20

สุขสาระ มีนาคม 2552

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ปีที่ 6 ฉบับท 63 ี่ มีนาคม 2552

Citation preview

Page 1: สุขสาระ มีนาคม 2552
Page 2: สุขสาระ มีนาคม 2552

www.muslimthaihealth.com www.suksara.netwww.dekdek.org

สขสาระ เปนวารสารเพอเผยแพรกจกรรมและขาวสารของแผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย (สสม.) ทไดรบการสนบสนนจากสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ(สสส.) และศนยศกษานโยบายเพอการพฒนา คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย สขสาระ ยงไดเสนอบทความและขาวสารทเปนประโยชนตอสงคมมสลมไทยและผสนใจทวไป ใหตระหนกถงปญหาทางดานสขภาพหรอสขภาวะทกำลงรกรานสงคมไทยอยในปจจบน เพอจะไดเตรยมตวและหาทางปองกนแกไข บรรณาธการ อาณต ศานตศาสน กองบรรณาธการ วรชาต มสอด , เอนก ขนศรทรง ฝายสมาชก กลยาณา วาจ รปเลม เปรมจต เจรญมน หากคณตองการบอกรบวารสารฉบบน เชญสงจดหมายแจงทอยของคณไดท : สำนกงานแผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย (สสม.) ศนยศกษานโยบายเพอการพฒนา คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ถนนพญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวนกทม. 10330 โทรศพท 0-2218-6193 โทรสาร 0-2218-6194 ศนยประสานงานภาคกลาง โทรศพท 0-2719-8721 ศนยประสานงานภาคอสาน โทรศพท 042-207-174 ศนยประสานงานภาคเหนอ โทรศพท 053-247-367 ศนยประสานงานภาคใตตอนบน โทรศพท 08-6273-4185 ศนยประสานงานภาคใตตอนกลาง โทรศพท 08-7293-3413 ศนยประสานงานภาคใตตอนลาง โทรศพท 073-350-266 โรงเรยนผนำสขภาวะมสลมไทย โทรศพท 0-2729-8816 มสยดปลอดบหร โทรศพท 08-9811-0105 ชมชนรกสขภาวะ โทรศพท08-5072-4734 พมพท หจก. มารค เอม พรนตง 36 ถนนหทยราษฎร แขวงมนบร เขตมนบร กทม. 10510 โทรศพท 0-2540-7870-2

W E L L - B E I N Gปท 6 ฉบบท 63 มนาคม 2552

จากปก : ทวทศนรอบปาสนวดจนทรจงหวดเชยงใหม

หนาบานสขสาระปญหาความรนแรงเรองนกเรยนตกน กำลงกาวเดนไปในทางทด เมอเดกๆ ทงสอง

สถาบนออกชวยกนหาทางออกใหกบปญหาทเปนตำนานน ขณะเดยวกนการออกกฎเกณฑและระเบยบวธตางๆ โดยผใหญทดแลในเรองนกมเพมขน แตปญหาในดานศลธรรมมเรองทเราตองตกใจ คอเรองของครกบลกศษย ทแตกอนกจะมแตขาวของครผชาย แตวนนกลบมขาวของครผหญงในแงมมเดยวกน!

เกดอะไรขนกบศลธรรมในบานเรา หรอวาเราสงเสรมเรองเพศศกษาอยางผดๆ จงทำใหเดกอยากรใครลอง หรอวาเราไมไดจดอนดบภาพยนตรและละครใหชดเจน แตกลบจงใจใสบททมการทำรายกนอยางรนแรงและบทรกเรารอนลงไปในจอภาพยนตรและโทรทศน โดยขออางเดยวกนวา เปนเรองของศลปะบาง ธรรมชาตบาง เปนแคการแสดงบาง แตโดยขอเทจจรงแลวการนำเสนอสงเหลานคอเมดเงนจำนวนมากทไหลเขามา

มตวอยางของภาพยนตรไทยเรองหนงหลายปมาแลว มภาพวาบหววแสดงใหคนดไดนงเกรงกนหลายฉาก สดทายกมเสยงบรรยายและตวอกษรบอกวาภาพยนตรเรองนเหมาะสำหรบผอายเกน 18 ปแลวเทานน คำถามจงเกดขนวา การเสนอภาพยนตรตวอยางในโรงภาพยนตร ทามกลางผคนมากมาย มเจตนาเชนไร?

เราปากวาตาขยบเชนนน เองทเวบโปและภาพยนตรประเภทปลกใจเสอปา จงหาไดไมยากนกในบานนเมองน และทำไมความอดกลนในเรองตางๆ ของผคนจงถดถอยลง? และวนหนงเมอเราเคยชนและคนเคย วนนน เรองการผดประเวณเรองการผดศลธรรม หรอเรองของความรนแรง กจะเปนทยอมรบกนในสงคม

จงไมนาแปลกใจทขณะนมความพยายามของใครบางคนทจะปลอยใหมฉากรวมเพศในภาพยนตร โดยไมแสดงอวยวะเพศ เพยงหวงผลทางการคาดานเดยวแตไมคำนงถงผลเสยอนๆ ทจะตามมา

และกบเรองทางเพศนน เราตองบอกกบเดกๆ วา เราตางกบสงมชวตแบบอน ตรงทเรามสต มความคด และสามารถระงบยบยงความรสกเชนนนได แตสงมชวตแบบอนนน ไมมสตยบยง จะกระทำไปตามกฎสภาวการณทไดถกกำหนดไว

มนษยจงตางกวาสตวอนตรงน!

Page 3: สุขสาระ มีนาคม 2552

ดชนสขภาพอาซซะห

สถานการณโรคไขเลอดออก...!

กลาวกนวา “ภาวะโลกรอน” เปนปจจยหนงทสงผลใหวงจรการระบาดของโรคไขเลอดออกเปลยนแปลงไป โดยเฉพาะในเรองของ“ยง” ซงอณหภมทสงขนจากภาวะโลกรอนทำใหลกนำกลายเปนยงเรวขน จากเดมทใชเวลาฟกตว 7 วน กลดเหลอเพยงแค 5 วนเทานน

ไขเลอดออก เปนโรคทเกดจากยงลายเปนพาหะของโรค ไขเลอดออกนอกจากจะเปนปญหาสาธารณสขของประเทศไทยแลวยงเปนปญหาสาธารณสขทวโลก ซงองคการอนามยโลกเปดเผยวา โรคนคราชวตประชากรโลกปละกวา 20, 000 คน สวนใหญเปนเดกและผท เสยชวตดวยโรคไขเลอดออกเกอบท งหมด อาศยอย ในประเทศกำลงพฒนาโดยเฉพาะประเทศในเขตรอน หรอรอนชนเชน ในแอฟรกา, เอเชย และละตนอเมรกา

โรคไขเลอดออก เรมระบาดในประเทศไทยเปนครงแรกเมอ พ.ศ.2501 ทกรงเทพมหานคร โดยมผปวย 2,418 ราย และเสย

ชวต 240 ราย โรคไขเลอดออก เกดจากเชอไวรสชนดหนง คอ เชอไวรสเดงกว (Dengue)ซงม 4 สายพนธ ผปวยไขเลอดออกสวนใหญจะเปนเดก เดกผชายและเดกผหญงมโอกาสเปนโรคนไดเทาๆ กน เดกทอายนอยทสดทพบวาเปนไขเลอดออก คอ อายประมาณ 2เดอน เดกอาย 5-9 ป มโอกาสเปนโรคบอยระยะหลงพบวาเดกโต วยรน ผใหญ มแนวโนมเปนไขเลอดออกมากขน

กรมควบคมโรค ไดนำขอมลตงแต ป2547-2551 จากการเกบขอมลเพยงแค 8เดอน กพบวา การระบาดของโรคไขเลอดออกในป 51 นนเพมสงกวาปกอนๆ ดงน

สถานการณทวไปจาก Morbidity andMortality weekly Report of DF+DHF+DSSweek no 04, 2009 จากรายงาน E2 ของสำนกระบาดวทยา กรมควบคมโรค แจงวาณ วนท 31 มกราคม 2552 มผปวยโรคไขเลอดออกสะสมรวม 1,675 ราย คดเปนอตราปวย 2.66 ตอประชากรแสนคน มรายงานผปวย 2 ราย อตราปวยตายรอยละ 0.12และเมอเทยบกบป 2550 ณ ชวงเวลาเดยวกนซงมจำนวนผปวย 1,553 ราย มผปวยตาย 2ราย อตราปวย 2.47 ตอประชากรแสนคนอตราปวยตายรอยละ 0.13 คดเปนจำนวนปวยเพมขนจากป 2551 ณ ชวงเวลาเดยวกนรอยละ 7.86

Page 4: สุขสาระ มีนาคม 2552

แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย

บานปลอดบหร

บหรกบชวต

แผนภมแสดงจำนวนผปวยดวยโรคไขเลอดออก แยกรายเดอน ป 2552ณ วนท 31 มกราคม 2552

สำหรบวธปองกนโรคไขเลอดออกทไดผลดและยงยน ตองเปนแบบบรณาการ โดยการรวมมอของทกฝาย ภาคครวเรอนตองปองกน โดยการกำจดแหลงนำทเพาะพนธยง และการปองกนสวนบคคล ภาคชมชน จะตองมการรณรงค ใหมการกำจดแหลงลกนำในชมชนอยางนอยปละ 2-3 ครง และจะตองทำพรอมกนทวประเทศโดยการโฆษณาผานสอตางๆ

อยางไรกตาม โรคไขเลอดออกเปนโรคทสามารถปองกน และควบคมได หากสงสยวามอาการตดเชอไขเลอดออก กควรดแลสขอนามยของตนใหด และไปพบแพทย เพยงเทานกจะสามารถมความสขกาย สบายใจ ปลอดภยจากโรค

แหลงขอมล1. http://dhf.ddc.moph.go.th2. http://www.thaivbd.org3. http://www.goodhealth.in.th4. http://www.moph.go.th

บานปลอดบหร

การปกปองคมครองบคคลจากการไดรบควนบหรเปนประเดนและสถานการณทสงคมโลกใหความสำคญ ดงปรากฏในกรอบอนสญญาวาดวยการควบคมยาสบขององคการอนามยโลก มาตรา 8 เชนเดยวกนกบประเทศไทยทเหนความสำคญ จงไดมการผลกดนใหมพระราชบญญตคมครองสขภาพผไมสบบหร พ.ศ.2535 และประกาศกระทรวงสาธารณสข(ฉบบท 18) ในป พ.ศ.2550 ซงไดกำหนดชอและประเภทของสถานทสาธารณะทใหมการ

คมครองสขภาพของผไมสบบหรโดยแบงออกเปน 2 ประเภทหลกๆ คอ 1) สถานททหามสบบหรโดยเดดขาด ไมมพนทยกเวนและไมมการจดพนท ใหสบบหร และ 2)สถานทหามสบบหรเปนสวนใหญแตมพนทยกเวน หรอมการจดพนท ใหสบบหร ไดตามกฎหมาย

จากการทมการเบยดขบบหรออกจากสงคม พนทสาธารณะทสามารถสบบหรไดถกจำกดใหเหลอนอยลง ผทำงานควบคมการบรโภคยาสบตางวตกกงวลกบการเปล ยนพนทการสบจากสถานทสาธารณะเปนสบในบาน อยางไรกตาม จากรายงานขอมลสถาน-การณการสบบหรในบานของศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ (ศจย.)พบวา แนวโนมการสบบหรในบานกมการเปลยนแปลงในทศทางทนาพอใจในชวงเวลาทผานมา ดงขอมลทปรากฏในป พ.ศ.2544มผสบบหรปจจบนทเคยสบบหรขณะอยในบานสงมากถงรอยละ 85.8 และลดลงเปนรอยละ 84.5 ในป พ.ศ.2547 และรอยละ58.9 ในป พ.ศ.2550 ตามลำดบ ซงแนวโนม

Page 5: สุขสาระ มีนาคม 2552

ขอมลจากมลนธรณรงคเพอการไมสบบหร

ศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ(ศจย.)

เอนก ขนศรทรง

การสบบหรในบานทลดลงดานหนงสะทอนใหเหนถงความสำเรจของการรณรงคโครง-การบานปลอดบหรของมลนธรณรงคเพอการไมสบบหร และองคกรภาคเครอขาย หากแตสถานการณทมการสบบหรในบานเกอบรอยละ60 แสดงถงโอกาสสมผสควนบหรมอสอง(Second-Hand Smoke) ของสมาชกในครอบครว

เอแบคโพล ไดสำรวจความรสกของเดกทมตอการสบบหรของพอพบวา รอยละ99.5 รสกไมชอบ รอยละ 96.5 รสกเสยดายเงนทพอเอาไปซอบหร รอยละ 71.9 รสกอายทมพอสบบหร และรอยละ 72 รวาบหรมโทษและพษภย ขอมลเหลานแสดงใหเหนถงความทกขในจตใจของเดกตลอดเวลาทเหนพอสบบหร ถาบานทกบานเปนเขตปลอดบหรจะเปนการปองกนไมใหเดกตดบหรในอนาคต และการไมสบบหรในบานจะทำใหพอแมเลกบหรไดงายขน ดงนน ถาเราไมอยากใหเดกตดบหรกควรสรางสงแวดลอมทดใหแกเดก

เปนททราบกนดวา ควนบหรมอสองมสารพษท เปนอนตรายตอสขภาพ เชนคารบอนมอนอกไซด, แอมโมเนย, อารเซนก-ปรอท และสารกอมะเรงอกหลายชนด ซง

จากขอสรปงานวจยขององคกรปกปองส งแวดลอมแหงแคลฟอรเนย พ.ศ.2548 แสดงใหเหนชดเจนวา การไดรบควนบหรมอสองมผลกระทบตอสขภาพของสมาชกในครอบ-ครวอยางยง

การรณรงคใหบานปลอดบหรวธการหนงทตองใหความสำคญกคอการปรบเปลยนพฤตกรรมการสบบหร ของพอ แม และผ

ถอยคำโดนใจ

“บหร...สนเปลองทงชวและเงนทอง...หยด! บหร เปนผลดทงดนยา & อาคเราะฮ”ทวากร แยมจงหวด (ยซฟ อบบกร): โรงเรยนบำรงอสลาม อ.กงหรา จ.พทลง

ปกครอง ซงนอกจากจะปกปองและคมครองสขภาพของสมาชกในครอบครวแลว ยงเปนตวอยางทดใหแกสมาชกในครอบครวอกดวย

อยางไรกตาม พ.ร.บ. คมครองสขภาพของผไมสบบหร ไมครอบคลม “บาน” ซงเปนสถานทสวนตว การผลกดนกฎหมาย“บานเปนสถานทปลอดบหร” จงเปนความทาทายในกาวตอไปสำหรบนกควบคมยาสบหากแตในขณะท ยงไมมกฎหมาย จำเปนอยางยงททกภาคสวนและผมสวนไดสวนเสยทเกยวของ ควรรวมมอกนเพอปกปองและคมครองสขภาพของผไมสบบหร อนหมายถงสขภาพของพวกเราทกคน

Page 6: สุขสาระ มีนาคม 2552

แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย

รมคลอง กลยาณา

ผงกะหร เปนเครองเทศชรส ทมกลนของอาหารอนเดย ซงคนอนเดยมกบดเครองแกงกนสด ๆ และผสมเครองแกงข นใชเปนคร งคราวไป แตเม อคนองกฤษเขามายดอนเดยเปนอาณานคมเมองข นราวกวาสองรอยปท แลว เกดตดอกตดใจกบเคร องแกงอนเดยมากแตยงไมรแนชดวาทำไมจงหลงใหลเฉพาะแกงทมชอวา แกงกะหร ดงนนจงเรยกแกงทงหลายของอนเดยวา “Curry”

กะหร เปนภาษาทมฬทชาวอนเดยใตใชเรยกแกงประเภทเผดชนดหนงทมนำ นอกจากแกงเผดประเภทนำมากแลว คนอนเดยใตยงมแกงเผดประเภทนำขน และประเภทแกงแหงอกดวย ผงกะหรเปนผงเครองเทศทครวของหลายชาตใชในการทำแกงกะหร

สตรเครองแกงจงมหลากหลาย เชน ผงกะหรอนเดย เปนผงกะหร ท มาจากแผนดนตนกำเนดนน มกล นหอม รสเคร องเทศแรงผงกะหรอนเดยสตรโบราณ จะมเครองเทศปนผสมทตางกนไปจากผงกะหรอนเดยทวไปเพราะจะใชเพยงแคโรยหนาในสตตางๆ เทานน ผงกะหรแบบญปน ส กลน รส ของผงกะหรจะออนมาก ผงกะหรญป นมทงแบบเปนผงและเปนกอน ผงกะหรแบบจน มสเหลองสวย รสออน กลนหอม ผงกะหรแบบไทย สออกเหลองเขม รสแรง กลนหอม ผงกะหรแบบพนบานของไทย เรยกชออยางแขกอนเดยวา มสลา อยทางแมฮองสอนเรยกไดวาเปนผงอเนกประสงคไดเลยทเดยวถงแมวาทมาของผงกะหรจะหลากหลาย แตทไดรบความนยมมากทสดคอผงกะหรจากประเทศอนเดย

ผงกะหรมเครองเทศหลายชนดมาบดผสมเขาดวยกน โดยมเครองเทศหลก ไดแกขมน, ลกผกช, ยหรา และลกซด ทเหลอนอกนนเปนเครองเทศทใชปรบปรงรสและกลนเพมเตม ซงไดแก ขง, กานพล, อบเชย,ลกกระวาน, เปลอกพรกเผด, เปลอกพรกแดง,พรกไทย, ลกจนทน, ดอกจนทน, กระเทยม,ใบกะหร, เมลดเทยน, ตาตกแตน (เมลดผกชลาว), อบเชยเทศ, อบเชยจน, เมลดพนธผกกาด (เมดมสตารด), เมลดปอบป, ดอกอบเชย, เมลดขนฉาย และเกลอ นอกจากใชประกอบอาหารแลวผงกะหรยงมการใชเปนยาดวย

ผงกะหรมประโยชนตอสขภาพ โดยทมวจยจากมหาวทยาลยสงคโปรพบสารเคอรคมนในผงกะหร เปนสารทจะชวยเพมพลงสมองใหกบคนชรา เคอรคมน เปนสารประกอบท อย ในขม น มคณสมบตในการตอตานอนมลอสระทเปนตวการกอมะเรงถกนำมาใชทางการแพทยหลายอยาง ไมวาจะแกอกเสบ, ปองกนแผลในกระเพาะอาหาร,ฆาเชอรา, ใชบำรงผวใหสดใสลดความหมองคลำ กอนหนานมงานวจยทกลาวถงคณสมบตในการยบยงการสะสมโปรตนอะมลอยดในสมอง ตวการโรคหลงลม รวมทงยบยงการสรางเอนไซมซงเกยวของกบการเกดมะเรงบางชนดและโรคอกเสบอยางเรอรง นอกจากนยงพบวา สารสกดจากขมนสามารถลดการเจรญเตบโตของมะเรงเตานมทเกดจากการเปลยนของสารเคมได

คณะนกคนความหาวทยาลยแคลฟอร-เนยแหงสหรฐอเมรกา เชอวาแกงทผสมดวยผงกะหร นอกจากกนแลวอม ยงสามารถแก

Page 7: สุขสาระ มีนาคม 2552

คลนกหมอสมยนายแพทยสมย ขาววจตร

โรคสมองเส อมได และเช อวาหวขมนชนอาจเปนสวนผสมทมสรรพคณ ชวยขดขวางไมใหอาการโรคทรดหนกลงเรว คณะนกคนควายงมความเหนวา แกงเหลาน อาจเปนสาเหตททำใหคนอนเดยไมคอยเปนโรคสมองเสอมกนมาก เหมอนกบคนชาตตะวนตก ชาวอนเดยวยเกน 65 ปขนไป บางหมบาน มอตราปวยสมองเสอมเพยงแครอยละ

1 เทานน ผงกะหรมเครองเทศทมาบดผสมกนหลายประเภท ซงเครองเทศแตละประเภทมสรรพคณตางๆ มากมายอกเชนเดยวกนซงจะไดกลาวถงในฉบบตอไป

“สขสาระ” มขอเสนอสำหรบเรองราวดๆของคณ ท งท ไดรบจากเพ อนสนท หรอญาตพนอง ทสรางความประทบใจ สรางกำลงใจ ใหคณยนหยดอยางเขมแขงได

ขอเชญชวนคณผอานสงเร องนาประทบใจดงกลาว พรอมทอย และหมายเลขโทรศพทของคณ มาทกองบรรณาธการสขสาระ คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ถนนพญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กทม. 10330หรอทอเมล [email protected] โดยความยาวของเรองไมเกน 1 หนากระดาษ เอ4 หรอขนาดบรรทดพมพ 20 บรรทด สำหรบเรองของคณทไดรบการตพมพ “สขสาระ” มคาขนมเลกๆนอยๆ พรอมทจะมอบให

...คณผอานครบ...

ไ ป ต ร ว จ . . .ตอมลกหมากกนเถอะ !!

หมายเหต : จากลกสาว-สราญกล ขาววจตรผลงานชนนเปนผลงานชนสดทาย ทคนพบในแฟมงาน หมอสมยตงใจจะเขยน

ลงหนงสอ “สขสาระ” คงเขยนในราววนท 16-17 กมภาพนธ 2550 เพราะโรงพยาบาลศรราชนำหนยนตมาใชทำการผาตดมะเรงตอมลกหมากเปนครงแรกของเมองไทย เมอวนท 16 กมภาพนธ 2550 และหมอสมยเขาโรงพยาบาลเมอวนท 18กมภาพนธ 2550

นเปนการเชญชวนสำหรบคณผชายอาย 50 ปขนไปนะครบ คณผชายอาย 50 ปขนไปมกจะมตอมลกหมากโต ทำใหทางออกของทางเดนปสสาวะจากกระเพาะปสสาวะแคบตบลง ปสสาวะกบอยขน ปสสาวะตดขด กลนไมอย บางคน 3-4 ครง ยงอากาศเยนยงถายบอย

ตอมลกหมากมรปรางเหมอนลกเกาลด หมอยรอบๆโคนของอวยวะเพศชาย หรอบรเวณคอของกระเพาะปสสาวะ หนาทของตอมลกหมาก คอผลตนำเมอกและนำหลอเลยงตวอสจ คอ ตอมลกหมากมฟรคโตสมาก ซงเปนอาหารสำคญของการเคลอนไหวของนำเชอเพศชาย

อาการปสสาวะตดขดอยางเฉยบพลน เปนอาการทพบบอยทสดในผเปนตอมลกหมากโต มกมอาการนานเปนปๆ แตสำหรบคนทเปนมะเรงของตอมลกหมาก อาการมกเปน

Page 8: สุขสาระ มีนาคม 2552

แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย

เรองนารกบหมอกษดษ

ระยะสนๆ เชน ในระยะแรกเพยง 1 เดอน หรอ2 เด อน ตางก บตอมลกหมากโต แบบไมใชมะเรง จะกนเวลาเปนป และอาการจะรนแรงขนในระยะเวลาสนๆ อาการทแสดงวามะเรงลกลามไปมากแลว มกมอาการออนเพลย เบออาหาร นำหนกลด

การทผมโยงเอามะเรงของตอมลกหมากมาเขยน เพราะท งตอมลกหมากโตแบบธรรมดา ซงชายอาย 80 ปโอกาสเปนตอมลกหมากมถง 90 % คอปกตตอมลกหมากมนำหนก 20 กรม ในราวอาย 30 ป และเมอถงอาย 50 ป นำหนกจะเพมขน 0.5 กรมตอปเรอยๆ ขนไป อาการปสสาวะบอยจะมมากขนตามนำหนกของตอมลกหมากทโตขนแตความสมพนธของอาการกบขนาดของตอมลกหมากของผปวยแตละคนกไมเหมอนกน เมอมอาการปสสาวะตดขด บอย และถายไมสด กลางคนปสสาวะบอย ผดปกตปสสาวะไมรนแรง เหลาน ควรไปพบแพทยผเชยวชาญเฉพาะโรคระบบทางเดนปสสาวะซงจะเปนศลยแพทยระบบทางเดนปสสาวะนอกจากถามอาการโดยละเอยดแลว กจะตรวจโดยใชนวตรวจทางทวารหนก กจะทราบขนาดและความผดปกตของตอมล กหมากจากความชำนาญของศลยแพทยระบบทางเดนปสสาวะถาสงสยวาจะเปนมะเรงหรอไมทานกจะเจาะเอาชนเนอไปตรวจและเจาะเลอดหาระดบความผดปกตทสามารถชบงความเปนมะเรงของตอมลกหมากได

เม อตรวจละเอยดจนแนชดวาตอมลกหมากโตจากเหตใดแลว ศลยแพทยกอาจแนะนำการรกษา แลวแตอาการทเปนและเปนมะเรงหรอไม? ดงนน การไปตรวจโดยแพทยผชำนาญในโรงพยาบาลใหญๆ จงมความสำคญ ในกรณทสงสยเรองตอมลกหมากแพทยจะแนะนำใหไปตรวจทโรงพยาบาลอยางนอยปละ 1 ครง ทานกจะปลอดภยไดรบการรกษาไดทนทวงท

ขาวดของประเทศไทย คอโรงพยาบาลศรราชนำหนยนตมาใชทำการผาตดมะเรงของตอมลกหมากเปนครงแรกของเมองไทยโดยทำการผาตดครงแรกเมอวนท 16 กมภา-พนธ 2550 การผาตดไดผลสำเรจดมาก การผาตดใชเวลานอย เสยเลอดนอยมาก ผลแทรกซอนนอยกวาปกต ซงนบวาเปนความโชคดของผปวยมะเรงของตอมลกหมากในเมองไทย

นายแพทยสมย ขาววจตร ทปรกษาแผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย และประธานคณะกรรมการอำนวยการ แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย อดตผอำนวยการวชรพยาบาล อดตนายกสมาคมแพทยมสลม เปนบคลากรมสลมททำคณประโยชนแกสงคมไทยไดกลบไปสความเมตตาของอลลอฮ ซบฮาฯ แลวแตเมอวนท 15 มกราคม 2552

ขออลลอฮ ซบฮาฯ โปรดประทานความเมตตาแกทานดวย อามน

เมอไมกวนมาน มเหตการณทนาเศราสลด เกดขน ในโรงพยาบาลรฐแหงหนง กคอมหญงสาวคนหนงตงครรภ ใกลคลอด มอาการเจบทองกอนคลอด ไดไปยงโรงพยาบาล และแพทย ไดใหรอกอน เนองจากเหนวายงไมไดเจบคลอดจรงๆ แตตอมาคนไขมอาการชอค และแพทยพยายามชวยเหลออยางเตมทแตกชวยไมไดเสยชวตในทสด โดยหลงจากผาตดศพตรวจดปรากฏวาเกดจากมดลกแตกและเสยเลอดมากไปถงสามพนซซ ทำใหชอคและเสยชวตในทสด

ภาวะมดลกแตกนน เปนภาวะทพบไดนอยมากๆ แพทยเองกไมคอยจะเจอ แตกลบเปนอนตรายสงจนเสยชวตไดทนทจากการเสยเลอดมากได

มดลกเรานน รปรางเหมอนลกชมพ ขนาดปกตกใกลๆ เคยงกน โดยเอาสวนทตอกบกานไวขางลาง แตเมอเวลาแมของเดกตงครรภ ลกชมพน กจะขยายขนาดออกไปเรอยๆ อยางมหาศาลกลายรปรางไปเหมอนลกโปงสวรรค ขนาดกพอๆ กบลกโปงสวรรคลกใหญๆ ลกหนง โดยมเดกอยขางใน

การท มดลกขยายขนาดอยางมหาศาลเพอรองรบเดกนเอง ทำใหผนงมดลกตองยดออกอยางมากมายถาเปนสงทมนษยสรางขน ผนงมดลกกคงมขนาดความหนาประมาณแผนกระดาษเทาน นเอง ซงน นหมายถง

Page 9: สุขสาระ มีนาคม 2552

นายแพทยกษดษ ศรสงา

มดลกแตก!ความออนแอและไมสามารถรบนำหนกของลกได และจะตองแตกออกทนท

แตเนองจากมดลกเปนสงทพระผเปนเจาสรางขน ดงนน จงมกระบวนการปองกนตวเองไมใหแตกไว นนกคอ ในชวงตงครรภน เอง ผนงของมดลกจะหนาตวข นเร อยๆจนแมจะยดขยายออกไปเทาไร ผนงมดลกกยงไมบางเหมอนแผนกระดาษ แตยงคงหนาและแขงแรง พอทจะรบรองทารกในครรภไดอยางสบายๆ

ในชวงกอนคลอด มดลกกจะเรมบบตวตอนแรกเบาๆ กอน แลวคอยๆ ถขนเรอยๆแรงขนเร อยๆ การบบตวของมดลกเชนนทำใหความดนในมดลกเพมขนเรอยๆ เชนกนความดนทเพมขนน กจะดนใหทารกออกไปยงทางทมความดนนอยทสด นนกคอปากมดลก หวของทารก กจะไปดนปากมดลกจนปากมดลกท หนา กจะคอยๆ บางลงๆจนเหมอนแผนกระดาษ และเปดใหลกออกลกกจะออกมาไดในทสดตามธรรมชาตอยางปลอดภย

แตในบางคน เกดมปญหาทมดลก เชนมมดลกออนแออยกอนแลว หรอเคยมการขดมดลกมากอน หรอเคยต งครรภมาบอยๆหรอเคยมการผาตดทตวมดลกเอง และเปนแผลเปนในสวนทตองขยาย ทำใหการสรางผนงเพมทำไดไมสมบรณ ผนงมดลกบางกวาปกต มดลกจงขาดความแขงแรงไป ดงนนเมอมดลกเรมเขาสกระบวนการคลอด และบบตวเองแรงขนเรอยๆ สวนทออนแอของมดลกกไมสามารถจะสรางความดนได มนก

มดลกแตก!ฮาเระ เจะโด : แปลเปนภาษามลาย

Page 10: สุขสาระ มีนาคม 2552

แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย

จะกลายเปนเหมอนทๆ มแรงดนนนนอยทสดไป แทนทจะเปนบรเวณปากมดลกแบบเดม แรงดนจากตวเดกกจะกดดนเขาสสวนทออนแอนน มากขนเรอยๆ จนแตกในทสด

เมอมดลกแตกออกแลว เลอดกจะไหลออกมาในชองทองมากขนๆ จนเลอดทเหลออยในระบบหมนเวยนโลหตมนอยไมพอจะรกษาความดนโลหตได แมเดกกจะเกดอาการชอค หมดสต และถารกษาไมทนกจะเสยชวตทนท

เนองจากเลอดเปนสงทไมระคายเคองเยอบชองทอง แพทยจงไมสามารถตรวจพบจากอาการทางหนาทองได และถาหากเลอดออกมาดวยความเรวมากๆ คนไขกจะไมมอาการซดใหเหน ประกอบกบอบตการณทเกดข นมนอยมากๆ แพทยจงไมสามารถวนจฉยไดอยางรวดเรว และเมอวนจฉยได แลวส งท สำคญท สด คอ ตองใหเลอด ตอง

หาเลอดมาใหเพยงพอกอน และใหเลอดผปวยอยางรวดเรว เพอใหพนจากอาการชอคกอนจงจะสามารถนำตวไปผาตดได เพราะพอเรมดมยาสลบความดนโลหตจะตกลงไปนดหนงซงไมมความหมายอะไรสำหรบคนธรรมดาแตในคนทชอคอย มนหมายถงการเสยชวตทนท ดงนน หมอดมยา หรอวสญญแพทย

กจะไมสามารถดมยาใหไดจนกวา คนไขจะไดรบเลอดและนำเกลอจนพนอาการชอคเสยกอน

แตเลอดหนงถง มเลอดอยประมาณสามรอยซซ ดงนน เลอดสามพนซซน จงหมายถงตองมเลอดกรปเดยวกน และเขากนไดกบผปวยอยถงสบถงในเวลาเดยวกน เพยง

ไมกนาทหลงเกดการชอคขน ในขณะทเลอดสวนใหญอยท สภากาชาด การนำเลอดมาโดยฝาการจราจรทเปนจลาจลของบานเราจงใชเวลามากมาย จงเปนเร องยากท จะสามารถชวยผปวยทมดลกแตกแลวใหรอดชวตได

ดงนนสงทจะชวยไดเพยงอยางเดยว กคอการวนจฉยท รวดเรวและถกตอง ซ งตองอาศยความรวมมอกนของผปวยกบแพทยทจะตองไดประวตอยางละเอยดทสด ตองมการฝากครรภสมำเสมอ ตองมการเฝาระวงอาการตางๆ ทผดปกตทอาจจะเกดขน ญาตผปวยเอง กสามารถชวยไดเชนกน เพราะญาตจะมเวลาอยกบผปวยมากกวาหมอหรอพยาบาล โดยเฝาสงเกตดอาการตางๆ ของผปวย ถาหากอาการปวดทองแบบจะคลอดนมนไมถขนเรอยๆ ไมแรงขนอยางทควรจะเปนตามปกต และผปวยมอาการเวยนหว จะเปนลม หนาซด ชพจรเตนเรว หรอมเลอดออกผดปกตทางชองคลอดกตาม จะตองรบแจงผ เก ยวของใหทราบโดยทนทเพ อท จะหาทางแกไขไดทนทวงท กอาจจะสามารถชวยชวตผปวยไวไดครบ วสสลามฯ

Page 11: สุขสาระ มีนาคม 2552

พบหมอจนตนา

แพทยหญงจนตนา โยธาสมทร

ทำอยางไรกบการตรวจแบบ

. . แ พ ค เ ก จ . .

นสรยาเปนหญงอาย 62 ป ไดไปตรวจรางกายพรอมกบเพอนคนหนงท โรงพยาบาลเอกชน ท ม แพคเกจ(Package) ของการตรวจสขภาพหลงการตรวจแพทยอธบายวา เธอมไขมนในเลอดสง มคลนไฟฟาหวใจผดปกต ทำใหแพทยสงสยวาจะเปนโรคหวใจ จงแนะนำใหสวนหวใจ หรอตรวจดวย MRI ชนดใหมลาสด ซงสามารถชบงไดวาจะมหลอดเลอดหวใจตบหรอไม เธอเกดความไมแนใจจงไดไปปรกษากบแพทยประจำครอบครวทคนเคยกน

Page 12: สุขสาระ มีนาคม 2552

แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย

“หลงจากท ค ณหมอบอกวาเปนโรคหวใจแลว ดฉนรสกแนนหนาอกและเหนอยงายคะ ทำอะไรกเหนอย รสกอาการทางโรคหวใจจะกำเรบมากขน ทงๆ ทกอนหนานกปกตด ไมเคยเปนอะไรเลย อยากเรยนถามคณหมอวา ดฉนควรจะตรวจสวนหวใจ ทำบอลลนขยายหลอดเลอดหวใจตามทคณหมอแนะนำไหมคะ”

แพทยกลาววา “หมอรจกคนเคยดกบครอบครวของคณมานานแลว มหลายคนเปนคนไขทเคยรกษา คณพอคณแมของคณอายเกอบ 80 ปแลวแตยงแขงแรงด แมวาคณพอจะมโรคความดนเลอดสงอยบาง พนองทกคนกแขงแรงด สำหรบตวคณเองไมดมสรา ไมสบบหร ชอบออกกำลงกายดวยการเดนบาง วงบาง มอะไรบางทคณไดรบตรวจจากโรงพยาบาลแหงน”

นสรยาตอบวา “พยาบาลไดนำแบบฟอรมมาใหกรอกประวต, วดปรอท, วดชพจร,วดความดนเลอด, ชงนำหนก, ตรวจเลอด,ตรวจปสสาวะ, เอกซเรยหนาอก, ตรวจคลนไฟฟาหวใจ แพทยไดใชเครองตรวจมาฟงบรเวณหวใจ หลงจากนนแพทยไดกลาววาสงสยจะมหลอดเลอดหวใจตบ จะตองทำการสวนหวใจหรอทำ MRI แบบใหมเพอดหลอดเลอดหวใจคะ”

แพทยประจำครอบครว ขอดผลการตรวจทงหมดของนสรยาแลวกลาววา “จากการตรวจหวใจ พบวาหวใจเตนปกตด หวใจไมโต เสยงหวใจปกต ไมมเสยงฟ (murmur)

หรอเส ยงผ ดปกตใดๆ เพ ยงแตม ไขม นคอเลสเตอรอลในเลอดสงเลกนอยคอ 230มลลกรมเปอรเซนต ซงคาปกตไมเกน 200มลลกรมเปอรเซนต เอกซเรยหนาอกปกตดคลนไฟฟาหวใจอยในเกณฑปกตไมมลกษณะของหวใจขาดเลอด หมอขอแนะนำใหคณเดนทดสอบสมรรถภาพหวใจ (Exercisetest) เพอดวาจะมลกษณะของหลอดเลอดหวใจตบหรอไม ถาผลออกมาสอแสดงวานาจะมหลอดเลอดหวใจตบ จงควรจะทำการสวนหวใจ ฉดสดหลอดเลอดหวใจ ซงอาจมความเสยงถงชวตอยบางเลกนอย แตถาผลการทดสอบสมรรถภาพหวใจออกมาแลวปกต แสดงวาไมไดเปนโรคหลอดเลอดหวใจตบ คงเพยงแตปองกนปจจยเสยง เชนอาหารไขมน, เครองดม, ทอยอาศย, สง-แวดลอม, อปนสย, ครอบครว, กรรมพนธ,การออกกำลงกาย, มลพษ, ความเครยดกจะสามารถลดอตราเสยงของโรคหลอดเลอดหวใจตบได”

จากคำอธบายของแพทยประจำครอบครว ทำใหนสรยาตดสนใจไดวา เธอควรจะปฏบตตวอยางไรตอไป กอนทจะตองเจบตวและเสยเงนทองโดยไมมเหตผลอนสมควร

จบประเดน

สำนวนหดบตบไหมหมายถง ลกษณะเสยงทดงมากจนกลบเสยงอน เชน เสยงปนกลดงหดบตบไหม ทำใหหอ อ ไมไดยนเสยงอะไรเลย

เสยงเปนพลงงานทเกดจากการส นสะเทอนของโมเลกลของอากาศเกดเปนคลนและอาศยตวกลางเคลอนทไปสห โดยทวไปจะแบงลกษณะของเสยงออกเปน 3 แบบไดแก ความถความดง และคณภาพของเสยง โดย

ปกตหของคนจะสามารถไดยนเสยงในยานความถ 20-20,000 เฮรตซเสยงทตำหรอสงกวานนจะไมสามารถไดย น เฮรตซเปนหนวยวดของคาความถ โดย 1 เฮรตซคอความถท เทากบ1 ครง ตอวนาท

สวนความดงของเสยงมหนวยวดเปนเดซเบล ระดบเดซเบลท กออนตรายตอหคอ 85 เดซเบลขนไปเมอฟงเปนเวลานาน อนตรายทเกดจากเสยงมกจะไมเหนผลโดยทนท แตถาไดสมผสวนละหลายๆ ชวโมงเปนเวลานานๆ จะกอใหเกดอนตราย เชนผทอยในสภาพแวดลอมในระดบเสยงเฉลย 24 ชวโมง เกน 70 เดซเบลเอจะกลายเปนคนหตงภายในเวลา 40 ปและระดบเสยงเฉลยรมถนนในกรงเทพฯบางสายกมระดบเสยงเฉลย 24 ชวโมงเกน 70 เดซเบลเอ นนหมายความวามเสยงดงเกนมาตรฐาน ซงอาจกอใหเกดอนตรายตอผทพกอาศยบรเวณนน

Page 13: สุขสาระ มีนาคม 2552

หดบตบไหม

วรชาต มสอด

อยางไรกตามเราควรจะหลกเลยงสถานททมเสยงดงมากๆ หากไมสามารถหลกเลยงได เชน ตองทำงานอยในสถานทนน กควรหาอปกรณปองกน เพอปองกนอนตรายทอาจจะเกดขนกบสขภาพของเรา

ตวอยางแหลงกำเนดเสยง ระดบเสยง และผลกระทบทมตอมนษย

โนรซนด

อาหารกบสขภาพ

กวยเตยว อาหารยอดนยมของคนไทย ทรบประทานกนในปจจบนนนมอยหลากหลายเสน ไมวาจะเปนเสนใหญ เสนเลก, เสนหม, บะหม, กวยจบนำมาประกอบอาหารไดหลากหลายเมนเชนกน ทงกวยเตยวแหง, นำ, ตมยำแล วแต คนชอบ แต ค ณร หร อไม วาเสนกวยเตยวเนอนมๆ ขาวๆ ทรบประทานกนอยนนประกอบดวยอะไรบาง ?

อนตรายทมองไมเหน

กวยเตยว..

Page 14: สุขสาระ มีนาคม 2552

แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย

อางองhttp://www.kamoman.com/board/index.php?topic=3149.msg64703http://www.trf.or.th/NEWS/Content.asp?Art_ID=995http://www.thaihandiworks.com/KhunKhao_L04P03.html

กวยเตยวทำมาจากแปงเปนหลก จงมสารอาหารจำพวกคารโบไฮเดรตสงถง 71-77เปอรเซนต แตมโปรตนเพยง 5-8 เปอรเซนตจากการวจยของสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) พบวาเสนกวยเตยวทเรารบประทานกนอย ทกวนน นเปนอนตรายตงแตวตถดบ กระบวนการผลต ตลอดจนถงรานคา โดยมการเตมสารกนบด เพราะโดยธรรมชาตแลว ถาไมเตมสารกนบด เสนกวยเตยวจะเกบไวไดเพยง 2-3 วนเทานนแตทขายกนในปจจบนสามารถเกบไดนานถง 7วน แสดงวาใสสารกนบดมาก โดยสารกนบดทนยมใชคอ กรดเบนโซอกและกรดซอรบก ซงถารางกายไดรบปรมาณสงเปนเวลานาน จะทำใหประสทธภาพการทำงานของตบและไตลดลง

คณะกรรมการกำหนดมาตรฐานอาหารสากล (Codex) ไดกำหนดใหใชกรดเบนโซอกในเสนกวยเตยวไดไมเกน 1,000 มลลกรมตอกโลกรม แตจากผลการตรวจวเคราะหพบวาในเสนกวยเตยวนนมปรมาณกรดเบน-โซอกต งแต 1,079-17,250 มลลกรมตอกโลกรม โดยพบวา กวยเตยวเสนเลกนนมปรมาณกรดเบนโซอกและกรดซอรบก มากกวามาตรฐานทกำหนดไวมากทสด ดงตารางทแสดงขางลางน

นอกจากนกระบวนการผลตกวยเตยวยงตองใชนำมนเปนจำนวนมาก เพอปองกนเสนตดกน และสามารถขยเสนใหแตก ทำอาหารไดงาย ซงนำมนทนำมาใชสวนใหญนน จะเปนนำมนเกาทไดมาจากการทอดแลวเอามาผสมกบนำมนพชใหม เชน นำมนถวลสง, นำมนปาลม ทำใหมความหนดสง แตกลายเปนสารพษมผลตอการทำงานของเซลลซ งเปนสาเหตของความดนโลหตสง, โรคหลอดเลอดหวใจ และนำมนท ใชทำเสนอาจปนเปอนสารอลฟาทอกซน ซงเปนตวการของมะเรงตบ, ตบอกเสบ, รายซนโดรม(โรคทเกดกบเดกกอนวยเรยน ทำใหมอาการ

ไข, ปวดทอง, อาเจยน, ชก, สมองบวม และตายไดใน 24-72 ชม.)

นอกจาก สารกนเสย, นำมนเกา แลวยงมสารสมหรออะลมเนยมอะลม ซงไมควรเกน 0.2 มก./ลตร (มาตรฐานนำดม) แตพบในเสนกวยเตยว 620 มก./กก. ซงโดยปกตถาไดรบ 50-200 ไมโครกรม/ลตร กสงผลตอระบบประสาท, กรวยไต, กระดกไดอกดวย

และไมใชแคเสนกวยเต ยวเทาน นท เปนอนตราย แมกระทงในหมอกวยเตยวทใชเองกยงเปนอนตราย เนองจากรานคาสวนใหญ ใชหมอทใชตะกวเปนตวบดกรเชอมสวนประกอบของหมอ ซงตะกวเปนสารพษทมความรนแรงตอระบบสมอง, ระบบประสาทและอวยวะทกสวนในรางกายอกดวย

การสงเกตเสนกวยเตยววาปลอดภยหรอไมนนเปนเร องทยากมาก ดงนนกอนรบประทานควรพถพถนในการเลอกราน เพอความอรอยและความปลอดภยของตวทานเอง ในกรณทซอมารบประทานทบาน อาจสงเกตไดจากรสชาตทเปรยวเมอรบประทานเขาไป และควรทงไว ถาอยไดนาน แสดงวาไมปลอดภย และไมควรซ อรานน นมารบประทานอก

Page 15: สุขสาระ มีนาคม 2552

รายงานธงชย กนพนธ

โรงเรยนผนำสขภาวะมสลม เปนอกหนงโครงการแนวดงของแผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย (สสม.) โดยไดดำเนนการจดอบรมหลกสตรการพฒนาผนำองคกรมสลม เพอทจะสรางผนำแหงการเปลยนแปลงทพรอมดวยทกษะความรและทศนคตทเออตอการบรหาร พฒนากจกรรมดานสขภาวะแกสงคมมสลม และพรอมทจะผลกดนและรวมมอกนสรางความเขมแขง ใหแกชมชนมสลมตอไป

หลงจากทโรงเรยนผนำฯ ไดดำเนนการอบรมผานไปเขาปท 2 ผเขยนในฐานะผประสานงานฯ ไดมโอกาสไปตดตามผลงานของผทผานการอบรมในแตละรน ไดไปนงพดคย นายการยา กะดอง ผใหญบาน หมท1 ตำบลปยด อำเภอเมอง จงหวดปตตานทไดเขารบการอบรมในโรงเรยนผนำสขภาวะมสลม รนท 7 และไดนำสมาชกในหมบาน

รามง มาเขารวมอกครงในรนท 8 ในฐานะทตนเองเปนผนำของหมบาน จงไดเขาไปปรกษากบนายซดง จะปะกยา ผ จดการโรงเรยนบำรงอสลาม และไดประชมรวมกบสมาชกทไดเขาอบรม พรอมทงชาวบานรามงวา จะดำเนนการพฒนาหมบานใหเปนหมบานสขาว โดยมแผนทจะเสนอและขอรบการสนบสนนโครงการ จากแผนงานสรางเสรม

สขภาวะมสลมไทย (สสม.) หรอ ท ศอ.บต.จงไดนำโครงการทไดนำเสนอระหวาง

การฝกอบรมในชวโมงของ ดร.ปรดา ประพฤตชอบ ในโรงเรยนผนำฯ คอโครงการรวสเขยวบานสขาว เสนอตอ ศอ.บต. โดยมกจกรรมคอ 1) รวสเขยวบานสขาว 2) นำยาอเนกประสงคกล มอาชพแมบาน 3) การเล ยงปลาไหลในบอปน 4) การเล ยงปลาดกใน

โรงเรยน และในชมชน 5) ศนยการเรยนรชมชน งบประมาณทขอรบการสนบสนน322,000 บาท และ ศอ.บต. ไดอนมตงบสนบสนนตามทไดขอไป

รวสเขยว หมายถง บานทกหลงคาเรอนของบานรามง ตองปลกผกทรบประทานไดและสามารถแลกเปลยนกนกนได เชน ผกถวพ, ตระไคร, ขา, พรก เปนตน บานสขาวหมายถง หมบานรามงจะตองปลอดยาเสพตดปลอดสงอบายมข ปลอดโจรลกขโมยในหมบาน

ดวยความภาคภมใจของผ ใหญบานการยา กะดอง และทมงาน กบความสำเรจในผลงาน สงผลใหกระทรวงมหาดไทย ไดรวสเขยว

Page 16: สุขสาระ มีนาคม 2552

แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย

เรองจากทางบาน

พจารณาผลงานของผ ใหญบานการยา ทสามารถสร างช มชนเข มแข ง และเป นตวอยางท ดพอสำหรบการประชาสมพนธใหกบสาธารณชนไดรบรถงผลงานเดนทกอประโยชนกบประชาชนทวไปได จงไดมอบรางวลผใหญบานดเดน ประจำป พ.ศ.2551โดยผใหญไดเขารบมอบโลผใหญบานดเดนจากผวาราชการจงหวดปตตาน เมอวนท 1ตลาคม 2551

นอกจากน ทกๆ ป ผใหญบานการยายงไดจดใหมกจกรรมการประกวดบานสะอาด

และหนาสวยนามอง โดยจะมการประกาศผลในทกๆ 6 เดอน และไดเชญนายอำเภอมาเปนผมอบรางวลใหกบผชนะการประกวดรางวลท 1 ตเยนขนาด 5 คว, รางวลท 2พดลมตงพน และรางวลท 3 เปนพดลมตงโตะ สวนรางวลชมเชยนนเปนกระตกนำแขงขนาดใหญ, กลาง, เลก ตามลำดบไป

สนใจอยากศกษาดงาน ตดตอไดท ผใหญบานการยา กาดอง โทร. 073-434450

บอปลาไหล

วนน หากไมพดถงการครองชพเพอการดำรงชวต คงจะไมทนสมยนก เพราะทกวนนเรองปากเรองทองเปนเรองใหญ ทกคนจะคดวาจะทำอยางไรจงจะอยรอด ทำอยางไรทจะมชวตอยได เปนปญหาททกคนตองคค แตปญหานคงไมใชแคบานเราเพยงแหงเดยว จะเปนกนทวโลก บางแหงอาจจะหนกกวาเราเสยดวยซำ

และวนนกลมมสลมมะฮ ยมท.ยะลา ไดรวมกลมประมาณ 50 คนไดไปศกษาหาประสบการณเก ยวกบปญหาดงกลาวขางตน โดยการไปชมสถาบนศกษาปอเนาะอลฟาแตฮ (ปาพราว) ซงตงอยท 318 หมท 1 ตำบลบาละ อำเภอกาบง จงหวดยะลา ดวยปอเนาะแหงนไดแนะนำในเรองปากทองโดยตรง นนคอ มวธการสอนถงอาชพในการดำรงชวตใหแกนกศกษาโดยตงอยบนฐานของความเปนธรรม-ชาต อย กบธรรมชาต และในขณะเดยวกน นำศาสนาซ งเปนหลกในการดำรงชวตเชนกนมาควบคกนไปสถาบ นศ กษาปอเนาะอ ลฟาแตฮ(ปาพราว) แหงน ไดเรมเกดขนเมอปพ.ศ.2537 บนเนอท 18 ไร สอนวชาศาสนาอสลามและภาษาอาหรบ ขณะนมนกศกษา 420 คน ชาย 220 คนหญง 200 คน อาจารย 30 คน ทกคนจะพกทปอเนาะทงหมด มอาคาร 3 หลงหองเรยน 20 หอง

จากการทไปเย ยมชมสภาพทวไปของสถาบนฯ จะเหนไดวา มความสะอาด เปนระเบยบ รกษาสงแวดลอมพรอมกบใชชวตแบบพอเพยง นเปนการสรางจตสำนกใหแกเยาวชนจนทำใหสถาบนการศกษาแหงน ไดร บรางวลมากมาย ตวอยางเชน รางวลสถานศกษาท ม การจดการดานส งแวดลอมดเดน ประจำป 2549 จากกระทรวงทร พยากรธรรมชาต และส งแวดลอม กรมสงเสรมคณภาพสงแวดลอม/จากสำนกตรวจราชการ

โตะครหะยดอรอนง ดาแม

Page 17: สุขสาระ มีนาคม 2552

ชวตกบธรรมชาตมาเรย สาลพนธ

กระทรวงสาธารณสข เขต 18 และ 19คดเลอกใหเปน สถานศกษาปอเนาะนาอยตนแบบ ตามโครงการ “พฒนาศาสนสถาน5 จงหวดชายแดนใต ประจำป 2551” และรางวลอนๆ อกมากมาย

สำหรบผบรหารสงสดคอ โตะครหะยดอรอนง ดาแม อาย 57 ป สำเรจปรญญาตรดานการเผยแผศาสนาอสลาม ณ กรงทร- โปลประเทศลเบย ผานงานดานสอนศาสนาทเมองปซาน ประเทศเกาหลใต เปนตวแทนประเทศไทยเขาสมมนาดานศาสนาภาคพนเอเชยแปซฟก ณ ประเทศมาเลเซย/ประเทศศรลงกา

ดงทกลาวมาแลววา โรงเรยนแหงนไดสอนศาสนาควบคกบอาชพ สำหรบดานอาชพจะมหนวยงานตางๆ ใหการสนบสนนเชน ศอ.บต/กศน. โดยเฉพาะ กศน. ไดนำกจกรรมพฒนาทกษะชวตและกจกรรมพฒนาทกษะอาชพ คอ วชากอสราง/วชาชางไม/วชาศลปะประดษฐ/วชาทำอาหารขนม แต

อยางไรกตามทางโรงเรยนไดเพ มกจกรรมอกมากมาย เชน มการฝกอาชพการเกษตร/การเลยงผงการเพาะเหดนางฟา/การเลยงปลาดก/การเลยงแพะ/วว/ไก/เปด/การทำปยชวภาพและคอมพวเตอร

จะเหนไดวาผลจากการสอน หรอการสรางอาชพ ทำใหเกดผลผลตและรายไดใหแกเยาวชน เดกๆ จะมการเรยนรตลอดเวลาซงจากชวงเชาจะเรยนศาสนา ชวงบาย จะเรยนอาชพ ผลผลตทได จะนำมาแบงปนกนใชภายในปอเนาะ โดยไมตองซอจากภายนอก และพอมเหลอจะนำผลผลตไปขายเปนรายได นำรายไดเขาปอเนาะและนำไปซออปกรณดานการผลตตอไป นบวาเปนการสอนการสรางประสบการณใหแกเดกแบบครบวงจร เดกจะไดรบความรดานศาสนาทเปนหลกในดานคณธรรม และเดกจะไดรบความรดานอาชพเพอเปนหลกในการทำมาหากน เลยงปากเลยงทองใหแกตวเอง ตลอดถงครอบครวตอไป...

ปาซยะห

ภาพจากวชาการดอทคอม

แมงมมแมหมายดำเปนท ร จกกนดในวงการวทยาศาสตร เพราะแมงมมเพศเมยจะฆาแมงมมเพศผหลงจากผสมพนธ เสรจและพษของมนยงรายกาจถงขนทำใหคนทถกกด ถงกบเสยชวตลงได

คณะนกวทยาศาสตรจากมหา-วทยาลยลา ฟรอนเตรา ในเมองซต ออฟเตม โก ประเทศช ล ได ศ กษาผลขางเคยงของการไดรบพษจากแมงมมแมหมายดำเปนเวลานานนบ 7 ปและเมอแยกสารประกอบตางๆ ในพษออกมา กพบวา พษของแมงมมแมหมายดำสามารถนำมาเปนยารกษาผทมอาการหวใจวายและชวยผชายทมปญหากามตายดานได นอกจากนแพทยผเชยวชาญระบบทางเดนปสสาวะจากโรงพยาบาลรมบม ประเทศอสราเอลไดสกดพษจากแมงมมแมหมายดำมารกษาโรคเสอมสมรรถภาพทางเพศ

Page 18: สุขสาระ มีนาคม 2552

แผนงานสรางเสรมสขภาวะมสลมไทย

แหลงขอมล:1. www.pantip.com/caf/chalermthai/topic/A7436344/A7436344.html2. www.hilight.kapook.com/view/329763. http://horoscope.thaiza.com/detail_113459.html

พษแมงมมแมหมายดำ แมงมมดงกลาวไดขยายพนธกระจายไปยงชมชนตางๆ รอบๆปากแมนำเจาพระยา แมนำแมกลอง และอาวไทยตอนบน ซงเบองตนไดรบรายงานวาเจอแมงมมแมหมายนำตาลชกชมท อ.อมพวาจ.สมทรสงคราม แมงมมชนดนมพษรนแรงทำลายระบบเลอด และระบบภมคมกน

ความแตกตางระหวางแมงมมท วไปกบแมงมมแมหมายนำตาล นอกจากลกษณะลำตวแลว ใหสงเกตลกษณะการทำรงหรอชกใย แมงมมทวไปจะชกใยคอนขางสวยงามเปนระเบยบ และชกใยอยทสง เชน ตามขอตามคาน หรอหลงคาบาน แตแมงมมแมหมายนำตาลจะทำรงอยทตำ สงไมเกน 1 เมตรลกษณะรงหรอใยจะยงเหยงไมเปน ระเบยบพบเหนไดตามใตโตะ เกาอ รองเทา เกาๆในบ าน ด งน นเราควรทำความสะอาดบานอยตลอดเวลาเพอใหพนจากเหลาสตวราย

ภาพจากวกพเดย

อยางจรงจงตงแตป 2550 โดยคดสรรตวแมงมมแมหมายดำ มาจากทวปแอฟรกาและอเมรกาใต

แมงมมแมหมายดำ พบกระจายทวโลกมลกษณะลำตวเปนมน ตวเมยขนาดประมาณ30-40 มลลเมตร ตวผมขนาด 16-20 มลล-เมตร มลวดลายคลายรปนาฬกาทรายสแดงสมอยดานใตสวนทอง หลงจากผสมพนธกนแลว ตวผอาจถกตวเมยกนหรอ จากไปผสมพนธกบตวเมยตวอน แมงมมตวเมยวางไขไดครงละ 200-750 ฟอง

พษของแมงมมชนดนจะออกฤทธตอระบบประสาท โดยเฉพาะระบบประสาทสวนกลาง ทำใหผวหนงตาย หรอมเลอดออกตามอวยวะภายในตางๆ ตอมนำเหลองบรเวณใกลเคยง เชน บรเวณ, รกแร, ขาหนบมการอกเสบกดรสกเจบได มเหงอออก, ขน

ลก, ความดนโลหตสง, รอยกดเขยวชำ, มจดแดง อาการทเฉพาะของพษคอ ออนแรง,สน, ปวดกลามเนอ, กลามเนอเกรง, ทองแขง, เปนอมพาต, ซม และชกในรายทแพพษรนแรง

การรกษาอาการพษของแมงมมแมหมายดำ ทำไดโดยการลางแผลใหสะอาดไมขยบแขนขาทถกกด พนดวยผาพนแผลเพอลดการกระจายของพษ ประคบบรเวณแผลดวยนำแขง อาจระงบอาการปวดดวยยาแกปวด ถาแสดงอาการรนแรง ใชยาตานพษLyovac ฉดเขาทางหลอดเลอดดำ ฉดวคซนปองกนบาดทะยก และอาจใหยาปฏชวนะในกรณทมการตดเชอแทรกซอน

ประเทศไทยกำลงต นตวกบการแพรพนธของแมงมมแมหมายนำตาล ซงมพษรายแรงกวางเหาถง 3 เทาและรายแรงกวา

Page 19: สุขสาระ มีนาคม 2552
Page 20: สุขสาระ มีนาคม 2552