Μικρασιατική Ηχώ_420

ΠΛHPΩMENOTEΛOΣ

Tαχ. Γραφείο

Aριθμός Άδειας

ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥX+7

PRE S S POST

PRES S P OST

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

ΕΤΟΣ 55ο - ΑΡΙΘ. ΦΥΛ. 420ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ -

ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ106 80 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ.: 210 3633618 - FAX: 210 3634636

ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 – KΩΔIKOΣ 01-2966

΄Εκλεψαν το χέρι του Αγίου Πολύκαρπου

Κέρδισαν δύο αντίτυπα του ΙΑ’ τόμουτων «Mικρασιατικών Χρονικών»

Άγνωστοι εισήλθαν τιςβραδινές ώρες της 13ηςΜαρτίου στην Ι. Μονήτης Παναγίας της Αμπε-λακιώτισσας την ΟρεινήΝαυπακτία και έκλεψαν

το δεξί χέρι του ΙερούΠολυκάρπου, επισκόπουΣμύρνης, που φυλασσό-ταν στη Μονή εδώ καιπέντε αιώνες. Σχετικήανακοίνωση εξέδωσε η Ι.

Μητρόπολη Ναυπάκτουκαι Αγίου Βλασίου, στηνπνευματική δικαιοδοσίατης οποίας ανήκει το μο-ναστήρι.

Περισσότερα στη σελ. 5

Δύο (2) αντίτυπα τουΙΑ’ τόμου των «Μικρασια-τικών Χρονικών» πρόσφε-ρε η Ένωσις Σμυρναίωνσε ισάριθμους τυχερούςαναγνώστες του ΔικτύουMikrasiatis.gr (υπεύθυνοςο κ. Δημήτρης Παντέλας).

Η κλήρωση των δύο τυ-χερών πραγματοποιήθη-κε στις 6 Φεβρουαρίου,το απόγευμα, στη Βιβλιο-θήκη της Ενώσεως Σμυρ-ναίων από κατάσταση101 αναγνωστών του Δι-κτύου, παρουσία των με-

λών του Δ.Σ. της Ενώσε-

ως Σμυρναίων και του Δ.

Παντέλα. Τυχεροί ήταν η

κ. Στέλλα Χαϊτίδου και ο

κ. Ανδρέας Κωνσταντινί-

δης.

• Σελ. 8-9

ΑΠΟ ΤΗΝ Ι. ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑΣ

(Συνέχεια στη σελ. 2)

«Δεν σέβονται ούτε τον εαυτό τους»

Ο Ευάγγ. Τσίρκας για τους αναθεωρητέςτης ιστορίας

Σελ. 4

Οι πρώτοι στόχοιτου Αντ. Οραήλογλου

Με το καλημέρα έπιασεδουλειά ο νέος πρόεδρος της ΟΠΣΕ

Σελ. 2

Μάξιμος ο Ε’(Βαπορτζής)

Ο Χρ. Μπαλόγλου γράφει για τον ΠόντιοΟικουμ. Πατριάρχη

Σελ. 10-11

διαβάστε...

55 χρόνια προσφοράς (1958-2013)

Μικρασιατική Ηχώγια πάντα!

Του ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ. ΓΑΒΡΙΗΛ

Nίκος Μηλιώρης. Ιστορικόςσυγγραφέας - Λαογράφος. Η

εμπνευσμένη αρθρογραφία τουστήριξε τη «Μ.Ηχ.» για πολλά χρόνια.

Άλλα τριάντα πέντε αντί-τυπα του τόμου θα διατε-θούν κατά σειρά προτε-ραιότητας στη μισή τιμήδηλ. 10 , σε ισάριθμουςαναγνώστες του Δικτύου,οι οποίοι μπορούν να ζη-τήσουν και να πάρουναντίτυπα είτε με αντικατα-βολή, είτε περνώντας από

τη βιβλιοθήκη της Ενώσε-ως Σμυρναίων (οδός Κα-ρύτση 3) Δευτέρα 12.00-6.00µ.µ. ή Τετάρτη 3.30-6.00 μ.μ. είτε στέλνονταςemail, στην ηλ. διεύθυνση[email protected], μετην ταχυδρομική τους δι-εύθυνση για να τους στα-λεί ο τόμος με αντικατα-βολή.

Μετά την εξάντληση των

αντιτύπων οι ενδιαφερό-μενοι εκ του καταλόγουαναγνώστες θα μπορούννα πάρουν με την ίδια έκ-πτωση και την ίδια διαδι-κασία ένα αντίτυπο οποι-ουδήποτε άλλου τόμουτων Μικρασιατικών Χρονι-κών υπάρχει σε παρακα-ταθήκη (2ος, 8ος, 10ος,12ος μέχρι 23ος) στηνΈνωση Σμυρναίων.

Με το καλημέρα, σήκωσετα μανίκια και έπιασε

... δουλειά. Πρόκειται για τονέο πρόεδρο της Ομοσπον-δίας Προσφυγικών Σωματεί-ων Ελλάδος (ΟΠΣΕ) Αντώ-νη Οραήλογλου, ο οποίοςέδωσε από τη πρώτη στιγμήτο στίγμα του: «Όσοι θέλουννα προσφέρουν, δεν επιδιώ-κουν τα λόγια αλλά τα έργα».

Πρώτος στόχος τής υπότον κ. Οραήλογλου διοίκη-σης της Ομοσπονδίας είναιτο νοικοκύρεμα των οικονο-μικών της ΟΠΣΕ. Πρώτηάμεση ενέργεια η εγκατάλει-ψη των γραφείων της οδούΣτουρνάρη και η προσπά-θεια εξασφάλισης νέας στέ-γης, απαλλαγμένης από τοεπαχθές ενοίκιο. Εδώ τααποτελέσματα είχαν γρήγο-ρα καλό αποτέλεσμα, χάρηστο ενδιαφέρον του υφυ-πουργού Πολιτισμού κ. Γιάν-νη Ιωαννίδη, ο οποίος επέ-δειξε ευαισθησία στο αίτηματης ΟΠΣΕ και ήδη στις εγκα-ταστάσεις του ΟΑΚΑ στο

Μαρούσι παραχωρήθηκεάνετος χώρος που θα στεγά-σει τα νέα γραφεία της Ομο-σπονδίας.

Ο δεύτερος μεγάλος στό-χος είναι η επανασύστασητου πάλαι ποτέ ΤΑΠΑΠ, τοοποίο καταργήθηκε το 1998με απόφαση της ΚυβέρνησηςΣημίτη. Εκπρόσωποι τηςΟμοσπονδίας είχαν στις αρ-χές Φεβρουαρίου 2013 συνά-ντηση με τον γενικό γραμμα-τέα δημόσιας περιουσίας τουυπουργείου Οικονομικώνκαι εδήλωσαν με ικανοποίη-ση ότι επιτέλους ο διάλογος

άρχισε με την ΟΠΣΕ να δη-λώνει την ικανοποίησή της,γιατί επιτέλους ο διάλογοςάρχισε. Υπόψη του γεν.γραμματέα παρουσιάστηκεαναλυτικώς το θέμα τηςανταλλάξιμης περιουσίας,από την ημέρα που έφτασανστην Ελλάδα οι ξεριζωμένοιπρόσφυγες του 1922 μέχρισήμερα, οι διεθνείς συμβά-σεις που το διέπουν, τα όσαέγιναν, μα και τα όσα δενέγιναν, οι παρατυπίες και οιόποιες παρανομίες σημειώ-θηκαν πιθανότατα όλα ταπροηγούμενα χρόνια.

Από την πλευρά της ΟΠ-ΣΕ εκφράζεται αισιοδοξίαγια την εξέλιξη της υπόθε-σης. Για πρώτη φορά διαπι-στώθηκε ότι η αντιπροσω-πεία της απευθύνθηκε σε«ευήκοα ώτα» και αυτό σί-γουρα είναι θετικό. Αρκείβέβαια ο διάλογος να συνε-χιστεί με τακτικές συναντή-σεις και συγκεκριμένες κινή-σεις. Ο μεγάλος αγώνας μαςγια το ΤΑΠΑΠ άρχισε, τονί-ζεται σε ανακοίνωση πουεξέδωσε το Δ.Σ. της Ομο-σπονδίας, και θα συνεχιστείμέχρι την οριστική επίλυσητου θέματος, ώστε να παύσειη κατάφωρη αδικία που δια-πράχθηκε εις βάρος των προ-σφύγων του 1922.

Ν.Χ.Β.

2 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

Τριμηνιαία έκδοση της«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

Γραφεία:

Σκουφά 71A & Mασσαλίας106 80 Αθήνα

Τηλ.: 210 3633618 Fax: 210 3634636E-mail: [email protected]

www.enosismyrneon.gr

EKΔOTHΣ:Ευάγγελος Τσίρκας

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:Νίκος Βικέτος

ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ-ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ:Κορίνα Σπηλιώτη

ΠAPAΓΩΓH:PRESS LINE

Μάγερ 11 – 104 38 Αθήνα

Τηλ.: 210 5225.479

Ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν απόψειςτων συγγραφέων και δεν απηχούν κατ’ανάγκη θέσεις της εφημερίδας ή της

Ενώσεως Σμυρναίων.

Οι πρώτοι στόχοι του Αντ. Οραήλογλου

Ο Αντώνης Οραήλογλου, στην πρώτη του δημόσια ομιλία στο Αιγάλεω ωςπρόεδρος της ΟΠΣΕ. Δίπλα του η γεν. γραμματέας της Ομοσπονδίας Ελπίδα

Μπρούμου. (Φωτογραφία από το Mikrasiatis.gr)

Προσφορά «Μικρασιατικών Χρονικών»

(Συνέχεια από τη σελ. 1)

MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 3

ΠΛHPΩMENOTEΛOΣ

Tαχ. Γραφείο

Aριθμός Άδειας

ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥX+7

PRE S S POST

PRES S P OST

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ«ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ»

ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ106 80 ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ.: 210 3633618 - FAX: 210 3634636

ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 – KΩΔIKOΣ 01-2966

1958 - 201355 χρόνια προσφοράς στην ιστορία και τον πολιτισμό

του Μικρασιατικού Ελληνισμού

Βολές εναντίον εκείνωνπου επιχειρούν να αλ-

λοιώσουν και να στρεβλώ-σουν την ιστορία μας, μεεπιχειρηματολογία η οποίαστηρίζεται σε αυθαιρεσίεςκαι ελλιπή ή απολύτωςαγνοούμενα πραγματικάκαι ιστορικά στοιχεία εξα-πέλυσε από το βήμα τουΣυλλόγου Κωνσταντινου-πολιτών στην Καλλιθέα oπρόεδρος της ΕνώσεωςΣμυρναίων κ. ΕυάγγελοςΤσίρκας.

Μιλώντας στην εκδήλω-ση για την κοπή της βασι-λόπιτας του ΣυλλόγουΚωνσταντινουπολιτώνστην Καλλιθέα, κατά τηνοποία του επιδόθηκε ανα-μνηστική πλακέτα και τι-μητικό δίπλωμα ως ανα-γνώριση της συμβολήςτου ιδίου και της ΕνώσεωςΣμυρναίων στην προβολήτου πολιτισμού της Σμύρ-νης και την υπεράσπισητης ιστορικής μας μνήμης,ο κ. Τσίρκας είπε μεταξύάλλων και τα εξής: «Θαήθελα να ασχοληθώ γιαλίγο με ένα ζήτημα ζωτικήςσημασίας, το οποίο έχειαρχίσει τελευταία να ανα-κυκλώνεται. Αφορμή μουέδωσε το πρόσφατο Διε-θνές Συνέδριο της Καισα-ριανής, κατά το οποίο ομι-λητές προσπάθησαν νααμφισβητήσουν το γεγο-νός ότι στη Μικρασία έγι-νε Γενοκτονία των χρι-

στιανικών πληθυσμών απότους Νεοτούρκους καιτους Κεμαλιστές. Είναι μίαπροσπάθεια αυτόκλητωνερευνητών, οι οποίοι έχουναναλάβει να «αναπλά-σουν» την Ελληνική ιστο-ρία, με κίνητρα κατ` επί-φαση επιστημονικά καιασαφή και με χρηματικέςεπιχορηγήσεις οι οποίεςδεν είναι δυνατό να ελεγ-χθούν. Έτσι, μία χούφταανθρώπων επιχειρεί να αλ-λοιώσει και στρεβλώσειτην ιστορία μας, με επι-χειρηματολογία η οποίαστηρίζεται σε αυθαιρεσίεςκαι ελλιπή ή απολύτωςαγνοούμενα πραγματικάκαι ιστορικά στοιχεία. Δενκάνω επώνυμη αναφοράσε αυτούς, γιατί κάθεφορά που τους αναφέ-ρουμε, τους κάνουμε πιοεπώνυμους. Γνωστή η εξέ-λιξη κυρίας, η οποία εκ-προσωπεί στη Βουλή τωνΕλλήνων τους 1000 οπα-δούς / ομοϊδεάτες της, δη-λαδή σε μαθηματικούςόρους το ένα χιλιοστό τουεκλογικού σώματος, και ηοποία θεωρεί ότι πρέπει ναεπιβάλει στη συντριπτικήπλειοψηφία του ελληνικούλαού άλλο τρόπο ιστορι-κής μνήμης. Και αυτό γιανα μην στενοχωρήσουμετην Τουρκία, το μοιραίοθύτη του Ελληνισμού [...]

Ε! Πραγματικά σας λέωότι δεν με ενδιαφέρει κα-

θόλου το τί θέλει η Τουρ-κία. Και δεν εξισώνω τονθύτη με το θύμα. Με ενο-χλεί η ασέβεια προς ταεκατομμύρια των νεκρών,η ιστορική ανεπάρκεια των“αναθεωρητών ιστορικών”,οι οποίοι δεν σέβονταιιστορικά αποδεδειγμένεςαλήθειες, δεν υπολογίζουνθεσμούς, οι οποίοι έχουναποφανθεί πάνω σε αυτότο ζήτημα, δεν σέβονται ταεκατομμύρια των νεκρώνπρογόνων τους και κυρίωςδεν σέβονται τους εαυ-τούς τους.

Στην ίδια εκδήλωση τι-μήθηκε επίσης ο κ. Γεώρ-γιος Καραμπελιάς, συγ-γραφέας και πολιτικόςαναλυτής για την καταλυ-τική συμβολή του στη δια-μόρφωση ενός νέου ορά-ματος για τον Ελληνισμό.

Στην εκδήλωση παρέ-

στησαν ο εκπρόσωπος τουΑρχιεπισκόπου Αθηνών κ.Ιερωνύμου, ο πρώην Πρό-εδρος της Βουλής των Ελ-λήνων κ. Δημήτριος Σιού-φας, οι βουλευτές και ευ-ρωβουλευτές κ. κ. Προ-κόπης Παυλόπουλος, Γε-ώργιος Κουμουτσάκος,Αργύρης Ντινόπουλος, οιδήμαρχοι Καλλιθέας κ. Κώ-στας Ασκούνης και Π. Φα-λήρου κ. Διονύσιος Χα-τζηδάκης, δημοτικοί σύμ-βουλοι, καθηγητές Ανω-τάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυ-μάτων, εκπρόσωποι τωνστρατιωτικών και αστυνο-μικών αρχών, αδελφώνκωνσταντινουπολίτικων καιμικρασιατικών σωματείωνκαι πλήθος μελών και φί-λων του Συλλόγου.


ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΤΣΙΡΚΑΣ (Πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων)

«Δεν σέβονται ούτε τον εαυτό τους»

«Mία χούφτα ανθρώπων επιχειρεί να αλλοιώσει και στρεβλώσει

την ιστορία μας, με επιχειρηματολογία η οποία στηρίζεται σε αυθαιρεσίες

και ελλιπή ή απολύτως αγνοούμενα πραγματικά και ιστορικά στοιχεία.»


ΟΜουσακάς ήταν τοθέμα της πετυχημέ-

νης συνάντησης που έγινετην Κυριακή 3 Μαρτίου2014 στο Οικολογικό Πο-λιτιστικό Κέντρο, Λεωφό-ρος Ιωνίας 315, Άνω Πα-τήσια.

Στην εκδήλωση παρου-σιάστηκαν, μουσακάδες,παρόμοια φαγητά και γλυ-κά από διάφορες περιοχέςτης Ελλάδας, από την Αί-γυπτο και από το Σουδάνκαι στη συνέχεια είχαμετην ευκαιρία να δοκιμά-σουμε και να συγκρίνουμετις δημιουργίες των μαγει-ρισσών.

Το μέλος της EνώσεωςΣμυρναίων κ. Ιωάννα Αρα-μπατζή - Τζανουδάκη,της οποίας πρόσφατα εκ-δόθηκε το εξαιρετικό βι-βλίο με μικρασιατικές συ-νταγές «Ανατολικά τηςγεύσης» (Ελληνικές Γεύ-σεις της Ανατολής καιΓεύσεις και μνήμες τηςΚατοχής. ΕκδόσειςCOSMOSWARE), μαγείρε-

ψε και παρουσίασε, μικρα-σιάτικα παπουτσάκια καιτο παραδοσιακό καππαδο-κικό γλυκό ισλί. Η κα ΦανήΦτάκα-Τσικριτζή μαγείρε-ψε και παρουσίασε μου-σακά με πράσα, μια χειμω-νιάτικη παραδοσιακή κο-ζανίτικη συνταγή, νιαμερί-τικο χαλβά Κοζάνης καιμια πρωτότυπη κερκυραϊ-κή παραλλαγή του κλασσι-

κού μουσακά. Η κ. ΜαρίναΤσαμουρά μαγείρεψε καιπαρουσίασε τον κλασσικόμουσακά. Η κ. Μαριάμ Χά-να μαγείρεψε και παρου-σίασε αιγυπτιακό μουσακάκαι αιγυπτιακά γλυκά και ηκ. Άμαλ Ζεϊντάν σουδανέ-ζικο μουσακά. Η κ. ΚαίτηΜαραγκουδάκη μας πα-ρουσίασε χορτοφαγικόμουσακά.

Η Μικρασιάτικη κουζίναστο Οικολογικό Πολιτιστικό Στέκι

Στο Οικολογικό Πολιτιστικό Στέκι η Ιωάννα Τζανουδάκη παρουσιάζει τησυνταγή για τα μικρασιάτικα παπουτσάκια και το καππαδοκικό γλυκό ισλί.

Ιερόσυλοι μπήκαν τις βρα-δινές ώρες της 13ης Μαρ-

τίου στο μοναστήρι της Πα-ναγίας της Αμπελακιώτισ-σας και έκλεψαν το δεξί χέ-ρι του Αγίου Πολυκάρπου,επισκόπου Σμύρνης, αφούπροηγουμένως έσπασαν τοπροσκυνητάρι εντός τουοποίου υπήρχε η λάρνακα μετο χαριτόβρυτο λείψανο.

Το χέρι του Αγίου Πολυ-κάρπου φυλασσόταν στη μο-νή επί πέντε αιώνες και απο-τελούσε πολύτιμο θησαυρότόσο για την Ι. Μονή όσο καιγια την Ι. Μητρόπολη και τοσεβάστηκαν αλλόδοξοι καιαλλοεθνείς, παρά τα πενιχρά

μέτρα ασφαλείας της κάθεεποχής. Θα πρέπει να σημει-ωθεί ότι την ώρα της κλοπήςαπουσίαζε για λόγους υγείαςαπό το μοναστήρι ο ηγούμε-νος, π. Πολύκαρπος. Στη μο-νή υπάρχει σύστημα συνα-γερμού το οποίο οι δράστεςπροφανώς κατάφεραν νααπενεργοποιήσουν.

Η Ι. Μητρόπολη Ναυπά-κτου και Αγίου Βλασίου,στην πνευματική δικαιοδο-σία της οποίας υπάγεται ηΜονή της Αμπελακιώτισσας,με ανακοίνωσή της καλείόσους τυχόν γνωρίζουν κάτισχετικό με την υπόθεση νατο καταθέσουν στην Αστυ-

νομία. (Για πληροφορίες οιενδιαφερόμενοι μπορούν νακαλούν στα τηλέφωνα2634041207 Ι. Μονή ή2634022980 Ι. Μητρόπολη.Με την ίδια ανακοίνωση κα-λούνται όσοι διέπραξαν αυ-τό το ανοσιούργημα «ναεπαναφέρουν το ιερό λείψα-νό του αγίου Πολυκάρπουστη θέση του για να μηνέχουν συνέπειες στη ζωήτους».

Με το θέμα ασχολείταιήδη η ΕΛ.ΑΣ η οποία έχειδιεξαγάγει έρευνα για τηδιαλεύκανση της υπόθεσηςκαι τον εντοπισμό των δρα-στών.

Ιεροσυλία στη Μονή της ΑμπελακιώτισσαςΗ Μουσικήτων Ελλήνωντης καθ’ ημάςΑνατολής

Το τελευταίο τρίμηνο του2012 οι Συλλογές της

Ενώσεως Σμυρναίωνεμπλουτίστηκαν με μια δι-σκοθήκη από 27 CD . Το νε-οεισαχθέν υλικό περιέχει552 μουσικά ακούσματα τωνΕλλήνων της καθ’ ημάς Ανα-τολής, τα οποία ο δωρητής,καθηγητής και μέλος τουσωματείου μας κ. ΒασίληςΠετρόχειλος, επέλεξε καιαντέγραψε από τη μουσικήσυλλογή του για να τα προ-σφέρει στην Ένωσι Σμυρ-ναίων με αφορμή των επέ-τειο των 90 χρόνων από τηΜικρασιατική Καταστροφή.

Οι ψηφιακοί αυτοί δίσκοιέχουν συνολική χρονικήδιάρκεια μεγαλύτερη των 32ωρών και μπορούν να λει-τουργήσουν ως συλλογή - δι-σκοθήκη που παρουσιάζειμέρος της ζωντανής καιαστείρευτης μουσικής πα-ράδοσης των Ελλήνων τηςΣμύρνης και των παραλίωντης Μ. Ασίας, της Κωνστα-ντινούπολης, του Πόντου,της Καππαδοκίας, της Ανατ.Θράκης κ.λπ.

Τα μουσικά κομμάτια τηςδισκοθήκης βγήκαν μέσααπό παραδοσιακά και αστι-κά τραγούδια, παραδοσια-κούς χορούς, έντεχνη μουσι-κή, παλιές ηχογραφήσειςπρο του 1922, αυθεντικάτραγούδια προσφύγων τηςπρώτης γενιάς και ρεμπέτι-κα τραγούδια που γράφτη-καν από Σμυρνιούς, Πολίτεςκαι Μικρασιάτες λαϊκούςσυνθέτες.

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ

Aπό τις εκδόσειςΜπαλτά πραγματοποιή-θηκε στον «Ιανό» τηςΑθήνας, στις 25 Φε-βρουαρίου, η παρουσία-ση του νέου βιβλίου τουαρχαιολόγου και συνερ-γάτη της «Μ.Ηχ.» Πέ-τρου Μεχτίδη για τοΚρομμυδόκαστρο, τοκάστρο που χτίστηκε κα-τά τη βυζαντινή περίοδοκαι προστάτευε το λιμά-νι της Σμύρνης ως τη δε-καετία του 1870. Για τοβιβλίο μίλησαν ο φιλόλο-γος και επιμελητής τουβιβλίου Θοδωρής Κο-ντάρας, ο αρχιτέκτονας- πολεοδόμος και αντι-πρόεδρος της ΕνώσεωςΣμυρναίων Φαίδων Πα-παθεοδώρου και ο συγ-γραφέας. Ο κ. Κοντάραςαναφέρθηκε στην ιστο-ρία της Σμύρνης εντάσ-σοντας σε αυτήν τοΚρομμυδόκαστρο ως

μία από τις οχυρώσειςτης πόλης. Χαρακτήρισετο βιβλίο ως ειδικό βι-βλίο σμυρναιογραφίας.Ο κ. Παπαθεοδώρουαναφέρθηκε στην πολε-οδομική αναμόρφωσητης Σμύρνης και στιςπολλαπλές κρυμμένεςγραφές της μονογρα-φίας αυτής - πολύτιμουπόδειγμα για τον τρό-πο προσέγγισης τηςιστορίας της Σμύρνης. Οκ. Μεχτίδης μίλησε για

την έρευνά του, στις πη-γές που χρησιμοποίησε(περιηγητές, εφημερί-δες της πόλης, κ.α). Ηεκδήλωση συνοδεύτηκεαπό την υπέροχη χορω-δία του Πνευματικού Κέ-ντρου Νέας Ερυθραίας.Χαιρετισμό απηύθυναν οπρόεδρος της ΕνώσεωςΣμυρναίων κ. Ευάγγε-λος Τσίρκας και ο αντι-πρόεδρος του ΓΣ Πα-νιώνιος κ. Πάνος Τσελέ-ντης.


«Κρομμυδόκαστρο». Το χαμένο κάστροτης Σμύρνης

To πάνελ των ομιλητών στην παρουσίαση του βιβλίου «Κρομμυδόκαστρο.Το χαμένο κάστρο της Σμύρνης». Από αριστερά: Θοδωρής Κοντάρας,

Ανδρέας Μπαλτάς, Πέτρος Μεχτίδης και Φαίδων Παπαθεοδώρου.

ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝΠΡΟΣΚΟΠΩΝΙΣΤΟΡΙΑ

Παρουσία πλήθους κόσμουκαι μέσα σε φορτισμένη συ-γκινησιακά ατμόσφαιρα πραγ-ματοποιήθηκε στην αίθουσαεκδηλώσεων του ΛάτσειουΔημοτικού Μεγάρου Πύργουη εκδήλωση για τη Μικρασια-τική Καταστροφή από την Πε-ριφερειακή Εφορεία Προσκό-πων Ηλείας.

Την εκδήλωση άνοιξαν ταπαιδιά του Συστήματος Προ-σκόπων Πύργου, τα οποία χό-ρεψαν δύο παραδοσιακούςΜικρασιάτικους χορούς για νατιμήσουν με το δικό τους τρό-πο τη μνήμη των ΜικρασιατώνΠροσκόπων. Προλογίζονταςτην εκδήλωση ο Περιφερεια-κός Έφορος ΠροσκόπωνΗλείας κ. Γιώργος Καραμάνηςείπε πως η εκδήλωση πραγ-ματοποιήθηκε πρώτον για νατιμηθεί η μνήμη αυτών τωνπαιδιών που τόσο πρόωρα χά-θηκαν και δεύτερον για ναπροβληθεί το παράδειγμάτους.

Ο Αν. Περιφερειακός Έφο-ρος Προσκόπων Ηλείας Κώ-στας Τριανταφυλλόπουλοςσυντόνισε την εκδήλωση καιπαρουσίασε τον ομιλητή κ.Θεοφάνη Μαλκίδη, ο οποίοςμίλησε με θέμα: «Οι Πρόσκο-ποι της Μικράς Ασίας: Μνήμηθυσίας και προσφοράς».

Ο ομιλητής αναφέρθηκεστην ιστορία της Μ. Ασίας,ανέπτυξε περιληπτικά τα γε-γονότα της Μικρασιατικής κα-ταστροφής και εξήρε την προ-σφορά των Προσκόπων τηςΜ. Ασίας στους συνανθρώ-πους τους και τη θυσία τους,στο Αϊδίνι, τα Σώκια και τηνΚάτω Παναγιά.

Μεγάλη επιτυχία είχεη εκδήλωση υποδο-

χής των νέων μελών πουδιοργάνωσε η ΈνωσιςΣμυρναίων το βράδυ τηςΔευτέρας 11-2-2013 στηναίθουσα της Βιβλιοθήκηςτης.

Κατά τη διάρκεια τηςεκδήλωσης, μετά από τονχαιρετισμό του Προέδρου,κ. Ε. Τσίρκα, πολλά νέα μέ-λη, όλων των ηλικιών, πή-ραν τον λόγο και αναφέρ-θηκαν στην επιθυμία τουςνα γραφούν και να δραστη-ριοποιηθούν στην Ένωσι.Καθένας είχε να μας μιλή-σει για τους γονείς και τουςπαππούδες που του μετα-

λαμπάδευσαν την αγάπηγια τη Σμύρνη, για τη Μι-κρασιατική πατρίδα καιόλοι τόνισαν την επιθυμίανα βρεθούν πάλι με συμπα-τριώτες.

Χειροποίητοι σπιτικοίμεζέδες και γλυκά, ετοιμα-σμένα ειδικά για τη βραδιά,από μέλη της Ενώσεως,προσφέρθηκαν μαζί μεαναψυκτικά και κρασί. Ηκουβέντα έδειξε το μεγάλοενδιαφέρον των νέων με-λών για τα μικρασιατικάθέματα και την πρόθεσήτους να προσφέρουν/ συμ-βάλουν στην επιτυχία τουέργου και των στόχων τηςΕνώσεως.

Τα νέα μέλη, είχαν τηνευκαιρία να πάρουν αντί-τυπα του ημερολογίου τηςΈνωσης χάρη στην ευγενι-κή προσφορά του μέλουςτου Δ.Σ. κ. Ελένης Μπίστι-κα.

Η βραδιά μάς γέμισε αι-σιοδοξία και πίστη ότι εί-μαστε σε σωστό δρόμο, οικόποι μας πιάνουν τόπο καινέες προοπτικές γεννιού-νται για το Σωματείο μας.

Το Δ.Σ. ευχαριστεί όλατα νέα μέλη που ανταπο-κρίθηκαν στην πρόσκλησήτου και συμμετείχαν στηνεκδήλωση καθώς και όλεςκαι όλους όσοι συνέβαλανστην επιτυχία της.

Η υποδοχή νέων Μελώντης Ενώσεως Σμυρναίων

ΣΤΟΝ «ΙΑΝΟ» ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ


Tιμητική πλακέτα στη σοπράνο Bάσω Παπαντωνίου

«Oταν όλη η πατρίδα δεν εί-ναι πια παρά τα παιδιά

της, οι πρόσφυγες της πρώτηςγενιάς, της δεύτερης ώς και τηςπέμπτης πλέον, τότε σαν μια οι-κογένεια γιορτάζει κάθε χρόνοτον Nέο Xρόνο και κόβει τη βα-σιλειόπιτά της. Tο έθιμο καλάκρατεί κι έτσι κι εφέτος η Eνω-ση Σμυρναίων, το ιστορικό σω-ματείο που ιδρύθηκε το 1936από τους Σμυρνιούς πρόσφυγεςπρώτης γενιάς, και που άνοιξετην αγκαλιά του και μπήκαν στημεγάλη οικογένεια οι Aϊβαλιώ-τες, οι Aϊδινιώτες, οι Aλατσα-τιανοί, οι Kαππαδόκες, ακόμηκαι δεύτερης και τρίτης γενιάςKωνσταντινουπολίτες, έκοψετην πίτα της αρχοντικά καιόμορφα στο κεντρικό ξενοδο-χείο «Aμαλία» στη λεωφόροAμαλίας και Ξενοφώντος ...»έτσι αρχίζει το «Σημειωματά-ριο» του Τήλεφου της Καθημε-ρινής, που το υπογράφει η Ελέ-νη Μπίστικα, το ρεπορτάζ απότη γιορτή της Ενώσεως Σμυρ-ναίων για την κοπή της Βασιλό-πιτας του σωματείου.

Η φετινή γιορτή άνοιξε μεσύντομο χαιρετισμό του ο προέ-δρος της Ενώσεως Σμυρναίων κ.Ευάγγελος Τσίρκας, ο οποίοςευχήθηκε για τον καθένα απότους εκλεκτούς συνδαιτυμόνεςτης εκδήλωσης «την εκπλήρωσηόσων προσδοκάτε, στην Πατρί-δα μας καλύτερες μέρες καιστην Ένωσι Σμυρναίων μεγαλύ-τερα επιτεύγματα». Σε άλλο ση-μείο της ομιλίας του ο πρόεδροςτης Ενώσεως αποκάλυψε ότι τοξεχωριστό γεγονός της βραδιάςθα ήταν η επιβράβευση για τοέργο ζωής μίας εκλεκτής προ-σωπικότητας του Πνεύματος καιτης Λυρικής Τέχνης, της Μικρα-σιάτισσας σοπράνο κυρίας Βά-σω Παπαντωνίου και τόνισε«Με ομόφωνη απόφαση τουΔ.Σ. στις 24 Ιανουαρίου 2013, τα

μέλη του με εξουσιοδότησαν ναεπιδώσω τιμητική περγαμηνήστην τιμωμένη για το έργο τηςστον δύσκολο, σχεδόν αδηφάγοστίβο του λυρικού τραγουδιού,το οποίο υπηρέτησε με απόλυτησυνέπεια, προβάλλοντας διε-θνώς την χώρα μας, ως ένα φυ-τώριο μεγάλων καλλιτεχνών στοσυγκεκριμένο πολιτιστικό χώρο,αλλά και για την τωρινή της δρα-στηριότητα στην προσπάθεια δη-μιουργίας της Μουσικής Ακαδη-μίας “Μαρία Κάλλας”. Την ευ-χαριστούμε πολύ για αυτή τηςτην δραστηριότητα και ως Ένω-σις Σμυρναίων της λέμε ότι κα-μαρώνουμε γιατί στις τάξεις μαςείναι εντεταγμένες προσωπικό-τητες, όπως η τιμωμένη κυρίαΒάσω Παπαντωνίου».

Στα βιογραφικά και στη καλ-λιτεχνική δραστηριότητα της κ.Παπαντωνίου αναφέρθηκε ησύμβουλος της Ενώσεως κ.

Μάρλεν Βαϊάννη ενώ ο γεν.γραμματέας κ. Νίκος Βικέτοςδιάβασε την απόφαση του Δ.Σ.που επέδωσε στην κ. Παπαντω-νίου, μαζί με την ειδική τιμητικήπλακέτα, ο πρόεδρος Τσίρκας.Στην ευχαριστήρια προσλαλιά,που καταχειροκροτήθηκε, η κ.Παπαντωνίου ευχαρίστησε γιατην τιμή που της επιφύλαξε τοσωματείο των Σμυρναίων και τό-νισε: «Είναι άλλο το συναίσθη-μα όταν αυτοί που σε τιμούν εί-ναι οι δικοί σου άνθρωποι, αυτοίπου έχουν το ίδιο αίμα με σένα».

Στη συνέχεια του προγράμ-ματος ο πρωτοπρεσβύτερος π.Πέτρος Μελιδώνης, ο οποίος ωςΣμυρναίος την καταγωγή διατη-ρεί στενούς δεσμούς με τηνΈνωσί μας εδώ και σαράνταχρόνια, ευλόγησε τη βασιλόπιτα,ευχόμενος σε όλους «υγεία, μα-κροημέρευση και να μην ξεχνούντην πατρίδα Ιωνία!». Το φλουρί

της βασιλόπιττας έπεσε στην κ.Βούλα Παπαγεωργίου, μέλος τηςΕνώσεως Σμυρναίων και πρόε-δρο του Συλλόγου ΜικρασιατώνΑνατολικής Αττικής. Από τασμυρναίικα αετουδάκια που δια-νεμήθηκαν σε όλους τους παρευ-ρισκόμενους το φλουρί έπεσεστην κ. Μαρίτσα Φουριώτη.

Ακολούθησε πλούσιο καλλι-τεχνικό πρόγραμμα με τη μικτήχορωδία «Εφεσίων Μελίσατα»της Πανελλήνιας Ένωσης Εφε-σίων, που εδρεύει στη Νίκαια,υπό τη διεύθυνση της κ. Τζανου-κάκη και το συγκρότημα παρα-δοσιακών οργάνων «Δήθεν» μετους Βιβή Βουτσελά (τραγούδι),Γιάννη Καραμάνη (κιθάρα),Ορέστη Μαυρόπουλο (βιολί)και Νίκο Μουργελά (κανονάκι).

Πολλές οι προσωπικότητεςπου έδωσαν «το παρών» στη φε-τινή εκδήλωση της ΕνώσεωςΣμυρναίων. Διακρίναμε μεταξύάλλων την πρόεδρο του Ναυτι-κού Μουσείου κ. AναστασίαΑναγνωστοπούλου - Παλούμπη,την καθηγήτρια κ. Άννα Γουήλ -Μπαδιεριτάκη, τους καθηγητέςκυρίους Σάββα Σπέντζα και Σω-φρόνιο Παπουτσόγλου, το συγ-γραφέα κ. Βασίλη Βασιλικό, σύ-ζυγο της Βάσως Παπαντωνίουμε την κόρη τους Ευρυδίκη, τονέο πρόεδρο της ΟΠΣΕ κ.Αντώνη Οραήλογλου με τη γεν.γραμματέα της Ομοσπονδίας κ.Ελπίδα Μπρούμου, τον παλαί-μαχο δημοσιογράφο κ. ΠέτροΛινάρδο και τον τ. αντιπρόεδροτης Ενώσεως Σμυρναίων κ.Γιώργο Αργυρόπουλο.

Κέφι και χορός στη φετινή γιορτήγια την κοπή της βασιλόπιτας

Η πρόεδρος της ΕνώσεωςΜικρασιατών Ανατ. Αττικής, ΒούλαΠαπαγεωργίου, τυχερή τηςπρωτοχρονιάτικης Βασιλόπιτας,επιδεικνύει χαρούμενη το νόμισμαπου κέρδισε.

Επίδοση τιμητικής πλακέτας στην κορυφαία Ελληνίδα υψίφωνο, ΒάσωΠαπαντωνίου, από τον πρόεδρο της Ενώσεως Σμυρναίων Ευάγγελο Τσίρκα.

Υπό το βλέμμα της συμβούλου Αικατ. Μπαρμπάτση (δεξιά), ο πρόεδροςΕυάγγελος Τσίρκας κόβει τη Βασιλόπιτα της Ενώσεως Σμυρναίων.

Αριστερά του η Σοφία Μπαλάνου.

ΕΝΩΣΙΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ


Με τη Μικρασιατική Ηχώμε συνδέουν πολύ βα-

θιά και μακρόχρονα αισθή-ματα αγάπης και ευγνωμοσύ-νης. Το 1978, προσπαθώνταςνα συγκεντρώσω υλικό για ναξεκινήσω ένα διδακτορικόσχετικά με τη ΝεοτουρκικήΕπανάσταση του 1908 και τιςεπιπτώσεις της στο Μικρα-σιατικό Ελληνισμό, σκέφτηκακάποια στιγμή να ερευνήσωγια τις ελληνικές προοδευτι-κές εφημερίδες που κυκλο-φόρησαν στην Τουρκία μετάτην ανατροπή του Χαμιτικούκαθεστώτος. Αρχίζοντας απότο Λαό της Κων/λης που εκ-δόθηκε το Νοέμβρη του 1908από το Αδερφάτο της Εθνι-κής Γλώσσας του Φώτη Φω-τιάδη, στη συνέχεια προχώ-ρησα στον κατά τρεις μήνεςαρχαιότερο Εργάτη τηςΣμύρνης. Γι’ αυτόν μη διαθέ-τοντας αρκετές πληροφορίες,ζήτησα τη βοήθεια του τότεσυναδέλφου μου στο Λύκειοτης Αγίας Παρασκευής καιστη συνέχεια καθηγητή τουΠανεπιστημίου της ΑθήναςΓιάννη Παπακώστα. Ο Γιάν-νης ήξερα ότι είχε ένα πολύμεγάλο αρχείο πλήρως απο-δελτιωμένο σε χιλιάδες κάρ-τες, το οποίο πράγματι, αφούτο συμβουλεύτηκε, μου πρό-τεινε να διαβάσω το δημοσι-ευμένο στη ΜικρασιατικήΗχώ αξιόλογο άρθρο του Φί-λιππου Φάλμπου, «Ο Εργά-της. Μια εφημερίδα εργατικήτης Σμύρνης »1.

Επειδή το άρθρο είχε δημο-σιευτεί πριν δώδεκα χρόνια,με έπιασε φόβος μήπως δενκαταφέρω να το βρω. Τηνίδια κιόλας μέρα έσπευσαστα γραφεία της ΈνωσηςΣμυρναίων και ευτυχώς οιφόβοι μου διαψεύστηκαν.Όταν πήρα επιτέλους το φύλ-

λο της εφημερίδας στα χέριαμου, ένοιωσα ξαφνικά σα ναάνοιξε διάπλατα μια κλειστήως τότε πόρτα και η ψυχή μουγέμισε ήχους και αρώματατης Μικρασίας, της μακρινήςκαι πονεμένης μου πατρίδας.Γράφτηκα αμέσως συνδρομη-τής και έμαθα για την εφημε-ρίδα, για την οποία ως εκείνητη στιγμή δεν ήξερα τίποτε,ότι πρωτοκυκλοφόρησε το1958 και πως ήδη από το 1938η Ένωση εξέδιδε και το πολύαξιόλογο επιστημονικό πε-ριοδικό «Μικρασιατικά Χρο-νικά»2.

Για έναν ολόκληρο χρόνοδε χόρταινα να διαβάζω ταφύλλα της υπέροχης προσφυ-γικής εφημερίδας με τουςαξιόλογους συνεργάτες καιτην πάντα σοφά ζυγισμένηύλη που κρατούσε τους ανα-γνώστες της συνεχώς σε επα-φή όχι μόνο με το ιστορικόπαρελθόν αλλά και με το δυ-ναμικό παρόν του Μικρασια-τικού Ελληνισμού στις νέεςτου εστίες στην Ελλάδα καιστο εξωτερικό. Δυστυχώς στοτέλος του 1979 οι δρόμοι μαςχωρίσανε, γιατί καθώς εκείνητην εποχή ακόμη ψαχνόμου-να, τελικά παράτησα τα σχέ-διά μου για διδακτορικό στηνιστορία και έφυγα να κάνωμεταπτυχιακά στη Γαλλία σετελείως άλλο αντικείμενο.

Πέρασαν από τότε εικοσι-πέντε ολόκληρα χρόνια καιήλθε η μεγάλη στιγμή τωναπολογισμών, αναθεωρήσε-ων και ανακατατάξεων, ηώρα της συνταξιοδότησης.Έπρεπε, όπως όλοι, να ιε-ραρχήσω ξανά αξίες και στό-χους, να αποκαταστήσω ισορ-ροπίες, να καταστρώσω νέασχέδια. Άρχισα λοιπόν νααντιμετωπίζω διλήμματα καινα με κυριεύει έντονη αγω-

νία, επειδή συλλογιζόμουνπως δεν είχα πλέον το χρόνοσύμμαχό μου, καθώς συνει-δητοποιούσα πως είχε ήδηαρχίσει η αντίστροφη μέτρη-ση .

Ήμουν σχεδόν έτοιμος ναμε πάρει η κάτω βόλτα, ότανσυνέβηκε ένα φαινομενικάασήμαντο γεγονός. Συνάντη-σα μια μέρα τυχαία τον καλόμου συνάδελφο Νίκο Βικέτοκι αυτός μου χάρισε ένα φύλ-λο της Μικρασιατικής Ηχούς,το οποίο είχε μαζί του. Ότανγύρισα στο σπίτι και γεμάτοςσυγκίνηση και νοσταλγία τοδιάβασα όπως παλιά, αι-σθάνθηκα να συντελείται μέ-σα μου ένα θαύμα. Όλα μπή-καν τελείως ανέλπιστα σε τά-ξη, τα διλήμματα εξαφανί-στηκαν, οι αξίες επανεκτιμή-θηκαν οριστικά και οι στόχοιπροσδιορίστηκαν ξεκάθαρα.Από εδώ και πέρα λοιπόν θαασχολιόμουν μόνο με θέματαπου αφορούσαν στην πατρίδατης καρδιάς μου, τη Μικρα-σία των ονείρων και των καη-μών μου. Θα έψαχνα να βρωτους συμπατριώτες μου, ναεπικοινωνήσω μαζί τους καινα παλέψω στο πλάι τους γιανα κρατήσουμε ζωντανή τημνήμη της ευλογημένης απότους θεούς χώρας μας3, νααναδείξουμε τον πολιτισμότης και να καταξιώσουμε τηΜικρασιατική μας ταυτότητα,κληροδοτώντας την με περη-φάνια στα παιδιά μας.

Σήμερα νιώθω ευγνωμοσύ-νη που η Μικρασιατική Ηχώκαι τα Μικρασιατικά Χρονι-κά, από το 2007 και μετά, φι-λοξένησαν πολλές φορές στιςσελίδες τους και δικά μου άρ-θρα, χάρη στα οποία ήλθα σεεπαφή με τα αδέλφια μουτους Καππαδόκες της ΝέαςΙωνίας αλλά και της υπόλοι-

πης Ελλάδας. Καμαρώνω επί-σης ιδιαίτερα, επειδή γράφωστην Ηχώ, που είναι ίσως ηαρχαιότερη και μακροβιότε-ρη σωματειακή εφημερίδατης χώρας μας και που καθώςεκδίδεται από την ΈνωσηΣμυρναίων, τη νιώθω ως τηναυθεντική συνεχίστρια τηςθρυλικής Αμάλθειας που καιαυτή ήταν το σπουδαιότεροκαι μακροβιότερο δημοσιο-γραφικό φύλλο της Σμύρνης4.Έχω την εντύπωση έτσι ότικατά κάποιο τρόπο συνεχίζωκι εγώ με τις μικρές μου δυ-νάμεις το έργο του παππούμου, του Ντοκτόρ Αρχάγγε-λου, του πατριώτη ιατροφιλό-σοφου και σημαντικού εκ-προσώπου του Μικρασιατι-κού Διαφωτισμού5. Ότανκρατώ στα χέρια μου την Ηχώκαι την ξεφυλλίζω με λαχτά-ρα, μου έρχεται συχνά στομυαλό, όπως ακριβώς μου τηνπεριέγραφε ο πατέρας μου, ηεικόνα του Ντοκτόρ στο Νέβ-σεχηρ, τα κρύα βράδια τουχειμώνα, καθισμένου στη μέ-ση της αίθουσας του «Καζί-νου», του παλιού μεγάλου κα-φενείου της Νεάπολης6. Από-λυτη ησυχία επικρατούσε,όλη τη ώρα που ο Αρχάγγε-λος διάβαζε φωναχτά, αργάκαι με επισημότητα όλα τανέα της Σμύρνης και ένα-ένατα άρθρα του τελευταίου φύλ-λου της Αμάλθειας, της οποί-ας ήταν τακτικός συνδρομη-τής. Τις πιο πολλές φορές ταμετέφραζε ταυτόχρονα, γιανα τα καταλαβαίνουν οι συ-μπατριώτες του που οι περισ-σότεροι ήταν τουρκόφωνοι.Αυτοί στέκονταν γύρω του μεευλάβεια και κρέμονταν απότα χείλη του, καθώς διψούσαννα μάθουν οτιδήποτε συνέ-βαινε στη Σμύρνη, μια καιστην ψυχή των Καππαδοκών,

55 χρόνια προσφοράς (1958-2013)

Μικρασιατική Ηχώ για πάντα!Του ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ. ΓΑΒΡΙΗΛ


ENENHNTA χρόνια πέρασαναπό τη Μικρασιατική κατα-

στροφή και την “Έξοδο” των Ελ-λήνων από τις προαιώνιες εστίεςτους στη Μ. Ασία. Και όμως ηΙστορία δεν έχει ακόμα κλείσειτους λογαριασμούς της με το πα-ρελθόν. Η αναζήτηση των πηγώνσυχνά έχει καλά αποτελέσματα,όπως φάνηκε από το γνωστό ντο-κιμαντέρ για τη Σμύρνης της Μα-ρίας Ηλιού, «Σμύρνη. Η κατα-στροφή μιας κοσμοπολίτικης πό-λης (1900-1922)».

Οι φωτογραφίες που ακολου-θούν είναι από το περιοδικό «ΤheNaval Review» (vol. Xii, I, 1924,σελ. 160). Στο περιοδικό αυτό δη-μοσιεύτηκαν συνολικά τέσσεραάρθρα που πραγματεύονται τηνΚαταστροφή της Σμύρνης, όπωςτη βίωσαν οι ναύτες των Βρετανι-κών πλοίων (τεύχη 1923/3,1923/4, 1924/1 και 1924/2). Άλλεςφωτογραφίες για την καταστρο-φή της Σμύρνης στο επόμενοφύλλο της «Μ.Ηχ.».

Πέτρος Μεχτίδης

H καταστροφή της Σμύρνης μέσα από τα φωτογραφικά αρχεία

14 Σεπτεμβρίου 1922. Η Σμύρνη καίγεται. Στο λιμάνι της αγκυροβολημένο το βρετανικό αντιτορπιλικό«Iron Duke».

Άφιξη των πρώτων Ελλήνων προσφύγων από τοεσωτερικό της Μ. Ασίας στην πόλη της Σμύρνης.

9 Σεπτεμβρίου 1922. Έλληνες στρατιώτεςαιχμάλωτοι των Τούρκων.

Προς τα Μέλη και τους Φίλους της Ενώσεως Σμυρναίων

Εάν διαθέτετε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail)σας παρακαλούμε θερμά να μας ενημερώσετε στη διεύθυνση

[email protected]ας βοηθάτε να επικοινωνούμε μαζί σας σε ηλεκτρονική μορφή

ταχύτερα και χωρίς τα έξοδα που απαιτεί η συνηθισμένη αλληλογραφία.

αυτή και μόνον αυτή, η υπέρλαμπρη βασί-λισσα του Αιγαίου, ήταν η πραγματική πρω-τεύουσα του ελληνισμού και όχι η Αθήνα.

Φέτος η θυγατέρα της Αμάλθειας, η Μι-κρασιατική Ηχώ, γίνεται πενηνταπέντε χρο-νών. Μαζί της η ψυχή μας συνέχεια ταξιδεύ-ει με τα φτερά του Ζεφύρου7 στα γαλανά Ιω-νικά ακρογιάλια8, στις χιονισμένες κορυφέςτου Αργαίου και στις δασωμένες πλαγιές τουΤαύρου, στις βραχοκκλησιές, τα πετρομονά-στηρα της Καππαδοκίας και στα μακρινά λι-μάνια του Πόντου. Με τη βοήθειά της όμωςταυτόχρονα ο Μικρασιατικός προσφυγικόςελληνισμός όλα αυτά τα χρόνια παλεύεισκληρά για να φυλάξει την αξιοπρέπειά του,να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του και πά-νω απ’ όλα να διατηρήσει την ταυτότητα καιτην ιστορική του μνήμη.

Σε μια εποχή που όλα απαξιώνονται καικαταρρέουν, σου εύχομαι με όλη τη δύναμητης καρδιάς μου, αγαπημένη μου Ηχώ, ναεξακολουθήσεις να ηχείς για πάντα στα βά-θη της ψυχής του Μικρασιατικού Λαού καινα ενδυναμώνεις το υπαρξιακό του πείσμαπου τον κρατά όρθιο και ζωντανό, κόντραστις φοβερές θύελλες που συνέχεια τον χτυ-πούν ως τώρα αμείλικτα αλλά δεν τον λυγί-σανε ποτέ.

Σημειώσεις

1. Φάλμπος, Φίλιππος (1966), « Ο Εργάτης. Μια εφη-μερίδα εργατική της Σμύρνης», εφ. Μικρασιατική Ηχώ,Αθήνα: Δεκέμβριος 1966, αρ. φ. 83, σ. 5. Δες επίσης, αμέ-σως πιο κάτω, σημ. 2

2. Τα Μικρασιατικά Χρονικά αναφέρονται και αυτάστον Εργάτη της Σμύρνης στο: Φάλμπος, Φίλιππος(1967), Συμβολή στην Σμυρναϊκή Βιβλιογραφία, περιο-δικό σύγγραμμα Μικρασιατικά Χρονικά, Τ. 13ος, σ. 417,Αθήνα : Ένωση Σμυρναίων.

3. «…οι θεοί. / Ω γη της Ιωνίας, σένα αγαπούν ακόμη,/σένα οι ψυχές των ενθυμούνται ακόμη.» Καβάφης, Κων.(1963), Ποιήματα. «Ιωνικόν», στ. 3-5. Αθήνα: Ίκαρος, τ.Α’, σ. 53. Ο Καβάφης ξέρει καλά ότι οι θεοί αγαπούν καιθυμούνται ακόμη ολόκληρη τη Μικρασία.

4. Η Αμάλθεια ιδρύθηκε το 1838 από τον Ελληνοσου-ηδό λόγιο και μαθηματικό Κωνσταντίνο Ροδέ και έκλει-σε οριστικά στις 28 Οκτωβρίου του 1923, ένα χρόνο με-τά την Καταστροφή της Σμύρνης, στην Αθήνα, όπου τημεταφέρανε οι τελευταίοι ιδιοκτήτες της Σωκράτης Σο-λομωνίδης και Γεώργιος Υπερίδης (Βικέτος, Νικ., 2008,«Ιερός Πολύκαρπος, το εβδομαδιαίο θρησκευτικό πε-ριοδικό της Σμύρνης κατά την πρώτη περίοδο της εκδο-τικής του πορείας, 1911-1914», εφ. Μικρασιατική Ηχώ,Αθήνα: Ιούλιος-Αύγουστος 2008, σ. 12. Σαπουντζάκης,Χάρης, 2012, «Ο Ελληνικός Τύπος στη Μικρασία,Κων/λη-Σμύρνη: μια συγκριτική προσέγγιση », περ. Λυ-χνάρι, τ. 46, σ.σ. 7- 8, Νέα Ιωνία, Μάρτης 2012).

5. Γαβριήλ, Αρχάγγελος (2007), Ένας Πρωτεργάτηςτου Μικρασιατικού Διαφωτισμού: Ο Γιατρός Αρχάγγε-λος Γαβριήλ, Εφ. Μικρασιατική Ηχώ, Μάρτιος-Απρίλιος2007, αρ. φύλλου 387, σ.σ. 10-11.

6. Δραγούμης, Μάρκος & Μωραΐτης, Θαν., επιμέλεια,(2002), Τραγούδια της Καππαδοκίας (ένθετο φυλλάδιοσε συσκευασία με CD), Αθήνα : Κέντρο ΜικρασιατικώνΣπουδών – Φίλοι Μ.Λ.Α., σ. 34. Στη σελίδα αυτή υπάρ-χει φωτογραφία του περίφημου «Καζίνου».

7. Καρασούτσας, Ιωάννης, ποίημα : «Εις Ιωνίαν», στ.3.

8. Κανονίδης, Σταύρος, ποίημα για τα Ιωνικά Ακρο-γιάλια (περ. Ο Λόγος, Κων/λη: χρ. Β’, τεύχος 6, Απρίλιος1920, σ. 209).

Του ΧΡΗΣΤΟΥ Π. ΜΠΑΛΟΓΛΟΥ

Στις πολλές και ποικίλες επε-τείους που συμπληρώθηκαν

το 2012 και αφορούσαν τηνΜ.Χ.Ε.1 και ειδικώτερον κορυ-φαίες εκκλησιαστικές φυσιο-γνωμίες του 20ου αιώνος, όπωςτα εκατόν έτη από της κοιμήσε-ως του Οικουμενικού Πατριάρ-χη Ιωακείμ Γ’, του Δεβετζή, τουεπονομαζόμενου Μεγαλοπρε-πούς, σχετικό Συνέδριο έλαβεχώρα στην Θεσσαλονίκη-, τα90χρονα από του μαρτυρικούθανάτου του ΜητροπολίτηΣμύρνης και εθνομάρτυρα Χρυ-σοστόμου, του Καλαφάτη και τα40χρονα από της κοιμήσεως τουΟικουμενικού Πατριάρχη Αθη-ναγόρα, του Σπύρου, οφείλομενα αποτίσωμε φόρο τιμής καιμνήμης στον Οικουμενικό Πα-τριάρχη Μάξιμο, τον Βαπορτζή,τον μόνο Πόντιο Πατριάρχη του20ου αιώνος. Αν και η πατριαρ-χεία του υπήρξε βραχεία και πε-ριπετειώδης (20.2.1946-18.10.1948), η διάβασή του απότο Οικουμενικό Πατριαρχείουπήρξε «φωτεινή»2,αποδει-κνύοντας ότι ανήκει στους «εκ-κλησιαστικούς Ηγέτες»3.

Γεννημένος στην Σινώπη τηςΑμασείας του Πόντου την 26η

Οκτωβρίου 18974, γόνος της πα-λαιάς και πολυκλάδου οικογε-νείας των Βαπορτζήδων, ευτύ-χησε να έχη την ευάγωγη φρο-ντίδα των ευσεβών γονέων του,του Ελευθερίου και της Αικατε-ρίνης, εφοίτησε στην οκτατάξιαΣχολή της γενετείρας του και το1912, υπό την πνευματική προ-στασία του Μητροπολίτου Αμα-σείας Γερμανού Καραβαγγέλη,εισήχθη στην Ιερά ΘεολογικήΣχολή της Χάλκης, αποφοιτή-σας το 1919 υποβάλλοντας την

επί πτυχίω διατριβή του με τοντίτλο Η εκλογή των Πατριαρχώνκατά την Βυζαντινήν εποχήν5.Ευτύχησε να διακούση τα μα-θήματα των καθηγητών Αρχιμ.Βασιλείου Στεφανίδου, κορυ-φαίου ιστορικού της Εκκλησίας,του Παντολέοντος Κομνηνού,του Βασιλείου Αντωνιάδου καιτου Αρχιμ. Ιωάννου Ευστρατί-ου. Σχολάρχης της ΘεολογικήςΣχολής της Χάλκης κατά τηνδιάρκεια των σπουδών του ήτανο λόγιος Μητροπολίτης Σελευ-κείας Γερμανός Στρηνόπουλος,πρώτος Μητροπολίτης Θυατεί-ρων και Μεγάλης Βρεταννίας(Απριλίος 1922-23.1.1951).

Η φοίτησή του στην Σχολή,κατά τα έτη του Α’ ΠαγκοσμίουΠολέμου, ήταν περιπετειώδηςλόγω της καταλήψεως της Σχο-λής από Ρώσσους πρόσφυγες, οιοποίοι είχαν εγκατασταθή στηνΧάλκη λόγω της εκρήξεως τηςΟκτωβριανής Επαναστάσεως(1917) στην Ρωσσία6.

Κατά το τελευταίο έτος τωνσπουδών του χειροτονήθηκεδιάκονος (16.5.1918) από τονΜητροπολίτη Καλλιουπόλεωςκαι Μαδύτου Κων/νου Κοïδά-

κη, ενώ αμέσως μετά την απο-φοίτησή του διορίσθηκε αρχι-διάκονος του ΜητροπολίτουΧαλκηδόνος Γρηγορίου, τουΖερβουδάκη, του μετέπειτα Οι-κουμενικού Πατριάρχου (Σε-πτέμβριος 1923-17.11.1924), ωςκαι του Μητροπολίτου ΕφέσουΙωακείμ Ευθυβούλη (+1920).

Κατά την περίοδο της τοπο-τηρητείας του ΟικουμενικούΘρόνου από τον ΜητροπολίτηΠρούσης Δωρόθεο, τον Μαμ-(μ)έλη (18.10.1918 - 6.3.1921), οΜάξιμος διορίζεται διάκονοςκαι εισέρχεται στην Πατριαρχι-κή Αυλή. Έκτοτε η πορεία τουθα είναι ανοδική. Κωδικογρά-φος (27-10-1922), υπογραμμα-τεύς της Ιεράς Συνόδου(15.4.1924), Αρχιγραμματεύς(17.12.1927), πρεσβύτερος τηνΠρωτοχρονιά του 1928, οπότεκαι χειροθετείται αρχιμανδρί-της από τον Οικουμενικό Πα-τριάρχη Βασίλειο Γ’, τον Γεωρ-γιάδη, τον αποκληθέντα Σοφό(1925-1929).

Ο Μάξιμος ανεδείχθη σε πο-λύτιμο συνεργάτη του Οικουμε-νικού Πατριάρχου Φωτίου(7.10.1929-29.12.1935) και συ-

νέβαλε στην διευθέτηση ποικί-λων εκκλησιαστικών ζητημά-των, όπως του Δωδεκαννησια-κού. Η διορατικότητα και ευσυ-νειδησία του αξιολογήθησαναπό τον Φώτιο και με εισήγησήτου εξελέγη παμψηφεί την 7η

Φεβρουαρίου 1930 Μητροπολί-της Φιλαδελφείας, ασκώνταςπαράλληλα και τα καθήκοντατου Αρχιγραμματέως. Ως συνο-δικός από του 1931 μεταβαίνεικατ’ εντολήν του Φωτίου στηνΚύπρο για την επίλυση του εκ-κλησιαστικού ζητήματος που τα-λανίζει την Μεγαλόνησο. Πράγ-ματι, μετά την εξέγερση τουΟκτωβρίου 1931 στην Κύπρο,απελαύνονται οι δύο Μητροπο-λίτες εκ των τριών συνολικά πουαπήρτιζαν την Εκκλησία, ο Μη-τροπολίτης Κιτίου Νικόδημος, οΜυλωνάς (1918-1931, αποθα-νών στην εξορία το 1937) και οΚυρηνείας Μακάριος, ο Μυ-ριανθεύς (1917-1947, εξόριστος1931-1946, Αρχιεπίσκοπος Κύ-πρου 1947-1950)7. Ως τοποτηρη-τής της Πρωτοσυγκελλίας κατάτην περίοδο 9.9.1931-28.6.1932,ο Μάξιμος εκλέγεται την 28η

Ιουνίου 1932 ΜητροπολίτηςΧαλκηδόνος.

Μετά τον θάνατο του Οικου-μενικού Πατριάρχου Φωτίου(29.12.1935), ο Μάξιμος φέρε-ται ως ένας εκ των δύο βασικώνδιεκδικητών, εκ των οποίων οέτερος ήταν ο ΜητροπολίτηςΔέρκων Ιωακείμ Πελεκάνος.Αποκλειομένων και των δύοαπό τον Τούρκο Νομάρχη, οοποίος έδειχνε την προτίμησήτου για τον Μητροπολίτη Έμ-βρου και Τενέδου Ιάκωβο, τονΠαπαïσίου8, γνωστός για τηντουρκομάθεια και αραβομά-θειά του, εξελέγη τελικώς ο απόΗρακλείας ημίπληκτος Βενια-μίν(1861-17.2.1946), σε ηλικία


Ο ΠΟΝΤΙΟΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ε’ (BAΠΟΡΤΖΗΣ)40 έτη από της Κοιμήσεώς του

Ο Πόντιος ΟικουμενικόςΠατριάρχης Μάξιμος Ε’(Βαπορτζής).


75 ετών, ο οποίος θα ασκήση τακαθήκοντά του έχοντας ως αρω-γό του τον Μάξιμο. Είναι ενδει-κτικό ότι για τα φιλελληνικά τουαισθήματα ο Μάξιμος εξορί-σθηκε από την τουρκική κυβέρ-νηση το 1943 στην Προύσα.

Μετά τον θάνατο του Οικου-μενικού Πατριάρχου Βενιαμίν,ο μόνος διεκδικητής του Οικου-μενικού Θρόνου ήταν ο Μάξι-μος, ο οποίος εξελέγη την 21η

Φεβρουαρίου 1946 Οικουμενι-κός Πατριάρχης. Η θητεία τουστην καθέδρα του Απ. Ανδρέαεκκίνησε με τους καλύτερουςοιωνούς9, όμως την επομένηχρονιά ακριβώς εξεδηλώθη άγ-χος μελαγχολίας (23.2.1947), τοοποίο θα τον ταλαιπωρήση σεόλη την υπόλοιπη θητεία του.Από την επομένη της εκδηλώ-σεως της μελαγχολίας του άρχι-σαν οι παρασκηνιακές κινήσειςγια την διαδοχή του. Έτσι, κατάτην κηδεία του βασιλέως Γεωρ-γίου Β’ (Πρωταπριλιά 1947) τοΟικουμενικό Πατριαρχείο εκ-προσωπήθηκε από τους Μητρο-πολίτες Προύσης Πολύκαρπο,τον Λαοδικείας Μάξιμο και τονΜητροπολίτη Ειρηνουπόλεως,οι οποίοι βολισκοπήθηκαν απότον πρωθυπουργό της ΕλλάδοςΜάξιμο, εάν σε περίπτωσηυπάρξει θέμα διαδοχής στο Πα-τριαρχείο, η ελληνική κυβέρνη-ση θα επιθυμούσε την περίπτω-ση του Αρχιεπισκόπου πρ. Αθη-νών Χρυσάνθου, του Φιλιππί-δου10. Σε μία προσπάθεια ναάρη τις αμφιβολίες των διαβο-λέων περί ασκήσεως των καθη-κόντων του, ο Μάξιμος μετα-βαίνει στην Ελλάδα το 1947, σι-δηροδρομικώς μέσω Αλεξαν-δρουπόλεως και Θεσσαλονίκης,για την εμψύχωση του ελληνι-κού λαού που εδοκιμάζετο απότον αδελφοκτόνο πόλεμο, καιφιλοξενείται την 22αν Μαΐου1947 στην Ιερά Μονή Πεντέληςαπό τον Αρχιεπίσκοπο ΑθηνώνΔαμασκηνό111, τον Παπανδρέ-ου. Οι πιέσεις για παραίτησήτου επλήθαιναν και εκδηλώθη-καν επί το συστηματικώτεροντην 24η Απριλίου 1948. Ο Μάξι-

μος ζητεί μία παράταση, έως τηνεπιστροφή των ΜητροπολιτώνΣάρδεων Μαξίμου και Περγά-μου Αδαμαντίου από την Κύ-προ, οι οποίοι είχαν μεταβήεξαρχικώς στο νησί για τηνεκλογή του νέου Αρχιεπισκό-που.

Η παραίτησή του υπεβλήθητελικώς την 18η Οκτωβρίου 1948και έκτοτε ο Μάξιμος έζησεεφησυχάζων στον Βόσπορο.Του εδόθη ο τίτλος ΠρόεδροςΕφέσου και είχε το προνόμιο ναπροεδρεύη στην Σύνοδο, δικαί-ωμα που ποτέ δεν άσκησε.

Πέραν του παρασκηνιακούτρόπου παραιτήσεως του Μαξί-μου για το οποίο έχει γίνει λό-γος κατά το παρελθόν12, αξίζεινα μνημονευθή ότι ο ίδιος συνέ-χιζε να δέχεται τις επισκέψειςτων ιεροσπουδαστών της Θεο-λογικής Σχολής της Χάλκης, ναδείχνη τα ελληνικά του αισθή-ματα, προβάλλοντας και διηγώ-ντας στους σπουδαστές θέματατης ελληνικής ιστορίας13 και ναεκδηλώνη τον σεβασμό του στηνΜεγάλη του Χριστού Εκκλησία.Εκκλησιαστικές προσωπικότη-τες, που ελάμπρυναν τον Οι-κουμενικό Θρόνο είτε ως συ-νεργάτες του Οικουμενικού Πα-τριάρχου Αθηναγόρα είτε τουΟικουμενικού Πατριάρχου Δη-μητρίου, του Παπαδοπούλου(πατρ. 1972-1991) υπήρξαν ανα-στήματα του Μαξίμου. Ενδει-κτικά αναφέρομε τον Μητροπο-λίτη Χαλκηδόνος Μελίτωνα, τονΧατζή, ο οποίος χειροθετήθηκεδιάκονος το 1934 από τον Μά-ξιμο, και ενώ διατελούσε ιερα-τικώς προïστάμενος του ιερούναού Ευαγγελιστρίας στοManchester (1943-1947), εκλή-θη από τον ίδιο να αναλάβη τηνθέση του Μεγάλου Πρωτοσυ-γκέλλου. Το ενδιαφέρον τουΜαξίμου για τον Μελίτωναυπήρξε έκτοτε συνεχές καιαδιάπτωτο. Επίσης, αναστήμα-τα του Μαξίμου υπήρξαν ο Μη-τροπολίτης Ικονίου Ιάκωβος, οΣτεφανίδης, Σχολάρχης της Θε-ολογικής Σχολής της Χάλκης(1951-1955), ο Μητροπολίτης

Σάρδεων Μάξιμος, ο Χρηστό-πουλος, ο Μητροπολίτης Σταυ-ρουπόλεως Μάξιμος, ο Ρεπα-νέλλη, ο τελευταίος Σχολάρχηςτης Θεολογικής Σχολής τηςΧάλκης (1955-1971), ενώ και οΓέρων Μητροπολίτης Νικαίας(από 29.8.2011) Κωνσταντίνος,ο Χαρισιάδης (Χαλκηδών23.7.1929), Καθηγητής της Θεο-λογικής Σχολής της Χάλκης(1966-1971), εισήλθε στην Θεο-λογική Σχολή το 1944 με πρότα-ση του Μαξίμου.

Ο Οικουμενικός Πατριάρ-χης Μάξιμος εποίμανε με ζήλοκαι συνέπεια το ΟικουμενικόΠατριαρχείο και ανταποκρίθη-κε με επιτυχία σε όσες αποστο-λές του ανέθεσε η Μ.Χ.Ε., στηνοποία έδειξε την αγάπη του.Άφησε φήμη αγαθή, αγωνίσθη-κε «τον αγώνα τον καλόν», ωλο-κλήρωσε το Σάββατο 1 Ιανουα-ρίου 1972 «τον δρόμον», ετήρη-σε «την πίστιν» και για τον λόγοαυτό του «απόκειται ο της δι-καιοσύνης στέφανος, όν απο-δώσει σε αυτόν ο Κύριος, ο δί-καιος, κριτής», σύμφωνα με ταλόγια του Παύλου προς τον μα-θητή του Τιμόθεο (Β’ Τιμ. δ’ 7-8).

1. Πβ. Χ. Π. Μπαλόγλου «Έξισημαντικαί επέτειοι για την Μεγά-λη του Χριστού Εκκλησία το 2012»,Ενορία έτ. 66ον, φυλ. 1073, 4-11-2011, σσ.188-189.

2. Διακόνου Φιλίππου Καπετα-νίδου, Υπογραμματέως της ΙεράςΣυνόδου (αποθανών ως Τυά-νων,18-10-1997), «Λόγος επικήδει-ος εις τον αοίδιμον ΠατριάρχηνΜάξιμον τον Ε’»,Στάχυς, τχ. 28-39,Ιούλιος 1971-Ιούνιος 1974, σσ.323-326, εδώ σ. 326.

3. + Α.Β.Ν. «Ο Πατριάρχης πρ.Κωνσταντινουπόλεως Μάξιμος οΕ’»,Στάχυς, τχ. 28-39, Ιούλιος 1971-Ιούνιος 1974, σσ.327-328,εδώ σ.328.

4. Για τα βιογραφικά του Μαξί-μου πβ. Δ. Μαυροπούλου, Πα-τριαρχικαί σελίδες. Το Οικουμενι-κόν Πατριαρχείον 1878-1948. Αθή-ναι 1960, σσ.250-264. Αρχιμ. Φιλα-ρέτου Βιτάλη, Μάξιμος ο Ε’, Θρη-σκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαι-δεία 8 (1966) 638-640. Ιδίου, Μάξι-μος ο Ε’, ο Οσιος και ΜαρτυρικόςΠατριάρχης. Αθήναι 1992. Βασ.Θ.

Σταυρίδου, Επισκοπική Ιστορίατου Οικουμενικού Πατριαρχείου.Αι εντός της Τουρκίας Μητροπόλειςκατά τον 20ον αιώνα. Θεσσαλονίκη,Κυριακίδης, 1996, σσ.66-67.

5. Βασ.Θ. Σταυρίδου, Η ΙεράΘεολογική Σχολή της Χάλκης. Θεσ-σαλονίκη, Αφοί Κυριακίδη, 1988,σ.288.

6. Βασ. Θ. Σταυρίδου, Η ΙεράΘεολογική Σχολή..ένθ’αν., σ. 224.

7. Π. Παπαπολυβίου «Η Οκτω-βριανή εξέγερση του 1931», εις Α.Βοσκός, επιμ., Κύπρος.23 Αιώνεςελευθερίας στην ελληνική ιστορία.Αθήνα, Εθνικό και ΚαποδιστριακόΠανεπιστήμιο Αθηνών,2010,σσ.233-260.

8. Απόφοιτος της ΘεολογικήςΣχολής της Χάλκης το 1916, Μη-τροπολίτης Ίμβρου και Τενέδου23.3.1926, θα εκλεγή την 23.5.1950Μητροπολίτης Δέρκων και θα ποι-μάνη την Γεροντική αυτή Μητρό-πολη έως την 15.3.1977, οπότε θαπαραιτηθή για λόγους υγείας. Απε-βίωσε το 1980.

9. Αθανασίου Παπά «Ένας τύ-πος μνημοσύνου της Μεγάλου Ει-σόδου από τον Πατριάρχη ΜάξιμοΕ’», Κληρονομία 23(1991) 271-280.

10.. Δημ. Μαυροπούλου, Πα-τριαρχικαί σελίδες…ένθ’αν.,

11. Σπάνια φωτογραφία τουΜαξίμου στην ιερά μονή Πεντέληςδιασώζει ο Π. Γ. Φούγιας, Μεθό-διος, ο αδικημένος Ιεράρχης. Θεσ-σαλονίκη, Μαλλιάρης-παιδεία,2008, σ. 147. Πβ. Εκκλησία, έτ.ΜΘ’, τχ. 21-22 1/15.1.1972.

12. Paul Manolis «Stateinvolvements in church affairs:illustrated by the case study ofEcumenical Patriarchs Maximosand Athenagoras I»,ΠαρνασσόςΜΗ’ (2006) 259-274. Κων/νου Στα-ματοπούλου «Το Οικουμενικό Πα-τριαρχείο και η ελληνική κοινότητατης ΚΠολεως κατά την πρώτη δε-καετία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πό-λεμο (1946-1955)», εις Ιω. Παπαμι-χαλάκη και Εμμ. Βαρβούνη, επιμ.,Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ηΟικονομία του Γένους. ΕισηγήσειςΕπιστημονικής Διημερίδος (Αθή-να, 16 και 17 Οκτωβρίου 2006).Αθήνα 2007.

13. Πβ. το συγκινησιακά φορτι-σμένο κείμενο του Π. Γ. Φούγια,Φανάρι-Αθήνα. Παραλειπόμενα.Θεσσαλονίκη, Μαλλιάρης, 2006,σσ.365-369, σημ. 433, όπου περι-γράφεται το μεγαλείο του Μαξί-μου.


Το Σεπτέμβριο του 1963πέρασα το κατώφλι της

ιστορικής Ευαγγελικής Σχο-λής Σμύρνης. Φοίτησα γιατρία χρόνια και αποφοίτησατον Ιούνιο του 1966 από το«Πρακτικό» τμήμα όπως τό-τε λεγόταν.

Τα «Πρακτικά» ήσαν τατελευταία τρία τμήματα τουπαλιού εξαταξίου Γυμνασίουπου στην συνέχεια διαχωρί-στηκε σε τριετές Γυμνάσιοκαι τριετές Λύκειο. Τα μαθή-ματα ήσαν περισσότερο επι-κεντρωμένα στους θετικούςκλάδους των επιστημών χωρίςόμως αυτό να μας στερήσειαπό τη διδασκαλία και τωνμαθημάτων της κλασικής κα-τεύθυνσης, πλην των Λατινι-κών.

Την εποχή εκείνη τα Γυ-μνάσια ήσαν ακόμα χωρισμέ-να σε «Θηλέων» κ αι «Αρρέ-νων». Σε κ άποια σχολειάόμως τα «πρακτικ ά» ήσανμεικτά με μαθήτριες κ αι μα-θητές. Η Ευαγγελική Σχολήήταν ένα από αυτά κ αι έτσιάνοιξε τις πόρτες της κ αι σεμας, που το σχολικό έτος 1963- 1964 ήμασταν περίπου 25μαθήτριες. Ήμασταν από τιςπρώτες σχεδόν ομάδες κορι-τσιών που περνούσαν το κ α-τώφλι αυτού του σχολείου.Ίσως η δεύτερη ή η τρίτη.

Η τάξη μας είχε τρία τμή-ματα, ένα κλασικό και δύοπρακτικά. Εμείς οι «δεσποινί-δες» είμαστε όλες μαζί στοένα από αυτά. Ασφαλώς φα-ντάζεστε ότι οι συμμαθητέςμας των άλλων τμημάτων καιειδικότερα αυτοί του άλλουπρακτικού ούτε λίγο ούτε πο-λύ είχαν μια μικρή «ζήλια»για τους άλλους συμμαθητέςτους.... ..τυχερούς! Παράλλη-

λα όμως θεωρούσαν τους εαυ-τούς τους και τυχερούς γιατίχωρίς τα κορίτσια μέσα στηναίθουσα είχαν την ελευθε-ρία… ...δράσης και έκφρασηςπου ίσως η παρουσία μας νατους έβαζε κάποιο φρένο. Θά-λεγα ότι ήταν χαρακτηριστικότης εποχής!

Αντίθετα στο δικό μας τμή-μα τα αγόρια ήσαν κάπως πιοσυγκρατημένα, θεωρούσαντους εαυτούς τους αδέλφια,προστάτες και φίλους με τιςσυμμαθήτριές τους. Οι συμ-μαθητές μας λοιπόν, μας πε-ριέβαλαν από την πρώτη κιό-λας μέρα της παρουσίας μαςστην τάξη με συναισθήματασυμπαράστασης, φιλίας καιισοτιμίας και αυτό συνεχίστη-κε και δυνάμωσε καθ΄ όλη τηνδιάρκεια της τριετούς μαςφοίτησης. Τα περισσότερααγόρια αλλά και κάποια απότα κορίτσια γνωρίζονταν ανα-μεταξύ τους από προηγούμε-να χρόνια. Σε μερικές περι-πτώσεις από το Δημοτικό!

Για τις περισσότερες από

τις κοπέλες, η παρουσία μαςσε ένα σχολείο αρρένων ήτανφυσικό να δημιουργήσει αρ-χικά κάποια νέα συναισθήμα-τα και να χρειαστούμε λίγοχρόνο προσαρμογής στο και-νούργιο περιβάλλον, στοοποίο ομολογουμένως ήμα-σταν η μειοψηφία. Οι ώρεςμέσα στην τάξη κυλούσανμάλλον ήσυχα με την προσο-χή μας στραμμένη στον καθη-γητή και το μάθημα, χωρίς ναλείπουν όμως και κάποια πε-ριστατικά άλλοτε κωμικά καιάλλοτε πιο σοβαρά που κατέ-ληγαν και σε τιμωρία όταν οιμαθητές ξέφευγαν από τηνγραμμή που επέβαλε ο καθη-γητής.

Ήταν γνωστή η ποιότητακαι το κύρος της ΕυαγγελικήςΣχολής στη Νέα Σμύρνη, μεεξαίρετους και αυστηρούς δα-σκάλους που βασική τους μέ-ριμνα ήταν να μεταδώσουν τιςγνώσεις τους και την συμπα-ράστασή τους στην πορείατης μαθητικής μας ζωής.

Πολλοί γονείς επιθυμού-

σαν τα παιδιά τους να φοιτή-σουν σε αυτό το σχολειό ακό-μα και από περιοχές που συ-νόρευαν με τη Νέα Σμύρνη.

Με μερικούς από τους κα-θηγητές μας κυρίως αυτούςτων Μαθηματικών, της Φυσι-κής, των Αρχαίων, των ΝέωνΕλληνικών αλλά και της Ιστο-ρίας σφυρηλατήθηκε μια σχέ-ση Δασκάλου-Μαθητή, φιλι-κή αλλά συνάμα και τυπικήκαι σε πολλές περιπτώσειςαυστηρή με τον σεβασμό πουάρμοζε στον τόπο και στονχρόνο.

Μισός λοιπόν αιώνας απότον Σεπτέμβρη του ’63 πουξεκινήσαμε στο «Πρακτικό»!Ήταν η πρώτη μέρα μας στηνκαινούργια τάξη της Δ΄ Γυ-μνασίου που έχει αποτυπωθείστη μνήμη μου σαν μια παλιάφωτογραφία ανάμεσα σε και-νούργια πρόσωπα αγόρια καικορίτσια ... Θυμάμαι που κά-θισα στο δεύτερο θρανίο μεμια μαθήτρια που είχε έλθειαπό το Γυμνάσιο της Δάφνης.Μέχρι σήμερα είμαστε στενέςφίλες αν και εκείνη, η Ανα-στασία, πολιτικός μηχανικός,ζει και εργάζεται στο εξωτε-ρικό. Συστηθήκαμε στα γρή-γορα, όταν στην αίθουσα μπή-κε η καθηγήτριά μας των Φι-λολογικών η αξέχαστη μας,μικρασιατικής καταγωγής,Νιόβη Δεληγιάννη-Σχινά.

Θυμάμαι ακόμα το λευκόλινό της φόρεμα με την κ αρ-φίτσα στο πέτο, το γλυκό καιφιλικό της χαμόγελο, το πανέ-ξυπνο και σπινθηροβόλο τηςβλέμμα που ήταν παρατηρη-τικό αλλά και... άκρως αυστη-ρό θα έλεγα! Αφού μας καλω-σόρισε, αυτοσυστήθηκε καιμας ευχήθηκε «Καλή ΣχολικήΝέα Χρονιά και Πρόοδο» και

Αναμνήσεις από τη φοίτησή μουστην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης (1963-1966)*

Της ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Κ. ΜΠΑΡΜΠΑΤΣΗ

Μάϊος, 1966. Αναμνηστική φωτογραφία του μεικτού Πρακτικού τμήματος τηςΕυαγγελικής Σχολής. Στο κέντρο (από τα αριστερά προς τα δεξιά) οι καθηγητές:

Κων. Κατσιγιαννάκης, Φυσικός, Δημ. Δημητρίου, Μαθηματικός, και Ιγνατ.Σακαλής, Φιλόλογος.

παράλληλα ζήτησε, κυρίωςαπό εμάς τις κοπέλες, να αυ-τοσυστηθούμε.

Ρητορικά, θάλεγα, μαςρώτησε: τι γυρεύαμε εμείςτα κορίτσια στο «Πρακτικότμήμα» του σχολείου τωναρρένων! Ήταν βλέπετε ηεποχή που λίγες γυναίκεςτολμούσαν να προχωρήσουνσε ανώτατες σπουδές θετι-κής κατεύθυνσης. Και επίπλέον ήταν μόλις την δεκαε-τία του ’60 που είχε αρχίσεινα γίνεται εντονότερο το αί-τημα της ισότητας των δύοφύλων.

Η Νιόβη θεωρούσε όλουςτους μαθητές της σαν «τα δι-κά της παιδιά»! Τους είχε απότην πρώτη τάξη του Γυμνασί-ου. Ίσως η δική μας ξ αφνικήπαρουσία στην τάξη της νατης προκάλεσε αρχικά κάποιαανησυχία για τη διατήρησητης ηρεμίας και της σταθερό-τητας που είχε μέχρι τότε δια-μορφώσει. Δεν άργησε όμωςνα διαπιστώσει ότι κ αι εμείςτα κορίτσια πολύ γρήγοραεγκλιματιστήκαμε σε αυτό τονέο «σχήμα» και να μας περι-λάβει και μας μέσα στη λίστα«των δικών της» παιδιών.

Αυτή την έξυπνη, αξιαγά-πητη δασκάλα και γυναίκα εί-χα προσωπικά την χαρά νατην συναναστραφώ και μετάτο πέρας των μαθητικών μουχρόνων. Συχνά σε συναντή-σεις μας μιλούσαμε για εκεί-νη την τριετία στο σχ ολείο,αναπολώντας γεγονότα και μεείχε εκπλήξει το πώς θυμόταντους μαθητές και τις μαθή-τριές της έναν προς ένα ακό-μα και με τα μικρά τους ονό-ματα. Αναχώρησε για πάντααπό τον κόσμο μας στις αρχέςτου ’90.

Το σχολειό μας λειτουρ-γούσε σαν πρότυπο αν και θε-σμικά αυτό έγινε πολύ αργό-τερα. Ήταν αυστηρό κ αιαπαιτητικό προς τους μαθη-τές και γενικά η επιλογή τωνδιδασκόντων καθηγητώνήταν και αυτή ανάλογη.Όμως θυμάμαι ότι είχαν γίνει

πολλές ενέργειες κατά τηνδιάρκεια της δικής μου φοί-τησης προς το ΥπουργείοΠαιδείας από πανεπιστημια-κούς δασκάλους και άλλουςπαράγοντες προκειμένου ναεπιτευχθεί η θεσμική λει-τουργία του σαν πρότυπο ...

1963 - 1966 Από τις 25 πε-ρίπου μαθήτριες, που αρχικάγράφτηκαν στο Πρακτικό τηςΕυαγγελικής, μείναμε τελικά12. Κάποιες έφυγαν μετά τηνΑ΄ Λυκείου σε άλλα σχολείααλλάζοντας πορεία και προ-σανατολισμό στην μετέπειτακαριέρα τους. Από τις 12 οι10 πέρασαν από τη διαδικ α-σία των εισαγωγικ ών του1966, το σύστημα του λεγό-μενου «Ακαδημαϊκού», καιπέτυχαν όλες να εισαχθούν μετην πρώτη στα Ανώτατα Εκ-παιδευτικά Ιδρύματα που εί-χαν επιλέξει.

Παράλληλα με εμάς τα κο-ρίτσια και με επιτυχία μεγα-λύτερη του 90% κ αι οι συμ-μαθητές μας το 1966-1967ήσαν πλέον φοιτητές στα Πα-νεπιστήμια. Και όλοι τουςέχουν σήμερα επιτύχει μιαλαμπρή σταδιοδρομία με με-ταπτυχιακές σπουδές και δι-δακτορικά δραστηριοποιού-μενοι τόσο στον Ιδιωτικ ό,Επιχειρησιακό και ΔημόσιοΤομέα εντός και εκτός Ελλά-δας.

Η Ευαγγελική Σχολή τοΣεπτέμβρη του 1963 πουπρωτοξεκίνησα στο «Πρακτι-κό» βρίσκονταν στη ΠλατείαΝέας Σμύρνης που τότε ήταν

χωμάτινη και αποτελούσε τοφυσικό προαύλιο του σχολεί-ου. Σε εκείνη λοιπόν την χω-μάτινη και άδεια κεντρικήπλατεία μπροστά από το σχο-λειό κάναμε τα διαλείμματακαι επίσης την Γυμναστική.Περιμετρικά της πλατείαςήταν το πεζ οδρόμιο και οδρόμος κυκλοφορίας. Κατάτην ώρα της γυμναστικήςεμείς τα κορίτσια φοράγαμετις λεγόμενες «φουφούλες»,οι φόρμες εμφανίστηκαν πο-λύ αργότερα! Η θέα μας, απότους περαστικούς, θα ήτανασφαλώς αστεία...

Λίγο μετά την έναρξη τουσχολικού έτους 1965 - 1966μεταφερθήκαμε στο καινούρ-γιο κτίριο δίπλα στον Πανιώ-νιο. Πολλοί μαθητές μάλισταείχαν βοηθήσει και στην... με-τακόμιση! Είχαμε πλέον κα-λύτερες αίθουσες διδασκα-λίας και ...αυλόγυρο με τσι-μέντο για την Γυμναστική καιτα διαλείμματα, χ ωρίς νααποτελούμε «θέα» των περα-στικών και των λεωφορεί-ων!...

Οι αίθουσες των τάξεωνείχαν ξύλινα θρανία το ένα πί-σω από το άλλο στα οποίακαθόμασταν ανά δύο. Κατάτην σχολική χρονιά ’63-’64 οαριθμός των μαθητών στηναίθουσα ξεπερνούσε τους 30.Κατά τα επόμενα όμως έτηήμασταν σε κάθε τμήμα περί-που 25 με 30 παιδιά. Μπρο-στά από τα θρανία βρισκότανη έδρα, δηλαδή μία ξύλ ινηβαριά και γερή κατασκευή

που εκτεινόταν από την μιαμεριά του τοίχου μέχρι τηνάλλη μπροστά από τον μαυ-ροπίνακα. Στην έδρα αυτήυπήρχε και το γραφείο τουκαθηγητή απ’ όπου ακόμη καικαθιστός επέβλεπε τα πάντα...

Εκείνα τα χρόνια ήτανυποχρεωτικό οι μαθήτριες ναφορούν «ποδιά». Έτσι λεγό-ταν η βαμβακερή φορεσιάπου φοράγαμε πάνω από τηνμάλλινη μπλούζα και φούστατον χειμώνα ή σκέτη την πο-διά την άνοιξη. Ήταν αρχικάμαύρη που στην συνέχεια άλ-λαξε σε χρώμα μπλε. Υπο-χρεωτικό ήταν το άσπρο πικέγιακαδάκι και στο στήθοςαριστερά το σήμα του σχ ο-λείου. Το δικό μας είχε τα αρ-χικά «ΕΣ» εκ του ΕυαγγελικήΣχολή. Με την ποδιά έπρεπενα πηγαίνουμε ακόμα και στιςημερήσιες εκδρομές. Μόνοστις πολυήμερες μας επιτρε-πόταν χωρίς αυτή.

Τελειώνω το μικρό αυτόχρονικό των αναμνήσεων μεμια ευχή. Τόσο οι σημερινοίόσο και οι μελλοντικοί μαθη-τές αυτού του λαμπρού ιστο-ρικού σχολείου, που γαλού-χησε και δίδαξε στο πέρασματων τριών αιώνων λειτουρ-γίας του ως τις μέρες μας ανα-ρίθμητους λαμπρούς άνδρεςτης πατρίδας μας, να έχ ουνπάντοτε επιτυχίες στη ζωή καιστην μελλοντική τους καριέ-ρα κρατώντας ψηλά τη δάδατων στόχων, των ονείρων καιτης ευγενικής άμιλλας, μεοδηγό το ρητό της Ευαγγελι-κής Σχολής: «ΑΡΧΗ ΣΟ-ΦΙΑΣ ΦΟΒΟΣ ΚΥΡΙΟΥ»

Απόσπασμα ομιλίας πουπραγματοποιήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου2012 στο πλαίσιο εκδήλωσης τηςΕυαγγελικής Σχολής Σμύρνης για τα 90χρόνια από τη ΜικρασιατικήΚαταστροφή του 1922. H Αικατερίνη Κρ. Μπαρμπάτση είναιδρ. Φυσικών Επιστημών και τ.Ερευνήτρια του ΙονοσφαιρικούΙνστιτούτου του ΕθνικούΑστεροσκοπείου Αθηνών. Σήμεραείναι μέλος του Δ.Σ. της ΕνώσεωςΣμυρναίων.


Το κτίριο όπου στεγαζόταν η Ευαγγελική Σχολή στην κεντρική πλατεία της Νέας Σμύρνης μέχρι το 1965.


BIBΛΙΟγραφικά

Κωνσταντίνου Νίγδελη

ΤΑ ΛΙΜΝΑ, ΓΚΙΟΛ-ΤΖΟΥΚ, ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟ-ΚΙΑΣ

Εκδ. Ιεράς ΜητροπόλεωςΝεαπόλεως και Σταυρουπόλεως - Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού σελ. 260, (χ.χ.)

Ο Κώστας Νίγδελης εξελίσ-σεται πλέον σε έναν από τουςπιο δυναμικούς μελετητές τηςιστορίας και της λαογραφίαςτων Ελλήνων της ΜικράςΑσίας και ιδιαίτερα της Καπ-παδοκίας, γενέθλιας γης τωνπρογόνων του. Μετά την ανα-λυτική εξέταση της Μαλακο-πής, του Ανταβάλ, της Νεάπο-λης, των Φλογητών, του Μου-ραντιέ, των Συλάτων, τουΧαλβάντερε κ.λ.π. έρχεται τώ-ρα η εργασία του για τα Λίμνα(Γκιολτζούκ). Η μικρασιατικήβιβλιογραφία που αφορά τιςπόλεις, τα πολίσματα και ταχωριά των Ελλήνων της Καπ-παδοκίας έχει αυξηθεί εντυ-πωσιακά τα τελευταία χρόνιακαι αυτό οφείλεται στην αγά-πη και τη νοσταλγία των προ-σφύγων δεύτερης και τρίτηςγενεάς, που σκύβουν με επι-στημονική ματιά επάνω απότις γραπτές ή προφορικές πη-γές και συντελούν έτσι στη δι-

αιώνιση της μνήμης των απω-τέρων ελληνικών πατρίδωντους.

Ο συγγραφέας διαθέτειάφθονα φωτογραφικά τεκμή-ρια, παραθέτει τις απόψειςπρογενέστερων συγγραφέωνκαι τις αφηγήσεις πληροφο-ρητών του Κέντρου Μικρα-σιατικών Σπουδών, καταθέτειτην προσωπική του στάθμισηκαι συνθέτει μια πλήρη, κατάτο δυνατόν, πραγματεία γιατην ιστορία, τη λαογραφία, τηδιοικητική και εκκλησιαστικήοργάνωση και το γεωφυσικόπεριβάλλον της εξεταζόμενηςκαππαδοκικής κοινότητας.Εξαιρετική, κατά τη γνώμημας, σημασία έχει η ανεύρεσηκαι η μνεία πρώην χριστιανι-κών οικιστικών σχηματισμώντης γύρω περιοχής, που δυ-στυχώς εξισλαμίστηκαν, δια-σώζουν όμως δείγματα της πα-λαιάς χριστιανικότητάς τους,όπως π.χ. της εκκλησίας πουμετετράπη σε τζαμί, ή τωνμουσουλμανικών ονομάτωνπου θυμίζουν ακραιφνώς ελ-ληνικά ονόματα. Η λεπτομε-ρής ιστορική έρευνα και μελέ-τη των πολυαρίθμων αυτών οι-κιστικών σχηματισμών ( ή καιαπλών τοπωνυμίων ) είναι έναζητούμενο που ακόμα περιμέ-νει τον εργώδη μελετητή πουθα αφιερωθεί στο δυσχερέςαυτό εγχείρημα.

Στο βιβλίο του Κ. Νίγδεληκυριαρχεί η εξαντλητική ανα-φορά μεγάλου αριθμού προ-φορικών ή γραπτών πηγών, ησυγκριτική τους αξιολόγησηκαι η λεπτομερειακή περιγρα-φή των στοιχείων που συ-γκροτούν την παλαιά αυτήκαππαδοκική πολιτεία. Ο συγ-γραφέας, ανιδιοτελής μαχητήςτης μικρασιατικής ιδέας, προ-σφέρει το πρόσφατο αυτό πό-νημά του σε όλους τους μελε-τητές, τονίζοντας μάλισταστην αρχή το αξιομνημόνευτοότι : « επιτρέπεται χωρίς τηνάδεια του συγγραφέα η ανα-

δημοσίευση φωτογραφιών καικειμένων του βιβλίου ».

Ελπίζουμε ότι όσοι θελή-σουν να αρδεύσουν τις συγ-γραφές (συχνάκις συρραφές)τους να αναφέρουν τουλάχι-στον το όνομα της πηγής……

Τ.Σ.

Nίκου Χρ. Αλιμπράντη

Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΘΗΤΕΙΑΕΝΟΣ ΜΙΚΡΑ-ΣΙΑΤΗΗμερολόγιον

Αθήνα 2012, σελ. 208

Ο γνωστός και καθιερωμέ-νος εις την συνείδησιν τουαναγνωστικού κοινού συγ-γραφεύς και ερευνητής με τοπλούσιον έργον Νίκος Αλι-μπράντης με το παρόν βιβλίονμας μεταφέρει με επιτυχίανεις την μακρινήν αλλ’ ειδυλ-λιακήν εποχήν του Μεσοπο-λέμου. Και τούτο χάρις εις ταςημερολογιακάς σημειώσεις(από του Οκτωβρίου 1927 -Αυγούστου 1928) του πενθε-ρού του Γιάγκου Μασσέλου.

Του κειμένου του ημερολο-γίου προηγείται ένα άκρωςκατατοπιστικόν προλογικόνσημείωμα ένθα παρουσιάζε-ται ευσύνοπτα η πολιτική και

κοινωνική κατάστασις τηςεποχής και τούτο με ενάργει-ανκαι νηφαλιότητα. Εν συνε-χεία οριοθετείται με ακρίβει-αν ο χώρος δράσεως του συγ-γραφέως και, κατά τον πλέονφιλολογικόν τρόπον, μας πα-ρέχονται αι πληροφορίαι περίτου ευρεθέντος χειρογράφου.

Εις την ακολουθούσαν «Ει-σαγωγή στις αναμνήσεις τουΓιάγκου Μασσέλου» συνα-ντάμε μίαν συγκινητικήν άμακαι λυρικήν επιστολήν τουσυγγραφέως προς τον πενθε-ρόν του, τον οποίον δεν εγνώ-ρισε λόγω του προώρου θανά-του του. Διά του ευρηματικούαυτού τρόπου βιογραφείται οΓιάγκος Μασσέλος και τουαποδίδεται ο δίκαιος έπαινοςζωής. Και εν ταυτώ εξυμνεί-ται, και όχι αδίκως, η ήρεμοςκαι κατά φύσιν ζωή της περιό-δου εκείνης.

Αναφορικώς, τώρα, με αυτότούτο το ημερολόγιον δυνάμε-θα να γράψωμεν ότι αποτελείμίαν ουσιαστικήν πηγήν πλη-ροφοριών όχι μόνον διά ταςΑθήνας του χθες αλλά και διάτην στρατιωτικήν και κοινωνι-κήν ζωήν των προσφύγων του1922 εις τας πέριξ του άστεωςπεριοχάς. Άλλοι άνθρωποι,άλλα ήθη, περισσότερη ευγέ-νεια και, κυρίως, αληθινήαγάπη. Αι ημερολογιακαί κα-ταγραφαί είναι λιταί και,οπωσδήποτε, εύληπτοι. Αν καιδεν περιγράφουν σπουδαίαγεγονότα, μας χαρίζουν μιανζωογόνον καθημερινότηταενός νέου ανθρώπου. Σημα-ντικαί είναι και αι φωτογρα-φίαι της εποχής, αι οποίαιοπτικοποιούν αξιοπρόσεκτασημεία των παρουσών κατα-γραφών.

Ο Νίκος Αλιπράντης, διάμίαν εισέτι φοράν, μας προσέ-φερεν ένα πολύ σπουδαίονκαι άξιον παντός επαίνου βι-βλίον, δι’ ο και τον ευχαρι-στούμεν.

Γιώργος Πετρόπουλος

MoυσείοΠροσφυγικού Ελληνισμού

Δημοτική Κοινωφελής Επιχ/σηΚαλλιτεχνική Παιδείαςκαι Πολιτισμού Συκεών

Ιερά ΜητρόποληΝεαπόλεως και Σταυρουπόλεως

ΝΙΚΟΣ ΧΡ. ΑΛΙΠΡΑΝΤΗΣ

Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑΕΝΟΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΗ

ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥΤό ημερολόγιο τοῦ Γιάγκου Μασσέλου (1927-1928)

ΑΘΗΝΑ


Με μεγάλη επιτυχίαπραγματοποιήθηκε το

Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2013στο Πολιτιστικό Κέντρο Νέ-ας Ιωνίας Βόλου η παρου-σίαση του νέου βιβλίου τουδημοσιογράφου και συγγρα-φέα κ. Γιώργου Παπαθανα-σόπουλου, αφιερωμένου στα90 χρόνια από την Μικρα-σιατική καταστροφή, με τίτλο“ΜΕΡΕΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣΣΤΗΝ ΙΩΝΙΑ” ΤΟ ΔΡΑΜΑΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΙΩ-ΝΙΑΣ (1914-1922), που συν-διοργάνωσαν η Ιερά Μητρό-πολις Δημητριάδος και Αλ-μυρού, η Πολιτιστική ΕστίαΜικρασιατών “ΙΩΝΕΣ”, οΠολιτιστικός Σύλλογος Μι-κρασιατών “ΤΟ ΕΓΓΛΕΖΟ-ΝΗΣΙ” και οι εκδόσεις “ΑΡ-ΧΟΝΤΑΡΙΚΙ”.

Στο ακροατήριο, το οποίοπροήρχετο κατά βάση απόδεύτερης και τρίτης γενιάςΜικρασιάτες, εντύπωση

προκάλεσε ο ζεστός λόγοςόλων όσων παρουσίασαν τοβιβλίο ή χαιρέτησαν την εκ-δήλωση.

Η βραδιά ξεκίνησε με τηνπρόεδρο της ΠολιτιστικήςΕστίας Μικρασιατών “ΙΩ-ΝΕΣ” κα Άννα Αϊβαζόγλουκαι στη συνέχεια χαιρέτησετην εκδήλωση η πρόεδροςτου Πολιτιστικού ΣυλλόγουΜικρασιατών “ΤΟ ΕΓΓΛΕ-ΖΟΝΗΣΙ” κα Ουρανία Στα-ματιάδου.

Στη συνέχεια παρουσία-σαν το βιβλίο, με το δικό τουςξεχωριστό τρόπο ο καθένας,ο κ. Νικόλαος Βικέτος, Γενι-κός Γραμματέας της Ενώσε-ως Σμυρναίων και η κα Χρυ-σούλα Κοντογεωργάκη, εκ-παιδευτικός, Πρόεδρος Φι-λαρχαίου Εταιρείας Αλμυ-ρού “ΟΘΡΥΣ”.

Φανερά συγκινημένοςαναφέρθηκε στα βαθύτερααίτια που τον οδήγησαν να

συγγράψει το ιστορικό αυτόμυθιστόρημα ο συγγραφέαςκ. Γιώργος Παπαθανασό-πουλος, ο οποίος μίλησε γιατις οικογενειακές του μικρα-σιατικές ρίζες δίνοντας έμ-φαση στην καταγωγή τωνπρογόνων του από τη Μα-γνησία της Μικράς Ασίας.

Κορύφωση της εκδήλωσηςήταν η εμπνευσμένη ομιλίατου Σεβασμιωτάτου Μητρο-πολίτου Δημητριάδος και Αλ-μυρού κ. Ιγνατίου ο οποίοςπαίρνοντας ιστορικά στοι-χεία του βιβλίου έκανε συ-σχετισμό και αναφορά στηδική μας κρίσιμη εποχή.

Στην εκδήλωση παρέστη-σαν ο Σεβασμιώτατος Μη-τροπολίτης Σάμου και Ικα-ρίας κ. Ευσέβιος, η Βουλευ-τής Μαγνησίας κα ΜαρίναΧρυσοβελώνη, ο Αντιπερι-φερειάρχης κ. Γιώργος Καλ-τσογιάννης κ.ά.

Την επομένη ημέρα, 27Ιανουαρίου 2013, το προει-ρημένο βιβλίο του κ. ΓιώργουΠαπαθανασόπουλου παρου-σιάστηκε στη Δημοτική Βι-βλιοθήκη Θεσσαλονίκης.Την εκδήλωση συνδιοργάνω-σαν ο Σύλλογος Σμυρναίων-Μικρασιατών Θεσσαλονίκης“Η ΙΩΝΙΚΗ ΕΣΤΙΑ”, σε συ-νεργασία με τα Μικρασιατι-κά Σωματεία και τις εκδόσεις“ΑΡΧΟΝΤΑΡΙΚΙ”

Για το βιβλίο μίλησαν ο κ.Στυλιανός Μανώλογλου, δι-κηγόρος, η κα ΑδελαΐδαΙσμυρλιάδου, φιλόλογος - δρΙστορίας και ο συγγραφέαςτου έργου. Συντόνισε ο δη-μοσιογράφος κ. ΔημήτρηςΚαψάλας.

Την όμορφη παρουσίασηπλαισίωσε η Χορωδία τουΣυλλόγου “Ο Ηρόδοτος” υπότη Διεύθυνση του Χοράρχηκ. Σωτήρη Δεσπότη.

Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γ.Παπαθανασόπουλος.

«Μέρες Αποκάλυψης» στο Βόλο και στη Θεσσαλονίκη

Aρχιμανδρίτης π. ΒαρθολομαίοςΚατσούρης

Στις 21 Ιουλίου 2012 εκοιμή-θη αιφνιδίως ο αγαπημένος φί-λος και συμπολίτης μας ο αρχι-μανδρίτης π. Βαρθολομαίος(κατά κόσμον Απόστολος) Κα-τσούρης.

Ο αείμνηστος ιερομόναχοςγεννήθηκε στην Ελευσίνα το1947. Γονείς του ήταν ο Ανα-στάσιος και η Δέσποινα Κα-τσούρη (από τα Βουρλά και τηνΚαισάρεια αντιστοίχως) πουήλθαν πρόσφυγες στην Ελλάδααπό τα αγιασμένα χώματα τηςΜικράς Ασίας το 1922.

Ήταν πνευματικό τέκνο τουαειμνήστου π. ΚωνσταντίνουΤζούρου, πατέρα της προσφυ-γιάς της Άνω Ελευσίνας. Κοντάτου ο νεαρός Απόστολος απέ-

κτησε παιδεία εκκλησιαστική,και το 1975 χειροτονήθηκε διά-κονος, αφού έλαβε το όνοματου πρώτου Μητροπολίτου Με-γάρων και Σαλαμίνος κ. Βαρ-θολομαίου. Για δώδεκα συνεχήχρόνια διετέλεσε πρωτοδιάκο-νος του Μητροπολίτου Μεγά-ρων, ο πρόθυμος και υπεύθυνοςβοηθός του.

Στις 25 Ιανουαρίου του 1987χειροτονήθηκε από τον Σεβ. Γέ-ροντά του πρεσβύτερος - αρχι-μανδρίτης στην Ιερά Μονή Φα-νερωμένης Σαλαμίνος και το-ποθετήθηκε εφημέριος στον Ι.Ν. Αγίων Κωνσταντίνου καιΕλένης Ελευσίνας όπου ανέ-πτυξε μεγάλο και σπουδαίο φι-λανθρωπικό και κοινωνικό έρ-γο.

Ως πρεσβύτερος φανέρωσετα πολλαπλά ιερατικά του χαρί-σματα. Παρέμεινε συνεχώς

στην ενορία του, ήταν ο φύλα-κας άγγελος της εκκλησίας του,υπεύθυνος, υπομονετικός, ελε-ήμων, απλός και με υπερβολικήαγάπη για την ευπρέπεια τουΟίκου του Κυρίου.

Σαν άνθρωπος ο π. Βαρθο-λομαίος ήταν τίμιος, γελαστός,ευπροσήγορος, καταδεκτικός,πρόσχαρος, με χιούμορ και εύ-στοχα και έξυπνα πειράγματακαι ένα από τα πιο συνεπή μέλητου συλλόγου μας. Θα τον θυ-μόμαστε πάντα και θα προσευ-χόμαστε για την αιώνια ανά-παυση της ψυχής του.

Γεωργία Γιαγτζόγλου, Πρ. Συλλόγου Μικρασιατών Ελευσίνας

Στέλλα Βλαχοπούλου -Μπαλτά

Έφυγε από τη ζ ωή στις10.2.2013 η ΜικρασιάτισσαΣτέλλα Βλαχοπούλου - Μπαλτά,μητέρα της Αιμιλίας Σγουρίδη,μέλους της Ενώσεώς μας.

Γεννήθηκε στη Σμύρνη το1914 και υπήρξε μαθήτρια τηςΣταυριάνθης Αναστασιάδου, ηοποία και την ενέπνευσε να ακο-λουθήσει τα βήματά της ως δα-σκάλα.

Κηδεύτηκε την Τρίτη 12 Φε-βρουαρίου στο Κοιμητήριο τηςΚαισαριανής.

Ας είναι αιωνία η μνήμη τηςκαι ο Θεός να την αναπαύει «ενσκηναίς δικαίων».

Ν.Χ.Β.

ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ ΠΕΝΘΗ

Στέλλα Βλαχοπούλου -Μπαλτά

Της ΑΝΘΙΠΠΗΣ ΦΙΑΜΟΥ

Πραγματοποιήθηκαν τηνΚυριακή 10 Φεβρουαρίου

2010 τα αποκαλυπτήρια τουέφιππου ανδριάντα του Στρα-τηγού Νικολάου Πλαστήραστη Χίο, τη θεωρούμενη δεύ-τερη πατρίδα του μετά τηνΚαρδίτσα. Όλοι όσοι έχουμεπροσφυγικές ρίζες ξέρουμε τισήμαινε ο Στρατηγός Πλα-στήρας για τους πρόσφυγες.Για μας ήταν ο σωτήρας πουκατάφερε να γλυτώσει χιλιά-δες ζωές και για τους Τούρ-κους ήταν ο «Καρά Σεϊτάν» μιακαι τους είχε μαυρίσει την ψυ-χή με τα κατορθώματα του.

Ήταν μια τελετή η οποίαέγινε μετά από αγώνα δέκαολόκληρων χρόνων, σπαρμέ-νων με πολλά και ποικίλαεμπόδια, με πρωταγωνιστήτον Μικρασιατικό ΣύλλογοΒαρβασίου Χίου «ΒιβλιοθήκηΟ ΦΑΡΟΣ» και τον Πρόεδρότου Ανδρέα Αξιωτάκη.

Και ήταν ταιριαστή μέραστη 10η Φεβρουαρίου, μια καιη Εκκλησία μας τιμά τη μνήμητου Ιερομάρτυρα Αγίου Χα-ραλάμπους, του οποίου η ει-κόνα ήρθε με θαυματουργικότρόπο στον προσφυγικό συ-νοικισμό του Βαρβασιού απότον Τσεσμέ της Ερυθραίας.

Παρόντες στην εκδήλωσηήταν ο αρχηγός ΓΕΕΘΑΣτρατηγός Μιχάλης Κωστα-ράκος, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντι-στράτηγος Κωνσταντίνος Γκί-νης, οι Στρατιωτικές και Πολι-τικές Αρχές της Χίου, τα σχο-λεία Α/βάθμιας και Β/βάθμιαςΕκπαίδευσης, πολιτιστικάσωματεία, οι βουλευτές Λέ-σβου, αντιπρόσωποι της Πε-ριφέρειας, οι εγγονές τουΣτρατηγού και αντιπρόσωποιτου Δήμου Καρδίτσας.

Η τελετή ξεκίνησε με τρι-σάγιο το οποίο έψαλε ο Μη-τροπολίτης Χίου κ. Μάρκος,ενώ ακολούθησε η ανάγνωσητου βιογραφικού του Στρατη-γού. Στη συνέχεια έγιναν τααποκαλυπτήρια του έφιππουανδριάντα ο οποίος ήταν κα-λυμμένος με την σημαία. Στε-φάνια κατέθεσαν οι πολιτικές

και στρατιωτικές αρχές, αντι-πρόσωποι της κυβέρνησης, οι

βουλευτές και ο Πρόεδροςτου ΦΑΡΟΥ Ανδρέας Αξιωτά-

κης ο οποίος απηύθυνε σύ-ντομο συγκινητικό χαιρετισμό.

Ακολούθησαν χαιρετισμοίτων εκπροσώπων της κυβέρ-νησης και των βουλευτών οιοποίοι όμως ακούγονταν τό-σο ψεύτικοι! Ήταν ένα θέαμακαι άκουσμα οξύμωρο ναακούει κάποιος αυτούς πουοδήγησαν τη χώρα στη εξα-θλίωση να λένε ότι πρέπει ναμιμούνται οι πολιτικοί τονΣτρατηγό Πλαστήρα, ο οποί-ος πέθανε πάμπτωχος και ναμας παρακινούν να αγαπού-με την Πατρίδα όπως αυτός.Αφού όλοι ξέρουμε πολύ κα-λά ότι δεν το κάνει κανέναςκαι ότι όλα αυτά είναι λόγοιυποκριτικοί και ψεύτικοι.

Η τελετή τελείωσε με τονΕθνικό Ύμνο.


Αποκαλυπτήρια έφιππου ανδριάντα του Στρατηγού Ν. Πλαστήρα στη Χίο

Ο ανδριάντας του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα στη Χίο, την ημέρα των αποκαλυπτηρίων του.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΞΙΩΤΑΚΗΣ (Πρόεδρος Φάρου Βαρβασίου)

«Ο Ν. Πλαστήρας σύμβολο του αγώνα για το μέλλον της Φυλής μας»*Ο ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ Σύνδεσμος Βαρβασίου Χίου- Βιβλιοθήκη «Ο Φάρος», ο οποίος στους κύριουςστόχους των δραστηριοτήτων του έχει θέσει τηδιάσωση, διατήρηση και διάδοση της Ιδέας τηςΑθάνατης Ιωνικής Κληρονομιάς, αποφάσισε ναδικαιώσει μία λησμονημένη προσωπικότητα, ηοποία διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στηνυπόθεση του δράματος της προσφυγιάς, κατά τηΜικρασιατική Οδύσσεια του 1922, και ακολού-θως, έγινε ο Σωτήρας του ηττημένου και περι-φρονημένου Έθνους: τον Στρατηγό ΝικόλαοΠλαστήρα.

Αναμφισβήτητα, ο Πλαστήρας υπήρξε μια με-γάλη εθνική φυσιογνωμία των νεοτέρων χρόνων,η οποία, κατά ομολογία ημετέρων και ξένων,έσωσε επανειλημμένα το έθνος από τον εσωτερι-κό όλεθρο και την εξωτερική καταστροφή.

Σήμερα που η πατρίδα μας κλυδωνίζεται στηνδίνη των ιδεολογικών, θρησκευτικών και πολιτι-σμικών αποπροσανατολισμών, η ιστορία μας πλα-στογραφείται, ο Ελληνισμός βάλλεται, και το μέλ-λον μας διακυβεύεται, χρειάζεται, όσο ποτέ άλ-λοτε, πατριωτική αφύπνιση, ενότητα, ομοψυχίακαι πολιτική εθνικής αξιοπρέπειας και σεβασμού.

Ο Νικόλαος Πλαστήρας σελαγίζει ως σύμβο-λο και έκφραση αυτών των αξιών, τις οποίες

έχουμε ανάγκη, για να επιβιώσουμε τίμια και νασυνεχίσουμε να οικοδομούμε δημιουργικά τοιστορικό γίγνεσθαι της Φυλής μας.

Η εγκατάσταση σήμερα του έφιππου ανδριά-ντα του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα, τουΜαύρου Καβαλάρη, που υπήρξε ο «ναυαγοσώ-στης του Έθνους», εδώ στην Χίο, τη δεύτερη Πα-τρίδα του, τον Αιγαιοπελαγίτικο Ακτόβραχο, πουβρίσκεται στην εσχατιά της Ελλάδας, δεν είναιμόνον η εξόφληση του χρέους τιμής στην προ-σφορά του. Είναι και η εκπλήρωση του καθήκο-ντός μας, να παραδώσουμε πρότυπα στους νέους,και παραδείγματα ζωής σε όλους.

Το χρέος μας δεν ολοκληρώθηκε εδώ. Ο «Φά-ρος Βαρβασίου» δίνει την υπόσχεση και πάλι ευ-γνωμόνως στον Ήρωα Εθναπόστολο, ο οποίοςστήθηκε και διαφεντεύει πλέον στον τόπο μας, ότιθα συνεχίσει να βοηθά την δικαίωση του αγώνατου για να φρουρεί και να φυλάει εσαεί τα αγια-σμένα χώματα της προδομένης αλλά και πληγω-μένης αδελφής Ιωνικής Γης.

* Χαιρετισμός του Προέδρου του Μορφωτικού ΣυνδέσμουΒαρβασίου Χίου - Βιβλιοθήκη «Ο Φάρος», κ. ΑνδρέαΑξιωτάκη, κατά την τελετή των αποκαλυπτηρίων τουέφιππου ανδριάντα του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήραστη Χίο (10-2-2013)

Documents

Μικρασιατική Ηχώ_420