ته له فۆن: 3210502 3210501 2136622 هه ولێر ، فولکه ی کوران - به رامبه ر نه خۆشخانه ی ژینی تایبه ت )مۆبایل(: 07504531388 ئاریافۆن: 2560031 کۆمپانیای باڵڤ پەیک ئاوێنە دابەش دەکات نرخی 1000 دینار تیراژ: 4500 ناونیشان: سلێمانی گه ڕه کی شۆڕش 101 شه قامی 2سالم خانووی 56

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )355( سێشەممە 2012/12/11

w w w . a w e n e . c o m

به غدا سه ردانه كه ی بارزانی بۆ كه ركوك به "گێچه ڵ " ناوده بات

12 »» 17 »»

سه رۆك وه زیرانی عێراق نوری مالیكی نیگه ران���ه له س���ه ردانه كه ی بارزانی بۆ ناوده بات، به "گێچ���ه ڵ "ی كه رك���وك و له مالیكی ده ڵێت نزیك سه رچاوه یه كی "ئ���ه م كاره بارگرژیی نێ���وان هه ردوال

زیاتر ده كات".تایب���ه ت به ئاوێنه : س���ه رچاوه یه كی سیاسی ئاگادار له به غداوه به ئاوێنه ی راگه یاند "كه مالیكی سه ردانه كه ی رۆژی دوش���ه ممه ی بارزانی ب���ۆ ده وروبه ری كه رك���وك و به س���ه ركردنه وه ی هێ���زی پێش���مه رگه ، به هه نگاوێكی ئیسفزازی و هه رێم و نێ���وان بارگرژی زیادكردن���ی

به غدا داده نێت".سه رچاوه كه كه له مالیكییه وه نزیكه ، ئاماژه ی بۆ ئه وه كرد به غدا نیگه رانیشه ل���ه و وه اڵمه ی وته بێژی س���ه رۆكایه تی هه رێم كه رۆژی 9-12 باڵوكرایه وه وه ك وه اڵمدانه وه یه ك بۆ قس���ه كانی سه رۆك وه زیرانی نوری مالیكی كه له رۆژنامه ی

)ره ئی( كوێتیدا باڵوكرایه وه .له مه ڕ مالیكی به نیگه رانی سه باره ت ئه م لێدوان���ه ، س���ه رچاوه كه ی ئاوێنه ئاماژه ی بۆ ئه وه كرد كه له الیه ن كه سه نزیكه كانی مالیكییه وه وا لێكدراوه ته وه وته بێژه ك���ه لێدوان���ه ی ئ���ه م ك���ه

راس���تكردنه وه و گفتوگۆ نییه ، هێنده ی هێرش���كردنه س���ه ر خودی س���ه رۆك وه زیران نوری مالیكییه و "شایس���ته ی

وه اڵمدانه وه ش نییه ".ئه و س���ه رچاوه یه ئام���اژه ی بۆ ئه وه كرد ك���ه هه رچه ن���ده تاڵه بانی چه ند رۆژێك���ه گه ڕاوه ته وه به غ���دا، هاوكات وه فدێك كه پێكهاتوه له فازل میرانی و به رهه م ساڵح، هاوڕێی تاڵه بانین، به اڵم تائێس���تا هه س���ت به هیچ چاره سه رێك ناكرێ���ت له نێ���وان هه رێ���م و به غ���دا و به پێچه وانه ی ئه و ده نگوباسانه ی هه یه ك���ه گوایه تاڵه بان���ی و مالیكی له مرۆ و سبه یدا كۆده بنه وه ، به اڵم تائێستا هیچ واده یه ك بۆ ئه و كۆبونه وه یه ش دیاری

نه كراوه .به پێی زانیارییه كانی س���ه رچاوه كه ی ئاوێنه ، خوێندنه وه ی سه رۆك وه زیرانی عێراق بۆ سه ركردایه تی هه رێم ئه وه یه هه رێمایه تی گه مه یه ك���ی كه وتۆته كه ترس���ناكه وه و، ده یانه وێ���ت له رێ���گای هه رێم���ه وه عێ���راق بكه نه پاش���كۆی حكومه ت���ی توركی���ا، له كاتێكدا هه رێم پاش���كۆی بوه ته به ت���ه واوی خ���ۆی

توركیا.

بازاڕی زه وی و خانویان له هه ولێر سست كردوه

ناكۆكییه كانی هه رێم و به غدا 12 »» 17 »»

مورسی ، یه كێتی و یه كگرتو روبه ڕوی یه كتر ده كاته وه

«« 8 «« 6 راگەیاندنی یەکێتی و یەکگرتوو 12 »»

بۆ ته ماشاكردنی ژماره یه ك كارمه ندی ئافره ت له فرۆكه خانه ی سلێمانی كامێرا داده نرێت

«« 4فڕۆکەخانەو کامێرای نهێنی

ریکالم ریکالم

له س���ه رده می س���لێمانی ش���اره وانی س���ه رۆكی پێشویدا كه ئێستا سه رۆكی ئه نجومه ن���ه له گوندی ژاڵه ی خوارو كه س���لێمانییه وه رۆژهه اڵتی ده كه وێت���ه پارچ���ه زه وییه كی 75 ه���ه زار مه تری دوج���ا به بێ ئه وه ی كوژانه وه ی) اطفا‌( بۆ بكرێت، به نایاس���ای داوه به ) وزاره الجمهوری���ه العراقیه ( و مۆڵه تی كاتییان پێداوه و ئێستا ژماره یه كی زۆر كۆگای تێدا دروستكراوه ، سه رۆكی ئه نجومه نی ده ڵێت" مه حوی عومه ر ش���اره وانیش به هیچ ش���ێوه یه ك ئه و بریاره كارێكی

نایاسایی نییه ".سلێمانی تایبه ت: شاره وانی سلێمانی

مۆڵه تی كات���ی داوه به زه وییه ك بۆ ) وزاره الجمهوریه العراقیه ( كه روبه ره كه ی )64 دۆنم و 2 ئۆل���ك( كه ده كاته 96 ه���ه زار مه تر دوج���ا، له كاتێكدا ئه گه ر كوژانه وه ی بۆ بكرایه ته نها 19 هه زار و س���ێ سه د مه تر دوجا به ر خاوه نه كه ی ده ك���ه وت، به اڵم ئێس���تا خاوه نی ئه و پرۆژه یه 75 ه���ه زار مه تر دوجا زه وی حكومه تی به بڕیاری شاره وانی پێدراوه و چه ندین كۆگای له س���ه ر دروستكراوه ، سه رۆكی ئه نجومه نی شاره وانی عومه ر مه ح���وی ده ڵێت" مۆڵه تی كاتی به پێی كاتێك ده درێ���ت ئه نجومه ن بڕی���اری دیراس���ه ده كرێت كه ئه و مۆڵه ته به و

ش���ێوه نه خش���ه ی بۆ ك���راوه بۆ ئه و مه به سته پێویستی خۆی هه بێت".

كاروب���اری ب���واری ش���اره زایه كی ش���اره وانی به ئاوێنه ی راگه یاند " هه مو

ئه و كارانه نایاسایین و به پێی یاسا به هیچ شێوه یه ك مۆڵه تی كاتی نادرێت به زه وی كش���توكاڵی بۆ دروس���تكردنی هیچ جۆره پڕۆژه یه كی نیش���ته جێی یان پیشه سازی تا كاری كوژاندنه وه ی بۆ نه كرێت"، سه رچاوه كه ده پرسێت، ئایا تائێستا هیچ مۆڵه تێكی كاتی دراوه به زه وی كش���توكاڵی جگه

له و زه وییه ؟

بارزانی بە دوربین لەئۆپەراسیۆنی دیجلە دەڕوانێت فۆتۆ: سایتی سەرۆکایەتی هەرێم

شاره وانی سلێمانی به نا یاسایی 75 هه زار مه تر زه وی ده دات به ) وزارة الجمهوریة العراقیة (

عومه ر مه حوی: ئه و كاره به هیچ شێوه یه ك نایاسایی نییه

3 »»

3 »»

12 »»

14 »»

كوردس����تانی په رله مانتارێك����ی رایده گه یه ن����ێ ك����ه ئ����ه و بودجه ی ئه مس����اڵ ب����ۆ ده رچوان����ی زانكۆ و په یمانگ����ه كان ته رخانكراب����و دراوه

به سلفه ی عه قار.س����لێمانی ، ئاوێنه : په رله مانتاری لیژن����ه ی پ����ه روه رده و خوێندنی بااڵ

د.سه روه ر كوردستان، له په رله مانی عه بدولڕه حمان له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رایگه یاندوه كه ئه وان له مانگی شه شدا بودجه ی ئه مساڵیان په سه ندكردوه و پاره ی ئه مس����اڵی ده رچوانی زانكۆ و په یمانگا و به شه كانی دیكه ش دراوه به س����لفه ی عه ق����ار و وت����ی "به پێی

به دواداچونه كان����ی ئێمه ئه و پاره یه س����ه رفكراوه بۆ سلفه ی عه قار، واته ئه گه ر ئه مس����اڵ پێنج هه زار كه س پاره كه یان بۆ دابینكرابێت بۆ سلفه ، ئه وا ده توانین بڵێین 10 هه زار كه س

سودمه ندبون".جێ����ی ئاماژه ی����ه بڕی����اردراوه بۆ

ئه مساڵ 17 هه زار ده رچوی زانكۆ و په یمانگ����ه و ئاماده یی و به ش����ه كانی حكومه تدا له فه رمانگه كانی دیكه ش دابمه زرێنرێن و پێرێ )یه كشه ممه (ش ناوی ده رچوانی زانكۆ و په یمانگه كان س����لێمانی پارێ����زگای له س����نوری

راگه یه نرا.

تاڵەبان���ی رایگەیان���د ک���ە زۆرب���ه ی بەروخانی ح���ەز س���وریا کوردەکانی رژێمه که ی بەشار ئەسەد ناکەن لەترسی تورکیا، هەروەها دەڵێت: ئێستا 2900

ملێونەر له سلێمانی هه ن.

ئاوێنە، سلێمانی: تاڵ����ەبانی سه رۆک کۆم�������������اری عێ���راق بەئاژانس���ی هه واڵ���ی ک�����ونای کوەیتی راگەیاندوە ک���ه لەکات���ی روخ���������انی س���ەدام ته نها س���لێم��������انی شاری حسێندا 5 ملێون���ەری تێدا ب���ووە، ب���������ەاڵم لەئێس���تادا بەگوێرەی ئەوانەی ناویان پیشه س���ازی بازرگان���ی و ل���ەژوری ت���ۆمارکراوە، 2900 ملێونەر لەش���اری

سلێمانیدا هەیە.رونکردۆتەوە ئەوەش���ی تاڵەبان���ی کە زۆربەی کوردەکانی س���وریا لەگەڵ حکومەتەکەی بەشار ئەسەددان و حەز تورکیا، لەترس���ی ناکەن بەروخان���ی لەبەرئەوەی کورده کان دەترسن ئەگەر تورکیا دەست بەس���ەر واڵتی سوریادا

بگرێت، بارودۆخیان خراپتر بێت.

زیاتر ل���ە11 هەزار پەنابەری س���وری لەش���اری هەولێر و 3 هەزار پەنابەریش

رویان لەشاری سلێمانی کردووە.ئاژانسەکان، ئاوێنە: بەپێی ئامارێکی کۆمیس���یارانی نەت���ەوە یەکگرتوەکان ب���ۆ کاروب���اری پەناب���ەران 63 هەزار پەنابەری سوری رویان لەعێراق کردوە کە زۆرینەیان لەهەرێمی کوردستاندانو بەگوێرەی ئامارەکە کە سەرەتای ئەم هەفتەی���ە باڵوکراوەت���ەوە زیاتر لە 51

هەزار پەنابەری سوری رویان لەهەرێمی کوردستان کردوە.

بەپێی ئەو ئامارە لەش���اری هەولێر 11 هەزار و 181 پەنابەری س���وری لەو لەپارێزگای سلێمانی سێ ش���ارەدان و هەزار پەنابەر هەیە و دهۆکیش زیاترین پەنابەر روی تێک���ردوە کە 40 هەزارو لەبەرئەوەی ئەم���ەش کەس���ن، 362ش���اری دهۆک هاوسنورە لەگەڵ واڵتی

سوریادا.

"بودجه ی ئه مساڵی دامه زراوانی زانكۆ دراوه به سلفه ی عه قار"

تاڵه بانی: سلێمانی 2900 ملێونەری تێدایه

هەولێر 11 هەزار و سلێمانیش 3 هەزار پەنابەری سوری تێدایە

لەنێوان وەهم و درۆو ترس و مژدەدا... خوێندنەوەیەک بۆ دۆخی ئەمڕۆمان

په یوه ندی نێوان هه رێم و به غدا: سه ره تایه كی نوێ

تاڵەبانی

کۆمەڵگای مەخزەنی ژاڵە

هه‌واڵ(355( سێشه ممه 22012/12/11

ریکالم

ئا: زریان و رەوا

سبەینێ 12/12/ 2012 ، رۆژێکه بیرکه وتنه وه ی له یاده وه ریدا ئاسان و جوانه ، به تایبه تی بۆ هاوسه رگیری،

هه ربۆیه هۆڵەکانی سلێمانی بەرناکەون جگە لەوەی بەشێکیان

دو ئاهەنگی هاوسەرگیرییان تێدایە ، هه ندێکیشیان لەمانگی چواری

ئەمساڵەوە گیراون.

رۆژی 2012/12/12 ئەو رۆژە تایبەتە کە تا حەوت ساڵی تر رۆژمێری زاینی رۆژێکی دیکەی لەو چەشنە بەخۆیەوە نابینێت، ئەو کوڕ و کچانەی لەم ساڵدا دەیانەوێ���ت بچنە ک���ەژاوەی زێرینەوە لەهەشت مانگ لەوەپێشەوە لەهەوڵدان هۆڵێک���ی ئاهەنگی هاوس���ەرگیری لەو رۆژەدا دەستبکەوێت، تا ئەو ئاهەنگە

بۆ ئەبەد لەیادەوەرییاندا بمێنێتەوە.به تایبه ت���ی هۆڵ���ەکان س���ەرجەم هۆڵه هه ره ناس���راوه کانی شار، زیاتر لەمانگێک���ە دراون بەکرێ و لەو رۆژەدا زیاتر لەدو ئاهەنگیان تێدایە، خاوەنی هۆڵی ئۆس���کار، عومەر حەمە فەره ج بەئاوێنەی وت کە هۆڵەکەیان لەمانگی چوارەوە داواکاری لەس���ەرە تا رۆژی 2012/12/12 بدرێت بکرێ بۆ ئاهەنگی هاوس���ەرگیری، عومەر وتیش���ی "لەو رۆژەدا ب���ەرۆژ ئاهەنگێک���ی تێدای���ەو

لەشەویشدا ئاهەنگێکی تر".

لەرۆژی 2011/11/11 لەساڵی رابردوو هۆڵەکان جمەیان ئەمساڵ هاوشێوەی لەهاوس���ەرەکان، هاواڵتیانیش دەهات بەگەش���تکردنیان بۆ ش���اخ و کێوەکان ی���ادگاری وێنەیەک���ی دەیانویس���ت تۆماربکەن، بەرێوبەری ئیدارەی هۆڵی رۆزانا، نەهرۆ محەمەد س���ەبارەت بەو رۆژانە دەڵێت "زیاتر لە دومانگ پێش ئ���ەو رۆژە هۆڵەکەم���ان داوە بەکرێ و ک���ە بەرزنەکردۆت���ەوە، نرخیش���مان دەمانتوانی نرخی بەرزبکەینەوە بەهۆی

زۆری داخوازیی هاوسەرەکانەوە".خاوەنی هۆڵی س���لێمانی پااڵسیش، ئەنوەر بەختیار بەئاوێنەی وت "ئێمەش هۆڵەکەمان لەسێ مانگ لەمەوپێشەوە

داوە بەکرێ".رۆژێک���ی تایبەت ک���ە رۆژ و مانگ و ساڵەکان یەک ژمارەبێت تا 2021/1/1 وای ئەم���ەش دوبارەنابێت���ەوە، هەوڵبدەن ک���ردوە خەڵک لەزۆرینەی بۆنە تایبەتەکانیان لەو رۆژەدا دابنێن و دای���ک و باوکانی���ش رۆژی لەدایکبونی رەگەزنام���ە لەس���ەر منداڵەکانی���ان لەرۆژێک���ی وادا بنوس���ن، بەرێوبەری ئیدارەی هۆڵی مۆنالیزا "حسێن محه مه د" کردوە لەهاوس���ەرەکان "داوامان وتی کە گوڵی سروشتی لەس���ەر مێزەکان دابنرێت ت���ا رۆژێکی جیاوازبێت و وەک رۆژەکانی تر نەبێت، نرخیش هەر وەک لەمەوبەرەوە مانگ لەس���ێ خۆیەتی و

هۆڵەکەمان بەکرێداوە".

سبەی 12/12/ 2012یه هۆڵەکانی ئاهه نگی

شار به رناکه ون

ئا: حه سه ن بێگه اڵسی

له ماوه ی رابردودا، لێپرسراوی پێنجی مه ڵبه ندی یه كێتی گۆڕان،

به پێی زانیارییه كانی له زۆربه ی ئه و مه ڵبه ندانه دا ده ستاوده ستكردنی

لێپراسراوێتی ئه و مه ڵبه ندانه به ئاسانی به ڕێوه نه چوه و كێشه ی

تێكه وتوه ، كه یه كێكیان مه ڵبه ندی راپه ڕین بو، ئاوێنه له مباره وه چه ند

پرسیارێكی ئاراسته ی لێپرسراوی پێشوی مه ڵبه نده كه "محه مه د

وه تمان" كرد.

ئاوێنه : بۆچی بڕیاری ئاڵوگۆڕ هه مو مه ڵبه نده كانی یه كێتی نه گرته وه و ته نها

ئێوه ی گرته وه ؟محه م���ه د وه تم���ان: ئ���ه وه بڕیاری مه كته بی سیاسی و مه كته بی رێكخستن ب���وه كه مه ڵبه ندی ئێمه و ش���اره زورو گرتۆته وه ، دهۆكی موس���ڵ و سۆران و ره نگه مه ڵبه ندی گه رمیانیش بگرێته وه ، خۆم له گه ڵ هه م���و ئاڵوگۆڕكردنێكدام به اڵم بۆ سه رخس���تنی ئۆرگاكانه كانی حیزب بێت، ده ن���ا به پێچه وانه وه ئه و

حیزبه به ره و پاشه كشه ده چێت.ئ���ه وه باس���ی قس���ه و ئاوێن���ه : له ئارادایه كه البردنی ئێوه په یوه ندی به گه نده ڵیی���ه وه هه یه ، ئێ���وه ده ڵێن

چی ؟محه م���ه د وه تم���ان: نه خێ���ر ئه مه به هیچ ش���ێوه یه ك له س���ه ر گه نده ڵی و س���ه رنه كه وتن نه بوه ، من شه ش ساڵه به رپرسی مه ڵبه ندم تاكو ئێستا له هیچ لیژنه یه ك���ی دارای���ی نوخته یه كم���ان

له سه ر نه بوه ، هه مو مانگێك سێ جار لیژن���ه ی مه كته بی دارای���ی و چاودێری دارایی ئیداره ی مه ڵبه نده كان به س���ه ر ده كه ن���ه وه ، ده توانم بڵێ���م مه ڵبه ندی 24ی راپه رین له ریزی پێش���ه وه دا بوه

له روی داراییه وه .ئاوێن���ه : ب���اس ل���ه وه ده كرێت كه به ش���ێكی زۆر له كادیرانی ناو مه ڵبه ند "عه دنانی هاتن���ی ت���ۆو به گۆڕین���ی حه مه ی مین���ه " ڕازی نه بون، ئه وه تا

چه ند ڕاسته ؟محه مه د وه تم���ان: عه دنانی حه مه ی یه كێتی و ئه ندامی سه ركردایه تی مینه كه سێكی تێكۆش���ه رو خاوه ن خه بات و ڕابردوی دیاره ، به اڵم مه رج نییه هه مو كادرانی س���نوری مه ڵبه ن���د به هاتنی رازیبوبن یان پێی دڵخۆشبن، كادریش

خاوه ن ماف و رای خۆیه تی .ئاوێن���ه : ب���اس ل���ه وه ده كرێت كه به كوتله كاری په یوه ندی ئێوه البردنی ن���او یه كێتییه وه هه یه ك���ه تۆ زیاتر له به ره���ه م س���اڵحه وه نزیك���ی نه ك

له ركه به ره كانی ؟محه م���ه د وه تمان: م���ن ناڵیم له ناو نییه ، كوتل���ه كاری كوتل���ه و یه كێتی به ڵێ به رده وامه یه كێتیش هه ر له كاتی دروس���تبونییه وه رای جیاوازی له ناودا بوه ، چونكه یه كێتی حیزبێكی داخراو نییه ، به الی منیشه وه یه كێتی و جه نابی مام جه الل خه تی س���وربون، خۆش���م ته ره فی هیچ یه كێك له س���ه ركرده كانی یه كێتی نه بوم به هه قی خۆشمی نازانم ته ره فی كه س���یانبم، چونكه بێدابڕان 47 س���اڵه پێش���مه رگه م، یانزه ساڵ له شۆڕش���ی ئه یلول بوم و سی و شه ش

س���اڵیش له شۆڕشی نوێدا، گه ر زیاترم نه كردبێ���ت له وان كه مت���رم نه كردوه .

ڕابردوو خه باتیشم دیاره .ئاوێن���ه : پێتوای���ه یه كێتی س���زاو رێكخستن ریزه كانی نییه و پاداش���تی

ئێستا له پاشه كشه دان؟به دڵنیای���ی وه تم���ان: محه م���ه د وای���ه ، یه كێتی تا ئه مڕۆش نه س���زای ئ���ه وه یه كێكه هه ی���ه و نه پاداش���ت، له شكسته كانی یه كێتی ، یه كێتی به ره و سۆس���یالدیمكرات ده چێت، ده بو سزاو

رێكخستن ریزه كانی پاداشتی هه بێت، له راب���ردودا زیات���ر تۆكم���ه بون نه ك له ئێستادا، هۆكاره كه شی باڵی ڕیفۆرم

بوه نه ك شكستی ئێمه بێت.ئاوێنه : ئێس���تا ت���وڕه ی له یه كێتی و بڕیارتداوه ده وام نه كه یت، ئه مه وایه ؟

محه مه د وه تمان: توڕه نیم له یه كێتی و قس���ه ی خۆم هه یه ، من ته مه نی خۆم له ن���او یه كێتیدا س���ه رفكردوه ، به اڵم تازه م ئیش���ی بڕیارمنه داوه جارێ���ك

له كوێ وه رئه گرمه وه .

محه مه د وه تمان: مه رج نییه هه مو كادرانی راپه ڕین به هاتنی عه دنانی حه مه ی مینه دڵخۆشبن

ساڵی 1948 له دایكبوه ، 47 ساڵه بێدابڕان پێشمه رگه یه ، ساڵی 2006

بوه ته لێپرسراوی مه ڵبه ندی پشده ری یه كێتی ، له كۆنگره ی 3ی یه كێتیدا

به ئه ندامی سه ركردایه تی ئه و حیزبه هه ڵبژێراوه و دواتر بوه ته لێپرسراوی

مه ڵبه ندی 24ی راپه رین، ناوبراو تائێستا سه ردانی هیچ واڵتێكی

نه كردوه ، ته نیا جارێك پێش راپه ڕین بۆ نه خۆشی سه ردانی ئێرانی كردوه .

محەمەد وەتمان

ئا: ئاوێنه

په رله مانتاری سوید "رێبوار حه سه ن" له م گفتوگۆیه ی ئاوێنه دا ده ڵێت

"كۆمیته ی ده ره وه ی په رله مانی سوید دانی ناوه به وه دا كه پێشتر عێراق

بڕیاریداوه ئه نفال جینۆسایده ".

ئاوێنه : په رله مانی س���وید چۆن و به چ ش���ێوه یه ك ئه نفالی به جینۆس���اید

ناساند؟رێبوار حه سه ن: له راستیدا من تازە دەستم کرد بو بەکار وەکو پە رلەمانتارو خەریکی خولێکی ناس���اندنی ناوەوەی ناوپەرلەمان بوم كه قس���ه ده رباره ی ئ���ه م مه س���ه له یه ك���را. دی���ار بو کە گفتوگۆکانی 28ی نۆفەمبەری 2012ی ناو پەرلەمان زیاتر تیشک خستنە سەر ئەنف���ال و تاوانەکان���ی رژێمی بەعس و گفتوگۆكردن بون لەس���ەر ڕۆژەهەاڵتی

لەگەڵ ئەفریقاو س���ەروی ناوەڕاست و هەندێک پێش���نیاری ت���ری کۆمیتەی دەرەوەی س���وید. بەاڵم پرسی ئەنفال

5ی دیس���ەمبەر لەپەرلەم���ان نەخرایە هەبو ڕێکەوتنێک چونکە دەنگدانەوە، له س���ه ر ئه وه ی کە واژوکردنی ئەنفال وەکو جینۆس���اید لەالی���ەن کۆمیتەی

دەرەوە كافی بێت.ئاوێن���ه : وات���ه ئه م���ه پێش���نیاری

كۆمیته ی ده ره وه ی په رله مان بوو؟رێبوار حه سه ن: پێشنیاری ناساندنی ئەنفال وەکو جینۆساید بەخۆشحاڵیەوە دەرەوەی کاروب���اری لەکۆمیت���ەی پەرلەمانه وه بوو، ک���ە نوێنەرانی هەر هەشت حیزبەکەی سویدی تێدایە، كه ته نها كوردێكی رۆژئاوای كوردس���تانی تێدایه ، ئ���ه وان واژوی ئەوەیان کردبو ک���ە بەپێ���ی ژمارەیەک س���ەرچاوەو مرۆڤن مافی نێوده وڵه ت���ی ڕێکخراوی هەروەه���ا دادگای ب���ااڵی عێ���راق کە ئەنفال جینۆسایدە. واتە بەکوردیەکەی ڕێکەوتنەی کۆمیت���ەی دەرەوە ئ���ەم ئیعترافکردن���ە بەئیعتراف���ی دانپێنانی

لە الیەن ئەنف���ال وەک���و جینۆس���اید عێراقەوە.

ئاوێنه : ئایا ئه م به جینۆساید ناساندنه به الی ت���ۆوه وه ك كوردێك���ی ئه ندام

په رله مانی سوید چی ده گه یه نێت؟رێب���وار حه س���ه ن: هەرچەندە ئێمە ئاواتەخوازبوین کە کاتێک سەدام مابو ئەم ناس���اندنە بکرایە دیاره زەحمەت ب���وو، هەروەه���ا ئاواتەخوازیش بوین ئەگەر سوید ده نگی به وجۆره نەدایە کە عێراق خۆی بەجینۆساید ناساندویەتی، به اڵم وێڕای ئه وه ش بەخۆش���حاڵیەوە من ئ���ەو ڕۆژە، واته 5 دیس���ەمبەری 2012 ك���ه یەک���ەم ڕۆژم ب���و لە کاری دەنگدانم���دا لەناو پەرلەمان بۆ هەندی پرس کە پەیوەس���ت بو بە ناوچەکەوە بۆ من ڕۆژێک���ی مێژوویە. دەبێت ئە م کارە فێرمان بکات کە ستراتیژییەتێكی نوێ بۆ كار كردن لەسەر پرسی کوردی

دابڕێژین.

"په رله مانی سوید دانی نا به وه داكه عێراق ئه نفالی وه ك جینۆساید ناساندوه "

رێبوار حه سه ن

راوی����ژکاری راگەیاندنی مالیکی عەلی موس����ەوی رایگەیان����د کە س����ەرۆک وەزیران����ی عێ����راق، ن����وری مالیکی هیچ زەوییەکی لەهەرێمی کوردستان

وەرنەگرتوە تابیفرۆشێتەوە".لەلێدوانێک����ی بەغ����داد: ئاوێن����ە، راوێ����ژکاری بۆئاوێن����ە تایبەت����دا راگەیاندنی سەرۆک وەزیرانی عێراق، عەلی موس����ەوی رایگەیاند کەهەواڵی وەرگرتن����ی زەوی لەالیەن س����ەرۆک

وەزیرانەوە دورە لەراس����تییەوە و هیچ بنەمایەکی نییە".

میدی����اکان رۆژێک����ە چەن����د کەس����ەرۆک لەوەدەک����ەن ب����اس وەزیران����ی عێ����راق، ن����وری مالک����ی حکومه ت����ی لەالی����ەن زەوییه ک����ی ک����ە کوردس����تانەوە هەرێم����ی نێچیرڤان بەرزان����ی وەک دیاری پێی بەخشیوە فرۆشتویەتی بە 90 دەفتەر

دۆالر.

"مالیکی هیچ زەوییەکی لەهەولێر وەرنەگرتوە تا بیفرۆشێت"

پاس���ه وانێكی حیزبی "ئاین���ده " له نێو باره گای مه كته بی سیاس���ی ئه و حیزبه له ش���اری س���لێمانی خۆی كوش���ت و

هۆكاره كه شی نه زانراوه .س���لێمانی ، ئاوێنه : س���ه رچاوه یه كی ئ���اگادار له حیزبی ئاین���ده به ئاوێنه ی كاتژمێ���ر )2(ی نزیك���ه ی راگه یان���د شه وی یه كشه ممه ی رابردو پاسه وانێكی حیزبه كه یان له نێو ب���اره گای مه كته بی

سیاسی خۆی كوش���توه ، سه رچاوه كه وت���ی "تائێس���تا نازانرێ���ت ه���ۆكاری خۆكوش���تنه كه ی چیی���ه ، ب���ه اڵم ئه و پاس���ه وانه هی���چ كێش���ه یه كی نه بوه و كه س���ێكی زۆر هێمن و له سه رخۆ بوه ". به پێ���ی زانیارییه كان���ی ئاوێن���ه ، ئه و پاس���ه وانه ته مه نی نزیكه ی چل س���اڵ بوه و خێزانداره و دانیش���توی ناحییه ی

ته كیه یه .

پاسه وانێك له باره گای "ئاینده " خۆی ده كوژێت

نوری مالیکی

3(355( سێشه ممه ‌2012/12/11هه‌نوکه

ئا: شوان محه مه د

شاره وانی سلێمانی له سه رده می سه رۆكی پێشویدا كه ئێستا

سه رۆكی ئه نجومه نه له گوندی ژاڵه ی خوارو كه ده كه وێته رۆژهه اڵتی سلێمانییه وه ، سه رپێچییه كی

گه وره ی كردوه ، زه وییه كی گه وره به بێ ئه وه ی كوژانه وه ی) اطفا‌( بۆ بكرێت، به نایاسایی مۆڵه تی كاتی

پێدراوه و ژماره یه كی زۆر كۆگای تێدا دروستكراوه ، سه رۆكی ئه نجومه نی شاره وانیش عومه ر مه حوی ده ڵێت

"به هیچ شێوه یه ك كارێكی نایاسایی نییه ".

ش���اره وانی س���لێمانی مۆڵه تی كاتی داوه به زه وییه ك بۆ ) وزاره الجمهوریه العراقی���ه ( كه روبه ره ك���ه ی )64 دۆنم و 2 ئۆلك(ه كه ده كات���ه 96 هه زار مه تر دوجا، له كاتێك���دا ئه گه ر كوژانه وه ی بۆ بكرایه ته نها 19 هه زار و س���ێ سه د مه تر دوجا به ر خاوه نه ك���ه ی ده كه وت، به اڵم ئێس���تا خاوه نی ئه و پرۆژه یه 75 هه زار مه تر دوج���ا زه وی حكومه تی به بڕیاری پێدراوه و چه ندی���ن كۆگای ش���اره وانی له سه ر دروستكراوه ، سه رۆكی ئه نجومه نی ش���اره وانی عوم���ه ر مه ح���وی ده ڵێت" مۆڵه تی كاتی به پێی بڕیاری ئه نجومه ن ده درێت كاتێك دیراسه ده كرێت كه ئه و مۆڵه ته به و شێوه نه خشه ی بۆ كراوه بۆ

ئه و مه به سته پێویستی خۆی هه بێت".س���ه باره ت به پرس���یارێكی رۆژنامه ی ئاوێنه له مه ڕ گونجانی یان نه گونجانی ئه و مۆڵه ته ی شاره وانی داویه تی به و موڵكه له گ����ه ڵ م��اس���ته ر پ����النی سلێمانی و س�������ه وزایی رێ���ژه ی ره چاوكردن���ی له كاتێكدا ئ���ه و زه وییه نزیكه ی له %61 ده كرێت به بینا و ئه وی تری بۆ ش���ه قام، عومه ر مه حوی ده ڵێت "بێگومان به هۆی فراوانبونی سنوری ماسته رپالن كه زۆر زه وی كشتوكاڵی له خۆ ده گرێت و هاتوه ته ناو س���نوره كه وه یاس���اكانی شاره وانی به پێی ده كرێ���ت و جێبه جێ به س���ه ردا به كارهێنان���ی زه وی مامه ڵه ی ج���ۆری له گه ڵ���دا ده كرێ���ت كه له ماس���ته رپالن نه خش���ه ی بۆ كراوه كه زۆر پێویسته بۆ شاری سلێمانی دروس���تكردنی )كۆگا( ی���ان )مخازن( كه به ش���ێوه ی كۆمه ڵ و دیزاینی نوێ و چۆڵكردنی ش���ار زۆربه ی ئ���ه و )مخازن(انه ی كه له ناو ش���اردان و

له گه ڕه كه كاندان"." به پێی یاس���ا كاتێ���ك مۆڵه تی كاتی ده درێت كه ئ���ه و زه وییه كوژانه وه ی بۆ

بكرێ���ت له گه ڵ مه به س���تی به كارهێنان به پێی كوژانه وه كه نه گونجێت مۆڵه ته كه ئه درێت، به اڵم شاره وانی پێش كوژانه وه مۆڵه ته كه ی���ان داوه ، هه روه ها به پێدانی ئه و مۆڵه ته سیفه تی كشتوكاڵیتان له و زه وییه سه ندۆته وه واته مافی به كارهێنانی هاواڵت���ی به س���ه ره وه نامێنێت و ده بێت گش���تی تۆماربێت به ناوی شاره وانییه وه

پاداش���تی ش���اره وانی به پێچه وان���ه وه كه به وه ی داوه ته وه س���ه رپێچیكه ریان هه م���و موڵكه كه یان داوه به و كه س���ه ، عوم���ه ر مه حوی له و باره ی���ه وه ده ڵێت "به مه به س���تی هونه ری و نه خشه س���ازی له گه ڵ ئ���ه م جۆره داواكارییانه دو رێگه ده گیرێته به ر، یه كه میان كوژاندنه وه ی زه وییه كان بكرێت و نه خشه ی پڕۆژه كه ی

بۆ بكرێت، پاشان ئه و خاوه نه ی له سه ر ئه و به ش���ه ی خ���ۆی ئیش ب���كات كه به ری ده كه وێت و به ش���ه كه ی شاره وانی به پێی هه مان نه خش���ه كاری له س���ه ر بدرێ���ت به كرێ ، بكرێت و ش���وێنه كانی ب���ۆ داواكارانی ئ���ه و ج���ۆره كۆگایانه مه به ست له مانه هه موی رێكخستنی ئه و كارانه ی���ه و نه فه وتانی ماف���ی، هه ندێك پێش���نیار هاتوه ته به رده ستمان له وانه خاوه ن زه وی هه یه داواكاره زه وییه كه ی ب���كات به پرۆژه ی���ه ك به مس���اته حه بۆ ماوه یه ك���ی ده ستنیش���انكراو. هه روه ها له قه ره بوه كه ی هه ڵده گیرێ���ت ده س���ت خ���ۆی و هه موی به ناوی ش���اره وانییه وه تۆمار ده بێ���ت و پ���اش ته واوبونی ئه و ماوه ی���ه ش���اره وانی ته س���ه روفی پێوه ده كات واته ش���اره وانی زه ره ری نابێت و ه���ه ر خاوه نێت���ی به پێ���ی یاس���ا. ئه م جۆره پێش���نیاره مان به رزكردۆته وه بۆ وه زاره تی ش���اره وانی، ئه وانیش به رزیان كردۆته وه بۆ ئه نجومه نی وه زیران، ئێمه چاره سه ركردنی بۆ بڕیارێكین چاوه ڕێی ئه م حاڵه ته . ئه م كاران���ه و ئه نجامدانی نه خش���ه یه كی په س���ه ندكرا و به شه قام و روب���ه ڕی ك���راوه و ه���ه م دابینكردن���ی پێداویس���تی پیش���ه وه ر یان كاسبكاران خاوه ن پ���ڕۆژه هه روه ه���ا به رژه وه ندی ش���اره وانی خۆی كه ل���ه م مۆڵه تانه دا

زه وییه كان هه موی به ناوی شاره وانییه وه ده مێنێته وه ".

س���ه باره ت به وه ی كه ئایا شاره وانی كاری یاس���ایی كردوه بۆ ئ���ه وه ی ئه و زه وییه بده ن به مساته حه وه ك خه ماڵندن و ئه نجامدانی له میدی���اكان و باڵوكردنه وه زیادكردنی ئاشكرا، سه رۆكی ئه نجومه نی شاره وانی ده ڵێت "الی هه موان ئاشكرایه ئه م شێوه یه باشتره له وه ی كه به نرخێكی ره مزی ئه و زه وییانه بفرۆشرێت له ڕێگه ی یاساكانی ده ره وه ی ش���اره وانی كه ئه و زه وییانه هه موی له ده س���ت ش���اره وانی ده چێ���ت كه بۆ ئه و مه به س���ته ش كاتی خۆی پێشنیازمان خسته به رده م به ڕێز سه رۆكی ئه نجومه نی وه زیران كه ده بێت ش���اره وانی ل���ه 20%ی ئ���ه و پڕۆژانه ی زه وییه كانیان له س���ه ر تۆم���ار ده كرێت به شداربێت، به اڵم ئه و داوایه مان په سه ند نه كرا و ئێستاش سورین له سه ری، ئێمه به و شێوه یه كار بۆ به رژه وه ندی گشتی و

موڵكی شاره وانی ده كه ین".

شاره زایه كی بواری كاروباری شاره وانی ده ڵێت: هه مو ئه و كارانه نایاسایین

كاروب���اری ب���واری ش���اره زایه كی شاره وانییه كان كه نه یوسیت ناوی خۆی ئاش���كرا بكات به ئاوێن���ه ی راگه یاند كه

سه رجه م ئه م كارانه نا یاسایین.

شاره‌وانی‌سلێمانی‌به‌نا‌یاسایی‌75هەزار‌مەتر‌زه‌وی‌ده‌دات‌به‌كه‌سێكعومه ر مه حوی: ئه و كاره به هیچ شێوه یه ك نایاسایی نییه

زۆر پێویسته بۆ شاری سلێمانی

)كۆگا( یان )مخازن( به شێوه ی

كۆمه ڵ و دیزاینی نوێ دروستبكرێت

مایه ی سه رنجێكی زۆره كه ئایا هیچ

الیه نێك هه یه به ناوی )وزارة

الجمهوریة العراق(تا ئەو زەوییەی

پێبدرێت!

ئەو زەوییەی بەبێ کوژانەوە شارەوانی داویەتی بە کەسێک و ئێستا بە دەیان کۆگای تیا دروستکراوە فۆتۆ: شوان محەمەد

ئا: ئاوێنە

سه ڕه رای هه مو هه وڵه كان بۆ هێوركردنه وه ی بارگرژی و ئاڵۆزییه كانی

نێوان هه ولێر و به غدا، به اڵم هه ریه ك له مالیكی و بارزانی له سه ر هه ڵوێستی

توندی خۆیان سورن.

له كاتێكدا كه زیاد له الیه ن و ده وڵه تێك بارگرژییه كانی ره واندن����ه وه ی له هه وڵی تاڵه بانیش به غ����دان و هه ولێ����ر و نێوان رێگرتن ب����ۆ كارك����ردن به مه به س����تی له پێكدادانی نێوان هێزه كانی پێشمه رگه و سوپای عێراق گه ڕاوه ته وه به غداو به پێی زانیارییه كانی ئاوێنه كار له س����ه ر چه ند ته وه رێ����ك ده كات بۆ ئ����ه وه ی مالیكی ل����ه و هه نگاوانه ی ناچار به پاشه كش����ه بكات كه هه رچی زیاتر په یوه ندییه كانی به غ����داو هه ولێری ئاڵۆزكان����دوه ، به اڵم هه ری����ه ك له مالیكی س����ه رۆك وه زیرانی عێ����راق و بارزان����ی س����ه رۆكی هه رێمی كوردس����تان له هه مو بۆنه و ده رفه تێكدا راش����كاوانه متمان����ه نه كردن����ی خۆیان به رامب����ه ر به یه كتر ده رده ب����ڕن و یه كتر

به ئاژاوه نانه وه تۆمه تبار ده كه ن.ب����و بڕی����ار وا ئ����ه وه ی دوای تاوتوێكردن����ی به مه به س����تی دوێن����ێ هه رێ����م و نێ����وان په یوه ندییه كان����ی به هێزه كانی پاشه كش����ه كردن به غ����داو دیجل����ه ئۆپه راس����یۆنی پێش����مه رگه و له به غدا مالیكی له تاڵه بان����ی و هه ریه ك

كۆببنه وه ، س����ه ردانی له ناكاوی بارزانی بۆ كه ركوك و به سه ركردنه وه ی هێزه كانی پێش����مه رگه له نزیك هێڵه كانی ته ماسی نێوان هه ردوال، هه وڵه سیاس����ییه كانی گه یانده وه خاڵی "سفر". وێڕای ئه وه ش هه ر دوێنێ وته بێژی حكومه تی هه رێم و "س����ه فین له بارزانی ، نزی����ك كه س����ی دزه یی "، مالیكی به وه تۆمه تباركرد كه ده یه وێ����ت قه یرانه سیاس����یه كانی واڵت به ره و ملمالنێ����ی چه كداری به رێت، ئه و جه غت����ی له وه ش كرده وه ك����ه "مالیكی س����ه ربازی س����ه ركرده یه كی چه ن����د له ئۆپه راسیۆنه كانی دیجله دامه زراندووه

دڵسۆزی رژێمی به عسن". له س����ایه ی ئه م تابلۆیه دا، پێده چێت هه ری����ه ك له مالیكی و بارزانی س����وربن له سه ر ئه وه ی دۆخی عێراق و كوردستان به ره و ئاراسته یه راپێچ بكه ن كه خۆیان مه به ستیانه ، ئه مه ش درێژه به و ملمالنێیه ده دات كه ماوه یه كی زۆره كوردس����تان و به س����ه رنجدان تێكه وت����وه . عێراق����ی له كه ڵكه بون����ی كێش����ه و ملمالنێكان����ی نێ����وان بارزانی و مالیكیش، ئاس����ۆیه ك ئاس����ایكردنه وه ی په یوه ندییه كانیان بۆ

به دیناكرێت.رای له بۆنه ی����ه ك له زی����اد بارزان����ی خ����ۆی به رامبه ر ب����ه و پیاوه ش����یعه یه نه ش����اردوه ته وه كه ئێستا له پایته ختی له م ئه و عه باس����ییه كاندا حوكمڕان����ه ، ماوه ی����ه ی راب����ردودا چه ندینجار ئه وه ی دوباره كردوه ته وه كه ده سه اڵتی مالیكی

به ره و تاك����ڕه وی و دیكتاتۆریی ده چێت، بارزانی ئه وه ش����ی نه ش����اردوه ته وه كه خوازی����اره چه قۆی نه یاره كانی له س����ه ر نزیكبخات����ه وه و مل����ی حكومه ته ك����ه ی ته نان����ه ت هه م����و هه وڵی خۆش����ی بۆ وه زیره ی له م سه رۆك متمانه سه ندنه وه

عێراق خسته گه ڕ.به جۆرێك هه میش����ه ك����ه بارزان����ی له خۆبایبون����ه وه به رامبه ر به نه یاره كانی قسه ده كاو ده یه وێ له ڕێگه ی پۆشینی به رگ����ه خاكیی����ه كوردییه كه یه وه زیاتر كوردبونی خ����ۆی ده ربخات، له بنه ماڵه و رابردویه كه وه دێت كه له ماوه ی 100 ساڵی رابردودا، هه میشه له كێشه و زۆرانبازیدا بون له گه ڵ حكومه ت و ده س����ه اڵته یه ك ل����ه دوای یه كه كانی ده وڵه ت����ی عێراقدا، ته نانه ت به و حكومه ت و ده سه اڵتانه شه وه ك����ه له كات����ی پێویس����تدا به هانایانه وه هات����ون و له تێكش����كان رزگاریانكردون. وێڕای ئه وه ش چه ندین هۆكاری سیاسی و گرێبه س����ته كانی مه س����ه له ی ئابوری و ن����ه وت و ته نانه ت ده رونیی����ش پێكه وه تێهه ڵكێش����بون بۆ ئه وه ی بارزانی ئه م هه ڵوێس����ته تونده ی به رامبه ر به مالیكی

سه رۆك وه زیرانی عێراق هه بێت.ك����ه مالیك����ی له به رامبه ریش����دا، پیاوێكی ته مه ن 62 س����اڵه و بڕوانامه ی ماس����ته ره كه ی له زانكۆی س����ه الحه دین له هه ولێ����ر به ده س����تهێناوه و ماوه ی 30 ساڵه له نزیكه وه بارزانی و سه ركرده كانی دیكه ی كورد ده ناس����ێ و سه ركرده یه كی

دی����اری حیزبی ده عوه ی����ه و له 2006ه وه س����ه رۆك وه زیری عێراقه و ب����اس له وه ده كرێت كه له كاتی ئازادكردنی عێراقدا بارزانی ئوتومبێلێك����ی بۆ كڕیوه و پێی چۆته وه بۆ به غدا له كابینه ی پێنجه میشدا بارزانی����ش زه وییه كی 600 نێچیرڤ����ان مه تری داوه تێ ك����ه به م دواییه به 900 ه����ه زار دۆالر فرۆش����تویه تی ، به هه مان شێوه سه رنج و روانینێكی باشی به رامبه ر به بارزانی نیی����ه ، به پێی به ڵگه نامه كانی له دانیش����تنێكیدا مالیكی ویكیلێك����س به كریس����تۆفه ر هێڵی باڵوێزی ئه وكاتی ئه مه ری����كای له به غ����دا راگه یان����دوه كه "نه رم و به بارزانی به ب����ه راورد تاڵه بانی كراوه تر"ه له قس����ه و گفتوگ����ۆ كردندا، هه روه ها سه باره ت به "بارزانی " وتویه تی ك����ه ئێس����تا په یوه ندییه ك����ی باش����ی له گه ڵ����دا نییه ، باڵوێ����زی ئه مه ریكاش پێشنیاری ئه وه ی كردوه كه به ربه سته ده رونییه كانی����ان تێپه ڕێن����ن بۆ ئه وه ی رێگه بۆ گفتوگۆكردن ده رباره ی كێش����ه ئاڵۆزه كانی نێوان كورد و عه ره ب خۆش

بكه ن.به اڵم پێناچێت له عێراقێكدا كه چه قۆی گه یش����تبێته قینی سیاس����یه كان رق و س����ه ر ئێس����قانی یه كت����ر و ب����ه رده وام به گومان����ه وه له یه كت����ر بڕوان����ن، هه روا به ئاسانی به ربه سته ده رونی و ناكۆكییه شه خسییه كان تێپه ڕێنن و به بێ گوشاری هێزه ده ره كییه كان ده رفه ت بۆ پێكه وه

هه ڵكردنێكی راسته قینه بڕه خسێنن.

مالیكی‌‌و‌بارزانی‌..‌شەڕەقسە‌به‌رده‌وامه‌

ئه و ش���اره زایه ده ڵێت "به پێی یاس���ا به هیچ شێوه یه ك مۆڵه تی كاتی نادرێت به زه وی كش���توكاڵی بۆ دروس���تكردنی هیچ جۆره پڕۆژه یه كی نیش���ته جێی یان پیشه س���ازی ت���ا كاری كوژاندنه وه ی بۆ نه كرێت )ئایا تائێس���تا هیچ مۆڵه تێكی كاتی دراوه بۆ زه وی كش���توكاڵی جگه

له و زه ویه (.هه روه ها ئه و ش���اره زایه ب���اس له وه ده كات كه سه رۆكی ئه نجومه نی شاره وانی ده ڵێت بۆ به رژه وه ندی شاره وانی هه مو زه وییه كه یان داوه به خ���اوه ن زه وییه كه بۆ ئ���ه وه ی پرۆژه كه ی تێدا بكات دوایی ده بێ���ت به موڵك���ی ش���اره وانی به اڵم یاسای مس���اته حه ده بێت به زیادكردنی زیادكردنی به اڵم شاره وانی ئاشكرابێت، ئاش���كرای بۆ نه كردوه هه روه ها به پێی یاس���ای مس���اته حه ده بێ���ت تاماوه ی یاسایی ته واوده بێت پێویسته كرێ بدرێ جێبه جێنه كراوه ( )ئه مه ش به شاره وانی به یه كه وه پرۆژه ك���ه ده بێ���ت هه روه ها جێبه ج���ێ بكرێ���ت نه ك وه ك ئێس���تا هه ركه س���ه بفروش���رێت و پارچه پارچه

به جۆرێك دروستی بكات.شاره زاكه ده ڵێت "سه رۆكی ئه نجومه نی ش���اره وانی ده ڵێ���ت ئێمه نوس���راومان به رزكردۆته وه بۆ سه رۆكایه تی ئه نجومه نی وه زیران ب���ه اڵم وه اڵمیان نه داوینه ته وه )به اڵم ئه مان هه ر كاره كه شیان كردوه

ئایا ئه مه نایاسایی نییه (.هه روه ها باس له وه ده كات كه سه رۆكی ئه نجوم���ه ن عومه ر مه حوی ده ڵێت ئه بێ خاوه ن موڵكه كه له سه ر به شه كه ی خۆی كاربكات، به اڵم ئه وه ی سه یره مۆڵه تیان داوه تێ له سه ر هه مو موڵكه كه كاربكات وه خاوه ن موڵكه كه ش له س���ه ر هه موی كاری كردوه چونكه مۆڵه تی 96000مه تر دوجای���ان داوه ت���ێ ك���ه ده كاته 61% روبه ره كه وه باقییه كه ش���ی بۆ شه قامه )وادیاره س���ه رۆكی ئه نجومه ن ده یه وێت قه ره بوی ش���ه قامیش بداته وه بۆ ئه وه ی زه وی ئ���ه وه ی له جیات���ی ش���اره وانی ده س���تبكه وێت ده بێ���ت قه رزاریش بێت

هێشتا پێی كه مه (.سه رچاوه شاره زاكه ی ئاوێنه له كۆتایی قس���ه كانیدا ده ڵێت "مایه ی سه رنجێكی زۆره كه ئایا هیچ الیه نێك هه یه به ناوی وزاره جمهوریه العراق كه ئه مان مۆڵه تیان

پێداوه و به ڵێننامه شیان لێوه رگرتووه ".

تێبینی :ئاوێنه وێنه ی هه ردو مۆڵه ته كاتییه كه ی الیه ، له گه ڵ وێنه ی نه خشه ی سایتپالنی

زه وییه كه .

مالیکی و بارزانی فۆتۆ: یەحیا ئەحمەد

هەنوکە(355( سێشه ممه 42012/12/11

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

چه ند رۆژێك له مه وبه ر گروپێكی چه كداری رۆژئاوای كوردستان

به ده مامكه وه و له سه ر تۆڕی ئینته رنێت ده ركه وتن و بونی

سه ربازیی خۆیان به ناوی "نه وه كانی ئیدریس بارزانی "یه وه راگه یاند،

ئه وان رونیانكرده وه كه ره وایه تی ده ده ن به شۆڕشی سوریاو پشتیوانی له هه وڵه كانی "مه سعود بارزانی " بۆ یه كخستنی ریزه كانی كورد ده كه ن،

PYD له به رامبه ر ئه مه شدا، به رپرسێكیده ڵێت "ئه گه ر له نێوان هێزه

سه ربازییه كوردییه كان ته نسیق نه كرێت، پاشاگه ردانی و روبه رونه وه ی

لێده كه وێته وه ".

دوای تێكچونی بارودۆخی سوریا، چه ند گروپێكی چه كداریی كورد دروس����تبون بۆ پاراس����تنی ناوچه كوردنش����ینه كان، ك����ه گروپێكیان كه تیب����ه ی "نه وه كانی ئیدری����س بارزانی "یه ، ئه مه له كاتێكدایه ك����ه پێش����تریش هێزێك����ی چه كداریی گه وره ی ك����ورد به ناوی YPGه وه خۆی راگه یاندوه ، ئه م هێزه یان سه ر به پارتی یه كێت����ی دیموكرات����ی PYDی نزی����ك له په كه كه ی����ه ، ئ����ه وه ی یه كه میش����یان به پێ����ی زانیاریی����ه كان، دوای ئ����ه وه ی له الیه ن پارتی دیموكراتی كوردستانه وه مه ش����قیان پێكراوه ، ره وانه ی رۆژئاوای كوردس����تان كراون و له قامیش����لۆ بونی

خۆیان راگه یاندوه .ئای����ا بونی چه ند گروپێكی چه كداریی چاوه ڕوان����ی ئ����ه وه ی لێناكرێت كه ئه و له ب����ه رده م كوردس����تانیش به ش����ه ی ئه زمونی شه ڕی هه مان دوباره بونه وه ی ناوخۆی باشوری كوردستاندا رابگرێت؟

له وه اڵمی ئه م پرسیاره كه دا، ئه ندامی ئه نجومه ن����ی په یوه ندییه كانی ده ره وه ی په كه كه "رۆژ واڵت" به ئاوێنه ی راگه یاند كه ئه وان جگه له یه كه كانی پاراس����تنی گ����ه ل YPG كه ته نها هێزی له ش����كری كوردییه ، هیچ هێزێكی تری س����ه ربازیی ناناس����ن. ئه و وت����ی "ك����ورد له هه وڵی به ده س����تهێنانی ب����ۆ به رده وامدای����ه مافه كانی خۆی له و به شه ی كوردستان،

بۆیه توركیا ب����ه م كاره ناره حه ت بوه ، توركیا چه ن����د چه ته یه كی به كرێگرتون و یارمه تییان����ده دا و ج����ۆر به چه ندی����ن مه به س����تێتی ئیراده ی گه لی كورد له و تێكبشكێنێت و كوردس����تاندا به ش����ه ی ئاژاوه و ناكۆكی دروستبكات و له سه رێكی دیكه ش����ه وه نیازێتی ك����ه رێگه بگرێت له به ده س����تهێنانی مافه كانی كورد دوای

روخانی رژێمی ئه سه د".وتیشی "له سه ر ئه و بنه مایه ش توركیا چه ندین هێرش����ی ئه نجام����داوه ، چه ند

كوردێكیش یارمه تی توركیا ده ده ن".رۆژ واڵت جه خت����ی له س����ه ر ئه وه ش كرده وه كه به داخه وه هه ندێك هێزو الیه نی ك����وردی ده یانه وێت ببنه ده س����ه اڵتدار له رۆژئاوای كوردستان بۆ ئه مه ش ده چن دانیش����تن له گه ڵ توركیا ده كه ن. بۆیه توركیا ده یه وێت له ش����كری س����ه ربازی له و به ش����ه ی كوردستان پێكبێت، تاكو ده ست به س����ه ر ئه و ناوچه یه دا بگرێت، كه ئه مه ش كارێكی ئه س����ته مه و توركیا ئه مه ی بۆ ناچێته س����ه ر، له س����ه ر ئه و بنه مایه ش چه ند جاشێكی كوردو چه ند چه ته یه كی به كرێگی����راو هێرش ده كه نه

سه ر كورد.له الیه ك����ی دیك����ه وه ، رۆژنامه ن����وس "ش����ێروان ش����ێروانی " كه ب����ۆ ماوه ی كاری مه یدانی به ش����ێوه یه كی مانگێك رۆژنامه نوس����ی له رۆژئاوای كوردس����تان كردوه بۆ ئاوێنه ی رونكرده وه ئه وه ی كه ناوچه كوردنشینه كان به كرده وه ئێستا ده پارێزێت یه كه كانی پاراس����تنی گه لن، نه ك هێزێك����ی دیكه . ئ����ه و وتی "ئه م س����نوره هه م بۆ سوپای ئازادو هه میش

بۆ له شكری سوریا شوێنێكی گرنگن".له باره ی راگه یاندنی هێزێكیش به ناوی "نه وه كانی ئیدریس بارزانی "، ش����ێروان ش����ێروانی رونیكرده وه كه ئه مانه هێزی هێزه كانی پاش����كۆی مێ����زن و پش����ت دیك����ه ن به تایبه تی پارتی ، ئه وانه ته نها بونیان ش����ێوه یه به و پڕوپاگه ن����ده ن و نییه . چونكه به وته ی ش����ێروان، ئه وان ناتوان����ن به كرداریی بێنه سه رش����ه قام و رۆژئ����اوای كوردس����تانیش ب����ه و هێزه ناپارێزرێت. ئه و وت����ی "به پێچه وانه وه ئه زمونی مه بده ئین و ،YPG هێزه كان����یس����ه ریكانیش مه س����یجێكی باش����ی بۆ توركیاو به شار ئه س����ه دیش تێدابو، كه

سوپای ئازاد نه یانتوانی ده ست به سه ر ناوچه كوردییه كاندا بگرێت".

به بڕوای شێروان، رۆژئاوای كوردستان جگه له YPG پێویستی به هیچ هێزێك نییه . واقیعی ئه وێش پێویستی به ناردنی

هێزه كانی مه سعود بارزانی نییه .هاوكات، ئه ندام����ی ئه نجومه نی گه لی PYD رۆژئاوای كوردس����تان و نوێنه ریله هه رێمی كوردستان، د.محه مه د ره شۆ، س����ه باره ت به راگه یاندنی هێزێك به ناوی نه وه كان����ی ئیدریس بارزانی ، به ئاوێنه ی راگه یاند كه "به پێی ئ����ه و زانیارییانه ی هه یانه ، ئه و گروپ����ه كۆمه ڵێك گه نجی كوردن، پێشتر له به ر له شكری ئه سه دو به هۆی بونی كێش����ه ی ئابوری و جڤاكی رایانكردوه ، دواتر له الیه ن پێشمه رگه وه راهێنانی له شكرییان پێكراوه و ئێستاش

ره وانه ی خۆرئاوای كوردستان كراون." ئه و وتی "ئه وه كارێكی باشه ئه گه ر بیانه وێت رۆژئاوای كوردستان به ته نسیق له گ����ه ڵ هێزه كان����ی یه په گ����ه بپارێزن و به هاوبه شیش كارو خه بات بكه ن، نه ك به شێوه ی دو هێزی جیاوازی سه ربازی . چونك����ه ئه گه ر كارێك����ی وه ها بكرێت و

ته نس����یق و كارێكی هاوبه ش له گه ڵ ئه و هێزانه ی PYD نه كرێت، ئه وا كێش����ه و ئاڵۆزی و ئاس����ته نگ و ته نان����ه ت ره نگه

روبه روبونه وه ش دروست بێت".هه ڵگیرساندنی به مه ترسی سه باره ت ش����ه ڕیش له نێوان هێ����زه كوردییه كان و دوباره بونه وه ی هه مان ئه زمونی باشوری

كوردس����تان، ئه و جه ختی له سه ر ئه وه كرده وه كه تائێس����تاش له نێو خۆمانداو له گ����ه ڵ هێزه كان����ی دیك����ه ب����ه رده وام گفتوگ����ۆ ده كه ین، تاكو ئ����ه و ئه زمونه دوباره نه بێته وه . بۆیه پێویس����ت ده كات میكانیزمێك����ی گونجاو بدۆزرێته وه تاكو هه ركه س����ه و له راس����تی خ����ۆی نه بێته بڕیارده ر. ئه و رایگه یاند "ئێمه كێشه مان له گه ڵ خورت و الوانی كورد نییه كه له هه ر ش����وێنێكه وه ده یانه وێت بچنه رۆژئاوای كوردس����تان به مه به ستی كاروخه باتێكی له رۆژئاوای كوردستان گروپی دروست. دیكه هه ن ب����ه اڵم بچوكن و رۆڵیان وه ك پێویس����ت نییه . چونكه ئێستا له سوریا به گش����تی ده رفه تێ����ك دروس����تبوه كه هه رچه ن����د كه س����ێك پ����اره ی هه بێت، ده توان����ن چه ك بكڕن و گروپ دروس����ت

بكه ن".ئ����ه و نوێن����ه ره ی PYD ره خنه ش����ی له چه ن����د هێزێكی كوردی گ����رت و وتی "هه ندێ����ك هێ����زی دیكه ش ه����ه ن كه له روخس����اردا ك����وردن، وه ك كه تیبه ی س����ه الحه دین و كه تیبه ی ئه حرار، به اڵم ش����ێوازو ره فتاره كان����ی ئ����ه وان هه مان عه ره بیی����ه ئۆپۆزیس����یۆنی ش����ێوازی به رامب����ه ر به ك����ورد. ئه وان����ه ده وڵه تی تورك یارمه تییان ده دات، كه به روكه ش ك����وردن، ب����ه اڵم له جه وه����ه ردا به هیچ ناكه ن، كورد نوێنه رایه تی ش����ێوه یه ك

به ڵكو دژی كوردن".نزیكه ی له س����وریا ئاماژه ی����ه ، جێی س����ێ ملیۆن ك����ورد ده ژی����ن، 15%ی پێكده هێن و، واڵت����ه ئه و دانیش����توانی به م شێوه یه دابه ش����بون: له ناوچه كانی جه زی����ره ك����ه ش����اره كانی قامش����لۆ، عامودێ، درباس����ی وه ، س����ه ری كانی ، دێركاحمكۆ، حه س����ه كه پێكدێت. زیاتر ل����ه 800 هه زار ك����ورد ده ژین. هه روه ها له كۆبان����ێ، ته لعه بید، عه یین عیس����ا، مه نباج و جه رابالیس زیاتر له 400 هه زار كورد ه����ه ن. له عه فرین، عه زاز، جه به ل سامان و ئیدلب زیاتر له 500 هه زار كه س پایته خت له دیمه شقی هه روه ها ده ژین. 300 ه����ه زار، له ش����اری حه ڵه ب )600( ه����ه زار، له ش����اره كانی الزقییه ، ده رعا، ج����ۆالن، ره قا، حمس و حه مما، نزیكه ی

200 هه زار هاواڵتی كورد ده ژین.

ئایا‌"نه‌وه‌كانی‌‌ئیدریس‌بارزانی‌"‌شه‌ڕی‌‌ناوخۆ‌هه‌ڵده‌گیرسێنن؟

ئا: ئاوێنه

له فرۆكه خانه ی سلێمانی نێوده وڵه تی كامێرا به دزییه وه داده نرێت بۆ

ته ماشاكردنی ژماره یه ك كارمه ندی ئافره ت، به ڕێوه به ری فرۆكه خانه ش

ده ڵێت "ئاگام له دانانی نییه و دانانیشی هیچ په یوه ندییه كی به مه سه له ی ئه منییه وه نییه ".

به پێ���ی ئ���ه و زانیارییانه ی ده س���ت رۆژنام���ه ی ئاوێن���ه كه وت���ون گومان له سه ر کەسێكه كه به رپرسی به شێكی به مه به ستی س���لێمانییه فرۆكه خانه ی بینیی جه سته ی ئافره تان دو كامێرای زۆر بچوكی داناوه ، یه كێكیان له هۆڵێكدا كه زیاتر ئافره تان تیایدا داده نیش���ن، له ته والێتێكی دیكه ش���یان دانه ك���ه ی

تایبه ت به ئافره تاندا.یه كێك زانیارییان���ه ئ���ه و به پێ���ی له كارمه ن���ده ئافره ته كانی ئه و به ش���ه به چه ن���د زانی���وه و به كامێراكان���ی وتوه ، هاوڕێیه كی فه رمانب���ه ری خۆی ئیداره ش���یان لێ ئ���اگادار كردۆته وه ، كچه كان له فه رمانب���ه ره یه كێك دواتر ئه ویش دۆزیوه ته وه و تری كامێرایه كی له وكاته وه داوه و ئی���داره ی پیش���انی مه سه له كه به ته واوی ئاشكرابوه و ئێستا له كێش���ه كه لێكۆڵینه وه بۆ لیژنه یه ك

پێكهێنراوه .سلێمانی ، فرۆكه خانه ی به ڕێوه به ری ئه ندازیار تاهی���ر عه بدواڵ له لێدوانێكیدا ب���ۆ ئاوێنه ئاماژه ی بۆ ئ���ه وه كرد كه لێكۆڵینه وه به رده وامه ، به اڵم تا ئێستا

لیژنه كه كاره كانی ته واو نه كردوه .به ڕێوه به ری فرۆكه خانه ی س���لێمانی له درێ���ژه ی لێدوانه كه ی���دا ب���اس له وه

ده كات كه ته نها یه ك كامێرا له هۆڵێكی گش���تیدا دانراوه و هیچ شتێكی نهێنی تێدانییه و وتی " كامێراكه ش نه به ستراوه

به هیچ شاشه یه كه وه ".تاهیر عه بدواڵ جه ختی كرده وه له سه ر ئ���ه وه ی كه دانانی ئ���ه و كامێرایه هیچ به بڕیاری نییه و په یوه ندییه كی به وه وه

ئه وی���ش دانه ن���راوه به ڵك���و ب���ه دزی ئه وه وه دانراوه و وتی " دانانیش���ی هیچ په یوه ندییه ك���ی به مه س���ه له ی ئه منیی فرۆكه خانه وه نییه و له ش���وێنێكی زۆر

ئاسایی فه رمانبه ران دانراوه ".هاوكات ئه و باس���ی له وه ش كرد كه لێدانراوه كامێراك���ه ی ش���وێنه ی ئه و

شوێنی خۆ گۆڕینی ئافره تان نییه .به پێی زانیارییه كان���ی ئاوێنه دانانی ئ���ه و كامێرایانه هی���چ په یوه ندییه كی به باری ئه منی���ی فرۆكه خانه وه نییه و به ش���ی ئاسایش���ی فرۆكه خانه ش هیچ

ئاگای له دانانیان نییه .رۆژنام���ه ی ئاوێن���ه زانیویه ت���ی كه

ئی���داره ی فرۆكه خانه ب���ۆ لێكۆڵینه وه له و كێش���ه یه لیژنه یه ك���ی پێكهێناوه ك���ه ب���ه ش، س���ێ له نوێنه رایه ت���ی ده زگا و یاسای له به شه كانی )ئاسایش و

چاالكی زه مه نی ( پێكدێن.به پێ���ی زانیارییه كان ئه و کەس���ەی گومانی له س���ه ره كه ئه و كامێرایانه ی

رۆژێك���ه چه ن���د م���اوه ی دانابێ���ت نێرراوه ته وه ماڵه وه .

له كاروباری ئاگادار س���ه رچاوه یه كی ئه من���ی فرۆكه خان���ه كان به ئاوێن���ه ی راگه یاند " دانانی كامێرا ده بێت به پێی یاسا و بڕیار بێت، به پێچه وانه ی ئه مه وه هه ر كه سێك ئه و كاره بكات نایاسایی و

نائه منییه و ده چێته خانه ی تاوانه وه ".سه رچاوه كه باس له وه ده كات ئه وه ی رویداوه له فرۆكه خانه ی سلێمانی "مایه ی نیگه رانییه ك���ی گه وره یه له ش���وێنێكی فرۆكه خان���ه دا وه ك هه س���تیاری كه سێك كامێرا دابنێت به بێ ئاگاداری الیه ن���ی فرۆكه خان���ه و به ڕێوه ب���ه ری ئه منیی فرۆكه خانه ، ئه مه جگه له وه ی بۆ مه به س���تێكی كۆمه اڵیه ت���ی دانراوه ك���ه دوره له هه مو كارێكی پیش���ه یی و

ئه خالقییه وه ".

"بۆ‌ته‌ماشاكردنی‌‌ژماره‌یه‌ك‌كارمه‌ندی‌‌ئافره‌ت‌له‌فرۆكه‌خانه‌ی‌‌سلێمانی‌‌كامێرا‌به‌دزییه‌وه‌‌داده‌نرێت"‌

رێگەی فرۆکەخانەی نێودەوڵەتی سلێمانی فۆتۆ: یەحیا ئەحمەد

لەئینتەرنێتەوە راگەیاندنی کەتیبەی نەوەکانی ئیدریس بارزانی لەدێرک

كه سێك كامێرا دابنێت به بێ

ئاگاداری به ڕێوه به ری

فرۆكه خانه و الیه نی ئه منیی دورە

لەکاری پیشه یی و ئه خالقیی

►

ئه مانه هێزی پشت مێزن و

پاشكۆی هێزه كانی دیكه ن به تایبه تی پارتی، رۆژئاوای

كوردستان به م هێزه ناپارێزرێت

►

ئا: شوان حەمە، بروکسیل

لەرۆژانی پێنج و شەشی ئەم مانگە لەپەرلەمانی ئەوروپا لەبروکسلی

پایتەختی بەلجیکا، نۆیەمین کۆنفرانسی کورد و تورک بەڕێوەچو،

ئامانجی سەرەکی لە کۆنفراسی سااڵنەی پەرلەمانی ئەوروپا

گەشەکردنی دیموکراسی و چارەسەری پرسی کوردە لەتورکیا، دروشمی

ئەمساڵی کۆنفرانسەکە بەناوی "پرسی کورد لەتورکیا، کاتی نوێکردنەوەی دیالۆگ و رێکخستنەوەی دانوستانی

راستەوخۆ" بو.

نێوەدەوڵەتییانەی ئەو کەس����ایەتییە پش����تیوانی کۆنفرانس����ەکەیان ک����ردوە بریتی����ن لە: دیس����موند تۆتۆو ش����یرین عەب����ادی و خۆزی����ە رام����ۆس هورتا کە هەرس����ێکیان خەاڵت����ی نۆبڵی ئاش����تی جیهانی����ان پێ بەخش����راوە. بیرمەندی گەورە نوام چۆمسکی نوسەری گەورەی کورد یەش����ار کەمال و نوس����ەری دیاری تورک ڤی����داد تورکالی و خاوەن خەاڵتی

ساخارۆف بۆ ئازادی لەیال زانا.ل����ەدو رۆژی کۆنفرانس����ەکەدا دەیان پەرلەمانت����اری ئەوروپ����ی و ئەکادیم����ی لێکۆڵ����ەرەوەی ئینس����تۆت و زانکۆکانی جیهان و دیپلۆماتکاران بەشداریان هەبو

خاوەن����ی ڤیدیۆیی����دا لەپەیامێک����ی خەاڵتی نۆبڵێ ئاش����تی دیسموند تۆتۆ کۆنفرانسەکە لەبەشداربوانی پیرۆزبایی کردو وتی: پێویس����تە دەوڵەتی تورکیا لەگەڵ عەبدواڵ ئۆجەالن دیالۆگ بکات و لەئەزمون����ی ماندێ����الوە فێربێت و هەمو الیەک هەوڵبدەن بۆ بەدیهێنانی ئاشتی. تۆت����ۆ ئام����ۆژگاری حکومەت����ی تورکی کردو جەختی لە س����ەر بون����ی دیالۆگ ک����ردەوە وەک تاکە رێگە بۆ ئاش����تی و

پێکەوەژیان.س����ەرۆک وەزیرانی ئوسترالیا، جولیا گیالرد، لە رێگەی نامەیەکی نوسراوەوە کە لەهۆڵی کۆنفرانسەکەدا خوێندرایەوە کاربەدەس����تانی لە داوای راس����تەوخۆ تورکیا کرد کار بۆ ئاشتی بکەن ، جولیا گیالرد باس����ی لەش����ەڕو پێکدادانەکانی چەن����د مانگی ڕابردو کرد کە س����ەدەها کرد داوی لێکەوتوەت����ەوەو ک����وژراوی الیەنەکان بگەرێنەوە سەر مێزی گفتوگۆ

درێژە بەدانوستانەکانی ئۆسلۆ بدەن.لەڕیزی بەش����داربوانی کۆنفرانسەکەدا سیاس����ی و کەس����ایەتی چەندی����ن رۆژنامەوان����ی وتاری����ان هەب����و، لەوانە س����ەاڵحەدین دەمیرداش هاوس����ەرۆکی پارتی ئاش����تی و دیموکراس����ی و ئایسیل توگلوک هاوس����ەرۆکی جڤاکی کۆنگرەی دیموکراسی و ساڵح موسلیم هاوسەرۆکی پارتی یەکێتی دیموکرات و جەنگیز چاندار گەورە رۆژنامەنوس����ی ت����ورک. یەکێک لەخاڵ����ە جیاوازەکان����ی کۆنفرانس����ەکە بانگهێش����تکردنی زوبێر ئایدار بو. وەک بەرپرسی کۆمیسیۆن کاریانا ویسترهایم ڕایگەیاندو وتی: یەکەم جار، بەخێرهاتنی

زوبێر ئایدار دەکەینزوبێ����ر ئای����دار ک����ە پەرلەمانت����ارە ئەروپییەکان وایان پێ باشتر بو بەناوی ئەندام����ی بۆردی کۆنگ����رەی نەتەوەیی کوردس����تان بانگ����ی بک����ەن، بەبی����ری هێنایەوە کە پێشتر چەندین جار الیەنی

کوردی ئاگربەس����تی راگەیەندوە. کورد بەنیازی ئاش����تیەو لەدیدارەکانی ئۆسلۆ ئامادە بوە. ئایدار رۆڵ و پێگەی عەبدواڵ ئۆجەالنی بەرزنرخاند و ئاماژەی بەوەدا کە بێ ئۆجەالن دانوستان ئەنجامی نابێت. لەوتەکان����ی خۆیدا زوبێر ئایدار جەختی لە پێویستی ئاشتی کردەوەو وتی: کورد ئامادەیە بۆ دانوس����تان. ئایدار مەرجی کوردان����ی لەچەند خاڵ����دا ڕاگەیاند کە گرنگترینیان: داڕش����تنەوەی دەستوری تورکیاو بەیاس����اکردنی خوێندنی زمانی کوردی ل����ە قوتابخانەی بنەڕەتییەوە تا ئاس����تی زانکۆ، هەروەها زمانی کوردی بکرێتە زمانی دوەمی واڵت و هەمو ئەو

خااڵنە لە دەستوردا دیاری بکرێن.ئەگەرچی کۆنفرانس سااڵنە بایەخ بە پرس����ی کورد لە تورکی����ا دەدات، بەاڵم بانگهێشتی کۆنفرانسەکە بەڕێوەبەرانی س����اڵح موس����لیم هاوس����ەرۆکی پارتی یەکێتی دیموکرات )پەیەدە( یان کردبو کە کاتۆگ����ەری جۆگرافی����دا )پەیەدە(

پارتێکی کوردییە لەسوریا لەوت����اری خۆیدا س����اڵح موس����لیم رەخنەی لەرۆڵی خراپەکارانەی تورکیا و دەستێوەردانی ئەو واڵتە کرد لەرۆژئاوای کوردستان بەتایبەت و لەسوریا بەگشتی. موس����لیم وتی" تورکیا ئاس����انکاری بۆ پەڕین����ەوەی تون����دڕەوە عەرەب����ەکان و ئەندامانی قاعیدە دەکات تا بە واڵتەکەدا کوردییەکان ناوچ����ە تێبپەڕن وبگەن����ە لەسوریا. هاوسەرۆکی پەیەدە رایگەیاند پێوس����تە گۆڕانکارییەکدا لەه����ەر کە: ش����وناس و مافە نەتەوەییەکانی کورد لەس����وریا پارێزراوبێت، کوردو عەرەب و کریستیان و یەزیدی و عەلەوی و ئاسوری و ئەرمەنی لە پرۆس����ەیەکەی هاوسەنگی

ئەو ب����ۆ کۆبکرێن����ەوە، دیموکراتی����دا یەکێتی و دیموکرات پارت����ی ئامانجەش

پەیەدە پرۆژەی ئامادەکراویان هەیە.لەیال زانا خاوەنی خەاڵتی ساخارۆفی ئەوروپ����ی، لە وتەکان����ی خۆیدا دۆخی هەڵس����ەنگاندو تورکی����ای سیاس����ی بەڕونی باسی لەڕۆڵی عەبدواڵ ئۆجەالن لەپرۆس����ەی ئاش����تیدا ک����ردو وتی: بێ ئۆجەالن شەڕ دەبێت بەاڵم بێ ئۆجەالن

ئاشتی نابێت.س����ەالحەدین دەمیرداش هاوسەرۆکی پارتی ئاش����تی و دموکرات����ی، بەدەپە، لەوتەی خۆیدا بەوردی باسی لە ئەنجامە نەخوازراوەکانی ش����ەڕ کردو وتی: زیاتر لە سی ساڵە ش����ەڕ هەیە، زیاتر لەسی هەزار کوژراو هەیە، زیاتر لەپێنج س����ەد ملی����ارد دۆالر بۆ ش����ەڕ خ����ەرج کراوە، بەاڵم کێش����ەکە بەردەوامە. دەمیرداش باس����ی لە بەهانەی "تیرۆر" کردو وتی: تورکی����ا دەڵێ����ت زوبێر ئایدار و س����اڵح موس����لیم تیرۆریستن، بەاڵم ئەمرۆ ئێمە زوبێر ئایدارو س����اڵح موسلیم دەبینین لەس����ەر داوای ئەم کۆنفرانسە هاتونەتە قس����ەمان ئەوروپا(و )پەرلەمانی ئێرە ب����ۆ دەکەن. دەمی����رداش جەختی لەوە ک����ردەوە کە بیان����وی تی����رۆر رێگە بۆ تورکی����ا خۆش دەکات تا دەوڵەت خۆی دیموکراتیی����ەکان لەبەرپرس����یاریەتییە بدزێتەوەو پشت بکاتە پرۆسەی ئاشتی.لەدرێژەی قسەکانیدا دەمیرداش تیشکی خس����تە س����ەر گرنگی رۆڵ����ی هەرێمی کوردس����تان و داوای ک����رد کە هەرێمی لەپرۆس����ەی هاوکاربێ����ت کوردس����تان ئاشتیدا. وەک ئاماژەیەک بۆ روداوەکانی ئەم دواییانەی ناوچەکە دەمیرداش وتی: مەس����عود بارزانی دەتوانێت لەو نێوەدا

رۆڵی ئاشتی و ئەرێنی بگێڕێت. لەناو بەشداربواندا چەندین رۆژنامەوان و بەڕەگەز ئەکادیمی و چاالکوانی مەدەنی تورک وتاریان هەبو. گەورە رۆژنامەنوسی تورک جەنگیز چاندەر لەدیدی خۆیەوە روداوەکان����ی ناوچەکەو پرس����ی کورد و رۆڵ����ی تورکی����ای هەڵس����ەنگاند و وتی: جوگرافی����ای خۆرهەاڵت����ی ناوەڕاس����ت لەگۆڕاندای����ە. کورد بەدوای شوناس����ی خۆیدا دەگەرێت، لەئێستادا ئاماژەکانی ئ����ەو هەوڵ����ە لەهەرێمی کوردس����تان و ناوچە کوردنشینەکانی سوریا دەبینین. س����عودییەو وتی: چان����دەر جەنگی����ز دەس����تێوەردان ئەمەریکا ئیس����رائیل و هەوڵئەدات تورکیاش دەکەن. لەسوریا جێ پێیەک بۆ خۆی بدۆزێتەوە، بەاڵم کێشەی تورکیا ئەوەیە هەوڵدەدا هەنگاو بەس����ەر بونی ک����ورد لەس����وریا بنێت، کێشەی تورکیا ئەوەیه خۆی لەناو واڵتدا

کێشەی کوردی هەیە.س����ابینا فرای����زار نوێن����ەری گروپی قەیرانی نێوەدەوڵەتی تیش����کی خستە سەر جیاوازی نێوان ناوچە تورکییەکان بەبەراورد لەگ����ەڵ ناوچە کوردییەکان و وتی: توشی شۆک بوم کاتێک سەردانی ناوچە کوردییەکانم کرد، چەند لەبیرکراو

بێ خزمەتگوزارین.فرایزەر دۆخی سیاسی تورکیای بەئاڵٶز ناوبردو بەرپرسیاریەتی دۆخەکەی خستە ئەس����تۆی س����ەرۆک وەزیرانی تورکیاو وتی: ئ����ەردوگان س����ەرۆک وەزیرانێکی س����ەرقاڵی ئ����ەردوگان تون����دە، زۆر خۆیەتی و ناسیۆنالیس����تەکانی کێش����ە

توندبون����ەوەو کێش����ەو ب����ەرەو واڵت سەنترالیزەکردن دەبات.

نێودەوڵەتی و کۆمەڵ����گای دوفاق����ی هێش����تنەوەی کورد بە ب����ێ دەوڵەتی ئوفرە پرۆفیس����ۆر بابەتی س����ەربەخۆ بەنگی����و ب����و. بەنگیو نمون����ەی تاکی ک����وردی هێنای����ەوەو وتی: ک����وردەکان خۆی����ان بەعێراقی و ئێ����ران و تورکی و س����وریی نازان����ن، بەڵک����ە لەبەرامبەر پرس����یارە سەرەتاو س����ادەکەدا کە ئایا تۆ لەکوێوە هاتویت، هەمیشە وەاڵمەکە ئەمەیە: من لەباکور، باشور، رۆژهەاڵت ی����ا رۆژئ����اوای کوردس����تانەوە هاتوم. بەنگیو بەم شێوەیە رەخنەی لەمۆدێلی تەواوی گرت: ناوچەکە دەس����ەاڵتداری واڵتانی ناوچەکە سیستەمێک بەڕێوەیان دەبات کە دین تیایدا تێکەڵی ریش����ەیی هەیە، بەاڵم لەهەرێمی کوردستاندا ئەو تێکەڵییە نابینرێت. پرۆفیس����ۆر ئورفە ل����ە وەاڵمی پرس����یارێکدا وتی: دوفاقی سیاسی کۆمەڵگای نێودەوڵەتی لەوەدایە نەتەوەیەکگرت����وەکان، لەب����ارەگای دەدات دەوڵەتێ����ک لەش����ەوورۆژێکدا بەفەلەس����تینییەکان، بەاڵم کورد لەبیر

دەکات. بەرپرس����ی ناس����راو، کەس����ایەتی ئەفریقا، باش����وری ئەروپاو کۆمیسۆنۆ جۆدگار عیسا موسا کە پێشتر پارێزەری نیلسۆن ماندێالو دیس����موند تۆتۆ بوە، داوای لەحکومەتی تورکیا کرد روداوەکان وەک خ����ۆی ببینێت و وت����ی: لەزینداندا پەکەکەو لەش����اخدا ئۆجەالن و عەبدواڵ لەش����ارەکاندا ژنان و پی����اوان، هەمویان پێکەوە خەباتێک����ی هاوبەش لەپێناوی

ئامانجێکی هاوبەشدا دەکەن.خۆی����دا کۆتای����ی لەراگەیاندن����ی کۆنفرانس هانی حکومەتی تورکیایدا بۆ کۆنفرانسەکەی لەنوسراوەکەدا ریفۆرم. یەکێت����ی ئەوروپ����ا داوای لەحکومەتی تورکیا کرد پێگەی سیاسی و ستراتیجی عەبدواڵ ئۆجەالن وەک خۆی وەربگرێت. لەنوسراوەکەدا هاتوە " پێوستە عەبدواڵ ئۆجەالن وەک الیەنی سەرەکی چارەسەر چاولێبکرێت. هەمانکات پێوستە تورکیا دیالۆگ لەگ����ەڵ نوێنەرانی کورد بکات. هەر لەو راگەیندراوەدا هاتوە: کۆنفرانس داوا لەهەم����و واڵت����ەکان دەکات ن����اوی پارتی کرێکارانی کوردستان )پەکەکە(

لەلیستی تیرۆر بسڕنەوە.

5کوردستانی )355( سێشه ممه 2012/12/11

عەشق و پەشیمانی به‌ختیار‌عه‌لی‌ده‌ینوسێت

»2«کیرک���ەگارد دابڕان���ی ه���ۆی لەخۆشەویس���تەکەی هەرچییەک بێت، دواجار پەیوەندییەکی قووڵی بەخواستی کیرکەگاردەوە هەی���ە لەمرۆڤەکانی تر نەچێت، هەموو ش���تێک لەکیرکەگاردا ئەوەمان بیردەخاتەوە کە دەیەوێت ژیان لەکەنارەوە ببینێت، ئەو ڕەوتە سادەو ئاس���اییەی مرۆڤەکان پێیدا دەڕۆن بۆ ئەو کەمێک ئەس���تەمە. تەنیا لەژیانی شەخس���یدا ئەو الرێگایە هەڵنابژێرێت، مەسەلەکە تەنیا ڕەتکردنەوەی عەشقێک نیی���ە، بەڵکو بەجۆرێ���ک لەجۆرەکان وەرگرتن���ی مەودای���ەک و دوورییەک���ە لەش���تەکان بواری پێبدات بیربکاتەوە، بێئ���ەوەی هی���چ ش���ەپۆلێک بیبات، تەنهاییەک���ەی هەوڵێکە بۆ دۆزینەوەی فۆرمێ���ک ب���ۆ ژیان���ی خ���ۆی لەژێر رۆش���نایی تێڕوانینە فەلسەفییەکانیدا. هەت���ا رەهەن���دی دینی کیرک���ەگارد، تیۆلۆگەکانی لەدینی ش���تێکە جیاواز ت���ر. »ڕیتش���ارد پورکارتهۆفەر« کە یەکێکە لەکیرکەگاردناسە ناسراوەکان، لەچاوپێکەوێنێکیدا لەگەڵ »ئەدێلبێرت ڕای���ڤ« دا بۆ گۆڤ���اری »دی دڕای« »ژم���ارە 3 ی س���الی 2006«ب���اس لەس���ەختی فەلس���ەفەی کیرک���ەگارد دەکات. بەبێ تێگەیش���تن لەس���ەختی تێڕوانین���ی ئەو بۆ تەواوی ش���تەکان، زەحمەتە تەواو لەس���ەختی تێڕوانینی ئ���ەو بۆ س���ەختی عەش���قیش یان بۆ بارگاویبوونی عەشق بەگوناه� تێبگەین. لەڕاستیدا تێگەیشتن لەهەموو شتێکی کیرکەگارد س���ەختە، هەم ژیانی، هەم دەرون���ی، هەم هەڵوێس���تەکانی، هەم پورکارتهۆفەر«، گەرچی نوسینی. » وادەبینێ���ت تێگەیش���تن لەکیرکەگارد بەدیوێک���دا ڕەنگە ئاس���ان بێت، بەاڵم بەدیوێکی دیدا زۆر ئاڵۆزو ئەس���تەمە. دی���وە ئاس���انەکەی دەگەڕێت���ەوە بۆ ئەوەی کە کیرک���ەگارد بەردەوام یەک پرس���یاری س���ەنتراڵی ب���ووەو ئەوی پرس���یارەکەش دووبارەکردۆت���ەوە، ئەوەی���ە »مرۆڤ ب���وون، چ مانایەکی هەی���ە؟«. ئەو لەهەم���وو کارو رۆمانە ئەو وەاڵمی بەدوای فەلسەفییەکانیدا، پرس���یارەوەیە. بەاڵم سەختییەکەش لەوەدای���ە ک���ە کیرکەگارد ب���ەردەوام دەیەوێت ش���تێک بڵێت ک���ە ناوترێت، واتە لەخواستی درکاندنی شتێکدایە کە لۆژیکییەوە گوزارشتی بنەمای بەهۆی لێناکرێت، بۆیە بەردەوام ناچارە فۆرمی ناراس���تەوخۆ بدۆزێتەوە بۆ درکاندنی ش���تگەلێک کە لەڕاس���تیدا راستەوخۆ نادرکێنرێن. بەاڵم هۆی ئەم نەدرکاندنە چییە؟ هۆی چییە کیرکەگارد هەمیشە بەسەختی دەتوانێت گوزارشت لەخۆی بکات. وتارێکی »ویلهلم وایش���ئێدل« ����م لەبەردەس���تدایە، س���ەبارەت بە بەن���اوی »کیرکەگارد یان کیرکەگارد سیخوڕەکەی خودا« کە واهەستدەکەم پرس���یارەکەمان وەاڵمی ت���ازۆر کەم دەداتەوە. بەپێی »وایشئێدل« چەمکی کیرک���ەگارد چەمکێکی هەقیقەت الی زۆر خودگەرایە »سوبێکتیڤ �� ژاتی« ی���ە. خودگەرایی���ش الی کیرک���ەگارد ت���ەواو جی���اوازە لەخودگەرای���ی الی فەیلەس���وفەکانی ت���ر، ئایدیالیس���تە خودگەراکان���ی پێش کیرکەگارد جۆرە پێناس���ەیەکیان بۆ خودگەرایی هەبوو، وەک مەزهەبێکی فەلسەفی کە باوەڕی وایە لەدەرەوی مرۆڤ هیچ هەقیقەتێک و هیچ جیهانێک بوونی نییە.هەر شتێک هەیە، تەنیا لەهەس���تی مرۆڤدا هەیە. لەسەر کیرکەگاردی خودگەرایی بەاڵم نەفیکردنی دونیای دەرەوە دانەمەزراوە، ک���ەم و زۆر پەیوەندییەک���ی بەوجۆرە کەس���انی س���وبێکتیڤەی ئایدیالیزمە وەک بێرکل���ی یەوە نیی���ە، کە بوون و نەبوونی جیهان���ی مەتریالی بە بوون و نەبوونی هەس���تەوە گرێدەدەن. بەاڵم الی کیرکەگارد هەقیقەت ئەو ش���تەیە کە خ���ود بەهەموو ج���ۆش و خرۆش و ئارەزوویەکەوە ب���ەرەو ڕووی دەچێت، واتە دەبێت ببێتە هەقیقەتێک بۆ خود. هەقیقەت کاتێک هەقیقەتە کە لەبنکی وجودم���ان بدات و بتوانێ���ت بیگۆڕێت. ئەم تێگەیش���تنە لەهەقیقەت ڕیشەییە هەقیقەت لەکیرکەگارد. تێگەیشتن بۆ الی ئ���ەو پەیوەن���دی بەتێگەیش���تنی ئەو پرۆسێس���ە دەرەکیی���ەوە نییە کە لەجیهان���دا هەیە، بەڵک���و پەیوەندی بە ج���ۆری ئەو وابەس���تەگییە بەهێزو

پ���ڕ س���ۆزەوە هەیە کە بەش���تێکەوە دەمانبەس���تێتەوە، هەقیقەت الی ئەو زۆر نزیک���ە لەترپ���ەی ژی���ان و ترپەی ڕۆحەوە لەساتە هەرە ساردو ترسناک و پ���ڕ دوودڵییەکاندا. ئی���دی هەر کەس ئەوی���ش ... هەی���ە هەقیقەتێک���ی هەقیقەتێک���ی تایبەت���ی هەیەو دەبێت بۆی بگەڕێت و بیدۆزێتەوەو بۆی بژی و بۆی بمرێ���ت. لێرەوەیە کە کیرکەگارد بەباوک���ی لەج���ۆرەکان بەجۆرێ���ک »بوونگەرای���ی � وجودیەت«و زۆرجار »پۆست مۆدێرنە«ش تەماشادەکرێت، چونکە بەجۆرێک لەجۆرەکان پێ لەسەر هەقیقەت و س���وبێکتیفەکەی ڕەهەندە فرەش���ێوەکەی هەمەج���ۆرو ڕوکارە س���ەرەکی جی���اوازی دادەگرێ���ت. کیرکەگارد لەگ���ەڵ بوونگەرکانی تردا ئەوەی���ە، کیرک���ەگارد ناتوانێت مرۆڤ ببینێت، لەپەیوەندی بەخوداوە بەدەر داڕشتنی هەموو هەستێکی سوبێکتیڤی کەم و زۆر بەکەناڵی پەیوەندی بەخودادا دەڕوات. ئەو ونبوون و پاش���ەگەردانی و پوچگەرایی���ەی کەس���انی وەک کامۆ قەبووڵی کیرک���ەگارد قەبووڵیدەکەن، نییەو لەگەڕاندا بۆ مانایەکی لۆژیکی بۆ بوون ڕانەوەستێت و ئەو مانایەش تەنیا دەدۆزێتەوە. هەس���تکردنی الی خودا کیرکەگاردیش بە خۆی وەک گوناهبار یان وەک عاشق ناکەوێتە دەرەوەی ئەو

پەیوەندییەوە. ئەوەی کە لەکیرکەگاردا ئەم دۆزینەوەی بۆ سەرەنجڕاکێش���ە، تێڕوانینەکانی س���وبێکتیڤە، راستییە هیچ کات بەو سیس���تمە بەهێزو پتەوو خۆگ���رەدا ناڕوات کە کەس���ێکی وەک هیگڵ دەیتوانی لەرێگای س���ەلماندنی لۆژیکی و عەقڵییەوە بیگاتێ. کیرکەگارد خۆی دەڵێت »بۆت هەیە لێم بپرس���ی بۆ کوێ دەڕۆی. بەاڵم دەربارەی هۆکان هیچم لێ مەپرسە«. لێرەشەوە هەوڵی کیرک���ەگارد بۆ تێگەیش���تن لەوجود، بەمەبەستی نزیکبوونەوەیەتی لەمرۆڤ، نەوەک بەنیازی داڕش���تنی سیس���تمی فەلس���ەفی زەبەالح، ک���ە هەموو بوون

لەئەلفەوە تا یا بگرێتە خۆی. کیرکەگارد بەپێ���ی م���رۆڤ بوونی ملکەچی ترس���ە. چەمک���ی ترس کە لەفەلس���ەفەو دەرونناس���ی س���ەدەی بیس���تدا دەبێتە چەمکێکی سەنتراڵ، لە کیرک���ەگاردەوە دادەکەوێت. مرۆڤ بوونەوەرێکە هەمیشە لەترس و دوودڵیدا هەمیش���ە ئ���ازادە، چونک���ە دەژی، کۆمەڵێ���ک ئەگ���ەری ل���ە بەردەمدایە دەبێ���ت یەکێک هەڵبژێرێت. ترس هیچ نییە جگە لەدیاردەیەک کە دەگەڕێتەوە بۆ بوون���ی ئەگەرەکان، م���رۆڤ هیچ ش���تێکی بۆ دیاری نەکراوە. ئەمە ئەو راستییەیە کە کیرکەگارد دەکاتە باوکی بوونگەراکان، ئێمە بوونێکی پێدراومان نییە، ژیانێکی ئامادەمان نییە، بەڵکو »بوونێکم���ان هەیە پ���ر ئەگەر« کە تێیدا مەحکومی���ن هەڵبژێرین. ترس و دوودڵ���ی هاوڕێ���ی ئەبەدیمانن، ئەوە دۆخێکی ساتی و راگوزەر نییە، بەڵکو جەوهەرو بنەمای بوونمانە، ترس���مان ترسە لەشتێکی ناچاری کە هەاڵوێردو هەڵبژاردنە. لێ���رەوە کیرکەگارد چەند ب���اوەڕی بەس���وبێکتیڤیتەیت هەی���ە، هێندەش باوەڕی وایە کە دیاردەی وەک ت���رس و دوودڵی و هەڵب���ژاردن بنەمای هەموو جەش���نە بوونێکی ئینس���انین.

پرسی کورد لەتورکیا..نۆیەمین کۆنفرانسی کوردو تورک

لەپەرلەمانی ئەوروپا، ئاماژە نوێکان!

جوگرافیای خۆرهەاڵتی ناوەڕاست

لەگۆڕاندایە، کورد بەدوای شوناسی خۆیدا دەگەرێت،

لەئێستادا ئاماژەکانی ئەو

هەوڵە لەهەرێمی کوردستان و ناوچە

کوردنشینەکانی سوریا دەبینین

له یال زاناساڵح موسلیم و جه نگیز چاندار فۆتۆکان: شوان حه مه

جۆدگار عیسا موسا پارێزه ری ماندێال

ترس و دوودڵی هاوڕێی

ئەبەدیمانن، ئەوە دۆخێکی ساتی و

راگوزەر نییە، بەڵکو جەوهەرو بنەمای بوونمانە

19 »»

‌‌‌ئا:‌پشتیوان‌جه‌مال

به‌هۆی‌‌ئه‌و‌قه‌یرانه‌ی‌‌له‌نێوان‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌و‌حكومه‌تی‌‌ناوه‌ندیدا‌

دروستبوه‌،‌به‌وته‌ی‌‌زۆربه‌ی‌‌الیه‌نه‌‌سیاسییه‌كان‌پڕۆسه‌ی‌‌چاكسازی‌‌

نێوخۆیی‌‌"سستكردوه‌".

هه‌رچه‌ن���ده‌‌ل���ه‌دوای‌‌روداوه‌كان���ی‌‌17ی‌‌ش���وباتی‌‌س���اڵی‌‌راب���ردوه‌وه‌،‌مه‌س���عود‌بارزانی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێمی‌‌چاكس���ازی‌‌ پڕۆژه‌یه‌كی‌‌ كوردس���تان‌راگه‌یاند‌و‌دواتری���ش‌هه‌ر‌پێنج‌الیه‌نه‌‌)پارتی‌،‌ كوردس���تان‌ سه‌ره‌كییه‌كه‌ی‌‌یه‌كگرتو،‌كۆمه‌ڵ‌(‌ گ���ۆڕان،‌ یه‌كێتی‌،‌ئه‌نجام���دا‌ كۆبونه‌وه‌ی���ان‌ چه‌ندی���ن‌به‌مه‌به‌س���تی‌‌ئه‌نجامدانی‌‌چاكس���ازی‌‌له‌سیس���ته‌می‌‌سیاسی‌‌كوردستان‌و‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌س���ته‌ش‌ئۆپۆزیسیۆن‌شه‌ش‌پاكێجیان‌پێشكه‌شی‌‌ده‌سه‌اڵت‌كرد‌بۆ‌به‌رپرسانی‌‌ به‌وته‌ی‌‌ به‌اڵم‌ چاكسازی‌،‌ئۆپۆزیس���یۆن‌هه‌تا‌ئێستا‌نه‌توانراوه‌‌بدرێت،‌ ئه‌نجام‌ بنه‌ڕه‌تی‌‌ چاكس���ازی‌‌جگ���ه‌‌ل���ه‌وه‌ش‌ئاڵۆزبون���ی‌‌زیاتری‌‌په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌‌نێوان‌هه‌رێم‌و‌به‌غدا‌له‌ماوه‌ی‌‌رابردودا‌و‌وه‌ستانی‌‌هێزه‌كانی‌‌پێشمه‌رگه‌‌و‌سوپای‌‌عێراقیش‌له‌ناوچه‌‌جێناكۆكه‌كان،‌ئه‌وه‌نده‌ی‌‌دیكه‌‌پرسی‌‌بردوه‌ته‌وه‌،‌ له‌بیر‌خه‌ڵك‌ چاكس���ازی‌‌له‌و‌روه‌ش���ه‌وه‌‌الیه‌نه‌كان‌دان‌به‌وه‌دا‌ده‌نێن‌كه‌‌له‌ئێستادا‌پرسی‌‌چاكسازی‌‌

"سست"‌كردوه‌.له‌و‌باره‌ی���ه‌وه‌‌وته‌بێژی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌له‌س���لێمانی‌،‌ پارتی‌‌ س���ه‌ركردایه‌تی‌‌عه‌بدولوه‌ه���اب‌عه‌ل���ی‌‌له‌لێدوانێك���دا‌بۆ‌ئاوێنه‌‌رایگه‌یان���د‌كاتێك‌هه‌رێمی‌‌هه‌ڕه‌ش���ه‌‌ روب���ه‌ڕوی‌‌ كوردس���تان‌ده‌بێ���ت‌كاره‌كان‌تاڕاده‌یه‌ك‌سس���ت‌ده‌بن‌و‌ئ���ه‌وه‌ش‌كاتییه‌،‌به‌اڵم‌له‌گه‌ڵ‌‌ئه‌وه‌ش���دا‌دامه‌زراندن‌و‌چاودێریكردنی‌‌ه���ه‌ر‌ حكوم���ه‌ت‌ داموده‌زگاكان���ی‌‌

به‌رده‌وامه‌.به‌رپرس���انی‌‌یه‌كێتیش‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌ك���ه‌ن‌ك���ه‌‌پڕۆس���ه‌ی‌‌چاكس���ازی‌‌نه‌وه‌س���تاوه‌،‌به‌ڵك���و‌هه‌ندێجار‌باش‌ده‌ڕوات‌و‌هه‌ندێجاری���ش‌به‌هۆی‌‌دۆخه‌‌

سیاسییه‌كه‌وه‌‌سست‌ده‌بێت.‌مه‌كته‌ب���ی‌‌ ئه‌ندام���ی‌‌ وته‌بێ���ژ‌و‌ئ���ازاد‌جوندیانی‌‌ یه‌كێتی‌،‌ سیاس���ی‌‌له‌لێدوانێكدا‌ب���ۆ‌ئاوێنه‌‌رایگه‌یاند‌كه‌‌ئه‌و‌بارودۆخه‌‌سیاس���ییه‌ی‌‌دروستبوه‌‌ته‌نه���ا‌په‌یوه‌س���ت‌نیی���ه‌‌به‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتیی���ه‌وه‌،‌به‌ڵكو‌روب���ه‌ڕوی‌‌هه‌مو‌الیه‌نه‌كان‌بوه‌ته‌وه‌‌و‌جه‌ختیشیكرده‌وه‌‌كه‌‌پڕۆسه‌ی‌‌چاكسازی‌‌"نه‌وه‌ستاوه‌"‌و‌پڕۆس���ه‌یه‌كی‌‌ "چاكس���ازی‌‌ وت���ی‌‌هه‌ندێج���ار‌ پڕۆس���ه‌كه‌‌ به‌رده‌وام���ه‌،‌به‌هۆی‌‌ هه‌ندێجاریش‌ ده‌ڕوات‌و‌ ب���اش‌دۆخه‌‌سیاس���ییه‌كه‌وه‌‌سست‌ده‌بێت،‌له‌ئێس���تادا‌پڕۆس���ه‌ی‌‌تواناس���ازی‌‌و‌دامه‌زران���دن‌به‌رده‌وام���ه‌‌و‌هه‌وڵی‌‌زۆر‌مه‌حسوبییه‌ت‌ مه‌نس���وبییه‌ت‌و‌ دراوه‌‌نه‌مێنێ‌،‌بۆیه‌‌چاكسازی‌‌شتی‌‌گه‌وره‌‌و‌

رۆژانه‌شی‌‌تێدایه‌".‌‌ئازاد‌جوندیانی‌‌رونیكرده‌وه‌‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌"بێالیه‌نانه‌‌و‌ به‌‌ چاكس���ازی‌‌ پڕۆسه‌ی‌‌

غه‌یره‌‌سیاسی‌"‌س���ه‌یر‌نه‌كرێت‌ئه‌وا‌پڕۆس���ه‌كه‌‌به‌رده‌وامه‌،‌به‌اڵم‌هه‌ندێك‌مه‌س���ه‌له‌ی‌‌تری���ش‌هه‌یه‌‌پێویس���تی‌‌به‌ته‌وافوقی‌‌سیاسی‌‌الیه‌نه‌كان‌هه‌یه‌.

جه‌خت‌ ئۆپۆزیسیۆنیش‌ الیه‌نه‌كانی‌‌

ده‌كه‌نه‌وه‌‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌چاكسازی‌‌سیاسی‌‌له‌هه‌رێم���دا‌نه‌كرێت،‌ئ���ه‌وا‌ناتوانرێت‌هه‌ڕه‌ش���ه‌كانیش‌ روب���ه‌ڕوی‌‌ هه‌رێ���م‌

ببێته‌وه‌.ئه‌ندامی‌‌مه‌كته‌بی‌‌سیاسی‌‌یه‌كگرتوی‌‌

ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ س���ه‌رۆكی‌‌ ئیس���المی‌‌و‌له‌سلێمانی‌،‌ سه‌ركردایه‌تی‌‌ئه‌و‌حیزبه‌‌بۆ‌ له‌لێدوانێكدا‌ ئه‌حم���ه‌د‌ د.محه‌مه‌د‌ئاوێنه‌‌رایگه‌یاند‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌كێش���ه‌ی‌‌زۆریش‌دروس���ت‌ببێ���ت،‌به‌اڵم‌نابێت‌

چاكسازی‌‌ریشه‌یی‌‌له‌هه‌رێمدا‌نه‌كرێت،‌چونك���ه‌‌چاكس���ازییه‌كه‌‌زه‌روره‌تێكی‌‌حه‌تمییه‌‌و‌ته‌نانه‌ت‌بۆ‌روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی‌‌پێویس���تمان‌ هه‌ڕه‌ش���ه‌كانیش‌به‌چاكسازییه‌‌و‌وتی‌‌"ئه‌گه‌ر‌چاكسازی‌‌فه‌شه‌ل‌ له‌ڕوبه‌ڕوبونه‌وه‌ش���دا‌ نه‌كرێت‌

دێنین".وه‌كو‌ ك���ه‌‌ ئاش���كرایكرد‌ ناوب���راو‌یه‌كگرت���و‌پێش���نیاریان‌هه‌ی���ه‌‌ب���ۆ‌چاكس���ازی‌‌له‌ده‌س���توردا‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌په‌رله‌مان‌ته‌وافوقێكی‌‌سیاسی‌‌له‌سه‌ر‌بكرێت،‌جگه‌‌ل���ه‌وه‌ش‌كار‌بكرێت‌بۆ‌دانوستان‌ ئه‌نجومه‌نی‌‌ دروس���تكردنی‌‌"ل���ه‌و‌روه‌ش���ه‌وه‌‌قس���ه‌مان‌له‌گ���ه‌ڵ‌‌الیه‌ن���ه‌كان‌ك���ردوه‌،‌به‌داخ���ه‌وه‌‌زۆر‌

ئاماده‌ییان‌ده‌رنه‌بڕیوه‌".د.‌محه‌م���ه‌د‌جه‌ختیك���رده‌وه‌‌ك���ه‌‌پڕۆس���ه‌ی‌‌چاكس���ازی‌‌"وه‌س���تاوه‌"‌و‌بدرێت‌و‌ كاراكردنه‌وه‌ی‌‌ هه‌وڵی‌‌ ده‌بێت‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌سته‌ش‌به‌پێویستی‌‌ده‌زانن‌كۆبون���ه‌وه‌ی‌‌پێنجقۆڵ���ی‌‌له‌نێوان‌دو‌الیه‌نه‌كه‌ی‌‌ده‌سه‌اڵت‌و‌سێ‌‌الیه‌نه‌كه‌ی‌‌

ئۆپۆزیسیۆندا‌بكرێت.هه‌روه‌ها‌ئه‌ندامی‌‌مه‌كته‌بی‌‌سیاسی‌‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیسالمی‌،‌عه‌بدولستار‌مه‌جید‌له‌لێدوانێكدا‌ب���ۆ‌ئاوێنه‌‌رایگه‌یاند‌كه‌‌له‌ئێس���تادا‌هه‌س���ت‌ده‌كرێت‌به‌هۆی‌‌گه‌وره‌ی���ی‌‌و‌زه‌قبونه‌وه‌ی‌‌كێش���ه‌كانی‌‌هه‌ولێر‌و‌به‌غدا‌پڕۆس���ه‌ی‌‌چاكس���ازی‌‌ب���ه‌اڵم‌ بچوكبۆت���ه‌وه‌،‌ تاڕاده‌ی���ه‌ك‌به‌پێویس���تی‌‌زان���ی‌‌ك���ه‌‌هه‌میش���ه‌‌ئۆپۆزیس���یۆن‌داكۆكی‌‌له‌چاكس���ازی‌‌ب���كات‌و‌وت���ی‌‌"پێمانوایه‌‌پڕۆس���ه‌كه‌‌كۆبونه‌وه‌كانیشدا‌ له‌هه‌مو‌ به‌رده‌وامه‌‌و‌له‌گ���ه‌ڵ‌‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێ���م‌و‌الیه‌ن���ه‌‌چاكس���ازی‌‌ باس���ی‌‌ سیاس���ییه‌كاندا‌ده‌كرێ���ت،‌به‌اڵم‌گرنگه‌‌ك���ه‌‌ئاوڕێكی‌‌باشتر‌له‌و‌پڕۆژه‌‌چاكسازییه‌‌بدرێته‌وه‌‌كه‌‌له‌الیه‌ن‌ئۆپۆزیسیۆنه‌وه‌‌پێشكه‌ش‌كرا،‌جگه‌‌له‌وه‌ش‌هاواڵتیان‌له‌س���ه‌ر‌داواكردنی‌‌چاكس���ازی‌‌بێن���ه‌‌ده‌نگ،‌چونكه‌‌دواجار‌ئه‌و‌چاكس���ازییانه‌‌بۆ‌

خزمه‌تی‌‌هاواڵتیانن.رای‌‌ هه‌وڵی���دا‌ زۆر‌ ئاوێن���ه‌‌هه‌ڵسوڕاوانی‌‌گۆڕان‌وه‌ربگرێت،‌به‌اڵم‌

ده‌ستنه‌كه‌وتن.

‌‌‌ئا:‌پشتیوان‌

روماڵكردنی‌‌خۆپیشاندانه‌كانی‌‌ئه‌مدواییه‌ی‌‌واڵتی‌‌میسر‌له‌كه‌ناڵی‌‌

گه‌لی‌‌كوردستانه‌وه‌،‌خه‌ریكه‌‌بارگرژی‌‌له‌نێوان‌یه‌كگرتوی‌‌ئیسالمی‌‌و‌

یه‌كێتیدا‌دروست‌ده‌كات،‌یه‌كێتی‌‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌كه‌‌ئه‌وان‌كاری‌‌راگه‌یاندن‌ده‌كه‌ن‌و‌به‌رپرسێكی‌‌یه‌كگرتوش‌ده‌ڵێت‌"وه‌كو‌رای‌‌

خۆم‌پێموایه‌‌مه‌به‌ستی‌‌سیاسی‌‌و‌ئایدۆلۆجی‌‌له‌پشته‌".‌

كه‌ناڵی‌‌ئاس���مانی‌‌گه‌لی‌‌كوردستان‌راب���ردو‌ رۆژی‌ چه‌ن���د‌ به‌درێژای���ی‌به‌به‌رده‌وامی‌روماڵی‌خۆپیشاندانه‌کانی‌نه‌یارانی‌محه‌مه‌د‌مورس���ی‌س���ه‌رۆکی‌میس���ری‌ک���رد‌ئه‌مه‌ش‌ب���وه‌‌مایه‌ی‌یه‌کێتی‌و‌ نێ���وان‌ بارگرژی‌ نیگه‌رانی‌و‌یه‌کگرتو‌که‌‌خۆپیشاندانه‌كانیش‌له‌دژی‌راپرسی‌نوێیه‌‌له‌سه‌ر‌ده‌ستوری‌نوێی‌كه‌‌ رایده‌گه‌یه‌نێت‌ یه‌كێتیش‌ میس���ر،‌"سیاسی‌"یان‌ مه‌به‌ستێكی‌‌ هیچ‌ ئه‌وان‌له‌و‌روماڵكردنان���ه‌‌نییه‌،‌به‌ڵكو‌ته‌نها‌

كاری‌‌راگه‌یاندن‌ده‌كه‌ن.یه‌كگرت���وی‌‌ نیگه‌رانبون���ی‌‌ئیس���المی‌‌له‌ڕوماڵكردن���ی‌‌به‌رده‌وامی‌‌خۆپیش���اندانه‌كانی‌‌میسر‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌ك���ه‌‌له‌ئێس���تادا‌ئیخوان‌ئه‌و‌ ده‌س���ه‌اڵتداری‌‌ میسر‌ موسلمینی‌‌واڵته‌ن‌و‌س���ه‌رۆكی‌‌میس���ر‌‌محه‌مه‌د‌ب���و،‌ ئ���ه‌وان‌ كاندی���دی‌‌ مورس���ی‌‌هه‌روه‌ها‌یه‌كگرتوی‌‌ئیس���المیش‌سه‌ر‌

به‌ئیخوانن.‌به‌و‌پێیه‌ی‌‌كه‌ناڵی‌‌ئاسمانی‌‌گه‌لی‌‌كوردس���تان‌كه‌ناڵێك���ی‌‌هه‌واڵیی���ه‌‌و‌راسته‌وخۆ‌له‌الیه‌ن‌مه‌كته‌بی‌‌راگه‌یاندنی‌‌یه‌كێتییه‌وه‌‌سه‌رپه‌رشتی‌‌ده‌كرێت،‌بۆیه‌‌به‌وته‌ی‌‌به‌رپرسی‌‌مه‌كته‌به‌كه‌،‌ئامانجی‌‌ئه‌وان‌له‌ڕوماڵكردنی‌‌خۆپیشاندانه‌كانی‌‌میس���ر‌روماڵكردنێكی‌‌راگه‌یاندنانه‌یه‌،‌نه‌ك‌ئامانجی‌‌سیاس���ییان‌له‌پشت‌ئه‌و‌

كاره‌وه‌‌هه‌بێت.‌راگه‌یاندنی‌‌ مه‌كته‌ب���ی‌‌ به‌رپرس���ی‌‌

له‌لێدوانێكدا‌ ئازاد‌جوندیانی‌‌ یه‌كێتی‌،‌ب���ۆ‌ئاوێن���ه‌‌رایگه‌یان���د‌ك���ه‌‌ئه‌وان‌له‌ڕوماڵكردنی‌‌روداوه‌كانی‌‌ئه‌مدواییه‌ی‌‌میسردا‌ته‌نها‌كاری‌‌راگه‌یاندنیان‌كردوه‌‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌س���ته‌ش‌چه‌ندین‌نمونه‌ی‌‌ل���ه‌وه‌ی‌‌كاتێ���ك‌راپه‌رینی‌‌ هێنایه‌وه‌‌میس���ر‌به‌رپابو‌له‌دژی‌‌ده‌سه‌اڵته‌كه‌ی‌‌حوسنی‌‌موباره‌ك‌و‌دواجاریش‌روخێنرا‌ئ���ه‌وان‌باڵویانكردوه‌ت���ه‌وه‌‌و‌له‌كات���ی‌‌هه‌ڵبژاردنه‌كانیش���دا‌به‌رده‌وام‌روماڵی‌‌هه‌واڵ‌‌و‌روداوه‌كانیان‌كردوه‌‌و‌كاتێكیش‌محه‌مه‌د‌مورسی‌‌وه‌ك‌سه‌رۆكی‌‌میسر‌ده‌رچوه‌‌دوباره‌‌روماڵیان‌كردوه‌ته‌وه‌‌و‌وت���ی‌‌"روداوه‌كانی‌‌ئێس���تاش‌روداوی‌‌گ���ه‌وره‌ن‌و‌ده‌بێ���ت‌روماڵ���ی‌‌بكه‌ین،‌له‌و‌روماڵكردنه‌دا‌مه‌به‌س���تمان‌ به‌اڵم‌لێی‌‌دژایه‌تی‌‌الیه‌نێكی‌‌دیاریكراو‌نییه‌‌له‌كوردس���تان،‌چونكه‌‌جگه‌‌له‌میسر،‌روماڵی‌‌كۆنگره‌ی‌‌ئاكپارتی‌و‌به‌ده‌په‌ی‌‌هه‌وڵیش‌ بۆیه‌‌ كردوه‌،‌ توركیاش���مان‌ده‌ده‌ی���ن‌روماڵكردنه‌كانمان‌بێالیه‌نانه‌‌

بن".زانیارییانه‌ی‌‌ده‌س���ت‌ ئ���ه‌و‌ به‌پێی‌‌ئاوێن���ه‌‌كه‌وت���ون،‌له‌س���ه‌ر‌روماڵ���ه‌‌گه‌ل���ی‌‌ كه‌ناڵ���ی‌‌ به‌رده‌وامه‌كان���ی‌‌كوردس���تان‌ب���ۆ‌خۆپیش���اندانه‌كانی‌‌میس���ر،‌یه‌كگرتوی‌‌ئیس���المی‌‌گله‌یی‌خۆی���ان‌گه‌یاندوه‌ت���ه‌‌تاڵه‌بانی‌‌وه‌ك‌

سكرتێری‌‌گشتی‌‌یه‌كێتی‌،‌له‌و‌باره‌یه‌وه‌‌ئ���ازاد‌جوندیانی‌‌وت���ی‌‌"جه‌نابی‌‌مام‌جه‌الل‌به‌ڕاسته‌وخۆ‌ئه‌و‌گله‌ییه‌ی‌پێ‌نه‌وتوین،‌به‌اڵم‌هه‌میش���ه‌‌رێنماییمان‌ده‌كات‌بۆ‌كاركردنێكی‌‌باش‌كه‌‌نه‌بێته‌‌مایه‌ی‌‌نیگه‌رانی‌‌الیه‌نه‌كانی‌‌دیكه‌".

ناوبراو‌جه‌ختیكرده‌وه‌‌كه‌‌ئه‌وان‌له‌و‌روه‌وه‌‌ته‌نها‌كاری‌‌راگه‌یاندن‌ده‌كه‌ن‌و‌وتی‌‌"خۆ‌ئێمه‌ش‌رۆژانه‌‌له‌كه‌ناڵه‌كانی‌‌یه‌كگرتو‌زۆر‌ش���ت‌ده‌بینین‌كه‌‌ره‌نگه‌‌له‌دژی‌‌ئێمه‌ش‌بێ���ت‌و‌ناڕه‌حه‌ت‌بین‌و‌هیچیش���مان‌نه‌وتوه‌،‌ب���ه‌اڵم‌ئێمه‌ش‌ته‌ئكی���د‌ده‌كه‌ینه‌وه‌‌كه‌‌مه‌به‌س���تمان‌سیاس���ی‌‌نیی���ه‌‌ل���ه‌و‌روماڵكردنانه‌،‌ته‌نها‌ده‌مانه‌وێت‌هاواڵتیان‌له‌نزیكه‌وه‌‌

ئاگاداری‌‌روداوه‌كان‌بن".هه‌ر‌له‌گه‌ڵ‌‌به‌رده‌وامی‌‌روماڵكردنه‌كانی‌‌كه‌ناڵ���ی‌‌گه‌لی‌‌كوردس���تان‌له‌س���ه‌ر‌

روداوه‌كانی‌‌میس���ر،‌له‌ڕۆژانی‌‌رابردودا‌چه‌ندی���ن‌په‌یج���ی‌‌به‌ن���او‌الیه‌نگرانی‌‌یه‌كێت���ی‌‌و‌یه‌كگرت���و‌هه‌ڵمه‌تێكی���ان‌ل���ه‌دژی‌‌یه‌كتری‌‌ده‌س���تپێكردوه‌،‌له‌و‌گش���تی‌‌ به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌ نێوه‌نده‌ش���دا‌كه‌ناڵ���ی‌‌گه‌ل���ی‌‌كوردس���تان،‌الوه‌ند‌نه‌وزاد‌له‌تۆڕی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌فه‌یسبوك‌له‌وتارێك���دا‌به‌نێ���وی‌‌"له‌نێوان‌ئێمه‌‌و‌"له‌به‌رئه‌وه‌ی‌ نوسیویه‌تی‌‌ یه‌كگرتو"دا‌هی���چ‌كێش���ه‌‌ی���ان‌رقێك���ی‌تایبه‌ت‌یه‌كگرتودا‌ برایان���ی‌ ئێم���ه‌و‌ له‌نێوان‌نابینم،‌پێموایه‌‌مایه‌ی‌سه‌رس���وڕمانه‌‌روداوه‌كانی‌ روماڵكردن���ی‌ به‌هۆی‌ كه‌‌واڵتێكی‌وه‌ك‌میسره‌وه‌،‌ئه‌و‌هه‌ڵمه‌ته‌‌كوردس���تانی‌ به‌كه‌ناڵێكی‌ به‌رامب���ه‌ر‌حزبێك���ی‌ له‌الی���ه‌ن‌ ئه‌نجامبدرێ���ت‌ئه‌ندامه‌كانیی���ه‌وه‌"،‌ و‌ كوردس���تانی‌هه‌روها‌ده‌ڵێت‌"ته‌جروبه‌ی‌سیاس���ی‌و‌

حوكمڕانی‌میس���رو‌مورسی‌و‌ئیخوان،‌نه‌‌ میس���رییه‌،‌ ته‌جروبه‌یه‌كی‌ دواجار‌س���ه‌ركه‌وتنی‌ مورسی‌ س���ه‌ركه‌وتنی‌ت���ه‌واوی‌یه‌كگرتوه‌و‌نه‌‌شكستیش���ی‌شكستی‌ئه‌وانه‌،‌بۆیه‌‌ئه‌گه‌ر‌حزبێكی‌ئه‌وروپی‌ له‌واڵتێكی‌ سۆسیالدیموكرات‌سه‌ركه‌وتو‌بێت،‌چ‌ئیزافه‌یه‌ك‌ده‌خاته‌‌سه‌ر‌س���ه‌ركه‌وتنه‌كانی‌یه‌كێتی؟‌گه‌ر‌شكس���تیش‌بێنێت،‌چ‌كاریگه‌رییه‌كی‌راسته‌وخۆی‌ده‌بێت‌بۆ‌سه‌ر‌یه‌كێتی؟‌ش���ێوه‌‌ به‌هه‌م���ان‌ مه‌نتیق���ه‌‌ ئ���ه‌م‌ئیخوانی‌میس���رو‌یه‌كگرتوی‌ئیسالمی‌

كوردستانیش‌ده‌گرێته‌وه‌".به‌اڵم‌به‌رپرسی‌‌مه‌كته‌بی‌‌راگه‌یاندنی‌‌یه‌كگرتوی‌‌ئیسالمی‌‌كوردستان،‌سه‌میر‌سه‌لیم‌له‌لێدوانێكدا‌بۆ‌ئاوێنه‌‌رایگه‌یاند‌كه‌‌ئه‌وان‌وه‌كو‌حیزب‌هیچ‌باس���ێكی‌‌ئه‌و‌روماڵكردنانه‌ی‌‌گه‌لی‌‌كوردستانیان‌

تایبه‌ت)355(‌سێشه‌ممه‌‌662012/12/11

قه‌یرانی‌‌هه‌رێم‌و‌به‌غدا،چاكسازی‌‌نێوخۆیی‌‌وه‌ستاندوه‌

مورسی‌،‌یه‌كێتی‌‌و‌یه‌كگرتو‌روبه‌ڕوی‌‌یه‌كتر‌ده‌كاته‌وه‌

چه‌ند‌پێشمه‌رگه‌یه‌ک‌له‌نزیک‌دوزخورماتو‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئارام‌که‌ریم

‌یه‌كێتی‌:‌مه‌به‌ست‌له‌و‌روماڵكردنانه‌‌سیاسی‌‌نییه‌

محه‌مه‌د‌مورسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئینته‌رنێت

به‌رپرسێكی‌‌یه‌كگرتو:‌

پاڵنه‌ری‌‌سیاسی‌‌و‌ئایدۆلۆجی‌‌له‌پشته‌

► ►

یه‌كگرتو:‌چاكسازی‌‌نه‌كرێت‌ناتوانین‌روبه‌ڕوی‌‌هه‌ڕه‌شه‌ش‌ببینه‌وه‌

‌یه‌كێتی‌:‌پڕۆسه‌كه‌‌نه‌وه‌ستاوه‌

پارتی‌:‌ره‌نگه‌‌ئێستا‌چاكسازی‌‌

سست‌بوبێت

نه‌كردوه‌‌و‌هیچ‌نیگه‌رانیشی‌‌نه‌كردون،‌به‌اڵم‌وه‌ك���و‌رای‌‌تایبه‌تی‌‌خۆی‌‌وتی‌‌"پێموایه‌‌مه‌به‌س���ت‌له‌و‌روماڵكردنانه‌‌پاڵنه‌ری‌‌سیاسی‌‌و‌ئایدۆلۆژی‌‌له‌پشته‌،‌هه‌روه‌ها‌ئه‌و‌ماف���ه‌ش‌ده‌ده‌م‌به‌گه‌لی‌‌به‌و‌ش���ێوه‌یه‌‌ وێنه‌ك���ه‌‌ كوردس���تان‌نیش���ان‌بدات‌كه‌‌خۆی‌‌مه‌به‌ستێتی‌‌و‌ئازادین‌چۆن‌ ئێمه‌ش‌ به‌هه‌مانش���ێوه‌‌وێنه‌كه‌‌ده‌بینن،‌به‌اڵم‌پێشموایه‌‌ئه‌وان‌یه‌ك‌دیوی‌‌روداوه‌كه‌‌نیشان‌ده‌ده‌ن".‌

گۆش���ه‌ی‌ته‌ماش���ای‌ئه‌مجاره‌ی‌کاوه‌‌محه‌م���ه‌د‌به‌ه���ۆی‌کاری‌تایبه‌ت���ه‌وه‌‌باڵونابێته‌وه‌،‌له‌گه‌ڵ‌داوای‌لێبوردنمان‌

له‌خوێنه‌ران.

‌‌‌ئا:‌سۆران‌كامه‌ران

له‌دیمانه‌یه‌كدا‌له‌گه‌ڵ‌ئاوێنه‌،‌پارله‌مانتاری‌‌عێراق‌له‌لیستی‌‌

هاوپه‌یمانی‌‌كوردستان‌)یه‌كێتی‌(،‌د.سیروان‌ئه‌حمه‌د‌قادر‌ناسراو‌به‌‌

مه‌ال‌سیروان،‌ره‌خنه‌‌له‌وه‌ده‌گرێت‌كه‌‌سه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌ئاماده‌‌نییه‌‌گوێ‌‌له‌په‌رله‌مانتاره‌كان‌بگرێت‌و‌ده‌ڵێت‌"ئێمه‌‌له‌به‌غدا‌هیچمان‌نه‌كردوه‌‌كه‌‌

جێگه‌ی‌‌خۆشحاڵی‌‌بێت".‌

م���ه‌ال‌س���یروان‌)51(‌س���اڵ،‌له‌م‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌ راش���كاوانه‌‌ دی���داره‌دا‌مادده‌ی‌‌)140(‌"له‌گۆڕنراوه‌و‌جێبه‌جێ‌ناكرێ���ت".‌هه‌روه‌ها‌هاوپه‌یمانی‌‌نێوان‌كوردو‌ش���یعه‌ش‌به‌‌"درۆ"‌ناوده‌بات،‌داوای‌‌ ك���ه‌‌ ره‌تده‌كات���ه‌وه‌‌ ئ���ه‌وه‌ش‌س���ه‌رۆكی‌‌ كردبێ���ت‌و‌ خانه‌نش���ینی‌‌

پارله‌مان‌ره‌تیكردبێته‌وه‌.

نه‌یاره‌كانی‌‌كورد‌دوژمننله‌باره‌ی‌‌دۆخی‌‌سیاس���ی‌‌ئێس���تای‌‌عێراقه‌وه‌،‌كه‌‌ملمالنێ‌‌و‌ناكۆكی‌‌له‌نێوان‌سه‌رجه‌م‌الیه‌نه‌‌سیاسییه‌كانی‌‌عێراقدا‌هه‌یه‌،‌ناوبراو‌هۆكاره‌كه‌ی‌‌بۆ‌"نه‌بونی‌‌سیاسییه‌كانی‌‌ الیه‌نه‌‌ له‌نێوان‌ متمانه‌"‌عێراق‌ده‌گێڕێته‌وه‌و‌ده‌ڵێت‌"له‌ڕاستیدا‌هه‌مو‌الیه‌نه‌كان‌له‌به‌رامبه‌ر‌كورد‌وه‌كو‌ی���ه‌ك‌وان".‌بۆی���ه‌‌پێش���نیار‌ده‌كات‌سه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌میكانیزمێكی‌‌دیكه‌‌بۆ‌مامه‌ڵه‌كردن‌له‌گه‌ڵ‌شیعه‌و‌سوننه‌ی‌‌

عێراق‌په‌یڕه‌و‌بكات.مه‌ال‌س���یروان،‌نه‌یاره‌كانی‌‌كورد‌به‌‌"دوژمنی‌‌زۆر‌كه‌له‌ڕه‌ق"‌ناودێر‌ده‌كات‌و‌رایوایه‌‌"تا‌بۆیان‌بكرێت‌كار‌له‌س���ه‌ر‌س���ڕینه‌وه‌ی‌‌ئێمه‌‌ده‌ك���ه‌ن".‌هه‌روه‌ك‌ئاماژه‌‌ب���ه‌وه‌ده‌كات‌ل���ه‌دوای‌‌روخانی‌‌رژێمی‌‌به‌عس‌له‌ساڵی‌‌)2003(،‌كورد‌هه‌لی‌‌زۆری‌‌بۆ‌رێكه‌وت���وه‌و‌ده‌یتوانی‌‌زۆر‌ش���ت‌ب���كات‌به‌ئه‌م���ری‌‌واقی���ع،‌چونكه‌‌"ئه‌وكات���ه‌‌نه‌ده‌وڵه‌ت‌هه‌بو‌نه‌‌حكومه‌ت،‌به‌اڵم‌ئه‌و‌كاتانه‌مان‌هه‌موی‌‌

له‌ده‌ستدا".

پارله‌مانی‌‌عێراق‌ئیفلیجه‌ناكۆكییه‌كانی‌‌ تۆخبونه‌وه‌ی‌‌ له‌دوای‌‌نێ���وان‌هه‌رێم‌و‌به‌غ���دا،‌پارله‌مانتاری‌‌رایگه‌یاند‌ شیعه‌‌س���امی‌‌عه‌س���كه‌ری‌‌هاوپه‌یمانی‌‌نێوان‌كوردو‌شیعه‌‌درۆیه‌،‌له‌الی‌‌خۆیه‌وه‌‌مه‌ال‌سیروان‌پشتیوانی‌‌له‌و‌وته‌ی���ه‌‌ده‌كات‌و‌ده‌ڵێت‌"س���امی‌‌راس���تده‌كات،‌چونكه‌‌الی‌‌ عه‌سكه‌ری‌‌ئه‌وان‌هیچ‌شتێك‌به‌ناوی‌‌هاوپه‌یمانی‌‌نیی���ه‌".‌ بون���ی‌‌ ش���یعه‌وه‌‌ ك���وردو‌له‌هه‌مانكات���دا‌ده‌ڵێت‌"به‌اڵم‌ئێمه‌‌دڵ‌و‌نیه‌تمان‌س���افه‌،‌هه‌ر‌كه‌سێك‌ده‌ست‌بخاته‌‌ناو‌ده‌ستمان،‌به‌ڕاستی‌‌له‌گه‌ڵی‌‌

ئیش‌ده‌كه‌ین".به‌پێچه‌وان���ه‌ی‌‌بۆچون���ی‌‌هه‌ندێ���ك‌له‌چاودێرانه‌وه‌‌كه‌‌پێیانوایه‌‌پارله‌مانی‌‌عێ���راق‌پارله‌مانێك���ی‌‌چاالك���ه‌،‌مه‌ال‌س���یروان‌ده‌ڵێت‌"په‌رله‌مان‌ئیفلیجه‌و‌ناتوان���ێ‌‌هیچ‌بكات،‌ئ���ه‌م‌په‌رله‌مانه‌‌ته‌نها‌ناوی‌‌په‌رله‌مانه‌،‌چونكه‌‌تائێستا‌نه‌ماتوانیوه‌‌چوار‌یاسا‌ده‌ربكه‌ین،‌كه‌‌

خزمه‌ت‌به‌میلله‌ته‌كه‌مان‌بكات".

مادده‌ی‌‌)140(‌له‌گۆڕنرامه‌ال‌سیروان،‌كه‌‌یه‌كێكه‌‌له‌و‌شه‌ش‌له‌پارله‌مانی‌‌ كه‌‌ كورده‌ی‌‌ پارله‌مانتاره‌‌عێ���راق‌نوێنه‌رایه‌تی‌‌ش���اری‌‌كه‌ركوك‌ده‌كه‌ن،‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ده‌كات‌دوای‌‌چونی‌‌بۆ‌پارله‌مان‌گه‌یش���تۆته‌‌ئه‌و‌بڕوایه‌ی‌‌كه‌‌"پارله‌م���ان‌ناتوانێ‌‌ماده‌ی‌‌)140(‌جێبه‌جێ‌‌ب���كات".‌هه‌روه‌ها‌وتیش���ی‌‌"ب���ه‌كاك‌مه‌سعودیش���م‌وت‌چاوه‌ڕێ‌‌مه‌ك���ه‌ن‌م���ادده‌ی‌‌)140(‌جێبه‌ج���ێ‌‌بكرێت،‌چونكه‌‌ئه‌و‌مادده‌یه‌‌له‌گۆڕنرا‌و‌ده‌بێت‌بڕۆن‌به‌دوای‌‌ئالییه‌تێكی‌‌دیكه‌دا‌

بگه‌ڕێن".‌ئ���ه‌م‌پارله‌مانتاره‌،‌ره‌خنه‌‌له‌میدیای‌‌ك���وردی‌‌ده‌گرێت‌به‌وه‌ی‌‌كه‌‌"نایانه‌وێ‌‌راس���تی‌‌به‌خه‌ڵ���ك‌بڵێی���ن"‌و‌ده‌ڵێت‌"راگه‌یاندنی‌‌ك���وردی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ناوێ‌‌كه‌‌بڵێت‌سه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌ئاماده‌‌نییه‌‌گوێ‌‌له‌په‌رله‌مانتاره‌كانی‌‌خۆی‌‌بگرێت،‌ئه‌م���ه‌ی‌‌ناوێ‌‌ك���ه‌‌بڵێن‌كاك���ه‌‌ئێمه‌‌

له‌به‌غدا‌هیچمان‌نه‌كردوه‌،‌كه‌‌جێگه‌ی‌‌خۆشحاڵی‌‌بێت".

ناوبراو،‌لیس���تی‌‌ده‌وڵه‌ت���ی‌‌قانونی‌‌ن���وری‌‌مالیكی‌‌به‌‌"لیس���تی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌له‌وه‌شده‌كات‌ ناوده‌بات،‌باس‌ فه‌ساد"‌كه‌‌جارێكیان‌به‌‌حس���ێن‌ئه‌س���ه‌دی‌‌س���ه‌ركرده‌ی‌‌ئه‌و‌لیس���ته‌ی‌‌وتوه‌‌"من‌بۆ‌ئه‌وه‌‌هات���وم‌‌بۆ‌پارله‌مان‌تاوه‌كو‌ده‌وڵه‌تی‌‌كوردی‌‌لێره‌‌دروست‌بكه‌ین‌و‌

ئێمه‌‌كار‌بۆ‌ئه‌وه‌‌ده‌كه‌ین".

له‌پارله‌مانتاری‌‌په‌شیمانممه‌ال‌س���یروان‌كه‌‌تێزی‌‌دكتۆراكه‌ی‌‌به‌توندی‌‌ له‌سه‌ر‌سیاسه‌تی‌‌شه‌رعییه‌،‌دژی‌‌ئ���ه‌و‌بۆچونه‌‌ده‌وه‌س���تێته‌وه‌‌كه‌‌پێكه‌وه‌‌ سیاس���ه‌تیان‌ "مه‌الو‌ پێیوایه‌‌نه‌وتوه‌"،‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌ده‌ڵێت‌"ئه‌وانه‌ی‌‌ئه‌و‌جۆره‌‌قس���انه‌‌ده‌ك���ه‌ن‌جاهیلن‌و‌له‌سیاسه‌ت‌و‌ئه‌سڵی‌‌دین‌تێنه‌گه‌یشتون،‌من‌ك���ه‌‌مه‌ال‌بوم‌هی���چ‌رێگرێك‌نییه‌‌له‌وه‌ی‌‌ببمه‌‌پیاوێكی‌‌سیاسی‌‌و‌داكۆكی‌‌

له‌میلله‌ته‌كه‌م‌بكه‌م".د.سیروان،‌به‌ر‌له‌چونی‌‌بۆ‌پارله‌مان‌وتارخوێن���ی‌‌یه‌كێ���ك‌له‌مزگه‌وته‌كانی‌‌كه‌ركوك‌ب���وه‌،‌له‌وه‌اڵمی‌‌ئه‌وه‌ش���دا،‌

ئایا‌پارله‌مانتاری‌‌یان‌كاری‌‌مه‌الیه‌تی‌‌و‌ده‌ڵێت‌ ده‌زانێت،‌ به‌باش���تر‌ وتاربێژی‌‌ب���ه‌رده‌وام‌ وتاربێژیش‌ ل���ه‌كاری‌‌ "من‌له‌هه‌وڵی‌‌چاكس���ازی‌‌بوم‌و‌كاری‌‌خۆم‌كردوه‌.‌پارله‌مانتارییش‌كارێكی‌‌پیرۆزه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌داكۆكی‌‌له‌مافی‌‌میلله‌ته‌كه‌م‌بك���ه‌م،‌ب���ه‌اڵم‌وه‌ك‌م���ه‌ال‌س���یروان‌

په‌شیمانم‌كه‌‌چومه‌ته‌‌په‌رله‌مان".

چیرۆكی‌‌خانه‌نشینبونه‌كه‌ی‌ده‌نگۆیه‌ك���ی‌‌زۆر‌هه‌یه‌‌كه‌‌له‌ماوه‌ی‌‌رابردودا‌مه‌ال‌سیروان‌ویستویه‌تی‌‌واز‌له‌كاری‌‌پارله‌مانت���اری‌‌بهێنێت‌و‌خۆی‌‌خانه‌نشین‌بكات،‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌سته‌ش‌پزیشكێكی‌‌ پزیش���كی‌‌چه‌ند‌ راپۆرتی‌‌كه‌ركوكی‌‌بردوه‌‌بۆ‌سه‌رۆكی‌‌پارله‌مان‌ئوس���امه‌‌نوجه‌یفی‌‌كه‌‌پشتیوانی‌‌له‌وه‌‌ده‌كه‌ن‌ناوبراو‌توش���ی‌‌فه‌قه‌رات‌بوه‌.‌ب���ه‌اڵم‌كاتێ���ك‌ئوس���امه‌‌نوجه‌یفی‌،‌د.س���یروان‌ره‌وان���ه‌ی‌‌الی‌‌لیژنه‌یه‌كی‌‌ته‌ندروس���تی‌‌ده‌كات،‌ده‌رده‌كه‌وێت‌كه‌‌

فه‌قه‌راتی‌‌نییه‌.له‌وه‌اڵم���ی‌‌ئه‌و‌ده‌نگۆیان���ه‌دا،‌مه‌ال‌س���یروان‌ده‌ڵێت‌"وه‌اڵ‌ئه‌وه‌‌راس���ت‌نییه‌‌و‌ئاماده‌م‌راپۆرته‌كانتان‌پێبده‌م.‌

‌‌‌ئا:‌بارام‌سوبحی‌

راپۆرتێكی‌‌هه‌واڵگری‌‌ئاشكرای‌‌ده‌كات،‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێمی‌‌

كوردستان‌ئاماده‌یه‌‌پێشوازی‌‌له‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌سوپای‌‌ئه‌مریكا‌بكات،‌ئه‌گه‌ر‌بێتو‌بگه‌ڕێنه‌وه‌.‌له‌كاتێكدا‌مالیكی‌‌و‌ئێران‌دژی‌‌ئه‌و‌بۆچونه‌ن‌و‌ده‌یانه‌وێت‌سوپای‌‌ئه‌مه‌ریكا‌دوربێت‌

له‌سنوره‌كانی‌‌عێراقه‌وه‌.

ك���ه‌‌ ت���و(‌ )ج���ه‌ی‌‌ باڵوك���راوه‌ی‌‌به‌كاروباری‌‌ تایب���ه‌ت‌ باڵوكراوه‌یه‌ك���ی‌‌راپۆرتێكی‌‌ سیاس���ییه‌،‌ هه‌واڵگ���ری‌‌و‌له‌ب���اره‌ی‌‌ناكۆكییه‌كانی‌‌نێوان‌هه‌رێمی‌‌رۆڵی‌‌ عێراق‌و‌ س���وپای‌‌ كوردس���تان‌و‌ئه‌مه‌ریكا‌باڵوكردۆته‌وه‌.‌له‌م‌راپۆرته‌دا‌ك���ه‌‌پش���تی‌‌به‌كۆمه‌ڵێك‌س���ه‌رچاوه‌‌به‌س���توه‌‌كه‌‌ناویانی‌‌ئاشكرا‌نه‌كردوه‌،‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ده‌كات‌نوری‌‌مالیكی‌‌رێگه‌ی‌‌نه‌داوه‌‌به‌جێگری‌‌س���ه‌رۆكی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌جۆزێف‌بایدن‌س���ه‌ردانی‌‌كوردس���تان‌

بكات.به‌گوێ���ره‌ی‌‌راپۆرته‌ك���ه‌،‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم���ی‌‌كوردس���تان‌بونی‌‌س���وپای‌‌ئه‌مه‌ری���كای‌‌له‌باكوری‌‌عێ���راق‌به‌الوه‌‌له‌دوب���اره‌‌ پێش���وازی‌‌ په‌س���ه‌نده‌‌و‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌سوپایه‌‌ده‌كه‌ن،‌ئه‌گه‌ر‌بێتو‌بگه‌ڕێته‌وه‌.‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌سه‌رۆكی‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌نێچیرڤان‌بارزانی‌،‌ئاره‌زوی‌‌خۆی‌‌پیش���انداوه‌‌بۆ‌بینینی‌‌س���وپای‌‌ئه‌مه‌ری���كا‌له‌باكوری‌‌

عێراق.دوای‌‌ بارزان���ی‌،‌ لێدوان���ه‌ی‌‌ ئ���ه‌م‌باڵوبونه‌وه‌ی‌‌لێدوانێكی‌‌بایدن‌هاتوه‌‌كه‌‌پێش���نیاری‌‌دوباره‌‌گه‌ڕانه‌وه‌ی‌‌سوپای‌‌ئه‌مه‌ری���كای‌‌كردوه‌‌بۆ‌عێ���راق،‌به‌اڵم‌

مالیكی‌‌ره‌تیكردۆته‌وه‌.ده‌كات‌ ئاش���كرای‌‌ راپۆرته‌ك���ه‌‌س���ه‌رۆكی‌‌حكومه‌ت���ی‌‌عێ���راق‌نوری‌‌

مالیكی‌،‌سه‌ردانێكی‌‌جێگری‌‌سه‌رۆكی‌‌ئه‌مه‌ریكای‌‌ره‌تكردۆته‌وه‌‌كه‌‌به‌نیاز‌بوه‌‌ئه‌نجامی‌‌بدات،‌به‌مه‌به‌ستی‌‌بوژانه‌وه‌ی‌‌پێش���نیارێكی‌‌كۆنی‌‌بۆ‌دابه‌ش���كردنی‌‌عێراق‌بۆ‌سێ‌‌ناوچه‌،‌كه‌‌به‌وته‌ی‌‌بایدن‌

"چاره‌سه‌ری‌‌هه‌مو‌گرفته‌كانه‌".به‌پێی‌‌ئه‌و‌راپۆرته‌‌هه‌واڵگرییه‌،‌بایدن‌به‌نیازبوه‌‌سه‌ردانی‌‌باكوری‌‌عێراق‌بكات‌له‌پێناوی‌‌ له‌كوردس���تانه‌(،‌ )مه‌به‌ست‌گه‌یاندن���ی‌‌پێش���نیاری‌‌باڵوكردنه‌وه‌ی‌‌رێگرتن‌ به‌ئامانجی‌‌ ئه‌مریكا،‌ س���وپای‌‌له‌ب���ه‌رده‌م‌ئه‌گ���ه‌ری‌‌رودانی‌‌ش���ه‌ڕی‌‌ناوخۆیی‌‌له‌ناوچه‌ك���ه‌دا.‌به‌اڵم‌مالیكی‌‌ئه‌و‌پێشنیاره‌ی‌‌ره‌تكردۆته‌وه‌‌و‌وتویه‌تی‌‌"حكومه‌ت���ی‌‌عێراقی‌‌توان���ای‌‌ته‌واوی‌‌هه‌یه‌‌بۆ‌مامه‌ڵه‌كردن‌له‌گه‌ڵ‌گرفته‌كه‌".‌له‌هه‌مانكات���دا‌بایدنی‌‌ب���ه‌وه‌‌تۆمه‌تبار‌كردوه‌‌ك���ه‌‌هانی‌‌چه‌ن���د‌ناوچه‌یه‌كی‌‌عێراق‌ده‌دات‌ب���ۆ‌جیابونه‌وه‌‌"تاوه‌كو‌هه‌ریه‌ك���ه‌‌له‌ش���یعه‌و‌س���وننه‌و‌كورد،‌جێگه‌ی‌‌فه‌رمانڕه‌وایی‌‌تایبه‌ت‌به‌خۆیان‌

هه‌بێت".راپۆرته‌ك���ه‌‌ ن���او‌ زانیارییه‌كان���ی‌‌ده‌ریده‌خات‌كه‌‌پێشنیاری‌‌دابه‌شكردنی‌‌عێراق‌بۆ‌سێ‌‌ناوچه‌‌له‌الیه‌ن‌بایدنه‌وه‌،‌هه‌رچه‌نده‌‌ماوه‌یه‌كی‌‌زۆری‌‌به‌سه‌رداچوه‌،‌به‌اڵم‌تائێس���تا‌سه‌ركرده‌كانی‌‌ئێستای‌‌عێراق‌له‌یادیان‌نه‌ك���ردوه‌.‌بایدن‌ئه‌و‌كاته‌ی‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌یوه‌ندییه‌كانی‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌كۆنگرێس���ی‌‌ئه‌مریك���ی‌‌بو،‌پڕۆژه‌ی‌‌دابه‌ش���كردنی‌‌خس���ته‌رو،‌له‌‌)2007/9/25(‌له‌الیه‌ن‌كۆنگرێس���ه‌وه‌‌

په‌سه‌ندكرا.پڕۆژه‌كه‌ی‌‌بایدن‌بریتیه‌‌له‌دابه‌شكردنی‌‌عێراق‌بۆ‌سێ‌‌ناوچه‌ی‌‌فیدراڵی‌‌له‌نێوان‌كوردو‌ش���یعه‌و‌س���وننه‌دا،‌كه‌‌به‌پێی‌‌راپۆرته‌ك���ه‌‌له‌كاتی‌‌ده‌نگدان‌له‌س���ه‌ر‌ئ���ه‌و‌پڕۆژه‌یه‌،‌كۆده‌نگییه‌ك‌هه‌بوه‌‌كه‌‌گرفته‌كانی‌‌عێراق‌ناكرێت‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌س���ه‌ربازی‌‌چاره‌س���ه‌ر‌بكرێن،‌به‌ڵكو‌

ئیتنی‌‌و‌ ناكۆكییه‌‌ ده‌كرێ���ت‌ له‌وانه‌یه‌‌و‌دابه‌شكردنه‌وه‌‌ "له‌ڕێگه‌ی‌‌ تایه‌فییه‌كان‌

چاره‌سه‌ر‌بكرێت".باس‌ راپۆرته‌كه‌‌ ن���او‌ زانیارییه‌كانی‌‌له‌وه‌ده‌ك���ه‌ن،‌ك���ه‌‌ناوچ���ه‌ی‌‌باك���ور‌س���ااڵنی‌‌ به‌درێژای���ی‌‌ )كوردس���تان(‌داهاتو،‌ته‌نه���ا‌چاوه‌ڕوانی‌‌جیابونه‌وه‌‌له‌عێ���راق‌ناكات،‌به‌ڵك���و‌"ناوچه‌یه‌كی‌‌س���ه‌ربه‌خۆی‌‌تایبه‌ت‌به‌خۆی‌‌ده‌وێت،‌

تاوه‌ك���و‌بچێته‌‌ریزی‌‌ك���وردی‌‌واڵتانی‌‌هاوس���ێی‌‌عێراق،‌كه‌‌كه‌مینه‌ی‌‌كوردی‌‌گه‌وره‌ی‌‌لێده‌ژێت".‌مه‌به‌س���ت‌له‌مه‌ش‌كوردی‌‌كوردستانی‌‌س���وریاو‌توركیاو‌

ئێرانه‌.له‌راپۆرته‌ك���ه‌دا‌هێم���ا‌ب���ۆ‌زانیاری‌‌ك���ه‌‌ ده‌كات‌ س���ه‌رچاوه‌یه‌ك‌ چه‌ن���د‌رایانگه‌یاندوه‌‌ به‌اڵم‌ نه‌هێناوه‌،‌ ناویانی‌‌

ناكۆكییه‌كانی‌‌نێوان‌هه‌رێم‌و‌حكومه‌تی‌‌ناوه‌ندی‌،‌ئه‌گ���ه‌ری‌‌ئه‌وه‌ی‌‌هه‌یه‌‌ببێته‌‌هۆی‌‌"هه‌اڵیسانی‌‌ش���ه‌ڕی‌‌ناوخۆ‌نه‌ك‌به‌ڵكو‌ ك���وردی‌،‌ له‌ناوچ���ه‌ی‌‌ ته‌نه���ا‌له‌نێوان‌ تایه‌فییه‌وه‌‌ زۆر‌ له‌ڕوانگه‌یه‌كی‌‌

شیعه‌و‌سوننه‌دا".كوردس���تانه‌وه‌،‌ ناوخۆی‌‌ له‌ب���اره‌ی‌‌راپۆرته‌ك���ه‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌خس���تۆته‌رو‌كه‌‌ناكۆكی‌‌و‌جیاوازییه‌كانی‌‌نێوان‌یه‌كێتی‌‌به‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ كوردستان‌ نیشتیمانی‌‌ج���ه‌الل‌تاڵه‌بان���ی‌‌س���ه‌رۆك‌كۆماری‌‌عێراق،‌پارتی‌‌دیموكراتی‌‌كوردس���تان‌بارزان���ی‌‌ مه‌س���عود‌ به‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان،‌"تادێت‌

به‌ره‌و‌زیادبون‌ده‌چێت".له‌به‌ش���ێكی‌‌دیك���ه‌ی‌‌ئ���ه‌و‌راپۆرته‌‌هه‌واڵگریی���ه‌دا‌هاتوه‌‌"س���ه‌رچاوه‌كان‌له‌ئێران���ه‌وه‌‌رایده‌گه‌یه‌ن���ن‌ناوچه‌ك���ه‌‌له‌به‌رده‌م‌ئاڵۆزییه‌كی‌‌ئیتنی‌‌و‌تایه‌فییه‌،‌ئه‌وه‌نده‌ی‌‌ سه‌رۆك‌وه‌زیرانی‌‌عێراقیش‌بتوانێت‌كار‌بۆ‌جڵه‌وكردنی‌‌ئه‌و‌هه‌وڵه‌‌به‌رده‌وامانه‌‌ده‌كات،‌كه‌‌بۆ‌الوازكردنی‌‌مالیك���ی‌‌ ده‌درێ���ت.‌ واڵت‌ یه‌كێت���ی‌‌له‌الیه‌ن‌خۆیه‌وه‌‌س���ه‌رباری‌‌پێكدادانی‌‌به‌رژه‌وه‌ندیی���ه‌‌تایه‌فیی���ه‌كان،‌هه‌وڵی‌‌

پاراستنی‌‌یه‌كێتی‌‌عێراق‌ده‌دات".راپۆرت���ه‌‌ ن���او‌ س���ه‌رچاوه‌كانی‌‌ئه‌وه‌‌ بۆ‌ ئاماژه‌ی���ان‌ هه‌واڵگرییه‌ك���ه‌،‌ك���ردوه‌‌كه‌‌ئێ���ران‌فش���ار‌ده‌كات‌بۆ‌مان���ه‌وه‌ی‌‌س���وپای‌‌ئه‌مه‌ری���كا‌به‌دور‌له‌عێراق،‌له‌ئێستاش���دا‌"مالیكی‌‌له‌گه‌ڵ‌

ئه‌و‌بۆچونه‌ی‌‌ئێراندا‌ته‌بایه‌".له‌الیه‌كی‌‌دیكه‌وه‌،‌به‌پێی‌‌راپۆرتێكی‌‌په‌یمانگای‌‌ئابوری‌‌و‌ئاش���تی‌،‌له‌نێوان‌له‌ك���ۆی‌‌ 2011(دا،‌ )‌2002و‌ س���ااڵنی‌‌په‌الم���اری‌‌ هێ���رش‌و‌ ه���ه‌زار‌ ‌)104(تیرۆریس���تی‌‌ك���ه‌‌له‌واڵتان���ی‌‌جیهاندا‌ئه‌نجامدراوه‌،‌رێژه‌ی‌‌)35%(‌له‌‌عێراق‌و‌ئه‌فغانستاندا‌بوه‌.‌هه‌ر‌هه‌مان‌راپۆرت‌له‌ساڵی‌‌ تیرۆر‌ قوربانیانی‌‌ ده‌ریخستوه‌‌

سوپا ساالرێكی بێده نگ

س���ه‌ربازییه‌،‌ ب���واری‌‌ ش���اره‌زایه‌كی‌‌كه‌س���ێكی‌‌نزیك���ی‌‌بارزانی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێمه‌و‌له‌پێكهاته‌ی‌‌سه‌ربازی‌‌عێراقدا‌له‌دوای‌‌نوری‌‌مالیكی‌‌فه‌رمانده‌ی‌‌هێزه‌‌له‌سه‌ر‌ دوه‌مه‌.‌ كه‌س���ی‌‌ چه‌كداره‌كان،‌پش���كی‌‌كورد‌بوه‌ته‌‌س���وپا‌س���االری‌‌عێراق،‌بێده‌نگییه‌كه‌ی‌‌جێگای‌‌پرسیاری‌‌

هه‌مو‌الیه‌كه‌:‌بابه‌كر‌زێباری‌.بابه‌كر‌به‌درخان‌شه‌وكه‌ت‌زێباری،‌دوای‌‌ته‌واوكردن���ی‌‌)ئه‌كادیمیای‌‌س���ه‌ربازی‌‌له‌ساڵی‌‌)1970(‌ له‌به‌غدا‌ رۆسته‌مییه‌(‌ده‌چێته‌‌ریزی‌‌س���وپای‌‌عێراقه‌وه‌.‌له‌و‌سااڵنه‌ش���دا‌به‌ده‌گمه‌ن‌رێگ���ه‌‌به‌كورد‌دراوه‌‌ل���ه‌و‌ئه‌كادیمیای���ه‌‌بخوێنێ���ت.‌دوای‌‌ته‌واوكردن���ی‌‌خول���ی‌‌تۆپخانه‌ی‌‌خه‌فیفه‌ی‌‌ئاس���مانی‌،‌ده‌چێته‌‌ئوردن‌و‌وه‌ك‌فه‌رمانده‌ی‌‌فه‌س���یله‌ی‌‌س���وپای‌‌عێراق‌له‌به‌تالیۆنی‌‌تۆپخانه‌ی‌‌خه‌فیفه‌ی‌‌به‌رگری‌‌ئاس���مانی‌‌عێراق‌ده‌س���تبه‌كار‌

ده‌بێت.له‌س���اڵی‌‌)‌1971ت���ا‌1973(‌چه‌ندین‌ته‌كنیكی‌‌ فه‌رمانده‌یی‌‌و‌ پۆستی‌‌ جۆری‌‌له‌به‌غ���داو‌تاجی‌‌و‌حه‌بانیی���ه‌‌پێدراوه‌.‌س���وپا‌ ریزه‌كان���ی‌‌ ‌)1973( س���اڵی‌‌به‌جێده‌هێڵێت‌و‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌شۆڕش���ی‌‌ئه‌یلوله‌وه‌‌ده‌كات،‌كه‌‌مسته‌فا‌بارزانی‌‌

سه‌رۆكایه‌تی‌‌شۆڕشه‌كه‌ی‌‌ده‌كرد.له‌شۆڕش���دا‌ده‌بێته‌‌فه‌رمانده‌ی‌‌سریه‌ی‌‌جه‌نگی‌‌لیوای‌‌یه‌كی‌‌هێزی‌‌پێش���مه‌رگه‌‌له‌گه‌اڵڵه‌.‌دواتر‌گوازراوه‌ته‌وه‌‌بۆ‌ناوچه‌ی‌‌بادینان‌و‌ك���راوه‌‌به‌جێگری‌‌فه‌رمانده‌ی‌‌به‌تالیۆن���ی‌‌تۆپخانه‌‌له‌س���وپای‌‌یه‌كی‌‌پێش���مه‌رگه‌.‌پاش���ان‌كراوه‌‌به‌جێگری‌‌

فه‌رمانده‌ی‌‌لیوای‌‌ئامێدی‌.دوای‌‌رێككه‌وتننامه‌ی‌‌جه‌زائیرو‌نسكۆی‌‌شۆڕش،‌بابه‌كر‌زێباری‌‌و‌خانه‌واده‌كه‌ی‌‌په‌ناب���ه‌ری‌‌ داوای‌‌ ئێ���ران‌و‌ چونه‌ت���ه‌‌سیاسیان‌له‌و‌واڵته‌‌كردوه‌و‌له‌ناوچه‌ی‌‌كه‌ره‌ج���ی‌‌نزیك‌تاران‌نیش���ته‌جێبون.‌شۆڕش���ی‌‌ ده‌س���تپێكردنه‌وه‌ی‌‌ له‌گه‌ڵ‌‌له‌س���ااڵنی‌‌ زێباری‌‌ بابه‌كر‌ چه‌كداریی،‌گرنگ���ی‌‌ رۆڵێك���ی‌‌ 1979دا‌ ‌1978و‌)قی���اده‌‌ هێزه‌كان���ی‌‌ له‌پێكه‌وه‌نان���ی‌‌موه‌قه‌ته‌(‌و‌پارتی‌‌له‌بادیناندا‌ده‌بینێت‌و‌بێ‌‌دابڕان‌له‌نێو‌هێزی‌‌پێشمه‌رگه‌دا‌بوه‌.‌له‌نێوان‌س���ااڵنی‌‌)1980(‌بۆ‌)1991(‌فه‌رمانده‌ی‌‌ناوچه‌كانی‌‌شێخان‌و‌ئاكرێ‌بوه‌.‌س���اڵی‌‌)1989(‌بووه‌ته‌‌ئه‌ندامی‌‌لیژن���ه‌ی‌‌ناوه‌ندی‌‌پارتی‌‌و‌لێپرس���راوی‌‌

مه‌كته‌بی‌‌په‌یوه‌ندییه‌كان‌بوه‌.س���اڵی‌‌)1991(‌بوه‌ته‌‌فه‌رمانده‌ی‌‌هێز‌له‌ناوچه‌كانی‌‌دهۆك‌و‌موسڵ‌و‌به‌شداری‌‌كراوه‌ته‌‌ دواتریش‌ له‌راپه‌ڕی���ن.‌ كردوه‌‌به‌رپرس���ی‌‌په‌یوه‌ندییه‌‌سه‌ربازییه‌كانی‌‌له‌كاتی‌‌ عێراق.‌ توركیاو‌ كوردس���تان‌و‌ش���ه‌ڕی‌‌ئه‌مه‌ری���كاو‌رژێمی‌‌به‌عس���دا‌له‌س���اڵی‌‌)2003(،‌رۆڵێكی‌‌س���ه‌ره‌كی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌ هێزه‌كانی‌‌ له‌هاوكاریكردن���ی‌‌به‌سه‌ر‌ له‌ده‌س���تگرتن‌ به‌تایبه‌تی‌‌ گێڕا‌شاری‌‌موس���ڵدا.‌س���اڵی‌‌)2003(‌كرا‌به‌س���ه‌رۆك‌ئه‌ركانی‌‌س���وپای‌‌عێراق‌و‌

تائێساش‌هه‌ر‌له‌و‌پۆسته‌دایه‌.تا‌ئێس���تا‌دو‌خه‌اڵتی‌‌پێبه‌خش���راوه‌،‌ك���ه‌‌بریتین‌له‌خه‌اڵتی‌‌بارزانی‌‌و‌خه‌اڵتی‌‌ناس���راو‌ب���ه‌‌لیجی���ۆن‌مێری���ت،‌كه‌‌ئه‌مه‌ریكاوه‌‌ به‌رگری‌‌ وه‌زاره‌تی‌‌ له‌الیه‌ن‌ده‌به‌خش���رێت.‌زمانه‌كان���ی‌‌ك���وردی‌‌و‌عه‌ره‌بی‌‌و‌فارسی‌‌به‌ڕه‌وانی‌‌ده‌زانێت.

له‌چه‌ند‌رۆژی‌‌رابردوشدا‌كاتێك‌مالیكی‌‌بڕیاریدا‌به‌بڕین���ی‌‌موچه‌ی‌‌فه‌وجه‌كانی‌‌پاسه‌وانی‌‌بارزانی‌‌كه‌‌موچه‌یان‌له‌سه‌ر‌حكومه‌ت���ی‌‌عێراقه‌،‌ئه‌م‌سوپاس���االره‌‌هات���ه‌‌ده‌ن���گ‌و‌ناڕه‌زای���ی‌‌پیش���اندا.‌كه‌چ���ی‌‌له‌هه‌مبه‌ر‌كۆكردن���ه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌هه‌مو‌هێزه‌ی‌‌سوپای‌‌عێراق‌له‌سنوری‌‌پارێزگای‌‌كه‌ركوك‌و‌قه‌زای‌‌دوزخورماتو‌ناڕه‌زایه‌ت���ی‌‌پیش���اننه‌دا‌و‌ته‌نه���ا‌وتی‌‌"ش���ه‌ڕ‌له‌نێوان‌س���وپاو‌پێش���مه‌رگه‌‌رونادات".‌هه‌رچه‌نده‌‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێم‌كه‌‌كه‌سێكی‌‌نزیكێتی‌‌و‌ناڕه‌زایه‌تییه‌كی‌‌زۆری‌‌له‌كڕینی‌‌فڕۆكه‌ی‌‌)F16(‌له‌الیه‌ن‌حكومه‌تی‌‌عێراق���ه‌وه‌‌ده‌ربڕی‌،‌كه‌چی‌‌زێباری‌‌كوڕه‌كه‌ی‌‌خۆی‌‌نارده‌‌ئه‌مه‌ریكا‌تا‌راهێنان‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌فڕۆكانه‌‌بكات.

7 )355(‌سێشه‌ممه‌‌2012/12/11 عێراق

پرۆفایل پارله مانتارێكی كورد: ئێمه له به غدا هیچمان نه كردوه كه جێگه ی خۆشحاڵی بێت

راپۆرتێكی هه واڵگری :مالیكی رێگه به جێگری سه رۆكی ئه مەریكا نادات سه ردانی كوردستان بكات

من‌كه‌‌مه‌ال‌بوم‌هیچ‌رێگرێك‌نییه‌‌له‌وه‌ی‌‌

ببمه‌‌پیاوێكی‌‌سیاسی‌‌و‌داكۆكی‌‌له‌میلله‌ته‌كه‌م‌بكه‌م

مەال‌سیروان

هه‌مو‌هاوڕێكان���م‌و‌خه‌ڵكی‌‌مزگه‌وتیش‌ده‌زان���ن‌كه‌‌فه‌قه‌رات���م‌هه‌یه‌".‌جه‌خت‌‌)1996( له‌س���اڵی‌‌ له‌وه‌ش���ده‌كاته‌وه‌‌له‌به‌غ���دا‌ پزیش���كی‌‌ لیژنه‌یه‌ك���ی‌‌هه‌یه‌و‌ فه‌قه‌رات���ی‌‌ كه‌‌ س���ه‌لماندویانه‌‌پێویستی‌‌به‌نه‌ش���ته‌رگه‌ری‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌واڵت‌هه‌یه‌.‌هه‌روه‌ه���ا‌ده‌ڵێت‌"ئه‌گه‌ر‌داوای‌‌خانه‌نش���ینی‌‌بكه‌م،‌پێویس���ت‌به‌وه‌‌ناكات‌و‌هه‌مو‌كه‌س���ێك‌ده‌زانێت‌ك���ه‌‌ناتوانرێ���ت‌درۆ‌له‌گ���ه‌ڵ‌لیژنه‌ی‌‌

ته‌ندروستی‌‌بكرێت".

میدیا‌خه‌ڵكی‌‌چه‌واشه‌‌ده‌كاتماوه‌یه‌كی‌‌زۆره‌‌تێبینی‌‌ئه‌وه‌‌ده‌كرێت،‌كه‌‌مه‌ال‌س���یروان‌له‌میدكان‌به‌گشتی‌‌و‌"یه‌كێتی‌"‌ حیزبه‌ك���ه‌ی‌‌ له‌میدیاكان���ی‌‌به‌تایبه‌ت���ی‌‌زۆر‌به‌كه‌می‌‌ده‌رده‌كه‌وێت،‌ناوب���راو‌هۆكاره‌ك���ه‌ی‌‌ده‌گێڕێته‌وه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌"دڵم‌له‌میدیا‌ش���كاوه‌،‌چونكه‌‌تێگه‌یشتوم‌میدیا‌ده‌یه‌وێت‌به‌خواستی‌‌ئه‌و‌قس���ه‌‌بكه‌یت،‌نه‌ك‌ب���ه‌و‌جۆره‌ی‌‌خ���ۆت‌ده‌ته‌وێت.‌هه‌روه‌ه���ا‌میدیاكان‌بانگهێش���تی‌‌من‌ناكه‌ن‌تا‌قسه‌‌بكه‌م".‌هه‌روه‌ه���ا‌نیگه‌ران���ه‌‌له‌راگه‌یاندنه‌كانی‌‌یه‌كێت���ی‌‌كه‌‌چه‌ندین‌"چاالكی‌"‌هه‌بوه‌و‌

باڵویان‌نه‌كردۆته‌وه‌.‌ناوبراو،‌ئاش���كرای‌‌ده‌كات‌بڕیاریداوه‌‌بۆ‌كه‌ناڵ���ه‌‌ئاس���مانییه‌كانی‌‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتی‌‌و‌كۆمه‌ڵ‌و‌یه‌كگرتو‌قسه‌‌نه‌كات.‌له‌باره‌ی‌‌هۆكاره‌كه‌ش���ی‌‌ده‌ڵێت‌"میدیا‌هه‌ن���دێ‌‌كه‌س���ی‌‌ده‌وێ‌‌ك���ه‌‌خه‌ڵ���ك‌چه‌واش���ه‌‌بكات‌و‌خۆڵ‌بكات���ه‌‌چاوی‌‌خه‌ڵكی‌.‌ئه‌وان‌ئێمه‌یان‌ناوێ‌،‌چونكه‌‌ئه‌گه‌ر‌ئێس���تا‌له‌كه‌ناڵێكی‌‌یه‌كێتییه‌وه‌‌لێم‌بپرس���ن‌مادده‌ی‌‌)140(‌جێبه‌جێ‌‌ده‌كرێت،‌ده‌ڵێ���م‌نه‌خێر،‌چونكه‌‌ئه‌مه‌‌

راستییه‌كه‌یه‌".هه‌ر‌به‌وته‌ی‌‌مه‌ال‌سیروان،‌ده‌ركه‌وتن‌له‌ته‌له‌فزی���ۆن‌نیش���انه‌ی‌‌چاالكبون���ی‌‌كه‌س���ێك‌نییه‌‌و‌ده‌ڵێت‌"رێ���زم‌هه‌یه‌‌بۆ‌بینه‌ر،‌ب���ه‌اڵم‌ده‌توانم‌بڵێم‌خه‌ڵك‌عه‌قڵی‌‌له‌چاوێتی‌،‌كه‌‌بینی‌‌فاڵنه‌‌كه‌س‌واده‌زانێت‌ ده‌رده‌چێ���ت،‌ له‌ته‌له‌فزیۆن‌

ته‌نها‌ئه‌و‌ئیش‌ده‌كات".‌

*‌‌له‌ئازاری‌‌)2003(‌شه‌ڕی‌‌ئه‌مه‌ریكاو‌عێراق‌ده‌ستیپێكرد.

*‌له‌مانگی‌‌حوزه‌یرانی‌‌هه‌مان‌س���اڵ‌جۆرج‌ ئه‌مه‌ریكا‌ ئه‌وكاتی‌‌ س���ه‌رۆكی‌‌

بۆش‌رایگه‌یاند‌شه‌ڕ‌كۆتایهات.

*‌نزیكه‌ی‌‌س���ه‌د‌ب���ۆ‌)150(‌هه‌زار‌سه‌ربازی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌له‌عێراق‌بو.

*‌ئاب���ی‌‌)2010(‌دوایین‌س���ه‌ربازی‌‌عێراق���ی‌‌ ئه‌مه‌ری���كا‌ ش���ه‌ڕكه‌ری‌‌

جێهێشت.

*‌دوایی���ن‌س���ه‌ربازی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌له‌‌)2011/11/15(‌عێراقی‌‌جێهێشت.

*‌له‌ماوه‌ی‌‌ئه‌و‌هه‌شت‌ساڵه‌دا‌)4500(‌س���ه‌ربازی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌كوژراو‌نزیكه‌ی‌‌

سی‌‌هه‌زار‌سه‌ربازیش‌برینداربون.

*‌)802(‌ملیاری‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌تێچوی‌‌شه‌ڕ‌بووه‌.

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سوپای‌‌ئه‌مه‌ریكا‌له‌عێراق

بەپێی‌راپۆرتێکی‌ئەمەریکی‌ناكۆكی‌‌و‌

جیاوازییه‌كانی‌‌نێوان‌جه‌الل‌

تاڵه‌بانی‌،‌مه‌سعود‌بارزانی‌‌تادێت‌به‌ره‌و‌زیادبون‌

ده‌چێت)2007(دا‌گه‌یش���تۆته‌‌ده‌‌هه‌زار،‌به‌اڵم‌له‌س���اڵی‌‌رابردودا‌دابه‌زیوه‌‌بۆ‌)7500(‌

قوربانی‌.ل���ه‌‌راپۆرته‌ك���ه‌دا‌هات���وه‌‌"به‌ته‌نها‌له‌س���اڵی‌‌)2011(‌و‌دوای‌‌كش���انه‌وه‌ی‌‌س���وپای‌‌ئه‌مه‌ریكا‌له‌عێراق،‌ئه‌م‌واڵته‌‌زۆرترین‌ژماره‌ی‌‌كوژراوی‌‌له‌جیهاندا‌تێدا‌تۆماركراوه‌.‌به‌جۆرێك‌له‌كۆی‌‌)1228(‌كه‌س‌ تیرۆریستیدا‌)1798(‌ په‌الماری‌‌كوژراون،‌كه‌‌نیوه‌یان‌له‌ش���اری‌‌به‌غدا‌

بوه‌".

‌‌‌ئا:‌نزار‌گزالی،‌هه‌ولێر

به‌شێكی‌زۆری‌كۆمپانیاكانی‌وه‌به‌رهێنانی‌خانوبه‌ره‌و‌نوسینگه‌كانی‌فرۆشتنی‌زه‌وی‌له‌پارێزگای‌‌هه‌ولێر‌ئه‌وه‌‌ده‌خه‌نه‌رو‌كه‌‌ناكۆكییه‌كانی‌‌ئه‌م‌دوای‌‌هه‌رێم‌و‌ناوه‌ند‌بۆته‌‌

هۆی‌‌دابه‌زینی‌‌نرخ‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌به‌رچاو‌و‌ئابوریناسێكیش‌ده‌ڵێت‌"له‌نائارامییه‌كاندا‌خه‌ڵك‌ده‌ست‌

به‌پاره‌وه‌‌ده‌گرن"

‌پاره‌یه‌كی‌زۆر‌سڕ‌بوه‌خاوه‌ن���ی‌كۆمپانی���ای‌به‌ی���داخ‌بۆ‌حاج���ی‌ خانوب���ه‌ره‌‌ وه‌به‌رهێنان���ی‌نه‌جمه‌دین‌سورچی،‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌له‌ئێس���تادا‌به‌ه���ۆی‌نائارامیی‌ناوچه‌‌جێناكۆكه‌كان‌و‌قوڵبونه‌وه‌ی‌كێشه‌كانی‌حكومه‌تی‌ناوه‌ن���د‌و‌هه‌رێم‌بازاڕه‌كانی‌ئه‌وه‌ی‌ به‌تایبه‌تی‌ كوردستان‌ هه‌رێمی‌كه‌‌په‌یوه‌ندی���داره‌‌به‌خانوبه‌ره‌و‌زه‌وی‌زیانێكی‌زۆری‌به‌ركه‌وتوه‌و‌"ماوه‌یه‌كی‌زۆره‌‌خه‌ڵكانێ���ك‌له‌كڕین‌و‌فرۆش���تنی‌خانوب���ه‌ره‌و‌زه‌وی‌س���ڵیانكردۆته‌وه‌،‌له‌گه‌ڵ‌س���ه‌ره‌تای‌ هاوكاته‌‌ ئه‌م���ه‌ش‌نێوان‌ ناكۆكییه‌كان���ی‌ س���ه‌رهه‌ڵدانی‌هه‌رێم‌و‌ناوه‌ند،‌كه‌‌له‌سه‌ره‌تای‌مانگی‌نیس���انی‌رابردو‌ئه‌مه‌‌به‌دی‌ده‌كرێت،‌به‌اڵم‌له‌ئێس���تادا‌دۆخه‌كه‌‌ئاڵۆزتربوه‌‌و‌بازاڕی‌زه‌وی‌و‌خانوبه‌ره‌ش‌به‌یه‌كجاری‌

په‌كی‌كه‌وتوه‌"س���ورچی‌ئ���ه‌وه‌ش‌ده‌خات���ه‌رو‌كه‌‌له‌ئێس���تادا‌خه‌ڵكانی‌‌به‌ڕه‌گه‌ز‌عه‌ره‌ب‌

به‌ه���ۆی‌ئ���ه‌و‌كێش���انه‌وه‌‌كه‌متر‌رو‌له‌هه‌رێ���م‌ده‌ك���ه‌ن‌"زۆرین���ه‌ی‌ئ���ه‌و‌پڕۆژانه‌ی‌وه‌به‌رهێنان‌و‌پڕۆژه‌ی‌گونده‌‌تایبه‌ته‌كان‌كه‌‌له‌هه‌ولێردان،‌به‌شێكی‌زۆری‌كڕیاره‌كان���ی‌خه‌ڵك���ی‌عه‌ره‌ب‌بون،‌زۆرینه‌یان‌به‌ده‌یان‌خانویان‌له‌و‌گوند‌و‌پڕۆژانه‌دا‌هه‌یه‌،‌ئێس���تاش‌كه‌‌بازاڕ‌وه‌س���تاوه‌‌پاره‌یه‌كی‌زۆر‌سڕبوه‌،‌بێگوم���ان‌ئه‌م���ه‌ش‌كارده‌كاته‌‌س���ه‌ر‌

جوڵه‌ی‌ئابوری‌شار"ئ���ه‌و‌خاوه‌ن‌كۆمپانیایه‌‌هۆش���داری‌ئ���ه‌وه‌ش‌ده‌دات،‌ك���ه‌‌به‌رده‌وامبونی‌دۆخه‌كه‌‌ره‌وش���ی‌بازاڕ‌به‌ره‌و‌خراپتر‌ده‌بات‌"له‌ماوه‌ی‌س���ێ‌س���اڵی‌رابردو‌چه‌ندین‌باڵه‌خانه‌و‌كۆش���ك‌و‌هۆتێل‌و‌به‌دیده‌كرێن،‌ له‌هه‌ولێ���ر‌ گه‌وره‌‌ مۆڵی‌پێش���كه‌وتنه‌كه‌‌زۆر‌خێرایه‌،‌به‌شێكی‌س���ه‌رمایه‌دارو‌ ه���ی‌ پڕۆژان���ه‌‌ ئ���ه‌و‌به‌ش���ێكی‌ خۆمان���ن،‌ به‌رپرس���انی‌دیكه‌ی‌ه���ی‌وه‌به‌رهێنه‌ری‌بیانی،‌یان‌تێكه‌ڵ���ه‌ن،‌به‌اڵم‌هۆكاری‌س���ه‌ره‌كی‌ئه‌و‌گه‌ش���ه‌یه‌‌س���ه‌قامگیری‌سیاسی‌و‌به‌تایبه‌تی‌ هه‌ولێ���ر‌ ناوچه‌كه‌و‌ ئه‌منی‌ب���وه‌،‌ب���ه‌اڵم‌ئه‌گه‌ر‌دۆخه‌ك���ه‌‌هه‌روا‌به‌رده‌وام‌بێ���ت،‌وه‌به‌رهێنه‌ری‌بیانی‌و‌ناوخۆیی‌به‌دڵنیاییه‌وه‌‌چاالكییه‌كانیان‌ده‌گوازنه‌وه‌‌بۆ‌ش���وێنی‌دیكه‌،‌چونكه‌‌ئ���ه‌و‌ره‌وش���ه‌‌كاری‌كردۆت���ه‌‌س���ه‌ر‌

وه‌به‌رهێنانیش".‌

موڵك‌هه‌یه‌‌زیاتر‌له‌‌3ده‌فته‌ر‌دۆالر‌نرخی‌‌دابه‌زیوه‌

خاوه‌ن‌كۆمپانیای‌توجال‌بۆ‌كڕین‌و‌

فرۆش���تنی‌خانوبه‌ره‌و‌زه‌وی،‌ئه‌حمه‌د‌خدر‌هاوڕایه‌‌له‌گه‌ڵ‌حاجی‌نه‌جمه‌دین‌و‌ئام���اژه‌‌ب���ه‌وه‌‌ده‌كات‌ك���ه‌‌له‌وه‌ته‌ی‌به‌رامبه‌ر‌ عێ���راق‌و‌هه‌رێ���م‌ هێزه‌كانی‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌ وه‌س���تاون‌ یه‌كت���ه‌ر‌یه‌كج���ار‌به‌رچ���او‌نرخ���ی‌خانوبه‌ره‌و‌زه‌وی‌داش���كاوه‌،‌ته‌نانه‌ت‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌و‌داشكانه‌ش���دا‌داواكاری‌له‌س���ه‌ر‌كڕین‌نییه‌،‌ئه‌و‌جه‌ختی‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌‌كرده‌وه‌‌كه‌‌زه‌وی‌و‌خانوبه‌ره‌‌هه‌یه‌‌زیاتر‌له‌)3(‌ده‌فت���ه‌ر‌دابه‌زی���وه‌،‌به‌نمونه‌ش‌وتی‌‌پارچه‌‌ سه‌ربه‌ستی‌ )32(ی‌ "له‌كه‌رتی‌زه‌وییه‌ك���ی‌)200(مه‌تری‌ب���ه‌‌‌120تا‌‌125هه‌زار‌دۆالر‌بو‌ئێستا‌به‌‌‌90هه‌زار‌دۆالر‌ده‌ست‌ده‌كه‌وێت،‌به‌هه‌مان‌شێوه‌‌زه‌وی‌‌250مه‌تری‌له‌هه‌مان‌ش���وێن‌به‌‌‌140ه���ه‌زار‌دۆالر‌بو،‌ئێس���تا‌به‌‌‌110هه‌زار‌دۆالر‌ده‌ست‌ده‌كه‌وێت،‌هه‌روه‌ها‌له‌ش���وێنه‌كانی‌وه‌ك���و‌‌8و‌‌7و‌‌5ی‌حه‌سارۆك‌به‌هه‌مان‌شێوه‌‌نرخی‌زه‌وی‌زیاتر‌ل���ه‌‌‌15ه���ه‌زار‌دۆالر‌دابه‌زیوه‌"‌هاوكات‌هێمای‌‌به‌وه‌شدا‌كه‌‌له‌هه‌شتی‌حه‌س���ارۆك‌زه‌وی‌‌200مه‌تری‌له‌‌‌65ه���ه‌زار‌دۆالر‌بۆت���ه‌‌‌5ه���ه‌زار‌دۆالر،‌له‌گه‌ڕه‌ك���ی‌س���ێبیران‌نرخی‌زه‌وی‌له‌‌55ه���ه‌زار‌بۆته‌‌‌40هه‌زار‌و‌له‌هه‌ولێری‌نوێش‌نرخی‌زه‌وییه‌ك���ی‌‌250مه‌تری‌‌75ه���ه‌زار‌دۆالر‌بۆت���ه‌‌‌59ه���ه‌زارو‌

دابه‌زینه‌كه‌ش‌به‌رده‌وامه‌.ئه‌حمه‌د‌خدر‌باس���ی‌ئه‌وه‌شی‌كرد‌كه‌‌نرخی‌خانوبه‌ره‌‌به‌هه‌مان‌ش���ێوه‌ی‌زه‌وی‌دابه‌زیوه‌،‌ئه‌و‌تیشی‌‌"جگه‌‌له‌مه‌‌له‌هه‌ولێ���ر‌نزیكه‌ی‌‌150ه���ه‌زار‌زه‌وی‌

له‌ش���ێوه‌ی‌كارت‌)ژماره‌(‌كه‌‌تائێستا‌دابه‌شكراوه‌،‌ )سند(‌ قه‌واڵه‌‌ نه‌بونه‌ته‌‌كه‌ماوه‌ی���ه‌ك‌به‌ر‌له‌‌ئێس���تا‌بازاڕێكی‌گه‌رمی���ان‌هه‌ب���و،‌به‌اڵم‌له‌ئێس���تادا‌نرخه‌كان‌ له‌زۆرین���ه‌ی‌ئه‌و‌ش���وێنانه‌‌دابه‌زیون‌وه‌ك‌)گرد‌جوتیار‌و‌پیرزین‌و‌گه‌زنه‌(‌كه‌‌ئه‌و‌شوێنانه‌‌كه‌وتونه‌ته‌‌نێو‌

ماسته‌رپالنی‌تازه‌ی‌هه‌ولێر".

بێبازاڕییه‌كه‌‌ده‌وروبه‌ریشی‌‌گرتۆته‌وه‌خاوه‌ن‌عه‌قاراتی‌سه‌فین‌له‌شارۆچكه‌ی‌شه‌قاڵوه‌،‌جه‌بار‌قادر‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كات‌بازاڕی‌زه‌وی‌و‌خانوبه‌ره‌‌له‌شه‌قاڵوه‌ش‌دیكه‌‌ شوێنه‌كانی‌ هه‌ولێرو‌ هاوشێوه‌ی‌وه‌ستاوه‌و‌ئه‌و‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌ماوه‌یه‌ك���ه‌‌س���اردییه‌كی‌زۆر‌له‌كڕین‌و‌فرۆش���تنی‌زه‌وی‌به‌دی‌ك���راوه‌،‌به‌اڵم‌له‌م‌چه‌ن���د‌رۆژه‌ی‌دوایی���دا‌دۆخه‌كه‌‌بازاڕ‌و‌ وه‌س���تانی‌‌ راده‌ی‌‌ گه‌یش���تۆته‌‌داواكاری‌له‌س���ه‌ر‌كڕین‌نییه‌،‌هه‌روه‌ها‌خاوه‌نی‌نوس���ینگه‌ی‌كڕین‌و‌فرۆشتنی‌له‌س���ۆران،‌ رێزان‌ خانوب���ه‌ره‌و‌زه‌وی‌ش���ێوه‌‌ به‌هه‌مان‌ ئه‌بابه‌كر‌ قورت���اس‌ده‌ڵێ���ت‌"ئه‌و‌ش���وێنانه‌ی‌كه‌‌مۆڵه‌تی‌خانوی���ان‌پێنادرێ���ت‌كاری‌و‌كڕی���ن‌و‌فرۆشتنیان‌به‌‌ته‌واوه‌تی‌‌وه‌ستاوه‌".‌

"ناوه‌ند‌به‌مه‌به‌ست‌ئه‌و‌دۆخه‌ی‌خوڵقاندوه‌".

له‌كۆلێژی‌ مامۆس���تا‌ ئابورین���اس‌و‌كارگێڕی‌و‌ئابوری‌زانكۆی‌سه‌اڵحه‌دین‌د.محه‌مه‌د‌سه‌لمان‌له‌و‌باره‌یه‌وه‌‌ئه‌وه‌‌ده‌خات���ه‌رو‌ك���ه‌‌له‌زانس���تی‌ئابوریدا‌

ش���تێك‌هه‌یه‌‌ده‌ڵێت‌له‌هه‌مو‌دۆخێكی‌نائارامییه‌كه‌‌سیاس���ی‌ نائارامیدا،‌جا‌بێ���ت‌یان‌دارایی‌یان‌بازاڕ،‌دو‌ش���ت‌ده‌س���ت‌ خه‌ڵكی‌ ئه‌وی���ش‌ روده‌دات،‌به‌پاره‌وه‌‌ده‌گرن‌یان‌به‌و‌ش���تانه‌ی‌كه‌‌موڵكن‌وه‌كو‌زه‌وی‌و‌خانوو‌ئۆتۆمبێل‌و‌زێڕو‌تاد..‌ناوبراو‌باس���ی‌‌له‌وه‌ش‌كرد‌ك���ه‌‌ئارامییه‌كه‌ی‌‌هه‌رێ���م‌وای‌‌كردبو‌له‌رابردودا‌خه‌ڵكانێكی‌‌زۆر‌رو‌له‌هه‌رێم‌

بكه‌ن.ئه‌و‌وتیش���ی‌‌"ترس���یش‌له‌وه‌‌هه‌یه‌‌وه‌ك���و‌س���ااڵنی‌ن���ه‌وه‌ده‌كان‌بودجه‌‌

نه‌یه‌ت‌و‌موچه‌‌نه‌مێنێت".ئه‌و‌ئابوریناسه‌‌پێیوایه‌‌ئه‌و‌دۆخه‌ی‌ئێس���تا‌كوردس���تان‌روبه‌روی‌بۆته‌وه‌‌شتێكی‌مه‌به‌ستداره‌و‌ناوه‌ند‌به‌مه‌به‌ست‌ئه‌و‌دۆخ���ه‌ی‌خوڵقاندوه‌و‌ده‌ڵێت‌"من‌وایده‌بینم‌كه‌‌‌حكومه‌تی‌ناوه‌ند‌فه‌شه‌لی‌هێناوه‌‌له‌گه‌یاندن���ی‌خزمه‌تگوزاری‌بۆ‌هاواڵتیان‌و‌گواس���تنه‌وه‌ی‌قه‌یرانه‌كانی‌خۆی‌ب���ۆ‌ش���وێنێكی‌دیك���ه‌،‌دوه‌م‌مه‌س���ائیلی‌گه‌نده‌ڵی‌كه‌‌ب���ه‌م‌دواییه‌‌عێراق‌ ریزبه‌ن���دی‌ له‌گرێبه‌س���ته‌كان‌و‌ل���ه‌روی‌گه‌نده‌ڵی‌و‌په‌رده‌پۆش���كردنی‌به‌و‌ش���ێوه‌یه‌،‌خاڵێكی‌دیكه‌‌نائارامی‌ش���ه‌ڕی‌ به‌رده‌وام���ی‌ ناوچه‌كه‌ی���ه‌‌و‌ناوخۆیی‌س���وریا‌كه‌‌ئه‌ركێكی‌قورسی‌خستۆته‌‌سه‌ر‌عێراق‌و‌ئه‌و‌واڵتانه‌ی‌كه‌‌پشتگیری‌له‌س���وریا‌ده‌كه‌ن،‌هه‌روه‌ها‌دروستكردنی‌ ده‌نگدان‌و‌ نزیكبونه‌وه‌ی‌دۆخێك‌بۆ‌زیات���ر‌ده‌نگ‌كۆكردنه‌وه‌،‌هه‌روه‌ها‌چاوهه‌ڵنه‌هاتن‌به‌و‌پێشكه‌وتنه‌‌

ئابورییه‌ی‌كوردستان"

‌‌‌ئا:‌ئاكۆ‌حه‌مه‌د‌رابی‌

له‌قه‌زای‌‌ره‌واندز‌چه‌ندین‌زه‌وی‌‌كشتوكاڵی‌‌و‌گه‌شتیاری‌‌له‌الیه‌ن‌هاواڵتیان‌و‌چه‌ند‌به‌رپرسێكه‌وه‌‌ته‌لبه‌ند‌ده‌كرێن،‌به‌جۆرێك‌وه‌ك‌

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌گه‌شت‌و‌گوزاری‌‌سۆران،‌بورهان‌مسته‌فا‌ده‌ڵێت‌

"ئه‌گه‌ر‌ته‌لبه‌ندكردن‌به‌رده‌وامبێت،‌ئه‌وا‌ناچارین‌رێنمایی‌‌هاواڵتیان‌بكه‌ین‌بۆ‌گه‌شتكردن‌رو‌له‌به‌ری‌‌

هه‌ندرێن‌بكه‌ن".‌سه‌رۆكی‌‌شاره‌وانی‌قه‌زاكه‌ش‌رایده‌گه‌یه‌نێ‌‌كه‌‌به‌شی‌‌

زۆری‌‌ئه‌و‌زه‌وییانه‌ی‌‌ته‌لبه‌ندكراون،‌موڵكی‌‌هاواڵتیان‌خۆیانن‌"ئه‌وه‌ی‌‌به‌رپرسه‌كانیش‌ته‌نها‌دو‌زه‌وییه‌و‌توانیومه‌‌یه‌كێكیان‌وه‌ربگرمه‌وه‌".

رۆژنامه‌نوس‌ئیسماعیل‌ئیبراهیم،‌وه‌ك‌دانیشتویه‌كی‌‌ناوچه‌كه‌‌ته‌واو‌بێزاره‌‌له‌‌گه‌شتیارییه‌كان‌و‌ ناوچه‌‌ ته‌لبه‌ندكردنی‌‌ده‌ڵێت‌"جێگ���ه‌ی‌‌خۆیه‌تی‌‌كه‌‌الیه‌نی‌‌په‌یوه‌ندی���دار‌به‌ج���دی‌‌س���نورێك‌بۆ‌ئه‌مه‌‌دابنێت‌و‌رێگری‌‌له‌و‌داگیركارییه‌‌

ب���كات"‌ئ���ه‌و‌رونیكرده‌وه‌‌ك���ه‌‌هه‌مو‌ته‌لبه‌ندكراون‌ ئێس���تا‌ شوێنانه‌ی‌‌ ئه‌و‌وه‌ك‌ناوچه‌ی‌‌دۆڵ���ی‌‌ئاكۆیان‌و‌بێرۆ‌و‌جوندیان،‌پێش���تر‌خه‌ڵكانێكی‌‌زۆر‌بۆ‌گه‌ش���تكردن‌روی‌‌تێك���ردون‌ئه‌و‌وتی‌‌"نازانم‌چۆن‌رێگه‌‌به‌م‌ته‌لبه‌ندكردنانه‌‌دراوه‌،‌هه‌ر‌كه‌سێك‌دێت‌و‌ده‌ڵێت‌ئه‌مه‌‌موڵكی‌‌باب‌و‌باپیرم���ه‌و‌بۆم‌جێماوه‌،‌وایلێهاتوه‌‌ش���وفڵ‌له‌گۆڕستانه‌كانیش‌قایمقام‌و‌ رۆژنامه‌نوس���ه‌‌ ئه‌و‌ دراون".‌شاره‌وانی‌‌و‌گه‌شت‌وگوزاری‌‌به‌به‌رپرسی‌‌

ئه‌و‌سه‌رپێچییانه‌‌زانی‌.‌‌‌‌

به‌پێ���ی‌چه‌ن���د‌زانیارییه‌كی���ش‌كه‌‌ده‌س���ت‌ئاوێنه‌‌كه‌وت���ون،‌دو‌پارچه‌‌زه‌وی‌‌كش���توكاڵی‌‌ك���ه‌‌روبه‌ره‌كه‌یان‌زیات���ر‌30دۆنمه‌،‌له‌الی���ه‌ن‌وه‌زاره‌تی‌‌كش���توكاڵه‌وه‌‌دراوه‌ته‌‌دو‌به‌رپرس���ی‌‌ناوچه‌كه‌،‌تاك���و‌بیكه‌ن‌به‌نه‌مامگه‌‌بۆ‌وه‌زاره‌ت،‌كه‌چ���ی‌‌هی���چ‌یه‌كێك‌له‌م‌دو‌به‌رپرس���ه‌‌زه‌وییه‌كانیان‌نه‌كردۆته‌‌

نه‌مامگه‌.‌له‌مباره‌یه‌وه‌‌س���ه‌رۆكی‌‌ش���اره‌وانی‌‌ره‌واندز‌عیسا‌محه‌مه‌د‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌دا‌

كه‌‌ئه‌و‌دو‌به‌رپرس���ه‌‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌له‌حكومه‌ت‌ زه‌وییانه‌ی���ان‌ ئه‌و‌ فه‌ڕمی‌‌پ���ێ‌ به‌ڵێننامه‌ی���ان‌ وه‌رگرت���وه‌و‌پڕكراوه‌ت���ه‌وه‌‌كه‌‌بیكه‌ن���ه‌‌نه‌مامگه‌‌و‌ره‌زی‌‌دێمه‌كار،‌كه‌چ���ی‌‌ئه‌و‌كاره‌یان‌نه‌ك���ردوه‌‌"من‌توانیوم���ه‌‌یه‌كێك‌له‌و‌زه‌وییان���ه‌‌وه‌ربگرم���ه‌وه‌‌هه‌رچه‌ن���ده‌‌یه‌ك‌دونیا‌كێش���ه‌م‌بۆ‌دروس���ت‌بوه‌،‌ئه‌وه‌ی‌‌دیكه‌ش‌س���ێ‌نوسراوم‌كردون‌بۆ‌س���ه‌روی‌‌خ���ۆم‌پێمراگه‌یاندون‌كه‌‌لێپێچین���ه‌وه‌‌بكه‌ن،‌چونك���ه‌‌پابه‌ندی‌‌‌به‌ڵێنه‌كه‌ی‌‌خۆیان‌نه‌بون‌و‌سروش���تی‌‌

زه‌وییه‌كشیان‌تێكداوه‌".‌ئه‌و‌ره‌تیش���ی‌‌كرده‌وه‌‌كه‌‌هاواڵتیان‌زه‌وییان‌داگیركردبێت‌و‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌دا‌كه‌‌كاتی‌‌خۆی‌‌به‌عس‌زوڵمی‌‌له‌خه‌ڵك‌داگیرك���ردون‌ زه‌وییه‌كان���ی‌‌ ك���ردوه‌‌كردونیه‌تی‌‌موڵكی‌‌میری‌‌"له‌ئه‌س���ڵدا‌به‌ش���ێكی‌‌زۆر‌له‌و‌زه‌وییانه‌ی‌‌پێشتر‌وه‌ك‌شوێنی‌‌گه‌ش���تیاری‌‌به‌كارهاتون‌ش���وێنی‌‌گه‌ش���تیاری‌‌نی���ن‌و‌موڵكی‌‌

هاواڵتیان‌خۆیانن".ئه‌و‌به‌رپرس���ه‌‌به‌ئاش���كرا‌ئه‌وه‌شی‌‌خسته‌رو‌كه‌‌ناتوانێت‌رێگری‌‌له‌هاواڵتیان‌

ب���كات‌كه‌‌مامه‌ڵ���ه‌‌ب���ه‌و‌زه‌وییانه‌وه‌‌نه‌كه‌ن‌"راسته‌‌ئه‌و‌هاواڵتییانه‌‌تاپۆی‌‌به‌نایاس���ایی‌‌ نیه‌‌و‌ زه‌وییانه‌ی���ان‌ ئه‌و‌كاری‌‌تێدا‌ده‌كه‌ن،‌به‌اڵم‌له‌هه‌مانكاتدا‌من‌وه‌ك‌عورف‌ده‌ڵێم‌كه‌‌له‌ئه‌س���ڵدا‌ئه‌و‌زه‌وییان���ه‌‌موڵكی‌‌خه‌ڵكن‌و‌خه‌ڵك‌ئاره‌زوی‌‌خۆیه‌تی‌‌كه‌‌چۆن‌مامه‌ڵه‌یان‌پێوه‌‌ده‌كات،‌س���ه‌رم‌له‌وه‌‌س���وڕماوه‌‌له‌ره‌واندوز‌به‌چاره‌كی‌‌ناوچه‌كانی‌‌دیكه‌‌زه‌وی‌‌ته‌لبه‌ندنه‌ك���راوه‌،‌كه‌چ���ی‌‌هه‌ر‌

باسی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ئێمه‌‌ده‌كرێت"‌هه‌ر‌له‌مباره‌یه‌وه‌‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌گه‌ش���ت‌و‌گ���وزاری‌‌س���ۆران،‌بورهان‌ته‌لبه‌ندكردنی‌‌ "ئه‌گه‌ر‌ ده‌ڵێت‌ مسته‌فا‌ئه‌و‌ناوچه‌‌گه‌شتیارییانه‌‌به‌رده‌وامبێت،‌ئه‌وا‌ناچارین‌رێنمایی‌‌هاواڵتیان‌بكه‌ین‌بۆ‌ساڵی‌‌داهاتو‌بۆ‌گه‌شتكردن‌رو‌له‌به‌ری‌‌هه‌ندرێن‌بكه‌ن‌له‌ناوچه‌ی‌‌ره‌واندز".‌ئه‌و‌ئاشكراش���ی‌‌كرد‌كه‌‌له‌ئێستادا‌له‌گه‌ڵ‌‌نه‌مس���اوی‌‌ لوبنانی‌‌و‌ كۆمپانیایه‌ك���ی‌‌س���ه‌رقاڵی‌‌دانانی‌‌ماسته‌رپالنێكین‌بۆ‌"چه‌ند‌ وتی‌‌ ناوچه‌كه‌و‌ گه‌شت‌وگوزاری‌‌خزمه‌تگوزارییه‌ك���ی‌‌گه‌ش���تیاریش‌بۆ‌

ناوچه‌كه‌‌ئه‌نجامده‌ده‌ین."

ئابووری(355(‌سێشه‌ممه‌‌2012/12/11 8

‌ناكۆكییه‌كانی‌هه‌رێم‌و‌به‌غدابازاڕی زه وی و خانویان له هه ولێر سست كردوه

له‌كه‌رتی‌)32(ی‌سه‌ربه‌ستی‌پارچه‌‌زه‌وییه‌كی‌)200(مه‌تری‌به‌‌‌120تا‌‌125هه‌زار‌دۆالر‌بو‌ئێستا‌به‌‌‌90

هه‌زار‌دۆالر‌ده‌ست‌‌ده‌كه‌وێت

ئه‌گه‌ر‌نائارامی‌‌دروست‌بێت،‌

وه‌به‌رهێنه‌ری‌بیانی‌چاالكییه‌كانیان‌ده‌گوێزنه‌وه‌‌بۆ‌شوێنی‌دیكه‌

دیمه‌نێک‌له‌شاری‌هه‌ولێر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌نزار‌گزالی

ناوچه‌یه‌کی‌گه‌شتیاری‌له‌‌ره‌واندز‌ته‌لبه‌ند‌کراوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فۆتۆ:‌ئاکۆ

چه‌ندین‌زه‌وی‌‌و‌شوێنی‌‌گه‌شتیاری‌‌له‌ره‌واندز‌ته‌لبه‌ند‌ده‌كرێن"دو به رپرس زیاتر له 30دۆنم زه وییان داگیركردوه "

(355( سێشه ممه 92012/12/11 تایبه‌ت

فریای‌‌كه‌مپی‌‌دۆمیز‌بكه‌ون"شه رمه ئاواره ی كورد، له سه ر خاكی كوردستان به و جۆره بژی "

ئا: ئاسۆ سه راوی

به نزیكه ی 20 خوله ك رێكردن به ئۆتۆمبیل له شاری دهۆكه وه به ره و

رۆژئاوا و دوای بینینی چه نده ها باڵه خانه و خانوی به رز و ره نگین،

ده گه یته جێیه ك كه هه ر به خێمه ، شارێك دروستكراوه و ناونراوه كه مپی دۆمیز. له وێ نزیكه ی 5هه زار خێزانی

كوردی ئاواره ی سوری ژیانێكی سه خت ده گوزه رێنن، به جۆرێك

كۆتایی قسه ی زۆرینه یان ته نها وشه ی )نییه یان نیمانه ( یه .

له ئێستادا كه وه رزی زستانه )قوڕ و چڵپاو( بۆته به شێك له ژیانی ئه و ئاواره كوردانه ، هه ربۆیه ب���ۆ ده ربازبون لێی زۆینه یان كه وتونه ته له پێكردنی پێاڵوی

جۆری )جزمه (. به شێك له وانه ی سه ردانی ئه و كه مپه ده كه ن، بۆ قورتاربون له و قوڕه زۆره ی ناو كه مپه كه ، هه ر له ده رگای سه ره كی كه مپه ك���ه وه و ل���ه و ب���ازاڕه بچوكه ی دروس���تكراوه عه الگه ده كڕن و ده یكه نه پێی���ان. ئاماده كاری ئ���ه م راپۆرته ش له سه ر پێش���نیاری هاوكاره كه ی ئه و كاره ی ك���رد، به اڵم كاتێ���ك ده چیته ناو كه مپه كه و پێ و قاچه ناس���كه كانی هه ن���دێ له مندااڵن ده بین���ی ، كه له ناو جوتێك نه عل���ی دڕاو و چڵكندا له قوڕدا نغرۆ بوه ، مرۆڤ هه ست به شه رمه زاری ده كات "وه ك ئاماده كاری ئه م راپۆرته ، هه س���ت به ش���ه رمه زاری ده كه م، هه ر بۆی���ه داوای لێب���وردن ل���ه و ره فتاره

نامرۆڤانه م ده كه م". له ناو به ش���ێك له خێمه كانی كه مپی دۆمی���ز، زیاد له خێزانێ���ك ده ژی ، هه ر بۆیه گله یی به شێكیان نه بونی خێمه یه ، له ناو یه كێ���ك له خێمه كاندا ئافره تێكی به ته م���ه ن به خۆی و دو وێن���ه ی كوڕه ش���ه هیده كه یه وه هات���ه ده ره وه و، وه ك فریادڕه س���ێكی بینیب���ێ به قوڕگی پڕ له گریانه وه باس���ی له بێ ژیانی خۆی و خێزانه ك���ه ی ده ك���رد، ئ���ه و ئاماژه ی ب���ه وه دا كه جگه له خێزانه كه ی خۆی ، خێزانێكی تریش كه تازه له س���وریاوه هاتون له خێمه كه ی ئه واندا ده ژین، ئه و خێزانه ش كه هاتون ژنه كه یان دوگیانه و ب���ه م نزیكان���ه منداڵی ده بێ���ت، ئه و له گه ڵ به رده وامی قس���ه كانیدا هێواش هێواش فرمێسك ده زایه چاوه كانیه وه و

به ش���ه رمێكی ژنانه وه جزدانه بچوكه ی ده س���تی كرده وه و سه رولێژی كرد وتی "ئه وه ت���ا خاڵییه ، یه ك تاق���ه دیناری تێدا نییه ، ئه وه ی دراوسێكانمان به خێر نه مانده نێ هیچمان نییه بیخۆین ته نانه ت ك���ه شتیش���مان ده ده ن���ێ مه نجه ڵێك نیی���ه تێی بكه ین، ئای���ا به مه ده وترێ ژیان؟!". یه كێك له سه رپه رش���تیارانی كه مپه ك���ه به ناوی محه مه د حه س���ه ن كه خۆش���ی ئاواره و ه���اوكات یه كێكه له به رپرس���ه ئه منییه كان���ی كه مپه كه ، كاتێ���ك گوێبیس���تی قس���ه كانی ئه و ژن���ه بو س���ه رباری دڵخۆش���یدانه وه ، ژماره ی تایبه تی خ���ۆی پێدا تا دواتر س���ه ردانی بكات بۆ وه رگرتنی هه ندێ

پێداویستی .وه ك به ش���ێكی ت���ر له خێزان���ه كان

ئاماژه یان پێدا كه می ته والێت یه كێكی تره له گرفته كانیان، ئه وان ده یانوت بۆ پێنج خێمه دو ته والێت دروس���تكراوه و به ش���ێك له وانه ش زو ده گیرێن و ئاویان ده رناچێ���ت. یه كێ���ك له ژنه كانی ئه م كه مپه ك���ه مێردی نه م���اوه و به ته نها له گ���ه ڵ دو كچیدا ده ژی ، باس���ی له وه ده كرد ك���ه نزیكه ی دومانگ���ه هاتۆته كه مپه ك���ه ، به اڵم جگ���ه له خێمه یه ك و چه ند به تانییه ك هیچ پێداویستی تری وه رنه گرت���وه و ده یوت "ب���ۆ وه رگرتنی پێداویس���تی هه ر ئه مڕۆ س���به ینێمان

پێده كه ن".له پیاوه كان���ی كه مپه كه ش یه كێ���ك به ن���اوی به ش���یر ش���ه ریف، هه م���ان قس���ه ی به ش���ێك له ئاواره كان���ی تری دوباره كرده وه ، ئه ویش نه بونی خێمه یه

له ناو وه رنه گرتوه ، "تائێستا خێمه مان خێمه ی ناسیاوێكماندا ده ژین".

خزمه تگ���وزاری كه م���ی گرفت���ی ته ندروس���تی یه كێك���ی تره له كێش���ه س���ه ره كییه كانی ئ���ه و ئاوارانه ، ئه وان له گه ڵ ئه وه ی ئه وه یان نه شارده وه كه خزمه تگوزاری ته ندروستی هه یه ، به اڵم وه ك جه ختیان له سه ر ده كرده وه وه كو پێویست نییه و چه ندین نه خۆش هه یه له گه ڵ ئه وه ی پێویستیان به چاره سه ری به په له ی���ه هه یه ، به اڵم بێ چاره س���ه ر ماونه ت���ه وه . جه م���ال موهت���ه دی كه منداڵێكی ساوایه و وه ك باوكی ئاماژه ی پێدا نزیكه ی دو مانگه پێویس���تی به نه شته رگه ری فتق هه یه ، به اڵم تائێستا بۆی نه كراوه . محه مه د حه سه نیش وه ك كه مپه كه له سه رپه رش���تیارانی یه كێك پش���تگیری قس���ه كانی باوكی جه مال كرد و هێمای به وه دا، كه خزمه تگوزاری هه روه ه���ا الوازه . زۆر ته ندروس���تی ئه وه ش���ی ئاش���كراكرد كه بڕیاره به م نزیكانه له الیه ن )رێكخراوی خێرخوازی بارزانیی���ه وه ( هاوكارییه ك���ی 31$ بۆ هه ر نه فه رێك���ی كه مپه كه ببڕدرێته وه ، ئ���ه و جه ختی له وه ش ك���رده وه هه مو گه یاندۆت���ه ئاواره كان���ی داواكاری به ڕێوه به ری پۆلیس���ی ده���ۆك عه مید تاریق ئه حمه د ئه وی���ش هه مو جارێك گرفته كانی چاره س���ه ركردنی په یمانی پێداون. محه مه د حه سه ن ده ڵێت "هه ر به رپرس���ێكی ك���وردم بینیبێت ئه وه م پێوتوه كه به ڕاس���تی شه رمه ئاواره ی كورد له س���ه ر خاكی كوردس���تان به و

جۆره بژی ".

ئا: به ختیار حسێن

له ئێستادا له زۆرێك له گه ڕه كه كانی شاری هه ولێر تێكدان و هه ڵكه ندنی شه قامه قیرتاوكراوه كان ده بینرێت

به شێوه یه ك كه هه ندێك له و پڕۆژانه ماوه یه كی كه م كاری قیرتاو و چاككردنیان ته واوبوه و دوباره

هه ڵوه شێنراونه ته وه ، حكومه تیش هۆكاره كه ی بۆ نه بونی بودجه یه كی

كراوه ده گێڕێته وه .

زۆرب����ه ی به بۆچون����ی هه رچه ن����ده م����اوه ی چه ند س����اڵێكه هاواڵتی����ان، ش����اری هه ولێر گه ش����ه كردنێكی باشی به خۆوه بینیوه ، به اڵم ئه مساڵ تێكدان و هه ڵكه ندن����ه وه ی چه ن����د پڕۆژه یه ك����ی جێبه جێك����راو، ناڕه زاییه كی زۆری الی

هاواڵتیان دروستكرد. پارێ����زگای ئاماره كان����ی به پێ����ی هه ولێر، ته نه����ا له بودجه ی په ره پێدانی پارێزگاكان له ئه مس����اڵ و ساڵی رابردودا زیاتر له هه زار و )500( پڕۆژه له سنوری

هه ولێر كاری ب����ۆ كراوه و ده كرێت، له و باره یه وه جێگری پارێ����زگاری هه ولێر و س����ه رۆكی جێبه جێكردنی پ����ڕۆژه كان، تاهیر عه ب����دواڵ له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه رایگه یان����د كه هه وڵ����ی زۆریان داوه بۆ ئه وه ی كاری تێكدانه وه و هه ڵكه ندنه وه ی شه قام و كۆاڵنه كان دوای ته واوبونیان كه م بكه نه وه ، به به راودیش له گه ڵ پێش����ودا زۆر كه می كردوه ، چونكه له ئێس����تادا له ڕێگه ی پارێ����زگاوه ئه و هه ماهه نگییه هه یه له نێوان فه رمانگه كانی حكومه ت، بۆیه ئێس����تاش له پڕۆژه كان����ی كاره با و ئاو له كاره س����ه ره كییه كانن و پاشانیش ئاوه ڕۆ و دواتر كار بۆ كاره كانی س����ه ر هه ندێكج����ار ب����ه اڵم ده ك����ه ن، زه وی به هۆی نه بون����ی بودجه یه كی كراوه بۆ بنه ڕه تییه وه له ژێرخان����ی پ����ڕۆژه كان ده س����تی پێنه كراوه ، بۆیه ئه وانه ی كه زۆر پێویستن له گه ڕه كه كان و ده بێت زو بكرێن، ئه وانه ی ت����ر ده بێت جارێكیتر چاوه ڕوانی دابینكردنی بودجه بن بۆی.ناوب����راو ئام����اژه ی ب����ه وه دا كه ئه و به ش����ێوه یه كی هه ولێر به رفراوانبونه ی

زۆر خێرا به خۆیه وه ده بینێت، وایكردوه ئاوه دانكردن����ه وه و هه م����و به فری����ای رانه گ����ه ن، خه ڵ����ك داخوازییه كان����ی به پێی خواس����تی ناچارن له به رئ����ه وه خه ڵك و ئه و بودجه یه ی كه له به رده سته ئه م����ه ش ئه نجامب����ده ن، كاره كان هه ندێكج����ار ده بێته هۆی ئ����ه وه ی كه ئه مج����ۆره تێكه اڵویی����ه دروس����ت بێت

له پڕۆژه كان.ب����ه اڵم ئه ندازیارێ����ك پێیوایه كه بۆ جێبه جێكردن����ی پ����ڕۆژه كان حكومه ت "پالن"ی نییه ، چونكه له هه مو دونیادا وه زاره تی پالندانان پالن بۆ وه زاره ته كان داده نێت بۆ ئه وه ی به چ شێوه یه ك كار

بكه ن.ش����نۆ ئه ندازی����ار باره ی����ه وه ل����ه و عه بدولڕه حم����ان بۆ ئاوێنه ی رونكرده وه پالندانان وه زاره ت����ی پێویس����ته ك����ه هه مو له گ����ه ڵ هه بێ����ت هه ماهه نگ����ی به وه زاره ته كانی بدات پالن پڕۆژه كان و دیكه ب����ۆ ئه وه ی به چ ش����ێوه یه ك كار بكه ن و بگه ڕێنه وه بۆ ئه و وه زاره ته له م كاته ش����دا هه مو وه زاره ته كان ئاگاداری

كاره كان����ی یه كتر ده بن، ئه گه ر ئه مه ش نه بێت ئه وا ده كرا ئه و وه زاره تانه ی كه كاریان به یه كه وه یه ه����اوكار و ئاگاداری له كوردس����تاندا ئه وه ش ك����ه یه كتربن

نییه . ناوبراو یه كێك له كێش����ه "گه وره كان" له كوردس����تان بۆ ئ����ه وه گه ڕانده وه كه حكومه ت نایه وێت پالنی باشی هه بێت، به ڵكو زیاتر بۆ رازیكردنی ناڕه زاییه كانی خه ڵ����ك و رایكردن����ه ، بۆی����ه به رنامه و پالن����ه كان كورتخایه ن����ن، جگه له وه ش خه ڵكی ئێمه ئاس����تی وشیاری الوازه ، چونك����ه كاتێ����ك داوای خزمه تگوزاری ده كات داوای هه م����و ش����تێك ناكات، به ڵكو ته نیا ده یه وێ����ت كۆاڵنه كه ی بۆ قیرتاو بكرێ����ت، بۆیه ده بێت حكومه ت جارێكی ت����ر بودجه بۆ ئ����ه و پڕۆژه یه

ته رخان بكاته وه . ئاوێنه چه ندین جار و له چه ند كاتێكی به به ڕێوه به ری په یوه ندیك����رد جیاوازدا گش����تی پالن و پ����ڕۆژه كان له وه زاره تی پالندان����ان، ب����ه اڵم ناوب����راو وه اڵم����ی

په یوه ندییه كانی نه دایه وه .

بۆ وه رگرتنی پێداویستی هه ر

ئه مڕۆ و سبه ینێمان پێده كه ن

كۆتایی قسه ی زۆرینه یان ته نها

وشه ی )نییه یان نیمانه ( یه

كه ده چیته ناو كه مپه كه پێ و قاچه ناسكه كانی هه ندێ له مندااڵن ده بینی كه له ناو جوتێك

نه علی دڕاو و چڵكندا له قوڕدا

نغرۆ بوه

قوڕ و چڵپاو، بۆته به شێك

له ژیانی ئه و ئاواره كوردانه

سه ره ڕای ئاوه ره یی خوێندن به رده وامه فۆتۆ: ئاسۆ سه را وی چه ند مندڵ و ئافره تێک له که مپی دۆمیز فۆتۆ: ئاسۆ سه را وی

هه‌ولێر‌به‌هۆی‌‌"تێكدان‌و‌هه‌ڵكه‌ندن"ه‌وه‌ی‌‌پڕۆژه‌‌ته‌واوكراوه‌كان‌هه‌راسان‌بوه‌"حكومه ت پالنی نییه بۆ پڕۆژه كانی "

پرۆژه یه ک له هه ولێر فۆتۆ: ئاسۆ سه راوی

كه مپی دۆمیز كه وتۆته رۆژئاوای شاری دهۆك و ئ���ه و ئ���اواره كوردانه ی تێدا ده ژی كه له سوریاوه هاتونه ته هه رێمی

كوردستان.5هه زار نزیكه ی كه مپه كه له ئێس���تادا خێزانێكی تێ���دا ده ژی كه به 35هه زار

كه سێك ده خه مڵێنرێن.

كه مپی دۆمیز ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

►► ► ►

C M Y K

گه‌وره‌ترین‌گه‌سی‌‌كوردستان‌له‌دهۆكه‌

(355( سێشه ممه 112012/12/11 ره‌نگاڵه ره‌نگاڵه(355( سێشه ممه 102012/12/11

ئینجا زانیمان

وه ك چ���ۆن حه مامی ئێس���تا ژووره ئینس���ان نه م���اوه و س���ارده كه ی مه جبوره یه كس���ه ر خۆی بخاته به ر دووش���ه گه رمه كه ، ئاغای مالیكییش ب���ه هه م���ان ده س���تور ئیمان���ی به قۆناغی گواس���تنه وه زه رد و زه عیف عیالقه و له وپ���ه ڕی ئه وه تانێ بووه و هاوپه یمانیی���ه وه پاڵێك���ی عروباویی پێ���وه ناین و ت���ووڕی داین���ه ریزی ناحه زان���ه وه . ده با ئێمه ش له س���ه ر هه م���ان وه زن و قافیی���ه ی سیاس���ی ئه مجاره گۆش���ه كه ی بكه ین كارێك پێش���ه كی و مێشه كی له خۆی حه رام بكات و ره ئسه ن داخڵی سوئاله كانتان

بكات.

پ1( ك���ه ده ڵێ���ن ئه م���ڕۆ، عه فو ك���ه ده ڵێن ب���راده ران قه راریان داوه په ڕله مانی الوان له هه رێمدا دروست بكه ن تۆ كام په ندی پێش���ینانت بیر

ئه كه وێته وه ؟ا. هه مو ش���تێكمان له كۆڵه نۆره ی

زوڕنا و ده هۆڵه ؟ب. ب���ه حوش���تریان وت كوڕت بو وتی خۆم ئه مزانی كوڕه ، سۆنه رمان

بۆ كردبو؟ج. رێوی خۆی نه ئه چو به كونه وه

هه ژگێكی به ست به گونه وه ؟د. هه ڵیته كێنه بارت سه نگینه ؟

ه�. روبه ڕو هه ڵاڵ هه ڵاڵ، له ژێره وه خاطر ئه ڵاڵ؟

پ2( عاره ب عوس���مان ئه ڵێ قه ت قه ت ل���ه ماڵ���ه وه گۆران���ی ناڵێم،

خۆزگه :ا. باوك���ی مناڵه كانیش له ماڵه وه باسی مه شاكیلی دائیره ی نه ئه كرد؟

ب. هێزی پێشمه رگه ش له حه مرینا ئینسیحابی نه ئه كرد؟

ج. سیاس���ییه كانیش له ن���او حزبا ته كه تولیان نه ئه كرد؟

نانه ورده یان د.كه بابچییه كانی���ش تێكه ڵی قیمه نه ئه كرد؟

ه�. ك���ورد له داقوق���ا حیزبایه تی نه ئه كرد؟

پ3( باش���ترین ته علی���ق ب���ۆ ئه و خه به ره چی یه ك���ه ئه ڵێ كابرایه كی به لجیك���ی پ���اش 19 س���اڵ ئینجا

زانیوێتی ژنه كه ی پیاوه ؟ا. ئێمه ش دوای ئه و هه مو س���اڵه

ئینجا زانیمان مالیكی ناپیاوه ؟ب. زورب���ه ی ژنی كورد ئێس���تاش

نازانن مافیان خوراوه ؟ج. هیچ كوردێك نازانێت بایه عه كه ی كه دایم دایخستووه ، ژنه یان پیاوه ؟

د. مناڵیش ئه زانێ كه كورد ده مێكه گۆڵی لێكراوه ؟

ه�. ئه مەریكا هێش���تا نه یزانیوه له عێراقا چ په نگێكی به خۆی داوه ؟

عاقیب���ه ت ئاخ���ری و پ4( قه راره كه ی میس���ر د.مورسییه كه ی

خۆی هه ڵوه شانده وه چونكێكم:ا. به ته مایه السایی لینین بكاته وه ، هه نگاوێك بۆ پێشه وه ، دو هه نگاو بۆ

دواوه ؟ب. ش���ه ق ئه زان���ێ قۆن���اغ ل���ه

كوێ یه ؟ج. موباره ك هاتۆت���ه خه وی پێی

وتوه ئاقڵ به نه گبه ت؟د. هه ر له ئه وه ڵه وه ش���ته كه ی به سوعبه ت بو، به س چی بكا خه ڵكه كه

سوعبه ت نازانن؟ه�. میلله تێك مه س���ڵه حه تی خۆی نه زان���ێ، چ���اوی ده ر ئه هات با هه ر

عیلمانی بێت؟

گۆرانیبێژی ئه كت���ه رو پاڵترۆ گوینس ئه مه ریك���ی ته مه ن )40( س���اڵ, كه ب���راوه ی چه ندین خه اڵت���ی جیهانییه ، چێش���تلێنه رێكی ك���ه ل���ه وه ی جگه باشیشه له مساڵی )2012(دا ده ریخست كه خاوه نی باشترین زه وقی هه ڵبژاردنی جل و به رگیشی هه یه ، به و راده یه ی كه پێش هه مو به هره یه كی فاشیۆنێكی بێ

وێنه یه .پاڵترۆ له مس���اڵدا هه مو ده وروبه ری سه رسام كردوه كه له هه ر ده كه وتنێكی جیهاندا س���وره كانی فه رش���ه له سه ر به وه ك���ه ی كه ده توان���ی به جوانترین و رازاوه ترین ش���ێوه ده ربكه وێت، كاتێك به له به ركردنی عه زی ره ش���ی )ستیال مكارتنی( )كه ئه توانی له كۆلێكش���نی پای���زی 2012 مكارتن���ی بیدۆزیته وه ( له ئاهه نگی دابه شكردنی خه اڵتی جیهانی

گرامیدا ده ركه وت ه���ه واداران و میدیاو وایكرد سه رس���امكردو ده وروبه ره كه ی كه زیاتر چاو بخرێته سه ر له به ركردنی جله كان و عه زییه كانی، پاشان له مانگی 5ی 2012 كاتێك به عه زییه كی پرشنگه ی پشت روتی كورتی زیوی ماركه ی پرادا (Prada( به جوت���ێ پێاڵوی بن به رزی )Prada( په نجه ی���ه ی ماركه ی پ���رادا Met( له ئاهه نگی په یمان���گای جوانیGala( ده ركه وت، وایكرد كه به باشترین درێس���ی 2012 هه ڵبژێردرێت له س���ه ر فه رش���ی س���ورو ببێته جێی سه رنجی هه مو ئه كته رو نمایشكاره كانی جیهان، بۆیه هه ر كاتێك خاوه نی له ش و الرێكی وه كو پاڵت���رۆ ده بیت ناتوانین لۆمه ت بكه ین ب���ۆ جوانیت ته نها پێویس���تت به زه وقێكی جوان و یاریده ده رێكی باش

ده بێت.

گاکاوڕ

هێن����ده رارا مه به له بڕیاردان، چونكه كاره كان هێنده ق����ورس نین تاوه كو نه توانی����ت بڕیاریان له س����ه ر بده یت،

به ڵكو به باشی ده ڕۆن.

به په ل����ه بڕیار مه ده و ره نگه توش����ی گرفتێك����ت بكات، ه����ه ر په له په لێك كه ده یكه یت زیان����ت پێده گه یه نێت، هه میش����ه هه ڵه ش����ه مه ب����ه له كاتی

گفتوگۆكردندا.

دوركه وتنه وه ت له و كه س����ه ی خۆشت ده وێت ت����ه واو بێزاری كردویت، به اڵم ئه وه ت بیر نه چێت كات ده رمانی هه موو ش����تێكه ، بۆی����ه به تێپه ربوونی كات

هه موو شتێك ئاسایی ده بێته وه .

ته ندروستیت تۆزێك ماندوت ده كات، باشتر وایه خۆت بپارێزیت و ئاگاداری ته ندروس����تیت ب����ه . رۆژی به خت����ت

دووشه ممه یه .

پێویس����ته تۆزێك به خۆتدا بچیته وه ، ماوه یه كه چه ند كه سێك له خۆت زویر ده كه یت كه زۆرب����ه ی كاته كان خۆت

كێشه كان دروست ده كه یت.

هێنده ره شبین مه بن به رامبه ر كارێك ك����ه ده یكه ن و ئامانج����ی نیه ، ره نگه له ماوه یه كی كورتدا هه موو كێشه كان ته واو ب����ن و ماوه ی ره ش����بینییه كه ی

تۆش له گه ڵ خۆیان ببه ن.

چاوت به كه س����ێك ده كه وێت كه زۆر یادگارییه كی نه تبینی����وه و ده مێك����ه ل����ه روی هه ی����ه پێك����ه وه زۆرت����ان

سۆزدارییه وه دڵخۆش ده بن.

كه س����ێكی دوره په رێ����ز ده بیت ئه م ماوه ی����ه ، ره نگه ل����ه ڕوی په یوه ندی كۆمه اڵیه تی����ه وه ماوه ی����ه ك داببڕێت

له خزم و براده رانت.

هێن����ده خ������ۆت س����ه رقاڵ مه ك����ه به كارێك����ه وه كه په یوه ن����دی به تۆوه نیه ، توش����ی بێزاری ده بێت له شوێنی

كاره كه ت.

هه واڵێكی خۆش ده بیستیت و ره نگه ئه م ماوه یه سه رقاڵی ئه و كاره بیت كه ماوه یه كه چاوه ڕوانیت، سه ركه وتن

به خۆته وه ده بینیت.

له ڕوی س����ۆزدارییه وه توشی كێشه ده بیت و پێویس����ته ئه م ماوه یه هیچ ن����وێ س����ۆزداری په یوه ندییه ك����ی

دروست نه كه یت.

قرژاڵدوانه‌‌

بینینی كه س����ێكی نزیكتان دڵخۆشت ده كات و ماوه یه كی كورت ده خایه نێت، ئه و بینینه ئاگاداری باری ته ندروستیت ب����ه و ئه گه ری ئ����ه وه هه یه توش����ی

نه خۆشییه كی كتوپڕ بیت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

د.شێرکۆ عه بدواڵده ینوسێت

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

به مه به ستی چاكبونه وه ی گورچیله كانیان، له ڕێی خواردنه وه ی

ئاوی شێخی باڵه كان و هێنانه دی نیازو خۆزگه كانیان و چاكبونه وه ی

نه خۆشییان، رۆژانه خه ڵكی جیاجیا سه ردانی مه زاری شێخی باڵه كان ده كه ن له ده ڤه ری باڵه كایه تی .

م���ه ال نی���از چۆمان���ی ك���ه یه كێك���ه له مامۆس���تایانی ئاین���ی ناوچه ك���ه بۆ ئاوێنه ی رونكرده وه كه گۆڕی ش���ێخی باڵ���ه كان له ناحیه ی حاج���ی ئۆمه رانی باڵه كایه تییه و ده ڤه ری چۆمانی قه زای له نزیك ئه م گۆڕه ش ئاوێكی س���ازگار هه ی���ه و خه ڵك به و نیازه به كاریده هێنن ك���ه بۆ گورچیله كانیان باش���ه و به ردی گورچیل���ه ناهێڵێ���ت، بۆیه ئێس���تاش كارگه یه ك���ی كه رت���ی تایب���ه ت، ئاوی ناوچه ك���ه به ش���ێوه ی بت���ڵ به ره���ه م

ده هێنێت. ناوچه كه ش نیاز و دانیش���توانی مه ال ئاماژه ی���ان به وه دا ك���ه رۆژانه خه ڵكی كوردستان سه ردانی مه زاری ئه م شێخه

ده كه ن به دو ش���ێوه ، هه یانه به تایبه ت دێ���ن بۆ خواردنه وه و بردن���ی ئه و ئاوه به تایبه تیش ئه و كه س���انه ی نه خۆشی گورچیله ی���ان هه یه ، چونك���ه به وته ی زانستیشه وه له ڕوی مامۆس���تایه ، ئه و س���ه لمێنراوه كه ئاوه كه به س���وده بۆ

گورچیله و نه هێشتنی به ردی گورچیله "پێش سااڵنی 1991 خه ڵكی باڵه كایه تی ئه و ئاوه یان وه كو موفه ڕك ده خوارده وه و به قه ناعه تی ئ���ه وان ئاوه كه پیرۆز بوه ب���ه و پێیه ی مه زاری ش���ێخی باڵه كانی لێی���ه ، به اڵم دوای ئه و س���ااڵنه له ڕێی

لیژنه یه كی ته ندروستییه وه سه لمێنرا كه ئه و ئاوه به بێ پااڵوتن، سودی زۆری بۆ

پاككردنه وه ی گورچیله كان هه یه ".مه ال نیاز رونیكرده وه كه به قس���ه ی گوایه )ش���ێخ( ناوچه كه ، خه ڵكان���ی ی باڵ���ه كان، ش���وانێكی هه ب���وه كه

چۆته س���ه ر كێوی عه ره فه ئاژه ڵه كانی له وه ڕاندون، به اڵم ئه مه شتێكی زانستی نییه ، باس���ی له وه ش���كرد ك���ه خه ڵك بۆ مه به س���تی چاره س���ه ری نه خۆشی ده رونی و درێژخای���ه ن و ئافره تانیش بۆ چاره س���ه ری منداڵ نه ب���ون "نه زۆكی " رو له م���ه زاری ئ���ه و ش���ێخه ده كه ن، به اڵم ئه وه ش زانس���تی نیی���ه ، به ڵكو زیاتر په یوه س���ته به الیه نی عه شایه ری و

قه ناعه ت و بۆچونی خه ڵكه كه .ئه و مامۆس���تایه پێش���نیاریكرد كه ئاوی ئه و ناوچه یه له گۆڕی ش���ێخ جیا بكرێته وه ، چونكه پێش هاتنی ش���ێخی باڵه كانی���ش ئ���ه و ئاوه ه���ه ر هه بوه و شتێك نییه كه له گه ڵ په یدابونی شێخ، ئاوه كه ش په یدابوبێت، جه ختیشیكرده وه ك���ه قه ناعه تی بیرو باوه ڕی به ش���ێكی خه ڵكه ك���ه وای���ه ئه و ش���وێنه له ڕوی ده رونییه وه ئاسوده یی و ئارامی به مرۆڤ ده به خش���ێت، پێشیوایه كه زۆر خه ڵك س���ودی لێوه رگرتوه و نه خۆش���ییه كه ی به شێكی له هه مانكاتیشدا چاكبۆته وه و ئه و خه ڵكه ش چاك نه بونه ته وه ، چونكه ئه گ���ه ر وابێت پێویس���تمان به "دكتۆر"

نامێنێت.

ئا: شكۆ

گه سی )نه ورۆز پااڵس( كه له شاری دهۆكه ، وه ك سه رپه رشتیارانی باسی لێوه ده كه ن گه وره ترین

گه سی كوردستانه و رۆژانه زیاد له 350 كیلۆ گۆشت ده فرۆشن.

كڕیارانی ئه و گه سه ئه وه ده خه نه رو ل���ه زه ت بینی���ن له خواردنه كه ی كه وایك���ردوه رۆژان���ه خه ڵكانێكی زۆر روی تێبكه ن، دیار عه زیز كه خه ڵكی شاری س���لێمانییه و به سه ردان روی له و شاره كردبو، ئاماژه ی به وه دا كه له زه تی ئه و گه س���ه وایلێكردوه ئه و

چه ن���د رۆژه ی له و ش���اره ماوه ته وه رۆژانه سه ردانی ئه و دوكانه بكات بۆ

خواردنی گه س.سه رپه رش���تیاری گه سی )نه ورۆز ته ها ره مه زان حه س���ه ن پ���ااڵس(، باسی له وه كرد كه نرخی له فه یه كیان ه���ه زار دیناره و رۆژانه ش زیاد له 350

كلیۆ گۆشت ده فرۆشن و وتی "رۆژانی هه ینی نزیكه ی 400 كیلۆ ده فرۆشین، به هۆی ئه وه ی پش���وه و خه ڵكانێكی زیاتر س���ه ردانمان ده كه ن"، هه روه ها ئاش���كرایكرد كه گه س���ه كه ی ئه وان

گه وره ترین كه سه له كوردستان. ئا: محه مه د گزالی، هه ولێر

هونه رمه ند و شانۆكار ئه حمه د ساالر دوای رێگه پێدان به دانانی په یكه ره كه ی له شاری هه ولێر و

رێگه پێنه دانی به دانانی له سلێمانی ده ڵێت "كه یه كێك زۆر به رز

ده بێته وه ، ئه وانه ی ناتوانن بفڕن و وه ك ئه و به رز ببنه وه رقیان

لێده بێته وه ". هۆڵی له ب���ه رده م راب���ردو هه فته ی رۆش���نبیری هه ولێ���ر په رده له س���ه ر ش���انۆكار هونه رمه ن���د و په یك���ه ری )ئه حم���ه د س���االر( الدرا، به اڵم خۆی نیگه رانه له وه ی كه چه ند كه س���انێك له سلێمانی بونه ته به ربه ست و رێگه یان ن���ه داوه په یكه ره ك���ه ی ل���ه و ش���اره دابنرێت و وت���ی "م���ن داوام نه كردوه په یكه رم بۆ بكرێت، ته نانه ت گه نجێك له خۆشه ویستی بۆ من ئه و بیرۆكه یه ی ال دروست ببو، ئیتر بڕیاری دروستكردنی ئه و په یكه ره ی دابو، بۆیه مه س���ه له كه به سیاسی كراوه و نه ده بو به م شێوه یه

بێت.س���ه باره ت به وه ی ك���ه په یكه ره كه مۆركێك���ی "پارتی" پێ���وه دیاره به و پێیه ی له ژێر په یكه ره كه دا نوس���راوه ده زگای جێبه جێ���كار )الیه ن���ی پ.د.ك راگه یاندن���ی رۆش���نبیری و له س���لێمانی(، ل���ه و روه وه ئه حم���ه د ساالر ئاماژه ی به وه دا كه ئه و كه سه ی ن���اوی دروس���تكردوه په یكه ره ك���ه ی )چێنه ر ن���زار(ه و دوای دروس���تبونی پێشكه ش���ی داوایه كی بیرۆكه ك���ه ی ، ئه نجومه ن���ی س���ه ركردایه تی پارت���ی كردوه له س���لێمانی كه ئه ركی تێچونی

په یكه ره ك���ه بگرنه ئه س���تۆ، ئه وه ش به ه���ۆی ئ���ه وه ی په یكه ره كه له ماده ی برۆنز دروست بكرێت، چونكه چیمه نتۆ ترسی ش���كانی هه یه ، پارتیش منیان به هونه رمه ندی میلل���ه ت بینیبو، نه ك وه ك���و پارتییه ك، بۆی���ه ره زامه ندیان ئیشه كه بینیم كاتێكیش نیش���اندابو، ج���وان كراوه ، حه زم كرد له ش���وێنێك دابنرێ���ت ك���ه په یك���ه ری زۆرین���ه ی خۆشه ویسته كانی منی تێدایه و له چه ند مه تر دوجایه ك 20 تا30 په یكه ری تێدا كۆكراوه ته وه ، ئیتر نه ك له به ر خاتری من، له به ر په یكه رسازه كه ، به اڵم رێگه

نه درا.ك���ه ل���ه وه ی نیگه ران���ه ناوب���راو له ش���اره كه ی خۆیدا مه ترێك زه وییان "دوای نه زانیوه و ده ڵێ���ت به ش���یاوی نۆ مانگ مش���تومڕ به باش���م بینی بۆ ئه وه ی زیاتر ئه و په یكه رس���ازه بێهیوا نه بێت، په یكه ره كه بگوازمه وه هه ولێرو له هه ولێری���ش وتیان هه ر ش���وێنێك و ه���ه ر گۆڕه پانێك���ت ده وێ���ت ئێم���ه بێدودڵی ب���ۆت ته رخان ده كه ین، بۆیه هۆڵی رۆشنبیریش���م هه ڵبژارد، چونكه ده یان ش���انۆم له س���ه ر ئه و ته خته یه پێشكه ش���كردوه "، وتیشی "شاره وانی رۆشنبیری و به ڕێوه به رایه تی سلێمانی و كتێبخانه ی گشتی سلێمانی نه یانهێشت په یكه ره كه م له و ش���اره دابنرێت، من داوای به خش���ینیان لێده ك���ه م و ره نگه بوبێت كاریگ���ه ر دیك���ه هۆكارێك���ی به س���ه ریان و رێی���ان نه دابێ���ت به من، وته یه كیش هه ی���ه ده ڵێت، كه یه كێك زۆر به رز ده بێت���ه وه ، ئه وانه ی ناتوانن بف���ڕن و وه ك ئه و ب���ه رز ببنه وه رقیان

لێده بێته وه ".

گۆرانیبێ���ژ، وری���ا له چه ند رۆژی راب���ردو یه كه م گۆرانی به نێوی )ئێس���تا( به ش���ێوه ی ڤیدیۆ كلیپ

باڵوكرده وه .تێكس���تی ئه م گۆرانییه له الیه ن )سامی سه باح(ه وه نوس���راوه و ئاوازی )ته مه ن س���ه ید ئه حمه د( و دابه ش���كردنی موزیك له الیه ن )رێن���اس كورداخ(

له ستۆدیۆی )رۆژ( ئه نجامدراوه .كاری ده رهێنان و كارمێ���راو مۆنتاژی به رهه مه كه )سامی س���ه باح( كردویه تی له گه ڵ چه ند كه سێكی دیكه كه هاوكارییان كردوه ، به رهه مه كه ش له الیه ن

كۆمپانیای )AVA( به رهه مهێنراوه .

ئا: به ختیار حسێن

هه ر كه ناوی شاری هه ولێر ده برێت نێوی قه اڵش به دوای خۆیدا دێنێت، له نێو قه اڵشدا بێ سێ و دو ده بێت

نێوی )ئه نتیكه خانه ( ببرێت كه ته مه نی زیاتر له چل ساڵه .

به وپێی���ه ی ق���ه اڵی هه ولێ���ر ده كه وێته به دو ناوه ڕاس���تی ش���اری هه ولێره وه و رێگ���ه ش ده ڕۆیت���ه نێو ق���ه اڵوه ، به اڵم ب���ۆ چونه نێ���و ئه نتیكه خانه ی قه اڵوه ، ده بێت له ده رگای پێشه وه ی قه اڵ بڕۆیته

ژوره وه .ده رگای كردن���ه وه ی له گ���ه ڵ رۆژانه ئه نتیكه خان���ه ، خه ڵكانێك���ی زۆر روی تێده كه ن كه به ش���ێكیان خه ڵكی شار و كوردس���تانن و دیكه ی ش���ارۆچكه كانی

به شێكی دیكه شیان خه ڵكی بیانین.خاڵ���س یون���س مس���ته فا خاوه ن���ی ب���ه و پێی���ه ی ئه نتیكه خان���ه ی ق���ه اڵ كۆكردنه وه ی خولی���ای له منداڵیی���ه وه ده س���تی كاری كورده واری و كه لوپه لی بوه ، ب���ۆ ئ���ه و مه به س���ته ش زۆربه ی شوێنه كانی كوردستان گه ڕاوه و ئه وه ش وایلێكردوه له ساڵی حه فتاكان دوكانێكی كورده واری به كه لوپه لی تایبه ت بچوكی ورده وایلێهات���وه دوات���ر بكات���ه وه و ورده دوكانه ك���ه گه وره ب���كات و بیكاته ش���ێوه ی مۆزه خانه یه ك كه شوێنه كه ی له خواروی قه اڵتی هه ولێر له س���ه ره تادا بوه ، ئه مه ش بۆته سه رچاوه و الیه نێكی به س���ود بۆ الیه نه په یوه ندی���داره كان و رۆژ به ڕۆژی���ش س���ه ردانیكردنی خه ڵك بۆ ئه و ش���وێنه روی له زیادبون كردوه ، به ش���ێوه یه ك بۆته شوێنێكی به سود بۆ

دابینكردن���ی كه لوپه لی ك���ورده واری بۆ دراما و كلیپه كان و میهره جان و ڤیستیڤاڵ و قوتابخانه كان، بۆیه دواتر به رپڕس���انی حكومی نزیكه ی ده س���اڵ پێش ئێستا داوایان لێكردوه شوێنه كه ی بگوازێته وه بۆ سه ر قه اڵو شوێنێكی بۆ دابین ده كه ن بۆ ئ���ه وه ی بیكاته ش���وێنێكی مێژویی كه تاوه كو ئێس���تاش هه ر له س���ه ر قه اڵ

ماوه ته وه .هه رچه ن���ده ئه نتیكه خان���ه مێژویه كی زیاتر له 40 س���اڵی هه یه له خزمه تكردن به كه لتوری كوردستان، به اڵم له ئێستادا به ده س���ت بچوكی و خراپی شوێنه كه وه ده ناڵێنێت، بۆی���ه خاوه نه كه ی چه ندین ج���ار داوای له به رپرس���انی ئه و ش���اره كردوه كه ش���وێنێكی گه وره و باشتری ب���ۆ دابین بكه ن، به اڵم تاوه كو ئێس���تا

وه اڵمیان نه داوه ته وه .

ئه و كه لوپه الن���ه ی له ئه نتیكه خانه یه دا پێكهاته كان���ی له زۆرب���ه ی گوزارش���ت كوردس���تان ده كات له وان���ه ش )كورد، ئێزی���دی ، فه له ك، توركم���ان، عه ره ب، ش���ه به ك، له گه ڵ جو كه له كوردس���تان ژیاون( مێژوی هه ندێك له و كه لوپه النه ش بۆ زیاتر له دوس���ه د س���اڵ پێش ئێستا

ده گه ڕێته وه .كه لوپه الن���ه ی ل���ه و هه ندێ���ك له ئه نتیكه خان���ه دان و مێژویه كی زۆریان نییه ده فرۆش���رێن، چونك���ه جارێكیتر به ئاسانی ده توانرێت ده ستیان بكه وێته وه ، ب���ه اڵم ئه وانه ی ك���ه مێژویه كی زۆریان هه یه بۆ فرۆشتن نین ئه مه ش وایكردوه كه رۆژانه خه ڵكانێك���ی زۆر و وه فدێكی زۆر سه ردانی ئه و ئه نتیكه خانه یه بكه ن كه زۆربه ی���ان خه ڵكی بیانین بۆ ئه وه ی

ئاشنای كه لوپه له كانی كورده واری بن.

بۆ چاره سه ری نه خۆشی ، خه ڵك ده چنه سه ردانی مه زاری شێخی باڵه كان

دوای دانانی په یكه ره كه ی ، ئه حمه د ساالر چی

به هونه رمه ندان ده ڵێت؟

گۆرانی‌‌)ئێستا(ی‌‌باڵوكرده‌وه‌

ئه نتیكه خانه ی هه ولێر ته مه نی زیاتر له چل ساڵه

پەیکەری ئەحمەد ساالر لەشاری هەولێر فۆتۆ: محەمەد

مەزاری شێخی باڵەکایەتی فۆتۆ: ئاکۆ

Fashion fashion گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ دیزاینه ر و راوێژكاری

"سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

گوینس پاڵترۆ باشترینه له سه ر )Red Carpet( فه رشی سور

Gwyneth Kate Paltrow

فۆتۆ: شکۆ گه سی )نه ورۆز پااڵس( له شاری دهۆك

C M Y K

گه‌وره‌ترین‌گه‌سی‌‌كوردستان‌له‌دهۆكه‌

(355( سێشه ممه 112012/12/11 ره‌نگاڵه ره‌نگاڵه(355( سێشه ممه 102012/12/11

ئینجا زانیمان

وه ك چ���ۆن حه مامی ئێس���تا ژووره ئینس���ان نه م���اوه و س���ارده كه ی مه جبوره یه كس���ه ر خۆی بخاته به ر دووش���ه گه رمه كه ، ئاغای مالیكییش ب���ه هه م���ان ده س���تور ئیمان���ی به قۆناغی گواس���تنه وه زه رد و زه عیف عیالقه و له وپ���ه ڕی ئه وه تانێ بووه و هاوپه یمانیی���ه وه پاڵێك���ی عروباویی پێ���وه ناین و ت���ووڕی داین���ه ریزی ناحه زان���ه وه . ده با ئێمه ش له س���ه ر هه م���ان وه زن و قافیی���ه ی سیاس���ی ئه مجاره گۆش���ه كه ی بكه ین كارێك پێش���ه كی و مێشه كی له خۆی حه رام بكات و ره ئسه ن داخڵی سوئاله كانتان

بكات.

پ1( ك���ه ده ڵێ���ن ئه م���ڕۆ، عه فو ك���ه ده ڵێن ب���راده ران قه راریان داوه په ڕله مانی الوان له هه رێمدا دروست بكه ن تۆ كام په ندی پێش���ینانت بیر

ئه كه وێته وه ؟ا. هه مو ش���تێكمان له كۆڵه نۆره ی

زوڕنا و ده هۆڵه ؟ب. ب���ه حوش���تریان وت كوڕت بو وتی خۆم ئه مزانی كوڕه ، سۆنه رمان

بۆ كردبو؟ج. رێوی خۆی نه ئه چو به كونه وه

هه ژگێكی به ست به گونه وه ؟د. هه ڵیته كێنه بارت سه نگینه ؟

ه�. روبه ڕو هه ڵاڵ هه ڵاڵ، له ژێره وه خاطر ئه ڵاڵ؟

پ2( عاره ب عوس���مان ئه ڵێ قه ت قه ت ل���ه ماڵ���ه وه گۆران���ی ناڵێم،

خۆزگه :ا. باوك���ی مناڵه كانیش له ماڵه وه باسی مه شاكیلی دائیره ی نه ئه كرد؟

ب. هێزی پێشمه رگه ش له حه مرینا ئینسیحابی نه ئه كرد؟

ج. سیاس���ییه كانیش له ن���او حزبا ته كه تولیان نه ئه كرد؟

نانه ورده یان د.كه بابچییه كانی���ش تێكه ڵی قیمه نه ئه كرد؟

ه�. ك���ورد له داقوق���ا حیزبایه تی نه ئه كرد؟

پ3( باش���ترین ته علی���ق ب���ۆ ئه و خه به ره چی یه ك���ه ئه ڵێ كابرایه كی به لجیك���ی پ���اش 19 س���اڵ ئینجا

زانیوێتی ژنه كه ی پیاوه ؟ا. ئێمه ش دوای ئه و هه مو س���اڵه

ئینجا زانیمان مالیكی ناپیاوه ؟ب. زورب���ه ی ژنی كورد ئێس���تاش

نازانن مافیان خوراوه ؟ج. هیچ كوردێك نازانێت بایه عه كه ی كه دایم دایخستووه ، ژنه یان پیاوه ؟

د. مناڵیش ئه زانێ كه كورد ده مێكه گۆڵی لێكراوه ؟

ه�. ئه مەریكا هێش���تا نه یزانیوه له عێراقا چ په نگێكی به خۆی داوه ؟

عاقیب���ه ت ئاخ���ری و پ4( قه راره كه ی میس���ر د.مورسییه كه ی

خۆی هه ڵوه شانده وه چونكێكم:ا. به ته مایه السایی لینین بكاته وه ، هه نگاوێك بۆ پێشه وه ، دو هه نگاو بۆ

دواوه ؟ب. ش���ه ق ئه زان���ێ قۆن���اغ ل���ه

كوێ یه ؟ج. موباره ك هاتۆت���ه خه وی پێی

وتوه ئاقڵ به نه گبه ت؟د. هه ر له ئه وه ڵه وه ش���ته كه ی به سوعبه ت بو، به س چی بكا خه ڵكه كه

سوعبه ت نازانن؟ه�. میلله تێك مه س���ڵه حه تی خۆی نه زان���ێ، چ���اوی ده ر ئه هات با هه ر

عیلمانی بێت؟

گۆرانیبێژی ئه كت���ه رو پاڵترۆ گوینس ئه مه ریك���ی ته مه ن )40( س���اڵ, كه ب���راوه ی چه ندین خه اڵت���ی جیهانییه ، چێش���تلێنه رێكی ك���ه ل���ه وه ی جگه باشیشه له مساڵی )2012(دا ده ریخست كه خاوه نی باشترین زه وقی هه ڵبژاردنی جل و به رگیشی هه یه ، به و راده یه ی كه پێش هه مو به هره یه كی فاشیۆنێكی بێ

وێنه یه .پاڵترۆ له مس���اڵدا هه مو ده وروبه ری سه رسام كردوه كه له هه ر ده كه وتنێكی جیهاندا س���وره كانی فه رش���ه له سه ر به وه ك���ه ی كه ده توان���ی به جوانترین و رازاوه ترین ش���ێوه ده ربكه وێت، كاتێك به له به ركردنی عه زی ره ش���ی )ستیال مكارتنی( )كه ئه توانی له كۆلێكش���نی پای���زی 2012 مكارتن���ی بیدۆزیته وه ( له ئاهه نگی دابه شكردنی خه اڵتی جیهانی

گرامیدا ده ركه وت ه���ه واداران و میدیاو وایكرد سه رس���امكردو ده وروبه ره كه ی كه زیاتر چاو بخرێته سه ر له به ركردنی جله كان و عه زییه كانی، پاشان له مانگی 5ی 2012 كاتێك به عه زییه كی پرشنگه ی پشت روتی كورتی زیوی ماركه ی پرادا (Prada( به جوت���ێ پێاڵوی بن به رزی )Prada( په نجه ی���ه ی ماركه ی پ���رادا Met( له ئاهه نگی په یمان���گای جوانیGala( ده ركه وت، وایكرد كه به باشترین درێس���ی 2012 هه ڵبژێردرێت له س���ه ر فه رش���ی س���ورو ببێته جێی سه رنجی هه مو ئه كته رو نمایشكاره كانی جیهان، بۆیه هه ر كاتێك خاوه نی له ش و الرێكی وه كو پاڵت���رۆ ده بیت ناتوانین لۆمه ت بكه ین ب���ۆ جوانیت ته نها پێویس���تت به زه وقێكی جوان و یاریده ده رێكی باش

ده بێت.

گاکاوڕ

هێن����ده رارا مه به له بڕیاردان، چونكه كاره كان هێنده ق����ورس نین تاوه كو نه توانی����ت بڕیاریان له س����ه ر بده یت،

به ڵكو به باشی ده ڕۆن.

به په ل����ه بڕیار مه ده و ره نگه توش����ی گرفتێك����ت بكات، ه����ه ر په له په لێك كه ده یكه یت زیان����ت پێده گه یه نێت، هه میش����ه هه ڵه ش����ه مه ب����ه له كاتی

گفتوگۆكردندا.

دوركه وتنه وه ت له و كه س����ه ی خۆشت ده وێت ت����ه واو بێزاری كردویت، به اڵم ئه وه ت بیر نه چێت كات ده رمانی هه موو ش����تێكه ، بۆی����ه به تێپه ربوونی كات

هه موو شتێك ئاسایی ده بێته وه .

ته ندروستیت تۆزێك ماندوت ده كات، باشتر وایه خۆت بپارێزیت و ئاگاداری ته ندروس����تیت ب����ه . رۆژی به خت����ت

دووشه ممه یه .

پێویس����ته تۆزێك به خۆتدا بچیته وه ، ماوه یه كه چه ند كه سێك له خۆت زویر ده كه یت كه زۆرب����ه ی كاته كان خۆت

كێشه كان دروست ده كه یت.

هێنده ره شبین مه بن به رامبه ر كارێك ك����ه ده یكه ن و ئامانج����ی نیه ، ره نگه له ماوه یه كی كورتدا هه موو كێشه كان ته واو ب����ن و ماوه ی ره ش����بینییه كه ی

تۆش له گه ڵ خۆیان ببه ن.

چاوت به كه س����ێك ده كه وێت كه زۆر یادگارییه كی نه تبینی����وه و ده مێك����ه ل����ه روی هه ی����ه پێك����ه وه زۆرت����ان

سۆزدارییه وه دڵخۆش ده بن.

كه س����ێكی دوره په رێ����ز ده بیت ئه م ماوه ی����ه ، ره نگه ل����ه ڕوی په یوه ندی كۆمه اڵیه تی����ه وه ماوه ی����ه ك داببڕێت

له خزم و براده رانت.

هێن����ده خ������ۆت س����ه رقاڵ مه ك����ه به كارێك����ه وه كه په یوه ن����دی به تۆوه نیه ، توش����ی بێزاری ده بێت له شوێنی

كاره كه ت.

هه واڵێكی خۆش ده بیستیت و ره نگه ئه م ماوه یه سه رقاڵی ئه و كاره بیت كه ماوه یه كه چاوه ڕوانیت، سه ركه وتن

به خۆته وه ده بینیت.

له ڕوی س����ۆزدارییه وه توشی كێشه ده بیت و پێویس����ته ئه م ماوه یه هیچ ن����وێ س����ۆزداری په یوه ندییه ك����ی

دروست نه كه یت.

قرژاڵدوانه‌‌

بینینی كه س����ێكی نزیكتان دڵخۆشت ده كات و ماوه یه كی كورت ده خایه نێت، ئه و بینینه ئاگاداری باری ته ندروستیت ب����ه و ئه گه ری ئ����ه وه هه یه توش����ی

نه خۆشییه كی كتوپڕ بیت.

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازووفه‌‌ریکشێر

د.شێرکۆ عه بدواڵده ینوسێت

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

به مه به ستی چاكبونه وه ی گورچیله كانیان، له ڕێی خواردنه وه ی

ئاوی شێخی باڵه كان و هێنانه دی نیازو خۆزگه كانیان و چاكبونه وه ی

نه خۆشییان، رۆژانه خه ڵكی جیاجیا سه ردانی مه زاری شێخی باڵه كان ده كه ن له ده ڤه ری باڵه كایه تی .

م���ه ال نی���از چۆمان���ی ك���ه یه كێك���ه له مامۆس���تایانی ئاین���ی ناوچه ك���ه بۆ ئاوێنه ی رونكرده وه كه گۆڕی ش���ێخی باڵ���ه كان له ناحیه ی حاج���ی ئۆمه رانی باڵه كایه تییه و ده ڤه ری چۆمانی قه زای له نزیك ئه م گۆڕه ش ئاوێكی س���ازگار هه ی���ه و خه ڵك به و نیازه به كاریده هێنن ك���ه بۆ گورچیله كانیان باش���ه و به ردی گورچیل���ه ناهێڵێ���ت، بۆیه ئێس���تاش كارگه یه ك���ی كه رت���ی تایب���ه ت، ئاوی ناوچه ك���ه به ش���ێوه ی بت���ڵ به ره���ه م

ده هێنێت. ناوچه كه ش نیاز و دانیش���توانی مه ال ئاماژه ی���ان به وه دا ك���ه رۆژانه خه ڵكی كوردستان سه ردانی مه زاری ئه م شێخه

ده كه ن به دو ش���ێوه ، هه یانه به تایبه ت دێ���ن بۆ خواردنه وه و بردن���ی ئه و ئاوه به تایبه تیش ئه و كه س���انه ی نه خۆشی گورچیله ی���ان هه یه ، چونك���ه به وته ی زانستیشه وه له ڕوی مامۆس���تایه ، ئه و س���ه لمێنراوه كه ئاوه كه به س���وده بۆ

گورچیله و نه هێشتنی به ردی گورچیله "پێش سااڵنی 1991 خه ڵكی باڵه كایه تی ئه و ئاوه یان وه كو موفه ڕك ده خوارده وه و به قه ناعه تی ئ���ه وان ئاوه كه پیرۆز بوه ب���ه و پێیه ی مه زاری ش���ێخی باڵه كانی لێی���ه ، به اڵم دوای ئه و س���ااڵنه له ڕێی

لیژنه یه كی ته ندروستییه وه سه لمێنرا كه ئه و ئاوه به بێ پااڵوتن، سودی زۆری بۆ

پاككردنه وه ی گورچیله كان هه یه ".مه ال نیاز رونیكرده وه كه به قس���ه ی گوایه )ش���ێخ( ناوچه كه ، خه ڵكان���ی ی باڵ���ه كان، ش���وانێكی هه ب���وه كه

چۆته س���ه ر كێوی عه ره فه ئاژه ڵه كانی له وه ڕاندون، به اڵم ئه مه شتێكی زانستی نییه ، باس���ی له وه ش���كرد ك���ه خه ڵك بۆ مه به س���تی چاره س���ه ری نه خۆشی ده رونی و درێژخای���ه ن و ئافره تانیش بۆ چاره س���ه ری منداڵ نه ب���ون "نه زۆكی " رو له م���ه زاری ئ���ه و ش���ێخه ده كه ن، به اڵم ئه وه ش زانس���تی نیی���ه ، به ڵكو زیاتر په یوه س���ته به الیه نی عه شایه ری و

قه ناعه ت و بۆچونی خه ڵكه كه .ئه و مامۆس���تایه پێش���نیاریكرد كه ئاوی ئه و ناوچه یه له گۆڕی ش���ێخ جیا بكرێته وه ، چونكه پێش هاتنی ش���ێخی باڵه كانی���ش ئ���ه و ئاوه ه���ه ر هه بوه و شتێك نییه كه له گه ڵ په یدابونی شێخ، ئاوه كه ش په یدابوبێت، جه ختیشیكرده وه ك���ه قه ناعه تی بیرو باوه ڕی به ش���ێكی خه ڵكه ك���ه وای���ه ئه و ش���وێنه له ڕوی ده رونییه وه ئاسوده یی و ئارامی به مرۆڤ ده به خش���ێت، پێشیوایه كه زۆر خه ڵك س���ودی لێوه رگرتوه و نه خۆش���ییه كه ی به شێكی له هه مانكاتیشدا چاكبۆته وه و ئه و خه ڵكه ش چاك نه بونه ته وه ، چونكه ئه گ���ه ر وابێت پێویس���تمان به "دكتۆر"

نامێنێت.

ئا: شكۆ

گه سی )نه ورۆز پااڵس( كه له شاری دهۆكه ، وه ك سه رپه رشتیارانی باسی لێوه ده كه ن گه وره ترین

گه سی كوردستانه و رۆژانه زیاد له 350 كیلۆ گۆشت ده فرۆشن.

كڕیارانی ئه و گه سه ئه وه ده خه نه رو ل���ه زه ت بینی���ن له خواردنه كه ی كه وایك���ردوه رۆژان���ه خه ڵكانێكی زۆر روی تێبكه ن، دیار عه زیز كه خه ڵكی شاری س���لێمانییه و به سه ردان روی له و شاره كردبو، ئاماژه ی به وه دا كه له زه تی ئه و گه س���ه وایلێكردوه ئه و

چه ن���د رۆژه ی له و ش���اره ماوه ته وه رۆژانه سه ردانی ئه و دوكانه بكات بۆ

خواردنی گه س.سه رپه رش���تیاری گه سی )نه ورۆز ته ها ره مه زان حه س���ه ن پ���ااڵس(، باسی له وه كرد كه نرخی له فه یه كیان ه���ه زار دیناره و رۆژانه ش زیاد له 350

كلیۆ گۆشت ده فرۆشن و وتی "رۆژانی هه ینی نزیكه ی 400 كیلۆ ده فرۆشین، به هۆی ئه وه ی پش���وه و خه ڵكانێكی زیاتر س���ه ردانمان ده كه ن"، هه روه ها ئاش���كرایكرد كه گه س���ه كه ی ئه وان

گه وره ترین كه سه له كوردستان. ئا: محه مه د گزالی، هه ولێر

هونه رمه ند و شانۆكار ئه حمه د ساالر دوای رێگه پێدان به دانانی په یكه ره كه ی له شاری هه ولێر و

رێگه پێنه دانی به دانانی له سلێمانی ده ڵێت "كه یه كێك زۆر به رز

ده بێته وه ، ئه وانه ی ناتوانن بفڕن و وه ك ئه و به رز ببنه وه رقیان

لێده بێته وه ". هۆڵی له ب���ه رده م راب���ردو هه فته ی رۆش���نبیری هه ولێ���ر په رده له س���ه ر ش���انۆكار هونه رمه ن���د و په یك���ه ری )ئه حم���ه د س���االر( الدرا، به اڵم خۆی نیگه رانه له وه ی كه چه ند كه س���انێك له سلێمانی بونه ته به ربه ست و رێگه یان ن���ه داوه په یكه ره ك���ه ی ل���ه و ش���اره دابنرێت و وت���ی "م���ن داوام نه كردوه په یكه رم بۆ بكرێت، ته نانه ت گه نجێك له خۆشه ویستی بۆ من ئه و بیرۆكه یه ی ال دروست ببو، ئیتر بڕیاری دروستكردنی ئه و په یكه ره ی دابو، بۆیه مه س���ه له كه به سیاسی كراوه و نه ده بو به م شێوه یه

بێت.س���ه باره ت به وه ی ك���ه په یكه ره كه مۆركێك���ی "پارتی" پێ���وه دیاره به و پێیه ی له ژێر په یكه ره كه دا نوس���راوه ده زگای جێبه جێ���كار )الیه ن���ی پ.د.ك راگه یاندن���ی رۆش���نبیری و له س���لێمانی(، ل���ه و روه وه ئه حم���ه د ساالر ئاماژه ی به وه دا كه ئه و كه سه ی ن���اوی دروس���تكردوه په یكه ره ك���ه ی )چێنه ر ن���زار(ه و دوای دروس���تبونی پێشكه ش���ی داوایه كی بیرۆكه ك���ه ی ، ئه نجومه ن���ی س���ه ركردایه تی پارت���ی كردوه له س���لێمانی كه ئه ركی تێچونی

په یكه ره ك���ه بگرنه ئه س���تۆ، ئه وه ش به ه���ۆی ئ���ه وه ی په یكه ره كه له ماده ی برۆنز دروست بكرێت، چونكه چیمه نتۆ ترسی ش���كانی هه یه ، پارتیش منیان به هونه رمه ندی میلل���ه ت بینیبو، نه ك وه ك���و پارتییه ك، بۆی���ه ره زامه ندیان ئیشه كه بینیم كاتێكیش نیش���اندابو، ج���وان كراوه ، حه زم كرد له ش���وێنێك دابنرێ���ت ك���ه په یك���ه ری زۆرین���ه ی خۆشه ویسته كانی منی تێدایه و له چه ند مه تر دوجایه ك 20 تا30 په یكه ری تێدا كۆكراوه ته وه ، ئیتر نه ك له به ر خاتری من، له به ر په یكه رسازه كه ، به اڵم رێگه

نه درا.ك���ه ل���ه وه ی نیگه ران���ه ناوب���راو له ش���اره كه ی خۆیدا مه ترێك زه وییان "دوای نه زانیوه و ده ڵێ���ت به ش���یاوی نۆ مانگ مش���تومڕ به باش���م بینی بۆ ئه وه ی زیاتر ئه و په یكه رس���ازه بێهیوا نه بێت، په یكه ره كه بگوازمه وه هه ولێرو له هه ولێری���ش وتیان هه ر ش���وێنێك و ه���ه ر گۆڕه پانێك���ت ده وێ���ت ئێم���ه بێدودڵی ب���ۆت ته رخان ده كه ین، بۆیه هۆڵی رۆشنبیریش���م هه ڵبژارد، چونكه ده یان ش���انۆم له س���ه ر ئه و ته خته یه پێشكه ش���كردوه "، وتیشی "شاره وانی رۆشنبیری و به ڕێوه به رایه تی سلێمانی و كتێبخانه ی گشتی سلێمانی نه یانهێشت په یكه ره كه م له و ش���اره دابنرێت، من داوای به خش���ینیان لێده ك���ه م و ره نگه بوبێت كاریگ���ه ر دیك���ه هۆكارێك���ی به س���ه ریان و رێی���ان نه دابێ���ت به من، وته یه كیش هه ی���ه ده ڵێت، كه یه كێك زۆر به رز ده بێت���ه وه ، ئه وانه ی ناتوانن بف���ڕن و وه ك ئه و ب���ه رز ببنه وه رقیان

لێده بێته وه ".

گۆرانیبێ���ژ، وری���ا له چه ند رۆژی راب���ردو یه كه م گۆرانی به نێوی )ئێس���تا( به ش���ێوه ی ڤیدیۆ كلیپ

باڵوكرده وه .تێكس���تی ئه م گۆرانییه له الیه ن )سامی سه باح(ه وه نوس���راوه و ئاوازی )ته مه ن س���ه ید ئه حمه د( و دابه ش���كردنی موزیك له الیه ن )رێن���اس كورداخ(

له ستۆدیۆی )رۆژ( ئه نجامدراوه .كاری ده رهێنان و كارمێ���راو مۆنتاژی به رهه مه كه )سامی س���ه باح( كردویه تی له گه ڵ چه ند كه سێكی دیكه كه هاوكارییان كردوه ، به رهه مه كه ش له الیه ن

كۆمپانیای )AVA( به رهه مهێنراوه .

ئا: به ختیار حسێن

هه ر كه ناوی شاری هه ولێر ده برێت نێوی قه اڵش به دوای خۆیدا دێنێت، له نێو قه اڵشدا بێ سێ و دو ده بێت

نێوی )ئه نتیكه خانه ( ببرێت كه ته مه نی زیاتر له چل ساڵه .

به وپێی���ه ی ق���ه اڵی هه ولێ���ر ده كه وێته به دو ناوه ڕاس���تی ش���اری هه ولێره وه و رێگ���ه ش ده ڕۆیت���ه نێو ق���ه اڵوه ، به اڵم ب���ۆ چونه نێ���و ئه نتیكه خانه ی قه اڵوه ، ده بێت له ده رگای پێشه وه ی قه اڵ بڕۆیته

ژوره وه .ده رگای كردن���ه وه ی له گ���ه ڵ رۆژانه ئه نتیكه خان���ه ، خه ڵكانێك���ی زۆر روی تێده كه ن كه به ش���ێكیان خه ڵكی شار و كوردس���تانن و دیكه ی ش���ارۆچكه كانی

به شێكی دیكه شیان خه ڵكی بیانین.خاڵ���س یون���س مس���ته فا خاوه ن���ی ب���ه و پێی���ه ی ئه نتیكه خان���ه ی ق���ه اڵ كۆكردنه وه ی خولی���ای له منداڵیی���ه وه ده س���تی كاری كورده واری و كه لوپه لی بوه ، ب���ۆ ئ���ه و مه به س���ته ش زۆربه ی شوێنه كانی كوردستان گه ڕاوه و ئه وه ش وایلێكردوه له ساڵی حه فتاكان دوكانێكی كورده واری به كه لوپه لی تایبه ت بچوكی ورده وایلێهات���وه دوات���ر بكات���ه وه و ورده دوكانه ك���ه گه وره ب���كات و بیكاته ش���ێوه ی مۆزه خانه یه ك كه شوێنه كه ی له خواروی قه اڵتی هه ولێر له س���ه ره تادا بوه ، ئه مه ش بۆته سه رچاوه و الیه نێكی به س���ود بۆ الیه نه په یوه ندی���داره كان و رۆژ به ڕۆژی���ش س���ه ردانیكردنی خه ڵك بۆ ئه و ش���وێنه روی له زیادبون كردوه ، به ش���ێوه یه ك بۆته شوێنێكی به سود بۆ

دابینكردن���ی كه لوپه لی ك���ورده واری بۆ دراما و كلیپه كان و میهره جان و ڤیستیڤاڵ و قوتابخانه كان، بۆیه دواتر به رپڕس���انی حكومی نزیكه ی ده س���اڵ پێش ئێستا داوایان لێكردوه شوێنه كه ی بگوازێته وه بۆ سه ر قه اڵو شوێنێكی بۆ دابین ده كه ن بۆ ئ���ه وه ی بیكاته ش���وێنێكی مێژویی كه تاوه كو ئێس���تاش هه ر له س���ه ر قه اڵ

ماوه ته وه .هه رچه ن���ده ئه نتیكه خان���ه مێژویه كی زیاتر له 40 س���اڵی هه یه له خزمه تكردن به كه لتوری كوردستان، به اڵم له ئێستادا به ده س���ت بچوكی و خراپی شوێنه كه وه ده ناڵێنێت، بۆی���ه خاوه نه كه ی چه ندین ج���ار داوای له به رپرس���انی ئه و ش���اره كردوه كه ش���وێنێكی گه وره و باشتری ب���ۆ دابین بكه ن، به اڵم تاوه كو ئێس���تا

وه اڵمیان نه داوه ته وه .

ئه و كه لوپه الن���ه ی له ئه نتیكه خانه یه دا پێكهاته كان���ی له زۆرب���ه ی گوزارش���ت كوردس���تان ده كات له وان���ه ش )كورد، ئێزی���دی ، فه له ك، توركم���ان، عه ره ب، ش���ه به ك، له گه ڵ جو كه له كوردس���تان ژیاون( مێژوی هه ندێك له و كه لوپه النه ش بۆ زیاتر له دوس���ه د س���اڵ پێش ئێستا

ده گه ڕێته وه .كه لوپه الن���ه ی ل���ه و هه ندێ���ك له ئه نتیكه خان���ه دان و مێژویه كی زۆریان نییه ده فرۆش���رێن، چونك���ه جارێكیتر به ئاسانی ده توانرێت ده ستیان بكه وێته وه ، ب���ه اڵم ئه وانه ی ك���ه مێژویه كی زۆریان هه یه بۆ فرۆشتن نین ئه مه ش وایكردوه كه رۆژانه خه ڵكانێك���ی زۆر و وه فدێكی زۆر سه ردانی ئه و ئه نتیكه خانه یه بكه ن كه زۆربه ی���ان خه ڵكی بیانین بۆ ئه وه ی

ئاشنای كه لوپه له كانی كورده واری بن.

بۆ چاره سه ری نه خۆشی ، خه ڵك ده چنه سه ردانی مه زاری شێخی باڵه كان

دوای دانانی په یكه ره كه ی ، ئه حمه د ساالر چی

به هونه رمه ندان ده ڵێت؟

گۆرانی‌‌)ئێستا(ی‌‌باڵوكرده‌وه‌

ئه نتیكه خانه ی هه ولێر ته مه نی زیاتر له چل ساڵه

پەیکەری ئەحمەد ساالر لەشاری هەولێر فۆتۆ: محەمەد

مەزاری شێخی باڵەکایەتی فۆتۆ: ئاکۆ

Fashion fashion گۆشه یه كی تایبه ته به جل و به رگ دیزاینه ر و راوێژكاری

"سه فین عارفی " ئاماده ی ده كات

گوینس پاڵترۆ باشترینه له سه ر )Red Carpet( فه رشی سور

Gwyneth Kate Paltrow

فۆتۆ: شکۆ گه سی )نه ورۆز پااڵس( له شاری دهۆك

بیروڕا(355( سێشه ممه 122012/12/11 birura.awene@gmail.com

لەنێوان وەهم و درۆو ترس و مژدەدا... خوێندنەوەیەک بۆ دۆخی ئەمڕۆمان

بەشی یەکەم

سەرەتانێوان پەیوەن����دی لەمانگێکە زی����اد هەرێ����م و بەغ����دا بەدۆخێک����ی گ����رژی تێدەپەڕێت. لەشکرکێشیدا پڕهەڕەشەو ئه م دۆخه ڕێکخراوو دروس����تکراوه، پڕە لەدووکەڵی ش����ەڕو پێکدادان، ئەگەرچی تائێستا ئاگری ڕاستەقینەی هیچ شەڕێک لەئارادانییەو لەوەش ناچێت لەئارادابێت. ئەوەی تائێس����تا بینیوومانە ئەوەندەی ئەوەندە نزیکە، هێزه وه لەنمایشكردنی لە خۆئامادەکردنێکی ڕاس����تەقینەوە بۆ جەنگ نزیك نییه. بێگومان ئەمە مانای ئەوە نیی����ە بک����ەرەکان نیازیان خراپ نیی����ە، مانای ئەوە نیی����ە مالیکی تەنها ش����انۆکارو ئەکتەرێکەو دورە لەتەماحی ترسناك و داڕشتنی سیناریۆی سیاسیی ئاش����کرایە مه ترس����یدار، بەاڵم ئەوەی ئەوەی����ە هی����چ یەکێک ل����ەم ئەکتەرانە لەش����انۆکەوە بەئاس����انی ناتوانێ����ت بێتەخ����وارەوە بۆ ناو واقی����ع، ناتوانێت بەئاسانی نواندنەکانی بکات بەکردەیەک لەواقیع����داو ناتوانێ����ت چۆنی ویس����ت ئاوا مەس����ەلەکان لە خۆنمایشکردنەوە بگوازێت����ەوە ب����ۆ س����ەپاندن، ی����ان بۆ خۆسەپاندن. یه کێک لەخاڵە باشەکانی له دۆخ����ی ده س����ه اڵت هاوكێش����ەکانی ئەمڕۆکەی عێراق����دا ئەوەیە كه تا ئه م چركه س����اته هیچ ک����ەس و هێزێکی تێدا نییە بتوانێ����ت هەموو کەس و هێزەکانی ت����ر بێدەنگب����کات، ک����ەس ناتوانێ����ت هەم����ووان ڕابماڵێ����ت و خ����ۆی ببێت بە ئەوەی وادەکات ئەمە تاكەدەسەاڵتدار. دەکرێ����ت و ڕوودەدات زیات����ر ئاکارێکی هەبێ����ت، نماییش����كارانه ی ڕەم����زی و گەرچی خواستە شاراوەکانی پشتی ئەو ش����انۆکارییە، تەماح و ویست و خواستی

مەترسیداریش بن. ئەوەش����ی وامانلێدەکات س����ەرجەمی گرژییەکان زیات����ر وەک دووکەڵ ببینین نەک وەک ئاگر، وەک ش����انۆ نەک وەک واقیع، بوونی س����ەرۆكی ده وڵه ت و ئەو هەموو وەزیرو پەرلەمانتارو کەسایەتییە سیاسی و سەربازییانەی کوردە لە بەغدا، ن����ەک تەنها لەناو ئ����ەو حکومەتەدا کە مالیکی سەرۆکایەتی دەکات، بەڵکو لەناو دەزگاکانی تری دەوڵەتی عێراقیدا. ئەم سیاسه تمه دارو دیپلۆماتانه سەرەڕای ئەو هەموو گرژی و هەڕەشەو لەشکرکێشییە، نەک کەسیان نەگەڕایەوە بۆ کوردستان، نەک کەس����یان چەکیان نەکردە شان و نەچوون بۆ بەرەکانی بەرەنگاربوونەوە، نەک کەس����یان باس����یان لەکش����انەوە سیاس����ییەکەی پرۆس����ە لەحكومه ت و عێراق نەکرد، بەڵکو کەسیشیان ڕۆژێک لەدەوامە ئاساییەکەی خۆی دوانەکەوت. بۆیە ئەوەی لێرەدا سەرنجی ئێمە زیاتر ڕادەکێش����ێت چڕیی دووکەڵەکەیە نەک تینی ئاگرەکە، ئ����ەو گوتاره گڕدارانه یه ک����ە لەناو ئەو دووکەڵەوە دێنەدەر، ئەو نووس����ینانه یه کە لەب����ەردەم ئاگردانی سه روەریی نه ته وه ییدا به رهه مده هێنرین و ناس����یۆنالیزمیدا دووکەڵدان����ی بەن����او تێدەپەڕن. لێرەدا بۆ س����ادەکردنەوەی خوێندنەوەکەم����ان دوو گوتار لەناو ئەو جیادەکەینەوە؛ لەیەکتری پرۆس����ه یەدا دوو گوتار، کە له الی����ه ك ئامرازێكن بۆ به رهه مهێنانی تاریكی و له الیه كی ترەوە هۆكارێك����ن بۆ ئ����ه و بەرچاولێڵکردنەی وادەکات نەزانین ل����ەچ دۆخ و واقیعێکدا

دەژین.

بەریەککەوتنی دوو ناسیۆنالیزم ئەمڕۆ دوو گوتاری ناسیۆنالیس����تی دەبینی����ن لەناو تەپوتۆزو خۆڵ و گەردی ئەو لەشکرکێشی و هەڕەشانەوە دێنەدەر. یەکەمی����ان گوتارێک����ە لەکوردس����تاندا ئامادەیەو شانیداداوەتە سەر سەرجەمی کوژراوی خەون����ی دڵەڕاوکێ و ت����رس و ئینس����انی ئێم����ە بەدرێژایی س����ەدەی بیستەم. ئەویتریان گوتارێکە لەبەغداوە نیشتیمانی و لەس����ه روه ریی باس دێت و یەکپارچەی����ی واڵت و بوونی یەک گەل و یەک نەتەوە دەکات، هەموو کەسێکیش بەڕێک����ەوت بەعێراق����دا تێپەڕیبێت ئەو ڕاستییە سیاسی و سۆسیۆلۆژییە سادەیە دەزانێت كه ئەو واڵت و گەل و نەتەوەیەی ئ����ەم گوتارە عێراقییە باس����یدەکات نه

بوونی هەی����ەو نه بوونش����یی هەبووە. مێ����ژووی پەیوەن����دی نێوان ئ����ەم دوو گوت����ارەش مێژوویەک����ی خوێناویی����ەو پڕیەتی لە کارەس����اتی گ����ەورەو یەک

لەدوای یەک. گوت����اری یەکەمی����ان لەکوردس����تان لەزی����اد لەف����ۆرم و زمان و داڕش����تنێکدا دەردەکەوێت؛ هەموویان باس لەمەترسی دەوڵەتی ناوەندی و ویستی ئاغایەتی ئەو ناوەندە بەس����ەر کوردستانەوە دەکەن. دەرکەوتە بەرچاوەکەی ڕۆحی ئاغایەتی ناوەند لەهەڕه ش����ەو لەشکرکێشییەکانی ئەمڕۆکەی مالیکی بۆ سەر کوردستاندا دەبینن؛ بۆس����ەر کوردس����تانی ئەمڕۆو کوردس����تانی دوێنی، بۆسەر کوردبوون لەهەموو ماناکانیدا، لەمانا س����ەربازی و سیاسییەکانییەوە بیگرە بۆ مانا ڕەمزی و هون����ەری و ئەدەبییەکان����ی. بەئەرک����ی نیش����تیمانی هه موو تاكێك����ی دەزانێت بەرەنگاری ئەم هەڕەشەی بەکۆیلەکردنە نوێیەی میلله تی ئێمه بێتەوە، بێگومان ئەم گوت����ارە لەئاس����مانەوە نەکەوتۆتە خوارەوە، عەقڵ و قەڵەمی ئەم سیاسی و دروستینەکردوە، ڕۆش����نبیر میدیاکارو بەڵکو لەو ترس و توندوتیژی و کارەسات و دڵەڕاوکێیانەوه سه رچاوه ی گرتووه كه ئینسانی ئێمە بەدرێژایی سااڵنێکی درێژ بەرامب����ەر هێزو زەب����رو دڵڕەقییەکانی بەغدا دژ بەکوردستان، ئه زموونیكردووه. هێڵ����ە ک����ە دڵەڕاوکێیی����ەک ت����رس و گش����تییەکانی پێکهات����ەی دەروون����ی و کولتووری و سیاسیی کۆمەڵگای ئێمەی

لەسەدەی بیستەمدا نەخشاندوە.

بەدی����وی ئەودی����ودا مالیکی����ش کار ب����ەردەوام ک����ە دەکات بەگوتارێ����ک گوت����اری لەمێ����ژووی بەش����ێکبووە بەاڵم لەعێراقدا، رەسمی ناسیۆنالیزمی هاوکات پڕ لەدرۆی دەس����ەاڵتدارانی ئەو دەوڵەتە لەگ����ەڵ پێکهاتە جیاوازەکانی ئ����ەو کۆمەڵگای����ەدا. گوتارێ����ک ك����ه هەموو عێراقەوە، دروستبوونی لەڕۆژی دەسەاڵتدارە عێراقییەکان، وەک بەشێک لەبەخش����ینی ڕەوایەتی بەدەسەاڵتیان، خس����تویانەتەگەڕو بەکاریانهێناوە. ئەم گوت����ارەش گوت����اری ”ناس����یۆنالیزمی عێراقی“ی����ە كه دەیەوێ����ت عێراق وەک نیشتیمانێکی هاوبه ش و یەکسانی هەموو تەواو بەاڵم نیش����انبدات، پێکهاتەکانی ناکۆک بەشێوازی کارکردنی ئەو گروپە دەس����ەاڵتدارانەی لەمێ����ژووی عێراق����دا لەدەس����تدا عێراقیان دەوڵەتی جڵەوی ب����ووە. بەمانایەک����ی دیک����ە مالیکیش لەم هەڕەش����ەو لەشکرکێش����ییەدا فوو بەگوتارێک����ی تایبەت����ی عێراقیبوون����دا دەکات ک����ە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ سەرەتای دروستکردنی ده وڵه تی عێراق

خۆی.ئ����ەوەی ئەمڕۆکە ه����ەردوو گوتارەکە لەیەکت����ر نزیکدەکات����ەوە ئەوەی����ە کە گوت����اری دوو ه����ەم هەردووکی����ان پۆپۆلیس����تین، ه����ەم ڕۆمانس����ی و هەم لەس����ەر هەردووکی����ان ترس����ناکیش. دروستکردنی کۆمەڵێک وەهم کاردەکەن، کە پ����ڕن لەوێن����ەی دوژم����ن و ئەگەری سەنگەرگیریی و ترسی هەمەجۆر، بەاڵم خاڵیی لەهەر پێداگرتنێکی ڕاس����تەقینە لەس����ەر بوونی ماف و ڕێز و یەکسانیی و هاونیشتیمانیبوونی ڕاستەقینە. هەردوو گوتارەکه بانگه شه ی پاراستنی فۆرمێك له س����ه روه ریی نه ته وه ی����ی ده ك����ه ن کە پاراستنی به و شێوه یه ی ئه وان ده یخوازن مالیكی نه عێراق����ی مەحاڵ����ە، چونكی ده توانێت هه روا به ئاس����انی كوردستان داگیربكاته وه����و س����ه روه ریی ده وڵه تی عێراق وه كو جاران دابمه زرێنێتەوه، نه كوردستانی پارتی و یه كێتیش ده توانێت س����ه روه ریی خۆی له فۆرم����ی ”ده وڵه ت لەناو ده وڵه ت“دا بۆ هه میشه له عێراقدا بپارێزی����ت. هەردووکی����ان گوتاری دوو ده سه اڵتدارێتین كه له ناوه وه ڕا هه ڵگری خه سڵه تی سته مگه ریین و بۆ ده ره وه ش ب����اس له مافی دەس����تووری و یاس����ایی ده كه ن. س����تراتیژی هه ردوو گوتاره كه لەس����ەر کە لەواقیعێک بەرگریکردن����ه قۆرخکردنێکی ترسناکی هەموو شێوازو ئامرازەکانی دەسەاڵت کاردەکات و بەناو دەریایەک بێمافی و بێڕێزی و زەلیلکردنی

ئینسانی و کۆمەاڵیەتیدا تێده په ڕێت.ئەوەی به ڕای ئێمه ش����وێنی سەرنج و تێڕامان����ه ئەوەیە كه ئ����ەو دوو گوتارە لەدۆخێک بەرگ����ری ناسیۆنالیس����تییە دەکەن بەت����اڵ لەناس����یۆنالیزم خۆی، بەتاڵ لەمانا گشتییەکانی هاونیشتیمانی ڕاس����تەقینە. بەت����اڵ ب����ه و مانایه ی كه ناس����یۆنالیزمی عێراق����ی ده توانێت نه قه ناعه ت به كورد بكات كه ئه و پارێزه ری نه ناسیۆنالیزمی ئازادییه كانێتی و ماف و كوردیش ده توانێت بانگه شه ی به رگریی بكات. ناكوردییه كان له به رژه وه ندیی����ه لەئاستە مێژوویی و واقیعییەکەشیدا ئه م دوو گوت����اره ناسیۆنالیس����تییه خاڵیین لەس����ادەترین دەرکەوت����ی نەتەوەی����ی، هیزێكی شیعیی نوێنه رایه تی یه كێكیان ده كات ك����ه ده یه وێ����ت ببێت به رابه ری پاش عێراقیی ناس����یۆنالیزمی گوتاری به عس����یزم و ئه وی تریشیان كوردستانی به توركیاو ئێران و بە كۆمپانیا ئه مریكی و ئه وروپی و ناوچه ییه كان فرۆشتوه، لەناو خۆشیدا یەک دونیا جیاوازی و دابەشبوونی ترس����ناکی دروس����تکردوە، كه چی باس گه ل و به رژه وه ندییه كانی له پاراس����تنی نیشتیمان و سه روه ریی نه ته وه یی ده كات. ئێمه ش����ه ڕو ملمالنێی دوو گوتارو دوو هێز ده بینی����ن خاڵی لەک����ردەو ئاکارو سیاس����ەتێک كه تیایدا نەتەوە یەکەی هەڵسوکەوت و ئاراستەکەری سەرەکی و بیرکردنەوەی گروپە دەس����ەاڵتدارەکانی بێت. هەروەها بەتاڵ لەالنی هەرەکەمی هاونیش����تیمانیبوون و مافی یەکسان بۆ کەس و گروپ����ە جی����اوازەکان. هەردوو حیكایه تی ناسیۆنالیس����تییەکە گوتارە ده گێڕن����ه وه، نه ته وه ی����ی ئه فس����انه ی ده دوێن و نه ته وه گه راییه وه به زمانێك����ی نه ته وه یی ده كه ن، له س����ه روه ریی باس بەاڵم ش����تێک بەناوی بەرجەس����تبوونی دەزگاو لەسیاس����ەت و نەت����ەوە کارە لەکولت����وورو تەنان����ەت م����اف و ئەوەی نییە. بوونی ڕەمزییەکانیشیاندا بچووک و گروپێک����ی س����ه رداریی هەیە داخراوی نیمچە مافیاییە كه بانگه ش����ه ی پاراس����تنی نەت����ەوەو نوێنه رایه ت����ی ده كات؛ هاواڵتییان����ی نیش����تیمان و گروپێک، دەشێت لەوەدا سەرکەوتوبێت خ����ۆی وەک بوونەوەرێک����ی نەتەوەیی و هێزێكی نیش����تیمانی نمایشبکات، بەاڵم ئامادەگی نیش����تیمان و نەتەوە لەئاکارو

خەیاڵی سیاسی و کۆمەاڵیەتیدا ونه .ه����ەردوو گوتارەک����ە لەکاتێکدا پڕن نەتەوەیی و دەس����تەواژەی لەچەم����ک و وش����ە دەکات ئاراس����تەیان زمانێ����ک سەرەکییەکانی بریتین لەنەتەوەو خاك و یەکدەنگی و ئازادی و ماف و سه روه ریی و لەواقیعدا ب����ەاڵم هاونیش����تیمانیبوون، نووقمی ناو جوڵەو پراکتیکی سیاسی و دەس����ەاڵتدارێتی لۆکاڵ����ی و ناوچەی����ی داخراون، نەک تەنها مەسەلەی نەتەوەو ناسیۆنالیزم تیایاندا غائیبی ژمارە یەکن، بەڵکو بەگەڕخس����تنی هەموو ماش����ێنە گەورەکەی دەس����ەاڵتیش بەمەبەس����تی پاراس����تنی ش����وێنگه ی کۆمەاڵیەت����ی و سیاسی و ئابووری هەندێک کەس و خێزان و بنەماڵەو بازرگان و دەوڵەمەندە تازەکانی دونیای دوای کەوتنی ڕژێمەکەی سەدام حوسەینە. لەڕاستیدا هەردوو گوتارەکە

ئەرکی شاردنەوەو داپۆشین و لێڵکردنی کە لەسەرش����انە واقیعییان دونیایەکی بۆ گۆڕین و ڕیفۆرکردنێکی ڕاس����تەقینە و ڕیش����ەیی دەقریش����کێنێت. ئەرکی ئەم دوو گوت����ارە دروس����تکردنی دونیایەکی وەهمییە تەریب بەو دونیایەی لەواقیعدا دروس����تکراوە. وخه م����ی دابینكردن����ی س����ه روه ری نه ته وه یی دوو حكومه ت بۆ

دوو گه ل له ناو یه ك ده وڵه تدا.

قەیرانی ناسیۆنالیزم لەکوردستاندایەکێک لەقەیرانە گەورەکانی بزوتنه وه ی نه ته وه ی����ی له كوردس����تانی باش����وردا بریتییه له ئامادەگی ناسیۆنالیزم به بێ بوونی ناسیۆنالیست. ناسیۆنالیزم وەک فۆرمێك له گوتاری سیاس����یی ئامادەیە، بەاڵم وەک بکەری سیاسی ئامادەنییە. زم����ان و وێنەو خەیاڵی ناسیۆنالیس����تی بوونیان هەیە، ئەو هەستە نه ته وه ییه ش کە ناس����یۆنالیزم وەک سایکۆلۆژیایەکی تایبەت لەناو کۆمەڵگادا دروستیدەکات، ئاماده یه، بەاڵم ئ����ەوەی نییەو غائیبە، یان هەیەو بەاڵم زۆر زۆر الوازە، بکەری سیاسی ناسیۆنالیستییە. ئەوەی نییە بکەرێکی سیاسییە بۆشاییەکی گەورەی کۆمەاڵیەتی و هەڵس����وکەوتە لەنێ����وان خ����ۆی و فەرهەنگییەک����ەی سیاس����ی و پێداویستییەکانی گوتاری ناسیۆنالیزمدا ئێمەدا لەمێ����ژووی دروس����تنەکردبێت. زیاد لەس����ەدەیەکە گوتاری ناسیۆنالیزم ئامادەیەو بووه به بەش����ێک لەوێناکردنی زۆرێ����ک لەتاکەکەس����ەکانی کۆمەڵگای ئێمە بۆ خۆی و بۆ ئەوانەی دەوروبەری. ئ����ەم گوت����ارە لەم����ڕۆدا بەڕادەی����ەک بەرباڵوە بووە بەبەش����ێک لەزمانی ئەو کەسانەش كه پێیانوایە ناسیۆنالیست و کێش����ەکە ب����ەاڵم کۆس����مۆپۆلیتن، لەوەدای����ە کەلە دونی����ای ئێمەدا هێزی تەرجه مه كردنی ئه م گوت����اره بۆ واقیع كۆمه ڵگای تر، به مانایه كی ئاماده نییه. كوردستان لەباشوردا هێزێكی سیاسیی كۆمه اڵیه تی بەرهه منه هێناوه كه بتوانێت ئه م ناس����یۆنالیزمه لەگوت����ارەوە بكات به واقیعێكی مێژوویی، لەقس����ەوە بیکات بەکردە. هێزە سیاسییەکانی کوردستان، بەتایبەت����ی هێ����زە دەس����ەاڵتدارەکان، هەڵگری گوتاری ناس����یۆنالیزمن، بەاڵم خۆی����ان ناسیۆنالیس����ت نی����ن، زمانی ئاکاری ناسیۆنالیستانەیان هەیە، بەاڵم خەون����ی نیی����ە، ناسیۆنالیس����تانەیان ناسیۆنالیس����تانە هەڵدەهێن����ن، ب����ەاڵم سیاسەتی دابەزاندنی ئەو گوتارو زمان و خەونانەی����ان ب����ۆ ناو ژیانی سیاس����ی و

کۆمەاڵیەتی و فەرهەنگی نییه . لێرەدا لەناس����یۆنالیزم مەبەس����تمان مان����ا خراپەکان����ی ناس����یۆنالیزم نییە، واتە مەبەستمان ئەوە نەتەوەپەرستییە کوێرانەی����ە نییە ک����ە خودئه ڤینییه كی )نارسیزم( پەڕگیرو نەخۆش ئاراستەی دەکات و بەچاوێک����ی نزمەوە تەماش����ای ئەوانە دەکات کە س����ەر بەنەتەوەکەی خ����ۆی نی����ن، بەڵکو مەبەس����تمان ئەو ک����ردەو لەبیرکردن����ەوەو ش����ێوازەیە هەڵسوکەوتی سیاسی و کۆمەاڵیەتی کە خەڵکانی ن����او جوگرافیایەکی دیاریکراو وەک ئەندام����ی یەکس����انی نەتەوەیەکی سیاسی دەبینێت، بە ماف و ڕێزو ئەگەری کۆمەاڵیەتییەوە. پێشکەوتنی یەکسانی چوارچێوەیەکی وەک ناسیۆنالیزم واته وێنادەکەی����ن هاوب����ەش سیاس����ی مافپەروەران����ەی ڕێکخس����تنێکی ب����ۆ پەیوەندییە ناوەکییەکانی نێوان کەس و گروپ����ە جیاوازەکانی نیش����تەجێی یەک س����ەرزەمینی مرۆی����ی، وەک جۆرێ����ک لەشوناسی سیاس����ی گەورەترو کراوەتر لەشوناس����ی خێڵ و عەشیرەت و تائیفەو ناوچەو هتد.... خه س����ڵه تی س����ه ره كی ناس����یۆنالیزمی ناوچەی����ی و هه رێمی����ی لەکوردستان رێك به پێچه وانه ی گوتاری ناسیۆنالیزمه وه كارده كات، بەو شێوەیەی ئێم����ە لێ����رەدا باس����یدەکەین. ئەوەی دابه شكردن و دەیبینین لەکوردس����تاندا نه ته وه یه جه سته ی پارچه پارچه كردنی له س����ه ر ده س����تی هێزه سیاسییه كانی و بااڵده ستیی ده سه اڵتدارێتی لۆكاڵییانه ی ئیجماعی حیس����ابی له س����ه ر حیزبییه

سیاسیی و سه روه ریی نه ته وه یی.ڕاب����ردوودا س����اڵی لەبیس����ت دەس����ەاڵتدارانی کوردس����تان بەن����اوی ئەزموونێکی ناس����یۆنالیزمەوە نەتەوەو سیاسییان نیش����انداوین بەتاڵ لەهەموو ڕۆحیەتێکی س����ازانی نه ته وه یی و به های هاونیش����تیمانیبوون. نیشتیمان خۆشی دەستەواژەیەک نەبووە هێما بۆ زادگای کۆمەڵێ����ک ئینس����انی خ����اوەن ماف و خاوەن ڕێزو خاوەن کەرامەتی ئینسانی و یەکسانی کردبێت، بەڵکو جوگرافییایەکی حیزبی بووە پڕ لەدەسەاڵتدارانی کۆن و

نوێ، کە سیاس����ەتکردنی نانیشتیمانی و نانەتەوەی����ی کردوونی ب����ە دەوڵەمەندە ڕاپەڕین. هاوش����ان گەورەکان����ی دوای بەم غیابە ترس����ناکەی النی هەرەکەمی چوارچێوەیەک����ی نەتەوەی����ی، لەهەموو ئاس����تەکاندا، دەسەاڵتدارانی کوردستان لەبیست س����اڵی ڕابردوودا ئەم واڵتەیان پڕک����ردوە لەوەهم����ی گەوره . ڕس����تێک وەهم کە ویستویانە وەک ئەلتەرناتیڤی ئەو دونیایە نیش����انیبدەن ک����ە ڕۆژانە بەکردەوە دروس����تیانکردوە و ئینس����انی ئێمەی����ان ب����ە گەم����ە ناش����یرینەکانی ن����اوی مه حکومک����ردوە. لیس����تی ئەو وەهمانەی دەس����ەاڵتداران لەکوردستاندا ئێمە درێژه، هێجگار دروس����تیانکردوە لێ����رەدا تەنها هێما بۆ هه ندێك له وەهمە

هەرە سەرەکییەکان دەکەین:

1-وەهمی دروستکردنی دەوڵەت.2- وەهمی دروستکردنی یەکێتییەکی دروس����تكردنی ناوەک����ی و نەتەوەی����ی ته بایی نه ته وه یی) ب����ۆ نموونە وەهمی

یەکگرتنەوەی ئیدارەکان(.دیموکراسیەت و بونیادنانی 3-وەهمی

كۆمه ڵگایه كی پلوراڵی سیاسیی.یاس����او س����ه روه ری وەهم����ی -٤

لێکجیاکردنەوەی دەسەاڵتەکان.5-وەهم����ی جیاکردن����ەوەی حی����زب و

دەوڵەت و کۆمەڵگا لەیەکتری.میدیاو لەشکرو بونیادنانی ٦-وەهمی دەزگای نیش����تیمانی تر بۆ خۆپاراستن

لەدوژمن.٧-وەهمی گه ش����ه ی ئابووری و کردنی

کوردستان بە دوبەی.٨-وەهم����ی بوون����ی دیپلۆماس����یەتی

کوردی چاالک و پسپۆر.٩-وەهمی داننان بەگه نده ڵی و هەڵه كان و

هەوڵدان بۆ چارەسەرکردنیان.پڕئه زموونی و کارامەی����ی و 10-وەهمی

حەکیمی سەرکردەکان.

هەریەکێ����ک لەم وەهمانە کۆڵەکەیەک لەکۆڵەکە س����ەرەکییەکانی ئەو گوتارە ئەمڕۆک����ە ک����ە ناسیۆنالیس����تییەیە لەکوردس����تاندا کاردەکات. ئیش����ی ئەم وەهمان����ە ئەوەب����ووە دونیایەکی تەریب ب����ەو دونی����ا واقیعیی����ە دروس����تبکەن لەپ����اڵ ڕۆژان����ە لەکوردس����تاندا ک����ە گەندەڵیدا جەردەی����ی و دزی و بێمافی و دروس����تكراوە. ئەم وەهمان����ە لەفۆرمی نمایشکراون و مژدەو تەماحی مێژووییدا خراونەتە سیسته ماتیكی بەشێوەیەکی شوێنی ئەو واقیعە ناشیرینەی بەکردەوە دروس����تکراوە. بەکورتی ئ����ەو وەهمانە خەریکی دروستکردنی واقیعێکی بەدیلن ب����ۆ ئەو واقیعەی کە ئامادەیە، ئەرکیان ڕێگرتن����ە لەبینینی ئ����ەوەی کە هەیەو دروستکراوە لەڕێگای تەماشاکردنی ئەو واقیعەوە کە لەڕێ����گای ئەو وەهمانەوە

باس لەدروستبوونی دەکرێت. خاڵێ����ک دەمانەوێت لێ����رەدا بەوردی تێکەڵنەکردنی لەس����ەربکەین قس����ەی “درۆ“یە چەمک����ی ”وەه����م“ و چەمکی بەیەکت����ری. وەه����م و درۆ دوو چەمکی ڕێگ����ەی تێکەڵکردنی����ان جی����اوازن و زانستییانەتر وردترو لێدەگرن ئەوەمان

لەدونیا بڕوانین. درۆ مانای ئینکارکردنی ڕوودەدات ل����ەدرۆدا ئەوەی هەقیقەته، ئینکاردەکرێت، هەقیقەتێک کە ئەوەیە بەدرۆ دەش����اردرێتەوە، دیوی ئەودیوی ش����تەکان نیش����انئەدرێت ک����ە خودی ش����تەکان خۆیان نی����ن. هەرچی وەهمە پەیوەندییەک����ی تری ب����ە هەقیقەتەوە هەیە، وەه����م ئینکارکردن����ی هەقیقەت نییە، لەوەهمدا هەقیقەت ئینکارناکرێت، بەڵکو ئیش����ی وەهم ئەوەیە خۆی وەک هەقیقەتێکی تر نمایشبکات. بە مانایەک لەماناکان وەهم کۆمەڵێک وێنەی ناڕاستە کە خۆیان وەک هەقیقەت نیشانئەدەن. ئەرک����ی وەهم ئەوەیە واب����کات خەون و چاوەڕوانیی شوێنی هەقیقەت بگرێتەوە، نەهێڵێت ئەوەی هەیە ببینرێت و لەشوێنی ئەودا هەندێک ش����تی تر پێشنیاربکات کە گوایە بەڕێوەن و دێن. ئاشکراکردن و ڕووتکردنەوەی درۆ کارێکی ئاس����انترە، لەهەڵوەشاندنەوەی وەهم و شیکردنەوەی ئ����ەو دونیای����ەی ک����ە وەه����م هەوڵی ش����اردنەوەی دەرکەوت����ە جیاوازەکانی ئ����ەدات. نیش����اندانی وەهمبوونی وەهم لەنیشاندانی درۆبوونی درۆ زەحمەتترە. لەدۆخی کوردستاندا ڕۆڵی ئەو وەهمانەی لەسەرەوە باس����مانکرد ئەوەیە نەهێڵن هەقیقەتی ئ����ەو دونیایە تێبگەین کە لە کۆمەڵگای ئێمەدا دروستکراوە. یەکێک لەئەرکە ه����ەرە گرنگەکانی ئەو گوتارە ناسیۆنالیستییەی ئەمڕۆکە لەکوردستاندا ئامادەی����ە درێژەدانە بەیەکێک یان زیاد لەیەکێ����ک ل����ەو وەهمانەی س����ەرەوە، دانان����ی ئ����ەو وەهمانەی����ە لەش����وێنی هەقیقەتە تاڵەکانی ئەوەی ئەمڕۆ هەیەو

سەروەرکراوە.

گوتاری ناسیۆنالیستی و واقیعێکی بریندار

تاکەک����ەس و ک����ە واقیع����ەی ئ����ەو گروپەکانی کۆمەڵگای ئێمە تیایدادەژین، کۆمەاڵیەت����ی و دەرون����ی و ل����ەڕووی ئازارو پ����ڕ واقیعێک����ی سیاس����ییەوە، پەژارای����ە. تەحەمولکردن و قبووڵکردنی ئەرکی بریندارکەرە، کارێکی زەحمەت و ئەو وەهمانەی کە باس����مانکرد بریتییە لەئاوپرژێنکردن����ی ئەو برینانە بە مژدەو تەم����اح و بەڵێنی ئایندەیی. ئێمە ناڵێین ئەو برین و پەژارانە ناکرێت بەشێوەیەکی مێژووییترو واقیعیانەترو بەرپرسیارانەتر بەپێچەوان����ەوە چارەس����ەربکرێن، ڕیفۆرمک����ردن و پیادەکردنی گۆڕانکاریی ڕیشەیی لەو سیستمەدا کە دروستکراوە، شاڕێگای ئەم چارەسەرەیە، بەاڵم ئەوەی لەئاس����ۆی بیرکردنەوەی دەسەاڵتداراندا ڕێگای����ەدا. ب����ەم تێپەڕین����ە نیی����ە دروس����تکردنی ئ����ەو وەهمان����ە خۆیان یەکێک����ن لە ئام����رازە س����ەرەکییەکانی دۆزین����ەوەی لەب����ەردەم ڕێگرت����ن چارەسەری ڕاستەقینە بۆ بڕێکی زۆری ئەو برین و پەژارە سیاسی و کۆمەاڵیەتی و لەڕاس����تیدا لەئارادان. نەتەوەییان����ەی دەکرێ����ت هەنگاوێ����ک زیات����ر بڕۆینەوە دروستکردنی ئەرکی بڵێین پێش����ەوەو ئ����ەو هەم����وو وەهم����ە بەئەبەدیکردنی ئەوەی����ە ک����ە دروس����تکراوە، ڕێگرتنە لەگۆڕانی و پاراستنیەتی بۆ هەتاهەتایە. ئ����ەو گوت����ارە ناسیۆنالیس����تییەی لەم ماوەیەدا بینیمانن هەموویان باز بەسەر ئ����ەم بری����ن و پەژارەو کێش����ە هەموو سیاسی و کۆمەاڵیەتییانەدا ئەدەن و فوو بە دوکەڵی جەنگێک����دا دەکەن کە ئەو ناسیۆنالیزمە بۆ بەرهەمهێنانی تاریکی و

لێڵکردنی دونیا پێویستی پێیەتی. بەمانایەک����ی دیک����ە ئ����ەو گوت����ارە ناسیۆنالیستییەی ئەمڕۆکە لەکوردستاندا ئامادەی����ەو ئ����ەو دەرکەوتان����ەی ل����ەم گوتاری هیچی����ان بینیمان، ماوەی����ەدا ئازادکردنی هۆشیاری ئینسانی ئێمە نین دروستکراون، بەدەوریدا وەهمانەی لەو بەڵکو بەندکردن و چەسپاندنی زیاتریانە لەن����او ئەو دونیا پ����ڕ لەدووکەڵ کراوە. یەکێ����ک لەئەرکە زۆرەکان����ی تری ئەم ئەوەی����ە ناسیۆنالیس����تییە گوت����ارە هەقیقەتی ئەو پەیوەندییە بش����ارێتەوە ک����ە لەنێوان دەس����ەاڵتدارو ئینس����انی دروستبووە. ئێمەدا کۆمەڵگای سادەی ئەگەری هەڕەش����ەیەکی مالیکی ئەگەر ئەوا کوردس����تان، لەس����ەر گەورەبێت سروشی ئەو پەیوەندییەش کە دەسەاڵت بە ئینسانی ئێمەوە گرێدەدات واقیعێکی پ����ڕ مەترس����ییە. ئ����ەم پەیوەندیی����ە ئیهانەکەرو زەلیلک����ەرو پەیوەندییەکی لەس����ەر پەیوەندییەک����ە گرگنک����ەرە. کاردەکات، ئێمە ئینسانی بێنرخکردنی هەس����تی ئەوەی تێدا دروستدەکات کە لەبەردەم دەس����ەاڵتداراندا زۆر بچووک و

بێماناو بێقورساییە،...

► ئاراس فەتاح◄ مەریان وریا قانع

1٩ »»

►

►

ئەو گوتارە ناسیۆنالیستییەی

ئەمڕۆکە لەکوردستاندا ئامادەیەو ئەو دەرکەوتانەی لەم ماوەیەدا

بینیمان، هیچیان گوتاری ئازادکردنی هۆشیاری ئینسانی

ئێمە نین لەو وەهمانەی بەدەوریدا

دروستکراون ئه م دوو گوتاره ناسیۆنالیستییه

خاڵیین لەسادەترین دەرکەوتی نەتەوەیی، یه كێكیان نوێنه رایه تی هیزێكی شیعیی ده كات

كه ده یه وێت ببێت به رابه ری گوتاری

ناسیۆنالیزمی عێراقیی پاش به عسیزم و ئه وی تریشیان

كوردستانی به توركیاو ئێران و بە كۆمپانیا

ئه مریكی و ئه وروپی و ناوچه ییه كان فرۆشتوه

‌‌‌رێبین‌هه‌ردی

هه‌میش���ه‌‌مێژوو‌پێویس���تی‌به‌‌تراژیدیا‌هه‌یه‌،‌به‌ب���ێ‌بونی‌تراژیدی���ا‌میژویه‌ک‌دروس���ت‌نابێت‌و‌ناجوڵیت‌و‌ناگۆڕێت.‌نوس���ه‌ری‌عه‌ره‌بی‌هاش���م‌ساڵح‌راست‌قوالییدا‌ و‌ له‌ن���اوه‌ڕۆک‌ ئه‌کات"مێ���ژوو‌تراژیدییه‌‌یان‌النیکه‌م‌تراژیدیا‌به‌شێکی‌مێژوو‌ پیکئه‌هێنێ���ت".‌ جیانه‌ک���راوه‌ی‌له‌س���ه‌ر‌په‌ڕه‌یه‌کی‌س���پی‌ن���اڕوات‌که‌‌خه‌لکی‌به‌‌ئارامی‌و‌ئاسوده‌ی‌رۆژمێری‌به‌لکو‌ تیابنوس���نه‌وه‌،‌ ژیانی‌خۆیان���ی‌س���ه‌ختانه‌دا‌ ئاس���ته‌نگه‌‌ ئه‌و‌ به‌هه‌موو‌تیئه‌په‌ڕێت‌ک���ه‌‌ئازارو‌خوێن‌و‌قوربانی‌به‌رهه‌م‌دێنن.‌مێ���ژوو‌هیچ‌نیه‌‌جگه‌‌له‌‌بیرکه‌وتن���ه‌وه‌ی‌ئه‌و‌ئازارانه‌ی‌له‌پێناوی‌رزگار‌ب���ون‌یان‌س���ه‌رکه‌وتن‌به‌س���ه‌ر‌به‌ربه‌ستێکدا‌دراوه‌.‌له‌به‌رده‌م‌به‌ربه‌ست‌و‌رێگره‌کاندایه‌‌که‌‌مێژوویه‌ک‌دروس���ت‌ئه‌بێت‌و‌س���یمای‌راس���ته‌قینه‌ی‌خۆی‌وه‌رئه‌گرێ���ت.‌ئاماده‌بون‌ل���ه‌‌مێژوودا،‌له‌هه‌مانکات���دا‌ئاماده‌ییه‌ک���ی‌تراژیدیه‌.‌ب���ه‌رده‌وام‌قوربانیدان‌و‌خوێن‌و‌جه‌نگ‌به‌شێکی‌گه‌وره‌ی‌ئه‌م‌تراژیدیایه‌‌بوون.‌هه‌م���وو‌تراژیدیایه‌کیش‌پڕ‌ئ���ازاره‌‌که‌‌بیروه‌ری‌و‌ویژدانی‌هه‌موو‌ئه‌و‌که‌س���انه‌‌پێکئه‌هێنێ���ت‌که‌‌ی���ان‌تیای���دا‌ژیاون‌ی���ان‌بیس���تویانه‌‌و‌خوێندویانه‌ته‌وه‌‌و‌وێنای���ان‌کردووه‌.‌بێهوده‌‌نیه‌‌یه‌کێک‌له‌‌بیریاره‌کان‌مێژووی‌به‌‌"زانستی‌زانینی‌ئازاره‌کان"‌پێناسکردووه‌.‌ئه‌وه‌‌ئازاره‌‌که‌‌مێژوو‌دروست‌ئه‌کات.‌به‌‌مانه‌یه‌کی‌دی‌به‌بێ‌ئاماده‌بون‌بۆ‌ئازار،‌به‌بێ‌ئه‌گه‌ری‌قوربانیدان‌و‌سه‌ختی.‌هیچ‌کۆمه‌ڵگایه‌ک‌ناتوانێت‌مێژویه‌ک‌بژی‌که‌‌شایس���ته‌ی‌ژیانی‌ئینسان‌بێت.‌یه‌کێک‌له‌خه‌سله‌ته‌‌س���ه‌ره‌کیه‌کانی‌ژیانی‌ئینس���ان‌بریتیه‌‌له‌‌گ���ه‌ران‌به‌دوای‌ژیانێکی‌شایس���ته‌دا‌که‌‌الیه‌نی‌که‌می‌ئ���ازادی‌و‌که‌رامه‌ت‌و‌دادپ���ه‌وره‌ری‌بۆ‌دابین‌بکات.‌هیچ‌یه‌ک‌ل���ه‌م‌ئامانجه‌‌بڵن���د‌و‌مه‌زنانه‌ش‌به‌بێ‌ئاماده‌گی‌قوربانیدان‌و‌به‌بێ‌ئاماده‌بون‌بۆ‌تراژیدیا‌به‌ده‌ست‌نایه‌ت.‌به‌الم‌مرۆڤ‌بونه‌وه‌رێکی‌مازۆش���ی‌نی���ه‌‌)له‌دۆخی‌نه‌خۆشیدا‌نه‌بێت(،‌واته‌‌بونه‌وه‌رێک‌نیه‌‌که‌‌له‌زه‌ت‌له‌تراژیدیاو‌ناخۆشی‌وه‌ربگرێت‌و‌به‌دوای���دا‌بگه‌ڕێت.‌بگره‌‌ره‌نگه‌‌ژیانی‌مرۆڤ‌هی���چ‌نه‌بێت‌جگ���ه‌‌له‌هه‌وڵێکی‌ب���ه‌رده‌وام‌بۆ‌رزگارب���ون‌له‌تراژیدیا،‌بۆ‌رزگاربون‌له‌دۆخێک‌که‌‌ئازارو‌ناخۆشی‌به‌رهه‌مدێنێ���ت‌ی���ان‌مرۆڤ���ه‌کان‌ناچار‌ئه‌کات‌له‌ئازارو‌ناخۆش���یدا‌بژین.‌ره‌نگه‌‌پرسیاری‌س���ه‌ره‌کی‌و‌بنه‌ره‌تی‌مرۆڤ‌دۆزین���ه‌وه‌ی‌هه‌لومه‌رجێکی‌سیاس���ی،‌کۆمه‌اڵیه‌ت���ی،‌ئابوری‌بێ���ت‌که‌‌ئه‌گه‌ر‌به‌ته‌واویش‌له‌تراژیدی���ا‌رزگاری‌نه‌کات،‌ئه‌وا‌به‌شێوه‌یه‌کی‌هه‌س���تپێکراو‌که‌می‌بکات���ه‌وه‌.‌رزگاربون‌له‌تراژیدیا،‌یه‌کێکه‌‌له‌پاڵنه‌ره‌‌سه‌ره‌کیه‌کانی‌ژیانی‌مرۆڤ‌و‌

کۆمه‌ڵگا.به‌الم‌رزگارب���ون‌له‌تراژیدیا‌یان‌النیکه‌م‌دۆزین���ه‌وه‌ی‌رێگه‌یه‌ک‌بۆ‌که‌مکردنه‌وه‌ی‌ئازار‌ئاس���ان‌نیه‌،‌س���اویلکه‌ترین‌رێگه‌‌ئه‌وه‌ی���ه‌‌هه‌وڵبده‌یت‌خ���ۆت‌له‌تراژیدایا‌بدزیته‌وه‌،‌وات���ه‌‌هه‌وڵبده‌یت‌‌بروا‌به‌وه‌‌بکه‌یت‌که‌‌ئه‌وه‌ی‌له‌ده‌وروبه‌رت‌رووئه‌دات‌په‌یوه‌ندی‌به‌‌تۆوه‌‌نیه‌.‌یان‌بروا‌به‌خۆت‌بهێنیت‌که‌‌گه‌ر‌کارت‌به‌سه‌ر‌روداوه‌کانه‌وه‌‌نه‌بێت،‌به‌ش���داری‌تێدا‌نه‌که‌یت‌و‌خۆت‌که‌ناره‌گیر‌بکه‌یت،‌ئه‌توانی‌خۆت‌له‌‌ئازار‌و‌روداوی‌تراژی���دی‌دوربخه‌یته‌وه‌.به‌الم‌کۆمه‌لگا‌ ئه‌و‌ پاردۆکسه‌که‌یه‌(‌ )ئه‌مه‌ش‌یان‌مرۆڤه‌ی‌هه‌وڵبدات‌خۆی‌له‌تراژیدیا‌بدزێته‌وه‌،‌ن���ه‌ک‌هه‌ر‌له‌تراژیدیا‌رزگاری‌نابێت،‌به‌ڵکو‌به‌پێچه‌وانه‌وه‌‌س���ه‌رجه‌م‌ژیانی‌بۆ‌هه‌تایه‌‌له‌تراژیدیادا‌نوقم‌ئه‌بێت.‌هی���چ‌رزگاربونێک‌له‌تراژیدیا‌نیه‌.‌مرۆڤ‌بیه‌وێت‌یان‌نه‌یه‌وێت،‌مه‌حکومه‌‌به‌مێژوو،‌به‌روداوو‌پێش���هاته‌کانی‌و‌به‌هه‌موو‌ئه‌و‌پێچ‌و‌په‌نایانه‌ی‌رۆژمێری‌ژیانی‌مرۆڤ‌له‌ده‌وری‌خۆی‌دروستی‌ئه‌کات.‌رێگه‌یه‌ک‌بۆ‌خۆشاردنه‌وه‌‌له‌مێژوو‌‌له‌وێشه‌وه‌‌بۆ‌رزگارب���ون‌له‌تراژیدیا‌نیه‌،‌ژیان‌له‌ناویدا‌نه‌بێ���ت.‌تاکه‌‌رێگه‌یه‌ک‌ب���ۆ‌رزگاربون‌له‌تراژیدی���ا،‌روبه‌روبونه‌وه‌و‌قه‌بوڵکردنی‌ئاله‌نگاره‌کانێت���ی‌)ته‌حه‌داکانی(.‌ته‌نها‌ئه‌و‌گه‌النه‌ی‌له‌تراژیدایا‌س���ل‌ناکه‌نه‌وه‌،‌له‌تراژیدیای���ان‌ رزگارب���ون‌ شانس���ی‌به‌جۆرێک‌هه‌یه‌‌که‌‌ته‌نها‌له‌یاده‌وه‌ریاندا‌

بونی‌هه‌بێت.‌ره‌نگ���ه‌‌سیس���ته‌می‌دیموکرات���ی‌تاکه‌‌سیس���ته‌مێک‌بێت‌ک���ه‌‌توان���ی‌بێت،‌روبه‌روبه‌ن���ه‌وه‌ی‌تراژیدیا‌ب���ۆ‌نزمترین‌ئاستی‌خۆی‌دابه‌زێنیت.‌که‌‌لێره‌دا‌قسه‌‌

له‌دیموکراسی‌ئه‌که‌ین،‌مه‌به‌ستمان‌ته‌نها‌مانا‌سیاسیه‌کانی‌ئه‌م‌زاراوه‌یه‌‌نیه‌،‌به‌لکو‌مانا‌کۆمه‌الیه‌تیه‌کانیش���ێتی.‌له‌بنه‌ره‌تدا‌نیه‌‌ راس���ته‌قینه‌ی‌ بونێکی‌ دیموکراسی‌گ���ه‌ر‌ته‌نها‌ک���ورت‌بکرێت���ه‌وه‌‌بۆ‌مانا‌سیاس���یه‌که‌ی.‌دیموکراس���ی‌به‌رله‌وه‌ی‌سیس���ته‌مێکی‌سیاسی‌بێت،‌شیوازێکی‌ژیانکردن���ه‌‌ک���ه‌‌تیایدا‌فره‌ی‌سیاس���ی‌له‌پاڵ‌فره‌یی‌کلتوریدا‌دێت.‌دیموکراسی‌ئه‌وکاته‌‌راسته‌قینه‌یه‌‌که‌‌توانای‌هه‌بێت‌جیاوازی���ه‌‌کلتوری���ه‌کان‌له‌پ���اڵ‌یه‌کدا‌دابنێ���ت‌و‌جۆرێک‌له‌رێزگرتنی‌دوالیه‌نه‌‌دیموکراسی‌ دروس���تبکات.‌ له‌نێوانیاندا‌ئه‌وه‌‌نیه‌‌له‌نێوان‌هێ���زه‌‌چونیه‌که‌کاندا‌ده‌ستاوده‌س���ت‌کردن���ی‌ده‌س���ه‌اڵت‌و‌پێکه‌وه‌‌ژیانی‌ئاش���تیانه‌‌هه‌بێت،‌به‌ڵکو‌ئه‌وکاته‌‌نرخی‌ده‌رئه‌که‌وێت‌که‌‌بتوانێت‌جی���اوازه‌کان‌ یه‌کج���ار‌ ئه‌ڵته‌رناتیڤ���ه‌‌ئه‌خالقێک���ی‌ و‌ گرێب���دات‌ به‌یه‌ک���ه‌وه‌‌مرۆڤدۆستانه‌و‌رێزگر‌له‌یه‌ک‌له‌نێوان‌تاک‌و‌هێزه‌کان���ی‌کۆمه‌ڵگادا‌دروس���تبکات.‌دیموکراس���ی‌پێکه‌وه‌ژیانی‌ئاش���تیانه‌ی‌جیاوازه‌کانه‌،‌ن���ه‌ک‌چونیه‌که‌کان.‌له‌ناو‌سیس���ته‌مێکی‌له‌م‌ش���ێوه‌یه‌دا‌تراژیدیا‌ئه‌گه‌رچی‌له‌ئاس���تی‌چیرۆکی‌رۆژمێری‌ژیانی‌تاکه‌کان���دا‌بونی‌ئه‌مێنێت،‌به‌اڵم‌رێگه‌کان���ی‌ده‌ربازبون‌لێ���ی‌به‌کراوه‌یی‌ئه‌هێڵیته‌وه‌.‌دیموکراس���ی‌توانای‌هه‌یه‌‌"ناکۆکیه‌‌ده‌رونیه‌کان‌چاره‌س���ه‌ر‌بکات‌به‌بێ‌ئه‌وه‌ی‌داوای‌فیداکاریه‌کی‌گه‌وره‌و‌ته‌حه‌مولنه‌ک���راو‌له‌که‌س‌ب���کات.‌ئه‌مه‌‌له‌کاتێکدا‌تراژیدیا‌له‌ئاس���تی‌کۆمه‌ڵگادا‌دائه‌به‌زێنێت‌بۆ‌نزمترین‌ئاس���تی‌خۆی.‌"‌له‌مێ���ژووی‌هاوچه‌رخ���دا‌ت���ا‌هه‌نوکه‌‌دوو‌ له‌نێ���وان‌ جه‌نگێ���ک‌ روین���ه‌داوه‌‌ده‌وڵه‌ت���ی‌دیموکراتیدا‌رووبدات.‌جه‌نگ‌دیموکراتی‌ ده‌وله‌تێک���ی‌ له‌نێ���وان‌ یان‌و‌دیکتاتۆریدا‌ب���ووه‌،‌یان‌له‌نێوان‌دوو‌دیکتات���ۆردا.‌ده‌وڵه‌ت���ه‌‌دیموکراتیه‌کان‌ش���ه‌ر‌له‌گه‌ڵ‌یه‌ک���دا‌ناک���ه‌ن،‌چونکه‌‌بڕی���اری‌ سیس���ته‌مانه‌دا‌ له‌مج���ۆره‌‌عه‌قاڵنیان���ه‌و‌حس���اب‌بۆک���راو‌به‌هۆی‌به‌ش���داری‌زیاد‌له‌ناوه‌ندو‌هیزیکه‌وه،‌‌بۆ‌به‌رزترین‌ئاس���تی‌خۆی‌به‌رزئه‌بێته‌وه‌و‌ش���ێوازه‌کانی‌ ده‌رگاکانی‌ له‌هه‌مانکاتدا‌ملمالنێی‌نه‌رم‌و‌دور‌له‌توندوتیژی‌به‌زیاد‌به‌پێچه‌وانه‌ی‌ ئه‌کرێته‌وه‌.‌ له‌ئاس���تێکدا‌سیسته‌می‌سته‌مکاریه‌وه‌‌که‌‌ته‌نها‌یه‌ک‌ک���ه‌س‌و‌به‌پێی‌می���زاج‌و‌عه‌قڵی‌خۆی‌بڕیارئه‌دات‌و‌رێگه‌‌نادات‌که‌س‌به‌شداری‌بڕیاره‌کانی‌بکات.‌له‌هه‌مانکاتدا‌ئه‌مجۆره‌‌سیس���ته‌مه‌‌هیچ‌ده‌رگایه‌کی‌راسته‌قینه‌‌بۆ‌ملمالنێ���ی‌نه‌رم‌و‌دور‌له‌‌توندوتیژی‌ناهێڵێت���ه‌وه‌،‌هه‌ر‌بۆی���ه‌ش‌ژیان‌له‌ناو‌ئه‌مجۆره‌‌سیس���ته‌مانه‌دا‌پره‌‌له‌چیرۆکی‌تراژی���دی،‌چ‌له‌ئاس���تی‌سیاس���ی‌و‌چ‌

له‌ئاستی‌کۆمه‌الیه‌تیدا.‌بۆ‌رزگاربون‌له‌ژیانی‌تراژیدی،‌یه‌ک‌رێگه‌‌له‌به‌رده‌مماندایه‌،‌خه‌بات‌دژی‌سته‌مکاری‌و‌دامه‌زراندنی‌سیسته‌مێکی‌دیموکراسی‌‌ک���ه‌‌تیایدا‌فێربین‌رێزی‌هه‌موو‌مرۆڤێک‌له‌به‌ر‌مرۆڤ‌بونی‌بگرین،‌به‌ده‌ر‌له‌وه‌ی‌چۆن‌بیرئه‌کاته‌وه‌و‌چۆن‌ژیان‌ئه‌کات.

دیس����انەوە‌ش����اهیدی‌داڕوخان����ی‌پایەیەکی‌تری‌نەریت����ی‌کۆمەاڵیەتی‌کۆمەڵگەی‌کوردەواری‌بوین،‌دیسانەوە‌ل����ەروی‌تۆڵەکردنەوەو‌رش����تنی‌رقی‌دڵمان‌بەرامبەر‌چواردەور..‌ژمارەیەکی‌نوێ����ی‌پێوانەییم����ان‌تۆمارکرد،‌ئێمە‌ئێس����تا‌‌لەکۆمەڵگایەک����دا‌دەژین‌)‌کە‌دەرگا‌دەکەینەوە،‌کە‌تەلەفزیۆن‌ئی����ش‌پێدەکەین،‌ک����ە‌دەنگی‌رادیۆ‌دێت،‌کە‌مۆبایل‌وەاڵمدەدەینەوە،‌کە‌دەبێت‌ هەڵدەکەین(‌ کۆمپیوتەرەک����ە‌خۆمان‌ئامادەبکەین‌بۆ‌داخورپانێکی‌نوێ،‌دەبێت‌پێش‌هەمو‌ئەو‌ش����تانە‌وەها‌لێکبدەینەوە‌کە‌ئێستا‌شتێکی‌ناکاو‌و‌نەخوازراو‌رودەدات،‌ئینجا‌دواتر‌

دەست‌بەرین‌بۆ‌یەکێک‌لەوانە.کۆتای����ی‌هەفت����ەی‌راب����ردو‌کورد‌زمان‌ش����اهیدی‌تراژیدیایەکی‌تر‌بو،‌تراژیدیای����ەک‌ک����ە‌پێش����تر‌من‌وەک‌خۆم‌هاوش����ێوەیم‌نەبینیوە،‌ئەویش‌القەکردن����ی‌گەنجێ����ک‌تەنه����ا‌لەبەر‌ئەوەی‌کچێکی‌خۆشویس����توە،‌تەنها‌ترس����اوی‌ دەس����تێکی‌ ئەوەی‌ لەبەر‌کچێ����ک‌ ش����ەرمنی‌ دەس����تی‌ ب����ەر‌بەپێوانەی‌ تراژیدیای����ەک‌ کەوت����وە،‌کۆمەڵگەی‌کوردی‌لەکوشتن‌خراپتر،‌بەپێوانەی‌جیهانی‌س����ێیەم‌س����ەدان‌جار‌ئازارەکەی‌لەمەرگ‌بەس����وێترە،‌ئەوی����ش‌)القەک����ردن‌و‌وێنەگرت����ن‌و‌دوات����ر‌باڵوکردنەوە(‌لەپێناوی‌چیدا؟‌بۆ‌کڕینەوەی‌ش����ەرەف..‌شەرەفێک‌هێشتا‌خاوەن‌شەرەفیش‌نازانێت‌ئایا‌

تکاوە‌یان‌لەقاوە.ئەوەی‌ئەو‌دیمەنەی‌بینیبێت‌دەزانێت‌ئێمە‌کۆمەڵگایەکی‌چەند‌بەئەزمون‌و‌ش����ارەزاوو‌لێزانین‌لەتۆڵەکردنەوەدا،‌کارەس����اتەکە‌ نی����ە‌ گرنگی����ش‌‌لەک����وێ‌و‌کام‌پارچەی‌کوردس����تاندا‌روی����داوە،‌بەڵک����و‌گرنگت����ر‌ئەوەیە‌

ک����ە‌ روی����داوە‌ لەکۆمەڵگایەک����دا‌هاوخوێنمانەو‌هاونەریت‌و‌هاو‌کلتورو‌زم����ان‌و‌تەنان����ەت‌رەنگمان����ە،‌بۆیە‌لەهەرکوێی����ەک‌رویدابێ����ت‌ش����ایەنی‌جدییەو‌ لەس����ەرکردنی‌ هەڵوەس����تە‌دەبێت‌بپرسین‌ئەمە‌چیە‌لەکۆمەڵگای‌

کوریدا‌دەگوزەرێت؟.پێش����کەوتن‌و‌ لەگ����ەڵ‌ ئێس����تا‌کران����ەوەی‌کۆمەڵگەی‌کوردی‌لەهەر‌بەاڵم‌ کوردس����تاندا،‌ چوارپارچەکەی‌دیوێک����ی‌تری‌تاریک‌هەیە‌کە‌بەالیدا‌تێدەپەڕی����ن‌و‌هەس����تی‌پێناکەی����ن،‌رق‌و‌ لەتۆڵەکردنەوەو‌ خ����ۆی‌ دیوێک‌کین����ەدا‌دەبینێت����ەوە،‌دیوێ����ک‌کە‌ئێم����ە‌ئەوەندەی‌س����ەرقاڵی‌ش����تە‌بەرچاوەکان‌بوی����ن،‌ئەوەندە‌بیرمان‌لێنەکردوەتەوەو‌بەالیدا‌نەڕۆش����توین،‌ئەوی����ش‌نەبونی‌گیان����ی‌لێبوردەیی‌و‌هەمیش����ە‌لەس����ەنگەردا‌بون‌بوە‌بۆ‌

تۆڵەکردنەوە.کوش����تنی‌دوعاو‌لەرێ،‌کارەساتی‌پێش����تریش‌ خێزانەکەو‌ س����ەربڕینی‌تەقەکردن����ی‌نێچی����ر‌لەخێزانەک����ەی‌خ����ۆی‌و‌دەی����ان‌کارەس����اتی‌ت����ری‌هاوش����ێوەو‌دواتریش����یان‌القەکردنی‌گەنجێک‌)لەقوژبنێکی‌کوردس����تان(،‌تارماییەکی‌ هەمیش����ە‌ دەریدەخ����ات‌تۆڵەو‌رق‌لە‌دڵ����ی‌لەناو‌کۆمەڵگەی‌

کوردیدا‌خۆی‌حەشارداوە.لەکۆمەڵگەی‌ تر‌ کارەساتێکی‌ تازە‌کوردیدا‌روی����دا،‌راگەیاندنی‌کەمپین‌و‌خۆپیش����اندان‌و‌ ئیمزاکۆکردن����ەوە‌و‌داڕوخ����اوی دەرون����ی‌ ‌بەیاننام����ە..‌‌گەنجێ����ک‌تیمار‌ناک����ەن،‌گەنجێک‌کە‌هێش����تا‌لەس����ەرەتای‌تەمەندایەو‌س����ەدان‌هیوای‌لەخۆی����دا‌بنیاتناوە،‌کەچ����ی‌لەپڕێک����دا‌کۆمەڵێ����ک‌ک����ە‌چاوی����ان‌ تێبگ����ەن‌و‌ ‌نایانەوێ����ت‌گۆڕانکاریی����ەک‌ هەم����و‌ لەئاس����ت‌

داخس����توەو‌بە‌بیرکردن����ەوەی‌خێڵ‌بڕی����اردەدەن،‌دەیڕفێنن‌و‌بەبس����تێک‌گۆش����تی‌پیس����ی‌ناوگەڵیان‌شەقێک‌هەڵ����ەدەن‌لەهەمو‌ئومێدەکانی،‌ئێمە‌ئێستا‌ئەو‌گەنجە‌لەدیمەنێکی‌داماویی‌و‌گورگی‌ کۆمەڵێک‌ دەست‌ کەسیفبوی‌برس����ی‌دەبینین،‌بەاڵم‌لێکدانەوەمان‌ب����ۆ‌ئەوە‌نیە‌کە‌تا‌چەند‌س����اڵی‌تر‌،‌ت����ا‌چەند‌س����ەدەی‌تر،‌ت����ا‌چەند‌قیامەت‌و‌حەش����ری‌تر،‌ئ����ەو‌گەنجە‌لەناو‌بازنەی‌ب����ێ‌ئومێدی‌و‌داڕوخان‌دەژی،‌تێناگەین‌ک����ە‌یادەوەرییەکان‌هەمیش����ە‌جەهەنمێکی‌تاودراون‌و‌بێ‌ئەوەی‌ئێمە‌هەس����ت‌بە‌تینێکیش����ی‌بکەی����ن،‌ل����ە‌ناخ����ەوە‌قوربانییەکی‌دەس����تی‌کۆمەڵگایەک����ی‌تۆڵەس����ێن‌دەس����وتێنێت،‌بیرم����ان‌نامێنێت‌کە‌ل����ەم‌رۆژەدا‌لەکۆمەڵ����گای‌ئێمە‌چی‌تاوانێکی‌گەورە‌بەرامبەر‌بەکەرامەتی‌کەس����ێتی‌مێردمنداڵیک‌ک����راوەو‌تا‌ئەبەد‌وەک‌تێزاب‌بەگەرویدا‌دەچێتە‌کۆمەڵگایەکی‌ ل����ە‌ ئێمە‌ خ����وارەوە،‌ئەوەندە‌بی����ر‌کورتداین،‌هیچمان‌بیر‌

نامێنێت..‌هیچ.کاتی‌ئەوە‌هاتوە‌ک����ە‌کۆمەڵگەی‌ک����وردی‌فێ����ر‌بکرێت‌ش����تێک‌هەیە‌ناوی‌یاسایە،‌کۆمەڵگا‌لەو‌بەدبینییە‌کۆمەاڵیەتییە‌دەربهێنرێت،‌کە‌پێیوایە‌تەنها‌خۆی‌دەتوانێت‌تۆڵە‌بکاتەوە،‌تراژیدییایەی‌گەنجەکە‌ ئەم‌دیمەن����ە‌پێماندەڵێت،‌هێشتا‌کەسانێک‌هەن‌و‌دەیانەوێ����ت‌خۆی����ان‌ببن����ە‌دادوەر‌و‌خۆی����ان‌ دادگا‌ ن����او‌ دیمەنەکان����ی‌دایبڕێژن،‌بێگومان‌لەوەها‌کاتێکیشدا‌ئ����ەوەی‌لێبەرهەمدێت‌ک����ە‌بینیمان،‌بۆیە‌پێش‌هەمو‌ش����تێک‌پێویس����تە‌کۆمەڵگەی‌کوردی‌دابماڵرێت‌لەهەمو‌نەریتێک����ی‌ش����ەڕەنگێزی‌پێش����تری‌خۆی‌کە‌دەس����ت‌و‌پەنجەی‌لە‌گەڵدا‌نەرمکردبێت،‌نەریتێک‌کە‌ش����ەرەف‌هەمو‌ش����تێکی‌خێزان����ەو‌رەهاییەت‌دەدەن‌بە‌هەم����و‌تۆڵەکردنەوەیەک،‌بێ‌ئەوەی‌بزانن‌شتێک‌هەیە‌بەناوی‌لەوێ����دا‌دیاریدەکرێت‌کێ‌ یاس����اوەو‌

تاوانبارەو‌باجەکەی‌چییە.

‌‌‌دالوه‌ر‌عه‌لی‌سوفی‌

هه‌اڵی‌ له‌مه‌وپێش���ه‌وه‌‌ له‌ماوه‌ی���ه‌ك‌به‌پایته‌ختبونی‌سلێمانی‌بوه‌‌به‌‌بانگ‌و‌ئه‌درێ‌به‌گوێماندا‌تا‌ده‌س���ت‌له‌ده‌ستو‌قوه‌ت‌له‌خ���وا‌په‌رله‌مان���ه‌‌داماوه‌كه‌ی‌خۆمان‌ده‌نگی‌ب���ۆدا‌چونكه‌‌بڕیارێكی‌كه‌م‌مه‌س���ره‌ف‌بوو،‌هیچ���ی‌تێناچێ.‌له‌م‌مه‌سه‌له‌یه‌‌نه‌گه‌ش���تم‌سلێمانی‌نه‌‌پاریس���ه‌‌خاوه‌نی‌ڤیرسای‌و‌لۆڤه‌ربێت،‌نه‌‌سانپترۆسبورگه‌،‌خاوه‌نی‌ئه‌رمیتانج‌بێت.‌سلێمانی‌جگه‌‌له‌ته‌مه‌نه‌‌گه‌نجه‌كه‌ی،‌‌هه‌میشه‌‌له‌به‌ر‌سه‌ركێشی،‌حسابی‌الی‌هه‌ر‌سلێمانی‌ حسابگه‌ران‌س���ه‌ختبوه‌‌بوو‌ئینگلیز‌بۆردومانی‌كرد،‌به‌رده‌ركی‌س���ه‌را‌چینه‌دی،‌شه‌شی‌ئه‌یلول،‌نۆی‌حوزه‌یران،‌حه‌ڤده‌ی‌‌ش���وبات،‌خواش‌ئه‌زانێ‌‌رۆژگار‌چیت���ری‌بۆ‌هه‌ڵگرتوه‌،‌دیكتاتۆره‌ك���ه‌ی‌عۆج���ه‌ش،‌دانی‌به‌و‌سه‌ركێشییه‌ی‌سلێمانیدا‌نابو)سلیمانیه‌‌مدینه‌‌صعبه‌(‌واته‌‌ش���ارێكی‌قورس���ه‌‌ره‌نگه‌‌بۆ‌ئ���ه‌و‌رۆژگاره‌‌ئه‌و‌ناوه‌‌جێی‌فیزیش‌بوب���ێ،‌مه‌دالیایه‌كی‌كه‌م‌نه‌بو‌بیدا‌ فاشیستێ‌ سلێمانییه‌وه‌،‌ به‌سنگی‌له‌س���نگی‌له‌به‌ر‌ئه‌وه‌ی‌لێی‌ئه‌ترسێ.‌ره‌نگه‌‌پێویستیشی‌به‌وه‌‌نه‌بوبێ‌‌پێیبڵێن‌به‌ریش���ی‌مه‌ردانه‌ت‌قه‌سه‌م،‌ئه‌م‌شاره‌‌نه‌‌خاوه‌نی‌س���ه‌نته‌رێكی‌لێكۆڵینه‌وه‌ی‌جیهانییه‌،‌ن���ه‌‌ئه‌كادیمیایه‌كی‌هونه‌ری‌تێدایه‌،‌نه‌‌خاوه‌ن���ی‌هۆڵێكی‌ئۆپێرای‌گه‌وره‌ی���ه‌،‌ن���ه‌‌ریزبه‌ن���دی‌زانكۆكانی‌له‌ری���زی‌پێش���ه‌وه‌ن،‌ئیت���ر‌بیكه‌ن‌یا‌نه‌یكه‌ن‌به‌‌پایته‌ختی‌رۆشنبیری‌چییه‌،‌‌ئه‌م���ه‌‌له‌و‌په‌نده‌‌كوردیی���ه‌‌ئه‌چێت‌)‌وتیان‌حوشتر‌كوڕت‌بوو،‌وتی‌بوو‌نه‌بو‌كه‌ڕه‌پو،‌من‌كۆڵی‌خۆم‌به‌‌كۆڵمه‌وه‌یه‌(.‌به‌اڵم‌دۆس���تینه‌‌پایته‌خت‌كه‌ره‌س���ه‌و‌كۆڵه‌ك���ه‌ی‌خۆی‌هه‌یه‌،‌به‌قس���ه‌ی‌زل‌نابێت‌چونكه‌‌قسه‌‌ناچێته‌‌گیرفانه‌وه‌و‌كه‌س���یش‌تێر‌ناكات.‌سلێمانی‌توڕه‌یه‌‌نابێته‌وه‌چه‌ند‌ ئاش���ت‌ پایته‌ختبون‌ به‌‌به‌رپرس���ی‌حیزبی‌و‌حكوم���ی‌كوڕانی‌سابونكه‌ران‌و‌كانێس���كان‌و‌حاجیحانن،‌چه‌ند‌سینه‌ماو‌ش���انۆتان‌تێدا‌كرده‌وه‌‌

خۆی‌سێ‌س���ینه‌مای‌تێدابو‌دوانیتان‌روخاند‌كه‌‌بوبون‌به‌‌كلتوری‌شار،‌كه‌س‌ف���زه‌ی‌لێوه‌‌نه‌هات،‌ماڵه‌كه‌ی‌ش���ێخی‌خاڵ‌ك���ه‌‌كتێبخانه‌یه‌ك���ی‌ده‌وڵه‌مه‌ندو‌ئێس���تا‌گه‌راجه‌،‌ تێداب���و‌ نایابیش���ی‌ئه‌وقاف‌‌ كتێبخانه‌ی‌ ده‌ستنوس���ه‌كانی‌ئه‌دزرێ���ن‌و‌ئه‌فرۆش���رێن‌به‌مۆزه‌خانه‌ی‌سوڵتان،‌كه‌س‌له‌گوڵ‌كاڵتری‌پێنه‌وترا،‌ئه‌ڕوخێن���رێ‌ كچ���ان‌ ئاماده‌ییه‌ك���ی‌گه‌شتیاری،‌ ئوتێلێكی‌ س���ه‌ر‌ ئه‌خرێته‌‌به‌پایته‌ختبون‌به‌بڕیارێكی‌ناو‌هۆڵێكی‌گ���ه‌رم‌نابێت.برایینه‌‌ش���اری‌كراكۆفی‌پۆڵه‌ندی‌مێژوی‌زیاتر‌له‌هه‌زار‌س���اڵی‌نوسراوه‌ی‌هه‌یه‌‌پێنچ‌زانكۆی‌گه‌وره‌ی‌

تێدایه‌‌حه‌وتسه‌دوشه‌س���ت‌كتێبخانه‌ی‌تێدایه‌‌چل‌و‌هه‌شت‌سینه‌ماو‌بیست‌و‌دو‌ش���انۆو‌یانزه‌‌هۆڵی‌ئۆپێرای‌مۆسیقای‌له‌چه‌ندین‌ش���وێنه‌واری‌ تێدایه‌‌جگ���ه‌‌مێژویی،‌جگه‌‌له‌كانێكی‌خوێ‌كه‌‌‌كاتی‌خۆی‌كه‌‌له‌‌هه‌شتس���ه‌دو‌په‌نجاس���اڵ‌‌پێش‌ئێستا‌سه‌رچاوه‌ی‌ئابورییان‌بوه‌.‌كه‌نیس���ه‌ی‌دووبرای‌تێدای���ه‌‌كه‌‌چۆته‌‌س���ه‌ر‌كلتوری‌جیهان،‌هێش���تا‌نه‌بوه‌‌به‌ش���اری‌رۆش���نبیری‌نه‌ك‌پایته‌خت.بۆیه‌‌ره‌نگه‌‌ئه‌وان���ه‌ی‌هونه‌رمه‌ند‌بون،‌یان‌خاوه‌ن‌قه‌ڵه‌م‌بون،‌یا‌رۆش���نبیر،‌به‌وانه‌شه‌وه‌‌كه‌‌له‌‌ژیاندا‌نه‌ماون،‌ئێستا‌له‌ژیاندابونایه‌‌له‌م‌بڕیاره‌‌توڕه‌‌ئه‌بون.‌له‌وانه‌بو‌ بگه‌ڕایه‌ت���ه‌وه‌،‌ مێ���ژو‌ ئه‌گه‌ر‌بله‌‌به‌ده‌س���تی‌خۆی‌كاڵێ‌و‌جوامێری‌ش���اربه‌ده‌ربكردایه‌‌یا‌نه‌یهێشتایه‌‌كه‌س‌ش���یرین‌به‌هاره‌‌بكاته‌‌گۆرانی‌و‌بیڵێ.یاخ���ود‌مه‌ح���وی‌س���ه‌ری‌لێئه‌ش���ێوا‌نه‌یئه‌زانی‌خانه‌قاك���ه‌ی‌به‌‌چ‌ره‌نگێك‌بۆیه‌‌ب���كات،‌تۆ‌بڵێ���ی‌بچوایه‌‌بۆالی‌سه‌ركرده‌یه‌ك‌تا‌بڕێك‌پاره‌‌وه‌ربگرێت‌بۆ‌كچه‌كه‌ی‌یا‌پۆس���تێك‌بۆ‌كوڕه‌كه‌ی‌یا‌س���ه‌ری‌خۆی‌هه‌ڵئه‌گ���رت‌و‌له‌داخدا‌له‌وانه‌بو‌ جێئه‌هێشت.‌ به‌‌ مه‌حبوبه‌شی‌بێك���ه‌س‌په‌نجه‌ی‌نه‌كردای���ه‌‌به‌چاوی‌ئه‌دمۆن���زدا.‌له‌یه‌كێكی‌دیكه‌‌توڕه‌بوایه‌‌له‌جێی‌بیس���ت‌و‌حه‌وت‌س���اڵه‌‌بیست‌و‌دوس���اڵه‌یه‌كی‌بنوسیایه‌‌و‌له‌داخدا‌جێی‌بیكه‌ن‌ نایه‌وێت‌ بهێشتینایه‌.س���لێمانی‌به‌پایته‌خ���ت،‌خۆ‌ك���ه‌‌نه‌جمه‌دین‌مه‌ال‌كه‌ش���تییه‌كه‌ی‌نوحی‌كردبو‌‌به‌ته‌كییه‌‌تیشكی‌خۆینده‌واری‌تێدا‌په‌خش‌ئه‌كرد‌شاری‌رۆشنبیریش‌نه‌بو‌نه‌ك‌پایته‌خت،‌

ئێستا‌بوایه‌‌ده‌رگاكه‌ی‌كلۆم‌كرابو.پایته‌خت���ی‌ س���لێمانی‌ ئازی���زان‌رۆش���نبیری‌نه‌بو،‌كه‌‌شه‌شی‌ئه‌یلول‌و‌نۆی‌حوزه‌ی���ران‌و‌حه‌ڤده‌ی‌ش���وبات.‌قه‌تلوعامی‌تێدا‌كرا.‌به‌عه‌وله‌س���یس‌و،‌ئه‌خت���ه‌رو،‌له‌یال‌قاس���م‌و،‌‌ئه‌كره‌می‌حه‌پسه‌و،‌رێژوان،‌شه‌هیده‌‌پچكۆله‌كه‌ی‌ش���ار،‌ئه‌ڵێن‌دوای‌ئه‌وه‌ی‌‌شاره‌كه‌تان‌ب���و‌ب���ه‌‌پایته‌خت‌كوڕه‌كان���ی‌هه‌ردی‌م���ه‌زن‌ئیتر‌حه‌س���یر‌مه‌ی���ان‌ناكرێن،‌

ده‌س���تی‌لێمه‌ده‌ن‌با‌پایته‌خت‌نه‌بێ‌،‌هه‌ردی‌خۆی‌لێره‌بوایه‌‌ئێس���تا‌س���ت‌فاتم���ه‌‌خۆێنه‌كه‌ی‌فڕكرابو‌بكوژه‌كه‌ش‌دادگایه‌كیش‌ سنگی‌ده‌رئه‌په‌ڕاندو‌هیچ‌نه‌یئه‌وێرا‌داواكه‌ی‌ببینێ.نالیش‌دڵنیابو‌س���الم‌ناوێریت‌وه‌اڵمی‌‌راستی‌‌‌جواب‌بدات���ه‌وه‌،‌بۆیه‌‌هه‌رگیز‌هیچ‌چامه‌یه‌كی‌بۆ‌نه‌ئه‌ن���ارد،‌پیره‌مێرد‌ئه‌گه‌ر‌موچه‌ی‌خانه‌نش���ینییه‌كه‌ی‌‌الی‌ئێ���وه‌‌بوای���ه‌‌دڵنیابن‌ئێس���تا‌چاپخانه‌كه‌ی‌داخستبو‌هه‌رگیز‌رۆژنامه‌ی‌ژین���ی‌ده‌رنه‌ئه‌كرد،‌مه‌الحه‌مدون‌ئه‌بوایه‌‌له‌به‌ر‌سه‌را‌سواڵی‌بكردایه‌‌دڵنیابن‌قه‌ت‌سه‌معی‌به‌‌به‌صه‌ر‌نه‌ئه‌كرد،‌ولیه‌م‌یۆحه‌ننا‌په‌نجا‌س���اڵ‌خوایه‌‌وه‌ته‌ن‌ئاواك���ه‌ی‌به‌منااڵن‌وت،‌ده‌روێ���ش‌عه‌بدواڵ‌ئیلهام���ی‌به‌‌گۆران‌ئه‌دا‌سلێمانی‌پایته‌خت‌نه‌بو‌كه‌‌سمكۆ‌ن���اكام‌چه‌خماخه‌و‌النه‌وازانی‌نوس���ی‌و‌چێوار‌ئه‌حه‌ی‌كوڕنوی‌ئاماده‌كرد.پێتان‌چه‌نده‌و‌ پرۆژه‌كانتان‌ لیس���تی‌ نه‌وتین‌چۆنه‌.‌چه‌ند‌زانكۆو‌په‌یمانگای‌تێدایه‌،‌تا‌چه‌ند‌به‌نیازن‌ئاس���تی‌زانكۆكانمان‌به‌رزبكه‌نه‌وه‌.چه‌ن���د‌كتێبخان���ه‌و‌چه‌ند‌شانۆو‌چه‌ند‌ئه‌كادیمیای‌هونه‌ری‌تێدایه‌‌چه‌ند‌سینه‌ماو‌چه‌ند‌مۆزه‌خانه‌ی‌تێدایه‌‌به‌خێر‌چه‌ند‌س���ه‌نته‌ری‌لیكۆڵینه‌وه‌ی‌زانستی‌و‌چه‌ند‌سه‌نته‌ری‌لێكۆڵینه‌وه‌ی‌مێژویی‌و‌چه‌ندی‌ئه‌ده‌بی‌و‌هونه‌ری‌تێدایه‌،‌چه‌ند‌پسپۆرو‌چه‌ند‌خاوه‌ن‌بڕوانامه‌ی‌دكتۆرا،‌چه‌ند‌پرۆفیسۆری‌ئه‌مریكایی‌و‌ئه‌ڵمان���ی‌‌و‌ئینگلیزو‌فه‌ره‌نس���یمان‌بۆ‌ئه‌‌هێنن‌تا‌ئاس���تی‌زانستی‌و‌ئه‌ده‌بی‌و‌رۆش���نبیریمان‌به‌رزبكه‌نه‌وه‌‌تا‌پرۆژه‌ی‌به‌پایته‌خت‌بونه‌كه‌مان‌شكست‌نه‌هێنێ.‌س���لێمانی‌نایه‌وێت‌بیكه‌ن‌به‌پایته‌ختی‌رۆش���نبیری‌هیچی‌ناوێت.‌توڕه‌یه‌‌دڵی‌پ���ڕه‌‌زۆر‌گله‌یی‌لێتان���ه‌.‌به‌میراتیش‌بۆی‌ماوه‌ته‌وه‌،‌میرات���ی‌حه‌مدییه‌‌كه‌‌گله‌یی‌له‌مه‌لیك‌كردوه‌.‌بۆیه‌‌به‌ده‌نگی‌به‌رز‌ه���اوار‌ئه‌كات‌و‌ئه‌ڵ���ێ‌گوێبگرن،‌ئه‌گ���ه‌ر‌پایته‌ختیش‌نه‌بم‌رۆش���نبیرم،‌ش���اعیرم،‌ ش���انۆكارم،‌ هونه‌رمه‌ندم،‌ره‌خنه‌گرم���ن‌مه‌مكه‌ن‌ب���ه‌‌پایته‌خت،‌

گوێم‌لێبگرن.

13 )355(‌سێشه‌ممه‌‌2012/12/11 birura.awene@gmail.comبیروڕا

مێژوو و تراژیدیا

دیسانەوە کارەسات.. دیسانەوە داڕمان

خۆزگه نه تانكردایه

پایته‌خت‌كه‌ره‌سه‌و‌كۆڵه‌كه‌ی‌خۆی‌

هه‌یه‌،‌به‌قسه‌ی‌زل‌نابێت‌چونكه‌‌قسه‌‌ناچێته‌‌گیرفانه‌وه‌و‌

كه‌سیش‌تێر‌ناكات.‌سلێمانی‌

توڕه‌یه‌‌به‌‌پایته‌ختبون‌ئاشت‌

نابێته‌وه‌

کوشتنی‌دوعاو‌لەرێ،‌کارەساتی‌

سەربڕینی‌خێزانەکەو‌پێشتریش‌

تەقەکردنی‌نێچیر‌لەخێزانەکەی‌خۆی‌و‌دەیان‌کارەساتی‌

تری‌هاوشێوەو‌دواتریشیان‌

القەکردنی‌گەنجێک‌)لەقوژبنێکی‌کوردستان(،‌دەریدەخات‌هەمیشە‌

تارماییەکی‌تۆڵەو‌رق‌لە‌دڵی‌لەناو‌

کۆمەڵگەی‌کوردیدا‌خۆی‌حەشارداوە

له‌مێژووی‌هاوچه‌رخدا‌تا‌

هه‌نوکه‌‌روینه‌داوه‌‌جه‌نگێک‌له‌نێوان‌دوو‌ده‌وڵه‌تی‌دیموکراتیدا‌

رووبدات.‌جه‌نگ‌یان‌له‌نێوان‌ده‌وله‌تێکی‌دیموکراتی‌و‌

دیکتاتۆریدا‌بووه‌،‌یان‌له‌نێوان‌دوو‌

دیکتاتۆردا

►

►

ساالر‌جاف

►

كێشه ی نه وه ی نوێ و كۆن، كێشه یه كی گشتی هه مه الیه نه یه و له هه مو بواره كانی كۆمه ڵ���گادا ره نگیداوه ت���ه وه ، ئ���ه وه ی له م چه ن���د دێڕه دا مه به س���تمانه ، باس ل���ه و كێش���ه یه یه له ب���واری سیاس���ی و

حیزبایه تیدایه .ملمالنێی ن���ه وه كان، ملمالنێیه كی زۆر مێژوه كه ی له كوردس���تان و نیی���ه كۆن تازه ی���ه ، چونكه ئه م مه س���ه له یه له ناو بزوتن���ه وه ی رزگاریخوازی كوردی و هێزه كوردس���تانییه كاندا، تا چه ند س���اڵێك له مه وب���ه ر زۆر كه م باس���ی لێوه كراوه ، ئه ویش به هۆی ئ���ه وه ی زوربه ی كادیره سه ره كییه كانی حیزبی و عه سكه ری هێزه سیاس���ییه كوردییه كان، كه س���انی الوو گه نج بون و ته نها چه ند س���ه ركرده یه كی دی���اری به ته م���ه ن نه بێت ك���ه رۆڵیان

هه بوه . به تایبه تی���ش ه���ه ره س و ل���ه دوای دوای دروس���تبونی یه كێتی نیش���تمانی كوردستانیش، گه نجان رۆڵی سه ره كیان هه بوه له بزوتنه وه كه دا، به تایبه تی له ناو ش���ۆڕش و رێكخستنه كانی ش���اره كاندا، كادێره كان���ی كۆمه ڵ���ه ی ره نجده ران���ی كوردس���تان كه زوربه ی ه���ه ره زۆریان كارو داینه م���ۆی الوب���ون، گه ن���ج و

چاالكییه كانی یه كێتی بون.س���اڵ به دوای س���اڵ زۆر له كادره كان ك���رد حیزبایه تی���ان سیاس���ی و كاری وازیان خۆیان و هه میش���ه یی به پیشه ی له پۆس���ته حیزبییه كانیان نه هێنا، بۆیه زۆرجار ده وترێت، كه لێپرس���راوی كورد كات���ێ واز له پۆس���ته كه ی دێنێ���ت، كه

وه ف���ات بكات، یان نه خۆش���ییه كی وای توش بێت، كه نه توانێت له س���ه ر جێگا هه ڵبسێت یان بخڵه فێت! ئه گینا نمونه ی ئه وه ی كه لێپرس���راوێك به هۆی ته مه ن، یان كارێكی شه خس���ی یان تایبه تی یان له كاره كه ی س���ه رنه كه وتن یان خێزانی خۆی���دا ئاره زومه ندان���ه وازی هێنابێت، دیارده یه ك���ی زۆر كه م���ه ل���ه مێ���ژوی

حیزبایه تی كوردیدا.

گه نج كێیه ؟ئایا ته مه ن، پێوانه ی س���ه ره كییه بۆ ئه وه ی هێزو توانای عه قڵی و جه س���ه دی مرۆڤێ���ك ده ستنیش���ان بكرێت؟ یاخود فاكت���ه ری تر هه یه كه ئه و پێناس���ه یه

ده گۆڕێت؟فاكت���ه ری تاك���ه ته م���ه ن ئه گ���ه ر ره فت���ارو عه ق���ڵ و جیاكردن���ه وه ی بیركردنه وه ی نه وه كان بێت، ئه وا ناتوانین له دوای 1991وه ، گله یی له نه بونی رۆڵی گه نج بكه ین، چونكه چه ند ساڵێكی زۆره كه س���ه رۆكی حكومه تی هه رێم، زوربه ی زۆری وه زیره كان، ئه ندام په رله مانه كان، س���ه ركردایه تی ل���ه زۆر ژماره یه ك���ی حیزب���ه كوردییه كان و زورب���ه ی كادیره س���ه ره كییه كانی رێكخ���راوه پیش���ه یی س���ه ربه خۆو حیزبه كان كه سانی گه نج و الون، ب���ه اڵم ئایا ئ���ه م گه نجانه چه ند توانیویانه له و شوێنانه ی كه كاری تێدا ده كه ن ده زگاكانیان گه نج بكه نه وه و كار به عه قڵییه تێك���ی محافیزكارانه نه كه ن؟ یان ئه مان���ه ته نها وه ك دیكۆر دانراون و به رنامه ی گه وره كانیان جێبه جێ كردوه ؟

بۆیه ناتوانرێت ته م���ه ن وه ك پێوه ر بۆ كاری باش و عه قڵی نوێ و گه شه كردن و دژ وه ستان به رامبه ر به هه مو نایه كسانییه ك

پێوانه بكرێت.سیاس���ی و ده س���ه اڵتداره هێ���زه كۆمه ڵ���گای ئیداریی���ه كان و حیزب���ی و پیرانه و گش���تی ، به شێوه یه كی كوردی پیرساالرانه بیرده كه نه وه و محافیزكارانه هه ڵس���وكه وت ده ك���ه ن و دڵس���ۆزی بۆ س���ه ركرده و لێپرسراو یه كسانیان كردوه

به دڵسۆزی بۆ گه ل و نیشتمان.

ئه وه ن���ده ی پیرب���ون، گه نجب���ون و بیركردن���ه وه و به ج���ۆری په یوه ن���دی دنیابینییه كانی مرۆڤه وه هه یه ، ئه وه نده په یوه ندی به ته مه نه وه نییه ، قس���ه یه ك هه یه ك���ه زۆر جار دوب���اره ده بێته وه و ده ڵێ���ت ك���ه پیرێك���ی زۆر هه ی���ه كه به فیكرو به رنامه گه نجانه بیرده كه نه وه و

هه ڵس���وكه وت ده ك���ه ن و زۆر گه نجیش هه یه به پێچه وانه وه پیرانه بیرده كه نه وه و

ره فتار ده كه ن.بون���ی گه ن���ج له دام���وده زگا حیزبی و حكومییه كان���دا ته نها پێ���وه ر نییه بۆ گه شه كردنی كۆمه ڵگاو ره خساندنی بواری هاتنه پێش���ه وه ی ئ���ه و نه وه یه ، به ڵكو گرنگتر له وه به رنام���ه ی ئه و ده زگایه یه له بواری كاركردندا، ك���ه ئه و به رنامه یه چه ند س���ودی به نه وه ی نوێ گه یاندوه و ل���ه ڕوی په روه رده ییه وه و چه ند ئاماده ی كردون بۆ س���به ینێ ؟ ئایه ئه و گه نجانه ته نها دانراون و ته عینبون بۆ جوانكردنی ده زگاكه یاخ���ود به ماف���ی خۆیان ئه و پۆس���ته یان وه رگرتوه و له كاری رۆژانه دا

موماره سه ی ده سه اڵته كانیان ده كه ن؟ئایا ئه وه یه ، پرس���یاری س���ه ره كی ، هه مو گه نجێك ئه توانێت گه ش���ه و به ره و له كاری بنه ڕه تی پێشه وه چون و گۆڕینی به رنامه یه ك���ی ب���كات و حیزبایه تی���دا مۆدێ���رن بهێنێته كای���ه وه ؟ چه ند گه نج توانیویه تی و خوازیاربوه ئه م )رس���اله (

ی���ه بگه یه نێ ؟ ئایه ئ���ه و گه نجانه ی كه له بوارێك���داو له قۆناغێكدا ده س���ه اڵتیان هه بوه ، چه ند توانیویانه خزمه تی گه نج بكه ن؟ چیان ب���ۆ هاوڕێكانیان كردوه ؟ ده بینرێت كه له ناو هێزه سیاسییه كاندا چه ند كه سێكی ته مه ن گه نج هاتون یان هانیویانه ته پێشه وه ، به اڵم ئه و گه نجانه جگه له هه ندێ ده س���كه وت بۆ خۆیان و خۆده رخستن، چیان بۆ هاوته مه نه كانیان بۆ به رنامه كانیان ك���وا به رهه مهێناوه ؟ گه نج���ان؟ ك���وا ملمالنێكانی���ان له گه ڵ خاوه ن ده س���ه اڵتداره ب���ه ته مه نه كان؟ له و ده س���كه وتانه ی كه ب���ۆ خۆیانیان چه ند پێیانبه خش���راوه ، چنیوه ت���ه وه و سودیان به هاوته مه نه كانیان گه یاندوه ؟

نێ���وان حکومه تی ئای���ا په یوه ن���دی هه رێمی کوردستان و حکومه تی ناوه ندی به غ���دا له س���اته وه ختی وه رچه رخاندایه به ره و س���ه رده مێکی نوێ؟ ئه مه کرۆکی ئ���ه و کتێبه یه که بهپه له بۆ پڕکردنه وه ی لهبه رامبه ر ئه و بۆش���اییه مه عریفی���ه ی ناچاربوی���ن هه ی���ه قه یرانه کانمان���دا بینوس���ین. که ده ڵێین س���ه رده مێکی نوێ چه مکێک���ی وه ها چی ده گه یه نێت؟ س���ه رده می نوێ، کاتێک دێته ئاراوه که وه رچه رخانێ���ک رووئ���ه دات له و دۆخه ی ک���ه لهئارادای���ه. دوو روانگ���ه هه یه بۆ لێکدانه وه ی ئه م وه رچه رخانه، یه كێکیان زانستی سیاسی. ئه ویتریان فه لس���ه فی بۆ خوێندنه وه ی ئه م دۆخه ئێمه س���ود له هه ردوو دیده ك���ه وه رد ه گرین چونکه ل���ه راس���تیدا هاوبه ش���یه كی زۆر هه یه ل���ه نێوانیان���دا، وه ب���ه تێکه ڵکردنیان ده بێت. ده وڵه مه ندت���ر تێگه یش���تنمان ئێمه که قس���ه له س���ه ر ئه م په یوه ندیه ده که ین قس���ه له س���ه ر ورده کاریه کانی ناکه ی���ن، زیات���ر مه به س���تمان هه نگاوه گه وره کانیه ت���ی، ئه و س���ه رده مانه ی که مه به س���ت و توان���ا تیای���دا ده گۆرێت. ئێمه ئاگادارین که سیاس���ه ت له ئاستی ورده کاری ب���ه اڵم له نێ���و چوارچێوه ی گ���ه ور ه دا رووئ���ه دات. ره خنه ی���ه ك به ئاسانی ده توانرێت له سیاسه تی کوردی بگیرێ���ت ئه وه ی���ه که توان���ای بینین و ده رکپێکردنی چوارچێوه گه وره کانی نیه، به ڵکو سه رقاڵی ورد کاریه کانه، ئێمه ئه م سیاسه ته ی کوردی ناوده نێین سیاسه تی تا دوای نیوه رۆ. به مانای ئه وه ی ته نانه ت توانای ده رککردنی رۆژێکێشی به ته واوی نیه. ل���ه هه مانکاتدا یانی نه بوونی هیچ

جۆره ستراتیژێک.س���اته و ه ختی راڤه کردن���ی ب���ۆ فه لس���ه فیه رووی ل���ه وه رچه رخ���ان چه مکی رووداو به کاردێت وه له زانستی سیاس���ه تدا چه مکی کریتیکاڵ جه نکچه ر به کاردێت. وه رچه خان ساته وه ختی یان ل���ه ه���ه ردوو دیده ك���ه دا دوو ج���ۆر له ساته وه خت هه یه س���اته وه ختی ئاسایی وه س���اته وه ختی وه رچه رخان. له رووی فه لسه فیه وه، له ساتی رووداوی رووداودا پچرانێ���ک دروس���ت ده بێت وه راس���تی ده رده که وێ���ت، له ئه نجام���دا زه مین���ه ی س���اته وه ختێکی جیاوازت���ر دێته ئاراوه، زۆرن ئه و فه یله سوفانه ی که له م بواره دا کاریان ک���ردوه، ته نها ناوی ئاالن بادیو، جیل دۆلۆز، پ���ۆل ریکۆر، ئیان ماکنزی بهێنین به سه. له رووی زانستی سیاسیه وه هه روه ه���ا چه مکی وه رچه رخانی کاریگه ر )کریتیکاڵ جه نکچه ر( به مانای ئه وه دێت که دوو س���ات هه یه یه كیان ئاسایی وه ئه ویتریان قه یراناوی، دیاره ئه م چه مکه به ش���ێکه له میتۆدێکی ئاڵ���ۆز که پێی ده ڵێن هیس���تۆریکاڵ ئینستیتیوشن یان

گه شه ی ده زگا له میانه ی مێژوودا. ئێم���ه ل���ه میان���ه ی کارکردنم���ان بۆ نوس���ینی کتێبێکی بچکۆله به قه باره ی نزیکه ی بیس���ت هه زار ووش���ه، ئه م دوو چه مکه م���ان به کاربرد بۆئ���ه وه ی دۆخی ئێس���تای په یوه ن���دی نێ���وان هه رێم و به غدا بخوێنینه وه. به ڕای ئێمه ئێس���تا س���اته وه ختی وه رچه رخانه. به هانه شمان بۆئه م���ه به م ش���ێوه یه یه. عێ���راق وه ك واڵتێکی داهێنراو، ک���ه مانای وایه هیچ بنه مایه كی ناس���نامه یی و پێکه وه بوون و په یوه نیدکردنی نیه، هه میشه بۆ زاڵبوون ب���ه س���ه ر ئ���ه م ناسروش���تیه یدا هێزی به کارهێناوه بۆ س���ه پاندنی ده س���ه اڵتی ناوه ند به سه ر سه رجه م پانتاییه کانیدا. هه ر ل���ه یه که م رۆژی دروس���تبوونیه وه عێراق پێویستی به فرۆکه بووه بۆئه وه ی خه ڵکانی ناو سنوری خۆی بۆمبارانکات هه تا بێنه ژێر رکێفی، دیاره ئه مه به شێک بوو له نه رێتی ئینگلیز. ئه م خه س���ڵه ته وه هایک���ردوه که ئه وه ته نه���ا هێزه که به رێوبه رو رێکخه رو کرۆکی راسته قینه ی هه موو جۆره سیاس���ه تێکه له عێراقدا. له نێو ئه م په یوه ندی هێزه دا په یوه ندی کوردو ناوه ن���د له هه موان زیاتر قوربانی ئ���ه م جۆره په یوه ندیه ب���ووه. به م پێیه ده توانین به مێ���ژووی عێراقدا بچینه وه زۆر به ئاس���انی هه موو ئه و ساته وه ختانه دیاریبکه ین که کورد تیایدا ده رکه وتوون الوازی س���اته وه ختی هه مووی���ان وه

حکومه تی ناوه ندین.

له پ���اش راپه ری���ن گۆڕان���کاری له م هاوکێشه یه دا روویدا، له ئه نجامی گرتنی کوێت و هێرش���ی ئه مریکا بۆ سه ر عێراق ناوه ند الوازبوو، الوازبوونی ناوه ند جارێکی ت���ر ده رفه تی خولقاند بۆ ده رکه وتنه وه ی کورد. ئه مجاره ناوه ند هێنده الوازبوو که له کورد دوورکه وت���ه وه. ئه م گۆڕانکاریه رادیکاڵه، وه رچه رخانێکی وه های هێنایه ئاراوه که فاکته ری ده ره كی بوو به سفر. له م ساته وخته به دواوه هێزه کوردیه کان یه کتری���ان روبه روبون���ه وه ی قۆناخ���ی ده ستپێکرد. سروشتی ئه م روبه روبونه وه یه له چه مکی کۆنترۆڵ���دا ده رده که وێت له هه ناوی دۆخی ش���ه ردا. هه ردوو الیه نی به هێزی کوردی له هه وڵی کۆنترۆڵکردنی کوردی کۆمه ڵگای کایه کانی س���ه رجه م که وتنه دۆخی شه رێکی سه رتاسه ریه وه. ده رئه نجامه که ی ئه فسوس هه موو ده رکی پێناکه ن، به اڵم هه موو پێوه یده گلێنه وه. ب���ه هاتنی ئه مریکا بۆ عێراق دۆخێکی ت���ر هاته ئاراوه به وه ی حکومه تی الوازی ناوه ن���د البرا. به اڵم ئه مه ریکا شکس���تی هێنا، یان کش���ایه وه ل���ه وه ی عێڕاقێکی دیموکراس���ی بهێنێته ئ���اراوه، به ڵکو له پێناوی کشانه وه دا عێراقێکی نیوه ناچڵی هێنای���ه ئاراوه. ئ���ه م عێراقه نیوه ناچڵه ه���ه ر زوو پ���اش الوازب���وون و پاش���ان کشانه وه ی ئه مه ریکا گه رایه وه بۆ دۆخی هه میشه یی سیاس���ه تی عێراقی. به مه ش مه به س���تمان هه وڵدان بۆ خۆ سه پاندن له رێ���گای به کاربردنی هێ���زه وه. دیاره هۆکاری هانده ر و دابینکه ر بۆ گرتنه به ری ئه م ج���ۆره سیاس���ه ته زۆرن، ئێمه له کتێبه که ماندا راڤه ماکردوه. به كاربردنی هێز وه ك ته نها ش���ێوازی سیاسه تکردن یانی هه وڵ���دان بۆ به هیزب���وون، که له عێڕاق���دا یان���ی دیکتاتۆرب���وون. لێره دا بنه ماکانی س���ه رده می نوێ دێته ئاراوه، که س���ه رد ه می کۆتایی الوازی به غدایه. به هیزبوون���ی به غ���دا راس���ته وخۆ یانی الوازبوون���ی هه رێم. ئ���ه وه ی هه موومان ده یزانین ئه وه یه که هه رێم ئاماده نیه بۆ به غدا، به هێزیه ی ئ���ه م روبه روبونه وه ی چونکه سیاسه تمه دارانی هه رێم له بیست س���اڵی رابوردودا درێخی���ان نه کردوه له هه ڵه. کرۆکی هه ڵ���ه ی ئه و بوونه وه ره ی ک���وردی سیاس���ه تمه داری پێیده ڵێ���ن له وه دایه ک���ه نازانێت ده وڵه تداری چیه! جیاوازیه کی هێجگار گه وره هه یه له نێوان ده وڵه ت���داری و دیدی سیاس���ی کورددا. الی سیاسه تمه داری کورد سیاسه ت یانی سه پاندنی ده سه اڵتی خود )تاکه که س(. له کاتێکدا ده وڵه تداری یانی سیس���ته م بونیادنان. بونیادنانی ده زگا، ش���وناس، خ���اک، حکومه ت، دیپلۆماس���ی، وه له س���ه رووی هه موویه وه گۆرینی جیاوازیه ناوه كیه كان���ی بۆ فاکت���ه ری داینه مۆ له

نوێبوونه وه. ئێس���تا له به رامبه ر دۆخێک���ی وه هادا حکومه تی هه رێم ده بێت چیبکات؟یه که م کۆمه ڵێ���ک ئه فس���انه هه یه خ���ۆی لێ ده ربازب���کات، ئه فس���انه ی وه ک عێراقی ده س���توری و یاس���ایی، گوای���ه عێراق پێی ناوه ته قۆناخێکه وه که کێش���ه کانی له رێگای ده س���تورو یاس���اوه چار ه سه ر ده کات. عێڕاق هێش���تا واڵتی هێزه، هه ر به ندێکی ده س���توری هیزی له پش���ته وه نه بێ���ت هی���چ نیه جگه ل���ه کۆپله یه له ش���یعر. دووه م عێراق هه میش���ه مایه ی ترس���ه، فیدڕاڵی یانی بوون به جیاوازی له هه ناوی ده وڵه تدا، ئه م بوونه جیاوازه یانی بونیادنانی خود به ش���ێوازێکی تر، نه ک یانی بونیادنانه وه ی عێراق. کاتێک عێ���راق ته نه���ا لۆجیکی هێ���ز ده زانێت ئه وا ده بێت هاوس���ه نگی هێز به کاربێت. هاوس���ه نگی هێز میتۆدێکی نێوده وڵه تی ئاڵ���ۆزه، که خه س���ڵه ته بنه ره تیه کانی یانی ناس���ه قامگیر، پشێوی، نه یاربوونی ئه ویت���ر، گۆڕانی هێ���ز. گه رچی ئه مه له سیاسه تی ده ره وه دایه به اڵم بۆ په یوه ندی کوردو به غدا به ت���ه واوی گونجاوه. هێز چۆن بونیاد ده نرێت، ئه وه پرۆس���ه یه کی زۆر ئاڵۆزی تره، یه ك شت روونه ئه ویش ئه وه ی���ه ب���ۆ بونیادنانی هێز پێویس���ته ش���ێوازێکی ته واو جودا له سیاسه تکردن بێته ئاراوه له هه رێم، گه نده ڵ به هێزنیه، دوور له خه ڵک به هێزنیه، دیموکراسی الواز به هێزنیه، ئاب���وری کرێخۆری به هێزنیه،

نیشتمانێکی په رتبوو به هێزنیه.

بیروڕا)355( سێشه ممه 142012/12/11

ده‌ینوسێت

په یوه ندی نێوان هه رێم و به غدا: سه ره تایه كی نوێ

birura.awene@gmail.com

ملمالنێی نه وه كان

لێپرسراوی كورد كاتێ واز

له پۆسته كه ی دێنێت، كه وه فات بكات، یان نه خۆشییه كی

وای توش بێت، كه نه توانێت له سه ر

جێگا هه ڵبسێت یان بخڵه فێت!

سەالح رەشید

هێمن كه ریم

به ش���داریكردنی به رفراوان���ی یه كگرتو له خۆپیش���اندانه كانی 17ی ش���وبات و داكۆكیكردنی به رده وامی له سه ر سوربون له ب���ره ودان ب���ه كاری ئۆپۆزس���یۆن له سه ر جه ختكردنه وه له كوردس���تان و به دیهێنان���ی ئامانجه كان���ی هاواڵتیانی كوردس���تان وایكردبو ك���ه یه كگرتوی چاالك���ی پارتێك���ی وه ك ئیس���المی ئ���ه و ده ربكه وێ���ت، ئۆپۆزس���یۆن هه ڵوێس���تانه ی یه كگرت���و به رامبه ر به ده س���ه اڵت وایكرد له پارتی دیموكراتی كوردس���تان ك���ه ترس���ێكی گ���ه وره دایبگرێت و یه كگرتو له ئۆپۆزسیۆنبونی دواج���ار پالنێكی داڕش���ت ب���ۆ دانانی س���نورێك ب���ۆ ئۆپۆزس���یۆنبونی ئه م پارته ، دواج���ار بڕیاریدا له مانگی 12ی س���اڵی رابردودا س���نورێك ب���ۆ كاری ئۆپۆزس���یۆنبونی یه كگرتوو دابنێت بۆ ئه م مه به سته به پێی پالنێكی نه خشه بۆ كێشراو سه رتاپای باره گاكانی یه كگرتوی له بادینان س���وتاند و تااڵنیكرد و ده یان كادێری یه كگرتوی خس���ته زیندانه وه و چه ندان تۆمه تی ناڕه وای بۆ ئه و پارته دروس���تكرد، له وكاته دا كه مامۆس���تا به هائه دین( محه م���ه د )س���ه اڵحه دین ئه مینداری گش���تی یه كگرت���و بو زۆر به تون���دی روبه ڕوی ئه و كارانه ی پارتی بوه وه و به ئیراده یه كی به هێزه وه توانی روبه ڕوی پارتی دیموكرات ببێته وه و به و هه ڵوێس���تانه ش هه مو ئه و تۆمه تانه ی ره تكرده وه كه به درێژایی سااڵنی رابردو بۆ یه كگرتو دروس���ت كراب���ون كه به پارتێكی شه رمن و بێهه ڵوێست له ئاست گه نده ڵییه كانی ده سه اڵت ناوزه د ده كرا، ب���ه و هه ڵوێس���تانه ش حه ماس���ه تێكی گه وره ی له ناو رێكخس���تنی یه كگرتودا دروس���تكرد و جارێكی تر رۆحێكی تری بۆ ئه ندامان دروس���تكردو ته نانه ت ئه و ئه ندامانه ش كه چه ندان ساڵ بو له كاری حیزب���ی دوركه وتبون���ه وه جارێكی تر گه ڕانه وه ناو كارو رۆشنبیران و هاواڵتیانی ئۆپۆزسیۆنیش ش���ه قامی كوردستان و ئه م هه ڵوێس���تانه یان به قۆناغێكی نوێ له قه ڵه مداو زۆر له رۆش���نبیرانیش وایان له قه ڵه م ده دا كه ئیتر یه كگرتو ده بێته رابه ری شه قامی ئۆپۆزسیۆنی كوردی و گۆڕانیش پێ���ش ده توانێت ته نان���ه ت

بداته وه .ب���ه اڵم هه م���و ئ���ه و كاروچاالك���ی و هه ڵوێسته سیاس���ییانه چونكه به پێی به رنامه و پالنێكی س���تراتیجی نه بون،

هه ر زو رویان له ك���زی كرد و كێرڤێكی تریان وه رگرت به ره و دابه زین، ئه مه ش له دوای كۆنگره ی شه شه می یه كگرتوی ده رك���ه وت. به ڕون���ی ئیس���المییه وه رۆشنبیران و یه كگرتوو رێكخستنه كانی جه ماوه ری كوردس���تان وایان له قه ڵه م ده دا كه یه كگرت���و به هه ندێك هه نگاو كه له كۆنگره دا نای ده توانێت ببێت به پارتی پێشڕه وی ئۆپۆزسیۆن و له توانایدا هه یه ك���ه ببێته پێش���ه نگ ل���ه كاری سیاس���یی و ئۆپۆزسیۆن له كوردستاندا، به اڵم ئه و گۆڕانكارییه سیاسییانه ، كه له دوای كۆنگره هاتن كۆمه ڵێك راستی رونك���رده وه كه كۆمه ڵێك ل���ه و هیواو ئاواتانه ی پوچكرده وه ، ئه وه ی سه لماند كه ش���ێوازی به ڕێوه چونی كۆنگره كه و هۆش���یاری ئاس���تی گۆڕانكارییه كان و ئاس���ته دا له و كۆنگره كانیش ئه ن���دام نه بون ك���ه یه كگرتو ب���ه ره و پارتێكی پێشه نگی سیاسیی له كوردستاندا به رن، به ڵك���و ئه وه ی بینیمان له دوای كۆنگره یه كگرتو پارتێكه له ستراتیجیه تی كاری ئۆپۆزس���یۆن بون له پاشه كش���ه دایه و خاوه نی پالن و به رنامه یه كی سیاس���یی رون نییه و ناتوانێت هێڵه گشتییه كانی خۆی بۆ خه ڵك رونبكاته وه ، چونكه ئه و گه مه سیاسییه ی كه پێش ئه م خوله ی هه ڵبژاردنی په رله م���ان له 2007/5/7 ده یك���رد جارێكی ت���ر گه ڕاوه ته وه بۆ پیاده كردنی هه مان سیاسه ت و ده یه وێت پێیه كی الی ده سه اڵت بێت و پێیه كه ی له مانگی له ناو ئۆپۆزس���یۆندا، تریشی پێنجی ئه مساڵه وه كه كۆنگره به ستراوه هه تا ئێس���تا ئه مینداری گش���تی نوێی ئ���ه م پارته هه ڵوێس���تێكی جه ریئانه ی نه بوه ، له ئاس���ت ئه و هه مو گه نده ڵی و ل���ه م ده س���ه اڵت و كه موكوڕییان���ه ی ماوه یه دا نزیكه ی )5( كات ده ركه وتوه . كه هیچ ده ركه وتنێكی هه ڵوێست نه بوه به رامبه ر ده س���ه اڵت و گه نده ڵی و روداوه زۆربه ی به ڵكو گه رمه كان، سیاس���ییه ب���اس بوه له هاتنی ره م���ه زان و جه ژنی ره مه زان و یادی ئیس���راو میعراج و شتی له م بابه تانه . خۆبه دورگرتنی ئه مینداری نوێ ل���ه روداوه سیاس���ییه گه رمه كانی كوردس���تان وایكردوه كه كه متر وه ك س���ه ركرده یه كی پارتێك���ی سیاس���یی ده ربكه وێ���ت و زۆرت���ر واده ركه وتوه كه نوێنه رایه ت���ی كۆمه ڵێك���ی ئیس���المی ده س���ته یه كی بونی هه روه ها ب���كات، له هه ولێر، كارگێڕی مه كته بی سیاسیی كه هه مویان له باڵی كۆتره كان حیساب ده كرێن و كه س���یان ئاماده ی ده ربڕینی

هه ڵوێستی ئۆپۆزس���یۆنیانه و روبه ڕوی ده س���ه اڵت نین و ب���ه رده وام ده یانه وێت گرژیی���ه كان له گه ڵ پارتی���دا نه هێڵن و بكه نه وه و دروس���ت ب���اش په یوه ندی به رده وامی���ش به ئه مینداریش���ه وه ئه و په یوه ندییه كانیان كه ده ده ن لێدوانانه له گه ڵ پارتی ئاس���ایی بوه ته وه و هیچ ش���تێك له گه ڵیان���دا نه م���اوه ، ئه م���ه

له كاتێكدایه كه پارتی بێجگه له پاره ی قه ره بوكردنه وه ی باره گاكان هیچ شتێكی لێدوانێكیش ب���ه ته نانه ت نه ك���ردوه و داوای لێبوردنی نه كردوه و تاوانبارانیش نه دراونه دادگاو سوریشن له سه ر راستی كاره كانیان. ئه م ده س���ته یه ی كارگێڕی مه كته بی سیاس���یی هیچیان له فیكری ده س���تكه وته كانی ك���ه نین ئ���ه وه دا بپارێزن و یه كگرت���و ئۆپۆزس���یۆنبونی ته نه���ا بڕوای���ان به بۆچونه كانی خۆیان هه یه و بۆ ئه م مه به سته ش ته نانه ت رای سه ركردایه تی ده ڤه ره كانیش وه رناگرن و له س���ه ر ئه م مه س���ه له یه ش تائێس���تا چه ن���دان گرژی و لێدوان���ی توند دژ به ده س���ته ی كارگێڕی مه كته بی سیاسیی

كراوه و به هۆكاری له ده س���تدانی هه مو له قه ڵه م���داون. ده س���تكه وته كانیان هه ڵوێس���ته كانی ئه م دواییه ی یه كگرتو ب���ۆ به ش���داری له كۆبون���ه وه ی پارته سیاسییه كان به سه رۆكایه تی مه سعود بارزانی و به ش���دارییان له وه فدی پارته كوردیی���ه كان بۆ به غ���دا، زیاتر بوه ته له ناو ناڕه زای���ی دروس���تبونی ه���ۆی رێكخس���تنه كانی یه كگرت���و ته نان���ه ت به ش���ێك له س���ه ركردایه تی و مه كته بی نیگه ران���ن. چونك���ه سیاس���یش زۆر ئه م هه ڵوێس���تانه یه كگرت���وی برده وه پێش 17ی ش���وبات و به ش���داریكردنی له وه فدێك���دا كه دو پارتی ده س���ه اڵت و چه ند پارتێكی بچوك به ش���داری تێدا

ده كه ن.له الی���ه ك زۆر به ئاس���انی په لكێ���ش كراون بۆ گه مه یه ك كه پارتی دیموكرات رابه رایه ت���ی ده كات و چه ن���د پارتێكی بچوكی���ش وه ك گه وره كردنی قه باره ی پرۆژه كه دان���اوه . چونكه دواجار كۆی هه وڵه كان بۆ خاوكردنه وه ی ده سه اڵتی ناوه نده له ئاست گرێبه سته نه وتییه كان و رازیكردنیانه به وه ی كه پارتی له م بواره دا كردویه تی و گرێبه سته نه وتییه كانیش له نیشتمانییه و نه پرۆژه یه كی كوردستاندا نه به رهه مه كه ش���ی بۆ گه لی كوردستانه له به رئه وه پرس���یاری جه وهه ری لێره دا ئه مه یه ، كه واته یه كگرتو بۆچی ده چێته ئه م گه مه یه وه كه ئه و وه فده ی یه كگرتو له به غدا بێجگه له وه ی وێنه یه ك ده بێت له شاشه ی تیڤییه كاندا، ئایا چ رۆڵێكی تری ده بێت؟ به اڵم له الیه كی تریشه وه ده یان پرسیار له سه ر یه كگرتو دروست ده بێت كه ئایا له پێناوی چیدا به شداری

له وه فدێكی له م جۆره دا ده كات؟به ش���داریكردنی به رده وامی یه كگرتو له كۆبون���ه وه ی پارت���ه سیاس���ییه كان به سه رۆكایه تی مه سعود بارزانی ده بێته هۆی دروس���تبونی پرس���یار له س���ه ر

یه كگرتو له سه ر چه ند ئاستێك:یه كه م: له ئاستی ناوخۆدا:

ئه ندامان���ی رێكخس���تنی یه كگرت���و به هاری راپه ڕینه كانی كاریگه ری له ژێر ئیس���المیدان و به هه مو شێوه یه ك دژی هه ر نزیكبونه وه یه كن له ده سه اڵت و هیچ به رژه وه ندییه كی���ان نییه ل���ه و كاره داو ئیس���المییه كانی تونس و هاوش���ێوه ی میس���رو س���وریا ده یانه وێ���ت خاوه نی پرۆژه ی���ه ك بن له به دیلی ده س���ه اڵتداو بۆ ئه م مه به س���ته ش ئام���اده ی هه مو

قوربانیدانێكن.

ئۆپۆزسیۆنبونی یه كگرتو.. پرسیارو گومان

ئه ندامانی رێكخستنی یه كگرتو

له ژێر كاریگه ری راپه ڕینه كانی

به هاری ئیسالمیدان و

به هه مو شێوه یه ك دژی هه ر

نزیكبونه وه یه كن له ده سه اڵت و هیچ به رژه وه ندییه كیان

نییه له و كاره دا

►

19 »»

►

19 »»

15 (355( سێشه ممه 2012/12/11 تەندروستی

نه‌شته‌رد.گۆران عەبدواڵ دەینوسێت

چه ند سه رنجێك ده رباره ی خۆكوشتن

-1-خۆكوش����تنی ئافره تان له میدیای كوردی و )مه جلیسه كانی ( كۆمه ڵگه ی مه ده نی قسه ی له گرفته كانی زۆری له س����ه ركراوه . یه كێك ئه و قس����ه كردنه ئه وه یه به ش����ێكی زۆری ناپس����پۆڕو خه ڵكان����ی قس����ه كه ره كان ناشاره زان، خه می سه ره كییان ده ركه وتن و قس����ه كردنه ، بێئ����ه وه ی ئه م قس����ه كردنه په یوه ست بێ�ت به هیچ پێوه رو بنه مایه كی زانس����تی و مه عریف����ی . ئه م����ه ش وایكردوه به شێكی زۆری قس����ه كان دوباره كردنه وه ی قه وانێ����ك بێت كه پڕاوپڕیه ت����ی له هه ڵه ی

مه نهه جی و ئه كادیمی .-2-

زانس����تییه كان دات����ا لێكۆڵین����ه وه و له سه رتاس����ه ری دونیا ئه وه ده خه نه رو كه ئه گه رچ����ی ژن����ان زیاتر له پی����اوان هه وڵی خۆكوش����تن ده ده ن ب����ه اڵم پی����اوان زیاتر له ئافره ت����ان به خۆكوش����تن ده مرن چونكه مه رج نیی����ه هه مو هه وڵێكی خۆكوش����تن به م����ردن كۆتای����ی بێت به تایب����ه ت ئه گه ر هه وڵه كان به شێوازی ساده و كه م مه ترسی ب����ون. بۆیه یه كێ����ك له ته فس����یره كان بۆ به رزیی رێ����ژه ی مردن به خۆكوش����تن الی پی����اوان ئه وه ی����ه ئه و ش����ێوازانه ی پیاوان به كاری ده هێنن بۆ خۆكوشتن ترسناكترن، بۆنمونه پی����اوان به گوله یان به خۆفرێدان له شوێنی به رز یان به خۆفرێدانه ژێر میترۆو شه مه نده فه ر هه وڵی خۆكوشتن ده ده ن كه ئه مانه ش هه مویان رێوش����وێنی ترسناكن و به مردن كۆتاییان دێت. هه ربۆیه ش به پێی س����ه رچاوه و داتاكان����ی خودكوژیی پیاوان دو به قه د ئافره ت����ان خۆیان ده كوژن. ئایا

وێنه كه له كوردستانیش به و شێوه یه یه ؟ -3-

كوردستان یه كێكه له هه ژارترین واڵتانی دونی����ا له بواری س����ه رژمێری و تۆماركردنی تائێس����تا هه ربۆیه ش زانس����تییه كان داتا ئه وتۆم����ان ده رباره ی زانس����تی داتایه كی خۆكوش����تن له به رده س����ت نییه كه پشتی پێببه س����تین. ب����ه اڵم به گش����تی زانیارییه فه رم����ی و نافه رمییه كان ئ����ه وه ده خه نه رو رێ����ژه ی خۆكوش����تنی له كوردس����تان كه ئافره ت����ان له هی پی����اوان به رزتره . یه كێك له هۆكاره كان ره نگه ئه وه بێت كه به شێكی پی����اوان زۆری حاڵه ته كان����ی خۆكوژی����ی ده ش����اررێته وه و باس ناكرێ����ت به وپێیه ی تائێستاش له كولتوری كوردیدا خۆكوشتنی پیاوان جێگ����ه ی ش����ه رمه زاری و نه نگییه ، هه ربۆی����ه ش واده رده كه وێت له كوردس����تان پیاوان زۆر كه مت����ر له ژنان خۆیان بكوژن. راس����ته له كۆمه ڵگه ی كوردی����دا ژن زیاتر ب����ه اڵم قوربان����ی خۆكوش����تن، ده بێت����ه ئه گ����ه ر لێكۆڵینه وه ی وردترو س����ه رژمێری زانس����تیانه تر بكرێت و به وردی هۆكاری ئه و هه مو كرداری كوش����تن و روداوی هاتوچۆو مردنی له ناكاوه الی پیاوان ئاشكرا بكرێت

ره نگه رێژه كه به شێوه یه كی تر بێت.-4-

هۆكاره كانی به رزیی راده ی خۆكوش����تنی ئافره ت����ان له كوردس����تان زۆرن، یه كێ����ك ئافره ت����ان ك����ه ئه وه ی����ه له ه����ۆكاره كان له كوردس����تان وه ك����و پی����اوان ش����ێوازی مه ترس����یدار به كاردێن����ن بۆ خۆكوش����تن بۆنمونه ئاگ����ر یان گوله ی����ان خۆفرێدان له ش����وێنی به رز، هه مو ئه مانه ش واده كه ن كه هه وڵه كانی خۆكوشتن به مردن كۆتاییان

بێت.-5-

هۆكارێك����ی ت����ری زۆری خۆكوژیی الی ئافره ت ئه وه یه له كۆمه ڵگای كوردی بواری ناڕه زایی پیشاندان و خۆده ربڕین بۆ ئافره ت زۆر ته سكه ، تاراده یه كی زۆریش گوێگرتن له ناس����ۆری و هاواره كانی ئاف����ره ت كه مه ، بۆیه ش زۆرجار خۆكوشتن بوه به شێوازێك له ش����ێوازه كانی خۆده ربڕی����ن و ناڕه زای����ی پیش����اندان و تۆڵه كردنه وه له به رامبه رو له و

گوێنه گرتنه دورودرێژه .-6-

گۆڕان����كاری و به ه����ۆی ئاف����ره ت زه حمه تییه كانی ژیان هه میش����ه چۆته ژێر باڵی فش����ارو س����ه نگێكی یه كجار گران كه زۆرجار گرفتی ده رونی و سۆزداری گه وره ی لێده كه وێته وه و به خۆكوشتن كۆتایی دێت. گۆڕانكارییه بایۆلۆژی و هۆرمۆنییه كانیش كه له كاتی دوگیانی و سوڕی مانگانه و ته مه نی وه ستانی س����وڕی مانگانه روده ده ن دوباره كاریگ����ه ری خۆی����ان هه یه له دروس����تبونی هه ن����دێ حاڵ����ه ت و نه خۆش����ی ده رونی كه

ره نگه خه مۆكیی به رچاوترینیان بێتس. -7-

بۆچونێك هه یه پێیوایه ئه وه ی هه ڕه شه ی خۆكوشتن بكات جێی مه ترسی نییه و خۆی ناكوژێت، ئه م بۆچونه تاس����ه ر ئێس����قان هه ڵه و نازانستییه ، زۆربه ی ئه وانه ی خۆیان ده كوژن پێشتر هه ڕه ش����ه ی خۆكوشتنیان

كردوه یان ئاماژه یه كیان به جێهێشتوه .

توندوتیژی هۆكاری چه ندین گرفته بۆ دایكانی سكپڕ و شیرده ر ئا: كورده عه بدولكه ریم

به پێی توێژینه وه یه كی واڵتی میسر كه زیاتر له بیست پزیشكی ده رونی و

چه ند توێژه رێكی كۆمه اڵیه تی و ده رونی به شداربون تێیدا باس

له توندوتیژییه كان ده كات له دژی ژنان و مندااڵن ته نانه ت له ڕه گه زی نێرینه ش.

باس به رفراوانه دا توێژینه وه له م توندوتیژی هۆكارێكی الیه ن و له چه ند ده ڵێت توێژینه وه كه له وانه كراوه "15% بۆ 25%ی ژنان و مندااڵن توشی له كۆمه ڵگا"، هاوكات توندوتیژی ده بن چه ند بۆ گه ڕاندۆته وه رێژه یه ی ئه و

هۆكارێك له وانه :• بونی كێشه و شه ڕی به رده وام له ناو خێزانه كان و نه گونجانی دایك و باوكه كه هه روه ها یه كێك له باوان یان هه ردوكیان هه بێت خراپیان سیفاتی كۆمه ڵێك هه مو ئه مانه ده بێته هۆی دروستبونی

منداڵێكی توندوتیژ له دواڕۆژدا.زۆره ، ژماره یان خێزانانه ی ئه و •واتا زۆربونی ئه ندامی خێزان و كێشه ی دارایی و ئاستی بژێوی خێزان و هۆكاری باوان رۆشنبیری ئاستی ئابوری و له ده ركه وتنی ده بینێت گرنگ رۆڵێكی ئه م له و خێزانانه ی توندوتیژ كه سانی

گرفتانه یان هه یه .• توندوتیژی هۆكاری چه ندین گرفت و

نه خۆشی ده رونی جه سته ییه .

• ئایا جیاوازی هه یه له نێوان نێرو توندوتیژی و روبه روبونه وه ی بۆ مێ

جۆره كانی ؟توندوتیژ و خێزانی بونی ئایا •باوانی خراپ ده بێته هۆی ده ركه وتنی توندوتیژی یان توندوتیژ منداڵی له گه ڵ منداڵ ده بێته هۆی ده ركه وتنی

كاریگه رییه كانی له گه وره ییدا؟به هێزییه كه ی توندوتیژی و جۆری •ته ندروستی له سه ر هه یه كاریگه ری

دایك و منداڵ؟زو ده بێته هۆی توندوتیژی ئایا •

وازهێنان یاخود ژنهێنان. شوكردن و له خوێندن؟

بۆ وه اڵمی خاڵی یه كه م، تویژه ره وه كان گه یشتونه ته ئه و ئه نجامه ی هه ردو ره گه ز جۆرو به اڵم ده بن، توندوتیژی توشی ئاستی توندوتیژییه كان له ڕه گه زه كاندا مێ ره گه زی نمونه بۆ جیاوازن، توندوتیژیان خێزانه كان له ناو زیاتر پیاوان به اڵم ده كرێت، به رامبه ر زیاتر كار له شوێنی خێزان له ده ره وی ده بینرێت. هه روه ها له ڕوی ده ستدرێژی به رامبه ریان ره گه ز هه ردو سێكسی هێنده ی دو ژنان به اڵم ده كرێت، به رامبه ریان ده كرێت، هه روه ها پیاوان كه جه سته ییه وه توندوتیژی له ڕوی توندوتیژی جۆری له باوترین به یه كێك ده بن، توشی ره گه ز هه ردو داده نرێت جه سته یی زیاتر ره نگه نێرینه به اڵم مێینه زۆرجار جه سته یی و به اڵم بێت، به كارهێنانی وه ك ده بێت زاره كیش به رامبه ریان. ناشرین وشه ی جنێو و ده رونییه كاندا كێشه له كاتی یاخود روبه روی توندوتیژی له ئه نجامی كه كه سه كان ده بێته وه ، ره گه زی نێر زیاتر ده رونی پسپۆری پزیشك و بۆ په نا خۆی الی زیاتر مێینه به اڵم ده به ن، ده هێڵێته وه و ره نگه بۆ كه سێكی نزیك

باسی بكات نه ك كه سێكی پسپۆر.كاتێك له منداڵدا دیكه وه له الیه كی به رامبه ری توندوتیژی نێرینه ره گه زی ده كرێت له گه ڵ گه ره بونیدا هێز به خۆی تر جارێكی ناهێڵێت ده كات و دروست مێینه بۆ به اڵم بكرێت، به رامبه ری به رده وام توندوتیژییه ئه و زۆرجار له پاش ته نانه ت به رامبه ری ده كرێت

شوكردنیشی .

هه ردو بۆ دوه م. خاڵی وه اڵمی بۆ باوانی خێزانی و كێشه ی بونی ره گه ز له گه ڵ خراپ مامه ڵه كردنی خراپ و كاریگه رییه كی له گه وره ییدا منداڵ به هێزی ده بێت بۆ دروستبونی كه سێكی

توندوتیژ له دواڕۆژدا. ئه و 80%ی توێژینه وه كانیش به پێی مندااڵنه ی توندوتیژیان به رامبه ر ده كرێت

لێ توندوتیژیان له گه وره ییدا كه سێكی ده رده چێت.

به دڵنیاییه وه سێیه م. خاڵی وه اڵمی كاریگه ری جه سته یی هه یه توندوتیژی نمونه ده بێته هۆی بۆ ژنان. بۆ سه ر زۆرجاریش مانگانه ، له سوڕی ناڕێكی ده بێته هۆی دواكه وتن یان پێشكه وتنی ده بێته هه ندێجاریش مانگانه و سوڕی له مانگێك زیاتر بۆ وه ستانی هۆی

له كاتی خۆی . سكپڕیش دایكانی بۆ هه روه ها توندوتیژی چه ندین كێشه ی هه یه له وانه (29%(یان گرفت بۆ ژنان دروست ده كات له بارچونی له وانه ش له كاتی سكپڕیدا، منداڵ به ڕێژه ی زیاتر له 10% هه روه ها خۆی و كاتی له پێش منداڵ بونی خوێنبه ربونی به رده وام و سكئێشه ی به رده وام له ژنان. هه روه ها بۆ دایكانی هۆی ده بێته توندوتیژی شیرده ریش، كۆرپه له دایك و بۆ كێشه چه ندین وه ستانی كه م هۆی ده بێته له وانه ش شیری دایك و كه مبونه وی رێژه ی شیرو كۆئه ندامی گرفتی دروستبونی پاشان .%7 به ڕێژه ی كۆرپه له بۆ هه رس له ڕوی ده رونیشه وه توندوتیژی هۆكاری دڵه ڕاوكی و خه مۆكی و نه خۆشییه كانی بۆ دیكه یه ده رونی گرفتی چه ندین

هه ردو ره گه ز.

تری الیه نێكی چواره م. وه اڵمی ده بێته كه ئه وه یه توندوتیژی خراپی زۆرینه ی له خوێندن. دابڕان هۆی كه به وه ده كه ن ئاماژه توێژینه وه كان به رامبه ر توندوتیژیان مندااڵنه ی ئه و نێرینه له ڕه گه زی به تایبه تی ده كرێت بۆ په نا داده بڕێن و له خوێندن زو هه ر زوتر كاته شدا له م ده به ن، ئیشكردن چونكه ده كه نه وه ، له ژنهێنان بیر پێوه خۆیانی تا نییه خوێندنیان ته مه نیان ساڵه كانی بكه ن و سه رقاڵ به و مافه ی خۆیان ته واوبكه ن. به هه مان كاتێك مێینه ره گه زی بۆ شێوه ش كه سوكاریان ده بن بێبه ش له خوێندن زیاتر هه وڵی ئه وه یان له گه ڵ ده ده ن كه

زوتر بیده ن به شو.

دڵ نه خۆشییه كانی پسپۆری زاكارسكی ( )د.لیو له ئه مه ریكا هۆكارێكی سور گۆشتی خواردنی سه ره كییه بۆ كۆبونه وه ی رێژه ی ئاسن گۆشتی خواردنی هه روه ها له له شدا، كۆبونه وه ی هۆی ده بێته رۆژانه سور رێژه ی ئاسن ساڵ به ساڵ به ڕێژه یه كی توشبون دواتریش له له شدا و زۆرتر

به نه خۆشییه كانی دڵ و شێرپه نجه . به وه ده كات ئاماژه پسپۆره ئه م ئاسنیان زۆر بڕێكی خانه سوره كان رێژه له و به ڕزگاربونیش تێدایه و ده پارێزرێت له ش زۆره ئاسنه له نه خۆشییه كانی دڵ و دواتر نه خۆشی

شێرپه نجه . هه زار له سه ر له توێژینه وه یه كه دا كه س كه ته مه نیان له نێوان 65 بۆ70 خوێنبه ره كانی كێشه ی ده بو ساڵ ئه و دابه شكردنی پاش هه بو. دڵیان

گروپێكیان گروپ، به دو كه سانه خوێنیان جارێك مانگ شه ش هه ر ده به خشی ، به اڵم گروپی دوه م خوێنیان

نه ده به خشی . گه یشته توێژینه وه یه دا له م لیو د. ئه و ئه نجامه ی ئه و گروپه ی هه ر شه ش ده به خشی خوێنیان جارێك مانگ به نه خۆشییه كانی توشبونیان رێژه ی دابه زیوه . زۆر مێشك جه ڵده ی دڵ و دیكه شدا له توێژینه وه یه كی هه روه ها ئه گه ری خوێنبه خشین ده ركه وتوه شێرپه نجه به نه خۆشی توشبون

به رێژه ی 0.37% كه م ده كاته وه . پێشتریش توێژینه وه كانی خوێنبه خشین كه رونیانكردۆته وه زیانبه خش و كۆلیسترۆڵی رێژه ی دڵ و به نه خۆشییه كانی توشبون برینی هه وكردنی مێشك و جه ڵده ی

كۆڵۆن كه م ده كاته وه .

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ئامانج‌له‌م‌توێژینه‌وه‌یه‌‌چیبوه‌؟

توێژه ره وه كان له زانكۆی ئۆكسفۆردی كه كردوه ئاشكرایان به ریتانی له نێوان هه یه پته و په یوه ندییه كی ژه مه خۆراكی به خه مۆكی و توشبون زیاتر كه توێژینه وه كه ته ندروست. ئه نجامدراوه هه رزه كاران له سه ر خۆراكانه ی ئه و كه رونیكردۆته وه )بیبه رو ترشه ئه مینییه كان و ئۆمیگا ماسی و ناتێره كان و چه ورییه 3 و چه ره سات و میوه و سه وزه (یان تێدایه یارمه تیده رێكی باشن بۆ دوركه وتنه وه

له خه مۆكی .

هه رچه نده زۆرینه ی توێژینه وه كانی پێشتر ئاماژه یان به وه كردوه كه ره نگه خه مۆكی سه ره كییه كانی هۆكاره گۆڕانكارییه كیمیاییه كان بێت كه له م كاته دا زیاتر په نا بۆ ده رمان ده برێت، به اڵم له توێژینه وه نوێیه كاندا باسیان له ڕۆڵی گرنگی چه ند جۆره خۆراكێك به توشبون په یوه ندی كه كردوه

به خه مۆكییه وه هه یه . توێژه ره وه كان باسیان له وه شكردوه خۆراكانه ی ئه و پێویسته كه ده خورێت زیاتر خواردنی فرێش بێت و

به ستوو خواردنی بۆ په نا كه متر پێویسته هه روه ها بێت، له قوتوكراو زۆرینه ی كه بخورێت ئه و خواردنانه

به ها خۆراكیییه كانی تێدایه . كه كردوه ته وه جه ختیان زاناكان ئه و خۆراكانه ی كالسیۆم و مه گنسیۆم و ڤیتامینه كانی )B6 وB12(ی تێدایه گه یه نه ره دروستكردنی یارمه تی بۆیه ده ده ن. مێشكی ده مارییه كانی له خۆراكه كان ڤیتامینانه ئه م كه می كێشه دروستبونی هۆی ده بێته

له كیمیاییه كانی مێشك.

‌خواردنی‌‌ته‌ندروست‌‌ده‌تپارێزێت‌له‌خه‌مۆكی‌

خوێنبه خشی رێژه ی توشبون به شێرپه نجه به رێژی 0.37% كه مده كاته وه

‌‌‌رێنوار‌نه‌جـم

وه‌زاره‌ت‌و‌ زۆری‌ به‌شـــێکی‌فه‌رمانگـــه‌کان‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیـــی‌و‌هه‌رێمـــی‌ حکومه‌تـــی‌ له‌ئێســـتای‌کوردســـتاندا،‌جگه‌‌له‌رۆتینێکی‌زۆرو‌سستی‌له‌کارکردندا،‌کاری‌زۆر‌ناڕێک‌و‌نالۆژیکـــی‌تێدا‌به‌ڕێـــوه‌ده‌چێت،‌بۆ‌نمونه‌‌له‌وه‌زاره‌تی‌په‌روه‌رده‌دا.‌ئه‌گه‌ر‌زۆر‌ به‌شـــێکی‌ ســـه‌یرێکی‌ له‌دوره‌وه‌‌له‌بڕیارو‌رێنمایـــی‌و‌کارو‌کرده‌وه‌کانی‌ئه‌م‌وه‌زاره‌ته‌‌بکه‌یت،‌دونیایه‌ک‌شتی‌عه‌جیب‌ده‌بینیت،‌که‌‌مرۆڤ‌ســـه‌ری‌ده‌سوڕمێت‌چۆن‌ده‌کرێت‌وه‌زاره‌تێکی‌گرنگی‌وه‌ک‌په‌روه‌رده‌و‌فێرکردن‌‌به‌م‌شـــێوه‌یه‌‌به‌ڕێوه‌ببرێت،‌به‌رپرسه‌کانی‌

هێنده‌‌خه‌مساردبن‌له‌ئاستیدا!ئه‌نجامدانـــی‌گۆڕانکاریی‌ریشـــه‌یی‌له‌بابه‌تی‌ئاین‌له‌قۆناغه‌کانی‌ئاماده‌ییدا،‌بـــه‌وه‌ی‌بابه‌تـــه‌کان‌زیاتـــر‌کراوه‌ترو‌دین‌و‌ په‌یوه‌ندییه‌کانی‌ فراوانترکراون‌و‌ســـه‌رده‌مییه‌کان‌ هه‌نوکه‌یی‌و‌ چه‌مکه‌گرنگتـــر‌ له‌هه‌موشـــی‌ باســـکراون‌و‌ته‌رخانکردنی‌روبه‌رێکه‌‌بۆ‌ناســـاندنی‌ئاین‌و‌ئایینزا‌جیاوازه‌کان،‌هه‌مو‌مایه‌ی‌خۆشحاڵین‌و‌به‌رز‌ده‌یاننرخێنین،‌به‌اڵم‌گـــه‌ر‌هه‌مو‌ئه‌مانـــه‌‌هه‌نگاوێک‌بن‌بۆ‌پێشـــه‌وه‌،‌ئـــه‌وا‌له‌ماوه‌یه‌کی‌زه‌مه‌نی‌کورتدا‌له‌م‌بابه‌ته‌دا‌دو‌هه‌نگاو‌به‌ره‌و‌

دواوه‌‌نرا:زۆری‌ به‌شـــێکی‌ البردنی‌ یه‌کـــه‌م:‌وانه‌کان،‌به‌تایبه‌تی‌به‌شـــی‌ئاینناسی‌

که‌‌به‌ته‌واوی‌ته‌رک‌کراوه‌!دوه‌م:‌ئـــه‌و‌وانانه‌ی‌که‌ماونه‌ته‌وه‌،‌خێرا‌کران‌پرسیارو‌وه‌اڵم‌و‌له‌شێوه‌ی‌مه‌لزه‌مـــه‌دا‌له‌الیه‌ن‌مامۆســـتاکانه‌وه‌‌به‌خوێنـــدکار‌ چاپکـــراون‌و‌

ده‌فرۆشرێنه‌وه‌.به‌راستی‌مایه‌ی‌سه‌رسوڕمانه‌‌کتێبێک‌له‌مانگێکه‌گه‌یشـــتۆته‌‌ ماوه‌ی‌که‌متر‌به‌تێچونێکـــی‌ خوێنـــدکارو‌ ده‌ســـت‌زۆره‌وه‌و‌لـــه‌ده‌ره‌وه‌ی‌واڵت‌به‌چاپێکی‌چاپکراوه‌،‌ ره‌نگاوره‌نگـــه‌وه‌‌ جـــوان‌و‌که‌چـــی‌له‌الیه‌ن‌هه‌ندێک‌مامۆســـتاوه‌‌)جا‌به‌هه‌ر‌مه‌به‌ستێک‌بێت!(‌بکرێته‌‌بفرۆشرێته‌وه‌‌‌،‌ له‌بازاڕه‌کاندا‌ ‌مه‌لزه‌مه‌و‌په‌روه‌رده‌ییه‌کانیش‌ به‌رێوه‌به‌رایه‌تییه‌‌هیـــچ‌رێگرییـــه‌ک‌لـــه‌م‌کاره‌‌نه‌که‌ن.‌نه‌ئه‌وه‌یـــه‌‌مامۆســـتاکان‌والێبکـــه‌ن‌مه‌لزه‌مه‌‌دروســـت‌نه‌که‌ن،‌نه‌ده‌توانن‌کۆنترۆڵـــی‌بازاڕه‌کان‌بکه‌ن‌مه‌لزه‌مه‌ی‌تێدا‌نه‌فرۆشرێت،‌چونکه‌‌به‌پێی‌یاسا‌

ئه‌م‌کاره‌‌یاساغه‌.ئه‌گه‌ر‌لێپرســـراوانی‌په‌روه‌رده‌‌رێگه‌‌به‌م‌کارانه‌‌ده‌ده‌ن‌هیچ‌رێگرییه‌ک‌له‌م‌کارانـــه‌‌ناکه‌ن،‌بۆ‌هه‌ر‌له‌ســـه‌ره‌تاوه‌‌به‌مه‌لزه‌مه‌‌چاپیـــان‌نه‌کرد!‌ئه‌و‌کات‌هـــه‌م‌ماندوبونـــی‌که‌متر‌ده‌ویســـت‌و‌له‌الیه‌نی‌داراییشـــه‌وه‌‌بۆ‌هه‌مو‌الیه‌ک‌

باشتربو!‌پێشـــترو‌له‌هه‌مان‌ئه‌م‌گۆشـــه‌یه‌ی‌ئێره‌دا،‌له‌وتارێکدا‌باســـم‌له‌مه‌لزه‌مه‌و‌زیانه‌کانی‌کرد‌،‌له‌و‌گورزه‌ی‌که‌‌له‌دور‌مه‌ودادا‌ده‌یـــدات‌له‌خوێندکار.‌لێره‌دا‌نامه‌وێت‌هه‌مان‌باس‌دوباره‌بکه‌مه‌وه‌،‌به‌اڵم‌ده‌ڵێم‌ئه‌گه‌ر‌به‌هانه‌یه‌ک‌هه‌بێت‌بـــۆ‌به‌مه‌لزه‌مه‌کردنی‌بابه‌ته‌کانی‌وه‌ک‌فیزیـــاو‌بیـــرکاری‌و‌عه‌ره‌بـــی‌به‌وه‌ی‌وانه‌کانیان‌زۆرن‌و‌گرانن‌)که‌‌به‌بڕوای‌مـــن‌به‌هانه‌یه‌کـــی‌الوازه‌(،‌‌ئـــه‌وا‌چ‌به‌هانه‌یه‌ک‌بۆ‌کردنه‌‌مه‌لزه‌مه‌ی‌بابه‌تی‌ئاین‌هه‌یه‌؟‌وانه‌یه‌ک‌به‌زمانێکی‌ساده‌و‌سانا،‌باس‌له‌کۆمه‌ڵێک‌بابه‌تی‌رۆژانه‌‌ده‌کات‌و‌له‌پێشه‌کی‌کتێبه‌که‌شدا‌باس‌لـــه‌وه‌‌کراوه‌‌کـــه‌‌ده‌بێـــت‌خوێندکار‌له‌ده‌رخکـــردن‌و‌ به‌دوربگیرێـــت‌بن،‌ به‌هه‌ڵبـــژاردن‌ پرســـیاره‌کانیش‌چ‌پێویســـتی‌بـــه‌وه‌‌هه‌یـــه‌‌بکرێتـــه‌‌

مه‌لزه‌مه‌؟‌ئایا‌خواســـتێکی‌ئابـــوری‌له‌الیه‌ن‌مامۆســـتاکانه‌وه‌‌هه‌یه‌‌بۆ‌ئه‌م‌کاره‌؟‌یاخود‌نا،‌مامۆستاکان‌نیازیان‌پاکه‌و‌ده‌یانه‌وێـــت‌خوێنـــدکار‌زۆر‌ئه‌زیه‌ت‌نه‌کێشێت‌و‌شته‌کانی‌به‌ئاسانی‌بچێته‌‌به‌رده‌ســـت،‌بێ‌ئاگا‌لـــه‌و‌گورزانه‌ی‌له‌ئاینده‌دا‌له‌بیـــرو‌هزری‌خوێندکاری‌

ده‌ده‌ن؟وه‌زاره‌تـــی‌ بێـــت،‌ هه‌رکامێکیـــان‌په‌یوه‌ندیـــدار‌ الیه‌نـــی‌ پـــه‌روه‌رده‌و‌به‌م‌کاره‌وه‌‌ســـوچی‌هه‌مـــو‌ئه‌مانه‌ی‌ده‌که‌وێته‌‌ئه‌ستۆ،‌به‌وه‌ی‌که‌‌به‌یاساو‌مه‌لزه‌مـــه‌‌ فه‌رمـــی‌ به‌شـــێوه‌یه‌کی‌قه‌ده‌غه‌کراوه‌،‌بۆچی‌ده‌سته‌وه‌ســـتانه‌‌له‌ئاســـت‌ئه‌م‌ســـه‌رپێچیکه‌رو‌له‌یاسا‌

الده‌رانه‌دا؟

‌‌‌سوعاد‌ره‌زاق

ره‌نگه‌‌زۆرجار‌وابزانین‌كه‌‌توندوتیژی‌‌پـــه‌روه‌رده‌ی‌‌ سیســـته‌می‌‌ ئه‌نجامـــی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تییه‌،‌له‌كاتێكدا‌ره‌نگه‌‌په‌روه‌ده‌و‌سیسته‌می‌‌خوێندن‌و‌فێركردن‌ئه‌نجامی‌‌توندوتیژی‌‌بن،‌بـــه‌و‌مانایه‌ی‌‌پێموایه‌‌پێشـــئه‌وه‌ی‌‌توندوتیژی‌‌بونی‌‌هه‌بێت،‌بنه‌ماكانی‌‌ئه‌و‌توندوتیژییه‌‌ره‌گوڕیشه‌ی‌‌قوڵیان‌هه‌یـــه‌و‌له‌ســـه‌ر‌ره‌فتاره‌كانی‌‌تاك‌و‌كـــۆ‌ره‌نگده‌ده‌نه‌وه‌،‌چونكه‌‌ئه‌و‌بنه‌مایانـــه‌‌ده‌بنه‌‌هۆی‌‌ســـه‌رهه‌ڵدانی‌‌توندوتیژی‌‌جه‌ســـته‌یی‌،‌بۆیه‌‌ده‌بینین‌زۆرجـــار‌توندوتیژی‌‌به‌بڕیـــار‌كۆتایی‌‌به‌توێژینه‌وه‌و‌ پێویستی‌‌ به‌ڵكو‌ نایه‌ت،‌بنه‌ماكانـــی‌‌ تاوه‌كـــو‌ لێكدانه‌وه‌یـــه‌‌ده‌ستنیشـــان‌بكرێت.‌ره‌نگه‌‌هه‌ندێجار‌ســـه‌رچاوه‌ی‌‌ توندوتیـــژی‌‌ هـــۆكاری‌راســـت‌و‌ ناتێگه‌یشـــتنی‌ له‌كه‌لتـــورو‌دروست‌له‌بنه‌ماكانی‌ئایین‌هه‌ڵقواڵبێت،‌یا‌ته‌نانه‌ت‌خراپ‌به‌كارهێنانی‌‌له‌الیه‌ن‌هه‌ندێـــك‌ناوه‌نـــدی‌توندڕه‌و‌له‌ســـه‌ر‌قه‌ناعه‌تێكی‌‌قوڵ‌یان‌به‌رژه‌وه‌ندییه‌كی‌‌تایبه‌ت.‌ئه‌مانـــه‌‌هه‌موی‌‌ده‌كرێ‌‌وه‌كو‌باگراوندێك‌ته‌ماشـــا‌بكرێ‌‌بۆ‌واقیعی‌ئێستا،‌بۆیه‌‌به‌بۆچونی‌‌من‌ده‌ركه‌وتنی‌‌توندوتیژی‌‌له‌نێـــو‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌كوردی‌‌ده‌كرێت‌وا‌ته‌ماشـــابكرێت‌كه‌‌ئه‌نجامه‌‌به‌رده‌وام‌ هـــۆكاره‌كان‌ هۆكار،‌ نه‌وه‌ك‌

ده‌ربكه‌ون،‌ نییه‌‌ ئاســـان‌ شـــاراوه‌ن‌و‌بۆیه‌‌پێویســـتی‌‌زۆرمان‌به‌توێژینه‌وه‌ی‌‌مه‌یدانی‌‌و‌تیۆری‌‌هه‌یه‌‌بۆ‌تێگه‌یشـــتن‌خۆمـــان.‌ كۆمه‌اڵیه‌تـــی‌‌ له‌واقیعـــی‌‌هه‌ندێكجار‌نه‌زانی‌‌و‌به‌دحاڵیبون‌ده‌بنه‌‌بۆ‌ســـه‌رهه‌ڵدانی‌‌ هۆكاری‌‌ســـه‌ره‌كی‌‌كاریگـــه‌ری‌‌ به‌جۆرێـــك‌ توندوتیـــژی‌‌له‌ســـه‌ر‌ره‌فتاری‌‌ راسته‌وخۆی‌‌ده‌بێت‌تاكه‌كان،‌یا‌هه‌ندێكجاری‌‌تریش‌نه‌بونی‌‌شـــێوازێكی‌‌راست‌و‌دروستی‌‌په‌روه‌رده‌‌له‌الیـــه‌ن‌دایك‌و‌باوك،‌یان‌مامۆســـتا‌یا‌كه‌ســـی‌‌به‌رپرس‌ده‌بێتـــه‌‌ئه‌نجامی‌‌چونكه‌‌ توندوتیـــژی‌،‌ به‌رهه‌مهێنانـــی‌‌توندوتیژی‌‌ حاڵه‌ته‌كانـــدا‌ له‌زۆربـــه‌ی‌‌په‌رچه‌كـــرداره‌‌نه‌وه‌ك‌خـــۆی‌‌كرداری‌‌ئه‌ســـڵی‌‌بێت،‌بۆیـــه‌‌به‌شـــێكی‌‌زۆر‌له‌فه‌لسه‌فه‌كارو‌كۆمه‌ڵناسه‌كان‌جه‌خت‌له‌ســـه‌ر‌ئه‌وه‌‌ده‌كه‌نه‌وه‌‌كه‌‌مرۆڤ‌بۆ‌خـــۆی‌‌بونه‌وه‌رێكـــی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تییـــه‌و‌له‌سروشتی‌‌خۆیدا‌چاكه‌و‌دژی‌‌ره‌فتاری‌‌خراپه‌.‌ره‌نگه‌‌هه‌ندێـــك‌كه‌س‌به‌هیچ‌جۆرێـــك‌په‌نا‌نه‌به‌نه‌‌بـــه‌ر‌توندوتیژی‌‌جه‌ســـته‌یی‌،‌به‌اڵم‌رۆژانه‌‌ده‌‌ئه‌وه‌نده‌‌توندوتیژی‌‌ده‌رونی‌‌به‌كاربێنن‌به‌جۆرێك‌كاریگه‌رییه‌كـــه‌ی‌‌هه‌رگیز‌كه‌متر‌نه‌بێت‌هۆكاره‌كانی‌‌ له‌ســـه‌ر‌ له‌جه‌سته‌ییه‌كه‌.‌ئه‌گـــه‌ر‌ توندوتیـــژی‌‌ ســـه‌رهه‌ڵدانی‌‌له‌وانه‌یه‌‌شێوازی‌‌ توێژینه‌وه‌یه‌ك‌بكرێ‌‌جۆراوجـــۆر‌له‌توندوتیـــژی‌‌ده‌ركه‌وێ‌‌و‌

رێژه‌كـــه‌ی‌‌له‌زیادبون‌بێ‌‌و‌ئه‌گه‌ر‌كاری‌‌شـــیكاری‌‌بۆ‌بكه‌ین‌له‌وانه‌یه‌‌فاكته‌ری‌‌ته‌ندروســـت‌ په‌روه‌رده‌یه‌كی‌‌ نه‌بونـــی‌‌یه‌كێك‌بێ‌له‌هۆكاره‌‌ســـه‌ره‌كییه‌كان،‌كـــه‌‌كۆمه‌ڵگه‌‌به‌رپرســـی‌‌یه‌كه‌مه‌‌لێی‌‌هه‌ستكردنی‌‌ بۆنمونه‌‌ ده‌سه‌اڵت.‌ دواتر‌قوتابی‌‌به‌نادادپه‌روه‌ریی‌له‌دروستبونی‌‌خوێندنـــی‌‌نمونه‌یی‌‌به‌هـــه‌ردو‌جۆری‌‌بـــۆ‌ هۆكارێكـــه‌‌ ئه‌هلـــی‌‌ حكومـــی‌‌و‌دروستكردنی‌‌جیاوازی‌‌چینایه‌تی‌‌و‌دوره‌‌له‌عه‌داله‌تی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و‌رێگه‌یه‌كه‌‌بۆ‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌‌و‌ دابه‌شـــبونی‌‌ لێكترازان‌و‌رێگه‌پێـــدراوه‌و‌ په‌راوێزكردنێكـــی‌‌پێموانییـــه‌‌جێـــگای‌‌قبوڵكـــردن‌بێت‌كوردیدا‌ كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌ ئێستای‌‌ له‌واقیعی‌‌كه‌‌به‌قۆناغی‌‌گواستنه‌وه‌دا‌تێده‌په‌ڕێت‌سیسته‌می‌‌ به‌دیموكراتیزه‌كردنی‌‌ به‌ره‌و‌دروســـتكردنی‌‌ پـــه‌روه‌رده‌،‌ خوێندن‌و‌په‌رده‌ی‌‌ له‌ژێـــر‌ جیـــاوازی‌‌چینایه‌تی‌‌هۆی‌‌ ده‌بێته‌‌ په‌روه‌رده‌دا‌ سیســـته‌می‌‌بێزارو‌ توڕه‌و‌ نه‌وه‌یه‌كی‌‌ به‌رهه‌مهێنانی‌‌هه‌ڵگـــه‌ڕاوه‌‌كـــه‌‌بـــه‌رده‌وام‌هه‌ســـت‌به‌نائارامی‌‌و‌شـــڵه‌ژان‌ده‌كات‌و‌پێیوایه‌‌ده‌رفه‌تی‌‌یه‌كســـانی‌‌بۆ‌نه‌ڕه‌خســـاوه‌،‌نه‌بـــڕوای‌‌ كـــه‌‌ ده‌كات‌ وا‌ ئه‌مـــه‌ش‌به‌خۆی‌‌هه‌بێـــت،‌نه‌بتوانێت‌متمانه‌ش‌به‌سیســـته‌مه‌كه‌‌بـــكات.‌دیـــاره‌‌ئه‌و‌كاریگه‌رییه‌ی‌‌من‌لێره‌دا‌باســـی‌‌ده‌كه‌م‌به‌ساڵێك‌و‌دو‌ســـاڵ‌ده‌رناكه‌ون‌وه‌ك‌

روخســـارێك‌بۆ‌ئـــه‌م‌مرۆڤـــه‌‌به‌ڵكو‌مه‌ودایه‌كـــی‌‌درێژخایه‌نـــی‌‌ده‌وێ‌‌تاكو‌به‌شێوازێك‌له‌شـــێوازه‌كان‌ده‌ربكه‌ون،‌ئه‌مه‌ش‌كۆمه‌ڵگه‌‌ده‌خاته‌‌مه‌ترسییه‌كی‌‌گـــه‌وره‌‌كه‌‌به‌ئاســـانی‌‌تێپـــه‌ڕی‌‌نابێ‌‌لێیـــه‌وه‌.‌‌پێدانـــی‌‌ئیمتیازاتی‌‌زیاترو‌ده‌ســـه‌اڵتی‌‌زیاتـــر‌به‌نمونه‌ییـــه‌كان‌و‌دانانـــی‌‌فلته‌ری‌‌قورس‌بـــۆ‌وه‌رگرتنی‌‌‌له‌گه‌ڵ‌ ناگونجـــێ‌‌ كـــه‌‌ خوێنـــدكاران‌ژینگـــه‌ی‌‌ناته‌ندروســـتی‌‌كوردســـتان‌فێركـــردن،‌ )پـــه‌روه‌رده‌و‌ لـــه‌ڕوی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌،‌دارایی‌،‌هۆشیاری‌..‌هتد(‌بۆ‌دروســـتبونی‌‌تاكی‌نمونه‌یی‌،‌بۆیه‌‌ئه‌مه‌‌فشـــارێكی‌‌ده‌رونی‌‌ده‌خاته‌‌سه‌ر‌خوێندكار‌ئه‌گه‌ر‌مه‌رجه‌كانی‌‌دروستبێ‌،‌خۆ‌ئه‌گه‌ر‌رێـــژه‌ی‌‌وه‌رگرتنی‌‌نه‌بێت‌و‌نه‌توانێت‌بچێته‌‌نمونه‌یی‌‌و‌كه‌مده‌رامه‌ت‌بێت‌و‌نه‌توانێت‌بچێته‌‌خوێندنی‌‌ئه‌هلی‌‌یان‌خاون‌پێداویستی‌‌تایبه‌ت‌بێ‌،‌ئه‌وه‌‌هیچ‌چاری‌‌نییه‌و‌ده‌چێت‌بۆ‌خوێندنی‌‌ئاسایی‌‌ــ‌هه‌ر‌ته‌نیا‌بۆ‌به‌بیرهێنانه‌وه‌‌له‌رێنماییه‌كانـــی‌‌خوێندنـــی‌‌نمونه‌ییدا‌هیچ‌ئاماژه‌‌به‌وه‌رگرتنی‌‌قوتابی‌‌خاوه‌ن‌

پێداویستی‌‌تایبه‌ت‌نه‌دراوه‌.كه‌واتـــه‌‌بنه‌ماكانـــی‌‌ســـه‌رهه‌ڵدانی‌‌جۆره‌كانییه‌وه‌‌ به‌هه‌مـــو‌ توندوتیـــژی‌‌نه‌وه‌ك‌ كۆمه‌ڵگه‌دایه‌،‌ هه‌نـــاوی‌‌ له‌نێو‌فاكته‌رێكـــی‌‌ده‌ره‌كی‌‌بێـــت،‌كۆمه‌ڵگه‌‌ده‌بێت‌بایی‌‌ئه‌وه‌نده‌‌وشـــیار‌بێت‌كه‌‌

رێگا‌نـــه‌دات‌جیاكاری‌‌و‌جیاوازی‌‌بگاته‌‌ئـــه‌و‌راده‌یه‌ی‌‌ببێته‌‌فشـــاری‌‌ده‌رونی‌‌به‌ســـه‌ر‌هاواڵتیانی‌‌خۆیـــدا‌به‌جۆرێك‌رۆژێك‌بێت‌نه‌توانرێت‌كۆنترۆڵ‌بكرێت‌و‌پـــه‌روه‌رده‌و‌فێركردن‌له‌بـــری‌‌ئه‌وه‌ی‌‌

هاوكار‌بێت‌ببێ‌به‌هۆكار.

‌‌‌ئا:‌ئاراس‌عوسمان

دوای‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ژماره‌یه‌ك‌پارله‌مانتاری‌‌كوردستان‌له‌رێگه‌ی‌‌ده‌زگای‌‌فه‌زاله‌ری‌‌توركییه‌وه‌‌ده‌برێنه‌‌واڵتی‌‌توركیاوه‌،‌ئه‌و‌په‌رله‌مانتارانه‌‌ئه‌ندامی‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌بااڵن،‌ئه‌مه‌‌

له‌كاتێكدایه‌‌ئه‌و‌ده‌زگایه‌‌له‌كوردستاندا‌خاوه‌نی‌‌چه‌ندین‌زانكۆو‌قوتابخانه‌یه‌و‌به‌پێی‌‌زانیارییه‌كان‌كه‌موكورتی‌‌زۆر‌

له‌پرۆسه‌كه‌یاندا‌هه‌یه‌،‌بانگهێشتی‌‌ئه‌و‌پارله‌مانتارانه‌‌به‌مه‌به‌ستی‌‌ئه‌زمون‌و‌فێربونه‌‌له‌سیستمی‌‌واڵتی‌‌توركیا.

‌عومه‌ر‌نوره‌دینی‌‌ســـه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌پـــه‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌بااڵ‌له‌پارله‌مانی‌‌كوردستان‌له‌باره‌ی‌‌سه‌ردانه‌كه‌یانه‌وه‌‌بۆ‌ئاوێنه‌‌وتی‌:‌سه‌ردانه‌كه‌‌بۆ‌دو‌مه‌به‌ستی‌‌ســـه‌ره‌كی‌‌بوه‌،‌بۆ‌بینینی‌‌سیسته‌م‌و‌بااڵی‌‌ پـــه‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌ ئه‌زمونی‌‌واڵتی‌‌توركیا‌بو،‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌زانیاریمان‌هه‌بێـــت‌له‌روی‌‌رێكخســـتنی‌‌یاســـای‌‌ئه‌زمونی‌‌پرۆسه‌‌ی‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌بااڵ‌چۆنه‌،‌هه‌روه‌ها‌هه‌وڵی‌‌ئه‌وه‌‌بده‌ین‌دام‌و‌ده‌زگا‌په‌یوه‌ندیداره‌كانـــی‌‌بواری‌‌توركیا‌ كوردستان‌و‌ له‌نێوان‌ په‌روه‌رده‌‌له‌ئاینـــده‌دا‌په‌یوه‌ندییـــه‌كان‌به‌هێزتر‌

بێت.سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندن‌"رێكخســـتنی‌‌ به‌وه‌شـــكرد‌ ئامـــاژه‌ی‌‌ئه‌م‌سه‌ردانه‌مان‌ بیرۆكه‌ی‌‌ به‌رنامه‌كه‌و‌له‌الیـــه‌ن‌ده‌زگای‌‌)فه‌زالـــه‌ر(ه‌وه‌‌بوه‌‌بـــۆ‌پـــه‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌بـــااڵ،‌دو‌پارله‌مانی‌‌ له‌نـــاو‌ كۆبونه‌وه‌مـــان‌ رۆژ‌توركیا‌ئه‌نجامـــدا،‌تاكو‌بزانین‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌بااڵو‌پرۆسه‌ی‌‌یاسا‌ده‌ركردن‌له‌الی‌‌ئه‌وان‌چۆنه‌،‌هه‌روه‌ها‌‌)BDP(پارله‌مانی‌ ئه‌ندامانـــی‌‌ له‌گه‌ڵ‌كه‌‌پارتـــی‌‌ئاشـــتی‌‌و‌دیموكراتییه‌‌كه‌‌هه‌مویـــان‌كـــورد‌بـــون‌كۆبونه‌وه‌مان‌گرێداو،‌له‌سه‌ر‌مافه‌‌مه‌ده‌نی‌‌و‌ره‌واكانی‌‌گه‌لـــی‌‌كـــورد‌پشـــتیوانی‌‌خۆمان‌بۆ‌دوباره‌كردنه‌وه‌،‌كه‌‌له‌رێگه‌ی‌‌پارله‌مان‌و‌بتوانن‌ماف‌و‌ به‌ئاشتی‌‌و‌دیموكراتییانه‌‌ئازادییه‌كانیان‌به‌ره‌و‌پێش‌به‌رن،‌‌‌‌

شاره‌زایه‌كی‌‌بواری‌‌په‌روه‌رده‌‌ئاماژه‌ی‌‌به‌وه‌كرد"‌ئه‌وه‌ی‌‌جێگه‌ی‌‌پرسیاره‌‌ئه‌م‌سه‌ردانه‌ی‌‌ئه‌ندامانی‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌كوردستان،‌ پارله‌مانی‌‌ بااڵی‌‌ خوێندنی‌‌هاوكات‌بو‌له‌گه‌ڵ‌مانگرتنی‌‌زیندانیان‌و‌ســـه‌ركوتكردنی‌‌ ئه‌شـــكه‌نجه‌دان‌و‌هاواڵتیانـــی‌‌باكوری‌‌كوردســـتان.‌ئه‌و‌له‌كۆی‌‌‌11ئه‌ندامی‌‌ئه‌و‌لیژنه‌یه‌‌هه‌ریه‌ك‌له‌‌د.‌ســـه‌روه‌ر‌عه‌بدولره‌حمان‌كه‌‌ئه‌م‌ســـه‌ردانه‌ی‌‌ره‌تكردۆته‌وه‌و‌و‌ســـۆزان‌شـــه‌هابیش‌تـــازه‌‌لـــه‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌واڵت‌بۆ‌ نه‌بون‌ له‌سه‌ردانه‌كه‌دا‌ گه‌ڕاوه‌ته‌وه‌و‌

توركیا.د.ســـه‌روه‌ر‌عه‌بدولره‌حمان‌ئه‌ندامی‌‌لیژنـــه‌ی‌‌پـــه‌روه‌رده‌و‌خوێندنـــی‌‌بااڵ‌

بۆ‌ئاوێنه‌‌وتی‌:‌راســـته‌‌ئه‌و‌ســـه‌ردانه‌‌لیژنه‌كه‌مان،‌ ئه‌ندامانـــی‌‌ بۆ‌ رێكخراوه‌‌من‌له‌الیه‌ن‌خۆمـــه‌وه‌و‌له‌به‌ر‌هه‌ندێك‌هـــۆكار‌ره‌تمكرده‌وه‌،‌دواتـــر‌له‌رێگه‌ی‌‌نوسراوێكه‌وه‌‌ئه‌و‌هۆكارانه‌م‌ئاراسته‌ی‌‌سه‌رۆكی‌‌پارله‌مانی‌‌كوردستان‌كردوه‌.گشـــتی‌‌ نوێنـــه‌ری‌‌ ئـــه‌وه‌ی‌‌ دوای‌‌ده‌زگای‌)فه‌زاله‌ر(‌له‌عێراق‌كه‌‌خاوه‌نی‌‌زانكۆكانی‌‌عیشق‌و‌ئاماده‌یی‌‌و‌قوتابخانه‌‌بنه‌ڕه‌تییه‌كانـــی‌‌نیلۆڤـــه‌ره‌،‌به‌پێـــی‌‌ده‌زگایه‌‌ ئـــه‌م‌ ئاوێنه‌‌ زانیارییه‌كانـــی‌‌داوای‌‌له‌ئه‌ندامانـــی‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌بااڵی‌‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان‌كـــردوه‌‌به‌ســـه‌ردانیكردنیان‌بۆ‌واڵتی‌‌توركیـــا،‌بۆیه‌‌لـــه‌رۆژی‌‌‌2012/11/11لیژنه‌ی‌‌ ئـــه‌و‌ له‌الیه‌ن‌ كۆبونه‌وه‌یـــه‌ك‌پارله‌مانی‌‌كوردستانه‌وه‌‌ئه‌نجام‌ده‌درێت‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌سته‌،‌پاشان‌به‌نوسراوێك‌سه‌رۆكی‌‌په‌رله‌مان‌ئه‌رسه‌الن‌بایز‌ئاگادار‌به‌نوســـراوێك‌ ئه‌ویش‌ ده‌كرێتـــه‌وه‌و،‌ره‌زامه‌نـــدی‌‌ ‌2012/11/14 لـــه‌رۆژی‌‌رۆژی‌‌‌2012/11/23 بۆیـــه‌‌ ده‌ربڕیوه‌،‌ئـــه‌و‌په‌رله‌مانتارانـــه‌‌ســـه‌ردانه‌كه‌یان‌رێكده‌خه‌ن‌و‌‌وه‌ك‌پارله‌مانتاران‌باسی‌‌ده‌كه‌ن‌مه‌به‌ست‌له‌و‌سه‌ردانه‌‌فێربون‌و‌به‌رچاو‌رونییه‌‌له‌بواری‌‌په‌روه‌رده‌دا.‌

راگه‌یاندن‌ راوێژكاری‌‌ تاریق‌جه‌وهه‌ر‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌ كوردســـتان‌ له‌پارله‌مانـــی‌‌راگه‌یاند"‌من‌ئاگاداری‌‌ئه‌و‌ســـه‌ردانه‌‌نیم‌و‌ده‌توانن‌له‌گه‌ڵ‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌

خوێندی‌‌بااڵ‌قسه‌‌بكه‌ن.‌له‌الیه‌كی‌‌تره‌وه‌‌د.‌سه‌باح‌به‌رزنجی‌‌بڕیارده‌ری‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌بااڵ‌له‌پارله‌مانی‌‌كوردســـتان‌بۆ‌ئاوێنه‌‌ده‌ڵێت:‌ئه‌و‌كه‌ســـانه‌ی‌‌له‌لیژنه‌كه‌مان‌

سه‌ردانی‌‌توركیامان‌كردوه‌‌پێكهاتبون‌ده‌ســـه‌اڵت‌و‌ حزبـــی‌‌ له‌ئه‌ندامانـــی‌‌ئه‌ندامێكی‌‌ ته‌نانـــه‌ت‌ ئۆپۆزیســـیۆن‌و‌مه‌سیحیش‌له‌گه‌ڵمان‌بوه‌،‌هه‌ركه‌سێك‌گله‌یی‌‌لـــه‌و‌ده‌زگایـــه‌‌هه‌یه‌)فه‌زاله‌ر(‌به‌رده‌ست‌ بخاته‌‌ به‌ڵگه‌كانی‌‌ ده‌توانێت‌

وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌.‌له‌وه‌كـــرده‌وه جه‌ختـــی‌‌ ‌به‌رزنجـــی‌‌شـــێوه‌یه‌ك‌ به‌هه‌مـــو‌ ‌"ســـه‌ردانه‌كه‌‌گله‌یی‌‌و‌ هه‌ركه‌ســـێك‌ ســـه‌ركه‌توبوه‌،‌به‌ڵگه‌ی‌‌هه‌یه‌‌با‌ســـه‌ردانی‌‌وه‌زاره‌ت‌و‌زانكـــۆو‌ بـــكات،‌ ئێمـــه‌‌ لیژنه‌كـــه‌ی‌‌قوتابخانه‌كانی‌‌ئـــه‌و‌ده‌زگایه‌‌ئه‌و‌بڕه‌‌له‌قوتابییه‌كانی‌‌ وه‌ریده‌گـــرن‌ پـــاره‌ی‌‌ئێمه‌‌زۆر‌كه‌متره‌‌له‌وانه‌ی‌‌وه‌رده‌گیرێت‌

له‌وانه‌ی‌‌خۆیان.‌‌عومه‌ر‌نوره‌دین‌هێمای‌‌بۆ‌ئه‌وه‌شكرد"له‌توركیا‌له‌رێگه‌ی‌‌ده‌زگای‌‌)فه‌زاله‌ر(ه‌وه‌‌ســـێ‌‌وه‌فدی‌‌واڵتـــان‌هاتبون‌كه‌‌پێكهاتبـــون‌له‌)وه‌زیری‌‌پـــه‌روه‌رده‌ی‌‌ئۆكرانیا،‌ بـــااڵی‌‌ وه‌فـــدی‌‌ بۆســـنێ،‌ســـه‌رۆكی‌‌دادگای‌‌عولیای‌‌هندستان(،‌سه‌رجه‌می‌‌خه‌رجییه‌كانی‌‌ئه‌م‌سه‌فه‌ره‌‌له‌ئه‌ستۆی‌‌پارله‌مانی‌‌كوردستان‌بوه‌.

هه‌ر‌به‌پێی‌‌زانیارییه‌كانی‌‌ئاوێنه‌‌رۆژێك‌پێش‌ئه‌م‌ســـه‌ردانه‌‌له‌كۆبونه‌وه‌یه‌كی‌‌تـــردا‌له‌نێوان‌ســـه‌رۆكایه‌تی‌‌لیژنه‌كان‌له‌گه‌ڵ‌جێگـــری‌‌پارله‌مـــان‌‌هه‌ندێك‌به‌كارێكی‌‌ ســـه‌ردانه‌یان‌ ئـــه‌م‌ ئه‌ندام‌ئیجابی‌‌وه‌ســـف‌نه‌كردوه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ئه‌م‌لیژنه‌یـــه‌‌له‌رێگه‌ی‌‌كۆمپانیایه‌كه‌وه‌‌

بانگهێشت‌ده‌كرێت.ئه‌و‌شـــاره‌زایه‌ی‌‌بواری‌‌پـــه‌روه‌رده‌‌بۆچونی‌‌وایه‌"‌ده‌كرێت‌بپرســـیت‌ئایا‌كاری‌‌پارله‌مان‌و‌ئه‌ندامه‌كانی‌‌چاودێرییه‌‌

ده‌زگاو‌ ده‌عوه‌تی‌‌ قبوڵكردنـــی‌‌ یاخود‌كۆمپانیاكان؟،‌یاخـــود‌بۆچی‌‌له‌الیه‌ن‌ئـــه‌و‌واڵته‌وه‌‌ وه‌زاره‌تی‌‌پـــه‌روه‌رده‌ی‌‌بانگهێشتنامه‌كه‌یان‌ئاراسته‌‌نه‌كراوه‌؟‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌كوردســـتان‌جه‌ختی‌‌ پارله‌مانی‌‌ بااڵی‌‌له‌وه‌كـــرده‌وه‌"‌ئه‌گه‌ر‌كـــه‌م‌و‌كورتییه‌‌هه‌بوبێت‌لـــه‌و‌قوتابخانه‌و‌زانكۆیانه‌ی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان،‌كه‌‌سه‌ر‌به‌ده‌زگای‌‌به‌دواداچونمان‌ ئێمه‌یـــن‌ )فه‌زاله‌ر(ه‌،‌ئه‌گه‌ر‌ له‌سه‌ر‌كه‌مته‌رخه‌مییه‌ك‌ كردوه‌‌هه‌بوبێت،‌بۆیه‌‌ئه‌م‌ده‌زگایه‌‌به‌پێوه‌ری‌‌یاســـایی‌‌كار‌ده‌كات،‌هـــه‌ر‌ئێمه‌‌بوین‌پـــه‌روه‌رده‌و‌خوێندنی‌‌ لیژنـــه‌ی‌‌ وه‌ك‌بااڵ‌چاوپۆشـــیمان‌نه‌كـــردوه‌‌له‌كه‌م‌و‌قوتابخانانه‌ی‌‌ زانكـــۆو‌ له‌و‌ كورتییه‌ك‌

سه‌ر‌به‌م‌ده‌زگایه‌‌بون.‌به‌پێی‌‌ئه‌و‌زانیارییانه‌ی‌‌به‌رده‌ستی‌‌ئاوێنه‌كه‌وتون‌كه‌م‌و‌كورتییه‌كی‌‌زۆر‌له‌و‌زانكۆو‌قوتابخانانه‌ی‌‌ســـه‌ر‌به‌ده‌زگای‌‌)فه‌زالـــه‌ر(‌هه‌یه‌و،‌له‌به‌دواداچونێكیان‌به‌ناوی‌‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌گشتی‌‌فێركردنی‌‌بنه‌ڕه‌ت‌و‌باخچه‌ی‌‌ســـاوایان،‌كه‌‌ژماره‌‌‌2012/5/13 بـــه‌رواری‌‌ )8085(و‌له‌سه‌ره‌،‌ئاراســـته‌ی‌‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تییه‌‌)هه‌ولێر،‌ په‌روه‌رده‌كانی‌‌ گشتییه‌كانی‌‌ســـلێمانی‌،‌دهـــۆك(‌كـــراوه‌،‌تێیـــدا‌هاتوه‌،‌بابه‌ت‌هه‌ڵسه‌نگاندنی‌‌سااڵنه‌ی‌‌هه‌روه‌هـــا‌ ئه‌هلییـــه‌كان،‌ قوتابخانـــه‌‌فارس(‌ )عه‌بدولعه‌زیز‌سه‌رحان‌ واژوی‌‌

به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌له‌سه‌ره‌.قوتابخانه‌‌ هه‌ڵسه‌نگاندنی‌‌ ‌له‌راپۆرتی‌‌‌2012/2011 ســـاڵی‌‌ بۆ‌ ئه‌هلییـــه‌كان‌ئه‌نجامدراوه‌،‌ئه‌و‌قوتابخانه‌و‌ئاماده‌یی‌‌و‌كۆلێج‌و‌زانكۆیانه‌ی‌‌له‌شارو‌قه‌زاكاندان،‌

)فه‌زالـــه‌ر( بـــه‌ده‌زگای‌‌ ســـه‌ر‌ كـــه‌‌ن،‌خاوه‌نـــی‌‌چه‌ندیـــن‌كـــه‌م‌و‌كورتی‌‌به‌رچـــاون‌و‌ناو‌شـــوێن‌و‌تێبینییه‌كان‌ئـــه‌وه‌ی‌‌ ئاوێنـــه‌دان،‌ له‌به‌رده‌ســـتی‌‌جێگای‌‌پرســـیاره‌‌له‌كاتێكدا‌وه‌زاره‌تی‌‌هه‌رێمـــی‌‌ حكومه‌تـــی‌‌ پـــه‌روه‌رده‌ی‌‌كوردســـتان‌له‌قه‌یرانی‌‌كه‌می‌‌بینادایه‌‌یان‌خاوه‌ن‌ئـــه‌و‌بینایانه‌یه‌‌كه‌‌كۆن‌و‌مه‌ترســـی‌‌داڕمانیان‌لێده‌كرێت،‌به‌اڵم‌چه‌ندیـــن‌بینای‌‌حكومی‌‌بۆ‌قوتابخانه‌و‌ئه‌م‌ زانكۆكانی‌‌ كۆلێـــج‌و‌ ئاماده‌یـــی‌‌و‌ده‌زگایـــه‌‌كـــه‌‌ده‌زگای‌‌)فه‌زالـــه‌ر(ه‌‌

ته‌رخانكراوه‌.پارله‌مانتارانـــه‌ی‌‌ ئـــه‌و‌ نـــاوی‌‌ ‌

له‌سه‌ردانه‌كه‌دا‌بون:1ـ‌عومـــه‌ر‌حه‌مـــه‌د‌ئه‌میـــن‌خـــدر‌

)نوره‌دینی(‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌.‌پارتی‌نه‌جیـــب،‌ محه‌مـــه‌د‌ ســـه‌باح‌ ـ‌ ‌2

بڕیارده‌ری‌‌لیژنه‌.‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیسالمی‌3ـ‌د.‌دانا‌سه‌عید‌سۆفی،‌یه‌كێتی‌.4ـ‌ئامینه‌‌زكری‌‌سه‌عید،‌پارتی‌.5ـ‌شلێر‌محێدین‌ساڵح،‌پارتی‌.

ئۆگستین،‌ عه‌بدولئه‌حه‌د‌ د.سائر‌ 6ـ‌مه‌سیحی‌.

نه‌جمه‌دین‌حه‌ســـه‌ن،‌ 7ـ‌عه‌زیمـــه‌‌گۆڕان.

8ـ‌په‌یمان‌عه‌بدولكه‌ریم‌عه‌بدولقادر،‌گۆڕان.

9ـ‌فه‌رمان‌عیزه‌دین،‌گۆڕان.

هه‌رجاره‌و‌که‌سێک‌ده‌ینوسێت

ته‌خته سپیخوێندن)355(‌سێشه‌ممه‌‌162012/12/11

فه زاله ر كۆمه ڵێك په رله مانتار ده بات بۆ توركیا"خه‌رجییه‌كانی‌‌له‌ئه‌ستۆی‌‌پارله‌مانی‌‌كوردستان‌بوه"

xwenden.awene@gmail.com

مه لزه مه ی ئاینناسی

بنه ماكانی توندوتیژی له نێو سیسته می په روه رده دا

شاره‌زایه‌كی‌‌په‌روه‌رده‌:‌

له‌كاتی‌‌مانگرتنی‌‌زیندانیانی‌‌توركیا‌ده‌زگاكه‌ی‌‌عه‌بدواڵ‌گویل‌له‌كوردستان‌په‌رله‌مانتارانی‌‌برده‌‌توركیا

سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌په‌روه‌رده‌:‌رێكخستنی‌‌به‌رنامه‌كه‌و‌

بیرۆكه‌ی‌‌ئه‌م‌سه‌ردانه‌مان‌

له‌الیه‌ن‌ده‌زگای‌‌)فه‌زاله‌ر(ه‌وه‌‌بوه‌

‌د.سه‌باح‌به‌رزنجی‌:‌

ئۆپۆزسیۆن‌و‌‌ده‌سه‌اڵت‌پێكه‌وه‌‌

سه‌ردانی‌‌‌توركیامان‌كردوه‌و‌

فه‌زاله‌ر‌ده‌زگایه‌كی‌‌توركییه‌و‌‌سه‌ركه‌توبوینله‌زیاتر‌له‌‌‌160واڵتی‌‌جیهانی‌‌خاوه‌ن‌زانكۆو‌قوتابخانه‌یه‌،‌

هه‌روه‌ها‌له‌كوردستاندا‌نزیكه‌ی‌‌‌35هه‌زار‌خوێندكار‌له‌زانكۆو‌

قوتابخانه‌كانیان‌ده‌خوێنن.‌ئه‌م‌‌ده‌زگایه‌‌‌راسته‌وخۆ‌سه‌ر‌به‌‌

عه‌بدواڵ‌گویلی‌‌سه‌رۆك‌كۆماری‌‌واڵتی‌‌توركیایه‌.‌

ده‌زگای‌‌فه‌زاله‌ر

بنه‌ماكانی‌‌سه‌رهه‌ڵدانی‌‌

توندوتیژی‌‌به‌هه‌مو‌جۆره‌كانییه‌وه‌‌له‌نێو‌هه‌ناوی‌‌كۆمه‌ڵگه‌دایه‌،‌

نه‌وه‌ك‌فاكته‌رێكی‌‌ده‌ره‌كی‌‌بێت

ئا: سارا قادر

لەماوەی رابردودا چەند هه واڵێکی ناراست سەرجەم میدیای کوردی

خستە هەڵەوەو میدیاش وەکو الیەنێکی ئاراستەکار شەقامی

کوردی جواڵند. ئەوەی سەیربو باڵوبونەوەی گرتەیەکی ڤیدیۆیی

لەتۆڕی کۆمەاڵیەتی فەیسبوک وایکرد کە ڕێکخراوەکانی کۆمەڵگەی مەدەنی و زۆرێک لەخەمخۆران و چاالکوانانی

مافی مرۆڤ بێنێتە سەر شەقام و دواتر بەیاننامە لەالیەن چەند بەرپرسێکەوە دەرکراو سەرباری هەموی داواکاری گشتی هێنرایە

سەرخەت تا بەڵێنی بەدواداچون و ئیجرائاتکردن بدات.

رەنگ���ە ب���ۆ کارێک���ی وا نامرۆڤانە کرابێت دنی���اش ش���وێنێکی لەهەرچ ١٥ تەمەن مێرمنداڵێک���ی بەرامب���ەر ساڵە زۆر نامرۆڤانەبێت و بۆ ئێمە زۆر گەورەیی بێت بچینە س���ەر ش���ەقام و هەڵوێستمان هەبێت بەاڵم بەو مەرجەی زانیارییەکانمان راست و دروستبن نەک وەک ئ���ەو هەاڵنەی میدی���ای کوردی تێیکەوت کە لەبنەرەت���دا تاوانبارەکە س���زادراوەو شوێنەکەشی کوردستانی رۆژهەاڵتە نەک باشور. لە هەمان کاتتدا ئ���ەو زانیارییە ناوردانەی کە لەس���ەر بەجینۆسایدناس���اندن و نەناس���اندنی ئەنفال هاتەئ���اراوەو جارێکی تر میدیا هەاڵی لەسەر نایەوەو دواتر دەرکەوت کە ناڕاس���تەو زانیارییەکان بەجۆرێکی ت���رن. ف���ەالح مورادخ���ان چاالکوانی کۆمەڵگ���ەی مەدەنی هەم���و ئەوانەی ناوردی ب���ۆ رویان���دا دەیگەڕێنێتەوە میدی���ای کوردی و وت���ی" میدیا نەک لەکرۆکی ش���تەکان ناکۆڵێتەوە بەڵکو هەر ناش���چێت بەالیدا، گ���ەر ئەوەی جینۆس���اید وەربگری���ن دەبینین هیچ ک���ەس خوێندنەوەیەکی بۆ ناکات. کە میدیا بابەتێکی ئاوا شایی و لۆغانی بۆ دەکات بۆ خۆی چەند گرنگە! گەرچی ئەمە بۆخۆی پرسێکی زۆر گرنگە بەاڵم س���وید واڵتێکە کە قورسایی ئابوری و سیاس���ی نییە ئیتر چۆن میدیا ئەمە دەکات بەه���ەاڵ. بەداخ���ەوە زۆر ل���ە کەناڵە رەخنەگرەکانیش کەوتنە هەمان هەڵەوەو کەوتنە ئەو هەڵەیەوە". ئەو رەخن���ە دەگرێت لەوەی ک���ە میدیای ک���وردی هێندە بێدەربەس���تە کە زۆر ج���ار باڵوکردنەوەی ئامارەکانیش���یان ناڕاس���تن و وردبینی تێدا نییە" ئێمە تازەترین توندوتیژییەدا هەڵمەتی لەم

یەکێک کەچی باڵوکردۆتەوە ئامارمان لەسایتەکان سەرباری ئەوەی ئامارێکی ژمارەکانیش���ی باڵوکردۆتەوە کۆن���ی هەرچەندە ئ���ەو نوس���یوە". بەهەڵە میدیای کوردی بەگرنگ دەزانێت بەاڵم وای لێهاتوە کە متمانەی بەهیچ یەكێک لەمیدی���اکان نەمێنێت و بۆ هیچ الیەک نەنوسێت. ئەو سەبارەت بەو هەواڵەی ئەو گەنجەی تەع���ەدای لێکراوە وتی " گرن���گ ئەوەیە میدی���ا زۆر بەوردی ئاگاداری باڵوکردنەوەی بابەتەکان بێت چونکە ئەو کەنااڵنە ئێمەو کەسوکاری قوربانی���ان و چاالکوانان دەجوڵێنن و بەئاراس���تەیەکی هەڵەمان���دا دەبەن و دەمانخەنە هەڵەوە، هەرچەندە ئەوەی ئەو گەنجە ئاوەندە جەربڕە کە چەندی بۆ بکەین ه���ەر کەمە هەرچەندە ئەوە وێنەی ڤیدیۆیی بو کە مرۆڤی ئاسانتر هەندێک ب���ەاڵم پێهەڵدەخەڵەتێ���ت، هەڵەی تر هەیە کە کەناڵەکان دەیکەن هەر زۆر نەش���یاوە زۆر جار بابەتیان بۆ دەنێریت بەش���ێوەیەک دەیشێوێنن کە رەنگە خۆشت نەیناسیتەوە چونکە تەنه���ا ئەو ش���تانە زەق دەکەنەوە کە مەبەس���تی نەک دەیانەوێت خۆی���ان نوسینەکە بۆیە ئێمە وەک چاالکوانانی کۆمەڵگەی مەدەنی هەمیش���ە لەنێوان میدی���ای و دەس���ەاڵت بەرداش���ی

سەربەخۆداین". ئەحمەد میرە سەنوسەری گۆڤاری لڤی���ن پێیوایە دو نمونەکە دو حاڵەتی پێچەوانەن لەسەر ئەو گرتە ڤیدیۆییە و وتی" ئەگەر لەڕوە میدیایەکەش���ەوە نەبێت ل���ەڕوە مرۆڤانەکەیەوە کارێکی گرنگ بو میدیا دۆسیەکە بجوڵێنرێت، هەرچەن���دە چۆنیەت���ی داواکارییەکان روەو هەرێمی کوردستان ئاراستەکەی ب���و ک���ە ئەوی���ش پەیوەن���دی ب���ەو زانیارییە هەاڵنەوە بو کە لەس���ەرچاوە باڵوکرابون���ەوە، نادروس���تەکانەوە بەراس���تی پش���ت بەس���تن بەمیدیای ئەلکترۆن���ی بەتایبەت���ی فەیس���بوک ب���ۆ ئاراس���تەکردنی ڕوداو لەمیدیای باوەڕپێک���راو کارێک���ی زۆر هەڵەی���ە چونکە لەتێکڕای دنیادا فەیسبوک وەک سەرچاوەیەکی سەرەکی و بنەرەتی بۆ کاری ڕوداوەکاندا لەگەڵ مامەڵەکردن پێناکرێ���ت لەدواهەمین راپرس���یدا کە ئەنجامیاندابو گەیشتە ئەمەریکییەکان ئەوەی ڕاستە میدیای فەیسبوک زۆرترین بەکارهێنەری هەیە بەاڵم بێمتمانەترین میدیای���ە ن���ەک لەکوردس���تان بەڵکو ئەمەریکاش���دا یەکگرتوەکانی لەواڵتە کە ئەمە رەنگە ئێمەش بخاتە هەڵەی

گەورەوە".

بەجینۆس���اید هەواڵ���ی ئ���ەو ناس���اندنەکەی ئەنفال توش���ی شۆکی ک���ردوە، چونک���ە وەک خ���ۆی وتی" هەم���و زانیاریی���ەکان س���ەرچاوەی میدیاکانیش���یان خستە بەردەم هەڵەو

بەرپرس���یارێتییەکی گەورە، لە رۆژی پێچەوانە هەواڵێک���ی کە ش���ەممەوە هەم���و ئ���ەو س���ەرباری باڵوب���ۆوە چاالکوانان���ەی لەپەرلەمانی س���ویدن و ئەو هەم���و پەرلەمانت���ارە کوردانە لەس���وید کە ئێمە پاڵپشتیمان کردون کەچ���ی هەواڵێکی بەمج���ۆرە لەژوری هەواڵی خۆیاندا بکوڵێنن و بینێرنەوە بۆ خەڵکی کوردستان ئەمە کارەساتە، کەواتە لەم حاڵەتەدا میدیا نەکەوتۆتە هەڵەوە بەڵکو پێویس���تە بەسەرچاوە فەرمییەکان���دا بچینەوە چونکە ئەوانن ک���ە کەوتونەت���ە هەڵەوەو پێویس���تە میدیای کوردی سکااڵی یاسایی لەسەر ئەو سەرچاوانەی هەواڵ تۆمار بکەن، باڵوکردۆتەوە". وای���ان هەواڵێکی کە هەر س���ەبارەت هەمان کێشە سیروانس���یروان غه ریب، سه رنوسه ری سایتی خه ن���دان وتی" كۆتایی هه فته ی رابردو له گه ڵ باڵوبونه وه ی ئه و گرته ڤیدێۆییه قێزه ونه دا ئه و راستییه ته واو سه لمێنرا كه به ش���ێكی زۆری میدی���ای كوردی به ده ست نه بونی دیقه وه بونه ته مایه ی پێكه نین. زۆربه م���ان ئه و هه وااڵنه مان كه ناڵ���ه و ه���ه ر ك���ه ده خوێن���ده وه پێچه وانه یان زانی���اری به ش���ێوه یه ك ده به خشییه هاواڵتیان، كۆمیدیای ساتی خوێندن���ه وه ی هه واڵ���ه پێچه وانه كانی كه ناڵه كان���ی راگه یاندن خه ریكبو كاره

قێزه ونه كه ی بیرده بردینه وه .وێ���ڕای ئ���ه و هه وااڵن���ه ك���ه دواتر ده ركه وت له رێگه ی سه رچاوه ی نادیارو ب���ێ بنه م���اوه گوازرابون���ه وه . چه ند كه ناڵێكی راگه یان���دن دور له ئه خالقی له رێس���اكانی دور رۆژنامه گ���ه ری ،

ناوی رۆژنامه گ���ه ری ، به دواداچون���ی هاواڵتییه كی داماویان باڵوكرده وه گوایه ئه و كرداری القه كردنه كه ی ئه نجامداوه . ئه م هه واڵه بێ بنه مایانه كه هه مویان ب���ه ره و ئ���ه وه ده چون ك���ه روداوه كه له هه رێمی كوردس���تان روی���داوه ، وای كرد ژماره یه ك چاالكوان به خێرایی داوا له حكوم���ه ت بكه ن هه ڵوێس���تی خۆی رابگه یه نێت. ئه گ���ه ر ئاوڕبده ینه وه بۆ ئه و چه ند رۆژه بۆمان ده رده كه وێت كه چه ن���د كه ناڵێكی راگه یاندن به ژیانێكی تێده په رین، ترس���ناكدا رۆژنامه نوسی ب���ه وه ی ك���ه ده یانه ویس���ت له رێگه ی هه واڵ���ی گوماناویی���ه وه كاریگه رییان

هه بێت له سه ر رای گشتی . من باوه ڕم وایه ، رای گشتی هه رێمی كوردستان پێویستی به هه واڵی راست و دروس���ت هه یه ، هه واڵێ���ك كۆڵه كانی له س���ه ر به دواداچون���ی ورد دروس���ت بوبێت و هیچ كه سێك نه توانێت گومانی له سه ر راستی و دروستی هه بێت، به اڵم ئه و روداوه س���ه لماندی ك���ه هه ندێك كه ناڵ���ی راگه یاندنی ئێمه ته نها خه می سه بقێكی كاتییان هه یه و باكیان نییه له وه ی هه واڵه كه یان له دوای نیو كاتژمێر ره تبكرێته وه . له وه ش ناشرینتر یه كسه ر وه ك ئه وه ی نه بایان بینیبێت نه بۆران، بس���ڕنه وه و له كه ناڵه كانیان هه واڵه كه

هیچ رونكردنه وه یه ك نه ده ن.خۆش���به ختانه ئێمه وه كو س���ایتی هه ڵه یه وه و ئ���ه و نه كه وتینه خه ندان، توانیم���ان هاوڕێكانم���ان به هه وڵ���ی زۆرترین زانیاری راس���ت له س���ه ر ئه و بیگه یه نین���ه باڵوبكه ین���ه وه و روداوه

خوێنه رانمان".

رێکخراوەکانی ژنان، هەر وەک

رێکخراوەکانیتری کۆمەڵی

مەدەنی و دەزگا جیاوازەکانی

راگەیاندن تەنها بەمانشێتێک یان

بەریپۆرتاژێک چیرۆکی

کوشتنەکان دەخەنەڕو

17 (3٥٥( سێشه ممه ١١/١2/20١2 کۆمەاڵیەتی

پیاوە سێکسستەکانی ناو دەسەاڵترۆڵی سەرەکی دەگێڕن لەئازادکردنی تاوانباران

ئا: ئاوێنە

سەرباری هەڵمەتە جۆراوجۆرەکانی 2٥ نۆڤەمبەر بۆ بەرەنگاربونەوەی

توندوتیژی و باشترکردنی وەزعیەتی ژنان کەچی رۆژبەرۆژ توندوتیژییەکان

یان زیاد دەکات یان وەک خۆیان دەمێننەوە.

ئامارەکانی ئەمە س���ەرباری ئەوەی بەڕێوەبەرێت���ی توندوتیژی پێماندەڵێن ش���ەرەف و لەس���ەر کوش���تن ک���ە بەبیان���وی ش���ەرەف کەمبۆتەوە بەاڵم هەم���و جۆرەکان���ی توندوتی���ژی هەر لەتوندوتی���ژی رەمزییەوە کە هەس���ت پێنەک���راوەو قبوڵک���راوە لەالیەن ژنان خۆیانە تا توندوتیژی زارەکی و دەرونی لەزیادبوندای���ە. تریفە عەلی چاالکوانی بواری مافەکان���ی ژنان رەخنەی زۆری هەی���ە س���ەبارەت ب���ەو کاران���ەی بۆ رەگوڕیش���ەی پێیوایە دەکرێت و ژنان توندوتیژی لەکوردس���تان دەگەڕێتەوە بۆ نەبونی بزوتنەوەیەکی فیمێنس���تی بەهێزو ل���ەو بارەی���ەوە پڕۆژەیەک بۆ

باشکردنی رەوشی ژنان دەخاتەڕو.

ئاوێنه : پرۆژەی لێکۆڵینەوە لەبیرەکانی فێمینیزم چییەو،

چی لەخۆگرتوە؟

دەتوانی���ن بڵێین ک���ە لەکۆمەڵگای ئێمەدا خەڵکی تاکە تاکە شارەزاییەکی زۆر س���ەرەتاییان لەس���ەر چەمک���ی فێمێنی���زم هەیە، ب���ەاڵم وەک تیۆرە، شارەزاییان کەمترین فەلس���ەفە وەک هەی���ە. چەمک���ە ب���ەو س���ەبارەت فەلسەفەو فێمینیزمبون وەک چەمک و تێ���ۆرە، بابەتێک���ی گەلێ���ک گرنگەو راس���تەوخۆ پەیوەس���تە بەوەزعییەتی مرۆڤەکانی ک���ۆی دوات���رش ژن���ان و کۆمەڵگا. فێمینیزمبون دەرگیرە لەگەڵ کەلتورێک، کە بە کەلتوری پاتریارکی یان سێکسس���یزم)هەاڵواردن لەس���ەر هەروەها ناس���راوە، ڕەگەزی( بنەمای دەرگی���رە لەگەڵ ئەقڵییەت���ی ئاینی، یاس���ای، سیاس���ی خێڵەکی کوردی، لەم س���ۆنگەیەوە بیرەکانی فێمینیزم و لەچارەسەرە یەکێکە فێمینیس���تبون، گرنگەکان سەبارەت بەدۆزی ژن و کۆی گرفتە گرنگ و حەساسەکانی کۆمەڵگا، کۆمەڵگایەکی وەک کۆمەڵگای ئێمە بەو هەمو گرفتانەوە، گ���ەر بزوتنەوەیەکی سیاس���ی فێمینیس���تی جدی لەپشت ک���ۆی ژن و وەزعییەت���ی نەبێ���ت، گرفتەکان���ی تر نەک ب���اش نابن بگرە خراپتر دەبن، بۆیە دەبینیت لەئێستادا وەزعییەتی ژنان بەش���ێوەیەکی گشتی رۆژ بەڕۆژ ڕو لەخراپبون دەکات، بەپێی ئ���ەو ئامارانەی کە چەند مانگ جارێک

باڵودەکرێنەوە. ئەمە لە کاتێکدایە کە ژمارەیەک���ی بەرچاو رێکخراوی ژنانمان هەن. ئەوەی جێگای س���ەرنجە ئەوان "وات���ە رێکخراوەکانی ژنان"، هەر وەک رێکخراوەکان���ی تری کۆمەڵی مەدەنی و تەنها راگەیاندن جیاوازەکان���ی دەزگا بەمانشێتێک یان بە ریپۆرتاژێک چیرۆکی کوش���تنەکان و ژمارەی ک���وژراوەکان و ج���ۆری توندوتیژیی���ەکان دەخەنەڕو، ئاگادارکردن���ەوەی کۆمەڵ���گا دی���ارە س���ەبارەت بەم روداوو گرفتانە کارێکی گرنگ���ە، بەاڵم ئەم ج���ۆرە لەکارکردن ناتوانێ���ت وەزعییەتی ژن بەرەو گۆڕان

بب���ات و ئازارەکانی���ان کەمبکات���ەوە. گەر لە س���اڵێکدا لەبری جارێک چەند جارێ���ک 2٥ نۆڤەمب���ەرو ٨ م���ارس دوبارەبکەینەوەو دەیان کۆنفرانسی لە" ئاشتی خێزانەوە بۆ ئاشتی کۆمەڵگا"و چەند ئەنجومەنێکی تری خانمان بونی هەبێت کارەکانیان دەرئەنجامی جدی و گرنگی���ان نابێ���ت، هەر لەس���ەرەتاوە کۆنفرانس���ەکە بەموجامەلەیەکی زۆری ئاین و پیاوانی ئاینی دەس���تی پێکرد، ئەمە لە کاتێکدایە، کە گرفتی سەرەکی بەردەم ژنان و زۆرێک لەگرفتەکانی تری لەالیەکی ئاینییە. پاتریارکی کۆمەڵگا

ترەوە موجامەلەی بێمانای خانمان و ئەو رێکخراوانەی ژنان بۆ دەسەاڵت و پیاوانی دەسەاڵت، ئەوان، پیاوە سێکسستەکانی ناو دەسەاڵت دەوری سەرەکی دەگێرن بکوژانی تاوانب���اران و لەئازادکردن���ی ژن���ان و هەموارنەکردن���ی هەم���و ئەو یاسایانەی کە ماف و ئازادی ژن پێشێل دەکەن. ئابوری ئەم واڵتەیان بۆ خۆیان کۆنت���رۆڵ ک���ردوە، لەکاتێک���دا الیەک لەژنانی ئێمە بەدەست هەژاری و نەبونی ئابوری س���ەربەخۆوە دەناڵێنن. لەبری ئەو هەمو دزی و بازرگانیکردن بەدۆزی ژنەوە لەژێرناوی پڕۆژەو کۆنفرانس���دا، گەر سۆش���یالیان بۆ ژنان دابینبکردایە گەلێک باشتربو. هەروەها ناونانی ئەو دەزگا حکومییان���ە بەو ج���ۆرە ناوانە لەوانە"خانمان" دەلیلی کارنەکردنی ئەو دەزگایانەیە بۆ ژن���ان، چونکە کاتێک باس لەخانم���ان دەکرێت کۆمەڵی ژنی سێکسس���ت دێتە بەرچاوت کە کاریان تەنه���ا بەڵێک���ردن و س���ەرلەقاندنە بۆ

سەردارە گەورە پاتریارکەکانیان.

ئاوێنە: ئامانجی پرۆژەکە چییە؟وەزعییەت���ی ژنان ئەمرۆ پێویس���تی بەبزوتنەوەیەکی فێمینیس���تی سیاسی شۆڕش���گێڕ هەی���ە، کە س���ەرلەبەری پاتریارکی ئاینی سیاسی خێڵەکی کوردی بخاتە ژێر پرسیارەوە، نەک کردنەوەی

، ئەنجومەنی"خانمان دەزگاو ڕێکخراو جوانان و ناس���کان.....". بۆیە لێرەوە وەک هەوڵێکی تاکه کەسی خۆم و بەبێ هاوکاری هیچ گروپ والیەنێک بڕیارمدا پرۆژەیە ئەم بەجێبەجێکردنی هەستم فێمینیس���تی و مۆڕاڵی ناس���اندنی بۆ لەوەش زیاتر کردنی بیری فێمینیزمی بەش���ێوەژیان و دونیابین���ی و م���ۆڕاڵ و ئەوەی بۆ مرۆفەکان، هەڵس���وکەوتی ژیانی هەمومان مرۆیترو ئاسودەتر بێت. هەروەها ئاش���کراکردنی کۆی ئەو پنتە تاریک و پش���تگوێخراوانەی کە بەدیدی پاتریارکی تەنراون لەکۆمەڵگای ئێمەدا و نێگەتیفیان گەورەو یەکجار کاریگەری لەسەر بونیادی کۆمەاڵیەتییانەی ئێمە

هەیە.ئ���ەم پرۆژەی���ە ل���ەم چاالکییانەی

خوارەوە پێکهاتوە:نوسین و باڵوکردنەوەی چەند بابەتێک س���ەبارەت بەمۆڕال���ی فێمینزم و بیری

فێمینیزم چاوپێکەتن چەندی���ن ئەنجامدان���ی

سەبارەت بەهەمان بابەتلەچەند تایب���ەت وانەی وتن���ەوەی قوتابخانەیەکی ناو ش���اری س���ڵیمانی

سەبارەت بەهەمان بابەتدەبێ���ت س���یمینارێک دواچاالک���ی کارکردن���ی بەمیت���ۆدی س���ەبارەت

رێکخراوەکانی ژنان لەکوردساتان.

سه باره ت به ده ستدرێژییه سێکسییه که ی مێرمنداڵه که ی رۆژهه اڵتمیدیای کوردی چی به خه ڵک ده کات؟

بۆ به ڕێزان/ مه سعود بارزانی سەرۆکی هەرێمی کوردستان

مام جه الل تاڵه بانی/ سەرۆک کۆماری عێراق

نێچیرڤان بارزانی/ سه رۆکی حکومه تی هه رێمی کوردستان

ئێم���ە ک���ە ناوم���ان لەخ���وارەوە نوس���راوە، چ���وار کارمەن���د بوی���ن لەپارێزگای س���لێمانی، لەس���ەرەتای س���اڵی 2009 دوای تۆمەتبارکردنمان لەالی���ەن دادگاوە گوایە دو لیژنەبوین بۆ بەرەنگاربونەوەی وش���کە ساڵی، دو لیژنەکە پێکهاتبو لەش���ەش کەس کە هەر شەش���مان لەالی���ەن دادگاوە ئافرەت و چ���وار تۆمەتبارکرابوی���ن، دو پی���او، یەکێک لەپی���اوەکان کاک دانای ئەحمەد مەجیدە کە پارێزگاری پێش���وی س���لێمانی بو، بەاڵم ئێستا چوار ئافرەتەکە ماوەی چوار س���اڵە لەئێس���تادا هەڵمەتێک لەزیندانداین، هەیە بۆ بەرەنگاربونەوەی توندوتیژى دژ بەژن���ان، ئەمەی���ە توندوتیژی دژ بەژنان، چوار ئافرەت ماوەی چوار ساڵه گیراون، بەاڵم پی���اوەکان هەرچەندە تۆمەتبارک���راون، دادگاوە لەالی���ەن ئ���ەوان لەدەرەوەن و بەئ���ازادی ژیان بەسەر دەبەن تەنها ئێمە کە خاوەنی منداڵی پچوکین و چوارس���اڵە دورین س���ەرەرای منداڵەکانمان، لەخێزان و ئەم چوار ساڵەش دوای پەسەندکردنی پرۆژەیاسایی لێبوردنی گشتی کە ئێمە بەگوێ���رەی مادەی 340 س���زادراوین وات���ا کەمتەرخەم���ی لەکارەکانماندا دەبوین لەو چوارچێوەیەدا سودمەند لەو لێبوردنە گشتیيە بەاڵم بەبیانوی ج���ۆراو ج���ۆر تاکو ئێس���تاش ئازاد نەکراوین لەبەر ئەوەی ئافرەتین و هیچ دەس���ەاڵتێکمان نییە، وەکو کارێکی مرۆڤان���ەو وەک���و مافێک ب���ۆ ژنان و لەبەرێزتان داواکارین منداڵەکانم���ان ئ���ەو نادادپەروەریي���ە بنەبڕ بکەن و ب���ەو لێبوردنە گش���تییە ک���ە مافی خۆمان���ە ئازادمان بکەن و ش���ادمان بکەنەوە بەماڵ و منداڵەکانمان و وەرن

بەهانامانەوە، لەگەڵ رێزماندا.

سه لوا عومه ر شه ریف نیهایەت جه بار که ریم ئەرخەوان عه لی ئەمینشادان عه لی ئەمین

ئەو چوار ژنەی لەسەر کەیسی وشکەساڵی

زیندانیکراون داوای ئازادبون

دەکەن

چاالکیه ک دژ به و ده ستدرێژیه ی کتاسیه سه ر مێرد منداڵه که فۆتۆ: ئارام که ریم

کۆڕێکی تریفه عه لی

‌‌‌ئا:‌میران‌وزریان

چه‌ند‌مانگێكه‌‌سێ‌‌لیژنه‌ی‌هه‌میشه‌یی‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان‌بێ‌

سه‌رۆكه‌و‌به‌وته‌ی‌‌په‌رله‌مانتارێكی‌ئۆپۆزسیۆنیش‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌مان‌

ته‌نها‌كات‌به‌رێده‌كات‌و‌پالنێكی‌‌جدی‌‌نییه‌‌بۆ‌چاالككردنی‌‌په‌رله‌مان،‌"بۆیه‌‌ساردی‌‌و‌خاووخلیچكییه‌كی‌‌زۆر‌له‌كاره‌كانی‌‌په‌رله‌مان‌و‌دانانی‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كاندا‌ده‌بینرێت".‌له‌به‌رامبه‌ردا‌په‌رله‌مانتارێكی‌‌

فراكسیۆنی‌‌كوردستانی‌‌ره‌تیده‌كاته‌وه‌‌كه‌‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌مان‌هۆكاری‌

‌دیارینه‌كردنی‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كان‌‌بێت.

جگ���ه‌‌له‌لیژنه‌ی‌‌نه‌زاهه‌‌كه‌‌پێش���تر‌له‌الیه‌ن‌ره‌فیق‌سابیر‌-‌سه‌ر‌به‌یه‌كێتی‌-‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌ده‌كراو‌ناوبراو‌له‌مانگی‌‌تش���رینی‌‌یه‌كه‌م���ی‌‌2011دا‌ده‌س���تی‌له‌كاركێش���ایه‌وه‌،‌هه‌ریه‌ك‌له‌لیژنه‌كانی‌مانگێكه‌ چه‌ند‌ ته‌ندروستیش‌ ‌یاسایی‌‌و‌

‌بێ‌سه‌رۆكن.لیژنه‌ی‌‌یاسایی‌‌له‌الیه‌ن‌په‌رله‌مانتاری‌‌پێش���و‌ش���یروان‌حه‌یده‌ری‌‌-‌س���ه‌ر‌به‌پارتی‌-‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌ده‌كرا،‌به‌اڵم‌ناوبراو‌له‌پێكهێنانی‌‌كابینه‌ی‌‌حه‌وته‌می‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێمدا‌كرا‌به‌وه‌زیری‌‌داد،‌هاوكات‌حه‌سه‌ن‌سوره‌‌-سه‌ر‌به‌پارتی‌-‌س���ه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌ته‌ندورستی‌‌بوو،‌له‌دوای‌‌ئاڵوگۆری‌‌پۆس���ته‌كانی‌ به‌اڵم‌‌حكومه‌ت‌و‌په‌رله‌م���ان‌له‌نێوان‌پارتی‌‌و‌یه‌كێتی���دا‌ك���را‌به‌جێگری‌‌س���ه‌رۆكی‌‌په‌رله‌م���ان،‌له‌وكاته‌ش���ه‌وه‌‌تائێس���تا‌

هه‌رسێ‌لیژنه‌كه‌‌بێ‌سه‌رۆكن.

په‌رله‌مانت���اری‌‌فراكس���یۆنی‌‌گۆڕان،‌عه‌دنان‌عوس���مان‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند،‌"له‌ئێستادا‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌مان‌ته‌نها‌كات‌به‌رێ���ده‌كات‌و‌پالنێكی‌‌جدی‌‌نییه‌‌ب���ۆ‌چاالككردنی‌‌په‌رله‌م���ان‌له‌م‌چه‌ند‌مانگه‌ی‌‌ته‌مه‌نی‌‌یاس���ایی‌‌په‌رله‌مان‌كه‌‌پرۆژه‌‌ ماویه‌ت���ی‌،‌چونكه‌‌كۆمه‌ڵێ���ك‌یاس���ای‌‌گرنگ‌له‌به‌رده‌م‌سه‌رۆكایه‌تی‌په‌س���ه‌ند‌ پێویس���ته‌‌ ‌په‌رله‌ماندای���ه‌و‌بكرێت،‌به‌اڵم‌پێناچێت‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌مان‌هیچ‌نیازێكی‌‌بۆ‌چاالككردنی‌‌په‌رله‌م���ان‌هه‌بێ���ت،‌بۆیه‌‌س���اردی‌‌و‌له‌كاره‌كان���ی‌ خاووخلیچكییه‌ك���ی‌‌زۆر‌‌په‌رله‌مان‌و‌دانانی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كاندا‌

ده‌بینرێت."وتیش���ی‌،‌ عوس���مان‌ عه‌دن���ان‌دیارینه‌كردن���ی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كانی‌‌په‌رله‌مان‌الوازیی‌‌رێككه‌وتنی‌‌ستراتیژی‌‌نێ���وان‌یه‌كێتی‌‌و‌پارت���ی‌‌ده‌رده‌خات،‌دیاریكردنی‌ له‌س���ه‌ر‌ چونكه‌‌ئه‌وه‌ت���ا‌‌س���ه‌رۆكی‌‌لیژنه‌یه‌ك���ی‌‌په‌رله‌مان���ی‌‌كوردس���تان‌رێكناكه‌ون،‌چونكه‌‌پارتی‌‌رازی‌‌نییه‌‌س���ه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌یاس���ایی‌‌بدات‌به‌یه‌كێتی،‌بۆیه‌‌تائێستا‌لیژنه‌كه‌

‌به‌بێ‌سه‌رۆك‌ماوه‌ته‌وه‌‌.ب���ه‌اڵم‌له‌به‌رامب���ه‌ردا‌په‌رله‌مانتاری‌عه‌بدولسه‌الم‌ كوردستانی‌،‌ ‌فراكسیۆنی‌‌ب���ه‌رواری‌،‌ده‌ڵێ���ت،‌"ئ���ه‌و‌قس���ه‌یه‌‌هه‌ڵه‌یه‌‌ك���ه‌‌له‌ئامرازه‌كانی‌‌راگه‌یاندندا‌باڵوكراوه‌ته‌وه‌‌كه‌‌گوایه‌‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌م���ان‌رێگره‌‌له‌دانانی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌لیژن���ه‌كان،‌چونكه‌‌به‌پێ���ی‌‌په‌یره‌وی‌‌ناوخۆی‌‌په‌رله‌مان‌سكرتێری‌‌په‌رله‌مان‌وه‌ك‌چاودێ���ر‌له‌لیژنه‌ك���ه‌دا‌ئام���اده‌‌ده‌بێت‌و‌پاش���ان‌ئه‌ندامان���ی‌‌لیژنه‌كان‌

خۆیان‌س���ه‌رۆك‌و‌جێگ���رو‌بریارده‌ری‌‌لیژنه‌‌‌هه‌ڵده‌بژێرن."

به‌رواری‌ ئه‌وه‌ی‌‌عه‌بدولسه‌الم‌ وێرای‌‌‌به‌پێویس���تی‌‌ده‌زانێ���ت‌س���ه‌رۆك‌بۆ‌ئ���ه‌و‌لیژنانه‌‌دی���اری‌‌بكرێ���ت،‌به‌اڵم‌ب���ۆ‌ له‌لێدوانه‌كه‌ی���دا‌ له‌هه‌مانكات���دا‌ئاوێن���ه‌‌ده‌ڵێت،‌لیژن���ه‌كان‌كاره‌كانی‌‌خۆیان‌به‌رێوه‌ده‌ب���ه‌ن‌و‌جگه‌‌له‌لیژنه‌ی‌‌نه‌زاهه‌‌هیچ‌لیژنه‌یه‌ك���ی‌‌دیكه‌‌به‌هۆی‌‌نه‌بونی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كه‌وه‌‌كاره‌كانی‌‌

نه‌وه‌ستاون.

به‌پێچه‌وانه‌وه‌‌عه‌دنان‌عوسمان‌ئاماژه‌‌بۆ‌ئ���ه‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌دی���اری‌نه‌كردنی‌‌س���ه‌رۆك‌بۆ‌لیژنه‌كان‌كاریگه‌ری‌‌زۆری‌‌هه‌یه‌‌بۆ‌سه‌ر‌كاری‌‌لیژنه‌كان،‌به‌تایبه‌تی‌‌بۆ‌لیژنه‌ی‌‌یاسایی‌،‌به‌تایبه‌تی‌‌له‌ئێستادا‌كه‌‌كاری‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردس���تان‌ته‌نها‌بۆته‌‌ده‌ركردنی‌‌یاس���او‌كاری‌‌دیكه‌ی‌

‌نییه‌.الی‌‌خۆیه‌وه‌‌جێگری‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌ته‌ندروس���تی‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردس���تان،‌هاوڕاز‌ش���ێخ‌ئه‌حمه‌د،‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌وت،‌زیاترل���ه‌‌‌10مانگ���ه‌‌لیژنه‌ك���ه‌یان‌بێ‌كاره‌كانی‌ "له‌وكاته‌شه‌وه‌‌من‌ سه‌رۆكه‌،‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كه‌م‌ڕاپه‌ڕاندوه‌،‌واته‌‌هه‌م‌وه‌ك‌س���ه‌رۆك‌هه‌م‌وه‌ك‌جێگری‌‌لیژنه‌‌كارم‌ك���ردوه‌،‌جگه‌‌ل���ه‌وه‌ی‌‌كاره‌كانی‌

‌بریارده‌ری‌‌لیژنه‌شم‌راییكردوه‌".هاوڕاز‌شێخ‌ئه‌حمه‌د‌رونیكرده‌وه‌‌كه‌‌له‌ماوه‌ی‌‌ئه‌و‌‌10مانگ���ه‌دا‌كه‌‌لیژنه‌ی‌چه‌ندین‌ س���ه‌رۆكه‌،‌ ‌ته‌ندروس���تی‌‌بێ‌جار‌به‌شێوه‌ی‌‌راسته‌وخۆو‌ناراستوخۆ‌داوای‌‌له‌س���ه‌رۆك‌و‌جێگری‌‌س���ه‌رۆكی‌‌په‌رله‌مان‌كردوه‌‌كه‌‌كێش���ه‌ی‌‌لیژنه‌ی‌‌ته‌ندروستی‌‌چاره‌سه‌ربكه‌ن‌و‌سه‌رۆكێك‌بۆ‌لیژنه‌كه‌‌دیاری‌‌بكه‌ن‌تا‌قورس���ایی‌‌كاره‌كانی‌‌لیژنه‌ی‌‌ناوبراو‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌و‌

كه‌مببێته‌وه.ئه‌رك‌و‌ په‌رله‌مانتاره‌‌،‌ به‌وته‌ی‌‌ئ���ه‌و‌كاره‌كانی‌‌لیژنه‌ی‌‌ته‌ندروستی‌‌له‌سه‌رجه‌م‌لیژنه‌كان���ی‌‌ت���ری‌‌په‌رله‌م���ان‌زۆرترو‌قورس���تره‌،‌چونكه‌‌كه‌رتی‌‌ته‌ندروستی‌‌راس���ته‌وخۆ‌په‌یوه‌س���ته‌‌به‌كێشه‌كانی‌زۆرترین‌ ئ���ه‌و‌كه‌رته‌ش‌ ‌هاواڵتیانه‌وه‌و‌

گرفتی‌هه‌یه‌.دیارینه‌كردنی‌ له‌باره‌ی‌‌كارانه‌كردن‌و‌

لیژن���ه‌ی‌‌نه‌زاه���ه‌،‌ ب���ۆ‌ ‌س���ه‌رۆك‌گۆران‌ په‌رله‌مانتاره‌كه‌ی‌‌فراكس���یۆنی‌‌وت���ی‌،‌"لیژن���ه‌ی‌‌نه‌زاهه‌‌ئ���ه‌و‌كانه‌ی‌‌سه‌رۆكیش���ی‌‌هه‌ب���وو،‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌م���ان‌رێگه‌ی‌‌نه‌دا‌ئ���ه‌و‌لیژنه‌یه‌‌رۆڵی‌‌خ���ۆی‌‌بگێرێت،‌ئێس���تاش‌ئه‌و‌عه‌قڵیه‌ته‌‌زاڵه‌،‌بۆیه‌‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌و‌لیژنه‌یه‌‌سه‌رۆكیشی‌‌بۆ‌دیاری‌بكرێت‌‌به‌هه‌مان‌ش���ێوه‌‌رۆڵی‌‌پێنادرێ���ت،‌به‌اڵم‌ئه‌گه‌ر‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كه‌‌بدرێت‌به‌ئۆپۆزسیۆن‌ره‌نگه‌‌بتوانێت‌گۆرانكاری‌‌تێدا‌بكات‌و‌

رۆحێكی‌‌بكاته‌وه‌‌به‌به‌ردا."ب���ه‌اڵم‌به‌وت���ه‌ی‌‌ب���ه‌رواری‌،‌لیژنه‌ی‌‌نه‌زاه���ه‌‌هه‌ر‌له‌س���ه‌ره‌تاوه‌‌كێش���ه‌ی‌‌تێدابوه‌و‌دواتر‌س���ه‌رۆكه‌كه‌ی‌‌ده‌ستی‌له‌كار‌كێش���اوه‌ته‌وه‌‌،‌ناوبراو‌له‌و‌ر‌وه‌وه‌"له‌س���ه‌ره‌تای‌‌پێكهێنانی‌‌ئه‌و‌ ‌وت���ی‌،‌له‌ئه‌ندامانی‌‌په‌رله‌مان‌ لیژنه‌یه‌‌به‌شێك‌وایانده‌زانی‌‌كاری‌‌لیژنه‌كه‌‌هاوش���ێوه‌ی‌‌ده‌سته‌ی‌‌نه‌زاهه‌یه‌‌له‌عێراق،‌به‌اڵم‌ئه‌مه‌كاره‌كانی‌ ‌لیژنه‌یه‌ك���ی‌‌په‌رله‌مانیی���ه‌و‌‌دی���ارن،‌بۆیه‌‌ژماره‌یه‌كیان‌ده‌س���تیان‌

له‌كاری‌‌لیژنه‌كه‌‌كێشایه‌وه‌."په‌رله‌مانی‌ به‌پێی‌‌په‌یره‌وی‌‌ناوخۆی‌‌دانانی‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كان‌ ‌كوردستان،‌په‌یوه‌س���ته‌‌به‌رێژه‌ی‌‌كورس���ییه‌كانی‌‌فراكسیۆنه‌كانه‌وه‌،‌له‌سه‌ره‌تادا‌ژماره‌ی‌‌په‌رله‌مانتاره‌كان‌دابه‌ش‌ده‌كرێت‌به‌سه‌ر‌خواس���ت‌و‌ ئه‌ندامێك‌ هه‌ر‌ لیژنه‌كاندا،‌شاره‌زایی‌‌له‌سه‌ر‌هه‌ر‌لیژنه‌یه‌ك‌بێت‌له‌و‌لیژنه‌یه‌‌داده‌نرێت،‌پاشان‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌لیژنه‌كان‌-س���ه‌رۆك،‌جێگر،‌بریارده‌ر-‌به‌رێككه‌وت���ن‌و‌ته‌وافوق���ی‌‌س���ه‌رۆكی‌‌فراكسیۆنه‌كان‌و‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌مان‌

دیاری‌‌ده‌كرێن.‌

له‌باره‌ی‌‌پێداچونه‌وه‌‌به‌دانانی‌‌سه‌رۆكی‌وه‌رگرتنی‌‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌ ‌لیژن���ه‌كان‌و‌فراكس���یۆنی‌ له‌الیه‌ن‌ لیژنه‌یه‌ك‌ ‌چه‌ند‌‌گۆڕانه‌وه‌،‌عه‌دنان‌عوسمان‌رونیكرده‌وه‌‌كه‌‌له‌سه‌ره‌تای‌‌ئه‌م‌خوله‌ی‌‌په‌رله‌ماندا‌فراكس���یۆنی‌‌گۆڕان‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌چوار‌لیژنه‌ی‌‌به‌ركه‌وت،‌به‌اڵم‌به‌هۆی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌فراكس���یۆنی‌‌گۆڕان‌س���وربو‌له‌س���ه‌ر‌وه‌رگرتنی‌‌لیژنه‌ی‌‌نه‌زاهه‌،‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌مانیش‌س���وربو‌له‌سه‌ر‌پێنه‌دانی‌"بۆیه‌‌رێكنه‌كه‌وتین‌ ‌لیژنه‌كه‌‌به‌گۆران،‌له‌س���ه‌ر‌وه‌رگرتنی‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كان،‌له‌س���اڵی‌‌رابردوه‌وه‌‌داوای‌‌س���ه‌رۆكی‌‌لیژنه‌كانمان‌كردۆته‌وه‌،‌له‌وانه‌ش‌داوای‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌نه‌زاهه‌‌یان‌داراییمان‌كردوه‌،‌به‌اڵم‌تائێستا‌ئه‌و‌كێشه‌یه‌‌به‌و‌

شێوه‌یه‌‌ماوه‌ته‌وه‌."به‌رواری‌ عه‌بدولس���ه‌الم‌ ئه‌گه‌رچ���ی‌‌‌دوپاتیده‌كات���ه‌وه‌‌كه‌‌ده‌بێت‌ئه‌ندامانی‌‌ئه‌و‌لیژنانه‌ی‌‌س���ه‌رۆكیان‌نییه‌‌خۆیان‌داوا‌له‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌م���ان‌بكه‌ن‌تا‌به‌ئاماده‌بونی‌‌س���كرتێری‌‌په‌رله‌مان‌له‌نێو‌خۆیاندا‌سه‌رۆكێك‌بۆ‌لیژنه‌كهیان‌

هه‌ڵبژێرن.ب���ه‌اڵم‌هاوڕاز‌ش���ێخ‌ئه‌حم���ه‌د‌كه‌په‌رله‌مانتاری‌‌یه‌كگرتوی‌‌ ‌له‌هه‌مانكاتدا‌ئیسالمییه‌،‌ئاشكرای‌‌ده‌كات‌كه‌‌له‌ماوه‌ی‌‌‌10مانگی‌‌رابردودا‌كه‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌له‌كاركێشاوه‌ته‌وه‌ ‌ته‌ندروستی‌‌ده‌ستی‌‌چه‌ند‌جارێ���ك‌به‌زاره‌كی‌‌و‌به‌نوس���راو‌داوای‌‌له‌سه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌مان‌كردوه‌‌بۆ‌دیاریكردنی‌‌س���ه‌رۆكێك‌بۆ‌لیژنه‌ی‌‌ناوبراو،‌به‌اڵم‌به‌وته‌ی‌‌ئه‌و‌په‌رله‌مانتاره‌،‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌م���ان‌وه‌اڵمی‌‌ئه‌و‌

نوسراوو‌داواكارییانه‌ی‌‌نه‌داوه‌ته‌وه.

‌‌‌ئا:‌ئارام‌كه‌ریم

‌ئه‌ندامی‌‌كۆنگره‌ی‌‌نه‌ته‌وه‌یی‌‌كورد‌)KNK(‌محه‌مه‌د‌ئه‌مین‌پێنجوێنی‌‌له‌م‌گفتوگۆیه‌ی‌‌ئاوێنه‌دا‌ده‌ڵێت‌"پێویسته‌‌هه‌مو‌كورد‌یارمه‌تی‌‌چاره‌سه‌ری‌‌ئاشتییانه‌ی‌‌كێشه‌ی‌‌

كورد‌بده‌ن‌له‌باكور،‌ئه‌گه‌ریش‌ئه‌و‌یارمه‌تییه‌‌ناده‌ن‌ئه‌وا‌دوژمنایه‌تی‌‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌باكور‌و‌په‌كه‌كه‌‌نه‌كه‌ن".

ئاوێن���ه‌:‌ئێ���وه‌‌وه‌ك‌)KNK(‌چۆن‌هێز‌ جواڵنی‌‌ دیجله‌‌و‌ له‌ئۆپه‌راس���یۆنی‌‌

له‌الیه‌ن‌مالیكییه‌وه‌‌ده‌ڕوانن؟ئ���ه‌وه‌‌ پێنجوێن���ی‌:‌ محه‌م���ه‌د‌شه‌ڕفرۆش���تنه‌‌به‌ك���ورد‌و‌ده‌یان���ه‌وێ‌‌ده‌س���ه‌اڵتی‌‌كوردی‌‌بخه‌ن���ه‌وه‌‌قاوغی‌‌كۆن،‌ئ���ه‌وان‌پێیانبكرێت‌س���ه‌رچاوه‌‌نه‌وتیی���ه‌كان‌داگیر‌ده‌ك���ه‌ن‌و‌چه‌ندین‌جاریش‌به‌ئاش���كرا‌وتویانه‌‌كورد‌مافی‌‌واژوكردن���ی‌‌پڕۆتۆكۆڵ���ی‌‌نه‌وتی‌‌نییه‌،‌گه‌ر‌حكومه‌تی‌‌عێ���راق‌به‌هێزبوایه‌‌یان‌به‌هێزتر‌بێت‌نی���ازی‌‌به‌رامبه‌ر‌به‌كورد‌خراپتر‌ده‌بێ‌،‌به‌تایبه‌ت‌جێبه‌جێكردنی‌‌ئه‌و‌ نه‌گه‌ڕاندن���ه‌وه‌ی‌‌ ‌140و‌ م���ادده‌ی‌‌پێیانده‌ڵێین‌ ئێم���ه‌‌ ك���ه‌‌ ناوچان���ه‌ی‌‌ناوچه‌‌داگیركراوه‌كان‌و‌ده‌س���تور‌ناوی‌‌ن���اوه‌‌جێناك���ۆك،‌مالیكی���ش‌ده‌ڵێت‌ناوچه‌ی‌‌تێكه‌اڵو،‌ئه‌وه‌ش‌فیكر‌و‌هزری‌‌

شۆڤێنییه‌.ئاوێن���ه‌:‌به‌بڕوای‌‌تۆ‌باش���ترین‌كار‌

كورد‌له‌م‌كاته‌دا‌بیكات‌چییه‌؟پێش‌ ك���ورد‌ پێنجوێنی:‌ محه‌م���ه‌د‌هه‌مو‌ش���تێك‌پێویسته‌‌یه‌كگرتو‌بێت،‌ده‌بێت‌ئه‌و‌هێزانه‌ی‌‌ناردویاننه‌ته‌‌ناوچه‌‌داگیرك���راوه‌كان‌له‌ناوچ���ه‌ی‌‌حه‌مرین‌و‌كه‌ركوك‌و‌دوزخورماتو،‌به‌ڕای‌‌زۆربه‌ی‌‌خه‌ڵكی���ش‌نه‌كش���ێنه‌وه‌‌چونكه‌‌كورد‌نێوده‌وڵه‌تی‌‌و‌ هه‌ڵوێس���تی‌‌ به‌هێ���زه‌‌و‌جارێكیتر‌ ن���اكات‌ قب���وڵ‌‌ هه‌رێمییش‌ش���ه‌ڕی‌‌كورد‌و‌عه‌ره‌ب‌ببێ���ت.‌نابێت‌جێناكۆكه‌كان‌چۆڵ‌‌بكه‌ن،‌چونكه‌‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌مجاره‌‌كورد‌حوكمی‌‌له‌ده‌س���تبچێت،‌هه‌ر‌كه‌س���ێك‌حوكمی‌‌عێ���راق‌بكات‌ناكه‌وێته‌وه‌‌ده‌س���ت‌ك���ورد،‌كوردیش‌خۆی‌‌داكۆكی‌‌بكات‌ت���ا‌مادده‌ی‌‌‌140جێبه‌جێ‌ده‌كرێ���ت،‌ئه‌وه‌ش‌به‌یه‌كێتی‌‌كوردان‌و‌هێزه‌‌سیاس���ییه‌كان‌ده‌بێت،‌بۆیه‌پێویسته‌‌میلله‌ت‌به‌هه‌مو‌توانایه‌وه‌‌

به‌رگری‌‌بكات.ئاوێنه‌:‌گ���ه‌ر‌بێتو‌ده‌وڵه‌تی‌‌كوردیی‌‌له‌م‌پارچه‌یه‌دا‌دابمه‌زرێت،‌هه‌ڵوێستی‌‌

ئێوه‌‌چی‌‌ده‌بێت؟ئ���ه‌و‌ پێنجوێن���ی‌:‌ ‌ محه‌م���ه‌د‌په‌یوه‌ندییانه‌ی‌‌ئێم���ه‌‌له‌مێژه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌‌بوه‌‌كه‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌ك���وردی‌‌دابمه‌زرێت،‌هه‌لومه‌رجمان‌ مه‌به‌س���ته‌ش‌ ئ���ه‌و‌ بۆ‌له‌باره‌‌ب���ۆ‌ده‌وڵه‌تبون،‌به‌تایبه‌ت‌بیره‌‌نه‌وت‌و‌داهاتی‌‌باش���مان‌هه‌یه‌،‌ئه‌مه‌ش‌ده‌بێت،‌ ك���ورد‌ هاوده‌نگی‌‌ به‌یه‌كێتی‌‌و‌ئابڵوقه‌ی‌‌ هه‌رچه‌ن���ده‌‌له‌سه‌ره‌تاش���دا‌ئاب���وری‌‌ده‌كه‌وێته‌‌س���ه‌رمان‌و‌ده‌بێت‌موچه‌ی‌‌خه‌ڵك‌دابین‌بكه‌ین،‌پشتگیری‌‌كوردی‌‌باشور‌زۆر‌گرنگه‌‌له‌راگه‌یاندنی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌كوردی���دا،‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتیش‌ده‌بێت‌زۆر‌هاوكاربن‌بۆ‌ئه‌و‌راگه‌یاندنه‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌‌میلله‌تیش،‌ئ���ه‌و‌په‌یوه‌ندییه‌‌دیپلۆماس���ییانه‌ی‌‌هه‌رێ���م‌گونجاوه‌‌بۆ‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌زه‌خی���ره‌ی‌‌خۆڕاگ���ری‌‌چه‌ند‌س���اڵێك‌دابینبكه‌ن.‌به‌بڕوای‌‌من‌ئه‌م‌هه‌نگاوانه‌‌پێویستن:‌یه‌كه‌میان‌یه‌كێتی‌‌كورد‌زۆر‌گرنگ���ه‌،‌دوه‌میش‌خه‌زێنه‌ی‌‌ئاب���وری‌‌هه‌بێت‌كه‌‌بتوانی���ن‌موچه‌ی‌‌خه‌ڵ���ك‌بده‌ی���ن‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌س���ته‌ش‌ده‌بێ���ت‌له‌ده‌م���ی‌‌خۆم���ان‌بگرینه‌وه‌‌به‌سه‌رجه‌م‌حیزب‌و‌هێزه‌‌سیاسییه‌كان‌و‌ملمالنێی‌‌ ده‌بێ���ت‌ هه‌روه‌ها‌ خه‌ڵ���ك،‌سیاس���ی‌‌له‌نێوانماندا‌نه‌بێت،‌مومكینه‌‌ئابڵوقه‌یه‌ك���ی‌‌زۆرم���ان‌له‌س���ه‌ربێت،‌بیریشمان‌نه‌چێت‌كه‌‌ئێمه‌‌داوای‌‌مادده‌ی‌‌140م���ان‌ك���ردوه‌،‌به‌اڵم‌پێم���ان‌ره‌وا‌نابینن‌و‌له‌جێگه‌یدا‌هێزی‌‌دیجله‌مان‌بۆ‌دێنن،‌بۆیه‌‌ده‌بێت‌متمانه‌مان‌به‌خۆمان‌بێت‌نه‌ك‌به‌ده‌وروب���ه‌ر.‌جگه‌‌له‌وه‌ش‌دیپلۆماس���ی‌‌ كه‌مپه‌ینێكی‌‌ پێویس���ته‌‌گه‌وره‌‌له‌ئه‌وروپا‌و‌ئه‌مه‌ریكا‌و‌ئیسرائیل‌و‌ناتۆ‌دروس���ت‌بكرێت‌كه‌‌ئه‌مانه‌‌گه‌وره‌‌هێزن‌له‌ناوچه‌ك���ه‌دا‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌له‌كاتی‌‌راگه‌یاندن���ی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌كوردیدا‌پش���ت‌

ئه‌ستوربین.ئاوێن���ه‌:‌په‌یوه‌ندییه‌كان���ی‌‌بارزانی‌‌و‌چ���ۆن‌ توركی���ا‌ له‌گ���ه‌ڵ‌‌ پارت���ی‌‌

هه‌ڵده‌سه‌نگێنن؟محه‌م���ه‌د‌پێنجوێن���ی‌:‌ره‌وش���ێكی‌‌نوێ‌‌له‌ناوچه‌ك���ه‌دا‌هاتوه‌ته‌‌ئاراوه‌‌كه‌‌پێیده‌ڵێ���ن‌)به‌ه���اری‌‌عه‌ره‌ب���ی‌(‌و‌بو‌چاره‌نوس���ی‌‌ ئیس���المی‌(‌ به‌)به‌هاری‌‌به‌شار‌ئه‌س���ه‌دیش‌نادیاره‌،‌له‌و‌كاته‌دا‌

په‌كه‌ك���ه‌‌ده‌توانێت‌گه‌مه‌ی‌‌سیاس���ی‌‌تێدا‌بكات‌و‌س���ود‌وه‌ربگرێ���ت‌له‌گه‌ڵ‌‌ده‌وڵه‌تانی‌‌گه‌وره‌‌و‌ئیقلیمی‌‌و‌زلهێزه‌كان،‌جواڵن���ه‌وه‌ی‌‌په‌كه‌كه‌‌و‌ك���ورد‌چوه‌ته‌‌قۆناغێكی‌‌دیكه‌وه‌‌و‌حیس���اباتی‌‌تازه‌ی‌‌نێوده‌وڵه‌ت���ی‌‌بۆ‌ده‌كرێ���ت.‌هه‌روه‌ها‌ئه‌و‌په‌یوه‌ندییان���ه‌ی‌‌هه‌رێم‌كه‌‌له‌گه‌ڵ‌‌توركیا‌و‌ئێران‌و‌دراوسێكان‌و‌ئه‌و‌واڵتانه‌‌هه‌یه‌تی‌،‌كوردستان‌حیسابی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌)غه‌یره‌‌راگه‌یه‌ن���راو(ی‌‌بۆ‌ده‌كه‌ن،‌بۆ‌نمونه‌‌قوبرس‌ده‌وڵه‌ته‌‌كه‌‌ته‌نها‌توركیا‌باوه‌ڕی‌‌پێكردوه‌‌ئه‌مه‌ش‌وه‌كو‌ده‌وڵه‌تی‌‌كوردستان‌ هه‌رێمی‌‌ وایه‌،‌ رانه‌گه‌یه‌نراو‌وه‌ك‌ده‌وڵه‌تێكی‌‌باوه‌ڕپێكراوه‌‌)غه‌یره‌‌به‌پێی‌‌ هه‌رێم‌ چونك���ه‌‌ رانه‌گه‌یه‌نراو(،‌ده‌س���تور‌هه‌قی‌‌هه‌یه‌‌ك���ه‌‌په‌یوه‌ندی‌‌به‌واڵتانه‌وه‌‌هه‌بێت‌و‌ ئابوری‌‌ بازرگانی‌‌و‌ئ���ه‌و‌كونسواڵنه‌ش���ی‌‌له‌هه‌رێمدا‌هه‌ن‌كاركردنی���ان‌ب���ۆ‌بازرگان���ی‌‌هه‌ردوال‌پێویس���ته‌‌ئه‌و‌په‌یوه‌ندیی���ه‌‌ئابورییه‌‌هه‌بێت‌به‌مه‌رجێك‌له‌س���ه‌ر‌حیس���ابی‌‌نه‌بێت،‌ كوردستان‌ دیكه‌ی‌‌ پارچه‌كانی‌‌چونكه‌‌هه‌رێم‌ئ���ه‌و‌په‌یوه‌ندییانه‌ی‌‌بۆ‌گه‌شه‌پێدان‌پێویسته‌،‌په‌كه‌كه‌ش‌رێگر‌‌‌KNKنییه‌‌له‌و‌په‌یوه‌ندییانه‌،‌ئێمه‌‌وه‌كله‌مێ���ژه‌‌رامان‌وابوه‌‌ك���ه‌‌هه‌لومه‌رجی‌‌

كوردس���تانی‌‌باشور‌به‌و‌ده‌ستكه‌وته‌وه‌‌پێویسته‌‌خۆی‌‌به‌ره‌و‌پێش‌به‌رێت.

ئاوێنه‌:‌دانیش���تنتان‌له‌گه‌ڵ‌‌مالیكی‌‌هه‌بوه‌؟

محه‌مه‌د‌پێنجوێن���ی‌:‌نه‌خێر‌به‌ناوی‌‌كۆنگره‌وه‌‌نه‌بوه‌.

ئاوێن���ه‌:‌ئایا‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتی‌‌رۆڵیان‌گێڕاوه‌‌له‌چاره‌سه‌ركردنی‌‌كێشه‌ی‌‌كورد‌

له‌باكوری‌‌كوردستان؟پارتی‌‌ یه‌كێتی‌‌و‌ پێنجوێنی‌:‌ محه‌مه‌د‌ده‌سه‌اڵتن‌و‌قورساییه‌كی‌‌گه‌وره‌یان‌هه‌یه‌‌له‌رۆژهه‌اڵت���ی‌‌ناوه‌ڕاس���ت‌و‌پێگه‌یه‌كی‌‌ئابوری‌‌و‌سیاسی‌‌گه‌وره‌‌هه‌یه‌‌دیاریشه‌‌نكوڵ���ی‌‌ناكرێت،‌كۆمپانی���ای‌‌گه‌وره‌ی‌‌نه‌وت���ی‌‌هاتونه‌ت���ه‌‌كوردس���تان‌ئیش‌ده‌كه‌ن‌ئه‌گه‌ر‌پێگه‌یه‌كی‌‌گه‌وره‌ی‌‌نه‌بێت‌روناكه‌نه‌‌كوردس���تان،‌وه‌كو‌شه‌خسی‌‌باشور‌ كوردس���تانی‌‌ به‌رپرسانی‌‌ خۆم‌هه‌وڵیان���داوه‌‌به‌پێی‌‌ئیمكانێتی‌‌خۆیان‌كه‌‌چاره‌سه‌ری‌‌ئاشتییانه‌‌بۆ‌مه‌سه‌له‌ی‌‌كورد‌له‌توركیا‌بدۆزنه‌وه‌‌له‌بۆنه‌‌و‌بینین‌و‌مه‌سه‌له‌ی‌‌كوردی‌‌باكوریان‌باسكردوه‌‌و‌له‌زمانی‌‌به‌ڕێز‌مام‌جه‌الل‌و‌س���ه‌رۆكی‌‌هه‌رێم‌و‌س���ه‌رۆكی‌‌حكومه‌ت‌و‌میدیاكان‌وتویانه‌،‌پێویس���ته‌‌حكومه‌تی‌‌توركیا‌و‌كێشه‌ی‌‌ چاره‌س���ه‌ركردنی‌‌ بۆ‌ په‌كه‌كه‌‌

كورد‌له‌باكوری‌‌كوردس���تان‌به‌شێوه‌ی‌‌ئاشتییانه‌‌دابنیش���ن،‌رۆڵیان‌بینیوه‌‌و‌خه‌ریكیش���ن،‌وه‌ك‌وتیش���م‌په‌كه‌ك���ه‌‌له‌باك���ور‌چوه‌ت���ه‌‌قۆناغی‌‌ش���ه‌ڕه‌وه‌‌و‌ناوچ���ه‌ی‌‌ئازادكراوی‌‌به‌ده‌س���ته‌وه‌یه‌،‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌‌ده‌بینین‌رۆژانه‌‌له‌شاره‌كان‌به‌هه‌زاران‌كه‌س‌دێنه‌‌سه‌ر‌شه‌قامه‌كان‌و‌داوای‌‌ئازادی‌‌و‌ئاش���تی‌‌بۆ‌كوردستان‌و‌داوا‌ده‌كه‌ن‌مه‌سه‌له‌ی‌‌كورد‌به‌ئاشتییانه‌‌چاره‌س���ه‌ربكرێت،‌ئه‌م���ه‌‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌‌‌BDPله‌په‌رله‌مان‌‌35كورس���ی‌‌هه‌یه‌‌ئه‌مانه‌‌س���ات‌به‌س���ات‌كار‌ده‌كه‌ن‌بۆ‌چاره‌س���ه‌ركردنی‌‌مه‌س���ه‌له‌ی‌‌ك���ورد،‌نزیكه‌ی‌‌‌8000چاالكوانی‌‌كورد‌له‌و‌واڵته‌‌پێویس���ته‌‌حكومه‌تی‌‌ بۆیه‌‌ له‌زیندانن،‌چاره‌س���ه‌ركردنی‌‌ هه‌وڵ���ی‌‌ توركی���ا‌كێش���ه‌ی‌‌كورد‌ب���دات‌و‌ئه‌گ���ه‌ر‌بێتو‌ئه‌ردۆغان‌ئه‌و‌هه‌وڵه‌‌بدات‌ئه‌وا‌توركیا‌ده‌بێته‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌گ���ه‌وره‌‌له‌رۆژهه‌اڵتی‌‌ناوه‌ڕاستدا‌و‌ناوی‌‌ئه‌ردۆغانیش‌ده‌چێته‌‌مێژوه‌وه‌،‌به‌و‌پێیه‌ی‌‌كوردستانی‌‌باكور‌)ناوه‌ندی‌‌كوردس���تانی‌‌گه‌وره‌(یه‌‌بۆیه‌‌هه‌ر‌چاره‌س���ه‌رێك‌ل���ه‌وێ‌‌بكرێت‌ئه‌وا‌چاره‌س���ه‌ری‌‌پارچه‌كانی‌‌دیكه‌‌له‌سه‌دا‌س���ه‌د‌نزیكده‌كاته‌وه‌،‌له‌به‌رئه‌وه‌‌به‌ڕای‌‌م���ن‌هه‌ر‌ك���ه‌س‌و‌پارتێك‌پێویس���ته‌‌

یارمه‌ت���ی‌‌چاره‌س���ه‌ری‌‌ئاش���تییانه‌ی‌‌كێشه‌ی‌‌كورد‌بده‌ن‌له‌باكور،‌ئه‌گه‌ریش‌ئه‌و‌یارمه‌تییه‌‌ناده‌ن‌ئه‌وا‌دوژمنایه‌تی‌‌

بزوتنه‌وه‌ی‌‌باكور‌و‌په‌كه‌كه‌‌نه‌كه‌ن.كورد‌ نه‌ته‌وه‌یی‌‌ كۆنگ���ره‌ی‌‌ ئاوێنه‌:‌)KNK(‌به‌باشی‌‌له‌باشوری‌‌كوردستان‌

نه‌ناسراوه‌،‌ئه‌مه‌‌بۆچی‌؟محه‌مه‌د‌پێنجوێنی‌:‌زۆر‌راسته‌‌ئه‌مه‌‌له‌سه‌ره‌تادا‌راگه‌یه‌نراوێكی‌‌خامۆش‌هه‌بو‌له‌كوردستاندا‌سه‌باره‌ت‌به‌چاالكییه‌كانی‌‌دروس���تبونییه‌وه‌‌ ل���ه‌رۆژی‌‌ ئێم���ه‌،‌په‌رله‌مانی‌‌ئێكزڵمان‌دامه‌زراند‌)ئێكزڵ‌‌په‌رله‌مانت���ۆ(‌به‌وات���ای‌‌)په‌رله‌مان���ی‌‌تاراوگه‌(‌هه‌ش���ت‌س���اڵ‌‌په‌رله‌مان‌كه‌‌جواڵن���ه‌وه‌ی‌‌باش���مان‌بو‌له‌باش���وردا‌

به‌هه‌واڵیش‌باڵونه‌ده‌كرایه‌وه‌.ئاوێنه‌:‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتی‌‌په‌یوه‌ندییان‌هه‌ب���و‌له‌گه‌ڵت���ان،‌ی���ان‌په‌یوه‌ن���دی‌‌

راسته‌وخۆتان‌له‌گه‌ڵ‌‌په‌كه‌كه‌‌بو؟محه‌م���ه‌د‌پێنجوێن���ی‌:‌په‌یوه‌ندیمان‌به‌په‌كه‌ك���ه‌وه‌‌نه‌بو،‌ب���ه‌اڵم‌براده‌رانی‌‌هه‌بو‌ س���ه‌ره‌كییان‌ رۆڵ���ی‌‌ په‌كه‌ك���ه‌‌له‌چاالكییه‌كان،‌بۆ‌نمونه‌‌جه‌ماوه‌رێكی‌‌زۆریان‌بۆ‌كۆده‌كردینه‌وه‌‌له‌ئه‌وروپا‌كه‌‌ئه‌وه‌ش‌بێگوم���ان‌كارێكی‌‌قورس‌بو،‌یه‌كێتیش‌له‌س���ه‌ره‌تادا‌زۆر‌به‌باش���ی‌‌ب���و،‌به‌اڵم‌دواتر‌ش���ه‌ڕی‌‌ له‌گه‌ڵماندا‌له‌ئێستاشدا‌ به‌س���ه‌ردا‌هات،‌ براكوژی‌‌سه‌ردانی‌‌هێزه‌‌سیاسییه‌كانی‌‌كوردمان‌كردوه‌‌و‌له‌هه‌مو‌ره‌وشێكدا‌په‌یوه‌ندیمان‌هه‌بوه‌،‌چونكه‌‌ئێمه‌‌له‌س���ه‌ره‌تادا‌كه‌‌دروس���تبوین‌س���ودمان‌له‌رێكخ���راوی‌‌رێكخراوی‌‌ فه‌ڵه‌س���تینی‌‌و‌ )ته‌حریر(ی‌‌)فه‌تح(‌وه‌رگرت،‌ئێمه‌ش‌ویستمان‌وه‌ك‌ئه‌وان‌بزوتنه‌وه‌یه‌كی‌‌كوردی‌‌دروس���ت‌بكه‌ین‌بۆ‌داوا‌ره‌واكانی‌‌كورد،‌یه‌كێتی‌له‌)په‌رله‌مان���ی‌‌تاراوگه‌(‌به‌ش���دار‌بو،‌هه‌روه‌ها‌حیزبی‌‌دیموكراتی‌‌كوردستانی‌‌ئێ���ران‌باڵی‌‌)جه‌لی���ل‌گادانی‌(،‌به‌ڵێ‌كۆنگره‌ی‌‌نه‌ته‌وه‌یی‌‌كورد‌هه‌یه‌،‌به‌اڵم‌ناڵێین‌نوێنه‌رایه‌تی‌‌هه‌مو‌كورد‌ده‌كات،‌ناڵێم‌هه‌مو‌هێزی‌‌كوردی‌‌تێدایه‌،‌به‌اڵم‌ئه‌دره‌س���ێكی‌‌سیاس���ی‌‌و‌دیبلۆماسییه‌‌له‌ئه‌وروپ���ا‌بۆ‌كورد‌ك���ه‌‌په‌یوه‌ندییان‌له‌گه‌ڵ‌‌په‌رله‌مانی‌‌ئه‌وروپا‌و‌حیزبه‌كان‌و‌ده‌وڵه‌ت���ی‌‌ئه‌وروپ���ا‌هه‌ی���ه‌‌یه‌كت���ری‌‌ده‌بینن‌و‌له‌س���ه‌ر‌مه‌سه‌له‌ی‌‌كورد‌قسه‌‌لێده‌گرن‌و‌ گوێمان‌ هه‌ندێكیان‌ ده‌كه‌ن‌و‌

هه‌ندێكیشیان‌گوێ‌ناگرن.

تایبه‌ت)355(‌سێشه‌ممه‌‌182012/12/11 18

KNK:‌كوردستان‌حیسابی‌‌ده‌وڵه‌تی‌)غه‌یره‌‌راگه‌یه‌نراو(ی‌‌بۆ‌ده‌كرێتگه‌ر‌حكومه‌تی‌‌عێراق‌به‌هێزتربێت‌نیازی‌‌به‌رامبه‌ر‌به‌كورد‌خراپتر‌ده‌بێ‌

چه‌ندین‌مانگه‌‌لیژنه‌كانی‌‌یاسایی‌‌و‌نه‌زاهه‌و‌ته‌ندروستی‌‌بێ‌‌سه‌رۆكن"سه‌رۆكایه‌تی‌‌په‌رله‌مان‌ته‌نها‌كات‌به‌رێده‌كات‌و‌پالنێكی‌‌جدی‌‌نییه‌‌بۆ‌چاالككردنی‌‌په‌رله‌مان"

‌

پارتی‌‌رازی‌‌نییه‌‌سه‌رۆكی‌‌لیژنه‌ی‌‌یاسایی‌‌بدات‌

به‌یه‌كێتی،‌بۆیه‌‌تائێستا‌لیژنه‌كه‌‌به‌بێ‌سه‌رۆك‌

ماوه‌ته‌وه‌‌

ئێمه‌‌داوای‌‌مادده‌ی‌‌

140مان‌كردوه‌،‌به‌اڵم‌پێمان‌ره‌وا‌نابینن‌و‌

له‌جێگه‌یدا‌هێزی‌‌دیجله‌مان‌بۆ‌

دێنن

►

►

(355( سێشه ممه 2012/12/11 19تایبه‌ت

دەبێت تا دەمرێ����ت لەبەردەم ڕەحمی ئەواندابێ����ت و دوای خۆش����یان لەبەردەم ئ����ەم پەیوەندییە ڕەحمی مناڵەکانیاندا. بەڕادەی����ەک ش����اقوڵی و یەک ئاراس����تەو س����ەربەرەوخوارە، ك����ه ش����وێنێک ب����ۆ دروس����تبوونی ھیچج����ۆرە پەیوەندییەکی ئاس����ۆیی ناھێڵێت����ەوە. واتە ش����وێن بۆ پەیوەندییەک ناھێڵێتەوە تیایدا کەسەکان و گروپەکان، وەک ک����ەس و بکەری خاوەن ماف و یەکس����ان مامەڵەبکرێن و ببینرێن. ئەوەی ئامادەیە پەیوەندییەکی شاقوڵیییە دەس����ەاڵتی سیاس����ی و لەھەرەمی ک����ە سەربازی و ئابورییەوە شۆڕدەبێتەوە بۆناو س����ەرجەمی خانە کۆمەاڵیەتییەکانی تری ناو کۆمەڵگای ئێمە. ئەم شۆڕبوونەوەیەش لەڕووبەری کۆمەاڵیەتی جیاوازدا، شێوازی پارچەپارچەبوونی دابەشبوون و جیاوازی کۆمەاڵیەتی دروستکردوە، کە سەرجەمیان ناکۆک����ن بە پێ����دراوە ھەرەس����ەرەتایی و ناسیۆنالیستییەی سادەکانی ئەو گوتارە بەرزکراوەت����ەوە. نەت����ەوە ئ����ەو یەک����ە کۆمەاڵیەتیی����ە مۆدێرنەیە ک����ە بەرھەمی دروستبوونی چەندان پەیوەندی ئاسۆییە لەناو گروپە جیاوازەکانی کۆمەڵگادا لەگەڵ یەک و لەگەڵ ئەو دەس����ەاڵتدارێتییەدا کە لەو کۆمەڵگایەدا دروس����تدەبێت. نەتەوە بوون و پاراس����تنی ئەو ئ����ەو پەیوەندییە ئاس����ۆییە دەیژێنێت و دەیپارێزێت. ئەگەر

پەیوەندی ش����اقوڵی زۆرج����ار پەیوەندی زەلیلکردن و بێمافکردن و بچووکردن بێت، دانپیانان و پەیوەندی ئاسۆیی پەیوەندی ئیعترافکردن����ی سیاس����ی و کۆمەاڵیەت����ی ئ����ەوەی بەیەکت����ری. فەرھەنگیی����ە لەکوردستاندا غائیبە النی ھەرەکەمی ئەم پەیوەندییە ئاسۆییەو ئەوەشی بااڵدەستە پەیوەندیی����ە ئ����ەو بەموتڵەقکردن����ی لەدروس����تبوونی ڕێ ک����ە ش����اقوڵییە نەت����ەوە دەگرێت. بەم مانایە ئەو گوتارە ناسیۆنالیستییەی ئەمڕۆکە لەکوردستاندا ھەیەو س����ەروەرکراوە گوتاری پاراستنی ئەو پەیوەندییە ش����اقوڵییانەیە، گوتاری خۆشەویستکردنی ئەو زەلیلییەیە کە ئەم ڕۆحە شاقوڵییە دروستیدەکات، ھەروەھا گوت����اری بەھێزکردن����ی س����ەرجەمی ئەو پەیوەندییە شاقوڵییانەیە کە ئەزموونەکە

دروستیکردوون و لەسەریان دەژی. نامانەوێ����ت دەڵێی����ن ئەم����ە ک����ە ئ����اکاری ئەم����ە ک����ە والێکبدرێت����ەوە گوتاری ناس����یۆنالیزمی کوردییە لەڕۆژی گوتاری بەپێچەوانەوە دروستبوونییەوە. ناس����یۆنالیزمی کوردی لەڕەوتی مێژووی خۆیداو لەو پەیوەندییانەدا کە ئینس����انی ئێم����ەی بەدەوڵەت����ە مەرکەزییەکان����ەوە گرێ����داوە، گوتارێک����ی پێش����کەوتنخوازو ئازادیخوازب����ووە. ئ����ەو بەھ����او نرخانەی ئاراس����تەی کردووە، بریتییبووە لەحەزو

ڕزگارب����وون س����ەربەخۆبوون و ویس����تی لەچەوساندنەوەو گەیش����تن بەدونیایەکی ئازادو لەس����ەر بنەمای م����اف ڕێکخراو. ئەوەی ئەم����ڕۆ لەدونیای ئێمەدا ئامادەیە ئەو گوتارە ناسیۆنالیستییە نییە، بەڵکو نارسیزمی فوتێکراوو ئاوساوی کۆمەڵێک نوخبەی دەسەاڵتدارە کە دەوڵمەندبوونی خێراو لەپڕو بێوێنەی����ان لەدونیای دوای ڕاپەڕیندا ھەموو ھەستێکی بەواقیع لەناودا کوشتوون. نارسیزمێکی سیاسی کە وای لەکەسایەتییە سیاس����ییە بااڵدەستەکانی کوردس����تان کردوە ھیچ ھەس����تێکیان بۆ نەس����ت و لەدەرەوەی نەمێنێ����ت و واقیع حەزو مەترس����ییەکانی خۆیاندا شتی تر نەبینن. نارس����یزم لێ����رەدا لەوەدەرچوە غەری����زی ئاس����ایی و خۆشەویس����تنێکی ئینس����انبێت بۆ خۆی، بەڵک����و بووە بە پەیوەندییەکی ناھاوس����نەگ و ناڕاس����ت و ترسناک بە خودو بە واقیعەوە. نارسیزم دەش����ێت بە دۆخێک ب����گات کە ببێت بە نەخۆش����ی، زۆرج����ار بە نەخۆش����ییەکی ترس����ناکیش. لەم دۆخەدا ھیچ واقیعێک وەک واقیع بوون����ی نامێنێت لەدەرەوەی ئەوه دا کە کەس یان گروپە نارسیزییەکە ب����ە واقیعی دادەنێ، ھەم����وو ئەوەی کە ھەی����ەو ئامادەیە دەبێت بە خودی خۆی؛ دونیا ل����ه ودا چڕده بێت����ه وه و لەدەرەوەی ئەودا ش����تێک بەناوی واقیع����ەوە بوونی

نامێنێ����ت. ئاکاری س����ەرەکی ئەم دۆخە وێرانبوونی عەقاڵنی����ەت و لەدەس����تدانی پەیوەن����دی عەقاڵنییانەیە ب����ە دونیاوە، لەڕاستیدا لەم دۆخانەدا ئینسان و گروپی نارس����یزتی توانای تێگەیشتنیان لەدونیا نامێنێت، توانای داوەریکردنی ڕاستەقینەی لەدەس����تئەدەن. دیاردەکان ش����تەکان و وەھمەکانیان دەبێت بە یاسای ئەو ساتەی بااڵدەس����تکراوە. لەم دۆخان����ەدا زۆرجار ڕق دەبێت����ە ھێزی س����ەرەکی و دەبێت بە ئاکاری ئ����ەو پەیوەندییەی ئ����ەم ھێزانە بەدونی����اوە گرێئ����ەدات، ش����تێک بەناوی ڕێزو خۆشەویس����تی و دۆستاییەتییەوە بۆ نامێنێتەوەو خۆیان دەرەوەی کەس����انی بیستنی ھەموو دەنگێکیش کە سەدایەک لەس����ەداکانی خۆیان نەبێ����ت، دەبێت بە

ھەڕەشەو دەنگی دوژمنان و ناحەزان. ئەم كه س و ھێزە نارسیزتانە ھێزگەلێکن باوەڕناکەن ھەرگیز ھەڵەیەکیان کردبێت و ھەرگیز ھەڵەیەک بکەن، ھەمیشە لەسەر ھەقن و ڕاس����تن، ئەوەی ناھەق و ناڕاست و ھەڵەیە دونیای دەرەوەی ئەوانە، ئه وانی تره، دوژمنانە. ب����ە بۆچوونی ئێمە ھەم مالیکی و ھەم دەس����ەاڵتدارانی کوردستان لەم دۆخە نارسیزتییە ترسناکەدا دەژین و ھیچ پەیوەندییەکی عەقاڵنیان لەدەرەوەی س����ودو قازانج����ی تایبەت����ی خۆیاندا بە

دونیاوە نەماوە.

لەنێوان وەهم و درۆو ترس و مژدەدا... پاشماوە

ئ����ه م ھه نگاوانه ی یه كگرتو له به رئه وه ئه وان بێهی����وا ده كات و ئه و ھه ڵوێس����ته سیاسییانه ش به ھه ڵوێستی ناسیاسیی و نا ستراتیجی له قه ڵه م ده ده ن و وایده بینن كه ئه وه په یوه س����ته به به رژه وه ندی تایبه تی سیاس����یی و له مه كته بی براده رێك چه ند نه بونی جورئه تی سیاسیی و ئیحراجكردنی ئه ندامان����ی یه كگرتو له ن����او كۆمه ڵگه ی كوردی����دا به تایبه تی����ش له كاتێكدا كه دو پارتی ئۆپۆزسیۆن ھه ن ھه ڵوێسته كانیان له ھه ڵوێس����ته كانی وه ك ئازایانه تره زۆر

یه كگرتو.پارته كان����ی له ب����ه رده م دوه م/ ئۆپۆزس����یۆندا، چونك����ه ته نه����ا دو رۆژ تێپه ڕنه بوبو به سه ر كۆبونه وه ی پارته كانی ئۆپۆزس����یۆندا، یه كگرتو ھه ڵوێس����تێكی نواند كه 100% پێچه وانه ی ئه و رێكه وتنه بو ك����ه له گه ڵ پارته ئۆپۆزس����یۆنه كاندا كردبوی كه ل����ه و كۆبونه وه یه دا به ڵێنیان دابو كه به ش����داری كۆبون����ه وه ی حیزبه پارتی له گه ڵ نه كه ن كوردس����تانییه كان دیموكراتدا. به اڵم ته نها پاش تێپه ڕبونی كۆبونه وه ك����ه دا به س����ه ر رۆژ ی����ه ك پارته به ش����داری كۆبون����ه وه ی له الیه ك سیاس����ییه كانیان كرد، سه ره ڕای ئه وه ش وه فدی به شداری بڕیارده ده ن و تاكالیه نه پارته سیاس����ییه كان ده ك����ه ن بۆ به غدا، كه ئه مه ش راس����تگۆیی یه كگرتو ده خاته ژێر پرس����یار له ئاس����ت به ش����داریكردن له س����تراتیجیه تی كاری ئۆپۆزس����یۆنبون ئ����ه م له گ����ه ڵ پارت����ه سیاس����ییه كان و پراگماتیزمی به ھه نگاوێك����ی ھه نگاوه ش سیاسیی ده درێته قه ڵه م كه میسداقییه تی

یه كگرتو ده خاته ژێر پرسیار.س����ێیه م/ له دید و تێڕوانینی ش����ه قامی ئ����ه م ئۆپۆزس����یۆنی كوردس����تانییه وه ، ھه ڵوێس����تانه ی یه كگرتو پرسیار له سه ر یه كگرتو دروست ده كه ن، كه ئایا بۆچی وا به ئاس����انی پشت ده كاته ھه ڵوێست و داواكانی ش����ه قام و جارێكی تر ئاماده یه وێنه كان����ی له گه ڵ ده س����ه اڵتدا بگیڕێت و

ببێته به شێك له سیناریۆی به ده ستهێنانی به رژه وه ندییه كانی ده سه اڵت له به غدا؟

سیاس����ییه كانی پارت����ه چ����واره م/ ئۆپۆزس����یۆن ئه و گومانه یان ال دروست ده بێ����ت، كه ئای����ا پارتێك به و ش����ێوه ناھاوسه نگییه كاربكات له ناو ئۆپۆزسیۆندا، چۆن ده كرێ����ت متمانه ی بخرێته س����ه ر له سه ر داڕشتنی پالنی ستراتیجی له كاری

ئۆپۆزسیۆندا له كوردستان؟به پێ����ی ئ����ه و چاوپێكه وتن����ه ی ك����ه ئه مین����داری یه كگرت����و له گۆڤ����اری لڤین ئه نجامیدابو ده لێت ده سته ی به دواداچونی یه كگرتو بۆبه دواداچونی كێشه چاره نوس س����ازه كانی ناو حیزبه ، ئه م ده س����ته یه كه له كۆنگره ی شه ش����ه مدا ھه ڵبژێرراوه و ش����ه مێرانی ( )حه س����ه ن مامۆس����تا به رپرس����ییه تی كه مامۆس����تایه كی ئاین پ����ه روه ره و خ����اوه ن ھه ڵوێس����تی تونده به رامبه ر ھه مو ئه وان����ه ی رو له گه نده ڵی ده كه ن و به ره و به رژه وه ندی تاكه كه س����ی ھه نگاو ده نێن، ئه م ده سته یه كه دروستبوه ب����ۆ پارێزگاری كردنه له س����تراتیجیه تی كۆنگ����ره و رێگرتنه له دروس����تبونی ھه ر یه كگرتو كه ناته ندروس����ت دیارده یه كی

به ره و الدان به رێت.ل����ه م كاته دا ھه م����و رێكخس����تنه كانی یه كگرت����و چاویان بڕیوه ت����ه ئه و ئه رك و به رپرس����یارێتییه ی كه له سه ر شانی ئه م ده س����ته یه یه ، ئایا ده توانن بانگهێش����تی ده س����ته ی س����ه رۆكایه تی و ده س����ته ی كارگێ����ڕی مه كته ب����ی سیاس����یی بكه ن له سه ر ئه م ھه ڵوێسته سیاسییانه یان كه یه كگرتو به ره و په راوێزبون و بچوكبونه وه و ناكارابون ده به ن، یان ئه وانیش ھه روه ك ده زگا قه زاییه كان����ی پێ����ش ئه مان ھه ر به چه ند وه عزێك كاره كه دیزه به ده رخۆنه كه به وجۆره ی كاره كانیش����یان ده كه ن و فه رموده كه باس����ی ده كات تێده په ڕێنن، كه ده فه رموێت )ذا س������رق فیهم الشریف تركوه وإذا سرق فیهم الضعیف اقاموا علیه

الحد(؟ ھه موان چاوه ڕوانی وه اڵمێكن.

ئۆپۆزسیۆنبونی یه كگرتو.. پاشماوە

پێویسته گه نج چی بكات؟پیرس����االری له كۆمه ڵگایه كی بێگومان گه نج����ی كوردی����دا، كۆمه ڵ����گای وه ك ھوش����یار ئه بێ خاوه نی س����ه بری ئه یوب بێت، پش����ودرێژو خ����ۆ ئاماده كاربێت بۆ ملمالنێیه كی درێژو س����ه خت تا بتوانێت رۆڵی ئاس����ایی خۆی ببینێت، ئه بێ گه نج خاوه نی به رنامه یه كی دیارو رۆش����ن بێت و بێت به گریكردندا سه نگه ری له پێشه وه ی له ناعه داله ت����ی و نایه كس����انی و گه نده ڵی ، ئه ب����ێ به رنام����ه و ئالته رناتیڤی باش����ترو به پێزت����ر پێش����كه ش ب����كات و ھه وڵبدات له و منافه س����ه سه خته دا بیباته وه ، نابێت ئه وانه خۆی����ان به میوان بزان����ن، به ڵكو ئه بێ����ت وه ك خاوه ن ماڵ ھه ڵس����وكه وت بكه ن و له ھه م����و بوارێك دوربكه ونه وه كه

پیره كانی پێناشیرین بون.راس����ترین و گونجاوترین رێگا بۆ ئه وه ی گه ن����ج به پێی تواناو لێوه ش����اوه یی خۆی كۆمه اڵیه ت����ی و حیزب����ی و له رێكخ����راوه حكومییه كاندا رۆڵ ببینێ ، پێویسته ھه مو توانای خۆی ته رخانبكات بۆ ئه وه ی ئه و رێكخ����راوه ب����كات به رێكخراوێكی خاوه ن دام����وده زگای دیاری خاوه ن ده س����ه اڵتی ش����ه فافی موئه سه س����ی كه ته نها له سه ر بناغ����ه ی رێنمای����ی و په یڕه وێك����ی رونی س����ه رده میانه ی پێش����كه وتوخوازانه ی یه كسان به ڕێوه بچێت و برا گه وره و بچوك نه مێنێ����ت و ھه ریه ك����ه له ب����واری خۆیداو به پێی تواناو شاره زایی خۆی كاری خۆی ئه نجام بدات و لێپرسینه وه ھه بێت له وانه ی كه مته رخه من و پاداش����تیش ب����ۆ ئه وانه ی كاره كانی����ان به باش����ی ئه نج����ام ئه ده ن، پێوه ریش بۆ چونه پێشه وه ته نهاو ته نها لێوه ش����اوه یی بێت له جیاتی ملكه چی بۆ

سه رۆك و لێپرسراوه كان.به دامه زراوه كردن����ی ھێ����زه سیاس����ی و

رێگا خۆشده كات حیزبی و حكومییه كان، كه توان����ای گه نج نه ش����ارێته وه و بواری بۆ بڕه خس����ێت و تواناكان����ی ده ركه وێت و بتوانێ����ت به ھه قی خۆی بێته پێش����ه وه و پۆستی گرنگ و چاره نوسساز وه ربگرێت، سیس����ته می خ����اوه ن واڵتان����ی ل����ه وه ك به ته مه نی كه س����انی دامه زراوه یی، رۆنالد ریگن له ته مه ن 70 س����اڵیداو باراك ئۆبامای گه نجی ته مه ن 47 س����اڵ ده بن به سه رۆكی گه وره ترین و به ھێزترین واڵتی دنیا )ئه مری����كا (، یاخود دۆگالس ھۆم له ته مه ن 60 س����اڵیدا ده بێت به سه رۆك وه زیرانی ئینگلته راو چه ند س����اڵێك دوای ئه ویش دیڤید كامیرۆنی ته مه ن 44 ساڵی بۆ ھه مان پۆست ھه ڵده بژێرێت. بێگومان له و سیس����ته مانه دا، ئه مانه ھه ڵبژێراون و

دانه نراون و ته نها دیكۆر نه بون و نین.ھیچ ك����ه س ره حمی به ئۆباماو كامیرۆن نه بون و ك����ه س ته كه تول����ی نه ك����ردوه و به بڕی����اری س����ه ره وه دانه ن����راون، به ڵكو خۆیان و لێوه شاوه یی ماندبون و به ھه وڵ و س����اڵیان چه نده ھا س����ه ختی ب����ه كاری توانیویانه ھه نگاو به ھه نگاو بێنه پێشه وه و

ئه و پۆسته به ده ستبهێنن.به كوردی و به كورتی ، گه نج پێویس����ته خۆی خۆی پ����ێ بگه یه نێت و پێویس����ته ھه م����و ھه وڵێك بدات بۆ ئ����ه وه ی خه وو ئومێ����دو ئاواته كان����ی بێنێت����ه دی ، تاكه زامنی����ش بۆ ئه و مه به س����ته چوارچێوه ی س����ه رده میانه ی دامه زراوه یی ده زگایه كی دیموكرات����ی ش����ه فافه ب����ۆ ئ����ه وه ی له و ملمالنێ سه خته ئازاده دا بتوانێت به ھه قی خۆی به رھه می كارو چاالكی و ماندوبونی خۆی بچنێت و ك����ه س خێری پێ نه كات و دوارۆژیش نه خشه ی بێگومان داینه نێت، ھ����ه ر به ده س����ت و په نجه ی ن����ه وه ی نوێ

ده كێشرێت.

ملمالنێی نه وه كان... پاشماوە

دیکەوە بەناوی کتێبەکان����ی دەمێکیش ئ����ەم بڵێ����ت دەنوس����ێت، مەبەس����تێتی بۆچوونانە دەش����ێت ئاوێن����ە بن بۆ دۆخی م����رۆڤ لەھەموو س����ات و س����ەردەمێکدا، نەوەک گوزارش����ت بن لەبۆچوونی کەسێک کە ناوێکی دیاریکراوی ھەیەو لەژینگەیەکی مێژووی����ی لەس����ەردەمێکی تایبەت����ی و

دیاریکراودا ژیاوە.لەبەر روانگەی ئەوەدا، کیرکەگارد س����ێ فۆرمی تایبەتی بە ژیان دەستنیشاندەکات »فۆرمی ئیستاتیکی« »فۆرمی ئەخالقی« »فۆرمی ئاینی«. ئ����ەوەی لێرەدا بۆ ئەم نوسینەم گرنگ بێت، فۆرمی ئیستاتیکییە، کە پێموایە رەتکردن����ەوەی کیرکەگارد بۆ عەشقی خانمی ئۆلس����ن ڕەنگە کەم تازۆر ڕیش����ەکانی لەتێگەیش����تنی ئ����ەم فۆرمەو

فۆرمی دینیدا بێت.بەبڕوای کیرکەگارد، لەفۆرمی ئیستاتیکیدا مرۆڤ لەبەردەم ژمارەیەکی زۆر ئەگەردایە، بەاڵم خۆی سوودێکی ڕاستەقینە لەو ھەموو ئەگەرانە نابینێت، مرۆڤ ئارەزوویەکی نییە ماھییەتێک دەستنیشانبکات و خۆی خۆی بدات����ە خۆی، ھ����ەر ئارەزووی����ەک مرۆڤ دادەگرێت قووڵ و ب����ەردەوام نییە، بەڵکو

ھەر ھێندەی پاڵنەرو مۆتیڤەکان الوازبوون دادەمرکێتەوە. الوازدەبێت و ئارەزووەکەش مرۆڤ لەم ش����ێوە ژیانەدا عەوداڵی نرخە تێپەڕو زوو ڕاگ����وزەرەکان دەبێت، بەدوای جوان����ی و س����امان و دەس����ەاڵتەوە دەبێت. مرۆڤ لێ����رەدا ھێزی نییە خۆی لە ناوەوە بڕیارب����دات ، توان����ای ھەڵبژاردن����ی نییە. ھەموو ش����تێکی ل����ەدەرەوەو بەکاریگەری دەرەوەو بەھۆی رازیکردن و السایکردنەوەی

دەرەوە ئەنجامدەدات.ب����ەاڵم بەپێی کیرک����ەگارد مرۆڤ نابێتە مرۆڤ تا خۆی ھێ����زی ھەڵبژاردن و ھێزی

بڕیاردانی نەبێت. الی ئۆلس����ن ڕیگین����ا خۆشەویس����تی کیرکەگارد لەتەمەنێکدایە، کیرکەگارد ھێزی بڕیارو بڕیارن����ەدان لەخۆیدا تاقیدەکاتەوە، ھەم بڕیاردەدات و ھەم پەش����یماندەبێتەوە، لەرێ����گای ھەی����ە گ����ەورەی ترس����ێکی بڕیاردان����ەوە بوون����ی خ����ۆی بەیەکجاری داڕێژێت و فۆرمێکی پێببەخشێت، کە دواتر ئەگەرەکانی تری البکوژێت. دەبێت بڵێین کە س����اتی بڕیاردان و ھەڵبژاردن گرنگترین ساتی فەلسەفەی کیرکەگارد نییە، چونکە بەب����ێ ئ����ەوە ئەس����تەمە لەجیابوونەوەی

ئ����ەو لەڕیگینا ئۆلس����ن تێبگەین. بەبڕوای کیرکەگارد مرۆڤ دوای ئەوەی بڕیاردەدات، ئینجا تەواو دەکەوێتە دوودڵییەوە، چونکە گەرچی ب����اوەڕی وابووە کە تەنیا لەرێگای بڕیاردانی خۆیەوە دەتوانێت ببێتە مرۆڤ، ب����ەاڵم دەبینێ����ت ھەڵبژاردنەکان����ی خۆی بەتەنیا بەس نین تا ماھیەتی بوونی خۆی دیاریبکات و بیدۆزێتەوە. لێرەوە ھەست بە پوچی و تاک رەھەندی دونیای خۆی دەکات، ئەو راستییە دەبینێت ئەم جیهانەی ئێستا بەس نییە بۆ ئەوەی لەڕێگایەوە فۆرمێکی گونجاوو پڕمان����ای بوون بدۆزێتەوە، ئیدی ناچارە ب����ەرەو جیهانێکی مەلەکوتی بااڵتر ھەن����گاو بنێت. ل����ەو جیهان����ەی ترەوە، لەڕێ����گای پەیوەندییەکی نوێوە بەخوداوە، م����رۆڤ ھەم دڵنەوای����ی وەردەگرێت و ھەم ئاماژەگەلێ����ک کە پییدەڵێ����ن چۆن خۆی بێت و چۆن ڕەفتار بکات. کیرکەگارد بەمە

دەڵێت »فۆرمی دینی« ژیان.لەوس����اتەدا ک����ە کیرکەگارد ش����ەیدای خانمی ئۆلس����ن دەبێ����ت، لەگەرمەی ئەو فۆرمە ئیستاتیکییەی ژیاندایە کە دەیەوێت ئازادبێ����ت، زیندەگییەک����ی دونیایی بژی، شتێک ھەڵبژێرێت و ئەو ھەڵبژاردنە بە دوا

بڕی����ارو دوا فۆرمی بوونی خ����ۆی بزانێت، ھەر لەو ساتەش����دا پەش����یمانییەکی قووڵ دایدەگرێت کاتێک دەبینێت کە ئەم فۆرمە ئەوەی بواری دووردەخات����ەوەو لەخودای پاکبکاتەوەو خ����ۆی گوناھەکانی پێنادات چاوەڕوان����ی ئام����اژە مەلەکوتییەکانی ئەو

بێت بۆ پاشەڕۆژی خۆی.دابڕان����ی کیرکەگارد لەڕیگینا ئۆلس����ن، دابڕانێکی عاتیفی نابێت، بەڵکو دابڕانێکی تەواو فەلس����ەفییە. ئەو تا مردن ریگینای لەکۆپنهاگ����ن ب����ەردەوام خۆش����دەوێت، بەدزیی����ەوە تەماش����ایدەکات، ھەوڵدەدات دوور ب����ەدوور بیبنێ����ت، ب����ەاڵم ھیچ کات دەزگیرانییەکەیان ھەڵوەشاندنەوەی دوای بگۆڕێتەوە. لەگەڵدا وش����ەیەکی ناتوانێت تەواوی بەرھەمەکانیش����ی پێش����کەش بەو ڕیگین����ا ھاوس����ەرەکەی ب����ەاڵم دەکات، ئ����ەو پێشکەش����کردنە رەتدەکاتەوە، بۆیە دەنوس����ێت »پێشکەش����ە بە کەسێک کە

ڕۆژێک دێت ھەمووان بزانن کێیە«.ڕیگین����ا نزیکی 49 س����اڵ دوای مردنی کیرکەگارد دەژی، ھەر زووش ش����وودەکات بە فەیلەسوفێکی گرنگی تری ئەو سەردەمە

کە فریدریش شلێگل بوو.

عەشق و پەشیمانی... پاشماوە

ونبوون* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )دیاری ئیبراھیم

حه حە(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )بێستون اسماعیل

حه مه د(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )رەحمان رەشید

رەسوڵ(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناسنامەیەکی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبووه به ناوی )ئاراس حەمید ئەسد

سایحان( ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناسنامەیەکی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبووه به ناوی )به ڕێز عەزیز سدیق(

ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ن���اوی )ھادی محەمەد

فەره ج سلێمان( ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )حسین محەمەد

محەمەد ئەمین(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )ئەحمەد محەمەد

مستەفا(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )ناس���ح رەسوڵ

ئەحمەد معروف(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە. * ناسنامەیەکی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبووه به ناوی )كارزان حه مه ساڵح

حه مه امین(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە. * ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )عماد حەس���ەن

مەحمود(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبووه به ناوی )احمد ارجمان فخر

الدین(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامەیەکی ژوری بازرگان���ی س���لێمانی ونبووه به ن���اوی )نەجات قادر

سەعدون( ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناسنامەیەکی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبووه به ناوی )پێشه وا عمر محەمەد(

ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە. * ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )ئیبراھیم نەجیب

حەسەن(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە. * ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )ئەحمەد محەمەد

مستەفا(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە. * ناس���نامەیەکی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبووه به ناوی )سیامەند مختار

محمود(ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* ناس���نامه ی كۆمپانیای كورده ونبوه به ناوی )بێس���تون ئیسماعیل حه مه د(

ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.* پێناسێکی باری شارستانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )ده وه ن جەالل ساڵح(

ھه رکەسێک دۆزییەوه بیگەڕێنێتەوه پرسگەی ئاوێنە.

ژماره: 1734 حكومه تی ھه رێمی كوردستان به روار: 2012/12/5 وه زاره تی داد

فه رمانگه ی دادنوسی سلێمانی/ 2كارگێڕی و خۆیه تی

ئاگاداریله س���ه ر داوای ھاواڵتی )دانا ابراھیم حمه(ك���ه داواكاره به گۆڕینی ناوی كارگه (رضا حمه س���عید محمد ( بۆ )كاری ئه له منیۆم( بۆ سه ر ناوی كارگەی )دانا ابراھی���م حمە( ب���ۆ كاری ئه له منیۆم. كه ئامێره كانی تۆم���اره له المان به ژماره (45( له ب���ه رواری )2005/3/10( تكای���ه لەڕۆژنامه كه تاندا ب���ۆ یه كجار باڵوی بكه ن���ه وه له دوای ده رچونی بۆ ماوه ی )15( رۆژ، ھه ركه س و الیه نێك الری ھه یه لەگۆڕینی ناوی ئه م كۆمپانیایه ئاگادارمان بكاته وه به پێچه وانه وه ناچار ده بین

كاری یاسایی بۆ ئه نجام بده ین. له گه ڵ رێزدا....

دادنوسی سلێمانی / 2 سۆران یادكار رەشید

ژمارە: به رێوه به رایه تی گشتی فه رمانگه كانی داد رێكه وت:2012/12/9 فه رمانگه ی دادنوسی سلێمانی /1

ئامێره كان

ئاگاداریھاواڵتی )عبدالله علی عبدالله( خاوه نی كارگەی )ھه ژار س���اڵح حمه امین( بۆ كاری بالنصو میزانیه ی س���یاره داوا ده كات ناوی پڕۆژه كه ی له كارگه ی )ھه ژار س���اڵح حمه امین( بۆ كاری بالنصو میزانیه ی س���ەیاره وه بگۆڕێت بۆ كارگه ی گه راجی )عبدلله علی عبدلله ( بەپێی نوسراوی ژووری بازركانی ژماره )14834( له به رواری )2012/12/5( نوس���راوی كارگه كانی كه رتی تایبه ت ژماره )6582( له ب���ه رواری )2012/12/9( ھه ركه س و الیه نێ���ك الری ھه یه لەگۆڕینی ناوی ئه م پڕۆژه ی���ه با له دوای ده رچونی ئه م رۆژنامه یه له م���اوه ی )15( رۆژدا په یوه ندی بكات به م فه رمانگه یه وه بەپێچه وان���ه وه ناچار ده بین ناوی پڕۆژه كه ی بگۆڕین.

له گه ڵ رێزدا....

دادنووس فاروق كالن شریف

به رێوه به رایه تی گشتی فه رمانگه كانی دادژمارە: فه رمانگه ی دادنوسی سلێمانی /1

رێكه وت: 2012/12/5 كارگێڕی و خۆیه تی

ئاگاداریبەپێی ئه و داوایه ی كه له الیه ن داواكار پێشكه ش به م فه رمانگە یه كراوه له الیه ن )وه ره سه ی رحیم حمه امین محمود( له )2012/12/3( خاوه نی كارگه ی )حه دبا ب���ۆ به رھه مهێنانی كاری پالس���تیكی( داوای تۆماركردنی ئه و ئامێرانه ی كردووه كه له )سلێمانی/ن.پ/1( دانراون و ئامێره كانیان له خواره وه دیاری كراوه به پێی په ی���ڕه وی ئامێری میكانیكی ژماره )65( س���اڵی )1952(باڵویده كه ینه وه ھه ر كه سێک خۆی به په یوه ندیدار یا خاوه نی ھه ریه ك له و ئامێرانه داده نی له ماوه ی (15(پانزه رۆژدا س���ه ردانی ئ���ه م فه رمانگه یه بكات، ب���ه پێچه وانه وه به ناوی

داواكاره وه تۆمار ده كرێت و بڕوانامه ی پێده درێت. له گه ڵ رێزدا...

دادنووس/ دادنوسی سلێمانی/1فاروق كالن شریف

ئامێره كان*ئیكستور)2دانه ( ا /2778 ب/ 2777 /ایتالی / له كاركه وتوه .

* جیهاز نقل )سه حب( بێ ژماره/ ایتاڵی/ كاره با/ له كاركه وتوه .*ئامێری دروستكردنی صونده / بێ ژماره / محلی / له كاركه وتووه .

* ئامێری له فی صونده / بێ ژماره / ایتالی/ له كاركه وتووه.* ئامێری كۆمبریسه ر / بێ ژماره محلی /له كاركه وتووه .

* ئامێری الفوفه / بێ ژماره /ایتاڵی.

@١١١#

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

hamashwan.awene@yahoo.noAweneکوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاھیر، سەردەشت عوسمان

ریکالم

ریکالم ریکالم

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د