Embed Size (px)
Citation preview
1 2 3
verandervraagstukken ontstaan door een
probleem of en ambitie
een verandervraagstuk vraagt om een
oplossing. Het is een beeld van de gewenste nieuwe realiteit en de
dingen die hier voor nodig zijn.
om de oplossing tot een nieuwe realiteit te maken oftewel een
gewijzigde organisatie is een doordacht en beheersbaar
realisatiepad nodig. Werk met in tijd en omvang beperkte stappen en snel
te realiseren tussenresultaten.
de middelen waarmee een organisatieverandering gerealiseerd moet worden zijn per definitie beperkt. Daarnaast kunnen er kaders zijn zoals beleid of wetgeving. Als deze aspecten op voorhand expliciet zijn worden verrassingen voorkomen en kunnen ze dienen voor continue toetsing tijdens de uitvoering van de realisatie
organisaties zijn in essentie niet meer dan een verzameling mensen die een gemeenschappelijk doel nastreven. Organisaties veranderen
niet als de mensen die er werken niet veranderen of geen andere dingen gaan doen. De relatie van mensen met verandering is controversieel. Verandering is noodzakelijk, onvermijdelijk,
inspirerend en tegelijk kan het ook als bedreigend ervaren worden. Er zijn verschillende mensen en groepen mensen binnen en buiten de
organisatie die het realisatiepad naar de gewenste nieuwe realiteit positief of negatief kunnen beïnvloeden. Het is daarom belangrijk
om de belangrijkste groepen mensen in kaart te brengen en daar waar nodig te beïnvloeden. Kijk daarbij met name naar de belangen,
de mate van invloed, de onderlinge relaties en de capaciteiten die kunnen bijdragen aan het realiseren van de verandering.
bij organisatieverandering is er geen one size fits al. Op voorhand is niet te zeggen
wat wel werkt en wat niet. De couleur locale is de maat der
dingen. Dit vraagt om een analyse.
organisaties veranderen met een reden en een doel, een rationale. Een rationale met positieve gevolgen voor
de stakeholders kan op meer bijval rekenen als een reden die vooral
verliezers met zich meebrengt. Kies daarom zorgvuldig een rationale waarmee de verandering wordt ingezet. Maak duidelijk wat het
perspectief is na verandering en wat de consequenties zijn van niet
veranderen. Een effectieve verandering kan niet zonder een
goed verhaal.
organisatieverandering gaat over het realiseren van een nieuwe werkelijkheid. Een nieuwe
werkelijkheden met nieuwe werkwijzen, nieuwe middelen en
nieuw houding en gedrag. Inherent aan een nieuwe werkelijkheid zijn
nieuwe begrippen. Communicatie tussen mensen is een foutgevoelig
proces, zeker in verandering. Besteed aandacht aan het
ontwikkelen en doorgronden van de nieuwe taal die past bij de nieuwe
werkelijkheid.
there is more than meets the eye. Verandering doet veel met mensen. Er
gebeurt in de hoofden van mensen meer dan dat tijdens vluchtige gesprekken gezegd wordt. Emoties worden niet gemakkelijk uitgesproken en worden soms verpakt in rationele argumenten. Het is zaak om te
onderzoeken wat er onder de oppervlakte gebeurt. Dit voorkomt averij.
er is geen verandering zonder wrijving en onzekerheid. Een leider stapt over zijn eigen onzekerheid heen en neemt de groep mee op
weg naar de nieuwe realiteit. De leider vertelt het verhaal. Leiderschap is niet voorbehouden aan een persoon met een
mooie pet. Leiderschap bevindt zich in alle geledingen van de organisatie.
1 2 3
om de organisatieverandering te laten resulteren in een nieuwe realiteit zijn
nieuwe ondersteunende middelen nodig. Dit kan bijv. gaan over nieuwe werkprocessen of
nieuwe ICT. Om de succeskans van de verandering zo groot mogelijk te maken is
het aan te bevelen om in een vroeg stadium van het realisatiepad zeer concreet te
worden over de eisen waaraan deze ‘producten’ minimaal moeten voldoen.
om de richting naar de nieuwe realiteit vast te houden is het cruciaal dat er effectieve sturing wordt gegeven aan de verandering.
Belangrijk is dat besluitvorming ongehinderd voortgang kan vinden en de verschillende
rollen binnen de ‘sturing’ duidelijk zijn. Idealiter komen de verschillende belangen
van stakeholders tot uitdrukking in het sturingsmodel. Vanuit het sturingsmodel
worden interventies ingezet om de stakeholders mee te nemen op weg naar de
nieuwe realiteit
de weg naar de nieuwe realiteit is nooit recht. De bochten worden gemaakt door onzekere gebeurtenissen onderweg. Dit
gaat om onzekere gebeurtenissen met een negatief impact op de gewenste uitkomst (de nieuwe realiteit) en onzekere gebeurtenissen
met een positieve impact. Samengevat risico’s en kansen. Breng ze zo snel als mogelijk en continu in kaart en bedenk
maatregelen om de impact van risico’s te voorkomen en te profiteren van kansen. Een
alerte geest en een goed reactievermogen van mensen die betrokken zijn bij
verandering is de beste waarborg voor risico’s die zich wel voordoen maar niet in
beeld waren, de blinde vlek.
veranderingen binnen organisaties raken toenemend tegelijk: mensen, processen en
ICT. Ze beïnvloeden elkaar onderling. Benader ze vanuit samenhang en maak van
hieruit pragmatische stappen om voortgang te maken.
een organisatieverandering laat zich niet volledig vertalen in een som van concrete op te leveren producten. Effecten zijn dingen die moeilijk kwantificeerbaar zijn maar wel
de basis vormen van een organisatieverandering. Een effect kan een
‘meer klantgerichte’ organisatie zijn. Om hierin te voorzien zijn mogelijk producten
nodig als een nieuw proces en een nieuw systeem maar belangrijker nog is de houding
en gedrag van de mensen die bij de organisatie werken. Begin eem
organisatieverandering met het vaststellen van de effecten die bereikt moeten worden,
de interventies om ze realiseren en de producten om ze te faciliteren.
de stappen die gemaakt worden in het vormen van de nieuwe realiteit vragen om
continue borging zodat de nieuwe werkwijzen duurzaam zijn. Een organisatieverandering
zonder borging is niet meer dan een kostbaar tijdverdrijf.
de nieuwe realiteit ontstaat al bij de start van de
organisatieverandering. Werk met een duidelijke stip op de
horizon en pas deze aan als de omstandigheden dit
vragen. Besteed positieve aandacht aan het bereiken van de nieuwe realiteit en
tijdens de stappen hiernaar toe. Waardeer de mensen die het verschil hebben gemaakt.
Het bereiken van de nieuwe realiteit introduceert direct
een volgend vraagstuk.
De inspiratie om deze presentatie te maken komt uit mijn dagelijkse adviespraktijk bij
Ordina Consulting en mijn studie Master of Management Consulting aan de
Vrije Universiteit van Amsterdam
Door mijn kennis te delen wil ik bijdragen aan de ontwikkeling van nog meer inspirerende en
succesvolle organisaties in Nederland
