Минбари халќ26 ноябри соли 2014,№48 (975)

НАШРИЯИ МАРКАЗИИ ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИ ТОЉИКИСТОН

Барои вањдат, рушди устувори иќтисодїва зиндагии шоистаи мардум!

26 ноябри соли 2014,чоршанбе,№48 (975)

www.minbari.halk.tjE-mail: minbarihalk@hhdt.tj

www.tribun.tjE-mail: minbarihalk@bk.ru

Дар марњалаи њассоси таърихи Ватан Њизби Халќии Демократии Тољикистон њамчун нерўи созанда, вањдатофар ванаљотбахши миллат ба сањнаи сиёсї ворид гашт. Дар муддати хеле кўтоњи таърихї ин њизб дар љомеа мавќеиустувор пайдо намуда, обрўву эътибори баландро соњиб шуд. Президенти Љумњурии Тољикистон, Раиси ЊизбиХалќии Демократии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон дар мавриди рисолати ин њизб таъкид мекунад, ки"Њизби Халќии Демократии Тољикистон зодаи истиќлоли кишвар буда, аз умќи мардум реша мегирад ва он њимояиманфиатњои халќро њадафи асосии худ ќарор дода, барои саодати халќ ва ободии ватан саъю талош меварзад".

СОЛИ ТАЛОШЊОИ

СОЗАНДА

сањ. 8 сањ. 11сањ. 3 сањ. 12

Ойини ватандўстїАз анљуман то анљуман Сиёсат Кишоварзї

ХАТЛОН: ЊАДАФИ МО ЊИФЗИМАНФИАТЊОИ МИЛЛИСТ

ИНЪИКОСИ НИЗОЪЊОИИТТИЛООТЇ

ДАР ФАЗОИ ТОЉИКИСТОН

«ШОЊНОМА», ИФТИХОРИМИЛЛЇ ВА ИСТИЌЛОЛИЯТ

БУЊРОНИ АГРАРЇВА СТРАТЕГИЯИ ИСЛОЊОТ

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,

№48 (975)2 ЊАФТАИ ПРЕЗИДЕНТ

Дар мулоќот масоили вобаста бањамкории гуногунљанбаи ТољикистонуИттињоди Аврупо баррасї шуд.

Сарвари давлати ТољикистонЭмомалї Рањмон аз сатњ ва муњта-вои робитањои Тољикистону Иттињо-ди Аврупо, ки солњои охир рўй барушду густариш овардаанд, изњориќаноат карда, аз љумла таъкиддошт: "Иттињоди Аврупо дар симоиТољикистон метавонад шарики бо-эътимоди худро дар минтаќаи азнигоњи геополитикї басо муњимиОсиёи Марказї, ки дар хатти пешимубориза бо хатару тањдидњои

Дар вохўрї масоили њамкории То-љикистон бо САЊА ва КонфедератсияиШвейтсария баррасї шуд.

Дар оѓози суњбат таъкид гардид, ки"мо САЊА-ро воситаи муњими њамкориибисёрљониба дар арсаи байналмилалїмешуморем ва густариши робитањо боон аз самтњои афзали сиёсати хориљииТољикистон аст".

Ба муносиботи дўстии дуљониба вањамкории гуногунпањлў бо Швейтсарияниз аз љониби Тољикистон бањои баланддода шуд. Њамзамон зарурати тањкимва густариши минбаъдаи робитањои бањарду љониб судбахш таъкид гардид.

Таваљљуњи зиёд ба њамкории Тољи-кистону САЊА дар се самти афзали он- сиёсию низомї, иќтисодию экологї варушди инсонї зоњир карда шуд.

Дар ин замина ба фаъолияти Даф-тари САЊА ва Коллељи марзбонии инсозмон дар Тољикистон бањои баланддода шуд.

Доир ба тањкими њамкорї дар сам-

МУЛОЌОТИ РОЊБАРИ ДАВЛАТБО ИВЕТА ГРИГУЛЕТаърихи 21 ноябр

Президенти кишварЭмомалї РањмонРоњбари њайатиПарлумони ИттињодиАврупо доир баробитањо бокишварњои ОсиёиМарказї ИветаГригулеро ба њузурпазируфт.

љањони муосир ќарор дорад, доштабошад".

Аз робитањои судбахши байни-парлумонии Тољикистону Иттињоди

Аврупо, ки аз љумла дар доираи Ку-митаи њамкории байнипарлумонї ва"Гурўњи Дўстї"-и Тољикистон ва Пар-лумони Иттињоди Аврупо сурат меги-ранд, изњори хушњолї карда шуд.

Њамзамон таъкид гардид, ки "тањ-кими муносибот бо Иттињоди Аврупова сохторњои он, аз љумла Парлумон,яке аз самтњои афзали сиёсати хо-риљии Тољикистон аст".

Аз густариши робитањои иќтисо-дию тиљоратї њам изњори ќаноат кар-да шуд. Тавре зикр гардид, њаљми гар-диши мол миёни Тољикистону Итти-њоди Аврупо аз 362 миллион долла-ри амрикої дар соли 2012 ба 534 мил-лион дар соли 2013 расидааст.

Чунонки таъкид гардид, рушдињамкорї дар соњањои иќтисод, зерби-но ва амнияти минтаќавї се самтиафзали робитањои Тољикистон бо Ит-тињоди Аврупо мебошад.

Гуфтугўйи судманд њамчуниндоир ба раванди рушди демократиява љомеаи шањрвандии Тољикистон,њифзи њуќуќу озодињои инсон ва ди-гар мавзўъњои мавриди таваљљуњ су-рат гирифт.

РАИСИ САЊАБА ДУШАНБЕ ОМАД

Рўзи 22 ноябри солиравон Президентикишвар ЭмомалїРањмон бо Раисиамалкунандаи Созмониамният ва њамкорї дарАврупо (САЊА), Вазирикорњои хориљї-ПрезидентиКонфедератсияиШвейтсария ДидёБуркхалтер мулоќотнамуд.

ти пурзўр намудани њифзи сарњади дав-латии Тољикистон бо Афѓонистон вапешгирї аз хатарњои терроризму иф-ротгарої ва гардиши ѓайриќонунии ма-води мухаддир ва њамчунин оид барушди њамкории минтаќавї дар ОсиёиМарказї гуфтугўйи судбахш сурат ги-рифт.

Баррасии масоили вобаста ба руш-ди демократия ва љомеаи шањрвандии

Тољикистон ва риояи њуќуќу озодињоиинсон ва иттињодияњои љамъиятї низ азмавзўъњои суњбат буд.

Дар робита ба муносиботи Тољикис-тону Швейтсария, аз љумла тазаккур додашуд, ки аз љониби ин давлат барои даст-гирии рушди иљтимоию зербиноии Тољи-кистон дар њаљми умумии 250 миллиондоллари амрикої маблаѓњои грантї људошудаанд ва соли равон барои људо на-

мудани боз 19 миллион се созишномаинави дуљониба ба имзо расид.

Ба Швейтсария њамчунин бароинаќши намоёнаш дар роњандозии њам-кории Тољикистон бо Бонки љањонї, Ха-зинаи байналмилалии асъор, Бонкиаврупоии навсозї ва рушд ва Созмониљањонии савдо изњори ќадрдонї кардашуд.

www.president.tj

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,№48 (975) 3АЗ АНЉУМАН ТО АНЉУМАН

НАХУСТ њисоботи ра-иси КИ ЊХДТ дар ви-лояти Хатлон Ањмадљон Ализода "Дарбораи фаъолияти

КИ ЊХДТ дар вилояти Хатлон дардавраи аз моњи июли соли 2012то моњи ноябри соли 2014" шуни-да шуд. Дар он аз љумла зикр шуд,ки тадриљан амалї гардиданисиёсати хирадмандонаи Прези-денти Тољикистон мебошад, кивилояти Хатлон ба яке аз вилоя-тњои таъминкунандаи самтњоиасосиву стратегии рушди мамла-кат: амнияти энергетикї ва озуќа-вориву аз бунбасти коммуникатси-онї баровардани он табдил ёфта-аст. Имрўз вилояти Хатлон бо 4мамлакати аъзои Иттињоди Авру-осиё, аз љумла Русия, 6 мамлака-ти ѓайри ин Иттињод, 17 мамлака-ти дуру наздик, аз љумла Чин, ИМА,Олмон, Фаронса, Љопон ва Эрониртиботу фаъолияти иќтисодии хо-риљии худро амалї менамояд.

Дар давраи њисоботии азмоњи июли соли 2012 то 22 нояб-ри соли 2014 дар фаъолияти њиз-биёни вилоят, љињати амалї гар-донидани ќарорњои Анљуманњо,маљлисњои Раёсату КумитаиИљроияи Марказии ЊХДТ, њатманаз асарњо, суханронињо ва дасту-ру њидоятњои Президенти Љумњу-рии Тољикистон, Раиси муњтарамиЊХДТ истифода бурда мешаванд.Мо-њизбиён кўшиш дорем, ки бааъзову љонибдорони њизб, инчу-нин тамоми шањрвандон моњиятуањамияти Истиќлолияти давлатииТољикистон ва дастовардњоисиёсї, иќтисодї, иљтимої ва фар-њангии даврони соњибистиќлоли-ро тањти Сарварии Роњбари хи-радманди халќи Тољикистон муњ-тарам Эмомалї Рањмон, бирасо-нем.

Дар ташкилотњои њизбии вило-ят, ки аз 26 кумитаи иљроияи вило-

Конференсияи 10- уми њисоботї-интихоботии ЊХДТ дар вилояти Хатлон рўзи 22 ноябр дар Кохи Лоњутии шањриЌўрѓонтеппа баргузор гардид. Дар кори конфронс муовини якуми Раиси ЊХДТ Сафар Сафаров, раиси вилояти ХатлонДавлатшоњ Нурмуњаммадзода, гурўњи вакилони Маљлиси намояндагон, аъзои Фраксияи ЊХДТ дар Маљлисинамояндагон, ки аз шањру навоњии вилояти Хатлон вакил интихоб гардидаанд ва намояндагони нашрияњои њизбїиштирок доштанд. Дар конфронс 5 масъала мавриди баррасии вакилон ќарор дошт.

ятї, шањрї ва ноњиявї, 1487 таш-килоти ибтидоии њизбї иборатан-ду имрўз 106 њазору 131 аъзоромуттањид месозанд, 130 кормандимасъули њизб, 690 аъзои кумитаииљроия, 1497 раисони ташкилотњоиибтидоии њизбї ва 6000 аъзои таш-килоти љавонони њизб "Созандаго-ни Ватан" фаъолият доранд. Дарамалї шудани њадафњои барнома-вии њизб дар маљмўъ зиёда аз 3535нафар вакили маљлисњои вакило-ни халќи вилоят, шањру ноњияњо ваљамоатњо, ки аз ЊХДТ пешбаривуинтихоб шудаанд, инчунин 650нафар аъзои гурўњњои вакилиињизбї дар маљлисњои вакилонихалќи вилояту шањру ноњияњо сањ-мгузорї менамоянд.

Дар сањифањои таърихи њизб26 октябри соли 2013 њамчун рўзинеки аз љониби Президенти Тољи-кистон, Раиси ЊХДТ, Љаноби Олїмуњтарам Эмомалї Рањмон бури-да шудани лентаи рамзии ба ис-тифода додашавии бинои дуошё-наи замонавии њизбии ба тарзињашар сохташуда сабт мегардад,ки хусусан барои њизбиёни вило-яти Хатлон мояи ифтихор аст.Имсол бошад, бо ширкати муови-ни якуми Раиси ЊХДТ муњтарамСафар Сафаров дар ноњияи Но-сири Хусрав ва шањри Сарбандбиноњои маъмурии њизбиро баистифода додем. Њамин тавр дарноњияи Ќубодиён ва Ќумсангирниз сохтмони биноњои маъмуриињизбї босуръат идома дошта, дарарафаи истифодадињї ќарор до-ранд.

Вобаста ба баланд шуданиобрўву нуфузи ЊХДТ дар вилояттаваљљуњи шањрвандон низ бамасъалаи пайвастан ба он мунта-зам меафзояд. Агар шумораиумумии аъзои њизб дар вилоятиХатлон соли 2009 њамагї 35930нафар ва ташкилотњои ибтидоиион 1181 адад бошад, пас ин ра-

ќам то 1 ноябри соли 2014 мута-носибан ба 106131 нафар ва1497 адад расидааст, ки дар 25кумитаи иљроияи шањриву ноњия-вии ЊХДТ муттањид гаштаанд. Дарташкилотњои њизбии вилоят 42,8дарсади њизбиёнро занон ва зиё-да аз 40 дарсадашро љавононташкил медињанд. Албатта, ваќтеки сухан дар бораи зиёд шуданиаъзои њизб меравад, мо омилисифатии онро њам дар дараљаиаввал мегузорем, зеро имрўз шу-мораи ањолии дар иќтисодиётфаъоли вилоят зиёда аз 813њазор нафарро ташкил медињад.

Њизбиёни вилояти Хатлон бомасъулияти баланд дарк менамо-янд, ки барои бо пуррагї расиданба њадафњои барномавии ЊХДТбояд њар яки мо дар рушду нум-ўи кишвар ва њифзи манфиатњои

милливу давлатї, ки аз Барномаипешазинтихоботии ПрезидентиТољикистон, Паёми имсолаашонба Маљлиси Олии мамлакат вадастуру њидоятњои дигари Раисимуњтарами ЊХДТ бармеоянд,фаъолона ширкат варзем ва дармарњалаи кунунии омодагї бамаъракаи муњимтарини сиёсї-ин-тихоботи вакилони халќ ба Маљ-лиси Олї ва маљлисњои мањаллїгурўњњо ва ќишрњои љомеаро даратрофи ѓояи "Тољикистони озодусоњибистиќлол-Ватани мањбубињамаи мо" муттањид сохта, дарраванди њифзи давлату давлат-дорї, таъмини амнияти кишвар ванигоњ доштани суботу оромииљомеа сањми арзанда гузорем,хулоса гадид дар маърўза.

Узви Раёсати КИ ЊХДТ дарвилояти Хатлон, раиси ноњияиФархор Раъно Рањимзода, муови-ни раиси КИ ЊХДТ дар шањриКўлоб, сардори ТЉЉ" Созандаго-ни Ватан" дар вилояти ХатлонОрзу Њамидов, вакили Маљлисинамояндагон Мањмадрањим Кари-мов, узви "Созандагони Ватан, до-нишљў Саёњат Ѓуломова ба музо-кира баромада, самтњои мухтали-фи фаъолияти њизбї ва таќвиятифаъолиятро дар самти боз њамќавитар намудани нуфуз ва эъти-бори њизб арзёбї карданд.

Дар њисоботи комиссияи таф-тишотии КИ ЊХДТ дар вилоятиХатлон Сайвалї Худойназаровмасоили молиявии кумитаи иљроиямавриди баррасї ќарор гирифт.

Дар суханронии узви раёсатиКИ ЊХДТ дар вилояти Хатлон Дав-латшоњ Нурмуњаммадзода сам-тњои минбаъдаи таќвияти фаъо-лияти њизбї ва рушду нумўи сам-тњои мухталифи хољагии халќивилоят таъкид гардид.

Муовини якуми Раиси ЊХДТ

Сафар Сафаров баробари маври-ди тањлили љиддї ќарор доданифаъолияти њизбиёни вилоят диќ-ќати вакилонро ба самтњои муњи-ми фаъолияти минбаъда равонакарда, аз љумла таъкид дошт, кидар марњалаи рушди бисёрњизбїба њар як аъзои комиљроия тавсиямешавад, ки њушёрии сиёсиро аздаст надода, бо донишњои мукам-мали сиёсї дар раќобати солимбо намояндагони дигар њизбуњаракатњои амалкунандаи љумњ-урї фаъолият карда тавонанд.Тањияи харитаи сиёсии натиљаиинтихоботи гузашта, таќвиятифаъолият дар мањалњои осебпа-зир, пешбурди самараноки корињизбї, омодагї ба таќвиятиљомеаи шањрвандї, ѓанї гардони-дани буљаи њизб, њамкории сама-ранок бо њизбњои дигари сиёсїаввалин вазифањое мебошанд, кидар назди масъулини комиљроияќарор доранд. Аз љониби Ањмадљ-он Ализода омода намудану дас-траси њар як иштирокчии конф-ронс гардонидани дастурњои ом-ўзишї ва маводи рањнамо аз ќаби-ли "Сарварии ўро 2300 сол инти-зор будем", "Тољикистони озодусоњибистиќлол - ватани мањбубињамаи мо", "Умеду ормонам Тољи-кистон" амри зарурию сариваќтїбуда, бобати баланд бардоштанињисси ватандўстию худшиносїёрии амалї мерасонад.

Бо назардошти он, ки раисикомиљроия шахси ботаљриба вадорои саводи хуби сиёсиву мала-каи корї аст, бовар дорем, ки инвазифањо њалли пурраи худропайдо карда метавонанд, хулосанамуд Сафар Сафаров.

Пас аз баррасии дигар масъ-алањои ба рўзнома шомилгарди-да дар вазъияти тантанавї ба њиз-биёни фаъол мукофотњои таъсис-намудаи КИ ЊХДТ дар вилоятиХатлон супорида шуд.

Маъруфи БОБОРАЉАБ,суратгир Тўхтамурод Рўзиев

Хатлон: ЊАДАФИ МО ЊИФЗИМАНФИАТЊОИ МИЛЛИСТ

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,

№48 (975)4

Дар кори конфронс муовини РаисиЊХДТ Асрор Латифзода, аъзои раёсати КИЊХДТ дар ноњияи Шањринав, раиси ноњияИсматулло Њокимзода, вакили Маљлиси на-мояндагон Сабоњат Муќумова ширкат дош-танд.

Дар њисобот ќайд гардид, ки дар таш-килотњои њизбї баъди конференсияи гузаш-та то имрўз дар марњалаи куллан нави таъ-рих, корњои зиёдеро ба анљом расонид.

Бо роњнамоии Кумитаи Марказии њизб,аз љумла Раиси муаззами њизб муњтарамЭмомалї Рањмон аъзо, љонибдорон ва сох-тори њизбї дар ноњия бо ташаббусњои со-занда љињати таљлили 20-солагии таъсисё-бии ЊХДТ бо ифтихор аз ватандорї дар

АЗ АНЉУМАН ТО АНЉУМАН

Дар Конференсияи 15-уми Њизби Халќии Демократии Тољикистон дарноњияи Шањринав пас аз шунидани маърўзаи раиси кумитаи иљроияиЊизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Шањринав ЉабборСатторов "Дар бораи њисоботи кумитаи иљроияи Њизби ХалќииДемократии Тољикистон дар соли 2012-2014" ва њисоботи раисикомиссияи тафтишотї 12 нафар ба Анљумани навбатии њизб вакилпешбарї гардида, ба њизбиёни фаъол дар лањзањои тантанавїмукофотњо супорида шуд.

татбиќи барномањои њизбию давлатї,сиёсї, иќтисодї ва иљтимої љињати љалбизанону љавонон дар њаёти сиёсї ва ба инвасила баланд бардоштани обрў ва нуфу-зи њизб миёни љомеа сањми босазо гузош-танд.

Зикр шуд, ки аз аввали сол то имрўз286 нафар ба сафи њизб ќабул карда шуда,2033 аъзои њизб дар 56 ташкилоти ибти-дої муттањид гаштаанд. Дар давраи њисо-ботї фаъолияти ташкилотњои ибтидоиињизбии шањраки Шањринав, ИИАС Шањри-нав, "Агроинвестбонк", љамоати дењотиЧуст, Истиќлол, Боѓистон, "Маорифчиён",идораи бойторї, "Тољиксодиротбонк", "Амо-натбонк", ЉДММ "Ањорун" назаррас буда,

дар масъалаи ќабул ба сафи њизб намунаиибрат буданд. Вале дар айни ваќт ташки-лотњои ибтидоие вуљуд доранд, ки фаъо-лияташон суст ба роњ монда шудааст. Баонњо ташкилоти њизбии КДММ "Баракат",дењоти ба номи М.Турсунзода, хољагии "Со-мониён", хољагии дењќонии Љамшед Ризо-ев мисол шуда метавонанд. Ин ташкилот-њоро лозим аст, ки тарзи корро ба талабо-ти вазъ мувофиќ кунанд ва аз карахтию бе-фаъолиятї бароянд.

Дар давраи њисоботї дар соли 2012маљлиси Кумитаи Иљроияи ЊХДТ, 4 маљли-си раёсат ва 2 конференсияи њизбї гуза-ронида шуд .

Кумитаи Иљроияи ЊХДТ дар ноњия дарсоли 2014 як ќатор чорабинињоро амалїнамуд, ки дар баланд бардоштани маъри-фати сиёсии шањрвандон, вањдату якпор-чагии онњо, дўстиву дар атрофи Прези-денти Љумњурии Тољикистон ва њукуматикишвар муттањид гаштани онњо мусоидатменамояд. Итминони комил дорем, ки бодарки масъулияти азим њар як норасоивукамбудии љойдоштаро сари ваќт ислоњ на-муда, бо тањияи наќшаи дурнамо фаъоли-яти минбаъдаро бидуни камбудї ба роњ

мемонем, зикр намуд, раиси кумитаииљроияи њизб дар ноњия.

Пас аз шунидани њисоботи раиси куми-таи иљроияи њизб раисони ташкилотњоиибтидоии њизбї Умеда Ќурбонова, Маѓфи-рат Гиёсова, Умедљон Назруллоев, Тољи-нисо Азизова ба музокира баромада, оидба рафъи сариваќтии норасоињои ошкор-гардида ва таќвияти фаъолияти минбаъ-да пешнињоди љолиб баён доштанд. Муо-вини раиси ЊХДТ Асрор Латифзода зимнисуханронии худ фаъолияти кумитаииљроияи њизби ноњияро мавриди тањлилиамиќ ќарор дода, оид ба наќшабандї шу-дани фаъолияти минбаъда, густурда ба роњмондани корњо, љалби њарчи бештари љаво-нон ба сафњои њизб ва ба ин васила мус-тањкам намудани робитаро ба љомеа му-њимтарин самти кори њар як нафар аъзоињизб маънидод кард.

Пас аз мавриди тањлили њамаљонибаќарор гирифтани фаъолият 25 нафар њай-ати нави кумитаи иљроия интихоб гардида,Љаббор Сатторов аз нав раиси кумитаииљроия интихоб шуд.

М.МАЊМУДОВ

-Муњтарам Муртазо Машрафович, са-раввал Шуморо ба "Минбари озод"-и "Минбари халќ" хайрамаќдам гуф-та, Шуморо бо 20-умин солгарди таъ-сисёбии ЊХДТ муборакбод менамо-ем. Донистанї њастем, ки 20 сол ќаблнахустин ќадамњои ЊХДТ дар Исфа-ра чї гуна рўйи кор омаданд?

-Ташаккур. Шуморо низ бо ин санаифархунда муборакбод мегўям. Санае, ки бакулли аъзои ЊХДТ ва љонибдоронамон ху-шоянд мебошад. Чун 20-солагии ЊХДТмегўем, пеши назар ибораи "Њизби њамсо-ли Сарќонун" љилвагар мешавад. Ё худ на-хустин садодињии Суруди миллї дар гўшњотанинандоз мегардад ва ин њама фоли некаст. Зеро њизби мо њизби ояндасоз ва роњимо роњи тараќќиёту субот мебошад. Инмаънї борњо дар баромадњои раиси њиз-бамон, муњтарам Эмомалї Рањмон таъки-ди худро ёфтааст.

Оид ба ќадамњои нахустини ЊХДТ дарИсфара ва ташаккули он њамчун њизбисиёсї бояд гўям, ки ин роњро банда даркитоби худ тањти унвони "Ќутбнамои љомеа"ба хубї нишон додам. Аслан ин роњ ба мис-ли роњи Кањкашонест, ки мардумро ба ќул-лаи мурод бурда истодааст. Њарчанд куми-таи иљроияи ЊХДТ дар шањри Исфара соли1998 ташкил шуда бошад њам, аввалинташкилотњои ибтидоии њизбамон дар Ис-фара соли 1994 созмон дода шудаву авва-

ДАР ШАБАКАИ УМУМИЉАЊОНИИИНТЕРНЕТ ФАЪОЛ ЊАСТЕМ

Нашрияи "Минбари халќ" тањтисарнависи "Минбари озод" тасмимгирифтааст, ки дар доираи 20-умин солгарди таъсисёбии ЊХДТбо раисони кумитањои иљроияишањру ноњияњо мусоњибаиихтисосї ташкил карда, оид бабурду бохт ва дастовардњои онњоба хонандагони арљманд маълумотдињад. Мусоњибаи имрўзаи мо бораиси кумитаи иљроияи ЊХДТ даршањри Исфара Эгамов МуртазоМашрафович сурат мегирад.

лин аъзояш Насрулло Асадуллоев, Абду-маннон Раупов, Фозилљон Авлиёхонов ба-рин шахсони фидої буданд. Аввалин таш-килотњои ибтидоии њизбї ин ташкилотиибтидоии "Химзавод", "Дўстї", љамъиятисањњомии "Корхонаи кимиё", Иттињодияиистењсолии "Ленинободангишт", Иттињо-дияи истењсолии "Ленинободнефтугаз","Зумрад" ва амсоли ин буданд.

-Дар ин радиф фаъолияти кунуниикумитаи иљроияи шањрї чї гуна аст?

-Агар оид ба њайати кумитаи иљроияпурсон бошед, мехоњам ќайд кунам, ки дарконференсияи санаи 25 октябр доиргар-дида, њайати нави кумитаи иљроия бо 47нафар ва раёсати он дар њайати 17 нафаринтихоб карда шуд. Њоло воњиди кори ку-митаи иљроия 9 нафарро дар бар мегирад.Шумораи аъзо бошад, 7668 нафар мебо-шад. Аъзои мо дар 140 ташкилоти ибти-доии њизбї ва як кумитаи иљроияи ибти-дої дар љамоати дењоти Чоркўњ муттањидгардидаанд. Ин теъдоди аъзо моро ќонеънамекунонад, зеро Исфара аз шумори оннавоњиест, ки бар замми наздисарњадїбудан теъдоди ањолиаш аз 250 000 нафарубур менамояд. Яъне, имконияти зиёд на-мудани сафи аъзо ва аз љињати сифат пу-рќувват намудани он фарох мебошад.Мањз диќќати хоса додан ба сифати аъзоморо водор мекунад, ки аз 250-300 ари-заи њар моњ ба ташкилотњои ибтидої бодархости аъзошавї воридшуда, ќисматеаз онро ќонеъ гардонем. Зеро чи тавре дармаљлиси охирини Кумитаи Марказї Сар-вари муаззами њизб, муњтарам ЭмомалїРањмон ќайд карданд, бояд ба сифатиаъзо диќќати хоса дода шавад. Дар инросто ба мо дастуру супоришњои КумитаиМарказии њизбамон, хоса муовини аввалмуњтарам Сафар Сафаров ва кумитаииљроияи вилоятии њизб тањти рањбарииСарфароз Юнусов њидоятгар мебошанд.

Аксари аъзои моро љавонону занон таш-кил медињанд ва дар сафи мо кам нестандонњое, ки бар замми маълумоти олї дош-тан, номзадњои илм низ мебошанд.

Оид ба ташкилотњои ибтидоии бењта-рин ва намунавї бошад, бояд гўям, кињамаи ташкилотњои ибтидоии мо бењтари-нанд. Агар бењтарин нестанд, пас кўшишба харљ медињем, ки бењтарин бошанд.Зеро чи тавре дар Оинномаи њизбамонмоддаи 3.1 омадааст: "Ташкилотњои ибти-доии њизбї асоси њизбанд…" Пас асоси моњељ гоњ бад буда наметавонад. Бар заммиин дар сурати љой доштани баъзе камбу-дињо мо онро бартарф хоњем кард, чун пеш-равї бе камбудї намешавад. Муњимаш азњама робитаи аъзо бо кумитаи иљроия басозич ба роњ монда шудаасту дар ин масъа-ла раисони ташкилотњои ибтидої ба њайсимиёнљї баромад намекунанд, балки роби-таи мо бо аъзо мустаќим мебошад. Њамза-мон дар сомонањои иљтимої ва шабакаиумумиљањонии интернет кумитаи иљроияишањрї фаъол аст ва ин боиси он шудааст,ки бо аъзое, ки дар муњољират мебошанд,иртибот дошта бошем, бо аъзое, ки дарминтаќањои гуногуни Исфара кору фаъоли-ят доранд, муносибати инфиродї кунем.Дар ин масъала почтаи электронии куми-таи иљроия низ мададрасон аст.

-Исфара минтаќаи наздисарњадист,кор дар ташкилотњои ибтидоии на-здисарњадї дар кадом зина мебо-шад?

-Дуруст ќайд кардед. Аз 140 ташкило-ти ибтидої наздик ба 100 адади он дарминтаќањои наздисарњадї фаъолият до-ранд. Барои њамин мудом дар ин мин-таќањо мониторингу тањлилњо мегузаронемва дар асоси онњо мулоќотњову вохўрињоташкил мекунему баромадњо тарњрезїменамоем. Исфара аз дигар манотиќикишвар бо он фарќ мекунад, ки њарфе, ки

дар Чоркўњ мегўеду ба мардум писанд ме-афтад, дар Лаккон метавонад амали зид-ди онро ба бор орад. Сухане, ки дилнаво-зи навгилемиён аст, гўшхароши ворухиёншуданаш мумкин аст. Ба ин хотир дарманотиќи наздисарњадї сари њамин масо-ил корбарии љиддї дорем. Инчунин бароиљилавгирї аз шомилшавии љавонон бањизбу њаракатњо ва гурўњњои номатлубу ир-тиљої мулоќоту вохўрињо ва корњои фањ-мондадињї сурат гирифта истодаанд. На-тиљаи њамин мулоќотњо буд, ки дар љамо-ати дењоти Шањрак беш аз 100 нафар баузвияти њизб ќабул карда шуданд.

-Таманнои Шумо дар арафаи љашнифархунда.

-Таманно дорам, мардуми мо мудомхонаободу сарбаланд бошанд. Таврешоир мегўяд:

Ё раб, њама халќро ба маќсуд расон,Шояд, ки дар он миёна мо њам бошем.

Алї ЉЎРА

Мусоњиба

Шањринав: 286 нафар аъзо дар як сол

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,№48 (975) 5

Дар марњалаи њассоси таъ-рихи Ватан Њизби Халќии Де-мократии Тољикистон њамчуннерўи созанда, вањдатофар ванаљотбахши миллат ба сањнаисиёсї ворид гашт. Дар муддатихеле кўтоњи таърихї ин њизб дарљомеа мавќеи устувор пайдо на-муда, обрўву эътибори баланд-ро соњиб шуд. Президенти Љум-њурии Тољикистон, Раиси ЊизбиХалќии Демократии Тољикистонмуњтарам Эмомалї Рањмон дармавриди рисолати ин њизб таъ-кид мекунад, ки "Њизби ХалќииДемократии Тољикистон зодаиистиќлоли кишвар буда, аз умќимардум реша мегирад ва онњимояи манфиатњои халќроњадафи асосии худ ќарор дода,барои саодати халќ ва ободииватан саъю талош меварзад".

Доир ба сабабњо ва омилњоипайдоиши њизб ќайд мешавад, киин падида таќозои вазъи сиёсииваќт буд ва онро фазои холиисиёсї талаб менамуд. Сарваридавлат бо дарназардошти тањ-курсии идоракунии худро аз дастдодани Њизби коммунистиШўравї ва дигар омилњои дохи-ливу берунї ѓояи таъсиси нерўинави сиёсї-љамъиятиро , киќодир бошад, дар асоси умуми-яти шањрвандї ва маънавиюфарњангї, бо назардошти ѓано-вати анъанавии аљдодї ва арзи-шњои умумибашарї нерўњоимухталифи зењниву созандаикишварро муттањид сохта, њам-кории самарабахши давлатуљомеа ва дигар сохторњои љоме-аро таъмин намояд, ба миён гу-зошт.

Њамин тавр Њизби ХалќииДемократии Тољикистон 10 де-

СОЛИ ТАЛОШЊОИ

СОЗАНДА

Њизбњои сиёсї, системањои њизбї, иттињодияњои мухталифи љамъиятїва созмонњои иљтимої аз љумлаи унсурњои муњими инкишофи љомеаимутамаддин буда, дар низоми муносибатњои байнињамдигарии давлатва љомеаи шањрвандї маќом ва наќши пешбарро соњибанд. Њизбњоисиёсї ва иттињодияњои љамъиятї навъи муњими зуњуру риояи њуќуќуозодињои инсон ва њимояи манфиату талаботи одамон мебошад.

кабри соли 1994 дар анљуманимуассисонаш дар шањри Душан-бе ташкил шуд. 15 декабрисоли1994 дар Вазорати адлияиТољикистон номнавис шудааст ванашрияи марказиаш рўзномаи"Минбари халќ" аст.

Роњбарии њизби мазкур аз 18апрели соли 1998 ба дўши Пре-зиденти Љумњурии ТољикистонЭмомалї Рањмон вогузор гарди-дааст.

Ба андешаи коршиносон со-змон ёфтани њизб, ки бо ташаб-буси Сарвари давлат сурат ги-рифт, барои таќвияти сиёсатињукумат мусоидат намуд. "Мањзба њамин маќсад ва бо нияти тат-биќи меъёрњои демократї Њуку-мат дар симои њизби нави сиёсїтакягоњи боэътимоди худро дид".Бо дастгирии мардуми саросариљумњурї њукумати конститутси-онї барќарор шуд ва ин њукуматба дастгирии идеологї эњтиёљдошт. Дар заминаи талаботи сох-тори демократии љумњурї, азљумла зуњуроти бисёрњизбї, даркишвар ба ташкили њизби нависиёсї иќдом карда шуд. ИмрўзЊХДТ дар сањнаи сиёсии љумњурїњамчун њизби фаъол ва ташаб-бускор эътироф гаштааст.

ЊХДТ дар доираи Конститут-сия, ќонунњои конститутсионї,ќонунњои Љумњурии Тољикистонва санадњои њуќуќии байналми-лалие, ки Тољикистон онњороэътироф кардааст, инчунин Оин-нома ва Барномаи худ амал ме-кунад. Дар Оинномаи ЊХДТ маќ-сад, вазифањо ва усули асосиифаъолияти њизб, сохтори таш-килї ва демократияи дохилиињизбї, вазъи њуќуќї, амвол ваќатъи фаъолияти њизб хеле рав-

шану возењ ифода ёфтааст.Барномаи ЊХДТ низ аз маќ-

садњои стратегї ва принсипњоиасосии фаъолияти њизб дарњамаи љабњањои њаёт иборат ме-бошад. Таввасути сиёсати бунёд-корона ва тадбиќи барномаи худин њизб бо дарки масъулияту ќуд-рати зењнии аъзояш дар ташки-ли сохтори нави давлатї сањмиарзанда мегузорад. Бо ин маъноЊХДТ чун зодаи соњибистиќлолииТољикистон худро њизби масъу-лияти таърихидошта медонад.

ЊХДТ дар масъалаи тањкимиистиќлолият, њимояи марзу бумиватан, манфиатњои давлат, тањ-кими давлатдорї, таъмини ман-фиатњои њаётан муњим дар љомеато имрўз наќши босазое гузоштаистодааст.

Маќсади асосии ЊХДТ пеш азњама бунёди давлати демократї,дунявї, њуќуќбунёд ва ягона буда,њадафи асосиаш таъмини рушдиустувори иќтисодиёт ва мустањ-кам намудани пояи давлатимиллї мебошад. Яке аз вази-фањои асосии ЊХДТ ин дар сатњисиёсати давлатї бардоштани иф-тихори миллї, худогоњиву худши-носї ва њувияти миллї мебошад.

Дар соњаи муносибатњои бай-налхалќї ин њизб мавќеи хешродар доираи њаракатњои сиёсиибайналхалќї муайян намуда, ба-рои ноил гардидан ба арзишумуќаддасоти эътирофгардидаиумумибашарї талош меварзад.Аќида, љањонбинї ва арзишњоиѓоявии њарифони сиёсии хешродар бисёр мавридњо эњтиром на-муда, њамеша ба гуфтушунудисамарабахш бо дигар њизбу ит-тињодияњои љамъиятї омода ме-бошад. Далели равшани мустањ-

кам шудани маќоми њизб дарљањон эътирофи он дар сатњибайналхалќї мебошад. Имрўзњоробитаи ЊХДТ бо як ќатор њиз-бњои созандаи мамолики хориљїгустариш ёфтааст ва омўзишитаљрибаи пешќадами ањзоби си-ёсии кишварњои минтаќа ваљањон яке аз омилњои ба пирўзїрасидани ЊХДТ мањсуб мешавад.

Дар айни замон ба роњ мон-дани робитаи мунтазами ташки-лотњои њизбї бо муњољирони мењ-натї, дар рўњияи ватандўстї ваифтихори миллї тарбия намуда-ни љавонон, ташаккули фарњан-ги сиёсии љомеа, аз љумлаи ва-зифањои муњими њизб арзёбї ме-гардад.

Расидагї дар њалли масои-ли занон яке аз њадафњои асо-сии барномавии Њизби ХалќииДемократии Тољикистон аст. Ба-рои баланд бардоштани маќомизан тадбирњои њизб дар ин бо-бат барои ташаккули љањонбинї,маърифати њуќуќї, њимояи ман-фиат, воридшавии онњо ба ра-ванди муносибатњои нави љомеава роњандозии ташаббусњои со-зандаи занон равона гардида-аст. Дар ташкилоти ибтидоииолимони ЊХДТ дар Донишгоњидавлатии Кўлоб ба номи А .Рўдакї сањми занон хеле ба-ланд буда, 30 нафар аз занњоидонишгоњ ва 580 нафар аз до-нишљўдухтарон, ба ин ташкилотаъзо мебошанд. Дар донишгоњзанњои соњибмаълумот, аз љумланомзадњо ва докторњои илм коруфаъолият намуда, дар вази-фањои гуногуни роњбарикунандамуовини ректор, деканњои фа-култа, љонишинони деканњо, му-дирони кафедра шуда фаъоли-ят доранд.

ЊХДТ имрўз дар татбиќу гус-тариши сиёсати давлатии љаво-нон сањми назаррас мегузорад.Яке аз иќдомоти љиддии њизб таъ-сис додани иттињодияи љамъия-тии љавонон дар назди ЊХДТ "Со-зандагони Ватан" мањсуб меёбад.Рисолати ин иттињодия заминагузоштан барои љалби љавонон басафњои њизб буда, љињати таъми-

ни суботи љомеа, тарѓибу ташвиќиѓояњои созандаи њизб, татбиќињадафњои он, баланд бардошта-ни маърифати сиёсию њуќуќииљавонон, муќовимат ва пешгирї азаќидањои ифротию харобкорона,баланд бардоштани фаъолнокииљавонон ва љалби онњо ба тањси-лу илмомўзї, омўзиши касбуњунар, тањќиќот, ихтирооту каш-фиёт ва дигар амалњои шоистамусоидат менамояд.

Ќобили тазаккур аст, ки дарин самт Донишгоњи давлатииКўлоб низ сањми арзанда дорад.Ташкилоти ибтидоии олимониЊХДТ дар донишгоњ тўли 14 соласт, ки фаъолият дорад. Фаъоли-яти ин ташкилот дар донишгоњназаррас буда, њамасола нафа-рони зиёд аз њисоби устодонуомўзгорон ва донишљўён ба ТИЊХДТ дар донишгоњ шомил ме-шаванд. Айни замон дар дониш-гоњ 84 нафар олимону омўзго-рон, 847 нафар донишљў, дармаљмўъ 931 нафар ба ин ташки-лот аъзо мебошанд.

Имрўз теъдоди аъзои њизбдар љумњурї зиёда аз 250 њазорнафарро ташкил медињад. Боядќайд кард, ки шумораи аъзои њизбдар шањри Кўлоб низ аз њисобиљавондухтарон ва писарон солто сол зиёд шуда истодааст. Ваимрўз теъдоди аъзои њизб даршањри Кўлоб 4742 нафар, азљумла 2226 нафар занон ва 2516нафар мардон мебошад, ки инњама нишонаи афзудани маќомуманзалати њизб аст.

Дастовардњои сиёсии солњоиохири Тољикистон, ки дар маљмўъаз вањдати миллї ва муњити со-лими сиёсї иборат мебошад,њамчун омили асосии ризоиятиљомеа ва нишонаи маърифатуфарњанги баланди сиёсии марду-ми кишвар арзёбї мегардад, кидар ин љода наќши Њизби ЊалќииДемократии Тољикистон хеле му-ассир мебошад.

Имрўз дар давраи тањавву-лоти бузург њар як нерўи сиёсїбо ѓояву андешањои худ кўшишменамояд, ки дар љомеа маќомимуайян пайдо кунад. Вале дарбайни њизбу созмонњо мањз баЊХДТ, ки пешвои он ПрезидентиЉумњурии Тољикистон муњтарамЭмомалї Рањмон мебошад, му-яссар гашт, ки дар ќалбу дидаиаксари шањрвандон њамчун њизбиормонњои нек ва ояндаи дурах-шони мамлакат маскан гирад,зеро он имконият ва таљрибае, киимрўз ЊХДТ дар раванди тањки-ми сохтори давлат ва инкишофиљомеаи демократї дар мамлакатдорад, ягон созмони дигарисиёсї надорад.

Гулчењра МУРОДОВА,номзади илмњои сиёсї

ЊАЁТИ ЊИЗБ

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,

№48 (975)6

АММО дар солњои охириШўравї ба ќабули на-фарони лоиќи њизб камва ё тамоман беэъти-

борї зоњир карданд. Шахсони му-тасаддї барои зиёд карданиаъзои њизб њамаро новобаста азсатњи дониш ва малакаи корї бањизб дохил карданд, ки ин амалиштибоњи сахт буда, ба вайрон-шавии њизб ва пошхўрии давлатиШўравї оварда расонид.

Аксарият бар он аќидаанд, кигўиё ин давлати абарќудрат азсабаби муфлисшавї ва таљовуз-кории давлатњои бадхоњ мислиАмрикову Аврупо пош хўрда бо-шад. Аммо ман бо онњо розї не-стам, зеро дар даврони Шўравїмањз њизби коммунистї ба сариќудрат Котиби генералии сустиро-даеро мисли М.С.Горбачёв пеш-барї намуд. Мањз Горбачёв босиёсати пешгирифтаи худ мислибозсозї ва забоняккунї бо душма-нони мамлакат давлатро ба таќ-симшавї водор намуд.

Аксари аъзои њизб, ки њамасинфи коргару дењќон буданд, азсиёсат дур буданд ва бинобардарк накардани оќибати кор њељнафаре барои норозигї ба май-дон набаромаданд. Дар муддатиначандон тўлонї давлати азиме,ки тамоми дунёро меларзонид, азбайн рафт, яъне сиёсати пешги-рифтаи давлатњои капиталистї,ки аз "људосозу њукмрон" иборатбуд, љомаи амал пўшид. Ќарибњама вакилони парлумони давро-ни Шўравї кормандони пешќадамбошанд њам, аз сабаби ба таврикофї надоштани дониш, давлат-ро идора карда натавонистанд вањамаро пароканда карданд.

Тољикистон њам чун дигар

ЊХДТ - ГАРАВИАМНИЯТИ ЉОМЕАБа њамагон маълум аст, ки дар даврони Иттињоди Шўравї танњо як њизбфаъолият дошт, ки он њизби коммунистї буд. Тамоми фаъолони синфикоргару дењќон аъзои ин њизб буда, барои пешравии давлат талошмеварзиданд. Пешсафони корхонаву заводњо кўшиш мекарданд, ки наќшаипанљсоларо њарчи бештар ва барзиёд иљро намоянд. Барои аъзо шудан бањизби коммунистї аввал бояд хуљљатњоро пешнињод карда, баъд азгузаштани њайати коммисия шахс то муњлати се сол њамчун номзад якмуддати муайян кору фаъолияти худро нишон дода, бо ин амал инсони комилва арзанда будани худро исбот мекард.

давлатњо мисли кўдаки нохост азмодар мањрумгашта дар чор-роњаи њаёт танњо ва муфлис монд.Ин давлати љавон, ки мамлака-тњои абарќудрат мехостанд бар онњукм ронанд ва бурдаи нониањолии мамлакатро кашида ги-ранд, ба пешвои оќилу одил ниёздошт. Пас аз ба даст оварданиистиќлолият дар Тољикистон бахотири ба сари њокимият омаданва идоракунии давлат, ташкилё-бии њизбу њаракатњои нав бо љара-ёни тез вусъат гирифт. Њар рўзњизбњои нав ба нав таъсис ёфтангирифтанд, аммо аксарияти онњоѓаразњои нопок доштанд, ин њамбошад, ишѓоли мансаб буд. Яго-на њизби навтаъсисе, ки самтифаъолияташ барои амнияту пеш-равии љомеа равона карда шудабуд, ин Њизби Халкии ДемократииТољикистон буд. Пас аз љанги шањ-рвандї ин њизб соли 1994 таъсисдода шуда, роњбарии онро фи-доии миллат, инсони шарифу за-риф, марди оќилу одил ЭмомалїРањмон бар уњда гирифт.

Дар давоми 23 соли Истиќло-лияти давлатии Тољикистон инњизб бо роњбар ва тарафдоронисодиќи худ тавонист ба бисёр да-стовардњои назаррас ноил гардад.Бо талоши зиёд ва сиёсати созан-даи Сарвари давлат ва РаисиЊизби Халќии Демократии Тољи-кистон Эмомалї Рањмон ин њизбдар мамлакат дорои нуфузи ба-ланд гашта, аъзо ва тарафдоро-ни зиёдеро пайдо намуд. Сарва-ри ин њизб дар рўзњои мудњишиљанги бародаркуш љони худродареѓ надошта, барои аз парокан-дагї боз доштан ва сарљамъ сох-тани халќи тољик ва баргардони-дани гурезагон аз хоки давлатњои

њамсоя басо талоши зиёд варзид.Ин амал боиси ба бовари халќ да-ромадани аъзои њизб ва аз пасион ќадам задани халќ гардид.

Дар муддати на чандон зиёдаз тарафи Њизби Халќии Демок-ратии Точикистон як ќатор корњоба анљом расонида шуд, ки онњодар даврони Шўравї амалї на-гашта буданд. Аз љумла, корњоикоммуникатсионї, яъне азнавсо-зии роњњо ва кандани наќбњо, кибарои мамлакат басо муњим буда,ањамияти стратегии худро дорадва ќисми шимолу љануби мамла-катро тамоми сол бо њам мепай-вандад. Сохтани НБО - њои хурдукалон, бунёди корхонањои хурдубузург, беморхонаву марказњоитаълимї ва дигар иншоотњо сатњизиндагии мардумро бењтар карда-аст. Имрўз ин давлат њар иззатуикроме, ки аз тарафи мамлака-тњои дунё дид ва амнияту пешра-вии зиёдро ноил гашт ва умуманњар дастовардњои худро ба шаро-фати Њизби Халќии Демократї вароњбару љонибдоронаш ба дастовард.

Њизб, ки субъекти сиёсї ме-бошаду барои идоракунии давлатравона карда шудааст, мо њизби-ён бояд на ба шумораи аъзо, бал-ки ба сифати онњо, яъне дараљаидониш, маълумот, ќобилияти таш-килотчигии онњоро ба њисоб ги-рем. Онњоеро ба аъзогї ќабул на-моем, ки дар њама љой аз њизбихуд пуштибонї намоянд. Зеро индавлати тинљу осуда ва гулгулшу-куфон ба мо ба осонї ба даст на-омадааст. Онро дар њама гўшавуканори дунё бояд намояндагї вапуштибонї кард.

Бахтиёр НАЗИРЇ

ЯКЕ аз ин нафарон Сайид-мањмуд Бурњонов аст, кибо овардани назароти до-нишмандоне, ки тањлилгар

ва муњаќиќони воќеии дин њастанд,назари онњоро оварда, биниши бар-ѓалати худро дар пардаи ин назаротисбот мекунанд. Он масоиле, ки ў ба-рѓалат матрањ месозад ва намета-вонад "андешаи њаќиќии" худро озо-дона баён сохта, дар пардаи бини-ши Муртазо Мутањњарї ба исбот ра-сонад, аз ин ќабил мебошад;

Масъалаи дигар ин аз худ бе-гонашавии инсон аст, ки ин як бини-ши шиоргуна ва тавтеаангезест, киасри аќлгарої ва рўшангариро базулмат оварда расонид.

Доштани тафаккури динї дарљањони имрўз нишонаи бардоштинодуруст аз воќеияти имрўз аст, зероимрўз мо љањонро аз роњи клайдерњомушоњида ва таљриба мекунем, дарњоле ки дидани воќеиятро шумо ме-хоњед бо айнаки сиёњ бубинед. Њардонишманде, ки фањмаш фаротар азфањмиши динї аст, олим ва дониш-манд њисобида мешавад, зеро ўљањонро бо биниши худ ва мушоњи-даву таљриба шинохтааст, на аз роњивањй. Ин як аксиома аст.

Масъалаи дигар ин тазод аст,ки ин омили њастибахш аст ва боќїхоњад монд, зеро омили муњаррикињар мављудот ин тазод аст, ки хусу-сияти фитрї - табиї дорад ва ди-нњо низ дар фитрати худ ин тазод-ро дар худ доранд. Мисоли ин та-зод дар дин Худо - Шайтон, Инсон -Шайтон.

Аммо дин ин ба њељ ваљњ омилифитрї ва табиати инсонї буда на-метавонад, зеро дин ин таассуротирўњии инсон аст, ки дар љараёни таъ-рих тањаввул ва таѓйир мепазирад.

Чаро "Худо мурдааст" мегўядНитше, зеро кайњо рисолати динњоанљом ёфтааст ва мо набояд дига-ронро бо муѓолатањои худ ва тањ-рифсозињо гумроњ созем ва "обролой карда, моњї дорем".

Масъалаи дигар ин аст, ки касеинкоркунандаи мављудияти таъри-хии дин нест, аммо наќди он чихеле, ки ба тафсил зикр кардед, за-рурат дорад, то ба моњиятњои гум-роњкунандаи дин огоњї дињад, тоњамин гуна ќиссањои динњо ва амрунањйи онњо баррасї шавад ва во-ќеияти инсон ва зиндагиву љањонродуруст инъикос кунанд ва забонирамзу истиораи диниро бозкушоїнамуда, мушкилоти воќеияти инсо-ниро роњи њал нишон дињад, на су-ханпардозї.

Азбаски зиндагии инсон асл аст,на мавњумоти динї, зиндагї таѓй-ирпазир буда, дар тўли таърих шак-лњои динњоро низ таѓйир додааст вадар оянда низ таѓйир хоњад дод.

Воќеияти љањони имрўз шоядталхтар аз воќеиятњои гузаштаитаърихии башар бошад, ки то бањол инсоният ба чунин воќеият бар-хурд накарда бошад. Воќеияти муш-

Муњаќќиќони диншинос имрўз дар пайи ошкоркардани њаќиќати дин њастанд, ки бештари онњоболотар аз њар гуна тафаккури динї андеша карда,гароишњои диниро тањлил ва баррасї мекунанд.Дар њоле, ки бештари диншиносони мо дар инмавзўъоти динї мунњал гардида, ба як нафариифротию худбохта табдил мешаванд.

ТАЊРИФГАРЕ«ДАР ХИЉОБИ ХУДО»

Мулоњиза

Ё љавоб ба Сайидмањмуд Бурњонов, коршиносиаршади фалсафа ва маорифи исломїба маќолаи "Оё Бекзода рост мегўяд?"

килоти имрўзи башар, ки аз гурус-нагї, истибдоди сиёсатмадоронихудкома, бечорагии мардум дар ни-зоми сармоядорї, ки аз давраиѓуломдорї бадтар аст, худбохтагїва беномусии охундњо, муллоњо вамазњабиёне, ки дар хидмати хоља-гони хориљианд ва ин тафаккурибенизому пуртазодро маљбуран бо-лои мардум бор мекунанд, си-лоњњои ќатли ом, мисли танку тўпусамолётњои љангиву силоњњои яд-роие, ки метавонанд њар яки онњодар як таркиши худ, се маротиба за-мин ва њаётро нест кунанд, иборатаст . Бештари тамаддунњое дарљањони имрўз њастанд, ки зидди зин-дагии инсонанд, мисли ифротгароиидинї (њамаи динњо), обхезї, замин-љунбї, тўфонњо ва вайроншавииэкологї ва дањњо мушкилоти дига-ре, ки дар оянда моро интизор аст,инсониятро диндортар, ифротитар,аз худ бегонатар сохтаанду месо-занд. Лекин роњи њалли ин мушки-лот, на аз роњи тафаккуроти диниюмазњабї, балки танњо аз роњи илмва ба њам омадани инсоният ново-баста аз гароишњои динию мазња-бист, то ин дањшатњоро аз байн бу-барад.

Дар љањони имрўз динњо фасл-гар ва људоиандозу гумроњкунандаиљомеањо шудаанд ва оянда низ њам-чун омили фаслгар боќї хоњандмонд. Маншаи фитрии инсон ин ниёзба њаќталабї, фазилатмандї, камо-лот ва гароиш ба њунару зебої аст.Бале, ин гароишњо, гароишњои инсо-нианд, ки ниёз ба њељ гуна дин надо-ранд, зеро њаќталабии инсон ба инравона шудааст, ки талаботи ѓари-зиву маънавии худро дифоъ кунад,ки ин маншаъ ба зиндагии ў дорад,на мањкамоти динї. Мо њаќ вањуќуќњои худро дар Сарќонун танзиммекунем ва онро риоя мекунем. Инќонунњо на аз тарафи Худо ва ша-риати динњо ба вуљуд оварда шуда-аст, балки аз тарафи худи инсон ваниёзњои зиндагии ў бароварда меша-вад.

Фазилат ва ахлоќи инсонро дарљањони муосир равоншиносї ваљомеашиносї дар доираи ниёзман-дињои зиндагї муайян месозад, надин. Зеро ахлоќи инсон таѓйирпазираст ва таѓйирпазир хоњад монд.

Њунар ва зебоипарастї њаме-ша боло аз тахайюлоти динианд вагоњо зидди дин ва Худо њастанд.Зеро илм, ахлоќ, камолоти инсонїдур аст, зеро фањми ин мафњумњоњамеша таѓйирпазиранд ва таѓйир-пазир хоњанд монд.

Хулоса, ин назароти шумо уќдава кудуратњои худкомаи тањрифга-ри шумост, ки танњо дигаронро тањ-ќир ва дашном медињед ва њељ барўшноии мењри инсонї нарасидаедва дар "њиљоби худої" худро пинњондошта, ройзанї ва гумроњ мекунед.

Ёрмуњаммад НИЁЗЇ,докторант

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,№48 (975) 7

КИТОБ аз 6 боб ва 16љузъи чопї иборат буда,ба соњањои њаётан му-њим - маорифу фарњанг,

маънавияту сиёсати инсондўсто-наи Њукумати љумњурї, алалхусусПрезиденти мамлакат, РаисиЊХДТ Эмомалї Рањмон бахшидашудааст.

Муаррифии он дар Кохи мат-буот бо иштироки ањли илму адабва љамъияти ўзбекони вилоят бар-гузор шуд.

-Ба иншои ин рисола мароиќдомњои созандаи Президентимамлакат, Љаноби Олї муњтарамЭмомалї Рањмон водор сохт,- гуфтмуаллиф дар оѓози чорабинї,- во-ќеан њам кўшишу зањматњои Роњба-ри давлат, нисбати таъмини њаётиосудаи мардуми кишвар бењисобаст, ки маро илњом бахшид…

Рољеъ ба китоби тозанашрфикру мулоњизањои хешро докто-ри илмњои таърих Њабибулло Хо-лљўраев, доктори илмњои фило-логї Абдусалом Абдуќодиров, ра-иси Созмони журналистони вило-яти Суѓд Илњом Љамолов, дотсен-тони ДДХ Дилором Абдуллоевава Рустам Юлдошев, шоириўзбекзабони Ќирѓизистон ИлашТўйчї ва имом-хатиби ноњияи баноми Б.Ѓафуров Њољимуњаммад-љон Ортиќов баён доштанд.

Мањфили муаррифии китобросуруду таронањои дилангезиЊунарманди мардумии ЉумњурииТољикистон Ўрунбек Њамдамовгарм кард.

ЧАНДЕ пеш ин гурўњи сенафара дар мањаллаи Бобољон Ѓафурови љамоати шањраки Њисор бе ни-шон додани ягон ќарор дар бораи иваз намуданињисобкунакњо аз бархе сокинон 120 сомонї сито-

нида, њисобкунаки электронї насб кардаанд. Чанд тан азшањрвандон аз "усто"-њо њуљљат ва ќарор талаб намуда, баиваз намудани њисобкунак роњ надоданд. Аммо "усто"-њоба њар њол тавонистанд, ки бо гирифтани маблаѓу бедодани расид (квитансия) њисобкунаки иддае аз ашхосикамбизоатро иваз намоянд. "Сенафарон" собиќадори љангиАфѓонистон маъюби гурўњи дуюм М. Назаров, собиќдоримењнат Бобои Абдуѓаффори 90-сола, маъюби гурўњи якумЗ. Бањриддин ва чанде дигаронро барои зудтар иваз кар-дани њисобкунак саросема карда, аз онњо маблаѓ ситони-даанд.

-Ду сол пеш њисобкунакњои сокинони мањалларо азлаборатория гузаронида, дубора насб карда буданд-мегўядсокини мањалла Р. Зубайдуллоев.-Њисобкунакњои ношоям-ро бо коршоям иваз намуданд. Имрўз бошад, мехоњанд

боз навашро часпонанд. Кї кафолат медињад, ки ду солбаъд боз ягон роњбари нави Шабакањои барќї њисобкуна-књои дигар насб намекунад? Мардум ба љои насби њисобку-накњои нав маблаѓи истифодаи барќро дињанд, бењтар нест?

Муовини сардори Раёсати фурўши "Барќи тољик" дарноњияи Њисор Тоњир Мирзоев мегўяд: "Танњо дар манзилисокиноне њисобкунаки нави барќї насб мекунанд, ки њисоб-кунакашон куњна ва корношоям шуда бошад".

Аммо гурўњи зикргардида ба коршоямии њисобкунакњо эъти-бор надода, мехоњанд њарчи зудттар њисобкунакњои электрони-ро насб намоянд. Ба гуфтаи раиси иљроияи Иттифоќи истеъмол-кунандагони Тољикистон ширкати "Барќи тољик" мутобиќи ќонун-гузории кишвар вазифадор аст, ки барои фурўш ва даќиќ њисобкардани нерўи барќи фурўхтааш ба истеъмолкунанда ройгонњисобкунаки барќї насб кунад, дар њолати корношоямї онробурда таъмир намояд, аз ќайди "Тољикстандарт" гузаронад ваистеъмолкунандаро бо нерўи барќ таъмин кунад.

Маълум аст, ки аз њисоби фурўши њисобкунакњои элек-тронї ба хазинаи "Барќи тољик" ягон маблаѓ ворид намеша-вад, балки ин пулњо дар љайби "усто"-њову тањиягарони ин"амалиёт" мемонад. Зеро "сенафарон" ба сокинони ноњияягон санаде бо муњру имзоњои масъулони "Барќи тољик"нишон намедињанд. Пас, назорати маблаѓи аз фурўши њисоб-кунакњои љамъовардашуда ба зиммаи кист?

С. НАЉМИДДИН

Китобњои нав

«Президенти азизи мо»Тањти чунин унвон нашриёти "Кохи матбуот"-и шањри Хуљанд нахусткитобисармуњаррири рўзномаи "Суѓд њаќиќати" (нашрияи МИЊД вилояти Суѓд)Фарњод Љўраевро ба забони ўзбекї бо теъдоди 500 нусха аз чоп баровард.

Бонги изтироб

Чанде пеш сокини дењаи Мортеппаи ноњияи ЊисорНурмуњаммад Шамсов ба намояндагї аз 20 нафар баИттифоќи истеъмолкунандагони Тољикистон шикоятнамуда, арз карда буд, ки чанд рўзи охир як бону ва думард худро корманди ширкати "Барќи тољик" муаррифїкарда, дар хонањои сокинони дењаи Мортеппа ва атрофи ониљборї њисобкунакњои нави электронии барќї насбкардаанд. Барои насби њисобкунакњои нави электронї азсоњибхонањо аз 120 то 180 сомонї гирифтаанд. Дар инхусус ду њафта пеш дар нашрияњои "Чархи гардун" ва"Нигоњ" маќолаи танќидї чоп шуда буд. Мутаассифона,аз сабаби надидани чора аз љониби маќомоти масъуламалиёти иљборї насб кардани њисобкунакњои навиэлектронї њанўз дар ноњия идома дорад.

ДАР ЊИСОРМАЉБУРЇ ФУРЎХТАНИ

ЊИСОБКУНАКЊОИ БАРЌЇИДОМА ДОРАД

СУБЊИ рўзи душанбеба 27 нафар рўзнома-нигорони расонањоичопї, телевизион ва

радиоњои давлативу ѓайридав-латї дар вилояти Суѓд љоизањоираиси вилоят, иборат аз сипос-нома ва љоизањои пулї, аз 7њазор то 1.5 њазор сомонї бароимаводњои бењтарин таќдим кар-да шуд. Маросими супурданиљоизањо дар толори хурди КохиРўдакї бо иштироки раисонивилояту шањри Хуљанд ва гурўњибузурги хабарнигорон сурат ги-рифт.

Рўзноманигорони муста-ќил, аз љумла НеъматуллоњиМирсаид, Тилав Расулзода ваХуршеда Содиќова ва хабарни-горони нашрияњову телевизион

Сад њазор сомонїбарои рўзноманигорон

Ќадршиносї

ва радиоњои мустаќил ва давла-тии љумњуриявї ва вилоятивушањрї, Љовид Ниёзї ва Дилра-бо Анорќулова (телевизониСТВ),Равзалї Амонов (хабарни-гори шабакаи аввали телевизи-они Тољикистон дар Хуљанд),Муњаббат Муродова (телевизи-они СМ - 1), Афзал Босолиев(телевизиони "Азия") соњибиљоизањо гардиданд. Љоизањоипулї барои бењтарин гузори-шњои телевизионї аз 3 то 7њазор сомонї, барои љойњоиякум, дуюм ва сеюм ва бароимаќолаву гузоришњои радиої азякуним то панљ њазор сомониро

ташкил медод. Њамчунин ба 5рўзноманигори фаъол љоизањоипулии њавасмандгардонї бамаблаѓи 1 њазор сомонї ба њаркадом, супурда шуд.

Ин озмун байни рўзномани-горони вилояти Суѓд моњи янва-ри соли равон аз љониби Абду-рањмон Ќодирї, раиси вилоятиСуѓд ба хотири дилгарм карда-ни рўзноманигорон ба фаъоли-яти касбии худ эълон шуда буд.Бозтоби масъалаву мушкилотимуњим ва доѓи рўз, тањлил азнигоњи пешрафти љомеа ва бењ-буди зиндагии сокинон, дарёф-ти камбудиву нуќсонњо ва пеш-нињодњо барои ислоњи онњо, азшартњои аслии ин озмун буд.Озмун аз сўи њакамон, иборат азгурўњи рўзноманигорон љамъ-баст гардид. А.Ќодирї дар маро-сими таќдими љоизањо гуфт, дарматлабњое, ки муаллифон баозмун пешнињод кардаву љоизаба даст оварданд, 3 шарти ас-лие, ки талаб мешуд - иншоибидуни супориш, ѓараз ва тамаъба сурати умум риоят шудааст.Вай афзуд, ин озмун соли оянданиз баргузор хоњад шуд ва ба-рои барандагон љоизањои аз 100то 150 њазор сомонї дар назаргирифта шудааст.

Манбаъ: ОЗОДЇ

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,

№48 (975)8

ТОЉИКИСТОН пеш азњама мутобиќи манфи-атњои миллии худ кон-сепсияи амнияти итти-

лоотиро тањия менамояд. Со-лњои охир дар фазои иттилоотииТољикистон љанги иттилоотївусъат гирифтааст. Расонањоихабарии Русия, Ўзбекистон вадигар давлатњо љумњурии мороба таври сохта чун минтаќаи му-ташанниљ ва чун кишвари таъ-минкунандаи маводи мухаддирнишон дода, эътибору нуфузиТољикистонро паст заданї ме-шаванд.

Аммо мутобиќи маълумотиташкилотњои байналхалќї баРусияву Аврупо нисбат ба Тољи-кистон дида, аз Ўзбекистон ваТуркманистон маводи мухаддирбештар тањвил мешавад,лекинфазои иттилоотии онњо нисбатба Тољикистон мустањкамтар аства онро ба манфиати худ дарфазои иттилоотии љањон пахшмекунанд. Феълан як чанд киш-вар аз ќабили ИМА, Русия, Чин,Эрон, Туркия, Ўзбекистону Њин-дустон мехоњанд дар Тољикистонтаъсири бештаре дошта бо-шанд. Тољикистон барои Эронњамчун як кишвари форсизабо-ну мусалмон манфиатнок аст.Тољикистон барои Ўзбекистончун ягона кишвари форсизабониминтаќа устухон дар гулў мебо-шад. На онро фурў бурда мета-вонаду на партофта. Зеро дигар-гунињое, ки дар Тољикистон рухмедињанд, ба хусус бунёди не-рўгоњњои азим, аз љумла Роѓунба Ўзбекистон бетаъсир нахоњадмонд. Њиндустон, ки имрўз бакишварњои абарќудрат наздикшуда истодааст, мехоњад дарТољикистон мавќеи муњим дош-та бошад. Туркия низ мехоњаддар ин љода бенасиб намонад.Инкишофи босуръати Чин дарњаёти иљтимоиву иќтисодї васармоягузорињои калон бесабабнест. Вай њам мехоњад дар То-љикистон нуфузи худро доштабошад. Барои ИМА Тољикистонвоќеан њам минтаќаи геополи-тикї мебошад ва бисёр мехоњад,

ХУШБАХТОНА, баъдиќабули ќонуни ном-бурда шахсоне, кињисси баланди миллї

доранд ва худогоњу хештанши-носанд, миллат ва Ватани худ-ро дўст медоранд, ба ин мавз-ўи мубрами рўз таваљљуњ зоњирнамуда, Ќонуни Љумњурии Тољи-кистон "Дар бораи танзими анъ-ана ва љашну маросимњо дарЉумњурии Тољикистон" - ро бе-майлон амалї гардонида исто-даанд.

Ваќте ки њангоми маъра-каорої ё барпо нумудани њар-гуна маъракањои тўйи домо-дию арўсї, хатнасур, мароси-мњои дафну азодорї ва ѓайрасарфаю сариштакорї ва азбайн бурдани хурофотњои но-маќбул аз љониби шањрвандо-ни мо риоя карда нашавад, фа-ромўш набояд кард, ки ин пешаз њама зарбаест ба иќтисо-диёти оилаи њар як сокиниљумњурї ва боис мегардад, кибарои ояндаи фарзандони худшароити муносиб фароњамоварда наметавонем.

Набояд фаромўш кард, кимиллати мо аз ќадимулайём со-њибфарњангу китобдўст буд ваморо месазад, ки ин анъанаи во-лоро идомаву густариш дода, банаслњои оянда расонем.

Аз ин рў, бо истифода азояњои китоби муќаддаси Ќуръ-он , њадисњои Набавї ва ашъо-ри классикону муосирони ада-биётамон сатњи маънавиюљањонбинї ва маърифати фар-њангии љавонон, ба хусус на-сли наврасро дар тањкими одо-бу ахлоќ, ѓановати миллї варўњияи сарфаю сариштакорїбаланд бардорем.

Ба њамагон маълум аст, кито сатњи зиндагонии ањли оилава иќтисодиётро боло набарем,баланд бардоштани сатњи ах-лоќу маънавиёт ѓайриимкон аст.

Њар яке аз мову шумо имрўзшоњиди он њастем, ки аксаришањрвандони мо, чї дар хориљва чї дар дохил, рўз то бегоњдар бозору маѓозањо, иншоо-тњои сохтмонї ва дигар соњањољињати дарёфти ризќу рўзї зањ-мат мекашанд, то ин ки фарзан-дони хешро хонадор созанду

СиёсатТанзим

ИНЪИКОСИ НИЗОЪЊОИ ИТТИЛООТЇДАР ФАЗОИ ТОЉИКИСТОНДигаргунињои куллие, ки дар сохтори геополитикї ва иттилоотии љомеаиљањонї гузашта истодааст, ба фазои сиёсиву иттилоотии Тољикистонтаъсиргузор мебошад. Дар замони муосир барои њар як мамлакат таъминибехатарии иттилоотии хеш проблемаи муњиме гаштааст. Тољикистон, чун яккишвари соњибистиќлол ба монанди дигар кишварњои собиќ иттињоди Шўравїдар соњаи амнияти иттилоотї сиёсати хешро дорад.

ки дар Тољикистон пойгоњи низо-мии хешро бунёд кунад, ки ба инвасила таъсири худро ба фазоиРусия расонад. Тољикистон ба-рои Русия њамчун кишвари па-сошуравї ањамияти муњими си-ёсиву иќтисодї дорад. Русияпойгоњи низомии худро дар То-љикистон нигоњ доштааст ва ме-хоњад дар сиёсат ва иќтисодиё-ти кишвар низ нуфуз дошта бо-шад. Аслан агар бигирем, бароиба даст овардани нуфузи воќеїдар Тољикистон 3 кишвари аба-рќудрати љањонї - Русияву ИМАва Чин раќобат доранд ва раќи-би якдигар њисоб мешаванд.Зеро аз љињати љуѓрофї Тољики-стон маркази манфиатњои геопо-литикии абарќудратњо ба њисобмеравад. Њамчунин аз Тољикис-тон то Туркманистону Эрон, По-кистону Њиндустон ва Ќазоќис-тон чандон масофаи дур нест.Агар дар Тољикистон пойгоњинизомии ягон кишвари абарќуд-рат љойгир бошад, њавопай-моњои љангї дар камтар аз яксоат метавонанд, ба хоки мамо-лики номбаршуда ворид ша-ванд. Аз љониби дигар, канда-нињои фоиданоки кишвар, ашёихоми саноатї, захирањои энер-гетикї, оби ошомиданї, нерўиарзони корї ва бозори мањсулоттаваљљуњи абарќудратњоро бахуд љалб мекунад. Хуллас, ка-дом кишваре, ки дар Тољикистоннуфузу ќудрат дорад, метавонадба мамолики дар боло номбар-шуда таъсиргузор бошад. Боядошкоро гуфт, ки ќариб тамомифазои иттилоотии олам аз љони-би системаи пурќуввати расо-нањои ИМА тасарруф шудааст.

Беш аз 200 намояндагии ондар 130 давлат фаъолият до-ранд . Онњо њудуди 20 њазоррўзнома ва ќариб 5 њазор радио-стансияро, ки њафтае беш аз 15њазор соат барнома пахш меку-нанд, бо иттилои маќсаднок ваманфиатноки худ таъмин мена-моянд. Ољонсињои иттилоотииИМА бошанд, 90 фоизи мањсу-лоти хабарии оламро тањти на-зорати худ доранд. Бояд гуфт, ки

нисбати амнияти иттилоотииЉумњурии Тољикистон хафви до-хилї низ имконияти пайдо шу-дан дорад,агар ба умќи масъа-ла аз назари диалектикї бањодињем, дар дохили љомеа бояд,ки зиддият бошад, чунки зидди-ят асоси пешравист, лекин боядгурўњњои сиёсї зиддияти худродар доираи манфиатњои милли-ву давлатї ба миён оваранд.Нерўњое, ки зидди сиёсати пеш-гирифтаи Њукумати Тољикистонњастанд, тањти назорати хољаго-ни худ маќсад ва њадафи худродар шабакањои иљтимоии Фейс-бук,Одноклассники, Ютюб вадигар шабакањо пиёда мекунан-д,онњо аз фазои холии иттилоо-тии мамлакат моњирона истифо-да намуда, маълумоти харобсозва нобоваронаро пањн менамо-янд.

Имрўзњо мо шоњиди он гар-дида истодаем,ки мухолифонињукумати феълии Тољикистондар гўшаву канори љањон аз номигурўњу њаракатњои худ сухан кар-да, Њукумати Тољикистонро бабисёр масъалањои пучу бемаъ-ние муттањам мекунанад.Њара-катњои сиёсие, ки дар хориљ азкишвар ташкил шудаанду муќо-били њукумат шинохта шудаанд,ба монанди "Гурўњи 24", "Ватан-дор" ва ѓайра, дар фазои итти-лотии Тољикистон наворњои зид-дињукуматии хешро равон карда,ба ин васила худро маълумумашњур менамоянд. Наворњое,-ки аз тарафи ин гурўњњо дарфазои Тољикистон пахш меша-вад, албатта таъсири манфиихудро ба рўњияи мардум расон-да, боиси хархашаву љанљолњодар љомеа мегардад. Дар сомо-нањои интернетї аз тарафи ингурўњњо даъватњои миллатга-рої, бадбинї ба арзишњоимиллї, поймолкунии њуќуќ ваозодињои шахсони алоњида љойдорад, ки баъзеи онњо сарчаш-маи тањдид ба амнияти иттило-отии кишвар мебошанд. Дар чу-нин вазъият ВАО-и Тољикистон-ро зарур аст, ки худро ба шаро-ити нав мутобиќ намояд ва дарљангњои итилоотї бояд раќобаткарда тавонад.

Агар ба асли ин ќуввањо на-зар андозем, њис мекунем, киасоси њамаи ин зиддиятњояшонманфиат мебошад ва инњо мис-ли гурге њастанд, ки сайди худ-ро аз даст додаанд ва аз дуристода нўла мекашанд. Аз ин рўхеле зарур аст, ки маќомоти дах-лдор, бахусус КАМТ корро дарин самт њаматарафа назорат ку-нанд, то нохалафе ба суботиљомеа таъсиргузор набошад.

Шоњрух КАРИМОВ,донишљуйи ДМТ

Дастури Љаноби Олї муњтарам Эмомалї Рањмон дарбобати танзими расму оинњо ва ќабул гардиданиЌонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи танзимианъана ва љашну маросимњо дар ЉумњурииТољикистон" аз тарафи тамоми табаќањои љомеа хелехуш пазируфта шуда, барои сифатан бењбудїёфтани рўзгори мардум ва ѓанї гардидани буљаиоилавиашон мусоидат намуд. Њаќиќатан њам, мавзўибаргаштан ба фарњанги маъракаорої ва расмуоинњои миллї бояд њар як фарди миллатдўстухештаншиносро бетараф нагузорад. Ин масъалабасо муњиму зарурї буда, дер боз интизори њаллуфасли худ буд.

Фарњанг ва танзимрўзгори ањли оилаашонро таъ-мин намоянд ва инчунин онњо-ро соњиби маълумоту касб гар-донанд.

Кормандони соњаи фарњангљињати тарѓибу ташвиќи ЌонуниЉумњурии Тољикистон "Дар бо-раи танзими анъана ва љашну ма-росимњо дар Љумњурии Тољикис-тон" дар муассисањои зертобеъ,нашрияњои даврї ва муасси-сањои театрї, аз љумла дар теат-ри давлатии академї-драмавииба номи А.Лоњутї намоишно-мањои сањначаи "Бой ва хизмат-гор"-и Њ.Њакимзода, дар Театримусиќї- мазњакавии ба номи К.Ху-љанди шањри Хуљанд спектакли"Зангирии Ќорипочо"- и С. Сафа-ров ва дар дигар театрњои киш-вар спектаклњои "Шумќадам"-иШ. Солењ ва "Арўси замонавї"-и Э. Хушваќтовро оид ба камха-рљу замонавї ва ба як низоми му-айян даровардани љашну маро-симњо рўи сањна оварда, ба со-кинони љумњуриямон пешкаш на-муданд. Дар баробари ин муас-сисањои театрию консертї якќатор барномањои њунарии хай-риявиро ба мактаб-интернатњоибепарасторони шањри Турсунзо-да ва ноњияи Њисор пешкаш на-муданд.

Њамзамон, дар рўзномањои"Љумњурият" маќолањои "Танзи-ми маъракањо ќонуни рўзгор хо-њад шуд", "Кўњистониён танзимигузаронидани маъракањоро ёд ги-рифтанд", "Бисёр сафар боядкард" ва "Дурустии танзим исботмешавад", аз силсилаи маќо-лањое мебошанд, ки дар ин самтба табъ расиданд.

Инчунин, тамоми на-шрияњои зертобеи вазорат вази-фадор гардидаанд, ки оид баањамият ва моњияти танзимианъана ва љашну маросимњо ра-ванди иљрои ќонуни мазкур азљониби тамоми ќишрњои љомеава ташкилоту муассисањо пайва-ста хабару маќолањо ба табъ ра-сонанд ва муќаррароти ќонунизикргардидаро миёни ањолї таб-лиѓ намоянд.

Музаффар ДАВЛАТЗОДА,сардори шуъбаи кадрњо

ва корњои махсусиВазорати фарњанги љумњурї

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,№48 (975) 9ТАЊЌИЌ ВА ПЕШНИЊОД

Комил БЕКЗОДА,АИ ЉТ

БУЊРОНИ ОИЛАДОРЇДАР ТОЉИКИСТОНБУЊРОНИ ОИЛАДОРЇ

ТАЪСИРИ МУЊОЉИРАТ ДАРФУРЎПОШИИ ОИЛАЊОИ ЉАВОН

Русия дар асри XX системаиистеъмории худро зери ниќоби сот-сиализм ва коммунизм пинњон ме-кард. Капитализми бе ниќоб - Ам-рико дар охири асри XX ба раќибихуд ѓолиб омад ва низоми сиёсииШўравї аз њам пошид. Ин фурўпошїва оќибатњои он барои кишвари моњам таъсир гузоштанд. Муњољиронимењнатии мо дар Русия њамешамавриди таъќиб ва фишори рўњонїва љисмонї ќарор мегиранд. Бо дусабаби асосї: яке ин ки дар љангишањрвандии тољикон нисбат ба ха-лќи бузурги рус бењурматї карданд.Дуюм, барои он ки нисбат ба дигармуњољирон дар тарѓиб ва ташвиќиислом фаъолтаранд. Абарќудра-тњои имрўзаи љањон танњо аз вуљу-ди ислом изњори нигаронї менамо-янд, на аз динњои дигар. Муњољи-рони мо ин назокатњоро эњсос на-мекунанд ва ё ба эътибор намеги-ранд. Дар хаёли давраи Шўравї азњукумати имрўзаи Русия чашмдо-ранд, ки нисбат ба онњо мењрубонїзоњир намояд. Мардуми оддии рус,воќеан мардуми хайрхоњ ва фарњ-ангианд. Вале таќдири муњољирондар дасти сиёсатмадорони имрўзаиРусия аст, на дар дасти мардумиоддї. Њамагуна фишорњо дар нис-бати онњо заминањои сиёсї доранд.Ин аст, ки нисбат ба муњољиронидигар давлатњои собиќ Шўравї, азњама бештар муњољирони тољикранљ мекашанд. Чунин муњит аз ни-гоњи равонї инсонро ба сўи бероњаравона мекунад. Онњо ба таври но-худогоњ ва ба шевањои гуногун азон љомеаи барои худ бегона, "ќасос"мегиранд. Ба инњироф рўй меоранд.Маъмулан, бероњагї аз чунин аъмо-ли маъмулї оѓоз мегардад:майнўшї, сигоркашї, носкашї, ис-теъмоли маводи мухаддир, ќимор-бозї, робитањои гуногун бо рўса-пињои пиру љавон, издивољњо ва иш-ќварзињои муваќќатї ва мавсимї,бо онњо ташкили оилаи муваќќатїба хотири ёфтани хонаи зист,дуздї, авбошї, ѓорат, ќатл, ришва-дињї, ришвагирї, фиребгарї, рўовардан ба љиноятњои муташаккил,узвият дар ташкилотњои экстремис-тии дохилї ва хориљї, масљидсозї ватарѓиби ислом дар кишварњоимасењї ва садњо гирифторињои ди-гар аз ин ќабил, рўњияи миллї ваанъанавии муњољиронро мешика-нанд ва эътиќоди онњоро аз урфуодатњои аљдодї ва мазњабї бањошия меронанд. Ин аст, ки баъземуњољирон робитаи худро бо вата-ни худ ќатъ мекунанд. Оилаи ѓайри-тољикї ташкил намуда, њамсари дарТољикистон интизори худро ба во-ситаи телефони мобилї талоќ ме-дињанд. Ва ё ба модару падарашфармоиш медињанд, ки барои ў "арўс"- и нав пайдо намоянд. Падару мода-ри ќашшоќ ва камбаѓал аз тарси онки писарашон кўмаки пулиашро баонњо ќатъ накунад, талабу њоњишњоиин фарзанди бероња ва мунњарифихудро "тањаммул намуда", барои ўарўси нав меёбанд. Ки медонад, кион пулњоро барои арўси наваш аз чїроњњое ба даст меоварад. Ин њолат-ро касе назорат карда наметавонад.Мардуми мо дар даврони Шуравїрасму русуми дузанї ва бисёрзани-ро "фаромўш" карда буданд. Зинда-гии муњољират аждањои хобидаро азнав бедор кард. Њамин одати "нав"-имуњољирони мењнатии мо, яъне як зандар Русия ва як зан дар Тољикистон,сабаби асосии фасод дар рўњия ваахлоќи натанњо худи онњо, балки са-баби фасод дар урфу одати миллиитамоми сокинони љумњурї гардида-аст. Фасоде, ки њатто давлат ва таш-килотњои давлатї ва худи љамъиятќодир нестанд, ки онро назорат ваконтрол намоянд. Ин аст таъсирихаробиоварии муњољират дар ах-лоќи љавонони имрўзаи мо.

АКСУЛАМАЛЊОИ ЉАВОНОНДАР ИН БУЊРОНИ ОИЛАВЇ

Ин аксуламалњо якранг не-станд. Баъзе мусбат ва баъзе ман-фианд. Баъзењо зани ѓайритољикихудро ваќти бозгашт ба ватан, таркмекунанд. Баъзењо њамсарони ѓай-ритољики худро ба Тољикистон ме-оранд. Баъзењо пайѓом мефирис-танд, ки зани маро љавоб дињед, тоба хонаи падараш равад, чаро киман дигар ба Тољикистон бар на-мегардам. Ман дар ин љо оилаинав ташкил намудаам. Баъзењозани тољикашонро њамроњи худ баРусия мебаранд ва зиндагии анъ-анавии тољикии худро давом меди-њанд.

Муњољири дигар њам дар Ру-сия зану фарзанд дораду њам дарТољикистон. Ба ду муњит одат кар-дааст. Ин хел мављудотро дар био-логия обхокињо меноманд, ки дарбайни муњољирон хеле бисёранд.Мањз њамин "обхокињо" пањнкунан-дагони ахлоќи заношўии феодалїдар љомеаи њозираи тољик њастанд.Ногуфта пайдост, ки сабаби ин ро-битањо дар масъалањои заношўииљавонони мо аз сатњи пасти зин-дагии фарњангї ва иљтимоии онњодар кишвари худашон аст. Инњоимконияти дар ватани худ инсон-вор зиндагї карданро надоранд.Љойи кори муносиб нест. Баъзењоихтисос ва касбу њунари муайяннадоранд. Аз соли 1985 сар кар-да, рўњияи љавонон нисбат ба таъ-лим ва тарбияи Шўравї халал-дор гардид. Онњо аз бозсозииМ.С.Горбачёв умедњои озодї ваистиќлоли њаќиќї доштанд. Валеин умедњо ба љанги шањрвандїгирењ хўрд.

Њама ба якборагї маъюс ваноумед шуданд. Бо оѓози љангишањрвандї марњилаи муњољиратниз оѓоз гардид. Ин муњољиратњоло њам давом дорад. Дар ин 23сол як насли нави муњољир дарберун аз ватан ташаккул ёфт.Дигар акнун ин раванд муваќќатїнест. Њамешагї шудааст. Масъа-лаи савод ва илму дониш бароионњо њассосияте надорад. Онњо батањќиру тавњини бегонагон одаткардаанд. Рўњияи ѓуломии пеш азШўравї боз ба љойи худ баргашт.Замони мо пур аз амирони манѓи-тии нав гардидааст. Фарќе надо-рад, ки ин манѓитњои навбаромадаз кадом миллат ва аз кадом динудавлат мебошанд. Муњољири тољикмаљбур аст, ки ба њамаи онњо ито-

ат кунад. Чунки худ донишу саво-ди казої надорад. Дигар њамќада-ми замон нест. Анъана ва сунна-тњои аљдодиро дар ин муддати(1985-2014) аз ёд бурдааст. Онњоин њикмати Фирдавсиро дигар дарзиндагиашон татбиќ карда наме-тавонанд: "Тавоно бувад, њар кидоно бувад". Чунки ба бесаводїодат кардаанд. Одат чизи харо-биовар аст ва инсонро ба сўи худ-бохтагї мекашонад.

Муњољирони мењнатї бароиљавонони ватан гўё намунаи ибратшудаанд. Лофу газофи онњоро бодањони кушода гўш мекунанд. Орзудоранд, рўзе бирасад, ки аз пайионњо ба Русия бираванд. Њаќиќат инаст, ки муњољирон аксари ваќт ростнамегўянд. Муболиѓа мекунанд.Лоф мезананд. Охир, ѓуломї вамардикорї дар куљои дунё мояифахр ва ифтихор будааст? Баростї баъзе аз фарти бесаводїва бемоягї аз ин муњољирати ѓуло-мона, изњори хушнудї њам мена-моянд.

РЎЊОНИЁНИ КИШВАРВА МУЊОЉИРОН

Дар ин масъала ихтилоф ваиттифоќ якљоя ба назар мерасад:Рўњониёни мо боќимондањои асриVII мелодї буда, муњољирони мобоќимондаи асри XX њастанд. Фо-сила хеле бузург аст. Вале як ху-сусияти муштарак доранд: њардугурўњ бо фарњанги асили миллї вамазњабии худ бетаваљљуњанд. Фа-ќат вонамуд мекунанд, ки фидои-ёни роњи дину мазњаби худ мебо-шанд. Вале дар воќеъ чунин не-станд. Чаро ки дину мазњаби худровасилаи зиндагии рўзмарраи худќарор додаанд. Дар матбуоти даврїдар ин мавзўъ матолиби фаровонеба нашр расидааст. Воќеан дар индавраи буњронї рўњониёни кишварметавонистанд ба муњољирони то-љик бењтарин хизмати мазњабї, фа-рњангї ва ватандории холисона ваберўю риёро анљом дињанд. Вале,мутаассифона, чунин нашуд. Нафа-роне назди онњо рафтанд, вале баѓаразњои динї ва сиёсї. Муњољироназ ин сафари онњо ба љойи фоидазарар диданд. Чаро мавриди бад-гумонии њам њукумати Русия ва њамЊукумати Тољикистон гардиданд. Азин бештар чизе дар ин мавзўъ на-виштан корро ба њараљ мебарад.

Бо як љумла, муњољири мењ-натии тољик дар чунин як бунбас-ти иќтисодї, ахлоќї, динї, фарњ-

ангї ва миллие ќарор гирифтааст,ки дигар намехоњад аз "бињиштирусї" ба "дўзахи тољикї" баргар-дад!

Агар њол чунин аст, пас чї боядкард? Танќид кардани дигарон,осонтарин кор аст. Вале шеваитањќиќи асил ва беѓаразона чунинаст, ки худи мунаќќид бояд бароисаволњои худ љавоби мушаххаседошта бошад. Барои ислоњи инмушкилот муаллифи ин маќолапешнињоди мушаххаси худро дорад.

ПАС, ЧЇ БОЯД КАРД?

Ба андешаи ин љониб, ба тав-ри муваќќат, то ба охир расиданиин буњрон, зиндагии оилавии љаво-нонро бояд ба танзим дарорем.Масъулони ин маърака инњо мебо-шанд:А. Раиси мањалла ё дењшўро.Б. Муаллими муњтарами мањалла ёдењшўро.В. Шахсияти муњтарами мањалла ёдењшўро.Г. Рўњонии мањалла ё дењшўро.Д. Намояндаи љамоат.Е. Намояндаи корњои дохилї.Ё. Як равоншинос (психолог) - икасбї-њирфаї.

Ин њафт намоянда бояд дар як-љоягї амал намоянд. Вазифаи њаряки онњо аз чї иборат аст?

Раиси мањалла ё дењшўрорўйхати муфассал ва даќиќи љавон-духтарон ва љавонписарони аз син-ни 18 болоро бо тамоми љузъиётомода менамояд. (Соли таваллуд,падару модар, њолати иљтимої, кас-бу кор, сурати љавон, характерис-тикаи мактаб, тарљумаи њол, ки бадасти худаш навишта ва дигар маъ-лумоте, ки ба масъалаи оиладорїробита доранд).

Муаллими муњтарами мањаллаё дењшўро ба сифати мушовир вамаслињатчї фаъолият мекунад.Чун аксари љавонон, шогирдони ўбудаанд, шахсияти ахлоќї ва фа-рњангии онњоро хуб мешиносад.

Рўњонии мањалла ё дењшўро азањволи зиндагии њамаи ањли дењава мањалла бохабар аст. Агар бай-ни падарон ва модарони ин љаво-нњо ягон мухолифате вуљуд доштабошад, ин мушкилиро аз рўи динумазњаби ин волидайн њаллу фаслменамояд. Масалан, кумитаи тан-зим ба хулосае меояд, ки ин духтар-ро ба фалон писар фотења кунем.Чаро ки синну сол, њусну љамол,ахлоќу одоб ва касбу њунарашон бањам мувофиќ аст. Вале маълум ме-

шавад, ки падару модари духтарпеш аз ин бо хонаводаи писар муш-киле доштаанд. Дар ин њолатрўњонї ба майдони амал ворид ме-шавад ва мегўяд, ки "аз рўи динимо кинагарї аз се рўз зиёд мумкиннест". Шумо ин чанд сол мешавад,ки њељ оштї намешавед. Агар хуш-бахтии фарзандонро мехоњед, биё-ед дар шоњидии мо оштї кунед. Инаст вазифаи рўњонї дар танзимиоиладории љавонон.

Вазифаи намояндаи љамоатташкили ин чорабинї аст.

Зарурияти њузури намояндаикорњои дохилї дар ин танзим аз ониборат аст, ки доир ба љавононииздивољкунанда маълумотњои даќиќпешнињод кунад. Масалан, домоддар муњољират аст. Аз он 2-3 солгузашта аст. Ў дар муњољират ба чикорњое машѓул буд? Мабодо майза-да, наркоман, дузд, ѓоратгар нашу-да бошад. Намояндаи корњои до-хилї метавонад ин маълумотимањрамонаро ба кумитаи танзимпешнињод намояд. Дар шароитињозира кори ин намояндаи дохилїмушкилие надорад. Амалишаван-даанд ва хеле муњим њам њастанд.

Равоншинос (психолог) њамаиин маълумотро тањлил намуда, на-зар медињад, ки оё фалон духтар бофалон писар аз нигоњи психологїбо њам мувофиќ њастанд ё не.

-Ваќте ки ин њафт нафар ба якхулоса омаданд, он гоњ ин хулоса-ро пеш аз њама ба ду љавон пешни-њод мекунанд. Аксари љавонони моодатан њалли ин масъаларо бо во-лидайнашон њавола менамоянд.

Волидайн бо фарзандони худин масъаларо њаллу фасл меку-нанд. Агар мушкилие пайдо шавад,кумитаи танзими издивољ ба фаъо-лият шуруъ мекунад. Фикру анде-шаи љавонон ва волидайни онњоромепурсанд, тањлил мекунанд, мас-лињат медињанд, ёрї мерасонанд вањар ду хонаводаро ба љашни хона-доршавии фарзандонашон водорменамоянд.

Пешнињодот ва маслињатњоикумитаи танзим маъмурї, њатмї,маљбурї ва фармоишї нест. Пеш-нињодоти кумитаи танзим машва-ратї, маслињатї, ихтиёрї ва озо-дона аст. Масъулияти нињої бадўши љавонон ва волидайни онњомебошад.

Чизи асосї ва њалкунанда якум- розигии њар ду љавон ва дуюм - ро-зигии падару модари онњо аст.

Кумитаи танзим њаќ надорад,ки ба тасмими нињоии љавонон ваволидайни онњо дахолат ва мухо-лифат кунад. Танњо ин њаќро до-рад, ки ба эътирозњои онњо љавобидуруст ва санљида бидињад. Онњоихтиёр доранд, ки машваратњои ку-митаро ќабул кунанд ё ќабул наку-нанд. Агар пешнињод ба куллї радгардад, кумита масъалаи ин дуљавонро мавриди санљиши дигарќарор медињад. Кори кумита ба инмањалла ва ё ин дењшўро мањдуднамегардад. Онњо метавонанд бакумитаи танзими мањаллањо вадењшўроњои њамсоя ва ё дуртармурољиат намуда, њамкориро да-вом дињанд. Мо ин иќдоми куми-тањои танзими оиладориро кори му-ваќќатї ва таљрибавї мешуморем.Ва то аз байн рафтани ин буњронииќтисодї, сиёсї, иљтимої, фарњ-ангї, ахлоќї, мазњабї, оиладорїкори кумитаи танзим зарурат хо-њад дошт.

Чаро ки мардуми мо аз нигоњисиёсї, иљтимої ва ахлоќї сахтосебпазиранд. Ин буњрони њама-гонии асри XXI ба њастии миллатва давлати мо тањдид мекунад.Њар як фарњангии кишвар масъуласт, ки барои дифоъ аз њувиятимиллї ва фарњангии худ фидоко-рона талош намояд ва дар изњорињар пешнињоде барои њалли инбуњрон далерона ба майдони бањсворид гардад.

(Аввалашдар шумораи гузашта)

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,

№48 (975)10 АВЗОИ ЉАЊОН

ТАЊЛУКАИ АНГЛИЯАЗ ЉАНГИ ИНТЕРНЕТЇ

Тавре маълум мегардад, мубориза ва даъватњои инќилобїтавассути интернет на танњо барои Русия ва Чин хатаровар аст,балки дигар кишварњо, аз љумла Англия низ ба ташвиш омада-аст. Аз љумла, ба њарбиёни бритониёї, ки дар машќњои мушта-рак дар њудуди Полша њузур доранд, бо худ гирифтани теле-фон, планшет ва нотбук манъ карда шуд. Кошифон хатари баин асбобњо пайвастани ходимони разведкаи рус, ё хакерњоромуайян кардаанд. Тањкими мудофиаи зиддиэлектрониро дардастурњои худ полковник Љастин Кингсфорд, яке аз сарфармон-дењони артиши Англия нашр кардааст.

Ба фикри коршиносон, кибер-њуљум, яъне мубориза тавас-сути интернет ба як силоњи нави ѓайрианъанавї мубаддал шу-дааст. Њафтаи гузашта дар Эстония бо ширкати 400 мутахасси-си бахши компютер машќи васеъ гузаронда шуд ва дар он роњимудофиа аз кибер-њуљум омўзонда шуд. Ба фикри ољонсии DailyMail бошад, аз љониби хакерњо шањрвандони ѓайрињарбии Анг-лия низ таъќиб мегарданд ва аз њаёти шахсии онњо матолибизиёде нашр мегардад.

Дар сурате, ки тамоми љањон аз ин намуди нави муборизатавассути интернет изњори нигаронї мекунад, эътироз ва тањ-диди бархе созмонњои байналмилалї аз баста шудани баъзесомонањои интернетї дар Тољикистон њангоми пешгирии вазъ-ияти муташанниљ чї маънї дорад?

КЎМАК БАР ИВАЗИ КЎМАКОќибат, њукумати Туркия барои кўмак расондан ба эътило-

фи ИМА, Ѓарб ва давлатњои араб алайњи ДИИШ тасмими љиддїгирифта, чанде пеш барои тавассути марзи ин кишвар ба шањ-ри Кубони гузаштани љанговарони Сурия рухсат дод ва бароидигар намудњои њамкорї бо эътилоф ризо шуд. Ва акнун било-ивази кўмак Амрико ба вай кўмак мерасонад. Муовини прези-денти ИМА Љо Байден њангоми сафари худ ба ин кишвар ваъдадод, ки барои ёрї расонданаш ба 1,6 млн. фирориёни суриёї баТуркия 135 миллин доллар мададпулї медињад. Љараёни њам-кории минбаъда дар самти бартараф кардани ДИИШ низ мат-рањ гардид. Дар навбати худ раисљумњури Туркия Раљаб ТайипЭрдуѓон мавќеи худро такрор намуд, ки ба ИМА танњо дар сура-те ёрї медињад, ки вай барои аз байн бурдани њукумати БашорАсад ба Туркия мусоидат намояд.

Айни замон дар Истанбул ба нишони эътироз аз сафари ЉоБайден ба ин кишвар њамоиш барпо гардида, љамъомадагон та-лаб карданд, ки вай "ба хонааш баргардад". Чанде ќабл дар Тур-кия маллоњони амрикої, ки дар рухсатї буданд, мавриди ла-тукўб ќарор гирифтанд.

БУЊРОНИ СИЁСЇ ДАР ЛИВАНАлъон дар Ливан буњрони амиќи сиёсї идома дорад ва њатто

имконият надод, ки љашни истиќлоли кишвар таљлил шавад. Пасаз хотима ёфтани муњлати президентии Мишел Сулаймон њанўзаз 25 майи соли љорї парлумони кишвар 15 маротиба интихо-боти навбатии раисљумњурро гузаронда, њар дафъа ба нокомїдучор гашт. Тибќи хабари Ољонсии иттилоотии Ливан, сарвази-ри Ливан Тамам Салом њама тадбирњои расмии љашниро, ки азљониби муассисањои давлатї, сафоратхонањо, муассисањоимањаллї ба муносибати рўзи истиќлоли кишвар ба наќша ги-рифта буданд, манъ намуд.

Буњрони сиёсї дар Ливан танњо бо интихоби президент мањ-дуд набуда, вазъи амнияти шањрвандони кишвар низ дар хатараст. Гурўњњои тундрав дар дохили кишвар фаъол шудаанд. Онњољонибдори ташкилотњои террористии ДИИШ ва "Љабњат-ан-Нус-ра" мебошанд. Дар давоми чор моњи охир бошад, байни арти-ши Ливан ва нерўњои исломї дар шањри Эрсал воќеъ назди са-рњади Сурия ва дар минтаќаи шимолии кишвар шањрњои Три-полї ва Аккар муњорибањо идома доранд. Њатто дар шањри Сайд,ки аз пойтахт дар масофаи 43 км воќеъ аст, вазъият муташан-ниљ боќї мемонад.

Ба иттилои роњбарияти артиши Ливан танњо дар моњи ок-тябр 1762 нафар ба љурми вобастагї ба амалиёти террористїњабс шуданд. Дарвоќеъ, дар ин сурат чї гуна метавон аз истиќ-лолияти сиёсии кишвар идона њарф зад? Интихоботи навбатї10 декабр таъин шудааст.

ИНТИХОБОТ ДАР ТУНИСДар Тунис бори аввал пас аз инќилоби "ёсуманї"-и соли

2011 интихоботи бевоситаи президент баргузор шуд. Дар он 27нафар ширкат намуданд. Нозирон аз он дар тааљљубанд, ки дарин маърака блоки собиќ сарвари давлат Зайн ул-Обиддин Алїмавќеи калон дорад, ки инќилоб сарнагун сохта буд. Дар байнидовталабњо собиќ сарвазир Бељї Кайид Эс-Себсї, лидери њизбїдар интихоботи парлумонї пирўз шуда, президенти кунунїМунсиф Марзукї, якчанд вазири ањди Зайн-ул-Обиддин Алї,тољир ва як нафар зан - судя Калтњоум Канноу буданд.

Иштироки интихобкунандагон ба 64,6% расид. Намояндаго-ни ду довталаби пешсаф - Бељи Каида эс-Себси ва Мунсиф Мар-зукї худро пирўз мењисобанд, вале њарду љониб иќроранд, киинтихоботи такрорї баргузор мешавад.

Љ.ЌУДДУС

ИНЧУНИН, мебояд, кипадидањои њаракатњоиэкстремистї сари ваќтомўхта, пешгирї ва ре-

шакан карда шавад, то ки муно-ќишаву зиддиятњо дар пояи мил-латгарої, масоили иљтимої ё за-минаи динї ба низоъи умумї на-расонад. Даќиќан муайян шуда-аст, ки аслан, "инќилоби гулњо" якшакли басо муассисри дахолат бакорњои дохилии кишвар аз љони-би нерўњо ва давлатњои хориљїмебошад. Дар баробари ин В.Пу-тин се омили зидди ин падидаромуайян намуд: муносибати даќиќба масоили миллї, кор бо љаво-нон ва такмили сиёсат нисбат бамуњољирон. Ба фикри ў, даъватибо зўрї сарнагун намудани сохто-ри њукумат њаракати экстремистїбуда, барои ин амалиёт бояд баљавобгарї кашида шаванд.

МУСАЛЛАМ аст, ки нис-бат ба њамаи таѓйироту тањаввулоти оламисармоя арзиши рубли

русї ва нисбати он ба доллариамрикої барои њар як сокини киш-вари мо бо сабаби муњољиратимењнатии њамдиёрон ањамиятихоса дорад. Аз ин рў, ба парвозњоион касе бепарво нест.

Ва шодиовар аст, ки тайирўзњои охир ќурби рубл бештармешавад. охири њафтаи гузаштаќурби асъори русї якбора нисбатба доллари ИМА 2 рубл баландтаршуд. Ин боис шуд, ки њамон замонарзиши асъори миллии мо сомонїњам нисбати доллар бењтар шуда,аз 5,8 сомонии њафтаи ќаблї якбо-ра ба 5,4 сомонї баромад.

Вазъияти рубл дар Русияфардо чї гуна хоњад шуд? Пас азтадбирњои муассири Бонки Мар-казии Русия њолат муътадил ме-гардад. Коршиносон бар онанд, кидар охири моњи сентябр-аввалиоктябр дар баробари тањримњоиЃарб ва арзоншавии нархи нафтарзиши рубл поён рафта, инчунинњодисањои њаннотї бо рубл азљониби сокинони Русия бароибештар беќурбшавии он мусоидатнамуданд. Ба фикри иќтисодчиимаъруфи Фаронса Жак Сапир, пасаз тадбирњои њукумат ва дар ро-бита ба он, ки нархи нафт дарњадди 80 доллар барои як баррелќарор мегирад, арзиши рубл усту-вор мегардад ва дар њудуди таќ-

ЉАЗО БАРОИ ДАЪВАТИТЕРРОРИСТЇ БО ИНТЕРНЕТСарвари Русия В.В. Путин дар хусуси роњњои пешгирии "инќилоби гу-лњо" чанд пешнињоди љолиб намуд. Ба фикри ў таљрибаи кишварњоидигар нишон медињад, ки ин намуди муборизаро баъзе кишварњо баањдофи геополитикї истифода мебаранд. Дар ин сурат амалиёти алоњи-даи маќомоти ќудратї алайњи ифротгароён кам аст ва мебояд тамомиљомеа бар он истодагарї намояд.

Вазири корњои хориљии РусияСергей Лавров изњор намуд, кињадафи тањримњои Ѓарб сарнагунсохтани режими Русия мебошад ваинро пинњон њам намедорад. Со-лњои ќаблиро, замоне, ки ў њолодар Ню-Йорк кор мекард, ба ёдоварда, мегўяд ки њангоми эъломнамудани тањрим ба кишварњоечун Эрон ва Куриёи Шимолї инамал бар зидди элитаи сиёсї ра-вона гашта, ба сохти давлатї васохтори иљтимоии онњо зарар на-мерасонд. Вале имрўз ашхоси сар-шиноси сиёсї дар кишварњои Ѓарбаз он изњорот медињанд, ки тањри-мњо бояд ба иќтисоди кишвар ши-кастњо ворид намояд ва эътиро-зњои халќро ба вуљуд оварад. Бафикри вазир, ин тањримњо на та-нњо ба Русия, балки ба иќтисодихуди кишварњои тањрим эълонна-муда њам зарар мерасонад. Бад-

тар аз он, чунин намуди тањримњотамоми сохтори муносибатњоитаърихан шаклгирифтаро барњаммезанад. Њанўз то замони буњро-ни Украина чунин фазои буѓранљаз љониби Ѓарб эњсос мегардид.

Ба фикри ў, њељ кас ба пойихуд теша намезанад ва Русия низаз њамкорї бо Ѓарб даст намека-шад, вале акнун њамкории тиљо-ратї чун сирф тиљорат боќї наме-монад, балки мувофиќ бо ањдофисиёсї сурат мегирад. Бале, шар-ти онњо чунин аст: "Русия боядчунин кунад ва чунон шавад".Њамзамон, С.Лавров муътаќидаст, ки ин давра њам паси сар шудва њарифон роњњои нави њамкори-ро мехоњанд, њатто вазири корњоихориљии Олмон масъала пеш гу-зоштааст, ки байни Иттињоди Ав-рупо ва ЕАЭС њамкорї ба роњмонда шавад. Ин фикрро ќабланВ.Путин пешнињод карда буд.Вале муовини президенти ИМА ЉоБайден њангоми сафари худ баУкраина тањдид намуд, ки нисбатба Русия тањримњои љиддитареандешида мешавад.

Санаи 30 октябр президентиРусия фармони навбатиро љињатиба љавобгарии љиноятї кашиданикасони тавассути интернет баамалиёти террористї даъватку-нанда ба тасвиб расонд. Тибќи онгунањгорон бо њукми суд ба корњоиислоњї ё то 5 сол мањбас мањкуммешаванд.

ПАРВОЗЊОИ "РУБЛ"рибан 40 рубл барои як долларбоќї мемонад. Мутаассифона,парвозњои рублро мухолифинињукумати Русия ба манфиатњоисиёсии худ бо маќсади ба дастовардани њукумат низ истифодабурдан мехоњанд.

Дар рўзњои наздиктарин њолирубл чї гуна хоњад шуд? Њарчандки ќурби рубл рўзњои охир балан-дтар шуд, њоло њам арзиши ас-лии он гаронтар аст, - чунин ме-њисобанд мутахассисон. Зеро кивазъияти бозори асъор дар дас-ти њаннотон монда, онњо корродўлоб мегардонанд. Аз ин рў, азљониби Бонки Марказї партофта-ни доллар ба бозор ањамияти му-ваќќатї дорад. Парвозњои рубл бапастиву баландї аз ин љост.

Роњбари Ассотсиатсияи бай-налмилалии асъори Москва Алек-сей Мамонтов бар он аст, ки ќурбиаслии доллар њоло 41-42 рубл аст.Алъон, ки Бонки Марказї аз бозїбаромад, вазъияти њаннотон муш-килтар мешавад. Агар вазъиятишарќи Украина ташаннуљ наёбадва арзиши нафт боло-тар аз 80 доллар гар-дад, арзиши рубл беш-тар мешавад. Арзишиаслии рубл ба талаботимављуда њам вобастамебошад. Њоло барои"бозингарони ѓайри-касбї", яъне касоне, кињаннот нестанд, бо ха-риду фурўши доллар

машѓул шудан ањамият надорад.Инчунин, барои касоне, ки дардохили кишвар танњо бо рубл са-рукор доранд, хатари молиявїтањдид намекунад.Зеро ки асланнархи маводу мањсулот чандон га-рон нашудааст ва модом, ки сав-до бо рубл аст, барои сокини Ру-сия њељ фарќе надорад. Талаботба доллар танњо моњи декабр -замони фаро расидани муњлатибаргардонидани ќарзњои хориљїзиёдтар мешавад.

Барои муњољирони мењнатїниз, ки дар ин давра ќисми зиёда-шон ба зодгоњ бармегарданд, теъ-доди бештари доллар зарур ме-шавад. Ва беќурб шудани рублбарои онњо, албатта бетаъсирнамемонад. Зеро ки аксаран ма-ошу њаќќи хизматашон бо асъорирубл пардохт мешавад, вале ак-сари муњољирин бояд онро бо дол-лар иваз карда ба зодгоњи худравон намоянд. ЊукуматдорониРусия бошанд, талаб мекунанд, кибарои нигоњ доштани захирањоитиллову асъори кишвар минбаъдмаблаѓи муњољирони мењнатї базодгоњашон бо асъори русї ин-тиќол дода шавад.

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,№48 (975) 11ОЙИНИ ВАТАНДОРЇ

АСРИ Сомониёнасри тантанаирўњи миллї ваандешаи мил-лист, аммо асри

Ѓазнавиён асри заъфи ин ар-зишњост. Мутаассифона, инзаъф то асри ХХ идома меку-над, аммо бо пирўзии Инќило-би Октябр ва Бухоро (1920)рўњ ва андешаи миллї аз навтантана менамояд ва халќитољик соњиби давлат (дар якгўшаи ватани бузургаш), пар-чам, ки аъроб онро ба торољбурда буд ва суруди миллї ме-гардад.Шоирони миллї, азљумла Рўдакї,Фирдавсї вадигарон (бадбахтона, онњо дарбарномањои таълимии макта-бу мадориси асрњои пешинворид набуданд ва мардумимо дар асрњои ахир танњо осо-ри Њофиз (ба хотири ирфон),Бедил ва девонњои туркии На-воию Фузулиро мехонданд)пас аз њазор сол ба барно-мањои таълим ворид меша-ванд ва мардум ба ному ашъ-ори эшон ошно мегарданд.Бояк сухан, миллати тољик мањздар асри гузашта аз нав ќома-ти хамгаштаи худро рост ме-кунад ва аз вуљуди хеш ва эњёихештан ба оламиён дарак ме-дињад. Ба ќавли устод Лоиќ:

Рўдакиро кардбино Инќилоб,

Дод умри навба Сино Инќилоб!

Бад-ин тартиб, метавонгуфт, ки пас аз 1000 сол ор-зуву ормонњои Фирдавсї, китаъсиси як њукумати миллїва њукмрони миллиро дар сармепарварид , љомаи амалмепўшад, зеро ў њамеша инмаъниро такрор мекард вамегуфт:

Маро марг бењтараз ин зиндагї,

Ки солор бошам,кунам бандагї.

Албатта, фарзандони сар-супурдаи миллати сарсахтуорзупарвари мо баъди дав-латро тасарруф карданиЃазнавиён ва соири њукмроно-ни турку муѓул низ сари таъ-зим ба пеши бегонагон нани-њоданд ва њамеша барои баозодиву истиќлол расиданва халосї аз зери султаи бе-гонагон кўшидаанд, аммо бе-натиља, зеро заъфи ќудратиљисмониву моддиву сиёсї ватаассубу хурофоти њоким дарзењни мардум ва хушбова-рињои диниву мањзабї ба онњоимконият намедод,ки эшон бамуќовимат бархезанд ва та-вќи ѓуломиву бардагиро азсар рањо кунанд ва ба эљодияк давлати миллии худ ва њук-мрони миллии хеш, ки авва-лќадам Ѓазнавиён онро азбайн бурда буданд, дастёбанд ва орзуњои ба хок бур-даи Абўмуслим, Муќаннаъ,Сунбод ва алалхусус Фирдав-сиро, ки дар "Шоњнома" мекар-данд, амалї гардонанд.Аммоин амр, тавре ки гуфтем, им-коннопазир буд, зеро , баќавли Мавлоно:

Дар кафи шери нарихунхорае,

Ѓайри таслиму ризоку чорае?

Албатта, чораљўињое, кигоњу ногоњ, пинњону пайдо ба-рои наљоти миллат аз асоратитурку муѓул сурат мегирифт,аммо бо сабабњои айниюзењнї бесамар ва наќше бароб мешуданд, зеро њукуматизўру муќтадир "дар кафи шеринари хунхора" буд ва њељ ма-љоли рањоиро бар озодагон на-медод. Ба њарфи дигар, имко-ни мубориза ва муќовимат кар-дан бо ин истилогарону њукм-ронони бегона дар каф набуд,ки набуд ва истиќлолхоњон,ташкилкунандагони њукуматимиллї саркўб ва берањмонакушта мешуданд. Як мисол аз

"Разат-уљ-љаннот"-и Муинид-дин Замчии Исфизорї (асриХУ) меорем, ки чї тавр амирЃарѓун (њокими Хуросон), ки азуруќи Чингизхон буд ва мамо-лики Мовароуннањр тањти та-сарруфи ў ќарор дошт, ба ма-лик Муизиддин Њусайн, ки даъ-вои истиќлолхоњї ва салтанатмекард, љавоб мегўяд: "Тољи-керо чї ќудрат ва ёрои он китаманнои салтанат кунад ва азфармони уруќи Чингизхон саркашад, зуд бошад, ки ба шуъ-лаи шамшери обдор оташ дархирмани пиндори ў зада, хокивуљуди ўро ба боди нестї бар-дињам". Аммо ў ин фиќраробаъди њамла ва њангоми љангќотеона ва бо боварї ба забонмеорад: "Ин тољик тариќи љангнамедонад, зуд шикаст хоњадёфт, аз чанд љињат: аввал онки мо бар баландем ва эшондар нишеб, дигар он ки тулўиОфтоб аз љониби мост, эшоназ љињати шуои Офтоб дар ваќ-ти љанг пеши рўи худ нахоњанддид, ки тиру шамшер чї гунамеояд. Дигар он ки боди Њиротаз љониби шимол мевазад, азљониби мост, њар гоњ гардисипоњ муртафеъ гардад, рўиэшон бар бод хоњад буд ва азљињати гарду ѓубор чашм на-твонанд кушод, ки радди тирва теѓу синон кунанд…". Оре,миллати тољик замоне милла-ти фотењ ва кишваркушо будва шеъру шамшерро дар ихти-ёр дошт, аммо баъди омада-ни аъроб ва шикасти Сосони-ён, ба вижа Сомониён ва батахти салтанат нишастаниМањмуди турк, дигар шамшер-ро аз даст дода буд ва танњобо ќалам, бо шеър мубориза-ву муќовимат мекард ва тухмитамаддуну инсондўстї, хирадудод ва сулњу оштї дар замирињамнавъон мекошт ва ба якмиллати сулњгаро табдилёфта буд ва њамеша ба љангнафрат дошт ва дорад. Аз инрў, саросари "Шоњнома" ваосори илмиву адабии моро та-

рѓиби сулњу оштї ташкил ме-дињад. Ин мавзўъ њатто дарашъори бозмондаи РўдакивуАбўшакур ва дигар шоирониќабл аз Фирдавсї низ ба дидамерасад, ки ин аз љавњари зо-тии ин миллат ва табъан сул-њдўсту зидди љанг ќарор дош-тани онро ба намоиш мегузо-рад:

Њама ниюшаи хољаба некўиву ба сулњ аст,

Њама ниюшаи нодон баљангу фитнаву ѓавѓост.

Рўдакї

Чу аз оштї шодїояд ба чанг,

Хирадманд њаргизнакўшад ба љанг!

Абўшакур

Яке насињати ман гўш дору фармон кун,

Ки аз насињат суд кунад,к-ў фармон кард.

Њама ба сулњ гироюњама мадоро кун,

Ки аз мадоро кардан сутўњ гардад мард.

Агарчи ќувват дориюиддати бисёр,

Ба гирди сулњ гироюба гирди љанг магард.

Абулфатњи Бўстї

Мо дар ин мавќеъ аз Фир-давсї , Асадї , Низомї ,Саъдї , Мавлавї , Њофиз ,Љомї ва дигарон, ки бо сулњ-дўстиву мадорољўї дар шеъ-ру адаби мо зарбулмасаланд,мисол намеорем ва танњо баяк байти шоири маъруф-То-либи Омулї, ки бештар бамавзўи нигориш мувофиќ вамутобиќ аст ва рўњи миллатиазияткашида, вале сулњдўстиморо бозтоб медињад, икти-фо менамоем:

Сулњу љанги халќро њаргиз наям њангомасоз,

Не занам обе бар оташ,не гузорам њезуме.

Зиёни касон аз паи суди хешБиљўянду дин андароранд пеш.

Фирдавсї

«ШОЊНОМА»,ИФТИХОРИ МИЛЛЇВА ИСТИЌЛОЛИЯТ

Аммо Мањмуди Ѓазнавї,ки рамзи шамшеру љангусўхтору куштор буд, ба њељваљњ розї набуд, ки давлатро,ки бо зўру њиллаву найранг азозодагон рабуда буд, ба со-њибони аслиаш баргардонад.Аз ин хотир, вай дар љомаи динамалу фаъолият мекард вакирдорњои нангину ѓайриинсо-нии худро пинњон менамуд ваин хитоби мантиќии Фирдавси-ро, ки дар ваќташ ба лашкариаъроб карда буд, нодида ме-гирифт:

Ба Эрон туро зиндагонї бас аст,

Ки тољу нигин бањридигар кас аст.

Аз ин лињоз, тавре ки гуф-тем, ў дар љомаи дин ба куш-торњои худ номи "ѓазавот"-ромедињад ва ба ќатли оммиозодагон, ки зери номњои ќар-матї, мўътазила ва ѓайра ёдмешуданд ва соири милалидуру наздик, ба вижа "Њинду-вон", мепардозад ва тавассу-ти сарояндагони чоплусу ман-фиатљўю бењувияти миллї, азљумла Унсурї, Фаррухї ва ди-гарон, ба чењрањои бузургимилливу асотириву таърихии"Шоњнома", ки мазњари ватан-дўстиву далериву ќањрамони-анд, мисли Рустам, Кайковус,Њушанг, Сом, Исфандиёр,Бе-жан ва дигарон, њамла меорадва худро бартар аз онњо ме-шуморад. Аммо ин амали ў бањељ ваљњ аз чашми мардум,ањли илму донишу адаб пин-њон намемонад. Лињозо, Носи-ри Хусрав дар байте симоиавомфиребонаи вайро бахубї фош менамояд ва мег-ўяд:

Он, к-ў ба Њиндувон шуд, яъне ки ѓозиям,

Аз бањри бардагон,на зи бањри ѓазо шудаст.

Љамолиддин САИДЗОДА

(Давом дорад)

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,

№48 (975)12

АЗ ин нуќтаи назар комплек-си агросаноатї (КАС) онсоњаи хољагии халќ мањсубмеёбад, ки вазифадор аст,дар самти таъмини ањолї

бо озуќа ва бозори беруна имкониятњоипотенсиалии худро истифода намоед.Аз ин рў, вазифаи асосии ислоњоти сох-тори КАС-и ватанї дар давраи аввалхеле рўшан ба назар мерасад: ин ивазнамудани усулњои маъмурї - фармон-фармої ба усулњои иќтисодї ва баландбардоштани наќши муносибатњои моли-ву аграрї, ки шароитњои ибтидоии оннисбат ба љумњурињои дигари иттифоќїнисбатан бад буданд, боиси буњронгаштанд. Аз соли 1990 то соли 1997истењсоли мањсулот 3-5 маротиба камгардид, њол он ки дар мамлакатњои ка-питалистї дар давраи буњрон ин нишон-дињанда 1/3 њисса тамоми мањсулотроташкил мекард. Ин гуна пастравии тўло-ниву беохири истењсолот, ки дар мост,дар ягон љои дигаре набуд.

Болоравии истењсолот дар баъзесоњањо, ки тўли 10 соли охир ба назармерасид, њанўз аломати бењбуд ёфта-ни вазъ ё нишонањои бебозгашт буда-ни раванди пастшавии истењсолот нест.Чунин њолати КАС-и ватаниро страте-гияи азнавсозињои аграрї, ки то охирандешида нашудаанд, сабаб гардид.Роњи либералї -консерватї, ки аз оѓозинтихоб гардид, бењбудии ин соњаињаётан муњими иќтисодиётро таъминнамуда натавонист. Азбаски мазмуниасосии ба роњ мондани муносибатњоибозорї ва ислоњоти амалишаванда та-нњо бо озодкунии оддии нархњо ва аззери назорати давлат баровардани ис-тењсолот алоќаманд карда мешуд, ондар асл ба бењимоятии истењсолкунан-да ва бетартибињо дар робитањои бе-рунии иќтисодї боис гардид. Аслан,сектори аграрии иќтисодиёти мамлакатдар модели бозори раќобати комил-дошта ќарор гирифт. Вале шартњои на-хустину ибтидоии воридшавии он бамуносибатњои нави иќтисодї аз камбу-дињо орї набуданд. Дар шароити тавар-руми тўлонї ва шароити гаронии нар-хи захирањои моддиву техникї нархибарои мањсулоти онњо ќароршуда зара-ровар буд ва ё танњо имконияти азна-вистењсолкуниро ба вуљуд меовард. Дарнатиљаи ин, тадбирњои андешидашудаоид ба азнавсозии хољагињо ва азнав-созии заминњое, ки барои истењсолотикишоварзї људо гардидаанд, то имрўзниз ќариб натиљае надорад. Зеро даршароитњои пастравии иќтисодиёт оми-лњои асосии иќтисодиёти бозоргонї та-лабот ва пешнињод (талабу таќозо) њам-чун раќобати солими истењсолкунанда-гони мањсулот бетаъсир мемонанд.

Дар шароити кунунии муносибатњоипуливу молї на танњо зиёд кардани ис-тењсоли мањсулот манфиатовар нест,балки истифодаи пасандозњои истењ-солкунандагон, истифодаи техникаву

КИШОВАРЗЇ

БУЊРОНИ АГРАРЇВА СТРАТЕГИЯИ ИСЛОЊОТ

Соњибихтиёрї ваистиќлолиятиТољикистон водорменамояд, ки минбаъдњалли масоили марбутитаъмини ањолиро боозуќаворї ва мањсулотикишоварзї асосан азњисоби захирањои обузамин ва комплексиагросаноатиисамаранокамалкунандањаллу фасл намоем.

технологияњои нав низ нафъе намео-рад. Аз ин рў, бењтар он аст, ки усулњоиоддии истењсолот истифода гардида,коргарони зиёдатї нигоњ дошта шаванд.Ѓайр аз ин, дар чунин раванди гузаришба бозор бо роњи рў гардондан аз тан-зими нархњо, додани ќарзњои имтиёзноква манъи якбораи маблаѓгузорињои бу-љавї усули идоракунии соњаи кишо-варзї аслан барњам зада шуд. Дар чу-нин шароит ќисмати калидии ислоњотњооид ба солимгардонии муносибатњоипуливу молї (нарњо, андоз, пардохтњова воситањои ќарзї) бетаъсир барома-данд.

Новобаста ба ин, дар мамлакат си-ёсати муфлисгаштаи дигаргунињоииќтисодї дар сохтори КАС якравонаидома дорад. Тавассути дар бораи им-кониятњои бунёди бозор бо роњи оддииозод намудани нархњо ва аз зери на-зорати давлат озод намудани истењсо-лот аз нафањмидани принсипњои амалїгардидани иќтисодиёти бозорї дарсоњаи аграрї сарчашма мегирад. Маъ-лум аст, ки мафњуми амалї гардиданииќтисодиёт ба мувофиќати нархњоиякхела алоќаманд аст. Яъне аз нуќтаиназари назария ин мувофиќ омаданињаљми талабот ва пешнињод ба мањсу-лоти муайян бо њаракатњои заруриииљтимої барои истењсоли мањсулот аст.Дар асл бошад, мувофиќати комили инмеъёрњо вуљуд надошта, он чун тамою-ле мављуд аст. Озодии нархњо дар ша-роити номутаносибии бузурги мањсулотнобаробарии нархњо наметавонад аф-зоиши истењсоли мањсулот ва таќсимо-ти онро танзим намояд. Дар ин њол,озодии комили нархњо ба љои созан-дагї, баръакс оќибатњои харобкоронахоњад дошт, ки натиљаи чанд соли охирва таљрибаи љањонї онро собит мена-мояд.

Дар чунин шароит соњаи кишоварзїбарои амалї намудани чунин усули ис-лоњот мувофиќати камтар дошт. Њанго-ми даст кашидан аз усули фармонфар-мої ва маъмурии идоракунї баъзе ху-сусиятњои хоси соњаи кишоварзї баинобат гирифта нашудаанд. Аниќта-раш, шароитњои истењсолие, ки бо за-мин - њамчун воситаи хољагидории ис-

тењсолоти мавсимї алоќаманд аст ванатиљањои он ба боду њаво ва омилњоидигаре, ки кишоварзиро аз саноат фарќмекунонад, вобастагї доранд. Ба назарнагирифтани ин омилњо дар амал баворидшавии нобаробари воситањо вавобаста гардидани КАС аз захирањоиќарзї ва дотатсияњои буљетї овардамерасонад.

Дар ин замина шароитњои махсуситакрористењсолї тавсеа ёфта, ба онбоис мегардад, ки хусусияти бозор, њам-чунин пул ва мањсулоти истењсолшудаба инобат гирифта нашаванд. Дењќонмехоњад ё не, ў бояд дар фасли бањордона ба замин пошад ва њосилашро би-гирад, новобаста ба муњлатњои муќар-рарнамудаи бонкњо ва нархи наво базахирањои моддї дар тирамоњ љамъоварад. Хоњад ё нахоњад, њосили ў но-вобаста ба нархи бозор пухта мерасадва дењќон бояд онро ба савдо барорад,дар он њолате ки нархи мањсулот ха-рољоти ўро пўшонида наметавонад (ха-рољоти техникаву дорувории кишо-варзї, харољот барои бартараф наму-дани оќибатњои офатњои табиї). Аз та-рафи дигар, дар соњаи кишоварзї гар-диши сусти сармояи пуливу молїљорист. Биноњо ва иншоот, мошину ме-ханизмњо ним сол ё аз он камтар исти-фода гардида, ваќтњои дигар бењудамехобанд. Дар чунин маврид илољи яго-на кам кардани маблаѓгузорї ва ќарзњ-ост. Оќибатњои чунин тадбир бошад, бањама маълум аст: ин пастравии истењ-солот, барњам хўрдани базаи истењсо-лот бо раванди харобиовари хоси он ваѓайра.

Бинобар ин, дар соњаи кишоварзїбидуни базаи молиявї ва моддиву тех-никї ва воситањои барои онњо зарур коркардан ѓайриимкон аст, вагарна муњла-тњои гузаронидани тадбирњои агросано-атї вайрон гашта, низоми технологїриоя намешавад. Дар натиља, истењсо-ли мањсулот кам гардида, барои тала-фёбии ашёи хом шароит муњайё мегар-дад. Пас, оё дењќонон ба воситањои ис-тењсолот лоаќал ба яке аз ин омилњошакли моликиятдорї таъсире мерасо-нанд? Не, дар њама њолат дењќон соњиб-кори хуб нахоњад буд.

Сабаби асосии пастравии истењсо-лот норасоии таъминоти воситањо вамањдудияти маблаѓњост ва њалли инмасъалањои калидї ба соњањои дигаралоќаманд аст. Пас, хулоса метавонкард, ки сабаби тавсеаи буњрони аграрїтангназарї ва камбудињои роњдод даринтихоби роњњои ислоњоти КАС ва пешаз њама, саросемагии аз њад зиёди дурандохтани давлат аз иљрои вазифањоихуд дар танзими нархњо, андозњову му-носибатњои ќарзию молиявї мебошад.Њамаи ин омилњо якљоя бо бенизомї,љанги шањрвандї, шароити мусоид ба-рои љинояткорињо, зулму ситами соњиб-мансабон дар соњаи кишоварзї гуза-ронидани ислоњотро душвор гардон-данд.

Оќибати њолати камолёфтаи муно-сибатњои пуливу молї, озодкунии нар-хњо ба воситањои истењсолот ва то ан-дозае мањдуд кардани нархњо ба мањсу-лоти кишоварзї (бо сабаби монополиз-ми саноати коркард ва беназоратии во-ридот) оќибат таъсири худро на танњоба такрористењсолии оддї, балки такро-ристењсолии васеъ низ хоњад расонд.Дар натиља, сарчашмаи ягонаи љамъо-варии маблаѓњо дар соњаи кишоварзїпасандозњои хусусї гардиданд, ки азфурўши мањсулоти бадастомада ба ву-људ омаданд. Аз ин рў, новобаста аз онки мо чї гуна усули хољагидориро ба роњмонданием, муносибатњои моливу пулї,ки имрўз дар њоли харобанд, њамчунинбеназоратии озодии нархњо чун омилњоиасосии пастравии иќтисодиёт боќї ме-монанд. Ва муносибати илмии асоснокмављуд нест, ки ин сўрохї "дарбењ" кар-да шавад. Тадбирњои андешидашудадар натиљаи санљишу хатое, ки бароисоњаи кишоварзї хеле гарон афтодааст,гузаронида мешаванд. Натиља он аст, кизахирањои мањсулоти ѓизої кам гарди-да, норасоии воќеии он ба вуљуд омада-аст. Дар тўли ин солњо аз муносибатихусусияти мусодиракунидошта ба соњаикишоварзї (аз он љумла, иќтисодиёти пи-нњонкорона) бо роњњои ќонуниву ѓайри-ќонунї миллиардњо рубл ситонида шу-дааст. Ин маблаѓњо метавонистанд, та-моми харољоти мављударо таъмин кар-да, ќисман барои азнавсозии куллиибазаи истењсолии тамоми КАС-и Тољи-кистон истифода бурда шаванд.

Илова бар ин, дар баробари сиёса-ти нархии амалишаванда хеле ба зудїсиёсати андоз дар соњаи кишоварзї, кикўтањназарона ва хеле содда буда, банафъи хазинаи давлат кор мекард, бе-обрў гардид. Он бештари дењќононроба њолати муфлисшавї расонда, банестї расидани истењсолоти молњороанљом медињад. Натиљањои "гуруснагї"-и молиявї ва таъминоти мањдуди во-ситањо ба соњаи кишоварзї дар навба-ти худ моро пешорўи мушкилии барќа-роркунии њосилхезии заминњо ва иншо-оти обї, харобшавии "маънавию љисмо-нии базаи истењсолот, камшавии сар-шумори чорво, соњаи тухмипарварї васамаранокии ночизи захирањои мењнатїгузошт. Нигоњ доштани ин гуна вазъисоњаи кишоварзї мушкилоти бештаре-ро дар соњаи барќароркунї ба вуљудоварда, боздоштани пастравии сатњикунунии истењсоли мањсулотро ѓайри-имкон мегардонад.

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,№48 (975) 13ЊАМКОРЇ

БА наздикї доктори илмњоикишоварзї, профессор В. И.Авдеев аз Донишгоњи агра-рии вилояти Оренбурги Ру-сия ба Тољикистон сафар

намуд. Вай аз он љо барои дидани боѓимодарии дарахтони мевадињанда, ки боњамроњии олимони тољик А.Н. Махсу-мов, Эшонќулов, М.Ќ. Ќосимов, Н. Ка-молов Н. Њ. Назиров Њ. ва дигарон њанўзсолњои 80-уми асри гузашта дар ноњияиХовалинг бунёд шуда буд, омадаанд. Инбоѓ соли 1982 бо дархосту хоњиши ди-ректори генералии АПО "Ховалинг" ма-рњум Петров Владимир Николаевич, киагарчанде худ зоотехник буд, вале ша-вќу раѓбати калон ба боѓу дарахтзордошт, бунёд шуд. Вай мехост, ки тамо-ми талу теппаи ноњияи Ховалингро бадарахтзор табдил дињад ва бо ин роњбазаи хўроки чорворо дар мањал афзунгардонад. Ин роњбари сахтгиру ташки-лотчии матини даврони шўравї андешанамуда буд, ки барои ба боѓзор табдилдодани дашту теппањои фарохи ин мин-таќа пеш аз њама бояд истењсоли нињо-лњои дарахтони мевадињандаро ба роњмонд. Аз тарафи дигар иќдоми пешги-рифтаи ин шахси оќилу доно ин буд, кибоѓњои дарахтони мевадињандаро бояддар талу теппањо ташкил дода, аз ме-вањои шањдбори онњо нўшокињо, мураб-боњои гуногун, маводи ѓизої, шарбатушароб ва пасмондаи онњоро ба чорводода, бо ин васила поруи чорворо дарбоѓот истифода бурда, як занљираи бу-зурги истењсолиро ташкил намуда, да-ромади калони иќтисодиро ба дастовардан мумкин аст. Аз ин лињоз вай баВазорати кишоварзї бо мактуб мурољи-ат намуда, хоњиши дар ин ноњия таш-кил намудани нињолхонањои дарахтонимевадињандаро ба миён гузошт. Бо су-пориши Вазорати кишоварзї ходимо-ни љавони илмии институти боѓдориињамонваќта В.И. Авдеев ва Н.К. Камо-ловро ба ноњияи Ховалинг оиди ташкилнамудани нињолхонањои дарахтони ме-вадињанда фиристоданд.

Олимони љавон корро аз љамъоварїнамудани навъњои нодири мањаллї оѓознамуданд ва аввалин нињолњои навар-

Пас, вазифаи давлат њамчун, кафи-ли таъминоти мамлакат бо маводиѓизої њамин аст, ки бо дарназардоштивазъу шароитњои бавуљудомада тадби-рњои зиддибуњрониро амалї созад.

Барои ба чунин њадаф расидантаљрибаи љањониро оид ба рафъи буњ-рони љиддии иќтисодї, аз он љумладар соњаи кишоварзї бояд омўхт. Му-њимтар аз њама дар ин таљриба - ноилгардидан ба болоравии мунтазами ис-тењсолоти ватанист, ки дар натиљаи ондигар љузъњои хољагидорї низ ба меъ-ёр меоянд. Дар асоси ин таљриба шар-ти асосї хеле рўшан ба назар мера-сад, ки он ба ќадри кофї таъмин на-мудани мамлакат бо маводи ѓизої аст.Ва ин њатто на шарти аввалин, балкиаввалтарини њамаи шароитњои истењ-солотї мебошад. Бинобар ин, бароиаксари мамолики мутараќќии оламсоњаи кишоварзї асоси иќтисодиётдониста мешавад ва барои шукуфоиимамлакат њамчун тањкурсї хизмат ме-расонад. Масалан, дар Љопони пас азсолњои љанг соњањои муњимтарин мо-њидорї ва кишоварзї буд, пасон - нас-сољї ва энергетика. Дар ин заминаќайд бояд кард, ки тараќќиёти саноа-ти нассољї бо пахтаи аз хориљ овар-дашуда таъмин карда мешуд, чунки азљињати иќтисодї ин тадбир хеле ман-фиатнок буд. Вале дар мамлакати мо,ки базаи кофии ашёи хом мављуд аст,њанўз саноати нассољї тараќќї надо-рад. Масалан, комёбињои бадастома-даи ислоњоти Чин далели равшаниинтихоби дурусти афзалиятњост, яънеонњо низ соњаи кишоварзиро интихобкарданд. Ин суперсоња барои рафъимушкилоти норасоии маводи ѓизоїдар мамалкат кўмак кард ва барои та-раќќиёти соњањои дигари истењсолот(бахусус, саноати дењот) таконе бах-шид. Бинобар ин, ИМА ва мамоликиЃарб сиёсати махсуси протексиониро,ки он барои ба даст овардани истиќ-лолияти озуќаворї нигаронида шуда-аст, амалї менамоянд. Дар ин мам-лакатњо чунин мањфуме љой дорад:сиёсати аграрї ва њељ гуна мафњумисаноатї ё наќлиётї мављуд нест. Сек-тори аграрї дар ин љо ба таври мах-сус таъкид карда мешавад, ки аз ха-рољоти умумї барои истењсоли мањ-сулоти кишоварзї дотатсияњо дарЉопон -70%, мамалкатњои Авроосиё-50%, Канада-40% ва ИМА -25%-роташкил медињанд. Ин тадбирњороонњо бо маќсади ягона таъмини амни-яти озуќаворї ва табдил додани мам-лакат ба кишвари "серу пур" амалїнамуданд. Бо вуљуди ин, ягон мамла-кати мутараќќї аз идоракунии давла-тии иќтисодиёт, бахусус, аз соњаи ки-шоварзї даст накашидааст. Системаиташкили дастгирии давлатии соњаикишоварзї, ки онњо истифода меба-ранд, сатњи баланди тараќќиёти инсоњаро таъмин намуд.

Ин таљрибаро ба назар гирифта,ба макроидоракунї, (аз он љумла му-носибатњои моливу пулї ва танзими та-носубњои соњавї) таваљљуњи бештар зо-њир намудан зарур аст, яъне иќтисоди-ёти бозориро бо бетартибї як донис-тан мумкин нест. Вале ин чунин маънонадорад; њамаи усулњоеро, ки на-тиљањои мусбатро боис гаштаанд,оёкўр-кўрона нусхабардорї кардан зарураст?. Вале ањамияти онњо ва истифо-даи эљодкоронаашон метавонад, ба-рои Тољикистон низ манфиатовар бо-шад. Њамаи инро ба назар гирифта,чунин хулоса кардан мумкин аст: соњаикишоварзї ва сектори аграриро биду-ни протексионизми давлатї боло бар-доштан имконпазир аст.

Фаррух АБДУВОСИЕВ

Дар давраи Шўравї њамкории олимони тољику рус дар аксари самтњои илмимуосир бењтар буд ва аз ин њамкорињо ба иќтисодиёти мамлакати абарќ-удрати онваќта - СССР фоидаи калони амалї ворид мегашт. Олимони тољикдар бахши илмњои кишоварзї низ бо олимони рус њамкорињои зич доштанд.Натиљаи чунин њамкорињои илмї буд, ки дар ноњияи дурдасти Ховалинг якбоѓи нодири дарахтони шакарбори мевадињанда то кунун пойдор аст ванафъу фоидааш ба халќамон расида истодааст.

ўсаки себу нок, зардолуву чормаѓз, тутугелос ва ѓайрањо ба даст оварда шу-данд ва боѓоти нав сол аз сол доманихешро аз њисоби навнињолњои хушсифа-ти ба даст омада, дар ин макон васеъпањн намудан гирифт. Дар муддати 2-3сол дар ин љо коллексияи навъњои но-дири мањалии дарахтони мевадињанда,аз ќабили себ- 83 навъ, тут-34 навъ,ангат-80 навъ, чормаѓз- 4 навъ, зардо-лу - 4 навъ, нок- 5 навъ, гелос-4 навъ,олуча-4 навъ ва ѓайрањо љамъ овардашуда, нињолпарварии онњо ба роњ мон-да шуд. Аз нињолњои дар ин љо парва-ришёфта боѓњои нав дар ноњияњои Хо-валинг дар майдони бештар аз 100 га,дар ноњияњои Мўминобод 50 га, Восеъ10 га, Кўлоб15 га, Темурмалик 10 га,Данѓара 10 га, Мирсаид Алии Њамадонї10 га ва дар дигар ноњияњои љумњурїташкил дода шуданд.

Олим-боѓпарвари намоёни рус В.Н.Авдеев дар ваќти вохўрї бо дењќонониноњияи Ховалинг ёдовар гашт, ки дар онсолњо љавонон ва мардуми ноњияи Хова-линг дар кори пайванд кардану сабзони-дани нињолњо мањорати баланди зењнииаз худ намудани нозукињои нињолпарва-риро доштанд. Дар байни дењќонони хо-валингї бобои Азизулло Файзиддинов, киаз соли 1964 боз инљониб дар бахши ни-њолпарварї ва бунёди боѓот сањми калондорад, бо њамроњии В.Н. Авдеев бештараз панљ сол кору фаъолият намуда, та-моми нозукињои ин касби пуршараф- боѓ-парвариро аз ин олим омўхта буд. Њолобошад, ў худ устоди бузурги касби падарїгаштааст ва аз ин љост, ки хурду калонидењоти ноњияи Ховалинг ўро њамчун боѓ-бони асил медонанд ва њурматаш мена-моянд. Ба Тољикистон даъват гаштанипрофессор В.Н. Авдеев ва шогирди љаво-ни вай А.Ж. Саудабаева бо дастгирї ваташаббуси Маќомоти иљроияи њокимия-ти давлатии ноњияи Ховалинг, БунёдиКристенсен ва Ташкилоти љамъиятии"Зан ва Замин" ба вуќўъ пайваст. Рўзњои30 ва 31 октябри соли љорї олимони Ру-сия ва Тољикистон ба ноњияи Ховалинг

ташриф оварданд ва аз њолати боѓњоимодарии ин мавзеъ, ки 32 сол пеш бокўмаку тавсияи онњо бунёд шуда буд, ди-дан намуданд. Профессор Авдеев даст-хатњо ва рўзномањои илмиашро, ки бешаз 30 сол навишта шуда буданд, аз Орен-бург бо худ гирифта буд, ба њозирин ни-шон доду як дона себи сурхи навъи Ма-ликиро аз шохи дарахт канду аз бўй ка-шидани он таъбаш хеле болида гашт.Пеш аз њама аз он хушњол шуд, ки иннавъњои бењтарини мањаллї то кунун дарин боѓи модарї парвариш меёбанд ва азонњо дењќонон ќаламча гирифта, онњородар заминњои хеш парваришу нигоњубинменамоянд. Вале бо гузашти замон њолобаъзе аз ин навъњо каме пир гаштаанд,онњоро мебояд аз нав љавон гардонид.Барои онњоро аз даст надодан ва њифзнамудан олимони ташрифоварда, тавсиява маслињатњои муфиди илмиро ба њози-рин, аз он љумла ба дењќонону боѓпарва-рон гуфтанд. Профессор Авдеев ќайднамуд, ки ин боѓи дар он солњо дар ноњияиХовалинг ташкил шуда, дар Осиёи Миё-на њамто надошт ва месазад, ки онро њам-чун гавњараки чашм барои наслњои оян-да нигоњ дошт. Дар сурати аз байн раф-тани навъњои дар ин боѓи модарї љамъовардашуда, мероси бебањои бобоёна-монро метавонем аз даст дињем, ки шояднаслњои оянда аз мо домангир гарданд.Бинобар ин, ба Вазорати кишоварзї, бамаќомоти њукумати мањаллї ва олимонудењќонони тољик зарур аст, ки ин боѓимодарии суннатиро, ки дар ваќташ аз та-моми гўшаю канори љумњурї ва берун азон љамъ оварда шуда буд, њифз ва по-сбонї намоем. Дар ваќти машварату суњ-батњо ба мо маълум гашт, ки мутаасси-фона њоло як ќисми дарахтону ќитъаизамини таљрибавии ин боѓи модариро базаминњои хољагии дењќонї табдил дода-анду чанде аз навъњои нодирро бурида,аз байн бурдаанд. Албатта, ин њолат баростї таъби олимон Авдеев ва Камолов-ро, ки онњо бо чи машаќќатњо ин навъњо-ро беш аз 30 сол дар он заминњо шино-нида буданд, хеле мутаассир ва тирасохт. Ва дар ваќти вохўрињо ва суњбатњобо роњбарону мутахассисони ноњия масъ-алаи минбаъд нигоњ доштану кўмак на-мудан барои аз байн нарафтани иннавъњои ќадимаи бобогї маслињатњоизарурї гуфта шуданд.

Мо олимон, дењќонон ва њамагон баон умед мебандем, ки хатари аз байнрафтани ин навъњои нодири бобоиро дарякљоягї аз байн бурда, боигарии агроби-ологии кишварро ѓанї гардонида, дартаъмини амнияти озуќаворї њиссаи хеш-ро хоњем гузошт.

Муњаббатхон МАМАДАЛИЕВА,роњбари ТЉ "Зан ва Замин",

Ќурбоналї ПАРТОЕВ,ходими пешбари илмии Институтиботаника, физиология ва генетикаи

растании Академияи илмњои ЉТ

ШАЊДИ ЊАМКОРИЊОИОЛИМОНИ РУСУ ТОЉИКШАЊДИ ЊАМКОРИЊОИ

ОЛИМОНИ РУСУ ТОЉИК

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,

№48 (975)

Тољикистон-бињишти замин

ТИБЌИ њисобу китобинопурра дар Бадах-шон беш аз 80 ададчашмаи шифобахшмављуданд, ки яке аз

онњо Бибифотимаи Зањро аст.Ќарнњои ќарн сокинони наздимар-зии кишварњои Афѓонистон, Њин-дустон, Покистон, инчунин азгўшаю канори Бадахшон ба ду-рию душворињои роњ нигоњ накар-да,ба ин љо меомаданду дар кўликўчаке,ки сокинони тањљої сохтабуданд, як- ду рўз табобат меги-рифтанд. Ибтидои солњои 70-умиќарни гузашта кормандони идо-раи роњсозии ноњияи Ишкошимдар ин љо њуљраеро бунёд кар-данд. Бунёди њуљра даст дод,китеъдоди ниёзмандон афзояд,зеро акнун 3-4 нафар метавонис-танд, ки дар ин љо якчанд рўз та-бобат гиранд, чун љои хобу омодагардонидани ѓизо вуљуд дошт.

Ободии чашмаи Бибифоти-маи Зањро солњои 90-уми ќарнигузашта дар даврони Истиќлоли-ят оѓоз гардид. Нахустин сардо-ри табобатгоњ Бежан Иброњимовбуд. Баъдан дар ин вазифа Мањ-мадназар Ќурбонмањмадов, Ми-ралї Сафаралиев фаъолият дош-танд. Албатта, њар яке аз онњо дарободии чашма њиссаи хешро гу-зоштанд. Бори аз њама гаронтарбар зиммаи Бежан Иброњимовбуд, зеро вай тањкурсии фардоиин чашмаро гузошт. МањмадназарЌурбонмањмадов њамагї 6 моњ коркарда бошад њам, дар ободииосоишгоњ наќши дастонаш њаст.Тавре сокинони мањал мегўянд,дар ободонии чашма хизматиМиралї Сафаралиев чашмрасбуд.Ў дар ободонии осоишгоњ ко-рњои зиёдеро сомон дод.

Имрўз Њаќназар Самадоввазифаи сарварии осоишгоњиБибифотимаи Зањроро бар дўшдорад.Аз рўзњои сари кор омада-ни ин љавони кордону мењнатдўстмуддати зиёде нагузаштааст.Аммо дар ободонии ин муассисаиистироњатию табобатї саъюкўшиши зиёдеро ба харљ меди-њад. Агар то соли 2009 осоишгоњдорои 25 кати хоб буд, имрўз инраќам ба 60 адад расидааст. Баосоишгоњ хатти об кашида шуд,гармхонаю љомашўйхонаро сохта

Бадахшон дар њаќиќат њам дарвозаи тиллоии Тољикистон аст. Дар ин љобаробари неъматњои зеризаминии синаи кўњњо, инчунин кўлњо, лозурњо,рўдхонањо, чашмањои шифобахш ва ѓайра мављуданд.

мавриди истифода ќарор доданд.Њоло дар ободонии чашмаву ба-рои ниёзмандон фароњам овар-дани шароитњои бењтарини табо-бату истироњат корњо идома до-ранд. Ќаблан яке аз мушкилотиасосии ниёзмандон ин фурома-дан ба њавз буд. Гап сари он аст,ки њавз дар поину роњ бошад дарбаландї воќеъ аст. Ниёзмандонтариќи 60 адад зинапоя ба њавзмефуромаданд. Дар ин љо бо-шад, навад дарсади ниёзмандоништирокчиёни Љанги Бузурги Ва-танї,садамаи Чернобил,љангова-рони интернатсионалист ва маљ-рўњон истироњат мекунанду та-бобат мегиранд. Албатта, бароионњо тариќи ин миќдор зинапояњоба њавзи оббозї фуромадану бозболо баромадан осон набуд. Дарин љо инчунин нафарони зиёдимаљрўњ, ки бо аробачањо мегар-данд, табобат мегиранд. Бароионњо бошад, ба њавз фуромада-ну баромадан хеле мушкил буд.Њамаи инро ба назар гирифта,имрўзњо тариќи маблаѓгузорииБунёди Оѓохон таъмиру азнавсо-зии бинои њавзи шиноварию зи-напояњо идома дорад. Тавре роњ-бари осоишгоњ иттилоъ дод, дарљои собиќ бинои якошёнаи њавзбинои дуошёна сохта мешавад.Ваќте ниёзмандон аз њавз меба-роянд, як муддат дар ошёнаидуюм истироњат мекунанд. Ада-ди зинапояњо хеле кам карда ме-шаванду барои аробачањо роњимахсус месозанд. Дар назди да-ромадгоњи осоишгоњ бунёди би-

нои бозор ва ошхона бароионњое,ки бе роњхат ба ин љомеоянд, идома дорад.

Бояд иттилоъ дод,кихоњишмандони истироњатутабобат дар Чашмаи Биби-фотимаи Зањро хеле зиё-данд. Дар ин љо њатто дарфасли зимистон низ истиро-њату табобат гирифтан мум-кин аст. Дар ин љо боронгарїќариб, ки нест, барф низ каммеборад. Танњо баъзе муш-килот њаллу фасл гарданд,олам гулистон. Мушкилотиаввал он аст, ки аз роњи асо-сии мошингард то чашма 7км роњи аѓба аст. Ана њаминроњро бояд таъмир кард.Баъдан бояд бинои илова-гии хобгоњ барои истироњат-

кунандагонро бунёд намуд. Пай-дост, ки Чашмаи БибифотимаиЗањро дар тавозуни Вазоратитандурустї ва њифзи иљтимоииањолии љумњурї аст. Агар чашмадар фаслњои дигари сол ба соби-ќадорони љангу маъюбон хизматрасонад, дар фасли зимистон та-баќоти дигари ањолї метавонанддар ин чо истироњат кунанду та-бобат гиранд. Маъмурияти осоиш-гоњ бо ин роњ метавонад як миќ-дор маблаѓро гирд ораду дарњаллу фасли баъзе мушкилотихеш истифода барад. Гирем, ѓизо-ро,ки барои як нафар истироњат-кунанда дар як шабонарўз 14 со-монї муќаррар шудааст,ин баро-бари осоишгоњњои Ќумсангир, Ро-миту Харангон аст. Дар ин мав-зеъњо шояд ин маблаѓ басандабошад, аммо дар муњити љамоатидењоти Вранги ноњияи Ишкошим,ки Чашмаи Бибифотимаи Зањродар ин љо мустаќар аст, камї ме-кунад. Чаро? Зеро маълум аст,киба Бадахшон ќариб кулли ѓизо азкартошкаю сабзию кабудї саркарда,то рўѓану макарону биринљаз шањри Душанбе кашонида ме-шавад. Масофаи роњ байни Ду-шанбею Вранг 900 км аст. Агарнархи мањсулоти ѓизої дар Ќум-сангиру Ромиту Харангон 5 со-монї бошад, дар Вранг ба 8-9сомонї мерасад.

Умуман,ба Вазорати танду-рустї ва њифзи иљтимоии ањолииљумњурї зарур аст, ки ба рушди иносоишгоњ эътибори љиддї дињад,зеро он имконоти беше дорад. Инягона осоишгоње дар Бадахшонаст, ки аз он њар рўз гурўњ-гурўњсайёњони кишварњои бурунмарзїдидан мекунанд. Агар аз як тарафдиќќати онњоро оби сењрноки ши-фобахши ин чашма ба худ љалбнамояд, аз тарафи дигар 200-300метр дуртар аз ќароргоњи чашмадижи Ямчун воќест.

Боиси ифтихор аст, ки бо да-стгирии бевоситаи Президентикишвар, Љаноби Олї дижи Ямчундар баробари дигар осори таъри-хии дунё вориди фењрасти ёдго-рињои љањонии ЮНЕСКО гардид.Таъмиру тармими диж чун њар читезтар оѓоз гардад,теъдоди сайё-њон ба ин љо дањчанд зиёд ме-шавад.

Лутфишоњи ДОДО

14

ШОЊМОТИ ХУНОШОМЌиссањои дањшатноки ходимо-

ни калисои Рим имрўз ба назари мочун филмњои вањими кунунии амри-кої менамоянд. Яке аз он воќеањоимашњури таърихї кордории инкви-зитори испанї Педро де Арбуес деЭпила бо номи "Шоњмоти зинда"дар таърих абадї сабт шудааст.

Барои куштори одамони ба њарбањона ба њукми эъдом расида ўњилаи нотакроре кашф намуд. Ўшахси соњибмаълумот буд ва соли1474 ба маснади инквизитори Ара-гон расид. Ва хеле касон аз дасти ўќурбон шуданд. Барои ў кофї буд,ки касеро ба куфр айбдор њисобанд.Дараљаи гуноњу савоби онон ањами-яте надошт. Касони ба ќатл мањкум-кардаашро ў дар толоре љамъ ме-овард, ки дар фарши он чун тахтаишоњмот хоначањои сафеду сиёњ ка-шида буданд, мутаносибан ба мањ-кумшудагон низ пироњани сафедусиёњ мепўшонду дар рўи тахтаишоњмот љой медод. Наќши "муњ-рањои зинда"-ро ду роњиби нобиноиљро мекарданд.

Ваќте ки њангоми гашти онњодар рўи тахтаи шоњмот як "муњраибозї" - муљриме "азхуд" мегашт, баон хонача љаллод мебаромад ва"муњра"-ро бо усули дањшатнок баќатл мерасонд - ё бо найза ба ди-лаш мезад, ё бо шамшер сар аз та-наш људо мекард. Маълум, ки тоохири бозї тамоми тахтаи шоњмотпур аз хун мегашт. Вале бо ин њамбозї хотима намеёфт. Чунин ба на-зар мерасид, ки ѓолиб авф шуда,зинда мемонд. Вале на, ўро дар гул-хан месўзонданд, ки гуноњњояшсўхта, "пок шавад".

Оќибат, соли 1485 Педро куш-та шуд ва чунин шоњмотбозии ху-ношом анљом ёфт. Ўро калисои на-сронї пас аз чанде риёзаткашироњи дин - мученик эълом кард. Пасаз даргузашти ќариб дусад соли ди-гар, соли 1661 бошад, Папаи РимАлександри VII ўро зоњид - правед-ник эълом намуд ва нињоят, боз пасаз 200 сол, Пий IX соли 1867 ўро баунвони муќаддас - святой сазовордонист. Яъне кушторњои пурдањша-ти Педро де Арбуес де Эпила бономи "Шоњмоти зинда"-и ў дар да-воми 400-500 соли баъди маргашњам аз љониби калисои насронїќобили ќабул дониста мешавад.

ЃАЗАВОТ ВА ЉИЊОДДар Шарќ низ бисёр ќавмњо дар

ќатли дањшатноки инсонњо аз ѓар-биён дасти камї надоштанд. Дањ-шатафкании лашкари ќавмњои ним-муѓули хаюн, арабњо, чингизињовутемурињо маълум аст. Волии арабамир Ќутайба, ба гуфти худаш, "бохуни мардуми Мовароуннањру Ху-росон осиёбро гардон карда, дар онгандумро орд кард ва нон пухтахўрд". Туркњо низ дар ваќти ба са-рашон нишастани бози бахт, ё бу-љулашон хар хестан аз онон кам на-омада буданд.

Таърих гувоњ аст

Дар аснои кушторњои дањшатангези ДИИШ дар Ироќу Суриябархе исломро дар зулм гунањгор менамоянд. Вале таърих гувоњаст, ки таассуби динї ва ќатли хуношоми мухолифин аз ќадим дарњама дину мазњабњо, баробари Шарќ дар Ѓарб њам мављудбуд.Љангњои салибии калисои Аврупо, зинда ба зинда дармайдони марказї пеши чашми мардум дар оташи гулхани баландсўзондани касони ба куфр мањкумшуда ва аслан њама касонидорои андешаи дигар оид ба оину давлат, кайњон ва инсон, даргилйотина сар аз тан људо кардани гунањкорон агар дар асрњоигузашта як њодисаи муќаррарї бошад, дањшатњои "лагерњоимарг"-и фашистони гитлерї њамагї 70-75 сол ќабл сурат гирифтабуд. Барои исбот танњо ба ду далели таърихї рў овардан кофист.

САБЌАТИ ШАРЌВА ЃАРБ ДАР ЗУЛМ

Њамагї 150-200 сол пеш туркњодар њайати империяи усмонї, кидар Ѓарб онро бо номи "империяиОттоманї" мешиносанд, басе "тур-ктозї" мекарданд. Он замон яке азмазњабњои љангљў - вањњобия арзивуљуд кард. Ба фикри асосгузори онМуњаммад Абд-ул-Вањњоб, дигаргу-нињои муњимро дар ањли суннат тур-књо ворид карданд, ки њудуди калон-ро зери тасарруф доштанд. Он за-мон ў њаракати муќовимати арабробунёд кард, вале аз љониби корпу-си экспедитсионии Миср, ки бањудуди империяи туркњои усмонїворид буд, шикаст ёфт. Ќавмњое, китаълимоти Вањњобро ќабул кар-данд, басо золимона амал мекар-данд.

Ќавми Ибни Сауд, ки аз онњошоњони Саъудї баромадаанд, соли1741 соњиби таълимоти навро тањ-ти васояти худ гирифт. Вањњоб натанњо кофирон - насориён, яњуди-ён, мусалмонони шиа, балки њаттосуннињои вањњобї шудан нахоста-ро низ ба ќатл мањкум менамуд.Соли 1801 иттињоди ќавмњои араббо сардории Ибни Саъуд ба шањримуќаддаси шиањо Карбало дар Ироќњуљум карда, њазорњо сокинонишањр, њатто зану кўдаконро сар бу-рид. Вањњобињо маќбараи Њусейн-ро вайрон карданд. Соли 1803 ИбниСаъуд ба шањри Макка ворид шуд.Сокинони шањр, ки аз таќдири Кар-бало бохабар буданд, бе љанг тас-лим шуданд. Вале бо вуљуди ин, дарон љо низ тамоми љойњои муќаддаснесту нобуд карда шуд.

Тирамоњи 1803 бошад, як шиа-мазњаби худкуш худро ањли суннатвонамуд карда, ба масљид даромадва Абдул ибни Саъуди намоз гузош-та истодаро бо ханљар зада кушт.Писари шоњ Саъуд ибни АбдулСаъуд ба љойи падар нишаста, инсиёсатро давом дод. Туркњо ба худомада, бо иттифоќ бо мисриён соли1812 шањрњои Макка, Мадина ваЉиддаро ишѓол намуданд. Соли1914 шоњи фирорї аз беморї фав-тид. Вале фарзанди хурдсоли вайАбдулло ибни Саъуд ба дасти тур-књо афтод. Ўро ба Истанбул бур-данд ва бо чунин азиятњои гўшно-шунид ба ќатл расонданд: се рўз бозанљир баста, дар кўчањои шањр ка-шола карданд, сипас ба дор овех-танд, сарашро бурида, њадафи тиритўп ќарор доданд. Дили ўро канда,бо мех ба танаш заданд…

Дар асрњои миёна ва аввалиасри 20-ум љангиёни исломї мубо-ризаи худро "ѓазавот" меномиданд,имрўз "љињод" ном гузоштаанд.Асли маънии "љињод" љањд бароимаърифати ислом аст. Вале дарамал танњо ѓазовот - мубориза дарроњи расидан ба ислом бо зўрї василоњ дида мешавад пас, амаланбайни њарду фарќ нест: куштаниинсонњо бо усулњои золимона вадањшат афкандан байни мухоли-фон.

Љ.ЌУДДУС

ЧАШМАИ СЕЊРНОКЧАШМАИ СЕЊРНОК

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,№48 (975) 15ЉАРАЁНИ ИСЛОЊОТИ ЗАМИН

«ТТ» ё«Ма-каров»

Хушоянд,маъќул

Ќисми сахтуѓафси дарахт

Йошкар-..., шањрдар Ру-сия

Хеле ба-ланд (си-фати шои-ронаикўњњо)

Забо-ни не-мисњо

Зам-зама

Автома-те, ки пу-ли наќдмедињад

«Миллатиасосї»-иЮгосла-вия

Гиёњи кўњиибањориихўрданї Шањри

ќадимадар н.

Панљакент

Маъ-шуќа,ёр

МарказикайњонииИМА

Муло-зим,чокар

Русї-«куда?»,тољикї -

?

Самбўсаибањорї

Арўси Сиёвуш("Шоњнома")

Си-тора

Асосгузо-ри комму-низми

илмї Карл...

Чо-ра,тад-бир

Ноњиядар ви-лояти Ба-дахшон

Интињо,охир

«Нашавад,ки…»,

«Худо на-кунад…»

Асбоби чен-кунандаимуќовиматиљараёнибарќ

Шањр-бандардар Ка-нада

Дарёе,ки баАралмерезад

Растаниипечанда

Номиди-гаритор-танак

Ду барирў ваномизанона Одам-

куш,золим

Сифати авто-мат ва аждањо

Хур-санд,хушнуд Гул

Занбўр

Мар-дидин-дорибо-таќво

Њарфидастар-хонинаврўзї

Баро-дар

(лањљ.)

Њаммаъ-нои рўй

Њиссачаиишора-тии

лањљавї

Во-ло

Табор,аќра-бо

ЊамсариБуш

Тамѓаикафкириш-гирї

Картош-ка-

бирёниамрикої

Тухмимоњї(русї)

Покї,беѓуборї

Муќоби-ли «ка-бир»

Шикоф вакандаитабиї даркўњ ва тал

Майдагї ПойтахтиАвстралия

Яке аздинњоиљањонї

Рўзиќиёмат

Хоњари Шаб-нами Сурайё

Падари Рус-тами Достон

Бемо-риимиён

Куб азон 6-тодорад

Лаќабиамри-коињо

Алоб

Дењаиофатди-даиЊисор

…тека-љои

раќскунї

Модарба забо-ни

шуѓнї

Пай-мон

Зардолуихушк

Никулиндар

«Брилли-антоваярука»

КосмодромиЌазоќистон

Тараб-хонаихурд

Гапидањонимар-дум

ДарёдарАмри-кои

Љанубї

Дос-тониЊомер

Шўриш-гар,балво-гар

Як навънўшокии русї

Лањзаиоѓозёбиимусобиќа

(русї)

Кам, но-чиз

Иззат-манд

Андом,бадан

Мактуб Гўркунї

Инсо-ният

Ихти-роъкориавтомат

Ќ Р Е З А БОР ОН АЭ Р ОБ У С

У С У Х А О

Р Ќ АБ И Л А ОД Е Р Ф

Б К О М У БОД

О МАЉН У Н Б Е Д А И

Ќ О А М У С Т У Л

Ќ ОФИЯ Њ У Н А Р Р ОВИ

А А К ОМИ Г К ОЉ МОПС

Й К А АБ У Ш И

Г А З Н А ОМОР Т О З А Е

И О У О А О Р Њ

Т А Р З Њ АМД А Њ ВОЛ Ќ

О Б АД О Н А И О

Р А Г У А Л АН Г А Њ Е З УМК АШ

Љонва-риобхокї

Боронисим-сим

Шањри калондар Љопон

Дањонипарран-дагон

Тайёраикалонимусо-фиркаш

Њодисаиакси са-до

Сози ќадимаитории захмавї

Пок-ният

Гурўњимардумихешу та-бор

Зарра-чаи за-ряднок

Амонї,осоиш

ДарёдарОлмон

Нишо-наиоташусўхтор

На-сим,шамол

Онро бошаст

меќапанд

Дарах-ти

ошиќон

ЉанљолїКў-то-њумр

Кунљ

Нуќра

Курсї

Калимањоињамоњангиохиримисраъњо

Ба-ракат

Танњо, яго-на

Касб

Риво-ятку-нанда

ЉумњурїдарњайатиРусия

Собиќ роњбариЧин … Тзедун

Дарахти њаме-шасабзисўзанбарг

Зоти саг,булдогихурд

Сиёњабрў

НомимаймуниАладдин

... Терон,актри-саи

амрикої

Асбобимусиќииторї

Навъирастанї,крапива

Райњон

Њисобукитоб,статис-тика

Мо-дар

Нав, љадидЗим-ма

УсулСито-ишусано

Хўрокимурѓон

"... буби-нед,

љорўб дардастам"

Њо-лу ...

Нидоитааљљуб

Муќоби-ли нек

Кабоби дегїЗабонаиоташ

Афсо-наи «…ва мор»

Љавоби «СКАНВОРД»-и шумораи19 ноябри соли 2014, №47 (974)

Минбари халќ26 ноябри соли 2014,

№48 (975)16

Рўзнома моњи декабри соли 1994 тањти раќами 309 дар Вазоратифарњанги Љумњурии Тољикистон ба ќайд гирифта шудааст.

Ба хотири гуногунандешї матолибе низ нашр мешаванд, киидораи рўзнома зимнан метавонад бо муаллифон њамаќида

набошад ва масъулияти онро ба дўш нагирад.

НИШОНИИ МО:734018, ш. Душанбе,

хиёбони СаъдииШерозї, 16.

Индекси обуна:68910

Макони чоп:нашриёти

«Шарќи озод».

Теъдоди нашр:49190 нусха

ÁÀÐÎÈ ÌÀÚËÓÌÎÒ:Дастгоњи КИМ ЊХДТ -

тел: 224-23-90, 224-83-72, 224-49-29,221-63-21. факс: 224-27-59

Идораи рўзнома

тел. 238-72-10, 238-54-61, 238-79-07,факс: 227-44-94

www.tribun.tj E-mail: minbarihalk@bk.ru

Котиби масъул: Маъруфљон МањмудовМуњаррири масъул: Алиљон ЉўраевХабарнигорон:Љумъа Ќуддус, Толиби Луќмон,Масъули чоп: Мирзоалї ЮнусовЊуруфчинон: Љамила Ањмадова,Гуландом РаљабоваМусањњењ: Сабоњат Худоёрбекова,Суратгир: Тўхтамурод РўзиевСањифабанд: Фирдавс Таушаров

ЊАЙАТИ ЭЉОДЇ:

Муовини сармуњаррир оид ба тиљорат:Хусрав Дўстов

Сармуњаррир

u Агар аз муњимтарин воќеоти кишвар ва љањон огоњ шудан хоњед,u Агар бо чењрањои мондагори сиёсиву фарњангї ва таърихї аз наздикошно шудан хоњед,u Агар аз дастовардњои илмї, техникї ва дигар соњањо воќиф шуданхоњед,u Агар ба мушкилот ва масъалањои доѓу мубрами ватани худ бетарафнестед,u Агар мавќеи ЊХДТ-ро дар љомеа устувор дидан хоњед, пас,

ба њафтаномаи

"МИНБАРИ ХАЛЌ"МУШТАРИЁНИ ГИРОМЇ!

Маблаѓи обуна ба њафтанома 85 сомониро ташкил медињад. Маб-лаѓњои обунаро метавонед ба тариќи наќдї ва ѓайринаќдї ба суратњи-соби ЊХДТ, ба воситаи шуъбањои "Амонатбонк" гузаронед...

СУРАТЊИСОБИ МО:

ЊИЗБИ ХАЛЌИИ ДЕМОКРАТИИТОЉИКИСТОН

ИНН 020001728,С/Њ 20202972000473101000,Кор/сч. 20402972316264МФО 350101626.Дар идораи амалиётиБДА ЉТ-"Амонатбонк"

СУРОЃАИ МО: ш. Душанбе, маљмааи "КОХИ ВАЊДАТ", ошёнаи 2.ТЕЛЕФОН: 221-25-36, 221-63-21

обуна шавед!

Бахтиёр ЊАМДАМОВ

Обуна-2015

«ОРОМ БОШ!» -осудагї, хотираи ќавїОром бош! -бедорхобиро аз байн мебарад ва хобро мўътадил мегардонад.Аммо рўзона хобро ба вуљуд намеорад. Ба раванди ќавї шудани хотира ва аќл

мусоидат карда, њолати азхудкунї ва омўзишро бењтар месозад. Таркиби унсурњоирастаниї хосияти оромибахш дошта, ба афзоиши асабоният - стресс монеа меша-вад. Дар бештар аз 40 муассисањои бонуфузи табобатї ва илмии Русия аз санљишгузаштааст. "Ором бош!" дар таркибаш спирт ва ќанд надорад, бинобар ин багирифторони беморони диабет, атеросклероз, њомиладорон, фарбењї истеъмолион зарур ва мумкин аст. Истеъмол: аз 12 сола боло ба њамаи синну сол(марду

зан) 10-20 чакра се маротиба дар як рўз. Занњои њомиладор бо тавсияи табиб истеъмол намо-янд. Мањсулот истењсоли давлати руссия буда бо фармоиши ширкати фарм. љ.Тољикистон базабони форсї бо ном - "Ором бош!" низ тарљума шудааст.

НАРХИ ФУРЎШ АЗ 25 ТО 27 СОМОНЇ. АЗ ДОРУХОНАЊО ДАСТРАС НАМОЕД!

Аллакай дар бораи ин мањсулоти гиёњї андешаи бисёрињоро пурсида бу-дам. Баъди як моњи истифода фикри ман чунин аст - ОН БЕЊАМТОСТ!

Ман ягон ваќт чунин шиками зебову њамвор надоштам. На аз варзишу на азпарњез. Мушакњои шикамам мустањкам буданду аммо њељ наметавонистам рав-ѓани онро дур намоям. Баъд аз истифодаи ин даво мушкилам њал шуд. Танњошикамам њамвор шуд на дигар љойњои баданам. Як моњ рўзе 2 њаббї истеъмолнамудам. 45 сомонї -аз дорухона харидорї намуда будам ва фикр мекунам нархи он гарон нестбарои онњое, ки чї ќадар хоњиши харобкунии шикамро доранд.

«ПЛОСКИЙ ЖИВОТ» (Шиками њамвор)

«ХОЛИТ» - Таъсири босамар њангоми табобати талхадон ва љигар- аз љамъи гиёњњо омода шуда, хусусияти нармкунї ва

баровардани сангњоро аз талхадон ва найчањои он дорад.- пешгирї ва табобати холетсистит, холангит ва ху-

сусан љигар.- тавлид ва људокунии зањраро метезонад;Самаранокии ин даво дар натиљаи тањќиќоти клиникї - дар

муассисањои бонуфузи Русия тасдиќ шудааст. Истифода: ба ка-лонсолон 2 капсулагї се бор дар як рўз давоми 4 њафта. Саво-лњои худро ба табибони бо таљриба ба сайти WWW.netkamney.ruпешнињод намоед. Тарзи фўрўш: Хариди он аз дорухонањо ваистеъмоли он бе дорухати духтур иљозат аст.

ИМРЎЗЊО воситањои электронииалоќа, махсусан, телефон кориошиќонро осон мегардонад. Љаво-нон бо телефон бо њамдигар ши-

нос мешаванд ва ба њазорон ќавлу ќасамњоидурўѓ ба монанди "Аз осмон ситора меорам"дили духтаронро ба даст оварда, баъд азмуддати кўтоње беному бенишон мегарданд.Одатан, гуфтугўи телефонї чунин сурат ме-гирад: як гурўњ писарон љамъ шуда, як нафа-рашон образи ошиќро мебозаду бо телефонба духтар аз ишќ сухан мегўяд, дигарон ба ўдар сухан ёфтан ёрї медињанд. Духтар аз инмакр бехабар андеша мекунад, ки дар њаќиќатљавон ўро дўст медорад, рафиќон бошанд,духтарро масхара мекунанду аз корашон лаз-зат мебаранд. Писарон аз эътимоди духта-рон истифода бурда, аксарият духтаронро ба-рои рўзгузаронї истифода мебаранд. Духта-рони сода, ки эњсоси пок доранд, зуд ба суха-нњои писарон бовар мекунанд. Ишќ аз нигоњикалонсолон як чизи оддї намояд њам, аммомиёни љавонон ин мушкилоти аввалиндараљамањсуб меёбад ва сарчашмаи дигар мушки-лињо њисоб мешавад. Гап сари он, ки акса-ран писарон духтаронро мисли бозича зуд -зуд иваз мекунанд ва танњо дар њоле мета-вонанд ба ќадри духтарон бирасанд, ки дух-тар барояш дастнорас бошад. Баъзе писаронсари духтарро муддати зиёде гаранг карда,ваъда медињанд, ки ба занї мегиранд, лекинбо ёфтани зебосанами наве бањона меку-нанд, ки падар ё модарашон розї нест… Бе-чора духтар аз њама дилсард гашта, роњи ха-лосиро дар чї мебинад?

Вале мушоњида нишон медињад, ки му-њаббати асил њам вуљуд дорад.

Дар як дењаи ноњияи Њуросон Марям номдухтари зебоеро њамсояашон Расул маљнун-вор дўст медошт ва тайёр буд бањри ў љонаш-ро фидо намояд. Вале Марям ўро лоиќи худнадида ба љавони дигари сарватманде ба ша-вњар баромад. Тўй њам барпо шуду духтарроба хонаи бахташ гусел намуданд. Вале Ра-сул ќасам хўрд, ки ўро тамоми умр дўст хо-њад дошт. Аз чї бошад, баъди муддате шав-њари Марям дар назди хонаводаи занашљавоби Марями њомиладорро дод. Пас аз чан-де духтараки дустрўе таваллуд намуд. Њар-чанд хонаводаи Расул нею нестон карданд,ки бевазан муносиби писарашон нест, аммочашмони ошиќ ба љуз Марям касеро намедид.Оќибат, худи Расул маоши худро љамъ кар-да, аз волидони Марям дасти духтарашонрохост ва маъракаи хоксоронае орост ва боаќди никоњ зану шавњар шуданд. Онњо имрўзсоњиби ду фарзанду хонаи ободанд ва дар

Анљумани рўзноманигорони љавон

Духтарон, њушёр бошед!ОБЕСТ ОБИ РЎЙ, КИ НАОЯД БА ЉЎЙ БОЗМуайян гардидааст, ки аксари љавонони ба худкушї дастзада аз ишќ рањо

шудан мехостанд…Ишќ эњсоси пуршўрест. Њамин эњсос, дар асарњои машњури "Лайлї ва Маљ-

нун", "Ромео ва Љуллето", "Юсуф ва Зулайхо", "Бежан ва Манижа", "Вис ваРомин" мушоњида мешавад. Аммо дар зиндагии њаррўза бархе аз љавонон бай-ни ин эњсоси поки осмонї ва ѓаризањои нопоки худ фарќе намегузоранд, даркўчаву боѓњо ба канори њамдигар омада, дунёро фаромўш мекунанд. Махсусан,аз он духтарон дар тааљљубам, ки иљозат медињанд, љавонмарде дар пешиназари одамон ќадри онњоро паст намояд. Мебояд, ки дар ин лањзаи њассос низодобу фарњанги худро нигоњ дорем. Ба аврупоиён таќлид намудан дар ин корхатост.

канори њам эњсоси хушбахтї мекунанд. Ра-сул метавонист аз духтар бо ин бањона ќас-дашро гирад, вале ў ошиќи њаќиќї буд, дастифитодаро гирифту дар нимароњи зиндагїтанњо нагузошт.

Ин ќисса барои ошиќони бањонаљў ибратаст, ки пеш аз изњори муњаббат намудан ав-вал андеша кунанд, ки оё њамин духтар муно-сиби онњост ва метавонад барои онњо њамса-ри хуб бошад, сипас даъвои ошиќї намоянд.Зеро ишќ эњсоси пуршўрест, ки њар лањза касинокомгаштаро ба худкушї водор мекунад. Дух-тарон низ бояд аз ин панде бигиранд ва бабањонањои номардона эътибор надињанд. Чун-ки љавонмарди асил њарфашро ду намекуна-ду ба ќавлаш вафо менамояд.

Зимни пурсишњо љавонони боњуш ибрознамуданд, ки ошиќ ду навъ мешавад: гурўњеба љисм ошиќ аст. Ин навъ ошиќ метавонад,њар лањза зеботареро бубинад ва ба ў дилбандад. Аммо нафаре, ки ба рўњ ошиќ аст,метавонад то охир содиќ монад. Њамчуниндонишљў Акбаршоњ Ёров изњор намуд, ки агарошиќ шахси соњибаќл бошад, роњњоеро мељ-ўяд, ки ба њадаф наздик аст. Аксарият оши-ќон хоњ духтар бошанду хоњ писар баъд азмуборизаи кўтоње хаста мешаванду дигарилоље наёфта даст ба худкушї мезананд. Боин роњ ба маќсад расидан ѓайри имкон аст.Дар ин њолат онњо на танњо ба маќсад наме-расанд, балки њаёти худро месўзонанд.Ошиќи њаќиќї тамоми монеъањоро пушти сармекунад, саддњоро рафъ месозад.

Мавлоно Абдурањмони Љомї дар як ѓаза-лаш мегўяд, ки ошиќ бояд аз ѓараз пок шавадва ошиќ талабу иродати худро аз миён бар-дорад ва ба муроди маъшуќ нигарад. Ошиќбояд беѓараз бо маъшуќ суњбат орояд,

Ќавме, ки коми дил талабандаз шакарлабон,

Шак нест, ошиќанд, вале ошиќи худанд.

Баъзан духтарони дунёнадида аз як фи-реби љавоне ба бадбахтињои зиёде дучор ме-шаванд. Зеро ки обрўи духтар мисли шишааст, чун шикаст, пайванд намешавад. Бино-бар ин, духтарон бояд шарму њаёро фаромўшнакунанду эњтиёткорона рафтор намоянд.Дар љомеа љавонони булњавасу дасисабозниз кам нестанд ва бўсаву канор дар назаримардум ишќ нест. Ва фанди як нољавонмардкирои он нест, ки њаёти худро бисўзї.

Њафиза БОБИЕВА,донишљўи ДДСТ

ба номи М.Турсунзода

ПРОДАЮСрочно. Продается 4-х комнатная

квартира переделанная в 6-и комнатную,в 64 мкрне. 169,4 кв. м. 3 туалета, 2 ван-ны, ремонт средний, не дорого. Тел: 915-98-79-63

ЭЪТИБОР НАДОРАДШањодатномаи техникии манзили

истиќоматии Саидов Исмат тањти № 3598,воќеъ дар љамоати дењоти Гулистониноњияи Рўдакї, дењаи Гулистон биносабаби гум шуданаш эътибор надорад.