32
Ευρυτανία Ευρυτανία Διμηνιαίο περιοδικό ποικίλης ύλης • Τεύχος 15 • Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013 Μ. Μαυρογένους 31 • 172 36 Θανάσης Μπακογιώργος Θανάσης Μπακογιώργος Τέχνη γεννημένη από Τέχνη γεννημένη από τα λαϊκά βιώματα τα λαϊκά βιώματα Πλούσια αρθρογραφία Ό Ό λ λ η η η η ε ε π π ι ι κ κ α α ι ι ρ ρ ό ότ τ η η τ τ α α τ τ η η ς ς Ε Ε υ υ ρ ρ υ υ τ τ α α ν ν ί ί α α ς ς ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 1

Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Στο 15ο τεύχος του περιοδικού «Ευρυτανία»: Θανάσης Μπακογιώργος: Τέχνη γεννημένη από τα λαϊκά βιώματα / πλούσια αρθρογραφία / και όλη η επικαιρότητα της Ευρυτανίας!

Citation preview

Page 1: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

ΕυρυτανίαΕυρυτανίαΔιμηνιαίο περιοδικό ποικίλης ύλης • Τεύχος 15 • Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013

Μ. Μαυρογένους 31 • 172 36

Θανάσης ΜπακογιώργοςΘανάσης Μπακογιώργος

Τέχνη γεννημένη από Τέχνη γεννημένη από

τα λαϊκά βιώματατα λαϊκά βιώματα

Πλούσια αρθρογραφίαΌΌλληη ηη εεππιικκααιιρρόόττηητταα

ττηηςς ΕΕυυρρυυττααννίίααςς

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 1

Page 2: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

Περιεχόμενα

Στο εξώφυλλο:

«Ερωτικό». Πίνακας του Ευ-

ρυτάνα ζωγράφου Θανάση

Μπακογιώργου.

Διμηνιαίο περιοδικό

ποικίλης ύλης

•••

Ετήσιες ΣυνδρομέςIδιωτών: 15 € •

Δήμων, Kοινοτήτων: 50 € • Σωματείων, Eνώσεων, Συλλόγων: 35 € •

Oργανισμών, Tραπεζών, Iδρυμάτων: 65 € •Eξωτερικού: 50 $ H.Π.A. •

•••Aριθμός Λογαριασμού Τράπεζας Πειραιώς:5145-053120-594

•••Tα ενυπόγραφα κείμενα

δεν εκφράζουν οπωσδήποτε την «Ε», ούτε τη δεσμεύουν.

•••

Περιοδικό «Ευρυτανία»:Ενημέρωση χωρίς ακρότητες

Iδιοκτήτης - Eκδότης- Διευθυντής:

Νικόλαος Δ. Zαγανιάρης

•••Σύμβουλος Έκδοσης:

Eλένη Δ. Zαγανιάρη

•••

Πρώτη Έκδοση:Δημήτρης Ν. Ζαγανιάρης

•••M. Mαυρογένους 31

172 36 YμηττόςΤηλ.-Fax : 210 97 35 297

Κινητό: 6936 194 623 / 6936 555 272•••

email: [email protected]@nzpublications.gr

Editorial 3Γεγονότα 7

Αρθρογραφίες 19Θανάσης Μπακογιώργος 23

Εξώφυλλα ευρυτανικού τύπου 18

ΕυρυτανίαΕυρυτανία

Διαδίκτυο 30

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 2

Page 3: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

33EυρυτανίαEυρυτανία

Έτοιμες αλήθειες

Είναι χαρακτηριστικό της εποχής η σταδιακήμείωση προσωπικών ελευθεριών και δικαιω-μάτων, είτε κοινωνικών είτε εργασιακών. Η λο-γοκρισία αναλαμβάνει ξανά πιο ενεργό ρόλοκαι το διαδίκτυο, ως το τελευταίο ελεύθερο μέ-σο, αντιστέκεται βρισκόμενο σε μειονεκτικήθέση απέναντι στην ελεγχόμενη ροή πληροφό-ρησης. Οι λόγοι γι’αυτόν τον «γύψο» που έχειτοποθετηθεί ποικίλουν ανάλογα την περίπτω-ση. Πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας, εναν-τίον της πειρατείας, της προσβολής της ιστορι-κής μνήμης (λες και η ιστορική μνήμη είναι ένακοινωνικό γκρουπ που ανταλλάσσει αναμνή-σεις και ιστορίες που έχουν αναδειχθεί σε θέ-σφατα), των ξένων, των ομοφυλόφιλων κ.ο.κ.Κάποιοι πόλεμοι είναι πιο ανεπίσημοι από άλ-λους που διακυρήσσονται, αλλά πετυχαίνουντον σκοπό τους στοχεύοντας στην κοινωνικήσυνείδηση που έχει διαμορφωθεί από τα έτοι-μα πρότυπα και τις έτοιμες αλήθειες.

Παιδική χαρά

Αυτός ο περιορισμός των ελευθεριών καιτων δικαιωμάτων προσφάτως έχει αρχίσει ναερμηνεύεται από διαφόρους κομήτες (σχολια-στές του internet, λαϊκούς τραγουδιστές, συνο-μωσιόπληκτους, μορφωμένους μέσω τηλεόρα-σης κ.α.) ως καπιταλιστική χούντα, δικτατορίαχειρότερη από εκείνη της 21ης Απριλίου (ηοποία όπως τονίζουν «τουλάχιστον μας παρεί-χε ασφάλεια και οικονομική ευημερία»), νέαγερμανική κατοχή, κυβέρνηση νενέκων κ.λπ.

Πριν απ’ όλα θα πρέπει κανείς να τονίσει τηνειρωνία του πράγματος. Άτομα που κατηγο-ρούν τους πολιτικούς για φασισμό και αυταρχι-σμό ψηφισαν συνειδητά κόμμα που εξυμνεί δι-κτάτορες. Ή το πιο αστείο, μόνο νεοέλληνας θαμπορούσε να είναι κάποιος που αναπαράγει

σκωπτικά φωτομοντάζ που παρουσιάζουν τηνΜέρκελ με στολη των SS ενώ την ίδια στιγμήέχει ψηφίσει κόμμα που μέλη του γράφουν«συγκινητικούς» απολογισμούς για τον αγώνατου Αδόλφου Χίτλερ και κάνουν τατουάζ το“Sieg Heil”.

Συμπερασματικά, δεν χρειάζεται ιδιαίτεροςκόπος για να αποδομήσει κανείς τον νεοναζι-σμό. Χρειάζεται όμως μια στρατιά ψυχιάτρωνγια να ξετυλίξει το μπερδεμένο εγκεφαλικόκουβάρι των νεοελλήνων που θεωρούν ότι βρι-σκόμαστε σε αυταρχική κοινωνία ενώ παράλ-ληλα ψηφίζουν κόμματα που είναι η προσωπο-ποίηση του αυταρχισμού.

Ένα άλλο δεδομένο είναι πως οι άνθρωποιτρελαίνονται όταν μειώνεται ο μισθός τους,αφού τα χρήματα είναι τρόπος επιβεβαίωσηςτης ύπαρξης του καθενός. Και όταν χάνεις τηνταυτότητά σου ψάχνεις ποιόν μπορείς να κατη-γορήσεις. Έτσι τα πρώτα θύματα είναι αυτοίπου διαφέρουν από εμάς είτε στο χρώμα, είτεστις προτιμήσεις, είτε στην εκπαίδευση.

Οι υπόλοιποι που παίζουν το ψηφοθηρικόπαιχνίδι της αποδόμησης της Δημοκρατίας καιτης Βουλής θα πρέπει να έχουν καταλάβει ότιδεδομένων των συνθηκών πρόκειται για έναπολύ επικίνδυνο παιχνίδι.

Δυνατότητες

Αυτή τη στιγμή το δημοκρατικό πολίτευμακαι η δυνατότητα της ψήφου είναι η καλύτερηιδέα που είχε ο άνθρωπος προκειμένου να δια-τηρήσει μια στοιχειώδη κοινωνική συνοχή. Έναπολίτευμα που έχει αντέξει σε βάθος χρόνου.Εξάλλου, με μια απλή παρατήρηση της ιστο-ρίας αποδεικνύεται πως, όσες φορές η κοινω-νία στράφηκε σε άλλες λύσεις, επέστρεψεεσπευσμένα στη δημοκρατία. Αυτά σαν γενικήπαρατήρηση. Ειδικότερα, είναι σαφές πως η

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 3

Page 4: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

ποιότητα της δημοκρατίας μας είναι πολύ μα-κριά από το ιδανικό. Για την ακρίβεια, πίσω τηςκρύβονται τεράστιες αδικίες, παρανομίες και ηαδηφαγία ορισμένων ανθρώπων που θέλουν ναπολλαπλασιάσουν τα δικά τους εις βάρος άλ-λων και της κοινωνίας γενικότερα. Με μια Βου-λή που απαρτίζεται στην πλειοψηφία της απόάτομα που αρνούνται να δώσουν λύσεις σταπροβλήματα και είναι γεμάτη από πολιτικούςπου προσπαθούν να γαντζωθούν για λίγο ακό-μα στα αξιώματα. Η μεγάλη διαφορά όμως εί-ναι πως αυτή η Βουλή (όπως και οι προηγούμε-νες από τη μεταπολίτευση και μετά) έχει επιλε-γεί από τους πολίτες. Υπάρχει ένα πολίτευμαπου –ακόμα- σου επιτρέπει να πεις τη γνώμησου και να κυκλοφορήσεις οποιαδήποτε ώραθελήσεις στο δρόμο φορώντας και πιστεύονταςοτιδήποτε θελήσεις.

Φυσική επιλογή

Η ανοησία των ανθρώπων που θεωρούν ότιέχει γίνει κάποιου είδους πραξικόποιημα και ότιέχουμε κοινοβουλευτική χούντα είναι ως ένασημείο αναμενόμενη λόγω της οικονομικής κρί-σης και της έλλειψης παιδείας. Το πιο βαθύ, καιπανανθρώπινο τελικά, όμως πρόβλημα είναι τονα επιθυμούμε οι ίδιοι την μείωση των προσω-πικών μας ελευθεριών που αναφέραμε στην αρ-χή του κειμένου. Η προσαρμογή και η επιβίωσητου ανθρώπου περνά μέσα από ένα εκκρεμέςπου κινείται συνεχώς στα βάθη των χρόνωνώστε να διατηρείται η ευαίσθητη ισορροπίαπου προστατεύει από κοινωνικές εκρήξεις. Κα-λώς ή κακώς, ο άνθρωπος αρκείται σε μια αντα-μοιβή για να κλείσει τα μάτια στην αδικία πουπλήττει συνανθρώπους του. Έτσι λειτουργούσεκαι έτσι λειτουργεί πάντα. Θέμα ανάγκης γιαεπιβίωση. Αυτό που περιέγραψε ο Δαρβίνος ως«Φυσική Επιλογή», δηλαδή κάτι σχεδόν μηχανι-κό που περνά μέσω των γονιδίων από γενιά σεγενιά.

Δυστυχώς, αυτή τη στιγμή φαινόμαστε διατε-θειμένοι μέσα στην απελπισία μας να απεμπο-

λησουμε οι ίδιοι τις ελευθερίες μας και τα δι-καιώματά μας. Με τα απολύτως κατευθυνόμε-να μέσα να ενισχύουν το φόβο και την ανασφά-λεια που ενστικτωδώς σπρώχνει τον άνθρωποπρος το μέρος αυτού που θα υποσχεθεί ασφά-λεια και συνέχιση της ζωής, όσο μίζερη και πε-ριοριστική και αν έχει γίνει αυτή. Μια κοινωνίαόπου δεν θα χρειάζονται πια οι απαγορεύσειςαφού ο άνθρωπος, πεπεισμένος ότι ενεργεί αυ-τόβουλα για τη συνέχιση του είδους του, θα εί-ναι διατεθειμένος να υπακούσει για να διατη-ρήσει την ηρεμία του. Άλλωστε ποιά καλύτερηπροστασία από τη μάζα;

Κληρονομιά

Ο άνθρωπος όμως δεν είναι ένα θηλαστικόπου υπομονετικά θα ζήσει για να αναπαραχθείκαι να μεταφέρει τα γονίδιά του στις επόμενεςγενιές. Δεν αρκεί αυτό. Έτσι και αλλιώς είναι δε-δομένο ότι ελάχιστα ενδιαφερόμαστε για τομέλλον, τη γη και τους αυριανούς ανθρώπους.Είναι κατανοητή η ανάγκη της εποχής για πο-ρεία προς την συντήρηση. Αργά ή γρήγοραόμως θα πρέπει να ξανακοιτάξουμε γύρω μαςκαι από πάνω μας για να συνειδητοποιήσουμεότι είμαστε κομμάτι του όλου. Ενός όλου που τομέγεθός του δεν μπορούμε καν να το συλλά-βουμε, και παρ’ολ’αυτά φερόμαστε σα να μαςανήκει. Είναι απαραίτητο να αρχίσουμε να φε-ρόμαστε ξανά έχοντας ως βασικό οδηγό την αν-θρωπιά και την ιδέα ότι κανείς δεν γεννιέται δο-λοφόνος, ληστής ή απατεώνας. Είναι απαραίτη-το να σταθούμε απέναντι στο φόβο, στα στερε-ότυπα και την ασυδοσία αυτών που θέλουν ναβάλουν στην τσέπη τους όλα τα αγαθά που βρί-σκονται εκεί έξω και θα έπρεπε να ανήκουν σεόλους.

Είναι μια κληρονομιά, πολύ πιο σημαντικήαπό τα γονίδια, που οφείλουμε να περάσουμεστις επόμενες γενιές για να φτιάξουν μια κοινω-νία άξια να τη ζει κανείς και όχι απλά μια κοινω-νία-εργοστάσιο ανθρώπων.

Νίκος Ζαγανιάρης

44 EυρυτανίαEυρυτανία

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 4

Page 5: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

55EυρυτανίαEυρυτανία

Η “ Ε υ ρ υ τ α ν ί α ” Η “ Ε υ ρ υ τ α ν ί α ” σ τ η ν π ό ρ τ α σ α ς !σ τ η ν π ό ρ τ α σ α ς !

Αν θέλετε το περιοδικό μας να φτάνει στοσ π ί τ ι σ α ς κ ά θ ε δ ύ ο μ ή ν ε ς , μ πο ρ ε ί τ ε ν αγραφτείτε συνδρομητές . Ενημερώστε μας ή καταθέστε τη συνδρομή

σας στην Τράπεζα Πειραιώς στο λογαρια-σμό 5145-053120-594 .Αναλυτικά οι τ ιμές και ο ι τρόποι επικοινω-

νίας με το περιοδικό μας στη σελίδα 2.

Μ η ν ξ ε χ ν ά τ ε ότ ι η « Ε υ ρ υ τα ν ί α » Μ η ν ξ ε χ ν ά τ ε ότ ι η « Ε υ ρ υ τα ν ί α » χ ρ ε ιχ ρ ε ι ά ζ ε τα ι τ η σ υ ν δ ρ ο μ ή σ α ς .ά ζ ε τα ι τ η σ υ ν δ ρ ο μ ή σ α ς .

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 5

Page 6: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

66 EυρυτανίαEυρυτανία

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 6

Page 7: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

77EυρυτανίαEυρυτανία

Στο νέο βιβλίο του με τίτλοΚαλημέρα, Λάρισα ο ανεξάντ-λητος Μιχάλης Σταφυλάςαναλαμβάνει αυτή τη φορά τορόλο του χρονογράφου. Ένανρόλο που τον ξέρει καλά,αφού με αυτήν την ιδιότητασυνεργάστηκε επί σειράνετών με τις καθημερινές εφη-μερίδες «Εθνικός Κήρυξ» Πα-τρών και «Ελευθερία» της Λά-ρισας, καθώς και με πολλέςεβδομαδιαίες τοπικές εφημε-ρίδες μετρώντας χιλιάδες χρο-νογραφήματα. Ο συγκεκριμέ-νος τόμος αποτελεί μια διαλο-γή από την ΠανευρυτανικήΈνωση αυτών των χρονογρα-φημάτων.

Ο Μιχάλης Σταφυλάς, εργα-ζόμενος στο Υπουργείο Μετα-φορών κατά τη διάρκεια τηςαπριλιανής δικτατορίας, απο-λύθηκε και μετά από μια τριε-τία «ανάπαυσης» επανήλθε

στην υπηρεσία και μετατέ-θηκε στη Λάρισα ως Επιθεω-ρητής Κεντρικής Ελλάδας, μεαρμοδιότητα τους νομούςΓρεβενών, Τρικάλων, Καρδί-τσας, Λάρισας, Μαγνησίας,Φθιώτιδας και Ευρυτανίας.Πολέμιος της γραφειοκρα-τίας, εκτός από τις επισκέ-ψεις του στα Γραφεία τωννομών κυκλοφόρησε τότε,με δική του πρωτοβουλία,το περιοδικό «Κυκλοφορια-

κή Αγωγή» ως «όργανο τηςΕπιθεώρησης Μεταφορών γιατην περιστολή των τροχαίωνατυχημάτων», μετάφρασε τονΚώδικα Οδικής Κυκλοφορίαςστη δημοτική, για να είναι κα-τανοητός από όλους, και ορ-γάνωσε σεμινάρια με κυκλο-φοριακά θέματα.

Παράλληλα, ως λογοτέχνης,ανέπτυξε πολλές και ποικίλεςπολιτιστικές δραστηριότητες.Ανάμεσα σ’ αυτές είναι και ησυνεργασία του με την καθη-μερινή εφημερίδα της Λάρι-σας «Ελευθερία», της οποίαςήταν ο καθημερινός χρονο-γράφος της για αρκετά χρόνιακαι ο επιμελητής της φιλολο-γικής σελίδας του κυριακάτι-κου φύλλου της. Το πώς «ξαφ-νικά ανέκυψαν χρονογραφή-ματα», το αναφέρει ο ίδιοςστις αρχές του βιβλίου του:

«(…) Όταν πήγαμε στη Λάρι-

σα νοικιάσαμε ένα ωραίο σπί-τι στην οδό Μουρούζη, μετα-φέραμε ένα φορτηγό οικο-σκευές και εγκατασταθήκαμεστην πόλη της εξορίας μας.Μια εξορία που έγινε παρά-δεισος.

Την πρώτη μέρα, από τη βε-ράντα του 4ου ορόφου μας,βλέπω τη Λάρισα να ξαπλώνε-ται στον κάμπο νωχελικά κιένας ήλιος να χρυσίζει τα πάν-τα και να δημιουργείται μιαξεχωριστή ατμόσφαιρα πουδεν έχει σχέση με την Αθήνα.Έτσι αυθόρμητα φώναξα κα-θώς ήταν το πρώτο πρωινόμας «Καλημέρα Λάρισα». Αυ-τός ο αυθόρμητος χαιρετισμόςτης πόλης έγινε ένα χρονογρά-φημα που το έστειλα με τοψευδώνυμο Κλέαρχος στην«Ελευθερία» - μια καθημερινήεφημερίδα – η καλλίτερη καιαρχαιότερη – αφού έβγαινεαπό το 1922.

Την άλλη μέρα το βλέπωδημοσιευμένο στην πρώτη σε-λίδα, ακριβώς όπως έβαζε τοαθηναϊκό «Βήμα» το χρονο-γράφημα του Παύλου Παλαι-ολόγου. Αμέσως έγραψα άλλοκαι την άλλη μέρα το είδαστην ίδια θέση της πρώτης σε-λίδας….Η «Ελευθερία» μεήθελε καθημερινό χρονογρά-φο. Δεν έφερα αντίρρηση καιτα συμφωνήσαμε. Από εκείνη

Καλημέρα ΛάρισαΤο νέο βιβλίο με τα χρονογραφήματα

του Μιχάλη Σταφυλά

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 7

Page 8: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

88 EυρυτανίαEυρυτανία

την ώρα ήμουν με διπλή προ-σωπικότητα: Μιχάλης Σταφυ-λάς ως Επιθεωρητής Συγκοι-νωνιών Κεντρικής Ελλάδας καιΚλέαρχος ως χρονογράφος…».Σύντομα αποκαλύφθηκε τοπραγματικό του όνομα. Κατάτην εφτάχρονη παραμονή τουστη Λάρισα έγραψε 1.800, πε-ρίπου, χρονογραφήματα, πουδίνουν το κλίμα μιας εποχής.Ο ίδιος εξομολογείται πως«(…) δίνουν το κλίμα μιαςεποχής. Δίνουν όσα γράφτη-καν, τα καρδιογραφήματα τωνανθρώπων, ώσπου να πέσει η

δικτατορία, που, αν και όλα ταπλάκωνε η σκλαβιά, βρίσκανετρόπο και τη σκλαβιά να υπο-νοούν και την αισιοδοξία τουςνα μην την χάνουν…».

Τα χρονογραφήματά τουαυτά άφησαν εποχή στη Λάρι-σα. Αρκετοί Λαρισαίοι ήτανκαθημερινά φανατικοί ανα-γνώστες του. Το λογοτεχνικόύφος τους θα το διαπιστώ-σουν οι ίδιοι οι αναγνώστες,γιατί εκφράζει την καθημερι-νότητα των ανθρώπων κάτωαπό καλές ή άσχημες πλευ-ρές. Κάθε χρονογράφημα αγ-

γίζει τη συνείδηση των πολι-τών κι όπως είχε γράψει ο Με-νέλαος Παλλάντιος στην εισή-γησή του για τη βράβευση τουΜιχάλη Σταφυλά από τηνΑκαδημία Αθηνών, για το σύ-νολο του έργου του «τα μικράκείμενα του Ευρυτάνα λογοτέ-χνη είναι μια φιλική, εκ βά-θους καρδίας χειραψία, στονκάθε άνθρωπο».

Έκδοση Πανευρυτανικής

Ένωσης, Αθήνα 2013, σελ.

240.

Δόθηκαν οι υποτροφίες της Ένωσης Ευρυτάνων Αμερικής

«Το Βελούχι»Το Σάββατο 9 Μαρτίου 2013 πραγματοποιήθη-κε στο ξενοδοχείο «Πάρνων» η ετήσια ειδικήεκδήλωση της Ένωσης Ευρυτάνων Αμερικής«Το Βελούχι» για την απονομή των υποτροφιώνστους Ευρυτάνες φοιτητές και σπουδαστές πουεπελέγησαν από την Επιτροπή Υποτροφιών γιατο ακαδημαϊκό έτος 2012 – 2013.

Τραγωδία με ορειβάτη

στην Ευρυτανία

Ο έμπειρος 62χρονος ορειβάτης Κώστας

Χουλιάρας έχασε τη ζωή του όταν έπεσε σε

απόκρημνη χαράδρα στη θέση «Ψηλή Κορ-

φή» του Βελουχίου. Ο άτυχος Ευρυτάνας, πα-

τέρας δύο παιδιών, πέρασε τη νύχτα στο βου-

νό σοβαρά τραυματισμένος, κάλεσε σε βοή-

θεια αλλά τελικά, παρ’ότι κινητοποιήθηκαν τα

διασωστικά συνεργεία, ανασύρθηκε νεκρός

λίγο πριν τις 11 το πρωί της επόμενης μέρας.

Ο Κώστας Χουλιάρας ήταν πολύ αγαπητός

σε όσους τον γνώριζαν, Εκτός από ορειβάτης

(έφτασε μέχρι τα Ιμαλάϊα) και φυσιολάτρης

διετέλεσε δάσκαλος στην δευτεροβάθμια εκ-

παίδευση. Έπειτα από απόφαση της οικογέ-

νειάς του, όσοι επιθυμούσαν κατέθεσαν χρή-

ματα στον ορειβατικό σύλλογο Καρπενησίου

αντί στεφάνων.

Έφυγε από τη ζωή η Αφροδίτη

Ιωακείμ - Κωστοπαναγιώτη

Απεβίωσε η Αφροδίτη Ιωακείμ-Κωστοπανα-γιώτη, καθηγήτρια που επιτέλεσε σημαντικόκοινωνικό και εκπαιδευτικό έργο στην Ευρυ-τανία όπου και υπηρέτησε. Παράλληλα υπήρ-ξε επί σειρά ετών, και μέχρι το τέλος της ζωήςτου, σύζυγος του αείμνηστου Παναγιώτη Κ.ΚωστοπαναγιώτηΜε αφορμή το θάνατό της, η ΠανευρυτανικήΈνωσε επέδωσε ψήφισμα συλλυπητηρίωνενώ απέστειλε στεφάνι στη μνήμη της συζύ-γου του Παναγιώτη Κ. Κωστοπαναγιώτη πουως γνωστόν κληροδότησε σημαντικό έργο σηνΕυρυτανία ως Πρόεδρος της ΠανευρυτανικήςΈνωσης.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 8

Page 9: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

Πρόσκληση για

επιστημονικό συνέδριο

στη Δημοτική Ενότητα

Προυσού Ευρυτανίας

Την 25η Μαρτίου 2013 γιορτάστηκε η εθνικήεπέτειος της έναρξης της Ελληνικής Επανάστα-σης του 1821.Οι εορτασμοί ξεκίνησαν την Παρασκευή 22Μαρτίου με εκδηλώσεις στα σχολεία και από-τιση φόρου τιμής από τους μαθητές και τουςσπουδαστές στα μνημεία των αγωνιστών.Από το Σάββατο και μέχρι και την 25η Μαρτίουημέρα Δευτέρα το Καρπενήσι φόρεσε τα γιορ-τινά του και σημαιοστολίστηκε ενώ τα κατα-στήματα του δημοσίου και των τραπεζών φω-ταγωγήθηκαν.Τη Δευτέρα ανήμερα της εορτής το πρόγραμ-μα είχε ως εξής:• Ώρα 07.30: Χαιρετισμός της ημέρας με κω-δωνοκρουσίες.• Ώρα 08.00: Έπαρση της σημαίας στην κεντρι-κή πλατεία από την υπηρεσία του Δήμου Καρ-πενησίου.• Ώρα 10.00: Μετά το πέρας της Θείας Λει-

τουργίας, δοξολογία στον Μητροπολιτικό Ναότης Αγίας Τριάδας προεξάρχοντος του Σεβα-σμιότατου Μητροπολίτη Καρπενησίου κ. Νικο-λάου.• Ώρα 10.30: Επιμνημόσυνη δέηση στο χώροτου Ηρώου των πεσόντων της πόλης.• Ώρα 10.40: Εκφώνηση του Πανηγυρικού τηςΗμέρας από τον Πρωτοπρεσβύτερο π. ΓεώργιοΧρυσαφογεώργο.• Ώρα 11.00: Κατάθεση στεφάνων από τουςεπισήμους και τήρηση ενός λεπτού σιγής.• Ώρα 11.30: Παρέλαση στο χώρο μπροστά απότο Κατάστημα της Περιφερειακής Ενότητας Ευ-ρυτανίας μαθητών Πρωτοβάθμιας και Δευτε-ροβάθμιας Εκπαίδευσης, Χιονοδρόμων και με-λών Πολιτιστικού Συλλόγου Καρπενησίου.Μετά την παρέλαση ακολούθησε δεξίωση απότον Αντιπεριφερειάρχη Ευρυτανίας Βασίλη Κα-ραμπά στο κατάστημα της Περιφερειακής Ενό-τητας Ευρυτανίας.

99EυρυτανίαEυρυτανία

Ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου στο Καρπενήσι

Η Πανευρυτανική Ένωση και οι Πολιτιστι-κοί Σύλλογοι Προυσού, Καστανιάς και Τόρ-νου της Δημοτικής Ενότητας Προυσού Ευ-ρυτανίας, με την ευκαιρία της συμπλήρω-σης εκατό χρόνων από το έπος των Βαλκα-νικών Πολέμων 1912-1913, συνδιοργανώ-νουν, διήμερο Επιστημονικό Συνέδριο στις27 και 28 Ιουλίου 2013, με στόχο τη διά-σωση της ιστορικής μνήμης και, ειδικότε-ρα, για τη συμμετοχή των Ευρυτάνωνστους αγώνες αυτούς. Η διαμονή και διατροφή των συνέδρων σεΠρουσό, Καστανιά και Τόρνο, όπου θαπραγματοποιηθούν οι συνεδριάσεις, θαέχουν εξασφαλιστεί από τους συνδιοργα-νωτές. Λεπτομέρειες για το πρόγραμμα, τον τρό-πο μετακίνησης και άλλες πληροφορίες θαγνωστοποιηθούν στους συμμετέχοντες ει-σηγητές εγκαίρως.

Λαμπρή υπήρξε η εκδήλωση που πραγματο-ποίησε στην Αθήνα η Εταιρεία Ευρυτάνων Επι-στημόνων με τη συμπλήρωση 100 χρόνων απότους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913.Μετά τις ευλογίες της όλης εκδήλωσης απότους Πρωτοπρεσβυτέρους Δημήτριο Παπασπύ-ρου και Σκόνδρα ο Πρόεδρος της Εταιρείας κ.Ιωάννης Ζούμπος στο σύντομο χαιρετισμό πουαπηύθυνε στους 250 προσελθόντες, προέβηστις καθιερωμένες ευχές για τον καινούργιοχρόνο και επεσήμανε μεταξύ άλλων τους βασι-κότερους συντελεστές που συνέβαλαν στις νί-κες των πολέμων. Στη συνέχεια μίλησαν δύο ομιλητές που κατεί-χαν καλά το θέμα:Ο Σαράντος Καργάκος, ιστορικός και συγγρα-φέας και ο Νικόλαος Κολόμβας, Αντιστράτητοςε.α. τους οποίους παρουσίασαν ο Ι. Ζούμποςκαι ο Φ. Κουλαρμάνης. Την εκδήλωση τίμησανμε την παρουσία τους αξιωματικοί, εκπρόσω-ποι των Ενόπλων Δυνάμεων, αξιωματούχοι τηςΕλληνικής Πολιτείας και της Αυτοδιοίκησης καιπλήθος κόσμου. Το δεύτερο μέρος της Εκδήλω-σης κάλυψε η κοπή της βασιλόπιτας, ενώ στησυνέχεια επακολούθησε δεξίωση. Ο Ι. Ζούμποςευχαρίστησε τους ομιλητές και τους προσελ-θόντες που με την παρουσία τους τίμησαν τηνεκδήλωση.

Λαμπρή εκδήλωση για την

εκατονταετηρίδα των Βαλκανικών

Πολέμων (1912-1913) από την

Εταιρεια Ευρυτάνων Επιστημόνων

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 9

Page 10: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

1010 EυρυτανίαEυρυτανία

Συνάντηση των Πολιτιστικών

Συλλόγων Ευρυτανίας

με τον Αντιπεριφερειάρχη

Βασίλη Καραμπά

Σε καλό κλίμα διεξήχθη η δεύτερη συνάντηση –ενημέρωση των Πολιτιστικών Συλλόγων Ευρυ-τανίας, στην Αιτωλοακαρνανία την 24η Φε-βρουαρίου 2013, αφού όλοι οι Πολιτιστικοί Σύλ-λογοι εκδήλωσαν έντονο ενδιαφέρον και αντα-ποκρίθηκαν άμεσα στην πρόσκληση του Αντι-περιφερειάρχη Ευρυτανίας κ. Βασίλη Καραμπά.Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε παρουσία καιτων δύο Περιφερειακών Συμβούλων Ευρυτα-νίας κ.κ. Ταξιάρχη Σκλαπάνη και Λάμπρου Τσι-τσάνη, στον ίδιο χώρο που νωρίτερα είχε προ-ηγηθεί η κοπή πίτας του Πανευρυτανικού Συλ-λόγου Αιτωλοακαρνανίας. Οι Πρόεδροι των Συλλόγων, πέρα από τα θέμα-τα που αφορούν συνολικά την Ευρυτανία, όπωςτην κατασκευή βασικών οδικών αξόνων, τηναξιοποίηση της Λίμνης Κρεμαστών και την σύν-δεσή της με τη Λίμνη Πλαστήρα, τον Αγροτου-ρισμό (Χιονοδρομικό Κέντρο), την Παιδεία(Τ.Ε.Ι.), την Υγεία (Νοσοκομείο Καρπενησίου),την Κοινωνική Πρόνοια (Ίδρυμα Χρόνιων Παθή-

σεων - Γηροκομείο) την Βιολογική Γεωργία καιΚτηνοτροφία, έθιξαν και τοπικά ζητήματα.Από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Ευ-ρυτανίας κ. Καραμπάς τόνισε ότι: «Γνωρίζουμεόλοι πολύ καλά και βιώνουμε έντονα την δύ-σκολη κατάσταση την οποία διέρχεται η πατρί-δα μας και ειδικότερα ο Νομός Ευρυτανίας οοποίος είναι κατ’ εξοχήν ορεινός και τα περισ-σότερα χωριά του είναι απομακρυσμένα ενώπαράλληλα ο χειμώνας είναι ιδιαίτερα βαρύς μεμεγάλη διάρκεια και αφήνει στο πέρασμά τουπολλά προβλήματα. Στο σημείο αυτό λοιπόν, αξίζει να αναφερθού-με στον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο των Συλλό-γων οι οποίοι όχι μόνο συμβάλλουν στην ανά-δειξη της περιοχής την οποία εκπροσωπούν αλ-λά και καταβάλλουν σημαντική προσπάθεια καιεπιδεικνύουν το έντονο ενδιαφέρον τους γιατην επίλυση των προβλημάτων. Γι’ αυτούς ακριβώς τους λόγους πραγματοποι-ήσαμε τη συνάντηση αυτή για δεύτερη φορά.Όχι μόνο για να ενημερώσουμε αλλά και για ναενημερωθούμε για την υπάρχουσα κατάστασητης κάθε περιοχής ξεχωριστά και για να αναζη-τήσουμε λύσεις για κάθε πρόβλημα που τυχόνυπάρχει.Σύντομα θα ακολουθήσουν παρόμοιες συναν-τήσεις σε Φθιώτιδα, Βοιωτία, Βόρεια Ελλάδακαι αλλού.Οι Σύλλογοι πρέπει να διατηρηθούν και να αν-τέξουν στους δύσκολους καιρούς.Εμείς από την πλευρά μας θα είμαστε πάντοτεδίπλα τους για να τους στηρίζουμε με οποιον-δήποτε τρόπο».

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 10

Page 11: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

Το βραβευμένο από την Ακα-δημία Αθηνών περιοδικό, πουσυνεχίζει την τακτική του έκ-δοση, έχει αποστείλλει ήδη 3τεύχη κατά το έτος που δια-νύουμε τα οποία χαρακτηρί-ζονται όπως πάντα από πλού-το ύλης και ποιότητα γραφής.Στο τεύχος Ιανουαρίου καιΦεβρουαρίου υπάρχουν δύοσπάνια ντοκουμέντα.Ενα άγνωστο στη χώρα μαςκείμενο του ρώσου συγγρα-φέα Λέων Τολστόη που τυπώ-θηκε σε βιβλιαράκι και κυκλο-φόρησε ταυτόχρονα σε 40 χώ-ρες στις 15 Μάη του 1908σύμφωνα με την επιθυμίατου. Τίτλος του «Δε μπορώ νασωπάσω για τις θανατικές κα-ταδίκες».Στο βιβλιαράκι αυτόδιακύρηττε πως η στέρησητης ζωής του ανθρώπου είναιβάρβαρη πράξη που ωθεί σε

μίμηση πολλούς πολίτες .Το δεύτερο ντοκουμέντο τουτεύχους είναι ο αγώνας τηςχορογράφου Δόρας Στράτουπου πρόβαλλε τους ελληνι-κούς Λαϊκούς χορούς στο εξω-τερικό. Το αφιέρωμα περιέχειμια παλιά συνομιλία της μετον Μιχάλη Σταφυλά όπου ηίδια εξιστορεί τις ιδιαίτερεςσυνθήκες της εποχής της κα-θώς και τις δυσκολίες που αν-τιμετώπισε. Ακόμα ένα κείμε-νο του Μητροπολίτη Καρπε-νησίου Νικολάου που απευ-θυνόμενος στους νέους, τουςζητάει συγνώμη για τα σημε-ρινά δεινά που αντιμετωπί-ζουν και «για τα οποία ευθυ-νόμαστε εμείς οι μεγάλοι».Το τεύχος Μαρτίου και Απρι-λίου μεταξύ άλλων περιέχειένα αρχειακής αξίας εξώφυλ-λο της εφημερίδας «Sunday

Times» από τον Οκτώβριο του1822 που αναφέρει θετικάτον αγώνα των ελλήνων γιατην ανεξαρτησία τους. Ακόμα,και σχετικά, ένα αφιέρωματου Μιχάλη Σταφυλά στη δο-λοφονία του Οδυσσέα Αν-δρούτσου αλλά και αναφοράστις καταδίκες που αντιμετώ-πισαν οι πρωταγωνιστές τηςεπανάστασης του 1821. Σπου-δαίο είναι επίσης ένα χαρα-κτηριστικό κείμενο του Παύ-λου Μπακογιάννη που σχο-λιάζει τη σχέση αστυνομικούκαι πολίτη. Τέλος ο Μιχάλης Σταφυλάςσυνεχίζει την κριτική αποτίμη-ση της Νεοελληνικής Λογοτε-χνίας σχολιάζοντας τις σύγ-χρονες κυκλοφορίες.Για το τεύχος Μαϊου – Ιουνίουθα μιλήσουμε στο επόμενομας τεύχος.

«Πνευματική Ζωή» και το 2013

1111EυρυτανίαEυρυτανία

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 11

Page 12: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

Οι πίτες των Συλλόγων

1212 EυρυτανίαEυρυτανία

Φωτογραφικό αφιέρωμαΦωτογραφικό αφιέρωμα Σύλλογος Απανταχού Φουρνιωτών

Ευρυτανίας (3 Φεβρουαρίου 2013)

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 12

Page 13: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

1313EυρυτανίαEυρυτανία

Σύλλογος Πρασιωτών Αθήνας

(10 Φεβρουαρίου 2013)

Δείτε video από την εκδήλωση:

http://www.youtube.com/watch?v=tQucxM6ESFk

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 13

Page 14: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

1414 EυρυτανίαEυρυτανία

Σύνδεσμος Αποδήμων Κλειτσού

Ευρυτανίας (10 Φεβρουαρίου 2013)

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 14

Page 15: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

1515EυρυτανίαEυρυτανία

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 15

Page 16: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

1616 EυρυτανίαEυρυτανία

Φιλοπρόοδος Σύλλογος Δομνί-

στας Ευρυτανίας «Ο Εύρυτος»

(10 Φεβρουαρίου 2013)

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 16

Page 17: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

1717EυρυτανίαEυρυτανία

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 17

Page 18: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

1818 EυρυτανίαEυρυτανία

-Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ

-ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ-

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΧΩΡΙΑΝΟΥΣ

-ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΟΜΙΛΙΑΣ

«ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΡΙΣΕΩΝ

ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ»

-ΧΩΡΙΑΝΟΙ ΜΑΣ

ΣΤΗ ΣΜΥΡΝΗ

-ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΠΟ ΤΟ

ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ-ΕΛΕΓΚΤΩΝ

ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ

ΚΟΡΥΣΧΑΔΙΤΩΝ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ

-Η ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΗ

ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ ΤΗΣ ΑΔΕΛ-

ΦΟΤΗΤΑΣ

-Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ

ΜΑΣ

-«ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΛΑΜ-

ΠΡΟΥ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΤΟ

1874» ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΙΧΑ-

ΛΗΣ ΣΤΑΦΥΛΑΣ

-«Η ΓΙΑΓΙΑ ΕΥΘΑΛΙΑ» ΓΡΑΦΕΙ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ Δ.

ΛΙΑΠΗΣ

-ΒΙΒΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ

-Η ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΚΑΙ

ΙΣΜΗΝΗΣ ΓΟΥΛΑ

ΕΞΩΦΥΛΛΑ ΕΥΡΥΤΑΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ

ΕΝ ΓΡΑΝΙΤΣΗ ΚΟΡΥΣΧΑΔΕΣ

ΧΩΡΙΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙΟ ΦΟΥΡΝΑΣ

-ΚΟΠΗ

ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΗΣ

ΠΙΤΑΣ ΤΟΥ

ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΑΣ

-ΦΟΥΡΝΙΩΤΕΣ

ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

-ΦΟΥΡΝΙΩΤΙΚΟ

ΑΝΤΑΜΩΜΑ-ΣΥΝΕΣΤΙΑΣΗ

-ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ

ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΩΝ

-ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΤΟΠΙΚΗ ΕΟΡ-

ΤΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗ-

ΡΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΑΧΕΣ ΣΤΟ ΚΕ-

ΦΑΛΟΒΡΥΣΟ ΚΑΙ ΚΑΛΛΙΑ-

ΚΟΥΔΑ

-«ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΗ ΕΞΕΛΙ-

ΞΗ ΣΤΑ ΨΙΑΝΑ ΚΑΙ ΣΤΗ

ΡΩΣΚΑ» ΓΡΑΦΕΙ Ο ΧΡΗ-

ΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

-«Ο ΔΗΜΟΣ ΕΥΡΥΤΑΝΩΝ ΤΟ 1836» ΓΡΑΦΕΙ Ο

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

-«ΣΤΟ ΞΑΚΟΥΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΠΡΟΥΣΟ ΚΑΙ ΤΟ ΜΟ-

ΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ» ΓΡΑΦΕΙ Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΣΤΑΚΗΣ

-«ΜΑΡΤΙΟΣ: Ο ΠΡΩΤΟΣ ΜΗΝΑΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ»

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΧΡ. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 18

Page 19: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

1919EυρυτανίαEυρυτανία

Το καραβάνι της ΙστορίαςΤο καραβάνι της Ιστορίας

Γράφει ο Γιώργος Σταυράκης

Κάθε λαός που θέλει να πάειμπροστά δεν αρκεί μόνον ναεπαίρεται για την ιστορία καιτον πολιτισμό του. Περισσότε-ρο σημαντικό είναι να μαθαί-νει από τα λάθη του, και να δι-δάσκεται από τα θετικά κομ-μάτια της.Όπως ένας καλός ενδοσκόποςπρέπει να ψάξουμε και νααπομονώσουμε όλες εκείνεςτις αδυναμίες μας που συνι-στούν τροχοπέδη για την ανά-βαθμιση του πολιτικού και κοι-νωνικού πολιτισμού μας. Ηπρώτη καλή είδηση είναι ότιεμείς σαν λαός είμαστε προικι-σμένοι από τη φύση με πρω-τογενή ευφυϊα υψηλότερηαπό το μέσο όρο (Μ.Ο.) απόπολλούς άλλους λαούς, χωρίςαυτό να σημαινει καθόλου ότιέχουμε κάποια πρωτοκαθε-δρία.Τότε τι πάει στραβά; Σε τέτοιαμεγάλα κοινωνικά και ανθρω-πιστικά ερωτήματα δεν μπο-ρείς να δώσεις μονοδιάστατηαπάντηση, ούτε μια συνταγή,όπως θα έδινε ένας σεφ τηςκουζινας. Ωστόσο, το καραβά-νι της δικής μας νεοελληνικήςιστορίας έχει πολλά να μας δι-δάξει, αρκεί να απαλλάξουμε

τον εαυτό μας από διάφορουςμύθους και ιδεοληψίες πουστέκονται εμπόδιο στον ορθο-λογισμό. Υπάρχουν κομμάτιατης πρόσφατης ιστορίας μαςπ.χ. εμφύλιος, πραξικοπήματα,δικτατορίες τα οποία δεν περι-ποιούν ιδιαίτερη τιμή για κα-νέαναν. Υπάρχουν οι βαλκανι-κοί πόλεμοι κατά τη διάρκειατων οποιων με απαράμιλλοηρωϊσμό και διπλωματία η Ελ-λάδα διπλασίασε το γεωγρρα-φικό της χώρο και ανέκτησεαλύτρωτες πατρίδες. Υπάρχειόμως και η μικρασιατική κατα-στροφή του 1922. Στόχος τουπαρόντος φίλοι μου αναγνώ-στες, δεν είναι ένα πρόχειροαναμάσημα της ιστορίας. Γρά-φουμε για να ρίξουμε μια μι-κρή αχτίδα φωτός για το τι πή-γε στραβά στην πατρίδα μας,και μάλιστα εν καιρώ ειρήνης.Τα τελευταία τρία-τέσσεραχρόνια λέγεται κατά κόρον ότιη πολύμορφη κρίση που ενέ-σκηψε είναι πρωτίστως κρίσηηθικών προσανατολισμών καιδευτερευόντως κοικονομική.Κατά την άποψή μου δενυπάρχει καμία αμφιβολίαγι’αυτό. Ο καθηγητής του Πο-λυτεχνείου της Αθήνας Θεοδό-

σιος Τάσιος σε πρόσφατη διά-λεξη είπε χαρακτηριστικά ότι«η σημερινή, και κάθε άλληκοινωνική κρίση, έχει ως μονα-δική αφετηρία το γενικευμένοέλλειμα ήθους». Άνθρωποι χω-ρίς ηθικές αναστολές και δι-λήμματα, όποια μόρφωση καιαν έχουν, όποια αξιώματα καιαν φέρουν, τις κοινωνίες πουδιοικούν αργά ή γρήγορα, τιςοδηγούν σε καταστροφικούςατραπούς. Και αυτό όχι διότιέχουν τέτοιο στόχο, αλλά επει-δή η αρετή και το ήθος είναιξένα γνωρίσματα για αυτούς.Πάνω στο έλλειμα ήθους χτίζε-ται η φαυλότητα, καλλιεργεί-ται η νοοτροπία του εγωκεν-τρισμού και ως συνέπεια ηαδιαφορία για τον συμπολίτη,τον συνάνθρωπο. Η νοοτρο-πία, δηλαδή ο τρόπος σκέψης,που διαμορφώθηκε μέσα απόπολλές δεκαετίες στην Ελλάδαχαρακτηρίζεται από αριβισμό,εξουσιολαγνεία και το ναρκισ-σιστικό «εγώ» τα οποία απόμόνα τους, αποτελούν τροχο-πέδη για καινοτομία και πρό-οδο. Διαβάζοντας το καραβάνιτης ιστορίας καλό είναι να θυ-μηθούμε τα χρόνια της επανά-στασης (1821-1830) όταν πα-

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 19

Page 20: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2020 EυρυτανίαEυρυτανία

ράλίγο να πνιγούμε στο αίμακαι να χαθεί η προσπάθειαεξ’αιτίας της διχόνοιας και τουαρχηγισμού για αξιώματα. Με-τά την εκδίωξη των Τούρ-κων,κοτζαμπάσηδες και συμ-μορίες ληστών τρομοκρατού-σαν και σκότωναν ατιμώρητοιτους φτωχούς και ανυπερά-σπιστους πολίτες. Όλα ταπράγματα στην ιστορία έχουνμια συνέχεια και συνέπεια πουδιαπερνά το χρόνο. Ας μην μαςξαφνιάζει αυτό. Σήμερα μπρά-βοι και νονοί της νύχτας πουπουλάνε προστασία, είναι, όχι

και τόσο μακρινοί, απόγονοικλεφταρματωλών του ’21.Όταν μαθεύτηκε η δολοφονίατου Ιω. Καποδίστρια στην Ευ-ρώπη ο Νίτσε είχε πει «Απόσήμερα έπαψα να είμαι φιλέλ-ληνας».Το βαρύ ιστορικό παρελθόνκάθε λαού βαραίνει και τομέλλον του.Πρέπει ωστόσο, να γίνεται μά-θημα και δίδαγμα από τους ει-δικούς των ανθρωπιστικών καικοινωνικών επιστημών. Σήμε-ρα στη δεύτερη δεκαετία του2000 όλοι μαζί ενωμένοι με

ηγέτες απαλλαγμένους από τοσάπιο και φαύλο σύστημα ναχαράξουμε ένα εικοσαετέςσχέδιο (πλάνο) με ρηξικέλευ-θες και βαθιές τομές πρωτί-στως στην οιικογένεια, τηνπαιδεία, τη δημόσια διοίκηση.Αλλιώς η κοινωνία μας θα οδη-γηθεί σε έναν νέο ιστορικό μα-ρασμό με ευθύνη όλων μας.

Ο κ. Σταυράκης είναι

Κοινωνιολόγος

και Συγγραφέας

Τα χρόνια λίγο μετά την κατο-χή, προς το τέλος της δεκαε-τίας του 1940, άνοιξε το Γυ-μνάσιο στη Φουρνά και λει-τουργούσαν μόνο οι δύο πρώ-τες τάξεις, η Πρώτη και η Δευ-τέρα.Δρόμοι για αυτοκίνητα δενυπήρχανε ακόμα ούτε σταχαρτιά, μόνο υπήρχε ένας χω-ματόδρομος από την Μακρα-κώμη μέχρι το εργοστάσιο ξυ-λείας της Φουρνάς και απόεκεί και κάτω με το ζόρι χω-ρούσε, δεν χωρούσε ένα μικρόαυτοκίνητο μέχρι τη Φουρνά,που όλο κι όλο το πλάτος τουδεν ξεπερνούσε τα τέσσεραμέτρα.Για να επικοινωνήσουνε τα χω-ριά που ήτανε κοντά στηΦουρνά και κατά συνέπεια μετο Γυμνάσιο, την Αστυνομία,το Πρωτοδικείο και οι άλλες

αρχές έπρεπε να το πάρουνεαποστολικά και όποτε φτάνα-νε, περνώντας μέσα στα ρέμα-τα, χωρίς γεφύρια, όπως πή-γαιναν από τα παλαιά χρόνιαοι μουλαρόδρομοι και χωνότα-νε οι άνθρωποι μέσα στη λά-σπη μέχρι τα γόνατα.Τί τον ήθελαν το δρόμο και τοαυτοκίνητο να πάει ο πολιτι-σμός και να δούνε οι ταλαίπω-ροι κάτοικοι της περιοχής πωςζει ο κόσμος παρακάτω!... Κιύστερα φταίω εγώ που τα βά-ζω με τους εκάστοτε πολιτι-κούς και κοντεύω να χαρακτη-ριστώ κομμουνιστής -(την ρε-τσινιά του κομμουνιστή τηνγεύτηκα και είχα φάκελο γιαπολλά χρόνια, αν και ποτέ μουδεν ήμουνα με εκείνη την πα-ράταξη) και πολέμιος τους,επειδή δεν ενδιαφέρθηκαν γιατους συντοπίτες τους εκείνο

τον καιρό.Λοιπόν από τον υποτυπώδηεκείνο χωματόδρομο, μήκουςπερίπου σαράντα και πλέον χι-λιομέτρων κουβαλούσανε τααυτοκίνητα - τα παλαιοσαρά-βαλα εκείνα που είχανε περά-σει πολλές μπόρες και όργω-σαν την Μέση Ανατολή - κιέφερναν βογκώντας, μέσα στιςλαγκαδιές και τα ρουμάνια, τατρόφιμα και τα ρούχα τηςΠ.Ν.Κ..Α. για να μοιραστούνεστα χωριά.Τώρα το τί γινότανε στην μοι-ρασιά αυτό δεν λέγεται!...Πολλές φορές αντί να μοιρά-σουνε ρουχισμό που προέρ-χονταν από την ΠΙ.Ν.Κ.Α, μοι-ράζανε οι ντόπιοι επί των δια-νομών υπεύθυνοι και ντόπιεςκατεστραμμένες για το ρέμαΜαντανίες (Μαντανία ήτανμια κουβέρτα υφαντή στον αρ-

Η ΓλυκόζηΗ Γλυκόζη

Γράφει ο Κων. Δ. Ράμμος (απόσπασμα από το βιβλίο του «Σκόρπια φύλλα»

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 20

Page 21: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2121EυρυτανίαEυρυτανία

γαλειό με διάφορα κεντίδιαπου στρώνουν στα κρεβάτια),ή και ρούχα υφαντά φτιαγμέ-να στον αργαλειό, στα ίδια ταχωριά, που από την πολλή χρή-ση τους δεν έκαναν ούτε καισαμαροσκούτια (Σαμαροσκού-τι ήταν ένα ύφασμα συνήθωςμάλλινο που το βάζανε μέσααπό το σαμάρι του μουλαριούή του γαϊδουριού για να μηνπληγώνεται το ζώο εκεί που τοπατούσε το σαμάρι).Βλέπεσαι λοιπόν ότι και τότεπροτιμούσανε τα παραδοσια-κά Ελληνικά προϊόντα!... καιμάλιστα εκείνα που δεν άξιζανούτε στο ρέμα να τα πετάξου-νε.Στο δρόμο τους, όσα γλίτωναναπό τους παρακάτω φαγάδεςκαι κλεφταράδες, ώσπου ναφτάσουνε εκεί πάνω από τηνΠρωτεύουσα, γινότανε καιδεύτερη και τρίτη διαλογήστους χώρους διανομής σταχωριά που πηγαίνανε για ναμοιραστούν εκεί αλλά κάποιοιεπιτήδειοι κλεφταράδες,υπεύθυνοι και αρμόδιοι για νατα μοιράσουνε στους φτωχούςσυντοπίτες τους, τα ξάφριζαν,παίρνοντας τα καλά και τα και-νούρια και τα αντικατέστηνανμε ότι δικό τους είχανε για πέ-ταγμα στο ρέμα κι έτσι τα κομ-μάτια σε κάθε δέμα ήτανε σω-στά στον αριθμό, δηλαδή όσαέγραφε από έξω το δέμα, καιέτσι ήτανε εντάξει στους πα-ραπάνω προϊσταμένους τους.Έγιναν τότε πολλά τέτοια κω-μικοτραγικά γεγονότα, αλλάδεν μας νοιάζει τώρα, το κρίματον είχανε εκείνοι οι μικρολω-ποδύτες που τα έκαναν. Εκεί-να πάνε πέρασαν ας τα ξεχά-

σουμε και εκείνοι που τα έκα-ναν αυτά έδωσαν λόγο στοΘεό και τώρα δεν ζει κανένας.Απλώς θα αναφερθώ μόνο σεένα γεγονός.Μια μέρα στην πλατεία τηςΦουρνάς που μοιράζανε ρού-χα στους Φουρνιώτες, βρέθη-κε μέσα σε ένα δέμα ένα σα-κάκι σκουτίσιο (υφαντό στοναργαλειό του χωριού, απόμαλλί πρόβειο) που κάποιος τοπέταξε στο ρέμα μπροστά απόδύο-τρεις μέρες, στο ρέμα αυ-τό που έρχεται από το Ζαχαρά-κι και τη Βουλγάρα και περνά-ει βορειοανατολικά από τηΦουρνά κάτω από το παλαιόΜοναστήρι της Φουρνάς.Πήγε κι αυτός ο κακομοίρηςόλο χαρά, να πάρει αυτά πουδικαιούτανε από την αμερικα-νική βοήθεια, πήρε το δέματου που του έδωσε ο αρμόδιοςτης επιτροπής διανομών, ο χω-ριανός του και πήγε στο σπίτιτου να το ανοίξει και να δει τίκαλούδια του έστελνε ο φίλοςμας.......ο Μάρσαλ από τηνΑμερική. Το άνοιξε μαζί με τηνγυναίκα τουκαι τα παιδιά του και τί να δει,έμεινε με το στόμα ανοιχτό!....Το σακάκι του που πέταξε στορέμα, ήτανε μέσα στο δέμαπου του δώσανε.Φαίνεται ότι το σακάκι του δενμπορούσε άλλο μέσα στο ρέμακαι ρέμα -ρέμα, έφτασε στηνπλατεία της Φουρνάς, στο χω-ριό του που ήτανε η αμερικα-νική βοήθεια με τα άλλα δέμα-τα με τα καλά ρούχα -καλά μεεπιφύλαξη, για να μην παρεξη-γηθώ- και τρύπωσε στο δέμαπου του δώσανε. Έ!.. αυτού σεθέλω, να είσαι τυχερός!., όπως

ο συμπολίτης μας ο Φουρνιώ-της.Πολλά τέτοια παράξενα έγιναντότε.Όμως τί να κάνουμε, αυτά έχειη ζωή, γίνονται πολλά παράξε-να!...Πρέπει όμως να το δια-σκεδάζαμε και να μην τα παίρ-νουμε όλα τοις μετρητοίς. Οάνθρωπος πήρε το σακάκι αυ-τό και για μην εκθέσει τον χω-ριανό του κύριο, που ήτανευπεύθυνος τον πήρε και πήγεπίσω από την εκκλησία και τουείπε την γκάφα του και κάποιαάλλη μέρα του έδωσε κάτι άλ-λο και το σακάκι ίσως έκανεάλλον νοικοκύρη πλούσιο καιευτυχισμένο, σε άλλο χωριότης περιοχής, μπορεί να πήγεστον Κλειτσό ή και στη Βράχα,τίποτε δεν αποκλείεται!....Στην ίδια πλατεία λοιπόν τουχωριού που ήτανε το τέρματου υποτυπώδη δρόμου για τααυτοκίνητα, και για όλη τηνπεριοχή, μαζί με τα δέματα, ξε-φόρτωσαν μια μέρα και μερι-κά βαρέλια, γεμάτα γλυκόζη ταοποία ήτανε κι αυτά για διανο-μή, στα χωριά της περιοχής.Ο συγγραφέας αυτού του βι-βλίου και υποφαινόμενος καιένας άλλος συμμαθητής μουαπό τον Κλειτσό, μαθητάκιακαι οι δύο στο Γυμνάσιο θέ-λοντας να γλυκάνουμε τηγλώσσα μας, είπαμε να φάμελίγο γλυκόζη από ένα βαρέλικαι επιχειρήσαμε να δοκιμά-σουμε τη γλύκα της που απόγλυκιά μας βγήκε ξινή και με-τά το μετανιώσαμε πικρά γιατο εγχείρημα μας. Ένα βαρέλιήτανε κάπως στην άκρη καιβολικό για ξάφρισμα και το κα-πάκι του σχεδόν ανοιχτό.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 21

Page 22: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2222 EυρυτανίαEυρυτανία

Βράδυ όπως ήτανε, φως δενυπήρχε πουθενά, γιατί η ΔΕΗέβαλε ρεύμα μετά, είκοσι χρό-νια, και επειδή το φως δενέπρεπε να πάει στα χωριά, γιαμην ξυπνήσουνε οι χωριάτεςκαι τα βάλουνε με τους πολιτι-κούς της Ευρυτανίας, αν και οιπολιτικοί ήταν αιτία που έφτα-σαν οι άνθρωποι στο σημείοτης απόγνωσης και του ξεσπι-τωμού από τον εμφύλιο πόλε-μο 1946-1950. Τί να το κάνουντο ρεύμα να ξυπνήσουνε καιτους ζητούνε διορισμούς καιέργα. Θεώρησαν καλύτερο ναμην τους βάλουν ρεύμα και νατους έχουν του χεριού τους καιμόνο για να τους ψηφίζουντους ήθελαν και μετά θα τουςξαναθύμονταν μετά από τέσ-σερα χρόνια και έτσι άφησαντα χωριά τους στο σκοτάδι καιμακριά από τον πολιτισμό.Εκεί κοντά στο σοκάκι, δενήτανε και κανένας για να μαςδει και πλησιάσαμε το βαρέλικαι το ξεσκεπάσαμε για να φά-με λίγη γλυκόζη με τα χέριαμας, για να γλυκαθεί το στόμαμας, σαν στερημένα παιδιάπου ήμαστε και γλυκαντικό εί-χαμε να φάμε από τη γιορτήτου Αγίου Δημητρίου πουγιόρταζε η σπιτονοικοκυράμας.Βάλαμε και τα δυο μας χέριαμέσα στο βαρέλι και αρχίσαμενα τρώμε όσο μπορούσαμε,βιαστικά - βιαστικά. Φάγαμεόσο έπιανε τα χέρια μας καιξαναβουτήξαμε την παλάμημας να πάρουμε κι άλλο.Κάποιος όμως που περνούσεαπό εκεί κοντά και μας είδε,για να μας φοβίσει περισσότε-ρο, φώναξε λέγοντας δυνατά.

«Ρε κερατάδες... τί κάνετεεκεί!... αύριο θα έρθω στο Γυ-μνάσιο και θα τα πω στον κα-θηγητή σας». Τότε εμείς απότη λαχτάρα μας τραβήξαμε ταχέρια μας έξω από το βαρέλικαι από ένστικτο τα χώσαμεκάτω από τα μάλλινα υφαντάσακάκια μας, μεταξύ του επί-σης πλεχτού μάλλινου πουλό-βερ και του σακακιού μας καιτο βάλαμε στα πόδια προς τακάτω, μέσα στα σοκάκια τρέ-χοντας, για να πάμε από τόποσε τόπο στο σπίτια μας. (μένα-με μαζί λίγο πιο κάτω από τηνπλατεία).Ύστερα από λίγο που το συνει-δητοποιήσαμε τι κάναμε καιμας πέρασε η λαχτάρα καιαπομακρυνθήκαμε αρκετάαπό τον τόπο του εγκλήματος,είδαμε και πάθαμε να ξεκολ-λήσουμε τα χέρια μας από ταρούχα μας, η δε γλυκόζη είχεφτάσει μέχρι τα παπούτσιαμας και κολλούσαμε ολόκλη-ροι από το σιρόπι. Τρέχονταςφτάσαμε στο δωμάτιο της Πε-ρικλίνας (όνομα υποθετικό)και για να ξεκολλήσουμε τα σι-ρόπια από τη γλυκόζη από ταχέρια μας αδειάσαμε μία βα-ρέλα νερό.Ήτανε Πέμπτη βράδυ και μέχριτο Σάββατο το βράδυ που πή-γαμε στα χωριά μας η γλυκόζηπου ήτανε κολλημένη στα ρού-χα που φορούσαμε την ώραπου κάναμε αυτή την αταξία,ξεράθηκε και έγινε σαν διαφα-νής καραμέλα. Το τι τραβήξα-νε οι μανάδες μας να ξεκολλή-σουνε την γλυκόζη από τα ρού-χα μας δεν λέγεται, χωριστάπου ακούσαμε ένα σωρό λόγιακαι επικρίσεις άσχημες για την

πράξη μας αυτή. Τώρα μεγά-λοι τα λέμε, όταν σμίγουμε καιγελάμε.Όμως από μέσα μας νοιώθου-με πίκρα, επειδή βρεθήκαμεστη θέση να γίνουμε μικροκλέ-φτες, για μία κουταλιά γλυκό-ζη, για να γλυκάνουμε τηγλώσσα μας, την ζηλέψαμεσαν μικρά παιδιά και στερημέ-να από ζαχαρώδη προϊόντα,είπαμε να φάμε λίγο.Το κακό έγινε, το ομολογούμε,δεν το ξανακάναμε ποτέ μας.Αυτά λέμε και γελάμε, αλλάμόλις τελειώσει το γέλιο μαςλέμε επιγραμματικά: «Να μηνσώνει να γεννιέται ο άνθρω-πος φτωχός και σε καιρό πολέ-μου. Λίγη γλυκόζη θελήσαμενα πάρουμε για να δοκιμάσου-με και να φάμε και η γλύκα τηςμας βγήκε πικρή και παρά λίγονα πάμε καρδιακοί».Δεν σχολιάζω το γεγονός, τοαφήνω στην κρίση κάθε καλώςσκεπτόμενου ανθρώπου νασκεφτεί σε ποια κατάστασηβρεθήκαμε να πάμε να φάμελίγη γλυκόζη τότεκαι τώρα.....όλα μας μυρίζου-με και όλα μας βρωμάνε, πουγέμισε ο τόπος γλυκά και ζα-χαρώδη προϊόντα, στη σημερι-νή μας, κοινωνία την υπερκα-ταναλωτική δεν μας κάνει κα-μία εντύπωση στη θέα τουςκαι τη γλύκα τους.Όχι μας φύλαξε ο Θεός και δενέχουμε ζάχαρο, αλλά δεν μαςαρέσουν και τα γλυκά.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 22

Page 23: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2323EυρυτανίαEυρυτανία

Θανάσης ΜπακογιώργοςΤέχνη γεννημένη από τα λαϊκά βιώματα

Γεννημένος στη Μαυρομάτα Ευρυτανίας το 1942, ο

ζωγράφος Θανάσης Μπακογιώργος έμαθε από μικρός

τη σκληρή πλευρά της ζωής. Φτώχια, ορφάνεια, κα-

τοχή. Μια δύσκολη εποχή για την Ελλάδα που στε-

κόταν μισοδιαλυμένη από τους πολέμους και μια επο-

χή που απαιτούσε από όσους ήθελαν να επιβιώσουν

προσαρμοστικότητα, υπομονή αλλά και την εξάσκηση

της τέχνης της συνεργασίας.

Μια εποχή ανελέητη που δενάφηνε χώρο για ιδιαίτερουςσυναισθηματισμούς και τηνανάπτυξη μέσω της τέχνης πα-νανθρώπινων ιδεών.Όμως ο Θανάσης Μπακογιώρ-γος, όπως και άλλα παιδιά τηςεποχής, όσο δύσκολο και ανήταν το περιβάλλον που μεγά-λωνε δεν σταμάτησε να ονει-ρεύεται. Η παιδική φαντασίατράφηκε με τις ιστορίες λαϊκήςπαράδοσης των μεγαλυτέρωνκαι, με τη βοήθεια των πρώ-

των ερεθισμάτων από τη ζωή,πλάστηκε ένας νέος καλλιτέ-χνης. Ένας καλλιτέχνης πουσμιλεύτηκε από τη οργιώδηευρυτανική φύση, τις ιστορίεςτων ηρώων του ’21, τα ξωτικά,τις νεράϊδες, τα στοιχειά καιόλα όσα ένα ενήλικο μυαλόδυσκολεύεται να συλλάβει.

Δημιουργία από ταπεινή

αφετηρία

Μόλις σε προεφηβική ηλικία,χρησιμοποιώντας το κοκκινό-

χωμα του εδάφους, έπλασε ταπρώτα του έργα. Προτομές τουΚαραϊσκάκη, του Κατσαντώνη,του Διάκου και άλλων ηρώωνπου μυθοποιήθηκαν στην πο-ρεία των χρόνων.Στη συνέχεια, παρά τη, φυσιο-λογική για την εποχή, αδυνα-μία του περιβάλλοντός του νααποδεχτεί την ύπαρξη ενός νε-αρού καλλιτέχνη, το περιοδικό«Σπίτι του Παιδιού» δημοσίευ-σε εφηβικά του σκίτσα. Αυτήήταν η αφορμή για την ενθάρ-

Ο Θανάσης Μπακογιώρ-

γος σε μικρή ηλικία με τα

πρώτα του γλυπτά,

άμεσα επηρεασμένα από

τη λαϊκή παράδοση.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 23

Page 24: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2424 EυρυτανίαEυρυτανία

ρυνση του περίγυρου που τονέβαλε για τα καλά στο μονο-πάτι της τέχνης.Τη δεκαετία του ’60 ο ΘανάσηςΜπακογιώργος, φοιτητής πλέ-ον στο τμήμα σκηνογραφίαςτης Ανωτάτης Σχολής ΚαλώνΤεχνών με δάσκαλο τον Β. Βα-

σιλειάδη, ασχολείται με τηνδιακόσμηση εσωτερικών χώ-ρων, τη σκιτσογραφία, τις γε-λοιογραφίες και τις εικονογρα-φήσεις που έδιναν την απα-ραίτητη οικονομική ενίσχυση.

Η ζωή στην πόλη

Η δεκαετία του ’70 ήταν γιατον Θανάση Μπακογιώργο μιαεποχή επαφής με τα μοντέρνακαλλιτεχνικά ρεύματα. Έζησεστο εξωτερικό και, αφού απότο 1974 μετακόμισε στη Θεσ-σαλονίκη όπου ζει μέχρι σήμε-

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 24

Page 25: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2525EυρυτανίαEυρυτανία

ρα, φιλοξένησε στη γκαλερίτου «Πανσέληνος» πολλούςνέους καλλιτέχνες από την Ελ-λάδα αλλά και από τα Βαλκά-νια, εξερευνώντας όλες τις νέ-ες τάσεις και αναπτύσσονταςμεγάλη εκθεσιακή δραστηριό-τητα με τουλάχιστον είκοσιατομικές και πολλές ομαδικέςεκθέσεις.Το διάστημα αυτό (1978 –1988) βρίσκει τον ΘανάσηΜπακογιώργο να αφιερώνεταιπλήρως στην ζωγραφική. Ξεκι-νώντας να ζωγραφίζει με τέμ-περα και με τεχνική αφαιρετι-κή, ολιγόλογη αλλά όχι αυστή-ρη, ρομαντική, τρυφερή αλλάκαι με μια αίσθηση ματαιότη-τας, προσπαθώντας να αποδό-σει έντονα τη στιγμή αναγνω-ρίζοντας όμως τη μικρή τηςδιάρκεια στην πορεία τηςζωής. Σαν το γαλλικό σινεμά,κάτι γοητευτικό και στυλάτοαλλά καταδικασμένο να παρα-δοθεί στο χρόνο.

Ιχνηλατώντας τα

πρώτα βήματα

Η δεκαετία του ’80 σηματοδό-τησε μια μεγάλη αλλαγή σταθέματα αλλά και στην τεχνικήτου Μπακογιώργου. Εγκατα-λείπεται η τέμπερα για χάρητων ακρυλικών χρωμάτων ενώοι ανθρώπινες μορφές πλέοναπουσιάζουν από τους πίνα-κές του. Αντίθετα, υπάρχει μιαστροφή προς τα τοπία, τουςεκκλησιαστικούς ναούς, τουςθρησκευτικής κατάνυξης χώ-ρους (Μετέωρα και ΆγιοΌρος), αλλά και τις εικόνες τηςβυζαντινής παράδοσης. Με τα υλικά της Ευρυτανικήςγης (πέτρα και χώμα) να τονεμπνέουν με έναν διαφορετικότρόπο αυτή τη φορά, ο Μπα-κογιώργος διατηρεί την δια-κριτικότητα που τον διέκρινεαπό προηγούμενους πίνακέςτου συνδυάζοντάς την με τηνειλικρίνεια της χέρσας γης.Ουσιαστικά, ο καλλιτέχνης

προσπάθησε να αναβιώσειένα πολιτιστικό παρελθόν πουχαρακτήρισε τη γεωγραφικήμας τοποθεσία. Χρησιμοποι-ώντας παλιούς χάρτες, κείμε-να, ερειπωμένα από το χρόνομνημεία, γεφύρια και μονοπά-τια προσπάθησε να προσαρ-μόσει στην νέα ελληνική κοι-νωνία εικόνες που έχουν πλέ-ον αποκτήσει παραμυθένιεςδιαστάσεις. Κοινωνίες και μνη-μεία που τα χαρακτηρίζει η έλ-λειψη της αδιάκριτης ανθρώ-πινης παρέμβασης.Η Κάτια Κιλεσοπούλου, ιστορι-κός τέχνης, περιγράφει ενδει-κτικά τους πίνακες του Μπα-κογιώργου από εκείνη τηνεποχή:«Ἡ ἀκύμαντη θάλασσα –πότεπότε μόνο ἐλαφρά ρυτιδωμέ-νη– καί ὁ ἐλάχιστα ἐπεξεργα-σμένος χρωματικά οὐρανός,λειτουργοῦν ὡς πλαίσια - φόν-τα στά ὁποῖα προβάλλονται τάτοπία. Ἡ προσθήκη χλωρίδας

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 25

Page 26: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2626 EυρυτανίαEυρυτανία

ὁδηγεῖ σέ μία ὅλο και πιό πα-ραστατική τοπιογραφία ὅπουβρίσκουν τή θέση τους σέ ποι-κίλες παραλλαγές ἀρχιτεκτονι-κῶν τύπων τά ἐξωκλήσια. Τήνἔλλειψη πλαστικότητας στήνσχεδόν ἐπιπεδόμορφη σύνθε-ση ἀντισταθμίζει ἡ λεπτομε-ρειακή περιγραφικότητα τῶνδένδρων καί τῆς ἀραιῆς βλά-στησης.Οἱ πανοραμικές βυζαντινές πο-λιτεῖες του, τά ὀχυρωμένα μο-ναστήρια, τά μεσαιωνικά πολί-σματα καί λιμάνια, σκορπισμέ-να σέ λόφους καί δαντελλωτέςἀκτές, ἀποκτοῦν ἄχρονο χαρα-κτήρα μέσα ἀπό τά πορφυρά,τίς χρυσίζουσες ὦχρες, τό

ἄπλετο φῶς, τήν ἀκύμαντηἀτμόσφαιρα, τή χρήση πολλα-πλῆς προοπτικῆς, τό πανομοι-ότυπο, λεπτομερειακό ἐνσταν-τανέ, ὡς «παγωμένες» στόχρόνο εἰκόνες».

Βουτιά από ψηλά

Οι προσεγγίσεις του Μπακο-γιώργου στις τοποθεσίες πουαπεικονίζει -Μονεμβασιά, Μυ-τιλήνη, Θεσσαλονίκη, Κων-σταντινούπολη, Μετέωρα- δί-νουν μια άποψη από ψηλά καιαπέναντι. Σαν χαρτογράφος,σχεδιάζει το περίγραμμα τηςπόλης και όπου χρειάζεταιεστιάζει σε επιμέρους στοι-χεία. Μνημεία και εμβληματι-

κές τοποθεσίες είναι οι στόχοιτων «μεγενθύσεών» του.Η ανθρώπινη παρουσία είναικαι πάλι απούσα, όμως τα αν-θρώπινα τοτέμ, τα κτίρια και οιοικισμοί υπάρχουν και περι-βάλλονται αρμονικά από τηφύση. Εδώ υπάρχει και μια εν-διαφέρουσα αντίθεση. Παρότιεκλείπει το ανθρώπινο στοι-χείο, οι αποδείξεις της υπάρξε-ώς του είναι παρούσες και έν-τονες. Σαν μια εγκαταλελειμ-μένη πολιτεία, χωρίς το μακά-βριο στοιχείο της αφαίρεσηςζωής, αλλά σαν ένα παρατηρη-τήριο σύγκρισης και συνύπαρ-ξης ανθρώπινων και θεϊκώνπεπραγμένων.

Μυτιλήνη

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 26

Page 27: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2727EυρυτανίαEυρυτανία

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 27

Page 28: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2828 EυρυτανίαEυρυτανία

Σχετικά με τα έργα της απεικό-νισης των Μετεώρων γράφει ηΚάτια Κιλεσοπούλου:«Τά ἔργα μέ θέμα τά Μετέωραδιαφέρουν αἰσθητά ἀπό ἐκεῖ-να τῶν μοναστηριῶν τοῦ ἉγίουὍρους. Ἡ προσέγγιση στάπρῶτα εἶναι καθαρά δοξαστι-κή σέ ὕφος ὑπερεαλιστικό. Ὁὑπερβατικός χαρακτήρας τῶνΜετεώρων δέν ἐντείνεται μό-

νο ἀπό τήν ἔξαρση τῆς καθετό-τητας τῶν βράχων –μοιάζουνστυλίτες ἅγιοι– ἤ τῆς φαντα-στικῆς μοναστικῆς ἀρχιτεκτο-νικῆς ἀλλά καί ἀπό τό ἀντιρε-αλιστικό χρῶμα, κόκκινο, χρυ-σό, γαλάζιο. Ἐνῶ στά Ἁγιορεί-τικα μοναστήρια ἐπικρατεῖἕνας ἀποστασιοποιημένος ρε-αλισμός, λές καί ἀποσύρεταιεὐλαβικά ἡ ἀνάγκη προσωπι-

κῆς ἑρμηνείας πού ὑπό τήνστενή ὑποκειμενική ἀντίληψηθά τόνιζε ἤ θά παρέλειπε κάτιἀπό τήν καταγραφή μίας χιλιό-χρονης πολιτιστικῆς κληρονο-μιᾶς».

Η γνώριμη παλέτα

Τα τελευταία χρόνια ο Θανά-σης Μπακογιώργος εργάζεταικαι «λειτουργεί» ως ένας καλ-

Το μοναστήρι της Παναγίας του Προυσού

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 28

Page 29: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

2929EυρυτανίαEυρυτανία

λιτέχνης- τεχνίτης που ζωγρα-φίζει παλιά αντικείμενα, τοί-χους και οροφές, ενώ διακο-σμεί μοναστήρια και ιδιωτι-κούς χώρους. Αυτή τη φορά δεν υπάρχει πε-ριορισμός θεμάτων. Ανεξάντ-λητα και με την ίδια γοητεία ναχαρακτηρίζει τα έργα του ζω-γραφίζει ζευγάρια, μελαγχολι-κές κοπέλες, γεωμετρικά σχή-ματα, πόλεις και τοπία. Εξάλ-λου τα έργα του κοσμούν πολ-λές συλλογές από την Ελλάδακαι το εξωτερικό.Όπου και αν ταξιδεύει όμως,είτε ο Θανάσης Μπακογιώρ-γος είτε τα έργα του, τα χρώ-ματα της ευρυτανικής παλέταςείναι αυτά στα οποία πάντοτεθα ανατρέχει.

Πηγές:

http://www.bakogiorgos.gr/

http://www.evrytania.eu/

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 29

Page 30: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

3030 EυρυτανίαEυρυτανία

Το site των Αγράφων Ευρυτανίαςwww.agrafiotis.gr

Το agrafiotis.gr είναι ένας απότους πιο γνωστούς και δρα-στήριους ευρυτανικούς διαδι-κτυακούς τόπους σχετικά μετην Ευρυτανία και ειδικότεραγια τα Άγραφα. Σε τι ξεχωρίζειόμως από άλλες ανάλογεςπροσπάθειες; Κατ’αρχήν η κα-λή συχνότητα ανανεώσεων, τοπλούσιο φωτογραφικό υλικόαπό τις εκδηλώσεις που αφο-ρούν το δήμο Αγράφων καιτους συλλόγους του αλλά κυ-ρίως η όλη εικόνα του που ται-ριάζει σε έναν πιο απαιτητικόαναγνώστη. Αυτή είναι και ηβασική διαφορά από κάποιοblog που λόγω (κυρίως) της οι-κονομικής κατάστασης συνή-

θως επαφείεται στο μεράκι καιτην όρεξη των διαχειριστών.Στη συγκεκριμένη περίπτωσηυπάρχει μια ομάδα συντελε-στών που ασχολείται, βελτιώ-νει και ανανεώνει το site.Υποστηρικτής αυτής της προ-σπάθειας είναι ο ΣύλλογοςΑγραφιωτών Ευρυτανίας «Τ’Άγραφα» ενώ οι Παναγιώτηςκαι Γεώργιος Κίτσιος βοηθούνυλικά και πνευματικά την όληπροσπάθεια.Στην αριστερή στήλη του ιστό-τοπου βρίσκονται τα περιεχό-μενα που με ένα click στέλνουντον χρήστη στα επιμέρους ση-μεία και διευκολύνουν τον επι-σκέπτη στην πλοήγηση του.

Περιγραφές για τα χωριά τουδήμου Αγράφων, ιστορίες καιπρόσωπα που σημάδεψαν ταΆγραφα, ένα ξεχωριστό αφιέ-ρωμα στον Αγραφιώτη ποταμό(λεπτομέρεια που κάνει τηδιαφορά: ο επισκέπτης μπορείνα ακούσει ηχογραφημένοαπόσπασμα από τα νερά τουποταμού που κελαρύζουν),ενημέρωση για τις εκδηλώσειςτων συλλόγων των Αγράφων,τις δραστηριότητες του δήμουΑγράφων, τις γιορτές και τασυναπαντήματα των Ευρυτά-νων, αλλά και τουριστικές πλη-ροφορίες για τους επισκέπτες.Ακόμα υπάρχουν multimediaστοιχεία με video, και ηχητικά.mp3 αρχεία καθώς και αρθρο-γραφία εκ μέρους της σύντα-ξης. Πέρα από κάποια προβλή-ματα στην απεικόνιση και τηνκατανομή των στηλών η πλοή-γηση στο site είναι φιλική προςτον χρήστη.Το agrafiotis.gr έχει καταφέρεινα καθιερωθεί και να εστιάσειεπιτυχημένα στην αγραφιώτι-κη πραγματικότητα του παρελ-θόντος και της σημερινής επο-χής και είναι αναμφίβολα έναςαπό τους βασικότερους κόμ-βους ενημέρωσης για τον Δή-μο Αγράφων.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 30

Page 31: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

Στο επόμενο τεύχος της

«Ευρυτανίας» που θα

κυκλοφορήσει

τον Ιούνιο:

♦ Οδοιπορικό στη Νεράϊδα

♦ Ακόμα: Αφιερώματα,

αρθρογραφίες, καθώς και όλη

η επικαιρότητα της Ευρυτανίας

Κάθε δύο μήνες

η «Ευρυτανία» θα βρίσκεται

κοντά σας!

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 31

Page 32: Περιοδικό «Ευρυτανία» - Τεύχος 15 (Φεβρουάριος - Μάρτιος 2013)

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΣΕΛΙΔΕΣ Νο15:Σχέδιο 1 31/5/2013 2:36 πμ Page 32