383
Афанасьев. Поэтические воззрения славян на природу. Том 1 Hrimfaxi © 2006 Александр Николаевич Афанасьев ПОЭТИЧЕСКИЕ ВОЗЗРЕНИЯ СЛАВЯН НА ПРИРОДУ ОПЫТ СРАВНИТЕЛЬНОГО ИЗУЧЕНИЯ СЛАВЯНСКИХ ПРЕДАНИЙ И ВЕРОВАНИЙ В СВЯЗИ С МИФИЧЕСКИМИ СКАЗАНИЯМИ ДРУГИХ РОДСТВЕННЫХ НАРОДОВ Печатается по изданию: Афанасьев А.Н. Поэтические воззрения славян на природу: Опыт сравнительного изучения славянских преданий и верований в связи с мифическими сказаниями других родственных народов. В трех томах. – М.: Современный писатель, 1995. Историк и фольклорист Александр Николаевич Афанасьев (1826 – 1871 гг.) весьма широко известен как издатель «Народных русских сказок». Он был глубоким исследователем славянских преданий, верований и обычаев. Итогом его многолетнего исследовательского опыта явились «Поэтические воззрения славян на природу» – фундаментальный труд, посвященный историко-филологическому анализу языка и фольклора славян в связи с языком и фольклором других индоевропейских народов. Его труд до сих пор не превзойден в мировой науке о фольклоре. Ему значительно уступают известные у нас «Золотая ветвь» Дж. Фрэзера и «Первобытная культура» Э. Тэйлора. Книга Афанасьева выявляет живые связи языка и преданий, более того, воскрешает основы русского мышления, что особенно важно сейчас, когда язык и мышление русского человека изуродованы газетными штампами, блатным жаргоном и сленгом всякого рода, замусорены иностранными словами. К ней обращались разные поэты и писатели: А К. Толстой и Блок, Мельников-Печерский и Горький, Бунин и Есенин. Особенно последний. Настоящее издание последовательно воспроизводит все три тома «Поэтических воззрений», вышедших еще при жизни автора в 1865 – 1869 гг. Они переведены на новую орфографию с некоторым сохранением особенностей старого правописания, чтобы дать почувствовать вкус и аромат словесных оборотов ушедшей эпохи. ТОМ 1 I. Происхождение мифов, метод и средства его изучения Богатый и, можно сказать, единственный источник разнообразных мифических представлений есть живое слово человеческое, с его метафорическими и созвучными выражениями. Чтобы показать, как необходимо и естественно создаются мифы (басни), надо обратиться к истории языка. Изучение языков в разные эпохи их развития, по уцелевшим литературным памятникам, привело филологов к тому справедливому заключению, что материальное совершенство языка, более или менее возделанного, находится в обратном отношении к его историческим судьбам: чем древнее изучаемая эпоха языка, тем богаче его материал и формы и благоустроеннее его организм; чем более станешь удаляться в эпохи позднейшие, тем заметнее

Афанасьев А.Н. Поэтические воззрения славян (Том 1)

Embed Size (px)

Citation preview

. . 1

Hrimfaxi 2006

: .. : . . .: , 1995. (1826 1871 .) . , . , - . . . . . , , , , , , . : . , - , . . , 1865 1869 . , .

1

I. , , , , . , (), . , , , , , : , ; , , . , , : , ( ) (). ; , , . , , , , , ; . .

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , ; , , , , , . , . , (5) , . , , , , , . : , , ( ) , , , , , , , , , , , , , .; : , , , , , , , , , , 1. , , , , . , , , . , , . . , , , . - , , , , , . 5 , 11 , 15 , 20 , 26 , 35 , 37 , . .2. , , , , . , , ; , . , , , , . , . (6) , , , , , , , . , , ; , , . , , . , , , . , , . , , , 1 , , , (, , ) . . . . 1855, 21. 2 . : , 293.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, : , , , . , , , , , , . , , . , , , , ; , , . , ; , . , , - , . , , , , , ; , ., . , , - , , : , , , (7) , 3. , . ( ) , , , . , , , . , , , , . , , , : , , , , , . , , , , . , , , , , ; , , , , . , , , . , , ; , . , : , . , , , . . : )3

. , 64-65.

. . 1

Hrimfaxi 2006

. , , ; : , , . , , , , . (8) , , . b) . , , , , ; , . , , - , , . ; , , , , , = , ; , , , , . . , , , . ; , , , ; , , ) () . , , , ; - , ; , . , , , , , , . , , ; , . , . ; ; , , . . , , - : , , -. (9) ; ( ) , 4. , , , ; , , , , . ; , , , , , , ; , , , , . , , 4

Die Gtterwelt, 39 46.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , , , , , - . , , , -, , , . , , , , , . , , ; , . , , , , , , . , , , , , , . , , , , , , . , , , , , , , . , , , , , , , , . , , (10) . , , , ; , Les engines Indo-europennes ou les Aryas primitifs. , , , , , , , , , , : , , , , , , ; , , , , , , . " ; , , , . , , . , : , ; , , , . , . . : , , , , : , . ( ) , . , , , ; , - , . . , - , , , . , ,

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , . . , , . : (. . ). , , , . (11) , . , . , ; , , , . , , ; , , . : , ; , , . . , , , , , . , . , , , . , , , , , - , , , , , 5. , , , ; , : . , , ; , : , - , , ? , ; , , , . , . , , , , , , ; - -- , . , , . (12) , . ; , , , . : , . , , ; , . , , , - , , .5

. , 66 68.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , , ; , , , . ; , , , , , . , , , , . , . 1. . . , , - . , , , - ; , , . : , , : , , (); , (, ), , ( ); , (); ( )6. , , , ; , , , , ; , , , ; () (13), ; , ; , : , . . ( ), , . . , . : () , , : , : - , . . ; 7. , , : , ( , , : , ), 8. , , , , , , . , ; - , . , ? , . , , , , , ! , , ; . , , , , , . : ,. , 656 8, 662; . . VI, 54. . ., 233. 8 . ., VI, 43.6 7

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . , , . ; , , . -, ; , , , . , , , . , (14) ; , , , . , , . , , , , . , : , . ; , , , 9. 2. , , , ; , , , , . . ( 2- - ), , , . , , , -: , , . , . - , , , , , . : ) -, , . -, -, , . , , , , , , , , , . . , , , , , , , , . , , ; (15) , - , , , . , , 10. : , , , . . . II, 20 . 335-7; V, 49; VI, 41-44; VIII, . 455-463. . : , . . . . . 1851, VI.9 10

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . . . ; , , ; , ; , , , 11: , , , , , , , . 12, . . . b) , , , , , , , , . , , , , . , ; , , . , , , -, , . , ; : , , , , , . . , , 13. , , . , , , , , : ? , , , , , (16) ; , ., , , , . , , . , , ( ) ? , , , ( ); - ? , , . , 14. , , , . : 15- , , , , - , 15. : 16, , 17. ; , . XVI XVII ; : , , : (. ), , , (. . ), , , , , , (. , ), , , (), , , (), , , , , (), (. ; ), , ,..1848, V, 22; . . ., 145 7; O. . ., 551. . 1846, 246. 13 . . . 1852, 17. 14 . . . . I, 73; . . . . II, . 113. 15 . , 112. 16 : . 17 . . . IV, 310.11 12

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , , , , , , , (. ), -, ...18 , . , , , . , , (17) . , , : , , , , ; , ; , , , . , . , , . : , , ; , . , , , - , . , . . , . , , , , . , , , . , ; , , , , , . , , , . , . , , , , . , : ) ; : , . b) , 19 , , ) , , ; : , , , . , , , (18) : , .18 , , . 1859, 451 2; , ., 211; . . . I, 43, 53. XVIII : , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ; (), , , , , , , , , , , , , , , , , (?) , , , ... (. . ., 551 2). 19 . 1856, XI, 8.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, - . d) : , , ! , , ! : , ! , : , ! , , , : , , , !20 , , ; , , 21. , ( )22, ) , ; , (); , . , , : so hoch sie niedersprang, so hoch sollte der Flachs wachsen23. , , , , : , , ! , 24. f) He , ; , , . , , , 25, g) : , , . . , . , , . , , , 26, h) , ; . , . , , : (-), ! , , , 27, i) , , (, .). , : , ; . (19) , . , , . . , 28. , . ; , : , ,

. . 29. , , , (, ) , , , . , , , : , , k) , , , , , , . , , ; ,20 21 22 23 24 25 26 27 28 29

. . 1856, III, . ., 85 86; ., 5; , 264. . . . 1850, 22. . . . 1856, 22. . . . 1851, 11; D. Myth., 1189. . . 1860, V, 34 35. . . ., 158 9. . 1845, 504. . ., 95. . 1846,172; . ., II, 127. ., 87 88.

. . 1

Hrimfaxi 2006

: , , , . . ; , , , , , ; , , : , , , ; , , , . : - , . , , , ; , 30. , , (, ) , . , - , , , 31. , , ; , , , . , ; : , , . , : , . . , , : , = , (20) ; , , , 32. , , . . 33. : , , ; , , (), 34. : . ( ) : . , , 35. ; . , , , , 36. , , . , , . , , 37. , , , - ; , , 38. , , , , - , , 39. : , , , , 40. ; : . : , XI, 21. ., 116. 32 ., 1,37; D. Myth., 1047. 33 . . 1860, V, 27. 34 . . . VII, . 253. 35 ., I, 68; D. Myth., 1072. 36 Volkslieder der Wenden, II, 259. 37 .. 1848, V, , 9 10. 38 . 1855, VII, 68. ; : , ; , , (, .). 39 . . ., 143; D. Myth., 1071. 40 . . ., , 208. , , : , (. . ). . . . 1843, 29; . 1857, I, , 54.30 31

. . 1

Hrimfaxi 2006

; , ; : , - !41. - , , , . , : . (21) . , , , , , in den Schuh des Gebieters treten , , , . . . . , , 42. : , ; , . , , , , . (. ). 1) , , , , , ; : . , , : ; - , . . , ) , , , . , . , , : , 43. , ; , , . . , , , , , 44. , , , , , , ; , . , . , , -. : ? : , ! ; , 45, ) : , : , 46, ) . , : , ! (= ) (= ) (22); , , 47, ) , , , . . , , - . , , , ; : , , ; , , , 48. q) , , , (. .): . , - , : 49. , : ., I,12; ., 149. Die Gtterwelt, 99; D. Myth., 1061. 43 . . ., 150; , , ., 319. 44 . . . 1851, 12. 45 ., 1,54. 46 . , 1033. , , (: ); , = ( .-. ., I, . , 11). 47 . , 428. 48 . . ., 137; . ., 112; ., 142 3. 49 . . 1848, . LVI, 205.41 42

. . 1

Hrimfaxi 2006

. , , ; , , ; , ; , . , = , : ! 3. . , , ; , , , . , . , , , , . , , . , , ; . . , , , , , , . , , , , ; . , , ; , (23) . , ; . , . , ; , , . , XVIII ; . 4. , , . , , , , , . . , , . , , ; , , . , , . , . , , , , , : , . , , . ; , , , . , , . ; , ; . , : , . ;

. . 1

Hrimfaxi 2006

: , , , , . , , , . , , , ; . (24); , , 50. , , , , , . , , , . , , : , ! , . . , , , , , . , , , , , . , , , , , , . ; , , , , . , , , ; , , ; , : . , , - . , , . , , - , . , , . , , (25) , ; , , - . , . . , , ; , , , , , , : 51.. .1851, VIII, . ; . . . . . 1845, . : . . XIII . , ; , 50 51

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , . , ; , . , , , , . , : , , . , , , . , , , ; , , . , , , : ! , , , . , , , . : (26) , , ? , ; . : , . : , , , 52.

, ; 53. , . , : : , , 54.

: , , , , , , ? , , , , . , , , , , (. 173). , , , , ! 52 . II, 342 355. 53 . , 13 14. 54 . ., VI, 29. : , ( , . . ).

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , . ; . , : , 55.

, 56. 5. (27) . , , , , , ; , . , , , . , , , . . , , , , . , , , , , , . , ; , . , , . , , , ? , , : -1-, , , -2-, , , , , . , ; , , , . ; , , , . ; , , . , ; , ; , , . ; , , , . (28) , . , , , , ; , . , , , XIII ., , , (. . , . , III, 269). 56 . . , , 291; . . . . 1864, IV, 78; : .55

. . 1

Hrimfaxi 2006

. , -, , , , , ; -, , , , , , . . (29)

II. ; , , . ab ; , - . : , - , . , , , , , . , , , , , . , , , . , - ; , , . , , ; , , . . ; (30) , , , , , , . , ( ), , , -. , . , . , ; , , , , , , . , , : ? , ? ? , , , : , , , , , ? ? ? ? , . , . , , : ,

. . 1

Hrimfaxi 2006

. , , ; , : , . , , , . , , . , , , , ( ), . , , , ; , , . , , , ; , . : , , , , ( : der Wind rast tobt, das Meer zrnt, das Feld schweigt und ruht .); , - , (31) , . , , , , , , , , , , , , . ; ; , , : , , , . , . ; , , . , , , , , , ., . - , . - , , , ; , , , . , , . , , ( ), , , , , . , , , , - , 57. , , , , . , , , , . , ; , : , ; , . , , , , (32) ; , -, 57

. , 48, 51.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , . . , , , , , . , , , , , , , , , , , 58. , , . , , , ; . , , ; , . , , 59. : , , ! , , ! , , , . : (: ) , ; , (), (); : , ! 60 , , , , , . , , , , ; , , , . , . , , ; ; , ; , , 61. , , , , : ( ) , , , , , , , 62. , , , , , . , (33)63. , , , , . , , , , : , 64. , , , ; , , . () : pit Dyaus mt Prithivi. , , , ; . , , : , (, Dyus), (sub Jove ) terra, der Himmel die Erde; ( , . nubes ) . : , , . , , , .. 1846, XI-XII, 153; . . ., 60. . = . Dyus, . Jumala, . tien, . tcngri, . skei, es, . num. . 3. . . 1852, IV, 498 9, 500 6; . LXX . ., 102. 60 ., 2; . , . . , 129. : , . , .-. ., II, . , 33. 61 . ., 88; . 1846, XI XII, 251. 62 ; , , , . 63 ., II, 355 6; . 1836, II, 182: , . . , : . . . ., II, 285. 64 Mytholog. Forsch. und Sammlung. , 1832,5 6.58 59

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , . . , : ( ) , ... -, , , 65. , , 66 , , , , , , ; . (. dags, , tag, . ahan dahan) , , . dah . degu 67. - = (=), : , . , -, ; ; , (34), , . . , , : , , ; : , ; , ?68 , 69. : 70; : : , , !71 : do kogo sfonce, do tego i ludzi (: komu sfonce swieci, temu i gwiazdy Myszcza) : , ; : jak sfonce nebie : ! , 72, : ! . , , , , , , . , 73, , , ; . : ( ), : (. ), : bedzie i przed naszemi wrotami sfonce, : doh'lie , : razswetii se sonce i na wratich mojich, sonce moje schaja : ! : sonce mi je pomerknelo (.), pomirklo mu je sunce (.) : , 74. , . : -, , 75. 76; : ! ( !) !77. . . ., II, 5; . . . ., 1-, I, 31 33, . . (") , (") ; , . . ., XVI. 66 . . . ., I, 34; . . ., . IV, . 3, 108: ... . 67 . . . . 1846, VII, . ., 52; . . ., I, 114 5; . 3. 1855, IX, 53; . , 80 81. : () , . . . . ., VII, . ., 150; . . . ., 2-, III, . , 16. 68 . 1844,1, 243; . XII ., 19; . . . . 1846, VII, 38. 69 . , (? ), , . . . . ., 2, III, . ., 45. , , . D. Myth., 667. 70 . , . . , 73. 71 ., 57. 72 : ne zlob se na slunce (: Boha, na swatych ), ale sebe (na Certa); : sonce mi in Boga! ( : -!); : ! ( !) 73 ! , : (. . ), . ..1851, VIII, 71. 74 . . . . 1846, VII, 40 45; . , 24; ., 95; . . ., 69. 75 , 9; .-. ., II, . ., 3. 76 . . ., 209. 77 ., 73.65

. . 1

Hrimfaxi 2006

, ; : (35) , , j , j78 : , , 79. , , :-! 80; , - 81.

, - 82; : , . j, . , , . , , , , 83. , . . , . , , . , = . , . , , , : ( ), , . , : !; . -!; . ! (: ); . !, cja! (. . ); . sunce te oswetilo ( !)84. , , : ! ; , , , () , ?85 :Ai ty Slunce, ai Slunecko! li si ialostivo, Cemu ty swietis na ny, Na biedne ludi?86 (36)

, . , . , - , ; ... ! , , ; . , -, , ! , . , , , : ! 87.. ., 53, 296. . . . . 1846, VII, 39. 80 . . - . 81 ., 7: -! ; , j . 82 . ., 128; . . ., . III, . 3, 55: , , ? , , , , . 83 . ., 25, 88; . ., 10; Zeitsch. fr D. ., I, 312. , , , : ; . . . ., III, 1; IV, 39. 84 . . . . 1846, VII, 39, 45; ., 25; . ., 303-7; ., 72. 85 ..,111,219. 86 . . . . 1840, XII, 118. 87 . , 1861, 41, . 600.78 79

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , ; , , . . , , , . ; . , , , ; , . , . ( . su , ; sur , ; surya 88) ; 89; ; , , (: -, ), : ( ), - ( ) . 90. , , . . saule . die sonne (.-. sol) , .-.-. sunne ; sauil , , . , . sol, . soleil91 , , , , , , , ., . (37), , (. . ) : (;= : = , . . IV)92; Fru Sole (Frau Sonne) heilige Frau (sancta domina), 93. : , , . : , , ?94 , 95; 96. , : ! ! ! ( ); , ! . , , . , , , , , , , 97; , : luna, mensis; (. mas masa -) , , ( . ) 98. , , 88 . . . ., 1-, II, . ., 13; . Die Gtterwelt, 60: sunu (sohn, ), . . , . . . . . . . 1838, XI, 342. 89 , . 90 .-. ., I, . ., 45 46. 91 D. Myth., 667. 92 : ; , , . . , ( = , . ). . . 1061; . ., VI, 111. 93 . Die Gtterwelt, 105, 313 4; . ., I, . 206. 94 .-. ., II, . ., 33. 95 , 1843, VII. 96 D. Myth., 667. 97 Ibidem, 671. 98 . : , 4 5.

. . 1

Hrimfaxi 2006

: 99. : , , : , 100. , ; j : , ! j j j. j101. (38)

: 102. , , , , , , , , . , schweifstern, haarstern ( ) pfauenschwanz ( )103; , , - 104. , , , , . . , 1664 . , , : , , , . , , : ! , ! , 105. 106 , : . , 107. , " 108; (Sole Luna) 109. Sonne Mond ( Mani) , Mundilfori; frau Sonne herr Mond. ; , ; : , , . . : , ; . , ; , . , , , ; 110. (39) Saule () (Menu); . ( , ), ( ) . : . , , , , 5- , : , - , , . ., II, ., 43. 100 . . 1837, . XI, 521; D. Myth., 684 5. 101 . . njece, I, 50. 102 .-. ., II, . 2, 50. 103 D. Myth., 685. 104 . ., 69. 105 . . . XI, 344. 106 . , 1, 91,100. 107 , , . D. Myth., 666. 108 : Sonne, Mond u. Sterne, 160 1. 109 , , , . . ( = ) . 110 D. Myth., 666 7; . Die Gttewelt, 104 5.99

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . ; , : ? ? ?111 ! : ; , . - , ( ). ; ( ). , , , , . - ; , , . , . , , , , ; (24 ) , : 112. xizyc (, ); : , !113 . , :, , , : , ! , ? ! ? () , . (40)

, : ? , ( , , , ) ; , , . -, , . , , ; , , . : , , 114. , , , : , , , ; , , , . , , , , ., . , ,

111 . , 68,125,128; . . . . 1844, IV, 13, . .; . . . .1857, IV, 247; . . 1837, XI, 521. 112 ., II, ., 69; ., V, 75. , ( = ). . . . . 1846, VII, 45. 113 . . , 100; . . . .1853, IV, 9. , . 114 ., II, 21-22.

. . 1

Hrimfaxi 2006

. . :-, ! 115 , : , , 116.

: , ? , ?117 , . , , : , , . , . 118. (41)

, , , : , , ; , , . , ; , ; , 119.

, ., , :, ! . .

: , , ? , : . . , . ., . . . . , . 164, , , (). 117 . . njecMe, II, 626. Mjece j : e , j ? e , e , j ? 118 ., 342 3. 119 ., IV, 41; . . ., I, 165.115 116

. . 1 , , , .

Hrimfaxi 2006

, , 120. ; , , . , , , . , . mas, . , . mond, , menu (meneselis) , . () , lunus luna, , . , ; , : . Luna, .Lona , ; , , , (=lucere); , (42) ( )121. , , , -. , : , , , , 122. (Svalius) , , Vaitashura (vaita , , shurus , 123; vaitashurus ). , ()124. : , ; , . ? , ? , . , , , , , ; , , , , . , ; , - , , , , () , ; . - ( ); , (. , , . Stella, . stairno, .-. stiarna ; , stern, .-.-. stemo, . steorra, . )125; , , 126. , , , 127. , , . : je : , a Mjeceuy 128. , : (43) , . ., 125 6. . . ., 104; , ., I, 873. 122 . , 300,1029; . . . ., IV, 41. 123 ., 271. 124 . . ., . I, . 3,133 5. 125 D. Myth., 838. 126 , (I, 47 48), , , . 127 . . . . 1846, VII, . ., 38-39, 43, 46. 128 Jbidem, 47; . . njece, 1,161.120 121

. . 1 , j j, cyjoj (), , Koca joj je .

Hrimfaxi 2006

( , , - [: ], , .) ; : , ! j ? (), , j , !

( ! ? , , !) ; ( ), ( ) 129. , ; , , , , , . . , . : ! , , -130. : ! ? : , !131 , ; : , , 132. - , ; : j , cjajoo Mjecea, () .

, ., , ; , : , . , . , , , - 133. , , , (44) , . : ; . () ; . , ; : , ! , ! , , ? dewo dukteli ( ) : saules dukryte ( ). ? : . ? . : !134 ? , , , ; ,. . njece, 1,157 9. Jap ! . , , cjajoa , -. 131 Japxo , j ! 132 . . njece, 1,305. 133 Ibid., 155-6. 134 . ., 128-134,148; . . . .1857, IV, 248.129 130

. . 1

Hrimfaxi 2006

(, , ), . ( ), , , . , , 135. (), . . , , . , , . . . ( ), . , : , , , !

, , : -, , (. . , ). -, , 136, , (. . V). , ; , , ( ), ; , , . (, (45) ) , 137. , , ; , . , , , , . 138 , ( dah ). , ; ( . ), Auszrine (= , ) . Ushas (, ), . ` . Aurora139, ush , , 140. , , , . : der Morgen tagt (tagen) : . ahan ahana . , - , ( ) : , . . -, , , , . , , , , . , . ! ; . 135 ( . ., 125 6) ( = ) ( = ) . 136 , (). 137 ., II, 14. 138 . . . . 1846, VII, . ., 52. , (k rasopani). 139 s. 140 Die Gtterwelt, 60; . . ., . III, . 3, 56; , II, 672 3: ush vas, .

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , . ; , 141. , , , , . , , . , , (46) . , , , , , : . , . . , . : , . , , , , , , (, ). , , , , (= ) , , , , 142. , , , , ; , , , , . , . , , , , , : , , , . . , (., ), . , , , , . , , , , , , , , , , . , , , , , . , . - , , -, ; , , , , , , , . , (47) , , ; , , , , , (. ). , , ; , (), (), ( ) (). , , , .141 142

. ., I, . XXXVI VII; . . . . 1849, V, 57 58. . , 73-76,81, 92; Orient und Occid. 1863, II, 256-8.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , . . , , , , , , . , , , ; , , : , , . , , , , . ; , - ; , , . , 143. , , , , . , , . : est autem Slavorum mirabilis error, nam in conviviis et compotationibus suis pateram circumferunt, in quam conferunt non dicam consecrationes, sed execrationis verba, sub nomine deorum boni scilicet atque mali, omnem prosperam fortunam a bono deo, adversamamalo dirigi profitentes; ideo etiam malum deum sua lingua dibol sive Zcerneboch, id est nigrum deum, appelant144. , (48) , : Belbug ( ); ; , 15 ; - . ; , , ; , , , , 145. , , , , : ; 146. , 147. ( 1070 ), , : , 148; : ? : 149, : !150 . , ; , , ; : . . . , , - ; , , . : - ( , )'' : 143 , , , , . . . . 1852. 40; ., 101-2; . . . .1859, VII, 100-6; . . . . 1858, IV, 62; , 139. 144 ., 88. : , , : , , , , ; (). 145 ., 12-13; Volkslieder derWenden, II, 265-6; . . . . 1838, V, . , 231-8; . . ., . ., I, 78 80; VII, 7,314; . . , VI, 350. 146 . . ., I, 51 81. ; , , , . 147 ., 12; . . 1826, IV, 259. 148 . . . ., II, 273. 149 . . 1827, X, 153. 150 ., 73.

. . 1

Hrimfaxi 2006

151. . . , , , , , , , ; , , , , , , , : ) (-) : , . (syjet, swiat) , cveta= , , 152. , , (49), , , . : ; , . . , ; . swietas .-. switai , 153. , 154: : ; - ; . , = , -: , 155. , , (), (= ) ; , , . , , , ; , , = . , , : Baldag, Beldeg ( dag, dag, tag) , , . . Baldr (. Bealdor, Baldor; ; . . baltas, . baits , =. balps; mare Balticum ) , , la bealtine beihine, beltein; la , teine, tine Beal (Beil, Beui, Beli) , .-. Belenus, Belinus, . Belus, Bel, Bal156 , (. . V); , , , 157 : , . . . . bealdor, baldor , , 158. , , : , . b) () () ; (. . . svet, c. swaty, . swiety, . szwentas, szwyntas, .-. swints, . swehtas, . cpenta) , 159; , , , . , , . . div , , . (. ), . deus , (50) divus , , dives , dies , . , , (: , , ), , , ; , . deus dives,

. . . . . 1846, 7 8. , , , , : , , ; , . . . 152 . , 88; cvi, cvit album esse. 153 D. Myth., 754. 154 . . . ., 1864,1, 20. 155 . . . ., I, 75; Radic. ling. slov., 2. 156 D. Myth., 202-8,579. 157 . . . ., 1,13-14. 158 D. Myth., 201. 159 . . ., Ill, 175; , II, 694.151

. . 1

Hrimfaxi 2006

, 160; , : , 161. c) : , , , ; : , , , . , , , : , , (, , ), , , , , 162; , (= ) , , . . . : , : - , ? , , : , . , , . , , ; , , , , . , : , , , ; : , , ; . , , :, , i, - i.

. , = , . j ( )163. , : , , , , 164; , . d) : , , , , (): !165 (: ), ; , , (51): , . - , , , , ; (, , ). ; , ; , , . , 166; 167: , , , , . . : je , j 168; : ciemj certi; (cert, cart) : t cert (cart=schwarz), n cern (Cernbog, )169. ; der schwarze, .-. mirki tenebrosus ( ; er was swarz als ein rabe170). , , 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170

D. Myth., 176 7; . ., 47, 222; . . ., 1,346. ., 9,14. . . . ., 1,102. ., 37. . ., 92,182, 219, 238; . . 1848, X, 118; Badie. hing. slov., 38, 41. . ., 258. ., I, 26,30. . . . ., II, 273. . . ., 5. Nar. zpiewanky, 1,8, 413 4. D. Myth., 945.

. . 1

Hrimfaxi 2006

: , 171; , , , : 172. - ; : , 173; ; , 174. (=) , , (. . IV). , , , . , , , ; ; - zboze : () . , . , ; . , , , , ; . , ; (52))175; , 176. () () . mri (. marzana, . , . mors) , , , : (= , , , , , , , , , , , , , , : ; ; , , , , . , . , , , , . chmura, . , ) (=, . marznac, . mrznauti)177. . , , , , , , , , , - , . : i !, (. ) !178 , , , , . , , , , , , ; , 179. , , , ; , , . , , . , ; = , , . : , der heilige tag, . , , 180 , : , 181. , ,. ., VI, 54. . ., 175; - . 173 . . . . 1842, . XXXIII, 110. . , : ! 174 . ., II, . 519; . . 175 . .,117. 176 : . 177 . ., 111,113, 169; . . ., 113; D. Myth., 733, 801; .,50. 178 ., 73. 179 , II, 16, 20. 180 . , 73. 181 , : - - , , 171 172

. . 1

Hrimfaxi 2006

; , : , , . Norvi, , Nott (. nachts, .-.-. naht, . niht, . , . , . nactis, . nakts, .-. , . nakta); (53) () Dellmgr, . . , , ; Dagr (tag, ), , . (AUvater) , . das thaumahnige ross, ; das glanzmahnige, . , , , : , . . . , , (. . ) 182. , , . , , : , (), , ( ); , , : , (: ) 183. 184. , , , , ; (. . ): ( ), ( ), ( ).185. , : ? 186. , ; , , ; , , ; . , ; , . , , , , . 187. , , : . poindre, . puntar, . spuntare; tagesanbruch ( brechen , ), , , ; . crepusculum , , , 188. (54) , : , , : , () , , : , , 189. , , , . , . , , , , , , : sine klawen (klanen) durch die wolkensint geslagen, er stiget uf mit grozer kraft; ich sin in grawer den tac. Der tac sine cla hete geslagen durch die naht (. . , [] [ ] ; . ). . , ,- , . . = , = ( , . . ). 182 D. Myth., 697-9; Die Gtterwelt, 28. 183 ., I,103; . ., VI, 46, 86. . . 52 , : , ; : : - , - ( ). , , , : , , () ? , . . , , 67. 184 Orient und Occid. 1863, . II, 258. 185 ., 1,103. 186 .-. ., I, . ., 48. 187 , . 3-5; , I, . 287. 188 D. Myth., 706-8,713. 189 , ., 1,112.

. . 1

Hrimfaxi 2006

; : ia nuit tombe, : sie orient ein, uberfallt. ; , , ; , , : , . einbrechen , , (einbruch , ) , , . , : die nacht ist keines menschen freund190. : ! , . , (, ), , : , ; . () : (; 191). : , , , . , 192. , , , ; , , . , -, : . , , , ; , , , , , . , , (55) 193, , , , . , , , , ; , , , : , , , , . , , . , ( , , , , , . .), . - , , ; , , , . . . (, , ), , , 194. , 195 (. , ). , . , , , , ; - . , , : , , . , , -. , , , , . , : , , . 190 191 192 193 194 195

D. Myth., 705,711-3. ., 50 53. . . . . 1846, VII, 43 44, . , , , . . . . . 1846, VII, 43. . . ., II, 5.

. . 1

Hrimfaxi 2006

( ) , ; , , , . , 196. ; , , , , (56) . ; , , , , . , ; , , . ., , : ! 197; - , : !198, : !199 , -, , . , , . . , 200. - , , , ( ). : , , . , , , ; , , , , ; , , , , , ; , , , : . Donar, . Thunor, . tonus, toritrus. 201; . dies, , , . , . , himins, himil202. , -, , , , -, , ; , , . : (), (), () , j, 203. : die Sonne orient hervor zertheilt die Wolken (den Nebel)204. (57) , , - . , 205, , , -. , . (= ) , , ; (. XIV), , (. . 43).

., , 65; , XV, 22. . ., VI, 51. 198 . . . ., I, 68. 199 ., 42. , , ; : , ; , , ; , , . ., 50 52; . . , 80. 200 ., VII, 183. 201 lrd, . 202 D. Myth., 697 8. 203 . ., 70. 204 : Sonne, Mond und Sterne, 222. 205 .196 197

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . , , , , : , . , ! , . . , , . , , . = , , , , ; , 206. , 207. , . , , , , ; , , , .

III. , , , , , . ) ; himinskautr; . coelum . ciel, . , 208. , , . : 209. , heimr mundus, domus himinn, himil210; . , ; , , , (= ) , . , , ; , (. , . 21). : , , , 211. (59)

206 28 ; , , . ., II, 26. 207 , 1,21. 208 . : , 288; . , . . . . , II, 49. 209 . . ., II, 350. 210 D. Myth., 753-4. 211 , 3-, 89; ., 8. , IV, 45 46, VII, 84 85: , , ().

. . 1

Hrimfaxi 2006

- , , : b) , , , , . 212. , = . , ; : ! ! , () , 213. : , : , . . ( ), , . ( ) 214. 215, . . . , : 216 , , . . : : , 217. , , : , , (, ); , = , , ; . , : , , () , ? , , , , ! , , , ? , , (60) , , !218

, ( = ), ; , , 219. 220. 221. , : , D. Myth., 535 6. . . . . . ., 1846,55 56. 214 , ., I, 876. 215 . . . . 1846, VII, 46. 216 . ( , . . ., 27) . bhas ; (II, 639) bht timere, bhtshay terrere, bhtsha , bhishana , bhishma , . besas. 217 . . ., 58. , , (. . ., 149; .). 218 . . , . . ., 79 80. 219 ., II, 94. 220 : ., 1,53. 221 ., Ill, 95.212 213

. . 1

Hrimfaxi 2006

, 222. , , 223. 224. , , , . , , (= ) , ,

: 225.

, XII ( ); , , 226. , , , : ( ) 227. : cerebrum (. .), , , , , , ( ), , , 228. : ? : ? . : Denn das hirn bildet den sitz des denkens und wie wolken (61) iiber den himmel, lassen wir sie noch heute durch die gedanken ziehen, um wolkte stirn heisst uns eine nachdenkliche, schwermiitige, tiefsinnende, Grimnisroal wird den wolken das epithet der hartmutigen ertheilt229. , , () , (. VII). ) , . (. , , ) : , ; : 230; , , : , 231; : - . . = 232; (vreh); (): , . . , (). Himinbiorg (Himmelberg), -, 233. , , , ; 234. . ( XIV .) : , , 235. , - , . , , . , , , ; : 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235

. . . 1851, 9. . . . ., II, 47; . . 1810, VII, 225; . 1855, III, 49. D. Rechtsalt., 147. . . . ., 3, IX, 188; ., II, 355-6. . . . ., 77,84; -. ., I, 21 22; . . ., II, 433,444. ., II, 307,330,355. . . ., 113 5; , ., I, 1030. D. Myth., 533. . II, 470. ., 41. . . . ., 1,59. D. Myth., 213, 312. . . . 1852, 26. . . ., II, 64; . . . ., III, 136.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , . , . , , , 236; , 237. , , 238: , . , , 239. , , , (Anafielas), , , . , , : (62), , . , , , . , , , , , ; , , , , . , 240. , , saeldenberc = wonnenberg, freudenberg241. : , , , , (=)... , , , , , , 242. , (= ), . , ( ); , ; , , 243. , . . , , (glasberg, spiegelberg); ( . ) , 244. , ; , , ; (= ) , , . , ; , , , , . : 245. , , : . , , (63) , (. . XI). , ; , . . , 160; . 1839, . VIII, 84. , II, 24. 238 XII, 7; . , 1036. 239 . 1846, 262, 332-3. 240 Kronica polska, litewska, etc. , . 1846 ., I, 144; . . . . 1844, IV, 36; . 1848, 26; ., 30; . ., 97. 241 D. Myth., 780. 242 ., I, 25. 243 , I, 497; II, 48 49. 244 . . . 1862, II, 53: . , . ., XVI, 7. 245 , , , , , . . . ., 124 130. , , ; , . . . . . 1837, VII. 10.236 237

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . , , , , ; , -: ( ) , 246. : , , , , , 247. , , , ; , (= ) - . , , , , , . . . , : ( nad casern), . . 248. , , , 249. , , , , . , : 250. , , , , ; , , = 251. . , , , 252. . . , , , : . , , 253. , ; (64) , : , , , , . , , 254. , , , ; , , , , , ; , : , 255. , (XIV ), . , : , , : , ; , , ... . , ... , , , , , , , . ., 139 144,184; . . ., VII, 25; VIII, . 641; . ., I, . 159, 463; II, . 52, 233,301;..,1,21. 247 . . ., I II, . 128. 248 Slov. pohad, . 19 28; . . ., 1 11, . 326 331. 249 Slov. pohad, : Cesta k sluncu. 250 . . . ., I, . 236. 251 . ., I, 226; V, 19, 82. ( . .); . , 299. , , , . 252 . , 210; , . ., 389. 253 . . . 1846,16; . . . 1846, 40. 254 . . . . 1851, (. ?? .), 8-9. 255 . ., 16 18.246

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . , ; , , . , , , , . , , : . , , . , : , , . , , ; , 256. , , ( II ) . , , , , , , , . , , , , . , , , ; , , . ; , (65) , . , , , , , 257. . 258 pita (patar) Dyaus = mata (matar) Prithivi = . matar , 259. Dyaus (. Divas) , - , div , (. . ). : dewa . deus, . (. ), . dewas, . dews, .-. deiws, . dia, . duy, . tivar ( . ); . dies, . diena, . . dina, divan : , . , (, dev . div ); , , . . (. . XX). , ; : . nebula nubes , , . , , () : , ; ... (. ), , 260. . , ); (Diupiter = Div pater; sub Jove , : ) Tellus (terra) mater; Tius (. = Dyaus) Fulda (. Fold) . , , , . (), , () , ; , , , ; , , , , . , ( , , ) () (), , . , , , -: Nerthum, id est Terram matrem colunt. lordh (erde, . airpa, .-.-. erda, . eordhe, .. iord, . ; Nerthus, . Nairthus, .-. Niordhr) , .

. . . ., VI, 87-89. . . . ., IV, 40. 258 Orient und Occid., 2, . II, 235, 247. 259 . , 22. 260 . . ., . V, . 2, 5; . IV, 99; . , 88 ( XI ).256 257

. . 1

Hrimfaxi 2006

mahte, mahmina 261; , , (66) , 262; : , , . (natura = ), , , . , , , , : , , . . , , Dyaus; . sur (sura , . . , = dewa, deus); r r suar=svar (.. , ), : , ; Mater verborum .- zuor (svor) : zodiacus. ga (= , ) svarga coelum Indri, aether, . . , = , -; : , . , : . Pirchunis , ; , ; , , . : () , (), , (. ) ... ... - ( . : ` .). sur : : , . sol, . sauil, . soleil, . saule, (), l r, . suris, suryas, . , , . sirius; , . sunas, sunus, . sunna, sunno, . sonne. svarga , , , 263. , , , , , . , ; , , , ; , , . : , - , , : , ; , , - , (67) . , , (. . IV,) , = . , , , , , , . , , , . , , . (VI ) : , , , . . , , () . , , . , , , , . ( ), , , , . Die Gttterwelt, 22,57-58. 316; D. Myth., 175, 229-233; . 3. 2- . . ., VII, . II, 9. . , 1029. 263 . . . ., 1,1, . , 33 34; II, . ., 13; , . . ., 50. , (. . 1857, IV, 108), .261 262

. . 1

Hrimfaxi 2006

, ; , , , , . (X .): () , , , , 264. , , , 06, , , . , , ; ., , , . , , , , ; , ; , . , , ( = )265, , (: -, -) = , pita Dyaus, , der alte Gott, der alte Vater266, , (. . , ; : --267. ( = -) , , , , (: ). : Zuantewit deus terrae Rugianorum inter omnia numin; Slavorum primatum obtinuit... non (68) solum Wagirensis terra, sed et omnes Slavorum provinciae... ilium deum deorum esse profitentes, . . , , ; , . , , (quasi semidei)268. - , , : , , ); ( : -, -, -), ( = )269 - , (div divinus) : . - , , , ; , . , ; , , . 1851 , , , , , (): ; , 270. , , ( , , ; ); , , , ; , , . . , , (Mater verborum: Svatovit Ares, bellum) . ; ; , ( = ), . , , , , ; , , , , . - (); .C.P..,I,20,23,31. : ; , , ; : , ... 266 D. Myth., 19. 267 ., 70-76; ., 2-11; . . , III, 283. 268 ., 85-88. 269 (. . ., VII, 303 6), , , . 270 ..1851, VII, , 69 71; . . ., V, . ., 163 196.264 265

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , , . , ; , (. ) . (69) , , , , ; , , , , . . pluo , . , . pluta , plust ( -, -, - : ; , : : [] )271 . , . - = , 272. ; ; , ; ., , . : , ; , , , ; . , ; , ., , -, : , , , , , (= . ) 273. , ; , , ; . , , 274. , , , , , ; , , : , , . , (), (. . VIII). - , (= ) - ; . , (Juno Jovino (70) Djovino Diana, = 275, (. , . 128). (, Frau Gwode Wode, ; . , , . , , , , - , . . mata Prithivi276. , , -, ; Mat. verbor. Siva : dea frumenti, Ceres. , , . , (. . V), = ; 277;271 272 273 274 275 276 277

., 28; : . ., 94. Orient und Occid., 1861, . II, . , 225. . 1846,332. D. Myth., 177. Ibid., 280. Ibid., 286,534.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, Brisingamen (: brising , ), , = lardhar men: , 278. (weisse jungfrauen), , , ; 279. , , 280. , ( , , , ), , 281, , , , , . , , , 282. , , , , , 283. , , , , , (71) , , , , , 284. : , , - 285.

, : , , , , (, , , ); , , , , (, , , , )286; - ( ); (= , ) , , (= , ); (= ), (= ) 287. , : , , : , , ; !288 :Moja , Moje 289.

, , -. , (. : ); , osumeti : , , : 290. Ibid., 283,589, 609; : Die Gtterwelt, 272. D. Myth., 918. 280 Orient und Occid., 1, . IV, 594. 281 ; . asthi (ashthi) , (. astah, . asteg, . os ossis, . ashti) fsthtia (, I, 515 6); . , ; : = - (. . 1862, III, 46). 282 Mythologische Forschungen und Sammlung. 1832,5 6. 283 D. Myth., 526 7; : ; , , , (. . ., . 1,54). 284 D. Myth., 531 3, 536; . . ., II, 433 4; . . . ., III, 12, 169; . . . ., 84 ( ). - : , . 285 ., II, 356. 286 ... - (), - (). 287 .. 9; . 1852, XXIII, 100; . ., VI, 70,81,102. 288 . . . 1845,16; ., 1,109. 289 . . njece. 1,171. 290 . ., 3, III, 156.278 279

. . 1

Hrimfaxi 2006

, , , , : 291. , , , (Ahto), ; . . , , , 292. , , : , 293. . vrdh . barba ( bardha), . oart , ; ., , , (72) 294. , , ; : . , , ; , , , , , , . . 295. , = . ; , : , ( = ), : , , ; , , , : 296.

, . . 297. ; () : , , , ! : , ! : , , !, ! : () ! , , . , , : (!). : !, !, , !, . () ojy !298 , , , , 299. , , !300 XIV (73) , , , , : , , , . : , , ? , , , : , , 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300

. ., 103. . . . . 1846, III, . . , 184. ., 35. . . ., IV, 89. : Die Gttcrwelt, 272. ., VI, 72. . 1844.1, 243. ., 73 74,89; .-. ., II, . ., 44; . 301. ., VI, 96. , 29.

. . 1

Hrimfaxi 2006

; . , : , 301. , , , ; . , , , , : , ! 302. : , 303. , , , ., , 304. , , ; , , , , , 305. , , , , , , : , ! , 306. , : . , . . , - , , , . . . , , , : ! , , 307. : , , , , , -, . 308; , , , ; 309. , ( (74) ), , 310; : , !311 , ; . , , , ; :, , , ! , , ; , , , . , , . (. .) . ., I,6. . . 303 . . . , . 3,12. 304 . . 1828, IV, 253. 305 . 1856, XI, , 7. 306 ., II, 14. 307 ., IV, 134; , 286. 308 . . . 1850, 20. 309 C. j, 103; ., 241; Die Gtteiwelt, 197. , , . . . ., 158. 310 . , 108. 311 . , 429.301 302

. . 1

Hrimfaxi 2006

(. . ), , , : ! ; . , : ! , ; : ! , : ! , () . , , 312. ( ) : Zevenyle ziedekle, pakyiek musu ranku darbus!, . . ! 313. , ; . , ; , , , , 314. (1018 .), , - , , 315. : , , (75) 316. , , , . , : , . 317. , ; , -, , , , 318. , , : , , , ; . , XI , , ; , , : () ( ) 319. XVII , - : () () , , . , , . , (); . . : . , , , , , , , , 320. , (= ), , . , XVI , , . , , : ., II, 47. D. Myth., 231. 314 . . . ., 2, VI, 18: . 315 ., 102. 316 . . ., IV, . 8; , . 165. 317 . , 151 2. 318 ., 155. 319 .A.H.,IV,310. 320 . . 1813, XIII, 28 39; . . . 1837 8 . , 81 84; . . . ., IV, 197 8.312 313

. . 1

Hrimfaxi 2006

321. , , . 1360 , : , , , , , . (76) 1562 : , : , , , , , , . -, ; , , , . : , . . . , , , , ; , , , 322. , ; , , , . , , : , 323. ; , . : , . - , . (77)

IV. , ; . , ; , . , , : ) , , , , , , , , , , , = , , (), (.) , , () (, ) , ; = . , ( , - , , , , ; : , ); : ; , , ., , ( , , () , , , (.) ; (.) . , , : , stern . : zira () jasne slunecko; . zereti , 324, ) . ; ) . . bhas 325; d) . . div , divan . (78) , :. ., 16,18, 20,32; , . X, . 236 7. , 75-77,80, 86-90; D. Rechtsalt., 110-121. 323 ., 525. 324 . ., II, 66, 70-72, 248; . . ., 56, 68; . . . . 1852, V, 20; . . 1850, X, ., 45-46; . . ., IV, 413. 325 . . ., I, 409.321 322

. . 1

Hrimfaxi 2006

(. )326, . . , , , ) : , , , ; , . : , , 327, f) , = ; ( = ), , 328 () : , , g) , , 329. , , ; : 330, : , , . . , -, , -, . . , , : 331. , , : , () , : , , , , , , , 332. , , . . (= ), (Savitar) , 333. () : , , , . , , 334. , , ; . 335, , (79) . , , . , : , , , , , . , ; . ; , ; , , , . ; 336. , , . -, , , . , ., 5 6. . , 204; ., II, 14, . 328 . ., 19,72. 329 . . ., 104. 330 ., 67. 331 : , : . . . ., 1852, 40. 332 , . II, 2. 333 , 53; Orient und Occid., 1, . , 30,54, 405, 604. 334 D. Myth., 534-6, 665; , 6, 336; . . . . 1839, VI, 200. : , . 335 . . . . 1845, XII, 136-7. 336 , 68; V .326 327

. . 1

Hrimfaxi 2006

; , : , . , , , , ; . , , , , , 337. (), (. . , ) ; = = ; , , 338. , , , , . , , , . , , ; : , , , . . , , , 339. (80) , 340. , , , ; , , ( ), . , : , , 341. , Thiassi, , ; . , 342. , . , , . ; ; , -343. Volundr , , 344; , - . () = . , , , 345; : Iz pocetka ne biase nista nego Bog, i Bog spavase i snivase. Vieke yjekova mu taj san trajase. Nu sudjeno bi, da se probude. Prenuv se iza sna ozirase se i svaki pogled mu sepromieni u zviezdu346. , 347. , , ; . ; , .337 .. I860, X, . ., 662; [I, 24] , . , -, -, ; , . . , . 338 Unsprung der Myth., 192 4. 339 Sonne, Mond und Steme, 155. 340 . . ., III, 14 . 134-9; VIII, . 256-262. 341 Sonne, Mond u. Sterne, 279. 342 D. Myth., 686. 343 Sonne, Mond u. Sterne, 145. 344 D. Myth., 1168. 345 ., II, 287,331 6,355; . . . ., II, 307: . 346 , 257. : , , . . . , , . 347 Myth. Forsch. und Sammlung, 1832,5 6.

. . 1

Hrimfaxi 2006

j` , ` 348.

(. , ) , , - : . (. , ), , , (81) (. aksha )349; , ., . , . , , : , , , 350. -, , ; , . , , . : , 351; : . , , 352. , 353 , . , 354. , , ; : , , , ! - (eine schone Frau das war die Sonne). und am andern tage hat die Sonne geschienen so hell und so heiss, dass die Matter und das gras verdorrt sind355. , , , 356. : ) , , ( = ), , , ; b) , , . , , 357. : (), (), (), (82) ( = ) 358; : , 359; (= , ). ; , , 360, . , 361, . . . . njece, I, 128 9. , II, 254; Rad. ling. slov., 59. 350 , . VI, 49 .; . . . 1844,6: , () , : ... , , . , : : . ! : , ! : , , ! (., II, 107). 351 , . . 352 , , . ..1852, XI, . ., 38. 353 , ; , , . , , , . Die Gtterwelt, 133. 354 , XI, 109. 355 Zeitsch. fr D.M.,1,312. 356 D. Myth., 124 5; H. . ., . 183 9. : , ; , . . . 1832, XXIV, 561. 357 H. .., VII, 41; VIII, . 655-9 565-6; , 1,51; II, . 138. 358 ., 9. 359 . ., 38. 360 Sonne, Mond u. Sterne, 13. 361 . . . 1850,21.348 349

. . 1

Hrimfaxi 2006

. , , , , , , 362. , . , , , , 363. , : , ; , , . = 364. : , : , , 365.

, , , , :-, !

, ; : , ! , , 366. , , -, , (= ) : , ! 367. , : , , ! , 368. , (83) . , ; : , , , ! , . ; 369. , , , . , (. . XXI); -, , , , . , , , . : , 370, , , , , . : , , . . , 371. , , : 372; , 373. , :

362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373

., 164. . , 300, 1029. . . . 1853, 7. . . . 1851, 17; . II , . 79. ., 7; . . 1821, III, 199. . . ., VI, 57. ., II, 72. . . ., . 153; . . ., . II, 101; 1861, VII, 60. . ., I, . XXXI. . , 944. . ., 206. .-. ., II, . ., 3.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, ( ) 374. (15 .), , 375, . . , . : , , , , ; .-.- sedalkanc, . setelgong; sedal kadam, . .-. gaden cubiculum. , : muss doch zu ruste ( , ) gehen, so oft es abend wird, der schone himmelsschild; , , : sie gieng zu rost und gnaden. , , , . erwacht, ( ) ( ) , 376. , ; , , , 377. , . , . , XII , ; (84) 378. , , 379. , : , () , , , . , , . : . : 380, ( = ) , . . 381. , , , : , , ; 382. , , (Perchta) , , ; , . . : voriges jahr blies ich hir ein paar lichtlein aus, so will ich heuer sie wieder anblasen; , 383. , : -. ; , , ; , . , , , . , ; , : , , 384. - : , , , 385.

. j, 695. . , 993. 376 D. Myth., 700-2,710. 377 ., 240. 378 D. Myth., 532 3; .-. ., I, 21 22; , . . ., 77 78; . . ., II, 433, 444; : . . . . ., III, 12. 379 ..1861, . . ., 40. 380 ., 9,39. 381 ? ; , . . . ., VIII, . 458. 382 ., 1,99; . 41. 383 D. Myth., 254. 384 . . ., IV, 44. 385 . , XXVIII.374 375

. . 1

Hrimfaxi 2006

: : ? : () 386, . . = . . , , ; . , (85) , , , . , , , , : ) (-) , , ( , -); () , , , (, ) , , , , b) , , , , -, ; 387. : , , : , , ! , () , 388. : ) , , , , , , , , , b) , , ; , , , , (, , , ) , ; , 389. : , . . , . , . , , , : ; ., , , , . : , , = , , , 390. , , . , (, ) , 391. ; , , 392; , . , : , , , , , , , , 393. . , - , , (86) : , , , , , . , : , -394. ( ) , 395. , , , : . : , , , 396. . . ., II, 455. . ., 65,126, 152, 220-2. Ibid., 113-4. Ibid., 125,248; . . ., 292; . . ., II, 189. . . ., 116. . ., 173. ., II, 356. . ., 146,227, 233. H. . ., VIII, . 577-8. Ibid., 1,10. . ., II, . 199.

386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396

. . 1

Hrimfaxi 2006

397 398. 399 : - , - - . - : , , ; - , !

, , , -. ( ): i dosle su vile i spominjale su se, de bi ov clovek znal da bi zorjinum rosum ( ) oci namazal, mam bi pregledal400. , , 401. . , 402; . , , , , : , !403. , : , ! , . 404. , (87) . , , , , , : , , , : 405; . blick blitz ( : blic = , , ). ( ) , , : , , !406 (Bystrozraky Zarooky), , , ( , 407, 408. der Scharfaugige409. 410 ; , ; , , . , , , ; : . , ; , , . , ., , , ; , , , Ibid., . 123 4; , 160; , . 36 37. . ., I, . 78: . 399 ., 1,240. 400 . , 36 37. 401 . . . 1850,16; ., 6; . ., V, 76 (. . ). 402 . . . 1847,52. 403 . , 429. 404 (. . ., II, 425) : , () , , . (. ). 405 . . ., 113. 406 ., 12-13. 407 , 47. 408 , 7 14; Slov. pohad., 605 618; Westsl. Mrch., 130 140. 409 . ., 34. 410 . . ., VII, 3; VIII, 13.397 398

. . 1

Hrimfaxi 2006

, 411. - ( ); - 412. , () ; , 413. , 414, , (. . ): (. . XIV). , , , . . . , , . -, ; , , . , , (88) , - . , , : ( . garj , , )415; , , (= ); , , -416. , . , , . , ; : . , ; (entsehen ) 417. , , : 418; ; 419, . . , , . : ) , b) - , , ) ( ; 420) d) , 421. ; , , . ( , , ; ); . , , ; , . : ! , ; 422; : ( ) , , , ; , ; , , 423; . ( = ) 424. 425. 411 ..1851, VII, , 68; D. Myth., 1054: Stigande ; , , , . 412 , , (. . XVIII). 413 D. Myth., 299. 414 ..1853, VIII, . ., 86. 415 Der Ursprung der Myth., 85. 416 , , (. . ), : , (. . XX). 417 D. Myth., 1053-4. 418 ., 130 1. 419 ., 285,307. 420 . , 1038. 421 . ., 173. 422 . ., 142,177; ..1848, V, , 17. 423 . ., 93-94,134, 141. 424 . ., 514. 425 D. Myth., 1079; .

. . 1

Hrimfaxi 2006

(89) : ; - , , , , 426. akiatis 427. , , (Hodr), . . (= , ) 428. , , , - , , , ( : , , ), , . , , 429. , : ( = , . . XXIV), 430; , . : - , . , ; . . ; . , , , 431. , , ; : , , ; , . , ; = 432. , . . . , , ; , , , , (. . 92). , . , , , , . : , , , ( !), , , , (90) 433; ; (, ) , , = ()434. , , : , , 435. , , 436; , , : 437. , , , , , . , , , , ; , ; , . , 438. , , : 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438

., I, 44 45. D. Myth., 980. Ibid., 204. . ., V, . , 73. D. Sagen, 80. . ., 42 52. . ., 62; . . ., 299. . ., 188,200. Ibid., 213. Ibid., 227. ..1852, XI, . ., 38; . . , II, 242: . . . njece, 1,155. . . . . 1839, III, . , 320-1.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, ; , , 439. ; , , (feuerfunken), Muspelheim'a, , 440. , . : , . : (: ) - 441, . , 442. , , , : 443. ? : 444; , , , 445. : j j j j j 446; : (91) , : 447, , 448. woruld-candel449. , 450. , , , ( ) , (, ) () 451. Auszrine, : , ! , ? , (Wakarine) . : : ; : 452. (= ), , ; , , , , , , , , 453. , , . . : , , ; , (. ), . , , , ; () , - () -. ( = ) , 454. . , , : , (, ) , : ! , ; ; , ; : , : ;..1842, VI, . , 51. Sonne, Mond u. Sterne, 91 92. 441 . ., VI, 23, 82. 442 . . . . 1834, IV, 22. 443 . . ., . V, 101. 444 ., I,91. 445 . . ., VIII, . 623 4; . ., 70: . 446 ., II, 110. 447 -. ., 1,133; . . . ., 3, IX, 188, . 448 ., 9. 449 . , . . . . . II, 50. 450 Sonn, Mond u. Sterne, 90. 451 . . . . 1849, V, 57-58; . ., I, . XXXVI-VII. 452 . ., 68, 128; . . . .1857, IV, 247. 453 Slov. pohad., 19 28; . . ., II, . 326 331. 454 . . . . 1852, IV, 519,522.439 440

. . 1

Hrimfaxi 2006

, = 455. . 456. , . , ; . , : , . (92) , . nakta perire, interire, . . , 457; . untergehen : , , . : -, , ( XXIV), -, , , , . (Arusha) , , 458; , , , ( ). : ', , !459 , , . () : Ded Vseved je muoj syn jasne Slynce: rano je pacholatkem, v poledne muzem a vecer starym dedem. stary dedecek se zlaton hiavou; . ranu strhl se zas venku vitr a ra kline sve stare maticky probudilo se, misto star cka, krasne zlatovlase dite bozi Slunecko, dalo matce s Bohem a vychodnim () oknem vyietelo ven460. : , ? , ! , , ? : 461. : , 462. , ze mne since zapada . , ( ) . , - 463; , 464; -, : ? , 465. : ) (, , ) , 466. , , , , . : , ! : : ! (. . 19). (93) ; : , . ; , (= ) 467. , XII , , (), : 468. , 469. , , . , b) ( :455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469

. ., 215, 228, 235; . . ., 266. ..1848, V, . ., 6. , II, 587. Orient und Occid, 2, . II, 257. . . njece, I, 265; III, 521: ce jaco . , 4 6. Slov. pohad., 447-455; Westsl. Mrch., 36-40; , 17. . ., VI, 52. . . . 1843, 29. , , . 1848,314. . , 63. : die sonne geht auf, sunna arrinnit (rinnan , ). D. Myth., 700. . . . . . I860, IV, . , 350. . XII . ( ), 184. , 302.

. . 1

Hrimfaxi 2006

) , . , , . : ( ) , () , , , 470. , , 471. , , 472. : , , : , 473, ) ( , , ) : , . ( . ), , , ( , ), : () 474. d) , ; ; : , , , , 475. , ; , ; , , 476. , , , , , : , , , . , : (94) , . . , . , - , , , , 477. , . : () : , 478. : , = ; , , , , . , , , 479. , ; , , , . - : , 480. ; 481. () , , ; , , 482. , ; 483. , 484. 485. , , . . XII ., 97. . . ., XIV, 134. 472 . , 1,332. 473 ., 264. 474 . . ., . IV, . 3, 97. 475 . .,30, 68, 136, 154, 168, 202, 210, 216; -, (- ) -. 476 , 296. 477 . ., III, 46. 478 ., XIV, 4. 479 . ., II, 57. 480 -. ., II, 22; . , 1046. 481 .-, ., I, . ., 8,11. 482 . ., II, 255. 483 . ., 95. 484 . . . 1851,9. 485 , 160.470 471

. . 1

Hrimfaxi 2006

. ( XII ), , , ; , ; 486. , ; . dakshina (. , . dexter, ) : , , (. saevis saevus , , . szaure ) . savya (. havya, haoya, . -) 487, , , , (95) . . , , ; , -; 488, , , : , 489. , - (. .). , : 490; , ; , , , ; , , , ; , 491. , , , 492. , ; , 493. , , , , 494. , 495; (), (); , ; , , . .496. , , (, , , , ; : recht, die rechte hand, richtig. droit droite). . , (= ). ( ) : , ; , . ( ), : sol novus, . (nativitas solisinvicti) , . , (96) . , : . 1831, . XXIII, 221, . . . , II, 486-490, 495. 488 . . ., 163. 489 . ., . , . . , 1830 ., 7, 43; ., 1854, XI, , 2. 490 . 1846,333; . . . 1852,17. 491 . ., II, 57. 492 . ., 96. 493 .-. ., I, . ., 8. 494 Volkslieder der Wenden, II, 259-260; D. Myth., 1081-2; ., XXIV, 311-2; , X: /, 292-4. 495 , . 496 . . ., 142; . ., II, 56; . . . 1852,17; .-. ., I, . ., 9; ., 143; D. Myth., 1071. (, .) , ; .486 487

. . 1 .

Hrimfaxi 2006

, , . : , : , , ; (, , ) , . , : , , (), 497. ; . ; : , , , . = , , , 498. : (= ), , . (), 499. , . (, . now, , nowy, . niwe mona, . nymani, .-. niumani, . , . novilunium), (, , . , . miadi miesez), ( ); ; (. , . , . pelnia, . pun miesez, . pilnatis, . purnamasi, . , . plenilunium, . fullmona, .-. fbller mano), ( ) ( , luna senescens)500. , , , , (= ), , . : , 501. , , , : , , , . (97) : ( ), (), () : , , , 502; 503. , 504. : , , , . , , 505. , ; , (. .). , , ( ), . , ; , 506. , , , . , ,Lexic. linguae Sloven, veen dialeti, . . . ., 59. 499 Sonne, Mond u. Sterne, 94 500 . ., 120,123,129, 155, 1 , II, 597 8. 501 . ., VI, 83. 502 ., 7; ., I, 92. 503 . , 1061. 504 . . ., IV, 41; Sonne, Mond u. Sterne, 155. 505 ., . , 115 7. 506 . P. . .1853, II, 54; . 1846, 333. . ., XV, 14: . .497 498

. . 1

Hrimfaxi 2006

: ( ), !507 , , , , . , , . ; 508. , , 509. ; ( ), , ; , , , 510. , . : , ; 511. 512; : , 513. , , (98) . (XVII .), , : , , , , , , , ; ; ... , , ; . 514. : , , , , ( ) ; , , : , , , () ; , , , (, .) , ., ; , , : wie du abnimmst, mogen meine schmerzen abnehmen, , : du magst zunehmen, mein ubel mag abnehmen!515 , . , 24 ; , ; . : (), . ( ): , (). : , , (). , (.) 516. , , . : . , , () (); : , . , .

., 5. . . . 1851,11; . . . 1844, 50; . 1845, 251; . , 1049: . 509 ., 267; . . . 1852,18. 510 . . 1848, V, . , 15. 511 . . . 1856, 227. 512 ..1848, V, , 4. 513 . , 1048. 514 . . ., . V, 90 100. 515 D. Myth., 675-8. 516 ., VII, 38 39, 49; . ., II, 53; . . ., IV, 20; ., II, 13 14; . 1846, 2467.507 508

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . , . 517 ( ); . ( ) , 518. (. . 85), . . = , (99) -519, (. . XV). , . , . : , 520 . () : , 521. , , , , . , , , , , . 522: guld, gold . , . , . . hiranyam; . , , harat, . harit , aurora () aurum () . . - zara (); . hiraha, hiranya, harana = . zara, zaranya: h z; , , ghr, ghar lucere, splendere), : , (= ). , : gelb, .-. gilwe, galle (bilis), . gulth, . gull = gold (aurum), , . zluty, . geltas, geltonas (flavus) , , . , , (. zioto, . zeits). , : . radzata, . argentum, . , ( , , ), , airgiod; rag, arg = . (), . sidabras, , ssudrabs, .-. sirabras (sirablas), . silubr, , . cubhra splendidus, albus, cubh splendere; , , : . cveta , abhra . , , ; : , ; ( : gull raut), , : 523; : ryze slato, ryze stribro. : , , - . , , : , , . . , = ; , 524. : !525 cush arescere, siccare, cushma sol, ignis, lumen, splendor. , , : (100) ( ) , 526. . , . : ; , , (-), . ; , . . . ., 49. : , . 519 , 112 3. 520 . : ( = , ), ( ). 521 ., I, 99; . . . H. . 1846,101. 522 . , 39. 523 ., V, 231. 524 1485 , , , . . . , V, 95. 525 . . ., 299. 526 , . . ., 11 16.517 518

. . 1

Hrimfaxi 2006

. , , , ; , , , , , . , ; , , 527. , , , : , , , , , 528. , , (), 529. : die sonne geht vergoldet (de sunne ging to golde)530; morgenstunde hat gold im munde (); . : : , 531, . . 532. , , , . ( -), , 533, , , (. ). : , (: 534); : ( = , , ) (101) (: 535; : 536, - 537; : (: ) , , , ; , , . . (. .); 538. , , , , , , , . , ; : , . , , , (= ); . , . , , . ; , , ( = ; . the sun sets), = . , , , , 539. : , - , !540 , - 541. , , , , , , , 11,56-58. . ., XXI. 529 . Die Gottewelt, 61. 530 D. Myth., 703. 531 . . ., 68. 532 : ( ), , , , : , (. ., 1,561). 533 . . . VII, 16; VIII, 25. 534 ., II, 107; ., 291. 535 ., I, 94; , VI, 49 . 536 ., 291. 537 , . . , , 1847, II, 281 314. 538 ., 291. 539 . , 67; D. Myth., 124 5,663; ., 1,18; ., V, 75. 540 ., I, 22. 541 . . . 1846, .527 528

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . , . (Savitar) . () (); , , , . , -, , ; , , . 542. , , , 543. , (102) , . , (. , cja), , . : ? : ; : - ; ; , ; , ; , , , , , ; , , , , 544; . , 545. ; glodh-raudha fe = - (raudhr )546; , (, : ), . . , , , ; , . , , , 547. , - . , : , , : , , , ! ; , , , . : ; , ? , ! , , : , 548. , , , , . . , , ; : 549. : ; , . , . : , , , . ? (103). , , , . , ! , , . 550. , , , , , , ; , , Die Gttcwcit, 59 60; . , 66; D. Myth., 710. H. . ., VI, 68,69; VIII, . 553-9. 544 ., 13,17, 40; . . . . 1864,1,83; . . ., 223; . , 654,658, 661,663. 545 , II, 112, . 546 , 1858, XXX, 200. 547 . . ., V, 32; VIII, . 400-4; , II, 44-45; . . . 1854,17. 548 Lud Ukrain., II, 25 29. ; , . . - . 549 ..1857, X, 430. 550 . ., 182,189.542 543

. . 1

Hrimfaxi 2006

. , , , , . , , ; , , , , . ; , - , . . (. ). , , , : , , 551. , , , , , 552. . , , , . , , ; , . , ; ( ) ; : (, ) ( , ) 553; 554, : , 555. , : , , . - (: ) (, ); : , , (104) 556. , : , 557; (. .). , , ; , , , 558. . , , : , ! 559. , : , . ! 560. , , ; , , (. . VI). , , () , = . (rothlauf, dierose; : , , rouge)561. . , : , ! ; , , () ... -! (.) , : , (.) . = , , 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561

H.P.C.,VIII,8. . . ., . 125. . ., 137,152. . . ., 155. : ! . ., 92; . . ., 155. . ., 1,53, 68; . 1846, 648; . . . 1851, 12. ..1848, . LIX, . . ., V, 92 ( . .); . , 430. . .-., II, . 4,38. D. Myth., 1112,1118.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, . ; . , , , , , , 562. (. rothein)563 , ; : , , , . . : , : !, . . , - , , 564. (105)

V. , . , , , : ( ); , , , ; ( ), , : , 565; : - ( = ) . . , , , -566, : ; 567. : ; , 568. :- , - - . , ' 569.

, (106) . , , . Ahi, (, : ), yshna (): , . , , , , , , 570. , , , , , ; . . . . . 1851, X, 3 (. . .). D. Myth., 1108. 564 . . . 1844,50; , , . 1848, 319; . ., I, 98; V, 92 ( . .). 565 . ., 87,94. 566 ., 5. 567 . , 1061. 568 ., 8. 569 . . . 1856, 40; ., II, 470, 521; . . . . 1864,I, 102. 570 , 56-58,65.562 563

. . 1

Hrimfaxi 2006

-, (mit glutriesen Geirrdhr). , . , , () , , , 571. . ; , , . , : : , ! ; ; , , , , . : , . , . , . . ! , , . : ! , . , 572. , . , , , , : . , . : ) ( ), , , b) , , (107) , 573. , , . , , , . . , , , , , . , : , ! , , : , ; , ; , ; , , , , . , ; , . , ; , , . , 574. (kolo ohnive) ; ; ( 1844 .) 575. , , , , . , , , ; , , , . ; , . .

571 Die Gtterwelt, 3132, 5556. (Mitdhinn); , ; . 572 Slov. pohad., 215-229. 573 , . 574 , 38-51,95-97; D. Myth., 578,586-7,594. 575 , 1856; D. Myth., 590.

. . 1

Hrimfaxi 2006

, 576. , , : , ? - , , 577.

, , , 578. (108) : , , . , 579. -BopoTa.(sunwentsfeuer) (himmelsfeuer). fagrahvel (, ); . hvel (), . hveol, . hiol, . . hjul (o jul, jol = ), . wheel, . fial . hveila, .-.-. hujila = , 580. 581, . . = , . , , : , , solis rota orbis. , , - . orbis ; hverfandi hvel ( ), : der mond ist voll, wie ein pflugrad582. , , . : , 583. , , ; (notfeuer) , 584. . , ; . , , ( )585. , : , - , 586. . aksha, . oculus, : , , (akshi) 587. , (. . 105). : , . , . , : , , !588. , , (wunschring), (109) 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588

, XVII, 51; ., II, 73-74; . , ., II, 127-8; . . . .1851,, 41-43. . . . 1850, 8. . , ., IV, 44; . . 1824, XII, 312324. . . . . 1841, . XXXI, . , 24. D. Myth., 664; Die Gtteiwelt, 104, 235. ., 270. Sonne, Mond u. Steme, 69; D. Myth., 664. . , 748. , 45. ., 264. . ., V, 91 ( . .). . . ., II, 270,273. Der Ursprung der Myth., 241.

. . 1

Hrimfaxi 2006

; , , , , , 589. : , , . , , , . , : dinamani (= ) aharmani; : , , . : solis gemma Candida est et ad speciem sideris in orbem fulgentes sparsit radios. gimsteinn gemma coeli. , 590. 591. , , , (= ) , , 592. (karfunkel) , , (= ) . , , : , , - (. . 33); , , , , , 593. , , . , ; clypeus Phoedi, der schone himmelsschild; 594. (= ) , ; . , (Targitavus ) , (Hieipoksais)595. , , , . : , , , . , , . , , , ; (110) . , , ; , , , , . , , , ; , , 596. , , , ; = , , . , , , , . ; -, , 597. - , , . , , 589 590 591 592 593 594 595 596 597

. . ., VI, 67; VIII, . 540-553. , 251; D. Myth., 665,1168; Sonne, Mond u. Sterne, 1-3. . , 1060: ... (, ). H. P. C.,V,31. Ibid., VIII, . 504. D. Myth., 665; . 3.1852, XI, 38. . . ., . I,127. . . ., II, . 397405; . . ., . IV, 100-128; . . . ., , 325339. . . ., VII, 30.

. . 1

Hrimfaxi 2006

: , = . , , . zluty ; (. zara), (. 100), : , 598. . ( = ) , , . , , . . , - . , . , , , . , 599. . , ; ( , , = ) , . . , , 600. , , , . (111) , vollmondsgesicht ( antlitz) , (. . 39). 601. , , , , , . , , , , , , , . , : !; , 602. , , , , . nitidum caput solis; jubar, (jubar solis, lunae, argenti, gemmanun)603. (. . 33). : cjajno 604; : -j ! - !605

. : , , , . : , , 606. : , 607. : , 608; , . agni , (. . ., II, 242). . (XVII .), , , . . ., II, XXXIII. 600 ., II, 355. 601 D. Myth., 666; Sonne, Mond u. Steme, 139140. 602 . XVIII, 6: () , ( , : ) . 603 Sonne, Mond u. Steme, 1402,215. 604 . . njec, II, 83. 605 Ibid., 1,159-160. 606 ., V, 127. 607 : . . , 115. 608 . : , ! , .598 599

. . 1

Hrimfaxi 2006

. rodha (ruota)609. , , : - (. radius ), (112) , (jubar jubatus ). . :Aj j, Mja! ? ' ' , 610.

611 . , , , . : , .