20

РЕЖА - agriculture · 1,12 0,086 0,104 0,105 12,0 9,4 6,3 Ботқоқ ўтлоқ тупроқ 0-10 20-30 30-60 7,98 2,84 0,60 0,445 0,154 9,77 9,26 8,26 Суғориладиган

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • РЕЖА

    Чўл зонасиниг тупроқлари.

    Чўл зонасиниг тупроқларини келиб чиқиши.

    Чўл зонасиниг тупроқлари хоссалари ваулардан фойдаланиш.

    Бўз тупроклар, уларнинг келиб чикиши,хоссалари, улардан фойдаланиш.3. Гидроморф тупроклар уларнинг келибчикиши,хоссалари,улардан

    фойдаланиш.

  • Сур –қўнғир тусли тупроқлар таснифи

  • Чуқурлиги(см)

    Гигро скатпиклик

    Механик таркиби, зарралар вазни(% ҳисобида)

    >0,25 0,25-0,10,1-0,05

    0,05-0,01

    0,01-0,005

    0,005-0,001

  • Сур – қўнғир тусли тупроқларида сувда эрийдиган тузлар ва гипс миқдори

    Тупроқ жойининг номи

    Чуқурлиги(см)

    Қуруқ қолдиқ

    Cl- SО4-- Ca++ Mg++K

    +Na ++

    SО4 5%

    HСlда

    Типик сур-қўнғир тусли тупроқ

    0-15 0,144 0,005 0,008 0,017 0,004 - 0,009

    15-22 0,084 0,013 0,005 0,014 0,004 - 0,007

    22-35 0,076 0,005 0,008 0,020 0,007 - 0,007

    35-60 1,220 0,007 0,731 0,317 0,003 - 30,48

    60-75 1,516 0,088 0,833 0,317 0,023 0,055 22,26

  • Тақирли тупроқларни келиб чиқиши

    Тақирлардаўсимлик ўсмайди

    Юза қисмининг дарзлар билан қопланиши

    Зич қатлами хосил бўлиши

    Механик таркибининг оғирлашуви

    Аллювиал текисликларда шакланганлиги

  • Тақирли тупроқларни унумдорлигини ошириш учун қўйидаги тадбирлар амалга ошириш керак.

    Ўтлар экиш

    Ерга органик ўғит солиш

    Минерал ўғитлар солиш

    Полиакрилнитрил ва полиакриламид солиш

    Яхоб сув ва зовурлар чуқурлаштириш

  • Тақирли тупроқларнинг механик таркиби (%ҳисобида)

    Жойнинг номи

    Чуқурлиги

    >0,25 0,250,1

    0,10,05

    0,050,01

    0,010,005

    0,0050,001

  • Чиринди, азот, фосфор ва карбонатлар миқдори(% ҳисобида)

    Тупроқ ва

    жойнинг номи Ч

    уқурли

    ги(см

    )

    Чир

    инди

    Азот

    Фосфор

    Кар

    бона

    тлар

    С0 2

    Жами

    Аммоний карбонатли сўримдагиХарактчан

    Фосфор (мг\кг)

    Қарши чўли (Б.В. Горбунов)

    0-6 0,64 0,067 0,137 39,92 7,54

    6-15 0,70 0,067 0,131 20,93 6,95

    15-22 0,72 0,075 0,133 11,86 7,88

    22-30 0,73 0,070 0,137 15,28 7,72

  • БЎЗ ТУПРОҚЛАР МИНТАҚАСИ

    Оч тусли бўз тупроқлар зонанинг анчақуруқ минтақасида тарқалган бўлиб, бўзтупроқлар зонасининг чўл зонаси билантутушган қўйи қисмида одатда денгизсатхидан 300-400 дан 500- 600 м гача бўлганбаландликда жойлашган типик бўзтупроқлар 450- 700м баландликда туқ туслибўз тупроқлар эса 600-900м баландликлардатарқалган.

  • Гидроморф тупроқ ҳосил бўлиши

    Сизот сувлари яқин (0,5-3,0м) бўлганшароитда, доимий капилляр намликтаъсирида ҳосил бўладиган тупроқларкиради. Гидроморф тупроқларнингхоссалари сизот сувларнинг сатхи,минераллашганлик даражаси ва шунингдекдаврий равишда бўлиб турадиган ташқисувлар режимига боғлиқ. Гидроморфтупроқлар майдони Ўзбекистонда 40%ташкил этади.

  • ГИДРОМОРФ ТУПРОҚЛАР ТАСНИФИСуғориладиган

    ўтлоқи тупроқлар

    Қайир-аллювиал тупроқлар

    Ўтлоқ аллювиал тўқай

    тупроқлар

    Аллювиал чимли ўтлоқи тупроқлар

    Аллювиал ботқоқ –ўтлоқ

    тупроқлар

    Аллювиал ботқоқ

    тупроқлар

  • Гидроморф тупроқлар кимёвий таркиби (%ҳисобида)

    Тупроқ ва жойнинг номи

    Чуқурлиги Чиринди КарбонатЯлпи фосфор

    Ялпи калий

    Қайир аллювиал Амударё

    дельтасининг ўнг соҳили

    0-99-3030-50

    0,840,540,48

    9,069,159,76

    0,1330,1340,030

    2,362,152,07

    Аллювиал чимли-ўтлоқи тупроқ.

    Амударё этагининг ўнг соҳили

    0-1313-2849-68

    1,030,850,49

    9,509,419,91

    0,1320,1330,127

    2,151,700,62

    Суғориладиган ўтлоқи тупроқ. Хоразм вилояти

    0-2020-4545-69

    1,240,780,33

    8,99,910,5

    0,1230,1110,098

    2,451,800,92

    Аллювиал ботқоқ тупроқ.

    Хоразм вилояти.

    0-1414-2828-75

    1,100,710,69

    8,059,468,26

    0,1140,1060,072

    2,361,840,86

  • Бўз тупроқ таснифи

    Оч тусли бўз тупроқлар

    Туқ тусли бўз тупроқлар

    Типик бўз тупроқлар

  • БЎЗ ТУПРОҚЛИ ЗОНАНИНГ ГИДРОМОРФ ТУПРОҚЛАРИ ТАСНИФИ

    Бўз- ўтлоқ тупроқ

    қайир-аллювиал ўтлоқ тупроқ

    Суғориладиган

    аллювиал тупроқ

    Аллювиал ботқоқ -ўтлоқ тупроқ

    Аллювиал ботқоқ тупроқ

    Суғориладиган шўрхоксимон оч тусли ўтлоқ

    тупроқ

  • Бўз тупроқли зонанинг гидроморф тупроқлари

    Пайдо бўлиш шароити. Бўз тупроқлизонада гидроморф тупроқлар дарёларнингқуйи террасаларида, ёйилмаларнингчеккаларида пастликларда ва тоғ остидагиқияликларда кен тарқалган. Грунтсувларининг режими ва иқлим, ёзнинг у қадариссиқ эмаслиги ҳамда қиш, баҳор ойларидаёғин-сочинннинг кўп бўлиш ҳам тупроқнингнамлик режимига таъсир этади. Шунинг учунбўз тупроқли зонада бир мунча барқарорнамланиш шароити вужудга келади.

  • Бўз тупроқларнинг механик таркиби(% ҳисобида)

    Тупроқ ва жойнинг номи

    Чуқурлиги (см)

    1-0,25 0,25-0,050,05-0,01

    0,01-0,005

    0,005-0,001

  • Кимёвий таркиби (% ҳисобида)Тупроқ ва

    жойнинг номиЧуқурлиги(см) Чиринди Азот

    Карбонатлар CO2

    Суғорилариган оч тусли ўтлоқ

    тупроқ

    0-1313-2340-5080-90

    1,020,840,400,24

    0,1170,0280,0310,027

    7,627,56

    10,7511,80

    Суғорилариган шўрхоксимон оч тусли тупроқ

    0-1010-2025-3545-55

    0,960,670,580,53

    0,0690,050

    6,226,917,688,33

    Қадимда суғорилган ўтлоқ тупроқ

    0-2222-5050-70

    1,781,641,12

    0,0860,1040,105

    12,09,46,3

    Ботқоқ ўтлоқ тупроқ

    0-1020-3030-60

    7,982,840,60

    0,4450,154

    9,779,268,26

    Суғориладиган ботқоқ ўтлоқи

    тупроқ

    0-1520-3045-60

    2,552,400,51

    0,1530,2070,138

    14,1012,369,15

  • Бўз тупроқлар чиринди ва озиққа элементлар миқдори

    Тупроқ, жойинингноми, суғориш даври

    Чуқурлиги(см)

    Чиринди(%)

    Азот(%)

    Фосфор(%)

    КарбонатлигиСО2

    Оч тусли бўз тупроқ Мирзачўл

    0-22 0,86 0,078 0,190 9,01

    22-40 0,44 0,046 0,177 8,93

    60-95 0,20 0,036 0.138 8,67

    Типик бўз тупроқ Туркистон тоғ тизмаси

    қиялиги

    0-25 1,71 0,130 0,201 6,78

    25-50 0,85 0,086 0,201 8,33

    50-80 0,30 0,003 0,105 6,20

    Тўқ тусли бўз тупроқ чотқол тоғ тизмаси

    этаклари.

    0-10 3,00 0,270 0,140 4,41

    20-30 1,86 0,100 0,120 5,75

    40-60 0,55 0,060 0,120 5,65

  • Эътиборингиз учун

    рахмат!!!