ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ · 09.30-11.00 Επιστημονικές Προβολές (Video session) 16.00-17.00 Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑ 19

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ - ΒΙΒΛΙΟ ΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

www.eege-ioannina.gr www.eege.gr

ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ & ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ

Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Συνεδριακό Κέντρο Ξενοδοχείου “Du Lac“, ΙΩΑΝΝΙΝΑ

3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Οργάνωση ..............................................................................2

Χαιρετισμός ...........................................................................3

Γενικές Πληροφορίες ............................................................4

Ομιλητές - Πρoεδρεύοντες ...................................................7

Eυχαριστίες ......................................................................... 11

Συνοπτικό Πρόγραμμα ......................................................... 12

Επιστημονικό Πρόγραμμα ................................................... 13

Παρασκευή, 13 Μαΐου 2011 ....................................................13

Σάββατο, 14 Μαΐου 2011 ........................................................16

Κυριακή, 15 Μαΐου 2011 ........................................................ 23

ΒΙΒΛΙΟ ΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ .....................................29

Περιλήψεις Προφορικών Ανακοινώσεων ........................... 31

Περιλήψεις Επιστημονικών Προβολών (Video) .................64

4 1


ΟΡΓΑΝΩΣΗ

Πρόεδρος: Πασχόπουλος Μ.

Μέλη:Αθανασίου Β. Αργυρίου Χ.Βλάχος Ν.

Γκριμπίζης Γ.Γούμενου Α.

Γρηγοράκης Στ.Δαλκαλίτσης Ν.

Δαπόντε Α.Δημητριάδης Θ.

Ζεπειρίδης Λ.Ζηκόπουλος Κ.Ζορζοβίλης Ι.

Θεοδωρίδης Θ.Καπώνης Α.

Κολιόπουλος Γ.Κουτλάκη Ν.

Λιάλιος Γ.Λιαπή Α.

Μαυρομμάτης Κ.Μερίδης Ε.

Μπομπότης Μ.Νταϊλιάνας Σ.

Νταφόπουλος Κ.Παπαδόπουλος Λ.Παπαδόπουλος Μ.Παπαδόπουλος Ν.

Πιστοφίδης Γ.

Πρωτοπαπάς Α.Σταματέλλος Ι.

Σύλλας Κ.Τάνος Β.

Τζιτζιμίκας Σ.Τσικούρας Π.Χανδακάς Σ.

Χατζηπαππάς Ι.Χείλαρης Γ.

Αγοραστός Θ.Αντσακλής Α.Αντωνάκης Γ.

Γαλάζιος Γ.Διακομανώλης Μ.Καλλιπολίτης Γ.Καραγιάννης Β.Κοντοράβδης Α.

Κρεατσάς Γ.Λουφόπουλος Α.

Λυμπέρης Β.Μακρής Ν.

Μακρυγιαννάκης Α.Ματαλλιωτάκης Ι.

Μαυρέλος Κ.Μεσσήνης Ι.

Μηλίγκος Σ.Μπόντης Ι.

Πανοσκάλτσης Θ.Παρασκευαΐδης Ε.

Πολίτης Γ.Πράπας Ι.

Πρεβεδουράκης Κ.Ροδολάκης Α.

Σταματόπουλος Π.Στέφος Θ.

Ταρλατζής Β.Τζαφέττας Ι.

Φωκάς Α.Χατζηραφαήλ Β.

Πρόεδρος:Πάντος Γ.

Μέλη:

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Διοικητικό Συμβούλιο τηςΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗΣ

Ξένοι Προσκεκλημένοι

Ομιλητές:

Πρόεδρος:Αντιπρόεδρος:

Γενικός Γραμματέας:Ταμίας:

Μέλη:

Πάντος Γ.Νταϊλιάνας Στ.Πρωτοπαπάς Αθ.Μαυρομμάτης Κ.Γούμενου Αν.Παπαδόπουλος Λ.Πασχόπουλος Μ.

Barbieri F. (Italy)

Bigatti G. (Italy)

Botchorishvili R. (France)

Campo R. (Belgium)

Puttemans P.(Belgium)

Tanos V. (Cyprus)

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης, της Οργανωτικής και της Επιστημονικής Επιτροπής σας καλωσορίζουμε, με ιδιαίτερη τιμή και χαρά, στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης, που θα λάβει χώρα στα Ιωάννινα, 13-15 Μαίου 2011, στο Συνεδριακό Κέντρο του Ξενοδοχείου Du Lac. Στόχος του Συνεδρίου μας είναι η ενημέρωση σε θέματα κλινικά, πρακτικά και ερευνητικά. Διακεκριμένοι ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό θα μεταφέρουν τις γνώσεις τους και την εμπειρία τους, δίνοντας έναυσμα για δημιουργικό διάλογο.

Η κορυφαία αυτή επιστημονική εκδήλωση της Εταιρείας μας, που έχει πλέον καθιερωθεί σαν θεσμός, προσδοκούμε να πραγματοποιηθεί με επιτυχία και ευελπιστούμε στην ενεργό συμμετοχή σας με την παρουσίαση της ερευνητικής σας δραστηριότητας με τη μορφή ελεύθερων ανακοινώσεων.

Η Ελληνική Εταιρεία Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης, ως ο επίσημος επιστημονικός φορέας για θέματα που αφορούν στην Γυναικολογική Ενδοσκόπηση στην Ελλάδα, έχει ετοιμάσει ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον επιστημονικό πρόγραμμα, το οποίο πραγματεύεται τα φλέγοντα ζητήματα και αναζητά τις νεώτερες εξελίξεις στο αντικείμενο αυτό.

Από το επιστημονικό πρόγραμμα του 4ου Πανελληνίου Συνεδρίου Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε θεματολογία ειδικά αφιερωμένη στην εκπαίδευση των Μαιών και του Νοσηλευτικού προσωπικού συμβάλλοντας στην επιμόρφωση τους με θέματα που αφορούν την νοσηλευτική κοινότητα και την γυναικολογική ενδοσκόπηση.

Σας γνωστοποιούμε τέλος ότι η Μαιευτική & Γυναικολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών της δραστηριοτήτων και με αφορμή τη διοργάνωση του 4ου Πανελληνίου Συνεδρίου Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης στα Ιωάννινα, διοργανώνει στις 11 & 12 Μαίου 2011, Μαθήματα Διαγνωστικής και Επεμβατικής Υστεροσκόπησης με πρακτική άσκηση στην υστεροσκόπηση για τους νέους συναδέλφους.

Η εμπειρία των επιτυχημένων προηγούμενων 3 συνεδρίων που διοργάνωσε η εταιρεία μας, δημιουργεί αυξημένο αίσθημα ευθύνης αλλά και σιγουριά για μία ακόμα επιτυχημένη επιστημονική εκδήλωση.

Η ενεργή συμμετοχή σας είναι καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία του συνεδρίου.

Ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής

Μηνάς Πασχόπουλος Αναπλ. Καθηγητής Μαιευτικής &

Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Ο Πρόεδρος της Επιστημονικής ΕπιτροπήςΠρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας

Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης

Γεώργιος Α. ΠάντοςΕπίκ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή,

Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Εκ μέρους των διοργανωτών

2 3

Τόπος & Χρόνος Διεξαγωγής ΣυνεδρίουΤο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης θα πραγματοποιηθεί στις 13 - 15 Μαΐου 2011 και θα λάβει χώρα στην πόλη των Ιωαννίνων, στο Συνεδριακό Κέντρο του Ξενοδοχείο Du Lac.

Hotel du Lac Congress Center & Spa Α. Μιαούλη & Ίκκου, 45221 Ιωάννινα, Τηλ. 26510-59100, Fax: 26510-59200Ε-mail: [email protected] - Website: www.hoteldulac.gr

Επίσημη ΓλώσσαH επίσημη γλώσσα του Συνεδρίου είναι η Ελληνική. Δεν θα παρέχεται ταυτόχρονη μετάφραση στα Ελληνικά κατά τη διάρκεια των ξένων ομιλιών.

Ώρες Λειτουργίας ΓραμματείαςΠαρασκευή, 13 Μαΐου 2011: 08.30 - 15.00 & 16.30 - 21.30Σάββατο, 14 Μαΐου 2011: 08.20 - 14.00 & 15.00 - 20.30Κυριακή, 15 Μαΐου 2011: 08.20 - 14.30

Συμμετοχή - Εγγραφή σ το ΣυνέδριοΚόστος Εγγραφής

Το νοσηλευτικό προσωπικό και οι φοιτητές θα κληθούν να επιδείξουν και τη σχετική τους ταυτότητα.

Ειδικευμένοι1

Ειδικευόμενοι1

Μαίες - Νοσηλευτικό Προσωπικό1

Φοιτητές2

150,00 €100,00 €30,00 €

Δωρεάν

180,00 €130,00 €50,00 €

Δωρεάν

180,00 €130,00 €50,00 €

Δωρεάν

Προεγγραφή έως 17.4.2011

Κατηγορία Συμμετεχόντων

Προεγγραφή από 18.4.2011 έως

30.4.2011

On-Site Εγγραφή

1Η εγγραφή περιλαμβάνει: •Παρακολούθηση του Επιστημονικού Προγράμματος •Επίσκεψη στον Εκθεσιακό Χώρο•Έντυπο Υλικό Συνεδρίου

•Βεβαίωση Παρακολούθησης•Συμμετοχή στα Διαλείμματα Καφέ •Συμμετοχή στην Εναρκτήρια Τελετή και Δεξίωση Υποδοχής

2Η εγγραφή περιλαμβάνει: •Παρακολούθηση του Επιστημονικού

Προγράμματος•Επίσκεψη στον Εκθεσιακό Χώρο•Βεβαίωση Παρακολούθησης

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Η εγγραφή στο Συνέδριο δεν συνεπάγεται και εγγραφή στα Μαθήματα Διαγνωστικής & Επεμβατικής Υστεροσκόπησης.

Παρουσίαση Προφορικών Ανακοινώσεων & Επιστημονικών ΠροβολώνΣύμφωνα με το Επιστημονικό Πρόγραμμα, η παρουσίαση των περιλήψεων στο πλαίσιο του συνεδρίου θα πραγματοποιηθεί ως κάτωθι:

Όλοι οι συγγραφείς που παρουσιάζουν Προφορική Ανακοίνωση ή Επιστημονική Προβολή κρίνεται σκόπιμο, να παραδώσουν το υλικό της παρουσίασής τους (σε Powerpoint με USB disk/CD) στο γραφείο Τεχνικής Υποστήριξης που θα λειτουργεί εντός της αίθουσας, τουλάχιστον 1 ώρα πριν την έναρξη της επιστημονικής ενότητας (προς επιβεβαίωση της λειτουργίας του ή/και προς επιδιόρθωση τυχόν τεχνικών προβλημάτων) ή και από την προηγούμενη ημέρα εάν η παρουσίασή τους είναι νωρίς το πρωί.

Η παρουσίαση και το υλικό (διαφάνειες για προβολή μέσω PowerPoint) των περιλήψεων θα πρέπει να ετοιμαστούν στην ελληνική γλώσσα.

ΙστοσελίδεςΕπίσημη Ιστοσελίδα Συνεδρίου: www.eege-ioannina.gr Επίσημη Ιστοσελίδα ΕΕΓΕ: www.eege.gr

13.30-15.00 Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑ 1 – ΠΑ 10


09.30-11.00 Επιστημονικές Προβολές (Video session) ΕΠ 1 – ΕΠ 11



09.30-11.15 Επιστημονικές Προβολές (Video session) ΕΠ 12 – ΕΠ 24


Διάρκεια: H διάρκεια της κάθε παρουσίασης δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 8 λεπτά.

Παρασκευή, 13 Μαΐου 2011

Σάββατο, 14 Μαΐου 2011

Κυριακή, 15 Μαΐου 2011

4 5

ΜοριοδότησηΧορηγούνται 8 Μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Ελληνικής Μαιευτικής-Γυναικολογικής Εταιρείας και της Ένωσης Μαιευτήρων – Γυναικολόγων Ελλάδος.

Βεβαίωσεις ΠαρακολούθησηςΟι Βεβαιώσεις Παρακολούθησης θα δίνονται από τη γραμματεία την τελευταία ημέρα του συνεδρίου, την Κυριακή, 15 Μαΐου 2011 και ώρα 14:00 με την επίδειξη της κονκάρδας (το νοσηλευτικό προσωπικό και οι φοιτητές θα κληθούν να επιδείξουν και τη σχετική τους ταυτότητα).

ΑσφάλειαΗ Οργανωτική Επιτροπή καθώς επίσης και το Οργανωτικό-Συντονιστικό Γραφείο/Γραμματεία δεν φέρουν καμία ευθύνη για τυχόν τραυματισμό ή απώλεια οποιαδήποτε φύσεως, καθώς επίσης και για οποιαδήποτε πιθανή φθορά, απώλεια ή κλοπή προσωπικών αντικειμένων των συμμετεχόντων και των συνοδών μελών.

Οργανωτικό-Συντονιστικό Γραφείο-Γραμματεία Συνεδρίου:Συνεδριακή ΕΠΕ/Conferre Ltd“The Art of Bringing People Together”4o χλμ Ιωαννίνων–Δωδώνης, 451 10, ΙωάννιναΤηλ: +30 26510 68610, Φαξ: +30 26510 68611E-mail: [email protected] - Website: www.conferre.gr


Barbieri F. Director of Obstetrics & Gynecology, Monselice Hospital, Padua - Teacher of the University of Sapienza, Rome, Italy

Bigatti G. Obstetrician - Gynaecologist, San Giuseppe Hospital, Milano, Italy

Botchorishvili R. MD, Consultant Obstetrician & Gynaecologist, Director, University Hospital of Clermont-Ferrand, France

Puttemans P. MD, Gynaecologist, Specialized in Reproductive Medicine & Endoscopic Surgery, Leuven Institute for Fertility and Embryology, Leuven, Belgium

Tanos V. Obstetrician - Gynaecologist, Aretaeio Hospital, Nicosia, Cyprus

Αθανασίου Β. MD, PhD, Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Αθανασίου Σ. Μαιευτήρας, Χειρουργός - Γυναικολόγος, Ειδικός στην Ουρογυναικολογία - Επικ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Αντωνάκης Γ. Επικ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Πατρών

Αργυρίου Χ. Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Θεσσαλονίκη

Βλάχος Ν. Επικ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Βοζίκη Ε. Προϊσταμένη - Μαία, Μαιευτική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»

Γκριμπίζης Γ. Επικ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης - A’ Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»

Δαλκαλίτσης Ν. Αναπλ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Δημητριάδης Ι. Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Αθήνα

Ζεπειρίδης Λ. Επικ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτελείο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»

Ζηκόπουλος Κ. Αναπλ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο ΙωαννίνωνΘεοδωρίδης Θ. Λέκτορας Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Καλανταρίδου Σ. Αναπλ. Καθηγήτρια Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

ΟΜΙΛΗΤΕΣ - ΠΡΟΕΔΡΕΙΑ

6 7

Καπώνης Α. Λέκτορας Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Πατρών

Καραθανάση Κ. Προισταμένη Χειρουργείου, 404 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Λάρισας

Κώτση Α. Ψυχίατρος, Επιμελήτρια Α’, Ψυχιατρική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Λαβασίδης Λ. Clinical Fellow in Urogynaecology, Women and Children’s Department, University Hospitals Coventry and Warwickshire, UK

Λέκκα Θ. Νοσηλεύτρια Χειρουργείου, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Λιάλιος Γ. Επιμελητής Β’, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Λυμπέρης Β. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Διευθυντής Μαιευτικής - Γυναικολογικής Κλινικής, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης

Μαντζάνας Α. Μαιευτής, O.D.S. Μαιευτήριο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

Μαυρέλος Κ. ΜD, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, τ.Πρόεδρος Ε.Ε.Γ.Ε.

Μαυρομμάτης Κ. Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Μερίδης Ε. Μαιευτήρας, Χειρουργός - Γυναικολόγος, Ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή, Συνεργάτης Μαιευτηρίου «ΙΑΣΩ General», Αθήνα - Infertility Specialist, Create Health Clinic, London

Μεσσήνης Ι. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Διευθυντής Μαιευτικής - Γυναικολογικής Κλινικής, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας

Μπάλας Κ. Καθηγητής Τμήματος Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Πολυτεχνείο Κρήτης

Μπίλη Ε. Επικ. Καθηγήτρια Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Μπομπότης Μ. MRCOG, Γυναικολόγος, Ειδικός στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση, Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής «Βιοδημιουργία», Αθήνα

Μπόντης Ι. Ομότιμος Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, τ. Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης


Νταϊλιάνας Σ. Μαιευτήρας, Χειρουργός - Γυναικολόγος, Μαιευτήριο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

Ντάρα Μ. Νοσηλεύτρια Χειρουργείου, Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων “Γ. Χατζηκώστα”

Ντούσιας Β. Αναπλ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ειδικός στην Γυναικολογική Ογκολογία, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Οικονομίδης Π. Μαιευτήρας, Χειρουργός - Γυναικολόγος, Αθήνα

Πανοσκάλτσης Θ. MD, PhD, MRCOG, CCST(UK), Γυναικολόγος Ογκολόγος, Λέκτορας Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πάντος Γ. Μαιευτήρας, Χειρουργός - Γυναικολόγος, Επικ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Παπαδόπουλος Λ. Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Μαιευτήριο «ΛΗΤΩ», Αθήνα

Παπαδόπουλος Μ. Επιστημονικός Συνεργάτης, Α’ Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου» - Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Παπαδόπουλος Ν. Επιστημονικός Συνεργάτης, Α’ Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου» - Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Παπαδοπούλου Σ. Μαία, Α΄ Μαιευτική Κλινική - Αιθουσα Τοκετών - Χειρουργεία, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»

Παπαπέτρου Χ. MSc, Αναπλ. Προϊσταμένη, Ενδοσκοπικό Τμήμα, Μαιευτήριο «ΛΗΤΩ», Αθήνα

Παρασκευαΐδης Ε. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Πασσά Ε. Νοσηλεύτρια Χειρουργείου, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Πασχόπουλος Μ. Αναπλ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο ΙωαννίνωνΠιστοφίδης Γ. MB.BS FRCOG Διευθυντής Τμήματος Γυναικολογικής Χειρουργικής, Κλινική «Λευκός Σταυρός», Αθήνα

Πράπας Ι. Αναπλ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Πρωτοπαπάς Α. Λέκτορας Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ρασιώτη Π. Προϊσταμένη - Μαία, Γυναικολογική Κλινική,


8 9

Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Σαββαΐδου Δ. Μαία, Α΄ Μαιευτική Κλινική - Αίθουσα Τοκετών-Χειρουργεία, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»

Σαράντη Ε. Προϊσταμένη - Μαία, Α΄ Μαιευτική Κλινική - Αίθουσα Τοκετών-Χειρουργεία, Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου»

Σιαφάκα Β. Ψυχολόγος, Ψυχιατρική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Σταματόπουλος Π. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Στέφος Θ. Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, ΠανεπιστήΣμιο Ιωαννίνων - Διευθυντής Μαιευτικής - Γυναικολογικής Κλινικής, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Σύλλας Κ. Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Αθήνα

Τζαχρήστα Ν. Νοσηλεύτρια Χειρουργείου, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Τζιτζιμίκας Σ. Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Κλινική “Άγιος Λουκάς”, Πανόραμα, Θεσσαλονίκη

Τρομπούκης Π. Λέκτορας Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Φιάκας Β. Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Συνεργάτης Μαιευτηρίου «ΛΗΤΩ», Αθήνα

Φωκάς Α. Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος, Διευθυντής Γυναικολογικού Τμήματος, Λαπαροσκοπική & Ρομποτικη Χειρουργική Κλινικη, Doctors` Hospital

Χανδακάς Σ. MD MBA PhD, Ενδοσκοπικός Χειρουργός - Γυναικολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Μαιευτηρίου «ΙΑΣΩ», Αθήνα - Λέκτορας Μαιευτικής & Γυναικολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Χατζηπαππάς Ι. Επιμελητής Β’, Α’ Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αλεξάνδρα»

Χατζηραφαήλ Β. Μαιευτήρας, Χειρουργός - Γυναικολόγος, Ειδικός στη Ρομποτική και Λαπαροσκοπική Χειρουργική, Αθήνα

Χείλαρης Γ. Λέκτορας Mαιευτικής & Γυναικολογίας, Γυναικολογικής Ογκολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Stanford, USA - Επιστημονικός Συνεργάτης Μαιευτηρίο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

ΟΜΙΛΗΤΕΣ - ΠΡΟΕΔΡΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Η Οργανωτική Επιτροπή και η Επιστημονική Επιτροπή του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης ευχαριστεί θερμά τους Προσκεκλημένους Ομιλητές & Προεδρεύοντες για τη συμμετοχή τους.

Επίσης, η Οργανωτική Επιτροπή και η Επιστημονική Επιτροπή του Συνεδρίου ευχαριστεί θερμά τις παρακάτω εταιρείες για την οικονομική τους υποστήριξη:

Η εμπορική έκθεση ιατροφαρμακευτικών ειδών, ιατρικών μηχανημάτων και εργαλείων των φαρμακευτικών εταιρειών λειτουργεί στον εκθεσιακό χώρο του Συνεδριακού Κέντρου του Ξενοδοχείου Du Lac καθ’ όλη τη διάρκεια του Συνεδρίου.

10 11

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 13 ΜΑΪΟΥ 2011

ΣΑΒΒΑΤΟ, 14 ΜΑΪΟΥ 2011

ΚΥΡΙΑΚΗ, 15 ΜΑΪΟΥ 2011

08.30 - 09.00 Προσέλευση-Εγγραφές09.00 - 11.00 Συμπόσιο Μαιών-Νοσηλευτών χειρουργείου11.00 - 11.30 Διάλειμμα11.30 - 13.30 Συμπόσιο Μαιών-Νοσηλευτών χειρουργείου13.30 - 15.00 Προφορικές Ανακοινώσεις 15.00 - 16.30 Μεσημβρινή διακοπή16.30 - 19.00 Στρογγυλή Τράπεζα: Υστεροσκόπηση19.00 - 19.30 Διάλεξη: Education in Endoscopy: the role of the European Academy19.30 - 20.00 Διάλειμμα20.00 - 21.30 Επίσημη Έναρξη Συνεδρίου Εναρκτήρια Διάλεξη: Πολιτισμικές ιστορίες για το γυναικείο σώμα: η άλλη γυναικολογία

08.20-09.30 Προφορικές Ανακοινώσεις09.30-11.00 Επιστημονικές Προβολές (Video session)11.00-11.30 Διάλεξη: Η ενδοσκόπηση στην εποχή της μοντέρνας οπτικής και ηλεκτρονικής απεικόνισης11.30-12.00 Διάλειμμα12.00-12.20 Διάλεξη: Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ασθενών με ενδομητρίωση12.20-14.00 Στρογγυλή Τράπεζα: Ενδομητρίωση14.00-15.00 Μεσημβρινή διακοπή15.00-16.00 Ετήσια Γενική Συνέλευση της Ελληνικής Εταιρείας Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης16.00-17.00 Προφορικές Ανακοινώσεις17.00-18.00 Debate: Pelvic organ prolapsed18.00-18.30 Διάλειμμα18.30-20.30 Στρογγυλή Τράπεζα: Oγκολογία

08.20-09.30 Προφορικές Ανακοινώσεις09.30-11.15 Επιστημονικές Προβολές (Video session)11.15-11.30 Διάλειμμα11.30-13.00 Στρογγυλή Τράπεζα: Λαπαροσκοπική υστερεκτομία13.00-14.30 Στρογγυλή Τράπεζα: Νεώτερες εξελίξεις στη λαπαροσκοπική χειρουργική

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 13 ΜΑΪΟΥ 201108.30 - 09.00 Προσέλευση-Εγγραφές09.00 - 11.00 Συμπόσιο Μαιών-Νοσηλευτών χειρουργείου Προεδρείο: Σαράντη Ε., Τζαχρήστα Ν. Εισαγωγή-Σκοπός Συμποσίου Πάντος Γ. Τεχνολογικός εξοπλισμός γυναικολογικού ενδοσκοπικού χειρουργείου Μαντζάνας Α. Εργονομία στη γυναικολογική λαπαροσκοπική χειρουργική Παπαπέτρου Χ. Προετοιμασία ενδοσκοπικού εξοπλισμού: μίας χρήσης-πολλαπλών χρήσεων Ντάρα Μ. Προετοιμασία ασθενούς Ρασιώτη Π.

11.00 - 11.30 Διαλειμμα11.30 - 13.30 Συμπόσιο Μαιών-Νοσηλευτών χειρουργείου Προεδρείο: Βοζίκη Ε., Πασσά Ε. Ηλεκτρική ενέργεια: Φίλος ή εχθρός Λέκκα Θ. Λαβίδες τοποθέτησης ενδοσκοπικών ραμμάτων-είδη ραμμάτων Παπαδοπούλου Σ. Καθαρισμός-αποστείρωση ενδοσκοπικών εργαλείων Σαββαΐδου Δ. Προοπτικές νοσηλευτριών ενδοσκοπικού χειρουργείου: παρόν και μέλλον Καραθανάση Κ.13.30 - 15.00 Προφορικές Ανακοινώσεις Προεδρείο: Μερίδης Ε., Ζεπειρίδης Λ.

ΠΑ 1 ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΚΥΗΣΕΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΘΕΡΜΙΑ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ 1Α. Καπώνης, 2Φ. Γκρόζου, Θ. Βρεκούσης, 2Μ. Πασχόπουλος 1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών 2Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

ΠΑ 2 ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ: Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ - ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΤΟΥ Δ.Π.Θ. ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΠΟ 01/03/1994 ΕΩΣ ΚΑΙ 28/02/2011

Α. Γεωργιάδης, Ν. Κοσμίδης, Β. Πένου, Α. Κυριατζή, Δ. Δόμπρη, Μ. Δημητράκη, Π. Παρχαρίδου, Ε.Ν. Κοντομανώλης, Π. Τσικούρας, Ν. Κουτλάκη, Γ. Γαλάζιος, Β. Λυμπέρης

Πανεπιστημιακή Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης

12 13

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΠΑ 3 ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΦΛΕΒΟΘΡΟΜΒΩΣΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΉ ΕΜΒΟΛΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΥΠΟΒΛΕΝΟΓΟΝΙΟΥ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΟΣ

1Μ. Νικολάου, 2B.Tas, 2B. Van Herendael

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Γ.Ν. Αγ.Νικολάου, Λασίθι, Κρήτη 2Saint-Elizabeth Hospital, ZNA, Antwerp, Belgium

ΠΑ 4 ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ ΠΟΥ ΣΥΓΚΡΙΝΟΥΝ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΜΙΣΟΠΡΟΣΤΟΛΗΣ ΣΕ ΣΧΣΣΗ ΜΕ PLACEBO ΓΙΑ ΤΗΝ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ

2Φ. Γκρόζου, 2Γ. Βαλασούλης, Ε. Μούλιας, Θ. Βρεκούσης, Μ. Σαστινού, Ν. Καφίδας, Λ. Λαβασίδης, 2Γ. Κολιόπουλος, 2Μ. Πασχόπουλος

1 Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών 2 Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

ΠΑ 5 ΠΑΡΑΓΩΓH ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΜEΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚHΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡIΑΣ ΣYΜΦΩΝΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΡOΤΥΠΟ SNOMED ΑΠΟ ΧΕΙΡOΓΡΑΦΟ ΣΚΑΡIΦΗΜΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚHΣ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ

1Α. Κόλλιας, 2Μ. Πασχόπουλος, 1Μ. Πούλος

1 Τμήμα Αρχειονομίας Βιβλιοθηκονομίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο 2 Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

ΠΑ 6 AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΚΩΝ ΠΟΛΥΠΟΔΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΒΛΕΝΝΟΓΟΝΙΩΝ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ ΜΕ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΠΗ (MORCELLATOR)

1,2Δ. Μαθιόπουλος, 1,2Σ. Βλάχος, 3Μ. Γιατράκου, 1,2Ι. Τσιαούση

1Τμήμα Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης, Μαιευτήριο Λητώ, Αθήνα 2Τμήμα Ενδοσκοπήσεων Κλινικής, Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα 3Αναισθησιολογικό Τμήμα Λητώ - Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα

ΠΑ 7 ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΑΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

1Φ. Γκρόζου, Λ. Λαβασίδης, Θ. Βρεκούσης, 2Α. Βλαχοκώστα, 2Π. Ασβεστάς, 2Γ. Ματσόπουλος, 1Μ. Πασχόπουλος

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων 2Τομέας Συστημάτων Μετάδοσης Πληροφορίας και Τεχνολογίας Υλικών, Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΠΑ 8 ΥΠΕΡΦΑΣΜΑΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΗ, ΔΙΕΘΝΩΣ, ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

1Φ. Γκρόζου, Λ. Λαβασίδης, Θ. Βρεκούσης, 2Ν. Γεωργίου, 2Β. Καββαδίας, 2Κ. Μπάλας, 1Μ. Πασχόπουλος

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων 2Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χανιά

ΠΑ 9 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΠΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΡΜΙΑΣ ΡΑΔΙΟΚΥΜΑΤΩΝ (NOVASURE) ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΜΕ ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΑ (MICROWAVE ENDOMETRIAL ABLATION) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΩΝ ΜΗΤΡΑΣ: ΜΙΑ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΗ, ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ

1Δ. Αθάνατος, 1Γ. Πάντος, 1Χ. Α. Βενέτης, 1Π. Σταματόπουλος, 2Δ. Ρούσσος, 1Δ. Τσολακίδης, 1Β.Κ. Ταρλατζής

1Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη 2Γ’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», Θεσσαλονίκη

ΠΑ 10 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΗΣ ΣΥNAINΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ: ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ‘Η ΑΝΑΓΚΗ;

2Λ. Λαβασίδης, 1Φ. Γκρόζου, Θ. Βρεκούσης. 1Π. Πασχόπουλος

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων 2Women and Children’s Department, University Hospitals Coventry & Warwickshire-United Kingdom

15.00 - 16.30 Μεσημβρινή διακοπή

16.30 - 19.00 Στρογγυλή Τράπεζα: Υστεροσκόπηση Προεδρείο: Σταματόπουλος Π., Νταϊλιάνας Σ. Συγγενείς ανωμαλίες μήτρας Γκριμπίζης Γ. Σύνδρομο Aschermann Τάνος Β. Υστεροσκοπική Ινομυωματεκτομία Παπαδόπουλος Ν. Integrated Bigatti shaver versus conventional resectoscopy: a randomized comparative study Bigatti G. Yστεροσκόπηση: δυνατότητες και όρια Πασχόπουλος Μ.

14 15

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ19.00 - 19.30 Διάλεξη Προεδρείο: Μεσσήνης Ι., Πάντος Γ., Πασχόπουλος Μ. Education in Endoscopy: the role of the European Academy Puttemans P. - Campo R.19.30 - 20.00 Διάλειμμα20.00 - 21.30 Επίσημη Έναρξη Συνεδρίου Χαιρετισμοί

Βραβεύσεις

Εναρκτήρια διάλεξη Προεδρείο: Πάντος Γ., Πασχόπουλος Μ. Πολιτισμικές ιστορίες για το γυναικείο σώμα: η άλλη γυναικολογία

Παπαγγελής Θ.

ΣΑΒΒΑΤΟ, 14 ΜΑΪΟΥ 201108.20 - 09.30 Προφορικές Ανακοινώσεις Προεδρείο: Ζηκόπουλος Κ., Μπίλη Ε.

ΠΑ 11 ΟΞΕΙΑ ΚΟΙΛΙΑ ΛΟΓΩ ΠΥΟΣΑΛΠΙΓΓΑΣ ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΣΥΜΜΥΣΗΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΧΕΙΛΕΩΝ ΑΙΔΟΙΟΥ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Σ. Παπαθεοδώρου, Γ. Μίχος, Φ. Γκρόζου, Γ. Κολιόπουλος, Θ. Στέφος

Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

ΠΑ 12 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΙΔΙΑΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΑΝΩΜΑΛΙΩΝ ΤΟΥ ΘΗΛΕΟΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ: ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Σ. Λιάτσικος, Γ. Γκριμπίζης, Β. Ταρλατζής

Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη

ΠΑ 13 ΟΖΙΔΙΑ ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΔΙΗΘΗΤΙΚΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ ΜΕ ΟΠΙΣΘΙΑ ΕΝΤΟΠΙΣΗ: ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ

Α. Πρωτοπαπάς, Γ. Γιαννούλης, Ι. Χατζηπαπάς, Σ. Αθανασίου, Α. Μουσιώλης, Α. Λιαπή, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής

Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν. Αθηνών «Αλεξάνδρα», Αθήνα

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΠΑ 14 Η 2ΕΤΗΣ ΜΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΑΥΤΟΣΥΓΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΘΕΤΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΜΕ ΑΚΙΔΕΣ (QUILL) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΚΠΥΡΙΝΗΣΗ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ ΜΗΤΡΑΣ

1,2 Σ. Βλάχος, 1,2 Δ. Μαθιόπουλος, 3 Μ. Γιατράκου, 1,2 Ι. Τσιαούση

1Τμήμα Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης, Μαιευτήριο Λητώ, Αθήνα 2Τμήμα Ενδοσκοπήσεων Κλινικής, Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα 3 Αναισθησιολογικό Τμήμα Λητώ - Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα

ΠΑ 15 ΔΙΟΜΦΑΛΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΟΛΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ ΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ

Σ. Τζιτζιμίκας, Ε. Αυγουστινάκης, Α. Καραβιδά, Α. Γώγου, Ι. Κουτουκός

Κλινική Άγιος Λουκάς, Πανόραμα, Θεσσαλονίκη

ΠΑ 16 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΤΕΛΙΚΟ-ΤΕΛΙΚΗ ΑΝΑΣΤΟΜΩΣΗ ΟΥΡΗΤΗΡΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ

Γ. Πιστοφίδης, Ε. Δημητρίου, Ν. Μπάρδης, Π. Μπαλινάκος

Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα

ΠΑ 17 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΝΔΟΣΥΝΔΕΣΜΙΚΩΝ ΙΝΟΜΥΟΜΑΤΩΝ



ΠΑ 18 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Γ. Γκριμπίζης, Ε. Βοζίκη, Ν. Παπαδόπουλος, Ε. Σαράντη, Σ. Παπαδοπούλου, Μ. Μαντά, Ε. Βαμπίρη, Γ. Γεωργιάδου, Θ. Θεοδωρίδης, Λ. Ζεπειρίδης, Β. Ταρλατζής


16 17

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ09.30 - 11.00 Επιστημονικές Προβολές (Video session) Προεδρείο: Αθανασίου Β., Μπομπότης Μ., Δημητριάδης Ι. ΕΠ 1 ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΣΕ ΝΕΑΡΑ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

Χ. Σοφούδης, Ε. Παπαμαργαρίτης, Θ. Καλαμπόκας, Ο. Γρηγορίου

Β’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ. Ν. Αθηνών «Αρεταίειο», Αθήνα

ΕΠ 2 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΗ ΥΦΟΛΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΗ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΙΠΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΡΜΙΑΣ Ή ΨΑΛΙΔΙΟΎ ΥΠΕΡΗΧΩΝ

1,3Α. Καβαλλάρης, 2Δ. Ζυγούρης, Ν. Χαλβατζάς, 1Δ. Ευαγγελινός, 3Α.

Νταφόπουλος, 2Ε. Τερζάκης

1Δ’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ, Θεσσαλονίκη

2Β΄ Γυναικολογική Κλινική Αντικαρκινικού Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών «Άγιος Σάββας», Αθήνα

3Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Luebeck, Germany

ΕΠ 3 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΓΑΖΑΣ ΑΠΩΛΕΣΘΕΙΣΑ ΣΕ ΠΡΟΗΓΗΘΕΙΣΑ ΛΑΠΑΡΟΤΟΜΙΑ

1,2Γ. Πάντος, 2Κ. Διαμάντη, 2Ζ. Ντίνου, 2Δ. Μησιάκα, 1Β. Ταρλατζής

1Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη

2Κέντρο Ενδοσκοπικής Χειρουργικής «Διαβαλκανικό», Θεσσαλονίκη

ΕΠ 4 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΥΣΤΕΩΝ ΜΗΤΡΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

1,2Γ. Πάντος, 1,2Α. Μακέδος, 2Κ. Διαμάντη, 2Ζ. Ντίνου, 2Δ. Μησιάκα, 1Β. Ταρλατζής

1Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΕΠ 5 ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΙΚΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΥΕΛΙΚΗΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΚΤΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚIΝΟ ΕΝΔΟΜΗΤΡIΟΥ ΣΤΑΔIΟΥ Ι ΚΑΤA FIGO

Α. Πρωτοπαπάς, Δ. Χαϊδόπουλος, Ι. Χατζηπαπάς, Α. Ροδολάκης, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


ΕΠ 6 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΉ ΕΚΠΥΡΗΝΙΣΗ ΥΠΟΠΤΟΥ ΕΥΜΕΓΕΘΟΥΣ ΚΟΛΠΟΤΡΑΧΗΛΙΚΟΥ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟHΘΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚHΣ ΧΩΡIΣ ΣYΛΛΗΨΗ (NON-GRASP)

Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαπάς, Σ. Αθανασίου, Δ. Χαϊδόπουλος, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


ΕΠ 7 ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΙΚΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΠΥΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΤΟΝΑΙΟ-ΕΚΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΙΚΟΥ ΟΖΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΡ ΙΕΡΟΜΗΤΡΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΣΤΑΔΙΟΥ IV

Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαπάς, Α. Μουσιώλης, Σ. Αθανασίου, Θ. Γκατζιώνης, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


ΕΠ 8 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΟΓΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ

Θ. Πανοσκάλτσης, Ζ. Βούλγαρης, Ε. Mαραγκουδάκης, Χ. Παπαδημητρίου, Α. Ξυγκάκης, Κ. Παυλάκη

Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

ΕΠ 9 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΡΙΖΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΕΚΤΟΜΗ (ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΟΡΩΔΕΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΩΟΘΗΚΗΣ)

1Π. Κέκης, 2Ε. Δημητρίου, 3Ζ. Βούλγαρης, 3Κ. Παυλάκη, 3Θ. Πανοσκάλτσης

1Τμήμα Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Αθήνα 2Τμήμα Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «ΡΕΑ», Αθήνα 3Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

18 19

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΕΠ 10 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ

1Θ. Πανοσκάλτσης, 2Ε. Δημητρίου, 3Δ. Χαϊδόπουλος, 3Α. Πρωτόπαππας, 1Ζ.Βούλγαρης, 4Γ. Πιστοφίδης

1Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

2Τμήμα Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «ΡΕΑ», Αθήνα

3Τμήμα Γυναικολογικής Ογκολογίας, Α’ Παν/κη Κλινική Μαιευτικής- Γυναικολογίας, Γ.Ν. «Αλεξάνδρα», Αθήνα

4Τμήμα Λαπαροσκοπικής Γυναικολογικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «Λευκός Σταυρός», Αθήνα

ΕΠ 11 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΚΕΡΑΤΟΤΟΜΙΑ: ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΗ ΡΑΓΕΙΣΑΣ ΔΙΑΜΕΣΗΣ (ΚΕΡΑΤΙΑΙΑΣ) ΕΚΤΟΠΗΣ ΚΥΗΣΗΣ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

Ι. Χατζηπαπάς, Α. Πρωτοπαπάς, Α. Λιαπή, Σ. Αθανασίου, Α. Αντσακλής

Α΄ Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν. «Αλεξάνδρα», Αθήνα

11.00 - 11.30 Διάλεξη Προεδρείο: Στέφος Θ., Λυμπέρης Β. Η ενδοσκόπηση στην εποχή της μοντέρνας οπτικής και ηλεκτρονικής απεικόνισης

Μπάλας Κ.11.30 - 12.00 Διάλειμμα12.00 - 12.20 Διάλεξη Προεδρείο: Καλανταρίδου Σ., Κώτση Α. Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των ασθενών με ενδομητρίωση

Σιαφάκα Β.12.20 - 14.00 Στρογγυλή Τράπεζα: Ενδομητρίωση Προεδρείο: Μαυρέλος Κ., Mαυρομμάτης K. Επίπτωση της ενδομητρίωσης στην επιτυχία των μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής

Καπώνης Α. Ποια είναι η καλύτερη λαπαροσκοπική μέθοδος αντιμετώπισης ενδομητριωσικών κύστεων?

Πάντος Γ. Ο ρόλος της προοδευτικής εκπαίδευσης στη λαπαροσκοπική αντιμετώπιση εν τω βάθει ενδομητρίωσης

Πιστοφίδης Γ.

14.00 - 15.00 Μεσημβρινή διακοπή

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ15.00 - 16.00 Ετήσια Γενική Συνέλευση της Ελληνικής Εταιρείας Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης

16.00 - 17.00 Προφορικές Ανακοινώσεις Προεδρείο: Οικονομίδης Π., Φιακάς Β.

ΠΑ 19 ΑΝΟΙΚΤΗ Ή ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ: Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

1,2Μ. Φράγκος, 1,3Α. Γκουτζιούλης, 2Π. Νικολακόπουλος, 1A. Quintas,

1L. Mondes, 1A. Magos

1Minimally Invasive Therapy Unit & Endoscopy Training Centre, Royal Free Hospital, London, UK

2Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη

3Δ΄Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», Θεσσαλονίκη

ΠΑ 20 ΛΑΠΑΡΟΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΜΙΑΣ ΟΠΗΣ – ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ;

1,3Α. Καβαλλάρης, 2Δ. Ζυγούρης, 1Ν. Χαλβατζάς, 1Δ. Ευαγγελινός,

3Α. Νταφόπουλος, 2Ε. Τερζάκης

1Δ΄ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

2Β΄ Γυναικολογική Κλινική Αντικαρκινικό-Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Άγιος Σάββας», Αθήνα

3Μαιευτική–Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Luebeck, Germany

ΠΑ 21 7ΕΤHΣ ΕΜΠΕΙΡIΑ ΣΤΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚH ΕΞΑIΡΕΣΗ ΑΚEΡΑΙΩΝ ΔΕΡΜΟΕΙΔΩΝ ΚYΣΤΕΩΝ

1,3Α. Καβαλλάρης, 2Δ. Ζυγούρης, 1Ν. Χαλβατζάς, 1Δ. Ευαγγελινός,

3Α. Νταφόπουλος, 2Ε. Τερζάκης

1Δ΄ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

2Β΄ Γυναικολογική Κλινική Αντικαρκινικό-Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Άγιος Σάββας», Αθήνα

3Μαιευτική–Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Luebeck, Germany

20 21

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΠΑ 22 ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΙΕΡΟΚΟΛΠΟΠΗΞΙΑ ΣΕ ΠΡΟΠΤΩΣΗ ΚΟΛΠΙΚΟΥ ΚΟΛΟΒΩΜΑΤΟΣ

Γ. Πολίτης, Χ. Μαρουδής, Ι. Κουτουκός

Ιδιωτική Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική «Μητέρα», Αθήνα

ΠΑ 23 ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΑΠΟ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΥΣ ΟΓΚΟΛΟΓΟΥΣ


Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «Ιασώ», Αθήνα

ΠΑ 24 EΠΙΤΥΧΕΣ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ



ΠΑ 25 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΩΝ ΩΟΘΗΚΙΚΩΝ ΚΥΣΤΕΩΝ ΟΡΙΑΚΗΣ ΚΑΚΟΗΘΕΙΑΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

1,2Γ. Πάντος, 1,2Δ. Τσολακίδης, 1Ε. Μπίλη, 1,2Δ. Αθάνατος, 2Θ. Ζαραμπούκας, 1Β. Ταρλατζής



17.00 - 18.00 Debate: Pelvic organ prolapsed

Προεδρείο: Πρωτοπαπάς Α., Πράπας Ι., Λαβασίδης Λ.

Laparoscopy: Botchorishvili R.

Vaginal surgery: Athanasiou S.

18.00 - 18.30 Διάλειμμα

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ18.30 - 20.30 Στρογγυλή Τράπεζα: Oγκολογία

Προεδρείο: Μπόντης Ι., Παρασκευαΐδης Ε., Παπαδόπουλος Λ.

Όγκοι ωοθηκών οριακής κακοήθειας

Δαλκαλίτσης Ν.

Συντηρητική αντιμετώπιση Ca ενδομητρίου

Πανοσκάλτσης Θ.

Ca of the endometrium and laparoscopic approach:

is it the “gold standard”?

Barbieri F.

Ρομποτική έναντι λαπαροσκοπικής αντιμετώπισης Ca τραχήλου μήτρας:

ενδείξεις και όρια

Χείλαρης Γ.

Λαπαροσκοπική αντιμετώπιση ωοθηκικού καρκίνου: από απόλυτη

αντένδειξη σε χρήσιμο διαγνωστικό εργαλείο

Τζιτζιμίκας Σ.

08.20 - 09.30 Προφορικές Ανακοινώσεις

Προεδρείο: Σύλλας Κ., Βλάχος Ν.

ΠΑ 26 Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗMENH ΙΣΘΜΟ-ΝΕΟΚΟΛΠΙΚΗ ΑΝΑΣΤΟΜΩΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΚΟΛΠΟΥ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ DAVIDOV

Γ. Γκριμπίζης, Ν. Π. Παπαδόπουλος, Α. Παπανικολάου, Θ.Θεοδωρίδης, Μ.Παπαδόπουλος, Β. Ταρλατζής

Α΄ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γ.Ν.Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη

ΠΑ 27 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (HANDS-ON) ΣΤΙΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ

Α. Μουσιώλης, Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαππάς, Σ. Αθανασίου, Α. Λιάπη, Π. Κουτρουμάνης, Α. Αντσακλής


ΚΥΡΙΑΚΗ, 15 ΜΑΪΟΥ 2011

22 23

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΠΑ 28 ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ GnRH-ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΚΥΤΟΚΙΝΩΝ ΤΟΥ ΩΟΘΥΛΑΚΙΚΟΥ ΥΓΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΗ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ

1Φ. Γκρόζου, 1Γ. Χατζόπουλος, 1Μ. Πασχόπουλος, 1Κ. Ζηκόπουλος, 1Ι. Γεωργίου, 1Ε. Παρασκευαΐδης, 2Α. Καπώνης

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

2Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών

ΠΑ 29 ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΟΣ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ: ΕΝΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΥΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

1,2Σ. Τζιτζιμίκας, 2Α. Ανδρέου, 1,2Ε. Αυγουστινάκης, 1Κ. Παναγιωτοπούλου, 1Δ. Ατματζίδης, 3Α. Καραβιδά

1Βιοκλινική, Θεσσαλονίκη

2Κλινική Άγιος Λουκάς, Πανόραμα, Θεσσαλονίκη

3Κέντρο Προγεννητικού Ελέγχου, Θεσσαλονίκη

ΠΑ 30 ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ ΓΙΑ ΜΟΡΦΩΜΑ ΠΥΕΛΟΥ

1Β. Καλαμπόκη, 1Μ. Μπέζα, 2Ι. Πλαχούρας, 1Ε. Σαράντης, 1Μ. Τζιομάκη, 1Π. Εσκιτζής, 2Χ. Φουντά, 1Α. Σαλπιγγίδου, 2Θ. Στέφος, 2Μ. Πασχόπουλος

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών

2Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

ΠΑ 31 ΚΟΛΠΙΚΑ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΙΕΡΟΚΟΛΠΟΠΗΞΙΑ

Σ.Αθανασίου, Θ.Γρηγοριάδης, Α.Πρωτοπαπάς, Ι.Χατζηπαπάς, Α.Αντσακλής


ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΠΑ 32 ΟΛΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ VS ΥΦΟΛΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΑ ΜΗΤΡΑΣ: ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ

1,2Γ. Πάντος, 2Κ. Αλμαλόγλου, 1,2Α. Μακέδος, 1,2Δ. Τσολακίδης, 2Κ. Διαμάντη, 2Ζ. Ντίνου, 1Β. Ταρλατζής



ΠΑ 33 ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΕΚΤΟΜΗΣ

Β. Χατζηραφαήλ, Μ. Λιτός, Θ. Μήτσης, Ν. Μπάρδης, Σ. Καλογεροπούλου, Α. Μπάκας, Α. Ίσσαρη,

Ευρωκλινική Αθηνών

09.30 - 11.15 Επιστημονικές Προβολές (Video session)

Προεδρείο: Φωκάς Α., Παπαδόπουλος Μ.

ΕΠ 12 ΟΛΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΕΥΜΕΓΕΘΕΣ ΕΝΔΟΣΥΝΔΕΣΜΙΚΟ ΙΝΟΜΥΩΜΑ: ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΣΤΑΔΙΩΝ

Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαπάς, Σ. Αθανασίου, Α. Μουσιώλης, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


ΕΠ 13 ΤΕΧΝΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΚΥΣΤΕΚΤΟΜΙΑΣ ΕΝΤΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΑΔΙΑΒΡΟΧΟΥ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΣΑΚΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΚΥΣΤΗΣ

Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαπάς, Δ. Χαϊδόπουλος, Α. Μουσιώλης, Θ.Γκατζιώνης, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


24 25

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΕΠ 14 ΕΤΕΡΟΠΛΕΥΡΗ ΑΠΟΥΣΙΑ ΩΟΘΗΚΗΣ

1Α. Καραβιδά, 1Α. Αθανασιάδης, 2Ε. Αυγουστινάκης, 2Σ. Τζιτζιμίκας


2Κλινική «Άγιος Λουκάς», Θεσσαλονίκη

ΕΠ 15 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΚΤΟΜΙΑΣ ΠΥΕΛΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΑ ΣΥΜΒΑΜΑΤΑ

1Σ. Τζιτζιμίκας, 2Ι.Ν. Μπόντης

1Κλινική «Άγιος Λουκάς», Πανόραμα, Θεσσαλονίκη 2Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη

ΕΠ 16 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΥΠΟΒΛΕΝΝΟΓΌΝΙΟΥ ΙΝΟΜΥΏΜΑΤΟΣ ΤΎΠΟΥ ΙΙ


Νοσοκομείο «Λευκός Σταυρός», Αθήνα

ΕΠ 17 ΕΠΙΤΥΧΉΣ ΟΛΙΚΉ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΉ ΓΙΓΑΝΤΙΑΊΑΣ ΜΉΤΡΑΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΆ



ΕΠ 18 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΡΑΧΗΛΙΚΗ ΑΠΟΝΕΥΡΩΣΗ KAI ΕΚΤΟΜΗ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΑΝΩ ΥΠΟΓΑΣΤΡΙΟΥ ΝΕΥΡΟΥ ΓΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΧΡΟΝΙΟ ΠΥΕΛΙΚΟ ΑΛΓΟΣ Σ. Τζιτζιμίκας, Ε. Αυγουστινάκης, Α. Καραβιδά, Ι. Κουτουκός

Βιοκλινική, Θεσσαλονίκη

ΕΠ 19 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ

1Θ. Πανοσκάλτσης, 2Ε. Δημητρίου, 3Δ. Χαϊδόπουλος, 4Α. Παχυδάκης, 1Ζ. Βούλγαρης, 1Κ. Παυλάκη

1Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα 2Τμήμα Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «ΡΕΑ», Αθήνα 3Τμήμα Γυναικολογικής Ογκολογίας, Α’ Παν/κη Κλινική Μαιευτικής- Γυναικολογίας, Γ.Ν. «Αλεξάνδρα», Αθήνα 4Τμήμα Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΕΠ 20 ΝΕΑ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΤΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ: ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΟΥ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΗΣ ΔΕΡΜΑΤΙΚΗΣ ΟΠΗΣ Ι. Χατζηπαπάς, Α. Πρωτοπαπάς, Α. Λιαπή, Σ. Αθανασίου, Α. Αντσακλής


ΕΠ 21 ΧΑΜΗΛΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΟΣ ΣΑΚΟΣ

Ι. Χατζηπαπάς, Α. Λιαπή, Α. Πρωτοπαπάς, Σ. Αθανασίου, Α. Αντσακλής


ΕΠ 22 ΕΞΩΜΗΤΡΙΑ ΚΥΗΣΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΜΟΝΟΚΕΡΗ ΜΗΤΡΑ ΚΑΙ ΣΥΝΟΔΟ ΥΠΟΤΥΠΩΔΕΣ ΚΕΡΑΣ: ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

1,2 Θ. Θεοδωρίδης, 1,2Λ.Ζεπειρίδης, 2 Κ.Χατζηγεωργίου, 2 Α.Τάντσης, 2 Ε. Τσιβελεκίδου, 1,2 Γ.Γκριμπίζης, 3 Δ.Μηλιαράς, 1 Β. Ταρλατζής

1 Α’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 2 Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης 3 Παθολογοανατομικό Εργαστήριο ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη

ΕΠ 23 ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΝ ΠΟΛΥΠΟΔΩΝ & ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ MORCELLATOR

1,2 Δ. Μαθιόπουλος, 1,2 Σ. Βλάχος,

1 Τμήμα Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης Μαιευτηρίου Λητώ 2 Τμήμα Ενδοσκοπήσεων Νοσοκομείο «Λευκός Σταυρός», Αθήνα

ΕΠ 24 ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΜΗΤΡΑΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕ ΠΡΟΠΤΩΣΗ β’ ΒΑΘΜΟΥ (ΑΝΑΦΟΡΑ 2 ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ)


1 Τμήμα Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης Μαιευτηρίου Λητώ 2 Τμήμα Ενδοσκοπήσεων Νοσοκομείο «Λευκός Σταυρός», Αθήνα

11.15 - 11.30 Διάλειμμα

26 27

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ11.30 - 13.00 Στρογγυλή Τράπεζα: Λαπαροσκοπική υστερεκτομία Προεδρείο: Ντούσιας Β., Αργυρίου Χ. Ολική λαπαροσκοπική υστερεκτομία: tips and tricks

Πρωτoπαπάς Α. Kατευθυντήριες γραμμές για την αποφυγή μελλοντικής πρόπτωσης μετά υστερεκτομία

Τρομπούκης Π. Εναλλακτικές μέθοδοι υστερεκτομίας: συστηματική ανάλυση υστεροσκοπικών και μη μεθόδων καταστροφής ενδομητρίου

Λιάλιος Γ.

13.00 - 14.30 Στρογγυλή Τράπεζα: Νεώτερες εξελίξεις στη λαπαροσκοπική χειρουργική Προεδρείο: Αντωνάκης Γ., Χατζηπαππάς Ι. Nεώτερες μορφές ενέργειας στη λαπαροσκοπική χειρουργική

Θεοδωρίδης Θ. Transvaginal hydrolaparoscopy

Puttemans P. - Campo R. Λαπαροσκόπηση μονής οπής

Χανδακάς Σ. Ρομποτική χειρουργική στη Γυναικολογία

Χατζηραφαήλ Β.

14.30 Λήξη εργασιών Συνεδρίου

Περιλήψεις Προφορικών Ανακοινώσεων

Περιλήψεις Επιστημονικών Προβολών (Video)

ΒΙΒΛΙΟ ΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ


28 29

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΠΡΟΒΟΛΩΝ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΕΡΙΛΗΨΕΩΝ

Παρασκευή, 13 Μαΐου 2011

13.30-15.00 Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑ 1 – ΠΑ 10 Προεδρείο: Μερίδης Ε., Ζεπειρίδης Λ.

Σάββατο, 14 Μαΐου 2011

08.20-09.30 Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑ 11 – ΠΑ 18 Προεδρείο: Ζηκόπουλος Κ., Μπίλη Ε.

16.00-17.00 Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑ 19 – ΠΑ 25 Προεδρείο: Οικονομίδης Π., Φιακάς Β.

Κυριακή, 15 Μαΐου 2011

08.20-09.30 Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑ 26 – ΠΑ 33 Προεδρείο: Σύλλας Κ., Βλάχος Ν.

Σάββατο, 14 Μαΐου 201109.30-11.00 Επιστημονικές Προβολές (Video session) ΕΠ 1 – ΕΠ 11 Προεδρείο: Αθανασίου Β., Μπομπότης Μ., Δημητριάδης Ι.

Κυριακή, 15 Μαΐου 201109.30-11.15 Επιστημονικές Προβολές (Video session) ΕΠ 12 – ΕΠ 24 Προεδρείο: Φωκάς Α., Παπαδόπουλος Μ.

ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΚΥΗΣΕΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΜΗΤΡΟΠΛΑΣΤΙΚΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΠΟΛΙΚΗ ΔΙΑΘΕΡΜΙΑ

ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΠΡΩΤΟΠΑΘΗ ΥΠΟΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ

ΠΑ 1

1Α. Καπώνης, 2Φ. Γκρόζου, Θ. Βρεκούσης, 2Μ. Πασχόπουλος,

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών2Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Εισαγωγή-Σκοπός: Με τη μελέτη αυτή φαίνεται η αποτελεσματικότητα της υστεροσκοπικής μητροπλαστικής με τη χρήση της διπολικής διαθερμίας, σε ότι αφορά το ποσοστό επίτευξης κύησης σε γυναίκες με πρωτοπαθή υπογονιμότητα με ενδομήτριο διάφραγμα κατόπιν εξωσωματικής γονιμοποίησης. Υλικό-Μέθοδος: Πρόκειται για μία αναδρομική μελέτη. Κατά τη διάρκεια των έξι των πραγματοποιήθηκαν 916 προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης. Από αυτές σε 37 γυναίκες διαγνώστηκε η παρουσία ενδομήτριου διαφράγματος (4,03%). Σε όλες αυτές τις γυναίκες έγινε επεμβατική υστεροσκόπηση με τη χρήση της διπολικής διαθερμίας Versapoint. Μετά από δύο μήνες ακολούθησε και δεύτερη υστεροσκόπηση και στη συνέχεια εκ νέου προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης. Όσες από τις γυναίκες δε συνέλαβαν και συμφώνησαν, υποβλήθηκαν σε Τρίτη υστεροσκόπηση μετά από έξι μήνες. Αποτελέσματα: Οι γυναίκες με ενδομήτριο διάφραγμα είχαν την ίδια πιθανότητα σύλληψης σε σχέση με αυτές με ανεξήγητη υπογονιμότητα (ομάδα ελέγχου). Ο μέσος αριθμός της καλής ποιότητας των εμβρύων ήταν σημαντικά αυξημένος στις γυναίκες με διάφραγμα σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (p=.001). Το ποσοστό της κύησης ήταν 31% και 35% (p=.703) στην ομάδα ελέγχου και στις γυναίκες προ-υστεροσκόπησης, ενώ στις γυναίκες μετά την υστεροσκόπηση το ποσοστό ήταν 56% (p<.001). Όλες οι εγκυμοσύνες στις γυναίκες στην ομάδα προ-υστεροσκόπησης κατέληξαν σε αποβολή, ενώ αποβολές και οι τελειόμηνες κυήσεις στην ομάδα ελέγχου και στην ομάδα μετά υστεροσκόπηση ήταν 17% έναντι 19% (p>.75%) και 74% έναντι 71,5% (p=.795) αντίστοιχα. Συμπεράσματα: Το ενδομήτριο διάφραγμα δεν αποτελεί παράγοντα υπογονιμότητας. Η υστεροσκοπική μητροπλαστική έχει θετικό αποτέλεσμα στην επίτευξη της κύησης σε γυναίκες με πρωτοπαθή υπογονιμότητα. Η δεύτερη υστεροσκόπηση μπορεί να χρειαστεί, για να επιβεβαιώσει την ακεραιότητα της ενδομήτριας κοιλότητας.

30 31

ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ : Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗΣ ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ – ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΤΟΥ Δ.Π.Θ. ΚΑΤΑ ΤΗ

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΠΟ 01/03/1994 ΕΩΣ ΚΑΙ 28/02/2011


ΠΑ 2

Α. Γεωργιάδης, Ν. Κοσμίδης, Β. Πένου, Α. Κυριατζή, Δ. Δόμπρη, Μ. Δημητράκη, Π. Παρχαρίδου, Ε.Ν. Κοντομανώλης, Π. Τσικούρας, Ν. Κουτλάκη, Γ. Γαλάζιος, Β. Λυμπέρης

Πανεπιστημιακή Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης

Εισαγωγή-Σκοπός: Η αδενομύωση αποτελεί μια καλοήθη κατάσταση, με ετερότοπη διάχυτη παρουσία στο μυομήτριο της μήτρας διάσπαρτων αδένων του ενδομητρίου. Δυσμηνόρροια και μηνορραγίες είναι τα δυο βασικά κλινικά γνωρίσματα της αδενομύωσης. Η αδενομύωση αποτελεί αίτιο μεγέθυνσης της μήτρας, μητρορραγίας και δυσμηνόρροιας. Η κλινική διάγνωση της αδενομύωσης απαιτεί υψηλό δείκτη υποψίας λόγω της μη ειδικής φύσης των συμπτωμάτων. Αδενομύωμα είναι ο σχηματισμός εστιών αδενομύωσης χωρίς σαφή περιγεγραμμένα όρια, σημείο που κάνει την διαφορική διάγνωση δύσκολη από άλλες καλοήθεις καταστάσεις (π.χ. ινομυώματα) δύσκολη. Υλικό–Μέθοδος: Μελετήθηκαν αναδρομικά τα ιατρικά αρχεία της ΠΜ/Γ σε συνδυασμό με τα υπερηχογραφικά, υστεροσκοπικά ευρήματα και τα ιστολογικά πορίσματα σε χρονική περίοδο 17 ετών (01/03/1994-28/02/2011). Αποτελέσματα: Επί συνόλου 9332 ασθενών κατά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, ανευρέθηκαν 320 (3,42 %) γυναίκες με αδενομύωση. Από τις οποίες είχαμε: 1.Διάχυτη αδενομύωση: 109 (34%), 2.Εστιακή αδενομύωση: 211 (65,93%). Συμπεράσματα: Αξιοσημείωτο είναι ότι όσο η ερευνά προχώρησε προς τα προηγούμενα έτη αυξάνονταν το ποσοστό αδενομύωσης. Η στατιστική ανάλυση έδειξε p<0,001. Προφανώς σημαντικό ρόλο πρέπει να παίζει η άνοδος του κοινωνικοοικονομικού επίπεδου των ασθενών, η καλύτερη πρόσβαση σε τριτοβάθμια νοσοκομεία και η αποτελεσματικότερη διαγνωστική προσπέλαση (π.χ. MRI).

ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΦΛΕΒΟΘΡΟΜΒΩΣΗ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗ

ΕΞΑΙΡΕΣΗ ΥΠΟΒΛΕΝΟΓΟΝΙΟΥ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΟΣ


ΠΑ 3

1Μ. Νικολάου, 2B.Tas, 2B. Van Herendael

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Γ.Ν. Αγ.Νικολάου, Λασίθι, Κρήτη2Saint-Elizabeth Hospital, ZNA, Antwerp, Belgium

Εισαγωγή-Σκοπός: Οι υστεροσκοπικές επεμβάσεις θεωρούνται χαμηλού κινδύνου για ανάπτυξη θρομβοεμβολικών επεισοδίων (DVT). Παράγοντες κινδύνου όπως η φλεβική στάση, η ενθοθηλιακή βλάβη και οι παθολογικοί παραγόντες πήξης σε συνδυασμό με την στάση των ασθενών και την χρονική διάρκεια της υστεροσκοπικής επέμβασης προδιαθέτουν στην εμφάνιση θρομβοεμβολικών επεισοδίων. Η φλεβοθρόμωση (DVT) κατά την υστεροσκοπική εξαίρεση υποβλενογόνιου ινομυώματος αποτελεί εξαιρετικά σπάνιο περιστατικό. Υλικό-Μέθοδος: Γυναίκα 33 ετών προσήλθε στα ΤΕΠ λόγω αναφερόμενου άλγους και οιδήματος του (δε) κάτω άκρου προοδευτικά επιδεινούμενου. Από το γυναικολογικό ιστορικό αναφέρεται προ 3 εβδομάδων, υστεροσκοπική εξαίρεση υποβλεννογίου ινομυώματος. Η χρονική διάρκεια της επέμβασης ήταν εκτεταμένη. Μετεγχειρητικά η ασθενής ανέφερε σημαντική ποσότητα κολπικής αιμόρροιας με συνοδό αναιμία και προοδευτικά επιδεινούμενου άλγους/οιδήματος (δε) κάτω άκρου. Κατά την κλινική εξέταση διαπιστώθηκε φλεγμονώδες, επώδυνο και οιδηματώδες (δε) κάτω άκρο. Ο υπερηχογραφικός έλεγχος (Dupplex) ανέδειξε DVT από το επίπεδο της ιγνυακής έως της έξω λαγονίου φλέβας. Η CT επιβεβαίωσε την DVT και επιπλέον ανέδειξε θρόμβωση έως το ύψος της κάτω κοίλης φλέβας και άμφω πνευμονική εμβολή. Ο θρομβοφιλικός έλεγχος ήταν αρνητικός για μεταλλάξεις. Αποτελέσματα: Κατα την νοσηλεία της ξεκίνησε αντιπηκτική αγωγή με τινζαπαρίνη 14000 iu υποδορίως, αντλία διαλείπουσας συμπίεσης, ελαστικές κάλτσες και κινητοποίηση.Η ασθενής εξήλθε με αντιπηκτική αγωγή και φυσιοθεραπεία για λεμφική παροχέτευση.Τακτικός επανέλεγχος συνεστήθει με υπερηχογράφημα (Duplex). Συμπεράσματα: Οι υστεροσκοπικές επεμβάσεις σε ασθενείς χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες θεωρούνται χαμηλού ρίσκου για θρομβοεμβολικά επεισόδια ωστόσο οι επιπλοκές δεν απουσιάζουν. Η χρήση προφυλακτική αντιπηκτική αγωγή πρέπει να εξατομικεύεται σε ασθενείς υψηλού κινδύνου.

32 33

ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΩΝ ΠΟΥ ΣΥΓΚΡΙΝΟΥΝ

ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΜΙΣΟΠΡΟΣΤΟΛΗΣ ΣΕ ΣΧΣΣΗ ΜΕ PLACEBO ΓΙΑ ΤΗΝ ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ


ΠΑ 4

2Φ. Γκρόζου, 2Γ. Βαλασούλης, Ε. Μούλιας, Θ. Βρεκούσης, Μ. Σαστινού, Ν. Καφίδας, Λ. Λαβασίδης, 2Γ. Κολιόπουλος, 2Μ. Πασχόπουλος

1 Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών2 Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Εισαγωγή-Σκοπός: Η υστεροσκόπηση είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για την εξέταση της ενδομητρικής κοιλότητας. Δυστυχώς, έχει κάποιους περιορισμούς που μειώνουν την ευκολία και την ασφάλεια της εξέτασης, όπως για παράδειγμα την περιστασιακή ανάγκη για διαστολή του τραχήλου. Η μισοπροστόλη είναι μια ουσία ευρέως χρησιμοποιούμενη για τη διαστολή του τραχήλου σε διάφορες περιπτώσεις, όπως στο τέλος της κύησης, αλλά δεν έχει κερδίσει ευρεία αποδοχή για χρήση κατά την υστεροσκόπηση. Υλικό-Μέθοδος: Η ανασκόπηση περιλαμβάνει τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές, που συγκρίνουν τη χρήση της μισοπροστόλης σε σχέση με placebo σε διαφορετικές οδούς χορήγησης και δοσολογίες πριν από διαγνωστική ή επεμβατική υστεροσκόπηση. Πραγματοποιήθηκε ηλεκτρονική αναζήτηση στη βάση δεδομένων Medline και στο Cochrane Central Register of Controlled Trials για άρθρα δημοσιευμένα από τον Ιανουάριο του 1970 έως τον Απρίλιο του 2010. Τα μετρήσιμα αποτελέσματα που μελετήθηκαν συσχετίσθηκαν είτε με τη διευκόλυνση της διαδικασίας της υστεροσκόπησης (ανάγκη για διαστολή του τραχήλου, εύρος του τραχήλου κατά την έναρξη της υστεροσκόπησης, διάρκεια της εξέτασης και επιπλοκές όπως ρήξη του τραχήλου και διάτρηση της μήτρας) είτε με τις παρενέργειες του φαρμάκου. Αναφορικά με τις παρενέργειες, μελετήσαμε την επίπτωση της ναυτίας, της διάρροιας, του κοιλιακού άλγους, της αιμορραγίας και του πυρετού. Αποτελέσματα: Η χορήγηση μισοπροστόλης ενδοκολπικά μείωσε την ανάγκη για διαστολή του τραχήλου στο πληθυσμό προ- και μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών σε στατιστικά σημαντικό βαθμό. Στην υποομάδα της επεμβατικής υστεροσκόπησης η ανάγκη για διαστολή και η διάρκεια της εξέτασης μειώθηκαν επίσης σημαντικά. Τα περισσότερα άλλα αποτελέσματα που σχετίζονται με τη διευκόλυνση της εξέτασης δεν έφτασαν τη στατιστική σημαντικότητα. Οι παρενέργειες στην ομάδα της μισοπροστόλης ήταν σημαντικά συχνότερες σε σχέση με την ομάδα του placebo. Συμπεράσματα: δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να συστήνουν τη χρήση της μισοπροστόλης πριν από κάθε υστεροσκόπηση σε επίπεδο ρουτίνας.

ΠΑΡΑΓΩΓH ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΜEΝΗΣ ΙΑΤΡΙΚHΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡIΑΣ ΣYΜΦΩΝΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΡOΤΥΠΟ SNOMED ΑΠΟ ΧΕΙΡOΓΡΑΦΟ

ΣΚΑΡIΦΗΜΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚHΣ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ


ΠΑ 5

1Α. Κόλλιας, 2Μ. Πασχόπουλος, 1Μ. Πούλος

1 Τμήμα Αρχειονομίας Βιβλιοθηκονομίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο2 Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Εισαγωγή-Σκοπός: Η σύγχρονη ιατρική επιστήμη βασίζεται ολοένα και περισσότερο στην ανάκτηση κωδικοποιημένης ιατρικής πληροφορίας παράγεται από καθημερινές ιατρικές διαδικασίες ώστε να επιτευχθεί η διαλειτουργική αξιοποίηση της ταξινόμησης και ανάκτησης της. Η συγκεκριμένη εργασία αποτελεί μια πρωτότυπη άντληση ιατρικής πληροφορίας σύμφωνης με το διεθνές Ιατρικό πρότυπο SNOMED, από το σκαρίφημα που σχεδιάζει ο ενδοσκόπος κατά τη διάρκεια μιας διαγνωστικής Υστεροσκόπησης χωρίς να απαιτείται ενεργή μεσολάβηση του, που πιθανόν να απέβαινε σε βάρος της ιατρικής διαδικασίας. Υλικό-Μέθοδος: Για την υλοποίηση της μεθόδου χρησιμοποιήθηκε εφαρμογή σε Η/Υ που σχεδιάστηκε με σκοπό την οργάνωση σε Βάση δεδομένων των διαγνωστικών υστεροσκοπήσεων Ιατρείου Υστεροσκόπησης που χωρίζεται στα ακόλουθα στάδια: 1. Δημιουργoύνται σχεσιακές δομές διαγνωστικών ευρημάτων με το λεξιλόγιο SNOMED. 2. Δημιουργείται διαδραστικό σύστημα γραφικής απεικόνισης των σχεσιακών δομών αυτών σε εικόνα σκαριφήματος που αποτυπώνει τα βασικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά της μήτρας της ασθενούς καθώς και το είδος των ευρημάτων. 3. Κατασκευάζεται λογισμικό μετατροπής των γραφικών ιατρικών παρατηρήσεων σε έγγραφο μεταδεδομένων βασισμένο στο πρότυπο SNOMED ακολουθώντας όλους τους κανόνες κληρονομικότητας του προτύπου 4. Ταξινομούνται οι πληροφορίες αυτές σε κατάλληλα διαμορφωμένο περιβάλλον αποθήκευσης που βασίζεται σε SQL ερωταποκρίσεις. Για να επιτευχθούν τα παραπάνω χρησιμοποιούνται τεχνικές λογισμικού ανάλυσης εικόνας και ενσωμάτωσης μεταδεδομένων σε αυτήν σε συνδυασμό με άντληση και αντιστοίχηση δεδομένων από το Ιατρικό πρότυπο και αποθήκευση αυτών σε κατάλληλη διαμορφωμένη βάση δεδομένων. Αποτελέσματα: Ο βασικός στόχος της μεθόδου επιτυγχάνεται χωρίς να επιβαρύνει τον ενδοσκόπο με επιπλέον μη ιατρική εργασία κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και συγχρόνως προσφέρει δυνατότητες επεξεργασίας της παραγόμενης πληροφορίας. Η ενσωμάτωση επιλεγμένων όρων του Ιατρικού προτύπου δίνει τη δυνατότητα επιπλέον λεπτομερούς οργάνωσης της. Συμπεράσματα: Τελικά η δημιουργία μιας απλής μεθόδου αποθήκευσης κωδικοποιημένης ιατρικής πληροφορίας από μια «πρόχειρη» απεικόνιση υστεροσκόπησης που την χαρακτηρίζει μοναδικά, δημιουργεί προοπτικές και δυνατότητες παραγωγής ερευνητικού εργαλείου αναζήτησης πληροφορίας από ερευνητές, σε μια παραγόμενη με αυτό τον τρόπο «βιβλιοθήκη» τέτοιου είδους απεικονίσεων.

34 35

AΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΚΩΝ ΠΟΛΥΠΟΔΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΒΛΕΝΝΟΓΟΝΙΩΝ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ ΜΕ

ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΟΠΗ (MORCELLATOR)


ΠΑ 6

1,2Δ. Μαθιόπουλος, 1,2Σ. Βλάχος, 3Μ. Γιατράκου, 1,2Ι. Τσιαούση

1Τμήμα Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης, Μαιευτήριο Λητώ, Αθήνα2Τμήμα Ενδοσκοπήσεων Κλινικής, Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα3Αναισθησιολογικό Τμήμα Λητώ - Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα

Εισαγωγή: Από το 1970 η επεμβατική υστεροσκόπηση έχει καθιερωθεί ως χειρουργική μέθοδος για την θεραπεία παθήσεων της ενδομητρικής κοιλότητας (ανατομικών ανωμαλιών, πολυπόδων, υποβλεννογόνιων ινομυωμάτων). Η χρησιμοποίηση ηλεκτρικής ενέργειας, μονοπολικού ή διπολικού ρεύματος και laser CO2 ήταν μέχρι τώρα οι γνωστές θεραπευτικές μέθοδοι. Σκοπός: Η αξιολόγηση της αφαίρεση υποβλενογόνιων ινομυωμάτων και ενδομητρικών πολυπόδων με μηχανική κοπή (morcellator) σε σύγκριση με την χρήση διπολικού ρεζεκτοσκοπίου. Η νέα αυτή μέθοδος προσφέρει: 1) μικρότερο χρόνο χειρουργείου, 2) μέτρηση απώλειας υγρών (αποφυγή υπερφόρτωσης), 3) καλύτερη οπτική παρακολούθηση, 4) χρησιμοποίηση φυσιολογικού ορρού, 5) αποφυγή επιπλοκών (διάτρηση, αιμορραγία), 6) μικρότερη καμπύλη εκμάθησης ΥΛΙΚΟ 25 συνολικά ασθενείς, 15 με ενδομητρικούς πολύποδες και 10 με υποβλεννογόνια ινομυώματα υπεβλήθησαν σε αυτήν την τεχνική και συγκρίθηκαν με τις αντίστοιχες ασθενείς οι οποίες αντιμετωπίστηκαν με το διπολικό ρεζεκτοσκόπιο. Υλικό-Μέθοδος: Χρήση του υστεροσκοπικού morcellator της Smith & Nephew (Truclear) των 9 mm. Αποτελέσματα: Μικρότερος χρόνος χειρουργείου, για τους ενδομητρικούς πολύποδες μέσος χρόνος 9 min με το truclear έναντι 18 min με το ρεζεκτοσκόπιο, ενώ για τα υποβλενογόνια ινομυώματα 32 min έναντι 45 min. Επιπλέον μικρότερη απώλεια υγρών και μικρότερος κίνδυνος επιπλοκών, κυρίως στην περίπτωση των ινομυωμάτων. Συμπεράσματα: Η νέα τεχνική είναι πιο γρήγορη, με σχετικά μικρότερη καμπύλη εκμάθησης, δυνατότητα μέτρησης απώλειας των υγρών, μικρότερο κίνδυνο διάτρησης ιδίως στην περίπτωση των ινομυωμάτων.

ΑΓΓΕΙΑΚΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΑΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ


ΠΑ 7

1Φ. Γκρόζου, Λ. Λαβασίδης, Θ. Βρεκούσης, 2Α. Βλαχοκώστα, 2Π. Ασβεστάς, 2Γ. Ματσόπουλος, 1Μ. Πασχόπουλος

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων2Τομέας Συστημάτων Μετάδοσης Πληροφορίας και Τεχνολογίας Υλικών, Σχολή Ηλεκτρολόγων

Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα

Εισαγωγή-Σκοπός: Ο διαχωρισμός παθολογικών καταστάσεων του ενδομητρίου με χρήση τεχνικών ψηφιακής επεξεργασίας εικόνων. Υλικό-Μέθοδος: Στη μελέτη μας συμπεριλαμβάνονται 77 γυναίκες. Κατόπιν υστεροσκοπικού ελέγχου οι 28 διαπιστώθηκε ότι παρουσίαζαν ανώμαλη ενδομήτρια αιμορραγία, οι 10 καρκίνο ενδομητρίου και 39 δεν είχαν κάποιο παθολογικό εύρημα στην υστεροσκόπηση. Η επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων της υστεροσκόπησης έγινε με λήψη υλικού από την ενδομήτρια κοιλότητα και βιοψία. Οι εικόνες από την υστεροσκόπηση των γυναικών επεξεργάστηκαν με ένα σύστημα, το οποίο ποσοτικά υπολογίζει κάποια χαρακτηριστικά που περιγράφουν τη γεωμετρία των αγγείων, αλλά και την υφή της εικόνας. Για κάθε εικόνα υπολογίστηκαν συνολικά 189 χαρακτηριστικά, εφαρμόστηκε κατάλληλος αλγόριθμος για την εξαγωγή των πιο σημαντικών μεγεθών, και προέκυψαν τελικά 4 χαρακτηριστικά (αριθμός των αγγείων, το μήκος, οι διακλαδώσεις και η τραχύτητα). Στη συνέχεια οι εικόνες ταξινομήθηκαν σε μια από τις 3 κατηγορίες με χρήση νευρωνικού δικτύου. Αποτελέσματα: Η ακρίβεια της ταξινόμησης ήταν 87.8%, η ειδικότητα 83.8% και η ευαισθησία 93.6%. Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η προτεινόμενη μεθοδολογία στοχεύοντας στην ποσοτική περιγραφή της γεωμετρίας των αγγείων καθώς και της υφής των εικόνων μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για την υποβοήθηση της διάγνωσης συγκεκριμένων παθολογικών καταστάσεων του ενδομητρίου.

36 37

ΥΠΕΡΦΑΣΜΑΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΗ, ΔΙΕΘΝΩΣ,

ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ


ΠΑ 8

1Φ. Γκρόζου, Λ. Λαβασίδης, Θ. Βρεκούσης, 2Ν. Γεωργίου, 2Β. Καββαδίας, 2Κ. Μπάλας, 1Μ. Πασχόπουλος

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων2Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χανιά

Εισαγωγή-Σκοπός: Η ενδοσκόπηση εισέρχεται σε μια νέα εποχή ανάπτυξης κεφαλαιοποιώντας στα εντυπωσιακά επιτεύγματα της οπτο-ηλεκτρονικής τεχνολογίας και της βιοφωτονικής. Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται, για πρώτη φορά διεθνώς, μια νέα τεχνολογία «υπερφασματικής ενδοσκόπησης» μαζί με τα πρώτα αποτελέσματα της χρήσης της στη διάγνωση των παθήσεων του ενδομητρίου. Υλικό-Μέθοδος: Το σύστημα επιτρέπει την ταχύτατη απεικόνιση σε μια σειρά φασματικές περιοχές του ορατού και του μη ορατού μέρους του φάσματος και τη μέτρηση των φασματικών χαρακτηριστικών του ιστού σε κάθε εικονοστοιχείο. Συνολικά συλλέγονται άνω των 2 εκατομμυρίων φασμάτων, κάθε ένα από τα οποία μεταφέρει πληροφορίες για την μικρο-δομή του ιστού και τις μη ορατές/υποκλινικές παθολογικές αλλοιώσεις του. Οι ανιχνευόμενες φασματικές μεταβολές κωδικοποιούνται με την μορφή ψευδοχρωμάτων. Τα ψευδοχρώματα συνθέτουν ένα ψηφιακό «διαγνωστικό χάρτη» ο οποίος μπορεί να υπερτίθεται της έγχρωμης ψηφιακής εικόνας του ιστού οριοθετώντας έτσι την βλάβη. Τα χρώματα-κώδικες του χάρτη αποτελούν οδηγό για τον εντοπισμό υποκλινικών αλλοιώσεων, την in vivo διαβάθμισή τους και τη λήψη καθοδηγούμενων βιοψιών. Αποτελέσματα: Κατά την πρώτη φάση της κλινικής αξιολόγησης του συστήματος, εξετάστηκαν 100 γυναίκες με ευρύ φάσμα ενδείξεων υστεροσκόπησης όπως: υπογονιμότητα, πολύποδες, υποβλεννογόνια ινομυώματα, ενδομητρικές συμφύσεις, ενδομήτριο διάφραγμα, υπερπλασία και καρκίνος ενδομητρίου. Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά τόσο όσον αφορά στον εντοπισμό παθολογικών περιοχών όσο και στην ανίχνευση ταυτοποίηση συνοδών δομικών και λειτουργικών αλλοιώσεων όπως είναι ο συνδετικός ιστός, το αγγειακό πλέγμα, οι φλεγμονές κλπ. Αυτό που μέχρι τώρα έχει αποδειχθεί αναμφίβολα είναι ότι η συσκευή τυποποιεί και αντικειμενοποιεί την διαγνωστική διαδικασία με επίπεδα ακρίβειας ίσα ή μεγαλύτερα από αυτά ενός πολύ έμπειρου υστεροσκόπου. Συμπεράσματα: Η υψηλή διαγνωστική αντικειμενικότητα επαναληψιμότητα της υπερφασματικής υστεροσκόπησης επιτρέπει την χρήση της και από μη απόλυτα εξειδικευμένους, ως διαγνωστικό εργαλείο προσέγγισης της ενδομήτριας παθολογίας. Πέραν αυτού, τα προαναφερθέντα τεχνολογικά χαρακτηριστικά καθιστούν επίσης την νέα αυτή τεχνολογία ένα αναντικατάστατο εργαλείο για τον περιοδικό έλεγχο γυναικών με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης ενδομήτριας κακοήθειας.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΔΙΠΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΡΜΙΑΣ ΡΑΔΙΟΚΥΜΑΤΩΝ (NOVA-SURE) ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΜΕ ΜΙΚΡΟΚΥΜΑΤΑ

(MICROWAVE ENDOMETRIAL ABLATION) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΩΝ ΜΗΤΡΑΣ: ΜΙΑ

ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΗ, ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΟΚΙΜΗ


ΠΑ 9

1Δ. Αθάνατος, 1Γ. Πάντος, 1Χ.Α. Βενέτης, 1Π. Σταματόπουλος, 2Δ. Ρούσσος, 1Δ. Τσολακίδης, 1Β.Κ. Ταρλατζής

1Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη

2Γ’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή-Σκοπός: Οι δυσλειτουργικές αιμορραγίες μήτρας (DUB) αφορούν την πλειοψηφία των γυναικών με μηνομητρορραγίες. Η καταστροφή του ενδομητρίου αποτελεί μια επιλογή για την οποία έχουν αναπτυχθεί πολλαπλές εναλλακτικές συσκευές. Σκοπός της παρούσας τυχαιοποιημένης κλινικής δομικής είναι να συγκριθεί η αποτελεσματικότητα της διπολικής διαθερμίας ραδιοκυμάτων (Novasure) με αυτή της καταστροφής ενδομητρίου με μικροκύματα (ΜΕΑ). Υλικό-Μέθοδος: Με βάση τον αρχικό υπολογισμό δείγματος, 66 γυναίκες με ηλικία<50 έτη και FSH<20 IU/L, οι οποίες είχαν ολοκληρώσει τον οικογενειακό τους προγραμματισμό και διαγνώσθηκαν με DUB αποτέλεσαν το δείγμα αυτής της μελέτης. Η κατανομή τους σε δύο ομάδες (Novasure: n=33 – MEA: n=33) έγινε με χρήση λίστας τυχαίων αριθμών. Η καταστροφή του ενδομητρίου σε κάθε ασθενή έγινε σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή κάθε συσκευής. Στη συνέχεια οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν για χρονικό διάστημα διάρκειας ενός έτους. Κύρια έκβαση της μελέτης, αποτέλεσε η αμηνόρροια στους 12 μήνες μετά την εφαρμογή της μεθόδου. Αποτελέσματα: Δεν υπήρξαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις δύο ομάδες, στην ηλικία των ασθενών (p=0.99), στο δείκτη μάζας σώματος (p=0.22), στον αριθμό των εγκυμοσυνών (p=0.50), στη διάρκεια (p=0.56) και την ποσότητα (p=0.12) της εμμήνου ρύσεως, διάρκεια του αναμνηστικού δυσλειτουργικών αιμορραγιών (p=0.18) και την αιμοσφαιρίνη αίματος (p=0.81), κατά την ημέρα εφαρμογής της μεθόδου. Οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε καταστροφή του ενδομητρίου με Novasure παρουσίασαν σημαντικά αυξημένη πιθανότητα αμηνόρροιας 12 μήνες μετά την εφαρμογή της μεθόδου (75.8%), σε σχέση με τις ασθενείς στις οποίες έγινε χρήση του MEA (24.2%) για τον ίδιο σκοπό (ποσοστιαία διαφορά: +51.5%, 95% CI: +27.8 to +67.7; NNT~2). Συμπεράσματα: Με βάση τα αποτελέσματα της πρώτης σχετικής τυχαιοποιημένης μελέτης, η καταστροφή του ενδομητρίου με τη χρήση Novasure παρουσιάζει σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα αμηνόρροιας στους 12 μήνες μετά την εφαρμογή της μεθόδου σε σχέση με τη χρήση MEA. Συγκεκριμένα, για κάθε δύο ασθενείς που υποβάλλονται σε Novasure προκύπτει μια παραπάνω περίπτωση αμηνόρροιας, σε σχέση με τη χρήση μικροκυμάτων.

38 39

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΗΣ ΣΥNAINΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ: ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑ ‘Η ΑΝΑΓΚΗ;


ΠΑ 10

2Λ. Λαβασίδης, 1Φ. Γκρόζου, Θ. Βρεκούσης. 1Π. Πασχόπουλος

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων2Women and Children’s Department, University Hospitals Coventry &

Warwickshire-United Kingdom

Η έγγραφη συναίνεση αποτελεί νομική διαδικασία που διασφαλίζει ότι η εξεταζόμενη/ασθενής έχει λάβει γνώση όλων των λεπτομερειών που σχετίζονται με μία επεμβατική διαδικασία. Αυτά περιλαμβάνουν την ενημέρωση σχετικά με τη φύση της επέμβασης, το προσδοκώμενο όφελος από αυτή, τις πιθανές επιπλοκές και την αντιμετώπισή τους, το κόστος, το χρόνο αποθεραπείας, αλλά και τις πιθανές εναλλακτικές μεθόδους αντιμετώπισης του διαγνωστικού/θεραπευτικού προβλήματος. Η παρούσα ανακοίνωση στοχεύει στην ανάδειξη της νομικής αναγκαιότητας για την απόκτηση έγγραφης συναίνεσης πριν από τη διενέργεια επεμβατικών ιατρικών πράξεων στην Ελληνική Επικράτεια. Επίσης, προτείνεται ένα μοντέλο έγγραφης συναίνεσης προσαρμοσμένο στις ανάγκες και τις προοπτικές της σύγχρονης διαγνωστικής και επεμβατικής υστεροσκόπησης, με βάση τα καθιερωμένα Ευρωπαϊκά μοντέλα.

ΟΞΕΙΑ ΚΟΙΛΙΑ ΛΟΓΩ ΠΥΟΣΑΛΠΙΓΓΑΣ ΩΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΣΥΜΜΥΣΗΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΧΕΙΛΕΩΝ ΑΙΔΟΙΟΥ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΑ

ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ


ΠΑ 11

Σ. Παπαθεοδώρου, Γ. Μίχος, Φ. Γκρόζου, Γ. Κολιόπουλος, Θ. Στέφος

Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Εισαγωγή-Σκοπός: Οι συμφύσεις των μεγάλων χειλέων του αιδοίου καθώς και η σύμμυσή τους (labial fusion), συναντώνται πιο συχνά στην παιδική ηλικία. Γίνεται παρουσίαση περιστατικού γυναίκας μετεμμηνοπαυσιακής ηλικίας η οποία προσήλθε στα εξωτερικά ιατρεία του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων λόγω οξέος κοιλιακού άλγους και σύμμυσης μεγάλων χειλέων αιδοίου. Υλικό-Μέθοδος: Γυναίκα 78 ετών, εισήχθη στη γυναικολογική κλινική με οξύ άλγος υπογαστρίου, δυσουρικά ενοχλήματα, πυρετό και λευκοκυττάρωση. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίστηκαν μια εβδομάδα πριν την εισαγωγή της και επιδεινώθηκαν το τελευταίο 24ωρο, ενώ προστέθηκαν σε αυτά και 4 επεισόδια εμέτων. Η ίδια η γυναίκα ανέφερε μακροχρόνιο ιστορικό ακράτειας ούρων και αίσθημα ατελούς κένωσης κύστης. Επιπλέον ανέφερε περιστατικό σύμμυσης μεγάλων χειλέων αιδίου προ εξαετίας το οποίο αντιμετωπίστηκε χειρουργικά. Από το γυναικολογικό ιστορικό, η γυναίκα ειχε 2 φυσιολογικούς τοκετούς, βρισκόταν σε εμμηνόπαυση τα τελευταία 30 έτη και δεν είχε σεξουαλικές επαφές τα τελευταία 20 έτη λόγω χηρείας. Αποτελέσματα: Κατά την κλινική εξέταση τα μεγάλα χείλη του αιδοίου βρισκόταν σε πλήρη σύμμυση και η γυναικολογική εξέταση κατέστη αδύνατη. Η αξονική τομογραφία πυέλου έδειξε κυστικό σχηματισμό στην ανατομική θέση του δεξιού εξαρτήματος. Η ασθενής είχε πυοσάλπιγγα ως αποτέλεσμα της σύμμυσης των μεγάλων χειλέων. Ακολούθησε λαπαροσκόπηση στην οποία διαπιστώθηκε δεξιά πυοσάλπιγγα. Έγινε εκτομή της δεξιάς σάλπιγγας καθώς και χειρουργικός διαχωρισμός των μεγάλων χειλέων του αιδοίου. Συμπεράσματα: Η προσεκτική και ολοκληρωμένη κλινική εξέταση και η λεπτομερής λήψη του ιστορικού είναι το πρώτο βήμα για τη σωστή διάγνωση. Η εφαρμογή των μετεγχειρητικών οδηγιών από τη γυναίκα είναι το πιο σημαντικό μέτρο στην πρόληψη επανεμφάνισης της σύμμυσης μεγάλων χειλέων αιδοίου. Δεν έχει αναφερθεί στη βιβλιογραφία παρόμοιο περιστατικό σε γυναίκα μετεμμηνοπαυσιακής ηλικίας.

40 41

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΓΟΝΙΔΙΑΚΩΝ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΤΩΝ ΣΥΓΓΕΝΩΝ ΑΝΩΜΑΛΙΩΝ ΤΟΥ ΘΗΛΕΟΣ ΓΕΝΝΗΤΙΚΟΥ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ: ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ


ΠΑ 12

Σ. Λιάτσικος, Γ. Γκριμπίζης, Β. Ταρλατζής


Εισαγωγή-Σκοπός: Οι συγγενείς δυσπλασίες των έσω γεννητικών οργάνων της γυναίκας είναι το αποτέλεσμα τεσσάρων μειζόνων διαταραχών στη διάπλαση, διαφοροποίηση και συνένωση των πόρων του Müller κατά την εμβρυϊκή ζωή: (i) αποτυχία του ενός ή και των δύο πόρων να αναπτυχθούν (αγενεσία, μονόκερως μήτρα), (ii) αποτυχία των πόρων να αποκτήσουν κοιλότητα (μονόκερως μήτρα με υπολειπόμενο κέρας χωρίς φυσιολογική κοιλότητα), (iii) αποτυχία συνένωσης ή ανώμαλη συνένωση των πόρων (δίδελφυς μήτρα, δίκερως μήτρα) και (iv) αποτυχία απορρόφησης του μέσου διαφράγματος της μήτρας (διθάλαμη μήτρα, τοξοειδής μήτρα). Η παθογένειά τους δεν είναι γνωστή. Ποικίλα ωστόσο ρυθμιστικά γονίδια, καθοριστικά για την εμβρυϊκή ανάπτυξη, φαίνεται να διατηρούνται στο γυναικείο γεννητικό σύστημα, συμμετέχοντας στη διαφοροποίηση των πόρων του Müller σε σάλπιγγες, μήτρα και κόλπο. Με τη μελέτη αυτή γίνεται προσπάθεια να διερευνηθεί η συσχέτιση των συγγενών ανωμαλιών του θήλεος γεννητικού συστήματος με συγκεκριμένα γονίδια και τις μεταλλάξεις τους. Υλικό-Μέθοδος: Η μελέτη αυτή αποτελεί μια συστηματική ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας των τελευταίων 10 ετών. Αναζητήθηκαν οι διαθέσιμες πληροφορίες για το ρόλο συγκεκριμένων γονιδίων στη διάπλαση και τις ανωμαλίες του γεννητικού συστήματος, τόσο σε γυναίκες, όσο και σε θήλεα πειραματόζωα (ποντίκια). Αποτελέσματα: Μεταλλάξεις ποικίλων γονιδίων (Lim1, Pax2, Dach1, Dach2, HOX A10, HOX A11, HOX A13, Wnt4, Wnt5a, Wnt7a, IGF1, ERa) έχουν διαπιστωθεί σε θήλεα ποντίκια με σοβαρές συγγενείς δυσπλασίες του γεννητικού σωλήνα. Στον άνθρωπο η μοναδική μετάλλαξη που έχει επιβεβαιωθεί είναι στο γονίδιο ΗΟΧ Α13, στα πλαίσια όμως ενός σπάνιου συνδρόμου (Hand – foot – genital syndrome), που περιλαμβάνει διαταραχές στη συνένωση των πόρων του Müller. Συμπεράσματα: Αν και στα ποντίκια μεταλλάξεις συγκεκριμένων γονιδίων προκαλούν ανωμαλίες των γεννητικών τους οργάνων, η αιτιολογία των διαταραχών μορφογένεσης του γεννητικού συστήματος στον άνθρωπο φαίνεται να είναι πολυγονιδιακή–πολυπαραγοντική. Οι δυσπλασίες αυτές δεν είναι αποτέλεσμα μετάλλαξης μεμονωμένων γονιδίων, αλλά κυρίως διαταραχών της έκφρασης των γονιδίων αυτών, υπό την επίδραση άλλων παραγόντων, κυρίως ορμονικών.

ΟΖΙΔΙΑ ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΔΙΗΘΗΤΙΚΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗΣ ΜΕ ΟΠΙΣΘΙΑ ΕΝΤΟΠΙΣΗ: ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ

ΤΗΝ ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ ΤΗΣ ΒΛΑΒΗΣ


ΠΑ 13

Α. Πρωτοπαπάς, Γ. Γιαννούλης, Ι. Χατζηπαπάς, Σ. Αθανασίου, Α. Μουσιώλης, Α. Λιαπή,Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


Εισαγωγή-Σκοπός: Να καθοριστούν οι αρχές της εγχειρητικής τεχνικής κατά την λαπαροσκοπική αφαίρεση των οζιδίων της εν τω βάθει διηθητικής ενδομητρίωσης τα οποία αναπτύσσονται όπισθεν της μήτρας. Υλικό-Μέθοδος: Περιελήφθησαν 32 ασθενείς με οπίσθια ενδομητριωσικά οζίδια οι οποίες αντιμετωπίστηκαν λαπαροσκοπικά. Δύο ασθενείς υποβλήθηκαν σε λαπαρομετατροπή και εξαιρέθηκαν από την ανάλυση. Σε 14 περιπτώσεις το οζίδιο είχε μονήρη εντόπιση, ενώ στις υπόλοιπες 18 υπήρχαν περισσότερες της μιάς εντοπίσεις. Οι ιερομητρικοί σύνδεσμοι συμμετείχαν σε ποσοστό 90.6%, η ιερομητρική αψίδα στο 50% και το ορθοκολπικό διάφραγμα (ΟΚΔ) σε ποσοστό 37.5%, αντίστοιχα. Από τις περιπτώσεις με συμμετοχή του ΟΚΔ τα οζίδια ήταν καθ’ υπεροχή κολπικά σε ποσοστό 23.1% και καθ΄ υπεροχή ορθοσιγμοειδικά σε ποσοστό 46.2%, αντίστοιχα. Αποτελέσματα: Η μέση διάρκεια της επέμβασης ήταν 168 λεπτά (εύρος: 88-270). Εκτεταμένη παρασκευή του ουρητήρα ήταν απαραίτητη σε ποσοστό 68.9% των οζιδίων του ιερομητρικού συνδέσμου και στο 30.8% των οζιδίων του ΟΚΔ, αντίστοιχα (p<0.001). Σε όλες τις περιπτώσεις με οπισθοπλάγια οζίδια αφαιρέθηκε τουλάχιστον ένα τμήμα του περιτοναίου του ωοθηκικού βοθρου. Τα οζίδια του ΟΚΔ αφαιρέθηκαν με την βοήθεια της τεχνικής ξυρίσματος της βλάβης (shaving technique), ενώ ραφές ενίσχυσης του τοιχώματος του εντέρου τοποθετήθηκαν 23% των περιπτώσεων. Στο 9.4% του συνόλου των περιπτώσεων πραγματοποιήθηκε διάνοιξη του κόλπου. Το μέγεθος της βλάβης ήταν η σημαντικότερη προγνωστική παράμετρος για την διάρκεια του χειρουργείου. Συμπεράσματα: Η λαπαροσκοπική εξαίρεση των οπίσθιων οζιδίων της εν τω βάθει διηθητικής ενδομητρίωσης απαιτεί μεγάλη χειρουργική εμπειρία και άριστη γνώση της οπισθοπεριτοναϊκής ανατομίας. Η τυποποίηση της εγχειρητικής τεχνικής είναι ιδιαίτερα σημαντική για την επιτάχυνση της επέμβασης και την αποφυγή επιπλοκών.

42 43

Η 2ΕΤΗΣ ΜΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΑΥΤΟΣΥΓΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΥ ΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΘΕΤΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΜΕ ΑΚΙΔΕΣ (QUILL) ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΚΠΥΡΙΝΗΣΗ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ ΜΗΤΡΑΣ


ΠΑ 14

1,2 Σ. Βλάχος, 1,2 Δ. Μαθιόπουλος, 3 Μ. Γιατράκου, 1,2 Ι. Τσιαούση

1Τμήμα Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης, Μαιευτήριο Λητώ, Αθήνα2Τμήμα Ενδοσκοπήσεων Κλινικής, Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα3 Αναισθησιολογικό Τμήμα Λητώ - Λευκός Σταυρός Αθηνών, Αθήνα

Εισαγωγή-Σκοπός: Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας ενός πρωτοποριακού ράμματος αυτοσυγκρατούμενου διπλής κατεύθυνσης με ακίδες (Quill) για την αποκατάσταση της τραυματικής επιφάνειας. Το ράμμα αξιολογήθηκε με κριτήρια την αποτελεσματικότητα, την αντοχή και την ευκολία στην συρραφή, το χειρουργικό χρόνο, τις επιπλοκές (διάσπαση ράμματος, μετεγχειρητικά αιματώματα). Υλικό-Μέθοδος: Από τον Οκτώβριο 2009 έως τον Μάρτιο 2011 (17 μήνες) αντιμετωπίστηκαν 24 ασθενείς με ινομυώματα διαστάσεων από 2 cm έως 9 cm, υπορογόνια και ενδοτοιχωματικά. Μετά την εφαρμογή διαλύματος πιτρεσσίνης και την εκπυρήνιση των ινομυωμάτων, η αποκατάσταση της τραυματικής επιφάνειας έγινε με ράμμα Quill, από υλικό PDO (πολυδιοξανόνη) βραδέως απορροφήσεως No 0 ή Νο 2, διαστάσεων 7χ7 cm και 14χ14 cm αναλόγως της θέσης και του μεγέθους των ινομυωμάτων. Αποτελέσματα: Προεγχειρητικά όλες οι ασθενείς υπεβλήθησαν σε MRI κάτω κοιλίας, για χαρτογράφηση των ινομυωμάτων. Οι ασθενείς αντιμετωπίστηκαν όλες λαπαροσκοπικά, δεν χρειάστηκε η μετατροπή σε ανοιχτό χειρουργείο. H διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης ήταν από 70-140 min, με μέσο χρόνο τα 110 min. O μέσος χρόνος συρραφής ήταν 18 min. Ο χρόνος νοσηλείας των ασθενών ήταν 24 ώρες και απαιτήθηκε μετάγγιση σε 2/24 ασθενείς (8,35%). Ο μετεγχειρητικός πόνος δεν παρουσίασε καμμία διαφορά σχετικά με τον τρόπο συρραφής της μήτρας. Οι ασθενείς εξετάστηκαν υπερηχογραφικά στους 3, 6, 12 μήνες μετά το χειρουργείο. Δεν παρουσιάστηκε σοβαρή επιπλοκή (αιμορραγία, διάσπαση, μεγάλο αιμάτωμα) σε καμμία ασθενή. Σε 2/24 ασθενείς παρουσιάστηκε μικρό αιμάτωμα, το οποίο αντιμετωπίστηκε συντηρητικά και απορροφήθηκε μετα από 2 μήνες. Μία από τις ασθενείς μας διανύει τον 3ο μήνα κύησης η οποία εξελίσσεται φυσιολογικά. Συμπεράσματα: Η χρήση του αυτοσυγκρατούμενου ράμματος διπλής κατεύθυνσης με ακίδες (Quill), είναι ιδιαίτερα εύχρηστο, εξασφαλίζει βελτίωση του χειρουργικού χρόνου και φαίνεται ότι παρέχει καλά επίπεδα αντοχής και αποτελεσματικότητας, χωρίς σοβαρές επιπλοκές, αρκεί να εφαρμοστεί με σωστό τρόπο. Εντούτοις απαιτείται μεγαλύτερη εμπειρία και εμπεριστατωμένες μελέτες για να εξακριβωθεί μεσομακροπρόθεσμα αν υπερέχει ή όχι έναντι των κλασσικών μεθόδων.

ΔΙΟΜΦΑΛΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΟΛΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ ΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ


ΠΑ 15

Σ. Τζιτζιμίκας, Ε. Αυγουστινάκης, Α. Καραβιδά, Α. Γώγου, Ι. Κουτουκός

Κλινική Άγιος Λουκάς, Πανόραμα, Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή-Σκοπός: Η περιγραφή μιας νέας τεχνικής λαπαροσκοπικής ολικής υστερεκτομής για καρκίνο ενδομητρίου, δια του ομφαλού με την χρήση: α) εργαλείων με διαδραστικό άκρο που αναπαράγει κατοπτρικά τις κινήσεις του χειρουργού και β) μιας νέας μορφής ενέργειας. Υλικό-Μέθοδος: Ασθενής 52 ετών με ιστοπαθολογική διάγνωση αδενοκαρκινώματος ενδομητρίου G1 συναίνεσε σε λαπαροσκοπική αντιμετώπιση της νόσου. Επιλέχθηκε η τεχνική της διομφαλικής προσέγγισης. Τρεις πύλες εισόδου των 5χιλ δημιουργήθηκαν τριγωνικά στην περιοχή του ομφαλού (εικόνα 1). Το Thermal Seal και τα νέα εργαλεία Real Hand High Dexterity, Novare, KaLteq Medical, με επτά βαθμούς ελευθερίας κινήσεων, χρησιμοποιήθηκαν για παρασκευή, διατομή, αιμόσταση, σύλληψη και έλξη των ιστών σε συνδυασμό με 5χιλ ενδοσκόπιο των 30 μοιρών . Για την βελτίωση του χειρουργικού πεδίου και την δημιουργία τριγωνοποίησης τοποθετήθηκε μετά την θερμική απολίνωση των σαλπίγγων ο χειριστής μήτρας RUMI-KOH. Αποτελέσματα: Τον Φεβρουάριο του 2010 πραγματοποιήθηκε διομφαλική λαπαροσκοπική ολική υστερεκτομή μετά των εξαρτημάτων άμφω, επισκόπηση και λήψη περιτοναϊκού εκπλύματος, άνευ επιπλοκών. Δέκα πέντε μήνες μετά την επέμβαση είναι ελεύθερη νόσου χωρίς απώτερες μετεγχειρητικές επιπλοκές. Μειονεκτήματα της τεχνικής φαίνεται να είναι οι εργονομικές προσαρμογές που απαιτούνται λόγω των περιορισμένων κινήσεων των εργαλείων εντός και εκτός της περιτοναϊκής κοιλότητας (φαινόμενο ξιφασκίας) καθώς και η αυξημένη πιθανότητα μετεγχειρητικής ομφαλοκήλης. Συμπεράσματα: Η διομφαλική λαπαροσκοπική υστερεκτομία είναι μια νέα αποτελεσματική τεχνική στην διάθεση του γυναικολόγου ογκολόγου για επιλεγμένες ασθενείς με πρώιμο καρκίνο του ενδομητρίου. Συνδυάζει πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής όπως ο αυξημένος βαθμός ελευθερίας

των εργαλείων, με την πιο πρόσφατη εξέλιξη της λαπαροσκόπησης: την χειρουργική διά μίας φυσικής οπής. (e-NOTUS, embryonic Natural Orifice Trans Umbilical Surgery). Εικόνα 1: Τρείς διομφαλικές τομές των πέντε χιλιοστών, 5η μετεγχειρητική ημέρα.

Εικόνα 1: Διομφαλική ολική υστερεκτομία μετά των εξαρτημάτων άμφω για καρκίνο ενδομητρίου. Τρείς διομφαλικές τομές των πέντε χιλιοστών την 5η μετεγχειρητική ημέρα.

44 45

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΤΕΛΙΚΟ-ΤΕΛΙΚΗ ΑΝΑΣΤΟΜΩΣΗ ΟΥΡΗΤΗΡΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ


ΠΑ 16



Εισαγωγή-Σκοπός: Περιγραφή μεθόδου λαπαροσκοπικής αναστόμωσης ουρητήρα σε ασθενή με ενδομητρίωση. Υλικό-Μέθοδος-Αποτελέσματα: Ασθενής ετών 51, με συμπτώματα οσφυϊκού πόνου βρέθηκε στον διερευνητικό έλεγχο με υδροουρητήρα αριστερά και ενδομητριωσική κύστη αριστεράς ωοθήκης 5cm. Διεγχειρητικά, τοποθετήθηκε double J stend στον αριστερό ουρητήρα και έγινε πλήρης ουρητηρόλυση του μέχρι την κυστεουρητηρική συμβολή. Θεωρήθηκε ότι στο σημείο της στένωσης από τον ενδομητριωσικό όζο ο ουρητήρας είχε υποστεί μη αναστρέψιμο βλάβη και αποφασίστηκε η εκτομή της στένωσης και η τελικοτελική του αναστόμωση με πολύ καλό τελικό αποτέλεσμα. Συμπεράσματα: Οι στενωτικές βλάβες του ουρητήρα ενδομητριωσικής αιτιολογίας μπορεί να χρειαστούν μερική εκτομή και αποκατάσταση, η οποία είναι εφικτή λαπαροσκοπικά.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΝΔΟΣΥΝΔΕΣΜΙΚΩΝ ΙΝΟΜΥΟΜΑΤΩΝ


ΠΑ 17



Εισαγωγή-Σκοπός: Η παρουσίαση της μεθόδου λαπαροσκοπικής εξαίρεσης γιγάντιων ενδοσυνδεσμικών ινομυομάτων. Υλικό-Μέθοδος-Αποτελέσματα: 3 ασθενής ηλικίας 30 έως 38 χρονών με συμπτώματα πυελικού άλγους και πίεσης στην ουροδόχο κύστη διαπιστώθηκαν την παρουσία μεγάλων ενδοσυνδεσμικών ινομυομάτων στον προεγχειρητικό έλεγχο. Η διάγνωση επιβεβαιώθηκε κατά τη λαπαροσκόπηση και αποφασίστηκε η χειρουργική τους εξαίρεση. Παρουσιάζουμε στο video αυτό τεχνικές και πρακτικές που πιστεύουμε ότι βοηθούν στην ασφαλέστερη και ταχύτερη εξαίρεση τέτοιων ινομυοματων. Συμπεράσματα: Τα ενδοσυνδεσμικά ινομυώματα αποτελούν την πλέον ενδιαφέρουσα πρόκληση στην χειρουργική αντιμετώπιση τους. Η λαπαροσκοπική τους εξαίρεση είναι πιθανή ακόμα και όταν πρόκειται για πολύ μεγάλα ινομυώματα.

46 47

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ : ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΑ ΚΛΙΝΙΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ

ΤΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ


ΠΑ 18

Γ. Γκριμπίζης, Ε. Βοζίκη, Ν. Παπαδόπουλος, Ε. Σαράντη, Σ. Παπαδοπούλου, Μ. Μαντά, Ε. Βαμπίρη, Γ. Γεωργιάδου, Θ. Θεοδωρίδης, Λ. Ζεπειρίδης, Β. Ταρλατζής


Εισαγωγή: Η αποτελεσματική οργάνωση του ενδοσκοπικού χειρουργείου απαιτεί την υποστήριξη από νοσηλευτικό προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης και ευρείας κατάρτισης. Σ’ αυτές τις συνθήκες η εκπαίδευση του νοσηλευτικού προσωπικού αποτελεί ζήτημα εξαιρετικής σημασίας. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να αξιολογηθεί η εμπειρία από την οργάνωση κλινικών φροντιστηρίων εκπαίδευσης του νοσηλευτικού προσωπικού στην γυναικολογική ενδοσκόπηση. Υλικό-Μέθοδος: Μεταξύ των ετών 2008-2009 οργανώθηκαν από την Α’ΜΓ γυναικολογική κλινική 3 κλινικά φροντιστήρια νοσηλευτικού προσωπικού. Κάθε κλινικό φροντιστήριο περιελάμβανε θεωρητικό μέρος με την ανάπτυξη θεμάτων που αφορούσαν τον ενδοσκοπικό εξοπλισμό, την οργάνωση, την υποστήριξη και την λειτουργία του ενδοσκοπικού χειρουργείου καθώς επίσης και πρακτικό μέρος που περιελάμβανε την εκπαίδευση των συμμετεχόντων στον εξοπλισμό και την χρήση του. Τα φροντιστήρια προέβλεπαν τη συμμετοχή περιορισμένου αριθμού νοσηλευτών για να εξυπηρετηθούν οι εκπαιδευτικοί στόχοι. Τα φροντιστήρια αξιολογήθηκαν και μοριοδοτήθηκαν από τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο σύμφωνα με τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Ένωσης ειδικευμένων γιατρών και έλαβαν από 4-6 εκπαιδευτικά μόρια. Το κλινικό φροντιστήριο αξιολογήθηκε από τους συμμετέχοντες με ειδικό ερωτηματολόγιο που εγκρίθηκε από τον Π.Ι.Σ. Αποτελέσματα: Στα κλινικά φροντιστήρια συμμετείχαν συνολικά 103 άτομα. Από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων, η επιστημονική πληρότητα της εκπαίδευσης αξιολογήθηκε με μέσο βαθμό 2,8 (με άριστα το 3). Η μεταδοτικότητα των εκπαιδευτών με μέσο βαθμό 2,75, η τήρηση του προγράμματος με 2,9, η δυνατότητα συζήτησης με 2.9, η αίθουσα διεξαγωγής της εκπαίδευσης με 2,9, η πρακτική εκπαίδευση με μέσο βαθμό 2,9 ενώ η συνολική αξιολόγηση των κλινικών φροντιστηρίων με μέσο βαθμό 2,9. Χρήσιμες ήταν οι παρατηρήσεις των συμμετεχόντων στη διαμόρφωση της οργάνωσης των επόμενων φροντιστηρίων. Συμπεράσματα: Τα κλινικά φροντιστήρια που οργανώθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Α’ Μαιευτική Γυναικολογική Κλινική ανέδειξαν την ανάγκη εκπαίδευσης των νοσηλευτών στις ειδικές απαιτήσεις οργάνωσης του ενδοσκοπικού χειρουργείου. Η παράλληλη θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση αξιολογήθηκε ιδιαίτερα θετικά αναδεικνύοντας τη σημασία της εφαρμογής των θεωρητικών γνώσεων στην κλινική πράξη.

ΑΝΟΙΚΤΗ Ή ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ: Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ


ΠΑ 19

1,2Μ. Φράγκος, 1,3Α. Γκουτζιούλης, 2Π. Νικολακόπουλος, 1A. Quintas, 1L. Mondes, 1A. Magos

1Minimally Invasive Therapy Unit & Endoscopy Training Centre, Royal Free Hospital, London, UK2Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη

3Δ΄Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή–Σκοπός: Τα τελευταία 30 χρόνια η λαπαροσκοπική χειρουργική έχει επιφέρει επανάσταση στον τρόπο αντιμετώπισης των χειρουργικών παθήσεων. Ωστόσο εκτός από τα αδιαμφισβήτητα πλεονεκτήματα, συνοδεύεται και από επαρκώς αναγνωρισμένα μειονεκτήματα, όπως αυξημένος εγχειρητικός χρόνος και μεγαλύτερη πιθανότητα υποτροπής. Χρησιμοποιώντας την ινομυωματεκτομή ως μοντέλο θελήσαμε να διερευνήσουμε την προτίμηση των ασθενών, αφού προηγούνταν πλήρης ενημέρωση για την κάθε μέθοδο. Σκοπός είναι η καλύτερη κατανόηση του τρόπου αντιμετώπισης που επιθυμούν οι ασθενείς. Υλικό–Μέθοδος: Κατασκευάσθηκε ερωτηματολόγιο και χορηγήθηκε σε δείγμα 135 γυναικών ηλικίας 18 – 55 ετών που περιελάμβανε ασθενείς και προσωπικό του Νοσοκομείου Royal Free του Λονδίνου. Στο ερωτηματολόγιο περιελήφθησαν δεδομένα από την τρέχουσα βιβλιογραφία σχετικά με τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα για τις 2 μεθόδους προσπέλασης, λαπαροσκοπική και ανοικτή ινομυωματεκτομή. Εξετάσθηκε η προτίμηση των γυναικών ανάλογα με την ηλικία, φυλή, οικογενειακή κατάσταση, επίπεδο μόρφωσης, προηγούμενο χειρουργείο, επιθυμία τεκνοποίησης και σχέση εργασίας με τον εργοδότη τους. Αποτελέσματα: Από τις 135 συμμετοχές, οι 127 ήταν κατάλληλες για ανάλυση και περιελάμβανε 95 ασθενείς και 32 μέλη του προσωπικού. Την ανοικτή μέθοδο προτίμησαν 68 (53.5%) γυναίκες, με στατιστική σημαντικότητα στην έγχρωμη φυλή (p=0.004, χ2) και οριακά στους επαγγελματίες υγείας (p=0.042, χ2). Κατά την ανάλυση με μοντέλο λογιστικής παλινδρόμησης η φυλή συνδέθηκε στατιστικά σημαντικά με την προτίμηση (p < 0.001, OR: 5,5). Μη σημαντική τάση προτίμησης προς λαπαροσκόπηση είχαν οι: σχέση εργασίας (OR 2.22), προηγηθείσα λαπαροσκόπηση (OR: 1.58) ενώ προς ανοικτή μέθοδο: επαγγελματίες υγείας (OR: 0.63), ιστορικό λαπαροτομίας (OR: 0.59) και ινομυωματεκτομής (OR: 0.77). Κυριότερους λόγους για προτίμηση της ανοικτής μεθόδου αποτέλεσαν η μεγαλύτερη ασφάλεια και η πιθανότητα οριστικής θεραπείας. Συμπεράσματα: Ο θεράπων ιατρός δεν πρέπει να υποθέτει ότι οι ασθενείς θα προτιμήσουν την λαπαροσκόπηση για την αφαίρεση ινομυωμάτων. Αντιθέτως θα πρέπει να αναλύονται τα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα της κάθε μεθόδου ώστε η επιλογή να γίνεται από την ασθενή με γνώμονα τις δικές της ανησυχίες και ανάγκες.

48 49

ΛΑΠΑΡΟΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΜΙΑΣ ΟΠΗΣ – ΕΙΝΑΙ ΕΦΙΚΤΗ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΣΤΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ;


ΠΑ 20

1,3Α. Καβαλλάρης, 2Δ. Ζυγούρης, 1Ν. Χαλβατζάς, 1Δ. Ευαγγελινός, 3Α. Νταφόπουλος, 2Ε. Τερζάκης

1Δ΄ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης2Β΄ Γυναικολογική Κλινική Αντικαρκινικό-Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών

«Άγιος Σάββας», Αθήνα3Μαιευτική–Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Luebeck, Germany

Η ανάπτυξη εξειδικευμένων τεχνικών στη γυναικολογική χειρουργική και οι εξελίξεις στο χειρουργικό εξοπλισμό οδήγησε στην ανάπτυξη της Λαπαροενδοσκοπικής χειρουργικής μιας οπής. Στο χρονικό διάστημα μεταξύ Μαρτίου και Σεπτεμβρίου 2009, 25 ασθενείς υποβλήθηκαν σε επέμβαση στα εξαρτήματα στο τμήμα μας χρησιμοποιώντας χειρουργική μιας οπής (LESS). Η τεχνική πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας το σύστημα TriPortTM 10mm, διαμέσου μιας τομής στον ομφαλό και σπαστών εργαλείων. Ταυτόχρονα συγκρίναμε την τεχνική LESS με μια ομάδα ελέγχου 25 ασθενών που υποβλήθηκαν την ίδια περίοδο σε ίδιες επεμβάσεις με κλασσική λαπαροσκοπική τεχνική. Συγκρίνοντας τις δύο τεχνικές βρήκαμε διαφορά στο χρόνο και στη διάρκεια νοσηλείας. Ο χειρουργός είναι αναγκαίο να εξοικειωθεί με τη χρήση των νέων εργαλείων από την ίδια οπή. Συνεπώς η τεχνική LESS είναι μια εφικτή και ασφαλής μέθοδος για καλοήθεις γυναικολογικές εξαρτηματικές επεμβάσεις και αποτελεί μια εναλλακτική επιλογή της κλασσικής λαπαροσκοπικής τεχνικής.

7ΕΤHΣ ΕΜΠΕΙΡIΑ ΣΤΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚH ΕΞΑIΡΕΣΗ ΑΚEΡΑΙΩΝ ΔΕΡΜΟΕΙΔΩΝ ΚYΣΤΕΩΝ


ΠΑ 21

1,3Α. Καβαλλάρης, 2Δ. Ζυγούρης, 1Ν. Χαλβατζάς, 1Δ. Ευαγγελινός, 3Α. Νταφόπουλος, 2Ε. Τερζάκης

1Δ΄ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης2Β΄ Γυναικολογική Κλινική Αντικαρκινικό-Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών

«Άγιος Σάββας», Αθήνα3Μαιευτική–Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Luebeck, Germany

Εισαγωγή: Η ενδοπεριτοναϊκή έκχυση του περιεχομένου μιας δερμοειδούς κύστης , εάν δεν αντιμετωπισθεί άμεσα με άφθονες περιτοναϊκές πλύσεις, είναι δυνατόν να προκαλέσει χημική περιτονίτιδα με επακόλουθο τα δημιουργία συμφύσεων. Σκοπός: Ο σκοπός της 7τούς αναδρομικής μελέτης είναι να αξιολογήσουμε την αποτελεσματικότητα της λαπαροσκοπικής αφαίρεσης δερμοειδών κύστεων με τη χρήση ενδοσάκου και η σύγκριση των αποτελεσμάτων με την ελεγχόμενη έκχυση περιεχομένου της δερμοειδούς κύστεως ενδοπεριτοναϊκά. Υλικό–Μέθοδος: Η λαπαροκοπική τεχνική ξεκινάει αποκολλώντας την κύστη με συνδυασμό διπολικής διαθερμίας-ψαλιδιού και εξαίρεσή της μετά την τοποθέτηση της σε λαπαροσκοπικό σάκο. Στην μελέτη μας συμπεριλαμβάνονται 121 προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Αξιολογήσαμε τον χειρουργικό χρόνο, την έκχυση υγρού, τις επιπλοκές, τη διάρκεια νοσηλείας, τις υποτροπές και τις περιπτώσεις εγκυμοσύνης. Συνολικά αφαιρέθηκαν, μέσω ενός trocar 10mm, 127 δερμοειδείς κύστεις με μέση διάμετρο 6.5 ± 1.5cm (3–12cm), χωρίς διεγχειρητικές ή μετεγχειρητικές επιπλοκές. Ο μέσος χειρουργικός χρόνος ήταν 68 λεπτά (40–180 λεπτά). Όλες οι κύστεις αφαιρέθηκαν μέσα σε ενδοσάκο, ενώ σε 15 (12.4%) περιπτώσεις υπήρξε αυτόματη ρήξη της κύστεως στην προσπάθεια εκπυρήνισής της. Εμφανής έκχυση περιεχομένου συνέβη σε 3 (2.5%) ασθενείς, καθώς υπήρξε ρήξη του σάκου. Κανένα σύμπτωμα ή σημείο περιτονίτιδας δεν παρατηρήθηκε σε ασθενείς με εμφανή ή όχι διαφυγή υγρού. Η μετεγχειρητική παρακολούθηση ήταν δυνατή σε 35 από 121 ασθενείς. Εννέα (7.4%) παρουσίασαν δερμοειδή κύστη στην αντίθετη ωοθήκη, 4 (3.3%) υποτροπή στην ίδια ωοθήκη, ενώ 9 (7.4%) ασθενείς παρουσίασαν εγκυμοσύνη μετά την επέμβαση.

50 51

ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΙΕΡΟΚΟΛΠΟΠΗΞΙΑ ΣΕ ΠΡΟΠΤΩΣΗ ΚΟΛΠΙΚΟΥ ΚΟΛΟΒΩΜΑΤΟΣ


ΠΑ 22

Γ. Πολίτης, Χ. Μαρουδής, Ι. Κουτουκός

Ιδιωτική Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική «Μητέρα», Αθήνα

Εισαγωγή-Σκοπός: Η πρόπτωση του κολπικού κολοβώματος ή της μήτρας είναι σχετικά συχνό φαινόμενο στις γυναίκες, συνήθως μετά την εμμηνόπαυση και συνοδεύεται από συμπτώματα πόνου, κολπικής αιμόρροιας, έπειξης ή και δυσκολίας προς ούρηση. Υλικό-Μέθοδος: Παρουσιάζουμε τις μελέτες ανάρτησης του κολπικού κολοβώματος και της μήτρας με σκοπό να συγκρίνουμε τα αποτελέσματα, πλεονεκτήματα, μειονεκτήματα και τις επιπλοκές των διαφορετικών χειρουργικών μεθόδων ανάρτησης. Αποτελέσματα: Η λαπαροσκοπική ιεροκολποπηξία συνοδεύεται από λιγότερες επιπλοκές και καλύτερα μεσοπρόθεσμα αποτελέσματα. Συμπεράσματα: Η λαπαροσκοπική ιεροκολποπηξία αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη μέθοδο χειρουργικής αποκατάστασης σε πρόπτωση του κολπικού κολοβώματος ή της μήτρας.

ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ

ΑΠΟ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΥΣ ΟΓΚΟΛΟΓΟΥΣ


ΠΑ 23



Σκοπός: Η εφαρμογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής στον καρκίνο ενδομητρίου. Mέθοδος: Πιλοτική μελέτη 10 ασθενών με σαφή προεγχειρητικά κριτήρια (προεγχειρητική βιοψία ενδομητριοειδούς καρκινώματος grade 1 και ακτινολογικά ευρήματα χωρίς ένδειξη εξωμητρικής νόσου). Υψηλός Δείκτης Σωματικού Βάρους (BMI) δεν ήταν αντένδειξη. Αποτελέσματα: Δεν έγινε καμία μετατροπή σε λαπαροτομία. Μέση ηλικία ήταν τα 59.7 έτη και μέσο BMI 28.8. Δεν υπήρξαν αναισθησιολογικές, διεγχειρητικές επιπλοκές. Όλες οι ασθενείς εξήλθαν 1-2 ημέρες μετεγχειρητικά. Μέσος αριθμός εξαιρεθέντων λεμφαδένων ήταν 17.55. Ένα ουρητηρο-κολπικό συρίγγιο λόγω θερμικής βλάβης αντιμετωπίσθηκε επιτυχώς μόνο με τοποθέτηση pigtail. Υπήρχε αντιστοιχία μεταξύ κλινικού και τελικού ιστολογικού σταδίου, που ήταν Ia σε όλες τις περιπτώσεις εκτός μίας (2009 Σταδιοποίηση κατά FIGO). Βραχυθεραπεία χορηγήθηκε σε μία ασθενή. Όλες οι ασθενείς είναι μέχρι τώρα καλά στην υγεία τους. Συμπεράσματα: Εκπαίδευση στη Γυναικολογική Ογκολογία, ευρεία εμπειρία στη κλασσική χειρουργική και εκπαίδευση στη λαπαροσκοπική χειρουργική είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για τη λαπαροσκοπική αντιμετώπιση του καρκίνου ενδομητρίου και, σ’αυτή την περίπτωση, το αποτέλεσμα είναι άριστο.

A B Γ Δ E Ζ Η Θ I Κ

Ηλικία 82 59 38 62 63 65 41 59 63 65

Εγκυμοσύνες 2+0 2+0 0+0 ? 3+1 2+0 0+0 2+0 2+0 2+0

BMI 29 26.8 24.6 ? 30 32 23.1 33.3 31 29.8

Διήθηση Μυομητρίου <1/2 <1/2 No <1/2 1-Φεβ No <1/2 1-Φεβ >1/2 <1/2

Λεμφαδένες (όλοι αρνητικοί) 24 18 0 15 31 3 20 14 13 20

Παρακολούθηση (μήνες) 20 15 14 14 14 10 6 3 2 2

52 53

EΠΙΤΥΧΕΣ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ


ΠΑ 24



Εισαγωγή-Σκοπός: Η αυστηρή εφαρμογή πρωτοκόλλου για τη διατήρηση γονιμότητας σε νέες γυναίκες με καρκίνο ενδομητρίου. Υλικό-Μέθοδος: Το πρωτόκολλο εφαρμόστηκε στις πρώτες 8 ασθενείς (οι 3 είχαν ΕΙΝ) και περιελάμβανε υστεροσκοπική αφαίρεση βλάβης, τοποθέτηση MIRENA, σύγχρονη λαπαροσκόπηση, χορήγηση Megace 160/ημέρα, ασπιρίνη 100mg/ημέρα, υστεροσκοπικές βιοψίες ανά 3μηνο. Η διάρκεια θεραπείας διαρκούσε 6-9 μήνες. Αποτελέσματα: Πλήρης υποστροφή παρατηρήθηκε σε όλες. Μετά μέση παρακολούθηση 32 μηνών, 4 έμειναν έγκυες (2 ασθενείς με IVF - μία δίδυμη & μία μονήρης κύηση, 1 ασθενής αυτόματη επιτυχής εγκυμοσύνη, 1 ασθενής αυτόματη αποβολή), 2 ασθενείς υποβλήθηκαν σε λαπαροσκοπική υστερεκτομή λόγω επανεμφάνισης καρκίνου ενδομητρίου και 2 προσπαθούν τώρα για εγκυμοσύνη. Όλες οι ασθενείς επέδειξαν εξαιρετική συμμόρφωση στο πρωτόκολλο και δεν παρατηρήθηκαν επιπλοκές. Συμπεράσματα: Σωστή επιλογή ασθενών και αυστηρή εφαρμογή πρωτοκόλλου από ειδικούς επιφέρουν εξαιρετικά αποτελέσματα. Οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν ότι η επιτυχία δεν είναι εξασφαλισμένη και ότι θα πρέπει να ακολουθήσει υστερεκτομή μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας και των προσπαθειών για εγκυμοσύνη, ανεξαρτήτως αποτελέσματος.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΩΝ ΩΟΘΗΚΙΚΩΝ ΚΥΣΤΕΩΝ ΟΡΙΑΚΗΣ ΚΑΚΟΗΘΕΙΑΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ


ΠΑ 25

1,2Γ. Πάντος, 1,2Δ. Τσολακίδης, 1Ε. Μπίλη, 1,2Δ. Αθάνατος, 2Θ. Ζαραμπούκας, 1Β. Ταρλατζής

1Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη2Κέντρο Ενδοσκοπικής Χειρουργικής «Διαβαλκανικό», Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή-Σκοπός: Η λαπαρόσκοπηση αποτελεί σήμερα τη μέθοδο εκλογής για την αντιμετώπιση των ωοθηκικών κύστεων σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Ο σκοπός της μελέτης αυτής είναι η ανασκόπηση των κλινικών ευρημάτων των γυναικών με απροσδόκητους οριακής κακοήθειας όγκους των ωοθηκών. Υλικό-Μέθοδος: Στο χρονικό διάστημα από Οκτώβριο 1992 έως Δεκέμβριο 2009, σε 1332 από 4016 επεμβατικές λαπαροσκοπήσεις που διενεργήθηκαν για την λαπαροσκοπική αντιμετώπιση ωοθηκικών κύστεων σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, εξαιρέθηκαν συνολικά 1838 κύστεις. Όλες οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε διακολπικό με ή χωρίς διακοιλιακό υπερηχογράφημα προεγχειρητικά. Στις περιπτώσεις που τα υπερηχογραφικά ευρήματα δεν πληρούσαν τα κριτήρια καλοήθειας, διενεργήθηκαν καρκινικοί δείκτες, έγχωμο Doppler και μαγνητική ή αξονική τομογραφία. Στη λαπαροσκόπηση, το πρωτόκολλο περιλάμβανε μακροσκοπική εξέταση της άρρηκτης κύστεως, επιμελής έκπλυση της περιτοναϊκής κοιλότητας και αναρρόφηση των περιεχομένου σε περιπτώσεις μεγάλων κύστεων ελαχιστοποιώντας τη διασπορά του περιεχομένου τους με ταυτόχρονη επισκόπηση του εσωτερικού τους τοιχώματος. Οποιοδήποτε συμπαγής ή θηλωματώδης βλάβη του τοιχώματος των ωοθηκικών κύστεων αποστέλλονταν για ταχεία βιοψία. Αποτελέσματα: Οριακής κακοήθειας όγκοι των ωοθηκών βρέθηκαν σε 8 (0.6%) από τις 1332 ασθενείς, με αμφοτερόπλευρη εντόπιση σε δύο απ’ αυτές. Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν 28.75±9.27 έτη και η μέση διάμετρος των κύστεων ήταν 5.1±1.7 cm. Σε δύο περιπτώσεις απροσδόκητη οριακή κακοήθεια διαπιστώθηκε κατά τη διαγνωστική λαπαροσκόπηση και στις υπόλοιπες έξι περιπτώσεις κατή την επεμβατική λαπαροσκόπηση. Συμπεράσματα: Η αποτυχία διάγνωσης καρκίνου των ωοθηκών μπορεί να ελαχιστοποιηθεί με προσεκτικό προεγχειρητικό έλεγχο των ασθενών. Η επαρκής εκπαίδευση στην εφαρμογή ογκολογικών αρχών σε περιπτώσεις απροσδόκητου οριακής κακοήθειας όγκου των ωοθηκών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για μια ασφαλή λαπαροσκοπική προσέγγιση.

ETH ΠΟΛΥΠΟΥΣ ΙΣΤ ΥΠΟΣΤΡΟΦΗ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ IVF ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑFOLLOWUP

(μήνες)

1. 34 ΝΑΙ Ca-G1 ΝΑΙ Αποβολή 0 IVF 24

2. 32 ΝΑΙ EIN ΝΑΙ ΝΑΙ-♀ 1 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ 60

3. 39 ΟΧΙ Ca-G1 ΝΑΙ ΟΧΙ χ4 Lap ΤΑΗ+BSO+PLN 24

4. 39 ΝΑΙ Ca-G1 ΝΑΙ ΟΧΙ 0 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ 12

5. 31 ΝΑΙ Ca-G1 ΝΑΙ ΝΑΙ-ΔΙΔΥΜΑ χ1ΑΝΑΜΟΝΗ TAH+BSO

55

6. 32 ΝΑΙ ΕΙΝ ΝΑΙ ΟΧΙ 0 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ 15

7. 35 ΝΑΙ ΕΙΝ ΝΑΙ ΝΑΙ-12/40 0 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ 24

8. 34 ΟΧΙ Ca-G1 ΝΑΙ ΟΧΙ χ4 Lap ΤΑΗ 42

54 55

Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΠΙΤΥΧΗMENH ΙΣΘΜΟ-ΝΕΟΚΟΛΠΙΚΗ ΑΝΑΣΤΟΜΩΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΚΟΛΠΟΥ ΜΕ ΤΗΝ

ΤΕΧΝΙΚΗ DAVIDOV


ΠΑ 26

Γ. Γκριμπίζης, Ν.Π. Παπαδόπουλος, Α. Παπανικολάου, Θ.Θεοδωρίδης, Μ.Παπαδόπουλος, Β. Ταρλατζής

Α΄ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Γ.Ν.Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή-Σκοπός: Η παρουσίαση της δυνατότητας για αναστόμωση του νεόκολπου που έχει σχηματιστεί μετά από επέμβαση Davidov, με τον ισθμό υπολειμματικού τμήματος μήτρας όταν σε αυτό αναγνωριστεί λειτουργικό ενδομήτριο. Υλικό-Μέθοδος: Επτά περιστατικά γυναικών με σύνδρομο Mayer-Rokitansky-Kuster-Hauser (MRKH), μελετήθηκαν στην Α΄Μαιευτική και Γυναικολογική κλινική του Α.Π.Θ μεταξύ των ετών 2006-2010. Τα κύρια συμπτώματά τους ήταν, πρωτοπαθής αμηνόρροια και αδυναμία για κολπική σεξουαλική επαφή. Η κλινική διερεύνηση περιελάμβανε λεπτομερές ιστορικό, ορμονικό έλεγχο, υπερηχογράφημα, MRI, καρυότυπο και ενδοφλέβιο πυελογραφία. Η τελική διάγνωση του συνδρόμου τέθηκε από την κλινική εξέταση και διαγνωστική λαπαροσκόπηση η οποία έδειξε φυσιολογικές ωοθήκες σε όλες τις περιπτώσεις. Ενώ στην πλειονότητα των περιπτώσεων βρέθηκαν στοιχεία υπολειματικής μήτρας, μόνο σε μία διαπιστώθηκε παρουσία ενεργού ενδομητρικού ιστού. Σε αυτή την περίπτωση μετά τη δημιουργία νεόκολπου κατά Davidov, ακολούθησε ανοικτή επέμβαση αναστόμωσης του νεόκολπου με την κοιλότητα του υπολειμματικού κέρατος μήτρας. Τρείς εβδομάδες αργότερα το λειτουργικό ενδομήτριο του κέρατος αυτού προκάλεσε την πρώτη έμμηνο ρύση στη συγκεκριμένη ασθενή και συνεχίζει φυσιολογικά έκτοτε. Αποτελέσματα: Όλες οι περιπτώσεις με σύνδρομο MRKH, αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία εφαρμόζοντας την τεχνική Davidov, η οποία είναι μικτή λαπαροσκοπική-περινεϊκή τεχνική για δημιουργία νεόκολπου χρησιμοποιώντας τμήμα του πυελικού περιτοναίου. Ο επανέλεγχος των ασθενών έδειξε πλήρως λειτουργικό νεόκολπο μήκους από 6-10cm χωρίς παρουσία ινώσεων. Σε μία περίπτωση η επιτυχής αναστόμωση του νεόκολπου με τον ισθμό του υπολειμματικού κέρατος μήτρας με σημαντική ύπαρξη λειτουργικού ενδομητρίου που αναγνωρίστηκε στη μαγνητική τομογραφία, οδήγησε στο εντυπωσιακό αποτέλεσμα της εμμήνου ρύσεως στην ασθενή. Συμπεράσματα: Η τεχνική Davidov είναι μια καλή και αξιόπιστη λύση σε περιπτώσεις συνδρόμου MRKH ενώ παράλληλα δίνει και τη δυνατότητα για ισθμο-νεοκολπική αναστόμωση όταν το υπολειμματικό κέρας της μήτρας συνοδεύεται από λειτουργικό ενδομήτριο, συντελώντας έτσι στην αυτοεκτίμηση και σεξουαλικότητα αυτών των γυναικών. Τέλος, ένα ενδιαφέρον ερώτημα που ίσως να απαντηθεί στο μέλλον, θα ήταν η δυνατότητα για επίτευξη εγκυμοσύνης σε τέτοια περιστατικά.

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΟΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (HANDS-ON) ΣΤΙΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑΣ


ΠΑ 27

Α. Μουσιώλης, Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαππάς, Σ. Αθανασίου, Α. Λιάπη, Π. Κουτρουμάνης, Α. Αντσακλής


Εισαγωγή-Σκοπός: Η εκτίμηση της αποτελεσματικότητας ενός σεμιναρίου γυναικολογικής λαπαροσκόπησης στη βελτίωση των ψυχοκινητικών ικανοτήτων τους και της αυτοπεποίθησης τους στη λαπαροσκοπική χειρουργική. Υλικό-Μέθοδος: Το πρόγραμμα περιελάμβανε θεωρητική ενημέρωση, ασκήσεις σταδιακά αυξανόμενης δυσκολίας (box trainer) και πρακτική άσκηση σε πειραματόζωα (νεφρεκτομή σε χοίρους). Συμμετείχαν ειδικευόμενοι της Α’ Μαιευτικής- Γυναικολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα και καταγράφηκαν με ερωτηματολόγια πριν και μετά το σκορ αυτοβαθμολόγησης τους και η επίδοση στην νεφρεκτομή. Αποτελέσματα: Συμμετείχαν 33 ειδικευόμενοι (22 άντρες, 67% και 11 γυναίκες, 33%). Η μέση τους ηλικία ήταν 34,3 χρονών και βρίσκονταν κατά μέσο όρο στο 3,2 έτος εκπαίδευσης. Από αυτούς, 10 είχαν προηγούμενη λαπαροσκοπική εκπαίδευση στο νοσοκομείο. Πριν το σεμινάριο αυτοβαθμολογήθηκαν σε κάθε παράμετρο στην κλίμακα 0 (ανεπαρκής)-4 (ικανότατος) για την τοποθέτηση τροκάρ με 2,27, προσανατολισμός: 2,06, χρήση διαθερμίας: 2,12 , χειρισμός ιστών: 1,85 , δέσιμο κόμπων: 1,55, συνολικό σκορ: 9,3. Στην κλίμακα 0 (σίγουρα όχι)-3 (σίγουρα ναι) η πρόθεση τους για μελλοντική ενασχόληση με την λαπαροσκόπηση ήταν 1,88. Η πραγματοποίηση της νεφρεκτομής έγινε σε 1,715 ώρες. Η συσχέτιση της αυτοεκτίμησης με την πραγματική απόδοση ήταν υψηλή (Pearson r= -0,524, p=0,002). Οι άνδρες απέδωσαν καλύτερα από τις γυναίκες (p= 0,038, μέση διαφορά= 0,427). Οι επιδόσεις σε όλους τους τομείς βελτιώθηκαν μετά το σεμινάριο: τοποθέτηση τροκάρ: 2,94, προσανατολισμός: 2,91, χρήση διαθερμίας: 2,79 , χειρισμός ιστών: 2,61, δέσιμο κόμπων: 2,33, συνολικό σκορ: 12,09 , μελλοντική ενασχόληση με τη λαπαροσκόπηση 2,15. Όλες οι διαφορές ήταν στατιστικά σημαντικές (p< 0,05). Το επίπεδο ικανοποίησης από 0 (καθόλου)-3 (εξαιρετικά) από το σεμινάριο ήταν 2,42. Συμπεράσματα: Ένα δομημένο πρόγραμμα θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης με έμφαση στις τεχνικές δεξιότητες, μπορεί να βελτιώσει τις επιδόσεις των ειδικευόμενων στη λαπαροσκόπηση και θα πρέπει να εισαχθεί στην εκπαίδευσή τους στα πλαίσια της ειδικότητας. Η αυτοεκτίμησή τους σχετίζεται ικανοποιητικά με τις επιδόσεις τους.

56 57

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ GnRH-ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΣΤΗ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΚΥΤΟΚΙΝΩΝ ΤΟΥ ΩΟΘΥΛΑΚΙΚΟΥ ΥΓΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΗ

ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ


ΠΑ 28

1Φ. Γκρόζου, 1Γ. Χατζόπουλος, 1Μ. Πασχόπουλος, 1Κ. Ζηκόπουλος, 1Ι. Γεωργίου, 1Ε. Παρασκευαΐδης, 2Α. Καπώνης

1Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων2Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών

Εισαγωγή-Σκοπός: Στη μελέτη αυτή αναζητούνται τα αποτελέσματα της επίδρασης των GnRH αναλόγων στη γονιμότητα των γυναικών με μέτρια/βαριά ενδομητρίωση και οι οποίες έκαναν εξωσωματική γονιμοποίηση. Υλικό-Μέθοδος: Πρόκειται για τυχαιοποιημένη ,προοπτική μελέτη. 120 μη γόνιμες γυναίκες με ενδομητρίωση, η οποία διαγνώστηκε με λαπαροσκόπηση, έκαναν εξωσωματική γονιμοποίηση. Με τη χρήση ενός δικτυακού προγράμματος τυχαιοποίησης ταξινομήθηκαν τα προαναφερθέντα περιστατικά, σε δύο ομάδες. Στις γυναίκες που πήραν GnRH ανάλογα για τρεις μήνες προ της εξωσωματικής (group A;n=60) και σε αυτές που δεν πήραν ανάλογα (group B;n=60). Ως ομάδα ελέγχου χρησιμοποιήθηκαν 60 γυναίκες, οι οποίες ήταν υπογόνιμες με σαλπιγγικό παράγοντα. Οι κιτοκίνες TNF-a, IL-1β, IL-6, IL-8 και IL-1 μετρήθηκαν στα ωοθυλακικά υγρά όλων των γυναικών. Αποτελέσματα: Αρχικά μετρήθηκε το ποσοστό γονιμοποίησης , η ποιότητα των εμβρύων και το ποσοστό κλινικής εγκυμοσύνης. Tα GnRH ανάλογα μείωσαν σημαντικά τις κιτοκίνες στα ωοθυλακικά υγρά. Οι γυναίκες της ομάδας B παρουσιάζουν μείωση του ποσοστού γονιμότητας (62,7, 95% CI:59,9-65,4) σε σχέση με την ομάδα Α(73,7,95% CI:71,2-76,2) (p<.05) και με τις γυναίκες της ομάδας ελέγχου (75,7, 95%CI: 74,4-77.0) (p=.03). Η ποιότητα των εμβρύων και το ποσοστό των κλινικών κυήσεων βελτιώθηκαν στις γυναίκες της Α ομάδας. Συμπεράσματα: Η χρήση των GnRH αναλόγων σε γυναίκες με ενδομητρίωση μειώνει το περιεχόμενο των ωοθυλακικών υγρών σε κιτοκίνες, βελτιώνει το ποσοστό γονιμοποίησης μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση. Τέλος, το ποσοστό κλινικής κύησης αυξάνεται σε τη δράση των GnRH αναλόγων.

ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΟΣ ΕΝΔΟΣΚΟΠΙΚΟΣ ΚΑΙ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ: ΕΝΑΣ ΠΡΑΚΤΙΚΟΣ

ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΥΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ


ΠΑ 29

1,2Σ. Τζιτζιμίκας, 2Α. Ανδρέου, 1,2Ε. Αυγουστινάκης, 1Κ. Παναγιωτοπούλου, 1Δ. Ατματζίδης, 3Α. Καραβιδά

1Βιοκλινική, Θεσσαλονίκη2Κλινική Άγιος Λουκάς, Πανόραμα, Θεσσαλονίκη


Εισαγωγή: Η ευρεία χρήση της προηγμένης λαπαροσκοπικής χειρουργικής στην γυναικολογία αύξησε την συχνότητα επιπλοκών του κατώτερου ουροποιητικού. Σύμφωνα με πρόσφατη γνώμη επιτροπής ειδικών του ACOG η διεγχειρητική χρήση της κύστεοουρηθροσκόπησης από γυναικολόγους έχει θετική αναλογία ωφέλειας-κόστους επιτρέποντας την έγκαιρη αναγνώριση διαλαθόντων βλαβών. Σκοπός: Να παρουσιάσει τον διεγχειρητικό έλεγχο του κατώτερου ουροποιητικού συστήματος για την αναγνώριση βλαβών του, με την χρήση της κύστεοουρηθροσκόπησης ή/και της υπερηχογραφίας (Doppler) όπως και την προσωπική εμπειρία. Υλικό-Μέθοδος: Ο απαραίτητος εξοπλισμός για την εκτέλεση κύστεοουρηθροσκόπησης αποτελείται από α) μία οπτική που μπορεί να είναι 0, 12, 20. 30, 70 και 120 μοιρών, β) το περίβλημα της, με ή χωρίς επεμβατικό αυλό, γ) το καλώδιο ψυχρού φωτισμού, δ) την παροχή του διατατικού υγρού και την ε) κάμερα. Η διεγχειρητική υπερηχογραφία Doppler προτείνεται για την απόδειξη του περισταλτικού κύματος του ενδοκυστικού τμήματος των ουρητήρων (ουρητηρικό jet). Αποτελέσματα: Η συναρμολόγηση του απαραίτητου εξοπλισμού για την εκτέλεση κυστεοουρηθροσκόπησης προβάλλονται σε εκπαιδευτική επιστημονική προβολή. Ακολουθεί η παρουσίαση: 1) φυσιολογικών ευρημάτων, 2) θηλωματώδεις βλάβες, 3) γωνίωσης του έσω ουρηθρικού στομίου από εσφαλμένη τοποθέτηση ύποουρηθρικής ταινίας, 4) προσπάθεια προώθησης ουρητηρικού καθετήρα σε περίπτωση πλήρους απόφραξης, 5) εισαγωγή αυτοφωτιζόμενων ουρητηρικών καθετήρων, 6) αμβλέων βλαβών του τοιχώματος της ουροδόχου κύστεως που δεν απαιτούν συρραφή και 7) ενδοτραχηλικού καρκινώματος με διήθηση του τοιχώματος και ουρητηρικό οίδημα. Το ουρητηρικό περισταλτικό κύμα του τελικού τμήματος των ουρητήρων επιδεικνύεται με την χρήση Doppler υπερηχογραφίας. Στην τρέχουσα πρακτική μας έχουμε υιοθετήσει την συστηματική εκτέλεση διεγχειρητικής κυστεοσκόπησης με το υστεροσκόπιο Bettochi. Συμπεράσματα: Προτείνεται η χρήση του εξοπλισμού διαγνωστικής υστεροσκόπησης με οπτική δώδεκα μοιρών για την εκτέλεση διεγχειρητικής κυστεοουρηθροσκόπησης από γυναικολόγους καθόσον επιτρέπει τον επαρκή έλεγχο της ουρήθρας, του τριγώνου μετά των ουρητηρικών στομίων, καθώς και του τοιχώματος της ουροδόχου κύστης με την δυνατότητα λήψης βιοψιών. Η διεγχειρητική υπερηχογραφία Doppler μπορεί να αναδείξει την παρουσία ή μη περισταλτικού κύματος.

58 59

ΜΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΗΣΗΣ ΓΙΑ ΜΟΡΦΩΜΑ ΠΥΕΛΟΥ


ΠΑ 30

1Β. Καλαμπόκη, 1Μ. Μπέζα, 2 Ι. Πλαχούρας, 1Ε. Σαράντης, 1Μ. Τζιομάκη, 1Π. Εσκιτζής, 2Χ. Φουντά, 1Α. Σαλπιγγίδου, 2Θ. Στέφος, 2Μ. Πασχόπουλος

1 Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών2 Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων

Εισαγωγή–Σκοπός: Η παρουσίαση μιας ενδιαφέρουσας περίπτωσης γυναικολογικής ενδοσκόπησης σε ασυμπτωματική ασθενή, στην οποία διαγνώσθηκε μόρφωμα στην αριστερή ωοθήκη κατά τον ετήσιο προληπτικό γυναικολογικό έλεγχο. Υλικό–Μέθοδος: Πρόκειται για γυναίκα 43 χρόνων με ιστορικό ινομυωματώδους μήτρας για την οποία είχε υποβληθεί σε επεμβατική λαπαροσκόπηση προ τετραετίας (υφολική υστερεκτομία). Κατά τον ετήσιο γυναικολογικό έλεγχο υπεβλήθη σε διακολπικό υπερηχογράφημα όπου και διαπιστώθηκε η παρουσία μορφώματος με πιθανή εξόρμηση εκ της αριστερής ωοθήκης. Κατόπιν λοιπού κλινικοεργαστηριακού ελέγχου αποφασίστηκε η αντιμετώπιση της ασθενούς με επεμβατική λαπαροσκόπηση. Κατά τη λαπαροσκόπηση αναγνωρίσθηκαν δύο κυστικά μορφώματα σε επαφή με το τοιχωματικό περιτόναιο αριστερά, στο σημείο προηγηθείσας τομής λαπαροσκόπησης και πολλαπλές συμφύσεις πυέλου. Τρεις μήνες μετά η ασθενής υπεβλήθη προγραμματισμένα σε λαπαροτομία κατά την οποία αφαιρέθηκαν τα κυστικά μορφώματα, τα οποία ήταν σε επαφή με το τοιχωματικό περιτόναιο καθώς και μόρφωμα εκ της δεξιάς ωοθήκης, εξωαυλικό μόρφωμα σιγμοειδούς και μόρφωμα εκ του τοιχώματος του σιγμοειδούς και στάλθηκαν για ταχεία βιοψία και ιστολογική εξέταση. Αποτέλεσματα: Η ταχεία βιοψία κατέδειξε την παρουσία λείων μυϊκών ινών. Η ιστολογική εξέταση κατέδειξε ότι τα κυστικά μορφώματα του περιτοναίου είχαν χαρακτηριστικά κυστικά διατεταμένων σαλπίγγων με εστίες ενδομητρίωσης. Συμπεράσματα: Συνοψίζοντας το ιστορικό της ασθενούς, τα ευρήματα της λαπαροσκόπησης και τα αποτελέσματα των ιστολογικών εξετάσεων καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η ανάπτυξη των μορφωμάτων αυτών στην πύελο της ασθενούς οφείλεται στην εμφύτευση υπολειμμάτων εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας από κακή χρήση του τεμαχιστή μήτρας (morcellator) κατά την υφολική υστερεκτομία, στην οποία είχε υποβληθεί η ασθενής προ τετραετίας.

ΚΟΛΠΙΚΑ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΙΕΡΟΚΟΛΠΟΠΗΞΙΑ


ΠΑ 31

Σ.Αθανασίου, Θ.Γρηγοριάδης, Α.Πρωτοπαπάς, Ι.Χατζηπαπάς, Α.Αντσακλής


Εισαγωγή-Σκοπός:Η περιγραφή μιας νέας χειρουργικής προσέγγισης για την αντιμετώπιση της πρόπτωσης της μήτρας με ελαχιστοποίηση του κινδύνου διαβρώσεως του κολπικού κολοβώματος: την Κολπικά Υποβοηθούμενη Λαπαροσκοπική Ιεροκολποπηξία (Vaginally assisted laparoscopic sacrocolpopexy -VALS). Υλικό-Μέθοδος: Προοπτική μελέτη γυναικών με σοβαρού βαθμού πρόπτωση μήτρας (ICS POP-Q βαθμού 3 και 4) οι οποίες υποβλήθηκαν σε VALS. Αρχικά εκτελείται τυπική κολπική υστερεκτομή. Ακολουθεί παρασκευή της ουροδόχου κύστεως από την ηβοτραχηλική περιτονία η οποία παραμένει στο πρόσθιο κολπικό τοίχωμα. Ομοίως το ορθοκολπικό διάφραγμα παραμένει στο οπίσθιο κολπικό τοίχωμα. Δύο πλέγματα πολυπροπυλενίου τύπου I (διαστάσεις 8-9εκ. x 3εκ.) συρράπτονται στο πρόσθιο και οπίσθιο τοιχώματα του κόλπου με ραμμάτα πολυπροπυλενίου 3/0. Το κατώτερο μέρος του πλέγματος συρράπτεται 1 cm από την άκρη του κόλπου, προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος διάβρωσης. Τα συρραφέντα πλέγματα τοποθετούνται στο εσωτερικό της πυελικής κοιλότητας και ο κολπικός θόλος συρράπτεται με ράμμα polyglactin 910 2/0. Στις ασθενείς με ουροδυναμικό «stress incontinence» γίνεται τοποθέτηση κολπικής ταινίας ΤVT-O. Ακολουθεί λαπαροσκοπική ιεροκολποπηξία και στήριξη των πλεγμάτων με ελικοειδείς συνδετήρες στο ακρωτήριο των μαιευτήρων. Η προεγχειρητική και μετεγχειρητική αξιολόγηση (6 μήνες παρακολούθησης) περιλαμβάνει: α) αξιολόγηση της πρόπτωσης (κατά POP-Q ICS), β) διερεύνηση της ποιότητας ζωής (ερωτηματολόγια PFDI-20 και PFIQ-7( και γ) πλήρη ουροδυναμικό έλεγχο. Η στατιστική ανάλυση έγινε με το paired t τεστ (p<0,01). Αποτελέσματα:27 γυναίκες με σοβαρή πρόπτωση μήτρας υπεβλήθησαν σε VALS. Η μέση ηλικία ήταν 55, ο μέσος αριθμός τοκετών ήταν 2,5 και ο μέσος Δείκτης Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) 26,1 (19,5-33,2). Σε 9 γυναίκες τοποθετήθηκε TVT-Ο. Δεν παρατηρήθηκαν διεγχειρητικοί τραυματισμοί κύστεως, εντέρου ή μείζονων αγγείων. Μετεγχειρητικά 1 ασθενής παρουσίασε δυσκολίες ούρησης, 3 ασθενείς είχαν «de novo» δυσκοιλιότητας και 1 είχε ευαισθησία κατά την ψηλάφηση του κολπικού κολοβώματος χωρίς αναφερόμενο πόνο. Όλες οι γυναίκες εξετάστηκαν 6 μήνες μετά την επέμβαση. Οι μετρήσεις POP-Q έδειξαν στατιστικά σημαντική βελτίωση σε όλα τα σημεία, εκτός από TVL και PB, τα οποία παρέμειναν αμετάβλητα. Τα ερωτηματολογία PFDI-20 και PFIQ-7 έδειξαν στατιστικά σημαντική βελτίωση σε όλες τις κλίμακες, εκτός από τις υποκατηγορίες CRADI-8 και CRAIQ-7. Δεν παρατηρήθηκαν περιπτώσεις κολπικής διάβρωσης. Συμπεράσματα: Η VALS αποτελεί μια ασφαλή και αποτελεσματική προσέγγιση στη θεραπεία της πρόπτωσης της μήτρας ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο διάβρωσης του κολπικού κολοβώματος.

60 61

ΟΛΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ VS ΥΦΟΛΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΑ

ΜΗΤΡΑΣ: ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ


ΠΑ 32

1,2Γ. Πάντος, 2Κ. Αλμαλόγλου, 1,2Α. Μακέδος, 1,2Δ. Τσολακίδης, 2Κ. Διαμάντη, 2Ζ. Ντίνου, 1Β. Ταρλατζής

1Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη 2Κέντρο Ενδοσκοπικής Χειρουργικής «Διαβαλκανικό», Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή-Σκοπός: Η αξιολόγηση της ολικής λαπαροσκοπικής υστερεκτομίας (TLH) σε σχέση με υφολική λαπαροσκοπική υστερεκτομία (LASH) σε ασθενείς με ινομυώματα μήτρας. Υλικό-Μέθοδος-Αποτελέσματα: Εκτιμήθηκαν οι χειρουργικές και μετεγχειρητικές παράμετροι ασθενών, οι οποίες υποβλήθηκαν στις ανωτέρω λαπαροσκοπικές επεμβάσεις γιά ινομυώματα μήτρας και παρόμοιο βάρος των παρασκευασμάτων στις δύο υποομάδες. Η TLH διενεργήθη σύμφωνα με την τεχνική του Wattiez και συν., ενώ η LASH σύμφωνα με την τεχνική του Donnez και συν. Τιμή p≤ 0,05 θεωρήθηκε στατιστικά σημαντική. Τα αποτελέσματα των δύο λαπαροσκοπικών προσεγγίσεων συνοψίζονται στον κάτωθι Πίνακα. Σε μία ασθενή 52 ετών με την προεγχειρητική διάγνωση ινομυώματος που υπεβλήθη σε υφολική λαπαροσκοπική υστερεκτομία, η τελική διάγνωση σε 2 ανεξάρτητους παθολογοανατόμους ήταν “ασυνήθης ινωμυοματώδης όγκος με έντονες ισχαιμικές-μυξωματώδεις εκφυλίσεις και οστεοβλαστική δραστηριότητα. Δέκα μπλόκ παραφίνης εστάλησαν στο Πανεπιστήμιο του Stan-ford και η τελική διάγνωση ήταν μυξοειδές κυστεοσάρκωμα χαμηλής κακοήθους δυναμικής. Η εν λόγω ασθενής υπεβλήθη μετά4 μήνες σε αφαίρεση του τραχήλου και ερευνητική λαπαροσκόπηση, η οποία ήταν αρνητική. Συμπεράσματα: Η υφολική λαπαροσκοπική υστερεκτομία συνοδεύεται από μικρότερο χρόνο χειρουργείου και μικρότερη απώλεια αίματος σε σχέση με την ολική λαπαροσκοπική υστερεκτομία. Η σωστή προεγχειρητική διάγνωση είναι ουσιώδους σημασίας, οι επιπλοκές και των δύο προσεγγίσεων παρόμοιες, ενώ στην επιλογή της μεθόδου καθοριστικό ρόλο έχει η γνώμη της ασθενούς. Ως εκ τούτου, πλήρης ενημέρωσή της είναι καθοριστικής σημασίας.

Χαρακτηριστικά ασθενών

Μέση ηλικία Μέσος τόκος

Προηγηθείσες επεμβάσεις

Απώλεια αίματος (διαφορά Hb-gr/dl)

απώλεια > 500mlΔιάρκεια επέμβασης (min)

Παραμονή στο Νοσικομείο (ημέρες)Μείζονες επιπλοκές

Μετατροπή σε λαπαροτομίαΤελική ιστολογική εξέταση (ινομυώματα)

Ολική

λαπαροσκοπική

Υστερεκτομία

44,3±7 1,6±1,1

6 (40%) 4 (26%) 5 (33%) 2,1±1,11 (6%)

168±61 100

15

Υφολική

λαπαροσκοπική

Υστερεκτομία

41,5±9,1 1,4±1,3

7 (46%)4 (26%)4 (26%)1,5±0,9

0114±33

100

14

p value

0,05NS

<0,01<0,001 <0,01

NS

Καμία 1

≥ 2

ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΕΚΤΟΜΗΣ


ΠΑ 33

Β. Χατζηραφαήλ, Μ. Λιτός, Θ. Μήτσης, Ν. Μπάρδης, Σ. Καλογεροπούλου, Α. Μπάκας, Α. Ίσσαρη,

Ευρωκλινική Αθηνών

Εισαγωγή: Η βέλτιστη χειρουργική μέθοδος ινομυωματεκτομής παραμένει αντικείμενο συζήτησης λόγω των περιορισμών της λαπαροσκόπησης και τα μειονεκτήματα της λαπαροτομίας. Η ρομποτικά υποβοηθούμενη λαπαροσκοπική ινομυωματεκτομή είναι μια πρόσφατη τεχνική που ακόμα δεν έχει μελετηθεί αρκετά. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να αξιολογήσει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της.Υλικό-Μέθοδος: Αναδρομική μελέτη 66 ασθενών που υποβλήθηκαν σε ρομποτική ινομυωματεκτομή (συστήματα Da Vinci, Intuitive, USA). Τα δεδομένα που αναλύθηκαν περιλαμβάνουν ενδείξεις επεμβάσεων, χαρακτηριστικά ασθενών, χαρακτηριστικά ινομυωμάτων (αριθμός, μέγεθος, θέση), διεγχειρητικές και μετεγχειρητικές επιπλοκές και χρόνο νοσηλείας. Αποτελέσματα: Η μέση ηλικία ήταν 46,7 έτη και ο μέσος δείκτης μάζας σώματος 25,2. Η χειρουργική ένδειξη ήταν μηνομητρορραγία σε 21 περιπτώσεις, υπογονιμότητα σε 26, πόνος και πιεστικά συμπτώματα σε 4 και συνδυασμός συμπτωμάτων σε 15. Συνολικά αφαιρέθηκαν 151 ινομυώματα με μέσο όρο 2,3 ανά περιστατικό. Εξετάζοντας το μεγαλύτερο ινομύωμα κάθε περίπτωσης οι διάμετροι κυμαίνονταν μεταξύ 5-13 cm με μέσο όρο 7,8 cm και διάμεση τιμή 7 cm. Εξετάζοντας το άθροισμα των διαμέτρων όλων των ινομυωμάτων ανά περίπτωση, η συνολική διάμετρος κυμαινόταν από 5-28 cm, με μέσο όρο 11 cm και διάμεση τιμή 9 cm. Από το σύνολο των καταγεγραμμένων ινομυωμάτων 54 ήταν οπίσθια, 33 πρόσθια, 17 πυθμενικά, 13 πλάγια και 4 τραχηλικά. Τα περισσότερα από αυτά ήταν κατά κύριο λόγο ενδοτοιχωματικά με 14 υποορογόνια-μισχωτά και 15 υποβλεννογόνια. 97% των επεμβάσεων ήταν ανεπίπλεκτες. Σε μία περίπτωση απαιτήθηκε λαπαροτομία και μετάγγιση αίματος διεγχειρητικά (1,5%). Μία επέμβαση μετατράπηκε σε ρομποτική ολική υστερεκτομή επειδή το ινομύωμα ήταν παρατραχηλικό και δεν μπορούσε να προσπελαστεί (1,5%). Όλες οι ανεπίπλεκτες περιπτώσεις πήραν εξιτήριο την πρώτη μετεγχειρητική μέρα. Κατά τον απώτερο μετεγχειρητικό έλεγχο (ένα μήνα μετά) ουδέν παθολογικό παρατηρήθηκε πλην ενός αιματώματος μήτρας το οποίο υποχώρησε συντηρητικά (1,5%).Συμπέρασμα: Η ινομυωματεκτομή μπορεί να πραγματοποιηθεί με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci αποτελεσματικά και με ασφάλεια, ακόμα και σε περιπτώσεις μεγάλων και/ή πολλαπλών ινομυωμάτων. Σημαντικό είναι ότι η σειρά των ανωτέρω περιστατικών συμπεριλαμβάνει την καμπύλη εκμάθησης. Ο χρόνος και το κόστος είναι προφανείς περιορισμοί που δεν εξετάστηκαν στην παρούσα έρευνα ενώ απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για ασφαλή συμπεράσματα.

62 63

ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΗΣΗ ΣΕ ΝΕΑΡΑ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΩΝ ΠΡΟΒΟΛΩΝ (video)

ΕΠ 1

Χ. Σοφούδης, Ε. Παπαμαργαρίτης, Θ. Καλαμπόκας, Ο. Γρηγορίου

Β’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ. Ν. Αθηνών «Αρεταίειο», Αθήνα

Σκοπός: Να αναδείξουμε τη σημασία τόσο της διαγνωστικής , όσο και της επεμβατικής υστεροσκόπησης ιδιαίτερα σε νέες ασθενείς. Παρουσίαση Περιστατικού: Ασθενής 25 ετών με ελεύθερο ατομικό και κληρονομικό ιστορικό, άτοκος, προσέρχεται στα Εξωτερικά Ιατρεία της Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών αναφερόμενη επεισόδια μηνομητρορραγιών από εξαμήνου. Η γυναικολογική εξέταση ανέδειξε παρουσία αιματοπηγμάτων, μήτρα μεγέθους 5Χ5Χ3cm, ανώδυνη στη ψηλάφηση και ινομυωματώδης. Ο υπερηχογραφικός έλεγχος που διενεργήθηκε ανέδειξε μήτρα σε πρόσθια κλίση και κάμψη Το πάχος του ενδομητρίου υπολογίσθηκε στα 8,5mm. Εσωτερικά στο ενδομήτριο, στο επίπεδο του πυθμένα, παρατηρείται μόρφωμα μικτής ηχογένειας όχι σαφώς περιγεγγραμένο συμβατό με πιθανό ινομύωμα. Διενεργήθηκε όλος ο απαραίτητος κλινικός και εργαστηριακός έλεγχος, ο οποίος δεν ανέδειξε σημεία κακοήθειας. Η ασθενής υποβλήθηκε σε διαγνωστική αλλά και επεμβατική υστεροσκόπηση. Αποτελέσματα: Κατά τη διενέργεια της υστεροσκόπησης η είσοδος στην ενδομητρική κοιλότητα ήταν βατή χωρίς ανεύρεση ενδομητρικών συμφύσεων και τα σαλπιγγικά στόμια ήταν ορατά. Ανευρέθησαν τρία υποβλεννογόνια ινομυώματα μεγέθους περίπου τριών εκατοστών εντοπιζόμενα τόσο στον πυθμένα της μήτρας, όσο και στα πλάγια τοιχώματα αυτής, τρεις ενδομητρικοί πολύποδες μεγέθους ενός εκατοστού, στα πλάγια τοιχώματα της μήτρας, καθώς και παρουσία ενδομητρικού διαφράγματος. Το διάφραγμα εντοπίζεται μεταξύ πυθμένα και αριστερού πλάγιου τοιχώματος της μήτρας και επέκτεινεται μέχρι τη μεσότητα αυτής. Όλα τα υστεροσκοπικά ευρήματα αφαίρεθηκαν με τη βοήθεια της ηλεκτροχειρουργικής αγκύλης. Επακολούθησε απόξεση του ενδομητρίου και αποστολή για ιστολογική εξέταση. Ο ιστολογικός έλεγχος επιβεβαίωσε τα υστεροσκοπικά ευρήματα και δεν ανέδειξε σημεία κακοήθειας. Συμπέρασμα: Σε περιπτώσεις ιδιαίτερα νέων ασθενών είναι, αναμφισβήτητα, αναγκαία η χρησιμότητα του ενδοκολπικού υπερηχογραφήματος ως αξιόπιστο διαγνωστικό μέσο. Σε πολλές όμως περιπτώσεις η χρησιμότητα της υστεροσκόπησης ως διαγνωστικό αλλά και επεμβατικό μέσο είναι επιτακτική επιδεικνύοντας μεγαλύτερη ευαισθησία και ειδικότητα.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΗ ΥΦΟΛΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΗ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΔΙΠΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΡΜΙΑΣ Ή ΨΑΛΙΔΙΟΎ ΥΠΕΡΗΧΩΝ


ΕΠ 2

1,3Α. Καβαλλάρης, 2Δ. Ζυγούρης, Ν. Χαλβατζάς, 1Δ. Ευαγγελινός, 3Α. Νταφόπουλος, 2Ε. Τερζάκης

1Δ’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ, Θεσσαλονίκη2Β΄ Γυναικολογική Κλινική Αντικαρκινικού Ογκολογικού Νοσοκομείου Αθηνών

«Άγιος Σάββας», Αθήνα3Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Luebeck, Germany

Η Λαπαροσκοπική Υφολική Υστερεκτομή είναι μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, η οποία εφαρμόσθηκε κυρίως σε προηγούμενες δεκαετίες σε ασθενείς με καλοήθη πάθηση. Παρουσιάζουμε την τεχνική Λαπαρασκοπικής Υφολικής Υστερεκτομής με τη χρήση είτε διπολικής διαθερμίας είτε ψαλιδιού υπερήχων. Στο χρονικό διάστημα Ιανουάριος 2009 έως Δεκέμβριος 2010, 11 ασθενείς υποβλήθηκαν σε Λαπαροσκοπική Υφολική Υστερεκτομή. Η ένδειξη της επέμβασης ήταν αντιμετώπιση καλοήθους παθήσεως σε συνδυασμό με την επιθυμία των ασθενών για διατήρηση του τραχήλου, οι οποίες προεγχειρητικά είχαν υποβληθεί σε κλασματική απόξεση και είχε αποκλεισθεί κακοήθεια. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης για την απολίνωση των αγγείων χρησιμοποιήθηκε διπολική διαθερμία ή ψαλίδι υπερήχων. Καμία επιπλοκή δεν παρουσιάσθηκε τόσο διεγχειρητικά όσο και μετεγχειρητικά. Η απώλεια αίματος ήταν ελάχιστη και οι ασθενείς κινητοποιήθηκαν το ίδιο απόγευμα και έλαβαν εξιτήριο 48 ώρες μετά την επέμβαση. Η Υφολική Υστερεκτομή είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί με ασφάλεια σε ασθενείς που απαιτούν τη διατήρηση του τραχήλου της μήτρας, εφόσον αποκλεισθεί προεγχειρητικά η πιθανότητα κακοήθειας. Τόσο η χρήση διπολικής διαθερμίας όσο και ψαλιδιού υπερήχων παρέχουν τη δυνατότητα για ασφαλή και γρήγορη πραγματοποίηση της επέμβασης.

64 65

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΓΑΖΑΣ ΑΠΩΛΕΣΘΕΙΣΑ ΣΕ ΠΡΟΗΓΗΘΕΙΣΑ ΛΑΠΑΡΟΤΟΜΙΑ


ΕΠ 3

1,2Γ. Πάντος, 2Κ. Διαμάντη, 2Ζ. Ντίνου, 2Δ. Μησιάκα, 1Β. Ταρλατζής

1Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη2Κέντρο Ενδοσκοπικής Χειρουργικής «Διαβαλκανικό», Θεσσαλονίκη

Σκοπός: Η παρουσίαση της λαπαροσκοπικής προσέγγισης σε ασθενή με απωλεσθείσα γάζα κατά τη διάρκεια προηγηθείσης λαπαροτομίας. Υλικό-Μέθοδος: Σε ασθενή 25 ετών, διενεργήθη αλλαχού λαπαροτομία γιά αφαίρεση Δ υδροσάλπιγγας γιά να υποβληθεί στη συνέχεια σε εξωσωματική γονιμοποίηση. Τη δεύτερη μετεγχειρητική ημέρα παρουσίασε αιμορραγία, συνεπεία της οποίας υπεβλήθη από τον ίδιο θεράποντα ιατρό σε λαπαροτομία. Η ασθενής στη συνέχεια παρουσίασε μετεγχειρητικό πυρετό και μετά τον γενόμενο παρακλινικό έλεγχο αντιμετωπίσθηκε συντηρητικά. Λόγω του χρόνιου πυελικού άλγους η ασθενής έλαβε συνδυασμούς αντιβιοτικών ανεπιτυχώς και μετά πάροδο 6 μηνών υπεβλήθη σε CT κάτω κοιλίας, η οποία έδειξε παρουσία μορφώματος 6εκ., ενδεικτικού ξένου σώματος. Λόγω της συνέχισης των συμπτωμάτων και της πρότασης του θεράποντος ιατρού όπως αφαιρεθεί κατά τη διάρκεια μελλοντικής καισαρικής τομής, η ασθενής υπεβλήθη σε λαπαροσκοπική χειρουργική. Κατά την ενδοσκοπική προσέγγιση διεπιστώθησαν εκτεταμένες συμφύσεις ελάσσονος πυέλου, οι οποίες ελύθησαν, υδροσάλπιγγα Α, η οποία αφαιρέθηκε και μόρφωμα υπο μορφή plastron στο ύψος του ακρωτηρίου των μαιευτήρων, με πλήρη διαφοποποίηση των ανατομικών σχέσεων. Κατά την διάνοιξη, μετά παρασκευή των εντερικών ελίκων διεπιστώθη πυώδης συλλογή και παρουσία γάζας, η οποία αφαιρέθηκε άθικτη, μετά τοποθέτηση σε ενδοσκοπικό σάκκο. Η ασθενής εξήλθε την επομένη ημέρα, η δε μετεγχειρητική της πορεία ήταν φυσιολογική. Συμπέρασμα: Η λαπαροσκοπική χειρουργική αποτελεί μία αποτελεσματική προσέγγιση σε περιπτώσεις παρουσίας ξένου σώματος στην ελάσσονα πύελο, η δε ακριβής προεγχειρητική εκτίμηση και η ενδελεχής χειρουργική προσέγγιση αποτελούν ουσιαστικές παραμέτρους επιτυχούς χειρουργικής αντιμετώπισης.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΥΣΤΕΩΝ ΜΗΤΡΑΣ ΣΕ

ΑΣΘΕΝΗ: ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ


ΕΠ 4

1,2Γ. Πάντος, 1,2Α. Μακέδος, 2Κ. Διαμάντη, 2Ζ. Ντίνου, 2Δ. Μησιάκα, 1Β. Ταρλατζής

1Α’ Μαιευτική-Γυναικολογική Κλινική Α.Π.Θ., Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη 2Κέντρο Ενδοσκοπικής Χειρουργικής «Διαβαλκανικό», Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή: Η παρουσίαση ασθενούς με “κύστεις μήτρας”, μία σπάνια οντότητα αγνώστου αιτιολογίας. Υλικό-Μέθοδος: Ασθενής 39 ετών προσήλθε με συμπτώματα έπειξης προς ούρηση, ενώ από τον διενεργηθέντα διαγνωστικό έλεγχο με υπερηχογράφημα και MRI διεπιστώθη η ύπαρξη πολλαπλών κύστεων πέριξ της μήτρας, διαστάσεων 0,5-3,9εκ., η μεγαλύτερη των οποίων στην πρόσθια επιφάνεια της μήτρας στο ύψος του τραχήλου, η οποία προκαλούσε συμπτώματα πίεσης στην ουροδόχο κύστη. Λόγω της διαγνωστικής αδυναμίας και της παντελούς έλλειψης σχετικής βιβλιογραφίας, η ασθενής υπεβλήθη σε λαπαροσκόπηση. Διεπιστώθησαν πολλαπλές κύστεις πέριξ της μήτρας με πλήρη κάλυψη αυτής και διαφοροποίηση των ανατομικών σχέσεων, ενώ ήταν χαρακτηριστική η απουσία της παθολογίας σε σάλπιγγες-ωοθήκες. Ελήφθη κατ’ αρχάς ιστός γιά ταχεία βιοψία, η δε διάγνωση ήταν “ευρήματα συμβατά με κυσταδενώματα με παρουσία ενδομητρικού τύπου επιθηλίου χωρίς ατυπία”. Στη συνέχεια διενεργήθη με laser CO2 έντασης ισχύος 20.000 w/cm2 αφαίρεση των μεγαλύτερων κύστεων και εξάχνωση των μικρότερων. Η τελική διάγνωση της παθολογοανατομικής - ανοσοιστοχημικής εξέτασης ήταν “πολλαπλά μικρά ενδομητριοειδή κυσταδενώματα με εκτεταμένη σαλπιγγική μετάπλαση του επιθηλίου σε έδαφος αδενομύωσης”. Συμπέρασμα: Οι κύστεις μήτρας αποτελούν μία άγνωστη παθολογική οντότητα και είναι πιθανή αιτία γυναικολογικών προβλημάτων. Η λαπαροσκοπική προσέγγιση αποτελεί μία ασφαλή και αποτελεσματική διαγνωστική και χειρουργική προσέγγιση.

66 67

ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΙΚΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗΣ ΠΥΕΛΙΚΗΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΚΤΟΜΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚIΝΟ ΕΝΔΟΜΗΤΡIΟΥ ΣΤΑΔIΟΥ Ι ΚΑΤA FIGO


ΕΠ 5

Α. Πρωτοπαπάς, Δ. Χαϊδόπουλος, Ι. Χατζηπαπάς, Α. Ροδολάκης, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


Εισαγωγή-Σκοπός: Να περιγράψουμε την λαπαροσκοπική τεχνική χειρουργικής σταδιοποίησης η οποία χρησιμοποιείται στην Κλινική μας για την αντιμετώπιση περιπτώσεων καρκίνου ενδομητρίου Σταδίου Ι. Υλικό-Μέθοδος: Η ανωτέρω λαπαροσκοπική τεχνική η οποία εφαρμόστηκε σε 6 γυναίκες με διαγνωσμένο καρκίνο ενδομητρίου ενδομητριοειδούς τύπου, grade 1 και 2, περιελάμβανε ολική λαπαροσκοπική υστερεκτομία (ΟΛΥ) και συστηματική πυελική λεμφαδενεκτομία (ΣΠΛΕ). Η τεχνική μας βασίζεται στην συστηματική παρασκευή των οπισθοπεριτοναϊκών χώρων πριν την εκτέλεση της ΣΠΛΕ. Για την επέμβαση χρησιμοποιήθηκαν ως επί το πλείστον λαπαροσκοπικά εργαλεία πολλαπλών χρήσεων. Αποτελέσματα: Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 59 έτη (εύρος: 52-64) και το μέσο BMI ήταν 31.8 (εύρος: 27-36). Όλες οι επεμβάσεις ολοκληρώθηκαν λαπαροσκοπικά, χωρίς διεγχειρητικές επιπλοκές. Ο μέσος χρόνος της επέμβασης ήταν 208 λεπτά (εύρος: 180-250). Καμμία ασθενής δεν υποβλήθηκε σε μετάγγιση. Ο μέσος χρόνος νοσηλείας ήταν 2,5 ημέρες (εύρος: 2-4). Ο μέσος αριθμός των αφαιρεθέντων πυελικών λεμφαδένων ήταν 29 (εύρος: 19-36). Μία ασθενής παρουσίασε μετεγχειρητικά αμφοτερόπλευρες πυελικές λεμφοκύστεις οι οποίες υποχώρησαν πλήρως με συντηρητική αντιμετώπιση. Στο μικρό διάστημα παρακολούθησης (εύρος: 2-18 μήνες) όλες οι ασθενείς είναι ελεύθερες νόσου. Συμπέρασμα: Η ανωτέρω τεχνική είναι απόλυτα ασφαλής ακόμη και σε αρκετά παχύσαρκες ασθενείς. Το ογκολογικό αποτέλεσμα δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθεί ακόμη στη δική μας σειρά ασθενών λόγω του μικρού διαστήματος παρακολούθησης.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΉ ΕΚΠΥΡΗΝΙΣΗ ΥΠΟΠΤΟΥ ΕΥΜΕΓΕΘΟΥΣ ΚΟΛΠΟΤΡΑΧΗΛΙΚΟΥ ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΟΣ ΜΕ ΤΗ ΒΟHΘΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚHΣ

ΧΩΡIΣ ΣYΛΛΗΨΗ (NON-GRASP)


ΕΠ 6

Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαπάς, Σ. Αθανασίου, Δ. Χαϊδόπουλος, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


Εισαγωγή-Σκοπός: Να παρουσιάσουμε μία τεχνική λαπαροσκοπικής ινομυωματεκτομίας χωρίς σύλληψη του όγκου, σε ασθενή με ύποπτο ευμέγεθες κολποτραχηλικό ινομύωμα. Υλικό-Μέθοδος: Ασθενής 32 ετών άτοκος προσήλθε με ταχέως αναπτυσσόμενο οπίσθιο ινομύωμα διαμέτρου 9.5cm, το οποίο εξορμάτο κάτω από την έκφυση των ιερομητρικών συνδέσμων, προκαλώντας προοδευτικά επιδεινούμενη δυσκοιλιότητα. Υπερηχογραφικά ο όγκος παρουσίαζε αυξημένη αγγείωση και χαρακτηρίστηκε ως ύποπτος για κακοήθη εξαλλαγή. Η ασθενής επιθυμούσε την διατήρηση της μήτρας με κάθε κόστος και αντιμετωπίστηκε με λαπαροσκοπική εκπυρήνιση του όγκου. Αποτελέσματα: Εφαρμόστηκε μία τεχνική εκπυρήνισης χωρίς σύλληψη και ο όγκος εξαιρέθηκε με επιτυχία χρησιμοποιώντας τον δείκτη του βοηθού διορθικά ως μοχλό για την μετακίνηση και χειρουργική παρασκευή του όγκου. Για να αποφευχθεί ο ενδοπεριτοναϊκός τεμαχισμός του, ο όγκος τοποθετήθκε εντός αυτοσχέδιου ενδοσκοπικού σάκκου (αποστειρωμένος συλλέκτης ούρων), ο οποίος εξωτερικεύθηκε μέσω υπερηβικής τομής 3cm. Ο τεμαχισμός του όγκου πραγματοποιήθηκε εξ ολοκλήρου εντός του σάκκου. Η ιστολογική εξέταση του όγκου έδειξε κυτταροβριθές λειομύωμα. Συμπέρασμα: Η ανωτέρω τεχνική λαπαροσκοπικής εκπυρήνισης είναι εφικτή και ογκολογικά ασφαλής σε περιπτώσεις με ταχέως αναπτυσσόμενα ινομυώματα όπου η διατήρηση της μήτρας αποτελεί προτεραιότητα.

68 69

ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΛΙΚΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΠΥΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΤΟΝΑΙΟ-ΕΚΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΙΚΟΥ ΟΖΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΡ ΙΕΡΟΜΗΤΡΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ

ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ ΣΤΑΔΙΟΥ IV


ΕΠ 7

Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαπάς, Α. Μουσιώλης, Σ. Αθανασίου, Θ. Γκατζιώνης, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


Εισαγωγή-Σκοπός: Να παρουσιάσουμε μία τεχνική ολικής λαπαροσκοπικής αφαίρεσης του περιτοναίου αμφοτέρων των ωοθηκικών βόθρων και του Δουγλασείου σε ασθενή με εκτεταμένη ενδομητρίωση της πυέλου. Υλικό-Μέθοδος: Ασθενής ηλικίας 34 ετών, άτοκος, προσήλθε με σοβαρού βαθμού δυσμηνόρροια και εν τω βάθει δυσπαρεύνεια, επιδεινούμενη από έτους. Κατά τον γυναικολογική εξέταση διαπιστώθηκαν: μήτρα καθηλωμένη, με οπίσθια υπέρκαμψη, εκτεταμένη σκληρία κατά μήκος του Δουγλασείου και παρουσία επώδυνου οζιδίου του ΑΡ ιερομητρικού συνδέσμου. Υπερηχογραφικά διαπιστώθηκαν συλλογές υγρού πέριξ των ωοθηκών, ενώ το CA-125 ήταν 144 U/ml. Η ασθενής υποβλήθηκε σε χειρουργική λαπαροσκόπηση, με την πιθανή διάγνωση της εν τω βάθει διηθητικής ενδομητρίωσης. Αποτελέσματα: Κατά την διαγνωστική λαπαροσκόπηση διαπιστώθηκε πλήρης απόφραξη του Δουγλασείου υπό συμφύσεων. Πραγματοποιήθηκε επιμελής λύση των συφύσεων και αποκάλυψη των ωοθηκών και των σαλπίγγων οι οποίες αρχικά δεν ήταν αναγνωρίσιμες. Το περιτόναιο της πυέλου ήταν καθ΄όλη του την έκταση ρικνωτικό και οιδηματώδες. Η ολική του αφαίρεση όπως και του ενδομητριωσικού οζιδίου του ΑΡ ιερομητρικού συνδέσμου πραγματοποιήθηκε μετά από αναγνώριση και παρασκευή αμφοτέρων των ουρητήρων. Δύο χρόνια μετά την επέμβαση η ασθενής παραμένει με πλήρη ύφεση της δυσπαρεύνειας και σημαντική βελτίωση της δυσμηνόρροιας. Συμπέρασμα: Η αφαίρεση του πάσχοντος πυελικού περιτοναίου είναι συχνά απαραίτητη κατά την λαπαροσκοπική αντιμετώπιση της διηθητικής ενδομητρίωσης. Η τεχνική απαιτεί σημαντική χειρουργική εμπειρία και άριστη γνώση της οπισθοπεριτοναϊκής ανατομίας.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΟΓΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ


ΕΠ 8


Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

Σκοπός: Η παρουσίαση λαπαροσκοπικής σταδιοποίησης 4 ειδικών όγκων ωοθηκών. Υλικό: Πρόκειται για 3 όγκους οριακής κακοήθειας (1 ενδομητριοειδή, 1 οροβλεννώδη, 1 ορώδη μικροθηλώδη) και 1 κοκκιοκυτταρικό όγκο. Παρουσιάζονται στον κάτωθι πίνακα τα επιδημιολογικά, χειρουργικά και ιστολογικά δεδομένα, καθώς και η κλινική πορεία των ασθενών. Συμπεράσματα: H πλήρης λαπαροσκοπική αντιμετώπιση ειδικών εξαρτηματικών όγκων είναι εφικτή.

70 71

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΡΙΖΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΕΚΤΟΜΗ(ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΟΡΩΔΕΣ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΩΟΘΗΚΗΣ)


ΕΠ 9

1Π. Κέκης, 2Ε. Δημητρίου, 3Ζ. Βούλγαρης, 3Κ. Παυλάκη, 3Θ. Πανοσκάλτσης

1Τμήμα Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Αθήνα2Τμήμα Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «ΡΕΑ», Αθήνα

3Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

Σκοπός: Η παρουσίαση λαπαροσκοπικής αριστερής επινεφριδεκτομής, σε ασθενή με χειρουργηθέν καρκίνωμα ωοθηκών πρό 4ετίας. Υλικό: Παρουσιάζεται η τεχνική της μεθόδου σε ασθενή που το 2007 είχε υποβληθεί σε σταδιοποιητική λαπαροτομία, λόγω ορώδους καρκινώματος ωοθηκών Grade 2, σταδίου ΙΒ (όγκοι και στις 2 ωοθήκες, χωρίς διάσπαση της κάψας). Μετά τη σταδιοποιητική λαπαροτομία, η ασθενής έλαβε 6 κύκλους συνδυασμένης χημειοθεραπείας (Πλατίνα-Ταξόλη) και, έκτοτε, παρέμενε ελεύθερη νόσου, μέχρι το Δεκέμβριο 2010, όταν το CA-125 έφτασε 147 U/mL χωρίς ένδειξη μεταστατικής εστίας στην Αξονική Τομογραφία. Το Φεβρουάριο 2011, το CA-125 έφτασε 310 U/mL και στο ΡΕΤ-CT scan ανεδείχθη όγκος 3.5 cm στο αριστερό επινεφρίδιο. Η λαπαροσκοπική ριζική επινεφριδεκτομή πραγματοποιήθηκε σε 85 min και ήταν ανεπίπλεκτος, ενώ δεν ανευρέθη άλλη μεταστατική ενδοκοιλιακή εστία. Οι διαστάσεις του όγκου ήταν 6χ5χ5 cm. Το παρασκεύασμα αφαιρέθηκε σε προστατευτικό σάκκο, χωρίς ρήξη και διασπορά αυτού. Η ασθενής εξήλθε την 1η μετεγχειρητική ημέρα. Η ασθενής υποβάλλεται εκ νέου σε χημειοθεραπεία. Συμπέρασμα: Επί μονήρων μεταστατικών εστιών καρκίνου ωοθηκών, η λαπαροσκοπική αφαίρεση αυτών είναι εφικτή.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΣΤΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΑ


ΕΠ 10

1Θ. Πανοσκάλτσης, 2Ε. Δημητρίου, 3Δ. Χαϊδόπουλος, 3Α. Πρωτόπαππας, 1Ζ. Βούλγαρης, 4Γ. Πιστοφίδης

1Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα2Τμήμα Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «ΡΕΑ», Αθήνα

3Τμήμα Γυναικολογικής Ογκολογίας, Α’ Παν/κη Κλινική Μαιευτικής-Γυναικολογίας, Γ.Ν. «Αλεξάνδρα», Αθήνα

4Τμήμα Λαπαροσκοπικής Γυναικολογικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «Λευκός Σταυρός», Αθήνα

Σκοπός: Η παρουσίαση της λαπαροσκοπικής χειρουργικής ανατομίας στη γυναικολογία. Υλικό: Παρουσιάζεται η τεχνική της λαπαροσκοπικής ανάπτυξης των πυελικών ενδοπεριτοναϊκών και εξωπεριτοναϊκών χώρων. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην αναγνώριση, παρασκευή και προφύλαξη των ουρητήρων κατά τη διατομή των ωοθηκικών και μητριαίων αγγείων. Παρουσιάζεται η χειρουργική αγγειακή ανατομία της πυέλου και η ανάπτυξη των προϊερών, παραορθικών, παρακυστικών και θυροειδών χώρων. Τέλος, παρουσιάζεται η ανάπτυξη των τριών πετάλων των παραμητρικών συνδέσμων και η ανατομική τους σχέση με το ορθό και την ουροδόχο κύστη. Συμπέρασμα: Η λαπαροσκοπική χειρουργική προσφέρει πιο αναλυτική αναγνώριση ανατομικών στοιχείων σε σχέση με την κλασσική χειρουργική.

72 73

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΚΕΡΑΤΟΤΟΜΙΑ:ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΗ ΡΑΓΕΙΣΑΣ ΔΙΑΜΕΣΗΣ (ΚΕΡΑΤΙΑΙΑΣ) ΕΚΤΟΠΗΣ

ΚΥΗΣΗΣ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ


ΕΠ 11



Εισαγωγή: Η επίπτωση των έκτοπων κυήσεων (ΕΚ) είναι περίπου 20 ανά 1000 κυήσεις. Η ΔΚ αποτελεί το 3% του συνόλου των ΕΚ. Τα ποσοστά θνησιμότητας των γυναικών με διάμεση έκτοπη κύηση είναι 2% - 2.5%. Η ΔΚ σχετίζεται με υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα (2% - 2.5%) εφόσον καθυστερήσει η διάγνωση. Η θεραπευτική προσέγγιση της ΔΚ διακρίνεται σε χειρουργική και φαρμακευτική. Εξαρτάται επίσης από το χρόνο της διάγνωσης και από την επιθυμία της ασθενούς για τεκνοποίηση. Σήμερα η χειρουργική θεραπεία είναι η λαπαροσκόπηση με εξαίρεση ασταθείς αιμοδυναμικά ασθενείς με ραγείσα ΔΚ, οι οποίοι υποβάλλονται σε λαπαροτομία με αφαίρεση του πάσχοντος κέρατος και της σύστοιχης σάλπιγγας. Επέμβαση: Υπό γενική αναισθησία και διά της μεθόδου των τεσσάρων οπών εκτελείται χειρουργική λαπαροσκόπηση, όπου αναγνωρίζεται μη ραγείσα ΔΚ. Προηγείται επιμήκης καυτηρίαση του κέρατος με διπολική διαθερμία και στη συνέχεια γίνεται διάνοιξη με μονοπολική διαθερμία ώστε να αποφευχθεί αιμορραγία στο σημείο διάνοιξης. Αφαιρείται η εξωμητρίος κυήση καιο τροφοβλαστικός ιστός με λαβίδα spoon και με τη βοήθεια αναρρόφησης. Δεν γίνεται συρραφή του τοιχώματος της μήτρας παρά μόνο αιμόσταση με διπολική διαθερμία, κάτι ανάλογο με αυτό της σαλπιγγοτομίας σε έκτοπη σαλπιγγική κύηση. Συμπέρασμα: Η λαπαροσκοπική χειρουργική έχει γίνει ο «χρυσός κανόνας» αντιμετώπισης της ΔΚ τα τελευταία χρόνια και φαίνεται να έχει αντικαταστήσει την λαπαροτομία.

ΟΛΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΙΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΕΥΜΕΓΕΘΕΣ ΕΝΔΟΣΥΝΔΕΣΜΙΚΟ ΙΝΟΜΥΩΜΑ:

ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΣΤΑΔΙΩΝ


ΕΠ 12

Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαπάς, Σ. Αθανασίου, Α. Μουσιώλης, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


Εισαγωγή-Σκοπός: Να παρουσιάσουμε μία τεχνική ολικής λαπαροσκοπικής υστερεκτομίας σε δύο στάδια σε μία ασθενή με ευμέγεθες ενδοσυνδεσμικό ινομύωμα. Υλικό-Μέθοδος: Ασθενής 44 ετών προσήλθε με εν τω βάθει δυσπαρεύνεια. Κατά την γυναικολογική και υπερηχογραφική εξέταση διαπιστώθηκε η ύπαρξη ευμεγέθους ενδοσυνδεσμικού ινομυώματος με ευρεία βάση έκφυσης, μεγίστης διαμέτρου 9cm, το οποίο καταλάμβανε ολόκληρο τον παρακυστικό βόθρο και παρεκτόπιζε την μήτρα προς τα πίσω και αριστερά. Η ασθενής υποβλήθηκε σε ολική λαπαροσκοπική υστερεκτομία με διατήρηση αμφοτέρων των ωοθηκών. Αποτελέσματα: Η θέση και το μέγεθος του ινομυώματος καθιστούσε δυσχερή την ασφαλή απολίνωση των ΔΕ μητριαίων αγγείων. Επί πλέον η πορεία του ΔΕ ουρητήρα ήταν αδύνατον να καθοριστεί. Αποφασίστηκε επομένως η εκπυρήνιση του ινομυώματος, παρασκευή και αναγνώριση του ΔΕ ουρητήρα και η εν συνεχεία εκτέλεση της ολικής λαπαροσκοπικής υστερεκτομίας, η οποία πραγματοποιήθηκε με ασφάλεια. Συμπέρασμα: Σε περιπτώσεις με μεγάλα ενδοσυνδεσμικά ινομυώματα, όπου η ασφαλής απολίνωση των μητριαίων αγγείων μπορεί να αποδειχθεί ανέφικτη με το ινομύωμα στη θέση του, η ανωτέρω τεχνική των δύο σταδίων είναι δυνατόν να απλοποιήσει μία αρχικά πολύ δύσκολη επέμβαση.

74 75

ΤΕΧΝΙΚΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΚΥΣΤΕΚΤΟΜΙΑΣ ΕΝΤΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΑΔΙΑΒΡΟΧΟΥ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΣΑΚΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ

ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΚΥΣΤΗΣ


ΕΠ 13

Α. Πρωτοπαπάς, Ι. Χατζηπαπάς, Δ. Χαϊδόπουλος, Α. Μουσιώλης, Θ. Γκατζιώνης, Σ. Μεσογίτης, Δ. Λουτράδης, Ά. Αντσακλής


Εισαγωγή-Σκοπός: Να περιγραφεί η τεχνική την οποία χρησιμοποιούμε στην Κλινική μας κατά την λαπαροσκοπική κυστεκτομία για την αποφυγή διασποράς του περιεχομένου της κύστης. Υλικό-Μέθοδος: Η τεχνική μας η οποία εφαρμόστηκε σε 68 ασθενείς με κύστεις ωοθηκών, περιλαμβάνει την χρήση ενός ελεύθερου (χωρίς εξωτερικό χειριστή) αδιάβροχου λαπαροσκοπικού σάκκου. Το εξάρτημα τοποθετείται ολόκληρο εντός του σάκκου ο οποίος εισάγεται στον Δουγλάσειο και η παρασκευή της κύστης πραγματοποιείται εξ ολοκλήρου εντός αυτού, χρησιμοποιώντας 3 χειρουργικά εργαλεία. Αποτελέσματα: Σε 56 ασθενείς οι κύστεις ήταν ετερόπλευρες και σε 12 αμφοτερόπλευρες. Οι 42 περιπτώσεις αφορούσαν κύστεις μεικτής συστάσεως με χαρακτηριστικά δερμοειδούς, οι 22 περιπτώσεις κύστεις με άνηχο περιεχόμενο (17 μονόχωρες, 5 πολύχωρες) και 4 περιπτώσεις κύστεις με εσωτερικές θηλώδεις προσεκβολές. Η μέση διάμετρος των κύστεων ήταν 5,7cm (εύρος: 4,5 – 9,5). Σε 42 περιπτώσεις η παρασκευή της κύστης έγινε χωρίς ρήξη, ενώ στις υπόλοιπες 26 σημειώθηκε ρήξη της κύστης. Μόνο σε 4 περιπτώσεις ευμεγέθων δερμοειδών κύστεων (διαμέτρου>8cm) σημειώθηκε διασπορά μικρής ποσότητος περιεχομένου στον Δουγλάσειο. Δεν σημειώθηκε καμμία διεγχειρητική ή μετεγχειρητική επιπλοκή. Συμπεράσματα: Η ανωτέρω τεχνική είναι ιδιαίτερα ασφαλής από ογκολογικής πλευράς όταν το μέγεθος της κύστης είναι μικρότερη των 8cm. Μεγαλύτερες κύστεις οι οποίες δεν επιτρέπουν χειρισμούς με άνεση εντός του σάκκου, πιθανώς θα πρέπει να υποβάλλονται αρχικά σε εκκένωση με παρακέντηση.

ΕΤΕΡΟΠΛΕΥΡΗ ΑΠΟΥΣΙΑ ΩΟΘΗΚΗΣ


ΕΠ 14

1Α. Καραβιδά, 1Α. Αθανασιάδης, 2Ε. Αυγουστινάκης, 2Σ. Τζιτζιμίκας

1Κέντρο Προγεννητικού Ελέγχου, Θεσσαλονίκη2Κλινική «Άγιος Λουκάς», Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή: Η ετερόπλευρη απουσία ωοθήκης είναι ένα εξαιρετικά σπάνιο εύρημα και αναφέρεται στην απουσία γονάδος με ή χωρίς απουσία του σύστοιχου ωαγωγού. Η επίπτωση αναφέρεται να είναι μία στις 11.240 γυναίκες. Σκοπός: Η παρουσίαση επιστημονικής βίντεοπροβολής πυέλου με ετερόπλευρη απουσία ωοθήκης. Υλικό-Μέθοδος: Ασθενής 19 ετών, με ελεύθερο ιστορικό και φυσιολογικούς χαρακτήρες εμμήνου ρύσεως, προσήλθε με κλινική και υπερηχογραφική εικόνα ρήξεως κύστης δεξιάς ωοθήκης και υποβλήθηκε σε επείγουσα λαπαροσκοπική διερεύνηση. Αποτελέσματα: Είναι εμφανής η απουσία της αριστερής ωοθήκης, των συνδέσμων της και του περιφερικού τμήματος της σύστοιχης σάλπιγγας. Πρόκειται για ένα σπάνιο εύρημα, το οποίο θα μπορούσε να ερμηνευθεί εμβρυολογικά ως διαταραχή της ανάπτυξης των παραμεσονεφρικών πόρων με αποτέλεσμα την αγενεσία της σύστοιχης ωοθήκης μέσω αγνώστων αυτοκρινών και παρακρινών μηχανισμών. Η εικόνα όμως της απότομης διακοπής της σάλπιγγας, όπως και η απουσία συνοδών συγγενών ανωμαλιών στην ασθενή, είναι περισσότερο ενδεικτικά ισχαιμικού συμβάματος, πιθανώς συστροφή και απορρόφηση του εξαρτήματος κατά την εμβρυϊκή ζωή ή την παιδική ηλικία. Συμπεράσματα: Η ενδελεχής επισκόπηση της πυέλου, ακόμα και σε επείγουσες λαπαροσκοπήσεις για συνήθη αίτια δεν θα πρέπει να παραλείπεται. Προτείνεται η κυκλοτερής επισκόπηση σε τρείς φάσεις ελέγχοντας την άνω κοιλία, την μείζονα πύελο και τέλος την ελάσσονα πύελο. Σημειώνεται ότι η υποψία της σπάνιας αυτής ανωμαλίας είχε τεθεί κατά τον προεγχειρητικό υπερηχογραφικό έλεγχο, εφιστώντας έτσι την προσοχή του χειρουργού να αναζητήσει την «αόρατη» ωοθήκη.

Εικόνα 1: Λαπαροσκοπική εικόνα αριστερού εξαρτήματος με εμφανή απουσία της ωοθήκης και των συνδέσμων της όπως και του περιφερικού τμήματος του σύστοιχου ωαγωγού.

76 77

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΛΕΜΦΑΔΕΝΕΚΤΟΜΙΑΣ ΠΥΕΛΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΑ ΣΥΜΒΑΜΑΤΑ


ΕΠ 15

1Σ. Τζιτζιμίκας, 2Ι.Ν. Μπόντης

1Κλινική «Άγιος Λουκάς», Πανόραμα, Θεσσαλονίκη2Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή: Η λαπαροσκοπική λεμφαδενεκτομία της πυέλου παρά την αντιπαράθεση για την αναγκαιότητα και την αποτελεσματικότητα της στους καρκίνους των έσω γεννητικών οργάνων αποτελεί μία νέα επέμβαση με αυξανόμενο ρυθμό εκτέλεσης. Η πρόσφατη στροφή σε πιο συντηρητικές χειρουργικές επιλογές στην γυναικολογική ογκολογία σε συνδυασμό με τις τεχνικές του λεμφαδένα φρουρού θα αυξήσουν περαιτέρω την ανάγκη για εφαρμογή της, καθότι η παρουσία ή μη μεταστάσεων παραμένει σημαντικός προγνωστικός παράγοντας και κριτήριο σταδιοποίησης των νόσων. Σκοπός: Να παρουσιάσει σε επιστημονική προβολή την χειρουργική ανατομία της λαπαροσκοπικής πυελικής λεμφαδενεκτομίας και διεγχειρητικά συμβάματα. Υλικό-Μέθοδος: Το προσωπικό αρχείο καταγραφής λαπαροσκοπικής πυελικής λεμφαδενεκτομίας (2004-2011) χρησιμοποιήθηκε για την δημιουργία εκπαιδευτικού βίντεο με περιγραφή των ανάγγειων χώρων, των τριών επιπέδων του πλάγιου πυελικού τοιχώματος, των ζωτικών ανατομικών δομών που πρέπει να προστατευτούν, των ομάδων λεμφαδένων της πυέλου και των χειρουργικών χρόνων. Αποτελέσματα: Μετά την δημιουργία του χειρουργικού πεδίου επιδεικνύεται η επιφανειακή ανατομία της περιοχής με τους εικονικούς ανάγγειους χώρους. Με την χρήση του υπερηχητικού ηλεκτροτόμου παρασκευάζονται: ο παρακυστικός χώρος με ή χωρίς διατομή του στρογγύλου, αναγνωρίζεται η πορεία των νεύρων, σκελετοποιούνται τα αγγειακά δεμάτια, και στη συνέχεια αφαιρούνται οι ομάδες λεμφαδένων. Αιμορραγικά συμβάματα αντιμετωπίστηκαν επιτυχώς με την χρήση μεταλλικών αγγειακών σφιγκτήρων τιτανίου ή διπολικής διαθερμίας. Ακολουθεί: α) κυτταρομειωτική αφαίρεση μπλόκ λεμφαδένων από τον διχασμό της αριστερής κοινής λαγονίου φλέβας μετά από έλεγχο αιμορραγίας από την έξω λαγόνιο β) διατομή του θυρεοειδούς νεύρου αναγνωρίζεται διεγχειρητικά και ακολουθεί αποτυχημένη προσπάθεια λαπαροσκοπικής συρραφής του. Ως τελικό αποτέλεσμα η πανοραμική εικόνα των πλάγιων πυελικών τοιχωμάτων θα πρέπει να προσομοιάζει με καθεδρικό ναό ύστερα από την πλήρη αφαίρεση των λεμφαδένων με τις ζωτικές ανατομικές δομές σκελετοποιημένες (αγγεία και νεύρα) να συγκλίνουν. Συμπέρασμα: Η πλήρης κατανόηση της λαπαροσκοπικής χειρουργικής ανατομικής της πυελικής λεμφαδενεκτομίας είναι ουσιαστικής σημασίας για την ασφαλή εφαρμογή της. Είναι δε δυνατόν μείζονα διεγχειρητικά συμβάματα να αντιμετωπισθούν χωρίς μετατροπή σε λαπαροτομία.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΉ ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΥΠΟΒΛΕΝΝΟΓΌΝΙΟΥ ΙΝΟΜΥΏΜΑΤΟΣ ΤΎΠΟΥ ΙΙ


ΕΠ 16



Σκοπός: Περιγραφή αφαίρεσης υποβλεννογόνιου ινομυώματος Τύπου ΙΙ με υστεροσκοπική και λαπαροσκοπική προσέγγιση στον ίδιο χρόνο. Υλικό: Ασθενής ετων 34 με μηνορραγία και υπογονιμότητα, διεγνώσθη υπερηχογραφικώς με ινομύωμα τύπου ΙΙ και προγραμματίσθηκε για υστεροσκοπική εξαίρεση. Κατά τη διάρκεια αυτής διαπιστώθηκε ότι το ινομύωμα είχε πολύ μεγαλύτερη ενδοτοιχικη μοίρα απo ότι αρχικά εκτιμήθηκε. Αποφασίστηκε η συνέχιση της αφαίρεσης του λαπαροσκοπικώς με πολύ καλό αποτέλεσμα. Συμπέρασμα: Η υστεροσκοπική αφαίρεση τύπου ΙΙ υποβλεννογόνιων ινομυωμάτων δεν αποτελεί πάντα τη μέθοδο εκλογής. Η λαπαροσκοπική προσέγγιση ίσως να υπερτερεί σε κάποιες περιπτώσεις.

78 79

ΕΠΙΤΥΧΉΣ ΟΛΙΚΉ ΥΣΤΕΡΕΚΤΟΜΉ ΓΙΓΑΝΤΙΑΊΑΣ ΜΉΤΡΑΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΆ


ΕΠ 17



Σκοπός: Περιγραφή μεθόδου λαπαροσκοπικής προσέγγισης ολικής υστερεκτομής ινομυωματώδους μήτρας βάρους 2.6 kgs. Υλικό: Σε ασυμτωματική ασθενή 45 ετών, βρέθηκε σε υπερηχογραφικό έλεγχο ρουτίνας μεγάλη κοιλιακή μάζα, συμβατή με ινομυωματωδη μήτρα. MRI έλεγχος επιβεβαίωσε τα υπερηχογραφικα ευρήματα και αποφασίστηκε η χειρουργική αφαίρεση της μήτρας. Προτιμήθηκε ως αρχική προσέγγιση η λαπαροσκοπική οδός με σκοπό την απολίνωση των μητριαίων και ωοθηκικών αγγείων, που επιτευχτεί χωρίς επιπλοκές. Παρουσιάζουμε με το video της επέμβασης τη τεχνική με την οποία κατέστη εφικτό. Συμπέρασμα: Η λαπαροσκοπική υστερεκτομή μπορεί να είναι επιτυχής ακόμα και σε περιπτώσεις ακραίων μεγεθών ινομυωματώδους μήτρας.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΠΑΡΑΤΡΑΧΗΛΙΚΗ ΑΠΟΝΕΥΡΩΣΗ KAI ΕΚΤΟΜΗ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΑΝΩ ΥΠΟΓΑΣΤΡΙΟΥ ΝΕΥΡΟΥ ΓΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ

ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΧΡΟΝΙΟ ΠΥΕΛΙΚΟ ΑΛΓΟΣ


ΕΠ 18

Σ. Τζιτζιμίκας, Ε. Αυγουστινάκης, Α. Καραβιδά, Ι. Κουτουκός

Βιοκλινική, Θεσσαλονίκη

Εισαγωγή: Οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση του χρόνιου πυελικού άλγους περιλαμβάνουν την προϊερά νευρεκτομή (εκτομή άνω υπογαστρίου πλέγματος), την παρατραχηλική απονεύρωση (LUNA), και την αφαίρεση του μητροκολπικού γαγγλίου (εκτομή κάτω υπογαστρίου πλέγματος). Σκοπός: Η παρουσίαση λαπαροσκοπικής τροποποιημένης παρατραχηλικής απονεύρωσης με συνοδό νευρεκτομή του αριστερού άνω υπογαστρίου νεύρου για κεντρικής κατανομής χρόνιο πυελικό άλγος. Υλικό-Μέθοδος: Ασθενής 38 ετών G3P3 (1ΦΤ,2ΚΤ) με ιστορικό χρόνιου πυελικού άλγους, δυσπαρευνία και δυσχεσία υποβλήθηκε σε λαπαροσκοπική αντιμετώπιση με χειρουργική μερική απονεύρωση των σπλάχνων της κεντρικής πυέλου. Αποτελέσματα: Λαπαροσκοπική τμηματική εκτομή των ιερομητρικών συνδέσμων άμφω από το ύψος του τραχήλου και για μήκος 4εκ με θερμική καταστροφή του οπίσθιου περιτραχηλικού δακτυλίου καθώς και συνοδός νευρεκτομή του αριστερού άνω υπογαστρίου νεύρου διενεργήθηκε επιτυχώς με την χρήση του υπερηχητικού ηλεκτροτόμου (Harmonic Scalpel, UltraCision, Ethicon Endosurgery). Η ιδιότητα της σπηλαιοποίησης του υπερηχητικού ηλεκτροτόμου προσφέρει ασφαλή παρασκευή των ιερομητρικών συνδέσμων και σε συνδυασμό με τη χρήση του χειριστή μήτρας RUMI-KOH απομακρύνονται περαιτέρω οι γειτνιάζοντες ουρητήρες. Στην παρασκευή του λεγόμενου προϊερού χώρου, μεταξύ των κοινών λαγονίων αρτηριών (προ-οσφυϊκός, Ο4-Ο5), προσφέρει την απώθηση των υποκείμενων ζωτικών ανατομικών δομών. Η κάτω μεσεντέριος αρτηρία αναγνωρίζεται και ακολουθεί επιμήκης παρασκευή της με ταυτοποίηση του κάτω μεσεντερικού νευρικού πλέγματος. Το αριστερό άνω υπογάστριο νευρικό στέλεχος αναγνωρίζεται να πορεύεται επί της αρτηρίας και ύστερα από την σκελετοποίηση του εκτέμνεται για μήκος 3 εκ. Αιμορραγικό σύμβαμα από τροφοφόρο αγγείο της κάτω μεσεντερίου αρτηρίας αντιμετωπίστηκε επιτυχώς με την χρήση διπολικής διαθερμίας. Η ιστολογική εξέταση των παρασκευασμάτων επιβεβαίωσε την παρουσία νευρικού ιστού. Μετεγχειρητικά παρατηρήθηκε υποκειμενική όσο και αντικειμενική (οπτική κλίμακα) βελτίωση των συμπτωμάτων. Συμπέρασμα: Η χειρουργική αντιμετώπιση του κεντρικής κατανομής χρόνιου πυελικού άλγους θα πρέπει να προσφέρεται ως θεραπευτική πρόταση, με επιλογή της λαπαροσκοπικής προσέγγισης να αποτελεί την πρώτη επιλογή.

80 81

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ


ΕΠ 19

1Θ. Πανοσκάλτσης, 2Ε. Δημητρίου, 3Δ. Χαϊδόπουλος, 4Α. Παχυδάκης, 1Ζ. Βούλγαρης, 1Κ. Παυλάκη

1Γυναικολογικό Ογκολογικό Συμβούλιο, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα2Τμήμα Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «ΡΕΑ», Αθήνα

3Τμήμα Γυναικολογικής Ογκολογίας, Α’ Παν/κη Κλινική Μαιευτικής-Γυναικολογίας, Γ.Ν. «Αλεξάνδρα», Αθήνα

4Τμήμα Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής, Νοσοκομείο «ΙΑΣΩ», Αθήνα

Σκοπός: Η παρουσίαση της λαπαροσκοπικής χειρουργικής σταδιοποίησης του καρκίνου ενδομητρίου. Υλικό: Παρουσιάζεται η τεχνική της λαπαροσκοπικής ολικής υστερεκτομής, άμφω εξαρτηματεκτομής και πλήρους πυελικής λεμφαδενεκτομής σε μία ασθενή 39 ετών. Ο ιστολογικός τύπος ήταν αυτός ενός ενδομητριοειδούς καρκινώματος, grade 1, που στον ακτινολογικό έλεγχο έδειχνε ότι διηθούσε όλως επιπολής το μυομήτριο. Στη τελική ιστολογική, το καρκίνωμα εντοπίσθηκε στον πυθμένα και διηθούσε <1/2 μυομητρίου. Δέκα (10) αριστεροί και δέκα (10) δεξιοί πυελικοί λεμφαδένες ήταν αρνητικοί. Καρκίνωμα ανευρέθηκε σε εστία αδενομύωσης, ενώ ο τράχηλος ήταν ελεύθερος νόσου. Ανευρέθησαν πολλαπλά νεοπλασματικά έμβολα σε λεμφαγγειακούς χώρους (LVSI) και γι’αυτό η ασθενής υπεβλήθη μετεγχειρητικά σε ακτινική βραχυθεραπεία. Ο χρόνος νοσηλείας ήταν 2 ημέρες και δεν υπήρχαν άμεσες διεγχειρητικές και απώτερες επιπλοκές. Συμπέρασμα: Η χειρουργική σταδιοποίηση του καρκίνου ενδομητρίου είναι το ίδιο εφικτή λαπαροσκοπικά όσο με την κλασσική χειρουργική, ενώ υπερτερεί αυτής στον χρόνο νοσηλείας και στην άμεση ανάρρωση της ασθενούς.

ΝΕΑ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΤΗ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ: ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΟΥ ΜΕ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ

ΤΗΣ ΔΕΡΜΑΤΙΚΗΣ ΟΠΗΣ


ΕΠ 20



Εισαγωγή: Στη λαπαροσκοπική χειρουργική χρησιμοποιούνται σάκοι στους οποίους εισάγονται ιστοτεμάχια που αποτελούν το υλικό βιοψίας. Συχνά όμως η εξαγωγή του γεμάτου σάκου από τις βοηθητικές οπές καθίσταται δυσχερής εξαιτίας του μεγέθους των οπών (διάμετρος 5 mm ή ακόμα και 10 mm). Επικρατεί η τεχνική, ο σάκος να αφαιρείται με μεγέθυνση της οπής. Περιγράφουμε μία νέα τεχνική που εφαρμόζεται στο τμήμα μας κατά την οποία διευρύνεται η βοηθητική οπή με διαστολέα Farabeuf και από το στόμιο του σάκου τεμαχίζονται και αφαιρούνται τα περισσότερα ιστοτεμάχια, ενώ ο σάκος αφαιρείται τελευταίος με ελάχιστο περιεχόμενο. Μέθοδος: Εισαγωγή του σάκου στην περιτοναϊκή κοιλότητα μέσω βοηθητικής κάνουλας. Τοποθέτηση του υλικού εντός του σάκου. Αφαίρεση της κάνουλας και εξαγωγή του «στομίου» του σάκου από το κοιλιακό τοίχωμα. Εισαγωγή του διαστολέα Farabeuf (μεταξύ του «λαιμού» του σάκου και του χειρουργικού καναλιού) εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας με κρανιακή κατεύθυνση. Τομή με νυστέρι του δέρματος, του υποδορίου ιστού, της περιτονίας και του περιτόναιου επάνω στο διαστολέα. Μετά την μεγέθυνση της τομής ανοίγεται το στόμιο του σάκου και αφαιρούνται τα ιστοτεμάχια τεμαχίζοντάς τα με ψαλίδι ή νυστέρι. Μετά την αφαίρεση του σάκου από την περιτοναϊκή κοιλότητα συρράπτεται η περιτονία και το δέρμα με διακεκομμένες ραφές. Εμπειρία: Με τη χρήση της συγκεκριμένης τεχνικής αφαιρέθηκαν διαφόρων μεγεθών παρασκευάσματα με ασφάλεια και χωρίς ρήξη του σάκου.

82 83

ΧΑΜΗΛΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΟΣ ΣΑΚΟΣ


ΕΠ 21

Ι. Χατζηπαπάς, Α. Λιαπή, Α. Πρωτοπαπάς, Σ. Αθανασίου, Α. Αντσακλής


Εισαγωγή: Η σημερινή οικονομική κατάσταση επηρεάζει τη χειρουργική πρακτική και αναγκάζει σε νέες λύσεις που περιορίζουν το κόστος. Η λαπαροσκοπική χειρουργική είναι αρκετά δαπανηρή και ένα από τα αναλώσιμα που χρησιμοποιούνται είναι ο λαπαροσκοπικός σάκος για την αφαίρεση ιστοτεμαχίων. Αθροιστικά το κόστος των σάκων είναι υψηλό. Σκοπός μας είναι η χρήση χαμηλότερου κόστους λαπαροσκοπικών σάκων ποιοτικώς εφάμιλλων. Μέθοδος: Εναλλακτικά χρησιμοποιήθηκε σάκος συλλογής δείγματος ούρων νεογνών για την συλλογή των ιστοτεμαχίων. Αυτός ο σάκος χρησιμοποιείται για την συλλογή δείγματος ούρων νεογνών και παιδιών για γενικές εξετάσεις/καλλιέργεια ούρων. Οι διαστάσεις του σάκου είναι 5 Χ 7 cm, το πάχος του σάκου είναι αρκετό για την ασφαλή αφαίρεση του υλικού. Το κόστος του σάκου είναι κατά πολύ χαμηλότερο των χρησιμοποιούμενων λαπαροσκοπικών σάκων (ενδεικτική νοσοκομειακή τιμή 0,15 €). Η ασθενής βρίσκεται σε θέση λιθοτομής. Υπό γενική αναισθησία γίνεται καθετηριασμός της ουροδόχου κύστεως και ανοίγονται τέσσερις οπές όπως στις λαπαροσκοπικές επεμβάσεις για την αφαίρεση κύστεων και εξωμητρίων κυήσεων. Η τοποθέτηση του κυρίως trocar γίνεται δια κάθετης τομής 1 cm στην 6η ώρα του ομφαλικού δακτυλίου, χρησιμοποιείται λαπαροσκόπιο 10 mm, 00. Τοποθετούνται τα βοηθητικά trocars ένα υπερηβικά και δύο (δεξιά-αριστερά) 2 cm προς την μέση γραμμή στο ύψος των άνω-έξω λαγονίων ακανθών. Εισάγεται ο στειροποιημένος σάκος εντός της περιτοναϊκής κοιλότητας διαμέσου της βοηθητικής κάνουλας των 10 mm, αφού έχει προηγηθεί δίπλωμα του σάκου από το ένα πλάγιο στο άλλο. Τοποθετείται το αφαιρεθέν υλικό μέσα στον ενδοσκοπικό σάκο και τελικά αφαιρείται ο σάκος.Συμπέρασμα: Όσες φορές χρησιμοποιήθηκε σάκος συλλογής ούρων νεογνών δεν υπέστει ρήξη. Η χρήση του φαίνεται ασφαλής και είναι πολύ οικονομική συγκριτικά με τους κλασσικούς σάκους.

ΕΞΩΜΗΤΡΙΑ ΚΥΗΣΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΜΟΝΟΚΕΡΗ ΜΗΤΡΑ ΚΑΙ ΣΥΝΟΔΟ ΥΠΟΤΥΠΩΔΕΣ ΚΕΡΑΣ:

ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ


ΕΠ 22

1,2 Θ. Θεοδωρίδης, 1,2Λ.Ζεπειρίδης, 2 Κ.Χατζηγεωργίου, 2 Α.Τάντσης, 2 Ε. Τσιβελεκίδου, 1,2 Γ.Γκριμπίζης, 3 Δ.Μηλιαράς, 1 Β. Ταρλατζής

1 Α’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη2 Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης

3 Παθολογοανατομικό Εργαστήριο ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη

Άτοκος γυναίκα 29 ετών, προσήλθε με άλγος αριστερού λαγονίου βόθρου, 6 εβδομάδες αμηνόρροια και θετική δοκιμασία εγκυμοσύνης. Από τον υπερηχογραφικό έλεγχο διαπιστώθηκε η ύπαρξη στερεού όγκου μεγέθους 23Χ26 εκ. εφαπτόμενο με την μήτρα, που περιείχε σάκο με τα χαρακτηριστικά κύησης. Η μήτρα ελέχθηκε στα δεξιά και το ενδομήτριο ήταν λεπτό. Ως πιο πιθανή διάγνωση τέθηκε η εξωμήτριος κύηση σε συνοδό αριστερό υποτυπώδες κέρας σε γυναίκα με δεξιά μονόκερη μήτρα.Αποφασίστηκε η εκτέλεση λαπαροσκόπησης, η οποία επιβεβαίωσε τη διάγνωση. Ακολούθησε λαπαροσκοπική αφαίρεση του υποτυπώδους κέρατος στο οποίο ευρισκόταν ο σάκος της κύησης. Η επέμβαση ήταν ανεπίπλεκη και η γυναίκα εξήλθε από την κλινική την επόμενη ημέρα. Η διάγνωση επιβεβαιώθηκε ιστολογικά.Η κύηση σε υποτυπώδες κέρας της μήτρας είναι εξαιρετικά σπάνια (1:76.000 κυήσεις) και τα τελευταία χρόνια αναφέρθηκε στη διεθνή βιβλιογραφία η αντιμετώπισή της ενδοσκοπικά. Η παρούσα περίπτωση είναι η πρώτη στην Ελλάδα που αντιμετωπίστηκε λαπαροσκοπικά.

84 85

ΥΣΤΕΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΝ ΠΟΛΥΠΟΔΩΝ & ΙΝΟΜΥΩΜΑΤΩΝ ΜΕ ΧΡΗΣΗ MORCELLATOR


ΕΠ 23


1 Τμήμα Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης Μαιευτηρίου Λητώ2 Τμήμα Ενδοσκοπήσεων Νοσοκομείο «Λευκός Σταυρός», Αθήνα

Η υστεροσκόπηση τα τελευταία χρόνια αποτελεί μία ασφαλή και αποτελεσματική μέθοδο για την αντιμετώπιση πολλών καλόηθων παθήσεων της μήτρας (διερεύνηση μητρορραγιών, αφαίρεση ινομυωμάτων, πολυπόδων), καθώς επίσης και αντιμετώπιση ανατομικών ανωμαλιών (λύση διαφραγμάτων, συμφύσεων).Η διαρκής εξέλιξη των επεμβατικών υστεροσκοπικών εργαλείων χρησιμεύει στην πιο ευχερή και λιγότερο τραυματική προσέγγιση των παθήσεων της ενδομητρικής κοιλότητας και στην πιο ασφαλή αντιμετώπιση τους. Το trueclear είναι ένα νέο, πρωτοποριακό υστεροσκοπικό εξάρτημα που προστέθηκε στα χέρια των γυναικολόγων που ασχολούνται με την υστεροσκοπική χειρουργική για την αντιμετώπιση των ενδομητρικών πολυπόδων και των υποβλεννογόνιων ινομυωμάτων. Στα πλεονέκτηματά του υστεροσκοπικού morcellator έναντι των άλλων τεχνικών είναι η ταχύτητα της μεθόδου, o καλύτερος έλεγχος των χορηγούμενων υγρών και επομένως η αποφυγή υπερφόρτωσης, η καλύτερη οπτική παρακολούθηση, και η μικρότερη καμπύλη εκμάθησής της μεθόδου.Στα περιστατικά που έχουμε χρησιμοποιήσει την συγκεκριμένη τεχνική μέθοδο είχαμε άριστο αποτέλεσμα χωρίς επιπλοκές.Παρουσιάζουμε λοιπόν την εμπειρία μας για την αφαίρεση ενδομήτριων πολυπόδων και υποβλεννογόνιων ινομυωμάτων.

ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΜΗΤΡΑΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΜΕ ΠΡΟΠΤΩΣΗ β’ ΒΑΘΜΟΥ

(ΑΝΑΦΟΡΑ 2 ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ)


ΕΠ 24


1 Τμήμα Γυναικολογικής Ενδοσκόπησης Μαιευτηρίου Λητώ2Τμήμα Ενδοσκοπήσεων Νοσοκομείο «Λευκός Σταυρός», Αθήνα

Από τότε που καθιερώθηκε η λαπαροσκόπηση ως μέθοδος χειρουργικής αντιμετώπισης καλοήθων παθήσεων το 1970 από τον Γερμανό Semm έχει γίνει μεγάλη πρόοδος. Η τεχνική βελτίωση τόσο των γυναικολόγων ενδοσκόπων όσο και η πρόοδος των τεχνικών μέσων (εργαλείων, ραμμάτων, πλεγμάτων) βόηθησε ώστε να αναπτυχθούν καινοτόμες χειρουργικές λαπαροσκοπικές τεχνικές. Η λαπαροσκοπική ανάρτηση μήτρας σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι μία καινούργια μέθοδος που παρουσιάστηκε από τον Γάλλο καθηγητή Dubuisson το 2009.Τα περιστατικά που παρουσιάζουμε αφορούν μια γυναίκα 38 ετών και μία 40 ετών που έχουν 2 φυσιολογικούς τοκετούς η κάθε μία και παρουσιάζουν πρόπτωση μήτρας β΄ βαθμού. Σκοπός της τεχνικής είναι να διατηρηθεί η μήτρα της ασθενούς καθώς επίσης και η γονιμότητά της με ελάχιστη επεμβατική μέθοδο, με μικρότερο χρόνο νοσηλείας, λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και καλά μεσομακροπρόθεσμα αποτελέσματα.Στην επεμβατική αυτή λαπαροσκοπική τεχνική χρησιμοποιήθηκε το πλέγμα της covidien spm 149 (πολύκλονο προπυλένιο 35Χ22cm-διάφανο Mesh), και το καθηλωτικό πιστόλι απορροφήσιμων κλίπ obsorbatack 20 απο γαλακτικό και γλυκολικό οξύ.

86 87

88 89

90

Con erre tL dfthe art of bringing people together

www.eege-ioannina.gr www.eege.gr

Documents

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ · 09.30-11.00 Επιστημονικές Προβολές (Video session) 16.00-17.00 Προφορικές Ανακοινώσεις ΠΑ 19