КОМУНИКАЦИСКИ

ВЕШТИНИ

ШТО Е КОМУНИКАЦИЈАТА

КОМУНИКАЦИЈАТА ПРЕТСТАВУВА ПЕРМАНЕНТЕН ПРОЦЕС НА ИСПРАЌАЊЕ И ПРИМАЊЕ ИНФОРМАЦИИ, СО ЕДНА

ОСНОВНА ЦЕЛ – РАЗМЕНА НА ИДЕИ

ФАЗИ ВО ИНДИВИДУАЛНАТА

КОМУНИКАЦИЈА

• Внимание: – силна, атрактивна, различна од останатите,

интересна

• Краткорочна меморија: – со краток век на помнење, треба да се повторува

• Долгорочна меморија: – ќе бидат заборавени само ако постојат и други

“конкурентни” пораки што го одземаат вниманието

• Централна обработка: – се обработуваат заедно со останатите

информации кои веќе постојат во меморијата

ВРЕМЕНСКИ РАСПОРЕД ВО

КОМУНИЦИРАЊЕТО

• 40% од целокупното време се

троши во слушање

• 35% во говорење

• 15% во читање

• 10% во пишување

ЕДНОНАСОЧЕН МОДЕЛ НА

КОМУНИЦИРАЊЕ

примач испраќач

порака

кодирање на информацијата

избор на клима за комуницирање

пренос / предавање

примачот ја декодира

пораката

повратна информација

испраќач на информацијата

Примач на пораката

ДВОНАСОЧЕН МОДЕЛ НА

КОМУНИЦИРАЊЕ

декодирање кодирање

Комуникациски процес

порака

примач

извор

врева

Успешната комуникација на

судијата и јавниот обвинител

• Работат со различни луѓе

• Испитуваат и сослушуваат

• Изведуваат докази

• Донесуваат одлуки

Придобивки од успешната

комуникација

• Правилно разбирање на вербалната

комуникација

• Читање на невербалната комуникација

• Активно слушање

• Избегнување на недоразбирања и

конфликти

• Брзо, законито и правилно одлучување

ИСПИТУВАЊЕ

• Јасни, разбирливи и определени

прашања

• Без претпоставки

• Забрана за употреба на измама

ИСПИТУВАЊЕ

• Вистинити искази

• Невистинити искази

– несвесно невистинити (кој е резултат

на ненамерни грешки)

– лажни искази (кои се резултат на

намерно, свесно лажење

ТЕОРИЈА НА ГРЕШКА

• Несвесно или ненамерно изменување на фактите во врска со настанот

• Исказите на сведоците не се снимени ситуации на филм

• Странките во постапката се луѓе кои имаат различни способности, ставови и мислења

• Ограниченост заради несовршеноста на човековиот организам

• Проблеми во комуникацијата

ПРИЧИНИ ЗА ГРЕШКИ ВО

КОМУНИЦИРАЊЕТО

• Селективни, непотполни,

непрецизни перцепции

• Погрешно процесирање на

информации

• Промени во помнењето и тешкотии

во сеќавањето

• Непрецизност во интерпретацијата

• Вежба – Здравствен дом

МОДЕЛИ НА ОДНЕСУВАЊЕ НА

ЛУЃЕТО

• Го запомнуваат само она што им се случило

• Го изнесуваат само она што го забележале

• Се сеќаваат делумно на она што не го забележале непосредно, туку го чуле од друг

• Го забораваат она што го измислиле

• Кажуваат само делови и од она на што се сеќаваат

• Прават селекција и не кажуваат делови за кои им се чини дека се небитни или глупави

ВЕРБАЛНА

КОМУНИКАЦИЈА

Вербална комуникација

• Глас, говор и јазик

• Гласовите како начин на комуницирање

• Јазикот претставува систем на симболи

(усмени и писмени) кои ги користат

претставниците на една општествена и

културна заедница/народ

• Говорот е психички сознаен процес

преку кој луѓето општат меѓу себе

СОСТАВИ ПРИКАЗНА

• цел

• гради

• вила

• цена

• план

• наум

• петар

ВЕРОДОСТОЈНОСТ НА

КОМУНИКАЦИЈАТА

• ВЕРБАЛНА

• ВОКАЛНА

• ВИЗУЕЛНА

НА ШТО ВЕРУВААТ ЛУЃЕТО

• На она што ќе го кажете 7%

(зборови)

• На она што ќе го слушнат 38 %

(тон, интонација, јачина...)

• На она што ќе го видат 55 %

(говорот на телото)

ПРАШУВАЊЕ

ЦЕЛИ НА ПРАШУВАЊЕТО

• Да се добијат информации

• Да се овозможи отворена и слободна

комуникација

• Да се задржи вниманието врз фактите

• Да се одржи контолата врз

комуникацијата

• Да се олесни комуникацијата

• Да се одлучи кога треба да се заврши

комуникацијата

ВИДОВИ ПРАШАЊА

• Отворени прашања “Што, како

кој...“

• Затворени прашања: “Ако, кога,

каде...“

ОТВОРЕНИ ПРАШАЊА

• Која информација ја имате што ја немам

јас?

• Зошто на тоа гледате поинаку?

• Како влијаат моите постапки на вас?

• Можете ли да ми кажете повеќе за тоа?

• Како се чувствувате во врска со ова

• Кажете ми зошто е ова толку важно?

• Што би ви значело ако тоа се случеше?

ЗАТВОРЕНИ ПРАШАЊА

• Дали кажавте се?

• Се сеќавате ли на настанот?

• Можете да се сетите на тоа?

• Го познавате ли сведокот?

ПРОБЛЕМИ КАЈ

ПРАШУВАЊЕТО

• Премногу прашања

• Пребрзо поставување на

прашањата

• Прашања што започнуваат со:

„Зошто“.... ги прават луѓето да се

постават одбранбено

• Поставување лични прашања

НЕВЕРБЛНА КОМУНИКАЦИЈА

НЕВЕРБАЛНА КОМУНИКАЦИЈА

• Говор на телото

• 75 % па дури и до 80 %

• Пореален од вербалниот говор

Вежба

• Овој судија ќе донесе правилна

одлука

ПОРАКИ СО ОЧИТЕ

• ЛУЃЕТО НЕ СЕ ГЛЕДААТ В ОЧИ - НЕ ИМ Е ИНТЕРЕСЕН РАЗГОВОРОТ

• ВЛЕГУВАЊЕТО И ИЗЛЕГУВАЊЕТО НА НОВИ ЛИЦА ВО ПРОСТОРИЈАТА ПРЕДИЗВИКУВА ВНИМАНИЕ

• НА МЕСТА СО МНОГУ ЛУЃЕ ВНИМАНИЕТО ГО ПРИВЛЕКУВААТ ОНИЕ КОИ СЕ РАЗЛИКУВААТ ПО ОДНЕСУВАЊЕТО

• КОГА РАЗГОВОРОТ Е ИНТИМЕН, ЛУЃЕТО СЕ ГЛЕДААТ ПОДОЛГО ВРЕМЕ В ОЧИ

• ПОВЕЌЕ КОНТАКТИ СО ОЧИТЕ СЕ ВОСПОСТАВУВААТ ПОМЕЃУ ЛУЃЕТО КОИ СЕ НАОЃААТ ЕДЕН НАСПРОТИ ДРУГ

ПОРАКИ СО ИЗРАЗОТ НА

ЛИЦЕТО

• ЛИЦЕТО ПРВО СЕ ГЛЕДА ПРИ СРЕДБИТЕ

• СЕ НОСАТ СИТЕ ЗАКЛУЧОЦИ ВО ВРСКА СО ЛИЧНОСТА НА ЧОВЕКОТ

• ВЛИЈАНИЕТО НА АРТЕФАКТИТЕ (МУСТАКИ, БРАДА, НАОЧАРИ, ШМИНКА, ОБЕТКИ

• ОД ПРВИОТ ВПЕЧАТОК СЕ ФОРМИРА МИСЛЕЊЕТО КАРАКТЕРОТ, ИНТЕЛИГЕНЦИЈАТА, НАВИКИТЕ, РАБОТНИТЕ СПОСОБНОСТИ, ПОДОБНОСТА ЗА ДРУЖЕЊЕ

ПОРАКИ СО ДВИЖЕЊЕ НА

ГЛАВАТА

• НАЈЧЕСТО ДВИЖЕЊЕ НА

ГЛАВАТА Е КЛИМАЊЕТО

• НАЈЧЕСТО СЕ КОРИСТИ ЗА

ПОЗДРАВУВАЊЕ

ПОРАКИ СО ГЕСТОВИ И

ДВИЖЕЊЕ НА ТЕЛОТО

• РАЗМАВТУВАЊЕТО СО ТУПАНИЦА

- ЛУТИНА

• ПОДИГНУВАЊЕ НА РАКАТА -

ПРИВЛЕКУВАЊЕ НА ВНИМАНИЕТО

• ПРОЗЕВАЊЕ - ДОСАДА

• ТАПКАЊЕ ПО РАМЕНАТА -

ОХРАБРУВАЊЕ

ПОРАКИ СО ДЛАНКИТЕ

• ДЛАНКИ СВРТЕНИ НАГОРЕ - ПОДГОТВЕНОСТ ЗА КОМУНИКАЦИЈА

• ДЛАНКИ СВРТЕНИ НАДОЛУ - ОДБИВАЊЕ ДИЈАЛОГ

• УДИРАЊЕ ПО ТАКТ СО РАКАТА - ПОТЕНЦИРАЊЕ НА ЗБОРОВИ

• ДЛАНКИ СВРТЕНИ ЕДНА КОН ДРУГА - РАЗМИСЛУВАЊЕ, ДВОУМЕЊЕ

• ПОЛУСВИТКАНА ДЛАНКА СВРТЕНА КОН СЕБЕ - СВРТУВАЊЕ ВНИМАНИЕ КОН СЕБЕ

• ОТВОРЕНА ДЛАНКА СВРТЕНА КОН СОГОВОРНИКОТ СО ПОЛУИСПРУЖЕНА РАКА ВО ЛАКТОТ - ЗАПИРАЊЕ НА СОГОВОРНИКОТ

ПОРАКИ СО ДРЖЕЊЕТО И

СТАВОТ НА ТЕЛОТО

• СТОЕЊЕ, СЕДЕЊЕ (КЛЕЧЕЊЕ) И ЛЕЖЕЊЕ

• САМОУВЕРЕНИ ЛУЃЕ, ДОМИНАНТНИ, СО МНОГУ НАДЕЖ, - ПОИСПРАВЕНО ТЕЛО

• ЛУЃЕТО СО ПОЗИТИВНО МИСЛЕЊЕ ВО РАЗГОВОРОТ СЕ НАВАЛУВААТ НАНАПРЕД

• РАЦЕ ПРЕКРСТЕНИ НАПРЕД - НЕГАТИВЕН СТАВ СПРЕМА ДРУГИТЕ

• РАЦЕ ЛАБАВО ИСПУШТЕНИ ПОКРАЈ ТЕЛОТО - ОТВОРЕНОСТ И ДРУШТВЕНОСТ

• „ЕХО-ДРЖЕЊЕ”

• „КОНФЛИКТ ВО ДРЖЕЊЕТО”

ПОРАКИ СО ОБЛЕКУВАЊЕТО

• ОБЛЕКАТА МОЖЕ ДА

ЗБОРУВА ЗА:

• СТАТУСОТ

• ПРИХОДИТЕ

• ПРОФЕСИЈАТА

• ЗА ЛИЧНОСТА

Вежба

СЛУШАЊЕ

Човекот има две уши и една уста за

двапати повеќе да слуша отколку

што зборува

Слушање

Слушање со ушите

Слушање со очите

Слушање со срцето

АКТИВНО СЛУШАЊЕ

Принципи за активно слушање

• Охрабрување (вербално, невербално)

• Разјаснување (прашување)

• Парафразирање (преформулирање)

• Резимирање

• Потврдување и вреднување

Како ќе знаете дали Ве слушаат

• Фокусирајте го вниманието на

слушателите

– Одржувајте контакт со очите

– Земете ги во вид невербалните сигнали

што ви ги испраќаат слушателите

– Поставувајте прашања

– Внимателно користете „трикови“

Видови неслушање

• Лажно слушање

• Слушање на едно ниво

• Селективно слушање

• Селективно одбивање

• Крадење зборови

• Одбрамбено слушање

• Слушање во заседа

Кога нема да Ве слушаат

• Преземање на зборот

• Проценување и вреднување на кажаното

• Обвинување

• Агресивност

• Морализирање

• Советување и подучување

• Неуважување на туѓите чувства

• Постојано зборување за себе

• Етикетирање и поставување дијагнози

• Претерано повторување

• Скокање од тема на тема

Техники за успешно слушање

• Поставување прашања

• Парафразирање

• Размислување

• Донесување заклучоци

ПИСМЕНА КОМУНИКАЦИЈА

ПИСМЕНА КОМУНИКАЦИЈА

НЕГАТИВНИТЕ СТРАНИ

• Неможност да се провери како е

примена и разбрана пораката

• Неможност за директен одговор,

како при вербалната комуникација

• Нефлексибилност на пораката

ПИСМЕНА КОМУНИКАЦИЈА

ПОЗИТИВНИ СТРАНИ

• Останува подолго време пред

очите

• Може повеќекратно да се прочита

• Подобро може да се разбере

НАЈЧЕСТИ ГРЕШКИ

• Необјективност (само оние работи кои ни одговараат)

• Генерализирање (генерализации и изведување заклучоци врз основа на недоволни докази)

• Претпоставки (решенија, активности, ситуации, само врз основа на личното видување)

• Затворени алтернативи (ситуација „или-или“ , нулта алтернатива

ВАЖНИ АСПЕКТИ

• Полесно се читаат и разбираат кратки параграфи (не подолги од 10-12 реда)

• Ритамот на пишувањето не смее да биде монотон

• Треба да се избегнува конфузното нејасно изразување

• Добро креираните и напишани наслови му овозможуваат на оној што го чита документот да добие преглед на содржината и да се фокусира на она што го интересира

ПРЕЧКИ ВО

КОМУНИЦИРАЊЕТО

• Начинот на изразување

• Начинот на согледување

• Статусот

• Оддалеченоста

• Возраста

• Предрасудите

• Стереотипноста

• Претставата за себе

• Ограничен капацитет на примачот

• Попречување

• Претпоставки

ВЛИЈАНИЈА ВО

КОМУНИЦИРАЊЕТО

• Метални модели

• Перцепција

– Поранешни искуства

– Прв впечаток

– Начин на организирање на впечатоците

• Стереотипи

• Предрасуди

ТЕХНИКИ ЗА НАДМИНУВАЊЕ

НА ПРЕЧКИТЕ

• Повратна информација

• Јасен говор

• Парафразирање

• Активно слушање

• Соодветно време и место

• Амбиент