Sanal organizasyonlar ve elektronik ticaret

Sanal Organizasyonlar ve Elektronik Ticaret

Hüseyin ŞEN

1/28

Takdim Sırası

* Sanal Organizasyon ve Özellikleri

* Elektronik Ticaret

* Elektronik Ticaret Türleri

* Türkiye’de Elektronik Ticaret

2/28

Sanal Organizasyonlar

* Sanal (Virtual) : Fiilen mevcut olmayan fakat sanki

varmış gibi görülen, hissedilen anlamındadır.

* Sanal Gerçeklik : Bu fiilen mevcut olmayan bir olayın

veya varlığın, sanki mevcutmuş gibi hissedilmesi,

mevcutmuş gibi görülmesini ifade etmektedir.

3/28


* Değişik coğrafi bölgelerdeki işletmelerin, belirli ürünlerin

üretimi amacıyla haberleşme teknolojisinin yardımıyla

birbirilerine bağlanan, uyumlu hale gelen ve sanki tek bir

işletme varmış gibi çalışan bir organizasyondur.

* Bir başka bakış açısı ile sanal organizasyon; temel

yeteneklerin, kaynakların ve müşteri-pazar fırsatlarının bir

araya geldiği yapı olarak da tanımlanabilir.

Tanımı

4/28


Seyahat Acentesi

U

N

I

T

Otel Birimi

U

N

I

T

Uçuş Birimi

U

N

I

T

MüşteriR

O

L

TedarikçiR

O

L

Otel

Müşterisi

R

O

L

Uçuş

Müşterisi

R

O

L

Otel

Tedarikçi

R

O

L

Uçuş

Tedarikçi

R

O

L

5/28


İstinye Park’ın 1.6 milyon

Hepsiburada.com’un 15.5 milyon

aylık ziyaretçisi var

6/28


“Temel yetenek”lerin (Core Competence) vurgulanması,

“Dış kaynaklardan yararlanma” (Outsourcing) uygulamalarınazemin hazırlamış;

Outsourcing arttıkça şebeke (Network) organizasyonları gelişmiş

Bütün bu uygulamalar sonunda sanal organizasyonlar (VirtualOrganizations) ortaya çıkmıştır.

Ortaya Çıkışı

7/28


* Tüm işlerin bilgisayarla veya bilgisayar yardımı ile yapılması,

* Organizasyon içinde bilgisayar şebekesinin kurulması,

* Organizasyonun internete bağlanması,

* Organizasyonun “temel yetenekler”ini kararlaştırması,

* Çalışanların organizasyonun misyonu, vizyonu ve amaçları

konusunda bilgili ve duyarlı hale getirilmesi,

* Temel yetenek dışındaki işlerin outsourcing yapılması,

* Stratejik iş ortaklarının belirlenmesi,

* Oluşturulan bu yapının iletişim ile harekete geçirilmesi ve

işletilmesi.

Bir organizasyon sanal hale gelinceye kadar şu

evrelerden geçer:

8/28


* Modüler yapı,

* Kendi kendine organize olabilme yeteneği,

* Heterojen yapı,

* Karşılıklı bağımlılık ve yataylaşma,

* Dijital Yapı,

* Merkezi olmayan yapı,

Yapısal Boyutları

9/28


* Sanal organizasyonların cevap yetenekleri yüksektir,

* Sanal organizasyonların temeli bilgi ve uzmanlıktır,

* Başarısı, şebeke içinde yer alan birimler arası yüksek

güven olmasına bağlıdır,

* Bu tip yapılarda örgütsel unvanlar önemini

kaybetmektedir,

* Sanallık arttıkça işletmeler “içi boşalan” kuruluşlar

haline gelmektedir.

* Belirsiz sınırlar altında esnek ve hızlıdırlar.

* İnformal iletişim vardır.

Özellikleri

10/28


* Çalışanların zaman ve mekan sınırlılıkları yoktur.

* Fiziksel birçok sorun kendiliğinden çözülerek, verimlilik

açısından işletmeye kazanç sağlanmıştır,

* Sanal organizasyonlar pazar ihtiyaçlarına en kısa sürede

cevap verebilme yeteneğine sahiptirler,

* Farklılaşan ve bireyselleşen tüketici ihtiyaçları hızlı bir

şekilde karşılanır,

*Müşteriler, artık evlerinden çıkmadan sanal mağazalarda

dolaşabilmekte, fiyatları karşılaştırabilmekte ve en uygun

ürünü en uygun fiyata alabilmektedir.

Avantajları

11/28


* Çalışanların performanslarının değerlendirilmesindeki

zorluklar,

* İletişim sağlanmasında zorluk,

* Örgütsel bağlılığın sağlanmasında ve örgüt kültürünün

oluşturulmasında yaşanan zorluklar,

* Bilgi ve iletişim teknolojilerine yapılacak yatırımlar,

* Örgütsel bilgi ve dosyaların gizliliğinin korunması,

* İşgörenlerin sosyal ilişkilerden uzak olması nedeniyle

yalnızlık hissetmeleridir.

Dezavantajları

12/28


* E-iş (E-business),

* İntranet,

* Extranet,

* E-devlet,

* E-ticaret,

Alt Yapısının Oluşturan Kavramlar

13/28

Elektronik Ticaret

* WTO (Dünya Ticaret Örgütü)’ne göre:

Mal ve hizmetlerin üretim, reklam, satış ve dağıtımlarının

telekomünikasyon ağları üzerinden yapılmasıdır.

* Wikipedia’ya göre:

Mal ve hizmetlerin üretim, tanıtım, satış, sigorta, dağıtım

ve ödeme işlemlerinin bilgisayar ağları üzerinden

yapılmasıdır.

Tanımı

14/28

Elektronik Ticaret

* E-ticaret Yasasına göre:

Fiziki olarak karşı karşıya gelmeksizin, elektronik ortamda

gerçekleştirilen çevrim içi iktisadi ve ticari her türlü

faaliyetlerdir.

Tanımı

15/28

Elektronik Ticaret

16/28

Elektronik Ticaret

* Ulusal ve uluslar arası pazar kavramını genişletir.

* İşletmelere stratejik üstünlük sağlayabilecek ve yüksek

kârlı birçok yeni iş modeli sunar.

* İletişim maliyetlerini ve sabit maliyetleri düşürür.

Dolayısıyla ürün maliyeti azalır.

* Pazarlama bütçesinden tasarruf sağlar.

* Zaman tasarrufu sağlar.

* Global erişim sağlar.

* Fırsat eşitliği sağlar.

İşletmelere Sağladığı Avantajları

17/28

Elektronik Ticaret

* Kontrol edilebilir satın alma süreci,

* Küresel rekabetten dolayı, daha ucuz, daha kaliteli ve

daha hızlı alışveriş imkanı,

* Kolaylık ve rahatlık,

* Sanal açık artırmalara katılma imkanı,

* İstenilen yerden alışveriş imkanı

* Aracıların azalması,

Bireylere Sağladığı Avantajları

18/28

Elektronik Ticaret

Bireylere Sağladığı Avantajları

Ürün ya da Hizmetin

Türü

Geleneksel

Yöntemde Geçen

Süre

İnternetten

Alışveriş ile Geçen

Süre

Hediyelik Eşya 1 Saat 35 dk. 9 dk.

Deterjan 33 dk. 3 dk.

Ev Tekstil Ürünleri 42 dk. 5 dk. 30 sn.

Seyahat Danışmanlığı 30 dk. 4 dk. 15 sn.

Uçak Bileti 1 Saat 5 dk. 11 dk. 45 sn.

19/28

Elektronik Ticaret

* Güvenlik zaafiyeti,

* Yasallık sorunu,

* Ürün gönderme maliyetinin artması,

* Vergilendirme sorunu,

* Özel hayata saldırı,

* Güven sorunu.

Dezavantajları

20/28

Elektronik Ticaret

Elektronik Ticaret Türleri

Devlet FirmaTüketici/Birey/

Vatandaş

Devlet G2G G2B G2C

Firma B2G B2B B2C

Tüketici/Birey/

VatandaşC2G C2B C2C

21/28

Türkiye’de Elektronik Ticaret

* 05 Şubat 2001 tarihinde kurulmuştur.

* İlk ay 5 adet ikinci el ürün satılmıştır.

* Birbirini tanımayan iki insana ticaret yaptırmak

üzerine kurulu bir iş modeli benimsenmiştir.

* Sıfır Risk Sistemi uygulanmaktadır.

* Mayıs 2007’de ebay.com firması ile ortaklık yaparak

küresel kimlik kazanmıştır.

Gittigidiyor.com firması

22/28


* 2004 yılında sanal dükkanlar açmıştır.

* İş modelini Pazar yeri modeli olarak değiştirmiştir.

* B2C ve C2C e-ticaret işlemlerini gerçekleştirmektedir.

* Gittigidiyor.com firması gelirlerini gerçekleşen satışlardan

almış olduğu %10’luk komisyon, ilan ücretleri ve

reklamlar oluşturmaktadır.

Gittigidiyor.com firması

23/28


* Çalışan sayısı: 152 kişi

* Kayıtlı kullanıcı sayısı: 11 milyon kişi

* Kayıtlı Tedarikçi Firma Sayısı: 300 bin

* Ortalama Günlük Ziyaretçi Sayısı: 500 bin

* Ortalama Aylık Ziyaretçi Sayısı: 15 milyon

* Ortalama Günlük İşlem Sayısı: 10 bin

* Ortalama Aylık İşlem Sayısı: 300 bin

* Kategori Sayısı ve Ürün Çeşidi: 4.000 kategori ve 2,5

milyon ürün

Rakamlarla Gittigidiyor.com Firması

24/28


Gittigidiyor.com Firması Organizasyon Şeması

Gittigidiyor.com

Bilgi Teknojileri ve Grafik Tasarım

Departmanı

Operasyon Departmanı

Pazarlama Departmanı

Finans Departmanı

İnsan Kaynakları Departmanı

25/28

Sonuç

Sonuç olarak;

İletişim ve bilgi teknolojisinin çok hızlı bir şekilde

geliştiği günümüzde, işletmeler, rekabet konusunda

üstünlük sağlamak için sanal organizasyonlar

oluşturmalı ve ürünlerini/hizmetlerini elektronik

ortamda pazarlama yolunu seçmelidirler.

26/28

Yararlanılan Kaynaklar

* KOÇEL, T., İşletme Yöneticiliği, Beta Yayınları, 10.Baskı, İstanbul, 2005.

* ALTAŞ, A., E-ticaret, Mediacat, 3. Baskı, İstanbul, 2014.

* HOUT E.J.V., BEKKERS V.J.J.M; “Patterns of VirtualOrganization: The Case Of The National Clearinghouse ForGeographic Information”, Information Infrastructure &Policy, Vol.6, Issue 4, 2000.

* AKKİRMAN, A. D., Sanal İşyerinde Örgütsel Davranış veBir Uygulama, Uludağ Üniversitesi, Sosyal BilimlerEnstitüsü, Bursa, 2002. (Yayımlanmamış Doktora Tezi)

27/28

Yararlanılan Kaynaklar

* GÜLCEMAL, M. Masum, Postmodernizm BağlamındaSanal Organizasyon Modelleri Ve Uygulamaları, SüleymanDemirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta,2011. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).

* 6563 Sayılı Elektronik Ticaretin DüzenlenmesiHakkında Kanun, Resmi Gazete, Sayı 29166, 05 Kasım2014.

* ÇAVUŞOĞLU, M., Sanal Organizasyonlar ve ElektronikTicaret, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 19,Sayı 1, 2004.

28/28

Business

Sanal organizasyonlar ve elektronik ticaret