ة ىام ظطاح آفطیيؼ ظطاذی ـيػتی در دىیای انطهز

فطيگ ه ظطاذی نرفل

ذػیيیآكای دکتط ؽا : اغتاد • اغتهادیفشطالصیو : داىؾخ • تتطیظداىؾگا يطاغالنی • ارؽصتطم دهم کارؽياغی • ظطاذی ـيػتی•

فطيگ

دارىص ه ارزش ائی ک اغضاء آن حانػ فطيگ ط حانػ غتارت اغت از •ک تلیص نی کاالای نادی ه يخارائی ک از ایو ارزش ا پیطهی نی کيص

کاالای نادی از فطيگ یک حانػ تأثیط گطفت ه ةط فطيگ یک . کييصظطاذان ـيػتی ة غيان يطنيصاىی ک . حانػ نی تاىيص تأثیط گضار ةاؽيص

در تلیص کاالای نادی ه نفيغات نرد اغتفاد حانػ ىلؼ اغاغی دارىص نی تاىيص ةا ىگا درغت ة فطيگ ه درک غهیق نتاىی ارزش ای حانػ

نحب اذیا فطيگی یک حانػ ؽىصدر غص اسیط، تغییطات ةػیاری داؽت اغت ارتتاط نیان ظطاذی ه فطيگ »•

ة ىری ک اـالح ه . ه هاىيص آیي ای در نلاةل یکصیگط غهل نی کييص(. 2005نآلػی، )« تکانل ط یک، نحب اىػکاس ه تغػ دیگطی نی ؽد

.تهطکظ کييصذلق فطيگی ظطاذان ةایص ةط

آنیشتو ارزش ای زیتایی در ظطاذی نرفل، ایو انط نی تاىص از ظطیق •ایو نػئل ظطاذان را ةطای درک . نیػط گطددؽياستی ه تاریشی کارةطان

آىچ يخارا ه فطایيصای فطيگی ةطای ادغام در ظطاذی نرفل ة آن ظطاذان ىیاز . ىیاز دارىص ه چگى ة کار گطفت ؽىص ة چالؼ نی کؾاىص

ادغام ظطاذی ه دارىص ةصاىيص ک اىػان ا نحداتی فطيگی ػتيص ه رهىص ظطاذی ة ؽصت در . در غهل، ةایص نرد تأکیص كطار گیطد فاکترای فطيگی

کارةطان، تيا . ذادث ىهی ؽدسالء فطيگی فطيگ کارةط نػتتط اغت ه در فطيگی -نحداتی احتهاغینحداتی فیظیکی ه ةیلژیکی ىیػتيص ةلک

(. 2005نآلػی)ػتيص

ـرت گیطد زیطا سالكیت زنیي ای فطيگی ط کؾر اةتکار ه سالكیت ةایص ظتق •در تػانل نیان افکار کارةط ه زنیي ای در داسل ذو ظطاح رخ ىهی دص ةلک

ایو انط پصیص ای غیػتهاتیک اغت، ى . ـرت نی گیطد احتهاغی -فطيگی . فطدی

رضایت از نرفالتی ذاـل نی ؽد ک ىیاز افطاد را از ىظط غهلکطد، کارایی، تػانل، •فاکترای فطيگی در ظطاذی، ى تيا تالش . تخطةیات ه لضت ةشؾی ةطظطف غازد

نی کيص تا فياهری را ةطای زنیي ای احتهاغی نياغب تط غازد، ةلک تالؽی اغت . اغتفاد ةتط از سد فطيگ ة غيان نيتػی ةطای اةتکارةطای

چیونطکظی يطای زیتای آکادنی CAFAک در گؽ نرظ داىؾگا CAFAنز يط •

را ىؾان نی دص ک حيت ای فطایيص ظطاذی نرفل ىهدار زیط ةطسی از •ایو را نی تان اغتصالل کطد . ىلؼ ةازی نی کييصنالذظات فطيگی در آن

. اغتاحتهاغی ه فطيگی گطا ک ظطاذی ـيػتی، ذطف ای

(2009رزاكی، : )حيت ای تأثیط گضار در فطایيص ظطاذی نرفل ک فطيگ در آن ىلؼ ةػظایی دارد؛ نيتع

Affordance فروگی و هشاهي شواسی در طراحی محصل: انکاىات تػانلی از یک ةطای اؽار ة Gibsonتغط Affordanceکله ی •

. اةصاع ؽص اغتؽئ یا نریط ساص در دىیای فیظیکی ىرنو ایو اـعالح را ةا زنیي ای ظطاذی نرفل ه ارگىنی غازگار ىهد، •

زناىی ک اه در نرد درک افطدىع نی ىؽت، ک در آن ة کیفیت ایی از چگى نهکو یک ؽی ىگا نی کطد ک پیؾياد نی ديص ک آن نرفل

نعطح ( 2009)ىرنو ة ىلل از رزاكی . كطار گیطداغت نرد اغتفاد یا تػانل ی تػییو نی تغط غانل نتػصدکطد ک افطدىع درک ؽص از یک نرفل

: ؽد ک ؽانل ی ک در آن ؽیء ىهایؼ داد ؽص اغت؛زنیي، نریط زیػت ه یا فطایيص. 1تأثیطگضار ةط رهی درک فطدی ه اغتفاد از فطيگ ه يخارای احتهاغی . 2

یک ؽیء؛، ک ارتتاط ىاسدآگا اغت ک اغلب ة هیژگی ای فیظیکی ناىيص غطیظ. 3

اىصاز یک ؽی در راةع ة ؽکل اىػان ارتتاط دارد؛ یا درک ه اىتظارات کارةط از تػانل ةا ؽیء؛نصل ذيی . 4

Yaroslav Galant -اهکطایيیفطيگ فلکلر رهغی ه دغتی تظییو ؽص ةا ىلؽی نلم از فتتال •

هاغعهچن ىؾاى ا ه یا ـرت ىگاؽت ا، ة غيان ىهادای گطافیکی •اگطچ ایو ىهادا . ایی در نرفالت پیؾطفت انطهزی نػهل ؽص اىص

غهناو در کؾرای غطةی ظطاذی ؽص اىص انا ة کارگیطی آن ا در غطاغط ؽيیصاری گطفت تا رایاى ا، تخیظات پظؽکی، -حان، از هغایل دیصاری

. لازم ساىگی ه كعػات کانپیتطی دیص نی ؽد

ایو ىؾاى ا ة نيظر صایت کارةطان ةطای اغتفاد ـرید از نرفل، کاؼ سعا، • داسل ىهدن کارةطان ةالل. ه غالئم ؾصار ديص ةطهی نرفل اغتفاد نی ؽد

در ظطاذی ه نطاذل ارزیاةی، ة سفص زناىی ک گطه کارةطان ةػیار نتهایظ ةاؽيص، .یک اـل ارگىنیک اةتصایی اغت

فطد ة يگام ةطسرد ةا . ظتیػی ه كاةل فم ػتيصپیام ای دیصاری •نطدناىی ک زةان آىا را ىهی داىص ة ىؾاى ای دیصاری ه تفیطپطدازی

ة غيان نثال غالئم ؾصار ديص ةایص ة غطغت تغط . نتغل نی گطددة غاد تطیو کارةط درک ؽد ةياةطایو ظطاح ةایص ایو پیام ای تفیطی را

ارائ ىهایص ک کارةط ةطای درک آن ىیاز ة یچ هاغع ی زةاىی ىر نهکو .ىصاؽت ةاؽص

يطنيص ظطاح ةصهن آؽيایی ةا زةان ای نشتلف گفتاری، نرفالتی را •ظطاذی نی کيص ک در کؾرای نتػصدی نرد اغتلتال ه پضیطش كطار نی

گیطد، التت ةایص ساظط ىؾان کطد ک نػلهاو ایو ظطاذان ةایص ةا فطيگ ه غالئم ةفطی ایو کؾرا آؽيایی کانل داؽت ه سفـیات ه کارکطدای

.نشتلف ىؾاى ؽياغی آىا را ة سةی نرد نعالػ كطار ديص

حاىی ؽصن

حاىی ؽصن نفنی اغت ک ة اغتلاد نشالفان ه نافلان یک رهىصی اغت •اغت ه آىچ ک از حائی آغاز ؽص ه ة غی نرلق ؽصن در ذطکت ک

نافلان ه نشالفان ه درایو سفص ة آن اغتلاد دارىص اـل رهىص ىیػت، گل . )آن اغتچگىگی ؽصن، ىیطهی نرطک ایو رهىص ه نلفص ىائی ةلک

( 1381. نرهصی، اذهص

حاىی ؽصن ةطآن اغتلاد دارىص ایو اغت ک كطار نافلان ه نشالفان آىچ ک •دریک کارساى ةازیافت نرد ةازغازی اىػان ای رهی کط زنیو ىیػت ه

تلیص آدم ای آيی یک ؽکل كطار گطفت ه ة ؽکل تلیص اىت هچن .ؽىص

حاىی ؽصن، اتفاكی اغت ک دیط یا زهد ساص افتاد ه درةػضی ازذز ا •زطا ذیاتی ه نرػو )ناىيص اكتفاد ه غیاغت ة غطغت درذال گػتطش اغت

، (1387ذػیيی،ةاتح ة ایو ک رؽص فو آهری ای ارتتاظی ه تيع آن ک دیگط یچ •

ناىػی را ىهی تان در نلاةل آن اذصاث کطد، درذز فطيگ ىیظ ایو اتفاق .ةصهن اراد نا اتفاق ساص افتاد

پضیطش غهنی نفایم نلی ه غياـط فطيگی یک حانػ اةتصا ةایص نرد •فطيگ . کيص ىفذكطار داؽت ةاؽص تا ةتاىص ة حانع دیگط حانػ نتصاء

تفطیرات آنطیکایی اةتصا درسد آنطیکا ة ؽصت ىفذ داؽتيص ه غپع ..تاىػت اغت ة کؾرای دیگط ىفذ کيص

درظطاذی نرفالت نادی نػلهاو در آیيص ىظدیک ازةیو نؾشف ای نلی •ىشاص رفت ةطسالف رهىص ةػیار غطیع حاىی ؽصن دردىیای اكتفاد ه

غادات ةػیاری . هچيان نلاهنت نی کيصدىیای فطيگ ه يط غیاغت هچيان غضاسردن، ىؽیصن، ؽػتو، ةازی کطدن، لتاس پؽیصن ناىيص

.نتهایظ ناىص اغتپع ةطای ایيک ةتاىیم ة رهح نترص ه حهػی حطیان حاىی تأثیط ةگضاریم •

ةایص اةتصا زنیي ىفذ فطيگی غياـط یتی سد را درحانػ سد گػتطش داد تا ةطآیيص ىیطهای درهن حانػ م حت ؽص ه ىیطهی پطكصرتی را

ؽياست غياـط فطيگی ه یتی ةطای رغیصن ة چيیو صفی . فطام کيص .اغتنلی اهلیو كصم در رهىص تغػ فطيگی

ازآىخا ک ظطاذی ـيػتی ة غيان ةشؼ نهی از پطهغ تلیص اىت کاالای •ىلؼ ة درشکل گیری همادای مادی دهیای آیودى نادی ة ؽهار نی رهد

اثط ه نی تاىص کاال ای نادی را از نيظط فطيگی ظطاذی ه . غظایی دارد .را ةط رهح رهان حانػ ةگضاردناىصگار کاالا

احتار فطيگی

احتار فطيگی هان گى ک درتاریز چيصیو ه چيص ةار تخطة ؽص اغت، • . فاكص انکان گػتطش ه ناىصگاری اغت

احتار فطيگی پیطهان دیو نغی نيتج ة ظر دیو دیگطی ة ىام •فطيگی ةطهز رىػاىعنػیریت ؽص غپع احتار آنزای نػیری نيخط ة

نيخط ة احتار فطيگی آلهان ىازی . ه در م پیچیصگی كصرت کلیػا ؽصاـطار اـل گطایان اغالنی در نلاةل حاىی ةا ایو دیصگا ؽص ه انطهز

ک غػی در احتار فطيگی دیگطی دارىص تهانی حان نصرن را ساهرنیاى .ةطغلی سد ةػیج کطد اغت

انتصاد حاىی ؽصن "حانػ ؽياس نؾر اغت ک اغتلاد دارد آىتيی گیصىظ •ک در ظی ذطکت حانػ ةؾطی ة " اغت یک رهىص الحطماغت ه نصرىیت

ة یچ تهصىی ىیظ ترل فطيگی غی آیيص نيتظط کػی ىهی ىؾیيص ه در .رذم ىهی کيص

جاهی شدن و تحل فروگیزیطا هیو . نی ؽدگفتهان ه تػانل فطيگی ةیؾتط حاىی ؽصن نيخط ة •

حيت ای انطهز م تلیصکييصگان ةظرگ دىیا ةطای فطهش نرفالتؾان ة تح هیژ ای دارىص چيان ک ة ظر نثال ؽطکت ىکیا فطيگی ةازار صف

ظطاذی نخصد نشتؿ کؾر چیو 2003درغال یکی از گؽی ای سد را .کطد ه ةا تح ة رىگ ه فطم نرد غالك چیيی ا فطم آن را تغییط نی دص

•NOKIA- CH 1

ک نػتلص " Latvis"پطدازی ناىيص ىظطیپع در رهىص حاىی ؽصن ةطسالف •رهىص حاىی ؽصن درنػیط حان، اغت حاىی ؽصن یػيی غطةی ؽصن کل

نی اذتطام ة سطد فطيگ ای كی ه كاةل تأنل سد ره ة آیيص نختر ة .ةاؽص

مزیت ای هسبیػتيص ه یا ـاذب كصرت ه نظیت ط کؾر ه نلتی دریک ذیع ساص •

درظل كطن ذاضط ایو نظیت را ایخاد ه ةا تح ة تاىائی ای حانػ سد .آن را پطهرش داد اىص

.ا تتصیل ة کارساى ةظرگ تلیصات ـيػتی ةا كیهت ارزان ؽص اىص چیيی• .تتصیل کطد اىصنطکظ گل ه گیا دىیا ا سد را ة ليصی•کؾری اغت ک نفق ة ایخاد نظیت ىػتی ةاال درتلیص ه غطض غئیع•

.ؽص اغتؽکالت ه ك اىاع

ایتالیائی ا ه فطاىػی ا ةطغطحایگا ظطاذی ـيػتی ه يط درذال ركاةت • . کطدن ػتيص

درساهرنیاى ة دىتال تتصیل ؽصن ة نطکظ اكتفادی چیظی ؽتی ةاىک كعط• .ساص ةد 2022داری ه ةازار نالی غئیع ةد ه نیظةان حام حاىی

.ا كصرت ظطاذی فيی ه دكت سد را ة رخ دىیا کؾیص اىص آلهاىی•

. آنطیکائی ا نطکظ تلیصات غطگطنی ه تفطیرات ؽص اىص•، چیو درذال ركاةت ةطغط ةازار تلیص پؽاک تایليص، نالظی، پاکػتان•

. ػتيصا درحطیان تلیص ىطم افظارا ه ةطىان ىیػی کانپیتطی دارىص يصی•

.حایگا سد را تثتیت نی داىيص

یت. (Sacohsom1998) ،اذػاس تهایظ ؽشفی تػطیف یت غتارت اغت از •

.ؽکل نی گیطدراةع دهغی نیان فطد ه حانػ اذػاس یت دریک حطج طةطت نیص حانػ ؽياس نی گیص تفیطی ک اىػان از فطد نی غازد •

ه اذػاغی ک ىػتت ة سد پیصا نی کيص ةازتاب ىگطؽی اغت ک دیگطان یت از ىیازای رهاىی اىػاىی ه غپع ىیاز طگى . ىػتت ة اه دارىص

نصیطیت نلل ای اغت ک ازنو آغاز ه ة نا ستم نی . زىصگی احتهاغی اغت .گػتطش نی ةاؽصازاذػاس اغتلالل فطدی ةا اذػاغی تػلق احتهاغی ؽد

یت . یا نلی احتهاغی، یت فطدییت : یت ةطده ىع اغت•

یت احتهاغی یا نلی نخهغ ای ازسفـیات احتهاغی، فطيگی، رهاىی، یک یگاىگی ه هاىيصی ه اغضاء فکطی، زیػتی، تاریشی اغت ک ةط

ة غتارت . حانػ داللت کطد ه آن حانػ را ازحانػ ای دیگط نتهایظ نی کيصدیگط یت هیژگی اغت ک فطد، گطه ه نلتی را ازدیگطان نيفک ه نتهایظ

.اه نی گطدد غتب ؽياغاییکطد ه

دارىص نياةع ه نفالری ه ةطای غاست ؽصن ىیاز ة غاست نی ؽىص یت ا •ک طحانػ ای ةایص ایو نياةع یت ةشؼ را در استیار اغضای سد كطار

ةط غط . دص تا آىا ةتاىيص یت یافت ه زىصگی احتهاغی سد را نػيا کييص .ایيک ایو نياةع ه نفالد چ ػتيص ةیو کارؽياغان استالف ىظط هحد دارد

ةطسی ازایو نياةع ه نفالد در نیان کارؽياغان نرد اؽتطاک ىظط نی ةاؽص •ک از آن نیان نی تان ة غ نرد کلی زیط ک ط کصام ؽانل زیط نخهغ

حفطافیا، غياـط ذلكی، سن ه )نکان ه فضا : ای ازغياـط اغت تلػیم کطد (.تاریخ، دین، زبان)فروگ ، زنان، (ىژاد

، ایاالت نترص اترادی ارهپا، اترادی غطبایخاد اترادی ای نشتلف ناىيص •در ىتیخ فطه ریظی نطزای نلی ... انطیکا، اترادی کؾرای ؽطق آغیا ه

کؾرا دیگط غهالو حفطافیا ه فضای فطيگی یک غطزنیو ةػت، ة یت تيا نيتع یت غاز كصرنيصی ک نی . غازی کهک زیادی ىهی تاىص ةکيص

.اغتفطيگ نلی تان ازآن درحت یت غازی اغتفاد کطد،

ادةیات، غیيها، تئاتط، نػهاری، ظطاذی ىهاد يط ه ىهدای گىاگن آن ناىيص •از یک غ نؤلف ای یتی را درسد ىفت ـيػتی، نغیلی ه ىلاؽی

ة ؽهار نی آیيص ه از دیگط غ نی از نياةع ؽياست یت نلی دارىص ه تاىيص ةا تاىائی چؾم گیط سد در تأثیطگضاری ةط افطاد ة آغیب زدائی،

(.1384نرهصذيیف )ةیي غازی ه یا تکانل ه تػالی یت نلی ةپطدازد

ک ىآهری، رفع نؾکل ه غياـط زیتاؽياغاى در ظطاذی کاال ظطاذان ـيػتی •از سفیف ای اهلی ه اـلی آن نی ةاؽص، كادر اغت ةا اغتفاد از نؤلف

ای فطيگی حانػ سد، غاله ةطذل نؾکل ة هغیل غاست یک کاالی ةطغاست یت تأثیطگضارتطیو را نحد نادی ة زیتاتطیو هح نهکو ه

. نلی تأثیطگضار ةاؽص

: رهىص تغػ یک نرفل دارای چيص نطذل اغت•ة ىلاط سارج از ـادرکطدنه غپع غعد نلی در نطذل اهل تلیص نفق در

حغطافیای نلی ازظطیق تزیع کييصگان ه غپع ایخاد ىهایيصگی اىرفاری تزیع تلیص نرفل درکؾر نلفص ة ؽکل نىتاژ یا در ةازار صف ه درنطذل غم

در نطذل چارم ایخاد پایگا ترلیق ه تغػ در کؾر نلفص ه . ترت الیػيعدریافت پارانتطای فطيگی ازحانػ صف ه ظطاذی نرفل ةطاغاس ایو

ىیازا ه پارانتطا درنطذل پيخم اغتشصام نصیطان ه ظطاذان نرلی ةطای ادار ک درایو نطذل نرفل دارای سفـیات نلی هلیکو ةا . تلیص درةازار صف

.غطنای غیط نلی غاست ؽص اغتهكتی ؽکل ساص گطفت ک نلاهنت فطيگی درنلاةل کاالای هارداتی •

تغػ فطيگی نلی در دغتر کار دهلتهطدان ةاؽص، تا اگط ىهی تاىیم سد تلیص نلی داؽت ةاؽیم، تلیصکييصگان ةظرگ دىیا را غطیع تط نختر ة

یػيی تلیص در کؾر ه ةا سفـیات رغیصن ة نطذل آسط تغػ نرفل .فطيگی نلی ةيهائیم

یکی از را ای ركاةت در دىیای فطدا، کؾف فطيگ ه یت نلی ه یا ایخاد یک یت •ظطاذی ةطاغاس فطيگ نلی فطيگی نتتيی ةط سطد فطيگ ای نحد حغطافیای نلی ه

درـصد ػتيص ک غتک ظطاذی سد را داؽت ةاؽيص تا در دىیا نرد تح ژاپيی ا . اغتیا ةتط اغت ةگئیم در کاالایؾان ژاپو ةدن دیص ؽد ى ایيک ةطاغاس یک . كطار ةگیطىص

.ة ژاپيی ةدن آن پی ةتطیم Made in Japanکله

نهکو اغت فطدی ادغا کيص تح ة فاکترای فطيگی نی تاىص را را •ةطای گىاگن غازی نفایم ظطاذی هار غازد ه ایو اةتکار نرفل را

احتهاغی کارةط -ایو اةتکار در نرفل، در زنیي فطيگی. تػیل نی ىهایصنيخط پضیطش ه ذفل ه رضایت کارةط ذاـل نی ؽد ه ایو انط نی تاىص ة

.ؽدتهطکظ نی ش کارةطان ظطاذاىی ک ة حای تأکیص ةط ش فياهری، ةط •

اةتکار از اىػان ؽطهع نی ؽد، . کييص، اةتکاراتی چؾهگیط سلق نی ىهایيصى ةا كصرتهيص غازی فياهری؛ ه ىلؼ اـلی ظطاذان، هغاظت نیان فياهری ه

ةصیو . اغتفطيگ ه افظهدن اـل اسالكی ه زیتایی ؽياستی ة فياهری (. 2005نالػی. )ظطاذان غانلیو تغییطات فطيگی ػتيصتطتیب،

ایو نػائل ةیان گط تفکطات حصیصی در آفطیيؼ نرفالت ـيػتی اغت؛ ک •دىیای تاز ای را در ةطاةط دیصگان نا نی گؾایص، دىیایی ک در آن اىػاىا از

ةی یتی ناؽیيی ة تيگ ....هسؾىت، غطدی، سؾکی، ةی رىگی، آلدگی آنص ه ساغتار آىيص ک غاستهان ا، اتنتیل ا، لتاس ا ه تهانی هغایل

نفطفی رهزنط در زنان ةطسرد ه اغتفاد از آىا، ةطای لرظاتی آىا را ة ةتطىص ه آغایؾی کدکاى ةطای آىا هطا دىیایی ؽاد، گطم ه رىگارىگ

در ایو نیان ظطاذی ـيػتی د رپیصایؼ نفيغات ه کاال ایی ک .آهرىصانطهز ارزش ىؾاى ای ه اظالغاتی آىا ةط غایط کارةطدا غالب اغت ىلؼ

.كاةل تحی را ةط غص دارد

مثال بارز

ای ناؽیو ایو • . را ةا تکيلژی نصرن ایو کؾر تطکیب کطد اغتغيت ای ةاغتاىی کطنرفالت یی اىتشاب ؽص ک در الام از لػاب اایو ناؽیو ةا غتظ یؾهی کهطىگ رىگ •

. اغتفاد نی ؽدغفالی ایو کؾر چب ةلط ـيصلی ا از ظطاذی ؽص هکاغض ای ةاغتاىی کط ناؽیو م ةا الام از غلف•

ای غاست ؽص اغت ای ىی ن ىام ناؽیو را م از . کط گطفت اىص ک نػيی آن کله کط . اغتنطةػی ؽکل

نیموکیا

غشو آسط

" پیتطز. ال.راةطت"•آیيص را تػییو نی ارزش ا ارزش ا را ؽکل نی دص، فطيگفطيگ را نی غازد، ظطاذی "

."کييص" Design creates culture. Culture shapes values. Values determine the future.

(Robert L.Peters)"

منابع

1) Matsui ، Kanako. 2009. Influence of cultural difference on mobile user experience. Master‟s thesis Finland ؛ ، Jyväskylä ، University of Jyväskylä ، Department of Art and Culture Studies ، 2009

2) Moalosi ، Richie and Popovic ، Vesna and Hudson ، Anne and Kumar ، Krishan Lall (2005) integration of culture within Botswana product design. In Proceedings 2005 International Design Congress ، National Yunlin University of Science and Technology- Yunlin ، Taiwan

3) Piamont ، D. Paul T Abeysekera ؛ ، John D. A Ohlsson ؛ ، Kjell Understanding small ؛graphical symbols:a cross-cultural study؛International Journal of Industrial Ergonomics 27 (2001) 399-404

4) Razzaghi ، Mohammad. Ramirez ، Mariano(2009). Cultural affordance of products: coverage within industrial design education ، Internatinal conference on engineering and product design education 10 & 11 september 2009 ، university of Brighton ، UK

5) Razzaghi ، Mohammad ; Ramirez Jr ، Mariano (2005); The influence of the designers’ own culture on the design aspects of products [Framework] ;

.ىؾط ىی،: تطان.، حاىی ؽصن، فطيگ ه یت1381. گل نرهصی، اذهص •. تطحه نرػو ذکیهی. ، حاىی ؽصن ه فطيگ1381تانلیيػن، حان،•

دفتط پژهؾای فطيگی: تطان