สั�รป็ระกอบฟัอสัเฟัต เช้ น

creatine phosphate (CP)• CP+ADP----------------> ATP+creatine (เร งโดย็

creatine kinase)• กลื%�มิเน��อด��เก�ดก�รเป็ลื&,ย็นแป็ลืงได%รว์ดเร�ว์กว์ �กลื%�มิเน��อข�ว์

เพร�ะเน��อด��ป็ระกอบด%ว์ย็สั�รป็ระกอบเอมิ&นท่&,ระเหย็ได% เลื�อด ไขมิ�น ไมิโฮโกลืบ�นแลืะไกลืโคืเจนท่&,สั�งกว์ � สั�รเหลื �น&�สั�มิ�รถีเก�ดป็ฏิ�กร�ย็�ออกซี�เดช้�นภู�ย็หลื�งก�รต�ย็ก อให%เก�ดกลื�,นท่&,ไมิ พ1งป็ระสังคื

แลืะก�รเสั�,อมิเสั&ย็ได%

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 30: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ระบ่บ่การสั%บ่ฉี!ดโลห�ต

• ก�รสั�บฉี&ดโลืห�ตของป็ลื� ป็ระกอบด%ว์ย็ข��นตอนต �งๆ ด�งน&�1 . ห�ว์ใจป็4C มิเลื�อดไป็ย็�งเหง�อก

2. เลื�อดได%ร�บออกซี�เจนบร�เว์ณเหง�อก3. เลื�อดจะแพร ไป็ย็�งหลือดแคืป็Dลืลื�ร&ซี1,งออกซี�เจนแลืะ

สั�รอ�ห�รจะถี�กสั งไป็ย็�งเน��อเย็�,อต �งๆ4. สั�รอ�ห�รท่&,ได%จ�กก�รย็ อย็จะถี�กด�ดซี1มิจ�กลื��ไสั%

แลื%ว์ถี�กสั งไป็ย็�งต�บแลืะแพร ผ่ �นเลื�อดเพ�,อสั งไป็ย็�งสั ว์นต �งๆ

5. เลื�อดจะถี�กสั งไป็ย็�งไตเพ�,อก��จ�ดของเสั&ย็

Page 31: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ภู�ย็หลื�งท่&,เหง�อกได%ร�บออกซี�เจน เลื�อดจะถี�กเก�บไว์%ใน dorsal aorta แลืะถี�กแพร ผ่ �นไป็ย็�งแคืป็Dลืลื�ร& เลื�อดเสั&ย็จะกลื�บสั� ห�ว์ใจ

• ก�รน��เลื�อดออกจ�กต�ว์ป็ลื� (bleeding) มิ&คืว์�มิสั��คื�ญ่ต อคื�ณภู�พของเน��อป็ลื� โดย็คืว์รเอ�เลื�อดออก (เช้ น ใช้%ว์�ธุ์&ต�ดคือ:

throat cutting) ภู�ย็ใน 10-20 น�ท่& ก อนคืว์�กไสั%• ก�รน��เลื�อดออกจ�กต�ว์ป็ลื�จะมิ&ป็ระสั�ท่ธุ์�ภู�พสั�งถี%�กระท่��ในขณะ

ป็ลื�มิ&ช้&ว์�ต แลืะคืว์รกระท่��ก อนป็ลื�เข%�สั� ระย็ะเกร�งต�ว์ (rigor mortis) เพร�ะกลื%�มิเน��อมิ&ก�รหดต�ว์ท่��ให%เลื�อดถี�กบ&บออกจ�ก

กลื%�มิเน��อเพ�,มิข1�น• ก�รเป็ลื&,ย็นแป็ลืงสั&ท่&,มิ&สั�เหต�จ�กเลื�อดภู�ย็ในกลื%�มิเน��อป็ลื� อ�จ

เป็�นผ่ลืมิ�จ�กก�รจ�ดก�รระหว์ �งก�รเตร&ย็มิหร�อก�รขนสั งท่��ให%มิ&เลื�อดก�กเก�บไว์%ในเน��อเย็�,อกลื%�มิเน��อ (haematoma)

• ก�รใช้%แรงกดท่�บป็ลื�ท่&,ต�ย็ เช้ น ก�รว์�งป็ลื�ซี%อนท่�บก�นเป็�นจ��นว์นมิ�ก ไมิ เป็�นสั�เหต�ของก�รเป็ลื&,ย็นแป็ลืงสั&แต จะก อให%เก�ด

ก�รสั�ญ่เสั&ย็น���หน�กของป็ลื�

ระบ่บ่การสั%บ่ฉี!ดโลห�ต (ต#อ)

Page 32: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ปลาหม,ก

• ป็ลื�หมิ1กท่&,มิ&คืว์�มิสั��คื�ญ่ต อเศัรษฐก�จแลืะน�ย็มิบร�โภูคื ได%แก

– ป็ลื�หมิ1กกระดอง (cuttle fish)– ป็ลื�หมิ1กกลื%ว์ย็ (squid)– ป็ลื�หมิ1กสั�ย็ (octupus)

Page 33: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ป็ลื�หมิ1กเป็�นสั�ตว์ท่ะเลืท่&,ไมิ มิ&กระด�กสั�นหลื�ง• อย็� ในคืลื�สั Cephalopods

• ป็ระกอบด%ว์ย็สั ว์นห�ว์ (head) แลืะลื��ต�ว์ (mantle)• ไมิ มิ&เป็ลื�อกห�%มิภู�ย็นอก

• มิ&รย็�งคื (tentacle) รอบป็�ก 4-5 คื� เร&ย็กว์ � หนว์ด

• บนหนว์ดแต ลืะเสั%นมิ&ป็�Eมิด�ดเร&ย็งเป็�นแถีว์• ภู�ย็ในป็�กมิ&เข&�ย็ว์ 2 อ�นคื�อเข&�ย็ว์บนแลืะเข&�ย็ว์ลื �ง

คืลื%�ย็ป็�กนกแก%ว์

ปลาหม,ก (ต#อ)

Page 34: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ปลาหม,ก (ต#อ)

• ภู�ย็ในลื��ต�ว์ป็ลื�หมิ1กมิ&โคืรงสัร%�งของแข�งเร&ย็กว์ � กระดองหมิ1ก– กระดองของ squid มิ& chitin เป็�นองคืป็ระกอบ

– กระดองของ cuttle fish มิ&ห�นป็�นเป็�นองคืป็ระกอบจ1งมิ&ลื�กษณะเป็�นแผ่ นแข�ง สั&ข�ว์ข� น เร&ย็กว์ � ลื��นท่ะเลื

• ภู�ย็ในลื��ต�ว์มิ&ท่ อท่�งเด�นอ�ห�ร ระบบข�บถี �ย็ แลืะระบบสั�บพ�นธุ์�• สั ว์นป็ลื�ย็สั�ดของท่ อท่�งเด�นอ�ห�รมิ&ถี�งหมิ1ก สั��หร�บรบกว์นหร�อหลืบ

หลื&กศั�ตร�• เน��อสั�มิผ่�สัท่&,เหน&ย็ว์เป็�นลื�กษณะเฉีพ�ะของป็ลื�หมิ1ก เพร�ะป็ลื�หมิ1กไมิ มิ&

โคืรงกระด�ก จ1งจ��เป็�นต%องมิ&กลื%�มิเน��อท่&,แข�งแรงเพ�,อป็;องก�นอว์�ย็ว์ะภู�ย็ใน

• เน��อท่&,ใช้%บร�โภูคืสั ว์นใหญ่ เป็�นสั ว์นลื��ต�ว์ (mantle)

Page 35: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ปลาหม,ก (ต#อ)

• เน��อสั ว์นลื��ต�ว์ของป็ลื�หมิ1ก ป็ระกอบด%ว์ย็ช้��นเน��อเย็�,อ 5 ช้��น ได%แก • Visceral lining/Inner tunic/Muscle fibers/Outer

tunic/Outer lining• ช้��นกลื�งเป็�นช้��นท่&,หน�มิ�กท่&,สั�ด (ป็ระมิ�ณร%อย็ลืะ 98 ของคืว์�มิหน�

ท่��งหมิด )– ป็ระกอบด%ว์ย็แผ่ นของเสั%นใย็กลื%�มิเน��อ (muscle fiber) หลื�ย็แผ่ น

เร&ย็งซี%อนก�น – เสั%นใย็กลื%�มิเน��อป็ระกอบด%ว์ย็ไมิโอไฟับร�ลืจ��นว์นมิ�ก

– บร�เว์ณใจกลื�งของเสั%นใย็กลื%�มิเน��อป็ระกอบด%ว์ย็ sarcoplasm mitochondria แลืะ nuclei– ป็กต�เสั%นใย็กลื%�มิเน��อมิ&เสั%นผ่ �ศั�นย็กลื�งโดย็เฉีลื&,ย็ป็ระมิ�ณ 3.5

ไมิคืรอน

Page 36: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ช้��นของเสั%นใย็กลื%�มิเน��ออย็� ระหว์ �งช้��นของเน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�น 2 ช้��น คื�อ

– Outer tunic ป็ระกอบด%ว์ย็เสั%นใย็คือลืลื�เจน แลืะอย็� ต�ดก�บ outer lining ซี1,งมิ&เน��อเย็�,อ

เก&,ย็ว์พ�นเป็�นองคืป็ระกอบแลืะอย็� ต�ดก�บผ่�ว์หน�ง– Inner tunic ป็ระกอบด%ว์ย็เสั%นใย็คือลืลื�เจนท่&,

มิ&ก�รจ�บต�ว์ก�นหลืว์มิๆ แลืะถี�กป็กคืลื�มิด%ว์ย็ visceral lining ท่&,ไมิ มิ&ลื�กษณะเป็�นเสั%นใย็

ปลาหม,ก (ต#อ)

Page 37: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• เน��อป็ลื�หมิ1กมิ& collagen สั�งกว์ �ป็ลื�ป็ระมิ�ณ 3 เท่ �• โป็รต&นไมิโอไฟับร�ลืในเน��อป็ลื�หมิ1กลืะลื�ย็ได%สั�ง สั งผ่ลืให%เก�ดก�รสั�ญ่

เสั&ย็โป็รต&นระหว์ �งกระบว์นก�รแป็รร�ป็ได%ง �ย็ เช้ น ระหว์ �งข��นตอนก�รลื%�ง ก�รแช้ น���เกลื�อแลืะก�รท่��ลืะลื�ย็ เป็�นต%น

• ผ่�ว์ของป็ลื�หมิ1กป็ระกอบด%ว์ย็ถี�งเมิ�ดสั& (chromatophore) จ��นว์นมิ�ก– ภู�ย็ในป็ระกอบด%ว์ย็เมิ�ดสั& เช้ น สั&แดง สั&ด�� สั&เหลื�อง– ถี�งเมิ�ดสั&กระจ�ย็อย็� ท่� ,ว์ไป็– สั�มิ�รถีขย็�ย็หร�อหดต�ว์ได%โดย็ก�รคืว์บคื�มิของระบบป็ระสั�ท่– เมิ�,อจ�ดสั&ขย็�ย็เป็�นว์งใหญ่ จะมิ&ลื�กษณะเป็�นสั&แดงป็นมิ ว์ง/ขณะหด

ต�ว์จะมิ&สั&จ�ง – ภู�ย็หลื�งก�รต�ย็เสั%นป็ระสั�ท่ซี1,งคืว์บคื�มิก�รท่��ง�นจะหย็�ดท่��ง�น

ด�งน��นสั&ของป็ลื�หมิ1กจะจ�งภู�ย็ในเว์ลื�ไมิ ก&,ช้� ,ว์โมิง (ป็ระมิ�ณ 1 ช้�,ว์โมิง)

ปลาหม,ก (ต#อ)

Page 38: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ก�%งเป็�นสั�ตว์น���ท่&,ไมิ มิ&กระด�กสั�นหลื�ง • มิ&เป็ลื�อกซี1,งป็ระกอบด%ว์ย็สั�ร chitin ห อห�%มิลื��ต�ว์• เป็ลื�อกก�%งแบ งออกเป็�น 2 ตอน คื�อ

– ตอนหน%�ห�%มิห�ว์แลืะอกซี1,งรว์มิเป็�นสั ว์นเด&ย็ว์ก�นเร&ย็กว์ � carapace

– ตอนท่&,ห อห�%มิสั ว์นลื��ต�ว์ (abdomen) • ร �งก�ย็ของก�%งแบ งออกเป็�นป็ลื%องท่��งหมิด 19 ป็ลื%อง

– สั ว์นห�ว์ 5 ป็ลื%อง– สั ว์นอก 8 ป็ลื%อง– สั ว์นท่%อง 6 ป็ลื%อง

ก&-ง

Page 39: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• แต ลืะป็ลื%องมิ&รย็�งคื 1 คื� • น�ย็นต�เป็�นต�รว์มิ ก%�นต�โย็กคืลือนได%

• มิ&หนว์ด 2 คื� ท่��หน%�ท่&,ร �บคืว์�มิร� %สั1ก– คื� แรกแต ลืะเสั%นท่&,ป็ลื�ย็แย็กออกเป็�นหนว์ดเสั%นเลื�กๆ

ข%�งลืะ 1 คื� – คื� ท่&, 2 คื อนข%�งย็�ว์

• ก�%งมิ&ข� 5 คื� ท่��หน%�ท่&,เป็�นก%�มิหน&บแลืะข�เด�น อย็� บร�เว์ณสั ว์นอก

• ใต%ท่%องมิ&รย็�งคืว์ �ย็น���อย็� 5 คื� แลืะในก�%งต�ว์เมิ&ย็ใช้%สั��หร�บย็1ดเก�ะไข ซี1,งได%ร�บก�รผ่สัมิน���เช้��อ โดย็ใช้%เป็�นท่&,

ฟั4กไข • ป็ลื%องสั�ดท่%�ย็เป็�นสั ว์นของห�ง ท่��หน%�ท่&,คืลื%�ย็ห�งเสั�อ

เร�อ เป็�นแผ่ นแบน 2 ข%�ง ป็ลื�ย็ห�งแหลืมิแลืะแข�ง

ก&-ง (ต#อ)

Page 40: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ก&-ง (ต#อ)

• อว์�ย็ว์ะภู�ย็ในของก�%งสั ว์นใหญ่ อย็� ในบร�เว์ณห�ว์ ป็ระกอบ ด%ว์ย็ห�ว์ใจ อว์�ย็ว์ะย็ อย็อ�ห�ร ระบบป็ระสั�ท่แลืะอว์�ย็ว์ะ

สั�บพ�นธุ์�• อว์�ย็ว์ะย็ อย็อ�ห�รของก�%งป็ระกอบด%ว์ย็ กระเพ�ะอ�ห�ร ซี1,ง

อย็� บร�เว์ณอกมิ&ลื�กษณะเป็�นถี�ง ถี%�มิ&อ�ห�รในกระเพ�ะจะเห�นเป็�นสั&ด��

• ถี�ดจ�กกระเพ�ะอ�ห�รจะเป็�นสั ว์นลื��ไสั%ท่อดไป็ต�มิแนว์สั�น หลื�ง แลืะไป็เป็Dดตรงป็ลื�ย็สั�ดของรย็�งคืห�งอ�นกลื�ง

• มิ&ต�บแลืะต�บอ อน เป็�นอว์�ย็ว์ะช้ ว์ย็ย็ อย็อ�ห�ร มิ&ลื�กษณะ เป็�นถี�งอ อนน� มิสั&เหลื�องแสัด มิ�กเร&ย็กว์ � มิ�นก�%ง

Page 41: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ก�%งห�ย็ใจด%ว์ย็เหง�อกซี1,งอย็� ท่&,ด%�นข%�งของกระดองห�ว์แลืะเก�ะต�ดก�บรย็�งคืห�ว์

• เหง�อกมิ&ลื�กษณะเป็�นเย็�,อบ�งๆ ซี%อนก�นหลื�ย็ช้��น หลื อเลื&�ย็งด%ว์ย็เลื�อดซี1,งไมิ มิ&สั&

• เลื�อดก�%งป็ระกอบด%ว์ย็สั�รจ��พว์ก hemocyanin ซี1,งเป็�นสั�รป็ระกอบจ��พว์กท่องแดง แต เมิ�,อท่��งให%เลื�อดก�%งสั�มิผ่�สัอ�ก�ศัจะกลื�ย็เป็�นสั&ฟั;�

• ก�%งสัดมิ&สั&แตกต �งก�น เช้ น สั&ด�� เท่� ฟั;� แดง ซี1,งข1�นก�บช้น�ดแลืะป็ระเภูท่ของเมิ�ดสั& ก�รเจร�ญ่เต�บโต พ�นธุ์� อ�ย็�

• เมิ�ดสั&ท่&,มิ&ผ่ลืต อสั&ของก�%งสั ว์นใหญ่ พบบร�เว์ณผ่�ว์ใต%เป็ลื�อก • กลื� มิเมิ�ดสั&ท่&,มิ&บท่บ�ท่สั��คื�ญ่ ได%แก carotenoid

ก&-ง (ต#อ)

Page 42: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• เป็�นสั�ตว์ไมิ มิ&กระด�กสั�นหลื�ง อย็� ในไฟัลื�มิ Mollusca• ลื��ต�ว์ไมิ แบ งเป็�นป็ลื%องๆ

• อว์�ย็ว์ะภู�ย็ในรว์มิอย็� ในสั�ณฐ�นเด&ย็ว์ก�น• ห�ว์เป็�นสั ว์นท่&,อย็� ด%�นหน%�สั�ด ห�ว์ของหอย็ฝั�เด&ย็ว์มิ&ขน�ด

ใหญ่ กว์ �ห�ว์ของหอย็ฝั�คื� • มิ&ป็�กแลืะอว์�ย็ว์ะสั��หร�บใช้%ในก�รสั�มิผ่�สั เช้ น ต�แลืะหนว์ด

• เท่%�มิ&ลื�กษณะเป็�นกลื%�มิเน��อแข�งแรง• หอย็ท่�กช้น�ดมิ&แผ่ นเน��อเย็�,อเหน&ย็ว์ห อห�%มิลื��ต�ว์แลืะอว์�ย็ว์ะภู�ย็ใน เร&ย็กว์ � mantle ท่��หน%�ท่&,ห อห�%มิอว์�ย็ว์ะแลืะก�รสัร%�ง

เป็ลื�อก• อว์�ย็ว์ะภู�ย็ในป็ระกอบด%ว์ย็ ระบบท่�งเด�นอ�ห�ร ห�ว์ใจ เสั%นเลื�อด อว์�ย็ว์ะข�บถี �ย็ อว์�ย็ว์ะร�บสั�มิผ่�สั ระบบป็ระสั�ท่แลืะ

ระบบสั�บพ�นธุ์�

หอย

Page 43: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• กลื%�มิเน��อของหอย็เช้ลืลื (scallop adductor muscle)

– ป็ระกอบด%ว์ย็เซีลืลืช้น�ด uninucleate ซี1,งมิ&ไฟับร�ลืเด&,ย็ว์ๆ (single striated fibril)

– ไฟับร�ลืป็ระกอบด%ว์ย็ thick แลืะ thin filament– โดย็ท่&, thick filament ถี�กลื%อมิรอบด%ว์ย็ thin

filament จ��นว์น 8 เสั%น– ไมิ มิ&เน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�นระหว์ �งเซีลืลื ด�งน��นเสั%นใย็

กลื%�มิเน��อจ1งต อก�นอย็ �งหลืว์มิๆ

หอย (ต#อ)

Page 44: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ป%• เป็�นสั�ตว์ไมิ มิ&กระด�กสั�นหลื�ง• มิ&กระดองเป็�นเป็ลื�อกห�%มิลื��ต�ว์• ป็�อย็� ในอ�นด�บ Decapoda มิ&ข� 10 ข�หร�อ 5 คื�

– ข�คื� แรกเร&ย็กว์ � ก%�มิ – ข�คื� ท่&, 2-5 เร&ย็กว์ � ข�เด�นหร�อข�ว์ �ย็น���

• ข�แต ลืะข%�งมิ&รอย็แย็กหร�อข%อต อต�ดก�นเป็�นสั ว์นๆ เร&ย็กแต ลืะสั ว์นว์ � ป็ลื%อง– ข�แต ลืะข%�ง มิ& 7 ป็ลื%อง ป็ลื%องท่&, 1 อย็� ต�ดก�บลื��ต�ว์ ข%อต อ

ของข�ป็ลื%องท่&, 2แลืะ3 จะต�ดต อก�นไมิ สั�มิ�รถีพ�บงอได%• ลื�กษณะของป็ลื�ย็ข�เด�นคื� ท่&, 4 ของป็�บ�งช้น�ดมิ&ลื�กษณะแบน

คืลื%�ย็ใบพ�ย็เพ�,อท่��หน%�ท่&,ในก�รว์ �ย็น��� เช้ น ป็�มิ%�แลืะป็�ท่ะเลื

Page 45: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ป% (ต#อ)

• ป็�มิ&จ�บป็D� ง มิ&ลื�กษณะคืลื%�ย็แผ่ นกระเบ��องเร&ย็งต อก�นอย็� 7 แผ่ น

• จ�บป็D� งของป็�เพศัผ่�%มิ&ลื�กษณะเร&ย็ว์เลื�ก สั ว์นเพศัเมิ&ย็มิ&ลื�กษณะกลืมิกว์%�งใหญ่ เก�อบเต�มิสั ว์นอก

• อว์�ย็ว์ะภู�ย็ใน ห�ว์ใจ กระเพ�ะอ�ห�ร ระบบป็ระสั�ท่แลืะระบบสั�บพ�นธุ์�มิ&กระดองป็กคืลื�มิอย็�

• ป็�ร�บออกซี�เจนโดย็ผ่ �นท่�งเหง�อกซี1,งเร&ย็กว์ � นมิป็�• เลื�อดของป็�มิ&สั&ฟั;�เน�,องจ�กป็ระกอบด%ว์ย็สั�รจ��พว์ก

ท่องแดง • เมิ�,อป็�บ�ดเจ�บมิ&แผ่ลื เลื�อดซี1,งมิ&ลื�กษณะเป็�นน���ใสัๆจะซี1มิออก

มิ� เมิ�,อได%ร�บคืว์�มิร%อนจะตกตะกอนเป็�นสั&ข�ว์ข� น

Page 46: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ป% (ต#อ)

• ป็�น�,มิ (soft shell crab)• โคืรงสัร%�งภู�ย็นอกน�,มิเน�,องจ�กก�รลือกคืร�บเพ�,อก��จ�ด

เอ�กระดองเก �ออกไป็• กระดองป็�น�,มิมิ&ลื�กษณะโป็ร งใสัแลืะน� มิกว์ �กระดองป็�ป็กต�

• ป็�น�,มิจะมิ&ของเหลืว์อ�สัระในลื��ต�ว์ป็ร�มิ�ณมิ�ก (free body fluid)

• ลื��ด�บข��นตอนก�รลือกคืร�บแบ งเป็�น 3 ข� �นตอน1. ระย็ะก อนลือกคืร�บ (precdysis, premolt)

2. ระย็ะลือกคืร�บ (ecdysis, molting)3. ระย็ะหลื�งลือกคืร�บ (postecdysis, postmolting)

Page 47: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ระย็ะเว์ลื�ท่&,ป็�ลือกคืร�บจนกระท่�,งสัร%�งกระดองใหมิ จะใช้%เว์ลื�ป็ระมิ�ณ 3-4 ช้มิ.

• กระดองเร�,มิแข�งต�ว์แลืะแข�งแรงสัมิบ�รณเต�มิท่&,ภู�ย็ในระย็ะเว์ลื�ป็ระมิ�ณ 7 ว์�น

• เมิ�,อสั��นสั�ดระย็ะก�รลือกคืร�บ ป็�จะเจร�ญ่เต�บโตอย็ �งช้%�ๆภู�ย็ในกระดองใหมิ

• เมิ�,อถี1งระย็ะท่&,ป็�มิ&ก�รเจร�ญ่เต�บโตเต�มิท่&,ภู�ย็ใต%กระดองใหมิ ท่&,ถี�กสัร%�งใหมิ ป็�จะเร�,มิเข%�สั� ว์งจรก�รลือกคืร�บอ&กคืร��ง

• โดย็ป็กต� ป็�จะลือกคืร�บเด�อนลืะ 1 คืร��ง• เมิ�,อป็�ลือกคืร�บแลื%ว์ ป็�จะด�ดซี1มิแร ธุ์�ต�ต �งๆ เข%�ไป็เพ�,อช้ ว์ย็ให%กระดอง

แข�งต�ว์ โดย็กระบว์นก�รน&�จะท่��ให%เก�ดน���ข1�น แลืะใช้%ระย็ะเว์ลื�ป็ระมิ�ณ 2-4 ว์�นเพ�,อให%กระดองแข�งเต�มิท่&,

ป% (ต#อ)