79
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ 2013 Ιούνιος 2014

Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Η ετήσια έκθεση του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης για το 2013

Citation preview

Page 1: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

2013

Ιούνιος 2014

Σωτήρης
Sticky Note
http://docplayer.gr/1287633-Ekthesi-gia-tin-anakyklosi-stin-ellada.html
Σωτήρης
Typewritten Text
Σωτήρης
Typewritten Text
Σωτήρης
Typewritten Text
λινκ
Page 2: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

1

Επιμέλεια Ετήσιας Έκθεσης 2013: Ε. Τριτοπούλου, Τρ. Χαριτοπούλου, Σ. Ιωακειμίδου

και με τη συμβολή των στελεχών της Δ/νσης Εναλλακτικής Διαχείρισης: Α. Ρεμούν-

δου, Ι. Κωνσταντίνου, Δ. Ποδιώτης, Ε. Κυρίτσης, Χρ. Παυλοπούλου, καθώς και της

Δ/νσης Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών: Σ. Τολιοπούλου, Π. Σεφερλή και Π.

Κυριακίδης.

Page 3: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Περιεχόμενα .............................................................................................................................. 2

1 Χαιρετισμός του Προέδρου ............................................................................................... 4

2 Παρουσίαση Οργανισμού ................................................................................................. 5

2.1 Σκοπός ....................................................................................................................... 5

2.2 Αρμοδιότητες ............................................................................................................ 7

2.3 Οργανόγραμμα του ΕΟΑΝ ....................................................................................... 10

3 Στρατηγική Ανακύκλωσης ................................................................................................ 12

3.1 Νομοθετικό Πλαίσιο ................................................................................................ 12

3.2 Στόχοι ....................................................................................................................... 13

4 Πεπραγμένα 2013 ............................................................................................................ 13

4.1 Εναλλακτική Διαχείριση - Γενικά ............................................................................. 13

4.2 Περιβαλλοντικό Όφελος από την Εναλλακτική Διαχείριση .................................... 15

4.3 Μητρώο Παραγωγών .............................................................................................. 16

5 Ρεύματα αποβλήτων ....................................................................................................... 16

5.1 Συσκευασίες ............................................................................................................ 16

5.1.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο ............................................................................. 16

5.1.2 Συστήματα ........................................................................................................... 18

5.1.3 Κύριες Δράσεις κατά το 2013 .............................................................................. 19

5.1.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές ..................................................................... 20

5.2 Απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) .................................. 23

5.2.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο ............................................................................. 23

5.2.2 Συστήματα ........................................................................................................... 25

5.2.3 Κύριες Δράσεις .................................................................................................... 26

5.2.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές ..................................................................... 28

5.3 Οχήματα στο Τέλος Κύκλου Ζωής ........................................................................... 29

5.3.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο ............................................................................. 29

5.3.2 Συστήματα ........................................................................................................... 30

5.3.3 Κύριες Δράσεις .................................................................................................... 31

5.3.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές ..................................................................... 31

5.4 Ελαστικά .................................................................................................................. 32

5.4.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο ............................................................................. 32

5.4.2 Συστήματα ........................................................................................................... 34

5.4.3 Κύριες Δράσεις .................................................................................................... 34

5.4.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές ..................................................................... 34

5.5 Έλαια – Λιπαντικά ................................................................................................... 35

5.5.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο ............................................................................. 35

5.5.2 Συστήματα ........................................................................................................... 37

Page 4: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

3

5.5.3 Κύριες Δράσεις .................................................................................................... 38

5.5.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές ..................................................................... 40

5.6 Ηλεκτρικές Στήλες – Συσσωρευτές .......................................................................... 41

5.6.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο ............................................................................. 41

5.6.2 Συστήματα ........................................................................................................... 42

5.6.3 Κύριες Δράσεις .................................................................................................... 44

5.6.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές ..................................................................... 46

5.7 ΑΗΗΕ ........................................................................................................................ 48

5.7.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο ............................................................................. 48

5.7.2 Συστήματα ........................................................................................................... 52

5.7.3 Κύριες Δράσεις .................................................................................................... 53

5.7.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές ..................................................................... 56

6 Εποπτεία Συστημάτων ..................................................................................................... 59

7 Έλεγχοι ............................................................................................................................. 60

7.1 Διαδικασίες Ελέγχων ............................................................................................... 60

7.2 Πραγματοποιηθέντες Έλεγχοι ................................................................................. 62

7.2.1 Έλεγχοι σε Συστήματα ......................................................................................... 62

7.2.2 Έλεγχοι σε Υπόχρεους – Διαχειριστές ................................................................. 63

7.2.3 Έλεγχοι σε Φορείς Διαχείρισης Αποβλήτων ....................................................... 63

7.2.4 Επιβολή Κυρώσεων ............................................................................................. 64

8 Ενημερώσεις – Συμμετοχές – Συνέδρια .......................................................................... 65

8.1 Τεχνικές Συναντήσεις σε Επιτροπές της Ευρωπαϊκής Ένωσης................................ 65

8.2 Διοργάνωση Ημερίδων ........................................................................................... 66

8.3 Συμμετοχές σε Συνέδρια και Ημερίδες ................................................................... 66

9 Διοικητικά Θέματα .......................................................................................................... 67

9.1 Στελέχωση Οργανισμού .......................................................................................... 67

9.2 Κύριες Δράσεις σε Διοικητικά Θέματα ................................................................... 69

10 Οικονομικά Θέματα .................................................................................................... 71

10.1 Χρηματοδότηση Οργανισμού ................................................................................. 71

11 Συνεργασία με άλλους φορείς .................................................................................... 73

12 Προγραμματισμός δράσεων 2014 .............................................................................. 75

Page 5: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

4

1 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ

Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή και χαρά για μένα που προλογίζω τον πρώτο Απολογισμό

Πεπραγμένων του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης. Ο ΕΟΑΝ είναι ένα ΝΠΙΔ που

εποπτεύεται από το ΥΠΕΚΑ και στην πράξη είναι η οιονεί ρυθμιστική αρχή για την

εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων από συσκευασίες καθώς και διάφορα άλλα

ρεύματα αποβλήτων.

Ο ΕΟΑΝ υφίσταται θεσμικά από το 2001, αλλά άρχισε να στελεχώνεται το 2011 και

στην τριετία της παρουσίας του έχει να επιδείξει πλούσια δραστηριότητα με επίκε-

ντρο την έγκριση, την παρακολούθηση λειτουργίας και τον έλεγχο των Συστημάτων

Εναλλακτικής Διαχείρισης που συνιστώνται από τους υπόχρεους διαχειριστές δη-

λαδή τους παραγωγούς αποβλήτων (κατασκευαστές, εμπόρους, διακινητές).

Χάρις στις άοκνες προσπάθειες του Γενικού Διευθυντή κ. Α. Σκορδίλη και του ολιγά-

ριθμου αλλά εκλεκτού προσωπικού του, ο ΕΟΑΝ μπορεί να είναι υπερήφανος για την

επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης στα πλαίσια των διεθνών και εθνικών υποχρεώ-

σεων για τα περισσότερα υλικά.

Αναμφίβολα, η ανακύκλωση είναι ένας τομέας με καλές προοπτικές, που καταφέρνει

ακόμη και σε περιβάλλον οικονομικής κρίσης να αποκομίζει ικανοποιητικά αποτελέ-

σματα. Στις μέρες μας, που οι απειλές για το περιβάλλον και το κλίμα διογκώνονται

και η οικονομική συγκυρία είναι δυσμενής, είναι επιβεβλημένη η ενίσχυση και επι-

τάχυνση των δράσεων στον κρίσιμο και καθοριστικό για το μέλλον του πλανήτη το-

μέα της πρόληψης και της ανακύκλωσης. Η ανάγκη για στροφή προς την κυκλική οι-

κονομία με ανάκτηση πολύτιμων υλικών και εξοικονόμηση ενέργειας απαιτούν τη

συνεχή εγρήγορση της πολιτείας και της κοινωνίας.

Όραμά μας είναι η πορεία προς μια κοινωνία μηδενικών αποβλήτων με ενημερωμέ-

νους πολίτες που συμβάλλουν στην πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση και την ανα-

κύκλωση.

Ιωάννης Αγαπητίδης

Πρόεδρος ΔΣ

Page 6: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

5

2 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

2.1 ΣΚΟΠΟΣ Ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου

(Ν.Π.Ι.Δ.) με διακριτικό τίτλο «Ε.Ο.ΑΝ.» είναι μη κερδοσκοπικός και κοινωφελής ορ-

γανισμός, έχει πλήρη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια και υπάγεται στον έλεγχο

και την εποπτεία του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Ο ΕΟΑΝ ιδρύθηκε με το άρθρο 24 του Ν. 2939/2001, όπως ισχύει μετά την τροπο-

ποίησή του με τον Ν. 3854/2010, αρχικά ως Ελληνικός Οργανισμός Εναλλακτικής

Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (ΕΟΕΔΣΑΠ), μετονομασθείς στη συ-

νέχεια με το άρθρο 46 του Ν. 4042/2012 σε «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩ-

ΣΗΣ – Ε.Ο.ΑΝ.». Τέθηκε δε για πρώτη φορά σε λειτουργία με τον διορισμό του πρώ-

του διοικητικού συμβουλίου του (Υ.Α. 119286 / 2009 - ΦΕΚ 185/4-5-2009), ενώ μέχρι

τότε μεταβατικά αρμόδια για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του ήταν η Γενική Δ/νση

Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ. Το 2011 τοποθετήθηκε γενικός διευθυντής, και στη συ-

νέχεια ο ΕΟΑΝ στελεχώθηκε σταδιακά με προσωπικό που προήλθε με μεταφορά ή

απόσπαση από τον δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σήμερα το προσωπικό

του ΕΟΑΝ αριθμεί 13 άτομα.

Βασική αποστολή του Ε.Ο.ΑΝ. είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή της πολιτικής για

την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και των άλλων προϊόντων σύμφωνα με

τους στόχους και τις γενικές αρχές του Ν. 2939/2001 όπως τροποποιήθηκε με τους Ν.

3854/2010 και τον Ν.4042/2012 και όπως εκάστοτε ισχύουν. Είναι ο αρμόδιος φο-

ρέας για την έγκριση και εποπτεία των εθνικών συστημάτων εναλλακτικής διαχείρι-

σης ανά προϊόν, καθώς και για τον έλεγχο της προόδου της Ελλάδας στον τομέα της

ανακύκλωσης και την επίτευξη των εθνικών στόχων.

Οι κύριες πολιτικές που υπηρετεί ο ΕΟΑΝ στο πλαίσιο της προστασίας του περιβάλ-

λοντος και της προάσπισης του δημόσιου συμφέροντος, είναι η εφαρμογή της διευ-

ρυμένης ευθύνης του παραγωγού, της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» και της αρχής

της πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων, η νόμιμη και αποτελεσματική οργάνωση των

διαδικασιών εναλλακτικής διαχείρισης όλων των ρευμάτων αποβλήτων που εντάσ-

σονται στην εναλλακτική διαχείριση μέσω εποπτείας των εργασιών και όλων των ε-

μπλεκόμενων οικονομικών παραγόντων, δημοσίων και ιδιωτικών, καθώς και η πρό-

σβαση στην ενημέρωση και στη δημοσιότητα των χρηστών των υπηρεσιών του Ορ-

γανισμού και γενικότερα του κοινού.

Page 7: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

6

Οι κύριοι στόχοι του Ε.Ο.ΑΝ. σύμφωνα με τον Ν. 2939/2001 είναι:

α) Η πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων συσκευασιών με τον περιορισμό του συ-

νολικού όγκου των συσκευασιών, καθώς και των αποβλήτων άλλων προϊόντων, με

τον περιορισμό των βλαπτικών συνεπειών από τα απορρίμματα αυτά για την υγεία

των καταναλωτών και για το περιβάλλον

β) Η μείωση της τελικής διάθεσης των αποβλήτων των συσκευασιών ή άλλων προϊό-

ντων με την ενθάρρυνση κατά προτεραιότητα της επαναχρησιμοποίησης τους καθώς

και της ανακύκλωσής τους με ανάκτηση υλικών ή ενέργειας (εναλλακτική διαχείριση

των αποβλήτων)

γ) Η δημιουργία Συστημάτων Ατομικών ή Συλλογικών Εναλλακτικής Διαχείρισης

δ) Ο καθορισμός ποσοτικών στόχων για την ανακύκλωση και τις άλλες εργασίες αξιο-

ποίησης των αποβλήτων των συσκευασιών και άλλων προϊόντων, καθώς και μεσο-

πρόθεσμων και μακροπρόθεσμων χρονικών ορίων.

ε) Η προώθηση της ανάπτυξης της βιομηχανικής υποδομής για την διαλογή και επε-

ξεργασία των αποβλήτων. Η ιδιαίτερη συνεισφορά της ανάπτυξης της βιομηχανίας

ανακύκλωσης είναι να στηρίζεται σε σύγχρονες μεθόδους και τεχνολογίες ώστε να

επιτυγχάνεται η οικονομική αποδοτική επεξεργασία των ανακτώμενων υλικών

ζ) Ο σχεδιασμός και η καθιέρωση συστημάτων επιστροφής (εγγυοδοσίας), συλλογής

και αξιοποίησης με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών.

στ) Η πρόβλεψη σήμανσης των συσκευασιών.

η) Ο καθορισμός των βασικών απαιτήσεων ως προς τη σύνθεση και τη φύση της επα-

ναχρησιμοποιήσιμης και αξιοποιήσιμης συσκευασίας και άλλων προϊόντων συμπερι-

λαμβανομένης της ανακύκλωσης.

θ) Ο διαχωρισμός των αποβλήτων στην πηγή, ώστε να επιτυγχάνεται υψηλό επίπεδο

ανακύκλωσης και ανάκτησης υλικών.

ι) Η υιοθέτηση προτύπων τυποποίησης των συσκευασιών.

ια) Η πρόβλεψη μέτρων και όρων για τη συνεργασία όλων όσων προβαίνουν σε δια-

χείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων στα πλαίσια της αρχής "ο ρυπαίνων

πληρώνει" και της συμμετοχής τους στην ευθύνη.

ιβ) Η καθιέρωση συστημάτων ενημέρωσης του καταναλωτή για την προσαρμογή της

στάσης και συμπεριφοράς του κατά τη διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊ-

όντων.

Page 8: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

7

Η διαδικασία για την παρακολούθηση της επίτευξης των στόχων του Οργανισμού

είναι η εξής:

Ποσοτικοποίηση των υλικών εναλλακτικής διαχείρισης ανά ρεύμα αποβλήτων

και συσχέτιση με εθνικούς στόχους.

Διαβίβαση στο ΥΠΕΚΑ στατιστικών στοιχείων σύμφωνα με τις μεθόδους της

ΕΕ (ΕΛΣΤΑΤ-EUROSTAT).

Δημιουργία και τήρηση μητρώου παραγωγών αποβλήτων για παρακολού-

θηση εφαρμογής της υποχρέωσης ένταξης παραγωγών σε συστήματα εναλ-

λακτικής διαχείρισης.

Ενεργή συμμετοχή στην υλοποίηση των Εθνικών Σχεδίων Διαχείρισης Απο-

βλήτων και Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων.

Ετήσιες εκθέσεις και απολογισμοί του ΕΟΑΝ που κατατίθενται στο ΔΣ και α-

ναρτώνται στην ιστοσελίδα του.

2.2 ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ Για την επίτευξη του σκοπού του ο Ε.Ο.ΑΝ., και με βάση τον Ν.2939/2001, έχει τις

ακόλουθες αρμοδιότητες:

α) Εισηγείται στον Υπουργό Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής:

- τα προγράμματα εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών και άλλων προϊόντων

κατ' εφαρμογή των άρθρων 5 και 15 του Ν. 2939/2001,

- την υποχρεωτική εφαρμογή των προτύπων που έχουν εγκριθεί από τον ΕΛΟΤ για

τη διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων κατ’ εφαρμογή των άρθρων

6 και 16 του Ν. 2939/2001,

- επί μέρους πρόγραμμα σε περίπτωση υπέρβασης των ποσοτικών στόχων εναλ-

λακτικής διαχείρισης των συσκευασιών που προβλέπονται στο άρθρο 10 του Ν.

2939/2001,

- παρεκκλίσεις από τους προβλεπόμενους στο άρθρο 10 του Ν. 2939/2001 ποσο-

τικούς στόχους σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρ. Α4 του Ν. 2939/2001,

- την έκδοση κανονισμών σχετικά με τη διαδικασία ανανεώσεων, τροποποιήσεων,

αναστολών ή ανακλήσεων των εγκρίσεων των συστημάτων εναλλακτικής διαχεί-

ρισης

σύμφωνα με το άρθρο 7 του Ν. 2939/2001,

Page 9: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

8

- την τροποποίηση του ποσού των ανταποδοτικών τελών που προβλέπονται στα

άρθρα 7 (παρ. Β1 ίί ) και 9 (παρ. 3β) του Ν. 2939/2001,

- σχετικά με τη σήμανση των συσκευασιών κατ' εφαρμογή του άρθρου 11 του Ν.

2939/2001,

- τον καθορισμό ειδικότερων όρων και προϋποθέσεων για την εναλλακτική δια-

χείριση άλλων προϊόντων (άρθρο 17 παρ. 4) του Ν. 2939/2001,

- ποσοτικούς στόχους για εναλλακτική διαχείριση άλλων προϊόντων (άρθρο 17

παρ. 5) του Ν. 2939/2001,

- την απαγόρευση ή τον περιορισμό της χρήσης ορισμένων υλικών, την επιβολή

χρήσης κάποιας συγκεκριμένης σύνθεσης υλικών ή επαναχρησιμοποίηση ή εγγυ-

οδοσία σύμφωνα με το άρθρο 6 (παρ. Β4) του Ν. 2939/2001,

- την επιβολή των κυρώσεων σύμφωνα με την παρ. Γ (εδάφιο 1β) του άρθρου 20

και στον Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης σύμφωνα με την παρ.

Γ (εδάφιο 1α) του άρθρου 20 του Ν. 2939/2001,

- τη λήψη των αναγκαίων νομοθετικών και διοικητικών μέτρων για την αποτελε-

σματικότερη υλοποίηση των στόχων του Ν. 2939/2001,

- προγράμματα επενδύσεων για τη προστασία του περιβάλλοντος προκειμένου να

γίνει σχετική χρηματοδότηση από το Δημόσιο ή διεθνείς οργανισμούς.

β) Χορηγεί:

- εγκρίσεις των συστημάτων ατομικής ή συλλογικής εναλλακτικής διαχείρισης κατ'

εφαρμογή των άρθρων 7 και 17 του Ν. 2939/2001,

- πιστοποιητικά εναλλακτικής διαχείρισης των συσκευασιών και άλλων προϊόντων

κατ' εφαρμογή του άρθρου 9 του Ν. 2939/2001.

γ) Απευθύνει προς τους διαχειριστές, είτε αυτεπαγγέλτως είτε κατόπιν αιτήματος των

οικονομικών παραγόντων ή τρίτου, οδηγίες ή συστάσεις και υποβάλλει προς το Υ-

πουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σχετικές προτάσεις σε

θέματα πολιτικής εναλλακτικής διαχείρισης συστημάτων/άλλων προϊόντων.

δ) Γνωμοδοτεί για οποιοδήποτε θέμα παραπέμπεται σε αυτόν από τον Υπουργό Πε-

ριβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σχετικά με την εφαρμογή του νόμου.

ε) Δημιουργεί βάσεις δεδομένων (σύστημα πληροφορικής) για συσκευασίες και άλλα

προϊόντα και απόβλητά τους, και δημοσιεύει κατάλογο με τα εγκεκριμένα συστήματα

Page 10: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

9

εναλλακτικής διαχείρισης και με τους νόμιμους κατόχους σχετικών πιστοποιητικών

(άρθρα 12 και 17 του Ν. 2939/2001).

στ) Δημιουργεί σύστημα πληροφόρησης του κοινού κατ' εφαρμογή του άρθρου 18

του Ν. 2939/2001.

ζ) Καταρτίζει και υποβάλει εκθέσεις στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλι-

ματικής Αλλαγής σχετικά με την εφαρμογή του νόμου.

η) Εκπονεί ή αναθέτει μελέτες και χρηματοδοτεί έρευνες που εξυπηρετούν το σκοπό

του. Ειδικότερα για την ανάθεση μελετών ισχύουν οι διατάξεις του ν. 3316/ 2005

(ΦΕΚ 42 Α΄), όπως εκάστοτε ισχύουν.

θ) Οργανώνει τακτικούς και έκτακτους ελέγχους που αναφέρονται:

- στην τήρηση και εφαρμογή των προγραμμάτων εναλλακτικής διαχείρισης (άρ-

θρα 5 και14 του Ν. 2939/2001),

- στη νόμιμη διακίνηση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων,

- στη νόμιμη χρήση της σήμανσης,

− στα οικονομικά στοιχεία της λειτουργίας των συστημάτων εναλλακτικής διαχεί-

ρισης,

− στα τεχνικά στοιχεία και σε κάθε άλλο στοιχείο αναφορικά με τη λειτουργία των

συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, καθώς και

- γενικά στην τήρηση των όρων και υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διατά-

ξεις του νόμου.

Οι έκτακτοι έλεγχοι διενεργούνται αυτεπάγγελτα ή κατόπιν καταγγελίας. Είναι δυνα-

τόν να ανατίθεται η διενέργεια μέρους ή του συνόλου των ελέγχων σε επιστήμονες

με εξειδικευμένες γνώσεις που θα συνεισφέρουν ουσιαστικά στο έργο αυτό. Στην πε-

ρίπτωση αυτή ανάθεσης των ελέγχων σε τρίτους η δαπάνη βαρύνει τους διαχειριστές

των συσκευασιών και άλλων προϊόντων.

ι) Μετά από καταγγελία εκ μέρους οικονομικών παραγόντων ή τρίτων ή και αυτεπαγ-

γέλτως καλεί τους παραβάτες να παύσουν την παράβαση.

ια) Εκτελεί και εφαρμόζει κάθε είδους εθνικά ή κοινοτικά προγράμματα που του α-

νατίθενται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής για

την υλοποίηση των στόχων του νόμου, με παράλληλη ανάληψη, απορρόφηση και

διαχείριση των σχετικών κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Page 11: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

10

ιβ) Συντονίζει τη δραστηριότητα των άλλων αρμόδιων φορέων του δημόσιου και ι-

διωτικού τομέα για το σχεδιασμό και την εφαρμογή σχεδίων και προγραμμάτων ε-

ναλλακτικής διαχείρισης και παρέχει τη συνδρομή του όταν απαιτείται.

ιγ) Συνάπτει συμφωνίες με ατομικά ή συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρι-

σης συσκευασιών/άλλων προϊόντων για την επίτευξη των στόχων του Ν.2939/2001.

ιδ) Συνεργάζεται με ομοειδή όργανα ή οργανισμούς άλλων χωρών, καθώς και με διε-

θνείς οργανισμούς για ανταλλαγή πληροφοριών και ενδεχομένως κατάρτιση κοινών

προγραμμάτων.

ιε) Οργανώνει συνέδρια και εκπαιδευτικά προγράμματα.

ιστ) Ασκεί τις αρμοδιότητες που ανατίθενται σε αυτόν από τον Υπουργό Περιβάλλο-

ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με ειδική εξουσιοδότηση για την επίτευξη

του σκοπού του.

ιζ) Διαχειρίζεται τους πόρους του οργανισμού ορθολογικά και με διαφάνεια.

2.3 ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΕΟΑΝ Η υφιστάμενη οργανωτική δομή του Οργανισμού βάσει του Π.Δ. 170/2008 το οποίο

ορίζει την οργάνωση των υπηρεσιών του ΕΟΑΝ, τις αρμοδιότητές τους καθώς και τις

οργανικές θέσεις του προσωπικού έχει ως εξής:

Page 12: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

11

Στην κορυφή της διοικητικής ιεραρχίας βρίσκεται το Δ.Σ. του Οργανισμού το οποίο

αποτελείται από 11 μέλη (ΦΕΚ174/2013). Επικεφαλής των υπηρεσιών είναι ο Γενικός

Διευθυντής ο οποίος έχει τοποθετηθεί με θητεία 4 ετών (ΦΕΚ 20/2011) και υπό την

άμεση εποπτεία του είναι: α) Το Γραφείο Γενικού Διευθυντή και Διοικητικού Συμβου-

λίου, αρμόδιο για τη διοικητική υποστήριξη του έργου του Γενικού Διευθυντή και του

Διοικητικού Συμβουλίου β) Ο Νομικός Σύμβουλος, με σχέση έμμισθης εντολής.

Ο Γενικός Διευθυντής προΐσταται δυο (2) Διευθύνσεων :

1. Τη Διεύθυνση Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών η οποία συγκροτείται από

τα εξής τμήματα: α) Τμήμα Οικονομικών Υπηρεσιών, Ανθρωπίνων Πόρων και Διοι-

κητικής Υποστήριξης β) Τμήμα Πληροφόρησης και Πληροφορικής.

2. Τη Διεύθυνση Εναλλακτικής Διαχείρισης η οποία συγκροτείται από τα εξής Τμή-

ματα: α) Τμήμα συσκευασιών, εντύπου υλικού, υλικών εκσκαφών, κατεδαφίσεων

Page 13: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

12

και κατασκευών. β) Τμήμα οχημάτων, ελαστικών και ορυκτελαίων. γ) Τμήμα ηλε-

κτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών και

λοιπών προϊόντων.

3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

3.1 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ Η στρατηγική διαχείρισης των αποβλήτων έχει διαμορφωθεί από την ΕΕ και ειδικό-

τερα την Οδηγία Πλαίσιο για τα απόβλητα 2008/98/ΕΚ, και σύμφωνα με αυτήν οριο-

θετούνται οι κατευθυντήριες γραμμές και προσδιορίζονται ιεραρχικά οι γενικές αρ-

χές διαχείρισης των αποβλήτων. Συνίσταται στην κατά προτεραιότητα πρόληψη δη-

μιουργίας αποβλήτων, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση ενέργειας και

τελική διάθεση.

Η Οδηγία Πλαίσιο εισάγει δύο πολύ βασικές αρχές στη διαχείριση αποβλήτων, οι

οποίες έχουν υιοθετηθεί και στην εθνική στρατηγική:

Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Σύμφωνα με την αρχή αυτή, το κόστος διαχείρισης

των αποβλήτων βαρύνει τον αρχικό παραγωγό αποβλήτων, τον τρέχοντα ή τους

προηγούμενους κατόχους αποβλήτων. Η αρχή αυτή έχει και αποτρεπτικό χαρακτήρα

καθώς ο ρυπαίνων θα πρέπει να λάβει τα απαραίτητα προληπτικά και αποτρεπτικά

μέτρα για να μειωθούν τα επίπεδα ρύπανσης που προκαλεί η δραστηριότητά του ή

να επιδεικνύει περισσότερη περιβαλλοντική φροντίδα.

Η αρχή της «ευθύνης του παραγωγού». Η ευθύνη του παραγωγού υπήρξε μία από τις

σημαντικότερες πρωτοβουλίες στην πολιτική της ΕΕ για τα απόβλητα. Στη νέα Οδηγία

Πλαίσιο ενισχύεται ο ρόλος του παραγωγού στην πρόληψη της παραγωγής των απο-

βλήτων. Με την εφαρμογή της διεύρυνσης της ευθύνης του παραγωγού, επιδιώκεται

η κάλυψη ολόκληρου του κύκλου ζωής του προϊόντος.

Ο Νόμος 2939/2001, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, μαζί με τα κατά εξουσιοδότηση

αυτού εκδοθέντα ΠΔ και ΚΥΑ, καθώς και ο Ν. 4042/2012 που εναρμονίζει την οδηγία

πλαίσιο 2008/98/ΕΚ, διαμορφώνουν το θεσμικό πλαίσιο για την εναλλακτική διαχεί-

ριση συσκευασιών και άλλων προϊόντων (ΟΤΚΖ, ΜΕΟ, ΗΣ&Σ, ΑΣΟΒ, ΑΗΗΕ, ΑΛΕ και

ΑΕΚΚ).

Page 14: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

13

3.2 ΣΤΟΧΟΙ Οι στόχοι της εναλλακτικής διαχείρισης των επιμέρους ρευμάτων, σύμφωνα με την

κοινοτική και εθνική νομοθεσία, συγκεντρωτικά είναι:

Υλικά συσκευασίας: Στο σύνολο των αποβλήτων συσκευασίας 60% ανάκτηση μέχρι

το τέλος 2011 (ΚΥΑ 9268/469/2007), ανά υλικό: Χαρτί-Χαρτόνι: 60%, Πλαστικό:

22,5%, Γυαλί: 60%, Μέταλλο: 50%, Ξύλο: 15%.

Οχήματα στο Τέλος Κύκλου Ζωής (ΟΤΚΖ): 85% επαναχρησιμοποίηση και ανάκτηση

κατά μέσο όρο ανά όχημα και έτος.

Μεταχειρισμένα ελαστικά οχημάτων: 65% ανάκτηση ανά έτος των αποσυρόμενων ε-

λαστικών.

Απόβλητα ελαίων: συλλογή 70% και αναγέννηση 80% ανά έτος.

Απόβλητα Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού ( ΑΗΗΕ): Χωριστή συλλογή ανά

κάτοικο και έτος 4 kgr μέχρι 2015.

Απόβλητα από Ηλεκτρικές Στήλες /Συσσωρευτές: φορητές 25% μέχρι 2012, 45% μέχρι

το 2016.

Απόβλητα Εκσκαφών, Κατεδαφίσεων και Κατασκευών (ΑΕΚΚ): 30% μέχρι το 2012.

Για τα περισσότερα από τα παραπάνω υλικά, η χώρα είναι εντός στόχων ή βρίσκεται

σε πορεία επίτευξης του στόχου για την επόμενη διετία.

4 ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΑ 2013

4.1 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ - ΓΕΝΙΚΑ Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, η διεύθυνση εναλλακτικής διαχείρισης, έχει προ-

βεί συνοπτικά στις παρακάτω δράσεις (οι δράσεις που αφορούν και τα προηγούμενα

δύο έτη επισημαίνονται με αστερίσκο).

1.* Εγκρίσεις / ανανεώσεις Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης: Ε-

γκρίθηκαν 9 Νέα Συστήματα (σε σύνολο 21*), ανανεώθηκαν οι εγκρίσεις σε 5 Συστή-

ματα, δεν ανανεώθηκε σε 1 Σύστημα, ανακλήθηκε η έγκριση σε 1 Σύστημα και βρί-

σκονται σε διαδικασία αξιολόγησης άλλα 6 Συστήματα.

2. *Παρακολούθηση και αξιολόγηση των ετήσιων Εκθέσεων των Συστημάτων

Page 15: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

14

3. Σύνταξη Οδηγού και προτύπου για την εκπόνηση εκ μέρους των Συστημάτων των

ετήσιων εκθέσεών τους

4. Αξιολόγηση όλων των επιχειρησιακών σχεδίων των εγκεκριμένων συστημάτων και

προτάσεις για την βελτίωσή τους.

5.* Διενέργεια (με εξωτερικούς συνεργάτες) και αξιολόγηση αποτελεσμάτων ελέγχων

για 5 Συστήματα, προετοιμασία ελέγχων σε άλλα 4.

6. Διενέργεια μεμονωμένων ελέγχων και επιτόπιων επισκέψεων σε μονάδες επεξερ-

γασίας ανακυκλώσιμων υλικών.

7.* Ανάπτυξη (υπό διαμόρφωση) ενός συστήματος διαχείρισης των διενεργούμενων

ελέγχων, σε συνεργασία με την ΜΟΔ, το οποίο θα συμβάλει στην αύξηση της διαφά-

νειας και στην τυποποίηση των ενεργειών, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές της ίσης

αντιμετώπισης και της αμεροληψίας.

8. Έκδοση Έκθεσης στατιστικών στοιχείων για την ανακύκλωση των ετών 2004-2012.

9.* Σύνταξη και αποστολή προειδοποιητικών επιστολών και πράξεων βεβαιώσεων

παραβάσεων σε εταιρείες υπόχρεων παραγωγών σύμφωνα με το άρθρο 24 του Ν.

2939/01 για μη συμμετοχή τους σε Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης.

10.* Προετοιμασία τευχών Δημοπράτησης για τους Διαγωνισμούς που προκηρύσσει

ο Οργανισμός.

11.* Σύνταξη στατιστικών στοιχείων σχετικά με την πορεία της ανακύκλωσης και την

επίτευξη των στόχων και διαβίβαση τους στο ΥΠΕΚΑ για διαμόρφωση εκθέσεων προς

ΕΛΣΤΑΤ- EUROSTAT.

12. Προετοιμασία σε συνεργασία με ΥΠΕΚΑ και Νομικές Υπηρεσίες για νέες Νομοθε-

τικές Ρυθμίσεις (π.χ. εναρμόνιση Οδηγιών της ΕΕ).

13.* Συμμετοχή σε ημερίδες και εκθέσεις, καθώς και σε επιτροπές στο εξωτερικό.

14. Προετοιμασία εγχειριδίου διαδικασιών του Οργανισμού για εσωτερική χρήση.

Παράλληλα, έχουν κατηγοριοποιηθεί Δείκτες στο Σύστημα παρακολούθησης του έρ-

γου των Υπουργείων ΔΗΛΟΣ, οι οποίοι παρακολουθούνται από το εποπτεύον Γρα-

φείο Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΓΕΔΣΑΠ) και συμπληρώνονται από τον ΕΟΑΝ.

Επίσης, ο ΕΟΑΝ παρακολουθεί και συνεισφέρει με παρατηρήσεις στη διαμόρφωση

του Εθνικού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων και του Εθνικού Σχεδίου Πρόληψης

Αποβλήτων, την εποπτεία των οποίων έχει το τμήμα διαχείρισης στερεών αποβλήτων

του ΥΠΕΚΑ.

Page 16: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

15

Ο ΕΟΑΝ συμμετέχει ως υποστηρικτικός εταίρος (associated partner) στο ερευνητικό

έργο FUSIONS (Food Use for Social Innovation by Optimising Waste Prevention Strat-

egies) και αφορά τον σχεδιασμό στρατηγικών και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας σχε-

τικά με βέλτιστες πρακτικές για την μείωση και αποφυγή δημιουργίας αποβλήτων

τροφίμων. Το έργο έχει διάρκεια από 2012 μέχρι 2016 και εντάσσεται στο Πρό-

γραμμα Πλαίσιο FP7.

4.2 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΌΦΕΛΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑ-

ΧΕΙΡΙΣΗ Η εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων και κατ’ επέκταση οι υπηρεσίες, τις οποίες προ-

σφέρει ο ΕΟΑΝ, είναι πολύ σημαντικές για τη χώρα μας. Η περαιτέρω δε προώθηση

της Ανακύκλωσης θα αυξήσει τα θετικά αποτελέσματα, γιατί η χώρα μας α) έχει έλ-

λειψη πρώτων υλών (χαρτί, γυαλί, πλαστικά) και β) παρουσιάζει υψηλό ποσοστό α-

νεργίας. Η ανακύκλωση αποτελεί τομέα όπου μπορεί να αναπτυχθεί τόσο η καινοτό-

μος επιχειρηματικότητα όσο και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Ενδεικτικά, για το περιβαλλοντικό όφελος υπάρχουν τα ακόλουθα θετικά αποτελέ-

σματα, όπως προκύπτουν από εκτιμήσεις με βάση τα πραγματικά στοιχεία:

α) η ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας είναι 2,7 εκατ. GJ

β) η ετήσια μείωση εκπομπής CO2 εκτιμάται σε 400.000 τόνους

γ) η μείωση των ποσοτήτων που οδηγούνται σε χώρους ταφής ανέρχεται σε 5.5 ε-

κατ.m3.

Παράλληλα, όσον αφορά την κοινωνική διάσταση, υπολογίζεται ότι 4000 νέες θέσεις

εργασίας έχουν προκύψει λόγω του κύκλου εργασιών της εναλλακτικής διαχείρισης.

Δεν υπάρχουν ακόμα στοιχεία για να ενσωματωθεί το όφελος από την ανακύκλωση

πρώτων υλών (χαρτιού, μετάλλων, γυαλιού και πλαστικών).

Η λειτουργία του Οργανισμού έχει συμβάλει αποφασιστικά σε όλα τα παραπάνω θε-

τικά αποτελέσματα και μάλιστα με κόστος (μισθούς υπαλλήλων Ε.ΟΑΝ. και αναθέ-

σεις σε τρίτους), το οποίο καλύφθηκε από τα έσοδα του Οργανισμού χωρίς να επιβα-

ρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός.

Page 17: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

16

4.3 ΜΗΤΡΩΟ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ Στη φάση της υλοποίησης βρίσκεται η διαδικτυακή εφαρμογή του Μητρώου Παρα-

γωγών του ΕΟΑΝ για την οποία διενεργήθηκε σχετικός διαγωνισμός.

Συγκεκριμένα, στην παρούσα φάση, διαμορφώνονται τα απαιτούμενα πεδία εισαγω-

γής σύμφωνα με τη νομοθεσία σε συνεργασία με την ανάδοχο εταιρεία και έχει ζη-

τηθεί η συνεργασία των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης όλων των αποβλή-

των, πλην των ΑΕΚΚ. Το Μητρώο θα είναι πλήρως λειτουργικό εντός του 2014.

5 ΡΕΥΜΑΤΑ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

5.1 ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ

5.1.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο

Η νομοθεσία που καθιέρωσε τις γενικές αρχές στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η Οδη-

γία 1994/62/ΕΚ «για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας». Βασικές

τροποποιήσεις της Οδηγίας- πλαίσιο είναι η Οδηγία 2004/12/ΕΚ κυρίως σε ότι α-

φορά στους ποσοτικούς στόχους της ανάκτησης και ανακύκλωσης απορριμμάτων συ-

σκευασίας και το Παράρτημα Ι καθώς και η Οδηγία 2013/2/ΕΕ όσον αφορά στο Πα-

ράρτημα Ι.

Η ενσωμάτωση των παραπάνω Οδηγιών στο εθνικό δίκαιο έγινε αντίστοιχα με το

Νόμο 2939/2001 «Συσκευασίες και εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών και άλλων

προϊόντων – Ίδρυση ΕΟΕΔΣΑΠ και άλλες διατάξεις», την ΚΥΑ 9268/469/07 «Τροπο-

ποίηση των ποσοτικών στόχων για την ανάκτηση και ανακύκλωση των αποβλήτων

των συσκευασιών σύμφωνα με το άρθρο 10 (παρ. Α1, τελευταίο εδάφιο) του ν.

2939/2001 (A΄ 179), καθώς και άλλων διατάξεων του νόμου αυτού» και την ΚΥΑ

54461/1779/Ε.103 «Αντικατάσταση του παραρτήματος Ι του άρθρου 4 της υπ’ αριθ.

9268/469/2007 κοινής υπουργικής απόφασης (286 τ.Β΄), σε συμμόρφωση με τις δια-

τάξεις της οδηγίας 2013/2/ΕΕ».

Τέλος, το 2013 τέθηκε σε ισχύ η ΚΥΑ 8197/90920 «Θέσπιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης

με στόχο την εφαρμογή της Οδηγίας 2009/128/ΕΚ και την προστασία του ανθρώπου

Page 18: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

17

και του περιβάλλοντος», όπου στο άρθρο 29 αυτής καθορίζονται οι απαιτήσεις για τη

διαχείριση των κενών συσκευασιών γεωργικών φαρμάκων.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία για τα απόβλητα συσκευασίας:

Για τα έτη 2005 έως και 2010, ο ελάχιστος στόχος ανάκτησης επί του συνόλου

των αποβλήτων συσκευασίας ήταν 50 % κ.β., ο στόχος ανακύκλωσης επί του

συνόλου των αποβλήτων συσκευασίας θα έπρεπε να κυμαίνεται μεταξύ 25% κ.β.

και 45% κ.β., ενώ ο ελάχιστος στόχος ανακύκλωσης ανά υλικό συσκευασίας θα

έπρεπε να είναι 15% κ.β.

Για τα έτη 2011 και εντεύθεν, ο ελάχιστος στόχος ανάκτησης επί του συνόλου

των αποβλήτων συσκευασίας διαμορφώνεται στο 60 % κ.β., ο στόχος

ανακύκλωσης επί του συνόλου των αποβλήτων συσκευασίας πρέπει να

κυμαίνεται πλέον μεταξύ 55% κ.β. και 80% κ.β., ενώ ο ελάχιστος στόχος

ανακύκλωσης ανά υλικό συσκευασίας διαφοροποιείται ανά υλικό ως

ακολούθως: i) για το γυαλί 60 % κ.β., ii) για χαρτί και χαρτόνι 60 % κ.β., iii) για τα

μέταλλα 50 % κ.β., iv) για τα πλαστικά 22,5 % κ.β. και v) για το ξύλο 15 % κ.β.

ΕΦΑΡΜΟΖΟΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

Ως επί το πλείστον, η συλλογή και μεταφορά των οικιακών αποβλήτων συ-

σκευασίας γίνεται από τους Δήμους είτε με ίδια μέσα είτε με το σύστημα του

«μπλε κάδου», που είναι και το πλέον διαδεδομένο, σύμφωνα με το οποίο οι

πολίτες μπορούν να αποθέτουν όλα τα απόβλητα υλικά συσκευασίας στον

μπλε κάδο χωρίς περαιτέρω διαλογή. Στη συνέχεια, τα απόβλητα συσκευα-

σίας μεταφέρονται με ειδικά για το σκοπό αυτά οχήματα σε Κέντρα Διαλογής

Ανακυκλώσιμων Υλικών (Κ.Δ.Α.Υ.), όπου γίνεται η διαλογή και η ανάκτησή

τους ανά υλικό (χαρτί / χαρτόνι, χάρτινες συσκευασίες υγρών, πλαστικές συ-

σκευασίες διαφόρων τύπων, γυάλινες συσκευασίες, αλουμίνιο, λευκοσί-

δηρο). Στη συνέχεια προωθούνται σε εμπόρους / αξιοποιητές προς ανακύ-

κλωση / ανάκτηση.

Σε πολύ μικρότερη κλίμακα γίνεται συλλογή των οικιακών αποβλήτων συ-

σκευασίας μέσω Κέντρων Ανταποδοτικής Ανακύκλωσης (ΚΑΑ), όπου οι πολί-

τες απορρίπτουν χωριστά τις γυάλινες, μεταλλικές και πλαστικές συσκευα-

σίες. Στη συνέχεια, τα διαχωρισμένα κατ’ αυτόν τον τρόπο απόβλητα συλλέ-

γονται, γίνεται έλεγχος και διαλογή όπου απαιτείται και κατόπιν προωθού-

νται και πάλι μέσω εμπόρων / αξιοποιητών προς ανακύκλωση / ανάκτηση.

Page 19: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

18

Η διαχείριση των Βιομηχανικών και Εμπορικών Αποβλήτων Συσκευασίας

(ΒΕΑΣ) γίνεται απευθείας μέσω εμπόρων και αξιοποιητών είτε με την μεσολά-

βηση των Σ.Ε.Δ. είτε στις πλείστες των περιπτώσεων με την πιστοποίηση των

ποσοτήτων από τα Σ.Ε.Δ.

5.1.2 Συστήματα

Το 2013 λειτουργούσαν τρία (3) συλλογικά και ένα (1) ατομικό σύστημα εναλλακτικής

διαχείρισης αποβλήτων συσκευασίας, όπως αυτά παρουσιάζονται στον πίνακα που

ακολουθεί.

Σ.Σ.Ε.Δ. – ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλω-

σης (Ε.Ε.Α.Α. Α.Ε.)

Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης μη επικίνδυνων α-ποβλήτων συσκευασίας, πανελλαδικής εμβέλειας. Η αρχική έγκριση του Σ.Ε.Δ. χορηγήθηκε με την Υ.Α.

106453/2003 (ΦΕΚ 391 Β), και ανανεώθηκε με την Υ.Α. 118019/2009.

Κέντρο Εναλλακτικής Περιβαλλοντικής Διαχεί-

ρισης Α.Ε. (Κ.Ε.ΠΕ.Δ. Α.Ε.)

Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης αποβλήτων συ-σκευασίας ορυκτελαίων, με πανελλαδική εμβέλεια.

Η αρχική έγκριση του Σ.Ε.Δ. χορηγήθηκε με την Υ.Α.105857/2003 ( ΦΕΚ 391 Β' ) ενώ η ανανέωση της έγκρισής του βρίσκεται στο

τελικό στάδιο αξιολόγησης.

ΑΒ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ Α.Ε.

Ατομικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης αποβλήτων συσκευ-ασίας προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας και εισαγωγής ΑΒ Βασιλό-

πουλος, με πανελλαδική εμβέλεια. Η αρχική έγκριση του Σ.Ε.Δ. χορηγήθηκε με την Υ.Α.106156/2004

(ΦΕΚ 1108 Β) ενώ η ανανέωση της έγκρισής του βρίσκεται στο τελικό στάδιο αξιολόγησης.

ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥ-ΚΛΩΣΗ Α.Ε.

(υπό δικαστική εκκρεμό-τητα)

Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης μη επικίνδυνων α-ποβλήτων συσκευασίας, πανελλαδικής εμβέλειας. Η αρχική έγκριση του Σ.Ε.Δ. χορηγήθηκε με την Υ.Α.

106453/2008 (ΦΕΚ 391 Β). Το Δ.Σ. του ΕΟΑΝ (απόφασή 380/2012) ανέστειλε τη λειτουργία του Σ.Ε.Δ, η οποία ανεστάλη η εφαρμογή της με την 743/2012 απόφαση της Επιτροπής Ανα-

στολών του Σ.τ.Ε. Ακολούθησε έλεγχος του ΣΕΔ από τον ΕΟΑΝ και η 2112/2013 α-πόφαση του Δ.Σ. του ΕΟΑΝ για εκ νέου ανάκληση λειτουργίας

του ΣΕΔ. Το ΣΕΔ προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της δεύτερης αυτής α-πόφασης και αναμένεται η σχετική απόφαση εντός του 2014.

Page 20: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

19

Το 2013 υπήρχαν σε λειτουργία 29 Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ)

σε όλη την Ελλάδα. Το καλοκαίρι του 2013, το ΚΔΑΥ Φυλής καταστράφηκε ολοσχερώς

από πυρκαγιά, ενώ το ΚΔΑΥ Μυτιλήνης πρωτολειτούργησε στα τέλη του 2013.

5.1.3 Κύριες Δράσεις κατά το 2013

Το 2013 διενεργήθηκαν οι ακόλουθοι έλεγχοι και αξιολογήσεις σε Συστήματα Εναλ-

λακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών:

οικονομικός – διαχειριστικός έλεγχος και έλεγχος φυσικού αντικειμένου του

Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Α.Ε., από εξειδικευμένη εταιρεία ορκωτών λογιστών και φορέα

ελέγχου αντίστοιχα.

αξιολόγηση των επιχειρησιακών σχεδίων των υπολοίπων τριών Συστημάτων

Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Συσκευασιών, προκειμένου αυτά να

προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις και στόχους του Οργανισμού και να

διασφαλίσουν την επίτευξη των εθνικών στόχων.

αξιολόγηση των ετήσιων απολογιστικών εκθέσεων των Σ.Ε.Δ. για το έτος 2012

και όπου απαιτήθηκε ζητήθηκαν συμπληρωματικά ή επεξηγηματικά στοιχεία.

Νέες αιτήσεις / Εγκρίσεις / Ανανεώσεις / Τροποποιήσεις / Ανακλήσεις λειτουργίας

Σ.Ε.Δ.

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΟΑΝ με την απόφασή του με αρ. πρωτ. 2112/2013 α-

ποφάσισε την εκ νέου ανάκληση της λειτουργίας του Σ.Ε.Δ. ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥ-

ΚΛΩΣΗ Α.Ε. μετά από αξιολόγηση των αποτελεσμάτων του ελέγχου που διενεργή-

θηκε στο Σ.Ε.Δ. κατά το ίδιο έτος. Το ΣΕΔ προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της δεύτερης αυτής

απόφασης και το θέμα βρίσκεται υπό δικαστική εκκρεμότητα.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ

Ως Διαχειριστές συσκευασιών νοούνται όλα τα νομικά ή φυσικά πρόσωπα που παρά-

γουν ή εισάγουν συσκευασμένα προϊόντα με σκοπό να τα διακινήσουν στην ελληνική

αγορά, όσοι χρησιμοποιούν υλικά συσκευασίας για πλήρωση στα σημεία πώλησης ή

εναλλακτικά παράγουν τα υλικά συσκευασίας.

Page 21: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

20

Εκτιμάται ότι ένα σημαντικό ποσοστό των διαχειριστών συσκευασίας που δραστη-

ριοποιούνται στην ελληνική αγορά εξακολουθεί να μην συμβάλλεται με Σ.Ε.Δ. και να

εισφοροδιαφεύγει.

Το 2013 το Δ.Σ. του ΕΟΑΝ αποφάσισε τη διενέργεια οικονομικού – διαχειριστικού

ελέγχου ενός συμβεβλημένου με Σ.Ε.Δ. διαχειριστή συσκευασιών, μέσω εξειδικευμέ-

νης εταιρείας ορκωτών λογιστών, προκειμένου να επαληθευτούν οι δηλούμενες από

αυτόν ποσότητες υλικών συσκευασίας για συγκεκριμένα έτη.

ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Το 2013, ο ΕΟΑΝ συγκέντρωσε και επεξεργάστηκε τα στατιστικά στοιχεία που αφο-

ρούσαν στη συλλογή και ανακύκλωση / ανάκτηση των αποβλήτων συσκευασίας για

το έτος 2011 και υπέβαλε σχετική έκθεση στο Γραφείο Εναλλακτικής Διαχείρισης Συ-

σκευασιών και άλλων Προϊόντων (ΓΕΔΣΑΠ), προκειμένου το ΓΕΔΣΑΠ με τη σειρά του

να προχωρήσει στη σύνταξη και αποστολή της ετήσιας απολογιστικής έκθεσης της

χώρας προς την ΕΕ σχετικά με τα απόβλητα συσκευασίας σύμφωνα με την Απόφαση

2005/270/ΕΕ.

Το 2013, ήταν το έτος που η χώρα υποβάλλει και τις τριετείς εκθέσεις για τα από-

βλητα συσκευασίας. Ο ΕΟΑΝ συγκέντρωσε και επεξεργάστηκε και τα στατιστικά στοι-

χεία για το έτος 2012 και υπέβαλε στο ΓΕΔΣΑΠ έκθεση για την τριετία 2010-2012,

σύμφωνα με την Απόφαση 1997/622/ΕΚ.

5.1.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές

Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας καλύπτεται από ΣΕΔ για τα απόβλητα συσκευασίας:

εκτιμάται κάλυψη του 82% περίπου του πληθυσμού.

Η μέχρι σήμερα επίδοση της χώρας στην ανακύκλωση αποβλήτων συσκευασίας

παρουσιάζεται στις Εικόνα 1 που ακολουθεί, οι οποίοι βασίζονται σε επίσημες

εκθέσεις που κατέθεσε η χώρα μας στην Ε.Ε..

Page 22: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

21

0%

20%

40%

60%

80%

100%

0100200300400500600700800900

1.0001.100

2004 2006 2008 2010 2012

Ποσότητες και ποσοστά ανάκτησης ΑΣ συνολικά

για την περίοδο 2004-2012

0%

20%

40%

60%

80%

100%

0100200300400500600700800900

1.0001.100

2004 2006 2008 2010 2012

Ποσότητες και ποσοστά ανακύκλωσης ΑΣ συνολικά για την περίοδο 2004-2012

0%

20%

40%

60%

80%

100%

0

100

200

300

400

500

2004 2006 2008 2010 2012

Ποσότητες και ποσοστά ανακύκλωσης ΑΣ από χαρτί για την περίοδο 2004-2012

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

0

50

100

150

200

250

300

350

2004 2006 2008 2010 2012

Ποσότητες και ποσοστά ανακύκλωσης ΑΣ από

πλαστικό για την περίοδο 2004-2012

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

0

20

40

60

80

100

120

140

160

2004 2006 2008 2010 2012

Ποσότητες και ποσοστά ανακύκλωσης ΑΣ από

μέταλλο για την περίοδο 2004-2012

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

0

50

100

150

200

250

2004 2006 2008 2010 2012

Ποσότητες και ποσοστά ανακύκλωσης ΑΣ από γυαλί για την περίοδο 2004-2012

Page 23: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

22

Εικόνα 1. Ανακύκλωση Αποβλήτων Συσκευασίας

Όσον αφορά τις συνολικές ποσότητες των αποβλήτων συσκευασίας που παράγονται

και ανακυκλώνονται, σημειώνεται ότι τα στοιχεία για την παραγωγή αποβλήτων συ-

σκευασίας κάθε έτους βασίζονται σε εκτιμήσεις καθώς δεν υπάρχουν επίσημα κατα-

γεγραμμένα στοιχεία και είναι δύσκολος ο ακριβής υπολογισμός των ποσοτήτων αυ-

τών.

Όσον αφορά την ανακύκλωση των επιμέρους υλικών συσκευασίας σημειώνονται τα

εξής:

Στο χαρτί-χαρτόνι επιτυγχάνονται σταθερά οι ποσοτικοί στόχοι με το ποσοστό

ανακύκλωσης να ξεπερνά τα τελευταία χρόνια το 90%.

Στο πλαστικό, από το 2009 επιτυγχάνεται κάθε χρόνο ο ποσοτικός στόχος για τη

χώρα.

Για τα μέταλλα (αλουμίνιο και λευκοσίδηρος), το 2011 και το 2012 δεν

επετεύχθη ο νέος ποσοτικός στόχος για ποσοστό ανακύκλωσης 50% κατά βάρος

των παραγόμενων υλικών συσκευασίας. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να

αναφερθεί ότι ένα μεγάλο ποσοστό των μεταλλικών συσκευασιών που

διακινούνται στη χώρα ανακυκλώνεται χωρίς να καταγράφεται από τα

εγκεκριμένα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης, επομένως το τελικό ποσοστό

ανακύκλωσης ενδέχεται να είναι μεγαλύτερο από ότι καταγράφεται στις

εκθέσεις αναφοράς που αποστέλλονται στην Ε.Ε.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2004 2006 2008 2010 2012

Ποσότητες και ποσοστά ανακύκλωσης ΑΣ από ξύλο για την περίοδο 2004-2012

Page 24: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

23

Στο γυαλί δεν επετεύχθη το 2011 και το 2012 ο νέος ποσοτικός στόχος που ορίζει

ποσοστό ανακύκλωσης 60% κατά βάρος των παραγόμενων υλικών συσκευασίας,

ενώ τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό ανακύκλωσης ήταν σταθερά πάνω από

τον ποσοτικό στόχο.

Στο ξύλο επιτυγχάνεται σταθερά ο ποσοτικός στόχος με το ποσοστό

ανακύκλωσης να κυμαίνεται μεταξύ 30-75%.

5.2 ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΕΚΣΚΑΦΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΕΩΝ (Α-

ΕΚΚ)

5.2.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο

Η βασική εθνική νομοθεσία για την εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων εκσκαφών,

κατασκευών και κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.) είναι η ΚΥΑ 36259/1757/E103/2010 «Μέ-

τρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων από εκσκα-

φές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ)», όπως αυτή συμπληρώθηκε με το άρθρο

181 «Μεταλλευτικές –Λατομικές εργασίες εντός δασών – δασικών εκτάσεων» του Ν.

4001/2011 και το άρθρο 40 «Θέματα σχετικά με απόβλητα από εκσκαφές, κατα-

σκευές και κατεδαφίσεις» του Ν.4030/2011 αλλά και το άρθρο 17 του Ν.4067/2012

«Νέος Οικοδομικός Κανονισμός».

Στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, στην Οδηγία 2008/98/ΕΚ «για τα απόβλητα

και την κατάργηση ορισμένων Οδηγιών», γίνεται αναφορά στους στόχους

ανακύκλωσης των ΑΕΚΚ που πρέπει να επιτευχθούν έως το 2020 και στην Απόφαση

2011/753/ΕΕ «περί θεσπίσεως κανόνων και μεθόδων υπολογισμού για τον έλεγχο

της συμμόρφωσης προς τους στόχους του άρθρου 11 παράγραφος 2 της οδηγίας

2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου» περιγράφεται ο

τρόπος υπολογισμού των στόχων ανακύκλωσης των ΑΕΚΚ της οδηγίας 2008/98/ΕΚ.

Οι ποσοτικοί στόχοι για την συλλογή – αξιοποίηση των αποβλήτων από κατασκευές,

εκσκαφές και κατεδαφίσεις σύμφωνα με το άρθρο 12 της ΚΥΑ 36259/1757/E103 είναι

οι ακόλουθοι:

1) μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2012, η επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση

άλλων υλικών αποβλήτων και αξιοποίηση πρέπει να ανέλθει κατ’ ελάχιστον στο

30 %, ως προς το συνολικό βάρος των παραγομένων ΑΕΚΚ στη χώρα.

Page 25: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

24

2) μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2015, η επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση

άλλων υλικών αποβλήτων και αξιοποίηση πρέπει να ανέλθει κατ’ ελάχιστον στο

50 %, ως προς το συνολικό βάρος των παραγομένων ΑΕΚΚ στη χώρα.

3) μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2020 η επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση

άλλων υλικών αποβλήτων και αξιοποίηση πρέπει να ανέλθει κατ’ ελάχιστον στο

70 %, ως προς το συνολικό βάρος των παραγομένων ΑΕΚΚ στη χώρα

Ως Διαχειριστές ΑΕΚΚ χαρακτηρίζονται οι ανάδοχοι των δημόσιων ή ιδιωτικών έργων

(κατασκευαστές, εργολήπτες τεχνικών και οικοδομικών έργων, φορείς εκμίσθωσης

εξοπλισμού και παροχής υπηρεσιών προσωρινής αποθήκευσης, συλλογής και μετα-

φοράς των ΑΕΚΚ) ή ο κύριος του έργου εφόσον δεν έχει αναθέσει το έργο σε ανάδοχο.

ΕΦΑΡΜΟΖΟΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ

Οι μονάδες ανακύκλωσης ΑΕΚΚ, αναλόγως με την κατηγορία των εισερχομένων υλι-

κών, συνδυάζουν διεργασίες διαλογής, θραύσης, κοσκίνισης και μαγνητικών διαχω-

ρισμών με στόχο τη παραγωγή υλικών σε διάφορα τελικά μεγέθη ανάλογα με την

αγορά διάθεσής τους

Το παρακάτω είναι ένα χαρακτηριστικό διάγραμμα ροής διαχείρισης Αποβλήτων Κα-

τασκευών και Κατεδαφίσεων παρουσιάζει τις διάφορες φάσεις από τις οποίες μπορεί

να αποτελούνται οι μονάδες διαχείρισης.

Page 26: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

25

Εικόνα 2. Διάγραμμα Ροής Διαχείρισης Αποβλήτων Κατασκευών και Κατεδαφίσεων

Σύμφωνα με το παραπάνω διάγραμμα οι Μονάδες επεξεργασίας ΑΕΚΚ δύνανται να

περιλαμβάνουν ορισμένα ή το σύνολο των ακόλουθων σταδίων λειτουργίας:

Αρχικός οπτικός έλεγχος εισερχομένου φορτίου στη μονάδα επεξεργασίας.

Ζύγιση με γεφυροπλάστιγγα κατά τη μεταφορά προς και από την μονάδα και

διαρκής καταγραφή του τύπου και της ποσότητας των υλικών που εισέρχονται

και ανακυκλώνονται στην εγκατάσταση.

Προσωρινή αποθήκευση σε κώνους προσωρινής αποθήκευσης ομοειδών χαρα-

κτηριστικών.

Διαλογή υλικών, μια διαδικασία που διαχωρίζει τα ανακυκλώσιμα υλικά (π.χ.

χαρτί, γυαλί, πλαστικό, ξύλο), τα οποία αποθηκεύονται σε σκαφοκοντέϊνερ ως

ότου οδηγηθούν σε αντίστοιχες μονάδες ανακύκλωσης.

Θραύση, όπου πραγματοποιείται διαχωρισμός ή θρυμματισμός των υλικών σε

μικρότερης κοκκομετρίας υλικά.

Μαγνητικός Διαχωρισμός των χαλύβδινων και μεταλλικών μερών (π.χ. οπλισμός

σκυροδέματος).

Κοσκίνιση και διαχωρισμός σε διάφορες κοκκομετρικές διαβαθμίσεις.

Αποθήκευση των τελικών προϊόντων σε κώνους απόθεσης.

5.2.2 Συστήματα

Το 2013 λειτουργούσαν επτά (7) Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης μη

επικίνδυνων Αποβλήτων Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων, όπως αυτά πα-

ρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί.

Επωνυμία Σ.Σ.Ε.Δ. Αριθ. Απόφασης

Έγκρισης ΕΟΑΝ

Γεωγραφική Εμβέλεια Συ-

στήματος

Ανακύκλωση Αδρανών Βορείου

Ελλάδος Α.Ε. (ΑΝ.Α.Β.Ε. Α.Ε.) 717/7-12-2011

Ν. Ημαθίας, Ν. Θεσσαλονίκης,

Ν. Κιλκίς, Ν. Πέλλας, Ν. Πιε-

ρίας, Ν. Χαλκιδικής

Page 27: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

26

Σύστημα Ανακύκλωσης Κεντρι-

κής Ελλάδας Ε.Π.Ε. (Σ.ΑΝ.Κ.Ε.

Ε.Π.Ε.)

66/18-01-2012

426/26-04-2012

Ν. Εύβοιας, Ν. Βοιωτίας,

Ν. Αττικής

Εναλλακτική Διαχείριση Προϊό-

ντων Εκσκαφών, Κατεδαφίσεων

Α.Ε. (Σ.Ε.Δ.Π.Ε.ΚΑΤ. Α.Ε.)

427/26-04-2012 Ν. Αττικής

Ι. ΚΟΥΦΙΔΗΣ - Ι. ΚΤΕΝΙΔΗΣ & ΣΙΑ

Ο.Ε. (Σύστημα Συλλογικής Εναλ-

λακτικής Διαχείρισης Χαλκιδικής

Ο.Ε.)

1050/28-09-2012) Ν. Χαλκιδικής

Ανακύκλωση Α.Ε.Κ.Κ. Κεντρικής

Μακεδονίας Α.Ε. 1183/19-10-2012

Ν. Ημαθίας, Ν. Θεσσαλονίκης,

Ν. Κιλκίς, Ν. Πέλλας, Ν. Πιε-

ρίας, Ν. Σερρών, Ν. Χαλκιδικής

Ψάρρας - Εναλλακτική Διαχεί-

ριση Α.Ε.Κ.Κ. Α.Μ.Κ.Ε. 2174/09-12-2013

Ν. Ημαθίας, Ν. Θεσσαλονίκης,

Ν. Κιλκίς, Ν. Πέλλας, Ν. Πιε-

ρίας, Ν. Σερρών, Ν. Χαλκιδικής

Ανακύκλωση Αδρανών Νότιας

Ελλάδας Α.Μ.Κ.Ε. (Α.Α.Ν.ΕΛ.) 2204/12-12-2013 Ν. Λακωνίας, Ν. Κυκλάδων

5.2.3 Κύριες Δράσεις

Νέες Αιτήσεις / Αξιολογήσεις και Έλεγχοι Σ.Ε.Δ.

Εντός του 2013:

Υποβλήθηκαν φάκελοι επιχειρησιακών σχεδίων για έγκριση από έξι (6) νέα συλ-

λογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης Α.Ε.Κ.Κ.

Ολοκληρώθηκε η αξιολόγηση των υποβληθέντων φακέλων επιχειρησιακών σχε-

δίων πέντε (5) Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Α.Ε.Κ.Κ. καθώς

και των πρόσθετων στοιχείων που κατέθεσαν.

Εγκρίσεις / Ανανεώσεις / Τροποποιήσεις / Ανακλήσεις λειτουργίας Σ.Ε.Δ.

Page 28: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

27

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΟΑΝ με τις αποφάσεις του 2174/9-12-2013 και

2204/12-12-2013 ενέκρινε εντός του 2013 τη λειτουργία δύο (2) νέων Συλλογικών Συ-

στημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης Α.Ε.Κ.Κ. του Σ.Σ.Ε.Δ. «ΨΑΡΡΑΣ – Εναλλακτική

Διαχείριση ΑΕΚΚ» και του Σ.Σ.Ε.Δ. «Ανακύκλωση Αδρανών Νότιας Ελλάδας» αντί-

στοιχα.

ΜΕΛΕΤΕΣ / ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΕ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ

Το 2013 ολοκληρώθηκε και παραλήφθηκε στο σύνολό της η μελέτη που είχε ανατεθεί

στην εταιρεία ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε. με τίτλο «Τεχνική υποστήριξη του Ελληνικού Οργα-

νισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.) για την ανάπτυξη προτύπων, την οργάνωση των

διαδικασιών του προγράμματος εναλλακτικής διαχείρισης των ΑΕΚΚ και την προ-

σαρμογή της διοίκησης στη διαχείριση των ΑΕΚΚ» και σκοπό:

την τεχνική υποστήριξη του ΕΟΑΝ στην ανάπτυξη και σύνταξη προτύπου για

«Στοιχεία για τη Διαχείριση των Αποβλήτων» (ΣΔΑ), και στην παραγωγή οδηγού

βέλτιστων πρακτικών διαλογής στην πηγή και επαναχρησιμοποίησης των ΑΕΚΚ.

την τεχνική υποστήριξη του ΕΟΑΝ στην ανάπτυξη και σύνταξη μελετητικών προ-

τύπων εγκαταστάσεων επεξεργασίας ΑΕΚΚ και αξιολόγησης περιβαλλοντικών ε-

πιπτώσεων των αντίστοιχων μονάδων.

την υποστήριξη στην προσαρμογή των Υπηρεσιών Δόμησης, των Διευθυνουσών

Υπηρεσιών και των Αδειοδοτουσών Υπηρεσιών στις προβλέψεις του άρθρου 7

της ΚΥΑ 36259/1757/Ε103.

την τεχνική υποστήριξη του Ε.Ο.ΑΝ. στην έκδοση διευκρινιστικών εγκυκλίων και

κανονισμών και στην παραγωγή ενημερωτικού υλικού που θα απευθύνεται στις

ανωτέρω υπηρεσίες, σχετικά με την εφαρμογή της εν λόγω ΚΥΑ.

την τεχνική υποστήριξη του ΕΟΑΝ για την παραγωγή προτύπων εγγράφων των

ΣΣΕΔ ΑΕΚΚ, όπως σύμβαση με διαχειριστές ΑΕΚΚ, βεβαιώσεις παραλαβής ΑΕΚΚ,

δελτία παραλαβής ΑΕΚΚ, κλπ.

την επεξεργασία ελάχιστων προδιαγραφών από τον Ανάδοχο για τη σύνταξη ε-

τήσιων εκθέσεων από τα εγκεκριμένα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης Α-

ΕΚΚ.

Page 29: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

28

τον προσδιορισμό των περιεχομένων της βάσης δεδομένων που θα τηρούν τα

ΣΣΕΔ των ΑΕΚΚ καθώς και των προδιαγραφών των αρχείων – βιβλίων καταγρα-

φής που θα τηρούνται και των εκθέσεων αναφοράς των ΣΣΕΔ προς τον Ε.Ο.ΑΝ.

Επίσης, το 2013 ανατέθηκε μελέτη στην εταιρεία HPC Paseco M. ΕΠΕ με τίτλο «Εκπό-

νηση Μελέτης – Έρευνας για τη βιωσιμότητα μονάδων επεξεργασίας Α.Ε.Κ.Κ. στην

Ελλάδα» και σκοπό:

την καταγραφή των λατομείων της ελληνικής επικράτειας ανά νομό ή περιφε-

ρειακή ενότητα,

την καταγραφή των παραγόμενων ποσοτήτων αδρανών υλικών στην Ελλάδα

κατά την τελευταία 5ετία,

έρευνα αγοράς για τις τιμές πώλησης των πρωτογενών αδρανών υλικών, των ε-

πεξεργασμένων (δευτερογενών) αδρανών υλικών που προκύπτουν από μονάδες

επεξεργασίας ΑΕΚΚ καθώς και των λοιπών ανακυκλώσιμων υλικών (π.χ. αλουμί-

νιο, σίδηρος, χαλκός, πλαστικό, ξύλο, χαρτί, γυαλί) που προέρχονται από ΑΕΚΚ

και πώς αυτές οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ διαφορετικών γεωγραφικών περιο-

χών,

διερεύνηση της βιωσιμότητας μονάδων επεξεργασίας ΑΕΚΚ σε χώρες της Ε.Ε. σε

σχέση με λατομεία παραγωγής αδρανών υλικών στις χώρες αυτές,

οικονομοτεχνική μελέτη για πρότυπες μονάδες επεξεργασίας ΑΕΚΚ τριών διαφο-

ρετικών μεγεθών («μικρή», «μεσαία, «μεγάλη»),

προσδιορισμός του «τέλους εισόδου» για διαφορετικές κατηγορίες εισερχομέ-

νων ΑΕΚΚ με βάση κωδικούς Ε.Κ.Α.

5.2.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές Το πρώτο Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης ξεκίνησε την λειτουργία του το 2011

και υπάρχουν ακόμα πολλά θέματα που εξετάζονται από τον ΕΟΑΝ και πρέπει να

δρομολογηθούν άμεσα όπως:

Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΣΔΑ)

Πρότυπες συμβάσεις με διαχειριστές και μονάδες ανακύκλωσης.

Διάκριση των θεμάτων σε δημόσια και ιδιωτικά έργα.

Νομοθετικές Ρυθμίσεις

Ορθή Λειτουργία Μονάδων Ανακύκλωσης.

Page 30: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

29

Σημειώνεται πάντως ότι οι περισσότεροι νομοί της χώρας δεν καλύπτονται από τα

υπάρχοντα ΣΕΔ.

5.3 ΟΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ

5.3.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο Η διαχείριση των οχημάτων του τέλους κύκλου ζωής ρυθμίζεται από το Π.Δ.

116/2004 το οποίο εκδόθηκε σε εναρμόνιση με την Οδηγία 2000/53/ΕΚ του Συμβου-

λίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ως όχημα τέλους κύκλου ζωής σύμφωνα με το ΠΔ

43/1983 θεωρούνται τα οχήματα (Μ1) τα οποία προορίζονται για μεταφορά προσώ-

πων και φέρουν κατ’ ανώτατο όριο εκτός της θέσης οδηγού έως οκτώ θέσεις καθώς

και τα οχήματα (Ν1) που είναι οχήματα που προορίζονται για τη μεταφορά εμπορευ-

μάτων και έχουν μέγιστο βάρος μέχρι των 3,5 τόνων.

Σύμφωνα με το άρθρο 11.β του ΠΔ 116/2004, μέχρι την 1 Ιανουαρίου 2015 το

ποσοστό ανάκτησης και επαναχρησιμοποίησης των προϊόντων που προκύπτουν από

την διαχείριση των ΟΤΚΖ, ορίζεται στο 95% κ.β.

Διαδικασία ανακύκλωσης οχημάτων στο τέλος κύκλου ζωής τους (ΟΤΚΖ).

Η διαχείριση των οχημάτων όταν αυτά ολοκληρώσουν τον κύκλο ζωής τους ξε-

κινάει με την παράδοση του οχήματος σε ένα σημείο συλλογής ή κέντρο επεξεργα-

σίας. Η παράδοση του οχήματος μπορεί να γίνει είτε με ευθύνη του οικείου Δήμου

όπου βρίσκεται το όχημα εγκαταλελειμμένο είτε με παράδοση του οχήματος στο κέ-

ντρο συλλογής με ευθύνη του ιδιοκτήτη του. Κατόπιν ακολουθεί η έκδοση της σχετι-

κής βεβαίωσης παραλαβής.

Η διαδικασία της απορρύπανσης των ΟΤΚΖ γίνεται σε ειδικές βιομηχανικές ε-

γκαταστάσεις επεξεργασίας και περιλαμβάνει τις εργασίες για την απομάκρυνση των

επικίνδυνων υλικών που περιέχονται στα οχήματα. Το 2013 (μέχρι τις 31.12.2013)

λειτούργησαν 121 εγκαταστάσεις επεξεργασίας οι οποίες καλύπτουν όλη την ελλη-

νική επικράτεια. Μετά την απορρύπανση, τα ΟΤΚΖ οδηγούνται προς περαιτέρω επε-

ξεργασία σε ειδικές εγκαταστάσεις τεμαχισμού (shredders). Τα μεταλλικά τμήματα

οδηγούνται προς χύτευση. Το υπόλοιπο που μένει μετά τον διαχωρισμό των μετάλ-

λων ονομάζεται υπόλειμμα μετά τον τεμαχισμό (ASR – After Shredding Residue*) και

οδηγείται για περαιτέρω ανάκτηση υλικών ή/και ανάκτηση ενέργειας.

Page 31: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

30

Κατά την αποσυναρμολόγηση αφαιρούνται όλα τα κατασκευαστικά στοιχεία

που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν ως ανταλλακτικά, καθώς και τα αφαιρού-

μενα κατασκευαστικά στοιχεία που μπορούν να οδηγηθούν μέσω εναλλακτικών συ-

στημάτων σε διεργασίες ανάκτησης.

Υλικά απορρύπανσης

Μη μεταλλικό

κλάσμα

Μη μεταλλικό

κλάσμα

Μέταλλα

Μεταλλικά

μέρη

Υπόλειμα

Τεμαχισμού

ASR

Μεταλλικά

μέρη

Σκραπ ΟΤΚΖ

Σκραπ ΟΤΚΖ

(μηχανές/κουφάρια)

Σκραπ ΟΤΚΖ

(μηχανές/κουφάρια)

Μέρη ΟΤΚΖ

Διαλυτήριο /

απορρύπανση

ΟΤΚΖ

Εξαγωγή ή

εγχώρια αγορά

ανταλλακτικών

Έμποροι ή και

διαλυτήρια

Τεμαχιστές

Εγκαταστάσεις

αξιοποίησης

ελαφριού

κλάσματος

Χυτήρια

Ενεργειακή

αξιοποίηση

Διάθεση

Συλλογικά

συστήματα ή

εταιρείες

διαχείρισης

επικινδύνων

αποβλήτων

Εικόνα 3. Διαδικασία ανακύκλωσης ΟΤΚΖ

* Shredding Residue Fuel : Αξιοποιήσιμο υπόλειμμα τεμαχισμού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για

ανάκτηση ενέργειας και είναι απαλλαγμένο από PVC.

5.3.2 Συστήματα Η εταιρία «Εναλλακτική Διαχείριση Οχημάτων Ελλάδος (ΕΔΟΕ)» είναι το μονα-

δικό εγκεκριμένο σύστημα, για τη διαχείριση των ΟΤΚΖ με βάση την υπ’ α-

ριθμό 105136/2004 (ΦΕΚ 907Β) Υπουργική Απόφαση. Η έγκριση του συλλογικού συ-

στήματος ανανεώθηκε δυνάμει της από 11 Απριλίου 2013 απόφασης του Δ.Σ του

Ε.Ο.ΑΝ. Η ΕΔΟΕ είναι μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρία που έχει συσταθεί τον Ια-

νουάριο του 2004 από τους 33 επίσημους αντιπροσώπους αυτοκινήτων στην Ελλάδα,

κατ' εφαρμογή του Ν.2939/2001 περί ανακύκλωσης.

Η γεωγραφική κάλυψη της ΕΔΟΕ καλύπτει το σύνολο των Νομών της χώρας,

ενώ η πληθυσμιακή κάλυψη είναι στο 100% του συνόλου του πληθυσμού. Έως τις

Page 32: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

31

30/06/2013 το σύστημα διέθετε 110 κέντρα επεξεργασίας (διαλυτήρια ΟΤΚΖ) και 21

σημεία συλλογής.

5.3.3 Κύριες Δράσεις 1. Η κύρια δράση μέσα στο έτος 2013 αφορά την αξιολόγηση της ετήσιας έκθεσης

του ΣΣΕΔ του ΕΔΟΕ για το 2012. Ζητήθηκαν και παρασχέθηκαν διευκρινήσεις,

τόσο για το περιεχόμενο των εκθέσεων όσο και για τη διαχείριση των επικινδύνων

αποβλήτων που προκύπτουν από την απορρύπανση των ΟΤΚΖ.

2. Αξιολογήθηκε ο φάκελος που υποβλήθηκε για την ανανέωση της άδειας του επι-

χειρησιακού σχεδίου του Σ.Σ.Ε.Δ.

3. Εκδόθηκε έγγραφο προς τον ΕΔΟΕ στο οποίο δίνονται διευκρινήσεις και οδηγίες

για την ορθή διαχείριση των εξαντλημένων καταλυτών που προκύπτουν από τη

διαχείριση των ΟΤΚΖ.

5.3.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΔΟΕ το έτος 2012 προέκυψαν οι εξής ποσότητες υ-

λικών που προήλθαν από την απορρύπανση 84456 οχημάτων τέλους κύκλου ζωής. Η

απορρύπανση των ΟΤΚΖ πραγματοποιήθηκε στις 128 εγκαταστάσεις επεξεργασίας

των οχημάτων τέλους κύκλου ζωής που λειτουργούσαν έως τις 31/12/2012.

Είδος Ποσότητα κιλά Ποσοστό

Ορυκτέλαια 294691 0,38%

Μπαταρίες 923597 1,18%

Ελαστικά 2419907 3,09%

Υγρά φρένων 14242 0,02%

Υγρά ψυγείου 188448 0,24%

Φρέον 2051 0,00%

Φίλτρα λαδιού 16309 0,02%

Τακάκια φρένων 4517 0,01%

Καταλύτες 160176 0,20%

Μέταλλα - Σκραπ 56314622 71,80%

Ανταλλακτικά από διάλυση 15254543 19,45%

Κρύσταλλα 300187 0,38%

Πλαστικά 398698 0,51%

Σύνολο ΟΚΤΖ (βάρος) που απορρυπάνθη-

καν στην Ελλάδα 78433197 100 %

Page 33: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

32

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία μπορεί να ανακτηθούν σημαντικές ποσότητες

σιδηρούχων μετάλλων, όπως είναι ο χάλυβας και ο σίδηρος καθώς και πλαστικών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στα νέα οχήματα πλέον χρησιμοποιείται περίπου 25% ανα-

κυκλωμένος χάλυβας. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η εξόρυξη μη ανανεώσιμων

ορυκτών και εξοικονομείται ενέργεια (η ανακύκλωση μετάλλων απαιτεί λιγότερη ε-

νέργεια από ότι η παραγωγή τους). Επιπλέον, η ανακύκλωση αυτοκινήτων τροφοδο-

τεί τα άλλα συστήματα ανακύκλωσης (ελαστικά, μπαταρίες και ορυκτέλαια). Τέλος,

σημαντικά είναι τα οφέλη από την ανακύκλωση μπαταριών (όπου ανακτάται κυρίως

ο μόλυβδος) και των καταλυτών (όπου ανακτώνται πολύτιμα μέταλλα όπως η πλα-

τίνα και το ρόδιο).

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΔΟΕ και την ετήσια έκθεση του 2012, το ποσο-

στό ανάκτησης και επαναχρησιμοποίησης των υλικών που προήλθαν από τα ΟΤΚΖ

ήταν 85,88%.

Η χώρα σε γενικές γραμμές καλύπτεται εξ ολοκλήρου από το υπάρχον ΣΕΔ με

εξαίρεση σε κάποιες περιπτώσεις νησιών.

5.4 ΕΛΑΣΤΙΚΑ

5.4.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο Η διαχείριση των μεταχειρισμένων ελαστικών ρυθμίζεται από το Π.Δ. 109/2004

που αφορά τα μέτρα και τους όρους για την εναλλακτική διαχείριση των μεταχειρι-

σμένων ελαστικών των οχημάτων.

Διαδικασία ανακύκλωσης των μεταχειρισμένων ελαστικών.

Με βάση την αρχή της «διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού», όλοι οι

εισαγωγείς ελαστικών καθώς και οι εισαγωγείς οχημάτων είναι υποχρεωμένοι να

συμμετέχουν (ή να συμβάλλονται) σε σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης.

Η συλλογή των μεταχειρισμένων ελαστικών γίνεται απ’ ευθείας από τα

σημεία συλλογής που είναι τα βουλκανιζατέρ, τα συνεργεία, αναγομωτήρια καθώς

και τα διαλυτήρια αυτοκινήτων που έχουν συμβληθεί με το αντίστοιχο σύστημα

εναλλακτικής διαχείρισης οχημάτων τέλους κύκλου ζωής (ΕΔΟΕ). Το κάθε σημείο

Page 34: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

33

συλλογής όταν συγκεντρώσει τουλάχιστον 60 ελαστικά επιβατικών ή/και 10 ελαστικά

φορτηγών ή/και 45 ελαστικά δικύκλων τηλεφωνεί απευθείας στον συμβεβλημένο με

το σύστημα συλλέκτη ο οποίος υποχρεούται στη συλλογή των ελαστικών εντός τριών

ημερών. Σε κάποια σημεία της Ελλάδας λειτουργούν χώροι προσωρινής

αποθήκευσης μεταχειρισμένων ελαστικών, ώστε να διευκολύνεται το έργο της

συλλογής και μεταφοράς.

Τα συλλεγόμενα λάστιχα κατόπιν οδηγούνται είτε απευθείας σε μονάδες

ενεργειακής αξιοποίησης προκειμένου να χρησιμοποιηθούν ως εναλλακτικό καύσιμο

είτε σε μονάδες μηχανικής επεξεργασίας στις οποίες κοκκοποιούνται με τα προϊόντα

της επεξεργασίας τους καλύπτουν μία μεγάλη γκάμα εφαρμογών όπως η κατασκευή

αθλητικών χώρων και παιδότοπων, προστατευτικών διαχωριστικών δρόμων,

κατασκευή πλακιδίων κλπ.

Συνεργεία

αυτοκινήτων,

διαλυτήριο ΟΤΚΖ

Συγκέντρωση

μεταχειρισμένων

ελαστικών

Εγκαταστάσεις

ενεργειακής

αξιοποίησης

Χώροι διαλογής

προσωρινής

αποθήκευσης

Εγκαταστάσεις

μηχανικής

επεξεργασίας

(κοκκοποιημένο

ελαστικό, λινό, μέταλλα,

πούδρα)

Αθλητικοί χώροι,

παιδότοποι,

οδοποιεία κλπ

Κατασκευή

πλακιδίων,

εξειδικευμένων

προϊόντων

Ολόκληρα ελαστικά

Ολόκληρα

ελαστικά

Ολόκληρα

ελαστικά

Κοκκοποιημένο

ελαστικό

Κοκκοποιημένο

ελαστικό και πούδρα

Κοκκοποιημένο

ελαστικό

Χυτήρια Μέταλλα

λινό

Εικόνα 4. Διαδικασία ανακύκλωσης μεταχειρισμένων ελαστικών

Page 35: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

34

5.4.2 Συστήματα Η ECO-ELASTIKA ιδρύθηκε τον Νοέμβριο του 2002 από τις πέντε μεγαλύτερες

εταιρείες εισαγωγής ελαστικών στην Ελλάδα, με σκοπό τη δημιουργία ενός συλλογι-

κού συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης μεταχειρισμένων ελαστικών. Το 2004 έ-

λαβε έγκριση από το ΥΠΕΧΩΔΕ με αριθμό 106157/2004 (ΦΕΚ 1145Β ), ενώ. το 2011

το Δ.Σ του Ε.Ο.ΑΝ ενέκρινε την ανανέωση της λειτουργίας του συγκεκριμένου συστή-

ματος (Α.Π. 804/21.12.2011).

Μέλη της είναι όλες οι εταιρείες εισαγωγής ελαστικών και οχημάτων που δρα-

στηριοποιούνται στον ελληνικό χώρο και βάσει της ελληνικής νομοθεσίας θεωρού-

νται υπόχρεοι. Η φιλοσοφία του συστήματος βασίζεται στην αρχή της διευρυμένης

ευθύνης του παραγωγού με την έννοια ότι ο παραγωγός επωμίζεται την ευθύνη τόσο

να οργανώσει τη διαχείριση των παλιών ελαστικών όσο και να καλύψει το σχετικό

κόστος.

Το 2012 λειτούργησαν 7 μονάδες μηχανικής επεξεργασίας ελαστικού (δύο

στην Αττική και από μία στην Φθιώτιδα, στα Οινόφυτα, στην Κομοτηνή, στην Πάτρα,

και στη Δράμα) και τέσσερις μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης (1 στη Βοιωτία και 3

στη Βουλγαρία).

5.4.3 Κύριες Δράσεις Η κύρια δράση μέσα στο έτος 2013 αφορά την αξιολόγηση της ετήσιας έκθεσης του

ΣΣΕΔ ECOELASTIKA για το 2012. Ζητήθηκαν και παρασχέθηκαν διευκρινήσεις, τόσο

για το περιεχόμενο των εκθέσεων όσο και για τις ακριβείς ποσότητες των συλλεγό-

μενων και διαχειριζόμενων μεταχειρισμένων ελαστικών καθώς και των προϊόντων ε-

πεξεργασίας τους.

Ο ΕΟΑΝ διαδραμάτισε συντονιστικό ρόλο σε προβλήματα που ενέκυψαν μεταξύ ε-

ταιρειών επεξεργασίας μεταχειρισμένων ελαστικών, παραγωγών μεταχειρισμένων ε-

λαστικών κλπ με το Σ.Σ.Ε.Δ.

5.4.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές Σύμφωνα με στοιχεία της ECOELASTIKA το έτος 2012 στην Ελλάδα κατεγράφησαν

34.403 τόνοι μεταχειρισμένων ελαστικών εκ των οποίων το 38,7% υπέστη μηχανική

Page 36: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

35

κοκκοποίηση, το 12,1% ενεργειακή αξιοποίηση (εγχώρια), το 30,6% εξήχθη τεμαχι-

σμένο στο εξωτερικό και το 18.6% εξήχθησαν ολόκληρα προς ενεργειακή αξιοποίηση.

Συνοψίζοντας τα παραπάνω προκύπτει ότι το 38,7% υπέστη επεξεργασία προ-

κειμένου να παραχθούν τελικά προϊόντα και το 61,3% αξιοποιήθηκε ενεργειακά στην

Ελλάδα και το εξωτερικό.

5.5 ΈΛΑΙΑ – ΛΙΠΑΝΤΙΚΑ

5.5.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο Το ευρωπαϊκό πλαίσιο νομοθεσίας για τα Απόβλητα Ελαίων (ένα από τα δύο χαρα-

κτηρισμένα επικίνδυνα απόβλητα της εναλλακτικής διαχείρισης) ρυθμίζεται από την

Οδηγία 2008/98/ΕΚ, ενώ η αντίστοιχη εθνική νομοθεσία είναι το ΠΔ 82/2004.

Ο Νόμος 2939/2001 περί «συσκευασιών και εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών

και άλλων προϊόντων» και το ΠΔ 82/2004 «Μέτρα και όροι για την διαχείριση των

χρησιμοποιημένων ορυκτελαίων», υποχρεώνουν τις επιχειρήσεις που παράγουν ή ει-

σάγουν στην Ελληνική αγορά λιπαντικά έλαια να οργανώσουν σύστημα συλλογής και

διαχείρισης των ΑΛΕ και των απόβλητων συσκευασιών των προϊόντων αυτών.

Τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων (ΑΛΕ) περιλαμβάνουν τα χρησιμοποιημένα λιπα-

ντικά μηχανών και κιβωτίων ταχυτήτων, υδραυλικά λάδια, λάδια κοπής, μονωτικά

λάδια και τα μίγματα/ γαλακτώματα αυτών με νερό ή άλλους οργανικούς διαλύτες.

Η Ελληνική νομοθεσία περί επικινδύνων αποβλήτων (ΚΥΑ 13588/725/06 «Μέτρα ό-

ροι και περιορισμοί για την διαχείριση επικινδύνων αποβλήτων) σε συμμόρφωση με

τις διατάξεις της Οδηγίας 91/689/ΕΟΚ «για τα επικίνδυνα απόβλητα» του Συμβου-

λίου της 12ης Δεκεμβρίου 1991 σε Αντικατάσταση της υπ’ αριθμ. 19396/1546/1997

κοινή υπουργική απόφαση «Μέτρα και όροι για τη διαχείριση των επικίνδυνων απο-

βλήτων» τα χαρακτηρίζει επικίνδυνα απόβλητα (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Ομάδα 13).

Τα υλικά αυτά είναι επικίνδυνα για την δημόσια υγεία και το περιβάλλον διότι περιέ-

χουν σε μεγάλες συγκεντρώσεις τοξικές και καρκινογόνες ουσίες, όπως βαρέα μέ-

ταλλα, πολύ-χλωριωμένους υδρογονάνθρακες, πολύ-αρωματικές ενώσεις κλπ.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή και την Ελληνικά νομοθεσία, απαγορεύεται οποιαδή-

ποτε απόρριψη ή εναπόθεση των υλικών αυτών στο περιβάλλον. Η νομοθεσία προ-

βλέπει την ανάπτυξη ελεγχόμενου συστήματος συλλογής και δίνει προτεραιότητα

στην αναγέννηση τους προς παραγωγή λιπαντικών εφάμιλλων των πρωτογενών

(Προεδρικό Διάταγμα Υπ. Αρ. 82/ 2004, Άρθρο 5. Σε περίπτωση που δεν είναι τεχνικά

Page 37: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

36

εφικτή η αναγέννηση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων για την παραγωγή βασικών

λιπαντικών, τότε αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν με άλλους τρόπους μεταξύ των ο-

ποίων είναι και η καύση προς ανάκτηση θερμότητας, υπό τις προϋποθέσεις της αντί-

στοιχης νομοθεσίας (ΚΥΑ 2487/455/99, ΦΕΚ 196/Β/1999, «Μέτρα και όροι για την

πρόληψη και τον περιορισμό της ρύπανσης του περιβάλλοντος από την αποτέφρωση

επικίνδυνων αποβλήτων» και Οδηγία 2000/76/ΕΚ, «για την αποτέφρωση αποβλή-

των»). Σε κάθε περίπτωση o τρόπος αξιοποίησης των ΑΛΕ εξαρτάται από την σύσταση

και τις προσμίξεις.

Οι εθνικοί ποσοτικοί στόχοι, που αφορούν στα απόβλητα ελαίων είναι οι ακόλουθοι:

Από 1/1/2007 πρέπει να συλλέγεται τουλάχιστον το 70% κατά βάρος όλων

των ποσοτήτων Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων, εκ των οποίων το 80% κατά βάρος

πρέπει να αναγεννάται.

Τα τελευταία χρόνια υπολογίζεται ότι καταναλώθηκαν στην Ε.Ε. περίπου 5,8 εκ. τόνοι

λιπαντικών ελαίων. Κατά τη διάρκεια της χρήσης τους τα έλαια χάνουν τις ιδιότητές

τους, με αποτέλεσμα να απορρίπτονται ως απόβλητα και να αντικαθίστανται με νέα

έλαια. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι το 60% των λιπαντικών ελαίων που διατίθενται στην

αγορά γίνεται απόβλητο και άρα αποτελεί αντικείμενο της εναλλακτικής διαχείρισης.

Τα στοιχεία του διαγράμματος για την αναγέννηση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ε-

λαίων (ΑΛΕ) καλύπτουν την περίοδο 2004 – 2012, αρχής γενομένης του έτους έναρξης

λειτουργίας του συστήματος ΕΛΤΕΠΕ και προέρχονται από τις ακόλουθες πηγές:

i. Τις ετήσιες εκθέσεις που υποβάλλει το σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ό-

πως προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία όπου περιλαμβάνονται οι ποσότητες

ΑΛΕ οι οποίες συλλέχθηκαν και οδηγήθηκαν προς αναγέννηση.

Page 38: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

37

ii. Εκτιμήσεις και μελέτες από παράγοντες της αγοράς σχετικά με την ποσότητα

των λιπαντικών ελαίων που καταναλώνονται στην ελληνική αγορά.

Εικόνα 5: Παραγωγή, συλλογή και αναγέννηση ΑΛΕ και ποσοστό συλλογής για την πε-

ρίοδο 2004-12

Παρατηρούμε ότι η συλλογή υπολείπεται του στόχου της συλλογής, υπερκαλύπτεται

όμως ο στόχος της αναγέννησης. Οι βασικότεροι λόγοι είναι η αδυναμία ενσωμάτω-

σης των λιπαντικών ναυτιλίας στη διαχείριση των ΑΛΕ και η παράνομη διακίνηση ΑΛΕ

λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους. Έχει επίσης παρατηρηθεί ότι σε μεγάλες

βιομηχανίες και οργανισμούς συγκεντρώνονται τα ΑΛΕ από κοινού με πετρελαιοειδή

κατάλοιπα (ελαφρά ή βαρέα καύσιμα τα οποία κατά την παραγωγική διαδικασία εί-

ναι εκτός προδιαγραφών ή προκύπτουν από καθαρισμούς δεξαμενών καυσίμων), με

αποτέλεσμα να υπάρχει απώλεια των ΑΛΕ για εναλλακτική διαχείριση.

5.5.2 Συστήματα Το 2013 λειτούργησε ένα συλλογικό σύστημα (ΣΕΔ) για την εναλλακτική διαχείριση

των αποβλήτων ελαίων (ΑΛΕ), η ΕΝΔΙΑΛΕ ΑΕ (πρώην ΕΛΤΕΠΕ ΑΕ) που αποτελεί το

μοναδικό ΣΕΔ για τα ΑΛΕ από το 2004 όταν και εγκρίθηκε βάσει της υπ’ αριθμόν

105135/10-06-2004 απόφασης.

Page 39: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

38

Το πεδίο εφαρμογής του ΣΕΔ αφορά την διαχείριση των ΑΛΕ τα οποία παράγονται

στην Ελληνική Επικράτεια. Η ΕΝΔΙΑΛΕ ΑΕ έχει πιστοποιηθεί κατά ISO 9001/2008 και

ISO 14001/2004 και συνεργάζεται, , καλύπτοντας όλη την επικράτεια, με Υπόχρεους

Παραγωγούς Λιπαντικών Ελαίων, Σημεία Παραγωγής ΑΛΕ, Συλλέκτες ΑΛΕ και Αναγεν-

νητές ΑΛΕ οδηγώντας το 100% των συλλεγμένων ποσοτήτων ΑΛΕ σε αναγέννηση,

μετά την ταυτοποίησή τους στα Κέντρα Ελέγχου του ΣΕΔ.

5.5.3 Κύριες Δράσεις Οι κύριες δράσεις μέσα στο έτος 2013 αφορούν τις παρακάτω ενέργειες:

1. Κατατέθηκε το νέο επιχειρησιακό σχέδιο του ΣΕΔ ΕΝΔΙΑΛΕ ΑΕ προς έγκριση

ανανέωσης από τον ΕΟΑΝ

Έγινε αξιολόγηση του σχεδίου που κατέληξε σε συμπεράσματα και σε προτάσεις για

την βελτίωση της εναλλακτικής διαχείρισης των ΑΛΕ. Παράλληλα ζητήθηκαν λεπτο-

μέρειες γύρω από τη λειτουργία του ΣΕΔ και έγινε έλεγχος μέσα από την κατάθεση

αντίστοιχου φακέλου από το ΣΕΔ των Κέντρων Συλλογής και του τρόπου λειτουργίας

τους.

2. Αξιολόγηση της ετήσιας έκθεσης του ΣΕΔ.

Έγινε αξιολόγηση της ετήσιας έκθεσης του 2012, για την οποία ζητήθηκαν διευκρινή-

σεις και συμπληρωματικά στοιχεία επί ουσιαστικών θεμάτων, που οδήγησαν στην

κατάθεση συμπληρωματικής έκθεσης από το ΣΕΔ.

3. Εφαρμογή της απόφασης ΔΣ ΕΟΑΝ για απεμπλοκή του ΣΕΔ από την αγοραπω-

λησία ΑΛΕ

Το 2013 ήταν η χρονιά προσαρμογής της αγοράς ΑΛΕ και των εμπλεκομένων στην

εναλλακτική διαχείριση, στην απόφαση 37ης συνεδρίας ΔΣ ΕΟΑΝ με αριθμό 1430/14-

12-12 που απεμπλέκει το ΣΕΔ της ΕΛΤΕΠΕ ΑΕ από την αγοραπωλησία των ΑΛΕ.

Σε αυτά τα πλαίσια αναπροσαρμόστηκαν οι πρότυπες συμβάσεις μεταξύ ΣΕΔ και συλ-

λεκτών καθώς και αναγεννητών ΑΛΕ. Οι δράσεις αυτές συντέλεσαν στην εξομάλυνση

και εξισορρόπηση της αγορά ΑΛΕ.

4. Προετοιμασία για την εφαρμογή άλλων αποφάσεων ΔΣ

Μέσα στο 2013 αποφασίστηκε επιπλέον, η μερική τροποποίηση της λειτουργίας του

ΣΕΔ της ΕΛΤΕΠΕ ΑΕ σε ότι αφορά στην άρση της υποχρεωτικής διακίνησης των ΑΛΕ

Page 40: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

39

μέσα από τα Κέντρα Συλλογής του ΣΕΔ (556/3-4-2013, 40η συνεδρίαση ΔΣ). Η από-

φαση αυτή στη συνέχεια ανακλήθηκε και δεν εφαρμόστηκε για νομικές πλημμέλειες,

καθόρισε όμως τη μελλοντική στρατηγική για τη διαχείριση των ΑΛΕ.

5. Οργάνωση της διακίνησης των εντύπων αναγνώρισης για τη συλλογή και με-

ταφορά των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων

Το 2013 ξεκίνησε από τον ΕΟΑΝ η χορήγηση κωδικών και αρίθμησης εντύπων για τη

συλλογή και μεταφορά των ΑΛΕ ως επικίνδυνων αποβλήτων. Συνολικά δόθηκαν κω-

δικοί σε 37 επιχειρήσεις συλλογής και μεταφοράς ΑΛΕ μετά από έλεγχο συγκεκριμέ-

νων δικαιολογητικών. Με νέα αίτηση και νέο έλεγχο δίνεται η ανανέωση της αρίθμη-

σης των εντύπων, ενώ καθιερώθηκε η μηνιαία ενημέρωση διακίνησης εντύπων ΑΛΕ

από το ΣΕΔ προς τον ΕΟΑΝ. Ενισχύθηκε έτσι ο έλεγχος στη διακίνηση των ΑΛΕ και

οργανώθηκε ο τρόπος λειτουργίας των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στη συλ-

λογή και μεταφορά ΑΛΕ.

6. Έλεγχος υπόχρεων παραγωγών Λιπαντικών Ελαίων

Ξεκίνησε το 2013 (και βρίσκεται σε εξέλιξη) έλεγχος 4 μεγάλων υπόχρεων παραγω-

γών λιπαντικών ελαίων (ΛΕ) σε ότι αφορά στις δηλωθείσες ποσότητες σε σχέση με τις

πραγματικές ποσότητες λιπαντικών ελαίων που διακίνησαν με έτος βάσης το 2010. Ο

έλεγχος αναμένεται να δώσει ενδεικτικά στοιχεία σχετικά με το είδος των ποσοτήτων

και τον τρόπο που δηλώνουν οι παραγωγοί ΛΕ, τον τρόπο καταγραφής από το ΣΕΔ

και τις πιθανές ελλείψεις ενημέρωσης ή τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ε-

μπλεκόμενοι.

7. Παραβάσεις από εμπλεκομένους στη διαχείριση των ΑΛΕ

Μέσα στο 2013 εστάλησαν 15 προειδοποιητικές επιστολές συμμόρφωσης με τις δια-

τάξεις του ΠΔ 82/2004 προς 15 εταιρείες πώλησης ΛΕ πιθανούς υπόχρεους παραγω-

γούς ΛΕ. Επίσης απεστάλησαν 5 αποφάσεις διαπίστωσης παράβασης των υποχρεώ-

σεων που απορρέουν από τις διατάξεις του άρθρου 17 του ν. 2939/2001, όπως τρο-

ποποιήθηκε και ισχύει και σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. Α και Β του άρθρου 6

και του άρθρου 8 του Π.Δ. υπ’ αριθ. 82/2004, αναφορικά με την Εναλλακτική Δια-

χείριση Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων (ΑΛΕ) που αφορούν τη δραστηριότητά 5 εται-

ρειών παραγωγών ΛΕ.

Page 41: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

40

5.5.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές Το ποσοστό συλλογής ΑΛΕ για το 2013 εκτιμάται ότι θα κυμανθεί από 45 – 50% κατά

βάρος όλων των ποσοτήτων ΑΛΕ, ποσοστό που υπολείπεται του εθνικού στόχου του

70%. Οι σημαντικότερες αιτίες για αυτό είναι:

Το συνεχιζόμενο λαθρεμπόριο ΑΛΕ που οφείλεται στην αξία και στα χαρακτη-

ριστικά του αποβλήτου (μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο).

Οι πλημμελείς δηλώσεις των ΛΕ ναυτιλίας από πλευράς παραγωγών και την

ελλιπή συλλογή των ΑΛΕ ναυτιλίας.

Ο στόχος της αναγέννησης των συλλεγμένων ποσοτήτων ΑΛΕ αγγίζει το 100% κατά

βάρος και υπερκαλύπτει τον εθνικό στόχο του 80%.

Άλλα κρίσιμα προβλήματα που εξακολούθησαν ή αναδύθηκαν το 2013 είναι:

Η έλλειψη επαγγελματισμού μέρους των εμπλεκομένων στη διαχείριση των

ΑΛΕ, όπως για παράδειγμα η ελλιπής συμπλήρωση του εντύπου αναγνώρισης

ΑΛΕ από πλευράς ορισμένων συλλεκτών και η προσκόλληση σε παράτυπες

εμπειρικές πρακτικές.

Η σύντομη χρονική διάρκεια ή η εφαρμογή πειραματικών σημαντικών τομών

στο τρόπο διαχείρισης των ΑΛΕ όπως είναι η απεμπλοκή του ΣΕΔ από την α-

γοραπωλησία ή/και η λειτουργία των Κέντρων Συλλογής, που απαιτούν χρόνο

προσαρμογής από τους εμπλεκομένους.

Η εισφοροδιαφυγή ή φοροδιαφυγή εταιρειών του κλάδου εισαγωγής-παρα-

γωγής ΛΕ που οδηγεί σε μειωμένα έσοδα για την οργάνωση της διαχείρισης

των ΑΛΕ. Υπολογίζεται ότι όλοι οι μεγάλοι παραγωγοί Λιπαντικών Ελαίων

συμβάλλονται με το ΣΣΕΔ ΑΛΕ καλύπτοντας τουλάχιστον το 95% της αγοράς.

Η ανάγκη αλλαγής του ΠΔ 82/2004 με συνυπολογισμό των μέχρι σήμερα πρα-

κτικών εμπειριών από την εναλλακτική διαχείριση και της οδηγίας

2008/98/ΕΚ.

Παρά την οικονομική κρίση και τα προβλήματα του κλάδου, η πορεία της εναλλακτι-

κής διαχείρισης των Λιπαντικών Ελαίων κρίνεται ικανοποιητική καθώς οι δράσεις του

Page 42: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

41

2013 οδήγησαν στην εξέταση και ανάλυση των κρίσιμων παραμέτρων που καθορί-

ζουν την ορθή διαχείριση των ΑΛΕ και οδήγησαν στην κατανόησή τους και τη δρομο-

λόγηση στρατηγικών για την αντιμετώπισή τους.

Οι προοπτικές είναι προς την κατεύθυνση εξομάλυνσης της διαχείρισης και άμβλυν-

σης των στρεβλώσεων και των προβλημάτων που εμφανίζονται.

Η ενίσχυση των ελέγχων σε όλα τα στάδια της διαχείρισης από πλευράς

ΕΟΑΝ,

η αξιολόγηση της πορείας των επιχειρησιακών σχεδίων των ΣΕΔ,

η επερχόμενη λειτουργία του Μητρώου παραγωγών,

η προτυποποίηση της ετήσιας απολογιστικής έκθεσης του ΣΕΔ με τον ο-

δηγό που εξέδωσε ο ΕΟΑΝ,

η ενεργοποίηση των διαδικασιών βεβαίωσης παράβασης από πλευράς

ΕΟΑΝ,

η αυστηρότερη παρακολούθηση τήρησης του Εντύπου Αναγνώρισης

ΑΛΕ,

ενισχύουν τις προοπτικές βελτίωσης της εναλλακτικής διαχείρισης των ΑΛΕ, οι οποίες

ενδυναμώνονται επιπλέον από τη συγκυρία της εκκρεμούς ανανέωσης λειτουργίας

του ΣΕΔ και το νέο επιχειρησιακό σχέδιο η εξέταση του οποίου οδηγεί σε σημαντικές

προτάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και την ορθότερη διαχείριση των

Αποβλήτων Ελαίων.

5.6 ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΣΤΗΛΕΣ – ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΕΣ

5.6.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο Το ευρωπαϊκό πλαίσιο νομοθεσίας για ηλεκτρικές στήλες και συσσωρευτές (ΗΣ &Σ)

ρυθμίζεται από την Οδηγία 2006/66/ΕΚ, ενώ η αντίστοιχη εθνική νομοθεσία είναι η

ΚΥΑ 41624.2057.Ε103/2010. Η νομοθεσία αυτή αφορά τόσο τις φορητές ηλεκτρικές

στήλες όσο και τα απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών βιομηχανίας και

οχημάτων.

Οι ποσοτικοί στόχοι, με βάση την ΚΥΑ 41624/2010, είναι οι ακόλουθοι:

Page 43: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

42

Για τις φορητές ΗΣ&Σ μέχρι την 26η Σεπτεμβρίου 2012 πρέπει να επιτευ-

χθεί ποσοστό συλλογής τουλάχιστον 25% και μέχρι την 26η Σεπτεμβρίου

2016 ποσοστό συλλογής τουλάχιστον 45%.

Η συλλογή του συνόλου των αποβλήτων ΗΣ&Σ οχημάτων και βιομηχα-

νίας πρέπει να επιτευχθεί μέχρι την 26η Σεπτεμβρίου 2012.

Στην Ε.Ε. κάθε χρόνο παράγονται και τελικά απορρίπτονται περίπου 160.000 τόνοι

φορητών μπαταριών. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί σε 410 g το χρόνο ανά κάτοικο.

Οι μπαταρίες αυτοκινήτων που χρησιμοποιούνται κάθε χρόνο στην Ε.Ε. υπολογίζο-

νται σε 110.000 τόνους, με ένα ποσοστό περίπου 80-95% να ανακυκλώνεται.

Στην Ελλάδα, με βάση υπολογισμούς του ΥΠΕΚΑ και του ΕΟΑΝ, τα απόβλητα φορη-

τών ηλεκτρικών στηλών υπολογίζονται σε 1000 tn ετησίως και τα απόβλητα συσσω-

ρευτών οχημάτων και βιομηχανίας σε 45.000 tn ετησίως.

Οι φορητές ΗΣ&Σ διακρίνονται σε πρωτογενείς (απλές) και δευτερογενείς (επανα-

φορτιζόμενες). Στο ρεύμα των φορητών ΗΣ&Σ περιλαμβάνονται κυρίως αλκαλικές

μπαταρίες (58%) και μπαταρίες Zn/C (24%), ενώ το υπόλοιπο ποσοστό καλύπτεται

από τους λοιπούς τύπους μπαταριών (κομβιόσχημες, NiCd, NiMH, LiIon, PbO). Οι

συσσωρευτές οχημάτων και βιομηχανίας διακρίνονται κυρίως σε συσσωρευτές μο-

λύβδου-οξέος και νικελίου-καδμίου.

Σύμφωνα με την ισχύουσα ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία, η διάθεση σε χώρους

υγειονομικής ταφής των αποβλήτων συσσωρευτών ή η αποτέφρωσή τους απαγορεύ-

εται. Η εναλλακτική διαχείριση των αποβλήτων συσσωρευτών περιλαμβάνει τη συλ-

λογή και μεταφορά, την αποθήκευση και την ανακύκλωση τους σε μονάδες επεξερ-

γασίας – ανακύκλωσης οι οποίες διαθέτουν την προβλεπόμενη από την κείμενη νο-

μοθεσία αδειοδότηση. Εκτός από τους συσσωρευτές Pb-οξέως για τους οποίους υ-

πάρχουν εγκαταστάσεις επεξεργασίας / ανακύκλωσης στην Ελλάδα, οι υπόλοιποι ο-

δηγούνται σε κατάλληλες εγκαταστάσεις του εξωτερικού για επεξεργασία. Οι εγκα-

ταστάσεις ανακύκλωσης συσσωρευτών Pb-οξέως που λειτουργούν στην Ελλάδα ε-

κτιμάται ότι διαθέτουν μια εγκατεστημένη δυναμικότητα περί των 70.0000 t ετησίως.

5.6.2 Συστήματα Το 2013 λειτουργούσαν 3 συλλογικά συστήματα πανελλαδικής εμβέλειας για την ε-

ναλλακτική διαχείριση των ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, το ένα με πεδίο

Page 44: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

43

εφαρμογής τα απόβλητα φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών και τα άλλα

δύο με πεδίο εφαρμογής τους συσσωρευτές οχημάτων και βιομηχανίας. Κατ΄ εφαρ-

μογή της εθνικής νομοθεσίας τα απόβλητα φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσω-

ρευτών συλλέγονται σε σημεία προσβάσιμα στον τελικό χρήστη, ενώ οι διακινητές

υποχρεούνται να τα παραλαμβάνουν δωρεάν, τα απόβλητα συσσωρευτών οχημάτων

και βιομηχανίας συλλέγονται κυρίως από τις επιχειρήσεις πώλησης και αντικατάστα-

σης συσσωρευτών και τις βιομηχανίες και η συλλογή αυτών δεν συνεπάγεται την κα-

ταβολή τελών από τους τελικούς χρήστες. Τα σημεία συλλογής δεν υπόκεινται σε

αδειοδότηση. Κατά τη λειτουργία των συστημάτων θα πρέπει να αποφεύγονται ε-

μπόδια στο εμπόριο ή στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό σύμφωνα με το εθνικό και το

κοινοτικό δίκαιο.

Σύμφωνα με το άρθρο 10 της ΚΥΑ 41624/2057/E103, οι παραγωγοί που διαθέτουν

στην αγορά αποκλειστικά ηλεκτρικές στήλες ή συσσωρευτές ενσωματωμένες σε ηλε-

κτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές ή σε οχήματα, απαλλάσσονται της συμμετοχής σε

συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευ-

τών, μόνο εφόσον συμμετέχουν στα αντίστοιχα συστήματα για ΑΗΗΕ ή ΟΤΚΖ που κα-

λύπτουν το σχετικό κόστος διαχείρισης των εν λόγω ηλεκτρικών στηλών και συσσω-

ρευτών. Μεταξύ των συστημάτων αυτών υπάρχει συνεργασία για την επίτευξη του

στόχου ανακύκλωσης ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών.

Τα συστήματα, πανελλαδικής εμβέλειας, που υπήρχαν το 2013 είναι τα εξής:

1. ΑΦΗΣ

Η εταιρεία Ανακύκλωση Φορητών Ηλεκτρικών Στηλών - ΑΦΗΣ ΑΕ, ιδρύθηκε τον Μάρ-

τιο του 2004 με σκοπό την οργάνωση συλλογικού συστήματος εναλλακτικής διαχεί-

ρισης φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών. Η A.Φ.Η.Σ. Α.Ε. έλαβε έγκριση

με την υπ’ αριθμό 106155/2004 Υπουργική Απόφαση για να οργανώσει και να λει-

τουργήσει Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης σε ολόκληρη την Ελληνική

Επικράτεια. Η έγκριση του συστήματος ανανεώθηκε με την υπ’ αρ. πρωτ. 70/20-01-

12 απόφαση του ΔΣ του ΕΟΑΝ για την περίοδο 2011-2017.

2. ΣΥΔΕΣΥΣ

Η εταιρεία Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσσωρευτών Ανώνυμη Εταιρεία, με

το διακριτικό τίτλο ΣΥΔΕΣΥΣ Α.Ε, ιδρύθηκε την 14/3/2004 με σκοπό την οργάνωση

συστήματος για την εναλλακτική διαχείριση των χρησιμοποιημένων συσσωρευτών

μολύβδου – οξέως και νικελίου – καδμίου. Το σύστημα αυτό, που αφορά τους συσ-

σωρευτές οχημάτων και βιομηχανίας και πήρε έγκριση με την υπ’ αριθμό

Page 45: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

44

106158/2004 Υπουργική Απόφαση. Στο τέλος του 2013 λειτουργούσε με προσωρινή

διαταγή του ΣτΕ, για λόγους που παρουσιάζονται αναλυτικότερα στη συνέχεια.

3. ΕΠΕΝΔΙΣΥΣ Re-Battery

Το Νοέμβριο 2011 εγκρίθηκε από τον Ε.Ο.ΑΝ. η ίδρυση και λειτουργία του

Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσσωρευτών (Μολύβδου-Οξέως) Οχημάτων

και Βιομηχανίας με την επωνυμία «Εταιρεία Πανελλαδικής ΕΝαλλακτικής

ΔΙαχείρισης ΣΥΣσωρευτών Re-Battery Α.Ε.» και υπό τον διακριτικό τίτλο «« Re-Battery

Α.Ε » (αριθμό πρωτ. 803/22-12-2011).

Επίσης να αναφερθεί ότι στην Περιφέρεια Κρήτης υπήρχε από το 2006 με την υπ’

αριθμό 150237/2006 Υπουργική Απόφαση, το συλλογικό σύστημα εναλλακτικής δια-

χείρισης συσσωρευτών ΣΕΔΙΣ – Κ, αλλά από τον Φεβρουάριο 2013 βρίσκεται σε δια-

δικασία εκκαθάρισης.

5.6.3 Κύριες Δράσεις Οι κύριες δράσεις του ΕΟΑΝ μέσα στο έτος 2013 αφορούν τις παρακάτω ενέργειες:

Αξιολόγηση των επιχειρησιακών σχεδίων και ετήσιων εκθέσεων των υπαρχόντων συ-

στημάτων.

Αξιολογήθηκαν τα επιχειρησιακά σχέδια και οι ετήσιες εκθέσεις του 2012, για όλα τα

συστήματα του ρεύματος, στάλθηκαν παρατηρήσεις και ζητήθηκαν διευκρινίσεις

σχετικά με οικονομικά στοιχεία, τον προσδιορισμό και δράσεις αντιμετώπισης της

εισφοροδιαφυγής από υπόχρεους εγγεγραμμένων στο ΣΕΔ, προγράμματα ευαισθη-

τοποίησης και τον προγραμματισμό δράσεων επόμενου έτους. Επίσης ζητήθηκαν οι

πρότυπες συμβάσεις του Συστήματος με υπόχρεους, συλλέκτες και ανακυκλωτές.

Όλα τα συστήματα εκτός από το ΣΥΔΕΣΥΣ ανταποκρίθηκαν με την αποστολή συμπλη-

ρωματικών στοιχείων.

Έλεγχος Συστήματος -Μη ανανέωση της άδειας λειτουργίας του ΣΣΕΔ «ΣΥΔΕΣΥΣ»

Ο ΕΟΑΝ διενήργησε έλεγχο μέσα στο 2013 στο ΣΣΕΔ ΣΥΔΕΣΥΣ, μέσω διεθνούς εται-

ρείας ορκωτών ελεγκτών (Deloitte) προκειμένου να εξετάσει την αίτησή του για ανα-

νέωση της έγκρισής του. Λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα του εν λόγω ελέγ-

χου, καθώς και του ελέγχου που διενήργησε το Γραφείο Εναλλακτικής Διαχείρισης

Page 46: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

45

Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (ΓΕΣΔΑΠ) του ΥΠΕΚΑ το 2009, το οποίο εκτελούσε

τις αρμοδιότητες του ΕΟΑΝ μέχρι την έναρξη λειτουργίας του Οργανισμού, διαπι-

στώθηκε ότι το συλλογικό σύστημα αυτό δεν πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτού-

νται από τον, και πιο συγκεκριμένα τους όρους χορήγησης της έγκρισής του, τις δια-

τάξεις του ν. 2939/2001, της ΚΥΑ 41624 / 2010 και τους ειδικούς όρους που του είχαν

επιβληθεί από το ΓΕΣΔΑΠ το 2008. Με την υπ` αριθ. πρωτ. 1368/1-8-2013 απόφασή,

το ΔΣ του ΕΟΑΝ απέρριψε την αίτηση του συστήματος για ανανέωση της έγκρισης

λειτουργίας του. Ύστερα από αίτηση του ΣΥΔΕΣΥΣ Α.Ε. εκδόθηκε από την κ. Πρόεδρο

του Ε ΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας η από 16/10/2013 Προσωρινή

Διαταγή, με την οποία διατάχθηκε η αναστολή εκτέλεσης της υπ` αριθ. 1368 απόφα-

σης ΕΟΑΝ και το ΣΥΔΕΣΥΣ λειτουργεί μέχρι την έκδοση της απόφασης επί της εκκρε-

μούς αιτήσεως ακύρωσης που έχει υποβάλει η ΣΥΔΕΣΥΣ Α.Ε.

Διεκπεραίωση Εγγράφων – θεμάτων εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων συσσω-

ρευτών

Ο ΕΟΑΝ ανταποκρίθηκε στη διευθέτηση όλων των ζητημάτων που προέκυψαν μέσα

στο έτος 2013, στην απάντηση εγγράφων, ερωτήσεων βουλευτών, θεμάτων που πα-

ρέπεμψε στον ΕΟΑΝ ο Υπουργός. Ειδικά με την μη ανανέωση της άδειας Λειτουργίας

του Συστήματος ΣΥΔΕΣΥΣ προέκυψαν διαδικαστικά και διαχειριστικά θέματα που έ-

πρεπε να επιλυθούν όπως εισφορές υπόχρεων, σύναψη νέων συμβάσεων, έντυπα

αναγνώρισης και ο ΕΟΑΝ έδινε καθημερινά απαντήσεις σε ερωτήσεις αλλά και σε

γραπτές υποδείξεις προς υπόχρεους και τρίτα μέρη. Επίσης, διευκόλυνε το έργο της

δικαιοσύνης με τη συνεργασία και την αποστολή όλων των εγγράφων που του ζητή-

θηκαν.

Αξιολόγηση φακέλων υποψηφίων συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης αποβλή-

των συσσωρευτών – Έγκριση Συστήματος Combatt

Μέσα στο 2013, δύο υποψήφια συστήματα κατέθεσαν φάκελο προς έγκριση. Οι φά-

κελοι και τα επιχειρησιακά σχέδια αξιολογήθηκαν από τον ΕΟΑΝ και τελικά ένα σύ-

στημα που μετά από επανακατάθεση επιχειρησιακού σχεδίου, πληρούσε όλες τις α-

παιτήσεις και προδιαγραφές που θέτει η κείμενη νομοθεσία, εγκρίθηκε από το ΔΣ.

Το σύστημα αυτό έχει την επωνυμία «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» και δια-

κριτικό τίτλο «COMBATT Α.Ε.». Σκοπός του συστήματος είναι η πανελλαδική οργά-

νωση της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων συσσωρευτών οχημάτων και βιο-

μηχανίας και συγκεκριμένα αποβλήτων συσσωρευτών μολύβδου – οξέος και νικε-

λίου-καδμίου.

Page 47: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

46

Συλλογή, καταγραφή και επεξεργασία στατιστικών στοιχείων

Ο ΕΟΑΝ κατέγραψε τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τη συλλογή και ανακύκλωση

ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών για το έτος 2012 και αφού τα επεξεργάστηκε

τα διαβίβασε και συνεργάστηκε με το Γραφείο Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευα-

σιών και άλλων Προϊόντων για τη σύνταξη και αποστολή της ετήσιας έκθεσης στην

ΕΕ.

5.6.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές

Επίτευξη στόχων

Όσον αφορά τις φορητές μπαταρίες, το σύστημα ΑΦΗΣ έχει καταφέρει να επιτύχει

και να ξεπεράσει τον στόχο συλλογής 25% που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιο

συγκεκριμένα, τα ποσοστά συλλογής για φορητές μπαταρίες υπολογίστηκαν με βάση

το παράρτημα Ι της Οδηγίας 2006/66 και για την περίοδο 2009-12 ανέρχονται στα

ακόλουθα: 2009: 31,6%, 2010: 34,9%, 2011: 32,8%, 2012: 35,7% .

Όλες οι ηλεκτρικές στήλες και οι συσσωρευτές που συνελέγησαν έχουν σταλεί προς

ανακύκλωση σύμφωνα με το άρθρο 12 της Οδηγίας 2006/66. Τα επίπεδα ανακύκλω-

σης που επιτεύχθηκαν για κάθε ημερολογιακό έτος είναι τα ακόλουθα: για τα από-

βλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών μολύβδου-οξέως 2009: 13.116tn, 2010:

17.980tn, 2011:17.141tn, 2012:18.016tn. Για τα απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και

συσσωρευτών νικελίου-καδμίου 2009: 48tn, 2010: 168tn, 2011:105tn, 2012:102tn

Για τα απόβλητα άλλων ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών 2009: 558tn, 2010:

619tn, 2011:556tn, 2012:716tn.

Στη συνέχεια δίνονται τα στατιστικά στοιχεία συλλογής και εναλλακτικής διαχείρισης

με τη μορφή διαγραμμάτων.

Page 48: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

47

Εικόνα 6. Ποσότητες φορητών ηλεκτρικών στηλών που πωλούνται στην αγορά, συλλέγονται και ανα-κυκλώνονται και ποσοστό συλλογής για την περίοδο 2005-2012.

Εικόνα 7. Παραγωγή & Συλλογή αποβλήτων συσσωρευτών μολύβδου –οξέως την περίοδο 2004-12

Προβλήματα - Προοπτικές

Τα τρέχοντα βασικά προβλήματα που παρουσιάζονται στο ρεύμα αποβλήτων των

συσσωρευτών μέχρι στιγμής είναι η διακίνηση των μπαταριών με μη νόμιμο τρόπο,

το λαθρεμπόριο και η παράνομη εξαγωγή στο εξωτερικό. Ένα ποσοστό περίπου 25%

των αποβλήτων συσσωρευτών μολύβδου-οξέος υπολογίζεται ότι διακινείται και κα-

ταλήγει προς ανακύκλωση χωρίς τα συνοδευτικά Έντυπα Αναγνώρισης Επικινδύνων

Αποβλήτων και ένα ποσοστό περίπου 20% των αποβλήτων δεν ανιχνεύεται στη χώρα,

και ενδεχομένως και να εξάγεται στα Βαλκάνια και τρίτες χώρες.

2004-05 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΩΝ ΜΟΛΥΒΔΟΥ ΟΞΕΩΣ

ΣΥΛΛΟΓΗ ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΩΝ ΜΟΛΥΒΔΟΥ ΟΞΕΩΣ

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

0,3

0,35

0,4

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

0

500

1000

1500

2000

2500

ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

ΣΥΛΛΟΓΗ ΦΟΡΗΤΩΝ ΜΠΑΤΑΡΙΩΝ

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΦΟΡΗΤΩΝ ΜΠΑΤΑΡΙΩΝ

Page 49: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

48

Η μη σωστή καταγραφή και η παράνομη διακίνηση συσσωρευτών προκαλεί

προβλήματα που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος, την επίτευξη των

εθνικών στόχων και στην εξεύρεσή πρώτων υλών από τα εγχώρια εργοστάσια

ανακύκλωσης.

Ο ΕΟΑΝ έχει ήδη προχωρήσει σε κάποιες ενέργειες όπως εντατικοποίηση ελέγχων σε

συστήματα και τρίτα μέρη, εφαρμογή κυρώσεων ακόμα και μη ανανέωση άδειας σε

σύστημα που δεν λειτουργούσε σύμφωνα με τους όρους που του είχε χορηγήθηκε η

άδεια, διαμόρφωση οδηγού ετήσιων εκθέσεων με υποχρεωτική υποβολή στοιχείων

που θα διευκολύνουν την παρακολούθηση της νόμιμης διακίνησης συσσωρευτών και

αυστηρότερους όρους κατά την έγκριση νέων συστημάτων.

Επίσης, στα άμεσα σχέδια του ΕΟΑΝ είναι η έγκριση και προτυποποίηση των

συμβάσεων που συνάπτουν τα συστήματα με τους υπόχρεους, συλλέκτες

μεταφορείς, και ανακυκλωτές, καθώς και η εναρμόνιση της χώρας με την νέα Οδηγία

για ηλεκτρικές στήλες και συσσωρευτές.

Ο ΕΟΑΝ προγραμματίζει συνάντηση με τις υπηρεσίες των Περιφερειών έτσι

ώστε να ενημερώσει τις υπηρεσίες για τη σχετική νομοθεσία και τις διαδικασίες που

σχετίζονται με την εναλλακτική διαχείριση αποβλήτων προκειμένου να βελτιωθούν

οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις που εκδίδονται και οι έλεγχοι που διενεργούνται

από τις Περιφέρειες.

Επίσης, προτίθεται να οργανώσει συμμετοχική διαδικασία διαλόγου με

εμπλεκόμενους φορείς όπως ΥΠΕΚΑ, τοπική αυτοδιοίκηση, συστήματα, υπόχρεους,

συλλέκτες και ανακυκλωτές για τη διαμόρφωση κοινού σχεδίου δράσεων με

ταυτόχρονες δεσμεύσεις από όλους τους φορείς προκειμένου να αντιμετωπιστεί η

παράνομη διακίνηση των συσσωρευτών και η επίτευξη του εθνικού στόχου που είναι

η συλλογή και η ανακύκλωση του 100% των αποβλήτων συσσωρευτών σε ετήσια

βάση.

5.7 ΑΗΗΕ

5.7.1 Γενικά – Νομοθετικό Πλαίσιο Η ανακύκλωση των αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού

(ΑΗΗΕ) έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο για την ανάκτηση υλικών όσο και για τη διαχεί-

ριση των επικίνδυνων υλικών που εμπεριέχονται στις περισσότερες συσκευές.

Page 50: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

49

Το πλαίσιο για την εναλλακτική διαχείριση των ΑΗΗΕ ορίστηκε αρχικά από την

Οδηγία 2002/96/ΕΚ ενώ η Οδηγία 2002/95/ΕΚ αφορούσε τον περιορισμό της χρήσης

ορισμένων επικίνδυνων ουσιών σε είδη ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Οι

παραπάνω Οδηγίες ενσωματώθηκαν στο ελληνικό δίκαιο με Προεδρικό Διάταγμα.

Η εναλλακτική διαχείριση Αποβλήτων Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλι-

σμού (ΑΗΗΕ) στην Ελλάδα, έως σήμερα, διέπεται από τα εξής νομοθετήματα:

ΠΔ 117/ 2004 «Μέτρα, όροι και πρόγραμμα για την εναλλακτική διαχείριση

των αποβλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, σύμφωνα με

τις διατάξεις των Οδηγιών 2002/95 «σχετικά με τον περιορισμό της χρήσης

ορισμένων επικίνδυνων ουσιών σε είδη ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλι-

σμού» και 2002/96 «σχετικά με τα απόβλητα ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρο-

νικού εξοπλισμού» της 27ης Ιανουαρίου 2003.

ΠΔ 15/2006 «Τροποποίηση του Προεδρικού Διατάγματος αρ.117/2004 σε

συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2003/108 «για την τροποποίηση

της Οδηγίας 2002/96 σχετικά με τα απόβλητα ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρο-

νικού εξοπλισμού» της 8ης Δεκεμβρίου 2003.

ΥΑ αριθ. 133480/2011 «Τροποποίηση του παραρτήματος IB του ΠΔ 117».

Το θεσμικό πλαίσιο εναλλακτικής διαχείρισης των ΑΗΗΕ αντικαταστάθηκε

από την Οδηγία 2012/19/ΕΕ σχετικά με τα ΑΗΗΕ. Η εν λόγω Οδηγία ενσωμα-

τώνεται στο ελληνικό δίκαιο με νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση η οποία υπε-

γράφη τον Μάιο του 2014 (ΚΥΑ Η.Π. 23615/651/Ε.103, με θέμα «Καθορισμός

κανόνων, όρων και προϋποθέσεων για την εναλλακτική διαχείριση των απο-

βλήτων ειδών ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ), σε συμμόρ-

φωση με τις διατάξεις της Οδηγίας 2012/19/ΕΚ «σχετικά με τα απόβλητα η-

λεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)», του Ευρωπαϊκού Κοινοβου-

λίου και του Συμβουλίου της 4ης Ιουλίου 2012 και άλλες διατάξεις». Η νέα

ΚΥΑ θέτει τις βάσεις, όρους και προϋποθέσεις για τα προγράμματα εναλλα-

κτικής διαχείρισης ΑΗΗΕ, τη λειτουργία κέντρων διαλογής/ταξινόμησης, τη

χωριστή συλλογή και μεταφορά ΑΗΗΕ οικιακής και μη οικιακής προέλευσης,

την ενδεδειγμένη επεξεργασία και ανάκτηση και τα ποσοστά/στόχους συλλο-

γής και ανάκτησης.

Η ΚΥΑ αυτή αντιμετωπίζει και άλλα μείζονα θέματα όπως διασυνοριακές μεταφορές

ΑΗΗΕ, ενημέρωση χρηστών και εγκαταστάσεων επεξεργασίας, χρηματοδότηση των

Page 51: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

50

ΑΗΗΕ, καταχώριση και υποβολή πληροφοριών και εκθέσεων, επιθεώρηση και παρα-

κολούθηση και κυρώσεις.

Οι στόχοι συλλογής και ανάκτησης βάσει των κείμενων διατάξεων για την ε-

ναλλακτική διαχείριση ΑΗΗΕ διαμορφώνονται ως εξής:

Στόχοι συλλογής

α) Περίοδος από το 2007 έως και το 2015:

Μέχρι το τέλος του 2006, έπρεπε να επιτευχθεί χωριστή συλλογή τουλάχιστον τεσ-

σάρων (4) κιλών ΑΗΕΕ οικιακής προέλευσης κατά μέσο όρο, ανά κάτοικο και ανά έ-

τος. Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015 θα εξακολουθήσει να ισχύει ποσοστό χωριστής

συλλογής ΑΗΗΕ οικιακής προέλευσης που αντιστοιχεί είτε σε ποσότητα τουλάχιστον

τεσσάρων χιλιόγραμμων κατά μέσο όρο ανά κάτοικο ανά έτος, είτε σε ποσότητα ίση

με το μέσο ετήσιο βάρος των ΑΗΗΕ που συλλέχθηκαν την προηγούμενη τριετία, ανά-

λογα με το ποια ποσότητα είναι μεγαλύτερη.

β) Περίοδος από το 2016 έως και το 2018:

Από το 2016, το ελάχιστο ποσοστό συλλογής που πρέπει να επιτυγχάνεται σε ετήσια

βάση ορίζεται σε 45%, και υπολογίζεται βάσει του συνολικού βάρους των ΑΗΗΕ τα

οποία συλλέχθηκαν σε ένα δεδομένο έτος και εκφράζεται ως ποσοστό του μέσου ε-

τήσιου βάρους του ΗΗΕ που διατέθηκε στην αγορά κατά τα προηγούμενα τρία έτη.

γ) Από το 2019 και έπειτα:

Το ελάχιστο ποσοστό συλλογής που πρέπει να επιτυγχάνεται σε ετήσια βάση πρέπει

ορίζεται σε 65 % του μέσου ετήσιου βάρους του ΗΗΕ που διατέθηκε στην αγορά την

προηγούμενη τριετία, ή εναλλακτικά το 85% των ΑΗΗΕ που παράγονται ανά βάρος.

Στόχοι ανάκτησης

Οι στόχοι που θέτει η Οδηγία 2012/19/ΕΕ αναφορικά με την ανάκτηση και που α-

ποτυπώθηκαν στη νέα ΚΥΑ για την εναλλακτική διαχείριση των ΑΗΗΕ διαμορφώνο-

νται ως εξής:

Πίνακες: Στόχοι ανάκτησης ΑΗΗΕ ανά κατηγορία ΗΗΕ, όπως αυτοί τίθενται στην

Page 52: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

51

Οδηγία 2012/19/ΕΕ και στη νέα ΚΥΑ για την εναλλακτική διαχείριση ΑΗΗΕ.

Περίοδος επίτευ-

ξης στόχου

Έως 14/8/2015

Κατηγορίες Κατ. 1 & 10

Παρ. Ι

Κατ. 3 & 4

Παρ. Ι

Κατ. 2, 5, 6, 7, 8 & 9

Παρ. Ι

Λαμπτήρες Εκκένω-

σης Αερίων

Ποσοστό Ανάκτησης 80% 75% 70% -

Ποσοστό Ανακύκλω-

σης 75% 65% 50% 80%

Ποσοστό προετ. για

επαναχρ. & ανα-

κύκλ.

- - - -

Περίοδος επίτευ-

ξης στόχου

15/8/2015 - 14/8/2018

Κατηγορίες Κατ. 1 & 10

Παρ. Ι

Κατ. 3 & 4

Παρ. Ι

Κατ. 2, 5, 6, 7, 8 & 9

Παρ. Ι

Λαμπτήρες Εκκένω-

σης Αερίων

Ποσοστό Ανάκτησης 85% 80% 75% -

Ποσοστό Ανακύκλω-

σης - - - 80%

Ποσοστό προετ. για

επαναχρ. & ανακύκλ 80% 70% 55% -

Περίοδος επίτευ-

ξης στόχου

Από 15/8/2018 και έπειτα

Κατηγορίες Κατ. 1 & 4

Παρ. ΙΙΙ

Κατ. 2

Παρ. ΙΙΙ

Κατ. 5 & 6

Παρ. ΙΙΙ

Κατ. 3

Παρ. ΙΙΙ

Ποσοστό Ανάκτησης 85% 80% 75% -

Ποσοστό Ανακύκλω-

σης - - - 80%

Ποσοστό προετ. για

επαναχρ. & ανακύκλ 80% 70% 55% -

Page 53: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

52

5.7.2 Συστήματα Τα εγκεκριμένα συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης για τα από-

βλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού είναι τα ακόλουθα:

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.

Το Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Ηλεκτρικού και

Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμό

105134/2004 Υπουργική Απόφαση. Μετά την πρώτη περίοδο λειτουργίας και με την

υπ’ αρ. πρωτ. οικ. 598/31-10-2011 Απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του

Ε.Ο.ΑΝ., ανανεώθηκε η έγκριση του για την περίοδο 2011-2017.

Το Σύστημα είναι εγκεκριμένο να διαχειρίζεται το σύνολο των κατηγοριών Η-

λεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού του Π.Δ. 117/2004.

ΦΩΤΟΚΥΚΛΩΣΗ Α.Ε.

Το σύστημα «ΦΩΤΟΚΥΚΛΩΣΗ ΑΕ» εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 2009 με την

υπ’ αριθμό 116764/2009 Υπουργική Απόφαση, ως Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρι-

σης φωτιστικών ειδών και λαμπτήρων. Με απόφαση του ΔΣ του ΕΟΑΝ το έτος 2012

(αρ. πρωτ. 623/11-06-2012), στο πεδίο δραστηριότητας του συστήματος προστέθη-

καν και οι μικρές συσκευές. Συγκεκριμένα, η ΦΩΤΟΚΥΚΛΩΣΗ ΑΕ είναι εγκεκριμένη να

διαχειρίζεται συγκεκριμένα είδη επτά κατηγοριών ΗΗΕ του Π.Δ. 117/2004:

Από την Κατηγορία 1 (μεγάλες οικιακές συσκευές): ηλεκτρ. μάτια, ηλεκτρ. θερμά-

στρες, ηλεκτρ. θερμαντικά σώματα, ηλεκτρ. καλοριφέρ, ηλεκτρ. ανεμιστήρες

Από την Κατηγορία 2 (μικρές οικιακές συσκευές): ΌΛΑ

Από την Κατηγορία 3 (εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών): αριθμο-

μηχανές τσέπης και επιτραπέζιες, τηλέφωνα, ασύρματα τηλέφωνα

Από την Κατηγορία 4 (καταναλωτικά είδη): ραδιόφωνα, κάμερες μαγνητοσκόπη-

σης, συσκευές ηχογράφησης υψηλής πιστότητας

Από την Κατηγορία 5 (φωτιστικά είδη): ΌΛΑ

Page 54: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

53

Από την Κατηγορία 6 (ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά εργαλεία): τρυπάνια, εργαλεία

για στερέωση με βίδες, καρφιά και την αφαίρεσή τους και για παρόμοιες χρήσεις

Από την Κατηγορία 9 (όργανα παρακολούθησης και ελέγχου): ΌΛΑ.

Κάθε Σύστημα δύναται να δέχεται εγγραφές από παραγωγούς, δηλώσεις και

αντίστοιχες εισπράξεις εισφορών για τα είδη τα οποία έχει τη δυνατότητα να διαχει-

ρίζεται βάσει έγκρισής του. Από την πλευρά τους, οι παραγωγοί που διαθέτουν στην

αγορά διάφορα είδη ΗΗΕ δύνανται να εγγράφονται σε όποιο/όποια από τα Συστή-

ματα αρκεί να δηλώνουν το σύνολο των ειδών που διαθέτουν στην αγορά.

Τα Συστήματα οργανώνουν τη συλλογή και διαχείριση των ΑΗΗΕ δραστηριο-

ποιούμενα και τα δύο σε εθνικό επίπεδο. Στα πλαίσια αυτά, συνεργάζονται με αδειο-

δοτημένους συλλέκτες – μεταφορείς ΑΗΗΕ και με αδειοδοτημένες για τη διαχείριση

των αποβλήτων αυτών εγκαταστάσεις.

5.7.3 Κύριες Δράσεις Δράσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο έκδοσης νέας ΚΥΑ για την ενσωμά-

τωση της Οδηγίας 2012/19/ΕΕ «Σχετικά με τα απόβλητα ειδών ηλεκτρικού και ηλε-

κτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)» στο εθνικό δίκαιο:

Διαβούλευση με τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης για την κατάθεση

από μέρους τους παρατηρήσεων και προτάσεων σχετικά με την ενσωμάτωση

της Οδηγίας 2012/19/ΕΕ, με σκοπό την αποτελεσματική οργάνωση της εναλ-

λακτικής διαχείρισης των ΑΗΗΕ και την εύρυθμη λειτουργία των Συστημάτων

στο νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται.

Συνεργασία με τις υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ σχετικά με την υπό έκδοση ΚΥΑ και

συγκεκριμένα συμμετοχή σε σειρά συσκέψεων με συντονισμό από το Τμήμα

ΔΔ & ΕΕ του ΥΠΕΚΑ και συμμετοχή του ΓΕΔΣΑΠ. Στις συναντήσεις συζητήθηκαν

επιμέρους ρυθμίσεις και μέτρα που θα οδηγήσουν στην αποτελεσματικότερη

εφαρμογή των διατάξεων της Οδηγίας και στην επίτευξη υψηλότερων ποσο-

στών ανακύκλωσης. Ακόμη, εξετάστηκαν οι υφιστάμενες ανάγκες όπως αυτές

διαμορφώνονται μετά από 10 έτη λειτουργίας της εναλλακτικής διαχείρισης

ΑΗΗΕ και η αλληλεπίδραση της νέας ΚΥΑ σε σχέση με το υφιστάμενο θεσμικό

πλαίσιο.

Page 55: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

54

Συμμετοχή σε συνάντηση που πραγματοποίησε η Τεχνική Επιτροπή (TAC) της

ΕΕ για τα ΑΗΗΕ με θέμα την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2012/19/ΕΕ στις εθνι-

κές νομοθεσίες (Βρυξέλλες, 29-10-2013).

Συνάντηση με την PV Cycle (φορέας συλλογής και επεξεργασίας φωτοβολταϊ-

κών με δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο) με θέμα την ένταξη των φωτοβολταϊ-

κών στο πεδίο εφαρμογής της νέας Οδηγίας.

Δράσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο εγγραφής των παραγωγών ΗΗΕ στο

Μητρώο Παραγωγών που προβλέπεται στο Άρθρο 14, παρ. 1 του ΠΔ 117/2004:

Χορηγήσεις Αριθμών Μητρώου Παραγωγών: Η χορήγηση γίνεται άπαξ και με

συγκεκριμένες προϋποθέσεις που έχουν οριστεί από το ΥΠΕΚΑ, με αίτηση ό-

που δηλώνεται από τον παραγωγό, μεταξύ άλλων, η δραστηριότητα του πα-

ραγωγού, οι κατηγορίες των προϊόντων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλι-

σμού τις οποίες διαθέτει στην ελληνική αγορά (ως κατασκευαστής ή εισαγω-

γέας), αλλά και επιμέρους στοιχεία για τα προϊόντα αυτά.

Αποφάσεις παύσης ισχύος (αφαίρεσης) Αριθμών Μητρώου Παραγωγών όταν

συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι που έχουν οριστεί από το ΥΠΕΚΑ.

Επαφή με Δήμους και ενημέρωση ως προς την υποχρέωση εγγραφής στο μη-

τρώο για συμμετέχοντες σε διαγωνισμούς παραγωγούς ΗΗΕ.

Συνεργασία με τα Συστήματα και ανταλλαγή απόψεων σχετικά με το ήδη δια-

μορφωμένο Μητρώο, ως βάση συζήτησης για την διαμόρφωση του νέου Μη-

τρώου του ΕΟΑΝ για όλες τις ροές αποβλήτων.

Δράσεις που πραγματοποιήθηκαν ως προς την υποχρέωση της Ελλάδας για απο-

στολή εκθέσεων σε φορείς της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

Σύνταξη και υποβολή στατιστικών στοιχείων για τα ΑΗΗΕ προς το ΓΕΔΣΑΠ (έ-

τος υποβολής: 2012, περίοδος αναφοράς: 2009-2010) ώστε να αποσταλούν

στην Eurostat βάσει της 2005/369/ΕΚ Απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Τα στοιχεία αφορούν τους στόχους ανάκτησης, ανακύκλωσης και επαναχρη-

σιμοποίησης ΑΗΗΕ, καθώς και την ποιότητα των πηγών δεδομένων και τη με-

θοδολογία εκτίμησής τους.

Page 56: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

55

Σύνταξη και υποβολή στο ΓΕΔΣΑΠ της τριετούς έκθεσης για την εναλλακτική

διαχείριση ΑΗΗΕ (έτος υποβολής: 2013, περίοδος αναφοράς: 2010-2012) ώ-

στε να αποσταλούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, βάσει της 2004/249/ΕΚ Από-

φασης. Η έκθεση αφορά τη μεταφορά και εφαρμογή των διατάξεων της Οδη-

γίας 2002/96/ΕΚ.

Τροποποιήσεις επιχειρησιακών σχεδίων των δύο Συστημάτων εναλλακτικής διαχεί-

ρισης ΑΗΗΕ που εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΟΑΝ:

Τροποποίηση του εγκεκριμένου Επιχειρησιακού Σχεδίου του ΣΣΕΔ «ΦΩΤΟΚΥ-

ΚΛΩΣΗ ΑΕ» ως προς τις κατηγορίες Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού

(ΗΗΕ) που αυτό θα διαχειρίζεται [έτος 2012].

Τροποποίηση του εγκεκριμένου Επιχειρησιακού Σχεδίου του ΣΣΕΔ «ΑΝΑΚΥ-

ΚΛΩΣΗ ΣΥΣΚΕΥΩΝ Α.Ε.» ως προς τη χρηματική εισφορά των φωτιστικών (κα-

τηγορία ΗΗΕ 5α) [έτος 2012], κατόπιν σχετικού αιτήματος του Συστήματος.

Τροποποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου του ΣΣΕΔ «Φωτοκύκλωση Α.Ε.» ως

προς τη χρηματική εισφορά των φωτιστικών (κατηγορία ΗΗΕ 5α) [έτος 2013],

κατόπιν σχετικού αιτήματος του Συστήματος.

Ως προς νέο αίτημα τροποποίησης του Επιχειρησιακού Σχεδίου του ΣΣΕΔ

«Φωτοκύκλωση Α.Ε.», ζητήθηκε από τον ΕΟΑΝ επανακατάθεση πλήρους, ο-

λοκληρωμένου φακέλου. Ο φάκελος πρέπει να λαμβάνει υπόψη σημαντικές

αλλαγές που έχουν επέλθει σε σχέση με το εγκεκριμένο Επιχειρησιακό Σχέδιο

του 2007 λόγω και των μερικών τροποποιήσεων που εγκρίθηκαν κατά τα έτη

2011-2012, οι οποίες επηρεάζουν την υφιστάμενη λειτουργία του Συστήματος

και το σχεδιασμό για το μέλλον.

Δράσεις σχετικά με υπόχρεους παραγωγούς ΗΗΕ:

Απόφαση ΔΣ για τη διενέργεια ελέγχου σε υπόχρεο διαχειριστή ΑΗΗΕ ως προς

τις δηλωθείσες ποσότητες ΗΗΕ.

Διαβίβαση στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής εισηγήσεων επιβολής προ-

στίμου σε εννέα υπόχρεους παραγωγούς ΗΗΕ για παραβάσεις που αφορούν

τη μη οργάνωση ατομικού Συστήματος και τη μη συμμετοχή τους σε Συλλο-

Page 57: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

56

γικό Σύστημα. Το πρόστιμο εισηγείται ο ΕΟΑΝ ως διοικητική κύρωση προβλε-

πόμενη από το άρθρο 20 παρ. Γ΄ Ν. 2939/2001, για παραβίαση των υποχρεώ-

σεών των διαφυγόντων παραγωγών οι οποίες απορρέουν από τις διατάξεις

των άρθρων 17 του Ν. 2939/2001, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, 4 και 7

του Π.Δ. 117/2004, και 2 του Π.Δ. 15/2006 σχετικά με την εναλλακτική διαχεί-

ριση ΑΗΗΕ.

Προειδοποιητικές επιστολές σε υπόχρεους παραγωγούς [53 επιστολές εντός

του έτους 2013] που δεν διαθέτουν συμβάσεις με ΣΕΔ, σχετικά με τη συμμόρ-

φωσή τους με τις διατάξεις του ΠΔ 117/2004.

Δράσεις που αφορούν τις ετήσιες εκθέσεις πεπραγμένων των δύο Συστημάτων

ΑΗΗΕ:

Εξέταση των εκθέσεων του 2012 που είχαν κατατεθεί (δομή και περιεχόμενο

εκθέσεων) και εντοπισμός σημείων που έχριζαν διευκρίνισης, επικαιροποίη-

σης, συμπλήρωσης, τροποποίησης.

Πραγματοποίηση συναντήσεων με τα Συστήματα για τη διευκρίνιση σημείων

επί των εκθέσεων.

Κατάθεση νέων, επικαιροποιημένων και συμπληρωμένων εκθέσεων εκ μέ-

ρους των Συστημάτων, οι οποίες συντάχθηκαν κατόπιν γενικών και επιμέρους

παρατηρήσεων του ΕΟΑΝ επί των αρχικά κατατεθειμένων εκθέσεων.

Δράσεις σχετικά με τη συλλογή ΑΗΗΕ:

Πραγματοποίηση ελέγχων από τον ΕΟΑΝ σε εμπόρους παλαιών μετάλλων στο

χώρο των οποίων συλλέγονταν, μεταξύ άλλων, και ΑΗΗΕ.

5.7.4 Αξιολόγηση πορείας – Προοπτικές

Επίτευξη στόχων έως σήμερα:

Η επίτευξη της χωριστής συλλογής των τεσσάρων κιλών ανά κάτοικο επετεύ-

χθη για τα έτη 2008, 2009, 2010, όπως φαίνεται στην Εικόνα που παρατίθεται. Τα

Page 58: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

57

επόμενα έτη, η ραγδαία μείωση της διάθεσης στην αγορά ηλεκτρικού και ηλεκτρονι-

κού εξοπλισμού λόγω οικονομικής κρίσης αλλά και πρακτικές εκτροπής μέρους των

ΑΗΗΕ εκτός οργανωμένου δικτύου συλλογής - μεταφοράς - επεξεργασίας επηρέασε

σημαντικά την ποσότητα των συλλεγομένων ΑΗΗΕ.

Εικόνα 8. Αποτελέσματα Αξιοποίησης ΑΗΗΕ

Θετικά σημεία στην έως τώρα οργάνωση και λειτουργία της εναλλακτικής διαχείρι-

σης ΑΗΗΕ

Μερικά από τα θετικά σημεία που διαπιστώνονται είναι:

Ύπαρξη σύγχρονης και επικαιροποιημένης νομοθεσίας. Η νέα ΚΥΑ δίνει σα-

φείς κατευθύνσεις για την εναλλακτική διαχείριση ΑΗΗΕ σε συμμόρφωση με

τη Οδηγία 2012/19/ΕΕ, προσφέρει όμως και μια ευελιξία ως προς τα ειδικά

χαρακτηριστικά της εφαρμογής της (επιμέρους λεπτομέρειες εφαρμογής θα

προσδιοριστούν κατά περίπτωση με Υπουργικές αποφάσεις, εγκυκλίους του

ΥΠΕΚΑ, αποφάσεις του ΕΟΑΝ κλπ). Κατά συνέπεια, το νομοθετικό πλαίσιο εί-

ναι σύγχρονο και σύμφωνο με τις ανάγκες της εναλλακτικής διαχείρισης ΑΗΗΕ

Page 59: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

58

στην Ελλάδα όπως αυτές διαμορφώνονται σήμερα.

Ευρύ δίκτυο σημείων συλλογής ΑΗΗΕ με οργάνωση από τα δύο εθνικής εμβέ-

λειας ΣΕΔ και συνεργασία μεταξύ άλλων διακινητών ΗΗΕ, άλλων σημείων πώ-

λησης, σχολείων κλπ.

Συνεργασία των ΣΕΔ με σύγχρονες μονάδες επεξεργασίας ΑΗΗΕ όπου χρησι-

μοποιείται υψηλής στάθμης τεχνολογία για την ανάκτηση και ανακύκλωση

των ΑΗΗΕ.

Ύπαρξη και λειτουργία Μητρώου Παραγωγών. Οι εγγεγραμμένοι παραγωγοί

λαμβάνουν κατά την εγγραφή τον Αριθμό Μητρώου Παραγωγού, ο οποίος ζη-

τείται από διακινητές-πελάτες τους, από δημόσιους φορείς κλπ.

Ζητήματα που δυσχεραίνουν το έργο της εναλλακτικής διαχείρισης ΑΗΗΕ και δράσεις

που απαιτούνται

Τα προβλήματα που έχουν διαπιστωθεί αφορούν τη συλλογή των ΑΗΗΕ, τη συμμε-

τοχή των υπόχρεων παραγωγών, τη συνεργασία των Δήμων με τα ΣΕΔ, κ.ά. Μερικά

από τα σημαντικότερα είναι:

1. Ένα μέρος των ΑΗΗΕ συλλέγεται και, χωρίς να καταγράφεται από τα Συστή-

ματα, οδηγείται προς μονάδες ή άλλους χώρους προκειμένου να αξιοποιη-

θούν τα παραγόμενα υλικά. Οι ποσότητες αυτές των ΑΗΗΕ προφανώς δεν υ-

πόκεινται στην ενδεδειγμένη επεξεργασία για την απορρύπανσή τους. Συνέ-

πεια είναι οι ποσότητες αυτές να μην προσμετρούνται στη συλλογή ή στην

ανάκτηση και στον υπολογισμό των αντίστοιχων στόχων. Επίσης η πρακτική

αυτή έχει επιπρόσθετες περιβαλλοντικές, και οικονομικές συνέπειες.

2. Σε ένα ποσοστό των ΑΗΗΕ που συλλέγεται μέσω ΣΕΔ διαπιστώνεται πως έ-

χουν αφαιρεθεί τμήματα των συσκευών που περιέχουν ποσότητα υλικών υ-

ψηλής αξίας (π.χ. χαλκός).

3. Εισφοροδιαφυγή από μη συμβεβλημένους παραγωγούς: Με βάση καταγγε-

λίες των ΣΕΔ, υπάρχει εισφοροδιαφυγή από κατασκευαστές και εισαγωγείς

ΗΗΕ που δεν εγγράφονται στα ΣΕΔ, ενώ από τη δραστηριότητά τους φαίνεται

πως είναι υπόχρεοι.

4. Ενδεχόμενη εισφοροδιαφυγή από συμβεβλημένους παραγωγούς: «Μερική»

εισφοροδιαφυγή ενδέχεται να λαμβάνει χώρα λόγω ελλιπών δηλώσεων (ως

Page 60: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

59

προς τα τεμάχια, τα βάρη και τις δηλωθείσες κατηγορίες εξοπλισμού). Ο έλεγ-

χος των δηλώσεων αυτών, για εκατοντάδες συμβεβλημένους και χιλιάδες δια-

φορετικά δηλωμένα ή μη προϊόντα είναι πρακτικά αδύνατος και μόνο δειγμα-

τοληπτικός μπορεί να είναι στο μέλλον.

5. Η συμμετοχή των Δήμων στην εναλλακτική διαχείριση είναι πενιχρή.

6. Τα ΑΗΗΕ δεν οδηγούνταν τα προηγούμενα έτη σε προετοιμασία για επανα-

χρησιμοποίηση, αφενός λόγω μη σαφήνειας στις διαδικασίες που πρέπει να

ακολουθηθούν αφετέρου λόγω μη ύπαρξης κατάλληλου οργανωμένου δι-

κτύου που θα διασφαλίζει την διακίνησή τους με ορθό τρόπο.

Οι δράσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν στο άμεσο μέλλον αφορούν κυρίως

την αύξηση του ποσοστού των συλλεγόμενων ΑΗΗΕ και την επίτευξη των στόχων

που θέτει η νέα ΚΥΑ. Οι δράσεις αυτές, σε συνεργασία με τα Συστήματα, θα αποσκο-

πούν:

στην ενεργοποίηση των ΟΤΑ ως προς τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα εναλλα-

κτικής διαχείρισης των ΑΗΗΕ.

στη διεύρυνση του δικτύου συλλογής με νέες συνεργασίες σημείων συλλογής με

τα ΣΕΔ

Ακόμη, πρέπει να πραγματοποιηθούν:

Ενέργειες προς την κατεύθυνση της ελαχιστοποίησης του μη

καταγραφόμενου ή εκτρεπόμενου από νόμιμες οδούς ρεύματος ΑΗΗΕ

προκειμένου αυτό να οδηγείται σε επεξεργασία και να προσμετράται στους

στόχους.

Ενέργειες προς την κατεύθυνση της αποτροπής βανδαλισμού συσκευών (π.χ.

με οικονομικά ή άλλα αντικίνητρα).

6 ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Στο πλαίσιο της εποπτείας των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης αξιολογήθη-

καν από τον ΕΟΑΝ τα επιχειρησιακά σχέδια καθώς και οι ετήσιες εκθέσεις όλων των

συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης σε όλα τα ρεύματα αποβλήτων. Οι παρατηρή-

σεις που προέκυψαν καταγράφηκαν, συζητήθηκαν και διαμορφώθηκαν εκ νέου σε

Page 61: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

60

εσωτερικές συναντήσεις με τη Δ/νση Εναλλακτικής Διαχείρισης και τη Γενική Δ/νση.

Οι βασικές παρατηρήσεις που έγιναν στις ετήσιες εκθέσεις του 2012 αφορούσαν:

Στη δομή και την παρουσίαση, καθώς και στα περιεχόμενα της κάθε έκθεσης.

Στην λειτουργία των συστημάτων σύμφωνα με τους όρους και προϋποθέσεις

της έγκρισης τους.

Στα στατιστικά δεδομένα και την ανάλυση των στόχων στη διαχείριση των

αποβλήτων.

Στην τεκμηρίωση των στοιχείων ή την έλλειψη δεδομένων.

Στην αποτελεσματικότητα και την τήρηση του εφαρμοζόμενου σχεδίου

διαχείρισης.

Στην κατανόηση των προβλημάτων και τον εντοπισμό των λύσεων βελτίωσης.

Σε διευκρινήσεις γύρω από τα οικονομικά δεδομένα όπως παρουσιάζονται.

Σε ανάλυση των προγραμμάτων ευαισθητοποίησης.

Μετά από κατ’ ιδίαν συναντήσεις και αποστολή των παρατηρήσεων, τα συστήματα

διαβίβασαν στον ΕΟΑΝ συμπληρωματικά στοιχεία και διευκρινίσεις.

Επίσης, διαμορφώθηκε Οδηγός Ετήσιων Εκθέσεων για την ομοιόμορφη και πληρέ-

στερη καταγραφή δεδομένων και στοιχείων στις ετήσιες εκθέσεις των συστημάτων

και αποστάλθηκε σε όλα τα συστήματα για υποχρεωτική χρήση για την συγγραφή της

ετήσιας έκθεσης του 2013, η οποία θα πρέπει να αποσταλεί στον ΕΟΑΝ μέχρι 30 Α-

πριλίου 2014.

7 ΈΛΕΓΧΟΙ

7.1 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΛΕΓΧΩΝ Βρίσκεται υπό διαμόρφωση εγχειρίδιο ελέγχων, το οποίο διαμορφώνεται από ομάδα

εργασίας που αποτελείται από στελέχη του ΕΟΑΝ και της ΜΟΔ.

Οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι βάσει του νόμου 2939/2001 με εισήγηση κυρώσεων

αποτελούν αρμοδιότητα του ΕΟΑΝ και προβλέπονται στην ισχύουσα νομοθεσία:

Ο Ν 2939/2001, άρθρο 24 όπου προβλέπεται η διενέργεια ελέγχων από ΕΟΑΝ, άρθρο

20 που προβλέπει ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.

Page 62: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

61

Ο Ν 3854/2010, άρθρο 6 το οποίο αντικαθιστά την παρ. 1 του τμήματος Γ, του άρθρου

20 του ν.2939/2001.

Άλλες διατάξεις που αφορούν μεμονωμένα ρεύματα αποβλήτων (συσσωρευτές, συ-

σκευασίες κλπ..)

Οι έλεγχοι μπορεί να είναι τακτικοί ή έκτακτοι. Οι έκτακτοι έλεγχοι διενεργούνται αυ-

τεπάγγελτα ή κατόπιν καταγγελίας. Είναι δυνατόν να ανατίθεται η διενέργεια μέρους

ή του συνόλου των ελέγχων σε επιστήμονες με εξειδικευμένες γνώσεις. Στην περί-

πτωση αυτή ανάθεσης των ελέγχων σε τρίτους η δαπάνη βαρύνει τους διαχειριστές

των συσκευασιών και άλλων προϊόντων (αρ. 24 ν.2939/2001).

Ποιος ασκεί τον έλεγχο

Οι επιθεωρήσεις και οι έλεγχοι βάσει του νόμου 2939/2001, πραγματοποιούνται από

προσωπικό του ΕΟΑΝ, το οποίο έχει ορισθεί ως ομάδα ελέγχου από το ΔΣ του ΕΟΑΝ,

μετά από εισήγηση του Γενικού Διευθυντή. Είναι δυνατόν, εφόσον κριθεί αναγκαίο,

η ομάδα ελέγχου του ΕΟΑΝ, να ενισχύεται από Επιθεωρητές Περιβάλλοντος (κυρίως

σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης) ή/και από εξωτερικούς επιστήμονες με εξειδικευ-

μένες γνώσεις που θα συνεισφέρου στο έργο του ελέγχου.

Σε ποιους ασκείται έλεγχος

Οι ελεγχόμενοι από τον Ε.Ο.ΑΝ. είναι τα συστήματα και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς

κατά τη διαδικασία της εναλλακτικής διαχείρισης και την εφαρμογή του νόμου

2939/2001:

Συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης ρευμάτων αποβλήτων

Υπόχρεοι (εισαγωγείς – παραγωγοί) προϊόντων που εντάσσονται στον 2939/2001.

Δήμοι / ΟΤΑ Δημόσιο κατά έννοια άρθρου 8 του Ν2939/2001 και οι ΦΟΣΔΑ.

Συλλέκτες, μεταφορείς των αποβλήτων, εταιρείες αποθήκευσης αποβλήτων.

Ανακυκλωτές, χώροι διάθεσης, εγκαταστάσεις ανάκτησης ενέργειες.

Αντικείμενο ελέγχου

Η ομάδα ελέγχου του ΕΟΑΝ οργανώνει τακτικούς και έκτακτους ελέγχους που ανα-

φέρονται:

- στην τήρηση και εφαρμογή των προγραμμάτων εναλλακτικής διαχείρισης

- στη νόμιμη διακίνηση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων,

- στη νόμιμη χρήση της σήμανσης,

− στα οικονομικά στοιχεία της λειτουργίας των συστημάτων εναλλακτικής δια-

χείρισης,

Page 63: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

62

− στα τεχνικά στοιχεία και σε κάθε άλλο στοιχείο αναφορικά με τη λειτουργία

των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, καθώς και».

- γενικά στην τήρηση των όρων και υποχρεώσεων που απορρέουν από τις δια-

τάξεις του νόμου.

Κυρώσεις - Πρόστιμα

Το άρθρο 20 του νόμου 2939/2001 προβλέπει τις ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.

Το άρθρο 6 του Ν 3854/2010, αντικαθιστά την παρ. 1 του τμήματος Γ, του άρθρου 20

του ν.2939/2001, στο οποίο αναφέρεται ρητά ότι όσοι παραβαίνουν τις διατάξεις των

άρθρων 7,8,9,11,12,16 και 17 του Ν.3854/2010 τιμωρούνται με διοικητικές κυρώσεις

και πρόστιμο από 1.000-1.000.000€ ή προσωρινή διακοπή λειτουργίας από 5 έως 30

ημέρες. Όλες οι κυρώσεις επιβάλλονται ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του Δ.Σ.

του Ε.Ο.ΑΝ. που έχει λάβει γνώση την έκθεση ελέγχου από τους ελεγκτές-χειριστές

και την προηγούμενη ακρόαση του ενδιαφερομένου, στον Γεν. Γραμματέα Περιφέ-

ρειας ή στον Υπουργό Π.Ε.Κ.Α. – αναλόγως - την παράβαση, με ή χωρίς προηγούμενη

προθεσμία για συμμόρφωση.

Οποιος εμποδίζει τη διενέργεια ελέγχων από τον ΕΟΑΝ κατ’ εφαρμογή του αρ. 24 του

Ν. 2939/2001, καθώς και όποιος αρνείται την παροχή στοιχείων ή πληροφοριών ενώ

είναι υπόχρεος για την παροχή τους ή παρέχει ψευδείς πληροφορίες ή στοιχεία τι-

μωρείται σύμφωνα με το αρ. 458 του Ποινικού Κώδικα.

7.2 ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΝΤΕΣ ΈΛΕΓΧΟΙ

7.2.1 Έλεγχοι σε Συστήματα Κατά τη διάρκεια λειτουργίας του ΕΟΑΝ, από το 2011 και έπειτα έχουν πραγματοποι-

ηθεί, με τη βοήθεια εξειδικευμένων εταιρειών, οι παρακάτω έλεγχοι με προσυμφω-

νημένες διαδικασίες σε συστήματα:

2011 "Οικονομικός και Διαχειριστικός Έλεγχος των Συλλογικών Συστημάτων Εναλλακτικής

Διαχείρισης Συσκευασιών (Σ.Σ.Ε.Δ.) "ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ" της Ε.Ε.Α.Α. ΑΕ και "ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ Α-

ΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΕ"

2011 "Επιτόπιος έλεγχος και αξιολόγηση των ποσοτήτων αποβλήπτων συσκευασίας (εκτός

ΒΕΑΣ) που συλλέγονται-ανακυκλώνονται/αξιοποιούνται από τα Συλλογικά Συστήματα Ε-

ναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών (Σ.Σ.Ε.Δ.) " "ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ" της Ε.Ε.Α.Α. ΑΕ και "Α-

ΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΕ"

Page 64: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

63

2012 "Οικονομικός και Διαχειριστικός Έλεγχος του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής

Διαχείρισης (Σ.Σ.Ε.Δ.) Αποβλήτων Συσσωρευτών "ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

ΣΥΣΣΩΡΕΥΤΩΝ ΑΕ" με δ.τ."ΣΥ.ΔΕ.ΣΥΣ. ΑΕ"

2012 "Οικονομικός και Διαχειριστικός Έλεγχος του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής

Διαχείρισης (Σ.Σ.Ε.Δ.) Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων "ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛ-

ΛΟΝΤΟΣ ΑΕ" με δ.τ."ΕΛ.ΤΕ.ΠΕ. ΑΕ"

2013 " Έλεγχος Φυσικού Αντικειμένου στο Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης

Συσκευασιών (Σ.Σ.Ε.Δ.) "ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΕ"

2013 "Οικονομικός και Διαχειριστικός Έλεγχος του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής

Διαχείρισης Συσκευασιών (Σ.Σ.Ε.Δ.) "ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΑΕ" για τα έτη 2009-

2012"

7.2.2 Έλεγχοι σε Υπόχρεους – Διαχειριστές

Το 2013 ο ΕΟΑΝ προέβη στη διενέργεια δύο επιτόπιων έλεγχων με τη βοήθεια εξει-

δικευμένων εταιρειών, σε υπόχρεους διαχειριστές, που αφορούσαν στο ρεύμα συ-

σκευασιών και ελαίων- λιπαντικών. Ο έλεγχος υπόχρεου διαχειριστή στο ρεύμα των

συσκευασιών δεν ολοκληρώθηκε αφού εμποδίστηκε η επιτόπου αυτοψία, και ο Ε-

ΟΑΝ προέβη σε διενέργεια νέου ελέγχου, και σε περίπτωση επανειλημμένης άρνη-

σης ελέγχου, θα προβεί σε περαιτέρω ενέργειες – κυρώσεις βάσει της κείμενης νο-

μοθεσίας.

Επίσης έχουν εξετασθεί μέσω διοικητικών ελέγχων καταγγελίες για υπόχρεους δια-

χειριστές που αφορούν παραβατική συμπεριφορά είτε λόγω της μη ένταξης σε συλ-

λογικό σύστημα είτε λόγω μη δήλωσης των σωστών ποσοτήτων διακίνησης στην α-

γορά προϊόντων, ή μη καταβολής της χρηματικής εισφοράς και προέβη σε προειδο-

ποιητικές επιστολές και συστάσεις για συμμόρφωση είτε σε περαιτέρω ενέργειες και

εισήγηση για επιβολή προστίμων στον Γεν. Γραμματέα Περιφέρειας ή στον Υπουργό

Π.Ε.Κ.Α. – αναλόγως - την παράβαση.

7.2.3 Έλεγχοι σε Φορείς Διαχείρισης Αποβλήτων

Page 65: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

64

Κατά το 2013 ο ΕΟΑΝ προέβη σε επιτόπιους ελέγχους σε εταιρείες διαχείρισης

σκραπ. Ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε από ομάδα στελεχών του ΕΟΑΝ μετά από ε-

ντολή του Γενικού Διευθυντή, και βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αξιολόγησης των

πορισμάτων και της επιβολής κυρώσεων.

Επίσης προτίθεται σε συμμετέχει σε μικτά κλιμάκια ελέγχου με στελέχη της Ειδικής

Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και ενδεχομένως και άλλων φορέων για τον

έλεγχο των εγκαταστάσεων ανακύκλωσης.

7.2.4 Επιβολή Κυρώσεων

Στις περιπτώσεις ελέγχων λόγω καταγγελιών για υπόχρεους διαχειριστές και άλλους

οικονομικούς παράγοντες, που αφορούν παραβάσεις της σχετικής νομοθεσίας, ο

E.O.AN. προέβη στις παρακάτω ενέργειες:

· Αξιολόγηση –διερεύνηση της βασιμότητας της καταγγελίας της καταγγελίας

για την οποία προκύπτουν βάσιμες ενδείξεις παράβασης της σχετικής νομο-

θεσίας

· Έγγραφη σύσταση στον παραβάτη συμμόρφωσης με τις παραβιασθείσες δια-

τάξεις του Ν. 2939/2001 και των συναφών κανονιστικών πράξεων, προεδρι-

κών διαταγμάτων και υπουργικών αποφάσεων

· Έκδοση Απόφασης Διαπίστωσης Παράβασης στο πλαίσιο της οποίας καλείται

η επιχείρηση-παραβάτης σε ακρόαση προκειμένου να εκθέσει τις απόψεις

της εντός σύντομης προθεσμίας 5 ημερών

· Απόφαση ΔΣ εισήγησης επιβολής προστίμου στο αρμόδιο όργανο κατά περί-

πτωση (Υπουργός ΠΕΚΑ ή Αποκεντρωμένη Διοίκηση Περιφέρειας) όπως προ-

βλέπεται από το άρθρο 20 παρ. Γ΄ του Ν. 2939/2001 όπως ισχύει

Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΟΑΝ λαμβάνοντας υπόψη του τα κριτήρια του Νόμου

2939/01 (άρθρο 20 παράγρ.2) σχετικά με τη σοβαρότητα της παράβασης, την επανα-

Page 66: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

65

λαμβανόμενη μη συμμόρφωση, παρόμοιες παραβάσεις στο παρελθόν, τον βαθμό υ-

παιτιότητας και λαμβάνοντας υπόψη το οικονομικό όφελος που απεκόμισε ή επεδί-

ωξε να αποκομίσει η επιχείρηση-παραβάτης για όλη τη διάρκεια της παράβασης ως

παράμετρος της σοβαρότητας της παράβασης, ομόφωνα αποφάσισε να γίνει εισή-

γηση διοικητικών κυρώσεων (προστίμων) σε παραβάτες του Ν. 2939/2001 σύμφωνα

με το άρθρο 20 κεφ. Γ΄ του νόμου αυτού :

Α. εχει αποφασίσει και έχουν διαβιβαστεί προς τα αρμόδια όργανα:

- 8 εισηγήσεις προστίμων προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής: η 1 το 2012

(απόφαση ΔΣ 25ης Σ), οι 8 το 2013 (απόφαση ΔΣ 34ης Σ), οι 4 εκ αυτών, κατά την

ημερομηνία εισήγησης της απόφασης από το ΔΣ, είχαν συμβληθεί με το Σύστημα Α-

νακύκλωσης Συσκευών.

- 1 εισήγηση προστίμου προς τον Υπ.ΠΕΚΑ (απόφαση ΔΣ 34ης Σ)

Β. έχει αποφασίσει (δεν έχουν διαβιβαστεί):

7 εισηγήσεις προστίμων για την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής και 1 για τον

Υπ.ΠΕΚΑ (απόφαση ΔΣ 41ης Σ). Η 1 εκ αυτών, κατά την ημερομηνία εισήγησης της

απόφασης από το ΔΣ, είχε συμβληθεί με το Σύστημα Ανακύκλωσης Συσκευών.

Επίσης, στο πλαίσιο εποπτείας και ελέγχου των συστημάτων έχουν υποβληθεί κυρώ-

σεις σε Συστήματα που δεν τηρούσαν τις προϋποθέσεις του νόμου και του εγκεκρι-

μένου επιχειρησιακού σχεδίου τους, με τη μορφή μη ανανέωσης της άδειας λειτουρ-

γίας (περίπτωση ΣΥΔΕΣΥΣ) και ανάκληση της άδειας λειτουργίας (περίπτωση ΑΝΤΑ-

ΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ).

8 ΕΝΗΜΕΡΩΣΕΙΣ – ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ – ΣΥΝΕΔΡΙΑ

8.1 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΠΙΤΡΟΠΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ Έ-

ΝΩΣΗΣ 1. Συμμετοχή του ΕΟΑΝ, ως εκπροσώπου της Ελλάδας, στην Τεχνική Επιτροπή

για την «Προσαρμογή με την επιστημονική και τεχνική πρόοδο και εφαρμογή

των οδηγιών 2002/96/ΕΚ και 2012/19/ΕΕ για τα Απόβλητα Ηλεκτρικού και Η-

λεκτρονικού Εξοπλισμού ΑΗΗΕ», Βρυξέλλες, 29-10-2013.

Page 67: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

66

2. Συμμετοχή του ΕΟΑΝ, ως εκπροσώπου της Ελλάδας, στην Τεχνική Επιτροπή

που έλαβε χώρα στις 5 Νοεμβρίου 2013 στις Βρυξέλες σχετικά με την πορεία

εφαρμογής των οδηγιών 2008/98/EC και 2006/66/EC στο ρεύμα αποβλήτων

ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών. Στην συνάντηση συζητήθηκαν θέματα

τεχνικά καθώς και ο τρόπος συμπλήρωσης των ετήσιων εκθέσεων προς την

Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάθε χώρας, η πορεία επίτευξης των στόχων και θέματα

διασυνοριακής μεταφοράς αποβλήτων συσσωρευτών σε χώρες εκτός ΕΕ, και

έγινε αναφορά σε μια νέα Οδηγία σχετικά με φορητές μπαταρίες και συσσω-

ρευτές που έρχεται να θεσπίσει πιο αυστηρά όρια και προδιαγραφές για την

περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα.

8.2 ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΗΜΕΡΙΔΩΝ

- Ημερίδα – εκδήλωση για την Ημέρα Περιβάλλοντος με αντικείμενο την Βρά-

βευση ΟΤΑ με την καλύτερη επίδοση κατά κεφαλή στον τομέα της ανακύκλω-

σης. Διοργάνωση ΕΟΑΝ και ΥΠΕΚΑ. Βραβεύθηκαν οι Δήμοι Βόλου, Εμμ.

Παππά, Καλαμάτας, Κηφισιάς, Λειψών και η ΔΕΔΙΣΑ Χανίων.

- Ημερίδα με θέμα: «Τα Συστήματα της Εναλλακτικής Διαχείρισης έχουν το

λόγο» που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Εσπερίδες του ξενοδοχείου Χίλ-

τον στην Αθήνα στις 20 Δεκεμβρίου 2013 και διοργανώθηκε σε συνεργασία

με το περιοδικό και ιστοσελίδα Water&Waste.

8.3 ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΙΔΕΣ Ημερίδα με θέμα: «Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Συμβάσεων ΚΗΜΔΣ» που

πραγματοποιήθηκε στο Μεγάλο Αμφιθέατρο του ΕΚΔΔΑ στις 29 Μαρτίου 2013 και

στις 02 Απριλίου 2013 και διοργανώθηκε από την Γενική Γραμματεία Εμπορίου,

Τμήμα Θεσμικών Ρυθμίσεων.

Ετήσια Συνάντηση των ΦοΔΣΑ στη Χίο, στις 7 και 8 Ιουνίου 2013.

Ημερίδα με θέμα: «Ανανεώσιμες Πηγές, Εξοικονόμηση Ενέργειας και Ανακύ-

κλωση στη Νίσυρο: Σχέδιο Δράσης» που πραγματοποιήθηκε στον Δήμο Νισύρου στις

17 Ιουνίου 2013 και διοργανώθηκε από τον Δήμο Νισύρου.

Page 68: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

67

Συνέδριο με θέμα: «ΟΤΑ- Αστικά Απόβλητα και Συστήματα Εναλλακτικής Δια-

χείρισης. Προβλήματα, Συνεργασίες, Προοπτικές» που πραγματοποιήθηκε στις Κου-

κουναριές της Σκιάθου το τριήμερο 20-22 Σεπτεμβρίου 2013 και διοργανώθηκε από

το Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝΔΟΙΚΟ) σε συνδιοργάνωση με

την ΚΕΔΕ.

Συνέδριο με θέμα: «Accelerating Eco-innovation Policies» (Επιταχύνοντας τις

πολιτικές οικο-καινοτομίας) που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στο ξενοδοχείο

ROYAL OLYMPIC στις 22-23 Οκτωβρίου 2013 και διοργανώθηκε από την Ενδιάμεση

Διαχειριστική Αρχή (ΕΔΑ) της Περιφέρειας Αττικής.

4/10/2013 – 9/10/2013 Βόννη – Βιέννη: Επίσκεψη στο Υπουργείο Περιβάλλο-

ντος Γερμανίας (Umweltbundesamt – Abteilung Abfallwirtschaft) – συζήτηση με τον

Δ/ντη Dr. Thomas Rummler, ανταλλαγή εμπειριών σε θέματα εναλλακτικής διαχείρι-

σης

Συμμετοχή στο Διεθνές Συνέδριο της ISWA (International Solid Waste Associ-

ation) Vienna 2013 (7 – 9/10/2013), συμμετοχή με παρουσίαση: «Opportunities and

barriers of Recycling in Balkan countries».

Ημερίδα-ενημέρωση για την ανακύκλωση αποβλήτων συσκευασίας που

πραγματοποιήθηκε στο Λύκειο Καρύστου και διοργανώθηκε από τον Δήμο Καρύ-

στου.

9 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

9.1 ΣΤΕΛΕΧΩΣΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

Με βάσει τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 44875 Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ

2434/2-11-2011) σχετικά με τον «Καθορισμό της διαδικασίας απόσπασης ή μεταφο-

ράς προσωπικού για την στελέχωση του ΕΟΑΝ», μέχρι σήμερα έχουν καλυφθεί 12

θέσεις από τις 30 που προδιαγράφονται στο ΠΔ 170, εκτός του Γενικού Δ/ντη και του

Νομικού Συμβούλου, μέσω 3 προκηρύξεων στελέχωσης του Οργανισμού και σχετικής

Page 69: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

68

αξιολόγησης. Σήμερα ο ΕΟΑΝ έχει ως προσωπικό 4 άτομα στη δ/νση διοικητικών και

οικονομικών υπηρεσιών και 8 άτομα στη δ/νση εναλλακτικής διαχείρισης.

Επίσης, όσον αφορά την κάλυψη διοικητικών θέσεων προϊσταμένων τμημάτων και

διευθυντών, έχει πληρωθεί η θέση του Διευθυντή Εναλλακτικής Διαχείρισης και η

θέση του Προϊσταμένου Τμήματος οικονομικών υπηρεσιών, ανθρωπίνων πόρων και

διοικητικής υποστήριξης.

Οι παρεχόμενες υπηρεσίες του ΕΟΑΝ παρόλα αυτά κρίνονται ικανοποιητικές ως προς

την επίτευξη των κατά προτεραιότητα στόχων του Οργανισμού και των εθνικών στό-

χων. Η πλήρης στελέχωση του Οργανισμού θα οδηγήσει σε ενίσχυση των εργασιών

και εντατικοποίηση των ελέγχων καθώς και την διεύρυνση των δράσεων.

Το προσωπικό του Ε.Ο.ΑΝ. έχει επιλεχθεί με πολύ αυστηρά κριτήρια προκειμένου να

επιτευχθεί ο στόχος της ενίσχυσης των εργαλείων, των δομών και των διαδικασιών

που θέτει ο Ν.2939/2001 και που θα αποτελούν ένα ολοκληρωμένο σύστημα για την

εφαρμογή της Ευρωπαϊκής και Εθνικής περιβαλλοντολογικής πολιτικής.

Συγκεκριμένα, τα κριτήρια επιλογής του προσωπικού ήταν τα εξής:

• Συνάφεια Πτυχίου με αντικείμενο Οργανισμού (θέματα διαχείρισης περιβάλ-

λοντος) ,

• Συνάφεια Εμπειρίας με αντικείμενο Οργανισμού (θέματα διαχείρισης περι-

βάλλοντος),

• Ηγετικές Ικανότητες στην Οργανική Θέση Εργασίας ,

• Δυνατότητα συμβολής στην επίλυση προβλημάτων στην Θέση Εργασίας (α-

πλοποίηση διαδικασιών, ανάπτυξη projects με εφαρμογή στον χώρο εργασίας ή ευ-

ρύτερα,

• Συμμετοχή σε καινοτόμες πρωτοβουλίες στο πλαίσιο ομάδων εργασίας ή α-

τομικά,

• Προσωπικά χαρακτηριστικά (συνεργασία, πρωτοβουλία, ακεραιότητα, προ-

φορική επικοινωνία, ευελιξία, προσαρμοστικότητα, εργασιακά κίνητρα και αξίες,

γνώσεις, εθελοντικές δράσεις, ευαισθητοποίηση σε θέματα περιβάλλοντος).

Δυναμικό χαρακτηριστικό του Οργανισμού είναι η υψηλή ποιότητα και οι δεξιότητες

του ανθρώπινου δυναμικού του. Το 92% του προσωπικού του Ε.Ο.ΑΝ. είναι κάτοχοι

Page 70: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

69

Πανεπιστημιακού τίτλου σπουδών, το 54% είναι κάτοχοι Μεταπτυχιακών Τίτλων

Σπουδών και το 31% Διδάκτορες.

Επιπροσθέτως, ενώ το 77% των υπαλλήλων είναι μεταξύ 35 και 45 ετών η προϋπηρε-

σία του 36% εξ αυτών, στον Δημόσιο και ευρύτερο Δημόσιο Τομέα, είναι μεγαλύτερη

των 20 ετών, και μάλιστα σε θέσεις ευθύνης, του 41% εκ των υπαλλήλων, μεγαλύ-

τερη των 10 ετών και μόλις του 21% κυμαίνεται μεταξύ 6 και 10 ετών. Κάποιοι εξ’

αυτών δε, δραστηριοποιούνταν και στον Ιδιωτικό Τομέα απ’ όπου έχουν αποκτήσει

σημαντική εργασιακή εμπειρία και εξειδίκευση. Τέλος το 30% των υπαλλήλων του

Ε.Ο.ΑΝ. έχουν συμμετάσχει στην διαχείριση ευρωπαϊκών συγχρηματοδοτούμενων

προγραμμάτων.

Ο Ε.Ο.ΑΝ. φροντίζει επίσης να διευκολύνει και να προωθεί την αναβάθμιση των δε-

ξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού του και την διαρκή ενημέρωση σε θέματα τε-

χνογνωσίας και την ανάπτυξη εμπειρογνωμοσύνης, με συμμετοχές σε συνέδρια, προ-

γράμματα σπουδών, σεμινάρια.

9.2 ΚΥΡΙΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΕ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ως νέος Οργανισμός, ο ΕΟΑΝ δεν έχει παγιωμένες δομές και διαδικασίες. Τουναντίον,

μετά τη πρόσφατη στελέχωσή του με τον ελάχιστο αριθμό εργαζομένων που απαι-

τείται προκειμένου να ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στο θεσμικό του ρόλο, βρίσκε-

ται σε μία δυναμική διαδικασία θέσπισης νέων και βελτίωσης υφιστάμενων διαδικα-

σιών.

Σε αυτά τα πλαίσια, ο ΕΟΑΝ, όσον αφορά διοικητικές και οικονομικές υπηρεσίες, έχει

προβεί στις παρακάτω ενέργειες:

Υποβολή προς έγκριση στον Υπουργό Κανονισμό Προσωπικού και Κανονισμό του

Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΟΑΝ.

Διαμόρφωση και Έγκριση από το ΔΣ του Κανονισμού Λειτουργίας του Οργανι-

σμού.

Προκήρυξη προμήθειας Πληροφοριακού Συστήματος Μηχανογραφικών Ε-

φαρμογών Οικονομικής Διαχείρισης, Διαχείρισης Προσωπικού, Μισθοδοσίας, Ηλε-

Page 71: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

70

κτρονικού Πρωτοκόλλου και των συνοδευτικών υποστηρικτικών υπηρεσιών ούτως ώ-

στε να βελτιωθούν οι συγκεκριμένοι τομείς του ΕΟΑΝ. Συγκεκριμένα θα αυτοματο-

ποιηθούν πλήρως οι διαδικασίες και θα εξοικονομηθούν σημαντικοί πόροι και εργα-

τοώρες καθώς και ελαχιστοποίηση σφαλμάτων και λαθών.

Στα πλαίσια της καθημερινής λειτουργίας του Οργανισμού, το Τμήμα οικονομικών

υπηρεσιών, ανθρωπίνων πόρων και διοικητικής υποστήριξης, διεκπεραιώνει τις πα-

ρακάτω εργασίες:

- Λογιστική και ταμειακή διαχείριση του Οργανισμού (έντυπα έγκρισης δαπα-

νών, αποφάσεις πληρωμής δαπανών, έκδοση και διεκπεραίωση χρηματικών

ενταλμάτων), παρακολούθηση υποχρεώσεων λογιστή ως προς α) τις εμπρό-

θεσμες υποχρεώσεις του Οργανισμού προς τις Τράπεζες , τα ασφαλιστικά τα-

μεία, τη Δ.Ο.Υ. κλπ , β) την εμπρόθεσμη σύνταξη του ισολογισμού και των

ετήσιων οικονομικών καταστάσεων (να υπάρχουν τα πρωτότυπα αντίγραφα

και στον Οργανισμό), γ) την έκδοση μισθοδοσίας, την κάλυψη των ασφαλι-

στικών ταμείων κλπ

- Διαχείριση και διεκπεραίωση των ταμειακών συναλλαγών του Οργανισμού

(διαχείριση είσπραξης και τήρηση αρχείου των κάθε είδους πόρων και οφει-

λών προς τον Οργανισμό, π.χ. εισφορών των Συστημάτων Εναλλακτικής Δια-

χείρισης. Τακτική έγγραφη ενημέρωση-σύσταση και επικοινωνία με τα Συστή-

ματα σε περίπτωση διαχείριση πληρωμών σε προμηθευτές και τρέχουσες α-

νάγκες. Καθημερινή τήρηση αρχείου μικρού ταμείου αναλυτικά ανά α-

ριθμό/ημερομηνία παραστατικού, περιγραφή είδους, ημερομηνία πληρωμής

- Σύνταξη και παρακολούθηση προϋπολογισμού ΕΟΑΝ

- Σύνταξη, προετοιμασία, διαχείριση και παρακολούθηση Προμηθειών, Προκη-

ρύξεων Διαγωνισμών, Σύνταξη Αποφάσεων Ανάθεσης-Κατακύρωσης Έργων

Διαγωνισμού. Διεκπεραίωση όλων των διαδικασιών για την εκτέλεση των έρ-

γων και προμηθειών, σύμφωνα με τις ισχύουσες εκάστοτε διατάξεις. Σύνταξη,

διαχείριση και παρακολούθηση Συμβάσεων.

- Οικονομική Διαχείριση κοινοτικών συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.

Σύνταξη και παρακολούθηση της πορείας ΕΠΠΕΡΑΑ.

- Σύνταξη, παρακολούθηση, διεκπεραίωση διοικητικών θεμάτων και αλληλο-

γραφία με υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ, λοιπών Υπουργείων και φορέων. Εφαρμογή,

παρακολούθηση, επιμέλεια, διαδικασιών διαχείρισης εγγράφων στον Ε.Ο.ΑΝ.

Page 72: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

71

- Ανάρτηση αποφάσεων στο «Διαύγεια»

- Παρακολούθηση καλής λειτουργίας Η/Υ και λοιπού εξοπλισμού του οργανι-

σμού. Mέριμνα για ασφαλή μεταφορά όλου του αρχειακού υλικού ηλεκτρο-

νικής μορφής με εβδομαδιαίο backup αυτού.

- Παρακολούθηση ορθής λειτουργίας και «ενημέρωσης» της ιστοσελίδας του

Οργανισμού. Επικοινωνία με τον ανάδοχο φορέα για την επίλυση τεχνικών ή

άλλων προβλημάτων.

- Επιμέλεια ορθής τήρησης και αποθήκευσης ηλεκτρονικών εγγράφων πρωτο-

κόλλου. Ταύτιση χειρόγραφου πρωτοκόλλου με ηλεκτρονικό.

- Παρακολούθηση προμηθειών παγίων ηλεκτρονικού εξοπλισμού και αναλω-

σίμων, ειδών γραφείου και λοιπών, μικρού προϋπολογισμού, προμηθειών

για καθημερινές-τρέχοντες ανάγκες του Οργανισμού.

- Τήρηση Γενικού και Ατομικού Μητρώου προσωπικού (σε φυσική και ηλε-

κτρονική μορφή) και παρακολούθηση της υπηρεσιακής κατάστασης των ερ-

γαζομένων.

10 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

10.1 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

Με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο, δόθηκε στον Ε.Ο.ΑΝ. η δυνατότητα να είναι 100%

αυτοχρηματοδοτούμενος και μέσω της οικονομικής και διοικητικής του αυτοτέλειας

να χρησιμοποιήσει τα έσοδά του ως εργαλεία ανάπτυξης, έρευνας και κοινωνικής α-

νταπόδοσης.

Ο «Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης» (Ε.Ο.ΑΝ.) ξεκίνησε να έχει έσοδα και έξοδα

και να επανδρώνεται με ανθρώπινο δυναμικό μόλις το 2011. Ο Οργανισμός παρά το

σύντομο χρονικό διάστημα λειτουργίας του διασφάλισε και στην πράξη την αυτοχρη-

ματοδότησή του, που σήμερα φτάνει το 88% ενώ 12% να προέρχεται από κοινοτικούς

πόρους (ΕΠΠΕΡΑΑ) και μόνο για την ενίσχυση της έναρξης των εργασιών του.

Page 73: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

72

Οι πόροι του Ε.Ο.ΑΝ. τα 3 πρώτα έτη της λειτουργίας του διατέθηκαν κυρίως για τις

βασικές δαπάνες λειτουργίας του (αμοιβές & έξοδα προσωπικού, νομική και λογι-

στική υποστήριξη, αγορά εξοπλισμού) και για τη μερική ή ολική χρηματοδότηση με-

λετών, προγραμμάτων, έργων για την επίτευξη των στόχων του νόμου 2939/2001.

Συγκεκριμένα, τα έσοδα του ΕΟΑΝ το 2013 ήταν:

1. 12,12% Κοινοτικοί πόροι που διατίθενται για την εκπόνηση προγραμμάτων

μελετών και ερευνών σχετικά με θέματα που ανάγονται στους σκοπούς του Ε.Ο.ΑΝ..

2. 6,61% Ανταποδοτικά τέλη για την έγκριση των συστημάτων εναλλακτικής δια-

χείρισης και σχετικών πιστοποιητικών.

3. 79,47% Ποσοστό 2% επί των ετήσιων χρηματικών εισφορών του προηγούμενου

έτους που καταβάλλουν οι υπόχρεοι προς τα συστήματα συλλογικής εναλλακτικής

διαχείρισης αποβλήτων συσκευασιών και άλλων προϊόντων.

Στο παρακάτω Πίνακα παρουσιάζεται η προέλευση εσόδων από συστήματα και άλ-

λες πηγές.

Όσον αφορά τα έξοδα για το 2013, εντάσσονται στις παρακάτω κατηγορίες:

1. ΚΟΣΤΟΣ ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑΣ 54%

2. ΑΜΟΙΒΕΣ & ΕΞΟΔΑ ΤΡΙΤΩΝ 27%

2011 2012 2013

75

80

85

90

95

100

105

ΑΛΛΑ ΕΣΟΔΑ

ΕΣΟΔΑ ΑΠΌ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Page 74: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

73

3. ΠΑΡΟΧΕΣ ΤΡΙΤΩΝ & ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟΔΑ 13%

(ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ – ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟΣ- ΕΛΕΓΧΟΣ, ΈΛΕΓΧΟΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ, ΜΕΛΕΤΕΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ)

4. ΑΓΟΡΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ 6%

Ως προς την στέγαση ακολουθήθηκε μια συνηθισμένη και πρακτικά λειτουργική δυ-

νατότητα που είναι η εγκατάσταση της επαγγελματικής στέγης του νέου οργανισμού

στα ήδη υπάρχοντα γραφεία του ΥΠΕΚΑ, γεγονός που περιόρισε σημαντικά τα λει-

τουργικά κόστη του.

Στον φορέα υλοποιείται, με ίδια μέσα, η Πράξη: "Υποστήριξη του Εθνικού Οργανι-

σμού Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών και Άλλων Προϊόντων (Ε.Ο.Ε.Δ.Σ.Α.Π.)

για την υλοποίηση της πολιτικής για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών

και άλλων προϊόντων", που εντάχθηκε στο Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανά-

πτυξη» 2007 – 2013, στον Άξονα Προτεραιότητας 02: «Αειφόρος Ανάπτυξη και Βελτί-

ωση της Ποιότητας Ζωής.» του Ε.Π. «Αττική».

Οι εργασίες που εκτελούνται, στο πλαίσιο της ανωτέρω Πράξης, αντιστοιχούν στην

πραγματοποίηση των δράσεων, όπως αυτές αναφέρονται, αναλυτικά, στο φυσικό α-

ντικείμενο του σχετικού Τεχνικού Δελτίου Πράξης και καλύπτουν μέρος των δαπα-

νών του Ε.Ο.ΑΝ. που κρίθηκαν απαραίτητες για την ενίσχυση του Οργανισμού κατά

την έναρξη των εργασιών του με στόχο την επιτυχή επίτευξη του σκοπού του.

11 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΑΛΛΟΥΣ ΦΟΡΕΙΣ

Συνεργασίες για την ανταλλαγή ή την άντληση δεδομένων, με σημαντική εξοικονό-

μηση πόρων για όλους τους εμπλεκομένους

Με εθνικά Μητρώα ή βάσεις δεδομένων όπως το “ΓΕΜΗ” ή το “taxisnet” για

την διασταύρωση στοιχείων, την άντληση δεδομένων και την καλύτερη λειτουργία

του Μητρώου Παραγωγών.

Με την Ελληνική Στατιστική Αρχή για την άντληση δεδομένων.

Page 75: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

74

Άλλες συνεργασίες για τη διάχυση εμπειριών, την ανταλλαγή τεχνογνωσίας, την

καινοτομία και την παρακολούθηση των σύγχρονων εξελίξεων

Με επιστημονικές οργανώσεις όπως ή ΕΕΔΣΑ, η ISWA, το Global Nest για τη

συνδιοργάνωση εκδηλώσεων, forum, συναντήσεων.

Με ερευνητικούς φορείς όπως τα πανεπιστήμια για την εκπόνηση ερευνητι-

κών προγραμμάτων.

Με τους αντίστοιχους οργανισμούς του εξωτερικού για την ανταλλαγή από-

ψεων και εμπειριών.

Συνεργασία - με φορείς του Δημοσίου:

Με το ΥΠΕΚΑ καθώς αυτό έχει την εποπτεία και τον έλεγχο του Οργανισμού

και την ευθύνη για την ανάπτυξη πολιτικής και κανονιστικών ρυθμίσεων, αλλά και

για συνέργεια στον τομέα των ελέγχων και επιθεωρήσεων.

Με το Υπουργείο Ανάπτυξης α) για την δημιουργία των κατάλληλων υποδο-

μών στον τομέα διαλογής και επεξεργασίας β) για εξειδικευμένα θέματα όπως οικο-

λογικού σχεδιασμού των προϊόντων όπως προκύπτει από τον ν. 4042/2012.

Με το Υπουργείο Παιδείας (Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης) για την ε-

νημέρωση καθηγητών για την προώθηση της ανακύκλωσης

Με το Υπουργείο Οικονομικών για τον απαιτούμενο έλεγχο των εισαγωγών-

εξαγωγών (Τελωνεία) ώστε να μην υπάρχει στρέβλωση στις αγορές.

Με το Κεντρικό Επιμελητήριο Ελλάδας για το Γενικό Εμπορικό Μητρώο για την

ανταλλαγή και άντληση δεδομένων.

Με την Εθνική Στατιστική Αρχή για την άντληση δεδομένων.

Με άλλα Υπουργεία για τη στελέχωση του οργανισμού.

Με τους ΟΤΑ για το σχεδιασμό και την εφαρμογή της συλλογής και της ανα-

κύκλωσης των αποβλήτων καθώς και τη συνεργασία με τα Συστήματα Εναλλακτικής

Διαχείρισης.

Συνεργασία - με φορείς του ιδιωτικού τομέα:

Με τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης για την οργάνωση και διεκπεραί-

ωση της ανακύκλωσης μέσα από όλα τα στάδια της εναλλακτικής διαχείρισης καθώς

και με συλλόγους ή συνδέσμους παραγωγών.

Με φορείς ή εταιρείες ελέγχου και επιθεώρησης.

Page 76: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

75

Με μελετητικά γραφεία για την εκπόνηση στοχευμένων μελετών και τη σύ-

νταξη εκθέσεων.

Με εταιρείες συμβούλων για την κατάρτιση σχεδίων και την οργάνωση του

έργου.

Με εταιρείες για το σκοπό της προβολής και της ενημέρωσης.

Συνεργασίες με άλλους φορείς:

Με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την παρακολούθηση των πολιτικών και την

έγκαιρη προσαρμογή των προγραμμάτων του.

Με συλλογικά όργανα που δραστηριοποιούνται στο χώρο όπως ο Σύνδεσμος

Ελληνικών Βιομηχανιών για την Ανακύκλωση (ΣΕΒΙΑΝ), για την ανταλλαγή απόψεων

και την ανάδειξη κρίσιμων παραμέτρων του έργου.

Με τη ΜΟΔ ΑΕ για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας.

Με επιστημονικούς – ερευνητικούς φορείς (πχ Ελληνική Εταιρεία Διαχείρισης

Στερεών Αποβλήτων ΕΕΔΣΑ, International Solid Waste Association ISWA) για την πα-

ρακολούθηση των εξελίξεων, την προβολή θεμάτων, και την στήριξη της έρευνας.

Με το ευρύ κοινό για τη διάδοση των στόχων του Οργανισμού.

12 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΕΩΝ 2014

Έχουν δρομολογηθεί ενέργειες για την ανάπτυξη εργαλείων όπως:

1. Μηχανογράφηση (Σχεδιασμός και Προμήθεια πληροφοριακού Συστήματος

2. Ηλεκτρονικές εφαρμογές για το διαδίκτυο και την κινητή τηλεφωνία

3. Εκπαιδευτικές δράσεις (συνεχής ενημέρωση προσωπικού, περαιτέρω δράσεις

μέσω συμμετοχής σε σεμινάρια κλπ).

4. Σχέδιο δράσης για την προβολή του ΕΟΑΝ και τη διάδοση των εννοιών της ανακύ-

κλωσης.

Επίσης, ο ΕΟΑΝ στοχεύει να αναβαθμίσει τις προσφερόμενες υπηρεσίες του με:

Α) την πλήρη εφαρμογή συστήματος μηχανογράφησης,

Page 77: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

76

Β) την επιβολή σε όλους τους ελεγχόμενους εφαρμογής συστημάτων ποιότητας (ISO,

EMAS),

Γ) την εφαρμογή ηλεκτρονικών υπηρεσιών για όλους τους εμπλεκόμενους.

Επιπλέον, σκοπεύει ο ΕΟΑΝ να αναθέσει την εκπόνηση επιχειρησιακού σχεδίου για

την επόμενη πενταετία λειτουργίας του οργανισμού στη βάση της εμπειρίας αντί-

στοιχων φορέων του εξωτερικού.

Στον προγραμματισμό του επόμενου έτους, βρίσκεται η ολοκλήρωση δράσεων που

είναι ήδη σε εξέλιξη όπως:

Η δημιουργία Μητρώου Παραγωγών για όλα τα προϊόντα, τα οποία υπόκεινται

στην εναλλακτική διαχείριση, µε σκοπό να καταγραφούν και να διασταυρωθούν

τα στοιχεία υπόχρεων παραγωγών, να καταπολεμηθεί η εισφοροδιαφυγή και να

καταγραφεί η περιβαλλοντικά ορθή διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων.

Ανάπτυξη συστήματος εκτέλεσης των διενεργούμενων ελέγχων σε συνεργασία με

τη ΜΟΔ, προκειμένου να διασφαλιστεί ακόμη περισσότερο η αμεροληψία και η

αντικειμενικότητα της διεργασίας των ελέγχων

Ο Οργανισμός, παράλληλα με τις δραστηριότητες που αφορούν την εποπτεία των

συστημάτων και της ορθής εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων της χώρας, σκο-

πεύει να δώσει περαιτέρω έμφαση στις παρακάτω δράσεις:

Έλεγχοι: Στελέχη του ΕΟΑΝ θα αρχίσουν να συμμετέχουν σε μεικτά κλιμάκια είτε με

δημόσιους ελεγκτικούς μηχανισμούς (π.χ. επιθεωρητές περιβάλλοντος) είτε με ιδιω-

τικές πιστοποιημένες ελεγκτικές εταιρείες. Επιπλέον, όταν οριστικοποιηθεί το εγχει-

ρίδιο για τη μεθοδολογία εκτέλεσης ελέγχων από τον Οργανισμό, είναι δυνατόν να

διενεργούνται περεταίρω έλεγχοι αυτόνομα από στελέχη του ΕΟΑΝ.

Κυρώσεις: Επιδίωξη να δοθεί η δυνατότητα στον ΕΟΑΝ να επιβάλλει πρόστιμα χαμη-

λού ύψους (υπό τύπον προειδοποιητικής κίνησης) χωρίς να απαιτείται άλλη πρό-

σθετη έγκριση

Πρόληψη: Ο ΕΟΑΝ σχεδιάζει να ασχοληθεί με το συντονισμό των δράσεων πρόληψης

και επαναχρησιμοποίησης οργανώνοντας τη σχετική δικτύωση ιδιωτικών και μη κερ-

δοσκοπικών φορέων, κέντρων συλλογής και επιδιόρθωσης καθώς και ενημερωτικές

Page 78: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

77

εκστρατείες για το ευρύ κοινό και τις επιχειρήσεις. Επίσης στα σχέδια του είναι η μέ-

ριμνα για θέματα οικολογικού σχεδιασμού και σήμανσης προϊόντων, και πληροφό-

ρησης κοινού σε θέματα τεχνικών προτύπων και προδιαγραφών.

Υποστήριξη των ΟΤΑ: Ο ΕΟΑΝ μπορεί να έλθει πιο κοντά στους ΟΤΑ προκειμένου να

τους βοηθήσει να οργανώσουν καλύτερα τους κανονισμούς καθαριότητας, τη συμ-

μετοχή των πολιτών και των καταστημάτων στην ανακύκλωση, την αποφυγή δη-

μιουργίας υπερβολικών ποσοτήτων απορριμμάτων, τον έλεγχο των δρομολογίων,

την ενημέρωση σχολείων, γραφείων, δημόσιων υπηρεσιών κλπ.

Διάλογος με Συστήματα και εμπλεκόμενους φορείς: Ο ΕΟΑΝ σχεδιάζει συναντήσεις

εργασίας με όλα τα συστήματα ανά ροή αποβλήτων, και διαδικασίες συμμετοχικού

διαλόγου με συστήματα, δημόσιες αρχές και ιδιωτικούς φορείς διαχείρισης προκει-

μένου να οργανωθεί καλύτερα η εναλλακτική διαχείριση και να βρεθούν από κοινού

λύσεις σε προβλήματα και δυσλειτουργίες.

Ευρωπαϊκά Προγράμματα: Εφαρμογή και υλοποίηση προγραμμάτων και συμμετοχή

σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Ανάπτυξη ευρύτερων συνεργασιών με πανεπιστήμια,

φορείς του εξωτερικού και συμμετοχή σε διεθνή δίκτυα. Ανταλλαγή τεχνογνωσίας

και βέλτιστων πρακτικών.

Μία σειρά θεσμικών ρυθμίσεων που σχεδιάζει ο ΕΟΑΝ για τη βελτίωση της κατάστα-

σης στον τομέα της ανακύκλωσης είναι:

Βελτιστοποίηση της διαδικασίας επιβολής προστίμων από τον ΕΟΑΝ σε υπό-

χρεους παραγωγούς που εισφοροδιαφεύγουν ή εισφοροαποφεύγουν

Θέσπιση κινήτρων και αντικινήτρων για τους ΟΤΑ προκειμένου να συμμετέ-

χουν πιο ενεργά στην ανακύκλωση.

Ενημέρωση και πληροφόρηση πολιτών ώστε η συμμετοχή να είναι μεγαλύ-

τερη.

Υποχρέωση στους πολίτες και καταστηματαρχών για συμμετοχή στην ανακύ-

κλωση μέσω ρητής αναφοράς στους κανονισμούς καθαριότητας και στην α-

δειοδότηση από τους ΟΤΑ.

Επιβολή συστημάτων ποιότητας στα ΣΕΔ και τις μονάδες διαλογής και αξιο-

ποίησης ανακυκλώσιμων υλικών.

Επιβολή συστημάτων GPS σε όλους τους μεταφορείς ανακυκλώσιμων υλικών.

Page 79: Ετήσια Έκθεση Εοαν 2013

78

Διευκόλυνση των ενδιαφερόμενων ΟΤΑ και ιδιωτών για τη δημιουργία «πρά-

σινων σημείων».