148
آﺷﻨﺎﺋﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻓﺮاﮔﻴﺮISIRI 13000 ﺗﻬﻴﻪ و اراﺋﻪ: رﺿﺎ ﺳﻴﻒ اﻟﻠﻬﻲ ﺑﻪ ﺳﻔﺎرش اداره اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮي

ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System. This standards covers QMS, EMS, OHSAS and Japanese sustem of 5S and also considered some strategic management and human resource management issues.

Citation preview

Page 1: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آشنائي با استاندارد

سيستم مديريت فراگير

ISIRI 13000

رضا سيف اللهي: تهيه و ارائه

به سفارش اداره استاندارد خراسان رضوي

Page 2: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كليات 1- 0

سازمان ها بر اساس مأموريت هاي معين به وجود مي آيند و در قالب �.مأموريت هاي خود فعاليت مي كنند

استقرار يك سيستم مبتني بر رويكرد مديريت فراگير در سازمان يك �تصميم راهبردي است و اين استاندارد براي تحت پوشش قرار دادن اقدامات

.يك سازمان در قالب سيستم مذكور كاربرد دارد.يك سازمان در قالب سيستم مذكور كاربرد دارد

الزامات اين استاندارد در راستاي تحقق مأموريت سازمان، پديدآوري �محصول داراي كيفيت مبتني بر درخواست مشتري و جلب رضايت طرف

هاي ذينفع، محيط كاري ايمن و بهداشتي و رعايت الزامات زيست محيطي طرح ريزي شده است و مهمتر از همه باعث حذف يا كاهش اثرات منفي در

.محيط فعاليت خواهد بود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 2

Page 3: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كليات 1- 0

اين استاندارد مي تواند توسط سازمان هاي توليدي و خدماتي براي اجرا و �سازمان هاي قانوني متولي براي ارزيابي ميزان انطباق با استانداردها و قوانين و همچنين توسط سازمان هاي ذيصالح ملّي براي مميزي و صدور گواهينامه

.مورد استفاده قرار گيرد

آنچه كه اين استاندارد را از منابع و مراجع ذكر شده متفاوت مي سازد، آن �است كه توجه به ساختارهاي صنعتي، فرهنگي و ملّي كشورمان، در طرح

آنچه كه اين استاندارد را از منابع و مراجع ذكر شده متفاوت مي سازد، آن است كه توجه به ساختارهاي صنعتي، فرهنگي و ملّي كشورمان، در طرح

.ريزي اين استاندارد به دقت مورد توجه و استفاده قرار گرفته است

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 3

Page 4: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

رويكرد فرآيندي 2- 0

اين استاندارد، پذيرش يك رويكرد فرآيندي را از جايگاه كل سازمان تا كليه ابعاد اجرايي �داخل آن ترغيب مي كند، به اين ترتيب فعاليت ها عمدتاً بخشي از يك فرآيند مي باشند

و محصولي كه ايجاد مي شود به عنوان برونداد يك فرآيند، مي تواند درونداد مورد نياز مجموعه فعاليت هاي "هر فرآيندي كه بر اساس تعريف به عنوان . فرآيند ديگر باشد

تعيين مي شود، “ مرتبط با هم يا متعامل كه دروندادها را به بروندادها تبديل مي كندبايستي داراي كاربرد مشخصي باشد، كه اين كاربرد در راستاي مأموريت سازمان قرار

.دارد.دارد

چنانچه سازمان بتواند سيستمي را ايجاد كند كه فرآيندهاي آن داراي تعامل مشخص و �به اين . كامل با يكديگر باشند و مديريت شوند، رويكرد فرآيندي را مستقر نموده است

ترتيب اين استاندارد، شرايطي را ايجاب مي كند كه در آن، سازمان به صورت يك سيستم، متشكل از زير سيستم هايي است كه براي ايجاد شرايط مطلوب در سازمان بطور

.مستمر مورد ارزيابي قرار گرفته و بهبود مي يابند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 4

Page 5: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

رويكرد فرآيندي 2- 0

الگوي نشان داده شده در شكل شماره يك تمامي الزامات اين استاندارد شامل طرح �ريزي و سازماندهي، اجرا و عمليات، كنترل ها و بهبود را پوشش مي دهد، تا سازمان

.را با استفاده از اين الگو ايجاد و تحقق بخشد 3بهبود مداوم

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 5

Page 6: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

يادآوري

مي تواند در تمامي » اقدام -بررسي - اجرا - برنامه ريزي « الگوي موسوم به�اين روش را مي توان به صورت خالصه به شرح . فرآيندها به كار گرفته شود

:زير توصيف نمود

تعيين اهداف و فرآيندهاي الزم جهت ارائه نتايج بر : برنامه ريزي•.طبق خواسته هاي مشتري و خط مشي هاي سازمان

.طبق خواسته هاي مشتري و خط مشي هاي سازمان

.اجراي فرآيندها: اجرا•

پايش واندازه گيري فرآيندها و محصول بر طبق خط مشي : بررسي•و گزارش ها، اهداف و الزامات و يا خواسته هاي مربوط به محصول

.دهي نتايج

.انجام اقدامات جهت بهبود مداوم عملكرد فرآيند: اقدام•

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 6

Page 7: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازمان ها با هر نوع مأموريت و زمينه فعاليت كه باشند به چند عامل بسيار �منابع انساني و منابع مالي مي باشند و نيز به مهم نياز دارند كه از آن جمله

فعاليت هاي يك نتيجه مهم توجه دارند و آن توجيه پذيري اقتصاديسازمان براي اساسي ترين فعاليت ها و جزئي ترين اقدامات . سازمان است

هايي براي اندازه گيري اين اقدامات مي باشد كه از خود نيازمند شاخصمي باشند كه در اين جمله بهترين شاخص ها، شاخص هاي اقتصادي مي باشند كه در اين جمله بهترين شاخص ها، شاخص هاي اقتصادي

بنابراين توصيه مي شود سازمان ها . استاندارد به آن توجه خاص شده استطرح ريزي ها و سازماندهي ها از شرايط كل سازمان و مأموريت آن در

شاخص هاي اقتصادي توجه ويژه داشته گرفته تا فرآيندها و فعاليت ها، به.باشند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 7

Page 8: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كاربرد اصول و تكنيك هاي سيستم هاي مديريتي 0-3

اقتصادي و مالي

ايمني و بهداشت شغلي

طرحريزي

رقابتي

طرحريزي

از ماموريت تا فرآيندها

محيط زيستنظم و انضباط

مديريت كيفيت

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 8

Page 9: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ساختار استاندارد

)4(طرحريزي و سازماندهي

كليات•طرحريزي سازمان•

كليات•

زيرساخت ها و محيط•

آراستگي محيط كار•

كليات•بازرسي•مميزي داخلي•

)5(اجرا و عمليات )6(كنترلها

طرحريزي سازمان•مسئوليت مديريت•سازماندهي فرآيندي•ساختار سازماني•سازماندهي مستندات•استانداردسازي•الزامات قانوني، مقرراتي و •

ساير الزامات درون سازماني

آراستگي محيط كار•

مديريت منابع انساني•

آموزش، آگاهي، شايستگي، فرهنگ•

مشاوره، مشاركت، ارتباطات و اطالع •

رساني

آمادگي و واكنش در شرايط •

اضطراري

فروش و مشتري•

خريد•

پديدآوري محصول•

بازرسيمميزي داخلي•ارزيابي عملكرد•كنترل عمليات•پايش و اندازه گيري•كنترل تجهيزات پايش و •

اندازه گيريشناسائي و قابليت رديابي•ارزيابي انطباق•

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 9

Page 10: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ساختار استاندارد

كليات•

زيرساخت ها و محيط•

آراستگي محيط كار•

كليات•بازرسي•مميزي داخلي•

)5(اجرا و عمليات )6(كنترلها

كليات•عدم انطباق•

)7(بهبود

آراستگي محيط كار•

مديريت منابع انساني•

آموزش، آگاهي، شايستگي، فرهنگ•

مشاوره، مشاركت، ارتباطات و اطالع •

رساني

آمادگي و واكنش در شرايط •

اضطراري

فروش و مشتري•

خريد•

پديدآوري محصول•

بازرسيمميزي داخلي•ارزيابي عملكرد•كنترل عمليات•پايش و اندازه گيري•كنترل تجهيزات پايش و •

اندازه گيريشناسائي و قابليت رديابي•ارزيابي انطباق•

عدم انطباق•اصالح•اقدام اصالحي•اقدام پيشگيرانه•رضايت مشتري•تحليل داده ها•

بازنگري مديريت•

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 10

Page 11: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

هدف و دامنه كاربرد 1

هدف از تدوين اين استاندارد، تعيين الزامات يك سيستم �مديريت فراگير براي سازمان هايي است كه مي خواهند

عالوه بر ايجاد زير ساخت هاي مناسب براي سيستم مديريت فراگير، ابعاد كيفيت، ايمني و بهداشت، زيست

محيطي و آراستگي را پوشش داده و در سازمان خود محيطي و آراستگي را پوشش داده و در سازمان خود .مستقر نمايند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 11

Page 12: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

هدف و دامنه كاربرد 1

:چنانچه اين استاندارد در سازمان ها اجرا شود موارد زير تحقق مي يابند�

ساختار و سازماندهي صحيح و قوي بوجود مي آيد -الف�كليه ابعاد عملكرد سازمان ها در قالب سيستم، طرح ريزي و اجرا - ب�

مي شودسازمان ها با مأموريت معين تشكيل مي شوند و در قالب مأموريت - پ�

معين فعاليت مي نمايندمعين فعاليت مي نمايندمطابق با نيازهاي ) خدمات/كاال(توانايي سازمان براي ارايه محصول - ت�

مشتري بيروني و توانايي فرآيندهاي آن براي ارايه محصول مناسب اثبات مي گردد

سازمان از طريق بكارگيري نگرش فرآيندي و سيستمي و در قالب - ث�امكان بهبود مستمر را فراهم مي نمايد (PDCA)چرخه

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 12

Page 13: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

هدف و دامنه كاربرد 1

:چنانچه اين استاندارد در سازمان ها اجرا شود موارد زير تحقق مي يابند�

انطباق با الزامات يك سيستم مديريت فراگير از طريق دريافت -ج�گواهينامه معتبر از شخص ثالث اثبات مي گردد

تعيين و تحقق شرايط اقتصادي مناسب براي سازمان در عملكرد -چ�ساليانه سازمان قابل مشاهده مي شود

اثرات منفي بر عملكرد سازمان كه منجر به اتالف منابع سازمان و -ح� اثرات منفي بر عملكرد سازمان كه منجر به اتالف منابع سازمان و -ح�سرمايه هاي مالي آن مي شود حذف و كاهش مي يابند

زير ساخت هاي مناسب كه تحقق مأموريت سازمان را تسهيل مي -خ�نمايد، ايجاد مي شوند

از تعادل بين ريسك و بازدهي در سازمان به گونه اي كه بهترين -د�.اثرات اقتصادي تحقق يابد، اطمينان حاصل مي شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 13

Page 14: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

دامنه كاربرد 1-2

اين استاندارد كامالً عمومي است و براي كليه سازمان ها صرفنظر از نوع و اندازه، اعم از �اين استاندارد به گونه اي طرح ريزي و تدوين شده است . توليدي و خدماتي كاربرد دارد

كه اغلب الزامات آن براي كليه سازمان ها مي تواند مورد استفاده قرار گيرد، در موارد خاص كه برخي از الزامات اين استاندارد براي سازمان و نوع فعاليت آن مناسب نباشد،

.داليل عدم كاربرد آن بايد در نظامنامه ذكر شود

8-6و 7-6، 7-9-5، 2-1-9-5، 8-5، 4-2-5اين موارد فقط مي تواند شامل بندهاي �. باشد

اجراي اين استاندارد مي تواند منجر به درخواست براي مميزي و صدور گواهينامه تأييد �.سيستم مديريت فراگير گردد

هرگاه سازماني بخواهد برخي از بند هاي اين استاندارد را استثنا نمايد، داليل -يادآوري مورد ارائه بايد قابل قبول باشند و شرايط سازمان و ساختار اين استاندارد را تحت تأثير

.منفي قرار ندهد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 14

Page 15: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مراجع الزامي 2

سيستم هاي - 1387سال : 9000ايزو - استاندارد ايران �2-1مباني و واژگان –مديريت كيفيت

- 1387سال : 17000آي اي سي -ايزو -استاندارد ايران �2-2

واژگان و اصول عمومي -ارزيابي انطباق واژگان و اصول عمومي -ارزيابي انطباق

رهنمودهايي براي - 1386سال : 19011ايزو -استاندارد ايران 3 -�2يا زيست محيطي/مميزي سيستم هاي مديريت كيفيت و

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 15

Page 16: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

در اين استاندارد عالوه بر اصطالحات و تعاريف زير، ساير اصطالحات و �تعاريف ارائه شده در

1387سال : 9000ايزو - استاندارد ايران �

1387سال : 17000آي اي سي -ايزو -استاندارد ايران�1387سال : 18001استاندارد ايران � 1387سال : 18001استاندارد ايران �ISO 14001:2004استاندارد �

.كاربرد دارد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 16

Page 17: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Orderliness)آراستگي 1- �3

شرايط مناسب محيط كه حاصل از شكل، رنگ، نظافت، چيدمان وسايل و �ساير عواملي است كه موجب سهولت و بهبود انجام كار و زيبايي در محيط

.مي شود

(Effectiveness)اثربخشي 2- �3 (Effectiveness)اثربخشي 2- �3

ميزاني كه فعاليت هاي برنامه ريزي شده تحقق يافته و نتايج برنامه ريزي �.استشده به دست آمده

(Correction)اصالح 3- �3

اقدامي كه براي از بين بردن يك عدم انطباق تشخيص داده شده انجام مي �.گيرد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 17

Page 18: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Corrective Action)اقدام اصالحي 4- �3

اقدامي كه براي از بين بردن علت يك عدم انطباق يا ساير شرايط نامطلوب �.تشخيص داده شده انجام مي گيرد

(Preventive Action)اقدام پيشگيرانه 5- �3

اقدامي كه براي از بين بردن علت يك عدم انطباق بالقوه يا ساير شرايط �اقدامي كه براي از بين بردن علت يك عدم انطباق بالقوه يا ساير شرايط �.نامطلوب بالقوه انجام مي گيرد

(Control Measure)اقدام كنترلي 6- �3

فعاليتي است كه براي پيشگيري و يا حذف يك خطر ايمني و يا كاهش آن �.مي شودبه سطح قابل قبول به كار گرفته

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 18

Page 19: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Requirement)يا خواسته /الزام و 7- �3

. نياز يا انتظاراتي كه تصريح مي شود، عموماً تلويحي مي باشد يا اجباري�

(Conformity)انطباق 8- �3

. يا خواسته/ برآورده شدن يك الزام و�

& Occupational Health)ايمني و بهداشت حرفه اي Occupational Health & �3 -9)ايمني و بهداشت حرفه اي 9- �3Safety)

شرايط و عواملي كه ايمني و بهداشت حرفه اي كاركنان، كارگران موقت، �پرسنل پيماني، بازديدكنندگان و هر شخص ديگري در محل كار را تحت

.تأثير قرار داده يا مي تواند تحت تأثير قرار دهند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 19

Page 20: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Inspection)بازرسي 10- �3

ارزيابي انطباق از طريق مشاهده و قضاوت همراه با اندازه گيري، آزمايش يا �.مقايسه با شاخص، هر كدام كه مقتضي باشد

(Budget)بودجه 3-11 �

يك طرحِ مقداريِ مشروح و كامل به منظور استفاده از منابع سازمان در دوره �يك طرحِ مقداريِ مشروح و كامل به منظور استفاده از منابع سازمان در دوره �كتاب - مركز تحقيقات تخصصي حسابداري و حسابرسي -حسابرسيسازمان( . اي معين است

) شباهنگدكتر رضا: حسابداري مديريت

(Continual Improvement)بهبود مداوم 12- �3

يا خواسته ها /فعاليتي كه به منظور افزايش توانايي برآورده كردن الزامات و �.به صورت پي در پي انجام مي گيرد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 20

Page 21: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Productivity)بهره وري 13- �3

انجام فعاليت ها به صورت اثربخش و كارا �(Environmental impact)پيامد زيست محيطي 3-14 �

هر تغيير در محيط زيست اعم از مطلوب و نامطلوب، كه تمام يا بخشي از �.آن ناشي از جنبه زيست محيطي باشد.آن ناشي از جنبه زيست محيطي باشد

(Environmental Aspect)جنبه زيست محيطي 15- �3

بخشي از فعاليت ها، محصوالت يا خدمات يك سازمان كه بتواند با محيط �.زيست تأثير متقابل داشته باشند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 21

Page 22: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Vision)چشم انداز 16- �3

بيانيه اي كه چگونگي تمايل سازمان را نسبت به موقعيت خود در آينده �.شرح مي دهد

(Hazard)خطر 3-17 �

منبع، شرايط يا عمل داراي پتانسيل براي آسيب به صورت جراحت يا �منبع، شرايط يا عمل داراي پتانسيل براي آسيب به صورت جراحت يا �.بيماري براي افراد يا تركيبي از آن ها

(Strategy)راهبرد 18- �3

راهي است كه يك سازمان، مأموريت و چشم انداز خود را بر اساس نيازهاي �طرف هاي ذينفع پياده سازي مي كند كه با خط مشي ها، طرح ها، اهداف

.كالن، اهداف خرد و فرآيند ها پشتيباني مي شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 22

Page 23: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Leaders)رهبران 19- �3

اشخاصي كه منافع كليه طرف هاي ذينفع را در سازمان هماهنگ و متوازن �مي سازند و شامل تيم مديران ارشد، كليه مديران ديگر و آن هايي كه در

.دارندمقام رهبري تيم قرار داشته و نقش رهبري موضوعي را بر عهده

(Risk)ريسك 3-20 � (Risk)ريسك 3-20 �

.آن) هاي(تركيبي از احتمال وقوع يك رويداد و پيامد �

(Infrastructure)زيرساخت 21- �3

سيستم تسهيالت، تجهيزات و خدمات مورد نياز براي انجام >سازمان<�.فعاليت هاي يك سازمان

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 23

Page 24: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Record)سابقه 22- �3

مدركي كه در آن نتايج به دست آمده ذكر مي شود يا شواهدي را دال بر �.انجام فعاليت ها فراهم مي آورد

(Organizational Structure)ساختار سازماني 3-23 �

.ترتيب مربوط به مسئوليت، اختيارات و روابط بين افراد � .ترتيب مربوط به مسئوليت، اختيارات و روابط بين افراد �

(Organization)سازمان 24- �3

گروهي از افراد و تسهيالت همراه با ترتيب دادن مسئوليت ها، اختيارات و �روابط آن ها

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 24

Page 25: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Organized)سازمان يافته 25- �3

نيروي انساني، (تعيين، تخصيص و چيدمان مناسب كليه منابع سازمان �كه در جهت تحقق مأموريت سازمان صورت ) زمين، ساختمان و تجهيزات

.گرفته است

(System)سيستم 3-26 � (System)سيستم 3-26 �

.مجموعه عناصر داراي ارتباط دروني يا داراي تعامل�

Total Management)سيستم مديريت فراگير 27- �3System)

مجموعه اي از فرآيندهاي مرتبط و متعامل با يكديگر و داراي بازخورد كه به �صورتي طرح ريزي شده اند تا تمام سطوح و فعاليت هاي سازمان را در

.برگيرند و در جهت مأموريت سازمان فعاليت نمايند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 25

Page 26: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Competence)شايستگي 28- �3

.توانايي به اثبات رسيده در به كار گيري دانش و مهارت ها�

(Job Specification)شناسنامه شغل 29- �3

سندي است كه در آن تعريف شغل، شرايط احراز شغل، وظايف، مسئوليت �.تدوين شده استها و اختيارات مرتبط با شغل .تدوين شده استها و اختيارات مرتبط با شغل

(Interested Party)طرف ذينفع 30- �3

.شخص يا گروه ذينفع در عملكرد يا موفقيت يك سازمان �

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 26

Page 27: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Nonconformity)عدم انطباق 31- �3

.يا خواسته/ برآورده نشدن يك الزام و�

(Coherence Factors)عوامل همبستگي 32- �3

عوامل مؤثر در ايجاد همبستگي در سازمان ها كه افراد، واحدها و تشكل ها �.را به يكديگر نزديك و در جهت معين و مشترك هدايت مي كند.را به يكديگر نزديك و در جهت معين و مشترك هدايت مي كند

(Process)فرآيند 33- �3

مجموعه فعاليت هاي مرتبط با هم يا متعامل كه دروندادها را به بروندادها �.تبديل مي كند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 27

Page 28: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Core Process)فرآيند محوري 34- �3

فرآيندي است كه مستقيماً در تحقق مأموريت سازمان نقش دارد و محصول �.نهايي سازمان را ايجاد مي كند

(Culture)فرهنگ 35- �3

گستره كلي رفتارها، اخالقيات و ارزش ها كه توسط اعضاي سازمان انتقال �گستره كلي رفتارها، اخالقيات و ارزش ها كه توسط اعضاي سازمان انتقال �.داده شده، اجرا و تقويت مي شود

(Traceability)قابليت رديابي 36- �3

.امكان رديابي تاريخچه، كاربرد يا موقعيت چيزي كه تحت بررسي است�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 28

Page 29: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Efficiency)كارآئي 37- �3

.رابطه بين نتيجه بدست آمده و منابع استفاده شده�

(Color Codes)كدهاي رنگ 38- �3

.مشخصه ها و معيارهاي تعيين رنگ مناسب براي هر نوع كاربرد�

(Quality)كيفيت 39- �3 (Quality)كيفيت 39- �3

يا خواسته ها را / ميزاني كه مجموعه اي از ويژگي هاي ماهيتي، الزامات و �.برآورده مي سازد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 29

Page 30: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Mission)ماموريت 40- �3

اين . بيانيه اي است كه مقصود يا علت وجودي سازمان را شرح مي دهد�.و كار يا كاركرد وجود داردبيانيه توضيح مي دهد كه چرا كسب

(Product)محصول 41- �3

.ماحاصل يك فرآيند� .ماحاصل يك فرآيند�

(Environment)محيط زيست 42- �3

محيطي شامل هوا، آب، خاك، منابع طبيعي، گياهان، جانوران، انسان و �.روابط متقابل بين آن ها كه سازمان در آن فعاليت مي كند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 30

Page 31: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Work Environment)محيط كار 43- �3

مجموعه اي از شرايط كه كار تحت آن شرايط انجام مي گيرد�(Document)مدرك 44- �3

.اطالعات و رسانه آن�

(Customer)مشتري 45- �3 (Customer)مشتري 45- �3

.سازمان يا شخصي كه محصول را دريافت مي كند�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 31

Page 32: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصطالحات و تعاريف 3

(Audit)مميزي 46- �33

فرآيندي نظام يافته، مستقل و مدون به منظور به دست آوردن شواهد �مميزي و ارزيابي آن ها به صورت عيني جهت تعيين ميزاني كه معيارهاي

.مميزي برآورده مي شوند

(Motivation Systems)نظامهاي انگيزشي 47- �3 (Motivation Systems)نظامهاي انگيزشي 47- �3

ساختارهاي اجرايي كه براي انجام امور تعيين شده در افراد ايجاد انگيزه مي �.حاصل شوندنمايد تا نتايج با كيفيت مطلوب

(Manual)نظامنامه 48- �3

.مدرك مشخص كننده سيستم مديريت يك سازمان�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 32

Page 33: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

طرحريزي و سازماندهي 4

ويرايش صفر ١٣٠٠٠آشنائی با استاندارد 33

Page 34: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كليات 1- 4

خود نياز به طرح ريزي و سازماندهي به ) 1-2-4طبق بند (سازمان براي اجراي مأموريت �. منظور ايجاد ساختار هاي الزم دارد

به عنوان مثال . طرح ريزي و سازماندهي بايد بر اساس نوع مأموريت سازمان باشد �سازمان با مأموريت اقتصادي بايد طرح ريزي و سازماندهي متناسب براي يك بنگاه

. اقتصادي داشته باشند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 34

Page 35: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مأموريت، چشم انداز، راهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه ها و بودجه 4-2

ماموريت �4-2-1

مأموريت سازمان بايد در سازمان تدوين و توسط مديريت رده باال به صورت يك بيانيه �. به اطالع عموم برسد) 4-2-4طبق بند (از جمله در متن خط مشي ) 2-6-4بند (

كاركنان سازمان بايد مأموريت سازمان را درك نمايند و از ارتباط فعاليت هاي خود با .مأموريت سازمان آگاه باشند

چشم انداز �4-2-2 چشم انداز �4-2-2

سازمان بايد چشم انداز متناسب با مأموريت خود را به صورت يك بيانيه تدوين و براي �اين چشم انداز بايد در طرح ريزي و اجراي راهبرد ها، خط . حوزه هاي مرتبط ابالغ نمايد

.مشي ها، اهداف و برنامه ها مورد توجه قرار گيرد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 35

Page 36: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مأموريت، چشم انداز، راهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه ها و بودجه 4-2

راهبرد �4-2-3

سازمان بايد با توجه به عوامل دروني و عوامل بيروني، راهبرد هاي مدوني را براي رسيدن �اين راهبرد ها بايد در جهت كسب . به چشم انداز سازمان، ايجاد، اجرا و برقرار نمايد

موفقيت سازمان و در طرح ريزي و تدوين خط مشي، اهداف، برنامه و بودجه مورد .استفاده واقع شود

:سازمان بايد در تعيين راهبرد هاي خود مالحظات زير را مورد توجه قرار دهد� :سازمان بايد در تعيين راهبرد هاي خود مالحظات زير را مورد توجه قرار دهد�

شناسايي عوامل دروني كه شامل نقاط قوت يا ضعف سازمان مي باشد -الف�

شناسايي عوامل بيروني كه شامل فرصت ها و تهديدها در ارتباط با سازمان مي -ب�باشد

تدوين راهبرد هاي تهاجمي، رقابتي، محافظه كارانه و تدافعي را كه از تقابل نقاط -ج�قوت و ضعف با فرصتها و تهديدها به وجود مي آيد با استفاده از تكنيك هاي

SWOTمناسب، بعنوان مثال جدول

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 36

Page 37: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مأموريت، چشم انداز، راهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه ها و بودجه 4-2

خط مشي �4-2-4

خط مشي سازمان بايد مقاصد، سياست ها و جهت گيري هاي كلي سازمان را با توجه به �.راهبرد هاي سازمان مشخص نمايد و چارچوبي را براي اهداف سازمان ايجاد نمايد

.خط مشي بايد توسط مديريت رده باالي سازمان مدون و به طرف هاي ذينفع ابالغ گردد�

:مديريت رده باالي سازمان بايد اطمينان حاصل نمايد كه خط مشي سازمان�

فرآيندها و واحدهاي سازمان را در بر مي گيرد -الف� فرآيندها و واحدهاي سازمان را در بر مي گيرد -الف�

از جمله كيفيت، محيط زيست و (اقدامات، تعهدات و اثرات عملكرد سازمان -ب�را شامل مي شود) ايمني و بهداشت حرفه اي

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 37

Page 38: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مأموريت، چشم انداز، راهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه ها و بودجه 4-2

داراي جهت گيري هاي مشخص در حوزه هاي معين بوده و براي مقاصد سازمان -پ�مناسب مي باشد

در برآوردن الزامات اين استاندارد و ساير الزامات و قوانين و مقررات، تعهدات -ت�الزم را در بر داشته و با تأكيد بر نگرش پيشگيرانه، بهبود مستمر را شامل مي باشد

چارچوبي را براي تعيين و بازنگري اهداف سازمان فراهم مي آورد -ث�

در درون سازمان و با توجه به كاربرد آن به كاركنان، ابالغ و تفهيم شده و توسط -ج� در درون سازمان و با توجه به كاربرد آن به كاركنان، ابالغ و تفهيم شده و توسط -ج�آن ها درك شده باشد و براي طرف هاي ذينفع برون سازماني اطالع رساني شده

باشد

به صورت دوره اي مورد بازنگري قرار گيرد و با توجه به توسعه فعاليت ها و -چ�.عملكرد سازمان، توسعه يابد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 38

Page 39: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مأموريت، چشم انداز، راهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه ها و بودجه 4-2

اهداف 5- 2- �4اهداف سازمان بايد در چارچوب خط مشي سازمان بوده و با توجه به �

.مأموريت سازمان و فرآيندهاي آن باشند

:اهداف سازمان بايد با توجه به نكات زير تدوين گردد�

به صورت واقعي، قابل دستيابي، زمان بندي شده، مشخص و قابل -الف� به صورت واقعي، قابل دستيابي، زمان بندي شده، مشخص و قابل -الف�اندازه گيري باشند

در راستاي تحقق الزامات قانوني و مقرراتي و ساير الزامات درون - ب�سازماني باشند

اهداف با فرآيندها و صاحبان فرآيندها ارتباط داشته باشند - پ�به صورت دوره اي و بر اساس نتايج پايش برنامه هاي سازمان، اندازه - ت�

.گيري شده و در صورت نياز بازنگري شوند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 39

Page 40: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مأموريت، چشم انداز، راهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه ها و بودجه 4-2

برنامه ها 6- 2- �4معين نيازمند ) هاي(سازمان بايد اقداماتي را كه براي دستيابي به هدف �

ايجاد، مستند و ) ها(منابع هستند و زمان بر مي باشند را در قالب برنامه .اجرا كند و برقرار نگهدارد

:سازمان بايد) هاي(برنامه �

خاص مرتبط باشند) هاي(به هدف -الف� خاص مرتبط باشند) هاي(به هدف -الف�

مالحظات منابع انساني، فنĤوري ، عملياتي، مالي و بازرگاني را در نظر بگيرد -ب�

)7-2-4طبق بند (داراي بودجه خاص و مصوب باشد -پ�

مسئول معيني داشته باشد -ت�

داراي جزئيات فعاليت ها باشد و زمان بندي شده باشد -ث�

به صورت دوره اي پايش و با توجه به نتايج اين پايش ها مورد بازنگري قرار -ج�.گيرند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 40

Page 41: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مأموريت، چشم انداز، راهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه ها و بودجه 4-2

بودجه 7- 2- �4سازمان بايد بودجه مورد نياز خود را براي يك سال مالي تهيه و تنظيم �

با توجه به اينكه منابع و مصارف، تشكيل دهنده دو بخش اصلي از هر . نمايدبرنامه و بودجه مي باشند، تأمين اعتبار براي تحقق منابع بودجه و الويت

گذاري تخصيص مصارف، بايد بر مبناي راهبرد ها، اهداف و برنامه ها انجام .شود.شود

:بودجه سازمان بايد�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 41

Page 42: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مأموريت، چشم انداز، راهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه ها و بودجه 4-2

بودجه 7- 2- �4براساس برنامه هاي مدون، نيازهاي سازمان و در قالب منابع و مصارف تعيين -الف�

گردد

قبل از شروع سال مالي براساس پيش بيني منابع تعيين شود و با توجه به حوزه -ب�هاي مصرف، تدوين و تصويب و ابالغ گردد و همچنين ارزيابي ريسك عدم تحقق

منابع تأمين به صورت مؤثر انجام شودمنابع تأمين به صورت مؤثر انجام شود

كليه اقدامات سازمان را كه نياز به بودجه دارند، در برگيرد و بر اساس اولويت -پ�هاي تعيين شده، تخصيص داده شود

كنترل تأمين و مصرف بودجه در مقاطع مشخص و با روش هاي معين انجام و -ت�گزارش شود

.براساس كنترل هاي انجام شده بازنگري گردد -ث�

حداقل بودجه براي تحقق الزامات قانوني و مقرراتي و ساير الزامات درون سازماني بايد �.توسط سازمان تأمين شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 42

Page 43: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مسئوليت مديريت 3- 4

تعهد مديريت 1- 3- �4مديريت رده باالي سازمان بايد شواهدي مبني بر تعهد خود به توسعه و �

.اجراي سيستم مديريت فراگير درسازمان تحت مسئوليت خود فراهم نمايد

تعهد مديريت رده باال بايد در قالب اقدامات اجرايي و مشاركت فعال در امور �:موارد زير باشدسازمان بوده و حداقل شامل

طرح ريزي، برقرار نمودن و بازنگري مأموريت، چشم انداز، -الف� طرح ريزي، برقرار نمودن و بازنگري مأموريت، چشم انداز، -الف�سازمانراهبرد، خط مشي، اهداف، برنامه و بودجه

تعيين و بازنگري فرآيندهاي سازمان -ب�

طرح ريزي و بازنگري ساختار سازماني و منابع انساني -پ�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 43

Page 44: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مسئوليت مديريت 3- 4

طرح ريزي و فراهم آوري امكانات سخت افزار و نرم افزار سازمان و - ت�انطباق با فنĤوري مورد نياز

تعيين و تأمين شرايط محيطي مناسب در سازمان - ث�تعيين و اجراي به موقع كنترل ها در سازمان -ج�طرح ريزي صحيح و اجراي به موقع پايش و اندازه گيري رضايت -چ� طرح ريزي صحيح و اجراي به موقع پايش و اندازه گيري رضايت -چ�

وعملكردهاي ايمني و زيست محيطي ) داخلي و خارجي(مشتري هاي سازمان

شناسايي و بكارگيري الزامات قانوني و مقرراتي و ساير الزامات درون -ح�.سازماني

اطمينان از اثر بخشي موارد فوق الذكر از مسئوليت هاي مديريت رده باال مي باشد كه �قابل ) 8-7طبق بند (بايد در دوره هاي پيش بيني شده و از طريق بازنگري مديريت

.تحقق باشدويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 44

Page 45: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

راهبري �4-3-2

وحدت در اهداف و جهت گيري هاي سازمان بايد توسط رهبران �رهبران بايد محيط داخلي را به گونه اي ايجاد و . ايجاد شود

نگهداري كنند كه در آن كاركنان در دستيابي سازمان به اهداف، .مشاركت داشته باشند

مسئوليت مديريت 3- 4

.مشاركت داشته باشند

سازمان بايد براي تعيين مسئوالن حوزه هاي معين، روش هاي �اين . ارزيابي اصول و توانايي هاي راهبري را تدوين و جاري نمايد

انجام ) مانند هيئت مديره(كار بايستي توسط باالترين رده سازمان .شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 45

Page 46: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

راهبري �4-3-2

مديريت رده باالي سازمان بايد الگوي مناسبي از يك راهبر براي �كاركنان سازمان باشد و در كليه زمينه هايي كه براي تداوم فعاليت هاي سازمان حائز اهميت است روش هاي مناسب را تعريف، ابالغ .و خود نيز اجرا نمايد تا پيروي ساير كاركنان را در بر داشته باشد

مسئوليت مديريت 3- 4

.و خود نيز اجرا نمايد تا پيروي ساير كاركنان را در بر داشته باشد

مناسبي را براي ) هاي(مديريت رده باالي سازمان بايستي روش �از جمله (پايش و اندازه گيري توانايي رهبري هر يك از مسئوالن

.ايجاد، مستند و اجرا نمايد) مدير رده باال

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 46

Page 47: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مشتري محوري �4-3-3

مديريت رده باالي سازمان بايد اطمينان حاصل نمايد كه خواسته �مشتري به درستي مدون شده و براي ) تلويحي و تصريحي(هاي

كليه سطوح سازمان ابالغ شده باشد تا امكان تحقق آن ها فراهم .گردد

مسئوليت مديريت 3- 4

.گردد

مديريت رده باال بايد اطمينان حاصل نمايد كه صاحبان و كاركنان �و ) مشتري هاي داخلي(فرآيندها، خواسته هاي ساير فرآيندها

.مشتري خارجي را به درستي درك كرده و به اجرا در مي آورند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 47

Page 48: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

نماينده مديريت �4-3-4

مديريت رده باال بايد يكي از مديران تمام وقت سازمان را به عنوان نماينده مديريت �منصوب كند كه صرفنظر از ساير مسئوليت هاي خود داراي مسئوليت ها و اختياراتي

:شامل موارد زير باشد

حصول اطمينان از اينكه فرآيندهاي متناسب براي كليه سطوح و حوزه هاي -الففعاليت سازمان ايجاد و اجرا شده و برقرار نگه داشته مي شوند

مسئوليت مديريت 3- 4

فعاليت سازمان ايجاد و اجرا شده و برقرار نگه داشته مي شوند

گزارش دهي به مديريت رده باال در مورد عملكرد سيستم مديريت و هرگونه نياز -ببراي بهبود

حصول اطمينان از اينكه ساختار سازماني، سخت افزار و نرم افزارهاي سازمان -پمتناسب با فرآيندهاي سازمان تعيين و برقرار شده اند

حصول اطمينان از افزايش آگاهي در مورد الزامات مشتري و الزامات قانوني و -تمقرراتي مرتبط در سراسر سازمان

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 48

Page 49: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ارزيابي و حصول اطمينان از اثربخشي سيستم مديريت و بهبود - ث�.مستمر آن

:ويژگي هاي نماينده مديريت شامل موارد زير مي باشد�

در ساختار سازماني، ارتباط مستقيم با مديريت رده باال داشته باشد -الف�داراي تحصيالت، تجربه و توانايي مديريتي، متناسب با شرايط - ب�

مسئوليت مديريت 3- 4

داراي تحصيالت، تجربه و توانايي مديريتي، متناسب با شرايط - ب�سازمان و كاركنان آن باشد

در بين كاركنان سازمان داراي مقبوليت و محبوبيت باشد - پ�.از سازمان و فرآيندهاي آن شناخت داشته باشد - ت�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 49

Page 50: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي فرآيندي 4- 4

كليات �4-4-1

سازمان بايد فرآيندهاي مورد نياز را با كاربرد مشخص و در راستاي مأموريت سازمان �.طرح ريزي نمايد

طرح ريزي فرآيندها �4-4-2

سازمان بايد سيستم مديريت را بر مبناي فرآيندها و با توجه به نكات زير طرح ريزي � سازمان بايد سيستم مديريت را بر مبناي فرآيندها و با توجه به نكات زير طرح ريزي �:نمايد

فرآيندها به نحوي كه كليه فعاليت هاي سازمان را تحت پوشش -الف�قرار دهند تعيين شوند

كاربرد هر فرآيند همسو با ماموريت سازمان باشد - ب�دروندادها، فعاليت ها و بروندادهاي فرآيندها، بر اساس ساختار - پ�

هاي مشخص طرح ريزي شود) الگو(ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 50

Page 51: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي فرآيندي 4- 4

توالي و تعامل بين فرآيندها مشخص باشد - ت�) مطابق با ساختار سازماني(براي هر يك از فرآيندها، مسئول معيني - ث�

تعيين شودروش هاي اجرايي مدون براي هر يك از فرآيندها با توجه به يادآوري -ج�

ايجاد گردد 1-6- 4بند ايجاد گردد 1-6- 4بند شاخص ها و معيارهاي متناسب با كاربرد هر فرآيند، براي پايش و -چ�

اندازه گيري آن ها تعيين شوداز در دسترس بودن منابع الزم براي اجرا، پشتيباني و پايش اين -ح�

فرآيندها اطمينان حاصل گردد) 6-2-4طبق بند ) (ها(اقدامات الزم جهت تعيين و اجراي برنامه -خ�

براي بهبود مداوم فرآيندها را فراهم نمايدويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 51

Page 52: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي فرآيندي 4- 4

اين فرآيندها بايد توسط سازمان و با توجه به الزامات اين �.استاندارد، مديريت شوند

هنگامي كه سازمان برخي از فرآيندهاي مؤثر بر سيستم را به �منابع برون سازماني واگذار كند، بايد از اعمال كنترل بر چنين

نوع و گستره كنترل فرآيندهاي . فرآيندهايي اطمينان حاصل نمايد نوع و گستره كنترل فرآيندهاي . فرآيندهايي اطمينان حاصل نمايد.برون سپاري شده بايد در چارچوب سيستم مديريت تعريف گردد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 52

Page 53: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي فرآيندي 4- 4

پايش و اندازه گيري فرآيندها �4-4-3

.سازمان بايد فرآيندها را به صورت دوره اي مورد پايش و اندازه گيري قرار دهد�

:پايش و اندازه گيري فرآيندها بايد با توجه به موارد زير انجام شود�

كاربرد هر فرآيند و شاخص اندازه گيري و معيار پذيرش آن -الف�)ها(هر فرآيند و ويژگي آن ) هاي(محصول - ب� )ها(هر فرآيند و ويژگي آن ) هاي(محصول - ب

مشتري هاي فرآيند و خواسته هايشان - پ�تأمين كنندگان فرآيند با توجه به نوع و ويژگي هاي محصول ارائه شده - ت�.مديريت فرآيند - ث�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 53

Page 54: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي فرآيندي 4- 4

نتيجه پايش و اندازه گيري فرآيندها، بايد منجر به تأييد �عملكرد فرآيندها و يا تعيين اقدامات اصالحي و پيشگيرانه

.براي بهبود عملكرد فرآيندها شود

دروندادها، : بهبود عملكرد فرآيندها مي تواند در حوزه هاي�نيروي انساني، تجهيزات، روش هاي اجرايي، بروندادها و

دروندادها، : بهبود عملكرد فرآيندها مي تواند در حوزه هاينيروي انساني، تجهيزات، روش هاي اجرايي، بروندادها و

.مديريت فرآيند باشد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 54

Page 55: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ساختار سازماني 5- 4

كليات �4-5-1

سازمان بايد منابع انساني خود را به گونه اي سازماندهي �. كند كه در قالب يك ساختار معين و مدون فعاليت نمايند

مانند مدير (منابع انساني سازمان از باالترين رده اجرايي مانند مدير (منابع انساني سازمان از باالترين رده اجرايي .تا پايين ترين سطوح اجرايي را شامل مي شود) عامل

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 55

Page 56: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ساختار سازماني 5- 4

نمودار سازماني �4-5-2

سازمان بايد بر اساس نتايج طرح ريزي فرآيندها، اقدام به طراحي �اين نمودار سازماني و سطوح آن بايد . نمودار سازماني مناسب نمايد

متناسب با تعداد و ساختار فرآيندهاي سازمان و كاركنان مورد نياز .اين فرآيندها باشد.اين فرآيندها باشد

سازمان بايد متناسب با حجم توليد يا ارائه خدمات، تجهيزات و يا �طرح هاي آتي خود، روشي را براي برآورد منابع انساني به كار

.گرفته و سوابق مربوطه را نگهداري نمايد

نمودار سازماني بايد در دوره هاي معين و با توجه به تغييرات �.فرآيندهاي سازمان مورد بازنگري قرار گرفته و روزآمد شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 56

Page 57: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ساختار سازماني 5- 4

سازمان بايد براي هر يك از شغل هاي تعيين شده در نمودار سازماني يك .شناسنامه مخصوص شغل تدوين نمايد

:شناسنامه شغل بايد شامل اطالعات زير باشد

مسئوليت هاي شغل -ج�

اختيارات شغل -چ�

شناسنامه شغل 4-5-3

تعريف شغل - الف�

اختيارات شغل -چ�تحصيالت مورد نياز -ب�

آموزش هاي مورد نياز -ح�

ساير ويژگي هاي شغل با توجه -خ�.به ماهيت اختصاصي آن

تحصيالت مورد نياز -ب�

تجربه مورد نياز -پ�

مهارت مورد نياز -ت�

شرح وظايف -ث�

ويرايش صفر ١٣٠٠٠آشنائی با استاندارد 57

شناسنامه شغل در سازمان بايد در طرح ريزي استاندارد آموزشي مشاغل و .كاركنان مورد توجه قرار گيرد) 4-5-4طبق بند (شرايط احراز

Page 58: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ساختار سازماني 5- 4

شرايط احراز 4- 5- �4سازمان بايد قبل از هرگونه ابالغ به افرادي كه نامزد تصدي شغل هستند، �

شرايط اين افراد را از نظر صالحيت احراز شغل، بررسي، تحليل و نتيجه .گيري نمايد

بررسي شرايط احراز افراد، حداقل بايد با توجه به تحصيالت، تجربه، مهارت و �هيچ يك از شرايط احراز، نبايستي . آموزش هاي طي شده توسط افراد باشد هيچ يك از شرايط احراز، نبايستي . آموزش هاي طي شده توسط افراد باشد

. جايگزين شرايط ديگر شود و بايد به صورت مستقل مورد بررسي قرار گيرد

تعيين شود ) هايي(چنانچه شرايط الزم براي فردي احراز نگردد، بايد روش كه توانايي هاي مورد نظر در فرد ايجاد شده و سپس شرايط احراز اعالم

.گردد، در غير اين صورت از سپردن شغل به فرد بايد خودداري شود

سازمان بايد پس از تأييد شرايط احراز شغل، به افراد نامزد تصدي حكم را �.ابالغ نمايد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 58

Page 59: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي مستندات 6- 4

كليات 1- �4-6

ساختار مستندات سازمان بايد متناسب با سيستم مديريت بوده و چگونگي �نوع و نام مستندات . ارتباط بين انواع مستندات با يكديگر را بيان نمايد

، روش )ها(نظامنامه، بيانيه : سازمان بستگي به شرايط سازمان دارد و شاملكاري ، نمودار ، فرم ، جدول و يا ) هاي (اجرايي، دستورالعمل ) هاي (

.تركيبي از آن ها مي باشد

كاري ، نمودار ، فرم ، جدول و يا ) هاي (اجرايي، دستورالعمل ) هاي (.تركيبي از آن ها مي باشد

مستندات سازمان بايستي متناسب با گستره و نوع فعاليت هاي - يادآوري �سازمان، پيچيدگي فرآيندها و شايستگي كاركنان تعيين و به هر صورت

حائز اهميت است . باشند) كاغذي، تصويري، الكترونيكي و غيره(ممكن مستندات در كمترين حد الزم نگهداري شوند تا استفاده موثر و كارآمد از

.آن ها ميسر شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 59

Page 60: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي مستندات 6- 4

سازمان بايد فعاليت ها و امور مربوط به خود را با توجه به موارد زير و به روش .هاي مناسب مستندسازي وبه كاركنان مرتبط ابالغ نمايد

ساختار سازماني و مدارك مرتبط -ث�

استانداردها و مدارك مرتبط با عمليات -ج�

مستندسازي 4-6-2

شامل مأموريت و (بيانيه هاي سازمان -الف�)چشم انداز، راهبرد، خط مشي

استانداردها و مدارك مرتبط با عمليات -ج�سازمان

مدارك تصريح شده در اين استاندارد -چ�

.ساير مدارك مورد نياز سازمان -ح�

)چشم انداز، راهبرد، خط مشي

شامل گستره (نظامنامه سيستم مديريت -ب�شمول سيستم، مستندات فرآيندها، روش

)هاي اجرايي مدون و يا ارجاع به آن ها

اهداف، برنامه ها و بودجه سازمان -پ�

طرح ريزي فرآيندها و كليه مستندات -ت�فرآيندها

ويرايش صفر ١٣٠٠٠آشنائی با استاندارد 60

Page 61: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي مستندات 6- 4

كنترل مدارك 3- �4-6

سازمان بايد مدارك درون سازماني و برون سازماني مورد نياز در سيستم �مديريت را تحت كنترل قرار دهد تا

.اثر بخشي سيستم مديريت در سازمان فراهم گردد�

:براي كنترل مدارك بايد موارد زير در قالب روش اجرايي مدون، ايجاد گردد� :براي كنترل مدارك بايد موارد زير در قالب روش اجرايي مدون، ايجاد گردد�

تعيين نوع مدارك -الفتعيين امكان كاربري الكترونيكي مدارك در سازمان - بچگونگي بررسي، تأييد و تصويب مدارك از نظر كفايت قبل از صدور - پچگونگي بازنگري و روزآمد نمودن مدارك و آخرين وضعيت آن ها - تتعيين مسئولين تهيه و اجراي مستندات - ث

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 61

Page 62: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي مستندات 6- 4حصول اطمينان از اينكه مدارك براي استفاده كاربران و با توجه به شرايط آن ها -ث

تهيه و در دسترس مي باشند

حصول اطمينان از اينكه فهرست اصلي مدارك تهيه شده است و در دسترس افراد -جمرتبط قرار دارد

حصول اطمينان از اينكه الزامات قانوني و مقرراتي و مداركي كه منشأ بيروني دارند -چو نيز ساير الزامات درون سازماني مشخص هستند و توزيع آن ها تحت كنترل قرار

دارددارد

پيشگيري از استفاده ناخواسته از مدارك منسوخ شده و شناسايي آن ها به نحو -ح.مناسب در صورتي كه اين نوع مدارك براي هر منظوري نگهداري مي شوند

.تهيه و كنترل استانداردهاي مورد نياز سازمان -خ

مسئولين مدارك و گردش كار كنترل مدارك بايد مشخص باشد و در روش �.اجرايي تدوين شوند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 62

Page 63: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

سازماندهي مستندات 6- 4

سوابق بايد به منظور فراهم نمودن شواهدي دال بر انطباق با الزامات و اجراي موثر .سيستم مديريت فراگير كنترل شوند

:در كنترل سوابق بايد موارد زير در قالب روش اجرايي مدون، ايجاد و برقرار گردد

چگونگي حفاظت -ث�

مدت زمان نگهداري -ج�

كنترل سوابق 4-6-4

خوانا بودن - الف�

مدت زمان نگهداري -ج�امكان بازيابي و دسترسي مناسب -ب�

فرد يا افراد مسئول كنترل -چ�

.محل نگهداري -ح�

امكان بازيابي و دسترسي مناسب -ب�

قابليت شناسايي و رديابي -پ�

چگونگي بايگاني -ت�

ويرايش صفر ١٣٠٠٠آشنائی با استاندارد 63

پس از مدت زمان ) به صورت كاغذي يا الكترونيكي(چگونگي تعيين تكليف سوابق .نگهداري در بايگاني جاري يا بايگاني راكد بايد توسط سازمان مشخص و اجرا شود

Page 64: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

استانداردسازي 7- 4

سازمان بايد به منظور تعيين روش هاي پايش، شاخص كنترل و معيار پذيرش �محصول ها، فعاليت ها، كاركنان، تجهيزات، (ابعاد سيستم مديريت سازمان

.، استانداردهاي مشخص را تعيين و تأمين نمايد)محل ها و رنگ ها

استانداردهاي مورد استفاده در سازمان بايد تعيين كننده حداقل شرايط مورد �اين استانداردها مي توانند در هر يك از گروه هاي . قبول در سازمان باشد

.استانداردهاي بين المللي، منطقه اي، ملي، صنفي يا سازماني باشند

اين استانداردها مي توانند در هر يك از گروه هاي . قبول در سازمان باشد.استانداردهاي بين المللي، منطقه اي، ملي، صنفي يا سازماني باشند

استانداردهاي برون سازماني بايد روزآمد شوند و استانداردهاي درون سازماني �.بايد به صورت دوره اي بازنگري گردند

اگر براي نيازهاي سازمان، استاندارد برون سازماني وجود نداشته باشد، تدوين - يادآوري �.استاندارد سازماني توصيه مي شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 64

Page 65: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

الزامات قانوني و مقرراتي و ساير الزامات درون سازماني 4-8

سازمان بايد الزامات قانوني و مقرراتي را كه با فعاليت ها، محصوالت و �خدمات مرتبط با دامنه كاربرد سيستم مديريت فراگير هستند را

اين الزامات به عنوان مثال شامل . شناسايي، تهيه و اجرا نمايداستانداردهاي، سازمان استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران، قوانين و آيين

نامه هاي سازمان حفاظت محيط زيست و سازمان كار و امور اجتماعي مي .باشند.باشند

سازمان بايد ساير الزامات درون سازماني را كه مرتبط با ماموريت سازمان �اين الزامات به عنوان . و كاربرد فرآيندهاي آن است را مدون و اجرا نمايد

مثال شامل بخش نامه ها، ابالغيه ها و ساير مصوبات درون سازماني مي .باشند كه از طرف مديريت رده باال ابالغ مي شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 65

Page 66: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اجرا و عمليات 5

ويرايش صفر ١٣٠٠٠آشنائی با استاندارد 66

Page 67: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كليات 5-1

سازمان براي انجام صحيح امور خود بايد كليه شرايط مؤثر بر نتايج �عملكرد در سازمان از قبيل شرايط فيزيكي واحدها، زير ساخت ها، روش هاي كاري و اعمال مديريت و مشخصات خروجي فرآيندها را

.مورد توجه قرار دهد

مديريت بر اجرا و عمليات بايد براساس نتايج مورد انتظار از �مديريت بر اجرا و عمليات بايد براساس نتايج مورد انتظار از �فرآيندها باشد، بنابراين مديريت سازمان بايد منابع مورد نياز را به

درستي تعيين و فراهم نمايد و بر استفاده از اين منابع نظارت .داشته باشد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 67

Page 68: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

سازمان بايد زير ساخت ها و شرايط محيطي مورد نياز را �اين موارد بايد به گونه اي . تعيين، فراهم و حفظ نمايد

سازماندهي شوند كه امكان اجراي صحيح امور جاري .را فراهم نمايند) از جمله فعاليت فرآيندها(سازمان

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 68

Page 69: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

ساختمان ها 1- 2- �5ايجاد، تغيير و توسعه ساختمان ها بايد به گونه اي انجام شوند كه ضمن دارا �

در ) طبق استانداردهاي مربوط(بودن حداقل شرايط و امكانات مورد نياز .جهت ارتباط مناسب بين فرآيندها، شرايط الزم را فراهم نمايند

ساختمان ها بايد داراي نام و نقشه راهنما باشند و براي دسترسي مناسب به ساختمان ها بايد داراي نام و نقشه راهنما باشند و براي دسترسي مناسب به �قسمت هاي مختلف بايد راه هاي ورود و خروج عادي و خروج اضطراري به

طراحي و معماري ساختمان ها . درستي طراحي و احداث شده باشندبايستي با توجه به شرايط زمين شناسي، آب و هوايي، فرهنگ و ساير شرايط منطقه اي باشند و نيز مالحظات تعامل فرآيندهاي سازمان و مديريت زيست

.محيطي رعايت شوند

كليه اقدامات بايد به استناد الزامات قانوني و مقرراتي و مالحظه آن ها انجام �.شوند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 69

Page 70: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

محيط كار 2- 2- �5سازمان بايد در طراحي و احداث فضاهاي كاري و شرايط محيطي خود، مالحظات �

:زير را مورد توجه قراردهد

مسيرهاي دسترسي به ساختمان ها، واحدها و شرايط استفاده و نصب -الفتابلوهاي راهنما

ايجاد امكانات مناسب پشتيباني از قبيل توقفگاه، انبار و ابزارهاي اطفاي - ب ايجاد امكانات مناسب پشتيباني از قبيل توقفگاه، انبار و ابزارهاي اطفاي - بحريق و ساير نيازهاي فضاهاي عمومي

ايجاد امكانات بهداشتي از قبيل سرويس هاي بهداشتي ، رختكن ها و - پظروف تفكيك زباله

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 70

Page 71: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

محيط كار 2- 2- �5امكانات و فضاهاي الزم جهت جمع آوري و انتقال فاضالب - ت.ايجاد و نگهداري فضاي سبز مناسب - ث

سازمان در ايجاد و نگهداري محيط خود بايد با توجه به اولويت ها، از روش �هاي استاندارد شده استفاده نمايد و يا در صورت نياز روش ها و استانداردهاي

.مورد نياز را تدوين و لحاظ كند) 7- 4بند (سازماني .مورد نياز را تدوين و لحاظ كند) 7- 4بند (سازماني

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 71

Page 72: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

سخت افزارها 3- 2- �5سازمان بايد سخت افزار مورد نياز واحدها و فرآيندهاي سازمان را تعيين فراهم �

.و نگهداري نمايد

تجهيزات و امكانات ستادي سازمان بايستي تابع استانداردهاي مشخص به �عنوان مثال استانداردهاي مهندسي عوامل انساني باشند تا همراه با آراستگي

.و زيبا سازي محيط، كارايي مناسب را در محيط كار ايجاد نمايند.و زيبا سازي محيط، كارايي مناسب را در محيط كار ايجاد نمايند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 72

Page 73: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

نرم افزارها 4- 2- �5به منظور اجراي صحيح فعاليت هاي مختلف فرآيندها، سازمان بايد نرم �

افزارهاي مناسب و متناسب با كاربرد هر يك از فرآيندها و اقدامات جاري آن را .تأمين نمايد

نرم افزارهاي مورد استفاده در سازمان بايد امكان پشتيباني از يكديگر را داشته �.باشند و به طور مرتب و منظم روزآمد شوند.باشند و به طور مرتب و منظم روزآمد شوند

مسئول تهيه، تأمين و پشتيباني از امور نرم افزارهاي سازمان بايد مشخص �.باشد و مسئوليت ها و اختيارات آن مدون گردد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 73

Page 74: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

جنبه هاي زيست محيطي 5- 2- �5سازمان بايد روش اجرايي مدوني براي شناسايي و كنترل جنبه هاي زيست �

محيطي و پيامد هاي ناشي از فرآيندها و محصوالت سازمان را ايجاد و اجرا .نمايد

سازمان بايد جنبه هاي زيست محيطي را شناسايي، ارزيابي و اندازه گيري �.نموده و اقدامات كنترلي متناسب با پيامدهاي آن ها را تعيين و اجرا نمايد.نموده و اقدامات كنترلي متناسب با پيامدهاي آن ها را تعيين و اجرا نمايد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 74

Page 75: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

آن ها بايد ) 9- 6بند ( كنترل جنبه هاي زيست محيطي و ارزيابي انطباق �:حداقل شامل موارد زير باشد

تأثير فعاليت هاي فرآيندها بر آب، هوا، خاك، گياهان و جانوران -الف�نوع و ميزان مصرف انواع انرژي در سازمان - ب�زباله و ضايعات ايجاد شده در سازمان و مديريت آن ها - پ�نوع و ميزان مصرف مواد اوليه در سازمان - ت� نوع و ميزان مصرف مواد اوليه در سازمان - ت�وضعيت و شرايط فاضالب خروجي - ث�بارزي بر محيط زيست دارند ) هاي(تعيين آن دسته از جنبه هايي كه پيامد -ج�

.يا مي توانند داشته باشد

رعايت كليه الزامات قانوني و مقرراتي سازمان ها و مراجع ذيصالح و ساير -چ�. الزامات درون سازماني مرتبط با فعاليت سازمان

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 75

Page 76: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

عوامل خطرناك 6- 2- �5سازمان بايد روش اجرايي مدوني براي شناسايي مداوم خطرات كه حاصل از �

.فرآيندها و محصوالت سازمان است را ايجاد و اجرا نمايد

سازمان بايد شناسايي، ارزيابي ريسك، اندازه گيري، ارزيابي انطباق و كنترل �.عوامل خطرناك را متناسب با شرايط خطرات انجام دهد.عوامل خطرناك را متناسب با شرايط خطرات انجام دهد

آن ها بايد حداقل شامل ) 9-6بند (كنترل عوامل خطرناك و ارزيابي انطباق �:موارد زير باشد

شرايط مهندسي عوامل انساني، محل ها و ايستگاه هاي كاري با توجه -الف�به تطبيق بين انسان و امكانات مرتبط با نيروي انساني در محل كار

شرايط كاركنان با توجه به نوع و ماهيت كار - ب�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 76

Page 77: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

زير ساخت ها و محيط 5-2

عوامل خطرناك 6- 2- �5خطرات ناشي از فعاليت تجهيزات و ماشين آالت در محدوده فعاليت - پ�

هاي فرآيندها و كل سازمان، در شرايط عادي و غير عاديخطرات ناشي از فعاليت كليه افراد و گروه هاي مرتبط يا در استخدام - ت�

سازمانسازمانخطرات ناشي از مواد مورد استفاده در سازمان - ث�رعايت كليه الزامات قانوني و مقرراتي و ساير الزامات درون سازماني -ج�

.مرتبط با فعاليت سازمان

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 77

Page 78: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آراستگي محيط كار 5-3

سازمان بايد شرايط هر يك از عوامل مؤثر در فرآيندها و محيط كار را تعيين �.و مديريت نمايد

جدا سازي و پاك سازي 1- 3- �5

سازمان بايد مستندات و استانداردهاي مشخص و مناسبي را براي جداسازي �.و پاك سازي هر يك از اقالم در سازمان ايجاد و برقرار نگهدارد.و پاك سازي هر يك از اقالم در سازمان ايجاد و برقرار نگهدارد

اين استانداردها مي توانند بين المللي، منطقه اي، ملي، صنفي و يا درون �.سازماني باشند

جداسازي و پاك سازي اقالم در سازمان بايد با توجه به كسب بهترين نتايج، �:مورد توجه قرار گيرد كه برخي از آن ها شامل موارد زير مي باشند

مواد اوليه و مواد مصرفي با توجه به نوع كاربرد -الف�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 78

Page 79: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آراستگي محيط كار 5-3

ماشين آالت و تجهيزات توليد، پشتيباني و اداري - ب�ابزار آالت و لوازم كار - پ�ايستگاه ها و مسيرها و محل استقرار اقالم - ت�واحد هاي عملياتي و ستادي و محل هاي استقرار افراد - ث�ضايعات و زباله از مبدأ ايجاد تا آخرين مرحله بازيافت داخلي يا تعيين -ج� ضايعات و زباله از مبدأ ايجاد تا آخرين مرحله بازيافت داخلي يا تعيين -ج�

.تكليف و وارهايي آن

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 79

Page 80: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آراستگي محيط كار 5-3

چيدمان 2- 3- �5

سازمان بايد روش هاي اجرايي مناسبي را براي چيدمان كليه اقالم و زير �.ساخت ها در سازمان ايجاد و اجرا نمايد

چيدمان ها در سازمان بايد با توجه به سهولت و اولويت دسترسي ها باشند �:تا بهترين نتايج در سازمان و با توجه به مالحظات زير بدست آيد:تا بهترين نتايج در سازمان و با توجه به مالحظات زير بدست آيد

قرار گرفتن ساختمان ها در محل مناسب در محوطه سازمان با توجه -الف�به نوع دسترسي ها

قرار گرفتن ساختمان هاي با مأموريت هاي مشترك يا مكمل در - ب�نزديكي يكديگر

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 80

Page 81: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آراستگي محيط كار 5-3

قرار گرفتن فضاهاي سبز، رفاهي، تفريحي، نظافتي و بهداشتي، متناسب - پ�با شرايط و نيازهاي واحدهاي سازمان

تعيين محل مناسب براي واحدهاي توليد يا ارائه خدمات با توجه به - ت�گردش مواد يا اطالعات و با توجه به محصول و مشتريان

قرار دادن تجهيزات و لوازم پشتيباني در محل هاي مناسب در سازمان - ث� قرار دادن تجهيزات و لوازم پشتيباني در محل هاي مناسب در سازمان - ثقرار دادن اقالم در انبارها با توجه به مالحظات دسترسي، ايمني و زيست -ج�

محيطيقرار دادن اقالم در واحد هاي ستادي با توجه به دسترسي، كاربرد و -چ�

آراستگي محل ها

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 81

Page 82: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آراستگي محيط كار 5-3

نشانه گذاري 3- 3- �5

سازمان بايد روش هاي اجرايي را جهت نشانه گذاري كليه اقالم مرتبط به �.فعاليت ها ايجاد و اجرا نمايد

نشانه گذاري در سازمان بايد با هدف شناسايي و دسترسي آسان به كليه �:اقالم و با توجه به مالحظات زير صورت گيرد

به (كد رنگ ها در شناسايي ها كه بر مبناي فرهنگ سازماني باشد -الف� به (كد رنگ ها در شناسايي ها كه بر مبناي فرهنگ سازماني باشد -الف�)عنوان مثال سبز به نشانه مجاز، قرمز به نشانه غير مجاز

برچسب ها و عاليم راهنما و هشدار دهنده متناسب با موضوع - ب�عالمت گذاري ها به منظور كنترل تغييرات در محل هاي مورد نظر - پ�تابلوهاي راهنما براي مسيرها، ساختمان ها، قفسه ها و درب ها - ت�.استاندارد كد گذاري براي اقالم بر اساس نياز - ث�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 82

Page 83: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آراستگي محيط كار 5-3

نظافت �5-3-4

اجراي سيستماتيك نظافت در سازمان بايستي موجب آراستگي �) هاي(سازمان بايد روش . محيط هاي عمومي و اختصاصي باشد

اجرايي مناسب را براي نظافت حوزه هاي تحت پوشش خود تدوين .و اجرا نمايد.و اجرا نمايد

اين روش هاي اجرايي شامل رعايت نظافت در امور شخصي و �. سازماني مي باشد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 83

Page 84: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آراستگي محيط كار 5-3

:به منظور تحقق نظافت در سازمان بايد به نكات زير توجه شود�

اشاعه فرهنگ نظافت شخصي كاركنان در سازمان -الف�كنترل و نظافت لوازم و تجهيزات كاري هر يك از كاركنان سازمان حتي - ب�

المقدور توسط خود آن هابازديد و كنترل محل هاي آلوده بر حسب مورد - پ�به كارگيري روش استفاده از ابزار و تجهيزات متناسب با نوع آلودگي - ت� به كارگيري روش استفاده از ابزار و تجهيزات متناسب با نوع آلودگي - ت�شناسايي و كنترل علت هاي ايجاد آلودگي - ث�تعيين مسئولين نظافت هر حوزه و تدوين برنامه هاي نظافت -ج�به منظور شناسايي و كنترل آلودگي ها، سازمان بايد از رنگ هاي تعيين �

.شده در استاندارد سازماني استفاده نمايد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 84

Page 85: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مديريت منابع انساني 5-4

سازمان بايد به منظور عملكرد مطلوب فرآيندها، مديريت �.منابع انساني را به صورت مؤثر اجرا نمايد

اجرايي را براي مديريت منابع ) هاي(سازمان بايد روش �انساني ايجاد، اجرا نمايد و اقدامات مرتبط از مرحله اعالم نياز و جذب نيروي انساني تا مرحله ترك كار كاركنان را انساني ايجاد، اجرا نمايد و اقدامات مرتبط از مرحله اعالم نياز و جذب نيروي انساني تا مرحله ترك كار كاركنان را

.تحت كنترل داشته باشد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 85

Page 86: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مديريت منابع انساني 5-4

جذب نيروي انساني �5-4-1

:سازمان بايد در جذب نيروي انساني مالحظات زير را مورد توجه قرار دهد�

اعالم نياز نيروي انساني از طرف مسئولين فرآيندها با توجه به شرايط فرآيندها و -الف�ساختار سازماني

)3-5-4طبق بند (تعيين مشخصات نيروي انساني با توجه به شناسنامه شغل -ب�

ايجاد شرايط رقابتي يكسان براي شناسايي و انتخاب بهترين ها از طريق آزمون هاي -پ� ايجاد شرايط رقابتي يكسان براي شناسايي و انتخاب بهترين ها از طريق آزمون هاي -پ�علمي حسب مورد

جذب نيروي انساني با توجه به شرايط احراز شغل -ت�

.تبعيت از قوانين و ضوابط ملي مرتبط با جذب نيروي انساني -ث�

.در جذب نيروي انساني به منابع موجود داخل سازمان نيز بايستي توجه گردد -يادآوري �

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 86

Page 87: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مديريت منابع انساني 5-4

آموزش، آگاهي، شايستگي، فرهنگ �5-4-2

كاركناني كه به صورت مستقيم و غير مستقيم، كارهايي تأثير گذار �بر مأموريت سازمان و بروندادهاي فرآيندها، و نيز مرتبط با كيفيت، محيط زيست و ايمني و بهداشت حرفه اي انجام مي دهند، بايد بر

اساس تحصيالت، آموزش، مهارت و تجربه انتخاب شوند و اساس تحصيالت، آموزش، مهارت و تجربه انتخاب شوند و .شايستگي الزم را داشته باشند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 87

Page 88: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مديريت منابع انساني 5-4

:براي كسب نتايج مؤثر، سازمان بايد نسبت به موارد زير اقدام نمايد�

تعيين و تدوين سطح شايستگي و صالحيت مورد نياز شغل و -الف�استانداردهاي آموزشي مشاغل بر اساس شناسنامه شغل

انجام نياز سنجي هاي آموزشي و مهارتي شاغلين سازمان - ب�طرح ريزي و اجراي دوره هاي آموزشي جهت ارتقاي آگاهي كاركنان - ب� طرح ريزي و اجراي دوره هاي آموزشي جهت ارتقاي آگاهي كاركنان - ب�تعيين روش ارزيابي اثر بخشي دوره هاي آموزشي با هدف ارتقاي آگاهي - پ�

.و كسب صالحيت كاركنان و بهبود فرهنگ سازماني

آگاهي كاركنان در خصوص فرآيندهاي مرتبط با آن ها و نقش آن ها در - ت�اجراي امور و تأثير آن ها بر محصول، جنبه هاي زيست محيطي و عوامل

خطرناك در فرآيندها

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 88

Page 89: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مديريت منابع انساني 5-4

طبقه بندي، نگهداري و استفاده از سوابق آموزشي - ث�.حصول اطمينان از صالحيت كاركنان فعال در فرآيند آموزش -ج�

آموزش ها در سازمان بايد بر اساس نيازهاي سازمان و الزامات اين استاندارد �بوده و در ارتقاي سطح آگاهي و ايجاد شايستگي كاركنان مؤثر باشند و بوده و در ارتقاي سطح آگاهي و ايجاد شايستگي كاركنان مؤثر باشند و

.موجب بهبود فرهنگ سازماني شوند

سازمان بايد روش اجرايي مدوني را جهت ارزيابي اين موارد ايجاد و اجرا �.نمايد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 89

Page 90: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مديريت منابع انساني 5-4

نگهداشت كاركنان �5-4-3

:سازمان براي حفظ نيروي انساني خود بايد به نكات زير توجه نمايد�

استفاده از روش هاي محاسبه تعيين شده و پرداخت مناسب و به موقع حقوق و -الف�دستمزد

ارزيابي عملكرد كاركنان به منظور پرداخت متناسب پاداش ها -ب�

ايجاد فرصت هاي ارتقاي عادالنه در سازمان -پ� ايجاد فرصت هاي ارتقاي عادالنه در سازمان -پ�

جلب مشاركت كاركنان جهت بهبود مستمر كليه امور به عنوان مثال استفاده از نظام -ت�پيشنهادات

جابجايي شغلي براي كاركنان با هدف فراگيري چند مهارت توسط كاركنان و امكان -ث�نگهداشت كاركنان در صورت حذف يكي از مشاغل

.پايش متوسط زمان نگهداشت كاركنان -ث�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 90

Page 91: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مديريت منابع انساني 5-4

ارتقا و انگيزش كاركنان �5-4-4

كاركنان در سازمان بايد با توجه به رشد و توسعه توانايي شان مورد توجه قرار گيرند و �.فرصت هاي ارتقا و ايجاد انگيزش براي آن ها فراهم گردد

سازمان بايد فرصت هاي ارتقا و روش هاي انگيزشي را متناسب با شايستگي كاركنان �.ايجاد و اجرا نمايد تا انگيزه الزم براي تالش بيشتر در آن ها ايجاد شود

:اين موارد بايد در برگيرنده يك يا تركيبي از موارد زير باشد� :اين موارد بايد در برگيرنده يك يا تركيبي از موارد زير باشد�

افزايش كسب درآمد متناسب با بهبود عملكرد و بهره وري كاركنان -الف�

ارتقاي شغل و پست سازماني با توجه به توانايي ها و بر اساس ساختار سازماني -ب�

ايجاد انگيزش متناسب با ارائه پيشنهاد ها و مشاركت كاركنان -پ�

مرخصي، مأموريت، تقدير نامه، : تعيين و اجراي ساير روش هاي انگيزشي از قبيل -ت�.شركت در دوره هاي آموزشي و غيره

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 91

Page 92: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مديريت منابع انساني 5-4

پايان همكاري كاركنان �5-4-5

چنانچه به هر دليل كاركنان به همكاري خود با سازمان پايان دهند، موارد زير بايد توسط �:سازمان مورد توجه قرار گيرد

پيش بيني جانشين مناسب براي كاركنان و تحقق آن براي زمان پايان همكاري در -الف�صورت نياز

دريافت راهنمايي از كاركنان در خصوص تجربيات كسب شده در طي خدمت و -ب� دريافت راهنمايي از كاركنان در خصوص تجربيات كسب شده در طي خدمت و -ب�پيشنهادها و توصيه هاي آن ها

محاسبه حقوق فرد بر اساس مدت زمان همكاري در سازمان با توجه به ضوابط -ت�

تعيين چگونگي تقدير از كاركنان در زمان پايان همكاري -ث�

تعيين چگونگي حفظ ارتباط با كاركنان پس از پايان همكاري بر حسب مورد -ج�

تا زماني ) از جمله معاينات پزشكي و گزارش حوادث(حفظ مدارك و سوابق كاركنان -چ�.كه فرد در قيد حيات مي باشد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 92

Page 93: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مشاوره، مشاركت، ارتباطات و اطالع رساني 5-5

سازمان بايد با برقراري ارتباطات فراگير و دو سويه با طرف هاي ذينفع، امكان اطالع �.رساني، مشاوره و مشاركت را فراهم نمايد

به اين منظور، سازمان بايد روش اجرايي را براي موارد زير مدون، مستقر و نگهداري �:نمايد

تعيين روش هاي دريافت مشاوره از داخل و بيرون سازمان و بين سطوح مختلف -الف�

تعيين موضوع هاي مشاوره در سازمان -ب� تعيين موضوع هاي مشاوره در سازمان -ب�

تعيين روش ها و مكانيزم ارائه و بررسي پيشنهاد ها در سازمان -پ�

بخصوص كاركنان، (تعيين روش هاي مختلف جلب مشاركت طرف هاي ذينفع -ت�)تأمين كنندگان، مشتريان

تعيين روش ها و تأمين امكانات مناسب جهت برقراري ارتباط با طرف هاي ذينفع -ث�داخل و خارج سازمان به صورت دو سويه

دريافت پيشنهادها و شكايت ها از طرف هاي ذينفع و مشتري ها و رسيدگي، -ج�.پاسخگويي و اطالع رساني به آنها

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 93

Page 94: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مشاوره، مشاركت، ارتباطات و اطالع رساني 5-5

زمينه هاي مشاوره، مشاركت، ارتباطات و اطالع رساني در سازمان بايد حداقل شامل �:موارد زير باشد

تعيين و تحقق كيفيت محصول بر اساس مشخصات فني و درخواست مشتري -الف�

ارزيابي سطح رضايت مشتريان -ب�

) عوامل خطرناك و جنبه هاي زيست محيطي(شناسايي و كنترل خطرات محيط كار -پ�

و بررسي رويدادهاو بررسي رويدادها

شناسايي عدم انطباق ها و ريشه يابي آن ها با هدف اقدام هاي پيشگيرانه و اصالحي -ت�

خالقيت و نوآوري در امور جاري سازمان در جهت بهبود مستمر اثر بخشي سيستم -ث�مديريت فراگير

ارتباط و تعامل با تأمين كنندگان، بازديد كنندگان و مراجعه كنندگان -ج�

اجرايي در مورد مشاوره، مشاركت، ارتباطات و اطالع رساني با ) هاي(سازمان بايد روش �.طرف هاي ذينفع را ايجاد و از اجراي اثر بخش آن ها اطمينان حاصل نمايد

.سوابق مربوط به اين اقدامات بايد ثبت و نگهداري شوند�ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 94

Page 95: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آمادگي و واكنش در شرايط اضطراري 5-6

احتمال وقوع شرايط اضطراري در هر سازماني وجود دارد، از اين رو، سازمان بايد روش �اجرايي براي چگونگي شناسايي و كنترل شرايط اضطراري را مدون و اجرا نمايد تا پيامد

.اين شرايط اضطراري را حذف يا كاهش دهد

:اين روش اجرايي بايد شامل موارد زير باشد�

شامل فراخوان محصوالت، بالهاي طبيعي، (شناسايي كليه شرايط اضطراري -الف�)رويدادهاي زيست محيطي و ايمني و بهداشتي در محيط كار)رويدادهاي زيست محيطي و ايمني و بهداشتي در محيط كار

تعيين اقدامات مورد نياز جهت كنترل شرايط اضطراري -ب�

تعيين افراد، تجهيزات و امكانات مورد نياز براي كنترل شرايط اضطراري -پ�

طرح ريزي سناريو مانورها جهت ايجاد آمادگي الزم در شرايط اضطراري در داخل -ت�سازمان و محيط اطراف و همسايگان

بررسي شرايط محيطي و تعيين و اجراي اقدامات الزم براي زير ساخت هاي مورد -ث�نياز

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 95

Page 96: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

آمادگي و واكنش در شرايط اضطراري 5-6

با ) 5-5مطابق بند (تعيين روش هاي مشاوره، مشاركت، ارتباطات و اطالع رساني -ج�طرف هاي ذينفع جهت كنترل شرايط اضطراري

برنامه ريزي و اجراي آموزش واكنش در شرايط اضطراري براي كاركنان -چ�

برنامه ريزي و اجراي مانورها در محل هاي تعيين شده به گونه اي كه امكان ارزيابي -ح�آن فراهم باشد

تهيه فيلم، گزارش و ثبت اطالعات از روند اجراي مانور -خ� تهيه فيلم، گزارش و ثبت اطالعات از روند اجراي مانور -خ�

بازنگري شرايط سازمان، تيم اجرايي، تجهيزات و مستندات جهت ارتقاي آمادگي و -د�واكنش در شرايط اضطراري پس از اجراي مانورها يا پس از وقوع حوادث و شرايط

.اضطراري

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 96

Page 97: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

فروش و مشتري 5-7

سازمان بايد در جهت تحقق مأموريت خود، محصوالت خود را با همان �ويژگي هايي كه در استانداردهاي محصول و قرارداد يا درخواست مشتري

.شرح داده شده است، ارائه نمايد

:موارد زير بايد در سازمان مورد توجه قرارگيرد�

تعيين ويژگي ها و مشخصات محصول بر اساس استانداردها، الزامات -الف� تعيين ويژگي ها و مشخصات محصول بر اساس استانداردها، الزامات -الفقانوني و مقرراتي، عملكرد محصول و الزامات درون سازماني

تعيين خواسته هاي تصريحي و تلويحي مشتري در خصوص كيفيت و - ب�كاربري محصول، تحويل محصول و خدمات بعد از فروش توسط سازمان

اطمينان از توانايي فرآيندهاي سازمان براي پديدآوري محصول قبل از - پ�پذيرش قرارداد يا درخواست مشتري

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 97

Page 98: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

فروش و مشتري 5-7

فراهم نمودن امكان پايش فرآيندهاي مرتبط با توليد و ارائه محصول - ت�پس از عقد قرارداد و براساس

درخواست مشتري حسب نياز�كسب موافقت مشتري در خصوص تغييرات در تعهدات و شرايط - ث�

محصولمحصولطبقه بندي و نگهداري اطالعات و سوابق مرتبط با فروش و مشتري -ج�پايش پيشرفت قرارداد در دوره هاي معين -چ�.اطالع رساني آخرين شرايط و تغييرات به كليه كاركنان و افراد ذيربط -ح�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 98

Page 99: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

خريد 5-8

سازمان بايد اطمينان حاصل نمايد كه محصول خريداري شده با الزامات مشخص شده �.براي خريد، نگهداري و استفاده از محصول انطباق دارد

:در فرآيند خريد محصول، سازمان بايد نسبت به تحقق موارد زير اطمينان حاصل نمايد�

مطابقت اطالعات خريد محصول با الزامات و استاندارد ها -الف�

شناسايي، ارزيابي، تأييد و طبقه بندي تأمين كنندگان واجد شرايط با توجه به ميزان -ب�تأثيرگذاري محصوالت آن ها بر فرآيندها و عملكرد سازمانتأثيرگذاري محصوالت آن ها بر فرآيندها و عملكرد سازمان

احراز صالحيت كاركنان فعال در فرآيند خريد -پ�

كنترل و تصديق محصول خريداري شده از لحاظ مطابقت با اطالعات خريد و -ت�مشخصات فني مورد نظر مانند، ويژگي هاي بسته بندي، اطالعات ايمني مواد، كنترل در

.محل تأمين كننده، شرايط ترخيص و غيره

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 99

Page 100: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

محوري ) هاي(براي تحقق مأموريت سازمان، فرآيند �براي پديد آوري محصول بايد در سازمان طرح ريزي،

سازمان بايد عوامل و شرايط مؤثر . اجرا و برقرار گردددر پديد آوري محصول را به شرح زير مورد توجه قرار در پديد آوري محصول را به شرح زير مورد توجه قرار

.دهد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 100

Page 101: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

طرحريزي پديدآوري محصول �5-9-1

طرحريزي محصول �5-9-1-1

سازمان بايد فرآيندهاي مورد نياز براي پديد آوري محصول را با لحاظ كردن موارد زير �:طرح ريزي نمايد

الزامات، استانداردها و خواسته هاي مربوط به محصول -الف�

منابع مورد نياز در داخل سازمان شامل سخت افزار، نرم افزار و نيروي انساني -ب� منابع مورد نياز در داخل سازمان شامل سخت افزار، نرم افزار و نيروي انساني -ب

منابع مورد نياز از برون سازمان براي خريد -پ�

طراحي و چيدمان صحيح خطوط توليد در سازمان -ت�

فعاليت هاي پايش، اندازه گيري، بازنگري، تصويب طرح ريزي محصول، بازرسي و -ث�آزمون مربوط به فرآيندها و پذيرش محصول

تدوين گردش كارها و اقدامات كنترلي در حين توليد و يا طرح ريزي محصول -ج�

ايجاد و نگهداري سوابق مرتبط با طرح ريزي محصول -چ�

.تمركز بر مشتري و خواسته هاي تلويحي و تصريحي آن -ح�ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 101

Page 102: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

طراحي و تكوين محصول 2- 1- 9- �5:در طراحي و تكوين محصول جديد سازمان بايد به موارد زير نيز توجه نمايد�

طرح ريزي براي طراحي و تكوين محصول با توجه به اهداف آن انجام -الف�شود

مسئوليت و اختيارات براي طراحي و تكوين محصول مشخص باشد - ب�تعيين ورودي هاي مربوط به الزامات محصول كه در كليه مراحل - پ� تعيين ورودي هاي مربوط به الزامات محصول كه در كليه مراحل - پ�

شامل الزامات قانوني و مقرراتي و (طراحي و تكوين مورد توجه قرار مي گيرد )ساير الزامات

خروجي هاي طراحي و تكوين با توجه به ورودي ها مورد بازنگري قرار - ت�گيرد و مراحل تصديق و صحه گذاري را طي كند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 102

Page 103: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

تعيين ويژگي هاي محصول جهت كاربري ايمني و بهداشتي -ث�

اجراي بازنگري در طراحي و تكوين در كليه مراحلي كه نياز به -ج�تصديق و صحه گذاري محصول است

صحه گذاري محصول از نظر كاربرد آن با نيازهاي از قبل -چ�.تعيين شده.تعيين شده

سوابق مربوط به بازنگري ها، تغييرات، تصديق و صحه گذاري �محصول بايد به دقت كنترل شوند و شامل اجزاء محصول، كاربري

.محصول و هر گونه اقدامات ضروري باشد

سازمان بايستي نتايج اقدامات فوق را در طرح ريزي و يا -يادآوري �.بازنگري طرح ريزي فرآيندها مورد استفاده قرار دهد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 103

Page 104: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

مشخصات محصول �5-9-2

سازمان بايد مشخصات مربوط به محصول را بر اساس توافق با �و با توجه به الزامات قانوني و مقرراتي و ) 7-5طبق بند (مشتري

ساير الزامات تعيين نمايد و اين مشخصات را با توجه به كاربرد آن .ها در فرآيندهاي سازمان، مورد توجه قرار دهد.ها در فرآيندهاي سازمان، مورد توجه قرار دهد

مشخصات محصول بايد در قالب دانش فني تدوين شود و در �. مراحل توليد و كنترل كيفيت محصول مورد استفاده قرار گيرد

اين مشخصات مي تواند در قالب استانداردهاي محصول و .استانداردهاي سازماني تدوين گردد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 104

Page 105: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

پديدآوري محصول 3- 9- �5سازمان بايد براي پديدآوري محصول، فرآيند مرتبط را با توجه به مشخصات �

:محصول و با مالحظه موارد زير طرح ريزي و برقرار نمايد

تعيين و كنترل محصول خروجي فرآيند و ويژگي هاي آن و ساير -الف�خروجي ها از فرآيند

تعيين و كنترل ورودي هاي مؤثر بر فرآيند - ب� تعيين و كنترل ورودي هاي مؤثر بر فرآيند - ب�تعيين و طرح ريزي فعاليت هاي فرآيند جهت پديدآوري محصول - پ�تعيين شاخص هاي اندازه گيري فرآيند و محصول آن - ث�تعيين روش هاي پايش فرآيند -ج�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 105

Page 106: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

تعيين و فراهم نمودن نيروي انساني، سخت افزار و نرم افزار مورد نياز -چ�فرآيند

تعيين چگونگي كنترل و صحه گذاري فرآيند هاي ويژه كه برونداد آن ها -ح�.پس از استفاده قابل ارزيابي مي باشد

تعيين چگونگي جابجايي و نگهداري و بسته بندي محصول در مراحل -خ�)5-9- 5طبق بند (ايجاد و در مرحله محصول نهايي )5-9- 5طبق بند (ايجاد و در مرحله محصول نهايي

فرآيند پديدآوري محصول بايد بطور مستمر با مشخصات محصول و قرارداد �.با مشتري مطابقت داده شود و در صورت نياز اقدامات الزم صورت گيرد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 106

Page 107: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

كنترل كيفيت محصول 4- 9- �5سازمان بايد محصول را در كليه مراحل خريد، توليد و تحويل به مشتري، �

براساس مشخصات و استانداردهاي از قبل تعيين شده كنترل نموده و از .تحقق كيفيت آن اطمينان حاصل نمايد

براي انجام اين مهم، سازمان بايد موارد زير را ايجاد، مستقر و نگهداري �:نمايد:نمايد

استانداردهاي كنترل كيفيت -الف�مراحل و ايستگاه هاي كنترل كيفيت - ب�روش ها، دستورالعمل ها و مشخصات كنترل كيفيت محصول - پ�تأمين فضا و آموزش كاركنان كنترل كيفيت - ت�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 107

Page 108: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

تجهيزات و امكانات مورد نياز براي كنترل كيفيت و كاليبره نمودن آن - ث�هانحوه عالمت گذاري، جداسازي و تعيين ويژگي هاي محصوالت منطبق و -ج�

نامنطبقروش هاي تصميم گيري در خصوص محصول نامنطبق و افراد داراي -چ�

مسئوليت و اختيار در اين خصوصمسئوليت و اختيار در اين خصوصروش هاي شناسايي و رديابي محصوالت در كليه مراحل توليدي و پس -ح�

)8-6طبق بند (از تحويل به مشتري سازمان بايد سوابق مرتبط با كليه اقدامات فوق الذكر را ايجاد و نگهداري �

.نمايد تا در صورت نياز قابل دسترسي باشند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 108

Page 109: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

نگهداري محصول 5- 9- �5سازمان بايد شرايط نگهداري محصول، مواد اوليه و كاالي نيم ساخته را �

.تعيين، فراهم و حفظ نمايد

:براي انجام اين مهم سازمان بايد موارد زير را اجرا نمايد�

تعيين ايستگاه ها و محل هاي فيزيكي نگهداري محصول در كل -الف� تعيين ايستگاه ها و محل هاي فيزيكي نگهداري محصول در كل -الف�سازمان

چگونگي و شرايط نگهداري محصول در هر ايستگاه شامل مدت زمان - ب�توقف، بازرسي ها، عالمت گذاري ها و تصميم گيري ها

تعيين روش هاي ورود و خروج محصول در محل نگهداري با استفاده از - پ�LIFO، و FIFOروش ها و مدل هاي شناخته شده به عنوان مثال

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 109

Page 110: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

تعيين روش هاي نگهداري، جابجايي و حمل و نقل محصول با - ت�هاي زيست محيطي و رعايت ايمني و مالحظات حفظ كيفيت، كنترل جنبه

بهداشت كاركنانتعيين و اجراي روش هاي كنترل كيفيت آماري - ث�چگونگي كنترل بسته بندي و اطالعات ثبت شده روي محصول -ج� چگونگي كنترل بسته بندي و اطالعات ثبت شده روي محصول -جچگونگي جداسازي، نگهداري و تعيين تكليف ضايعات در سازمان با -چ�

.رعايت مالحظات زيست محيطي

مشمول بندهاي فوق مي باشد و هر ) مادي و معنوي(دارايي هاي مشتري �اموال مشتري بايد به مشتري گزارش شده و گونه عدم انطباق و آسيب به

.سوابق آن نگهداري شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 110

Page 111: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

تحويل محصول �5-9-6

محصول توليد شده در سازمان به عنوان محصول نهايي يا محصول هر فرآيند �داخلي و (بايد داراي شرايط و ويژگي هايي باشد كه در هنگام تحويل به مشتري

.نيازهاي مورد نظر را تأمين نمايد) بيروني

:براي انجام اين مهم سازمان بايد موارد زير را اجرا نمايد�

نشانه گذاري محصول بر اساس ويژگي ها و استانداردهاي توافق شده -الف� نشانه گذاري محصول بر اساس ويژگي ها و استانداردهاي توافق شده -الف�

ثبت اطالعات فرد و يا بخش مسئول كنترل كيفيت بر روي كاال يا مستندات تحويل -ب�

توصيه هاي حمل و نقل، نگهداري و كاربري بر روي بسته بندي و بروشورهاي همراه -پ�) مواد MSDSبه عنوان مثال (محصول مشخص باشد

مشخص كردن روش هاي كاربري و رفع اشكاالت براي مشتري -ت�

.حصول اطمينان از تسلط مشتري بر موضوع محصول و استفاده از آن -ث�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 111

Page 112: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پديد آوري محصول 5-9

خدمات پس از فروش �5-9-7

چنانچه خدمات بعد از فروش خواسته تلويحي يا تصريحي مشتري باشد، بايد با محصول �.و كاربري آن انطباق داشته باشد

:در اين خصوص، سازمان بايد موارد زير را تعيين، ايجاد و اجرا نمايد�

نوع و گستره خدمات بعد از فروش -الف�

بازه زماني و چگونگي ارائه خدمات بعد از فروش -ب� بازه زماني و چگونگي ارائه خدمات بعد از فروش -ب

هزينه هاي مربوط به خدمات بعد از فروش به تفكيك نوع و زمان اجراي آن -پ�

چگونگي رسيدگي به درخواست ها، شكايات و پيشنهادات مشتري در خصوص -ت�ويژگي هاي محصول و شرايط خدمات بعد از فروش

چگونگي استفاده از اطالعات كسب شده از مراحل ارايه خدمات بعد از فروش جهت -ث�.بهبود كيفيت و كارايي محصول

سازمان بايد اطالعات دقيقي در خصوص چگونگي ارائه خدمات بعد از فروش را در مرحله �.عقد قرارداد با مشتري، مشخص و مدون نمايد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 112

Page 113: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كنترل ها 6

ويرايش صفر ١٣٠٠٠آشنائی با استاندارد 113

Page 114: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كليات 6-1

انساني، سخت (سازمان بايد كنترل هاي الزم را در فعاليت ها، فرآيندها، محصوالت، منابع �و عملكرد سازمان اعمال نمايد، و از قابل قبول بودن شرايط كنترل شده ) افزار، نرم افزار

اين كنترل ها با توجه به شرايط سازمان بايد به صورت بازرسي، . اطمينان حاصل نمايد.يا تركيبي از آن ها صورت گيرد 1مميزي و ارزيابي

:انتخاب نوع و روش كنترل بايد با توجه به موارد زير انجام شود�

موضوع كنترل و شرايط مورد انتظار از آن -الف� موضوع كنترل و شرايط مورد انتظار از آن -الف�

شرايط سازمان و زير ساخت هاي فرهنگي آن -ب�

سطح آگاهي كاركنان در خصوص حوزه مسئوليت آنها -ج�

اهميت فعاليت ها و نقش فرآيندها -د�

تغيير يا تثبيت شرايط يا موضوع مورد كنترل -ه�

.تأثير عملكرد سازمان بر محيط پيرامون آن -و�

كنترل ها بايد بر پايه نظام هاي انگيزشي انجام شوند و شرايط الزم را براي تالش �.داوطلبانه در جهت بهبود ايجاد نمايند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 114

Page 115: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

بازرسي 6-2

سازمان بايد اقدامات بازرسي را در فعاليت ها و فرآيندهايي كه نتايج و شرايط آن ها حائز �اين اقدامات بايد براساس حداقل شرايط . اهميت مي باشد، تعيين، اجرا و برقرار نگهدارد

.تعيين شده اجرا و نتيجه گيري شوند

:بازرسي ها بايد با توجه به نكات زير تعيين، اجرا و برقرار شوند�

شرايط محيطي سازمان و ساختمان ها از نظر آراستگي -الف�

)بعنوان مثال انبار ضايعات(شرايط انبارها از نظر جداسازي، چيدمان و نظافت -ب� )بعنوان مثال انبار ضايعات(شرايط انبارها از نظر جداسازي، چيدمان و نظافت -ب�

شرايط فيزيكي نگهداري مواد اوليه، محصوالت نيمه ساخته و محصوالت نهايي -پ�

شرايط تجهيزات، ماشين آالت و ابزار آالت موجود در واحدها و محوطه -ت�

شرايط دفاتر كار و كليه اقالم موجود در آن از قبيل لوازم اداري و مدارك و مستندات -ث�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 115

Page 116: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

بازرسي 6-2

شرايط فضاهاي عمومي از قبيل رستوران و سرويس هاي بهداشتي -ج�

شرايط كاركنان و كليه افرادي كه به محل كار دسترسي دارند از نظر لباس، لوازم و -چ�تجهيزات

.شرايط ايمني و بهداشت و زيست محيطي فرآيندها، واحدها و امكانات در سازمان -ح�

سازمان بايد نتايج بازرسي را ثبت و به روش مقتضي تا رفع اشكاالت و ايجاد شرايط قابل �بازرسي ها بايد بر مبناي استانداردهاي تعيين شده باشند تا تصميم . قبول پيگيري نمايد بازرسي ها بايد بر مبناي استانداردهاي تعيين شده باشند تا تصميم . قبول پيگيري نمايد

.گيري صحيح را امكان پذير سازد

.بازرسي ها مي توانند به صورت اتفاقي و بدون هماهنگي انجام شوند�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 116

Page 117: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مميزي داخلي 6-3

سازمان بايد مميزي داخلي را در مواردي كه نياز به مقايسه بين شرايط موجود با شرايط �اين اقدامات بايد انطباق يا عدم . از قبل تعريف شده مي باشد، برنامه ريزي و اجرا نمايد

.انطباق شرايط موجود را تعيين نمايد

:روش اجرايي مدون مميزي هاي داخلي بايد با توجه به نكات زير ايجاد و اجرا شود�

برنامه ريزي مميزي با توجه به گستره، اهميت، سوابق، معيارها، شرايط و عملكرد -الف�سازمان و الزامات سيستم مديريت فراگير و نتايج مميزي هاي قبلي به صورت دوره اي و سازمان و الزامات سيستم مديريت فراگير و نتايج مميزي هاي قبلي به صورت دوره اي و

حداقل سالي يك بار

فرآيندهاي طرح ريزي شده و اجزاي آن ها -ب�

محصوالت فرآيندها -پ�

استانداردهاي درون و برون سازماني مرتبط با اجزا سازمان -ت�

مسئوليت ها و اختيارات در برنامه ريزي و اجراي مميزي -ث�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 117

Page 118: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

مميزي داخلي 6-3

مميزي شونده) فرآيند(انتخاب مميزها با توجه به شرايط احراز و مستقل از بخش -ج�

تهيه چك ليست هاي مميزي داخلي براساس مستندات و اطالعات مرتبط -چ�

اجراي اثر بخش مميزي داخلي در جهت كسب بهترين نتايج براي كاربرد فرآيندها -ح�

هر عدم انطباق جهت اقدام اثر بخش و بهبود شرايط) هاي(تعيين و تدوين علت -خ�

پيگيري اقدامات اصالحي و اقدامات پيشگيرانه جهت تثبيت شرايط بهينه در سازمان -د�

توجه به ترتيبات مميزي، دامنه كاربرد، دفعات، روش ها و مسئوليت ها در گزارش -ذ� توجه به ترتيبات مميزي، دامنه كاربرد، دفعات، روش ها و مسئوليت ها در گزارش -ذ�دهي

نتايج مميزي داخلي بايد شامل گزارش انطباق ها، عدم انطباق ها و شرايط مورد نياز �.مميزي شونده باشند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 118

Page 119: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ارزيابي عملكرد 6-4

سازمان بايد ارزيابي هاي عملكرد را در مواردي كه نياز به تعيين سطح امتياز بر اساس �اين ارزيابي ها بايد شرايط . مدل يا روش خاص مي باشند را برنامه ريزي و اجرا نمايد

موجود را با توجه به نتايج قابل انتظار، امتيازبندي نموده و از اثر بخشي اقدامات اطمينان به منظور كسب نتايج مطلوب از ارزيابي ها، نكات زير بايد در ارزيابي ها . حاصل نمايد

:مورد توجه قرار گيرند

حصول اطمينان از مناسب بودن ارزيابي، به عنوان روش كنترل -الف� حصول اطمينان از مناسب بودن ارزيابي، به عنوان روش كنترل -الف

)به عنوان مثال طيف ليكرت(استفاده از مدل ها و روش هاي شناخته شده -ب�

برنامه ريزي سطوح ارزيابي شونده و موارد ارزيابي -پ�

استفاده از افراد با تجربه و آموزش ديده -ت�

حصول اطمينان در خصوص استفاده از نتايج ارزيابي به عنوان فرصت هاي بهبود -ث�

استفاده از روش هاي تشويقي و انضباطي براي اجراي برنامه هاي حاصل از ارزيابي -ج�

انجام ) بهينه كاوي(سازمان بايد ارزيابي را با استفاده از اطالعات مربوط به بهترين ها �.دهد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 119

Page 120: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كنترل عمليات 6-5

سازمان بايد عملياتي را كه در دامنه فعاليت هاي سازمان انجام مي شود را �.تحت كنترل قرار دهد

:به منظور اعمال كنترل بر عمليات، موارد زير بايد ايجاد و اجرا گردند�

تعيين اقدامات و عمليات جديد در سازمان و هدايت آن ها به طرح -الف�ريزي فرآيندها به عنوان مثال عمليات پيمانكاريريزي فرآيندها به عنوان مثال عمليات پيمانكاري

شناسايي و كنترل عمليات موجود در محوطه و مكان هاي عمومي - ب�سازمان

اعمال مديريت انرژي بر فرآيندها و تجهيزات مصرف كننده انرژي - پ�بازرسي، (تعيين چگونگي و روش كنترل عمليات با توجه به نوع كنترل - ت�

با هدف كسب بهترين نتايج) مميزي و ارزيابي

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 120

Page 121: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كنترل عمليات 6-5

تعيين و اجراي اقدامات كنترلي براي عملياتي كه منجر به انحراف از - ث�خط مشي مي شوند

تعيين تأثير عمليات بر كيفيت، محيط زيست و ايمني بهداشت و كنترل -ج�ريسك آن ها

تعيين مجري كنترل عمليات به منظور اعمال كنترل بر تأمين كنندگان -چ� تعيين مجري كنترل عمليات به منظور اعمال كنترل بر تأمين كنندگان -چو پيمانكاران

شناسايي و كنترل عمليات ناخواسته، از جمله حوادث و رويدادها -ح�اندازه گيري عملكردها با استفاده از تجهيزات مناسب و مقايسه آن ها با -خ�

.استانداردها

سازمان بايد كنترل عمليات را با هدف شناسايي، كنترل، پايش و اندازه �.گيري و كسب بهترين نتايج انجام دهد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 121

Page 122: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پايش و اندازه گيري 6-6

به منظور اطمينان از مناسب بودن فعاليت ها، خروجي هاي فرآيندها، �شرايط عمومي سازمان و ساير مواردي كه از نظر سازماندهي و آراستگي

حائز اهميت مي باشند، سازمان بايد پايش و اندازه گيري متناسب را تعيين، .اجرا و برقرار نمايد

:پايش و اندازه گيري در سازمان بايد با توجه به موارد زير اجرا شود:پايش و اندازه گيري در سازمان بايد با توجه به موارد زير اجرا شود�

تهيه طرح مناسب براي پايش ها با در نظر گرفتن روش ها، مسئول، -الف�زمان و ساير عوامل مؤثر در پايش

توجه به افراد، تجهيزات، روش ها، مواد و مديريت در پايش ها - ب�توجه به فرهنگ سازماني، سطح آگاهي كاركنان و ساير عوامل زير - پ�

ساختي سازماندرگير كردن صاحبان فرآيندها در اجراي پايش ها و اندازه گيري ها با - ت�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد هدف خود كنترلي 122

Page 123: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

پايش و اندازه گيري 6-6

انجام شود) 3-4-4(پايش و اندازه گيري فرآيندها طبق بند - ث�) ها(و معيار پذيرش آن ) ها(اندازه گيري محصول ) هاي(تعيين شاخص -ج�

در قالب استاندارد محصولاجراي اندازه گيري هاي محصول از ابتدا تا انتهاي فرآيندهاي سازمان با -چ�

)4- 9-5طبق بند (هدف تحقق كيفيت محصول )4- 9-5طبق بند (هدف تحقق كيفيت محصول سازمان بايد نتايج پايش و اندازه گيري هاي انجام شده را تحليل و به صورت �

اقدام اصالحي و اقدام پيشگيرانه تعيين و در قالب فرصت بهبود از آن .سوابق پايش و اندازه گيري بايد نگهداري شود. استفاده نمايد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 123

Page 124: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كنترل تجهيزات پايش و اندازه گيري 6-7

سازمان بايد براي پايش و اندازه گيري هاي تعيين شده، تجهيزات مورد نياز �اين اقدام در صورت نياز مي تواند از منابع برون . را تعيين و تأمين نمايد

.سازماني انجام شود

:براي حصول اطمينان از صحت نتايج پايش و اندازه گيري، سازمان بايد�

تجهيزات اندازه گيري خود را در فواصل زماني معين و با استفاده از -الف� تجهيزات اندازه گيري خود را در فواصل زماني معين و با استفاده از -الفكه داراي رابطه مشخص و معتبر با تجهيزات تأييد (تجهيزات تأييد شده

كاليبره و تصديق نمايد) شده ملي و بين المللي باشنداگر تجهيزات مرجع وجود نداشته باشد، مبناي مورد استفاده براي - ب�

كاليبره كردن مكتوب شوددر صورت نياز و در حين كاليبراسيون تنظيم يا تنظيم مجدد تجهيزات - پ�

را انجام دهدويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 124

Page 125: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كنترل تجهيزات پايش و اندازه گيري 6-7

نصب عالئم شناسايي براي تعيين وضعيت كاليبراسيون را انجام دهد - ت�تجهيزات اندازه گيري را از تنظيماتي كه ممكن است نتيجه اندازه گيري - ث�

.را بي اعتبار كند مصون نگهدارد

محافظت از آسيب ديدگي و خرابي طي جابجايي، نگهداري و انبارش -ج�انجام شودانجام شود

در صورت مشاهده مغايرت در تجهيزات، بررسي اعتبار نتايج اندازه گيري -چ�هاي قبلي انجام شود

بررسي توانايي نرم افزارهاي رايانه اي كه كار اندازه گيري را انجام مي -ح�دهند

.حفظ و نگهداري سوابق كاليبراسيون تجهيزات و نرم افزارها -خ�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 125

Page 126: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

شناسائي و قابليت رديابي 6-8

سازمان بايد به منظور اعمال مديريت مناسب بر فرايند ها، چگونگي �.شناسايي و رديابي را در موارد مقتضي طرح ريزي و اجرا نمايد

:شناسايي و رديابي در سازمان بايد با توجه به نكات زير ايجاد و برقرار شود�

قابليت رديابي براي محصول نهايي، قطعات، مواد و ساير محصوالت در -الف�سرتاسر مراحل تحقق محصولسرتاسر مراحل تحقق محصول

تعيين مشخصه الزم براي افراد و ماشين آالت سازمان - ب�امكان شناسايي اقالم مازاد از جمله ضايعات از مرحله ايجاد تا نگهداري - پ�

و وارهاييتهيه نقشه و راهنماي محوطه عمومي سازمان و محوطه داخل واحدها - ت�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 126

Page 127: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

شناسائي و قابليت رديابي 6-8

تهيه نقشه جانمايي براي انبارها و بايگاني - ث�نصب تابلوي مشخصه براي واحدها و ساختمان ها و محوطه ها -ج�تعيين، تدوين و استفاده از كدهاي رنگ در شناسايي و قابليت رديابي -چ�تعيين و نصب كد و يا مشخصه ويژه براي تجهيزات، ابزار و لوازم -ح�ايجاد مشخصه هاي الزم براي كاركنان سازمان -خ� ايجاد مشخصه هاي الزم براي كاركنان سازمان -خ�شناسايي منحصر به فرد محصول در شرايطي كه توسط مراجع ذيصالح -د�

.الزام شده باشد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 127

Page 128: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

ارزيابي انطباق 6-9

سازمان بايد ارزيابي هاي دوره اي انطباق با الزامات قانوني و �مقرراتي و ساير الزامات درون سازماني و در راستاي تعهد به

سازگاري خود كه مرتبط با دامنه كاربرد سيستم مديريت است را سازمان بايد سوابق مربوط به . به اجرا درآورد و نتايج را ثبت نمايد

.نتايج ارزيابي هاي دوره اي را نگهداري نمايد.نتايج ارزيابي هاي دوره اي را نگهداري نمايد

تناوب ارزيابي دوره اي، ممكن است بواسطه - يادآوري�تفاوت ساير الزاماتي كه سازمان آن ها را متعهد شده است،

.تغيير كند

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 128

Page 129: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

بهبود 7

ويرايش صفر ١٣٠٠٠آشنائی با استاندارد 129

Page 130: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كليات 1- 7

اجرايي را براي تعيين چگونگي و اجراي بهبود در ) هاي(سازمان بايد روش �تمامي ابعاد سازمان و مسئوليت و اختيار جهت بهبود سيستم مديريت را

نگرش فراگير به بهبود مستمر مي تواند توسعه در تمامي . ايجاد و اجرا نمايد.ابعاد سازمان را ايجاد نمايد

:بهبود در سازمان بايد با توجه به موارد زير طرح ريزي و اجرا گردد:بهبود در سازمان بايد با توجه به موارد زير طرح ريزي و اجرا گردد�

مأموريت سازمان و توسعه آن با توجه به شرايط عرضه و تقاضا -الف�خط مشي سازمان و اهداف و برنامه هاي تدوين شده - ب�نتايج پايش و اندازه گيري ها، بازرسي ها، مميزي ها و ارزيابي ها به - پ�

عنوان فرصت هاي بهبود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 130

Page 131: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

كليات 1- 7

اقدامات اصالحي و اقدامات پيشگيرانه شناسايي شده در سازمان - ت�اطالعات كسب شده از خارج سازمان از جمله الزامات، قوانين و مقررات، - ث�

شكايات و پيشنهاداتپيشنهادها و اطالعات دريافت شده از كاركنان و ساير طرف هاي ذينفع -ج�نتايج تحليل داده ها در جهت تثبيت شرايط مناسب و ارتقاي شرايط -چ� نتايج تحليل داده ها در جهت تثبيت شرايط مناسب و ارتقاي شرايط -چ�

قابل بهبوداثربخشي اقدامات انجام شده در سازمان بايد بر اساس شاخص هاي كمي و �

.اقتصادي، اندازه گيري و ارزيابي شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 131

Page 132: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

عدم انطباق 2- 7

اجرايي را براي شناسايي، ثبت و تحليل عدم ) هاي(سازمان بايد روش �انطباق ها و تعيين اقدامات اصالحي و پيشگيرانه براي رفع عدم انطباق ها،

.اثر بخشي آن ها و فراهم ساختن فرصت هاي بهبود، ايجاد و برقرار نمايد

به منظور كسب بهترين نتايج از عدم انطباق ها، سازمان بايد به نكات زير �:توجه نمايد:توجه نمايد

تعيين حوزه هاي شناسايي و كنترل عدم انطباق ها شامل محيط، -الف�محصول، فرآيندها و اجزاي تشكيل دهنده آن ها

شناسايي و ايجاد شرايط و استانداردها به منظور امكان تشخيص عدم - ب�انطباق ها و انطباق ها

طراحي چك ليست ها و يا ساير مراجع شناسايي عدم انطباق ها - پ�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 132

Page 133: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

عدم انطباق 2- 7

شناسايي و ثبت عدم انطباق هاي محيط سازمان اعم از محوطه هاي - ت�عمومي، ساختمان ها و داخل واحدها

شناسايي و ثبت عدم انطباق هاي مرتبط با كاركنان از شرايط احراز تا - ث�وضعيت ظاهري

شناسايي و ثبت عدم انطباق هاي مرتبط با كليه افرادي كه به محيط -ج� شناسايي و ثبت عدم انطباق هاي مرتبط با كليه افرادي كه به محيط -جكار دسترسي دارند

ثبت عدم انطباق ها، حوزه تأثير گذاري و ميزان اهميت با ذكر علت هاي -چ�آن ها

جهت حصول اطمينان از عدم رخ دادن مجدد عدم انطباق ها، سازمان بايد �.اقدامات در نظرگرفته شده و انجام شده را مورد ارزيابي قرار دهد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 133

Page 134: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اصالح 3- 7

.اصالح شامل اقداماتي است كه براي برطرف سازي عدم انطباق انجام مي شود�

سازمان بايد روش ها و امكانات الزم براي اجراي اصالحات مورد نياز را فراهم �) 2-6طبق بند (شناسايي اصالح ها درسازمان با استفاده از بازرسي ها. نمايد

.امكان پذير باشد

:اصالح ها در سازمان بايد با توجه به نكات زير انجام شوند:اصالح ها در سازمان بايد با توجه به نكات زير انجام شوند�

جمع آوري تجهيزات و لوازم فني مستهلك شده از واحدها - الف�

جايگزيني امكانات و شرايط اداري مستهلك -ب�

تعمير، سرويس و تعويض تجهيزات و ماشين آالت داراي نقص فني -پ�

اصالح نقص و عيب در شرايط عمومي سازمان از جمله فضاي سبز، خيابان -ت�ها و معابر

.اصالح بايد طوري باشد كه از رفع عدم انطباق اطمينان حاصل شود -ث�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 134

Page 135: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اقدام اصالحي 4- 7

سازمان بايد هرگونه عدم انطباق ايجاد شده را شناسايي، ثبت و ريشه يابي �نموده و بر اساس علت هاي رخداد آن ها از طريق اقدام اصالحي برطرف

.سازد تا از تكرار آن جلوگيري شود

اصالحي را با استفاده از روش اجرايي مدون و با ) هاي(سازمان بايد اقدام �:توجه به موارد زير اجرا نمايد:توجه به موارد زير اجرا نمايد

تعيين اقدام اصالحي بر اساس علت ها و براي عدم انطباق هاي بالفعل -الف�اجراي اقدام اصالحي با توجه به نوع و شرايط عدم انطباق بوده و - ب�

متناسب با پيامد هاي حاصل از آنرسيدگي به اعتراض و شكايات و يا هرگونه عدم رضايت مشتري - پ�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 135

Page 136: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اقدام اصالحي 4- 7

اطمينان از اينكه اقدام اصالحي به ميزان كافي اثر بخش بوده است و - ت�عدم انطباق ها تكرار نخواهند شد

تحليل و ارزيابي ريسك اقدام اصالحي قبل از اجرا، تا از اثرات منفي و - ث�احتمالي آن كاسته شوداحتمالي آن كاسته شود

در صورت لزوم تهيه و اجراي طرح و برنامه تا كسب نتايج الزم براي -ج�.اقدام اصالحي

سازمان بايد اقدام اصالحي انجام شده را پس از اجرا تحليل نمايد تا در �صورت نياز و براي تثبيت شرايط مطلوب، در بازنگري و طرح ريزي فرآيندها

.لحاظ شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 136

Page 137: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اقدام پيشگيرانه 5- 7

سازمان بايد هرگونه عدم انطباق بالقوه كه شواهد و شرايط ايجاد �آن فراهم شده است را شناسايي، ثبت و ريشه يابي نمايد تا بر

اساس علت ها و از طريق اقدام پيشگيرانه از وقوع آن جلوگيري .كند

پيشگيرانه را با استفاده از روش اجرايي ) هاي(سازمان بايد اقدام � پيشگيرانه را با استفاده از روش اجرايي ) هاي(سازمان بايد اقدام �:مدون و با توجه به موارد زير اجرا نمايد

اجراي اقدام پيشگيرانه با توجه به نوع و شرايط عدم انطباق و -الف�متناسب با اثرات مسايل بالقوه

ارزيابي نوع و اثرات اقدام پيشگيرانه قبل از اجراي آن ها به -ب�منظور كنترل شرايط نامناسب

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 137

Page 138: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

اقدام پيشگيرانه 5- 7

اجراي كامل اقدام پيشگيرانه در قالب طرح و برنامه جهت -پ�حصول اطمينان از كسب نتايج كامل

استفاده از نتايج كسب شده از اقدام پيشگيرانه در طرح ريزي -ت�فرآيندها ومستندات سيستم مديريت

تدوين، حفظ و نگهداري سوابق اقدام پيشگيرانه -ث� تدوين، حفظ و نگهداري سوابق اقدام پيشگيرانه -ث�

بازنگري اقدام پيشگيرانه جهت اطمينان از اثرات آن در -ج�كيفيت، محيط زيست و ايمني و بهداشت

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 138

Page 139: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

رضايت مشتري 6- 7

سازمان بايد اقدامات الزم را جهت ارزيابي رضايت مشتري و نيز پيگيري �نتايج آن در جهت بهبود كيفيت محصول و افزايش رضايت مشتري، انجام

.دهد

:براي تحقق رضايت مشتري، اقدامات زير بايد در سازمان ايجاد و برقرار شود�

تعيين مشخصات محصول نهايي سازمان با توجه به مأموريت سازمان و -الف� تعيين مشخصات محصول نهايي سازمان با توجه به مأموريت سازمان و -الفآن) هاي(مشتري

تعيين مشخصات محصول هر فرآيند با توجه به كاربرد فرآيند و مشتري - ب�آنتعيين عوامل مورد نظر در جهت جلب رضايت مشتريان و چگونگي - پ�

اجراي آن ها

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 139

Page 140: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

رضايت مشتري 6- 7

طرح ريزي و اجراي مدل هاي مناسب جهت ارزيابي رضايت مشتريان - ت�تعيين دوره هاي ارزيابي و تدوين برنامه هاي زمان بندي مربوط به - ث�

سنجش رضايت مشترياناجراي ارزيابي هاي رضايت مشتري، تحليل ارزيابي ها و شناسايي فرصت -ج�

.هاي بهبود.هاي بهبود

سازمان بايد نتايج ارزيابي هاي دوره اي را به عنوان فرصت هاي بهبود در �اختيار مسئولين فرآيندها قرار دهد و از اجراي صحيح آن اطمينان حاصل

.نمايد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 140

Page 141: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

تحليل داده ها 7- 7

اجرايي را ايجاد و اجرا نمايد كه اطالعات صحيح، ) هاي(سازمان بايد روش �مرتبط و به موقع براي فرآيندهاي تصميم گيري مديريت را بر اساس داده ها

.و تحليل داده ها بدست آورد

به منظور كسب مناسب ترين نتايج از تجزيه و تحليل داده ها، سازمان بايد �:به نكات زير توجه نمايد:به نكات زير توجه نمايد

تعيين حوزه هاي جمع آوري داده ها از قبيل نتايج پايش و اندازه -الف�گيري، رضايت مشتري، انطباق محصول، عملكرد تأمين كنندگان و غيره

تعيين تكنيك ها، ابزارها و نرم افزارهاي مناسب جهت تحليل داده ها - ب�تعيين مسئولين داخل سازمان براي جمع آوري و تحليل داده ها - پ�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 141

Page 142: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

تحليل داده ها 7- 7

تحليل داده ها و ارائه گزارش خروجي آن به صورت اطالعات در دوره - ت�هاي معين

اطمينان از مناسب بودن اطالعات خروجي براي تصميم گيري هاي - ث�مديريتي

سازمان بايد عملكرد فرآيندها را بررسي و به صورت داده ها تدوين نمايد و سازمان بايد عملكرد فرآيندها را بررسي و به صورت داده ها تدوين نمايد و �اين داده ها با تحليل مناسب به اطالعاتي تبديل شود كه نتايج عملكرد

فرآيندها و اثر بخشي سيستم مديريت را مشخص و فرصت هاي بهبود را .ايجاد نمايد

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 142

Page 143: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

بازنگري مديريت 8- 7

اقدامات انجام شده در چارچوب سيستم مديريت، بايد در بازنگري مديريت كنترل و �.هدايت شوند

مديريت رده باال بايد به صورت دوره اي، عملكرد سازمان و فرآيندهاي آن را در چارچوب �سيستم مديريت فراگير مورد بازنگري قرار دهد تا از تداوم مناسب بودن، كفايت و اثر

.بخشي آن ها اطمينان حاصل نمايد

مديريت رده باال بايد از صحت و دقت ورودي هاي فرآيند بازنگري و روند صحيح برگزاري � مديريت رده باال بايد از صحت و دقت ورودي هاي فرآيند بازنگري و روند صحيح برگزاري �بازنگري و اتخاذ تصميمات و قابل اجرا بودن خروجي هاي بازنگري مديريت، اطمينان

.حاصل نمايد

بازنگري مديريت بايد فرصت هاي بهبود و نياز به تغييرات در سيستم مديريت را شامل �.شود

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 143

Page 144: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

بازنگري مديريت 8- 7

دروندادهاي بازنگري مديريت 1- 8- �7:دروندادهاي بازنگري مديريت بايد حداقل شامل موارد زير باشد�

نتايج حاصل از تحليل داده ها و اطالعات در مورد عملكرد سازمان -الف�نتايج مميزي ها - ب�نتايج ارزيابي رضايت مشتري و نيز شكايت مشتري ها - پ� نتايج ارزيابي رضايت مشتري و نيز شكايت مشتري ها - پ�اطالعات مرتبط با محصول نامنطبق - ت�ارزيابي جنبه هاي زيست محيطي و ريسك هاي ايمني و بهداشت در - ث�

سازمانميزان انطباق سازمان و عملكرد فرآيندهاي آن ها با الزامات قانوني و -ج�

مقرراتي و ساير الزامات درون سازماني

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 144

Page 145: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

بازنگري مديريت 8- 7

وضعيت اقدام اصالحي و پيشگيرانه و بررسي رويدادها -چ�گزارش بازخورد از طرف هاي ذينفع -ح�گزارش ميزان تحقق اهداف، برنامه و بودجه سازمان -خ�شرايط كاركنان از نظر احراز صالحيت، نيازها و مغايرت هاي منابع -د�

انسانيانسانيطرح ها، پيشنهادها و نقطه نظرات كاركنان، مشتري ها و تأمين -ذ�

كنندگان و ساير طرف هاي ذينفعميزان انگيزش و رضايت مندي كاركنان -ر�نتايج پيگيري تصميمات و خروجي هاي بازنگري مديريت قبلي -ز�گزارش وضعيت آراستگي محيط كار و اشكاالت يا نيازهاي مهم در -ژ�

سازمانويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 145

Page 146: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

بازنگري مديريت 8- 7

بروندادهاي بازنگري مديريت 2- 8- �7بروندادهاي بازنگري مديريت بايد شامل هرگونه تصميمات و اقدامات در �

:ارتباط با موارد زير باشند

بازنگري و تغييرات در مستندات سازمان -الف�تصميمات درخصوص تغييرات مأموريت، چشم انداز، راهبرد و خط مشي - ب� تصميمات درخصوص تغييرات مأموريت، چشم انداز، راهبرد و خط مشي - ب�تصميمات در خصوص تغييرات در اهداف، برنامه و بودجه سازمان - پ�تصميمات در خصوص ساختار سازماني و اطالعات مرتبط با آن - ت�تصميمات در خصوص اطالع رساني به هر يك از طرف هاي ذينفع و - ث�

بهبود هاي مرتبط با آن هااعالم نياز و ضرورت تدوين استانداردهاي سازماني -ج�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 146

Page 147: ISIRI 13000 Iranian Version of Total Management System

بازنگري مديريت 8- 7

تعيين، تغيير يا تثبيت مسئوليت ها و افراد در سازمان -چ�سازمان) هاي(طرح هاي بهبود محصول -ح�نيازها و تصميمات مربوط به منابع مورد نياز جهت بهبود سيستم -خ�

مديريت و فرآيند هاي آنهرگونه تصميمات در خصوص اصالح، ارتقا يا تغيير فرآيندهاي سازمان و -د� هرگونه تصميمات در خصوص اصالح، ارتقا يا تغيير فرآيندهاي سازمان و -د�

بهبود اثر بخشي سيستم مديريتهرگونه تصميمات در خصوص تثبيت، تغيير يا ايجاد شرايط در قالب -ذ�

.طرح هاي جامع سازماني

كليه موارد تصويب شده و بروندادهاي فرآيند بازنگري مديريت بايد شامل �.زمان اجرا و مسئول اجرا بوده و به عنوان سوابق نگهداري گردد

.نتايج بازنگري مديريت بايد موجب بهبود و ارتقاي سيستم شود�

ويرايش صفر 13000آشنائي با استاندارد 147