64
ระบบจองตั๋วรถทัวร SY Tour Management System นางสาวสุขใจ มากความดี รหัส 511-1234 โครงการนี้เปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง ภาควิชาคอมพิวเตอร โรงเรียนศรีวัฒนาบริหารธุรกิจและเทคโนโลยีนานาชาติ ปการศึกษา 2553

# 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

  • Upload
    halien

  • View
    215

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ระบบจองตั๋วรถทัวรSY Tour Management System

นางสาวสุขใจ มากความดี รหัส 511-1234

โครงการน้ีเปนสวนหน่ึงของการศึกษาตามหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูงภาควิชาคอมพิวเตอร

โรงเรียนศรีวัฒนาบริหารธุรกิจและเทคโนโลยีนานาชาติปการศึกษา 2553

Page 2: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

อนุมัติโครงงาน

โครงงาน ...........................................................................................................................................

ผูจัดทําโครงงาน 1. ................................................................... รหัส......................................

อาจารยท่ีปรึกษา อาจารยสมาภรณ เย็นดี

ไดรับอนุมัติใหเปนสวนหน่ึงของการศึกษาตามหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพภาควิชาคอมพิวเตอร โรงเรียนศรีวัฒนาบริหารธุรกิจ และเทคโนโลยีนานาชาติปการศึกษา 2553

อนุมัติ ไมอนุมัติ

ลงชื่อ……………………………………..( )

นักศึกษา

ลงชื่อ……………………………………..( )

อาจารยที่ปรึกษาโครงงาน

ลงชื่อ……………………………………..( )

หัวหนาภาควิชาคอมพิวเตอร

Page 3: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

กิตติกรรมประกาศ

โครงงานน้ีสําเร็จขึ้นไดดวย.....เปนการกลาวขอบคุณผูใหความชวยเหลือทุกคนที่อยากจะกลาวไวในกิตติกรรมประกาศ..........................................................................................................……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

ทายสุดน้ีผูจัดทําหวังเปนอยางยิ่งวา โครงงานน้ีจะเปนประโยชนตอการศึกษาการสรางสื่อการเรียนรู… จะเปนประโยชนของผูที่นําไปศึกษาตอไป

สุขใจ มากความดี

Page 4: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

หัวขอโครงงาน ชื่อภาษาไทย…………………………………………………………..ชื่อภาษาอังกฤษ…………………………………………….…………

ผูจัดทํา ชื่อ-นามสกุลของนักศึกษา……………………………………………อาจารยผูสอน ชื่อ-นามสกุลของอาจารยผูสอน………………………………………ระดับการศึกษา ประกาศนียบัตรวิชาชีพวิชา โครงงานดานคอมพิวเตอรธุรกิจปการศึกษา 25…..

บทคัดยอ

สวนของเน้ือหาบทคัดยอ…ขอมูลสรุปเน้ือหาของโครงงาน ใชขอความสั้นกะทัดรัด ชัดเจนทําใหผูอานทราบถึงเน้ือหาของโครงงานอยางรวดเร็ว การจัดทําโครงงานในคร้ังน้ีมีวัตถุประสงค(1) สรางสื่อการเรียนรูดวยโปรแกรมคอมพิวเตอร (2) ศึกษาโปรแกรมคอมพิวเตอรที่ใชสรางสื่อการเรียนรู (3) ศึกษาการจัดทําโครงงานคอมพิวเตอร ผลการศึกษาและจัดทําโครงงานพบวา................................................................................................................................................……………………………………5-10 บรรทัด…………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

สุขใจ มากความดี

Page 5: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

คํานํา

สวนเน้ือหาคํานํา คํานํา คือสวนท่ีนักศึกษากลาวถึงสาเหตุท่ีเลือกศึกษาคนควาทําโครงงานเรื่องน้ีวามีจุดมุงหมายอยางไร …………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

สุขใจ มากความดี

Page 6: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

สารบัญ

เร่ือง หนาหนาอนุมัติโครงงาน…………………………………….…………………………….....…….…....ขกิตติกรรมประกาศ…………………………………………………………………………………คบทคัดยอ……………………………………………………………………………..…….……….งคํานํา…………………………………………………………………………..…….…………........จสารบัญ………………………………………………………………………..…….……………...ฉสารบัญ (ตอ)………………………………………………………………………………………..ชสารบัญตาราง………………………………………………………………………………………ซสารบัญรูป………………………………………………………..…….…………………………..ฌบทที่ 1 บทนํา……………………………………………………………..…….………………....1

1.1 ความเปนมาของโครงงาน……………………………………………..…….……..11.2 วัตถุประสงค…………………………………………………………….…..……..21.3 ขอบเขตของโครงงาน……………………………………….………………….….21.4 ประโยชนของโครงงาน…………………………………………………..….…….3

1.5 วิธีดําเนินการ………………………………………………….………...…..……....3บทที่ 2 เอกสารและโครงงานที่เกี่ยวของ…………………………………..…….……………...5

2.1 ทฤษฎีที่เกี่ยวของกับการพัฒนาระบบงาน….………………….…….…..…………52.2 ระบบฐานขอมูล….………………………………………………………………...52.3 งานวิจัยที่เกี่ยวของ……………………………………………………..……….…14

บทที่ 3 วิธีการจัดทําโครงงาน……………………………………………………………..…...173.1 Fish Bone Diagram…………..………………………………………………….…183.2 แผนภาพบริบท (Context Diagram Level 0)……..……………………………….183.3 แผนภาพกระแสขอมูล (Data Flow Diagram Level 0)……………………………193.4 ER-Diagram…………………………………………………………………...…..263.5 พจนานุกรมขอมูล (Data Dictionary)………………………………………….….27

บทที่ 4 การทํางานของระบบ…………………………………………………………..…..….324.1 ขั้นตอนการดําเนินงานของระบบ………………………………………………...324.2 อุปกรณคอมพิวเตอร……………………………………………………………...33

Page 7: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

สารบัญ (ตอ)

เร่ือง หนา4.3 รายการโปรแกรม…………………………………………………………………..344.4 การใชงานระบบ…………………………………………………………………...35

บทที่ 5 สรุปผล และขอเสนอแนะ…………………………………………………...…..……...435.1 สรุปผลการดําเนินการ ………………………………………………….…..……...435.2 ขอเสนอแนะในการพัฒนาโครงการ……………………………………………….44

บรรณานุกรม………………………………………………………………………….…..……..45ภาคผนวก

ภาคผนวก ก. คูมือการติดต้ัง….……………………………………………………..…47ภาคผนวก ข. Source Code…………………………………………………………….52ภาคผนวก ค. แผนโปรแกรม..……………………………………………………....…54

ประวัติผูจัดทํา………………………………………………………………………...…..…….55

Page 8: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

สารบัญตาราง

ตารางท่ี หนา1.1 ระยะเวลาในการดําเนินงาน…………………………………………………..…………43.1 Data Dictionary ตาราง CUSTOMER………………………………………………….273.1 Data Dictionary ตาราง POSITION…………………………………………………….273.1 Data Dictionary ตาราง Bus…………………………………………………………….283.1 Data Dictionary ตาราง EMPLOYEE…………………………………………………..293.1 Data Dictionary ตาราง RESERVE TICKET…………………………………………..303.1 Data Dictionary ตาราง Sale Ticket…………………………………………………….314.1 ตารางฐานขอมูลลูกคา………………………………………………………………….344.2 ตารางฐานขอมูลรถทัวร………………………………………………………………..344.3 ตารางฐานขอมูลพนักงาน……………………………………………………………...344.4 ตารางฐานขอมูลผูจัดการ……………………………………………………………....344.5 ตารางฐานขอมูลการขายต๋ัว………………………………………………………….....35

Page 9: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

สารบัญรูป

รูปท่ี หนา2.1 แผนภาพแสดงโครงสรางการจัดเก็บขอมูล ของบริษัทไทยพัฒนา จํากัด………………....62.2 ระบบการจัดเก็บและประมวลผลขอมูลของบริษัทไทยพัฒนาฯ ที่นํามาปรับปรุงใหม…...82.3 โครงสรางขอมูล (Data Structure)………………………………………………………....82.4 ตารางฐานขอมูล……………………………………………………………………….… 92.5 ผังลักษณะการใชงานระบบฐานขอมูล………………………………………………......113.1 จากผลการวิเคราะหปญหา FISH BONE DIAGRAM…………………………………...183.2 แผนภาพบริบท (CONTEXT DIAGRAM Level 0) ของระบบการจองต๋ัวรถทัวร……....183.3 แผนภาพกระแสขอมูล (Data Flow Diagram : DFD Level 0)……………………….….193.4 DFD Level 1 FRAGMENT: แฟมปรับปรุงขอมูล………………………………….….203.5 DFD Level 2 FRAGMENT 2 : การสํารองที่น่ัง…………………………………….…..213.6 DFD Level 3 FRAGMENT 3 : การจําหนายต๋ัว…………………………………….…..223.7 DFD Level 3 FRAGMENT 4 : การพิมพรายงา…………………………………….…..233.8 PROCESSES 2 : การสํารองที่น่ัง……………………………………………….……….243.9 PROCESSES 2: การจําหนายต๋ัว…………………………………………………….…..253.10 ER-Diagram……………………………………………………………………….…...264.8 หนาจอเขาสูระบบ (Login)…………………………………………………….….……..354.9 หนาจอเขาสูระบบ ของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร……………………..........….364.10 Message Box ยืนยันการพิมพต๋ัวโดยสาร…………………………………….……….364.11 ต๋ัวโดยสารของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร……………………………………..374.12 หนาจอแสดงรายงานการสํารองที่น่ังของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร…….……384.13 หนาจอแสดงรายงานขอมูลลูกคาของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร……………...394.14 หนาจอแสดงรายงานขอมูลพนักงานของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร……….….404.15 หนาจอเรียกดูรายงานขอมูลตําแหนงของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร……….….414.16 หนาจอแสดงรายงานขอมูลรถทัวรของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร…………….42

Page 10: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

บทท่ี 1บทนํา

1. ความเปนมาของโครงงานบริษัท เอส วาย ทัวร จํากัด ต้ังอยูเลขที่ 29 สุขุมวิท 64/2 ซ.ศรีวัฒนา แขวงบางจาก

เขตพระโขนง กรุงเทพมหานคร 10260 ดําเนินธุรกิจการเดินรถในประเทศ สายภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคหนือ หากจะกลาวถึงรถทัวรในปจจุบันน้ีคงไมมีใครปฏิเสธไดวาไมรูจักและไมเคยใชบริการ เพราะถือไดวาเปนอีกทางเลือกหน่ึงที่ผูบริโภคเลือกใชบริการในการเดินทางที่มีราคาเหมาะสม ราคาไมแพงนักและมีหลายเสนทางใหใชบริการ ปจจุบันบริษัททัวรสวนใหญยังคงใชระบบเดิมอยูจะเปนการบันทึกขอมูลลูกคาโดยการจดสมุดบันทึกการเดินทางในแตละรอบดวยมือ ลงบนกระดาษ ซึ่งไมเปนระบบ ซึ่งทําใหมีขอผิดพลาดมาก ลาชา และยากตอการตรวจสอบหลายคร้ังที่ลูกคามีการเปลี่ยนรอบหรือมีการยกเลิกการเดินทาง ทําใหลูกคาตองใชเวลาในการรอเปนเวลานาน และจํานวนผูใชบริการมีจํานวนมาก เน่ืองจากตองคนหาชื่อขอมูลจากการจองต๋ัวขอมูลของลูกคา ซึ่งบางทีอาจจะทําใหการคนหาเอกสารไมพบบางในบางคร้ัง หรือเกิดการสูญหาย เกิดขอมูลซ้ําซอน ในกรณีที่คนหาเจอเวลาแกไขที่ทําใหเอกสารสกปรกและดูไมเรียบรอยเมื่อทํารายงานใหกับผูบริหาร ในเวลาเก็บคาโดยสารน้ันยังใชเคร่ืองคิดเลขหรือเขียนใบเสร็จโดยการจดบันทึก การรับเงิน ซึ่งบางทีในแตละทิปหรือลูกคาที่รับราชการน้ันจะมีสวนในราคาที่แตกตางกันทําใหมีการบริการที่ลาชา และมีการผิดพลาด ในการจดบันทึกขอมูลทางการเงินบอยคร้ัง สําหรับการจองที่น่ังเมื่อเอกสารหรือบันทึกขอมูลผิดพลาดอาจทําใหที่น่ังซ้ํากันไดทําใหลูกคาคนใดคนหน่ึงเกิดการเสียเวลาไดซึ่งทําใหเกิดความเบื่อหนาย และทําใหบริษัทขาดความนาเชื่อถือ

ดังน้ัน ทางบริษัทฯ จึงไดพัฒนาระบบสารสนเทศเขามาใช เพื่อแกปญหาดังกลาวโดยการเก็บขอมูลลงฐานขอมูล การจัดการฐานขอมูลทําใหทางบริษัทมีประสิทธิภาพในการจัดการฐานขอมูลมากข้ึนไดขอมูล ท่ี ถูกตอง ลดความซ้ําซอนของขอมูล ลดความลาชาตอการใหบริการลูกคาสามารถจัดทํารายงานสรุป ยอดรวมของแตละวันไดซึ่งทางผูจัดทําคาดวาระบบดังกลาวจะสามารถชวยใหระบบงานของบริษัท เปนมาตรฐานและมีประสิทธิภาพมากย่ิงข้ึนดูดีทันสมัยกวาเดิมจะพัฒนาระบบขายต๋ัวรถทัวรดวยคอมพิวเตอร เพื่อชวยอํานวยความสะดวกใหกับ พนักงานจําหนายต๋ัวเพิ่มความสะดวกรวดเร็วใหกับลูกคาในการติดตอซื้อต๋ัวในแตละคร้ัง ทําใหการจําหนายต๋ัวเกิดความถูกตองและรวดเร็ว ซึ่งในการนําเทคโนโลยีเขามาชวยในการปฏิบัติงาน เปนที่ยอมรับวามีประสิทธิภาพและถูกตองมากกวาการจดบันทึก จึงทําใหการจําหนายต๋ัวมีความ นาเชื่อถือมากยิ่งขึ้น

Page 11: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

2. วัตถุประสงค1. เพื่อตองการนําระบบคอมพิวเตอรเขามาพัฒนาระบบขายต๋ัวรถทัวร2. เพื่อลดปญหาความซ้ําซอนของขอมูล และจัดเก็บขอมูลลงบนฐานขอมูล3. เพื่อความถูกตอง และแมนยําในการขาย และคิดเงินคาต๋ัวรถทัวร4. เพื่อสามารถ เพิ่มเติม แกไข คนหา จัดเก็บ และลบขอมูลเปนไปอยางถูกตองและ

รวดเร็ว5. เพื่อชวยในการออกรายงานเอกสารตาง ๆ เสนอตอผูบริหารของบริษัทไดทันเวลา

เปาหมาย- เชิงคุณภาพ

สามารถพัฒนาซอฟตแวรไดจริง- เชิงปริมาณ

สามารถพัฒนาซอฟตแวรได 1 ระบบ

3. ขอบเขตของระบบ1. ดานฮารดแวร (Hardware)

เคร่ืองคอมพิวเตอรที่ใชสําหรับเขียนโปรแกรมและจัดเก็บฐานขอมูล โดยมีความตองการพื้นฐาน ดังน้ี

- ซีพียูอยางนอย 2.4 GHz ขึ้นไป หรือเทียบเทา- หนวยความจําแรม (RAM) อยางนอย 256 MB- ฮารดดิสก (Hard disk) ความจุอยางนอย 30 GB- เคร่ืองพิมพ (Printer)

2. ดานซอฟตแวร (Software)ระบบปฏิบัติการ Windows XP ใชในการติดตอกับ Software ตางๆ- โปรแกรม Microsoft Access 2003 ชวยในการจัดการฐานขอมูล- โปรแกรม Photoshop CS3 ใชในการสรางภาพประกอบ- Microsoft Word 2003 ใชในการจัดทําเอกสารประกอบการนําเสนอ- โปรแกรม Visual Basic 6.0 ใชในการพัฒนาระบบการจองต๋ัวรถทัวร

3. ระบบสารสนเทศที่พัฒนา ไดรับการครอบคลุมการทํางานดังน้ี- การจองต๋ัว- สามารถพิมพต๋ัวและเลือกที่น่ังเองได

2

Page 12: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

- สามารถแกไขและยกเลิกต๋ัวไดและบันทึกหลักฐานแลวพิมพออกมาได รวมถึงการคิดคาโดยสาร

- มีการกําหนดคํานวณคาโดยสาร สวนลดของคาโดยสารได- พิมพรายงานตาง ๆ- สามารถพิมพรายงานที่ตองการได- ตรวจสอบประวัติลูกคาไดอยางรวดเร็วตรวจสอบประวัติลูกคาเดิมที่เคยมาจองต๋ัว

แลวเพื่อความรวดเร็ว

4. ประโยชนท่ีคาดวาจะไดรับ1. ระบบทัวรจะทํางานอยางเปนระบบที่ดียิ่งขึ้น2. การทํางานเปนระเบียบเรียบรอย3. สามารถคนหาขอมูลไดรวดเร็วขั้น4. สามารถจําหนายต๋ัวรถไดอยางรวดเร็วและถูกตอง5. ไดระบบงานที่พัฒนาดวยคอมพิวเตอร

5. วิธีดําเนินงาน5.1 ข้ันตอนการดําเนินงาน

1. นําเสนอหัวขอตออาจารยที่ปรึกษา2. รวบรวมขอมูลที่จะนํามาใชประกอบการพัฒนาระบบ3. วิเคราะห และออกแบบระบบ4. พัฒนาระบบ5. ทดสอบระบบ และแกไขขอผิดพลาด6. นําเสนอผลงานตอคณะกรรมการ7. จัดทําคูมือ

3

Page 13: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

Gantt Chart

ตารางที่ 1.1 ระยะเวลาในการดําเนินงาน

5.2 งบประมาณท่ีคาดวาจะใชในการดําเนินการ1. คากระดาษ A4 500 บาท2. คาปร้ินเอกสาร 500 บาท3. คารูปเลมรายงาน 150 บาท4. คาซอฟตแวร 200 บาท

รวมคาใชจาย 1,350 บาท

4

Page 14: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

บทท่ี 2ทฤษฎีและงานวิจัยท่ีเก่ียวของ

2.1 ทฤษฎีท่ีเกี่ยวของการพัฒนาซอฟตแวรเชิงธุรกิจ โปรแกรมเมอรจะทํางานประสานกับฝายวิเคราะหและ

ออกแบบระบบ และฝายทดสอบระบบกอนสงมอบใหผูใชงานจริง ปจจุบันการพัฒนาซอฟตแวรดวยหลักการเชิงวัตถุ (Object Orientation) มีหลักการสําคัญ คือ จับตองได (Object), มีการจัดกลุมความคิดที่คลายกันเปนหนวยเดียวกันเพื่ออางถึงดวยชื่อเดียวกัน เขาใจงาย ๆ ก็คือการรวมโอเปอรเรชั่นและแอตทริบิวตเขาเปนหนวยเดียวกัน (Encapsulation),เปนแมพิมพหรือคลาส(Class),อินสแทนซ (Instance), แอตทริบิวต (Attribute), โอเปอรเรชั่น (Operation) หรือเมธอด (Method),ลายเซ็น (Signature), ขอความ (Message), อินเทอรเฟซ (Interface), การสืบทอดคุณสมบัติ(Inheritance), ความสัมพันธระหวางคลาสหรือออบเจ็กต (Relationship), การเปลี่ยนรูป(Polymorphism) หลักการเชิงวัตถุน้ีเปนเทคโนโลยีที่แพรหลายและมีโปรแกรมภาษาที่สนับสนุนการทํางานดวยหลักการน้ีหลายภาษา เชน Java, C++, Delphi, Visual Basic เปนตน แตก็ยังตองอาศัยการวิเคราะหและออกแบบดวยจึงจะไดซอฟตแวรที่มีความสมบูรในทุกๆ ดาน

2.2 ระบบฐานขอมูล (Database System)ฐานขอมูล (database) คือ กลุมขอมูลที่มีความสัมพันธกันและถูกนํามารวบรวมไวในที่

เดียวกันอยางเปนระบบเพื่อนําไปใชในวัตถุประสงคอยางใดอยางหน่ึงโดยกลุมผูใชต้ังแตหน่ึงกลุมขึ้นไป

ขอมูล (data) คือ ขอเท็จจริง (real facts) ตาง ๆ ที่เกี่ยวของหรือแสดงคุณลักษณะของบุคคลสิ่งของ สถานที่ หรือ เหตุการณใดๆ ที่อาจเปนไดทั้งตัวเลข (numeric) เชน ราคา ปริมาณ จํานวนเงินสวนสูง นํ้าหนัก ระยะทาง รหัสวิชา เกรดเฉลี่ย หรือ ขอเท็จจริงที่ไมใชตัวเลข (non-numeric) เชนชื่อ นามสกุล ที่อยู ชื่อสินคา ขอความ รูปภาพ หรือ อ่ืน ๆ เปนตนฐานขอมูลสําคัญอยางไร

ในยุคแรกที่นําคอมพิวเตอรมาประมวลผลขอมูลน้ัน การจัดเก็บขอมูลแตละประเภทจะแยกออกเปนไฟลหรือแฟมขอมูล โดยแตละแผนกหรือหนวยงานจะเก็บขอมูลและมีโปรแกรมของตนเอง ที่ใชดึงขอมูลจากแฟมตาง ๆ มาประมวลผลและออกรายงานดังแสดงในภาพ ซึ่งทําใหเกิดปญหาตามมาคือ การเก็บขอมูลซ้ําซอน (Data Redundancy)และขาดความเปนมาตรฐานเดียวกัน

Page 15: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

(Poor Enforcement of Standards) เน่ืองจากตางคนตางเก็บ ทําใหการกําหนดโครงสรางของขอมูลตัวเดียวกันมีความแตกตางกันไดงาย เชน ชนิดและรูปแบบขอมูลรวมทั้งชื่ อที่ ต้ังไวไมตรงกันปญหาความไมเปนอิสระของขอมูล (Data Dependency) เน่ืองจากวิธีการจัดเก็บและเรียกใชขอมูลจะขึ้นกับโปรแกรมที่แตละหนวยงานใชประมวลผล เปนตน

รูปที่ 2.1 แผนภาพแสดงโครงสรางการจัดเก็บขอมูล ของบริษัทไทยพัฒนา จํากัด

แผนภาพแสดงโครงสรางการจัดเก็บขอมูลของบริษัทไทยพัฒนาจํากัด จะเห็นแตละแผนกตางเก็บขอมูลของตัวเองแยกไวเปนแตละแฟมขอมูลซึ่งมีขอมูลบางสวนที่เก็บซ้ําซอนกันอยูเชน แฟมขอมูลพนักงานขาย ของแผนกการตลาด จะมีขอมูลสวนน้ีอยูในแฟมขอมูลพนักงานของแผนกบุคคล ซึ่งตองเก็บขอมูลทุกคนในบริษัทไวดวยเหมือนกัน โดยแตละแผนกจะมีโปรแกรมของตนเองที่ใชดึงขอมูลจากแฟมมาประมวลผลและออกรายงาน

จากตัวอยางจะเห็นขอดีในการประมวลผลแบบแฟมขอมูล คือ แตละแผนกสามารถเขียนโปรแกรมประมวลผลขอมูลของตนเองในรูปแบบที่ตองการไดอยางอิสระ การแกไขและเรียกใชขอมูลสามารถทําไดทันที เพระตางคนตางเก็บ นอกจากน้ีคาใชจายคอนขางตํ่า เพราะขอมูลจะใชเฉพาะแผนกไมตองไปเชื่อมโยงกับขอมูลของแผนกอ่ืน จึงไมซับซอนจนตองใชระบบเครือขายและระบบจัดการฐานขอมูลที่มีประสิทธิภาพสูงมากมาชวย แตปญหาที่สําคัญจะตามมาสําหรับการจัดเก็บขอมูลในลักษณะน้ีก็คือ

เกิดความซับซอนของขอมูล (Data Redundancy) ซึ่งจะนําไปสูการขัดแยงของขอมูลได (Data Inconsistency) ถามีการแกไขขอมูลในแฟมหน่ึงแตไมไดแกไขขอมูลน้ันในแฟมของฝายอ่ืนดวย

6

Page 16: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

เกิดความไมเปนอิสระของขอมูล (Data Dependency) เน่ืองจากโปรแกรมที่ใชในแตละแผนกจะตองผูกพันกับโครงสรางการจัดเก็บและเรียกใชขอมูล ถาเมื่อใดมีการเปลี่ยนแปลงโครงสรางการจัดเก็บขอมูล โปรแกรมทุกโปรแกรมที่เรียกใชแฟมขอมูลน้ันจะตองถูกแกไขเปลี่ยนแปลงตามไปดวย ซึ่งจะเปนอุปสรรคที่สําคัญตอการพัฒนาโปรแกรมหรือพัฒนาโครงสรางการจัดเก็บขอมูลใหสามารถนําไปใชงานไดอยางมีประสิทธิภาพมากขึ้นในระยะยาวเน่ืองจากขาดความยืดหยุนและความคลองตัว

จากปญหาขางตน ทําใหเกิดความคิดที่จะนําเทคโนโลยีฐานขอมูลมาใชเพื่อรวบรวมขอมูลตาง ๆ ที่มีความสัมพันธกันแตแยกกันอยูในแตละแฟมขอมูลของแตละระบบงานมาเก็บไวในที่เดียวกัน เพื่อใหแตละแผนกหรือหนวยงานที่จําเปนตองใชขอมูลน้ัน สามารถเขาถึงและใชขอมูลรวมกันได การดูแลรักษาระบบทําไดงายขึ้นเพราะขอมูลไมอยูกระจัดกระจายเหมือนในตอนแรกนอกจากน้ีการมีระบบฐานขอมูลที่มีประสิทธิภาพ คือขอมูลที่มีความถูกตองอยูเสมอและสามารถเรียกใชไดทันทีที่ตองการจะชวยใหการตัดสินใจของผูบริหารสามารถทําไดอยางรวดเร็ว

การออกแบบฐานขอมูลที่ดีน้ัน ผูออกแบบจะตองสามารถจัดกลุมและแยกประเภทขอมูลที่จะนํามาใชได โดยใหขอมูลในแตละกลุมมีความซับซอนกันนอยที่สุด เพื่อใหขนาดของขอมูลเล็กที่สุดแตในขณะเดียวกันก็ไดความหมายมากที่สุดเชนกัน และสามารถกําหนดความสัมพันธระหวางกลุมขอมูลตาง ๆ ได ซึ่งความสัมพันธน้ีเองจะเปนจุดเร่ิมตนที่นําไปสูการพัฒนาเปนระบบฐานขอมูลองคประกอบสําคัญในการทํางานรวมกับฐานขอมูล

นอกจากฐานขอมูลจะเกิดจากการนํากลุมหรือแฟมขอมูลตาง ๆ มาเก็บรวบรวมไวในที่เดียวกันแลว ยังตองมีปจจัยสําคัญที่เปนหัวใจสําคัญของการทํางานในระบบฐานขอมูล คือ

แฟมหรือกลุมขอมูลท่ีนํามาเก็บรวมกันน้ันตองมีความเกี่ยวของกัน โดยสามารถระบุความสัมพันธระหวางขอมูล และใชประโยชนจากความสัมพันธน้ันได

ตองมีโปรแกรมระบบจัดการฐานขอมูล (Database Management System : DBMS)เพื่อนํามาชวยในการ สราง เรียกใช และปรับปรุงแกไขฐานขอมูลทําไดงายแตมีประสิทธิภาพสูงโดย DBMS น้ีจะทําหนาที่เปนสื่อกลางระหวางผูใชกับฐานขอมูลเพื่อควบคุมการทํางานที่กลาวมาขางตน โดยผูใชไมจําเปนตองทราบโครงสรางและการจัดเก็บขอมูลทางกายภาพ ทําใหสามารถพัฒนาโปรแกรมประยุกตเพื่อนําขอมูลเหลาน้ีมาใชโดยไมขึ้นกับโครงสรางการจัดเก็บเหมือนในระบบแฟมขอมูล

7

Page 17: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

รูปที่ 2.2 ระบบการจัดเก็บและประมวลผลขอมูลของบริษัทไทยพัฒนาฯ ที่นํามาปรับปรุงใหม

ภาพแสดงโครงสรางระบบการจัดเก็บและประมวลผลขอมูลของบริษัทไทยพัฒนาฯที่นํามาปรับปรุงใหมจะเห็นวาขอมูลที่อยูในกลุมเดียวกันและตองใชรวมกันในแตละแผนกไดถูกนํามาเก็บไวในแฟมขอมูลเดียวกันเทาน้ัน เพื่อแกปญหาการเก็บขอมูลซ้ําซอน โดยขอมูลแตละแฟมจะถูกเก็บรวบรวมไวในฐานขอมูลเดียวทั้งหมด ไมแยกกันเก็บเหมือนในระบบเดิม สิ่งที่เพิ่มขึ้นม าคือ โปรแกรมระบบจัดการฐานขอมูล (DBMS) ที่ทําหนาที่เปนตัวกลางที่จะควบคุมดูแลการทํางานระหวางผูใชกับฐานขอมูลโครงสรางขอมูล (Data Structure)

รูปที่ 2.3 โครงสรางขอมูล (Data Structure)

8

Page 18: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

1. บิต (Bit) ยอมาจาก Binary digit เปนหนวยที่เล็กที่สุดที่แทนดวยเลขฐานสอง (0 หรือ 1)2. อักขระ (Character) หรือ ไบท (Byte) หมายถึง กลุมของบิตที่แทนตัวอักษร ตัวเลข หรือ

สัญลักษณพิเศษหน่ึงตัว (Character) เชน รหัสแอสกี ASCII 1 ไบท ซึ่งเก็บกลุมบิต เชน 01000001จะหมายถึงอักษร A โดยการนํา บิต จํานวน 8 บิต มารวมกัน เพื่อสรางอักขระ 1 ตัว

3. ฟลด (Field) หรือ เขตขอมูล เปนหนวยขอมูลที่มีความหมายตอผูใชที่เล็กที่สุด ซึ่งฟลดจะเกิดจากการนําเอาอักขระตาง ๆ มารวมกัน แลวใหความหมายหรือบงบอกขอมูลบางสิ่งบางอยางไดเชน

สมชาย = ชื่อ404280001 = รหัสประจําตัวนักศึกษาวิทยาการคอมพิวเตอร = วิชาเอก

4. เรคอรด (Record) หรือ ระเบียนขอมูล หมายถึง กลุมฟลดที่มีความสัมพันธกันเชน เรคคอรดขอมูลลูกคาจะประกอบดวยฟลด รหัสลูกคา ชื่อลูกคา /บริษัท ชื่อผูติดตอ ตําแหนงและขอมูลอ่ืน ๆ ที่เกี่ยวของ โดย 1 เรคคอรด จะเก็บขอมูลพนักงาน 1 คน และในฟลดเดียวกันทุก ๆเรคคอรด จะตองเก็บขอมูลชนิดเดียวกันดวย เชน ฟลดชื่อลูกคา/บริษัท จะเก็บขอมูลแบบตัวอักษรที่แสดงชื่อลูกคาแตละราย

5. ไฟล (File) หรือ แฟมขอมูล หมายถึง กลุมเรคคอรดที่ขอมูลเปนเร่ืองเดียวกันเชน แฟมขอมูลพนักงาน แฟมขอมูลลูกคา แฟมขอมูลสินคา แฟมขอมูลการสั่งซื้อสินคา เปนตน

6. ฐานขอมูล (Database) ฐานขอมูลเปนสวนที่ใชรวบรวมแฟมขอมูลที่มีความสัมพันธกันโดยการรวบรวมขอมูลน้ี จะอยูภายใตหัวเร่ืองหรือจุดประสงคเดียวกัน หรือเปนขอมูลที่รวบรวมไวใชในการตอบคําถามหรือตอบสนองความตองการของผูใชงาน (ภายใตวัตถุประสงคของฐานขอมูล)(นันทนี แขวงโสภา. 2548 : 19)

รูปที่ 2.4 ตารางฐานขอมูลขอมูลจําแนกออกตามชนิดและลักษณะของขอมูลไดดังน้ี

9

Page 19: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

1. ขอมูลชนิดขอความ (Text File) เปนขอมูลที่ประกอบดวยตัวอักขระ ตัวเลขและสัญลักษณตาง ๆ ที่เก็บรวบรวมเปนแฟม เชน แฟมหนังสือเขาหนังสือออก

2. แฟมใบสมัครงาน แฟมทะเบียนนักเรียน แฟมชื่อและที่อยูของสมาชิก เปนตนขอมูลชนิดน้ีมักมีขนาดเล็ก ใชเน้ือที่ในหนวยความจําไมมากนัก การคนหาและเขาถึงทําไดเร็ว

3. ขอมูลชนิดตัวเลข (Numeric data) เปนขอมูลที่ใชแทนระบบจํานวน โดยใชรหัสเปนตัวเลขแทนชื่อของขอมูล และตัวเลขแสดงจํานวน เมื่อตองการแสดงผล

4. เปนขอความจึงนํารหัสไปเทียบกับแฟมที่เก็บขอมูลชนิดขอความ เชน สถิติการใชหองสมุด เคร่ืองคิดราคาสินคา อัตราแลกเปลี่ยนเงินตรา เปนตน ขอมูลชนิดน้ีจะใชเน้ือที่ในการจัดเก็บและแสดงผลนอยเชนเดียวกับขอมูลชนิดขอความ

5. ขอมูลท่ีเปนรูปแบบ (Formatted data) เปนขอมูลที่ถูกกําหนดรูปแบบในการจัดเก็บไวอยางมีแบบแผน เชน จัดเก็บเปนรหัสขอมูล เมื่อนํามาใชงานตองแปล

6. ความหมายของรหัสน้ีกอน ขอมูลเหลาน้ีมักเปนขอมูลที่มีความสําคัญมาก เชนขอมูลการเงินของระบบธนาคาร ขอมูลสําคัญที่เปนความลับของหนวยงานที่จําเปนตองสงออกไปภายนอกจะเขารหัสตามรูปแบบที่กําหนดขึ้นมาในหนวยงาน เพื่อไมใหผูที่เกี่ยวของเขามาดูขอมูล

7. ขอมูลรูปภาพ (Image file) ใชภาพแทนขอมูล เชน ใชเคร่ืองสแกนเอกสารทั้งฉบับมาเก็บเปนแฟมภาพ ภาพที่ถายดวยกลองดิจิทัล แผนที่ แผนผัง

8. ภาพลายน้ิวมือ ตลอดจนภาพเคลื่อนไหวชนิดตางๆ การเก็บบันทึกขอมูลภาพตองคํานึงถึงงานที่จะนําไปใช เพราะแฟมภาพชนิดตางกันจะใชพื้นที่ในการเก็บไมเทากัน ภาพที่มีความคมชัดสูงจะมีขนาดของแฟมภาพใหญใชเน้ือที่ในหนวยความจํามาก ภาพที่สงเขาในระบบเครือขายอินเทอรเน็ตควรเปนภาพชนิดที่ใชพื้นที่ในหนวยความจํานอย เชน ภาพชนิด .jpg เพื่อใหรับ – สงภาพไดรวดเร็ว ภาพที่แสดงบนจอของคอมพิวเตอรเปนสีที่เกิดจากการผสมสีของแสงจึงมีแมสีเปนแดง (red) เขียว (green) และนํ้าเงิน (Blue) ใชอักษรยอเปน RGB สวนภาพที่ใชงานพิมพทางเคร่ืองพิมพในโรงพิมพเปนภาพชนิด 4 สี คือ เหลือง (Yellow) , มวง (Magenta) ,ฟา (Cyan) และดํา (Black) ใชอักษรยอเปน YMCK สีดําไมใชอักษรยอเปน B เพราะจะไปซ้ํากับสีนํ้าเงินจึงใชอักษรยอตัวสุดทายของชื่อสีแทน

9. ขอมูลเสียง (Audio/Sound) เปนขอมูลที่เก็บในรูปแบบของแฟมเสียง เชน แฟมชนิดMIDI หรือ WAV ตลอดจนขอมูลเสียงที่สั่งใหคอมพิวเตอรทํางาน

10. ขอมูลเสียงชนิด Wave เปนขอมูลที่ไดจากการแปลงสัญญาณเสียงเปนสัญญาณไฟฟาโดยตรงแลวจัดเก็บเปนขอมูลของเสียงทั้งหมดทําใหขนาดของแฟมขอมูลใหญมากสวนขอมูลเสียงชนิด MIDI (Musical Instrument Digital Interface) เปนขอมูลที่มีขนาดเล็กกวา

10

Page 20: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

เพราะเก็บเปนสัญญาณของเสียงไวเทาน้ันเมื่อมีการเรียกใชจะนําสัญญาณน้ีไปเทียบกับตารางเสียง(Wave table) ที่แยกออกไปอีกสวนหน่ึงใหสงเสียงออกมากระบวนการจัดการฐานขอมูล

ระบบฐานขอมูล (Database System) หมายถึง สวนประกอบตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับการใชงานฐานขอมูล อาจแบงเปน ฮารดแวร (Hardware) ซอฟตแวร(Software) และ บุคลากร(Personnel) เหมือนระบบคอมพิวเตอร ดังน้ี

ฮารดแวร (Hardware) หมายถึง เคร่ืองคอมพิวเตอรและอุปกรณประกอบ เชนฮารดดิสกที่ใชเก็บฐานขอมูล อุปกรณนําเขาแบบตาง ๆ

ซอฟตแวร(Software) หมายถึง โปรแกรมใชงานและระบบการจัดการฐานขอมูล บุคลากร (Personnel) หมายถึง บุคลากรที่เกี่ยวของกับระบบหรือผูใชงานฐานขอมูลเพื่อใหเขาใจไดงายขึ้นอาจดูผังลักษณะการใชงานระบบฐานขอมูลดังน้ี

รูปที่ 2.5 ผังลักษณะการใชงานระบบฐานขอมูล

ผูใชงานฐานขอมูล หรือ ผูท่ีเกี่ยวของกับฐานขอมูลแบงไดเปน

11

Page 21: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

1. ผูใช (User) หมายถึง ผูที่ตองการใชฐานขอมูลทั่วไป การใชงานอาจทําไดโดยผานโปรแกรมใชงานหรือผานระบบการจัดการฐานขอมูลถามีความรูเกี่ยวกับระบบเพียงพอ

2. ผูเขียนโปรแกรมใชงาน (Application Programmer) หมายถึง ผูที่สรางฐานขอมูลและพัฒนาโปรแกรมใชงานสําหรับใหผูใชสามารถใชงานฐานขอมูลไดงาย และใหผูบริหารฐานขอมูลสามารถจัดการฐานขอมูลไดสะดวกขึ้น

3. ผูบริหารฐานขอมูล (Database Administrator) หมายถึง ผูที่ออกแบบฐานขอมูลดูแลรักษาและจัดการฐานขอมูลใหปลอดภัย ทันสมัย และถูกตองอยูเสมอ

ระบบการจัดการฐานขอมูล (Database Management System : DBMS)หมายถึง ชุดโปรแกรมที่ใชในการจัดการฐานขอมูล เชน การสรางฐานขอมูล, การบันทึก

ขอมูล , การปรับปรุงแกไขขอมูล, การสืบคนขอมูล , การวิเคราะหขอมูล ,การจัดทํารายงาน และอ่ืน ๆ

ตัวอยางโปรแกรมท่ีใชจัดการฐานขอมูล ไดแกMicrosoft AccessMicrosoft SQL ServerMySQLOracle

ซอฟตแวรโปรแกรมขนาดเล็กท่ีใชงานกันอยางแพรหลาย1. โปรแกรม Microsoft Access เปนโปรแกรมหน่ึงในชุดไมโครซอฟตออฟฟศ

ของบริษัทไมโครซอฟต จํากัด2. โปรแกรม FoxPro เปนโปรแกรมที่พัฒนาจากโปรแกรม Fox Plus ปจจุบัน

บริษัทไมโครซอฟตไดซื้อลิขสิทธิ์ไปรวมไวในโปรแกรมชุด3. Visual Studio4. โปรแกรม Paradox และโปรแกรม dBASE ซึ่งเปนโปรแกรมฐานขอมูลยุคแรก

ที่นิยมใชในเคร่ืองคอมพิวเตอรขนาดเล็ก

ซอฟตแวรระบบฐานขอมูลขนาดใหญเปนซอฟตแวรท่ีมีสมรรถนะสูง

12

Page 22: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ทํางานบนระบบปฏิบัติการที่หลากหลายได เชน โปรแกรม Oracle โปรแกรมIDMS โปรแกรม IMS/VS โปรแกรม Sybase โปรแกรม Informix เปนตนซอฟตแวรประยุกต

นอกจากการใชคําสั่งโดยตรงของโปรแกรมฐานขอมูลแลว ยังมีภาษาที่ใชเฉพาะกับระบบฐานขอมูลตาง ๆ ไดแก

1. ภาษา SQL สามารถเขียนเปนชุดคําสั่งไวในเคร่ืองมือของระบบฐานขอมูลโดยตรงแลวทําการแปล (Compile) ไปเปนภาษาเคร่ืองเพื่อใชงานไดทันที หรือใชโปรแกรมเฉพาะของภาษาSQL ก็ได

2. ภาษา MySQL เปนภาษาสําหรับจัดการกับฐานขอมูลขนาดใหญที่มีราคาถูกมีโปรแกรมตนฉบับใหผูใชนําไปพัฒนาตอไดเรียกวาเปน Open source เชนเดียวกับระบบปฏิบัติการลีนุกซ

ภาษาท่ีใชกับฐานขอมูลบนระบบเครือขายภาษาหลักที่ใชเขียนโปรแกรมบนระบบเครือขายคือ ภาษา HTML (Hyper Text

Markup Language) ภาษาน้ีสามารถแสดงผลเปน ภาพน่ิง ตัวเลข และขอความเทาน้ัน ตอมาไดมีการพัฒนาใหสามารถแสดงภาพเคลื่อนไหวที่ใกลเคียงกับธรรมชาติไดดีขึ้น เรียกวา ภาษา XML(eXtensive Markup Language) ภาษา HTML เปนภาษาที่คอนขางยากสําหรับผูที่ไมไดเรียนภาษาน้ีมาโดยเฉพาะ จึงมีผูพัฒนาโปรแกรมประยุกตตาง ๆ ใหสามารถแปลงเปนแฟม HTMLได เชน โปรแกรมไมโครซอฟตออฟฟคทั้งหมด โปรแกรม Front page โปรแกรม Dream waverเปนตน นอกจากน้ียังมีโปรแกรมที่ใชติดตอกับระบบฐานขอมูลบนเครือขายอินเทอรเน็ตและทํางานรวมกับภาษา HTML ได เชน โปรแกรม ASP (Active Server Page) โปรแกรม PHP (PersonalHome Page) เปนโปรแกรมที่สามารถทํางานรวมกับภาษา HTML เขาถึงระบบฐานขอมูลไดทั้งMicrosoft Access ซึ่งเปนระบบ Win32 และ MySQL ซึ่งเปนระบบ Unix

นอกจากน้ียังสามารถใชภาษาคอมพิวเตอรตาง ๆ เชน ภาษาวิชวลเบสิก ภาษาจาวาและภาษาวิชวลซี สรางเปนโปรแกรมสําเร็จหรือซอฟตแวรประยุกตขึ้นมาใชจัดการกับฐานขอมูลไดเชนกัน

ภาษาระดับกุย (GUI : Graphics User Interface) เปนภาษาคอมพิวเตอรยุคใหมที่ตอบสนองกับผูใชดวยการคลิกที่ภาพบนจอ สามารถแสดงผลเปนขอความ ภาพ ภาพเคลื่อนไหวและเสียงไดดี เชน ภาษาวิชวลเบสิก (Visual Basic) ภาษาวิชวลซี (Visual C) ภาษาจาวา (Java)ภาษา C++ ฯลฯ

13

Page 23: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

เน่ืองจากระบบปฏิบั ติการยุคใหม เชน ไมโครซอฟต วินโดวส หรือ ลี นุ กซเปนระบบปฏิบัติการแบบกุย ทําใหภาษาคอมพิวเตอรยุคเกา ๆ เชน ภาษาปาสคาล ภาษาเบสิกภาษาโคบอล ภาษาฟอรแทรน หมดความนิยมใชในปจจุบัน ออกมาฐานขอมูล My SQL

SQL (Structured Query Language) คือ ภาษาที่ใชในการติดตอกับฐานขอมูลมีหนาที่เก็บขอมูลอยางเปนระบบ รองรับคําสั่ง SQL (Structured Query Language) เปนเคร่ืองมือสําหรับเก็บขอมูลที่ตองใชรวมกับเคร่ืองมืออ่ืนอยางสอดคลอง เพื่อใหไดระบบที่รองรับความตองการของผูใช เชน เคร่ืองบริการเว็บ (Web Server) และโปรแกรมประมวลผลฝงเคร่ืองบริการ (Server-Side Script) MySQL เปนซอฟตแวรโอเพนซอรส ใชในการจัดการดาตาเบส (Database) โดยใชภาษา SQL ถูกพัฒนาโดย บริษัท MySQL AB ในประเทศสวีเดน มีทั้งแบบใชฟรี และเชิงธุรกิจ

การใชงาน MySQL เปนที่นิยมใชกันมากสําหรับฐานขอมูลสําหรับเว็บไซต และนิยมใชงานรวมกับภาษาโปรแกรม PHP เห็นไดจากคูมือคอมพิวเตอรตางๆ ที่จะสอนการใชงาน MySQLและ PHP ควบคูกันไป นอกจากน้ี หลายภาษาโปรแกรมที่สามารถทํางานรวมกับฐานขอมูล MySQLรวมถึง ภาษาซี ซีพลัสพลัส ปาสคาล ซีชารป ภาษาจาวา ภาษาเพิรล พี เฮชพี ไพทอน รูบีและภาษาอ่ืน ใชงานผาน API สําหรับโปรแกรมที่ติดตอผาน ODBC หรือ สวนเชื่อมตอกับภาษาอ่ืน(database connector) เชน เอเอสพี สามารถเรียกใช MySQL ผานทาง MyODBC,ADO,ADO.NETเปนตน

2.3 งานวิจัยท่ีเกี่ยวของปรีชา โพธิ์แพง, บทคัดยอ การพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการการพัฒนาระบบ

สารสนเทศเพื่อการจัดการประวัติและการ ใหบริการรถยนต กรณีศึกษา : หมวดยานพาหนะมหาวิทยาลัยราชภัฏลําปาง มีจุดประสงค เพื่อนําเทคโนโลยี สารสนเทศมาชวยงานดานบริหารจัดการ และนําเสนอขอมูลใหมีความสะดวก ถูกตอง และรวดเร็ว

การพัฒนาระบบผูพัฒนาใชแนวทางพัฒนาระบบตามวงจรการพัฒนาระบบ คือ เก็บรวมรวมขอมูลและศึกษาระบบ วิเคราะหขอมูลและปญหา ออกแบบระบบ พัฒนาระบบ ทดสอบนําไปใช และประเมินระบบ โดยใชโปรแกรม Visible เขียนแผนภาพกระแสขอมูลและความสัมพันธ ของฐานขอมูล ใชโปรแกรมภาษาวิชวลเบสิก 6 (visual Basic Version 6) ในการเขียนโปรแกรม ใช Microsoft Access 97 ในการจัดการฐานขอมูล

14

Page 24: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ผลการศึกษาคนควา ไดระบบระบบสารสนเทศเพื่อการจัดการการพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อการ จัดการประวัติและการใหบริการรถยนต ที่สามารถประมวลผลสารสนเทศไดตรงกับความตองการของ ผูใช สามารถนําระบบไปใชงานไดจริงและมีประสิทธิภาพ

พงษสรร นําโส, 2543 ปริญญานิพนธน้ีไดจัดทําขึ้นเพื่อพัฒนาระบบงานคอมพิวเตอรสําหรับใชในงานควบคุมครุภัณฑคณะครุศาสตรอุตสาหกรรม โดยจะแสดงหลักการวิเคราะหและการออกแบบระบบเพื่อใชเปนแนวทางพัฒนาโปรแกรมขึ้นมาใชจริง เน้ือหาที่จะกลาวถึงเปนการประยุกตทฤษฎีระบบฐานขอมูลเชิงสัมพันธ (Relational Model) เพื่อนํามาใชออกแบบระบบสารสนเทศในงานครุภัณฑซึ่งจะไมเนนหนักในการใชระบบจัดการฐานขอมูล (DatabaseManagement System) ที่มีใชในปจจุบัน ทั้งน้ีเพื่อสามารถนําไปพัฒนาใชกับระบบคอมพิวเตอรไดหลากหลายชนิด เชน ในระบบไคลนเอ็นตเซิรฟเวอร เปนตน

วัตถุประสงคที่สําคัญของปริญญานิพนธน้ีก็เพื่อลดความซับซอนยุงยากในการจัดการงานดานการควบคุมครุภัณฑ เน่ืองจากระบบงานครุภัณฑของคณะครุศาสตรอุตสาหกรรมในปจจุบันยังประสบปญหาการดําเนินงานอยู การพัฒนาระบบงานครุภัณฑจึงตองอาศัยคอมพิวเตอรเขามาชวยเปนการสนับสนุนการบริหารของคณะครุศาสตรอุตสาหกรรมดังตอไปน้ีคือ การลงทะเบียนคุมครุภัณฑที่จัดหาในแตละปงบประมาณ การเบิกจายครุภัณฑเพื่อใชงาน การยืมครุภัณฑใชงานราชการ การจัดจางซอมครุภัณฑเมื่อเกิดการชํารุด เสื่อมสภาพ และการจําหนายครุภัณฑหรือการปลดครุภัณฑออกจากความรับผิดชอบ

โดยสรุป การพัฒนาระบบงานครุภัณฑน้ี เปนการพัฒนาภายใตสภาพการทํางานที่เอ้ืออํานวยตอการใชคอมพิวเตอรใหเกิดประโยชนกับการทํางานของเจาหนาที่ของพัสดุ หรือเจาหนาที่ที่เกี่ยวของทุกฝาย แนวทางการพัฒนาจึงตองอาศัยเคร่ืองคอมพิวเตอรที่เชื่อมโยงถึงกันเปนเครือขายเพื่อใหเกิดประสิทธิภาพอยางแทจริง และสามารถวัดผลในทางปฎิบัติได

สรญา เพชรรัตน, จากบทคัดยอ การศึกษาระบบงานซื้อขายไมยางพาราน้ีมีวัตถุประสงคเพื่อออกแบบ และพัฒนาซอฟตแวรในการจัดการระบบงานซื้อขายไมยางพารา ระบบที่พัฒนาขึ้นสามารถครอบคลุมผูใชงานจํานวน 2 กลุม ไดแก พนักงาน และผูจัดการ โดยดําเนินการศึกษาตามขั้นตอน วงจรการพัฒนาระบบ (System Development Life Cycle: SDLC) ดวยการเลือกใชเคร่ืองมือในการพัฒนาระบบ Microsoft Visual Basic Version 6.0 Service Pack 6 ทํางานรวมกับโปรแกรมชวยสรางรายงาน Crystal Report Version 9.2 และใชระบบการจัดการฐานขอมูล MySQL ผลที่ไดจากการพัฒนาระบบ ระบบสามารถจัดการขอมูลไดอยางมีประสิทธิภาพมากขึ้น ระบบสามารถคนหาขอมูลที่ตองการไดอยางรวดเร็ว และสามารถรายงานขอมูลตางๆ ไดรวดเร็วและงายขึ้น ผลการประเมินประสิทธิภาพโดยผูเชี่ยวชาญในการพัฒนาระบบสารสนเทศ ปรากฏวาระบบที่

15

Page 25: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

พัฒนาขึ้น มีประสิทธิภาพสูง และผลการประเมินความพึงพอใจของผูใชระบบ ปรากฏวาผูใชมีความพึงพอใจตอระบบในระดับที่สูงมาก สรุปไดวาระบบที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพสูง ทั้งในดานกระบวนการทํางาน ผลลัพธของรายงาน การติดตอกับผูใชและประโยชนที่ไดรับจากระบบ

ธีรหัตถ ศิริวรรณ, กรอุมา เปรมฤทธิ์, 2549 จากบทคัดยอโครงงานเร่ือง ระบบการจองการใชงานเคร่ืองคอมพิวเตอรสําหรับหองปฏิบัติการผานอินเทอรเน็ต การจัดทําปริญญานิพนธน้ีมีวัตถุประสงค เพื่อพัฒนาระบบการจองการใชงานเคร่ืองคอมพิวเตอร สําหรับหองปฏิบัติการ ผานอินเทอรเน็ต เพื่อเพิ่มความสะดวกในการจองและการจัดการเคร่ืองคอมพิวเตอร ภายในหองปฏิบัติการ เน่ืองจากจํานวนนักศึกษาที่เพิ่มมากขึ้น แตจํานวนเคร่ืองคอมพิวเตอรที่มีอยูอยางจํานวนจํากัด ทําใหคอมพิวเตอรในหองปฏิบัติการ ไมเพียงพอตอความตองการใชของนักศึกษา ในระบบการจองการใชงานเคร่ืองคอมพิวเตอร สําหรับหองปฏิบัติการ ผานอินเทอรเน็ตจะชวยใหเจาหนาที่จัดการหองปฏิบัติไดงาย และสามารถกําหนดตาราง การเรียนการสอนที่มีการใชหองปฏิบัติการไดลวงหนาและยังสามารถใหนักศึกษาเขามาจองการใชงานคอมพิวเตอรไดลวงหนาทําใหนักศึกษามั่นใจไดวาเมื่อจะมาเขาใชงานในหองปฏิบัติการจะมีเคร่ืองใหไดใชงานอยางแนนอนสําหรับการพัฒนาโครงงานน้ี ผูพัฒนาไดใชภาษา PHP มาใชในการพัฒนาระบบการจองการใชงานเคร่ืองคอมพิวเตอร สําหรับหองปฏิบัติการ ผานอินเทอรเน็ตและ Visual Basic Version 6.0 มาใชในการพัฒนาโปรแกรมการจองเคร่ืองคอมพิวเตอร โดยติดต้ังไวที่เคร่ืองไคลเอ็นตใหทําการติดตอกับเคร่ืองเซิรฟเวอร

16

Page 26: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

บทท่ี 3วิธีการจัดทําโครงงาน

การศึกษาการทํางานข้ันตนจากการศึกษารานอาหารทั่วไปยังมีการใชระบบเดิมในการจดบันทึกรายละเอียดตาง ๆ

ของทางราน เชน รายรับ - รายจาย การซื้อวัตถุดิบ เปนตน ไมมีการนําเอาระบบคอมพิวเตอรและระบบสารสนเทศมาใชทําใหการเรียกดูขอมูลของทางรานเปนไปอยางลาชามีขอผิดพลาด ขอมูลไมตรงกับความจริง ทําใหเจาของกิจการประสบปญหาตาง ๆ และทําใหขอมูลเกิดการสูญหายได

จาการศึกษาบริษัททัวรสวนใหญยังคงใชระบบเดิมอยูจะเปนการบันทึกขอมูลลูกคาโดยการจดสมุดบันทึกของการเดินทางในแตละรอบดวยมือลงบนกระดาษ ซึ่งไมเปนระบบ ซึ่งทําใหมีขอผิดพลาดมาก ลาชาและยากตอการตรวจสอบ หลายคร้ังที่ลูกคามีการเปลี่ยนรอบหรือมีการยกเลิกการเดินทาง ทําใหลูกคาตองใชเวลาในการรอเปนเวลานานและมีผูใชบริการจํานวนมากเน่ืองจากตองคนหาชื่อขอมูลจากการจองต๋ัวขอมูลของลูกคา ซึ่งบางทีอาจจะทําใหการคนหาเอกสารไมพบบางในบางคร้ังหรือเกิดการสูญหาย ในกรณีที่คนหาเจอเวลาแกไขที่ทําใหเอกสารสกปรกและดูไมเรียบรอยเมื่อนําไปสงใหกับผูบริหาร ในเวลาเก็บคาโดยสารน้ันยังใชเคร่ืองคิดเลขหรือเขียนใบเสร็จโดยการจดบันทึกการรับเงิน ซึ่งบางทีในแตละทิปหรือลูกคาที่รับราชการน้ันจะมีสวนในราคาที่แตกตางกัน ทําใหมีการบริการที่ลาชา และมีการผิดพลาด ในการจดบันทึกขอมูลทางการเงินบอยคร้ัง

การรวบรวมขอมูลจากการสํารวจกระบวนการทํางานและสัมภาษณพนักงานในบริษัททัวรแหงหน่ึง

โดยแบบเดิมที่มีการใชการจดบันทึกที่มีความผิดพลาดและลามีความลาชา จึงนําระบบงานเดิมมาพัฒนา โดยการนําเทคโนโลยีดานคอมพิวเตอรมาใชในการ เก็บบันทึกขอมูลของกิจการเชน ขอมูลพนักงาน ขอมูลลูกคา ขอมูลรถทัวร ขอมูลการจัดคิวรถทัวร และสามารถสรุปขอมูลรายรับ - รายจายของแตละวันไดอยางรวดเร็วและถูกตอง สามารถเรียกใชไดตลอดเวลา ไดขอมูลที่แมนยํา จึงทําใหเกิดความสะดวกตอการใชงาน และมีประสิทธิภาพที่ดีขึ้น จะชวยลดปญหาตาง ๆของกิจการไดเปนอยางดี

Page 27: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.1 FISH BONE DIAGRAM

รูปที่ 3.1 จากผลการวิเคราะหปญหา FISH BONE DIAGRAM

3.2 แผนภาพบริบท (CONTEXT DIAGRAM Level 0) ของระบบการจองตั๋วรถทัวร

รูปที่ 3.2 แผนภาพบริบท (CONTEXT DIAGRAM Level 0) ของระบบการจองต๋ัวรถทัวร

18

Page 28: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.3 แผนภาพกระแสขอมูล (Data Flow Diagram : DFD Level 0)

รูปที่ 3.3 แผนภาพกระแสขอมูล (Data Flow Diagram : DFD Level 0)

19

Page 29: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.2.1 แผนภาพกระแสขอมูล (Data Flow Diagram : DFD Level 1)DFD FRAGMENT: แฟมปรับปรุงขอมูล

รูปที่ 3.4 DFD Level 1 FRAGMENT: แฟมปรับปรุงขอมูล

20

Page 30: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.2.2 แผนภาพกระแสขอมูล (Data Flow Diagram : DFD Level 2)DFD FRAGMENT 2 : การสํารองที่น่ัง

รูปที่ 3.5 DFD Level 2 FRAGMENT 2 : การสํารองที่น่ัง

21

Page 31: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.2.3 แผนภาพกระแสขอมูล (Data Flow Diagram : DFD Level 3)DFD FRAGMENT 3 : การจําหนายต๋ัว

รูปที่ 3.6 DFD Level 3 FRAGMENT 3 : การจําหนายต๋ัว

22

Page 32: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.2.4 แผนภาพกระแสขอมูล (Data Flow Diagram : DFD Level 4)DFD FRAGMENT 4 : การพิมพรายงาน

รูปที่ 3.7 DFD Level 3 FRAGMENT 4 : การพิมพรายงาน

23

Page 33: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.2.5 DEF-LEVEL 2 PROCESSES 2 : การสํารองที่น่ัง

รูปที่ 3.8 PROCESSES 2 : การสํารองที่น่ัง

24

Page 34: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.2.6 PROCESSES 2: การจําหนายตั๋ว

ลูกคา

3.1

คนหาลูกคา

รหัสบัตรประชาชน

3.2แสดงประเภท

และช่ือลูคา

ลูกคาD1

3.3

คนหารถทัวรD3 รถทัวร

3.4

แสดงสถานะรถทัวร

3.5บันทึกรายการ

จําหนายตั๋ว

D2 พนักงาน

เลือกเสนทางเลือกประเภทรถ

D2 พนักงาน

3.6

คํานวณคาโดยสารD6 ขอมูลการจําหนายตั๋ว

3.7

รับชําระเงิน

3.8

พิมพต๋ัวโดยสารชําระเงิน

รับตั๋วโดยสาร

ใบเสร็จจากต๋ัวโดยสารของลูกคาพนักงาน

จัดคิวรถทัวรD7

รูปที่ 3.9 PROCESSES 2: การจําหนายต๋ัว

ฝายการเงิน สรุปยอดขายประวันสรุปยอดขายประจําเดือน

25

Page 35: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.3 ER-Diagram

รูปที่ 3.10 ER-Diagram

26

Page 36: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3.9 พจนานุกรมขอมูล (Data Dictionary)ตาราง Customer

RELATION ATTRIBUTE DESCRIPTION ATTRIBUTEDOMAIN TYPE PK FK REFERENCE

CUSTOMER c_id รหัสบัตรประชาชน Text(13)

CUSTOMER c_name ชื่อ-สกุล Text(30)

CUSTOMER c_gander เพศF=Female,M=male

Text(1)

CUSTOMER c_add บานเลขที่ Text(8)CUSTOMER c_soi ซอย Text(20)CUSTOMER c_road ถนน Text(20)CUSTOMER c_town ตําบล/แขวง Text(20)CUSTOMER c_dist อําเภอ/เขต Text(20)CUSTOMER c_prov จังหวัด Text(20)CUSTOMER c_code รหัสไปรษณีย text(5)CUSTOMER c_tel เบอรโทรศัพท Text(10)

CUSTOMER c_type ประเภทของลูกคาP=Public

G=genaralText(1)

ตารางที่ 3.1 Data Dictionary ตาราง CUSTOMER

ตาราง PositionRELATION ATTRIBUTE DESCRIPTION

ATTRIBUTEDOMAIN TYPE PK FK REFERENCE

POSITION p_id รหัสตําแหนง Text(2)

POSITION p_pos ตําแหนง Text(20)

ตารางที่ 3.2 Data Dictionary ตาราง POSITION

27

Page 37: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ตาราง Bus

RELATION ATTRIBUTE DESCRIPTIONATTRIBUTE

DOMAIN TYPE PK FK REFERENCE

BUS b_id ทะเบียนรถ Text(8)

BUS b_code หมายเลขรถ Text(5)

BUS b_color สีW=WhiteB=Blue Text(1)

BUS b_brand ย่ีหอ Text(10)BUS b_type ประเภทรถ Text(4)BUS b_to เสนทาง Text(20)BUS b_seat จํานวนที่น่ัง Text(2)BUS b_price ราคาที่น่ัง NumberBUS b_status สถานะ 1=เต็ม 0=วาง Text(1)

ตารางที่ 3.3 Data Dictionary ตาราง Bus

28

Page 38: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ตาราง Employee

RELATION ATTRIBUTE DESCRIPTIONATTRIBUTE

DOMAIN TYPE PK FKREFEREN

CE

EMPLOYEE e_id รหัสพนักงาน Text(5)

EMPLOYEE e_name ชื่อ-สกุล Text(30)

EMPLOYEE c_gander เพศF=Female,M=male Text(1)

EMPLOYEE e_add บานเลขที่ Text(8)EMPLOYEE e_soi ซอย Text(20)EMPLOYEE e_road ถนน Text(20)EMPLOYEE e_town ตําบล/แขวง Text(20)EMPLOYEE e_dist เขต/อําเภอ Text(20)EMPLOYEE e_prov จังหวัด Text(20)EMPLOYEE e_code รหัสไปรษณีย Text(5)EMPLOYEE e_tel โทรศัพท Text(10)EMPLOYEE p_id รหัสตําแหนง Text(2) POSITION

EMPLOYEE e_pass รหัสผาน Text(4)

EMPLOYEE e_salary เงินเดือน Number

ตารางที่ 3.4 Data Dictionary ตาราง EMPLOYEE

29

Page 39: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ตาราง RESERVE TICKETRELATION ATTRIBUTE DESCRIPTION ATTRIBUTE

DOMAINTYPE PK FK REFERENCE

RESERVETICKET

rt_id รหัสการสํารองที่น่ัง

Text(6)

RESERVETICKET

c_id รหัสบัตรประชาชน

Text(13) CUSTOMER

RESERVETICKET

b_id ทะเบียนรถ Text(8) BUS

RESERVETICKET

rt_seat เลขที่น่ัง Text(3)

RESERVETICKET

rt_time เวลาเดินทาง Date/time

RESERVETICKET

rt_date วันที่เดินทาง Date/time

RESERVETICKET

rt_to เสนทาง Text(20)

RESERVETICKET

rt_type ประเภทรถ Text(4)

RESERVETICKET

rt_t เวลาที่จะมารับต๋ัว Date/time

RESERVETICKET

rt_d วันที่จะมารับต๋ัว Date/time

ตารางที่ 3.5 Data Dictionary ตาราง RESERVE TICKET

30

Page 40: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ตาราง Sale Ticket

RELATION ATTRIBUTE DESCRIPTIONATTRIBUTE

DOMAINTYPE PK FK REFERENCE

SALE TICKET s_id เลขที่ต๋ัว Text(6)

SALE TICKET c_id รหัสบัตรประชาชนText(13

) CUSTOMER

SALE TICKET b_id ทะเบียนรถ Text(8) BUS

SALE TICKET s_seat เลขที่น่ัง Text(3)

SALE TICKET s_to เสนทางText(20

)SALE TICKET s_type ประเภทรถ Text(4)

SALE TICKET s_date วันที่เดินทางDate/ti

me

SALE TICKET s_time เวลาเดินทางDate/ti

meSALE TICKET s_total คาโดยสาร Number

ตารางที่ 3.6 Data Dictionary ตาราง Sale Ticket

31

Page 41: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

บทท่ี 4การทํางานของระบบ

การพัฒนาระบบการขายต๋ัวรถทัวร ดวยระบบคอมพิวเตอร คณะผูจัดทําพัฒนาและ ตรวจสอบโปรแกรมการขายต๋ัวรถทัวร โดยใชโปรแกรม Microsoft Visual Studio 6.0และ Microsoft Office Access 2003 ซึ่งรายละเอียดตาง ๆ ของการพัฒนามีดังตอไปน้ี

การออกแบบระบบงานใหมระบบขายต๋ัวรถทัวรคณะผูจัดทําไดทําการออกแบบและ พัฒนาระบบใหมีประสิทธิภาพของการทํางานในระบบ ซึ่งสามารถคนหาขอมูล ลดการบันทึก ขอมูลที่ซ้ําซอนสามารถบันทึกขอมูลไวในระบบฐานขอมูลเดียวกัน เน่ืองจากระบบงานขายต๋ัวรถทัวรปจจุบันน้ันรูปแบบระบบการทํางานเปนการใชงาน ดวยระบบการบันทึกขอมูล เอกสาร ตลอดจนขอสนเทศตางๆยังบันทึกโดยใชพนักงานบันทึกลงใน เอกสาร ดังน้ันขั้นตอนการทํางานของระบบงานใหมจะทําใหการบันทึกขอมูลตางๆ น้ันมีความ ผิดพลาดนอยลง เพราะไดถูกจัดเก็บไวอยางเปนระบบ และสะดวกตอการเรียกขอมูลออกใช การนํา เทคโนโลยีคอมพิวเตอรเขามาใชในระบบงานสามารถ ชวยเปลี่ยนแปลงรูปแบบการทํางานซึ่งสงผล ใหระบบการขายต๋ัวรถทัวรมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น

1. การศึกษาหาความตองการของลูกคา2. การรวบรวมขอมูลจากการสัมภาษณ ของพนักงานขนสงจํากัด(เฉพาะสายภาคเหนือ) พบวามี ระบบงานขายต๋ัว

ที่ลาชาเน่ืองมาจาก การจดบันทึกขอมูล และเอกสารทุกอยางตองทําดวยมือทําให มีความผิดพลาดสูงตลอดจนลูกคาที่ใชบริการในปจจุบันเพิ่มมากขึ้นโดยเฉพาะในชวงเทศกาล ขอมูลมีการผิดพลาดบอยคร้ัง

4.1 ข้ันตอนการดําเนินงานของระบบ4.1.1 ลูกคา มีหนาที่ใหขอมูลเกี่ยวกับตนเองใหกับพนักงานขอมูล ขอมูลที่ลูกคาจะตอง

ใหกับพนักงานมีดังน้ี คือ ชื่อ-นามสกุล เวลาที่จะเดินทาง ปลายทางที่ตองการจะเดินทางไปและ สอบถามราคาของต๋ัวรถ เสร็จแลวจึงทําการจายเงินใหกับพนักงานเปนอันเสร็จหนาที่ของลูกคา

4.1.2 พนักงาน มีหนาที่สอบถามขอมูลรายละเอียดจากลูกคาและทําการคียขอมูล ดังกลาวลงไปในระบบคอมพิวเตอร พรอมคียเลขที่น่ัง หมายเลขรถ ชานชลา และสั่งพิมพขอมูล รายละเอียดลงบนต๋ัวรถจากน้ันจึงลงรายมือชื่อของพนักงานขาย

Page 42: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

กก

4.1.3 ขั้นตอนการทํารายงาน สรุปยอดขายประจําวัน ทํารายงานยอดขายประจําวัน รายงานลูกคา รายการ เปลี่ยนแปลงเวลาเดินทาง รายการขายใหกับผูจัดการ

4.2 คุณสมบัติของอุปกรณคอมพิวเตอรจะเปนตองใชระบบเคร่ืองคอมพิวเตอรและอุปกรณที่ใชในการพัฒนาระบบขายต๋ัวรถทัวร ประกอบดวยฮารดแวรท่ีจําเปนตองใช

1. หนวยประมวลผลกลาง (CPU) Intel Celeron 2.4 GHZ2. หนวยความจําสํารอง (RAM) 256 MB3. ฮารดดิสก (Hard disk) ขนาด 80 GB4. CD-RW ขนาด 52 X5. เคร่ืองพิมพ (Printer)

ซอฟตแวรท่ีจําเปนตองใช1. ระบบปฏิบัติการ Windows XP2. ระบบจัดการฐานขอมูล (Microsoft office Access 2003)3. Microsoft Visual Studio 6.04. Microsoft Office Visio 20035. Microsoft Office Word 2003

คุณสมบัติของซอฟตแวร1. Microsoft Windows XP Professional Service Pack2 หรือสูงกวา2. Microsoft Visual Studio 20053. Microsoft Office 20034. Microsoft SQL Sever 2000

33

Page 43: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ขข

4.3 รายการโปรแกรมตารางฐานขอมูลเปนตารางแสดงการรวมกลุมของ Fields

ตารางที่ 4.1 ตารางฐานขอมูลลูกคา

ตารางที่ 4.2 ตารางฐานขอมูลรถทัวร

ตารางที่ 4.3 ตารางฐานขอมูลพนักงาน

ตารางที่ 4.4 ตารางฐานขอมูลผูจัดการ

34

Page 44: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

คค

ตารางที่ 4.5 ตารางฐานขอมูลการขายต๋ัว

4.4 การใชงานระบบการจองตั๋วรถทัวร1. เขาสูระบบ (Login)

หนาจอเขาสูระบบเปนหนาจอแรกโดยผูใช กรอก UserName ตามรหัส และกรอกPassword “1234” แลวคลิกปุม เขาสูระบบ ถาคลิกปุมออก จะออกจากระบบ

รูปที่ 4.1 หนาจอเขาสูระบบ (Login)

35

Page 45: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

งง

2. ฟอรมเมนูของระบบการจําหนายตั๋วรถทัวร (Main Menu)หนาจอเมนูหลักของระบบการจําหนายต๋ัวรถทัวร มีทั้งหมด 5 เมนูใหเลือก ไดแก

หนาจอ Bus , หนาจอ ขายต๋ัวรถทัวร Sale Ticket , หนาจอ Reservation ,หนาจอพนักงาน , หนาจอลูกคา และหนาจอออกจากระบบ

รูปที่ 4.2 หนาจอเขาสูระบบ ของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร

3. ปุมยืนยันการพิมพต๋ัวโดยสารกด เพื่อพิมพต๋ัวโดยสาร จากน้ันระบบจะแสดงMessage Box กด YES

เพื่อยืนยันการพิมพต๋ัวโดยสาร

รูปที่ 4.3 Message Box ยืนยันการพิมพต๋ัวโดยสาร

สมาภรณ เย็นดี

36

Page 46: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

จจ

รูปที่ 4.4 ต๋ัวโดยสารของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร

37

Page 47: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ฉฉ

4. วิธีการดูรายงานการสํารองที่น่ัง

กดปุม เพื่อจะไดพิมพการสํารองที่น่ังของลูกคา

รูปที่ 4.5 หนาจอแสดงรายงานการสํารองที่น่ังของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร

38

Page 48: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ชช

5. วิธีการดูรายงานขอมูลลูกคา

กดปุม เพื่อจะไดพิมพขอมูลลูกคา

รูปที่ 4.6 หนาจอแสดงรายงานขอมูลลูกคาของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร

39

Page 49: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ซซ

6. วิธีการดูรายงานขอมูลพนักงาน

กดปุม เพื่อจะไดพิมพขอมูลพนักงาน

รูปที่ 4.7 หนาจอแสดงรายงานขอมูลพนักงานของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร

40

Page 50: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ฌฌ

7. วิธีการดูรายงานขอมูลตําแหนง

รูปที่ 4.8 หนาจอเรียกดูรายงานขอมูลตําแหนงของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร

41

Page 51: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ญญ

8. วิธีการดูรายงานขอมูลรถทัวร

กดปุม เพื่อจะไดพิมพขอมูลรถทัวร

รูปที่ 4.9 หนาจอแสดงรายงานขอมูลรถทัวรของโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร

ตารางที่ 4.5 คําอธิบายปุมหนาจอการขอมูลรถทัวร

42

Page 52: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ฎฎ

บทท่ี 5สรุปผลการดําเนินโครงการและขอเสนอแนะ

ในการจัดทําโครงการระบบการจองต๋ัวรถทัวร เปนโครงการเชิงปฏิบัติโดยใชวิธีการที่สามารถนําไปใชไดจริง เพื่อใหทราบถึงผลตอบรับของผูที่ไดนําไปใชวาสามารถใชไดจริงและตรงกับความตองการของผูใชตามวัตถุประสงคที่ต้ังไว โดยผูจัดทําโครงการไดกําหนดแนวทางในการดําเนินโครงการ เพื่อใหบรรลุวัตถุประสงคดังที่กลาวไวขางตน โดยมีผลการดําเนินโครงการขอเสนอแนะในการพัฒนาโครงการ ประโยชนที่ไดจากการทําโครงการ ดังน้ี

5.1 สรุปผลการดําเนินโครงการในปจจุบันจะเห็นไดวาบริษัททัวรสวนใหญยังคงใชระบบเดิมอยูจะเปนการบันทึกขอมูล

ลูกคาโดยการจดสมุดบันทึกของการเดินทางในแตละรอบดวยมือลงบนกระดาษ ซึ่งไมเปนระบบซึ่งทําใหมีขอผิดพลาดมาก ลาชาและยากตอการตรวจสอบ หลายคร้ังที่ลูกคามีการเปลี่ยนรอบหรือมีการยกเลิกการเดินทาง ทําใหลูกคาตองใชเวลาในการรอเปนเวลานานและมีผูใชบริการจํานวนมาก เน่ืองจากตองคนหาชื่อขอมูลจากการจองต๋ัวขอมูลของลูกคา ซึ่งบางทีอาจจะทําใหการคนหาเอกสารไมพบบางในบางคร้ังหรือเกิดการสูญหาย ในกรณีที่คนหาเจอเวลาแกไขที่ทําใหเอกสารสกปรกและดูไมเรียบรอยเมื่อนําไปสงใหกับผูบริหาร ในเวลาเก็บคาโดยสารน้ันยังใชเคร่ืองคิดเลขหรือเขียนใบเสร็จโดยการจดบันทึกการรับเงิน ซึ่งบางทีในแตละทิปหรือลูกคาที่รับราชการน้ันจะมีสวนในราคาที่แตกตางกัน ทําใหมีการบริการที่ลาชา และมีการผิดพลาด ในการจดบันทึกขอมูลทางการเงินบอยคร้ัง ในปจจุบันจึงไดมีการพัฒนาโปรแกรมสําเร็จรูปเพื่ออํานวยความสะดวกใหกับการจองต๋ัวรถทัวรทั้งดานการจัดเก็บขอมูลการจําหนายต๋ัวและการจัดเก็บขอมูลการการสํารองที่น่ัง เปนตน ซึ่งจะทําใหสะดวกแกบริหารจัดการไดอยางมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นจากที่เร่ิมดําเนินการทําโครงการต้ังแตเดือนพฤศจิกายน 2553 ถึง เดือน มีนาคม 2554 ผูจัดทําไดทําการทดสอบโปรแกรมแลวผลที่ได คือ ซอฟตแวรที่นําไปทดลองใชน้ันสามารถใชไดจริง

Page 53: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ฏฏ

5.2. ขอเสนอแนะในการพัฒนาโครงการ1. ในการทําระบบการจองต๋ัวรถทัวรน้ัน ควรจะศึกษาวิธีการทํางานดานตาง ๆ วามี

การทํางานอยางไร ตองมีการจัดลําดับขั้นตอนในการทํางานที่ถูกตอง และเปนระเบียบ2. ในการออกแบบโครงการ จะตองคํานึงถึงผูใชดวยวา เมื่อผูใชนําไปใชแลว จะมีผล

อยางไรกับผูใชและธุรกิจของผูใชบาง ดังน้ันตองไมทําใหซอฟตแวรมีการใชงานที่ยุงยากและนาเบื่อโดยการเพิ่มสีสันใหดูสดใสเพื่อใหผูใชเกิดความสบายในตัวซอฟตแวร และหนาจอการใชงานในแตละหนาสามารถมองเห็นขอมูลที่ชัดเจน มีการทํางานที่ไมซับซอน ขอมูลตาง ๆ ถูกจัดเก็บอยางมั่นคง ไมสูญหาย มีความถูกตอง และสามารถแกไขไดเมื่อมีขอผิดพลาด เพื่อใหผูใชเกิดความพึงพอใจ และประทับใจ ในซอฟตแวรของเราอยางสูงสุด

3. เมื่อปอนขอมูลแลว ฐานขอมูลยังไมถูกจัดดัชนีช ทําใหไมสามารถใชคําสั่งในการพิมพต๋ัวโดยสารได หากตองการพัฒนาระบบในคร้ังตอไป ตองทําการจัดดัชนีในฐานขอมูลกอนจึงจะสามารถพิมพต๋ัวโดยสารได

4. สําหรับผูที่จะนําโปรแกรมน้ีไปพัฒนาตอ ควรจเพิ่มเติมโดยการจัดดัชนีในฐานขอมูลกอนและการบันทึกขอมูล เพื่อใหโปรแกรมมีความสมบูรณและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

44

Page 54: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ฐฐ

บรรณานุกรม

กฤษมันต วัฒนาณรงค. การออกแบบบนจอภาพคอมพิวเตอร.กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพพัฒนเทคนิคศึกษา, 2539.

แมนสรวง แซซิ้ม. ความรูเกี่ยวกับการใชงานโปรแกรม Macromedia Flash. (ออนไลน). แหลงที่มา: http://mansuang1978.spaces.live.com. 2552.

_______. การสรางสื่อการเรียนรูดวย Flash CS3. (ออนไลน).แหลงที่มา : http://mansuang1978.spaces.live.com. 2552.

_______. การสรางแบบฝกหัดแบบจับคู. (ออนไลน).แหลงที่มา : http://mansuang1978.spaces.live.com. 2552.

45

Page 55: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ฑฑ

ภาคผนวก

Page 56: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ฒฒ

ภาคผนวก กการติดตั้งโปรแกรม

Page 57: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ณณ

การติดตั้งโปรแกรมระบบการจองตั๋วรถทัวร สามารถดําเนินการไดตามข้ันตอนดังตอไปน้ี1. ดับเบิ้ลคลิกที่ไฟล Setup

รูปที่ 1 หนาจอวิธีการติดต้ังโปรแกรมขั้นตอนที่ 1

2. จากน้ันคลิกที่ปุม OK

รูปที่ 2 หนาจอวิธีการติดต้ังโปรแกรมขั้นตอนที่ 2

48

Page 58: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ดด

3. โปรแกรมจะแสดงสถานะการติดต้ัง ใหเราทําการเลือกไดรฟที่ตองการติดต้ังโปรแกรม จากน้ันคลิกที่ปุมติดต้ัง ดังรูป

รูปที่ 3 หนาจอวิธีการติดต้ังโปรแกรมขั้นตอนที่ 3

4. โปรแกรมจะแสดงตําแหนงที่ตองการติดต้ังโปรแกรม ใหเลือกProjectBOMBGUNTOUR แลวคลิกที่ Continue

รูปที่ 4 หนาจอวิธีการติดต้ังโปรแกรมขั้นตอนที่ 4

49

Page 59: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ตต

5.โปรแกรมทําการติดต้ัง ProjectBOMBGUNTOUR

รูปที่ 5 หนาจอวิธีการติดต้ังโปรแกรมขั้นตอนที่ 5

6. โปรแกรมจะทําการติดต้ังจนเสร็จ เมื่อติดต้ังเสร็จเรียบรอย จะมีขอความปรากฎวาProjectBOMBGUNTOUR Setup was completed successfully จากน้ันคลิกที่ปุม OK เปนอันเสร็จเรียบรอย

รูปที่ 6 หนาจอวิธีการติดต้ังโปรแกรมขั้นตอนที่ 6

50

Page 60: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ถถ

7. ทดลองใชโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร โดยการคลิกที่ Start > All Programs >ProjectBOMBGUNTOUR > ProjectBOMBGUNTOUR

รูปที่ 7 หนาจอวิธีการเขาสูโปรแกรมระบบการจองต๋ัวรถทัวร ที่ติดต้ังแลว

51

Page 61: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ทท

ภาคผนวก ขSource Code

Page 62: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

ธธ

1. หนาจอหลัก โปรแกรมจองตั๋วรถทัวร

Code Form index_ (หนาจอหลัก)Private Sub Image1_Click()bus_.ShowUnload MeEnd SubPrivate Sub Image2_Click()cus.ShowUnload MeEnd Sub

Private Sub Image3_Click()emp.ShowUnload MeEnd SubPrivate Sub Image4_Click()Sale_.ShowUnload MeEnd Sub

Private Sub Image5_Click()reserve_ticket.ShowUnload MeEnd SubPrivate Sub Image6_Click()EndEnd Sub

53

Page 63: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

2

ภาคผนวก คแผนโปรแกรม

ติดซองพรอมกับแผนโปรแกรม- ไฟล VB, Access หรือ Web- ไฟลงานท่ีเปน .exe- ไฟลเอกสาร Word

Page 64: # 0 ˆ ˆ - 1 K ’ # 1 ’ #÷ SY Tour Management System · reserve ticket ticket ˇ -

3

รูปชุดนักศึกษา

ใสสูท เทาน้ัน

ประวัติผูเขียน

ชื่อ สกุล นางสาวสุขใจ มากความดีวันเดือนปเกิด 24 มกราคม 2531สถานที่เกิด โรงพยาบาลราชวิถีประวัติการศึกษา วิทยาลัยอาชีวศึกษาที่อยูที่ติดตอได 29 สุขุมวิท 64/1 ซ.ศรีวัฒนา แขวงบางจาก

เขตพระโขนง กรุงเทพมหานคร 10260เบอรโทรศัพท 081-1234567อีเมล [email protected]

***ขอขอบพระคุณทุกตัวอยางโครงงานท่ีคัดลอกมา เพื่อเปนวิทยาทานสําหรับนักศึกษาในการทําโครงงาน

55