HƯỚNG DẪN HƯỚNG DẪN VIẾT TIỂU LUẬN VIẾT TIỂU LUẬN

CUỐI KHÓA CHƯƠNG TRÌNHCUỐI KHÓA CHƯƠNG TRÌNH

BỒI DƯỠNG KTQLNN BỒI DƯỠNG KTQLNN

NGẠCH CHUYÊN VIÊNNGẠCH CHUYÊN VIÊN

Tháng 11 - 2014

I. Một số vấn đề chung về tiểu I. Một số vấn đề chung về tiểu luận giải quyết tình huống QLNNluận giải quyết tình huống QLNN

1. Tình huống QLNN là gì?1. Tình huống QLNN là gì?

Tình huống QLNN là một Tình huống QLNN là một sự kiệnsự kiện, , vụ việcvụ việc xảy ra trong đời sống xã hội đòi hỏi cơ xảy ra trong đời sống xã hội đòi hỏi cơ quan, cán bộ, công chức có thẩm quyền, quan, cán bộ, công chức có thẩm quyền, trách nhiệm phải xem xét, phân tích tìm ra trách nhiệm phải xem xét, phân tích tìm ra phương án giải quyết nhằm thực hiện phương án giải quyết nhằm thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước

2. Mục đích, yêu cầu của việc 2. Mục đích, yêu cầu của việc viết tiểu luận theo tình huốngviết tiểu luận theo tình huống

Kiểm tra, đánh giá kiến thức cơ bản của học viên Kiểm tra, đánh giá kiến thức cơ bản của học viên sau khóa học bồi dưỡng sau khóa học bồi dưỡng

Kiểm tra, đánh giá kỹ năng của học viên về phân Kiểm tra, đánh giá kỹ năng của học viên về phân tích, giải quyết các tình huống phát sinh trong tích, giải quyết các tình huống phát sinh trong hoạt động quản lý nhà nướchoạt động quản lý nhà nước

Giúp học viên nắm vững và vận dụng đúng đắn, Giúp học viên nắm vững và vận dụng đúng đắn, hợp lý đường lối, chủ trương của Đảng, chính hợp lý đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước vào giải quyết các sách, pháp luật của nhà nước vào giải quyết các vụ việc, tình huống cụ thể trong thực tiễnvụ việc, tình huống cụ thể trong thực tiễn

Cung cấp những kinh nghiệm, đề xuất những Cung cấp những kinh nghiệm, đề xuất những kiến nghị cho cấp có thẩm quyền để nâng cao kiến nghị cho cấp có thẩm quyền để nâng cao hiệu lực và hiệu quả QLNNhiệu lực và hiệu quả QLNN

II. Cấu trúc chung của tiểu luận II. Cấu trúc chung của tiểu luận tình huốngtình huống

Mở đầuMở đầuI. Mô tả tình huốngI. Mô tả tình huốngII. Phân tích nguyên nhân và hậu quả từ tình II. Phân tích nguyên nhân và hậu quả từ tình

huống huống III. Xác định mục tiêu xử lý tình huốngIII. Xác định mục tiêu xử lý tình huốngIV. Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án IV. Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án

giải quyết tình huốnggiải quyết tình huốngV. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án giải V. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án giải

quyết tình huốngquyết tình huốngVI. Kết luận và kiến nghị, đề xuất (nếu có)VI. Kết luận và kiến nghị, đề xuất (nếu có)

III. Trình tự và nội dung viết tiểu luận III. Trình tự và nội dung viết tiểu luận tình huống tình huống

1. Phần mở đầu1. Phần mở đầu

Phần này nhằm thể hiện sự cần thiết và lý Phần này nhằm thể hiện sự cần thiết và lý do lựa chọn tình huốngdo lựa chọn tình huống

Nên viết ngắn gọn (trong khoảng 1 trang)Nên viết ngắn gọn (trong khoảng 1 trang)

2. Mô tả tình huống2. Mô tả tình huống

Là việc kể lại (viết lại) câu chuyện về một Là việc kể lại (viết lại) câu chuyện về một sự kiện, vụ việc nào đó đã xảy ra trong đời sự kiện, vụ việc nào đó đã xảy ra trong đời sống xã hội phát sinh yêu cầu tác động sống xã hội phát sinh yêu cầu tác động quản lý hành chính nhà nướcquản lý hành chính nhà nước

Một số lưu ý trong phần Một số lưu ý trong phần mô tả tình huốngmô tả tình huống

Tình huống được mô tả có thể là tình Tình huống được mô tả có thể là tình huống diễn ra trong thực tế, tình huống hư huống diễn ra trong thực tế, tình huống hư cấu hoặc kết hợp giữa thực tế và hư cấu cấu hoặc kết hợp giữa thực tế và hư cấu nhưng phải gắn với thực tiễn và thể hiện nhưng phải gắn với thực tiễn và thể hiện được yêu cầu phát sinh tác động quản lý được yêu cầu phát sinh tác động quản lý hành chính nhà nước.hành chính nhà nước.

Nên mô tả tình huống theo lối kể chuyện để Nên mô tả tình huống theo lối kể chuyện để tạo sự hấp dẫn, lôi cuốn nhưng cần đảm bảo tạo sự hấp dẫn, lôi cuốn nhưng cần đảm bảo văn phong, ngôn ngữ hành chính.văn phong, ngôn ngữ hành chính.

Cần thể hiện rõ ràng, chặt chẽ, hợp lý về Cần thể hiện rõ ràng, chặt chẽ, hợp lý về nhân vật, thời gian, không gian diễn ra tình nhân vật, thời gian, không gian diễn ra tình huốnghuống

Sự kiện, vụ việc được mô tả trong tình huống Sự kiện, vụ việc được mô tả trong tình huống phải xuất hiện các vấn đề đòi hỏi cơ quan, phải xuất hiện các vấn đề đòi hỏi cơ quan, cán bộ, công chức nhà nước phân tích và cán bộ, công chức nhà nước phân tích và tìm ra các phương án, biện pháp giải quyết tìm ra các phương án, biện pháp giải quyết phù hợpphù hợp

Các vấn đề mà tình huống đặt ra cần gợi Các vấn đề mà tình huống đặt ra cần gợi mở ra nhiều phương án giải quyết. Cố mở ra nhiều phương án giải quyết. Cố gắng tránh các tình huống chỉ có một cách gắng tránh các tình huống chỉ có một cách giải quyết duy nhất đúng hoặc tình huống giải quyết duy nhất đúng hoặc tình huống quá đơn giản mà sau khi đọc đã thấy ngay quá đơn giản mà sau khi đọc đã thấy ngay cách giải quyếtcách giải quyết

Việc mô tả tình huống cần chi tiết, cụ thể, Việc mô tả tình huống cần chi tiết, cụ thể, làm nổi bật những yêu cầu tác động quản làm nổi bật những yêu cầu tác động quản lý nhà nước nhưng không nên quá dài lý nhà nước nhưng không nên quá dài hoặc sa vào kể lể những tình tiết vụn vặt hoặc sa vào kể lể những tình tiết vụn vặt không cần thiết (chỉ nên trong khoảng 2 không cần thiết (chỉ nên trong khoảng 2 đến 4 trang). đến 4 trang).

Những trường hợp mô tả tình Những trường hợp mô tả tình huống không phù hợp trong tiểu huống không phù hợp trong tiểu

luận tình huốngluận tình huống

- Tường thuật lại một sự kiện, vụ việc đã - Tường thuật lại một sự kiện, vụ việc đã được giải quyết xong, không còn phát sinh được giải quyết xong, không còn phát sinh nhu cầu tác động quản lý hành chính nhà nhu cầu tác động quản lý hành chính nhà nướcnước

- Nội dung tình huống quá xa rời thực tế- Nội dung tình huống quá xa rời thực tế- Nội dung tình huống được mô tả không - Nội dung tình huống được mô tả không

liên quan đến chức năng, nhiệm vụ quản liên quan đến chức năng, nhiệm vụ quản lý hành chính nhà nước.lý hành chính nhà nước.

3. Phân tích nguyên nhân và hậu 3. Phân tích nguyên nhân và hậu quả từ tình huốngquả từ tình huống

Đây là nội dung quan trọng của quá trình xử lý Đây là nội dung quan trọng của quá trình xử lý tình huống, thể hiện trình độ lý luận, chuyên tình huống, thể hiện trình độ lý luận, chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ cũng như kinh nghiệm môn, kỹ năng nghiệp vụ cũng như kinh nghiệm thực tiễn của học viên. Làm tốt nội dung này là thực tiễn của học viên. Làm tốt nội dung này là cơ sở để xây dựng, phân tích và lựa chọn cơ sở để xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết tình huống cũng như đề phương án giải quyết tình huống cũng như đề xuất các kiến nghị đúng đắn, hợp lýxuất các kiến nghị đúng đắn, hợp lý

Việc phân tích các nguyên nhân và hậu quả của Việc phân tích các nguyên nhân và hậu quả của tình huống là hết sức đa dạng gắn với mỗi tình tình huống là hết sức đa dạng gắn với mỗi tình huống. Tuy nhiên có thể định hướng phân tích huống. Tuy nhiên có thể định hướng phân tích nguyên nhân và hậu quả của tình huống như nguyên nhân và hậu quả của tình huống như sau:sau:

3.1. Nguyên nhân3.1. Nguyên nhân

Có thể có nhiều nguyên nhân làm phát sinh tình Có thể có nhiều nguyên nhân làm phát sinh tình huống nhưng nên chia thành 2 nhóm là nguyên huống nhưng nên chia thành 2 nhóm là nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan:nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan:

- Nguyên nhân khách quan- Nguyên nhân khách quan: Có thể từ: Có thể từ+ Bất cập từ chính sách, pháp luật, cơ chế quản lý+ Bất cập từ chính sách, pháp luật, cơ chế quản lý+ Điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa-xã hội+ Điều kiện tự nhiên, kinh tế, văn hóa-xã hội+ Hạn chế, bất cập trong tổ chức và hoạt động của + Hạn chế, bất cập trong tổ chức và hoạt động của

cơ quan cấp trêncơ quan cấp trên……

- Nguyên nhân chủ quan:- Nguyên nhân chủ quan: Có thể từ Có thể từ+ Phẩm chất, năng lực của cán bộ, công + Phẩm chất, năng lực của cán bộ, công

chức chức + Tinh thần, thái độ, ý thức trách nhiệm, tác + Tinh thần, thái độ, ý thức trách nhiệm, tác

phong, lề lối làm việc… của cán bộ, công phong, lề lối làm việc… của cán bộ, công chứcchức

+ Trình độ dân trí, ý thức pháp luật của + Trình độ dân trí, ý thức pháp luật của người dânngười dân

+ Sự mất đoàn kết trong nội bộ các cơ quan + Sự mất đoàn kết trong nội bộ các cơ quan nhà nước hoặc mâu thuẫn trong nhân nhà nước hoặc mâu thuẫn trong nhân dân.dân.

……

3.2. Hậu quả từ tình huống3.2. Hậu quả từ tình huống Hậu quả phát sinh từ tình huống có thể xem xét dưới Hậu quả phát sinh từ tình huống có thể xem xét dưới

góc độ cụ thể (trước mắt) hoặc lâu dài. Tuy nhiên, việc góc độ cụ thể (trước mắt) hoặc lâu dài. Tuy nhiên, việc xác định hậu quả có thể dựa trên các khía cạnh sau:xác định hậu quả có thể dựa trên các khía cạnh sau:

+ Xâm phạm đến lợi ích của nhà nước, xã hội, quyền + Xâm phạm đến lợi ích của nhà nước, xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của công dân, tổ chứcvà lợi ích hợp pháp, chính đáng của công dân, tổ chức

+ Ảnh hưởng đến ổn định chính trị+ Ảnh hưởng đến ổn định chính trị + Ảnh hưởng đến kinh tế, văn hóa – xã hội, môi + Ảnh hưởng đến kinh tế, văn hóa – xã hội, môi

trườngtrường + Làm mất uy tín của cơ quan, cán bộ, công chức, + Làm mất uy tín của cơ quan, cán bộ, công chức,

giảm sút lòng tin của nhân dân, gây bất bình trong dư giảm sút lòng tin của nhân dân, gây bất bình trong dư luậnluận

+ Ảnh hưởng đến trật tự pháp luật và pháp pháp chế + Ảnh hưởng đến trật tự pháp luật và pháp pháp chế XHCN…XHCN…

4. Xác định mục tiêu xử lý4. Xác định mục tiêu xử lý tình huống tình huống

Việc xác định mục tiêu xử lý tùy thuộc vào Việc xác định mục tiêu xử lý tùy thuộc vào nội dung, tính chất, đặc điểm của từng nội dung, tính chất, đặc điểm của từng tình huống cụ thể. Tuy nhiên, thường tình huống cụ thể. Tuy nhiên, thường trong quá trình xử lý mỗi tình huống chúng trong quá trình xử lý mỗi tình huống chúng ta đều cần đặt ra các mục tiêu cụ thể, ta đều cần đặt ra các mục tiêu cụ thể, trước mắt cũng như mục tiêu lâu dài.trước mắt cũng như mục tiêu lâu dài.

Ví dụ:Ví dụ: Giải quyết tình huống vướng mắc trong Giải quyết tình huống vướng mắc trong

việc giải phóng mặt bằng để xây dựng việc giải phóng mặt bằng để xây dựng công trình công cộng thì rõ ràng công trình công cộng thì rõ ràng mục tiêu mục tiêu cụ thể, trước mắtcụ thể, trước mắt là phải giải phóng được là phải giải phóng được mặt bằng kịp thời hạn để thi công theo tiến mặt bằng kịp thời hạn để thi công theo tiến độ đã định. độ đã định. Nhưng mục tiêu lâu dài, sâu xaNhưng mục tiêu lâu dài, sâu xa hơn là để tăng cường pháp chế, kỷ cương, hơn là để tăng cường pháp chế, kỷ cương, để bảo vệ lợi ích chính đáng của nhà để bảo vệ lợi ích chính đáng của nhà nước, xã hội, công dân cũng như ngăn nước, xã hội, công dân cũng như ngăn ngừa các tình huống đó tái diễn trong thực ngừa các tình huống đó tái diễn trong thực tế…tế…

5. Xây dựng, phân tích và lựa chọn 5. Xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết tình huống.phương án giải quyết tình huống.

Đây có thể xem là phần trọng tâm của tiểu Đây có thể xem là phần trọng tâm của tiểu luận tình huốngluận tình huống

Giúp học viên rèn luyện được kỹ năng xây Giúp học viên rèn luyện được kỹ năng xây dựng, phân tích và lựa chọn phương án dựng, phân tích và lựa chọn phương án giải quyết các tình huống QLNN.giải quyết các tình huống QLNN.

Trên thực tế, mỗi tình huống có thể được Trên thực tế, mỗi tình huống có thể được giải quyết theo nhiều phương án khác giải quyết theo nhiều phương án khác nhau. Mỗi phương án đều sẽ luôn có nhau. Mỗi phương án đều sẽ luôn có những ưu điểm và hạn chế nhất định. những ưu điểm và hạn chế nhất định.

Học viên cần xây dựng ít nhất 2 phương Học viên cần xây dựng ít nhất 2 phương án, sau đó phân tích làm rõ từng phương án, sau đó phân tích làm rõ từng phương án để lựa chọn phương án tối ưu. án để lựa chọn phương án tối ưu.

Một phương án được lựa chọn đúng (tối Một phương án được lựa chọn đúng (tối ưu) cần đảm bảo một số yêu cầu sau:ưu) cần đảm bảo một số yêu cầu sau:

+ Đáp ứng được nhiều nhất các mục tiêu đặt + Đáp ứng được nhiều nhất các mục tiêu đặt ra, ưu điểm là cơ bản, các nhược điểm, ra, ưu điểm là cơ bản, các nhược điểm, khuyết điểm là không cơ bản và có thể khuyết điểm là không cơ bản và có thể chấp nhận được.chấp nhận được.

+ Có lý, có tình+ Có lý, có tình+ Có tính khả thi+ Có tính khả thi

Lưu ý:Lưu ý: Đánh giá nội dung này ngoài sự hợp lý Đánh giá nội dung này ngoài sự hợp lý

của phương án được lựa chọn còn cần của phương án được lựa chọn còn cần chú ý tới kỹ năng phân tích và lựa chọn chú ý tới kỹ năng phân tích và lựa chọn phương án, khả năng lập luận để đi đến phương án, khả năng lập luận để đi đến quyết định lựa chọn phương án tối ưu quyết định lựa chọn phương án tối ưu trong số các phương án đã dự kiến.trong số các phương án đã dự kiến.

6. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện 6. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án đã được lựa chọnphương án đã được lựa chọn

Bước này giúp học viên rèn luyện kỹ năng Bước này giúp học viên rèn luyện kỹ năng lập kế hoạch, tổ chức và điều hành để giải lập kế hoạch, tổ chức và điều hành để giải quyết, xử lý tình huống sau khi đã lựa chọn quyết, xử lý tình huống sau khi đã lựa chọn một phương án cụ thểmột phương án cụ thể

Một số lưu ý trong phần lập kế Một số lưu ý trong phần lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương ánhoạch tổ chức thực hiện phương án

Xây dựng lịch trình (có thể lập biểu đồ) công Xây dựng lịch trình (có thể lập biểu đồ) công việc theo thời gian việc theo thời gian

Thiết lập tổ chức và phân công trách nhiệm cụ Thiết lập tổ chức và phân công trách nhiệm cụ thể cho từng thành viênthể cho từng thành viên

Xác định các văn bản cần được áp dụngXác định các văn bản cần được áp dụng Xác định nguồn lực về vật chất - kỹ thuật và tài Xác định nguồn lực về vật chất - kỹ thuật và tài

chính cần thiết để giải quyết phương ánchính cần thiết để giải quyết phương án Dự kiến kết quả giải quyết tình huống Dự kiến kết quả giải quyết tình huống

7. Kết luận và kiến nghị7. Kết luận và kiến nghị

Kết luận: Đưa ra những kết luận chủ yếu qua Kết luận: Đưa ra những kết luận chủ yếu qua quá trình phân tích và xử lý tình huống đã được quá trình phân tích và xử lý tình huống đã được tiến hành ở các phần trên.tiến hành ở các phần trên.

Kiến nghị (nếu có): Đề xuất với các cơ quan nhà Kiến nghị (nếu có): Đề xuất với các cơ quan nhà nước, cá nhân có thẩm quyền nước, cá nhân có thẩm quyền

Yêu cầu khi kiến nghị:Yêu cầu khi kiến nghị:+ Đúng cấp, cá nhân có thẩm quyền.+ Đúng cấp, cá nhân có thẩm quyền.+ Cụ thể+ Cụ thể+ Kết hợp hài hoà các lợi ích.+ Kết hợp hài hoà các lợi ích.+ Có tính khả thi.+ Có tính khả thi.

III. Yêu cầu về hình thức trình bàyIII. Yêu cầu về hình thức trình bày

Giấy trình bày: Tiểu luận được in 2 mặt trên giấy Giấy trình bày: Tiểu luận được in 2 mặt trên giấy khổ A4 (210 x 297 mm) một cách rõ ràng, không khổ A4 (210 x 297 mm) một cách rõ ràng, không được tẩy xóa, có đánh số trang, đánh số bảng được tẩy xóa, có đánh số trang, đánh số bảng biểu, hình vẽ…(nếu có).biểu, hình vẽ…(nếu có).

Bìa tiểu luận: Bìa ngoài là giấy màu cứng và in Bìa tiểu luận: Bìa ngoài là giấy màu cứng và in chữ đủ dấu tiếng Việt ( theo đúng mẫu hướng chữ đủ dấu tiếng Việt ( theo đúng mẫu hướng dẫn)dẫn)

Sử dụng phông chữ: Phông Unicode Times New Sử dụng phông chữ: Phông Unicode Times New Roman, cỡ chữ 14 của hệ soạn thảo Word hoặc Roman, cỡ chữ 14 của hệ soạn thảo Word hoặc tương đương trên máy vi tínhtương đương trên máy vi tính

Việc căn lề, dãn dòng thực hiện theo Việc căn lề, dãn dòng thực hiện theo hướng dẫn của Thông tư số 01/2011/TT-hướng dẫn của Thông tư số 01/2011/TT-BNV ngày 19/01/2011 của Bộ Nội VụBNV ngày 19/01/2011 của Bộ Nội Vụ

Việc đánh số trang: Đánh số trang bắt đầu Việc đánh số trang: Đánh số trang bắt đầu từ phần “Mở đầu” cho đến hết phần “Tài từ phần “Mở đầu” cho đến hết phần “Tài liệu tham khảo” (Nếu có phần phụ lục nên liệu tham khảo” (Nếu có phần phụ lục nên đánh số trang riêng). Số trang nên được đánh số trang riêng). Số trang nên được đánh ở giữa, phía trên đầu mỗi trang giấy.đánh ở giữa, phía trên đầu mỗi trang giấy.

Trình bày mục:  Có thể sử dụng một trong  02 Trình bày mục:  Có thể sử dụng một trong  02 cách:cách:

+ Các tiểu mục được trình bày và đánh số thành + Các tiểu mục được trình bày và đánh số thành nhóm chữ số Ả rập, nhưng nhiều nhất chỉ nên nhóm chữ số Ả rập, nhưng nhiều nhất chỉ nên gồm bốn chữ số với số thứ nhất chỉ số chương gồm bốn chữ số với số thứ nhất chỉ số chương (Ví dụ: 4.1.2.1. dùng để chỉ tiểu mục 1 nhóm tiểu (Ví dụ: 4.1.2.1. dùng để chỉ tiểu mục 1 nhóm tiểu mục 2 mục 1 chương 4). Tại mỗi nhóm tiểu mục mục 2 mục 1 chương 4). Tại mỗi nhóm tiểu mục phải có ít nhất hai tiểu mục, nghĩa là không thể phải có ít nhất hai tiểu mục, nghĩa là không thể có tiểu mục 2.1.1 mà không có tiểu mục 2.1.2 có tiểu mục 2.1.1 mà không có tiểu mục 2.1.2 tiếp theo.tiếp theo.

+ Trình bày theo số La mã: I, II; III; mục: 1; 2; 3…; + Trình bày theo số La mã: I, II; III; mục: 1; 2; 3…; Tiểu mục: a, b,c…; Ý chính: -, -, -; Ý nhỏ: +, +, +, Tiểu mục: a, b,c…; Ý chính: -, -, -; Ý nhỏ: +, +, +, +. +.

Số trang của tiểu luận: tối thiểu là 10 trang Số trang của tiểu luận: tối thiểu là 10 trang (Không kể phần mục lục; danh mục tài liệu (Không kể phần mục lục; danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục (nếu có)).tham khảo và phụ lục (nếu có)).

CÁCH TRÌNH

BÀYBÌA

NGOÀI

CHÚC CÁC ĐỒNG CHÍCHÚC CÁC ĐỒNG CHÍTHÀNH CÔNG!THÀNH CÔNG!