τεύχος 10ο /// Ιούνιος 2011

Ιωάννινα Φ Τζαβέλα 8 45333 Τηλ 26510-36050 e-mail infopediabooksgr

αντί times λόγου editorial

Το περιοδικό θέλει να μεγαλώσει την παρέα του Αν κάποιος από εσάς θέλει να συμμετάσχει με τα κείμενά του είναι ευπρόσδεκτος και θα χαρούμε να επικοινωνήσει μαζί μας

αντί times λόγου Ιούνιος 2011 Τεύχος 10 Ιωάννινα ISSN 1792-5819 τριμηνιαίο λογοτεχνικό περιοδικό μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα διανέμεται δωρεάν έκδοση αρχισυνταξία επιμέλεια

Ευάγγελος Ευθυμίου συντάκτες - συνεργάτες

Νικόλαος Φωτιάδης Αναστασία Βασιλάκου Ιωάννα Σαμαρά Βασίλης Κουστούδας Πέρσα Κατσαμάκη Άντρη Αντωνίου Δημήτρης Νίκου Άννα Νιαράκη Ευάγγελος Ευθυμίου Γιάννης Πλιώτας Γιάννης Φαρσάρης Αμαλία Παπακώστα Άγγελος Σαμιώτης Ισμήνη Μυρτάκη Ελένη Μπάρκα Εύη Μαρκάτη

διόρθωση

Εύη Μαρκάτη σχεδιασμός - διαμόρφωση

Γιώργος Δημητρίου (~giodim) Ευάγγελος Ευθυμίου

υπεύθυνος διανομής

Αποστόλης Ρουμελιώτης σύνθεση εξωφύλλου

Γιώργος Δημητρίου (~giodim) επικοινωνία

τηλέφωνο +306972978572 web wwwantiepilogougr e-mail antiepilogouyahoogr wwwmyspacecomantiepilogou facebook Λογοτεχνικό περιοδικό αντί x λόγου

Το αντί x λόγου μεταδίδει τη δική του ραδιο- φωνική εκπομπή κάθε Σάββατο 1400-1600 στη συχνότητα του διαδικτυακού ραδιοφώνου wwwmindradiogr

φτασαν τα γενέθλιά μας Κλείσαμε τα δέκα Αν ήμασταν άνθρωπος τώρα θα πηγαίναμε τετάρτη δημοτικού Θα τρέχαμε στις αλάνες ή θα συλλέγαμε μυρω-δάτα χαρτιά αλληλογραφίας θα κάναμε σούζες με τα ποδήλατα ή θα φτιάχναμε κο-τσίδες τα μαλλιά μας θα στέλναμε ραβα-σάκια και θα χαρίζαμε δωράκια στο αγα-πημένο μας πρόσωπο κοκκινίζοντας από ντροπή Και στο πάρτυ των γενεθλίων μας θα καλούσαμε όλους τους φίλους μας και θα εμφανίζαμε μια πελώρια τούρτα με δέκα κεράκια στην κορυφή της

Είμαστε περιοδικό όμως - και συγκεκριμένα λογοτεχνικό περι-οδικό Ωραίο θα ήταν ένα πάρτυ με όλους τους συντάκτες και τους αναγνώστες και μια πελώρια τούρτα να μας περιμένει αλλά δυστυ-χώς δε θα συμβεί αυτό Γιατί τα δέκα που κλείσαμε δεν είναι χρόνια αλλά τεύχη Τα χρόνια μας είναι μόλις δυόμιση - άντε τρία παρά κά-τι Και στα δυόμισή σου δε γίνεται να έχεις μια πελώρια τούρτα Γίνε-ται Το πολύ πολύ να ανησυχείς μην τα κάνεις επάνω σου και σε μα-λώσει η μαμά

Ας αφήσω όμως την σύγκριση περιοδικού-ανθρώπου και ας ε-πιστρέψω στην επέτειό μας Γιατί ναι στην τελική γιορτάζουμε τα δέκα μας τεύχη Μεγαλώσαμεhellip

Μεγαλώσαμε τις σελίδες - μιας και ξεκινήσαμε με είκοσι οχτώ και έχουμε φτάσει σαράντα τέσσερις - μεγαλώσαμε ως συντακτική ομάδα - ξεκινήσαμε έξι άτομα και πλέον από τις σελίδες μας έχουν περάσει πάνω από σαράντα συγγραφείς ποιητές και αρθρογράφοι - μεγαλώσαμε και ως προς τον αριθμό των αναγνωστών - όλο και πε-ρισσότεροι μας ζητάτε το περιοδικό και τα σημεία διανομής του όλο και αυξάνονται

Παράλληλα όμως μεγαλώσαμε και εμείς οι ίδιοι Αποκτήσαμε εμπειρίες κάναμε νέες γνωριμίες γίναμε - ελπίζουμε - καλύτεροι στη γραφή μας και μαζί με το περιοδικό ωριμάσαμε

Ωριμάσαμε λοιπόν Με το παρόν τεύχος ολοκληρώθηκε ένας κύκλος Τώρα ανοίγουμε έναν άλλον γιατί σιγά σιγά περνάμε στην εφηβεία Οι ευθύνες αυξάνονται αλλά εμείς θα είμαστε εδώ να αντα-ποκριθούμε Θα αλλάζουμε και θα εξελισσόμαστε ελπίζουμε προς το καλύτερο

Ευχαριστώ προσωπικά όλους του συντάκτες που πέρασαν από το περιοδικό και όσους βοήθησαν για την ανάπτυξή του και κυρίως σας ευχαριστούμε όλοι εμείς για τη στήριξή σας σε όλα αυτά τα τεύχη

Καλή ανάγνωση και χρόνια μας πολλά

times Ευάγγελος Λ Ευθυμίου

αντί times λόγου αντί περιεχομένων

αντί times λόγου διήγημα

Κηφισιά 27 Απριλίου 1941 Δεν ήθελε να ξημερώσει εκείνο το πρωινό Όχι δεν ήθελε Μακάρι να

μπορούσε να σταματήσει για πάντα το χρόνο και να έμενε αιώνια κοιμι-σμένη στο μικρό της κρεβάτι δίχως να αναγκαστεί ποτέ να βιώσει τον ερχομό εκείνης της μαύρης Κυριακής δίχως να νιώσει ποτέ την ταπείνωση που από ώρα σε ώρα από λεπτό σε λεπτό θα βίωνε η έρημη πόλη της Αθήνας Ωστόσο οι λαμπερές ακτίνες του ανοιξιάτικου ήλιου είχαν αντίθε-τη γνώμη Είχαν ήδη προλάβει να διαπεράσουν την κεντητή της κουρτίνα και είχαν έρθει να καρφωθούν στο γερασμένο της πρόσωπο υποχρεώνο-ντάς την να ανοίξει τα μάτια της και να αντικρίσει τον ερχομό της και-νούργιας μέρας που μόλις είχε γεννηθεί Το πρωινό φως πλημμύριζε τώρα το δωμάτιό της και βρισκόταν εκεί για να της υπενθυμίσει πως δυστυχώς όχι μόνο για εκείνη είχε τελικά ξημερώσειhellip

Σε λίγες ώρες οι Γερμανοί θα έμπαιναν στην Αθήνα Οι χιτλερικές μο-τοσικλέτες θα περνούσαν λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι της θα κατηφό-ριζαν την Κηφισίας θα περνούσαν μπροστά από το Μνημείο του Άγνω-στου Στρατιώτη θα συνέχιζαν στη λεωφόρο Αμαλίας και τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου και θα έφταναν στην Ακρόπολη Εκεί πάνω στον Ιερό Βρά-χο αφού θα υπέστελλαν τη γαλανόλευκη σημαία θα ύψωναν εκείνη που πάνω της ήταν χαραγμένο το σύμβολο της Ναζιστικής Γερμανίας τη ση-μαία με το δεξιόστροφο αγκυλωτό σταυρό τη σβάστικα Κι από εκείνη τη στιγμή η Αθήνα θα έπαυε πια να είναι ελληνική να είναι ελεύθερηhellip

Και μόνο στην ιδέα ένιωσε να ανατριχιάζει Αισθάνθηκε ένα ρίγος να διαπερνάει όλο της το σώμα από άκρη σε άκρη ακόμα και τα ασθενικά της άκρα που χρόνια τώρα είχαν σχεδόν παραλύσει από την αρρώστια που την ταλαιπωρούσε Έκλεισε και πάλι τα μάτια της προσπαθώντας να φανεί δυνατή και να μην κλάψει ενώ παράλληλα θυμήθηκε τα λόγια που μερικά χρόνια νωρίτερα είχε γράψει στο ημερολόγιό της

laquoΕίχα ονειρευτεί μια Ελλάδα ελεύθερη δημοκρατική και ανεξάρτη-τηhellipraquo

Τελικά εκείνο της το όνειρο δεν είχε σκοπό να πραγματοποιηθεί σύ-ντομα Πάντα κάποιος θα ερχόταν να καταχραστεί εκείνη την ελευθερία να σφετεριστεί τη δημοκρατία και να κλέψει την ανεξαρτησία αυτής της βασανισμένης χώρας Ανασηκώθηκε νωχελικά στο κρεβάτι της και άπλωσε με δυσκολία το ένα της χέρι στο κομοδίνο που βρισκόταν ακριβώς δίπλα της Έβγαλε από το συρτάρι το ημερολόγιό της και το ακούμπησε στα πόδια της για να γράψει Ίσως για τελευταία φοράhellip

Καθώς γύριζε τις γεμάτες εξομολογήσεις σελίδες του τα μάτια της έπεσαν πάνω σε εκείνα που είχε γράψει μόλις την προηγούμενη μέρα

laquoΑύριο ίσως μπουν στην Αθήνα οι Γερμανοί Τηλεφώνησε ο αδελφός μου πως είναι ασφαλέστερο να κατεβούμε σπίτι του γιατί είναι άγνωστο από πού θα μπουν Του αποκρίθηκα ότι θα μείνουμε σπίτι μας Είναι ώρα τώρα να μιλάμε για ασφάλεια όταν η Αθήνα θα έπρεπε να γίνει ολοκαύ-τωμα και να καταπιεί χιλιάδες Γερμανούς κάτω από τα ερείπιά τηςhellip Τι δύναμη που σου δίνει η γνώση πως έχεις λίγο θάνατο φυλαγμένο στην τσέπηhellipraquo

Κοίταξε τα γράμματά της που πάνω στην ασχήμια τους αποτυπωνό-ταν η δυσκολία της να γράφει και ένα μελαγχολικό σχεδόν απεγνωσμένο χαμόγελο χαράχτηκε στα ξεραμένα της χείλη

laquoΟύτε να γράψω δεν μπορώ πιαhellip Τι τη θέλω τέτοια ζωήraquo σκέφτηκε με παράπονο μέσα της και κράτησε ακόμη πιο σφιχτά το στιλό αποφασι-σμένη να κάνει μια καλύτερη προσπάθεια αυτή τη φορά Στην αρχή ζόρι-σε το ένα της χέρι στη συνέχεια όμως βλέποντας πως της ήταν αδύνα-τον το έσφιξε και με τις δυο της παλάμες για να μπορέσει τελικά να γρά-ψει Σκέφτηκε για λίγο αυτά που θα αποτύπωνε στην καθαρή σελίδα του ημερολογίου της και ένιωσε ένα δυνατό πόνο να της τρυπάει την καρδιά σαν σουβλιά Ποτέ της δε πίστευε ότι θα έφτανε η ώρα να αναγκαστεί να γράψει κάτι τέτοιο Όχι δεν μπορεί να ήταν αλήθεια Δε δεχόταν να πι-στέψει ότι είναι αλήθεια Μάλλον έβλεπε κάποιο κακό όνειρο κάποιον εφιάλτη Κι από λεπτό σε λεπτό θα ξυπνούσε Μακάρι να ξυπνούσεhellip

Άρχισε να γράφει αργά και βασανιστικά πλημμυρισμένη από πόνο όχι μόνο επειδή έχανε σιγά σιγά τη δύναμή της να γράφει όχι μόνο επειδή έχανε αυτό το μεγάλο της έρωτα αλλά επειδή έχανε και την πατρίδα της ακόμη έναν έρωτα τρανό για εκείνη laquoΠόσους έρωτες θα χάσω ακόμα Έμεινε άραγε κανείςraquo συλλογίστηκε καθώς γέμιζε τη λευκή σελίδα με μαύρα σημάδια

laquoΟι Γερμανοί μπαίνουν στας Αθήνας Καημένη Ελλάδα Καημένη Ρω-μιοσύνηraquo

Καημένη ναι Και ποιος ήξερε τι άλλο θα ερχόταν ακόμα μετά από εκείνο το πρωινό Ποιος ήξερε τι άλλο κακό θα ξημέρωνε τις επόμενες μέρες Όχι Δε θα επέτρεπε ποτέ στον εαυτό της να αντικρίσει ούτε ένα Γερμανό στρατιώτη Δεν ήταν διατεθειμένη να ζήσει ούτε μια μέρα αυτής της Κατοχής αυτής της δυστυχίας του τρόμου και της απόγνωσης αι-σθήματα που έρχονταν να ριζωθούν στις καρδιές των Ελλήνων και να τους αποτελειώσουν Καλύτερα να αποτελείωνε η ίδια τον εαυτό της μια ώρα αρχύτερα Το Γερμανό πάντως δε θα τον άφηνεhellip

Άφησε παράμερα το ημερολόγιο και προσπάθησε να σηκωθεί από το κρεβάτι της αφού πρώτα τυλίχτηκε στη μεταξωτή της ρόμπα Έκανε απλώς ένα βήμα ίσα που να φτάσει απέναντι στην μπαλκονόπορτα και να ανοίξει τα παραθύρια της κι ύστερα σωριάστηκε στη βελούδινη πο-λυθρόνα κοιτάζοντας τον ολάνθιστο κήπο που γέμιζε την ατμόσφαιρα με χρώματα και ευωδιές Έμεινε εκεί κάμποση ώρα ακίνητη στην αγαπημέ-νη της γωνιά να κοιτάζει ζαλισμένη από τον ήλιο το μεγάλο δέντρο που βασίλευε στον καταπράσινο κήπο χαμένη στην άβυσσο των αναμνή-σεών της

Δίπλα της ακριβώς τοποθετημένο πάνω σε ένα μικρό σκαλιστό τρα-πεζάκι βρισκόταν το ραδιόφωνό της Πόσο το είχε μισήσει εκείνες τις μέρες αυτό το μαραφέτι Από αυτό μάθαινε τις κινήσεις των Γερμανών που μέρα με την ημέρα εισέβαλλαν όλο και πιο βαθιά στην Ελλάδα Που μέρα με την ημέρα πλησίαζαν όλο και πιο απειλητικά προς το μέρος της Το μισούσε γιατί τον τελευταίο καιρό είχε μετατραπεί σε μαντατοφόρος αποκλειστικά θλιβερών ειδήσεων Ειδήσεων και γεγονότων που θα ση-μάδευαν για πάντα την ιστορία τούτου του άμοιρου λαού Μόλις το προ-ηγούμενο βράδυ κι ενώ ο Ραδιοφωνικός Σταθμός παρέμενε ποιος ξέρει για πόσες ακόμα ώρες ελληνικός είχε ακούσει

laquoΑκούτε τη φωνή της Ελλάδας Έλληνες σταθείτε αποφασισμένοι περήφανοι και αξιοπρεπείς Πρέπει να φανείτε αντάξιοι της ιστορίας σας Η ανδρεία και η νίκη του στρατού μας έχει ήδη αναγνωριστεί Το δίκαιο του σκοπού μας θα αναγνωριστεί και αυτό Κάναμε το καθήκον μας με εντιμότητα Φίλοι Έχετε την Ελλάδα στην καρδιά σας ζήστε εμπνευ-σμένοι από τη φλόγα του τελευταίου θριάμβου της και τη δόξα του στρατού μας Η Ελλάδα θα ζήσει ξανά και θα είναι σπουδαία γιατί πολέ-μησε έντιμα για ένα δίκαιο σκοπό και για την ελευθερία Αδέλφια Να έχετε κουράγιο και υπομονή Να έχετε δύναμη ψυχής Θα ξεπεράσουμε αυτές τις δυσκολίες Έλληνες Με την Ελλάδα στο μυαλό σας θα πρέπει να είστε περήφανοι και αξιοπρεπείς Υπήρξαμε ένα έντιμο έθνος και γεν-ναίοι στρατιώτεςraquo

Η φωνή του εκφωνητή αντηχούσε ακόμα στα αφτιά της Γεμάτη έ-νταση γεμάτη προτροπή να μη χαθεί ποτέ το θάρρος από τις ψυχές των Ελλήνων Μα πώς να έχεις θάρρος όταν ξέρεις πως σε λίγες ώρες ίσως να κείτεσαι νεκρός θαμμένος κάτω από τα ερείπια που ίσως προκαλέσουν πιθανοί γερμανικοί βομβαρδισμοί Πώς να έχεις θάρρος όταν λίγες ώρες μετά ίσως να πέφτεις νεκρός από τα πυρά κάποιου οπλισμένου Γερμανού στρατιώτη Το θάρρος δεν είχε απομείνει σε κανενός την ψυχή πια

Κανείς δε θα αντιστεκόταν Κανείς δε θα έφερνε αντίσταση Από χθες το απόγευμα όλοι είχαν κλειστεί στα σπίτια τους κι είχαν ασφαλίσει καλά τα παραθυρόφυλλά τους βυθισμένοι στο σκοτάδι για να μη μαρτυρούν την παρουσία τους εκεί Πολλοί είχαν τρέξει να προστατευτούν σε κάποιο κα-ταφύγιο κυρίως γυναικόπαιδα που οι άντρες του σπιτιού τους είχαν χαθεί στον πόλεμο Κανείς δεν κυκλοφορούσε στο κέντρο της πόλης Είχε μείνει έρημη αδειανή και παντού βασίλευε μια νεκρική σιωπή τόσο έντονη που αν άνοιγες καλά τα αφτιά σου ίσως και να μπορούσες να την ακούσεις Η πόλη των Αθηνών ήταν προδιαγεγραμμένο θα δινόταν ανοχύρωτη και αμαχητί

Κάπου μακριά σαν να άκουσε τον απόηχο των ναζιστικών μοτοσικλε-τών που διέσχιζαν εκείνη την ώρα τη μεγάλη λεωφόρο για να κατευθυν-θούν προς το Σύνταγμα Πίσω τους ακριβώς ακολουθούσαν τα τεθωρακι-σμένα οχήματα με τις ερπύστριές τους να μαστιγώνουν βίαια τον ερημω-μένο δρόμο της Κηφισίας Ήταν ακριβώς εκείνη την ώρα που κάτω από αυτές τις ερπύστριες τσακίζονταν και χάνονταν τα μεγαλύτερα ανθρώπινα ιδανικά η ελευθερία η δημοκρατία η ανεξαρτησία και τα όνειρα του ελ-ληνικού λαού Ήταν ακριβώς εκείνη την ώρα που το όνειρό της για μια ελεύθερη Ελλάδα γινόταν χίλια κομμάτια κάτω από τις ερπύστριες των σιδηρόφρακτων στρατιωτικών μονάδων του κατακτητή Ο ήχος που άφη-ναν πίσω τους τα μηχανοκίνητα τροχοφόρα την έκαναν να αναριγήσει Προς στιγμήν ένιωσε να χάνει τις αισθήσεις της τα λογικά της Σταμάτησε να σαλεύει κι έμεινε ακίνητη σχεδόν σαν υπνωτισμένη να ακούει εκείνη τη φρικιαστική βουή Μες στη σιωπή που απλωνόταν ολόγυρά της εκεί-νος ο ήχος έμοιαζε να γίνεται ένα με τη σπαραχτική φωνή της ψυχής της που ούρλιαζε γεμάτη απόγνωση για την αδικία που βίωνε ακόμη μια φορά η λατρεμένη της πατρίδα

Όταν λίγα δευτερόλεπτα μετά κατάφερε να συνέλθει έγειρε τα πα-ραθυρόφυλλα να κλείσουν και στη συνέχεια άναψε το ραδιόφωνο laquoΆραγε ανήκει ακόμα στην Ελλάδαraquo αναρωτήθηκε σιωπηλά Η φωνή του Έλλη-να εκφωνητή πλημμύρισε το δωμάτιο δίνοντάς της απάντηση στην απο-ρία που είχε

laquoΕδώ ελεύθεραι ακόμα Αθήναιhellip Έλληνες Οι Γερμανοί εισβολείς ευ-ρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών Αδέλφια Κρατήστε καλά μέσα στην ψυχή σας το πνεύμα του μετώπου Ο εισβολεύς εισέρχεται με όλας τας προφυλάξεις εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια Έλληνες Ψηλά τις καρδιές Προσοχή Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών ύστερα από λίγο δε θα είναι ελληνικός Θα είναι γερμανικός και θα μεταδίδει ψέ-ματα Έλληνες Μην τον ακούτε Ο πόλεμός μας συνεχίζεται και θα συνε-χισθεί μέχρι της τελικής νίκης Ζήτω το Έθνος των Ελλήνωνraquo

Ο εκφωνητής Κώστας Σταυρόπουλος προσπαθούσε με όση δύναμη

του είχε απομείνει να προετοιμάσει από το δικό του βήμα τον ελληνικό λαό για τη δοκιμασία που τον περίμενε Η γεμάτη πάθος φωνή του έμοια-ζε κάπου κάπου να σπάει να λυγίζει μα δεν το έβαζε κάτω Καθώς εκφω-νούσε το τελευταίο ελληνικό δελτίο έμοιαζε με ηθοποιό κάποιας αρχαίας τραγωδίας που ερμηνεύει το ρόλο του ακριβώς τη στιγμή της κορύφωσής της Όλα είχαν τελειώσει Όλα ήταν θέμα χρόνου Οι Γερμανοί βρίσκονταν προ των πυλών και σε λίγη ώρα όλα θα ανήκαν πια στα δικά τους χέρια Κι ύστερα ακούστηκε ο Εθνικός Ύμνος Για τελευταία φορά Άπλωσε το χέρι της κι έσβησε το ραδιόφωνο ακριβώς τη στιγμή που ακούστηκε η τελευταία του νότα Με αυτή τη θύμηση ήθελε να φύγει Πως όλα ήταν ακόμα ελληνικάhellip

Έχωσε τα γερασμένα της δάχτυλα στην τσέπη της μεταξωτής της ρόμπας και χάιδεψε το μικροσκοπικό φιαλίδιο για να σιγουρευτεί ότι βρι-σκόταν ακόμα στη θέση του Το είχε βάλει εκεί από το προηγούμενο με-σημέρι όταν είχε ήδη πάρει τις αποφάσεις της για το δικό της προσωπικό μέλλον Ένα μέλλον που σε λίγες ώρες θα έπαυε να υπάρχει Μα ναι έ-πρεπε να φύγει Να δώσει η ίδια ένα τέλος προτού βιώσει τη δυστυχία το θάνατο και την ταπείνωση που έφερνε μαζί του το τρίτο Ράιχ

Άλλωστε δεν της είχε απομείνει τίποτα που να την κρατάει στη ζωή Ότι αγαπούσε είχε πεθάνει Όλοι της οι έρωτες είχαν χαθεί Και πρώτος από όλους εκείνος Ο μοναδικός άντρας που ερωτεύτηκε και αγάπησε παράφορα στην ζωή της Είκοσι ένα ολόκληρα χρόνια Τόσα είχαν περάσει από εκείνον τον τραγικό επίλογο που έμελλε να έχει η ζωή του αγαπημέ-νου της Ίωνα Δραγούμη Θυμήθηκε που είχε γράψει για αυτόν

laquoΏσπου ήρθε στο τέλος ο θάνατος άγριος και άκαιρος και μας χώρι-σε οριστικά παίρνοντας εκείνον το νεότερο τον εύμορφο τον αγνόraquo

Κι έπειτα ακόμη ένας θάνατος Ο ιός της πολιομυελίτιδας νέκρωνε σι-γά σιγά τα άκρα της τα χέρια της τα δάχτυλά της Πώς να κρατήσει πια το μολύβι Πώς να γράψει Ακόμη μια αγάπη πέθαινε κι αυτή

Και τώρα είχε έρθει το τέλος του μεγαλύτερου έρωτά της Το τέλος της Ελλάδας Της ελεύθερης Ελλάδας Πού να γύριζε να κοιτάξει Παντού γύρω της χαμός απουσία και θλίψη

Σηκώθηκε με όση δύναμη της είχε απομείνει και ξάπλωσε πάλι στο κρεβάτι της Από εκεί παρήγγειλε να της φέρουν ένα ποτήρι νερό Η γυ-ναίκα που τη βοηθούσε δεν άργησε να φανεί Κρατούσε στα χέρια της ένα μικρό ασημένιο δίσκο και πάνω του είχε ακουμπήσει το ποτήρι με το νερό που της είχε ζητήσει η κυρία της Αφού το άφησε στο κομοδίνο δίπλα της ρώτησε την ξαπλωμένη γυναίκα αν χρειαζόταν κάτι ακόμα

laquoΌχι σε ευχαριστώ καλή μουraquo της απάντησε εκείνη και χαμήλωσε το βλέμμα της Φοβόταν μήπως εκείνη που την ήξερε τόσο καλά κατα-λάβαινε τι ετοιμαζόταν να κάνει Η γυναίκα της χαμογέλασε γλυκά ανυπο-ψίαστη και αποχώρησε από το δωμάτιο της κυρίας της κλείνοντας πίσω της την πόρτα

Και τότε έμεινε μόνη της Έγραψε ακόμη δυο λόγια στο ημερολόγιο που ήταν δίπλα της και το άφησε χαμηλά στα πόδια της Έπειτα άνοιξε το μικρό φιαλίδιο και διέλυσε το περιεχόμενό του στο νερό Έφερε το ποτή-ρι στα χείλη της και μεμιάς κατάπιε την πικρή ουσία που βρισκόταν μέσα του Δεν είχε να σκεφτεί τίποτα Δε φοβόταν τίποτα πια Αντιθέτως χαιρό-ταν Χαιρόταν γιατί ήξερε πως το δηλητήριο θα έκανε γρήγορα τη δουλειά του Κι ήταν παρήγορη η ιδέα πως σε λίγο θα συναντούσε ξανά εκείνον τον έρωτα που έχασε πριν από είκοσι ένα χρόνια

Θυμήθηκε τα λόγια που του είχε πει κάποτε σε έναν περίπατο που έκαναν μαζί στην εξοχή της Αττικής

laquoΗ ζωή μας χωρίζει Ίσως ο θάνατος να μας ενώσει σαν έρθει η σειρά σουraquo

Κι εκείνος της είχε απαντήσει με σιγουριά laquoΟ θάνατος θα μας ενώσειraquo Πώς να μη χαίρεται λοιπόν Έκλεισε τα μάτια της κι έμεινε εκεί να πε-

ριμένει το τέλος Ένα τέλος που θα την οδηγούσε ελεύθερη πια στον αγαπημένο της Μα ναι τώρα ήταν πραγματικά ευτυχισμένη

Ακουμπισμένο στα πόδια της είχε αφήσει ανοιχτό το ημερολόγιό της στη σελίδα που είχε γράψει σήμερα για τελευταία φορά Είχε φροντίσει να αφήσει στα παιδιά της το τελευταίο της μήνυμα με την ελπίδα πως κάποτε θα τη συγχωρούσαν για το δρόμο που διάλεξε να πάρει

laquoΠαιδιά μου ούτε παπά θέλω ούτε κηδεία Παραχώστε με σε μια γωνιά του κήπου αλλά μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι δεν ζω πια Σας φιλώ όλους με αγάπη Φροντίστε τον πατέρα σας Σας φιλώ σφιχτά Πηνελόπη Δέλταraquo

times Βασιλάκου Αναστασία

Ονομάζομαι Βασιλάκου Αναστασία και γεννήθηκα στην Αθήνα το 1986 Είμαι απόφοιτος του τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας της Φιλοσοφι-κής Σχολής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Από μικρή μου άρεσε η ανάγνωση μυθιστορημάτων και η συγγραφή μικρών ιστοριών Τον καιρό αυ-τό ασχολούμαι με τη συγγραφή του πρώτου μου μυθιστορήματος

αντί times λόγου βιβλίο

γράφει η Ιωάννα Σαμαρά

laquoΣτα βιβλία βρίσκουμε την ψυχή του χρόνου που πέρασε Τη διατυ-πωμένη ηχώ του παρελθόντος όταν το σώμα και τα υλικά στοιχεία που το αποτελούν έχουν τελείως χαθεί σαν ένα όνειροraquo λέει ο Τόμας Καρλάιλ

Υπάρχει καλύτερο δώρο από ένα χαμένο όνειρο Αυτό σκέφτηκα λοι-πόν να δωρίσω σε ένα φίλο μου αγαπημένο Είχα όμως φοβερό πρόβλη-μαhellip Tι βιβλίο να διαλέξω Μαθηματικός γαρ Και δη άντρας μαθηματικός Δύσκολα τα πράγματαhellip

Με τα μαθηματικά οι σχέσεις μου ήταν από τα σχολικά χρόνια σχέσεις μίσους και πάθους Μίσους για τους τύπους πάθους για τον κύριο Χατζό-πουλο το μαθηματικό μας έναν γλυκύτατο άνθρωπο Μια μέρα είχα σχε-δόν αποκοιμηθεί πάνω στο θρανίο (γνωστό το σύνδρομο της αδιάφορης μαθήτριας θεωρητικής κατεύθυνσης) καθώς αυτός ανέλυε κάποιο θεώρη-μα Με κοίταξε με το αυστηρό του ύφος και είπε με στόμφο

laquoΜόνο δύο γλώσσες έχει ο άνθρωπος για να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα τα μαθηματικά και την ποίηση Δυστυχώς εσύ παιδί μου μονίμως ονειροβατείςraquo

laquoΦταίω εγώ κύριε που δεν καταλαβαίνω τους αριθμούςraquo απάντησα αναιδέστατα και δεν ξανασχολήθηκα με το αντικείμενο Μέχρι πρόσφατα που με αφορμή τα γενέθλια του φίλου μου έπιασα στα χέρια μου ένα μικρό ροζ βιβλίοhellip

laquoΟ αγαπημένος μαθηματικός τύπος του καθηγητήraquo Το μυθιστόρημα της Γιαπωνέζας Γιόκο Ογκάουα (Yoko Oga-wa) είναι μια τρυφερή ιστορία αγάπης στοργής φιλίας αγνών αισθημάτων και πάνω απ όλα μια ιστορία της γοητείας που κρύβουν μέσα τους οι αριθμοί

Κεντρικός ήρωας ένας εξηντάχρο-νος πρώην λαμπρός καθηγητής μαθη-ματικών που στα σαράντα εφτά του χρόνια σε ένα τροχαίο χάνει την ικανό-τητα της μνήμης του Πλέον μπορεί να θυμηθεί θεωρήματα που απέδειξε ο ίδιος όχι όμως το φαγητό που έφαγε το προηγούμενο βράδυ Κυκλοφορεί με σημειώματα καρφιτσωμένα στο σακάκι του για να θυμάται βασικά πράγματα της καθημερινότητας αλλά δεν ξεχνά την ικανότητά του να επιλύει δύσκολα μαθηματικά προβλήματα

Ηρωίδα από την άλλη είναι μια τριαντάχρονη ευαίσθητη και πανέξυ-πνη οικονόμος που αφοσιώνεται στη φροντίδα του Αντιμετωπίζει ένα σωρό προβλήματα με τις παραξενιές του καθηγητή και τα χάσματα που δημιουργεί η απώλεια της μνήμης του Η αφηγήτρια της Ογκάουα αντιμε-τωπίζει με πολύ κουράγιο την περίπτωση του καθηγητή γιατί νιώθει γρή-γορα μια έντονη συμπάθεια (και συμπόνια) για το γέρο αυτό άνθρωπο ταυτόχρονα όμως γοητεύεται από τις ιστορίες με αριθμούς που της λέει ξανά και ξανά γιατί ξεχνάει Κι αυτή είναι μόνο η αρχή της ιστορίας τους

laquoΤι νούμερο παπούτσια φοράτεraquo είναι η πρώτη ερώ-

τηση που υποβάλλει στην καινούργια οικιακή βοηθό Μια ερώτηση που θα της υποβάλλει κάθε μέρα αφού η βοηθός κάθε μέρα πρέπει να ξανασυστήνεται

laquoΠοιος είναι ο αριθμός του τηλεφώνου σαςraquo κι ενθου-σιάζεται όταν σ αυτούς τους αριθμούς βρίσκει μια ωραία μαθηματική σχέση laquoΩ ένας καθαρός αριθμόςraquo αναφωνεί όλο χαρά laquoτο παραγοντικό του 4raquo (1times2times3times4=24)

Ή laquoΜα αυτό είναι υπέροχο Ισούται με την ποσότητα των πρώτων αριθμών που υπάρχουν μέχρι τα εκατό εκα-τομμύριαraquo

Τέλος είναι και ο δεκάχρονος γιος της οικονόμου τον οποίον ο καθηγητής βαφτίζει laquoΡουτraquo από την αγγλική λέξη για τη ρίζα των πραγματικών αριθμών laquoradicraquo γιατί βρή-

κε ότι το κεφάλι του ήταν επίπεδο μοιάζοντας με την τετραγωνική ρίζα Ειδικά με το παιδί ο καθηγητής θα αναπτύξει μια βαθιά σχέση στηριζόμενη στα μαθηματικά και στο μπέιζμπολ laquoΣυμπεριφερόταν στο Ρουτ με τους ίδιους τρόπους που το έκανε και με τους πρώτους αριθμούς Πίστευε ότι όπως οι πρώτοι αριθμοί είναι η βάση πάνω στην οποία στηρίζονται οι φυ-σικοί αριθμοί έτσι και τα παιδιά είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για εμάς τους ενήλικους Πίστευε ότι χάριν των παιδιών ήταν γιrsquo αυτόν δυνατόν να υπάρχει στο εδώ και το τώραraquo θα πει κάποια στιγμή στο βιβλίο η αφηγή-τρια

Μεταξύ των τριών αυτών προσώπων δημιουργούνται τρυφεροί δε-σμοί Με κάθε νέα εξίσωση οι τρεις χαμένες ψυχές σφυρηλατούν μια στοργή πιο μυστήρια από τους νοητούς αριθμούς και ένα δεσμό που δια-τρέχει βαθύτερα τη μνήμη

Θα περάσουν τα δύσκολα τα όμορφα θα γιορτάσουν γενέθλια θα τρομάξουν σε ασθένειες θα χωρίσουν και θα ξαναβρεθούν θα μεγαλώ-σουν κι ο Ρουτ θα σπουδάσει καθηγητής μαθηματικών θα αποκτήσει νόημα η ζωή διότι θα έχει νόημα ο ένας για τον άλλον

Μοναδική στο να αντλεί ποίηση από την καθημερινότητα και να ανα-δεικνύει το θαυμαστό και το αλλόκοτο ακόμα και στο ελάχιστο η Γιαπω-νέζα Γιόκο Ογκάουα ανακαλύπτει με άλλα μάτια και λέξεις και διάθεση τη θεϊκή και ποιητική προέλευση των Μαθηματικών στο μυθιστόρημά της Αγάπη για τους ανθρώπους ποιητική σε μελαγχολικούς συνήθως τόνους διάθεση χιούμορ και πολλά μαθηματικά προβλήματα περιέχει ο laquoαγαπη-μένος τύποςraquo Από τις πιο ευαίσθητες ιστορίες με όλες αυτές τις λεπτές χειρονομίες τους ήχους την αυτοσυγκράτηση των αισθημάτων τα βλέμ-ματα τις ήσυχες σκέψεις των ηρώων τον υποβόσκοντα ερωτισμόhellip Μοιά-ζει με μαθηματική εξίσωση ζωγραφισμένη από έναν ιμπρεσιονιστή

laquoΌσο αδύνατο είναι να εξηγήσει κανείς γιατί τα αστέρια είναι όμορ-φα άλλο τόσο είναι και να εκφράσει την ομορφιά των μαθηματικώνraquo Μια φράση από το βιβλίο της Γιαπωνέζας Γιόκο Ογκάουα

γράφει ο Βασίλης Κουστούδας

αντί times λόγου ποίηση

Πάει καιρός (20042011)

αφιερωμένο στον Ντίνο Χριστιανόπουλο

Πάει καιρός και μου rsquoλειψε ο έρωτας η γεύση των υπέροχων σωμάτων τα χάδια και οι αναστεναγμοί οι οσμές των ολάνθιστων δερμάτων πάει καιρός και στέγνωσα και το κορμί μου αδειανό είναι από πόθο μα υπάρχουν βράδια σαν από κάποια μυ-στική ζωή που μέσα μου βαθιά ακόμα υγραίνομαι και νιώθω

Ενώ δεν ήσουν εκεί

Και ενώ εσύ δεν ήσουν εκεί είδα να σε ορίζουν μανιασμένες θύελλες και κύματα μιας άγριας θάλασσας να πλέκουν γαλαξίες τα μαλλιά σου κι είδα τρικυμίες μέσα στην ψυχή σου που με ναυάγησαν σε όλους τους ωκεανούς του απέραντου είδα τα αστρικά φαντάσματα των ανθρώπων να με κοιτούν με απορία τον κόσμο ολόκληρο μέσα στα μάτια σου τον είδα να πεθαίνει και να ανασταίνεται με μιαν ανάσα με ένα τίποτα και ενώ εσύ δεν ήσουν εκεί με κάθε τρόπο σε ένιωσα και μέσα σε ένα θλιμμένο όνειρο γεύτηκα την ανελέητη μοναξιά των ξεχασμένων θεών των πεθαμένων ανθρώπων Και ενώ εσύ δεν ήσουν εκεί είδα τη μορφή σου υγρή να πνίγεται μέσα στις αργές μεταμορφώσεις της και άγριες καταιγίδες να γράφουν τα μαύρα σύννεφα πάνω στα βλέφαρά σου και αστρικά παράδοξα να γεμίζουν τρυφερά τις ατελείωτες νύχτες μου και ενώ εσύ δεν ήσουν εκεί ένιωσα μέσα μου βαθιά την αγάπη να με πλημμυρίζει

Χορογραφία

Δε με βαραίνουν πια παρά μονάχα σαν τελείες οι ιδιωτικές μου συντριβές χωμάτινες ή φτερωτές της μνήμης μου διαδρομές σαν πεθαμένες τέμνονται στην ίδια ιστορία Και δίχως να είναι πουθενά δίχως να υπάρχουν κάπου σκιές απ τα σκοτάδια μου σαν μια χορογραφία γεωμετρικά συνθέτουνε τους κύκλους του θανάτου

άτιτλο (742011)

Πώς ένα ποίημα αντάξιο του έρωτα να γράψω ποια είναι η οσμή των λέξεων και ποιο είναι το χρώμα η γεύση των μοναδικών φιλιών στο υπέροχό της στόμα πώς να μου δώσει η ποίηση ότι η ζωή μου αρνήθη δίχως τα χάδια που ξυπνούν το δέρμα από τη λήθη το σπαραγμό να απλώνεται στο στερημένο σώμα ποια να rsquoναι η οσμή των λέξεων και ποιο να rsquoναι το χρώμα

Εκείνο το βράδυ (1352010)

Όχι πως ήτανε να έρθεις αλλά εκείνο το βράδυ τα παράξενα μονοπάτια των λέξεων με οδήγησαν σε έναν τόπο συνάντησης μυστικό και όχι πως ήτανε να έρθεις ή πως θα σε άγγιζα με την ανάσα μου αλλά εκείνο το βράδυ όλα τα πρόσωπα ήταν το πρόσωπό σου και δεν υπήρχε τίποτε άλλο για να κατονομάσω μες στο σκοτάδι και όχι πως ήτανε να έρθεις αλλά πως ήρθες σαν ένα υπέροχο ποίημα στο δέρμα μου επάνω από ένα σου χάδι στο σώμα στα σπλάχνα στο αίμα μου μέσα εκείνο το βράδυ

φωτογραφία από την Πέρσα Κατσαμάκη

Μία γαλαξία οδός

Είναι και αυτή μία γαλαξία οδός προς τους αιώνιους θεούς και τα μελλούμενα Σπαράζουν ωστόσο μες στο χρόνο αιωρούμενα χιλιάδες πλάσματα νεκρά φαντάσματα που συνοδεύουν τις κηδείες των ανθρώπων και η σιωπή τους κάποτε γίνεται λυγμός και όποιο σύννεφο όποιο όνειρο ο νεκρός κι αν διατρέξει τούτη το ξέρει πως είναι πια η μόνη οδός

αντί times λόγου το μελάνι

γράφει η Άντρη Αντωνίου

Το μελάνι της μοίρας

Ας υποθέσουμε πως ένα πρωινό το ξυπνητήρι σας χτυπάει

δέκα λεπτά αργότερα από το κανονικό Σηκώνεστε πανικοβλημένοι και προσπαθείτε να ετοιμαστείτε όσο πιο γρήγορα γίνεται Λαχα-νιασμένοι και αναμαλλιασμένοι βγαίνετε στο δρόμο και τρέχοντας φτάνετε στη στάση του λεωφορείου Με θυμό αντιλαμβάνεστε πως για λίγα δευτερόλεπτα έχετε χάσει το λεωφορείο και πρέπει ανα-γκαστικά να περιμένετε το επόμενο Στέκεστε στην άκρη του πεζο-δρομίου χτυπώντας νευρικά το πόδι σας στο έδαφος και ρίχνοντας ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανήσυχα βλέμματα στο ρολόι σας Στο μυαλό σας περιστρέφεται έντονα το ενδεχόμενο της πιθανής απόλυσής σας Την ίδια ώρα δυνατές φωνές και σαματάς από την τράπεζα που απέχει λίγα μόνο μέτρα από το μέρος που βρίσκεστε αποσπούν την προσοχή σας Γεμάτοι περιέργεια πλησιάζετε για να μάθετε από πρώτο χέρι τι ακριβώς συμβαίνει Με τρόμο συνειδητο-ποιείτε πως μόλις έχετε γίνει αυτόπτεις μάρτυρες μιας ένοπλης λη-στείας Κάνετε μεταβολή και με γρήγορο βήμα προσπαθείτε να απομακρυνθείτε από τη σκηνή Εκείνη τη στιγμή ρίχνονται πυρο-βολισμοί κι ένας απrsquo αυτούς βρίσκει στόχο εσάς Αιμόφυρτοι πέφτε-τε στο έδαφος αφήνοντας την τελευταία σας πνοή

Υπερβολικό Είναι τόσο περιπλεγμένα τα κουβάρια της ζωής των ανθρώπων που τίποτα μάλλον δεν μπορεί να χαρακτηρι-στεί απίθανο ή υπερβολικό Δε γίνεται όμως να μην αναρωτηθεί κανείς Αυτά τα λίγα λεπτά στα οποία κάποιος παρακοιμήθηκε ή εκείνα τα μερικά δευτερόλεπτα για τα οποία έχασε το λεωφορείο ήταν εντελώς συμπτωματικά περιστατικά της ζωής του για τα οποία αποκλειστικά και μόνο υπεύθυνος ήταν ο ίδιος Ή τούτη η φαινο-μενικά τυχαία αλληλουχία γεγονότων αποτελεί μέρος μιας προδια-γεγραμμένης πορείας που δόθηκε στον καθένα την ώρα της γέννη-σής του και την οποία δεν έχει τη δυνατότητα να αποφύγει ή να αλλάξει με κανέναν απολύτως τρόπο

αντί times λόγου της μοίρας

Με άλλα λόγια γεννιόμαστε με ένα συγκεκριμένο και αδι-απραγμάτευτο σενάριο ζωής Ο χ θα γίνει κατά συρροή δολοφόνος ο ψ θα βρει φρικτό θάνατο στα δεκαέξι του και ο ω θα ευτυχήσει διάγοντας μια πλήρη και γεμάτη μέχρι τα βαθιά γεράματα ζωή Ή μήπως όλα περιστρέφονται γύρω από τη σφαίρα του τυχαίου και του πιθανού χωρίς να υπάρχει για κανέναν οποιοδήποτε de facto πλάνο Ο κατάλληλος άνθρωπος τη σωστή στιγμή στο ανάλογο μέρος και τούμπαλιν Λευκοί καμβάδες όπου με ελεύθερη βούληση και ανάλογους χειρισμούς ζωγραφίζουμε το τοπίο της ζωής μας ή μίζεροι περιπατητές μιας ήδη χαραγμένης πορείας

Και πόσο επηρεάζουμε ο ένας τον άλλο σε αυτό το περί-πλοκο και μοναδικό ταξίδι Ζούμε ανεξάρτητες μεταξύ τους ζωές με εξαίρεση εκείνων των λίγων με τους οποίους συναναστρεφόμα-στε καθημερινώς ή μήπως οι βίοι όλων μας συνδέονται με μια σειρά αόρατων κρίκων σε σημείο που οι πράξεις του ενός να έχουν σε βάθος χρόνου αντίκτυπο στη ζωή ενός άλλου εντελώς αγνώστου και τοποθετημένου χιλιόμετρα μακριά Αν δεχτούμε δηλαδή πως η κίνηση των φτερών μιας πεταλούδας στον Αμαζόνιο μπορεί να φέ-ρει βροχή στην Κίνα υπάρχει ενδεχόμενο κάτι τέτοιο να έχει αντί-στοιχη αναλογία και στις ανθρώπινες ζωές

Δεν έχω τις απαντήσεις για όλα αυτά τα ερωτήματα Και το πιο πιθανόν να μην τις έχει και κανένας άλλος Θέλω όμως να πιστεύω πως δεν είμαστε τα άβουλα πιόνια στη σκακιέρα μιας ανώ-τερης δύναμης που σπάει πλάκα με το να υφαίνει περίπλοκους ι-στούς αράχνης στις ζωές των ανθρώπων Και πως ακόμη αυτό που ίσως χρειάζεται για να έχει η ζωή του καθενός την αίσια κατάληξη που ονειρεύεται δεν είναι μια ουρανοκατέβατη σύμπτωση ούτε ένα καλογραμμένο πεπρωμένο Η σκληρή δουλειά η αφοσίωση στους στόχους που έχουμε θέσει η άρνηση παραίτησης στις όποιες δυ-σκολίες και αναποδιές μπορεί να παρουσιαστούν ενδέχεται να είναι πολύ πιο σοφές κινήσεις ζωής σε σχέση με τη μοιρολατρική θέαση των γεγονότων που ξεδιπλώνονται στο πέρασμα του βίου μας Απrsquo την άλλη πάλι όμως ποιος μπορεί να πει με σιγουριά

Πήγε μεσημέρι πια Πόσο γρήγορα τρέχει πάντα η ώρα όταν κατεβαίνεις στο κέντρο για

δουλειές Σήμερα ο καιρός χάλασε λιγάκι το ευχόμουν μέρες Να τελειώνει

επιτέλους αυτή η υγρή ζέστη του διευρυμένου καλοκαιριού που έχει κατσικωθεί εγωιστικά πάνω απ την Αθήνα Να δροσιστούν και λιγάκι οι δρόμοι τα κτίρια τα δέντρα Έβγαλε μέχρι και αεράκι κρύο Αλλά έτσι όπως είμαι εγώ τώρα σκέφτομαι μόνο την κούρασή μου Μια κακή διά-θεση χωρίς κάποιο συγκεκριμένο λόγο με έχει πάρει από πίσω και με ακολουθεί παντού Όπως θυμάμαι μικρός έβλεπα σε κινούμενα σχέδια να είναι πάνω απ το κεφάλι του ήρωα ένα μαύρο κακό σύννεφο που έβρεχε και έριχνε κεραυνούς μόνο εκεί που βρισκόταν αυτός ο ήρωας Αυτή η κακή διάθεση τώρα δε με αφήνει να χαρώ όσο κανονικά θα χαιρόμουν τον αγαπημένο μου φθινοπωρινό καιρό

Ακολουθώντας με τα πόδια από το Σύνταγμα τη λεωφόρο Αμαλίας έφτασα κοντά στην Ακρόπολη Πέρασα το άγαλμα της Μελίνας με τα πολλά και όμορφα λουλούδια πάντα γύρω του μπήκα στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου τρύπωσα σε ένα μικρό κοίλο πλατειάκι στην αρχή της και κάθισα σε ένα τσιμεντένιο κάτι που παγκάκι δεν είναι αλλά ως τέτοιο χρησιμοποιείται

Καθώς καθόμουν μέσα σε δευτερόλεπτα παραδόθηκα σε ένα λυ-τρωτικό μούδιασμα που αγκάλιασε όλο μου το κορμί από τα πόδια ως το λαιμό σαν ερεθιστικό ερωτικό χάδι που σου ακυρώνει κάθε αντίστα-ση Αισθανόμουν τόσο κουρασμένος από το πολύωρο περπάτημα που θα μπορούσα πολύ εύκολα έτσι όπως τώρα κάθομαι να κλείσω τα μά-τια και ν αποκοιμηθώ Είναι κι αυτό το δροσερό αεράκι Δε θέλω και πολύ

Στο σημείο που έκατσα το πλατειάκι χωρίζεται από τον υπόλοιπο κυρίως πεζόδρομο με δυο σειρές από θάμνους και δέντρα Μια γρήγορη απομόνωση ακόμα και σε σημεία της πόλης με πολύ κόσμο την έχω σχεδόν πάντα ανάγκη σε στιγμές σαν αυτή Όταν είμαι κουρασμένος συμβαίνει πολλές φορές να μην αντέχω τους ανθρώπους τη βαβούρα και τη φασαρία όλα μ ενοχλούν και θέλω απλώς να είμαι κάπου μόνος

Απέναντι από το σημείο που κάθομαι αρχίζει ο κλειστός περίβολος χώρος του Ιερού Βράχου Πάντα κατάφυτος πάντα ιδιαίτερος θυμάμαι όποια στιγμή του χρόνου κι αν έχω περάσει από δω η φύση έχει φρο-ντίσει να στολίσει με τις ωραιότερες αποχρώσεις την πιο δυνατή ζωντα-νή ανάμνηση ενός μεγαλείου αξεπέραστου Κάποιες φορές μάλιστα όταν στα μεγάλα κρύα του χειμώνα η περιοχή καλύπτεται από πάχνη νομίζεις ότι κρυμμένη μέσα στο λευκό πέπλο για να μη τη δει κανείς κάνει βόλτες η θεά Αθηνά Χωρίς το δόρι και την ασπίδα της χωρίς την περικεφαλαία της σαν μια απλή κόρη κατεβαίνει να δει την πόλη της που ακόμα αγαπά και προστατεύει

Μια γάτα απ αυτές τις πανταχού παρούσες πανέμορφες ασχημό-γατες των δρόμων διασχίζει σιγά σιγά αμέριμνη σαν να κάνει πασαρέ-λα την πλατεία Περνάει μέσα από τα κάγκελα της περίφραξης με τη χαρακτηριστική ευκολία του είδους της και μπαίνει στον κλειστό για όλους τους υπόλοιπους χώρο Πάντα ζήλευα τις γάτες Αυτή η ικανότη-τά τους να σκαρφαλώνουν και να χώνονται παντού με τόση άνεση και ευκολία σχεδόν με εξοργίζει Τις αγαπάω τις γάτες Και υποψιάζομαι κιόλας χωρίς να το έχω αναλύσει ποτέ περισσότερο πως έχω κάτι από το χαρακτήρα τους ακόμα πολλές φορές κι από το βλέμμα τους

Η ασπρόμαυρη ψιψίνα πήγε σ ένα μεγάλο υπόστεγο αμέσως μετά την περίφραξη που προστατεύει απ τη βροχή και τον ήλιο αρχαία α-γάλματα και άλλα ευρήματα από το γύρω χώρο της Ακρόπολης όπου είναι τοποθετημένα προσωρινά υποθέτω Θαρρείς σεβόμενη το χώρο που πάταγε και το τι βρίσκεται γύρω της βάδιζε τώρα πιο αργά κοιτώ-ντας δεξιά κι αριστερά σαν επισκέπτρια σε κάποιο υπαίθριο μουσείο και έκλεινε τα μάτια όταν ο αέρας γινόταν κάποιες στιγμές απότομα πιο δυνατός Τελικά έκατσε στη βάση ενός αγάλματος και ξάπλωσε μαζεύ-οντας τα λεπτά μπροστινά της ποδαράκια οκλαδόν

Το άγαλμα στεκόταν από πάνω της τεράστιο επιβλητικό μεγαλο-πρεπές Ένα άγαλμα χωρίς κεφάλι και χωρίς χέρια δεν καταλαβαίνεις αν αναπαριστά άντρα ή γυναίκα Το μάρμαρο σε όλο το σώμα του αγάλμα-τος σχηματίζει όμορφες πτυχώσεις - θα πρέπει όποιος ή όποια ήταν να φορούσε έναν πολύ ωραίο λευκό μανδύα ή φόρεμα Τι κρίμα σκέφτο-μαι να μη μπορώ να το δω ολόκληρο Το άγαλμα μου δίνει πάντως την εντύπωση ότι απεικονίζει άντρα Το σώμα του είναι στιβαρό και με διά-πλαση στους μυς που δεν ταιριάζει σε γυναικείο κορμί

Τη γάτα βέβαια δεν την απασχολούν τέτοια πράγματα Έχει ξα-πλώσει ακουμπώντας με το πίσω της τη βάση του αγάλματος και δέχε-ται χαλαρωμένη το χάιδεμα του αέρα άλλοτε ευγενικό και άλλοτε πιο βίαιο να διαγράφεται σε κύματα πάνω στο δικό της φυσικό μανδύα τη γούνα της Σα να προσπαθεί να φτιάξει κι εκείνη πτυχώσεις όπως του αγάλματος Δείχνει μάλιστα να το απολαμβάνει τόσο πολύ που πάντα απαλά αρχίζει να περιποιείται με τη γλώσσα της τα πέλματα και τα νύ-χια του ενός μπροστινού ποδιού της laquoΓυναίκαraquo σκέφτηκα μεμιάς

Παρατηρούσα με μεγάλη προσοχή τη γάτα Οι εκφράσεις της και οι λεπτεπίλεπτες κινήσεις της με είχαν απορροφήσει εντελώς Μονάχα ένας σκύλος κάποια στιγμή απέσπασε την προσοχή μου Πετάχτηκε απότομα από τη μεριά του πεζόδρομου προφανώς εντόπισε τη γάτα από μακριά στάθηκε στα κάγκελα της περίφραξης και έμεινε να την κοιτάζει Δεν

μπορούσε να κάνει έτσι κι αλλιώς κάτι διαφορετικό αν και φαινόταν ότι πολύ θα το ήθελε Δευτερόλεπτα αργότερα ένα δυνατό laquoΛάρυraquo ακού-στηκε από τον πεζόδρομο και ο σκύλος αμέσως υπάκουσε στο κάλεσμα του αφεντικού του φεύγοντας τόσο γρήγορα όσο ήρθε Η γάτα όχι μόνο δεν ενοχλήθηκε από τη σκηνή με το σκυλί αλλά με μια αρχοντική απάθεια του έριξε μόνο μια ματιά και όπως ήταν καθιστή έγειρε στο πλάι ξαπλώνοντας εντελώς στο χορτάρι και έκλεισε τα μάτια

Ο ήλιος βρισκόταν ακριβώς από πάνω μας και έλουζε χωρίς εμπόδια από σύννεφα ή δέντρα όλη την περιοχή κάνοντας ακόμα πιο δυνατό το χαλαρωτικό μούδιασμα που συνέχιζα να αισθάνομαι στους μυς μου Το χρυσό του φως έκανε τα μάρμαρα τους βράχους το χώμα και τα φυτά να λαμποκοπούν και όταν ο αέρας κουνούσε τα φύλλα τα χορτάρια και τα αγριολούλουδα φωτεινές αποχρώσεις και αντανακλάσεις ξεπηδού-σαν από παντού δημιουργώντας ένα σκηνικό ονειρικό

Ξαφνικά όπως χάζευα απορροφημένος τη γάτα που πλέον έμοιαζε να έχει αποκοιμηθεί κατάλαβα μια κίνηση από τη μεριά του αγάλματος Σε μια στιγμή που ο αέρας δυνάμωσε απότομα οι πτυχώσεις του μαν-δύα και ειδικά κάτω στα πόδια άρχισαν να ανεμίζουν Στην αρχή νόμι-ζα ότι μου φάνηκε ότι απλώς δεν είδα καλά και έτσι δεν έδωσα σημασί-α αλλά μετά από λίγο σε άλλο ένα δυνατό ξέσπασμα του αέρα ο μαν-δύας του αγάλματος ανέμιζε ολόκληρος Όχι δε μου φάνηκε καλά είδα Σαν ο αέρας με τη δύναμή του να έσπασε και να έβγαλε πάνω απ το μανδύα τη σκόνη σχεδόν δυόμιση χιλιάδων ετών και να τον ξαναζωντά-νεψε Ολόλευκος καθαρός λάμπει κι ακτινοβολεί πιο δυνατός κι απ το φως του ήλιου Μου φαινόταν εξωπραγματικό αλλά ήταν αληθινό Τόσο αληθινό που με τρόμαζε Θα μπορούσα να απλώσω το χέρι μου και να τον πιάσω να τον χαϊδέψω να νιώσω την υφή του αλλά δεν μπορούσα να κουνηθώ είχα παγώσει ολόκληρος

Ο αέρας είχε δυναμώσει και φυσούσε αρκετά όχι μόνο κάποιες στιγμές αλλά τώρα συνέχεια διαγράφοντας αρμονικά την πορεία του πάνω στο λευκό μανδύα του αγάλματος Από το πλάι της περίφραξης ένα γκρουπ τουριστών κατεβαίνει μέσω ενός μικρού στενού προς τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου Περπατάνε ρίχνουν κάποιες ματιές στα αγάλ-ματα και τα υπόλοιπα ευρύματα που βρίσκονται κάτω απ το υπόστεγο αλλά φεύγουν χωρίς να σταματήσουν Μα κανείς δεν το βλέπει Κανείς δεν το παρατήρησε Σύντομα οι τουρίστες χάθηκαν μέσα στο υπόλοιπο πλήθος του πεζόδρομου κατευθυνόμενοι προς το Ηρώδειο Πώς είναι δυνατόν να μη το είδε κανείς Μπορείς έτσι εύκολα να προσπεράσεις κάτι τέτοιο

laquoΤι κρίμαraquo σκέφτηκα laquoνα μην έχει το κεφάλι και τα χέρια τουraquo Η ιδέα ότι θα μπορούσε να ζωντανέψει ακόμα και ολόκληρο το ογκώδες μαρμάρινο άγαλμα να κινηθεί να φύγει από το υπόστεγο να πάψει να

είναι ένα υπαίθριο έκθεμα αδιάφορο για τους περισσότερους και να περπατήσει όπως θα έκανε ο άνδρας που το ενέπνευσε στην αρχαία Αθήνα φάνταζε τρομακτικά γοητευτική Και γιατί όχι απόλυτα πιθανή

Μετά από λίγη ώρα που από το δέος και τον τρόμο δεν ένιωθα το σώμα μου σα να είχα φύγει έξω από αυτό αισθάνθηκα ένα δυνατό άγγιγμα στον αριστερό μου ώμο Σήκωσα το κεφάλι και πήρα μια γρή-γορη βαθιά αναπνοή σαν να είχα βυθιστεί στο νερό και κάποιος να με είχε τραβήξει έξω

laquoΕίστε καλάraquo Ένας άνδρας της υπηρεσίας καθαριότητας που είχε έρθει με το κα-

ρότσι του να σκουπίσει από τα ξερά φύλλα και τα αποτσίγαρα την πλα-τεία στεκόταν όρθιος μπροστά μου και μου χαμογελούσε

laquoΖαλιστήκατε ή σας πήρε ο ύπνοςraquo laquoΜάλλον δεν ξέρω Σας ευχαριστώ πολύraquo απάντησα αιφνιδια-

σμένος χωρίς καλά καλά να έχω ακόμα καταλάβει τι έχει γίνει laquoΧρειάζεστε μήπως κάτι να σας φέρω αν δεν είστε καλάraquo laquoΌχι καλά είμαι απλώς με πήρε ο ύπνος φαίνεται Σας ευχαριστώ

και πάλιraquo Ο ευγενικός άνδρας με την μπλε και πορτοκαλί φωσφοριζέ στολή

χαρούμενος που είμαι καλά με χαιρέτησε και επέστρεψε στη δουλειά του Εγώ αφού συνήλθα πίνοντας λίγο νερό από ένα μπουκαλάκι που είχα μαζί μου απ το πρωί γύρισα ξανά να κοιτάξω το χώρο του υπό-στεγου με τα αρχαία Το άγαλμα στη θέση του με τα γκρίζα σημάδια των αιώνων να έχουν επανέλθει στο μαρμάρινο μανδύα του Η γάτα όμως Δεν ήταν μπροστά από τη βάση του αγάλματος εκεί που πριν λίγο είχε κάτσει και είχε ξαπλώσει Κι αυτή μέρος του ίδιου ονείρου Ευτυχώς όχι Η ασπρόμαυρη γάτα μαζί με πολλές άλλες από τριγύρω ήταν στα κάγκελα δεξιά του χώρου στη μεριά του στενού από το οποίο είχα δει να κατεβαίνουν οι τουρίστες Μια μεγάλη γυναίκα με ρούχα πολλά και βαριά για την εποχή που κρατούσε πολλές πλαστικές σακού-λες τους είχε πάει φαγητό και ένα απίστευτο πολύχρωμο γατομπου-λούκι είχε σχηματιστεί εκεί με τα νιαουρίσματα να δίνουν και να παίρ-νουν

Μ αυτά και με κείνα η ώρα είχε προχωρήσει αρκετά και έπρεπε να γυρίσω σπίτι Πήρα τα πράγματά μου και σηκώθηκα από το τσιμεντένι-ο κάτι όπου είχα κάτσει και είχε αποδειχθεί πιο βολικό απ όσο θα πε-ρίμενα Τα πόδια μου ήταν ακόμα κάπως μουδιασμένα αλλά με τα πρώ-τα βήματα βρήκα τις δυνάμεις μου και προχώρησα προς το σταθμό του μετρό της Ακρόπολης

Κοίταξα το ρολόι στο κινητό μου τηλέφωνο Χριστέ μου Με βρήκε το απόγευμα

times Δημήτρης Νίκου

Ο Δημήτρης Νίκου γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα Ολοκλήρωσε σπουδές ηχοληψίας και παράλληλα αρθρογραφεί από το 2005 γράφοντας κυρίως για μουσική ενώ μικρά πεζά του έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά Από τις Εκδόσεις Ίαμβος κυκλοφορεί το πρώτο του βιβλίο Βόλτα στο Φεγγάρι Το διαδικτυακό του σπίτι είναι το ιστολόγιο dimitris-nikoublogspotcom

αντί times λόγου η μοναξιά

The mind is sharper and keener in seclusion and uninterrupted solitude No big laboratory is needed in which to think Originality thrives in seclusion free of outside influences beating upon us to cripple the creative mind Be alone that is the secret of invention be alone that is when ideas are born

Ο νους είναι οξυμένος και σε εγρήγορση στην απομόνωση και την αδιατάρακτη μο-ναξιά Δεν απαιτείται κανένα μεγάλο εργα-στήριο για να σκεφτεί κανείς Η πρωτοτυπία ανθεί στην απομόνωση ελεύθερη από εξω-τερικές επιρροές οι οποίες μας επιτίθενται για να σακατέψουν το δημιουργικό μας νου Μείνε μόνος αυτό είναι το μυστικό της ανα-κάλυψης μείνε μόνος τότε είναι που γεν-νιούνται οι ιδέες

Nikola Tesla

αντί times λόγου του Τέσλα

γράφει η Άννα Νιαράκη

Σκέφτομαι τον Τέσλα στις 7 του Γενάρη του 1943 στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου να κατεβάζει το διακόπτη της ζωής του βυθίζοντας την απαρά-μιλλη διάνοιά του στο σκοτάδι Μόνος Αυτός που φωταγώγησε τις νύχτες μαςhellip

Αναρωτιέμαι χωρίς αυτόν τόσες μοναξιές πού θα χωρούσαν Πού θα στοιβάζονταν όλες αυτές οι μεταμεσονύχτιες σκέψεις χωρίς φως Πόσο αβά-σταχτες θα ήταν οι νύχτες μας Όλες Στο έλεος μικρών κεριών που θα αρ-γοπέθαιναν τρεμοπαίζοντας κάνοντάς μας αλλόφρονες παρατηρητές σε ένα σκοτεινό θέατρο σκιών

Με το φως γίναμε πιο ανεκτικοί με τις μοναξιές μας Ξεχνιόμαστε Λίγοι είναι αυτοί που συνειδητά εντρυφούν σε αυτή και αναδύονται ολόκληροι και πολλαπλοί Οι περισσότεροι κατακερματίζουν το χρόνο τον διαθλούν σαν το κρύσταλλο το φως

Οι απουσίες Ναι αυτές αγαπούν το σκοτάδι Κρύβονται εκεί και σε πε-ριμένουν Αν δεν έχεις λύσει τις διαφορές σου αδημονείς για το ξημέρωμα Εκεί που το πρώτο φως σκοτώνει τη νύχτα με το γάντι και ξαναδίνει στα αντικείμενα το ρεαλιστικό τους σχήμα

Μα η αλήθεια κρύβεται κι αυτή στη φόδρα του μαύρου καπέλου της ζωής ή του θανάτου Το ίδιο είναι

Για να δημιουργήσεις πρέπει να απομονωθείς Η αφορμή βρίσκεται έξω μα η αιτία φωλιάζει μέσα σου Αν δε σιωπήσουν οι φωνές δε θα σrsquo ακού-σεις

Για αυτό η Τέχνη είναι σκληρή για αυτόν που την υπηρετεί και ευγενής για αυτόν που την απολαμβάνει

Ακριβώς επειδή δεν αγαπήσαμε ποτέ τους εαυτούς μας όσο θα έπρεπε δεν τους δοθήκαμε με αφοσίωση και πίστη δεν αγαπήσαμε ποτέ και τη μο-ναξιά Και το σκοτάδι Και την απουσία Και τη σιωπή Και τη σκληρή υποτα-γή να γίνουμε Η ελευθερία δε χαρίζεται Κατακτάται Κι όποιος δεν πάλεψε εαυτόν ουδέποτε έπραξε ουδέποτε εισέπραξε

Γιατί laquoπράττωraquo σημαίνει laquoείμαιraquo Και laquoεισπράττωraquo σημαίνει laquoοι άλλοι είναιraquo

Όταν κανείς δεν είναι κανένας όταν το μόνο που εναλλάσσεται είναι το ρεύμα και οι ρόλοι τότε είναι σκληρή εξορία το σκοτάδι Εξορία της μάσκας Γιατί αναπόφευκτα μόνος θα μείνεις Στιγμές χρόνια αιώνες Θα μείνεις Κι εκεί κανένας δεν ξορκίζει την ανεπάρκεια ή την αλήθεια σου

Σβήσε το φως

είναι αργά Αργά για οτιδήποτε

Χρίστος Λάσκαρης

Αργά για οτιδήποτε άλλο εκτός από σένα times

laquoΠότε θα γυρίσεις μπαμπάraquo laquoΑν βγεις στο παράθυρο θα με δεις αγάπη μου Ακόμα δεν μπήκα στο

αυτοκίνητο Ακόμα δεν έχω ξεκινήσειraquo laquoΝαιhellip Το ξέρωhellip Αλλά θα αργήσειςraquo laquoΜα τα είπαμε αυτά Δε θα κάνω πάνω από τρεις μέρεςraquo laquoΝαιhellip Αλλά εγώ δε θέλω να αργήσειςraquo laquoΘα κάνω όσο πιο γρήγορα μπορώ και υπόσχομαι να σου φέρω ένα υ-

πέροχο δώρο όταν γυρίσωraquo laquoΕγώ δε θέλω δώρο θέλω εσέναraquo laquoΦιλιά πολλάraquo Το έκλεισα Δεν ήξερα τι άλλο να της πωhellip Το κοριτσάκι μου μεγάλωσε Ο καιρός περνάει και το κοριτσάκι μου με-

γαλώνει και εγώ δεν είμαι εδώ να το βλέπω να μεγαλώνει Θα το καταλάβω άραγε όταν θα μου πει laquoΑπό εδώ ο μέλλοντας σύζυγός μου μπαμπάraquo Ί-σως με πει και laquoπατέραraquo Ούτε να το σκέφτομαιhellip

Άλλωστε έχω πει πως σταματάω Τελευταίο ταξίδι και μετά τέρμα Ας αναλάβουν άλλοι τόσοι περιμένουν στην ουρά Τόπο στα νιάτα Εγώ ότι ήταν να κάνω το έκανα Και τις εμπειρίες μου τις μάζεψα και τις διαλέξεις μου τις έδωσα και τις μελέτες μου τις δημοσίευσα και τα βραβεία μου τα συνέλεξαhellip Καιρός λοιπόν να αράξω στο όμορφο γραφειάκι μου και να περι-μένω εκεί τους ασθενείς μου Έστω κι αν αυτοί είναι νοικοκυρές σε απόγνω-ση ανέραστοι πενηντάρηδες και αγχωμένα εικοσάχρονα

laquoΑχ Γιατί να είναι αυτοίhellip Γιατί μόνο αυτοίraquo Αποφασίστηκε όμως Ας είναι μόνο αυτοί Θα μου αφήσουν και χρόνο

να αφοσιωθώ στο βιβλίο μου και την οικογένειά μου laquoΚαι στο κοριτσάκι μουhellipraquo laquoΜπαμπάhellip Μπαμπάhellipraquo Ξυπνάω μέσα στον πανικό Κοιτάω δεξιά μου και βλέπω έναν μουσάτο

Αυτός με φώναξε μπαμπά Όχι ήταν το κοριτσάκι μουhellip Αναγνώρισα τη φωνή του καθαράhellip Τι γίνεται Πού είναι Πού βρίσκεται Κοιτάω αριστερά Σύννεφα Πολλά σύννεφα

Αρχίζω και συνέρχομαι Ανοιγοκλείνω τα μάτια μου πολλές φορές τα τρίβω με τις γροθιές μου

χασμουριέμαι σαν το βασιλιά της ζούγκλας και ανακάθομαι Όνειρο Ή μή-πως εφιάλτης Όταν προσγειωθώ να θυμηθώ να την πάρω ένα τηλέφωνο για να ηρεμήσειhellip Και κυρίως να ηρεμήσω εγώ

Βγάζω από το χαρτοφύλακά μου το φάκελο της υπόθεσης για να ρίξω μια γρήγορη υπενθυμητική ματιά Τον στηρίζω στα γόνατά μου και διαβάζω τα μεγάλα έντονα γράμματα στο χαρτονένιο εξώφυλλο laquoΑφιλοκερδής Σύλ-λογος Ψυχολογικής Υποστήριξης και Έρευνας lsquoΗ Κατανόησηrsquoraquo

Από κάτω έγραφε το όνομά μου και την ιδιότητά μου laquoΨυχίατρος ndash Ψυχολόγοςraquo

laquoΥπόθεση νούμερο 1298raquo Ένα μακρόσυρτο laquoμάλισταhellipraquo βγαίνει από τα χείλη μου Ανοίγω και ξεφυλλίζω στα γρήγορα τις σελίδες Τα μάτια μου πέφτουν στις μαρκαρισμένες με φωσφοριζέ κίτρινο χρώμα σημειώσεις μου και στο μυαλό μου αναδύονται όλα τα βασικά στοιχεία της υπόθεσης

Ένα δωδεκάχρονο κορίτσι που ζωγραφίζει μανιωδώς Αυτό είναι το γε-γονός Για να ενεργοποιηθεί όμως η ομάδα της laquoΚατανόησηςraquo σίγουρα κάτι παραπάνω κρύβεται από πίσω Το ύποπτο μάλιστα στο όλο θέμα είναι πως το ογδόντα τοις εκατό της έρευνας χρηματοδοτείται από την εθνική υπηρε-σία πληροφοριών και έχει χαρακτηριστεί ως άκρως απόρρητο Άρα σίγουρα δεν πρόκειται για μια απλή περίπτωση ψυχασθενούς

Μου θυμίζει το περιστατικό του τριανταπεντάχρονου κτηνοτρόφου από την παραμεθόριο Και τότε είχε μπλεχτεί η εθνική υπηρεσία πληροφοριών Περνούσε πολλές ώρες με τα ζώα του Είχε απομονωθεί έλεγαν οι γύρω του μέχρι που στο τέλος δε μιλούσε σε κανέναν και μάλιστα αν κάποιος του απεύθυνε τον λόγο εκείνος νευρίαζε ανεξήγητα Ώσπου μια μέρα άνοιξε το κεφάλι της θείας του με ένα σιδερένιο λοστό Το θυμάμαι σαν τώρα που είχαμε κλειστεί στο λευκό δωμάτιο του κέντρου θεραπείας και μου ζητούσε επίμονα να του φέρω κάποιο ζώο Με παρακαλούσε έκλαιγε έβριζε επιτι-θόταν Ζήτησα να φέρουν έναν σκύλο Αμέσως ο ασθενής ηρέμησε Αλλά το αξιοπερίεργο δεν ήταν αυτό Το αξιοπερίεργο ήταν πως έδειχνε να επικοινω-νεί με το ζώο Όχι με τις απλές εντολές του τύπου laquoσήκωraquo και laquoκάτσεraquo αλλά με μια αμφίδρομη γλώσσα επικοινωνίας Τα εγκεφαλογραφήματα του ασθενή έδειχναν αλληλεπίδραση σε σχέση με τα εγκεφαλογραφήματα του ζώου Απίστευτο Ήθελα να μελετήσω την περίπτωση

Ξαφνικά όμως η έρευνα διακόπηκε με εντολή ανωτέρων Ο κύριος με το γκρι κοτλέ κουστούμι και το περουκίνι δε με άφησε ούτε τις σημειώσεις να πάρω από το γραφείο μου Δεν έμαθα ποτέ τι απέγινε ο ασθενής Η υπόθε-ση βρωμούσε άσχημα και τα γεγονότα έτρεχαν Ανέλαβα αμέσως άλλη υπό-θεση και τα laquoξέχασαraquo όλα Και τώρα αναρωτιέμαι για ακόμα μια φορά τι ζητάω εδώ μετά από όλα αυτά

Είναι η τελευταία μου αποστολή Νιώθω σαν στρατιώτης Υπηρετώ την ιατρική και θέλω η τελευταία μου μάχη να είναι αντάξια της πορείας μου Μετά την laquoαποστράτευσήraquo μου δε θα έχω να ασχολούμαι με τέτοιες υποθέ-σεις Μονάχα θα τις αναπολώ

laquoΈνα δωδεκάχρονο κορίτσι που ζωγραφίζει μανιωδώςraquo ψιθυρίζω Ο μουσάτος γυρνάει και με κοιτάει αλλά δεν του δίνω σημασία Κόρη πολύτε-κνης αγροτικής οικογένειας Ζει μαζί με τους γονείς της και τα εφτά αδέρφια της σε ένα ορεινό χωριό Μα γιατί όλες αυτές οι υποθέσεις πρέπει να δια-δραματίζονται σε τόσο περίεργα μέρη Χάθηκε ο κόσμος να γίνουν σε μια πόλη Πρέπει να πάρω αεροπλάνο να νοικιάσω αυτοκίνητο στο αεροδρόμιο να ταξιδέψω στα κατσάβραχα για ώρες και ποιος ξέρει αν θα βρω ξενοδοχείο της προκοπής εκεί πάνω να κοιμηθώ Μπορεί και να μη βρω καν Δε θα την παλέψω να κοιμηθώ στο αυτοκίνητο Ξεφυσάω από αγανάκτηση και επι-στρέφω στο φάκελο

laquoΈνα δωδεκάχρονο κορίτσι που ζωγραφίζει μανιωδώςraquo λέω από μέσα μου αυτή τη φορά για να μην κεντρίσω ξανά την περιέργεια του μουσάτου συνταξιδιώτη μου Δε ζωγραφίζει όμως απλώς μανιωδώς ζωγραφίζει και καταπληκτικά Ξεπερνάει όλους τους ζωγράφους σε ταλέντο ανά τους αιώ-νες Στο φάκελο έχουν επισυνάψει φωτογραφίες από έργα της Κοιτάω φευ-γαλέα κάποια Είναι όλα τους εκπληκτικά Πραγματικά εκπληκτικά

Η δωδεκάχρονη δεν έχει ποτέ της παρακολουθήσει μαθήματα καλλιτε-χνικών και ούτε κάποιος από την οικογένειά της γνωρίζει από ζωγραφική Υποθέτω πως σε διάμετρο πολλών χιλιομέτρων από το σπίτι τους δε θα γνωρίζει κανείς κάτι σχετικά με ζωγραφική Το μορφωτικό επίπεδο σε τέτοιες περιοχές δεν είναι και ιδιαίτερα υψηλό

Κοιτάζω έξω τα σύννεφα και σταματώ να σκέφτομαι για λίγο το οτιδή-ποτε Κλείνω το φάκελο και μαζί και τα μάτια μου Η ξεκούραση προέχει Δε χρειάζονταν αυτά τώρα Το κάθε τι με τη σειρά του και στην ώρα του

Το Φίατ που νοίκιασα στο αεροδρόμιο έδειχνε μια χαρά εμφανισιακά και το σύντομο τεστ ντράιβ που του έκανα το ίδιο έδειξε Όταν μάλιστα έχεις και τον πωλητή να σου εγγυάται πως το αμάξι που διάλεξες είναι αντάξιο

κούρσας φόρμουλα ένα ε τότε δεν έχεις αμφιβολίες για την επιλογή σου Οι κακο-τράχαλοι δρόμοι της ορεινής επαρχίας όμως είχαν άλλη άποψη και από ότι είχα υπο-λογίσει θα rsquoπρεπε να είχαν μείνει οχτώ με εννιά χιλιόμετρα ακόμα για το χωριό πριν η μηχανή του Φίατ τα φτύσει εντελώς Αφού δεν μπόρεσα να βγάλω άκρη με το γρα-φείο ενοικίασης και αφότου βριστήκαμε καμιά δεκαριά φορές τους είπα πού περίπου ήταν το αμάξι και αν ήθελαν ας έστελναν την οδική βοήθεια Εγώ το παρατούσα

laquoΚαι τώρα Τώρα γιατρέ μου τι κάνουμεraquo αναφώνησα Κοίταξα αποκαμωμένος γύρω μου Το βουκολικό τοπίο θεωρητικά σε ηρεμούσε

αλλά εγώ μέσα στην ερημιά δεν έδειχνα και τόσο ήρεμος Εννιά χιλιόμετρα με τα πόδια είναι πολλά και μέχρι να έρθει η οδική βοήθεια κλάψτε με

Ξαφνικά άκουσα θόρυβο από το δρόμο πίσω μου κάποιο όχημα σίγουρα Περί-μενα να εμφανιστεί από τη στροφή Ήταν ένα αγροτικό φορτωμένο με δεμάτια χορ-τάρι

Έκανα νόημα στον παππού που το οδηγούσε για να σταματήσει laquoΤι κάνς ωρέ πατριώτrsquo εδώ πανrsquo raquo laquoΆσε μπάρμπαhellip Έμεινα με το αμάξι Δεν πάει βήμα Μήπως μπορείς σε παρακα-

λώ να με πας ως το χωριόraquo laquoΣάλτα πανrsquo Θα σrsquo πάω στου άψε σβήσεraquo Ωραίος ο μπάρμπας Κάθισα στη θέση του συνοδηγού σφιχταγκάλιασα το χαρ-

τοφύλακα και όπως είναι φυσικό με τους ανθρώπους της επαρχίας που πάντα είναι ιδιαίτερα ομιλητικοί πιάσαμε αμέσως τη συζήτηση Του είπα για αρχή το πρόβλημα με το αυτοκίνητο και τα βρισίδια με το γραφείο ενοικίασης και στη συνέχεια με ρώ-τησε τι δουλειά είχα εκεί Όταν του ανέφερα πως είμαι γιατρός και πως πήγαινα στο σπίτι με το κορίτσι που ζωγράφιζε πάγωσε Με αγριοκοίταξε λίγο και μουρμούρισε

laquoΚι άλλος απ΄ τη φάρα σας ήρθε Νόμιζα τελειώσατrsquo Να ιδώ τι θα καταλάβε-τεhellip Εμένα ρωτήστε μωρέ Μωρrsquo εγώ ξέρω τι θέλει εκείνουhellip Ξέρου καλάhellipraquo Έφτυσε το δρόμο και δε μου ξαναμίλησε ώσπου φτάσαμε

Κατέβηκα σε κάτι που έμοιαζε για πλατεία του χωριού Πλάτανος βρύση καφε-νείο Σίγουρα η πλατεία Κατευθύνθηκα προς το καφενείο Πριν καν προλάβω να πως ένα γεια με καλωσόρισαν εγκάρδια Μου δώσανε νερό και θέλανε να με κεράσουνε και καφέ Αλλά προτού προλάβουν να βάλουν το μπρίκι στη χόβολη είπα τον προο-ρισμό μου

Κάποιοι μου γύρισαν την πλάτη άλλοι με αγριοκοίταξαν και μια γιαγιά με έφτυσε και με σταύρωσε λες και ήμουν ματιασμένος Ο ιδιοκτήτης με πήρε από τη μέση και με έβγαλε όχι και πολύ ευγενικά έξω Ευτυχώς μου έδειξε πού έπρεπε να πάω

Το σπίτι δεν είχε καν περίφραξη Μονάχα μια τεράστια καταπράσινη από τα α-

γριόχορτα αυλή και ένα σχετικά περιποιημένο μονοπάτι που οδηγούσε στην είσοδό του Από εκεί που στεκόμουν έβλεπα κινητικότητα Κάποια άτομα έκαναν εργασίες Ανηφόρισα και πλησίασα μια κυρία που πιθανολογούσα πως ήταν η οικοδέσποινα και μητέρα του παιδιού

laquoΚαλημέραhellip Τι καλημέρα δηλαδή κοντεύει απόγευμαhellip Καλησπέραhellipraquo Καμία απόκριση από κανέναν Πλησίασα λιγάκι ακόμα προς το μέρος τους

laquoΕίμαι από το Σύλλογο Ψυχολογικής Υποστήριξης και Έρευνας lsquoΗ Κατανόησηrsquo νομίζω σας έχουν ειδοποιήσει πως θα έρθω Συγγνώμη για την καθυστέρηση αλλά είχα ένα πρόβλημα με το αυτοκίνητό μουraquo Ξανά καμία απόκριση Συνέχιζαν απτόη-τοι τις εργασίες τους

Πρόσεξα τότε πως όλοι βάφανε Η γυναίκα και άλλα τέσσερα παιδιά νεαρής ηλι-κίας Κρατούσαν από ένα πινέλο στο χέρι τους και βάφανε τα πάντα Τα πάντα με ένα χρώμα καφέ Στον περίβολο του σπιτιού βρίσκονταν σωροί από εκατοντάδες άδεια τενεκεδάκια μπογιάς του ίδιου χρώματος και στη γωνία τακτοποιημένα άλλα τόσα αχρησιμοποίητα

laquoΣυγγνώμη από το Σύλλογο Ψυχολογικής Υποστήριξης και Έρευναςhellipraquo - η γυ-ναίκα με διέκοψε απότομα

laquoΆκουσα από πού είσαι Και ναι σε περίμενα Και ναι άργησεςraquo laquoΣυγγνώμηraquo

laquoΝα πεις στους δικούς σου πως το κοριτσάκι μου δεν είναι δαιμονισμένοraquo laquoΠώς είπατε Ξέρετε εγώhellipraquo laquoΚαι να το πεις και στον παπά Μην ξεχάσειςraquo Έχασα τα λόγια μου laquoΜαhellip Εγώ είμαι γιατρός από το Σύλλογο Ψυχολογικήςhellipraquo laquoΑυτό που σου είπα Πέρνα μέσα τώρα Στο δωμάτιό της είναιraquo Ανέβηκα κάτι ασβεστωμένα τσιμεντένια σκαλοπάτια που ξεχώριζαν μέσα

στο καφέ χρώμα που επικρατούσε παντού και προχώρησα προς την είσοδο Πίσω από τα κάγκελα συνάντησα ένα μικρό παιδάκι που δε θα ήταν μεγαλύτερο από τριών και προσπαθούσε κι αυτό να βάψει Του χαμογέλασα Μου έβγαλε τη γλώσσα κοροϊδευτικά

Το σπίτι έδειχνε μεγαλύτερο από μέσα Βασικά είχε ένα τεράστιο διάδρομο και δεξιά και αριστερά του πόρτες Την προσοχή μου τράβηξε το χρώμα του Είχε το ίδιο καφετί χρώμα όπως και εξωτερικά και η ατμόσφαιρα μύριζε παντού μπογιά Ήταν σίγουρα φρεσκοβαμμένο και το εσωτερικό του

Παρατηρώντας το χώρο είδα δεξιά μου στοιβαγμένα κάτι κάδρα Τα είχαν κατεβάσει προφανώς από τους τοίχους για να τους βάψουν Δεν ήταν πίνακες ζωγραφικής ούτε φωτογραφίες Ήταν κορνιζαρισμένα κεντήματα Μέχρι στιγ-μής στο σπίτι δεν είχα δει κάτι που να θύμιζε τη τέχνη της ζωγραφικής Εκτός βέβαια αν εξαιρέσω το μπογιάντισμα σε όλο το σπίτι

laquoΣτο βάθος είναι το δωμάτιό τηςraquo Η μητέρα είχε πεταχτεί ξαφνικά πίσω μου κρατώντας ένα φλιτζάνι καφέ Ήπιε μια γουλιά και ξανάπε laquoΑυτό με την μπλε την πόρτα είναι Προσοχή δε θέλω περίεργες κινήσεις Ξέρω το όνομά σου Έχω όλα τα στοιχεία σου Έχω όλα τα στοιχεία όσων πέρασαν από εδώraquo Με κοίταξε βλοσυρά

laquoΘα βρίσκομαι έξωhellipraquo κι έφυγε Μπλε πόρτα Όλο το σπίτι καφέ και μια μόνο μπλε πόρτα laquoΘα το βρω πι-

στεύωraquo σκέφτηκα Προχώρησα στο διάδρομο με τις πόρτες laquoΟ διάδρομος με τις πόρτεςraquo έτσι τον ονόμασα φευγαλέα στο μυαλό μου Η μπλε βρισκόταν όντως στο βάθος Στο πάτωμα δίπλα της ένα μισοχρησιμοποιημένο τενεκεδάκι μπλε μπογιάς και ένα πινέλο χωμένο μέσα στο νέφτι Χτύπησα Η αλήθεια είναι πως δεν περίμενα να μου απαντήσει κάποιος

laquoΠαρακαλώraquo άκουσα μια παιδική φωνή να φωνάζει από μέσα Άνοιξα και μπήκα

Το δωμάτιο βρισκόταν στο σκοτάδι Από τις χαραμάδες των κλειστών πα-τζουριών οι λιγοστές ακτίνες που έμπαιναν σταματούσαν πάνω στις βαριές κουρτίνες Η μοναδική πηγή φωτός ήταν μια ανοιχτή τηλεόραση κολλημένη στον τοίχο απέναντί μου

laquoΚάθισεraquo άκουσα τη φωνή να μου λέει laquoΕλπίζω να βλέπεις Τα μάτια σου θα συνηθίσουν σε λιγάκι Μην τρομάζειςraquo και ακολούθησε ένα μικρό σκαντα-λιάρικο γέλιο laquoΗ καρέκλα είναι μπροστά σουraquo Τα μάτια μου όντως μετά από λίγα δευτερόλεπτα συνήθισαν Είδα ένα τρα-πέζι στο κέντρο με μια άδεια καρέκλα και κάθισα Εξετάζοντας το χώρο φευγα-λέα είδα ένα κρεβάτι κάτω από το παράθυρο με τις κλειστές γρίλιες και μια ντουλάπα πίσω μου δίπλα από την πόρτα Υπήρχαν και άλλα απροσδιόριστα πράγματα σε σκοτεινότερα σημεία Απέναντί μου η τηλεόραση συνέχιζε να παίζει και τότε πρόσεξα πως λίγο δίπλα της καθόταν ένα κοριτσάκι με πλάτη προς εμέ-να Έβλεπα την αλογοουρά του να κρέμεται Πλάι της στεκόταν σίγουρα ένα καβαλέτο με έναν καμβά που δε διέκρινα αν είχε σχεδιασμένο κάτι πάνω του Οι σκιές συνεχώς χόρευαν γύρω μου λόγω της τηλεόρασης και ήταν κάπως τρομα-κτικά Δεν το έδειξα όμως και απλώς έβηξα προσποιούμενος πως καθαρίζω τη φωνή μου

laquoΓεια σουraquo είπα φιλικά για να σπάσω τον πάγο laquoΔε χρειάζεται να μου συστηθείς Ξέρω ποιος είσαι και ξέρω γιατί ήρθες Ό-

πως τα ξέρει όλα και η μαμά μου Δεν κάνω τίποτα κακό Δεν είμαι δαιμονισμέ-νη εντάξει Και να το πεις και στον παπά αυτό Όλα γίνονται άθελά μουhellip ή σχεδόν άθελά μουraquo και ένα μικρό χαριτωμένο σκανταλιάρικο γελάκι ακούστηκε ξανά laquoΑλλά αυτό μην το πεις στον παπά ότι στο είπα αυτό ούτε στη μαμάraquo

Η αντίδρασή της με είχε κομπλάρει κάπως αλλά δεν ήθελα να το δείξω Ε-κείνη δεν είχε γυρίσει να με κοιτάξει όση ώρα μιλούσε παρά συνέχιζε να παρα-κολουθεί με ενδιαφέρον την οθόνη

laquoΓιατί είναι κλειστό το φωςraquo ρώτησα με απορία laquoΈτσι μου αρέσει να βλέπω τηλεόρασηraquo laquoΚαι τι βλέπεις εκεί με τόσο ενδιαφέρονraquo ξαναρώτησα laquoΕίναι ένα ντοκιμαντέρ για το Λεονάρντο Ντα Βίντσι Το έχω ξαναδεί αλλά

κάθε φορά που το δείχνει εγώ το βλέπω από την αρχήraquo laquoΒλέπεις πολύ τηλεόρασηraquo laquoΝαι ναι Βλέπω πάρα πολύ Μου κάνει καλό Βασικά οι άλλοι μού λένε πως

μου κάνει καλό Κρατάει το μυαλό μου απασχολημένο και έτσι δε σκέφτομαι πολύ και άρα δε ζωγραφίζω πολύ Ειδικά αν οι εικόνες είναι γρήγορες και περνά-νε μπροστά από τα μάτια μου τότε δε σκέφτομαι τίποτα Να έτσιhellip Φαπ φαπ φαπ φαπ φαπ φαπhellipraquo και έβαλε τα χέρια μπροστά από το πρόσωπό της και τα κούνησε περίεργα Ακόμα ένα σύντομο γάργαρο γελάκι βγήκε από τα χείλη της

laquoΣου αρέσει η ζωγραφική έχω μάθειhellipraquo laquoΌχι δε μου αρέσει Μου αρέσουν όμως οι ζωγράφοι γιατί μου μοιάζουν

κάπως Ειδικά ο Λεονάρντο Ντα Βίντσιraquo laquoΚαι αυτό το καβαλέτο δίπλα σου και ο καμβάς Γιατί βρίσκονται εδώ τό-

τεraquo laquoΜου τα έκανε δώρο ένας κύριος σαν και εσάς πριν λίγο καιρόraquo laquoΑ μάλισταraquo Είχα ήδη ανοίξει το φάκελό μου και προσπαθούσα να κρατή-

σω σημειώσεις μέσα στα σκοτάδια laquoΒέβαια τα χρησιμοποιώhellipraquo laquoΤα χρησιμοποιείς Μα δε σου αρέσει η ζωγραφική μου είπες μόλις Τα

χρησιμοποιείς παρά τη θέλησή σουraquo laquoΌχι ακριβώς απλά γίνεται από μόνο του Δεν είναι ότι δε θέλω αλλά ούτε

και ότι θέλωraquo laquoΈχεις ζωγραφίσει δηλαδή κάτιraquo laquoΝαιraquo laquoΜπορώ να το δωraquo laquoΝαιraquo Πίστευα θα ανοίξει το φως αλλά έπιασε το καβαλέτο και το έφερε κοντύτε-

ρα στην τηλεόραση για να φωτίζεται Ήταν η Μόνα Λίζα Το γνωστότερο έργο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι Αν και

στο σκοτάδι μπορούσα να διακρίνω πως δεν ήταν κάποια αφίσα ή μια απλή ε-κτύπωση κολλημένη στον καμβά Σίγουρα είχε ζωγραφιστεί πάνω του Το ταλέ-ντο της μικρής ήταν τεράστιο

laquoΕσύ το έκανεςraquo laquoΝαι λίγο πριν μπειςraquo laquoΛίγο πριν μπωraquo laquoΝαιraquo laquoΤο ολοκλήρωσεςraquo laquoΌχι Το έφτιαξαraquo laquoΔε σε καταλαβαίνωhellipraquo

laquoΝαhellip Έβλεπα το ντοκιμαντέρ και έφτασε στο αγαπημένο μου σημείο Εκεί που έλεγε για τη Μόνα Λίζα Έλεγε για το πώς τη ζωγράφισε πόσο καιρό έκανε ποια ήταν αυτή και όλα αυτά Και φυσικά έλεγε για το χαμόγελό της Τότε μου πέρασε η ιδέα πως η καημένη η κυρία είναι μόνιμα με ένα χαμόγελο στο στόμα και όλοι αναρωτιούνται γιατί γελάει Αλλά αυτή ήταν κανονικός άνθρωπος Απο-κλείεται να χαμογελούσε μια ζωή ξέρεις Δεν ήταν σαν κούκλα Μπάρμπι Έκανε και άλλα πράγματα Σκέφτηκα τότε πως μέσα σε αυτά σίγουρα θα έκλαιγε Αν είχε ζωγραφιστεί έτσι όλοι τώρα θα αναρωτιόνταν γιατί άραγε να κλαίειraquo

Σηκώθηκα από την καρέκλα μου και πλησίασα το καβαλέτο Πήρα τον καμ-βά στα χέρια μου και τον γύρισα προς την τηλεόραση για να φωτίζεται ακόμα

περισσότερο Αντίκρισα ένα αριστούργημα Η Μόνα Λίζα βρισκόταν εδώ λες και είχε κλαπεί από το μουσείο του Λούβρου Μονάχα πουhellip Μονάχα που δε χαμογελούσε μυστήρια αλλά δάκρυζε Ήταν λυπημένη και δάκρυζε Η εικόνα ήταν ανεπανάληπτη

laquoΗ Μόνα Λίζα σίγουρα μπορούσε να δακρύζειraquo άκουσα να μου λέει Την αντί-κρισα για πρώτη φορά στο πρόσωπο Με κοίταξε και αυτή στα μάτια

laquoΦανταστείτε όμως η Μόνα Λίζα τρόμαζε κιόλας Σίγουρα το έκανεraquo Το βλέμμα μου έπεσε στον καμβά ξανά Κάτι δεν έβλεπα καλά Είχε αλλάξει Η

Μόνα Λίζα δε δάκρυζε πλέον αλλά ήταν τρομαγμένη Τα μάτια της είχαν γουρλώσει από τον τρόμο Γύρισα τον καμβά ανάποδα να δω αν είχε κάποιο μηχανισμό Μήπως ήταν κάποια οθόνη Τίποτα Σκέτο ύφασμα Τον ξαναγύρισα και χάιδεψα το πρόσωπο της Μόνα Λίζα

laquoΉ ακόμαraquo μου ξαναλέει laquoη Μόνα Λίζα ξεκαρδιζόταν και στα γέλια Χαχα Ναι για φαντάσου τοraquo

Ο πίνακας άλλαξε ευθύς μπροστά μου Η Μόνα Λίζα είχε σκάσει από τα γέλια Εί-χε ανοίξει το στόμα της και έδειχνε πως γελούσε με όλη της την καρδιά

Άφησα τον πίνακα στο καβαλέτο και έψαξα τον διακόπτη απrsquo το φως Ήταν δί-πλα από την πόρτα όπου μπήκα Τον άνοιξα Έμεινα να κοιτάζω το δωμάτιο σοκαρι-σμένος

Κάθε επιφάνειά του ήταν ζωγραφισμένη Παντού Από τους τοίχους και τα έπι-πλα μέχρι τις κουρτίνες και το χαλί στο πάτωμα Σχέδια σε κάθε στιλ ζωγραφικής Μπαρόκ ιμπρεσιονισμός σουρεαλισμός εξπρεσιονισμός κυβισμός απεικονίζοντας το οτιδήποτε Σκηνές από την καθημερινή ζωή σκηνές από διάφορες περιοχές του κό-σμου πορτραίταhellip τα πάντα

laquoΚαι εγώ θέλω να ξεκαρδιστώ στα γέλια κύριε και εγώ θέλω να τρομάξω Και ακόμα θέλω και να τρέξω να χοροπηδήσω να κάνω κωλοτούμπες Αλλά δε με αφή-νουν Δε με αφήνουν ούτε να τα σκέφτομαι αυτά Όχι η μαμά Οι άλλοι στο χωριό Λένε να μείνω εδώ και να μην κάνω τίποτα Μόνο να βλέπω τηλεόραση για να ξεχνιέ-μαι Εγώ δε θέλω όμως Θέλω να βγω έξω Δε φταίω εγώ για όλο αυτό κύριε Ναι μου αρέσει μου αρέσει να φαντάζομαιhellipΑλλά δε φταίω Εσείς δε φαντάζεστε δηλαδή Δεν κάνετε όνειραraquo

Όση ώρα μιλούσε είχα μείνει να κοιτώ μια μεγάλη εικόνα στον τοίχο που έδειχνε ένα αντρόγυνο και οχτώ παιδιά Τα πρόσωπά τους από χαμογελαστά μετατράπηκαν σε λυπημένα

Ξεφύσηξα Ήρθε ο καιρός να πάρω σύνταξη από όλα αυτά Ναι σίγουρα Να πάω σπίτι μου να πάω στο γραφείο μου

laquoΌλα θα πάνε καλά κορίτσι μουraquo είπα Αλλά έλεγα ψέματα Δεν ήξερα αν θα πάνε καλά ούτε αν θα πάνε άσχημα Δεν ήξερα τίποτα Της χαμογέλασα όμως και χαμογέλασε και αυτή

Γύρισα να φύγω laquoΞεχάσατε αυτό κύριε Το φάκελό σας Η μαμά μου είπε ότι έχετε ένα κοριτσάκι

και εσείς Μη με ρωτάτε πού το έμαθε Όλα τα ξέρει η μαμά μου Να της δώσετε αυτό Είναι ένα δώρο από εμέναraquo και μου έδωσε το φάκελό μου

Βγήκα έξω στην αυλή Η μητέρα της συνέχιζε το βάψιμο laquoΛοιπόνraquo με ρώτησε laquoΔεν είμαι ο κατάλληλος για την περίπτωση της κόρης σας Θα δώσω την ανα-

φορά μου και θα ζητήσω αντικατάσταση Και δε θα παραλείψω να πω στον παπά πως δεν είναι δαιμονισμένη

raquoΕπίσης να προσέξετε τον κύριο με το γκρι κοτλέ κουστούμι και το περουκίνι ό-ταν έρθειraquo

Κατηφόρισα το μονοπάτι της αυλής Κοίταξα το φάκελό μου Δώρο για την κόρη μου Μα πώς Τον άνοιξα Δεν υπήρχαν σημειώσεις Όλες οι σελίδες είχαν γεμίσει από υπέροχες ζωγραφιές Ανάθεμα η αναφορά Ανάθεμα ο κύριος με το γκρι κοτλέ κου-στούμι και το περουκίνι

Τα κάλυψα όλα Το κοριτσάκι έπρεπε να ζήσει φυσιολογικά Το κοριτσάκι έπρεπε

να συνεχίσει να φαντάζεται times Ευάγγελος Λ Ευθυμίου

αντί times λόγου ταινία

γράφει ο Γιάννης Πλιώτας

Τα τελευταία χρόνια μετά το φαινόμενο του Lost και του

Southpark καθώς και την έκρηξη του ίντερνετ αποκτήσαμε άμεση πρόσβαση σε μερικούς πολύ θελκτικούς laquoαπαγορευμένουςraquo καρ-πούς Ένας από αυτούς ήταν οι σύγχρονες αμερικάνικες σειρές όταν μεγάλωνε η γενιά μου στην ελληνική τηλεόραση παιζόταν ακόμα η Δυναστεία ο Ιππότης της Ασφάλτου η Λάσυ οι Ντιουκς () και διάφορες άλλες που έφταναν στη χώρα μας ταξιδεύοντας στο χρόνο Και η αλήθεια είναι ότι ήμασταν και ευχαριστημένοι από τις ληγμένες κονσέρβες γιατί έλειπε το μέτρο σύγκρισης και οι εγχώριοι παραγωγοί αντέγραφαν τους Αμερικάνους με αρκετά χρόνια καθυστέρηση

Πλέον όμως έχουμε την ευχέρεια να παρακολουθούμε ακρι-βώς ότι προβάλλεται στον υπόλοιπο κόσμο ακριβώς στο χρόνο που προβάλλεται και ενώ αυτό διαμορφώνεται Σήμερα παίζεται ένα επεισόδιο Αύριο έχει κυκλοφορήσει σε torrents Και για να προλάβω όσους ερυθριούν στο άκουσμα της λέξης σημειώνω ότι αυτή η διαδικασία δε χρειάζεται να είναι laquoπαράνομηraquo άλλωστε τα περισσότερα μεγάλα δίκτυα της Αμερικής προσφέρουν τα επεισό-δια των σειρών τους ελεύθερα λίγες ώρες μετά την πρώτη προβο-λή Βέβαια δεν υποστηρίζω ότι οι σειρές στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού (ή και στην Αγγλία) είναι στην πλειονότητά τους αξιό-λογες σαβούρα υπάρχει κι εκεί μπόλικη Αλλά είναι αναμφισβήτη-το πως υπάρχουν αρκετές οι οποίες θα σας προσφέρουν πολλές ώρες ευχάριστης ψυχαγωγίας

Το Game of Thrones του George R R Martin είναι το πρώτο βιβλίο της σειράς επικής φαντασίας A song of ice and fire που πρωτοεκδόθηκε το 1996 αμέσως απόκτησε φανατικό κοινό και έκτοτε απέσπασε πολλές λογοτεχνικές βραβεύσεις Όχι άδικα γιατί πρόκειται για ένα πολυεπίπεδο στιβαρό βιβλίο που δίνει ιδιαίτερο βάρος στην ανάπτυξη των χαρακτήρων και στις δολοπλοκίες που υφαίνονται πίσω από την κατάκτηση ενός θρόνου Ήταν θέμα χρόνου και συγκυριών να μεταφερθεί το βιβλίο στη μικρή ή τη μεγάλη οθόνη και αυτό έγινε φέτος υπό τις ευνοϊκότερες προϋπο-θέσεις

Τα πολύ πρόσφατα Spartacus Blood and Sand (Starz) Pillars of the Earth (Starz) και το συναρπαστικό Sherlock (BBC) είναι μερι-κές πολύ καλές επιλογές

Πριν λίγες εβδομάδες - και μετά από τέσσερα χρόνια προετοι-μασίας - έκανε πρεμιέρα η ομώνυμη σειρά στο κανάλι HBO που έχει επανειλημμένα διακριθεί για τις προσεγμένες παραγωγές του Η πρώτη σεζόν του Game of Thrones αποτελείται από δέκα επει-σόδια και έχει αποσπάσει πολύ θερμά σχόλια από κοινό και κριτι-κούς Αν και βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή για μένα είναι με δια-φορά η καλύτερη φάνταζυ σειρά που έχει προβληθεί και υποψιά-ζομαι ότι θα θέσει τόσο ψηλά τον πήχη ώστε θα είναι πολύ δύ-σκολο να ξεπεραστεί στο μέλλον

Ξεκινώντας από την αρτιότητα στον τεχνικό τομέα (φωτογρα-φία σκηνικά κοστούμια) και προχωρώντας σε σκηνοθεσία σενά-ριο και ερμηνείες το Game of Thrones διαθέτει όλα τα χαρακτηρι-στικά για να αφήσει το στίγμα του Παρακολουθώντας έστω και μερικά λεπτά αμέσως ο θεατής αντιλαμβάνεται το μέγεθος της παραγωγής (πέντε με δέκα εκατομμύρια δολάρια () κόστισε το αρχικό επεισόδιο) και τη φροντίδα που έδειξαν οι δημιουργοί για να αναπαραστήσουν τη μεσαιωνική εποχή και ατμόσφαιρα του μυθιστορήματος Ξεχωριστή μνεία αξίζει το καστ που περιλαμβάνει σπουδαίους Βρετανούς ηθοποιούς ανάμεσά τους κι ο laquoπολύςraquo Sean Bean

Στο μυθικό Seven Kingdoms ένας βασιλιάς που αντιμετωπίζει εσωτερικούς και εξωτερικούς κινδύνους ζητάει από έναν ευγενή να γίνει το δεξί του χέρι Στην Ανατολή ο νόμιμος διάδοχος του θρό-νου ζει εξόριστος με την αδερφή του και απεργάζεται την επι-στροφή στην πατρίδα μαζί με ένα στρατό εισβολέων Στα παγωμέ-να βόρεια σύνορα υπάρχει το Τείχος για να προστατεύει τους αν-θρώπους από ακατανόμαστους αρχαίους κινδύνους

Για την υπόθεση είναι κρίμα να μην ανακαλύψετε τα υπόλοιπα μόνοι σας Έτσι ή αλλιώς ακόμα και αν δεν είστε οπαδοί των σπα-θιών της μαγείας και ακόμα κι αν πάντα μπερδεύατε τον Μπόρο-μιρ με τον Άραγκορν το Game of Thrones είναι σχεδόν υποχρεω-τικό να διεκδικήσει ένα μερίδιο από το χρόνο σας Είτε ως βιβλίο (899 $ από το Amazon) είτε ως σειρά είτε σε συνδυασμό αυ-τών των δύο

Μέχρι στιγμής έχουν κυκλοφορήσει τέσσερα βιβλία στη σειρά A Game of Thrones A Clash of Kings A Storm of Swords A Feast for Crows (στην Ελλάδα μπορείτε να τα βρείτε σε μετάφραση από τις εκδόσεις Anubis) Στις 12 Ιουλίου κυκλοφορεί η πολυαναμενό-μενη συνέχεια A Dance with Dragons

Τίτλος Game of Thrones (Παιχνίδι του Στέμματος) Σενάριο David Benioff George RR Martin DB Weiss Συγγραφέας George RR Martin Γλώσσα Αγγλικά Πρωταγωνιστούν Sean Bean Peter Dinklage Jason Momoa Emilia Clarke Διάρκεια επεισοδίου 55

Κάθε φορά που χτυπάει το κινητό μου μες στα μαύρα μεσάνυχτα στη μνήμη μου αναδύεται σαν τώρα η μέρα που δήλωσα laquoμαιευτήραςraquo στην επιλογή της ειδικότητας Εκείνο το βράδυ σηκώθηκα κουρασμένος με τον αντίλαλο laquoεπείγον περιστατικόraquo στα αφτιά και χωρίς να κοιτάξω το ρολόι μου ξεκίνησα να ντύνομαι μηχανικά με τα χθεσινά ρούχα Στο δρόμο δε συνάντησα καθόλου κίνηση και λίγη τζαζ συνόδευσε τον ε-σπρέσσο στο χάρτινο ποτηράκι βοηθώντας με να ξυπνήσω

Λίγο πριν ανοίξει η πόρτα του ασανσέρ που οδηγούσε κατευθείαν στα χειρουργεία πήρα βαθιά ανάσα και ένιωσα την αδρεναλίνη να κυ-λάει στις φλέβες Παρήγγειλα άλλον έναν εσπρέσσο στην πρώτη νοσο-κόμα που συνάντησα και μπήκα στο γραφείο της προϊσταμένης για να ενημερωθώ Άλλη μια δύσκολη γέννα με περίμενε με μια δικιά μου ε-γκυμονούσα που παρακολουθούσα Τα νερά είχαν σπάσει πρόωρα ό-μως η γέννα δεν προχωρούσε όπως με ενημέρωσαν

Φόρεσα μέσα σε δευτερόλεπτα την πράσινη στολή ρούφηξα μο-νομιάς τις δυο γουλιές εσπρέσσο και μπήκα στον θάλαμο να δω την κοπέλα και το συνάδελφο που την είχε προσωρινά αναλάβει Ελάχιστα λεπτά μετά αποφάσισα να προχωρήσω σε καισαρική για να μην το δια-κινδυνέψω Ειδοποίησα την προϊσταμένη να αναλάβει την προετοιμασία της επέμβασης και βγήκα στον προθάλαμο να ενημερώσω το σύζυγο και τους συγγενείς Ήταν μαζεμένος πολύς κόσμος στο χώρο αναμονής και με έλουσαν στις ερωτήσεις Πήρα παράμερα το νεαρό άντρα της κοπέλας και του εξήγησα ήρεμα πώς έχουν τα πράγματα και τους λό-γους που επέβαλλαν καισαρική Γυρίζοντας να καθησυχάσω την ανησυ-χία και των υπολοίπων μου έκανε εντύπωση η μορφή μιας γριάς που ερχόταν με φόρα προς το μέρος μου

Ήταν μαυροφορεμένη όπως όλες οι γριές με το τσεμπέρι σφιχτά φορεμένο να αφήνει ξέσκεπα μόνο τα δυο της μάτια και το σκαλιστό μπαστούνι με δυσκολία να αντέχει το βάρος της Από τα συμφραζόμενα κατάλαβα πως ήταν η γιαγιά της κοπέλας που έδειχνε περισσότερο αγχωμένη απrsquo όλους τους υπόλοιπους Κάτι προσπάθησε να μου ψελλί-σει κοιτώντας με με θολωμένο βλέμμα όμως η κόρη της την τράβηξε μακριά μου

Έτριψα με δύναμη τα μάτια μου καθώς ο ύπνος μου ήταν ελάχι-στος και τρύπωσα στο χειρουργείο για να ξεκινήσει η καισαρική Είχα καταφέρει μετά από τόσα χρόνια να φτιάξω ένα πολύ καλό όνομα ως γιατρός και αυτό αν εξαιρέσεις τα ξενύχτια είχε πολλαπλά οφέλη Το σημαντικότερο για μένα δεν ήταν τα λεφτά και η κοινωνική καταξίωση αλλά ήταν το δικαίωμα να έχω τα καλύτερα παιδιά στην ομάδα μου Όλοι οι συνεργάτες μου ήταν ένας κι ένας διαλεγμένοι από εμένα και αυτό μrsquo έκανε να αισθάνομαι σιγουριά όποια κι αν ήταν η δυσκολία του περιστατικού

Την ώρα ακριβώς που φόραγα τα λαστιχένια γάντια μπήκε φουριό-ζα μια πιτσιρίκα νοσοκόμα στο χειρουργείο και μου ψιθύρισε χαμηλό-φωνα στο αφτί πως κάτι παράξενο συμβαίνει Την ακολούθησα έξω στο διάδρομο και μου περιέγραψε συνοπτικά την εμπειρία της με τη γριά γιαγιά της κοπέλας Πάνω στην αναμπουμπούλα του άγχους των συγγε-νών την είχε πλησιάσει και της είχε σιγοψιθυρίσει με τρόπο

laquoΠες στο γιατρό άμα βγει μαγαρισμένο να το πνίξει επιτόπου Αλ-λιώς την κατάρα μου να lsquoχει γιατί θα μας καταστρέψει Κι εμένα πιά-νουν οι κατάρες μου να του πεις γιατί είμαι γεννημένη στη λίγωση του φεγγαριούhellipraquo

Σοκαρίστηκα με τα λόγια της νοσοκόμας όπως είχε σοκαριστεί και η ίδια και της ζήτησα διευκρινίσεις που δεν μπορούσε να μου δώσει Την παρακάλεσα να κρατήσει το στόμα της κλειστό πρόσταξα τους συνεργάτες μου να με περιμένουν πέντε λεπτά και βγήκα ξανά στην αίθουσα αναμονής με αργά βήματα και την πράσινη μάσκα να αιωρείται στο δεξί μου αφτί Όλοι ανησύχησαν με την πρόωρη έξοδό μου όμως τους καθησύχασα μrsquo ένα νεύμα και κατευθύνθηκα νευρικά προς τη γριά που καθόταν ανήσυχη σε μια γωνιά Με το που με είδε να την πλησιάζω παρουσία όλων γούρλωσε τα μάτια και ξάπλωσε φαρδιά πλατιά στο πάτωμα μπροστά στα πόδια μου

Η λιποθυμία της τέντωσε τα νεύρα όλων περισσότερο κι εγώ ανα-γκαστικά επέστρεψα στα ενδότερα να ξεκινήσουμε την διαδικασία της γέννας Ήταν μυστηριώδης αυτή η γριά και τα λόγια που είπε στη νο-σοκόμα στριφογύριζαν συνέχεια στο μυαλό μου διογκώνοντας την α-πορία και την περιέργειά μου Αποφάσισα να μην πω τίποτα σε κανέναν και να αφοσιωθώ στην υγεία μάνας και νεογνού

Μισή ώρα αργότερα άλλη μια ζωή είχε έρθει στον κόσμο από τα χέρια μου Μετά από μια πρώτη επισκόπηση το παρέδωσα στη μαία και στο νεογνολόγο αναμένοντας με αυξανόμενη αγωνία Αφού όλοι απο-φάνθηκαν πως είναι υγιέστατο το πήρα ξανά στην αγκαλιά μου προ-σπαθώντας να καταλάβω τι ακριβώς εννοούσε η γριά με τη φράση laquoμα-γαρισμένοraquo Μένοντας με την απορία το άφησα στη μητέρα του και βγήκα στο μπαλκόνι για ένα γρήγορο τσιγάρο

Η υπόλοιπη μέρα μου ήταν φορτωμένη κι εγώ άυπνος όμως στιγμή δεν έφυγε από το μυαλό μου η εντολή της γριάς laquoνα το πνίξωraquo Μου φάνηκε τόσο αποτρόπαια μια τέτοια σκέψη μιας γιαγιάς για το δισέγγο-νό της που ήθελα διακαώς να λύσω την απορία Επισκεπτόμουν διαρ-

κώς την κοπέλα στο δωμάτιό της τις ερχόμενες μέρες δήθεν για να την εξετάσω μέχρι να πετύχω τη γιαγιά μοναχή Με κοίταξε με βλέμμα κο-φτερό όταν της ζήτησα να βγει στον προθάλαμο και την ακολούθησα Στο χρόνο που μεσολάβησε μέχρι να γυρίσει η κόρη της από το κυλικεί-ο της ζήτησα να μου ανοίξει την ψυχή της Αφού με όρκισε να μην πω τίποτε σε κανέναν ξεκίνησε την αφήγηση γιατί φαινόταν ότι ήθελε σε κάποιον να τα πειhellip

laquoΠάνε εξήντα τόσα χρόνια τώρα γιατρέ ήμουν-δεν ήμουν δεκαε-

φτά χρονών στο χωριό όταν βρέθηκα κι εγώ για δεύτερη φορά στο κρεβάτι του πόνου της χαράς Με είχε παντρέψει ο πατέρας μου στα δεκατέσσερα με το μακαρίτη τον άντρα μου καλός ήταν τίμιος και εργατικός δεν το μετάνιωσα που τον πήρα Είχαμε κάνει ήδη την κόρη μας και ο μακαρίτης ο άντρας μου περίμενε πώς και πώς να του κάνω και το γιο

Ήτανε δύσκολες τότε οι γέννες γιατρέ τα ξέρεις φαντάζομαι οι μισές έμεναν στο κρεβάτι επιτόπου κι εγώ είχα δύσκολη εγκυμοσύνη Όταν έσπασαν τα νερά η μάνα μου μήνυσε να φωνάξουν επειγόντως την καλή τη μαμή από το διπλανό χωριό γιατί η δικιά μας ήταν νέα και δεν της γέμιζε το μάτι Ήρθε η μαμή με το μουλάρι και με βρήκε να τυραννιέμαι άσχημα στο κρεβάτι και να βογγώ Έβγαλε όλες τις γυναί-κες έξω κράτησε μόνο δύο να τη βοηθούν και ρίχτηκε στον αγώνα Δε θυμάμαι τίποτα γιατρέ παρά μονάχα εμένα να σφαδάζω και τη μαμή να παλεύει πάνω από το κορμί μου Και μέσα στον πόνο μου άκουσα ένα κλάμα μωρού αλλά μετά σιωπή Η μαμή φώναξε τη μάνα μου να της μιλήσει ldquoΤο χάσαμε το παιδί αλλά σώσαμε τη μάναrdquo της ανακοίνωσε και της έδειξε ένα ματωμένο σεντόνι που είχε τυλίξει σφιχτά το άψυχο βρέφος Έσπευσε κατόπιν να αποχωρήσει παίρνοντας μαζί της το σε-ντόνι γιατί δεν έκανε όπως είπε να μείνει στο σπίτι

Η στενοχώρια για το χαμένο παιδί δεν κράτησε για πολύ καθώς άλλο κακό μας βρήκε χειρότερο Μία από τις γειτόνισσες που βοήθησαν τη μαμή στη γέννα δεν άντεξε πάνω από δυο μέρες και ξεφούρνισε το μυστικό Το μωρό είχε γεννηθεί ζωντανό όμως το δέρμα του ήταν πίσ-σα μαύρο και η μαμή χωρίς δεύτερη σκέψη το έπνιξε αμέσως Ξέσπασε τότε ένα τεράστιο σούσουρο στο χωριό για τη γυναίκα που γέννησε μαύρο παιδί και όλων το μυαλό πήγε στο κακό Ήμουνα δεκαεφτά χρο-νών άγουρο κοριτσόπουλο το τι ακούστηκε για μένα δεν φαντάζεσαι Λέγαν πίσω από την πλάτη μου ότι με είχαν δει να μιλώ με το γύφτο πραματευτή που ερχόταν κάθε μήνα στο χωριό Ήταν ο μόνος με σκουρόχρωμο δέρμα και ήταν ο βασικός ύποπτος Η μαμή βέβαια ποτέ δεν επιβεβαίωσε το γεγονός όμως η γλώσσα της γειτόνισσας ήταν κα-κός μάρτυρας

Από τη στενοχώρια μου δεν έκανα άλλο παιδί και ζούσα πάντα με την απορία πώς μου τυχε εμένα τέτοιο κακό Την απορία μου την έλυ-σε η αδερφή μου λίγο πριν ξεψυχήσει σε βαθιά γεράματα Ήταν άτεκνη η καημένη η μακαρίτισσα αν και είχε δυο αποτυχημένες γέννες ndash τα ξέρεις γιατρέ ήταν δύσκολα τα πράγματα τότε Ε λοιπόν κι αυτήν την ξεγέννησε η ίδια η μαμή του διπλανού χωριού ndash δεν εμπιστευόταν τη δικιά μας η μάνα μας ndash και μόλις άκουσε το κλάμα του δεύτερου παι-διού σηκώθηκε να το κοιτάξει από τη λαχτάρα της να είναι υγιές Και είδε με τα μάτια της το μωρό να είναι μαύρο και τη μαμή να το πνίγει και να το τυλίγει στο σεντόνι Χύμηξε στη μαμή να της βγάλει τα μάτια όμως εκείνη με πείσμα της εξήγησε πως ένα μαύρο παιδί θα είχε μαύρη ζωή γιατί δε θα μπορούσε να το αποδεχτεί η κοινωνία και ήταν καλύτε-ρα να γεννηθεί νεκρό

Ξέρεις κάτι γιατρέ Είχε δίκιο η μαμή Γιrsquo αυτό έστειλα τη νοσοκόμα να σου μηνύσει να το πνίξεις Όταν γεννούσε η κόρη μου είχα βρει εγώ η ίδια το γιατρό και τον είχα καταραστεί αλλά ευτυχώς γεννήθηκε ά-σπρο Κι όταν ρώτησα την αδερφή μου τι πήγαινε στραβά και γεννού-σαμε εμείς μαύρα παιδιά μου είπε πως η ρίζα μας ήταν κακή Η προ-προγιαγιά μας ήταν η πιο όμορφη γυναίκα του κόσμου και την ποθούσε ένας Τούρκος στρατηγός που επισκέφθηκε το χωριό Της πρότεινε να τον ακολουθήσει και να παντρευτούν όμως αυτή αρνήθηκε σθεναρά απειλώντας να αυτοκτονήσει Ο Τούρκος τότε θύμωσε κι έστειλε ένα βράδυ τον πιο σκληρό του πολεμιστή ένα θεόρατο μαύρο κι άγριο ά-ντρα να την εκδικηθεί Και από τότε μαγάρισε το αίμα μας γιατρέ γιατί ήταν άτυχη η προγιαγιά μας και γκαστρώθηκε με το σιχαμένο Η ομορ-φιά είναι κατάρα γιατρέ γιατί σε θέλουν οι λάθος άνθρωποι Και από τότε γεννιούνται πού και πού μαύρα μωρά στο σόι μας γιατί τα γονίδια λένε κρατάνε εφτά γενιές Όλα ευτυχώς προλάβανε και τα πνίξανε στη γέννα και δεν έζησε κανένα Τελειώνουνε οι γενιές γιατρέ τελειώνουνε όπου να lsquoναι να ξεμαγαρίσουμε Γιrsquo αυτό σου είπα πνίξε το άμα βγει καραμπογιά να ζήσει ευτυχισμένη η εγγόνα μου Πνίξε το και τελειώ-νουν οι αναθεματισμένες οι γενιέςhellipraquo

times Γιάννης Φαρσάρης

O Γιάννης Φαρσάρης γεννήθηκε στην Ιεράπετρα το 1973 Σπούδασε Ε-πιστήμη Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και Εκπαίδευση Ενηλίκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Ζει στο Ηράκλειο Κρήτης και εργάζεται ως Καθηγητής Πληροφορικής

Το μυθιστόρημά του με τίτλο laquoJohnnie Societyraquo και η συλλογή μικρών

ιστοριών laquoΕβδόμη Εσπερινήraquo διανέμονται ελεύθερα σε μορφή ψηφιακού βιβλί-ου στο δικτυακό τόπο wwwopenbookgr

αντί times λόγου να γράφει

γράφει η Αμαλία Παπακώστα

Να γράφει κανείς ή να μη γράφει

Ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές της αγγλικής λο-γοτεχνίας είναι ο Ιρλανδός William Butler Yeats για τον ο-ποίο στη σχολή είχαμε ξεχωριστό μάθημα στο οποίο αναλύ-αμε τα ποιήματά του σε σχέση με τη ζωή και τη βιοθεωρία του

Αυτό όμως που εμένα με συγκλόνισε και με προβλημά-τιζε στο μάθημα για το συγκεκριμένο ποιητή ήταν το γεγο-νός ότι κάποια στιγμή στη ζωή του όπως οι περισσότεροι άνθρωποι άλλωστε ερωτεύτηκε Ερωτεύτηκε όμως τρελά παθιασμένα και δίχως ανταπόκριση Γνώρισε μια πανέμορφη ηθοποιό από την Ιρλανδία που μάλιστα μαχόταν έντονα για τα ιρλανδικά θέματα αλλά παράλληλα έλεγε και έντονα laquoό-χιraquo στις προτάσεις γάμου από τον ερωτοχτυπημένο ποιητή Αυτός ο ποιητής λοιπόν χειρίστηκε αυτή την άρνηση - τη laquoχυλόπιταraquo που θα έλεγαν οι σύγχρονοι άνθρωποι αν τον σχολίαζαν στα διάφορα καφέ - ξεσπώντας στην ποίησή του και δημιουργώντας αριστουργήματα

Το κομμάτι αυτό από την ζωή του μεγάλου ποιητή στοι-χειώνει τη σκέψη μου εδώ και τόσα χρόνια και δε σταματώ να προβληματίζομαιhellip Αν η πανέμορφη Maud είχε ενδώσει στην πρόταση του ερωτευμένου William κάποια αριστουρ-γηματικά ποιήματα που κοσμούν την παγκόσμια ποιητική ανθολογία και έχουν συγκινήσει χιλιάδες λάτρεις του ποιητι-κού λόγου δε θα είχαν γραφτεί ποτέ Από την άλλη βέβαια ένας ερωτευμένος άντρας θα βίωνε μοναδικές στιγμές με την αγάπη του

Τι να προτιμήσω αναρωτιέμαι τα λόγια που καθρεπτί-ζουν έναν άτυχο έρωτα ή τον ίδιο τον έρωτα υγιή γεμάτο χρώματα και αρώματα και λόγια αγάπης που βγαίνουν από στόματα και δεν αραδιάζονται στα λευκά χαρτιά

αντί times λόγου να μη γράφει

Θαυμάζουμε αυτό που δημιούργησε ένας άνθρωπος πά-

νω στον πόνο του και τον πικρό καημό του ηδονιζόμαστε και συμπάσχουμε και αναλύουμε κάθε στίχο κάθε λέξη κάθε γράμμαhellip Μήπως όμως θα ήταν προτιμότερο η τέχνη να έχανε λίγη από την αίγλη της και η ουσία της ζωής να έπαιζε τον πρώτο ρόλο Δεν είμαι σε θέση να απαντήσω είμαι ικανή μέχρι το τέλος του άρθρου να αραδιάζω τα ερω-τήματά μου στον αναγνώστη μου ή γιατί όχι σε κάποια με-ταφυσικά μονοπάτια όπου οι νεκροί ποιητές ακούνhellip

Όσο γιrsquo αυτό μπορώ σίγουρα να απαντήσω Ο ίδιος ο ποιητής ασφαλώς θα διάλεγε το laquoναιraquo το μεγάλο γλυκό και μελωμένο laquoναιraquo της καλλονής ηθοποιού που τον απέρριψε

Κάποιος θα αντιπρότεινε τώρα πως αυτό το laquoναιraquo ίσως πυροδοτούσε μιας άλλης μορφής ποίηση ενδεχομένως πιο μαγευτικής

Δεν ξέρωhellip Έχω σοβαρές επιφυλάξεις ποιος ερωτευμέ-νος θα αφήσει την αγκαλιά και τα φιλιά και τη ζωή την ίδια για να γράψειhellip Να γράψει τι και να υμνήσει τι αν δεν το βιώσει σε όλο του το μεγαλείο

Ο πόνος από την άλλη μοναχικός και αμείλικτος σε ο-πλίζει με ένα μπουκέτο καλοξυσμένα μολύβια και δίχως να το καταλάβεις κολυμπάς στα χαρτιά σου και κάνεις μικρά και μεγάλα θαύματα άνθη ποιητικά αρωματισμένα από την καρδιά και τη σκέψη σου

Κι όμως θαρρώ πως τα σεντόνια της όμορφής σου Maud είχαν πιο γλυκό άρωμαhellip

γράφει ο Άγγελος Σαμιώτης

Εκπτώσεις

Εκπτωτικές τάσεις Να ξεπουλήσω ότι μου απέμεινε Σε αισχρή τιμή Είναι η καρδιά μου και ο πέτρινος δρόμος του εγώ μου Πέτρα που διψάει για βροχή Να διαβρωθεί να σπάσει να γίνει λακκούβα Εκπτωτικές τάσεις και μια ελκυστική βιτρίνα Γεμάτη λαιμαργία για βλέμματα και θαυμασμό Περάστε και πάρτε ότι σας κάνει κέφι κόσμε Συναίσθημα επί 80 Μυαλό τζάμπα Το αφεντικό τρελάθηκε σας λέω Περάστε και ποδοπατήστε Τα δικά σας ιδανικά Φορέστε τα παρακαλώ ελεύθερα Δείτε αν σας κάνουν Εκπτωτικές τάσεις Εκπτώσεις έχουμε Μόνο αφήστε με στους τέσσερις τοίχους μου Εδώ που νιώθω ασφάλειακαι κλειδώνω την ταμειακή

Existence well what does it matter (I exist on the best terms I can)

Να μπορούσα να δω Ότι δε θέλω Ότι θέλωhellip Να αγνοήσω Να μπορούσα να υπάρξω Χωρίς να υπάρχω Να δώσω τις απαντήσεις Χωρίς να ξέρω τις ερωτήσεις Να γίνω εσωστρεφής Χωρίς να πονέσω Να μιλήσω Και να μην ακούσει κανείς Να μπορούσα να αυτοκτονήσω Χωρίς να πεθάνω Ξανά Να αφήσω πίσω Χωρίς να σβηστούν οι μνήμες Να ακούσω τους ήχους Χωρίς να αισθάνομαι Να μπορούσα να δωhellip Παραπέραhellip Να παίξω με αυτά που βιώνω Χωρίς να πιστεύω Χωρίς να απαιτώ Να μπορούσα να καταλάβω το ποιος είμαι Χωρίς να είμαι Να αμφιβάλλω Και να rsquoναι όλα ξεκάθαρα Να μπορούσα να αγαπήσω Χωρίς το χαμόγελο Να ακουμπήσω Με δίχως χέρια Να μπορούσα να διαγράψω τη ζωή και να κλά-ψω που δεν ξέρω τι σημαίνει Δεν προσπαθώ Αλλά μπορώ και βρίσκω δικαιολογίες Και όμως δε θα lsquoχω πάντα το χώρο και το χρόνο Να είμαι και να μην είμαι Παράλληλαhellip

Κήπος 16122010 ndash 842

Και τι θέλουμε εμείς οι άθλιοι υποκριτές Να κατακτήσουμε οριοθετώντας τις σάρκες μας Όπως οριοθετούμε τις ζωές μας Να χορέψουμε σέρνοντας τα βήματά μας Ξαπλώνω και δεν ξέρω αν κοιμάμαι αν βουλιάζω ή αν πεθαίνω Και τι θέλουμε εμείς οι μικροί σφαγιαστές της καθημερινότητας Να συγκινήσουμε όπως συγκινημένοι νιώθουμε διαρκώς Γιατί μάθαμε και εμείς να λέμε laquoίσωςraquo αντί για laquoόχιraquo Και έτσι δεν έχουμε το χρόνο στο πλευρό μας Νομίζουμε πως αυτός είναι ο δικός μας αγώνας Κι όμως βαριανασαίνουμε γιατί ήδη όλα τέλειωσαν και κανείς από rsquoμας δεν ήταν παρών Και τι θέλουμε όλοι εμείς οι απαιτητικοί Να πλουτίσουμε έτσι όπως πλουτίζουν οι άλλοι όταν μας εξαργυρώνουν Πάντα απrsquo έξω κοιτάζουμε Μόνο αυτό δεν ξέρουμε να κάνουμε άλλωστε Και τι θέλουμε όλοι εμείς οι βάρβαροι Να ματώσουμε την κανονικότητα Με τον ίδιο τρόπο που η κανονικότητα ματώνει τους εαυτούς μας Και τι άλλο έμεινε να πούμε εμείς οι φλύαροι Εμείς που υποθέτουμε που στραγγίζουμε τις καρδιές μας που κρεμόμαστε από αστέρια και ποδοπατημένες ιδέες Δείξε μου άλλη μια φορά το πλάνο Πες μου το σχέδιο Κοιτάζω και δεν ξέρω αν τυφλώνομαι αν δακρύζω ή αν απολαμβάνω τη θέα Γιατί είναι η ρουτίνα του θανάτου που την κάνουμε παράδειγμα Προτιμώ να κοπώ μαζί σου παρά μονάχος Και τι σκατά ψάχνουμε εμείς οι εξερευνητές Μπερδεύτηκα Δεν ξέρω Δεν ακούω Και τι ρόλο παίζει αυτός ο όχλος στον κόσμο μου Οι σειρήνες Τα φωτάκια Δεν καταλαβαίνω Μπερδεύτηκα τώρα Είμαι ολοκαίνουριος και δεν ξέρω αν παλιώνω αν είμαι μεταχειρισμένος ή αν έχω μάρκα Και τι άλλο έμεινε να ζήσουμε εμείς οι έμπειροι Όλα τα είδαμε Όλα τα ξέρουμε Όλα τα προβλέψαμε Όλα τα τραγουδήσαμε Οπότε τι άλλο έμεινε

φωτογραφία από την Ισμήνη Μυρτάκη

αντί times λόγου καθρέφτη

γράφει η Ελένη Μπάρκα

Καθρέφτη καθρεφτάκι μουhellip Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε μια πολύ όμορφη

γυναίκα Κάθε μέρα κοιτούσε το μαγικό της καθρέφτη και τον ρωτούσε ποια είναι η ομορφότερη γυναίκα στον κόσμο Η απάντηση ήταν πάντα η ίδια laquoΕσύ βασίλισσά μου είσαι η πιο όμορφηraquo Τα χρόνια περνούσαν κι η γυναίκα δε φαινόταν να κουράζεται στιγμή απ΄ το γε-γονός ότι η ομορφιά της είναι αξεπέραστη Ζούσε στη laquoρουτίναraquo της και με την καθημερινή επιβεβαίωση που έπαιρνε απrsquo τον καθρέφτη της ήταν τρισευτυχισμένη

Μια μέρα όμως όλα άλλαξανhellip Η απάντηση τότε ήταν διαφορετική laquoΔεν είσαι πια η πιο όμορφηraquo Απί-στευτο Μετά από τόσα χρόνια στην κορυφή της ομορ-φιάς εκθρονίζεται από ένα κοριτσάκι Είναι δυνατόν να υπάρχει στον κόσμο ομορφιά που όχι απλώς συγκρίνε-ται με τη δική της αλλά την ξεπερνάει κιόλας Οι ισορροπίες στην ζωή της κλονίζονται Πώς λοιπόν να μη θέλει να βγάλει την αντίζηλό της απrsquo τη μέση

Εντάξει στο παραμύθι είμαστε όλοι με το μέρος της κοπέλας Ωστόσο ειλικρινά εσείς τι θα κάνατε αν ήσασταν στη θέση της βασίλισσας Πώς θα αντιδρού-σατε αν κάποιος ή κάτι ερχόταν ξαφνικά στην ζωή σας και σας έπαιρνε κάτι που θεωρούσατε δεδομένο Νιώ-θουμε ότι έχουμε ξεχωριστή θέση στη ζωή κάποιου όταν ξαφνικά συνειδητοποιούμε ότι μια χαρά μπορεί να ζήσει τη ζωή του και με κάποιον άλλον στη θέση μαςhellip Κι όχι απλώς ζει χωρίς εμάς αλλά έχει καταφέρει να ζει και καλύτεραhellip

Τότε έρχεται η στιγμή που καταλαβαίνεις πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη αλήθεια απrsquo το χιλιοειπωμένο laquoουδείς αναντικατάστατοςraquo Ναι η ηρωίδα κρατούσε για χρόνια τα σκήπτρα της ομορφιάς όμως αυτό δε σημαίνει ότι δε θα βρισκόταν ποτέ κάποια ομορφότερη να την αντικαταστήσει Και τώρα αυτή τι θrsquo απογίνει Ίσως το μόνο πράγμα που ήξερε να κάνει ήταν να είναι η ωραιότερη

αντί times λόγου καθρεφτάκι

Έχοντας μάθει να ζεις μια δεδομένη κατάσταση να μοιράζεσαι τα πάντα με ένα συγκεκριμένο άνθρωπο να κάνεις τη δουλειά σου καλύτερα απrsquo τον καθένα πώς να αντιμετωπίσεις μια μεγάλη ανατροπή Με ποιο δικαίωμα έρχεται κάποιος και αποφασίζει να σου στερήσει αυτό που είναι τόσο σημαντικό για σένα αυτό για το οποίο κουρά-στηκες

Και δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ξαφνικά ο κα-θρέφτης σου δεν καλύπτεται απrsquo τη δική σου ομορφιά και ψάχνεται για κάτι παραπάνω Τόσα χρόνια τα βρίσκατε μια χαρά και τώρα δεν είσαι αρκετός-αρκετή γιrsquo αυτόνhellip Κανέ-νας ανθρώπινος εγωισμός μεγάλος ή μικρός δεν μπορεί να δεχτεί εύκολα πως υπάρχει και κάτι άλλο καλύτερο από αυτόν Κι όμως μπορεί να βρεθεί κάποιος περισσότε-ρο καταρτισμένος από σένα στη δουλειά κάποιος που θα εξελιχθεί σε καλύτερο σύντροφο από ότι ήσουν εσύ κά-ποιος πιο όμορφος πιο έξυπνος πιο οτιδήποτεhellip

Τι κάνουμε τότε λοιπόν Παραδεχόμαστε την υπε-ροχή του άλλου και συνεχίζουμε την ζωή μας ή του δί-νουμε το δηλητηριασμένο μήλο για να τον βγάλουμε απrsquo τη μέση Δε λέω δελεαστική η δεύτερη επιλογή αλλά πού να τρέχεις τώρα να βρεις δηλητήριο

Δέξου ότι υπάρχει και κάτι άλλο παραπάνω απrsquo τον εαυτούλη σου και συνέχισε να ζεις την ζωή σουhellip Μπορεί για ένα συγκεκριμένο άτομο να μην ήσουν η καλύτερη επιλογή για σχέση αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δε θα είσαι για κάποιον άλλο στο μέλλον Κι αν δεν κάνεις για μια δουλειά θα είσαι ότι πρέπει για την επόμενηhellip

Όσο για τον καθρέφτη σουhellip Αντικατάστησέ τονhellip Αν εσύ δεν του κάνεις μία αυτός δε σου κάνει δέκα

Και η ηρωίδα στο παραμύθι κακώς προσπαθούσε να βγάλει απ΄ τη μέση την κοπέλα Αν το σκεφτούμε καλύ-τερα δεν είναι και το καλύτερο πράγμα στον κόσμο να παντρευτείς έναν πρίγκιπα και να ζεις όλη σου τη ζωή με βάση το πρωτόκολλο τους τύπους και τις υποχρεώσεις που θα σου επιβάλλει το ανάκτορο Άσε που μπορεί τελικά να εξελιχθεί σε βάτραχοhellip

Αυτό μου έχει συμβεί πολλές φορές όταν προσπαθώ να εξηγήσω σε ένα μικρό μαθητή την έννοια των χρόνων στη γραμματική αρχίζω να αισθάνομαι μέσα μου το μέγιστο παράδοξο της γλώσσας για να την εξηγήσεις το βασικό όργανο που έχεις είναι αυτή η ίδια Με λέξεις πρέπει να μιλήσεις για τις λέξεις με ρήματα σχηματισμένα σε χρονικούς τύπους πρέπει να αναλύσεις αυτούς τους ίδιους χρονικούς τύπους laquoΠαρατατικός είναι ο χρόνος που δείχνει ότι μια πράξη γινόταν με κάποια διάρκεια στο παρελθόνraquo είναι η πιο συνήθης και απλοϊκή πρώτη ανάλυση αυτού του χρόνου Όμως για να την κάνω είπα το ρήμα laquoγινότανraquo που βρίσκεται σε χρόνο παρατατικό Κι από τον παρατατικό παρατείνονται οι ενοχές και οι ανησυχίες μου Παρηγοριέμαι λίγο όταν σκέφτο- μαι ότι για το φυσικό ομιλητή μιας γλώσσας όταν αυτός πρέπει να βγάλει τον εαυτό του έξω από τη γλωσ- σική του εμπειρία και να αναλύσει τα πράγματα που λέει και σκέφτεται σε καθημερινή βάση ασυνείδητα κάτι τέτοιο είναι αναπόφευκτο Αλλά τότε θυμάμαι την ανεπανάληπτη Άννυ Σάλιβαν που χωρίς τις λέξεις χωρίς τις εικόνες δίδαξε στο τυφλό και κωφάλαλο κορίτσι τον κόσμο πέρα από το δεδομένο και το χειρο- πιαστό κοντά στο αόριστο και το άυλο Κι έτσι εμπνευσμένη αρχίζω να κάνω σχεδιαγράμματα και σκί- τσα κουνάω τα χέρια σαν το μίμο και ταρακουνάω τις εφησυχασμένες μου εκπαιδευτικές πρακτικές Ψάχνω στο λεξικό την ετυμολογία της λέξης χρόνος αλλά δεν υπάρχει μία καθολικά αποδεκτή άπο- ψη που να βεβαιώνει το έτυμό της Ήθελα να μπορούσα να καταλάβω πώς απέδωσε γλωσσικά ο νους αυτή την αόριστη έννοια που για τον καθορισμό της επιστρατεύουμε αριθμούς και συστήματα λεξιλό- για και συντακτικά τόσο συμβατικά για την ίδια της την υπόσταση που είναι κάπως ρευστή και υπο- κειμενική πολλές φορές Και στην ελληνική υπάρχουν μόνο οκτώ χρόνοι και κανάς-δυο χρονικοί τύποι για να δηλωθούν οι σχέσεις ανάμεσα στις ενέργειες και τα πράγματα μόνο οκτώ χρόνοι για να αρ- θρώσεις τα ρήματα των βιωμάτων σου των επιθυμιών σου και των σχεδίων σου Δέσμια των λέξεων κι εγώ δεν έχω άλλο τρόπο να σας πω ότι ο δικός μου χρόνος στο περιοδικό τελείωσε Δε θα μπορούσα να το κάνω απλώς απέχοντας ως διορθώτρια και συντάκτρια στο τεύχος - χρειάζομαι τις λέξεις Ούτε ξέρω αν αφορά κανέναν αυτό το αποχαιρετιστήριο κείμενο πόσο μάλ- λον όσους από εσάς διαβάζετε πρώτη φορά την τελευταία σελίδα Όμως δε γίνεται να παραιτηθώ χωρίς ευχαριστώ και συγγνώμη Έκανα λάθη βλέπω καμιά φορά παλιότερα τεύχη και θυμώνω με τα λάθη μου στη διόρθωση - μπορεί όχι κραυγαλέα ωστόσο υπαρκτά Συγγνώμη λοιπόν συντά- κτες και αναγνώστες για τα λάθη μου και ένα από καρδιάς ευχαριστώ σε όσους αφιερώσατε το χρόνο σας στα κείμενά μου και σε ολόκληρο το περιοδικό Ιδιαίτερα ευχαριστώ εσένα Βαγγέλη Αν κάτι θέλω να πω είναι ότι όλο τον καιρό που πέρασα εδώ εξέφρασα κυρίως σκέψεις πάνω στις λέξεις γιατί νομίζω ότι μας αποκαλύπτουν ένα μέρος του κόσμου Ψιθυρίζοντας από τα ένδον τους ήχους μιας νόησης παρελθούσας αφηγείται η καθεμιά από αυτές μια μικρή ι- στορία για την ανθρωπότητα Η μόνη μου ανησυχία είναι μήπως τις θίγω με τόση παρακο- λούθηση Αλλά δεν αγαπώ δεν αγαπούσα δε θα αγαπώ δε θα αγαπήσω δεν αγάπησα δεν έχω αγαπήσει δεν είχα αγαπήσει και δε θα έχω αγαπήσει τις λέξεις ποτέ αρκετά ώστε να τις αφήσω Σας ευχαριστώ που διαβάσατε (και) τούτη την εξομολόγηση times Εύη Μαρκάτη

Χρονικό

αντί times λόγου αντί times λόγου

Δε με βαραίνουν πια παρά μονάχα σαν τελείες οι ιδιωτικές μου συντριβές χωμάτινες ή φτερωτές της μνήμης μου διαδρομές σαν πεθαμένες τέμνονται στην ίδια ιστορία Και δίχως να είναι πουθενά δίχως να υπάρχουν κάπου σκιές απ τα σκοτάδια μου

Πάει καιρός

άτιτλο

Είναι και αυτή μία γαλαξία οδός προς τους αιώνιους θεούς και τα μελλούμενα Σπαράζουν ωστόσο μες στο χρόνο αιωρούμενα χιλιάδες πλάσματα νεκρά φαντάσματα που συνοδεύουν τις κηδείες των ανθρώπων και η σιωπή τους κάποτε γίνεται λυγμός και όπ

Εκείνο το βράδυ

Όχι πως ήτανε να έρθεις αλλά εκείνο το βράδυ τα παράξενα μονοπάτια των λέξεων με οδήγησαν σε έναν τόπο συνάντησης μυστικό και όχι πως ήτανε να έρθεις ή πως θα σε άγγιζα με την ανάσα μου αλλά εκείνο το βράδυ όλα τα πρόσωπα ήταν το πρόσωπό

Τίτλος Game of Thrones (Παιχνίδι του Στέμματος)

Εκπτώσεις

Και τι θέλουμε εμείς οι άθλιοι υποκριτές

Να κατακτήσουμε οριοθετώντας τις σάρκες μας

Όπως οριοθετούμε τις ζωές μας

Να χορέψουμε σέρνοντας τα βήματά μας

Ξαπλώνω και δεν ξέρω αν κοιμάμαι αν βουλιάζω ή αν πεθαίνω

Και τι θέλουμε εμείς οι μικροί σφαγιαστές της καθημερινότητας

Να συγκινήσουμε όπως συγκινημένοι νιώθουμε διαρκώς

Γιατί μάθαμε και εμείς να λέμε laquoίσωςraquo αντί για laquoόχιraquo

Και έτσι δεν έχουμε το χρόνο στο πλευρό μας

Νομίζουμε πως αυτός είναι ο δικός μας αγώνας

Κι όμως βαριανασαίνουμε γιατί ήδη όλα τέλειωσαν και κανείς από rsquoμας δεν ήταν παρών

Και τι θέλουμε όλοι εμείς οι απαιτητικοί

Να πλουτίσουμε έτσι όπως πλουτίζουν οι άλλοι όταν μας εξαργυρώνουν

Πάντα απrsquo έξω κοιτάζουμε

Μόνο αυτό δεν ξέρουμε να κάνουμε άλλωστε

Και τι θέλουμε όλοι εμείς οι βάρβαροι

Να ματώσουμε την κανονικότητα

Με τον ίδιο τρόπο που η κανονικότητα ματώνει τους εαυτούς μας

Και τι άλλο έμεινε να πούμε εμείς οι φλύαροι

Εμείς που υποθέτουμε που στραγγίζουμε τις καρδιές μας που κρεμόμαστε από αστέρια και ποδοπατημένες ιδέες

Δείξε μου άλλη μια φορά το πλάνο

Πες μου το σχέδιο

Κοιτάζω και δεν ξέρω αν τυφλώνομαι αν δακρύζω ή αν απολαμβάνω τη θέα

Γιατί είναι η ρουτίνα του θανάτου που την κάνουμε παράδειγμα

Προτιμώ να κοπώ μαζί σου παρά μονάχος

Και τι σκατά ψάχνουμε εμείς οι εξερευνητές

Μπερδεύτηκα Δεν ξέρω

Δεν ακούω

Και τι ρόλο παίζει αυτός ο όχλος στον κόσμο μου

Οι σειρήνες Τα φωτάκια

Δεν καταλαβαίνω Μπερδεύτηκα τώρα

Είμαι ολοκαίνουριος και δεν ξέρω αν παλιώνω αν είμαι μεταχειρισμένος ή αν έχω μάρκα

Και τι άλλο έμεινε να ζήσουμε εμείς οι έμπειροι

Όλα τα είδαμε Όλα τα ξέρουμε

Όλα τα προβλέψαμε Όλα τα τραγουδήσαμε

Οπότε τι άλλο έμεινε

Καθρέφτη καθρεφτάκι μουhellip