Magazine Het Ondernemersbelang Rivierenland 0212

het ONDERNEMERS BELANG

NR. 2 2012

RIVIERENLAND

•••••••••••••••• WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL

Opeenvolgende opvolgingen binnen het familiebedrijf

Een thema dat continu aandacht vraagt

Midden in de samenleving Zakenbank in RivierenlandEérst naar de notaris Communiceren zonder logo’s

VanNoord accountants & belastingadviseurs

Je herkent ze meteen

Betrokken ondernemersBeesd - Culemborg - Gorinchem - Leerdam - Papendrecht (Drechtsteden) - Tiel - Vianen - IJsselstein - Zaltbommel

www.vannoord.nlOmdat we zelf ook ondernemers zijn, weten we dat je altijd vooruit moet lopen.

Proactief zijn. Met mensen, producten en diensten waar je écht mee verder komt. Persoonlijk en zeer deskundig. U kunt van ons eerlijke adviezen, grote betrokkenheid en betrouwbaarheid verwachten. Onderneem nu één actie: mail ons via [email protected].

Wij zijn altijd in de buurt.

Tiel

Zaltbommel

Culemborg

Leerdam

Beesd

Vianen

GorinchemPapendrecht(Drechtsteden)

Rotterdam

Utrecht

Arnhem/Nijmegen

‘s-Hertogenbosch

Nieuwegein/HoutenIJsselstein

A2

A2

A27

A27

A27

A12

A12

A12

A12

A27

A2

A15

A15

A15

A15A15

het ONDERNEMERS BELANG 01

Advies

De kranten staan er tegenwoordig vol van. Moody’s, Fitch,

Standard&Poor’s, de Credit Rating Agency’s worden op de voet

gevolgd als ze overwegen om een aantal Eurolanden en de

Rabobank de AAA-status af te nemen. Wordt de A-status van

Philips gehandhaafd of niet? De obligaties van een andere

multinational met een BB- status worden zelfs junk bonds genoemd.

Credit rating:

Alleen belangrijk voor multinationals, banken en landen, of ook voor u als MKB ondernemer?

Tekst: Commissie credit rating: Hans Everse en Geert van Herwijnen

Hans Everse (links) & Geert van Herwijnen

Er is veel kritiek op de Rating Agency’s.

Maar de ratings die ze afgeven zijn nog

altijd van grote invloed op de condities

waartegen bedrijven en landen fi nancieringen

kunnen afsluiten. Allemaal buitengewoon

interessant natuurlijk. Maar heeft u er wel eens

bij stilgestaan dat aan uw MKB onderneming ook

een credit rating is toegekend? Weet u wat deze

credit rating voor u betekent? En weet u hoe u de

rating kunt beïnvloeden?

Credit rating voor elke MKB onderneming

Wanneer u voor uw onderneming een fi nancie-

ringsaanvraag indient bij uw bank, zal de bank altijd

een credit rating voor uw onderneming bepalen.

Deze rating speelt een grote rol bij de vraag of de

bank de gevraagde fi nanciering aan u wil verstrek-

ken en zo ja, tegen welke rente ze dat gaat doen.

Behalve banken bepalen ook leasemaatschappijen,

kredietverzekeraars van uw leveranciers, belangrijke

opdrachtgevers, alsmede bureaus zoals Graydon en

Dunn & Bradstreet een credit rating voor uw onder-

neming. Zonder dat u er bij stilstaat, zijn er heel wat

partijen om u heen bezig met een credit rating voor

uw onderneming.

PD x LGD = EL

Wat uw bank (of een andere partij) doet als ze de

credit rating van uw onderneming gaat bepalen,

kunt u het beste vergelijken met de premie voor

uw brandverzekering. De verzekeraar berekent

hoe groot de kans is dat uw bedrijfspand afbrandt.

Vervolgens bepaalt de verzekeraar hoe groot de

schade zal zijn wanneer het pand onverhoopt

afbrandt. De kans op brand wordt vermenigvuldigd

met het bedrag van de verwachte schade. De

uitkomst van deze berekening is simpel gezegd

de premie die u voor uw brandverzekering moet

betalen. Wanneer een bank uw onderneming gaat

fi nancieren, wordt berekend hoe groot de kans

is dat uw onderneming omvalt, of zoals dat heet

in default raakt. Dit wordt de PD (Probability of

Default) genoemd. Vervolgens wordt berekend hoe

groot naar verwachting de schade voor de bank zal

zijn wanneer uw onderneming omvalt. Dit wordt

het LGD (Loss Given Default) genoemd. De kans dat

het misgaat vermenigvuldigd met de schade als

het misgaat, is het statisch verwachte verlies voor

de bank. Dit wordt EL (Expected Loss) genoemd

en is de risicopremie die in uw rentetarief wordt

doorberekend. De kans dat uw onderneming het

niet redt en de schade die de bank in dat geval zal

leiden, zijn vanzelfsprekend belangrijke factoren

die bepalen of u het gevraagde geld gaat krijgen.

Het is dus zaak zowel het PD als het LGD van uw

onderneming zo gunstig mogelijk te maken.

Wat te doen?

Om te weten wat u het beste kunt doen, is het

van belang te weten hoe de PD en het LGD

tot stand komen. PD: Er zijn twee belangrijke

ingrediënten die erg zwaar wegen bij de bepa-

ling van het PD. Ten eerste is dat de solvabiliteit

van uw onderneming. Ten tweede gaat het om

een reeks van vragen over uw onderneming en

over u als ondernemer, zoals de markt waarin

u actief bent, de kwaliteit van het fi nancieel

management binnen uw onderneming en derge

lijke. LGD: Hier gaat het om de zekerheden die

de bank van u krijgt, zoals hypotheek, pandrecht

of borgtochten. Op zowel LGD als PD heeft u als

ondernemer invloed. Door uw voorraadpositie

op balansdatum zo laag mogelijk te houden, uw

debiteurenbeheer aan te scherpen of een divi-

denduitkering uit te stellen, kunt u de solvabiliteit

van uw onderneming verbeteren. Daarnaast kunt

u bijvoorbeeld de bank laten zien hoe de kwaliteit

van uw fi nancieel management is. Instrumenten

zoals staatsgarantie kunnen het LGD behoorlijk

positief beïnvloeden. Tot slot kunt u bepalen of

u als ondernemer wel of niet bereid bent een

borgtocht af te geven. Wanneer u privé borg

staat voor de schulden van uw BV aan de bank,

dan verlaagt u daarmee het LGD voor de bank.

Realiseert u zich wel dat u daarmee uw eigen LGD

verhoogt! U bent met uw eigen vermogen im-

mers ook fi nancier van uw onderneming. Mocht

het onverhoopt misgaan met de onderneming,

dan vergroot deze borgtocht uw persoonlijke ver-

lies. Wellicht is het verstandig om, precies zoals

de bank dat doet, ook voor u zelf te bepalen wat

uw positie is bij een default van uw onderneming.

Bewuste keuzes maken

Allerlei partijen om u heen bepalen credit ratings

voor uw onderneming. Bedenk dat u zelf ook een

fi nancier bent van uw onderneming. Dat geeft u alle

reden om zelf ook eens bij deze credit rating stil te

staan. Bij VanNoord weten we er meer van en kun-

nen we ook van uw onderneming een credit rating

bepalen. Dat geeft u de mogelijkheid om bewuste

en weloverwogen keuzes te maken.

Meer weten? Neem contact op met

VanNoord Accountants & Belastingadviseurs

Hans Everse,

Spijksedijk 14, 4207 GN Gorinchem,

tel. 0183 - 35 67 67, fax 0183 - 35 67 66

Geert van Herwijnen,

Hogeweg 135, 5301 LL Zaltbommel,

tel. 0418 - 57 95 43, fax 0418 - 57 95 49

www.vannoord.nl


Inhoud

08

OPEENVOLGENDE OPVOLGINGEN BINNEN HET FAMILIEBEDRIJF

Veel starters kiezen uit vrije wil voor het ondernemerschap, maar in familiebedrijven

is dat vaak voorbestemd. Toch blijkt een zekere familiale druk geen beletsel om zelfs

van een onwillige ondernemer een rasentrepreneur te maken. En deze entrepreneur

mag op zijn beurt vroeg beginnen om over zijn eigen opvolging na te denken, wil hij

de continuïteit van het familiebedrijf waarborgen. Het Ondernemersbelang bracht een

groep succesvolle directeuren van in deze regio gevestigde familiebedrijven, alsmede

enkele professionele adviseurs, bijeen in de Bongerd in Druten om over (hun)

opvolging van gedachten te wisselen.

15

EÉRST NAAR DE NOTARIS

Betrouwbaar én onafhankelijk in (geld)zaken - waar vindt een ondernemer dat in

deze dagen nog? In Culemborg bij notariskantoor Ton & Van den Broecke. Moderne

ondernemers schakelen Ton & Van den Broecke niet pas in aan het eind van een traject,

maar juist aan het begin. De notaris start, coördineert en stuurt het totale proces dat

moet leiden naar een zakelijke overeenkomst - van de koop van een bedrijfspand tot

de overname van een onderneming, van een lening voor een investering in machines

tot een samenwerkingscontract.

25

UNIVÉ RIVIERENLAND, MIDDEN IN DE SAMENLEVING

Al jaren in de top-5 van de beste verzekeraars voor het MKB. Zo is Univé in 2011 voor

de zesde keer benoemd tot beste zakelijke verzekeraar (Incompany Award) en voor de

derde keer op rij uitgeroepen tot meest klantvriendelijke verzekeraar van Nederland.

In 2012 won Univé de Customer Performance Award voor beste (fi nanciële) dienst-

verlener. Hoe slaagt de coöperatieve vereniging erin om de prijzen aaneen te rijgen?

“Bereikbaarheid, vertrouwen en goed blijven luisteren naar de klant,” stelt Robert

Schouten, commercieel directeur Univé Rivierenland.

27

ABN AMRO ZAKENBANK IN RIVIERENLAND

ABN AMRO in Tiel is de fi nanciële partner van veel bedrijven in het Rivierenland.

Gerrit den Hartog is één van de vijf relatiemanagers van de bank. Vertrouwen is

voor hem het sleutelwoord. “Vooral voor familiebedrijven is de bankier vaak een

vertrouwens persoon.” Als je de kranten leest en naar het nieuws op televisie kijkt, denk

je al gauw dat ondernemers niet meer bij de banken hoeven aan te kloppen voor geld.

Dat beeld klopt niet, weet Gerrit den Hartog van ABN AMRO in Tiel uit ervaring.

B E L A N Ghet ONDERNEMERS


COLOFON

Het Ondernemersbelang van

Rivierenland verschijnt vijf keer per jaar.

Negende jaargang, nummer 2, 2012

OPLAGE

5.000 exemplaren

Coverfoto Deelnemers aan het rondeta-

felgesprek over familiebedrijven

Fotografi e: Marco Magielse

UITGEVER

Jelte Hut

Novema Uitgevers bv

Postbus 30

9860 AA Grootegast

Weegbree 1

9861 ES Grootegast

T 0594 - 510303

F 0594 - 611863

[email protected]

www.ondernemersbelang.nl

EINDREDACTIE

Baukje Bosma

T 0594 - 69 56 16

[email protected]

BLADMANAGER

Novema Helmond

T 0492 - 82 01 57

Danny van Alphen

[email protected]

VORMGEVING

Media Collectief, Sneek

DRUK

Drukkerij Veldhuis, Raalte

AAN DEZE UITGAVE WERKTEN MEE:

Gerrit Boer

Jeroen Kuypers

Marco Magielse

Jelmer van Nimwegen

Henk Roede (strip)

André Staas - Comm’Art

André Vermeulen

Mark Verwey

Ruud Voest

Kees van Welzenis

Francien van Zetten

Adreswijzigingen, verandering van

contactpersoon of afmeldingen kunt u

per mail doorgeven aan Tiny Klunder,

[email protected]. Vermeld s.v.p.

ook de editie er bij, die vindt u boven-

aan in het colofon.

ISSN: 1872 - 6038

Niets uit deze uitgave mag worden

verveelvoudigd en/of overgenomen

zonder schriftelijke toestemming van de

uitgever. De uitgever kan niet aanspra-

kelijk worden gesteld voor de inhoud

van de advertenties.


■ En verder

Co

lum

n


01 Credit rating, ook belangrijk voor MKB ondernemers?

04 Nieuws

05 Facebook verslaafd

07 Bedrijfsoverdracht geeft vaak vragen en twijfels

16 Ondernemerspanel: Is sponsoring zinvol voor uw onderneming?

18 Samen investeren in een duurzame toekomst

21 Waarom een ondernemer voor Autobedrijf Visscher kiest

22 Jongeren en ondernemers werken samen voor betere ideeën

■ In het hartkatern

De cao-onderhandelingen liggen bijna overal stil.

Werkgevers en werknemers wachten op de uitwerking

van nieuwe kabinetsmaatregelen, die burgers en

bedrijven vele miljarden gaan kosten. Voor ondernemingen

is de situatie gunstig, want voorlopig gelden de oude

cao-afspraken. In dit lopende jaar 2012 zullen de

loonkosten vermoedelijk lager uitvallen dan in 2011.

Alleen bedrijven die niet onder de werking van een

collectieve arbeidsovereenkomst (cao) vallen,

zullen hun loonkosten verder zien stijgen.

- Zalsman wil meer bedrukken… en meer betekenen

Communiceren zonder logo’s

Social media hebben marketing en reclame

ingrijpend en permanent veranderd. Steeds meer

ondernemers ontdekken Facebook, Linkedin en

Twitter en maken een eigen profiel aan. Maar helaas

gaan velen vervolgens op de oude wijze met deze

nieuwe media om, met onpersoonlijke boodschappen

die bedroevend weinig respons uitlokken. Die omgang

is volgens Jeanet Bathoorn, social mediatrainer en

schrijfster van het boek ‘Get Social’, typerend voor de

overgangsperiode waarin we momenteel verkeren,

net als de angst voor het blootgeven van teveel

persoonlijke informatie.

Loonkosten dalen in 2012

Verkeerde beeldvorming

Er gaat geen dag voorbij in Nederland of een of andere

‘deskundige’ beweert iets wat door een andere ‘deskun-

dige’ een dag later weer wordt tegengesproken. Zo weet

je nooit wat waar is. Wie heeft er nu gelijk? Ik weet het,

de waarheid bestaat niet, want zij is voor iedereen weer

anders. Maar toch, zwaarwegende beslissingen met

vergaande gevolgen worden niet zelden genomen op

basis van wat ‘deskundigen’ menen te moeten opmerken.

Niet zelden ook gaat het dan later hartstikke fout of

ontstaat er in de publieke opinie een verkeerd beeld.

Neem nou het gekrakeel over de pensioenen. Het beeld

is dat de pensioenfondsen door het ijs zijn gezakt door de

kredietcrisis, de bankencrisis en de eurocrisis. Sommige

pensioenfondsen gaan nu over tot verlaging van de uit-

keringen aan 65-plussers. Wie de positie van de pensi-

oenfondsen bestudeert, ziet dat een kleine minderheid

van vooral bedrijfspensioenfondsen het uitstekend doet.

Zij hebben dekkingsgraden van 110 tot 130 procent.

Shell, Rabobank, KLM, Unilever, C&A, maar ook het

pensioenfonds van de slagers, ze lijden geen centje pijn.

Kennelijk zitten daar mensen aan het stuur die precies weten

hoe zij in deze ‘barre tijden’ verantwoord met het geld van

anderen moeten omgaan. De meerderheid heeft er een

puinhoop van gemaakt. Menig pensioenfonds zin met z’n

dekking onder de 90 procent.

Ander voorbeeld. Poolse werknemers zijn wandelende

wodkaflessen en werken ver onder de marktprijs. Dat is

het beeld. ING en Rabobank hebben samen eens bekeken

hoe het echt zit. De 150.000 Polen in Nederland betalen 1,2

miljard euro belasting op jaarbasis (hoezo zwart werken?)

en besteden 1,8 miljard voordat zij bij Enschede de grens

passeren op weg naar Warschau. Zij nemen vrijwel geen ar-

beidsplaatsen in van Nederlanders, maar scheppen nieuw

werk. De lokale aannemer die daar een probleem mee heeft,

moet bij zichzelf te rade gaan want hij is waarschijnlijk te duur.

Derde voorbeeld. De euro heeft Nederland meer welvaart

gebracht en is absoluut onmisbaar. Dat zegt premier Rutte

en dat beweren de banken. Uit een opzienbarende studie

van het CPB en het CBS samen, die zich steeds onafhanke-

lijker van de regering opstellen, blijkt eerder het tegendeel.

Bovendien, zijn Denemarken, Zweden, Noorwegen,

Engeland en Zwitserland al tot de bedelstaf geraakt omdat

zij niet meedoen met de euro?

Neelie Kroes, toch niet de eerste de beste, zei in februari dat

Europa er niets van merkt als Griekenland uit de euro stapt.

Rutte was het ineens met haar eens, hoewel hij en schatkist-

bewaarder De Jager tot dan toe hadden volgehouden dat

we niet zonder de Grieken kunnen. Ze weten het zelf dus ook

niet. Wie dan wel, vraag je je af.

André Vermeulen

[email protected]


Nieuws

04

ADVERTENTIE

Novema Uitgevers neemt Kijk op het Noorden en Kijk op Oost Nederland over Bloed, zweet en tranen voor het fbls event

Drie krachtige vrouwen zetten zich in voor een bijzonder en inspirerend evene-

ment. Hun doel: KWF Kankerbestrijding steunen in de strijd tegen borstkanker. Zij

staan stil bij het feit dat 1 op de 8 vrouwen borstkanker krijgt. Dat betekent als je

8 vriendinnen hebt 1 van hen borstkanker zou kunnen krijgen. Dit is veel te veel.

Door het evenement vestigen ze de aandacht hierop en steunen daarbij ook nog

het goede doel.

Een dergelijk evenement komt niet vanzelf tot stand. Dit vereist heel wat bloed,

zweet en tranen van de initiatiefnemers. Tijdens het evenement draait het niet

alleen om borstkanker. Want iedere vrouw verdient het om een bijzondere dag

te beleven. Een cadeau voor jezelf, je vriendin, zus of moeder. Er worden inspi-

rerende workshops gegeven, je kunt genieten van muziek, theatervoorstelling

en cabaret en er wordt tentoongesteld en geveild. Dat alles onder het genot van

heerlijke hapjes en drankjes. Kom ook naar het fbls event op 28 april 2012 van

15.00-23.00 uur in Seats2meet Strijp-S, Torenallee 24, 5617 BD

Eindhoven en steun daarmee het KWF. De opbrengst gaat naar

borstkankeronderzoek. Meer informatie: www.fbls-event.nl

Uitbreiding dienstverlening Added ValueAdded Value heeft naast haar reguliere dienstverlening: Interim P&O; Arbeidsrechtelijke

ondersteuning; Instellen en begeleiden OR; Organisatiescan = risicocheck op P&O-gebied

sinds 1 februari 2012 de dienstverlening uitgebreid met payrolling (verlegging van het

juridische werkgeverschap). Heeft u als ondernemer behoefte aan: Meer fl exibiliteit met

betrekking tot marktomstandigheden en de werknemers zelf; Minder werkgeversrisico’s,

zoals ziekte- en ontslagrisico; Minder administratieve ballast, dit kost tijd en vraagt om

knowhow; Kosten besparing door outsourcen en payroll in plaats van uitzenden/detache-

ren? Dan is payrolling een goede oplossing voor u! Geïnteresseerd? Neem dan contact op

via http://www.organisatieoptimalisatie.nl/ U wordt voorzien van een deskundig advies.

Natuurlijk kunt u ook bellen met telefoonnummer 06-10890922.

Het reclamevak heeft voor MMX Design geen geheimen meer. Het bedrijf zorgt

ervoor dat de onderneming van een klant niet onopgemerkt blijft, dankzij kun-

dig advies, pakkend ontwerp en een perfecte uitvoering van uw signproducten.

Autobelettering is een zeer effi ciënte vorm van reclame. Teksten en logo’s in full

colour of in volvlakkleuren worden duurzaam op uw voertuig aangebracht.

Bij MMX Design kunt u ook terecht voor reclameborden, spandoeken, vlaggen,

klein- en grootformaat full-colour prints, canvas, drukwerk, textielbedrukking,

webdesign, vormgeving, stickers, verhuur van reclame aanhangwagen of etc.

De slogan luidt niet voor niets: Reclame! Van idee tot realisatie.

MMX Design hanteert geen openingstijden. Klanten kunnen in overleg ook

’s avonds na werktijd nog bij MMX Design terecht. Die fl exibiliteit wordt erg

gewaardeerd.

MMX Design is gevestigd aan de Prinses Marijkeweg 1 in Ameide.

Voor meer informatie: Telefoonnummer: 0183-510785,

E-mail: [email protected] | Internet: www.mmx-design.nl of

www.recwa.nl (verhuur van reclamewagens).

Novema Uitgevers uit Grootegast

heeft na de succesvolle overname in

2011 van Ondernemend Friesland

(OF), per 1 januari 2012 de magazines

Kijk op het Noorden en Kijk op Oost

Nederland overgenomen. Hiermee

versterkt Novema, tevens uitgever

van het businessmagazine Het

Ondernemersbelang, haar positie

op de Noord- en Oost-Nederlandse

markt voor (zaken)bladen. Kijk op het

Noorden en Kijk op Oost Nederland,

die al ruim 40 jaar worden uitgegeven,

zijn toonaangevende magazines voor

het bedrijfsleven, overheden en

belangenorganisaties in Noord- en

Oost-Nederland. De bladen verschijnen

8 keer per jaar in een gezamenlijke op-

lage van 25.000 exemplaren per keer.

Alle ontwikkelingen op het gebied

van economie, maatschappij, cultuur,

recreatie en politiek worden gevolgd.

Beide magazines zijn een belangrijk

podium voor de noordelijke en ooste-

lijke provincies van Nederland (Fries-

land, Groningen, Drenthe, Overijssel

en Gelderland). Novema Uitgevers

is een professionele, marktgedreven

uitgever van met name zakenbladen,

waaronder Het Ondernemersbelang.

Dit magazine voor ondernemers

heeft een oplage van 200.000 exem-

plaren en verschijnt 5 keer per jaar in

ruim 50 regio’s in Nederland. Onder-

nemend Friesland en haar subtitels

verschijnen 10 keer per jaar in een

oplage van circa 8.500 exemplaren.

Belangrijk in de uitgeversformule van

Novema is de inzet van een combinatie

van middelen, zoals print (magazines),

website, digitale nieuwsbrief, bedrijfs-

video en social media. Met deze

formule creëert Novema een hoge

toegevoegde waarde en een breed

platform voor zowel de lezer als de

adverteerders.

Reclame! Van idee tot realisatie


ADVERTENTIE

Facebook verslaafdVorige week gaf ik een presen-

tatie over social media aan de

werknemers en ouders van een

buitenschoolse opvang (BSO) in

Utrecht. De titel van de presentatie

was “Mijn kind online... wat nu?”.

Nu ben ik geen kinderpsycholoog

of opvoedingsadviseur, maar ik kon

wel uitleggen wat kinderen beter

niet kunnen doen op social media

en hoe je als ouder in de gaten kan

houden wat hun kinderen zeggen

over vrienden of leraren.

Halverwege de presentatie kwamen

we bij het onderdeel Facebook. Na

een paar praktische sheets over wat

het nu precies is, kwamen ook de

gevaarlijke aspecten aan bod. Ik wil

je eens vragen om komende maand

het nieuws in de gaten te houden.

Let dan vooral op hoe vaak er een

nieuwsitem is dat gaat over een

ruzie of zelf erger een moord met

als oorzaak Facebook. Gemiddeld

zo’n twee keer maand, ben ik achter

gekomen. Vaak gaat het over ruzies

die ontstaan doordat iemand zijn

relatiestatus verandert naar single,

terwijl deze persoon getrouwd is of

met andere vriend of vriendin op de

gevoelige plaat is vastgelegd.

Facebook is een prachtig medium

om te gebruiken, maar je moet er

niet in doorslaan. Er bestaat nog

altijd een off-line leven en dit is ook

belangrijk. Ik begrijp dat Facebook

voor veel mensen een soort van ver-

slaving aan het worden is, maar het

is niet de vervanging van de echte

wereld. Mensen vragen mij ook wel

eens of ik ook nog een off-line leven

heb, aangezien ik dagelijks vrijwel

continu actief ben op bijna alle

sociale netwerken. Natuurlijk, is dan

mijn antwoord, want nog wekelijks

bezoek ik netwerkbijeenkomsten

om ondernemers in het echt te

ontmoeten.

Ik zou je dus als tip willen geven om

bewust om te gaan met Facebook

en het met mate te gebruiken.

Leon Tindemans

TTM Communicatie

Co

lum

n

XWebinar.nl uit Culemborg neemt deel aan ‘WE Keep on Growing’

Dinsdag 31 januari heeft Hare Koninklijke

Hoogheid Prinses Prinses Máxima in

Den Haag het officiële startschot gegeven

voor het project ‘WE Keep on Growing’,

een landelijk project dat vrouwelijke

ondernemerschap stimuleert. Onderneem-

ster Francisca Frenks uit Culemborg was

hier bij met haar onderneming XWebinar.

nl. In 2009 startte Francisca Frenks haar

bedrijf, dat andere bedrijven en organisaties

helpt bij het organiseren en uitvoeren van

webinars, virtuele klassen en virtuele teams.

Zij was ervan overtuigd dat online werken

de toekomst is. ”Bedrijven willen tijd en geld

besparen én maatschappelijk verantwoord

ondernemen. Webinars maken dit mogelijk.

Het woord webinar staat voor ‘Web Based

Seminar’. Deelname kan overal en altijd,

wereldwijd, zolang er maar een computer

met internetverbinding beschikbaar is,”

aldus Francisca Frenks. De deelname aan

het project ‘WE Keep On Growing Project’

komt als geroepen. WE staat voor Woman

Entrepreneurs. Aankomende twee jaar zal

XWebinar.nl, samen met 29 andere vrouwe-

lijke ondernemers, worden gecoacht door

15 ervaren ondernemers. Alle kennis,

ervaring en expertise wordt gedeeld met

andere Europese landen, waar vrouwelijk

ondernemerschap hoog op de agenda staat.

Steeds meer ondernemers kiezen voor duurzame oplossingen!In tijden van stijgende energieprijzen kiezen ondernemers voor alternatieve

verwarmingssystemen. Dit is de trend van duurzaam en innovatief onder-

nemerschap. Verwarmen door middel van het stoken op biomassa is in onze

buurlanden al jaren gemeengoed. Ook in ons land zien we de keuze voor

biomassasystemen snel toenemen. Het stoken op houtpellets levert naast

milieuvoordelen een forse kostenbesparing op. Dit kan met prijzen die gemid-

deld 60% lager liggen dan brandstoffen zoals stookolie, propaan of aardgas, al

snel oplopen naar duizenden euro’s per jaar. Bovendien geeft deze onafhanke-

lijke en milieuontlastende manier van verwarmen een CO2-reductie van circa

80%! Steeds meer ondernemers laten de traditionele gasaansluiting vervallen en

stappen voor het verwarmen van hun bedrijfspanden over op deze houtkorrels.

Debion bio-energie is gespecialiseerd in toepassing van duurzame energietech-

nieken en innovatieve verwarmingssystemen, en kan adviseren welke systemen

voor u interessant zijn. Nieuwsgierig wat de toepassing van duurzame energie

voor u kan betekenen? www.debionenergie.nl

Uw nieuwsIs er een nieuwe directie aangetreden?

Heeft u productnieuws? Gaat u verhuizen,

een nieuwe vestiging openen of fuseren?

Uw persberichten, bij voorkeur met foto,

kunt u sturen naar Uitgeverij Novema,

redactie HOB Rivierenland; t.a.v. Baukje

Bosma; Postbus 30, 9860 AA Grootegast, of

per e-mail: [email protected]

Betaalvereniging Nederland is opgericht

Onlangs is Betaalvereniging Nederland

opgericht. De Betaalvereniging

organiseert en faciliteert voor haar leden

onder meer de overgang naar Europese

elektronische betaalmiddelen. Zij

streeft naar een verdere vergroting van

de maatschappelijke efficiëntie en de

veiligheid van het betalingsverkeer. De

Betaalvereniging is er voor alle partijen die

op de Nederlandse markt betalingsverkeer

aanbieden, zoals banken, betaalinstellingen

en elektronischgeldinstellingen. De

Betaalvereniging zal actief en periodiek

overleggen met vertegenwoordigers

van consumenten en ondernemers om

te horen wat hun aandachtspunten zijn.

Zij onderscheidt zich van de Nederlandse

Vereniging van Banken (NVB), die een

brancheorganisatie is en van Currence, die

eigenaar is van een aantal Nederlandse

betaalproducten zoals iDEAL en Incasso.

Bedrijfswageninrichtingen Nederland B.V.

Gamerschestraat 39A, 5301 AP ZALTBOMMEL

T. +31 (0) 418 - 683 617 www.binnederland.nl

Van Ree Accountants

De Panoven 29A, 4191 GW Geldermalsen

Telefoon 0345-589000 www.vanreeacc.nl

KWA B.V.

Spijksedijk 18c, 4207GN GORINCHEM

0183- 649 556 www.kwakamp.nl

Devault bv

Het Spoor 60, 3994 AK Houten

T:088 338 28 58 www.devault.nl

STATON BOUW B.V.

Hulsenboschstraat 7, 4251 LR Werkendam

T (0183) 67 81 94 www.staton.nl

GCC personal printers

Spijksedijk 28A, 4207 GN Gorinchem

T 0183 628 288 www.gcc.nl

In the spotlights!In the spotlights!

EXLUSIEVE BUSINESSLOCATIE VOOR EEN ALL-INCLUSIVE BETAALBAARHEID

ZILVERHOEK BUSINESS CENTER - PAPLAND 18 - 4206 CL GORINCHEMT 0183-820010 F 0183-820011 E [email protected]

Opvolgingsprocessen verdienen

meer aandacht, want helaas gaan

in de praktijk vaak zaken fout.

Vooral in de relatie tussen overdrager en

opvolger, want juist de persoonlijke aspec-

ten maken het opvolgingsproces complex.

Een overdrachtsproces maakt een familie-

bedrijf kwetsbaar. Een groot deel van de

bedrijfsoverdrachten in Nederland leidt

uiteindelijk tot bedrijfssluiting omdat het

emotioneel uit de hand loopt. De onder-

nemers, hun levenspartners, de kinderen,

de opvolgers, het personeel en de klanten,

ze hebben allemaal hun eigen wensen en

verlangens, emoties, barrières en dromen.

Er lopen namelijk diverse systemen door

elkaar: de verbondenheid van de familie,

het functioneren van het bedrijf en de rol

van de aandeelhouders. Bedrijfsopvolging

raakt aspecten als identiteit, ego en imago.

Waar loop ik tegen aan?

Wanneer een overdrachtsproces moeizaam

verloopt, is veelal een of meer van de

volgende zaken aspecten aan de orde:

• De overdrager weet alles beter, en

de opvolgende zoon/dochter kan (in

eerste instantie) niet aan het hoge

verwachtings patroon voldoen. Partijen

hebben te weinig oog voor elkaar of

erkennen elkaar onvoldoende.

• Er is te weinig openheid, vertrouwen en

communicatie tussen partijen. Het ont-

breekt aan een echt open gesprek tussen

de generaties.

• Het proces van eren en waarderen door

de overnemende partij wordt te weinig

herkend. Er is onvoldoende aandacht en

waardering voor het verleden of er zijn

(onbewuste) relationele blokkades.

• Belangrijke partijen worden niet of

onvoldoende betrokken, zoals bijvoor-

beeld directie•/managementteamleden,

partners en ondernemingsraad.

• Er is te weinig oog binnen het proces

voor emotie.

• Overdrager vindt het moeilijk om de

controle over de onderneming los te

laten. Het onderliggende probleem

is vaak te weinig vertrouwen in de

opvolger.

• De overnemer twijfelt sterk aan zichzelf.

Dit kan ertoe leiden dat er onvoldoende

initiatief wordt genomen.

• De overnemende partij lijkt niet op de

overdragende partij. De organisatie raakt

in verwarring dan wel de overnemende

partij wordt niet geaccepteerd.

• Betrokken partijen zijn het niet eens over

de strategie van de onderneming.

De overdragende partij houdt bijvoor-

beeld vast aan het oude, terwijl de

overnemende partij innovatie of het

aanboren van nieuwe markten nastreeft.

Kortom, er zijn in de praktijk veel voor-

komende redenen waarom het over-

drachtsproces niet wil lukken.

Hoe voorkom ik dat de overdracht

moeizaam verloopt of geheel mislukt?

Het is duidelijk dat een geslaagde,

duurzame overdracht geen eenmalig

moment betreft. Een soepel verlopende

bedrijfsoverdracht is een doorlopend

proces door de generaties heen. De

aandacht gaat dikwijls naar de zakelijke

aspecten, maar het werkelijke succes wordt

bepaald door de personen in kwestie. Een

goede begeleiding en coaching door een

betrokken deskundige met ervaring in

bedrijfsoverdracht en familiebedrijven is

daarom geen overbodige luxe.

Ondernemers die dit met belangstelling

lezen kunnen contact met ons opnemen

voor een vrijblijvend informatief gesprek.

Tekst: Piet Spruijtenburg RAB

V.l.n.r.: Piet Spruijtenburg RAB, Jan Turkenburg, Adriaan Westerveld, en Tamme de Vries RV

Bedrijfsoverdracht geeft vaak vragen en twijfelsEr zijn in Nederland veel ervaringsdeskundigen die u wat kunnen vertellen over een bedrijfsopvolgingstraject binnen

een familiebedrijf. Vaak betreft het partijen die zich bezighouden met de ‘harde’ aspecten, zoals belastingadviseurs,

juristen en fi nancieel specialisten.

ProMissie BV

Spijksedijk 14a

4207 GN Gorinchem

Postbus 164

4200 AD Gorinchem

T 0183 - 35 61 80

F 0183 - 35 61 81

[email protected]

www.promissie.nl

Bedrijfsreportage



Tekst: Jeroen Kuypers | Fotografi e: Marco Magielse

08

Rondetafelgesprek

Opeenvolgende opvolgingen binnen het familiebedrijf:

Een thema dat continu aandacht vraagtVeel starters kiezen uit vrije wil voor het ondernemerschap, maar in familiebedrijven is dat vaak voorbestemd.

Toch blijkt een zekere familiale druk geen beletsel om zelfs van een onwillige ondernemer een rasentrepreneur te

maken. En deze entrepreneur mag op zijn beurt vroeg beginnen om over zijn eigen opvolging na te denken, wil hij de

continuïteit van het familiebedrijf waarborgen. Het Ondernemersbelang bracht een groep succesvolle directeuren

van in deze regio gevestigde familiebedrijven, alsmede enkele professionele adviseurs, bijeen in d’n Bogerd in Druten

om over (hun) opvolging van gedachten te wisselen.


VOORTBOUWEN OP VRUCHT-BARE EXPERTISEGRONDC.M. Baars & Zn b.v. in Nieuwland is een familiebedrijf dat in de bijna tachtig jaar van zijn bestaan verschillende activiteiten ontplooide die het later afstootte, maar dat erin is geslaagd de expertise die het daarin verwierf te behouden. Het agrarisch loonwerk speelt tegenwoordig geen grote rol meer, maar de kennis ging over in het baggerwerk, waarvoor tegenwoordig een apart en fl orerend zusterbedrijf bestaat. De handel in kunst-mest en brandstof nam vanaf de jaren zestig af, het saneren van brandstoftanks was een tak die in 2001 zelfs helemaal werd afgestoten, maar de expertise komt nog steeds van pas bij de open overslag en het aannemen van projecten in de civiele sector, de infrastructuur en het milieu. C.M. Baars & Zn b.v. groeide uit van een eenmanszaak in de loonwerkerij en het melktransport tot enerzijds een internationaal transportbedrijf met diverse grote hallen van duizen-den vierkante meters oppervlakte, en anderzijds een aannemersbedrijf. De activiteiten veranderden, de petten op de hoofden maakten plaats voor helmen, maar wat er in die hoofden zat ging niet verloren en werd van generatie op generatie doorgegeven.

Voor meer informatie, surf naar: www.baars.nl

André Baars, C.M. Baars & Zn b.v. in Nieuwland

Ook al wil je heel graag de

toekomstige baas van het

familiebedrijf worden, er staat

soms meer dan één stuurman aan wal.

Dat ondervond André Baars, van C.M.

Baars & Zn b.v. in Nieuwland. “Ik had

twaalf familieleden die als kind allemaal

even enthousiast over het bedrijfsterrein

paradeerden. Dat ik ooit de directeur

zou worden was dus helemaal niet zeker.

Maar ik wilde dolgraag en mijn oom

onderkende blijkbaar ook bepaalde

capaciteiten in mij. Toch werd ik eerst

naar Heijmans gestuurd om het vak te

leren, waar ik na zes jaar, eigenlijk tegen

mijn zin, weer werd weggehaald om hem

op te volgen. In onze kroostrijke familie

werd doelbewust een vorm van competitie

bevorderd, zodat de meest geschikte

opvolger zou komen bovendrijven.”

Direct in het diepe

John van Sommeren, van Verkeersschool

Van Hulst in Druten, werd op zijn zes-

tiende door zijn vader verzocht in de zaak

te komen. “Ik zei: ‘dat is goed, als ik dan

nu van school af mag.’ Ik heb drie jaar

in een fabriek gewerkt en ben op mijn

negentiende verjaardag in het bedrijf

gekomen. Hij heeft me direct in het diepe

gegooid. Dat is allemaal goedgegaan,

want de voorbije vijftien jaar zijn we

uitgegroeid tot de grootste rijschool van

de regio, maar achteraf bezien had ik het

liever anders gehad, met een betere en

langere voorbereiding.”

EEN GLANSRIJK MERK MET EEN HOGE SERVICEGRAAD

Citroën is zonder meer een van de meest

innovatieve Europese automerken. Zoals

Henri Ford de lopende bandproductie intro-

duceerde, zo deed André Citroën dat onder

andere met autoverzekeringen, bewegwij-

zering en voorwielaandrijving. Al in de jaren

dertig liep Citroën voorop in het zuiniger

maken van motoren; tachtig jaar later doet

het dat nog steeds met prachtig vormgege-

ven modellen die weinig CO2 uitstoten en

het maximale uit elke brandstof halen. Auto

Maas BV is al lange tijd als dealer verbonden

met dit gerenommeerde Franse merk. Dat

betekent dat het niet alleen de belangstel-

ling voor technische vooruitgang maar ook

de hoge servicegraad ervan deelt. Auto

Maas wil zakelijke en particuliere klanten

optimaal rijcomfort bieden. Betrouwbare

service verlenen, van kleine reparaties tot

groot onderhoud, schadeherstel, bovenal

rekening houdend met het milieu. Want de

glans van een prachtig merk beperkt zich

niet tot de showroom, maar blijft stralen tot

ver na het moment van inruilen.

Voor meer informatie, surf naar: www.maas.citroen.nl

Michel Wahle, Auto Maas BV in Gorinchem

Vervolg op pagina 10 >>

10 het ONDERNEMERS BELANG

Tekst: Jeroen Kuypers | Fotografi e: Marco MagielseRondetafelgesprek

Patrick Hol, van Jan Hol Personenvervoer in Geldermalsen, verging

het niet veel anders. Hij staat tegenwoordig mede aan het hoofd

van een bedrijf met veertig voertuigen en negentig personeelsle-

den. “Ik ervaar de samenwerking met familieleden als stimulerend.

Mijn zuster is verantwoordelijk voor de administratie, mijn ouders

en mijn broer hebben nog lang meegewerkt en zelfs mijn schoon-

familie zit in dezelfde branche. Als ik een dubbeldekker nodig heb

kan ik gebruikmaken van die van het bedrijf van mijn vrouw. Ook

al is mijn broer nu actief in de uitvaartbranche, de familie helpt je

toch door die eerste leerjaren van het ondernemerschap heen.”

Geselecteerd op autobloed

In bepaalde branches wordt het ondernemerschap bijna spelen-

derwijs aangeleerd: de bouw, personenvervoer, supermarkten.

Ook Michel Wahle, van Auto Maas BV in Gorinchem, werd, naar

eigen zeggen, “op het autobloed in mijn aderen geselecteerd.

Maar ik heb sindsdien ook ontdekt dat het ondernemerschap een

manier van leven is. Mijn zwager was een kundig mede-eigenaar

maar bleek niet al zijn ambities binnen het bedrijf te kunnen

verwezenlijken, mijn vrouw daarentegen denkt en voelt op

dezelfde manier over het ondernemerschap als ik. We hebben

van het leiden van Auto Maas een duobaan gemaakt, met alle

positieve gevolgen van dien, zowel zakelijk als privé.”

In vertrouwde handen achterlaten

Inkt kan net zo stroperig door de aderen stromen als smeerolie.

Toch ervoer Otto van Horssen het leiden van het familiebedrijf

als niet uitdagend genoeg. “Toen ik het overnam was het

puur een drukkerij, sindsdien hebben we er tal van andere

lijnen aan toegevoegd, onder andere voor de belettering van

auto’s. Van oorsprong ben ik een drukker, maar drukken is nu

nog slechts één van de pijlers van Van Horssen O.J. Services in

plaats van de enige.” Albert Sterk heeft het ouderlijk bedrijf,

een tot zelf bedieningswinkel uitgegroeide kruidenierszaak in

Gorinchem, zelfs volledig getransformeerd in een kleine keten

van PLUS supermarkten met 120 fte’s. Met 62 jaar is het thema

van de opvolging voor hem intussen tamelijk actueel, maar hij

heeft een manier gevonden alvast een tweetal van de super-

markten, in Empel en Meerkerk, succesvol over te dragen.

ALLROUNDER KAN PERSONENVERVOER NIET ZIJN

Meer allround dan bij Jan Hol kan personenvervoer

niet zijn. Dit veertig jaar oude familiebedrijf biedt

alle vormen: van taxivervoer en touringcarvervoer

tot verkeersopleidingen. Of het nu gaat om een

trouwerij of begrafenis, een rit naar Schiphol of ver-

voer van en naar het ziekenhuis, Jan Hol heeft voor

elke reis de juiste wagen en de juiste chauff eur. Ook

voor binnen- en buitenlandse groepsreizen heeft dit

bedrijf een passend aanbod, via de Touringcartak.

En voor de ondernemer die zelf wil leren rijden of

zijn personeel daarin laten scholen, heeft Jan Hol

een compleet programma verkeersopleidingen. Het

familiebedrijf in Geldermalsen begon als rijschool,

breidde daarna uit met vervoer per taxi en ging

tenslotte zelf chauff eursopleidingen aanbieden. Als

u al niet in een taxi van Jan Hol stapt dan heeft u

grote kans dat chauff eur door wie u zich laat rijden

bij dit familiebedrijf is opgeleid. Dat geldt zeker als

hij u een veilig gevoel geeft en een sympathieke

indruk maakt.

Voor meer informatie, surf naar: www.janhol.nl

Patrick Hol, Jan Hol Personenvervoer in Geldermalsen

HIER IS ALLES VOOR U MOGELIJKVoor Van Horssen Services b.v. beperken druk en print zich niet tot papier, maar behoren kleding, tassen, vlaggen en spandoeken ook tot de materialen. Als ondernemer gebruikt u deze immers allemaal om promotie te maken voor uw producten of diensten. Van Horssen in Waardenburg wil u daarom niet beperken in uw mogelijkheden maar er zelfs aanbieden waar u wellicht nog niet aan heeft gedacht. Leuke gadgets bijvoorbeeld, om de positieve associatie met uw merk of bedrijf te versterken. Van Horssen heeft er niet minder dan twintigduizend verschillende van in de aanbieding.

Of het nu gaat om de belettering van uw auto, de bewegwijze-ring van uw bedrijf of evenement, het plaatsen van stoepborden of het drukken van uw foldermateriaal, Van Horssen denkt in alles met u mee. Naast een uitstekende prijs en kwaliteit biedt dit bedrijf u standaard een verfrissende creativiteit. De slogan ‘alles is mogelijk’ mag u dan ook gerust vertalen als: hier is alles voor u mogelijk.

Voor meer informatie, surf naar: www.allesismogelijk.nl


11het ONDERNEMERS BELANG

Otto van Horssen, Van Horssen O.J. Services in Waardenburg

Herber Blokland, Directeur Bedrijven bij ABN-AMRO in Tiel

Robert Schouten, Univé Rivierenland

Jeroen van der Meijden, Van der Meijden advocatenkantoor in Culemborg

RIJVAARDIGHEID EN FINGERSPITZENGEFÜHL OPTIMAAL OVERBREN-GEN

Een percentage geslaagden dat er niet om

liegt, daar kan Verkeersschool Van Hulst al

vele jaren op bogen. Dat is niet alleen te dan-

ken aan de tomeloze inzet van de instruc-

teurs, maar ook aan het feit dat deze opleider

vertrouwd is met alle vervoersvormen waar

wielen onder zitten en die de openbare weg

opgaan. Een bromfi ets- of motorrijbewijs

behalen is evengoed mogelijk als een groot

rijbewijs of het volgen van een opleiding tot

heftruckchauff eur. Van theorielessen voor

het ‘gewone’ rijexamen tot verplichte na-

scholingen voor het vervoer van gevaarlijke

stoff en, voor alles kunt u bij Verkeersschool

Van Hulst terecht. En voor alles is uw kans om

te slagen hoog, omdat de opleiders weten

hoe de wielen moeten draaien en hoe ze rij-

vaardigheid en Fingerspitzengefühl optimaal

moeten overbrengen.

Voor meer informatie, surf naar:

www.vanhulst.nl

John van Sommeren, Verkeersschool Van Hulst in Druten



Tekst: Jeroen Kuypers | Fotografi e: Marco MagielseRondetafelgesprek

“Ik heb die verkocht aan de bedrijfslei-

der. Het voordeel is dat zo’n overdracht

goed kan worden voorbereid en dat je

de organisaties in vertrouwde handen

achterlaat, ook al is het buiten de familie.

Voor de rest van het bedrijf zijn we nog

niet zover. Maar sinds ik onlangs een

bevriende collega hoorde opmerken

dat zijn dochter van 26, die na haar

studie bedrijfskunde een goede baan

had gevonden, had aangekondigd dat

ze zijn zaak wilde overnemen, koester ik

weer hoop dat een van onze dochters mij

hetzelfde zal melden.”

Langdurig traject

Nico Papaioannou, van T.A.B. Autoschade

in Tiel, is van mening dat er vaak te lang

getreuzeld wordt met de overdracht.

“Mijn vader en mijn oom zijn in een

werkplaats begonnen en hebben T.A.B.

in de loop der jaren uitgebouwd tot het

grootste schadebedrijf van de stad. Als

Griekse gastarbeiders waren ze gewend

hard te werken en hun vakkennis voort-

durend te ontwikkelen. Het nadeel van

die instelling is dat ze nooit aan stoppen

dachten. Ikzelf had aanvankelijk geen

enkele zin in het familiebedrijf te treden.

VOOR FINANCIEEL EN VISUEEL ONGEDEUKT DOORRIJDEN

Een deuk of een kras repareren kan

al snel in de papieren lopen. Bij grote

schade is dat vanzelfsprekend, bij kleine

vooral ergerlijk. Moet nu werkelijk een

hele zijkant gespoten worden voor

die ene kras? Het antwoord is ‘nee’,

althans, als het aan T.A.B. ligt, het Tielse

Autoschade & Spuitbedrijf. Daarom heeft

dit familie bedrijf geïnvesteerd in alter-

natieve vormen van schadeherstel. Zo is

er ‘spotrepair’ een manier van bijspuiten

om kleine vormen van lakschade, zoals

steenslag en bumperschade, snel en

voordelig te repareren. Kleine deukjes

kunnen zelfs helemaal zonder te spuiten worden

behandeld, met behulp van een nieuwe techniek, en

kleine beschadigingen aan het dashboard of de stoelbe-

kleding, zoals brandgaatjes, kunnen op een onzichtbare

manier worden weggewerkt. Het gaat steeds om echte

reparaties en niet om camoufl ages, en deze herstel-

lingen slaan ook geen gat in uw portemonnee. Voor

fi nancieel en visueel ongedeukt doorrijden, T.A.B.

Voor meer informatie, surf naar:

www.tabautoschade.nl

Daarom begon ik aan een studie, die mijn

animo voor dat soort opleidingen echter

snel en voorgoed bedierf. Daarna ben

ik alsnog ingestroomd en heb ik mezelf

opgewerkt tot managementniveau. Het is

dus allemaal goed gekomen, maar ik vind

het noch juist een jongen van zestien

al voor de keuze te stellen, noch juist

een zoon maar jaren te laten dobberen.

In feite moet je een langdurig traject in

gaan, dat je voorbereidt op je taak als

directeur en als opvolger.”

Familiehandvest

Wat veroorzaak dit treuzelen? Volgens

Jeroen van der Meijden, van het gelijk-

namig advocatenkantoor in Culemborg,

blijven dergelijke kwesties om psycholo-

gische redenen onbesproken. Tenslotte

lopen het zakelijke en het familiale bij

een familiebedrijf door elkaar en zitten

ze elkaar zelfs geregeld in de weg. “In

een familiebedrijf is het niet eenvoudig

alles boven tafel te krijgen en wanneer

zaken onbesproken blijven kunnen ze

tot slepende conflicten leiden waarbij de

betrokkenen op den duur niet eens meer

weten waarmee het nu eigenlijk begon-

nen is. Mediation, bijvoorbeeld door ons

kantoor, is een prima middel om zo’n

conflict op te lossen en te voorkomen dat

het uitloopt op een dure en langdurige

rechtszaak.”

Maar ook de conflicten zelf kunnen

voorkomen worden, bijvoorbeeld door

de omgang tussen de familieleden in

en buiten de directie een ander karakter

te geven dan een veredeld ‘keukenta-

feloverleg.’ Hoe belangrijk dergelijke

rituelen ook zijn voor de saamhorigheid,

als een familiebedrijf een zekere omvang

begint te bereiken vereist de omgang een

gestructureerder vorm, bijvoorbeeld in die

van een code of een familiehandvest.”

Certificaathouders

“Toen mijn oom in 2004 vertrok grapte

hij: ‘Nu kunnen jullie aan je eigen opvol-

ging gaan werken’, maar eigenlijk was dit

volkomen waar,” aldus André Baars. “We

zijn dus begonnen met het opstellen van

een duidelijk organogram en het maken

van onderscheid tussen certificaat-

houders en andere aandeelhouders.

Voordien vertelden we alles aan alle

familieleden, maar dat leidde soms tot

indianenverhalen. Nu vertellen we enkel

Nico Papaioannou, T.A.B. Autoschade in Tiel

Tamme de Vries, register valuator bij ProMissie Bedrijfsoverdracht in Gorinchem


nog wat nuttig voor hen is om te weten.”

En ook bij Jan Hol heeft een dergelijk

familiehandvest ingang gevonden. Maar

daar is dit gekoppeld aan een toekomst-

strategie van het bedrijf. “We willen

weten waar we over enkele jaren staan

en hoe de diverse broers en zussen hun

toekomst binnen en buiten het bedrijf

zien,” legde Patrick Hol uit. Volgens Ro-

bert Schouten, van Univé Rivierenland, is

dit ook om juridische redenen verstandig.

“Bijvoorbeeld uit een oogpunt van aan-

sprakelijkheid. Directies vergeten soms

dat zo’n polis moet worden aangepast

wanneer er veranderingen in de leiding

worden doorgevoerd en er weer een

BV aan de structuur wordt toegevoegd.

Zonder het te beseffen kan het bedrijf

dus een onnodig groot risico lopen.”

Rijp maken voor overdracht

Tamme de Vries, register valuator bij

ProMissie Bedrijfsoverdracht in Gorin-

chem, is als adviseur bedrijfsoverdracht

familiebedrijven volop betrokken bij dit

soort processen. Hij geeft het advies om

tijdig met de bedrijfsoverdracht te starten.

“Tegenwoordig krijgt men later kinderen

dan vroeger - vaak pas in de dertig - en eer

die oud genoeg zijn om het familiebedrijf

over te kunnen nemen zijn de ouders

al rond de zestig.” Hij meent dat er bij

bedrijfsoverdracht te vaak gekeken wordt

naar de fi nanciële en fi scale aspecten van

deze bedrijfsoverdracht en te weinig naar

het belangrijkste: “Kunnen mijn kinderen

de onder neming überhaupt leiden, ook

bij veranderende markt omstandigheden

oftewel ‘zijn mijn

kinderen wel geschikt als

ondernemer’? Aan deze vraag

wordt door menig adviseur

geen of te weinig aandacht

gegeven. Dat is ook de reden

dat wij als specialist familie-

bedrijven dat nu juist wel doen.”

Tegen de tijd dat een familiebedrijf rijp is

voor de overdracht bestaat de structuur

meestal ook uit een hele kerstboom van

vennootschappen en zijn er niet zelden

ook nog heel wat familieleden uit te

kopen, die niet bij het dagelijks reilen

en zeilen van de onderneming betrok-

ken zijn. Als de vorige opvolging vele

decennia in het verleden ligt, zijn de oor-

spronkelijke ooms en tantes bovendien

vervangen door neven en nichten die

nog verder van de onderneming af staan.

Allemaal redenen de opvolging te laten

begeleiden door een deskundige accoun-

tant en fiscalist. “De deskundigheid komt

met de ervaring,” zei Pieter Terlouw,

vennoot van Van Noord Accountants in

Leerdam. “Wij hebben een groot aantal

familiebedrijven in ons klantenkring. Dan

ontwikkel je vanzelf een grote focus op

de specifieke problemen en kenmerken

van deze soort ondernemingen, met

een mooie extra dimensie, namelijk de

familie. Fiscaliteit is nu eenmaal een be-

langrijk element en met de warme hand

kun je veel guller en minder belastend

geven dan met de koude.”

Kwaliteit van de ondernemer

Maar als het moment van opvolging daar

is maken de betrokken ondernemers

soms de fout te denken dat de bank die

de overdracht moet financieren zich

blindstaart op de hoogte van het beno-

digde bedrag. “Waar het de bank vooral

om gaat is de kwaliteit van de nieuwe

ondernemer,” aldus Herber Blokland,

Directeur Bedrijven bij ABN-AMRO in

Tiel. “Ook wij hebben in de loop der

jaren een enorme ervaring opgebouwd

in het financieren en adviseren van

familiebedrijven. En juist die groei en

bloei te kunnen begeleiden, ook al is het

op afstand, maakt dit deel van ons werk

zo leuk. Die groei en bloei gecontinueerd

te zien worden, dat is de uitdaging voor

de bank, en natuurlijk ook die van de

nieuwe ondernemer. Kan hij dat? En zo ja,

hoe? Als we die vragen positief kunnen

beantwoorden kan het familiebedrijf een

nieuwe generatie en dus een nieuwe fase

ingaan.”

SCHAALVOORDELEN MET PERSOONLIJKHEID

Zoals vogels zijn geëvolueerd uit dinosaurus-

sen, zo zijn supermarkten de natuurlijke

opvolgers van de traditionele kruidenier en

buurtwinkel. Maar, sommige supermarkten

hebben meer eigenschappen van de

grootschalige ketens overgenomen en dus

meer van een boodschapfabriek gekregen,

terwijl andere juist trouw zijn gebleven aan de

positieve karaktertrekken van de kruidenier.

De PLUS supermarkten behoren duidelijk

tot de laatste categorie. Zij combineren in

hun coöperatie de schaalvoordelen van het

grootwinkelbedrijf met de persoonlijkheid en

bereikbaarheid van de kruidenier. Dat uit zich

in meer service, meer biologische en lokale

producten, maar ook in aantrekkelijke prijzen

en acties. Hedendaags prijsvoordeel en

inkoopgemak samen met ‘ouderwetse’

aandacht. Het beste van vroeger en nu.

Ook bij Jan Sterk in Gorinchem.

Voor meer informatie, surf naar: www.plus.nl

Albert Sterk, PLUS supermarkten

Pieter Terlouw, Van Noord Accountants in Leerdam

Bedrijfsreportage Tekst: André Staas – Comm’Art • Fotografi e: Gerrit Boer

Tweet, tweet, ik hoor je wel maar ik volg je niet.

De insert met het Twitter-vogeltje dat lezers

van Het Ondernemersbelang ongetwijfeld

kennen, is écht Zalsman. De drukkerij staat

graag in de kijker met een brede dienstverlening,

die verder gaat dan alleen drukken. “We willen

bovenal een betrouwbare partner in roerige

tijden zijn”, vertellen directeuren Hugo Verlind

en Gertjan Boers.

Zalsman wil meer bedrukken… en meer betekenen

Vorig jaar betrok Zalsman Kampen

het indrukwekkende pand van

de voormalige drukkerij Thieme

aan de Steinfurtstraat op bedrijventerrein

Hessenpoort in Zwolle. Het faillissement van

Thieme staat voor de lastige tijden die de

grafi sche bedrijven doormaken, en zij niet

alleen. “De markt krimpt door de digitalisering

in de communicatie en de economische

hapering”, vertelt Verlind. “Ons antwoord

hierop is: investeren in effi ciënt produceren,

een brede dienstverlening en een vitale

relatie met onze klanten.” Gertjan Boers van

Zalsman Groningen begaf zich ook op het

overnamepad. Plaatsgenoot Doorn Drukkerij

werd overgenomen. Beide ondernemers

kiezen bewust om te groeien.

Kampen, Zwolle en GroningenDe roots van Zalsman liggen in Kampen,

waar de drukkerij in 1857 werd opgericht.

In 1960 nam Verlinds vader het bedrijf over.

In de jaren zeventig begon de groei, die

eigenlijk nog steeds doorgaat. Gertjan Boers

begon zijn grafi sche carrière bij Zalsman

in Kampen en staat nu aan het roer van

Zalsman Groningen dat inmiddels vijftien

jaar bestaat. In Kampen heeft Zalsman voet

aan de grond gehouden door een prachtige

samenwerking met SW-bedrijf IMpact.

Samen met Drukkerij Stroeve uit IJsselmuiden

is daar nu IMpact Sociale Media gestart.

Deze drukkerij met 20 medewerkers met een

arbeidsbeperking bedient de lokale markt.

In totaal telt Zalsman nu 160 medewerkers

die op een prettige manier samenwerken.

Zelfs fl essen whiskeyZalsman is de regio ruimschoots ontgroeid.

Terwijl de oude inventaris van de drukkerij

uit Kampen nu deel uitmaakt van een

klein museum in het bedrijfs-

pand in Zwolle, levert

Zalsman


aan klanten in heel Europa. Boers vertelt: “We

hebben in en om Zwolle en Groningen veel

klanten, maar ook ver daarbuiten. Met een

breed pakket aan producten en diensten wil

Zalsman iets betekenen voor haar klanten.

We zijn niet zomaar een drukkerij die braaf

haar opdrachten uitvoert. We willen onze

opdrachtgevers zoveel mogelijk zorgen uit

handen nemen. Daarom hebben we een

heel scala aan mogelijkheden naast de vele

faciliteiten op het gebied van drukken,

printen en afwerking. Het gaat zelfs nog

verder: we hebben een groot logistiek

centrum met 2.500 palletplaatsen en 15.000

meter aan planklocaties. Daar houden we

voor klanten drukwerk, gimmicks en zelfs

whisky op voorraad. Hessenpoort is een

ideale locatie voor logistieke diensten, zo

vlak aan de A28. Niet voor niets hebben

ook bedrijven als DHL en GLS zich hier

gevestigd. En je bent zo in de Randstad of in

Groningen!”

Echt maatschappelijk verantwoord ondernemenZalsman werkt met indrukwekkende

drukpersen. Maar liefst elf in groot, midden

en klein formaat. Daarnaast twee Nexpress

digitale printmachines die zelfs drieluiken

aankunnen: drie pagina’s A4 naast elkaar.

Het paradepaard in Zwolle is de Komori

achtkleurenpers. Verlind: “Als eerste in

Europa stelden we die vorig jaar in bedrijf.

Een supermachine die ook lakken drukt,

bijvoorbeeld goud of spot, en via H-UV

het drukwerk meteen droogt. Dat is veel

milieuvriendelijker dan de traditionele

UV-droging.” Milieuvriendelijk, dat is

Zalsman volgens Verlind door en door.

“Maatschappelijk verantwoord ondernemen

zit ons in de genen; het is hier geen hype of

verkooppraatje, maar het is écht. Niet voor

niets hebben we vorig jaar de MVO-prijs

gewonnen.” Boers vult aan met een voorbeeld

van CO2-neutraal produceren: “We zorgen er-

voor dat we zo weinig mogelijk CO2 uitstoten,

en wat we toch uitstoten, compenseren we

middels een project in Indonesië. Daar planten

we bomen op voormalige rijstvelden,

waar de bodem uitgeput is.

Niet zomaar bomen, maar bomen die

vruchten dragen als peper en nootmuskaat.

Zo geven we de lokale economie ook nog

een positieve impuls. De bomen vangen

CO2 af, en helpen de dorpsbewoners aan

inkomsten.” Zalsman was de eerste drukkerij

in Nederland die haar Carbon Footprint heeft

laten certifi ceren. Boers: “Dat vinden we op

zich niet zo belangrijk. Belangrijk is dat we

continu bezig zijn onze afdruk te verkleinen

en dat onvermijdelijke uitstoot op een aan-

sprekende manier wordt gecompenseerd.”

Veraf en dichtbijZalsman is niet alleen veraf betekenisvol

bezig, maar ook dichtbij. Verlind: “Ons motto

dit jaar is “Meer drukken door meer te beteke-

nen”. We investeren in effi ciënte drukpersen

die 24/7 draaien, waardoor onze kostprijs laag

is. Daarnaast investeren we in ICT en prepress:

in bestelsystemen, personaliseren, logistieke

oplossingen, allemaal bedoeld om het onze

klanten gemakkelijk te maken. We willen hen

helpen om geld te verdienen. Door op deze

manier te ontzorgen, ontstaat er een logische

lijn naar de drukkerij: meer drukken door meer

te betekenen.”

Uitbouwen en doorgroeienBoers en Verlind willen de betrouwbaarheid

van het bedrijf nog eens benadrukken.

“Zalsman wil vertrouwen uitstralen”, zo stelt

Boers. “We zijn een gezond bedrijf en doen

wat we zeggen. Dat willen we waarmaken,

dag in dag uit. Dat kúnnen we ook waarma-

ken, met kundige en betrokken medewerkers

en de allernieuwste machines.”Zalsman

investeert niet alleen in productie en dienst-

verlening, maar ook in de relatie met haar

klanten. “Onze klanten staan altijd centraal”,

aldus Verlind, “We zien niets liever dan dat

zij supertevreden zijn en zich gedragen als

ambassadeurs voor ons bedrijf.”Uitbouwen en

doorgroeien, dat is de ambitie van Zalsman.

Daarom willen Boers en Verlind laten zien dat

Zalsman hét grafi sch bedrijf is waar klanten

graag zaken mee doen.

Zalsman Zwolle

Steinfurtstraat 1

Postbus 1025

8001 BA Zwolle

T 038 - 337 18 00

[email protected]

www.zalsman.nl

Zalsman Groningen

Osloweg 85

Postbus 5189

9700 GD Groningen

T 050 - 313 66 22

[email protected]

www.zalsman.nl

IMpact Sociale Media

Gildestraat 1

Postbus 344

8260 AH Kampen

T 038 - 386 99 66

[email protected]

www.impact-zalsman.nl


Interview Tekst: Jeroen Kuypers • Fotografi e: Marco Magielse

Social media hebben marketing en reclame

ingrijpend en permanent veranderd. Steeds meer

ondernemers ontdekken Facebook, Linkedin en

Twitter en maken een eigen profi el aan. Maar helaas

gaan velen vervolgens op de oude wijze met deze

nieuwe media om, met onpersoonlijke bood-

schappen die bedroevend weinig respons

uitlokken. Die omgang is volgens Jeanet

Bathoorn, social mediatrainer en schrijfster van

het boek ‘Get Social’, typerend voor de overgangs-

periode waarin we momenteel verkeren, net als de

angst voor het blootgeven van teveel persoonlijke

informatie. Social media zullen de grens tussen het

zakelijke en het persoonlijke steeds diff user maken.

De ondernemers die het grootste rendement

genereren zijn dan ook degenen die virtueel het

best de dialoog aangaan.

De Diff use grens tussen zakelijk en persoonlijk op social media

Communiceren zonder logo’s


Jeanet Bathoorn:

“Ik verwacht eerder de

lancering van bijvoorbeeld

een sub-Facebook dan van

een compleet nieuwe

networkingsite”


wat betekent dat zij op dit terrein achterlopen

bij ons. De Amerikaanse eigenaren van

Facebook, Linkedin en Twitter volgen dan

ook met bijzondere interesse de evolutie

in Nederland, dat ze als een proeftuin

beschouwen.”

Werkgevers die hun werknemers verbieden

op Social Media actief te zijn, ondernemers

die twitteren maar ‘onzin’ en vrouwen

die het ‘eng’ vinden, het zijn stuk voor

stuk achterhoedegevechten, vindt Jeanet

Bathoorn. “Ik heb zelf met de zakelijke

mogelijkheden van internet kennisgemaakt

toen ik jaren geleden als recruiter werkte.

Toen waren er collega’s die weigerden te

recruiten via het web en tegenwoordig zijn

die er nog. Wat die mensen over het hoofd

zien, is dat het netwerk dat we via de Social

Media opbouwen het netwerk is waartoe

we altijd en overal toegang hebben.

Jongere werknemers en ondernemers

stellen via hun iPad snel even een vraag.

Soms zijn dat vragen die je vroeger aan een

collega in dezelfde kantoorruimte zou stellen,

maar aangezien we dankzij Het Nieuwe

Werken op steeds meer verschillende

plekken ons werk doen, en ook vaak alleen

zitten, thuis, is dat virtuele netwerk steeds

belangrijker aan het worden.”

Rendement van lange ademNiet elke networkingsite is voor elke onder-

nemer even belangrijk, maar tezamen zijn

ze van groot belang voor de BV Nederland.

“Linkedin is voor de beter opgeleiden,

Hyves is vooral voor basisschoolkinderen,

pubers, huisvrouwen, de laagopgeleide

beroepsbevolking en senioren. Op Linkedin

wordt zuiver zakelijk gecommuniceerd, op

Hyves vooral over vakanties en televisie-

programma’s. Toch kan Hyves heel geschikt

zijn voor een winkelier als zijn doelgroep

juist uit lager opgeleiden en jongeren

bestaat. Vandaar dat een supermarktketen

als Dirk van de Broek zeer succesvol is in

het werven en reclame maken via Hyves,”

zegt Jeanet Bathoorn.

Maar ook dan geldt weer: communiceer

op een zodanige wijze dat er een dialoog

ontstaat met de doelgroep, of die nu

vrienden of volgers heten, en wordt

dus ook zelf een vriend of volger die

actief reageert bij anderen. Bathoorn:

“Ondernemers zijn gewend te denken

in termen van return on investment, dus

als zij tijd en moeite investeren in een

networkingsite willen ze daar resultaat

van zien, liefst zo snel mogelijk. Maar

het rendement van Social Media is een

kwestie van lange adem, en vaak krijg

je de tegenprestatie pas na maanden of

jaren en via allerlei omwegen. Zorg dat je

er plezier in hebt, stel je verwachtingen

in eerste instantie niet al te hoog en houd

vol. Na verloop van tijd ga je vanzelf de

vruchten ervan plukken.”

‘Get Social’Jeanet Bathoorn staat erom bekend

voor iedereen toegankelijke workshops

te geven in heldere taal. Haar boek

‘Get Social’ werd geprezen als een prima

gids voor beginners waar echter zelfs

gevorderden nog tips uit kunnen halen.

Een workshop is volgens haar het beste

middel om niet alleen een hoop fouten en

tijdverspilling te voorkomen maar ook om

angsten en vooroordelen te overwinnen.

Ondanks haar succes verwacht ze niet de

rest van haar werkzame leven met het

schrijven over en trainen in Social Media te

vullen. “Over een aantal jaren treedt er een

generatie aan die de omgang met Social

Media thuis en op school met de paplepel

heeft ingegoten gekregen. Dan zal de

grens tussen het zakelijke en het persoonlijke

nog een stuk vager zijn geworden en de

dialoog met klanten weer wat vanzelf-

sprekender.” Ondernemers die nu nog

hun neus ophalen voor Social Media en ze

nog steeds als hype betitelen kunnen die

voorspelling maar beter ter harte nemen.

Hun voorgangers die een eeuw geleden

bleven zweren bij de hondenkar, de

paardentram en de ponyexpress hebben

ook moeten toegeven dat de gemechani-

seerde varianten ervan geen uitvindingen

van voorbijgaande aard waren.

In de voorbije twintig jaar zijn er letterlijk

duizenden social mediasites opgestart,

soms winstgevend verkocht maar

vervolgens meestal weer verdwenen.

De Chinezen en de Singaporezen hebben

hun eigen versies van onze sites, maar in

Nederland lijkt het landschap defi nitief

ingevuld door de Amerikanen. We hebben

Facebook, Twitter, Linkedin en het autoch-

tone Hyves. “Google + is de enige succes-

volle nieuwkomer, “ zegt Jeanet Bathoorn,

“maar in feite is dit al geen networkingsite

meer. Vanzelfsprekend staan de techno-

logische ontwikkelingen niet stil, maar ik

verwacht eerder de lancering van bijvoor-

beeld een sub-Facebook dan die van een

compleet nieuwe networkingsite.”

AanknopingspuntenSocial Media zijn het point of no return

al gepasseerd. Ook als het gebruik ervan

morgen niet meer gratis zou zijn, nam

80 tot 90% van de gebruikers overmorgen

een betaald account. Dat besef lijkt onder-

hand in alle lagen van het bedrijfsleven

te zijn doorgedrongen. Er is bijna geen

ondernemer meer die niet vindt dat hij of

zij ‘iets’ moet met Social Media. Maar, meer

dan een van hen twittert of facebookt alsof

dit instrumenten van ouderwetse massa-

reclame zijn. Ze plaatsen berichten die niet

uitnodigen om op te reageren en die dus

op zijn best voor kennisgeving worden

aangenomen. “Dit ouderwetse zenden

werkt niet op social networkingsites,” aldus

Jeanet Bathoorn. “Ik raad ondernemers

dan ook altijd aan om naast een bedrijven-

account, een account op persoonlijke titel

te openen, en ook hun werknemers onder

eigen naam actief te laten zijn. Dat wekt

de interesse. En wees persoonlijk, com-

municeer zonder logo’s. Gebeurtenissen als

een geboorte, een huwelijk, ziekte en dood

bieden bedrijven aanknopingspunten om

op een emotionele en dus diepgaande

wijze met hun relaties in contact te treden,

en toch zijn er veel bedrijven die zich deze

kans liever laten ontglippen dan hem aan

te grijpen. Ik suggereerde het tijdens een

training van medewerkers van een verzeke-

ringsmaatschappij, waarop zij reageerden

met: ‘Daar beginnen wij niet aan, hoor.’

Toch wordt het persoonlijke steeds

belangrijker dankzij de Social Media.

De nieuwe generatie gaat al veel minder

krampachtig hiermee om dan de oudere.”

Nederland als mondiale proeftuinJongeren lopen voorop in het gebruik van

Social Media, maar Nederland als geheel is

mondiaal koploper. “Wij hebben de hoogste

internetpenetratie ter wereld, maar we

hebben ook een handelsgeest, een open

economie en dus een open karakter,”

verklaart Jeanet Bathoorn. “Duitsers zijn

bijvoorbeeld veel hiërarchischer ingesteld

en veel meer beducht voor hun privacy,

Interview Tekst: André Vermeulen • Fotografi e: Marco Magielse

De cao-onderhandelingen liggen bijna overal stil. Werkgevers en werknemers wachten op de

uitwerking van nieuwe kabinetsmaatregelen, die burgers en bedrijven vele miljarden gaan

kosten. Voor ondernemingen is de situatie gunstig, want voorlopig gelden de oude cao-

afspraken. Behalve voor bedrijven waarvan het personeel niet onder een cao valt.

Loonkosten dalen in 2012

Bedrijf zonder cao veel duurder uit

De verschillen in loonontwikkeling tussen

cao-gebonden ondernemingen en

bedrijven die volledig zelf bepalen

wat zij hun medewerkers betalen, zijn

signifi cant. Zo stegen de lonen vorig jaar

met gemiddeld 1,8 procent in bedrijven

met een cao. In de bedrijven uit het

Eprom-bestand gingen de loonkosten

met gemiddeld 3,9 procent omhoog.

Dat zijn ondernemingen uit het

mkb-segment (tot 250 werknemers) uit

alle mogelijke sectoren en branches.

In dit lopende jaar 2012 zullen de loon-

kosten vermoedelijk lager uitvallen dan

in 2011. Zeker na aftrek van de infl atie.

Alleen bedrijven die niet onder de werking

van een collectieve arbeidsovereenkomst

(cao) vallen, zullen hun loonkosten verder

zien stijgen, tenzij ze inkrimpen. Deze

verwachting spreekt Loes de Cock (42) uit,

directeur van Eprom Organisatie Adviseurs

in Den Haag, dat vier keer per jaar de

salarisgegevens van zo’n 500 bedrijven en

instellingen verzamelt en analyseert.

Een deel van de verklaring voor dit relatief

grote verschil luidt dat invulling van

vacatures vaak duurder uitpakt dan was

verwacht omdat het steeds moeilijker

wordt om goed opgeleide vakmensen te

vinden. “In deze onzekere tijden blijven

mensen zitten waar ze zitten. Als iemand

toch van baan verandert, doet hij het

alleen als ie er echt op vooruitgaat”, zegt

De Cock.

Bedrijven die werken met loonschalen

en dienstjaren en personeel belonen

op basis van functiebeschrijvingen

gekoppeld aan een salarisschaal, zijn

door de bank genomen goedkoper uit

dan een onderneming waar de baas

omhoog zit met een vacature en iemand

aanneemt voor een te hoog salaris.

Van alle werkenden in Nederland valt

ongeveer twee derde onder de werking

van een cao. Op 31 december liepen

550 cao’s af. Daarvan waren er 150

aangepast/vernieuwd. Van de overige

400 cao’s is in het eerste kwartaal van

2012 nauwelijks meer iets vernomen.

In januari en februari werden slechts

veertien nieuwe cao’s afgesloten.

Voor deze gang van zaken zijn verschillende

oorzaken aan te wijzen. Om te beginnen

ligt de FNV bij de psychiater op de bank

in een ongekende identiteitscrisis.

Dit voorjaar moet blijken of de vakbe-

weging zichzelf nieuw leven kan inblazen.

Cao-onderhandelingen staan dus even

niet bovenaan de prioriteitenlijst.

Een andere, belangrijker oorzaak is de

alsmaar voortdurende maatschappelijke

discussie over de pensioenen.

Het akkoord hierover van vorig jaar

zomer moet nog worden uitgevoerd.

Er verschijnen steeds meer berichten

over verlaging van de pensioenen,

eufemistisch afstempelen of korten

genoemd. De vakbonden zullen

dit gecompenseerd willen zien in

hogere cao-lonen. Daarbij komt nog

dat de werkgevers af willen van het


verwachten voor hun koopkrachtverlies.

Het kan niet zo zijn dat de rekening via

het cao-overleg bij de werkgevers komt.”

Laatste trends In de niet aan cao’s gebonden bedrijven

is dit jaar vooral veel vraag naar sales-

mensen en communicatiemedewerkers,

weet De Cock van Eprom. Deze trend

was vorig jaar al zichtbaar; de salarissen

van nieuw aangenomen personeel lagen

gemiddeld 8 procent hoger dan in 2010.

Daarentegen is er minder vraag naar

hoger fi nancieel-administratief personeel,

personeels-HRM-medewerkers en

vrachtwagenchauff eurs. De gemiddeld

betaalde lonen voor deze categorieën

daalden in 2011 met 4 tot 7 procent.

Een andere trend die De Cock signaleert

is dat bedrijven en instellingen steeds

vaker universitair geschoolden aantrekken

voor banen waarop eerder hbo’ers zaten.

De verantwoordelijkheden zijn dezelfde,

de inschaling

is hoger.

Verder blijkt dat bedrijven die het goed

doen en tegen de stroom in groeien,

meer moeite ondervinden met het

aantrekken van nieuw personeel. De al

eerder aangestipte onzekerheid van de

werkende burger is hiervan de oorzaak.

De Cock: “Als je ergens al een fl ink aantal

jaren zit, ga je dat niet zomaar inruilen

voor een jaarcontract bij een ander.”

Wie goedkoop aan personeel wil komen,

verhuist zijn bedrijf naar Friesland, want

in die provincie liggen de salarissen het

laagst van heel Nederland. De provincie

Utrecht is de duurste met een gemiddeld

jaarsalaris van dik € 45.000. De hoogste

lonen worden betaald voor leidinggevende

salesmanagers (€ 74.000), hoofden

van HRM-afdelingen (€ 68.000) en

ict-managers (€ 61.000). De laagste

beloningen gaan naar administratie-

medewerkers (€29.000) en werknemers

in het voorraadbeheer en opslag

(€ 30.000). Het gemiddelde jaarloon in

heel Nederland van alle door Eprom in

kaart gebrachte functies bedraagt

€43.000.

automatisme dat de pensioenopbouw

meegroeit met elke salarisverhoging

door een extra dienstjaar. Ook willen

VNO-NCW, MKB-Nederland en AWVN af

van de jaarlijkse riedel van de vakbonden

dat in de lonen in elk geval de infl atie

moet worden gecompenseerd. Werkge-

versaanvoerder Bernard Wientjes wil dit

jaar 0 procent loonsverhoging geven.

De FNV eist 2,5 procent. Dat is precies

het percentage van de infl atie.

Opmerkelijk genoeg staan de Rabobank,

de ING en het Centraal Plan Bureau (de

rekenmeester van de regering) aan de

zijde van de vakbonden. Zij wijzen

erop dat de consument helemaal de

hand op de knip gaat houden als hij

op de nullijn wordt gezet. Als dat

gebeurt, zal de economie zeker niet

aantrekken en snijdt het bedrijfsle-

ven zich in eigen vingers, aldus luidt

de redenering. Als de mensen een

loonsverhoging krijgen, zullen ze

makkelijker geld uitgeven.

Er is nog een derde reden voor

het stilgevallen cao-overleg.

Directeur Hans van der Steen

van de AWVN verwoordt het

zo: “Werkgevers kijken naar

het kabinet en wachten af.

Wie weet hoeveel miljarden

er in het voorjaar worden

bezuinigd. Die bezuini-

gingen komen terecht bij

werkende burgers die ver-

volgens weer compensatie



Bedrijfsreportage

Betrouwbaar én onafhankelijk

in (geld)zaken - waar vindt een

ondernemer dat in deze dagen

nog? In Culemborg bij notaris-

kantoor Ton & Van den Broecke.

Moderne ondernemers schakelen

Ton & Van den Broecke niet pas in

aan het eind van een traject, maar

juist aan het begin. De notaris start,

coör dineert en stuurt het totale

proces dat moet leiden naar een

zakelijke overeenkomst - van de

koop van een bedrijfspand tot de

overname van een onderneming,

van een lening voor een investe-

ring in machines tot een samen-

werkingscontract.

Het is de combinatie van betrouw-

baarheid en onafhankelijkheid

die ons als beroepsgroep

uniek maakt,” verklaart notaris Peter van

den Broecke. “Uiteraard zijn er ook heel

betrouwbare bankiers en makelaars - maar

onafhankelijk zijn ze niet en ze hebben

geen wettelijke zwijgplicht. Ze hebben

vaak direct geldelijk belang of ze moeten

verantwoording afleggen aan hun

aandeelhouders die vooral naar financiële

resultaten kijken. Als ze uit de school klap-

pen over hun cliënten is dat niet goed voor

hun imago, maar ze worden bij overtreding

niet uit hun ambt gezet. Ik wel.”

Ieders rechten

”Ik ben -na 12 jaar studie- benoemd door

‘de kroon’ en leg daar dan ook verantwoor-

ding af via het wettelijk tuchtrecht. Ik heb

voor de Rechtbank de eed afgelegd, dus

gezworen dat ik mijn ambt onpartijdig en

onafhankelijk zal uitoefenen. Het is daar-

mee mijn taak om ieders rechten te

beschermen. Het moet zo eerlijk mogelijk

zijn, voor iedereen. Andere adviseurs

kunnen (en moeten) maximaal hun best

doen voor alleen maar het belang van hun

klant, maar ik let op de balans, zodat alle

partijen in elk geval hun recht krijgen. Als

notaris kijk ik ook niet alleen maar naar

kortetermijnbelang. Het is veel belangrijker

dat zaken voor een langere termijn worden

geregeld: dat geeft zekerheid en rust.”

Nachtrust

Uiteraard doet Van den Broecke dat niet

alleen. Samen met partner Frits Ton geeft

hij leiding aan twaalf medewerkers: vier

kandidaat-notarissen, drie notarieel mede-

werkers en vier administratief medewerkers

en een telefoniste-receptioniste. “Samen

zorgen we dat er absolute helderheid

komt over de juridische aspecten van een

transactie of een andere overeenkomst.

Daarmee voorkomen we dat die duidelijk-

heid pas ontstaat na een slepende en zeer

kostbare gerechtelijke procedure. ‘Wie

strijdt om een koe legt er een op toe’ is niet

voor niets een uitdrukking die al eeuwen

waar blijkt te zijn... Onze diensten kosten

maar een fractie van zo’n rechtszaak.

Duidelijkheid vooraf geeft goede nachtrust

en voorkomt hoge kosten later.”

Persoonlijke vertrouwensband

Het werkgebied van Ton & Van den

Broecke ligt ongeveer 50 kilometer rond

Culemborg, al komen de meeste klanten

van boven de rivieren. “Maar we hebben

ook klanten uit Rotterdam en Nijmegen,”

vertelt Van den Broecke, “En dat doet ons

goed. Dat betekent dat er een persoonlijke

band is ontstaan, dat er vertrouwen is. Dat

we iets bieden waarvoor mensen graag

een uurtje in de auto gaan zitten, omdat

ze weten dat hun zaak in goede handen is.

Betrouwbaar, deskundig en... onafhankelijk.

Eérst naar de notaris!

Ton & Van den Broecke Notarissen

Rinkespad 1

4105 DN Culemborg

T 0345 - 54 77 66

www.tbnotarissen.nl

Tekst: Jelmer van Nimwegen

Ton & Van den Broecke Notarissen

Eérst naar de notaris

Notaris Peter van den Broecke: “Onze diensten kosten maar een fractie van zo’n rechtszaak”

Kees Hoogendoorn - STATON BOUW B.V.

Of sponsoring zinvol is zal voor ieder bedrijf

verschillend zijn. Sponsoren van goede doelen

vinden we altijd een goed initiatief. Het moet passen

bij je (bedrijfs)fi losofi e. Ik vind het belangrijk, dat er

maatschappelijke betrokkenheid van bedrijven bij de

maatschappij is. Bijvoorbeeld hulpverlening, of het

leveren van een sponsorbijdrage aan personen of

instellingen die een taak uitvoeren voor hun

medemens. Het zijn meestal grote bedrijven die

kiezen voor sponsoring van sportteams. Persoonlijk

vind ik sportsponsoring niet zo belangrijk. Wel heb je

als bedrijf gewoon je maatschappelijke verantwoor-

ding te nemen.

Leon Tindemans - TTM Communicatie

Voordat ik als bedrijf iets ga sponsoren denk ik daar

goed over na, ik zie het als een marketinguitgave

en die wil ik goed besteden. Hierbij is het voor mij

belangrijk dat de sponsoring aansluit bij de dien-

sten van mijn bedrijf. Daarnaast kijk ik ook naar wat

ik ervoor terugkrijg en onder welke doelgroep mijn

logo langskomt. Momenteel sponsor ik een aantal

verenigingen en stichtingen in de vorm van know-

how. Ik adviseer ze over het gebruik van

social media in ruil voor publiciteit op de website

en in een nieuwsbrief. Deze vormen van spon-

soring hebben een sterke link met duurzaam en

maatschappelijk verantwoord ondernemen, iets

wat ik vind dat ieder bedrijf meer moet gaan doen.

Sponsoring zie ik als een lange termijn investering

voor een bedrijf en kan zeker een onderdeel zijn

van de marketing.

■ Kees Hoogendoorn

■ Leon Tindemans

René van Schaik - Communicatie Centraal

We ontvangen elke week wel een verzoek tot spon-

soring. En, hoe graag we ook zouden willen, je kunt

niet overal op ingaan. Daarom kijken we altijd naar

goede doelen die dicht bij ons zelf staan. Zo sponso-

ren we vooral lokale instellingen en organisaties, bij

voorkeur met goederen of diensten. Van het ontwerp

van een logo tot het drukken van fl yers, brochures of

posters. Daarmee dragen we met ons eigen specia-

lisme actief een steentje bij. En, eerlijk is eerlijk, voor

ons zelf kan de sponsoring ook van waarde zijn. Je

ontmoet altijd wel mensen die belangrijk zijn voor

je eigen bedrijf. Dit maakt sponsoring tot een waar-

devol speerpunt van onze onderneming, zowel op

maatschappelijk als zakelijk vlak. Ook al is het resul-

taat niet echt meetbaar.

■ René van Schaik

Is sponsoring zinvol voor uw onderneming?Sponsoring is een zakelijke overeenkomst tussen twee partijen. Als sponsor lever je geld, goederen, diensten of knowhow aan een

(sport)team, evenement of individuele atleet. Als sponsor verwacht je hiervoor een tegenprestatie, bijvoorbeeld naamsvermelding in

drukwerk, op kleding of sportveld. Er gaan jaarlijks miljarden euro’s om in sponsoring. (Sport)sponsoring brengt ook risico’s met zich

mee. Het kan gebeuren dat de gesponsorde atleet geblesseerd raakt of zich niet plaatst voor een groot toernooi. Ook kan het gebeu-

ren dat een team niet naar verwachting presteert. Is sponsoring zinvol voor uw onderneming? De mening van ons panel.

Ondernemerspanel


Margot Zeevenhoven -

Olympia Uitzendbureau Cuijk

Sponsoring is vaak een sluitpost op een begroting,

dat geldt ook voor ons bedrijf. In mijn begroting hou

ik uitsluitend rekening met langdurige sponsorcon-

tracten zoals het driejarig contract bij Siol in Cuijk, FC

Woezik in Wijchen of de Venloop in Venlo. Maar daar-

naast worden we natuurlijk bijna wekelijks gebeld

voor de meest uiteenlopende sponsor verzoeken. En

soms doen we wel mee, soms niet. Het sponsoren

van een kleurplaat voor een kinderafdeling van een

ziekenhuis is voor ons meer een vorm van Maat-

schappelijk Verantwoord Ondernemen dan dat we

daar commercieel iets mee willen bereiken. Daar

doen we dus aan mee omdat we met dat doel

begaan zijn. Of het zinvol is voor onze onderneming

is dus niet altijd noodzakelijk, dat het zinvol is voor

de doelgroep vinden we vaak veel belangrijker.

Maarten Linders - Mondtotmond reclame

Sponsoring is veelal een leuke win-winsituatie. Ui-

teraard voor diegene die gesponsord wordt, maar

voor je bedrijf is het ook een mooi stukje naams-

bekendheid en goodwill. Sponsoring op het gebied

van sport daar doen wij zelden aan, ondanks dat

het zinvol kan zijn voor onze naamsbekendheid.

Wat we veel zinvoller vinden en dus wél regelmatig

sponsoren zijn goede doelen. We (onder)steunen

jaarlijks de stichtingen ‘Hart in Actie’ en ‘Kies voor

Leven’ alsmede KiKa (Kinderen Kankervrij). En zo

hebben we onlangs ook kosteloos het promotie-

materiaal ontworpen en gedrukt voor het evene-

ment ‘Het Grote Kleine Mensen Feest’ van stichting

Energy4All wat op 17 juni a.s. in de regio gehouden

wordt.

■ Margot Zeevenhoven

■ Maarten Linders

Yorick Zandee - YZCommunicatie

Sponsoring kan op verschillende manieren zinvol zijn

voor uw onderneming. Zo is het een ideaal middel

om de naamsbekendheid van uw bedrijf of product

te stimuleren bijvoorbeeld door middel van shirt-

sponsoring van een sportteam. Denkt u ook eens

aan een stukje commitment en goodwill, vaak lokaal

interessant. Overigens denk ik dat, wanneer uw doel-

groep ‘de consument’ is, sponsoring meer zinvol is

dan wanneer u een B2B bedrijf runt. Zodoende zijn

wij niet echt actief op het gebied van sponsoring.

Wanneer we sponsoren is dat lokaal of online. Vaak

uit goodwill maar ook wel eens uit een marketing

strategisch oogpunt.

René van IJzendoorn - directeur-eigenaar

Van IJzendoorn Marketing Advies

Té vaak worden ongefundeerde sponsorkeuzes ge-

maakt, veelal vanuit persoonlijke voorkeuren van de

directeur. Maar past de sponsoring ook bij je bedrijf

en herkent je doelgroep zich daarin? De afwezig-

heid van duidelijke doelstellingen vooraf is ook vaak

oorzaak van vele teleurstellingen. Kortom, een juiste

sponsorkeuze is erg belangrijk. Als marketingadvies-

bureau hebben wij ervoor gekozen om activiteiten

te sponsoren die een maatschappelijke bijdrage

leveren op gebied van ‘gezondheid’ en ‘sporten’.

Daarnaast ondersteunen wij een aantal

sociale activiteiten die de lokale, Tielse gemeen-

schap, ten goede komt. Door regelmatig ook ons

gezicht te laten zien bij deze evenementen, levert

dit telkenmale de nodige ‘goodwill’ én nieuwe zake-

lijke contacten op.

■ Yorick Zandee

■ René van IJzendoorn


www.communicatie-centraal.nl | www.rabobank.nl/alblasserwaard

Begin dit jaar maakte u in Ondernemersbelang kennis met Communicatie Centraal. Een parapluconcept

van drie communicatiespecialisten: Arxx reclame & marketing, Clixxoo Internetmarketing en Leerdamdruk.

Inmiddels zijn we enkele maanden verder. En volgens Communicatie Centraal-consultant Femke Ververs ook

héél wat werk: “Ons concept wordt goed opgepikt in de markt. Er is veel behoefte aan één partij die zowel

communicatieadvies, online-oplossingen als drukwerk aanbiedt. Zeker omdat deze disciplines vandaag de

dag onlosmakelijk verbonden zijn. Onze alles-in-één-aanpak was dan ook de doorslaggevende factor voor

Rabobank Alblasserwaard Noord en Oost om met ons samen te werken.”

Rabobank Alblasserwaard Noord en Oost is een klant van het

eerste uur van Communicatie Centraal. Femke Ververs bezocht

Britt Vreeswijk en Rianne Zuiderbaan-Haasakker van de

Rabobank om terug te blikken op de nog prille samenwerking ...

“De samenwerking kwam tot stand na een pitch tussen diverse

reclamebureaus”, volgens Britt. “De opdracht betrof het

verzorgen van een uitnodiging voor de feestelijke opening van

ons nieuwe pand. Een zeer duurzaam kantoor, dat binnen kort

groots wordt geopend samen met alle relaties en belang-

stellenden. In totaal gaat het om zo’n 35.000 genodigden, die

we zien als belangrijke relaties en waar we graag veel in

investeren. Daarom hebben we de genodigden onderverdeeld in

verschillende doelgroepen, die we elk een gericht programma

aanbieden. Aan het reclamebureau de taak om de opening

wervend en gericht te communiceren aan elke afzonderlijke

Samen investeren in een duurzame toekomst

V.l.n.r.: Rianne Zuiderbaan-Haasakker, Femke Ververs en Britt Vreeswijk


doelgroep. Én ervoor te zorgen dat iedereen zich persoonlijk

aanmeldt voor de gewenste programmaonderdelen. Al met al

een aardig complexe opdracht.”

Eén partij voor het complete communicatietraject Rianne: “Onze intentie was om de opdracht uit te besteden aan een

reclamebureau en aan een online-specialist. Tot onze verrassing

bleek Communicatie Centraal al ons werk uit handen te kunnen

nemen. Bovendien bewezen ze over veel creatief vermogen te be-

schikken. Die ideale combinatie kom je niet vaak tegen in de markt.”

“Communicatie Centraal presenteerde een geïntegreerd en creatief

communicatietraject. Van advertenties tot gepersonaliseerde printen

online-uitnodigingen. Al deze middelen leiden naar een weblandingspage

waar iedereen zich kan aanmelden voor de onderdelen die ze wensen.

Zo’n traject vraagt om een goede integratie van alle middelen en om

een slim ingericht online-systeem. Zeker gezien de vele programma-

onderdelen en het grote aantal genodigden, die allen persoonlijk

aangeschreven moeten worden”, aldus Rianne.

Vertrouwen is cruciaalBritt: “Communicatie Centraal blijkt over alle kennis en kunde te

beschikken, maar boezemt ook vertrouwen in. Dat is erg belang rijk,

omdat de opdracht vraagt om een zeer secure uitwerking. Met name

omtrent de personalisering van de uitnodigingen. De doel groep is

opgesplitst in onder meer jongeren, ondernemers, leden en pleit-

bezorgers. En je moet er niet aan denken dat onder nemer De Vries

per ongeluk een uitnodiging ontvangt voor het jongeren programma.

Zo’n fout kan absoluut niet. Dan verlies je als betrokken bank

direct je geloof waar digheid. Van ons wordt immers

verwacht dat we onze zaken perfect op orde hebben.

Niet alleen qua fi nanciën, maar ook op het gebied van

persoonsgegevens. Kortom: de lat ligt hoog.

Bij ons, en dus ook bij Communicatie Centraal.”

“Nog een voordeel van Communicatie Centraal: we hebben

één aanspreekpunt”, vervolgt Rianne. “Eén persoon die

op de hoogte is van alle onderdelen. Van creatief ontwerp

en online-aanmeldingen tot gepersonaliseerd drukwerk en

fulfi lment. Kortom: alles wat van belang is om de opening van

ons pand tot een succes te maken. Dit zorgt voor een gestroom-

lijnd en vereenvoudigd proces en minimaliseert bovendien de

kans op fouten.”

Op naar een duurzame toekomst“Natuurlijk was ook een zorgvuldige communicatiestrategie van

belang”, besluit Britt. “Zo’n groot, nieuw pand roept natuurlijk

vragen op. Er staan immers veel panden leeg, dus waarom een

grote investering doen in een modern complex? Zeker als bank

moet je je beweegredenen goed motiveren en communiceren

aan de buitenwereld. Communicatie Centraal heeft dit treffend

vertaald door in de uitnodiging het pand visueel op te bouwen

met kreten die slaan op onze visie. Daarin zie je precies dat onze

investering een zeer doordachte keus is. Met het oog op bereik-

baar heid, op functionaliteit en minstens zo belangrijk: op duur-

zaamheid. Het pand is namelijk een van de duurzaamste gebouwen

van Nederland en is dus helemaal klaar voor de toekomst. Een

toekomst die we samen met Communicatie Centraal succesvol

tegemoetgaan.”

Communicatie Centraal is de drie-eenheid van ARXX reclame & marketing,

Leerdamdruk en Clixxoo online communicatie. Drie zelfstandige specialisten

die elkaar naadloos aanvoelen en aanvullen.

Pfinztalstraat 16 - 4143 JB Leerdam - tel.: 0345 - 637042 - [email protected]

Du

urza

am

sam

en

we

rke

n

Pa

rtn

ers

Be

lev

ing

UitnodigingNieuwe werken Recyclebaar

Milie

uv

rien

de

lijk

Dic

htb

ij

Re

cycl

eb

aa

r

Nie

uw

e w

erk

enZ

ak

elijk

Pa

rtic

uli

er

Pe

rso

on

lijk

En

erg

iezu

inig

Uit

no

dig

ing

Toe

ko

mst

Ve

rbin

din

g’

Inve

ste

rin

g

Co

öp

era

tie

f

Kla

nt

Op

ma

at

Re

lati

e

Co

öp

era

tief

Ad

vie

s

Pa

rtn

ersGastvrij

Inv

este

r i n g

Rabobank Alblasserwaard Noord en Oost presenteert ... uw fundament voor de toekomst

tilt elk merk naar een hoger niveau


Geen een onderneming is hetzelfde. En dus heeft Peugeot ook geen standaard bedrijfsauto’s. Voor elk denkbare bedrijfstak hebben wij een bedrijfsauto met de meest uiteenlopende mogelijkheden voor open ombouw.En daar hoeft u niet eens lang op te wachten, want een Peugeot bedrijfsauto staat snel voor u klaar. Net als ons medewerkers, want naast een snelle levertijd, kunt u bij ons rekenen op verruimde openingstijden van de werkplaats. En hebben we vervangend vervoer op maat en een vaste contactpersoon voor u. Peugeot Professional is er voor iedere ondernemer. Kijk op peugeot.nl/professional of rij gewoon even bij ons langs.

U heeft een hele bijzondere bedrijfsauto nodig?

Wij hebben hem.

AUTOBEDRIJF VISSCHER CULEMBORG B.V. met vestigingen in Culemborg Pascalweg 29 Tel.: (0345) 54 55 25 Gorinchem Stephensonweg 13 Tel.: (0183) 61 12 12 Leerdam Parallelweg 4 Tel.: (0345) 63 60 20 www.visscher.peugeot.nl

U heeft een hele bijzondere bedrijfsauto nodig?


Fotografie: Mark Verwey

Familiebedrijf Aannemersbedrijf C. van

Dillen en Zoon B.V. (sinds 1724) is gespeci-

aliseerd in het renoveren, revitaliseren en

onderhouden van vastgoedbezit. De opdracht-

gevers zijn vooral woningcorporaties, overheden,

scholen, zorginstellingen en bedrijven. Daarnaast

realiseren ze ook de nieuwbouwplannen voor

deze opdrachtgevers. Ze onderscheiden zich

door tijdens het bouwproces niet alleen aandacht

te hebben voor de opdrachtgever en het bouw-

kundige deel van het proces, maar juist door ook

aandacht te besteden aan bewoners, gebruikers

en omwonenden. Ze brengen van tevoren helder

in kaart wat ze gaan doen, hoe ze het gaan doen

en wanneer en hoeveel overlast er te verwachten

is, uiteraard proberen ze die overlast tot een

minimum te beperken. Waar nodig zorgen ze

voor vervangende voorzieningen zoals opvang-

ruimte, noodkeukens, en sanitaire voorzieningen.

Disciplines

Ook hechten zij er veel waarde aan om een groot

aantal disciplines van het bouwproces binnen de

eigen organisatie te hebben en te houden.

Denk hierbij aan personeel en vakmanschap

zoals timmerlieden, metselaars, stukadoors,

tegelzetters, etc. maar ook aan goedopgeleide

werkvoorbereiders, projectleiders, uitvoerders,

calculators en administratieve medewerkers. In de

eigen timmerfabriek(en) produceren ze houten

kozijnen, ramen, deuren en geprefabriceerd tim-

merwerk onder de keurmerken KOMO, Politiekeur

en FSC. Op deze wijze zijn ze onafhankelijk voor

productie en innovatie, en bepalen ze zelf plan-

ning, uitvoering en kwaliteit. Ook beschikken ze

over een uitgebreide en moderne materieeldienst

en een eigen wagenpark op maat. Dit alles stelt

hen in staat om het bouwproces efficiënt en

effectief te laten verlopen. Hun ambitie is om

toonaangevend en innovatief te zijn en blijven

in geprefabriceerd renoveren, dat ze leidend

zijn in design en constructopdrachten waarbij zij

verantwoordelijk zijn voor ontwerp en de daarop-

volgende onderhoudsfase voor 20 tot 30 jaar.

Keuze voor Autobedrijf Visscher

Van Dillen heeft met Autobedrijf Visscher een his-

torie. Sinds 1975 doen beide bedrijven al zaken,

voormalig directeur A. van Dillen heeft met Henk

Visscher deze bijzondere relatie opgebouwd op

basis van een aantal belangrijke kernwaarden in

mobiliteit, zoals: een goede prijs-kwaliteitverhou-

ding, een gevarieerd aanbod in zowel bedrijfs- als

personenauto`s, onderhoudsintervallen en

kosten, mobiliteit tijdens onderhoud, en het in-

novatieve karakter van de merken. Jaap de Windt:

“Deze relatie hebben wij overgenomen, behou-

den en uitgebreid. Momenteel hebben we 70

voertuigen van Visscher naar tevredenheid op de

weg. Wat we ook belangrijk vinden en waarderen

is dat Henk en zijn medewerkers niet alleen aan

het eigen bedrijf denken maar ook aan het onze.

Als ik bijvoorbeeld vind dat de kosten van ons

wagenpark te hoog zijn of afwijken van een

gemiddeld acceptabel niveau, puzzelen we

samen net zo lang tot we een betere (goed-

kopere) oplossing hebben gevonden. Kortom

voor elk probleem is een oplossing, daar houden

wij van!! Zo kijken wij namelijk ook tegen de

zaken aan. Daarnaast is men bij Visscher bijzonder

behulpzaam, alert en attent, zo wordt je verjaar-

dag bijvoorbeeld nooit vergeten. Ook vindt

Henk Visscher het leuk om over allerlei zaken te

sparren. Voor ons is Henk meer dan alleen onze

autodealer.” Waar Visscher voor staat; ‘uw tevre-

denheid ons doel’ maken ze ook waar!

C. van Dillen en Zoon B.V.

Industrieweg 8

4104 AR Culemborg

T 0345 - 50 90 60

F 0345 - 52 12 40

[email protected]

www.cvandillen.nl

Jaap de Windt is mededirecteur-eigenaar van Aannemersbedrijf C. van Dillen en Zoon B.V. Cees van Dillen, zijn zwager en

compagnon is ook directeur-eigenaar en in 2008 hebben zij het overgenomen van A. van Dillen. Zij kopen en onderhouden hun

auto’s bij Autobedrijf Visscher.

Waarom een ondernemer voor Autobedrijf Visscher kiest

Bedrijfsreportage

Jaap de Windt, mededirecteur-eigenaar Aannemersbedrijf C. van Dillen en Zoon


Jongeren en ondernemers werken samen voor betere ideeën

Co-creatie dagen voor groen

Het positieve spetterde er vanaf.

Leerlingen vertelden wat hen

opviel en ook wat ze dwars zat op

school. Anderzijds waren ondernemers

duidelijk in hun wensen aan de toekom-

stige werkgevers. Elkaar ontmoeten,

samen in actie komen en zo elkanders

wereld beter begrijpen, is het resultaat van

twee dagen bij Mariënwaerdt in Beesd en

Revabo in Geldermalsen. De eerste praktijk-

middag bij Vialis in Lienden was een groot

succes. En er komen meer van zulke dagen.

Co-creatie groen op Mariënwaerdt

Leerlingen van Helicon VMBO Kesteren,

Lingeborgh VMBO en Helicon MBO uit

Geldermalsen en studenten van de Hoge-

school Arnhem Nijmegen (HAN) spraken

met vijf ondernemers op landgoed Mariën-

waerdt over hoe het leren en werken in de

groene sector beter op de landkaart te zet-

ten. De ondernemers waren Gijbert Kreling

van GP Powerplants, Gameren, fruitteler

Frans van Brandenburg uit Heteren, Gert

van Genderen van GG Flowers, Gameren,

Adrie Bruines van Bron Groenvoorziening,

Geldermalsen en de gastheer baron

Frans van Verschuer.

Eerst gingen ze samen met de jongeren

beelden zoeken van wat nu eigenlijk

allemaal in de groene sector te zien en te

doen is. De leerlingen ontdekten hoe breed

de sector is en dat het niet alleen werken

met je handen is. Ook dat er nauwe ver-

bindingen tussen groen en techniek nodig

zijn om elkaar te versterken. Maar ook dat

bedrijven meer jongeren moeten binnen

halen om zo het huidige eenzijdige beeld

op te knappen. Ondernemers vertelden na

afl oop dat de leerlingen gemotiveerd zijn

en goed geschikt voor de moderne groene

sector. Er zit veel potentieel in en onderwijs

moet specialistisch opleiden. Ook moeten

bedrijven en scholen meer samen zaken

oppakken. De groene sector moet actie

ondernemen en via eigen organisaties

om meer aandacht vragen voor scholing,

stages en een beter imago bij jongeren.

Tips vanuit tafelgesprekken groen

Bij drie tafelgesprekken raakten onder-

nemers en leerlingen niet uitgepraat met

o.a. de volgende tips:

1. leg in de vakken meer verbinding

tussen groen en techniek;

2. breng leerlingen meer in de praktijk

en dit geldt ook voor het HBO;

3. geef op school met rolmodellen

goede voorbeelden;

4. start op de basisschool al met

lessen over groen en techniek;

5. leg betere verbindingen tussen

theorie en praktijk.

Co-creatie techniek bij Revabo

De ORS Lek en Linge VMBO Culemborg,

Hendrik Pierson College Zetten,

Van Lodenstein College uit Kesteren en

ROC Rivor Tiel leerlingen spraken met

HAN studenten en zeven ondernemers

bij Bouwopleiding Geldermalsen over

hoe leren en werken in de techniek beter

voor het voetlicht te brengen is. De onder-

nemers waren Dick van Ommeren en

Gerrit ter Haar van Oostendorp Installatie-

techniek, Heske Groenendaal van Metaglas,

Gerben van Arkel AGC Flatglass, allemaal

uit Tiel, Johan Brinkhuis van Vialis Lienden

en Sjaak Botterblom en Ronald Haverkamp

van Vitens.

Ook zij zochten met de jongeren beelden

van wat techniek is en waar je het tegen

komt. Techniek zit overal in, is heel

breed en zeker ook mooi, waren reacties

van leerlingen. Het is meer dan alleen

handen arbeid en op school moet dit door

bedrijven duidelijk worden gemaakt.

Twee belangrijke conclusies van de

ondernemers waren dat er bij de leerlingen

een dringende behoefte is aan meer en

veelzijdige stages en dat lesprogramma’s

niet zo goed aansluiten bij de vragen van

leerlingen. Meer wisselwerking tussen

scholen en bedrijven is nodig, ook bij advi-

sering over vervolgstudie en beroepskeuze.

Laat leerlingen daarbij zaken zelf doen

en/of organiseren, dus niet alles voor ze

regelen.

Tips vanuit tafelgesprekken techniek

Bij de tafelgesprekken bleek dat onder-

nemers en leerlingen elkaar goed verston-

den en tips en aanbevelingen vlogen over

tafel. Hieronder de belangrijkste:

1. meer en betere stages in de praktijk

Afgelopen maand spraken op twee dagen dertig VMBO en twintig

MBO leerlingen, tien HBO studenten en tien ondernemers uit groen

en techniek met elkaar over hoe beter op te leiden en te werken in

Rivierenland. Prachtige gesprekken, nieuwe ideeën, verrassende

ontdekkingen en vooral enthousiasme en energie bij jong en oud.

BedrijfsreportageTekst: Jan Heeres

Techniek zit overal in als je samen gaat zoeken en brengt verrassende ideeën

Ondernemer en leerling ontdekken samen wat er allemaal in de groene sector te doen is

BedrijfsreportageBedrijfsreportageBedrijfsreportage

Ondernemer en leerling ontdekken samen wat er allemaal in de groene sector te doen isOndernemer en leerling ontdekken samen wat er allemaal in de groene sector te doen is

Techniek zit overal in als je samen gaat zoeken en brengt verrassende ideeën Techniek zit overal in als je samen gaat zoeken en brengt verrassende ideeën


en techniek in Rivierenlanden vooraf daarover op school betere

voorlichting over krijgen;

2. echte stages bij en opdrachten van

ondernemers;

3. het is belangrijk om te netwerken,

contacten leggen en dat ondernemers

zelf op school komen;

4. meer duidelijkheid maken over wat

opleidingen inhouden en waar je er

mee kunt gaan werken;

5. praktijkervaring maakt techniek vooral

leuk en dat moet weer terug in de

lessen op school.

Praktijkdag techniek bij Vialis

Eind maart gingen tien 3e jaars VMBO

leerlingen van het Van Lodenstein College

aan de slag bij Vialis in Lienden. Na een

korte uitleg over het bedrijf brachten ze

op het Vialis verkeersplein verlichting van

snelwegen aan. Deze dag was georgani-

seerd door de HAN studenten vanuit de

co-creatie techniekdag als vervolg op een

uitnodiging van directeur Johan Brinkhuis.

Het werd een interessante dag. De leerlin-

gen kregen een beter beeld van wat het

betekent om te werken bij een bedrijf die

mobiliteitsoplossingen biedt. En ook wat er

komt kijken om het verkeer op wegen en

het spoor veilig door te laten stromen.

Techniek Focus programma Rivierenland

Beide co-creatie dagen zijn onderdeel van

het Techniek Focus programma Rivieren-

land. Kenniscentrum Bèta Techniek (KCBT)

en Regionaal Centrum voor Technologie

(RCT) Rivierenland voeren in opdracht van

POA (Platform Onderwijs Arbeidsmarkt)

RAAK dit programma uit. Techniek Focus

Rivierenland zorgt voor een betere verbin-

ding tussen onderwijs en arbeidsmarkt met

drie lijnen:

1. instroombevordering van jongeren in

het groen en techniek onderwijs;

2. bevordering van zij-instroom om de

participatie van werkzoekenden en

andere potentiële deelnemers in de

groene en technische sector te verhogen;

3. binden en boeien van jongeren aan

en in de regio.

In Regio Rivierenland lopen al veel initia-

tieven voor meer aandacht voor het groen

en techniek onderwijs en beroep. Het is

belangrijk om zaken te stroomlijnen en te

zorgen voor overzicht voor alle partijen.

En om zo af en toe een innovatie impuls

te geven. De co-creatie dagen en de Vialis

praktijkdag zijn concrete voorbeelden van

nieuwe initiatieven en verbindingen.

Resultaten en achtergronden:

www.wervelstroom.org en

www.rct-rivierenland.nl.

Informatie: [email protected]

(06-579 91 419) en

(Eleonora) [email protected]

(06-557 27 756).

voor ondernemers door ondernemersrct rivierenland

Er is heel wat techniek nodig om veilig aan het verkeer deel te nemen

Verkeerslichten vlakbij de grond om ze binnen te bekijken en aan te sluiten

Vooraf nog even wat uitleg over de doelstelling en aanpak van de co-creatie dag

Bij het tafelgesprek raakten ondernemers en leerlingen niet uitgepraat over beter opleiden

Vragen en meningen uitwisselen vraagt luisteren en aandacht, van jong en oud Vragen en meningen uitwisselen vraagt luisteren en aandacht, van jong en oud Vragen en meningen uitwisselen vraagt luisteren en aandacht, van jong en oud

Bij het tafelgesprek raakten ondernemers en leerlingen niet uitgepraat over beter opleidenBij het tafelgesprek raakten ondernemers en leerlingen niet uitgepraat over beter opleiden

Vooraf nog even wat uitleg over de doelstelling en aanpak van de co-creatie dag Vooraf nog even wat uitleg over de doelstelling en aanpak van de co-creatie dag

Verkeerslichten vlakbij de grond om ze binnen te bekijken en aan te sluitenVerkeerslichten vlakbij de grond om ze binnen te bekijken en aan te sluiten

Er is heel wat techniek nodig om veilig aan het verkeer deel te nemenEr is heel wat techniek nodig om veilig aan het verkeer deel te nemen

JanSterkWinkelcentrum Nieuw Dalem Gorinchem-Oost

www.unive-rivierenland.nl

Deelnemers rondetafelgesprek Familiebedrijven

Deelnemers rondetafelgesprek Familiebedrijven

Bedrijfsreportage


Al jaren in de top-5 van de beste verzekeraars voor het MKB. Zo is Univé in 2011 voor de zesde keer benoemd tot beste zakelijke

ver zekeraar (Incompany Award) en voor de derde keer op rij uitgeroepen tot meest klantvriendelijke verzekeraar van Nederland.

In 2012 won Univé de Customer Performance Award voor beste (fi nanciële) dienstverlener. Hoe slaagt de coöperatieve vereniging

erin om de prijzen aaneen te rijgen? “Bereikbaarheid, vertrouwen en goed blijven luisteren naar de klant,” stelt Robert Schouten,

commercieel directeur Univé Rivierenland.

Univé Rivierenland, midden in de samenleving

Kantoor Geldermalsen

Kantoor Druten

Robert Schouten: “Klanten hechten

waarde aan direct contact” Robert Schouten: “Klanten hechten

waarde aan direct contact” Robert Schouten: “Klanten hechten

waarde aan direct contact”

Dichtbij zijn. Desnoods tussen de

smeulende resten van een bedrijfspand

stappen, maar er in elk geval voor de

ondernemer zijn. Dat contact ter plaatse wordt

gewaardeerd. Een onderneming moet vooruit

kunnen. De schade wordt opgenomen. Advies

over opruiming, opslag en intrek in een nieuwe of

tijdelijke vestiging volgt. “Met een goede bedrijfs-

schadeverzekering kan een ondernemer zijn zaak

binnen afzienbare tijd weer op de rails krijgen”,

vertelt Robert Schouten. “De afhandeling verloopt

snel en de uitkering is accuraat. Zo’n 80 procent

van de bedrijven gaat failliet na het oplopen van

forse schade. Het werk ligt te lang stil, terwijl het

per soneel moet worden doorbetaald. Eer dat het

bedrijf weer volledig kan draaien, moet het zijn

deuren sluiten. Dit proberen wij als Univé

Rivierenland helpen te voorkomen door vooraf

goed te luisteren en te adviseren.”

Goed luisteren

Een uitgebreide verzekering is niet zonder meer de

uitkomst. Univé Rivierenland maakt liever de balans

per individu op. De Univé adviseur bekijkt samen

met de ondernemer welke risico’s moeten worden

afgedekt. Wellicht is er voldoende vermogen om

bepaalde risico’s zelf te dragen. Of vraagt de aard

van branche en beroepen juist om specifi eke

verzekeringen. Een grondige inventarisatie levert

volgens Robert Schouten het beste advies op. “Om

een voorbeeld te noemen, een groothandel in

technische onderdelen wil zijn aansprakelijkheid

zorgvuldig regelen. De geleverde artikelen zijn

dermate onmisbaar voor afnemers dat defecten

en leveringsproblemen de groothandel veel geld

zouden kosten. De eigenaar wil de premiebedragen

echter niet te hoog laten oplopen. Door goed

te luisteren, elk detail mee te wegen en een

premiescan door te voeren, creëren we een uit-

gebalanceerd pakket voor dit bedrijf.”

Winst terug naar klant

Omdat Univé geen winstoogmerk heeft, komen

positieve resultaten direct bij de verzekerden -de

leden- terecht. Klanten merken dat bijvoorbeeld

aan de scherpe premie. Het voordeel vertaalt zich

ook naar extra services. Zo kunnen klanten rekenen

op schadeherstel in natura en krijgen ze korting op

preventiediensten, zoals blusmiddelen en track- &

tracesystemen voor wagenparken. Verder ontvan-

gen klanten informatie over voordelen, interessante

evenementen en veranderingen in de weten regel-

geving door middel van (online) nieuwsbrieven en

social media. Daarnaast vervult Univé Rivierenland

de rollen van verzekeraar en intermediair. De orga-

nisatie bemiddelt voor andere grote verzekeraars

zodat de klant altijd een passende oplossing kan

worden geboden.

Uw regionale totaaladviseur

De betrokkenheid van Univé Rivierenland valt bij

klanten in de smaak. Een testpanel van 2500 deel-

nemers benoemde de verzekeraar eind 2011 voor

de derde keer op rij tot de meest klantvriendelijke

verzekeraar van Nederland. Consumenten roemen

onder andere de goede bereikbaarheid en de oplos-

singsgerichte houding van medewerkers.

Univé Rivierenland vindt het bereikbaar zijn voor

de klanten en het bieden van totaaladvies erg

belangrijk. Terwijl concurrenten centraliseren, heeft

Univé Rivierenland maar liefst zeven kantoren in het

werkgebied wat zich uitstrekt van Druten tot aan

Ridderkerk en zich tevens grotendeels tussen de

grote rivieren bevindt. Robert Schouten: “Klanten

hechten waarde aan direct contact. Zaken doe

je met mensen die je kent en vertrouwt. Univé

vermijdt nadrukkelijk de bekende ivoren toren.

We staan midden in de samenleving. Uiteraard

als dienstverlener, maar ook als deelnemer van

ondernemersnetwerken en sponsor van lokale

verenigingen en evenementen. Verzekeren is voor

ons dan ook allesbehalve een afstandelijke business.

Het gaat over mensen, gezinnen en hun toekomst.”

Kantoor Sliedrecht

Univé Rivierenland

Van Dam van Isseltweg 4

4191 KC Geldermalsen

T 0345 - 58 80 30

[email protected]

www.unive-rivierenland.nl

@UnivRivierenlan

Dat is bedrijfsoverdracht anno nu

ER NU AL OVER NADENKENLEVERT STRAKS MEER OP

Ook al bent u nu nog volop aan het ondernemen. Tijdig nadenken over bedrijfsoverdracht levert straks meer op en geeft nu meer rust. Uw relatiemanager staat u gedurende het hele proces bij. Hij doet dit in nauwe samenwerking met onze specialisten in bedrijfsoverdracht. Zodat u, als de tijd daar is, op het juiste moment de juiste beslissingen kan nemen en goed voorbereid bent op de toekomst. Voor informatie neem contact op met de adviseurs van YourBusiness Banking via tel. 088 - 226 26 26 of kijk op abnamro.nl/bedrijfsoverdracht


BedrijfsreportageTekst: Francien van Zetten | Fotografi e: Kees van Welzenis

Als je de kranten leest en naar het nieuws

op televisie kijkt, denk je al gauw dat

ondernemers niet meer bij de banken

hoeven aan te kloppen voor geld. Dat beeld klopt

niet, weet Gerrit den Hartog van ABN AMRO in

Tiel uit ervaring. “Wij verlenen regelmatig nieuwe

kredieten aan bedrijven.”

Relatiemanager

Den Hartog (57) is één van de vijf relatiemanagers

Midden- en Kleinbedrijf (MKB) bij ABN AMRO in

Tiel. Hij regelt de fi nanciële zaken voor circa vijftig

grotere bedrijven (omzet vijf tot vijftig miljoen

euro) in het Rivierenland. “Het is beslist niet zo

dat de kredietverlening op slot zit”, zegt Den

Hartog. Als gevolg van de fi nanciële crisis wordt

er wel kritischer naar de risico’s gekeken dan

vijf jaar geleden. Dat is het logische gevolg van

de strenger geworden regels van de fi nanciële

toezichthouders waar de banken mee te maken

hebben. “Een kredietaanvraag moet goed gedo-

cumenteerd en onderbouwd zijn. De klant moet

er meer voor doen. Er moeten prognoses op tafel

komen om risico’s goed te kunnen inschatten”,

legt Den Hartog uit. “Voor ons als bank, maar ook

voor een ondernemer is het heel belangrijk dat je

doorrekent wat een investering oplevert.”

Geldwinkel

Tegelijk wil ABN AMRO een partner zijn bij het

ondernemen. “Wij hebben de geldwinkel. Geld is

voor een ondernemer niets meer en niets minder

dan een instrument om zijn doel te bereiken: een

goed draaiend bedrijf. Wij helpen om dat ade-

quaat en netjes te regelen.“ Het werkgebied van

ABN AMRO in Tiel loopt in de Betuwe van Dode-

waard, Opheusden en Kesteren in het oosten tot

en met Beesd, Geldermalsen en Culemborg met

de Diefdijk als westgrens. Beneden- en Boven-

Leeuwen in het Land van Maas en Waal behoren

eveneens tot het werkgebied. Het Rivierenland

kenmerkt zich door de vele familiebedrijven.

Vertrouwenspersoon

“Negentig procent van mijn klanten bestaat uit

familiebedrijven”, zegt Den Hartog. De bankier

is bij een familiebedrijf vaak een vertrouwens-

persoon. “Je bent intensief bij zo’n bedrijf

betrokken, zowel zakelijk als privé. Dat loopt bij

familiebedrijven in elkaar over. Dat vertrouwen

moet je verdienen. Dat is een proces van jaren.”

Familiebedrijven zijn bij het doen van zaken veel

meer gericht op het voortbestaan van het bedrijf

dan op winst maken, is Den Hartogs ervaring. Het

gaat er niet alleen om of de lopende fi nanciële

zaken goed geregeld zijn, maar er komen er ook

andere vragen aan de orde, zoals de strategische

koers van een bedrijf of de opvolging of verkoop

van het bedrijf als er geen opvolgers zijn.

Ondernemers, die een bedrijf vaak zelf hebben

opgericht, schuiven de vraag over de opvolging

vaak voor zich uit. “Dat is begrijpelijk, want het is

een moeilijk besluit”, zegt Den Hartog. “Wij weten

dat en brengen zo’n onderwerp op tijd onder de

aandacht, zodat het goed geregeld kan worden.”

ABN AMRO

Burgemeester Hasselmanplein 4

4001 AC Tiel

T 0344 - 64 07 00

www.abnamro.nl/zakelijk

Gerrit den Hartog: “Negentig procent van mijn klanten bestaat uit familiebedrijven”

ABN AMRO zakenbank in Rivierenland

‘Bankier moet vertrouwen ondernemer verdienen’ABN AMRO in Tiel is de fi nanciële partner van veel bedrijven in het Rivierenland. Gerrit den Hartog is één van de vijf relatiemanagers

van de bank. Vertrouwen is voor hem het sleutelwoord. “Vooral voor familiebedrijven is de bankier vaak een vertrouwenspersoon.”




PROGRAMMA

TESTKUSSEN

TEMPUR

jjaar

DE BESTE RECLAME MAAK JE SAMEN

TOON IS EEN FULL SERVICE RECLAMEBUREAU: STRATEGIE, CONCEPT, CREATIE EN MEDIA GAAN BIJ ONS

HAND IN HAND. WAT WE DAARBIJ BELANGRIJK VINDEN, IS EEN HOOG NIVEAU VAN DIENSTVERLENING.

HET DRAAIT DUS NIET OM ONS EN ONZE IDEEËN, MAAR OM U EN UW KLANTEN.

Toon, De Elzenhof 7e, 4191 PA Geldermalsen, T 088 1979 000, www.toon.nu

BRANDING ACTIE & THEMA COMMUNICATIE LOYALITEITSCOMMUNICATIE