روشتحقیق

تحقيق لغوي معناييا و برده كار به را آن بارها و آشناييد تحقيق كلمة‌ معني با شما همة‌

.شنيده‌ايدمي‌گوييم :گاهي

با بايد را خود ديني آوريم تحقيقباورهاي دست به . مي‌گوييم ديگر :وقتي

خانوادة و شخصيت مورد در بايد ازدواج، تقاضاي به پاسخ‌گويي هنگام در. تحقيقمتقاضي مي‌كنيم ادعا نيز گاهي كرد :

ميزان به وابسته كشور، پيشرفتهر است تحقيقميزان كشور آن در . . كلمة‌ مانند كلمه، اين برده‌ايم كار به را تحقيق كلمة جمالت، اين همة در

. » « » و» استوار ثابت، معني به ريشه اين است ق ق ح ريشة از حق » « . كشفحقيقت معني به لغت، در تحقيق براين، بنا است واقع با مطابق

است امر يك كنه به رسيدن .ويك به دست‌يابي روند است، اينجمالتمشترك همة در آنچه

امريمجهولاست زمينة پرسشيدر به پاسخ‌گويي .حقيقتو

• كلمة آيا شما، نظر به اشتراك، اين وجود با امااست؟ معني يك به دقيقا باال جملة‌ سه در تحقيق

. از منظور اول، جملة در است منفي پاسخ بي‌شكاستدالل از استفاده با صحيح، اعتقاد يافتن تحقيق،‌

. به دوم، جملة در تحقيق است منطقي و عقليو ويژگي‌ها دربارة جو پرسو و بررسي معني

. به سوم جملة در تحقيق است فرد يك سوابق . در كه موضوعي همان است علمي تحقيق معني

كنيم صحبت آن دربارة‌ مباحثمي‌خواهيم .اين

• علت كلمه، لغوي معني بودن يكسان وجود با مي‌دانيد آياناشي آنجا از اختالفمعني اين اختالفچيست؟ اين

لغوي، معناي بر عالوه كلمات، از بسياري كه مي‌شود . اصطالحي، معناي از منظور دارند نيز اصطالحي معنايي

به مباحثمربوط در كلمه رفتن كار به با كه است معناييكاربرد يا و قرارداد اثر بر خاص، محيطي در يا و علم يك

آن گاه هر پس، آن از و مي‌شود پيدا كلمه يك براي فراوان،رود، كار محيطخاصبه يا و علمي رشتة آن در كلمه

. البته لغوي معناي نه بود؛ خواهد نظر مورد جديد، معناينوعي لغوي، معناي و اصطالحي معناي ميان معموال

دارد وجود .ارتباط

• لغويآن معناي در تحقيق كلمة كاربرد از نمونه :يك• آنها با روز طول در که مختلفي پرسش‌هاي به پاسخ‌گوئی

نظر - - از مي‌تواند علمی غير چه و علمی چه هستيد مواجهشود تحقيقشمرده يك .لغوي

• برای و می‌رويد ماهی‌فروشی به ماهی خريد برای مثالانجام آن روی را آزمايش‌هايی جنس، بودن سالم از اطمينانپوست . روی فشار با را انگشتخود مثال، عنوان به می‌دهيد

. را انگشتتان ثانيه، چند پساز می‌دهيد قرار ماهیبازگشت،. اوليه حالت به ماهی پوست اگر برمی‌داريد

روی فرورفتگی حالت اگر ولی است؛ تازه ماهی که می‌فهميدمی‌کنيد ماهیصرفنظر خريد از ماند، باقی .آن

• . ناميد تحقيق لغوي نظر از مي‌توان را آزمايشساده همينبرای كار اين حقيقت زيرا اين ماهی کشف آيا که است

نه؟ يا است سالم•

• كلمة از ما منظور كه است پرسشمطرح اين اكنونتالش گونه هر مي‌توان آيا مباحثچيست؟ اين در تحقيق

را » مجهوالت و پرسش‌ها به پاسخ‌گويي تحقيق برايرا« علمي اطالعاتي كه كسي هر به مي‌توان آيا و ناميد؟

محقق مي‌دهد، پاسخ را پرسشي يا و مي‌كند جمع‌آوريدر وقتي تحقيق، تعريفاصطالحي ديگر، عبارت به گفت؟

چيست؟ مي‌شود، مطرح مباحثعلمي با رابطه

• • مواردي زير، گزينه‌هاي ميان از كرده‌ايد، ارائه تحقيق از كه تعريفي به توجه با اكنون

بزنيد عالمت را حسابمي‌آيند به تحقيق تعريفشما طبق :كه• كنيم بررسي را اخير سال‌هاي در بارندگي كاهشميزان علل .مي‌خواهيم

• تهيه را جهان كتاب‌خانه‌هاي همة‌ در كافي كتاب خطي نسخه‌هاي كلية‌ از فهرستي بايد.كنيم

• المپ‌هاي با را شهر عمومي معابر المپ‌هاي كلية مي‌خواهد منطقه‌، برق سازمان . شود تهيه آنها تعداد از دقيقي آمار بايد كار اين براي تعويضكند .كم‌مصرف

• . آمادة و تصحيح را آن استمتن خوب است مشكلي و سنگين متن داراي كتاب، اين . و داده تطبيق خطي نسخه‌هاي با را آن بايد منظور، اين براي كنيم عموم استفادة

دهيم توضيح كتاب پانوشت در را لغاتمشكل كلية .معني• جعلي يا و وليصحيح اند؛ دانسته صحيح حديثرا اين دانشمندان، از بسياري چه اگر

. كنيم بررسي را آنها وضعيت و شناسايي را آن راويان بايد است ترديد مورد آن، .بودن• و فارسي‌گوي شاعران كلية آن، در و آوريم فراهم مبسوط مجموعه‌اي مي‌خواهيم

كنيم معرفي را آنها ادبي سبك‌هاي و .آثار• ما جوان، نسل ميان در مذهبي باورهاي تعميق گسترشو زمينة در جدي نگراني‌هاي

باشيم زمينه اين در مؤثري شيوه‌هاي دنبال به استكه داشته آن بر .را

• را فوق موارد همة شديد، متوجه كه گونه همان. نمي‌توان آنها همة چه اگر دانست علمي تحقيق

ولي مي‌شوند، تحقيقشمرده لغوي نظر ازداشته اصطالحي تحقيق از كه تعريفي به بسته

علمي تحقيق نمي‌توانيم را آنها از برخي باشيم،از. دقيق تعريفي است الزم بنابراين، بدانيم

اين در خود قضاوت‌هاي در تا كنيم ارائه تحقيقنشويم اشتباه دچار .رابطه

• معناياصطالحيتحقيق • تحقيق مي‌توان را تالشعلمي فعاليتو گونه هر كه مي‌كنيم گمان ما از بسياري

قبيل. از فعاليت‌هايي :ناميد• « تأليف و » جمع‌آوري معني به اصطالحا كه زدن پيوند معني به ف ل أ ريشة از ،

است يكديگر با متناسب مطالب از مجموعه‌اي .تنظيم• متون همراه ،تصحيح و مي‌گيرد انجام علمي سنگين و كهن متون روي بر معموال كه

است عباراتدشوار و لغات توضيح و شرح و متن آن خطي نسخه‌هاي مقابلة .با• مي‌شود ،ترجمه برگردانده ديگر زبان به زباني از متني آن، در كه .

• است ،تفسير متن يك از نويسنده يا و گوينده مراد كردن آشكار معني به كه .• يك ، شرح با رابطه در بيشتر اطالعات و توضيحات ارائة و ابهام‌ها رفع معني به كه

است .متن• فعاليت‌هاي ،احياينسخ ديگر و مقايسه بازخواني، مرمت، شناسايي، شامل، كه

مي‌باشد استفاده قابل يا و چاپي نسخة به خطي نسخة يك كردن تبديل براي .الزم• گوناگون ،آزمايش شرايط حاالتو در متغير يك بررسي معنيسنجشو به كه

.است• و مقدمات جزو همگي بودن، مفيد و ارزشمند وجود با كه ديگر فعاليت‌هاي بسياري و

ناميد تحقيق نمي‌توان را آنها از يك هيچ و مي‌باشند تحقيق يك از بخش‌هايي .يا

• ابتدا مقدمه، عنوان به است خوب تحقيق، دقيق معني شدن روشن برايدهيم قرار توجه مورد را واژه دو :تفاوت

• • مسأله با تفاوتسؤال

• مي‌شوند مطرح ديگران يا و خودمان براي كه ابهاماتي و پرسش‌ها به اگر . اصلي تفاوت نماييم تقسيم كلي دستة دو به را آنها مي‌توانيم كنيم، دقتو جهالت خاطر به ما پرسش‌هاي از برخي كه است اين در گروه، دو اين

. نمي‌دانيم، موضوع يك دربارة چيزي چون يعني مي‌آيند وجود به بي‌اطالعي . را پرسش‌ها گونه اين كنيم كسب اطالع باره آن در تا مي‌پرسيم را آن

سؤال»اصطالحا « (question) .كه هستند پرسش‌ها از برخي اما مي‌ناميم . وقتي تا ديگر، عبارت به مي‌شوند ايجاد ما قبلي اطالعات و دانايي اثر برنداريم، توجه موضوع آن به اصال يا و نمي‌دانيم چيزي موضوع يك دربارة

كلية كه همين ولي نمي‌رسد؛ ذهنمان به آن با رابطه در هم پرسشيو تحليل‌ها در تازه آورديم، دست به را مطلب آن دربارة موجود اطالعاتجديدي پرسش‌هاي موضوع، آن به مربوط ارتباطات كشف و مقايسه‌ها

مي‌شود مطرح .برايمان

• و مطالعه يا و ديگران از پرسيدن با را پرسش‌ها اين پاسخ بتوانيم اگربر نيز پرسش‌ها اين كه مي‌شود معلوم آوريم، دست به منابع، از استفاده

ما » واقع، در و شده ايجاد اطالعاتمان نقصدر يا و ما جهالت « سؤالاثرجا. هيچ در كسو هيچ نزد ما، جديد پرسش‌هاي پاسخ اگر اما داشته‌ايم

خودمان كه مي‌شويم مواجه مشكلي و دغدغه با ما باشد، نداشته وجود . اصطالحا را پرسش‌ها گونه اين باشيم آن حل دنبال به مسأله»بايد «

(problem) مي‌گوييم.• توجه پايين سمت به اشياء افتادن به كسي كه زماني تا مثال، عنوان به

_ . كه گونه آن اما نبود مطرح رابطه اين در نيز پرسشي هيچ نمي‌كرد،جامع _ اطالعات و كرد، توجه موضوع اين به نيوتن وقتي است مشهوريك چرا كه شد مطرح او پرسشبراي اين داد، قرار آن كنار در را خودبه پايين، سمت به حركت جاي به مي‌شود، جدا درخت از وقتي سيب

» مطرح » او براي مسأله يك كه بود اينجا نمي‌كند؟ حركت ديگر سمتيو. كتاب هيچ در او و نمي‌دانست كسي را آن پاسخ كه مسأله‌اي شد

. است جايي چنين در دقيقا بيابد را آن پاسخ و حل راه نمي‌توانست منبعيپژوهش كه و مي‌كند تحقيق پيدا را نقشخود ، .

• . بدانيم مسأله يك را آن نمي‌توانيم شود، مطرح ما پرسشبراي همان اگر امروزمطالعه، نيازمند ما پاسخ، اين از اطالع براي و است شده داده قبال آن پاسخ چون

. در پرسشما پاسخ اگر كه حالي در آموزشمي‌باشيم يا و اطالعات جمع‌آوريكنيم تحقيق پاسخ، به رسيدن براي بايد نباشد، موجود مراجع و .منابع

• تعريف با هم و دانستيم، را مسأله و تفاوتسؤال هم شد، گفته كه نكاتي به توجه باشديم آشنا علمي تحقيق يك ويژگي‌هاي .و

• كنيم جمع‌بندي گونه اين مي‌توانيم را فوق :مطالب• :سؤال

• مي‌شود · ايجاد ندانستن و جهل اثر .بر• است · امكان‌پذير منابع يا و افراد به رجوع با آن به .پاسخ‌گويي

• نمي‌داند · را آن پاسخ فرد، كه است .مجهولي•

• :مسأله• مي‌شود · ايجاد زمينه يك در موجود اطالعات كلية دانستن اثر .بر

• ندارد · سودي ديگر، منابع يا و افراد به مراجعه آن، پاسخ يافتن .براي• نمي‌داند · را آن پاسخ و است نپرداخته آن به علمي جامعة كه است .مجهولي

• تعريفخود به مي‌توانيم شديم، آشنا مسأله و تفاوتسؤال با كه اكنون . شويم نزديك‌تر تحقيق، مهم‌ترين از و تحقيق نكته‌اياولين تعريف در كه

يك آغاز و شكل‌گيري اساسي شرط استكه نكته اين مي‌باشد، مطرح . نمي‌توان سؤال، داشتن با هرگز يعني است مسأله شدن مطرح تحقيق، . آموزش نوعي سؤال‌ها، به پاسخ‌گويي فرآيند كه چرا كرد آغاز را تحقيقي

مسأله‌هاست به پاسخ‌گويي فرآيند تحقيق، پژوهشو كه حالي در .است؛• ديگري با نكتة تحقيق بودن همراه دستمي‌آوريم، به قبلي مطالب از كه

. مطرح وقتي مسأله گفتيم، قبال كه گونه همان كه چرا است نوآوري . شرط اگر باشيم مواجه جديد كامال پرسشي و موضوع با كه مي‌شود

آن موضوع بودن نو نيز، مسأله شرط استو مسأله تحقيق، شكل‌گيريجديد پرسش‌هايي به پاسخ و نوآوري با تحقيق هميشه پسطبيعتا، است،

. حدودي تا نقشپژوهشرا و اهميت كه است نكته همين است همراه . كه موجبمي‌شود نوآوري، با تحقيق بودن همراه مشخصمي‌كند

داشته پيشرفت و حركت علمي تحقيقات اثر بر دانش، و علم كاروان.باشد

• تحقيق تعريفاصطالحي در مي‌توانيم اين، بر بنا:بگوييم

•

• کوششی تحقيق برای روشمند، مسأله‌هایعلمی پاسخ‌گويیبه

به منجر و نوآوریاستکهمی‌شود .پيشرفتعلم

بگ یاد را روشتحقیق چگونهیریم؟

• جهت سه در باید دهد انجام علمی رشته یک در مهمی کار و باشد قابلی پژوهشگر خواهد می که کسیدهد انجام را خود :مطالعات

• علم .۱ نگرش: فلسفه ایجاد در تواند می یابد می ترویج و توسعه علم چگونه چیستو علم که اینمانند کتابهایی باشد گذار تاثیر برجسته علمی محقق : صحیح

• برمکاتب :علم چیستی درآمدی شناسیفلسفی علم سعید پدیدآورنده: فرانسیسچالمرز، آلن ( مترجم ( )ناشر:زیباکالم سمت ( دانشگاهها انسانی علوم کتب تدوین و مطالعه سازمان

• : علم فلسفه موضوعاصلی چهار بیستم قرن در ) پدیدآورنده: مترجم ( میانداری سازمان ناشر:حسن( ) ( طه ( فرهنگی موسسه به وابسته کتابطه ، سمت دانشگاهها انسانی علوم کتب تدوین و - مطالعه

• هستند زمینه این در خوبی کتابهای• :روشتحقیق -۲

• را آنها خود دانشگاهی رشته به توجه با باید محقق که دارد وجود بسیاری کتابهای روشتحقیق زمینه در ) : . هم آمار علم با باید محقق که کمی روشتحقیق دارد وجود کتاب دسته دو کلی بطور کند مطالعه

) ( بخوبی را علم فلسفه و شناسی علم باید محقق که کیفی روشتحقیق و باشد داشته کافی آشنایی بیاموزد)

• نظر -۳ مورد رشته در علم تاریخ• داشته آشنایی باید کند می کار آن در که ای رشته تاریخ و روند با که است این محقق یک کار ابعاد از یکی

از. عمدتا و کردند بررسی را علم آن تکاملی روند که دارد وجود کتابهایی ها اغلبرشته در معموال باشدباشند می علم آن اصلی متون یا و کالسیک .کتابهای

• کار و زیاد زمان شدن، زبده و کاربلد برجسته، بنابراینمحقق .جدیمیطلبد

• نامه پایان نمره در :معیارهایموثر• نامه پایان کاربردی و علمی سطح

• نتیجه‌گیری و بحث تحلیل، و تجزیه نحوه• آنها بودن روز به و ماخذ و منابع از استفاده میزان و نحوه

• نگارش حسن مطالبو تدوین و تنظیم نحوه• شکل‌ها و منحنی‌ها و جداول بکارگیری نحوه

• در سواالت به پاسخ در دانشجو توانایی میزان و نامه پایان ارائه نحوهدفاعیه جلسه

• مجالت در نامه پایان از شده استخراج مقاله ISI پذیرشنهایی ،ملی- یا و بین‌المللی کنفرانس‌های و پژوهشی علمی

• از دفاع جلسه در دانشجو و 17نمره شد خواهد نمره 3محاسبهقابل آموزشدانشكده از آنها ليست كه است پژوهشي امتيازهاي

.دريافتاست

مروری نگارشمقاالت

• کاری ها قدیمی قول به مروری مقاله نوشتنهم سختاستو هم یعنی است، ممتنع و سهل

روی. خوبی تسلط زیرا است سخت سادهنیست الزم استچون ساده و دارد الزم موضوع

. که این از بدهیم انجام پژوهشاصیل یک کهبه مروری مقاله نوشتن برای است الزم بگذرید،

کنید توجه زیر ی ها :نکته

• اول در: نکته مروری مقاله دانید می احتماال که طور هماناست موضوع یک درباره محققین نظراتسایر بندی جمع واقعخود تحلیلی یا انتقادی نظرات بخواهد نویسنده است ممکن که

الزم زیر های گام برداشتن بنابراین کند، اضافه آن به هم را.است

• اول : گام مطالب: قیفی غربال یا مرکز به پیرامون از حرکتبه مربوط اصلی کتابهای یا کالسیک متون ابتدا اینکه یعنی

نویسنده که ارجاعاتی خصوصبه به بخوانید دقت با را موضوع . مقاالتی همه از لیستطوالنی یک بعد کنید توجه است، داده

. آن توانید می تا کنید تهیه کنند، می پیدا رتبط موضوع به که . مروری مقاالت در که فراموشنکنید کنید کامل را لیست

به ارجاعات تعداد مهم نیست، مهم مقاالت انتشار زماناز کنید، می تهیه را لیست دارید که وقتی یعنی است، مقاالت

نکنید محدود زمانی .نظر

• دوم مطمئن: گام که را آنهایی و بخوانید دقت به را ها چکیدهکنید حذف نیست، مرتبط .هستید

• سوم بیشترین: گام که ارجاعاتی و کنید فهرست را مقاالت ارجاعاتمشخصنمایید اند، داشته را .تکرار

• چهارم این: گام ترتیب که کنید تهیه را مقاالتی از لیستجدیدی اکنونرا ارجاعات بیشترین که هستند مقاالتی فهرستشما، در مقاالت

داشته را ارجاع کمترین که هستند آنهایی لیست انتهای و اند داشته .اند

• پنجم با: گام و کنید پیدا را اید کرده لیست چهارم گام در که مقاالتی . جدول کنید سعی کار این برای کنید خالصه را آنها و بخوانید دقت

محتویات و مطالب نحوی به بتواند که کنید تهیه را هایی دیاگرام یاکند بندی دسته را .مقاالت

• ششم پنجم: گام براساسگام را مروری مقاله توانید می حاالپیدا. را معتبر نشریات در ارزشچاپ حتما ای مقاله چنین بنویسید

.میکند

• دوم مروری: نکته خوبفقط مروری مقاله یک کنم می تاکید دوبارهمقاالت بر مروری حتی یا ما دست در مقاالت یا ما های دانسته بر

بتواند باید خوب مروری مقاله بلکه نیست، تاریخ ترتیب به چاپشده . این کند خالصه و بندی جمع موضوع یک در را دانشمحققان حدود

. همین برای گیرد می طوالنی نسبتا زمان طی در را زیادی وقت کاریعنی مجرب افراد به را مقاالت نگارشاین معتبر نشریات که است

مقاالتی و اند کرده کار دانشی حوزه آن در مرتب بطور که کسانیدهند سفارشمی اند، .داشته

• سوم در: نکته اکنون هم از را مروری نگارشمقاله شود می توصیهزیرا دهید، انجام خود نامه پایان موضوع :مورد

• در - و کنید پیدا موضوع به نسبت اشرافخوبی شود باعثمی یکشود نوشته هم نامه پایان از فصل یک .ضمن

• مجالت- با توانید می و کنید می پیدا را مقاله نگارشیک تجربه دوم . نیز نامه پایان اصلی نگارشمقاله برای کار این کنید برقرار ارتباط

است موثر .بسیار

مقاله: یک مرورینمونه_________________________

نویسنده مرتبط آثار دیگر

هند فرهنگیمشروح * تاریخ• توسلی مهدی ** محمد

• بلوچستان و سیستان دانشگاه شناسی، باستان گروه دانشیار

• :اشاره• سال عنوان 1975در تحت انگلیسکتابی در آکسفورد دانشگاه انتشارات تاریخ م

هند . فرهنگی . در بشام ا آر کوشش نایاب 585به بزودی که کرد منتشر صفحهدر. هندی 1983شد توسطشعبه ممبی و چنای کلکته، شهرهای در آن هندی چاپ

سالهای در دیگر بار سپس و آمد بازار به انتشارات جوالی 1998، 1997همان و1999 . نوامبر در یافت اثر، 2007انتشار آن از جدیدی چاپ به اقدام آن ویراستار

با بار این و فصول، و مطالب از بعضی کردن زیاد و کم و کلی نظر تجدید با : نو هند عنوانی فرهنگیمشروح . 304در ،تاریخ این هندی چاپ نمود صفحه

اخیرا ( شده) 2009اثر بازار روانه دهلی در آکسفورد دانشگاه انتشارات توسط مدر. آن از استقبال و ارزش و کتاب جامعیت و موضوع اهمیت به نظر استدانشگاهیان و دانشجویان میان در آن ماندن ناشناخته متاسفانه و علمی، مجامع

میشود اقدام کتابموصوف ارزیابی و نقد و معرفی به .ایران،• _________________________________________

• * The Illustrated Cultural History of Inadi , Arthur L. Basham. New-Delhi: Oxford University Press, 2009.

• ** ( مسئول tavasoli54@yahoo.com :(نویسنده

اجمالیکتاب معرفی• فرهنگی تاریخ آوردن فراهم آن، ویراستار حقیقت در و کتاب، نویسندگان هدف

و پژوهشگر و دانشجو میلیونها نیازهای به دادن پاسخ منظور به جلد یک در هند میراث . و تاریخ از شاخه چند یا یک در کتاب نویسندگان از کدام هر است هند به مند عالقه . باعث مجموعه این تالیف برای آنان جمعی تالش باشد متخصصمی هند تمدن و هنردر هند فرهنگی میراث راستای در اطالعات آخرین و ها دانسته ترین موثق تا شده

گردآید .یکجا• از که است اثر این نویسندگان ترکیب نشیند، می چشم در نخست نگاه در چه آن

بی اثری تا اند شده انتخاب جهان قاره پنج از برجسته متخصصان و محققان میان . و دارد هند میراث به نو رویکردی فصل، هر و بخش هر منظر این از کنند تالیف بدیلمی ارائه جامع درکی دارند، هند به خاص توجهی که انسانی علوم دانشجویان برایتحلیل. با هند فرهنگی حوزه به مند عالقه استادان و پژوهشگران دیگر سوی از دهد

شد خواهند آشنا جدیدی های دیدگاه و .ها

• : کلی بخش سه در باستانی؛) 1کتاب مسلمانان؛) 2میراث فرمانروایی ) 3دوره . - ویراستار مقدمه آغاز، در است شده تدوین هند، به غربیان د ورو پاسخ و مبارزه . این وی دهد توضیح آن نویسندگان و مطالب تدوین و چاپ این خصوص در تا آمده

یعنی پیشین، مشابه کتاب از تر مفید را آن و دانسته مستقل اثری را تاریخ کتابهند، کند فرهنگی می ذکر .

ویراستارو نویسندهمعرفی •

• . بشام ال مشهور ( Arthur L. Basham) آرتور هندشناس و مورخدر . 1914می 24انگلیسی در انگلیسی نگاری روزنامه پدرش شد متولد

. و بود نویس داستان و نگار روزنامه نیز مادرش بود بریتانیا هند ارتش . دوران همان از آرتور سبب همین به ورزید می عشق ادبیات به . خانوادگی سنت به وی شد آشنا نویسندگی و قصه با نوجوانی و کودکیو کرد رشد آن با و رفت مسیحیت سمت به ابتدا و آورد روی دینداری بهدانشکده از و آورد روی اسالم و بودیزم هندوئیزم، به ترتیب به سپس

آفریقا مطالعات" و درجه" شرقی سنسکریت رشته در B.A. در و گرفت . شد بکار مشغول لندن شهری دفاع بخش در جهانی دوم جنگ خاللنظر زیر و بازگشت دانشکده همان به مجددا جنگ پایان از پسموضوع L.B.Barnett پروفسور با هند ادیان درباره دکتری درجه برای"History and Doctorine of the Ajivikas "Kumar Maity, 1997 :3) ) کار

از و دانشیار (1948کرد و سپساستادیار و مربی عنوان استاد) 1954با وشد) 1958( تدریسمشغول به دانشکده همان در .

• با 1965در و رفت کانبرا در استرالیا ملی دانشگاه بهبه شرقی تمدنهای استاد و تاریخ بخش رئیس عنوان . نخستین از یکی وی پرداخت تحقیق و تدریسویوه سوامی برخورد نقادانه که بود غربی تاریخنگاران ( ) اندازه جهان منظر از را هند مشهور فیلسوف کانندا . کانندا ویوه درباره بشام معروف نوشته تفسیر کرد گیری " اصلی قالبهای از یکی عنوان به او آتی های سده در که " ویوه سهم و تجلیل مراسم در مکرر ، بود خواهد نو جهانگرفته قرار استفاده مورد جهان دینی فلسفه در کانندا

سپتامبر. در بشام " 1985است مطالعات انجمن در " در بعد سال یک و شد پذیرفته کلکته آسیایی شرقی . در ارزشمندی آثار وی از گفت حیات بدرود جا همان

اند جمله آن از که مانده بیادگار شناسی هند :زمینه

• 1- The Wonder that was India. (Published in: New-Delhi 1947; London 1954)

• 2- A Cultural History of India. (Published in: London 1975)

• 3- The Origins and Development of Classical Hinduism. (Published in: London 1991)

• -

• کتاب موضوع مطالبی ،اهمیت به پرداختن دردانشجوی و محقق هر جستجوگر ذهن که است . در که این با است کرده پر را هند به مند عالقهصدها از بیش هند تمدن و فرهنگ و تاریخ خصوصبه جهان سرتاسر در مختلف زبانهای به کتاب عنوانبه هند، هم هنوز اما است، درآمده تحریر رشتهفلسفه، و دین سرزمین عجایب، سرزمین عنوان " که " شرقیان، اندیشه در تنها نه شرق خرد سرزمینمجسم سئوال هزاران با نیز غربی پرسشگر نگاه در . آمدن فراهم موجب که است نگرشی چنین شود میترین علمی و ترین دقیق بتواند تا شده مجموعه این

دهد قرار مندان عالقه چشم برابر در را .اطالعات

• و فلسفی و فکری بنیادهای و بودیزم جینیزم، هندوئیزم، سند، دره تمدنتمام ظرافت با بایست می که هستند کلی مفاهیمی هند، دینی و سیاسیمداومشان حضور و آنها دیرینه تداوم درک به بتوان تا کرد پیدا ورود آنها به . این در سند تمدن که است چگونه یافت توفیق هند گسترده سرزمین دردر صفر عدد اختراع و گیری اندازه مقیاس و اوزان و آید می پدید سرزمینموسیقی و نجوم و ریاضی علوم در علمی قواعد شوند؛ می کشف هندپوراناها، و وداها شود؛ می روز آن جهان در اساسی تحولی باعث هندیهای کرانه به حجاز سرزمین از واسالم کنند می جاودان را هندی اساطیردر و گیرد می قرار دراویدینها پذیرش مورد و رسد می هند غربی جنوبآورد می بوجود قاره شبه در را مسلمانان تمدن بزرگترین میانه های سده . " " شود می معاصر جهان در هند شکوهمند نماد محل تاج که ای گونه بهمال و چپاول برای موعود بهشت را هند استعماری، دولتهای پیشاهنگانمی تاریخ ابدی نفرین و ننگ نماد سده دو از بیش و پندارند می اندوزیغرب،. اندوزی ذلت و خفقان عصر در هند، فرهنگ تداوم که شگفتا شوند " " . راستین فرزندان پرچمداری به گرایی ملی نهضت پیماید می را خود راه

( در ( ، مسلمان و هندو ظلمت 1947هند دل از را جهان دمکراسی بزرگترینآورد می پدید استعماری شقاوتحکومت .و

• مجموعه این ویراستار و نویسندگان که است حقایقی اینها ،• توصیف و شرح به ملزم را خود آن، از فصلی بخشو هر در• دانند می آن .علمی• کتاب، ویراستار و گردآورنده تخصص و تسلط دوم، نکته

. محققان ترین آگاه ردیف در خود که است بشام ال آرتور . را اثر این وی دارد قرار هند تمدن و فرهنگ تاریخ زمینه در

است نموده تقسیم بخشکلی سه .به• نخست موضوعات بخش به که است فصل هشت شامل

: دوران هند نخستین، های آریایی سند، تمدن پردازد می زیرو باستانی آشوکا ادیان میانه، های سده هند گوپتاها، عصر

نخستین، معماری و هنر کالسیک، ادبیات و فلسفه هند، .موسیقی

• دوم شده بخش داده اختصاص عناوین این به فصل پنج دردر: هندویی گرایی اخالص هند، در مسلمانان معماری استسیکیزم، میانه، های سده هند در اسالم میانه، های سده

میانه های سده در هند مینیاتوری .نقاشی• : بخشسوم و مغولها است عناوین این با فصل چهار شامل

بریتانیا، هند در هندو مذهبی و اجتماعی رفرم ها، بریتانیاییادبیاتمدرن گرایی، .نهضتملی

• ویراستار قلم به اثر این انجام و آغاز در نیز یی مؤخره و مقدمه . مقدمهبخش اثر، این در مباحثمطروحه مهمترین است آمده : بریتانیایی و مغولها است عناوین این با فصل چهار شامل سوماست نهضت بریتانیا، هند در هندو مذهبی و اجتماعی رفرم ها،

خواهند قرار ارزیابی و نقد مورد خود جای در که فصلی نه و " شود. " می واکاوی ابتدا در ترجیحا ، مقدمه .گرفت

• ارزیابیمقدمه و نقد• کرد پیدا زمینه این در دیگر اثری یا مجموعه توان می بسختی

از بیش برای را هند فرهنگی توسعه مراحل تمام 4000کهتوضیح و علمی دقت نظر از و باشد داشته دربر سال

باشد اثر این با مقایسه قابل محتوی پیوستگی بهم و .مطالب• از که داند می ای رودخانه به شبیه را هند فرهنگ گسترش

از پس و گرفته سرچشمه هیماالیا کشیده سربفلک کوههایو رسیده ها شهر و روستاها به ها دشت و جنگلها از عبورکرده حفظ طوالنی مسیر این در را خود ماهیت هموارهمعترف. نکته این به ناراوان ویشوانات مانند نیز بشام استبسیاری رویدادهای با کهنش تاریخ طول در هند که استعناصر و داده تطبیق تحوالت این با را خود بارها شده، مواجه

است کرده جذب خود به را )7-4: 1369ناراوان،( متعددی .

• است، نمانده پنهان بشام دید از هند فرهنگ بر اقلیمی تاثیرشرایطتا گرفته دهلی از هند، در غالب سیمای نویسد می سبب بهمینرا جوانی و ناتوان را تن که گرمایی گرماست؛ همان سریالنکا، . است بوده مؤثر ساکنانش فلسفه و دین آرامش در و کرده کوتاهآرام پیداست، ظاهر در که همچنان گرما، این از رهایی راه تنها

است نخواستن چیزی و نکردن کار .( Basham, 2009:1) نشستن،تاثیر هندی تفکرات پرورش در هوا و آب نوع این که نیست شک . مالیم آهنگهای از متاثر هندی پرسشگر ذهن است داشته فراوانیافته، ادامه ها هزاره و ها سده طی که است طبیعتی گیرای ومشخص فرهنگی و تفکر ساخته، بیدار را مردم استعداد و اشتیاق . طبیعت که تاثیری است داده پرورش را خود محیط با متناسب وشده موجب گذاشته، آنان آماده روح بر جوانی و تازگی آغاز درجنگل تاثیر گویی آورند؛ دست به را آن حاصل کمال سن در است

تاراچند، ( است جاودانه هندی ذهن )294: 1374در .

• و زمان شناخت هندی، آگاهی و شعور خصیصه . عبارت به است واقعیت شناخت در سیر و مکانمیل را اروپایی شعور برجسته حقیقت اگر دیگر،حقیقت این دهد، می تشکیل عمل و حرکت به . اشتیاق این و است دانستن به میل هندی نزد در " فرهنگ " او، زندگی نحوه بر که است دانستن به

است گذاشته تاثیر او تمدن رشد و .او• - – براین اعتقاد اما غرب در بشام، باور به

و وعلوم آموزش نفوذ از پیش که استاندکی ها سده طول در شرق اروپایی، تکنولوژی

است کرده .(Basham, 2009:1-2) تغییر

• " ها " سده طول در و ماند تغییر بی ها هزاره طول در شرق خرد که است این واقعیتفراموشی به غربی تمدن که آموخت ای گونه به را خود ابدی عناصر و شد آموختهای. برنامه بدون که نبود آن بر خصوصا هند و عموما شرق دیگر، سوی از گرایید . حقیقت، در نهد گام غربی یافته توسعه بسیار کشورهای مدرن آشفته دنیای به مدون

) : سده گوپتا تمدن است بوده تغییر حال در آرام آرام و همواره .) 6تا 4هند از تغییر مموریا ( . 200تمدن تا. م . 300ق (. . بود متفاوت میانه های سده تمدن از نیز آن و بود م ب

بود هند میانه های سده تمدن از متفاوت مسلمانان تمدن .همچنین• • بابر، ( اعظم مغوالن از تن شش فرمانروایی تحت که مسلمانانی تمدن شکوفایی

( هند تمدن در دیگری تغییرات بودند، زيب اورنگ شاهجهان، جهانگیر، اكبر، همایون، . مشابه از دورتر بسیار هند، فرهنگی زندگی تر قدیمی الیه هنوز تردید بی آورد بوجود

) . ودا ریگ گیرد می قرار غرب در .) 1200-1500آن . همر ایلیاد از پیش بسیار م قریگ کلمات از تر کهن که شود می دیده تورات در چیزی بندرت و است شده تحریر . کردن قربانی مانند هندویزم، مشهور اعتقادات و دینی های آیین از بعضی باشد ودا ( ) ( هاراپا ( تاریخ از پیش فرهنگ قدمت به پال پی هندی انجیر درخت و آشوامدا نر گاو

. از بیش برای هند در نسلی هر حقیقت در است آن از تر کهن حتی سال 4000واست کرده واگذار آیندگان به اندک، بسیار حد در حتی را، فرهنگی .عوامل

• باور این به هند به آن فرهنگ و اسالم ورود خصوص در بشامفرهنگی تغییرات قاره شبه به اسالم ورود با که است رسیده . با معماری در نو سبکهای مسلمان، سالطین دوران شد ایجاد . در هم مینیاتوری، نقاشی جدید مکاتب شد معرفی گنبد و طاقنقاشی مکاتب تاثیر تحت هندویی، شیوه در هم و اسالمی شیوه . نیز صوفیه آموزگاران شد ظاهر دوران همین در ایرانی

دادند انتشار را اسالمی .( Basham, 2009:3) راهکارهای• شرقی هند کمپانی گرفتن قدرت شاهد را هجدهم سده بشام،

سقوط که بود رسیده آن وقت او باور به و داند می قاره شبه درسرزمین آن فرزانگان و نوابغ اما شود، آغاز هند در فرهنگ کلی . در اردو زبان کردند می تالش خود فرهنگ حفظ برای هنوزو شعر بزرگ وسیله لکهنو و دهلی انحطاط به رو دربارهای . فرهنگ استقالل، برای گرایی ملی نهضت شروع با شد شاعری

جنبشبود بقای و زندگی ادامه برای محرک ترین عمده .هندی

• بررسیکتاب و نقد• . الل. بی ((B.B.Lal بی ، در هندی مشهور اول پروفسور و فصل برآمدن به

پرشکوه شهرهای که است معتقد پرداخته، سند دره تمدن افتادن فرو . . . آن است م ق های هزاره در تمدن این عمده نماینده هاراپا و موهنجودارودو این در که دهد می نشان آمده، بدست شناسی باستان های کاوش از چهپیدا جنگی پیشرفته اسلحه یا و نظامی مرکز هیچ شهری، بزرگ مرکز

. گفته به است و D.D.Kosambi نشده ضعیف بسیار شده یافته های نیزهکمانها برد، نام اسلحه عنوان به توان نمی را چاقوها و هستند سرنیزه بدون

است نیامده بدست برنزی سرپیکان هیچ و داشته نمادین ,Kosambi) حالتهای (64: 1970 داده بر تکیه با ها جمله این علمی تفسیر که است بدیهیو فشار بدون که است ای جامعه از نشان ها، محوطه این شناسی باستان . در یا سطحی های کاوش در اگر بنابراین است شده می کنترل زیاد قدرتخارجی تماما زیاد احتمال به شده، یافت شمشیر از هایی نمونه گورها کنار

ندارد سند فرهنگ به ربطی و .بوده

• در موهنجودارو بزرگ حمامی دارای که است جهانی شهر نخستین ،شده ساخته عمومی بهداشت رعایت باهدف که بوده شهر وسطهای. خانه تمام در کوچکتر های حمام وجود را تعبیر این است . اگوسازی سیستم را تلقی طرز این کنند می تایید موهنجودارواین شهری مناطق تمام در آن آثار هنوز که کند می تکمیل منظمیسند پیشرفته تمدن ویژگیهای از یکی عنوان به باستانی محوطه

است مانده .باقی• نویسنده تاپار، سوم رومیال . فصل این در وی است کتاب این

: ) حک آشوکا امپراتور دوران هند .) 232-273فصل . سلسله از م ق ) سده گوپتا عصر و . 6تا 4موریا (. تاپار کند می نقد و توصیف را م

و صاحبنظران از یکی است، هند معاصر و مشهور مورخان از که . نگاهی تاریخ، به او نگاه رود می بشمار هند تاریخ پردازان ایده . به نهد می ارج بیبشتر را معلولها و علت چند هر است شرقی کامالاز بخشی را تاریخ افزون روز ای گونه به امروز جهان در او باور

کالسیکمحض فرهنگهای مطالعه نه و اجتماعیمیشمرند .علوم

• پرسشهاییکهمربوطبه پرسشهاینوینیرادربارهگذشتههندپیشرومیآورد؛ اینعالقهوتوجهتازهپیداشده، . اینمیشودکهکدامجنبهتاریخبیشترموردنظراستتاریخسیاسیومطالعاتمربوطبهخاندانهاوسلسلههای اینتوجهوعالقهاینکازدیگرجنبههای اما سالطینوامراهنوزهمازنظرمطالعاتتاریخیحائزاهمیتاند، . تغییراتوتحوالتسیاسیبهگونهای بافتهمیشود ازآنها تاریخیییمتاثراستکهسرشتملتهاوفرهنگهاتغییراتوتحوالتاقتصادیییکهبهنوبهخوداثر تغییراتوتحوالتاقتصادیدرهمآمیختهاند، جدانشدنیبا . بایدعلل اگرنهضتیدینیانبوهیازپیروانمؤمنرابهخودجذبمیکند، مستقیمبرروابطاجتماعیمیگذارند . زبانجدیدوادبیاتنوینتنها جستوجوکرد اینجذابیترادرچونیوچندیمردمیکهبهآنجذبشدهاند،میکندکهبتواندیکیازنیازهایجامعهایراکهدرآنریشهدوانیدهاست، آنگاهریشهمیدواندونشوونما . تحلیلیازاندیشههایآنانیبسندهکندکهسعیکردهاندشکلو بهارائۀ� تنها مورخنمیتواند لذا ارضاءنماید . راپذیرفتهویا ایناندیشهها واجباستدانستهشودچرامردمهنددرطولقرنها صورتنوینیبهتاریخبدهند

.مردوددانستهویااصالحکردهاند

• قرار مرکزیت در را فصل این اهمیت دلیل وی ) جهارم سده از ساله هزار دوران این گرفتن (. . تغییرات. که داند می م ششم سده تا م قداده رخ هند تاریخ در ای مالحظه قابل و عمدههند اجتماعی و سیاسی بنیادهای همچنین است؛ . آشوکا عصر در اند گرفته شکل دوره این درای گونه به آمد بوجود متمرکز امپراتوری ساختارقدرتی پوشش زیر را هند سرتاسر توانست که

دهد قرار .(Basham, 2009,chapter3) مرکزی• با مبحثی طرح فصل،با این ادامه در تاپار

" " قالب در را خود نظرهای ، گوپتا عصر عنوانکند می ریزی پایه زیر موارد جمله از :محورهایی

• مؤلفکتابشکونتال و داسشاعر کالی ظهور• ( دمنه ( و کلیله پنچاتنترا کتاب تالیف

• آجر و چوب جای به سنگ از معابد ساختن• - آجانتا و الورا در دیواری نقاشیهای و آجانتا های معبد غار رواج• چند با است ایزد برای سمبل یا نماد نوعی که بت و شمایل رواج

است او ویژه صفات نماد که بازو یا .دست• موسیقی و ادبیات و شعر به توجه

• هنر و ادبیات در زنان تربیت و تعلیم به توجه• صومعه در و برهمنی مؤسسات در تربیترسمی و تعلیم رواج

بودایی های• تجسم رواج و سارنات در واقع بودا های مجسمه عالیترین رواج

انسانی پیکره در بودا• برهمنان توسط هند سنتی تاریخ یا پوراناها کتاب .تالیف

• پنجم ( فصل جمهور رئیس و فیلسوف کریشنان رادها خامه به . ( هند باستانی ادیان در متخصص وی است شده نگارش هند پیشینهندوئیزم، یعنی هند کهن دین سه به فصل این در رو این از و است . هر برای هندوئیزم که است معتقد وی است پرداخته بودیزم و جینیزم

دارد گفتن برای چیزی فرهنگی، سطوح تمام در .کس،• بلکه نماید، می چنین که نیست هندوئیزم تنها که نمود اضافه باید

هندی، پرسشگر ذهن برای هند، معاصر و باستانی ادیان از کدام هر . هند در ادیان تعداد که اینست مهم نکته دارد آموختن برای چیزیاین به ادیان مشترک وجوه دارد، کشور این فرهنگی تنوع از حکایتوجود به کشور این ادیان از یک هر که چرا دهد، می یکپارچگی فرهنگو روح ناپذیری فنا به هریک دارد، اعتقاد یکتا و الیزال برتر نیرویاین در است؛ معتقد غیره و عمل پاداش و وجود عالم بودن موقتیاین تاریخی تحوالت و اساطیر عبادی مراسم اجرای نحوه در تنها میان . فقدان علیرغم ادیان این واقع در دارد وجود هایی تفاوت ادیانهند فرهنگ به ها، دوره از بسیاری در سیاسی و اداری وحدت

اند بخشیده .یکپارچگی

• " " " " نخستین معماری و هنر نیز و کالسیک ادبیات و فلسفههفتم عناوین و ششم . فصلهای فلسفه است مجموعه این

اخیر ( ودایی دوران . 600تا 1000در (. . می بنظر گرفت شکل م قعلل برای اشتیاقی که است زمانی با مقارن دوره این رسدبرای تالش تناسخ، به توجه گرایی، مطلق به تمایل تفکر، غایی ) ( ) رستگاری موکشا ، مرگ و تولد چرخه از رهایی سمساره

آمد) پدید آمیز اسرار عرفان و .ابدی• ماکیاولی کشورداری نظام فرهنگ موریا، امپراتوری دوره در

کتاب مؤلف کوتیلیا نام به دوره این وزرای از یکی همت به. آرتاشسترامشهور دوره در بعد سال پانصد درست تاسیسشد

نتیجه که شد دیده هند تمدن در انگیزی پیشرفتشگفت گوپتاهایعنی هندو اصلی خدایان اطراف در گرایی تمرکز آن مهم

معروف کتاب تحریر نیز و بود شیوا و گیتا ویشنو نغمه( بهگواد ( بود هندوئیزم، مذهبی متون نفوذترین با این ، آسمانی .های

• نخستین و انجامید هنر و معماری نخستین ظهور به نیز تحوالت اینترین قدیمی و ساز دست غارهای ترین کهن یعنی سنگی، معماری ) ( ) در آجانتا و الورا غارهای در بودایی های مقبره گنبد ها ستوپا . ( الهیات بودیزم، آن، بدنبال گرفت شکل آباد اورنگ شهر نزدیکی . ( داد ( گسترش چین در را بودایی مذهبی مهم های شاخه از مهایانامکاتب صورت به پیشین های سنت شده نوشته قوانین همچنین . و مهابهاراتا هند، جاودان و بزرگ حماسه دو شد پدیدار حقوقی . مذهبی، آموزگاران از مجزا فلسفی، مکاتب شد تدوین رامایانا، . در هند کالسیک ادبیات زیباترین بعدی، های سده در کرد ظهورشکل شکونتال، جمله از داس، کالی های نمایشنامه و اشعار قالبعلمی. سهم مهمترین قاره، شبه به اسالم ورود از پیش تا گرفتکه بود یکصفر و رقم نه با اعداد مکانی ثبت سیستم جهان، در هند

سال . 500در . پیشرفت باعث مهم کشف این بود شده شناخته مشد هندی نجوم و ریاضیات .بزرگ

• نهم می فصل بحث به را هند در مسلمانان معماری ،در. بار نخستین برای مسلمانان . 711کشد هند به قدم م

اسالم،. معروف سرداران از یکی سال این در گذاشتندبا قاسم بن بندر ( 15000محمد نزدیک دیبل وارد جنگی مرد

. ( درآورد تصرف به را سند سرزمین و شد امروز کراچی . بریگز اس مارتین فصل، این ( Martin S. Briggs) نویسنده

در که مسلمانان، معماری توصیف و شرح که است معتقدهای سده از قاره شبه است،. 18تا 12سرتاسر گسترده م

است مشکل بسیار وی .( Basham,2009,chapter 9 ) کاریکه کند می اشاره دهلی جامع مسجد معماری اهمیت به ابتدادر ایوانی چهار اسالمی مساجد معماری نوع از کاملی نمونه . ایرانی معماری عناصر برکاربرد تاکید است هند و ایراندر که است مهمی نکات از هند، دوره این بناهای در اسالمی

نماید می برجسته فصل .این

• ساز تمدن و فرهنگی نیرویی عنوان به اسالم که این مهم نکتهسرزمین این باستانی فرهنگ از عناصری با قرون طی در

غوری ( سالطین حکومت دوران در و ،.) 1247-1217درآمیخت ممعماری سنت در جدید سبکی ایرانی، فرهنگ از مندی بهره با . بزرگ تیموریان دوران در معماری این شکوه آورد بوجود هند

آرامگاه " بنای در شاهجهان بویژه محل هند نمود" تاج تجلی .• به را هند در بریتانیا ارتش افسران توجهی بی نویسنده

آثار بهترین از بعضی تخریب باعث که هند تاریخی معماریاین در را آنها گونه وحشی رفتار نیز و شده هند معماری . این فصل این پایان در وی است داده قرار انتقاد مورد خصوصهند دولت که بود مطلوب واقعا آیا که کند می مطرح را سئوالهند خطوط روی بر را نو دهلی طرح شدید بیرحمی با بریتانیاو نماها که هایی وزارتخانه و ادارات با هم آن نهد بنا کهن

اند گرفته عاریت هند اصیل بناهای و معابد از تقلبی .سردرهایی

• J.T.F.Jordens در را میانه های سده هندویی گرایی فصل اخالصاشاره دهم دوره این در دین از جدید قرائتی به و گذاشته بحث به

توصیف هندویی عرفان عنوان به را بهکتی جذبی دین و نموده . طرز باستانی، ایزدان کنارگذاشتن باعث رویکرد این است کردهمقدس زبان شد؛ پیشین فرهنگی اشکال و قدیمی تلقی " های " محوطه عمق به و ها پاندیت خاطرات دنیای به سنسکریت

برگشت ها صومعه و سده .( Ibid, chapter 10 ) معابد خالل درمدرن هندی بومی ادبیات کرد، می رشد دینی جنبش این که هایی . شد مبدل مردمی ادبیات به و گرفت شکل نهضت این بوسیله ) رهبران گوروها و دادند دست از را قدرتشان بیشتر برهمنان ( اینان زندگی حال شرح و ها آهنگ و شدند آنها جانشین دینی جدید . بدون جدید گرایی اخالص آیین شد مبدل مقدس متون به بزودیهای ایده کند، تخریب را هندوئیزم اجتماعی چارچوب که این " کاست " بهکتی، آیین در که کرد اعالم و داد پرورش را برادریش

ندارد .معنایی

• اکبر علی سید که همچنان میانه، های سده هند در اسالمنویسنده یازدهم رضوی " فصل " یا تسلیم است، نگاشته

. " مقدس" کتاب مجید، قرآن داد می معنی خداوند به توکلدین کننده کامل و اقتدار باالترین عنوان به مسلمانان،می راهنمایی را آنان یکتا خداوند که بود مردمی واقعیکه. است خداوند مجسم و جاودانه کالم کریم قرآن فرمود . حجتی باشد شده آفریده که این نه است، شده آشکارکتابهای و فرشتگانش و یکتا خالق به اعتقاد برای است . مانند مفاهیمی به بحث ادامه در وی پیامبرانش و مقدس " " " " " و" اجماع ، خداوند وحدانیت به دادن شهادت ، ربوبیت " و" تسنن مذهبی های شاخه سپس و پردازد می حدیث . و پیر و خانقاه و اسالمی عرفان کند می توصیف را تشیعزمان آن هند جامعه هدایت در آنان نقش و الله اولیاء

بحثاست این ادامه در دیگر .موضوعهای

• " پانزدهم فصل " که است گرایی ملی نهضت خصوص در ، Hugh Owen آن بهانه بهکشد چالشمی به را قاره .تحوالتشبه

• شورش از و. 1857بعد شد پذیرفته نه غربی زندگی طرز و غربی های اندیشه هند در ، مزندگی طرز و اندیشه نوع این درباره دقت و جدیت با قاره شبه سرتاسر در اما شد، رد نه . و داشتند سر پشت در طوالنی بسیار تاریخی که هندیان برای شد پرسشمی و کنجکاویاز که یی تازه رویدادهای برابر در بودند، آشنا کهن و پیچیده فلسفی نظامهای و مذاهب با . کرد بروز ای پدیده فرهنگی هجوم این دغدغه از سرانجام کردند وحشت دیدند، می غرب . کلیت برای دقیقتری اصطالح دگردیسی یا استحاله شاید شد خوانده هندی گرایی ملی که . داشت تفاوت اصطالح این غربی مفهوم با کلی به هند ملی نهضت زیرا باشد، نهضت اینواحد، زبان بر مبتنی مختاری خود به شدید گرایش و اشتیاق غرب در ملی نهضت از مراد . مفاهیم از معجونی نبود، این هند در ملی نهضت از مراد است واحد نژاد و واحد سرزمینبرای دیگر سوی از و بود بیگانگان با مبارزه برای نهضتی آن حاصل که بود نوین و باستانی . مادی حقوق از آن افراد که هند، ملت مفهوم جامعه سنتهای در بنیادین تغییرات اعمالبار به اجتماعی ساختار در مهمی و ژرف نتایج که بود نوین ای پدیده خود باشند، برخوردار

در. را هند استقالل نهضتموجبات این آورد 1947آورد بوجود . • شورش از بعد هند اقتصادی مسلمان. 1857وضعیت رهبران نقش و هند ملی کنگره ، م

کشور تئوری نیز و جناح و نهرو و گاندی رهبری خالفت، جنبش و هند علمای هندو، و . این تحلیل است فصل این در توجه مورد که است موضوعاتی اقبال محمد عالمه اسالمی

است خارج نقد و معرفی این حوصله از که دارد مبسوط ای مقاله به نیاز .فصل

• برآیند• مردمش که است سرزمینی هنوز استعمارزده، کشورهای بیشتر برعکس هند

و عمومی تظاهرات و ها سخنرانی در جمعی، های رسانه در ها، روزنامه در . شهری جوامع در درکسیاسی امروز کنند می انتقاد حکومت علیه آزادانه غیره . هر از بیشتر شاید این که است معتقد بشام است مشهود کامال روستایی وجمعی تالش چگونه که نویسد نمی اما است، داشته نگه متحد را هند دلیلیرا هند آینده دمکراسی های پایه گرایی ملی نهضت در هندو و مسلمان رهبران

کرد ریزی .پی• . خودکفایی محلی سیاست وی است نهایی جمعبندی در نویسنده قوت نقطه

تولید سیاست کردن فراموش زمان دیگر زیرا پذیرد نمی برهه این در را گاندی . است گرفته قرار ها دولت کار دستور در بزرگ صنایع و رسیده فرا کم بمقدارهند مشکالت اما دارد تاکید هند فرهنگی میراث اهمیت بر که حال عین در وی . گیرد نمی نادیده آن امروز اجتماعی وضعیت در چه و خارجی سیاست در چه راجزیی جهان در تبت قبال در هند متزلزل وضعیت به نویسنده نهایی اشاره . نهایی جمعبندی در باید نویسنده شد می داده روشنیشرح به بود بهتر و است

سالهای گیری شکل سیاست . 1947موضوع در زیرا کرد می روشن را بعد به م " است " مانده ابتر بحث و افتاده قلم از مهمی نکات گرایی ملی نهضت .مبحث

• بین سالهای که کرد اضافه مؤلفه 1946تا 1920باید گیری شکل دوران باید را . فرایند این در گاندی مهاتما آورد حساب به هند خارجی سیاست بنیادی های . کرد، معین را هند سیاست چارچوب گاندی که طور همان داشت مهمی تاثیر . اینجا در کرد ساماندهی را آن جزییات و ها گیری جهت نیز نهرو لعل جواهر . شود یادآوری هند خارجی سیاست تبیین در آنان نقش که است شایستهمبتنی دموکراسی آزادی، به حقیقی تعهد که مانده ناگفته نکته این همچنیندر صلح و خرد رعایت نیز و فردی آزادی و اختالفات دانستن محترم براز پیش گاندی، مهاتما که بودند بنیادینی های مؤلفه المللی، بین روابط . به وی مهم بیانات گرفت نظر در آن خارجی سیاست برای کشور، استقاللخاطرها در همیشه بایستی که هستند معیارهایی و اصول ملت، پدر عنوانالملل بین روابط مشکالت و ها پیچیدگی از بتواند هند آنها به توسل با تا بماندبه. بخواهد که این تا شود نابود هند دهد می ترجیح که گفت می گاندی بگذرد . دموکراسی که بود معتقد وی همچنین برسد آزادی به حقیقت، فدای قیمت . در بلکه کنند عمل گوسفند مثل ها انسان آن در که نیست وضعیتی . شود می حراست فردی عمل و عقیده آزادی از تمام غیرت با دموکراسی،خشونت به خواهد نمی که نیست هند ضعف دلیل به که گفت می گاندیمی هند توان و قدرت به علم با را خشونت اعمال عدم بلکه شود، متوسل .خواهد

• " پنچایت ها دهکده شورای که گیرد می نتیجه بخوبی نویسندهبعد" اما شدند، برچیده بریتانیا هند حکومت زمان در هرچند ، هاواحد بعنوان و گرفتند قرار توجه مورد مجددا هند، استقالل ازدر طبقاتی نظام به نسبت اعتنا بی و دمکراسی بر مبتنی های

شدند ظاهر هند حکومتی .سیستم• مذهبی صحنه مهم سیمای ترسیم کتاب، دیگر قوت نقاط از

. بودیزم احیای با مهاراشترا، ایالت در بویژه سیما این است هند . بودیزم هند، قاره شبه به اسالم ورود از بعد کند می خودنماییدر تنها و بربست رخت هند قسمتهای بیشتر از واقعی بطور . یکم و بیست سده آغاز در ماند باقی ها تپه و شمالی ناحیه " بودایی " های صومعه سریالنکا در مهابودهی جامعه که هنگامیخود به را هندو جوانان توجه ای فزاینده بطور کرد، تاسیس - . نام به هندو سیاسی اجتماعی فعاالن از یکی بزودی کرد جلب

. شد. آن تقویت موجب و جنبشپیوست این به آمبدکار آر .بی

• از سکوالر تعریف اما است، سکوالر کشوری رسما هند دیگر سوی از . در امروز تسامح و تساهل با آمیز مسالمت همزیستی یعنی هند نگاه . اسالمی فقه از مسلمانان هنوز دارد خاصی جایگاه اسالم کشور ایناز وقف تشکیالت و ارث ازدواج، با رابطه در و کنند می استفاده . بحث این پایان در نویسنده شوند می مند بهره اسالمی حقوق

چیست؟ " هند از جهانی میراث سهم که کند می مطرح ."پرسشی• در را تاثیر بیشترین دینی ادبیات که است این نویسنده منظر از پاسخ

مصداق روحی مفاهیم با رابطه در این و گذاشته غرب جهان اندیشه . جهان در چشمگیری تاثیر یوگا فلسفه، در همچنین است کرده پیداحتی و اروپا شهرهای تمام در یوگا کالسهای که بطوری گذاشته غربانسان تنفس، تمرین و فکر تمرکز و شده تشکیل استرالیا و آمریکاشیوه و نموده جذب شرق طلبی آرامش به را غربی زده ماشین

است داده تعلیم را روحی و جسمی کنترل روشهای .مهاریشی• نیز و هندشناسی حوزه پژوهشگران و دانشجویان برای کتاب این

است سودمند فرهنگی کارگزاران و .کارشناسان

• منابع

• ) هند ). 1374تاراچند فرهنگ در اسالم علی. تاثیر ترجمه : . پاژنگ تهران عثمانی عزالدین و .پیرنیا

• ) . . س ویشوانات " 5000فرهنگ). " 1369ناراوان، ، هند سالهیونسکو : 225،ش پیام بیستم سال ،4-7 .

• Kosambi, D.D. (1970). The Culture and Civilization of Ancient India in Historical Outline. Delhi:Vikas Publishing House.

• Kumar M. Sachindra (1997). Prof. A.L.Basham, My Guruji and Problems and Perspectives of Ancient Indian History and Culture. India:Abhinar Publications.

تحقيق چگونگينوشتن

• وتعريفآن -1 عنوان يا موضوع انتخابمسئله، با تحقيق شروع.

• كتابها -2 فهرستوشناسايي تنظيم تحقيق، منابع بررسي• تحقيقات ( -3 گفتمانها، ديگران، كارهاي بررسي‌ادبياتموضوع

شده ) انجام• 4- : نظري مفاهيم رهيافت، و نظري ديدگاه بحثروششناسي

چهارچوب يك به رسيدن و ايم كرده مطرح كه پرسشهايي وپرسش چند و كليدي مفهوم چند به كه روششناختي و نظري

رسيم .مي• 5- ( كردن ( زندگي آنها با و شدن گروه عضو ميداني كار انجام

• 6- نگارشتحقيق : كار آخر مرحله

• نويسيم مي متن در كه : مطالبي• مشاهدات -1 مجموعه• ها -2 مصاحبه مجموعه• ها -3 تحليل مجموعه• ومدارك -4 اسناد

• گيرد بر در را زير موارد بايد ما : مشاهدات• : اجتماعي - حيات يك وابزارها ء اشيا وابزارها اشياء الف

ما كار و هستند معنايي داراي اشياء تمام و دارندشي . هر باشيم داشته اشياء آن از بايد كه است توصيفي

نظام يك در كه كرد تلقي نشانه يك منزله به بايد رارا نشانه آن نظام آن به توجه با وبايد دارد قرار معناييفقط نه ؟ دارد معنايي چه ؟ چيست نشانه كه كرد معنا

. ديدن هنگام ديد بايد هم را ريز اشياء بلكه درشت، اشياءازاء . ودر كنيم مقايسه ‌� ودائما كنيم سئوال ‌� دائما ء، اشيانشانه ‌� ودائما كنيم مطرح سئوال يك توصيفي، گزاره هر . فرهنگي، تواند مي متن اين دهيم قرار متن داخل را ها

.... باشد و شناسی باستان ،تاريخي، .فلسفي

• مورد- : محيط در اجتماعي روابط نوع به بايد ما رفتارها بكشف را ورفتارها روابط واين باشيم داشته توجه مطالعه

. رفتار يك از يعني برويم الگوها كشف بدنبال بعد و كنيمو عيني تبيين و تحليل را آنها وبعد كنيم الگو كشف ساده،

دليل وهم علت هم بينيم مي كه رفتارهايي در و كنيم ذهنيكنيم كشف . را

• . ما- : درمصاحبه دارد فرق مصاحبه با ها شنيده ها شنيده ج . در ولي مي‌كنيم انتخاب را افراد یعنی پرسشداريم،

مي هم نمادها ، داريم سروكار هم صداها با ما ها شنيدهها، مجسمه شعارها، مثل، گيرند قرار دسته دراين تواند

پارك .تابلوهاي• گفتگوها- د

• آيينها- + و رسمها قوانين و قواعد ه

• است دليل ذهني امر يك ،استدالل؛ ،حجت . • است علت فيزيكي و جسمي عادي، امر يك ؛ .

• هستند دالیل قسم دو : • 1- ( پژوهشگر ( كنش ناظر داليل

• يك : -2 عنوان به را كنشگر خود بايد كنشگر داليلكنيم . انسان‌شناسمطالعه

• دانشجو . ، مانند دارد وجود فرق تجربه شناختن با تجربه بينكار كه دانشجوئي فرهنگ استوشناختن تجربه يك كه بودن

.انسان‌شناساست • تجربه : / 3شناخت يك ببريم چيز يك واقعيت به پي دارد معنا

وتوضيح / توصيفكردن وتوانائي قدرت آوريم بدست همانندباشيم داشته را تجربه يك .دادن

• “ وتوانائي، ” قدرت ، شناخت از منظور درمردم‌شناسياست تجربه يك دادن وتوضيح .توصيفكردن

• دارد وجود استراتژي چند مصاحبه نوشتن :براي• داستان : -1 بصورت واقعيت گزارشيك داستاني و روايي• روش: -2 از درآن كه است؛ پرسشوپاسخ قالب در گفتگويي

بريم مي بكار وخالقيت مي‌كنيم استفاده ( خالقه• سپسآوردن : -3 ؛ آنها تحليل بعد ها؛ داده بندي طبقه تحليلي

مثالها شاهد• 4- : روشتحليل دراين بندي طبقه نظام بر مبتني غني توصيف

توصيف طوري ولي نمي‌بريم، بكار مشخصي تئوريك ونظاموچهار تئوريك وديدگاه بندي طبقه بريك مبتني كه مي‌كنيم

در تئوريك ديدگاه يك بنديها طبقه تمام در و نظريست چوبدارد وجود آن .پشت

• مثال : يك• تمرين " هم شايد است، دشوار سختو برايم آنقدر نوشتن چرا دانم نمي

دانم خوبمي را اين ولي نوشتن، تمرين نه و خواندن تمرين نه ، ام نداشته . تمام با من بود زدن خط با همراه آموختم، را نوشتن كه اولي روز از كه

عمل اين و زد خطمي را آنها خونسردي كمال در معلم و نوشتم مي اشتياقتوانم نمي بنويسم بايد كه اكنون و ننوشتم، ديگر كه شد تكرار " … آنقدر

• كردن " بيان را خود نوع يك واقع در شروع اين و است خالقه يكشروع "اين(self express) . است. زيبايي همين به و راحتي همين به نوشتن واقعا است

در و نيست گذرد مي ما ضمير و ذهن در كه آنچه بيان جز چيزي نوشتن . مي‌كند پيدا توسعه ما نوشتن استكه انديشه احساسو اين بيان فرآيند

كه : " بسپاريد خاطر به هميشه را آغاز اين نوشتن كه است نوشتن باسامان." مي‌شود را ها تجربه ، كشفمي‌كنيم استكه نوشتن جريان در و

پيدا تبلور و تجسم ما هاي الهام و ها ايده كه است نوشتن با و ، دهيم ميعصر . . در شعاري باشيم داشته نوشتن جرأت ، دهيم خرج به جرأت مي‌كند

" تغيير " آنرا كانت و باش داشته دانستن جرأت داشتكه وجود روشنگري " " " : جرأت گويم می اینجا در و باش داشته كردن نقد جرأت گفت و داد

باش داشته ."نوشتن

تحقيق طرح

• و منطقي نظمي با بايد تحقيق طرح برنامه . از بسياري براي گردد تدوين و تنظيم معقولبرآورد منزله به تحقيق طرح نوشتن محققينيا دولت از هزينه كمك درخواست و آن هزينهفكر . در خواه شما حال است ذيربط سازمانهايبايد نباشيد خواه و باشيد مالي كمك درخواستبا را شما اينجا در باشد سودمند تان تحقيق طرحآشنا بيشتر تحقيق طرح اتمام و انجام مراحل

كنم .مي

تحقيق موضوع طرح

• مي‌بايد تحقيق يك انجام براي اقدامي گونه هر از قبلشناسايي مورد مختلف جهات از را مطالعه مورد موضوع . قرار توجه مورد نكاتي شناسائي اين در دهيم قرار دقيق

از عبارتند كه :مي‌گيرد• : از مطالعه مورد موضوع معرفي در محقق تحقيق پيشينه

احاطه و بگيرد كمك مي‌تواند قبلي شده انجام تحقيقات كليه . اجتماعي تحقيقات نمايد بيشتر موضوع به نسبت را خودشناخت بر عالوه مي‌تواند همچنين پيشين شده انجامانجام ضمن ديگر محققان كه مشكالتي و مسائل به موضوعخطاها از ترتيب بدين و ببرد پي و بوده‌اند روبرو آن با تحقيقتجربيات از مقابل در و نموده احتراز كاريها دوباره و

گيرد بهره .پيشينيان

• مفاهيم تعيين: تعريف و مطالعه مورد موضوع تشريح و تبيين براي محققمفاهيم بايستي مي‌گردد، تحقيق مورد موضوع به مربوط كه متغيرهاييباز يكديگر از مفاهيم تا نموده تعريف يكايك را خود تحقيق طرح در موجودبا مي‌دهند ياري را محقق كه كساني ساير و پرسشگران و شوند شناخته . تعريف در بپردازند تحقيق بكار موضوع جزئيات به كامل تسلط و آگاهي � دقيقا و � مشخصا بايد طرح در رفته بكار واژه‌هاي و اصطالحات مفاهيم . مانند مفاهيمي شناسی باستان تحقيقات در � مثال شوند تعريف " ... ” ” ” ” " در” يا و شوند تعريف دقيقا و باستانی محوطه ، عرصه ، حریممثل مفاهيمي و اصطالحات اجتماعي گروه يك به مربوط مطالعه " ” " " " " " " شبه" ، گروه درون ، گروه برون ، متقابل ارتباط ، گروهي انسجام

تعريفشوند“ .... و .گروه• موضوع به: محدوده نيز موضوع محدوده مطالعه مورد موضوع طرح در

كه است مسائلي از يكي اين و مي‌شود مشخص بوضوع و روشن طورچهارچوب و محدوده كه تحقيقي انجام زيرا است، اهميت حائز بسياربدون را موضوع چنانچه و نيست پذير امكان � عمال باشد نداشته مشخصيدهيم، قرار مطالعه مورد معيني مرز و حد و آماري جامعه گرفتن نظر در

داشت نخواهد علمي اعتبار آمده بدست .نتايج

• دانشگاه دانشجويان مطالعه قصد كه كنيم عنوان ما چنانچه � مثالحال عین در و ماگسترده مطالعه مورد موضوع داريم، را تهراندر ما مطالعه كه است نشده معين زيرا است مبهم بسياراز كداميك و است دانشجويان جامعه از ويژگي چه با ارتباطبر در را سني گروهاي يا كالسها يا ها رشته يا دانشكده‌هامرد دانشجويان جامعه به مربوط تنها ما مطالعه آيا و مي‌گيردديگر ابهاماتی و مي‌گيرد؟ بر در را دو هر يا و زنان يا و مي‌شود ... سئواالت و ابهامات كه مي‌شود مشاهده بنابراين قبيل اين ازبه جواب كه مي‌شود، مطرح موضوعی چنين مورد در بيشماريكامل ضرورت تحقيق شروع از قبل محقق جانب از آنها تمامتعيين . و مطالعه مورد جامعه دقيق كردن محدود مشخصو دارد , را تحقيق از آمده بدست نتايج آنكه از گذشته موضوع چارچوب , ساير و پرسشگران و محقق مي‌سازد معتبر و قبول قابلو , ابهام و سردرگمي از دارند شركت پژوهش در كه را افرادي

مي‌آورد در .ترديد

• تحقيق محقق: هدف ، مطالعه مورد موضوع طرح درانتخاب از خود اهداف يا هدف � دقيقا بوضوح بايدو نمايد روشن را آن مورد در تحقيق انجام و موضوعفرضيات يا فرضيه با ارتباط در كه را نتايجي . بدين كند بيان كامل بطور است، آن پي در تحقيقاتچه بدنبال كه مي‌دانند ابتدا همكارانشاز و وي ترتيب . مسائلي از يكي نيز موضوع اين چرا و گردند مياقدام از قبل محققين براي آن شدن روشن که استبرخوردار زيادي بسيار اهميت از تحقيق بهموضوع . طرح گرفتكه نتيجه مي‌توان بنابراين استو تحقيق موضوع تعريف معناي به مطالعه مورد

مي‌گردد تلقي آن مختلف ويژگيهاي و ابعاد .شكافتن

نگارشپایا در گذاری نشانه راهنماینامه ن

• منظور و معانی انتقال در گذاري نشانهفراوانی تاثیر رسا و شیوا بصورت نویسندهنشانه. از خود هاي نوشته در نويسندگان داردخواننده به كمك يا مطالب تفكيك براي هائي . در كنند مي استفاده جمله بهتر فهم و درك دررساتر براي محقق نيز نويسي نـامـه پايانهماننـد ها نشانـه از بايـــد خود مطالب كردن

نمايد استفاده ديگر هاي .نوشته

• است زير قرار به شده پذيرفته و رايج هاي :نشانه• (.) رود ،نقطه مي بكار زير موارد �در معموال نشانه اين : • مي (1 اعالم را جمله ختم و گيرد مي قرار امري و بياني هاي جمله پايان در.دارد

• است (2 ها واژه مخفف صورت يا كلمه چند ابتداي كه مستقلي حروف از .پس• ( = ) . . . تبريز: پزشكي علوم دانشگاه ت پ ع د .نمونه• رود ،عالمتسؤال (؟) مي بكار زير موارد در نشانه اين :• مستقيم (1 سؤالي هاي جمله پايان در• مورد (2 اين در كه دارد وجود ترديد و شك آن در كه مفهومي نمايش براي

دهند ( ) مي قرار پرانتز يا كمان دو داخل در آنرا � .معموال• گاليله: توسط بار اولين براي شمسي منظومه در خورشيد مركزيت نظريه نمونه

( شد( مطرح .؟• يك (3 از قسمتي عبارت خود و دارد پرسشي مفهوم كه عبارتي انتهايي در

باشد مي .جمله• است؟: …. » پیشرفت نشانه فرهنگی توسعه آيا عنوان تحت آقاي نامه پايان مثال

گرديد« مطرح پژوهشي شوراي جلسه در .

• كه ،عالمتتعجب (!) عباراتي انتهاي در عالمتمذكورمي قرار استفاده مورد هستند تأكيد يا هيجان تعجب، نشانگر

.گيرد• بكار ، ويرگول (،) جمله قسمتهاي يا كلمات نمودن جدا براي

رود .مي• ويتامين: كمبود عاليم از ها، Cنمونه لثه خونريزي به توان مي

و بيماريها برابر در بدن كاهشمقاومت زخمها، ترميم عدمكرد اشاره .خستگيعضالني

• ويرگول (؛) جمله ،جدائينما يا نقطه دو تفكيك برايمورد يكديـگردارند، با نزديكي پيونـد و ارتباط كه كـوتاه بيانـي

گيرد مي قرار .استـفاده• عمل: زمان مدت عوارض، بروز در مؤثر عوامل از نمونه

عوارض با طوالنيتر، هاي جراحي بطوريكه بود؛ جراحيبودند همراه .بيشتري

• نقطه (:) شود ،دو مي استفاده موارد اين در :• تفضيل (1 يا كل يك از هايي بخش كردن بيان و برشمردن براي

موضوع يك• : استخوان،: پوکی جمله از است، بسیار استخوان بيماري عاليم مثال

و استخوان ... تورم• مستقيم (2 قول نقل از قبل• نامه (3 عنوان يا خطاب پساز• گرامي: همكار :مثال• آن (4 از قبل مطلب توضيح يا تكرار عنوان به كه مطلبي از پيش

باشد .مي• : كند: مي اشاره مهم مطلب دو به فوق محققين كار 2،- .... 1نمونه -...• دقيقه (5 رقم و ساعت رقم بين• و (6 مقاله كتاب، فرعي عنوان و اصلي عنوان … بين• : آماري: مسايل بر تأكيد با پزشكي علوم در تحقيق روشهاي مثال

• نقطه (…) گردد ،سه مي قرار استفاده زير موارد در عالمت اين :• حذفشده (1 كلمه چند يا يك بجاي• غيره ” (2 و مانند هائي واژه ”بجاي• كوتاه (-) شود ،تيره مي استفاده موارد دراين :• كلمات (1 تقطيع براي• قرار (2 سطر يك پايان در كه اي كلمه ناتمامي دادن نشان براي

شود نوشته بعد سطر در آن بقيه و .گيرد• مفهوم (3 ايجاد منظور به ها كلمه پيوستن براي• باشد: مي مقطعي ـ توصيفي مطالعه يك مذكور مطالعه .مثال• شود (4 مي استفاده ديگر هاي جمـله درون اي جمله طرف دو در

به اما پندارد مي ضروري را آن مفهوم به توجه نويسنـده طوريكه بهنيست مرتبط اصلي متن به مستقيم .طور

• آمريكايي: در كه ـ نابينايي به توان می بيماري اين عوارض از نمونهكرد اشاره مغز قشر آتروفي و ـ است بيشتر تبار آسيايي .هاي

•

• ميشود ، پرانتز ( ) استفاده اضافي توضيح براي :• ( ) به: كرد اشتباهش طباطبايي عالمه با نبايد كه طباطبايي حسين محمد نمونه

ميشود شناخته اخير سالهاي بزرگ فيلسوف .عنوان• ) سالهاي بين در مزبور تحقيقاتي مؤسسه مسؤول منش فرهاد حسين تا 1372محمد

روشبود ) 1374 اين اصلي بنيانگذار .• ميشود گيومه، (» ») استفاده ذيل موارد در :• ميشود (1 استفاده ميشود نقل مرجعي از � عينا كه عبارتي يا طرفجمله دو .در• آنها … (2 مشخصكردن براي و كتاب يك فصلهاي و ها مقاله و ها سخنراني عنوان درآوردن

• » نمونه: گلستانسعدياست» بابهفتم تربيت تأثير در .• » مثال: « مي ایرانی هویت و فردوسی شاهنامه كنگره، سخنراني اولين عنـوان .باشد

• از استفاده كه است اين كرد توجه آن به بايد نامه پايان قول نقل در كه اي نكتهچندان نوشتاري ساختار لحاظ از نامه پايان در طـوالني بسيار هاي قول نقل . و مطلب مفيد، و مختصر صورت به هائي قول نقل وجود اما نيست مناسب

بحثاست مورد موضوع بر او احاطه از اي نشانه و دهد مي جلوه را فرد .نوشته

• مميز ( / ) • - : مانند شماره؛ گاه دستگاه چند يا دو در معادل هاي تاريخ دادن نشان براي

م1989ش/1368 .• دارد ،كروشه/ قالب ] [ كاربرد موارد اين در :• تكميل - يا ابهام رفع منظور به قول، نقل به افزوده اطالعات دادن نشان براي

مانند جمله؛ دستوری :ساخت• » [ داد [ تن اسارت به و گريخت آزادي از » .نبايد• » [ جنگشركتجست [ در كه بود افرادي جمله از نيز حسن » .او• • كلمة » - با همراه شده، نقل عبارت يا جمله در لغزش يا خطا دادن نشان براي

مانند « آن؛ نظاير يا :كذا• » [ است [ كرده نقل كذا استخري را سخن » .اين• [ ] است » كرده نقل اصطخري استخري از را سخن اين » .يا• مانند - ديگر؛ كمانكي داخل در كمانك جاي :به• ( [ بود ( [ كرده نقل بخشپنجم يا پنجم فصل كتاب همان از را مطلب .اين• يا - عنوان، صفحة از يا نباشد، معلوم كه كتاب نشر وضعيت عناصر مورد در

مانند باشد؛ نيامده دست به متن ديگر بخشهاي يا و تاليف حقوق :صفحة• [ نا، آن] 1365بي امثال و

• ستاره (*) • - . ولي رود مي كار به شماره جاي به ارجاع در گاه

آن از منظور اين براي ضروري، موارد در بجز است بهترنشود .استفاده

• عبارت كلماتو ذيل خطكشيدن• ذيل � معموال نوشته، از هايي بخش كردن برجسته براي

يا ( ايرانيك حروف با را آنها چاپ در و كشند مي خط آنها .( است زير قرار به نوع اين از مواردي چينند مي :كج

• ها، نمايشنامه ها، روزنامه ها، مجله ها، كتاب عناوينمانند بلند؛ اشعار و موسيقي قطعات هنري، آثار ها، :فيلم

• فارسي معين فرهنگ

پژوهشدر و روشتحقيقباستان‌شناسي

• طريق از کهن دنياي شناخت زمينه در تحقيق پژوهشو و مطالعهمادي بقاياي تمامي خالصه و غارها ها، محوطه اتالل، تپه‌ها،

با کلي طور به که مي‌طلبد ويژه روش‌هاي کهن دنياي انسان‌هاي . است الزم است متفاوت ديگر علوم در بررسي و روشتحقيق

بيشترين انسان‌ها از مانده جاي بر ذره کوچکترين از بتوان تا . برخي از صرفنظر با و کلي طور به کرد کسب را اطالعات

پژوهشدر و روشتحقيق فرعي‌تر امور و جزئيات. است استوار اساسي اصل روشيا دو بر باستان‌شناسي

باستان‌شناختي) شناساييسطحي و بررسي الف

باستان‌شناسي) علمي کاوش‌هاي ب‌

• باستان‌شناسي - شناساييسطحي و روشبررسي درقالب در باستان‌شناسان مي‌آيد، بر آن عنوان از که همانطورياز ( بررسي مورد ميدان وسعت به بستگي نفره، چند هيات يک

مهندس سفال، طراح باستان‌شناس، شامل نفر چند تا سه ( پيمايشسطحي .... عمليات ، است متغير عکاسو نقشه‌بردار،

) ردپاي هرنوع آثار مطالعه و شناسايي منظور به حوزه يک ( شناسايي اثر هر آن طي که مي‌کنند آغاز گذشته در انسانتمامي و گرفته قرار جانبه همه و دقيق مطالعه مورد شده

و توپوگرافي اقليمي، جغرافيايي، فني، ويژگي‌هاي مشخصات،يافتشده مدارک و ازمواد هايي نمونه و ثبتشده آن ساختار

و منتقل کارگاه به و جمع‌آوري نيز باستاني مکان درمي‌شوند .شماره‌گذاري

• و پژوهشبررسي اجراي از هدف عمده‌ترينو شناسايي بر عالوه شناختي‌، باستان شناسايي

نوسانات و تحوالت شناخت موقعيت‌يابي،مختلفو دوره‌‌هاي در منطقه يک جمعيتي

طرح‌هاي ارائه براي پيشنيازي همين‌طورکاوش‌هاي جمله از و بعدي مطالعاتي

است .باستان‌شناسي

• نوع در روشکه اين در باستان‌شناسي؛ کاوشعلمينکته‌سنجي، ظرافت، دقت، نيازمند و پيچيده خود

. است کار انجام در فوق‌العاده حساسيت و باريک‌بينياز بيشتر مراتب به که هيات يک قالب در شناسان باستان

متخصصان از تعدادي شناسايي‌اند، و بررسي هيات يکزدن و حفاري به اقدام و گرفته کمک به را ديگر علوم

طي و مي‌نمايند اثر مورد‌نظر درنقاط الزم ترانشه‌هايکاوش يافته‌هاي و مدارک و مواد مطالعه با آن

اليه‌هاي. کاوشموجد محل ترانشه‌هاي مي‌پردازندمدارکي و مواد حاوي خود اليه هر که است استقراري

است متمايز و متفاوت ديگر اليه‌هاي با که .است

• و اليه‌نگاري طريق از باستان‌شناسان بنابراينروش به اليه هر فرهنگي مدارک و مواد مطالعه

... و زده استدالل به دست و قياسي مقارنه،از فراواني زواياي شناخت به نهايي درجمع‌بندي

آن کهن ادوار ساکنان زندگي بر حاکم فرهنگحياتخويشمعرفت ايام در باستاني مکان

.مي‌يابند

- پژوهش پژوهنده :1--کار کار زمینه

• ابتکار • بینی جهان• پژوهش نقشه• واقعیت شناخت و انسانی اورگانیسم میان استعمیق ای رابطه ، .

• دارد، ” شناخت با رابطه در واقعیت که تاثیری شود“ ادراکبه می گفته .• رابطه، ” این در اورگانیسم شود“ عاطفهتاثیر می نامیده .

• بنیاد، ” این دهد،“ ”علمبر می قرار تاکید مورد را ادراک که است شناختی“ هنرشناختیو ” عاطفه، بر متکی . ”فلسفهاست نیز“ دو آن جامع است انطباق“ حقیقتشناختی

واقعیت بر منطبق است شناختی حقیقی، شناخت و واقعیت، بر .شناختاست• : حقیقت فلسفی حقیقت و هنری حقیقت علمی، حقیقت است گونه سه بر .

• : آید می در وجه سه به منظم، تجسسی معنی به تحقیق، یا پژوهی حقیقت رو این از . و هنرمند و است عام کاری علمی تحقیق فلسفی تحقیق و هنری تحقیق علمی، تحقیق

آفرینند می و اندیشند می روشآن موافق نیز .فیلسوف