ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ:2.4 ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΟΥΣΙΩΝ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: 2. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΥΓΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ

Μαρία ΚωνσταντινίδουΣύμβουλος Αγωγής Υγείας

Παγκύπρια Επισκόπηση Γενικού Πληθυσμού για το Κάπνισμα, το Aλκοόλ, και Άλλες Ψυχοδραστικές Ουσίες, Ιανουάριος 2010, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.

• Σκοπός: Η προστασία από τις συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία, την κοινωνία, το περιβάλλον και την οικονομία.

• 172 κράτη=>88% του πληθυσμού παγκόσμια

Υπογραφή, Επικύρωση, Δέσμευση:Να εφαρμόσουν αποτελεσματικές πολιτικές

ελέγχου του καπνού.

Σύμβαση – Πλαίσιο για έλεγχο του Καπνού ( WHO – FCTC – 2003)

• 1η Ιανουαρίου 2010

• Το κάπνισμα απαγορεύεται στους χώρους αναψυχής και στους κλειστούς δημόσιους χώρους και θεωρείται παράνομο στους χώρους αυτούς.

Νομοθεσία απαγόρευσης του καπνίσματος στην Κύπρο

Εγκύκλιος 2638:

Το κάπνισμα απαγορεύεται σε όλους τους χώρους του σχολείου, συμπεριλαμβανομένων των γραφείων, των διαδρόμων, των κλιμακοστασίων, των αποχωρητηρίων, της αυλής και του κυλικείου.

Οι διευθύνσεις και το προσωπικό των σχολικών μονάδων έχουν και την ευθύνη για την εφαρμογή των προνοιών της Νομοθεσίας.

Κάπνισμα στους σχολικούς χώρους

«One date chosen by a Wall Street Banker was 2043. I would go with that date. Others are using a higher number but based on the current decline that date is reasonable.»

Πρόβλεψη εξαφάνισης του τσιγάρου στην Κύπρο και στην Ελλάδα! Σε συνέδριο που έγινε στην Ελλάδα, ανακοίνωσε σε παιδιά που συμμετείχαν σε αυτό:

«Due to success in the United States is curbing smoking we expect the last cigarette to be sold in 30 years, when you are adults. What will you tell your children what the cigarette was and what it did to your parents or grandparents?»

Dr Gregor Connelly, Harvard University.

Πρόβλεψη:Πιθανή ημερομηνία εξαφάνισης του τσιγάρου 2043

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Διερευνώντας τους καθοριστικούς παράγοντες υγείας

Έκφραση, γνώσεις, ενδυνάμωση (χωρίς αναφορές στην προσωπική ζωή του μαθητή)

Κριτική σκέψη (Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν…; Για ποιο λόγο…; )

Αναπτύσσοντας ικανότητα για συλλογική δράση (*) (οργάνωση αλλαγών)

Προωθώντας αλλαγές συλλογικά (πραγματοποίηση αλλαγών)

(*) Συλλογική Δράση: παιδιά, εκπ/κοί, γονείς, φορείς, κοινότητα/ δήμος, κλπ.

Θεματική Ενότητα 2. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΥΓΙΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ

Υποενότητα 2.4 Χρήση και κατάχρηση ουσιών

Τάξη Α΄ Δ΄ Στ΄

ΔείκτεςΕπιτυχίας

1. Να περιγράφουν τρόπους ασφαλούς φύλαξης και χρήσης των φαρμάκων.

1. Να επεξηγούν το πρόβλημα του παθητικού καπνίσματος και να εισηγούνται τρόπους διεκδίκησης υγιούς περιβάλλοντος, απαλλαγμένου από καπνό.

2. Να εισηγούνται εναλλακτικές, φυσικές, λύσεις για απλά, καθημερινά προβλήματα υγείας, όπως το κρυολόγημα, ο πονοκέφαλος, ο πόνος στο στομάχι , κα.

1. Να συζητούν τις κοινωνικές, ψυχικές και σωματικές επιπτώσεις του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ.

2. Να διερευνούν παράγοντες κινδύνου/προστασίας των νέων σε σχέση με το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.

3. Να απομυθοποιούν το κάπνισμα και την κατανάλωση του αλκοόλ αναπτύσσοντας επιχειρηματολογία αμφισβήτησης διαδεδομένων, λανθασμένων, κοινωνικών αντιλήψεων.

4. Να εισηγούνται τρόπους βελτίωσης του περιβάλλοντός τους, έτσι ώστε να προστατεύονται από κινδύνους που προκύπτουν από το κάπνισμα.

Κοινός Δείκτης

Να έχουν πρακτικές εμπειρίες ποιοτικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου τους στο σχολείο και στην κοινότητά τους.

Στ (1) Να συζητούν τις κοινωνικές, ψυχικές και σωματικές επιπτώσεις του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ.

5 ομάδες παιδιών 5 μαρκαδόροι διαφορετικού χρώματος για κάθε ομάδα 5 μεγάλα φύλλα χαρτιού ή χαρτόνια 5 ερωτήματα:

◦ Γιατί κάποιο νεαρό άτομο μπορεί να επιλέξει/ αποφασίσει να καπνίσει; ◦ Γιατί κάποιο άτομο μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να καπνίζει;◦ Ποια μπορεί να είναι τα αποτελέσματα του καπνίσματος; (όχι μόνο στην

ανθρώπινη υγεία αλλά και στο περιβάλλον, στα ρούχα, τα οικονομικά μιας οικογένειας…).

◦ Γιατί κάποιο νεαρό άτομο μπορεί να επιλέξει/ αποφασίσει να μην καπνίσει;◦ Γιατί κάποια άτομα σταματούν το κάπνισμα;

Οι ομάδες περνούν εναλλάξ και γράφουν τις απόψεις τους. Κρατήστε το χρόνο και… αστειευτείτε με τους μαθητές σας Παρουσίαση και συζήτηση από τα παιδιά

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Στ (3) Να απομυθοποιούν το κάπνισμα και την κατανάλωση του αλκοόλ αναπτύσσοντας επιχειρηματολογία αμφισβήτησης διαδεδομένων,

λανθασμένων, κοινωνικών αντιλήψεων.

3 κάρτες σε 3 διαφορετικά σημεία στην τάξη

Δηλώσεις σε χαρτόνια: ◦ Το κάπνισμα δεν είναι και τόσο επικίνδυνο. ◦ Αν σταματήσεις το κάπνισμα, θα βάλεις απότομα βάρος.◦ Μπορείς να καπνίζεις λίγο. Έτσι δε θα εθιστείς.◦ Αν καπνίζεις φαίνεσαι πιο μάγκας.◦ Οι περισσότεροι νέοι άνθρωποι καπνίζουν.◦ Οι περισσότεροι ενήλικες καπνίζουν.◦ Περισσότεροι άντρες παρά γυναίκες καπνίζουν.

Τις τοποθετούμε 1-1 στον πίνακα. Τα παιδιά μετακινούνται προς την κάρτα που εκφράζει την άποψή τους. Υποβάλλουμε διευκρινιστικές ερωτήσεις και συζητούμε τι ισχύει και τι όχι: Γιατί συμφωνείτε/ διαφωνείτε/ φαίνεσαι πιο μάγκας; κλπ

ΝΑΙ Συμφωνώ

ΌΧΙΔιαφωνώ

ΙΣΩΣΤο σκέφτομαι ακόμα

ΜΥΘΟΙΣτερεότυπα

Στ (2) Να διερευνούν παράγοντες κινδύνου/προστασίας των νέων σε σχέση με το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ

Συζητήστε στις ομάδες σας:

Γιατί όλο και πιο λίγοι νέοι καπνίζουν;

Γιατί προβλέπεται ότι το κάπνισμα θα εκλείψει;

Μείωση αριθμού

νέων καπνιστών

Προβληματισμός 1• Πώς κρίνετε την υπογραφή

της Σύμβασης-Πλαισίου;

Προβληματισμός 2• Πού δίνει έμφαση

η νομοθεσία και γιατί;

Συνειδητοποιημένος και ενεργός πολίτης

Όλοι οι πολίτες έχουν:

Στ (4) Να εισηγούνται τρόπους βελτίωσης του περιβάλλοντός τους, έτσι ώστε να προστατεύονται από κινδύνους που προκύπτουν από το κάπνισμα.

Λίστα εισηγήσεων: Δημιουργήστε λίστα εισηγήσεων στην ομάδα και έπειτα στην ολομέλεια της τάξης.

Ιεράρχηση εισηγήσεων: Ιεραρχήστε τις εισηγήσεις βάση της σημαντικότητας και της δυνατότητας υλοποίησής τους.

Επιλογή εισήγησης: Επιλέξετε μία από τις εισηγήσεις για υλοποίηση (η κάθε ομάδα υλοποιεί διαφορετική εισήγηση / όλη η τάξη υλοποιεί την ίδια εισήγηση / όλες οι τάξεις του σχολείου ασχολούνται με την υλοποίηση μίας ή διαφόρων εισηγήσεων)

Βήματα υλοποίησης: Αναφέρετε τα βήματα με τα οποία θα υλοποιήσετε την εισήγησή σας και όσους θα εμπλέξετε.

Συλλογική ΔράσηΤι μπορεί να κάνει ένας/μια μαθητής/τρια

σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και άλλους συνεργάτεςγια να μην καταπατάται το δικαίωμά του για ένα περιβάλλον

απαλλαγμένο από καπνό στο σπίτι, στο σχολείο και στην κοινότητα;Γράψετε τις εισηγήσεις σας με την ομάδα σας.

Αντιναρκωτικό Συμβούλιο Κύπρουhttp://www.ask.org.cy/

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά

http://www.ektepn.org.cy/  European Monitoring Center for Drugs and

Addiction http://www.emcdda.europa.eu/

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι