Upload
-
View
150
Download
8
Embed Size (px)
Citation preview
จตวทยาอตสาหกรรมและองคการ Industrial and Organizational
Psychology
3004203
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 1
ความเปนมาของการใชค าวาสมรรถนะ
• แมกเคลแลนด (McClelland,1973) เขยนบทความเรอง
• “Testing for competence rather than for intelligence” กลาวค าวา สมรรถนะ (Competency) เปนครงแรก
• แมกเคลแลนด เปน ศ.จ ประจ าทมหาวทยาลยฮารวารด
• และท างานวจย 3 อยาง คอ ความตองการความส าเรจ ความตองการสมพนธ ความตองการอ านาจ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 3
• ค.ศ. 1973 McClelland ไดเขยนบทความวชาการเรอง “Testing for Competence rather than Intelligence”
• ซงถอเปนจดก าเนดของแนวคดเรองสมรรถนะทสามารถอธบายบคลกลกษณะของคนวาเปรยบเสมอนกบภเขาน าแขง (Iceberg)
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 4
แบบจ าลองภเขาน าแขง (The Iceberg Model) ทมา (ชชย สมทธไกร, 2550 : 29)
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 5
สมรรถนะในการท างาน (Work Competence) คออะไร
• Boyatzis (1982 : 58) ได ใหค านยามวา สมรถนะ หมายถง สงทมอยในตวบคคลซงถอเปนตวก าหนดพฤตกรรมของบคคลเพอใหบรรล ถงความตองการของงานภายใตปจจยสภาพแวดลอมขององคการ และท าใหบคคลมงมนสผลลพธทตองการ
• Mitrani, Dalziel และ Fitt (1992 : 11) กลาว ถงสมรรถนะวาเปนลกษณะเฉพาะของบคคลทมความเชอมโยงกบประสทธผลหรอ ผลการปฏบตงานในการท างาน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 6
• Spencer และ Spencer (1993 : 9) ทใหความหมายของสมรรถนะวาเปนคณลกษณะของบคคลทมความสมพนธเชงเหตและผลตอความมประสทธผลของเกณฑทใชและ/หรอการปฏบตงานทไดผลการท างานทดขนกวาเดม นอกจากน Spencer และ Spencer (1993 : 11) ไดขยายความหมายของสมรรถนะวาเปนคณลกษณะทส าคญของแตละบคคล (Underlying characteristic) ทมความสมพนธเชงเหตผลจากความมประสทธผลของเกณฑทใช (Criterion reference) และ/หรอการปฏบตงานทไดผลงานสงกวามาตรฐาน (Superior performance) สามารถอธบายรายละเอยดเพมเตมไดตามภาพตอไปน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 7
ภาพ ความสมพนธระหวางสมรรถนะและผลการปฏบตงานทตองการ
ทมา (Spencer และ Spencer, 1993 : 11)
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 8
1) แรงจงใจ (Motive) เปน สงทบคคลคดหรอตองการอยางแทจรง ซงจะเปนแรงขบในการก าหนดทศทางหรอการเลอกของบคคลเพอแสดงออกถง พฤตกรรม หรอการตอบสนองตอเปาหมายหรอการถอยออกไปจากสงตางๆ เหลานน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 9
2) คณลกษณะสวนบคคล (Trait) เปนคณลกษณะทางกายภาพของบคคลและรวมถงการตอบสนองของบคคลตอขอมลหรอสถานการณทเผชญ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 10
3) แนวคดของตนเอง (Self concept) เปนเรองทเกยวกบทศนคต (Attitude) คานยม (Value) และภาพลกษณของบคคลทมตอตนเอง (Self image) ซงจะเปนแรงจงใจทท าใหเกดพฤตกรรมและท าใหสามารถท านายพฤตกรรมของบคคลทมตอสถานการณตางๆ ในชวงระยะสนๆ ได
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 11
4) ความร (Knowledge) เปนขอบเขตของขอมลหรอเนอหาเฉพาะดานทบคคลใดบคคลหนงครอบครองอย
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 12
5) ทกษะ (Skill) เปน ความสามารถในการปฏบตงานทงทเกยวของกบดานกายภาพ การใชความคด และจตใจของบคคลในระดบทสามารถคด วเคราะห ใชความรก าหนดเหตผลหรอการวางแผนในการจดการ และในขณะเดยวกนกตระหนกถงความซบซอนของขอมลได
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 13
การก าหนดสมรรถนะในการท างาน
1. ความฉลาดทางปญญา (General Intelligence)
สามารถแบงเชาวปญญาของคนได 2 แบบ คอ 1.1 ความฉลาดทางปญญาทวไปแตก าเนด (General
Fluid Intelligence; Gf 1.2 ความฉลาดทางปญญาสะสม (General
Crystallized intelligence; Gc อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 14
“คนฉลาดวาจะท างานในทกอยางทเขาท าไดดกวาคนฉลาดนอยกวาเสมอใชหรอไม”
ค าตอบ “ไมแน” ขนอยกบค าวา ฉลาด หรอเปลา ฉลาด หมายถง ความสามารถในการวเคราะหปญหาทซบซอนได คนฉลาดอาจท างานทยงยากไดด แตท างานทงายไมตองใชสตปญญาไดไมด ท าไดดอยกวาคนทฉลาดนอยกวา
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 15
•“คนทฉลาดกวาจะสามารถเรยนรสงตางๆไดรวดเรวกวาคนทฉลาดนอยกวาหรอไม”
•ค าตอบ “ใช”
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 16
Gardner อางจาก Armstong,1993)
พฒนาทฤษฎปญญาหลายอยาง แนะน าวาความฉลาดมอย 7 ชนด 1. ความฉลาดทางภาษา 2. ความฉลาดในทางเหตผลและตวเลขการค านวณ 3. ความฉลาดทางมตสมพนธ 4. ความฉลาดทางดนตร 5. ความฉลาดทางกาย 6. ความฉลาดทางการสมพนธกบผ อน 7. ความฉลาดทางการมองเหนตนเอง
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 17
2. ความฉลาดทางอารมณ (Emotion Intelligent)
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 27
n, 1990, John D. Mayer and Peter Salovey
ความฉลาดทางอารมณ
• Emotional Intelligence
• Emotional Ability
• Interpersonal Intelligence
• Emotional Quotient
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 28
ค.ศ.๑๙๙๐ ซาโลเวยและเมเยอร เขยนค าจ ากดความ 4 อยางคอ
1. ความสามารถในการรบร การประเมน และการแสดงออกของอารมณของตนเองและผ อนอยางถกตอง
2. ความสามารถใชอารมณชวยในการคด
3. ความสามารถในเขาใจความหมายและวเคราะหอารมณไดวาอะไรคอสาเหตของอารมณและสามารถน าความรสกของอารมณมาใช
4. ความสามารถในการบรหารอารมณของตนเองและของผ อนโดยการควบคมอารมณเพอเสรมสรางใหเกดความกาวหนาทางอารมณและเชาวปญญา
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 29
• แดเนยล โกลแมน (Gloeman,1998) นกจตวทยาจากมหาวทยาลยฮาวารด กสานตอแนวคดนอยางจรงจงโดยไดเขยนเปนหนงสอเรอง ความฉลาดทางอารมณ (Emotional Intelligence) และไดใหความหมายของอคววา "เปนความสามารถหลายดาน ไดแก การเรงเราตวเองใหไปสเปาหมาย มความสามารถควบคมความขดแยงของตนเอง รอคอยเพอใหไดผลลพธทดกวา มความเหนอกเหนใจผ อน สามารถจดการกบอารมณไมสบายตาง ๆ มชวตอยดวยความหวง"
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 30
แดเนยล โกลแมน (Gloeman,1998) นกจตวทยาจากมหาวทยาลยฮาวารด
1. ระวงตวเอง
2. การบรหารจดการตน
3. ความระวงรในสงคม
4. การบรหารความสมพนธระหวางกน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 31
พทธศาสนากลาวถงเรองความฉลาดทางอารมณไววาอยางไร
• พระธรรมปฎก(ป.อ.ปยตโต) อธบายถง ความฉลาดทางอารมณวา อารมณกคอสภาพจต ทโยงไปถงพฤตกรรมในความสมพนธกบสงแวดลอม เพราะอารมณหรอสภาพจตนนอาศยพฤตกรรมเปนชองทางสอสารแสดงออก เมออารมณหรอสภาพจตไดรบการดแลพฒนา ชชอง น าทาง ขยายขอบเขตและปลดปลอยดวยปญญา ใหสอสารแสดงออกอยางไดผลด ดวยพฤตกรรมทางกาย วาจา กนบไดวาระบบความสมพนธแหงพฤตกรรม จตใจ และปญญา เขามาประสานกน บรรจบเปนองครวมซงเมอด าเนนไปอยางถกตองกจะอยในภาวะสมดล ใหเกดผลดทงแกตนและคนอน ตลอดถงสงคมและสงแวดลอมทงหมด
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 32
• พระราชวรมน(ประยร ธมมจตโต) อธบายการบด มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ใหความหมายของความฉลาดทางอารมณวา คอการใชปญญาก ากบอารมณทออกมาใหมเหตผล เปนการแสดงอารมณความรสกออกมาในแตละสถานการณ โดยถอวาอารมณหรอความรสกนนเปนพลงใหเกดความประพฤต ซงถาพลงขาดปญญาก ากบกเปนพลงบอด ปญญาจงเปนตวทจะก ากบชวตของเราใหการแสดงออกเปนไปในทางถกตอง ซงถาพจารณาในความหมายน ทงความสามารถทางเชาวนปญญาและความสามารถทางอารมณมความสมพนธเกยว ของกน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 33
กรมสขภาพจตไดพฒนาแนวคดเรอง ความฉลาดทางอารมณ ทประกอบดวยปจจยส าคญ ๓ ประการ
คอ
• ๑. ความด
• ๒. ความเกง
• ๓. ความสข
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 34
ด หมายถง ความสามารถในการควบคมอารมณและความตองการของตนเอง รจกเหนใจผอน และมความรบผดชอบตอสวนรวม ซงมรายละเอยดดงตอไปน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 35
ความสามารถในการควบคมอารมณและความตองการของตนเอง
รอารมณและความตองการของตนเอง
ควบคมอารมณและความตองการได
แสดงออกอยางเหมาะสม
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 36
ความสามารถในการเหนใจผอน
ใสใจผ อน
เขาใจและยอมรบผ อน
แสดงความเหนใจอยางเหมาะสม
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 37
ความสามารถในการรบผดชอบ
รจกการให รจกการรบ
รจกรบผด รจกใหอภย
เหนแกประโยชนสวนรวม
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 38
เกง • หมายถง ความสามารถในการรจกตนเอง มแรงจงใจ สามารถตดสนใจ แกปญหาและแสดงออกไดอยางมประสทธภาพ ตลอดจนมสมพนธภาพทดกบผ อน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 39
ความสามารถในการรจกและสรางแรงจงใจใหตนเอง
รศกยภาพของตนเอง
สรางขวญและก าลงใจใหตนเองได
มความมงมนทจะไปใหถงเปาหมาย
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 40
ความสามารถในการตดสนใจและแกปญหา
รบรและเขาใจปญหา
มขนตอนในการแกปญหาไดอยางเหมาะสม
มความยดหยน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 41
ความสามารถในการมสมพนธภาพกบผอน
รจกการสรางสมพนธภาพทดกบผ อน
กลาแสดงออกอยางเหมาะสม
แสดงความเหนทขดแยงไดอยางสรางสรรค
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 42
สข • สข หมายถง ความสามารถในการด าเนนชวตอยางเปนสข มความภมใจในตนเองพอใจในชวต และมความสขสงบทางใจ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 43
ความสงบทางใจ
มกจกรรมทเสรมสรางความสข รจกผอนคลาย มความสงบทางจตใจ • ทมา : กรมสขภาพจต. (2543). คมอความฉลาดทางอารมณ. กรงเทพฯ : กระทรวงสาธารณสข,
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 46
• ความฉลาดทางอารมณ = เขาใจตนเอง + เขาใจผ อน + แกไขความขดแยงได
• เขาใจตนเอง ---> เขาใจอารมณ ความรสกและความตองการในชวตของตนเอง
• เขาใจผ อน ---> เขาใจอารมณความรสกของผ อน และสามารถแสดงออกมาไดอยางเหมาะสม
• แกไขความขดแยงได ---> เมอมปญหาสามารถแกไขจดการใหผานพนไปไดอยางเหมาะสมทงปญหาความ เครยดในใจ หรอปญหาทเกดจากการขดแยงกบผ อน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 47
อควกบไอควตางกนอยางไร ไอคว หรอ Intelligence Quotient หมายถง ความฉลาดทาง
เชาวนปญญา การคด การใชเหตผล การค านวณ การเชอมโยง
อคว หรอ Emotional Quotient หมาย ถง ความฉลาดทางอารมณเปนความสามารถในการรบร และเขาใจอารมณทงของตว เองและผ อน ตลอดจนสามารถปรบปรอควบคมไดอยางเหมาะสมกบสภาวการณ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 48
อควกบไอควตางกนอยางไร
ไอคว เปนศกยภาพทางสมองทตดตวมาแตก าเนดเปลยนแปลงแกไขไดยาก
อคว ถงแมจะเปนศกยภาพทางสมองเหมอนกนแตกสามารถปรบเปลยนเรยนรและพฒนาใหดขนได
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 49
อควกบไอควตางกนอยางไร
ไอคว สามารถวดออกมาเปนคาสดสวนตวเลขทแนนอนได
อคว ไมสามารถระบซอออกมาเปนคาสดสวนตวเลข
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 50
3. บคลกภาพ (Personality)
• ค าจดกดความของบคลกภาพ คอ
แบบแผนของพฤตกรรมการแสดงออกทคงเสนคงวาเปนเอกลกษณของบคคล ซงเปนผลมาจากการเลยงดและการเรยนรทางสงคมของแตละคน
แบบแผนทางจตภายในของบคคลทสงผลตอพฤตกรรมการแสดงออกของเขาเมอสมพนธกบบคคลอนและตอบสนองตอสถานการณตางๆ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 51
3. บคลกภาพ (Personality)(ตอ)
โครงสรางทางจตทมความซบซอนของบคลทสงผลตอพฤตกรรมการแสดงออกของเขาตอบคคลอนหรอในสภาพตางๆ
ลกษณะของบคคลทสามารถมองเหนได เชน เปนมตร ใจด ซงดจากชวประวต การสงเกต พฤตกรรม การสอบถาม และการทดสอบตางๆ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 52
แนวความคดของ นกจตวทยา สรป ดงน
• McClelland สรปวาคนโดยทวไปมความตองการทางจตหลกๆ 3 อยาง
1. ความตองการความส าเรจ
(Achievement need)
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 53
คณสมบตของผ ทตองการความส าเรจสง มดงน
1. ชอบงานทคอนขางยากและทาทายความสามารถ 2. ไมชอบงานทงายเกนไปหรอยากเกนไป 3. เมอลงมอท างานแลว จะตองท าจนเสรจทกครง 4. เสาะแสวงหาขอมลเกยวกบผลงานทท าไป เพอตรวจสอบความส าเรจและ
เพอน าไปปรบปรงพฒนางานใหดขนและกาวหนาขนกวาเดม 5. พฒนาแผนงานเพอบรรลเปาหมาย 6. หาโอกาสทจะท าใหส าเรจ 7. รบผดชอบในงานของตน 8. ชอบเสยง
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 54
2. ความตองการอ านาจ (Power need)
มลกษณะ 1) คดในเรองการควบคมสถานการณตางๆ 2) แสวงหาต าแหนงและการมอ านาจเหนอผ อน 3) ชอบเอาชนะผ อน ไมชอบการเปนผแพ 4) กลาเผชญหนากบผ อน 5) พยายามชกจงใหผ อนคดตามและท าตาม 6) พยายามใหกลมท างานใหส าเรจตามเปาหมายของตนหรอองคการ 7) มกรบผอดชอบงานของกลม
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 55
3. ความตองการความชอบพอ (Affiliation need)
1) ชอบชวยเหลอและตองการใหผ อนชวยเหลอตน
2) ชอบสงคม ชอบอยในกลมเพอนสนท
3) เนนในเรองความสมพนธและความรสกนกคดของผ อนทมตอตนเปนสงทส าคญทสด
4) แสวงหาการเปนสมาชกของกลม
5) ชอบบรรยากาศทอบอนและมความสามคคปรองดอง
6) คลอยตามผ อน และไมชอบขดแยงกนในกลม
7) แสวงหาการยอมรบและค าชมเชย
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 56
ความส าคญของสมรรถนะในการท างาน
1. ความเหมาะสมตอลกษณะงาน
2. การท างานรวมกบผ อน
3. คณภาพงานและความอยรอดขององคการ
น 54 อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 57
พฒนาการทางปญญาและบคลกภาพของคนในวยท างาน
1.พฒนาการทางปญญา
1.1 องคประกอบทางปญญา ความเชยวชาญในงาน
ความคดสรางสรรค หากองคการตองการบคลากรทมความคดทางน
การคดเลอกบคลากร
การพฒนาบคลากร
การสรางระบบขององคการ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 58
พฒนาการทางปญญาและบคลกภาพของคนในวยท างาน
1.2. ปจจยตอการพฒนาทางปญญา ปจจยจากงาน
ปจจยทางจตใจ
ปจจยทางจตสงคม
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 59
ขอบขายของบคลกภาพ
• แนวทางทคนสวนใหญยดถอในการพจารณาบคลกภาพของคน มดงน 1. ลกษณะทางกาย ไดแก รปราง ทรวดทรง ความสง น าหนก ความปกตของอวยวะ สผม ผวพรรณ หนาตา ทวงท ทาทาง การแตงกาย (ตามกาลเทศะ) ฯลฯ สงเหลานยอมเปนเครองแสดงใหทราบถงประสทธภาพของบคคลทางกายซง ผพบเหนจะประเมนเราเมอเจอกนในเวลา 1-5 วนาทแรก
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 62
ขอบขายของบคลกภาพ
• 2. คณลกษณะทางจตใจ เชน สตปญญา ความจ า จนตนาการ ความถนด เจตคต ความสนใจ ความตงใจ การตดสนใจ ความคดดวยเหตผล ฯลฯ เหลานเกยวกบสมองทงสน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 66
• ความรความเกงมหลายระดบ ความรเกดจากการ อานหนงสอ หรอ ความรเกดจากความคด ซงบางทกถก บางทกผด ฟงเขามาแลวคด ซง ทางโลกเขาใจแค สองระดบ แตมระดบลกอกอนท มากกวาความคด คอ การเกดความรแจง ความคดทวไป ไปไมถง ความเหนแจงเทานน ซงตองเกดจากแสงสวางภายใน ตองมองผานไป ถงจดแหลงความร แหลงขอมล โดยตองน าใจทฟ งซาน หยดนง กลบมาทศนยกลางกาย
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 67
3.อปนสย หมายถง ลกษณะโดยรวมของนสยหลายๆ อยาง ของบคคลทแสดงออกเปนพฤตกรรม เปนระยะทยาวนานพอสมควร จนกลายเปนความประพฤตหรอความมศลธรรม จรรยา มารยาท และคณธรรม
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 68
• 4. อารมณ ไดแก ความรสกแหงจตทกอใหเกดการกระท าตางๆ เชน ชนชอบ ตนเตน โกรธ กลาหาญ หวาดกลว ตกใจงาย ราเรง หดห หงดหงด กงวล ฯลฯ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 70
• 5. ก าลงใจ คอ ความสามารถทจะควบคมหรอบงคบกรยาอาการตางๆ ทกระท าไปโดยเจตนา เชน กระฉบกระเฉงวองไว หรอเฉอยชา เชองชา ความอดทนหรอความเบอหนาย
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 71
• 6. การสมาคม คอ กรยา ทาท อาการทบคคลแสดงตอผ อน เชน ชอบคบคาสมาคม หรอเกบตว เมตตาปราณ เหนอกเหนใจผ อน หรอไมแยแสเอาใจใสกบผใด
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 72
• 7. ความร ความสามารถ อ านาจ ฐานะ ความรสง ความช านาญ มความสามารถเปนพเศษ ความม-อ านาจ อทธพล มยศถาบรรดาศกด เหลานเปนปจจยสงเสรมบคลกภาพอยางมาก
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 73
ความส าคญของการมบคลกภาพทด
1. มความสามารถในการรบรและเขาใจในสภาพความเปนจรงไดอยางถกตอง 2. การแสดงอารมณจะอยในลกษณะและขอบเขตทเหมาะสม 3. มความสามารถในการสรางความสมพนธกบบคคลอนและสงคมไดด 4. มความสามารถในการท างานทอ านวยประโยชนตอผ อนและสงคมได 5. มความรกและความผกพนตอผ อน 6. มความสามารถในการพฒนาตนเอง และการพฒนาทางการแสดงออกของตนตอผ อนไดดขน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 74
• บคลกภาพทด หมายถง บคลกภาพทนาประทบใจเรมตงแตยงไมเหนตวกน เพราะ อกฝายมกคาดหวงเอาจากประวตความเปนมาของเรา (หรอภาพพจนทเคยไดยนไดฟงมา) เมอเจอหนากน ภายใน 5 วนาทแรกเรากจะถกประเมนแลววาเปนคนเชนไรจากบคลกภาพภายนอก ซงจะเปนสงทสรางความประทบใจตงแตแรกเหน ไมวาจะสขภาพรางกาย หนาตา ทรงผม เสอผา แตงตวเหมาะสมกบกาลเทศะ แลดสะอาดเรยบรอย เครองประดบ ลลาทาทางตาง ๆ เชน การยน เดน นง การพดจา น าเสยงนมนวลชวนฟง ไมพดกระโชกโฮกฮาก หรอขวานผาซาก รจกพด รจกเลอกใชถอยค าใหเหมาะสมกบคนฟงและกาลเทศะ กรยาทาทางคลองแคลวมความมนใจ สรป คอภาพรวมภายนอกทงหมดของคนเราทดด ดงค าทวา “กาย-ดด วาจา-นาฟง และใจ-เปนบวก”
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 75
• บคลกภาพทไมด หมายถง ลกษณะภายนอกทดไมด ไดแก การแสดงพฤตกรรมทไมสภาพไมเหมาะสมแกกาลเทศะและสถานทไมเปนทพง ปรารถนาของสงคม การแตงกายทไมสภาพเรยบรอย ปลอยชายเสอลอยอยนอกกางเกง แตงกายไมเหมาะสมกบกาลเทศะ การยน เดน นง ไมสภาพ การพดจา พดกระโชกโฮกฮาก หรอขวานผาซาก ไมรจกพด รจกเลอกใชถอยค าใหเหมาะสมกบคนฟงและกาลเทศะ
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 76
แนวทางการพฒนาบคลกภาพ
• การทบคคลจะมบคลกภาพทดตองมการปรบและพฒนา โดยเรมตนจาก 1. ส ารวจตนเอง โดยอยหนากระจกแลวสงเกตบคลกภาพทประกอบกนขนมาจากหลายๆสงหลายๆ อยางซงรวมเปนหมวดหมแลวกจะมอย 5 หวขอตอไปน 1.1 รางกาย 1.2 สตปญญา 1.3 อารม 1.4 นสย 1.5 สงคม
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 77
• 2. จดลงสมดบนทก
• วามอะไรบางในตวเองทรสกไมพอใจและรสกชนชม พจารณาดวาสงใดทเราไมพอใจและอยากปรบเปลยน
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 78
• 3. ถามคนรอบขาง ถามวาพวกเขาอยากใหเราปรบปรงเปลยนแปลงอะไรบาง การเปดใจรบฟงเสยงของคนรอบขาง เหมอนเราไดกระจกสองชนดทเดยวมาชวยสองอกทาง เพราะถงทสดแลวคนทจะตดสนวาเรานาคบคาสมาคม นาสงเสรมสนบสนน หรอนาเบอหนายกคอคนรอบขางของเรา
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 79
• 4. ขอค าแนะน าจากคนทมความรในการพฒนาบคลกภาพ หรอผ ทมบคลกภาพทดวาควรท าอยางไร หรอมเคลดลบพเศษของแตละคนหรอไม และพงรบฟงค าแนะน าดวยทาททแจมใส ฟงดวยหวใจมใชฟงดวยห
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 81
• 5. หาหนงสอมาอาน ซงเปนหนงสอทแนะน าวธส ารวจตรวจตราตนเอง มารยาททพงปฏบต
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 82
• 6. หาใครสกคนชวยฝกฝน หรอจะเปนผ เชยวชาญดานบคลกภาพและมารยาทสงคม ซงจะชวยแกไขปญหาไดในระยะเวลาอนสน ดงนน การทบคคลจะมบคลกภาพทดนน ไมใชการปรบปรงเปลยนแปลงแคภายนอกดวยการแตงกายหรอพฤตกรรมท แสดงออกเทานน หากจ าเปนตองมการปรบปรงหรอพฒนาบคลกภาพภายในเสยกอน จงจะท าใหการพฒนาบคลกภาพภายนอกประสบความส าเรจได
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 83
• สาระส าคญของบคลกภาพภายใน (Internal Personality)
• ทตองพฒนาม 11 หวขอ คอ 1. การสรางความเชอมนในตนเอง 2. ความกระตอรอรน 3. ความรอบร 4. ความคดรเรม 5. ความจรงใจ 6. การรกาลเทศะ 7. ปฏภาณไหวพรบ 8. ความรบผดชอบ 9. ความจ า 10. การมอารมณขน 11.ความมคณธรรม
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 84
การพฒนาบคลกภาพทภายนอก
บคลกภาพภายนอก (External Personality) เมอไดพฒนาบคลกภาพภายในดแลว ท าใหพฤตกรรมทาทการแสดงออกในดานตางๆ งดงามเหมาะสม ท าใหไดรบความชนชม ยอมรบและศรทธาจากผ อนไดด ส าหรบบคลกภาพภายนอกม (ตอ)
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 85
• สาระส าคญทตองพฒนาดงน 1. รปรางหนาตา 2. การแตงกาย 3. การปรากฏตว 4. กรยาทาทาง 5. การสบสายตา 6. การใชน าเสยง 7. การใชถอยค าภาษา 8. ศลปะการพด
อ.ธรวรา บวชชยภม Teewara Buchaiyaphum 86