14
ครูในศตวรรษที21 (เทคโนโลยีการศึกษากับครูไทยในศตวรรษที21) ภาสกร เรืองรอง, ประหยัด จิระวรพงศ์ * วณิชชา แม่นยา, วิลาวัลย์ สมยาโรน, ศรัณยู หมื ่นเดช, ชไมพร ศรีสุราช ** บทคัดย่อ เมื ่อสังคมโลกได้ตระหนักและเล็งเห็นถึงความสาคัญของนาเทคโนโลยีมาเป็นส่วนหนึ ่งใน ชีวิตประจาวัน ครูในศตวรรษที 21 จึงต้องปรับตัวให้เข้ากับการเรียนรู้ให้เท่าทันยุคสมัยที ่เปลี ่ยนแปลง ไปด้วย โดยต้องพัฒนาทักษะด้านต่างๆ อย่างต่อเนื ่อง โดยเฉพาะด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ที ่เข้ามามี บทบาทอย่างมากในวงการศึกษาทั้งในป จจุบันและอนาคต เพื ่อให้สามารถชี ้แนะและส่งเสริมให้นักเรียน เรียนรู้ได้ด้วยตนเองตลอดเวลา นอกจากนี ้ ครูไทยในอนาคตยังต้องมีความรู้จริงในเรื ่องที ่สอน และต้องมี เทคนิควิธีการให้นักเรียนสร้างองค์ความรู้จากประสบการณ์ รวมทั ้งจัดกิจกรรมเชื ่อมโยงความรู้จากแหล่ง เรียนรู้ภายนอก ฝึกให้นักเรียนทางานเป็นทีม เป็นนักออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ที ่เหมาะสม จัด สภาพแวดล้อมให้เอื ้อต่อการเรียนรู ้ และแสดงออกซึ ่งความรักและความห่วงใยต่อนักเรียน ทั้งนี กระบวนการเรียนการสอนดังกล่าวจะสัมฤทธิ์ผลได้ ถ้าทุกภาคส่วนช่วยกัน หาทางลดป ญหาและ อุปสรรคที ่ขัดขวางการพัฒนาครู อาทิ ภาระงานอื ่นนอกจากการสอน กาหนดอัตรากาลังไม่เหมาะสม รวมทั้งครูสอนไม่ตรงสาขา เป็นต้น ซึ ่งแนวทางและความเป็นไปได้ในการพัฒนาครูในศตวรรษที 21 นั้น ต้องดาเนินการทั ้งด้านนโยบายและด้านการพัฒนาตนเองของครูควบคู ่กันไป จึงจะทาให้ครูเป็นครูยุค ดิจิทัลอย่างแท้จริง Abstract Teachers in the 21st century must adapt to learning in the modern era, need to develop the skills necessary to be able to encourage students to learn on their own. Especially information technology skills came to play a huge role in the study of the present and the future. The future teachers also need to have actual knowledge of the subject taught. Encourage students to construct their own knowledge. Event linking knowledge from external sources. Training students to work as a team. A design appropriate learning activities. Environment conducive to learning, and the expression of love and concern for students. Nonetheless, all sectors must work to find ways to reduce the barriers that hinder the development of teachers with tasks other than teaching, such as excessive, rates are inappropriate, teaching majors. And so does not meet the guidelines and the possibility to develop teachers in the 21st century, it must carry both the policy and the development of teachers together. The teacher is a teacher is to make the digital experience. * อาจารย์ภาควิชา เทคโนโลยีและสื ่อสารการศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร ** นิสิตปริญญาเอก สาขาเทคโนโลยีและสื ่อสารการศึกษา มหาวิทยาลัยนเรศวร

ครูในศตวรรษที่ 21

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ครูในศตวรรษที่ 21 เทคโนโลยีการศึกษากับครูไทยในศตวรรษที่ 21

Citation preview

Page 1: ครูในศตวรรษที่ 21

ครในศตวรรษท 21 (เทคโนโลยการศกษากบครไทยในศตวรรษท 21)

ภาสกร เรองรอง, ประหยด จระวรพงศ *

วณชชา แมนย า, วลาวลย สมยาโรน, ศรณย หมนเดช, ชไมพร ศรสราช **

บทคดยอ เมอสงคมโลกไดตระหนกและเลงเหนถงความส าคญของน าเทคโนโลยมาเปนสวนหนงใน

ชวตประจ าวน ครในศตวรรษท 21 จงตองปรบตวใหเขากบการเรยนรใหเทาทนยคสมยทเปลยนแปลง ไปดวย โดยตองพฒนาทกษะดานตางๆ อยางตอเนอง โดยเฉพาะดานเทคโนโลยสารสนเทศ ทเขามามบทบาทอยางมากในวงการศกษาทงในปจจบนและอนาคต เพอใหสามารถชแนะและสงเสรมใหนกเรยนเรยนรไดดวยตนเองตลอดเวลา นอกจากน ครไทยในอนาคตยงตองมความรจรงในเรองทสอน และตองมเทคนควธการใหนกเรยนสรางองคความรจากประสบการณ รวมทงจดกจกรรมเชอมโยงความรจากแหลงเรยนรภายนอก ฝกใหนกเรยนท างานเปนทม เปนนกออกแบบกจกรรมการเรยนรทเหมาะสม จดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนร และแสดงออกซงความรกและความหวงใยตอนกเรยน ทงนกระบวนการเรยนการสอนดงกลาวจะสมฤทธผลได ถาทกภาคสวนชวยกน หาทางลดปญหาและอปสรรคทขดขวางการพฒนาคร อาท ภาระงานอนนอกจากการสอน ก าหนดอตราก าลงไมเหมาะสม รวมทงครสอนไมตรงสาขา เปนตน ซงแนวทางและความเปนไปไดในการพฒนาครในศตวรรษท 21 นน ตองด าเนนการทงดานนโยบายและดานการพฒนาตนเองของครควบคกนไป จงจะท าใหครเปนครยคดจทลอยางแทจรง

Abstract

Teachers in the 21st century must adapt to learning in the modern era, need to develop the skills necessary to be able to encourage students to learn on their own. Especially information technology skills came to play a huge role in the study of the present and the future. The future teachers also need to have actual knowledge of the subject taught. Encourage students to construct their own knowledge. Event linking knowledge from external sources. Training students to work as a team. A design appropriate learning activities. Environment conducive to learning, and the expression of love and concern for students. Nonetheless, all sectors must work to find ways to reduce the barriers that hinder the development of teachers with tasks other than teaching, such as excessive, rates are inappropriate, teaching majors. And so does not meet the guidelines and the possibility to develop teachers in the 21st century, it must carry both the policy and the development of teachers together. The teacher is a teacher is to make the digital experience.

* อาจารยภาควชา เทคโนโลยและสอสารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร ** นสตปรญญาเอก สาขาเทคโนโลยและสอสารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร

Page 2: ครูในศตวรรษที่ 21

2

ความส าคญและสภาพปญหา โลกมการเปลยนแปลงตลอดเวลา สงคมแหงการเรยนรไมมวนหยดนง สงคมโลกกลายเปนสงคม

ความร (Knowledge Society) หรอสงคมแหงการเรยนร (Learning Society) องคการทางการศกษา จงตองปรบตวใหเปนองคการแหงการเรยนร (Learning Organization) โดยมความคาดหวงวาคณภาพการศกษาขนอยกบคณภาพครเปนหลก[1]

จากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11[2] มนโยบายมงเนนแนวทางการพฒนาโดยยดคนเปนศนยกลาง เพอใหเกดการพฒนาทย งยนภายใตการเปลยนแปลง ทงภายในและภายนอกประเทศ นอกจากนยงมนโยบายสงเสรมการศกษาใหสอดคลองกบความตองการของผเรยน และสรางสงคมการเรยนรทมคณภาพอนกอใหเกดการเรยนรตลอดชวต สอดคลองกบนโยบายของรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ[3] ทตองการใหพฒนาการศกษา ของประเทศอยางเรงดวน โดย 1 ในนโยบายเรงรดคอ ปฏรประบบการผลตและพฒนาคร ใหสามารถจดการเรยนการสอนตามหลกสตรปจจบนและรองรบหลกสตรใหม ใหเปนไปตาม พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ป 2553 [4] และมาตรฐานวชาชพคร[5] ตามทครสภาก าหนด

ดงนน ครและบคลากรทางการศกษาจงเปนบคคลทมความส าคญทงทางตรงและทางออมทจะถายทอดความร ความสามารถใหแกศษย รวมทงพฒนาศษยใหเปนมนษยทมคณภาพและประสทธภาพ โดยเนนกระบวนการ 4 ดาน[6] คอ ดานความร ความคด หรอพทธพสย (Cognitive Domain) ดานความรสก อารมณ สงคมหรอดานจตพสย (Affective Domain) ดานทกษะปฏบตหรอทกษะพสย (Psychomotor Domain) และดานทกษะการจดการหรอทกษะกระบวนการ (Management Skill)

ภาพท 1 การจดกจกรรมการเรยนการสอน [7]

Page 3: ครูในศตวรรษที่ 21

3

แนวโนมการศกษาในระดบนานาชาตไดมงเนนไปททกษะความสามารถ ทกษะพนฐานในการด ารงชวต การอานออก เขยนได คดเลขเปน รวมทงทกษะพนฐานดานการท างาน การคดวเคราะห ความคดสรางสรรค การท างานเปนทม การสอสาร และทกษะเฉพาะอาชพ ซงเปนทกษะ ทองคการสหประชาชาต (UN) และองคการการศกษาวทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต(ยเนสโก)[8] ใหความส าคญ สวนในวงการศกษาไทยมองวา คร คอ กญแจส าคญในการแกไขปญหาดานคณภาพการศกษา [9] แตรายงานของส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต [10] พบวา ความเปนครในสงคมไทยก าลงเผชญกบปญหาหลายดาน โดยเฉพาะวกฤตศรทธาในวชาชพ ดงนนจงควรตองมการศกษาเกยวกบครยคใหมอยางเรงดวน เพอมงเนนการพฒนาคนใหเปนทรพยากรมนษยทพรอมขบเคลอนและยกระดบการพฒนาประเทศทมคณภาพตอไป[11]

ความส าคญและสภาพปญหาของเทคโนโลยและสอสารการศกษา

ในยคศตวรรษท 21 กระบวนการเรยนอาจมการเปลยนแปลง[12] โดยผเรยนจะเรยนดวยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารททนสมยมความกาวหนา และสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดมากและรวดเรวขน ปญหาทสบเนองมาจากจ านวนนกเรยนทเพมขนตอหองเรยน[13] จนท าใหวธการสอนแบบเดมๆ ไมมประสทธภาพเพยงพอ สอทแสดงมขนาดใหญไมเพยงพอส าหรบ ผเรยนทอยหลงหอง ความจดจอกบผสอนถกเบยงเบนจากพฤตกรรมและสภาพแวดลอมในชนเรยนขนาดใหญ ผเรยนมการน าเอาคอมพวเตอรพกพาเขามาสบคนความรในชนเรยน และถามค าถามเกยวกบเรองทครก าลงสอน หรอน าขอมลเหลานนมาพดคย โดยทครตอบไมได หรอไมเคยรมากอน

เมอเปนเชนน ครจงตองพรอมทจะปรบตวและพฒนาตนเองใหเทาทนเทคโนโลย อยเสมอ และตองมความกระตอรอรนทจะพฒนาทกษะและวทยาการใหทนสมย เพอใหเกดการเรยนรเทคนควธการเรยนการสอนแบบใหมๆ ทมประสทธภาพ ท าใหไดเดกมคณลกษณะอนพงประสงคตามทสงคมไทยและสงคมโลกตองการ

ภาพท 2 ประยกตกจกรรมการเรยนการสอนดวยเทคโนโลย

Page 4: ครูในศตวรรษที่ 21

4

กระทรวงศกษาธการ[15] ไดเลงเหนความส าคญของการน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information and Communications Technology :ICT) มาใชในการศกษา ซงจะเปนเครองมอส าคญและเปนประโยชนตอการยกระดบคณภาพการศกษา ชวยเพมประสทธภาพ การเรยนการสอนและพฒนาครไดอยางรวดเรว รวมทงยงชวยแกปญหาการขาดแคลนคร ตลอดจนลดความไมเทาเทยมทางการศกษาในโรงเรยนทหางไกลอกดวย

ปจจบนมแนวทางการพฒนา ICT เพอการศกษา[12] ดงน 1) การจดหาระบบคอมพวเตอรและอปกรณเพอการเรยนการสอนของสถานศกษา

ทงคอมพวเตอรประจ าหองปฏบตการ ไมวาจะเปนคอมพวเตอรตงโตะและคอมพวเตอรเคลอนท ศนยขอมล Data Center และสถานโทรทศนผานดาวเทยมเพอการศกษา ส าหรบใชในการเรยนการสอน

2) การพฒนาโครงขายโทรคมนาคมเพอการศกษาขนพนฐาน การบรณาการโครง ขาย MOENet และ NEdNet ใหเปนโครงขายเดยว โดยใชชอวา OBEC-NET ส าหรบใชเปน เครอขายเพอการศกษาและวจย โดยเชอมตอโรงเรยนตางๆ ไวกบศนยขอมลของ สพฐ. OBEC Data Center

3) การพฒนาสออเลกทรอนกส (Digital Contents) ในรปแบบสอออนไลนผาน เวบไซต e-Book หรอ Applications ตางๆ

เนองจากรปแบบการเรยนรในศตวรรษท 21 มลกษณะทเปนการเรยนรรวมกน ระหวางครกบนกเรยน และนกเรยนกบนกเรยนดวยกน โดยประยกตใชเทคโนโลยทมอยมาชวยในการเรยนการสอน ทกษะดาน ICT จงมความส าคญมากส าหรบคร เพราะการพฒนาสอการสอน และจดสรรทรพยากร แหลงเรยนรตางๆ ตองอาศยเทคโนโลยมาเปนเครองมอในการบรหารจดการใหเกดสงแวดลอมทเออตอการเรยนรของผเรยนในยคดจทล รวมถงใชประโยชนจากเทคโนโลยในการพฒนาทกษะทจ าเปนในศตวรรษท 21 ใหกบนกเรยนดวย [16] ครไทยในอนาคต

เมอสงคมโลกเปลยนไป ผเรยนไมไดเรยนรจากโรงเรยนเพยงแหงเดยว แตสามารถเรยนรไดจากแหลงเรยนรภายนอกทเปนสงคมรอบตว โดยเฉพาะอนเตอรเนต บทบาทของครไทยในศตวรรษท 21[17] จงตองเปลยนแปลงตามไปดวย โดยครตองชวยแกไข และชแนะความรท งถก ผด ทผเรยนไดรบจากสอภายนอก รวมทงสอนใหรจกการคดวเคราะห กลนกรองความรอยางมวจารณญาณ กอนน าขอมลมาใชอยางถกตองและเหมาะสม

นอกจากนครยงตองปรบเปลยนวธการสอนและตองพฒนาทกษะทจ าเปนส าหรบการเรยนรในศตวรรษท 21 ดงท รศ.ดร.ถนอมพร เลาหจรสแสง [16] ไดเสนอทกษะทจ าเปนส าหรบครไทยในอนาคต (C-Teacher) ไวอยางนาสนใจ 8 ประการคอ

1. Content ครตองมความรและทกษะในเรองทสอนเปนอยางด หากไมแมนในเรองทสอนหรอถายทอดแลว กยากทนกเรยนจะมความรความเขาใจในเนอหานน ๆ

Page 5: ครูในศตวรรษที่ 21

5

2. Computer (ICT) Integration ครตองมทกษะในการใชเทคโนโลยเขามาชวยในการจดการเรยนการสอน เนองจากกจกรรมการเรยนการสอนทใชเทคโนโลยจะชวยกระตนความสนใจใหกบนกเรยน และหากออกแบบกจกรรมการเรยนการสอนอยางมประสทธภาพ จะชวยสงเสรมความรและทกษะทตองการไดเปนอยางด

3. Constructionist ครผสอนตองเขาใจแนวคดทวา ผเรยนสามารถสรางองคความรข นเองไดจากภายในตวของผเรยน โดยเชอมโยงความรเดมทมอยภายในเขากบการไดลงมอปฏบตกจกรรมตางๆ ซงครสามารถน าแนวคดนไปพฒนาวางแผนการจดกจกรรมการเรยนรเพอใหนกเรยนเกดความรและทกษะทตองการได

4. Connectivity ครตองสามารถจดกจกรรมใหเชอมโยงระหวางผเรยนดวยกน ผเรยนกบคร ครภายในสถานศกษาเดยวกนหรอตางสถานศกษา ระหวางสถานศกษา และสถานศกษากบชมชน เพอสรางสภาพแวดลอมในการเรยนรทเปนประสบการณตรงใหกบนกเรยน

5. Collaboration ครมบทบาทในการจดกจกรรมการเรยนรในลกษณะการเรยนร แบบรวมมอกนระหวางนกเรยนกบคร และนกเรยนกบนกเรยนดวยกน เพอฝกทกษะการท างานเปนทม การเรยนรดวยตนเอง และทกษะทส าคญอน ๆ

6. Communication ครตองมทกษะการสอสาร ทงการบรรยาย การยกตวอยาง การ เลอกใชสอ การน าเสนอสอ รวมถงการจดสภาพแวดลอมใหเออตอการเรยนร เพอถายทอดความรใหกบนกเรยนไดอยางเหมาะสม

7. Creativity ในยคสมยหนาครตองออกแบบสรางสรรคกจกรรมการเรยนร จด สภาพแวดลอม ใหเออตอการเรยนรดวยตนเองของผเรยน มากกวาการเปนผถายทอดความรโดยตรงเพยงอยางเดยว

8. Caring ครตองมมทตาจตตอนกเรยน ตองแสดงออกถงความรก ความหวงใย อยางจรงใจตอนกเรยน เพอใหนกเรยนเกดความเชอใจ สงผลใหเกดสภาพการเรยนรตนตวแบบผอนคลาย ซงเปนสภาพทนกเรยนจะเรยนรไดดทสด

ภาพท 3 กจรรมการเรยนการสอน

Page 6: ครูในศตวรรษที่ 21

6

เมอหนาทและบทบาทของครผสอนไดเปลยนจากการบรรยายหนาชนเรยนเพยงอยางเดยวมาเปนการกลาวน าเขาสบทเรยน ท าหนาทเปนเพยงผแนะน า ใหค าปรกษา และแกปญหาใหแกผเรยน จงเกดวธการสอนทหลากหลายมากขน[19] กลาวคอ มการน าคอมพวเตอรมาใชในการเรยนการสอนแบบปฏสมพนธผานเครอขาย (Network) อยางมประสทธภาพ เพราะปจจบนผเรยนมความสามารถตดตอสอสาร แลกเปลยนความรความเขาใจระหวางผเรยนและผสอนไดโดยไมจ าเปนตองอยในชนเรยน รปแบบการเรยนการสอนจงเปนแบบสวนบคคลมากขน ซงรปแบบนครคนเดยวสามารถแนะน า ชแนะ และสงเสรมความรความเขาใจในวชาชพอนๆ ทเกยวของกบบทเรยนนนๆ ได ปญหาและอปสรรคของครไทย

งานดานการศกษา ไมใชเฉพาะภาระหนาทของใครหรอหนวยงานใดหนวยงานหนงเทานน แตเปนเรองทสงคมตองใหความตระหนกและชวยกนหาทางออก โดยปญหาทางการศกษาทส าคญกคอ ปญหาเรองคร [20]

จากผลส ารวจความคดเหนของคร [21] เนองในวนครแหงชาต ป 2555 ทผานมา พบถงปจจยทเปนอปสรรรคของการท าหนาทคร และแนวทางการสงเสรมครใหสามารถปฏบตหนาทไดดย งขน ดงน

ปจจยทเปนอปสรรคของการท าหนาทคร ประกอบดวย

ภาพท 4 ปจจยทเปนอปสรรคของการท าหนาทคร

1) ภาระหนกนอกเหนอการสอน การท าหนาทอนนอกเหนอจากการสอน จะท าใหครม

เวลาเตรยมการสอนและมสมาธในการสอนนอยลง ซงโรงเรยนในประเทศไทยใหครผสอนปฏบตหนาทอน เชน พสด บคคล ธรการ ฯลฯ จนท าใหประสทธภาพการสอนลดลง

Page 7: ครูในศตวรรษที่ 21

7

2) จ านวนครไมเพยงพอ สอนไมตรงกบวฒ ก าหนดตราก าลงทไมเหมาะสม ใชอตราสวนของจ านวนนกเรยนตอจ านวนครเปนเกณฑ โดยไมค านงถงจ านวนหองเรยนนน สงผล กระทบอยางมากตอประสทธภาพการสอนของคร 3) ขาดทกษะทางดานไอซท โดยครจ านวนมากยงขาดทกษะดานน จงท าใหรบรขอมล หรอมแหลงคนควาขอมลนอยกวานกเรยน นอกจากนสอการสอนทมแคในต าราอาจตอบสนองการรบรและความตองการของนกเรยนใศตวรรษท 21 ไดไมเตมท 4) ครรนใหมขาดความเชยวชาญในการสอนทงทางวชาการและคณลกษณะความเปนคร ความเอาใจใสตอเดกลดลง ขาดวจารณญาณ ขณะทครรนเกาไมปรบตว ใหเขากบลกษณะของผเรยนทเปลยนไป ไมปรบวธการสอน ไมใชเทคโนโลยใหมๆ เพอเสรมการจดการเรยนร ใหมประสทธภาพ 5) ครสอนหนกสงผลใหเดกเรยนมากขน เมอคณภาพของการเรยนมาจากผลสอบททางรฐบาลจด ครผสอนจงพยายามสอนเนอหาใหเขมขน เพอใหนกเรยนสามารถน าความรทไดไปใชในการสอบ ท าใหเดกตองใชเวลาเรยนในหองเรยนมาก ซงจะเหนไดจากผลการส ารวจของ UNESCO[23] ทเดกไทยใชเวลาเรยนในหองเรยนเฉลย มากกวาประเทศเพอนบาน 6) ขาดอสระในการจดการ ครยงคงตองปฏบตตามนโยบายของหนวยงานตนสงกด ซงนโยบายเหลานนไมไดถกตองและดเสมอไป เชน การเรยนการสอนวชาภาษาองกฤษ ซงผลลพธทไดคอ นกเรยนทเรยนภาษาองกฤษ 15 ป แตไมสามารถสอสารภาษาองกฤษได เปนตน

ปจจยสงเสรมการท าหนาทของครใหเกดประสทธภาพ ประกอบดวย

ภาพท 5 ปจจยสงเสรมการท าหนาทของครใหเกดประสทธภาพ [24]

Page 8: ครูในศตวรรษที่ 21

8

1) การอบรม แลกเปลยน และสรางเครอขายความร จะชวยใหครไมจ ากดเพยงวธ การสอนของตนเองเทานน แตยงเปดใจรบวธการสอนอนๆ มาประยกตใชกบบรบทของตนเอง

2) การพฒนาตนเองในเรองไอซท เพราะการน าไอซทมาเปนเครองมอในการจดการเรยนรจะชวยเพมชองทางการเรยนทหลากหลาย รวมทงยงเพมประสทธภาพทางการเรยนของนกเรยนดวย

3) การเพมฝายธรการ จะชวยใหครมเวลาในการเอาใจใสตองานวชาการ หรอนกเรยนมากขน

4) มการปรบเลอนวทยฐานะ ซงจะสงผลตอขวญและก าลงใจของครผสอนเปน อยางด

5) ลดชวโมงการเรยนการสอนของครและนกเรยน เปลยนเปนการฝกทกษะนอกหองเรยน เพอเปดโอกาสใหนกเรยนคนควาในสงทนกเรยนสนใจ

ปจจยดงกลาวสอดคลองกบนกวชาการหลายทาน [23][24] ทมความเหนวา การสอนของครใน

ปจจบนยงเปนการสอนแบบเดม คอ เปนการถายทอดวชาในหองเรยน สงผลใหเดกขาดภาวะผน า เพราะเดกไมมความคดเปนของตนเอง

ปจจบน มการพดถงทกษะของเดกในศตวรรษท 21 แตยงไมมคมอประกอบแนวทางการพฒนาทกษะครใหพรอมตอการเรยนการสอนสมยใหม ครไทยจ านวนมากจงเหมอนถกปลอยอยอยางโดดเดยวทามกลางความเปลยนแปลงของกระแสสงคมโลก[25]

แนวทางและความเปนไปไดในการการพฒนาครในศตวรรษท 21

ดานนโยบาย จากสภาพการณทกลาวขางตน จะเหนไดวาการจดการศกษาในประเทศไทยตองมการพฒนาให

สอดคลองกบสภาวะการณโลก ไมเพยงเฉพาะครเทานนแตหมายรวมถงการพฒนาระบบใหเออตอการเรยนรในยคสมยใหมดวย โดยมแนวทางทควรสงเสรมและเปดมมมองของการพฒนาครในศตวรรษท 21 ดงน [13][16][26][27][28][29]

1. ในอดต การพฒนาครยงมทศทางทไมคอยชดเจน และไมคอยใหความส าคญอยางจรงจง หากตองการใหเกดผลลพธทดตอเดกแลว ควรจะมการก าหนดนโยบายเพอเปนกรอบในการพฒนาครใหตรงจด เพอสนองตอบตอปญหาทเกดขนในปจจบน โดยควรมการก าหนดหนวยงานการพฒนาครอยางทวถงทกพนท ไมใชก าหนดอ านาจการพฒนาครไวทสวนกลางอยางเดยว

2. ควรมการก าหนดมาตรฐานอาชพคร โดยเฉพาะความรความสามารถดานมาตรฐานการปฏบตงานของคร ซงมาตรฐานเหลานสามารถใชเปนเกณฑวดความเปนครและเปนเครองมอตรวจสอบกลนกรองผประกอบอาชพครและผทจะมาประกอบอาชพครไดอยางชดเจนและมคณภาพ

3. ควรมการพฒนาระบบการผลตครออกสตลาดการศกษาทงหลกสตรตามการเปลยนแปลงไปของสงคมโลก

Page 9: ครูในศตวรรษที่ 21

9

4. ควรมการถายทอดความรตามแนวคดของการเรยนรสมยใหม ทผเรยนมอสระในการรบร และสรางศกยภาพโดยการหาความรดวยตนเอง รวมทงชน าการเรยนรในลกษณะของผใหค าปรกษา (Mentor) และพฒนาวธวทยาในการสอนใหเพมการมปฏสมพนธกบผเรยนมากขน

5. ควรอาศยประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศ เพอใหผเรยนเขาถงขอมล ความรไดแบบไมมขดจ ากดเฉพาะในหองเรยน หรอจากครเทานน

6. ควรสรางผเรยนใหรจกคดวเคราะห อยางมเหตมผล มจตวจย ใชขอมลเพอการแกปญหาหรอเพอพฒนา

7. ควรมการพฒนาตนเอง โดยการศกษาและเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต รจกเผยแพร และแลกเปลยนเรยนรรวมกบผอน และยดมนในหลกบรณาการความรแบบสหวทยาการ

8. ควรสรางระบบครผเชยวชาญเปน Coach ประกบตวฝกปฏบตใหคร เปนการท างานอยางใกลชดระหวางครผมประสบการณกบเพอนครในการแกปญหาการเรยนรของเดกเปนรายกลมหรอรายบคคล การมระบบพเลยงและการใหค าปรกษาหารอ (Coaching & Mentoring) จงกลายเปนกลไกและวธการส าคญของการพฒนาครในปจจบน

9. การผสมผสานกระบวนการวดผลเขากบกระบวนการสอนอยางแนบแนนปรบใหยดหยนหลากหลายใชไดในหลายสถานการณ หลายเปาหมายการวดโดยเฉพาะการวดทกษะหรอคณลกษณะใหมๆ ตามกรอบคดรวมสมย

10. การใชเทคโนโลยสารสนเทศเขามาเปนกลไกส าคญในการพฒนาครเพอการฝกอบรมหรอพฒนาครทางไกลผานรปแบบ Web-Based Training ตางๆ และเพอ “จดการความร” ระหวางครดวยกน

11. การเปลยนไปสโฉมหนาใหม “โรงเรยนเรยนรครนกวจย” จากกรณศกษาประเทศทพฒนาแลวหลายประเทศทตางพยายามปรบรปแบบการบรหารจดการโรงเรยนไปสการเปน “องคกรการเรยนร” ทเนนใหคร “เรยนรและพฒนาตนเองจากประสบการณสะสมซงกนและกน” มากยงขน

12. ยทธศาสตร “การสรางแรงบนดาลใจ จดไฟพลงคร” (Motivation & Inspiration) เนนการคนหาและหนนเสรม “ครผจดไฟการเรยนร” ครในแบบดงกลาวจะถกเนนการฝกใหรจกตงค าถามดๆ เชอมโยงประเดนส าคญและตงโจทยชวนเดกคดไดมาก แนวทางของการพฒนาครมกใชตวอยางจากครผสรางแรงบนดาลใจดวยกนมาแลกเปลยนและถายทอดประสบการณหรอการเนนใหฝกตงค าถามดลใจ อนจะท าใหผเรยนเกดการใฝเรยนรตอเนองตลอดชวตตอไป

สรปไดวา นโยบายทชดเจนจะกอใหเกดการพฒนาครอยางทวถง การก าหนดมาตรฐานวชาชพและการน าเทคโนโลยมาประยกตใชกเปนสวนส าคญในการกระตนใหครมการพฒนาตนเอง โดยเปลยนแปลงทงทศนคต วธสอน และบทบาท ทงยงสงผลใหเกดการแลกเปลยนเรยนร และประสบการณทหลายหลาย จนกลายเปนองคความรใหมทสามารถน ามาปรบใชภายใตบรบทของตนเอง นอกจากนครตองมทกษะ 8 ประการ ดงกลาวขางตน เพอถายทอดและเสรมสรางความรใหผเรยนคดเปน แกปญหาเปน ตลอดจนสงเสรมใหผเรยนมคณธรรม จรยธรรม มทกษะชวตและวชาชพตามคณลกษณะอนพงประสงคของชาตและนานาชาตตอไป

Page 10: ครูในศตวรรษที่ 21

10

ดานการพฒนาตนเองของคร ผทไดชอวา “คร” เปนบคคลส าคญยงตอภารกจในการพฒนาเยาวชนของชาต โดยนอกจากคร

จะตองมจตวญญาณความเปนครแลว ยงตองเปนผทรงความรในเนอหาทจะถายทอดสผเรยน และครยงตองจดการเรยนการสอนไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ นอกจากนยงตองพฒนาศษยใหมทกษะการเรยนรแหงศตวรรษท 21 ดวย ซงแนวทางในการพฒนาทกษะครไทยในศตวรรษท 21 ประกอบดวย 15 ประการ[30][31] ไดแก

ภาพท 6 หองเรยนในศตวรรษท 21

(ทมา http://infographicsmania.com/tag/online-course/)

1) ทกษะในการตงค าถาม ในกระบวนการเรยนการสอนครควรตงประเดนค าถาม เพอใหนกเรยนรจกการคด และรจกคนหาค าตอบ เพอสรางองคความรใหมดวยตนเอง

2) ทกษะทสอนใหเดกหาความรไดดวยตวเองและดวยการลงมอปฏบต เพราะความรทไดจากการปฏบตจะเปนความรทคงทน อกทงผเรยนยงสามารถน าความรทไดไปประยกตใชในสถานการณอนไดอกดวย

3) ทกษะในการคดเลอกความร ตามสภาพแวดลอมจรง เปนทกษะทสอนใหผเรยนคด อยางมวจารณญาณ รจกกลนกรองขอมล ความรตามสภาพแวดลอมจรงทปรากฎกอนน าเสนอ

4) ทกษะในการสรางความร โดยครตองก าหนดเกณฑการทดสอบและตรวจสอบความถกตองอยางชดเจนและเปนรปธรรม เพอท าใหนกเรยนเกดความเขาใจอยางชดแจง

5) ทกษะใหนกเรยนคดเปน หรอตกผลกทางความคด ครตองออกแบบการเรยนรใหเหมาะสมกบระดบพฒนาการของเดก สามารถประเมนลกศษยแตละคนไดวามพนความรเพยงใด เพอออกแบบการเรยนรทแตกตางกน และประเมนความกาวหนาของเดกแตละกลมไดอยางเหมาะสม โดยใชเหตการณปจจบนรอบตวมาเปนกรณศกษาใหนกเรยนลองผดลองถกเพอคนหาค าตอบ

Page 11: ครูในศตวรรษที่ 21

11

6) ทกษะในการประยกตใชความร เพราะการเรยนรไมไดจ ากดเฉพาะแครายวชาใดวชาหนง แตสามารถบรณาการความรจากหลายๆวชา เพอเชอมโยงความคด อนจะน าไปสการประยกตใชในการด ารงชวตตอได

7) ทกษะในการประเมนผล เพราะนกเรยนมความแตกตางระหวางบคคล เพราะฉะนน การประเมนผล กตองประเมนใหเหมาะสมกบธรรมชาตของวชา และใหเหมาะสมกบตามความตางนนๆ

8) มจตวญญาณความเปนคร ไมเฉพาะแคการสอนเทานน แตครตองเปนเสมอนพอ แม พ นอง และเพอน เพอดแล ประคบประคองนกเรยนใหจบออกไปเปนเยาวชนทดชองชาตตอไป

9) ตองเรยนรส งใหมๆ เนองจากเทคโนโลยทกาวหนาและพฒนาอยางตอเนอง ครจงตองไมหยดนงทจะแสวงหาความรเพมเตม เพอพฒนาตนเองและเพอไวสงสอนศษย

10) เปดใจรบการเปลยนแปลง เพราะสงคมทเปลยนไป หลายๆ สงหลายๆ อยางไมเหมอนในอดต ครตองท าใจยอมรบการเปลยนแปลง และไตรตรองเพอน าสงใหมๆ ทเปลยนแปลงมาประยกตใชในการด าเนนชวต

11) สรางก าแพงคณธรรม อกประการทส าคญไมแพจตวญญาณความเปนคร คอครตองเปนผม คณธรรม ซงจะเปนแบบอยางแกนกเรยนไดเปนอยางด เพราะผมคณธรรมยอมเปนผเจรญ

12) โนมน าความดแกนกเรยน ครไมเพยงใหวชาความรเทานน แตตองเปนทพงทางใจ สามารถเปนทปรกษาของลกศษย ยงหากเปนทพงทางจตวญญาณหรอมโนธรรมดวยแลว ยงทรงคณคามหาศาล

13) มความคดสรางสรรค (Creativity, Creation, Creating, Creative Thinking) เปนหนงในทกษะส าคญของคร ทไดรบการก าหนดใหเปนทกษะทจ าเปนจะตองน าไปใช ในกระบวนการพฒนาผเรยนในชวงศตวรรษท 21

14) ครตองท าตนใหศษยรก หนกแนนในจรยา พฒนาความร อตสาหสรางศษยตน อดทนตอค าหยาบคาย ขยายค าลกซง ไมดงศษยไปในทางเสยหาย

15) บนพนฐานเศรษฐกจพอเพยง ไมฟงเฟอ โตตามสงคมรอบขาง รจกค าวา ขอโทษ รจกค าวา ใหอภย

ซงครยคใหมจ าเปนตองมทกษะทง 15 ดาน ในการเปนผอ านวยความรใหเดก แทนทจะเปนผถายทอดความรเหมอนกอน หากครไทยมทกษะส าคญดงกลาวแลว เชอไดวาผเรยนจะเปนเดกยคใหมทใสใจ และรเทาทนเทคโนโลย รวมทงเหนคณคาของการศกษา มความคดสรางสรรคบนพนฐานเศรษฐกจพอเพยง และมการแสวงหาความร สรางองคความร และใชความรเหลานนเปนเกราะปองกนในการใชชวตบนสงคมโลกทเปลยนแปลงไดอยางงดงาม

Page 12: ครูในศตวรรษที่ 21

12

อางอง [1] Report to UNESCO of the International Commission on Education for the Twenty-First Century. (1996). Online from http://www.unesco.org/education/pdf/15_62.pdf [2] ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 พ.ศ.2555-2559. สบคนออนไลน จาก http://www.nesdb.go.th. [3] ขาวส านกงานรฐมนตร 212/2556. (2555). 8 นโยบายการศกษา "จาตรนต ฉายแสง". สบคนออนไลน จาก http://www.moe.go.th/websm/2013/jul/212.html [4] พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ป 2553. สบคนออนไลน จาก http://203.146.15.33/index.php/notice-law-rule/law-act?limitstart=0 [5] มาตรฐานการประกอบวชาชพ. (2556). มาตรฐานวชาชพคร. สบคนออนไลน จาก http://www.ksp.or.th/ksp2013/content/view.php?mid=136&did=254 [6] ครในศตวรรษท 21. สบคนออนไลน จาก http://www.aircadetwing.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=538685172&Ntype=3 [7] กจกรรมการเรยนการสอน. (ม.ป.ป.). สบคนออนไลน จาก http://pimchamai53041616.blogspot.com/2011/02/blog-post_09.html [8] ส านกความสมพนธระหวางประเทศ. (2556). สรปการสมมนาระดบชาต การศกษาเพอปวงชน กบองคการยเนสโก. สบคนออนไลน จาก http://www.bic.moe.go.th/th/index.php?option=com_content&view=article&id=1141:2013-08-19-11-03-39&catid=36:movement- [9] รง แกวแดง. (2543). การศกษากบก าลงอ านาจของชาต. สกศ. [10] คณะกรรมการคร, ส านกงาน. (2544). การปฏรปการสรรหาคร. ส านกงานการศกษา. โรงพมพครสภา. [11] ขาวส านกงานรฐมนตร 256/2556. รมว.ศธ.ปาฐกถาพเศษ การศกษาสรางเดกไทยกาวทนโลกยคใหม. สบคนออนไลน จาก http://www.moe.go.th/websm/2013/aug/256.html [12] กระทรวงศกษาธการ. (2556). ศธ.จครปรบบทบาทใหมทนกบเทคโนโลยสอนเดก. สบคนออนไลน จาก http://www.moe.go.th/moe/th/news/detail.php?NewsID=34113&Key=hotnews [13] สทธพร จตตมตรภาพ. 2553. การเปลยนแปลงโลกของการเรยนรในศตวรรษท 21 และการพฒนาส “ครมออาชพ” ใน สดาพร ลกษณยนาวน (บรรณาธการ). 2553. การเรยนรสการเปลยนแปลง. สมาคมเครอขายการพฒนาวชาชพอาจารยและองคกร อดมศกษาแหงประเทศไทย. ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวง ศกษาธการ. [14] ประยกตกจกรรมการเรยนการสอนดวยเทคโนโลย. (ม.ป.ป.) สบคนออนไลนจาก http://womansday.ninemsn.com.au/backtoschool2013/8600885/teaching-kids-with-technology [15] ขาวส านกงานรฐมนตร 275/2556. (2556). รมว.ศธ.เปดการเสวนา ICT เพอปฏรปการเรยนการสอน. สบคนออนไลน จาก http://www.moe.go.th/websm/2013/aug/275.html

Page 13: ครูในศตวรรษที่ 21

13

[16] ถนอมพร เลาหจรสแสง. (ม.ป.ป.). การเรยนรในยคสมยหนา: ตอนรปแบบและทฤษฎ การเรยนรอนาคต. สบคนออนไลน จาก http://thanompo.edu.cmu.ac.th/load/journal/50-51/next-generation%20of%20learning.pdf [17] วจารย พานช. (2555). ครแหงศตวรรษท 21 ตองชวยแกไขความรผดๆ ของนกเรยน. สบคนออนไลน จาก http://lripsm.wix.com/21st#!-21/c6he [18] กจรรมการเรยนการสอน. (ม.ป.ป.). สบคนออนไลน จาก http://earthangels-angeliclightworkers.com [19] หนาทและบทบาทของครผสอน. (ม.ป.ป.). สบคนออนไลน จาก http://www.learners.in.th/blogs/posts/535256 [20] ไมตร อนทรประสทธ. (2556). อนาคตครไทย กบสอการเรยนการสอน D-book ในยค Tablet. สบคนออนไลนจาก http://www.kku.ac.th/news/ [21] รงนภา จตรโรจนรกษ . (2556). เปด 6 อปสรรคการท างานครไทย สอนหนก ขาดจตวญญาณ ไรทกษะICT. สบคนออนไลนจาก http://www.enn.co.th/5942 [22] ปจจยทเปนอปสรรคของการท าหนาทคร. สบคนออนไลนจาก http://www.kruthai.info/view.php?article_id=3693 [23] UNESCO Institute of Statistics. (2000). Hours of instruction for pupils aged 11 (most recent) by country. อางถงใน เดกไทยเรยนหนกแคไหน?. (2012). สบคนออนไลนจาก http://whereisthailand.info/2012/01/pupils-class-hours/ [22] ปจจยสงเสรมการท าหนาทของครใหเกดประสทธภาพ. สบคนออนไลนจาก http://www.kruthai.info/view.php?article_id=3693 [23] วจารณ พานช. (2556). เปด 6 อปสรรคการท างานครไทย สอนหนก ขาดจตวญญาณ ไรทกษะICT. สบคนออนไลนจาก http://www.enn.co.th/5942 [24] ไพฑรย สนลารตน. (2556). เปด 6 อปสรรคการท างานครไทย สอนหนก ขาดจตวญญาณ ไรทกษะICT. สบคนออนไลนจาก http://www.enn.co.th/5942 [25] ______________. (2556). เปด 6 อปสรรคการท างานครไทย สอนหนก ขาดจตวญญาณ ไรทกษะICT. สบคนออนไลนจาก http://www.enn.co.th/5942 [26] จฬากรณ มาเสถยรวงศ. (2555). จบกระแสการพฒนาครในศตวรรษท 21 : ขอคดและทศทางเพอการพฒนาครไทย. สบคนออนไลน จาก http://www.ramajitti.com/info_point.php [27] Ora Kwo.(Assoc. Prof.). (2555). Teachers’ Challenges in 21st Century : Pedagogy, Standardized Testing, and Paychecks. สบคนออนไลน จาก http://lripsm.wix.com/21st#!-21/c6he [28] วจารย พานช. (2555). บทบาทหนาทของคร และการทดสอบมาตรฐานในศตวรรษท ๒๑. สบคนออนไลน จาก http://lripsm.wix.com/21st#!-21/c6he [29] ศรวรรณ นกร. (2556). ผลกระทบของเทคโนโลยตอการจดการศกษา. สบคนออนไลน จาก http://www.learners.in.th/blogs/posts/535256

Page 14: ครูในศตวรรษที่ 21

14

[30] จนทวรรณ ปยะวฒน. (2556). สกดความรจากโครงการ "สรอ. ขอความร" ทกษะของครในศตวรรษท 21. สบคนออนไลน จาก http://www.schoolweb.in.th/nongkungsomdet/news.php?view=20130921233056XeRrHwQ [31] กลน สระทองเนยม. (2556). การศกษาชาต รปญหาตองเรงผาตด. หนงสอพมพเดลนวส ฉบบวนท 27 ส.ค. 2556 (กรอบบาย). สบคนออนไลน จาก http://www.kruthai.info/view.php?article_id=5877