Хүчилтөрөгч – О – 62.43%Нүүрстөрөгч – С – 21.15%

Устөрөгч – Н – 9.86%Азот – N – 3.1%

Кальци – Са – 1.9%

Хүний биед маш олон тооны элементүүд агууллагдгаас дээрх таван элемент нь хүний биед маш их хувь агууллагддаг байна.

Сурагчиддаа өмнөх мэдлэгээ ашиглан хариулаарай -Химийн элемент гэж юу вэ?-Атом юуг үүсгэдэг вэ? Атом ямар хэмжээтэй бол та нар юу гэж бодож байна. Та нарын нүдэнд атом харагддаг уу?

Бодис

Моле-кул

АтомАтом бол маш өчүүхэн жижиг

учир хүний нүдэнд харагдаггүй.

Атомын бүтэц

Хичээлийн зорилт: Атомын бүтцийг тодорхойлох Химийн элементийн атомын бүтэц, эгэл бөөмсийг тодорхойлох

Сурагч та бүхэнд Лити гэдэг элементийн атомын бүтцийн загварыг хараад атом ямар хэсгээс тогтож байгааг тодорхойлоорой.

- Атомын төвд нь ямар ямар жижиг хэсэг байгааг олоорой? Төв хэсгийг цөм буюу нуклон гэнэ.

Нейтрон

Протон

Электрон

Сурагчид та бүхэн дараах бичлэгийг үзээд атомыг бүрдүүлэгч жижиг хэсгүүд ямар ямар цэнэгүүд үзүүлж байгааг ялган гаргаж, атомын бүтцийн загварыг ажиглаарай

Атом Электрон бүрхүүл

Цөм (нуклон)

Протон Нейтрон

Р+Р+е-е-е-е-е-е-е-

P+ n0

e-

Протон – P+

Нейтрон - n0

Электрон - e-

Атомыг бүрдүүлэгч жижиг хэсэг

болох протон, нейтрон, электроныг

эгэл бөөмс гэнэ.

Нейтрон

Протон

Электрон

Литийн атомын эгэл бөөм-сийг тодор-хойлцгооё?P = 3n = 4e = 3

Атом Цөм P+ n0 Цөм цэнэгтэй юу?

Цөм цэнэгтэй яагаад гэвэл цөм протон, нейтрон 2-с тогтоно. Нейтрон нь цэнэггүй харин протон нь нэмэх цэнэгтэй учир цөмийн цэнэгийн тоо нь протоны тоотой тэнцүү байна. Атом цэнэгтэй болов уу? Атом нь цөм электроноос тогтоно. Цөм нь нэмэх, электрон хасах цэнэгтэй учир атом цэнэгтэй юу?

Электрон бүрхүүл- Электрон – e-

Нейтрон

Протон

Электрон

Литийн атомын эгэл бөөм-сийг тодор-хойлцгооё?P = 3n = 4e = 3 Ц.Цэнэг тоо = + 3

Атомын нэмэх, хасах цэнэгийн тоо нь тэнцүү цахилгаан саармаг систем юм.

Ц.цэнэг тоо= е тоо

Дараах зургыг атомын бүтэц-тэй харьцуулан төсөөтэй зүйл-ийг ярилцан дүг-нэлт гаргацгаая?

Нейтрон

Протон

Электрон

Атом масстай болов уу? Хэрвээ та нарыгЛитийн атомынзагвараас атомынмассыг олооройгэсэн бол та нар яаж олох вэ?(Электроны масс маш бага бараг массгүй гэж хэлж болохоор масстай учир электроныг массын тоог атомын массын тоог олоход тооцохгүй гэдгийг санаарай)

Цөм нь протон, нейтроноос тогтох ба протон нейтроны тооны нийлбэрийг атомын цөмийн массын тоо(нуклоны тоо) гэнэ.

Цөмийн массын тоо-A А= p + n n = A - p

Элементийн нэр:Í¿¿ðñòºðºã÷ Химийн тэмдэг: C

p = 6 A = 12 e = ? n = ?

Жишээ дасгалыг хамтдаа ажлаарай.

Ä.äÕèìèéí ýëåìåíòèéí

íýð Òýìäýã

Ýãýë ẺìñÀ

(íóêëîíû ìàññûí òîî)

Öºìèéí öýíýã

ïðîòîí ýëåêòðîí íåéòðîí

1 Õ¿÷èëòºðºã÷ O   8   16  

2 Í¿¿ðñòºðºã÷       6   6

3 Óñòºðºã÷ H 1     1  

4 Àçîò     7   14  

5 Êàëüöè Ca     20   20

Дээрх дасгалыг ажилж чадсан бол дараах хүснэгтийг нөхөж өөрийгөө шалгаарай

Гэрийн даалгавар

Дасгал ажлын дэвтэрний 20 хуудасны дасгал 4 – р дасгалыг гүйцэтгээрэй.

Хичээл сонирхолгүй үр дүнгүй бол

Хичээл сонирхолтой үр дүнтэй бол

Эсвэл2 5

Хичээлд идэвхитэй оролцсон та

бүхэнд баярлалаа