22
Ρομαντισμός O Ρομαντισμός αποτελεί καλλιτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα στη Δυτική Ευρώπη. Αναπτύχθηκε αρχικά στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία, για να εξαπλωθεί αργότερα κυρίως στη Γαλλία και την Ισπανία. Καταρχήν αποτέλεσε λογοτεχνικό ρεύμα, ωστόσο επεκτάθηκε τόσο στις εικαστικές τέχνες όσο και στη μουσική. Ακολούθησε ιστορικά την περίοδο του διαφωτισμού και αντιτάχθηκε στην αριστροκρατία της εποχής. Συνδέθηκε μάλιστα ισχυρά, με τις ιδέες του Ζαν Ζακ Ρουσσώ. Κύριο χαρακτηριστικό του ρομαντισμού αποτελεί η έμφαση στην πρόκληση ισχυρής συγκίνησης μέσω της τέχνης καθώς και η μεγαλύτερη ελευθερία στη φόρμα, σε σχέση με τις περισσότερο κλασικές αντιλήψεις. Στον ρομαντισμό, κυρίαρχο στοιχείο είναι το συναίσθημα αντί της λογικής. Φρανσίσκο Γκόγια Αυτοπροσωπογραφία, 1771-75, λάδι σε μουσαμά, 58x44 εκ., Ιδιωτική συλλογή Ο Φρανσίσκο Γκόγια (Francisco José de Goya y Lucientes, 30 Μαρτίου 1746 16 Απριλίου 1828) ήταν Ισπανός ζωγράφος και χαράκτης. Υπήρξε ζωγράφος της βασιλικής αυλής της Ισπανίας, προσφέροντας τις υπηρεσίες του σε τρεις γενιές μοναρχών και θεωρείται ο σπουδαιότερος Ισπανός καλλιτέχνης, από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 19ου. Το έργο του, που ανήκει στην περίοδο του ροκοκό και του ρομαντισμού, περιλαμβάνει περισσότερους από 700 πίνακες ζωγραφικής, 900 σχέδια και σχεδόν 300 χαρακτικά, που στο σύνολό τους χαρακτηρίζονται από καινοτομίες και ρηξικέλευθα στοιχεία σύνθεσης. Αν και υπήρξε διακεκριμένος και αναγνωρισμένος καλλιτέχνης στην Ισπανία, η φήμη του εξαπλώθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη αρκετές δεκαετίες μετά το θάνατό του. Κατά το 19ο αιώνα, το έργο του εκτιμήθηκε από τους ζωγράφους του ρομαντισμού, με κύριο θαυμαστή του τον Ντελακρουά, ενώ την ίδια στάση τήρησαν καλλιτέχνες και θεωρητικοί της τέχνης του 20ού αιώνα, με αποτέλεσμα να αναγνωρίζεται σήμερα ως ένας από τους μείζονες ζωγράφους όλων των εποχών, καθώς και ένας εκ των πρώτων «μοντέρνων» καλλιτεχνών.

Τεχνη 19ου Αιώνα

Embed Size (px)

DESCRIPTION

This is a research about art in 19th century in greek.

Citation preview

Page 1: Τεχνη 19ου Αιώνα

Ρομαντισμός

O Ρομαντισμός αποτελεί καλλιτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα στη Δυτική Ευρώπη. Αναπτύχθηκε αρχικά στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία, για να εξαπλωθεί αργότερα κυρίως στη Γαλλία και την Ισπανία. Καταρχήν αποτέλεσε λογοτεχνικό ρεύμα, ωστόσο επεκτάθηκε τόσο στις εικαστικές τέχνες όσο και στη μουσική.

Ακολούθησε ιστορικά την περίοδο του διαφωτισμού και αντιτάχθηκε στην αριστροκρατία της εποχής. Συνδέθηκε μάλιστα ισχυρά, με τις ιδέες του Ζαν Ζακ Ρουσσώ. Κύριο χαρακτηριστικό του ρομαντισμού αποτελεί η έμφαση στην πρόκληση ισχυρής συγκίνησης μέσω της τέχνης καθώς και η μεγαλύτερη ελευθερία στη φόρμα, σε σχέση με τις περισσότερο κλασικές αντιλήψεις. Στον ρομαντισμό, κυρίαρχο στοιχείο είναι το συναίσθημα αντί της λογικής.

Φρανσίσκο Γκόγια

Αυτοπροσωπογραφία, 1771-75, λάδι σε μουσαμά, 58x44 εκ., Ιδιωτική συλλογή

Ο Φρανσίσκο Γκόγια (Francisco José de Goya y Lucientes, 30 Μαρτίου 1746 – 16 Απριλίου 1828) ήταν Ισπανός ζωγράφος και χαράκτης. Υπήρξε ζωγράφος της βασιλικής αυλής της Ισπανίας, προσφέροντας τις υπηρεσίες του σε τρεις γενιές μοναρχών και θεωρείται ο σπουδαιότερος Ισπανός καλλιτέχνης, από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 19ου. Το έργο του, που ανήκει στην περίοδο του ροκοκό και του ρομαντισμού, περιλαμβάνει περισσότερους από 700 πίνακες ζωγραφικής, 900 σχέδια και σχεδόν 300 χαρακτικά, που στο σύνολό τους χαρακτηρίζονται από καινοτομίες και ρηξικέλευθα στοιχεία σύνθεσης.

Αν και υπήρξε διακεκριμένος και αναγνωρισμένος καλλιτέχνης στην Ισπανία, η φήμη του εξαπλώθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη αρκετές δεκαετίες μετά το θάνατό του. Κατά

το 19ο αιώνα, το έργο του εκτιμήθηκε από τους ζωγράφους του ρομαντισμού, με κύριο θαυμαστή του τον Ντελακρουά, ενώ την ίδια στάση τήρησαν καλλιτέχνες και θεωρητικοί της τέχνης του 20ού αιώνα,

με αποτέλεσμα να αναγνωρίζεται σήμερα ως ένας από τους μείζονες ζωγράφους όλων των εποχών, καθώς και ένας εκ των πρώτων «μοντέρνων» καλλιτεχνών.

Γυμνή maja, λάδι σε μουσαμά,

97x190 εκ., Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη

Η Οικογένεια του Καρόλου Δ',

περ. 1800, λάδι σε μουσαμά, 280x336 εκ.,

Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη

Page 3: Τεχνη 19ου Αιώνα

Εμπνεύστηκε από ιστορικά γεγονότα όπως η Ελληνικήκαι η Γαλλική Επανάσταση, καθώς και από ένα ταξίδι του στο Μαρόκο.

Ευγένιος Ντελακρουά

Γεννήθηκε στις 26 Απριλίου 1798 στο Charenton-Saint Maurice και ήταν το τέταρτο παιδί του Σαρλ Ντελακρουά, υπουργού Εξωτερικών του Διευθυντηρίου αν και εικάζεται ότι ο πραγματικός του πατέρας ήταν ο Ταλλεϋράνδος, διάσημος διπλωμάτης στον οποίο ο Ευγένιος έμοιαζε στην εμφάνιση και το χαρακτήρα. Ο Σαρλ Ντελακρουά πέθανε το 1805 και η μητέρα του το 1814 αφήνοντάς τον Ευγένιο ορφανό στην ηλικία των 16. Το 1815 μαθήτευσε κοντά στον ζωγράφο Πιέρ-Ναρκίς Γκερέν (Pierre-Narcisse Guérin) και το 1816 μπήκε στην Σχολή Καλών Τεχνών. Το 1822 παρουσίασε στο Σαλόνι Παρισιού τον πίνακά του «Η βάρκα του Δάντη». Το 1824 παρουσίασε τη «Σφαγή στη Χίο», εμπνευσμένος από το πραγματικό γεγονός της Ελληνικής επανάστασης, και ο πίνακας αγοράστηκε από την Γαλλική κυβέρνηση για 6000 φράγκα.

Εντυπωσιασμένος από τις τεχνικές των Άγγλων ζωγράφων όπως ο Τζον Κόνσταμπλ, ταξίδεψε το 1825 στηνΑγγλία όπου επισκέφθηκε πολλές γκαλερί και θέατρα και επηρεάστηκε από τον αγγλικό πολιτισμό. Επίσης έκανε την εικονογράφηση μιας Γαλλικής έκδοσης του Φάουστ με 17 λιθογραφίες, και διάφορων έργων του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ και του Σερ Ουώλτερ Σκωτ.

Μεταξύ 1827 και 1832 παρουσίασε πολλά μεγάλα έργα με ιστορικά θέματα. Το 1827παρουσίασε στο Σαλόνι τον «Θάνατο του Σαρδανάπαλου» εμπνευσμένο από την ποίηση τουΛόρδου Μπάυρον. Εντυπωσίασε και πάλι το κοινό με το σημαντικότερο και τελευταίο ρομαντικό έργο του, το «Η Ελευθερία οδηγεί το λαό», εμπνευσμένο από την Γαλλική επανάσταση του 1830. Ο πίνακας αγοράστηκε και αυτός από την Γαλλική κυβέρνηση αλλά χάρη στην αντίδραση κάποιων αξιωματούχων που θεωρούσαν την προώθηση της ιδέας της ελευθερίας ανατρεπτική, αποσύρθηκε από την κοινή θέα. Παρόλα αυτά ο Ντελακρουά πήρε αρκετές εργολαβίες για τοιχογραφίες σε δημόσια κτίρια.

«Έφιππος Έλληνας Αγωνιστής»

Το 1832 ταξίδεψε για 6 μήνες στο Μαρόκο όπου ο αρχαίος και εξωτικός πολιτισμός των αράβων τον ενέπνευσε εκ νέου στην δημιουργία έργων όπως «Οι Φανατικοί της Τανγκέρης» (1837-1838), «Ο Σουλτάνος του Μαρόκου και η Ακολουθία του» (1845), «Κυνήγι Λιονταριών» (1854), «Άραβας Σελλώνοντας το Άλογό του» (1855). Οι «Γυναίκες του Αλγερίου» έκαναν μεγάλη επιτυχία στο Σαλόνι του1834. Το 1833 ζωγράφισε τις τοιχογραφίες στο βασιλικό δωμάτιο του παλατιού των Βουρβώνων, και συνέχισε με διάφορα έργα για το Λούβρο και το Ιστορικό Μουσείο στις Βερσαλλίες, μέχρι το 1861. Μετά τηΓαλλική Επανάσταση του 1848, ο Ναπολέων Γ' επέτρεψε την δημόσια εμφάνιση του έργου «Η Ελευθερία οδηγεί το λαό», το οποίο σήμερα εκθέτεται στο μουσείο του Λούβρου.

Άλλα έργα του είναι «Το Ναυάγιο του Δον Χουάν», «Η Μήδεια πριν σκοτώσει τα παιδιά της», «Η είσοδος των Σταυροφόρων στην Κωνσταντινούπολη» και ένα πορτρέτο του συνθέτη Φρεντερίκ Σοπέν. Έργα του εμπνευσμένα από την Ελληνική επανάσταση είναι «Η Σφαγή στη Χίο», «Έφιππος Έλληνας Αγωνιστής», «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου» και «Η Μάχη του Γκιαούρη με τον Πασά».

Page 4: Τεχνη 19ου Αιώνα

Το 1855 εξέθεσε 48 πίνακες στην Διεθνή Έκθεση Παρισιού και έγινε δεκτός στην Ακαδημία μετά από την όγδοη αίτησή του. Κάνοντας τοιχογραφίες πολλές ώρες όρθιος επάνω σε σκαλωσιές μισοτελειωμένων κτιρίων, αρρώστησε και αποσύρθηκε. Πέθανε στις 13 Αυγούστου 1863στο Παρίσι.

Ρεαλισμος

Στη Γαλλία ο ζωγράφος Γκουστάβ Κουρμπέ εξέφρασε τη βασική ιδέα αυτού του ρεύματος, που έγινε γνωστό με τον όρο "Ρεαλισμός", με αυτά τα λόγια: "Η ζωγραφική ... δεν είναι τίποτε άλλο από αναπαράσταση των πραγματικών και συγκεκριμένων πραγμάτων".

Επίσης, όπως γράφει σε μια επιστολή του 1854: "Ελπίζω να κερδίζω πάντοτε τη ζωή μου ασκώντας την τέχνη μου χωρίς να απομακρυνθώ ούτε κατά μία τρίχα από τις αρχές μου, χωρίς να χρειαστεί να πω

Page 5: Τεχνη 19ου Αιώνα

ψέμματα στην ίδια τη συνείδησή μου, χωρίς να χρειαστεί να ζωγραφίσω ούτε μια πιθαμή μόνον και μόνο για να φανώ ευχάριστος και να αυξήσω τις πωλήσεις μου".

Οι ζωγράφοι και οι λογοτέχνες του ρεαλισμού προσπαθούσαν να απεικονίσουν τη ζωή όπως ήταν, δεν επιδίωκαν να ξεφύγουν από την πραγματικότητα.

Γκουστάβ Κουρμπέ

Ο Γκουστάβ Κουρμπέ (Ορθότερα Γκυστάβ Κουρμπέ) (Jean Désiré Gustave Courbet, 10 Ιουνίου 1819 -31 Δεκεμβρίου 1877) ήταν Γάλλος ζωγράφος, μια από τις επιβλητικότερες μορφές της Γαλλικής τέχνης του 19ου αιώνα. Θεωρείται από τους πρωτεργάτες του Ρεαλισμού. Συνέβαλε επίσης στη μετέπειτα εξάπλωση του Ιμπρεσιονισμού, καθώς υποστήριξε την δημιουργική ελευθερία του καλλιτέχνη, τάχθηκε υπέρ της αυτονομίας του και προώθησε τις εκθέσεις τους. Στους πίνακές του φιλοτέχνησε μια σειρά από εντυπωσιακά έργα, με εικόνες και από την αγροτική ζωή, πράγμα που τον χαρακτήρισε κι ως επαναστατική μορφή, ειδικά όταν πήρε μέρος στη Γαλλική Κομμούνα του 1871. Με το τέλος της Κομμούνας συνελήφθη, δημεύτηκαν οι πίνακές του κι έπειτα εξορίστηκε και πέθανε στην Ελβετία.

Ο Γκυστάβ Κουρμπέ

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στο μικρό αγροτικό χωριό Ορνάν (Ornans), κοντά στην Μπεζανσόν του Νομού Φρανς-Κοντέ (Franche-Compté) το 1819, από εύπορους αγρότες και πήρε τη βασική του εκπαίδευση εκεί. Το 1837ξεκινά νομικές σπουδές στο Βασιλικό Κολέγιο της Μπεζανσόν και δύο χρόνια μετά πηγαίνει στο Παρίσινα σπουδάσει ζωγραφική. Βελτιώνει τη τεχνική του φιλοτεχνώντας αντίγραφα γνωστών έργων. Το 1847αποκτά γιο με τη Βιρζινί Μπινέ. Δύο χρόνια μετά εκθέτει τρεις μεγάλους πίνακες στο Σαλόν. Το έργοΕνταφιασμός Στο Ορνάν ήταν αυτό που τον ανέδειξε. Το 1855 διοργανώνει τη δική του έκθεση με τίτλοΡεαλισμός και χωρίζει με τη Βιρζινί.Το 1865 εκδίδεται το βιβλίο Η Προέλευση Της Τέχνης και Ο Κοινωνικός Προορισμός Αυτής που συνέγραψε με τον Πιέρ Ζοζέφ Προυντόν. Τέσσερα χρόνια αργότερα κερδίζει δυο διακρίσεις από τον Βασιλικό Οίκο της Βαυαρίας. Το 1871, μετά τη Γαλλική Κομμούνα, κατηγορείται πως κατέστρεψε την Στήλη της Πλας Βαντόμ και καταδικάζεται σε εξάμηνη φυλάκιση. Τον επόμενο χρόνο πεθαίνει ο γιος του και το 1873 του ζητούν να πληρώσει για την ανακατασκευή της

Στήλης, αλλά, φοβούμενος τη χρεωκοπία, εγκαταλείπει τη Γαλλία και καταφεύγει στην Ελβετία. Παραλία στη Νορμανδία. (περ. 1872/1875),

Εθνική Πινακοθήκη Ουάσινγκτον Πεθαίνει εκεί εξόριστος το 1877, σε ηλικία 58 ετών.

Εντουάρ Μανέ

Ο Εντουάρ Μανέ (Édouard Manet, 23 Ιανουαρίου 1 832 - 30 Απριλίου 1883) ήταν ένας από τους

Page 6: Τεχνη 19ου Αιώνα

σημαντικότερους ζωγράφους. Θεωρείται ένας από τους θεμελιωτές της μοντέρνας τέχνης ενώ συνδέθηκε έντονα και με το κίνημα του ιμπρεσιονισμού. Αποτέλεσε επιπλέον έναν από τους πλέον αμφιλεγόμενους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα.

Φωτογραφικό πορτρέτο του Μανέ από τον Nadar (1910)

Νεανικά χρόνια

Ο Εντουάρ Μανέ γεννήθηκε το 1832 στο Παρίσι και μεγάλωσε μέσα σε ένα μεγαλοαστικό οικογενειακό περιβάλλον. Ο πατέρας του, Auguste Manet, ήταν δικαστής, ενώ η μητέρα του, Eugénie-Desirée Fournier ήταν κόρη διπλωμάτη. Από νωρίς, ο Μανέ ήρθε σε επαφή με τον χώρο τηςτέχνης χάρη στη συμβολή του θείου του, Charles Fournier, ο οποίος επιπλέον τον ενθάρυνε να ακολουθήσει το επάγγελμα του ζωγράφου. Αντιθέτως, ο πατέρας του τον προορίζει για μία καριέρα στη νομική.

Σε ηλικία 12 ετών ο Μανέ φοιτά στο κολέγιο Rollin και οι μαθητικές του επιδόσεις καταγράφονται ως απογοητευτικές, γεγονός που αναγκάζει τους γονείς του να αποδεχτούν την επιθυμία του να δώσει εξετάσεις ώστε να γίνει δεκτός στη Ναυτική Ακαδημία. Ο Μανέ αποτυγχάνει στις εξετάσεις αλλά το Δεκέμβριο του 1848 μπαρκάρει με το πλοίο Havre et Guadeloupe με προορισμό το Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας. Οι εμπερίες που αποκομίζει κατά τη διάρκεια αυτού του ταξιδιού καταγράφονται σε αρκετά από τα μεταγενέστερα έργα του.

Ο Μανέ επιστρέφει από τη Λατινική Αμερική τον Ιούνιο του 1849 και αφού αποτυγχάνει για δεύτερη φορά να γίνει δεκτός στη Ναυτική Ακαδημία αποφασίζει να ασχοληθεί με τη ζωγραφική. Μετά από σχετική έγκριση των γονέων του, το διάστημα 1850 - 1856 σπουδάζει στο ατελιέ του ακαδημαϊκού ζωγράφου Thomas Couture. Την περίοδο της εξαετούς εκπαίδευσής του, αφοσιώνεται στις διαφορετικές τεχνικές και συνηθίζει να αντιγράφει έργα κλασικών δημιουργών, τα οποία εκτίθενται στο μουσείο του Λούβρου. Την ίδια περίοδο, πραγματοποιεί διάφορα ταξίδια σε όλη την Ευρώπη όπου έρχεται σε επαφή με έργα άλλων καλλιτεχνών επισκεπτόμενος πολλά μουσεία. Μεταξύ άλλων επισκέπτεται την Ιταλία, τηΓερμανία και την Ολλανδία. Μετά από διαφωνία με τον δάσκαλό του, εγκαταλείπει τελικά το ατελιέ του το 1856.

Δημόσιες εκθέσεις

Πρόγευμα στη χλόη (1863). Μουσείο Ορσέ

Μετά από μερικά χρόνια κατά τα οποία ο Μανέ εξακολουθεί να αντιγράφει κλασικά έργα, αποφασίζει να εκθέσει για πρώτη φορά δημόσια έργο του, συμμετέχοντας στο Σαλόν του 1859με τον πίνακα Πότης Αψεντιού ( Le Buveur d'absinthe). Το συγκεκριμένο έργο ακολουθεί τα πρότυπα του ρεαλισμού αν και θεωρείται πως αποτελεί ένα είδος φόρου τιμής στον Ισπανό Ντιέγκο Βελάσκεθ , τον οποίο ο ίδιος ο Μανέ θεωρούσε ως τον σημαντικότερο ζωγράφο. Παρόλα αυτά ο πίνακας δεν γίνεται δεκτός αλλά απορρίπτεται από

την επιτροπή της Ακαδημίας. Την ίδια περίοδο, ο Μανέ εστιάζει το ενδιαφέρον του στη ζωγραφική της ιβηρικής χερσονήσου και αποστρέφεται ολοένα και περισσότερο τα καθιερωμένα ακαδημαϊκά πρότυπα που κυριαρχούν στην τέχνη της εποχής.

Το 1863 συμμετέχει για δεύτερη φορά στο Σαλόν του Παρισιού με το έργο του Πρόγευμα στη χλόη, το οποίο αν και επίσης απορρίπτεται, τελικά μετά από απόφαση του αυτοκράτορα Ναπολέων Γ' καθιερώνεται μία ειδική έκθεση για όλα τα απορριφθέντα έργα μεταξύ των οποίων και αυτό του Μανέ. Η δημόσια έκθεση του έργου - που απεικονίζει μια γυμνή γυναικεία μορφή - προκαλεί έντονες αντιδράσεις και θεωρείται σήμερα ένα από τα αμιγώς ιμπρεσιονιστικά έργα του Μανέ. Δύο χρόνια αργότερα, ένας

Page 7: Τεχνη 19ου Αιώνα

άλλος πίνακας του Μανέ, υπό τον τίτλο Ολυμπία θα προκαλέσει ακόμα μεγαλύτερο σκάνδαλο καθώς θεωρήθηκε ιδιαιτέρως προκλητικός. Τα επόμενα χρόνια ο Μανέ συμμετέχει σε αρκετά σαλόν του Παρισιού και αρκετά έργα του απορρίπτονται. Παρά τις αρνητικές κριτικές και τις κατηγορίες για προσβολή της δημοσίας αιδούς που δέχτηκε ο Μανέ για τα έργα του, κατάφερε παράλληλα να αυξήσει σημαντικά την επιρροή του σε νέους και μοντέρνους καλλιτεχνικούς κύκλους.

Μανέ και ΙμπρεσιονιστέςΟ Μανέ συνδέθηκε με τους ιμπρεσιονιστές ζωγράφους μεταξύ των οποίων ο Έντγκαρ Ντεγκά, οΚλωντ Μονέ, ο Πωλ Σεζάν, ο Πιερ Ωγκύστ Ρενουάρ και ο Καμίλ Πισαρό. Στην πραγματικότητα, αν και διαπνέονταν από κοινές πεποιθήσεις και το έργο του Μανέ αποτέλεσε σημαντική επιρροή για τους ιμπρεσιονιστές, ο ίδιος ο Μανέ δεν συμμετείχε στις εκθέσεις τους ούτε και επιθυμούσε να εκλαμβάνεται ως εκπρόσωπος του

κινήματος. Είναι γεγονός πως και ο Μανέ δέχτηκε με τη σειρά του επιδράσεις από τους ιμπρεσιονιστές και ιδιαίτερα από τον Μονέ. Πολλά έργα του ακολούθησαν την ιμπρεσιονιστική τεχνοτροπία και τις τεχνικές που χρησιμοποιούσαν οι ιμπρεσιονιστές. Εκτός από τους ιμπρεσιονιστές, το έργο του Μανέ υπερασπίστηκαν δημόσια και άλλες προσωπικότητες όπως οι λογοτέχνες Εμίλ Ζολά, Στεφάν Μαλαρμέ και Κάρολος Μπωντλαίρ. Ιδιαίτερα δημοφιλή είναι και τα πορτραίτα που φιλοτέχνησε ο Μανέ για τους Ζολά και Μαλαρμέ.

Τελευταία χρόνια

Το 1870 ο Μανέ υπηρέτησε ως ανθυπολοχαγός στο Γαλλο-Πρωσσικό πόλεμο και το 1881 παρασημοφορήθηκε με το Μετάλλιο της Τιμής. Πέθανε το 1883 στο Παρίσι από σύφιλη, η οποία του προκάλεσε και μερική παράλυση στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Έντεκα ημέρες πριν το θάνατό του αναγκάστηκε να υποστεί τον ακρωτηριασμό του αριστερού του ποδιού λόγω γάγγραινας.

Ολυμπία

Εντγκάρ Ντεγκά

Ο Εντγκάρ Ντεγκά (πλήρες όνομα (γαλλ.)Edgar Germain Hilaire Degas) (19 Ιουλίου 1834-27 Σεπτεμβρίου 1917 ήταν Γάλλος ζωγράφος καιγλύπτης.

Γεννήθηκε στο Παρίσι, γιος του τραπεζίτη Ογκύστ και της Σελεστίν. Στα 13 χάνει τη μητέρα του, κάτι που για τον ίδιο ήταν προσωπική τραγωδία, και στα 21, μετά από ολιγόχρονες σπουδές νομικής, μπαίνει στη

Page 8: Τεχνη 19ου Αιώνα

Σχολή Καλών Τεχνών και παίρνει τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής από τον Λουί Λαμότ, παλιό μαθητή του Ενγκρ. Ένα χρόνο μετά γνωρίζει τον ίδιο τον Ενγκρ και την επόμενη χρονιά, πηγαίνει στην Ιταλία να μελετήσει ζωγράφους της Αναγέννησης. Επισκέπτεται τη Φλωρεντία, τη Νάπολι και τη Ρώμη.

Το 1859 επιστρέφει στο Παρίσι κι ανοίγει ατελιέ. 3 χρόνια μετά γνωρίζει τον Εντουάρ Μανέ, κι επηρεασμένος εντάσσεται στον Ιμπρεσσιονισμό. Το 1870 ξεσπά ο γαλλοπρωσσικός πόλεμος κι επιστρατεύεται για να υπηρετήσει στο πυροβολικό, όπου άρχισε να αναπτύσσει πρόβλημα όρασης. Δύο χρόνια μετά ταξιδεύει στη Νέα Ορλεάνη για να επισκεφτεί συγγενείς και επιστρέφει μετά από ένα χρόνο. Το 1874 πεθαίνει ο πατέρας του, κληρονομώντας του πολλά χρέη, κι έτσι αναγκάζεται να πουλήσει μεγάλο μέρος απ' τη συλλογή του. Το 1880 κερδίζει το σεβασμό και τη καταξίωση όλου του παριζιάνικου καλλιτεχνικού κόσμου.

Από την εποχή εκείνη και ύστερα, καθώς η όρασή του χειροτέρευε, ο Ντεγκά στράφηκε προς τη γλυπτική και τα παστέλ, που δεν απαιτούσαν οξεία όραση. Το 1908, η όρασή του χειροτερεύει και σταματά οριστικά να ασχολείται με την τέχνη. Του κάνουν έξωση από το σπίτι του, και παρά το γεγονός ότι βρέθηκε καινούργιο στούντιο, αυτός συνέχισε να τριγυρνά στους δρόμους του Παρισιού σαν τυφλός Όμηρος. Τέσσερα χρόνια μετά, το Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας

Υόρκης αγοράζει το έργο του "Μπαλλαρίνες" ξοδεύοντας ποσό αστρονομικό για την εποχή, και μάλιστα για Ιμπρεσσιονιστικό πίνακα.

Το 1917 πεθαίνει στο Παρίσι, στις 27 Σεπτεμβρίου, σε ηλικία 83 ετών. Τη σορό του συνοδεύουν, μεταξύ άλλων, οΚλώντ Μονέ κι ο Ζαν Λουΐ Φορέν.

Page 9: Τεχνη 19ου Αιώνα

Ιμπρεσιονισμός

Ο Ιμπρεσιονισμός είναι καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Αν και αρχικά καλλιεργήθηκε στο χώρο της ζωγραφικής, επηρέασε τόσο τη λογοτεχνία όσο και τημουσική. Ο όρος Ιμπρεσιονισμός (Impressionism) πιθανόν προήλθε από το έργο του Κλωντ ΜονέImpression, Sunrise. Κύριο χαρακτηριστικό του ιμπρεσιονισμού στη ζωγραφική είναι τα ζωντανά χρώματα (κυρίως με χρήση των βασικών χρωμάτων), οι συνθέσεις σε εξωτερικούς χώρους, συχνά υπό ασυνήθιστες οπτικές γωνίες και η έμφαση στην αναπαράσταση του φωτός. Οι ιμπρεσιονιστές ζωγράφοι θέλησαν να αποτυπώσουν την άμεση εντύπωση (impression) που προκαλεί ένα αντικείμενο ή μια καθημερινή εικόνα.

Μετα-ιμπρεσιονισμός

Ο Μεταϊμπρεσιονισμός αποτελεί καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε περί τα τέλη του 19ου αιώνα, αμέσως μετά το κίνημα του Ιμπρεσιονισμού, του οποίου αποτέλεσε κατά κάποιο τρόπο προέκταση. Οι μεταϊμπρεσιονιστές ζωγράφοι εξακολουθούν να διατηρούν τις τεχνικές του Ιμπρεσιονισμού, ωστόσο επιδιώκουν να πρoσδώσουν μεγαλύτερο συναισθηματισμό στα έργα τους. Αν και πραγματοποιούσαν συλλογικές εκθέσεις, ουδέποτε αποτέλεσαν μια συμπαγή ομάδα με κοινό τόπο.

Οι εξεζητημένες φόρμες που υϊοθέτησαν επηρέασαν σημαντικά τα μεταγένεστερα ρεύματα της τέχνηςτου 20ου αιώνα, όπως το Φωβισμό και τον Κυβισμό.

Page 10: Τεχνη 19ου Αιώνα

Πωλ Γκωγκέν

Ο Πωλ Γκωγκέν (Eugène Henri Paul Gauguin, Παρίσι, 7 Ιουνίου 1848 – Νήσοι Μαρκησίες, 9 Μαΐου 1903 ) ήταν σημαντικός Γάλλος ζωγράφος, εκπρόσωπος του ρεύματος του μετα-ιμπρεσιονισμού και έντονα πειραματικός καλλιτέχνης που επηρέασε τα ρεύματα της μοντέρνας τέχνης.

Θεωρείται σήμερα ένας από τους μείζονες ζωγράφους όλων των εποχών.

Π. Γκωγκέν, Αυτοπροσωπογραφία(1893). Λάδι σε καμβά, 45 εκ x 38 εκ.Μουσείο του Ορσέ, Παρίσι

Ζωή και έργο

Ο Γκωγκέν, με καταγωγή από Ισπανούς αποίκους στη Λατινική Αμερική, γεννήθηκε στο Παρίσι αλλά πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Λίμα (Περού). Σπούδασε στην Ορλεάνη της Γαλλίας και αμέσως μετά ταξίδεψε ανά τον κόσμο με εμπορικά πλοία και αργότερα με το Γαλλικό Ναυτικό για ένα διάστημα περίπου έξι ετών. Επέστρεψε στη Γαλλία το 1870, όπου και εργάστηκε ως βοηθός χρηματιστή. Παράλληλα με αυτή την ιδιότητά του, ο Γκωγκέν περνούσε μέρος του χρόνου του ζωγραφίζοντας με τονΚαμίλ Πισαρό και τον Σεζάν. Αν και οι πρώτες προσπάθειές του ήταν αδέξιες, σημείωσε σταδιακά αξιοσημείωτη πρόοδο. Μέχρι το 1886 ο Γκωγκέν βρίσκονταν σε επαφή με τους ιμπρεσιονιστές καλλιτέχνες και συμμετείχε με έργα του στις εκθέσεις τους τα έτη 1876, 1880, 1881, 1882 και 1886.

Το 1884 μετακόμισε με την οικογένειά του στην Κοπεγχάγη, όπου προσπάθησε να ακολουθήσει — χωρίς επιτυχία — επαγγελματική σταδιοδρομία στις επιχειρήσεις. Τελικά, επέστρεψε στο Παρίσι το 1885, αφήνοντας την οικογένειά του στη Δανία και αποφασισμένος να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στην ζωγραφική. Χωρίς επαρκείς πόρους επιβίωσης, η σύζυγος και τα παιδιά του επέστρεψαν στην οικογένειά της.

Την περίοδο 1886–1891, ο Γκωγκέν έζησε κυρίως στην περιοχή της Βρετάνης, όπου ζούσαν επίσης αρκετοί πειραματικοί ζωγράφοι που εντάσσονται συχνά στη λεγόμενη «Σχολή της Pont-Aven». Επηρεασμένος από τον ζωγράφο Εμίλ Μπερνάρ, ο Γκωγκέν μετάβαλε σημαντικά το ύφος της ζωγραφικής του. Τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ζωγραφικής του έγιναν η χρήση μεγάλων επιφανειών και έντονων χρωμάτων. Ο Γκωγκέν δήλωνε πλέον απογοητευμένος από τον ιμπρεσιονισμό και στράφηκε περισσότερο στην αφρικανική τέχνη και την τέχνη της Ασίας. Παράλληλα, ήρθε σε επαφή με το έργο του Βίνσεντ βαν Γκογκ, περίπου το 1888, το οποίο και αναγνώρισε ως ιδιαίτερα σημαντικό. Με τον βαν Γκογκ συνδέθηκε φιλικά και τον επισκέφθηκε για ένα διάστημα δύο μηνών στην Αρλ. Τόσο ο Γκωγκέν όσο και ο βαν Γκογκ έπασχαν από κατάθλιψη και η συγκατοίκησή τους κατέληξε σε έντονη διαμάχη, με τελική συνέπεια ο βαν Γκογκ να κόψει μέρος του αριστερού αυτιού του, αφού προηγουμένως είχε απειλήσει να σκοτώσει τον Γκωγκέν..

Σε κακή ψυχολογική κατάσταση, ο Γκωγκέν εγκατέλειψε την Ευρώπη το 1891, για να ταξιδέψει στην Πολυνησία. Αρχικά εγκαταστάθηκε στηνΤαϊτή και αργότερα στις νήσους Μαρκησίες (Μαρκέσας ή νήσοι Μαρκησίας). Εκεί πέρασε σχεδόν όλη την υπόλοιπη ζωή του, πραγματοποιώντας μόνον μία μόνον επίσκεψη στην Γαλλία. Τα έργα της περιόδου αυτής θεωρούνται ίσως τα καλύτερα δείγματα της δουλειάς του και ξεχωρίζουν για τον έντονο συμβολισμό τους και τον πολλές φορές θρησκευτικό χαρακτήρα τους, εμφανώς επηρεασμένος από τον πολιτισμό των ιθαγενών της Πολυνησίας. Το σύνολο του έργου του

Page 11: Τεχνη 19ου Αιώνα

Γκωγκέν, και κυρίως οι πειραματισμοί του γύρω από τη χρήση των χρωμάτων, θεωρείται πως επηρέασαν σημαντικά τα καλλιτεχνικά ρεύματα του 20ού αιώνα και ειδικότερα τον φωβισμό.

Πωλ Σεζάν

Ο Πωλ Σεζάν (19 Ιανουαρίου 1839 – 22 Οκτωβρίου 1906) ήταν σημαντικός Γάλλος ζωγράφος. Το έργο του αντιπροσωπεύει την μετάβαση από τον ιμπρεσιονισμό στο κίνημα του κυβισμού.

Αυτοπροσωπογραφία (π. 1880)

Ζωή και έργο

Ο Σεζάν γεννήθηκε στην Εξ-αν-Προβάνς της Γαλλίας όπου και πέρασε τα πρώτα του μαθητικά χρόνια. Την περίοδο 1859-1861 σπούδασε νομικά ενώ παράλληλα παρακολουθούσε και μαθήματα ζωγραφικής. Παρά τις αντιδράσεις του πατέρα του, αποφάσισε να ακολουθήσει το επάγγελμα του καλλιτέχνη και για το σκοπό αυτό, το 1861 επισκέφτηκε το Παρίσι μαζί με τον συγγραφέα Εμίλ Ζολά, με τον οποίο συνδεόταν φιλικά.

Κατά την παραμονή του στο Παρίσι γνωρίστηκε με τον Καμίλ Πισαρό και άλλους καλλιτέχνες που ανήκαν στο κίνημα του ιμπρεσιονισμού. Ο Σεζάν επηρεάστηκε σημαντικά από τους ιμπρεσιονιστές ζωγράφους,

Βουνά της Προβηγκίας. Μουσείο Ουαλίας

Page 12: Τεχνη 19ου Αιώνα

ωστόσο πρόσθεσε και προσωπικά χαρακτηριστικά στους πίνακες του. Σύμφωνα με τον ίδιο, ήθελε να μετατρέψει τον ιμπρεσιονισμό "σε κάτι στέρεο που διαρκεί όσο και η τέχνη που εκτίθεται στα μουσεία". Η μεγαλύτερη συνεισφορά του στον ιμπρεσιονισμό θεωρείται η πρόσθεση καθαρών γεωμετρικών στοιχείων που αργότερα επηρέασαν και το κίνημα του κυβισμού.

Σε όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του συμμετείχε σε λίγες εκθέσεις -- μεταξύ των οποίων ανήκουν και οι κοινές εκθέσεις των ιμπρεσιονιστών -- ενώ έζησε και αρκετά απομονωμένος, στηνΠροβηγκία της νότιας Γαλλίας, μακριά από το Παρίσι που αποτελούσε το κέντρο της αλλιτεχνικής δραστηριότητας της εποχής. Τα έργα του επικεντρώνονται σε μία περιορισμένη θεματολογία και κυρίως σε θέματα νεκρής φύσης, τοπίων και προσωπογραφιών.

Η επίδρασή του σε μεταγενέστερους ζωγράφους υπήρξε πολύ μεγάλη και θεωρείται ο πατέρας της μοντέρνας τέχνης.

Πέθανε στις 22 Οκτωβρίου του 1906 από πνευμονία.

ΣυμβολισμοςΟ Συμβολισμός αποτελεί καλλιτεχνικό ρεύμα που αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, γαλλικήςκαι βελγικής προέλευσης. Ο όρος προέρχεται από τη λέξη -σύμβολο. Αναπτύχθηκε κυρίως στην ποίηση, ωστόσο συναντάται και στις εικαστικές τέχνες.

Γκουστάβ Μορώ

Ο Γκουστάβ Μορώ (Gustave Moreau, 6 Απριλίου 1826 – 18 Απριλίου 1898) ήταν Γάλλος ζωγράφος και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπρόσωπος του κινήματος του συμβολισμού.

Ο Μορώ άντλησε τα θέματά του κυρίως μέσα από το χώρο της μυθολογίας και αποτέλεσε σημείο αναφοράς για όλους τους μεταγενέστερους συμβολιστές καλλιτέχνες, όχι μόνο στις εικαστικές τέχνες αλλά και στη λογοτεχνία.

Το 1891 έγινε καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού και μεταξύ των μαθητών του συγκαταλέγεται και ο Ανρί Ματίς.

Λίγα χρόνια μετά τον θάνατό του, το 1903, το εργαστήριό του μετατράπηκε στο σημερινό Μουσείο Gustave Moreau, στο Παρίσι.

Thracian Girl carrying the Head of Orpheus on his Lyre

The Triumph of Alexander the Great 

Page 13: Τεχνη 19ου Αιώνα

Oedipus and the Sphinx The Apparition

Page 14: Τεχνη 19ου Αιώνα

Αρθούρος Ρεμπώ

O Αρθούρος Ρεμπώ (ή Ρεμπό) (Arthur Rimbaud, [a ʀ 'ty ʀ ʀɛ ̃'bo] , πλήρες όνομα Ζαν-Νικολά-Αρτύρ Ρεμπώ, 20 Οκτωβρίου 1854 - 10 Νοεμβρίου 1891) ήταν Γάλλος ποιητής. Θεωρείται ένας από τους μείζονες εκπροσώπους του συμβολισμού, με σημαντική επίδραση στη μοντέρνα ποίηση, παρά το γεγονός πως εγκατέλειψε οριστικά τη λογοτεχνία στην ηλικία των είκοσι ετών. Από το σύνολο του έργου του ξεχωρίζουν οι ποιητικές συλλογές Εκλάμψεις και Μια Εποχή στην Κόλαση. Η τελευταία υπήρξε το μοναδικό βιβλίο του Ρεμπώ που δημοσιεύτηκε κατόπιν επιθυμίας και ενεργειών του ίδιου, ενώ σημαντικό μέρος των ποιημάτων του δημοσιεύτηκαν ενόσω ήταν εν ζωή αλλά χωρίς τη συγκατάθεσή του ή εν αγνοία του.Ο Αρθούρος Ρεμπώ το 1872

Γεννήθηκε στη Γαλλική αγροτική πόλη Σαρλβίλ των Αρδεννών, όπου έζησε τα νεανικά του χρόνια, πριν ξεκινήσει η πολύχρονη περιπλάνηση του σε πολυάριθμες πόλεις της Ευρώπης. Στη διάρκεια του πολυτάραχου βίου του ταξίδεψε σε δεκατρείς διαφορετικές χώρες και έζησε ως επαίτης, μισθοφόρος, εργάτης, παιδαγωγός και ναυτικός, παράλληλα με τη συγγραφική δραστηριότητα. Στα τελευταία χρόνια της ζωής του, έχοντας ήδη εγκαταλείψει την ποίηση, περιπλανήθηκε στην βορειοανατολική Αφρική όπου εργάστηκε ως έμπορος και εξερευνητής, την ίδια περίοδο που άρχισε να αναγνωρίζεται το ποιητικό έργο του μεταξύ των λογοτεχνικών κύκλων του Παρισιού. Ο Ρεμπώ γεννήθηκε στην αγροτική περιοχή Σαρλβίλ (Charleville) των Αρδεννών στη βορειοανατολική Γαλλία, κοντά στα σύνορα με το Βέλγιο. Ο πατέρας του, Φρεντερίκ Ρεμπώ, ήταν στρατιωτικός και η μητέρα του, Βιταλί Κυίφ, κόρη εύπορου αγρότη από την περιοχή Ρος (Roche), κοντά στη Σαρλβίλ.  Όταν ο Ρεμπώ ήταν έξι ετών, ο πατέρας του εγκατέλειψε την οικογένεια χωρίς να γυρίσει ποτέ πίσω. Μετά τη φυγή του πατέρα του, ο Ρεμπώ και τα τέσσερα αδέλφια του αναγκάστηκαν να ζήσουν φτωχικά και δύσκολα χρόνια, υπό την αυστηρή παρουσία της μητέρας τους, η οποία φρόντισε με επιμέλεια για τη μόρφωσή τους. Τον Απρίλιο του 1865, μετά από απόφαση της μητέρας του, μεταφέρθηκε στο Κολέγιο της Σαρλβίλ, όπου σύντομα διακρίθηκε εκ νέου στα μαθήματα και οι ικανότητες του προκάλεσαν μεγάλη εντύπωση, μεταπηδώντας από την πέμπτη τάξη του δημοτικού στην πρώτη τάξη του γυμνασίου. Μεταξύ των διακρίσεών του, ξεχωρίζουν επίσης οι δημοσιεύσεις εργασιών του στην εφημερίδα της εκπαιδευτικής κοινότητας Moniteur de l'Enseignement Superieurκαθώς και πολυάριθμα βραβεία που κέρδιζε σε διαγωνισμούς των σχολείων της περιφέρειας. Λίγες ημέρες μετά τη δημοσίευση του ποιήματος, το Κολέγιο της Σαρλβίλ υποδέχτηκε ένα νέο δάσκαλο, τον Ζορζ Ιζαμπάρ (Georges Izambard), ο οποίος εξελίχθηκε σε ένα είδος λογοτεχνικού συμβούλου του Ρεμπώ. Στις αρχές του επόμενου χρόνου, το ποίημά του με τίτλο Les Étrennes des ophelins, δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα La Revue pour Tous και αποτελεί πιθανότατα ένα από τα καλύτερα δείγματα των πρώιμων έργων του.

Στις 19 Ιουλίου 1870, κηρύχθηκε ο Γαλλογερμανικός πόλεμος, με αποτέλεσμα ο Ιζαμπάρ να εγκαταλείψει τη Σαρλεβίλ. Το Κολέγιο της πόλης έπαψε να λειτουργεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, γεγονός που θα έδινε και ένα οριστικό τέλος στην επίσημη σχολική εκπαίδευση του Ρεμπώ. Οι πολιτικές εξελίξεις σε συνδυασμό με τη φυγή του Ιζαμπάρ, τού προκάλεσαν μελαγχολία και τάσεις φυγής, σημειώνοντας σε μία επιστολή προς τον δάσκαλό του: «Η πατρίδα μου ξεσηκώνεται. Προσωπικά θα προτιμούσα να τη δω να ξανακάθεται.»[4]. Στις 31 Αυγούστουεγκατέλειψε το σπίτι του και επιβιβάστηκε στο τρένο, με προορισμό το Παρίσι. Εξαιτίας της αδυναμίας του να καλύψει οικονομικά το αντίτιμο του εισιτηρίου, είχε προμηθευτεί ένα για τη συντομότερη διαδρομή μέχρι το Σαιν Κεντέν, ταξιδεύοντας στο υπόλοιπο της διαδρομής κρυφά. Κατά την άφιξή του στο Παρίσι, έγινε αντιληπτός από την αστυνομία, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να φυλακιστεί.

Στις 7 Απριλίου του 1891 ο Ρεμπώ εγκατέλειψε το Χαράρ με την υγεία του σε κακή κατάσταση και την δεξιά κνήμη του πρησμένη. Στο νοσοκομείο του Άντεν, διαγνώστηκε λανθασμένα αρθροορογονίτιδα σε προχωρημένο στάδιο. Στις 20 Μαΐου μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Κονσεψιόν της Μασσαλίας όπου η

Gustave Salomé dancing before HerodApollo and the Nine Muses 

Page 15: Τεχνη 19ου Αιώνα

αρχική διάγνωση έκανε λόγο για «νεόπλασμα στο γοφό», ενώ οι επόμενες ιατρικές αναφορές παραπέμπουν σε ένα είδος καρκίνου στα οστά. Μία εβδομάδα αργότερα, οι γιατροί του νοσοκομείου ακρωτηρίασαν το δεξί του πόδι. O Ρεμπώ παρέμεινε στο νοσοκομείο για τους επόμενους δύο μήνες και στη συνέχεια επέστρεψε στο οικογενειακό αγρόκτημα της Ρος, όπου λάμβανε τη φροντίδα της αδελφής του Ιζαμπέλ. Στις 23 Αυγούστου αναχώρησε ξανά για τη Μασσαλία, καθώς μία δεύτερη επέμβαση ήταν επιβεβλημένη. Η κατάστασή του επιδεινώθηκε και σύντομα παρέλυσε το αριστερό χέρι του κατά τα τρία τέταρτα.

Πέθανε στις 10 Νοεμβρίου του 1891 σε ηλικία τριάντα επτά ετών. Η σορός του μεταφέρθηκε στο Παρίσικαι στη συνέχεια στη Σαρλβίλ. Στην επιτύμβια πλάκα του τάφου του αναγράφεται εκτός από το όνομα, την ηλικία του και την ημερομηνία θανάτου του, η φράση «Προσευχηθείτε για αυτόν» (γαλλ. «Priez pour lui»). Δέκα χρόνια αργότερα, στην πλατεία de la Gare της Σαρλβίλ στήθηκε μνημείο προς τιμή του, όπως και το 1984 στο Παρίσι, στην Πλας Ντε λ' Αρσενάλ. Στην πόλη της Σαρλβίλ λειτουργεί επίσης το Μουσείο Αρθούρου Ρεμπώ, το οποίο φιλοξενεί χειρόγραφα έργα του καθώς και προσωπικά αντικείμενα.

Βιβλιογραφία

Graham Robb, Αρθούρος Ρεμπώ, Μικρή Άρκτος, 2005, ISBN 960-810-410-6 Rimbaud, Arthur. (2006). Encyclopædia Britannica. Rimbaud, Α. Adam (επ.), Oeuvres complètes, Bibliothèque de la Pléiade, Gallimard,

1972 Ρεμπώ (μφ. Κωστής Παππάς), Γράμματα του Αρθούρου Ρεμπώ, Νεφέλη, 1984 Σ. Μπερνάρ, «Το Πρόβλημα των Εκλάμψεων», Εκλάμψεις (μτφρ Α. Ασλάνογλου),

Ηριδανός, 1981, σελ. 139-46

Έργογραφία

Μια Εποχή στην Κόλαση (Une Saison en Enfer, 1873) Οι Εκλάμψεις (Les Illuminations, 1873-75) Poésies complètes (1895)

Στη διάρκεια της ζωής του Ρεμπώ δημοσιεύτηκαν με την άδειά του, τα ποιήματα Μια Εποχή στην Κόλαση (1873), Les Étrennes des orphelins(1870) και Trois baisers (ή Première soirée) (1870). Εν αγνοία του, δημοσιεύτηκαν επίσης τα ποιήματα:

Les Corbeaux (1872) Petites Pauvres (ή Les Effarés) (1878, 1883) Les Assis (1883) Le Bateau Ivre (1883) Les Chercheuses de poux (1883) Oraison de soir (1883) Voyelles (1883) Les Premières communions (1886) Le Buffet (1888) Le Dormeur du val (1888) Le Coeur du pitre (1888) A la musique (1889) Ma Bohème (1889) Le Mal (1889) Sensation (1889) Au Cabaret vert (1890) Paris se repeuple (1890) Bal de pendus (1891) Vénus anadyomène (1891)

Page 16: Τεχνη 19ου Αιώνα

Le Reliquaire, (1891)

Πωλ Βερλαίν

O Πωλ Βερλαίν (Paul Verlaine, 30 Μαρτίου 1844, Μετζ - 8 Ιανουαρίου 1896, Παρίσι) ήταν Γάλλοςποιητής που συνδέθηκε με τη σχολή του παρνασσισμού και αργότερα αποτέλεσε ηγετική φυσιογνωμία του κινήματος του συμβολισμού και της Παρακμής. Ο Βερλαίν χαρακτηρίζεται ως ένας καθαρά λυρικός ποιητής που σημάδεψε μία μετάβαση από το ρομαντισμό στο κίνημα του συμβολισμού, και διακρίνεται για τo μουσικό αποτέλεσμα της γραφής του, μέσα από τη χρήση αρκετών μυστικών της γαλλικής προσωδίας, όπως τις παρηχήσεις, τις συνηχήσεις και τους ανισοσύλλαβους στίχους. Παρά το γεγονός πως το έργο του επέδρασε καταλυτικά στη διαμόρφωση του συμβολισμού, ο ίδιος αργότερα τον αποκήρυξε, καθώς το κίνημα απέκλινε ακόμα περισσότερο από τις παραδοσιακές ποιητικές φόρμες, ενώ ο Βερλαίν υποστήριζε την αναγκαιότητα ορισμένων, όπως για παράδειγμα της ομοιοκαταληξίας του στίχου.

Γεννήθηκε στη Μετζ της Γαλλίας και ανατράφηκε στο άνετο οκογενειακό περιβάλλον που του εξασφάλισαν οι γονείς του, ο στρατιωτικός Νικολά-Ωγκύστ και η Ελίζα-Στεφανί Ντεέ. Την περίοδο 1851-61 ολοκλήρωσε τις σπουδές του, φοιτώντας αρχικά στο ίδρυμα Landry και κατόπιν στο λύκειο Bonaparte (σήμερα Condorcet) του Παρισιού. Το 1862 απέκτησε το baccalauréat, με διάκριση στη μετάφραση από τα λατινικά, και για ένα χρονικό διάστημα εργάστηκε ως υπάλληλος σε ασφαλιστική εταιρεία και στο δημαρχείο του Παρισιού

Τον Αύγουστο του 1870 παντρεύτηκε την δεκαεξάχρονη Ματίλντ Μοτέ. Κατά την περίοδο της Παρισινής Κομμούνας, ανέλαβε διευθυντικά καθήκοντα στο γραφείο τύπου της Κομμούνας και πιθανώς ο φόβος των αντιποίνων της Τρίτης Δημοκρατίας αποτέλεσε έναν από τους λόγους της ύστερης μποέμ στάσης ζωής του. Το Σεπτέμβριο του 1871 χρονολογείται η γνωριμία του με τον Αρθούρο Ρεμπώ, γεγονός που επέδρασε καταλυτικά στη ζωή του. Περιπλανήθηκε μαζί του στη βόρεια Γαλλία και στο Βέλγιο, εγκαταλείποντας τον Ιούλιο του 1872 τη σύζυγό και το νεογέννητο γιο του, Ζορζ.Ο Βερλαίν αφέθηκε ελεύθερος τον Ιανουάριο του 1875, έχοντας ασπαστεί το Ρωμαιοκαθολικισμό, ενώ λίγους μήνες νωρίτερα είχε επισημοποιηθεί ο χωρισμός του με τη σύζυγό του. Ο θάνατος του αγαπημένου μαθητή του, Λουσιέν Λετινουά, τον Απρίλιο του 1883 καθώς και εκείνος της μητέρας του, τον Ιανουάριο του 1886, σε συνδυασμό με τις αποτυχημένες απόπειρές του να συμφιλιωθεί με την πρώην σύζυγό του, συνέβαλαν στην επιστροφή του στον έκλυτο βίο του παρελθόντος.

Page 17: Τεχνη 19ου Αιώνα

Βίνσεντ βαν Γκογκ

Ο Βίνσεντ βαν Γκογκ (Vincent Willem van Gogh, προφορά στα ολλανδικά: Βίνσεντ φαν Χοχ) (30 Μαρτίου 1853– 29 Ιουλίου 1890) ήταν Ολλανδός ζωγράφος. Εν ζωή, το έργο του δεν σημείωσε επιτυχία ούτε ο ίδιος αναγνωρίστηκε ως σημαντικός καλλιτέχνης. Ωστόσο, μετά το θάνατό του, η φήμη του εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα και σήμερα αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους όλων των εποχών.

Η επίδραση του στα μεταγενέστερα κινήματα του εξπρεσιονισμού, του φωβισμού αλλά και εν γένει τηςαφηρημένης τέχνης, θεωρείται καταλυτική.

ο 1880, σε ηλικία 27 ετών, ξεικινά να παρακολουθεί τα πρώτα του μαθήματα ζωγραφικής, ωστόσο σύντομα έρχεται σε ρήξη με τον δάσκαλό του, Αντόν Μωβ (Anton Mauve), γύρω από καλλιτεχνικά ζητήματα. Τα επόμενα χρόνια δημιουργεί έργα κυρίως επηρεασμένα από τη ζωγραφική του Ζαν Φρανσουά Μιλλέ (Jean-François Millet), ενώ ταξιδεύει στην ολλανδική επαρχία ζωγραφίζοντας θέματα που εμπνέεται από αυτή. Το χειμώνα του 1885, παρακολουθεί μαθήματα στην Ακαδημία της Αντβέρπης, τα οποία όμως διακόπτονται πολύ σύντομα αφού αποβάλλεται από τον καθηγητή της ακαδημίας Ευγένιο Σιμπέρ (Eugene Siberdt). Παρά το γεγονός αυτό, ο βαν Γκογκ προλαβαίνει να έρθει σε επαφή με την ιαπωνική τέχνη από την οποία και δανείζεται στοιχεία ή πολλές φορές μιμείται την τεχνοτροπία της. Αρκετές από τις προσωπογραφίες του, περιλαμβάνουν επίσης σε δεύτερο πλάνο κάποιο έργο ιαπωνικής τέχνης.