วารสารทันตภูธร ฉบับที่ 3 ปี 2553

P 1

การรกษาชองปากภายในหองส�เหล�ยมของโรงพยาบาลเทาน �น

ใจความวา “เขาใจ เขาถง พฒนา” 3 คาสาคญ ท�เปน

ขอจากดตางๆท�ทาใหชาวบานเขาไมถงการรบบรการสขภาพชองปาก

คนพามา(ในกรณท�คนไขไมสามารถชวยเหลอตนเองได

แบบตรงไปตรงมาโดยไมมเง�อนไข ยอมเกดความตระหนกถงหนาท�

อกมากมายหลายกลม หลายคน ท�ควรไดรบการดแลมากวาท�เปนอย

หลงจากน �นการ “พฒนา” จะเกดข �น ซ�งการพฒนาน �นบางทอาจไมใชการพฒนา

อ�นๆของชาวบานกอน จนเม�อเกดความพรอมในดานอ�นๆแลว

ทายสดกตาม ดฉนเช�อวา เม�อเกดความ “เขาใจ” “เขาถง

ชองปากมากข �น ไดรบการตรวจฟน ทาฟนอยางงายๆ

ฟนตอท�โรงพยาบาล ส�งเหลาน �ยอมสงผลใหชาวบาน

ท�สด สวนการพฒนาอยางไรใหเกดความย�งยนน �น

เพราะเราไปเย�ยมพวกเขาไดไมครบทกบานทกคน เราทาไดเพยง

กนเองไดตอไปเทาน �น

นอกจากน �การไดทางานดแลสขภาพชองปากของชาวบาน

เปนการพฒนาศกยภาพของผปฏบตงานดานสขภาพ

ทมสหวชาชพ เพยงเร�มตนงายๆจากการเย�ยมบาน

เลงเหนความงดงามในจตใจของผ อ�น และชวยกนพฒนา

เร�องราวเหลาน �นสงผลใหความม�นคงภายในจตใจของท �งผปฏบตงานและ

หมอกบคนไข ไมใชในฐานะผ มพระคณกบผรอคอยความชวยเหลอ หากแตเปนการยกระดบจตใจและการพฒนาค

ตดตามอานเร�องราวดๆ แรงบนดาลใจและความสขในการทางานสรางเสรมสขภาพชองปาก

1 | ท น ต ภ ธ ร ฉบบเดอน กรกฎาคม-กนยายน 2553

ทกทาย บรรณาธการ

ภาพคณหมอต บต@บ ทพญ

เชยงรายประชานเคราะห

ไมไผใตถนบาน มแสงจากไฟฉายสองกบท�

ใชสองชองปากคนไขเพ�อใหมองเหนชดเจนข �น

ใชอปกรณใหเหมาะสมกบการ

ใหแกคนไขทกคนไดในทก

ภายในหองส�เหล�ยมของโรงพยาบาลเทาน �น ภาพน �ทาใหดฉนนกถงพระราชดารสของในหลวงท�พระราชทานแกปวงชนชาวไทย

เปนสจธรรมของชวต ซ�งส�อความหมายครอบคลมไปไดในทกๆสถานการณ

ขอจากดตางๆท�ทาใหชาวบานเขาไมถงการรบบรการสขภาพชองปาก บางทอาจเปนเหตผลท�ส �นๆงายๆ

ในกรณท�คนไขไมสามารถชวยเหลอตนเองได) ,ฯลฯ หากผปฏบตงานดานสขภาพชองปากทาความ

แบบตรงไปตรงมาโดยไมมเง�อนไข ยอมเกดความตระหนกถงหนาท�ท�ตองดแลทกๆคนในชมชนวา ยงมคนดอยโอกาส

ดรบการดแลมากวาท�เปนอย และเม�อมโอกาสไดออกไปพบ ไดไปเย�ยมเยยน

การพฒนาน �นบางทอาจไมใชการพฒนาสขภาพชองปากเปนลาดบแรก แตเปนการพฒนาคณภาพชวตดาน

จนเม�อเกดความพรอมในดานอ�นๆแลว การพฒนาสขภาพชองปากของชาวบานจงจะเ

เขาถง” แลว การ “พฒนา” จะเกดข �นไดอยางแนนอน ชาวบาน

ไดรบการตรวจฟน ทาฟนอยางงายๆ ไดรบคาแนะนาท�ถกตองในการดแลสขภาพชองปากดวยตนเอง

ชาวบานเขาถงการดแลดานสขภาพและมคณภาพชวตท�ดข �น เปนภาระตอผดแลและชมชนนอยลง

การตระหนกถงความสาคญของการดแลสขภาพชองปากของ

ราทาไดเพยงฝากความร ความเขาใจใหเขาไปถายทอดตอและสรางเครอขาย

สขภาพชองปากของชาวบานทกๆคนครบทกกลมเปาหมายในชมชน ดวยความ

ดานสขภาพชองปากในทมกนเองอกดวย พบวามหลายทานท�ออกมาจากห

จากการเย�ยมบาน การสอนแปรงฟน สามารถชวยใหทนตบคลากรหลายคนไดคนพบศกยภาพภายในของตนเอง

ชวยกนพฒนาคณภาพชวตของชาวบานใหดย�งๆข �น เกดเร�องราวของคนเลกๆแตย�งใหญ

จตใจของท �งผปฏบตงานและชาวบาน สรางแรงบนดาลใจในการทางานเพ�อคนอ�น

ไมใชในฐานะผ มพระคณกบผรอคอยความชวยเหลอ หากแตเปนการยกระดบจตใจและการพฒนาค

ตดตามอานเร�องราวดๆ แรงบนดาลใจและความสขในการทางานสรางเสรมสขภาพชองปากสาหรบทกๆคน

ทพญ.นธมา เสรมสธอนวฒน (หมอออ

083-4934543 ; [email protected]

ภาพคณหมอต บต@บ ทพญ.ศรนทพย ปตวฒนสกล (รพศ.

เชยงรายประชานเคราะห) กาลงถอนฟนใหคนพการ บนแคร

แสงจากไฟฉายสองกบท�คาดอยบนศรษะ

ใหมองเหนชดเจนข �น เปนการปรบ

ะสมกบการทางานดแลสขภาพชองปาก

ไดในทกสถานท� โดยมไดจากดอยเพยงแค

ทาใหดฉนนกถงพระราชดารสของในหลวงท�พระราชทานแกปวงชนชาวไทย

สถานการณ

ส �นๆงายๆ เชน อยไกล, ไมมเงนคารถ, ไมม

ความ “เขาใจ” กบความรสกของชาวบาน

ยงมคนดอยโอกาส , คนพการ , หรอคนชายขอบ

ไดไปเย�ยมเยยน ไดไป “เขาถง” ชาวบาน

เปนลาดบแรก แตเปนการพฒนาคณภาพชวตดาน

การพฒนาสขภาพชองปากของชาวบานจงจะเร�มตน แมจะเปนการพฒนาลาดบ

ชาวบานเหลาน �นกจะไดรบการดแลสขภาพ

การดแลสขภาพชองปากดวยตนเอง รวมถงการนดมารบการรกษา

เปนภาระตอผดแลและชมชนนอยลงใน

ของชาวบานเองเปนเร�องสาคญมากท�สด

ฝากความร ความเขาใจใหเขาไปถายทอดตอและสรางเครอขายภายในชมชนเพ�อดแล

ความ “เขาใจ เขาถง พฒนา” ยง

หลายทานท�ออกมาจากหองส�เหล�ยม ไปเย�ยมบานรวมกบ

ไดคนพบศกยภาพภายในของตนเอง

เกดเร�องราวของคนเลกๆแตย�งใหญมากมายท�วประเทศ

สรางแรงบนดาลใจในการทางานเพ�อคนอ�นตอไป ไมใชในฐานะ

ไมใชในฐานะผ มพระคณกบผรอคอยความชวยเหลอ หากแตเปนการยกระดบจตใจและการพฒนาความเทาเทยมกนของเพ�อนมนษย

คนในวารสารทนตภธรคะ ☺

หมอออ) บรรณาธการวารสารทนตภธร

; [email protected]

P 2 | ท น ต ภ ธ ร ฉบบเดอน กรกฎาคม-กนยายน 2553

สารบญ ทนตภธร

P1P1P1P1 พระราชดารสพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

P4P4P4P4 กองทนทนตกรรมในระบบ UC

: ดร. ทพ. วรตน เอองพลสวสด

P7 P7 P7 P7 JHCIS กบรายงานทนตกรรม

P8 P8 P8 P8 สขสรางสรรคกบ สสส. : งานทนตฯกบความไมเปนธรรม

ทางสขภาพ

P10P10P10P10 สายขาวตวานนท : วนนทรอคอย

P12 P12 P12 P12 คยกนฉนมตร : กาวทกลา..“กลา” ทกาว“การเตรยม

ทนตาภบาลสรพ.สต.”

P15P15P15P15 Jay-ac change the world : สงส

P16 P16 P16 P16 Tooth friendly เรองเลาจากเจนวา

: อ.ทพ.ดร.ธงชย วชรโรจนไพศาล

P19P19P19P19 ทนตแพทยในดวงใจ : คยกบ คณ ฐตมา คณตรานนท

P20 P20 P20 P20 ประชาสมพนธการประชมวชาการสมาคมทนตาภบาลแหง

ประเทศไทย

P22P22P22P22 จดประกายความคด : ทพญ.ดร.มทนา เกษตระทต

P24 P24 P24 P24 เรองเลา...จากภองลง : รกกน...เชนฉะน

P26 P26 P26 P26 ทนตภธรออนหวาน : มหกรรมรวมพลคนออนหวาน จ.

สระบร

P32 P32 P32 P32 สนทรยสนทนา...สนทนากบความเงยบ : ชวเหรยญ

P33 P33 P33 P33 ไปดละครหน คณยายกนเถอะ : ทพญ. กาญจนา ศรพด

P34P34P34P34 ไกลเกนชองปาก ลกกวาคอหอย return

P36P36P36P36 ทองเทยวสะใจกบหลานยายเพลน : ไปเทยวอนเดย

P38 P38 P38 P38 คยกบพเจน : อะไรคอความสาเรจของงานทนตะฯ ใน

ชมชน

P40 P40 P40 P40 กจกรรมแผนงานสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ

P42 P42 P42 P42 แรงบนดาลใจในการทางานฯ : ทพญ.รพนท อบสวรรณ

P47P47P47P47 ลยไปกบ 4WD : ทพญ.ศรนทพย ปตวฒนสกล

P48P48P48P48 โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพดงแคนใหญ : ชางนอย

P49P49P49P49 ปฏบตการเลาฝน : จมจม

P50P50P50P50 HA เฮฮา : พจนานกรมคาศพทคณภาพ

P52P52P52P52 เรองของรตน : ปวดฟนบน

P56P56P56P56 กจกรรมจากชมรมชวนกนฟนดทเมองนาน

P57P57P57P57 กจกรรมชมรมทนตสาธารณสขภธร

P59P59P59P59 กาลงใจดด..มใหทกทาน : พระ มหากาธร อดมสน

P6P6P6P60000 กรองใจทายเลม : เกษยณ ’ 53

P62 P62 P62 P62 แบบฟอรมใบสงซอแปรงสฟนสนบสนนวารสารทนตภธร

P63 P63 P63 P63 แบบฟอรมสมครสมาชกชมรมทนตสาธารณสขภธร

� ชมรมทนตสาธารณสขภธร � ประธานชมรมฯ : ทพญ. บานเยน ศรกลเวโรจน สานกงานสาธารณสขจงหวดสงขลา เลขท� 161/1 ถนนรามวถ ตาบลบอยาง อาเภอเมอง จงหวดสงขลา 90000 โทรศพท 074 -

326091 ตอ 107 , 105 โทรสาร 074 – 311386 www.ruraldent.org , http://ruraldent-magazine.blogspot.com � วารสารทนตภธร ท�อย 42/198 ซ.ตวานนท 38 ถ. ตวานนท ต.ทาทราย อ.เมอง จ.นนทบร

11000 โทร 083 – 4934543 ruralmax2007@ gmail.com � บรรณาธการ : ทพญ.นธมา เสรมสธอนวฒน � กองบรรณาธการ : ทพญ.วโรชา เพยรเจรญ , ทพญ.สรรตน สงสวาง , ทพญ.มยรฉตร ฉายอรณ ,

ทพญ.พรพมล วทยวรศกดh , ทพญ.รจต จนทรประสทธh � นกเขยนประจา : นพ.สภทร ฮาสวรรณกจ , ทพญ.ศนสณ รชชกล , ทพ.ศรเกยรต เหลยงกอบกจ , ทพ.ดร สปรดา อดลยานนท , รตน , อ.ทพ.ดร.ธงชย วชร

โรจนไพศาล , ทพญ.มยเรศ เกษตรสนสมบต , ทพญ.แพร จตตนนทน , หมอหย�ว, หมอจมจ �ม , ทพญ. มทนา เกษตระทต , นายอาจผจญ โชตรกษ , ทพญ.เมธ ชวนคณากร , � นกเขยนรบเชญ : ดร. ทพ. วรตน เอ �องพล-

สวสดh , ทพ.ปญญา บวบปผา , ทพญ. กาญจนา ศรพด , ทพญ.รพนท อบสวรรณ , อ. อโนชา ศลาลย� เร�องเลาP47 / ภาพปก จาก ทพญ.ศรนทพย ปตวฒนสกล ☺

วารสารทนตภธร เปนเวทสาธารณะในการแสดงความคดเหนอยางอสระ ขอเขยนท (งหมดรบผดชอบโดยผเขยนขอเขยนน(นๆ มไดเก/ยวของกบชมรมทนตสาธารณสขภธร หรอ วารสารทนตภธร

P 3

เรยนรตามรอยพระยคลบาท เขาใจ

“...ใหทกฝายทาความ

พยายาม

และรวมกน


เรยนรตามรอยพระยคลบาท เขาใจ เขาถง พฒนา

ใหทกฝายทาความ เขาใจ

พยายาม เขาถง ประชาชน

และรวมกน พฒนา...”

เขาถง พฒนา

P 4

กองทนทนตกรรมในระบบ

ดร. ทพ. วรตน เอ (องพลสวสด5

สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขต

การบรการทนตกรรมเปนสวนหน�งในระบบบรการ

สขภาพท�สาคญ จากการศกษาพบวา มรปแบบในการบร

จดการท�แตกตางกนในหลายประเทศ ในกลมประเทศท�มระบบ

ประกนสขภาพ มท �งการบรหารแบบแยกกองทนอยางชดเจนจาก

กองทนสขภาพรวม และผนวกเปนสวนหน�งของกองทนสขภาพ

อยางไรกตาม ในรปแบบหลง แมจะมการบรหารงานในภาพรวม

แตยงอาจแบงยอยการบรหารแยกออกมา และม

สดสวนท�ชดเจนภายใตกองทนรวม

กลไกการจายเงนแกผ ใหบรการเปนเง�อนไขสาคญ

ประการหน�งตอทศทางการจดบรการสขภาพในประเทศน �นๆ

ประเทศเดนมารก สวเดน และองกฤษ ซ�งมการกาหนดเง�อนไข

ของอายเปนตวแบงกลมในการจดชดสทธประโยชนท�แตกตางก

อยางไรกตาม ท �ง 3 ประเทศเหนความสาคญของการเตรยม

สขภาพชองปากของประชาชนต �งแตเยาววย เพ�อไมใหประชาชน

มปญหาสขภาพชองปากในระยะยาว อนจะทาใหสญเสย

คาใชจายมากโดยไมจาเปน จงจดบรการทนตกรรม

dental health services) ฟรทกประเภทแกเดกต �งแตแรกเกดถง

วยรน เม�อเขาสวยผใหญแลว เปนหนาท�ของประชาชนในการดแล

สขภาพชองปากของตนเอง ซ�งเปนเร�องท�ประชาชนสามารถดแล

และปองกนดวยตนเองได จาเปนตองรวมจายเม�อไปใชบรการ

ทนตกรรม ภายใตการจดการเชนน � พบวา สภาวะทนตสขภาพ

โดยรวมของเดกดข �นอยางเหนไดชด ภายใน 20 ป

o ประเทศเดนมารก จากป 1975

5.2 ลดลงเหลอเพยง 0.7 ในป 2007


บบ UC

วรตน เอ (องพลสวสด5

สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต เขต 12 สงขลา

การบรการทนตกรรมเปนสวนหน�งในระบบบรการ

สขภาพท�สาคญ จากการศกษาพบวา มรปแบบในการบรหาร

จดการท�แตกตางกนในหลายประเทศ ในกลมประเทศท�มระบบ

ประกนสขภาพ มท �งการบรหารแบบแยกกองทนอยางชดเจนจาก

กองทนสขภาพรวม และผนวกเปนสวนหน�งของกองทนสขภาพ

อยางไรกตาม ในรปแบบหลง แมจะมการบรหารงานในภาพรวม

แตยงอาจแบงยอยการบรหารแยกออกมา และมการกาหนด

กลไกการจายเงนแกผ ใหบรการเปนเง�อนไขสาคญ

ประการหน�งตอทศทางการจดบรการสขภาพในประเทศน �นๆ

ประเทศเดนมารก สวเดน และองกฤษ ซ�งมการกาหนดเง�อนไข

ของอายเปนตวแบงกลมในการจดชดสทธประโยชนท�แตกตางกน

ประเทศเหนความสาคญของการเตรยม

สขภาพชองปากของประชาชนต �งแตเยาววย เพ�อไมใหประชาชน

ม ปญหาสขภาพชองปากในระยะยาว อนจะทาใหสญเสย

คาใชจายมากโดยไมจาเปน จงจดบรการทนตกรรม (public

กต �งแตแรกเกดถง

วยรน เม�อเขาสวยผใหญแลว เปนหนาท�ของประชาชนในการดแล

สขภาพชองปากของตนเอง ซ�งเปนเร�องท�ประชาชนสามารถดแล

และปองกนดวยตนเองได จาเปนตองรวมจายเม�อไปใชบรการ

ทนตกรรม ภายใตการจดการเชนน � พบวา สภาวะทนตสขภาพ

ป

1975 อตรา DMFT

o ประเทศสวเดน จากป

ลดลงเหลอเพยง 1.0 ในป 2005

o ประเทศองกฤษ จากป

3.1 ลดลงเหลอเพยง 0.7 ในป 2005

ขณะท�ประเทศเกาหลใตมระบบประกนสขภาพเชนกน

แตกลไกการจายเงนแกผ ใหบรการเปนแบบเปด

กลาวคอ ประชาชนตองไปรบบรการท�คลนกหรอโรงพยาบาลเอง

สภาวะทนตสขภาพของเดกนกเรยนดจะไมสามารถควบคมได

กลาวคอ จากป 1972 อตรา DMFT

�� สถานการณการจดการระบบบรการทนตกรรมในระบบ

หลกประกนสขภาพถวนหนาของประเทศไทย

ประเทศไทยมการสารวจสภาวะทนตสขภาพเปนระยะ

มาอยางตอเน�อง พบวา ในรอบ

สงเสรมทนตสขภาพและใหบรการแกนกเรยนท�มปญหาใน

โรงเรยนประถมศกษา แตปญหาฟนผในเดกอาย

คงท� ไมเปล�ยนแปลง (คา DMFT =

1989, 1994, 2000-01, และ

แนวโนมฟนผในเดกเลกอาย 3

กลาวคอ มเดกอาย 3 ปท�ปราศจากฟนน �านมผจากการสารวจในป

2545 เพยง 28% และอตราคอยๆเพ�มข �นตามลาดบ จากการ

สารวจในป 2550 พบวา มเดกปราศจากฟนผจานวน

อยางไรกตาม ยงคงมเดกเลกถงกวา

�� การเขาถงระบบบรการดานทนตกรรม

อาจกลาวไดวา แมจะมการจดบรการท

ระดบการบรการ ต �งแตระดบสถานอนามยในหลายพ �นท�

โรงพยาบาลชมชน ไปจนกระท�งโรงพยาบาลมหาวทยาลย แตการ

เขาถงบรการดานทนตกรรมในภาครฐยงคงต�า จากขอมลกรม

สนบสนนบรการ กระทรวงสาธารณสข ป

ประเทศสวเดน จากป 1977 อตรา DMFT 6.3

2005

ประเทศองกฤษ จากป 1983 อตรา DMFT

2005

ขณะท�ประเทศเกาหลใตมระบบประกนสขภาพเชนกน

แตกลไกการจายเงนแกผ ใหบรการเปนแบบเปด (fee schedule)

กลาวคอ ประชาชนตองไปรบบรการท�คลนกหรอโรงพยาบาลเอง

สภาวะทนตสขภาพของเดกนกเรยนดจะไมสามารถควบคมได

DMFT 0.6 มาเปน 3.1 ในป 1995

สถานการณการจดการระบบบรการทนตกรรมในระบบ

หลกประกนสขภาพถวนหนาของประเทศไทย

ประเทศไทยมการสารวจสภาวะทนตสขภาพเปนระยะ

มาอยางตอเน�อง พบวา ในรอบ 20 ปท�ผานมา แมจะมกจกรรม

สงเสรมทนตสขภาพและใหบรการแกนกเรยนท�มปญหาใน

ยนประถมศกษา แตปญหาฟนผในเดกอาย 12 ป คอนขาง

DMFT = 1.5, 1.6, 1.6, และ 1.6 ในป

และ 2006 ตามลาดบ) อยางไรกตาม

3 ปกลบมแนวโนมดข �นตามลาดบ

จากฟนน �านมผจากการสารวจในป

และอตราคอยๆเพ�มข �นตามลาดบ จากการ

พบวา มเดกปราศจากฟนผจานวน 37%

อยางไรกตาม ยงคงมเดกเลกถงกวา 60% ท�ยงมฟนผ

การเขาถงระบบบรการดานทนตกรรม

อาจกลาวไดวา แมจะมการจดบรการทนตกรรมในทก

ระดบการบรการ ต �งแตระดบสถานอนามยในหลายพ �นท�

โรงพยาบาลชมชน ไปจนกระท�งโรงพยาบาลมหาวทยาลย แตการ

เขาถงบรการดานทนตกรรมในภาครฐยงคงต�า จากขอมลกรม

สนบสนนบรการ กระทรวงสาธารณสข ป 2551 พบวา ม


ประชาชนไปใชบรการทนตกรรมในระบบ UC เพยงรอยละ 15

ย�งไปกวาน �น แมจะมการสนบสนนกจกรรมทนตกรรมสงเสรมและ

ทนตกรรมปองกนอยา ง เ ปน รปธรรมใน รปแบบ vertical

program แกเดกวยประถมศกษา ไดแก การเคลอบหลมรองฟน

และการตรวจสขภาพ แตกลบพบวา มเพยงรอยละ 35 เทาน �นท�

ไดรบบรการทนตกรรม เม�อพจารณาถงอตราการใหบรการ

ทนตกรรมของทนตบคลากรจากขอมลกรมสนบสนนบรการ

กระทรวงสาธารณสข พบวา ในป 2551 ทนตบคลากรหน�งคน

สามารถใหบรการทนตกรรมแกประชาชนไดประมาณ 1,500 คน

คดเฉล�ยประมาณสปดาหละ 30 คนเทาน �น อยางไรกตาม ขอมล

ของสานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข รายงานวา ควรมอตรา

ทนตแพทยเทากบ 6,578 คน แตปจจบนมทนตแพทยเพยง

47.81% เทาน �น ไมเพยงพอตอการใหบรการ และมการกระจกตว

ของทนตแพทยในเมองใหญเปนสวนใหญ โดยเฉพาะอยางย�ง

กรงเทพมหานคร และกวารอยละ 50 ของทนตแพทยในเขตเมอง

อยในภาคเอกชน เปนเหตใหเขตชนบทยงคงประสบปญหาขาด

แคลนทนตบคลากรท�มคณภาพ

แมจะมความพยายามในการผลตทนตาภบาลมาชวย

แบง เบาภาระแกทนตแพทยกตาม แตยงคงม ไม เ พยงพอ

ย�งกวาน �น ในจานวนน � มเพยงสวนนอยท�ปฏบตงานในสถาน

อนามยตาบล และยงตองชวยแบงเบาภาระของเจาหนาท�อ�นๆใน

สถานท�ทางานดวย จงย�งทาใหผลลพธของงานดานทนตกรรมใน

ภาพรวมต�า

จากท�กลาวมาขางตน จงมความจาเปนอยางเรงดวน

ในการกาหนดมาตรการท�จาเปนตอการควบคมสภาวะความชก

ของโรคในชองปากต �งแตเยาววย และเรง รดการกระจาย

ทนตบคลากรใหเหมาะสมย�งข �น รวมท �งแสวงหาความรวมมอจาก

ภาคเอกชนในการจดบรการแกประชาชนในเขตเมองมากย�งข �น

�� กาเนดกองทนทนตกรรม...กาวแรกท/หลายฝายจบตามอง

ภายใตกองทนหลกประกนสขภาพถวนหนาของไทย ม

การระบชดสทธประโยชนทางทนตกรรมเปนสวนหน�งของระบบ

การบรการในภาพรวมมาต �งแตเร�มโครงการในป 2544 การ

สนบสนนงบประมาณมไดจดสรรแยกออกมาเพ�อใชบรหารจดการ

ดานทนตกรรมอยางชดเจน จากการสารวจความคดเหนของ

ประชาชน โดยศนยเครอขายวชาการเพ�อสงเกตการณและวจย

ความสขชมชน มหาวทยาลยอสสมชญ ซ�งดาเนนการทกป พบวา

ประชาชนมความพงพอใจตอคณภาพบรการของทนตแพทย

คอนขางต�า จงมการพจารณาในคณะกรรมการหลกประกน

สขภาพแหงชาต และมมตใหพฒนาระบบบรการทนตกรรมอยาง

เปนกจจะลกษณะ ในป 2554

ขอดของการมการบรหารแยกกองทนออกมาคอ การ

บรการชนดน �นๆ จะไดรบการจดสรรท�แนนอน สามารถกาหนด

แนวทางในการรวมปฏบตกนไดอยางเปนรปธรรมย�งข �น ทาใหเกด

เอกภาพทางนโยบาย ซ�งเหมาะสมกบสภาวะปญหาสขภาพท�ม

มากในสงคม และดวยระบบท�มอย ไมสามารถจดการไดอยางม

ประสทธภาพ มทนตแพทยหลายคนใหขอมลวา ท�ผานมา การจะ

ของบไปทางานเชงรกมอปสรรคมาก ขอไดยาก และหลายคร �งกได

เงนนอย เปนเพราะการไดงบเหมาจายรายหวมาเปนกอน หากย�ง

ไปทางานเชงรก อาจย�งทาใหเสยเงนออกไปจากระบบมาก โดย

อาจไมวเคราะหไปในระยะยาววา หากเราสามารถทาใหประชาชน

ดแลตนเองไดด จะชวยลดโรคไดอยางดในอนาคต แนนอนวา

ยอมไมตองงบประมาณไปเพ�อการรกษาโดยไมจาเปน

ในปแรกน � งบประมาณท�จดสรรใหเปนจานวนไมมาก

เพยง 39.25 บาทตอหวประชากร UC จงจาเปนอยางย�งท�จะตอง

ออกแบบใหการใชงบประมาณท�มจากดน �เกดผลสมฤทธhระยะยาว

ใหมากท�สด การกาหนดกลมเปาหมายหลก รวมท �งแนวทางการ

จดบรการและกจกรรมท �งหลายจงมความสาคญ หลงจากท�มการ

P 6

ออกแบบเบ �องตน สปสช.ไดทาการประชมกบหนวยงาน ภาคท�

เก�ยวของหลายคร �ง เพ�อใหไดขอสรปในการบรหารจดการกองทน

ทนตกรรมอยางย�งยน

�� แนวทางในการบรหารกองทนทนตกรรมมดงน (

• กาหนดกลมเปาหมายหลกท�ชดเจนในการควบคม

สภาวะสขภาพชองปากอยางจรงจง และสามารถสงผลตอการม

สขภาพดในระยะยาว ไดแก กลมหญงต �งครรภ กลมเดกปฐมวย

และกลมเดกวยเรยน

• กรณเดก มการกาหนดรปแบบการดแลรกษา เฝาระวง

อยางตอเน�อง และบรณาการงานสรางเสรมสขภาพชองปาก

ปองกนโรคและการรกษาทางทนตกรรม (comprehensive

care) โดยเร�มท�เดกป. 1 ในปแรกน � และขยายการเฝาระวงใน

ถดไป

• สงเสรม Public-Private Mix

• เนนระบบบรการทนตกรรมในระดบปฐมภม โดยเรงรด

การกระจายทนตาภบาลลงในระดบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ

ตาบลและหนวยบรการปฐมภมอ�นๆ


ไดทาการประชมกบหนวยงาน ภาคท�

เก�ยวของหลายคร �ง เพ�อใหไดขอสรปในการบรหารจดการกองทน

แนวทางในการบรหารกองทนทนตกรรมมดงน (

กาหนดกลมเปาหมายหลกท�ชดเจนในการควบคม

สภาวะสขภาพชองปากอยางจรงจง และสามารถสงผลตอการม

สขภาพดในระยะยาว ไดแก กลมหญงต �งครรภ กลมเดกปฐมวย

กรณเดก มการกาหนดรปแบบการดแลรกษา เฝาระวง

อยางตอเน�อง และบรณาการงานสรางเสรมสขภาพชองปาก

comprehensive

ในปแรกน � และขยายการเฝาระวงในป

เนนระบบบรการทนตกรรมในระดบปฐมภม โดยเรงรด

ายทนตาภบาลลงในระดบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ

• พฒนาระบบขอมลสารสนเทศทางทนตกรรมท�เอ �อตอ

การตดตามการบรการ และสามารถสะทอนสภาวะทนตสขภาพ

ของประชาชนดวย

• สงเสรมการมสวนรวมในการดแลสขภาพชองปากโดย

Allied health personnel

• เนนการประเมนความสาเรจของโครงการตามรายบคคล

มใชตามชนดงานเปนหลก และมตวช �วดท �งในระยะส �นและระยะ

ยาว

จากท/กลาวมาขางตน ความรวมมอของวชาชพและ

เครอขายเปนส/ งสาคญอยางย/ งตอความสาเรจในการ

ควบคมสภาวะโรคในชองปาก และการสรางเสรม

ชมชนตอการดแลปจจยแวดลอมท/ มผลตอพฤตกรรม

อนามยชองปาก รวมท (งการปลกฝงพฤตกรรมทนตสขภาพท/

ดของประชาชน กองทนน (ถอเปนโอกาสอนย/งใหญในการ

พสจนความสามารถของพวกเราในการนาพาเปาหมายให

บรรลไดอยางแทจรง ☺

พฒนาระบบขอมลสารสนเทศทางทนตกรรมท�เอ �อตอ

การตดตามการบรการ และสามารถสะทอนสภาวะทนตสขภาพ

สงเสรมการมสวนรวมในการดแลสขภาพชองปากโดย

sonnel

เนนการประเมนความสาเรจของโครงการตามรายบคคล

มใชตามชนดงานเปนหลก และมตวช �วดท �งในระยะส �นและระยะ

จากท/กลาวมาขางตน ความรวมมอของวชาชพและ

เครอขายเปนส/ งสาคญอยางย/ งตอความสาเรจในการ

ควบคมสภาวะโรคในชองปาก และการสรางเสรมพลงใน

ชมชนตอการดแลปจจยแวดลอมท/ มผลตอพฤตกรรม

อนามยชองปาก รวมท (งการปลกฝงพฤตกรรมทนตสขภาพท/

ดของประชาชน กองทนน (ถอเปนโอกาสอนย/งใหญในการ

พสจนความสามารถของพวกเราในการนาพาเปาหมายให

P 7

ปจจบนสถานอนามยหลายแหงใช JHCIS

ทนตบคลากรของเราเม�อทางานแลวกตองลงขอมลในโปรแกรม

JHCIS ซ�งมกเรยกกนส �นๆวาโปรแกรม J โดยเปนการลงเพ�อแสดง

สปรต เพราะเม�อลงแลวตองไปจดบนทกดวยมอเพ�อแจงรบทา

รายงานทนตกรรมตอไป หลายเเหงใชโปรแกรม

ลงงานทนตฯซ �าและทารายงานจาก Dent 2009

ใชโปรแกรม Hos PCU อาจแกะรายงานไดเองจากการลงขอมล

ดวยจะมกองทนทนตกรรมเกดข �นในปงบประมาณ

2554 ภาระงานของเราทกคนนาจะเพ�มข �น ดงน �นคณะทางานเพ�อ

พฒนาให JHCIS ซ�งเปน freeware ของกระทรวงสามารถ

ตอบสนองรายงานทนตกรรมของท �งกระทรวงและสปสช

ประกอบดวย ทพญ. ปยะดา ประเสรฐสม สานกทนตสาธารณสข

และทมศนยเทคโนโลยสารสนเทศ นาทมโดยคณหมอสนชย

ตอวฒนกจกล ผอ. ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร

สานกงานปลดกระทรวงสาธารณสข, คณทพยวรรณ ยงศรวทย

คณสนนาฎ พรตมะล , คณจรยา มอบอนทร.

สขทว เจาพอ JHCIS กไดจดประชมยอยวนท� 20

ท�ผานมา เพ�อเรงรดการทางานน �ข �น รวมกบทมทนตบบคลากร

จ ง หวดนนทบ ร น า ทม โดย ทพ . ว วฒ น ธ า ร าสมบ

ทพญ. ธนาภรณ วงศแหลมทอง

จากการประชมเราไดเรยนรวารหส ICD

รหสหตถการ ท�มอยไมสามารถตอบโจทยบรการทนตกรรมและ

ระบบ workpoint ไดท �งหมด แตเพยงพอรองรบการทางาน

บรการข �นตนใน รพสต. ทาน ผอ.สนชยจงฟนธงในท�ประชมวา

ศนยเทคฯ จะพยายามปรบโปรแกรมเพ�อชวยใหทนตบคลากร

สามารถทารายงานได และจะทาพยายามทาใหแลวเสรจกอน

จะมประชมอธบายกองทนทนตกรรมกบ ทนตแพทย สสจ


JHCIS กบรายงานทนตกรรม

JHCIS ในการทางาน

ทนตบคลากรของเราเม�อทางานแลวกตองลงขอมลในโปรแกรม

โดยเปนการลงเพ�อแสดง

สปรต เพราะเม�อลงแลวตองไปจดบนทกดวยมอเพ�อแจงรบทา

กรม Dent 2009 เพ�อ

2009 ในขณะท�คน

ไดเองจากการลงขอมล

ดวยจะมกองทนทนตกรรมเกดข �นในปงบประมาณ

ภาระงานของเราทกคนนาจะเพ�มข �น ดงน �นคณะทางานเพ�อ

ของกระทรวงสามารถ

ตอบสนองรายงานทนตกรรมของท �งกระทรวงและสปสช. ซ�ง

ฐสม สานกทนตสาธารณสข

ทคโนโลยสารสนเทศ นาทมโดยคณหมอสนชย

ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการส�อสาร

คณทพยวรรณ ยงศรวทย

. และคณสมฤทธh

20 กนยายน 53

ท�ผานมา เพ�อเรงรดการทางานน �ข �น รวมกบทมทนตบบคลากร

ว วฒ น ธ า ร าสมบต ,

ICD9 ,ICD 10 และ

รหสหตถการ ท�มอยไมสามารถตอบโจทยบรการทนตกรรมและ

ไดท �งหมด แตเพยงพอรองรบการทางาน

สนชยจงฟนธงในท�ประชมวา

ศนยเทคฯ จะพยายามปรบโปรแกรมเพ�อชวยใหทนตบคลากร

สามารถทารายงานได และจะทาพยายามทาใหแลวเสรจกอนวนท�

ทนตแพทย สสจ., รพศ

รพท.ท�วประเทศ โดยหากทาทนจะมการแจกคมอ

ทนตกรรม สาหรบใชในสถานอนามยท�ใช

ไมไดบงคบใหทกท�หนมาใช JHCIS

วาหากทาน update JHCIS

รายงานทนตกรรมอาจไมใชปญหาของทานอกตอไป

ท�วประเทศ โดยหากทาทนจะมการแจกคมอ JHCIS สวน

ทนตกรรม สาหรบใชในสถานอนามยท�ใช JHCIS อยแลว งานน �

JHCIS นะคะ แตเปนการรายงานขาว

update JHCIS ของทานจนได version ลาสด

รายงานทนตกรรมอาจไมใชปญหาของทานอกตอไป ☺

P 8

สขสรางสรรคกบ สสสทพ.ศรเกยรต เหลยงกอบกจ

�� ความไมเปนธรรมทางสขภาพ และ

โลก เร�มจาก WHA 62

สขสรางสรรคกบ สสส.ในคราวกอน อ.

เวทนโยบาย จากประสบการณการเขารวมประชมสมชชาองคการ

อนามยโลก(World Health Assembly :

พฤษภาคมท�ผานมา ผมบงเอญโชคดไดเคยไปรวมเวทน �คร �งหน�ง

เม�อป 2552 (องคการอนามยโลกจดสมชชาWHA

ประชมองคการสหประชาชาต ในนครเจนวา WHA

สมชชาคร �งท�62) ซ�งมวาระประชมเร�องหน�งท�สาคญมาก และเปน

ประเดนท�กาลงเร�มขบเคล�อนมากข �น ในวงการสขภาพของ

ประเทศตางๆท�วโลก รวมท �งในประเทศไทย น�นคอ

ชองวางความไมเปนธรรมทางสขภาพ โดยการจดการกบปจจย

ทางสงคมท�เปนตนเหต ตวปจจยน#ในภาษาองกฤษใชคายอวา

SDH (Social Determinants of Health) โดยท�ประชมมมตให

ทกประเทศสมาชก นาขอเสนอแนะในเร�องน �ไปดาเนนการ

�� SDH หมายถงอะไร

เพ�อใหเขาใจไดงายๆ SDH หรอปจจยทางสงคมท�

กาหนดสขภาพ ไดแก สถานภาพทางสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ

ส�งแวดลอม ฯลฯ ท�เปนรากของปญหาสขภาพท�เรามองเหน

� ความเปนหญงชาย กลมอาชพตางๆ � ความเปนคนชาตพนธ

คนไรสญชาต คนชายขอบ คนพการ � คนในชมชนหางไกล

ทรกนดาร เขาไมถงบรการสขภาพ การศกษา ฯลฯ

คนยากจน คนตกงาน � กลมแรงงานในสภาวะยากลาบาก เส�ยง

อนตราย และไดคาตอบแทนต�า เชน แรงงานรบจางเกษตรท�

ทางานหนกอยกบสารเคมเกษตรทกวนโดยขาดการปองกน

แรงงานกอสรางท�เส�ยงอนตรายตลอดเวลา คนคยขยะ แรงงาน


สขสรางสรรคกบ สสส. : งานทนตฯกบความไมเปนธรรมทางสขภาพศรเกยรต เหลยงกอบกจ สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ

ความไมเปนธรรมทางสขภาพ และ SDH ระดบ

.สปรดา ไดเลาถง

เวทนโยบาย จากประสบการณการเขารวมประชมสมชชาองคการ

WHA) ในเดอน

พฤษภาคมท�ผานมา ผมบงเอญโชคดไดเคยไปรวมเวทน �คร �งหน�ง

WHA ทกป โดยใชท�

WHAในปท�แลวเปน

องหน�งท�สาคญมาก และเปน

ประเดนท�กาลงเร�มขบเคล�อนมากข �น ในวงการสขภาพของ

ประเทศตางๆท�วโลก รวมท �งในประเทศไทย น�นคอ การลด

ชองวางความไมเปนธรรมทางสขภาพ โดยการจดการกบปจจย

ทางสงคมท�เปนตนเหต ตวปจจยน#ในภาษาองกฤษใชคายอวา

โดยท�ประชมมมตให

ทกประเทศสมาชก นาขอเสนอแนะในเร�องน �ไปดาเนนการ

หรอปจจยทางสงคมท�

กาหนดสขภาพ ไดแก สถานภาพทางสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ

ปญหาสขภาพท�เรามองเหน เชน

ความเปนคนชาตพนธ

คนในชมชนหางไกล

ทรกนดาร เขาไมถงบรการสขภาพ การศกษา ฯลฯ � การเปน

กลมแรงงานในสภาวะยากลาบาก เส�ยง

ตราย และไดคาตอบแทนต�า เชน แรงงานรบจางเกษตรท�

ทางานหนกอยกบสารเคมเกษตรทกวนโดยขาดการปองกน

แรงงานกอสรางท�เส�ยงอนตรายตลอดเวลา คนคยขยะ แรงงาน

ไรฝมอท�ตองทางานยาวนานเกอบทกวนในโรงงาน เพ�อใหมรายได

พอยงชพ �คนท�ไมมอานาจตอรอง แล

ละเมด เชน คนไทยไรสญชาต แรงงานขามชาต แรงงานอพยพ

เดกเรรอน คนไรบาน คนในชมชนแออด ฯลฯ

ปจจยทางสงคมตางๆ ดงกลาว ลวนมผลตอการเขาถง

การศกษา การมโอกาสเรยนรในเร�องตางๆ การปรบปรงตนเอง

ครอบครว การมสวนรวมในก

และอ�นๆ ซ�งจะมผลตอเน�องถงการเขาถงบรการสขภาพ และการ

มพฤตกรรมสขภาพท�เหมาะสม ขอมลดานสขภาพจานวนมาก

บงช �ใหเหนวา กลมคนท�มปจจยทางสงคมแตกตางกน จะมสถาน

สขภาพตางกนดวย เชน คนผวสในสหรฐอเมรกา ซ�

ยากจน จะเปนโรคอวนและโรคเบาหวานมากกวากลมอ�น กลม

เดกยากจนมกจะเปนโรคขาดสารอาหาร คนกลมชาตพนธใน

ภาคเหนอของไทยโดยเฉพาะผหญงและเดกๆ จะเปนโรคขาด

ไอโอดน และหากมองเฉพาะดานสขภาพชองปากแลว คงเหนได

ชดเจนวา คนยากจน มรายไดนอ

กลมคนพการ มกจะเปนกลมท�มสขภาพชองปากย�าแยกวากลม

อ�นๆ ซ�งเรามกจะกลาวโทษพฤตกรรมสวนบคคล

แทนท�จะมองสาเหตเบ �องหลงใหชดลก เพ�อนาไปสหนทางปองกน

และแกไขปญหาท�ย�งยน

�� จะทาอะไรไดบางเพ�อลดชอง

ธรรมทางสขภาพ

แนนอนวา เราไมมทางทาใหสถานภาพของคนทกกลม

เทาเทยมกนได แตมส�งท�รฐและภาคสวนตางๆ รวมกนทาไดคอ

การลดความไมเปนธรรมท�เกดจากมาตรการตางๆของรฐ

กรณมาบตาพด และอกหลายการพฒนา ท�ทาใหชมชน คนตว

งานทนตฯกบความไมเปนธรรมทางสขภาพ

สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ

ไรฝมอท�ตองทางานยาวนานเกอบทกวนในโรงงาน เพ�อใหมรายได

คนท�ไมมอานาจตอรอง และมความเส�ยงตอการถก

ละเมด เชน คนไทยไรสญชาต แรงงานขามชาต แรงงานอพยพ

เดกเรรอน คนไรบาน คนในชมชนแออด ฯลฯ

ปจจยทางสงคมตางๆ ดงกลาว ลวนมผลตอการเขาถง

การศกษา การมโอกาสเรยนรในเร�องตางๆ การปรบปรงตนเอง-

ครอบครว การมสวนรวมในการจดการชมชนและส�งแวดลอม

และอ�นๆ ซ�งจะมผลตอเน�องถงการเขาถงบรการสขภาพ และการ

มพฤตกรรมสขภาพท�เหมาะสม ขอมลดานสขภาพจานวนมาก

บงช �ใหเหนวา กลมคนท�มปจจยทางสงคมแตกตางกน จะมสถาน

สขภาพตางกนดวย เชน คนผวสในสหรฐอเมรกา ซ�งสวนใหญ

ยากจน จะเปนโรคอวนและโรคเบาหวานมากกวากลมอ�น กลม

เดกยากจนมกจะเปนโรคขาดสารอาหาร คนกลมชาตพนธใน

ภาคเหนอของไทยโดยเฉพาะผหญงและเดกๆ จะเปนโรคขาด

ไอโอดน และหากมองเฉพาะดานสขภาพชองปากแลว คงเหนได

ชดเจนวา คนยากจน มรายไดนอย อยหางไกล และโดยเฉพาะ

กลมคนพการ มกจะเปนกลมท�มสขภาพชองปากย�าแยกวากลม

อ�นๆ ซ�งเรามกจะกลาวโทษพฤตกรรมสวนบคคล-ครอบครว

แทนท�จะมองสาเหตเบ �องหลงใหชดลก เพ�อนาไปสหนทางปองกน

จะทาอะไรไดบางเพ�อลดชองวางความไมเปน

แนนอนวา เราไมมทางทาใหสถานภาพของคนทกกลม

เทาเทยมกนได แตมส�งท�รฐและภาคสวนตางๆ รวมกนทาไดคอ

การลดความไมเปนธรรมท�เกดจากมาตรการตางๆของรฐ(เชน

กรณมาบตาพด และอกหลายการพฒนา ท�ทาใหชมชน คนตว


เลกๆ ถกแยงชงทรพยากร) การลดความเส�ยงของคนกลมตางๆท�

อย ใ นภา วะยากล าบาก และกา รส ร า งคว าม เ ข มแข ง

(empower)เพ�อชวยใหกลมคนเหลาน �นดแลตวเองและและยน

ดวยขาของตวเองได พรอมๆไปกบการเพ�มโอกาสการเขาถง

บรการสขภาพพ �นฐาน เพ�อชวยใหคนกลมตางๆเหลาน � ไดรบการ

ฟ�นฟใหเปนคนท�มคณภาพ สามารถสรางความเขมแขงใหกบ

ตนเอง ครอบครว ชมชน ประเทศ แทนการถกทอดท �งใหเปน

กลายเปนภาระ

องคการอนามยโลก เสนอใหมงดาเนนการเร/อง

SDH ใน 3 ดาน

คอ 1)ปรบปรงสภาพความเปนอยในชวตประจาวนให

พนจากความเส�ยง เร�มต �งแตการดแลแมและเดก การไดรบศกษา

อยางเสมอภาค การคมครองแรงงาน และการพฒนาระบบดแล

ผสงอาย ท�ครอบคลมคนทกกลม โดยเนนในกลมคนท�เขาถงได

ยาก 2)การกระจายทรพยากร และกระจายอานาจในการบรหาร

ทรพยากร อยางเปนธรรม ท �งในระดบรฐบาลกลาง ระดบทองถ�น

และระดบชมชน 3) การตดตามประเมนสถานการณความไมเปน

ธรรมทางสขภาพ SDH และผลของนโยบาย-การดาเนนงานเพ�อ

ลดความไมเปนธรรมอยางสม�าเสมอ และส�อสารใหเกดการรบร

อยางกวางขวาง เพ�อกระตนใหมการปรบปรงแกไข เปนวงจร

แหงการพฒนายกระดบเพ�อลดความไมเปนธรรมทางสขภาพ

อยางตอเน�อง

หากพจารณาในดานทนตสขภาพ เราจะเหนความไม

เปนธรรมกระจายอยมากมายในประเทศไทย ตวอยางชดเจนท�สด

คอ การกระจกตวของทนตแพทย ในกรงเทพฯ และเมองใหญ

สงผลใหคนในชนบทและพ �นท�หางไกล ขาดโอกาสการเขาถง

บรการท�จาเปน หากมองในแงกลมคนพเศษ เชน คนพการ คน

ยากจนในเมอง คนชายขอบท �งหลาย กลวนเปนกลมท�แทบไมม

โอกาสเขาถงบรการสขภาพชองปาก เพราะการจดบรการแบบต �ง

รบของระบบท�มอยในปจจบน แมคนท�วไปกยงตองเขาควรอรบ

การรกษา

ดงน �น ดวยทรพยากรท�มจากด ชาวทนตฯ และวงการ

สขภาพ ตองหนมาเนนงานสรางเสรมสขภาพและการปองกนโรค

ในชองปากอยางเรงดวน เพราะเปนงานท�ม cost-benefit สงสด

และควรใหน �าหนกสงกบพฒนาการทางานทนตสขภาพในระดบ

ปฐมภม โดยเฉพาะการทาใหบรการทนตสขภาพระดบปฐมภม

สามารถเขาถงกลมคนท�ยากลาบากท �งหลายอยางกวางขวาง

เพ�อใหงานทนตฯ เขารวมเปนสวนหน�งของการลดความไมเปน

ธรรมทางสขภาพ

การท/แผนงานสรางเสรมสขภาพคนพการ(สสพ.)

โดยการสนบสนนของ สสส. ไดทางานรวมกบชาวทนตฯ

ในกวา 15 จงหวด โดยการประสานของคณหมอออ

(นธมา) นบเปนจดเร/มตนท/ มพลงอยางย/ง และดวยความ

มงม/นต (งใจของทมงานทนตฯ ในทกพ (นท/ เช/อวาจะสามารถ

พฒนารปแบบ ค มอ ความร และนโยบาย ท/จะสงผลใหเกด

ระบบงานทนตสขภาพระดบปฐมภม ท/สามารถขยายความ

ครอบคลมอยางกวางขวาง ผานการขบเคล/อนโดยกลไก

ของ สปสช.และหนวยบรการสขภาพพ (นฐาน ท/จะสงผลลด

ชองวางความไมเปนธรรมทางสขภาพลงไดอยางมนยยะ

สาคญในอนาคตอนใกล (สาหรบชาวทนตฯ ท�อาจยงไม

สะดวกเขารวมในวงทางานน � กสามารถขยบขบเคล�อนการทาให

งานทนตสขภาพในพ �นท�ของทาน เขาถงคนกลมยากลาบาก

ท �งหลายได ขอเพยงทานพยายามมองใหเหนเขาเหลาน �น ซ�งลวน

อยไมไกลจากหองฟน

และเร�มจากส�งท�ทา

ไ ด ง า ยๆก อน เ ช น

ก า รสอนแปร ง ฟน

และการหลก เล� ย ง

ความหวาน) ☺

P 10

สายขาวตวานนท

และแลววนน �กมาถง วนท� 30 สงหาคม รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขในฐานะประธานท�ประชมกระทรวงฯ เหนชอบกบการพฒนาเจาพนกงานทนตสาธารณสขใหสามารถดารงตาแหนงนกวชาการส า ธ า รณส ข ( ท น ตส า ธ า รณส ข ) ค อ เ จ าพ น ก ง า นทนตสาธารณสข หรอทนตาภบาลของเราจะมโอกาสใชวฒปรญญาตรทางสาธารณสขในการเจรญเตบโตกาวหนา โดยใชเลขตาแหนงเดมและยงคงสามารถใหบรการประชาชนตามท�กฏหมายกาหนดได สวนแนวทางการปฏบตน �นรฐมนตรไดส�งการใหกลมบรหารงานบคคลไปดาเนนการ

ทนตาภบาลหลายทานเม�ออานมาถงตรงน �กจะถามตอวา แลวปรญญาตรท/วาน (น จะไดมาจากทางไหนน � พ�แหวว หรอ ทพญ. ทพาพร สโฆสต อดตทนตแพทยสาธารณสขจงหวดนนทบร ซ�งปจจบนดารงตาแหนงรองผอสถาบนพระบรมราชชนกไดกรณาช �แจงวา

1. คนท�เรยนหลกสตร 4 ป จะมคณสมบตครบโดยอตโนมต

2. คนท�เรยนปรญญาตรสายทนตสาธารณสข สายสาธารณสขศาสตรนาจะมคณสมบตครบ ท �งน �จะตองมการเรงจดต �งคณะกรรมการเพ�อพจารณารายละเอยด


สายขาวตวานนท : วนนทรอคอย ทพญ. แพร จตตนนทน รพ.บางใหญ

สงหาคม 2553รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขในฐานะประธานท�

เหนชอบกบการพฒนาเจาพนกงาน ขใหสามารถดารงตาแหนงนกวชาการ

ค อ เ จ าพ น ก ง า น หรอทนตาภบาลของเราจะมโอกาสใชวฒ

ปรญญาตรทางสาธารณสขในการเจรญเตบโตกาวหนา โดยใชเลขตาแหนงเดมและยงคงสามารถใหบรการประชาชน

แนวทางการปฏบตน �นรฐมนตรไดส�งการใหกลมบรหารงานบคคลไปดาเนนการ

ออานมาถงตรงน �กจะถามแลวปรญญาตรท/วาน (น จะไดมาจากทางไหน สวน

ทพาพร สโฆสต อดตทนตแพทยจจบนดารงตาแหนงรองผอ.

ป จะมคณสมบตครบโดย

คนท�เรยนปรญญาตรสายทนตสาธารณสข สายสาธารณสขศาสตรนาจะมคณสมบตครบ ท �งน �จะตองมการเรงจดต �งคณะกรรมการเพ�อพจารณารายละเอยดในการปรบ

เขาสตาแหนงตอไป สวนท�เรยนสาขาอ�นๆคงไมสามารถเขาสตาแหนงน �ได

คาถามถดไปท�มกไดรบคอ แลวตอเน/ องใหทนตาสองปเปนส/ ปเม/อไร

เวยนใหสงคนไปเรยน สวนน �พ�แหววตอบวาในป

เปดตอเน�องได เน�องจากขาดท �งงบประมาณMego project) ขาดผสอน และมความจาเปนตองเพ�มการผลตทนตาภบาลเพ�อไปทางานในรพท�ไมไดจบป.ตรสายสาธารณสขศาสตรกขอใหหาทางเรยนตอ ทานจะลาเรยนในหรอเรยนเองนอกเวลาราชการกได อยารอสบช.เพ�อไมใหเสยโอกาสคะ ปรญญาทนตาส� ปน �นทาโดยมหาวทยาลยบรพา หลกสตรม.บรพานาจะใกลเคยงท�สดคะ

พ�แหววเลาใหฟงวาทนตาภบาลนบเปนหลกสตร ของกระทรวงสาธารณสข สาขาแรกท�สามารถทะลดานการพฒนาบคลากรไปได ยงมบคลากรท�กระทรวงผลต จานวนมากท�ยงไมถงฝ�งฝน และข (นในตาแหนงไดน(นมใชไดมางายๆ เทาท/ประเมนปจจยท/ทาใหประสบความสาเรจไดแก

1) คณธรรมในวชาชพของทนตาภบาล ท�เปนท�รบรถงคณประโยชนของงานทนตา และตระหนกกระทรวงวาความขาดแคลนบคลากรสายทนตฯมสงมาก ถงแมวาขาดแลวจะไมถงกบทาใหเสยชวตแตประชาชนกเรยกรองใหมบรการทนตฯมาก

2) นโยบายเอ �อ ดวยรฐปจจบนมนโยบายรพสตเร� องการเขาถงบรการทนตกรรมข �นพ �นฐานตามนโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนาของสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต(สปสช.) ทาใหหนวยซ �อบรการหลก

เขาสตาแหนงตอไป สวนท�เรยนสาขาอ�นๆคงไมสามารถเขาส

คาถามถดไปท�มกไดรบคอ แลวสบช.จะเปดสอนทนตาสองปเปนส/ ปเม/อไร เหนมจดหมาย

สวนน �พ�แหววตอบวาในป 2554 สบช.ไมสามารถองได เน�องจากขาดท �งงบประมาณ (ถกตดงบ

ขาดผสอน และมความจาเปนตองเพ�มการผลตทนตาภบาลเพ�อไปทางานในรพ.สต. ดงน �นพ�นองทนตา

ตรสายสาธารณสขศาสตรกขอใหหาทางเรยนตอ ทานจะลาเรยนในหรอเรยนเองนอกเวลาราชการกได อยารอ

เพ�อไมใหเสยโอกาสคะ เทาท�ทราบการประสาทปรญญาทนตาส� ปน �นทาโดยมหาวทยาลยบรพา ดงน �น

บรพานาจะใกลเคยงท�สดคะ พ�แหววเลาใหฟงวาทนตาภบาลนบเปนหลกสตร 2 ป

ของกระทรวงสาธารณสข สาขาแรกท�สามารถทะลดานการมบคลากรท�กระทรวงผลต 2 ปอก

จานวนมากท�ยงไมถงฝ�งฝน และการท/ทนตาภบาลสามารถข (นในตาแหนงไดน(นมใชไดมางายๆ เทาท/ประเมนปจจยท/ทาใหประสบความสาเรจไดแก

คณธรรมในวชาชพของทนตาภบาล ท�เปนท�รบรถงคณประโยชนของงานทนตา และตระหนกดในหมผบรหารกระทรวงวาความขาดแคลนบคลากรสายทนตฯมสงมาก ถงแมวาขาดแลวจะไมถงกบทาใหเสยชวตแตประชาชนกเรยกรองใหมบรการทนตฯมาก

นโยบายเอ �อ ดวยรฐปจจบนมนโยบายรพสต.และเร� องการเขาถงบรการทนตกรรมข �นพ �นฐานตามนโยบาย

พถวนหนาของสานกงานหลกประกนทาใหหนวยซ �อบรการหลก( สปสช.)


รวมเขามาเปนเจาภาพในการผลกดนใหมการเพ�มกาลงคนทนตบคคลากร โดยเฉพาะทนตาภบาล 3) ความสมพนธท�ดระหวางทนตแพทยกบทนตา- ภบาลท�ทางานในพ �นท� เม�อมการเย�ยมทนตแพทย ปญหาตนๆท�ทนตแพทยเอยถงในชวงน �คอความขาดแคลนทนตาฯ ขวญและกาลงใจของทนตาฯ การยอมรบขอบเขตการทางานของทนตาและการใหความสาคญกบเน �องานสงเสรมสขภาพ โดยเฉพาะในกลมเดกของทนตาฯ

4) ความไมยอทอตอการทาหนาท�ของสานกทนต-สาธารณสขท�สนบสนนขอมล(โดยเฉพาะจากงานวจยจานวนมาก ) เ พ� อแสดงหลกฐานของความขาดแคลนและความสาคญของทนตาในยทธศาสตรสขภาพชองปากของประเทศ

5) ทนตแพทยสภาต �งแตรน 4 ท�เปดโอกาสใหเขยน competency ของทนตาฯ และยอมรบการทาหนาท�ของทนตาฯ ซ�งหลายสภาวชาชพไมใจกวางเชน ทนตแพทยสภาโดยเฉพาะทานนายกศรชยผชงเร�องความกาวหนาของทนตาเปน 1 ใน 2 ปญหาหลกของวชาชพสายทนตฯ (ทานนายก ศรชยทางานเร� องน �มานานต �งแตยงไมไดเปนนายก) เม�อ

รฐมนตรจรนทรซกถามในท�ประชมรวมกบสภาวชาชพตางๆ เม�อเดอนสงหาคม ทานนายกฯไดยกประเดนความกาวหนาของทนตาภบาลข �นหารอทนท

ตอจากน �เราทกคนในฐานะสมาชกชมรมทนต-สาธารณสขภธรหวงกนวา เสนทางท�เคยท �งตบและตนของ ทนตาภบาลของเรา เม�อส�งกดขวางถกเอาออกแลว เสนทางท�ดจะยงตบอยจะไดรบการแกไขอยางรวดเรว ทนตาฯจะสามารถเดนทางถงฝ� งฝนอยางราบร�น สวนน �นอกจากกลมบรหารงานบคคล สป.และสบช.แลว ยงตองล นใหพ�นองอาจารยใน วสส. และอาจารยในพ �นท�ท �งหลายเรงดาเนนการ

โบราณวาหนทางพสจนมา กาลเวลาพสจนคน ทนตาภบาลไดผานการพสจนแลววามคาตอวงการทนต-สาธารณสขไทย เราหวงวาการพฒนาทนตาภบาลในชวงน (จะนาไปสอนาคตท/ดของทนตา และพ/ นองทนตาของเราจะมความซ/อสตยในการประกอบวชาชพ ทางานตามกรอบและสมพนธกบบรบทของพ (นท/ รกษาคณคาและ ศกด5ศรอยางดดจเกลอรกษาความเคมนะคะ ☺

��

�... �� !"��#��$%&�%�� '��(�� )�#��*��%��#+� �

+�,��"+!��+ ��"-� +�� +�,��"+!� #��./%��#+� � ��#�%��#$�#��#0�%�/+��

��#��#��+�,��"+!�+0�%�� '��1/��2�� $��3�� '��(�� !"��+��

3� " 1�#�+��)

��0�� !"�� +�( ��#/�4+��,�4 $�+�#�1�#��) 1��//��/��$%5��

�� 3�+!�'��6�� /0�� (� 3� ��3+!� 3��#��$��$$�#��

�0��(�+�� 3 ��/8�9:

�1��

��#��+�,��"+!�+��,� ��%��/��#��


คยกนฉนมตร : กาวท�กลา... “กลา” ท�กาว “การเตรยมทนตาภบาลส รพ.สต.” โดย ทนตแพทยปญญา บวบปผา

หลงจากนองๆเลอกพ �นท�ไปแลว เรามาเกาะตดความสขในการปฏบตงานของนองๆกน เร�มท�นองๆทนตแพทยท�เลอกพ �นท�ใชทน

ท�วทยาลยการสาธารณสขสรนธร ในบทบาทของอาจารยสอนเจาพนกงานทนตสาธารณสข ซ�งในชวงแหงการพฒนาระบบการใหบรการ

สขภาพและการสงเสรมสขภาพโดยความพยายามและความมงม�นพฒนาโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลของรฐบาลตามท� ฯพณฯ ทาน

นายอภสทธh เวชชาชวะ นายกรฐมนตร ไดมเปาหมายหลกสาคญในการเพ�มศกยภาพและขยายบรการ การสนบสนนใหมการจดเครอขาย

บรการปฐมภม และผลกดนกจกรรมสงเสรมสขภาพเพ�อนาไปสการมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถ�นและประชาชนท�เปนเจาของ

สขภาพของตนเอง

การบรการสงเสรมสขภาพและปองกนโรคในชองปาก นบเปนสวนหน�งท�เปนหวใจแหงการดาเนนงาน เปาหมายเหลาน �นอกจาก

อาศยศกยภาพของทนตแพทยท �งใน สสจ. ใน CUP แลว ทนตาภบาลคอกลมบคลากรท�เปนตวจกรสาคญท�จะตองประจาและปฏบตงานอยาง

เตมความสามารถใน รพ.สต. เพ�อความสาเรจตามเปาหมาย นองใหมของเราสวนหน�งไดกาวสการเปนอาจารยสอนทนตาภบาล ในวทยาลย

การสาธารณสขทกแหงซ�งเปนโรงเรยนท�สรางกลมคนท�จะมบทบาทสาคญในการสงเสรมสขภาพชองปากรวมกบทนตแพทยและบคลากร

สาธารณสข

ทพ.ศรวฒ หรญอศว ปฏบตงานอาจารยประจาภาควชาทนต-

สาธารณสข วทยาลยการสาธารณสขสรนธรขอนแกน

�� เบรด เองเปนคนกรงเทพฯ ตอนฝกงานเคยฝกท� สสจ.สงหบร เลอกท�ปฏบตงานในตอน

แรกกเลอกสงหบร แตพอไมไดในใจกอยากเปนอาจารย รนพ�กแนะนาใหลองเปนอาจารยท�

วสส.ด มาทางานแลวกมความสขมาก เปนไปอยางท/ต (งใจ ไมแตกตางจากการเปน

อาจารยในคณะท/มหาวทยาลยมากนก เพยงแตนกเรยนและเน (อหาท/เนนอาจแตกตาง

กน ถอวาตอนน �มความสขดมาก ถาสมครเรยนตอไดกอยากเรยนตอ

ทาไมถงอยากเลอกเปนอาจารย �� เพราะผมรสกอยากเรยนรและพฒนาตวเอง สามารถแนะนาคนอ�นได ทางานโรงพยาบาลชมชนกมความสข แตงานหลกคงเปนงานบรการ และบรหารบางเลกนอย แตเม�ออยตรงน � มส�งท�ทาทายมากไมแพกน เชน การสอนใหนกเรยนเขาใจ ทางานอยางถกตอง การวจยพฒนาตางๆ เปนตน เลางานของเราใหเพ�อนๆพ�ๆฟงสกเลกนอย �� งานหลกกเปนการบรรยาย การตรวจการฝกทางานในคลนกของนกเรยน และใหบรการในคลนกบรการผ ปวย ผมกบเพ�อนๆ อาจารยรนเดยวกนพยายามมอบหมาย แบงงาน ชวยเหลอ และจดกจกรรมเสรมใหนกเรยนเตมท�เตมกาลง การสอนกเปนดานคลนก สวนการสงเสรมสขภาพ

สวนตวผมชอบสอนผมจงมความสข

มาก คนเราหากได ทาในส งท ตวเอง

ชอบ ตวเองรก และถนดกมความสขอย

แลวครบ


วชาทางชมชนซ�งเปนเน �อหาเกนคร�งหน�งของท�สอนจะเปนอาจารยรนพ�ท�มความชานาญกวา สรางความเขาใจไดมากกวา ความทาทายของการเปนอาจารยสอนทนตาภบาล มมากนอยขนาดไหนอยางไรบาง �� เปนอาจารย เปนส�งท�ทาทาย ตองมความพยายามเขาใจในตวนกเรยน การพยายามทาทกวธใหเขาเขาใจ สนใจ อยากเรยนรใหมาก

คดวาความสาเรจของการไดมาสอนนกเรยนทนตาภบาลอย ตรงไหน �� อยากใหเขาจบไปแลวทางานอยางถกตอง ไดมาตรฐานท �งการบรการและงานสงเสรมสขภาพ

อะไรท�เปนความสขของการทาหนาท�ตรงน: �� สวนตวผมชอบสอนผมจงมความสขมาก คนเราหากไดทาในส/งท/ตวเองชอบ ตวเองรก และถนดกมความสขอยแลวครบ

ทพญ.กญจนกมล ทองขาว ปฏบตงานอาจารยประจาภาควชาทนตาภบาล

วทยาลยการสาธารณสขสรนธรขอนแกน

�� บานของกญจนอยจงหวดนครศรธรรมราช ตอนแรกอยากอยโรงพยาบาลชมชนเพราะจะได

ทางานท�ตรงกบท�เรยนมา จะไดพฒนาทกษะการทางานใหดข �น วนท�เราเลอกพ �นท�กญจนกอยาก

เลอกจงหวดท�เราอยหรอจงหวดใกลบาน แตเม�อตดสนใจเลอกพ �นท� กไดเลอกจงหวดขอนแกนซ�ง

อยากมาลองทางานท�ภาคอสานน �อยแลว พอทราบวามาอยท�น�(วสส.) กหนกใจอยวาจะทาหนาท�ได

หรอไม จะเปนอาจารยไดหรอเปลา แตสดทายกคดวาคงไมเกนความสามารถ

ถงเวลาน: เขาใจบทบาทหนาท�มากข:น ม�นใจในการทางานมากข:นม;ย �� ตอนแรกๆกยงไมเขาใจมาก ตอนน �เร�มเหนภาพท�ชดเจนถงงานหลกคองานการสอนนกศกษาท �งวชาบรรยายและการตรวจการฝกปฏบตงานใหบรการผ ปวย งานบรการคลนกทนตกรรมแกผ ปวยในเวลาราชการ และงานวจย สวนงานอ�นๆ ไดชวยงานบรหารบาง เชน งาน QA รวมกบพ�ๆ ซ�งทางวทยาลยฯกมการแบงบทบาทหนาท�เปนอยางด ในระหวางน �กเปนชวงเรยนร ฝกปฏบตกบพ�ๆ

ร สกไดใชวชาความร ท�เราเรยนมาใหเปนประโยชนอยางไร �� ตอนน � วชาทางคลนกกไดใชประโยชนในการตรวจนกศกษาอยแลว สวนความรเร�องการทางานรวมกบผ อ�น การทาโครงการในตอนเรยนไดใชประโยชนมากเหมอนกน สวนการบรหารกยงเรยนรอย ส/งท/ รสกวาเปนประโยชนท/ชดเจนคอตอนเรยนเราเคยเรยนแบบ comprehensive เชน ไมมองเฉพาะโรคแตมองเปนคนไข รวมถงการวางแผนการรกษาท�มประสทธภาพสอดคลองกบชวตของคนไข เปนตน การมาทาหนาท�ตรงน �ตองฝกทบทวน เตรยมตวเองใหดมากท�สด เราตองเคารพในตวเอง การวางตวใหนกศกษาเช�อถอ

ความม งหวงต:งใจท�เรามใหกบนกศกษา �� เปนธรรมดาของการเปนอาจารยท�เวลาสอนกอยากใหเขาสนใจ ไมหลบ เวลาสอบกทาได เวลาทางานกทาผาน มความเขาใจไมใชแคความจา เดกคดเปน ทาโครงการเปน

คนเราเร องคาตอบแทนไมใชเร องหลกแตเร องอ นๆท เก ยวของและมผลตอความสข

P 14

มอะไรท�เปนความสขในการเปนอาจารยสอนนองๆนกศกษาทนตาภบาล�� กญจนเองยงไมถนดในดานการเปนผสอนมากนก กเปนความสขในระดบหน�ง แตถาเรามความเช�ยวชาญ ชานาญ หรอม�นใจในความรของเรามากกวาน � หรอมความสามารถในการสอนใหนกเรยนเขาใจงายๆเรยนร

ความทาทายของการเปนอาจารยสอนทนตาภบาล มมากนอยขนาดไหนอยางไรบาง�� จรงๆเราเองกเพ�งจบมา คราวน �ตองมาสอนคนอ�นๆแลว จงเปนส�งท�นบวายากเหมอนกนในการท�ตองประมวลความร ความชานาญของเราเพราะเราตองสอนคนใหเขาคดเปน ทาใหเปน นาไปใชในชวตไดหลงจบ

ส�งท�อยากเสนอแนะ �� ในฐานะบคลากรในหนวยราชการ พบวายงมหลายอยางท/สงผลถงความสข ความสบายใจในการทางานของแตละคน เร/องคาตอบแทนไมใชเร/องหลกแตเร/องอ/นๆท/เก/ยวของและมผลตอความสข ความกาวหนา ความภมใจ

กญจนไมรวาจะเสนอแนวทางอะไรแตอยากใหมการตดตามดแลกนมากๆคะ

การท�จะใหทนตาภบาลไดกาวสการเปนผ ทาหนาท�ในการสงเสรมสขภาพชองปากประชาชนอยางท�เราคาดหวง โรงเรยน การสอน

และผสอนนบวาสาคญไมแพกน เชญชวนพ�ๆ ทนตแพทยรวมกนสงกาลงใจ สนบสนนการเรยนการสอนการฝกงานของนกศกษาทนตาภบาล

กน เพ�อใหนองๆของเราไดมแรงกาย แรงใจใหลนเป� ยม เพราะความสาเรจของนองๆ เปนประโยชนกบงานทนตสาธารณสขในพ �นท�ไดตอไ

ชวตมนกเหมอนกบชสนนแหละ


มอะไรท�เปนความสขในการเปนอาจารยสอนนองๆนกศกษาทนตาภบาล กญจนเองยงไมถนดในดานการเปนผสอนมากนก กเปนความสขในระดบหน�ง แตถาเรามความเช�ยวชาญ ชานาญ หรอม�นใจในความร

ของเรามากกวาน � หรอมความสามารถในการสอนใหนกเรยนเขาใจงายๆเรยนรไดเรว กคงจะดกวาท�เปน

ความทาทายของการเปนอาจารยสอนทนตาภบาล มมากนอยขนาดไหนอยางไรบางจรงๆเราเองกเพ�งจบมา คราวน �ตองมาสอนคนอ�นๆแลว จงเปนส�งท�นบวายากเหมอนกนในการท�ตองประมวลความร ความชานาญของ

ปน ทาใหเปน นาไปใชในชวตไดหลงจบ

ฐานะบคลากรในหนวยราชการ พบวายงมหลายอยางท/สงผลถงความสข ความสบายใจในการทางานของแตละคน เร/อง

คาตอบแทนไมใชเร/องหลกแตเร/องอ/นๆท/เก/ยวของและมผลตอความสข ความกาวหนา ความภมใจ

กญจนไมรวาจะเสนอแนวทางอะไรแตอยากใหมการตดตามดแลกนมากๆคะ


ๆทนตแพทยรวมกนสงกาลงใจ สนบสนนการเรยนการสอนการฝกงานของนกศกษาทนตาภบาล

กน เพ�อใหนองๆของเราไดมแรงกาย แรงใจใหลนเป� ยม เพราะความสาเรจของนองๆ เปนประโยชนกบงานทนตสาธารณสขในพ �นท�ไดตอไ

ชวตมนกเหมอนกบชสนนแหละ! แมจะเหนยวไปหนอย แตก

กญจนเองยงไมถนดในดานการเปนผสอนมากนก กเปนความสขในระดบหน�ง แตถาเรามความเช�ยวชาญ ชานาญ หรอม�นใจในความร

ความทาทายของการเปนอาจารยสอนทนตาภบาล มมากนอยขนาดไหนอยางไรบาง จรงๆเราเองกเพ�งจบมา คราวน �ตองมาสอนคนอ�นๆแลว จงเปนส�งท�นบวายากเหมอนกนในการท�ตองประมวลความร ความชานาญของ

ฐานะบคลากรในหนวยราชการ พบวายงมหลายอยางท/สงผลถงความสข ความสบายใจในการทางานของแตละคน เร/อง

คาตอบแทนไมใชเร/องหลกแตเร/องอ/นๆท/เก/ยวของและมผลตอความสข ความกาวหนา ความภมใจเปนเร/องท/สาคญไมแพกน


ๆทนตแพทยรวมกนสงกาลงใจ สนบสนนการเรยนการสอนการฝกงานของนกศกษาทนตาภบาล

กน เพ�อใหนองๆของเราไดมแรงกาย แรงใจใหลนเป� ยม เพราะความสาเรจของนองๆ เปนประโยชนกบงานทนตสาธารณสขในพ �นท�ไดตอไป☺

กยงเคยวยงมนจา...

P 15

สงส อยาพ�งงงกบช�อตอนนะครบ เดyยวหลงๆ มาจะเขาใจ

เร�องน �(อาจจะตองใชวจารณญาณในการอาน

โทรศพทมาเลาใหฟง พอฟงแลวขนลกแบบไมกลานอนคนเดยว

เลยครบ เร�องมอยวา สายๆของวนทางานท�สถานอนามยแ

(ของจงหวดลาปาง)มยายคนหน�ง มาพบ เจาหนาท�อนามย ยาย

บอกกบทางเจาหนาท�วา มอาการใจส�น(ใจไมด

ดงน �น เลยทาการตรวจรางกายตามปกต การวดความดนโลหต

ชพจรเตน และอตราเตนของหวใจปกต ปรากฏวา ปรกตครบ แต

ยายกยงบอกวาใจส�น อยไมหาย เจาหนาท�กใหยายไปน�งพก

สกครกอน แลวจะทาการตรวจซ �าอกรอบ พอพกไดสกครครบ ม

พยาบาล เจาหนาท�อกคน กลบจากการเย�ยมผ ปวยท�บาน มาถงพ�

เขากทกทายยายตามปกต หลงจากถามไถกนสกพก ยายเร�มบอก

อกแลววาใจส�นมากข �น พ�พยาบาลเลยใหไปนอนพกท�เตยงคนไข

ครเดยว ยายกเร�มสงเสยงดง โวยวาย เสยงตะโกนท�หาว

เหมอนผชายวยกลางคน น �าเสยงสาเนยงอสานโหลด เม�อไดยน

เพลงอสานยายกรองราตามไปดวยเหมอนมความสข หลายคนคง

สงสยเหมอนผม ยายเปนคนอสานหรอเปลา เพ�อนยนยนครบว

คนลาปางรอยเปอรเซนตคนเมอง(เหนอ)แตๆ น�แหละ ทน �หล

ครบขนลกกนท �งอนามย ยายยงตะโกนไมเลกเร�มบอกวาอยากกน

ลาบ กนหล(เหมอนลาบเลอด) และอยากสบบหร� เจาหนาท�เหนวา


อยาพ�งงงกบช�อตอนนะครบ เดyยวหลงๆ มาจะเขาใจ

อาจจะตองใชวจารณญาณในการอาน)เพ�อน

โทรศพทมาเลาใหฟง พอฟงแลวขนลกแบบไมกลานอนคนเดยว

เลยครบ เร�องมอยวา สายๆของวนทางานท�สถานอนามยแหงหน�ง

มยายคนหน�ง มาพบ เจาหนาท�อนามย ยาย

ใจไมด)เจาหนาท�ไดยน

ดงน �น เลยทาการตรวจรางกายตามปกต การวดความดนโลหต

ชพจรเตน และอตราเตนของหวใจปกต ปรากฏวา ปรกตครบ แต

น อยไมหาย เจาหนาท�กใหยายไปน�งพก

สกครกอน แลวจะทาการตรวจซ �าอกรอบ พอพกไดสกครครบ มพ�

พยาบาล เจาหนาท�อกคน กลบจากการเย�ยมผ ปวยท�บาน มาถงพ�

เขากทกทายยายตามปกต หลงจากถามไถกนสกพก ยายเร�มบอก

าบาลเลยใหไปนอนพกท�เตยงคนไข

ครเดยว ยายกเร�มสงเสยงดง โวยวาย เสยงตะโกนท�หาว

เหมอนผชายวยกลางคน น �าเสยงสาเนยงอสานโหลด เม�อไดยน

เพลงอสานยายกรองราตามไปดวยเหมอนมความสข หลายคนคง

สงสยเหมอนผม ยายเปนคนอสานหรอเปลา เพ�อนยนยนครบวา

แตๆ น�แหละ ทน �หละ

ครบขนลกกนท �งอนามย ยายยงตะโกนไมเลกเร�มบอกวาอยากกน

และอยากสบบหร� เจาหนาท�เหนวา

ไมดแนๆ งานเขาแนๆ เพราะยายเร�มพ

ถามความเปนไปเปนมา แลวกไดคาตอบจากยาย

อาจจะไมใชยายแลว)

“ ขากอยแถวๆ หนาอนามยเจาน�ละ เจาไมรดอก เพยง

คร �งน �ขาจกตามเจาพยาบาลคนสวยน �เขามา

ผมเปนพ�พยาบาล น�เปนลมไปแลวครบนากลวทเดยวเชยว เลย

คยๆ กนวาหากยงเปนแบบน �มแตตองพาไปโรงพยาบาลประจา

อาเภอ แตกลวคนไขคนอ�นๆ จะวา ผเขาแนๆ เพราะปกตแกไมได

เปนคนแบบน �

จงไดใชกลอบายใหยาย

จะพาไปกนลาบ หลตามท�ยายบอก สงสยไหมวาใชวธไหน กวธ

เดยวท� เขามาน �นแหละครบ (พ�พยา

ยายกกนเหลา ลาบ หล บหร�ซะเตมท� โดยมพออาจารย

ทาพธ ผานไปสก 2 ช�วโมง ยายกมอาการเหมอนเดม พรอมกบงง

วา มาทาไรบานแกเยอะแยะ อาการใจส�นกหายไปเปนปลดท �ง

จะวาไปความเช�อเร�องภตผ ยงมอยในสงคมชนบทไทย

ไมเช�อกไมกลาลบหลครบ

ท�เลาใหฟง แมไมเก�ยวกบเร�องฟนแตหากเกดเร�องแนวน �

กบ เราแลวอยคนเดยวจะได รบจดการแกไข กอนจะ

(ไมอยากจะคดเลยครบ) หนามยอกกตองเอาหนามบงครบ

ปล. ขอขอบคณเพ�อนจาก

ลาปางเจาของเร�องครบ

Jay-ac

ผมจะทางานเพ/อชาต เพ/อน

ประชาชน และเพ/อในหลวง

[email protected]

แนๆ งานเขาแนๆ เพราะยายเร�มพดไมรเร�อง เลยทาใจดส ผ

ปนไปเปนมา แลวกไดคาตอบจากยาย(ซ�งตอนน �

ขากอยแถวๆ หนาอนามยเจาน�ละ เจาไมรดอก เพยง

คร �งน �ขาจกตามเจาพยาบาลคนสวยน �เขามา” กาไมแบครบ ถา

ผมเปนพ�พยาบาล น�เปนลมไปแลวครบนากลวทเดยวเชยว เลย

เปนแบบน �มแตตองพาไปโรงพยาบาลประจา

อาเภอ แตกลวคนไขคนอ�นๆ จะวา ผเขาแนๆ เพราะปกตแกไมได

จงไดใชกลอบายใหยาย(หรอเปลา)ออกจากอนามยเพ�อ

จะพาไปกนลาบ หลตามท�ยายบอก สงสยไหมวาใชวธไหน กวธ

พ�พยาบาลน �นแหละ) กลบไปบาน

ยายกกนเหลา ลาบ หล บหร�ซะเตมท� โดยมพออาจารย(หมอผ)มา

ช�วโมง ยายกมอาการเหมอนเดม พรอมกบงง

วา มาทาไรบานแกเยอะแยะ อาการใจส�นกหายไปเปนปลดท �ง

จะวาไปความเช�อเร�องภตผ ยงมอยในสงคมชนบทไทย

ท�เลาใหฟง แมไมเก�ยวกบเร�องฟนแตหากเกดเร�องแนวน �

กบ เราแลวอยคนเดยวจะได รบจดการแกไข กอนจะ . . . .

หนามยอกกตองเอาหนามบงครบ

ขอขอบคณเพ�อนจาก

ลาปางเจาของเร�องครบ ☺

ผมจะทางานเพ/อชาต เพ/อน

ประชาชน และเพ/อในหลวง

P 16

Tooth friendly เรองเลาจากเจนวา

อ.ทพ.ดร.ธงชย วชรโรจนไพศาล

หวหนาภาค วชาทนตกรรมชมชน คณะทนตแพทยศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผมไดรบทนจากจฬาลงกรณมหาวทยาลยไปนาเสนอ

ผลงานโครงการสรางเส รมสขภาพชองปากของชมชน ท�

ดาเนนการในพ �นท�อาเภอแกงคอย จงหวดสระบร เปนการประชม

ท�เรยกวา The World Conference of the international Union

for Health Promotion and Education (IUHPE)

คร �งท� 20 ณ.เมองเจนวา ประเทศสวสเซอรแลนด

ในงานประชมน �มบคคลากรทางสายสขภาพ แพทย

พยาบาล และท�ไมใชสายสขภาพ มาประชมพนกวาคน เน�องจาก

หวขอการประชมคร �งน �เปนเร�อง “สขภาพ ความเปนธรร

การพฒนาอยางย/ งยน” บรรยากาศการประชมท�นาสนใจคอ

การมกจกรรมตางๆ ในงานประชม เชน การจดผลไม มแอปเปล

มะเขอเทศ ,แครอท และ แอปรคอท วางไวในตระกราใหเลอกหยบ

กนไดตลอดท �งงาน เปนของวางท�ดตอสขภาพ ไมมขนมเคกใหกน

มเพยงกาแฟและชาบรการระหวางพกการประชม น �าด�มกแจกให

คนละ 1 ขวดพรอมแจกสตกเกอรใหเขยนช�อตดไว เม�อด�

กไปเตมน �าตามจดท�ต �งไว หรอไปเตมน �าประปากได อาหารกลาง

วนท�แจกถาเปนพซซาผก กจะเขยนปายวา ใหพยายามลดการกน


เรองเลาจากเจนวา

ธงชย วชรโรจนไพศาล

คณะทนตแพทยศาสตร

ผมไดรบทนจากจฬาลงกรณมหาวทยาลยไปนาเสนอ

ผลงานโครงการสรางเส รมสขภาพชองปากของชมชน ท�

ดาเนนการในพ �นท�อาเภอแกงคอย จงหวดสระบร เปนการประชม

The World Conference of the international Union

Health Promotion and Education (IUHPE) คร �งน �จดเปน

เมองเจนวา ประเทศสวสเซอรแลนด

ในงานประชมน �มบคคลากรทางสายสขภาพ แพทย

พยาบาล และท�ไมใชสายสขภาพ มาประชมพนกวาคน เน�องจาก

สขภาพ ความเปนธรรม และ

บรรยากาศการประชมท�นาสนใจคอ

ตางๆ ในงานประชม เชน การจดผลไม มแอปเปล

แครอท และ แอปรคอท วางไวในตระกราใหเลอกหยบ

กนไดตลอดท �งงาน เปนของวางท�ดตอสขภาพ ไมมขนมเคกใหกน

ารระหวางพกการประชม น �าด�มกแจกให

กอรใหเขยนช�อตดไว เม�อด�มน �าหมด

กไปเตมน �าตามจดท�ต �งไว หรอไปเตมน �าประปากได อาหารกลาง

าผก กจะเขยนปายวา ใหพยายามลดการกน

เน �อสตว เพ�อเปนการลดการใชพลงง

ปายใหเดนข �นบนไดแทนการใชบนไดเล�อนหรอลฟท

หองน �ากจะมปายเขยนวา จาเปนท�จะตองใชน �า

แลวกอธบายวา การทาน �ารอนตองใชพลงงานเทาใด เปนตน

ในสวนนอกงานประชมก มจกรยาน

ไดฟร (แตตองมใบขบข�จกรยาน ซ�งประเทศไทยไมม ผมกเลยอดข�

จกรยานชมเมองเลยครบ ตองเดนและข �นรถบสแทน

มการว�งจอกก �งตอนเชา (ไมไดเขารวม เพราะต�นไมทน

คลาสโยคะฟร เปนตน เรยกวา พยายามใหมการสรางเสรม

สขภาพจรงๆ

แตเร�องท�อยากเลาเปนเร�องของ

เร�มจากการประสานงานของพ�จนทนา จากเครอขายเดกไทยไม

กนหวานทาให Dr. Albert Bar

Toothfriendly International ท�มสานกงานใหญอยท�เมอง

ไดเดนทางมารวมพดคยแนะนาวา

ท�น�งคยม พ�ปยะดา, พ�ปยานารถ

พดคยกนกวา 3 ช�วโมง ทมของเราสนใจท�จะไปดหองปฎบตการ

ในการวด pH ของแผนคราบจลนทรยทมหาวทยาลยซรค ดวยการ

ประสานงานท�ยอดเย�ยม ในวนรงข �นเรา

เน �อสตว เพ�อเปนการลดการใชพลงงานของโลก หรอไมกเขยน

ปายใหเดนข �นบนไดแทนการใชบนไดเล�อนหรอลฟท พอเขา

ายเขยนวา จาเปนท�จะตองใชน �ารอนลางมอหรอไม

แลวกอธบายวา การทาน �ารอนตองใชพลงงานเทาใด เปนตน

ในสวนนอกงานประชมก มจกรยานใหยมใชข�รอบเมอง

ตองมใบขบข�จกรยาน ซ�งประเทศไทยไมม ผมกเลยอดข�

จกรยานชมเมองเลยครบ ตองเดนและข �นรถบสแทน) มการจดให

ไมไดเขารวม เพราะต�นไมทน) ใหเขา

คลาสโยคะฟร เปนตน เรยกวา พยายามใหมการสรางเสรม

แตเร�องท�อยากเลาเปนเร�องของ Toothfriendly ครบ

เร�มจากการประสานงานของพ�จนทนา จากเครอขายเดกไทยไม

Dr. Albert Bar ท�เปน Executive Director ของ

ท�มสานกงานใหญอยท�เมอง Basel

แนะนาวา Toothfriendly คออะไร ในวง

พ�ปยานารถ, อ.ช�นฤทย และผม หลงการ

ช�วโมง ทมของเราสนใจท�จะไปดหองปฎบตการ

ของแผนคราบจลนทรยทมหาวทยาลยซรค ดวยการ

ในวนรงข �นเรากโดดการประชมหลกไป

P 17

ทางานท�คดวานาจะสาคญกวา น�งรถไฟจากเจนวาไปซรคใชเวลา

3 ช�วโมงกวา ไปแลวกลบมาในวนเดยว เรยกวาใจสกนท �งทม

ในวนท�คยกบ Dr.Bar พวกเรามโอกาสไดเหนผลตภณฑ

ตางๆ ไมวาจะเปน Mentos , Frisk, Smint, Ricola, Trident,

Xylitol, Freherman’s Friend, Weingummis, Fruit

Ice-tea, lollipop or Chupa Chups ท�ไดรบเคร�องหมาย

นากนจรงๆครบ

Toothfriendly (TF) International

แสวงหากาไร ท�ทางานเพ�อใหเกดสขภาพชองปากท�ด เร�มกอต �งใน

ป 1989 ท�เมอง Basel ประเทศสวสเซอรแลนด โดยเปนความ

รวมมอระหวางมหาวทยาลยทางทนตแพทยในสวสหลายแหง กบ

บรษทและโรงงานท�ผลตขนม (“ขนม” ในบทความน �ท �งหมด

หมายถง confectionery ท�เปน ลกอม หมากฝร�ง และชอคโกเลต

ไมรวมขนมกรบกรอบหรอขนมถงนะครบ) ทางTF

ฟนกางรม หรอ เรยกวา Happy Teeth ตดลงในขนมท�ผานการ

ทดสอบแลววา ไมทาใหเกดฟนผ หรอ ฟนกรอน ตอมาไดมการ

จดต �ง TF ข �นในประเทศเยอรมนน ญ�ป น และเกาหล รวมท �งม

กลม Action group ใน สเปน และ ตรกร รวมท �งมการจดต �งเป

Toothfriendly Foundation ในป 2004

การทดสอบวาไมทาใหเกดฟนผ ทาโดยการใชเทคนคท�

เรยกวา pH telemetry test เปนการวด pH ในแผนคราบจลนทรย

โดยตรง ไมไดเปนการตกเอาคราบจลนทรยมาวดภายนอก หรอ


ทางานท�คดวานาจะสาคญกวา น�งรถไฟจากเจนวาไปซรคใชเวลา

ช�วโมงกวา ไปแลวกลบมาในวนเดยว เรยกวาใจสกนท �งทม

พวกเรามโอกาสไดเหนผลตภณฑ

Mentos , Frisk, Smint, Ricola, Trident,

litol, Freherman’s Friend, Weingummis, Fruit-tella, Halter,

องหมาย TF แลว

Toothfriendly (TF) International เปนองคกรท�ไม

แสวงหากาไร ท�ทางานเพ�อใหเกดสขภาพชองปากท�ด เร�มกอต �งใน

ประเทศสวสเซอรแลนด โดยเปนความ

รวมมอระหวางมหาวทยาลยทางทนตแพทยในสวสหลายแหง กบ

ในบทความน �ท �งหมด

ท�เปน ลกอม หมากฝร�ง และชอคโกเลต

TF ไดใชสญลกษณ

ตดลงในขนมท�ผานการ

ทดสอบแลววา ไมทาใหเกดฟนผ หรอ ฟนกรอน ตอมาไดมการ

ข �นในประเทศเยอรมนน ญ�ป น และเกาหล รวมท �งม

ใน สเปน และ ตรกร รวมท �งมการจดต �งเปน

การทดสอบวาไมทาใหเกดฟนผ ทาโดยการใชเทคนคท�

ในแผนคราบจลนทรย

โดยตรง ไมไดเปนการตกเอาคราบจลนทรยมาวดภายนอก หรอ

ใชการจ �ม electrode เขาไปวดในแผนคราบจลนทรย

ใสฟนปลอมถอดไดบางสวน แลวฝงสวนท�เปนเคลอบฟนและ

เน �อฟนจรงเขาไปในฟนเทยม พรอมท �งฝง

ฟนปลอม เพ�อเปนการวด pH

รบกวนหรอไปเปล�ยนสภาพของแผนคราบจลนทรย

รายงานการวจยเปรยบเทยบแลววา ไดพ �นท�ใตกราฟ

cure (หวงวาคงจะจากนไดนะครบ

หรอจ �ม electrode เขาไป หรออาจเรยกไดวา มความไวในการวด

วา ขนมอะไรทาให pH ลดลงไดบาง รวมท �งการวดวาขนมน �นๆม

ความสามารถในการทาใหฟนกรอนหร

มหาวทยาลยท�จดต �ง หองปฎบตการและสามารถ

ทดสอบ pH telemetry ไดในปจจบนม

รคในสวสเซอรแลนด มหาวทยาลย

เยอรมนน และ มหาวทยาลยTohoku

ญ�ป น และในปลายป 2010 น �จะมการเปดหองปฎบตการใหมท�

Beijing University Dental Hospital

5 จะเกดข �นในประเทศไทยนะครบ

ขนมท�ตดสญลกษณ

ฟนผ ไมทาใหฟนกรอน” (หรอแปลวา ไมทาอนตรายตอฟน

ความหมายของ TF จะไมตรงกบความหมายของ

ยกตวอยางงายๆ เชน ถาเราด�มน �าอดลมท�เปน

ความเปนกรดของน �าอดลมจะทาใหฟนกรอนได ดงน �น น �าอดลม

Sugar-free กจะไมผานเกณฑของ

เคร�องด�มท�เขยนวา Sugar-free

ครบ แลวความหวานท�ไดมาจากน �าตาลอะไร น �าตาลท�

ยอมรบและผานเกณฑไม ท าใ ห ฟนผและไมกดก รอนฟน

ประกอบดวยสามกลมหลกๆ คอ กลมแรกเปน กลมน �าตาลจรง

(น �าตาลธรรมชาต) ตวท�ผานคอ

เปน disaccharides ใชเตมในชอกโกเลตและคาราเมล

เขาไปวดในแผนคราบจลนทรย แตเปนการ

ใสฟนปลอมถอดไดบางสวน แลวฝงสวนท�เปนเคลอบฟนและ

เน �อฟนจรงเขาไปในฟนเทยม พรอมท �งฝง electrode อยใตฐาน

pH ท�ผวเคลอบฟนโดยตรง โดยไมไป

รบกวนหรอไปเปล�ยนสภาพของแผนคราบจลนทรย ซ�งวธน �ม

จยเปรยบเทยบแลววา ไดพ �นท�ใตกราฟ Stephan’s

หวงวาคงจะจากนไดนะครบ) มากกวาวธการวดภายนอก

เขาไป หรออาจเรยกไดวา มความไวในการวด

ลดลงไดบาง รวมท �งการวดวาขนมน �นๆม

ความสามารถในการทาใหฟนกรอนหรอไม ซ�งมวธโดยเฉพาะอก

มหาวทยาลยท�จดต �ง หองปฎบตการและสามารถ

ไดในปจจบนม 3 แหงคอ มหาวทยาลยซ

รคในสวสเซอรแลนด มหาวทยาลยJena ในเมอง Witten ประเทศ

Tohoku ในเมอง Sendai ประเทศ

น �จะมการเปดหองปฎบตการใหมท�

Beijing University Dental Hospital หวงวา หองปฎบตการแหงท�

จะเกดข �นในประเทศไทยนะครบ

ขนมท�ตดสญลกษณ TF จะมความหมายวา “ไมทาให

หรอแปลวา ไมทาอนตรายตอฟน)

จะไมตรงกบความหมายของ Sugar-free

ยกตวอยางงายๆ เชน ถาเราด�มน �าอดลมท�เปน Sugra-free ดวย

ความเปนกรดของน �าอดลมจะทาใหฟนกรอนได ดงน �น น �าอดลม

กจะไมผานเกณฑของ TF ดงน �น การกนขนมหรอ

free น �นอาจทาอนตรายฟนกไดนะ

แลวความหวานท�ไดมาจากน �าตาลอะไร น �าตาลท� TF

ยอมรบและผานเกณฑไม ท าใ ห ฟนผและไมกดก รอนฟน

ประกอบดวยสามกลมหลกๆ คอ กลมแรกเปน กลมน �าตาลจรง

ตวท�ผานคอ isomaltulose และ tagatose ซ�ง

เตมในชอกโกเลตและคาราเมล

P 18

ท�นาแปลกคอ น �าตาลจรงสองตวน �แบคทเรยในชองปากไม

สามารถยอยได ทาใหไมเกดกรด ขนมท�เตมน �าตาลสองตวน �ไมถอ

วาเปน Sugar-free เพราะเปนน �าตาลจรงแตจดเปน

กลมท� 2 เปนกลมน �าตาลท�ใชทดแทนน �าตาลจรง มช�อ

เรยกวา น �าตาลแอลกอฮอล ซ�งจะใหพลงงานประมาณ

ของน �าตาลปกต สวนใหญจะหวานนอยกวาน �าตาลปกต ท�เรา

คนๆกนกจะม Sorbitol, Maltitol, Mannitol, Isomalt, Erythritol,

Xylitol และ Lactitol

กลมสดทายเปนกลมน �าตาลเทยม (หรอเรยกวา สารให

ความหวาน) จะมความหวานกวาน �าตาลปกตเปนหลายรอยเทา

เน�องจากใชในปรมาณนอยมากจงถอวาไมไดใหพลงงาน ท

ยอมรบและใชกน ไดแก aspartame, acedulfame K, neotame,

sucralose and litame

มใครรบางไหมครบวา คนไทยท �งประเทศกนขนมกน

ประมาณสกก�บาท ถารอาจจะตกใจกได จากขอมลท�ผมคนมาได

พบวา ตลาดขนมในไทยมมลคา 12,000 ลานบาท แบงเปน ลกอม

สก 60% หมากฝร�ง 20% และชอคโกเลต 20%

2009 ในไทยมการใช Sugar-free ในตลาดลกอม อย

กบในประเทศอาเซยนดวยกนแลว ไทยยงมการใช

นอยกวาในสงคโปร 37% ในมาเลเซย 12% และในอนโดนเซย

10% และถาเทยบกบประเทศอ�นๆ ( ขอมลป

สวสเซอรแลนด 49%, ไตหวน 34%, ญ�ป น

อาณาจกร 13% ไทยยงคงใช Sugar-free นอยกวาอยมาก

(แมวา Sugar-free จะไมใช TF แตกพอจะบอกถงแนวโนมได

ครบ)


ท�นาแปลกคอ น �าตาลจรงสองตวน �แบคทเรยในชองปากไม

สามารถยอยได ทาใหไมเกดกรด ขนมท�เตมน �าตาลสองตวน �ไมถอ

เพราะเปนน �าตาลจรงแตจดเปน TF

เปนกลมน �าตาลท�ใชทดแทนน �าตาลจรง มช�อ

า น �าตาลแอลกอฮอล ซ�งจะใหพลงงานประมาณ 50-60%

ของน �าตาลปกต สวนใหญจะหวานนอยกวาน �าตาลปกต ท�เรา

Sorbitol, Maltitol, Mannitol, Isomalt, Erythritol,

หรอเรยกวา สารให

วามหวานกวาน �าตาลปกตเปนหลายรอยเทา

เน�องจากใชในปรมาณนอยมากจงถอวาไมไดใหพลงงาน ท

aspartame, acedulfame K, neotame,

มใครรบางไหมครบวา คนไทยท �งประเทศกนขนมกน

ากขอมลท�ผมคนมาได

ลานบาท แบงเปน ลกอม

% จากขอมลในป

ในตลาดลกอม อย 8.5% เทยบ

กบในประเทศอาเซยนดวยกนแลว ไทยยงมการใช Sugar-free

และในอนโดนเซย

ขอมลป 2006) เชน

ญ�ป น 29%, สหราช

นอยกวาอยมาก

แตกพอจะบอกถงแนวโนมได

หลงจากท�ไดเรยนรเก�ยวกบ

ในวนน �นคดวา นาจะถงเวลาแลวท�ตลาดขนมและลกอมใน

เมองไทย จะมขนมและลกอมท�ไมทาใหฟนผขาย เปนการเพ�ม

ทางเลอกใหผบรโภคท�ใสใจเร�องฟนผ หรอเปนทางเลอกใหพอแม

เลอกซ �อขนมและลกอมใหลกได เพราะทนตแพทยเรากมกจะ

ประสบปญหาในการบอกใหผปกครองพยายามดแลใหเดก ลด

ขนม ลกอม แตไมประสบความสาเรจเทาท�ควร ทางพวกเราจงได

วางแนวทางการดาเนนการและหาทางผลกดนให

เกดข �นไดในประเทศไทยครบ

อยางไรกด ผมคดวา การมขนม ลก

ทางเลอกหน�งเทาน �นนะครบ อาจจะเหมาะสมกบกลมคนบา

งกล◌มในสงคม การทางานสรางเสรมสขภาพชองปากดานอ�นๆ

ยงคงจาเปนอย การส�อสารกบสงคมเร�องการดแล ปองกนโรคฟนผ

และการทางานดานนโยบายสาธารณะเพ�อเอ �อตอการมสขภาพ

ชองปากท�ดยงตองดาเนนการควบคกนไป

ไวเจอกนฉบบหนาครบ ☺

ขอขอบคณ http://www.toothfriendly.ch

หลงจากท�ไดเรยนรเก�ยวกบ TF แลว พวกเราท�รวมทม

ในวนน �นคดวา นาจะถงเวลาแลวท�ตลาดขนมและลกอมใน

เมองไทย จะมขนมและลกอมท�ไมทาใหฟนผขาย เปนการเพ�ม

ทางเลอกใหผบรโภคท�ใสใจเร�องฟนผ หรอเปนทางเลอกใหพอแม

กอมใหลกได เพราะทนตแพทยเรากมกจะ

ประสบปญหาในการบอกใหผปกครองพยายามดแลใหเดก ลด

ขนม ลกอม แตไมประสบความสาเรจเทาท�ควร ทางพวกเราจงได

วางแนวทางการดาเนนการและหาทางผลกดนให TF สามารถ

อยางไรกด ผมคดวา การมขนม ลกอม ท�เปน TF ถอเปน

ทางเลอกหน�งเทาน �นนะครบ อาจจะเหมาะสมกบกลมคนบา

งกล◌มในสงคม การทางานสรางเสรมสขภาพชองปากดานอ�นๆ

ยงคงจาเปนอย การส�อสารกบสงคมเร�องการดแล ปองกนโรคฟนผ

และการทางานดานนโยบายสาธารณะเพ�อเอ �อตอการมสขภาพ

ยงตองดาเนนการควบคกนไป

http://www.toothfriendly.ch

P 19

ทนตแพทยในดวงใจ

� เหตผลทยอมรบเปนกรรมการตดสนประกวด

เรยงความทนตแพทยในดวงใจ

แวดวงทนตแพทยน�แทบไมรจกมากอนเลย ในชว

โอกาสตองเจอะเจอหมอฟนบางกในเวลาท�มปญหาเร�องฟนผฟน

หลดน�นแหละ เหตท�เขามาเก�ยวของดวยกบวงการน �คงมาจาก

ชวง ท� ไปจารกบญท�พมาม โอกาสได รจกกบคณศ

ศภลกษณ) คยกนสนกสนานและทราบวาคณศกอานหนงสอของ

มลนธโกมลคมทองอยดวย พอกลบมาไดนานเหมอนกน

โทรมาคยดวยวาอยากใหมาชวยเปนกรรมการตดสนประกวดรยง

ความ เปนโครงการหน�งท�เปดรบการมสวนรวมจากสงคมและ

สงเสรมใหวชาชพทนตแพทยไดสมผสกบสงคมท�กวางขวาง

ออกไป ฟงดแลวรสกวาเปนความต �งใจท�ดและอยากรจกบคลากร

ในแวดวงน �ใหมากข �นดวย จงตดสนใจรบเปนกรรมการ

� ความประทบใจในการรวมงานในคร#งน#

การมโอกาสไดอานบทความท�สงเขามาจากนองๆ ใน

หลากหลายแหง อานเพลนอานสนก และท�สาคญจากการไดอาน

ขอเขยนเหลาน � ทาใหนกถงภาพของ พระ, คร และหม

ชวตคอนขางคลกคลและสมผสอยกบชวตความเปนอยของ

ชาวบาน สามารถท�จะเปนแรงบนดาลใจใหกบเยาวชนไมเพยง

การปลกฝงการดแลรกษาฟนเทาน �น แตยงเปนพลงสรางสรรคใน

ดานอ�นๆ ใหกบสงคมและชมชนน �นๆ ดวย นอกจากน �นใน

กระบวนการทางานท�ไดมโอกาสทางานรวมกบกรรมการตดสน

ทานอ�นๆ อก 3 ทาน ทาใหเหนถงแงมมมองท�ชวยสงเสรมใหการ

ตดสนหรอหลกเกณฑท�มน �นรอบดานข �น มท �งการถกเถยงและ

แลกเปล�ยน รสกสนก บางคร �งบางมมกหลดจากสายตาเราไป

จนกระท�งมคนมาช �ใหเหน


ทนตแพทยในดวงใจ : คยกบ คณ ฐตมา คณตรานนท

เหตผลทยอมรบเปนกรรมการตดสนประกวด

แวดวงทนตแพทยน�แทบไมรจกมากอนเลย ในชวตอาจม

โอกาสตองเจอะเจอหมอฟนบางกในเวลาท�มปญหาเร�องฟนผฟน

หลดน�นแหละ เหตท�เขามาเก�ยวของดวยกบวงการน �คงมาจาก

ชวง ท� ไปจารกบญท�พมาม โอกาสได รจกกบคณศ (ทพญ.

คยกนสนกสนานและทราบวาคณศกอานหนงสอของ

มทองอยดวย พอกลบมาไดนานเหมอนกน คณศ

โทรมาคยดวยวาอยากใหมาชวยเปนกรรมการตดสนประกวดรยง

ความ เปนโครงการหน�งท�เปดรบการมสวนรวมจากสงคมและ

สงเสรมใหวชาชพทนตแพทยไดสมผสกบสงคมท�กวางขวาง

ะอยากรจกบคลากร

ในแวดวงน �ใหมากข �นดวย จงตดสนใจรบเปนกรรมการ

ความประทบใจในการรวมงานในคร#งน#

การมโอกาสไดอานบทความท�สงเขามาจากนองๆ ใน

หลากหลายแหง อานเพลนอานสนก และท�สาคญจากการไดอาน

คร และหมอท�โดยวถ

ชวตคอนขางคลกคลและสมผสอยกบชวตความเปนอยของ

ชาวบาน สามารถท�จะเปนแรงบนดาลใจใหกบเยาวชนไมเพยง

การปลกฝงการดแลรกษาฟนเทาน �น แตยงเปนพลงสรางสรรคใน

ดานอ�นๆ ใหกบสงคมและชมชนน �นๆ ดวย นอกจากน �นใน

โอกาสทางานรวมกบกรรมการตดสน

ทาน ทาใหเหนถงแงมมมองท�ชวยสงเสรมใหการ

ตดสนหรอหลกเกณฑท�มน �นรอบดานข �น มท �งการถกเถยงและ

แลกเปล�ยน รสกสนก บางคร �งบางมมกหลดจากสายตาเราไป

� สงใดทอยากบอกแกบคลากรในวชาชพทนตกรรม

บคลากรทางทนตฯ สามารถทาใหเดกๆ ย �มสวยดวยการ

รกษาสขภาพฟนของเขา และจะเย�ยมยอดย�งข �น ถาสามารถชวย

ใหเขาย �มออกมาจากขางในหวใจนอยๆ ของเดกๆ ทกคน

คยกบ คณ ฐตมา คณตรานนท

บคลากรในวชาชพทนตกรรม

บคลากรทางทนตฯ สามารถทาใหเดกๆ ย �มสวยดวยการ

รกษาสขภาพฟนของเขา และจะเย�ยมยอดย�งข �น ถาสามารถชวย

ใหเขาย �มออกมาจากขางในหวใจนอยๆ ของเดกๆ ทกคน ☺


โครงการประชมวชาการสมาคมทนตาภบาลแหงประเทศไทย ประจาปงบประมาณ 2554

เร�อง จากวกฤตส โอกาส : กาวใหมทนตาภบาลไทย โดย สมาคมทนตาภบาลแหงประเทศไทย

สมาคมทนตาภบาลแหงประเทศไทย กอต �งข �นเพ�อเผยแพรขาวสารและวทยาการดานทนตสาธารณสข สงเสรมสนบสนน และ

พฒนางานทนตสาธารณสขใหไดผลดย�งข �น เปนศนยกลางในการประสานงานแลกเปล�ยนความร ความคดเหนและประสบการณระหวาง

สมาชกและระหวางสมาชกกบสมาคม โดยสมาชกสวนใหญเปนทนตาภบาลท�จบการศกษาจากวทยาลยการสาธารณสขสรนธร ท �ง 7 แหง

สงกดสถาบนพระบรมราชชนก กระทรวงสาธารณสข เปนบคลากรท�มภาระหนาท�หลกในการออกไปรบใชสงคมดานระบบสขภาพชองปาก

ท�มงหวงพฒนาคณภาพชวตของประชาชนใหดย�งข �น

ปจจบนทนตาภบาลเปนบคลากรดานทนตสาธารณสขท�หลายหนวยงานท�รบผดชอบ พยายามผลกดนเพ�อใหเหนถงความ

เปล�ยนแปลงโดยเนนการปรบกระบวนทศน แนวทางและรปแบบการทางานใหสอดคลองกบนโยบายรฐบาล พฒนาทกษะดานการสงเสรม

สขภาพและความเคล�อนไหวทางสงคม ทกษะดานความคด การวจยและการเรยนร รวมถงบทบาทหนาท� โดยเพ�มศกยภาพควบคกบการ

ปฏรปการศกษาและความกาวหนา มการปรบปรงหลกสตรการศกษาโดยดาเนนการใหมการศกษาตอเน�องและเพ�มคณวฒเปนระดบ

ปรญญาตร

ดงน �น สมาคมทนตาภบาลแหงประเทศไทย ในฐานะองคกรท�มสวนในการพฒนาศกยภาพและเพ�มขดความสามารถของทนตา-

ภบาลโดยตรง จงเหนความสาคญในการพฒนาทนตาภบาล ใหมความรความสามารถและเตมเตมสมรรถนะดานวชาการท�ทนสมยใหเขมขน

ข �น เพ�อใหทนตาภบาลกาวทนตอการเปล�ยนแปลงท �งดานระบบบรการ ระบบบรหาร ระบบการจดการ และแนวโนมของระบบทนต-

สาธารณสขไทย ภายใตนโยบายของรฐบาล ดวยเหตผลดงกลาว สมาคมทนตาภบาลแหงประเทศไทย จงไดจดประชมวชาการเร�อง จาก

วกฤตสโอกาส : กาวใหมทนตาภบาลไทย ข �น เพ�อเปนเวทในการเผยแพรวชาการสาหรบทนตาภบาลท�วประเทศ ไดมโอกาสแลกเปล�ยน

ประสบการณการทางานรวมกน ท �งน �ยงสามารถนาความรไปปรบใช เพ�อใหเกดประโยชนสงสดตอการปฏบตงานในหนาท�อยางแทจรง

มวตถประสงค 1.เพ�อถายทอดความรทางวชาการท�เก�ยวของตอการพฒนางานทนตสาธารณสข

2.เพ�อเปนเวทการเรยนร แลกเปล�ยนประสบการณ และเผยแพรผลงานวชาการของบคลากรสาธารณสข

3.เผยแพรและประชาสมพนธผลงานและแผนการดาเนนงานของสมาคม

4.ประกาศเกยรตคณทนตาภบาลดเดน

กลมเปาหมาย จานวน 300 คน ประกอบดวย เจาพนกงานทนตสาธารณสข (ทนตาภบาล) , นกวชาการสาธารณสข และนกวชาการอ�นๆท�

เก�ยวของ , บคลากรท�สนใจ

ระยะเวลา ระหวางวนท� 23-25 พฤศจกายน 2553

สถานท/ โรงแรมมกดาหารแกรนด จงหวดมกดาหาร

P 21

กาหนดการประชมวชาการเร�อง จากวกฤตส โอกาส

ระหวาง วนท� 23-25 พฤศจกายน

�� วนท/ 23 พฤศจกายน 2553 : บรรยายพเศษ และ ชม

บรรยายพเศษ“นโยบายรฐบาลกบงานทนตสาธารณสขไทย

กลาวตอนรบ ผ เขาประชม โดย นพ.สสจ.มกดาหาร

ช �แจงการประชมและบรรยายพเศษ“ทศทางอนาคตทนตาภบาลในทศวรรษท�


การอภปราย “เหลยวหนาแลหลง 5 ทศวรรษทนตาภบาลไทย

สมาคมทนตาภบาลแหงประเทศไทย) ,นส.ไพรวรรณ เหลาวฒนาถาวร

ดร.กฤษณา วฒสนธ วสส.อบลราชธาน , ดร

ดาเนนรายการ


หลกการปฏบตงานเพ�อความสขอยางย�งยน โดย อาจารยธระยทธ วระพนจ

แบบลงทะเบยน สามารถดาวนโหลดไดท/

คาลงทะเบยน 1-31

ผเขาประชม �

นกศกษาทนตาภบาล �

สอบถามขอมลเพ/มเตมท/ : คณสพรรณ สคนวรานล

: คณรชน ล �มสวสดh


กาหนดการประชมวชาการเร�อง จากวกฤตส โอกาส : กาวใหมทนตาภบาลไทย

พฤศจกายน 2553 ณ โรงแรมมกดาหารแกรนด จงหวดมกดาหาร

เศษ และ ชม Presentation หองยอย

นโยบายรฐบาลกบงานทนตสาธารณสขไทย” โดย รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

มกดาหาร

ทศทางอนาคตทนตาภบาลในทศวรรษท� 5”โดย นายกสมาคม ทนตาภบาล แหงประเทศไทย

รยายพเศษ และ ชม Presentation หองยอย

ทศวรรษทนตาภบาลไทย โดย นพ.สสจ.มกดาหาร , นางจงด ภวภตานนท ณ มหาสารคาม

ไพรวรรณ เหลาวฒนาถาวร (นวสธ.เช�ยวชาญดานสงเสรมพฒนา สสจ

ดร.ทองทพย สละวงศลกษณ สสจ.นครราชสมา , นส.รชน ล �มสวสดh เลขานการสมาคมฯ

บรรยายพเศษ และ ชม Presentation หองยอย

ลกการปฏบตงานเพ�อความสขอยางย�งยน โดย อาจารยธระยทธ วระพนจ

http://dental.anamai.moph.go.th , http:// dental.scphc.ac.th

31 ตลาคม 2553 1 – 10 พฤศจกายน 2553

� 2,500 บาท � 3,000 บาท

� 1,000 บาท � 1,200 บาท

คณสพรรณ สคนวรานล โทรศพท 02-590-4216-17 e-mail : [email protected]

คณรชน ล �มสวสดh โทรศพท 086-567-1627 e-mail: [email protected]

กาวใหมทนตาภบาลไทย

โรงแรมมกดาหารแกรนด จงหวดมกดาหาร

โดย นายกสมาคม ทนตาภบาล แหงประเทศไทย

นางจงด ภวภตานนท ณ มหาสารคาม (นายก

เช�ยวชาญดานสงเสรมพฒนา สสจ.นครพนม)

รชน ล �มสวสดh เลขานการสมาคมฯ

http://dental.anamai.moph.go.th , http:// dental.scphc.ac.th

หนางาน

ไมรบลงทะเบยน

ไมรบลงทะเบยน

[email protected]

[email protected]

P 22

จดประกายความคด โดย ทพญ

“คณภาพชวตกเหมอนความรก ใหคานยามยาก ว

คณจะยอมรบและรดมากข3นไปอกวามน ‘มอยจรง

อาจารยท6ปรกษาชาวแคนาดาเกร6นไวตอนตนช 6วโมงการเรยนการสอนเร6อง เคร6องมอวด

คณภาพชวต (แนนอนวานกเรยนในหองกสงเสยงอมๆ

ส6งท6มนสาคญ ส6งท6มนย6งใหญ มนมกจะเปนนามธรรมยากท6จะอธบาย

ไมวาจะเปน คณภาพชวต ความรก ความสข ความด

สรรพส6งในธรรมชาตจนรสกวาทกอยางเปนหน6งเดยว หรอ

ของชวต

เหลาน3ลวนเปนส6งท6พดยาก เขาใจยาก หรอแมใครเขาใจแลวกไมไดมาส6อสารเลาใหคนอ6นฟงใหเขาใจไดงายๆ

เพราะอะไร ... เพราะมนคอ ประสบการณ มนคอส6งท6ตองถกสมผส

ถาใครไมไดผานประสบการณน 3น กยากนกท6จะเขาใจอยางแทจรงไมวาจะฟงจะอานมาจากไหน

อ. เสกสรรค ประเสรฐกล เปนอกทานหน6งท6ผเขยนเช6อวาทานไดผานประสบการณลกซ3งท6ทาให ทานเขาใจชวต เขาใจ

โลกแลว ตอนท6ทานมารวมเสวนาท6คณะฯทานพดไววา

“แตจะใหอยด ๆ ทกคนหนมาพยายามเขาใจโลก เขาใจชวต เขาใจตวเองท 3งหมดเดCยวน3กคงเปนไปไมได แตละคนตอง

ผานข 3นตอน ผานประสบการณตวเอง อยางถาผมบอกวา เปนโสด สบาย ไมแตงงานไมเหนเปนไร

ขอใหไดลองกอน ดรายยงไงไวคอยวากนทหลง

อาจารย เสกสรรคพดตอวา...“แตถาอาย 40

อะไร น6เรากาลงทาอะไรอย...ผมวามนยงไงอย

อะไรท6มนวดยากและไมคอยโดนวด มนอาจ

เพราะ ฉะน 3น อยางมวหลงเพลนอยกบตวช3วดตางๆใหมากเกนไปจนลมหยดถามใจตวเองวา เรา กาลงทาอะไรอยแลว

เราตองการอะไรในชวตกนแนนะคะ : )

ถาคดวา โอย...ตอบยากจง ไมอยากคด กไมแปลกอะไรคะ


โดย ทพญ.ดร.มทนา (พฤกษาพงษ) เกษตระทต

คณภาพชวตกเหมอนความรก ใหคานยามยาก วดยาก แตทกคนรอยในใจลกๆวามนมอย

มอยจรง’ กตอนท6คณขาดมนไป ”

อาจารยท6ปรกษาชาวแคนาดาเกร6นไวตอนตนช 6วโมงการเรยนการสอนเร6อง เคร6องมอวด

แนนอนวานกเรยนในหองกสงเสยงอมๆ พรอมพยกหนากนหงกๆท 3งหอง)

ส6งท6มนสาคญ ส6งท6มนย6งใหญ มนมกจะเปนนามธรรมยากท6จะอธบาย

ไมวาจะเปน คณภาพชวต ความรก ความสข ความด ไปจนถง สภาวะนพพาน การไดพบพระเจา การท6เช6อมโยงตอกบ

สรรพส6งในธรรมชาตจนรสกวาทกอยางเปนหน6งเดยว หรอ คาตอบท6วาเราเกดมาทาไม ชวตคออะไร อะไรคอความหมาย


อ ประสบการณ มนคอส6งท6ตองถกสมผส


เสกสรรค ประเสรฐกล เปนอกทานหน6งท6ผเขยนเช6อวาทานไดผานประสบการณลกซ3งท6ทาให ทานเขาใจชวต เขาใจ

อนท6ทานมารวมเสวนาท6คณะฯทานพดไววา

แตจะใหอยด ๆ ทกคนหนมาพยายามเขาใจโลก เขาใจชวต เขาใจตวเองท 3งหมดเดCยวน3กคงเปนไปไมได แตละคนตอง

ผานข 3นตอน ผานประสบการณตวเอง อยางถาผมบอกวา เปนโสด สบาย ไมแตงงานไมเหนเปนไร

ขอใหไดลองกอน ดรายยงไงไวคอยวากนทหลง” (ฮา)

40 แลวยงงงๆ น 6งทางานถงเยนแลวเพ6งคดถามตวเองวา ชวตคออะไร โลกคอ

ผมวามนยงไงอย”

อะไรท6มนวดยากและไมคอยโดนวด มนอาจจะมคามากกวา อะไรท6วดไดงายๆสะสมกนไดงาย


: )

ตอบยากจง ไมอยากคด กไมแปลกอะไรคะ

ไปจนถง สภาวะนพพาน การไดพบพระเจา การท6เช6อมโยงตอกบ

คาตอบท6วาเราเกดมาทาไม ชวตคออะไร อะไรคอความหมาย



เสกสรรค ประเสรฐกล เปนอกทานหน6งท6ผเขยนเช6อวาทานไดผานประสบการณลกซ3งท6ทาให ทานเขาใจชวต เขาใจ

แตจะใหอยด ๆ ทกคนหนมาพยายามเขาใจโลก เขาใจชวต เขาใจตวเองท 3งหมดเดCยวน3กคงเปนไปไมได แตละคนตอง

ผานข 3นตอน ผานประสบการณตวเอง อยางถาผมบอกวา เปนโสด สบาย ไมแตงงานไมเหนเปนไร กตองมคนบอกวา

แลวยงงงๆ น 6งทางานถงเยนแลวเพ6งคดถามตวเองวา ชวตคออะไร โลกคอ

จะมคามากกวา อะไรท6วดไดงายๆสะสมกนไดงาย


P 23

มน ตอบยากแนๆ ขอแคอยาเพ6งปดไอคาถามพวกน 3นท3งนะคะ มาลองฟงโยชโนร โนงจ ผแตงหนงสอ มองดวยใจ เลา

อะไรใหฟงเลนๆดกวา (เลมน3กแนะนานะคะ อานงายแตไมต3นเลยคะ

คณ โนงจบอกวา ตอนเดกๆเวลาพอเลนหมากญ6ปน

พอไมเคยบอกซกคา เดกนอยกไมเขาใจหรอกวาหมากท6พอเดนแตละตาจะนาพาซ6งอะไรตอไป จนผานเกมไปเร6อยๆอก

2-3 ตา เดกนอยกจะรในท6สดวา...ออ มนหมายความวาอยางน3น6เอง พอคราวหนาเจอแบบน3อกกจะไดรบมอแกไขการเดน

หมากได ฝมอเดกชายโนงจกเกงข3นเร6อยๆ

แตพอต 3งใจใชหมากเดนลอมส 6งสมประสบการณลกไปเร6อยๆ

ถา ลกไมถามในใจไมคดใครครวญไตรตรองวาพอกาลง

ตาเลา ปลอยใหเวลาผานไปเกมผานไปโดยไมไดเรยนรคาตอบอะไรเพ6มเลย

หรอ ท6วกเตอร อ. ฟรงเกล (Viktor E. Frankl)

ความหมายของการมชวตอยแต เปนฝายตอบคาถามท6ชวตเ

โจทย หนะมมาทกวน ไมมพอมาบอกใหเราฟงหรอกวาหมากตาน3มนแปลวาอะไร เราทาไดแคใครครวญแลวกน6งพอท6จะ

รอเวลาท6จะไดคาตอบทละเลกละนอย เดนหมากผดบางถกบาง เรยนรกนไป สะสมคาตอบกนไปนะทกคน


ตอบยากแนๆ ขอแคอยาเพ6งปดไอคาถามพวกน 3นท3งนะคะ มาลองฟงโยชโนร โนงจ ผแตงหนงสอ มองดวยใจ เลา

เลมน3กแนะนานะคะ อานงายแตไมต3นเลยคะ)

คณ โนงจบอกวา ตอนเดกๆเวลาพอเลนหมากญ6ปน (โกะ) ดวย พอจะชอบเดนหมากใหสงส


ออ มนหมายความวาอยางน3น6เอง พอคราวหนาเจอแบบน3อกกจะไดรบมอแกไขการเดน

ฝมอเดกชายโนงจกเกงข3นเร6อยๆ จากการสอนของพอท6ไมเคยเอยคาพดใดๆ ระหวางเกมเลยแมแคคร 3งเดยว

แตพอต 3งใจใชหมากเดนลอมส 6งสมประสบการณลกไปเร6อยๆ

ถา ลกไมถามในใจไมคดใครครวญไตรตรองวาพอกาลง “มาไมไหน” แลวทาใจน6งพอ ลกกคงจะแพเกม

ตาเลา ปลอยใหเวลาผานไปเกมผานไปโดยไมไดเรยนรคาตอบอะไรเพ6มเลย

Viktor E. Frankl) พดไวใหอกมมหน6งวา “คนเราอาจจะไมไดเปนฝายต 3งคาถามเพ6อคนหา

ความหมายของการมชวตอยแต เปนฝายตอบคาถามท6ชวตเปนผต 3งโจทยข3นตางหาก”


รอเวลาท6จะไดคาตอบทละเลกละนอย เดนหมากผดบางถกบาง เรยนรกนไป สะสมคาตอบกนไปนะทกคน

ตอบยากแนๆ ขอแคอยาเพ6งปดไอคาถามพวกน 3นท3งนะคะ มาลองฟงโยชโนร โนงจ ผแตงหนงสอ มองดวยใจ เลา

ดวย พอจะชอบเดนหมากใหสงสยวาเดนแบบน3แปลวาอะไร


ออ มนหมายความวาอยางน3น6เอง พอคราวหนาเจอแบบน3อกกจะไดรบมอแกไขการเดน

จากการสอนของพอท6ไมเคยเอยคาพดใดๆ ระหวางเกมเลยแมแคคร 3งเดยว

แลวทาใจน6งพอ ลกกคงจะแพเกมสเปลาๆไปตาแลว

คนเราอาจจะไมไดเปนฝายต 3งคาถามเพ6อคนหา


รอเวลาท6จะไดคาตอบทละเลกละนอย เดนหมากผดบางถกบาง เรยนรกนไป สะสมคาตอบกนไปนะทกคน ☺

P 24

เรองเลา...จากภองลง : รกกน...

โดย หมอฟนไทดาน

พ �นท�ทางานนอกโรงพยาบาลชองผมวนเว

โรงเรยนและกศนยเดก ซ�งทนตแพทยท�โรงพยาบาลเราเร�ม

ออกหนวยต �งแตมทนตแพทยคนท� 2 เม�อ

พ �นท� setting อ�นๆ เชน สถานอนามยไมไดไปของ

เทาไหร เพราะเปนหนาท�ของพ� นองทนตา

ใหบรการ treatment และไปชวนพอแมเดกคยในคลนกเดกด

ในบางท�และบางวน

แตเ น�องดวยเหตบางอยาง ทาใหผมไดไปรวม

เหตการณทาแผนท�ทางเดนยทธศาสตรในสถานอนามย

รฐบาลปชป.พยายาม rebrand ใหเปนช�ออ�น อยางท�รๆ กน

อย) แหงหน�ง

ในกระบวนการทาแผนอนยงยากซบซอน ความงาม

ท�พอมองเหนคอความหลากหลายของคนสาคญในตาบลท�มา

ช วยคด-วาง ภาพฝนและทศทางกาวเ ดนตอ ความ

หลากหลายท�วามมาท �งจากกรรมการ รพ.สต

ตวแทนกลมอ�นๆ


...เชนฉะน

นท�ทางานนอกโรงพยาบาลชองผมวนเวยนอยกบ

โรงเรยนและกศนยเดก ซ�งทนตแพทยท�โรงพยาบาลเราเร�ม

เม�อ 10 กวาปกอน

อ�นๆ เชน สถานอนามยไมไดไปของแวะดวย

เทาไหร เพราะเปนหนาท�ของพ� นองทนตาภบาล ท�ออก

และไปชวนพอแมเดกคยในคลนกเดกด

แตเ น�องดวยเหตบางอยาง ทาใหผมไดไปรวม

เหตการณทาแผนท�ทางเดนยทธศาสตรในสถานอนามย (ท�

ปนช�ออ�น อยางท�รๆ กน

ในกระบวนการทาแผนอนยงยากซบซอน ความงาม

ท�พอมองเหนคอความหลากหลายของคนสาคญในตาบลท�มา

วาง ภาพฝนและทศทางกาวเ ดนตอ ความ

สต.เอง และจาก

ผมพบเจอคณปาคนสวยคนหน�ง คดในใจวาแกคง

สวยมากเม�อวยสาว คณปามาในฐานะตวแทนกลมแมบาน

วนแรกเราไดแตย �มใหกน โดยยงไมไดพดคยอะไร จนบายวน

สดทาย แกเขามาน�งใกลๆ ผมต �งแตตอนไหนไมร และแกคง

ประเมนแลววาผมคงไมไดมพษมภยอะไร แกเลยเอยปากคย

ดวย

ความท�ผมไมไดคนเคยกบคนกลมน �มากอน ผมเลย

ไดพยายามถามใครตอใครวาคนน �นเปนใคร คนน �เปนใคร

ขอมลส าห รบคณปา คอ เ ปนแม บ านของคณลงอดต

ขาราชการคร เร�องเลาสาคญของคนในชมชนคอ วนหน�งเม�อ

10 กวาปกอน คณลงสามของแกเกดเสนเลอดในสมองแตก

ทาใหเปนอมพาต-พการเดนไมได ปาอาสาไปสอนเดกแทนอย

พกใหญๆ เพ�อใหคณลงครบอายราชการพอท�จะไดรบบานาญ

หากเอาระเบยบราชการมาจบ ความผดน �คงชดเจนโจงแจง

แตหากคดถงความเมตตาแบบไทยๆ เร�องเลาเร�องน �คงออก

แนวนาประทบใจมากกวา

คณปาชวนผมคยในฐา

รานสะดวกซ �อหรอตลาดสดกเคยมคนอาปากใหดมาแลว

ความกงวลคอคณลง ซ�งแปรงฟนเองไมไดต �งแตลมปวย อย

ดๆ กมเหงอกบวมข �นมา บวมในระดบมากท�รบกวนการแปรง

ฟนท�คณปาทาใหอยประจา หากแปรงฟนไปโดนเลกๆ นอยๆ

เลอดกจะออกมาจนนาตกใจ ผมทาอะไรไมไดมากกวา

รบปากไปวา ผมจะแวะไปด

หลายวนจากน �นจนเกอบลมไปแลว มงานศพท�ตอง

ไปและผานหนาบานคณปาพอด กบการไปตรวจฟนใหคณ

ลงน �น ผมต �งใจไวกอนแลววาจะเอาลกชายจอมซนไปดวย

บานคณลงคณปาอยกนแค

ปาคนสวยคนหน�ง คดในใจวาแกคง

สวยมากเม�อวยสาว คณปามาในฐานะตวแทนกลมแมบาน

วนแรกเราไดแตย �มใหกน โดยยงไมไดพดคยอะไร จนบายวน

สดทาย แกเขามาน�งใกลๆ ผมต �งแตตอนไหนไมร และแกคง

คงไมไดมพษมภยอะไร แกเลยเอยปากคย

ความท�ผมไมไดคนเคยกบคนกลมน �มากอน ผมเลย

ไดพยายามถามใครตอใครวาคนน �นเปนใคร คนน �เปนใคร

ขอมลส าห รบคณปา คอ เ ปนแม บ านของคณลงอดต

ขาราชการคร เร�องเลาสาคญของคนในชมชนคอ วนหน�งเม�อ

กวาปกอน คณลงสามของแกเกดเสนเลอดในสมองแตก

พการเดนไมได ปาอาสาไปสอนเดกแทนอย

พกใหญๆ เพ�อใหคณลงครบอายราชการพอท�จะไดรบบานาญ

หากเอาระเบยบราชการมาจบ ความผดน �คงชดเจนโจงแจง

แตหากคดถงความเมตตาแบบไทยๆ เร�องเลาเร�องน �คงออก

คณปาชวนผมคยในฐานะเปนหมอฟน (ซ�งแมแตใน

รานสะดวกซ �อหรอตลาดสดกเคยมคนอาปากใหดมาแลว)

ความกงวลคอคณลง ซ�งแปรงฟนเองไมไดต �งแตลมปวย อย

ดๆ กมเหงอกบวมข �นมา บวมในระดบมากท�รบกวนการแปรง

ฟนท�คณปาทาใหอยประจา หากแปรงฟนไปโดนเลกๆ นอยๆ

จนนาตกใจ ผมทาอะไรไมไดมากกวา

ใหท�บานวนหลง

หลายวนจากน �นจนเกอบลมไปแลว มงานศพท�ตอง

ไปและผานหนาบานคณปาพอด กบการไปตรวจฟนใหคณ

ลงน �น ผมต �งใจไวกอนแลววาจะเอาลกชายจอมซนไปดวย

บานคณลงคณปาอยกนแค 2 คน การม “เดก” ซนๆ ไปว�ง


ปวนอยในบานสกซกพก นาจะทาใหมชวตชวามากข �น ผมม�ว

เอาเองวาเดกกบผ พการนาจะเตมเตมอะไรบางอยางใหกน

และกนได

คณลงน�งรอย �มเผล-อาบน �าทาแปงขาวนวลไปท �งตว

อยแลวหนาบาน คณปาเลาวาแกไมยอมกนขาวเยนท �งท�เลย

เวลาแลว กลวหมอมาจะตองรอ คณลงดสขภาพจตด อยาง

นอยกดกวาท�คดไวกบผ พการท�น�งๆ นอนๆ วนๆ อยกบรถเขน

หลายปแลว แผนการใชเดกใหเปนประโยชนในเท�ยวน �ดไร

ผล เพราะบงเอญแอบเหนไก ก กๆ ของโปรดต �งแตแรกลงรถ

เลยชวนแมเขาพาไปดไกท�บานขางๆ แทนท�จะมาชวยพอทา

มาหากน

ฟนคณลงมผทะลโพรงประสาท 1 ซ�ท�ตองถอน สวน

chief complaint เกดจากเหงอกบวมมาก เปน periodontal

abscess หลงเปดปากคณลงตรวจเสรจในระยะเวลาอนส �น

ผมย�นขอเสนอใหมารกษาท�โรงพยาบาล คณลงอดออดสกพก

แตกทนการรบเราจากคณปาไมไหว เลยตดสนใจรบปาก ปา

วาแกไมไดออกจากบานมาหลายปแลว ไปไหนมาไหนไมคอย

สะดวก ผมเลยบอกไปวา จะใหรถท�ฝายมารบไป

ถงวนนด คณลงมาถงหองฟนดวยความทลกทเล

แถมต�นเตนจนความดนข �น คณปาแซววาคณลงเลอกเส �อผา

อยางประณต ต �งใจหลอเตมท� ใหสมกบท�จะไดออกจากบาน

นานๆ คร �ง

การ รกษาผานไปดวยด แมการตดเหงอกจาก

เลอดออกมากจนตองใชเคร�องจ � คณลงแกจะไมยอมถอนฟน

ท�เปน Abscess ยอมถอนแค 1 ซ�ในฟน exposed แถมดวย

การ ขดหนปน และอดฟนบางซ�

เทาท�มประสบการณรกษาผ พการมาบาง สภาพ

ชองปากดๆ คงหายากกนสกหนอย กบ 10 กวาปกบสภาพ

อยางน � ผมวาดดอยมากทเดยว เลยแอบชมก�งแซวไปวา ฟน

คณลงรวมๆ แลวดดนะ ถอวาคณปาดแลไดดมากทเดยว

คณลงยนยนคาผม คาซ�งถอเปนประโยคสาคญของวนน �น ลง

บอกวาคณปาดแลดมาก ดทกอยาง คณปาไดฟงคงมท �ง

อารมณซาบซ �งปนนอยใจ ยอนวา ด จรงๆ หรอ เพราะลงไม

เคยเอยปากบอกชมปาเลย

ผมแถมใหคณปาลองใชไหมขดฟนใหลง กงวล

เหมอนกนวาแกจะทาใหไหม หลงจากใหลองทาดจนคลอง

แกรบปากเปนม�นเปนเหมาะวา ไดซ ทาไดแนๆ มากกวาน �

มากมาย ยงทามาแลว

ผมผ ไมคอยเช�อใน “รกแท” ใจเร�มจะส�นคลอนบาง

หลงเหตการณวนน �น เพราะวามนอาจมอยจรง แมจะยากสก

หนอยในสงคมแดกดวน-อดทนต�าแบบปจจบน การลากชวตค

ใหอยกนไดตลอดรอดฝ�งถอวายากแลว การจะดแลกนและกน

อยางดไมวาเขาหรอเธอจะอยในสภาพเชนไรจนกวาจะตาย

จากกนคงยากย�งกวา

เร/องเลามชวตของคณลงกบคณปาบอกผมวา

.....มนเปนไปได

(ช�อเร�อง ขโมยมาจากจากเพลง เพราะฉะน �น จงรก

กนเชนฉะน � ของ ศ บญเล �ยง เพลงสมยผมอยป 1 ทอนนง รอง

วา “..เพราะฉะน �น จงรกกนเชน ฉะน � เพราะเรามวนเกาๆ

มใชมแคเพยงดอกไม มรอยย �มและมน �าตา วนท�โลกเหววา

อยางนอยมเธอ...”) ☺

P 26

สวสดคา ทนตบคลากรทกทาน วนนเหยยวขาวสาวเจาเกาคนเดมไดมโอกาสไปโฉบขาวเดดและเขารวม

การถอดบทเรยนแลกเปลยนเรยนรของงานเดกไทยไมกนหวาน จ

จ.สรนทร อาจารยจากสานกทนตสาธารณสขมากนพรอมหนาพรอมตากนเลย

ทเดยวคะ มภาพบรรยากาศเลกๆนอยๆในงานมาใหชนชมกนดวยคะ หลงจาก

ไดมโอกาสแอบเขาไปเปนหนงในรปกบเคาแลว เราเลยไมรรอทจะหาตวแทน

ตนแบบของภาคกลางในงานเดกไทยไมกนหวานอยาง จ

หมอนา , พพราว พรอมทมงาน มาสมภาษณความเปนมาเปนไป

อยากรกนแลวใชมยคะวา จ.สระบร มทเดดอยางไร เชญอานได



ยนรของงานเดกไทยไมกนหวาน จ.สระบร และ

สาธารณสขมากนพรอมหนาพรอมตากนเลย

ทเดยวคะ มภาพบรรยากาศเลกๆนอยๆในงานมาใหชนชมกนดวยคะ หลงจาก

ไดมโอกาสแอบเขาไปเปนหนงในรปกบเคาแลว เราเลยไมรรอทจะหาตวแทน

ของภาคกลางในงานเดกไทยไมกนหวานอยาง จ.สระบร ซงไดแก

พพราว พรอมทมงาน มาสมภาษณความเปนมาเปนไป

สระบร มทเดดอยางไร เชญอานได

เลยคา ☺

Q : ขอใหพนา แนะนาตวเองใหชาวทนตภธรรจก

หนอยคะ

A : พชอ ทพญ

นามสกลเดมคอ บรณกจวสตร จบ ม

รน 23 เมอป 2539 รบราชการครงแรกกเปน

คณคร สอนอยวทยาลยการสาธารณสขสรนธร

จ.พษณโลก แลวไปเรยนตอ

ปากฯทม.เชยงใหม กลบมาเปนหวหนาภาควชา

ทนตาภบาล ทวสส.พษณโลกเหมอนเดม

กยายมาอยทสสจ.สระบรคะ ปจจบนเปนหวหนา

กลมงานทนตสาธารณสข สสจ

เปนคนแถวๆสาธร กทม

สระบรเตมตวคะ มลกชายวยกาลงซน

บรรยากาศการประชมการประเมนผล โครงการ

Day” วนท/ 6 กนยายน


ขอใหพนา แนะนาตวเองใหชาวทนตภธรรจก

อ ทพญ.สวรรณา สมถวล

นามสกลเดมคอ บรณกจวสตร จบ ม.มหดล

รบราชการครงแรกกเปน

คณคร สอนอยวทยาลยการสาธารณสขสรนธร

พษณโลก แลวไปเรยนตอPG ศลยศาสตรชอง

เชยงใหม กลบมาเปนหวหนาภาควชา

พษณโลกเหมอนเดม พอป 2544

สระบรคะ ปจจบนเปนหวหนา

กลมงานทนตสาธารณสข สสจ.สระบร ภมลาเนา

เปนคนแถวๆสาธร กทม. แตตอนนกลายเปนคน

สระบรเตมตวคะ มลกชายวยกาลงซน 2 คน

บรรยากาศการประชมการประเมนผล โครงการ “No Sugar

กนยายน 53 ระหวาง จ.สระบร และ จ.สรนทร

P 27

Q : ประสบการณการทางานในสสจ.สระบร

ยงบางคะ

A : การทางานในสานกงานสาธารณสข

จงหวดนน จะวาไปแลว พกถอวายงมประสบการณ

นอยอยเมอเทยบกบพๆจงหวดอนๆ ซงการทางาน

ในสสจ.นนจะตองอาศยทงประสบการณ ทกษะ

การเจรจาตอรอง การประสานงาน

มนษยสมพนธ บคลกภาพ ความรกวางในเรอง

ของงานสาธารณสข กระบวนการบรหารจดการ

การวเคราะห องคความรดานทนตสาธารณสข

ระบาดวทยา สถ ต ฯลฯ ป จ จ บนก ไมค อยม

ทนตแพทยอยากมาอยสสจ.แลวละ เพราะนอกจาก

จะไมม เ บยเลยงเหมาจ ายแล ว ยง ทางานไม

เหมอนกบทไดราเรยนมา ทนตแพทยเราสวนใหญ

จะชอบลกษณะงานทเปน Clinician ซะมากกวา


สระบร เปน

การทางานในสานกงานสาธารณสข

จงหวดนน จะวาไปแลว พกถอวายงมประสบการณ

นอยอยเมอเทยบกบพๆจงหวดอนๆ ซงการทางาน

นนจะตองอาศยทงประสบการณ ทกษะ

การเจรจาตอรอง การประสานงาน ความม

กวางในเรอง

ของงานสาธารณสข กระบวนการบรหารจดการ

การวเคราะห องคความรดานทนตสาธารณสข

ระบาดวทยา สถ ต ฯลฯ ป จ จ บนก ไมค อยม

ละ เพราะนอกจาก

จะไมม เ บยเลยงเหมาจ ายแล ว ยง ทางานไม

า ทนตแพทยเราสวนใหญ

ซะมากกวา

Q : มาเขาเรองของเราเลยนะคะ อยากทราบทมา

ท ไป ของเครอขายเดกไทยไมกนหว

สระบรคะ

A : จงหวดสระบรไดรบการทาบทาม และ

ชกชวนจากเครอขายไมกนหวานสวนกลางเมอป

2548 ใหเขารวมโครงการ ซงกตรงใจพ

เน องจากปญหาทนตสขภาพในเ ดกวย เรยน

นอกจากจะปลกฝงพฤตกรรมการดแลอนามยใน

ชองปากของตนเองแลว เรายงตองปลกฝ

ของพฤตกรรมบรโภคทไมเปนโทษตอฟนควบคไป

ดวย ตอนนนทางสวนกลางไมไดกาหนดกจกรรม

ท ช ด เจน ว าจ งหว ดตอง ทาอะไร เพยงแตม

เปาหมายใหเดกบรโภคนาตาลนอยลง การทไม

กาหนด pattern การทางานนนเปนขอดทาให

จงหวดเกดความคดทแตกแขนงมากก

block ซงเราอาศยทนตบคลากรและเจาหนาท

สาธารณสขเปนผประสานงานระดบอาเภอ สวน

ผบรหารโรงเรยนประถม เปนผขบเคลอนการ

ทางานภายใตรปแบบคณะกรรมการเครอขายระดบ

อาเภอ และมคณะกรรมการเครอขายระดบจงหวด

มาเขาเรองของเราเลยนะคะ อยากทราบทมา

ท ไป ของเครอขายเดกไทยไมกนหวานจงหวด

จงหวดสระบรไดรบการทาบทาม และ

ชกชวนจากเครอขายไมกนหวานสวนกลางเมอป

ใหเขารวมโครงการ ซงกตรงใจพ

เน องจากปญหาทนตสขภาพในเ ดกวย เรยน

นอกจากจะปลกฝงพฤตกรรมการดแลอนามยใน

ชองปากของตนเองแลว เรายงตองปลกฝงในเรอง

ของพฤตกรรมบรโภคทไมเปนโทษตอฟนควบคไป

ดวย ตอนนนทางสวนกลางไมไดกาหนดกจกรรม

ท ช ด เจน ว าจ งหว ดตอง ทาอะไร เพยงแตม

เปาหมายใหเดกบรโภคนาตาลนอยลง การทไม

การทางานนนเปนขอดทาให

จงหวดเกดความคดทแตกแขนงมากกวาและไมถก

ซงเราอาศยทนตบคลากรและเจาหนาท

สาธารณสขเปนผประสานงานระดบอาเภอ สวน

ผบรหารโรงเรยนประถม เปนผขบเคลอนการ

ทางานภายใตรปแบบคณะกรรมการเครอขายระดบ

อาเภอ และมคณะกรรมการเครอขายระดบจงหวด

P 28

เปนผวางยทธศาสตรการทางาน มงานประเพณ

มหกรรมรวมพลคนออนหวานซงจดมาแลว

มทานผวาราชการจงหวดฯ เปนประธานทกครง

เพอเปนการนาเสนอผลงาน แลกเปลยนเรยนร

สรางกระแส สรางความสมพนธ สรางการมสวน

รวม

โดยมแนวทางในการทางานรวมกน คอ

การดาเนนงานตามนโยบายสาธารณะของจงหวด

ทมอบโดยทานผวาราชการจงหวด 3 ขอ ไดแก

1. โรงเรยนเครอขายงดจาหนายนาอดลม ขนม

กรบกรอบ นมเปรยว

2. โรงเรยนเครอขายมการจดกจกรรม

Day” อยางนอย 1 วน/สปดาห

3. โรงเรยนเครอขายไมมนาตาลในเครองปร

กวยเตยว

Q : ปจจบนเครอขายไมกนหวานของจ

ดาเนนการในกลมเปาหมายใดบางคะ

A : เราเรมจาก 2 กลมเปาหมาย คอ ศพด

3 แหงและโรงเรยนประถม 3 แหงในปแรกของการ

เขารวมเครอขายเดกไทยไมกนหวาน ปจจบน

จงหวดสระบรไดดาเนนงาน 5 กลม

ANC กลมWBC กลมศนยพฒนาเดก

กลมเดกประถม และกลมเดกมธยม โดยกลมทม

ความเขมแขงในการทางานอยางมรปแบบ คอ

กลมเดกประถม จากเดมทมโรงเรยนประถมเขา

รวม 3 แหง จวบจนปจจบนมโรงเรยนประถม


าน มงานประเพณ

มหกรรมรวมพลคนออนหวานซงจดมาแลว 3 ครง

เปนประธานทกครง

เพอเปนการนาเสนอผลงาน แลกเปลยนเรยนร

ามสมพนธ สรางการมสวน

โดยมแนวทางในการทางานรวมกน คอ

ายสาธารณะของจงหวด

ขอ ไดแก

โรงเรยนเครอขายงดจาหนายนาอดลม ขนม

โรงเรยนเครอขายมการจดกจกรรม “No Sugar

โรงเรยนเครอขายไมมนาตาลในเครองปรง

ปจจบนเครอขายไมกนหวานของจ.สระบร ได

กลมเปาหมาย คอ ศพด.

แหงในปแรกของการ

เขารวมเครอขายเดกไทยไมกนหวาน ปจจบน

กลม ไดแก กลม

ศนยพฒนาเดก (ศพด.)

กลมเดกประถม และกลมเดกมธยม โดยกลมทม

ความเขมแขงในการทางานอยางมรปแบบ คอ

กลมเดกประถม จากเดมทมโรงเรยนประถมเขา

แหง จวบจนปจจบนมโรงเรยนประถม

สมครเขารวมโครงการ

ประถมทงสน 312 แหง

Q : อยากใหพนาพดถงอนาคต ของงานเครอขาย

เดกไทยไมกนหวานของจงหวดวาจะม ทศทาง

อยางไร

A : พคดวางานนยงตองเดนหนาตอ เรา

มาไดถกทางแลว เรากาลงขบเคลอนงานเลกๆท

ยงใหญงานหนง ซงแนนอนป

อยากเหนเดกสระบรมสขภาพชองปากทด แตใน

การทางานเชงปรบเปลยนพฤตกรรมเราไมไดเหน

ผลทนตาภายใน 4-5 ป แตสงสาคญทไดในขณะน

และเปนสงภาคภมใจ คอ ไดเหนการทางานแบบ

มสวนรวมโดยผเกยวของทกภาคสวน เรามภาค

เครอขาย มสหวชาชพตางๆมากมายเขามามสวน

รวม ทนตบคลากรทางานเขมแขง มองงานทนตฯ

เปนองครวมมากขน สามารถบรณาการกบงาน

อนๆได พคดวาตรงนแหละทเปนหวใจสาคญและ

เปนเสนหในการทางานชนนคะ

าร 275 แหง จาก โรงเรยน

อยากใหพนาพดถงอนาคต ของงานเครอขาย

เดกไทยไมกนหวานของจงหวดวาจะม ทศทาง

พคดวางานนยงตองเดนหนาตอ เรา

มาไดถกทางแลว เรากาลงขบเคลอนงานเลกๆท

งแนนอนปลายทางทฝนไวคอ

อยากเหนเดกสระบรมสขภาพชองปากทด แตใน

การทางานเชงปรบเปลยนพฤตกรรมเราไมไดเหน

ป แตสงสาคญทไดในขณะน

และเปนสงภาคภมใจ คอ ไดเหนการทางานแบบ

มสวนรวมโดยผเกยวของทกภาคสวน เรามภาค

อขาย มสหวชาชพตางๆมากมายเขามามสวน

รวม ทนตบคลากรทางานเขมแขง มองงานทนตฯ

เปนองครวมมากขน สามารถบรณาการกบงาน

อนๆได พคดวาตรงนแหละทเปนหวใจสาคญและ

เปนเสนหในการทางานชนนคะ

P 29

งานไมกนหวานจ.สระบร ทหมอนาเปนผนา

ทม จะดาเนนตอไปไมไดเลยถาขาดมอขวาอยาง

พพราวคะ ทเปนแกนนาผลกดน ทมเททงแรงกาย

แรงใจใหกบงานไมกนหวาน จ.สระบร เพราะฉะนน

อยาไดรรอคะ สมภาษณ พพราวตอกนเลย

Q : เรมเขามาทางานไมกนหวานไดอยางไรคะ

A : ป 2548 จงหวดสระบ

ชกชวนจาก สานกทนตสาธารณสข กระทรวง


สระบร ทหมอนาเปนผนา

จะดาเนนตอไปไมไดเลยถาขาดมอขวาอยาง

พพราวคะ ทเปนแกนนาผลกดน ทมเททงแรงกาย

สระบร เพราะฉะนน

พพราวตอกนเลย.....

เรมเขามาทางานไมกนหวานไดอยางไรคะ

จงหวดสระบร ไดรบการ

ชกชวนจาก สานกทนตสาธารณสข กระทรวง

สาธารณสข ทพญ. สวรรณา สมถวล หวหนากลม

งานทนตสาธารณสข สสจ

เพราะเหนวา งานไมกนหวานเปนเรองทจะสงผล

กระทบตอสขภาพชองปากและฟนโดยตรง หาก

ดาเนนการไดสาเรจ จะสามารถลดปญหาโรคฟน

ของเดกจงหวดสระบรได ในฐานะทพพราวเปนทน

ตาภบาลทอาวโสทสดของจงหวดสระบร เลยไดรบ

เกยรตให ทางานทนาสนใจ งานทาทาย โดย

เฉพาะงานทยงยาก ซบซอนอยเนองๆ และครงนก

ไดรบเกยรตใหทางาน ไมกนหวานคะ แตพกเตมใจ

นะ งานสนก ไดพบปะ แลกเปลยน ไดพฒนาตนเอง

มากขน

Q : งานททาภายใตโครงการเดกไทยไมกนหวาน

ของสระบรไดแกอะไรบาง และงานกจกรรมเดนๆ

ของพนททอยากเลาสกนฟง

A : สระบรเรมตนทการสรางทมงาน สราง

เครอขาย ตงแตทมทนตบคลากร เจาหนาท

สาธารณสขทกระดบทงใน สสอ

โรงเรยน,คร,นกเรยนแกนนา

ขณะเดยวกนกจดกจกรรมตางๆเพอสรางกระแส

เชนการจดงานมหกรรม จดกจกรรมรณรงค

โรงเรยน ในชมชน มการสรางนโยบายรวมกนของ

โรงเรยนในจงหวด ขณะนหลงจากดาเนนงานมาได

6 ป หลงจากพยายามสรางพฤตกรรมบรโภคในเดก

กพบวาแนวโนมการบรโภคนาอดลม ขนมถง นม

เปรยว ในเดกประถมศกษาลดลง ตอนนสระบร

กาลงรกคบไปในกลมนกเรยนมธยมศกษา หญงม

ครรภ และผสงอาย

สวรรณา สมถวล หวหนากลม

งานทนตสาธารณสข สสจ.สระบร ตอบรบคาชวน

เพราะเหนวา งานไมกนหวานเปนเรองทจะสงผล

กระทบตอสขภาพชองปากและฟนโดยตรง หาก

ดาเนนการไดสาเรจ จะสามารถลดปญหาโรคฟนผ

ของเดกจงหวดสระบรได ในฐานะทพพราวเปนทน

ตาภบาลทอาวโสทสดของจงหวดสระบร เลยไดรบ

เกยรตให ทางานทนาสนใจ งานทาทาย โดย

เฉพาะงานทยงยาก ซบซอนอยเนองๆ และครงนก

ไดรบเกยรตใหทางาน ไมกนหวานคะ แตพกเตมใจ

ปะ แลกเปลยน ไดพฒนาตนเอง

งานททาภายใตโครงการเดกไทยไมกนหวาน

ของสระบรไดแกอะไรบาง และงานกจกรรมเดนๆ

ของพนททอยากเลาสกนฟง

สระบรเรมตนทการสรางทมงาน สราง

เครอขาย ตงแตทมทนตบคลากร เจาหนาท

งใน สสอ.,สอ, ผบรหาร

นกเรยนแกนนา,นกเรยนในโรงเรยน

ขณะเดยวกนกจดกจกรรมตางๆเพอสรางกระแส

เชนการจดงานมหกรรม จดกจกรรมรณรงค ใน

โรงเรยน ในชมชน มการสรางนโยบายรวมกนของ

โรงเรยนในจงหวด ขณะนหลงจากดาเนนงานมาได

ยายามสรางพฤตกรรมบรโภคในเดก

กพบวาแนวโนมการบรโภคนาอดลม ขนมถง นม

เปรยว ในเดกประถมศกษาลดลง ตอนนสระบร

กาลงรกคบไปในกลมนกเรยนมธยมศกษา หญงม

P 30

Q : จากประสบการณทผาน

มา คดวางานเดกไทยไมกน

หวาน มจดเดนจด

ดาเนนงานอยางไรบาง

A : งานเดกไทยไมกนหวานเปนเรองด

จดเดนคดวานาจะเปนทมงานสวนกลาง ท เปน

ผสนบสนนและตดตามงานทดมาก มการเสนอขอ

กฎหมาย มงบประมาณสนบสนน และวชาการ ให

ขอแนะนา ใหอสระในการทางานแกพนท มเวท

แลกเปลยนระดบพนท มการกาหนดนโยบาย

สาธารณะรวมกนในแตละระดบ จดดอยนาจะเปน

ประเดนความยากของงาน หากกระแสตก เปลยน

ผรบผดชอบสวนกลาง หรอผรบผดชอบระดบพนท

อาจทาใหขาดความตอเนอง

Q : แนวคดการทางานเดกไทยไมกนหวาน ของ

สสจ.สระบรเปนอยางไร

A : การทางานเดกไทยไมกนหวาน เปน

การทางานเกยวของกบพฤตกรรม ตองทางานแบบ

บรณาการ ทางานเปนทมสหสาขา มการทางานใน

ภาคคว ามร ว มม อ ข อ งภ าค เ ค ร อ ข า ย แล ะ

ปรบเปลยนพฤตกรรมตองทาอยางตอเนองดวย

รปแบบทเหมาะสมและเทคนคทหลากหลาย


จากประสบการณทผาน

มา คดวางานเดกไทยไมกน

หวาน มจดเดนจดดอยในการ

งานเดกไทยไมกนหวานเปนเรองด

จดเดนคดวานาจะเปนทมงานสวนกลาง ท เปน

ผสนบสนนและตดตามงานทดมาก มการเสนอขอ

กฎหมาย มงบประมาณสนบสนน และวชาการ ให

ขอแนะนา ใหอสระในการทางานแกพนท มเวท

นท มการกาหนดนโยบาย

สาธารณะรวมกนในแตละระดบ จดดอยนาจะเปน

ประเดนความยากของงาน หากกระแสตก เปลยน

ผรบผดชอบสวนกลาง หรอผรบผดชอบระดบพนท

แนวคดการทางานเดกไทยไมกนหวาน ของ

กไทยไมกนหวาน เปน

การทางานเกยวของกบพฤตกรรม ตองทางานแบบ

บรณาการ ทางานเปนทมสหสาขา มการทางานใน

ภาคคว ามร ว มม อ ข อ งภ าค เ ค ร อ ข า ย แล ะ

ปรบเปลยนพฤตกรรมตองทาอยางตอเนองดวย

รปแบบทเหมาะสมและเทคนคทหลากหลาย

Q : ความคาดหวง หรอสงทอยากทาต

เดกไทยไมกนหวานของสระบรในอนาคต

A : อยากใหบคลากรสาธารณสขทกแขนง

เขามารวมเครอขาย รวมสรางกระแส รวมสราง

พฤตกรรมกนหวานพอดใหประชาชน อยากขยาย

การทางานใหครอบคลมทกกลมอาย

Q : มอะไรจะแบงปนใหกบพนองรวมวชาชพบาง

A : งานสาเรจไดต

รวมมอ รวมใจ และจรงใจ อยากใหทางานเปนทม

ทางานอยางมความสข สนกกบการทางาน ทางาน

อยางมเปาหมาย

Q : ตองการประชาสมพนธงานไมกนหวาน ของ

สระบรผานทางวารสารทนตภธร เพมเตมไดนะคะ

A : สระบรเนนการทางานเปนทม และ

ภาค เคร อข ายตามบรบทของสระ บร อยาก

แลกเปลยนและไดขอเสนอแนะจากทกฝาย เพอเปน

กาลงใจ กลมงานทนตฯ สสจ

โ ร ง เ ร ย น ค ร

น ก เ ร ย น ย น ด

ตอนรบหากทานใด

สนใจแวะเยยมชม

เครอขายเดกไทยไม

กนหวานจ.สระบรคะ ☺

ความคาดหวง หรอสงทอยากทาตอไปในงาน

เดกไทยไมกนหวานของสระบรในอนาคต

อยากใหบคลากรสาธารณสขทกแขนง

เขามารวมเครอขาย รวมสรางกระแส รวมสราง

พฤตกรรมกนหวานพอดใหประชาชน อยากขยาย

การทางานใหครอบคลมทกกลมอาย

มอะไรจะแบงปนใหกบพนองรวมวชาชพบาง

งานสาเรจไดตองมความสามคค

รวมมอ รวมใจ และจรงใจ อยากใหทางานเปนทม

ทางานอยางมความสข สนกกบการทางาน ทางาน

ตองการประชาสมพนธงานไมกนหวาน ของ

สระบรผานทางวารสารทนตภธร เพมเตมไดนะคะ

สระบรเนนการทางานเปนทม และ

บรบทของสระ บร อยาก

แลกเปลยนและไดขอเสนอแนะจากทกฝาย เพอเปน

กาลงใจ กลมงานทนตฯ สสจ.สระบร ผบรหาร

P 31

ภาพบรรยากาศมหกรรมรวมพลคนไมกนหวานภาพบรรยากาศมหกรรมรวมพลคนไมกนหวานภาพบรรยากาศมหกรรมรวมพลคนไมกนหวานภาพบรรยากาศมหกรรมรวมพลคนไมกนหวาน

งานเดกไทยไมกนหวานจะเกดขนไมไดเลยถาขาดทนตบคลากรทมจตอาสา

ดแลสงเสรมทนตสขภาพแกเดกๆ และมความพยายามทาตอไปดวยกาลงใจอนเตมเปยมไปดวยความหวง

ถงแมจะตองลมลกคลกคลานแตยงตองฝาฟนใหกาวขามผานอปสรรคไปจนได หมอนา และพพราว เปน

บคคลตวอยางทไดสรางความภาคภมใจใหกบวชาช


ภาพบรรยากาศมหกรรมรวมพลคนไมกนหวานภาพบรรยากาศมหกรรมรวมพลคนไมกนหวานภาพบรรยากาศมหกรรมรวมพลคนไมกนหวานภาพบรรยากาศมหกรรมรวมพลคนไมกนหวาน ปปปป 2525252553535353 จจจจ....สระบรสระบรสระบรสระบร

งานเดกไทยไมกนหวานจะเกดขนไมไดเลยถาขาดทนตบคลากรทมจตอาสา

และมความพยายามทาตอไปดวยกาลงใจอนเตมเปยมไปดวยความหวง


บคคลตวอยางทไดสรางความภาคภมใจใหกบวชาชพของเราทชวยเหลอชมชนอยางแทจรง

สระบรสระบรสระบรสระบร

งานเดกไทยไมกนหวานจะเกดขนไมไดเลยถาขาดทนตบคลากรทมจตอาสา มความตงใจจรงในการ

และมความพยายามทาตอไปดวยกาลงใจอนเตมเปยมไปดวยความหวง


พของเราทชวยเหลอชมชนอยางแทจรงคะ ☺

P 32

สนทรยสนทนา

สนทนากบความเงยบชวเหรยญ

คาวา “ สนทรยสนทนา

ไมคนห สาหรบผ เขยน แตกสามารถตดหไดอยางรวดเรว แครปคา

ของมน กรสกไดถง ความสวยงาม แลวเราจะส�อสารกนอยางไรละ

ใหเปนการสนทนาท�สวยงาม ผ เขยนคงจะรไดจากการไปอบรม

คร �งน �แนนอน.....

ผ เขยนเดนทางมาถงโคราชดวยความกระตอรอรนวาจะ

ไดมาฝก “ทางานวจยรวมกบทองถ�น เพ�อใหเกดงานทนตสขภาพ

โดยลมแมแตจะอานช�องานท�แจงมาในหนงสอราชการวาเปน

“ การประชมแลกเปล/ยนเรยนร ทนตแพทยผนาการพฒนา

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ในโครงการสงเสรมและพฒนา

ผนาดานสงเสรมสขภาพชองปาก ” ของกองทนตสาธารณสข

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

...ช�อชางยาวเหลอเกน ไมรจะเครงเครยดเหมอนช�อรเปลา

แตพอเร�มการอบรม กเหมอนอยในงานรบนอง

พาเลนเกมตาง ๆ สรางความสนทสนม ปลดชดทนตแพทยออก

จากตวเรา เพ�อใหเราเปนแกวใหม ท�สามารถรบน �าใหม น �าท�

รสชาตด แปลกไปจากเดม

ในชวงวนแรก เราแทบจะไมรสกเลยวามาอบรม เหมอน

มางานเล �ยงรนมากกวา เพราะทกคนจะไดเลางานสงเสรม

ทนตสขภาพท�เคยไปทามา แตไมไดแยงกนเลา เหมอนเวลา

รวมกลมเพ�อนนะ มนเปนการเลาแบบ “สนทรยสนทนา

ความเงยบฟง.....

พ�เล �ยงจะใหพวกเราจบค เพ�อผลดกนเลา โดยมกตกาวา

ในระหวางท�คนหน�งเลา อกคนจะตองน�งฟง ไมมการซกถาม ไมม


สนทรยสนทนา...

สนทนากบความเงยบ ชวเหรยญ

สนทรยสนทนา ” เปนคาท�

ไมคนห สาหรบผ เขยน แตกสามารถตดหไดอยางรวดเรว แครปคา

ของมน กรสกไดถง ความสวยงาม แลวเราจะส�อสารกนอยางไรละ

เขยนคงจะรไดจากการไปอบรม

ผ เขยนเดนทางมาถงโคราชดวยความกระตอรอรนวาจะ

ทางานวจยรวมกบทองถ�น เพ�อใหเกดงานทนตสขภาพ”

โดยลมแมแตจะอานช�องานท�แจงมาในหนงสอราชการวาเปน

นตแพทยผนาการพฒนา

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ในโครงการสงเสรมและพฒนา

ของกองทนตสาธารณสข

ไมรจะเครงเครยดเหมอนช�อรเปลา...

แตพอเร�มการอบรม กเหมอนอยในงานรบนอง พ�เล �ยง

พาเลนเกมตาง ๆ สรางความสนทสนม ปลดชดทนตแพทยออก

จากตวเรา เพ�อใหเราเปนแกวใหม ท�สามารถรบน �าใหม น �าท�

ในชวงวนแรก เราแทบจะไมรสกเลยวามาอบรม เหมอน

มางานเล �ยงรนมากกวา เพราะทกคนจะไดเลางานสงเสรม

ขภาพท�เคยไปทามา แตไมไดแยงกนเลา เหมอนเวลา

สนทรยสนทนา” เลาให

พ�เล �ยงจะใหพวกเราจบค เพ�อผลดกนเลา โดยมกตกาวา

ในระหวางท�คนหน�งเลา อกคนจะตองน�งฟง ไมมการซกถาม ไมม

การสงเสยง แตใชภาษากาย แสดงใหคสนทนารวา เรากาลงฟง

และมกตกาอกอยางหน�งวา เราจะตองเลาเร�องท�ฟงไปแลวคน

กลบสเจาของเร�องดวย ย�งทาใหเราตองต �งใจฟงมากข �นอกเปน

สองเทา จากท�จรง ๆ แลว ผ เขยนเปน

วอกแวกงาย แมยงบนผาน”

อยากใหผ เลาเสยใจท�ต �งใจเลาใหฟง

พอมาถงตาผ เขยนเปนผ เลาบาง ตอนแรกรสกอดอด

เกดมาไมเคยมคนต �งใจฟงเราพดขนาดน � แตจากน �น เร�องราวตาง

ๆ กสามารถถายทอดออกมาไดอยางไมตดขด เหมอนชวงเวลาน �น

เปนของเรา ไมตองรบพด ไมตองกลวใครพดแทรก และรวาเร�อง

ของเรามคนฟง

พ�เล �ยงไดใช “สนทรยสนทนา

เร�องราวการทางาน และเร�องราวชวต จนเราไมรสกตวเลยวา เรา

ไดเปดรบผ เขารวมอบรมมาเปนสวนหน�งของเรา รสกวาเรารจก

พวกเคาเหมอนเปนเพ�อน ท �งทพ�งเหนหนากนไมถงวน

การอบรมคราวน � นอกจากจะเหมอนงานรบนอง งาน

เล �ยงรนแลว ยงเหมอนเราไดไปปฏบตธรรมท�วดกนอกดวย พ�เล �ยง

พาเราทาสมาธ อยกบตวเอง รบรตนเอง ท�ผ เขยนชอบมากคอ มให

นอนหลงทานอาหารกลางวนดวย ซ�ง

ทาสมาธอกรปแบบหน�งน�นเอง

ดเหมอนเราจะไมไดงานกน ใชไหมคะ ไมนาเช�อคะ จน

จบกจกรรมวนท� 2 พวกเรากไดงานกนมาเปนกอบเปนกา มกลม

กอนเครอขายนอย ๆ ของตวเอง เพ�อขบเคล�อนใหเกดงานสงเสรม

ทนตสขภาพข �นในชมชนของแตล

งานอบรมช�อยาว ๆ น�นพอด

ชางมหศจรรยจรง ๆ วาไหมคะ

ยง แตใชภาษากาย แสดงใหคสนทนารวา เรากาลงฟง

และมกตกาอกอยางหน�งวา เราจะตองเลาเร�องท�ฟงไปแลวคน

กลบสเจาของเร�องดวย ย�งทาใหเราตองต �งใจฟงมากข �นอกเปน

จากท�จรง ๆ แลว ผ เขยนเปน “พนธสมาธส �น บวก

” กทาใหต �งใจฟงมากข �น เพราะไม

อยากใหผ เลาเสยใจท�ต �งใจเลาใหฟง

พอมาถงตาผ เขยนเปนผ เลาบาง ตอนแรกรสกอดอด

เกดมาไมเคยมคนต �งใจฟงเราพดขนาดน � แตจากน �น เร�องราวตาง

ๆ กสามารถถายทอดออกมาไดอยางไมตดขด เหมอนชวงเวลาน �น

นของเรา ไมตองรบพด ไมตองกลวใครพดแทรก และรวาเร�อง

สนทรยสนทนา” กบกจกรรมถายทอด

เร�องราวการทางาน และเร�องราวชวต จนเราไมรสกตวเลยวา เรา

ไดเปดรบผ เขารวมอบรมมาเปนสวนหน�งของเรา รสกวาเรารจก

เหมอนเปนเพ�อน ท �งทพ�งเหนหนากนไมถงวน

การอบรมคราวน � นอกจากจะเหมอนงานรบนอง งาน

เล �ยงรนแลว ยงเหมอนเราไดไปปฏบตธรรมท�วดกนอกดวย พ�เล �ยง

พาเราทาสมาธ อยกบตวเอง รบรตนเอง ท�ผ เขยนชอบมากคอ มให

นอนหลงทานอาหารกลางวนดวย ซ�งวตถประสงคจรง ๆ เปนการ

ดเหมอนเราจะไมไดงานกน ใชไหมคะ ไมนาเช�อคะ จน

พวกเรากไดงานกนมาเปนกอบเปนกา มกลม

กอนเครอขายนอย ๆ ของตวเอง เพ�อขบเคล�อนใหเกดงานสงเสรม

ทนตสขภาพข �นในชมชนของแตละคน ตรงตามวตถประสงคของ

ชางมหศจรรยจรง ๆ วาไหมคะ “ สนทรยสนทนา ” ☺

P 33

ไปดละครหน คณยายกนเถอะ

ทพญ. กาญจนา ศรพด ( รพช.บางบวทอง จ

ชมรมผ สงอาย โรงพยาบาลบางบวทอง จงหวด

นนทบร ไดทาโครงการใหความรแกเดกนกเรยนในรปละครหนมอ

ซ�ง ฝายทนตสาธารณสข ไดใหความรวมมอโดยจดเตรยมอปกรณ

,ทาฉาก พลอตเร�องนทาน ซ�งในสวนของพลอตเร�องเราไดมาจาก

VCD ของคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยมหดล

นามาตอเตม ดดแปลงเลกนอย เพ�อใหเหมาะสมกบพ �นท�

จงขอขอบพระคณ มา ณ โอกาสน � เน �อหาของละครหนมอ กเนน

การดแลทาความสะอาดฟน วนน � เลนเร�องหมบานย �มแฉง สถานท�

แสดง คอ หองประชมชมพพนธทพย โรงเรยนเทศบาลวดละหาร

เดกๆ ท�เขาชมการแสดง แบงเปน 2 รอบ คอ รอบแรก อนบาล

รอบ 2 อนบาล 2


คณยายกนเถอะ

บางบวทอง จ.นนทบร)

ชมรมผ สงอาย โรงพยาบาลบางบวทอง จงหวด

รแกเดกนกเรยนในรปละครหนมอ

ซ�ง ฝายทนตสาธารณสข ไดใหความรวมมอโดยจดเตรยมอปกรณ

ทาฉาก พลอตเร�องนทาน ซ�งในสวนของพลอตเร�องเราไดมาจาก

ของคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยมหดล แลวเรา

นามาตอเตม ดดแปลงเลกนอย เพ�อใหเหมาะสมกบพ �นท�ของเรา

จงขอขอบพระคณ มา ณ โอกาสน � เน �อหาของละครหนมอ กเนน

การดแลทาความสะอาดฟน วนน � เลนเร�องหมบานย �มแฉง สถานท�

แสดง คอ หองประชมชมพพนธทพย โรงเรยนเทศบาลวดละหาร

รอบ คอ รอบแรก อนบาล 1,

คณยายท�เปนนกแสดง

คณยายจนตนา ผ เปนหวหนาคณะละครหนมอ และทานเปน

ประธานชมรมผสงอาย โรงพยาบาลบางบวทองดวย ทานเปนผ

กลาวนา และพากยเสยงหนแตละตวละคร มเสยงเลก เสยงใหญ

ไดสนกสนาน ชวนฟง, คณยายทานต

บทบาทของปศาจ แมมดลกอม ผออกลลาของแมมด ไดอยางสม

บทบาท คณยายนงนช ในบทบาทนองฟนน �านม ท�นารก ลลา

เตนราประกอบเพลงไมธรรมดา ไมเช�อวาอายทานจะลวงเลย

มาถง 80 กวาปแลว คณยายทานตอไป คอคณยายราตร ท�มแปรง

สฟนเปนอาวธ และตดตามดวย คณยายอญชญ ผชวยเสรมทพ

ในบทของฟนน �านม และแปรงสฟน ทกคนสนกสนานกนมาก แม

จะตอง แสดงถง 2 รอบ และเดกๆ กสนใจดนทาน และรวมเตน

ประกอบเพลงอยางสนกสนาน คณยายเลาวา คณย

ความร กบเดกๆ ตามโรงเรยนตางๆ แทบทกอาทตย ตามท�

โรงเรยนประสานมาสวนใหญ จะเปนเดกช �นอนบาล และประถม

ตน ถามคณยายวาเหน�อยไหม คณยายบอกวาถงเหน�อยแตกม

ความสขท�ไดเหนลกหลาน สนใจ และอยากใหลกหลานมสขภาพ

ฟนแขงแรง

คณยายคดวาจะปรบ

หวรปการตน หรอผกผลไม ใหเดกสวม ระหวางทากจกรรม พ�หม

ทนตาภบาลคนเกง แผนกผลตส�อทราบดวน หมอเอม กจะหา

พลอตเร�องใหมๆ และเพลงประกอบมนส ๆ ให หมอแมว หวหนา

ฝายผ เร�มตน โครงการน � ขอสนบสนนเตมท� นองเจ@ยบ ห

หวแรงในการจด และประกอบฉาก ตลอดจนขนยายอปกรณ และ

ท�จะลมไมได คอ คณหมอสมาล อรณรตนดลก หรอพ�โอง จาก

สสจ.นนทบร ผสนบสนนงบประมาณกอนแรกในการเร�มโครงการ

เ พ� อจด ทาฉากละคร หนม อต า งๆ ทมละครหนคณยาย

ขอขอบพระคณ และพวกเรา

ใหมๆ มาเพ/มเตม เพ/อใหลกหลานเดกนอยๆ มสขภาพ

ชองปากด งานน (คณยายสๆ นะคะ

คณยายท�เปนนกแสดง หนมอมท �งหมด 5 ทาน คอ

คณยายจนตนา ผ เปนหวหนาคณะละครหนมอ และทานเปน

ประธานชมรมผสงอาย โรงพยาบาลบางบวทองดวย ทานเปนผ

กลาวนา และพากยเสยงหนแตละตวละคร มเสยงเลก เสยงใหญ

คณยายทานตอไป คอ คณยายชศร ใน

บทบาทของปศาจ แมมดลกอม ผออกลลาของแมมด ไดอยางสม

บทบาท คณยายนงนช ในบทบาทนองฟนน �านม ท�นารก ลลา

เตนราประกอบเพลงไมธรรมดา ไมเช�อวาอายทานจะลวงเลย

กวาปแลว คณยายทานตอไป คอคณยายราตร ท�มแปรง

ธ และตดตามดวย คณยายอญชญ ผชวยเสรมทพ

ในบทของฟนน �านม และแปรงสฟน ทกคนสนกสนานกนมาก แม

รอบ และเดกๆ กสนใจดนทาน และรวมเตน

ประกอบเพลงอยางสนกสนาน คณยายเลาวา คณยายไปให

ความร กบเดกๆ ตามโรงเรยนตางๆ แทบทกอาทตย ตามท�

โรงเรยนประสานมาสวนใหญ จะเปนเดกช �นอนบาล และประถม

ตน ถามคณยายวาเหน�อยไหม คณยายบอกวาถงเหน�อยแตกม

ความสขท�ไดเหนลกหลาน สนใจ และอยากใหลกหลานมสขภาพ

คณยายคดวาจะปรบปรง เพ�มเตม ทาหมวกท�คาด

หวรปการตน หรอผกผลไม ใหเดกสวม ระหวางทากจกรรม พ�หม

ทนตาภบาลคนเกง แผนกผลตส�อทราบดวน หมอเอม กจะหา

พลอตเร�องใหมๆ และเพลงประกอบมนส ๆ ให หมอแมว หวหนา

ฝายผ เร�มตน โครงการน � ขอสนบสนนเตมท� นองเจ@ยบ หวเร�ยว

หวแรงในการจด และประกอบฉาก ตลอดจนขนยายอปกรณ และ

ท�จะลมไมได คอ คณหมอสมาล อรณรตนดลก หรอพ�โอง จาก

นนทบร ผสนบสนนงบประมาณกอนแรกในการเร�มโครงการ

เ พ� อจด ทาฉากละคร หนม อต า งๆ ทมละครหนคณยาย

กเราจะยงไมหยดแคน ( จะมกจกรรม

ใหมๆ มาเพ/มเตม เพ/อใหลกหลานเดกนอยๆ มสขภาพ

ชองปากด งานน (คณยายสๆ นะคะ ☺

P 34

ไกลเกนชองปาก ลกกวาคอหอย

ผมไ ดม โอกาสดๆ ใน ชวต ท� ไ ด เ รยน รจากการฟงประสบการณตรงของผผานโลกมามากหลายคร �ง คนๆหน�งท�บอกเลาประสบการณในเร�องการส�อสารไดนาสนใจคอ นายแพทยสวทย วบลผลประเสรฐ ซ�งเคยเลาใหฟงวา ทกษะการส�อสารหรอ communication skill น �นสาคญมาก

บทเรยนท�ชดเจนและสาคญท�สดกเชน บทพสจนของชวตพนกงานในบรรษทขนาดใหญ ท�ยากท�จะไดเจอผบรหาร นดผานเลขากนดไมไดคว หลายคนจงตองใชวธการไปดกรอท�หนาลฟท ทกทายเจานายหรอ CEO กอนเขาลฟท และ ความคดหรอขาย idea ใหเจานายฟงในลฟท ซ�งมกอนท�ประตลฟทจะเปดออกแลวแยกยายกนไป จะนาเสนอขอมลประเดนอยางไรใหผบรหารเขาใจสนใจ จงเปนท�มาของเทคนคการพดท�ส �น กระชบ ไดใจความและจงใจใหสนใจ โดยมการเรยกลกษณะการส�อสารแบบน �วา Elevator test หรอ การทดสอบการส�อสารเทาท�มเวลาในลฟท ขายฝนใหได ขายความคดจนผบรหารเจานายของเรารสกวาใชและอยากจะฟงตอ อาจจะใหเลขานการโทรศพทมานดหมายเชญเราไปทานกาแฟคยกนตอในภายหลง

Elevator test เปนการทดสอบทกษะการส�อสารท�นาสนใจ คอการทดสอบบคลากรขององคกรวามแคไหน ดวยการใหนาเสนอเร�องท�ยากมากใหผบรหารเขาใจหรอเหนวาสาคญในชวงเวลาเพยงแคการพบผบรหารระดบสงในลฟท นาจะเปนอกหน�งวธการทดสอบความสามารถของผบรหารระดบรองๆลงมา โดยเฉพาะกบองคกรราชการไทย เพราะสวนใหญพด


ไกลเกนชองปาก ลกกวาคอหอย return : Communication skill

นายแพทยสภทร ฮาสวรรณกจ

ยน รจากการฟงประสบการณตรงของผผานโลกมามากหลายคร �ง คนๆหน�งท�บอกเลาประสบการณในเร�องการส�อสารไดนาสนใจคอ นายแพทย สวทย วบลผลประเสรฐ ซ�งเคยเลาใหฟงวา ทกษะการส�อสาร

ญท�สดกเชน บทพสจนของชวตพนกงานในบรรษทขนาดใหญ ท�ยากท�จะไดเจอผบรหาร นดผานเลขากนดไมไดคว หลายคนจงตองใชวธการไปดกรอท�หนา

กอนเขาลฟท และ brief บอกเลาใหเจานายฟงในลฟท ซ�งมเวลาส �นมากๆ

กอนท�ประตลฟทจะเปดออกแลวแยกยายกนไป จะนาเสนอขอมลประเดนอยางไรใหผบรหารเขาใจสนใจ จงเปนท�มาของเทคนคการพดท�ส �น กระชบ ไดใจความและจงใจใหสนใจ โดยมการเรยก

หรอ การทดสอบการขายฝนใหได ขายความคดจน

ผบรหารเจานายของเรารสกวาใชและอยากจะฟงตอ ซ�งเขาอาจจะใหเลขานการโทรศพทมานดหมายเชญเราไปทานกาแฟคย

เปนการทดสอบทกษะการส�อสารท�นาสนใจ คอการทดสอบบคลากรขององคกรวามความสามารถแคไหน ดวยการใหนาเสนอเร�องท�ยากมากใหผบรหารเขาใจหรอเหนวาสาคญในชวงเวลาเพยงแคการพบผบรหารระดบสงในลฟท นาจะเปนอกหน�งวธการทดสอบความสามารถของผบรหารระดบรองๆลงมา โดยเฉพาะกบองคกรราชการไทย เพราะสวนใหญพด

ยาวๆแบบน �าทวมทงเปน แตใหพดส �นกระชบไดเน �อหนงกลบพดไมเปน

คณหมอสวทยบอกไววา จรงเสมอไป จรงระดบหน�งคอมขอมลในมอกมพลงอานาจระดบหน�ง แตท�จรงกวาคอ communicated information is power ขอมลขาวสารในมอ แตตองส�อสารใหเปนดวย หากส�อสารไมเปนขายฝนไมไดกไมไดมาซ�งอานาจ

คณหมอวชย โชคววฒน เลาประสบการณท�รบรวาใหฟงวา “เม�อไขหวดนกระบาดท�ฮองกง ดรขณะน �นเปนรฐมนตรวากระทรวงสาธารณสขของเกาะฮองกง เหนแลววาวธเดยวท�จะหยดไขหวดนกไดคอตองฆาไกจานวนมากเปนลานตว ซ�งยากมากท�คนฮองกงจะเหนดวย เพราะขดตอหลกเมตตาธรรม และเปนชวงตรษจนดวย ไกท�เล �ยงไวขายตรษจนตองถกกาจด ซ�งแรงตานคงมมากมาย หวใจของการนาเสนอแผนการฆาไกนบลานตวกอนตรษจนในผบรหารเกาะฮองกงตดสนใจอนมตแผน โดย ดรใชเวลาเพยง 5 นาท ในการช �ใหเหนวาสถานการณรายแรงขนาดไหน ทาไมตองทา หากไมทาจะเกดอะไร และผบรหารจะตองรบผดชอบอะไร

การส�อสารท�สมฤทธhผลในคร �งน �น หลงกเสนอแผนการหยดไขหวดนกของเกาะฮองกง พบวา อตราตายดวยโรคน �หยดไดอยางส �นเชง ไขหวดนกจากฮองกงหยดการระบาดใหญไปนานถง 5 ป ทาใหนกวทยาศาสตรท�วโลกไดมเวลาศกษาวจยจนรจกไขหวดนกอยางด กอนจะมการระบาดใหญอกคร �ง

หรอกรณการผลกดนนโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนาใหอยในนโยบายของพรรการเมองกเชนเดยวกน เม�อ พตทดร.ทกษณ ชนวตร หวหนาพรรคไทยรกไทยในขณะน �น ไดเชญคณหมอวชย โชคววฒน และคณหมอสงวน นตยารมภพงษ ไปทานขาวท�ท�ทาการพรรค เพ�อรบฟงขอเสนอนโยบายหลกปสขภาพถวนหนาวาควรจะเ ปนนโยบายของพรรคหรอไม

return : Communication skill ภาคพสดาร

วมทงเปน แตใหพดส �นกระชบไดเน �อหนงกลบพด

คณหมอสวทยบอกไววา Information is power น �นไมจรงเสมอไป จรงระดบหน�งคอมขอมลในมอกมพลงอานาจระดบ

communicated information is power มตองส�อสารใหเปนดวย หากส�อสารไม

เปนขายฝนไมไดกไมไดมาซ�งอานาจ คณหมอวชย โชคววฒน เลาประสบการณท�รบรวาใหเม�อไขหวดนกระบาดท�ฮองกง ดร. มารกาเรต ชาง ซ�ง

ขณะน �นเปนรฐมนตรวากระทรวงสาธารณสขของเกาะฮองกง ธเดยวท�จะหยดไขหวดนกไดคอตองฆาไกจานวนมาก

เปนลานตว ซ�งยากมากท�คนฮองกงจะเหนดวย เพราะขดตอหลกเมตตาธรรม และเปนชวงตรษจนดวย ไกท�เล �ยงไวขายตรษจนตองถกกาจด ซ�งแรงตานคงมมากมาย หวใจของการนาเสนอแผนการฆาไกนบลานตวกอนตรษจนในคร �งน �น อยท�การช �ชวนใหผบรหารเกาะฮองกงตดสนใจอนมตแผน โดย ดร.มารกาเรต ชาง

นาท ในการช �ใหเหนวาสถานการณรายแรงขนาดไหน ทาไมตองทา หากไมทาจะเกดอะไร และผบรหารจะตอง

การส�อสารท�สมฤทธhผลในคร �งน �น หลงการตดสนใจเสนอแผนการหยดไขหวดนกของเกาะฮองกง พบวา อตราตายดวยโรคน �หยดไดอยางส �นเชง ไขหวดนกจากฮองกงหยดการ

ป ทาใหนกวทยาศาสตรท�วโลกไดมเวลาศกษาวจยจนรจกไขหวดนกอยางด กอนจะมการระบาดใหญอก

รผลกดนนโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนาใหอยในนโยบายของพรรการเมองกเชนเดยวกน เม�อ พตท.

ทกษณ ชนวตร หวหนาพรรคไทยรกไทยในขณะน �น ไดเชญคณหมอวชย โชคววฒน และคณหมอสงวน นตยารมภพงษ ไปทานขาวท�ท�ทาการพรรค เพ�อรบฟงขอเสนอนโยบายหลกประกนสขภาพถวนหนาวาควรจะเ ปนนโยบายของพรรคหรอไม

P 35

คณหมอสงวนใชเวลาเพยง 15 นาทในการนาเสนอ โดยใชภาพ powerpoint เพยงแค 10 ภาพเทาน �น คยชาๆสบายๆ เอาแตประเดนหลก ไมเอารายละเอยด เพราะหากรายละเอยดมากผบรหารอาจหลงประเดนไปสนใจประเดนเลกได

เม�อนาเสนอเสรจแลว พตท.ดร.ทกษณถามส �นๆวา เหลอก�คนท�ยงไมมหลกประกน และคาถามท�สองคอ ใชเงนเทาไร เม�อฟงคาตอบแลวกตดสนใจซ �อแนวคดน � ใหฝายนโยบายไปคดในรายละเอยด จงออกมาเปนนโยบาย 30 บาทรกษาทกโรคจนถงทกวนน �

� ขอขอบคณผอานวารสารทนตภธร ใจด ใจบญ ชวยสนบสนนสมทบทนการจดพมพวารสารทนตภธร

รายนามผสนบสนน สมทบทนการจดพมพวา

1 ทนตแพทย กตตคณ บวบาน

2 ทพ.พงศเทพ วทวสพงศาทพย

3 นางสาว จราวรรณ จาคามา

4 ฝายทนตสาธารณสข

� ประชาสมพนธงานสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ

สนใจเขารวมเปนเครอขายสรางเสรมทนตสขภาพคนพการ

และเขารวมการพฒนาศกยภาพในหลกสตรอบรมจากสถาบนราชานกล สอบถามขอมลรายละเอยด จาก นองป

ณชาภทร (ผประสานงานแผนงานทนตฯ

ของเครอขายไดท/ เวบไซตสรางเสรมสขภาพชองปากคน


นาทในการนาเสนอ โดยใชภาพ ภาพเทาน �น คยชาๆสบายๆ เอาแต

ประเดนหลก ไมเอารายละเอยด เพราะหากรายละเอยดมากกได ทกษณถามส �นๆวา

เหลอก�คนท�ยงไมมหลกประกน และคาถามท�สองคอ ใชเงนเทาไร เม�อฟงคาตอบแลวกตดสนใจซ �อแนวคดน � ใหฝายนโยบายไปคด

บาทรกษาทกโรค

การเอาของดไปขายนกการเมองใหนาไปเปนนโยบายกเปนวชาหน�งท�สาคญ แตการถอนนโยบายท�ไมดใหเลกเสยน �นกเปนอกวชาช �นสงท�ยากกวา

การพดส �นไดใจความ กนใจจงใจคน ดกวาพดยาวมแตน �า วกวน เหมอนบนโดยไมมการเตรยมตวมาพด

ท (งหมดน (กเปนบทเรยนส (นๆskill หรอทกษะการส/อสารภาคพสดาร ซ/งตองการการฝกฝน การเตรยมตว จนเปนบคลกหรอวทยายทธของแตละคน☺

ผอานวารสารทนตภธร ใจด ใจบญ ชวยสนบสนนสมทบทนการจดพมพวารสารทนตภธร

รายนามผสนบสนน สมทบทนการจดพมพวารสารทนตภธร

รพ.แมระมาด จ.ตาก

ศนยทนตกรรมพรเดนท กทม.

สถานอนามยตาบลนาจกร

รพ.เอราวณ จ.เลย

รวมจานวนเงนไ

งานสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ

สนใจเขารวมเปนเครอขายสรางเสรมทนตสขภาพคนพการ ��เพ/อขอรบทนดาเนนโครงการฯในพ (นท/


ผประสานงานแผนงานทนตฯ) โทร 02-951-07350ตอ 12 [email protected]

เวบไซตสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ www.oha-th.com ☺

ดไปขายนกการเมองใหนาไปเปนนโยบายกเปนวชาหน�งท�สาคญ แตการถอนนโยบายท�ไมดใหเลกเสยน �นก

การพดส �นไดใจความ กนใจจงใจคน ดกวาพดยาวมแตน �า วกวน เหมอนบนโดยไมมการเตรยมตวมาพด

ท (งหมดน (กเปนบทเรยนส (นๆของ communication หรอทกษะการส/อสารภาคพสดาร ซ/งตองการการ

ฝกฝน การเตรยมตว จนเปนบคลกหรอวทยายทธของแต

ผอานวารสารทนตภธร ใจด ใจบญ ชวยสนบสนนสมทบทนการจดพมพวารสารทนตภธร �

บรจาค (บาท)

500

500

100

500

ไดรบบรจาค 1,600 บาท

งานสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ �

เพ/อขอรบทนดาเนนโครงการฯในพ (นท/


[email protected] ตดตามกจกรรม

☺

P 36

ทองเท�ยวสะใจกบหลานยายเพลน

เมองเลย

ถนนเสยว

รถกลงตกถนนกนเหนๆ

รถตด! 36 | ท น ต ภ ธ ร ฉบบเดอน กรกฎาคม-กนยายน 2553

หลานยายเพลน : ไปเท�ยวอนเดย

สวสดจะยายเพลน

มเรองจะมาเลาใหฟงวาหนไปประเทศอนเดยมาแหละ

มานะคะ มเรองจะเลาใหฟงมากมาย เพราะมคนบอกวาถาไปประเทศอนเดยไดเนย

กไปทกทในโลกไดแลว ฟงแลวมนนากลวนอยทไหนหละ

รวามนจะแคไหนเชยว ! ประเทศนเนย แลวไปกบบรษททวรนะคะ

กาลงใจในการไปครงนเลย ประมาณวา มแตคนแปลกๆแหละทจะไปอนเดยเนย

(เอะ ยงไงอยากไดตงคพวกหนกนมยเนย) แลวสงทใหเราเตรยมตวกคอ

ใหพรอมวาทกอยางจะเกดขนไดทประเทศอนเดย ความ

แขกบอกวาจะไปภายใน 30 นาทน อาจหมายถง 2

แขกบอกวาพรงนอาจจะหมายความวาไมมอกแลว อะไรกนเนย

นไปแสวงบญนะ ไมใชคะ ไปเทยวจรงๆ จะเอาเงนไปซอความลาบากหรอเปลา

ละเนย เหนผรวมทรปเตรยมของแลวหนาวใจจรงๆ ทงไฟฉาย ผาถง รม

ชนดทงชนดเมด นา ทาและยาฉด ถงนอน ออกซเจนกระปอง หมอสนาม

ซอง อาหารกระปอง ทกชนดทมอยในทองตลาด อะไรกนเนย

อยางไร แตไมกลาพดอะไรมาก เพราะคนเตรยมเคากเตรยมของเคาเอง อกอยางนง

คอกลวไดใช แลวเคาไมใหใชดวย โปรดตดตามวาของเหลานจะไดใชหรอไม

เมองทหนไปเนยเปนทางอนเดยเหนอเคาเรยกทเบตนอย

มาใหดกอนนะ แถวๆนเคาเรยกเมองเลย แลวมเลยขายดวยนะอรอยดวย

โฆษณากบใครไดมยเนย) คนกไมไดแขกอะไร เหมอนๆชาวเขาบานเรามากกวา แลว

ถนนในบานเคานนะ สบานเราไมไดเลย ทของเราวาลาบากแลวนะ ไมไดเสยวของ

ถนนหลวงบานเคาเลย เอารปมาใหดเปนตวอยาง

อกขางเปนเหวลก เลอกเอาละกนวาจะกระแทกขางไหน นงๆไป ถนนทเหนๆ กจะ

กลายเปนสวนนงของนาตกซะเฉยๆ พวกเรานโคตรเกรงและตนเตนวาจะผานไปได

อยางไร แตคนขบเคาคนอนเดยกเฉยๆเพราะเคาเหนเปนเรองปกต นงๆไป

รถบรรทก ลงไปนอนหงายเกงอย ขางทาง ถนนหลวง อยาถามวากเลนส

เหนๆ มนเปนเลนสเดยว แทบจะเรยกวาวนเวยได แตกจะมรถสวนเปนระยะ

เรองจะมาเลาใหฟงวาหนไปประเทศอนเดยมาแหละ อยาพงรองอะไรออก

เพราะมคนบอกวาถาไปประเทศอนเดยไดเนย

แลวมนนากลวนอยทไหนหละ หนกพวกทาทาย อยากจะ

นย แลวไปกบบรษททวรนะคะ แตเคากไมไดให

มแตคนแปลกๆแหละทจะไปอนเดยเนย

แลวสงทใหเราเตรยมตวกคอ เตรยมใจ

ความแนนอนคอความไมแนนอน

2-3 ชวโมง เรากยงไมไดไปไหน

แขกบอกวาพรงนอาจจะหมายความวาไมมอกแลว อะไรกนเนย แลวอยาคดวาทหนไป

จะเอาเงนไปซอความลาบากหรอเปลา

เหนผรวมทรปเตรยมของแลวหนาวใจจรงๆ ทงไฟฉาย ผาถง รม ยาสารพด

ถงนอน ออกซเจนกระปอง หมอสนาม บะหม

อาหารกระปอง ทกชนดทมอยในทองตลาด อะไรกนเนย จะไปออกรบหรอ

ากเตรยมของเคาเอง อกอยางนง

แลวเคาไมใหใชดวย โปรดตดตามวาของเหลานจะไดใชหรอไม

เมองทหนไปเนยเปนทางอนเดยเหนอเคาเรยกทเบตนอย ตอนนเอารปคน

แลวมเลยขายดวยนะอรอยดวย(ขอคา

คนกไมไดแขกอะไร เหมอนๆชาวเขาบานเรามากกวา แลว

ทของเราวาลาบากแลวนะ ไมไดเสยวของ

เอารปมาใหดเปนตวอยาง นงๆไปขางนงเปนเปนผาใหญ

าจะกระแทกขางไหน นงๆไป ถนนทเหนๆ กจะ

กลายเปนสวนนงของนาตกซะเฉยๆ พวกเรานโคตรเกรงและตนเตนวาจะผานไปได

แตคนขบเคาคนอนเดยกเฉยๆเพราะเคาเหนเปนเรองปกต นงๆไป กเหน

รถบรรทก ลงไปนอนหงายเกงอย ขางทาง ถนนหลวง อยาถามวากเลนส เพราะท

แตกจะมรถสวนเปนระยะ

P 37

นาทวม


การบบแตรนทมอนเดย เคาใหบบเยอะๆและบอยๆดวยเพราะ ถนนเคา

เปนโคง หกศอก แทบจะเรยกวา 180 องศาเลย ไมไดเวอร

แตรนอบตเหตจะเกดขนไดอยางแนนอน เพราะอยางทบอกวาถนนเคาเลนสเดยว

แลวไมไดรบการลาดยางดวยนะ ฝนตกกลยโคลนกนไป แลวเรองดนถลมเนย เจอ

ไดบอยๆทกวน ปดเสนทางไปเลย ไปไหนไมไดกรอกนไปใหทางการเอารถตกดนมา

เกรดดนกนไป มอยวนนงรอถง 6 ชวโมง ถาเปนบ

แลวแตทนอนเดย เคากรอกนไป ปวดฉกหาทฉกนไป รม

อยางเตมทกงานนแหละ และอกอยางทตองเตรยมถาไปในสถานททมหองนากคอ

ยาดม ถาเปนแบบแพคคไดยงด ยดเขาไปทง 2 รจมกนนแหละ

ตามขางทางของถนนหลวงเคากจะมปายใหเราอานเพลนๆเปนระยะ

เพลนดเหมอนอานขอความหลงรถสบลอบานเราเลย

� Beep Beep not sleep นารกมยหละ อมยมเลย

� It is highway not runway ถนนไมใชสนามแขงรถนะเวย

� Drink whisky Drive risky ประมาณเมาไมขบของบานเรา แตของเคาเนยดม

ไดแตระวงหนอย

� Drive not fly อนนมแคน ถนนนมใหขบหามเหาะนะ

� Life is short ,Don't make it shorter ชวตนสนนก

� Be gentle in my curve อนนมาแนวนารก กรณานมนวลกบท

� please horn อนนเหนบอย แทบทกโคง กรณาบบแตร เคามาบานเราคงงง

เพราะของเรามแตหามบบแตร

� Thanks to visit Drive on our road again

ใหมนนากลวนอยกวานอกสกนดได มย

� Do not gossip let him drive อยาไปชวนคนขบคย

อานปายรมทางแลวคดวา คนอนเดยกอารมณขนไมเบาแตแบบสงสยวาแลวคนขบ

มนจะไดอานมยเนย ถามวแตอานปาย มขบลงขางทางกอนเหรอ

เปนกศโลบายใหนกทองเทยวขเบอมอะไรสนกๆระหวา

จาก หลานยายเพลนคะ ☺

เคาใหบบเยอะๆและบอยๆดวยเพราะ ถนนเคา

องศาเลย ไมไดเวอร แตจรงๆ ถาไมบบ

ะอยางทบอกวาถนนเคาเลนสเดยว

ฝนตกกลยโคลนกนไป แลวเรองดนถลมเนย เจอ

ไปไหนไมไดกรอกนไปใหทางการเอารถตกดนมา

ถาเปนบานเรานายกรฐมนตรคงเละไป

ปวดฉกหาทฉกนไป รม และผาถงไดใชประโยชน

และอกอยางทตองเตรยมถาไปในสถานททมหองนากคอ

รจมกนนแหละ 5555

วงเคากจะมปายใหเราอานเพลนๆเปนระยะ อานๆไปก

เพลนดเหมอนอานขอความหลงรถสบลอบานเราเลย

นารกมยหละ อมยมเลย

ถนนไมใชสนามแขงรถนะเวย

ประมาณเมาไมขบของบานเรา แตของเคาเนยดม

อนนมแคน ถนนนมใหขบหามเหาะนะ

ชวตนสนนกอยาทาใหมนสนกวาน

อนนมาแนวนารก กรณานมนวลกบทางโคง

อนนเหนบอย แทบทกโคง กรณาบบแตร เคามาบานเราคงงง

Drive on our road again คอวาอยากจะบอกวาพชวยทา

อยาไปชวนคนขบคยใหแกขบไป

คนอนเดยกอารมณขนไมเบาแตแบบสงสยวาแลวคนขบ

ถามวแตอานปาย มขบลงขางทางกอนเหรอ แตอกทกอาจจะ

ทยวขเบอมอะไรสนกๆระหวาทาง ไวจะคอยๆเลาใหฟงคะ

P 38

คยกบพ�เจน : อะไรคอความสาเรจของ

งานทนตสาธารณสข ในชมช

คาถามน �เปนคาถามท�เราเฝาถามตวเองอยเสมอเปน

เวลาหลายปมาแลวนบจากเร�มทางานในชมชนเม�อหลายส

กอน โรคฟนเ ปนโรค ท� เปล� ยนแปลง ชา ไม เ หนผลในการ

เปล�ยนแปลงของโรคในเวลาอนส �น เราเคยนกวาการท�ไดเหนเดก

รนใหมในชมชน มฟนสะอาดปราศจากโรค ผดกบชมชนท�เราเคย

รจกเม�อเขามาทางานท�ชมชนน �ใหมๆเปนความสาเรจของการ

ทางานของเรา แตพอเวลาผานไปเรากลบไมคดวาแคโรคลดลง

คอความสาเ รจ ทาไมเราจงคดเชนน �น เราเหนวาอะไรคอ

ความสาเรจ แลวจะวดความสาเรจท�วาน �ไดอยางไรทาอยางไร

จงจะไปถ งความสา เ รจ ท� วา เ ราขอใ ชบทความในตอนน �

แลกเปล�ยนกบพวกเราในประเดนน �

การท�เราคดวาถาเราสามารถทาใหเดกรนใหมในชมชน

มฟนท�สะอาด ปราศจากโรค หรอมโรคในชองปากนอยลงกวาเม�อ

ตอนท�เราเขาไปในชมชนใหมๆเม�อสบปท�แลว การ

ตวเลข และสถตตางๆอาจไมใชตวช �วดถงความสาเรจของการ

ดาเนนงานทนตสาธารณสขในชมชน เปนเพราะเม�อเวลาผานไป

ทางานกบชมชนมากข �น เขาใจชมชนมากข �น เหนอะไรมากข �น

มมมองของเรากปรบเปล�ยนไป ถาเดกในชมชนมฟนดข �นเพราะ


อะไรคอความสาเรจของ

ในชมชน

คาถามน �เปนคาถามท�เราเฝาถามตวเองอยเสมอเปน

เวลาหลายปมาแลวนบจากเร�มทางานในชมชนเม�อหลายสบป

กอน โรคฟนเ ปนโรค ท� เปล� ยนแปลง ชา ไม เ หนผลในการ

เปล�ยนแปลงของโรคในเวลาอนส �น เราเคยนกวาการท�ไดเหนเดก

รนใหมในชมชน มฟนสะอาดปราศจากโรค ผดกบชมชนท�เราเคย

รจกเม�อเขามาทางานท�ชมชนน �ใหมๆเปนความสาเรจของการ

รากลบไมคดวาแคโรคลดลง

คอความสาเ รจ ทาไมเราจงคดเชนน �น เราเหนวาอะไรคอ

ความสาเรจ แลวจะวดความสาเรจท�วาน �ไดอยางไรทาอยางไร

จงจะไปถ งความสา เ รจ ท� วา เ ราขอใ ชบทความในตอนน �

เดกรนใหมในชมชน

มฟนท�สะอาด ปราศจากโรค หรอมโรคในชองปากนอยลงกวาเม�อ

การพสจนไดดวย

ตวเลข และสถตตางๆอาจไมใชตวช �วดถงความสาเรจของการ

ดาเนนงานทนตสาธารณสขในชมชน เปนเพราะเม�อเวลาผานไป

งานกบชมชนมากข �น เขาใจชมชนมากข �น เหนอะไรมากข �น

มมมองของเรากปรบเปล�ยนไป ถาเดกในชมชนมฟนดข �นเพราะ

พวกเราท �งดง ท �งดน ท �งผลก ทมแรงกายแรงใจลงไปมากมาย

กระบวนการท�ทาใหประสบความสาเรจกเปนกระบวนการท�ทาให

ชมชนตองมาพ�งพาเรา ต �งแตตอ

หาของมาสนบสนนให ถาตองการขยายพ �นท�ดาเนนการพวกเราก

ตองทางานหนกข �น เพ�อไปดง ไปดน ไปผลก ใหงานมนดาเนนไป

หรอไมกมความตองการกาลงคนมาเพ�มตามอตราสวนของพ �นท�

ท�เพ�มข �น เม�อเกดอะไรข �นกบผ รบผดชอบโค

สามารถจะดาเนนการ ดง ดน ผลกโครงการตอไปได โครงการท�วา

ประสบผลสาเรจน �นกตองเปนอนยตไป

เราวาส�งน �ไมนาจะใชความสาเรจ การทางานท�สาเรจ

นาจะตองพจารณากนท�กระบวนการท� ทาใหความชกโรค

เปล�ยนแปลงไปดวย กระบวนการจะตองเปนกระบวน

ไมจาเปนตองแบกรบภาระปญหาของชมชนแทนชมชนท �งหมด

เราเปนเพยงพ�เล �ยงใหงานของชมชนเดนไปไดดวยวธของเขาเอง

โดยไมตองพ�งพงเรา เม�อเปนงานท�ชมชนทาไดเองโดยไมพงพงเรา

ไมวาเราจะเปนตายรายดอยางไร งานกยงคงอยในชมชน หรออาจ

เรยกไดวาเปนการดาเนนงานท�ย�งยน แมสภาพแวดลอมทางสงคม

ทางเศรษฐกจ จะมการเปล�ยนแปลงไปเชนใดชมชนกสามารถ

ปรบตว พลกแพลงใหชมชนมสภาพท�เอ �อตอการมทนตสขภาพท�

สมบรณไดเสมอ

นอกจากน (กจกรรมสงสรมทนตสขภาพในชมชน

หน/ ง ถาดทาใหคนในชมชนมสขภาพ

ของตนเองแลว ถาอกชมชนเหนวาดกจะตองสามารถทาได

ดวยตนเอง โดยไมตองใหพวกเราเขาไปเร/ มให หรอ

สนบสนนส/ งตางๆให หมายความวาโครงการมนขยายได

ดวยตวเอง โดยท/ เราไมตองเขาไปผลกไปดนใหเกด และ

แนนอนโรคท/ เปนตองลดลงดวย เราว

ลกษณะน (เหละท/เรยกวาประสบความสาเรจ

เม�อกอนน �เวลาวางแผนจะทางานเรากตองดวาเราม

กาลงอยเทาไร เรามงานอะไรบาง จะขยายงานใหมๆออกไปไดสก

พวกเราท �งดง ท �งดน ท �งผลก ทมแรงกายแรงใจลงไปมากมาย

กระบวนการท�ทาใหประสบความสาเรจกเปนกระบวนการท�ทาให

ชมชนตองมาพ�งพาเรา ต �งแตตองมาใหเราทาให จนมาถงเราตอง

หาของมาสนบสนนให ถาตองการขยายพ �นท�ดาเนนการพวกเราก

ตองทางานหนกข �น เพ�อไปดง ไปดน ไปผลก ใหงานมนดาเนนไป

หรอไมกมความตองการกาลงคนมาเพ�มตามอตราสวนของพ �นท�

ท�เพ�มข �น เม�อเกดอะไรข �นกบผ รบผดชอบโครงการ ทาใหไม

สามารถจะดาเนนการ ดง ดน ผลกโครงการตอไปได โครงการท�วา

ประสบผลสาเรจน �นกตองเปนอนยตไป

เราวาส�งน �ไมนาจะใชความสาเรจ การทางานท�สาเรจ

นาจะตองพจารณากนท�กระบวนการท� ทาใหความชกโรค

เปล�ยนแปลงไปดวย กระบวนการจะตองเปนกระบวนการท�ผ ทา

ไมจาเปนตองแบกรบภาระปญหาของชมชนแทนชมชนท �งหมด

เราเปนเพยงพ�เล �ยงใหงานของชมชนเดนไปไดดวยวธของเขาเอง

โดยไมตองพ�งพงเรา เม�อเปนงานท�ชมชนทาไดเองโดยไมพงพงเรา

ไมวาเราจะเปนตายรายดอยางไร งานกยงคงอยในชมชน หรออาจ

กไดวาเปนการดาเนนงานท�ย�งยน แมสภาพแวดลอมทางสงคม

ทางเศรษฐกจ จะมการเปล�ยนแปลงไปเชนใดชมชนกสามารถ

ปรบตว พลกแพลงใหชมชนมสภาพท�เอ �อตอการมทนตสขภาพท�

นอกจากน (กจกรรมสงสรมทนตสขภาพในชมชน

ถาดทาใหคนในชมชนมสขภาพท/แขงแรงดวยวธการ

ของตนเองแลว ถาอกชมชนเหนวาดกจะตองสามารถทาได

ดวยตนเอง โดยไมตองใหพวกเราเขาไปเร/ มให หรอ

สนบสนนส/ งตางๆให หมายความวาโครงการมนขยายได

ดวยตวเอง โดยท/ เราไมตองเขาไปผลกไปดนใหเกด และ

แนนอนโรคท/ เปนตองลดลงดวย เราวาโครงการในชมชน

ลกษณะน (เหละท/เรยกวาประสบความสาเรจ

เม�อกอนน �เวลาวางแผนจะทางานเรากตองดวาเราม

กาลงอยเทาไร เรามงานอะไรบาง จะขยายงานใหมๆออกไปไดสก

P 39

ก�ชมชน โดยเอาขอจากดของเราเปนตวต �ง งานมนกขยายไปได

ชาๆ ปละนด ตอนน �พอวธคดเราเปล�ยน เพราะจากประสบการณ

ทาใหเราเหนศกยภาพของชมชน เหนศกยภาพของมนษย วาถา

เม�อไรมนษยตระหนกในปญหาของเขา เขามความสามารถท�จะ

แกไขปญหาของตวเขาไดดวยตวของเขาเอง ขอใหรปญหา และ

สาเหตของปญหาผลกระทบของปญหาท�จะตามมาของเขาเถอะ

รบรองวาเขาทาไดและวธการท� เขาเลอกแกไขปญหามนจะ

เหมาะสมกบตวเขาเอง เรามวชาการอยกชวยๆใหขอมลเพ�อใหเขา

สามารถตดสนใจเลอกวธการไดถกตองแตเราตองคดไมแทนเขา

ตดสนใจแทนเขาอยางเดดขาด (เพราะเขาคดไดดกวาเรา และ

เหมาะสมกวาเรามากกกกกกก)

การใหขอมลโดยไมช �นา ไมคดแทน ไมตดสนใจแทนเน�ย

มนเปนศลปนะจะบอกให แตถาเราทางานกบชมชนแลวต �งสตใหด

วาเราทาแคใหขอมล ไมคดแทน ไมตดสนใจแทนโดยเดดขาด กคง

ทาไปไดแหละ แตมนษยน�นะบางท�กด �อนาดเราใหขอมลแลวกยง

อยากทาอยางท�ตวเองคด หรอบางทเราเองน�นแหละท�ไมแนใจ

วาวธการท�ชมชนคด รเร�ม และจะทามนจะดไหม เรากคงตองให

ชมชนไดลองทาใหไดเรยนรจากการกระทาของตนเอง ถามนไม

ถกตองเขากจะปรบไปเอง แตเราตองมองว ธการท�จะตาม

ประเมนผลวาส�งท�คดไวมนใชไดไหม ถาใชไมไดกปรบกนไป

เปนกระบวนการของการเรยนรไปดวยกนระหวางเราและชมชน

งานท�ชมชนรเร�มเอง คดเองน �เขากจะทาของเขาเอง

ตอไปเร�อยๆ สภาพสงคม เศรษฐกจเปล�ยนไป เขากปรบตวได

อยางเหมาะสม เรานานๆท� กไปเย�ยมเยอนใหขอมล ถาม

สารทกขสกดบกนบาง ใหขอมลใหมๆกนบาง หรอจดเวทใหเขา

ไดมานาเสนอผลสาเรจของเขากเพยงพอแลว งานตางๆกจะ

ดาเนนการไปไดโดยเราไมตองไปทาอะไร เพราะมนเปนสวนหน�ง

ของวถชวตเขาไปแลว พอทาแลวสขภาพคนในชมชนดข �น ชมชน


ก�ชมชน โดยเอาขอจากดของเราเปนตวต �ง งานมนกขยายไปได

ยน เพราะจากประสบการณ

ทาใหเราเหนศกยภาพของชมชน เหนศกยภาพของมนษย วาถา

เม�อไรมนษยตระหนกในปญหาของเขา เขามความสามารถท�จะ

แกไขปญหาของตวเขาไดดวยตวของเขาเอง ขอใหรปญหา และ

สาเหตของปญหาผลกระทบของปญหาท�จะตามมาของเขาเถอะ

ะวธการท� เขาเลอกแกไขปญหามนจะ

เหมาะสมกบตวเขาเอง เรามวชาการอยกชวยๆใหขอมลเพ�อใหเขา

สามารถตดสนใจเลอกวธการไดถกตองแตเราตองคดไมแทนเขา

เพราะเขาคดไดดกวาเรา และ

นา ไมคดแทน ไมตดสนใจแทนเน�ย

มนเปนศลปนะจะบอกให แตถาเราทางานกบชมชนแลวต �งสตใหด

วาเราทาแคใหขอมล ไมคดแทน ไมตดสนใจแทนโดยเดดขาด กคง

ทาไปไดแหละ แตมนษยน�นะบางท�กด �อนาดเราใหขอมลแลวกยง

องน�นแหละท�ไมแนใจ

วาวธการท�ชมชนคด รเร�ม และจะทามนจะดไหม เรากคงตองให

ชมชนไดลองทาใหไดเรยนรจากการกระทาของตนเอง ถามนไม

ถกตองเขากจะปรบไปเอง แตเราตองมองว ธการท�จะตาม

ประเมนผลวาส�งท�คดไวมนใชไดไหม ถาใชไมไดกปรบกนไป มนก

เปนกระบวนการของการเรยนรไปดวยกนระหวางเราและชมชน

งานท�ชมชนรเร�มเอง คดเองน �เขากจะทาของเขาเอง

ตอไปเร�อยๆ สภาพสงคม เศรษฐกจเปล�ยนไป เขากปรบตวได

อยางเหมาะสม เรานานๆท� กไปเย�ยมเยอนใหขอมล ถาม

นบาง หรอจดเวทใหเขา

ไดมานาเสนอผลสาเรจของเขากเพยงพอแลว งานตางๆกจะ

ดาเนนการไปไดโดยเราไมตองไปทาอะไร เพราะมนเปนสวนหน�ง

ของวถชวตเขาไปแลว พอทาแลวสขภาพคนในชมชนดข �น ชมชน

อ�นรเร�อง(อาจเปนชมชนขางเคยง หรอชมชนไกลๆท�รเร�องจากการ

อานหนงสอ จากส�อตางๆ หรอจากการประชม

ทาเองไดไมตองคอยใหเราเขาไปทาให งานมนกขยายของมนไป

ไดเอง

ถาถามวาการทางานอยางน (มปญหาอะไรบางไหม

เราวาสาคญมากท/ ตว เราเอง การทางานกบ

สามารถ”สมผส”ส/งท/ ซอนอยภายในเราไดหมด เ

ไปในชมชนอยางจรงใจ อยางมความปรารถนาท/จะทาให

ชมชนมสขภาพดข (น มความเช/อม/นในศกยภาพของชมชน

ภาพพจน และทาท/ของเราสาคญมาก นบวาเปนปจจยแหง

ความสาเรจท/สาคญเลยเหละ

ถาเรามองภาพของความสาเรจของงานในชมชนแจมชด

เชนน � วธการทางานกไมนาจะยาก หรอเปนส�งท�ไกลเกนฝน การ

วางแผนการดาเนนงานกมองเหนกจกรรมทกอยางไดอยางแจมชด

การทางานจะตองมกระบวนการอยางไร ทมงานเราตองม

สมรรถนะอยางไร เปนเร�องท�เตรยมกนได หลงจากเราเปล�ยนวธ

คดใหมในการทางาน กทาใหงานเราขยายออกไปไดเร

ไหนพรอม ตระหนกในปญหากดาเนนการไปไดเลย ไมตองรอเรา

มาดาเนนการให

วนน �เลาแนวคดใหฟงกอน บางคนอาจวาเพอฝน ทาได

แนเหรอ แตทาไดจรงๆคราวหนาจะมาเลาประสบการณใหฟง

อาจเปนชมชนขางเคยง หรอชมชนไกลๆท�รเร�องจากการ

อานหนงสอ จากส�อตางๆ หรอจากการประชม) กเอาไปปรบปรง

ทาเองไดไมตองคอยใหเราเขาไปทาให งานมนกขยายของมนไป

ถาถามวาการทางานอยางน (มปญหาอะไรบางไหม

เราวาสาคญมากท/ ตว เราเอง การทางานกบ”คน”เขา

ส/งท/ ซอนอยภายในเราไดหมด เราตองเขา

ไปในชมชนอยางจรงใจ อยางมความปรารถนาท/จะทาให

ชมชนมสขภาพดข (น มความเช/อม/นในศกยภาพของชมชน

ภาพพจน และทาท/ของเราสาคญมาก นบวาเปนปจจยแหง

ความสาเรจท/สาคญเลยเหละ

ถาเรามองภาพของความสาเรจของงานในชมชนแจมชด

กไมนาจะยาก หรอเปนส�งท�ไกลเกนฝน การ

วางแผนการดาเนนงานกมองเหนกจกรรมทกอยางไดอยางแจมชด

การทางานจะตองมกระบวนการอยางไร ทมงานเราตองม

สมรรถนะอยางไร เปนเร�องท�เตรยมกนได หลงจากเราเปล�ยนวธ

คดใหมในการทางาน กทาใหงานเราขยายออกไปไดเรว ชมชน

ไหนพรอม ตระหนกในปญหากดาเนนการไปไดเลย ไมตองรอเรา

วนน �เลาแนวคดใหฟงกอน บางคนอาจวาเพอฝน ทาได

แนเหรอ แตทาไดจรงๆคราวหนาจะมาเลาประสบการณใหฟง ☺

P 40

�� !� "��

� #$�%&' 15-16 � )�"� 2553

และ ตดตามผลการดาเนนงาน “การพฒนาระบบบรการสขภาพชองปากระดบปฐมภมในกลมคนพการทกประเภท

รวมงานประชมแลกเปล6ยนเรยนรและเพ6มขยายเครอขายทนตบคลากรสรางเสรมสขภาพคนพการ จงหวดเชยงราย โดยม

อบสวรรณ เปนประธานเปดงาน และ ทพญ.รพนท อบสวรรณ เปนผจดงาน

ใหแกกน ไดท 3งสาระความรและรบส6อสอนทนตส

เขารวมงานอยางคบค 6ง มพ3นท6จ.เชยงรายและใกลเคยงสมครเขารวมโครงการมากมายคะ การประชาสมพนธสรางเครอขาย

ของสสจ.เชยงราย ดเลศ ทะลเปาจรงๆ นบวาจ.

� #$�%&' 21 � )�"� 2553 ภาคเชา แผนงานสรางเสรมสขภาพชองปาก

คนพการ สสพ. ไดเขารวมประชมทางวชาการรบฟงการบรรยายเร�อง

health literacy bring new opportunities to

Deakin University, Australia ภาคบาย ลงพ �นท�เย�ยมบานคนพการในพ �นท�รบผดชอบ

ของ ทพญ.แพร จตตนนทน รพช.บางใหญ จ.นนทบร อานเร�องราวการเย�ยมบานกบ

Mr. Roy และเร�องเลาประทบใจของเครอขายแหงความสขอก

สรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ www.oha


�� !� "�� www.oha-th.com

แผนงานสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ สสพ.ไดลงพ3นท6ภาคเหนอ เพ6อเย6ยมเยยน

การพฒนาระบบบรการสขภาพชองปากระดบปฐมภมในกลมคนพการทกประเภท

เพ6มขยายเครอขายทนตบคลากรสรางเสรมสขภาพคนพการ จงหวดเชยงราย โดยม

รพนท อบสวรรณ เปนผจดงาน บรรยากาศอบอน เปนกนเอง มแตความประทบใจแบงปน

ไดท 3งสาระความรและรบส6อสอนทนตสขศกษา จาก ม.มหดลไปอาเภอละชดอกดวย ทนตบคลากรจงหวดเชยงรายใหความสนใจ

เชยงรายและใกลเคยงสมครเขารวมโครงการมากมายคะ การประชาสมพนธสรางเครอขาย

.เชยงรายเปนเมองหลวงทางภาคเหนอของงานสรางเสรมสขภาพชองปากอยางแทจรงคะ

ภาคเชา แผนงานสรางเสรมสขภาพชองปาก

ไดเขารวมประชมทางวชาการรบฟงการบรรยายเร�อง How can

to Thailand โดย Mr.Roy Batterham,

ภาคบาย ลงพ �นท�เย�ยมบานคนพการในพ �นท�รบผดชอบ

นนทบร อานเร�องราวการเย�ยมบานกบ

และเร�องเลาประทบใจของเครอขายแหงความสขอกมากมายไดท� เวบไซต

www.oha-th.com

ไดลงพ3นท6ภาคเหนอ เพ6อเย6ยมเยยน

การพฒนาระบบบรการสขภาพชองปากระดบปฐมภมในกลมคนพการทกประเภท” ในพ3นท6 จ.เชยงราย

เพ6มขยายเครอขายทนตบคลากรสรางเสรมสขภาพคนพการ จงหวดเชยงราย โดยม ทพ.โคสต

บรรยากาศอบอน เปนกนเอง มแตความประทบใจแบงปน

ทนตบคลากรจงหวดเชยงรายใหความสนใจ

เชยงรายและใกลเคยงสมครเขารวมโครงการมากมายคะ การประชาสมพนธสรางเครอขายแหงความสข

ยเปนเมองหลวงทางภาคเหนอของงานสรางเสรมสขภาพชองปากอยางแทจรงคะ

P 41

� #$�%&' 16-18 ��2�"� 2553 แผนงานสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ สสพ

ตดตามผลการดาเนนงาน “ การพฒนาระบบบรการสขภาพชองปากระดบปฐมภมในกลมคนพการทกประเภท

และ จงหวดพทลง โดย วนท6 16 สงหาคม 2553

พฒนาปญญา จ.สงขลา เขารวมรบฟงการนาเสนอผลการดาเนนงาน

ระดบปฐมภมในกลมคนพการของรพท.สงขลา และรพช

แลกเปล6ยนเรยนร ณ โรงพยาบาลควนขนน เขารวมรบฟงการนาเสนอผลการดาเนนงานโครงการเพ6อการพฒนาตนแบบงานสรางเสรม

สขภาพชองปากระดบปฐมภมในกลมคนพการของ รพช

� #$�%&' 27 ��2�"� 2553 , #$�%&' 27

ประชมเพ6อพฒนาโครงการวจยเร6องการสงเคราะหองคความรเพ6อการพฒนาระบบบรการและระบบสรางเสรมสขภาพชองปาก

พการในประเทศไทย

� #$�%&' 10 $�4�4� 2553 เครอขายนกวชาการสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ สสพ

การสงเสรมวชาการทนตกรรมสาหรบผพการ

� #$�%&' 24 $�4�4� 2553 เครอขายนกวชาการสรางเสรมสขภาพชองปากคน

พการ สสพ. เขารวมการประชมทนตบคลากรจงหวดราชบร ณ

พ6กอย (ทพญ.มณทนา) สสจ.ราชบร ท6มอบโอกาสอนดให สสพ

ทนตบคลากรสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการคะ

กรณารบสงโครงการมาใหนองป [email protected]


แผนงานสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ สสพ.ไดลงพ3นท6ภาคใต เพ6อเย6ยมเยยน และ

การพฒนาระบบบรการสขภาพชองปากระดบปฐมภมในกลมคนพการทกประเภท

2553 เย6ยมเยยนพ3นท6จงหวดสงขลา มการจดเวทแลกเปล6ยนเรย

เขารวมรบฟงการนาเสนอผลการดาเนนงานโครงการเพ6อการพฒนาตนแบบงานสรางเสรมสขภาพชองปาก

สงขลา และรพช.ระโนด และวนท6 17 สงหาคม 2553 เย6ยมเยยนพ3นท6จงหวดพทลง มการจดเวท

กเปล6ยนเรยนร ณ โรงพยาบาลควนขนน เขารวมรบฟงการนาเสนอผลการดาเนนงานโครงการเพ6อการพฒนาตนแบบงานสรางเสรม

สขภาพชองปากระดบปฐมภมในกลมคนพการของ รพช.ปาบอน จ.พทลง

27 $�4�4� 2553 เครอขายนกวชาการสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ สสพ

โครงการวจยเร6องการสงเคราะหองคความรเพ6อการพฒนาระบบบรการและระบบสรางเสรมสขภาพชองปาก

เครอขายนกวชาการสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ สสพ. ประชมเพ6อพฒนา

เครอขายนกวชาการสรางเสรมสขภาพชองปากคน

เขารวมการประชมทนตบคลากรจงหวดราชบร ณ. สสจ.ราชบร ขอขอบคณ

มอบโอกาสอนดให สสพ.ไดประชาสมพนธงานเครอขาย

ทนตบคลากรสรางเสรมสขภาพชองปากคนพการคะ เรยนถง คณหมอตาย รพท.ราชบร

@gmail.com ดวยนะคะ ☺

ลงพ3นท6ภาคใต เพ6อเย6ยมเยยน และ

การพฒนาระบบบรการสขภาพชองปากระดบปฐมภมในกลมคนพการทกประเภท” ในพ3นท6 จงหวดสงขลา

เย6ยมเยยนพ3นท6จงหวดสงขลา มการจดเวทแลกเปล6ยนเรยนร ณ โรงเรยนสงขลา

โครงการเพ6อการพฒนาตนแบบงานสรางเสรมสขภาพชองปาก

เย6ยมเยยนพ3นท6จงหวดพทลง มการจดเวท

กเปล6ยนเรยนร ณ โรงพยาบาลควนขนน เขารวมรบฟงการนาเสนอผลการดาเนนงานโครงการเพ6อการพฒนาตนแบบงานสรางเสรม

สรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ สสพ.

โครงการวจยเร6องการสงเคราะหองคความรเพ6อการพฒนาระบบบรการและระบบสรางเสรมสขภาพชองปาก สาหรบคน

ะชมเพ6อพฒนาโครงการวจยเร6อง

P 42

แรงบนดาลใจในการทางานสรางเสรมสขภาพชองปากสาหรบคนพการ

ทพญ.รพนท อบสวรรณ รกษาการแทนหวหนากลมงานทนตสาธารณสข สานกงานสาธารณสขจงหวดเชยงราย

ภาพคณแมของขาพเจา (นางพงา ปรกกมะกล

อาย 76 ป) ในบรรยากาศแหงความสขท/ ทานไดรบคอ

แรงบนดาลใจ และจดประกายใหขาพเจาหนมาสนใจงานท/

เก/ยวของกบผพการมากข (น

เน�องจากคณแมของขาพเจาเปนอมพฤกษซกขวา มาได

ประมาณ 6 ปแลว ไมสามารถชวยเหลอตนเองไดท �งหมด ตอง

อาศย wheel chair ในการเดนทาง และเวลาปวดฟน คณแม

อยากใหขาพเจาไปดวยทกคร �ง เพราะคณแมกลวการทาฟน

ตองการกาลงใจ และรสกอนใจจากลกสาวทนตแพทย ซ�ง

ขาพเจาอยถงจงหวดเชยงรายขณะท�คณแมอยกรงเทพ ขาพเจา

จะตองหาเวลาเพ�อพาคณแมไปรกษาฟน แตเน�องจากคณแมม

สขภาพจตดเย�ยม มความสขเพราะไดรบกาลงใจ ความรก

ความอบอนจากลกๆ และญาตพ�นองทกคนในครอบครว พวกเรา

รสกวาคณแมดวนดคน ขาพเจาคดเสมอวา แมคณแมจะปวยกาย

แตกชางมบญจรงๆท� มคนดแลอยางยอดเย�ยม

คณแมบนอยเสมอคอ อยากเดนได

จงทาใหขาพเจาเขาใจและรซ �งกบประโยคท�วา

พการคอความไมสะดวก ไมใชไมสบาย แลวผ พการคนอ�นๆละ


นการทางานสรางเสรมสขภาพชองปากสาหรบคนพการ

รพนท อบสวรรณ รกษาการแทนหวหนากลมงานทนตสาธารณสข สานกงานสาธารณสขจงหวดเชยงราย

นางพงา ปรกกมะกล

ในบรรยากาศแหงความสขท/ ทานไดรบคอ

แรงบนดาลใจ และจดประกายใหขาพเจาหนมาสนใจงานท/

มพฤกษซกขวา มาได

แลว ไมสามารถชวยเหลอตนเองไดท �งหมด ตอง

ในการเดนทาง และเวลาปวดฟน คณแม

อยากใหขาพเจาไปดวยทกคร �ง เพราะคณแมกลวการทาฟน

ตองการกาลงใจ และรสกอนใจจากลกสาวทนตแพทย ซ�ง

เชยงรายขณะท�คณแมอยกรงเทพ ขาพเจา

แตเน�องจากคณแมม

มความสขเพราะไดรบกาลงใจ ความรก

และญาตพ�นองทกคนในครอบครว พวกเรา

คณแมจะปวยกาย

ยอดเย�ยม แตส/ งเดยวท/

ประโยคท�วา ความ

แลวผ พการคนอ�นๆละ

เขาจะเปนอยางไรและมโอกาสอย

เช�อวานอยมาก ขาพเจาจงต �งคาถามน �อยเสมอ และตองการหา

คาตอบพรอมกบคดหาทางท�จะหยบย�น ส� ง ท�คดวาด และ

เหมาะสมใหคนพการอ�นๆ ส�งเดยวท�ขาพเจาคดวาอาจจะหา

คาตอบไดคอ การไปเย�ยมบานคน

เครอขายชวยกนทางาน

ในฐานะท�ขาพเจาเปนขาราชการสาธารณสข เปน

ทนตแพทยประจา สสจ. นาจะมชองทางท�จะทาอะไรสกอยาง

ประกอบกบในชวงเวลาท� ทพญ

ชวนใหไปประชมรวมกบ สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ

เก�ยวกบเร�องการสรางเสรมสขภาพชองปากคน

มกราคม 2553 ทาใหขาพเจาเร�มพบแสงสวางท�จะทางานดาน

พการและการท�จะมผมารวมงาน ท �งๆท�ขาพเจาเองกไมทราบวา

จะตองทาอะไรบาง และ สสพ.มบทบาทอยางไร แตคดอยเสมอวา

ตองดกวาคดคนเดยวแนนอน ตอง

กบการทางาน ขณะเดยวกน ขาพเจาจะไปหาทางชกชวนนองๆใน

แตละอาเภอท�สมครใจ มารวมงานกน

สะดวกของผ พการในการมารบการรกษาทางทนตกรรม หรอ

อยางดท�สดพวกเราจะรวมกนดแล ใหความรสงเสรมทนตสขภาพ

มใหเขาเหลาน �นตองมปญหา และทนทกขทรมานกบการปวดฟน

กอนไปประชมรวมกบสสพ

สงเสรมทนตสขภาพของแตละอาเภอท�สงมาใหทางจงหวด เม�อ

ไดอานแตละโครงการแลวพบวา โครงการท�นาสน

กบคนพการคอโครงการของโรงพยาบาลศ

นเคราะห , โรงพยาบาลเวยงแกน และโรงพยาบาลเวยงปาเปา

ขาพเจาจงไดนาโครงการท �งสามน � นาเสนอตอทาง สสพ

นการทางานสรางเสรมสขภาพชองปากสาหรบคนพการ

รพนท อบสวรรณ รกษาการแทนหวหนากลมงานทนตสาธารณสข สานกงานสาธารณสขจงหวดเชยงราย

เขาจะเปนอยางไรและมโอกาสอยางคณแมเราหรอไม ขาพเจา

เช�อวานอยมาก ขาพเจาจงต �งคาถามน �อยเสมอ และตองการหา

คาตอบพรอมกบคดหาทางท�จะหยบย�น ส� ง ท�คดวาด และ

เหมาะสมใหคนพการอ�นๆ ส�งเดยวท�ขาพเจาคดวาอาจจะหา

ไดคอ การไปเย�ยมบานคนพการเหลาน �น พรอมกบสราง

ในฐานะท�ขาพเจาเปนขาราชการสาธารณสข เปน

นาจะมชองทางท�จะทาอะไรสกอยาง

ประกอบกบในชวงเวลาท� ทพญ.พจนา จาก รพ.เวยงแกน ได

สถาบนสรางเสรมสขภาพคนพการ สสพ.

สรางเสรมสขภาพชองปากคนพการ เม�อวนท� 19

ทาใหขาพเจาเร�มพบแสงสวางท�จะทางานดานผ

พการและการท�จะมผมารวมงาน ท �งๆท�ขาพเจาเองกไมทราบวา

มบทบาทอยางไร แตคดอยเสมอวา

ตองดกวาคดคนเดยวแนนอน ตองทางานใหสนก และมความสข

กบการทางาน ขณะเดยวกน ขาพเจาจะไปหาทางชกชวนนองๆใน

แตละอาเภอท�สมครใจ มารวมงานกน ชวยกนบรรเทาความไม

พการในการมารบการรกษาทางทนตกรรม หรอ

อยางดท�สดพวกเราจะรวมกนดแล ใหความรสงเสรมทนตสขภาพ

เขาเหลาน �นตองมปญหา และทนทกขทรมานกบการปวดฟน

กอนไปประชมรวมกบสสพ.ขาพเจาไดรบโครงการ การ

สงเสรมทนตสขภาพของแตละอาเภอท�สงมาใหทางจงหวด เม�อ

ไดอานแตละโครงการแลวพบวา โครงการท�นาสนใจและเก�ยวของ

พการคอโครงการของโรงพยาบาลศนยเชยงรายประชา-

โรงพยาบาลเวยงแกน และโรงพยาบาลเวยงปาเปา

ขาพเจาจงไดนาโครงการท �งสามน � นาเสนอตอทาง สสพ. พรอม

P 43

กบขอใหผ เขารวมประชมคร �งตอไป ประกอบดวยทนตแพทยจาก

รพศ.เชยงรายประชานเคราะห ,รพ.เวยงแกน

และ สสจ . ผ เ ข า ร วมประชมกบ สสพ.ค ร �ง ท�

31 มนาคม 2553 จงประกอบดวย ทนตแพทย 4

อาเภอนารองของจงหวดเชยงราย

ขาพเจาเร�มมเครอขายในจงหวด และทกคนมความ

มงม�นท�จะทางาน โดยคาดหวงวาทนตแพทยจาก

จะเปนกาลงสาคญท�จะรวมสรางสรรคงาน เพ�อผ พการตอไปใน

อนาคต

ขาพเจาทาหนาท�ทนตแพทย สสจ. ในเร�องผ พการอยาง

เตมท� เพ�อใหบรรลความต �งใจ ซ�งขาพเจาเอง กยงไมทราบวา ใน

ฐานะทนตแพทยจะทาอะไรเพ�อผ พการท�เรยกวาดและเหมาะสม

เ ร� ม แ ร ก เ ร า จ ง เ ร� ม ด ว ย ก า ร เ ย� ย ม บ า น ผ พ ก า ร ร ว มก บ

ทพญ. ศรนทพย หวหนากลมงานทนตกรรม รพศ

ประชานเคราะห ทกวนพธของสปดาห ซ�งเปนแผนงานของกลม

งานทนตกรรม รพศ.เชยงรายอยแลว การไปเย�ยมบานผ พการน �น

เสมอนหน�งไปเย�ยมญาต ดวยมตรไมตร ทาความรจกกนกอน

ดวยความละเอยดออน เปนการทาความรจกซ�งกนและกน พรอม

กบเปนการสารวจความจาเปนพ �นฐานท�คาดวา เปนส�งท�ผ พการ

ควรจะไดรบ โดยเปนความรวมมอกนระหวาง ทนตบคลากร

พรอม สหวชาชพ เจาหนาท� รพ.สต. อบต. อสม

ผดแล และบคคลอ�นๆท�เก�ยวของ มการบนทกภาพทกคร �งท�ออก

เย�ยมบาน และนาเสนอสบคลากรท�เก�ยวของเพ�อหาทางชวยเหลอ


กบขอใหผ เขารวมประชมคร �งตอไป ประกอบดวยทนตแพทยจาก

,รพ.เวยงปาเปา,

ค ร �ง ท� 2 ในวน ท�

คน ท�จะรวมเปน

ขาพเจาเร�มมเครอขายในจงหวด และทกคนมความ

มงม�นท�จะทางาน โดยคาดหวงวาทนตแพทยจาก 3 อาเภอน �

พ�อผ พการตอไปใน

ในเร�องผ พการอยาง

เตมท� เพ�อใหบรรลความต �งใจ ซ�งขาพเจาเอง กยงไมทราบวา ใน

ฐานะทนตแพทยจะทาอะไรเพ�อผ พการท�เรยกวาดและเหมาะสม

เ ร� ม แ ร ก เ ร า จ ง เ ร� ม ด ว ย ก า ร เ ย� ย ม บ า น ผ พ ก า ร ร ว มก บ

ศรนทพย หวหนากลมงานทนตกรรม รพศ. เชยงราย-

ประชานเคราะห ทกวนพธของสปดาห ซ�งเปนแผนงานของกลม

อยแลว การไปเย�ยมบานผ พการน �น

ย�ยมญาต ดวยมตรไมตร ทาความรจกกนกอน

ดวยความละเอยดออน เปนการทาความรจกซ�งกนและกน พรอม

กบเปนการสารวจความจาเปนพ �นฐานท�คาดวา เปนส�งท�ผ พการ

ควรจะไดรบ โดยเปนความรวมมอกนระหวาง ทนตบคลากร

อสม. คนพการและ

ผดแล และบคคลอ�นๆท�เก�ยวของ มการบนทกภาพทกคร �งท�ออก

เย�ยมบาน และนาเสนอสบคลากรท�เก�ยวของเพ�อหาทางชวยเหลอ

จงถอเปนการส�อสารวธหน�ง ซ�งการส�อสารว ธ น �เ ปนการ

ชวยเหลอกนทางานในชมชนท�สะดวก ประหยดเวล

ประสทธภาพพอสมควร เหมาะกบบรบทของความทรกนดารของ

ชมชนน �น

บานหลงแรกท�เราไปเย�ยม ผ พการไมสามารถชวยเหลอ

ตวเองได แมซ�งกมความพการเพยงเลกนอยท�ขาเปนผ ดแล

หลงจากไดพดคยและดส�งแวดลอมทาใหเรานามาปรกษากนเพ�อ

หาทางชวยเหลอ แมของผ พการแสดงความขอบคณท�เรามาเย�ยม

และพยายามจะมอบขาวสารท�เกบเก�ยวได

จงสนองตอบในมตรไมตรน �นดวยการซ �อขาวสารดงกลาว และม

ความต �งใจท�จะกลบไปเย�ยมอก

“ ยงมความทกขยากลาบากอกหลายเร�อง

ในชวต กอนจะถงเร�องส

ท�จะเรงงาน จงใชความละเอยดออนและดแล

เสมอนญาต แลวงานท�วาดและเหมาะสมกบผพการ

กจะเกดขDนดวยความต Dงใจ

จงถอเปนการส�อสารวธหน�ง ซ�งการส�อสารว ธ น �เ ปนการ

ชวยเหลอกนทางานในชมชนท�สะดวก ประหยดเวลา และม

ประสทธภาพพอสมควร เหมาะกบบรบทของความทรกนดารของ

บานหลงแรกท�เราไปเย�ยม ผ พการไมสามารถชวยเหลอ

ตวเองได แมซ�งกมความพการเพยงเลกนอยท�ขาเปนผ ดแล

หลงจากไดพดคยและดส�งแวดลอมทาใหเรานามาปรกษากนเพ�อ

ผ พการแสดงความขอบคณท�เรามาเย�ยม

ยามจะมอบขาวสารท�เกบเก�ยวไดใหแกพวกเรา ขาพเจา

จงสนองตอบในมตรไมตรน �นดวยการซ �อขาวสารดงกลาว และม

ความต �งใจท�จะกลบไปเย�ยมอก

ยงมความทกขยากลาบากอกหลายเร�อง

ในชวต กอนจะถงเร�องสขภาพชองปาก อยารบรอน

จงใชความละเอยดออนและดแล

เสมอนญาต แลวงานท�วาดและเหมาะสมกบผพการ

กจะเกดขDนดวยความต Dงใจ ”


คณยายทานน �ตาบอดและหหนวกแตเราพบวาคณยายม

สขภาพจตท�ดและดมความสขมากกบชวตท�เปนอยและช�นชม

คณตาและลกหลานท�ดแลอยางดย�ง คณยายดใจมากท�เรามา

เย�ยม แมเราจะไมไดทาอะไรมากมายนก แตเราสมผสได ถง

ความรสกน �น

ไปเย/ ยมบานผพการกนเถอะ และเราจะพบ

ความรสกท/ ซอนอย ในบานหลงน (น นอกเหนอจากความ

ตองการทางวตถและความรก คอความเหงา

คณตาออกมาตอนรบเราดวยทาทางการเคล�อนไหวท�

กระฉบกระเฉงและอารมณด คณตาบอกวาไมมปญหาอะไรเลย

เพราะลกหลานดแลด ทกวนน �ยงทางานไดอย ดใจมากท�หมอมา

เย�ยม และอยากใหพวกเรามาอก ในวนน �นพวกเรารสกสดช�น เม�อ

เหนรอยย �มของคณตาและลกหลานท�ดแล

ความเขาใจ ความรก และความอบอนภายใน

ครอบครว คอยาใจท/ ผพการตองการ

ผ พการทานน �ไมสามารถขยบทอนลางได โดยมผดแล

เปนผ สงอายในการหาอาหาร และอยเปนเพ�อน เปนคร �งคราว

โดยไมมญาตอยดวยเลย สภาพ ส�งแวดลอม ไมเอ �ออานวยใหม

สขภาวะท�ดได ขาพเจาและคณหมอศรนทพยไดพยายามสารวจ

ส�งแวดลอมโดยรอบ บนทกภาพ และคดหาทางท�จะชวยจดการ

ส�งแวดลอมเหลาน �นใหดและเหมาะสมย�งข �น โดยขอความ

ชวยเหลอจากทาง อบต. , รพ.สต. และ รพศ.

ผานทางภาพถายหลงจากท� ทพญ.ศรนทพย ไดประสาน

ขอความชวยเหลอ ทาใหสภาพแวดลอมในบานดข �น มตรภาพ

และความสขจงเกดข �น เร�องสขภาพชองปากจงจะเปนเร�องท�

ตามมาในอนาคต


ขาพเจาเช/อวาความประณตและความละเอยดออน

ในการทางาน จะนามาซ/งความศรทธา และผลสาเรจของ

งาน

เดกสาวผ พการแตกาเนดมยายเปนผดแล เดกมอาการ

เกรงตลอดเวลา แตเราสมผสไดดวยรอยย �มของผ ปวยท�แสดง

ความดใจท�เรามาเย�ยม ขณะท�คณยายน�งรองไหอยปลายเตยง

และทกท ท�มโอกาสไดระบายกบเรา เราพยายามท�จะสอนวธการ

ดแลสขภาพชองปากใหกบคณยาย เพ�อมใหเดกเกดการสาลก ซ�ง

เปนปญหาอยเสมอ

ขาพเจาสมผสไดถงความรสกทอแทและทกขยากกบ

ภาระอนหนกอ �งของผ ดแล ดงน �นการไปเย�ยมบานมใชนา

ความสขไปใหผ พการเทาน �น แตยงประโยชนใหกบผดแล ซ�งเปน

กาลงสาคญท�ทาใหผ พการดารงชวตอยได

เดกสาวซ�งมความพการท �งแขนและ ขา ตลอดจนการ

ส�อสารแสดงความอาย ในการออกมาพบคนแปลกหนา หลง จาก

ท�เราแสดงความเปนมตรและแจง วตถประสงคของการมา ทาให

กาแพง ระหวางเขากบเราทลายลง

หากเดกสาวคนน (ได รบการดแลรกษาอยางม

ประสทธภาพ เขาจะเปนกาลงสาคญของสงคม มใชหลบ

ซอนอยแตในบาน จนกระท/ งวนหน/งเดกคนน (จะเปนปญหา

ของสงคมขาพเจารสกเสยดายโอกาสน (มาก และอยากหา

โอกาสท/ดหยบย/นใหแกเดกคนน (

คณยายทานน �พการทางสายตาแตสามารถดารงชวต

และทาภารกจสวนตวตลอดจนมสขภาพจตท�ด หอมลอมดวย

ลกหลาน และเพ�อนบาน คณยายกอดเราและอยากจะดแลเรา

ไมอยากใหกลบ ย �มแยมแจมใส และพดตลอดเวลาวา ไมอยากให

กลบเลย ดใจจรงๆท�หมอมาเย�ยม เพ�อนบานออกมาตอนรบพวก

เราดวยความรสกท�ด เรารสกประทบใจ

ในเม/อกายกบใจสมพนธกนเปนหน/ งเดยว ทาไม

เราไมลงท/ใจกอนละ แลวส/งดๆจะตามมา

P 46

ผ พการทางดานสขภาพจตทานน �รบกระวกระวาด

แปรงฟนเม�อทราบวาหมอฟนมาถงบานแลวเราพบวา เราเพยงแค

ไดรจกผ พการเทาน �น แตเราไมสามารถส�อสารอยางอ�นได จงได

แคแนะนาเร�องการสงเสรมสขภาพชองปาก โภชนาการและอ�นๆ

เทาท�พอจะส�อสารกนได และลากลบ

คณตาผ พการแขนขา มคณยายเปนผดแล ส�งแวดลอม

ภายในบานไดรบการปรบปรงเพ�อเอ �ออานวยใหคณตาไดออก

กาลงกายแขนขา โดยคานงถงความปลอดภยเปนหลกในทกๆจด

ของบานเราไดพบส�งประดษฐหลายอยางท�ไดรบการออกแบบมา


ผ พการทางดานสขภาพจตทานน �รบกระวกระวาดมา

แปรงฟนเม�อทราบวาหมอฟนมาถงบานแลวเราพบวา เราเพยงแค

ไดรจกผ พการเทาน �น แตเราไมสามารถส�อสารอยางอ�นได จงได

แคแนะนาเร�องการสงเสรมสขภาพชองปาก โภชนาการและอ�นๆ

ผดแล ส�งแวดลอม

ภายในบานไดรบการปรบปรงเพ�อเอ �ออานวยใหคณตาไดออก

กาลงกายแขนขา โดยคานงถงความปลอดภยเปนหลกในทกๆจด

ของบานเราไดพบส�งประดษฐหลายอยางท�ไดรบการออกแบบมา

อยางด โดยชางประจาหมบาน ทาใหการเย�ยมบานคร �งน � เราไดม

โอกาสสนทนากบคณตาคณยาย อยางสนกสนาน เม�อคณตาเหน

พวกเรากพยายามท�จะเลาเ ร� องลกและหลานใหฟงอยางม

ความสข คณตาไดอวดของท�ลกสาวมอบใหและอวดหลายๆอยาง

ท�คณตาอยากเลาใหพวกเราฟง คณตาคณยายรอวนท�ลกจะ

กลบมาในเรววนน �อยางใจจดใจจอ

โทรศพทอยางเดยวไมพอ ตองมสมผสโอบกอดดวย

การเย�ยมบานผ พการทานน �ซ�งมอาชพในการซอม

มอเตอรไซค เปนเพยงแคไปทาความรจกกนและเสมอนไปเย�ยม

ญาต ขณะเดยวกนไดทราบขอมลเพ�มเตมคอพบวามหลานซ�ง

เปนลกของพ�ไดรบการเล �ยงดโดยค

ไดใหขอแนะนาเร�องการดแลและขอพงระวงในเดกแรกเกด

การเย/ยมบานผพการจงมใชเพยงแคผพการเทาน(น

แตไดดบรบทรอบดานเพ/ อใหการไปเย/ ยมบานน(นเกด

ประโยชนสงสด ☺

อยางด โดยชางประจาหมบาน ทาใหการเย�ยมบานคร �งน � เราไดม

นากบคณตาคณยาย อยางสนกสนาน เม�อคณตาเหน

พวกเรากพยายามท�จะเลาเ ร� องลกและหลานใหฟงอยางม

ความสข คณตาไดอวดของท�ลกสาวมอบใหและอวดหลายๆอยาง

ท�คณตาอยากเลาใหพวกเราฟง คณตาคณยายรอวนท�ลกจะ

กลบมาในเรววนน �อยางใจจดใจจอ ขาพเจารสกไดวาแค

โทรศพทอยางเดยวไมพอ ตองมสมผสโอบกอดดวย

การเย�ยมบานผ พการทานน �ซ�งมอาชพในการซอม

มอเตอรไซค เปนเพยงแคไปทาความรจกกนและเสมอนไปเย�ยม

ญาต ขณะเดยวกนไดทราบขอมลเพ�มเตมคอพบวามหลานซ�ง

เปนลกของพ�ไดรบการเล �ยงดโดยคณยายอยในเปล ทมงานเราจง

ไดใหขอแนะนาเร�องการดแลและขอพงระวงในเดกแรกเกดดวย

การเย/ยมบานผพการจงมใชเพยงแคผพการเทาน(น

แตไดดบรบทรอบดานเพ/ อใหการไปเย/ ยมบานน(นเกด

P 47

ลยไปกบ 4WD

ทพญ.ศรนทพย ปตวฒนสกล รพศ.เชยงรายประชานเคราะห

ครงหนง ทมงานดแลทนตสขภาพผพตาบลแมกรณ อาเภอเมอง จงหวดเชยงราย คนพการมาฝนตกกอนหนาแตกบยนไปตามกาหนดเดม เจาหนาทอบต,ไปดวย เพอไปสารวจเสนทางจะทาถนนใหชาวบาน แลวกตกลงกนวาเดนทางโดยรถ 4 wd คน สวนรพสต.แมกรณเอาจอบไปดวยพรอมโซมดลอ เชคหมอนา เตรยมนาเตมหมอนาหากเครองรอน ออกเดนทางดวยความลย สดๆ รวมแลวเกาชวต อบต.4 จานวน 1 คนทถอยทพไปเปนผโดยสารเพราะไมมนใจในเสนทาง จงเปดทางใหผนาชมชนเปนคนขบรถแทน คนขบพรอมภรรยา ทพ.พรอมผชวย จดประสงคของทรปนคอ


เชยงรายประชานเคราะห

ดแลทนตสขภาพผพการในเขต ไดไปเยยมบาน

คนพการมาฝนตกกอนหนาแตกบยนไปตามกาหนดเดม เพอไปสารวจเสนทางจะทาถนนให

4 wd กเลยใหแมกรณเอาจอบไปดวยพรอมโซมดลอ เชค

เตรยมนาเตมหมอนาหากเครองรอน ออกเดนทาง4 คนขบรถรพ.

คนทถอยทพไปเปนผโดยสารเพราะไมมนใจในปนคนขบรถแทน คนขบจดประสงคของทรปนคอ

เยยมผพการหหนวก พดไมได เสนทาง จงตกลงไปดวยกน จงตดสนใจถอนใหเลยทแครใตถนของเพอนบานทามกลางชมชนนอยๆทมามงด

นกถงถาเราไมเขาไป ลาบากไปทาฟนกบเรา เหมอนทเราลาบากขนดอย มาหาเขา รากกหก แคะรากกสาเรจดวยด ยงดทมไฟฉายตดหวมฉะนนคนสองไฟจะเมอยมากเลย แตทพแคะรากดวย ระหวางทเราตรวจผพการ อบตตอนเขาสารวจเสนทางเรากดเขา พนลอ แตปรากฏวาโซสนไป มดไมใหผนาชมชนขบรถขนดอยให ขนไป เหวอ..มนสจงมาเยยมลงมา แวะทรพสต.กนขาวเกอบบายสอง และแลวพายเขาเชยงราย ยงโชคด ทไมเจอนาปาไหลหลาก ฝนตกนาทวมในเมองคนขบรถบอกลยนาทวมเลย เพอเปนการลางใตทองรถไปในตวดวย โอะโอ ประหยดนาด เสยดายไมไดถายvdo เพราะ ตอนเดนทางมวแตตนเตนอย

เยยมผพการหหนวก พดไมได 1 คน และอบต. สารวจ ผพการมฟนตองถอน 4 ซ

จงตดสนใจถอนใหเลยทแครใตถนของเพอนบานทามกลาง

เขาไป ทาฟนใหเขา เขากตองเดนทางอนทเราลาบากขนดอย มาหาเขา

กสาเรจดวยด ยงดทมไฟฉายตดหวมฉะนนคนสองไฟจะเมอยมากเลย แตทพ.กตองบงคบหวใหตรงกบท

ระหวางทเราตรวจผพการ อบต.กรอเรา แลวสนทางเรากดเขา การเดนทางมชวงทตองใชโซ

พนลอ แตปรากฏวาโซสนไป มดไมได จงตองลงจากรถแลวให แลวพวกเราเดนขนดอยตามรถ

มนสจงมาเยยมบานรอบน เสรจแลวกขบรถเกอบบายสอง และแลวพายเขา

เชยงราย ยงโชคด ทไมเจอนาปาไหลหลาก ฝนตกนาทวมในเมองคนขบรถบอกลยนาทวมเลย เพอเปนการลางใตทองรถ

ดวย โอะโอ ประหยดนาด เสยดายไมไดถาย ตอนเดนทางมวแตตนเตนอยคะ จบขาว... ☺


��' ��6�� 4

ระยะทางอนยาวไกลทาใหพวกเราชาวภาชกวารอย

ชวตเหน�อยลามากมาย แตเม�อเรามาพบกบความเขมแขงของ รพ.สต.ดงแคนใหญ อ.คาเข�อนแกว จ.ยโสธรแลว ทาใหหวใจของเราพองโตและหายเหน�อย ในฐานะคนทางานปฐมภมคนหน�ง เรารสกวางานทนตฯของเราเปนเร�องเลกๆ ไมเหนมใครจะมาสนใจเราเลย นานๆจะมใครผานมาเหนความสาคญ (ดเหมอนนอยใจแตเปนพลงใหทางานมาจนถงทกวนน �) พอมาศกษาดงานท� รพ.สต.ดงแคนใหญ แลวทราบไดเลยวาท�น�เหนความสาคญของงานทนตฯแนนอน หองทาฟนใหม กวางขวาง สามารถเขาออกไดสะดวกถงแมคณจะตองน�งรถเขนมากตาม ส�งแวดลอมภายนอกท�สะอาด สบายตา พรอมมธงและสตกเกอร 3S สสนสดใส รบนโยบายใหมของรมต. กทาใหรพ.สต.แหงน �ดนาใชบรการย�งนก

นองหอม หรอ “หอมไกร อาจวชย” เจาพนกงาน ทนตสาธารณสข ชานาญงาน จบทนตาฯรน 12 จากขอนแกน (นบดแลวกนนะวาจบมาก�ปแลว..เกาขนาดไหน) เปนทนตาประจาท�น� เม�อกอนทางานท�รพช. ยายมาท�น�เม�อป 2547 นองหอมเลาเร�องท�น�วา มคนไขเยอะ บางวนก 30-40 คน เวลานดเดกมาเคลอบหลมรองฟน กไมไดบอกคนไขนอกหรอกวามเดกมาทาฟน

ดวย คนไขแถวน �กจะเหนวามเดกรอเยอะ ใครรอไมไดกกลบบาน ไวมาใหม (ใกลตว ใกลใจ ใกลบานจรงๆคะ)

มวนน�งคนเฒาคนแกมาถอนฟน กเหนวายนตทาฟนเน�ยหนศรษะไปทางทศตะวนตก กบอกวาจะดหรอ มนเปนทศท�คนตายนอนนะเน�ย นองหอมจงตองบอกวา ทศตะวนตกมนอยเฉยงไปอกนดคะ อนน �มนยงไมใช คนไขถงยอยมนอนทาฟนแตโดยด น�ไงละท�เรยกวา ไหวพรบปฏภาณ เราเลยแซววา ทาไมไมเอา สตกเกอรมาตดละวา ทศน �ทศตะวนออกแบบรถคนน �สแดงจะไดไมตองคอยบอกคนไข ออ นอกจากน �นยงเลาอกวา เม�อกอนไมมเคร�องปรบอากาศ เวลาทาฟนตอนบายๆ ขดหนปน ใสชดเตมยศ กาวน หมวก ผาปดปาก เฟซชลด ทาไปเหง�อแตกไป คนไขกสงสาร ถามวา ทาไมหมอทนได อากาศรอนมาก ..เหนไหมคะ คนทาดยอมมคนเหนใจ ตอนน �นองหอมมเคร� องปรบอากาศ 2 เคร�อง แตยงขาดกนสาดหนาหองทาฟนอยนะคะ ใครสนใจอปถมภเชญตดตอท�รพ.สต.ดงแคนใหญโดยตรงคะ (ขอคาโฆษณาดวย)

ใครสนใจดงานสามารถตดตอไดท� สสอ.คาเข�อนแกวได

เลยนะคะ นอกจากท�รพ.สต.ดงแคนใหญแลว ยงม สอ.นาเวยง อก

ท�หน�งซ�งนาสนใจมากคะ ตาบลน �สามารถจดต �งศนย 3 วยได

เดกเลกมานอนกนนมแมท�มาน�งเลนในศาลา เดกโตหนอยมาน�ง

เรยนรเร�องการทอเส�อ ทอผา ทาฝายกบคนเฒาคนแก ดแลวนาช�น

ใจคะ เพราะสอบถามคณยายท�สาธตการทอเส�อใหเราดในวนน �น

แลวทานบอกวา เดกท�โรงเรยนใกลๆกนจะมาเรยนรการทอเส�อ

เอาไวใชในครวเรอนท�น� หลงจากคยกบคณยายเสรจเรากหดอ �ว

ฝาย (เอาเมลดออกจากฝายท�เพ�งเกบมา) ดงายๆ คดวาแคหมนๆ

อม ยากเหมอนกนคะ แตกสนกด การเรยนรวถชมชนของตวเองจะ

ทาใหเรารกบานเกดของเรา วางๆกอยาลมออกไปหาความรกนอก

หองทาฟนของเราบางนะคะ ขอขอบคณ บคลากร สสอ.คาเข�อน

แกว สอ.นาเวยง รพ.สต.ดงแคนใหญ และ รพ.ภาช ท�พาพ�นองเรา

ไปศกษาดงานกนคะ ☺

P 49

หญงไทยกาลงตกเปนเหย�อ O_o !!!

ใชแลวคะเรากาลงเปนเหยอของการทาตลาดของธรกจบหร ทปจจบนมเปาหมายเฉพาะในกลมผหญงคะ! นนเพราะทผานมาผหญงทวโลกยงสบบหรนอยโอกาสเขารวมในการประชมวชาการ “โดยศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสสบบหรคะ ในงานนไดเผยแพรตวเลขโดยอางองขอมลจากเวบไซตขององคการอนามยโลก ซงคาดวาในอนาคตนกสบหญงจะมแนวโนมสงขนในขณะทจานวนนกสบชายจะคอนขางคงท

ยนยนไดจากขอมลการบรโภคยาสบของหญงสบบหรเฉลยประมาณรอยละ7ในขณะทบางประเทศวยรนหญงสบบหรใกลเคยงกบวยรนชายคอรอยละ 12 สาหรบอตราการสบบหรของหญงไทยอยทใน100คน แมเปนตวเลขทตา แตสถานการณปจจบนยงนาเปนหวงบหรกาลงดาเนนกลยทธทางการตลาดทหลากหลายเพอกระตนใหผหญงสบบหรไมวาจะเปนการพฒนาผลตภณฑใหสบงายขนรสกาแฟ รสชอคโกแลต การผลตบหรสาหรบผหญงโดยเฉพาะซองสวย ชอยหอมเสนหอยาง เวอรจเนยพบวามการวางขายบหรทผลตสาหรบผหญงซงยงไมไดรบการอนญาตใหนาเขารวมถงการแปลงรางเปนเครองดมบรรจกระปองอยาง “Liquid Smoking”

และการสบบหรเรองนนน ทางกลมทนตสาธารณสขอยางเรากไดมสวนรวมในการปองกนดวยนะคะกบแคมเปญ เคยไดยนกนมาบางนะคะ และจมจมกมโอกาสไดเปนสวนหนงในกจกรรมนดวยคะเอาไวคราวหนาจมจมจะมาเลารายละเอยดใหฟงกนอกท อๆ

สาหรบเรองราวทจมจมนามาฝากวนนกเพอใหทกๆคนไดทราบถงแผนในการตลาดของบรษทบหรกนคะเราจะไดปองกนและเตรยมพรอมรบมอกบเรองนในฐานะทเรากเปนหนงในบคลากรทางสาธารณสขนะคะงายๆกคนใกลตวเรานละคะเราจะไดปองกนลกสาวหลานสาวของเราไมใหตกเปนเหยอไงละคะ

และสดทายนจมจมขอปดทายดวยขอคาถาประจากายสาหรบผทคดจะผลกดนนโยบายไมวาจะเปนเรองใดกตามนะคะวา

““““คนเลก ๆคนเลก ๆคนเลก ๆคนเลก ๆ สามารถทาสงยงใหญได สามารถทาสงยงใหญได สามารถทาสงยงใหญได สามารถทาสงยงใหญได ””””


O_o !!!

ใชแลวคะเรากาลงเปนเหยอของการทาตลาดของธรกจบหร ทปจจบนมเปาหมายเฉพาะในกลมผหญงนนเพราะทผานมาผหญงทวโลกยงสบบหรนอย และการรณรงคไมสบบหรกเนนไปทผชาย ซงจมจมไดม

“บหรกบสขภาพแหงชาต” ครงท 9 วนท 9-10 โดยศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ(ศจย.)สนบสนนโดย สสส. และมลนธรณรงคเพอการไม

ในงานนไดเผยแพรตวเลขโดยอางองขอมลจากเวบไซตขององคการซงคาดวาในอนาคตนกสบหญงจะมแนวโนมสงขนในขณะทจานวนนก

ยนยนไดจากขอมลการบรโภคยาสบของ 151 ประเทศทวโลกทพบวา วยรนในขณะทบางประเทศวยรนหญงสบบหรใกลเคยง

สาหรบอตราการสบบหรของหญงไทยอยท3.1% นนคอ 3แตสถานการณปจจบนยงนาเปนหวง เพราะบรษท

บหรกาลงดาเนนกลยทธทางการตลาดทหลากหลายเพอกระตนใหผหญงสบบหร ไมวาจะเปนการพฒนาผลตภณฑใหสบงายขน เชน บหรรสออน บหรรสผลไม

การผลตบหรสาหรบผหญงโดยเฉพาะ เชน มวนเรยวยาว เวอรจเนย สลม (Virginia slim) อฟ(EVE) มสต (MISTY)

พบวามการวางขายบหรทผลตสาหรบผหญงซงยงไมไดรบการอนญาตใหนาเขารวมถงการแปลงรางเปน“Liquid Smoking” ดวยโอ O_o ! กชางคดกนเนอะ

และ“ลกสาวกาลงตกอยในอนตรายลกสาวกาลงตกอยในอนตรายลกสาวกาลงตกอยในอนตรายลกสาวกาลงตกอยในอนตราย” เปนโจทยทวาดวยเรองนรการสบบหร นร.หญงในระดบมธยมสบบหรกนมากขนกวาเมอหลายปกอนเรองนนน ทางกลมทนตสาธารณสขอยางเรากไดมสวนรวมในการปองกนดวยนะคะกบแคมเปญ “โนโนกระตายขาเดยว ปองกนนกสบบหรหนาใหมเคยไดยนกนมาบางนะคะ และจมจมกมโอกาสไดเปนสวนหนงในกจกรรมนดวยคะเอาไวคราวหนาจมจมจะมาเลารายละเอยดใหฟงกนอกท อๆ


และสดทายนจมจมขอปดทายดวยขอ คดดๆ ทนาจะเปนกาลงใจใหทกคนจากงานในวนนนทเคาฝากคาถาประจากายสาหรบผทคดจะผลกดนนโยบายไมวาจะเปนเรองใดกตามนะคะวา

คะ คะ คะ คะ ^_______^^_______^^_______^^_______^

ใชแลวคะเรากาลงเปนเหยอของการทาตลาดของธรกจบหร ทปจจบนมเปาหมายเฉพาะในกลมผหญงและการรณรงคไมสบบหรกเนนไปทผชาย ซงจมจมไดม

10 สงหาคม ทผานมาจดและมลนธรณรงคเพอการไม

(MISTY) และในประเทศไทยกพบวามการวางขายบหรทผลตสาหรบผหญงซงยงไมไดรบการอนญาตใหนาเขารวมถงการแปลงรางเปน

อะ

เปนโจทยทวาดวยเรองนร.หญงกบหญงในระดบมธยมสบบหรกนมากขนกวาเมอหลายปกอน ซงใน

เรองนนน ทางกลมทนตสาธารณสขอยางเรากไดมสวนรวมในการปองกนดวยนะคะยว ปองกนนกสบบหรหนาใหม” ยงไงละคะ คง

เคยไดยนกนมาบางนะคะ และจมจมกมโอกาสไดเปนสวนหนงในกจกรรมนดวยคะเอาไวคราวหนาจมจมจะมาเลารายละเอยดใหฟงกนอกท อๆ ^.^


ทนาจะเปนกาลงใจใหทกคนจากงานในวนนนทเคาฝาก

P 50

HA เฮฮา

โดย ทพญ.มยเรศ เกษตรสนสมบต

“ โรงพยาบาลน (ม Sentinel event อะไรบาง

ชวงเวลา นองผชวยเร�มหนาซด หนมาสบตาผ เขยน ซ�งเดนตามอาจารยผตรวจประเมน

เหมอนสงสญญาณหามผ เขยนพด นองผชวยปากเร�มส�น น�ง ซดไมรจะตอบอยางไร

พอเดนกลบจาก OPD เพ�อไปทานอาหารกลางวนกบทานอาจารยผตรวจประเมน ผ เขยนกเลยคยกบอาจารย วา

อาจารยกถามเจาหนาท�เปนภาษาไทยซคะ เจาหนาท�โรงพยาบาลเคาไมรจก

ท�ตองเฝาระวงนะคะ ย�งพวกเราอยโรงพยาบาลบานนอกดวย

ผ เขยนกเลยอ �ง

จากเร/องเลาสถานการณจรง ฉบบน (กเลย จะมาแนะนาพจนานกรมคาศพทคณภาพเพ/มเตมจากฉบบกอน ท/ท (งคางไว

แตฉบบน (อาจจะเปนคาศพทท/อาจจะไมคอยคยหสกเทาไร แตถาใครพอจะรแลวกอานผานๆ ไปไดนะคะ

4 domains : พ �นท�พฒนาคณภาพในโรงพยาบาลแบงไดเปน

(4) องคกร การแบงพ �นท�เชนน �ทาใหสามารถตรวจสอบความครอบคลมของการพฒนาไดงาย วางแผนจดการเพ�อปองกนความซบซอน

ใชเคร�องมอและเสนทางการพฒนาท�เฉพาะเจาะจงสาหรบพ �นท�แต

Appreciation : การช�นชมยกยอง การใหคณคา การรบรส�งดท�สดในผคนหรอในโลกท�อยรอบตวเรา การยนยนจดแขง ความสาเรจ และ

ศกยภาพท�ผานมาและเปนอยในปจจบน การสาเหนยกในส�งตางๆ ท�ใหชวตชวาแกระบบท�มชวต และเปนวธการท�มควา

ทางานรวมกนและการประเมนโดยใชพลงของการมองดานบวกแทนท�จะเปนการมองดานลบหรอปญหา

Big Q : Q ในท�น �หมายถง quality การใช Big Q

ผลกระทบสง ขณะท� small q เปนการพฒนาในเร�องเลกๆ ท�อาจมไดเปนโครงการดวยซ �า

Clinical self : การสบคนเพ�อประเมนคณภาพและความปลอดภยในการดแลผ ปวยโดยทมดแลผ ปวย ใชขอมลจากเคร�องมอพฒนา

คณภาพทางคลนกทกอยาง นามารอยเรยงกนดวยการจาแนกข �นตอนตางๆ ของกระบวนการดแลผ ปว

Cognitive walkthrough : การใครครวญสะทอนความคด หรออาจเรยกงายๆ วาการยอนอดต เปนการใหผ ท�อยในเหตการณจรงหรอผ ท�ม

ประสบการณในการใชเคร�องมอใหม ไดบอกเลาถงความคดความตองการ ความรสกออกมาเพ�อนาขอมลเหลาน �นไปปรบปรงแกไข สามารถ

นามาใชเพ�อเรยนรเม�อเกดเหตการณไมพงประสงคได ท �งน �ตองสรางความไวเน �อเช�อใจใหไดกอน


เฮฮา : พจนานกรมคาศพทคณภาพ

มยเรศ เกษตรสนสมบต รพ.สมเดจพระยพราชปว จ.นาน

อะไรบาง ” นองผชวยชดเหลองคนสวย ทาหนาท�ประชาสมพนธท�ตกผ ปวยนอกน�ง ผถามท �ง

ชวงเวลา นองผชวยเร�มหนาซด หนมาสบตาผ เขยน ซ�งเดนตามอาจารยผตรวจประเมน Reaccredit ท�โรงพยาบ

เหมอนสงสญญาณหามผ เขยนพด นองผชวยปากเร�มส�น น�ง ซดไมรจะตอบอยางไร

เพ�อไปทานอาหารกลางวนกบทานอาจารยผตรวจประเมน ผ เขยนกเลยคยกบอาจารย วา

ะ เจาหนาท�โรงพยาบาลเคาไมรจก Sentinel event แตเคารจกความเส�ยงท�รนแรงของโรงพยาบาล

ย�งพวกเราอยโรงพยาบาลบานนอกดวย” อาจารยกตอบวา “กสอนภาษาองกฤษใหเจาหนาท� เพ�งอกสกคาจะเปนไรไป

เลาสถานการณจรง ฉบบน (กเลย จะมาแนะนาพจนานกรมคาศพทคณภาพเพ/มเตมจากฉบบกอน ท/ท (งคางไว


พ �นท�พฒนาคณภาพในโรงพยาบาลแบงไดเปน 4 คอ (1) หนวยบรการหรอหนวยงาน

องคกร การแบงพ �นท�เชนน �ทาใหสามารถตรวจสอบความครอบคลมของการพฒนาไดงาย วางแผนจดการเพ�อปองกนความซบซอน

ใชเคร�องมอและเสนทางการพฒนาท�เฉพาะเจาะจงสาหรบพ �นท�แตละประเภท

การช�นชมยกยอง การใหคณคา การรบรส�งดท�สดในผคนหรอในโลกท�อยรอบตวเรา การยนยนจดแขง ความสาเรจ และ

ศกยภาพท�ผานมาและเปนอยในปจจบน การสาเหนยกในส�งตางๆ ท�ใหชวตชวาแกระบบท�มชวต และเปนวธการท�มควา

ทางานรวมกนและการประเมนโดยใชพลงของการมองดานบวกแทนท�จะเปนการมองดานลบหรอปญหา

Big Q เปนการเปรยบเทยบวาหมายถงการพฒนาคณภาพดวยโครงการใหญๆ ท�กอใหเกด

พฒนาในเร�องเลกๆ ท�อาจมไดเปนโครงการดวยซ �า

การสบคนเพ�อประเมนคณภาพและความปลอดภยในการดแลผ ปวยโดยทมดแลผ ปวย ใชขอมลจากเคร�องมอพฒนา

คณภาพทางคลนกทกอยาง นามารอยเรยงกนดวยการจาแนกข �นตอนตางๆ ของกระบวนการดแลผ ปวย

การใครครวญสะทอนความคด หรออาจเรยกงายๆ วาการยอนอดต เปนการใหผ ท�อยในเหตการณจรงหรอผ ท�ม


มาใชเพ�อเรยนรเม�อเกดเหตการณไมพงประสงคได ท �งน �ตองสรางความไวเน �อเช�อใจใหไดกอน

พจนานกรมคาศพทคณภาพ

นองผชวยชดเหลองคนสวย ทาหนาท�ประชาสมพนธท�ตกผ ปวยนอกน�ง ผถามท �ง

ท�โรงพยาบาล อาจารยหน มามองหนา

เพ�อไปทานอาหารกลางวนกบทานอาจารยผตรวจประเมน ผ เขยนกเลยคยกบอาจารย วา “อาจารยคะ

แตเคารจกความเส�ยงท�รนแรงของโรงพยาบาล

กสอนภาษาองกฤษใหเจาหนาท� เพ�งอกสกคาจะเปนไรไป”

เลาสถานการณจรง ฉบบน (กเลย จะมาแนะนาพจนานกรมคาศพทคณภาพเพ/มเตมจากฉบบกอน ท/ท (งคางไว


หนวยบรการหรอหนวยงาน (2) กลมผ ปวย (3) ระบบงาน

องคกร การแบงพ �นท�เชนน �ทาใหสามารถตรวจสอบความครอบคลมของการพฒนาไดงาย วางแผนจดการเพ�อปองกนความซบซอน

การช�นชมยกยอง การใหคณคา การรบรส�งดท�สดในผคนหรอในโลกท�อยรอบตวเรา การยนยนจดแขง ความสาเรจ และ

ศกยภาพท�ผานมาและเปนอยในปจจบน การสาเหนยกในส�งตางๆ ท�ใหชวตชวาแกระบบท�มชวต และเปนวธการท�มความสาคญมากท �งในการ

เปนการเปรยบเทยบวาหมายถงการพฒนาคณภาพดวยโครงการใหญๆ ท�กอใหเกด

การสบคนเพ�อประเมนคณภาพและความปลอดภยในการดแลผ ปวยโดยทมดแลผ ปวย ใชขอมลจากเคร�องมอพฒนา

การใครครวญสะทอนความคด หรออาจเรยกงายๆ วาการยอนอดต เปนการใหผ ท�อยในเหตการณจรงหรอผ ท�ม


P 51

CTQ : critical-to-quality ประเดนท�มความสาคญตอการบรรลเปาหมายคณภาพ เปนการวเคราะหสาหรบงานแตละเร�อง หรอการดแล

ผ ปวยแตละกลม เปนส�งท�ผ รบผลงานบอกวาตองการอะไรจากงานของเรา ในการใชกบ

วดไดและปรบปรงได

Genchi Genbutsu : เขาไปเหนดวยตาตนเองในสถานการณจรง เปนหลกสาหรบการบรหารคณภาพของญ�ป น เน�องจากขอมลท�ไดจาก

การรายงานน �นมกจะไมสมบรณ ขาดรายละเอยดในเชงบรบท ทาใหการแกปญหาเปนไปอยางไมเหมาะสม

Lean : ลน แนวคดการบรหารงานท�มงขจดความสญเปลาทกดาน เพ�อสงมอบคณคาท�ผ รบผลงานตองการ

PSG : Patient Safety Goals/Guides เปาหมายความปลอดภยสาหรบผ ปวยและแนวทางเปน

ความสาคญซ�งควรใสใจพรอมท �งแนวทางการดแลอยางปลอดภยท�มาจากขอมลวชาการ

Six sigma : การพฒนาคณภาพท�นาการวเคราะหทางสถตและวธวจยเขามาใชเพ�อลดขอบกพรองในการทางานใหเหลอนอยท�สด โดยวด

ขอบกพรองเปน sigma

Small q : Q ในท�น �หมายถง quality การใช

โครงสรางดวยซ �า การสะสมคณภาพในเร�องเลกนอยจานวนมาก อาจจะมผลมากกวาการรอทาเร�องใหญๆ เพยงเร�องเดยว

Trace : การตามรอย เปนการตดตามส�งใดส�งหน�งท�เคล�อนไปในระบบ เพ�อเรยนรคณภาพของในจดตางๆ ท�ส�งน �นเคล�อนไป

Track : เสนทาง ในท�น �หมายถงเสนทางการพฒนา เร�มจากส�งท�ทาใหงายๆ พฒนาใหมความสมบรณข �น และไปเช�อมโยงกบองคประกอบอ�น

Trigger tool : เคร�องมอสงสญญาณ หมายถงเหตการณบางอยางท�ทาใหเราฉกใจคดวาอาจจะมเหตการณไมพงประสงคเกดข �น นามาใช

เพ�อการทบทวนเวชระเบยนหาเหตการณท�ไมพงประสงค

Turning point : จดเปล�ยน ในท�น �หมายถงข �นตอนการดแลผ ปวยซ�งมโอกาสเปล�ยนแปลงแลวอาจจะทาใหผลลพธ

จากการมองยอนหลงซ�งทราบผลลพธของการดแลผ ปวยแตละรายแลว

Unit optimization : การพฒนาคณภาพในระดบหนวยงาน เปนการพฒนาในระดบท�เหมาะสมไมเบยดเบยนหรอตดโอกาสของหนวยงาน

อ�น

VSM : Value Stream Mapping แผนภมสายธารแหงคณ

ผลงานต �งแตเร�มตนจนกระท�งสงมอบคณคาใหแกผ รบผลงาน แสดงถงความสญเปลาท�เกดข �นในแตละข �นตอนอยางชดเจน

เปนไงบางเอย บางคาอาจพอคยนะคะแตบางคา นองหลายคนบอกเขาแปลอยางน �เลยห

การพฒนาเร�องใหญๆ กบเร�องเลกๆ กตรงดนะ เผ�อจะไดใชในการจนคล�นใหตรงกบผตรวจประเมนคณภาพ เปนกาลงใจใหทกคนคะ


ประเดนท�มความสาคญตอการบรรลเปาหมายคณภาพ เปนการวเคราะหสาหรบงานแตละเร�อง หรอการดแล

บผลงานบอกวาตองการอะไรจากงานของเรา ในการใชกบ six sigma ประเดนเหลาน �ตองเฉพาะเจาะจง สามารถ

เขาไปเหนดวยตาตนเองในสถานการณจรง เปนหลกสาหรบการบรหารคณภาพของญ�ป น เน�องจากขอมลท�ไดจาก

ไมสมบรณ ขาดรายละเอยดในเชงบรบท ทาใหการแกปญหาเปนไปอยางไมเหมาะสม

ลน แนวคดการบรหารงานท�มงขจดความสญเปลาทกดาน เพ�อสงมอบคณคาท�ผ รบผลงานตองการ

เปาหมายความปลอดภยสาหรบผ ปวยและแนวทางเปนประเดนความปลอดภยสาหรบผ ปวยท�ม

ความสาคญซ�งควรใสใจพรอมท �งแนวทางการดแลอยางปลอดภยท�มาจากขอมลวชาการ

การพฒนาคณภาพท�นาการวเคราะหทางสถตและวธวจยเขามาใชเพ�อลดขอบกพรองในการทางานใหเหลอนอยท�สด โดยวด

การใช small q เปนการเปรยบเทยบวาหมายถงการพฒนาคณภาพในเร�องเลกๆ ท�อาจมไดเปน


การตดตามส�งใดส�งหน�งท�เคล�อนไปในระบบ เพ�อเรยนรคณภาพของในจดตางๆ ท�ส�งน �นเคล�อนไป

เสนทาง ในท�น �หมายถงเสนทางการพฒนา เร�มจากส�งท�ทาใหงายๆ พฒนาใหมความสมบรณข �น และไปเช�อมโยงกบองคประกอบอ�น

งสญญาณ หมายถงเหตการณบางอยางท�ทาใหเราฉกใจคดวาอาจจะมเหตการณไมพงประสงคเกดข �น นามาใช

เพ�อการทบทวนเวชระเบยนหาเหตการณท�ไมพงประสงค

จดเปล�ยน ในท�น �หมายถงข �นตอนการดแลผ ปวยซ�งมโอกาสเปล�ยนแปลงแลวอาจจะทาใหผลลพธ

จากการมองยอนหลงซ�งทราบผลลพธของการดแลผ ปวยแตละรายแลว

การพฒนาคณภาพในระดบหนวยงาน เปนการพฒนาในระดบท�เหมาะสมไมเบยดเบยนหรอตดโอกาสของหนวยงาน

แผนภมสายธารแหงคณคา เปนการวเคราะหกระบวนการทางานเพ�อตอบสนองความตองการของผ รบ


เปนไงบางเอย บางคาอาจพอคยนะคะแตบางคา นองหลายคนบอกเขาแปลอยางน �เลยหรอพ� เชน

การพฒนาเร�องใหญๆ กบเร�องเลกๆ กตรงดนะ เผ�อจะไดใชในการจนคล�นใหตรงกบผตรวจประเมนคณภาพ เปนกาลงใจใหทกคนคะ

ประเดนท�มความสาคญตอการบรรลเปาหมายคณภาพ เปนการวเคราะหสาหรบงานแตละเร�อง หรอการดแล

ประเดนเหลาน �ตองเฉพาะเจาะจง สามารถ

เขาไปเหนดวยตาตนเองในสถานการณจรง เปนหลกสาหรบการบรหารคณภาพของญ�ป น เน�องจากขอมลท�ไดจาก

ไมสมบรณ ขาดรายละเอยดในเชงบรบท ทาใหการแกปญหาเปนไปอยางไมเหมาะสม

ลน แนวคดการบรหารงานท�มงขจดความสญเปลาทกดาน เพ�อสงมอบคณคาท�ผ รบผลงานตองการ

ประเดนความปลอดภยสาหรบผ ปวยท�ม

การพฒนาคณภาพท�นาการวเคราะหทางสถตและวธวจยเขามาใชเพ�อลดขอบกพรองในการทางานใหเหลอนอยท�สด โดยวด

เปนการเปรยบเทยบวาหมายถงการพฒนาคณภาพในเร�องเลกๆ ท�อาจมไดเปน


การตดตามส�งใดส�งหน�งท�เคล�อนไปในระบบ เพ�อเรยนรคณภาพของในจดตางๆ ท�ส�งน �นเคล�อนไป

เสนทาง ในท�น �หมายถงเสนทางการพฒนา เร�มจากส�งท�ทาใหงายๆ พฒนาใหมความสมบรณข �น และไปเช�อมโยงกบองคประกอบอ�น

งสญญาณ หมายถงเหตการณบางอยางท�ทาใหเราฉกใจคดวาอาจจะมเหตการณไมพงประสงคเกดข �น นามาใช

จดเปล�ยน ในท�น �หมายถงข �นตอนการดแลผ ปวยซ�งมโอกาสเปล�ยนแปลงแลวอาจจะทาใหผลลพธการดแลเปล�ยนไป ไดมา

การพฒนาคณภาพในระดบหนวยงาน เปนการพฒนาในระดบท�เหมาะสมไมเบยดเบยนหรอตดโอกาสของหนวยงาน

คา เปนการวเคราะหกระบวนการทางานเพ�อตอบสนองความตองการของผ รบ


รอพ� เชน Big q กบ Small q ท�ใชเรยก

การพฒนาเร�องใหญๆ กบเร�องเลกๆ กตรงดนะ เผ�อจะไดใชในการจนคล�นใหตรงกบผตรวจประเมนคณภาพ เปนกาลงใจใหทกคนคะ ☺

P 52

เร�องของรตน : ปวดฟนบนปวดฟนบนปวดฟนบนปวดฟนบน

วนน �รตนทางานสบายๆ ไมคอยมคนไขเทาไหรนก

เน�องจากเปนวนหวยออก ซ�งมกจะไมคอยมคนไขอยแลว ถาไมม

อาการหนกหนาจรงๆ ชาวบานสวนใหญจะอย บาน รอล น

โชคชะตาท�คาดหวงวาจะมาถงมากกวา สวนใหญในวนท�

ทกเดอน รตนกบพ�ไกมกจะถอโอกาสทา 5 ส.บาง ทางานเอกสาร

บาง

รตนเงยหนาข �นมองนาฬกา บายสองโมงกวาแลว

ชวงเวลาอยางน � เปนชวงเวลาของการนบถอยหลงเขาสการลน

การออกผลรางวล จะไดยนเสยงวทยแทบจะทกบาน จวบจนเสรจ

ส �นการออกผลรางวลน�นแหละ ความคกคกถงกลบคนมาสชมชน

อกคร �งหน�ง ทน �กจะเปนการยนด หรอแสดงความเสยดายท�ตหวย

ผดไปตวสองตว เปนส�งท�รตนคนชนมาต �งแตจาความไดในหมบาน

แหงน �

“ หมอรตนอยไหมจะ ”

เสยงเรยกดงมาจากหนาสอ. รตนชะโงกหนาไปดกเหน

ปาแอวยนอย


ปวดฟนบนปวดฟนบนปวดฟนบนปวดฟนบน

วนน �รตนทางานสบายๆ ไมคอยมคนไขเทาไหรนก

จากเปนวนหวยออก ซ�งมกจะไมคอยมคนไขอยแลว ถาไมม

อาการหนกหนาจรงๆ ชาวบานสวนใหญจะอย บาน รอล น

โชคชะตาท�คาดหวงวาจะมาถงมากกวา สวนใหญในวนท� 16 ของ

บาง ทางานเอกสาร

บายสองโมงกวาแลว

ชวงเวลาอยางน � เปนชวงเวลาของการนบถอยหลงเขาสการลน

การออกผลรางวล จะไดยนเสยงวทยแทบจะทกบาน จวบจนเสรจ

ส �นการออกผลรางวลน�นแหละ ความคกคกถงกลบคนมาสชมชน

อกคร �งหน�ง ทน �กจะเปนการยนด หรอแสดงความเสยดายท�ตหวย

ดไปตวสองตว เปนส�งท�รตนคนชนมาต �งแตจาความไดในหมบาน

รตนชะโงกหนาไปดกเหน

“ อยจะปา ข �นมาไดเลย

รตนลกจากโตะ เดนไปจดเตรยมชดตรวจไวรอ ปาแอว

เดนหนามยข �นมาน�งลงบนเกาอ �

“ เปนไรละปา”

“ โอย ปวดฟนมากเลยหมอ ปวดมาหลายวนแลวเน�ย

แตตดขายหวยอย ปาเลยกนยาเอา แตน�มนไมไหว

ข �นขมบไปหมดเลย”

“ ปาน�งเลย บวนปากกอนนะจะ เดyยวรตนดให

พงมาเลยจะ รตนปรบเกาอ �หนอ

“ ขางบนขวาน�หละหมอ ปวดมากเลย มนปวดต �อๆไป

หมด”

ปาแอวอาปาก รตนตรวจดฟนบนขวา คดไวในใจวาคง

เจอฟนผเปนรโบอย หรอไมกเหงอกบวมตย เหมอนท�เคยเจอใน

ทกๆรายท�มอาการปวดมากขนาดน �

“ เอ.. อาการเปนยงไงบางคะปา ปวดมาก�

“ มนปวดมาหา หก วนแลวละ มนเร�มปวดต �อๆ นอยๆ

กอน แรกๆกยงพอกนอะไรได แลวมนกปวดมากข �นเร�อยๆ ลาม

ข �นมาท�ตา แลวกข �นมาท�ขมบน� กนอะไรกไมได เค �ยวขาวทไรก

ปวดต �อเลย กนยาเทาไหรกไมหาย ทรมานมากเลยหมอ

“ ปาปวดตอนไหนบางจะ เวลากนน �าเยน น �ารอน ของ

หวานๆ ปวดไหมจะ “

“ ไมปวดจะ มนปวดเวลาเค �ยวขาวเฉยๆ เวลากนน �าเยน

กกนไดนะ ไมปวดไมอะไรเทาไหร

รตนใชกระจกสองด พยายามเข�ยหารผ เทาท�เหน ฟน

ปาแอวกดดอย อนท�จรง คนในหมบานน � รตนไดตรวจฟนแลว

อยจะปา ข �นมาไดเลย ”

รตนลกจากโตะ เดนไปจดเตรยมชดตรวจไวรอ ปาแอว

ข �นมาน�งลงบนเกาอ �

โอย ปวดฟนมากเลยหมอ ปวดมาหลายวนแลวเน�ย

แตตดขายหวยอย ปาเลยกนยาเอา แตน�มนไมไหวแลว ปวดข �นตา

ปาน�งเลย บวนปากกอนนะจะ เดyยวรตนดให เอา

าอ �หนอยนะปา ปวดขางไหนคะน�”

ะหมอ ปวดมากเลย มนปวดต �อๆไป

ปาแอวอาปาก รตนตรวจดฟนบนขวา คดไวในใจวาคง

เจอฟนผเปนรโบอย หรอไมกเหงอกบวมตย เหมอนท�เคยเจอใน

ทกๆรายท�มอาการปวดมากขนาดน �

อาการเปนยงไงบางคะปา ปวดมาก�วนแลวน� “

มนปวดมาหา หก วนแลวละ มนเร�มปวดต �อๆ นอยๆ

กอน แรกๆกยงพอกนอะไรได แลวมนกปวดมากข �นเร�อยๆ ลาม

ข �นมาท�ตา แลวกข �นมาท�ขมบน� กนอะไรกไมได เค �ยวขาวทไรก

าไหรกไมหาย ทรมานมากเลยหมอ”

างจะ เวลากนน �าเยน น �ารอน ของ

ไมปวดจะ มนปวดเวลาเค �ยวขาวเฉยๆ เวลากนน �าเยน

กกนไดนะ ไมปวดไมอะไรเทาไหร”

รตนใชกระจกสองด พยายามเข�ยหารผ เทาท�เหน ฟน

ปาแอวกดดอย อนท�จรง คนในหมบานน � รตนไดตรวจฟนแลวแทบ

P 53

ทกคน จาไดเกอบหมดวาฟนใครเปนอยางไรบาง เวลามใครปวด

ฟนมา รตนกจะพอนกออกวาวนน �จะตองถอนซ�ไหน แตปาแอว

เพ�งยายตามลงชมมาอยท�หมบานไดส�หาเดอน ยงไมเคยตองมา

หารตนเลย ฟนปาแอวกดด มหนปนบางนดหนอย แถมฟนแกไมม

อดเลยซกซ� รตนพยายามเข�ย เปาลมดทางดานขาง เผ�อจะมรผ

อย แตกไมเจออะไร ท�รงถาปวดมากขนาดท�แกเลามา มนกนาจะ

ตรวจเหนรอยผไดชดเจน

“ เอ... ปาพอบอกไดไหมจะ วาปวดซ�ไหนนะ

“ บอกไมถกนะหมอ มนปวดไปทกซ�แหละ ถอนเลยได

ไหมเน�ย ทรมานมากเลย ปาไมเคยปวดฟนมากอนดวย ไมนกวา

จะปวดไดขนาดน � ถงกบเปนไขเลยนะ “

“ อม ง �นเดyยวรตนขอลองเคาะดหนอยนะจะ ถาปาปวด

ท�ซ�ไหน ปาบอกนะ “

รตนใชดามกระจกเคาะฟนด โดยเร�มเคาะจากซ�ในสด

กอน ปาแอวกบอกปวดเกอบทกซ� ท�เคาะ จะมากสดกซ�

ท�ออกจะปวดมากกวาซ�อ�น รตนลองเคาะเทยบสองขาง แกกบอก

ไดชดเจนวาขางขวาปวด แตขางซายไมมอาการอะไร รตนเร�มจะ

เครยดท�หาไมเจอซ�ท�เปนปญหา ท �งๆ ท�อาการปวดชดเจนขนาดน �

“ เอ... รตนตรวจไมเจอเลยจะปา วาเปนซ�ไหนน

กดดมากเลย เอาไงดละ”

“ ถอนไปเหอะหมอ ซ�ไหนกได ปาทรมานนะ

“ ปาไมเสยดายฟนเหรอคะ ฟนปายงดๆ อยเลย

“ ไอเสยดายมนกเสยดายหรอกหมอ แตปาปวดมาก

ลงชมแกวาอยวาไปถอนฟนซะ เดyยวกหาย แกปวดๆฟน พอมา

ถอนออก ปากเหนแกกลบไปสบายทกท ถอนออกเหอ

ไดกนอะไรอรอยเสยท”


ทกคน จาไดเกอบหมดวาฟนใครเปนอยางไรบาง เวลามใครปวด

ฟนมา รตนกจะพอนกออกวาวนน �จะตองถอนซ�ไหน แตปาแอว

เพ�งยายตามลงชมมาอยท�หมบานไดส�หาเดอน ยงไมเคยตองมา

หารตนเลย ฟนปาแอวกดด มหนปนบางนดหนอย แถมฟนแกไมม

รตนพยายามเข�ย เปาลมดทางดานขาง เผ�อจะมรผ

อย แตกไมเจออะไร ท�รงถาปวดมากขนาดท�แกเลามา มนกนาจะ

ปาพอบอกไดไหมจะ วาปวดซ�ไหนนะ “

บอกไมถกนะหมอ มนปวดไปทกซ�แหละ ถอนเลยได

เคยปวดฟนมากอนดวย ไมนกวา

อม ง �นเดyยวรตนขอลองเคาะดหนอยนะจะ ถาปาปวด

รตนใชดามกระจกเคาะฟนด โดยเร�มเคาะจากซ�ในสด

กอน ปาแอวกบอกปวดเกอบทกซ� ท�เคาะ จะมากสดกซ� 5,6,7

ท�ออกจะปวดมากกวาซ�อ�น รตนลองเคาะเทยบสองขาง แกกบอก

ไดชดเจนวาขางขวาปวด แตขางซายไมมอาการอะไร รตนเร�มจะ

เครยดท�หาไมเจอซ�ท�เปนปญหา ท �งๆ ท�อาการปวดชดเจนขนาดน �

รตนตรวจไมเจอเลยจะปา วาเปนซ�ไหนนะ ฟนปา

เหอะหมอ ซ�ไหนกได ปาทรมานนะ”

ยฟนเหรอคะ ฟนปายงดๆ อยเลย”

ไอเสยดายมนกเสยดายหรอกหมอ แตปาปวดมาก

ลงชมแกวาอยวาไปถอนฟนซะ เดyยวกหาย แกปวดๆฟน พอมา

ถอนออก ปากเหนแกกลบไปสบายทกท ถอนออกเหอะหมอ ปาจะ

รตนวางเคร�องมอลงบนถาด หนกใจท�จะหาทางออก

สาหรบเคสน � รตนน�งประมวลขอมลท �งหมด กบส�งท�ตรวจได

อาการท�มาพบ ปวดฟนบนขวา ปวดต �อๆ มาหาหก วน

ปวดข �นเร�อยๆ ปวดข �นตา ข �นขมบ ปวดเวลาเค �ยวอาหาร แตเวลา

กนน �าเยน ของหวานไมปวด บางคร �งกปวดข �นมาเฉยๆ

ส�งท�ตรวจพบ ฟนไมมรอยผ ไมโยก มหนปนเลกนอย

เคาะปวด แตไมสามารถบอกไดแนนอนวาปวดท�ซ�ไหน

“ ถอนเถอะหมอ ซ�ไหนกไดถอนไปเลย

“ รตนกอยากจะถอนใหปาหรอกนะคะ แหม

ดมากเลยคะ ไมมรอยผเลย รตนกไมร

รตนทาใจลาบากจรงๆ ถาจะตองถอนฟนใหปาแอว

เพราะฟนแกดมาก ถามรอยผสกหนอย รตนยงพอทาใจได

มากกวาน �

“ แลวจะใหปาทาไงละหมอ กนยาเทาไหรกไมหาย

“ เดy ยวนะคะปา เดy ยว รต นลองถามหมอใหญ ท�

โรงพยาบาลใหกอน วาจะทาไงด หมอเข

หนอยนะคะ เดyยวรตนมา เอา

คะ”

รตนลกเดนไปโทรหาหมอจอมท�โรงพยาบาล โชคดท�รอ

สายไมนาน เพราะท�โรงพยาบาลกคนไขนอยเหมอนกน รตนเลา

อาการ และส�งท�ตรวจพบใหหมอจอมฟง หมอจอมบอกใหปาแ

รตนวางเคร�องมอลงบนถาด หนกใจท�จะหาทางออก

สาหรบเคสน � รตนน�งประมวลขอมลท �งหมด กบส�งท�ตรวจได

อาการท�มาพบ ปวดฟนบนขวา ปวดต �อๆ มาหาหก วน

ปวดข �นเร�อยๆ ปวดข �นตา ข �นขมบ ปวดเวลาเค �ยวอาหาร แตเวลา

บางคร �งกปวดข �นมาเฉยๆ

ส�งท�ตรวจพบ ฟนไมมรอยผ ไมโยก มหนปนเลกนอย

เคาะปวด แตไมสามารถบอกไดแนนอนวาปวดท�ซ�ไหน

ถอนเถอะหมอ ซ�ไหนกไดถอนไปเลย”

รตนกอยากจะถอนใหปาหรอกนะคะ แหม... แตฟนปา

รตนกไมรจะถอนซ�ไหนใหปา”

รตนทาใจลาบากจรงๆ ถาจะตองถอนฟนใหปาแอว

เพราะฟนแกดมาก ถามรอยผสกหนอย รตนยงพอทาใจได

ไงละหมอ กนยาเทาไหรกไมหาย”

เดy ยวนะคะปา เดy ยว รต นลองถามหมอใหญ ท�

โรงพยาบาลใหกอน วาจะทาไงด หมอเขาเกงกวารตนเยอะ ปาทน

.. เด�ยวรตนปรบเกาอ �ใหน�งกอนนะ

รตนลกเดนไปโทรหาหมอจอมท�โรงพยาบาล โชคดท�รอ

สายไมนาน เพราะท�โรงพยาบาลกคนไขนอยเหมอนกน รตนเลา

อาการ และส�งท�ตรวจพบใหหมอจอมฟง หมอจอมบอกใหปาแอว

P 54

มาตรวจท�โรงพยาบาลนาจะดกวา เดyยวระหวางรอหมอจอมจะ

เดนไปบาน หาหนงสออานดวาอาการอยางน �จะเปนอะไรไดบาง

รตนเดนกลบมาบอกปาแอว แลวกชวนกนซอนทาย

มอเตอรไซครตนไปท�โรงพยาบาล พอมาถง

หมอจอมกรออยแลว หมอจอมตรวจดในปากปาแอว แลวก

เกาอ �ใหลกน�ง

“ หมอเคาะตรงน �ปวดไหมจะปา “

หมอจอมเคาะๆ ท�โหนกแกมปาแอว เทยบกนขางซาย

ขางขวา

“ ปวดจะหมอ ปวดท�ขางท�เปนน�แหละ”

“ เอาละ ปามไข คดจมก ปวดข �นตา ดวยใชไหม

“ จะหมอ จมกแนนไปหมด หายใจไมออกดวย ไขกข �น

ชวตน �ไมเคยปวดฟนเลย พอปวดทกปวดซะไขข �นเชยว

“ หมอพอรแลว เดyยวปาไปเอกซเรยหนอยนะคะ

หมอจอมสงปาแอวไปเอกซเรยท�หองเอกซเรยใหญ

ระหวางน �นกอธบายกบรตนถงเคสปาแอว

“ บางทเวลาท�คนไขปวดฟนบนมา เราอาจจะตองคดถง

การปวดท�มาจากสาเหตอ�นท�ไมไดมาจากฟนดวยนะรตน เพราะ

บรเวณปลายรากฟนบนกคอ โพรงอากาศขางจมก หรอไซนส บาง

ทเวลาท�คนไขมอาการไซนสอกเสบ มนกอาจจะทาใหเกดอาการ

ปวดท�ฟนบนได อาการสาคญท�จะตรวจเจอก คอ สวนใหญจะ

ปวดต �อๆ เน�องจากการท�แรงดนในไซนสเพ�มมากข �น เวลาเคา

ปวด ท�อาจจะแยกได คอ ถาเราเคาะท�โหนกแกมขางท�เปน คนไขก

จะมอาการปวดรวมดวย แลวอาการปวดกมกจะปวดอย

ตลอดเวลา


มาตรวจท�โรงพยาบาลนาจะดกวา เดyยวระหวางรอหมอจอมจะ

เดนไปบาน หาหนงสออานดวาอาการอยางน �จะเปนอะไรไดบาง

รตนเดนกลบมาบอกปาแอว แลวกชวนกนซอนทาย

หมอจอมกรออยแลว หมอจอมตรวจดในปากปาแอว แลวกปรบ

หมอจอมเคาะๆ ท�โหนกแกมปาแอว เทยบกนขางซาย

”

ข คดจมก ปวดข �นตา ดวยใชไหม”

จะหมอ จมกแนนไปหมด หายใจไมออกดวย ไขกข �น

นเลย พอปวดทกปวดซะไขข �นเชยว”

ว เดyยวปาไปเอกซเรยหนอยนะคะ”

หมอจอมสงปาแอวไปเอกซเรยท�หองเอกซเรยใหญ

บางทเวลาท�คนไขปวดฟนบนมา เราอาจจะตองคดถง

ไมไดมาจากฟนดวยนะรตน เพราะ

บรเวณปลายรากฟนบนกคอ โพรงอากาศขางจมก หรอไซนส บาง

ทเวลาท�คนไขมอาการไซนสอกเสบ มนกอาจจะทาใหเกดอาการ

ปวดท�ฟนบนได อาการสาคญท�จะตรวจเจอก คอ สวนใหญจะ

ปวดต �อๆ เน�องจากการท�แรงดนในไซนสเพ�มมากข �น เวลาเคาะจะ

ปวด ท�อาจจะแยกได คอ ถาเราเคาะท�โหนกแกมขางท�เปน คนไขก

จะมอาการปวดรวมดวย แลวอาการปวดกมกจะปวดอย

ส�งท�จะชวยวนจฉยไดชดเจน คอ เอกซเรยไซนสด วาม

การอกเสบหรอเปลา ถาเปนไซนสอกเสบ เรากรกษาการของไซนส

อกเสบ พอหาย อาการปวดฟนกจะหายไปเองน�นแหละ

“ ดนะคะเน�ย ท�ฟนปาแกด ไมมผเลยนะ เพราะไมง �น

รตนคงตดสนใจถอนไปสกซ�แลวคะหมอ เพราะดแกปวดมาก

เหลอเกน”

“ น�นแหละ มคนไขหลายรายเชยว ท�ถกถอนฟนไปจาก

สาเหตแบบน �นะ เพราะความท�เราเปนหมอฟน กมงไปแตการดฟ

โดยลมคดถงส�งอ�นๆท�อยรอบขาง เปนหมอฟน ดแตฟน

ฟน ไมไดรกษาคนไขนะ”

พอดเจาหนาท�พาปาแอวกลบมาพรอมฟลมเอกซเรย

หมอจอมหยบฟลมออกมาเสยบกบกลองดฟลม

“ น�ไงรตนเหนไหม โพรงดาๆท�เหนเน�ย คอ ไซนส ดท�ขาง

ขวาส มสขาวขนอยเกอบเตมเลย นาจะมหนองอยขางใน เหลอ

สวนท�เปนอากาศดาๆ อยดานบนนดเดยวเอง

ส�งท�จะชวยวนจฉยไดชดเจน คอ เอกซเรยไซนสด วาม

การอกเสบหรอเปลา ถาเปนไซนสอกเสบ เรากรกษาการของไซนส

รปวดฟนกจะหายไปเองน�นแหละ”

ดนะคะเน�ย ท�ฟนปาแกด ไมมผเลยนะ เพราะไมง �น

รตนคงตดสนใจถอนไปสกซ�แลวคะหมอ เพราะดแกปวดมาก

น�นแหละ มคนไขหลายรายเชยว ท�ถกถอนฟนไปจาก

สาเหตแบบน �นะ เพราะความท�เราเปนหมอฟน กมงไปแตการดฟน

โดยลมคดถงส�งอ�นๆท�อยรอบขาง เปนหมอฟน ดแตฟน รกษาแต

พอดเจาหนาท�พาปาแอวกลบมาพรอมฟลมเอกซเรย

หมอจอมหยบฟลมออกมาเสยบกบกลองดฟลม

น�ไงรตนเหนไหม โพรงดาๆท�เหนเน�ย คอ ไซนส ดท�ขาง

สขาวขนอยเกอบเตมเลย นาจะมหนองอยขางใน เหลอ

นอากาศดาๆ อยดานบนนดเดยวเอง”

P 55

“ เอาละปา ตกลงฟนปาดนะคะ ไมเปนอะไรนะ ท�ปา

ปวดมากๆ เปนเพราะปามอาการอกเสบของโพรงอากาศขางจมก

หรอท�เรยกวาไซนสนะคะ ปาดส เหนฟลมไหม ขางขวาท�

มากๆนะ หนองเตมเลยนะ เดyยวหมอจะสงปาไปใหหมอเขารกษา

ใหนะคะ สกสองสามวนกนาจะดข �น อยาไปถอนฟนเชยวนะปา

เสยดายแยเลย ถอนใหหมดขาง ปากยงไมหายหรอก

“ ขอบคณมากๆนะคะคณหมอ ปานะไมสนแลวนะ บอก

หมอรตนเขาอยใหถอนฟนออกไปเลย เสยดายกเ

ปวดนะหมอเอย ชคดนะท�หมอรตนเขาไมยอมถอนให แลวกโชคด

จรงๆ ท�มาเจอหมอเกงๆ แบบเน �ย ขอบคณมากๆนะคะหมอ

ปาแอวยกมอไหวหมอจอมกบรตนทวมหว กอนจะเดน

ออกไปหาหมอตย เพ�อรกษาอาการไซนสอกเสบตอไป รตนหนมา

มองหมอจอมดวยสายตาช�นชม

“ หมอจอมเกงจงเลยคะ รตนนะนกไมถงเลย เปนอยางท�

หมอจอมพดจรงๆ รตนดแตฟนปาแก คดแตจะรกษาแตฟนจรงๆ

ดวย หมอจอมสดยอดเลยคะ เกงมากๆเลย”

“ แหะ แหะ ท�จรงนะ พอรตนโทรมา ตอนแรกหมอกวา

จะกลบบานไปเปดหนงสออานนะ แตดวยความฉลาดของหมอ

หมอกเลยเลอกเดนไปโทรหาหมอหม ถามเอาจากแกซะเลย ไอท�

หมอพดๆไปนะ เอามาจากหมอหมท �งน �นแหละ แหะ แหะ ขนหมอ

เลอกไปเปดหนงสออาน ไมรวาเดอนหนาจะหาเจอหรอเปลา

“ โธ หมอ รตนกอตสาหช�นชม แตกเอาเถอะคะ หมอก

ยงเกงท�รวาจะไปหาขอมลจากใคร ยงไงรตนกภมใจในตวหมออย

ด โชคดจงคะ ท�รตนไดมาทางานรวมกบหมอ”


เอาละปา ตกลงฟนปาดนะคะ ไมเปนอะไรนะ ท�ปา

ปวดมากๆ เปนเพราะปามอาการอกเสบของโพรงอากาศขางจมก

หรอท�เรยกวาไซนสนะคะ ปาดส เหนฟลมไหม ขางขวาท�ปาปวด

มากๆนะ หนองเตมเลยนะ เดyยวหมอจะสงปาไปใหหมอเขารกษา

ใหนะคะ สกสองสามวนกนาจะดข �น อยาไปถอนฟนเชยวนะปา

อนใหหมดขาง ปากยงไมหายหรอก”

ขอบคณมากๆนะคะคณหมอ ปานะไมสนแลวนะ บอก

หมอรตนเขาอยใหถอนฟนออกไปเลย เสยดายกเสยดาย แตมน

ปวดนะหมอเอย ชคดนะท�หมอรตนเขาไมยอมถอนให แลวกโชคด

กงๆ แบบเน �ย ขอบคณมากๆนะคะหมอ”

ปาแอวยกมอไหวหมอจอมกบรตนทวมหว กอนจะเดน

ออกไปหาหมอตย เพ�อรกษาอาการไซนสอกเสบตอไป รตนหนมา

หมอจอมเกงจงเลยคะ รตนนะนกไมถงเลย เปนอยางท�

หมอจอมพดจรงๆ รตนดแตฟนปาแก คดแตจะรกษาแตฟนจรงๆ

แหะ แหะ ท�จรงนะ พอรตนโทรมา ตอนแรกหมอกวา

จะกลบบานไปเปดหนงสออานนะ แตดวยความฉลาดของหมอ

มอกเลยเลอกเดนไปโทรหาหมอหม ถามเอาจากแกซะเลย ไอท�

หมอพดๆไปนะ เอามาจากหมอหมท �งน �นแหละ แหะ แหะ ขนหมอ

รวาเดอนหนาจะหาเจอหรอเปลา”

โธ หมอ รตนกอตสาหช�นชม แตกเอาเถอะคะ หมอก

ยงไงรตนกภมใจในตวหมออย

“ อ อ ไมตองชมมาก เดyยวหมอลอย วาแตรตนวางไหม

ละ ไปในเมองกน หมอนะไมไดขอมลจากหมอหมมางายๆนะ

แกสอนมาแลกใหหมอไปเล �ยงขาวแกม �อนงเน�ย รตนไปกบหมอนะ

เผ�อหมอกนเยอะไป ลกไมไหว รตนจะไดชวยประคองหมอหนอย

ต �งใจกนเตมท�เลย ไหนๆกตองเปนคนเล �ยงท �งท

“ ไดคะหมอ เดyยวรตนโ

คะ”

รตนเดนย �มออกมาจากหองฟน แหม

จะตองกนเตมท�เพราะเปนคนเล �ยง เวลาไปกนขาวกน รต

หมอจอมกนเตมท�ทกท เดyยวกวา ไหนๆ มคนเล �ยงแลว ตองกน

เตมท� อกทกวา วนน �ดใจ ไดกนขาวรวมกบคนน �ตองกนเตมท� วนน �

มาอกละ ตองเสยตงคเล �ยงตองกนเตมท� แลวอยางน �หมอจอมจะ

กลวจะตวลอยเวลาถกชมอก รตนวาขนาดน �นาจะลอยย

เหมอนกนนะเน�ย ☺

อ อ ไมตองชมมาก เดyยวหมอลอย วาแตรตนวางไหม

ละ ไปในเมองกน หมอนะไมไดขอมลจากหมอหมมางายๆนะ

แกสอนมาแลกใหหมอไปเล �ยงขาวแกม �อนงเน�ย รตนไปกบหมอนะ

นเยอะไป ลกไมไหว รตนจะไดชวยประคองหมอหนอย

ลย ไหนๆกตองเปนคนเล �ยงท �งท”

ไดคะหมอ เดyยวรตนโทรบอกพ�ไกนดนงกอนแลวกน

รตนเดนย �มออกมาจากหองฟน แหม...หมอจอมวา

จะตองกนเตมท�เพราะเปนคนเล �ยง เวลาไปกนขาวกน รตนกเหน

หมอจอมกนเตมท�ทกท เดyยวกวา ไหนๆ มคนเล �ยงแลว ตองกน

เตมท� อกทกวา วนน �ดใจ ไดกนขาวรวมกบคนน �ตองกนเตมท� วนน �

เล �ยงตองกนเตมท� แลวอยางน �หมอจอมจะ

กลวจะตวลอยเวลาถกชมอก รตนวาขนาดน �นาจะลอยยากอย

P 56

ขอเชญเพอนๆทนตภธรทกทาน รวมกนขอเชญเพอนๆทนตภธรทกทาน รวมกนขอเชญเพอนๆทนตภธรทกทาน รวมกนขอเชญเพอนๆทนตภธรทกทาน รวมกน

หารไมวากวากจกรรมตางๆจะลลวงไปไดจะตองผานหยาดเหงอแ

หาซอง พมพซอง แจกซอง เกบซอง (แลวกทาใหเรารวาไอทเคาเมมเงนทาบญเคาสามารถทาในขนตอนใดได บาง

โห....แคคดกคงบาปแลวนะนน) ตอนแจกกไมเทาไหร แตตอนเกบนส ตองมานนลนวาจะเกบไดกซอง แล

ใหกนเทาไหรนา นองๆศนยเดกจะไดหนงสอสกกศนยเนย ถาเราแจกไมครบเคาจะนอยใจกนหรอเปลานอ แลว

สานกพมพทเราไปตอรองราคาไว เคาจะลดใหเทาไหรกนเชยว ซงเรากตองขอขอบคณสานกพมพ

เพราะพอรวาเราจะซอไปแจกเดกๆ เคา กลดให

นอกรอบเองจา เพราะเคาไมไดคาโฆษณา)

งานนกไดนาใจจากกลยาณมตร หลายๆท ทงจงหวดใกลเคยงและจงหวดไกล บางกโอนเงนใหโดยไมตองรอซอง

ใครทไมไดทาบญกบชมรมชวนกนฟนดทเมองนาน ในรอบนไมตองนอยใจ เดยวคราวหนา เรามงานแบบนอกจะขอเนอท

ของวารสารเอาแบบประชาสมพนธขามปเลย

ยอดเงนรวม เรากไดยมแบบหายเหนอยกนถวนหนา เพราะได ย

สาหรบการทาผาปา จากทกงวลวาจะไดไมครบ กตองเพมจานวนศนยเดกเลกกนอตลต งานนกเลยอมบญกนถวนหนา


ขอเชญเพอนๆทนตภธรทกทาน รวมกนขอเชญเพอนๆทนตภธรทกทาน รวมกนขอเชญเพอนๆทนตภธรทกทาน รวมกนขอเชญเพอนๆทนตภธรทกทาน รวมกนอนโมทนากบ ชมรมชวนกนฟนดทเมองนานอนโมทนากบ ชมรมชวนกนฟนดทเมองนานอนโมทนากบ ชมรมชวนกนฟนดทเมองนานอนโมทนากบ ชมรมชวนกนฟนดทเมองนาน

เมอวนศกร ท 7 พค.53 เวลา

9 คา เดอน 6 ปขาล ชมรมชวนกนฟนดทเมองนานได

จดทาผาปาสามคคมหากศลเพอสบทบทนในการ

หนงสอและสอการศกษาทสงเสรมพฒนาการเรยนร จะ

นาไปมอบใหเดกในศนยพฒนาเดกเลกทยงขาดแคลน

15 อาเภอในจงหวดนาน โดยงานนกไดรบความรวมมอ

เปนอยางดยง จากทนตบคลากรในจงหวดนานทกทาน

เปนการทาบญรวมกนครงใหญ และเปนครงแรกด

ชมรมชวนกนฟนดทเมองนาน

ใกลเคยงเคากดตนเตนกนด อยางเภสชก

จะอจฉาเลกๆวาทนตบคลากร ดเหนยวแนนกนด ถง

ขนาดจดกจกรรมแบบนขนมาได

หารไมวากวากจกรรมตางๆจะลลวงไปไดจะตองผานหยาดเหงอแรงงานของใคร หลายๆคน ทงหาทน หาวน

แลวกทาใหเรารวาไอทเคาเมมเงนทาบญเคาสามารถทาในขนตอนใดได บาง

ตอนแจกกไมเทาไหร แตตอนเกบนส ตองมานนลนวาจะเกบไดกซอง แล


สานกพมพทเราไปตอรองราคาไว เคาจะลดใหเทาไหรกนเชยว ซงเรากตองขอขอบคณสานกพมพ

อไปแจกเดกๆ เคา กลดให 30-40 เปอรเซนตเลย (สวนสานกพมพไหนบาง ใครอยากรตองมาถาม

)


มชวนกนฟนดทเมองนาน ในรอบนไมตองนอยใจ เดยวคราวหนา เรามงานแบบนอกจะขอเนอท

ของวารสารเอาแบบประชาสมพนธขามปเลย (แตงานนยงไมไดถามหมอออวาจะหกคานายหนาเทาไหร

ยอดเงนรวม เรากไดยมแบบหายเหนอยกนถวนหนา เพราะได ยอดรวมถง 2 แสนตนๆ เปนตวเลขทเยอะเลยแหละ


นองอมบญ ณ เมองนาน รายงานเจา

อนโมทนากบ ชมรมชวนกนฟนดทเมองนานอนโมทนากบ ชมรมชวนกนฟนดทเมองนานอนโมทนากบ ชมรมชวนกนฟนดทเมองนานอนโมทนากบ ชมรมชวนกนฟนดทเมองนาน จาจาจาจา…………

เวลา 13.00 น ตรงกบวนแรม

ปขาล ชมรมชวนกนฟนดทเมองนานได

จดทาผาปาสามคคมหากศลเพอสบทบทนในการ จดซอ

หนงสอและสอการศกษาทสงเสรมพฒนาการเรยนร จะ

นาไปมอบใหเดกในศนยพฒนาเดกเลกทยงขาดแคลน

อาเภอในจงหวดนาน โดยงานนกไดรบความรวมมอ

เปนอยางดยง จากทนตบคลากรในจงหวดนานทกทาน

เปนการทาบญรวมกนครงใหญ และเปนครงแรกดวยท

ชวนกนฟนดทเมองนานไดจดทาผาปา ดวชาชพ

ใกลเคยงเคากดตนเตนกนด อยางเภสชกบแพทยเคากด

ทนตบคลากร ดเหนยวแนนกนด ถง

นมาได

รงงานของใคร หลายๆคน ทงหาทน หาวน

แลวกทาใหเรารวาไอทเคาเมมเงนทาบญเคาสามารถทาในขนตอนใดได บาง.......

ตอนแจกกไมเทาไหร แตตอนเกบนส ตองมานนลนวาจะเกบไดกซอง แลวขางในเคาจะ


สานกพมพทเราไปตอรองราคาไว เคาจะลดใหเทาไหรกนเชยว ซงเรากตองขอขอบคณสานกพมพทงหลายไว ณ โอกาสน

สวนสานกพมพไหนบาง ใครอยากรตองมาถาม


มชวนกนฟนดทเมองนาน ในรอบนไมตองนอยใจ เดยวคราวหนา เรามงานแบบนอกจะขอเนอท

แตงานนยงไมไดถามหมอออวาจะหกคานายหนาเทาไหร) สดทายตอนนบ

แสนตนๆ เปนตวเลขทเยอะเลยแหละ


นองอมบญ ณ เมองนาน รายงานเจา..☺

P 57

7��4� �8��!9��%8%$�:7�"6

;<4 "=> �� %$�:��?��=��"@:�

��%$�:��?��=��A?�

ค น แ ร ก ว นท 1 4 ก . ค . รพ.หาดใหญมาเปดงานและพดคยกบนองๆอยางเปนกนเอง หลงจากนนเปนกจกรรมละลายพฤต กรรมและส นทนาการส าห รบน อ ง ๆ บรรยากาศเตมไปดวยความสนกสนานหวเราะ เพราะนองๆตางกใหความรวมมอในการดาเนนกจกรรมเปนอยางด นอกจากนยงมเรองเล าสร างแรง บนดาลใจ ในการท าง านจากทนตบคลากรรนพ คอ พเปดจากสสจและพเจยบ จากรพ.พทลง ซงพๆกใหขอคดและคาแนะนาในการทางานใหกบนองๆไดอยางนาสนใจเลยทเดยว จบงานมการบานใหนองๆไปคดการแสดงสาหรบคนวนพรงน เพอใหนองๆเกดความคนเคยกน (นา เสยดายท ในวนท


7��4� �8��!9��%8%$�:7�"6� �@2��6> ��!�>��#�� %$�:7�"6� ��"@:�

;<4 "=> �� %$�:��?��=��"@:� ("%�:.) ��#� $7 ;��4�7�6

��%$�:��?��=��A?� ��' #$�%&' 14-16 � D�"�

. 5 3 พ ต อ น หาดใหญมาเปดงานและพดคยกบนองๆอยาง

จกรรมละลายพฤต กรรมและส นทนาการส าห รบน อ ง ๆ บรรยากาศเตมไปดวยความสนกสนาน และเสยง

เพราะนองๆตางกใหความรวมมอในการดาเนนกจกรรมเปนอยางด นอกจากนยงมเรองเล าสร างแรง บนดาลใจ ในการท าง านจาก ทนตบคลากรรนพ คอ พเปดจากสสจ.ปตตาน

พทลง ซงพๆกใหขอคดและคาแนะนาในการทางานใหกบนองๆไดอยางนาสนใจเลยทเดยว จบงานมการบานใหนองๆไปคดการแสดงสาหรบคนวนพรงน เพอใหนองๆ

นา เสยดายท ในวนท

15 ก .ค . 53 จะมกจกรรมนอกสถานทแตมเหตขดของทาใหออกนอกสถานทไมได แตความสนกสขหรรษาลนลา ยงไมจบเพยงแคนน คะ

ในคนวนท 15 กรบรองนองๆและพๆท เข ารวมประชม ยงมกจกรรมอกมากมาย ไดแก การแสดงจากนองๆซงถงแมจะมเวลาเตรยมการจากด แตกมความคดสรางสรรคกนดมากๆสมแลวกบทเปนคลนลกใหมไฟแรงแหงวงการทนตกรรม นอกจากการแสดงอลงการจากโรงพยาบาลหาดใหญ การแสดงอลงการขนเทพจากจงหวดปตตานซงจะเปน เจ าภาพค รงต อ ไป ป ดด วยการแสดงเลกๆนอยๆ(แตเตรยมการนานมากๆทนต’ภธร เจอกนปหน

7�"6� ��"@:� 2553

;��4�7�62�<@2E� �6>

2553

จะมกจกรรมนอกสถานทแตมขดของทาใหออกนอกสถานทไมได แตความ

สนกสขหรรษาลนลา ยงไมจบเพยงแคนน คะ)

ก.ค. 53 ซงเปนงานเลยงรบรองนองๆและพๆท เข ารวมประชม ยงมกจกรรมอกมากมาย ไดแก การแสดงจากนองๆซงถงแมจะมเวลาเตรยมการจากด แตกมความคด

างสรรคกนดมากๆสมแลวกบทเปนคลนลกไฟแรงแหงวงการทนตกรรม นอกจากนยงม

การแสดงอลงการจากโรงพยาบาลหาดใหญ การแสดงอลงการขนเทพจากจงหวดปตตานซงจะเปน เจ าภาพค รงต อ ไป ป ดด วยการแสดง

เตรยมการนานมากๆ)จากพชมรมเจอกนปหนาทปตตานคะ ☺

P 58

�� 7��!D�7$:� �� ' � %�8%�� %��%$�: ��6> ��%F��@�;��4�7�6�� 4��&"#��

= �#6��;G� �&� �H% & �!� F�� 7��J%� �$�2#$<��>�"�8�& 4�?4� ;<4 ��%$�:��?��=��A?�

��' #$�%&' 19-21 �." 2553

มวตถประสงค เพอใหนองๆทนตแพทยคสญญาปพนทไดมการเสรมพลงแลกเปลยนเรยนรประสบการณการทางานดานทนตสาธารณสข สรางความสมพนธ โดยใชกจกรรมสนทนาการ การเลาเรอง และ กระบวนการกลอบรมทอบอนและเปนกนเองตามสไตลของพๆทนตจาก สสจ.หนองบวลาภ พรอมดวยนองๆทมงานทหลงไหลมาจากทวประเทศ ruraldent fan page นะคะ)

ไฮไลทสดของงาน คอ อ.โสภณ สภาพงษ ทานวทยากรมาบรรยายมนษย” ในการน พบานเยน ประธานชมรมทนตสาธารณสขภธร วทยากรทมาใหความรในครงนดวยคะ


�� 7��!D�7$:� �� ' � %�8%�� %��%$�: ��6> ��%F��@�;��4�7�6�� 4��&"#��

�!� F�� 7��J%� �$�2#$<��>�"�8�& 4�?4� ;<4 ��%$�:��?��=��A?�

2553 ��$7��;<4�F��$ ��26$ !�> $��2��:�

มวตถประสงค เพอใหนองๆทนตแพทยคสญญาป2553 และทนตแพทยทมประสบการณการทางานในพนทไดมการเสรมพลงแลกเปลยนเรยนรประสบการณการทางานดานทนตสาธารณสข สรางความสมพนธ โดยใชกจกรรมสนทนาการ การเลาเรอง และ กระบวนการกลม งานนพนองๆตางกประทบใจในบรรยากาศการอบรมทอบอนและเปนกนเองตามสไตลของพๆทนต’ภธร นาโดยพฝน วรางคณา อนทโลหต วทยากรขนเทพ

หนองบวลาภ พรอมดวยนองๆทมงานทหลงไหลมาจากทวประเทศ (ชมภาพไดอกท

โสภณ สภาพงษ ทานวทยากรมาบรรยายพเศษเรอง ประธานชมรมทนตสาธารณสขภธร มอบของทระลกเลกๆนอย ขอบพระคณทาน

☺

�� 7��!D�7$:� �� ' � %�8%�� %��%$�: ��6> ��%F��@�;��4�7�6�� 4��&"#��

�!� F�� 7��J%� �$�2#$<��>�"�8�& 4�?4� ;<4 ��%$�:��?��=��A?�

��2��:�

และทนตแพทยทมประสบการณการทางานในพนทไดมการเสรมพลงแลกเปลยนเรยนรประสบการณการทางานดานทนตสาธารณสข สรางความสมพนธ

ม งานนพนองๆตางกประทบใจในบรรยากาศการภธร นาโดยพฝน วรางคณา อนทโลหต วทยากรขนเทพ

ชมภาพไดอกทfacebook –

เรอง “การใชชวตในฐานะมอบของทระลกเลกๆนอย ขอบพระคณทาน

P 59

กาลงใจดด..มใหทกทานพระ มหากาธร อดมสน

Be strong enough to face the word each day.

จง... เขมแขงพอท�จะเผชญหนากบความจรง

Be weak enough to know you cannot do everything

alone.

จง... ออนแอพอท�จะรบรวาลาพงเราน �นทาอะไรไมไดทกอยาง

Be generous to those who need your help.

จง... ฟ มเฟอยน �าใจ เม�อมใครตองการความชวยเหลอ

Be frugal with what you need yourself.

จง... ประหยดส�งท�จาเปนไว

Be wise enough to know that you do not know

everything.

จง... จงฉลาดพอท�จะรวาเราไมไดรทกส�ง

Be foolish enough to believe in miracles.

จง... โงพอท�จะเช�อในปาฎหารย

Be willing to share your joys.

จง... เตมใจจะแบงปนความสขของตวเอง

Be willing to share the sorrows of others.

จง... เตมใจท�จะแบงรบความทกขของผ อ�น


มใหทกทาน

Be strong enough to face the word each day.

Be weak enough to know you cannot do everything

มไดทกอยาง

Be generous to those who need your help.

ฟ มเฟอยน �าใจ เม�อมใครตองการความชวยเหลอ

Be wise enough to know that you do not know

Be foolish enough to believe in miracles.

Be willing to share the sorrows of others.

Be a leader when you see a path of others have

missed.

จง... เปนผ นาหากทางท�ผ อ�นท �งไวใหน �นเลอนลาง

Be a follower when you are shrouded in the midst of

uncertainly.

จง... เปนผตามหากตกอยในวงลอมแหงความไมแนนอน

Be the first to congratulate an opponent who

succeeds.

จง... เปนคนแรกท�แสดงความยนดตอความสาเรจของคแขง

Be the last to criticize a colleague who fails.

จง... เปนคนสดทายท�จะวจารณความผดพลาดของเพ�อน

Be sure where you next step will fall, so that y

not stumble.

จง... มองเพยงแคกาวถดไปเพราะมนจะทาใหเราไมลม

Be sure of your final destination, in case you are going

to the wring way.

จง... มองไปยงจดหมายปลายทางใหแนใจ วาไมไดกาลงเดนผด

ทาง

Be loving to those who love you.

จง... รกคนท�รกคณ

Be loving to those who do not love you, and they may

change.

จง... รกคนท�ไมรกคณแลวสกวนหน�ง

Above all, be yourself.

แตเหนอส�งอ�นใด จงเปนตวของตวเอง--------------------------------------

http://www.assist-

mobile.com/webboard/index.php?topic=4993.0

Be a leader when you see a path of others have

เปนผ นาหากทางท�ผ อ�นท �งไวใหน �นเลอนลาง

Be a follower when you are shrouded in the midst of

เปนผตามหากตกอยในวงลอมแหงความไมแนนอน

irst to congratulate an opponent who

เปนคนแรกท�แสดงความยนดตอความสาเรจของคแขง

Be the last to criticize a colleague who fails.

เปนคนสดทายท�จะวจารณความผดพลาดของเพ�อน

Be sure where you next step will fall, so that you will

มองเพยงแคกาวถดไปเพราะมนจะทาใหเราไมลม

Be sure of your final destination, in case you are going

มองไปยงจดหมายปลายทางใหแนใจ วาไมไดกาลงเดนผด

Be loving to those who love you.

Be loving to those who do not love you, and they may

รกคนท�ไมรกคณแลวสกวนหน�ง ...เคาอาจจะเปล�ยนใจ

แตเหนอส�งอ�นใด จงเปนตวของตวเอง ☺

--------------------------------------

mobile.com/webboard/index.php?topic=4993.0

P 60

อยางขมกเขมน คอการรบประเมนและสรปการใชงบประมาณประจาป และงานสงคมหรองาน

องคกรท�สาคญมากคอ การจดงานมทตาจต เกษยณราชการแกพ�อาวโส ท�ขยนและอดทนตอ

การทางานราชการจนอายครบ 60ป ซ�งวงการทนตแพทยของเราปน �กมพ�ๆ ทนตแพทย เกษยณราชก

สาธารณสข กรมอนามย โดยทานผอ.สธา เจยรมณโชตชย ไดเปนแกนกลางของทนตแพทยท �งประเทศ จดงานเล �ยงเกษยณใหพ�ๆ

เม�อคนวนท� 14 กนยายน 2553 ณ โรงแรมอามาร ดอนเมอง กทม

สทธา กรณามาเปนประธานในงานน � มทานสมนก ชาญดวยกจ

พ�สมชย ผอ.สถาบนทนตกรรมใหเกยรต มารวมงานเล �ยง

ธรเทพ กระแสรลาภ (เจาพอเมองปลาท-สมทรสงคราม ประธาน ผบก

ปรชากล (เจาแมชายแดนใต...ศนยอ.12ยะลา ..

แตเกษยณท�สานกทนตสาธารณสข กรมอนามย..

ป แตกไปเอาด เกษยณ ท�ศนย 3ชลบร คะ) ยนทานท�หา

ช�นชมท�ทานทางานบรหารโรงพยาบาลชมชนมานาน

.พ�สมตรา วนรตน ...แมเล �ยงแหงรพ.นครพงค เอง


กรองใจทายเลม (เกษยณ

เม�อถงเดอนกนยายนของทกป เหลาราชการเรามกจะมงานประจาท� ตองทาก



ป ซ�งวงการทนตแพทยของเราปน �กมพ�ๆ ทนตแพทย เกษยณราชก

สธา เจยรมณโชตชย ไดเปนแกนกลางของทนตแพทยท �งประเทศ จดงานเล �ยงเกษยณใหพ�ๆ

ณ โรงแรมอามาร ดอนเมอง กทม. ซ�งไดรบเกยรตจากทานผอาวโส พลโททนตแพทยพศาล เทพสท

นน � มทานสมนก ชาญดวยกจ ทานปยะพงศ วฒนวย ทานขวญชย(กาแพงเพชร

มารวมงานเล �ยง ย �มหนาบานตอนรบขบส โดยทานผอ.สธา และทมงานสานกทนตสาธารณสข กรม

อนามย

มพ�ทนตแพทยผ เกษยณราชการมา

รวมงานกนจานวน

เรยงจากซายมอของทานไปทางขวาคน

ท�หา พ�ศรชย

แพทยสภา คนปจจบน

Big )

สมทรสงคราม ประธาน ผบก.รน14 สราษฏรธาน จา ป44โนน

.. ไมกลาแซวคะ กลว...บ �ม...) ยนทานท�สาม :พ�ถาวร เปร�องวทยากล

..ทาใหจรงๆ เพ !!) ยนทานท�ส� : พ�โสภา ช�นชจตต (พ�สาวอารมณด อยจ

ยนทานท�หา : พ�จกรพนธ ทนตววฒนานนท (ยอมรบวาไมเคยรจ

ช�นชมท�ทานทางานบรหารโรงพยาบาลชมชนมานาน...แลวยงถอนฟนออกไหมละพ�ขา?) ยนทานท�หกน �น ทานมาไกล มาจาก เจ �ยงใหมเจา

นครพงค เอง..เจาคะ

เกษยณ ’ 53)

เม�อถงเดอนกนยายนของทกป เหลาราชการเรามกจะมงานประจาท� ตองทากน



ป ซ�งวงการทนตแพทยของเราปน �กมพ�ๆ ทนตแพทย เกษยณราชการกนท �งส �น 13 ทาน สานกทนต

สธา เจยรมณโชตชย ไดเปนแกนกลางของทนตแพทยท �งประเทศ จดงานเล �ยงเกษยณใหพ�ๆ

โส พลโททนตแพทยพศาล เทพสท

กาแพงเพชร) มารบนองท�เกษยณ

และทมงานสานกทนตสาธารณสข กรม

อนามย

มพ�ทนตแพทยผ เกษยณราชการมา

รวมงานกนจานวน7ทาน แถวหนาน�ง

เรยงจากซายมอของทานไปทางขวาคน

ท�หา พ�ศรชย ชประวต (นายกทนต

แพทยสภา คนปจจบน...The Big Big

Big ) แถวท�ยนดานหลงทานแรก : พ�

โนน ) ยนทานท�สอง: พ�สายใจ พฒน

พ�ถาวร เปร�องวทยากล (อดตเจาพอชางกล ...

พ�สาวอารมณด อยจ.สระบรนานหลาย

ยอมรบวาไมเคยรจกเฮยมากอนเลย... แตกขอ

ยนทานท�หกน �น ทานมาไกล มาจาก เจ �ยงใหมเจา..

P 61

พ�นองชาวทนตะทกคนช�นม�นกนท�วหนา กอนจะอาลากลบบานกลบหองหบ พวกเรากชกภาพ ถายรปเอาไวดตางหนากนเปน

...หม ยามใดคดถง จะไดหยบวารสารทนต’ภธรฉบบน �ข �นมาดตางหนา

วางๆกเขยนบทความมาลงวารสารของเรากไดนะคะ

(อารมณด) หมอเปดและหมอยกษ ( เชญ/จาง

ราบร�นสาเรจไปไดดวยด กอนจบชาวทนตสาธารณสขภธร รวมกนขอพรจากส�งศกดhสทธhท�ทกทานเคารพนบถอ จงอานวยพรใหพ�ๆท�เกษยณ

ราชการทกทานจง มความสข สขภาพแขงแรง ครอบครวสขสนต มตงคใชไมขดสน

เกษยณราชการป2553 จานวน 13 ทาน ดงน �

1 ทพ.จกรพนธ ทนตววฒนานนท

2 ทพ.ถาวร เปร�องวทยากล

3 ทพ.ชชวาล สงวนเสรมศร

4 ทพ.ธรเทพ กระแสรลาภ

5 ทพ.ศรชย ชประวต

6 ทพญ.เบญจมาศ เรยงสวรรณ

7 ทพญ.พรศร สรเวช

8 ทพญ.เรวด เลวลย

9 ทพญ.วรนช พรอมนาวน

10 ทพญ.สายใจ พฒนปรชากล

11 ทพญ.เสรมสข ฟชเชอร

12 ทพญ.โสภา ช�นชจตต

13 ทพญ.สมตรา วนรตน

ทพญ.บานเยน ศรสกลเวโรจน


าวทนตะทกคนช�นม�นกนท�วหนา กอนจะอาลากลบบานกลบหองหบ พวกเรากชกภาพ ถายรปเอาไวดตางหนากนเปน

ภธรฉบบน �ข �นมาดตางหนา (โดยเฉพาะพ�ๆท�เกษยณคงมเวลาอานวารสารกนมากข �นนะคะ ถา

ทความมาลงวารสารของเรากไดนะคะ) ออ! งานเล �ยงคนน �น สนกสนานและมสสรรกตองขอขอบคณ พธกรคขวญ

จาง...ย �ม ) น�นเอง ขอบคณภาพจากหมอนตโชต และขอบคณทกๆทานท�ชวยกนทาใหงาน

ดวยด กอนจบชาวทนตสาธารณสขภธร รวมกนขอพรจากส�งศกดhสทธhท�ทกทานเคารพนบถอ จงอานวยพรใหพ�ๆท�เกษยณ

ราชการทกทานจง มความสข สขภาพแขงแรง ครอบครวสขสนต มตงคใชไมขดสน ตลอดไปเทอญ และขอฝากรายนามพ�ๆทนตแพทยท�

โรงพยาบาลบานหม� จ.ลพบร

สานกทนตสาธารณสข กรมอนามย

โรงพยาบาล ยโสธร

โรงพยาบาลสมครสงคราม

สานกงานปลดกระทรวง กระทรวงสาธารณสข

โรงพยาบาลราชวถ

สานกงานสาธารณสขจงหวดชมพร

โรงพยาบาลพระพทธบาท จงหวดสระบร

โรงพยาบาลเจาพระยายมราช จงหวดสพรรณบร

ศนยอนามยท� 12 จงหวดสงขลา

สานกงานสาธารณสขจงหวดกระบ�

ศนยอนามยท� 3 จงหวดชลบร

โรงพยาบาลนครพงค จงหวดเชยงใหม

....... ดวยความปรารถนาด จาก .......

บานเยน ศรสกลเวโรจน และชาวชมรมทนตสาธารณสขภธร ทกคน

าวทนตะทกคนช�นม�นกนท�วหนา กอนจะอาลากลบบานกลบหองหบ พวกเรากชกภาพ ถายรปเอาไวดตางหนากนเปน หม

โดยเฉพาะพ�ๆท�เกษยณคงมเวลาอานวารสารกนมากข �นนะคะ ถา

งานเล �ยงคนน �น สนกสนานและมสสรรกตองขอขอบคณ พธกรคขวญ

น�นเอง ขอบคณภาพจากหมอนตโชต และขอบคณทกๆทานท�ชวยกนทาใหงาน

ดวยด กอนจบชาวทนตสาธารณสขภธร รวมกนขอพรจากส�งศกดhสทธhท�ทกทานเคารพนบถอ จงอานวยพรใหพ�ๆท�เกษยณ

และขอฝากรายนามพ�ๆทนตแพทยท�

และชาวชมรมทนตสาธารณสขภธร ทกคน


แบบฟอรมใบส/งซ (อแปรงสฟนเพ/อสนบสนนจดพมพวารสารทนตภธร

ส/ งในนาม. สสจ./ รพ./ สอ./ คลนก/ สวนตว_______________________________________________________

ท/อย ___________________________________________________รหสไปรษณย_______________________

ช/อผส/ งซ (อ____________________________________โทรมอถอ_______________โทรท/ทางาน____________

ตองการส/งแปรงสฟนดงรายการตอไปน (

รายการ ราคา (รวมภาษมลคาเพ/ม 7%)

จานวน รวมเงน

1.แปรงสฟนเดกอาย 0-5 ป 6.42 บาท ดาม บาท 2.แปรงสฟนเดกอาย 6-10 ป 7.49 บาท ดาม บาท 3.แปรงสฟนผใหญ 8.56 บาท ดาม บาท

รวมเงน ______________________ บาท

วธการส/งซ (อ ดาเนนการตามลาดบดงตอไปน (

1) โอนเงนเขาบญช หรอ โอนผานตเอทเอม เขาบญช “ ชมรมทนตสาธารณสขภธร ”

ธนาคารไทยพาณชย สาขาสนามบนน (า บญชออมทรพย เลขท/ 313 – 258671 – 8

โอนจากธนาคาร.................................................สาขา .............................................

วนท/......... /........./......... สรปจานวนเงนโอนเขาบญชท (งส (น =...............................บาท

2) สงใบส/งซ (อและสาเนาการโอนเงนมาท/ผแทนจาหนายแปรงสฟนทนตภธร

ทพญ.สรรตน สงสวาง (หมอหนย) กลมงานทนตกรรม โรงพยาบาลนาน อ.เมอง จ.นาน 55000

โทรส/งแปรงกบหมอหนย 083-0339925 , 054 -771620 ตอ 3131 และ 083 - 0339925

Fax รพ.นาน 054 -710977 หรอ โทรส/งแปรงกบคณนฤมล 083-5689055

อเมลตดตอส/งซ (อแปรง [email protected] , [email protected]


ถายเอกสารแลว ผนกเอกสารแลวสงกลบมาท/ “ วารสารทนตภธร ” ผานบรการธรกจตอบรบ โดยท/ทานไมตองเสยคาใชจายใดๆ

ขอเชญสมาชกชมรมทนตสาธารณสขภธรทกทาน กรณากรอกขอมลปจจบนเพ�อแจง ช�อ-ท�อย สาหรบจดสง วารสารทนตภธร

� สมาชกชมรมทนตสาธารณสขภธรทกทาน กรณากรอกขอมลปจจบน

ช�อ (นาย / นาง / นางสาว) ................................นามสกล......................................................................................................................

ท�ทางาน.............................................................................................................................................................................................

ท�อยสาหรบจดสงวารสารทนตภธร........................................................................................................................................................

Email address................................เบอรโทรศพท..............................................................................................................................

วชาชพ � ทนตแพทย ท.............. � ทนตาภบาล � ผชวยทนตแพทย

� ยงไมไดเปนสมาชกชมรมทนตสาธารณสขภธร และตองการสมครสมาชกชมรมฯ

� ทนตแพทย ท._______ คาสมครตลอดชพ 500 บาท

� ทนตาภบาล / ผชวยทนตแพทย คาสมครตลอดชพ 200 บาท

กรณากรอก ขอ � ขอมลท�อยปจจบนเพ�อจดสง “ วารสารทนตภธร ” ใหชดเจน และ

กรอกขอ � ระบจานวนเงนคาสมครสมาชกท�โอนเขาบญช “ ชมรมทนตสาธารณสขภธร ” ใหชดเจน

� ยนดบรจาคเงนเพ�อชวยสมทบทน “ จดพมพวารสารทนตภธร ” เปนจานวนเงน....................................บาท

ส�งซ �อเส �อ “ทนตภธรออนหวาน” ชมรมทนตสาธารณสขภธร ราคาตวละ 260 บาท (รวมคาสง) ดสจากเวบไซตทนตภธรจะ

รายไดเพ�อสนบสนนกจกรรมของชมรมทนตสาธารณสขภธร รนใหม ม 3 ส ส�งซ �อ สมวง สชมพ สเขยว

เส �อผชาย S38 � ส........../.......... ตว � M40 � ส........./......... ตว � L42 � ส......../......... ตว � XL44 � ส........../......... ตว

เส �อผหญง S33 � ส........../.......... ตว � M35 � ส......../........ตว � L37 � ส......../.........ตว � XL39 � ส........../.......... ตว

ส�งซ �อเส �อผชายจานวน..........ตว ส�งซ �อเส �อผหญงจานวน..........ตว รวมส�งเส �อท �งส �นจานวน .....................ตว

� ส�งซ �อเส �อ “ทนตภธรออนหวาน”…………………………………………………….. คดเปนเงนท �งหมด....................... บาท

ระบ ช�อ / นามสกล......................................................................................ท�อยท�ใหจดสงเส �อใหชดเจน / หมายเลขโทรศพทท�ตดตอได

โอนเงนเขาบญช หรอ โอนผานต เอทเอม เขาบญช “ ชมรมทนตสาธารณสขภธร ” ธนาคารไทยพาณชย สาขาสนามบนน �า บญชออม

ทรพย เลขท� 313 – 258671 – 8 โอนจากธนาคาร.................................................สาขา .............................................

วนท�......... /........./......... สรปจานวนเงนโอนเขาบญชท �งส �น =...............................บาท ดงมรายละเอยดตอไปน �คอ

� จากขอ � คาสมครสมาชก “ ชมรมทนตสาธารณสขภธร ”.......................บาท

� จากขอ � ยนดบรจาคเพ�มเตมเปนจานวนเงน .........................................บาท

� จากขอ ส�งซ �อเส �อ “ทนตภธรออนหวาน” คดเปนเงนท �งหมด........................................บาท

P 64

เพ�อรกษารปเลมวารสารทนตภธร โปรดถายเอกสารดานหนา

มายงวารสารทนตภธร พรอมสาเนาการโอนเงน หากตองการเสDอดวนกรณา นาใบส �งซDอเสDอ และสาเนา

การโอนเงนใสซองแลวลงไปรษณยลงทะเบยน พรอมท Dง

[email protected] , [email protected]


เพ�อรกษารปเลมวารสารทนตภธร โปรดถายเอกสารดานหนา-หลง (p.63


การโอนเงนใสซองแลวลงไปรษณยลงทะเบยน พรอมท Dง email แจงดวนจYไดท�

[email protected] ☺☺☺☺

p.63- p.64) แลว สงกลบ


แจงดวนจYไดท� [email protected] ,

Documents

วารสารทันตภูธร ฉบับที่ 3 ปี 2553