1

2

ΠΕΡ ΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΑΡΧΕΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 3

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ 4

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ 12

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ 19

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 23

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι 26

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ 32

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ 34

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 36

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ 43

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 47

ΑΝΑΛΥΣΗ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ 52

ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 73

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ 74

ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ 75

ΜΙΚΡΟΔΟΜΗ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ 77

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 78

ΘΕΩΡΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ 79

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 84

ΑΓΓΛΙΚΑ V 85

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ 89

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ 90

ΔΙΕΘΝΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ 94

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ & ΠΟΛΙΤΙΚΗ 100

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ 102

3

ΑΡΧΕΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

1ο Ζήτημα

1. Αναλύστε τα στοιχεία στρατηγικής της επιχείρησης σε επίπεδο επιχείρησης και επίπεδο δραστηριότητας. 2. Ζητείται το οργανόγραμμα, η εξειδίκευση των εργαζομένων και η τμηματοποίηση. (6 Μονάδες)

(Επιλέξτε ένα από τα παρακάτω) 2

ο Ζήτημα

1. Αναφέρετε μία απόφασή σας που κατέληξε σε επιτυχία ή αποτυχία και αναλύστε τη λήψη απόφασης που χρησιμοποιήσατε. 2. Να γράψετε τις διαφορές μεταξύ της θεωρίας λήψης αποφάσεων και της κλασσικής θεωρίας λήψης αποφάσεων

(4 Μονάδες) 3

ο Ζήτημα

1. Θεωρείστε ότι έχετε μία επιχείρηση παραγωγής τροφίμων και ένα μικρό βιολογικό κέντρο. Ποιο από τα δύο έχει πολυπλοκότερο ειδικό περιβάλλον και γιατί..

2. Από τι συνίσταται το συνολικό περιβάλλον της επιχείρησης. (4 Μονάδες)

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗ

Απαντήστε στο (Α) θέμα υποχρεωτικά και επιλέξτε ένα από τα (Β) , (Γ) Θέμα Α –κείμενο μελέτης περίπτωσης- Α1) Ποια η στρατηγική που ακλουθεί η επιχείρηση σε εταιρικό επίπεδο και σε επίπεδο δραστηριότητας; Α2) Ποιο είναι , κατά τη γνώμη σας , το καταλληλότερο οργανωτικό σχήμα για την επιχείρηση ; Α3) «…….» Ποιο είδος έλεγχου εφαρμόζει η επιχείρηση ; Ποια άλλα ειδή έλεγχου υπάρχουν ; Θέμα Β (α) Έχουμε μια επιχείρηση Ε στην οποία οι εργαζόμενοι παράγουν προϊόντα με βάση τις ανάγκες των καταναλωτών .Ποιο είδος βιομηχανικής τεχνολογίας και ποια η οργανωτική της δομή ;Αναπτύξτε και τα άλλα είδη βιομηχανικής τεχνολογίας . (β) Ποιοι άλλοι προσδιοριστικοί παράγοντες επηρεάζουν την οργανωτική δομή της επιχείρησης ; Θέμα Γ (α) Τι είναι αποδοτικότητα και τι αποτελεσματικότητα ; Αναφέρετε παραδείγματα επιχειρήσεων που είναι ή όχι αποδοτικές . (β) Με ποια (2) κριτήρια προσδιορίζεται η αποδοτικότητα ; Ποια άλλα ξέρετε ; Να πείτε τα θετικά και τα αρνητικά των (2) κριτηρίων που αναφέρατε.i

4

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΕ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2006

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΤΣΕΚΡΕΚΟΣ - Π. ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ

Απαντήσετε σε 3 από τα 4 θέματα ΘΕΜΑ 1

ο

α) Δίνεται η συνάρτηση: Ζ=x+2ey-e3-e

2y Να βρεθούν και να χαρακτηριστούν τα στάσιμα σημεία της.

β) Δίνεται η συνάρτηση: f(x,y)=x2+2y

2+2x στην περιοχή x .0,0 y Nα βρεθούν και να χαρακτηριστούν τα δεσμευμένα

στάσιμα σημεία της με τον περιορισμό g(x,y)=2x+y=3 δίνοντας και την τιμή του πολλαπλασιαστή Lagrange. ΘΕΜΑ 2

ο

Έστω ο πίνακας

32

21B Να υπολογιστεί ο πίνακας Α που ικανοποιεί την ακόλουθη σχέση: ΒΑ-2(Β+Α)

ΤΒ

-1=Ι2x2 όπου Ι2x2 ο

μοναδιαίος πίνακας με δύο γραμμές και δύο στήλες, και οι εκθέτες -1 και Τ συμβολίζουν τον αντίστροφο και τον ανάστροφο πίνακα αντίστοιχα. ΘΕΜΑ 3

ο

α) Δίνεται η συνάρτηση y=e-2x

στο διάστημα 0x .

(i) Να υπολογισθούν η ελαστικότητα της y ως προς x, στο σημείο x=1. (ii) Στο ίδιο σύστημα συντεταγμένων να δοθούν τα γραφήματα των συναρτήσεων y=e

-2x και y=e

x/2 και να βρεθεί το θετικό

εμβαδόν της μεταξύ τους περιοχής από το x=0 μέχρι το x=x0 όπου οι δύο συναρτήσεις τέμνονται. β) Χρησιμοποιήστε το ανάπτυγμα σειράς MacLaurin τρίτου βαθμού για να υπολογίσετε την τιμή της συνάρτησης y=ln(x+1) στο σημείο x=0,5. ΘΕΜΑ 4

ο

Δίνεται η συνάρτηση ζήτησης των προϊόντων μιας επιχείρησης: q=100-p όπου p είναι η τιμή πώλησης και q η ποσότητα των πωληθέντων προϊόντων. Το μέσο κόστος παραγωγής q προϊόντων δίνεται από την ακόλουθη συνάρτηση: AC(q)=q-20+1600/q Ζητείται: (i) Να βρεθούν οι συναρτήσεις συνολικού, μέσου και οριακού εσόδου της επιχείρησης. (ii) Να υπολογιστεί το νεκρό σημείο των κερδών της επιχείρησης (iii) Να βρεθεί ο συνδυασμός τιμής πώλησης και πωληθέντων προϊόντων που μεγιστοποιεί τα έσοδα της επιχείρησης (iv) Να βρεθεί ο συνδυασμός τιμής πώλησης και πωληθέντων προϊόντων που μεγιστοποιεί τα κέρδη της επιχείρησης (v) Να υπολογιστεί το μέγιστο κέρδος που μπορεί να επιτύχει η επιχείρηση (vi) Να υπολογιστεί η ελαστικότητα της ζήτησης των προϊόντων της επιχείρησης ως προς την τιμή, στο σημείο όπου η

επιχείρηση μεγιστοποιεί τα κέρδη της, και στο σημείο όπου η επιχείρηση μεγιστοποιεί τα έσοδά της (vii) Χρησιμοποιώντας την απάντησή σας στο (vi), υπολογίστε κατά προσέγγιση την ποσοστιαία μεταβολή στα κέρδη της

επιχείρησης, αν αυτή αποφασίσει να προσφέρει τα προϊόντα της σε τιμή 3% υψηλότερη από την τιμή στην οποία μεγιστοποιεί τα κέρδη της

5

Εξετάσεις Ιανουαρίου 2007

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Θ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ Να απαντήσετε σε όλα τα παρακάτω θέματα.

Θέμα 1ο:

(Α) (2 μονάδες). Να διαγωνοποιηθεί και να χαρακτηριστεί με βάση τις ιδιοτιμές του ο 3x3 πίνακας:

(Β) (1.5 μονάδες). Η συνάρτηση χρησιμότητας ενός καταναλωτή είναι U(x,y)=2x2

y με x,y 0, όπου x και y είναι οι ποσότητες που

καταναλώνει από τα δύο αγαθά. Έστω ότι το χρηματικό εισόδημα του καταναλωτή ανέρχεται σε εκατόν είκοσι (120) νομισματικές

μονάδες ενώ οι τιμές των αγαθών είναι 4xp και 5yp . Να λυθεί το πρόβλημα μεγιστοποίησης της συνάρτησης

χρησιμότητας. Να επιβεβαιωθεί το μέγιστο και να υπολογιστεί η μέγιστη τιμή της συνάρτησης χρησιμότητας.

(Γ) (1.5 μονάδες). Ένας μονοπωλητής αντιμετωπίζει τη συνάρτηση κόστους TC= ,0,2 QaQ . Η συνάρτηση ζήτησης

είναι P=γ-αQ2

. Να αποδειχθεί ότι η ποσότητα που μεγιστοποιεί τα κέρδη του μονοπωλητή είναι

3

)(32 Q

. Να

επιβεβαιωθεί το μέγιστο. Θέμα 2

ο:

(Α) (2 μονάδες). (i) (1 μονάδα). Αν οι nxn πίνακες Α, Β είναι αντιστρέψιμοι, να δειχθεί ότι: (Ι+Α1

ΒΑ)1

= Α1

(Ι+Β)1

Α, όπου Ι ο

nxn μοναδιαίος πίνακας. (ii) (1 μονάδα). Ένας τετραγωνικός πίνακας Α καλείται ορθογώνιος αν και μόνο αν ισχύει ότι: ΑΑT

=A

AT=I, όπου Ι ο αντίστοιχος μοναδιαίος πίνακας και Α

T ο ανάστροφος του πίνακα Α. Θεωρούμε τον ορθογώνιο πίνακα Α. Αν ο

πίνακας Α+Ι είναι αντιστρέψιμος, να δείξετε ότι: (Α+Ι)1

+[(Α+Ι)T

]1

=I. (B) (2 μονάδες). Εταιρεία παράγει ένα προϊόν το οποίο διαθέτει σε τρεις διαφορετικές αγορές π.χ. Ελλάδα, Κύπρο, Αμερική. Σε

κάθε αγορά οι συναρτήσεις ζήτησης είναι q GR =200-0.5q GR , q CY =500-2q CY και q US =100-0.1q US . Το κόστος παραγωγής της

εταιρείας δίνεται από τη συνάρτηση TC=20000+100Q, όπου Q= q GR + q CY + q US . (i) (1 μονάδα). Αν η εταιρεία αποφασίσει να

διαθέσει το προϊόν της στις τρεις αγορές με την ίδια τιμή, ποια είναι η τιμή και η ποσότητα που μεγιστοποιούν τα κέρδη της εταιρείας; Υπολογίστε τα μέγιστα κέρδη. (ii) (1 μονάδα). Ποιες είναι οι τιμές και οι ποσότητες που πρέπει να διαθέσει σε κάθε αγορά ξεχωριστά η εταιρεία προκειμένου να μεγιστοποιήσει τα κέρδη κάθε αγοράς; Ποια τα συνολικά μέγιστα κέρδη; (Γ) (1 μονάδα). Να βρεθούν (αν υπάρχουν) και να χαρακτηριστούν τα ακρότατα σημεία της συνάρτησης

,10242 22 xyyxz υπό τον περιορισμό x+y=8. Να υπολογιστούν οι ακρότατες τιμές της συνάρτησης.

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2007 ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Α. ΤΣΕΚΡΕΚΟΣ - Θ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ

Θέμα 1ο:

(Α) (3 μονάδες). Μία ομάδα ερευνητών της αγοράς για ένα δεδομένο προϊόν διαπίστωσε την ακόλουθη σχέση μεταξύ ζητούμενης

ποσότητας )( dQ και τιμής )(P του προϊόντος. Όταν 2dQ τότε .38P Όταν 4dQ τότε .42P Όταν 6dQ

τότε .62P Από αυτά τα στοιχεία, η ομάδα των ερευνητών της αγοράς υποστηρίζει ότι η συνάρτηση ζήτησης )( dQP είναι

τετραγωνικής μορφής. Η συνάρτηση προσφοράς για το συγκεκριμένο αγαθό δίνεται από την ακόλουθη μαθηματική σχέση:

.301055)( 2

sss QQQP Να εκτιμηθεί η τιμή και η ποσότητα ισορροπίας για το συγκεκριμένο αγαθό.

(Β) (2 μονάδες). Δίνεται η συνάρτηση παραγωγής μιας επιχείρησης ,100 21

21

KLQ όπου Q η παραγόμενη ποσότητα ενός

προϊόντος και 0,0 KL οι μονάδες εργασίας και οι μονάδες κεφαλαίου, αντίστοιχα, που έχουν επενδυθεί στην παραγωγική

διαδικασία. Η επιχείρηση προσπαθεί να μεγιστοποιήσει την ποσότητα του προϊόντος που παράγει υπό τον περιορισμό μιας

δεδομένης συνάρτησης κόστους .2062 LKTC Να βρεθούν οι τιμές του κεφαλαίου )(K και της εργασίας )(L που

μεγιστοποιούν την παραγόμενη ποσότητα Q υπό τον περιορισμό 100TC Να επιβεβαιωθεί το μέγιστο.

Θέμα 2ο:

(Α) (2 μονάδες). Μία επιχείρηση παράγει τα προϊόντα X και Y σε ποσότητες x και y με τιμές 1p και ,2p αντίστοιχα. Αν

το κόστος δίνεται από τη συνάρτηση yxC 348 για ποιες ποσότητες και σε ποιες τιμές των προϊόντων μεγιστοποιείται το

κέρδος όταν ισχύει ότι 2

1 240 xp και ;3122 yp Να επιβεβαιωθεί το μέγιστο.

(Β) (2 μονάδες). Να διαγωνοποιηθεί και να χαρακτηριστεί με βάση τις ιδιοτιμές του ο 22 πίνακας .11

31

A

(Γ) (1 μονάδα). Χρησιμοποιώντας την έννοια της τάξης ενός πίνακα, να διερευνήσετε ως προς τις λύσεις του το 33 γραμμικό

σύστημα:

733

522

3

321

321

321

xxx

xxx

xxx. Να βρεθεί μία λύση του συστήματος.

563

053

064

A

6

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2008

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Θ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ

Να απαντήσετε σε όλα τα παρακάτω θέματα.

Θέμα 1ο: (Α) (i) (1 μονάδα). Ένας τετραγωνικός πίνακας A καλείται ορθογώνιος αν και μόνο αν ισχύει ότι: ,IAAAA TT

όπου I ο αντίστοιχος μοναδιαίος πίνακας και TA ο ανάστροφος του πίνακα .A Θεωρούμε τον ορθογώνιο πίνακα .A Αν ο

πίνακας IA είναι αντιστρέψιμος, να δείξετε ότι: .])[()( 11 IIAIA T

(ii) (1 μονάδα). Να υπολογιστούν οι ιδιοτιμές και τα ιδιοδιανύσματα του 22 πίνακα .54

31

B

(iii) (1 μονάδα). Να υπολογιστεί ο αντίστροφος του 22 πίνακα

01

23C με τη μέθοδο απαλοιφής Gauss.

(Β) (2 μονάδες). Υποθέτουμε ότι η συνάρτηση παραγωγής μιας επιχείρησης είναι της μορφής: KLKLLKQ 146234 22

όπου Q η παραγόμενη ποσότητα ενός προϊόντος και 0,0 KL οι μονάδες εργασίας και οι μονάδες κεφαλαίου, αντίστοιχα,

που έχουν επενδυθεί στην παραγωγική διαδικασία. Η επιχείρηση παράγει σε μία αγορά πλήρους ανταγωνισμού και πουλάει το προϊόν της 2.500 ευρώ ανά παραγόμενη μονάδα και πληρώνει 700 ευρώ για κάθε μονάδα εργασίας και 1.400 ευρώ για κάθε μονάδα κεφαλαίου. Σε ποια επίπεδα της εργασίας και του κεφαλαίου θα μεγιστοποιούνται τα κέρδη της επιχείρησης, πόσα είναι τα μέγιστα κέρδη και ποια η ποσότητα που μεγιστοποιεί τα κέρδη; Να επιβεβαιωθούν οι συνθήκες για τη μεγιστοποίηση των κερδών της επιχείρησης.

Θέμα 2ο: (Α) Η συνάρτηση χρησιμότητας ενός καταναλωτή είναι ,5),( 2.08.0 yxyxU ,0, yx όπου x και y είναι οι

ποσότητες που καταναλώνει από τα δύο αγαθά. Έστω ότι το χρηματικό εισόδημα του καταναλωτή ανέρχεται σε χίλιες (1.000)

νομισματικές μονάδες ενώ οι τιμές των αγαθών είναι 10xp και 40yp νομισματικές μονάδες, αντίστοιχα. (i) (0.5 μονάδες).

Να αποδειχθεί ότι η συνάρτηση ),( yxU έχει βαθμό ομογένειας ίσο με τη μονάδα. (ii) (2 μονάδες). Να υπολογιστούν οι

ποσότητες από τα δύο αγαθά που μεγιστοποιούν τη συνάρτηση χρησιμότητας υπό τη συνθήκη του εισοδηματικού περιορισμού του καταναλωτή και να επιβεβαιωθούν οι συνθήκες για τη μεγιστοποίηση της Λαγκρανζιανής συνάρτησης που προκύπτει.

(Β) (1.5 μονάδες). Επιχείρηση παράγει ένα προϊόν και αντιμετωπίζει τη συνάρτηση ζήτησης .5.020 dQP Η συνάρτηση του

μέσου κόστους είναι: .420 1 QAC Να βρεθεί το νεκρό σημείο της επιχείρησης.

(Γ) (1 μονάδα). Δίνεται η συνάρτηση :f *

με τύπο ).ln()( xxf Με χρήση αναπτύγματος Taylor μέχρι τους πρώτους

τέσσερις (4) όρους γύρω από την τιμή 10 x προσεγγίστε την τιμή ).2(f

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2008 Θέμα 1

ο

(Α) (20 μονάδες). Μία επιχείρηση πουλάει δύο προϊόντα X και ,Y τα οποία έχουν τις αντίστοιχες συναρτήσεις ζήτησης

02.02.11.0 XPX και .04032010 YPY

Η συνάρτηση κόστους των δύο προϊόντων είναι:

.02 22 YXYXTC Να βρεθούν οι τιμές και οι ποσότητες για κάθε προϊόν, οι οποίες μεγιστοποιούν τα κέρδη της

επιχείρησης. Να επιβεβαιωθούν οι συνθήκες για τη μεγιστοποίηση των κερδών της επιχείρησης.

(Β) (15 μονάδες). Θεωρούμε τους nn αντιστρέψιμους πίνακες A και .B Δείξτε ότι: ,)( 111 ABAB

BABABB 2121 )( και ,)()( 1111 ABIABAAI όπου I είναι ο nn μοναδιαίος πίνακας.

(Γ) (15 μονάδες). Να υπολογιστούν οι ιδιοτιμές και τα ιδιοδιανύσματα του 22 πίνακα Να χαρακτηριστεί ο πίνακας με βάση τις ιδιοτιμές του.

Θέμα 2ο

(Α) (20 μονάδες). Η συνάρτηση χρησιμότητας ενός καταναλωτή είναι ,2),( xyyxU ,0, yx όπου x και y είναι οι

ποσότητες που καταναλώνει από τα δύο αγαθά. Έστω ότι το χρηματικό εισόδημα του καταναλωτή ανέρχεται σε ενενήντα (90)

νομισματικές μονάδες ενώ οι τιμές των αγαθών είναι 2 yx pp νομισματικές μονάδες. Να υπολογιστούν οι ποσότητες από

τα δύο αγαθά που μεγιστοποιούν τη συνάρτηση χρησιμότητας υπό τη συνθήκη του εισοδηματικού περιορισμού του καταναλωτή και να επιβεβαιωθούν οι συνθήκες για τη μεγιστοποίηση της Λαγκρανζιανής συνάρτησης που προκύπτει. (Β) (15 μονάδες). Η συνάρτηση ζήτησης για το προϊόν μίας επιχείρησης είναι:

dd QQP 120)( ενώ η συνάρτηση του συνολικού

κόστους είναι: .21662 2 QQTC Να προσδιοριστούν τα νεκρά σημεία της επιχείρησης. Ποιο θα είναι το κέρδος της

επιχείρησης για 25Q μονάδες προϊόντος; Να γίνει μία πρόχειρη διαγραμματική παρουσίαση της συνάρτησης του κέρδους της

επιχείρησης.

(Γ) (15 μονάδες). Έστω ότι η συνάρτηση ζήτησης ενός προϊόντος είναι ,acPQ όπου 0c και .0a Να υπολογιστούν η

ελαστικότητα ζήτησης, η συνάρτηση συνολικών εσόδων, η συνάρτηση οριακών εσόδων και οι τιμές της παραμέτρου a για τις

οποίες η ζήτηση είναι ανελαστική, ελαστική και μοναδιαία ελαστική.

.25

43

C

7

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2010

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΤΣΕΚΡΕΚΟΣ - ΜΑΤΖΑΚΟΣ Θέμα 1

ο

Στο διάνυσμα r’=0,05 0,11 εμφανίζονται σε δεκαδική μορφή οι αναμενόμενες ετήσιες αποδόσεις των μετοχών Α και Β αντίστοιχα. Ο πίνακας διακύμανσης-συνδιακύμανσης των αποδόσεων των μετοχών Α και Β είναι:

Χ= [

] Έστω π’=α,β

Τα ποσοστά του κεφαλαίου ενός επενδυτή και τοποθετούνται στις μετοχές Α και Β. Ζητείται: i) Να βρεθούν τα διανύσματα π’ που μεγιστοποιούν τη συνάρτηση f(α,β)=π’r-λπ’χπ, όπου λ πραγματικός θετικός αριθμός που αποτυπώνει την απέχθεια ρίσκου του επενδυτή. ii) Να βρεθούν τα διανύσματα π’ που μεγιστοποιούν την f(α,β) για λ=0,5 και λ=0,75 Τί ερμηνεία δίνετε στα αποτελέσματα αυτά;

iii) Κατασκευάστε ένα διάγραμμα των α και β που μεγιστοποιούν τη συνάρτηση f(α,β) για τιμές του λ ίσες με 0,2 0,4 0,6 0,8 Θέμα 2

ο

Α=[

]

i) Να βρεθεί το πολυώνυμο της Α

ii) Να βρεθούν οι ιδιότητες της Α

iii) Να βρεθεί η ορίζουσα της Α

iv) Να βρεθούν τα ιδιοδιανύσματα της Α

v) Να βρεθεί μια διαγωνοποίηση της Α Θέμα 3

ο

Α) Δίδεται η συνάρτηση f(χ)=√ .Χρησιμοποιώντας Taylor μέχρι 4

ου βαθμού να προσδιοριστεί κατά προσέγγιση η f(1,25)

Β) Να υπολογιστεί το ολοκλήρωμα

∫

( )( )

Θέμα 4ο

Έστω Q=20L1/2

K1/4

η συνάρτηση παραγωγής μιας επιχείρησης όπου κ>0 το κεφάλαιο και L>0 η ενέργεια i) Να βρεθεί η μερική ελαστικότητα της ποσότητας παραγωγής ως προς το κεφάλαιο

ii) Να προσδιοριστεί ο βαθμός ομογένειας της συνάρτησης παραγωγής

iii) Να προσδιοριστούν τα επίπεδα κεφαλαίου K και εργασία L όπου η ποσότητα παραγωγής βελτιστοποιείται ως προς την

συνθήκη 5L+2K=30

8

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2010 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΤΣΕΚΡΕΚΟΣ - ΜΑΤΖΑΚΟΣ

ΘΕΜΑ 1Ο

(2,5 μονάδες):

Η συνάρτηση οριακού κόστους για μια επιχείρηση είναι MC(q)=4q, όπου q η ποσότητα παραγωγής, αν η επιχείρηση έχει σταθερό κόστος παραγωγής FC=18 νομισματικές μονάδες. i) Υπολογίστε τις συναρτήσεις συνολικού (TC) και μέσου (AC) κόστους της επιχείρησης. ii) Υπολογίστε την ποσότητα παραγωγής που ελαχιστοποιεί το μέσο κόστος. (αποδείξτε ότι είναι ελάχιστο) Αν υποθέσουμε ότι η συνάρτηση ζήτησης ενός προϊόντος q=10-0,2p (όπου q η ποσότητα και p η τιμή). Να βρεθεί: iii) Υπολογίστε τη συνάρτηση συνολικών εσόδων (TR)της επιχείρησης. iv) Υπολογίστε το επίπεδο παραγωγής που μεγιστοποιεί το κέρδος. Ποια είναι τα κέρδη της τότε. v) Δείξτε ότι για την ποσότητα παραγωγής όπου το κέρδος μεγιστοποιείται, το οριακό κόστος είναι ίσο με το οριακό έσοδο. vi) Υπολογίστε την ελαστικότητα της ζήτησης του προϊόντος για q ίσο με την ποσότητα παραγωγής όπου ελαχιστοποιείται το μέσο κόστος της επιχείρησης. ΘΕΜΑ 2

Ο (3 μονάδες):

Δίνεται η μήτρα Α=[

]

(i) Να βρεθεί το χαρακτηριστικό πολυώνυμο της μήτρας Α. (ii) Να βρεθούν οι ιδιοτιμές της Α. (iii) Να βρεθεί η ορίζουσα της Α. (iv) Να βρεθεί μια διαγωνοποίηση της Α.

ΘΕΜΑ 3Ο

(1 μονάδα):

Α) Ο κ. Ξεφτέρης διαχειρίζεται μια από τις αποθήκες της επιχείρησης ΑΒΝ, η οποία εμπορεύεται 3 παράγωγα προϊόντα πετρελαίου (Π1, Π2, Π3). Οι αποθηκευτικοί χώροι που έχει στη διάθεση του έχουν μέγιστη χωρητικότητα 7765 σε κυβικά μέτρα ( ) και 94800 σε κιλά (kgr). Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει το βάρος και τν όγκο του κάθε προϊόντος, συσκευασμένου:

Π1 Π2 Π3 Βάρος (σε kgr) 5 7 4 Όγκος (σε ) 0,25 0,45 0,95

Ο συνολικός αριθμός των συσκευασμένων προϊόντων που η ασφαλιστική εταιρία που καλύπτει το κτίριο της αποθήκης επιτρέπει να αποθηκευθούν είναι 16500. Χρησιμοποιήστε τη μέθοδο της απαλοιφής με μερική οδήγηση του Gauss στην επαυξημένη μήτρα του γραμμικού συστήματος που θα προκύψει, προκειμένου να υπολογίσετε τον αριθμό των συσκευασμένων προϊόντων Π1, Π2 και Π3 που μπορούν να αποθηκευθούν προκειμένου να εξαντληθούν οι χώροι που έχει στη διάθεση του ο κ. Ξεφτέρης.

Β) Να υπολογιστεί το γενικευμένο ολοκλήρωμα: ∫

ΘΕΜΑ 4Ο

(2 μονάδα):

Να βρεθούν οι ακρότατες τιμές της συνάρτησης f(x,y)=

όταν

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΤΣΕΚΡΕΚΟΣ - ΜΑΤΖΑΚΟΣ ΘΕΜΑ 1 Δίνονται 2 χρηματοοικονομικοί τίτλοι οι μέσες αποδόσεις των οποίων περιγράφονται από το διάνυσμα R (r1, r2)’ και

διακυμάνσεις-συνδιακυμάνσεις από τον πίνακα Σ (

)όπου σ12 = σ21. Θεωρούμε ένα χαρτοφυλάκιο το οποίο

αποτελείται από x1 κομμάτια από τον τίτλο 1 και x2 κομμάτια από τον τίτλο 2. ( τα x1 και x2 δεν εκφράζουν σχετικές θέσεις οπότε εν γένει x1 + x2 ≠ 1 και τα x1 και x2 δεν είναι απαραίτητα ακέραιοι. Ζητούνται: α) Η συνολική διασπορά του χαρτοφυλακίου σαν συνάρτηση της σύνθεσής του δίνεται από την έκφραση f(x1,x2)=x’Σx όπου x( x1

x2)’. Υπολογίστε τις μερικές παραγώγους.

,

,

,

,

,

β) Η συνολική απόδοση του χαρτοφυλακίου με σύσταση Χ δίνεται από την έκφραση x’R. Βρείτε την σύσταση του χαρτοφυλακίου που ελαχιστοποιεί τη διασπορά R (x1, x2) υπό τον περιορισμό x’R = ψ όπου ψ είναι δεδομένο, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο πολλαπλασιαστών Lagrange. ( προσοχή (i) δεν θα ληφθεί ως σωστή η λύση με όποια άλλη μέθοδο (ii) Δεν χρειάζεται να δείξετε ότι το ακρότατο που θα βρείτε ελάχιστο, δηλαδή δεν χρειάζεται να δείξετε ότι οι συνθήκες δεύτερης τάξης ικανοποιούνται, αρκούν οι συνθήκες πρώτης τάξης. ΘΕΜΑ 2 α) Υπολογίστε αναλυτικά τους 4 πρώτους όρους της σειράς Taylor περί την Χ0=0 για την εκθετική συνάρτηση F(x)=

β) Υπολογίστε το ολοκλήρωμα ∫ (

)

9

ΘΕΜΑ 3 Δίνεται το σύστημα:

Αχ=b (

)

(

)

= ( )

Ζητείται: α) Να κατασκευαστεί μια βάση μηδενοχώρου του Α β) Να κατασκευαστεί μια βάση του χώρου στηλών του Α γ) Να εκφραστεί η γενική λύση του ΑΧ=b ως το άθροισμα μια ειδικής λύσης και μιας λύσης του ομογενούς συστήματος ΑΧ=0 ΘΕΜΑ 4 Δίνεται το ακόλουθο στοιχείο του R

5.

α=

(

)

α) Να βρεθεί ο πίνακας προβολής στο γραμμικό υποχώρο που παράγεται από το α, δηλαδή στο Ε=span(α) β) Δίνεται ο ακόλουθος πίνακας

β=(

)

Αν θεωρηθεί γνωστό ότι μια από τις ιδιοτιμές του πίνακα είναι με αλγεβρική πολλαπλότητα 2, να βρεθούν i) μια βάση ii) μια ορθοκανονική βάση του ιδιοχώρου αυτής της ιδιοτιμής λο=0

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΤΣΕΚΡΕΚΟΣ

Θέμα 1ο Α) Να προσδιοριστούν και να χαρακτηριστούν τα ………. Της y(x , x )= a + a2 Με a1,a2>0 υπό τον περιορισμό p1x1+p2x2=M , p1,p2,M>0

B) Υπολογίστε το ολοκλήρωμα ∫

Θέμα 2ο Α) Να λυθεί η διαφορική εξίσωση Y(t)+2y(t)=4 αν y(0)=0

Β) Έστω f(x)=√ Χρησιμοποιείστε το ανάπτυγμα της σειράς Taylor (μέχρι και την Τρίτη παράγωγο) προκειμένου να προσεγγίσετε οσο καλύτερα γίνεται την τιμή f(5). 1 μον Θέμα 3ο Δίνεται σύστημα

Αχ= b<=>(

)

(

)

=(

)

Α) Να κατασκευαστεί μια βάση μηδενοχώρου του Α Β) Να κατασκευαστεί μια βάση στηλών του Α Γ) Να εκφραστεί η γενική λύση Ax=b ως άθροισμα ….. λύσης και μιας λύσης ομογενούς συστήματος Αx=0 Θέμα 4ο

Α) Δίνεται ο Α=(

)

Προσδιορίστε ένα κάτω τριγωνικό πίνακα L και έναν άνω τριγωνικό πίνακα U για τους οποίους ισχύει A=LU Να υπολογιστεί η ορίζουσα του A

Έστω a=( ) b=(

) c=(

)

Μια βάση υποχώρου Να κατασκευαστεί μια ορθοκανονική βάση αυτού του υποχώρου.

10

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΜΠΕΚΙΡΟΣ

Ζήτημα 1ο

Ένα ποσό 250.000€ κατατίθεται σε τραπεζικό λογαριασμό με σταθερό ετήσιο επιτόκιο 5% και διαρκή ανατοκισμό

a) Να επιλυθεί η διαφορική εξίσωση 1ης

τάξης των χωριζόμενων μεταβλητών με την οποία υπολογίζουμε το υπόλοιπο ποσό

του λογαριασμού σε χρόνο t (έτη). Επίσης προσδιόρισε την χρονική στιγμή (έτη) κατά την οποία το υπόλοιπο του

λογαριασμού ανέρχεται σε 320.000€

b) Δεδομένου ότι στο τέλος κάθε έτους ο λογαριασμός τροφοδοτείται με σταθερό ποσό 50.000€ να επιλυθεί η διαφορική

εξίσωση 1ης

τάξης χωριζόμενων μεταβλητών με την οποία υπολογίζεται το υπόλοιπο ποσό του λογαριασμού σε χρόνο t

(έτη). Επιπλέον προσδιορίστε την χρονική στιγμή (σε έτη) κατά την οποία το υπόλοιπο του λογαριασμού ανέρχεται σε

320.000€

Υπόδ. Χρησιμοποιείστε την σχέση ec=A για κάποια αυθαίρετη σταθερά ενώ αν προκύψει n ποσότητα | | θεωρείστε y>0

και | |= )

Ζήτημα 2ο

a) Έστω το διάνυσμα r’ = στο οποίο εμφανίζονται οι ετήσιες αποδόσεις της μετοχής Α, της μετοχής Β και

ενός τραπεζικού λογαριασμού. Ο πίνακας διακύμανσης – συνδιακύμανσης των αποδόσεων της μετοχής Α, της μετοχής Β και

του τραπεζικού λογαριασμού, ο οποίος εκφράζει τον κίνδυνο από την διακράτηση των επενδυτικών προϊόντων αυτών είναι:

x=[

]

Έστω το διάνυσμα Π’ = που αποτυπώνει το ποσοστό του κεφαλαίου ενός επενδυτή που έχει τοποθετηθεί

στις μετοχές Α και Β και στην τράπεζα. Να βρεθούν οι τιμές του διανύσματος, που μεγιστοποιούν τη συνάρτηση f(α,β,)= Π’r-

λΠ’xΠ . Δηλαδή, που μεγιστοποιούν την απόδοση του χαρτοφυλακίου υπο τον περιορισμό του κινδύνου που υφίσταται από

την διακράτηση του χαρτοφυλακίου. Όπου λ ένας θετικός πραγματικός αριθμός που αποτυπώνει τις προτιμήσεις του

επενδυτή ως προς τον κίνδυνο- ο συντελεστής αποστροφής του κινδύνου. Όσο μικρότερος (μεγαλύτερος) ο συντελεστής λ,

τόσο περισσότερο (λιγότερο) κίνδυνο είναι διατεθειμένος να αναλάβει ο επενδυτής

b) Έστω ένα χαρτοφυλάκιο που έχει 3 μετοχές D, E, F. Οι ετήσιες αποδόσεις δίνονται από τον ακόλουθο πίνακα: r’=0,1 0,15

0,09. Ο πίνακας διακύμανσης των αποδόσεων είναι : x=[

] . Το νέο διάνυσμα στάθμισης δίνεται ως εξής

Π’ = α, β, γ

Ζητούνται οι τιμές του διανύσματος των συντελεστών στάθμισης που ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου V (α,

β, γ) = Π’ Χ Π υπό τον περιορισμό η απαιτούμενη απόδοση του χαρτοφυλακίου να ανέρχεται στο 13%. Διατυπώστε την

συνάρτηση του Lagrange με 2 περιορισμούς και περιγράψτε τις ικανές συνθήκες που πρέπει να ισχύουν για το ΚΠΠ και για

το ΚΔΠ

c) Αφού πολλαπλασιάσετε κάθε στοιχείο του πίνακα διακύμανσης – συνδιακύμανσης του ερωτήματος (b) επί 100 να βρείτε

την ορίζουσα, τους βαθμούς ελευθερίας και τις ιδιοτιμές του. Να αναφέρετε αν ο πίνακας είναι αντιστρέψιμος.

Ζήτημα 3ο

Τα ετήσια κόστη συντήρησης (σε χιλιάδες €) για το στόλο αεροπλάνων μιας ιδιωτικής εταιρείας αυξάνουν εκθετικά καθώς η

ηλικία του στόλου (t) αυξάνεται σύμφωνα με τη συνάρτηση w(t)= 122

a) Υπολογίστε τα ετήσια κόστη συντήρησης κατά την διάρκεια του 3ου

έτους λειτουργίας

b) Ποιο είναι το συνολικό κόστος συντήρησης των αεροπλάνων στα πρώτα 9 έτη λειτουργίας;

11

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΤΣΕΚΡΕΚΟΣ

ΘΕΜΑ 1ο

Δίνεται ο ακόλουθος πίνακας

7 1 -2

Α = 1 7 -2

-2 -2 6

Αν θεωρηθεί γνωστό ότι μία από τις ιδιοτιμές του πίνακα είναι η λ = 4, τότε

a) Να υπολογιστούν οι υπόλοιπες ιδιοτιμές του Α. (1 μονάδα)

b) Να υπολογιστούν τα ιδιοδιανύσματα που αντιστοιχούν σε όλες τις ιδιοτιμές του Α (όχι μόνο σε αυτές που υπολογίσατε στο

(a) αλλά και στην λ = 4 ). (1,50 μονάδες)

c) Χρησιμοποιώντας τους υπολογισμούς σας στα (a) και (b), να υπολογίσετε το ίχνος και την ορίζουσα του Α. (0,25 μονάδες)

d) Χρησιμοποιώντας τους υπολογισμούς σας στα (a) και (b), αιτιολογήστε αν ο Α είναι αντιστρέψιμος ή όχι. Αν η απάντησή σας

είναι ναι, να υπολογιστεί ο αντίστροφος του Α. (0,75 μονάδες)

e) Χρησιμοποιώντας τους υπολογισμούς σας, στα (a) και (b), αιτιολογήστε αν ο Α είναι διαγωνοποιήσιμος ή όχι. Αν η απάντησή

σας είναι ναι, να υποδείξετε από ποιον υπολογισμό προκύπτει η διαγωνοποίηση του Α. (Σημείωση: Χρειάζεται απλά να

υποδείξετε τον υπολογισμό, δεν χρειάζεται να τον εκτελέσετε. (0,50 μονάδες)

ΘΕΜΑ 2ο a) Να λυθεί η διαφορική εξίσωση ( ) ( ) ( ) ,αν y(0) = 2 και (0) = 0 . (1 μονάδα) b) Υποθέστε πως ένα διυλιστήριο διοχετεύει το επεξεργασμένο πετρέλαιο που παράγει μέσω δύο αγωγών του Α και του Β. Το

κόστος διοχέτευσης x βαρελιών μέσω του αγωγού Α είναι ax2

. To κόστος διοχέτευσης y βαρελιών μέσω του αγωγού Β είναι

by2, όπου οι a > 0, b > 0 είναι δεδομένοι, σταθεροί αριθμοί. Πως μπορούμε να διοχετεύσουμε ακριβώς Q βαρέλια συνολικά

μέσω των δύο αγωγών, ώστε να ελαχιστοποιηθεί το κόστος; Τι θα συμβεί στο ελάχιστο αυτό κόστος αν το Q αυξηθεί κατά r%

; (Σημείωση : Θα πρέπει να δείξετε πως η διοχέτευση μέσω των αγωγών που προτείνετε πράγματι ελαχιστοποιεί το κόστος,

μέσω του κριτηρίου δεύτερης τάξης.) (1,50 μονάδες)

c) Υπολογίστε το ολοκλήρωμα ∫

(0,50 μονάδες)

ΘΕΜΑ 3ο Δίνεται ο παρακάτω πίνακας 1 2 0 2

Α = -2 -4 6 4

2 4 3 5

Ζητείται: a) Να κατασκευαστεί μία βάση του χώρου στηλών του Α. (1 μονάδα)

b) Να ορθοκανονικοποιήσετε τη βάση που υπολογίσατε στο (a). (1 μονάδα)

c) Δίνονται οι συναρτήσεις z = 7t-3

– t + √ , t = y3

και y = ex+2

. Να βρεθεί η

. (1 μονάδα)

12

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2008 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δ. ΣΤΡΑΝΗΣ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (Βαθμ. 70%) 1. Ατελής ενοχή είναι:

Η ενοχή που βασίζεται σε χαριστική πράξη

Η ενοχή που βασίζεται σε παίγνιο ή στοίχημα

Η ενοχή που βασίζεται σε πράξη φιλοφρόνησης

Η παραγεγραμμένη απαίτηση 2. Η παραγραφή κατά τον Α.Κ αρχίζει:

Από το τέλος του χρόνου κατά τον οποίο γεννήθηκε και έγινε δικαστικά επιδιώξιμη η απαίτηση

Από τη στιγμή που γεννήθηκε και έγινε δικαστικά επιδιώξιμη η απαίτηση

Από το χρονικό σημείο που καθορίζουν με συμφωνία τους τα μέρη 3. Τυπικός νόμος:

Προέρχεται από οποιοδήποτε νομοθετικό όργανο

Περιέχει πάντοτε κανόνα δικαίου

Δεν απαιτείται η σύμπραξη του Προέδρου της δημοκρατίας

Παράγεται κατά την διαδικασία που προβλέπει το Σύνταγμα

Είναι και η απόφαση της Βουλής για διέλευση ξένου στρατού από τη χώρα 4. Ποιες είναι οι αξιώσεις σε περίπτωση προσβολής της προσωπικότητας; (Αναφέρετε τέσσερις (4) απαντήσεις). 5. Αισχροκερδής είναι η δικαιοπραξία που κάποιος εκμεταλλευόμενος την .................., ..................... ή ................... συνομολογεί

ή λαμβάνει ......................... τα οποία είναι σε .............................. προς την παροχή. 6. Ενοχή σε ολόκληρο είναι εκείνη που:

Αφορά σε περισσότερους οφειλέτες

Είναι για ολόκληρη την παροχή

Ο κάθε δανειστής δεν μπορεί να απαιτήσει ολόκληρη την παροχή 7. Ποιες από τις παρακάτω αρχές και είδη εξουσίας προσιδιάζουν στα ενοχικά και ποιες στα εμπράγματα δικαιώματα

Εξουσία δίωξης Ενοχικό Εμπράγματο

Εξουσία παρακολούθησης Ενοχικό Εμπράγματο

Εξουσία αποχωρισμού Ενοχικό Εμπράγματο

Αρχή της χρονικής προτεραιότητας Ενοχικό Εμπράγματο

Αρχή της σύμμετρης ικανοποίησης Ενοχικό Εμπράγματο

Αρχή της πρόληψης Ενοχικό Εμπράγματο

Αρχή του κλειστού αριθμού Ενοχικό Εμπράγματο

8. Τι είναι διαζευκτική ενοχή; Να αναφερθεί ένα παράδειγμα. 9. Στην αναστολή της παραγραφής, ο χρόνος της πραγραφής που προηγήθηκε δεν υπολογίζεται και από το τέλος της αναστολής

αρχίζει νέα παραγραφή.

ΝΑΙ ΟΧΙ

10. Σωματείο είναι............................. τουλάχιστον ................................... που έχει αποκτήσει..................................... και έχει σκοπό ................................. .

11. Για την σύσταση του σωματείου απαιτούνται: ( Αναφέρετε τέσσερις (4) απαντήσεις) 12. Ποια είναι η ισχυρότερη και ποια η ασθενέστερη μορφή δικαστικής συμπαράστασης. 13. Τι είναι ευρύτερο

Η ικανότητα δικαίου Η ικανότητα για δικαιοπραξία

14. Οι προϋποθέσεις για την παραγραφή πρέπει να συντρέχουν

σωρευτικά Διαζευκτικά

15.

Η τυπική ισχύς είναι ο χρόνος έναρξης της προθεσμίας νόμου ΝΑΙ ΟΧΙ

Η ουσιαστική ισχύς είναι ο χρόνος της δημοσίευσης στην εφημερίδα της κυβέρνησης ΝΑΙ ΟΧΙ

Η τυπική ισχύς δεν σχετίζεται με τη vacatio legis ΝΑΙ ΟΧΙ

Η ουσιαστική ισχύς δεν συσχετίζεται με τον ουσιαστικό νόμο ΝΑΙ ΟΧΙ

Η τυπική ισχύς σχετίζεται με τον τυπικό νόμο ΝΑΙ ΟΧΙ

Η ουσιαστική ισχύς είναι ο χρόνος έναρξης των ουσιαστικών αποτελεσμάτων του νόμου ΝΑΙ ΟΧΙ

16. Η σύσταση ενός σωματείου από τη σύσταση ενός ιδρύματος διαφέρουν ως προς:

Τη χρηματική ποσότητα που απαιτείται Σωστό Λάθος

Τον αριθμό των μελών Σωστό Λάθος

Τη σύμπραξη ή μη της Πολιτείας Σωστό Λάθος

17. Τα εμπράγματα δικαιώματα κατά τον ορισμό του ΑΚ (973 ΑΚ) είναι: (Αναφέρετε τέσσερις (4) απαντήσεις). 18. Η άμεση αντιπροσώπευση γίνεται στο ........................ και για ........................... του αντιπροσωπευόμενου ώστε τα

αποτελέσματα επέρχονται στο πρόσωπο του............................. . 19. Η έμμεση αντιπροσώπευση γίνεται στο όνομα του .......................... για λογαριασμό του .......................... ώστε τα

αποτελέσματα να μεταβιβαστούν με χωριστή πράξη στον ..............................

13

20. Αίρεση είναι ο όρος που προστίθεται στη δικαιοπραξία με τον οποίο η ενέργειά της εξαρτάται από γεγονός........... ή .................

21. Οι λόγοι λήξης της πληρεξουσιότητας είναι: (Αναφέρετε πέντε (5) απαντήσεις) ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (Βαθμ. 30%)

Ο Α αγοράζει και παραλαμβάνει ένα διαμέρισμα, μεταγράφει μάλιστα τη σχετκή σύμβαση πώλησης. Δεν αντιλαμβάνεται ότι το διαμέρισμα βρίσκεται δίπλα ακριβώς στις γραμμές του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου που καθιστά αδύνατη τη παραμονή του εκεί, με δεδομένο το χρόνιο πρόβλημα αϋπνίας που έχει. Ερωτάται; Είναι η προς τον Α μεταβίβαση του διαμερίσματος

άκυρη ακυρώσιμη Ανυπόστατη

Μπορεί να προσβληθεί το κύρος της σύμβασης πώλησης;

ΝΑΙ ΟΧΙ

Τι είδους είναι η προσβολή;

Δικαστική Εξώδικη

Ποιος είναι ο λόγος για τον οποίο μπορεί να προσβληθεί η σύμβαση; (μονολεκτικά) Σε ποιο χρόνο αφορά η προσβολή;

Στον μελλοντικό χρόνο Στο χρόνο κατάρτισης της σύμβασης

Θα ήταν άλλος ο λόγος αν ο αντισυμβαλλόμενος επιδιώκοντας σκόπιμα να παραπλανήσει τον αγοραστή απέκρυβε το θέμα από αυτόν;

Ο Α πωλεί ακίνητο έναντι τιμήματος 20.000€ στον Β, ο οποίος μεταγράφει νόμιμα τη σύμβαση στα βιβλία μεταγραφών τπυ αρμοδίου υποθηκοφυλακείου. Όμως μετά τη μεταγραφή της άνω συμβάσεως διαπιστώνει ο δικηγόρος του αγοραστή Β ότι επί του ακινήτου έχουν συσταθεί διαδοχικώς δύο υποθήκες υπέρ των Γ και Δ αντίστοιχα για τα ποσά των 10.000€ και των 15.000€ αντίστοιχα. Ερωτάται:

Ποιος αποκτά την κυριότητα του ακινήτου;

ο Β ο Γ ο Δ

Προηγείται ο αγοραστής Β των ενυποθήκων δανειστών;

ΝΑΙ ΟΧΙ

Προηγείται ο Δ ενυπόθηκος δανειστής του Γ ως προς την τάξη ικανοποίησης;

ΝΑΙ ΟΧΙ

Έχει σημασία το ότι η σύσταση των υποθηκών διαπιστώθηκε αργότερα από τον δικηγόρο του Β;

ΝΑΙ ΟΧΙ

Έχει συστατική σημασία για το δικαίωμα η παραλαβή του διαμερίσματος;

ΝΑΙ ΟΧΙ

Ο Β πραγματοποίησε:

Ενοχική δικαιοπραξία Εμπράγματη δικαιοπραξία

Ο τύπος του συμβολαιογραφικού εγγράφου είναι:

Συστατικός Αποδεικτικός

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δ. ΣΤΡΑΝΗΣ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (Βαθμ. 70%)

1. Σύμφωνα με το άρθρο 103 του ΕΙσΝΑΚ ο νόμος αρχίζει ισχύει ………………………………………………… εκτός αν στο κείμενο του ορίζεται ………………………………………………… Αυτή είναι η λεγόμενη……………………… ισχύς ………………………………… Η λεγόμενη ……………………….. ισχύς…………………………… αρχίζει…………………………………………………………………..

2. Να αναφέρετε επτά τουλάχιστον κλάδους του δημοσίου δικαίου: α …………………………………………........................................................... β………………………………………………………………………………… γ ………………………………………………………………………………… δ …………………………………………………………………………………………… ε …………………………………………........................................................................ στ …………………………………………...................................................................... ζ …………………………………………........................................................................

3. Το εργατικό δίκαιο που υπάγεται: α. Στο ιδιωτικό δίκαιο β. Στο δημόσιο δίκαιο γ. Και στα δυο

4. Οι προϋποθέσεις για την έγκυρη κατάρτιση των δικαιοπραξιών είναι: α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. γ………………………………………………………………………………….. δ………………………………………………………………………………….. ε…………………………………………………………………………………..

14

5. Τα είδη της δικαστικής συμπαράστασης είναι: α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. γ………………………………………………………………………………….. δ…………………………………………………………………………………..

6. Ποια αρχή αφορά στον τύπο των δικαιοπραξιών; …………………………………………………………………………………..……………………………………… Πώς διατυπώνεται η αρχή αυτή; …………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………..………………………………………………………..

7. Στην ενοχή γένους η παροχή καθορίζεται με βάση …………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………..…………

8. Αιτιώδης σύμβαση είναι αυτή στην οποία το κύρος της εξαρτάται από…………………………………………………………………………………..………………………………………. Να αναφερθεί ένα παράδειγμα αιτιώδους σύμβασης: …………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………..

9. Ο τύπος σε μια δικαιοπραξία έχει αναλόγως χαρακτήρα: α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. και α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. 10. Οι καθιερούμενοι από τον νόμο τύποι για την κατάρτιση δικαιοπραξιών είναι:

α………………………………………………………………………………….. β…………………………………………………………………………………..

11. Οι περιπτώσεις τύπου που προβλέπει ο νόμος είναι: α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. γ…………………………………………………………………………………..

12. Συμβολαιογραφικό έγγραφο απαιτείται όταν πρόκειται για: α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. γ………………………………………………………………………………….. εμπράγματου δικαιώματος

13. Για να αποκτηθεί η εκούσια κατοικία απαιτείται: α. πραγματική εγκατάσταση σε κάποιο τόπο β. πρόθεση του προσώπου να έχει τον τόπο κέντρο των βιοτικών του σχέσεων

14. Ο νόμος τίθεται πάντοτε ταυτόχρονα σε ουσιαστική ισχύ ολόκληρος ως προς όλες του τις διατάξεις. ΝΑΙ ΟΧΙ

15. Η ιεράρχηση των κανόνων που προέρχονται αντίστοιχα από τις παρακάτω πηγές του δικαίου έχει ως εξής (τίθεται αριθμός σε κάθε τετραγωνίδιο που αποδίδει την σειρά της ιεραρχικής θέσης). (Ως ορθή αξιολογείται η απάντηση αν είναι πλήρως ορθή η σειρά) Σύνταγμα Συντακτικές πράξεις Ψηφίσματα Πράξεις νομοθετικού περιεχομένου Προεδρικά διατάγματα Κανόνες του διεθνούς δικαίου

16. Τυπικός νόμος : Προέρχεται από οποιοδήποτε νομοθετικό όργανο Περιέχει πάντοτε κανόνα δικαίου Δεν απαιτείται η σύμπραξη του Προέδρου της δημοκρατίας Παράγεται κατά την διαδικασία που προβλέπει το Σύνταγμα Είναι και η απόφαση της Βουλής για διέλευση ξένου στρατού από τη χώρα

17. Τα είδη της ερμηνείας του δικαίου σε περίπτωση που πρόκειται διάταξη που έχει ανάγκη ερμηνείας μετά τη γραμματική ερμηνεία, διατάσσονται με ορισμένη σειρά για να χρησιμοποιηθούν διαδοχικά ΝΑΙ ΟΧΙ

18. Η αρχή της μη αναδρομικότητας που καθιερώνεται από το άρθρο 2 ΑΚ έχει τεθεί εδώ: Για να ισχύει ως κανόνας δικαίου Για να υπενθυμίζει ότι δεν έπρεπε καταρχήν και χωρίς λόγο να επιβάλλεται αναδρομικότητα

19. Οι εξαιρέσεις ως προς την αναδρομικότητα που καθιερώνονται από το Σύνταγμα είναι υπέρ του: Καταρχήν επιτρεπτού της αναδρομικότητας Καταρχήν αποκλεισμού της αναδρομικότητας

20. Ανίκανοι για δικαιοπραξία είναι:

15

α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. Περιορισμένοι για δικαιοπραξία είναι: α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. γ…………………………………………………………………………………..

21. Να αναφερθούν 5 λόγοι παύσης της πληρεξουσιότητας: α………………………………………………………………………………….. β………………………………………………………………………………….. γ………………………………………………………………………………….. δ………………………………………………………………………………….. ε………………………………………………………………………………….. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (Βαθμ. 30%) Υπέρ του κτήματος του κυρίου Α που βρίσκεται κοντά στη θάλασσα, υπάρχει η δυνατότητα διόδου προς την θάλασσα από το παρακείμενο κτήμα του Β, η οποία τακτικά και αδιάλειπτα χρησιμοποιείται από τον Α και την οικογένεια του. Η δυνατότητα αυτή χρησιμοποιείται για χρονικό διάστημα πλέον των 20 ετών, χωρίς όμως να έχει συσταθεί συμβολαιογραφικό έγγραφο και το συμβολαιογραφικό έγγραφο να έχει μεταγραφεί. Ο Β ουδέποτε στην διάρκεια αυτών των ετών αμφισβήτησε την ενλόγω δυνατότητα του Α. Ξαφνικά και απροειδοποίητα ο Β κύριος του παρακειμένου κτήματος αποκλείει την δίοδο προς την θάλασσα τοποθετώντας στο σημείο της διόδου αδιαπέραστο κιγκλήδωμα. Ερωτάται: α. Μπορεί να έχει αποκτηθεί κάποιο δικαίωμα με την συμφωνία με τα παραπάνω χρήση της ενλόγω δυνατότητας; ΝΑΙ ΟΧΙ β. Με ποια νομική αιτία; …………………………………………………………………………………..………………………………… γ. Τι είδους δικαίωμα είναι αυτό; Ενοχικό εμπράγματο άλλου είδους δ. Πως ειδικότερα χαρακτηρίζεται εφόσον έχει συσταθεί το δικαίωμα; …………………………………………………………………………………..………………………………… ε. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη σύσταση του δικαιώματος αυτού; i.…………………………………………………………………………………..………… ii.…………………………………………………………………………………..… … στ. Το δικαίωμα αυτό συνδέεται προεχόντως: με τον Α με το κτήμα του ζ. Αναλόγως προς το τι ισχύει υπό το παραπάνω στοιχείο το δικαίωμα χαρακτηρίζεται: i…………………………………………………………………………………..………………………

ii…………………………………………………………………………………..…………………… η. Για να έχει γεννηθεί δικαίωμα απαιτείται να έχει εκφραστεί συναίνεση του Β; ΝΑΙ ΟΧΙ θ. Το δικαίωμα αν έχει συσταθεί ισχύει και για τους φιλοξενούμενους του Α. ΝΑΙ ΟΧΙ Ι. Ο Α προστατεύεται : με αγωγές με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κ. Αν προστατεύεται με αγωγές αυτές χαρακτηρίζονται: αγωγή περί της κυριότητας αγωγή περί διατάραξης της νομής αγωγή περί αποβολής από τη νομή λ. Αν γινόταν πραγματική και τακτική χρήση της δυνατότητας διόδου έχει σημασία η συναίνεση του Β; ΝΑΙ ΟΧΙ μ. Αν είχε αποκοπεί στο παρελθόν και για ορισμένη χρονική περίοδο η δίοδος θα μπορούσε να έχει απολεστεί η δυνατότητα της διόδου;

ΝΑΙ ΟΧΙ

16

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δ. ΣΤΡΑΝΗΣ

ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (70%) 1. Η αρχή της μη αναδρομικότητας που καθιερώνεται από το άρθρο 2ΑΚ έχει τεθεί εδώ :

α)Για να ισχύει ως κανόνας δικαίου β)Για να υπενθυμίζει ότι δεν πρέπει καταρχήν και χωρίς λόγο να επιβάλλεται αναδρομικότητα

2. Οι διατάξεις που υπάρχουν στο σύνταγμα για την αναδρομικότητα ενισχύουν την αρχή του επιτρεπτού της

αναδρομικότητας. ΝΑΙ ΟΧΙ

3. Είναι προς την ίδια κατεύθυνση οι διατάξεις του συντάγματος με τη διάταξη του άρθρου 2 του ΑΚ ; ΝΑΙ ΟΧΙ

4. Οι προϋποθέσεις για την έγκυρη κατάρτιση των δικαιοπραξιών είναι : Α)…………………………………………….. Β)…………………………………………….. Γ)……………………………………………… Δ)……………………………………………….

5. Να χαρακτηριστούν οι παρακάτω κατηγορίες δικαστικής συμπαράστασης : Το δικαστήριο κηρύσσει ανίκανο για όλες τις δικαιοπραξίες …………………………… Το δικαστήριο κηρύσσει ανίκανο για μερικές δικαιοπραξίες …………………………… Το δικαστήριο αποφασίζει ότι για την ισχύ όλων των δικαιοπραξιών απαιτείται η συναίνεση του συμπαραστάτη ………………………………….. Το δικαστήριο αποφασίζει ότι για την ισχύ μερικών δικαιοπραξιών απαιτείται η συναίνεση του συμπαραστάτη ………………………………….

6. Ανίκανοι για δικαιοπραξία είναι Α)………………… Β)…………………

7. Περιορισμένα ικανοί για δικαιοπραξία είναι Α)………………. Β)………………. Γ)………………..

8. Αιτιώδης δικαιοπραξία είναι αυτή της οποίας τα έννομα αποτελέσματα εξαρτώνται από ……………. και ……………………. Αναιτιώδης δικαιοπραξία είναι αυτής της οποίας τα έννομα αποτελέσματα δεν εξαρτώνται από ………….. και ………………

9. Η ιεράρχηση των κανόνων που προέρχονται αντίστοιχα από τις παρακάτω πήγες του δικαίου έχει ως εξής : (τίθεται αριθμός σε κάθε τετράγωνο που αποδίδει τη σειρά της ιεραρχικής θέσης) (Ως ορθή αξιολογείται η απάντηση αν είναι πλήρως ορθή η σειρά)

Σύνταγμα Πράξεις νομοθετικού περιεχομένου

Προεδρικά διατάγματα Κανόνες του διεθνούς δικαίου

Νόμοι Υπουργικές αποφάσεις

Αποφάσεις νομάρχη 10. Ανυπόστατη είναι μια δικαιοπραξία όταν

………………………………………………………………………………………………….. Άκυρη είναι μια δικαιοπραξία όταν ………………………………………………………………………………………………….. Ακυρώσιμη είναι μια δικαιοπραξία όταν …………………………………………………………………………………………………..

11. Χαρακτηριστικά του ενοχικού και του εμπράγματου δικαίου είναι ότι : α)Το ενοχικό δικαίωμα συνδέει άμεσα με το πρόσωπο και έμμεσα με το πράγμα β)Το εμπράγματο δικαίωμα συνδέει άμεσα με το πράγμα και έμμεσα με το πρόσωπο γ)Το ενοχικό δικαίωμα παρέχει εξουσία κατά παντός προσβάλλοντος δ)Το εμπράγματο δικαίωμα στρέφεται μόνο κατά συγκεκριμένου προσώπου ε)Το ενοχικό δικαίωμα δεν παρέχει εξουσία που κατευθύνεται στη βούληση του οφειλέτη

12. Η διάκριση τυπικής ισχύς- ουσιαστικής ισχύς σχετίζεται με τη διάκριση τυπικός – ουσιαστικός νόμος ΝΑΙ ΟΧΙ Κατ’εξαίρεση τυπική και ουσιαστική ισχύς συμπίπτουν ΝΑΙ ΟΧΙ Είναι νομικά δόκιμη και συνήθης η διατύπωση : «η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευση του στην εφημερίδα της Κυβέρνησης» ΝΑΙ ΟΧΙ

17

13. Όταν κάτι άλλο δεν ορίζεται στο νόμο η ουσιαστική ισχύς του αρχίζει Α)30 ημέρες από τη δημοσίευσή του Β)2 μήνες μετά τη δημοσίευσή του Γ)20 ημέρες από τη δημοσίευσή του Δ)10 ημέρες από τη δημοσίευσή του

14. Ποιο είναι το σημαντικότερο είδος ερμηνείας; ……………………………………………………………………………………..

15. Είναι απαραίτητη η διέλευση από όλα τα είδη ερμηνείας προκειμένου να ερμηνευθεί ένας κανόνας δικαίου ΝΑΙ ΟΧΙ

16. Η ιστορική ερμηνεία Α)Μπορεί να αρκεί και μόνη της Β)Χρειάζεται υποβοήθηση από άλλα είδη ερμηνείας

17. Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τον τυπικό από τον ουσιαστικό νόμο; ……………………………………………………………………………………………………………….

18. Οι προϋποθέσεις για την παραγραφή συντρέχουν Α)διαζευκτικά Β)σωρευτικά

19. Ποια είναι η σοβαρότερη και ποια η ασθενέστερη μορφή δικαστικής συμπαράστασης; Σοβαρότερη ……………………………………………………………………………………… Ασθενέστερη …………………………………………………………………………………..

20. Χρησιδάνειο είναι ( έννοια ): ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………

21. Οι διαφορές αποσβεστικής προθεσμίας και παραγραφής είναι : Α……………………………………………………. Β……………………………………………………. Γ…………………………………………………….

22. Άρθρο 1000 ΑΚ : ο κύριος του πράγματος μπορεί, εφόσον δεν προσκρούει ………………….. ή σε ……………………………. , να το διαθέσει κατ’αρέσκειαν και να αποκλείει κάθε ενέργεια άλλου πάνω σε αυτό.

23. Άρθρο 281 ΑΚ : η άσκηση του δικαιώματος απαγορεύεται αν υπερβαίνει προφανώς τα όρια που επιβάλλουν …………… ή ……………………….. ή ………………… ή οικονομικός σκοπός του δικαιώματος .

24. Άρθρο 2 ΑΚ : ο νόμος ορίζει για το μέλλον , δεν έχει αναδρομική δύναμη και διατηρεί την ισχύ του εφόσον άλλος κανόνας δικαίου δεν τον καταργήσει ……………………… ή …………………………….

25. Άρθρο 361 ΑΚ : για τη σύσταση ή αλλοίωση ενοχής με δικαιοπραξία απαιτείται ………………………….. εφόσον ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά.

26. Άρθρο 179 ΑΚ : άκυρη ως αντίθετη προς τα χρηστά ήθη είναι ιδίως η δικαιοπραξία με την όποια δεσμεύεται υπερβολικά η ελευθερία του προσώπου ή η δικαιοπραξία με την οποία εκμεταλλεύεται κάποιος ………………………….., ………………………… ή την απειρία του άλλου και πετυχαίνει έτσι να συναρμολογήσει ή να πάρει για τον εαυτό του ή τρίτο, για κάποια παροχή , περιουσιακά ωφελήματα, που, κατά τις περιστάσεις, βρίσκονται σε φανερή δυσαναλογία προς την παροχή .

27. Άρθρο 178 ΑΚ : δικαιοπραξία που αντιβαίνει ……………………. είναι άκυρη. 28. Άρθρο 914 ΑΚ : όποιος ζημιώσει άλλον ………….............................. και ………………………………….. έχει υποχρέωση να τον

αποζημιώσει. 29. Άρθρο 919 ΑΚ : όποιος με πρόθεση ζημίωσε άλλον κατά τρόπο αντίθετο προς ………………………… έχει υποχρέωση να τον

αποζημιώσει. 30. Άρθρο 1045 ΑΚ : εκείνος που έχει ……………………………. του για ………………………………………….. πράγμα κινητό ή ακίνητο ,

γίνεται κύριος ( έκτακτη χρησικτησία) 31. Άρθρο 140 ΑΚ : αν κάποιος καταρτίζει δικαιοπραξία και η δήλωση του δεν συμφωνεί , από ουσιώδη ………………………….. ,

με τη βούλησή του , έχει δικαίωμα να ζητήσει την …………………………… της δικαιοπραξίας. 32. Άρθρο 947 ΑΚ : πράγματα , κατά την έννοια του νόμου , είναι μόνο …………………………………………………………………….. .

Πράγματα λογίζονται και οι ……………………………………………………….ή………………………………… , ιδίως το ηλεκτρικό ρεύμα και η θερμότητα , εφόσον υπόκειται σε εξουσίαση , όταν περιορίζονται σε ορισμένο χώρο.

33. Άρθρο 158 ΑΚ : η τήρηση τύπου για τη δικαιοπραξία απαιτείται μόνο άπου το ορίζει …………………………………………… 34. Άρθρο 285 ΑΚ : δεν αποτελεί παράνομη πράξη η καταστροφή ξένου πράγματος , εφόσον είναι αναγκαία για να

αποτραπεί επικείμενος κίνδυνος που απειλεί ………………………………………… αυτού που επιχειρεί καταστροφή ή άλλου. 35. Άρθρο 1041 ΑΚ : εκείνος που έχει στη νομή του με καλή πιστή και με νόμιμο τίτλο πράγμα κινητό για ………………… και

ακίνητο για …………………….. ,γίνεται κύριος του πράγματος ( τακτική χρησικτησία ) 36. Άρθρο 174 ΑΚ : Δικαιοπραξία που αντιβαίνει σε απαγορευτική διάταξη του …………………………… , αν δεν συνεπάγεται κάτι

άλλο , είναι ………………………………….. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (30 %) Α. Ο Α εκμεταλλευόμενος την κατάσταση του υπερήλικος Β , ο οποίος έχει περιορισμένη επαφή με το ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον και έχει οικονομική ανάγκη, τον πείθει να του πουλήσει ένα κατάστημα στην πλατεία Συντάγματος αντί τμήματος που υπολείπεται κατά 50 φορές του πραγματικού.

- Η συμπεριφορά του Α πρέπει να θεωρηθεί αντίθετη με : Α)Την καλή πιστή Β)Τα χρηστά ήθη

18

- Πως χαρακτηρίζεται η καταρτιζόμενη πράξη ; ………………………………………………………………………………………………………………………..

- Προς ποια νομική κατάσταση σχετίζεται περισσότερο η συμπεριφορά αυτή του Α)Της εικονικότητας Β)Της πλάνης Γ)Της άπατης

- Ποια διάταξη του ΑΚ θα εφαρμοσθεί ……………………………………………………………………………………………….. και ποια διάταξη του ΑΚ είναι εγγύτερα σε περιεχόμενο με αυτήν κατά την άποψη σας ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Β. Ο Α πωλεί ακίνητο έναντι τμήματος 20.000 ευρώ στον Β ο όποιος μεταγράφει νόμιμα τη σύμβαση στα βιβλία μεταγραφών του αρμόδιου υποθηκοφυλακείου . Όμως μετά τη μεταγραφή της άνω συμβάσεως διαπιστώνει ο δικηγόρος του αγοραστή Β ότι επί του ακινήτου έχουν συσταθεί διαδοχικώς δυο υποθήκες υπέρ των Γ και Δ για τα ποσά των 10.000 ευρώ και των 10.000 ευρώ αντίστοιχα. Ερωτάται : σημειώνετε ότι οι ορθές απαντήσεις είναι ένα , περισσότερα ή κανένα σημεία

1. Ποιος απέκτησε την κυριότητα του ακινήτου Ο Β Ο Α Ο Γ Ο Δ

2. Στην ουσία ποιοι είναι εξασφαλισμένοι ; Ο Α Ο Β Ο Γ Ο Δ

3. Πότε ολοκληρώνεται η απόκτηση κυριότητας από τον Β ; Α)Όταν υπογράφει τη συμβολαιογραφική πράξη της πωλήσεως. Β)Την ημέρα και την ώρα που υποβάλει αίτηση περί μεταγραφής της πράξης της πωλήσεως στο αρμόδιο υποθηκοφυλακείο. Γ)Την ημέρα και την ώρα που πράγματι ο υπάλληλος του υποθηκοφυλακείου εγγράφει την πράξη στις μερίδες μεταγραφών και καταχωρεί την περίληψη του συμβολαίου . Δ)Όταν διαγράφονται οι υποθήκες Ε)Όταν αποπληρώνεται το τίμημα

4. Τι είδους δικαιοπραξία είναι η πώληση του ακινήτου ; i. Μονομερής

ii. Αμφότερης

iii. Εκποιητική

iv. Ενοχική

v. Περιουσιακή

vi. Εμπράγματη

vii. Υποσχετική

viii. Επαχθής

ix. προσωπική

5. Η παράδοση της νομής είναι καθοριστικό στοιχείο για την απόκτηση της κυριότητας του ακινήτου ; ΝΑΙ ΟΧΙ

6. Ο τύπος που ακολουθήθηκε είναι : …………………………………………………………….

7. Μπορεί ο Β να διεκδικήσει το ακίνητο αν καταληφθεί το ακίνητο ; ΝΑΙ ΟΧΙ

8. Έναντι τίνος μπορεί να υποβάλλει αυτή τη διεκδίκηση …………………………………………………………………………………………………………..

9. Με ποια ένδικα μέσα Α……………………………………………….. Β………………………………………………… Γ………………………………………………….

10. Η προσβολή της κυριότητας εμπεριέχει την προσβολή της νομής ΝΑΙ ΟΧΙ

19

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Εξετάσεις Ιανουαρίου 2005

ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΕΣ: Α. ΛΕΙΒΑΔΑ – Μ. ΑΫΦΑΝΤΗ

Να απαντηθούν όλες οι ερωτήσεις. ΘΕΜΑ Α (50 μονάδες) Το παρακάτω διάγραμμα μίσχου-φύλλου αναφέρεται στις αντικειμενικές αξίες πώλησης (σε χιλιάδες ευρώ) ενός δείγματος διαμερισμάτων με δύο υπνοδωμάτια στο προάστιο Α του Δήμου Αθηναίων.

Μίσχος Φύλλο 15- 2 15+ 5 6 6 6 7 7 7 16- 0 1 3 4 4 4 4 16+ 5 5 5 6 7 7 8 9 9 9 17- 1 1 2 3 17+ 5 6 7 8 18- 0 1

Με βάση τις πληροφορίες που παίρνουμε από το διάγραμμα αυτό: α) Να υπολογιστεί ο μέσος, η διάμεσος και η επικρατούσα τιμή. Ποια είναι τα συμπεράσματά σας για την ασυμμετρία των δεδομένων; Εξηγείστε. β) Να βρεθεί η αναλογία των διαμερισμάτων με δύο υπνοδωμάτια τα οποία έχουν αντικειμενική αξία πώλησης κάτω από 165.000 ευρώ και να ελεγχθεί σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας 0,05 αν η αναλογία αυτή στον πληθυσμό ξεπερνά το 45%. γ) Να κατασκευαστεί η κατάλληλη κατανομή συχνότητας και το αντίστοιχο ιστόγραμμα. δ) Επίσης, από ένα άλλο προάστιο Β του Δήμου Αθηναίων παίρνουμε δείγμα 32 διαμερισμάτων με δύο υπνοδωμάτια και διαπιστώνουμε ότι η μέση αντικειμενική αξία πώλησης αυτών είναι 160.000 ευρώ. Σε ποιο από τα δύο προάστια, στο Α ή στο Β, η πραγματική αντικειμενική αξία πώλησης των διαμερισμάτων με δύο υπνοδωμάτια είναι μεγαλύτερη; Θεωρείστε ότι οι δύο πληθυσμοί είναι κανονικοί με ενιαία γνωστή διακύμανση ίση με 64.000 (ευρώ)

2. (Να χρησιμοποιηθεί επίπεδο εμπιστοσύνης ίσο

με 0.95). ε) Τέλος, για την κατάσταση που αναφέρεται στο ερώτημα (δ) να καθοριστούν οι στατιστικοί πληθυσμοί. ΘΕΜΑ Β (50 μονάδες) 1) Ο πωλητής μιας εταιρείας πουλά δύο προϊόντα Α και Β. Κατά τη διάρκεια ενός πρωινού ο πωλητής κάνει τρεις τηλεφωνικές κλήσεις σε πελάτες. Εάν η πιθανότητα που έχει να πουλήσει το προϊόν Α είναι μία στις τρεις και η πιθανότητα να πουλήσει το προϊόν Β είναι μία στις τέσσερις και θεωρώντας ότι η πώληση του προϊόντος Α είναι ανεξάρτητη από την πώληση του προϊόντος Β, να υπολογιστεί η πιθανότητα ότι ο πωλητής: α) Θα πουλήσει και τα δύο προϊόντα στην πρώτη τηλεφωνική κλήση. β) Θα πουλήσει ένα προϊόν στην πρώτη τηλεφωνική κλήση. γ) Δεν θα κάνει πωλήσεις του προϊόντος Α κατά τη διάρκεια του πρωινού. δ) Θα κάνει τουλάχιστον μία πώληση του προϊόντος Β κατά τη διάρκεια του πρωινού. 2) Τα μήκη των εξαρτημάτων που παράγονται από μία μηχανή ακολουθούν την κανονική κατανομή με μέσο 10cm και τυπική απόκλιση 0,04cm. Το κόστος παραγωγής είναι 5 λεπτά ανά εξάρτημα. Ένα εξάρτημα με μήκος μεταξύ 9,94 cm και 10,06 cm είναι αποδεκτό και μπορεί να πουληθεί προς 10 λεπτά. Εξαρτήματα εκτός αυτής της διάστασης μπορούν να πουληθούν προς 2 λεπτά σαν “παλιοσίδερα”. α) Να υπολογιστεί το κέρδος 1.000 εξαρτημάτων. β) Να βρεθεί το τρίτο (πάνω) τεταρτημόριο της κατανομής.

20

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2005

ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΕΣ: Α. ΛΕΙΒΑΔΑ – Μ. ΑΫΦΑΝΤΗ Να απαντηθούν όλες οι ερωτήσεις.

Ερώτηση 1η Έστω ότι έχετε δύο πωλητές οι οποίοι εργάζονται για την εταιρεία σας. Ο πωλητής Α κάνει πωλήσεις κατά μέσο όρο 10.000 ευρώ το μήνα και ο πωλητής Β κάνει πωλήσεις κατά μέσο όρο 12.000 ευρώ το μήνα. Η τυπική απόκλιση των πωλήσεων για τον πωλητή Α είναι 2.000 ευρώ το μήνα ενώ για τον πωλητή Β είναι 1.200 ευρώ το μήνα. Ποιος από τους δύο πωλητές είναι περισσότερο σταθερός; Ερώτηση 2η Για να εξεταστεί η ικανότητα των φοιτητών Α’ εξαμήνου του Χημικού Τμήματος αν εκτελούν με ακρίβεια τα πειράματά τους, ζητήθηκε από αυτούς να βάλουν ακριβώς ένα κιλό καφέ μέσα σε ένα γυάλινο δοχείο. Ο καθηγητής της τάξης μετά επέλεξε τυχαία έξι φοιτητές και υπολόγισε την πραγματική ποσότητα του καφέ σε μικρογραμμάρια με μια ζυγαριά ακριβείας. Τα αποτελέσματα ήταν 1000007, 1000006, 999992, 1000015, 999998, 1000000. Εξηγείστε. Ερώτηση 3η Συνεντεύξεις με 18 άτομα έδειξαν ότι 5 στις 8 γυναίκες και 8 στους 10 άνδρες εξοφλούν έγκαιρα την πιστωτική τους κάρτα. Να υπολογιστεί η πιθανότητα ότι το πρώτο άτομο που έδωσε συνέντευξη ήταν γυναίκα ή άτομο που εξοφλεί έγκαιρα την πιστωτική του κάρτα. Ερώτηση 4η Ένα κοντέινερ που φτάνει στις αποθήκες μιας εταιρείας περιέχει 5 ελαττωματικές και 15 μη ελαττωματικές παρτίδες εμπορευμάτων. Εάν ένας πωλητής επιλέξει τυχαία από αυτή την αποστολή εμπορευμάτων τρεις παρτίδες με επανάθεση, ποια είναι η πιθανότητα από αυτές τουλάχιστον μία παρτίδα να είναι ελαττωματική; Ερώτηση 5η Έστω ότι έχουμε δεδομένα τα οποία αντιπροσωπεύουν τους εβδομαδιαίους μισθούς των εργατών που εργάζονται στη βιομηχανία μιας περιοχής και τα οποία κατανέμονται κανονικά με μέσο όρο 200 ευρώ και τυπική απόκλιση 50 ευρώ. Αν είναι γνωστό ότι το 30% των εργατών αυτών βρίσκεται κάτω από το όριο της φτώχειας, να υπολογισθεί ο μισθός που αποτελεί το όριο αυτό. Ερώτηση 6η Κατά τον έλεγχο μιας στατιστικής υπόθεσης, αν η ελεγχόμενη υπόθεση γίνει αποδεκτή μπορεί να έχει σφάλμα Τύπο Ι ή σφάλμα Τύπου ΙΙ, αν όμως η ελεγχόμενη υπόθεση απορριφθεί, μπορεί να έχει γίνει σφάλμα Τύπο Ι ή σφάλμα Τύπου ΙΙ; Εξηγείστε. Ερώτηση 7η Από ένα τυχαίο δείγμα 100 φοιτητών, οι οποίοι σπουδάζουν οικονομικά, οι 20 επιθυμούν να γίνουν λογιστές. 1) Να εκτιμηθεί η σημειακή εκτίμηση της αναλογίας. 2) Να κατασκευαστεί ένα 98% διάστημα εμπιστοσύνης για την πραγματική αναλογία των φοιτητών που επιθυμούν να γίνουν λογιστές. Ερώτηση 8η Ο ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου ισχυρίζεται ότι ο μέσος όρος των λογαριασμών των πελατών του εστιατορίου ξεπερνά τα 110 ευρώ. Για να ελέγξει τον ισχυρισμό αυτόν, ο λογιστής του εστιατορίου παίρνει δείγμα εννέα λογαριασμών και βρίσκει ότι ο μέσος και η τυπική απόκλιση του δείγματος είναι αντίστοιχα 138,1 ευρώ και 54,8 ευρώ. Να γίνει ο παραπάνω έλεγχος σε επίπεδο σημαντικότητας α 5%. Ποια τα συμπεράσματά σας;

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2009 ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Σ.ΨΑΡΑΚΗΣ – Μ. ΑΫΦΑΝΤΗ

Να απαντηθούν όλες οι ερωτήσεις. 1η ΕΡΩΤΗΣΗ: Η μηχανή Α ενός εργοστασίου παράγει μπάλες του τένις των οποίων η διάμετρος είναι κατά μέσο όρο 7,5 εκατοστά, ενώ η μηχανή Β του ίδιου εργοστασίου παράγει μπάλες του γκολφ των οποίων η διάμετρος είναι κατά μέσο όρο 2,5 εκατοστά. Οι τυπικές αποκλίσεις αυτών υπολογίστηκαν και βρέθηκαν να είναι 0,0075 και 0,0075 εκατοστά αντίστοιχα, δηλαδή ίσες. Ερωτάται ποια από τις δύο μηχανές η Α ή η Β λειτουργεί περισσότερο αποτελεσματικά; Αιτιολογήστε πλήρως την απάντηση σας. 2η ΕΡΩΤΗΣΗ: Μια έρευνα έδειξε ότι από τους 100 πελάτες μιας επιχείρησης το 15% εξοφλούν έγκαιρα τα τιμολόγιά τους (Ε) και το 85% δεν εξοφλούν έγκαιρα τα τιμολόγιά τους. Από αυτούς που εξοφλούν έγκαιρα τα τιμολόγιά τους, το 35% είναι πτυχιούχοι Πανεπιστημίου, ενώ από αυτούς που δεν εξοφλούν έγκαιρα τα τιμολόγιά τους το 25% είναι πτυχιούχοι Πανεπιστημίου. Αν ένας πελάτης επιλεγεί τυχαία, να βρεθεί η πιθανότητα να είναι πτυχιούχος Πανεπιστημίου (Π). 3η ΕΡΩΤΗΣΗ: Είναι γνωστό ότι το 40% των εργαζομένων σε έναν οίκο μόδας είναι άνδρες. Ποια είναι η πιθανότητα σε έξι άτομα τα οποία επιλέγονται τυχαία τουλάχιστον τρεις να είναι γυναίκες; 4η ΕΡΩΤΗΣΗ: Είναι γνωστό ότι η πραγματική κατανάλωση βενζίνης των οικογενειών μιας χώρας είναι 16,9 γαλόνια την εβδομάδα. Ένα δείγμα 50 οικογενειών λαμβάνεται από τον παραπάνω πληθυσμό και βρίσκεται ότι :

Σ(Χi –Χ) 2 = 501,76 . Να υπολογιστεί ο μέσος και να εκτιμηθεί η τυπική απόκλιση της κατανομής δειγματοληψίας του μέσου. Αν

υποτεθεί ότι ο πληθυσμός αυτός είναι κανονικός ποια είναι η μορφή της κατανομής δειγματοληψίας του μέσου; 5η ΕΡΩΤΗΣΗ: Οι εβδομαδιαίοι μισθοί των εργατών μερικής απασχόλησης ενός εργοστασίου ακολουθούν την κανονική κατανομή με μέσο 96 ευρώ και τυπική απόκλιση 10 ευρώ. Να βρεθεί ο υψηλότερος εβδομαδιαίος μισθός του χαμηλότερα αμειβόμενου 14% των εργατών μερικής απασχόλησης.

21

6η ΕΡΩΤΗΣΗ: Δίνεται η παρακάτω κατανομή συχνότητας. Να κατασκευαστεί με ακρίβεια το ιστόγραμμα.

Κλάση i`

0.8 – 1.2 9

1.3 – 1.7 9

1.8 – 2.2 12

2.3 – 3.7 9

3.8 – 5.2 9

7η ΕΡΩΤΗΣΗ: Κατά τη ρίψη ενός κύβου 480 φορές η πλευρά «έξι» εμφανίζεται 60 φορές. Αποτελεί αυτό σημαντική ένδειξη ότι ο κύβος δεν είναι αμερόληπτος; Δίνεται το επίπεδο σημαντικότητας α ίσο με 5%. 8η ΕΡΩΤΗΣΗ: Ο ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου προκειμένου να ελέγξει αν η περιεχόμενη στα δοχεία ποσότητα ενός πολύ ακριβού Κολομβιανού καφέ είναι αυτή που αναγράφεται στη συσκευασία, δηλαδή 2265 γραμμάρια, παίρνει δείγμα 16 δοχείων και υπολογίζει το μέσο αριθμητικό ίσο με 2174 γραμμάρια και την τυπική απόκλιση ίση με 226,5 γραμμάρια. Να γίνει ο κατάλληλος έλεγχος, σε επίπεδο σημαντικότητας α = 1% αφού διατυπώσετε τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Ανάλογα με τα συμπεράσματά σας (αν απορρίψετε, δηλαδή, την ελεγχόμενη υπόθεση) τι σφάλμα μπορεί να έχει γίνει, Τύπου Ι ή Τύπου ΙΙ; Αιτιολογήστε πλήρως την απάντησή σας.

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2010

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Σ.ΨΑΡΑΚΗΣ – Μ. ΑΫΦΑΝΤΗ ΘΕΜΑ ΠΡΩΤΟ Έστω ότι οι τιμές της μεταβλητής Χi: X1,X2,…,Xn μετασχηματίζονται στις τιμές της μεταβλητής Ψi: Ψ1, Ψ2,…,Ψn με βάση τη σχέση Ψi=κXi + λ, για i=1,2,…,n , όπου κ και λ είναι σταθερές. α) Αν ο μέσος αριθμητικός και η τυπική απόκλιση για τη μεταβλητή Χi είναι 48 και 12 αντίστοιχα, ενώ ο μέσος και η τυπική απόκλιση για τη μεταβλητή Ψi είναι 55 και 15 αντίστοιχα, να βρεθούν αναλυτικά οι τιμές των σταθερών κ και λ. β) Αν για τη μεταβλητή Χi το πρώτο και το τρίτο τεταρτημόριο είναι 40 και 60 αντίστοιχα, να βρεθούν οι τιμές των στατιστικών αυτών μέτρων για τη μεταβλητή Ψi. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. ΘΕΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ Δίνονται οι παρακάτω διακριτές κατανομές..

1.

2.

3. α) Ποια από τις κατανομές αυτές είναι κατανομή πιθανότητας; Να κυκλωθεί η σωστή απάντηση και να αιτιολογηθεί. Γιατί αποκλείονται οι υπόλοιπες; β) Στην κατανομή που επιλέξατε ως κατανομή πιθανότητας να υπολογίσετε τη αναμενόμενη τιμή και τη διακύμανση. ΘΕΜΑ ΤΡΙΤΟ α) Κατά τη διεξαγωγή μιας στατιστικής έρευνας, πότε χρησιμοποιούμε την Περιγραφική Στατιστική μόνο και πότε και την Στατιστική Συμπερασματολογία; β) Σύμφωνα με έρευνα Πανεπιστημίου των Η.Π.Α. ένας στους 500 κατοίκους της Κεντρικής Αφρικής πάσχει από Aids, ένας στους δέκα είναι φορέας της ασθένειας και από όσους παντρεύονται ένας στους τέσσερις μεταδίδει τη ασθένεια στα παιδιά τους. Αν ένας φορέας έχει τρία παιδιά και υπάρχει ανεξαρτησία στη μετάδοση της ασθένειας από το φορέα σε οποιοδήποτε παιδί, να βρεθεί η πιθανότητα: i) Ακριβώς δυο παιδιά να έχουν αποκτήσει την ασθένεια. ii) Τουλάχιστον ένα παιδί να έχει αποκτήσει την ασθένεια. ΘΕΜΑ ΤΕΤΑΡΤΟ α) Η τυχαία μεταβλητή Χ ακολουθεί την κανονική κατανομή με μέσο μ και διακύμανση σ

2 . Για ποια τιμή της Χ η f(x) παρουσιάζει

μέγιστο. Ποια είναι η διάμεσος και ποια η επικρατούσα τιμή αυτής της κανονικής κατανομής; β) Η τυχαία μεταβλητή Ζ ακολουθεί την κανονική κατανομή με μέσο 0 και διακύμανση 1. Ο παρακάτω πίνακας δίνει τις πιθανότητες Z≤ z για διάφορες τιμές του z.

z 1,03 1,04 1,05 1,06

P(Z≤ z) 0,84849 0,85083 0,85314 0,85543

Χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες του πίνακα να βρεθούν οι πιθανότητες: i) |Z|≥ 1,04 ii) |Z|≤ 1,05

ΘΕΜΑ ΠΕΜΠΤΟ α) Κατά τον έλεγχο μιας στατιστικής υπόθεσης ποια είναι η συμπληρωματική ποσότητα του β , πως καλείται και τι υποδηλώνει; β) Από ένα τυχαίο δείγμα 2000 ανθρώπων οι οποίοι είναι ικανοί για εργασία, 1200 είναι άνδρες και 800 είναι γυναίκες. Από τους άνδρες 150 είναι άνεργοι ενώ από τις γυναίκες 80 είναι άνεργες. Να υπολογιστεί ένα 95% διάστημα εμπιστοσύνης για: i) την αναλογία των μη ανέργων ανδρών. ii) την διαφορά των αναλογιών μεταξύ των ανέργων ανδρών και γυναικών. Μπορεί να υποστηριχτεί σε επίπεδο σημαντικότητας α=5% ότι η αναλογία των ανέργων ανδρών είναι μεγαλύτερη από την αναλογία των ανέργων γυναικών;

x 0 1 2 3 4

P(x) 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4

x 0 1 2 3 4

P(x) 1/3 -1/6 1/3 1/6 1/3

x 0 1 2 3 4

P(x) 0 0 0 0,8 0,2

22

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Σ.ΨΑΡΑΚΗΣ – Μ. ΑΫΦΑΝΤΗ

ΘΕΜΑ 1Ο

Η πιθανότητα και τα τρία παιδιά να είναι του ίδιου φύλου Α) αν λάβουμε υπόψη την συμμετρία ως πιθανότητα Β) αν λάβουμε υπόψη μία έρευνα σε χώρες σε διάφορες εποχές που δείχνει ότι τα 484 από τα 1000 είναι κορίτσια Να βρεθούν ορισμοί πιθανοτήτων για (α) και (β) ερώτημα ΘΕΜΑ 2

Ο

α) Ποσοστό καπνιστών που καπνίζουν πάνω από 40 τσιγάρα ι. 30% ii. 6.5% iii. 80% iv. 65% v. άλλο β) Πάνω από 3 πακέτα ι. 0,5% ii. 5% iii.10% iv. 20% v. άλλο γ) Διάμεσος i. 10 ii. 30 iii. 20 iv. 40 v. άλλο ΘΕΜΑ 3

Ο

n = 80 εργαζόμενοι x(μέσο) = 39 ηλικία s

2 = 16

α) ακολουθεί περίπου συμμετρική μονοκόρυφη κατανομή i. 31<x<43

ii. X>43 β) κανονική κατανομή

i. x>44 ii. Q3 = ;

iii. x = 40

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2012

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Σ.ΨΑΡΑΚΗΣ – Μ. ΑΫΦΑΝΤΗ

Θέμα 1ο

i. Σε ένα εργοστάσιο ο μέσος εξαμηνιαίος μισθός για όλους τους εργαζομένους είναι 5.000. Ο μέσος εξαμηνιαίος μισθός για τους άντρες και τις γυναίκες είναι 5.200 και 4.200 αντίστοιχα. Να βρείτε το ποσοστό των αντρών και των γυναικών του εργοστασίου

ii. 14, 14, 12, 16, 18, 18, 16, 14, 20, 20, 20, 22, 20, 16, 16, 18, 18, 18, 18, 16, 16, 16, 18, 18, 18, 16, 18, 16, 14, 16 a) Να γίνει διακριτή κατανομή των δεδομένων και να σχηματιστεί το κατάλληλο ιστόγραμμα b) Να βρεθεί χωρίς αριθμητικές πράξεις ο μέσος και η ασυμμετρία. Να αιτιολογηθεί πλήρως η απάντηση.

Θέμα 2ο

Δυο παίχτες τέννις, ο Α και ο Β, έχουν παίξει 12 παιχνίδια που τα 6 τα έχει κερδίσει ο Α, τα 4 ο Β και τα 2 έχουν λήξει ισοπαλία. Αποφασίζουν να παίξουν άλλον έναν γύρο, που αποτελείται από 3 παιχνίδι. Να βρεθεί η πιθανότητα:

i. Ο Β να κερδίσει τουλάχιστον ένα ii. Ο Α και ο Β να κερδίσουν εναλλακτικά.

Θέμα 3ο

Σε μια συγκεκριμένη χώρα (περίπου) 1080 γυναίκες αντιστοιχούν σε 1000 άντρες. Να βρεθεί η πιθανότητα: i. Σε μια οικογένεια με 4 παιδιά

a) Το ένα να είναι κορίτσι b) Τουλάχιστον ένα κορίτσι να υπάρχει

ii. Να βρεθεί ο μέσος όρος και η τυπική απόκλιση (ή η διακύμανση) των αγοριών που υπάρχουν σε μια οικογένεια με 4 παιδιά

Θέμα 4ο

Ένα τυχαίο δείγμα X1, X2,…., X25 που προέρχεται από κανονικό πληθυσμό έχει άγνωστο μέσο και άγνωστη διακύμανση. Δίνεται το ∑ = 3.700 και το ∑ =573.000. Να βρεθεί!

I. Η αμερόληπτη εκτιμήτρια του μέσου και της διακύμανσης. II. Με πιθανότητα 95% να βρεθεί το διάστημα εμπιστοσύνης του μέσου. Με α=5% η τιμή 163 μπορεί να είναι η τιμή που

παίρνει ο μέσος. Ναι ή Όχι και γιατί; III. Με πιθανότητα 99,73% να βρεθεί το διάστημα εμπιστοσύνης του μέσου αν έχουμε τη διακύμανση γνωστή και ίση με

800.

0

10

20

30

40

23

ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Εξετάσεις Ιανουαρίου 2007

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΚΑΠΟΥΛΑΣ Στο τμήμα που ακολουθεί τα μεγέθη των γραμματοσειρών στο πρώτο τμήμα είναι 14, 12, 10. Στο επόμενο τμήμα τα μεγέθη των γραμματοσειρών είναι 16 και 12. Σύλλογος φίλων του δάσους Αρ. Αποφ. Αναγνώρισης Πρωτοδικείου 243/15 - 3 1987 Αγαπητοί φίλοι-ες Με ιδιαίτερη χαρά σας ανακοινώνουμε ότι άρχισαν οι εκδρομές για την παρατήρηση των φυτών της περιοχής μας και το πρόγραμμα των αναδασώσεων. Μπορείτε να πληροφορηθείτε για το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων μας από το εντευκτήριο του συλλόγου (Ηροδότου 23, τηλ. 987654) και από τα μέλη του Δ.Σ. του συλλόγου μας. Δηλώσεις συμμετοχής στην γραμματεία (τηλ. 2345678) και στον έφορο εκδρομών (τηλ. 923471).

1η

Εξόρμηση (μονοήμερη) 2η Εξόρμηση (τριήμερη)

Παγγαίο 13/4/01 Αναχ. Σάββατο από τα γραφεία του συλλόγου

Πάρνωνας 28/4/01 Αναχ. Σάββατο μεσημέρι (2 π.μ.) από την πλατεία Αγ. Δημητρίου.

Στην εκδρομή αυτή όσες και όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να

Σχετικά με την διήμερη εκδρομή στις 14 και 15 Ιουλίου στην Μύκονο σας πληροφορούμε ότι έχουν απομείνει λίγες καμπίνες στο πλοίο της γραμμής. Οι διαθέσιμες καμπίνες είναι οι εξής:

Πλοίο Αρ. Καμπίνας Θέση

Πηνελόπη 23,24,34,35,36,48 Β Μήλος Εξπρές 38,39,123,124,128,129 Α Μήλος Εξπρές 201,203,210,21 ΑΒ

Σαντορίνη Εξπρές 432,439,441,501,502 Α

Όσοι(ες) ενδιαφέρονται παρακαλούνται να δηλώσουν συμμετοχή στην γραμματεία μέχρι την 5 Ιουλίου. Με φιλικούς χαιρετισμούς Το Δ.Σ Ονοματεπώνυμο Αρ. Μητρώου Έχοντας έτοιμο το κείμενο θα το διαμορφώσετε σύμφωνα με το υπόδειγμα που μοιράστηκε. Το κείμενο βρίσκεται δακτυλογραφημένο στον δίσκο F:\Gkapou\wexamjan2007_1.doc. Να αποθηκεύετε την εργασία σας τακτικά (ανά 10 λεπτά). Για όνομα χρησιμοποιήστε τον αριθμό μητρώου σας. Η αποθήκευση να γίνει στον δίσκο I. Τα μεγέθη των γραμματοσειρών στην αίτηση είναι 14, 10. Στο επόμενο τμήμα τα μεγέθη των γραμματοσειρών είναι 16 και 12. Στο κείμενο το οποίο θα δημιουργήσετε στο WORD θα υπάρχει το ονοματεπώνυμο σας και ο αριθμός μητρώου σας στην αρχή και το τέλος του κειμένου. Ονοματεπώνυμο Αρ. Μητρώου

Αίτηση Καρπενήσι 14 Αυγούστου 2003

του Αναγνώστου Χρισοβαλάντη Αγ. Ανδρέου 2 Καρπενήσι Τ.Κ.123456

Τηλ. (0323) 7890 Fax. (0323) 5784 E mail: canagn@otenet.gr

Προς Την υποδιεύθυνση Τροχαίας Ευρυτανίας

Θέμα: Χορήγηση αντίγραφου αδείας κυκλοφορίας οχήματος Συννημένα: 1

ο Βεβαίωση απώλειας άδειας κυκλοφορίας

οχήματος 2

ο Αντίγραφο δελτίου ταυτότητας.

3ο

Παράβολο δημοσίου 30 ευρώ.

Παρακαλώ να μου χορηγήσετε αντίγραφο του αρ 5748/ΚΟ-98761 διπλώματος οδήγησης το οποίο καταστράφηκε μερικώς κατά την σύγκρουση του υπ’ αρ. ΡΑΙ 387575 Ι.Χ. φορτηγού ΔΧ αυτοκινήτου με το υπ. αρ. ΟΣΛ 12376 φορτηγό ΙΧ αυτοκίνητο Με τιμή Αναγνώστου Χριστοβαλάντης

Ονομαστική κατάσταση επιλεγέντων για την επιμόρφωση

Ονοματεπώνυμο Τμήμα Βαθμολογία

Παπανικολάου Μιχαήλ Οικονομικό 12,5 Θεώνας Αντώνιος Εκμετάλλευσης 11 Μυκονιάτης Αθανάσιος Διανομής 13,345

Παπαντωνίου Θεολόγος Οικονομικό 120,2

24

Εξετάσεις Ιανουαρίου 2007 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Α. ΚΑΣΤΑΝΙΑ

ΘΕΜΑ 1: ΘΕΩΡΙΑ (3 μονάδες) (α) Τι είναι το Λειτουργικό Σύστημα; (β) Να αναφέρετε τις κατηγορίες λειτουργικών συστημάτων (γ) Τι είναι το λογισμικό; (δ) Ποιες είναι οι κατηγορίες Λογισμικού; (ε) Τι ονομάζεται κύκλος ανάπτυξης προγράμματος και πως αυτός αναλύεται; (στ) Τι είναι πληροφοριακό σύστημα; (ζ) Τι γνωρίζετε για τα συστήματα βάσεων δεδομένων; (η) Τι είναι Δίκτυο Υπολογιστών; (θ) Ποια είναι τα Συστατικά στοιχεία Δικτύου Η/Υ (ι) Τι γνωρίζετε για τους σχηματισμούς δικτύων;

[Να απαντήσετε τα Θέματα 2 και 3 στον Ηλεκτρονικό Υπολογιστή] ΘΕΜΑ 2: ΑΣΚΗΣΗ MS-WORD (3,5 μονάδες) Να δημιουργήσετε το παρακάτω έγγραφο σε MS-WORD. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΗΤΡΩΟΥ:

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ (ΕΠΒ) ΣΤΟΧΟΙ - Βελτίωση της ποιότητας και παραγωγή νέων προϊόντων - Καλυτέρευση των υποδομών για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων - Ενίσχυση της κατακόρυφης και οριζόντιας ζεύξης των επιχειρήσεων - Επιλεκτική υποστήριξη σχεδίων που θα εξασφαλίζουν καινοτομίες, ανταγωνιστικότητα, προστασία του περιβάλλοντος και εξοικονόμηση ενέργειας ΠΙΝΑΚΑΣ 1: ΑΝΑΛΥΣΗ & ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΦΑΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΦΑΣΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΣΥΝΟΛΟ

Α. ΚΟΣΤΟΣ 1. ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΓΙΩΝ & ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΩΝ 2. ΚΟΣΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ & ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ 3. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ 4. ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΑ

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ Β. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

1. ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 2. ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 3. ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 4. ΛΟΙΠΕΣ ΠΗΓΕΣ

ΣΥΝΟΛΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

ΜΕΤΡΟ 1. Οργάνωση, παρακολούθηση και διαχείριση του προγράμματος

ΜΕΤΡΟ 2. Αξιολόγηση του προγράμματος

ΜΕΤΡΟ 3. Βελτιστοποίηση της χρήσης και κατανομής πόρων του ΕΠΒ και παρεμφερών κοινοτικών προγραμμάτων και πρωτοβουλιών

Να αποθηκεύσετε το έγγραφο στο I:\ με όνομα αριθμός_μητρώου.doc Θέμα 3: ΑΣΚΗΣΗ MS-EXCEL (3,5 μονάδες) Να δημιουργήσετε το παρακάτω έγγραφο σε MS- EXCEL. Δίνονται τα εξής: Πωλήσεις Ιανουαρίου = 100, Τιμή Ιανουαρίου=30 Πωλήσεις τρέχοντος μήνα = πωλήσεις προηγούμενου μήνα + 5 Τιμή Τρέχοντος μήνα = Τιμή προηγούμενου μήνα * 1.01 Έσοδα μήνα = πωλήσεις μήνα * τιμή μήνα Κόστος μήνα = 100 + 0.8 * Έσοδα μήνα Καθαρά Έσοδα Μήνα = Έσοδα μήνα – Κόστος μήνα Φόρος μήνα = 0.05*Έσοδα μήνα+0.50* Καθαρά Έσοδα μήνα Καθαρά Έσοδα Μήνα μετά τον Φόρο = Καθαρά Έσοδα μήνα – Φόρος μήνα (α) Να φτιάξετε ένα λογιστικό φύλλο MS-Excel για τον ανά μήνα προϋπολογισμό της εταιρείας. (β) Να κατασκευάσετε διάγραμμα πίτας των πωλήσεων ανά μήνα Να αποθηκεύσετε το λογιστικό φύλλο στο I:\ με όνομα αριθμός_μητρώου.xls

25

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2007 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Α. ΚΑΣΤΑΝΙΑ

ΘΕΜΑ 1: ΘΕΩΡΙΑ (3 μονάδες) (α) Τι είναι το Λειτουργικό Σύστημα; (β) Τι γνωρίζετε για τον χρονικό καταμερισμό; (γ) Τι είναι το λογισμικό; (δ) Τι γνωρίζετε για το λογισμικό εφαρμογών; (ε) Τι γνωρίζετε για την σχεδίαση της λύσης του προβλήματος; (στ) Τι γνωρίζετε για την κωδικοποίηση; (ζ) Τι γνωρίζετε για τα συστήματα βάσεων δεδομένων; (η) Τι είναι Δίκτυο Υπολογιστών; (θ) Ποια είναι τα Συστατικά στοιχεία Δικτύου Η/Υ (ι) Τι γνωρίζετε για τους σχηματισμούς δικτύων;

[Να απαντήσετε τα Θέματα 2 και 3 στον Ηλεκτρονικό Υπολογιστή] ΘΕΜΑ 2: ΑΣΚΗΣΗ MS-WORD (3,5 μονάδες) Να δημιουργήσετε το παρακάτω έγγραφο σε MS-WORD. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΗΤΡΩΟΥ: ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΙΚΡΩΝ ΚΑΙ ΜΕΣΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 119, ΤΚ 10192 ΑΘΗΝΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΝΤΥΠΟ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΩΝ

ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ»

ΕΠΩΝΥΜΟ:

ΟΝΟΜΑ: ΠΑΤΡΩΝΥΜΟ: ΕΤΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ: Οδός: Αριθ.: Τ.Κ. Πόλη: Τηλέφωνο Επικοινωνίας: α) β)

Φαξ Επικοινωνίας:

Αριθμός Ταυτότητας:

Α.Φ.Μ.: Δ.Ο.Υ.:

ΕΓΓΡΑΦΗ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ (Ναι / Όχι)

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΕΓΓΡΑΦΕΤΑΙ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ

ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ i. ΑΘΗΝΑ ii. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Θέμα 3: ΑΣΚΗΣΗ MS-EXCEL (3,5 μονάδες) Να δημιουργήσετε το παρακάτω έγγραφο σε MS- EXCEL. Να εισάγετε τους τύπους που απαιτούνται για την ολοκλήρωση αυτού του μοντέλου φύλλου εργασίας. Οι τύποι που πρέπει να χρησιμοποιηθούν είναι οι ακόλουθοι: Κελί B7 Σταθερές δαπάνες ανά φωτοτυπικό είναι το άθροισμα από τα

κόστη που βρίσκονται στα κελιά B4:B6. Κελί B12 Εισόδημα = Αριθμός μισθωμένων φωτοτυπικών μηχανημάτων X

Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό πολλαπλασιασμένα με την Τιμή χρέωσης ανά φωτοτυπία

Κελί B13 Κόστη πωληθέντων εμπορευμάτων = Αριθμός μισθωμένων φωτοτυπικών μηχανημάτων πολλαπλασιασμένο με Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό X Μεταβλητό κόστος ανά φωτοτυπία Κελί B14 Περιθώριο συνεισφοράς = Εισόδημα μειωμένο κατά τα Κόστη πωληθέντων εμπορευμάτων

Κελί B15 Γενικά και διαχειριστικά κόστη = Αριθμός μισθωμένων φωτοτυπικών μηχανημάτων πολλαπλασιασμένος με το άθροισμα των Σταθερών δαπανών ανά φωτοτυπικό και την χρέωση ενοικίασης χώρου

Κελί B16 Καθαρό εισόδημα = Περιθώριο συνεισφοράς μειωμένο κατά τα Γενικά και Διαχειριστικά Κόστη.

Το Περιθώριο ανά φωτοτυπία θα πρέπει επίσης να υπολογιστεί στο κελί E7 (Τιμή χρέωσης ανά φωτοτυπία μειωμένη κατά το

Μεταβλητό κόστος ανά φωτοτυπία).

26

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ Ι

* Σύμφωνα με τους διδάσκοντες η ύλη του μαθήματος θα είναι διαφοροποιημένη σε σχέση με τα θέματα που ακολουθούν οπότε συνίσταται στους φοιτητές να τα δουν ως ενδεικτικά και μόνο.

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2004ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Α. ΜΠΑΛΛΑΣ - Σ. ΚΟΕΝ

Απαντήστε υποχρεωτικά σε όλα τα θέματα που ακολουθούν. Οι υπολογισμοί να παρουσιάζονται αναλυτικά στο γραπτό Θέμα 1ο – Βαθμός 60% Η εμπορική επιχείρηση Γεωργίου ξεκίνησε τις δραστηριότητες της την 31/12/Χ2 και ασχολείται αποκλειστικά με την εμπορία του εμπορεύματος ΝΜΖ σε όλη την Ελλάδα. Τη 1/1/Χ3 το ενεργητικό της επιχείρησης αποτελούνταν από 80 μονάδες του ΝΜΖ με τιμή κτήσης € 300 έκαστη και € 75.000 σε μετρητά. Κατά τη διάρκεια της χρήσης 20Χ3 διενεργήθηκαν οι ακόλουθες συναλλαγές: 1. Στις 5/1 αγοράσθηκαν 60 μονάδες του ΝΜΖ προς €280 έκαστη με πίστωση από τον προμηθευτή Οικονόμου. 2. Στις 31/1 πωλήθηκαν 110 μονάδες του ΝΜΖ προς €400 έκαστη με πίστωση στον πελάτη Χρήστου. 3. Στις 27/2 η επιχείρηση έλαβε από τον πελάτη Χρήστου εγγυητική επιστολή αξίας €40.000 έκδοσης της ΕΤΕ για μερική εξασφάλιση

της απαίτησής της. 4. Στις 15/3 αγοράσθηκαν 140 μονάδες του ΝΜΖ προς €300 έκαστη με μετρητά. 5. Την 1/4 η επιχείρηση αγόρασε ένα φορτηγό αντί €17.000 με μετρητά. Η ωφέλιμη ζωή του φορτηγού εκτιμήθηκε σε 5 χρόνια και η

υπολειμματική του αξία σε €3.000 6. Στις 30/4 εξοφλήθηκε ο Οικονόμου με μετρητά. 7. Στις 20/5 αγοράσθηκαν 160 μονάδες του ΝΜΖ προς €310 έκαστη από τον προμηθευτή Οικονόμου. Για την εξόφληση του Οικονόμου,

η Γεωργίου αποδέχθηκε γραμμάτια ονομαστικής αξίας €50.600 και με ημερομηνία λήξης την 31/12/Χ3. 8. Στις 7/6 ο Χρήστου εξόφλησε την οφειλή του με μετρητά και η επιχείρηση επέστρεψε την εγγυητική επιστολή. 9. Στις 2/7 πωλήθηκαν 150 μονάδες του ΝΜΖ προς €440 στο Νικολάου με πίστωση. 10. Στις 9/8 ο Οικονόμου ενημέρωσε την επιχείρηση ότι μεταβίβασε τα γραμμάτια στην ΕΤΕ προς είσπραξη. 11. Στις 10/9 πωλήθηκαν 170 μονάδες του ΝΜΖ προς €450 στο Χατζόγλου με πίστωση. 12. Την 1/11 ο Νικολάου διακανόνισε την οφειλή του με αποδοχή γραμματίων τρίμηνης διάρκειας στα οποία προστέθηκε τόκος €300. 13. Στις 5/11 ο Χατζόγλου κατέβαλλε €30.000 έναντι της οφειλής του και ενημέρωσε την επιχείρηση ότι αντιμετωπίζει προβλήματα

ρευστότητας. Κατόπιν τούτου ο Χατζόγλου χαρακτηρίστηκε επισφαλής. Εκτιμάται ότι δεν θα εισπραχθεί το 60% του υπολοίπου του λογαριασμού του και γι’ αυτό σχηματίσθηκε ισόποση πρόβλεψη.

14. Στις 31/12 εξοφλήθηκε μισθοδοτική κατάσταση ονομαστικού ποσού €10.000. Από το ποσό αυτό παρακρατήθηκαν υπέρ ΙΚΑ €1.600 και για ΦΜΥ €1.300. Οι εργοδοτικές εισφορές ανέρχονται σε € 2.900.

15. Στις 31/12 εξοφλήθηκαν στην ΕΤΕ τα γραμμάτια που είχαν δοθεί στον Οικονόμου. 16. Στις 31/12 ο Χατζόγλου κατέβαλλε €30.000 έναντι της οφειλής του. Το υπόλοιπο ποσό θεωρείται ανεπίδεκτο είσπραξης. Λαμβάνοντας υπόψη ότι

η επιχείρηση χρησιμοποιεί το σύστημα της διαρκούς απογραφής για τη λογιστική παρακολούθηση των αποθεμάτων της

η αποτίμηση των εμπορευμάτων γίνεται με τη μέθοδο FIFO

η αποτίμηση των απαιτήσεων γίνεται με τη δημιουργία προβλέψεων κατόπιν εξατομικευμένης αξιολόγησης των πελατών της

οι αποσβέσεις υπολογίζονται με τη μέθοδο της σταθερής (γραμμικής) απόσβεσης

τα έσοδα και έξοδα από τόκους που ενσωματώνονται σε γραμμάτια αναγνωρίζονται ως δεδουλευμένα ΜΟΝΟ μετά την πάροδο του σχετικού χρονικού διαστήματος

η τιμή αντικατάστασης του ΝΜΖ στο τέλος της χρήσης ανέρχεται σε €320 ΖΗΤΕΙΤΑΙ 1. Να καταχωρήσετε στο ημερολόγιο τις εγγραφές που αφορούν τις ως άνω συναλλαγές καθώς και τις αναγκαίες εγγραφές

προσαρμογής. 2. Να υπολογίσετε το μεικτό αποτέλεσμα και το αποτέλεσμα χρήσης για το 20Χ3 της επιχείρησης Γεωργίου. 3. Να ενημερώσετε την καρτέλα που επισυνάπτεται (Βλ. σελ. 4). Θέμα 2ο – Βαθμός 25% Για την επιχείρηση «ΕΞΕΛΙΞΗ» ισχύουν τα ακόλουθα: 5.1.20Χ4 Μεταχρονολογημένη επιταγή αξίας €10.000 που η επιχείρηση είχε αποδεχθεί υπέρ προμηθευτή της για την εξόφληση της

οφειλής της έγινε ληξιπρόθεσμη. 7.1.20Χ4 Ο αντιπρόσωπος «Καλογήρου» ενημερώνει την επιχείρηση ότι πούλησε 20 ολυμπιακά σουβενίρ προς €100 το ένα και ότι,

αφού παρακράτησε την προμήθειά του, η οποία ανέρχεται στο 10% της τιμής πώλησης, κατέθεσε το υπόλοιπο ποσό στον λογαριασμό όψεως της επιχείρησης. Το κόστος των ολυμπιακών σουβενίρ για την επιχείρηση «ΕΞΕΛΙΞΗ» ήταν €60/μονάδα. Η επιχείρηση ακολουθεί τα αποθέματά της με τη μέθοδο της περιοδικής απογραφής.

8.1.20Χ4 Μεταχρονολογημένη επιταγή λήξης 8.1.20Χ4 ποσού €3.000 του πελάτη Ελευθερίου κατατίθεται στην Τράπεζα για είσπραξη.

9.1.20Χ4 Η επιχείρηση παρέδωσε στην τράπεζα γραμμάτια εισπρακτέα αξίας €20.000 ως εγγύηση για τη σύναψη δανείου και έλαβε αυθημερόν δάνειο που ανέρχεται στο 70% της ονομαστικής τους αξίας και το οποίο κατατέθηκε στον λογαριασμό όψεώς της.

10.1.20Χ4 Η επιχείρηση μετατρέπει £10.000 που είχε αγοράσει στις 2/1/20Χ4 με μετρητά όταν £ = € 1,6 σε € και καταθέτει το προϊόν της μετατροπής στον λογαριασμό όψεως. Στις 10 Ιανουαρίου η τιμή αγοράς £ = € 1,5 και η τιμή πώλησης £ = € 1,7.

10.1.20Χ4 Η Τράπεζα ενημερώνει την επιχείρηση ότι η επιταγή του πελάτη Ελευθερίου δεν εισπράχθηκε. 15.1.20Χ4 Η επιχείρηση αγόρασε Έντοκα Γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου εξάμηνης διάρκειας ονομαστικής αξίας €15.000 αντί

€14.500 που εκδόθηκαν στις 15 Ιανουαρίου κάνοντας ανάληψη από το λογαριασμό όψεώς της. Το υπόλοιπο λογαριασμού Καταθέσεις όψεως στις 4.1.20Χ4 ήταν €15.000. Το αντίγραφο του λογαριασμού της Τράπεζας για το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα Ιανουαρίου είχε ως εξής:

27

Υπόλοιπο 4.1.20Χ4 € 15.000 Καταθέσεις 7.1.20Χ4 Αντιπρόσωπος «Καλογήρου» € ; 9.1.20Χ4 Δάνειο με εγγύηση γραμμάτια € ; 10.1.20Χ4 Μετατροπή συναλλάγματος € ;

Πληρωμές επιταγών 5.1.20Χ4 Προμηθευτής «Αργυρίου» - € 10.000 Διάφορα 15.1.20Χ4 Αγορά Εντόκων Γραμματίων € ; 15.1.20Χ4 Έσοδα από τόκους λογαριασμού € 200 15.1.20Χ4 Έξοδα κίνησης λογαριασμού -€ 450 Υπόλοιπο 15.1.20Χ4 € ;

ΖΗΤΕΙΤΑΙ 1. Να διενεργηθούν οι ημερολογιακές εγγραφές των ανωτέρω λογιστικών γεγονότων. 2. Να διενεργηθούν οι ημερολογιακές εγγραφές βάσει της πληροφόρησης που αντλήθηκε από την Τράπεζα. 3. Να συμπληρωθούν τα ερωτηματικά ΠΑΝΩ στο αντίγραφο του λογαριασμού της Τράπεζας. 4. Να υπολογιστεί το υπόλοιπο του λογαριασμού Καταθέσεις όψεως μετά τη διενέργεια των ημερολογιακών εγγραφών των

ερωτημάτων 1 και 2 ανωτέρω. Διαφέρει από το υπόλοιπο του λογαριασμού όπως τηρείται από την Τράπεζα; Αιτιολογείστε πλήρως την απάντησή σας.

Θέμα 3ο - Βαθμός 15% Σημειώστε με ένα Χ στις τελευταίες δύο στήλες ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι Σωστές και ποιες Λάθος.

Α/Α Πρόταση Σωστό Λάθος

1. Η αρχή της πραγματοποίησης του εσόδου αναφέρεται στην καταγραφή του εσόδου στα λογιστικά βιβλία όταν εισπράττεται.

2. Οι μακροπρόθεσμες απαιτήσεις & οι Συμμετοχές αποτελούν στοιχεία του Πάγιου Ενεργητικού.

3. Η αποσβεστέα αξία ενός παγίου περιουσιακού στοιχείου ορίζεται ως η διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και τις υπολειμματικής του αξίας.

4. Εγγραφές με τη χρήση λογιστικού ισότιμου μπορούν να γίνουν μόνο υπό προϋποθέσεις στους λογαριασμούς αποθεμάτων

5. Όταν χρησιμοποιείται η μέθοδος του αριθμού των ετών ζωής εφαρμόζεται ένας σταθερός συντελεστής απόσβεσης σε μια συνεχώς μειούμενη αναπόσβεστη αξία

6. Οι λογαριασμοί «εκπτώσεις αγορών» και «ειδικά έξοδα αγορών» είναι αντίθετοι λογαριασμοί του λογαριασμού «αγορές»

7. Στην περίπτωση που μια επιχείρηση προεξοφλεί γραμμάτια σε μια τράπεζα, χρεώνεται ο λογαριασμός «γραμμάτια εισπρακτέα» και πιστώνεται ο αντίθετος λογαριασμός «γραμμάτια προεξοφλημένα».

8. Στην περίπτωση που η αξία του τελικού αποθέματος των αποθεμάτων σε τρέχουσες αξίες είναι μεγαλύτερη από την αξία του σε ιστορικές τιμές τότε δεν διενεργείται καμία εγγραφή.

9. Όταν μια επιχείρηση εφαρμόζει τη μέθοδο της διαρκούς απογραφής δεν υποχρεούται να διενεργεί φυσική απογραφή.

10. Για μια επιχείρηση που διακινεί προϊόντα με σύντομη ημερομηνία λήξης (για παράδειγμα γαλακτοκομικά) η καταλληλότερη μέθοδος για την αποτίμησή τους είναι η FIFO.

11. Ο φόρος προστιθέμενης αξίας συμπεριλαμβάνεται στην αξία κτήσης των μηχανημάτων ενώ ο ΦΜΑ στην αξία κτήσης κτιρίων και οικοπέδων

12. Ο λογαριασμός «Προβλέψεις για Επισφαλείς Απαιτήσεις» εμφανίζεται στον Ισολογισμό στο κυκλοφορούν ενεργητικό.

13. Τα έξοδα αγοράς και διακίνησης χρεογράφων δεν προσαυξάνουν την αξία κτήσης τους αλλά αποτελούν έκτακτο και ανόργανο έξοδο όπως είναι και η τυχόν ζημιά από την πώλησής τους.

14. Ο λογαριασμός «Διαφορές αποτίμησης συμμετοχών και χρεογράφων» δεν εμφανίζει ποτέ πιστωτικό υπόλοιπο.

15. Στην περίπτωση που η επιχείρηση έχει παραλάβει το τιμολόγιο αλλά όχι τα εμπορεύματα, χρεώνεται ο λογαριασμός «Αγορές υπό παραλαβή».

ΚΑΡΤΕΛΑ 3ου ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΣ 1ου ΘΕΜΑΤΟΣ

Ημερομηνία Εισαγωγές Eξαγωγές Υπόλοιπο

Ποσότητα Αξία /μονάδα

Ποσότητα Αξία /μονάδα

Ποσότητα Αξία /μονάδα

Σύνολο

28

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2009 ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Δ.ΧΕΒΑΣ - Α. ΜΠΑΛΛΑΣ

ΖΗΤΗΜΑ 1 (65%) Η ΛΜΝ εμπορεύεται το προϊόν Χ για λογαριασμό της. Παρακάτω δίνεται η κίνηση του εμπορεύματος για τη χρήση 20Χ5: 1. Το απόθεμα αρχής ανήλθε σε 200 τεμάχια τιμής κτήσεως 100 ευρώ το τεμάχιο 2. Τον Ιανουάριο 20Χ5 αγοράστηκαν από τον προμηθευτή Αυγερίου 600 τεμάχια προς 120 ευρώ το τεμάχιο. Στον προμηθευτή

εκδόθηκαν ισόποσες επιταγές όψεως. Η ΛΜΝ επιβαρύνθηκε και με μεταφορικά 600 ευρώ που καταβλήθηκαν σε μετρητά. 3. Την 1η Μαρτίου 20Χ5 πουλήθηκαν 380 τεμάχια στον πελάτη Δημητρίου προς 200 ευρώ το τεμάχιο έναντι γραμματίων. Για το

50% από το παραπάνω ποσό εκδόθηκαν γραμμάτια λήξεως 31/12/20Χ5 και στα οποία ενσωματώθηκαν τόκος 1.000 ευρώ ενώ για το υπόλοιπο ποσό εκδόθηκαν γραμμάτια δωδεκάμηνης διάρκειας στα οποία ενσωματώθηκε τόκος 1.200 ευρώ. Τα μεταφορικά ύψους 380 ευρώ επιβάρυναν την ΛΜΝ και καταβλήθηκαν με μετρητά.

4. Τον Απρίλιο 20Χ5 αγοράστηκαν από τον προμηθευτή Βασιλείου 480 τεμάχια προς 130 ευρώ το τεμάχιο με πίστωση. 5. Τον ίδιο μήνα διαπιστώθηκε ότι 10 από τα τεμάχια που έστειλε ο Βασιλείου ήταν ελαττωματικά και η επιχείρηση τα

επέστρεψε στον Βασιλείου. Τα τεμάχια δεν αντικαταστάθηκαν. 6. Τον Μάιο 20Χ5 ο Βασιλείου χορήγησε έκπτωση 940 ευρώ. 7. Τον Απρίλιο 20Χ5 η ΛΜΝ πούλησε 550 τεμάχια προς 210 ευρώ το τεμάχιο στον πελάτη Ευαγγέλου με πίστωση. 8. Τον Ιούλιο 20Χ5 η αγορά του εμπορεύματος Χ εισήλθε σε κρίση και σημειώθηκε μία πτώση των τιμών πωλήσεως κατά 40%. 9. Στην απογραφή Δεκεμβρίου 20Χ5 διαπιστώθηκε ότι η τιμή αντικατάστασης του Χ ήταν 108 ευρώ το τεμάχιο. Η αποτίμηση

των αποθεμάτων στην απογραφή τέλους χρήσεως γίνεται στην χαμηλότερη τιμή μεταξύ κτήσεως και τρέχουσας τιμής αντικαταστάσεως.

Λοιπές Πληροφορίες: 1. Η ΛΜΝ παρακολουθεί τα αποθέματά της με την μέθοδο FIFO (διαρκής απογραφή) 2. Τον Ιούλιο 20Χ5 τα γραμμάτια του Δημητρίου λήξεως 31/12/20Χ5 προεξοφλήθηκαν στην Τράπεζα Ω. Η Τράπεζα καταλόγισε

τόκους και έξοδα ύψους 820 ευρώ ενώ το υπόλοιπο ποσό κατατέθηκε στον λογαριασμό όψεως της επιχείρησης. 3. Τον Αύγουστο 20Χ5 η ΛΜΝ αγόρασε $20.000 μα ισοτιμία $ = 1,30 ευρώ και τα κατέθεσε σε λογαριασμό όψεως 4. Την 1

η Σεπτεμβρίου 20Χ5 τα υπόλοιπα γραμμάτια του Δημητρίου μεταβιβάστηκαν στον Βασιλείου για εξόφληση μέρους της

οφειλής προς αυτόν. 5. Τον Σεπτέμβριο 20Χ5 η διοίκηση της ΛΜΝ πληροφορήθηκε ότι ο Ευαγγέλου έχασε όλη την περιουσία του στο καζίνο και

διέφυγε στο εξωτερικό. Από έρευνα που έκανε διαπιστώθηκε ότι ο Ευαγγέλου δεν είχε ούτε ακίνητη περιουσία στο όνομά του.

6. Τον Οκτώβριο 20Χ5 πούλησε $15.000 με ισοτιμία $ = 1,50 € 7. Την 1

η Οκτωβρίου αγόρασε έντοκα γραμμάτια δημοσίου, ετήσιας διάρκειας, επιτοκίου 12% ημερομηνίας έκδοσης 1/10/20Χ5

και ονοματικής αξίας 16.800 ευρώ αντί 15.000 ευρώ με μετρητά. 8. Τον Οκτώβριο 20Χ5 αγόρασε 1.000 μετοχές της ΕΤΕ προς 18 € τη μία με μετρητά. Οι μετοχές της ΕΤΕ είναι στο Χρηματιστήριο

Αξιών Αθηνών 9. Τον Νοέμβριο 20Χ5 η ΕΤΕ μοίρασε μέρισμα 2 € ανά μετοχή. Το μέρισμα κατατέθηκε στον λογαριασμό όψεως της ΛΜΝ. 10. Στις 31/12/20Χ5 τα προεξοφλημένα γραμμάτια εξοφλήθηκαν κανονικά από τον Δημητρίου 11. Στην απογραφή τέλους χρήσεως διαπιστώθηκε ότι η μέση τιμή κλεισίματος του μηνός Δεκεμβρίου της ΕΤΕ ήταν 14 € και η

ισοτιμία του δολαρίου ΗΠΑ ($) ήταν $ = 1,18 €. 12. Όσον αφορά τις αποσβέσεις του εξοπλισμού της ΛΜΝ, αυτός είχε αγοραστεί την 1/1/20Χ1 αντί 60.000 € και αποσβένεται με

την μέθοδο του αθροίσματος της σειράς των ετών ζωής, ωφέλιμη ζωή 7 χρόνια και υπολειμματική αξία 4.000 €. ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ 1. Οι ημερολογιακές εγγραφές καταχώρησης των λογιστικών γεγονότων του 20Χ5 2. Οι ημερολογιακές εγγραφές προσαρμογής των λογαριασμών στα δεδομένα της απογραφής και 3. Η κατάρτιση αποτελεσμάτων χρήσης στην οποία να εμφανίζεται χωριστά το μεικτό αποτέλεσμα και το αποτέλεσμα χρήσεως ΖΗΤΗΜΑ 2 (10%) Η ΛΜΝ εμπορεύεται το προϊόν Ψ για λογαριασμό της βιομηχανικής εταιρείας ΡΣΤ με προμήθεια 10% της τιμής πώλησης. Παρακάτω δίνεται η κίνηση του εμπορεύματος Ψ για τη χρήση 20Χ6 : 1. Δεν υπήρχε απόθεμα στην αρχή της χρήσεως 2. Τον Φεβρουάριο 20Χ6 παραλήφθηκαν 300 τεμάχια με συμφωνημένη τιμή πώλησης 200 € το τεμάχιο 3. Τον Ιούλιο 20Χ6 πουλήθηκαν 180 τεμάχια με μετρητά. Η ΛΜΝ αφού παρακράτησε την προμήθειά της απέστειλε το υπόλοιπο

ποσό μέσω τραπέζης στην ΡΣΤ. Η προμήθεια της τράπεζας ύψους 50 € επιβάρυνε την ΡΣΤ ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ 1. Οι ημερολογιακές εγγραφές καταχώρησης των λογιστικών γεγονότων του 20Χ6 2. Ποιο ήταν το κόστος των πωληθέντων μονάδων του προϊόντος Ψ για την ΛΜΝ ΖΗΤΗΜΑ 3 (10%) Την 1/1/20Χ0 η τεχνική εταιρεία ΑΒΓ ανέλαβε να κατασκευάσει ένα βιομηχανοστάσιο για την ΧΨΖ έναντι συνολικής αμοιβής 2.000.000 €. Σύμφωνα με τη σύμβαση, το 10% της αμοιβής προκαταβλήθηκε στην ΑΒΓ ενώ το υπόλοιπο ποσό θα καταβληθεί σε τρείς ισόποσες δόσεις στις 31/12/20Χ0, 31/12/20Χ1 και 31/12/20Χ2. Το κόστος κατασκευής του βιομηχανοστασίου εκτιμάται από την ΑΒΓ σε 1.300.000 €. Όλες οι δαπάνες της ΑΒΓ πληρώνονται με μετρητά. Παρακάτω δίδονται ορισμένες πληροφορίες για την υλοποίηση του συμβολαίου αυτού.

20Χ0: Κατά τη διάρκεια του έτους αυτού, το κόστος κατασκευής του κτιρίου ανήλθε σε 400.000 €

20Χ1: Κατά τη διάρκεια του έτους αυτού, το κόστος της κατασκευής του κτιρίου ανήλθε σε 600.000 €

20Χ2: Κατά τη διάρκεια του έτους αυτού ολοκληρώθηκε η κατασκευή του κτιρίου με κόστος 300.000 € Συμπληρώστε στους παρακάτω πίνακες τα ποσά που λείπουν υποθέτοντας ότι η ΑΒΓ εφαρμόζει, για τη λογιστική παρακολούθηση του έργου την μέθοδο α) της ολοκλήρωσης του έργου, β) του ποσοστού υλοποίησης του έργου και γ) της ταμειακής λογιστικής

29

Α) Μέθοδος Ολοκλήρωσης του έργου

Χρήση Έσοδα Έξοδα Κέρδος

20Χ0

20Χ1

20Χ2

Β) Ποσοστό Υλοποίησης του έργου

Χρήση Έσοδα Έξοδα Κέρδος

20Χ0

20Χ1

20Χ2

Γ) Ταμειακή Λογιστική

Χρήση Έσοδα Έξοδα Κέρδος

20Χ0

20Χ1

20Χ2

ΖΗΤΗΜΑ 4 (15%) Α) Την 1

η Δεκεμβρίου του 20Χ4 η Βιομηχανία Α πούλησε στην Εμπορική Β εμπορεύματα. Η Β χρησιμοποίησε τα εμπορεύματα

αυτά για να πάρει δάνειο ύψους € 100.000 από την Τράπεζα Ε. Το ποσό δόθηκε από την Β στην Α η οποία δεσμεύθηκε εγγράφως (με ιδιωτικό συμφωνητικό) να επαναγοράσει τα ως άνω εμπορεύματα στις 28 Φεβρουαρίου 20Χ5 προς € 113.000. Αναλύστε τις συναλλαγές αυτές και εξηγήστε ποιο από τα δύο μέρη είχε έσοδα και σε ποια χρήση; Αιτιολογήστε την απάντησή σας. Β) Σημειώστε με ένα Χ στις τελευταίες δύο στήλες ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι Σωστές και ποιες Λάθος. Για κάθε σωστή απάντηση κερδίζετε 0,1(1%) βαθμούς. Για κάθε λάθος απάντηση χάνετε 0,05(0,5%) βαθμούς. Ερώτηση που δεν θα απαντηθεί δεν βαθμολογείται.

Πρόταση Σ Λ

1. Το πλεονέκτημα της ταμειακής λογιστικής είναι ότι συσχετίζονται οι εισπράξεις με τις αντίστοιχες πληρωμές και έτσι έχουμε μια πιο πιστή παρουσίαση της επίδοσης της επιχείρησης.

2. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της λογιστικής είναι αυτό της ασύμμετρης πληροφόρησης δηλ. του γεγονότος ότι τα κακά νέα λογιστικοποιούνται πριν από τα καλά

3. Όταν μια συγκεκριμένη απαίτηση για την οποία έχει εγγραφεί πρόβλεψη διαγράφεται ως ανεπίδεκτη είσπραξης, πιστώνουμε το λογαριασμό «Πελάτες»

4. Η χρήση των προβλέψεων για επισφαλείς πελάτες επιβάλλεται από τη λογιστική αρχή του κόστους

5. Οι δαπάνες μιας επιχείρησης που αφορούν τη δική της φήμη και πελατεία αποτελούν έξοδο.

6. Καμία λογιστική εγγραφή εκτός από εγγραφές που είναι πιθανόν αναγκαίες για τη διόρθωση λογιστικών σφαλμάτων δεν γίνεται σαν αποτέλεσμα της κατάρτισης τραπεζικής συμφωνίας

7. Ο φόρος προστιθέμενης αξίας συμπεριλαμβάνεται στην αξία κτήσης των αποθεμάτων

8. Οι επεκτάσεις, οι προσθήκες και οι επισκευές προσαυξάνουν την αξία κτήσης των πάγιων στοιχείων

9. Σύμφωνα με τα ΔΛΠ, οι επενδύσεις σε μετοχές τις οποίες η επιχείρηση σκοπεύει να πουλήσει στο αμέσως επόμενο τρίμηνο ομαδοποιούνται στα ρευστά διαθέσιμα

10. Αν η λογιστική παρακολούθηση των αποθεμάτων γίνεται με ο σύστημα της διαρκούς απογραφής, δεν μπορούμε να βρούμε την αξία κτήσης των εμπορευμάτων που έχουν κλαπεί ή καταστραφεί.

30

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2010

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: Δ.ΧΕΒΑΣ - Α. ΜΠΑΛΛΑΣ ΖΗΤΗΜΑ 1ο (4,5 μονάδες) Η επιχείρηση «ΦΡΕΡΟΝ Α.Ε» (η οποία εφαρμόζει τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) είναι μία επιχείρηση εμπορίας ψυγείων για επαγγελματικούς χώρους. Η επιχείρηση παρακολουθεί τα αποθέματά της με τη μέθοδο της διαρκούς απογραφής. Στη συνέχεια παρουσιάζονται πληροφορίες για το πιο σημαντικό προϊόν της επιχείρησης που είναι το ψυγείο Ψ. Η επιχείρηση ακολουθεί τη μέθοδο FIFO για την αποτίμηση των εμπορευμάτων της και υπολογίζει τις προβλέψεις της για επισφαλείς απαιτήσεις με βάση την καθαρή αξία των πωλήσεων. Το απόθεμα ψυγείων Ψ την αρχή της χρήσης 20Χ8 ήταν 10 μονάδες κόστους 400 ευρώ ανά μονάδα. Το υπόλοιπο του λογαριασμού «προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις» στην αρχή της χρήσης 20Χ8 ήταν 3.000 ευρώ. Κατά τη διάρκεια της χρήσης 20Χ8 (1/1/20Χ8-31/12/20Χ8) συνέβησαν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα λογιστικά γεγονότα: 1. Στις 10/5 πωλήθηκαν 6 ψυγεία Ψ στον πελάτη Ζ προς 500 ευρώ έκαστο με μετρητά. 2. Στις 10/6 αγοράστηκαν 20 ψυγεία Ψ από τον προμηθευτή Λ προς 380 ευρώ το ένα. Για την εξόφληση της υποχρέωσής της η

επιχείρηση εξέδωσε μεταχρονολογημένες επιταγές ισόποσης αξίας λήξης 10/10/20Χ8. 3. Στις 10/7 αγοράστηκαν 10 ψυγεία Ψ από τον προμηθευτή Π προς 410 ευρώ με πίστωση. 4. Στις 12/7 επιστράφηκαν ως ελαττωματικά 2 ψυγεία στον προμηθευτή Π. 5. Στις 15/7 πωλήθηκαν 10 ψυγεία Ψ προς 520 ευρώ το ένα στον πελάτη Φ με πίστωση. 6. Στις 25/7 ο πελάτης Φ διαπραγματεύτηκε την εξόφληση της οφειλής του με μετρητά. Η επιχείρηση συμφώνησε να γίνει

έκπτωση στον πελάτη και εισέπραξε αυθημερόν το συμφωνηθέν ποσό των 4.740 ευρώ με μετρητά. 7. Στις 30/7 πωλήθηκαν 10 ψυγεία Ψ προς 480 ευρώ το ένα στον πελάτη Β κατά 30% με μετρητά και κατά 70% με πίστωση. 8. Στις 18/8 αγοράστηκαν $ 5.000 (δολάρια ΗΠΑ) αντί 4.500 ευρώ και ₤ 3.000 (λίρες Ην. Βασιλείου) αντί 3.900 ευρώ με μετρητά. 9. Στις 10/10 η επιχείρηση εξόφλησε κανονικά τον προμηθευτή Π. 10. Στις 10/12 ο πελάτης Β πλήρωσε στην επιχείρηση 1.290 ευρώ με μετρητά έναντι της οφειλής του και την ενημέρωσε ότι το

υπόλοιπο ποσό αδυνατούσε να το εξοφλήσει. 11. Στις 12/12 ο πελάτης Β χαρακτηρίστηκε ως επισφαλής και το υπόλοιπο της οφειλής του θεωρήθηκε ανεπίδεκτο είσπραξης. 12. Την 31/12 η τιμή αντικατάστασης των ψυγείων Ψ ήταν 420 ευρώ το ένα ενώ οι συναλλαγματικές ισοτιμίες ανέρχονταν σε $1 =

€1,1 και ₤1 = €1,4. ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ: 1. Να καταχωρήσετε στο ημερολόγιο τις εγγραφές των ανωτέρω λογιστικών γεγονότων (δε ζητούνται οι εγγραφές

προσδιορισμού των αποτελεσμάτων χρήσεως). 2. Να συμπληρωθεί η καρτέλα του ψυγείου Ψ. 3. Να υπολογίσετε τις προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις για τη χρήση 20Χ8 και να καταχωρήσετε τη σχετική ημερολογιακή

εγγραφή στην περίπτωση που η επιχείρηση σχηματίζει προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις ίση με 5% των πωλήσεων της χρήσης του ψυγείου Ψ. Ποιο θα είναι το υπόλοιπο του λογαριασμού «προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις» στο τέλος της χρήσης 20Χ8;

ΖΗΤΗΜΑ 2ο (1,5 μονάδες) Η κατάσταση τραπεζικής συμφωνίας της «Ρευστότητας ΑΕ» στις 31/5/20Χ9 είχε ως εξής (ποσά σε ευρώ):

Υπόλοιπο (στα βιβλία της τράπεζας) 5.250

Πλέον: Μη εκκαθαρισθείσες καταθέσεις 750

Μείον: Μη εμφανισθείσες επιταγές (75)

Νέο υπόλοιπο 5.925

Υπόλοιπο (στα βιβλία της επιχείρησης) 5.932

Μείον: Έξοδα λογαριασμού (7)

Νέο υπόλοιπο 5.925

Οι συναλλαγές του Ιουνίου είχαν ως εξής:

Λαμβάνοντας υπόψη ότι:

Οι εισπράξεις που καταχώρησε η τράπεζα αφορούν ένα γραμμάτιο ονομαστικής αξίας 1.050 ευρώ εκ των οποίων τα 50 ευρώ αφορούν τόκους το οποίο έχει μεταβιβαστεί στην τράπεζα για είσπραξη.

Ο πελάτης που είχε εκδώσει την ακάλυπτη επιταγή χαρακτηρίστηκε επισφαλής και σχηματίστηκε πρόβλεψη για το 80% της απαίτησης.

ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ: 1. Να υπολογίσετε την αξία των καταθέσεων που δεν είχαν εκκαθαρισθεί και των επιταγών που δεν είχαν εμφανισθεί για

πληρωμή στις 30/6.

Στα βιβλία της τράπεζας

Στα βιβλία της επιχείρησης

Πληρωμές επιταγών και αναλήψεις 5.750 5.900

Καταθέσεις 4.050 4.500

Έξοδα λογαριασμού (6)

Εισπράξεις από τράπεζα 1.050

Επιταγή πελάτη που επεστράφη λόγω ανεπαρκούς υπολοίπου (25)

Υπόλοιπο λογαριασμού στις 30/6 4.569 4.525

31

2. Να κάνετε τις εγγραφές στο ημερολόγιο που αντιστοιχούν στα δεδομένα της κατάστασης τραπεζικής συμφωνίας του μηνός Ιουνίου.

ΖΗΤΗΜΑ 3ο (3,0 μονάδες) Κατά τη διάρκεια της χρήσης 20Χ8, η επιχείρηση «Ξενοφών Εμπορική» (η οποία εφαρμόζει τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα) διενήργησε, μεταξύ άλλων, και τις ακόλουθες συναλλαγές: 1) Στις 5/4 προεξόφλησε στην Alpha Τράπεζα γραμμάτια εισπρακτέα ονομαστικής αξίας 5.000 ευρώ και έλαβε 4.300 ευρώ που

κατατέθηκαν αυθημερόν στον λογαριασμό της. 2) Στις 30/4 αγόρασε φορτηγό αυτοκίνητο αξίας 20.000 ευρώ από τον προμηθευτή Τριανταφύλλου. Για την εξόφληση του εν

λόγω ποσού, μεταβίβασε 4.800 ευρώ από τον λογαριασμό καταθέσεων όψεως και για το υπόλοιπο ποσό, η Ξενοφών αποδέχτηκε γραμμάτιο ονομαστικής αξίας 16.300 ευρώ που λήγει στις 29/2/20Χ8. Πριν την παραλαβή του φορτηγού, τοποθετήθηκε σύστημα ασφαλούς φρεναρίσματος στο φορτηγό αξίας 800 ευρώ.

3) Στις 15/5 ο Τριανραφύλλου ενημέρωσε την επιχείρηση ότι είχε μεταβιβάσει το σύνολο των γραμματίων που του είχαν δοθεί στην Εθνική Τράπεζα προς είσπραξη.

4) Στις 1/6 αγόρασε έπιπλα αξίας 8.000 ευρώ από τον προμηθευτή Γαραφύλλου. Λόγω του ύψους της αγοράς ο προμηθευτής έκανε έκπτωση επί του τιμολογίου ύψους 100 ευρώ. Για την εξόφληση του εν λόγω ποσού, κατέβαλλε 1.000 ευρώ σε μετρητά και για το υπόλοιπο ποσό μεταβίβασε γραμμάτια αποδοχής πελατών της ισόποσης ονομαστικής αξίας.

5) Στις 1/8 αγοράστηκε αντί 10.500 ευρώ με μετρητά ένα τραπεζικό ομόλογο ετήσιας διάρκειας, ονομαστικής αξίας 10.000 ευρώ, σταθερού επιτοκίου 6%, το οποίο εκδόθηκε στις 1/6/20Χ8. οι δεδουλευμένοι τόκοι την ημερομηνία αγοράς ανέρχονταν σε 100 ευρώ.

6) Στις 20/8 η Alpha ενημέρωσε την επιχείρηση ότι τα προεξοφλημένα γραμμάτια είχαν εισπραχθεί κανονικά. 7) Στις 12/9 ο Γαραφύλλου ενημέρωσε την επιχείρηση ότι είχαν εισπραχθεί κανονικά τα γραμμάτια που του είχαν μεταβιβαστεί. ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ: 1. Να καταχωρήσετε στο ημερολόγιο τις εγγραφές που απαιτούνται για τις ανωτέρω συναλλαγές της χρήσης 20Χ8. 2. Να υπολογίσετε τις αποσβέσεις της χρήσεως 20Χ8 για τα έπιπλα και των χρήσεων 20Χ8 και 20Χ9 για το φορτηγό. Η

Ροδόπουλος χρησιμοποιεί για τον υπολογισμό των αποσβέσεων των επίπλων τη σταθερή μέθοδο και για τα μεταφορικά μέσα τη μέθοδο του σταθερού συντελεστή στην αναπόσβεστη αξία. Η ωφέλιμη ζωή των επίπλων ανέρχεται σε 5 έτη και των φορτηγών σε 8 έτη. Υποθέστε και στις δύο περιπτώσεις ότι η υπολειμματική αξία ανέρχεται σε 1 ευρώ.

3. Να καταχωρήσετε στο ημερολόγιο τις αναγκαίες εγγραφές προσαρμογής (αποσβέσεων και τόκων). ΖΗΤΗΜΑ 4ο(1,0 μονάδα) Κάθε ορθή απάντηση βαθμολογείται με 0,1 μονάδες. Για κάθε λάθος απάντηση αφαιρούνται 0,05 μονάδες.

ΠΡΟΤΑΣΗ Σ Λ

1. Η λογιστική αρχή του ουσιώδους των πληροφοριών δεν εξειδικεύεται με συγκεκριμένα αριθμητικά μεγέθη για το ποιάς τάξεως ποσού γεγονότα πρέπει να γνωστοποιούνται στις λογιστικές καταστάσεις.

2. Όταν μια συγκεκριμένη απαίτηση για την οποία έχει εγγραφεί πρόβλεψη διαγράφεται ως ανεπίδεκτη είσπραξης, πιστώνουμε το λογαριασμό «Πελάτες».

3. Η χρήση των προβλέψεων για επισφαλείς πελάτες επιβάλλεται από τη λογιστική αρχή του κόστους.

4. Η επιλογή του συστήματος της διαρκούς απογραφής ή της περιοδικής απογραφής για τη λογιστική παρακολούθηση των αποθεμάτων δεν επηρεάζει την επιλογή κανόνων αποτίμησης.

5. Οι κανόνες αποτίμησης FIFO και ΜΣΚ αποτιμούν στο ίδιο ποσό τα αποθέματα τέλους και το κόστος πωληθέντων αν όλες οι μονάδες εμπορεύματος που αγοράστηκαν μέσα σε μία περίοδο αποκτήθηκαν στην ίδια τιμή.

6. Οι δαπάνες μιας επιχείρησης που αφορούν τη δική της «φήμη και πελατεία» αποτελούν έξοδο.

7. Οι εγγυητικές επιστολές τραπεζών που έχει λάβει μια επιχείρηση για εξασφάλιση απαιτήσεων περιλαμβάνονται στο υπόλοιπο του λογαριασμού «Πελάτες».

8. Τα ΔΛΠ επιβάλλουν την ενσωμάτωση των τόκων στην αξία κτήσης ενός παγίου αν αυτό αποκτήθηκε με πίστωση.

9. Οι αγορές υπό παραλαβή δεν πρέπει να περιλαμβάνονται στην αξία των αποθεμάτων εμπορευμάτων μιας επιχείρησης.

10. Τα υπόλοιπα των λογαριασμών τάξεως αθροίζονται με τα υπόλοιπα των λογαριασμών ενεργητικού και παθητικού.

32

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Εξετάσεις Ιανουάριος 2003

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Χ. ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ ΖΗΤΗΜΑ 1

ο: Κατέθεσε κάποιος κεφάλαιο Κ σε λογαριασμό απλού τόκου για 88 ημέρες και το συσσωρευμένο ποσό ανήλθε σε €

19.056. Το συσσωρευμένο ποσό κατατέθηκε πάλι σε λογαριασμό απλού τόκου με το ίδιο επιτόκιο για 100 ημέρες και έγινε μαζί με τους τόκους του € 20.326. Να βρεθεί το επιτόκιο κατάθεσης και το αρχικό κεφάλαιο που κατατέθηκε (ισχύει ο μικτός κανόνας). ΖΗΤΗΜΑ 2

ο: Να βρεθεί πότε ένα γραμμάτιο ονομαστικής αξίας €25.000 που λήγει στις 30 Μαΐου είναι ισοδύναμο με ένα άλλο

γραμμάτιο ονομαστικής αξίας €25.555 που λήγει στις 3 Αυγούστου, αν ισχύει εξωτερική προεξόφληση προς 12% (η προσέγγιση να γίνει στον πλησιέστερο ακέραιο, το δε έτος έχει 360 ημέρες). ΖΗΤΗΜΑ 3

ο: Ένας καταθέτης ανοίγει ένα λογαριασμό την 1

η Οκτωβρίου 1992 με κατάθεση χρηματικού ποσού €10.000. Την 1

η

Μαρτίου 1993 κάνει ανάληψη €5.000. - Τι ποσό θα εισπράξει αν ο λογαριασμός είναι απλής κεφαλαιοποίησης επιτοκίου 12% και κλείσει την 1

η Νοεμβρίου 2003; Να

γίνει προσέγγιση του αριθμού των ημερών (το έτος έχει 360 ημέρες) και να χρησιμοποιηθούν και οι δύο εναλλακτικοί τρόποι υπολογισμού του τόκου.

- Αν ο λογαριασμός κατάθεσης έχει στιγμές κεφαλαιοποίησης την 1η Ιανουαρίου και την 1

η Ιουλίου με επιτόκιο 12 %, τι ποσό θα

εισπραχθεί αν ο λογαριασμός κλείσει την 1η Νοεμβρίου 2003;

ΖΗΤΗΜΑ 4ο: Στην αρχή κάθε εξαμήνου, ένας ασφαλισμένος πληρώνει σε ασφαλιστική εταιρεία ασφάλιστρα €2.000 για 10 χρόνια,

έναντι ενός προγράμματος ασφάλισης. Να προσδιοριστεί το ύψος των ασφαλίστρων μετά από δέκα χρόνια, όταν κατά τα επτά χρόνια η κεφαλαιοποίηση είναι εξαμηνιαία με επιτόκιο 12%, ενώ κατά τη διάρκεια των υπολοίπων τριών ετών είναι ετήσια προς επιτόκιο 16%. ΖΗΤΗΜΑ 5

ο: Να συνταχθεί ο πίνακας απόσβεσης ενός δανείου € 20.000 που εξοφλείται σε 5 χρόνια με επιτόκιο 12%. Η εξόφληση

γίνεται στο σύστημα των ίσων μερών κεφαλαίου (τα χρεολύσια είναι ίσα μεταξύ τους). Να προσδιοριστεί η αξία, η ψιλή κυριότητα και η επικαρπία του δανείου προς το επιτόκιο 10%. ΖΗΤΗΜΑ 6

ο: Μία εταιρεία εξετάζει την έκδοση ενός ομολογιακού δανείου. Ο πρώτος τρόπος έκδοσης είναι σε 100.000 ομολογίες

ονομαστικής αξίας € 1 η καθεμία και επιτοκίου 10% που εξαγοράζονται στο άρτιο. Η εξαγορά των ομολογιών γίνεται με κλήρωση και ο αριθμός των ομολογιών που εξαγοράζονται ετησίως είναι τέτοιος ώστε η εταιρεία να καταβάλει ίσα ποσά κατ’ έτος και όλες οι ομολογίες να εξαγοράζονται πλήρως μέσα σε 5 έτη. Ο δεύτερος τρόπος είναι με έκδοση ίδιου αριθμού ομολογιών, ίδιας ονομαστικής αξίας όπως προηγουμένως που όμως εξαγοράζονται 20% υπέρ το άρτιο και θα έχουν επιτόκιο 12%. Πάλι η εξαγορά θα γίνεται ώστε να καταβάλει η εταιρεία ίσα ποσά κατ’ έτος και η εξαγορά να γίνεται εντός 5-ετίας. Να γίνουν τα διαγράμματα απόσβεσης. [ δίνονται ότι α(5, 10%) = 3,7908 και s(5, 10%) = 6,1051]

Εξετάσεις Ιανουαρίου 2008

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ: ΓΙΑΜΟΥΡΙΔΗΣ - ΤΣΑΚΙΡΗΣ Θέμα 1ο (20%) 1) Κατατίθεται σε 2 λογαριασμούς το ίδιο ποσό. Ο ένας είναι απλού τοκισμού και ένα χρόνο αργότερα το ποσό ανέρχεται σε 5.800€. Ο άλλος ανατοκίζεται ανά 4μηνο με επιτόκιο 4% και το συσσωρευμένο ποσό μετά από ένα έτος είναι 6.050€. Να υπολογίσετε το επιτόκιο του πρώτου λογαριασμού. 2) Ο πατέρας 3 παιδιών έχει την εξής επιθυμία, όταν συνταξιοδοτήσει και εισπράξει το ποσό των 200.000€ από το ασφαλιστικό πρόγραμμα να καταθέσει το ποσό αυτό σε νέο ασφαλιστικό πρόγραμμα με ονομαστικό επιτόκιο 16% και εξαμηνιαία κεφαλαιοποίηση ώστε τα 3 παιδιά του να πάρουν το ίδιο ποσό χρημάτων όταν φτάσουν στην ηλικία των 21 ετών το καθένα. Την στιγμή της συνταξιοδότησης τα παιδιά είναι 19, 16 και 14 αντίστοιχα. Τι ποσό χρημάτων θα πάρει το κάθε παιδί; Θέμα 2ο (20%) Ένας εργαζόμενος εξετάζει την αγορά συνταξιοδοτικού προγράμματος ιδιωτικής εταιρείας ασφάλισης, το οποίο ύστερα από 30 χρόνια εργασίας θα του αποδίνει ένα εφάπαξ ποσό. Οι 2 προτάσεις περιλαμβάνουν τριμηνιαίες πληρωμές 600€ η κάθε μία, πληρωτέες από την έναρξη του προγράμματος στην αρχή κάθε τριμήνου. Στην πρόταση Α το ποσό που αποδίδεται στη λήξη υπολογίζεται σε ονομαστικό επιτόκιο 7,7% και μηνιαία κεφαλαιοποίηση. Να υπολογίσετε το ποσό που επιστρέφει κάθε πρόγραμμα και να υποδείξετε την πρόταση που συμφέρει περισσότερο τον εργαζόμενο. Θέμα 3ο (10%) Μια μικρή επιχείρηση λαμβάνει δάνειο 80.000€ με επιτόκιο 10% και αποπληρωμή σε 5 ετήσιες ισόποσες δόσεις. Το δάνειο έχει περίοδο χάριτος 4 μηνών κατά την οποία οι τόκοι θα κεφαλαιοποιηθούν. Η πρώτη δόση θα καταβληθεί ένα έτος μετά την ολοκλήρωση της περιόδου χάριτος. Να υπολογισθεί το υπόλοιπο του δανείου μετά την καταβολή της 4ης δόσης. Θέμα 4ο (10%) Ομολογιακό Δάνειο 12000 ομολογιών ονομαστικής αξίας 1000 η κάθε μία και ετήσιο επιτόκιο 10% αποπληρώνεται με εξαμηνιαίες πληρωμές και εξαγορά σε 3 έτη με τιμή εξαγοράς10% υπέρ το άρτιο. Αν ο εκδότης ίσο αριθμό ομολογιών ανά εξάμηνο, καταστρώστε τον πίνακα εξαγοράς. Θέμα 5ο (15%) Έμπορος πρόκειται να εξοφλήσει χρέος 200.000€ σε 10 χρόνια προς επιτόκιο 10%. Για τον σκοπό αυτό καταθέτει σε μία τράπεζα και στην αρχή κάθε διμήνου ποσό Χ € ξεκινώντας από τη στιγμή λήψης του δανείου τέτοιο ώστε το ποσό που θα σχηματίζεται από το κεφάλαιο και τους τόκους να αποτελεί ετήσια δόση που θα πληρώσει στο τέλος κάθε χρόνο. Να υπολογισθεί το ποσό Χ αν η τράπεζα υπολογίσει τους τόκους προς επιτόκιο 8% όταν η κεφαλαιοποίηση γίνεται κάθε χρόνο.

33

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Λ. ΡΟΜΠΟΛΗΣ ΘΕΜΑ 1: Λογαριασμός κατάθεσης έχει στιγμές κεφαλαιοποίησης την 1/1 και την 1/7 με επιτόκιο 5%. Ανοίγει την 1/1/2010 με €100. Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τις κινήσεις του λογαριασμού στις αντίστοιχες ημερομηνίες. Συμπληρώστε τον πίνακα και υπολογίστε το τελικό υπόλοιπο του λογαριασμού στις 4/9/2010 όπου κλείνει ο λογαριασμός. Χρησιμοποιείστε τον μικτό κανόνα. Το 2010 δεν είναι δίσεκτο έτος. (2 μονάδες)

Ημέρα Κινήσεις Κεφαλαιοποίηση Υπόλοιπο Ημέρες Τόκοι

1/1/2010 $100

17/3/2010 -$20

1/7/2010 -

4/9/2010 -

ΘΕΜΑ 2: Μια εταιρία χρειάζεται πετρέλαιο ανά εξάμηνο για τα επόμενα δύο χρόνια. Αποφασίζει να αγοράζει πετρέλαιο μέσω ενός swap. Ο παρακάτω πίνακας δίνει τις προθεσμιακές τιμές πετρελαίου ανά βαρέλι για τις αντίστοιχες περιόδους λήξης. Το επιτόκιο εξαμηνιαίας κεφαλαιοποίησης είναι 3%.

Περίοδος Λήξης Προθεσμιακή τιμή

6-μήνο $90

1 χρόνος $92

1,5 χρόνος $95

2 χρόνια $100

a. Υπολογίστε την τιμή του swap ανά βαρέλι (swap price). (1 μονάδα) b. Περιγράψτε τον χρηματοοικονομικό διακανονισμό του swap αυτού. (1 μονάδα)

ΘΕΜΑ 3: Δάνειο $3.000 συμφωνείται να εξοφληθεί σε 3 ετήσιες δόσεις. Κάθε πληρωμή περιλαμβάνει ισόποσο χρεολύσιο συν την πληρωμή των τόκων που καθορίζονται 0,5% πάνω από το τρέχον EURIBOR της περιόδου. Το EURIBOR έτους θα πάρει τα επόμενα 3 έτη τις τιμές 2%, 2,5% και 3%, αντίστοιχα.

a. Να καταρτιστεί ο πίνακας εξόφλησης του δανείου. (1 μονάδα) b. Να καταρτιστεί ο πίνακας εισροών – εκροών της τράπεζας (δηλαδή του δανειστή) υποθέτοντας ότι η τράπεζα

χρηματοδοτεί το δάνειο μέσω της διατραπεζικής αγοράς. (1 μονάδα) ΘΕΜΑ 4: Εταιρία εκδίδει ομολογιακό δάνειο που αποτελείται από 100.000 τίτλους ονομαστικής αξίας $1.000 ο καθένας. Έχει ετήσιες πληρωμές επιτοκίων 3% και εξαγοράζεται σε 3 έτη με τιμή εξαγοράς 20% υπέρ το άρτιο. Το ομολογιακό δάνειο αποπληρώνεται με ισόποσες πληρωμές.

a. Κατασκευάστε τον πίνακα εξαγοράς του ομολογιακού δανείου. (1 μονάδα) b. Αν το τρέχον επιτόκιο δανεισμού για την εταιρία είναι 2% υπολογίστε το συνολικό ποσό που θα δανειστεί η εταιρία

μέσω της διάθεσης των τίτλων του ομολογιακού γραφείου. (1/2 μονάδες) c. Μετά από 1 χρόνο ο τίτλος διαπραγματεύεται στα $1,180. Υπολογίστε την απόδοση στη λήξη (yield to maturity) του

τίτλου. Τι σημαίνει το μέγεθος αυτό για το δανεισμό της εταιρίας; (1/2 μονάδες) ΘΕΜΑ 5: Μια επιχείρηση αγοράζει ένα μηχάνημα αξίας $300.000 το οποίο αποσβένεται σε 3 χρόνια με τη μέθοδο της ευθύγραμμης απόσβεσης. Για την αγορά του συνάπτει δάνειο $100.000 διάρκειας 2 ετών, με ετήσια ίσα τοκοχρεολύσια και επιτόκιο 5%. Το μηχάνημα θα λειτουργήσει για 3 χρόνια και θα παράγει ετήσια σταθερά λειτουργικά κέρδη $200.000. Ο φορολογικός συντελεστής είναι 25% και το κόστος κεφαλαίου της επένδυσης είναι 8%.

a. Υπολογίστε την καθαρή παρούσα αξία της επένδυσης. (1,5 μονάδα) b. Αν ήσασταν ο χρηματοοικονομικός διαχειριστείς της εταιρίας προτείνεται ένα τρόπο χρηματοδότησης της επένδυσης

έτσι ώστε να αυξηθεί η καθαρά παρούσα αξία αυτής. Εξηγείστε την απάντηση σας (1/2 μονάδα)

34

ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2010

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κ.ΔΡΑΚΟΣ

ΟΜΑΔΑΑ Α Επιλέξτε δύο από τα παρακάτω θέματα ΖΗΤΗΜΑ 1

ο

1. Τι είναι Χρήμα και ποιες είναι οι λειτουργίες του; (1 μονάδα) 2. Ποιοι είναι οι βασικοί προσδιοριστικοί παράγοντες της Ζήτησης Χρήματος και με ποιο τρόπο την επηρεάζουν; (2 μονάδες) 3. Ποια Αρχή ελέγχει την Προσφορά Χρήματος και με ποιους τρόπους την μεταβάλλει; (2 μονάδες) ΖΗΤΗΜΑ 2

ο

1. Αφού δώσετε τον ορισμό της καμπύλης IS, αναφέρατε ποιοι παράγοντες και πώς την μετατοπίζουν. (1 μονάδα) 2. Δείξτε την επίδραση στην Ζήτηση ως αποτέλεσμα μίας αύξησης των δημοσίων δαπανών κατά 1 δις ευρώ, διατηρώντας τους

φόρους σταθερούς; (2 μονάδες) 3. Αναλύστε το Φαινόμενο του Παραγκωνισμού (2 μονάδες) ΖΗΤΗΜΑ 3

ο

1. Ορίστε τους διάφορους τύπους Ανεργίας και περιγράψτε τις κατάλληλες πολιτικές αντιμετώπισης τους (1 μονάδα) 2. Κάτω από ποιες συνθήκες μπορεί να παρατηρηθεί ακαμψία των πραγματικών μισθών; (2 μονάδες) 3. Πώς προκύπτει και ποια είναι η σχέση πληθωρισμού ανεργίας; (2 μονάδες)

ΟΜΑΔΑ Β Επιλέξτε δύο από τα παρακάτω θέματα ΖΗΤΗΜΑ 1

ο

1. Αναλύστε την Κεϋνσιανή Συνάρτηση Κατανάλωσης (1 μονάδα) 2. Δείξτε τι προσδιορίζει το Επιθυμητό Αποτέλεσμα Κεφαλαίου (2 μανάδες) 3. Ποιες είναι οι βασικές διαφορές μεταξύ του Κεϋνσιανού και του Νεοκλασσικού υποδείγματος τόσο σε επίπεδο υποθέσεων,

όσο και αποτελεσμάτων (αναφορικά με τη Συναθροιστική Καμπύλη Προσφοράς) (2 μονάδες) ΖΗΤΗΜΑ 2

ο

1. Τι είναι Χρήμα και ποιες είναι οι λειτουργίες του? (1 μονάδα) 2. Αφού δώσετε τον ορισμό της καμπύλης LM, αναφέρατε ποιοι παράγοντες και πως τη μετατοπίζουν (2 μονάδες) 3. Στο πλαίσιο της Θεωρίας των Παρερμηνειών, δείξτε τα αποτελέσματα από την άσκηση επεκτατικής νομισματικής πολιτικής

(2 μονάδες) ΖΗΤΗΜΑ 3

ο

1. Ορίστε το Φυσικό Ποσοστό Ανεργίας (1 μονάδα) 2. Ορίστε το Προϊόν Πλήρους Απασχόλησης και συζητείστε πολιτικές που δύνανται να το αυξήσουν (2 μονάδες) 3. Κάτω από ποιες συνθήκες μπορεί να παρατηρηθεί ακαμψία τιμών? (2 μονάδες)

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κ.ΔΡΑΚΟΣ ΟΜΑΔΑ Α

Θέμα 1Ο

1. Αναλύστε την κευνσιανή συνάρτηση κατανάλωσης.(2 Μονάδες) 2. Αναλύστε τη θεωρία Κύκλου Ζωής.(2 Μονάδες) 3. Ποια είναι η σχέση αποταμίευσης – κατανάλωσης. (1 Μονάδες)

Θέμα 2ο

Το χρήμα είναι από τα σημαντικότερα περιουσιακά στοιχεία. Συζητείστε τα παρακάτω:

1. Τι είναι το χρήμα και σε τι διαφέρει από τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία; (1 Μονάδες) 2. Ποιοι είναι οι παράγοντες ζήτησης χρήματος και πως την επηρεάζουν (2 Μονάδες) 3. Πως προκύπτει η LM και τι δηλώνει (2 Μονάδες)

ΟΜΑΔΑ Β

Θέμα 1ο

Υποθέστε ότι έχουμε μια οικονομική πολιτική στην οποία θέλουμε να ελαχιστοποιήσουμε την ανεργία και τον πληθωρισμό. Συζητήστε τα παρακάτω: α) Αν η σχέση μεταξύ των δύο μεγεθών είναι σταθερή ποια ανάλυση θα χρησιμοποιούσατε και σε ποιο συμπέρασμα καταλήγετε. (2 Μονάδες) β) Σε περίπτωση που η σχέση δεν είναι σταθερή σε ποιο συμπέρασμα καταλήγετε. (2 Μονάδες) γ) Στα ερωτήματα (α) και (β) η ανεργία ήταν γενική. Γράψτε τα είδη ανεργίας και τους τρόπους αντιμετώπισης τους. Θέμα 2

ο

Οι οικονομικές πολιτικές είναι η δημοσιονομική και η νομισματική. α) Ποια είναι τα μέσα άσκησης της δημοσιονομικής και της νομισματικής (1 Μονάδες) β) Κάτω από ποιες συνθήκες είναι αποτελεσματικές οι παραπάνω πολιτικές (2 Μονάδες) γ) Από τι προκύπτει και ποιο είναι το φαινόμενο του παραγκωνισμού (2 Μονάδες)

35

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κ.ΔΡΑΚΟΣ ΟΜΑΔΑ Α

Ζήτημα 1ο

1. Αναλύστε την Κευνσιανη Συνάρτηση Κατανάλωσης. 2. Δείξτε τι προσδιορίζει το Επιθυμητό Απόθεμα Κεφαλαίου. 3. Ορίστε το Προϊόν Πλήρους Απασχόλησης και συζητείστε πολιτικές που δύνανται να το αυξήσουν.

Ζήτημα 2ο

1. Δώσετε τον ορισμό της καμπύλης LM. 2. Πώς η άσκηση Νομισματικής Πολιτικής αποτυπώνεται στην καμπύλη LM. 3. Πώς προκύπτει και ποια είναι η σχέση πληθωρισμού- ανεργίας.

ΟΜΑΔΑ Β

Ζήτημα 1ο

1. Τι είναι Χρήμα και ποιες οι λειτουργίες του. 2. Ποιοι είναι οι βασικοί προσδιοριστικοί παράγοντες της Ζήτησης Χρήματος και με ποιο τρόπο την επηρεάζουν. 3. Ποια Αρχή ελέγχει την προσφορά Χρήματος και με ποιους τρόπους την μεταβάλλει.

Ζήτημα 2ο

1. Ορίστε τους διάφορους τύπους ανεργίας και περιγράψτε πολιτικές αντιμετώπισής του. 2. Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την Ζήτηση Εργασίας σε επίπεδο επιχείρησης. 3. Αναλύστε την Διευρυμένη Καμπύλη Phillips.

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κ.ΔΡΑΚΟΣ Θεμα 1ο

1. Να αναλύσετε την Κευνσιανή Συνάρτηση Καταναλωτών.

2. Να αναφέρετε τους προσδιοριστικούς παράγοντες ζήτησης χρήματος και πώς την επηρεάζουν.

3. Να εξηγήσετε τους πολλαπλασιαστές που συνδέονται με τις καμπύλες IS,LM.

Θεμα 2ο

1. Πως προκύπτει η καμπύλη IS και ποιοι παράγοντες την επηρεάζουν.

2. Να εξηγήσετε το Κόστος Χρήστη Κεφαλαίου και πως επηρεάζει τη ζήτηση για επενδυτές.

3. Να περιγράψετε την σχέση μεταξύ ανεργίας και πληθωρισμού.

36

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 1. Η αθέτηση εξόφλησης επιταγών στη χώρα μας έχει αυξηθεί. Το πρόβλημα είναι οξύτερο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

(ΜΜΕ), οι οποίες αναγκάζονται να προεξοφλήσουν τις απαιτήσεις που έχουν (μέσω factoring ή τραπεζικής χρηματοδότησης με ενέχυρο χρεόγραφα) με υψηλότερο κόστος σε σύγκριση με την ευρωζώνη. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ένας σύμβουλος επιχειρήσεων προτείνει: 1) Τη διασφάλιση της ποιότητας των απαιτήσεων των ΜΜΕ και 2) Την άμεση στροφή των ΜΜΕ προς την οργανωμένη κεφαλαιαγορά, δηλαδή την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και την έκδοση ομολογιακών δανείων. Αξιολογήστε τις προτάσεις 1) και 2), αντίστοιχα, του συμβούλου. Εξηγήστε σύντομα τα μοντέλα στα οποία στηρίζεστε.

1) Η πρόταση σχετίζεται με την πιστωτική πολιτική. Από την εκφώνηση της ερώτησης είναι προφανές ότι το κόστος διατήρησης πιστώσεων έχει αυξηθεί (αρχές του 2005). Συγκεκριμένα, το κόστος διαχείρισης των πιστώσεων και εισπράξεων, καθώς και το κόστος από την αθέτηση υποχρεώσεων προς την εταιρεία είναι υπερβολικά υψηλά λόγω της μακροοικονομικής συγκυρίας. Για να θέσουν υπό έλεγχο το κόστος διατήρησης, οι ΜΜΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν ποιοτικά και ποσοτικά μοντέλα πιστωτικού κινδύνου με περισσότερο αυστηρά κριτήρια για τις μελλοντικές πιστώσεις. Συνεπώς, η πρόταση αυτή συμβαδίζει με τη θεωρία.

2) Η πρόταση σχετίζεται με τη χρηματοδότηση των στοιχείων του κυκλοφορούντος ενεργητικού αλλά έχει και προεκτάσεις στην κεφαλαιακή διάρθρωση της εταιρείας. Η πρόταση δε λύνει το φλέγον πρόβλημα της αθέτησης πληρωμών, αν και θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα της ρευστότητας. Έχει κάποια μικρή χρησιμότητα μόνον αν τη δούμε σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ιδιαίτερα όσον αφορά τη χρηματοδότηση μέσω μετοχικού κεφαλαίου. Συνεπώς, η πρόταση αυτή θα πρέπει να βαθμολογηθεί πολύ χαμηλά. Η σωστή απάντηση πρέπει να τονίζει το υψηλό κόστος της εξωτερικής χρηματοδότησης στο στάδιο της ανάπτυξης που βρίσκεται μια ΜΜΕ καθώς και στη συγκυρία που σκιαγραφείται στην εκφώνηση. Το χρέος είναι απαγορευτικά ακριβό (παρόλο που η φορολογική εξοικονόμηση είναι μεγάλη) και θα πρέπει να αιτιολογηθεί με το μοντέλο κόστους-οφέλους. Γενικά το να επιχειρήσει η ΜΜΕ μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση στο σημείο αυτό δεν είναι εύκολο.

2. Με αφορμή τη χρεοκοπία μιας εταιρείας, ο δικηγόρος των πιστωτών σχολιάζει: «Οι δόλιες επενδυτικές επιλογές της διοίκησης, ιδιαίτερα κατά τους τελευταίους μήνες, οδήγησαν στην υπέρμετρη αύξηση της μεταβλητότητας των εσόδων της εταιρείας και στην απαξίωση των περιουσιακών στοιχείων της.» Πώς είναι δυνατόν οι μέτοχοι να θέσουν σε ριψοκίνδυνη θέση την ιδιοκτησία τους; Βοηθήστε το δικηγόρο να υποστηρίξει τη θέση του με οικονομικά επιχειρήματα και δώστε του ένα παράδειγμα.

Η ερώτηση αναφέρεται σαφώς στο κόστος αντιπροσώπευσης του χρέους και συγκεκριμένα το κόστος που προέρχεται από τις επενδυτικές αποφάσεις των μετόχων. Επειδή η απαίτηση των μετόχων είναι υπολειμματική, είναι δυνατόν να επιδιώκεται μεταφορά πλούτου από τους πιστωτές προς τους μετόχους με τη μεταβίβαση κινδύνου προς τους πιστωτές. Αυτό το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο, όταν η αξία της εταιρείας είναι χαμηλή σε σχέση με το χρέος της. Το παράδειγμα των σημειώσεων σχετικά με τις δύο επενδύσεις, όταν η οικονομία είναι σε ύφεση ή σε έξαρση (Κεφ. 3) είναι χρήσιμο. Εδώ πρόκειται για την περίπτωση που οι ριψοκίνδυνες επενδύσεις της εταιρείας δεν καρποφόρησαν, αντίθετα μάλιστα οδήγησαν την εταιρεία σε πτώχευση.

3. Οι συνολικές πληρωμές μιας εταιρείας σε ετήσια βάση ανέρχονται σε €20 εκατ. Η εταιρεία τοποθετεί το πλεόνασμα των διαθεσίμων της σε χρεόγραφα με ετήσια απόδοση 5% και με κόστος συναλλαγών €500 κάθε φορά. Πόσα είναι τα διαθέσιμα μετά από κάθε πώληση χρεογράφων, αν υποτεθεί ότι η εταιρεία ελαχιστοποιεί το κόστος της; Εξηγήστε το μοντέλο που χρησιμοποιήσατε για τους υπολογισμούς σας.

Απ’ ευθείας εφαρμογή του μοντέλου ζήτησης για διαθέσιμα λόγω συναλλαγών του Baumol (βλ. Σημειώσεις). Για να εξηγήσουμε το μοντέλο, θα πρέπει να αποδείξουμε το βασικό τύπο, μεταξύ άλλων. Το βέλτιστο αρχικό υπόλοιπο θα είναι: A = (2Πf/ρ)

1/2 = (2×20.000.000×500/0,05)

1/2 = €632,5 χιλιάδες.

2. Το Δεκέμβριο του 2004, το Χρηματιστήριο Αθηνών ανέστειλε τη διαπραγμάτευση της μετοχής της Δάριγκ & Σία. Με αφορμή το γεγονός αυτό, εξηγήστε τα είδη του κόστους πτώχευσης για μια εταιρεία γενικά και την επίδραση του κόστος πτώχευσης στην αξία της εταιρείας.

Το 2004, η εταιρεία Δάριγκ αντιμετώπιζε, μεταξύ άλλων, σημαντικά προβλήματα με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και το Δημόσιο ύψους €12,8 εκατ. Οι εργαζόμενοί της μάλιστα προχώρησαν σε επίσχεση εργασίας απαιτώντας την καταβολή των οφειλόμενων μισθών τους. Τα είδη του κόστους πτώχευσης διακρίνονται σε άμεσα και έμμεσα. Το κόστος πτώχευσης μειώνει την αξία της εταιρείας, καθώς οι επενδυτές το λαμβάνουν υπόψη κατά την προεξόφληση. Βλ. τη σχετική ενότητα στις Σημειώσεις.

3. Είναι δυνατόν οι μερισματικές αποφάσεις μιας εταιρείας να ζημιώσουν τους πιστωτές της; Σε ποιές σχετικές ενέργειες μπορούν να προβούν οι πιστωτές; Πώς τα ανωτέρω συνδέονται με την κεφαλαιακή διάρθρωση της εταιρείας;

Το κόστος αντιπροσώπευσης του χρέους μπορεί να εκδηλωθεί και με τις μερισματικές αποφάσεις των εταιρειών. Ρήτρες και παρακολούθηση είναι ενέργειες των πιστωτών για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Φυσικά η παρακολούθηση κοστίζει. Έτσι η μερισματική πολιτική μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το ύψος του χρέους. Βλ. τη σχετική ενότητα στις Σημειώσεις.

4. Οι εταιρείες, Χ και Ψ, που δραστηριοποιούνται στην ίδια αγορά πωλούν τα προϊόντα τους στην ίδια τιμή, €3 ανά μονάδα προϊόντος, χωρίς να διατηρούν αποθέματα. Η εταιρεία Χ (Ψ) αντιμετωπίζει σταθερό κόστος παραγωγής €100 (€50) ανά περίοδο και μεταβλητό κόστος €0,5 (€1) ανά μονάδα. Αν η κάθε εταιρεία παράγει 100 μονάδες ανά περίοδο, αποδείξτε ότι τα κέρδη προ τόκων και φόρων (ΚΠΤΦ) των δύο εταιρειών είναι τα ίδια, αλλά τα ΚΠΤΦ μιας από τις δύο είναι πιο ευπαθή στις μεταβολές των πωλήσεων. Εξηγήστε το φαινόμενο αυτό.

Είναι η Άσκηση 2-1.

37

5. Ποια προβλήματα αντιπροσώπευσης είναι δυνατόν να προκύψουν στη σχέση μεταξύ μετόχων και διοίκησης μιας εταιρείας; Πώς μπορεί ο τρόπος αμοιβής της διοίκησης να μετριάσει τα προβλήματα αυτά; Εξηγήστε λεπτομερώς.

Βλ. Σημειώσεις, σχέση εντολέα-εντολοδόχου. 6. Οικονομικά ισχυρή εταιρεία χρηματοδοτείται μόνο με μετοχικό κεφάλαιο αξίας €10 εκατ. που χαρακτηρίζεται από απόδοση

13% και συντελεστή βήτα 1,1. Η χωρίς κίνδυνο απόδοση είναι 10%. Οι μέτοχοι αποφασίζουν να αλλάξουν την κεφαλαιακή διάρθρωση της εταιρείας. Η εταιρεία επαναγοράζει μετοχές της αξίας €4 εκατ. και εκδίδει χρέος ισοδύναμης αξίας. Στη συνέχεια, οι μέτοχοι παρατηρούν ότι η απόδοση των μετοχών τους έχει αυξηθεί. Πώς εξηγείται το φαινόμενο αυτό σύμφωνα με τη θεωρία ΜΜ;

Βλ. Άσκηση 3.2. 7. Είναι γνωστό στους χρηματοοικονομικούς αναλυτές ότι ο δείκτης-στόχος των μερισμάτων προς τα κέρδη μιας εταιρείας

πετρελαιοειδών είναι 0,5. Τα μερίσματα ανά μετοχή τα τελευταία τρία έτη ήταν €1, €1,05, €1,095, κατά χρονική σειρά, ενώ, αντίστοιχα, τα κέρδη ανά μετοχή παρέμειναν σταθερά στα €3. Πώς θα χαρακτηρίζατε τη συγκεκριμένη εταιρεία όσον αφορά τη διαχρονική μεταβολή των μερισμάτων της; Εξηγήστε με βάση τη θεωρία.

Εφαρμόζουμε το μοντέλο για τη σταδιακή προσαρμογή μερισμάτων ΜΕΡt ΜΕΡt1 = a (s ΚΑΜt ΜΕΡt1) στα στοιχεία και βλέπουμε ότι, για κάθε έτος, η λύση ως προς α της εξίσωσης είναι α = 0,1 άρα θα λέγαμε ότι

πρόκειται για συντηρητική πολιτική μερισμάτων. 8. Έχουμε δει στο μάθημα ότι η έννοια των «ελεύθερων ταμειακών ροών» έχει εφαρμογή σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις

εταιρικών αποφάσεων. Διατυπώστε και εξηγήστε τις περιπτώσεις αυτές. Η έννοια αυτή αφορά στη σχέση μετόχων-διοίκησης και την είδαμε στην κεφαλαιακή δομή και στη μερισματική πολιτική. Υψηλό χρέος και υψηλά μερίσματα αναγκάζουν τη διοίκηση να είναι αποτελεσματική.

9. Θεωρήστε το μοντέλο διαχείρισης πιστώσεων με την προσθήκη ότι το κόστος διατήρησης ανά περίοδο περιλαμβάνει και σταθερό κόστος F, όπως για παράδειγμα αμοιβές διοικητικού προσωπικού που διαχειρίζεται τις πιστώσεις. Πώς το σταθερό κόστος επηρεάζει το βέλτιστο αριθμό των πιστώσεων στο νέο αυτό μοντέλο; Εξηγήστε με μαθηματικά και δώστε ένα αριθμητικό παράδειγμα.

Στο μοντέλο της βέλτιστης πολιτικής πιστώσεων, η παράγωγος του σταθερού κόστους ως προς τον αριθμό των πιστώσεων είναι μηδέν. Συνεπώς, το σταθερό κόστος δεν επηρεάζει το βέλτιστο αριθμό των πιστώσεων.

10. Σας δίδονται οι εξής πληροφορίες σχετικά με εισηγμένη στο χρηματιστήριο εταιρεία: α) Η εταιρεία μόλις ανακοίνωσε ότι θα προβεί σε μαζικές αγορές ιδίων μετοχών της και β) Έχει τη δυνατότητα να αντλεί τραπεζικά δάνεια με πολύ χαμηλό επιτόκιο σε σύγκριση με τα συνηθισμένα επιτόκια της αγοράς. Με τα δεδομένα αυτά, μπορείτε να προσδιορίσετε σε ποιο στάδιο της ανάπτυξής της βρίσκεται η εταιρεία; Εξηγήστε.

Η εταιρεία βρίσκεται μάλλον στο στάδιο της υποχώρησης. 11. Υπουργός δήλωσε ότι «Τα ομόλογα μηδενικού τοκομεριδίου είναι από τη φύση τους εκπτωτικά, γι αυτό και αποτελούν φτηνή

μορφή χρηματοδότησης για το Δημόσιο». (Υπενθυμίζεται ότι τα συγκεκριμένα ομόλογα δεν έχουν τοκομερίδια.) Με βάση τη θεωρία αποτελεσματικότητας της αγοράς, συμφωνείτε με τη δήλωση του υπουργού ή όχι; Εξηγήστε.

Τα ομόλογα μηδενικού τοκομεριδίου πωλούνται υπό το άρτιο, στη σωστή τους όμως τιμή. Αποκαλώντας κάτι φτηνό, σημαίνει ότι οι επενδυτές το πληρώνουν ακριβά, πράγμα ασύμβατο με τη θεωρία αποτελεσματικότητας. Επομένως, τα ομόλογα αυτά είναι πράγματι εκπτωτικά όχι όμως απαραίτητα και φτηνά (ούτε ακριβά).

12. Αναπτύξτε το βασικό υπόδειγμα διαχείρισης στοιχείων του κυκλοφορούντος ενεργητικού και εφαρμόστε το στην περίπτωση της ζήτησης για διαθέσιμα λόγω συναλλαγών.

Βλ. Σημειώσεις. 13. Στο μοντέλο των εξηρτημένων απαιτήσεων, έστω ότι το οφειλόμενο χρέος της εταιρείας είναι 100 εκατ. και λήγει σε πέντε

έτη. Η εταιρεία δεν υποχρεούται σε καμιά πληρωμή προς τους πιστωτές μέχρι τη λήξη. Σχεδιάστε λεπτομερώς τα διαγράμματα της αξίας του μετοχικού κεφαλαίου και της αξίας του χρέους ως συναρτήσεις της αξίας της εταιρείας σε πέντε έτη. Εξηγήστε.

Βλ. διαλέξεις. Η αξία του μετοχικού κεφαλαίου είναι μηδέν μέχρι το σημείο που καλύπτεται το χρέος και μετά αυξάνει γραμμικά «ευρώ προς ευρώ» με την αξία της εταιρείας. Η αξία του χρέους αυξάνει γραμμικά και σταθεροποιείται όταν εξαντλείται η υποχρέωση των μετόχων προς τους πιστωτές.

14. Σκεφθείτε το χρέος ως σήμα προς την αγορά και αναπτύξτε το θέμα αυτό. Ποιες είναι οι επιπτώσεις για την έκδοση μετοχών; Εξηγήστε.

Βλ. Σημειώσεις. Οι οικονομικά εύρωστες εταιρείες θα προτιμήσουν την έκδοση χρέους σύμφωνα με το μοντέλο αυτό. 15. Τι είναι το κόστος πτώχευσης και πως επηρεάζεται από τη μόχλευση των εταιρειών; Εξηγήστε.

Βλ. Σημειώσεις. Η μόχλευση αυξάνει την πιθανότητα αθέτησης αποπληρωμής του χρέους με αποτέλεσμα να αυξάνει η παρούσα αξία των εκροών που σχετίζονται με την ενδεχόμενη πτώχευση.

38

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2006 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Ε. ΚΑΒΟΥΣΑΝΟΣ

Απαντήστε 4 Θέματα από τα ακόλουθα 5 Θέμα Α [25 μονάδες] Α1. Να ορισθούν τα ακόλουθα:

a. Είδη μερισματικής πολιτικής που μπορεί να ακολουθήσει μια εταιρεία b. Τρόποι αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου μιας επιχείρησης και η επίδραση στην τιμή της μετοχής της εταιρείας σε κάθε περίπτωση. c. Παράγοντες που προσδιορίζουν το κεφάλαιο κίνησης μιας επιχείρησης d. Πιθανές πηγές του κεφαλαίου κίνησης μιας επιχείρησης [10 μονάδες]

Α2. Δίνονται οι εξής πληροφορίες: Ετήσια ζήτηση: Μ=5.000 μονάδες Κόστος αποθέματος ανά μονάδα αποθέματος: Κ= €7,5 Κόστος ανά παραγγελία: Λ= €50

a) Μεταφέρετε τον πιο κάτω πίνακα στο φύλλο των απαντήσεών σας και συμπληρώστε τα κενά του:

Μέγεθος παραγγελίας 30 100 340 700

Αριθμός παραγγελιών Μέσο ύψος αποθέματος Κόστος διατήρησης του μέσου αποθέματος

Κόστος Παραγγελιών

Συνολικό Κόστος

[10 μονάδες] b) Ποια είναι η άριστη ποσότητα παραγγελίας και ποιο το συνολικό κόστος για την ποσότητα αυτή; [5 μονάδες]

Θέμα Β [25 μονάδες] Εταιρεία ειδικεύεται στην εμπορία δικτυακού εξοπλισμού για επιχειρήσεις. Τα κέρδη μετά φόρων της εταιρείας ανέρχονται σε €5.000.000. Το μετοχικό της κεφάλαιο αποτελείται από 600.000 μετοχές. Η εταιρεία έχει κέρδη ανά μετοχή (ΚΑΜ) €2 και το Ρ/Ε της είναι 20. Το Δ.Σ. της εταιρείας αποφάσισε την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά €3.000.000 με δικαίωμα προτίμησης στους παλαιούς μετόχους. Η τιμή έκδοσης των νέων μετοχών θα είναι €15. Έστω ότι μέτοχος έχει στην κατοχή του 15 μετοχές της εταιρείας πριν από την έκδοση των δικαιωμάτων. Ζητούνται:

1. Η οικονομική θέση (αξία) του μετόχου μετά την έκδοση των δικαιωμάτων. [9 μονάδες] 2. Η αξία της εταιρείας μετά την έκδοση των δικαιωμάτων. [5 μονάδες] 3. Ποια θα είναι η προσαρμοσμένη (Pv) τιμή της μετοχής μετά την έκδοση των δικαιωμάτων και ποια η αξία του κάθε

δικαιώματος; [6 μονάδες] 4. Να αναφέρετε τους τρόπους με τους οποίους μια εταιρεία μπορεί να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και να

σημειώσετε επιγραμματικά τα κύρια χαρακτηριστικά τους. [5 μονάδες] Θέμα Γ [25 μονάδες] Γ1. Η συνολική ζήτηση για ρευστά διαθέσιμα σε περίοδο ενός έτους για μία επιχείρηση είναι 10 εκατ. €. Το σταθερό κόστος διαχείρισης και συναλλαγών που απαιτείται για αγορά ή πώληση διαπραγματεύσιμων χρεογράφων είναι 1.500€. Το ισχύον επιτόκιο είναι 15%. Στην εν λόγω επιχείρηση, ποιο είναι το:

i. Άριστο ύψος των ρευστών που μεταβιβάζονται; ii. Μέσο ύψος των ρευστών διαθεσίμων;

iii. Αριθμός των μεταβιβάσεων στη διάρκεια του έτους; iv. Κόστος διατήρησης του μέσου ύψους των ρευστών διαθεσίμων; v. Κόστος διαχείρισης και συναλλαγών;

vi. Συνολικό κόστος διατήρησης ρευστών διαθεσίμων; [15 μονάδες] Γ2. Για κάποια άλλη επιχείρηση δίνονται οι εξής πληροφορίες: Η ετήσια ζήτηση για το προϊόν που παράγει είναι Μ=5.000 μονάδες, το κόστος αποθέματος ανά μονάδα αποθέματος είναι Κ= €7,5, ενώ το κόστος ανά παραγγελία ανέρχεται σε Λ= €50.

i. Ποια είναι η άριστη ποσότητα παραγγελίας; ii. Ποιο το συνολικό κόστος για την ποσότητα αυτή; [10 μονάδες]

Θέμα Δ [25 μονάδες] Δ1. Το παθητικό του ισολογισμού εταιρείας απεικονίζεται στον παρακάτω πίνακα

ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΤΟΥ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΥ (€ 000)

Μακροπρ. Υποχρεώσεις (Ονομαστικές Αξίες, ΟΑ) 10αετές Ομολογιακό Δάνειο

30

Μετοχικό Κεφάλαιο (Ονομαστικές Αξίες, ΟΑ)

Μετοχικό Κεφάλαιο, Προνομιούχο 20

Μετοχικό Κεφάλαιο, Κοινό 90

Παρακρατηθέντα κέρδη 15

ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ 155

39

Η απαιτούμενη απόδοση από κάθε μορφή κεφαλαίου είναι 7%, 9%, 12% και 10% για ομολογιακό δάνειο, προνομιούχο μετοχικό κεφάλαιο, κοινό μετοχικό κεφάλαιο και παρακρατηθέντα κέρδη, αντίστοιχα. Ζητείται το μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου της εταιρείας. [5 μονάδες] Δ2. Έστω δύο εταιρείες που ανήκουν στην ίδια κατηγορία κινδύνου και είναι όμοιες εκτός από την κεφαλαιουχική τους διάρθρωση. Η εταιρεία Α έχει χρηματοδοτηθεί μόνο με μετοχικό κεφάλαιο. Υπάρχουν 500 μετοχές. Τα κέρδη προ τόκων αναμένεται να είναι 10.000 στο διηνεκές. Δοθέντος του επιχειρηματικού κινδύνου των επενδύσεων της εταιρείας, η αγορά απαιτεί απόδοση 5%. Η εταιρεία Β υπάγεται στην ίδια κατηγορία κινδύνου με την Α. Τα κέρδη προ τόκων αναμένεται επίσης να είναι 10.000 στο διηνεκές. Η εταιρεία έχει εκδώσει 300 μετοχές και έχει δανεισθεί 50.000 με επιτόκιο 4%. Εφόσον οι εταιρείες Α και Β έχουν τον ίδιο επιχειρηματικό κίνδυνο, η αγορά απαιτεί επίσης απόδοση 5% από τις επενδύσεις της εταιρείας Β.

i. Να προσδιορισθεί η τιμή των μετοχών και η συνολική αξία της κάθε εταιρείας. [10 μονάδες] ii. Να υποθέσετε ότι η τρέχουσα τιμή της εταιρείας Α είναι 380 ενώ αυτή της εταιρείας Β είναι 550. Ένας μέτοχος έχει το

10% των μετοχών της Β. Θα συμβουλεύατε το μέτοχο να παραμείνει στην εταιρεία Β ή να διενεργήσει κερδοσκοπική αντιστάθμιση (arbitrage), σύμφωνα με τη θεωρία των Modigliani-Miller; Θεωρείστε ότι επενδυτές και εταιρείες μπορούν να δανειστούν με το ίδιο επιτόκιο (4%). [10 μονάδες]

Θέμα Ε [25 μονάδες] Ε1. Μία επιχείρηση έχει σημερινό επίπεδο πωλήσεων 3.500.000 μονάδες, με συνολικό σταθερό κόστος 2.000.000 ευρώ. Η τιμή πώλησης της μονάδας προϊόντος είναι 10 ευρώ/μονάδα. Το μεταβλητό κόστος του προϊόντος της επιχείρησης ανά μονάδα, το σύνολο του οποίου πωλείται επί πιστώσει και στο οποίο περιλαμβάνεται το κόστος τμήματος πίστεως είναι 8 ευρώ/μονάδα. Η μέση διάρκεια των λογαριασμών των πελατών είναι 1 μήνας. Εκτιμάται ότι με τη χαλάρωση των όρων έγκρισης πωλήσεων «επ’ ανοικτώ λογαριασμώ» το ύψος των πωλήσεων θα αυξηθεί κατά 20%, από 3.500.000 μονάδες σε 4.200.000 μονάδες, και η μέση διάρκεια των λογαριασμών των πελατών από 1 μήνα σε 2 μήνες. Το κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης είναι 20%. Θα συμβουλεύατε την επιχείρηση να χαλαρώσει τους πιστωτικούς της όρους; [15 μονάδες] Ε2. Έστω ότι η επιχείρηση του προηγούμενου παραδείγματος έχει ετήσιο ύψος πωλήσεων, όλες επί πιστώσει , 120.000.000 ευρώ και μέση περίοδο είσπραξης δύο μήνες. Υποθέτουμε ότι η επιχείρηση για να επιταχύνει την είσπραξη των λογαριασμών πελατών αποφασίζει να χορηγήσει έκπτωση 2% αν η πληρωμή γίνει μέσα σε 10 ημέρες. Συνέπεια αυτής της μεταβολής είναι η μείωση της μέσης περιόδου είσπραξης από 2 μήνες σε 1 μήνα, διότι το μισό των πελατών έλαβε την έκπτωση. Θα συμβουλεύατε την επιχείρηση να χορηγήσει την πιο πάνω έκπτωση; [10 μονάδες]

Χρήσιμοι Τύποι Μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου: r = Σ wi ri wi = βάρος (σταθμό) κάθε μορφής κεφαλαίου επί του συνόλου της κεφαλαιακής διάρθρωσης, ri = Απαιτούμενη απόδοση από κάθε μορφή κεφαλαίου Ποσότητα Οικονομικής Παραγγελίας: Q* = (2 x Λ x Μ / Κ)

1/2

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2007

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ 1. Έχουμε δει στο μάθημα ότι η έννοια των «ελεύθερων ταμειακών ροών» έχει εφαρμογή σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις

εταιρικών αποφάσεων. Διατυπώστε και εξηγήστε τις περιπτώσεις αυτές. Η έννοια αυτή αφορά στη σχέση μετόχων-διοίκησης και την είδαμε στην κεφαλαιακή δομή και στη μερισματική πολιτική. Υψηλό χρέος και υψηλά μερίσματα αναγκάζουν τη διοίκηση να είναι αποτελεσματική.

2. Θεωρήστε το μοντέλο διαχείρισης πιστώσεων με την προσθήκη ότι το κόστος διατήρησης ανά περίοδο περιλαμβάνει και σταθερό κόστος F, όπως για παράδειγμα αμοιβές διοικητικού προσωπικού που διαχειρίζεται τις πιστώσεις. Πώς το σταθερό κόστος επηρεάζει το βέλτιστο αριθμό των πιστώσεων στο νέο αυτό μοντέλο; Εξηγήστε με μαθηματικά και δώστε ένα αριθμητικό παράδειγμα. Στο μοντέλο της βέλτιστης πολιτικής πιστώσεων, η παράγωγος του σταθερού κόστους ως προς τον αριθμό των πιστώσεων είναι μηδέν. Συνεπώς, το σταθερό κόστος δεν επηρεάζει το βέλτιστο αριθμό των πιστώσεων.

3. Σας δίδονται οι εξής πληροφορίες σχετικά με εισηγμένη στο χρηματιστήριο εταιρεία: α) Η εταιρεία μόλις ανακοίνωσε ότι θα προβεί σε μαζικές αγορές ιδίων μετοχών της και β) Έχει τη δυνατότητα να αντλεί τραπεζικά δάνεια με πολύ χαμηλό επιτόκιο σε σύγκριση με τα συνηθισμένα επιτόκια της αγοράς. Με τα δεδομένα αυτά, μπορείτε να προσδιορίσετε σε ποιο στάδιο της ανάπτυξής της βρίσκεται η εταιρεία; Εξηγήστε. Η εταιρεία βρίσκεται μάλλον στο στάδιο της υποχώρησης.

4. Υπουργός δήλωσε ότι «Τα ομόλογα μηδενικού τοκομεριδίου είναι από τη φύση τους εκπτωτικά, γι’ αυτό και αποτελούν φτηνή μορφή χρηματοδότησης για το Δημόσιο». (Υπενθυμίζεται ότι τα συγκεκριμένα ομόλογα δεν έχουν τοκομερίδια.) Με βάση τη θεωρία αποτελεσματικότητας της αγοράς, συμφωνείτε με τη δήλωση του υπουργού ή όχι; Εξηγήστε. Τα ομόλογα μηδενικού τοκομεριδίου πωλούνται υπό το άρτιο, στη σωστή τους όμως τιμή. Αποκαλώντας κάτι φτηνό, σημαίνει ότι οι επενδυτές το πληρώνουν ακριβά, πράγμα ασύμβατο με τη θεωρία αποτελεσματικότητας. Επομένως, τα ομόλογα αυτά είναι πράγματι εκπτωτικά όχι όμως απαραίτητα και φτηνά (ούτε ακριβά).

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2007

1. Αναπτύξτε το βασικό υπόδειγμα διαχείρισης στοιχείων του κυκλοφορούντος ενεργητικού και εφαρμόστε το στην περίπτωση της ζήτησης για διαθέσιμα λόγω συναλλαγών. Βλ. Σημειώσεις. Σχόλιο: Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει το βασικό υπόδειγμα λόγω της γενικότητάς του. Δυστυχώς, μερικοί φοιτητές το αγνόησαν εντελώς.

2. Στο μοντέλο των εξηρτημένων απαιτήσεων, έστω ότι το οφειλόμενο χρέος της εταιρείας είναι 100 εκατ. και λήγει σε πέντε έτη. Η εταιρεία δεν υποχρεούται σε καμιά πληρωμή προς τους πιστωτές μέχρι τη λήξη. Σχεδιάστε λεπτομερώς τα διαγράμματα της αξίας του μετοχικού κεφαλαίου και της αξίας του χρέους ως συναρτήσεις της αξίας της εταιρείας σε πέντε έτη. Εξηγήστε.

40

Βλ. διαλέξεις. Η αξία του μετοχικού κεφαλαίου είναι μηδέν μέχρι το σημείο που καλύπτεται το χρέος και μετά αυξάνει γραμμικά ευρώ προς ευρώ με την αξία της εταιρείας. Η αξία του χρέους αυξάνει γραμμικά και σταθεροποιείται όταν εξαντλείται η υποχρέωση των μετόχων προς τους πιστωτές.

3. Σκεφθείτε το χρέος ως σήμα προς την αγορά και αναπτύξτε το θέμα αυτό. Ποιες είναι οι επιπτώσεις για την έκδοση μετοχών; Εξηγήστε. Βλ. Σημειώσεις. Οι πραγματικά εύρωστες εταιρείες θα προτιμήσουν την έκδοση χρέους σύμφωνα με το μοντέλο αυτό.

4. Τι είναι το κόστος πτώχευσης και πως επηρεάζεται από τη μόχλευση των εταιρειών; Εξηγήστε. Βλ. Σημειώσεις. Η μόχλευση αυξάνει την πιθανότητα αθέτησης αποπληρωμής του χρέους με αποτέλεσμα να αυξάνει η παρούσα αξία των εκροών που σχετίζονται με την ενδεχόμενη πτώχευση.

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2008

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΜΗΜΑ Α-Λ Παρακαλώ απαντήστε τα παρακάτω θέματα.

1. Τα παρακάτω στοιχεία είναι υποθετικά: Μεγάλη εταιρεία χορήγησε στους εργαζόμενους της, πλην των στελεχών διοίκησης, δικαιώματα αγοράς της μετοχής της με σκοπό την παροχή κινήτρων. Η τιμή της μετοχής τότε ήταν πενταπλάσια της τιμής άσκησης των δικαιωμάτων. Η προθεσμία άσκησης των δικαιωμάτων ήταν ένα (1) έτος. Διατυπώστε κριτική στην απόφαση της εταιρείας με βάση τη θεωρία. Εξηγήστε.

2. Ας υποθέσουμε ότι δημιουργείτε ένα εντελώς νέο υπόδειγμα για τη διαχείριση των αποθεμάτων μιας εταιρείας διύλισης υδρογονανθράκων. Βρίσκετε ότι λόγω του γεωμετρικού σχήματος των αποθηκών η συνάρτηση κόστους διατήρησης δίδεται από τον τύπο: φ(Α)=Σ+Α

1/2 όπου Α τα αποθέματα σε εκατομμύρια τόνους και Σ είναι μια σταθερά. Επίσης, είναι γνωστό ότι το

κόστος έλλειψης ακολουθεί τη σχέση ψ(Α)=1/Α. Ερμηνεύστε το Σ και υπολογίστε το βέλτιστο ύψος των αποθεμάτων. 3. Σχετικά με τη μερισματική πολιτική, οι εταιρείες διστάζουν να αυξήσουν πολύ τα μερίσματα όταν τα κέρδη τους αυξηθούν.

Περιγράψτε με ένα μαθηματικό υπόδειγμα τη συμπεριφορά των εταιρειών και εξηγήστε γιατί οι εταιρείες υιοθετούν τη συμπεριφορά αυτή.

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2010 1. Σχετικά µε το φαινόµενο των αγορών ιδίων µετοχών, πρώτα απαριθµήστε πέντε(5) θεωρητικές εξηγήσεις που να έχουν πιθανή εφαρµογή στην Ελλάδα. Κατόπιν, ασκήστε κριτική στην παρατηρηθείσα πρακτική της αγοράς ιδίων µετοχών στη χώρα µας.

Ενδεικτικά: 1) Υποτιµηµένες µετοχές, 2) Ελεύθερες ταµειακές ροές, 3) Μόχλευση, 4) Εκµετάλλευση πιστωτών, 5) Μεταφορά πλούτου µεταξύµετόχων. Η κριτική αναφέρεται στην πρακτική της ταυτόχρονης πώλησης (και όχι διαγραφής) µετοχών, οι οποίες προέρχονται από παλαιότερα προγράµµατα αγοράς ιδίων µετοχών, εν όσω βρίσκεται σε εξέλιξη νέο πρόγραµµα αγοράς. Ευλόγως τότε τίθεται το ερώτηµα αν υπάρχει δυνατότητα για χειραγώγηση της τιµής της µετοχής. Σχόλιο: Άλλες θεωρίες, όπως διανοµή µετοχών σε στελέχη επιχειρήσεων, δεν έχουν εφαρµογή στην Ελλάδα.

2. Ας υποθέσουµε ότι η οικονοµική κρίση έχει οδηγήσει σε αύξηση τωναποδόσεων στα βραχυπρόθεσµα οµόλογα. Ταυτοχρόνως, έστω ότι οι χρηµατιστηριακές εταιρείες αυξάνουν το κόστος των προµηθειών για συναλλαγές σε χρεώγραφα και, επί πλέον, ο µειωµένος κύκλος εργασιών των εταιρειών απαιτεί λιγότερη συνολική ετήσια ρευστότητα. Αν οι εταιρείες λειτουργούν ορθολογικά - και µε βάση τα παραπάνω υποθετικά δεδοµένα – θα διατηρούν πλέον περισσότερα ή λιγότερα διαθέσιµα σε σχέση µε την περίοδο πριν την οικονοµική κρίση; Εξηγήστε.

Είναι το υπόδειγµα ζήτησης για διαθέσιµα λόγω των αναγκών της εταιρείας για συναλλαγές. Η λέξη «ορθολογικά» αναφέρεται στην ελαχιστοποίηση τουσυνολικού κόστους των εταιρειών. Οι τρεις παράµετροι του υποδείγµατος, Π, λ, τ, δεν µεταβάλλονται προς την ίδια κατεύθυνση, µε αποτέλεσµα το πρόσηµο της µεταβολής στο βέλτιστο επίπεδο διαθεσίµων να µην µπορεί να προσδιορισθεί µε βεβαιότητα.

3. «Οι διοικήσεις των εταιρειών προσπαθούν να ιεραρχήσουν τις ανάγκες της εταιρείας τους µε πολύ συγκεκριµένο τρόπο: Στρέφονται προς την εξωτερική χρηµατοδότηση µε κάποιο είδος χρέους, µετά σε µετοχές, και, αν υπάρχουν ακόµη ακάλυπτες ανάγκες, τότε χρησιµοποιούν τις πολύτιµες για αυτές ελεύθερες ταµειακές ροές, δηλαδή, τα παρακρατηθέντα κέρδη.» Συµφωνείτε ή όχι και γιατί;

Πρόκειται για την ενότητα σχετικά µε την ιεράρχηση των τρόπων χρηµατοδότησης. Η σωστή σειρά είναι α) παρακρατηθέντα κέρδη, β) χρέος και γ) µετοχές.

4. Αποδείξτε τον τύπο του βαθµού συνολικής µόχλευσης µιας εταιρείας, αν γνωρίζετε ότι δεν υπάρχουν αποθέµατα ή άλλα προϊόντα. Ερµηνεύστε τον τύπο µέσω ενός αριθµητικού παραδείγµατος.

Μπορεί να αποδειχθεί είτε µέσω του γινοµένου των ΒΛΜ και του ΒΧΜ, είτεµε απ’ ευθείας εφαρµογή του τύπου που ορίζει τον ΒΣΜ (δηλαδή µεπαραγώγηση ως προς την ποσότητα Χ).

5. Έστω ότι διάφορες αντικρουόµενες ανακοινώσεις για την πιστοληπτικήικανότητα της Ελλάδος έχουν οδηγήσει σε υψηλή µεταβλητότητα της αξίας τουενεργητικού των ελληνικών εταιρειών. Εξηγήστε πώς επηρεάζουν οι ειδήσειςαυτές την αξία του χρέους των εταιρειών.

Η ερώτηση αναφέρεται µόνο στη µεταβλητότητα του ενεργητικού και όχι στηνυποχώρησή του λόγω της κρίσης. Μια πολύ καλή απάντηση µπορεί να δοθείµέσω δικαιωµάτων, διότι η αξία του χρέους είναι η προεξοφληµένη αξία του οφειλοµένου ποσού µείον την αξία ενός δικαιώµατος επί της αξίας του ενεργητικού. Η αξία του δικαιώµατος µειώνεται µε την αύξηση τ µεταβλητότητας, εξ ού και η µείωση της αξίας του χρέους. Εναλλακτικά, το ερώτηµα µπορεί να απαντηθεί µε τις εξηρτηµένες (ενδεχόµενες) υποχρεώσεις. Η µεγαλύτερη µεταβλητότητα του ενεργητικού ωφελεί µόνον τους µετόχους, ιδιαίτερα αν η αξία των περιουσιακών στοιχείων δεν επαρκεί να καλύψει την απαίτηση των πιστωτών.

41

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2010 Θέμα Α (25 μονάδες) Οι εταιρείες “FASHION” και “NEW WAY” δραστηριοποιούνται στον κλάδο ένδυσης και ανήκουν στην ίδια κατηγορία επιχειρηματικού κινδύνου. Οι εταιρείες είναι όμοιες εκτός από την κεφαλαιακή τους διάρθρωση. Η εταιρεία “FASHION” έχει χρηματοδοτηθεί μόνο με μετοχικό κεφάλαιο και έχει στην κατοχή της 2000 μετοχές. Τα κέρδη προ τόκων είναι €50.000. Με δεδομένο τον επιχειρηματικό κίνδυνο της εταιρείας, τη αγορά απαιτεί απόδοση 10%. Η εταιρεία “NEW WAY” έχει εκδόσεις 1000 μετοχές και έχει δανεισθεί €100.000 με επιτόκιο 5%. Η αγορά απαιτεί απόδοση 5%. Τα κέρδη προ τόκων αναμένεται να είναι επίσης €50.000. Η αγορά απαιτεί απόδοση 10% και από την εταιρεία “NEW WAY”, εφόσον έχει τον ίδιο επιχειρηματικό κίνδυνο με τη “FASHION”. Ζητούνται: 1.Να προσδιορισθεί τη τιμή των μετοχών κάθε εταιρείας και τη συνολική αξία κάθε εταιρείας.(10 μονάδες) 2.Να υποθέσετε ότι τη τρέχουσα τιμή της εταιρείας “FASHION” είναι €200 ενώ αυτή της εταιρείας “NEW WAY” είναι €500. Ένας μέτοχος έχει το 10% των μετοχών της δεύτερης. Θα συμβουλεύατε τον μέτοχο να παραμείνει στην εταιρεία “ΝΕW WAY” ν να δημιουργήσει κερδοσκοπική αντιστάθμιση (arbitrage) σύμφωνα με τη θεωρία των Modigliani-Miller; Θεωρείστε ότι επενδυτές και εταιρείες μπορούν να δανειστούν με το ίδιο επιτόκιο (5%) . (10 μονάδες) 3.Ποια θα είναι τη επίπτωση στην τιμή των μετοχών των δύο εταιρειών αν όλοι οι επενδυτές ακολουθήσουν την διαδικασία της κερδοσκοπικής αντιστάθμισης; (5 μονάδες) Θέμα Β (25 μονάδες) Εταιρεία ειδικεύεται στην εμπορία δικτυακού εξοπλισμού για επιχειρήσεις. Τα κέρδη μετά φόρων της εταιρείας ανέρχονται σε €5.000.000. Το μετοχικό της κεφάλαιο αποτελείται από 600.000 μετοχές. Η εταιρεία έχει κέρδη ανά μετοχή (ΚΑΜ) €2 και το Ρ/Ε της είναι 20. Το Δ.Σ της εταιρείας αποφάσισε την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά €3.000.000 με δικαίωμα προτίμησης στους παλαιούς μετόχους. Η τιμή έκδοσης των νέων μετοχών θα είναι €15. Έστω ότι ο μέτοχος έχει στην κατοχή του 15 μετοχές της εταιρείας πριν από την έκδοση των δικαιωμάτων. Ζητούνται: 1.Η οικονομική θέση (αξία) του μετόχου μετά την έκδοση των δικαιωμάτων (9 μονάδες) 2.Η αξία της εταιρείας μετά την έκδοση των δικαιωμάτων (5 μονάδες) 3.Ποια θα είναι τη προσαρμοσμένη τιμή (Ρν) της μετοχής μετά την έκδοση των δικαιωμάτων και ποια αξία του κάθε δικαιώματος; (6 μονάδες) 4.Να αναφέρετε τους τρόπους με τους οποίους μία εταιρεία μπορεί να προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και να σημειώσετε επιγραμματικά τα κύρια χαρακτηριστικά τους. ( 5 μονάδες) Θέμα Γ (25 μονάδες) Δίνονται οι εξής πληροφορίες: Ετήσια Ζήτηση Μ=20000 μονάδες, Κόστος διατήρησης ανά μονάδα αποθέματος Κ=€5, Κόστος ανά παραγγελία Λ=€80. 1.Μεταφέρετε τον παρακάτω πίνακα στο φύλλο απαντήσεων σας και συμπληρώστε τα κενά του: Μέγεθος Παραγγελίας 600 700 800 900 1000 Αριθμός Παραγγελιών Μέσο ύψος αποθέματος Κόστος διατήρησης του μέσου αποθέματος Κόστος Παραγγελιών Συνολικό Κόστος 2.Η άριστη ποιότητα παραγγελίας 3.το βέλτιστο κόστος διατήρησης του μέσου αποθέματος 4.το βέλτιστο συνολικό κόστος παραγγελίας 5.το βέλτιστο συνολικό κόστος αποθέματος 6.Χρησιμοποιώντας την απάντησή σας στο υποερώτημα 1) δείξτε σε γράφημα πως μεταβάλλεται το κόστος διατήρησης του μέσου αποθέματος, το κόστος παραγγελιών και το συνολικό κόστος ως συνάρτηση του μεγέθους της παραγγελίας και σχολιάστε. Θέμα Δ (25 μονάδες) Δ1. Η συνολική ζήτηση για ρευστά διαθέσιμα σε περίοδο ενός έτους για μία επιχείρηση είναι 10 εκατομμύρια ευρώ. Το σταθερό κόστος διαχείρισης και συναλλαγών που απαιτείται για αγορά ν πώληση διαπραγματεύσιμων χρεογράφων είναι €1500. Το ισχύον επιτόκιο είναι 15%. Στην εν λόγω επιχείρηση ποιο είναι το: ( 5 μονάδες) 1.Άριστο ύψος των ρευστών που μεταβιβάζονται; 2.Μέσο ύψος των ρευστών διαθεσίμων; 3.Αριθμός των μεταβιβάσεων στη διάρκεια του έτους; 4.Κόστος διατήρησης μέσου ύψους των ρευστών διαθεσίμων; 5.Κόστος διαχείρισης και συναλλαγών; 6.Συνολικό κόστος διατήρησης ρευστών διαθεσίμων; Δ2. Επιχείρηση έχει συνολικό κόστος κεφαλαίου 11,5%. Ο στόχος για την κεφαλαιακή της διάρθρωση είναι 55% μετοχές και 45% δανεισμός. Η επιχείρηση έχει κόστος δανεισμού 9%και ο φορολογικός συντελεστής της είναι 30%. Το μέρισμα ανά μετοχή του επόμενου έτους αναμένεται να είναι €5 και τη τρέχουσα τιμή της μετοχής είναι €45. 1.Υπολογείστε το σταθερό ποσοστό αύξησης των μερισμάτων επιχείρησης (5 μονάδες) 2.Αναφέρετε τις προϋποθέσεις για τη σωστή χρησιμοποίηση του συνολικού κόστους κεφαλαίου στην αξιολόγηση επενδύσεων (2 μονάδες)

42

Δ3. Μία επιχείρηση εξετάζει επένδυση με αόριστη λήξη. Το απαιτούμενο κεφάλαιο ανέρχεται σε €500.000 καταβλητέα αμέσως τώρα. Αποδοχή της επένδυσης θα αυξήσει τις Καθαρές Ταμειακές Ροές της επιχείρησης κατά €200.000 κάθε έτος και για πάντα. Η επένδυση θα χρηματοδοτηθεί με ισόποσο δάνειο αορίστου λήξεως, επιτοκίου 18%. Οι τόκοι θα καταβάλλονται σε ετήσια βάση αρχής γενομένης από το επόμενο έτος. Η νέα επένδυση ανήκει στην ίδια κατηγορία επιχειρηματικού κινδύνου με τα υπάρχοντα πάγια στοιχεία της επιχείρησης. Το δάνειο δε θα προκαλέσει σημαντική αύξηση στο χρηματοοικονομικό κίνδυνο των κερδών των μετοχών. Να αξιολογηθεί τη επένδυση με τις μεθόδους της Καθαρής Παρούσας Αξίας και του Εσωτερικού Βαθμού Απόδοσης. (8 μονάδες) Δ4. Εταιρεία εξετάζει το ενδεχόμενο ενός νέου επιχειρηματικού σχεδίου που θα κοστίσει €20.000 ανά έτος στο διηνεκές (perpetuity). Ο προϊστάμενος σας ενημερώνει ότι θα πρέπει να αξιολογήσετε εάν θα πρέπει να γίνει το σχέδιο αυτό δεκτό. Γνωρίζετε ότι το επιτόκιο άνευ κινδύνου είναι 6%. Επίσης γνωρίζετε ότι η εταιρεία θα χρηματοδοτήσει το σχέδιο με 2/5 του κεφαλαίου σε μετοχές και 3/5 σε ομολογίες. Το κόστος του μετοχικού κεφαλαίου (μκ) είναι 15,3% το κόστος του δανειακού κεφαλαίου (κδ) είναι 11% και ο φορολογικός συντελεστής (ΦΣ) είναι 35%. Ποια θα ήταν η απόφασή σας εάν χρησιμοποιηθεί το χωρίς κίνδυνο επιτόκιο; Ποιο είναι το σωστό προεξοφλητικό επιτόκιο που πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την αξιολόγηση του επενδυτικού σχεδίου και ποια η απόφασή σας τότε; (5 μονάδες)

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ

ΘΕΜΑ 1ο

Ας πούμε ότι μια εταιρεία χεοκόπησε πρόσφατα σε περιβάλλον οικονομικής ύφεσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση υπήρξε κριτική ότι η ίδια η εταιρεία είχε εσκεμμένα ακολουθήσει επενδυτικές επιλογές, οι οποίες επιλογές οδήγησαν στην υπέρμετρη αύξηση της μεταβλητικότητας των εσόδων και στην απαξίωση των περουσιακών στοιχείων της εταιρείας. Πως είναι δυνατόν οι μέτοχοι να θέτουν σε ριψοκίνδυνη θέση την ιδιοκτησία τους; Εξηγήστε και δώστε και ένα αριθμητικό παράδειγμα. ΘΕΜΑ 2ο Πολλές εταιρείες στην Ελλάδα βρέθηκαν να εμφανίζουν μεγάλη μόχλευση λόγω της κρίσεως του 2008. Πως εξηγείται το φαινόμενο αυτό και τι συνεπάγεται για την αξία των εταιρείων καθώς και για τις αποφάσεις για περαιτέρω χρηματοδότησή τους; ΘΕΜΑ 3ο Είστε χρηματοοικονομικός αναλυτής και παρατηρείτε ότι οι ετήσιοι τόκοι μιας εταιρείας έχουν αυξηθεί κατά ένα συγκεκριμένο ποσό. Κατά το ίδιο ακριβώς ποσό έχει μειωθεί το σταθερό κόστος λειτουργίας της εταιρείας. Διερευνήστε αν τα κέρδη ανά μετοχή έχουν γίνει περισσότερο ή λιγότερο ευπαθή στις μεταβολές των πωλήσεων, με την υπόθεση ότι οι άλλες παράμετροι του προβλήματος δεν έχουν αλλάξει. ΘΕΜΑ 4ο «Μια ελληνική κρατική τράπεζα έλαβε θέσεις μεγάλου μεγέθους σε συμβάσεις ανταλλαγής κινδύνου αθέτησης με οντότητα αναφοράς την Ελλάδα το καλοκαίρι του 2009. Ως αποτέλεσμα, η τράπεζα απεκόμισε μεγάλα κέρδη από την διεύρυνση των διαφορών αποδόσεων μεταξύ ελληνικών και γερμανικών ομολόγων το φθινόπωρο του ίδιου έτους. Εφόσον υπήρξαν κέρδη, προφανώς επρόκειτο για σωστή στρατηγική για λογαριασμό του βασικού μετόχου.» Συμφωνείτε με την πρόταση ή όχι και γιατί; ΘΕΜΑ 5ο Ως σύμβουλος επιχειρήσεων ασχολείστε με τη δημιουργία ενός υποδείγματος για την διαχείριση των αποθεμάτων μιας μεγάλης εμπορικής εταιρείας. Βρίσκετε ότι η συνάρτηση του κόστους διατήρησης μπορεί να προσεγγισθεί από τον τύπο φ(Α) = α + Α

1/2

όπου Α η ποσότητα των αποθεμάτων. Το κόστος έλλειψης είναι περίπου γραμμικό στο διάστημα αποθεμάτων που ενδιαφέρει την εταιρεία, δηλαδή, ακολουθεί τη σχέση ψ(Α) = γ – Α. Αν τα α και γ είναι παράμετροι αποδείξτε ότι το βέλτιστο επίπεδο των αποθεμάτων δεν εξαρτάται από αυτές. Με την ευκαιρία, ερμηνεύστε και τις παραμέτρους από χρηματοοικονομικής πλευράς και βρείτε ποια σχέση πρέπει να πληρούν για να υπάρχει πρακτική λύση στο πρόβλημα.

43

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΗ

ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2007 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Α. ΚΑΣΤΑΝΙΑ

Να απαντήσετε και στα ΤΕΣΣΕΡΑ Θέματα. Να ομαδοποιήσετε τις απαντήσεις σας κατά αύξοντα αριθμό Θέματος. ΘΕΜΑ 1ο (Μονάδες 25) Σχεδιασμός και Διαχείριση Βάσεων (Λιστών) Δεδομένων (α) Δίνεται μία Λίστα Δεδομένων στο Excel με το Μηνιαίο Αρχείο Αναλωθέντων Υλών μίας Επιχείρησης. Το Μηνιαίο Αρχείο Αναλωθέντων Υλών περιέχει σε κάθε εγγραφή τα παρακάτω πεδία:

Κωδικός Υλικού Όνομα Υλικού Κωδικός Ετοίμου Ημερομηνία Παραγωγής Αριθμός Δελτίου Παραγωγής Μονάδα Μέτρησης Υλικού Ποσότης Υλικού (Παραγωγή) Τιμή Υλικού Αξία Υλικού (Παραγωγή) Ποσοστό Υλικού Ποσοστό Φυράς Υλικού Ποσότης Φυράς Υλικού (Παραγωγή) Αξία Φυράς Υλικού (Παραγωγή) Αναλωθείσα Ποσότης Υλικού (Παραγωγή) Κόστος Υλικού (Παραγωγή)

Το Μηνιαίο Αρχείο Αναλωθέντων Υλών περιέχει σε κάθε εγγραφή τα δεδομένα που παρουσιάζονται στο Παράρτημα 1. Να περιγράψετε γραπτώς τη διαδικασία εισαγωγής μίας νέας εγγραφής στη Λίστα Δεδομένων. (Μον. 5) (β) Να αντιγράψετε το φύλο εργασίας του ερωτήματος (α) σε ένα άλλο με όνομα Ταξινόμηση. Να ταξινομήσετε το φύλο εργασίας κατά αύξουσα τάξη ανά Κωδικό Υλικού. Να περιγράψετε γραπτώς τους τρόπους με τους οποίους πραγματοποιήσατε την ταξινόμηση. (Μον. 5) (γ) Να αντιγράψετε το φύλο εργασίας του ερωτήματος (β) σε ένα άλλο με όνομα Μερικά Αθροίσματα. Στη συνέχεια να δημιουργήσετε μερικά αθροίσματα για τα πεδία Ποσότης Υλικού και Ποσότης Φυράς Υλικού. Να περιγράψετε γραπτώς τους τρόπους με τους οποίους δημιουργήσατε τα μερικά αθροίσματα. (Μον. 5) (δ) Να αντιγράψετε το φύλο εργασίας του ερωτήματος (β) σε ένα άλλο με όνομα Απλό Φίλτρο. Στη συνέχεια να δημιουργήσετε απλό φίλτρο με το οποίο να εμφανίζονται τα τρία προϊόντα με την υψηλότερη Τιμή Υλικού. Να περιγράψετε γραπτώς τους τρόπους με τους οποίους δημιουργήσατε το απλό φίλτρο. (Μον. 5) (ε) Να αντιγράψετε το φύλο εργασίας του ερωτήματος (β) σε ένα άλλο με όνομα Σύνθετο Φίλτρο. Στη συνέχεια να δημιουργήσετε σύνθετο φίλτρο για την εμφάνιση των προϊόντων με Ποσότης Υλικού (Παραγωγή) <500 και Κόστος Υλικού (Παραγωγή) >40000. Να περιγράψετε γραπτώς τους τρόπους με τους οποίους δημιουργήσατε το σύνθετο φίλτρο. (Μον. 5) ΘΕΜΑ 2ο (Μονάδες 10) Συγκεντρωτικοί Πίνακες (Πίνακες μίας και δύο μεταβλητών) (α) Δίνεται μία λίστα δεδομένων στο Excel με την παρακάτω μορφή: Ποια είναι τα Ποσά Παραγγελιών για τους Πωλητές σε μία συγκεκριμένη Χώρα; Να περιγράψετε γραπτώς τους τρόπους με τους οποίους δημιουργήσατε τον συγκεντρωτικό πίνακα. (Μον. 5)

44

(β) Δίνεται μία λίστα δεδομένων στο Excel με την παρακάτω μορφή:

Να κατασκευάσετε συγκεντρωτικό πίνακα στον οποίο να εμφανίζεται

στο Πεδίο Σελίδας το Προϊόν

στα Πεδία Γραμμών ο Πωλητής

και στα Πεδία στηλών η Περιοχή και ο Μήνας

στο Πεδίο Δεδομένων το Sum of Έσοδα Πωλήσεων Να γράψετε το αποτέλεσμα του υπολογισμού με συγκεντρωτικό πίνακα στο γραπτό σας. (Μον. 5) ΘΕΜΑ 3ο (Μονάδες 15) Ανάπτυξη Εφαρμογής Excel Τα κόστη λειτουργίας μιας Επιχείρησης διακρίνονται σε: Μεταβλητά Κόστη (αφορούν το κόστος ανά παραγόμενο προϊόν) Σταθερά Κόστη (αφορούν το κόστος λειτουργίας ανά ημέρα) Δίνεται ένα φύλλο εργασίας με τα παρακάτω δεδομένα μιας τέτοιας επιχείρησης

(α) Υπολογισμός Καθαρού Εισοδήματος Υπολογίστε το συνολικό κόστος κατασκευής ενός προϊόντος και το συνολικό κόστος λειτουργίας της επιχείρησης ανά ημέρα. Καθορίστε σαν τιμή πώλησης του προϊόντος τα 88 euro και ως τιμή της παραγωγής (ΜΟΝΑΔΕΣ) 15500 τεμάχια και υπολογίστε τα έσοδα και τα έξοδα της επιχείρησης και το κέρδος/ζημία. Δημιουργείστε κανόνες επικύρωσης κατά την εισαγωγή δεδομένων της τιμής και της παραγωγής ώστε να μην επιτρέπονται καταχωρήσεις αρνητικών αριθμών. Λάβετε υπόψη σας ότι Έσοδα= Μονάδες * Τιμή πώλησης Έξοδα= Μεταβλητά + Σταθερά Μεταβλητά Έξοδα= Μονάδες * Συνολικό Κόστος προϊόντος Σταθερά Έξοδα= Συνολικό κόστος εργοστασίου ανά ημέρα Να γράψετε τα κελιά στα οποία διατυπώσατε συναρτήσεις και τις συναρτήσεις στο γραπτό σας. (Μον. 10) (β) Συναρτήσεις (β1)Κατασκευάστε σενάριο προσομοίωσης της παραγωγής της επιχείρησης χρησιμοποιώντας αποκλειστικά συναρτήσεις λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορούν να παραχθούν από 13000 έως 46000 προϊόντα την ημέρα και λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα παραγωγή είναι η προηγούμενη αυξημένη κατά 5500. Να γράψετε τα κελιά στα οποία διατυπώσατε συναρτήσεις και τις συναρτήσεις στο γραπτό σας. (Μον. 1) (β2)Υπολογίστε τα έσοδα και τα έξοδα της επιχείρησης για κάθε τιμή του σεναρίου προσομοίωσης της παραγωγής. Υπολογίστε επίσης το κέρδος /ζημία για κάθε τιμή του σεναρίου προσομοίωσης της παραγωγής. Να γράψετε τα κελιά στα οποία διατυπώσατε συναρτήσεις και τις συναρτήσεις στο γραπτό σας. (Μον. 1) (β3) Να διατυπώσετε συνάρτηση με την οποία να υπολογίζεται ο αριθμός των φορών που εμφανίζεται ζημία στο ανωτέρω σενάριο προσομοίωσης της παραγωγής. Να γράψετε τα κελιά στα οποία διατυπώσατε συναρτήσεις και τις συναρτήσεις στο γραπτό σας. (Μον. 1) (β4) Ποιο είναι το κρίσιμο σημείο της παραγωγής (πόσα προϊόντα πρέπει να παράγονται για να έχει κέρδος ο επιχειρηματίας); Κατασκευάστε δυναμικά μεταβαλλόμενο διάγραμμα απεικόνισης του κρίσιμου σημείου της παραγωγής. Να διατυπώσετε την απάντηση για το κρίσιμο σημείο της παραγωγής στο γραπτό σας. (Μον. 2)

45

ΘΕΜΑ 4ο (Μονάδες 50) Δίνεται το παρακάτω φύλλο εργασίας:

(α) Να εισάγετε τους τύπους που απαιτούνται για την ολοκλήρωση αυτού του μοντέλου φύλλου εργασίας. Οι τύποι που πρέπει να χρησιμοποιηθούν είναι οι ακόλουθοι: Κελί B7 Σταθερές δαπάνες ανά φωτοτυπικό είναι το άθροισμα από τα κόστη που βρίσκονται στα κελιά B4:B6. Κελί B12 Εισόδημα = Αριθμός μισθωμένων φωτοτυπικών μηχανημάτων X

Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό πολλαπλασιασμένα με την Τιμή χρέωσης ανά φωτοτυπία

Κελί B13 Κόστη πωληθέντων εμπορευμάτων = Αριθμός μισθωμένων φωτοτυπικών μηχανημάτων πολλαπλασιασμένο με Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό X Μεταβλητό κόστος ανά φωτοτυπία

Κελί B14 Περιθώριο συνεισφοράς = Εισόδημα μειωμένο κατά τα Κόστη πωληθέντων εμπορευμάτων Κελί B15 Γενικά και διαχειριστικά κόστη = Αριθμός μισθωμένων φωτοτυπικών μηχανημάτων πολλαπλασιασμένος με

το άθροισμα των Σταθερών δαπανών ανά φωτοτυπικό και την χρέωση ενοικίασης χώρου Κελί B16 Καθαρό εισόδημα = Περιθώριο συνεισφοράς μειωμένο κατά τα Γενικά και Διαχειριστικά Κόστη. Το Περιθώριο ανά φωτοτυπία θα πρέπει επίσης να υπολογιστεί στο κελί E7 (Τιμή χρέωσης ανά φωτοτυπία μειωμένη κατά το Μεταβλητό κόστος ανά φωτοτυπία). Να γράψετε τα κελιά στα οποία διατυπώσατε συναρτήσεις και τις συναρτήσεις στο γραπτό σας. (Μον. 5) (β) Πίνακας δεδομένων μιας μεταβλητής Να αντιγράψετε το φύλλο εργασίας του ερωτήματος (α) στο παρόν φύλλο. Να κατασκευάσετε έναν πίνακα δεδομένων μιας μεταβλητής (One-Variable Data Table) ο οποίος θα σας επιτρέψει να δείτε πόσο ευαίσθητη είναι η μεταβλητή Καθαρό Εισόδημα σε αλλαγές στον όγκο των αντιγράφων (Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό). Χρησιμοποιείστε όγκους φωτοαντιγράφων (Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό) στο διάστημα από 30,000 έως 40,000 (με βήμα αύξησης 2500). Να γράψετε τα αποτελέσματα υπολογισμού του πίνακα δεδομένων μιας μεταβλητής στο γραπτό σας. (Μον. 10) (γ) Προσθήκη πολλών τύπων σε έναν Πίνακα Δεδομένων μιας μεταβλητής Να αντιγράψετε το φύλλο εργασίας του ερωτήματος (α) στο παρόν φύλλο. Να πραγματοποιήσετε μία ανάλυση ευαισθησίας για τις επιδράσεις των Αντιγράφων/Μήνα/Φωτοτυπικό στο Εισόδημα, στα Κόστη Πωληθέντων Εμπορευμάτων, στα Περιθώρια συνεισφοράς και στα Γενικά και διαχειριστικά κόστη. Χρησιμοποιείστε όγκους φωτοαντιγράφων (Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό) στο διάστημα από30,000 έως 40,000 (με βήμα αύξησης 2500). Να γράψετε τα αποτελέσματα υπολογισμού του πίνακα δεδομένων μιας μεταβλητής στο γραπτό σας. (Μον. 10) (δ) Διαχείριση σεναρίων Να αντιγράψετε το φύλλο εργασίας του ερωτήματος (α) στο παρόν φύλλο. Να κατασκευάσετε τα παρακάτω τρία σενάρια:

Όνομα σεναρίου Αντίγραφα/Μήνα/ Φωτοτυπικό

Αναμενόμενη ζήτηση 50,000

Πολύ χαμηλή ζήτηση 10,000

Πολύ υψηλή ζήτηση 90,000

Να δημιουργήσετε συγκεντρωτική κατάσταση στην οποία να εμφανίζονται οι τιμές των Αντιγράφων/Μήνα/Φωτοτυπικό που σχετίζονται με κάθε σενάριο και οποιεσδήποτε άλλες τιμές που εξαρτώνται από την κάθε τιμή του σεναρίου (όπως είναι το Εισόδημα, τα Κόστη Πωληθέντων Εμπορευμάτων, τα Περιθώρια συνεισφοράς και τα Γενικά και διαχειριστικά κόστη. Να παράγετε τον αντίστοιχο συγκεντρωτικό πίνακα και το συγκεντρωτικό γράφημα. Να γράψετε το αποτέλεσμα του υπολογισμού της κατάστασης με Scenario Manager στο γραπτό σας. (Μον. 5) (ε) Πίνακας Δεδομένων δύο μεταβλητών Να αντιγράψετε το φύλλο εργασίας του ερωτήματος (α) στο παρόν φύλλο.

46

Θέλουμε να προσδιοριστεί τόσο η επίδραση του όγκου των αντιγράφων (Αντίγραφα/ Μήνα/Φωτοτυπικό) όσο και της τιμής που χρεώνεται ανά αντίγραφο στο Καθαρό εισόδημα. Χρησιμοποιείστε όγκους φωτοαντιγράφων (Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό) στο διάστημα από 30,000 έως 40,000 (με βήμα αύξησης 2500). Να γράψετε τα αποτελέσματα υπολογισμού του πίνακα δεδομένων δύο μεταβλητών στο γραπτό σας. (Μον. 10) (στ) Αναζήτηση Στόχου Να αντιγράψετε το φύλλο εργασίας του ερωτήματος (α) στο παρόν φύλλο. Ας υποθέσουμε ότι επιθυμούμε να γνωρίζουμε τα Αντίγραφα/Μήνα/Φωτοτυπικό έτσι ώστε το Καθαρό Εισόδημα να είναι 10500 euro. Χρησιμοποιείστε κατάλληλα το Goal Seek. Να γράψετε το αποτέλεσμα του υπολογισμού με Goal Seek στο γραπτό σας. (Μον. 5) (ζ) Μακροεντολές-Μενού-Προστασία Να δημιουργήσετε το παρακάτω φύλλο εργασίας μενού της Εφαρμογής σας Excel χρησιμοποιώντας μάκρο κουμπιά.

Να δημιουργήσετε μακροεντολές μετάβασης από το φύλλο εργασίας μενού του παρόντος θέματος στα άλλα φύλλα εργασίας του θέματος αυτού και να τις αντιστοιχίσετε στα μάκρο κουμπιά. Τέλος να προστατέψετε τα φύλλα εργασίας του παρόντος θέματος και το βιβλίο εργασίας από ανεπιθύμητες επεμβάσεις χρησιμοποιώντας κατάλληλα τις δυνατότητες του Excel. Να περιγράψετε την διαδικασία σύνδεσης κουμπιού με μακροεντολή στο γραπτό σας. (Μον. 5)

47

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2006

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δ. ΧΕΒΑΣ ΖΗΤΗΜΑ 1

ο

Την 1/1/20Χ5 (πρώτη ημέρα της χρήσεως 20Χ5), το μετοχικό κεφάλαιο και τα αποθεματικά της εταιρείας Χ ανέρχονταν σε 180.000 € (διαιρεμένο σε 10.000 κοινές μετοχές) και 360.000 € αντίστοιχα. Την 1/9/20Χ5, η εταιρεία Γ αγόρασε 2.000 μετοχές της Χ προς 72 € την μετοχή. Στην χρήση 20Χ5 η Χ: (α) διένειμε την 1/7/20Χ5 μέρισμα ύψους 5 € ανά μετοχή. (β) διένειμε την 1/10/20Χ5 επιπλέον μέρισμα ύψους 2 € ανά μετοχή. (γ) πραγματοποίησε κέρδη (μετά την αφαίρεση των φόρων εισοδήματος) ύψους 10 € ανά μετοχή. Στην απογραφή της 31/12/20Χ5 διαπιστώθηκε ότι η χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής της Χ ήταν 76 €. Ζητούνται: 1. Υπολογίστε το υπόλοιπο του λογαριασμού «Συμμετοχές στη Χ» που τηρείται από τη Γ. 2. Υπολογίστε το εισόδημα από την επένδυση στη Χ που θα εμφανιστεί στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως της Γ. 3. Υπολογίστε τη συνολική μεταβολή των Ιδίων Κεφαλαίων της Γ που οφείλεται στην επένδυσή της στις μετοχές της Χ. Για την επίλυση της άσκησης υποθέστε, διαδοχικά, ότι η Γ παρακολουθεί τις επενδύσεις σε μετοχές με τη μέθοδο: (α) του κόστους (β) της καθαρής θέσης αποσβένοντας τη συνολική υπεραξία εξαγοράς (είτε χρεωστική είτε πιστωτική) στη χρήση 20Χ5. (γ) της εύλογης αξίας-μετοχές κρατούμενες για εμπορία (δ) της εύλογης αξίας-μετοχές κρατούμενες για πώληση Στο Ζήτημα 1 δεν ζητούνται ημερολογιακές εγγραφές ΖΗΤΗΜΑ 2

ο

Την 1/1/20Χ7 η ΚΛΜ απορροφά την ΧΨΖ. Κατά την αποτίμηση, η ονομαστική αξία της μετοχής της ΚΛΜ ήταν 10 € ενώ η εύλογη αξία της εκτιμήθηκε σε 25 €. Τα αντίστοιχα μεγέθη για την μετοχή της ΧΨΖ ήταν 5 € η ονομαστική αξία και 18 € η εύλογη αξία. Παρακάτω δίδονται οι σχετικές πληροφορίες για τις ΚΛΜ και ΧΨΖ την ημερομηνία της απορρόφησης.

Αξίες ΚΛΜ Αξίες ΧΨΖ

Λογιστικές Εύλογες Λογιστικές Εύλογες

Ενεργητικό 20.000 25.000 14.000 15.000

Πάγιο 7.000 10.000 8.000 10.000

Αποθέματα 8.000 8.000 4.000 4.000

Πελάτες 3.000 3.000 1.000 1.000

Ταμείο 38.000 46.000 27.000 30.000

Παθητικό

Μετοχικό Κεφάλαιο

20.000 10.000

Διαφορά υπέρ το άρτιο

5.000 3.000

Αποθεματικά 7.000 4.000

Προμηθευτές 6.000 6.000 10.000 10.000

38.000 27.000

Ζητούνται Ι. Υποθέστε ότι η ΚΛΜ εφαρμόζει τη μέθοδο της εξαγοράς. Α) Υπολογίστε την υπεραξία επιχειρήσεως (Φήμη και Πελατεία) των ΚΛΜ και ΧΨΖ, ανεξάρτητα από το αν αυτή θα λογιστικοποιηθεί ή όχι. Β) Υπολογίστε τον αριθμό των μετοχών (ονομαστικής αξίας 10 €) που θα πρέπει να εκδώσει η ΚΛΜ στους μετόχους της ΧΨΖ με τιμή έκδοσης 25 €. Γ) Υπολογίστε το Μετοχικό Κεφάλαιο, τη Διαφορά Υπέρ το Άρτιο και τα Αποθεματικά της ΚΛΜ μετά την απορρόφηση της ΧΨΖ. Δ) Καταρτίστε τον ισολογισμό της ΚΛΜ μετά την απορρόφηση της ΧΨΖ. Ε) Διενεργείστε τις σχετικές ημερολογιακές εγγραφές στα βιβλία της ΚΛΜ. ΙΙ. Υποθέστε ότι η ΚΛΜ εφαρμόζει την μέθοδο της προώθησης των συμφερόντων και ότι ο αριθμός των μετοχών είναι ο ίδιος με αυτόν της περίπτωσης Β. Α) Υπολογίστε το Μετοχικό Κεφάλαιο, τη Διαφορά Υπέρ το Άρτιο και τα Αποθεματικά της ΚΛΜ μετά την απορρόφηση της ΧΨΖ. Β) Καταρτίστε τον ισολογισμό της ΚΛΜ μετά την απορρόφηση της ΧΨΖ. Γ) Διενεργείστε τις σχετικές ημερολογιακές εγγραφές στα βιβλία της ΚΛΜ. ΖΗΤΗΜΑ 3

ο

Η Μ αγόρασε το 80% της Θ την 1/1/20Χ1 αντί 500 €. Την ημερομηνία εξαγοράς, το μετοχικό κεφάλαιο της Θ ανέρχονταν σε 350 € και τα αποθεματικά της σε 150 €. Οι λογιστικές καταστάσεις των Μ και Θ καθώς και οι πληροφορίες για τις μεταξύ τους συναλλαγές για τη χρήση 20Χ1 δίδονται παρακάτω: α) Οι μεταξύ των Μ και Θ πωλήσεις εμπορευμάτων ανήλθαν σε 70 €. β) Τα μη πραγματοποιημένα κέρδη στο απόθεμα της Θ στις 31/12/20Χ1 ανέρχονταν σε 5 €.

48

γ) Τα μη πραγματοποιημένα κέρδη στο απόθεμα της Μ στις 31/12/20Χ1 ανέρχονταν σε 10 €. δ) Οι υποχρεώσεις της Θ προς τη Μ στις 31/12/20Χ1 ήταν 40 €. ε) Το μέρισμα της Θ καταβλήθηκε μέσα στη χρήση. Η Μ θεωρεί ότι η υπεραξία εξαγοράς οφείλεται όλη στην καλή ιστορία της Θ και την αποσβένει σε δέκα (10) χρόνια σε ισόποσες δόσεις. Ζητούνται 1. Υπολογίστε την αξία εξαγοράς. 2. Επιβεβαιώστε το υπόλοιπο του λογαριασμού «Εισόδημα από Συμμετοχές» της Μ. 3. Επιβεβαιώστε το υπόλοιπο του λογαριασμού «Συμμετοχές» της Μ. 4. Διενεργείστε στο φύλλο εργασίας ενοποίησης τις εγγραφές που απαιτούνται. 5. Ετοιμάστε τις ενοποιημένες καταστάσεις του ομίλου.

Μ Θ Προσ/γές Δ Μ Μ+Θ

Κ.Α.Χ

Πωλήσεις 1.500 500

Εισόδημα από Συμμετοχές 121

Κόστος Πωλήσεων 700 300

Λοιπά Έξοδα 200 20

Κέρδη Χρήσεως 721 180

Κ.Μ.Ι.Κ

Αποθεματικά 1/1/Χ1 900 150

Κέρδη Χρήσεως 721 180

Μερίσματα (120) (40)

Αποθεματικά 31/12/Χ1 1.501 290

Ισολογισμός

Ενσώματο Πάγιο 1.411 490

Συμμετοχές στη Θ 589

Αποθέματα 300 150

Πελάτες & Λοιπές Απαιτήσεις 351 80

Ταμείο 50 20

2.701 740

Μετοχικό Κεφάλαιο 800 350

Αποθεματικά 1.501 290

Υποχρεώσεις 400 100

2.701 740

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2007

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δ. ΧΕΒΑΣ Ζήτημα 1 Η Μ αγοράζει το 70% της Θ την 1/1/20Χ1 αντί 120.000€. Την ημερομηνία εξαγοράς, το Μετοχικό Κεφάλαιο της Θ ανέρχονταν σε 100.000€ και τα Αποθεματικά της σε 50.000€. Η Μ λογιστικοποιεί την επένδυσή της στη Θ με τη μέθοδο του κόστους και καταρτίζει ενοποιημένες καταστάσεις με τη μέθοδο της ολικής ενοποίησης. Παρακάτω δίδονται οι ατομικές καταστάσεις των Μ και Θ την 31/12/20Χ5. καθώς και ορισμένες συμπληρωματικές πληροφορίες. Συμπληρωματικές Πληροφορίες:

1. Οι μεταξύ των Μ και Θ πωλήσεις στη χρήση 20Χ5 ανήλθαν σε 80.000€. 2. Το μη πραγματοποιημένο κέρδος στο απόθεμα της Μ στις 31/12/20Χ5 ανήλθε σε 4.000€. Το αντίστοιχο ποσό στις

31/12/20Χ4 ήταν 2.000€. 3. Το μη πραγματοποιημένο κέρδος στο απόθεμα της Θ στις 31/12/20Χ5 ανήλθε σε 3.000€. Το αντίστοιχο ποσό στις

31/12/20Χ4 ήταν 1.000€ 4. Οι συνολικές οφειλές της Θ προς τη Μ στις 31/12/20Χ5 ανερχόταν σε 6.000€. 5. Η υπεραξία απόκτησης είχε απομειωθεί στη χρήση 20Χ3 κατά 8.000€.

Μ Θ Προσαρμογές Δ Μ Μ+Θ

Κ.Α.Χ

Πωλήσεις 700.000 280.000

Εισόδημα από Θ 14.000

Κόστος Πωλήσεων 400.000 160.000

Λοιπά Έξοδα 160.000 70.000

49

Κέρδη Χρήσεως 154.000 50.000

Κ.Μ.Ι.Κ

Αποθεματικά 1/1/Χ5 200.000 90.000

Κέρδη Χρήσεως 154.000 50.000

Μερίσματα (60.000) (20.000)

Αποθεματικά 294.000 120.000

Ισολογισμός

Ενσώματο Πάγιο 800.000 200.000

Συμμετοχές στη Θ 120.000

Αποθέματα 100.000 60.000

Απαιτήσεις 90.000 30.000

Ταμείο 50.000 10.000

1.160.000 300.000

Μετοχικό Κεφάλαιο 700.000 100.000

Αποθεματικά 294.000 120.000

Δικαιώματα Μειοψηφίας

Υποχρεώσεις 166.000 80.000

1.160.00 300.000

Κατάσταση Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων 31/12/20Χ5

ΜΚ Αποθεματικά Σύνολο Δ.Μ. Σύνολο ΙΚ

Υπόλοιπα 1/1/Χ0

Κέρδη Χρήσεως

Μερίσματα

Υπόλοιπα 31/12/Χ0

Ζητούνται:

1. Υπολογίστε την υπεραξία απόκτησης από την εξαγορά του 70% της Θ. 2. Υπολογίστε τα ενοποιημένα κέρδη των μετόχων της μητρικής για τη χρήση 20Χ5. 3. Υπολογίστε την αναλογία των μετόχων μειοψηφίας στα ενοποιημένα κέρδη της χρήσεως 20Χ5. 4. Διενεργείστε τις αναγκαίες ημερολογιακές εγγραφές στο φύλλο εργασίας. 5. Καταρτίστε τις ενοποιημένες λογιστικές καταστάσεις του ομίλου.

Σημείωση: Για να βαθμολογηθούν οι απαντήσεις σας στις ερωτήσεις (1), (2) και (3) θα πρέπει να είναι διακριτές από τις απαντήσεις σας στα ερωτήματα (4) και (5). Ζήτημα 2 Την 1/1/20Χ5 η Κ απορροφά την Λ. Όλες οι μετοχές της Κ έχουν ονομαστική αξία 10€ ενώ οι μετοχές της Λ έχουν ονομαστική αξία 1€. Οι εύλογες αξίες των μετοχών των Κ και Λ την ημερομηνία της απορρόφησης είναι 20€ και 10€ αντίστοιχα. Οι λογιστικές και οι εύλογες αξίες των περιουσιακών στοιχείων των Κ και Λ στις 31/12/20Χ4 δίδονται παρακάτω:

Αξίες Κ Αξίες Λ

Λογιστικές Εύλογες Λογιστικές Εύλογες

Ενεργητικό

Πάγιο 25.000 35.000 7.000 9.000

Αποθέματα 10.000 12.000 5.000 7.000

Πελάτες 7.000 7.000 1.000 1.000

Ταμείο 3.000 3.000 1.000 1.000

45.000 57.000 14.000 18.000

Παθητικό

Μετοχικό Κεφάλαιο 30.000 2.000

Διαφορά υπέρ το άρτιο

3.000 3.000

Αποθεματικά 7.000 4.000

Προμηθευτές 5.000 5.000 5.000 5.000

45.000 14.000

Ζητούνται:

1. Υπολογίστε την υπεραξία απόκτησης (Φήμη και Πελατεία) των Κ και Λ. 2. Υπολογίστε τον αριθμό των μετοχών που θα πρέπει να εκδώσει η Κ στους μετόχους της Λ.

50

3. Υποθέστε ότι η Κ εφαρμόζει τη μέθοδο της εξαγοράς: 3Α) Υπολογίστε το Μετοχικό Κεφάλαιο, τη Διαφορά Υπέρ το Άρτιο και τα Αποθεματικά της Κ μετά την απορρόφηση της Λ. 3Β) Καταρτίστε τον ισολογισμό της Κ μετά την απορρόφηση της Λ. 3Γ) Διενεργείστε τις σχετικές ημερολογιακές εγγραφές στα βιβλία της Κ.

Ζήτημα 3 Η ΑΒΓ αγόρασε την 1/4/20Χ5 3.000 μετοχές της ΧΨΖ αντί 18€ τη μετοχή. Δίδονται οι παρακάτω πληροφορίες για την ΧΨΖ:

Μετοχικό Κεφάλαιο 31/12/20Χ4: €70.000 (=10.000 μετοχές Χ 7€)

Αποθεματικά 31/12/20Χ4: €60.000

Κέρδη Χρήσεως 20Χ5: €80.000

Διανεμηθέντα Μερίσματα Μαρτίου 20Χ5: €10.000

Διανεμηθέντα Μερίσματα Οκτωβρίου 20Χ5: €25.000

Χρηματιστηριακή τιμή μετοχή ΧΨΖ στις 31/12/20Χ5: €25

Επιπλέον, η ΧΨΖ προχώρησε στη χρήση 20Χ5 σε αναπροσαρμογή της αξίας των γηπέδων της από την οποία προέκυψε υπεραξία ύψους 10.000€. Αυτή καταχωρήθηκε όλη σε ιδιαίτερο λογαριασμό των ιδίων κεφαλαίων. Α. Η ΑΒΓ παρακολουθεί την επένδυσή της στη ΧΨΖ με τη μέθοδο της καθαρής θέσης θεωρώντας όλη την υπεραξία ως υπεραξία απόκτησης. Αυτή, μέσα στη χρήση 20Χ5 απομειώθηκε κατά 1.000€. Ζητούνται:

1. Υπολογίστε τα ίδια κεφάλαια της ΧΨΖ που αγόρασε η ΑΒΓ την 1/4/20Χ5. 2. Υπολογίστε την υπεραξία απόκτησης της ΧΨΖ. 3. Υπολογίστε το εισόδημα της ΑΒΓ από τη συμμετοχή της στη ΧΨΖ. 4. Υπολογίστε το υπόλοιπο του λογαριασμού «Συμμετοχές στη ΧΨΖ» όπως αυτό προκύπτει από τα τηρούμενα από την ΑΒΓ

βιβλία (δεν ζητούνται ημερολογιακές εγγραφές) Β. Υποθέστε ότι η ΑΒΓ εφαρμόζει τη μέθοδο της εύλογης αξίας και ότι οι μετοχές χαρακτηρίζονται ως διαθέσιμες για πώληση.

1. Υπολογίστε το εισόδημα της ΑΒΓ από τη συμμετοχή της στη ΧΨΖ. 2. Υπολογίστε το υπόλοιπο του λογαριασμού «Συμμετοχές στη ΧΨΖ» όπως αυτό προκύπτει από τα τηρούμενα από την ΑΒΓ

βιβλία (δεν ζητούνται ημερολογιακές εγγραφές).

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2007

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δ. ΧΕΒΑΣ ΖΗΤΗΜΑ 1 Η εταιρεία Μ αγόρασε την 1/4/2005 το 25% των μετοχών της εταιρείας Θ αντί 45.000 ευρώ. Σύμφωνα με τον τελευταίο ισολογισμό της Θ (ημερομηνία ισολογισμού 31/12/2004) το μετοχικό κεφάλαιο και τα αποθεματικά της Θ ανέρχονταν σε 80.000 ευρώ (10.000 μετοχές ονομαστικής αξίας 8€) και 70.000 € αντίστοιχα. Τα λογιστικά κέρδη της Θ για τη χρήση 2005 ανήλθαν σε 80.000 € ενώ η Θ διένειμε μέρισμα ύψους 10.000 € στις 28/2/20Χ5 και μέρισμα ύψους 20.000 € στις 31/10/20Χ5. Όλη η υπεραξία από την εξαγορά αντιμετωπίστηκε σαν υπεραξία απόκτησης. Αυτή απομειώθηκε το 2005 κατά 1.000 €. Η χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής της Θ στις 31/12/20Χ5 ανήλθε σε 25 €. Υπολογίστε 1. Την υπεραξία απόκτησης που προέκυψε από τη συναλλαγή 2. Το εισόδημα από συμμετοχές της Μ καθώς και το υπόλοιπο του λογαριασμού «Συμμετοχές στη Θ» που τηρείται από τη Μ

στις 31/12/20Χ5 σύμφωνα με τη μέθοδο a) Της καθαρής θέσης b) Της εύλογης αξίας και ότι οι μετοχές έχουν χαρακτηριστεί ως διαθέσιμες για πώληση

Διενεργείστε τις σχετικές ημερολογιακές εγγραφές στα βιβλία της Μ ΖΗΤΗΜΑ 2 Έστω οι παρακάτω πληροφορίες για τις εμπορικές εταιρείες Μ και Θ, για τη χρήση 1/1/2007 – 31/12/2007: (α) Την 1/1/20Χ7 η Μ αγόρασε το 80% των μετοχών της Θ αντί 140.000 €. Την ημερομηνία αυτή το Μετοχικό Κεφάλαιο και τα

αποθεματικά της Θ ανέρχονταν σε 80.000 € (διαιρεμένο σε 10.000 μετοχές) και 70.000 € αντίστοιχα. Η υπεραξία από την εξαγορά θεωρείται στο σύνολό της ως Υπεραξία Απόκτησης.

(β) Την 1/7/20Χ7 η Θ πούλησε στην Μ εμπορεύματα κόστους 25.000 € αντί 30.000 €, με πίστωση. (γ) Την 1/8/20Χ7 η Μ πούλησε το 80% της παραπάνω ποσότητας εκτός ομίλου (δ) Την 1/9/20Χ7 η Θ διένειμε μέρισμα ύψους 20.000 €. Το μέρισμα εισπράχθηκε από την Μ στις 3/9/20Χ7. (ε) Στις 31/12/20Χ7 διαπιστώθηκε ότι τα κέρδη των Μ και Θ από πώληση εμπορευμάτων ανήλθαν σε 200.000 € και 90.000 €

αντίστοιχα, ότι η υπεραξία απόκτησης απομειώθηκε κατά 10% και ότι η Μ δεν είχε καταβάλλει στην Θ το οφειλόμενο ποσό από την αγορά εμπορευμάτων.

Ζητούνται: a) Τα ενοποιημένα κέρδη του ομίλου για τη χρήση που έληξε στις 31/12/20Χ7 καθώς και την κατανομή αυτών στους μετόχους

της μητρικής και στους μετόχους μειοψηφίας. b) Πραγματοποιείστε στο φύλλο εργασίας ενοποίησης τις ημερολογιακές εγγραφές που προκύπτουν από τα παραπάνω

γεγονότα. c) Καταρτίστε την ενοποιημένη κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων υποθέτοντας ότι το μετοχικό κεφάλαιο και τα

αποθεματικά της Μ της 1/1/20Χ7 ανέρχονταν σε 800.000 € και 200.000 € και ότι η Μ στη χρήση 20Χ7 διένειμε ως μέρισμα ποσό ύψους 40.000 €.

Για τη λύση της άσκησης υποθέστε ότι η Μ λογιστικοποιεί την επένδυσή της στη Θ με τη μέθοδο του κόστους.

51

ΖΗΤΗΜΑ 3 Την 1/1/20Χ5 οι Κ και Λ ενώνονται και σχηματίζουν την επιχείρηση Μ. Όλες οι μετοχές της Κ έχουν ονομαστική αξία 5 € ενώ οι μετοχές της Λ έχουν ονομαστική αξία 2€. Οι εύλογες αξίες των μετοχών των Κ και Λ την ημερομηνία της συγχώνευσης είναι 20 € και 10 € αντίστοιχα. Οι λογιστικές και οι εύλογες αξίες των περιουσιακών στοιχείων των Κ και Λ στις 31/12/20Χ4 δίδονται παρακάτω:

Αξίες Κ Αξίες Λ Λογιστικές Εύλογες Λογιστικές Εύλογες Ενεργητικό Πάγιο 50.000 60.000 17.000 18.000 Αποθέματα 40.000 50.000 10.000 11.000 Λοιποί λ/σμοί του Ενεργητικού 30.000 30.000 6.000 6.000 120.000 140.000 33.000 35.000 Παθητικό Μετοχικό Κεφάλαιο 30.000 8.000 Διαφορά υπέρ το άρτιο 10.000 4.000 Αποθεματικά 20.000 5.000 Προμηθευτές 60.000 60.000 16.000 16.000 120.000 33.000

Υποθέστε ότι για τη συγχώνευση εφαρμόζεται η μέθοδος εξαγοράς και ότι η Μ εκδίδει 4.000 μετοχές ονομαστικής αξίας 10 € η μία. Ζητούνται: 1. Υπολογίστε των αριθμό των μετοχών της Μ που θα πρέπει να λάβουν οι μέτοχοι των Κ και Λ. 2. Υπολογίστε τη διαφορά υπέρ το άρτιο και τα αποθεματικά της Μ αμέσως μετά τη συγχώνευση. 3. Καταρτίστε τον ισολογισμό της Μ αμέσως μετά την απορρόφηση των Κ και Λ ( δεν απαιτούνται ημερολογιακές εγγραφές). ΖΗΤΗΜΑ 4 Από μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ διαπιστώθηκε ότι οι managers που λαμβάνουν bonus που υπολογίζονται επί των κερδών της χρήσεως, σε περίπτωση συγχώνευσης, προτιμούν να εφαρμόζουν τη μέθοδο της κοινωνίας δικαιωμάτων (pooling of interests) από τη μέθοδο της εξαγοράς (purchase accounting). Πώς κατά τη γνώμη σας δικαιολογείται αυτό το εύρημα;

52

ΑΝΑΛΥΣΗ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2006 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Γ. ΛΕΛΕΔΑΚΗΣ Οι ερωτήσεις που δεν είναι θεωρητικές και απαιτούν αριθμητικές πράξεις οι απαντήσεις τους θα πρέπει να αιτιολογηθούν για

να θεωρηθούν σωστές.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 1. Ποιο από τα ακόλουθα είναι αληθές;

a. Τα εταιρικά ομόλογα και οι μετοχές αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ξένων κεφαλαίων. b. Τα εταιρικά ομόλογα και οι μετοχές αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ιδίων κεφαλαίων. c. Τα εταιρικά ομόλογα αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ξένων κεφαλαίων και οι μετοχές αποτελούν

χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ιδίων κεφαλαίων. d. Τα εταιρικά ομόλογα αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ιδίων κεφαλαίων και οι μετοχές αποτελούν

χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ξένων κεφαλαίων. 2. Ποιο από τα ακόλουθα είναι αληθές;

I. Η λογιστική αξία της μετοχής προκύπτει από το γινόμενο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρίας επί τον συνολικό αριθμό των μετοχών της.

II. Η ημερήσια χρηματιστηριακή αξία των μετοχών μιας εταιρίας είναι το γινόμενο του αριθμού των εισηγμένων μετοχών της εταιρίας στο Χ.Α.Α επί την ημερήσια τιμή κλεισίματος της μετοχής.

III. Η ονομαστική τιμή της μετοχής είναι το πηλίκο της αξίας του μετοχικού κεφαλαίου εταιρίας προς τον αριθμό των μετοχών κατά την έκδοση.

IV. Στο τέλος της περιόδου χρήσης, η λογιστική, χρηματιστηριακή και ονομαστική αξία είναι ίσες υποχρεωτικά. α) Ι και ΙΙ μόνο b) Ι, ΙΙ και ΙΙΙ μόνο c) ΙΙ και ΙΙΙ μόνο d) Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και IV

3. Οι χρηματιστηριακοί δείκτες της κεφαλαιαγοράς δύνανται να χρησιμοποιηθούν ως: I. Σημείο αναφοράς για τον υπολογισμό της απόδοσης χαρτοφυλακίων. II. Βάση για το σχηματισμό αμοιβαίων κεφαλαίων που ακολουθούν τους δείκτες αυτούς. III. Βάση παροχής πληροφοριών για την τεχνική ανάλυση μετοχών. IV. Μέθοδος υπολογισμού του συστηματικού κινδύνου.

a) Ι και ΙΙ μόνο b) ΙΙ και ΙΙΙ μόνο c) ΙΙΙ και IV μόνο d) Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και IV 4. Ποιο από τα ακόλουθα μεγέθη του ισολογισμού επηρεάζεται από τη διάσπαση μετοχών (stock split);

a. Το μετοχικό κεφάλαιο. b. Το κεφάλαιο κίνησης. c. Τα κέρδη κεφαλαίου. d. Η χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής.

5. Σύμφωνα με το υπόδειγμα αποτίμησης μετοχών που βασίζεται στη σταθερή προεξόφληση μερισμάτων (constant-growth dividend discount model), μείωση του απαιτούμενου ποσοστού απόδοσης της μετοχής, θα …………… την εσωτερική αξία της μετοχής. a) Μειώσει b) Αυξήσει c) Αφήσει αμετάβλητη d) Μειώσει υπό όρους

6. Στο υπόδειγμα αποτίμησης μετοχών με βάση την προεξόφληση μερισμάτων, αύξηση του μερίσματος ανά μετοχή ……… το λόγο Ρ/Ε της μετοχής: a) Αυξάνει b) Αφήνει αμετάβλητο c) Μειώνει d) Δε δύναται να ορίσει

7. Σε περίπτωση πτώσης του πληθωρισμού, η απόδοση επένδυσης σταθερού εισοδήματος: a. Θα μειωθεί. b. Θα αυξηθεί. c. Δε θα επηρεαστεί. d. Θα έχει απότομες και διαδοχικές ανοδικές και καθοδικές διακυμάνσεις.

8. Ποια από τα ακόλουθα φαινόμενα χαρακτηρίζονται ως ανωμαλίες των αποτελεσματικών αγορών: I. Η επίδραση του Σαββατοκύριακου (Weekend effect). II. Η επίδραση του μηνός Ιανουαρίου (January effect) . III. Η επίδραση της μικρής επιχείρησης (Small-firm effect). IV. Η επίδραση των χαοτικών διακυμάνσεων (Chaos effect).

a) Ι, ΙΙ και ΙΙΙ μόνο b) Ι, ΙΙ και ΙV μόνο c) ΙΙ, IIΙ και IV μόνο d) Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και IV 9. Ο δείκτης μέτρησης απόδοσης χαρτοφυλακίου Sharpe εκφράζει:

a. Την ανταμοιβή κινδύνου (risk premium) ως ποσοστό του συστηματικού κινδύνου. b. Το λόγο ανταμοιβής κινδύνου (risk premium) προς το συντελεστή βήτα του χαρτοφυλακίου. c. Το λόγο ανταμοιβής κινδύνου (risk premium) προς το συνολικό κίνδυνο του χαρτοφυλακίου. d. Το λόγο ανταμοιβής κινδύνου (risk premium) προς το συντελεστή άλφα του χαρτοφυλακίου.

10. Η υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς: a. Στην ισχυρή της μορφή έρχεται σε αντίθεση με τη θεμελιώδη ανάλυση. b. Στην ασθενή της μορφή έρχεται σε αντίθεση με την τεχνική ανάλυση. c. Θεωρεί ότι η τεχνική ανάλυση μπορεί να δώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα προβλέψεων. d. Τα (a) και (b).

53

11. Χαρτοφυλάκιο αποτελείται από ποσοστό 90% από μετοχές εισηγμένες στο Χ.Α. και σε ποσοστό 10% από κρατικά ομόλογα. Το χαρτοφυλάκιο αυτό είναι περισσότερο ευαίσθητο: a. Στο συστηματικό κίνδυνο.

b. Στο μη-συστηματικό κίνδυνο. c. Στον κίνδυνο επιτοκίου. d. Στον κίνδυνο επανεπένδυσης. 12. Ποια είναι η προσδοκώμενη απόδοση επένδυσης με συντελεστή βήτα ίσο με το μηδέν:

a. Η απόδοση της αγοράς. b. Η μηδενική απόδοση.

c. Η απόδοση του επιτοκίου χωρίς κίνδυνο. d. Η αρνητική απόδοση.

13. Ποια από τις παρακάτω περιπτώσεις οδηγεί σε μεγαλύτερη μείωση κινδύνου χαρτοφυλακίου δύο μετοχών: a. Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά πλήρως θετικά μεταξύ τους. b. Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά πλήρως αρνητικά μεταξύ τους. c. Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά μερικώς αρνητικά μεταξύ τους. d. Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών δε συσχετίζονται γραμμικά μεταξύ τους.

14. Αναλυτής μετοχών εκτιμά ότι η μετοχή Α έχεις τις ακόλουθες πιθανότητες πραγματοποίησης απόδοσης ανάλογα με την επικρατούσα οικονομική κατάσταση:

Οικονομική κατάσταση Πιθανότητα Απόδοση επένδυσης

Πολύ καλή 0,1 18%

Καλή 0,5 14%

Μέτρια 0,3 7%

Κακή 0,1 -3%

Με βάση τις παραπάνω πληροφορίες, υπολογίστε το προσδοκώμενο ποσοστό απόδοσης της μετοχής Α. a) 9,8% b) 10,6% c) 11,2% d) 12,3% RA= (0.1 x 0.18) + (0.5 x 0.14) + (0.3 x 0.07) + (0.1 x -0.03) = 0.018 + 0.07 + 0.021 – 0.003 = 0.106 or 10.6%

15. Ποια είναι η τυπική απόκλιση της απόδοσης μιας μετοχής, της οποίας οι αποδόσεις ήταν ανά έτος 1%, 2%, 6% και 7%; a) 2,05% b) 3,23% c) 2,15% d) 2,55% (R) = 1 + 2 + 6 +7 / 4=4 σ

2 = [(1-4)

2 + (2-4)

2 + (6-4)

2 + (7-4)

2] / 4 = [9 + 4 + 4 +9] / 4 = 6.5 σ = 2.55

16. Επενδυτής σχεδιάζει της αγορά κοινής μετοχής την οποία θα διακρατήσει για 1 έτος. Ο επενδυτής αναμένει να λάβει μέρισμα 1,50€ ανά μετοχή και 17€ από την πώληση της μετοχής στο τέλος του έτους. Εάν ο επενδυτής επιθυμεί την πραγματοποίηση απόδοσης 15% από τη διακράτηση της μετοχής, η μέγιστη τιμή την οποία ο επενδυτής πρέπει να πληρώσει τη μετοχή σήμερα είναι: a) 14,30€ b) 20,90€ c) 16,09€ d) 18,50€ 0,15 = (17-Χ+1,5)/Χ0,15Χ = 17-Χ+1,50,15Χ+Χ=18,51,15Χ=18,51,15Χ/1,15=18,5/1,15Χ=16,086

17. Επενδυτής αγοράζει τη μετοχή Α, η οποία στο τέλος του προηγούμενου έτους πλήρωσε μέρισμα 2€ ανά μετοχή, του οποίου ο ρυθμός αύξησης κάθε έτος αναμένεται να είναι 10%. Δοθέντος ότι ο επενδυτής απαιτεί την πραγματοποίηση απόδοσης 18%, ποια είναι η αξία της μετοχής σήμερα; a) 27,50€ b) 25€ c) 32,30€ d) 24,60€ P0=D0(1+g)/k-g=2(1+0.10)/(0.18-0.10)=2.2/0.08=27.50

18. Αναλυτής συνέλεξε τις ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με τη μετοχή Α: Το απαιτούμενο από την αγορά ποσοστό απόδοσης της μετοχής είναι 16%, ο προσδοκώμενος λόγος μερίσματος προς κέρδη της εταιρίας είναι 30% και το προσδοκώμενο ποσοστό μεγέθυνσης των μερισμάτων είναι 10%. Ποιος είναι ο λόγος της τιμής προς τα κέρδη ανά μετοχή (Ρ/Ε); a) 11,67€ b) 7,40€ c) 5,0€ d) 12,80€ P=E(1-b)/k-gP/E=(1-b)/k-g=1-0.70/(0.16-0.10)=0.30/0.06=5

19. Η τιμή της ομολογίας με τα ακόλουθα δεδομένα, ονομαστική αξία 100€, επιτόκιο έκδοσης 8% (οι τόκοι καταβάλλονται μία φορά στο τέλος του έτους), χρονική διάρκεια 3 έτη και επιτόκιο αγοράς 10% είναι: a) 105,35€ b) 100€ c) 95,02€ d) 110,20€ 8/(1.10)

1 + 8/(1.10)

2 + 108/(1.10)

3 = 8/1.10 + 8/1.21 + 108/1.331 = 7.27 + 6.61 + 81.14 = 95.02

20. Η επένδυση Α υπόσχεται απόδοση 85€ σε 1 έτος από σήμερα, 125€ σε 2 έτη από σήμερα και 150€ σε 3 έτη από σήμερα. Εάν το απαιτούμενο ποσοστό απόδοσης της επένδυσης είναι 11,5%, το οποίο κεφαλαιοποιείται ετησίως, ποια είναι η αξία της επένδυσης σήμερα; a) 245€ b) 285€ c) 325€ d) 386€ 85/(1.115)

1 + 125/(1.115)

2 + 150/(1.115)

3 = 85/1.115 + 125/1.2432 +150/1.3861 = 76.233 + 100.546 + 108.217 = 284.906

21. Ποιος από τους ακόλουθους παράγοντες καθορίζει την ποιότητα πιστοληπτικής αξιολόγησης εταιρίας που εκδίδει εταιρικά ομόλογα; a) Το επίπεδο και η μεταβολή των χρηματοοικονομικών δεικτών της εκδότριας εταιρίας. b) Το επίπεδο και η δομή των επιτοκίων. c) Η χρηματοοικονομική κατάσταση της εταιρίας. d) Όλα τα παραπάνω.

22. Ποια από τα παρακάτω συμβαδίζουν με την υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς στην ημι-ισχυρή (semi-strong) της μορφή: a) Η ημερολογιακή ανωμαλία Ιανουαρίου (January effect). b) Ο χαμηλός λόγος τιμών προς κέρδη (Ρ/Ε) μετοχών. c) Η ανωμαλία μετοχών εταιριών μικρής κεφαλαιοποίησης. d) Κανένα από τα παραπάνω.

23. Ο συντελεστής βήτα μιας μετοχής μπορεί να περιγραφεί ως μέγεθος μέτρησης: a) Της ευαισθησίας της απόδοσης της μετοχής σε σχέση προς την απόδοση της αγοράς. b) Της ευαισθησίας της απόδοσης της μετοχής σε σχέση προς τη μεταβολή του επιτοκίου. c) Του συνδυασμού του επιχειρηματικού κινδύνου, κινδύνου ρευστότητας και του λειτουργικού κινδύνου μετοχής.

54

d) Της απόδοσης που προκύπτει από την επένδυση στη μετοχή σε σχέση προς τον κίνδυνο της απόδοσής της. 24. Ποιο από τα παρακάτω δεν μπορεί να συμβάλλει στον περιορισμό του συστηματικού κινδύνου χαρτοφυλακίου:

a) Η επιλογή μετοχών χαμηλού συστηματικού κινδύνου. b) Η επένδυση σε προϊόντα σταθερού εισοδήματος. c) Η διακράτηση υψηλού ποσοστού διαθεσίμων στο χαρτοφυλάκιο. d) Η πώληση μετοχών που είναι υπερτιμημένες.

25. Όταν ο αριθμός των αξιογράφων σε ένα χαρτοφυλάκιο αυξάνεται η σπουδαιότητα του κινδύνου των καταλοίπων: a) Αυξάνεται. b) Παραμένει αμετάβλητη. c) Μειώνεται. d) Δε δύναται να ορισθεί.

26. Ο συστηματικός κίνδυνος ποιες από τις ακόλουθες πηγές κινδύνου περιλαμβάνει; I. Κίνδυνος επιτοκίων και κίνδυνος πληθωρισμού. II. Επιχειρηματικός κίνδυνος και χρηματοοικονομικός κίνδυνος. III. Κίνδυνος ρευστότητας και συναλλαγματικός κίνδυνος. IV. Πολιτικός κίνδυνος.

a) Ι, ΙΙ και ΙΙΙ μόνο b) ΙΙ, ΙΙΙ και IV μόνο c) I, ΙΙΙ και IV μόνο d) Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και IV 27. Ποια από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά της διάρκειας (duration) είναι αληθή;

I. Αντίστροφη σχέση μεταξύ διάρκειας και ύψους τοκομεριδίου. II. Η διάρκεια μειώνεται καθώς αυξάνεται ο χρόνος λήξης μιας ομολογίας, αλλά με φθίνοντα ρυθμό. III. Η διάρκεια μιας ομολογίας χωρίς τοκομερίδια ισούται πάντα με το χρόνο λήξης της. IV. Αντίστροφη σχέση μεταξύ διάρκειας και απόδοσης στη λήξη.

a) Ι, ΙΙ και ΙΙΙ μόνο b) ΙΙ, ΙΙΙ και IV μόνο c) I, ΙΙΙ και IV μόνο d) Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και IV 28. Ποιες είναι οι γνωστότεροι μέθοδοι για την αντιμετώπιση του προβλήματος της αδράνειας στις συναλλαγές των μετοχών (thin

trading problem); I. Μέθοδος Scholes και Williams (1977). II. Μέθοδος Treynor (1975). III. Μέθοδος Dimson (1979). IV. Μέθοδος Sharpe (1976).

a) Ι και ΙΙ μόνο b) Ι και ΙΙΙ μόνο c) I, ΙΙΙ και IV μόνο d) Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και IV 29. Ποιο από τα παρακάτω είναι σωστό;

a) Η προσθήκη πολλών χρεογράφων σ’ ένα χαρτοφυλάκιο μπορεί να εξαλείψει το συστηματικό κίνδυνο ή κίνδυνο της αγοράς.

b) Η διαφοροποίηση ενός χαρτοφυλακίου μειώνει τη μεταβλητότητα των αποδόσεων των μετοχών που περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιο.

c) Η προσθήκη πολλών χρεογράφων σ’ ένα χαρτοφυλάκιο μπορεί να εξαλείψει το μη συστηματικό κίνδυνο. d) Το (a) και (b).

30. Εάν έχουμε το εξής υπόδειγμα: iiii MEBERE /ln210 και μετά από μια διαστρωματική

παλινδρόμηση έχουμε ότι και οι τρεις συντελεστές είναι στατιστικά σημαντικοί. Ποιο από τα παρακάτω είναι σωστό; a) Δεν ισχύει το υπόδειγμα αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων. b) Δεν ισχύει η υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς. c) Το (a) και (b). d) Κανένα από τα παραπάνω.

31. Στην Ενεργητική διαχείριση ενός χαρτοφυλακίου έχουμε: a) Κατοχή αξιογράφων χωρίς συχνές αναδιαρθρώσεις και χαμηλό κόστος διαχείρισης. b) Κατοχή αξιογράφων με συχνές αναδιαρθρώσεις και υψηλό κόστος διαχείρισης. c) Κατοχή αξιογράφων χωρίς συχνές αναδιαρθρώσεις και υψηλό κόστος διαχείρισης. d) Κανένα από τα παραπάνω.

32. Όταν σε μια αγορά επιτρέπονται οι ανοικτές πωλήσεις (short sales) το αποτελεσματικό σύνορο (efficient frontier): a) Είναι ακριβώς το ίδιο όταν οι ανοιχτές πωλήσεις δεν επιτρέπονται. b) Δεν έχει κάτω όριο. c) Δεν έχει πάνω όριο. d) Κανένα από τα παραπάνω.

33. Μια αύξηση των επιτοκίων της αγοράς οδηγεί σε: I. Αύξηση της τιμής μιας ομολογίας. II. Μείωση της τιμής μιας ομολογίας. III. Καμία μεταβολή σε ένα ανοσοποιημένο χαρτοφυλάκιο ομολογιών. IV. Κανένα από τα παραπάνω.

a) IV και μόνο b) Ι και ΙΙΙ μόνο c) ΙΙΙ μόνο d) ΙΙ και ΙΙΙ μόνο 34. Μία εταιρία κατέχει ένα μετοχικό χαρτοφυλάκιο αξίας 55.000€ με συντελεστή βήτα ίσο με 1,80. Ο διαχειριστής του

χαρτοφυλακίου θέλει να αντισταθμίσει τον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου χρησιμοποιώντας ΣΜΕ σε μετοχικούς δείκτες. Πόσα ΣΜΕ πρέπει να πωλήσει έτσι ώστε η αντιστάθμιση να εξαλείψει τον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου; Έστω ότι ο υποκείμενος δείκτης FTSE/ASE-20 είναι στις 2200 μονάδες και η τιμή των ΣΜΕ στο 2475 (ο πολλαπλασιαστής είναι 5€ ανά μονάδα του υποκείμενου δείκτη). a) 10 b) 8 c) 12 d) 9

98.1052200/55000*/ xxAPN

55

35. Έστω χαρτοφυλάκιο που αποτελείται από τις μετοχές Α και Β, οι αποδόσεις των οποίων είναι ασυσχέτιστες ( 0AB ). Αν η

τυπική απόκλιση των αποδόσεών τους A και B είναι 0,1 και 0,5 αντίστοιχα να δοθούν τα ποσοστά επένδυσης Aw

και Bw των μετοχών Α και Β στο χαρτοφυλάκιο, ώστε να επιτυγχάνεται ελαχιστοποίηση του κινδύνου.

a) WA = 96,15% WB = 3,85% b) %67,16

%33,83

B

A

w

w c) %98,93

%02,6

B

A

w

w d) %62,99

%38,1

B

A

w

w

Εφόσον οι μετοχές είναι ασυσχέτιστες θα έχουμε 0AB . Το ποσοστό επένδυσης των στοιχείων που ελαχιστοποιεί τον

κίνδυνο είναι αυτό που ελαχιστοποιεί τη διακύμανση του χαρτοφυλακίου και για 0AB δίνεται από τη σχέση: 222

BABAw .

Έτσι θα έχουμε: %15,9626,025,05,01,05,0222

AAA www

οπότε και %85,3%15,96%100 BB ww .

36. Μια μετοχή έχει αναμενόμενη απόδοση 12,25% και β=1,15. Το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο είναι 5%. Ποια είναι η αναμενόμενη απόδοση του χαρτοφυλακίου της αγοράς; a) 2% b) 11,3% c) 1,25% d) 1,3%

0,1225=0,05+(M

r -0,05)1,15 0,1225=0,05+1,15M

r -0,0575 0,1225-0,05+0,0575=1,15M

r 0,13=1,15M

r M

r

=0,1130 ή 11,3% 37. Η παρούσα αξία των χρηματοροών μια ομολογίας 3 ετών είναι 950,25€, η οποία επιμερίζεται: 72,73€ το πρώτο έτος,

66,12€ το δεύτερο έτος και 811,40€ το τρίτο έτος. Με τα δεδομένα αυτά, υπολογίζεται ότι η διάρκεια (duration) του ομολόγου είναι: a) 2,55 έτη b) 2,78 έτη c) 2,98 έτη d) 3,1 έτη 72,73/950,25=0,0765 66,12/950,25=0,0695 811,40/950,25 0,0765x1 + 0,0695x2 + 0,8538x3 = 0,0765 + 0,139 + 2,5614 = 2,7769

38. Η συνδιακύμανση των αποδόσεων της αγοράς και των αποδόσεων μιας μετοχής είναι 0,005 και η τυπική απόκλιση των αποδόσεων της αγοράς είναι 0,05. Ποιος είναι ο συντελεστής βήτα (β) της μετοχής; a) 0,1 b) 1,0 c) 1,5 d) 2,0

Beta=covariance/market variance. Market variance=0,052

=0,0025. Beta=0,005/0,0025=2,0. 39. Αν ο συντελεστής συσχέτισης των αποδόσεων δύο μετοχών Α και Β είναι ρ=+0,5 και η τυπική απόκλιση των αποδόσεών

τους είναι 0,4 για τη μετοχή Α και 0,6 για τη μετοχή Β, ποια θα είναι η τυπική απόκλιση του χαρτοφυλακίου το οποίο θα αποτελείται από τις δύο μετοχές εάν επενδύσουμε το 40% στη μετοχή Α; a) 0,21 b) 0,46 c) 0,52 d) 0,60 σρ=[(0,4)

2(0,4)

2]+ [(0,6)

2(0,6)

2]+ [2(0,4)(0,6)(0,4)(0,6)(0,5)]

1/2 = (0,0256)+(0,1296)+(0,0576)

1/2 = (0,2128)

1/2 = 0,46

40. Έστω ομολογία για την οποία γνωρίζουμε ότι έχει διάρκεια 4 έτη, το επιτόκιο της αγοράς είναι 6% και αναμένεται μια μείωση των επιτοκίων κατά 1,5%. Ποια αναμένεται να είναι η ποσοστιαία μεταβολή της τιμής της ομολογίας με βάση τα παραπάνω δεδομένα; a) 6% b) 5,66% c) -6% d) -5,66% (ΔΡ/Ρ0) -[D/(1+i)]*Δi*100 = - (4/1,06)*(-1,5)*100 = 5,66%

41. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του άρθρου με τίτλο “How many stocks make a diversified portfolio?”, M. Statman (1987), ποιος είναι ο αριθμός των μετοχών που χρειάζονται για να δημιουργηθεί ένα “πλήρως” διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο; a. 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται (borrowing investor) και για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα (lending

investor). b. 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα. c. 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα. d. 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα.

42. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο υπόδειγμα του ενός δείκτη (Single Index Model) και στο υπόδειγμα της αγοράς (Market Model);

a. Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι 0, imRCov

b. Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι 0iE

c. Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι 0jiE

d. Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι 0jiE

43. Αν οι επενδυτές μπορούν να δημιουργήσουν πλήρως διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια τότε: a. Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το συνολικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν. b. Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το μη-συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν. c. Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το μη-συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν γιατί μόνο αυτός

διαφοροποιείται. d. Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν.

44. Όταν σε μια αγορά υπάρχει στοιχείο το οποίο δεν ενέχει κίνδυνο (riskless asset) και το επιτόκιο για να δανειστείς διαφέρει από το επιτόκιο που δανείζεις, τότε το αποτελεσματικό σύνορο (efficient frontier): a. Αποτελείται από μια ευθεία γραμμή. b. Αποτελείται από μια ευθεία και ένα κομμάτι της καμπύλης του αποτελεσματικού συνόρου (το οποίο έχει δημιουργηθεί

μόνο όταν υπάρχουν στοιχεία τα οποία ενέχουν κίνδυνο). c. Αποτελείται από δύο ευθείες γραμμές και ένα κομμάτι της καμπύλης του αποτελεσματικού συνόρου (το οποίο έχει

δημιουργηθεί μόνο όταν υπάρχουν στοιχεία τα οποία ενέχουν κίνδυνο).

56

d. Αποτελείται από δύο ευθείες γραμμές. 45. Γενικά η αγορά ακέραιων μονάδων (round lots) μετοχών συνεπάγεται ……. κόστος συναλλαγών σε σχέση με την αγορά

ρεταλιών (odd lots). a) μεγαλύτερο b) μικρότερο c) το ίδιο d) δεν υπάρχει κάποια σχέση

46. Όταν επιτρέπονται οι ανοιχτές πωλήσεις, τότε το αποτελεσματικό σύνορο μετατοπίζεται … σε σχέση με όταν δεν επιτρέπονται ανοιχτές πωλήσεις. a) αριστερά και πάνω b) αριστερά και κάτω c) δεξιά και κάτω d) δεξιά και πάνω

47. Μια εταιρία που έχει μεγαλύτερη δανειακή επιβάρυνση (μόχλευση) από μια άλλη με ίδια τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά, αναμένεται να έχει: a) Χαμηλότερο συντελεστή βήτα b) Υψηλότερο συντελεστή βήτα c) Δεν υπάρχει διαφορά d) Δεν υπάρχει συγκεκριμένη σχέση.

48. Ένας διαχειριστής χαρτοφυλακίου θέλει να προσθέσει μια νέα μετοχή σε ένα χαρτοφυλάκιο η οποία έχει την ίδια τυπική απόκλιση με το υπάρχον χαρτοφυλάκιο, όμως ο συντελεστής συσχέτισης της μετοχής με το υπάρχον χαρτοφυλάκιο είναι μικρότερος της μονάδος (+1). Αν η νέα μετοχή προστεθεί στο υπάρχον χαρτοφυλάκιο, η τυπική απόκλιση του νέου χαρτοφυλακίου θα: a) Μειωθεί b) Παραμείνει η ίδια c) Αυξηθεί με ποσό ίσο με την τυπική απόκλιση της νέας μετοχής. d) Αυξηθεί με ποσό λιγότερο από την τυπική απόκλιση της νέας μετοχής.

49. Ένας αναλυτής προβλέπει ότι ο ρυθμός αύξησης των μερισμάτων μιας εταιρίας θα αυξηθεί κατά πολύ μελλοντικά. Με βάση αυτή την πληροφορία, τι πιστεύει ο αναλυτής ότι θα συμβεί στον αριθμοδείκτη Ρ/Ε της εταιρίας; a) αύξηση b) μείωση c) θα παραμείνει ίδιος d) οριακή μείωση

50. Η κυριότητα μιας ομολογίας: a. Μετράει την ευαισθησία της διάρκειας σε μεταβολές της απόδοσης στη λήξη. b. Μετράει την ευαισθησία της τιμής της ομολογίας σε μεταβολές της απόδοσης στη λήξη. c. Ισοδυναμεί με την τροποποιημένη διάρκεια της ομολογίας. d. Κανένα από τα παραπάνω.

51. Πότε μια επιχείρηση παίρνει θέση αγοράς σε αντιστάθμιση κινδύνου (long hedge); a. Όταν κατέχει ένα περιουσιακό στοιχείο το οποίο θέλει να πουλήσει κάποια δεδομένη χρονική στιγμή στο μέλλον. b. Όταν γνωρίζει ότι πρέπει να αγοράσει ένα περιουσιακό στοιχείο στο μέλλον και θέλει να κλειδώσει την τιμή από

τώρα. c. Όταν θέλει να αντισταθμίσει μερικώς μια θέση αγοράς υποκείμενων αξιών. d. Σε καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις.

52. Ποιος από τους παρακάτω ισχυρισμούς δεν ισχύει όσον αφορά στη γραμμή κεφαλαιαγοράς (capital market line); a. Εμπεριέχει όλα τα αποτελεσματικά χαρτοφυλάκια. b. Συνδέει ένα περιουσιακό στοιχείο χωρίς κίνδυνο με το χαρτοφυλάκιο της αγοράς. c. Παρουσιάζει την αναμενόμενη απόδοση ενός αποτελεσματικού χαρτοφυλακίου σαν συνάρτηση του κινδύνου του. d. Παρουσιάζει την αναμενόμενη απόδοση ενός αξιόγραφου ως συνάρτηση του συστηματικού κινδύνου.

53. Ποιος από τους παρακάτω ελέγχους δεν εμπίπτει στον έλεγχο της ασθενούς μορφής αποτελεσματικής αγοράς και συγκεκριμένα στον έλεγχο προβλεψιμότητας των αποδόσεων με βάση προηγούμενες αποδόσεις; a) Έλεγχοι συσχέτισης (correlation tests) b) Κανόνας φίλτρου (filter rules) c) Έρευνες γεγονότων (event studies) d) Σχετική ισχύς (relative strength).

54. Ποιο από τα παρακάτω δεν αποτελεί εξήγηση για το αποτέλεσμα μεγέθους (size effect); a) Ο λανθασμένος υπολογισμός του συστηματικού κινδύνου (βήτα) με τη χρήση του CAPM. b) Το κόστος συναλλαγών. c) Η έλλειψη πληροφόρησης. d) Εξοικονόμηση φόρων.

55. Έστω χαρτοφυλάκιο Α με δείκτη Sharpe SA = 0,16 και δείκτη Treynor TA = 0,04 και χαρτοφυλάκιο Β με αντίστοιχους δείκτες SB = 0,15 και TB = 0,02. Αν το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο είναι RF = 5% και οι αποδόσεις των χαρτοφυλακίων είναι RA = 10% και RB = 8%, τότε οι τυπικές τους αποκλίσεις σΑ και σΒ και οι συντελεστές βΑ και βΒ θα είναι: a) σΑ = 31,25% βΑ = 1,25% σB = 20,00% βB = 1,50%

b) %00,25

%00,75

B

A

%20,1

%80,1

B

A

c) %00,25

%25,31

B

A

%80,1

%25,1

B

A

d) %00,20

%00,75

B

A

%50,1

%25,1

B

A

Από τη σχέση του Sharpe S=(Rp-RF)/σp σp=(Rp-RF)/S έχουμε για τα Α και Β αντίστοιχα: σΑ=(0,1-0,05)/0,16=0,3125 ή

31,25% και σΒ=(0,08-0,05)/0,15=0,2 ή 20,00%.

Από τη σχέση του Treynor S=(Rp-RF)/βp βp=(Rp-RF)/S έχουμε για τα Α και Β αντίστοιχα: βΑ=(0,1-0,05)/0,04=1,25 και

βΒ=(0,08-0,05)/0,02=1,50. 56. Για την περίοδο 1: η απόδοση της μετοχής Α ήταν 10% και η απόδοση της μετοχής Β ήταν 15%. Για την περίοδο 2: η απόδοση

της μετοχής Α ήταν 6% και η απόδοση της μετοχής Β ήταν 9%. Ποια είναι η συνδιακύμανση (covariance) των αποδόσεων των μετοχών Α και Β; a) 2 b) 3 c) 6 d) 12 Mean return A = (10+6)/2 = 8%; mean return B = (15+9)/2 = 12% CovA,B[(10-8)(15-12)+(6-8)(9-12)]/2=6

57. Η τυπική απόκλιση των αποδόσεων της μετοχής Α είναι 0,30 και 0,20 της μετοχής Β. Η συνδιακύμανση των αποδόσεων των μετοχών Α και Β είναι 0,006. Ο συντελεστής συσχέτισης των αποδόσεων μεταξύ των μετοχών Α και Β είναι: a) 0,10 b) 0,20 c) 0,30 d) 0,35 Correlation = 0,006/[(0,30)(0,20)]=0,10

58. Η μετοχή Α πλήρωσε 1€ μέρισμα την προηγούμενη χρονιά. Το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο (risk-free rate) είναι 5% και η αναμενόμενη απόδοση της αγοράς είναι 12% και ο συντελεστής β της μετοχής Α είναι 1,5. Αν ο ρυθμός αύξησης των μερισμάτων αναμένεται να είναι 5% ποια είναι η αξία της μετοχής σήμερα; a) 10,00€ b) 15,25€ c) 21,50€ d) 25,75€ k=0,05+1,5(0,12-0,05)=15,5%, P0=€1(1,05)/(0,155-0,05)=€10,00

57

59. Μια επένδυση έχει 50% πιθανότητα να πραγματοποιήσει 20% απόδοση, 25% πιθανότητα να πραγματοποιήσει 10% απόδοση και 25% πιθανότητα να πραγματοποιήσει -10% απόδοση. Ποια είναι η διακύμανση των αποδόσεων της επένδυσης; a) 0,005 b) 0,010 c) 0,015 d) 0,150 (0,5x0,2)+(0,25x0,1)+(0,25x-0,1)=0,1 ή 10%. [0,5(0,2-0,1)

2]+[0,25(0,1-0,1)

2]+[0,25(-0,1-0,1)

2]=0,005+0+0,01=0,015

60. Έστω ένα χαρτοφυλάκιο 2 μετοχών Α και Β, με αναμενόμενη απόδοση για την Α 15% και για τη Β 20%, τυπική απόκλιση για την Α 20% και για τη Β 22%, ο συντελεστής συσχέτισης μεταξύ των δύο μετοχών ρ=0,5 και με ποσοστό συμμετοχής στη μετοχή Α 60%. Ποια είναι η αναμενόμενη απόδοση και ο κίνδυνος του χαρτοφυλακίου; a) Ε(Rp)=17% και σp=18,08% b) Ε(Rp)=18% και σp=17,63% c) Ε(Rp)=17% και σp=21,8% d) Ε(Rp)=18% και σp=18,08%. Ε(Rp)=0,6*RA + 0,4* RB = 0,6*15%+0,4*20%=17% και σp2=(0,6)2*(σA)2+(0,4)2*(σB)2+2*0,6*0,4*σA*σB*ρAB=(0,6)2*(20)2+(0,4)2*(22)2+2*0,6*0,4*20*22*0,5=327,04 σp=18,08%

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2007 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Γ. ΛΕΛΕΔΑΚΗΣ Οι ερωτήσεις που δεν είναι θεωρητικές και απαιτούν αριθμητικές πράξεις οι απαντήσεις τους θα πρέπει να αιτιολογηθούν για

να θεωρηθούν σωστές. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

1. Δευτερογενής ονομάζονται οι κεφαλαιαγορές, στις οποίες: α) Εισάγονται νεοεκδιδόμενα χρηματοοικονομικά προϊόντα. β) Διακινούνται υφιστάμενα χρηματοοικονομικά προϊόντα. γ) Δημιουργούνται χρηματοοικονομικά προϊόντα. δ) Διαπραγματεύονται παράγωγα χρηματοοικονομικά προϊόντα.

2. Ποιο από τα ακόλουθα είναι αληθές; α) Τα εταιρικά ομόλογα και οι μετοχές αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ξένων κεφαλαίων. β) Τα εταιρικά ομόλογα και οι μετοχές αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ίδιων κεφαλαίων. γ) Τα εταιρικά ομόλογα αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ξένων κεφαλαίων και οι μετοχές αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ιδίων κεφαλαίων. δ) Τα εταιρικά ομόλογα αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ιδίων κεφαλαίων και οι μετοχές αποτελούν χρηματοοικονομικό μέσο άντλησης ξένων κεφαλαίων.

3. Οι χρηματιστηριακοί δείκτες της κεφαλαιαγοράς δύνανται να χρησιμοποιηθούν ως: Ι. Σημείο αναφοράς για τον υπολογισμό της απόδοσης χαρτοφυλακίων. ΙΙ. Βάση για τον σχηματισμό αμοιβαίων κεφαλαίων που ακολουθούν τους δείκτες αυτούς ΙΙΙ. Βάση παροχής πληροφοριών για την τεχνική ανάλυση μετοχών. IV. Μέθοδος υπολογισμού του συστηματικού κινδύνου. α) Ι και ΙΙΙ μόνο β) ΙΙ και ΙΙΙ μόνo γ) ΙΙΙ και IV μόνο δ) Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και IV

4. Σύμφωνα με το υπόδειγμα αποτίμησης μετοχών που βασίζεται στη σταθερή προεξόφληση μερισμάτων (constant-growth dividend discount model), μείωση του απαιτούμενου ποσοστού απόδοσης της μετοχής, θα .......... την εσωτερική αξία της μετοχής. α) Μειώσει β) Αυξήσει γ) Αφήσει αμετάβλητη δ) Μειώσει υπό όρους

5. Ποιο από τα ακόλουθα χαρτοφυλάκια βρίσκεται κάτω από το αποτελεσματικό σύνορο (Markowitz efficient frontier); Χαρτοφυλάκιο Αναμενόμενη Απόδοση Αναμενόμενη Τυπική Απόκλιση α) Α 7% 14% β) Β 9% 26% γ) Γ 12% 22% δ) Δ 15% 30% 6. Ποια από τις ακόλουθες μεταβολές επιφέρει συνήθως μείωση στο δείκτη τιμή προς κέρδη (Ρ/Ε) ανά μετοχή;

α) Αύξηση του ποσοστού της μερισματικής απόδοσης. β) Μείωση του κινδύνου που οι επενδυτές είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν. γ) Αύξηση του προσδοκώμενου πληθωρισμού δ) Αύξηση της απόδοσης των Εντόκων Γραμματίων του Δημοσίου.

7. Σύμφωνα με το υπόδειγμα αποτίμησης μετοχών που βασίζεται στη σταθερή προεξόφληση μερισμάτων (constant-growth dividend discount model), ποιο από τα ακόλουθα δεν επηρεάζει το ποσοστό προεξόφλησης (απαιτούμενο ποσοστό απόδοσης); α) Το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο. β) Ο συντελεστής κινδύνου βήτα. γ) Το προσδοκώμενο ποσοστό ανόδου των τιμών. δ) Το ποσοστό απόδοσης του συνολικού ενεργητικού.

8. Η μετοχή Α έχει τυπική απόκλιση 0,5 και η μετοχή Β έχει τυπική απόκλιση 0,3. Υπάρχει πλήρης θετική συσχέτιση των αποδόσεων των δύο μετοχών (ρ = +1). Σύμφωνα με τη θεωρία χαρτοφυλακίου, τι ποσοστό θα πρέπει να επενδύσουμε σε κάθε μετοχή έτσι ώστε το χαρτοφυλάκιό μας να έχει τη μικρότερη τυπική απόκλιση; α) 100% στη μετοχή Α β) 100% στη μετοχή Β γ) 30% στη μετοχή Α και 70% στη μετοχή Β δ) 50% στη μετοχή Α και 50% στη μετοχή Β

9. Η υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς στην ημι-ισχυρή της μορφή (semi-strong form), υποστηρίζει ότι οι τιμές των μετοχών: α) Αντανακλούν πλήρως όλες τις ιστορικές πληροφορίες για την κεφαλαιαγορά. β) Αντανακλούν πλήρως όλες τις δημοσίως διαθέσιμες πληροφορίες. γ) Αντανακλούν πλήρως όλες τις πληροφορίες από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές. δ) Ίσως είναι προβλέψιμες.

10. Η διάρκεια (duration) μιας ομολογίας χωρίς τοκομερίδια με διάρκεια ζωής 6 ακόμη έτη και απόδοση στη λήξη 10% είναι: α) 5 β) 6 γ) 4.5 δ) δεν επαρκούν τα δεδομένα για την απάντηση του ερωτήματος.

58

11. Ποια από τα ακόλουθα φαινόμενα χαρακτηρίζονται ως ανωμαλίες των αποτελεσματικών αγορών: Ι. Η επίδραση του Σαββατοκύριακου (Weekend effect). ΙΙ. Η επίδραση του μηνός Ιανουαρίου (January effect). ΙΙΙ. Η επίδραση της μικρής επιχείρησης (Small-firm effect). IV. Η επίδραση των χαοτικών διακυμάνσεων (Chaos effect).

α) Ι, II και ΙΙΙ μόνο β) I, ΙΙ και ΙV μόνo γ) II, ΙΙΙ και IV μόνο δ) Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και IV 12. Εάν η αγορά είναι πλήρως αποτελεσματική, ποια από τις παρακάτω ομάδες μπορεί να πραγματοποιήσει απόδοση μεγαλύτερη από την

απόδοση της αγοράς; α) Οι διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων που επενδύουν σε μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης. β) Οι έχοντες εσωτερική πληροφόρηση. γ) Οι πολύ ικανοί και προσεκτικοί αναλυτές. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

13. Ποιες από τις παρακάτω δηλώσεις είναι περισσότερο συμβατές με την υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς στην ημι-ισχυρή της μορφή (semi-strong form): α) Η πληροφόρηση που περιέχεται στα Ετήσια Δελτία των εισηγμένων εταιριών δεν είναι ικανή να οδηγήσει τον διαχειριστή στην πραγματοποίηση απόδοσης μεγαλύτερης από την απόδοση της αγοράς. β) Οι ιστορικές τιμές και ο όγκος συναλλαγών των μετοχών αποτελούν χρήσιμες πληροφορίες για την πραγματοποίηση απόδοσης μεγαλύτερης από την απόδοση της αγοράς. γ) Διαβάζοντας συστηματικά πληροφορίες, αναλύσεις και οικονομικές ειδήσεις στον ειδικευμένο χρηματιστηριακό τύπο, ο διαχειριστής δύναται να πραγματοποιήσει απόδοση μεγαλύτερη από την απόδοση της αγοράς. δ) Τα (β) και (γ).

14. Ο όρος «τυχαίος περίπατος» (Random Walk) που αφορά την πορεία των τιμών των μετοχών, σημαίνει ότι: α) Οι τιμές των μετοχών αλλάζουν με προβλέψιμο τρόπο. β) Οι τιμές των μετοχών αντιδρούν αργά στη γνωστοποίηση νέων και παλαιών πληροφοριών. γ) Οι μελλοντικές μεταβολές στις τιμές των μετοχών δεν σχετίζονται με τις παρελθούσες μεταβολές. δ) Οι παρελθούσες πληροφορίες είναι χρήσιμες για την πρόβλεψη των μελλοντικών τιμών.

15. Ποια από τις ακόλουθες προτάσεις αποτελεί ένδειξη εναντίον της υπόθεσης της αποτελεσματικής αγοράς στην ημι-ισχυρή (semi-strong) της μορφή: α) Όλοι οι επενδυτές είναι ικανοί να εκμεταλλεύονται τις κατάλληλες ενδείξεις της αγοράς σχετικά με τις μελλοντικές αποδόσεις. β) Περίπου το 50% των επαγγελματιών διαχειριστών μπορούν να πραγματοποιήσουν καλύτερες αποδόσεις από αυτές της αγοράς σε κάποιο έτος. γ) Η ανάλυση των τάσεων της αγοράς δεν βοηθά στον προσδιορισμό των τιμών των μετοχών. δ) Μετοχές με χαμηλό Ρ/Ε τείνουν να έχουν θετικές υπερ-αποδόσεις σε μακροχρόνιο ορίζοντα επένδυσης.

16. Μια επένδυση έχει 50% πιθανότητα να πραγματοποιήσει 20% απόδοση, 25% πιθανότητα να πραγματοποιήσει 10% απόδοση και 25% πιθανότητα να πραγματοποιήσει -10% απόδοση. Ποια είναι η διακύμανση των αποδόσεων της επένδυσης; α) 0,005. β) 0,010. γ) 0,015. δ) 0,150. (0.5 x 0.2) + (0.25 x 0.1) + (0.25 x -0.1) = 0.1 or 10% [0.5(0.2-0.1)

2] + [0.25(0.1-0.1)

2] + [0.25(-0.1-0.1)

2] = 0.005 + 0 +

0.01 = 0.015 17. Η τυπική απόκλιση των αποδόσεων της μετοχής Α είναι 0,30 και 0,20 της μετοχής Β. Η συνδιακύμανση των αποδόσεων των

μετοχών Α και Β είναι 0,006. Ο συντελεστής συσχέτισης των αποδόσεων μεταξύ των μετοχών Α και Β είναι: α) 0,10 β) 0,20 γ) 0,30 δ) 0,35 Correlation = 0.006/[(0.30)(0.20)] = 0.10

18. Η παρούσα αξία των χρηματοροών μιας ομολογίας 3 ετών είναι 950,25€, η οποία επιμερίζεται: 72,73€ το πρώτο έτος, 66,12€ το δεύτερο έτος και 811,40€ το τρίτο έτος. Με τα δεδομένα αυτά, υπολογίζεται ότι η διάρκεια (duration) του ομολόγου είναι: α) 2,55 έτη β) 2,78 έτη γ) 2,98 έτη δ) 3,1 έτη 72,73/950,25 = 0,0765 66,12/950,25 = 0,0695 811,40/950,25 0,0765 x 1 + 0,0695 x 2 + 0,8538 x 3 = 0,0765 + 0,139 + 2,5614 = 2,7769

19. Για την περίοδο 1: η απόδοση της μετοχής Α ήταν 10% και η απόδοση της μετοχής Β ήταν 15%. Για την περίοδο 2: η απόδοση της μετοχής Α ήταν 6% και η απόδοση της μετοχής Β ήταν 9%. Ποια είναι η συνδιακύμανση (covariance) των αποδόσεων των μετοχών Α και Β; α) 2 β) 3 γ) 6 δ) 12 Mean return A = (10+6)/2 = 8%; mean return B = (15+9)/2 = 12% CovA,B[(10-8)(15-12)+(6-8)(9-12)]/2=6

20. Η συνδιακύμανση των αποδόσεων της αγοράς και των αποδόσεων μιας μετοχής είναι 0,005 και η τυπική απόκλιση των αποδόσεων της αγοράς είναι 0,05. Ποιος είναι ο συντελεστής βήτα (β) της μετοχής; α) 0,1 β) 1,0 γ) 1,5 δ) 2,0 Beta = covariance/market variance. Market variance = 0.05

2 = 0.0025. Beta = 0.005/0.0025=2.0

21. Ποια από τα ακόλουθα δεν υποστηρίζει την αποτελεσματική αγορά στην ημι-ισχυρή (semi-strong) της μορφή: α) Περίπου 50% των ασφαλιστικών ταμείων πραγματοποιούν αποδόσεις μεγαλύτερες από τη μέση απόδοση της αγοράς κάθε έτος. β) Όλοι οι επενδυτές δύνανται να εκμεταλλεύονται τις ενδείξεις της αγοράς σχετικά με μελλοντικές αποδόσεις. γ) Η ανάλυση τάσεων στην αγορά δεν χρησιμεύει για τον καθορισμό των χρηματιστηριακών τιμών. δ) Χαμηλοί λόγοι Ρ/Ε χαρακτηρίζονται μακροπρόθεσμα από θετικές και ασυνήθεις αποδόσεις.

22. Οι «ανωμαλίες» της αγοράς αναφέρονται στις περιπτώσεις όπου: α) Εξωγενής επίδραση στην αγορά μεταβάλλει απότομα τις τιμές αλλά δεν έχει διάρκεια. β) Εξωγενής επίδραση στην αγορά μεταβάλλει τις τιμές ή τον όγκο συναλλαγών, χωρίς συνέχεια όσον αφορά στην πρόσφατη πορεία των ιστορικών τιμών. γ) Η συμπεριφορά των τιμών διαφέρει από αυτήν που παρατηρείται σε αποτελεσματική αγορά. δ) Μεγάλες συναλλαγές ή μεταβολή τιμών εμποδίζουν τη διενέργεια συναλλαγών με αποτελεσματικό τρόπο.

59

23. Χαρτοφυλάκιο αποτελείται από ποσοστό 90% από μετοχές εισηγμένες στο Χ.Α. και σε ποσοστό 10% από κρατικά ομόλογα. Το χαρτοφυλάκιο αυτό είναι περισσότερο ευαίσθητο: α) Στο συστηματικό κίνδυνο. β) Στο μη-συστηματικό κίνδυνο. γ) Στον κίνδυνο επιτοκίου. δ) Στον κίνδυνο επανεπένδυσης.

24. Μετοχή με συντελεστή βήτα ίσο με τη μονάδα έχει απαιτούμενη απόδοση: α) Μεγαλύτερη από την απόδοση της αγοράς. β) Ίση με την απόδοση της αγοράς. γ) Μικρότερη από την απόδοση της αγοράς. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

25. Ποια από τις παρακάτω περιπτώσεις οδηγεί σε μεγαλύτερη μείωση κινδύνου χαρτοφυλακίου δύο μετοχών: α) Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά πλήρως θετικά μεταξύ τους. β) Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά πλήρως αρνητικά μεταξύ τους. γ) Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά μερικώς αρνητικά μεταξύ τους. δ) Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών δεν συσχετίζονται γραμμικά μεταξύ τους.

26. Ο δείκτης μέτρησης απόδοσης του χαρτοφυλακίου Treynor εκφράζει: α) Το λόγο ανταμοιβής κινδύνου (risk premium) προς τον συντελεστή άλφα του χαρτοφυλακίου. β) Την ανταμοιβή κινδύνου (risk premium) ως ποσοστό του μη συστηματικού κινδύνου. γ) Την ανταμοιβή κινδύνου (risk premium) ως ποσοστό του συνολικού κινδύνου. δ) Το λόγο ανταμοιβής κινδύνου (risk premium) προς τον συντελεστή βήτα του χαρτοφυλακίου.

27. Όλα τα ακόλουθα είναι αληθή, εκτός από: α) Οι κοινές μετοχές αποτελούν τίτλους ίσης αξίας. β) Οι κοινές μετοχές έχουν σταθερή απόδοση. γ) Οι κοινές μετοχές είναι μεταβιβάσιμες. δ) Οι κοινές μετοχές είναι κυμαινόμενης αξίας εφόσον είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο.

28. Ποια από τα παρακάτω συμβαδίζουν με την υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς στην ημι-ισχυρή (semi-strong) της μορφή: α) Η ημερολογιακή ανωμαλία Ιανουαρίου (January effect). β) Ο χαμηλός λόγος τιμών προς κέρδη (Ρ/Ε) μετοχών. γ) Η ανωμαλία μετοχών εταιριών μικρής κεφαλαιοποίησης. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

29. Όταν ο αριθμός των αξιογράφων σε ένα χαρτοφυλάκιο αυξάνεται η σπουδαιότητα του κινδύνου των καταλοίπων: α) Αυξάνεται. β) Παραμένει αμετάβλητη. γ) Μειώνεται. δ) Δεν δύναται να ορισθεί.

30. Η απαιτούμενη απόδοση μιας επένδυσης είναι: α) Η απόδοση της επένδυσης, η οποία πραγματοποιήθηκε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. β) Η απόδοση την οποία οι επενδυτές προβλέπουν να αποκομίσουν στο μέλλον από μια επένδυση. γ) Η ελάχιστη απόδοση την οποία οι επενδυτές απαιτούν να έχει μια επένδυση για να την αναλάβουν. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

31. Ο συστηματικός κίνδυνος ποιες από τις ακόλουθες πηγές κινδύνου περιλαμβάνει: I. Κίνδυνος επιτοκίων και κίνδυνος πληθωρισμού. II. Επιχειρηματικός κίνδυνος και χρηματοοικονομικός κίνδυνος. III. Κίνδυνος ρευστότητας και συναλλαγματικός κίνδυνος. IV. Πολιτικός κίνδυνος. α) Ι, IΙ και IΙΙ μόνο β) ΙΙ, ΙΙΙ και IV μόνο γ) I, ΙΙΙ και IV μόνο δ) I, ΙΙ, III και IV

32. Ποια από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά της διάρκειας (duration) είναι αληθή: I. Αντίστροφη σχέση μεταξύ διάρκειας και ύψους τοκομεριδίου. II. Η διάρκεια μειώνεται καθώς αυξάνεται ο χρόνος λήξης μιας ομολογίας, αλλά με φθίνοντα ρυθμό. III. Η διάρκεια μιας ομολογίας χωρίς τοκομερίδια ισούται πάντα με το χρόνο λήξης της. IV. Αντίστροφη σχέση μεταξύ διάρκειας και απόδοσης στη λήξη. α) Ι, IΙ και IΙΙ μόνο β) ΙΙ, ΙΙΙ και IV μόνο γ) I, ΙΙΙ και IV μόνο δ) I, ΙΙ, III και IV

33. Αξιολογείστε την πρόταση: «Η παθητική διαχείριση χαρτοφυλακίου ακολουθείται από διαχειριστές που πιστεύουν ότι οι αγορές είναι μη αποτελεσματικές». α) Σωστό β) Λάθος

34. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι αληθείς: Ι. Αποτελεσματικό είναι το χαρτοφυλάκιο εκείνο που επιτυγχάνεται η ελαχιστοποίηση του κινδύνου. ΙΙ. Υπάρχει ένα και μόνο σημείο επαφής μεταξύ των καμπυλών αδιαφορίας ενός επενδυτή και του συνόρου των αποτελεσματικών χαρτοφυλακίων, το οποίο και αποτελεί το άριστο χαρτοφυλάκιο. ΙΙΙ. Το άριστο χαρτοφυλάκιο παρέχει τη δυνατότητα σ’ έναν επενδυτή τη μέγιστη δυνατή απόδοση για δεδομένο επίπεδο κινδύνου και το μικρότερο δυνατό κίνδυνο για δεδομένο επίπεδο απόδοσης. (α) ΙΙ και ΙΙΙ (β) Ι και ΙΙ (γ) Ι και ΙΙΙ (δ) όλες οι παραπάνω

35. Οι μετοχές Α και Β έχουν αναμενόμενη απόδοση 15%, τυπική απόκλιση 20% και β=1,2. Οι αποδόσεις των δύο μετοχών έχουν συντελεστή συσχέτισης 0,6. Δημιουργείται ένα χαρτοφυλάκιο στο οποίο συμμετέχει κατά 50% η μετοχή Α και κατά 50% η μετοχή Β. Τι από τα παρακάτω ισχύει? α) Η αναμενόμενη απόδοση του χαρτοφυλακίου είναι 15%. β) Το β του χαρτοφυλακίου είναι μικρότερο του 1,2. γ) Η τυπική απόκλιση του χαρτοφυλακίου είναι 20%. δ) Όλα τα παραπάνω είναι λάθος.

36. Ποια είναι η διακύμανση της απόδοσης μετοχής, της οποίας οι αποδόσεις ήταν ανά έτος 1%, 3%, 5% και 7%; α) 2,0% β) 2,2% γ) 5,0% δ) 5,3%

(R)=1+3+5+7 / 4=4 σ2

= [(1-4)2

+(3-4)2

+(5-4)2

+(7-4)2

] / 4 = [9+1+1+9] / 4=5% 37. Επενδυτής σχεδιάζει την αγορά κοινής μετοχής την οποία θα διακρατήσει για 1 έτος. Ο επενδυτής αναμένει να λάβει μέρισμα

1,50 € ανά μετοχή και 17 € από την πώληση της μετοχής στο τέλος του έτους. Εάν ο επενδυτής επιθυμεί την πραγματοποίηση απόδοσης 15% από την διακράτηση της μετοχής, η μέγιστη τιμή την οποία ο επενδυτής πρέπει να πληρώσει την μετοχή σήμερα είναι: α) 14,30 € β) 20,90 € γ) 16,09 € δ) 18,50 €

0,15=(17-X+1,5)/X 0,15X=17-X+1,5 0,15X+X=18,5 1,15X=18,5 1,15X/1,15=18,5/1,15 X=16,086

60

38. Ο συντελεστής γραμμικής συσχέτισης των αποδόσεων των μετοχών Χ και Υ είναι 0,376, η διακύμανση των αποδόσεων της μετοχής Χ είναι 0,0361 και της μετοχής Υ είναι 0,0196. Με βάση τις πληροφορίες αυτές, η συνδιακύμανση των αποδόσεων των δύο μετοχών είναι περίπου ίση με:

α) 0,0266% β) 1,0% γ) 1,01% δ) 1,07% ρΑΒ=σΑΒ/σΑσΒ σΑΒ=ρΑΒσΑσΒ=0,376*(0,0361)1/2

(0,0196)1/2

=0,376*0,19*0,14=1% 39. Η τιμή της ομολογίας με τα ακόλουθα δεδομένα, ονομαστική αξία 100 €, επιτόκιο έκδοσης 8% (οι τόκοι καταβάλλονται μία

φορά στο τέλος του έτους), χρονική διάρκεια 3 έτη και επιτόκιο αγοράς 10% είναι: α) 105,35 € β) 100 € γ) 95,02 € δ) 110,20 €

8/(1,10)1

+ 8/(1,10)2

+ 108/(1,10)3

= 8/1,10 + 8/1,21 + 108/1.331 = 7.27 + 6.61 + 81.14 = 95.02 40. Σύμφωνα με το υπόδειγμα αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων (CAPM), η απόδοση χαρτοφυλακίου με συντελεστή βήτα 1,2

(β), ανταμοιβή κινδύνου της αγοράς (market risk premium) 6,5% και επιτόκιο χωρίς κίνδυνο 4% είναι: α) 7,0% β) 11,6% γ) 12,0% δ) 11,8% Ri= 4%+1,2*(6,5)=4+7,8=11,8%

41. Ποιο από τα παρακάτω είναι σωστό: α) Η προσθήκη πολλών χρεογράφων σ’ ένα χαρτοφυλάκιο μπορεί να εξαλείψει το συστηματικό κίνδυνο ή κίνδυνο της αγοράς. β) Η διαφοροποίηση ενός χαρτοφυλακίου μειώνει τη μεταβλητότητα των αποδόσεων των μετοχών που περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιο. γ) Η προσθήκη πολλών χρεογράφων σ’ ένα χαρτοφυλάκιο μπορεί να εξαλείψει το μη συστηματικό κίνδυνο. Δεν μπορεί όμως να εξαλείψει το συστηματικό κίνδυνο. δ) Το α και β.

42. Η σύγχρονη θεωρία χαρτοφυλακίου του Markowitz επιδιώκει: α) Να διαφοροποιήσει το συστηματικό κίνδυνο ενός χαρτοφυλακίου. β) Να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο και να μεγιστοποιήσει την απόδοση κάθε επενδυτικής δραστηριότητας. γ) Να ποσοτικοποιήσει τα οφέλη της επενδυτικής δραστηριότητας. δ) Να περιορίσει τον κίνδυνο που προέρχεται από τη μεταβλητότητα των τιμών της αγοράς λόγω μεταβολών στις παραμέτρους της αγοράς.

43. Στην Ενεργητική διαχείριση ενός χαρτοφυλακίου έχουμε: α) Κατοχή αξιόγραφων χωρίς συχνές αναδιαρθρώσεις και χαμηλό κόστος διαχείρισης. β) Κατοχή αξιόγραφων με συχνές αναδιαρθρώσεις και υψηλό κόστος διαχείρισης. γ) Κατοχή αξιόγραφων χωρίς συχνές αναδιαρθρώσεις και υψηλό κόστος διαχείρισης. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

44. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του άρθρου με τίτλο “How many stocks make a diversified portofolio?”, M. Statman (1987), ποιος είναι ο αριθμός των μετοχών που χρειάζονται για να δημιουργηθεί ένα “πλήρως” διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο. α) 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται (borrowing investor) και για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα (lending investor). β) 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα. γ) 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα. δ) 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα.

45. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο υπόδειγμα του ενός δείκτη (Single Index Model) και στο υπόδειγμα της αγοράς (Market Model); α) Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι [Cov(Rm,εj) ≠ 0]. β) Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι [E(εiεj) ≠ 0]. γ) Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι [E(εi) ≠ 0]. δ) Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι [E(εiεj) = 0].

46. Αν οι επενδυτές μπορούν να δημιουργήσουν πλήρως διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια τότε: α) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το συνολικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν. β) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το μη-συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν. γ) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το μη-συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν γιατί μόνο αυτός διαφοροποιείται. δ) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν.

47. Γιατί κάποιος επενδυτής μπορεί να προβεί σε ανοιχτές πωλήσεις (short sales) μετοχών; I. Γιατί αναμένει μείωση των τιμών των μετοχών. II. Γιατί αναμένει αύξηση των τιμών των μετοχών. III. Για να μειώσει την ευαισθησία ενός χαρτοφυλακίου σε έντονες κινήσεις της αγοράς. IV. Γιατί αναμένει μείωση στον γενικό δείκτη του χρηματιστηρίου. α) I και IΙI μόνο β) ΙΙ και IΙΙ μόνο γ) I και IV μόνο δ) II, III και IV μόνο

48. Ένας διαχειριστής χαρτοφυλακίου θέλει να προσθέσει μια νέα μετοχή σε ένα χαρτοφυλάκιο η οποία έχει την ίδια τυπική απόκλιση με το υπάρχον χαρτοφυλάκιο, όμως ο συντελεστής συσχέτισης της μετοχής με το υπάρχον χαρτοφυλάκιο είναι μικρότερος της μονάδος (+1). Αν η νέα μετοχή προστεθεί στο υπάρχον χαρτοφυλάκιο, η τυπική απόκλιση του νέου χαρτοφυλακίου θα: α) μειωθεί β) παραμείνει ίδια γ) αυξηθεί με ποσό ίσο με την τυπική απόκλιση της νέας μετοχής δ) αυξηθεί με ποσό λιγότερο από την τυπική απόκλιση της νέας μετοχής

49. Ένας αναλυτής προβλέπει ότι ο ρυθμός αύξησης των μερισμάτων μιας εταιρείας θα αυξηθεί κατά πολύ μελλοντικά. Με βάση αυτή την πληροφορία, τι πιστεύει ο αναλυτής ότι θα συμβεί στον αριθμοδείκτη P/E της εταιρείας; α) αύξηση β) μείωση γ) θα παραμείνει ίδιος δ) οριακή μείωση

50. Ποιος είναι ο στόχος της βέλτιστης επενδυτικής πολιτικής στα πλαίσια ενός διεθνούς χαρτοφυλακίου; α) η ελαχιστοποίηση του κινδύνου. β) η βελτιστοποίηση της απόδοσης για δεδομένα επίπεδα κινδύνου. γ) η πλήρης αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου. δ) ο πλήρης συγχρονισμός των νομισματικών πολιτικών διεθνώς.

51. Αξιολογείστε την πρόταση: «Οι διαχειριστές που ακολουθούν παθητική πολιτική διαχείρισης τείνουν να επενδύουν σε Index Funds». α) Σωστό β) Λάθος

61

52. Η κυρτότητα μιας ομολογίας: α) μετράει την ευαισθησία της διάρκειας σε μεταβολές της απόδοσης στη λήξη. β) μετράει την ευαισθησία της τιμής της ομολογίας σε μεταβολές της απόδοσης στη λήξη. γ) ισοδυναμεί με την τροποποιημένη διάρκεια της ομολογίας. δ) κανένα από τα παραπάνω.

53. Ποιος από τους παρακάτω ελέγχους δεν εμπίπτει στον έλεγχο της ασθενούς μορφής αποτελεσματικής αγοράς, και συγκεκριμένα στον έλεγχο προβλεψιμότητας των αποδόσεων με βάση προηγούμενες αποδόσεις; α) έλεγχοι συσχέτισης (correlation tests). β) κανόνας φίλτρου (filter rules). γ) έρευνες γεγονότων (event studies). δ) σχετική ισχύς (relative strength).

54. Ποιο από τα παρακάτω δεν αποτελεί εξήγηση για το αποτέλεσμα μεγέθους (size effect); α) ο λανθασμένος υπολογισμός του συστηματικού κινδύνου (βήτα) με τη χρήση του CAPM. β) το κόστος συναλλαγών. γ) η έλλειψη πληροφόρησης. δ) εξοικονόμηση φόρων.

55. Εάν έχουμε το εξής υπόδειγμα: E(Ri) = γ

o + γ

1β

i + γ

2(P/E)

i + ε

i και μετά από μια διαστρωματική παλινδρόμηση έχουμε ότι και οι

τρεις συντελεστές είναι στατιστικά σημαντικοί. Ποιο από τα παρακάτω είναι σωστό: α) Δεν ισχύει το υπόδειγμα αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων. β) Δεν ισχύει η υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς. γ) Το α και β. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

56. Επενδυτής αγοράζει τη μετοχή Α, η οποία στο τέλος του προηγούμενου έτους πλήρωσε μέρισμα 3 € ανά μετοχή, του οποίου ο ρυθμός αύξησης κάθε έτος αναμένεται να είναι 10%. Δοθέντος ότι ο επενδυτής απαιτεί την πραγματοποίηση απόδοσης 12%, ποια είναι η αξία της μετοχής σήμερα; α) 165 € β) 168 € γ) 162 € δ) 170 € Pο= Dο(1+g)/k-g = 3(1+0,10)/0,12-0,10 = 3,3/0,02 = 165

57. Αναλυτής συνέλεξε τις ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με τη μετοχή Α: Το απαιτούμενο από την αγορά ποσοστό απόδοσης της μετοχής είναι 16%, ο προσδοκώμενος λόγος μερίσματος προς κέρδη της εταιρίας είναι 30% και το προσδοκώμενο ποσοστό μεγέθυνσης των μερισμάτων είναι 10%. Ποιος είναι ο αναμενόμενος λόγος της τιμής της μετοχής προς τα κέρδη ανά μετοχή (Ρ/Ε);

α) 5,0 € β) 11,67 € γ) 5,5 € δ) 12,83 € P=E(1-b)/k-g P/E=(1-b)/k-g = 1-0.70/(0.16-

0.10) = 0.30/0.06 = 5 58. Αν ο συντελεστής συσχέτισης των αποδόσεων δύο μετοχών Α και Β είναι ρ = +0,5 και η τυπική απόκλιση των αποδόσεών τους

είναι 0,4 για τη μετοχή Α και 0,6 για τη μετοχή Β, ποια θα είναι η τυπική απόκλιση του χαρτοφυλακίου το οποίο θα αποτελείται από τις δύο μετοχές εάν επενδύσουμε το 40% στη μετοχή Α; α) 0,21 β) 0,46 γ) 0,52 δ) 0,60 σp=[(0.4)

2(0.4)

2]+[(0.6)

2(0.6)

2]+[2(0.4)(0.6)(0.4)(0.6)(0.5)]

1/2=(0.0256)+(0.1296)+(0.0576)

1/2=(0.2128

1/2=0.46

59. Ποια είναι η απαιτούμενη απόδοση μιας μετοχής με συντελεστή β=0,7 όταν το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο (risk-free rate) είναι 7% και η αγορά προσφέρει απόδοση 14%; α) 11,9% β) 14,0% γ) 14,9% δ) 16,8% 0,07+0,7(0,14-0,07)=0,07+0,7 x 0,07=0,07+0,049=11.9%

60. Η μετοχή Α πλήρωσε 1€ μέρισμα την προηγούμενη χρονιά. Το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο (risk-free rate) είναι 5% και η αναμενόμενη απόδοση της αγοράς είναι 12% και ο συντελεστής β της μετοχής Α είναι 1,5. Αν ο ρυθμός αύξησης των μερισμάτων αναμένεται να είναι 5% ποια είναι η αξία της μετοχής σήμερα; α) 10,00€ β) 15,25€ γ) 21,50€ δ) 25,75€ k=0.05+1.5(0.12-0.05)=15.5%, Pο=€1(1.05)/(0.155-0.05)= €10.00

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2010

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Γ. ΛΕΛΕΔΑΚΗΣ 1.Η υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς στην ημι-ισχυρή της μορφή (semi-strong), υποστηρίζει ότι οι τιμές των μετοχών:

α) Αντανακλούν πλήρως όλες τις ιστορικές πληροφορίες για την κεφαλαιαγορά. β) Αντανακλούν πλήρως όλες τις δημοσίως διαθέσιμες πληροφορίες. γ) Αντανακλούν πλήρως όλες τις πληροφορίες από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές. δ) Ίσως είναι προβλέψιμες.

2. Ποια από τα ακόλουθα φαινόμενα χαρακτηρίζονται ως ανωμαλίες των αποτελεσματικών αγορών; I. Η επίδραση του Σαββατοκύριακου (Weekend effect). II. Η επίδραση του μηνός Ιανουαρίου (January effect). III. Η επίδραση της μικρής επιχείρησης (Small-firm effect). IV. Η επίδραση των χαοτικών διακυμάνσεων (Chaos effect).

α) I, ΙΙ και ΙIΙ μόνο β) Ι, ΙΙ και IV μόνο γ) II, III και IV μόνο δ) I, II, III και IV 3. Ο δείκτης μέτρησης απόδοσης χαρτοφυλακίου Sharpe εκφράζει:

α) Την ανταμοιβή κινδύνου (risk premium) ως ποσοστό του συστηματικού κινδύνου. β) Τον λόγο ανταμοιβής κινδύνου (risk premium) προς τον συντελεστή βήτα του χαρτοφυλακίου. γ) Τον λόγο ανταμοιβής κινδύνου (risk premium) προς τον συνολικό κίνδυνο του χαρτοφυλακίου. δ) Τον λόγο ανταμοιβής κινδύνου (risk premium) προς τον συντελεστή άλφα του χαρτοφυλακίου.

4. Χαρτοφυλάκιο αποτελείται από ποσοστό 90% από μετοχές εισηγμένες στο Χ.Α. και σε ποσοστό 10% από κρατικά ομόλογα. Το χαρτοφυλάκιο αυτό είναι περισσότερο ευαίσθητο: α) Στο συστηματικό κίνδυνο. β) Στο μη-συστηματικό κίνδυνο. γ) Στον κίνδυνο επιτοκίου. δ) Στον κίνδυνο επανεπένδυσης.

5. Όταν το P/E μιας μετοχής είναι χαμηλό, αυτό σημαίνει: α) Ότι στο μέλλον η απόδοση της μετοχής θα είναι υψηλή. β) Ότι στο μέλλον η απόδοση της μετοχής θα είναι χαμηλή. γ) Ότι στο μέλλον η πιθανότητα η μετοχή να έχει χαμηλή απόδοση θα είναι υψηλή. δ) Ότι στο μέλλον η πιθανότητα η μετοχή να έχει υψηλή απόδοση θα είναι μεγάλη.

62

6. Ποια από τα παρακάτω αποτελούν διαφορές μεταξύ της γραμμής κατανομής κεφαλαίων (Capital Allocation Line, CAL) και της γραμμής κεφαλαιαγοράς (Capital Market Line, CML); I. Υπάρχει μόνο μια γραμμή κεφαλαιαγοράς (CML). II. H γραμμή κεφαλαιαγοράς είναι μια ειδική περίπτωση των γραμμών κατανομής κεφαλαίων. III. Υπάρχει απεριόριστος αριθμός γραμμών κατανομής κεφαλαίων (CALs). IV. Το εφαπτόμενο χαρτοφυλάκιο (tangency portfolio) για την γραμμή κεφαλαιαγοράς είναι το χαρτοφυλάκιο της αγοράς. α) Ι, II και IV μόνο β) IΙ, III και IV μόνο γ) I, ΙΙ και III μόνο δ) I, ΙΙ, III και IV

7. Εταιρικό ομόλογο που δύναται να ανακληθεί από την εκδότρια πριν τη λήξη του (callable bond) πρέπει να πληρώσει: α) Υψηλότερη απόδοση στη λήξη ως ανταμοιβή στους επενδυτές λόγω δυνητικών κεφαλαιακών ζημιών. β) Χαμηλότερη απόδοση στη λήξη ως ανταμοιβή στους επενδυτές λόγω δυνητικών κεφαλαιακών κερδών. γ) Την ίδια απόδοση στη λήξη διότι η πραγματοποίηση κεφαλαιακών κερδών δεν επηρεάζεται. δ) Την ίδια απόδοση στη λήξη διότι η τιμή του δεν επηρεάζεται.

8. Με βάση το υπόδειγμα αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων (CAPM), οι μετοχές που είναι δίκαια αποτιμημένες έχουν: α) Θετικό συντελεστή βήτα. β) Μηδενικό συντελεστή άλφα. γ) Αρνητικό συντελεστή βήτα. δ) Θετικό συντελεστή άλφα.

9. Σε ποιο επίπεδο πρέπει να σταματάει η διαφοροποίηση ενός χαρτοφυλακίου για κάθε συγκεκριμένη χρηματιστηριακή αγορά; α) Όταν η απόδοση του χαρτοφυλακίου Α είναι μεγαλύτερη από την απόδοση του χαρτοφυλακίου Β. β) Όταν η διακύμανση του χαρτοφυλακίου Α είναι μικρότερη από τη διακύμανση του χαρτοφυλακίου Β. γ) Όταν ο συντελεστής συσχέτισης των μετοχών κατά μέσο όρο είναι ίσος με ρ = -1 δ) Όταν το οριακό κόστος της διαφοροποίησης είναι ίσο με το οριακό όφελος για δεδομένο συντελεστή συσχέτισης.

10. Όταν επιτρέπονται οι ανοιχτές πωλήσεις, τότε το αποτελεσματικό σύνορο μετατοπίζεται …………….. σε σχέση με όταν δεν επιτρέπονται ανοιχτές πωλήσεις. α) Αριστερά και πάνω β) Αριστερά και κάτω γ) Δεξιά και κάτω δ) Δεν μετατοπίζεται

11. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο υπόδειγμα του ενός δείκτη (Single Index Model) και στο υπόδειγμα της αγοράς (Market Model); α) Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι ()[]0≠−MMiRReE β) Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι []0≠jieeE γ) Στο υπόδειγμα της αγοράς ισχύει ότι ()0≠ieE δ) Δεν υπάρχει καμία διαφορά.

12. Σε ποιους από τους παρακάτω παράγοντες οφείλεται το αποτέλεσμα μεγέθους (size effect); I. Στην επίδραση των ακραίων τιμών.

II. Στην λανθασμένη εκτίμηση των κινδύνων. III. Στο αποτέλεσμα Σαββατοκύριακου. IV. Στον κύκλο εργασιών της επιχείρησης. α) Ι, II και IV μόνο β) IΙ, III και IV μόνο γ) I, ΙΙ και III μόνο δ) I, ΙΙ, III και IV

13. Σε περίπτωση πτώσης του πληθωρισμού, η απόδοση επένδυσης σταθερού εισοδήματος: α) Θα μειωθεί. β) Θα αυξηθεί. γ) Δεν θα επηρεαστεί. δ) Θα έχει απότομες και διαδοχικές ανοδικές και καθοδικές διακυμάνσεις.

14. ***Η παρούσα αξία των χρηματοροών μιας ομολογίας 3 ετών είναι 950,25€, η οποία επιμερίζεται: 72,73€ το πρώτο έτος, 66,12€ το δεύτερο έτος και 811,40€ το τρίτο έτος. Με τα δεδομένα αυτά, υπολογίζεται ότι η διάρκεια (duration) του ομολόγου είναι: α) 2,55 έτη β) 2,78 έτη γ) 2,98 έτη δ) 3,1 έτη

15. ***Έστω χαρτοφυλάκιο που αποτελείται από τις μετοχές Α και Β, οι αποδόσεις των οποίων είναι ασυσχέτιστες (ρΑΒ = 0). Αν η τυπική απόκλιση των αποδόσεών τους σΑ και σΒ είναι 0,1 και 0,5 αντίστοιχα να δοθούν τα ποσοστά επένδυσης wA και wΒ των μετοχών Α και Β στο χαρτοφυλάκιο, ώστε να επιτυγχάνεται ελαχιστοποίηση του κινδύνου. α) wA = 96,15 % (β) wA = 83,33 % (γ) wA= 6,02 % (δ) wA = 1,38 % wΒ = 3,85 % wΒ = 16,67 % wΒ = 93,98 % wΒ = 98,62 %

16. ***Αναλυτής συνέλεξε τις ακόλουθες πληροφορίες σχετικά με την μετοχή Α: Το απαιτούμενο από την αγορά ποσοστό απόδοσης της μετοχής είναι 16%, ο προσδοκώμενος λόγος μερίσματος προς κέρδη της εταιρίας είναι 30% και το προσδοκώμενο ποσοστό μεγέθυνσης των μερισμάτων είναι 10%. Ποιος είναι ο αναμενόμενος λόγο της τιμής της μετοχής προς τα κέρδη ανά μετοχή (Ρ/Ε); α) 5,0 € β) 11,67 € γ) 5,5 € δ) 12,83 €

63

17. ***Τα αποτελέσματα της εκτίμησης μιας παλινδρόμησης εμπεριέχονται στον παρακάτω πίνακα. Ο συντελεστής βήτα χρησιμοποιώντας την μέθοδο Dimson (1979) που προκύπτει είναι:

Included observations: 58 after adjusting endpoints Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob. C -0.050 0.018564 -0.604977 0.5477 RM 0.850 0.177903 4.791720 0.0000 RM(-1) 0.520 0.178562 2.912499 0.0052 RM(+1) -0.170 0.176167 -0.389020 0.6988

α) 1,20 β) 1,37 γ) 1,15 δ) 0.85 18. ***Αν υποθέσουμε ότι τα δεδομένα της αγοράς παρέχουν τις ακόλουθες τιμές για τους παράγοντες: [E(Rm) – Rf] = 4,8%,

E[SMB] = 2,4%, E[HML] = 1,6% και Rf = 3,4%. Αναλυτής χρησιμοποιώντας το υπόδειγμα των τριών παραγόντων (Fama-French, 1993) υπολογίζει τους ακόλουθους συντελεστές βήτα για την εταιρεία Α: βΑ,m = 1,2, βA,SMB = 0,4 και βA,HML = -0,2. Χρησιμοποιώντας το υπόδειγμα των τριών παραγόντων (Fama-French), ποια θα είναι η απαιτούμενη απόδοση για την εταιρεία Α; α) 10,44% β) 7,4% γ) 6,4% δ) 9,8%

19. ***Επενδύετε €600 στη μετοχή Α με συντελεστή βήτα 1,2 και €400 στη μετοχή Β με συντελεστή βήτα 0,90. Ο συντελεστής βήτα του χαρτοφυλακίου που προκύπτει είναι: α) 1,40 β) 1,00 γ) 0,36 δ) 1,08

20. ***Ποια είναι η τυπική απόκλιση της απόδοσης μιας μετοχής, της οποίας οι αποδόσεις ήταν ανά έτος 1%, 2%, 6% και 7%; α) 2,05% β) 3.23% γ) 2,15% δ) 2,55%

21. Ο συστηματικός κίνδυνος ποιες από τις ακόλουθες πηγές κινδύνου περιλαμβάνει: I. Κίνδυνος επιτοκίων και κίνδυνος πληθωρισμού. II. Επιχειρηματικός κίνδυνος και χρηματοοικονομικός κίνδυνος. III. Κίνδυνος ρευστότητας και συναλλαγματικός κίνδυνος. IV. Πολιτικός κίνδυνος.

α) Ι, IΙ και IΙΙ μόνο β) ΙΙ, ΙΙΙ και IV μόνο γ) I, ΙΙΙ και IV μόνο δ) I, ΙΙ, III και IV 22. Αν οι επενδυτές μπορούν να δημιουργήσουν πλήρως διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια τότε:

α) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το συνολικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν. β) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το μη-συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν. γ) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το μη-συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν γιατί μόνο αυτός

διαφοροποιείται. δ) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν.

23. Στην ενεργητική διαχείριση ενός χαρτοφυλακίου έχουμε: α) Κατοχή αξιόγραφων χωρίς συχνές αναδιαρθρώσεις και χαμηλό κόστος διαχείρισης. β) Κατοχή αξιόγραφων με συχνές αναδιαρθρώσεις και υψηλό κόστος διαχείρισης. γ) Κατοχή αξιόγραφων χωρίς συχνές αναδιαρθρώσεις και υψηλό κόστος διαχείρισης. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

24. Εάν η αγορά είναι πλήρως αποτελεσματική, ποια από τις παρακάτω ομάδες μπορεί να πραγματοποιήσει απόδοση μεγαλύτερη από την απόδοση της αγοράς; α) Οι διαχειριστές αμοιβαίων κεφαλαίων που επενδύουν σε μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης. β) Οι έχοντες εσωτερική πληροφόρηση. γ) Οι πολύ ικανοί και προσεκτικοί αναλυτές. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

25. Εταιρία ανακοινώνει ξαφνικά την πληρωμή υψηλού μερίσματος στους μετόχους της. Εάν η αγορά είναι αποτελεσματική και δεν διαρρέουν πληροφορίες, τότε θα προσδοκούμε: α) Υπερβολική μεταβολή στη τιμή της μετοχής τη στιγμή της ανακοίνωσης. β) Υπερβολική αύξηση στην τιμή της πριν την ανακοίνωση. γ) Υπερβολική μείωση της τιμής της μετά την ανακοίνωση. δ) Καμιά μεταβολή στην τιμή της πριν ή μετά την ανακοίνωση.

26. Όταν ο αριθμός των αξιογράφων σε ένα χαρτοφυλάκιο αυξάνεται η σπουδαιότητα του κινδύνου των καταλοίπων: α) Αυξάνεται. β) Παραμένει αμετάβλητη. γ) Μειώνεται. δ) Δεν δύναται να ορισθεί.

27. Πότε μια επιχείρηση παίρνει θέση αγοράς σε αντιστάθμιση κινδύνου (long hedge); α) όταν κατέχει ένα περιουσιακό στοιχείο το οποίο θέλει να πουλήσει κάποια δεδομένη χρονική στιγμή στο μέλλον. β) όταν γνωρίζει ότι πρέπει να αγοράσει ένα περιουσιακό στοιχείο στο μέλλον και θέλει να κλειδώσει την τιμή από τώρα. γ) όταν θέλει να αντισταθμίσει μερικώς μια θέση αγοράς που ήδη κατέχει στο ίδιο περιουσιακό στοιχείο. δ) σε καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις.

28. Ποιο από τα παρακάτω είναι σωστό: α) Αντιστάθμιση, είναι η δραστηριότητα εκείνη που εξουδετερώνει ολόκληρο τον κίνδυνο που δημιουργείται από την

ανάληψη μιας θέσης στην αγορά. β) Αντιστάθμιση, είναι η δραστηριότητα εκείνη που εξουδετερώνει ένα μέρος του κινδύνου που δημιουργείται από την

ανάληψη μιας θέσης στην αγορά. γ) Αντιστάθμιση, είναι η δραστηριότητα εκείνη που εξουδετερώνει ένα μέρος ή ολόκληρο τον κίνδυνο που δημιουργείται

από την ανάληψη μιας θέσης στην αγορά. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

64

29. Ένας ερευνητής εκτίμησε την ακόλουθη παλινδρόμηση χρονολογικών σειρών: Ri t- Rft = 0,05 + 1.26(RMt –Rft) (0.85) (6.56)

Στην παρένθεση εμφανίζονται οι t-στατιστικές των εκτιμημένων παραμέτρων. Αν σε επίπεδο εμπιστοσύνης α = 5% η κριτική τιμή ακολουθώντας την τυποποιημένη κανονική κατανομή είναι 1,96. Ο ερευνητής θα πρέπει να αποδεχτεί ότι ισχύει το υπόδειγμα αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων (CAPM) αν υποθέσουμε ότι τα κατάλοιπα είναι ασυσχέτιστα;

α) Ναι γιατί η σταθερά είναι στατιστικά ασήμαντη και ο συντελεστής βήτα είναι στατιστικά σημαντικός και έχει το σωστό πρόσημο.

β) Ναι γιατί η σταθερά είναι στατιστικά σημαντική και ο συντελεστής βήτα είναι στατιστικά σημαντικός και έχει το σωστό πρόσημο.

γ) Όχι γιατί η σταθερά είναι στατιστικά ασήμαντη και ο συντελεστής βήτα είναι στατιστικά σημαντικός. δ) Ναι γιατί η σταθερά είναι στατιστικά σημαντική και άρα θα ισούται με το risk free επιτόκιο.

30. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι αληθείς; Ι. Αποτελεσματικό είναι το χαρτοφυλάκιο εκείνο που επιτυγχάνεται η ελαχιστοποίηση του κινδύνου. ΙΙ. Υπάρχει ένα και μόνο σημείο επαφής μεταξύ των καμπυλών αδιαφορίας ενός επενδυτή και του συνόρου των

αποτελεσματικών χαρτοφυλακίων, το οποίο και αποτελεί το άριστο χαρτοφυλάκιο. ΙΙΙ. Το άριστο χαρτοφυλάκιο παρέχει τη δυνατότητα σ’ έναν επενδυτή τη μέγιστη δυνατή απόδοση για δεδομένο επίπεδο

κινδύνου και το μικρότερο δυνατό κίνδυνο για δεδομένο επίπεδο απόδοσης. (α) ΙΙ και ΙΙΙ (β) Ι και ΙΙ (γ) Ι και ΙΙΙ (δ) I, II και III

31. Εάν έχουμε το εξής υπόδειγμα: E(Ri) = γo + γ1βi + γ2lnMVi + εi

και μετά από μια διαστρωματική παλινδρόμηση έχουμε ότι και οι τρεις συντελεστές είναι στατιστικά σημαντικοί. Ποιο από τα παρακάτω είναι σωστό; α) Δεν ισχύει το υπόδειγμα αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων. β) Δεν ισχύει η υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς. γ) Το α και β. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

32. Ποιο από τα ακόλουθα είναι αληθές; α) Όλα τα χαρτοφυλάκια τα οποία βρίσκονται πάνω στη γραμμή αγοράς αξιογράφου (security market line-SML) είναι

αποτελεσματικά. β) Όλα τα χαρτοφυλάκια τα οποία βρίσκονται πάνω στη γραμμή αγοράς αξιογράφου δεν είναι αποτελεσματικά. γ) Τόσο αποτελεσματικά όσο και μη-αποτελεσματικά χαρτοφυλάκια μπορούν να βρίσκονται πάνω στη γραμμή αγοράς

αξιογράφου. δ) Μόνο μεμονωμένα αξιόγραφα βρίσκονται πάνω στη γραμμή αγοράς αξιογράφου.

33. Οι επενδυτές που επιδιώκουν αποτελεσματική διεθνή διαφοροποίηση θα έπρεπε να: α) Επενδύουν τουλάχιστον το 60% των κεφαλαίων τους σε ξένες μετοχές. β) Επενδύουν το ίδιο ποσοστό κεφαλαίων τους σε ξένες μετοχές με το ποσοστό που οι μετοχές αυτές αντιπροσωπεύονται

στην παγκόσμια αγορά. γ) Προχωρούν συχνά σε αντιστάθμιση συναλλαγματικού κινδύνου. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

34. ***Μια μετοχή έχει αναμενόμενη απόδοση 12,25% και β=1,15. Το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο είναι 5%. Ποια είναι η αναμενόμενη απόδοση του χαρτοφυλακίου της αγοράς;

α) 2% β) 11,3% γ) 1,25% δ) 1,3% 35. ***Μία εταιρία κατέχει ένα μετοχικό χαρτοφυλάκιο αξίας 55.000 € με συντελεστή βήτα ίσο με 1,80. Ο διαχειριστής του

χαρτοφυλακίου θέλει να αντισταθμίσει τον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου χρησιμοποιώντας Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (ΣΜΕ) σε μετοχικούς δείκτες. Πόσα ΣΜΕ πρέπει να πωλήσει έτσι ώστε η αντιστάθμιση να εξαλείψει τον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου; Έστω ότι ο υποκείμενος δείκτης FTSE/ASE-20 είναι στις 2200 μονάδες και η τιμή των ΣΜΕ στο 2475 (ο πολλαπλασιαστής είναι 5€ ανά μονάδα του υποκείμενου δείκτη).

α) 10 β) 8 γ) 12 δ) 9 36. ***Επενδυτής αγοράζει τη μετοχή Α, η οποία στο τέλος του προηγούμενου έτους πλήρωσε μέρισμα 2€ ανά μετοχή, του

οποίου ο ρυθμός αύξησης κάθε έτος αναμένεται να είναι 10%. Δοθέντος ότι ο επενδυτής απαιτεί την πραγματοποίηση απόδοσης 18%, ποια είναι η αξία της μετοχής σήμερα; α) 27,50€ β) 25€ γ) 32,30€ δ) 24.60€

37. ***Για τις μετοχές Α και Β έχουμε τα παρακάτω στοιχεία:

Μετοχ Mετοχή Συντελεστής Βήτα (β) Τυπική Απόκλιση των Καταλοίπων (σei)

Α Α 1,2 13 Β Β 1,4 15

Η διακύμανση των αποδόσεων του χαρτοφυλακίου της αγοράς (σm2) είναι 28. Ο συντελεστής συσχέτισης μεταξύ των αποδόσεων των μετοχών Α και Β (ρΑΒ) είναι κατά προσέγγιση ίσος με:

α) 0,19 β) 0,47 γ) 0,96 δ) 0,66

65

38. ***Αναλυτής μετοχών εκτιμά ότι η μετοχή Α έχει τις ακόλουθες πιθανότητες πραγματοποίησης απόδοσης ανάλογα με την επικρατούσα οικονομική κατάσταση:

Οικονομική κατάσταση Πιθανότητα Απόδοση επένδυσης

Πολύ καλή 0,1 18 %

Καλή 0,5 14 %

Μέτρια 0,3 7 %

Κακή 0,1 -3%

Με βάση τις παραπάνω πληροφορίες, υπολογίστε το προσδοκώμενο ποσοστό απόδοσης της μετοχής Α. α) 9,8 % β) 10,6 % γ) 11,2 % δ) 12,3 %

39. ***Έστω ένα μοντέλο τριών παραγόντων, της μορφής της θεωρίας αποτίμησης με εξισορροπητική αγοραπωλησία (ΑΡΤ), με μεταβλητές την μεταβολή στο ΑΕΠ, τη μεταβολή των τιμών στην αγορά ενέργειας και τη μεταβολή στα μακροπρόθεσμα επιτόκια. Εάν η ανταμοιβή κινδύνου (risk premium) για τον καθένα από τους παραπάνω παράγοντες είναι 5%, -1% και 2% αντίστοιχα, ενώ το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο είναι 7%, ποια είναι η αναμενόμενη απόδοση μιας μετοχής που είναι ασυσχέτιστη και με τους τρεις ανωτέρω παράγοντες; α) 7% β) 8% γ) 0% δ) 6%

40. ***Έστω ομολογία για την οποία γνωρίζουμε ότι έχει διάρκεια 4 έτη, το επιτόκιο της αγοράς είναι 6% και αναμένεται μια μείωση των επιτοκίων κατά 1,5%. Ποια αναμένεται να είναι η ποσοστιαία μεταβολή της τιμής της ομολογίας με βάση τα παραπάνω δεδομένα; α) 6% β) 5,66% γ) -6% δ) -5,66%

41. Οι Fama-French (1993) χρησιμοποιούν ως ερμηνευτικές μεταβλητές, τις μεταβλητές “HML” και “SMB” με σκοπό.............................… α) να εξετάσουν αν οι παράγοντες που επηρεάζουν κυρίως τις αποδόσεις ομολογιών, επηρεάζουν και τις αποδόσεις των

μετοχών. β) να εξετάσουν αν οι παράγοντες που αφορούν το μέγεθος (size) και το λόγο BE/ME (book equity/market equity)

επηρεάζουν τις αποδόσεις των μετοχών. γ) να εξετάσουν αν οι παράγοντες που αφορούν τα κέρδη και τα μερίσματα μιας εταιρείας επηρεάζουν τις αποδόσεις των

μετοχών. δ) να εξετάσουν αν παράγοντες που επηρεάζουν τα βραχυχρόνια και μακροχρόνια επιτόκια επηρεάζουν τις αποδόσεις των

ομολογιών. 42. “Ανοικτή πώληση” (short sale), έχουμε όταν:

α) πουλάμε μετοχές, χωρίς να γνωρίζουμε ποιος θα είναι ο αγοραστής. β) πουλάμε μετοχές, αφήνοντας “ανοικτό” το ενδεχόμενο επαναγοράς τους. γ) πουλάμε μετοχές, που δε βρίσκονται στην κυριότητά μας. δ) πουλάμε μετοχές, χωρίς να προκαθορίσουμε πότε θα γίνει η πώληση.

43. Ποια από τα παρακάτω πρέπει να ισχύουν έτσι ώστε να υπάρχει μόνο μια γραμμή κατανομής κεφαλαίων (Capital Allocation Line, CAL); I. Οι επενδυτές έχουν ομοιογενείς προσδοκίες για την αναμενόμενη απόδοση των αξιογράφων. II. Οι επενδυτές έχουν ομοιογενείς προσδοκίες για την τυπική απόκλιση των αναμενόμενων αποδόσεων των αξιογράφων. III. Οι επενδυτές έχουν ομοιογενείς προσδοκίες για την μεταβολή του πληθωρισμού. IV. Οι επενδυτές έχουν ομοιογενείς προσδοκίες για τις συσχετίσεις του συνόλου των αναμενόμενων αποδόσεων των

αξιογράφων. α) Ι, II και IV μόνο β) IΙ, III και IV μόνο γ) I, ΙΙ και III μόνο δ) I, ΙΙ, III και IV

44. Στο υπόδειγμα αποτίμησης μετοχών με βάση την προεξόφληση μερισμάτων, αύξηση του μερίσματος ανά μετοχή …………………. τον λόγο Ρ/Ε της μετοχής: α) Αυξάνει β) Αφήνει αμετάβλητο γ) Μειώνει δ) Δεν δύναται να ορίσει

45. Γιατί κάποιος επενδυτής μπορεί να προβεί σε ανοιχτές πωλήσεις (short sales) μετοχών; I. Γιατί αναμένει μείωση των τιμών των μετοχών. II. Γιατί αναμένει αύξηση των τιμών των μετοχών. III. Για να μειώσει την ευαισθησία ενός χαρτοφυλακίου σε έντονες κινήσεις της αγοράς. IV. Γιατί αναμένει μεταβολές στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.

α) I και IΙI μόνο β) ΙΙ και IΙΙ μόνο γ) I και IV μόνο δ) I, III και IV μόνο 46. Όταν σε μια αγορά υπάρχει στοιχείο το οποίο δεν ενέχει κίνδυνο (riskless asset) και το επιτόκιο για να δανειστείς διαφέρει

από το επιτόκιο που δανείζεις, τότε το αποτελεσματικό σύνορο (efficient frontier): α) Αποτελείται από μια ευθεία γραμμή. β) Αποτελείται από μια ευθεία και ένα κομμάτι της καμπύλης του αποτελεσματικού συνόρου (το οποίο έχει δημιουργηθεί

μόνο όταν υπάρχουν στοιχεία τα οποία ενέχουν κίνδυνο). γ) Αποτελείται από δυο ευθείες γραμμές και ένα κομμάτι της καμπύλης του αποτελεσματικού συνόρου (το οποίο έχει

δημιουργηθεί μόνο όταν υπάρχουν στοιχεία τα οποία ενέχουν κίνδυνο). δ) Αποτελείται από δυο ευθείες γραμμές.

47. Ποια από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά της διάρκειας (duration) είναι αληθή; I. Αντίστροφη σχέση μεταξύ διάρκειας και ύψους τοκομεριδίου. II. Η διάρκεια μειώνεται καθώς αυξάνεται ο χρόνος λήξης μιας ομολογίας, αλλά με φθίνοντα ρυθμό. III. Η διάρκεια μιας ομολογίας χωρίς τοκομερίδια ισούται πάντα με το χρόνο λήξης της. IV. Αντίστροφη σχέση μεταξύ διάρκειας και απόδοσης στη λήξη.

α) Ι, IΙ και IΙΙ μόνο β) ΙΙ, ΙΙΙ και IV μόνο γ) I, ΙΙΙ και IV μόνο δ) I, ΙΙ, III και IV

66

48. Μια αύξηση των επιτοκίων της αγοράς οδηγεί σε: I. Αύξηση της τιμής μιας ομολογίας. II. Μείωση της τιμής μιας ομολογίας. III. Καμία μεταβολή σε ένα ανοσοποιημένο χαρτοφυλάκιο ομολογιών. IV. Κανένα από τα παραπάνω.

α) IV μόνο β) I και III μόνο γ) ΙΙΙ μόνο δ) II και III μόνο 49. Πότε θα έχει συμφέρον ο εκδότης να ανακαλέσει μια ανακλητή ομολογία (callable bond);

α) Όταν αυξηθούν τα επιτόκια. β) Όταν μειωθεί η πιστοληπτική ικανότητα της εταιρείας. γ) Όταν μειωθούν τα επιτόκια. δ) Όταν το forward rate είναι μεγαλύτερο από το spot rate.

50. Το χαρακτηριστικό πλεονέκτημα της θεωρίας αποτίμησης με εξισορροπητική αγοραπωλησία (ΑΡΤ) έναντι του υποδείγματος αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων (CAPM) έγκειται: α) Στην δυνατότητα χρήσης μεταβλητών, όπως ο όγκος παραγωγής, ο πληθωρισμός και τα επιτόκια για την ερμηνεία της

σχέσης απόδοσης – κινδύνου. β) Στην δυνατότητα χρήσης άλλων παραγόντων, εκτός του δείκτη αγοράς, για την ερμηνεία της σχέσης απόδοσης – κινδύνου. γ) Στην δυνατότητα χρήσης μεταβλητών, όπως ο συντελεστής βήτα, και οι μεταβολές στη διαφορά μεταξύ μακροπρόθεσμων

και βραχυπρόθεσμων ομολογιών για την ερμηνεία της σχέσης απόδοσης – κινδύνου. δ) Όλα τα παραπάνω.

51. Ως διαχειριστής χαρτοφυλακίου αποφασίζετε να προσθέσετε μια ακόμη μετοχή στο χαρτοφυλάκιο που διαχειρίζεστε. Ποιος είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που πρέπει να λάβετε υπόψη σας; α) Η τυπική απόκλιση (κίνδυνος) της νέας μετοχής. β) Ο συντελεστής βήτα της μετοχής (συστηματικός κίνδυνος). γ) Η τάση της αγοράς. δ) Η μέση συνδιακύμανση των αποδόσεων της νέας μετοχής και των άλλων μετοχών του χαρτοφυλακίου.

52. Μετοχή με συντελεστή βήτα ίσο με τη μονάδα έχει απαιτούμενη απόδοση: α) Μεγαλύτερη από την απόδοση της αγοράς. β) Ίση με την απόδοση της αγοράς. γ) Μικρότερη την απόδοση της αγοράς. δ) Κανένα από τα παραπάνω.

53. Ποια από τις παρακάτω περιπτώσεις οδηγεί σε μεγαλύτερη μείωση κινδύνου χαρτοφυλακίου δύο μετοχών; α) Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά πλήρως θετικά μεταξύ τους. β) Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά πλήρως αρνητικά μεταξύ τους. γ) Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών συσχετίζονται γραμμικά μερικώς αρνητικά μεταξύ τους. δ) Όταν οι αποδόσεις των δύο μετοχών δεν συσχετίζονται γραμμικά μεταξύ τους.

54. Ακόμα και εντός του πλαισίου αποτελεσματικής αγοράς, ο διαχειριστής χαρτοφυλακίου οφείλει να: I. Θέτει στόχους προσδοκώμενης απόδοσης και κινδύνου για το χαρτοφυλάκιο πελατών, δοθέντων των επενδυτικών

περιορισμών των επενδυτών. II. Διαρθρώνει πλήρως διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια, δοθέντος του επιθυμητού επιπέδου ανάληψης κινδύνου. III. Μην επενδύει σε μετοχές μικρής κεφαλαιοποίησης. IV. Καταβάλλει προσπάθεια για τη μείωση του κόστους συναλλαγών.

α) I και IΙ μόνο β) ΙΙ και IΙΙ μόνο γ) I, II και IV μόνο δ) I, II, III και IV 55. ***Αν η απόδοση στη λήξη για μια ομολογία λήξης σε 5 έτη είναι 4,8%, το ονομαστικό επιτόκιο είναι 6% (οι τόκοι

καταβάλλονται μια φορά στο τέλος του έτους) και η ονομαστική αξία 10.000€, ποια θα είναι η τιμή της ομολογίας σήμερα; α) €9850,32 β) €10522,43 γ) €12612,11 δ) €12021,76

56. ***Μια ομολογία διαπραγματεύεται στην τιμή των 985€ με επιτόκιο αγοράς 7,3% και με διάρκεια (Duration) 5,4. Αν το επιτόκιο αγοράς μειωθεί στο 7,1%, ποια θα είναι κατά προσέγγιση η νέα τιμή της ομολογίας; α) 974,40€ β) 995,60€ γ) 1091,40€ δ) 1010,20€

57. ***Ποια θα είναι η τιμή της μετοχής Α το έτος 0, όταν το έτος 1 δίνει μέρισμα 0,80€, το έτος 2 δίνει μέρισμα 0,50€, το έτος 3 δίνει μέρισμα 0,60€ και από αυτό το έτος και μετά το μέρισμα θα αυξάνεται με ρυθμό 3%. Το επιτόκιο προεξόφλησης είναι 12%.

α) 6,43€ β) 5,12€ γ) 4,29€ δ) 7,25€ 58. ***Τα αποτελέσματα από 3 διαφορετικές παλινδρομήσεις εμπεριέχονται στους παρακάτω πίνακες. Ο πρώτος βαθμός

αυτοσυσχέτισης (ρm) ενός χρηματιστηριακού δείκτη (Rm) είναι 0,08. Ποιος είναι ο συντελεστής βήτα χρησιμοποιώντας την μέθοδο Scholes and Williams (1977);

Included observations: 60

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 0.078 0.042018 1.867001 0.0670 RMt 1.011 0.370496 2.728251 0.0084

67

Included observations: 59 after adjusting endpoints Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 0.088 0.045058 1.960576 0.0548 RM(t+1) 0.340 0.394685 0.861621 0.3925

α) 2,06 β) 2,22 γ) 1,77 δ) 2,40 59. ***Ένα χαρτοφυλάκιο αποτελείται από τις μετοχές Α και Β, με αναμενόμενη απόδοση για την μετοχή Α 15% και για την μετοχή

Β 20%, η τυπική απόκλιση για την μετοχή Α είναι 20% και για την μετοχή Β είναι 22%, ο συντελεστή συσχέτισης μεταξύ των δύο μετοχών είναι ρ=0,5 και το ποσοστό συμμετοχής της μετοχής Α είναι 60%. Ποια είναι η αναμενόμενη απόδοση και ο κίνδυνος του χαρτοφυλακίου; α) Ε(Rp)=17% και σp=18,08%. β) Ε(Rp)=18% και σp=17,63%. γ) Ε(Rp)=17% και σp=21,8%. δ) Ε(Rp)=18% και σp=18,08%.

60. ***Η συνδιακύμανση των αποδόσεων της μετοχής Α και Β με το χαρτοφυλάκιο της αγοράς είναι 0,02 και 0,04 αντίστοιχα. Η τυπική απόκλιση των αποδόσεων του χαρτοφυλακίου της αγοράς είναι 15%. Να υπολογιστεί ο συντελεστής βήτα του χαρτοφυλακίου που αποτελείται 40% από τη μετοχή Α και 60% από τη μετοχή Β; α) 1,2 β) 0,8 γ) 0,9 δ) 1,4

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Γ. ΛΕΛΕΔΑΚΗΣ

Ερωτήσεις Πολλαπλής Επιλογής

1. Ποιο από τα ακόλουθα χαρτοφυλάκια βρίσκεται κάτω από το αποτελεσματικό σύνορο(Markowitz efficient frontier); Χαρτοφυλάκιο Αναμενόμενη Απόδοση Αναμενόμενη Τυπική Απόκλιση α) Α 7% 14% β) Β 9% 26% γ) Γ 12% 22% δ) Δ 15% 30%

2. Ποια είναι η προσδοκώμενη απόδοση επένδυσης με συντελεστή βήτα ίσο με το μηδέν: α) Η απόδοση της αγοράς. β) Η μηδενική απόδοση. γ) Η απόδοση του επιτοκίου χωρίς κίνδυνο. δ) Η αρνητική απόδοση.

3. Ως διαχειριστής χαρτοφυλακίου αποφασίζετε να προσθέσετε μια ακόμη μετοχή στο χαρτοφυλάκιο που διαχειρίζεστε. Ποιος είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που πρέπει να λάβετε υπόψη σας: α) Η τυπική απόκλιση (κίνδυνος) της νέας μετοχής. β) Ο συντελεστής βήτα της μετοχής (συστηματικός κίνδυνος). γ) Η τάση της αγοράς. δ) Η μέση συνδιακύμανση των αποδόσεων της νέας μετοχής και των άλλων μετοχών του χαρτοφυλακίου.

4. Οι μετοχές Α και Β έχουν αναμενόμενη απόδοση 15%, τυπική απόκλιση 20% και β=1,2. Οι αποδόσεις των δύο μετοχών έχουν συντελεστή συσχέτισης 0,6. Δημιουργείται ένα χαρτοφυλάκιο στο οποίο συμμετέχει κατά 50% η μετοχή Α και κατά 50% η μετοχή Β. Τι από τα παρακάτω ισχύει; α) Η αναμενόμενη απόδοση του χαρτοφυλακίου είναι 15% β) Το β του χαρτοφυλακίου είναι μικρότερο του 1,2 γ) Η τυπική απόκλιση του χαρτοφυλακίου είναι 20% δ) Όλα τα παραπάνω είναι λάθος

5. Ποιες από τις παρακάτω τεχνικές χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία των Index Fund; I. Πλήρης αντιγραφή

II. Αγοράς και διακράτησης III. Βελτιστοποίηση IV. Δειγματοληψία

α) II και III μόνο β) I, II και III μόνο γ) I, III και IV μόνο Δ) I, II, III και IV 6. Ποια από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά της διάρκειας (duration) είναι αληθή;

I. Αντίστροφη σχέση μεταξύ διάρκειας και ύψους τοκομεριδίου. II. Η διάρκεια μειώνεται καθώς αυξάνεται ο χρόνος λήξης μιας ομολογίας, αλλά με φθίνοντα ρυθμό.

III. Η διάρκεια μιας ομολογίας χωρίς τοκομερίδια ισούται πάντα με το χρόνο λήξης της. IV. Αντίστροφη σχέση μεταξύ διάρκειας και απόδοσης στη λήξη.

α) I, II και III μόνο β) II, III και IV μόνο γ) I, III και IV μόνο δ) I, II, III και IV 7. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις αποτελούν υποθέσεις στις οποίες στηρίζεται το Υπόδειγμα Αποτίμησης

Περιουσιακών Στοιχείων (CAPM); I. Δεν υπάρχουν κόστη συναλλαγών.

II. Καθένας μπορεί να δανείσει και να δανειστεί απεριόριστα ποσά με το ίδιο επιτόκιο. III. Οι επενδυτές έχουν κοινές προσδοκίες. IV. Απαγορεύονται οι “ανοικτές πωλήσεις”(short selling).

α) II και III μόνο β) I, II και III μόνο γ) I, II και IV μόνο δ) I και IV μόνο

68

8. Εταιρικό ομόλογο που δύναται να ανακληθεί από την εκδότρια εταιρεία πριν τη λήξη του (callable bond) πρέπει να πληρώσει:

α) Υψηλότερη απόδοση στη λήξη ως ανταμοιβή στους επενδυτές λόγω δυνητικών κεφαλαιακών ζημιών. β) Χαμηλότερη απόδοση στη λήξη ως ανταμοιβή στους επενδυτές λόγω δυνητικών κεφαλαιακών κερδών. γ) Την ίδια απόδοση στη λήξη διότι η πραγματοποίηση κεφαλαιακών κερδών δεν επηρεάζεται. δ) Την ίδια απόδοση στη λήξη διότι η τιμή του δεν επηρεάζεται.

9. Ποιο από τα ακόλουθα είναι αληθές; α)

Όλα τα χαρτοφυλάκια τα οποία βρίσκονται πάνω στη γραμμή αγοράς αξιογράφου (security market line-SML) είναι αποτελεσματικά.

β) Όλα τα χαρτοφυλάκια α οποία βρίσκονται πάνω στη γραμμή αγοράς αξιογράφου δεν είναι αποτελεσματικά.

γ) Τόσο αποτελεσματικά όσο και μη-αποτελεσματικά χαρτοφυλάκια μπορούν να βρίσκονται πάνω στη γραμμή αγοράς αξιογράφου.

δ) Μόνο μεμονωμένα αξιόγραφα βρίσκονται πάνω στη γραμμή αγοράς αξιογράφου. 10. Η διάρκεια (duration) μιας ομολογίας χωρίς τοκομερίδια μ διάρκεια ζωής 6 ακόμη έτη και απόδοση τη λήξη 10% είναι:

α) 5 β) 6 γ) 4,5 δ) δεν επαρκούν τα δεδομένα για την απάντηση του ερωτήματος.

11. Η διεθνής διαφοροποίηση είναι αποτελεσματική: α) λόγω των υψηλών συντελεστών συσχέτισης μεταξύ των αξιογράφων διαφορετικών χωρών. β) λόγω της λειτουργίας πολυεθνικών επιχειρήσεων σε διάφορα κράτη. γ) λόγω των χαμηλών συντελεστών συσχέτισης μεταξύ των αξιογράφων διαφορετικών χωρών. δ) λόγω ύπαρξης διαφορών στις ισοτιμίες των νομισμάτων.

12. Το χαρτοφυλάκιο της αγοράς αποτελείται από: α) ένα μέρος των περιουσιακών στοιχείων που ενέχουν κίνδυνο. β) όλα τα περιουσιακά στοιχεία που ενέχουν κίνδυνο. γ) όλα τα ακίνδυνα (riskless) περιουσιακά στοιχεία. δ) συνδυασμό ακίνδυνων (riskless) περιουσιακών στοιχείων και στοιχείων που ενέχουν κίνδυνο.

13. Μια αύξηση των επιτοκίων της αγοράς οδηγεί σε: I. Αύξηση της τιμής μιας ομολογίας.

II. Μείωση της τιμής μιας ομολογίας. III. Καμία μεταβολή σε ένα ανοσοποιημένο χαρτοφυλάκιο ομολογιών. IV. Κανένα από τα παραπάνω.

α) IV μόνο β) I και III μόνο γ) III μόνο δ) II και III μόνο 14. ***Ποια είναι η απαιτούμενη απόδοση μιας μετοχής με συντελεστή β=0,7 όταν το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο (risk-free rate)

είναι 7% και η αγορά προσφέρει απόδοση 14%;

α) 11,9% β) 14,0% γ)14,9% δ) 16,8% 15. ***Επενδυτής σχεδιάζει την αγορά κοινής μετοχής την οποία θα διακρατήσει για 1 έτος. Ο επενδυτής αναμένει να λάβει

μέρισμα 1,50 € ανά μετοχή και 26 € από την πώληση της μετοχής στο τέλος του έτους. Εάν ο επενδυτής επιθυμεί την πραγματοποίηση απόδοσης 15% από την διακράτηση της μετοχής, η μέγιστη τιμή την οποία ο επενδυτής πρέπει να πληρώσει τη μετοχή σήμερα είναι: α) 22,61 € β) 23,91 € γ)24,50 € δ)27,50 € Χρησιμοποιήστε τα παρακάτω στοιχεία για να απαντήσετε στις ερωτήσεις 16-18.

Αναμενόμενη απόδοση του χαρτοφυλακίου της αγοράς 12% Τυπική απόκλιση του χαρτοφυλακίου της αγοράς 20% Μέση απόδοση του αξιόγραφου χωρίς κίνδυνο 4%

16. ***Επενδυτής επιθυμεί να έχει χαρτοφυλάκιο με τυπική απόκλιση 10%. Χρησιμοποιώντας τη γραμμή κεφαλαιαγοράς (capital market line, CLM), το χαρτοφυλάκιο το οποίο ικανοποιεί το επίπεδο ανοχής κινδύνου του επενδυτή θα έχει αναμενόμενη απόδοση κατά προσέγγιση ίση με: α) 6% β) 8% γ) 10% δ) 12%

17. ***Ποιο είναι το κατάλληλο ποσοστό που πρέπει να επενδυθεί στο χαρτοφυλάκιο της αγοράς από έναν επενδυτή που έχει θέσει στόχο το χαρτοφυλάκιο του να έχει τυπική απόκλιση 10% (χρησιμοποιώντας την γραμμή κεφαλαιαγοράς); α) 30% β) 40% γ) 50% δ) 60%

18. ***Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, η κλίση της γραμμής κεφαλαιαγοράς θα είναι κατά προσέγγιση ίση με: α) 6% β) 40% γ) 50% δ) 80%

19. ***Έστω χαρτοφυλάκιο Α με δείκτη Sharpe SA =0,16 και δείκτη Treynor TA=0,04 και χαρτοφυλάκιο Β με αντίστοιχους

δείκτες SB=0,15 και TB=0,02. Αν το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο είναι RF=5% και οι αποδόσεις των χαρτοφυλακίων είναι RA=10% και RB=8%, τότε οι τυπικές τους αποκλίσεις σΑ και σΒ και οι συντελεστές βΑ και βΒ θα είναι: α)σΑ=31,25% βΑ=1,25

β)σΑ=75% βΑ=1,8

γ)σΑ=31,25% βΑ=1,25

δ)σΑ=75% βΑ=1,25

σΒ=20% βΒ=1,5 σΒ=25% βΒ=1,2

σΒ=25% βΒ=1,8 σΒ=20% βΒ=1,5

69

20. ***Η μετοχή Α πλήρωσε 1€ μέρισμα την προηγούμενη χρονιά. Το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο (risk-free rate) είναι 5% και η αναμενόμενη απόδοση της αγοράς είναι 12% και ο συντελεστής β της μετοχής Α είναι 1,5. Αν ο ρυθμός αύξησης των μερισμάτων αναμένεται να είναι 5% ποια είναι η αξία της μετοχής σήμερα; α) 10,00€ β) 15,25€ γ) 21,50€ δ) 25,75€

21. Σε ποιο επίπεδο πρέπει να σταματάει η διαφοροποίηση ενός χαρτοφυλακίου για κάθε συγκεκριμένη χρηματιστηριακή αγορά; α) Όταν η απόδοση του χαρτοφυλακίου Α είναι μεγαλύτερη από την απόδοση του χαρτοφυλακίου Β. β) Όταν η διακύμανση του χαρτοφυλακίου Α είναι μικρότερη από τη διακύμανση του χαρτοφυλακίου Β. γ) Όταν ο συντελεστής συσχέτισης των μετοχών κατά μέσο όρο είναι ίσος με ρ= -1 δ) Όταν το οριακό κόστος της διαφοροποίησης είναι ίσο με το οριακό όφελος για δεδομένο συντελεστή

συσχέτισης. 22. Ποιο από τα παρακάτω δεν μπορεί να συμβάλλει στον περιορισμό του συστηματικού κινδύνου ενός χαρτοφυλακίου;

α) Η επιλογή μετοχών χαμηλού συστηματικού κινδύνου. β) Η επένδυση σε προϊόντα σταθερού εισοδήματος. γ) Η διακράτηση υψηλού ποσοστού διαθεσίμων στο χαρτοφυλάκιο. δ) Η πώληση μετοχών που είναι υπερτιμημένες.

23. Αν υποθέσουμε ότι έχουμε συνθήκες ισορροπίας: α) Αξιόγραφα που προσφέρουν την ίδια απόδοση, έχουν διαφορετικά επίπεδα κινδύνου. β) Τα αξιόγραφα δεν έχουν συστηματικό κίνδυνο. γ) Τα αξιόγραφα που έχουν ίδιο κίνδυνο προσφέρουν διαφορετικές αποδόσεις. δ) Τα αξιόγραφα που έχουν ίδιο κίνδυνο έχουν ίδια απόδοση.

24. Αν ισχύει η ισχυρή μορφή αποτελεσματικότητας της αγοράς: α) μπορούμε να επιτύχουμε υπερ-αποδόσεις μελετώντας δημοσιευμένες πληροφορίες. β) δεν μπορούν να επιτευχθούν υπερ-αποδόσεις με τη χρήση εσωτερικής πληροφόρησης. γ) μπορούμε να επιτύχουμε υπερ-αποδόσεις μελετώντας τις ιστορικές τιμές των μετοχών. δ) μπορούν να επιτευχθούν υπερ-αποδόσεις με τη χρήση εσωτερικής πληροφόρησης.

25. Ποια από τα παρακάτω προβλήματα για την εκτίμηση του συστηματικού κινδύνου είναι αληθή; I. Διάστημα υπολογισμού αποδόσεων.

II. Χρησιμοποίηση κατάλληλου δείκτη της αγοράς. III. Υπολογισμός των μερισμάτων εταιρειών. IV. Πρόβλημα της αδράνειας στις συναλλαγές των μετοχών

(thin trading problem) α)II, III και IV μόνο β)I, II και IV μόνο γ)I, III και IV μόνο δ)I, II,III και IV

26. Η μετοχή Α έχει τυπική απόκλιση 0,5 και η μετοχή Β έχει τυπική απόκλιση 0,3. Υπάρχει πλήρης θετική συσχέτιση των αποδόσεων των δύο μετοχών (ρ=+1). Σύμφωνα με τη θεωρία χαρτοφυλακίου, τι ποσοστό θα πρέπει να επενδύσουμε σε κάθε μετοχή έτσι ώστε το χαρτοφυλάκιο μας να έχει τη μικρότερη τυπική απόκλιση; Α) 100% στη μετοχή Α. Β) 100% στη μετοχή Β. Γ) 30% στη μετοχή Α και 70% στη μετοχή Β. Δ) 50% στη μετοχή Α και 50% στη μετοχή Β.

27. Η παρακάτω γραφική παράσταση συνδυάζει το αποτελεσματικό σύνορο με τις καμπύλες αδιαφορίας για δύο διαφορετικούς επενδυτές, Χ και Υ. Ποια από τις ακόλουθες δηλώσεις σχετικά με το γράφημα είναι λιγότερο ακριβείς; α) Το αποτελεσματικότερο σύνορο αντιπροσωπεύει τα χαρτοφυλάκια τα οποία παρέχουν τη μεγαλύτερη δυνατή

απόδοση σε κάθε επίπεδο κίνδυνο β) Η αναμενόμενη απόδοση του επενδυτή Χ θα είναι πάντα μικρότερη από του επενδυτή Υ γ) Ο επενδυτής Χ απεχθάνεται λιγότερο τον κίνδυνο από τον επενδυτή Υ. δ) Ο επενδυτής Χ απεχθάνεται περισσότερο τον κίνδυνο από τον επενδυτή Υ.

28. Χρονική διάρκεια (maturity) μιας ομολογίας είναι: α) Το διάστημα που μεσολαβεί απο την έκδοση της ομολογίας μέχρι την είσπραξη του πρώτου τοκομεριδίου β) Το διάστημα που μεσολαβεί απο την έκδοση της ομολογίας μέχρι την είσπραξη του 50% των τοκομεριδίων της γ) Το διάστημα που μεσολαβεί από την έκδοση της ομολογίας μέχρι τη λήξη της δ) Το διάστημα που μεσολαβεί από την είσπραξη του πρώτου τοκομεριδίου της ομολογίας μέχρι τη λήξη της

29. Γενικά η αγορά ακεραίων μονάδων (round rots) μετοχών συνεπάγεται .................. κόστος συναλλαγών σε σχέση με την αγορά ρεταλιών (odd lots). α) Μεγαλύτερο β) Μικρότερο γ) Το ίδιο δ) Δεν υπάρχει κάποια σχέση 30. Όταν επιτρέπονται οι ανοικτές πωλήσεις, τότε το αποτελεσματικό σύνορο μετατοπίζεται........................... σε σχέση με όταν δεν επιτρέπονται ανοικτές πωλήσεις. α) Αριστερά και πάνω β) Αριστερά και κάτω γ) Δεξιά και κάτω δ) Δεξιά και πάνω

31. Η κυρτότητα μια ομολιγίας: α) Μετράει την ευαισθησίατης διάρκειας σε μεταβολές της απόδοσης στη λήξη β) Μετράει την ευαισθησία της τιμής της ομολογίας σε μεταβολές της απόδοσης στη λήξη

70

γ) Ισοδυναμεί με την τροποποιημένη διάκεια της ομολογίας δ) Κανένα απο τα παραπάνω 32. Μια τέλεια αντιστάθμιση (perfect hedge): α) Εξαλείφει το μεγαλύτερο μέρος του κινδύνου του χαρτοφυλακίου β) Εξαλείφει εντελώς τον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου γ) Είναι σχετικά εύκολο να επιτευχθεί δ) Εξαλείφει το μη συστηματικό κίνδυνο του χαρτοφυλακίου 33. Ποιά απο τα παρακάτω πρέπει να ισχύουν έτσι ώστε να υπάρχει μόνο μια γραμμή κατανομής κεφαλαίων (Capital Allocation Line, CAL); I. Οι επενδυτές έχουν ομοιογενείς προσδοκείες για την αναμενόμενη απόδοση των αξιογράφων II. Οι επενδυτές έχουν ομοιογενείς προσδοκίες για την τυπική απόκλιση των αναμενόμενων αποδόσεων

των αξιογράφων III. Οι επενδυτές έχουν ομοιογενείς προσδοκίες για την μεταβολή του πληθωρισμού IV. Οι επενδυτές έχουν ομοιογενείς προσδοκίες για τις συσχετίσεις του συνόλου των αναμενόμενων

αποδόσεων των αξιογράφων α) I, II και IV μόνο β) II, III και IV μόνο γ) I, II και III μόνο δ) I, II, III και IV 34. ***Τα αποτελέσματα της εκτίμησης μιας παλινδρόμησης εμπεριέχονται στον παρακάτω πίνακα. Ο συντελεστής βήτα χρησιμοποιώντας την μέθοδο Dimson (1979) που προκύπτει είναι: included observations: 58 after adjusting endpoints

Variable Coefficient Std.Error t-Statistic Prob.

C 0.01 0.039139 0.116014 0.9081

Rmt 0.31 0.119373 2.610314 0.0117

Rm(t-1) 0.08 0.119692 0.665040 0.5089

Rm(t+1) 0.36 0.119841 3.033199 0.0037

α) 0,44 β) 0,75 γ) 0,67 δ) 0,39

35. *** Σύμφωναμε το υπόδειγμα αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων (CAPM), η απόδοση χαρτοφυλακίου με συντελεστή βήτα 1,2 (β), ανταμοιβή κινδύνου της αγοράς (market risk premium) 6,5% και επιτόκιο χωρίς κίνδυνο 4% είναι: α) 7,0 % β) 11,6 % γ) 12,0 % δ) 11,8 % 36. *** Για την περίοδο 1: η απόδοση της μετοχής Α ήταν 10% και η απόδοση της μετοχής Β ήταν 15%. Για την περίοδο 2: η απόδοση της μετοχής Α ήταν 6% και η απόδοση της μετοχής Β ήταν 9%. Ποια είναι η συνδιακύμανση των αποδόσεων των μετοχών Α και Β; α) 2 β) 3 γ) 6 δ) 12 37. *** Σκεφτείτε ένα εξίσου σταθμισμένο χαρτοφυλάκιο το οποίο αποτελείται από 5 μετοχές ( ποσοστό συμμετοχής κοινό για όλες τις μετοχές), ο μέσος όρος των τυπικών αποκλίσεων των μετοχών ισούται με 0,57 και ο μέσος όρος των συντελεστών συσχετίσεων μεταξύ όλων των ζευγών των μετοχών είναι 0,21. Η διακύμανση του χαρτοφυλακίου είναι η πλησιέστερη προς: α) 1,82% β) 10,00% γ) 1,00% δ) 9,00% 38. *** Για τις μετοχές Α και Β έχουμε τα παρακάτω στοιχεία

Μετοχή Συντελεστής Βήτα (β) Τυπική απόκλιση των Καταλοίπων (σei)

Α 1,2 13

Β 1,4 15

Η διακύμανση των αποδόσεων του χαρτοφυλακίου της αγοράς (σμ2) είναι 28. Ο συντελεστής συσχέτισης μεταξύ των αποδόσεων

των μετοχών Α και Β (ρΑΒ) είναι κατά προσέγγιση ίσος με: α) 0,19 β) 0,47 γ) 0,96 δ) 0,66 39. *** Τα αποτελέσματα από 3 διαφορετικές παλινδρομήσεις εμπεριέχονται στους παρακάτω πίνακες. Ο πρώτος βαθμός αυτοσυσχέτισης (ρm) του χρηματιστηριακού δείκτη (Rm) είναι 0,14. Ποιος είναι ο συντελεστής βήτα χρησιμοποιώντας την μέθοδο Scholes and Williams (1977); Included observations: 60

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 0.03 0.030877 0.893943 0.3750

RMT 0.76 0.128046 5.950846 0.0000

Included observations: 59 after adjusting endpoints

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 0.04 0.037784 1.124489 0.2655

RMT 0.39 0.155382 2.518654 0.0146

Included observations: 59 after adjusting endpoints

Variable Coefficient Std. Error t-Statistic Prob.

C 0.05 0.039446 1.328457 0.1893

RMT 0.15 0.162219 0.952322 0.3450

α) 0,90 β) 1,14 γ) 1,02 δ) 1,25

40. *** Μια εταιρία κατέχει ένα μετοχικό χαρτοφυλάκιο αξίας 55.000€ με συντελεστή βήτα ίσο με 1,80. Ο διαχειριστής του χαρτοφυλακίου θέλει να αντισταθμίσει τον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου χρησιμοποιώντας ΣΜΕ σε μετοχικούς δείκτες. Πόσα ΣΜΕ πρέπει να «κλείσει» έτσι ώστε η αντιστάθμιση να εξαλείψει τον κίνδυνο του χαρτοφυλακίου; Έστω ότι ο υποκείμενος δείκτης FTSE/ASE-20 είναι στις 2200 μονάδες και η τιμή των ΣΜΕ στο 2475 (ο πολλαπλασιαστής είναι 5€ ανά μονάδα του υποκείμενου δείκτη).

α) να πωλήσει 8 ΣΜΕ β) να αγοράσει 9 ΣΜΕ γ) να αγοράσει 8 ΣΜΕ δ) να πωλήσει 9 ΣΜΕ

71

41. Ο συστηματικός κίνδυνος, ποιες από τις ακόλουθες πηγές κινδύνου περιλαμβάνει; I. Κίνδυνος επιτοκίων και κίνδυνος πληθωρισμού II. Επιχειρηματικός κίνδυνος και χρηματοοικονομικός κίνδυνος III. Κίνδυνος ρευστότητας και συναλλαγματικός κίνδυνος IV. Πολιτικός κίνδυνος α) I, II καιIII β) II, III και IV γ) I, III και IV δ) I, II, III και IV 42. Ποιος είναι ο στόχος της βέλτιστης επενδυτικής πολιτικής στα πλαίσια ενός διεθνούς χαρτοφυλακίου; α) Η ελαχιστοποίηση του κινδύνου β) Η βελτιστοποίηση της απόδοσης για δεδομένα επίπεδα κινδύνου γ) Η πλήρης αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου δ) Ο πλήρης συγχρονισμός των νομισματικών πολιτικών διεθνώς 43. Αν οι επενδυτές μπορούν να δημιουργήσουν πλήρως διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια τότε: α) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το συνολικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν β) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για το μη-συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν γ) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για τον μη-συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν γιατί μόνο

αυτός διαφοροποιείται δ) Οι επενδυτές πρέπει να ανταμείβονται για τον συστηματικό κίνδυνο που αναλαμβάνουν 44. Όταν το Ρ/Ε μια μετοχής είναι χαμηλό, αυτό σημαίνει: α) Ότι στο μέλλον η απόδοση της μετοχής θα είναι υψηλή β) Ότι στο μέλλον η απόδοση της μετοχής θα είναι χαμηλή γ) Ότι στο μέλλον η πιθανότητα η μετοχή να έχει χαμηλή απόδοση θα είναι υψηλή δ) Ότι στο μέλλον η πιθανότητα η μετοχή να έχει υψηλή απόδοση θα είναι μεγάλη 45. Μπορεί να καθοριστεί από το κάτω σχήμα ότι το ρ2 είναι: α) Ανάμεσα -1,0 και 0,2 β) Ανάμεσα 0,2 και 1,0 γ) Ανάμεσα σε 0,0 και 0,2 δ) Ανάμεσα σε -1,0 και 1,0 46. Τα ομόλογα μηδενικού τοκομεριδίου (zero coupon bonds): α) Δίνουν ετήσιες πληρωμές μέχρι τη λήξη β) Δίνουν μια μόνο πληρωμή, στη λήξη του ομολόγου γ) Δίνουν κάθε χρόνο τόκους επί του κεφαλαίου δ) Δίνουν κάθε εξάμηνο τόκους επί του κεφαλαίου 47. Αν έχουμε το εξής υπόδειγμα: Ε(Ri)= γ0 + γιβ1+ γ2(P/E)i +εi και μετάαπό μια διαστρωματική παλλινδρόμηση έχουμε ότι και οι τρεις συντελεστές είναι στατιστικά σημαντικοί. Ποιο από τα παρακάτω είναι σωστό; α) Δεν ισχύει το υπόδειγμα αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων β) Δεν ισχύει η υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς γ) Το α και β δ) Κανένα από τα παρακάτω 48. Διάρκεια μιας ομολογίας (duration) α) Ειναι ο σταθμικός μέσος αριθμός των ετών ο οποίος απαιτείται για να εισπράξει ο κάτοχος μιας

ομολογίας την ονομαστική της αξία β) Ειναι ο σταθμικός μέσος αριθμός των ετών ο οποίος απαιτείται για να εισπράξει ο κάτοχος μιας

ομολογίας τα τοκομεριδιά της γ) Ειναι ο σταθμικός μέσος αριθμός των ετών ο οποίος απαιτείται για να εισπράξει ο κάτοχος μιας

ομολογίας την ονομαστική της αξία και τα τοκομερίδιά της δ) Είναι το διάστημα που μεσολαβεί από την έκδοση της ομολογίας μέχρι τη λήξη της 49. Ο συντελεστής β μιας μετοχής μπορεί να περιγραφεί ως μέγεθος μέγεθος ,ε α) Της ευαισθησίας της απόδοσης της μετοχής σε σχέση προς τη απόδοση της αγοράς β) Της ευαισθησίας της απόδοσης της μετοχής σε σχέση προς τη μεταβολή του επιτοκίου γ) Του συνδυασμού του επιχειρηματικού κινδύνου, κινδύνου ρευστότητας και του λειτουργικού κινδύνου

μετοχής δ) Της απόδοσης που προκύπτει από την επένδυση στη μετοχή σε σχέση προς τον κίνδυνο της απόδοσής

της. 50. Ποια από τα παρακάτω αποτελούν διαφορές μεταξύ της γραμμής κατανομής κεφαλαίων (Capital Allocation Line, CAL) και της γραμμής κεφαλαιαγοράς ( Capital Market Line, CML); I) Υπάρχει μόνο μία γραμμή κεφαλαιαγοράς (CML) II) Η γραμμή κεφαλαιαγοράς είναι μια ειδική περίπτωση των γραμμών κατανομής κεφαλαίων III) Υπάρχει απεριόριστος αριθμός γραμμών κατανομής κεφαλαίων (CALs) IV) ΄Το εφαπτόμενο χαρτοφυλάκιο (tangency portfolio) για την γραμμή κεφαλαιαγοράς είναι το

χαρτοφυλάκιο της αγοράς a) I, II και IV β) II, III και IV γ) I, II και ΙΙΙ δ) I, II, III και IV 51. Εταιρείες των οποίων η μετοχή είναι υπερτιμημένη: α) Δεν έχουν κανένα κίνητρο να προσεγγίσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον μέσω της διανομής μερίσματος β) Έχουν κίνητρο να προσεγγίσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον μέσω της διανομής μερίσματος γ) Είναι συνεπείς με την υπόθεση της αποτελεσματικής αγοράς

72

δ) Είναι συνεπείς με τις βασικές υποθέσεις του υποδείγματος αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων (CAPM) 52. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του άρθρου με τίτλο ¨ How many stocks make a diversified portfolio¨?, M. Statman (1987), ποιος είναι ο αριθμός του των μετοχών που χρειάζονται για να δημιουργηθεί ένα « πλήρως » διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο; α) 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται (borrowing investor) και για έναν επενδυτή που δανείζει

χρήματα ( Lending investor) β) 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα γ) 30 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα δ) 40 μετοχές για έναν επενδυτή που δανείζεται και για έναν επενδυτή που δανείζει χρήματα 53. Έστω ότι μια επιχείρηση έχει τη δυνατότητα έκδοσης ομολογιακού δανείου, με δυσκολίες τεσσάρων διαφορετικών ειδών. Για ποια από αυτές ένας επενδυτής θα απαιτήσει χαμηλότερη απόδοση; α) Ομολογία χωρίς προνόμια-κοινή ομολογία β) Ανακλητή ομολογία γ) Ομολογία μετατρέψιμη σε κοινές μετοχές δ) Ομολογία με δικαίωμα μειούμενου κεφαλαίου ( sinking Funds options) 54. Ποιος από τους παρακάτω ελέγχους δεν εμπίπτει στον έλεγχο της ασθενόυς μορφής αποτελεσματικής αγοράς, και συγκεκριμένα στον έλεγχο προβλεψιμότης των αποδόσεων με βάση προηγούμενες αποδόσεις; α) Έλεγχοι συσχέτισης (correlation tests). β) Κανόνας φίλτρου (filter rules) γ) Έρευνες γεγονότων (event studies) δ) Σχετική ισχύς (relative strength) 55. *** Η τροποποιημένη διάρκεια (Modified Duration) μιας ομολογίας είναι 7,87 και αναμένεται μια μείωση των επιτοκίων κατά 1,1%. Ποια αναμένεται να είναι η ποσοστιαία μεταβολή της τιμής της ομολογίας με βάση τα παραπάνω δεδομένα; α) -7,155 β) +8,657 γ) +7,155 δ) -8,657 56*** Για τι μετοχές Α και Β έχουμε τα παρακάτω στοιχεία:

Μετοχή Αναμενόμενη απόδοση Ε(Ri) Τυπική Απόκλιση των αποδόσεων (σi)

Α 23% 40% Β 18% 50%

Ο συντελεστής συσχέτισης μεταξύ των αποδόσεων των μετοχών Α και Β (ρΑΒ) είναι 0,10. Τα ποσοστό συμμετοχής της κάθε μετοχής στο χαρτοφυλάκιο είναι 50%. Ποια η αναμενόμενη απόδοση (Ε(Rp)) και ο κίνδυνος του χαρτοφυλακίου (σp); α) Ε(Rp)= 20.5% και σp= 11.22 β) Ε(Rp)= 33.5% και σp= 11.22 γ) Ε(Rp)= 20.5% και σp= 33,54 δ) Ε(Rp)= 41.0% και σp= 20,52 57*** Μία επένδυση έχει 50% πιθανότητα να πραγματοποιήσει 20% απόδοση, 25% πιθανότητα να πραγματοποιήσει 10% απόδοση και 25% πιθανότητα να πραγματοποιήσει -10% απόδοση. Ποια είναι η διακύμανση των αποδόσεων της επένδυσης; α) 0,005 β) 0,010 γ) 0,015 δ) 0,150 58 *** Μία ομολογία χρονικής διάρκειας 3 έτη έχει ονομαστική αξία 100€, επιτόκιο έκδοσης 8% ( οι τόκοι καταβάλλονται μία φορά στο τέλος του έτους), και επιτόκιο αγοράς 10%. Με βάση αυτά τα στοιχεία, ποια είναι η τιμή της ομολογίας; α) 105,35€ β) 100€ γ) 95,02€ δ) 110,20€ 59 *** Ο συντελεστής γραμμικής συσχέτισης των αποδόσεων των μετοχών Χ και Υ είναι 0,376, η διακύμανση των αποδόσεων της μετοχής Χ είναι 0,0361 και της μετοχής Υ είναι 0,0196. Με βάση τις πληροφορίες αυτές, η συνδιακύμανση των αποδόσεων των δύο μετοχών είναι περίπου ίση με: α) 0,0266% β) 1,0% γ) 1,01% δ) 1,07% 60*** Ποια θα είναι η τιμή της μετοχής Α το έτος 0, όταν το έτος 1 δίνει μέρισμα 0,50€, το έτος 2 δίνει μέρισμα 0,40€, το έτος 3 δίνει μέρισμα 0,60€ και μετά το μέρισμα θα παραμένει σταθερό. Το επιτόκιο προεξόφλησης είναι 10%. α) 12,98€ β) 5,33€ γ) 7,02€ δ) 5,74€

73

ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2010

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κ.ΔΡΑΚΟΣ Από τα τρία θέματα απαντήστε τα δύο

ΖΗΤΗΜΑ Α 1) Ορίστε το οικονομικό κεφάλαιο και τα εποπτικά κεφάλαια. (1,5 μον.) 2) Ορίστε την κεφαλαιακή επάρκεια στα πλαίσια της Βασιλείας. (1,5 μον.) 3) Αναλύστε τους βασικούς πυλώνες της Βασιλείας 2. (2 μον.) ΖΗΤΗΜΑ Β 1) Ορίστε τον πιστωτικό κίνδυνο. (1 μον.) 2) Περιγράψτε ποιοτικά και ποσοτικά κριτήρια για τη λήψη ορθής πιστοδοτικής απόφασης. (2 μον.) 3) Αναλύστε το VAR και πως το υπολογίζουμε σύμφωνα με τη Βασιλεία 2. (2 μον.) ΖΗΤΗΜΑ Γ

1) Περιγράψτε τα κίνητρα και τους κινδύνους για τις τραπεζικές συγχωνεύσεις και εξαγορές. (2 μον.)xz 2) Ποιες οι επιπτώσεις μιας τραπεζικής συγχώνευσης και αγοράς στις χρηματιστηριακές τιμές των εμπλεκόμενων Τραπεζικών

Ιδρυμάτων; (3 μον.)

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κ.ΔΡΑΚΟΣ ΘΕΜΑ 1: 1) Περιγράψτε αναλυτικά τα βασικά είδη χρηματοοικονομικού κινδύνου που αντιμετωπίζει ένα πιστωτικό ίδρυμα. (1 μονάδα) 2) Έννοια ανοίγματος διάρκειας και περιγράψτε της μεταβολές των επιτοκίων που συνιστούν δυσμενείς ή ευμενείς για ένα

πιστωτικό ίδρυμα. (2 μονάδες) 3) Περιγράψτε μια ποσοτική μέθοδο μέτρησης πιστωτικού κινδύνου. (2 μονάδες) ΘΕΜΑ 2: 1) Περιγράψτε αναλυτικά τις μεθόδους που μπορεί να μετρηθεί ο ανταγωνισμός στον τραπεζικό τομέα και ερμηνεύστε

κατάλληλα τα σχετικά μέτρα. (2 μονάδες) 2) Περιγράψτε τα βασικά κίνητρα και κινδύνους που σχετίζονται με εγχώριες εξαγορές και συγχωνεύσεις πιστωτικών

ιδρυμάτων. 3) Γράψτε τις αντιδράσεις

i) Των αρχών σε συγχωνεύσεις. ii) Των επενδυτών εάν και εφόσον πραγματοποιηθούν.

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Κ.ΔΡΑΚΟΣ ΘΕΜΑ 1

Ο

1) Περιγράψτε αναλυτικά τα 3 στάδια της πιστοδοτικής απόφασης μιας τράπεζας. (2 μονάδες ) 2) Αφού αναλύσετε τους βασικούς πυλώνες της Βασιλείας 2 (λατινικο) , έπειτα συζητείστε την έννοια της κεφαλαιακής

επάρκειας. (1,5 μονάδες) 3) Περιγράψτε τους βασικούς χρηματοοικονομικούς κινδύνους που αντιμετωπίζει ένα πιστωτικό ίδρυμα. (1,5 μονάδες) 4) Περιγράψτε τον μηχανισμό εξαγοράς ενός υπό πτώχευση τραπεζικού ιδρύματος (σημ. διαδικασία ΗΠΑ) (1 μονάδα) ΘΕΜΑ 2

Ο

1) Αναλύστε την έννοια του Ανοίγματος Διάρκειας και τι συνεπάγεται για την ευστάθεια του τραπεζικού ιδρύματος. (1,5 μονάδες)

2) Περιγράψτε τα ποσοτικά υποδείγματα μέτρησης του πιστωτικού κινδύνου. (1 μονάδα) 3) Αναλύστε το μέτρο της Αξίας σε κίνδυνο και δείξτε τρόπους υπολογισμού του στο πλαίσιο της Βασιλείας 2(λατινικο). 4) (1,5 μονάδες)

74

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Ε. ΔΕΜΟΙΡΑΚΟΣ ΘΕΜΑ 1 (30%) Να αναλύσετε τα στάδια της μεθοδολογίας διαχείρισης επιχειρησιακού κινδύνου της COSO ( COSO Enterprise Risk Management Framework). ΘΕΜΑ 2 (25%) Να αναπτύξετε μια από τις ακόλουθες διαδικασίες: « Νο.2-3. Επιλογή Προμηθευτών » ή « Νο. 8-3. Συμφωνίες Υπολοίπων». ΘΕΜΑ 3 (25%) Να εξετάσετε τις κατηγορίες ελεγκτικών διαδικασιών (μεθόδων διενέργειας εσωτερικού ελέγχου ), που έχει στη διάθεση του ο εσωτερικός ελεγκτής για την εκπόνηση του ελεγκτικού του έργου. Για παράδειγμα κατηγορία ελεγκτικής διαδικασίας να προσφέρετε ένα σύντομο πρακτικό παράδειγμα. ΘΕΜΑ 4 (25%)

i. Να παρουσιάσετε γραφικά και να σχολιάσετε με συντομία το « Τρίγωνο της Απάτης » ( Fraud Triangle). ii. Nα παρουσιάζετε γραφικά τη σχέση μεταξύ των διάφορων μορφών απάτης στον επαγγελματικό χώρο ( Οccupational

Fraud and Abuse )

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Ε. ΔΕΜΟΙΡΑΚΟΣ ΘΕΜΑ 1 Στην ενότητα των διαλέξεων της παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων (financial statement) αναφέρονται μια σειρά μελετών περίπτωσης , δυο εκ των οποίων αφορούσαν τις εταιρίες General Electric Co και την Dell Inc. (2001-2007). Ζητείται να κατηγοριοποιήσετε και να περιγράψετε μια από τις 2 περιπτώσεις παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων. ΘΕΜΑ 2 Σε συμφωνία με την πολιτική αμοιβών της επιχείρησης οι απολαβές των πωλητών της αποτελούνται από το μηνιαίο μισθό πλέον ενός ποσοστού προμήθειας επί των πωλήσεων που επιτύγχαναν . Ο Νοέμβριος ήταν ένας μήνας χαμηλών πωλήσεων για την επιχείρηση καθώς οι πελάτες ανέβαλαν τις αγορές τους για το Δεκέμβριο και τις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς . Προκειμένου να αυξήσει τις πωλήσεις , η διοίκηση της επιχείρησης αποφάσισε να εισάγει ένα διαγωνισμό μεταξύ των πωλητών : οι πέντε πρώτοι πωλητές με τις περισσότερες πωλήσεις το συγκεκριμένο μήνα θα απολάμβαναν ένα επιπλέον 5 % ποσοστό προμήθειας .Η επιχείρηση θεώρησε ότι λειτούργησε επιτυχώς , καθώς οι πωλήσεις της αυξήθηκαν κατά 14 % τον μήνα Νοέμβριο . Η διοίκηση της επιχείρησης έχει αποφασίσει να επαναλάβει το διαγωνισμό των πωλήσεων και φέτος . Ωστόσο , το σχέδιο αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο έκθεσης της επιχείρησης σε πιθανή απάτη . Υποθέστε ότι αποτελείτε έναν από τους εσωτερικούς ελεγκτές της επιχείρησης. Να αναφέρετε τις ελεγκτικές διαδικασίες που θα πραγματοποιούσατε προκειμένου να εντοπίσετε ενδεχόμενη περίπτωση άπατης από τους πωλητές της επιχείρησης. ΘΕΜΑ 3 Να αναφέρετε τις εσωτερικές δικλίδες εντοπισμού και αποφυγής του φαινόμενου ύπαρξης «υπαλλήλων φάντασμα» στη μισθοδοσία της επιχείρησης.

75

ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2009

ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΔΑΚΗ Να απαντήσετε και τα δυο ζητήματα Ζήτημα 1

ο (60%)

Σας δίνονται τα υπόλοιπα ορισμένων λογαριασμών του γενικού καθολικού της επιχείρησης ABG την 31/10/2008 (επόμενος πίνακας). Κατά τη διάρκεια των μηνών Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου της χρήσης 2008 πραγματοποιήθηκαν τα εξής γεγονότα στην επιχείρηση ABG: 1. Την 1/11/2008 η επιχείρηση πώλησε εμπορεύματα με πίστωση στον πελάτη εσωτερικού Β 8.000 μονάδες προς 8,2 ευρώ τη μονάδα πλέον ΦΠΑ 19%. Ο πελάτης αποδέχθηκε γραμμάτια με ημερομηνία λήξεως 30/6/2009 (η τιμή τοις μετρητοίς για κάθε μονάδα είναι 8 ευρώ) 2. Στις 1/11/2008 η επιχείρηση μεταβιβάζει τα γραμμάτια του πελάτη Β στον προμηθευτή Θ για εξόφληση υποχρέωσης ύψους 76.464 ευρώ. 3. Την 1/11/2008 η επιχείρηση αγόρασε τοις μετρητοίς ένα καινούριο μηχάνημα αξίας 80.000 ευρώ η αγορά του οποίου επιχορηγήθηκε από το Ελληνικό δημόσιο με ποσοστό 60% επί του συνολικού κόστους της επένδυσης ( η χρησιμοποίηση του καινούριου μηχανήματος ξεκίνησε 1/11/2008) 4. Στις 12/11/2008 η Τράπεζα ειδοποίησε την επιχείρηση ότι τα γραμμάτια του πελάτη Ε που είχαν προεξοφληθεί κατά την προηγούμενη χρήση έληξαν και εισπράχθηκαν κανονικά 5. Την 16/11/2008 η επιχείρηση αγόρασε εμπορεύματα με πίστωση από τον προμηθευτή εσωτερικού Β 12.000 μονάδες προς 5,4 ευρώ τη μονάδα πλέον ΦΠΑ 19%. Η επιχείρηση αποδέχθηκε γραμμάτια λήξεως 15/4/2009 (η τιμή τοις μετρητοίς για κάθε μονάδα είναι 5 ευρώ) 6. Στις 30/11/2008 συνταξιοδοτήθηκε ένας εργαζόμενος, το ποσό της αποζημίωσης που του καταβλήθηκε ήταν 9.000 ευρώ ( το ποσό της αποζημίωσης που είχε σχηματισθεί για τον συγκεκριμένο εργαζόμενο ήταν 9.800 ευρώ) 7. Την 1/12/2008 η επιχείρηση πώλησε εμπορεύματα με πίστωση στον πελάτη εσωτερικού Ζ 12.000 μονάδες προς 8,6 ευρώ τη μονάδα πλέον ΦΠΑ 19%. Ο πελάτης αποδέχθηκε γραμμάτια με ημερομηνία λήξεως 31/5/2009. ( η τιμή τοις μετρητοίς για κάθε μονάδα είναι 8,2 ευρώ) 8. Στις 2/12/2008 η επιχείρηση προεξοφλεί στην τράπεζα του πελάτη Ζ αντί 117.000 ευρώ. 9. Στις 14/12/2004 η επιχείρηση εξόφλησε το σύνολο της οφειλής της στον προμηθευτή εξωτερικού Μ ( η τιμή του δολαρίου είχε ως εξής: Τιμή αγοράς 1$ = 0.70 ευρώ) 10. Στις 15/12/2008 η επιχείρηση κατέβαλε την Τρίτη δόση του δανείου 70.350 λιρών Αγγλίας της Τράπεζα Ν ( η τιμή της Λίρας Αγγλίας είχε ως εξής: Τιμή αγοράς 1 Λίρα = 1,36 ευρώ και η τιμή πώλησης 1$ = 1,40 ευρώ).

(30.01) Πελάτες εξωτερικού 16.000

(30.01.00) Πελάτης Ν σε δολάρια (25.000 δολάρια Χ 0.64 ευρώ) 16.000 (31.00) Γραμμάτια στο χαρτοφυλάκιο 65.000 (31.04) Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους 30.000 (31.01.01) Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους πελάτη Φ 30.000 (31.05) Γραμμάτια προεξοφλημ.ένα 35.000 (31.05. 01) Γραμμάτια προεξοφλημένα πελάτη Ε 35.000 (36.00) Έξοδα επομένων χρήσεων 4.000 (36.00.00) Τόκοι από μεταβιβάσεις γραμματίων πελάτη Φ 2.500 (36.00.01) Τόκοι από προεξοφλήσεις γραμματίων πελάτη Ε 1.500 (44.00) Προβλέψεις για αποζημίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία 160.000 (44.00.00) Σχηματισμένες προβλέψεις 160.00 (44.14) Προβλέψεις για συναλλαγματικές διαφορές από αποτίμηση απαιτήσεων και λοιπών υποχρεώσεων 4.000 (44.14.00) Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις σε δολάρια 4.000 (44.15) Προβλέψεις για συναλλαγματικές διαφορές από πιστώσεις και δάνεια για κτήσεις παγίων στοιχείων 2.233 (44.15.00) Δάνειο τράπεζας Ν σε λίρες Αγγλίας 2.233 (45.12) Τράπεζες – λογαριασμοί μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων σε νόμισμα 562.800 (45.12.01) Τράπεζα Ν – λογαριασμοί μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων σε Λίρες Αγγλίας (420.00 λίρες Χ 1,34 ευρώ) λήξεως 15/12/2015

562.800

(50.01) Προμηθευτές εξωτερικού 12.920 (50.01.00) Προμηθευτής Μ σε δολάρια (19.000 δολάρια Χ 0,68 ευρώ) 12.920 (56.00) Έσοδα επόμενων χρήσεων 4.000 (56.00.00) Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων εισπρακτέων πελάτη Φ 2.500

(56.00.00) Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων εισπρακτέων πελάτη Ε 1.500

Ζητείται 1. Να πραγματοποιηθούν οι ημερολογιακές εγγραφές για τους δύο τελευταίους μήνες της χρήσης 2008. 2. Να γίνουν οι ημερολογιακές εγγραφές προσαρμογής με βάση τις εξής πληροφορίες:

Η τιμή του δολαρίου στις 31/12/2008 είχε ως εξής: Τιμή αγοράς 1 δολάριο = 0,62 ευρώ και τιμή πώλησης 1 δολάριο = 0,66 ευρώ.

Η τιμή της Λίρας Αγγλίας στις 31/12/2008 είχε ως εξής: Τιμή αγοράς 1 Λίρα = 1,38 ευρώ και τιμή πώλησης 1 Λίρα = 1,42 ευρώ.

Ο συντελεστής απόσβεσης των μηχανημάτων είναι 15% ( ν επιχείρηση εφαρμόζει τη σταθερή απόσβεση).

Διαπιστώθηκε, στο τέλος της χρήσεως 2008, ότι το ποσό της πρόβλεψης για αποζημίωση του προσωπικού λόγω απομάκρυνσης από την επιχείρηση συνολικά πρέπει να ανέρχεται στο ποσό των 164.000 ευρώ.

76

Ζήτημα 2ο ( 40%)

Την 31/12/2008, τα υπόλοιπα ορισμένων λογαριασμών του γενικού καθολικού της επιχείρησης ΑΒΓ έχουν ως εξής:

Κατά την απογραφή τέλους χρήσεως 31/12/2008 διαπιστώνονται μεταξύ άλλων τα εξής:

Φύλλο Μερισμού

Λογαριασμός Σύνολο

Λειτουργία Παραγωγής

Διοικητική Λειτουργία

Λειτουργία Διάθεσης

Χρηματοοικονομική Λειτουργία

(60) Αμοιβές & έξοδα προσωπικού 220.000

165.000 30.000 25.000

(62) Παροχές τρίτων 90.000 55.000 25.000 10.000 (64) Διάφορα έξοδα 19.000 14.000 3.000 2.000 (65) Τόκοι και συναφή έξοδα 14.000 14.000 (66) Αποσβέσεις παγίων στοιχείων ενσωματωμένες στο λειτουργικό κόστος

30.000 23.000 4.000 3.000

Σύνολο 373.000

275.000 62.000 40.000 14.000

Κόστος Παραγωγής:

Είδος κόστους Προϊόν Α Προϊόν β

Πρώτη Ύλη Χ 70% 30% Πρώτη Ύλη Ψ 45% 55% Αμοιβές έμμισθου προσωπικού

55% 45%

Λοιπά έξοδα 60% 40%

Ζητούνται οι ημερολογιακές εγγραφές με τους λογαριασμούς της χρηματοοικονομικής λογιστικής (ομάδα 8) και με τους λογαριασμούς της αναλυτικής λογιστικής (ομάδα 9).

(21.00) Απόθεμα έτοιμων προϊόντων αρχής περιόδου 35.000

(21.00.00) Απόθεμα έτοιμων προϊόντων Α αρχής περιόδου 15.000 (21.00.01) Απόθεμα έτοιμων προϊόντων Β αρχής περιόδου 20.000 (23.00) Παραγωγή σε εξέλιξη αρχής περιόδου 18.000 (23.00.00) Παραγωγή σε εξέλιξη αρχής περιόδου προϊόντος Α 12.000 (23.00.01) Παραγωγή σε εξέλιξη αρχής περιόδου προϊόντος Β 6.000 (24.00) Απόθεμα πρώτων υλών 4.000 (24.00.00) Πρώτη ύλη Χ αρχής περιόδου 3.000 (24.00.01) Πρώτη ύλη Ψ αρχής περιόδου 1.000 (24.01) Αγορές πρώτων υλών 140.000 (24.01.00) Αγορά πρώτης ύλης Χ 60.000 (24.01.01) Αγορά πρώτης ύλης Ψ 80.000 (60) Αμοιβές & έξοδα προσωπικού 220.000 (62) Παροχές τρίτων 90.000 (64) Διάφορα έξοδα 19.000 (65) Τόκοι και συναφή έξοδα 14.000 (66) Αποσβέσεις παγίων στοιχείων ενσωματωμένες στο λειτουργικό κόστος

30.000

(71.00) Έσοδα από πωλήσεις προϊόντος Α 320.000 (71.01) Έσοδα από πωλήσεις προϊόντος Β 378.000 (75.05) Ενοίκια κτιρίων 22.000 (76.03) Λοιποί πιστωτικοί τόκοι 12.000 (81.00) Έκτακτα και ανόργανα έξοδα 8.000 (81.03) Έκτακτα κέρδη 4.000 (82.00) Έξοδα προηγούμενων χρήσεων 6.000 (82.01) Έσοδα προηγούμενων χρήσεων 4.000

(85.01) Αποσβέσεις κτιρίων – εγκαταστάσεων κτιρίων – τεχνικών έργων

9.000

Απόθεμα έτοιμων προϊόντων Α 22.000

Απόθεμα έτοιμων προϊόντων Β 16.000 Απόθεμα πρώτης ύλης Χ 11.000 Απόθεμα πρώτης ύλης Ψ 24.000 Παραγωγή σε εξέλιξη Α 12.000

Παραγωγή σε εξέλιξη Β 10.000

77

ΜΙΚΡΟΔΟΜΗ

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2008 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Γ. ΧΑΛΑΜΑΝΔΑΡΗΣ Θέμα 1 (30%) Έστω ότι δίνονται εντολές με την εξής σειρά:

Time Trader Side Size Price

10:01 ΑΑΑ Sell 4 20.1

10:05 BBB Buy 5 20.1

10:08 CCC Buy 3 20.0

10:09 DDD Buy 4 19.8

10:10 EEE Sell 6 20.0

10:15 FFF Buy 3 Market

10:18 GGG Sell 4 19.8

10:20 HHH Buy 6 20.0

10:29 JJJ Sell 4 Market

Να συντάξετε το βιβλίο εντολών και να τις εκτελέσετε o χρησιμοποιώντας τον κανόνα ομοιόμορφης τιμολόγησης αν πρόκειται για call market (15%) o και τον κανόνα της διάκρισης τιμών αν πρόκειται για αγορά συνεχούς συναλλαγής. Στη 2

η περίπτωση να δώσετε και τα

επίπεδα/βάθος αγοράς. (15%) Θέμα 2 (15%) Α. Ποιος είναι ο διαφοροποιήσιμος και ποιος ο αδιαφοροποίητος κίνδυνος ενός dealer; Πώς αντιστοιχεί ο καθένας (εάν αντιστοιχεί) στις συνιστώσες του bid-offer spread του; Β. Πώς μπορούν να βοηθήσει η γνώση των stop εντολών τους flow traders για τη βραχυπρόθεσμη πρόβλεψη της δυναμικής της αγοράς; Γ. Για ποιο λόγο μπορεί κάποιος να δώσει μια limit εντολή που είναι ήδη inside the market; Δώστε παράδειγμα. Θέμα 3 (30%) a. Short-Squeeze θα πει ότι δεν μπορεί κάποιος να «πάει short» για να κλείσει μια long θέση. b. Ο bluffer προσπαθεί να παρασύρει τους Value Traders σε λανθασμένες αποτιμήσεις προκειμένου να επιτύχει τη στρατηγική

του. c. Ο bluffer είναι πληροφορημένος γιατί γνωρίζει που βρίσκεται η θεμελιώδης τιμή, άσχετα αν προσπαθεί να αποτρέξει την

αγορά από αυτήν. d. Ο bluffer είναι πληροφορημένος γιατί μόνο αυτός γνωρίζει τη στρατηγική που ο ίδιος ακολουθεί. e. Οι Value Traders αρέσκονται σε μη αποδοτικές αγορές γιατί μόνο εκεί έχουν μεγάλα περιθώρια κέρδους και καλύπτουν τα

έξοδά τους. f. Οι Value Traders προτιμούν τις ρευστές αγορές γιατί μόνο εκεί μπορούν να χτίσουν τη κερδοσκοπική τους θέση χωρίς κόστη. g. Οι News Traders λειτουργούν σε διαφορετικό χρονικό ορίζοντα από τους Value Traders και γι’ αυτό δεν υπάρχει πραγματικός

ανταγωνισμός μεταξύ τους. h. Οι News Traders είναι συνήθως dealers ή flow traders γιατί η κερδοσκοπία ειδήσεων δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη

βιωσιμότητά τους. i. Οι Value Traders πάντα ελαττώνουν τη διακύμανση της αγοράς. j. Οι Value Traders είναι πάντα contarians. k. Οι stop εντολές μπορούν να είναι είτε contarian είτε momentum, ανάλογα με το αν είναι take profit ή stop loss. l. Οι δημοπρασίες ομοιόμορφης τιμολόγησης διευκολύνουν αυτούς που θέλουν να ρευστοποιήσουν μια μεγάλη θέση, γι’ αυτό

και σε κάποια χρηματιστήρια τα μεγάλα πακέτα ρευστοποιούνται μόνο σε call session. m. Στις δημοπρασίες ομοιόμορφης τιμολόγησης ωφελούνται περισσότερο οι επιθετικοί traders. n. Ο μόνος τρόπος να αμυνθεί ο dealer από τους πληροφορημένους traders είναι να κρατήσει πολύ υψηλό bid-offer spread. o. Ο dealer δεν αναζητά τη θεμελιώδη τιμή, αλλά το σημείο ισορροπίας της αγοράς-δηλαδή εξισορροπεί τη συνολική προσφορά

με τη συνολική ζήτηση. Η σύγκλιση ή όχι στη θεμελιώδη τιμή εξαρτάται από το αν υπάρχουν ή όχι πληροφορημένοι traders. Θέμα 4 (15%) Έστω το μοντέλο των Glosten-Milgrom με παραμέτρους δ=20%, μ=30%. Εξηγήστε τι συμβολίζει η κάθε παράμετρος και υπολογίστε την πιθανότητα που δίνει ο dealer στο να πουλήσει σε μη-πληροφορημένο trader. Αν οι 2 επόμενες συναλλαγές είναι αγορά από

τον dealer, ποια γίνεται η εκτίμησή του για την παράμετρο δ; Θεωρήστε ότι .100,80,1200 VVV downup

78

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Θέμα 1ο

Το Μάρκετινγκ ως επιστήμη και πρακτική έχει κατηγορηθεί ότι δημιουργεί ανάγκες στους καταναλωτές. Συμφωνείτε ή όχι με αυτή την άποψη και γιατί; Θέμα 2

ο

Περιγράψτε τα μέλη που συνθέτουν το Κέντρο Αγοραστικών Αποφάσεων (Κ.Α.Α.). Θέμα 3

ο

Ποιοι είναι κατά την άποψή σας οι παράγοντες επιτυχίας ή αποτυχίας ενός νέου προϊόντος; Θέμα 4

ο

Τι εννοούμε με τους όρους «τμηματοποίηση αγοράς» και «τοποθέτηση προϊόντος»; Θέμα 5

ο

Ο διευθυντής πωλήσεων μιας επιχείρησης σας δίνει στοιχεία που εμφανίζονται στον ακόλουθο πίνακα. Καθορίστε το μέγεθος του δυναμικού πωλήσεως της συγκεκριμένης επιχείρησης.

Αριθμός πελατών Αριθμός επίσκεψης πωλήσεως για κάθε πελάτη

της κατηγορίας ανά έτος

Διάρκεια κάθε μιας επίσκεψης πωλήσεων για

κάθε πελάτη της κατηγορίας

Πελάτης κατηγορίας Α 280 32 60 λεπτά

Πελάτης κατηγορίας Β 237 16 30 λεπτά

Πελάτης κατηγορίας Γ 548 8 10 λεπτά

Υποθέσεις:

Οι πωλητές εργάζονται 5 ημέρες την εβδομάδα, 8 ώρες ημερησίως, 48 εβδομάδες.

Το 45% του χρόνου εργασίας των πωλήσεων στο έτος αναλώνεται σε επισκέψεις πωλήσεων, ενώ το υπόλοιπο 55% αναλώνεται σε δραστηριότητες εκτός πωλήσεων και σε μετακινήσεις.

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Θέμα 1ο

Το Μάρκετινγκ, ως επιστήμη και πρακτική, έχει κατηγορηθεί ότι ανάγκες στους καταναλωτές. Συμφωνείται ή όχι με αυτήν την

άποψη και γιατί;

Θέμα 2ο

Τι είναι το Κέντρο Αγοραστικών Αποφάσεων (Κ.Α.Α.) και ποια η σύνθεση του;

Θέμα 3ο

Τι εννοούμε με τους όρους «τμηματοποίηση αγοράς» (market segmentation) , «τοποθέτηση προϊόντος » (product positioning);

Δώστε ένα παράδειγμα.

Θέμα 4ο

Αναφέρατε και αναλύσατε εν συντομία τα 5 επίπεδα του προϊόντος δίνοντας και παραδείγματα.

Θέμα 5ο

Ο διευθυντής πωλήσεων μιας επιχείρησης σας δίνει στοιχεία που εμφανίζονται στον ακόλουθο πίνακα. Καθορίστε το μέγεθος του δυναμικού πωλήσεως της συγκεκριμένης επιχείρησης.

Αριθμός πελατών Αριθμός επίσκεψης πωλήσεως για κάθε πελάτη

της κατηγορίας ανά έτος

Διάρκεια κάθε μιας επίσκεψης πωλήσεων για

κάθε πελάτη της κατηγορίας

Πελάτης κατηγορίας Α 280 32 60 λεπτά

Πελάτης κατηγορίας Β 237 16 30 λεπτά

Πελάτης κατηγορίας Γ 548 8 10 λεπτά

Υποθέσεις:

Οι πωλητές εργάζονται 5 ημέρες την εβδομάδα, 8 ώρες ημερησίως, 48 εβδομάδες.

Το 45% του χρόνου εργασίας των πωλήσεων στο έτος αναλώνεται σε επισκέψεις πωλήσεων, ενώ το υπόλοιπο 55% αναλώνεται σε δραστηριότητες εκτός πωλήσεων και σε μετακινήσεις.

79

ΘΕΩΡΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

& ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2004 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Ζ. ΒΕΝΤΟΥΡΑ

Θέμα 1ο

α) Κάτω από ποιες προϋποθέσεις το μη ανακτούμενο κόστος θεωρείται αξιόπιστη απειλή; Αναπτύξτε το ανάλογο υπόδειγμα. (2,5 μονάδες) β) Αναπτύξτε την επίπτωση της συγκέντρωσης στην κοινωνική ευημερία. (1 μονάδα) Θέμα 2

ο

α) Υποθέστε ότι είστε manager της Friesland και θα θέλατε να εισάγετε στην αγορά το νέο γιαούρτι ΝΟΥΝΟΥ. Τι στρατηγικές ανταγωνισμού θα εφαρμόζατε για να κερδίσετε ένα μερίδιο αγοράς από τους ανταγωνιστές σας τη ΦΑΓΕ, τη ΔΕΛΤΑ και τη ΜΕΒΓΑΛ; (2,5 μονάδες) β) Πώς μπορούν οι επιχειρήσεις να εξασφαλίσουν την επιτυχία μιας συγχώνευσης; (1 μονάδα) Θέμα 3

ο

Μία από τις θεωρίες των επιχειρήσεων που διοικούνται από managers είναι και η θεωρία του Marris. Τι γνωρίζετε γι’ αυτή τη θεωρία; Αναπτύξτε με συντομία. (3,5 μονάδες)

Εξετάσεις Ιανουαρίου 2007 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Ζ. ΒΕΝΤΟΥΡΑ-ΝΕΟΚΟΣΜΙΔΗ

Απαντήστε υποχρεωτικά στο πρώτο θέμα εξηγώντας την απάντησή σας και επιλέξτε ένα από τα δύο άλλα θέματα.

Θέμα 1ο

1. Είναι γνωστό ότι η μεγάλη συγκέντρωση σε μια αγορά μειώνει την κοινωνική ευημερία, εντούτοις ο Williamson υποστήριξε ότι υπάρχει κάποιο κοινωνικό όφελος που μπορεί να αντιμετωπίσει το κοινωνικό κόστος και αυτό είναι: α) Η διαφοροποίηση β) Τα ισχυρά εμπόδια που δημιουργούνται από τις μεγάλες επιχειρήσεις γ) Οι οικονομίες κλίμακας δ) Κανένα από τα παραπάνω 2. Η απώλεια της κοινωνικής ευημερίας επηρεάζεται από: α) Τις δαπάνες για διαφήμιση β) Την ελαστικότητα της ζήτησης και το περιθώριο τιμής-κόστους γ) Την ελαστικότητα της προσφοράς και το περιθώριο τιμής-κόστους δ) Το μάρκετινγκ που χρησιμοποιεί η επιχείρηση 3. Τα δύο Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και η Λευκή Βίβλος είναι μέτρα που πήρε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ανάπτυξη της βιομηχανίας και αφορούσαν: α) Όλες τις ευρωπαϊκές χώρες β) Μόνο τις αναπτυγμένες από αυτές γ) Μόνο την Ελλάδα δ) Τις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες τις Ευρωπαϊκής Ένωσης μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα 4. Αν το Εμπορικό Ισοζύγιο στην Ελλάδα είχε πλεόνασμα της τάξεως του 20%, αυτό θα σήμαινε ότι: α) Τα ελληνικά προϊόντα είναι ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές. β) Τα ελληνικά προϊόντα έχουν μεγάλη διείσδυση στις αγορές της Ευρώπης γ) Τα ελληνικά προϊόντα δεν είναι ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές δ) Τα ελληνικά προϊόντα είναι πιο ανταγωνιστικά από τα προϊόντα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. 5. Όταν ένα τμήμα της επιχείρησης είναι στρατηγικής σημασίας τότε: α) Η επιχείρηση πρέπει να πουληθεί ολόκληρη β) Το κράτος πρέπει να κρατήσει το τμήμα στρατηγικής σημασίας. γ) Το κράτος μπορεί να εκδώσει μετοχές για την πώληση της επιχείρησης δ) Κανένα από τα παραπάνω ε) Όλα τα παραπάνω 6. Οι κλασσικοί πίστευαν ότι: α) Η διαμόρφωση της τιμής γίνεται κυρίως από την πλευρά της ζήτησης β) Η διαμόρφωση της τιμής γίνεται τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της προσφοράς γ) Η διαμόρφωση της τιμής γίνεται από την πλευρά της προσφοράς δ) Την τιμή τη διαμορφώνει η ισορροπία της ζήτησης και της προσφοράς 7. Η μεγάλη συγκέντρωση σε κάποιους κλάδους της οικονομίας προέρχεται: α) Από οικονομίες κλίμακας β) Από την ύπαρξη ισχυρών εμποδίων εισόδου γ) Από εξαγορές ή συγχωνεύσεις δ) Από όλα τα παραπάνω 8. Τα logistics βοηθούν ώστε να γίνεται καλύτερα: α) Η διάθεση των προϊόντων στην κατάλληλη ποσότητα και ποιότητα β) Η διάθεση των προϊόντων στον προμηθευτή γ) Η διάθεση των προϊόντων στον πιο καλό καταναλωτή της επιχείρησης δ) Κανένα από αυτά 9. Η διεκδικήσιμη αγορά ισχύει όταν: α) Τα κέρδη των επιχειρήσεων είναι μηδέν β) Η τιμή δεν είναι ίση με το οριακό κόστος γ) Η δομή της αγοράς καθορίζεται μόνο από τη ζήτηση δ) Οι επιχειρήσεις λειτουργούσαν σύμφωνα με τους κανόνες του μονοπωλιακού ανταγωνισμού 10. Ποιο από τα παρακάτω αποτελεί το κύριο μειονέκτημα των ιδιωτικοποιήσεων: α) Απολύσεις και αύξηση των τιμών β) Ξεπούλημα περιουσίας του κράτους γ) Αύξηση της απασχόλησης δ) Αύξηση του μεριδίου της αγοράς που κατέχει η επιχείρηση (3 μονάδες)

80

Θέμα 2ο

α) Αναφέροντας τα κύρια σημεία της θεωρίας του Williamson και της Penrose, διατυπώστε τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις δύο θεωρίες. (3,5 μονάδες) β) Στη βιομηχανία Α, όπου είστε manager, χωρίς να έχουν γίνει εξαγορές ή συγχωνεύσεις παρατηρήθηκαν τα εξής: 1. Αυξήθηκε η δανειακή επιβάρυνση 2. Οι επενδύσεις παρουσίασαν στασιμότητα 3. Υπήρξε αύξηση των πωλήσεων (άρα μεγέθυνση) 4. Αύξηση των μεικτών κερδών. Εξηγήστε γιατί η εταιρεία δανείστηκε και που μπορεί να οφείλεται η ευρωστία της, αφού δεν οφείλεται στις επενδύσεις. (3,5 μονάδες) Θέμα 3

ο

α) Τι γνωρίζετε για την αδρανή κοινωνική απώλεια; Πώς μετρήθηκε από τον Haberger; Σε ποια σημεία των θέσεων του διαφοροποιείται ο Littlechild; (3,5 μονάδες) β) Υποθέστε ότι είστε manager στην αλυσίδα Super Market “ΑΒ Βασιλόπουλος”, όπου παρατηρείται μια κάμψη στα κέρδη. Ποιες στρατηγικές θα προτείνατε ώστε να βελτιώσετε την κατάσταση αυτή, τόσο από την πλευρά του κόστους, όσο και από την πλευρά της ζήτησης; (3,5 μονάδες)

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2009

ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Ζ. ΒΕΝΤΟΥΡΑ-ΝΕΟΚΟΣΜΙΔΗ

Απαντήστε υποχρεωτικά στο πρώτο θέμα και επιλέξτε δύο από τα τρία άλλα θέματα. Θέμα 1

ο

Για κάθε μία από τις προτάσεις που ακολουθούν σημειώστε αν είναι σωστή η λάθος και αιτιολογείστε την απάντησή σας. 1. Η αξία χρήσης κατά τον Smith είναι αξία που έχει κάθε προϊόν λόγω των υλικών σύστασής του. 2. Τα δύο Κοινοτικά Πλαίσια στήριξης και η Λευκή Βίβλος είναι μέτρα που πήρε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ανάπτυξη της

βιομηχανίας όλων των ευρωπαϊκών χωρών. 3. Ο Arrow σε αντίθεση με τον Schumpeter υποστήριζε ότι μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις που διαθέτουν κάποια προνόμια

μπορούν να διαθέτουν χρήματα για έρευνα και ανάπτυξη. 4. Οριζόντιες συγχωνεύσεις είναι οι συγχωνεύσεις που γίνονται μέσα στη χώρα, κάθετες είναι οι συγχωνεύσεις που γίνονται

μεταξύ χωρών και ασύνδετες οι συγχωνεύσεις που γίνονται σε παγκόσμιο επίπεδο. 5. Η Γαλλική Εταιρεία Τηλεπικοινωνιών προκειμένου να αυξήσει τις έμμεσες επενδύσεις της στο εξωτερικό ίδρυσε στη

Βουλγαρία μία θυγατρική εταιρεία. 6. Ο Baumol υποστήριζε ότι οι managers έχουν ως στόχο την αύξηση του μισθού τους και του κύρους τους και αυτό μπορούν να

το πετύχουν, με αύξηση των κερδών της επιχείρησης και τη μείωση του κόστους παραγωγής. 7. Το τμήμα στρατηγικής σημασίας μίας επιχείρησης που ιδιωτικοποιείται πρέπει να παραμείνει στο κράτος με τη χρήση διαφόρων μέτρων. 8. Τα logistics βοηθούν ώστε να γίνεται καλύτερα η διάθεση των προϊόντων της επιχείρησης στον καλύτερο πελάτη της. 9. Η αγορά λέγεται διεκδικήσιμη όταν οι επιχειρήσεις της λειτουργούν σύμφωνα με τους κανόνες του μονοπωλιακού ανταγωνισμού. 10. Ο Dixit θεωρεί ότι αξιόπιστη απειλή για μην εισέλθει μία νέα επιχείρηση στον κλάδο είναι το μη ανακτούμενο κόστος και η μεταβαλλόμενη ποσότητα. (3 μονάδες) Θέμα 2

ο

α) Ορίστε τις έννοιες: Απόλυτο πλεονέκτημα κόστους Στρατηγικά εμπόδια εισόδου Ανταγωνιστικότητα Ασύνδετη Συγχώνευση Άμεση και Έμμεση βιομηχανική πολιτική Άμεσες και Έμμεσες επενδύσεις σε χώρες του εξωτερικού Μέθοδος υποκατάστασης στις συγχωνεύσεις Μέτρα οριζοντίων δράσεων Επενδυτικά Κίνητρα Μέτρα Βιομηχανικής πολιτικής στην Ελλάδα Εξωτερικοί Παράγοντες που επηρεάζουν την Ανταγωνιστικότητα (3,5 μονάδες) β) Ο Πρόεδρος της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας Sun της οποίας είστε Διευθυντής, σας κάλεσε και σας ανακοίνωσε ότι οι πωλήσεις της εταιρείας σε σχέση με τον ανταγωνισμό παρουσίασαν κάμψη. Τι στρατηγικές ανταγωνισμού θα ακολουθήσετε σε συνάρτηση με τη μορφή αγοράς που ανήκει η εταιρεία, προκειμένου να αυξήσετε τις πωλήσεις της; (3,5 μονάδες) Θέμα 3

ο

α) Υποθέστε ότι είστε Διευθυντής της εταιρείας καλλυντικών Livea και το μερίδιο αγοράς της εταιρείας σας παρουσιάζει κάμψη της τάξεως του 5%. Αναφέρετε τις στρατηγικές ανταγωνισμού που θα εφαρμόσετε για να κερδίσετε το χαμένο μερίδιο αγοράς ή ακόμα και να το αυξήσετε περαιτέρω, λαμβάνοντας υπόψη σας τη μορφή αγοράς μέσα στην οποία δραστηριοποιείστε.

(3,5 μονάδες) β) Χρησιμοποιώντας διάγραμμα εξηγήστε συνοπτικά τις θέσεις του Marris. Διατυπώστε τις ομοιότητες και τις διαφορές της θεωρίας του (αν υπάρχουν) με τις υπόλοιπες θεωρίες των managers. (3,5 μονάδες)

81

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Ζ. ΒΕΝΤΟΥΡΑ-ΝΕΟΚΟΣΜΙΔΗ Απαντήστε υποχρεωτικά στο πρώτο θέμα και επιλέξτε ένα από τα δύο άλλα θέματα.

Θέμα 1ο

1. Ένα από τα πιο κάτω δεν αποτελεί υπόθεση του υποδείγματος του Cournot: α) Η ζήτηση για το ομοιογενές προϊόν είναι ελαστική β) Η τιμή προσδιορίζεται από τη συνολική ποσότητα του αγαθούπου υπάρχει στην αγορά γ) Η ζήτηση για το διαφοροποιημένο προϊόν είναι ελαστική δ)Κάθε δυοπωλητής γνωρίζει τη συνολική ζήτηση της αγοράς και την ποσότητα που προσφέρει ο ανταγωνιστής 2. Η αξία χρήσης κατά τον Smith είναι α) Η αξία που έχει κάθε προϊόν λόγω των υλικών σύστασης του β) Η ιδιότητα των αγαθών γ) Η χρησιμότητα που προσδιορίζει τη ζήτηση δ) Η ικανότητα των αγαθών που οφείλεται στην αξία τους ε) Η προσφορά που προσδιορίζεται από το κόστος 3. Μια εταιρία θα επιλέξει να συγχωνευτεί ή να εξαγοράσει μια άλλη επειδή: α) Μια μεγάλη εταιρία μπορεί να αποκτήσει πλεονέκτημα κόστους έναντι δύο μικρών εταιριών β) Μπορεί να υπάρξουν συνέργιες μεταξύ των δύο εταιριών γ) Ενδιαφέρεται για την είσοδο της σε μια νέα αγορά δ) Επιδιώκει τη διαφοροποίηση του κινδύνου ε) Όλα τα παραπάνω 4. Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περισσότερο ανταγωνιστικές είναι οι επιχειρήσεις που έχουν: α) Μικρό μέγεθος, είναι περισσότερο ευέλικτες και προσαρμόζονται εύκολα στις αλλαγές β) Μεγάλο μέγεθος που συντελεί στη καλύτερη χρήση της τεχνολογίας γ) Μέγεθος τέτοιο που βοηθά στην αύξηση των πωλήσεων δ) Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις 5. Ο χρηματοδοτικός κίνδυνος δημιουργείται: α) Από τη χρήση δανειακών κεφαλαίων για την αύξηση των επενδύσεων β) Από την εκμετάλλευση των επενδυτικών κινήτρων γ) Από τη χρηματοδότηση των επενδύσεων με ίδια κεφάλαια δ) Από τη χρήση τόσο ξένων όσο και ίδιων κεφαλαίων 6. Όταν μια εταιρεία ξοδεύει μεγάλα ποσά στη διαφήμιση, αυτό σημαίνει ότι: α) Η ποιότητα του προϊόντος μεταβάλλεται β) Ο κύριος ανταγωνιστής ξοδεύει πολλά χρήματα για διαφήμιση και έτσι η εταιρεία πρέπει να κάνει το ίδιο γ) Το μερίδιο αγοράς παραμένει το ίδιο δ) Θέλει να δημιουργήσει εμπόδια εισόδου 7. Η διαφοροποίηση του προϊόντος γίνεται για: α) Να αυξηθεί η ζήτηση για το προϊόν του ανταγωνιστή β) Τη δημιουργία εμποδίων εισόδου γ) Την απόκτηση μεγαλύτερου μεριδίου αγοράς δ) Τόσο το β όσο και το γ 8. Ο Jovanovic υποστήριζε ότι οι managers δρουν ανάλογα με την ικανότητα τους. Έτσι ο μη ικανός manager: α) Θα δρα σε χαμηλή καμπύλη μέσου κόστους β) Θα έχει τη δυνατότητα να αντιδρά αμέσως στις μεταβολές των πωλήσεων γ) Θα δρα σε υψηλή καμπύλη μέσου κόστους και δεν θα έχει την δυνατότητα να μεταβάλει την τιμή η οποία ισχύει στην αγορά δ) Θα έχει τη δυνατότητα να μειώσει την τιμή στην οποία προσφέρεται το προϊόν του 9. Κατά μέσο όρο κάθε χρόνο περίπου 7% νέες επιχειρήσεις παρουσιάζονται στην αγορά, τη στιγμή που 1% των επιχειρήσεων αποσύρονται από την αγορά. Σύμφωνα με το κείμενο τι από τα παρακάτω είναι αναληθές: α) Η τύχη μπορεί να παίξει ρόλο στην απόδοση μιας εταιρείας β) Η εστίαση στην ποιότητα μπορεί να επιδράσει στην απόδοση της εταιρίας γ) Το πρώτο βήμα δεν είναι πότε λόγος αποτυχίας δ) Το μέγεθος μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας επιτυχίας ε) Μια εταιρία που επιλέγει στρατηγική παγκοσμιοποίησης μπορεί να αποτύχει 10. Είναι γνωστό ότι η μεγάλη συγκέντρωση σε μια αγορά μειώνει την κοινωνική ευημερία εντούτοις ο Williamson υποστήριξε ότι υπάρχει κάποιο κοινωνικό όφελος που μπορεί να αντιμετωπίσει το κοινωνικό κόστος και αυτό είναι: α) Η διαφοροποίηση που δίνει μεγαλύτερη ποικιλία αγαθών στους καταναλωτές β) Οι οικονομίες κλίμακας που έχουν την ιδιότητα να μειώνουν το κόστος παραγωγής και η μείωση αυτή μεταφέρεται στο πλεόνασμα των καταναλωτών γ) Οι οικονομίες κλίμακας που έχουν την ιδιότητα να μειώνουν το κόστος παραγωγής δ) Κανένα από τα παραπάνω 11. Η διαφοροποίηση βοηθά να προσδιοριστεί α) Η φύση της καμπύλης προσφοράς β) Η θέση της επιχείρησης στον κλάδο γ) Οι όροι εισόδου στον κλάδο δ) Ο ανταγωνισμός που υπάρχει

82

12. Ένας λόγος για τη μείωση του κόστους λειτουργίας μιας επιχείρησης είναι: α) Η αύξηση της τιμής των πρώτων υλών β) Η αύξηση της παραγωγικότητας γ) Η μείωση του κόστους μεταφοράς ακόμα και αν η επιχείρηση λειτουργεί σε επίπεδο μικρότερο του MES δ) Η αύξηση των μισθών 13. Μονοπωλιακή δύναμη είναι η δυνατότητα που έχει η επιχείρηση να επηρεάζει: α) Το κόστος παραγωγής β) Την ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης γ) Την καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης δ) Την τιμή του προϊόντος που παράγει η επιχείρηση 14. Ποιο από τα παρακάτω δεν αποτελεί μέτρο έμμεσης βιομηχανικής πολιτικής α)Υποτίμηση του ευρώ κατά 10% β) Αύξηση του ΦΠΑ από 11 σε 15% γ) Μείωση του επιτοκίου από 5 σε 2% δ) Η ανάπτυξη των αγορών 15. Οι νεοεισερχόμενες επιχειρήσεις στον κλάδο έχουν μεγαλύτερο ανά μονάδα κόστος κυρίως γιατί: α) Χρησιμοποιούν ανώτερες τεχνικές λόγω του ότι τα μηχανήματα τους είναι νέας τεχνολογίας β)Μπορούν να δανείζονται χρήματα με χαμηλά επιτόκια γ) Πληρώνουν ακριβότερα τις πρώτες ύλες αν μάλιστα αυτές ανήκουν στις ήδη υπάρχουσες στον κλάδο επιχειρήσεις δ) Έχουν καλύτερη πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες 16. Ένα από τα παρακάτω δεν αποτελεί χαρακτηριστικό της διεκδικήσιμης αγοράς: α)Τα κέρδη των επιχειρήσεων είναι μηδέν β)Η τιμή είναι ίση με τα οριακό κόστος γ)Η δομή της αγοράς καθορίζεται από τη ζήτηση και την ισχύουσα τεχνολογία δ)Οι επιχειρήσεις λειτουργούν σύμφωνα με τους κανόνες του μονοπωλιακού ανταγωνισμού 17. Η επωνυμία για τον καταναλωτή έχει ένα ρόλο κλειδί γιατί: α) Δε βοηθά την επιχείρηση να διαφοροποιήσει το προϊόν της β)Δημιουργεί βαθειά αφοσίωση στο χρήστη του προϊόντος γ) Βοηθά στην ευημερία του καταναλωτή δ) Δίνει την ευκαιρία στην επιχείρηση να αυξήσει τη διαφήμιση της 18. Ένας από τους πιο κάτω παράγοντες αποτελεί θέση της Penrose α) Η αγορά επεκτείνεται συνεχώς συνεχώς και γι’ αυτό θα πρέπει και οι επιχειρήσεις να μεγενθύνονται β)Τα κέρδη είναι ο μόνος τρόπος χρηματοδότησης των πωλήσεων γ)Η έννοια του διακριτικού κέρδους δ) Μεγιστοποίηση της χρησιμότητας 19. Η διαφήμιση που σκοπό έχει τον επηρεασμό των προτιμήσεων του καταναλωτή μεταβάλλει: α) Την ελαστικότητα της προσφοράς β) Την ελαστικότητα της ζήτησης για το προϊόν, κάνοντας την λιγότερο ελαστική γ) Την κλίση της καμπύλης του ΜΕ δ) Την κλίση και την ελαστικότητα της ζήτησης 20. Ένα από τα παρακάτω δεν αποτελεί λόγο αποτυχίας της συγχώνευσης δύο επιχειρήσεων: α) Η ανεπαρκής αξιολόγηση προσδοκώμενων συνεργειών β) Η ευκολία ενοποίησης του ανθρώπινου παράγοντα γ) Η καθυστέρηση της ενοποίησης των επιχειρήσεων δ) Το υπερβολικό χρέος των επιχειρήσεων 21. Ένα από τα παρακάτω δεν είναι εσωτερικός παράγοντας που επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα: α) Το κόστος των προϊόντων β) Η ποιότητα του προϊόντος και η δυνατότητα παραγωγής διαφοροποιημένου προϊόντος γ) Οι εργατικές διατάξεις δ) Η εξυπηρέτηση των πελατών 22. Η απώλεια της κοινωνικής ευημερίας επηρεάζεται από: α) Τις δαπάνες για διαφήμιση β) Την ελαστικότητα της ζήτησης και το περιθώριο τιμής-κόστους γ) Την ελαστικότητα της προσφοράς και το περιθώριο τιμής-κόστους δ) Το Μάρκετινγκ που χρησιμοποιεί η επιχείρηση 23. Ποιό από τα παρακάτω μπορεί να χαρακτηριστεί ως άμεση επένδυση της χώρας στο εξωτερικό: α) Ίδρυση στην Ελλάδα παραρτήματος μιας ξένης τράπεζας β) Καταθέσεις από ξένους σε εγχώριες τράπεζες γ) Αγορά ομολόγων από αλλοδαπούς δ) Αγορά ελληνικών μετοχών από Γερμανούς επενδυτές 24. Ένας από τους στόχους των ιδιωτικοποιήσεων είναι: α) Η μείωση της αποτελεσματικότητας των επιχειρήσεων και η καλύτερη αξιοποίηση της οικονομίας β) Η μείωση των αναγκών του δημοσίου τομέα για δανεισμό γ) Η μείωση των δυνάμεων της αγοράς για τον καλύτερο προσδιορισμό των μισθών δ) Η μη συμμετοχή των εργαζομένων στην ιδιοκτησία της επιχείρησης 25. Τα δυο Κοινοτικά Πλαίσια στήριξης και η Λευκή Βίβλος είναι μέτρα που πήρε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την ανάπτυξη της βιομηχανίας και αφορούσαν:

83

α) Όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες β) Μόνο τις ανεπτυγμένες από αυτές γ) Μόνο την Ελλάδα δ) Τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεταξύ των οποίων και την Ελλάδα 26. Ένα από τα παρακάτω δεν αποτελεί κατηγορία των οικονομιών κλίμακας: α) Οικονομίες κλίμακας που αφορούν την παραγωγική μονάδα μιας επιχείρησης β) Οικονομίες κλίμακας που οφείλονται στην λειτουργία από μια επιχείρηση πολλών παραγωγικών μονάδων γ) Οικονομίες κλίμακας που προκαλούνται από τη χρήση του μάρκετινγκ στις επιχειρήσεις δ)Οικονομίες κλίμακας που αφορούν το προϊόν (4 μονάδες) Θέμα 2

ο

α) Υποθέστε ότι είστε Γενικός Διευθυντής μιας εταιρείας παραγωγής ενός απορρυπαντικού πλυντηρίου και οι πωλήσεις και οι πωλήσεις της εταιρείας σας είχαν πτώση την τελευταία τριετία 3%. Καθορίστε τη μορφή αγοράς μέσα στην οποία δραστηριοποιείστε, αναφέρετε τις στρατηγικές ανταγωνισμού που μπορείτε να εφαρμόσετε με βάσει τη μορφή αγοράς στην οποία ανήκετε, προκειμένου να ανακτήσετε το χαμένο σας μερίδιο. Πιστεύετε ότι μπορεί να θέσετε εμπόδια εισόδου για να μην εισέλθουν άλλες επιχειρήσεις στον κλάδο, αν ναι, ποιά θα είναι αυτά: (3 μονάδες) β) Οι θεωρίες των managers χωρίζονται σε στατικές και δυναμικές. Οι στατικές θεωρίες είναι του Baumol και του Willmson. Ποιες είναι οι ομοιότητες και οι διαφορές αυτών των θεωριών; (3 μονάδες) Θέμα 3

ο

α) Υποθέστε ότι είστε ο Γενικός Διευθυντής μια αλυσίδας Super Market και θέλετε να αυξήσετε τις πωλήσεις σας κατά 5%. Ποιες ενέργειες θα κάνετε τόσο από τη πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά του κόστους προκειμένου να φθάσετε στο στόχο σας; (3 μονάδες) β) Τις τελευταίες δεκαετίες αμφισβητείται διεθνώς η αποδοτικότητα της κρατικής παρέμβασης και επανεξετάζεται η παρεμβατική πολιτική του κράτους. Αυτό οδήγησε τα κράτη να στραφούν στις ιδιωτικοποιήσεις επιχειρήσεων. Παρά όμως τις επιτυχείς ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν παγκοσμίως, εντούτοις υπάρχουν και επιχειρήματα κατά των ιδιωτικοποιήσεων. Αναφέρατε τα επιχειρήματα αυτά. Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το σημαντικότερο; Είναι πολλοί όμως και εκείνοι που πιστεύουν ότι οι ιδιωτικοποιήσεις οδηγούν στην μείωση ή και την εξάλειψη του κοινωνικού ρόλου του κράτους. Συμφωνείται με αυτή την άποψη; Αναφέρατε τις απόψεις σας. (3 μονάδες) Θέμα 5 (2,5 βαθμοί) Συζητήστε πως οι επενδυτές αντιδρούν σε ανακοινώσεις κερδών η μερισμάτων (επιλέξτε ένα από τα δύο). Πως εξηγείται η αντίδραση αυτή; Θέμα 6 (2,5 βαθμοί) Επιλέξτε ΕΝΑΝ ευριστικό κανόνα ή/και συμπεριφορά (π.χ. affect heuristic, house money effect, disposition effect, overconfidence, myopic, loss aversion, mental accounting, κλπ) και δείξτε πως μπορεί να επιδρά στις χρηματοοικονομικές αποφάσεις. (ΠΡΟΣΟΧΗ: εάν κάποιο κανόνα/συμπεριφορα τον έχετε περιγράψει αναλυτικά σε προηγούμενη ερώτηση να επιλέξετε διαφορετικό κανόνα/συμπεριφορά για αυτήν την ερώτηση).

84

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2009

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Σπ. ΣΠΥΡΟΥ Απαντήστε σε τέσσερα από τα έξι θέματα

Θέμα 1 (2,5 βαθμοί) Σύμφωνα με τη Θεωρία Αποτελεσματικών Αγορών ακόμα και εάν υπάρχουν μη-ορθολογικοί επενδυτές και οι επενδυτικές τους κινήσεις δεν είναι τυχαίες, η διαδικασία του arbitrage από ορθολογικούς επενδυτές θα εξασφαλίσει την πληροφοριακή αποτελεσματικότητα των τιμών και θα εξουδετερώσει την επίδραση των μη-ορθολογικών επενδυτών στις τιμές. Τι προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίσει τη διαδικασία αυτή (arbitrage) στην πράξη; Θέμα 2 (2,5 βαθμοί) Συζητήστε τα βασικά συμπεράσματα της Θεωρίας Προοπτικής και πως αυτά διαφέρουν σε σχέση με τα συμπεράσματα της Θεωρίας Αναμενόμενης Χρησιμότητας. Θέμα 3 (2,5 βαθμοί) Οι Kahneman και Tversky (1979) έθεσαν μία σειρά από προβλήματα σε άτομα που συμμετείχαν στην έρευνά τους. Μεταξύ άλλων τους έθεσαν και τα εξής. Στο Πρόβλημα 3, οι συμμετέχοντες είχαν να επιλέξουν μεταξύ δύο προβλέψεων. Στην προοπτική Α είχαν δυνατότητα να κερδίσουν 4.000 λίρες με πιθανότητα 80% ή τίποτε με πιθανότητα 20%. Στην προοπτική Β είχαν δυνατότητα να κερδίσουν 3.000 λίρες με πιθανότητα 100% (βεβαιότητα). Διάλεξαν την Β. Στο Πρόβλημα 4, οι συμμετέχοντες είχαν να επιλέξουν μεταξύ δύο προβλέψεων. Στην προοπτική C είχαν δυνατότητα να κερδίσουν 4.000 λίρες με πιθανότητα 20% ή τίποτε με πιθανότητα 80%. Στην προοπτική D είχαν δυνατότητα να κερδίσουν 3.000 λίρες με πιθανότητα 25% ή τίποτε με πιθανότητα 75%. Διάλεξαν την C. Τι συμπεράσματα βγάζετε από την επιλογή των ατόμων; Θέμα 4 (2,5 βαθμοί) Τι είναι οι ευριστικοί κανόνες (heuristic rules) και γιατί μπορεί να είναι σημαντικοί στην επιλογή επενδύσεων; Συζητήστε. Θέμα 5 (2,5 βαθμοί) Τι είναι ο Γρίφος των Μερισμάτων (Dividend Puzzle); Τι εξηγήσεις έχουν δοθεί στον γρίφο από πλευράς Συμπεριφορικής Χρηματοοικονομικής; Θέμα 6 (2,5 βαθμοί) Τι είναι η Πλαισίωση (Framing) και πώς μπορεί να επηρεάσει την επιλογή Αμοιβαίου/Συνταξιοδοτικού Κεφαλαίου;

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Σπ. ΣΠΥΡΟΥ Απαντήστε σε τέσσερα από τα έξι θέματα

Θέμα 1 (2,5 βαθμοί) Στην σύγχρονη βιβλιογραφία αναφέρονται μία σειρά από φαινόμενα όπως o «γρίφος του πριμ των μετοχών», ο γρίφος των μερισμάτων», ο «γρίφος των εταιρειών επενδύσεων κλειστού τύπου», και οι «φούσκες τιμών». Επιλέξτε ένα από αυτά τα φαινόμενα, εξηγήστε τι σημαίνει, και παρουσιάστε πιθανές συμπεριφορές εξήγησης του φαινομένου. Θέμα 2 (2,5 βαθμοί) « Η Θεωρία Προοπτικής (Prospect Theory) των Kahneman και Tversky (1979) συχνά προτάσσεται ως εναλλακτική της Θεωρίας Αναμενόμενης Χρησιμότητας (Expected Utility Theory)». Συζητήστε. Θέμα 3 (2,5 βαθμοί) Σύμφωνα με τη Θεωρία Αποτελεσματικών Αγορών ακόμα και εάν υπάρχουν μη- ορθολογικοί επενδυτές και οι επενδυτικές τους κινήσεις δεν είναι τυχαίες, η διαδικασία του arbitrage από ορθολογικούς επενδυτές θα εξασφαλίσει την πληροφοριακή αποτελεσματικότητα των τιμών και θα εξουδετερώσει την επίδραση των μη-ορθολογικών επενδυτών στις τιμές. Τι προβλήματα μπορεί να αντιμετώπισει η διαδικασία αυτή (arbitrage) στην πράξη; Θέμα 4 (2,5 βαθμοί) Σύμφωνα με πολλούς ερευνητές οι επενδυτές μπορεί να υπό-αντιδρούν (under-reaction) ή να υπέρ-αντιδρούν (over-reaction) στην πληροφόρηση. Επιλέξτε μία από τις δύο αντιδράσεις και συζητήστε γιατί δεν είναι συμβατή με την παραδοσιακή θεωρία, πως μπορεί να εξηγηθεί, και σε τι επενδυτικές συμπεριφορές μπορεί να οδηγήσει. Θέμα 5 (2,5 βαθμοί) Συζητήστε πως οι επενδυτές αντιδρούν σε ανακοινώσεις κερδών η μερισμάτων (επιλέξτε ένα από τα δύο). Πως εξηγείται η αντίδραση αυτή; Θέμα 6 (2,5 βαθμοί) Επιλέξτε ΕΝΑΝ ευριστικό κανόνα ή/και συμπεριφορά (π.χ. affect heuristic, house money effect, disposition effect, overconfidence, myopic, loss aversion, mental accounting, κλπ) και δείξτε πως μπορεί να επιδρά στις χρηματοοικονομικές αποφάσεις. (ΠΡΟΣΟΧΗ: εάν κάποιο κανόνα/συμπεριφορα τον έχετε περιγράψει αναλυτικά σε προηγούμενη ερώτηση να επιλέξετε διαφορετικό κανόνα/συμπεριφορά για αυτήν την ερώτηση).

85

ΑΓΓΛΙΚΑ V

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΣΤΕΦΑΝΕΑ

FISCAL POLICY AND TAXATION Government policy with respect to spending and taxing is known as fiscal policy. In the years since the Great Depression, it has become generally accepted that the fiscal policy of the federal government should contribute to the attainment of certain economic goals. If the economy is operating at a level of income and output below that at which there is reasonably full utilization of its resources, the appropriate fiscal policy is an expansionary one. If, on the other hand, the economy is at a level of income and output at which there is not only full utilization of resources but also strong upward pressure on prices, the appropriate fiscal policy is a contractionary one. In other words, fiscal policy should operate in a countercyclical fashion, promotion the stabilization of economic activity at high levels of output and employment. Governments use tax revenues to fund a vast array of programs, such as national defense, education, and transportation, and also to finance entitlement programs which provide benefits or payments to any person who meets certain eligibility requirements set down by the law. Entitlement programs include social security, welfare, health and unemployment benefits. Taxes are classified in different ways. One type of classification is into progressive, proportional or regressive taxes. Under a progressive tax, the fraction of income paid in taxes rises as a person’s income increases. Under a proportional tax, this fraction is constant. Under a regressive tax, the fraction of income paid in taxes declines as income rises. The fraction of total income which a person pays in taxes is called the average tax rate, while the fraction of each additional drachma of income that must be paid in taxes is called the marginal tax rate. The marginal tax rate has greater significance than the average tax rate since the marginal tax rate most directly affects economic incentives. Another way of classifying taxes is into direct and indirect taxes. Direct taxes are levied directly on people. Primary examples are income taxes and inheritance taxes. In contrast, indirect taxes are levied on goods and services, such as gasoline, cigarettes and alcoholic beverages. The most important indirect taxes are the value-added tax and property tax. Another function of taxes, besides raising revenues of government operations, can be to induce change in economic behavior and thus improve resource allocation. For example, a government can discourage consumption of a good (like gasoline) by raising its price through increased sales tax. Clearly taxation is a controversial issue. Economists look at two principles for organizing a tax system. The benefit principle holds that individuals should be taxed in proportion to the benefit they receive from government programs. The ability-to-pay principle holds that the amount of taxes people pay should relate to their income or wealth. Economists study the effects of taxation policies to try to ensure that the burden of taxation is placed equitably (fairly) and efficiently. PART A A1. (20 points) Use the information in “Fiscal policy and Taxation” to answer these questions.

1. Using your own words, explain the meaning of the sentence : “The marginal tax rate has greater significance than the

average tax rate since the marginal tax rate most directly affects economic incentives.”

___________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Is the statement below true or false? True___ False___. If it is false, correct it to make it true.

We would expect an economy that is concerned about recession to pursue an expansionary fiscal policy. 3. (Circle the one correct answer.) A system of taxation in which a person with a taxable income of €20,000 pays €3,000 in

tax, while a person with a taxable income of €50,000 pays €10,000 in tax, is :

a. Progressive

b. Proportional

c. Regressive

d. None of the above

4. Since, according to the passage, taxation is obviously a controversial issue, why do governments tax?

_____________________________________________________________

____________________________________________________________________________ Α2. (5points) Find words in the text, “Fiscal Policy and Taxation,” that mean:

o Imposed or placed ____________________________________________________________

o Contributing to _______________________________________________________________

o Finance _____________________________________________________________________

o Weight _____________________________________________________________________

o Achievement ________________________________________________________________

86

A3. (10 points) Use a synonym or a phrase to explain the meaning of each underlined word below, the way it is used in the sentence. (The words are NOT from the text.) Example: Providing jobs is a principal goal of macroeconomic policy. Principal means primary

o We are particularly interested in those commodities . commodities means

___________________________________________________________

o You should discuss the constraints in that type of model. constraints means

____________________________________________________________

o What was the prevailing theory before Keynes? prevailing means

_____________________________________________________________

o Is that policy designed to increase prosperity? prosperity means

_____________________________________________________________

o You can also use the abbreviated form. Abbreviated means

___________________________________________________________

A4. (10 points) Give the names of the terms that are defined below. o If the quantity demanded of a good is greater than the quantity supplied at a given price, there will be

_________________________ in the market for that good.

o The _____________________ shows the change in the cost of a given basket of consumer goods relative to a given base

year.

o The _____________________ shows the value of a country’s imports and exports of goods.

o A(n) ____________________ shows different combinations of goods that provide a consumer the same amount of utility.

o Recessions and expansions are parts of the ________________________________.

A5. (5 points) Complete the paragraph below with appropriate terms. Microeconomics looks at four different market structures. The market structure which has one seller of a good with no close substitutes is ______________. The market structure with few sellers and price leaders is ___________________. ______________________________, which can be natural or artificial, make difficult for new firms to enter this type of market. Markets of __________________ have many sellers of homogeneous product. If sellers in the same market meet together to set the price of the good, they are practicing ____________________ which is illegal. PART B B1. (10 points) Answer the following questions about business communication.

o Generally speaking, what is the purpose of the first paragraph of the body of a business letter?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

o What are the two main differences between a resume and a curriculum vitae (CV)?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

o In business correspondence, what is a quotation?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

o Should a salutation be included in a business letter or a formal e-mail message or both?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

o What are the objectives of the concluding section of an oral presentation?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

B2. (20 points) Look at the job advertisement below, which you saw on the bank’s online job announcements. You have a

Master’s degree in Economics and have worked for a year in the accounts department of a private insurance firm. You have

prepared a resume. On the text page write a letter of application (cover letter) to go with it, using block letter style. Use your

own name and address, and today’s date. Include all necessary parts of a business letter.

Bank Teller: To process deposits and pay out funds in accordance with bank procedures, to record all transactions accurately, to provide customers efficient and quality service, and to balance each day’s operations. Interested candidates should submit a resume by March 25, 2012, to: Mr. Giannis Papadakis, Manager HSBC Bank 109 Mesogeion St. Athens, GR-115 26

87

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΣΤΕΦΑΝΕΑ

MARGINAL UTILITY AND CONSUMER CHOICE

Just as economies must make choices about scarce resources, so must consumers make choices about their scarce money and time. All of the individual consumers in an economy make many choices every day about whether to buy one good or another, whether to buy a more expensive or a less expensive good. The results of all these decisions by all the consumers make up the demand curves that have been discussed in earlier units. In order to explain how consumers choose which goods to buy with their limited money, we begin with the concept of utility which was mentioned briefly in Unit 2. Utility is the satisfaction a consumer gets from a good or service. Total utility is the full satisfaction a consumer derives from consuming the total amount of a given good, while marginal utility is the satisfaction from an additional unit of the good. As an individual consumes additional units of the same good, the marginal utility of each successive unit is less than that of the unit before. For example, a hungry consumer who eats three sandwiches derives less satisfaction from the second sandwich than the first, and less satisfaction from the third sandwich than the second. This is the law of diminishing marginal utility. In choosing what commodities to buy, individual consumers are constrained by the amount of income they have, and the prices of the goods. Given these constraints, individual consumers try to maximize their total utility, which means choosing the basket of consumer goods that best satisfies their personal tastes or preferences. This is equilibrium for the individual consumer. A consumer who is maximizing utility will allocate expenditures so the utility obtained from the last unit of money spent on each product is the same. To understand these concepts more clearly, let’s use a model with just two goods – say food and clothing. If we offer a consumer different combinations of amounts of the two goods, it is likely that we will find a number of combinations that provide the consumer with an equal amount of total utility. (For example, 10 units of good and 5 units of clothing, or 7 units of food and 8 units of clothing.) In other words, the consumer is indifferent between the various combinations that provide the same utility. These combinations can be plotted on an indifference curve, which shows all the combinations of the two goods which yield the consumer equal satisfaction. Next we can ask how much clothing the consumer would be willing to sacrifice in order to obtain one more unit of food. The answer to this question measures what is called the marginal rate of substitution, which is the slope of the indifference curve. It measures the goods’ relative marginal utilities. In general, the less of one good and the more of another consumer have, the less willing they will be to give up some of the first good in order to get more of the second, which is why indifference curves are downward sloping and convex. We mentioned earlier that consumers’ spending is constrained by their incomes, as well as prices. This is shown on the consumer’s budget line or budget constraint. The budget line shows all the possible combinations of products available to a consumer with a given income, at given prices. The consumers’ utility is maximized at the point where an indifference curve is tangent to the budget line. At the point, the consumer’s marginal rate of substitution for the two goods is equal to the relative prices of the two goods. Since the choice of which goods provide the most utility depends upon their comparative prices, an increase in the price of one good while all other prices stay the same is likely to cause consumers to substitute other goods for the most expensive one, in order to satisfy their needs more inexpensively. If the price of Coca Cola increases, but the price of Pepsi stays the same, many Coca Cola drinkers will switch to Pepsi. This is called the substitution effect. Just as businesses substitute low-cost inputs for high-cost inputs wherever possible, consumers substitute less expensive goods for more expensive ones if they can obtain the same satisfaction from the cheaper good. Furthermore, if a consumer’s income is fixed, an increase in the price of a good-other things being equal-means, in effect, that the consumer’s real income has fallen. In such cases consumers tend to buy less of all goods, including the one whose price has risen. This produces the income effect, which is the impact of a price change on the quantity demanded of a good which results from the effect of a price change on consumers’ real incomes. PART A A1. (20 points) Use the information in “Marginal Utility and Consumer Choice” to answer these questions. 1. How can we locate, on a graph, the point where an individual consumer is at equilibrium? 2. Is the statement below true or false? True False . If it is false, correct it to make it true. For a consumer at equilibrium, an increase in the price of one good, while the price of all other goods stays the same, is likely to cause the consumer to buy the same amount of all goods except the one whose price has increased. 3. (Circle the one correct answer.) The amount of one good that a consumer would be willing to give up in order to get one unit of another good, is shown by: a. the budget line c. the marginal rate of substitution b. the substitution effect d. none of the above 4. Summarize the main idea of paragraph 4 in 20 words or less. A2. (5 points) Find words in the text, “Marginal Utility and Consumer Choice,” that mean: Distribute Following or coming after Restrictions Having no preference Using a few words

88

A3. (10 points) Use a synonym or a phrase to explain the meaning of each underlined word below, the way it is used in the sentence. (The words are NOT from the text.) Example: Providing jobs is a principal goal of macroeconomic policy. Principal means primary That country has a lot of arable land. arable means The university thanked him for his endowment. endowment means Is that policy designed to increase prosperity? prosperity means They met to discuss the stagnation in the economy stagnation means How do we denote capital in that model? denote means A4. (10 points) Give the names of the terms that are defined below. A is a statement of a firm’s financial position as of a given date, which lists assets in one column and liabilities plus net worth (owner’s equity) in the other. The type of unemployment that rises during recessions and falls during expansions is unemployment. A government’s program regarding spending and taxation is its . The market structure with many sellers of a differentiated product is . The shows the change in cost of a given basket of consumer goods relative to a given base year. A5. (5 points) Complete the paragraph below with appropriate terms. is the total value of all goods and services produced by a country in a given year. The is used to remove the effects of inflation from it. The maximum level of output a country can produce with a given technology and population, at the natural rate of unemployment, is . The decrease in value of a capital asset such as a computer, because of improvements in technology, is an example of . PART B B1. (10 points) Answer the following questions about business communication. Generally speaking, what is the purpose of the body of a business letter? When would a person use a curriculum vitae (CV) rather than a resume? Why might a customer be given an estimate rather than a quotation Should a complimentary closing be included in a business letter or a formal e-mail message or both? What are the objectives of the concluding section of an oral presentation? B2. (20 points) Look at the job advertisement below, which you saw on the bank’s online job announcements. You have a Master’s degree in Economics and have worked for one year in the accounts department of a private insurance firm. You have prepared a resume. Now write a letter of application to go with it, using block letter style. Use own name and address, and today’s date. Include all the necessary parts of a business letter

Bank Teller: To process deposits and pay out funds in accordance with bank procedures, to record all transactions accurately, to provide customers efficient and quality service, and to balance each day’s operations. Interested candidates should submit a resume by November 1, 2012, to: Mr Giannis Papadakis, Manager HSBC Bank 109 Mesogeion St. Athens, GR-115 26

89

ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2012

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Α. ΜΠΑΛΛΑΣ ΘΕΜΑ 1

ο:

Μία εταιρεία εισάγει ένα νέο προϊόν στην αγορά για το οποίο επιτυγχάνει αυξημένες πωλήσεις. Η εταιρεία δίνει το δικαίωμα επιστροφής στους χονδρέμπορους πελάτες για 120 ημέρες. Αναγνωρίζει προβλέψεις για τις επιστροφές πωλήσεων σχετικά με το ποσό που θα εισπράξει από τους πελάτες. Α) Τι πρόβλημα δημιουργείται για τον ελεγκτή σχετικά με την πολιτική επιστροφών των πωλήσεων; Β) Τι πρέπει να κάνει ο ελεγκτής για να αξιολογήσει τις προβλέψεις; ΘΕΜΑ 2ο: Μία εταιρεία στο τέλος της χρήσης τροποποιεί τις λογιστικές πολιτικές της και οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις δεν έχουν συνταχθεί ούτε με βάση το ΕΓΛΣ ούτε με βάση τα ΔΛΠ. Ο ελεγκτής κατά τον έλεγχο που διενέργησε διαπίστωσε πως οι Ισχυρισμοί της Διοίκησης ήταν παραπλανητικοί σε σχέση με τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, σε σημείο να φαίνονται μέχρι και ως δόλο. Α) Τι έχει να κάνει ο ελεγκτής; Β) Τι είδους γνώμη πρέπει να εκφράσει; Γ) Ως συνέπεια αυτών, τι υποχρέωση έχει ο ελεγκτής να πει στον επόμενο ελεγκτή που αναλαμβάνει την εταιρεία. ΘΕΜΑ 3ο: Για τα παρακάτω σφάλματα να πείτε αν είναι ανθρώπινο σφάλμα ή δόλια συμπεριφορά, ποιες οι δικλίδες που θα μπορούσαν να προλάβουν το λάθος και ποιες ελεγκτικές ενέργειες θα κάνει ο ελεγκτής για να εντοπίσει τα σφάλματα. Α) Υπερεκτίμηση αποθεμάτων. Ο αποθηκάριος παρέλειψε να μετρήσει κάποια ράφια με Α’ Ύλες κατά τη φυσική απογραφή. Β) Υπερεκτίμηση αποθεμάτων. Η Διοίκηση δίνει εντολή να τροποποιηθούν. Γ) Υπερεκτίμηση αποθεμάτων. Ο αποθηκάριος κατά την αποτίμηση των αποθεμάτων, τα υπερεκτιμά. Παραλαμβάνει απόθεμα μετά το τέλος της χρήσης και καταχωρεί την αγορά στην αρχή της επόμενης χρήσης. ΘΕΜΑ 4ο: Εταιρεία με τα παρακάτω στοιχεί: Πωλήσεις 1,4 εκ., Κέρδη 400.000 Ε, Σύνολο Ενεργητικού 2 εκ. και Ίδια Κεφάλαια 700.000Ε. Τι γνώμη έχει ο ελεγκτής για κάθε μία από τις παρακάτω ανεξάρτητες μεταξύ τους περιπτώσεις. Χρειάζεται προφανώς να γίνουν οι κατάλληλες υποθέσεις. Α) Πώληση παλαιών παγίων που έχουν πλήρως αποσβεστεί καταχωρείται στα «Έσοδα παρεπόμενων..» και όχι στα «Κέρδη από πώληση παγίων». Ο λογαριασμός «Κέρδη από πώληση παγίων» έχει να χρησιμοποιηθεί εδώ και αρκετά χρόνια. Β) Ο λογαριασμός «Πελάτες» εμφανίζεται με υπόλοιπο 700.000Ε ενώ οι 3 αναλυτικοί λογαριασμοί του έχουν υπόλοιπο 200,150,500. Γ) Οι εγγραφές έχουν μόνο τους κωδικούς των παραστατικών και όχι αιτιολόγηση. (εκτός ελαχίστων) Δ) Αναγνωρίστηκαν 8.000Ε για έξοδα διαφήμισης στο λογαριασμό «Έξοδα Διαφημίσεων» και 3.000Ε που αφορούσαν έξοδα για διαφημίσεις αναγνωρίστηκαν στα «Έξοδα Δημοσιοποίησης». Ε) Έλαβε δάνειο για 2 μήνες αλλά αναγνώρισε όλους τους τόκους που θα έπρεπε να καταβάλλει στην τρέχουσα χρήση ενώ δεν αφορούσαν την τρέχουσα. Ζ) Τα «Διαθέσιμα» είχαν έλλειμμα 200

Ε.

90

ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ

Εξετάσεις Σεπτεμβρίου 2006

ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: Σ. ΚΟΕΝ Απαντήστε στις 3 ασκήσεις και στις 20 ερωτήσεις Άσκηση 1

η Βαθμός 45%

Ο προϋπολογισμός του δήμου Α για τη χρήση 2008 έχει ως εξής:

Λογ/σμόςΓ.Λ Λογ/σμός Δ.Λ Περιγραφή Υπηρεσία Ποσά σε €

25.10.36 6662 Υλικά συντήρησης και επισκευής λοιπών εγκαταστάσεων 20 1.000

60.01.11 6011 Τακτικές αποδοχές (περιλαμβάνονται βασικός μισθός, δώρα εορτών, γενικά και ειδικά τακτικά επιδόματα)

20 20.000

15.17.11 7322 Δαπάνες κατασκευής πάγιων (μόνιμων ) εγκαταστάσεων κοινής χρήσεως - Πλατείες, πάρκα, παιδότοποι

15 25.000

64.01.22 6422 Οδοιπορικά έξοδα και αποζημίωση μετακινούμενων υπαλλήλων

15 ΄;

30.20.11 3211 Εισπρακτέα υπόλοιπα από βεβαιωθέντα, κατά τα παρελθόντα οικονομικά έτη, τακτικά έσοδα - Τέλη καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού

15.000

73.01.11 0311 Τέλος καθαριότητας και φωτισμού 25.000

43.01.00 1311 Επιχορηγήσεις από θεσμοθετημένους πόρους για επενδυτικές δαπάνες - Κεντρικοί αυτοτελείς πόροι από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων

10.000

Ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός του Δήμου ήταν πλεονασματικός κατά € 3.000.

Η υπηρεσία 20 αφορά «Υπηρεσίες καθαριότητας και ηλεκτροφωτισμού». Η υπηρεσία 15 είναι η υπηρεσία «Πολιτισμού – Αθλητισμού και κοινωνικής πολιτικής».

Η επιχορήγηση αφορά την κατασκευή ενός πάρκου. Η χρηματοδότηση θα γίνει κατά €10.000 από το ΠΔΕ και κατά € 15.000 από τον ίδιο τον Δήμο.

Ζητείται: Να διενεργηθούν οι ακόλουθες εγγραφές στα κυκλώματα γενικής λογιστικής και δημόσιου λογιστικού. 1. Εγγραφή έγκρισης του προϋπολογισμού 2. Εγγραφή έναρξης εκτέλεσης του προϋπολογισμού 3. Στις 5/1 πληρώνονται αποδοχές ποσού € 5.000 με μετρητά (λογαριασμός: Ταμείο 38.00.00). 4. Στις 20/1 το δημοτικό συμβούλιο αποφασίζει την αγορά λαμπών. Εγκρίνεται ποσό € 800. 5. Στις 25/1 εγκρίνεται προπληρωμή ποσού €1.000 σε έναν υπεύθυνο της υπηρεσίας αθλητισμού για να παρακολουθήσει ένα διεθνή

ποδοσφαιρικό αγώνα. 6. Στις 30/1 εκδίδεται ένταλμα προπληρωμής και καταβάλλεται με μετρητά το ποσό των €1.000 στον υπεύθυνο της υπηρεσίας

αθλητισμού Α (λογαριασμός: Υπεύθυνος Α 35.00.00). 7. Στις 10/2 τα ποσά των επιχορηγήσεων καταθέτονται στον λογαριασμό όψεως του Δήμου (δεν έχει προηγηθεί βεβαίωση,

λογαριασμός 38.03.00). 8. Στις 20/3 ο εργολάβος κατασκευής του Πάρκου υποβάλει στις οικονομικές υπηρεσίες του δήμου ένα τιμολόγιο αξίας €

25.000 (λογαριασμός 50.00.00). Γίνεται δέσμευση του σχετικού ποσού και το τιμολόγιο ενταλματοποιείται αυθημερόν. 9. Στις 25/4 εισπράττονται έσοδα με μετρητά από τέλη καθαριότητας και φωτισμού ποσού 2.000 που έχουν βεβαιωθεί σε

προηγούμενη χρήση. 10. Στις 25/5 ο προμηθευτής Β (λογαριασμός: Προμηθευτής Β 50.00.01) παρέδωσε 200 λάμπες με το παραστατικό συνολικής

αξίας € 750. 11. Στις 30/6 ο εργολάβος εξοφλείται κανονικά με επιταγή ημέρας (38.03.00). Επί του τιμολογίου γίνονται κρατήσεις 10% υπέρ

τρίτων (λογαριασμοί 4142 (έσοδο) Λοιπές κρατήσεις υπέρ τρίτων- και 8242 (έξοδο) Λοιπές κρατήσεις υπέρ τρίτων, λογαριασμός Γενικής Λογιστικής 53.20.04).

12. Στις 30/7 καταβάλλονται οι κρατήσεις που έγιναν την 30/6 στον αρμόδιο φορέα με μετρητά. 13. Στις 15/9 ο προπονητής υποβάλλει στο λογιστήριο τα εισιτήρια και τα έξοδα του ταξιδιού του συνολικού ποσού €1.100. 14. Στις 15/10 βεβαιώνονται έσοδα από τέλη καθαριότητας και φωτισμού ποσού 6.000 (λογαριασμός 30.20.10 Απαιτήσεις από

ιδιώτες). 15. Στις 31/12 απαιτήσεις από εισπρακτέα υπόλοιπα προηγούμενων χρήσεων ποσού € 1.000 κρίνονται ως επισφαλείς

(λογαριασμός 30.97). Οι προβλέψεις για πιθανές ζημίες από αυτές τις επισφαλείς απαιτήσεις ανέρχονται σε € 200 (λογαριασμοί 83.11 προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις, 44.11 προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις).

16. Το πάρκο (κωδ. 17.11.00) αποσβένεται σε 20 χρόνια με συντελεστή 5% το χρόνο (λογαριασμοί 17.99.11 Αποσβεσμένες πλατείες – πάρκα – παιδότοποι κοινής χρήσης, 66.17.11 αποσβέσεων πλατειών, πάρκων και παιδότοπων ποινής χρήσης, 81.01.05 αναλογούσες στη χρήση επιχορηγήσεις παγίων επενδύσεων). Να υπολογιστούν αποσβέσεις για ένα εξάμηνο.

Άσκηση 2η Βαθμός 10%

Στην αρχή του έτους 2007 ο Δήμος Α ξεκινά τη λειτουργία ενός ΧΥΤΑ. Οι αρχικές εκτιμήσεις αναφέρουν ότι το συγκεκριμένο ΧΥΤΑ θα έχει δυναμικότητα 6,5 εκατ. κυβικών μέτρων, θα χρησιμοποιηθεί για 20 χρόνια και ότι τα κόστη που σχετίζονται με τη διακοπή λειτουργίας του και την περίοδο μετά το κλείσιμο θα ανέλθουν σε $12 εκατ. Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του ο ΧΥΤΑ απορρόφησε 300.000 κυβικά μέτρα. Στο τέλος του χρόνου οι εκτιμήσεις για τη συνολική του δυναμικότητα αυξήθηκαν στα 6,8 εκατ. κυβικά μέτρα και οι εκτιμήσεις για τα σχετιζόμενα με τη διακοπή κόστη ανέρχονται σε $12.500 χιλιάδες. Τον δεύτερο χρόνο

91

λειτουργίας του ο ΧΥΤΑ απορρόφησε 450.000 κυβικά μέτρα. Στο τέλος του χρόνου οι εκτιμήσεις για τη συνολική του δυναμικότητα μειώθηκαν στα 6.700 χιλιάδες κυβικά μέτρα και οι εκτιμήσεις για τα σχετιζόμενα με τη διακοπή κόστη αυξήθηκαν σε $14 εκατ. Επίσης, δαπανήθηκαν $500.000 σε σχετιζόμενες με τη διακοπή λειτουργίας δραστηριότητες. Ζητείται 1. Να υπολογιστεί το έξοδο (και η αντίστοιχη υποχρέωση) που θα αναγνωρίζεται τα δύο πρώτα χρόνια σε σχέση με το ΧΥΤΑ. 2. Να διενεργηθούν οι σχετικές λογιστικές εγγραφές Άσκηση 3

η Βαθμός 10%

Στο τέλος της χρήσης τα υπόλοιπα των λογαριασμών του προϋπολογισμού του Πανεπιστημίου Α πριν τη διενέργεια εγγραφών κλεισίματος έχουν ως εξής:

Κωδικός Περιγραφή λογαριασμού Χρέωση Πίστωση 02.00. ΧΧ 0211 Βασικός μισθός τακτικών υπαλλήλων 20.000 02.10. ΧΧ 6011 Βασικός μισθός τακτικών υπαλλήλων 22.000 21.900 02.31. ΧΧ 6011 Βασικός μισθός τακτικών υπαλλήλων 21.900 02.00. ΧΧ 0851 Διαφημίσεις 2.000 02.10. ΧΧ 0851 Διαφημίσεις 2.500 2.200 02.21. ΧΧ 0851 Διαφημίσεις 2.200 2.100 02.30. ΧΧ 0851 Διαφημίσεις 2.100 2.050 02.31. ΧΧ 0851 Διαφημίσεις 2.050 06.00. ΧΧ 3331 Έσοδα από πώληση συγγραμμάτων και βιβλίων 18.000 06.10. ΧΧ 3331 Έσοδα από πώληση συγγραμμάτων και βιβλίων 16.000 18.000 06.31. ΧΧ 3331 Έσοδα από πώληση συγγραμμάτων και βιβλίων 16.000

Κατά τη διάρκεια της χρήσης έγιναν 2 τροποποιήσεις στον προϋπολογισμό. Ο κάθε λογαριασμός τροποποιήθηκε μόνο μια φορά. Ζητείται: 1. Ποιο είναι το προϋπολογισμένο έλλειμμα – πλεόνασμα του προϋπολογισμού. Να παρουσιαστεί το αποτέλεσμα και ο

σχετικός λογαριασμός. 2. Ποιο είναι το απολογιστικό έλλειμμα – πλεόνασμα του προϋπολογισμού. Να παρουσιαστεί το αποτέλεσμα και ο σχετικός

λογαριασμός. 3. Να περιγραφούν αναλυτικά οι τροποποιήσεις που έγιναν στους δύο λογαριασμούς. 4. Ποια είναι η αξία των δεσμευθέντων ποσών για α) αμοιβές και β) διαφημίσεις τα οποία δεν έχουν ακόμα ενταλματοποιηθεί; 5. Ποια είναι η αξία των ενταλματοποιηθέντων ποσών για α) αμοιβές και β) διαφημίσεις τα οποία δεν έχουν ακόμα εξοφληθεί; 6. Το Πανεπιστήμιο πέτυχε τους στόχους των εσόδων του όπως αυτοί αντανακλώνται στον αρχικό προϋπολογισμό; 7. Ποιο θα είναι το υπόλοιπο του λογαριασμού 02.00.99 στο τέλος της χρήσης μετά τις εγγραφές κλεισίματος; Ερωτήσεις - Βαθμός 20% Προσδιορίστε τη σωστή απάντηση σε κάθε μια από τις ακόλουθες προτάσεις (η συμπλήρωση να γίνει στο ειδικό έντυπο). 1. Οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί χαρακτηρίζονται κυρίως από: Α Την απουσία της έννοιας του ελλείμματος Β Τη χρηματοδότησή τους σε σημαντικό βαθμό από ίδιους πόρους Γ Την ύπαρξη συνήθως υψηλού σταθερού κόστους Δ Τη διοίκηση τους αποκλειστικά από επαγγελματίες μάνατζερς 2. Η λογιστική στο πλαίσιο της Νέας Δημόσιας Διοίκησης (ΝΔΔ), μεταξύ άλλων, αφορούσε: Α Την βελτίωση των συστημάτων ελέγχου και παρουσίασης της χρηματοοικονομικής κατάστασης των Δημόσιων

φορέων Β Την υιοθέτηση αποκλειστικά της δεδουλευμένης βάσης στους προϋπολογισμούς Γ Τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών από τους Δημόσιους Φορείς Δ Την κατάργηση του συστήματος των προϋπολογισμών στους Δημόσιους φορείς 3. Όσον αφορά τα στοιχεία κληρονομιάς (heritage assets): Α Δεν υπάρχει διεθνής συμφωνία αναφορικά με τον τρόπο αποτίμησής τους αλλά υπάρχει IPSAS που να καλύπτει το θέμα Β Αποτιμώνται πάντα στην χαμηλότερη αξία μεταξύ κόστους κτήσης και καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας Γ Μπορεί η αποτίμησή τους να γίνει και σε συμβολική αξία Δ Έχουν αντίστοιχα χαρακτηριστικά με τα στοιχεία του στρατού (military assets) 4. Ο δρόμος Α κατασκευάστηκε το 1996. Στο τέλος του 2005 (10

ο έτος ζωής) αποφασίζεται η καταγραφή του στον Ισολογισμό

του Δήμου Χ. Το εκτιμώμενο κόστος κατασκευής του δρόμου το 2005 υπολογίζεται σε € 20 εκατ. Η τιμή του δείκτη τιμών κατασκευής δρόμων το 1996 ήταν 100 και το 2005 είναι 160. Ο ωφέλιμος βίος του δρόμου υπολογίζεται σε 15 έτη. Το ιστορικό κόστος κατασκευής του δρόμου και η αποσβεσμένη αξία αντικατάστασης (depreciated replacement cost) του δρόμου είναι: Iστορικό κόστος κατασκευής Aποσβεσμένη αξία αντικατάστασης Α € 12,5 εκατ. € 8,33 εκατ Β € 12,5 εκατ € 6,25 εκατ. Γ € 12,5 εκατ € 4,17 εκατ. Δ € 32 εκατ. € 21,33 εκατ. 5. Τον Απρίλιο του 2005 ο Δήμος Α επιβάλλει φόρους ύψους $1.000 εκατ. για το έτος που λήγει στις 30/3/2006. Ο Δήμος κατά τη διάρκεια του διαχειριστικού έτους συνέλεξε $580 εκατ. Επίσης εισέπραττε $100 εκατ. κάθε μήνα κατά τη διάρκεια της επόμενης μετά το τέλος του διαχειριστικού έτους τριμηνίας. Οι φόροι είναι πληρωτέοι μέχρι τον Μάρτιο κάθε χρήσης στην οποία επιβάλλονται. Σύμφωνα με τη λογιστική της ταμειακής βάσης και τη λογιστική της προσαρμοσμένης δεδουλευμένης βάσης (έστω ότι δεν υπάρχουν επισφαλείς απαιτήσεις), τα έσοδα της χρήσης είναι: Λογιστική της ταμειακής βάσης Λογιστική της προσαρμοσμένης δεδουλευμένης βάσης Α $ 1000 εκατ. $ 780 εκατ. Β $ 580 εκατ. $ 780 εκατ. Γ $ 580 εκατ. $ 680 εκατ. Δ $ 1.000 εκατ. $ 880 εκατ.

92

6. Τα διεθνή λογιστικά πρότυπα για τον Δημόσιο Τομέα (IPSAS): Α Έχουν προαιρετική εφαρμογή Β Καλύπτουν όλα τα θέματα της λογιστικής για τον Δημόσιο Τομέα Γ Βασίζονται στα αμερικάνικα πρότυπα για το Δημόσιο Τομέα (GASBS) αλλά έχουν προσαρμοστεί κατάλληλα Δ Είναι τα ίδια με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα για τις Ιδιωτικές Επιχειρήσεις 7. Προσδιορίστε ποια από τις ακόλουθες προτάσεις είναι λάθος: Α Η είσπραξη μετρητών χαρακτηρίζεται πάντα ως έσοδο στο πλαίσιο της δεδουλευμένης βάσης Β Η είσπραξη μετρητών χαρακτηρίζεται πάντα ως έσοδο στο πλαίσιο της ταμειακής βάσης Γ Η αποτίμηση υποδομών είναι τεχνικά ανέφικτη Δ Η πληρωμή μετρητών χαρακτηρίζεται πάντα ως έξοδο στο πλαίσιο της ταμειακής βάσης 8. Προσδιορίστε ποια από τις ακόλουθες προτάσεις είναι σωστή: Α Η έννοια των αποσβέσεων υπάρχει τόσο στη προσαρμοσμένη δεδουλευμένη βάση όσο και στην δεδουλευμένη λογιστική βάση Β Τα έξοδα στο πλαίσιο της προσαρμοσμένης δεδουλευμένης λογιστικής βάσης αναγνωρίζονται ακόμα και εάν δεν πληρωθούν

εντός της χρήσης Γ Στο πλαίσιο της ταμειακής βάσης δεν τηρούνται κανενός είδους πληροφορίες για τα μακροπρόθεσμα δάνεια Δ Τα έσοδα στο πλαίσιο της προσαρμοσμένης δεδουλευμένης λογιστικής βάσης δεν αναγνωρίζονται εάν δεν εισπραχθούν εντός

της χρήσης 9. Κατά τη μετάβαση στη δεδουλευμένη λογιστική οι περισσότεροι δημόσιοι φορείς έχουν αντιμετωπίσει τα σημαντικότερα προβλήματα: Α Στην καταμέτρηση του ταμείου τους Β Στον υπολογισμό του χρόνου απόσβεσης των κτηρίων Γ Στην αποπληρωμή των μακροπρόθεσμων υποχρεώσεών τους Δ Στην αναγνώριση και την αποτίμηση των παγίων στοιχείων τους 10. Προσδιορίστε ποια (ποιες) από τις ακόλουθες αρχές διέπει (διέπουν) τα Κλαδικά Λογιστικά Σχέδια των ΝΠΔΔ: Α Η αρχή της αυτονομίας Β Η αρχή της κατ’ είδος συγκέντρωσης αποθεμάτων, εξόδων και εσόδων Γ Καμία από τις ανωτέρω Δ Η Α και η Β Ερωτήσεις - Βαθμός 10% Προσδιορίστε ποιες από τις ακόλουθες προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος

Α/Α Πρόταση Σ Λ 1. Οι αρχαιολογικοί χώροι εμφανίζονται στην κοινόχρηστη περιουσία των δήμων 2. Ο λογαριασμός 02.00.99.0000 έχει χρεωστικό υπόλοιπο στο τέλος της χρήσης μετά το κλείσιμο των

λογαριασμών

3. Οι λογαριασμοί που ξεκινούν με 3 στο Δημόσιο Λογιστικό πάντα δηλώνουν έσοδα 4. Το ΠΔ315/99 όπως και το ΠΔ146/03 περιλαμβάνουν την περίπτωση τα Ίδια Κεφάλαια των φορέων να είναι

αρνητικά

5. Στον λογαριασμό 00.10 παρακολουθείται η εκτέλεση των λογαριασμών των εξόδων σύμφωνα με το ΠΔ80/97 για τους ΦΚΑ

6. Τα επιμέρους πεζοδρόμια και οι δρόμοι καταγράφονται αναλυτικά ως ξεχωριστά πάγια στο μητρώο παγίων των Δήμων

7. Τα έσοδα παρελθόντων οικονομικών ετών των ΟΤΑ που βεβαιώνονται για πρώτη φορά παρακολουθούνται στη Γενική Λογιστική στην ομάδα 7

8. Ο λογαριασμός 02.00 και οι υπολογαριασμοί του κινούνται κατά τη διάρκεια της χρήσης σε περίπτωση τροποποίησης του προϋπολογισμού

9. Στο υπόδειγμα απολογισμού δαπανών/εσόδων ΝΠΔΔ περιλαμβάνονται πληροφορίες για τον προϋπολογισμό και τον απολογισμό του ΝΠΔΔ όχι όμως για τις τροποποιήσεις του προϋπολογισμού

10. Η έξοδος ενός ασθενούς από μια Μονάδα Υγείας μπορεί να θεωρηθεί ως ολοκλήρωση της παροχής υπηρεσιών και επομένως επιτρέπει τη βεβαίωση εσόδου από την πλευρά των ΜΥ

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Χ. ΤΖΟΒΑΣ

ΘΕΜΑ 1Ο

Σ-Λ (10%) 1. Οι φόροι αποτελούν έσοδα από μη συναλλακτικές ανταλλαγές 2. Η αποτίμηση τόσο των υποδομών και των στρατιωτικών στοιχείων δεν καλύπτεται από τα IPSAS 3. Η μοναδική ομοιότητα που υπάρχει μεταξύ των IPSAS και των IFRS είναι ότι και τα δύο αναφέρονται στη λογιστική του

δεδουλευμένου 4. Οι χώρες που εφαρμόζουν λογιστική του δεδουλευμένου αναγνωρίζουν στην πλειοψηφία τους τις υποχρεώσεις των κοινών

προγραμμάτων 5. Η αξία της αναβαλλόμενης συντήρησης που αντιστοιχεί στα πάγια ενός φορέα που υπολογίζει αυτό το μέγεθος, παρουσιάζεται στις

υποχρεώσεις του στον ισολογισμό 6. Η σχέση που υπάρχει μεταξύ εισροών/εκροών σε ένα δημόσιο φορέα κρίνει κατά πόσο αυτός είναι αποτελεσματικός 7. Τόσο οι προϋπολογισμοί των προγραμμάτων όσο και οι προϋπολογισμοί απόδοσης καταρτίζονται με βάση τη λογιστική του

δεδουλευμένου 8. Οι ΔΜΥ είναι υποχρεωμένες να εφαρμόζουν τα ΔΛΠ κατάλληλα προσαρμοσμένα για το δημόσιο τομέα 9. Η αύξηση της λογοδοσίας και η ενίσχυση της διαφάνειας αποτελούν σημαντικούς παράγοντες στο πλαίσιο της νέας δημόσιας

διοίκησης 10. Οι περιορισμοί που αντιμετωπίζουν οι φορείς του δημοσίου , σε σχέση με τα έσοδα είναι χρονικοί περιορισμοί και περιορισμοί

σκοπού

93

ΘΕΜΑ 2Ο

Σε ένα δήμο κατά τη χρήση 2011 έλαβαν χώρα τα παρακάτω λογιστικά γεγονότα: 1. Τον Οκτώβριο του 2011 ο Δήμος επιβάλλει φόρους ποσού 10.000€ πληρωτέα μέχρι 31/12/2012. Το ποσό των 6.000€

εισπράττεται μέχρι 31/12/2011, 2.500€ εντός του Ιανουαρίου και 500€ το Μάρτιο του 2012 2. Τον ίδιο μήνα ο δήμος αγοράζει υλικά για το στολισμό της πλατείας για την 28

η Οκτωβρίου ποσόν 2000€. Η εξόφληση του

ποσού θα γίνει κατά 20% το Δεκέμβριο του 2011 και το υπόλοιπο το Φεβρουάριο του 2012 Ζητείται να πραγματοποιηθούν οι λογιστικές εγγραφές των παρακάτω λογιστικών γεγονότων, πρώτο των εσόδων και εν συνεχεία

των εξόδων για τις χρήσεις 2011 και 2012 σε περίπτωση που ο δήμος εφαρμόζει: α) την προσαρμοσμένη ταμειακή β) την προσαρμοσμένη δεδουλευμένη λογιστική βάση (Θεωρείται ότι ο επιτρεπτός χρόνος αναγνώρισης και στις δύο προσαρμοσμένες βάσεις είναι 60 ημέρες)

94

ΔΙΕΘΝΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Εξετάσεις Ιανουαρίου 2004

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΟΣ ΟΜΑΔΑ Α

1. Μια χώρα με έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, έστω ότι αντιμετωπίζει την απροθυμία των «ξένων» επενδυτών να επενδύσουν σε εγχώρια χρεόγραφα. Το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει τη χώρα: α. να μειώσει τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα β. να υποτιμήσει το νόμισμά της γ. να μειώσει την εγχώρια ζήτηση δ. όλα τα παραπάνω

2. Μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιμετωπίζει ελλείμματα στο ισοζύγιο πληρωμών της με τις άλλες χώρες της ένωσης. Αυτό θα προκαλέσει: α. μείωση των συναλλαγματικών της αποθεμάτων β. αύξηση των συναλλαγματικών της αποθεμάτων γ. μείωση της εγχώριας ρευστότητας δ. αύξηση της εγχώριας ρευστότητας

3. Έστω επιχείρηση επιθυμεί να δανειστεί 1 εκ. ευρώ για 90 ημέρες. Στην αγορά επικρατούν οι παρακάτω τιμές (υποθέστε έτος 365 ημερών) Τρέχουσα ισοτιμία δολαρίων ανά ευρώ, 1.2040 (bid) - 1.2080 (offer) = € / $ Swap points 90 ημερών: 0.0025 (bid) - 0.0015 (offer) Επιτόκια € 90 ημερών (σε ετήσια βάση): 2.10% (bid) - 2.40% (offer) Επιτόκια $ 90 ημερών (σε ετήσια βάση): 1.50% (bid) - 1.85% (offer) Την επιχείρηση συμφέρει: α. Ο απ’ ευθείας δανεισμός σε ευρώ β. Ο δανεισμός σε $ και ανταλλαγή (FX swap) δολαρίων με ευρώ γ. Ο δανεισμός σε ευρώ και ανταλλαγή (FX swap) ευρώ με δολάρια δ. Θα είναι αδιάφορη ανάμεσα στο α και το β

4. Ένα συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης θα αποτύχει να αντισταθμίσει πλήρως τον κίνδυνο όταν: α. ο διακανονισμός του συμβολαίου διαφέρει από την ημερομηνία της απαίτησης/υποχρέωσης της οποίας τον κίνδυνο θέλουμε να αντισταθμίσουμε β. η υποκείμενη του μελλοντικού συμβολαίου αξία διαφέρει «ποιοτικά» από την αξία της οποίας τον κίνδυνο θέλουμε να αντισταθμίσουμε γ. η υποκείμενη του μελλοντικού συμβολαίου αξία διαφέρει «ποσοτικά» από την αξία της οποίας τον κίνδυνο θέλουμε να αντισταθμίσουμε δ. όλα τα παραπάνω

5. Έστω ότι τα επιτόκια της ευρωζώνης είναι υψηλότερα από εκείνα του δολαρίου. Επίσης, έστω ότι αναμένουμε στο διάστημα της τρέχουσας ημέρας η διαφορά τους να μειωθεί. Με βάση τη προσδοκία μας αυτή μας συμφέρει: α. να κάνει ένα FX swap βάσει του οποίου θα αγοράσουμε ευρώ έναντι δολαρίου με την αντίστροφη συναλλαγή προθεσμιακά; β. να κάνουμε ένα FX swap βάσει του οποίου θα αγοράσουμε δολάρια έναντι ευρώ με την αντίστροφη συναλλαγή προθεσμιακά; γ. να κάνουμε ένα FX swap βάσει του οποίου θα αγοράσουμε ευρώ έναντι δολαρίου με την αντίστροφη συναλλαγή προθεσμιακά και όταν η προσδοκία μας επαληθευτεί να κάνουμε το αντίστροφο FX swap; δ. να κάνουμε ένα FX swap βάσει του οποίου θα αγοράσουμε δολάρια έναντι ευρώ με την αντίστροφη συναλλαγή προθεσμιακά και όταν η προσδοκία μας επαληθευτεί να κάνουμε το αντίστροφο FX swap;

6. Έστω ότι γνωρίζετε τις παρακάτω τρέχουσες ισοτιμίες: Swiss francs ανά 1 USD: 1.4560 - 1.4570 YEN ανά 1 USD: 130.70 - 130.80 H ενδιάμεση ισοτιμία (cross rate) YEN ανά 1 Swiss franc θα είναι: α. 90.50-91.20 β. 89.70-89.83 γ. 87.30-87.95 δ. 86.25-87.10

7. Γνωρίζετε τα παρακάτω: τρέχουσα ισοτιμία ΥΕΝ ανά δολάριο: 150.20 - 152.30 επιτόκιο 90 ημερών δολαρίου = 2.00% - 2.30% (σε ετήσια βάση) επιτόκιο 90 ημερών ΥΕΝ = 1.20% - 1.30% (σε ετήσια βάση) έτος 360 και για τα δύο νομίσματα. Η προθεσμιακή ισοτιμία $/ΥΕΝ 90 ημερών ισούται προς: α. 147.92-148.30 β. 149.62-150.24 γ. 150.52-151.14 δ.149.79-150.03

8. Το πλεονέκτημα των μελλοντικών συμβολαίων συναλλάγματος έναντι των προθεσμιακών πράξεων είναι ότι: α. καλύπτουν πλήρως και πάντα τον συναλλαγματικό κίνδυνο β. έχουν χαμηλότερο κόστος γ. έχουν μεγαλύτερη ρευστότητα δ. όλα τα παραπάνω

9. Το πλεονέκτημα των προθεσμιακών συμβολαίων συναλλάγματος έναντι των μελλοντικών είναι ότι: α. ότι καλύπτουν οιοδήποτε ποσό β. ότι αναφέρονται σε οιαδήποτε μελλοντική στιγμή γ. ότι συνάπτονται για οποιοδήποτε ισοτιμίες δ. όλα τα παραπάνω

10. Έστω αμερικανική επιχείρηση έχει οφειλή σε ελβετικά φράγκα που πρέπει να καταβληθεί τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους (την ίδια ημερομηνία λήξης του αντίστοιχου μελλοντικού συμβολαίου). Η επιχείρηση αυτή θα πρέπει: α. να αγοράσει μελλοντικά συμβόλαια ελβετικού φράγκου ονομαστικής αξίας ίσης με την τρέχουσα αξία της οφειλής (βάσει της τρέχουσας ισοτιμίας τη στιγμή που καθορίζεται η στρατηγική). β. να πουλήσει μελλοντικά συμβόλαια ελβετικού φράγκου ονομαστικής αξίας ίσης με την τρέχουσα αξία της οφειλής (βάσει της τρέχουσας ισοτιμίας τη στιγμή που καθορίζεται η στρατηγική). γ. να αγοράσει μελλοντικά συμβόλαια ελβετικού φράγκου ονομαστικής αξίας ίσης με την ονομαστική αξίας της οφειλής. δ. να πουλήσει μελλοντικά συμβόλαια ελβετικού φράγκου ονομαστικής αξίας ίσης με την ονομαστική αξία της οφειλής.

95

11. Έστω ότι Ελβετική επιχείρηση έχει επενδύσει σε δολάρια ΗΠΑ και θέλει να έχει μία στρατηγική κάλυψης του κινδύνου με ορίζοντα την επόμενη ημέρα. Γνωρίζουμε ότι η σχέση μεταβολής της ισοτιμίας του μελλοντικού συμβολαίου του Ιουνίου ως προς την τρέχουσα ισοτιμία (Δf/ΔS) ισούται προς 2. Η επιχείρηση αυτή θα πρέπει: α. να αγοράσει μελλοντικά συμβόλαια ελβετικών φράγκων διπλάσιας αξίας από την αξία της οφειλής. β. να πουλήσει μελλοντικά συμβόλαια ελβετικών φράγκων διπλάσιας αξίας από την αξία της οφειλής. γ. να αγοράσει μελλοντικά συμβόλαια ελβετικών φράγκων μισής αξίας από την αξία της οφειλής. δ. να πουλήσει μελλοντικά συμβόλαια ελβετικών φράγκων μισής αξίας από την αξία της οφειλής.

12. Στις 1/1/2003 ένα Πιστωτικό ίδρυμα δημιουργεί μία long θέση σε δολάρια ($) αγοράζοντας προθεσμιακά στις 1/4/2003 $ 1 εκ. από ένα πελάτη έναντι 854.700 ευρώ με ισοτιμία 1.17 δολάρια ανά ένα € (1.17 = € / $). Στις 1/2/2003 η προθεσμιακή ισοτιμία € / $ για παράδοση 2 μηνών είναι 1.15 και ο Libor 2 μηνών είναι 2% (σε ετήσια βάση εκφρασμένο). Αν ο αντισυμβαλλόμενος αδυνατούσε, στις 1/2/2003, να εκπληρώσει την υποχρέωσή του, το κόστος αντικατάστασης για το πιστωτικό ίδρυμα της σύμβασης με μία νέα ισούται προς α. 23.564 $ β. Μηδέν γ. 58.674 € δ. 14.815 €

13. Ο συντελεστής δέλτα ενός δικαιώματος αγοράς ευρώ είναι 0.5. Αυτό σημαίνει ότι για να αντισταθμίσω, με ορίζοντα την αυριανή ημέρα, τον κίνδυνο από μία long θέση 1 εκ. € θα πρέπει: α. να αγοράσω δικαιώματα αγοράς αξίας ίσης με την long θέση που κατέχω β. να αγοράσω δικαιώματα αγοράς αξίας διπλάσιας από τη long θέση που κατέχω γ. να πουλήσω δικαιώματα αγοράς αξίας ίσης με τη long θέση που κατέχω δ. να πουλήσω δικαιώματα αγοράς αξίας διπλάσιας από τη long θέση που κατέχω

14. Μία προθεσμιακή πράξη αγοράς ξένου συναλλάγματος ισοδυναμεί με: α. αγορά ενός δικαιώματος αγοράς και πώληση ενός δικαιώματος πώλησης σε τιμή άσκησης των δικαιωμάτων ίση με την προθεσμιακή ισοτιμία. β. πώληση ενός δικαιώματος αγοράς και αγορά ενός δικαιώματος πώλησης σε τιμή άσκησης των δικαιωμάτων ίση με την προθεσμιακή ισοτιμία. γ. αγορά ενός δικαιώματος αγοράς και πώληση ενός δικαιώματος πώλησης με ίδια τιμή άσκησης των δικαιωμάτων. δ. πώληση ενός δικαιώματος αγοράς και αγορά ενός δικαιώματος πώλησης με ίδια τιμή άσκησης των δικαιωμάτων.

15. Στο μονεταριστικό υπόδειγμα προσδιορισμού της τρέχουσας συναλλαγματικής ισοτιμίας, μια μείωση του εθνικού εισοδήματος θα οδηγούσε σε: α. Μείωση εγχώριων τιμών και ανατίμηση εγχώριου νομίσματος. β. Μείωση εγχώριων τιμών και υποτίμηση εγχώριου νομίσματος.

γ. Αύξηση των εγχώριων τιμών και ανατίμηση εγχώριου νομίσματος. δ. Αύξηση εγχώριων τιμών και υποτίμηση του εγχώριου νομίσματος.

16. Στο υπόδειγμα υπέρ-αντίδρασης του Dornbusch μία μόνιμη αύξηση του εγχώριου εθνικού προϊόντος θα οδηγήσει σε: α. Σε μακροχρόνια ανατίμηση του εγχώριου νομίσματος και αύξηση των εγχώριων τιμών. Η αρχική αντίδραση του εγχώριου νομίσματος είναι να ανατιμηθεί, πάνω από την τιμή μακροχρόνιας ισορροπίας, και μετά να υποτιμηθεί. β. Σε μακροχρόνια ανατίμηση του εγχώριου νομίσματος και μείωση των εγχώριων τιμών. Η αρχική αντίδραση του εγχώριου νομίσματος είναι να ανατιμηθεί, πάνω από την τιμή μακροχρόνιας ισορροπίας, και μετά να υποτιμηθεί. γ. Σε μακροχρόνια υποτίμηση του εγχώριου νομίσματος και αύξηση των εγχώριων τιμών. Η αρχική αντίδραση του εγχώριου νομίσματος είναι να υποτιμηθεί, πάνω από την τιμή μακροχρόνιας ισορροπίας, και μετά να ανατιμηθεί. δ. Σε μακροχρόνια υποτίμηση του εγχώριου νομίσματος και μείωση των εγχώριων τιμών. Η αρχική αντίδραση του εγχώριου νομίσματος είναι να υποτιμηθεί, πάνω από την τιμή μακροχρόνιας ισορροπίας, και μετά να ανατιμηθεί.

17. Στο υπόδειγμα υπέρ αντίδρασης Dornbusch μία προσωρινή αύξηση της εγχώριας ποσότητας χρήματος θα οδηγήσει σε: α. Άμεση υποτίμηση του νομίσματος που στη συνέχεια υποτιμάται σταδιακά. Όταν η ποσότητα χρήματος επανέλθει στο αρχικό επίπεδο τότε το εγχώριο νόμισμα ανατιμάται στη μακροχρόνια θέση ισορροπίας που είναι ίδια με εκείνη πριν την αλλαγή. β. Άμεση υποτίμηση του νομίσματος που στη συνέχεια ανατιμάται σταδιακά. Όταν η ποσότητα χρήματος επανέλθει στο αρχικό επίπεδο τότε το εγχώριο νόμισμα θα αρχίζει να υποτιμάται. Η μακροχρόνια ισορροπία θα είναι ίδια με εκείνη πριν την αλλαγή. γ. Άμεση υποτίμηση του νομίσματος που στη συνέχεια υποτιμάται σταδιακά. Όταν η ποσότητα χρήματος επανέλθει στο αρχικό επίπεδο τότε το εγχώριο νόμισμα θα έχει φθάσει στη μακροχρόνια θέση ισορροπίας που θα είναι υποτιμημένο σε σχέση με την προηγούμενη θέση ισορροπίας. δ. Άμεση υποτίμηση του νομίσματος, πάνω από τη νέα θέση ισορροπίας, που στη συνέχεια ανατιμάται σταδιακά. Όταν η ποσότητα χρήματος επανέλθει στο αρχικό επίπεδο τότε το εγχώριο νόμισμα θα έχει φθάσει στη μακροχρόνια θέση ισορροπίας που θα είναι υποτιμημένο σε σχέση με την προηγούμενη θέση ισορροπίας.

18. Μια επιχείρηση έχει διαθέσιμα 1 εκ. € που θέλει να τα επενδύσει για 92 ημέρες. Στην αγορά χρήματος συναλλάγματος αντιμετωπίζει τις παρακάτω τιμές: τρέχουσα ισοτιμία USD ανά ένα €:1.2030-1.2100 επιτόκια USD 92 ημερών (εκφρασμένα σε ετήσια βάση):2.10%-2.35% επιτόκια €92 ημερών (εκφρασμένα σε ετήσια βάση):3.40%-3.90% προθεσμιακή ισοτιμία F:1.1950-1.2080 Την επιχείρηση συμφέρει: α. Η απευθείας επένδυση σε ευρώ β. Η επένδυση σε $ και παράλληλη προ-πώληση δολαρίων έναντι ευρώ, γ. Η επένδυση σε ευρώ και παράλληλη προ-αγορά δολαρίων έναντι ευρώ, δ. Θα είναι αδιάφορη ανάμεσα στο α και το β.

19. Η τεχνική της κοινοπραξίας στις διεθνείς δανειοδοτήσεις γίνεται διότι: α. προστατεύει τις τράπεζες από την έκθεση στον πιστωτικό κίνδυνο ενός μόνο πελάτη β. μειώνει το κόστος χρηματοδότησης διότι οι τράπεζες, μεμονωμένα, έχουν αυξανόμενο κόστος στην άντληση κεφαλαίων γ. μειώνουν τον κίνδυνο του δανειζόμενου από την επιρροή ενός μόνο δανειστή δ. όλα τα παραπάνω

96

20. Ποια σκοπιμότητα από τις παρακάτω δεν εξυπηρετούν οι διευκολύνσεις έκδοσης γραμματίων (note issuance facilities): α. μειώνουν το κόστος χρηματοδότησης, έναντι του κλασικού δανεισμού, διότι οι τράπεζες δεν υποχρεούνται σε δέσμευση ιδίων κεφαλαίων β. προσφέρουν σταθερό κόστος χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις γ. κρατούν σταθερή τη διαφορά του κόστους χρηματοδότησης από το LIBOR δ. οι αντασφαλίστριες τράπεζες μειώνουν την έκθεση στον πιστωτικό κίνδυνο

21. Ποιο από τα παρακάτω δεν είναι σωστό; α. τα ευρωομόλογα είναι ονομαστικά για τον επενδυτή β. η φορολογική επιβάρυνση των ευρωομολόγων είναι μικρότερη γ. οι εκδότες των ευρωομολόγων δεν πληρούν τις υποχρεώσεις διαφάνειας και παροχής πληροφοριών που υπάρχει για τα εγχώρια ομόλογα. δ. τα ευρωομόλογα πωλούνται σε χώρες άλλες από εκείνη που εκδίδει το νόμισμα στο οποίο είναι εκφρασμένα

22. Ένα αποθετήριο μετοχών είναι: α. οργανισμός διαφύλαξης μετοχών β. δικαίωμα αγοράς μετοχής γ. απαίτηση σε ξένη μετοχή που δεν διαπραγματεύεται (η μετοχή) στο εγχώριο χρηματιστήριο. δ. βεβαίωση αγοράς μετοχής

23. Έστω επιχείρηση Α αντιμετωπίζει κόστος χρηματοδότησης σε σταθερό επιτόκιο 7.50% και σε κυμαινόμενο LIBOR+0.10%. Η επιχείρηση Α θέλει να δανειστεί σε κυμαινόμενο επιτόκιο. Έστω επιχείρηση Β αντιμετωπίζει κόστος χρηματοδότησης σε σταθερό επιτόκιο 8.40% και σε κυμαινόμενο LIBOR + 0.30%. Η επιχείρηση Β θέλει να δανειστεί σε σταθερό επιτόκιο. Μία τράπεζα προτείνει στην επιχείρηση Α να δανειστεί σε σταθερό επιτόκιο και στην Β σε κυμαινόμενο. Παράλληλα, η τράπεζα οργανώνει σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων (Interest rate Swap) βάσει του οποίου η Β θα πληρώνει στην τράπεζα 7.80% και η τράπεζα θα μεταβιβάζει στην Α 7.60%. Η επιχείρηση Α θα καταβάλλει LIBOR το οποίο η τράπεζα θα μεταβιβάζει στην Β. Το κόστος χρηματοδότησης για την Α και Β αντίστοιχα είναι: α. Α: Libor –0.30%, B:8.20% β. Α: Libor –0.20%, B:8.30% γ. A: Libor –0.10%, B: 8.10% δ. A: Libor, B:8%

24. Στην προηγούμενη άσκηση έστω ότι οι επιχειρήσεις Α και Β αποδέχονται τη σύμβαση ανταλλαγής επιτοκίων. Σε μεταγενέστερο χρόνο έστω ότι η αντίστοιχη σύμβαση παρέχεται από τις τράπεζες με όρους 8.10% σταθερό επιτόκιο έναντι Libor. Από αυτή την εξέλιξη, η αποτίμηση της αρχικής σύμβασης ανταλλαγής επιτοκίων συνεπάγεται ότι: α. κερδίζει ο Α και χάνει ο Β β. χάνει ο Α και κερδίζει ο Β γ. δεν υπάρχει καμία διαφορά δ. χάνει ο Α που εισπράττει το σταθερό επιτόκιο ενώ δεν μεταβάλλεται η θέση του Β που εισπράττει το κυμαινόμενο.

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Δ. ΓΕΩΡΓΟΥΤΣΟΣ

ΟΜΑΔΑ. Επιλέξτε την σωστή απάντηση σε καθένα από τα παρακάτω.

1. Η τεχνική της κοινοπραξίας στις διεθνείς δανειοδοτήσεις γίνεται διότι: a) Προστατεύει τις τράπεζες από την έκθεση στον πιστωτικό κίνδυνο ενός μόνο πελάτη b) Μειώνει το κόστος χρηματοδότησης για τον δανειζόμενο διότι οι τράπεζες μεμονωμένα, έχουν αυξανόμενο κόστος στην

άντληση κεφαλαίων c) Μειώνουν τον κίνδυνο του δανειζόμενου από την επιρροή ενός μόνο δανειστή d) Όλα τα παραπάνω 2. Στις 1/1/2009 ένα Πιστωτικό ίδρυμα συνάπτει προθεσμιακό συμβόλαιο αγοράς USD έναντι 1 εκατ. Ευρώ στην τιμή 1.34 USD

ανά 1€, με εκτέλεση στις 1/4/2009. Στις 1/2/2009 η προθεσμιακή ισοτιμία για παράδοση 2 μηνών είναι 1.30 USD = 1€ και το Libor 2 μηνών του € είναι 4% (σε ετήσια βάση εκφρασμένο). Το τρέχον κόστος αντικατάστασης του συμβολαίου για το πιστωτικό ίδρυμα θα ισούται με:

a) 35,625$ b) Μηδέν c) 30,565€ d) 22,478€ 3. Έστω μικρή οικονομία που λειτουργεί σε καθεστώς πλήρους ελευθερίας κίνησης των κεφαλαίων. Επίσης υποθέτουμε ότι τα

εγχώρια επενδυτικά αγαθά είναι τέλεια υποκατάστατα εκείνων άλλων χωρών. Για την οικονομία αυτή ισχύει ότι: a) Πρέπει να ασκήσει δημοσιονομική πολιτική σε καθεστώς κυμαινόμενων ισοτιμιών b) Πρέπει να ασκήσει νομισματική πολιτική σε καθεστώς κυμαινόμενων ισοτιμιών c) Πρέπει να ασκήσει νομισματική πολιτική σε καθεστώς σταθερών ισοτιμιών 4. Στο υπόδειγμα υπερ-αντίδρασης του Dornbusch μία «προσωρινή» μείωση της εγχώριας ποσότητας χρήματος θα οδηγήσει a) Αυτόματη υποτίμηση του νομίσματος που στη συνέχεια υποτιμάται σταδιακά μέχρι την ημερομηνία επανόδου της

ποσότητας χρήματος στο προηγούμενο επίπεδο οπότε αρχίζει να ανατιμάται. Μακροχρόνια θα μείνει αμετάβλητη. b) Αυτόματη υποτίμηση του νομίσματος που στη συνέχεια ανατιμάται σταδιακά μέχρι την ημερομηνία επανόδου της

ποσότητας χρήματος στο προηγούμενο επίπεδο οπότε αρχίζει να υποτιμάται. Μακροχρόνια θα μείνει αμετάβλητη. c) Αυτόματη ανατίμηση του νομίσματος που στη συνέχεια υποτιμάται σταδιακά μέχρι την ημερομηνία επανόδου της

ποσότητας χρήματος στο προηγούμενο επίπεδο οπότε αρχίζει να ανατιμάται. Μακροχρόνια θα μείνει αμετάβλητη. d) Αυτόματη ανατίμηση του νομίσματος πους τη συνέχεια ανατιμάται σταδιακά μέχρι την ημερομηνία επανόδου της

ποσότητας χρήματος στο προηγούμενο οπότε αρχίζει να υποτιμάται. Μακροχρόνια θα μείνει αμετάβλητη. 5. Η πολιτική Long Straddle με δικαιώματα του ευρώ εφαρμόζεται όταν: a) Αναμένεται άνοδος της τιμής του ευρώ b) Αναμένεται μείωση της τιμής του ευρώ c) Αναμένεται άνοδος της διακύμανσης της ισοτιμίας του ευρώ d) Αναμένεται μείωση της διακύμανσης της ισοτιμίας του ευρώ

97

6. Τα Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης (ΣΜΕ) συναλλάγματος μειονεκτούν έναντι των προθεσμιακών (Forwards) συμβολαίων συναλλάγματος ως προς:

a) Κίνδυνο ρευστότητας που έχουν b) Κίνδυνο βάσης που έχουν c) Πιστωτικό κίνδυνο που έχουν d) Συναλλαγματικό κίνδυνο που έχουν 7. Ο συντελεστής δέλτα ενός δικαιώματος πώλησης ευρώ έναντι δολαρίων ΗΠΑ είναι (-0.5). Αυτό σημαίνει ότι για να

αντισταθμίσει μια Αμερικάνικη τράπεζα, με ορίζοντα την αυριανή ημέρα, τον κίνδυνο από μια long θέση (απαίτηση) 1 εκ. € θα πρέπει:

a) Να αγοράσει δικαιώματα πώλησης 1 εκ. € b) Να αγοράσει δικαιώματα πώλησης 2 εκ. € c) Να πουλήσει δικαιώματα πώλησης 1 εκ. € d) Να πουλήσει δικαιώματα πώλησης 2 εκ. € 8. Έστω ότι ανακοινώνονται εκτιμήσεις μικρότερης αύξησης του εθνικού προϊόντος της οικονομίας των ΗΠΑ σε σχέση με

εκείνη της ευρωζώνης. Στο μονεταριστικό υπόδειγμα προσδιορισμού της τρέχουσας συναλλαγματικής ισοτιμίας, αυτό θα οδηγήσει σε (υποθέστε ότι η ελαστικότητα της ζήτησης χρήματος ως προς το προϊόν είναι ίδια για την ευρωζώνη και τις ΗΠΑ):

a) Μικρότερη ζήτηση δολαρίου ΗΠΑ και ανατίμηση του ευρώ (έναντι του δολαρίου) b) Μικρότερη ζήτηση δολαρίου ΗΠΑ (σε σχέση με την ευρωζώνη) και υποτίμηση του ευρώ (έναντι του δολαρίου) c) Χαμηλότερο πληθωρισμό στις ΗΠΑ (σε σχέση με την ευρωζώνη) και ανατίμηση του ευρώ (έναντι του δολαρίου) d) Χαμηλότερο πληθωρισμό στις ΗΠΑ (σε σχέση με την ευρωζώνη) και υποτίμηση του ευρώ (έναντι του δολαρίου) 9. Τον Ιούνιο 2011 η τιμή ενός hamburger BIG MAC στο Buenos Aires ήταν 22 peso ενώ στη New York η τιμή του ίδιου

προϊόντος ήταν 4.15 USD. Την ίδια ημερομηνία η ισοτιμία ήταν 4.20 peso ανά ένα USD. Βάσει της ισοδυναμίας αγοραστικής δύναμης:

a) Το peso είναι υποτιμημένο 26.2% (ως προς την τρέχουσα ισοτιμία) b) Το peso είναι υπερτιμημένο 26.2% (ως προς την τρέχουσα ισοτιμία) c) Το peso είναι υποτιμημένο 20.7% (ως προς την τρέχουσα ισοτιμία) d) Το peso είναι υπερτιμημένο 20.7% (ως προς την τρέχουσα ισοτιμία) 10. Η αύξηση της διακύμανσης της τρέχουσας ισοτιμίας δολαρίου-ευρώ θα: a) Μειώσει την τιμή του δικαιώματος αγοράς ευρώ b) Αφήσει αμετάβλητη την τιμή του δικαιώματος c) Αυξήσει την τιμή του δικαιώματος d) Μειώσει την τιμή του μόνο αν απέχουμε σημαντικά χρονικά από τη διευθέτηση (settlement) του συμβολαίου 11. Στο υπόδειγμα υπερ-αντίδρασης του Dornbusch μία «μόνιμη» μείωση της εγχώριας ποσότητας χρήματος θα οδηγήσει σε: a) Αυτόματη υποτίμηση του νομίσματος (μεγαλύτερη από εκείνη της μακροχρόνιας ισορροπίας) που στη συνέχεια υποτιμάται

σταδιακά. Μακροχρόνια θα έχει υποτιμηθεί. b) Αυτόματη υποτίμηση του νομίσματος (μικρότερη από εκείνη της μακροχρόνιας ισορροπίας) που στη συνέχεια ανατιμάται

σταδιακά. Μακροχρόνια θα έχει ανατιμηθεί. c) Αυτόματη ανατίμηση του νομίσματος (μικρότερη από εκείνη της μακροχρόνιας ισορροπίας) που στη συνέχεια ανατιμάται

σταδιακά. Μακροχρόνια θα έχει ανατιμηθεί. d) Αυτόματη ανατίμηση του νομίσματος (μεγαλύτερη από εκείνη της μακροχρόνιας ισορροπίας) που στη συνέχεια υποτιμάται

σταδιακά. Μακροχρόνια θα έχει ανατιμηθεί. 12. Έστω η τιμή ενός δικαιώματος αγοράς ευρώ έναντι δολαρίου, με άσκηση σε ένα χρόνο από σήμερα, είναι 0.05 USD ανά 1

ευρώ. Έστω η τιμή ενός δικαιώματος πώλησης ευρώ έναντι δολαρίου, σε ένα χρόνο από σήμερα, είναι 0.03 USD ανά ευρώ. Η τιμή άσκησης και των 2 δικαιωμάτων είναι 1.30 δολάρια ανά 1 ευρώ. Αν το επιτόκιο ενός έτους του δολαρίου είναι 3% τότε η προθεσμιακή τιμή ενός έτους του δολαρίου ανά ένα ευρώ θα είναι:

a) 1.2876 b) 1.3025 c) 1.3206 d) 1.3452 13. Έστω ότι στην αγορά επικρατούν οι παρακάτω τιμές: Τρέχουσα ισοτιμία: 1.2030 – 1.2100 (USD ανά 1€) i$(3 μήνα): 2.10% - 2.35% i€(3 μήνα): 3.40% - 3.90% προθεσμιακή ισοτιμία 3 μηνών: 1.1950 – 1.2080 (USD ανά 1 €) Μία επιχείρηση ζητά χρηματοδότηση1 εκ. ευρώ για 92 ημέρες. Αν η επιχείρηση πάρει δάνειο σε δολάρια και καλύψει τον

συναλλαγματικό κίνδυνο με προθεσμιακό συμβόλαιο οι τόκοι που θα καταβληθούν ισούνται με (υποθέστε έτος 365 ημερών):

a) 12,350 € b) 14,560 € c) 18,549 € d) 21,345 € 14. Έστω ότι στην αγορά επικρατούν οι παρακάτω τιμές: Spot: 1.2030 – 1.2100 (USD ανά 1€)

iusd (3 μήνα): 2.10% - 2.35% ie (3 μήνα): 3.40% - 3.90% SP: 0.0080 – 0.0020 (USD ανά 1 €), όπου SP= swap points

98

Έστω επενδυτής επιθυμεί να επενδύσει 1 εκ. ευρώ για 92 ημέρες. Ποιο θα είναι το κέρδος σε ευρώ αν ο επενδυτής επενδύσει σε δολάρια με παράλληλη προαγορά ευρώ με ένα συμβόλαιο ανταλλαγής νομισμάτων (FX Swap); (Υποθέστε έτος 365 ημερών και ότι η τρέχουσα συναλλαγή γίνεται στην ισοτιμία 1.2070):

a) 5678 € b) 6944 € c) 1237 € d) 8349 € 15. Έστω ότι Ελληνική τράπεζα ενδιαφέρεται να χρηματοδοτηθεί στην ευρωαγορά με δάνειο σε USD, 3μηνης διάρκειας και

επιτοκίου 6%. Η τρέχουσα ισοτιμία είναι 1.30 USD= 1 €, το τρίμηνο επιτόκιο του ευρώ είναι 10% και το USD πωλείται ανατιμημένο (at premium) στην προθεσμιακή αγορά κατά 5 cents ανά 1 €. Το κόστος χρηματοδότησης (υπολογιζόμενο για την περίοδο του τριμήνου – ΟΧΙ έτους) μέσω ενός FX Swap θα ισούται με:

a) 2.10% b) 3.33% c) 4.56% d) 5.44% 16. Ποιο από τα παρακάτω δεν είναι σωστό: a) Τα ευρωομόλογα είναι ονομαστικά για τον επενδυτή b) Η φορολογική επιβάρυνση των ευρωομολόγων είναι μικρότερη c) Οι εκδότες των ευρωομολόγων δεν πληρούν τις υποχρεώσεις διαφάνειας και παροχής πληροφοριών που υπάρχει για τα

εγχώρια ομόλογα d) Τα ευρωομόλογα πωλούνται σε χώρες άλλες από εκείνη που εκδίδει το νόμισμα στο οποίο είναι εκφρασμένα 17. Η συνθήκη Marsall-Lerner ισχυρίζεται ότι αν το άθροισμα των απολύτων τιμών των ελαστικών των εισαγωγών και εξαγωγών

ως προς την ονομαστική ισοτιμία είναι μεγαλύτερο από τη μονάδα, τότε: a) Θα βελτιωθεί το εμπορικό ισοζύγιο σε όρους ξένου νομίσματος άμεσα b) Θα χειροτερεύσει το εμπορικό ισοζύγιο σε όρους εγχωρίου νομίσματος άμεσα c) Θα βελτιωθεί το εμπορικό ισοζύγιο σε όρους εγχωρίου νομίσματος άμεσα d) Θα χειροτερεύσει το εμπορικό ισοζύγιο σε όρους ξένου νομίσματος άμεσα 18. Ομόλογα που εκδίδονται στην Ιαπωνία σε Γιέν από Ευρωπαϊκή επιχείρηση ονομάζονται: a) Εγχώρια ομόλογα b) Ξένα ομόλογα c) Ευρωομόλογα d) Ευρωπαϊκά ομόλογα 19. Η διάδοση του διαδικτύου θα οδηγήσει σε: a) Ενίσχυση της ισχύς της θεωρίας της Ισοδυναμίας της Αγοραστικής Δύναμης για εμπορεύσιμα αγαθά b) Ενίσχυση της ισχύς της θεωρίας της Ισοδυναμίας της Αγοραστικής Δύναμης για υπηρεσίες c) Εξασθένηση της ισχύς της θεωρίας της Ισοδυναμίας της Αγοραστικής Δύναμης για εμπορεύσιμα αγαθά d) Εξασθένηση της ισχύς της θεωρίας της Ισοδυναμίας της Αγοραστικής Δύναμης για υπηρεσίες 20. Η νομισματική προσέγγιση στη θεωρία προσδιορισμού του Ισοζυγίου Πληρωμών (Ι.Π) πρεσβεύει ότι τα συναλλαγματικά

αποθέματα θα αυξηθούν (με σταθερές ισοτιμίες) όταν: a) Αυξηθεί το ΑΕΠ της χώρας ή όταν έχουμε πιστωτική επέκταση b) Αυξηθεί το ΑΕΠ της χώρας ή όταν έχουμε πιστωτική συρρίκνωση c) Αυξηθεί το ΑΕΠ της χώρας ή όταν έχουμε πιστωτική επέκταση d) Αυξηθεί το ΑΕΠ της χώρας ή όταν έχουμε πιστωτική συρρίκνωση 21. Αν μια χώρα ακολουθεί πολιτική αυστηρά κυμαινόμενων ισοτιμιών τότε μπορεί να έχει: a) Πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και καθαρές εισροές στην κίνηση κεφαλαίων b) Πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και καθαρές εκροές στην κίνηση κεφαλαίων c) Έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και καθαρές εκροές στην κίνηση κεφαλαίων d) Τίποτα από τα παραπάνω 22. Έστω ότι οι παρακάτω τιμές (CHF ελβετικό φράγκο, GBP λίρα Μ.Βρετανίας): Λονδίνο: 1 GBP = 1.50 USD Λονδίνο: 1 CHF = 0.5 GBP Νέα Υόρκη: 1.20 CHF = 1 USD Ένα επικερδές arbitrage ανάμεσα σε CHF και δολάριο ΗΠΑ (USD) θα απέφερε: a) 0.15 CHF ανά 1 USD b) 0.33 CHF ανά 1 USD c) 0.47 CHF ανά 1 USD d) 0.63 CHF ανά 1 USD 23. Έστω ότι σας δίνονται οι παρακάτω τρέχουσες ισοτιμίες: GBP/USD (δολάρια ανά μία λίρα Ηνωμένου Βασιλείου): 1.9234 – 1.9340 AUD/USD (δολάρια ΗΠΑ ανά 1 δολάριο Αυστραλίας): 0.8560 – 0.8660 Η ενδιάμεση ισοτιμία GBP/AUD (δολάρια Αυστραλίας ανά μία λίρα Η.Β) θα ισούται με: a) 2.2210 – 2.2593 b) 1.6555 – 1.6655 c) 6.0169 – 6.0964 d) 0.4426 – 0.4503 24. Έστω ότι σας δίνονται οι παρακάτω τιμές: Τρέχουσα ισοτιμία (USD ανά 1€): 1.4820 – 1.4860

99

Επιτόκια 3 μηνών δολαρίου: 3.40% - 3.50% Επιτόκια 3 μηνών ευρώ: 4.10% - 4.15% Η προθεσμιακή ισοτιμία USD ανά 1€ θα ισούται με (υποθέστε έτος 360 ημερών και περίοδο τριμήνου 92 ημερών): a) 1.4792 – 1.4837 b) 1.4478 – 1.4524 c) 1.4238 – 1.4334 d) 1.4934 – 1.5020

100

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ &

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Β. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΘΕΜΑ 1

Η “ΠΛΑΙΣΙΟ Α.Ε” είναι μία γνωστή ελληνική επιχείρηση που δραστηριοποιείται στους χώρους της πληροφορικής και στα είδη γραφείου. Στο τελευταίο διαθέσιμο 'ετήσιο δελτίο και απολογισμό' της που εκδόθηκε το 2008( αφορώντας στοιχεία του 2007) αναφέρεται πως για τα προηγούμενα οκτώ χρόνια συγκαταλεγόταν ανάμεσα στις 500 ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες της Ευρώπης. Μέχρι να φτάσει βέβαια σε αυτό το σημείο, η “ΠΛΑΙΣΙΟ Α.Ε” διένυσε μία μακρά πορεία. Ξεκίνησε το 1969, όταν ο Γιώργος Γεράρδος, δευτεροετής τότε φοιτητής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Ε.Μ.Π, άνοιξε το πρώτο κατάστημα, εμβαδού μόλις 10 τ.μ, στην οδό Στουρνάρη. Στόχος του να καλύψει τις ανάγκες των συμφοιτητών του σε γραφική ύλη. Με την πάροδο των ετών, το πρώτο εκείνο κατάστημα μεγάλωσε, η “ΠΛΑΙΣΙΟ Α.Ε” έγινε αλυσίδα, η εταιρεία μπήκε στους υπολογιστές, στις τηλεπικοινωνίες και εισήλθε στο Χρηματιστήριο ενώ πρόσφατα έκανε τα πρώτα της βήματα εκτός Ελλάδας έχοντας ανοίξει κατάστημα στη Βουλγαρία.

Ταυτόχρονα όμως οι προκλήσεις για την “ΠΛΑΙΣΙΟ Α.Ε” γίνονται όλο και πιο έντονες. Όπως αναφέρεται σ' ένα ρεπορτάζ της εφημερίδας “ΤΑ ΝΕΑ” τον Δεκέμβριο του 2006, ο κ. Γεράρδος <<...καλείται να αντιμετωπίσει μία από τις πιο μεγάλες προκλήσεις στην καριέρα του, καθώς απέναντι του βρίσκει τρεις... Γερμανούς με απειλητικές διαθέσεις. Η αλλαγή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς της αλυσίδας καταστημάτων Γερμανός, με την πρόσφατη εξαγορά από την Cosmote( που υπάγεται στον όμιλο των ΟΤΕ-Deutsche Telecom), τα επιχειρηματικά σχέδια του Πάνου Γερμανού που παραμένει δυνατός παίκτης στην αγορά με τα καταστήματα Multirama και Public, αλλά και η συνεχώς διευρυνόμενη παρουσία της γερμανικής αλυσίδας Media Markt είναι τα τρία νέα μέτωπα, στα οποία καλείται να δώσει τη μάχη του ανταγωνισμού το ΠΛΑΙΣΙΟ. Ο πόλεμος προσφορών που έχει ξεσπάσει στην αγορά των ηλεκτρικών ειδών και της πληροφορικής έχει ροκανίσει τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών ενώ ήδη ορισμένες από αυτές- όπως η Κορασίδης- δεν άντεξαν την πίεση. Παράλληλα, σε σχέση με το παρελθόν, ο ανταγωνισμός στον κλάδο πείρνει νέα μορφή, αλλάζοντας τους κανόνες του παιχνιδιού>>.

Στο ίδιο ρεπορτάζ, ο κ. Γεράρδος εξηγεί περισσότερο αναλυτικά τις μορφές που παίρνει ο ανταγωνισμός που αντιμετωπίζει η εταιρεία του: <<... Αυτήν τη στιγμή στην αγορά των ηλεκτρικών, της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών έχει πέντε διαφορετικές μορφές. Η πρώτη είναι οι εκπτωτικές αλυσίδες που δραστηριοποιούνται με όπλο τις χαμηλές τιμές και τις άτοκες δόσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της κατηγορίας αυτής είναι η Media Markt , που απέκτησε παρουσία στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, υπάρχουν οι εξειδικευμένες επιχειρήσεις, κυρίως μικρού μεγέθους, οι οποίες καλύπτουν ανάγκες συγκεκριμένων καταναλωτών. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται αμιγώς μέσω του Internet ή συνδυάζουν τα ψηφιακά συστήματα με τη φυσική παρουσία είναι η τρίτη διαφορετική μορφή του ανταγωνισμού, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το ηλεκτρικό κατάστημα www.e-shop.gr ενώ οι μεγάλες αλυσίδες με παρουσία σχεδόν σε κάθε γειτονιά, όπως η Γερμανός, η Vodafone, και η ΤΙΜ( σήμερα είναι πλέον γνωστή ως Wind) αποτελούν την τέταρτη κατηγορία>>. Το παζλ, σύμφωνα πάντα με τον κύριο Γεράρδο, συμπληρώνει το μοντέλο των καταστημάτων της ΠΛΑΙΣΙΟ, το οποίο και συνδυάζει στοιχεία από όλες τις παραπάνω κατηγορίες, δίχως όμως να περιορίζεται σε μία από αυτές. Ποιο είναι όμως το <<μοντέλο>> των καταστημάτων της ΠΛΑΙΣΙΟ; << Το πολυκαναλικό μας σύστημα, οι υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας, το προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και οι εταιρικές πωλήσεις είναι τα τέσσερα όπλα μας απέναντι στον ανταγωνισμό.>> Όταν αναφερόταν στο <<πολυκαναλικό>> σύστημα ο κ. Γεράρδος εννοεί το συνδυασμό των πωλήσεων από τα καταστήματα, το τηλέφωνο, το Ίντερνετ ή τους καταλόγους, που αποτελούν χαρακτηριστικά στοιχεία του τρόπου με τον οποίο απευθύνεται η επιχείρηση στους καταναλωτές. Για παράδειγμα, όπως εξηγεί ο κ. Γεράρδος στην ίδια συνέντευξη, <<... ο πελάτης μπορεί να δει έναν υπολογιστή από το φυλλάδιο που θα παραλάβει σπίτι του, να τον φέρει στα μέτρα του από το κατάστημα ακολουθώντας τις συμβουλές του υπαλλήλου και να τον παραγγείλει εν τέλει τηλεφωνικά, για να τον παραλάβει σε λιγότερο από 24 ώρες. Παράλληλα, το ΠΛΑΙΣΙΟ εδώ και λίγα χρόνια τη δυνατότητα στον καταναλωτή που παραγγέλλει μέσω Ίντερνετ να αγοράζει σε χαμηλότερη τιμή σε σύγκριση με την τιμή του ίδιου προϊόντος στα καταστήματα της αλυσίδας.>>

Ταυτόχρονα, η εταιρεία έχει προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις τόσο στο δίκτυο των καταστημάτων- όσο και στο κομμάτι των υποδομών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η έναρξη λειτουργίας καταστήματος στη Λάρισα στα τέλη του 2006, ενώ με το κατάστημα στη Βουλγαρία και άλλα στα σκαριά, η ΠΛΑΙΣΙΟ κάνει τα πρώτα της βήματα στις εκτός Ελλάδος αγορές. Μία κόμη σημαντική επένδυση της εταιρείας είναι το κέντρο διοίκησης, συναρμολόγησης και διανομής της, συνολικής επιφάνειας 22500 τ.μ , στη Μαγούλα Αττικής. Το κέντρο αυτό εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 2009 και μέχρι τότε η επένδυση είχε φτάσει στο ύψος των 26 εκατ. Ευρώ( http://www.euro2day.gr/news/enterprises/122/articles/524676/Articie/asps). Το κέντρο αυτό εκτός από χώρους επιτρέπει την εξυπηρέτηση κατά μέσο όρο 2500 παραγγελιών καθημερινά. Η δυναμικότητα της μονάδας επιτρέπει να ετοιμάζονται καθημερινά έως και 1000 υπολογιστές. Με την επένδυση αυτή η ΠΛΑΙΣΙΟ αποσκοπεί στην περαιτέρω ενίσχυση των υπηρεσιών που προσφέρει, όπως για παράδειγμα η διαμόρφωση των υπολογιστών στα μέτρα του πελάτη, η δυνατότητα αναβάθμισης σε τέσσερις ώρες αλλά και η καθημερινή τηλεφωνική εξυπηρέτηση.

Ένα ακόμη συστατικό στοιχείο της προσπάθειας της εταιρείας για να αποκτήσει μια ισχυρή θέση στην αγορά είναι το προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας με την ονομασία Turbo-X. Το πρώτο μοντέλο επιτραπέζιου υπολογιστή με τη μάρκα αυτή βγήκε στην αγορά το 1986 και σήμερα στην γκάμα της εταιρείας έχουν προστεθεί φορητοί υπολογιστές, οθόνες, συσκευές αναπαραγωγής ψηφιακής μουσικής, φωτογραφικές μηχανές και σταθερά τηλέφωνα. Όπως εξηγεί ο κ. Γεράρδος για τα προϊόντα αυτά οι συμφωνίες γίνονται απευθείας με τους πρωτογενείς κατασκευαστές, γεγονός που μειώνει το κόστος,

101

κάνοντας τα προϊόντα αυτά ιδιαίτερα ανταγωνιστικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συγκεκριμένου ρεπορτάζ(12/2006), το 100% των επιτραπέζιων υπολογιστών και το 33% των φορητών που πωλούνται από τα καταστήματα ΠΛΑΙΣΙΟ είναι ιδιωτικής ετικέτας ενώ συνολικά οι πωλήσεις private label προϊόντων αντιστοιχούν περίπου στο 20% του τζίρου.

Με την αγορά προϊόντων Turbo-X εξασφαλίζονται μοναδικές ευκαιρίες στους αγοραστές όπως η δυνατότητα συναρμολόγησης στα μέτρα του πελάτη, τετράωρη τεχνική υποστήριξη, συνεχή αναβάθμιση καθώς και δωρεάν τηλεφωνική υποστήριξη. Ακολουθώντας την ίδια λογική, εντυπωσιακή είναι η πορεία των private labels Q connect, @work και sentio.

Οι εταιρικές πωλήσεις( δηλαδή οι πωλήσεις σε άλλες εταιρείες, όχι σε ιδιώτες καταναλωτές) αντιπροσωπεύουν ( με βάση στοιχεία του 2006) περίπου το 50% των εσόδων της εταιρείας. Όπως αναφέρεται στο ίδιο ρεπορτάζ η ΠΛΑΙΣΙΟ έχει δημιουργήσει ειδικό τμήμα με βάση δεδομένων που ξεκινά από το 2000 και διευρύνεται καθημερινά με νέους εταιρικούς πελάτες. Πάντως, ο κ. Γεράρδος και η εταιρεία του δεν είναι κλειστοί σε νέες προτάσεις. <<... Μας ενδιαφέρει η ανάπτυξη και είμαστε ανοιχτοι σε νέες συνεργασίες.>>, λέει χαρακτηριστικά στη συνέντευξη του ΤΑ ΝΕΑ ο ισχυρός άνδρας της αλυσίδας, αφήνοντας ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα για το μέλλον.

“Συνεχίζουμε ακάθεκτοι την αναπτυξιακή μας πορεία, ακόμη και εν μέσω κρίσης” δήλωσε ο πρόεδρος της ΠΛΑΙΣΙΟ , κ. Γεράρδος, στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών στις 3 Νοεμβρίου του 2010. Σχολιάζοντας τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου για το εννιάμηνο του 2010 πρόσθεσε ότι η ΠΛΑΙΣΙΟ συνεχίζει τη συνεχή ανάπτυξη της στην αύξηση του μεριδίου αγοράςακόμη και σε συρρικνούμενη αγορά, την οποία επιτυγχάνει μέσω της συνεχούς βελτίωσης των ανθρώπων της. Αναφορά έγινε στη συνεχή και συνεπή μείωση των εξόδων του Ομίλου καθώς και στην πολύ επιτυχημένη διαχείρηση της ρευστότητας του. Η μείωση των αποθεμάτων, των απαιτήσεων από πελάτες, των υποχρεώσεων σε προμηθευτές καθώς και η χαμηλή δανειακή επιβάρυνση του Ομίλου αναφέρθηκαν από το κ. Γεράρδο

Τέλος, η διοίκηση του Ομίλου θεωρεί ότι λόγω της οικονομικής συγκυρίας, παρουσιάζονται σημαντικές ευκαιρίες για την επανεγκατάσταση κάποιων καταστημάτων. Η PUBLIC

Η PUBLIC είναι ελληνική αλυσίδα πολυκαταστημάτων ψυχαγωγίας, συμφερόντων κ. Πάνου Γερμανού, η οποία μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα- αφού ιδρύθηκε μόλις το 2005-κατάφερε να αλλάξει τις καταναλωτικές συνήθεις πολλών. Στα 10 καταστήματα της έως σήμερα από Ελλάδα και Κύπρο, διαθέτει σύγχρονους και ζεστούς χώρους με ευρεία γκάμα προϊόντων τεχνολογίας και πολιτισμού που καλύπτουν τις ανάγκες και των πιο απαιτητικών επισκεπτών-καταναλωτών κάθε ηλικίας. Αυτοί μπορούν να βρίσκουν συγκεντρωμένες σε ένα πολυκατάστημα έμπνευση και ενημέρωση σε τομείς διαφορετικούς, όσο και συμπληρωματικούς μεταξύ τους όπως: μουσική και ταινίες, κινητά και ψηφιακά, ήχος και εικόνα, βιβλία και comics, gadgets και παιχνίδια, computers.

Όμως, στα πολυκαταστήματα PUBLIC οι επισκέπτες δεν είναι απαραίτητα μόνο πελάτες, έχουν περισσότερες δυνατότητες καθώς μπορούν να ζήσουν μία ολοκληρωμένη εμπειρία δοκιμάζοντας τα προϊόντα της αρεσκείας σας πριν τα αγοράσουν. Οι νεαροί φίλοι του internet μπορούν να σερφάρουν δωρεάν. Όσοι αγαπούν την τέχνη μπορούν να παραστούν σε ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους, να γνωρίσουν από κοντά Έλληνες και ξένους δημιουργούς, να δουν live εμφανίσεις γνωστών καλλιτεχνών, να ακούσουν ελεύθερα cd, να δοκιμάσουν οι ίδιοι τα ολοκαίνουρια παιχνίδια για κονσόλες ακόμα και να προμηθευτούν εισιτήρια για θεάματα, καθώς και για όλες τις ταινίες που προβάλλονται στο cinema. Επιπλεόν, δε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, οι μικροί φίλοι του PUBLIC μπορούν να παρακολουθήσουν κουκλοθέατρο, αφηγήσεις παραμυθιών με κλόουν και μάγους. Αυτή είναι η μαγεία του PUBLIC. Ένας προορισμός όπου κάθε μέλος της οικογένειας, ανεξαρτήτως ηλικίας, μπορεί να βρει αυτό που ψάχνει, να ανακαλύψει κάτι καινούριο, να ενημερωθεί ή απλώς να περάσει δημιουργικά το χρόνο του.

Στο πλαίσιο συνέντευξης τύπου για τα εγκαίνια του νέου καταστήματος PUBLIC στη Θεσσαλονίκη το Σεπτέμβριο του 2010 ο γενικός διευθυντής καταστημάτων ψυχαγωγίας PUBLIC , κ. Ρόμπυ Μπουρλάς αναφέρθηκε στην παρούσα οικονομική κρίση που μαστίζει όχι μόνο την εγχώρια αλλά και τη διεθνή αγορά, χαρακτηρίζοντας ως περίοδο “κινδύνου και ευκαιρίας”. Δίνοντας το νόημα μίας επιθετικής και συνάμα επεκτατικής πολιτικής της εταιρείας δήλωσε: “Σε μια δύσκολη οικονομικά περίοδο ψάχνουμε καταστήματα, ψάχνουμε ευκαιρίες και επενδύουμε έτσι ώστε όταν η χώρα περάσει την κρίση να είμαστε νικητές”. Ο ίδιος συμπλήρωσε: “Αξιοποιούμε τη δυσμενή οικονομική συγκυρία λαμβάνοντας σωστές θέσεις σε καλές τιμές”.

Αναφορικά με το νέο κατάστημα της Θεσσαλονίκης ο κ. Μπουρλάς εξέφρασε την πεποίθηση του ότι παρά την κρίση, θα τύχει ευρείας απήχησης του κοινού της συμπρωτεύουσας. Ο γενικός διευθυντής θεωρεί ότι το τείχος του 4 α. ΠΧ το οποίο ανακαλύφθηκε κατά τις εργασίες και κόστισε σε χρόνο και σε χρήμα στην εταιρεία και το οποό εκτίθεται στο εσωτερικό του καταστήματος θα αποτελέσει πόλο έλξης για τους επισκέπτες. Επιπλέον η εταιρεία φιλοδοξεί μέσα από τη συνεργασία της με τη Notos Galleries με την οποία μοιράζονται από κοινού το κτίριο σε αναλογία 1/3 με 2/3 να ενισχύσει τη θέση της στο γυναικείο αγοραστικό κοινό. Η μίσθωση του συγκεκριμένου κτιρίου αποφασίστηκε πριν από 4 χρόνια ενώ το συμβόλαιο είναι 30ετές.

Σημαντική εξέλιξη στην επιτακτική πορεία της εταιρείας το 2010 αποτέλεσε η αναστολή των δραστηριοτήτων της γαλλικής Fnac, κύριου ανταγωνιστή της PUBLIC στην Ελλάδα. Η PUBLIC “εκμεταλλεύτηκε” την αποχώρηση της γαλλικής αλυσίδας καταστημάτων ψυχαγωγίας, προχωρώντας σε εξαγωγή 2 εκ των 3 καταστημάτων της (στο The Mall Athens και στη Γλυφάδα). Σχολιάζοντας την εν λόγω εξέλιξη, ο κ. Μπουρλάς υπογράμμισε τη νίκη της PUBLIC σημεώνοντας ότι η ελλάδα αποτελεί την πρώτη χώρα από την οποία αποχωρεί ο γαλλικός όμιλος. Παράλληλα, ανέφερε ότι η PUBLIC διαφοροποίησε το concept της Fnac ως προς την ψυχαγωγία.Έτσι, με γνώμονα τον καταναλωτή, η PUBLIC λειτουργεί στο πλαίσιο του retailtainment ( retail+enertainment) με διαδραστικές ζώνες και πλήθος εκδηλώσεων. Οι προαναφερθέντες λόγοι πιθανόν να αποτέλεσαν τη βασική αιτία που το PUBLIC κατάφερε να τριπλασιάσει το τζίρο της έναντι της Fnac ανιστρέφοντας τα έως τότε δεδομένα. Εξάλλου, το πλενέκτημα της PUBLIC, σύμφωνα με το γενικό διευθυντή της αποτελεί το γεγονός ότι η εταιρεία δεν εξαρτάται από μία προϊοντική γκάμα, πράγμα που της επιτρέπει να ελίσσεται και να προσαρμόζεται στα εκάστοτε δεδομένα της αγοράς. Ο κ. Μπουρλάς δήλωσε ότι η εταιρεία προβαίνει συχνά σε αυξομειώσεις προϊόντων, προσθήκη νέων και αφαιρέσεις όσων δεν αποφέρουν κέρδη, κινούμενη πάντα πιστά στην κατηγορία της ψυχαγωγίας.

102

Όσον αφορά δε τα κέρδη της εταιρείας, η διοίκηση της εκτιμά ότι για το 2010 θα διατηρηθούν στο ύψος των 52 εκατομμυρίων ευρώ δηλαδή Στα επίπεδα του 2009. Το 2011, αναμένεται να αποτελέσει και το έτος ωρίμανσης για το ηλεκτρονικό κατάστημα του ομίλου με τα έσοδά του να ανέρχονται στα 5 εκ. Ευρώ αλλά και με τάσεις σημαντικής αύξησης. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ: 1.Προχωρήστε σε μία σύντομη στρατηγική ανάλυση του ευρύτερου μακρο-περιβάλλοντος εντός του οποίου δραστηριοποιείται η ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΕ 2.Χρησιμοποιείστε το υπόδειγμα των πέντε δυνάμεων του Porter για να αναλύσετε το ανταγωνιστικό (μίκρο- περιβάλλον) του κλάδου (βασιστείτε το υλικό που υπάρχει στη μελέτη περίπτωσης ή/ και την προσωπική σας γνώση του κλάδου) 3.Αναλύστε την ανταγωνιστική στρατηγική του κλάδου (competitive strategy) της ΠΛΑΙΣΙΟ και αντιπαραθέστε με αυτή της PUBLIC. Συζητείστε πιθανές ομοιότητες και διαφορές αναφορικά με την ανταγωνιστική στρατηγική που ακολουθούν οι δύο επιχειρήσεις. 4.Αναλύστε την επιχειρηματική στρατηγική ανάπτυξης που έχει υιοθετήσει η ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΕ

Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2011 ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Β. ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ

Ο τραπεζικός κλάδος στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα κρίσιμος κλάδος της οικονομίας γιατί επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας σε μικροοικονομικό και μακροοικονομικό επίπεδο. Στην Ελλάδα το τελευταίο διάστημα έχουμε γίνει μάρτυρες έντονων ανακατατάξεων και αναδιαρθρώσεων (ανακοίνωση συγχωνεύσεων που ίσως δεν πραγματοποιηθούν). Αναλυτές πιστεύουν ότι αυτό το φαινόμενο θα συνεχιστεί ακόμα. Επιλέξτε μια τράπεζα για ανάπτυξη 1. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ανταγωνιστικού περιβάλλοντος του τραπεζικού κλάδου; (Χρησιμοποιήστε το

υπόδειγμα των 5 δυνάμεων του Porter). Αν γίνουν αλλαγές η τράπεζα θα επηρεαστεί και προς ποια κατεύθυνση; 2. Αν γίνει μια ανάλυση στρατηγικών ομάδων στον τραπεζικό τομέα με μεταβλητές της επιλογής σας που θα

τοποθετούσατε την τράπεζα σας; 3. Ποιοι είναι οι πόροι και οι ικανότητες της τράπεζας συγκριτικά με τον ανταγωνιστή της; Ποια είναι τα πλεονεκτήματα

δηλαδή και τα μειονεκτήματά της σε σύγκριση με τον κύριο ανταγωνιστή της; 4. Ποια είναι η στρατηγική επίτευξης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος για την τράπεζα; 5. Με βάση τα παραπάνω ερωτήματα και τις γνώσεις σας για την επίδοση της τράπεζας αναπτύξτε προτάσεις

στρατηγικής ανάπτυξης.

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΤΗΣΕΩΝ Εξετάσεις Φεβρουαρίου 2012

ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ Παρακαλώ απαντήστε δύο από τα παρακάτω θέματα:

1Ο

Θέμα: α. Ποιες είναι οι δυνάμεις που συντείνουν στο φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης; Αναφέρατε ένα παράδειγμα για την κάθε μια (3,5 βαθμοί). β. Πως μπορείτε να ορίσετε την έννοια της «διοίκησης διεθνών επιχειρήσεων»; Πως αυτή διαφοροποιείται από τη διοίκηση επιχειρήσεων σε τοπικό επίπεδο; (1,5 βαθμός). 2

Ο Θέμα:

α. Αναφέρατε και αναλύστε τρεις θεωρίες διεθνούς εμπορίου. Εντοπίστε κάποιο σημείο που τις διαφοροποιεί (4 βαθμοί). β. Ποιοι είναι οι βασικοί λόγοι που καθιστούν τη μελέτη της πολιτισμικής διαφοροποίησης μεταξύ της χώρας-βάσης και χώρας-υποδοχής τόσο σημαντική για τους διοικητές (managers) των διεθνών επιχειρήσεων; (1 βαθμός). 3

Ο Θέμα:

α. Ποιοι είναι οι πιθανοί ρόλοι για μια θυγατρική όταν δραστηριοποιείται σε μια χωρά υποδοχής; Ποιος ο σκοπός και τα χαρακτηριστικά του κάθε ρόλου; (3 βαθμοί). β. Ποιος από τους ρόλους πιστεύετε ότι ανταποκρίνεται καλύτερα σε μια ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη της χωράς υποδοχής; Αιτιολογήστε την απάντησή σας (2 βαθμοί).

103