76 10

Jiska de Wit

Kiezen voor een lastig te realiseren droom“Om het als acteur of actrice te redden, moet het echt je passie zijn”

����������������������������������������� ������������ȋ͙͡͠͝Ȍ�������������������������Ǧ������������������������������������������������������������������ǣ��������Ǩ� �������������Ǧ����������������������������������������������Ǥ������������������������������������������������������������������������� Kijken naar Julie �����������Ǥ�

Vanaf haar zesde ging ze naar de jeugdtheaterschool in Gouda en al op haar twaalfde speelde Jiska in haar eerste theaterproductie. “Dat was waanzinnig, ik stond met mijn twaalf jaar in de grote zalen van de Nederland-se schouwburgen,” vertelt ze. “Het leven op tournee vond ik zo geweldig spannend en bijzonder, ik wist toen al dat ik dit mijn hele leven wilde blijven doen. Met z’n

allen in de bus onderweg naar de theaters, in de grime bij de grimeuses, je kostuum aantrekken en in elke stad een nieuw publiek met weer een nieuwe kans om ons verhaal te spelen en iets bijzonders neer te zetten. Maar ik was me er altijd al van bewust dat het niet mak-kelijk zou zijn deze droom te realiseren; om het als ac-teur of actrice te redden, moet het echt je passie zijn.”

Voorwoord | Tekst Eva Ummelen en Sander Roovers

Inhoudsopgave

Advertorial| Tekst Mathias de Graag

Interview | Tekst Kelly Bakker | Foto’s Tessa Wiegerinck

Artikel | Tekst Mirthe Meeus

Artikel | Tekst en illustraties Sigrid Boelens

Artikel | Tekst Gidi Heynens | Illustratie Renée Penris

Zeker lezen, checken en bekijken | Tekst Eva Ummelen

Reportage | Tekst Marieke Grondstra | Foto’s Your Lab

Column | Tekst en foto Jane Alblas

Onderzoek | Tekst Marijn Blaisse | Illustraties Renée Penris

Inspirerende werkplekken

Interview | Tekst Jane Alblas | Foto’s Tessa Wiegerinck

Column | Tekst en foto Martijn Bloksma

Interview | Tekst Marloes Nuijten | Foto’s Marieke Plasier

Artikel | Tekst Mathias de Graag

Interview | Tekst Mathias de Graag | Foto’s LiveBuild

Inspirerende werkplekken buitenland | Foto’s Horizon Media

Inspirerende werkplekken buitenland | Foto’s Benny Chan/Fotowors

Artikel | Tekst Tim de Jong | Foto’s Steven Zweverik en Diana Vermeij

30to30 | Tekst Johan Hallo

30to30 | Tekst Patrick Struijker Boudier

Verwacht in de volgende editie

Partners

Mee-makers

Beeldreportage | Tekst Spuit Bus

Interview | Tekst Harmen van Norel en Jiska de Wit | Foto’s Jiska de Wit

Kunstagenda | Tekst Noortje van Amerongen

Interview | Tekst Kelly Bakker | Foto’s Tessa Wiegerinck

Voorwoord KunstbYlage | Tekst Noortje van Amerongen | Foto Tessa Wiegerinck

77

Intensief lesprogrammaDat theater echt het enige was dat ze wilde doen, bleek nog meer toen ze zestien was. Op de havo was er geen ruimte voor haar creativiteit en de schoolstructuur werkte benauwend. Zo benauwend dat ze niet meer naar school wilde en halverwege de vierde klas van school ging. Een heftige keuze. Maar het leek wel meant to be, want in die periode startte in Rotterdam een mbo theaterschool. “Samen met zes anderen werd ik aangenomen. Ik was zeventien en mocht de hele dag zingen, dansen en toneelspelen; doen waar ik gelukkig van werd!” Haar vervolgstap, studeren op een van de hbo toneelscholen, was een volgende droom die uit-kwam. “Al van kleins af aan keek ik tegen deze scho-len op, maar ik kon uiteindelijk zelfs kiezen naar welke school ik wilde.”

Dat klinkt simpel, maar dat was het zeker niet. “Op een toneelschool ben je van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat aan het werk. Intensieve lessen in spel, beweging en stem. In al die lessen gaat het erom dat je jouw lijf, jouw instrument, leert inzetten om verschillende rollen te vertolken en verhalen te vertellen. Om dat te doen heb je alleen maar dat lijf. Het gaat dus altijd over jouw lijf en jouw persoon. Je moet jezelf volledig laten zien en daarin stappen durven zetten. Continu willen leren, willen ontwikkelen en risico’s durven nemen. Buiten het gebaande paden. Dit allemaal om uiteindelijk een zo divers mogelijk palet aan mogelijkheden te hebben als

acteur. Uiteindelijk is dat dus heel goed, nodig en mooi, maar wel heftig en confronterend.” En dat allemaal ter-wijl je weet dat het moeilijk wordt om daarna werk te vinden. “Maar, ermee stoppen of weglopen was geen optie. Hoe zwaar het soms ook was, ik voelde altijd dat ik bezig was met dat wat ik in mijn ‘kern’ wilde doen. Het geluk dat ik ervoer wanneer ik mijzelf verloor in een scène of een tekst was zo groot, dat liet al het moeilijke verdwijnen. Als ik op het toneel sta, voel ik me soms meer mezelf dan in het dagelijks leven. Ik voel dan een kracht in mijzelf en een vrijheid die ik bijzonder vind. Daarom heb ik nooit getwijfeld over het vak; het gaf mij een gevoel dat ik nergens anders kreeg. No way dat ik de angst van werkloos zijn dat af zou laten pakken.”

Opkrabbelen na een zware periodeNa haar afstuderen werd het inderdaad meteen moei-lijk. Op een paar bijrollen in televisieseries en wat pro-jecten op vrijwillige basis na, had Jiska geen werk. Ze redde het dankzij de WWIK, de kunstenaarsuitkering die inmiddels is afgeschaft. Ze had het moeilijk om haar weg in het vak te vinden. In deze periode overleed haar moeder en toen brak er een lege periode aan voor Jiska. “Ik zat thuis zonder werk en door het verdriet om mijn moeder had ik ook geen kracht om naar buiten te tre-den en te netwerken. Ik heb op dat moment echt ge-dacht dat ik nooit meer op een toneel zou staan en ook dat iedereen die mij kende me inmiddels allang verge-ten zou zijn. Tot er een telefoontje kwam van een jonge regisseur uit Maastricht die me vroeg of ik in zijn voor-stelling wilde spelen. Dat gaf me energie! Er was geluk-kig toch nog iemand die me kende en met me wilde werken. Gelukkig begonnen de repetities pas een paar maanden later, dus ik had ook nog even de tijd om me hierop voor te bereiden. Het was toch erg spannend na de zware periode die ik achter de rug had om weer aan het werk te gaan. De voorstelling zou gemaakt worden ��������������������������´ǡ���������������������������-ge makers, helaas inmiddels ook wegbezuinigd. Sinds deze voorstelling is het balletje weer gaan rollen. >

11“Stoppen of weg-lopen was geen op-tie. Ik voelde altijd dat ik bezig was met dat wat ik in mijn ‘kern’ wilde”

74

De afgelopen twee jaar heeft ze in verschillende voor-stellingen gespeeld, onder andere op theaterfestival ���������. De voorstelling die ze twee jaar geleden in Maastricht maakte, is een succes geworden en daar-mee is ze nu internationaal aan het toeren. Afgelopen ����������������� ����������ǡ��������´��������������en in Rusland hebben ze zelfs een prijs gewonnen. “Dat is allemaal zo bijzonder dat we elkaar af en toe echt ��������������Ǥ�������������������������ơ�������������het is wat we aan het doen zijn. Dit hadden we niet zien aankomen toen we twee jaar geleden begonnen met repeteren.”

“Ik ben zo blij dat ik na de zware tijd die ik doormaakte weer aan het spelen ben gegaan. Het bracht me na een donkere tijd weer licht en vreugde. Ik herinnerde me ineens weer dat dit was waar ik blij van werd en mijn geluk in vond. Zoals het altijd al geweest was. Ik voelde me weer meer mezelf worden en was weer ‘thuis’.”

Oudste kunstvormJiska is blij dat er in de kunstbYlage van Ygenwijs plaats is gemaakt voor de kunstvorm theater. “Ik hoop dat de lezers geprikkeld worden om eens een avondje naar het theater te gaan. Theater is de oudste kunstvorm die er bestaat. Al zolang de mens bestaat, spelen we verhalen voor en met elkaar. Mensen kwamen samen en speel-den prachtige tragedies en hilarische komedies. Voor hen was dit, in een wereld waar nog bijna niets was, de perfecte manier om elkaar te vermaken, samen te zijn en contact met elkaar te maken. Met elkaar in een ver-haal duiken, gezamenlijk gevoelens beleven en in een fantasie verdwijnen. Prachtig toch? Ik denk dat dat uit-eindelijk is wat elke kunstenaar probeert: zijn kijker iets laten beleven en hem daarmee tot in zijn kern proberen te raken. Of het nou met een schilderij, een kledingstuk of een mooie voorstelling is.”

12

“Elke kunstenaar probeert zijn kijker iets te laten beleven en hem daarmee tot in zijn kern te raken”

Harmen van Norel

HR Consultant | Giraffe | Buiten de kaders | @vNorel | Organisatie-RQWZLNNHOLQJ�_�.RIë�HERRQ�_�5RWWHUGDP

Voorwoord | Tekst Eva Ummelen en Sander Roovers

Inhoudsopgave

Advertorial| Tekst Mathias de Graag

Interview | Tekst Kelly Bakker | Foto’s Tessa Wiegerinck

Artikel | Tekst Mirthe Meeus

Artikel | Tekst en illustraties Sigrid Boelens

Artikel | Tekst Gidi Heynens | Illustratie Renée Penris

Zeker lezen, checken en bekijken | Tekst Eva Ummelen

Reportage | Tekst Marieke Grondstra | Foto’s Your Lab

Column | Tekst en foto Jane Alblas

Onderzoek | Tekst Marijn Blaisse | Illustraties Renée Penris

Inspirerende werkplekken

Interview | Tekst Jane Alblas | Foto’s Tessa Wiegerinck

Column | Tekst en foto Martijn Bloksma

Interview | Tekst Marloes Nuijten | Foto’s Marieke Plasier

Artikel | Tekst Mathias de Graag

Interview | Tekst Mathias de Graag | Foto’s LiveBuild

Inspirerende werkplekken buitenland | Foto’s Horizon Media

Inspirerende werkplekken buitenland | Foto’s Benny Chan/Fotowors

Artikel | Tekst Tim de Jong | Foto’s Steven Zweverik en Diana Vermeij

30to30 | Tekst Johan Hallo

30to30 | Tekst Patrick Struijker Boudier

Verwacht in de volgende editie

Partners

Mee-makers

Beeldreportage | Tekst Spuit Bus

Interview | Tekst Harmen van Norel en Jiska de Wit | Foto’s Jiska de Wit

Kunstagenda | Tekst Noortje van Amerongen

Interview | Tekst Kelly Bakker | Foto’s Tessa Wiegerinck

Voorwoord KunstbYlage | Tekst Noortje van Amerongen | Foto Tessa Wiegerinck