69
3o ΓΕΛ ΛΑΡΙΣΑΣ Β ΤΑΞΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΗΠΙΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΧ. ΕΤΟΣ 2013-14 .

Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

  • Upload
    3lyklar

  • View
    234

  • Download
    8

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

3o ΓΕΛ ΛΑΡΙΣΑΣ Β ΤΑΞΗΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΗΠΙΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΣΧ. ΕΤΟΣ 2013-14

.

Page 2: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΔΙΑΔΟΣΗ ΗΛΙΑΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Σύντηξη: σύντηξη είναι η διαδικασία σύνδεσης δύο ή περισσοτέρων ελαφρών πυρήνων σε έναν βαρύτερο

πυρήνα με την ταυτόχρονη έκλυση ενέργειας. Ηλεκτρόνια που κινούνται με μεγάλες ταχύτητες

ξεφεύγουν από τα άτομα και προσκολλώνται σε άλλο. Αλλαγή ενεργειακής κατάστασης σημαίνει εκπομπή μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας. Μια τέτοια είδους

ενέργεια είναι αυτή που εκπέμπει ο ήλιος.

Πρόκειται για ηλεκτρική και μαγνητική ενέργεια. Αυτή μεταδίδεται υπό μορφή κυμάτων. Χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτών των κυμάτων είναι ο ρυθμός (το

πόσο συχνά) φθάνουν στη γη. Αυτό λέγεται συχνότητα.

Page 3: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΤΑ ΕΙΔΗ ΚΑΙ Η ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΗΛΙΑΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ

• Η προσπίπτουσα (άμεση) ακτινοβολία χαρακτηρίζει το ποσό της ισχύος ακτινοβολίας που φθάνει στην επιφάνεια της Γης σε μια δεδομένη στιγμή, ανά μονάδα επιφάνειας. Εκφράζεται σε Watt/m2

Η διάχυτη (έμμεση) ακτινοβολία είναι η ακτινοβολία που σκεδάζεται (διασκορπίζεται) από νέφη και αιωρούμενα σωματίδια

Page 4: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΗΛΙΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΙ ΠΟΡΟΙ

• Η συνολικά προσπίπτουσα πάνω στη γη ακτινοβολία κατανέμεται με τον ακόλουθο περίπου τρόπο:

• Το 45% της ακτινοβολίας ζεσταίνει την επιφάνεια της γης την ατμόσφαιρα και τις θάλασσες. Ένα ποσοστό της τάξης του 23% της ηλιακής ενέργειας που φθάνει στη γη χρησιμοποιείται για τον υδρολογικό κύκλο. Συντελεί στη εξάτμιση του νερού των θαλασσών, των λιμνών, των ποταμών, στην αφυδάτωση των φυτών. Το εξατμισμένο νερό δεν χάνεται, αλλά συγκεντρώνεται στην ατμόσφαιρα και δημιουργεί τα σύννεφα. Αυτά με την σειρά τους μας δίνουν βροχή, χιόνι και φέρουν το νερό ξανά πίσω στη γη. Ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 1% συμβάλλει στη δημιουργία και στον καθορισμό των ανέμων, ενώ αυτοί με την σειρά τους κινούν τα κύματα.

Page 5: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ

• . Όταν λοιπόν τα φωτόνια πέσουνε σε ένα φωτοβολταϊκό στοιχείο, άλλα ανακλώνται, άλλα το διαπερνούν και άλλα απορροφώνται από το φωτοβολταϊκό. Αυτά τα τελευταία φωτόνια είναι που προκαλούν το ηλεκρτικό ρεύμα. Τα φωτόνια αυτά αναγκάζουν τα ηλεκτρόνια του φωτοβολταϊκού να μετακινηθούν σε άλλη θέση και ως γνωστόν ο ηλεκτρισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά κίνηση ηλεκτρονίων.

Page 6: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Η ΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ • Φωτοβολταϊκό φαινόμενο ονομάζεται η άμεση μετατροπή της

ηλιακής ακτινοβολίας σε ηλεκτρική τάση.• Φωτοβολταϊκό στοιχείο είναι η ηλεκτρική διάταξη που παράγει

ηλεκτρική ενέργεια όταν δέχεται ακτινοβολία. Λέγεται ακόμα φωτοβολταϊκό κύτταρο ή κυψέλη.

• Φωτοβολταϊκό πλαίσιο είναι ένα σύνολο φωτοβολταϊκών στοιχείων που είναι ηλεκτρονικά συνδεδεμένα. Αποτελεί την βασική δομική μονάδα της φωτοβολταϊκής γεννήτριας.

• Φωτοβολταϊκό πάνελ είναι ένα ή περισσότερα φωτοβολταϊκά πλαίσια, που έχουν προκατασκευαστεί και συναρμολογηθεί σε ενιαία κατασκευή, έτοιμη να εγκατασταθεί σε μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση.

• Φωτοβολταϊκή γεννήτρια είναι το τμήμα μιας φωτοβολταϊκής εγκατάστασης που περιέχει φωτοβολταϊκά στοιχεία και παράγει συνεχές ρεύμα.

• Αντιστροφέας(inverter) ηλεκτρονική συσκευή που μετατρέπει το συνεχές ρεύμα σε εναλλασσόμενο.

• Ρυθμιστής φόρτισης συσκευή που χρησιμοποιείται σε αυτόνομα συστήματα για να ρυθμίζει τη φόρτιση των συσσωρευτών.

Page 7: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΒΑΘΜΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ-ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ

ΒΑΘΜΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ

Τα φωτοβολταϊκά μετατρέπουν ένα 5-19% της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική.

•Το ποσό αυτό εξαρτάται από την τεχνολογία που χρησιμοποιούμε, η οποία πάντως βελτιώνεται.

Page 8: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝ

• 1) Μηδενική ρύπανση• 2) Αθόρυβη λειτουργία• 3).Αξιοπιστία και μεγάλη διάρκεια ζωής (φθάνει

τα 30 χρόνια)• 4) Απεξάρτηση από την τροφοδοσία καυσίμων

για τις απομακρυσμένες περιοχές• 5) Δυνατότητα επέκτασης ανάλογα με τις

ανάγκες• 6) Ελάχιστη συντήρηση.

Page 9: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

• Ένα τυπικό Φ/Β ενός κιλοβάτ αποτρέπει κάθε χρόνο την έκλυση 1,3 τόνων διοξειδίου του άνθρακα, όσο δηλαδή θα απορροφούσαν περίπου δύο στρέμματα δάσους. Επιπλέον έχουμε λιγότερες εκπομπές άλλων επικίνδυνων ρύπων (αιωρούμενα μικροσωματίδια, οξείδια του αζώτου, ενώσεις του θείου) Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι υπεύθυνές για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και αλλάζουν το κλίμα της γης, ενώ η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών.

Page 10: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

• Τα Φ/Β μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως δομικά στοιχεία παρέχοντας την δυνατότητα για καινούργιους αρχιτεκτονικούς σχεδιασμούς καθώς διατίθενται σε ποικιλία χρωμάτων , μεγεθών και μπορούν να δώσουν ευελιξία και πλαστικότητα, ενώ δίνουν δυνατότητα διαφορετικής διαπερατότητας του φωτός ανάλογα με τις ανάγκες σχεδιασμού. Αντικαθιστώντας κεραμοσκεπές ή υαλοστάσια συμβάλλουν στη μείωση του συνολικού κόστους μιας κατασκευής (σημαντικότατο για τις ηλιακές προσόψεις στα εμπορικά κτίρια). Σήμερα διατίθενται και διαφανή Φ/Β με θερμομονωτικές ιδιότητες ,τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε προσόψεις εμπορικών κέντρων, αυτά επιτυγχάνουν (εκτός του ότι παράγουν ηλεκτρική ενέργεια) και εξοικονόμηση ενέργειας 15%-30% σε σχέση με ένα κτίριο με συμβατικά απλά υαλοστάσια.

Page 11: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

• Σε περίπτωση διασυνδεδεμένου Φ/Β συστήματος το σύστημα αποθήκευσης είναι το δίκτυο της ΔΕΗ.

Τα τμήματα από τα οποία αποτελείται ένα διασυνδεδεμένο Φ/Β σύστημα είναι

• 1 Πίνακας ελέγχου• 2 Φωτοβολταϊκό πλαίσιο• 3Μετρητής ΔΕΗ

• 4 Αντιστροφέας (inverter)

Page 12: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΧΕΙ ΕΝΑ ΚΤΙΡΙΟ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΧΘΕΙ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ

• Να υπάρχει επαρκής ελεύθερος και ασκίαστος χώρος. Πρόχειρα μπορούμε να πούμε πως χρειάζεται περίπου 1-1,5 τετραγωνικά μέτρα για κάθε 100watt

• Πρέπει να προσέξουμε ιδιαίτερα ο χώρος εγκατάστασης των φωτοβολταϊκών να είναι κατά το δυνατόν 100% ασκίαστος καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας. . Η σωστή κλίση του φωτοβολταϊκού σε σχέση με το οριζόντιο επίπεδο. Συνήθως επιλέγεται μια κλίση που να δίνει το καλύτερο αποτέλεσμα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Στην Ελλάδα η βέλτιστη κλίση είναι γύρω στις 30 μοίρες

Page 13: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΗΛΙΑΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑ

.

Page 14: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΤΡΟΠΟΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ

• Γενικά υπάρχουν δυο τρόποι αποθήκευσης μέρους της ηλιακής ενέργειας:1)Μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε θερμότητα. Αυτό γίνεται είτε άμεσα με απευθείας έκθεση στον ήλιο ενός υλικού είτε με μεταφορά ζεστού αέρα και θέρμανση του υλικού.2)Μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική. Αυτό γίνεται μέσω φωτοβολταικών κυττάρων και αποθήκευση της ηλεκτρικής ενέργειας σε συσσωρευτές (μπαταρίες) ή τροφοδότηση του δικτύου της ΔΕΗ.

Page 15: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ

Η ηλιακή ενέργεια απορροφάτε άμεσα από το κτήριο και παγιδεύεται σ αυτό. Έτσι μειώνεται η ενέργεια που απαιτείται για τη θέρμανση του κτηρίου. Τέτοια συστήματα χρησιμοποιούν κυρίως αέρα, αλλά αυτό γίνεται χωρίς την χρήση ανεμιστήρων ή αντλιών.

Page 16: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

• Όλοι έχουν παρατηρήσει πόσο ζεστός γίνεται ο εσωτερικός χώρος ενός αυτοκινήτου με κλειστά τζάμια. Παρόλο που έξω από το αυτοκίνητο μπορεί να έχει καύσωνα, μέσα είναι αδύνατο να καθίσουμε ή ακόμα να αναπνεύσουμε αφού η θερμοκρασία μπορεί να φτάσει μέχρι και τους 70C.H αύξηση της θερμοκρασίας οφείλεται στην ιδιότητα του γυαλιού να επιτρέπει την είσοδο ηλιακής ακτινοβολίας, αλλά όταν αυτή μετατραπεί σε θερμική μέσα στο αυτοκίνητο, να μην την αφήνει να βγει! Άρα λοιπόν, αν μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε την πολύ σημαντική ποσότητα ενέργειας που εισέρχεται και εγκλωβίζεται σε ένα χώρο, τότε έχουμε φτιάξει ένα παθητικό ηλιακό σύστημα.

Page 17: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΑΘΗΤΙΚΑ ΗΛΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΜΕΣΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ

• Τα απλούστερα και λιγότερο δαπανηρά συστήματα. Ο θερμαινόμενος χώρος δέχεται απευθείας την ηλιακή ακτινοβολία διαμέσου μεγάλων γυάλινων παραθύρων τα οποία είναι προσανατολισμένα προς το Νότο, ώστε ο ήλιος να τα βλέπει καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

• Τα υλικά που δέχονται την ηλιακή ακτινοβολία πρέπει να έχουν την ιδιότητα να αποθηκεύουν τη μεγαλύτερη δυνατή θερμότητα. Τα υλικά αυτά όταν απορροφήσουν τη θερμική ακτινοβολία από τον ήλιο, θα αρχίσουν να μεταδίδουν τη θερμότητα προς τον ψυχρότερο αέρα του δωματίου, όταν αυτό αρχίσει να ψύχεται. Έτσι θα έχουμε ζεστό δωμάτιο, και όταν ο ήλιος θα έχει δύσει.

Page 18: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΜΜΕΣΟΥ ΗΛΙΑΚΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ

• Η ηλιακή ενέργεια είναι δυνατόν να αποθηκευτεί προσωρινά σε μη ενεργό χώρο, όπως είναι ένας τοίχος με Νότιο προσανατολισμό. Πάνω σε αυτόν τοποθετείτε ένα διαφανές πλαίσιο και χρησιμεύει για τον εγκλωβισμό της θερμικής ακτινοβολίας ανάμεσα σε αυτό και στον τοίχο, η οποία εν τέλει εισέρχεται και αποθηκεύεται μέσα στον τοίχο. Κατόπιν ο ‘’υπέρθερμος’’ τοίχος αποδίδει στον εσωτερικό χώρο τη θερμότητα που συνέλλεξε. Ο ζεστός αέρας ανέρχεται προς τα επάνω

• Εφόσον ο ζεστός αέρας πιέζει και μπαίνει στο χώρο σπρώχνει τον ψυχρό αέρα του χώρου, να περάσει μέσο κάποιων κάτω στομίων στο εξωτερικό μέρος του τοίχου. Αυτός τότε θερμαίνεται και όλη η διαδικασία επαναλαμβάνεται κυκλικά. Το φαινόμενο αυτό λέγεται ΘΕΡΜΟΣΙΦΩΝΙΣΜΟΣ

Page 19: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΥΠΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

• Ένας χώρος ενός κτηρίου και αυτός προσανατολισμένος στο Νότο, μπορεί να διαμορφωθεί έτσι ώστε να έχουμε ένα παθητικό ηλιακό σύστημα τύπου θερμοκηπίου. Το γυαλί δημιουργεί ένα μικρό χώρο σαν θερμοκήπιο γύρω από την πλευρά του κτηρίου και εκεί συλλέγετε η ηλιακή ενέργεια.

Page 20: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΗΛΙΑΚΟΙ ΣΥΛΛΕΚΤΕΣ

Ηλιακοί συλλέκτες ονομάζονται οι συσκευές που συλλέγουν και παγιδεύουν την ηλιακή ενέργεια. Όπως στα παθητικά

ηλιακά συστήματα χρησιμοποιούμε το γυαλί το οποίο έχει την ιδιότητα να παγιδεύει την ηλιακή ακτινοβολία.

Υπάρχουν 3 ήδη ηλιακών συλλεκτών :

• Επίπεδοι συλλέκτες• Συλλέκτες κενού• Παραβολικοί συλλέκτες

Page 21: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΕΠΙΠΕΔΟΣ ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ

• Η ηλιακή ακτινοβολία διαπερνά τη γυάλινη επιφάνεια και προσπίπτει στη σκούρα, τραχιά και απορροφητική επιφάνεια. Η θερμική ακτινοβολία παγιδεύεται εξαιτίας του γυαλιού. Κάτω από την απορροφητική επιφάνεια τοποθετούμε σωλήνες μέσα στους οποίους κυλά νερό

Page 22: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ ΚΕΝΟΥ

• Αποτελείται από ειδικούς σωλήνες τοποθετημένους παράλληλα. Ο κάθε σωλήνας περιέχει μέσα του έναν άλλο, ενώ ανάμεσά τους υπάρχει κενό. Ο εξωτερικός σωλήνας είναι γυάλινος, ώστε να επιτρέπει τη διέλευση της ηλιακής ακτινοβολίας. Ο εσωτερικός σωλήνας έχει μαύρη, τραχιά επιφάνεια και απορροφά την ακτινοβολία.

Page 23: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

• .

Page 24: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΑΝΕΜΟΣ

Page 25: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Δημιουργία

Άνεμος είναι η κυκλοφορία του ατμοσφαιρικού αέρα .Η δημιουργία του οφείλεται στη διαφορά πίεσης ανάμεσα σε δύο τόπους, η οποία προκαλείται στις περισσότερες περιπτώσεις από τη διαφορά θερμοκρασίας

Page 26: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

• Χρησιμοποιήθηκε από τα αρχαία χρόνια στην ναυσιπλοΐα (ιστιοφόρα) και στη γεωργία με τη χρήση ανεμόμυλων, για την άντληση νερού και το άλεσμα των δημητριακών.

Page 27: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ

• Ιστορική αναδρομή• Σύμφωνα με αρχαιολογικές και ιστορικές

απόψεις γύρω στον 7ο αιώνα π.Χ. στην Περσία χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά ανεμομηχανές.

• Στα μέσα του 19ου αιώνα εμφανίζονται οι πρώτοι Αμερικανική ανεμόμυλοι με πολλά πτερύγια από αλουμίνιο και ξύλο ,που χρησιμοποιήθηκαν ως αντλητικές μηχανές .

Page 28: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Είδη ανεμογεννητριώνΥπάρχουν δύο είδη ανεμογεννητριών. Οριζοντίου και καθέτου άξονα. Ανεμογεννήτριες οριζόντιου άξονα: οι έλικες περιστρέφονται γύρω από έναν

οριζόντιο άξονα ως προς το επίπεδο του εδάφους.

Η μηχανή αποτελείται από τα παρακάτω τμήματα:α. Το δρομέα β. το σύστημα μετάδοσης της κίνησηςγ. την ηλεκτρογεννήτρια. δ. το δισκόφρενοε. το σύστημα προσανατολισμούστ. τον πύργο ζ. τον ηλεκτρικό πίνακα και τον πίνακα ελέγχου

Page 29: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

→ → Ανεμογεννήτριες καθέτου άξονα:Ανεμογεννήτριες καθέτου άξονα: οι οι ανεμογεννήτριες καθέτου άξονα έχουν έλικες οι ανεμογεννήτριες καθέτου άξονα έχουν έλικες οι οποίες περιστρέφονται γύρω από έναν άξονα, οποίες περιστρέφονται γύρω από έναν άξονα, που είναι κάθετος στοπου είναι κάθετος στο επίπεδο του εδάφους.

Page 30: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΒΑΘΜΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ- ΚΟΣΤΟΣΒαθμός απόδοσης μιας ανεμογεννήτριας είναι ο λόγος της αποδιδόμενης από τον άξονα της μηχανής ισχύος, προς την ισχύ του ανέμου. Σήμερα ο βαθμός απόδοσης των ανεμογεννητριών είναι περίπου στο 40%.Το κόστος κατασκευής των Α/Γ έχει μειωθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται με την βοήθεια του ανέμου να είναι αρκετά χαμηλότερο από το αντίστοιχο της πυρηνικής ενέργειας και περίπου το ίδιο με εκείνο που παράγεται από το φυσικό αέριο. Προβλέπεται ότι το κόστος εκμετάλλευσης της αιολικής ενέργειας μπορεί να μειωθεί μέχρι και 30% την επόμενη δεκαετία.

Page 31: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

Το αιολικό πάρκο είναι μεγάλη περιοχή με εγκατεστημένες πολλές ανεμογεννήτριες που παράγουν ρεύμα περιστρεφόμενες από την ενέργεια του ανέμου, προκειμένου να τροφοδοτήσουν μία κατοικημένη περιοχή, είτε είναι μία πόλη, είτε ένα χωριό.

Page 32: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Πλεονεκτήματα• Παράγουν ρεύμα από μία ανεξάντλητη

ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.• Τα αιολικά πάρκα δε ρυπαίνουν την

ατμόσφαιρα όπως τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρισμού τα οποία στηρίζονται στην καύση ορυκτών καυσίμων, όπως άνθρακα ή φυσικό αέριο.

• ¨Ένα αιολικό πάρκο 50 MW αποτρέπει την έκλυση στην ατμόσφαιρα περίπου 2300 τόνων το χρόνο διοξειδίου του θείου, 180 τόνων οξειδίου του αζώτου , 120 τόνων αιωρούμενων σωματιδίων και 128000 τόνων διοξειδίου του άνθρακα

Μειονεκτήματα• Κάνουν θόρυβο.• Μπορεί τα πτερύγια των

ανεμογεννητριών να τραυματίσουν ή σκοτώσουν πτηνά

• Χρειάζεται μεγάλη έκταση για να κατασκευαστεί ένα αιολικό πάρκο.

• Χρειάζεται άνεμο για να παράγουν ρεύμα και σε μία περιοχή δεν φυσάει συνέχεια όλο το χρόνο.

• Τα κατάλληλα σημεία για αιολικά πάρκα συχνά βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές, μακριά από πόλεις όπου χρειάζεται ο ηλεκτρισμός.

• Παρεμποδίζουν τις τηλεπικοινωνίες • Εκλύουν ηλεκτρομαγνητική

ακτινοβολία η γεννήτρια και ο μετασχηματιστής

Page 33: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΕΙΚΟΝΕΣ

Page 34: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΥΔΡΑΥΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

• .

Page 35: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Μια από τις παλαιότερες μορφές ενέργειας που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος για να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής του είναι η ενέργεια που αξιοποίησε εκμεταλλευόμενος τα υδάτινα ρεύματα της γης. Σχετικές αναφορές μας πληροφορούν ότι η χρήση του υδροτροχού ήταν γνωστή από τους αρχαίους χρόνους.

Page 36: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΔΡΑΥΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

Ο ήλιος εκπέμποντας ποσά θερμότητας στη γη, προκαλεί την εξάτμιση των επιφανειακών νερών τη συμπύκνωση τους στην ατμόσφαιρα και την επιστροφή τους στην επιφάνεια της γης με τη μορφή κυρίως βροχής και χιονιού. Η προαναφερόμενη διαδικασία περιγράφει τον κύκλο του νερού. Με τα φαινόμενα της εξάτμισης και της συμπύκνωσης πετυχαίνετε η μετακίνηση του νερού από την επιφάνεια της θάλασσας, όπου έχει μηδενική δυναμική ενέργεια σε υψηλότερα ενεργειακά επίπεδα.

Page 37: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΥΗΣ

• Οι απαλλοτριώσεις • Κτίρια , λίμνες, φράγματα, υδαταγωγοί αυτές οι

κατασκευές καλύπτουν πάνω από το 50% Της όλης δαπάνης

• Υδροστρόβιλοι-γεννήτριες αποτελούν μία σημαντική δαπάνη

• Δρόμοι , γέφυρες, σιδηροτροχιές είναι έργα απαραίτητα και επειδή είναι σε δύσβατες περιοχές κοστίζουν πολύ

• Μεταφορά μηχανών , υλικών.

Page 38: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΤΜΗΜΑΤΑ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ

1. Το φράγμα συγκράτησης του νερού2. Οι αγωγοί προσαγωγής του νερού3. Ο υδροστρόβιλος4. Οι βοηθητικές εγκαταστάσεις5. Η ηλεκτρογεννήτρια

Page 39: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΦΡΑΓΜΑΤΑΦράγμα ή υδροηλεκτρικό φράγμα ονομάζεται η κατασκευή που έχει για

προορισμό τη διακοπή της ελεύθερης ροής του νερού και της συγκέντρωσης αυτού σε κατάλληλη αποθήκη για τις ανάγκες ενός

υδροηλεκτρικού σταθμού

Page 40: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Αγωγοί προσαγωγής νερού

Οι αγωγοί προσαγωγής νερού από το φράγμα στους στρόβιλους αποτελούν ένα τμήμα ιδιαίτερης σημασίας για τους υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Πράγματι οι ποσότητες του νερού οι οποίες περνούν από τους αγωγούς αυτούς είναι τεράστιες και οι καταπονήσεις πολύ μεγάλες. Έχουν σαν σκοπό την μεταφορά του νερού από την τεχνητή λίμνη στον υδροστρόβιλο

Page 41: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Υδροστρόβιλος Ο υδροστρόβιλος αποτελεί μια υδροδυναμική ή υδραυλική μηχανή, η

οποία μετατρέπει την ενέργεια του νερού σε περιστροφική κινητική

ενέργεια

Page 42: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΓεννήτριαΜετατρέπει την κινητική ενέργεια (περιστροφική κίνηση) του

υδροστροβίλου σε ηλεκτρική ενέργεια

Page 43: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Πλεονεκτήματα υδροηλεκτρικών σταθμών

• Δεν ξοδεύουν ορυκτά καύσιμα όπως το πετρέλαιο • Χρειάζονται λίγο προσωπικό• Η συντήρηση είναι εύκολη και βλάβες σπάνιες • Πολλές φορές συνδυάζεται και η άρδευση μεγάλων

εκτάσεων• Δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον και είναι ανανεώσιμη πηγή

ενέργειας• Οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το

νερό μπορούν να λειτουργήσουν άμεσα• Έχουν μεγάλο βαθμό απόδοσης πάνω από 90% • Στις περισσότερες τεχνητές λίμνες δημιουργούνται

αξιόλογοι υδροβιότοποι

Page 44: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Μειονεκτήματα υδροηλεκτρικών σταθμών

• Απαιτούν μεγάλες ποσότητες νερού • Εξάρτηση της λειτουργίας των ΥΗΣ από τις καιρικές

συνθήκες• Μεγάλο κόστος αρχικής εγκατάστασης• Αλλαγή αισθητικής του φυσικού περιβάλλοντος

Page 45: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΒΙΟΜΑΖΑ

Page 46: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΟΡΙΣΜΟΣ

• Βιομάζα: ύλη που έχει βιολογική (οργανική) προέλευση .Πρακτικά στον όρο αυτό εμπεριέχεται οποιοδήποτε υλικό προέρχεται από τον φυτικό κόσμο.

Page 47: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ• Οι φυτικές ύλες που προέρχονται είτε από φυσικά

οικοσυστήματα είτε από ενεργειακές καλλιέργειες. (φυτά, δάση, σόργο)

• Τα υποπροϊόντα και κατάλοιπα της φυτικής ζωικής δασικής και αλιευτικής παραγωγής. (άχυρα, βαμβακιές, κλαδιά δένδρων, κτηνοτροφικά απόβλητα)

• Τα υποπροϊόντα που προέρχονται από την μεταποίηση Η επεξεργασία των υλικών της παραπάνω κατηγορίας πχ. (υπολείμματα από εκκοκκισμό βαμβακιού, πριονίδι)

• Το βιολογικής προέλευσης μέρος των λυμάτων και σκουπιδιών των πόλεων.

Page 48: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΒΙΟΜΑΖΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΦΩΤΟΣΥΝΘΕΣΗΣ ΦΥΤΩΝ

• Η βιομάζα αποτελεί μια δεσμευμένη και αποθηκεμένη μορφή της ηλιακής ενέργειας. Είναι αποτέλεσμα της φωτοσύνθεσης των φυτών

• ΓΡΑΦΙΚΑ

ΝΕΡΟ + ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ +ΗΛΙΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ+ ΑΝΟΡΓΑΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ= ΒΙΟΜΑΖΑ +ΟΞΥΓΟΝΟ

Page 49: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΕΙΑ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ

• Ένας τόνος βιομάζας ισοδυναμεί με 0,4 τόνους πετρελαίου. Έτσι με τα σημερινά δεδομένα με την χρήση της βιομάζας καλύπτεται μόλις το 3% των ενεργειακών αναγκών

Page 50: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΑΜΕΣΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΗ ΒΙΟΜΑΖΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΑΔΙΚΟ ΧΩΡΟ

• Το σύνολο της άμεσα διαθέσιμης βιομάζας της χωράς μας φθάνει τους 7500000 περίπου τόνους υπολειμμάτων γεωργικών καλλιεργειών (σιτηρών, αραβοσίτου, βαμβακιού, ηλίανθου, κληματίδων κλπ) , καθώς και 2700000 τόνους δασικών υπολειμμάτων (κλαδιά, φλοιοί) δυστυχώς το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής παραμένει αναξιοποίητο και πολλές φορές μάλιστα αποτελεί αιτία δυσάρεστων καταστάσεων ( π.χ. πυρκαγιές , δυσκολία εκτέλεσης εργασιών κλπ).

Page 51: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΜΑΖΑΣ

Page 52: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΜΑΖΑΣ

• Την βιομάζα μπορούμε να την αξιοποιήσουμε για να καλύψουμε διάφορες ενεργειακές ανάγκες όπως παραγωγή θερμότητας ,ψύξης ,ηλεκτρισμού κλπ. Αυτό επιτυγχάνεται είτε με απ’ ευθείας καύση , είτε με μετατροπή της σε αέρια ,υγρά ή και στερεά καύσιμα μέσω θερμοχημικών ή βιοχημικών διεργασιών.

Page 53: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ

ΒΙΟΜΑΖΑΣ

Page 54: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ• Τα μειονεκτήματα τα οποία αντιμετωπίζουμε για την

αξιοποίηση της βιομάζας είναι: 1. της μεγάλης διασποράς

• 2.του μεγάλου όγκου3. την δυσχέρεια στη συλλογή –μεταποίηση –μεταφορά –αποθήκευση.

Για τους παραπάνω λόγους επιβάλλεται η αξιοποίηση της να γίνεται όσο το δυνατόν πιο κοντά στον τόπο παραγωγής της

Page 55: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ• 1. Κάλυψη αναγκών θέρμανσης-ψύξης- ηλεκτρισμού στη

γεωργία και την βιομηχανία Με τη συμπαραγωγή όπως ονομάζεται η συνδυασμένη παραγωγή θερμικής και ηλεκτρικής ενέργειας από την ίδια ενεργειακή πηγή ,το μεγαλύτερο μέρος της θερμότητας αυτής χρησιμοποιείται για την θέρμανση συγκεκριμένων χώρων. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας αφού αυξάνεται ο βαθμός ενεργειακής μετατροπής του καυσίμου σε ωφέλιμη ενέργεια, ενώ συγχρόνως μειώνονται και οι εκπομπές ρύπων. Επίσης με την συμπαραγωγή μειώνονται οι απώλειες κατά τη μεταφορά της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς τα συστήματα συμπαραγωγής είναι συνήθως αποκεντρωμένα και βρίσκονται πιο κοντά στους καταναλωτές απ’ ότι οι κεντρικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής. Εάν συγκρίνουμε τον βαθμό απόδοσης των συμβατικών σταθμών θα δούμε ότι παρουσιάζουν βαθμό απόδοσης 15-40% ενώ στα συστήματα συμπαραγωγής αυτός φθάνει μέχρι και 75-85%

Page 56: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

• Οι καταναλωτές της παραγόμενης θερμότητας των σταθμών συμπαραγωγής μπορεί να είναι χωριά πόλεις, τα οποία θερμαίνονται μέσω κάποιας εγκατάστασης συστήματος τηλεθέρμανσης επίσης μπορεί να θερμαίνονται θερμοκήπια και βιομηχανικές μονάδες.

2. Στην τηλεθέρμανση ονομάζεται η εξασφάλιση ζεστού νερού τόσο για την θέρμανση των χώρων , όσο και για την απευθείας χρήση του σε ένα σύνολο κτιρίων , έναν οικισμό , ένα χωριό ή μία πόλη , από έναν κεντρικό σταθμό παραγωγής θερμότητας . Η θερμότητα μεταφέρεται με δίκτυα αγωγών στα θερμαινόμενα κτίρια. Η τηλεθέρμανση παρουσιάζει ορισμένα πλεονεκτήματα όπως μεγάλο βαθμό απόδοσης , περιορισμός της ρύπανσης , εξοικονόμηση χρημάτων από την μη χρησιμοποίηση συμβατικών καυσίμων.

Page 57: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

• 3. Η αξιοποίηση της βιομάζας σε μονάδες παραγωγής θερμότητας για τη θέρμανση θερμοκηπίων αποτελεί μια ενδιαφέρουσα και οικονομικά συμφέρουσα προοπτική για τους ιδιοκτήτες τους.

• 4. Η παραγωγή υγρών καυσίμων με βιοχημική διεργασία επικεντρώνεται ,κυρίως στην παραγωγή βιοαιθανόλης. Η βιοαιθανόλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μηχανές εσωτερικής καύσης σε πρόσμιξη με την βενζίνη.

Page 58: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

Στις ενεργειακές καλλιέργειες περιλαμβάνονται τόσο ορισμένα

καλλιεργούμενα είδη όσο και άγρια φυτά που έχουν σαν σκοπό την παραγωγή βιομάζας η

οποία στη συνέχεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάφορους ενεργειακούς

σκοπούς.

Page 59: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

΄΄

• Το καλάμι, είναι φυτό ιθαγενές της Νότιας Ευρώπης .Έχει υψηλές αποδόσεις και είναι φυτό πολυετές σπέρνεται δηλαδή μια φορά και κάθε χρόνο γίνεται η συγκομιδή του. Μετά την πρώτη εγκατάσταση οι μόνες δαπάνες αφορούν τα έξοδα συγκομιδής του. Έτσι έχει χαμηλό ετήσιο κόστος καλλιέργειας. Η παραγόμενη βιομάζα του καλαμιού αξιοποιείται σε μονάδες εσωτερικής καύσης για την παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρικού ρεύματος.

Page 60: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

• Η αγριαγκινάρα είναι άλλο ένα σημαντικό φυτό κατάλληλο για ενεργειακή αξιοποίηση ,προσαρμόζεται θαυμάσια στις ελληνικές συνθήκες. Είναι φυτό πολυετές με υψηλές αποδόσεις. Το σημαντικότερο πλεονέκτημα του είναι ότι η ανάπτυξη του είναι από τον Οκτώβριο έως τον Ιούνιο και συνεπώς αναπτύσσεται με το νερό των βροχοπτώσεων.

Page 61: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Βιοαέριο• Αυτό αποτελείται κυρίως από μεθάνιο και

διοξείδιο του άνθρακα και παράγεται από την χώνευση κτηνοτροφικών κυρίως αποβλήτων, όπως είναι τα λύματα των χοιροστασίων, πτηνοτροφικών και αστικών οργανικών απορριμμάτων. Στην περίπτωση των κτηνοτροφικών αποβλήτων, η παραγωγή του βιοαερίου γίνεται σε ειδικές εγκαταστάσεις. Σε αυτές, εκτός από το βιοαέριο, παράγεται και πολύ καλής ποιότητας οργανικό λίπασμα.

Page 62: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΩΦΕΛΗ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΒΙΟΜΑΖΑΣ

•Στην εξοικονόμηση συμβατικών καυσίμων, με αντίστοιχη εξοικονόμηση συναλλάγματος.

•Στη μείωση της εξάρτησης της χώρας από ξένες ενεργειακές πηγές.

•Στην προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος, καθώς η βιομάζα ως καύσιμο πλεονεκτεί και από περιβαλλοντικής απόψεως έναντι των συμβατικών καυσίμων.

• Η ανάπτυξη και εξάπλωση της χρήσης της βιομάζας χρειάζεται τη συμβολή όλων. Τα οφέλη που μπορούν να αποκομισθούν είναι σημαντικά, τόσο από ενεργειακής-οικονομικής πλευράς όσο και από την πλευρά της προστασίας του περιβάλλοντος, αρκεί να καταβληθεί η προσπάθεια που απαιτείται ώστε να γίνει συστηματική εκμετάλλευση και στη χώρα μας του πλούσιου δυναμικού που αυτή διαθέτει

Page 63: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΥΜΑΤΑ

Page 64: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΟΡΙΣΜΟΣ

Κύμα ορίζεται μια διαταραχή που μεταδίδεται στο χώρο και στο χρόνο. Όλα τα κύματα έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό ότι μεταφέρουν ενέργεια. Όσο μεγαλύτερα είναι τα κύματα τόσο μεγαλύτερα ποσά ενέργειας μεταφέρουν. Η κινητική ενέργεια των κυμάτων είναι πολύ χρήσιμη καθώς μπορεί να περιστρέψει τουρμπίνες ώστε η γεννήτρια να παράγει ρεύμα.

Page 65: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ1. η κυματική ενέργεια είναι μια ανεξάντλητη πηγή

ενέργειας2. υπολογίζεται ότι η αξιοποίηση του1% του

κυματικού δυναμικού του πλανήτη μας θα κάλυπτε στο τετραπλάσιο την παγκόσμια ενεργειακή ζήτηση.

3. οι εγκαταστάσεις κυματικής ενέργειας δεν δεσμεύουν τη γη

4. η οπτική και ακουστική όχληση είναι μηδαμινή 5.δεν μολύνουν το περιβάλλον

Page 66: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ1. Η παραγωγή ενέργειας εξαρτάται από τη δύναμη των

κυμάτων, όπου άλλες φορές παίρνουμε μεγάλα πόσα ενέργειας και άλλες φορές μηδενικά. Αντίστοιχα στη παλίρροια εξαρτάται από την κίνηση των υδάτων

2.Απαιτείται προσεκτική επιλογή της τοποθεσίας εγκατάστασης της μονάδας καθώς θα πρέπει στη πρώτη περίπτωση να έχουμε δυνατά κύματα ενώ στη δεύτερη θα πρέπει να εμφανίζονται τα φαινόμενα της παλίρροιας και της άμπωτης

3.Πολλές από τις εγκαταστάσεις είναι θορυβώδης 4.Οι εγκαταστάσεις πρέπει να κατασκευάζονται με ειδικό

τρόπο ώστε να αντέχουν στις δύσκολες καιρικές συνθήκες που θα αντιμετωπίσουν

5.Το κόστος μεταφοράς της παραγόμενης ενέργειας στη στεριά είναι πολύ υψηλό.

Page 67: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

Μηχανές εκμετάλλευσης της μηχανικής ενέργειας

Οι περισσότερες κατασκευές που έχουν γίνει για την αξιοποίηση των κυμάτων θυμίζουν εφευρέσεις και όχι παραγωγικά μοντέλα. Έχουν μεγάλο όγκο και αντιμετωπίζουν πολλά τεχνικά προβλήματα όπως η σταθερότητα του αγκυροβολιού η αντίσταση στην πρόσκρουση των κυμάτων και η χρήση ειδικών τύπων ηλεκτρικών μηχανών για την παραγωγή ενέργειας και την μεταφορά της στην ακτή

Page 68: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΙΡΡΟΙΑ

Οι παλίρροιες οφείλονται σε βαρυτικές δυνάμεις καθώς και στην περιστροφική κίνηση της Γης. Διαρκούν για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και έχουν ορισμένη κατεύθυνση. Γεγονός αποτελεί ότι , οι εγκαταστάσεις παλιρροϊκής ενέργειας έχουν πολύ μεγάλο κόστος τοποθέτησης ,ωστόσο το κόστος λειτουργίας και συντήρησης είναι χαμηλό και δεν χρειάζονται καύσιμα για τη λειτουργία τους, κάτι που στο μέλλον καλύπτει το κόστος τοποθέτησης.

Page 69: Ήπιες Μορφές Ενέργειας 2

• . ΠΗΓΕΣ:www.mirap-viceory.grwww.wikipedia.grΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΩΝ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΩΝΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Β’ ΤΑΞΗ Α’ΚΥΚΛΟΥ ΤΕΕ ΒΟΚΑΣ Γ. ΚΟΤΣΑΛΟΣ Ε. ΚΟΥΤΟΥΛΑΚΟΣ ΧΟ.Ε.Δ.Β.www.ecocrete.gr

• K.A.Π.Ε• Δ.Ε.Η ανανεώσιμες πηγές ενέργειας • Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας • Wikipedia• ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α΄ ΤΕΛ ΟΕΔΒ 1993• ΔΙΚΤΥΑ ΣΤΑΘΜΟΙ ΦΙΛΙΠΠΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΤΣΑΡΑΜΙΑΔΗ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΗΒΟΣ• www.pellets.gr

www.biofuels.gr