1

“มาตรการ 18 ธั�นวาคม, Capital Controls และเศรษฐก�จไทย”

โดยดร.เศรษฐพุ�ฒิ� สุ�ทธั�วาทนฤพุ�ฒิ�

ผู้ !ช่#วยผู้ !จ�ดการตลาดหล�กทร�พุย%แห#งประเทศไทยสุายงานว�จ�ยและบร�การข้!อม ลสุารสุนเทศ

เน+,องในงานสุ�มมนาว�ช่าการคณะเศรษฐศาสุตร% มธั . ท#าพุระจ�นทร%

ศ�กร%ท/, 23 ก.พุ . 50

2

เค!าโครง

PART 1: แนวโน!มค#าเง�นบาทแข้0งค#าข้12นจ3าเป4นต!องใช่! capital control ?

PART 2: ผู้ลกระทบจากมาตรการ 18 ธั�นวา ต#อตลาดท�นและความสุ3าค�ญ ข้องตลาดท�นต#อระบบเศรษฐก�จ

3

เค!าโครง

•เง�นบาทแข้0งค#าข้12นอย#างต#อเน+,อง เป4นผู้ลจากเง�นท�นไหลเข้!าท�2งเง�นลงท�นทางตรงและ portfolio investment ซึ่1,งเป4นท�ศทางเด/ยวก�นก�บประเทศอ+,นในภู ม�ภูาค• ค#าเง�นท/,แข้0งสุ#งผู้ลต#อความสุามารถในการสุ#งออกน3ามาซึ่1,งการประกาศใช่!มาตรการควบค�มเง�นท�นไหลเข้!า 18

ธั�นวาคม 2549• อย#างไรก0ตามหลายประเทศในเอเช่/ยไม#ได!ใช่!มาตรการควบค�มเง�นท�นไหลเข้!าแต#เล+อกใช่!การผู้#อนคลายเง�นท�นข้าออกเพุ+,อสุร!างสุมด�ล

PART 1: แนวโน!มค#าเง�นบาทแข้0งค#าข้12นจ3าเป4นต!องใช่! capital control ?

PART 2: ผู้ลกระทบจากมาตรการ 18 ธั�นวา ต#อตลาดท�นและความสุ3าค�ญ ข้องตลาดท�นต#อระบบเศรษฐก�จ

4

ค#าเง�นบาทม/แนวโน!มแข้0งค#าข้12นอย#างม/น�ยสุ3าค�ญเน+,องมาจากการเก�นด�ลบ�ญช่/ เด�นสุะพุ�ดและการไหลเข้!าข้องเง�นท�นอย#างต#อเน+,อง ซึ่1,งการไหลเข้!าข้องบ�ญช่/เง�น

ท�นสุ#วนใหญ#มาจากการลงท�นโดยตรงและจากการลงท�นในหล�กทร�พุย%เง�นสุก�ลบาท...

Source: Bank of Thailand as of end-3rd quarter of 2006

Magnitude of Capital account and its components

-609

1,2621,2461,729

1,4115,633

3,1162,399

2,925

2,8171,545

-4,000

-2,000

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3

2004 2005 2006

Mln. USD

Other investment

Portfolio investment

Direct investment

Capital and financial account

กว#าร!อยละ 46 ข้อง accumulated capital account ในช่#วง 2 ป9เป4น FDI

5

... เช่#นเด/ยวก�นก�บท�ศทางข้องการลงท�นในหล�กทร�พุย%เง�นสุก�ลอ+,นในภู ม�ภูาค...

Source: Bloomberg as of 29 December 2006

Taiwan

14,526

103

104

105

106

107

108

109

110Mln. USD

0

3,000

6,000

9,000

12,000

15,000

18,000

(Index)

JP Morgan Asia Currency Index

Taiwan (RHS)

Indonesia

1,942

103

104

105

106

107

108

109

110Mln. USD

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500(Index)

JP Morgan Asia Currency Index

Indonesia (RHS)

Thailand

2,135

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110(Index)

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500(Mln. USD)

JP Morgan Asia Currency Index

Thailand (RHS)

India

8,054

103

104

105

106

107

108

109

110Mln. USD

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

8,000

9,000

10,000(Index)

JP Morgan Asia Currency Index

India (RHS)

YTD 2006 Foreign Portfolio Investment V.S. Asian Dollar Index

6

...สุ#งผู้ลต#อความสุามารถในการแข้#งข้�นข้องผู้ !สุ#งออกข้องหลายประเทศในเอเช่/ย...

Source: Bloomberg as of 29 December 2006

REER of selected countries (Jan 2005 = 100)

121123

111

130

103

99

90

95

100

105

110

115

120

125

130

135

29

-Ja

n-0

5

28

-Fe

b-0

5

29

-Ma

r-05

29

-Ap

r-0

5

29

-Ma

y-0

5

29

-Ju

n-0

5

29

-Ju

l-05

29

-Au

g-0

5

29

-Sep

-05

29

-Oc

t-0

5

29

-No

v-0

5

29

-Dec-0

5

29

-Ja

n-0

6

28

-Fe

b-0

6

29

-Ma

r-06

29

-Ap

r-0

6

29

-Ma

y-0

6

29

-Ju

n-0

6

29

-Ju

l-06

29

-Au

g-0

6

29

-Sep

-06

29

-Oc

t-0

6

29

-No

v-0

6

29

-Dec-0

6

Point

Thailand Malaysia

Indonesia Singapore

Korea Philippines

China Taiwan

7

... อย#างไรก0ตามย�งม/ว�ธั/การจ�ดการเง�นท�นข้าเข้!าเพุ+,อลดแรงกดด�นข้องการแข้0งค#าข้องสุก�ลเง�นโดยอน�โลมเคล+,อนย!ายเง�นท�นข้าออกมากข้12นเช่#นเด/ยวก�บประเทศอ+,นๆในภู ม�ภูาคซึ่1,งท3าให!เก�ดสุมด�ลเง�นท�นเคล+,อนย!าย...

Capital outflow policy ว�ธั/ลดแรงกดด�นจาก inflow

Countries

Allow foreign to raise capital domestically

Offshore investment by retail resident

Singapore อน�ญาต อน�ญาต ย�งไม#ม/

Hong Kong

อน�ญาต อน�ญาต ย�งไม#ม/

Malaysia อน�ญาตเป4นการเฉพุาะ

อน�ญาตโดยม/เง+,อนไข้

ย�งไม#ม/

China เฉพุาะตราสุารท�นใน B share

ไม#อน�ญาต ยอมให!ม/การลงท�นในต#างประเทศผู้#าน QD II program ม ลค#า $ 100 bn. / ป9

Thailand ไม#อน�ญาต ไม#อน�ญาต* capital control บนตราสุารหน/2สุก�ลบาท / ตลาดเง�น/ ผู้#อนคลายระเบ/ยบการสุ#งเง�นไปลงท�นย�งต#างประเทศ

หมายเหตุ�: * ใหลงทุ�นผ่�าน FIF ซึ่��งกำ�าหนดยอดรวม outstanding balance 50 ลานเหร�ยญ สรอ . ตุ�อปี�

8

เค!าโครง

•การประกาศใช่!มาตรการควบค�มเง�นท�นไหลเข้!าอย#างเข้!มงวดสุ#งผู้ลให!เก�ดการเปล/,ยนแปลงทางราคาคร�2งใหญ#มากมายอย#างไม#เคยปรากฎมาก#อนซึ่1,งท3าให! wealth ข้องผู้ !ม/สุ#วนได!เสุ/ยก�บตลาดท�นจ3านวนมากหายไปภูายในว�นเด/ยว• สุ#งผู้ลต#อ valuation ในหล�กทร�พุย%ไทยต3,าน3ามาสุ #ต!นท�นการระดมท�นท/,สุ งและความเสุ/,ยงข้องการท/,บร�ษ�ทห�นไปจดทะเบ/ยนและระดมท�นท/,ตลาดหล�กทร�พุย%อ+,นๆ• และท3าให!น�กลงท�นต#างช่าต�หมดความม�,นใจในการลงท�นท�2งๆท/,น�กลงท�นต#างช่าต�ม/บทบาทสุ3าค�ญไม#เฉพุาะในตลาดรองแต#ย�งสุ3าค�ญต#อการระดมท�นในตลาดแรก •อ/กท�2งย�งสุ#งผู้ลต#อเน+,องท3าให!เก�ด ท�2งๆท/,ตลาดท�นม/ความสุ3าค�ญในแง#ข้องการเป4นแหล#งระดมท�นหล�ก แหล#งรายได!ทางภูาษ/ การเสุร�มสุร!างเสุถ/ยรภูาพุทางเศรษฐก�จ และม/ผู้ !ม/สุ#วนได!เสุ/ยจ3านวนมาก

PART 1: แนวโน!มค#าเง�นบาทแข้0งค#าข้12นจ3าเป4นต!องใช่! capital control ?

PART 2: ผู้ลกระทบจากมาตรการ 18 ธั�นวา ต#อตลาดท�นและความสุ3าค�ญ ข้องตลาดท�นต#อระบบเศรษฐก�จ

9

หล�งการประกาศมาตรการน�กลงท�นเก�ดความว�ตกจนม/แรงเทข้ายและเก�ดการเปล/,ยนแปลงทางราคาคร�2งใหญ#จ3านวนมากอย#างไม#เคยปรากฎมาก#อน...

แสุดงความผู้�นผู้วนข้องราคาอ�นเก�ดจากความว�ตกข้องน�กลงท�นในว�นท3าการซึ่+2อข้าย หล�งมาตรการ 18 ธั�นวาคม

Source: SET analysisน�กลงท�นภูายในประเทศ น�กลงท�นต#างประเทศ น�กลงท�นสุถาบ�น SET Index change

Net value SET Index changeการซึ่+2อข้ายช่#วงเช่!า การซึ่+2อข้ายช่#วงบ#าย

น�กลงท�นภูายในประเทศ น�กลงท�นต#างประเทศ น�กลงท�นสุถาบ�น SET Index changeน�กลงท�นภูายในประเทศน�กลงท�นภูายในประเทศ น�กลงท�นต#างประเทศ น�กลงท�นสุถาบ�น SET Index change

Net value SET Index changeการซึ่+2อข้ายช่#วงเช่!า การซึ่+2อข้ายช่#วงบ#าย

• น�กลงท�นเก�ดการว�ตกจนท3าให!เก�ดการเปล/,ยนแปลงข้องราคาลดลงคร�2งใหญ# (large price change) ในว�นเด/ยวกว#า 317 หล�กทร�พุย% ( ค�ดเป4นร!อยละ 80 ข้องหล�กทร�พุย%ท�2งหมด )•โดยกว#า 34 หล�กทร�พุย%เก�ดการเปล/,ยน แปลงราคาลดลงคร�2งใหญ#ภูายในว�นเด/ยวเก�นร!อยละ 10 เท/ยบก�บในระยะเวลา 737 ว�นในป9

- 25462548 ท/,ผู้#านมาเก�ดเพุ/ยง 2 หล�กทร�พุย%

10

... ซึ่1,งม/ผู้ลต#อ wealth ข้องผู้ !ม/สุ#วนได!เสุ/ยในตลาดท�นมากมาย...

• ม/ผู้ !ม/บ�ญช่/ลงท�นโดยตรง รวมผู้ !ลงท�นในกองท�น จ3านวนผู้ !ถ+อหล�กทร�พุย% สุมาช่�กกองท�นบ3าเหน0จบ3านาญข้!าราช่การ กองท�นสุ3ารองเล/2ยงช่/พุ และกองท�นประก�นสุ�งคม กว#า 127

ล!านคน โดยเฉพุาะกล�#มข้!าราช่การท/,ม/รายได!เฉล/,ยเพุ/ยง 18000

บาท/คน/เด+อน

• อ/กท�2งกล�#มผู้ !ซึ่+2อกรมธัรรม%ประก�นช่/ว�ต ท/,ฐานะการด3าเน�นงานข้องบร�ษ�ทประก�นช่/ว�ตสุ#วนหน1,งข้12นก�บผู้ลตอบแทนลงท�นในตลาดท�นระยะยาวกว#า 40 ข้องสุ�นทร�พุย%รวม

• และรวมท�2งการจ!างแรงงานเพุ�,มข้12น จากการข้ยายการลงท�นข้องบร�ษ�ทท/,สุามารถระดมท�นผู้#านตลาดท�น

จ3านวนบ�ญช่/ผู้ !ลงท�นบ�ญช่/ผู้ !ลงท�นในกองท�นรวมผู้ !ถ+อหล�กทร�พุย%สุมาช่�กกบข้. *กองท�นสุ3ารองเล/2ยงช่/พุและกองท�นประก�นสุ�งคม *

12.7

0.4

7.8

1.2

1.00.8

1.5

12.7

0.4

7.8

1.2

1.00.8

1.5

11

และผู้ลต#อเน+,องอ/กประการท/,สุ3าค�ญจากมาตรการ ค+อ ท3าให! valuation ท/,ม/ต#อหล�กทร�พุย%ไทยลดต3,าลงสุ#งผู้ลต#อต!นท�นการระดมท�นในตลาดไทยและความสุามารถการแข้#งข้�นข้องบร�ษ�ท

24.95

17.14

15.49

13.82

13.7

12.5

10.25

Indonesia

Malaysia

Philippines

Hong Kong

Singapore

Korea

Thailand

P/E Ratio

25.1

17.35

15.75

14.6

14.44

12.21

9.4

End- November 2006 End December 2006

24.95

17.14

15.49

13.82

13.7

12.5

10.25

Indonesia

Malaysia

Philippines

Hong Kong

Singapore

Korea

Thailand

P/E Ratio

25.1

17.35

15.75

14.6

14.44

12.21

9.4

End- November 2006 End December 2006

* โดย 109 หล กำทุร พย"ซึ่#$อขายใน Deutsche Borse และอ�กำกำว�า 13 หล กำทุร พย"ซึ่#$อขายใน OTC ทุ��สหร ฐอเมร)กำาSource: Bloomberg, Citigroup, Deutsche Borse Group, Bank of New York

ต!นท�นการระดมท�นท/,สุ งอาจน3ามาสุ # stock migration

• ม/หล�กทร�พุย%ไทยมากกว#า 122* หล�กทร�พุย%ข้อง

บร�ษ�ทใหญ# เช่#น PTT, SHIN, ADVANCE เข้!าท3าการซึ่+2อข้ายในร ปแบบข้อง DR ในตลาดสุ3าค�ญท�2งย�โรปและอเมร�กาถ1งแม!ว#าม ลค#าซึ่+2อข้ายไม#มากน�ก• อาจเก�ด cross listing เช่#นกรณ/ Thaibev จดทะเบ/ยนท/,ตลาดสุ�งคโปร%ม/ยอดการซึ่+2อข้ายฉล/,ยต#อว�นป9 2550 กว#า

3 ล!านเหร/ยญ สุรอ. ค�ดเป4นร!อยละ 1 ข้องม ลค#าเฉล/,ยการซึ่+2อข้ายใน ตลท.

12

...ท�2งๆท/,ตลาดท�นท�2งตราสุารท�นและหน/2เป4นแหล#งระดมท�นสุ3าค�ญข้องภูาคธั�รก�จไทย...

ธันาคารพุาณ�ช่ย% ตลาดหล�กทร�พุย%ฯ

900,000

1,700,000

เง�นระดมท�นผู้#านตลาดหล�กทร�พุย%แห#ง ประเทศไทย และสุ�นเช่+,อสุ�ทธั�ในระบบ

ธันาคารพุาณ�ช่ย%ท/,เพุ�,มข้12นในช่#วง 10 ป9ท/,ผู้#านมาหน�วย: ลานบาทุ

ทุ��มา: ตุลาดหล กำทุร พย"แห�งปีระเทุศไทุยและธนาคารแห�งปีระเทุศไทุย

• ป?จจ�บ�น market capitalization รวมก�บยอดตราสุารหน/2คงค!างม/ข้นาดรวมเป4น 16. เท#าข้องยอดเง�นสุ�นเช่+,อคงค!างจากระบบธันาคารพุาณ�ช่ย%

30 ป9ท/,ผู้#านมาบร�ษ�ทเอกช่นระดมท�นผู้#านตลาดหล�กทร�พุย%ฯ รวม 245 ล!านล!านบาท

• ช่#วง 10 ป9ท/,ผู้#านมาบร�ษ�ทเอกช่นระดมท�นผู้#านตลาดหล�กทร�พุย%ฯ เพุ�,มข้12น 17.ล!านล!านบาท มากกว#าสุ�นเช่+,อสุ�ทธั�ท/,ปล#อยก !เพุ�,มข้12นจากธันาคารพุาณ�ช่ย%ประมาณ 9แสุนล!านบาทหร+อมากกว#าประมาณ 18.เท#า

• ตลาดท�นเป4นแหล#งเง�นระดมท�นข้องธันาคารพุาณ�ช่ย%ในช่#วงหล�งว�กฤต�ทางการเง�น ท3าให!ธันาคารพุาณ�ช่ย%ไม#ต!องกลายเป4นข้องร�ฐบาลหร+อต#างช่าต�ไปหมด

13

...ผู้ลข้องมาตรการท3าให!ตลาดท�นไทยข้าดความน#าลงท�นในสุายตาข้องน�กลงท�นต#างประเทศซึ่1,งม/สุ#วนสุ3าค�ญต#อสุภูาพุคล#องในตลาดรองเพุราะม/

ธั�รกรรมการซึ่+2อข้ายกว#าร!อยละ 30...

Source: MSCI

25

20.9

19.1

16.1

8.6

4.5

2.5

2.3

0.9

Korea

Taiwan

Hong Kong

China

Singapore

Malaysia

Indonesia

Thailand

Philippines

26.6

23.6

17.9

12.2

8.6

5.2

2.9

2.3

0.7

Korea

Taiwan

Hong Kong

China

Singapore

Malaysia

Thailand

Indonesia

Philippines

Country Weighting (MSCI Far East Ex Japan)

As of 2005 As of January 12, 2007

หมายเหตุ�: * คาดกำารณ์"จากำตุ วเลขคาดกำารณ์"เง)นทุ�นไหลเขา Emerging Asia 2007 โดย Institute of International Finance

ทุ $งหมด $ 6 3 .5 Bln. โดยกำว�ารอยละ 63 จะลงทุ�นในหล กำทุร พย"ของ Asia Pacific ex Japan รวมทุ $งปีระเทุศไทุย หากำ foreign flow กำว�ารอยละ 50 ลงทุ�นตุาม MSCI Index ผ่ลจากำกำารทุ��น�$าหน กำลดลงจะทุ�าใหส1ญเส�ยเม2ดเง)นทุ��ควรไดปีระมาณ์ 125 ลานเหร�ยญ สรอ.

14

... ประการสุ3าค�ญน�กลงท�นต#างประเทศย�งม/บทบาทอย#างมากต#อการระดมท�นในตลาดแรกไม#น!อยกว#าน�กลงท�นภูายในประเทศ...

14,27218,307

71,837

61,121

20,561

43,615

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

80,000

2547 2548 2549

Mil. THB.Foreign Investor

Domestic Investor

Annual Primary* Market Transaction by Investor Group

* Including IPO/PO/PP

Source: SET, SEC

ม ลค#าการลงท�นผู้#านตลาดแรกข้องน�ก ลงท�นต#างช่าต�ม/กว#าร!อยละ 45 ตลอด

ระยะเวลา 3 ป9ท/,ผู้#านมา

15

... และไม#ใช่#กระทบก�บการระดมท�นในประเทศเท#าน�2น มาตรการย�งท3าให!ระดมท�นจากต#างประเทศในร ปแบบข้องตราสุารหน/2ล3าบากข้12น...

Value of corporate bond issuances

during 1999-2006

10%

90%

100% = 2198 bln. THB. Raise fund

offshoreRaise fund onshore

• ต�2งแต#ป9 2540 บร�ษ�ทข้นาดใหญ#ไม#รวมกล�#มสุถาบ�นการเง�นข้องไทยม/การระดมท�นต#างประเทศผู้#านตราสุารหน/2ในสุก�ลเง�นดอลล#าร%กว#า 22

Issues ค�ดเป4นม ลค#ากว#า 5. 5 พุ�นล!านเหร/ยญ สุรอ.

• ท�2งน/2หากพุ�จารณาการออกตราสุารหน/2ข้องเอกช่นไม#รวมกล�#มสุถาบ�นการเง�นต�2งแต#ป9

- 25422549 พุบว#ากว#าร!อยละ 10 เป4นการระดมท�นในต#างประเทศ

Source: Bloomberg, Thai BMA

16

ท�2งท/,ตลาดท�นไทยถ+อว#าเป4นแหล#งระดมท�นท/,สุ3าค�ญและช่#วยสุร!างเสุถ/ยรภูาพุแก#ระบบเศรษฐก�จ

• ป?จจ�บ�นตลาดท�นเป4นแหล#งระดมท�นสุ3าค�ญ ม/ข้นาดใหญ#กว#าระบบธันาคารพุาณ�ช่ย% 1.6 เท#า• 10 ป9ท/,ผู้#านมา บร�ษ�ทเอกช่นระดมท�นผู้#านตลาดห�!นมากกว#าสุ�นเช่+,อสุ�ทธั�สุ#วนเพุ�,มท/,ปล#อยก !เพุ�,มข้12นโดยธันาคารพุาณ�ช่ย%เก+อบ 2 เท#า

ความสุ3าค�ญข้องตลาดท�นแหล#งระดมท�นสุ3าค�ญ

สุร!างเสุถ/ยรภูาพุ

• ช่#วงว�กฤตเศรษฐก�จป9 2540 เก�ด balance sheet crisisธันาคารพุาณ�ช่ย%ไม#ปล#อยสุ�นเช่+,อเพุ�,มเต�ม บร�ษ�ทเอกช่นสุามารถระดมท�นผู้#านตลาดท�นเพุ+,อด3าเน�นก�จการและเสุร�มสุภูาพุคล#อง •การปร�บโครงสุร!างทางการเง�นข้องบร�ษ�ทจดทะเบ/ยนอาศ�ยการระดมท�นในตลาดท�นท3าให!อ�ตราสุ#วนหน/2ต#อท�นลดลง•ไม#ม/โอกาสุเก�ด public liability เหม+อนระบบธันาคารพุาณ�ช่ย%

ม/ผู้ !ม/สุ#วนได!เสุ/ยในตลาดท�นมากมาย

ด�งเช่#นกรณ/สุ3าค�ญ...

• ตลาดท�นม/สุ#วนสุร!างรายได!จากภูาษ/แก#ภูาคร�ฐ• ม/ผู้ !ม/สุ#วนได!เสุ/ยในตลาดท�นกว#า 12 ล!านคนค�ด

เป4นกว#า 1 ใน 5 ข้องประช่ากรไทย

17

END OF DOCUMENT