دوای ب���ێ ئه نجام���ی كۆبونه وه كانی نێوان یه كێتی و گ���ۆڕان، ئه ندامێكی ده ڵێت یه كێتی سیاس���ی مه كته بی "ئه گه ر نه گه ینه رێككه وتن سه باره ت س���لێمانی ، پارێزگاری به پۆس���تی یه كالی���ی بونه وه ی ئ���ه و گرێكوێریه ئه نجومه نی ئه ندامان���ی به ده نگ���ی

پارێزگای سلێمانی ده بێت".ش���ۆڕش س���لێمانی : ئاوێن���ه ، مه كته ب���ی ئه ندام���ی ئیس���ماعیل سیاس���ی یه كێت���ی ، جه خ���ت له وه ده كاته وه كه ئ���ه وان وه ك یه كێتی له كۆبونه وه كانیان���دا له گ���ه ڵ گۆڕان داوای پۆس���تی پارێزگاریان كردوه ،

الیه نی به رامبه ریشیان كه بزوتنه وه ی گۆڕانه هه مان دواكاری هه بوه ، هه ر ئه وه ش بۆته هۆی ئه وه ی تائێس���تا نه گه نه هیچ ده رنجامێك ئه و ده ڵێت "تائێس���تا گرێكوێره ك���ه پۆس���تی پارێ���زگاره ه���ه ردوو الم���ان داوای

وه رگرتنی ده كه ین".

ئه و وت���ی ""هه ر الیه ك پۆس���تی پارێ���زگاری س���لێمانی به ربكه وێت، زۆرینه ی پۆس���ته كانی تر به ر الكه ی تر ده كه وێت، پۆسته كانیش كه م نین

نزیه كی 120پۆست ده بێت".

ریکالم

مالیكی‌‌له‌ڕێگه‌ی‌‌ئێرانه‌وه‌‌نامه‌ی‌‌نه‌ناردوهخالید شوانی: نامه بنیرێت بۆ سه ركردایه تی

كورد كه ناڵی راسته وخۆ له نێوانیاندا هه یه

7 »»

9

وه زیره خانه نشینكراوه كانی كابینه ی راب���ردو بڕی 45 ملی���ۆن دینار وه ك هه ریه كه و وه رده گ���رن و ئیكرامی���ه پاسه وانیش���یان دو ئۆتۆمبیلێ���ك و الده مێنێت���ه وه ، وات���ه 15 وه زی���ری حه وته م کابینه ی خانه نش���ینکراوی دیناری���ان ملی���ۆن پێک���ه وه 675

پێده درێت.ئاوێن���ه ، هه ولێ���ر � هێمن مامه ند: له كابین���ه ی شه ش���ه م و حه وته م���ی هه رێمی كوردستان، كه دو كابینه ی ژماره ی ب���ون، یه كتر ته واوك���ه ری وه زیره كانی بیست وه زیر بون، به اڵم پێنج وه زیریان له كابینه ی هه ش���ته م خانه نش���ین مانه وه و وه زی���ر وه كو بیس���ت له كۆی به وپێیه ش نه كران، وه زیره كه ی راب���ردو پانزه وه زیریان

خانه نشینكران".له وه زی���ره یه كێ���ك رابردو كابینه ی خانه نشینكراوه كانی كه نه یویس���ت ناوی ئاش���كرابكرێت به ئاوێنه ی راگه یاند "به پێی یاس���ای خانه نشینیی وه زیرو په رله مانتاره كان، هه ر وه زیرێك كه خانه نش���ین ده بێت موچه ی شه ش مانگی وه كو ئیكرامیه

به س���ه ر یه ك���ه وه پێده درێ���ت، به م وه زیرێكی خانه نش���ین هه ر پێیه ش

بڕی 45ملیۆن دینار وه رده گرێت".خانه نش���ینكراوه وه زی���ره ئ���ه و وتیش���ی "ئه مه ش���تێكی یاساییه و هه مو فه رمانبه رێكی ده وڵه ت له كاتی خانه نشینی شه ش مانگی موچه كه ی ئیكرامی���ه وه ك���و به س���ه ریه كه وه له به رئ���ه وه ی ب���ه اڵم پێده درێ���ت،

موچ���ه ی وه زی���رو په رله مانتارو پله تایبه تی���ه كان زۆره ، بۆیه هه میش���ه ئیكرامی���ه ی وه زی���رو په رله مانت���ار

مشتومڕ ده نێته وه ".وه زیره ئیكرامی���ه ی ئه و له باره ی س���ه رچاوه یه ك خانه نشینكراوه كان له وه زاره تی دارایی و ئابوری حكومه تی به ئاوێن���ه ی هه رێم���ی كوردس���تان ئیكرامیه ی "مه س���ه له ی راگه یان���د

وه زی���رو په رله مانتاران و فه رمانبه ران به یاسا رێكخراوه و مافی خۆیانه ".

د. شێركۆ جه وده ت ئه ندامی لیژنه ی دارای���ی له په رله مان���ی كوردس���تان س���ه باره ت ب���ه م پرس���ه به ئاوێنه ی راگه یان���د كه "راس���ته ئه م پرس���ه به یاس���ا رێكخراوه ، به اڵم پێویس���ته له م قه یرانه دارایی���ه دا ئه و وه زیرانه

ئه و بڕه پاره یه وه رنه گرن".

ئ���ه و وتی "له ئێس���تادا پ���رۆژه ی كه مكرن���ه وه ی موچه ی وه زیرو پله ی تایبه ته كان له په رله مانی كوردستانه و خوێندن���ه وه ی یه كه می ب���ۆ كراوه و نزی���ك له ئاینده یه ك���ی هیواداری���ن بخرێته به رنامه ی كارو ده نگی له سه ر

بدرێت".خولی په رله مانتارانی پێشوتریش رابردو هه ریه كه ی���ان بڕی 49 ملیۆن

دیناریان وه ك���و ئیكرامیه وه رگرت و ئه م���ه ش مش���تومڕێكی زۆری له نێو كۆمه اڵیه تی���ه كان ت���ۆڕه میدی���او قه یرانی له م ئێس���تاش لێكه وته وه ، داراییه دا كه كوردس���تانی گرتۆته وه وابڕیاره ب���ڕی 675 ملی���ۆن دینار بدرێت به 15 وه زیری خانه نشینكراوی كابینه ی حه وته می حكومه تی هه رێمی

كوردستان.

هێزه شیعی و سوننیه كانی ناوچه ی كردوه ت���ه كوردی���ان مه نده ل���ی ئامان���ج و ده یانه وێ ل���ه و ناوچه یه ب���ه زۆر ده ریانپه ڕێنن، به ڕێوه به ری ناحیه كه ده ڵێت "كورد له مه نده لی له الیه ن س���وننه و شیعه شه وه وه ك

دوژمن ته ماشا ده كرێت".به ڕێوه به ری گه رمی���ان: ئاوێنه ، "عه بدول حسێن ناحیه ی مه نده لی راگه یان���د به ئاوێن���ه ی عه ب���اس" كه به پێ���ی تۆم���اره فه رمیه كان، دانیش���توانی مه نده لی و گونده كانی ده وروب���ه ری نزیك���ه ی 120 هه زار كه س ده بێت، به اڵم ئێس���تا ته نها 30 هه زار كه سی تێدا ده ژی "به هۆی ئاواره یی و راگواستنیانه وه ، زۆربه ی دانیش���توانه كه ی له شاره كانی تری

كوردستان و عێراق ده ژین".عه بدول حسێن عه باس رونیكرده وه ك���ه ت���ا ناوه ڕاس���تی حه فتاكانی س���ه ده ی رابردو، زیاتر له 75%ی دانیش���توانی مه نده لی كورد بون، به اڵم ئێستا 15-20%ی كوردی تێدا ته عریبی سیاسه تی به هۆی ماوه و تی���رۆرو تۆقاندنی رژێمی به عس و دوای س���اڵی 2003ه وه كورده كان

به رده وام ناوچه كه جێده هێڵن.ئه و وتی "له گه ڵ ده س���تپێكردنی له ناوچه كانی داعش هێرش���ه كانی ده نگۆی باڵوبون���ه وه ی موس���ڵ و پێشمه رگه هێزه كانی پێش���ڕه وی

ب���ه ره و ناوچ���ه جێناكۆكی���ه كان، چه كداره كان���ی )عه س���ائب ئه هل ئه لحه ق(، كه میلیش���یایه كی نزیك له حكومه ت���ی مالیك���ی و ئێران���ه و خه زعه ل���ی ( )قه ی���س له الی���ه ن ده كرێ���ت، س���ه رۆكایه تی ه وه مه نده لیدا و به س���ه ر ده ستیانگرت كه وتنه ئازاردانی ك���ورد و عه ره به

سوننه كانی ناوچه كه ".وتیش���ی "به رپرس���انی عه سائب خۆیان ده ڵێن هاتون بۆ رێگریكردن

له هاتنی داعش و پێشمه رگه ش".له روی مه نده ل���ی كورده كان���ی به ش���ێكی مه زهه بیه وه ش���یعه ن، له هه ڵبژاردنه كان���ی زۆریش���یان عێراقدا ده نگیان بۆ الیه نه عێراقیه شیعه كاندا، به اڵم به وته ی عه بدول حس���ێن عه ب���اس، "چه كداره كانی ئه لح���ه ق( ئه ه���ل )عه س���ائب به ل���ه دروزدا مه نده لی و له نێ���وان پرسیار داناوه و پشكنینیان خاڵی له ناسنامه ی نه ته وه یی سه رنشینانی ئۆتۆمبیله كان ده كه ن، هه ركه سێك بڵێت كوردم دایئه گرن و سوكایه تی

پێده كه ن".به هه ندێك "ته نان���ه ت وتیش���ی كوردیان وتوه : ئێره ش���وێنی تۆ

نیه بڕۆ بۆ كوردستان".

‌‌‌‌تیراژ:‌‌4500 ‌ ‌ ‌ ‌ ‌‌‌‌‌ ‌ کۆمپانیای‌باڵڤ‌پەیک‌ئاوێنە‌دابەش‌دەکات‌نرخی‌‌1000دینار‌‌ ‌ ‌ ‌‌ ته‌له‌فۆن:‌‌‌‌‌3201274 ‌ ناونیشان:‌سلێمانی‌گه‌ڕه‌کی‌شۆڕش-‌به‌رامبه‌ر‌ئاماده‌یی‌شۆڕشی‌کوڕان‌

رۆژنامه یه كی سیاسیی گشتییه کۆمپانیای ئاوێنه ده ریده کات

ژماره )434( سێشەممە 2014/6/24

w w w . a w e n e . c o m

12 »» 17 »»

مسته فا چاوڕه ش: ئه وه قسه ی بێمانایه ره نگه الی ئێمه دۆخه كه گه رمتربێت

«« 17 «« 12 ««3یه‌كێتی‌شه‌ڕی‌داعش‌ده‌كا‌و‌سنوری‌‌پارتی‌ئارامه‌

سه عدی پیره : دوریی وه زیره كان له پسپۆرییه تی گرفت نییه ، "خۆ وه زیر كرێكاریی ناكات"

««4نان‌بۆ‌نانه‌وا‌و‌گۆشت‌بۆ‌وه‌زیر

کاتی راگه یاندنی سه ربه خۆیی نه هاتوه

1214

هه ریه ك له وه زیره كانی كابینه ی رابردو 45 ملیۆن دیناری پێده درێت

‌15وه‌زیری‌خانه‌نشینکراو‌‌675ملیۆن‌دینار‌وه‌رده‌گرن

ئه مڕۆ جۆن کی���ری وه زیری ده ره وه ی ئه مه ریکا به سه ردانێکی ره سمی ده گاته هه ولێرو به پێی س���ه رچاوه کانی هه واڵ ئه مه ریکا ده یه وێت کورد بباته وه به غداو رایه ڵێکی په یوه ن���دی له گه ڵ ده وڵه تی

ناوه ندی عێراقدا دروستبکاته وه ."نیگه رانی���ه تایب���ه ت: ئاوێن���ه ، عێ���راق، له خه ڵك���ی س���ه ره كیه كه له س���نوره كانی و واڵت، له یه كپارچه یی له س���ه روه ریه كه یه تی "، ئه م���ه دوایین لێدوانی وه زیری ده ره وه ی ئه مه ریكا بو به رپرسانی له گه ڵ كۆبونه وه ی له پاش بااڵی عێ���راق له به غدا كه به نیازیش���ه چاویبكه وێت هه ولێ���رو بێته ئه مڕۆش

به ژماره یه ك به رپرسی بااڵی كورد. به پێی ئ���ه و زانیارییان���ه ی ئاوێنه له چه ن���د س���ه رچاوه یه كی جیهانی���ی و مه به ستی ده ستیكه وتوه ، ناوخۆییه وه س���ه ره كی سه ردانه كه ی جۆن كیری بۆ الیه نه گشت هه ڵوێس���تی یه كخستنی

به كوردیشه وه ، عێراقه ، سیاسییه كانی بۆ په له كردن له پێكهێنانی حكومه تێكی س���ه رجه م به وهۆیه وه تا نیش���تمانی له ئاست یه كهه ڵوێس���تبن پێكهاته كان ئه و مه ترسیانه ی چه ند رۆژێكه له الیه ن

له به ش���ێك توندڕه وه كانه وه چه كداره دروستبوه و سوننه نیشینه كان له شاره

ناسه قامگیریی لێكه وتوه ته وه . ئ���ه وه ی به رپرس���ه كه ی ئه مه ری���كا ل���ه م س���ه ردانه دا ده یه وێ���ت جه ختی

له س���ه ر بكاته وه ، رازیكردنی سه رجه م فراكس���یۆنه براوه كان���ی هه ڵبژاردن���ه بۆ ئه وه ی س���ه ره تای مانگ���ی داهاتو په رله مانی نوێ كۆببێته وه و س���ه رۆكی په رله م���ان دیاریبكرێت، كه ماوه ی 30 رۆژی له به رده م ده بێت بۆ دیاریكردنی سه رۆك كۆمارو ئه ویش 15 رۆژی هه یه ت���ا كه س���ێك له فراكس���یۆنی زۆرینه ، راس���پێرێت ب���ۆ پێكهێنان���ی كابینه ی حكومه تێكی هاوب���ه ش، به و هیوایه ی نیش���تمانی بێت به ربه س���تێكی ئه مه

له به رده م هه ڕه شه كانی داعش. ه���ه ر دوێنێ���ش مه س���عود بارزانی له چاوپێكه وتنێك���ی كه ناڵی س���ی ئێن ئێن، رایگه یاند، له كاتی هاتنی كیری بۆ هه ولێر، "هه وڵده ده م بارودۆخه كه ی بۆ رونبكه مه وه و پێیبڵێم كه ئێمه له ماوه ی 10 ساڵی رابردودا چیمانكردوه له پێناوی سه رخس���تنی ئه زمونی دیموكراس���ی ،

به اڵم ئه وه ئه نجامه كه ی بو".

چاره‌که‌سه‌ده‌یه‌كه‌مێژو‌ته‌واو‌بوه!‌‌‌داعش‌..‌هێزێکی‌جیهادیی‌گلۆباله‌

"كورد له مه نده لی ، له الیه ن سوننه و شیعه وه وه ك دوژمن ته ماشا ده كرێت"

کۆبونه وه یه کی کابینه ی حه وته می ئه نجومه نی وه زیران

ئه‌مه‌ریكا‌ده‌یه‌وێت‌كورد‌بباته‌وه‌‌بۆ‌به‌غدا‌

جۆن کیری

3 2

"به‌ده‌نگدان‌پۆستی‌‌پارێزگاری‌‌سلێمانی‌‌یه‌كالده‌كرێته‌وه‌"

تایبه‌ت(434( سێشه ممه 22014/6/24

ئا: ئاوێنه ، ئاژانسه كانی ئێران

نازم ده باغ نوێنه ری حكومه تی هه رێمی هه رێمی كوردستان

له تاران ئاماژه به وه ده كات كه كوردو ده وڵه تی عێراقیش له هاتنی

داعش له سوریاوه روه و موسڵ به ئاگابون، بۆ ده ربازبون له قه یرانی ئێستای عێراقیش پشتیوانی خۆی و

حكومه تی هه رێم بۆ دامه زراندنی سوپایه كی به هێز دوپاتده كاته وه ، ئه و ده ڵێت "گه شبین نیم به وه ی ئه م قه یرانه ئه منییه ی ئێستای

عێراق وا زو كۆتایی بێت".

له میان����ه ی ده ب����اغ ن����ازم ئاژانس����ی له گه ڵ چاوپێكه وتنێكیدا مێزگردێكیش����دا ئیرن����او هه واڵ����ی ك����ه ئاژانس����ی ته س����نیمی ئێرانی به داعش و س����ه باره ت س����ازیكردوه ئاینده ی عێراق، ئاماژه به وه ده كات ك����ه له نێ����و ریزه كان����ی "داعش"دا چه ندین كه س����ی به ڕه گه ز ئه فغانی و پاكستانی و میسری و سعودی هه ن، ئه و وتی "به رله وه ی داعش ش����اری موسڵ بگرن ئاگامان له هاتنیان بو، ده وڵه ت����ی عێراقیش له هاتنی داعش بۆ موسڵ به ئاگابو، ئێمه ش پێشتر داعش ك����ه له وه ی به خه به ربوی����ن

ده یه وێت ش����اری موس����ڵ بگرێت و بیخاته بنده ستی خۆیه وه و ئه مه شمان به ده وڵه تی عێراق راگه یاندبو، به اڵم هه ندێك سیناریۆ بوه ته هۆی ئه وه ی مالیك����ی ئ����ه م مه س����ه له یه نادیده بگرێ����ت و به مه ترس����ییه كی گه وره ی دانه نێت، ره نگه هه ندێك له فه رمانده راپۆرتی موس����ڵ س����ه ربازییه كانی پێچه وانه ی����ان دابێ����ت به مالیك����ی و ئه ویش گوێی له وان گرتبێت و گوێی

له قسه ی ئێمه نه گرتبێت".رێیتێده چێت "مه گ����ه ر وتیش����ی له وه ئ����اگای عێراق موخابه رات����ی نه بوبێت كه س����ێ هه زار چه كداری داع����ش له س����وریاوه روه و عێ����راق

ده جوڵێ����ن؟ ئ����ه ی راداره كان، ئه ی فڕۆك����ه و مانگ����ه ده س����تكرده كانی عێ����راق و ئه مه ری����كا له ك����وێ بون؟

ئه مانه هه موی جێی پرسیارن".نوێنه ری حكومه تی هه رێم له تاران پێشبینی ناكات كه قه یرانی ئه منیی عێ����راق به زویی كۆتای����ی بێت و بۆ ده ربازب����ون ل����ه م دۆخه ی ئێس����تا خوازی����اری پێكهێنانی س����وپایه كی به هێزی دور له ئینتیمای سیاس����ی و تائیفی����ه بۆ به رگریك����ردن له خاكی عێراق، ده باغ یه كێك له كێش����ه كانی عێ����راق له نه بونی كه س����ایه تییه كی له نێ����و كاریزمای����ی سیاس����ی عێراقییه كان����دا ده بینێ����ت و پێیوایه

عێراق پێویستی به گاندییه كی نوێیه بۆ ئ����ه وه ی عێراقیی����ه كان به هه مو جیاوازی و ناكۆكییه كانیانه وه پێكه وه كۆبكات����ه وه ، ئه و وتی "له ڕاس����تیدا عێراق پێویس����تی به كه سایه تییه كی ئ����ه و ده توانێ����ت ئێ����ران وای����ه و رۆڵ����ه ببینێ����ت و ئ����ه و یه كگرتوییه

به دیبهێنێت".وتیش����ی "داعش بۆ عێراق و هه مو ناوچه كه ش جێی مه ترسییه و پێویسته هه م����وان ل����ه دژی یه كبگرین، به اڵم واڵتان����ی ناوچه كه له روبه ڕوبونه وه ی داعش����دا شێلگیر و لێبڕاو نین، ته نها ئێران نه بێت ك����ه به جدیی دژایه تی

داعش ده كات".

په رله مان پاره ی نییه ئۆتۆمبیل بۆ په رله مانتاران بكڕێتبه هۆی نه بونی پاره و قه یرانی دارایی

په رله مانی كوردستان ناتوانێت ئۆتۆمبیل بۆ په رله مانتاران بكڕێت و

په رله مانتارێكیش ده ڵێت، ئه مه كاری كردۆته سه ر چاالكی په رله مانتاران و

ئاماژه ش به وه ده كات ماوه ی سێ مانگه ته نیا دو ملیۆن و نیو وه كو

موچه وه رده گرن.

هێمن مامه ند، هه ولێر: دكتۆر شێركۆ جه وده ت سه رۆكی لیژنه ی وزه و

سامانه سروشتیه كان له په رله مانی كوردستان له سه ر لیستی یه كگرتوی ئیسالمی تایبه ت به ئاوێنه ی راگه یاند "به هۆی قه یرانی دارایی په رله مانی كوردستان ناتوانێت ئۆتۆمبیل بۆ په رله مانتارانی بكڕێت ئه مه ش تا

راده یه ك كاری كردۆته سه ر چاالكی په رله مانتاران له سه ردانی مه یدانی بۆ

شوێنه كان".دكت���ۆر ش���ێرکۆ وتیش���ی "به هیچ ش���ێوه یه ك ده رماڵ���ه ی هاتوچۆمان ب���ۆ خه رجناكرێت و داواش���مانكردوه ئۆتۆمبیل ب���ۆ په رله مانتار بكڕدرێت تا ئ���ه و كات���ه ی له په رله مانه و دواتر لێیانبس���ه نرێته وه و ببێت���ه موڵك���ی په رله م���ان و به په رله مانتاران���ی ت���ر

بدرێت".س���ه باره ت به موچه كانیش���یان ئه و په رله مانتاره ئه وه ی به ئاوێنه راگه یاند "م���اوه ی س���ێ مانگه به ه���ۆی ئه و قه یران���ه داراییه وه ، ته نیا دو ملیۆن و پێنجس���ه د هه زار دینار وه كو موچه

وه رده گرین".

ئا: ئاسۆ سه راوی

بێ ده ره نجامبونی كۆبونه وه كان، له نێوان یه كێتی و گۆڕان، له سه ر

پۆستی پارێزگاری سلێمانی ، ره نگه ئاراسته كان به ره و ئه وه به رێت كه

یه كالییبونه وه ی به ده نگی ئه ندامانی ئه نجومه نی پارێزگای سلێمانی بێت، نزیكیی ده نگه كانی ئه و دو الیه نه ش له ئه نجومه نه كه دا، بۆته هۆی ئه وه ی یه كالییبونه وه ی ئه و پۆسته ببێته

مه ته ڵێك و هه ڵهێنانی ئاسان نه بێت.

له دواییه كه كانی ی����ه ك له كۆبونه وه ئ����ه و دو الیه نه دا )گ����ۆڕان و یه كێتی ( له س����ه ر جه ختی����ان هه ردوالی����ان وه رگرتنی پۆستی پارێزگاری سلێمانی كردۆته وه ئ����ه وه ش خاڵی جه وهه ریی ناكۆكیه كانیان ب����وه ، تا ئاماده كردنی نه گه یش����تونه ته هیچ راپۆرته ش ئه م

ده ره نجامێك.ئه ندام����ی ئیس����ماعیل ش����ۆڕش جه خت یه كێتی ، سیاس����ی مه كته بی ل����ه وه ده كات����ه وه ك����ه ئ����ه وان وه ك یه كێت����ی له كۆبونه وه كانیان����دا له گه ڵ گ����ۆڕان داوای پۆس����تی پارێزگاریان ك����ردوه ، الیه نی به رامبه ریش����یان كه بزوتنه وه ی گۆڕانه هه م����ان داواكاری هه بوه ، هه ر ئه وه ش بۆته هۆی ئه وه ی تا ئێس����تا نه گه نه هیچ ده ره نجامێك و ئ����ه و ده ڵێت "تا ئێس����تا گرێكوێره كه پۆس����تی پارێ����زگاره ه����ه ردو المان داوای وه رگرتن����ی ده كه ین". به بڕوای ئ����ه و ئه ندام����ه ی مه كته بی سیاس����ی یه كێتی ئه گه ر ئه وه چاره س����ه ربكرێت ئه وا كێش����ه كانی تری نێوانیان به ره و چاره س����ه ركردن ده چێ����ت، ئه و باس ل����ه وه ش ده كات ك����ه پۆس����ته كانی سنوری پارێزگای س����لێمانی نزیكه ی 120پۆست ده بێت "هه ر الیه ك پۆستی

به ربكه وێت، س����لێمانی پارێ����زگاری زۆرینه ی پۆس����ته كانی تر به ر الكه ی تر ده كه وێت، پۆسته كانیش كه م نین

نزیكه ی 120پۆست ده بێت".ئ����ه و ئه ندامه ی مه كته بی سیاس����ی یه كێتی ئ����ه وه ش رونده كاته وه ئه گه ر به رێككه وتنی سیاس����ی نه گه یش����تنه ئه نج����ام، ئه وا مه س����ه له ی پۆس����تی به ده نگ����ی س����لێمانی پارێ����زگاری ئه ندامان����ی ئه نجومه ن����ی پارێ����زگای

سلێمانی یه كالیی ده بێته وه .دو له پێش����نیاری ب����اس پێش����تر س����اڵ به دو س����اڵ ده كرا كه هه ر دو ساڵه و پۆس����تی پارێزگاری سلێمانی ب����ه اڵم بێ����ت، یه كێكی����ان ل����ه الی كه ره تیكرده وه ئیس����ماعیل شۆڕش له كۆبونه وه كانی نێوان ئه وان و گۆڕاندا

باسێكی وه ها كرابێت.هه رچه نده شۆڕش ئیسماعیل نه چوه باسی ورده كاری ژماره ی ده نگه كانیان

له ئه نجومه ن����ی پارێزگای س����لێمانی ، ئاوێنه زانیاریه كان����ی به پێ����ی به اڵم یه كێتی جگه له 11كورسیه كه ی خۆی ، ده نگی كورسی كۆتایی مه سیحیه كان و كورس����یه كه ی حزبی سۆسیالیس����تی مس����ۆگه ركردوه ، ب����ه م پێی����ه بێ����ت ژماره ی ده نگه كانی له ئه نجومه نه كه 13 ده نگه ، هه رچی بزوتنه وه ی گۆڕانیشه ك����ه 12كورس����ی له ئه نجومه نه ك����ه دا هه ی����ه ، پێده چێ����ت ده نگ����ی الیه نه مس����ۆگه ركردبێت، ئیسالمیه كانیشی كه 4كورس����یه ، ئه مه ش له س����ه ر ئه و بنه مایه ی پێش����تر پێك����ه وه گۆڕان و ئیس����المیه كان له به ره ی ئۆپۆزسیۆندا ب����ون، ب����ه اڵم ئ����ه وه ی ت����ا ئێس����تا پارتیه كورس����یه كانی ده نگی ناڕونه له ئه نجومه نی پارێزگای س����لێمانی كه سێ كورس����یه و هه رالیان ده یه وێت بۆ خۆیی به رێت، ئه گ����ه ر گۆڕان بتوانێ قه ناع����ه ت به پارت����ی ب����كات ده نگی

ئه و سێ كورس����یی لێوه ربگرێت ئه وا به ئاسانی ده توانێ به ده نگی ئه ندامانی ئه نجومه نه كه پۆس����تی پارێزگاری بۆ خۆی به رێ����ت، ب����ه اڵم ئه مه ش وه ك ب����اس ده كرێت ئاس����ان نییه ، چونكه ئاوێن����ه به دواداچونه كان����ی به پێ����ی له گه ڵ ئه وه ی پارتیه كانی س����لێمانی له ئێس����تادا نزیكیی����ان له گه ڵ گۆڕاندا هه یه ، به اڵم مه كته ب سیاس����یه كه یان پێیان هه ی����ه و تری����ان بۆچونێك����ی باش����تره له گه ڵ یه كێت����ی رێكبكه ون ئه مه ش تا ئێس����تا ناڕونه . به م جۆره گۆڕان به خۆی و ئیسالمیه كان )ئه گه ر له كۆی 32كورس����ی ده نگی پێبده ن( ئه نجومه نی پارێزگای س����لێمانی وه ك ئاش����كرایه 16ده نگی ده بێت، هه رچی خۆی و به كورس����یه كانی یه كێتیش����ه سۆسیالیست و مه سیحیه كان و كۆتای 13كورس����ی ده بێت، ئه گ����ه ر بتوانێ قه ناع����ه ت به پارتیش ب����كات ده نگی

سێ كورسیه كه ی بداتێ ، ئه وا ئه میش ژم����اره ی كورس����یه كانی ده گاته 16 ب����ه م جۆره ه����ه ردو الیان یه كس����ان ده ب����ن له ژماره ی كورس����یه كان، هه ر ئه مه ش ئه و بۆچونه ی دروس����تكردوه پارێزگاری پۆس����تی یه كالییبونه وه ی س����لێمانی بۆته مه ته ڵێك و هه ڵهێنانی ئاس����ان نه بێ����ت، له ئێس����تادا ئه وه ی رێككه وتن����ی مه گ����ه ر ده مێنێت����ه وه چاره نوس����ی بتوانێ گۆڕان یه كێتی و پۆسته بااڵكه ی سلێمانی كه پارێزگاره

یه كالیی بكاته وه .به ئه ندام����ی په یوه ن����دی ئاوێن����ه پارتی س����ه ركردایه تی ئه نجومه ن����ی كرد و مه عروف" "محه مه د له سلێمانی ده رباره ی ئه وه پرسیاری ئاڕاسته كرد وه ك پارتی به نیازن بچنه پاڵ یه كێتی ی����ان گۆڕان له ئه نجومه ن����ی پارێزگای س����لێمانی ، ناوب����راو ئام����اده نه ب����و

له وباره یه وه لێدوان بدات.

ئا: هاوكار حسێن

پارتی دیموكراتی كوردستان له پێكهێنانی ئیداره ی ئه نجومه نی

پارێزگاكاندا له هه ولێرو دهۆك، ته نها ره چاوی بنه مای 1+50، ده كات و ئاماده نیه به شداری

به یه كێتی و سێ الیه نه كه ی پێشوی ئۆپۆزسیۆن بكات، ئه وانیش

پێیانوایه به م هه نگاوه پارتی جارێكی دیكه زۆنی سه وزو زه ردی

دروستكرده وه .

پارت����ی دیموكراتی كوردس����تان، ئه نجومه نی له كۆبونه وه ی دوێنێ����ی به ب����ێ هه ولێ����ردا پارێ����زگای براوه كه ی الیه نه چوار به شداربونی دیك����ه ی هه ڵب����ژاردن )یه كێت����ی ، گۆڕان، كۆمه ڵ و یه كگرتو(، له س����ه ر بنه مای 50+1، ئی����داره ی پارێزگای له كاتێك����دا پێكهێن����ا، هه ولێ����ری سه رچاوه كان باس له وه ده كه ن كه له ئیداره ی س����لێمانی ، پارتی داوای 10%ی پۆسته كانی ئه و پارێزگایه ی

كردوه . س���ه عدی پیره ، ئه ندامی مه كته بی ش���اندی ئه ندام���ی سیاس���یی و دانوس���تانكاری یه كێتی نیش���تمانی كوردس���تان له وباره یه وه به ئاوێنه ی راگه یان���د، "ئه م هه ن���گاوه ئیجابی نیه و پێمان جێگ���ه ی داخه ، ئه وه ی ده���ۆك هه زمده كرا، ب���ه اڵم ئه وه ی هه ولێر به هیچ شێوه ك هه زمناكرێت و به جدی���ی داهات���ودا له دانیش���تنی

له گه ڵیان باس ده كه ین". پارت���ی كه خاوه نی 12 كورس���یه

له هه ولێر، به رێككه وتن توانی س���ود وه ك كه مایه تیه كان���ی له كورس���ی وه ربگرێت و ئاشورییه كان توركمان و كورس���یه كانی ژم���اره ی به م���ه ش گه یانده 17 كورس���ی ، له س���ه ر ئه م بنه مای���ه ش ن���ه وزاد ه���ادی و عه لی ره شید له سه ر لیس���تی پارتی بونه ئه نجومه نی س���ه رۆكی پارێ���زگارو له به ره ی ئیكرام-یش ئازاد پارێزگاو توركمان���ی بوه جێگری س���ه رۆكی

ئه نجومه نی پارێزگای هه ولێر. له باره ی داواكردنی 10%ی پۆسته س����لێمانی پارێزگای ئیدارییه كانی له الی����ه ن پارتی����ه وه ، پی����ره وتی ،

"ده ش����ێت ئ����ه وان داوایه ك����ی له و ش����ێوه یه یان هه بێت، ئێم����ه مادام باس����ی حكومه ت����ی بنكه ف����راوان و ده كه ین، نیش����تیمانی یه كڕیزی����ی س����لێمانی پارتیه كان����ی نابێ����ت له هه ولێر له به رئه وه ی س����زابده ین، ئه وان به جۆرێك����ی دیكه مامه ڵه یان ك����ردوه ، ئێم����ه ئ����ه وه ی خۆم����ان جێبه جێده كه ین، با ئه وان له هه ولێرو

دهۆك نه یكه ن". ه����اوكات د. محه م����ه د ئه حمه د، ئه ندامی مه كته بی سیاسیی یه كگرتوی ئیسالمی كوردستان ئه و هه نگاوه ی پارت����ی به ناب����اش وه س����فده كات و

ده ڵێت، "مافی خۆیه تی له سلێمانی داواكاریی هه بێت، به اڵم ئه ركیش بو له سه ری له شوێنه كانی الی خۆیشی هه مان مافی ره چاوبكردایه ، كاتێك كه ئ����ه و مافی خه ڵك ره چاونه كات، خه ڵكیش له وانه یه له شوێنه كانی تر

مافی ئه و ره چاونه كه ن".ناوبراو وتیش����ی ، "به داخه وه ئێمه دابه ش����كردنی ئه و حه زمانده ك����رد زۆنی س����ه وزو زه رده نه مایه ، به ڵكو هاوكارییمان پێكه وه یی و وێنه یه كی

نیشانبدایه ". پارت����ی به رپرس����انی له وت����ه ی ده رده كه وێ����ت، ك����ه ئ����ه و حزب����ه

گه یش����توه ته ئه و بڕوای����ه ی له هه ر پارێزگایه ك����دا ئی����داره ی خۆجێیی له س����ه ر بنه مای ته وافوق پێكهات، ئ����ه و ئیداره ی����ه له كاروباره كانی����دا

سه ركه وتونابێت. ه����ادی ، ن����ه وزاد له وباره ی����ه وه دیموكراتی پارتی لیستی سه رۆكی كوردس����تان و پارێ����زگاری هه ولێر، به ئاوێنه ی راگه یاند، "سروشتی ئیش به وجۆره یه و ئه وه نمونه ی كردارییه ، پارێزگاكان����ی عێ����راق له به رئه وه ی به ته وافوق دروستكراون، ئیشه كانیان ن����اڕوات، چونكه الیه نه كان ئیش����ی

یه كتر راده گرن". مامه ڵه كردنی ش����ێوازی له باره ی الیه نه كان����ی دیك����ه له گ����ه ڵ پارتی له پارێزگای سلێمانی ، نه وزاد هادی له گه ڵ ئه وه نی����ه حزبه كه ی داوای پۆس����ت بكات و ده ڵێت، "یه ك حزب س����لێمانی به ڕێوه بب����ات باش����تره ، چونك����ه ببێته ته وافوق����ات، ئیش جێبه جێناكرێن و پڕۆژه كان ناڕوات و

خه ڵك زیانی لێده كه وێت".ن����ه وزاد ه����ادی پاس����اوی هه یه بۆ ئ����ه و هه نگاوه ی ك����ه حزبه كه ی ده����ۆك له هه ولێ����رو له هه ریه ك����ه ناویه ت����ی بۆ پێكهێنان����ی حكومه ته لۆكاڵی����ه كان و ده ڵێت: "هه ڵبژاردنی په یوه ندی پارێ����زگاكان ئی����داره ی ئاوو پڕۆژه كانی به جێبه جێكردن����ی كاره باو خزمه تگوزارییه وه هه یه ، نه ك 140 و ماده ی مه سه له سیاسیه كان و پێش����مه رگه ، ملمالنێ له هه ڵبژاردنی ئه و سێ پارێزگایه دا هه بوه و ئه وه ی بیبات����ه وه حكوم����ه ت پێكدێنێ����ت،

ئه وه ش مه بده ئی دیموكراتیه ته ".

نوێنه‌ری‌‌حكومه‌تی‌‌هه‌رێم‌له‌تاران:ئێران ده توانێت رۆڵی "گاندی " له عێراقدا ببینێت

تا ئێستا گرێكوێره ی پۆستی پارێزگاری سلێمانی نه كراوه ته وه له‌پارێزگای‌‌سلێمانیدا‌نزیكه‌ی‌‌‌120پۆستی‌‌جیاواز‌‌هه‌یه‌

پارتی زۆنی سه وزو زه رد دورستده كاته وه

نازم ده باغ

هه ولێر

ئا:‌ئیحسان‌مه‌ال‌فوئاد‌

ئایا‌داعش‌ته‌قه‌‌ده‌خاته‌‌نێوان‌هه‌ڵوێستی‌‌پارتی‌‌و‌یه‌كێتییه‌وه‌؟‌ئه‌مه‌‌پرسیاری‌‌سه‌ره‌كی‌‌زۆربه‌ی‌‌ناوه‌نده‌‌سیاسیه‌كانی‌‌كوردستانه‌،‌زۆرێك‌پێیانوایه‌‌جیاوازییه‌ك‌له‌چۆنیه‌تی‌‌

مامه‌ڵه‌كردنی‌‌پارتی‌‌و‌یه‌كێتیدا‌له‌گه‌ڵ‌‌داعش‌به‌دیده‌كرێت،‌یه‌كێتی‌شه‌ڕی‌

داعش‌ده‌كات‌و‌سنوری‌‌پارتی‌ئارامه‌،‌به‌اڵم‌مسته‌فا‌چاوڕه‌ش‌ده‌ڵێت‌"ئه‌وه‌‌

قسه‌ی‌‌بێمانایه‌".

له‌نوێترین‌لێدوانی‌‌سه‌رۆكی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌ناوه‌ن���دی‌‌)ی‌.ن.ك(دا،‌ع���ادل‌م���وراد‌به‌رۆژنامه‌ی‌‌سه‌باحی‌‌عێراقی‌‌راگه‌یاندوه‌‌كه‌‌"داعش‌دروس���تكراوی‌‌ئه‌مه‌ریكایه‌"،‌ناوبراو‌جه‌غ���ت‌ل���ه‌وه‌ش‌ده‌كاته‌وه‌‌كه‌‌ئه‌وه‌ی‌ئێستا‌له‌عێراق‌ڕوده‌دات‌پیالنێكی‌ئه‌مه‌ریكای���ه‌‌ب���ۆ‌نان���ه‌وه‌ی‌ئاڵۆزی���ی‌له‌ڕۆژهه‌اڵتی‌ناوه‌ڕاست‌و‌له‌الیه‌ن‌سعودیه‌و‌توركیا‌و‌قه‌ته‌رو‌گروپی‌ده‌وڵه‌تی‌ئیسالمی‌جێبه‌جێ‌ )داع���ش(‌ ش���ام‌ له‌عێ���راق‌و‌

ده‌كرێت.عادل‌موراد‌ئاماژه‌‌به‌وه‌ش‌ده‌كات‌كه‌‌داعش‌مه‌ترس���ییه‌كی‌گه‌وره‌یه‌‌بۆ‌س���ه‌ر‌هه‌رێمی‌كورد‌س���تان،‌به‌اڵم‌له‌ئێس���تادا‌ته‌نیا‌هێ���رش‌ده‌كاته‌‌س���ه‌ر‌هێزه‌كانی‌نیش���تمانی‌ یه‌كێت���ی‌ پێش���مه‌رگه‌ی‌كوردس���تان،‌له‌ناوچه‌كان���ی‌جه‌ل���ه‌والو‌پارتی‌ له‌ناوچه‌كانی‌ سه‌عدیه‌و‌خانه‌قین،‌دیموكرات‌هیچ‌هێرش���ێك‌ئه‌نجام‌نادات،‌ئه‌و‌ده‌ڵێت‌"داعش‌هێرش‌ده‌كاته‌‌س���ه‌ر‌ناوچه‌‌كوردیه‌‌شیعیه‌كان،‌له‌هه‌ر‌شوێنێك‌حس���ێنییه‌‌هه‌بێت‌هێرشی‌ده‌كه‌نه‌‌سه‌ر،‌بۆیه‌‌ئێستا‌پێشمه‌رگه‌ی‌یه‌كێتی‌به‌رگری‌‌له‌و‌ناوچانه‌‌ده‌كات‌كه‌‌كوردی‌ش���یعه‌ی‌‌

تێدا‌نیشته‌جێن".به‌ش���ێك‌ ك���ه‌‌ له‌كاتێكیش���یدا‌له‌سه‌ركرده‌كانی‌‌یه‌كێتی‌‌پێداگری‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌‌ده‌كه‌ن‌"داعش‌و‌كۆنه‌په‌رس���تانمان‌وه‌ك‌هاوس���ێ‌‌قبوڵ‌‌نییه‌"،‌له‌به‌رامبه‌ردا‌زیات���ر‌ئه‌و‌بۆچونه‌‌له‌ناو‌پارتیدا‌زاڵه‌‌كه‌‌ه���ه‌ر‌جۆره‌‌هاوكارییه‌ك‌یان‌دژایه‌تیه‌كی‌‌الیه‌نێكی‌‌ش���ه‌ڕی‌‌نێوان‌سوننه‌و‌شیعه‌،‌له‌به‌رژه‌وه‌ن���دی‌‌كورد‌ت���ه‌واو‌نابێت،‌كه‌‌هه‌م‌داع���ش‌و‌هه‌م‌مالیكییش‌دۆس���تی‌‌راس���ته‌قینه‌ی‌‌كورد‌نین‌و‌نابێت‌كارێك‌له‌الیه‌ن‌كورده‌وه‌‌ئه‌نجامبدرێت‌كه‌‌ببێته‌‌

هۆی‌‌به‌هێزبونی‌‌الیه‌كیان.به‌شێك‌له‌چاودێرانی‌‌سیاسی‌‌جیاوازی‌‌ئه‌م‌هه‌ڵوێستانه‌‌ده‌گه‌ڕێننه‌وه‌‌بۆ‌نزیكیی‌‌ئ���ه‌م‌دو‌هێزه‌‌له‌توركیا‌ی���ان‌ئێرانه‌وه‌،‌ته‌نانه‌ت‌پێش���تریش‌به‌رل���ه‌وه‌ی‌‌داعش‌شاره‌كانی‌‌موسڵ‌‌و‌تكریت‌بخاته‌‌بنده‌ستی‌‌خۆیه‌وه‌،‌سه‌باره‌ت‌به‌چۆنیه‌تی‌‌په‌یوه‌ندی‌‌نێوان‌كوردو‌مالیكی‌،‌هه‌ڵوێستی‌‌جیاواز‌له‌نێوان‌یه‌كێتی‌‌و‌پارتیدا‌هه‌بوه‌‌و‌ته‌نانه‌ت‌وه‌ك‌راپۆرت���ه‌‌هه‌واڵییه‌كان‌ئاماژه‌ی‌‌بۆ‌

ده‌كه‌ن‌وه‌فدی‌‌یه‌كێت���ی‌‌و‌حزبی‌‌ده‌عوه‌‌به‌نهێن���ی‌‌و‌ب���ه‌دور‌له‌چ���اوی‌‌كامێراكان‌له‌به‌یروتی‌‌پایته‌ختی‌‌لوبنان‌كۆبونه‌ته‌وه‌‌و‌له‌رێككه‌وت���ن‌ جۆرێ���ك‌ گه‌یش���تونه‌ته‌‌ده‌رباره‌ی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌یه‌كێتی‌‌پش���تیوانی‌‌له‌بون���ه‌وه‌ی‌‌مالیكی‌‌بۆ‌جاری‌‌س���ێهه‌م‌به‌س���ه‌رۆك‌وه‌زیر‌بكات‌و‌له‌به‌رامبه‌ریشدا‌حزبی‌‌ده‌عوه‌‌پشتگیری‌‌له‌پێدانی‌‌پۆستی‌‌س���ه‌رۆك‌كۆمار‌به‌یه‌كێت���ی‌‌بكات،‌وه‌ك‌رۆژنامه‌ی‌‌مس���ته‌قبه‌لی‌‌لوبنانی‌‌ئاماژه‌ی‌‌

بۆ‌ده‌كات.له‌ئێستادا‌ له‌چاودێران‌ زۆرێك‌ به‌وته‌ی‌‌ژێر‌ده‌س���ه‌اڵتیدا‌ له‌س���نوری‌‌ یه‌كێت���ی‌ك���ه‌‌له‌پارێزگای‌‌دیال���ه‌وه‌‌درێژده‌بێته‌وه‌‌به‌جۆرێك‌ كه‌رك���وك‌ س���ه‌اڵحه‌دین‌و‌ بۆ‌له‌جۆره‌كان‌ش���ه‌ڕی‌داعش‌ده‌كاو‌پارتی‌

له‌سنوره‌كانی‌‌ژێر‌ده‌سه‌اڵتیدا‌كه‌‌له‌سنوری‌‌س���وریاوه‌‌درێژ‌ده‌بێته‌وه‌‌تا‌پارێزگاكانی‌‌موسڵ‌و‌كه‌ركوك‌ش���ه‌ڕی‌داعش‌ناكات،‌به‌اڵم‌ئه‌ندامی‌مه‌كته‌بی‌سیاسی‌یه‌كێتی‌و‌به‌رپرس���ی‌هێ���زه‌‌چه‌كداره‌كانی‌هه‌رێم‌له‌میحوه‌ری‌‌ناوچه‌ی‌‌دیاله‌و‌سه‌اڵحه‌دین،‌"مس���ته‌فا‌چاوڕه‌ش"‌ئه‌و‌قسانه‌‌به‌بێمانا‌ده‌زانێت‌و‌ده‌ڵێت‌"دوره‌‌له‌راستییه‌وه‌".

مسته‌فا‌چاوڕه‌ش‌له‌لێدوانێكی‌تایبه‌تدا‌بۆ‌ئاوێنه‌‌وتی‌"ئه‌وه‌‌قس���ه‌ی‌بێمانایه‌و‌قسه‌ی‌‌كه‌سی‌عاقڵ‌و‌پیاوی‌‌سیاسی‌نییه‌،‌ره‌نگه‌‌الی‌‌ئێمه‌‌دۆخه‌ك���ه‌‌گه‌رمتربێت‌و‌الی‌‌پارت���ی‌‌وا‌نه‌بێت،‌ئه‌و‌ش���وێنانه‌ی‌‌ئێمه‌ی‌‌تێداین‌ش���ه‌ڕو‌كێش���ه‌كانی‌‌هی‌ئه‌م���ڕۆ‌نییه‌و‌پێش���وتریش‌پڕ‌كێش���ه‌و‌ش���ه‌ڕ‌بوه‌،‌له‌2008دا‌مالیكی‌‌ویس���تی‌‌

ئ���ه‌و‌ناوچان���ه‌‌بگرێته‌وه‌و‌نه‌مانهێش���ت‌بێنه‌‌پێش���ه‌وه‌،‌بۆیه‌‌ناوچه‌كه‌‌خۆی‌هه‌ر‌وابوه‌و‌تیرۆریست‌و‌داعش‌و‌هه‌مو‌گروپه‌‌

چه‌كداره‌كانی‌لێكۆبونه‌ته‌وه‌".ئ���ه‌و‌فه‌رمانده‌یه‌ی‌‌یه‌كێت���ی‌ئاماژه‌ی‌‌ب���ه‌وه‌ش‌كرد‌ك���ه‌‌خه‌ڵكێ���ك‌ده‌یه‌وێت‌ئه‌و‌درزه‌‌دروس���ت‌بكه‌ن‌و‌هی���وام‌وایه‌‌ئ���ه‌و‌ش���تانه‌‌دروس���ت‌نه‌بێ���ت‌و‌ئێمه‌‌به‌دڵپاكی‌هاتوینه‌ته‌‌ئێره‌،‌له‌ئاینده‌ش���دا‌ده‌رده‌كه‌وێ���ت‌و‌مێ���ژو‌ره‌ح���م‌به‌كه‌س‌ناكات‌كه‌‌هه‌ر‌كه‌س���ێك‌ئه‌وه‌‌بكات.‌ئه‌و‌وتی‌‌"ئه‌مه‌‌فرس���ه‌تێكی‌مێژوییه‌و‌نابێت‌له‌ده‌ستبدرێت،‌هی‌حزبێك‌و‌دوان‌نییه‌و‌مافی‌هه‌مو‌خه‌ڵكی‌‌كوردستانه‌و‌چه‌ندین‌

ساڵه‌‌باسی‌ئه‌م‌هه‌له‌‌ده‌كه‌ین".س���ه‌نگه‌ری‌‌خۆمان‌ "ئێس���تا‌ وتیشی‌

گرتوه‌و‌س���ه‌نگه‌رگرتنیش‌باجی‌ده‌وێت،‌ئه‌وه‌تا‌س���وپای‌عێراق‌هه‌ڵهاتوه‌و‌ده‌ڵێن‌كه‌‌هاتین���ه‌وه‌‌ده‌بێت‌بچنه‌وه‌‌ش���وێنی‌‌خۆتان،‌بۆیه‌‌ئه‌م‌دۆخه‌‌عه‌قڵی‌سیاسی‌باشی‌ده‌وێت،‌به‌و‌هیوایه‌ین‌ئه‌گه‌ر‌بۆمان‌

بكرێت‌یه‌ك‌مه‌تر‌نه‌كشێینه‌‌دواوه‌".س���ه‌باره‌ت‌به‌وه‌شی‌‌كه‌‌ده‌وترێت‌پاش‌هێوربونه‌وه‌ی‌‌ئ���ه‌م‌دۆخه‌‌مالیكی‌داوای‌‌مس���ته‌فا‌ ده‌كات،‌ ك���ورد‌ كش���انه‌وه‌ی‌چ���اوڕه‌ش‌ده‌ڵێت‌"مالیك���ی‌خۆی‌چی‌ماوه‌‌تاوه‌كو‌داوای‌‌كش���انه‌وه‌مان‌بكات،‌به‌اڵم‌ئێمه‌‌ئێس���تا‌له‌شوێنی‌‌خۆمانداین،‌ئه‌و‌نه‌فه‌سه‌ی‌‌كه‌‌هه‌مانه‌‌به‌نیازنین‌یه‌ك‌هه‌ن���گاو‌بگه‌ڕێین���ه‌‌دواوه‌و‌خاك‌و‌واڵتی‌‌خۆمانه‌و‌هه‌مو‌خه‌ڵكی‌كوردس���تان‌داوا‌ده‌كه‌ن‌ئه‌مجاره‌‌هێزی‌كوردی‌نه‌كشێته‌وه‌و‌

له‌رابوردوشدا‌هه‌ر‌وامانكردوه‌".له‌به‌رامبه‌ریش���دا،‌ئه‌ندامی‌ئه‌نجومه‌نی‌ق���ه‌زای‌‌دوزخورماتو‌كه‌مال‌گلی‌پێیوایه‌‌ده‌س���ه‌اڵتی‌‌به‌غ���دا‌كۆتای���ی‌پێهاتوه‌و‌س���وننه‌كان‌و‌داعش‌و‌گروپه‌‌چه‌كداره‌كان‌له‌نزیكی‌‌ئه‌م‌ناوچانه‌ن‌كه‌‌پێش���مه‌رگه‌‌ده‌س���تی‌‌به‌س���ه‌ردا‌گرتون،‌ئ���ه‌و‌وتی‌‌"ئه‌م���ه‌ش‌كێش���ه‌یه‌‌بۆ‌ك���ورد،‌چونكه‌‌س���نورێكی‌سوننه‌نش���ینه‌و‌له‌ئاین���ده‌دا‌ره‌نگ���ه‌‌كێش���ه‌‌له‌نێوان‌س���وننه‌و‌كورد‌

دروستبێت".یه‌كێتی‌ پڕوپاگه‌نده‌ی‌‌شه‌ڕی‌ له‌باره‌ی‌‌دژی‌داعش‌به‌هۆی‌‌دۆستایه‌تی‌مالیكیه‌وه‌،‌ناوبراو‌وتی‌‌"پێموایه‌‌فشارێكی‌زۆر‌هه‌یه‌‌له‌س���ه‌ر‌یه‌كێتی‌كه‌‌شه‌ڕی‌داعش‌بكات،‌ب���ه‌اڵم‌رای‌خه‌ڵكی‌كوردس���تان‌ئه‌وه‌یه‌‌

خۆمان‌به‌دوربگرین".

ئێران و شیعه كان له بارزانی به گومانن

ئا:‌ئاوێنه‌

ئێران‌و‌شیعه‌كان‌به‌هۆی‌‌روداوه‌كانی‌‌ئه‌مدواییه‌وه‌‌رقی‌‌خۆیان‌له‌بارزانی‌‌ناشارنه‌وه‌،‌پێیانوایه‌‌ئه‌و‌یه‌كێكه‌‌له‌وانه‌ی‌‌سیناریۆی‌‌روداوه‌كانی‌‌

ئه‌مدواییه‌ی‌‌عێراقیان‌نوسیوه‌‌و‌جێ‌‌په‌نجه‌شی‌‌به‌و‌روداوانه‌وه‌‌دیاره‌.

ئ���ه‌و‌رۆژه‌ی‌‌ك���ه‌‌فرانس���ۆ‌ئۆالن���دی‌‌سه‌رۆكی‌‌فه‌ره‌نسا‌پێش���وازی‌‌له‌بارزانی‌‌كرد‌له‌ئه‌لیزێ‌،‌ناوبراو‌لێدوانێكی‌‌گرنگی‌‌راگه‌یاند‌و‌هۆش���داری‌‌دا‌كه‌‌عێراق‌روه‌و‌پاشه‌ڕۆژ‌و‌تونێلێكی‌‌"نادیار"‌ملده‌نێت!

زۆری‌‌نه‌خایاند‌پێشبینییه‌كه‌ی‌‌بارزانی‌‌هاته‌دی‌،‌ئه‌مه‌‌مای���ه‌ی‌‌گومانی‌‌زۆربه‌ی‌‌هێ���زه‌‌ش���یعه‌كان‌و‌كۆماری‌‌ئیس���المی‌‌ئێرانیش���ه‌،‌به‌تایبه‌تی‌‌كه‌‌بارزانی‌‌وه‌ك‌س���ه‌رۆكی‌‌ده‌وڵه‌تێك‌له‌الی���ه‌ن‌واڵتێكی‌‌ئه‌وروپیی���ه‌وه‌‌پێش���وازی‌‌لێك���را،‌ك���ه‌‌به‌دوژمنی‌‌سه‌رس���ه‌ختی‌‌رژێمی‌‌به‌ش���ار‌داده‌نرێت،‌ لوبنانیش‌ ئه‌سه‌دو‌حیزبواڵی‌‌نهێنییه‌كان���ی‌‌ ئاش���كراو‌ كۆبون���ه‌وه‌‌ئه‌وی���ش‌له‌پاری���س‌له‌گه‌ڵ‌‌س���ه‌ركرده‌‌نه‌یاره‌كانی‌‌رژێمی‌‌سوریا‌و‌ته‌نانه‌ت‌وه‌ك‌پڕوپاگه‌نده‌ش‌ده‌كرێت‌له‌گه‌ڵ‌‌سه‌ركرده‌‌نه‌یاره‌كانی‌‌ئێرانیشدا،‌ئه‌م‌گومان‌و‌رقه‌ی‌‌ئێران‌و‌ش���یعه‌كانی‌‌به‌رامب���ه‌ر‌به‌بارزانی‌‌ئه‌ستورتر‌كردوه‌،‌به‌تایبه‌تی‌‌كه‌‌به‌دوای‌‌هێرش���ه‌كانی‌‌داعشدا‌بۆ‌س���ه‌ر‌موسڵ‌‌و‌تكریت‌و‌رومادی‌‌و‌گه‌یشتنی‌‌چه‌كداره‌كانی‌‌به‌ده‌روازه‌كانی‌‌به‌غدا،‌قسه‌ی‌‌ئه‌وه‌‌هاته‌‌ئاراوه‌‌كه‌‌"ئه‌گه‌ری‌‌ئه‌وه‌‌به‌هێزه‌‌كه‌مپی‌‌لیبرێتی‌‌موجاهیدینی‌‌خه‌لق‌بگوازرێته‌وه‌‌

بۆ‌كوردستان".چه‌ند‌رۆژێكه‌‌زنجیره‌یه‌ك‌لێدوانی‌‌توند‌به‌رامبه‌ر‌به‌بارزانی‌‌له‌الیه‌ن‌په‌رله‌مانتارو‌پیاوان���ی‌‌ئایین���ی‌‌و‌میدیاكان���ی‌‌هێ���زه‌‌شیعیه‌كان‌و‌ئێرانه‌وه‌‌ده‌رده‌بڕرێن‌و‌ناوبراو‌تۆمه‌تبار‌ده‌كه‌ن‌به‌وه‌ی‌‌كه‌‌پش���تیوانی‌‌له‌گروپه‌‌چه‌كداره‌كان‌و‌شانه‌كانی‌‌حیزبی‌‌به‌عس‌ده‌كات‌و‌داڵده‌ی‌‌ش���وێنكه‌وتوانی‌‌عێزه‌ت‌دوری‌‌و‌ئه‌و‌سوننانه‌شی‌‌داوه‌‌كه‌‌له‌یاسا‌هه‌اڵتون‌و‌له‌ئوتێله‌كانی‌‌كوردستان‌حه‌واندونیه‌تیه‌وه‌‌و‌ئێس���تا‌هه‌ولێر‌چه‌قی‌‌

پیالنگێڕیی‌به‌عسیه‌كانه‌.ناكۆك���ی‌‌تون���دی‌‌بارزان���ی‌‌و‌مالیكی‌،‌زاده‌ی‌‌ئه‌مڕۆ‌نییه‌،‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌بۆ‌چه‌ند‌ساڵێك‌له‌مه‌وبه‌ر‌كه‌‌ته‌نانه‌ت‌كار‌گه‌یشت‌به‌وه‌ی‌‌له‌شكره‌كانیان‌له‌به‌رامبه‌ر‌یه‌كتردا‌بخه‌نه‌‌ئاماده‌باش���ییه‌وه‌،‌بارزانی‌‌له‌زیاد‌له‌بۆنه‌یه‌ك‌رای‌‌خۆی‌‌به‌رامبه‌ر‌به‌و‌پیاوه‌‌ش���یعه‌یه‌‌نه‌ش���اردوه‌ته‌وه‌‌كه‌‌ده‌سه‌اڵت‌له‌عێراق���دا‌به‌ره‌و‌تاكڕه‌ویی‌‌و‌دیكتاتۆریی‌‌نه‌شاردوه‌ته‌وه‌‌ ئه‌وه‌شی‌‌ بارزانی‌‌ ده‌بات،‌كه‌‌خوازیاره‌‌چه‌قۆی‌‌نه‌یاره‌كانی‌‌له‌سه‌ر‌ملی‌‌حكومه‌ته‌كه‌ی‌‌نزیكبخاته‌وه‌و‌ته‌نانه‌ت‌هه‌مو‌هه‌وڵی‌‌خۆشی‌‌بۆ‌متمانه‌سه‌ندنه‌وه‌‌له‌م‌سه‌رۆك‌وه‌زیره‌ی‌‌عێراق‌خسته‌گه‌ڕ.ك���ه‌‌ مالیك���ی‌ له‌به‌رامبه‌ریش���دا،‌پیاوێكی‌‌ته‌مه‌ن‌‌64س���اڵه‌و‌بڕوانامه‌ی‌‌س���ه‌الحه‌دین‌ له‌زانكۆی‌‌ ماس���ته‌ره‌كه‌ی‌‌ 30 م���اوه‌ی‌‌ به‌ده‌س���تهێناوه‌،‌ له‌هه‌ولێر‌بارزانی‌‌و‌سه‌ركرده‌كانی‌‌ له‌نزیكه‌وه‌‌ ساڵه‌‌دیكه‌ی‌‌كورد‌ده‌ناس���ێ‌و‌سه‌ركرده‌یه‌كی‌‌دی���اری‌‌حزب���ی‌‌ده‌عوه‌یه‌و‌ل���ه‌2006ه‌وه‌‌س���ه‌رۆك‌وه‌زیری‌‌عێراقه‌،‌به‌هه‌مانشێوه‌‌س���ه‌رنج‌و‌روانینێك���ی‌‌باش���ی‌‌به‌رامبه‌ر‌به‌بارزانی‌‌نییه‌،‌به‌پێ���ی‌‌به‌ڵگه‌نامه‌كانی‌‌ویكیلیك���س‌مالیك���ی‌‌له‌دانیش���تنێكیدا‌به‌كریس���تۆفه‌ر‌هێڵ‌باڵوێ���زی‌‌ئه‌وكاتی‌‌ئه‌مه‌ری���كای‌‌له‌به‌غ���دا‌راگه‌یان���دوه‌‌كه‌‌تاڵه‌بان���ی‌‌به‌ب���ه‌راورد‌به‌بارزانی‌‌"نه‌رم‌و‌كراوه‌ت���ر"ه‌.‌وێڕای‌‌ش���یعه‌كان‌و‌ئێران،‌وه‌ك‌ ناوچه‌ك���ه‌دا‌ له‌جه‌مس���ه‌ربه‌ندیی‌‌به‌ش���ێك‌له‌پڕۆژه‌ی‌‌توركیا‌و‌س���عودیه‌و‌قه‌ته‌ر‌له‌بارزانی‌‌ده‌ڕوانن‌و‌ته‌نانه‌ت‌بی‌‌بی‌‌سی‌‌له‌راپۆرتێكیدا‌ئاماژه‌‌به‌وه‌‌ده‌كات‌كه‌‌بارزانی‌‌ره‌نگه‌‌ته‌نها‌كه‌س‌بێت‌له‌عێراقدا‌كه‌‌به‌ئه‌نجامگه‌یاندنی‌‌پڕۆژه‌كانی‌‌قاسمی‌‌

سلێمانی‌‌زه‌حمه‌ت‌و‌دژوار‌كردبێت.‌‌له‌سایه‌ی‌‌ئه‌م‌دۆخه‌‌نوێیه‌ی‌‌عێراقیشدا،‌پێده‌چێت‌هه‌ری���ه‌ك‌له‌مالیكی‌‌و‌بارزانی‌،‌هه‌روه‌ها‌شیعه‌و‌س���وننه‌و‌كورد‌سوربن‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌دۆخی‌‌عێراق‌و‌كوردستان‌به‌ره‌و‌ئه‌و‌ئاڕاس���ته‌یه‌‌راپێ���چ‌بكه‌ن‌كه‌‌خۆیان‌مه‌به‌س���تیانه‌،‌ئه‌مه‌ش‌درێژه‌‌به‌و‌ملمالنێی���ه‌‌ده‌دات‌ك���ه‌‌ماوه‌یه‌كی‌‌زۆره‌‌

عێراقی‌‌تێكه‌وتوه‌.

3)434(‌سێشه‌ممه‌‌‌2014/6/24هه‌نوکه

كوردانی مه نده لی ، له الیه ن سوننه و شیعه شه وه وه ك دوژمن ته ماشا ده كرێن

یه كێتی شه ڕی داعش ده كات و سنوری پارتی ئارامه مسته فا چاوڕه ش: ئه وه قسه ی بێمانایه

ئا:‌محه‌مه‌د‌حسێن

دوای‌‌كۆنترۆڵكردنی‌به‌شی‌‌هه‌ره‌‌زۆری‌‌ناوچه‌‌عه‌ره‌بیه‌-سوننه‌كانی‌عێراق‌له‌الیه‌ن‌داعش‌و‌به‌هێزبونی‌ئاماده‌یی‌‌پێشمه‌رگه‌‌له‌ناوچه‌‌جێناكۆكیه‌كانی‌نێوان‌هه‌رێمی‌كوردستان‌و‌به‌غدا،‌له‌ئاستی‌جیهانی‌و‌ناوخۆیی‌‌عێراق‌و‌كوردستانیشدا‌كورد‌وه‌ك‌براوه‌ی‌‌

یه‌كه‌می‌ئه‌م‌هاوكێشه‌‌تازه‌ی‌‌)داعش-مالیكی(‌ده‌ركه‌وت،‌به‌اڵم‌ئه‌مه‌‌ته‌واوی‌وێنه‌كه‌‌نیه‌،‌له‌هه‌ندێك‌ناوچه‌ی‌‌گرنگی‌مێژویی‌كوردستان،‌وه‌ك‌مه‌نده‌لی‌،‌

كورد‌به‌ته‌واوی‌ده‌ربه‌ده‌ركراوه‌‌و‌خه‌ریكه‌‌به‌ته‌واوی‌كۆڕه‌ویان‌پێده‌كه‌ن.

ناحی���ه‌ی‌‌مه‌نده‌ل���ی‌،‌س���ه‌ر‌به‌قه‌زای‌‌به‌له‌دروزی‌پارێزگای‌‌دیاله‌یه‌‌و‌به‌ش���ێكه‌‌له‌ناوچ���ه‌‌جێناكۆكی���ه‌كان،‌له‌ئێس���تادا‌س���ه‌ركردایه‌تی‌سیاس���ی‌كورد‌ده‌ستی‌كورده‌كه‌شی‌ دانیش���توانه‌‌ لێش���ۆردوه‌‌و‌روبه‌ڕوی‌هه‌ڵمه‌تێكی‌گه‌وره‌ی‌‌ترساندن‌و‌ده‌س���تدرێژی‌‌میلیشیا‌ش���یعه‌كانی‌وه‌ك‌

)عه‌سائب‌ئه‌هل‌ئه‌لحه‌ق(‌بونه‌ته‌وه‌.به‌پێی‌‌تۆماره‌‌فه‌رمیه‌كان،‌دانیشتوانی‌ده‌وروب���ه‌ری‌‌ گونده‌كان���ی‌ مه‌نده‌ل���ی‌‌و‌نزیك���ه‌ی‌‌‌120هه‌زار‌كه‌س‌ده‌بێت،‌به‌اڵم‌ئێس���تا‌ته‌نها‌30هه‌زار‌كه‌سی‌تێدا‌ده‌ژی‌‌"به‌ه���ۆی‌‌ئاواره‌ی���ی‌‌و‌راگواس���تنیانه‌وه‌‌

له‌ش���اره‌كانی‌ دانیش���توانه‌كه‌ی‌‌ زۆربه‌ی‌‌تری‌‌كوردستان‌و‌عێراق‌ده‌ژین"‌به‌وته‌ی‌‌ناحیه‌كه‌،‌عه‌بدول‌حس���ێن‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌

عه‌باس.عه‌بدول‌حسێن‌عه‌باس‌رونیكرده‌وه‌‌كه‌‌تا‌ناوه‌ڕاستی‌حه‌فتاكانی‌سه‌ده‌ی‌رابردو،‌زیات���ر‌له‌‌75%ی‌دانیش���توانی‌‌مه‌نده‌لی‌‌ك���ورد‌بون،‌ب���ه‌اڵم‌ئێس���تا‌15-20%ی‌ك���وردی‌‌تێدا‌ماوه‌‌و‌به‌هۆی‌‌سیاس���ه‌تی‌ته‌عریبی‌رژێمی‌به‌عس‌و‌تیرۆرو‌تۆقاندنی‌دوای‌‌ساڵی‌‌2003ه‌وه‌‌كورده‌كان‌به‌رده‌وام‌

ناوچه‌كه‌‌جێده‌هێڵن.ده‌س���تپێكردنی‌ له‌گ���ه‌ڵ‌ وتیش���ی‌،‌هێرشه‌كانی‌داعش‌له‌ناوچه‌كانی‌نه‌ینه‌وا‌و‌پێش���ڕه‌ویی‌ ده‌نگ���ۆی‌‌ باڵوبون���ه‌وه‌ی‌‌هێزكان���ی‌پێش���مه‌رگه‌‌ب���ه‌ره‌و‌ناوچ���ه‌‌جێناكۆكیه‌كان،‌چه‌كداره‌كانی‌)عه‌سائب‌ئه‌هل‌ئه‌لحه‌ق(،‌كه‌‌میلیش���یایه‌كی‌نزیك‌له‌حكومه‌ت���ی‌مالیك���ی‌و‌ئێرانه‌‌و‌له‌الیه‌ن‌)قه‌ی���س‌خه‌زعه‌لی‌(یه‌وه‌‌س���ه‌رۆكایه‌تی‌ده‌كرێت،‌ده‌ستیانگرت‌به‌سه‌ر‌مه‌نده‌لیدا‌و‌به‌شێوه‌یه‌كی‌بێپێشینه‌‌كه‌وتنه‌‌ئازاردانی‌ك���ورد‌و‌عه‌ره‌به‌‌س���وننه‌كانی‌ناوچه‌كه‌،‌له‌ئێستاش���دا‌له‌گ���ه‌ڵ‌گروپ���ه‌‌ش���یعه‌‌چه‌كداره‌كان���ی‌ت���ری‌‌وه‌ك‌)ئیس���ناد،‌هه‌مو‌ مه‌رجه‌عی���ه‌ت(‌ خۆبه‌خش���ه‌كانی‌كۆنترۆڵكردوه‌؛‌ ناوچه‌كه‌ی���ان‌ ش���تێكی‌هێ���زه‌‌ پۆلی���س،‌ رۆڵ���ی‌‌ له‌یه‌ككات���دا‌ئه‌منیه‌كان‌و‌سوپای‌‌عێراقیش‌ده‌بینن.

عه‌بدول‌حسێن‌عه‌باس‌وتیشی‌،‌بونی‌ئه‌م‌هێزه‌‌چه‌كداره‌‌ش���یعانه‌‌له‌ناحیه‌كه‌‌و‌نیش���اندانی‌هێز‌و‌توانایان‌به‌شێوه‌یه‌كی‌رۆژانه‌‌ته‌نها‌بۆ‌ئه‌وه‌یه‌‌رێگریی‌‌له‌هاتنی‌پێشمه‌رگه‌‌بكه‌ن‌بۆ‌ناوچه‌كه‌،‌ئه‌گینا‌تا‌ئێستا‌كه‌س‌هه‌ستی‌به‌مه‌ترسی‌داعش‌و‌عێراق‌ دوایی���ه‌ی‌‌ ئ���ه‌م‌ نائارامیه‌كان���ی‌رونیش���یكرده‌وه‌‌ له‌مه‌نده‌لی‌،‌ نه‌ك���ردوه‌‌ك���ه‌‌"به‌رپرس���انی‌)عه‌س���ائب‌خۆیان‌

ده‌ڵێن‌هاتون‌ب���ۆ‌رێگریكردن‌له‌داعش‌و‌له‌پێشمه‌رگه‌ش".

ل���ه‌روی‌ مه‌نده‌ل���ی‌‌ كورده‌كان���ی‌مه‌زهه‌بیه‌وه‌‌شیعه‌ن،‌به‌شێكی‌زۆریشیان‌بۆ‌ له‌هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌عێراق���دا‌ده‌نگیان‌الیه‌ن���ه‌‌عێراقیه‌‌ش���یعه‌كاندا،‌ته‌نها‌هه‌ر‌ئه‌گینا‌ له‌ناحیه‌كه‌دا‌شیعه‌ن‌ ئه‌وانیش���ن‌عه‌ره‌ب���ه‌كان‌س���وننه‌ن،‌ب���ه‌اڵم‌به‌وته‌ی‌‌عه‌بدول‌حس���ێن‌عه‌باس،‌"چه‌كداره‌كانی‌)عه‌س���ائب‌ئه‌ه���ل‌ئه‌لح���ه‌ق(‌له‌نێوان‌مه‌نده‌لی‌‌و‌به‌له‌دروزدا‌خاڵی‌پش���كنینیان‌داناوه‌‌و‌پرسیار‌له‌ناس���نامه‌ی‌‌نه‌ته‌وه‌یی‌‌ده‌كه‌ن،‌ ئۆتۆمبیل���ه‌كان‌ سه‌رنش���ینانی‌ك���وردم‌دایئه‌گرن‌و‌ هه‌ركه‌س���ێك‌بڵێت‌س���وكایه‌تی‌پێده‌كه‌ن.‌وتیشی‌‌ته‌نانه‌ت‌به‌هه‌ندێك‌كوردیان‌وتوه‌،‌"ئێره‌‌شوێنی‌

تۆ‌نیه‌‌بڕۆ‌بۆ‌كوردستان".به‌هه‌ڕه‌ش���ه‌و‌ س���ه‌باره‌ت‌ ه���ه‌ر‌ده‌س���تدرێژیه‌كانی‌گروپ���ی‌)عه‌س���ائب‌ئه‌ه���ل‌ئه‌لحه‌ق(‌به‌رامبه‌ر‌ك���ورد،‌رۆژی‌‌هه‌رێم���ی‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ ‌2014/6/19كوردستان‌به‌یاننامه‌یه‌كی‌ده‌ركرد‌و‌تیایدا‌داوای‌كرد‌له‌مه‌رجه‌عه‌‌ئاینیه‌كان‌و‌پارت‌و‌عێراق‌ شیعه‌ی‌‌ سیاسیه‌كانی‌ كه‌سایه‌تیه‌‌س���نورێك‌بۆ‌ئه‌م‌گروپ���ه‌‌دابنێن‌و‌رێگه‌‌نه‌ده‌ن‌به‌وجۆره‌‌دژایه‌تی‌كورد‌بكه‌ن.

هه‌رێ���م‌ س���ه‌رۆكایه‌تی‌ هه‌رچه‌ن���ده‌‌عێ���راق‌ حكومه‌ت���ی‌ داوایك���ردوه‌‌به‌رپرسیارێتی‌یاس���ایی‌‌خۆی‌‌سه‌باره‌ت‌

به‌كوردانی‌دانیشتوی‌به‌غداو‌ناوچه‌كانی‌تری‌‌عێ���راق‌جێبه‌جێب���كات،‌به‌اڵم‌ئه‌م‌گروپ���ه‌‌زۆر‌نزیك���ه‌‌له‌ن���وری‌‌مالیك���ی‌له‌هه‌رشوێنێكدا‌ س���ه‌رۆكی‌حكومه‌ته‌وه‌،‌جموجوڵ‌و‌چاالكیی���ان‌هه‌بێت‌به‌هێزترو‌له‌دام���ه‌زراوه‌‌ ده‌ستڕۆیش���توترن‌حكومیه‌كان،‌ته‌نانه‌ت‌له‌ئێس���تادا‌له‌ناو‌به‌وته‌ی‌‌ كارده‌كه‌ن‌ مه‌نده‌لیدا‌ پۆلیس���ی‌

عه‌بدول‌حسێن‌عه‌باس.حس���ێن‌خ���وداداد،‌كوردێك���ی‌تری‌‌ناوچ���ه‌ی‌‌مه‌نده‌لیه‌‌و‌له‌س���اڵی‌‌2007ه‌وه‌‌ئاواره‌ی‌‌گه‌رمیان‌بوه‌،‌به‌اڵم‌وه‌ك‌خۆی‌‌ده‌یگێڕێت���ه‌وه‌‌ئ���ه‌و‌له‌ده‌س���ت‌تیرۆری‌‌قاعی���ده‌و‌گروپه‌‌چه‌كداره‌‌س���وننه‌كانی‌ناوچه‌كه‌‌رایك���ردوه‌‌به‌ئاوێنه‌ی‌‌راگه‌یاند،‌"ئه‌وكات‌ده‌یانكوشتین‌له‌سه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌شیعه‌‌بوین،‌به‌اڵم‌ئێستا‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌

كوردین".)ناكۆكی���ه‌‌ تائیفی���ه‌ت‌ هه‌رچه‌ن���ده‌‌ئاینی‌و‌مێژوییه‌كانی‌ش���یعه‌و‌س���وننه‌(‌بزوێنه‌ری‌سه‌ره‌كی‌الیه‌نه‌‌شه‌ڕكه‌ره‌كانی‌عێراق���ه‌‌)حكومه‌ت���ی‌ن���وری‌‌مالیكی‌و‌شیعه‌كان‌له‌به‌رامبه‌ر‌داعش‌و‌هاوپه‌یمانه‌‌س���وننه‌كانی(‌به‌اڵم‌كوردان���ی‌مه‌نده‌لی‌‌وه‌ك‌دۆس���ت‌و‌برا‌ته‌ماشاناكرێن‌له‌الیه‌ن‌ش���یعه‌كانی‌عێراق���ه‌وه‌،‌به‌هه‌م���ان‌ئه‌و‌ئه‌ندازه‌ی���ه‌‌قاعیده‌و‌س���وننه‌كانی‌دیاله‌‌به‌دوژمنی���ان‌ده‌زانن‌و‌له‌س���ااڵنی‌‌2006و‌

2007دا‌لێیانده‌كوشتن.

سامه‌را

تکریت

روباری‌فورات

دێر‌زور

ره‌قه‌

تورکیا

بێجی

که‌رکوکهه‌رێمی‌کوردستان

سه‌لمان‌به‌گجه‌له‌والسه‌عدیه‌میقدادیه‌به‌عقوبه‌

موسڵته‌له‌عفه‌ر

جوگرافیای‌هێزه‌کانی‌"داعش"و‌کوردو‌شیعه‌و‌‌سوننه‌‌له‌عێراقدا

مه‌ڵبه‌ندی‌چاالکیی‌"داعش"‌

شاره‌کانی‌‌ژێر‌کۆنترۆڵی‌"داعش"‌

ناوچه‌‌جێناکۆکه‌کان‌

عه‌ره‌بی‌سوننه‌ کورد

سه‌رچاوه‌

فرۆکه‌‌هه‌ڵگری‌"یو‌ئێس‌ئێس‌جۆرج‌بۆش"‌که‌‌‌90فرۆکه‌و‌دوو‌مه‌رقه‌ده‌‌‌ئایینییه‌کانی‌عه‌ره‌بی‌شیعه‌‌گه‌می‌سه‌ر‌به‌هێزی‌ده‌ریایی‌ئه‌مه‌ریکای‌له‌سه‌ره‌‌‌له‌که‌نداو

شیعه‌

کێڵگه‌‌نه‌وتییه‌کان‌و‌دامه‌زراوه‌‌سه‌ره‌کییه‌کان

فه‌لوجه‌که‌ربه‌ال

دیجله‌

کوه‌یت

به‌سرا

عێراق

ئێران

به‌رپرسانی‌عه‌سائب‌ئه‌هل‌ئه‌لحه‌ق‌خۆیان‌

ده‌ڵێن‌هاتون‌بۆ‌رێگریكردن‌له‌داعش‌و‌

له‌پێشمه‌رگه‌ش

ره‌نگه‌‌الی‌‌ئێمه‌‌دۆخه‌كه‌‌گه‌رمتربێت‌و‌الی‌‌پارتی‌‌وا‌نه‌بێت،‌

ئه‌و‌شوێنانه‌ی‌‌ئێمه‌ی‌‌تێداین‌شه‌ڕو‌كێشه‌كانی‌‌هی‌ئه‌مڕۆ‌نییه‌و‌پێشوتریش‌پڕ‌

كێشه‌و‌شه‌ڕ‌بوه‌

كابینه ی هه شته م به كۆمه ڵێك

قه یرانه وه ده ستی به كاره كانی كرد

ئا: ئاكۆ

دوای 9 مانگ له چاوه ڕوانی، سه رئه نجام كابینه ی هه شته م به به شداری الیه نه براوه كانی هه ڵبژاردن و به كۆمه ڵێك

قه یرانه وه ده ستی به كاره كانی كرد، ئه مه ش گرفتی گه وره ی بۆ هاواڵتیانی

هه رێم دروستكردوه .له ئێستادا قه یرانی دارایی، دواكه وتنی موچه ، قه یرانی به نزین و سوته مه نی،

كه مبونه وه ی بڕی كاره با، قه یرانی وه ستانی پرۆژه كان، نه هاتنی بودجه ، ڕێكنه كه وتنی هه رێم و به غدا، به رزبونه وه ی نرخی كااڵو

كه لوپه له كان و دواجار هاتنی گروپی داعش بۆ نزیك سنوری ناوچه كوردییه كان،

به ته واوی باڵی به سه ر هه رێمی كوردستاندا كێشاوه و ئه مه ش هاواڵتیانی نیگه رانكردوه .

له نێو ئه و قه یرانه جۆربه جۆرانه دا، كابینه ی هه شته م پێكهات.

به نیگه رانی���ه وه له هاواڵتی���ان به ش���ێك ده ڕواننه ئه و دۆخه ی كه ئێستا كوردستانی گرتۆته وه و پێیانوایه زیانمه ندی یه كه م ته نها خۆیانن. ڕێبوار شاكر كه هاواڵتییه كی ته مه ن 37س���اڵه ، له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه نیگه رانی خۆی له و بارودۆخه ده ربڕی و گه ش���بین نیه به وه ی حكومه ت���ی هه رێم بتوانێت به زویی و به ئاس���انی زاڵبێت به س���ه ر ئه و قه یرانانه ، "چونكه حكومه ت هیچ پالن و به رنامه یه كیان نیه بۆ روبه روبونه وه ی قه یرانه كان، پێش���تر

چۆن بون ئێستاش هه ر وان". هاوكات سه ربه س���ت ئه حمه د كه پیشه ی مامۆس���تای س���ه ره تاییه ، بۆچونی وایه كه "له بری پێكهێنانی كابین���ه ، هه ق وابو ئه و به رپرس���انه ی ئێس���تا كه به ش���ی زۆریان دروس���تكه رو خوڵقێن���ه ری قه یرانه كان����ن،

ده ست له كار بكێشنه وه ". ئه یوب س���ماقه یی، مامۆس���تایی زانكۆو ش���اره زای بواری ئاب���وری، له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه جه ختی له سه ر ئه وه كرده وه كه ئه و گرتۆته وه ، كوردستانیان ئێستا قه یرانانه ی درێژه ده كێشێن. "بۆ نمونه له سه ر مه سه له ی قه یرانی به نزین له هه رێمی كوردستان، بڕی پێویستمان نیه له موش���ته قاتی نه وتی، تا ئێس���تا پااڵوگه ی پێویستمان نیه . خاوه نی فڕۆك���ه و فڕۆكه خانه ی���ن، كه چ���ی قه یرانی به نزینمان هه یه و هاواڵتیان زۆر به ئه س���ته م به نزینی���ان ده س���تده كه وێت و ئه م دۆخه ش

به رده وام ده بێت". س���ماقه یی وتیش���ی، "داهات���ی ن���ه وت به ش���ی موچه و به ڕێوه بردنی كاروباره كانی داموده زگاكان���ی حكوم���ه ت ن���اكات، بۆیه هه ردو قه یرانی دارایی و سوته مه نی به رده وام ده بێ���ت و درێ���ژه ده كێش���ێت، له وانه ش���ه قه یرانی دیكه ش���ی به دوادابێت ب���ۆ نمونه

قه یرانی نیشته جێبون". ناوبراو پێشیوایه كه ئێستا له كوردستان قه یران قه یران راده كێشێت و ئه و بارودۆخه ش قه یرانێكی مه ترسیدار به دوای خۆیدا دێنێت، كه ئه ویش بریتیه له كه مكردنه وه ی ده رفه تی كارو دروس���تبونی رێژه یه كی زۆری بێكاری، چونكه ئه گه ر خه ڵك بێكار بو هه ژار ده بێت و كه وات���ه رێژه ی هه ژاریی���ش به رزده بێته وه ، به مج���ۆره ش كێش���ه ی سیاس���ی و ئابوری و

كۆمه اڵیه تی به دوای خۆیدا دێنێت.

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

به شی زۆری ئه و كه سانه ی كه پۆستی وه زیرییان

له كابینه ی هه شته می حكومه تی هه رێم وه رگرتوه ، بڕوانامه و

پسپۆریه تییه كه یان زۆر دوره له و پۆسته وه زارییه ی كه پێیاندراوه ،

به رپرسێكی حیزبی ده ڵێت "له هه مو دونیادا وایه كه پۆستی وه زیر پۆستێكی سیاسیه و مه رج نیه

هه مو ئه وانه ی كه ده كرێنه وه زیر له پسپۆرییه تیه كه یان نزیك بێت"، هاواڵتییه كیش ده ڵێت "حیزبه كان

له سه ر بنه مای نان بۆ نانه وا و گۆشت بۆ وه زیر" ئیشیانكردوه .

س���ه ره نجام كابینه ی هه ش���ته می حكومه ت���ی هه رێم���ی كوردس���تان، هاوكات له گه ڵ گه یشتنی چه كدارانی داعش بۆ س���ه ر سنوره كانی هه رێم، له دایكبون���ی خ���ۆی راگه یاند، جگه ل���ه وه ی ك���ه س���ه رۆكی حكومه ت و جێگره كه ی س���ه ر به دو ماڵی هه ره ناس���راوی هه رێمی كوردس���تانن كه زیاتر له په نجا ساڵه كایه ی سیاسی كوردس���تان له س���ه ر ن���اوی ئه وان تاپۆكراوه ، تاڵه بان���ی " "بارزان���ی و كه س���ی وه زیره كانی���ش زۆرب���ه ی پس���پۆری خ���اوه ن ته كنۆك���رات و بواره كان���ی خۆی���ان نی���ن، له نێ���و ئه وان���ه ی ك���ه پۆس���تی وه زیرییان وه رگرتوه ، تیایاندایه به كالۆریۆس���ی وه زیری كراوه ت���ه هه یه له یاس���ادا ش���اره وانی، هه ش���یانه بڕوانام���ه ی كراوه ته وه رگرت���وه و له جیۆلۆجیدا وه زیری ئه وقاف، له زۆربه ی پۆس���ته نه بێت، به ده گم���ه ن وه زاریی���ه كان وه زارییانه پۆس���ته ل���ه و هه مویان دانه نراون كه نزیكبن له پس���پۆڕیی و

جۆری بڕوانامه كانیان.پێكهێنان���ی كابین���ه ی هه ش���ته م به مج���ۆره ، بابه تێكی گه رمی په یجه كۆمه اڵیه تی ت���ۆڕی كوردییه كان���ی فه یس���بوك بو، كه سه دان كۆمێنت و نوكت���ه ی له س���ه ر باڵوكراوه ت���ه وه ، به ش���داربوییه كی تۆڕی كۆمه اڵیه تی فه یس���بوك له په ڕه ی تایبه تی خۆی نوس���یویه تی "ئ���ه رێ ك���ه س هه یه بڕوانام���ه ی به كالۆری���ۆس له قورئان بكات���ه وه زی���ری كش���توكاڵ، به اڵم جیۆلۆجی له زانس���تی به كه لۆریۆس بكات���ه وه زی���ری ئه وق���اف، ی���ان به كه لۆریۆس له ئه ندازه ی ته الرسازی

بكاته وه زیری داد؟".له په یجه دیك���ه ش هاواڵتییه ك���ی تایبه تییه ك���ه ی خۆی���دا كۆمێنتێكی ب���ه م س���ه باره ت ته نزئامێ���زی

هه رێ���م حكومه ت���ی پێكهاته ی���ه ی نوس���یوه و ده ڵێت "نان بۆ نانه وا و

گۆشت بۆ وه زیر".حزب و الیه نه سیاس���یه براوه كانی دانان���ی له ب���اره ی هه ڵب���ژاردن ره چاونه كردن���ی وه زیره كانی���ان و بۆچونی جیاوازیان پس���پۆریه تییان هه ی���ه ، عه ل���ی حس���ێن ئه ندام���ی لق���ی به رپرس���ی س���ه ركردایه تی و 2ی پارتی له هه ولێ���ر، له لێدوانێكدا به ئاوێن���ه ی راگه یاند ك���ه "له هه مو دونیادا وایه ، پۆستی وه زیر پۆستێكی سیاسیه و مه رج نیه هه مو ئه وانه ی كه ده كرێنه وه زیر له پسپۆرییه تیه كه یان نزیكب���ن، چونكه گرنگ سیس���ته م و ئه و به ڕێوه به ران���ه ن كه له وه زاره تدا

كارده كه ن".له س���ه ر جه ختیش���ی ناوب���راو ئه وه كرده وه كه زۆربه ی وه زیره كانی پارت���ی له س���ه ر بنه م���ای تواناو تا ڕاده یه ك پس���پۆرییه وه دیاریكراون، ئ���ه و وتی "ته نانه ت وه زیرمان داناوه ك���ه ئه ندامی پارتیش نیه ، بۆ نمونه ئاش���تی هه ورامی كه هه شت ساڵه وه زی���ره ئه ندامی ئێم���ه نیه و ته نها ئه وه نه بێت ك���ه له بواره كه ی خۆیدا كه س���ێكی ته كنۆكرات و سه ركه وتو و ش���اره زایه ، دیس���ان وه زیره كان���ی نمونه بۆ به هه مانشێوه ، دیكه شمان كاك كه ری���م ش���نگالی له بواره كه ی خۆیدا سه ركه وتوه ، هه روه ها د.عه لی له ب���اره ی به هه مانش���ێوه س���ندی پالندانانه وه كه س���ێكی س���ه ركه وتو

بوه ".وتیشی "به اڵم وه زیریشمان داناوه

كه له پس���پۆرییه كه یه وه دوره ، به اڵم ره نگ���ه ئه مه كێش���ه نه بێ���ت و به و مانایه ش نایه ت كه ئ���ه وان ناتوانن

له پۆسته كانیان سه ركه توبن".له ژوری كه ری���م، حه م���ه د.ئاكۆ توێژین���ه وه ی سیاس���ی بزوتنه وه ی گ���ۆڕان، له لێدوانێك���دا ب���ۆ ئاوێنه جه ختی له س���ه ر ئه وه ك���رده وه كه له بنه ڕه تدا پۆستی وه زیر، پۆستێكی سیاس���یه نه ك پۆستێكی پیشه یی ، ئ���ه و وت���ی "له هه مو دونی���اش هه ر وای���ه ك���ه وه زاره تێ���ك وه رئه گرن، ئه به ن و به ڕێوه سیاسه تی حكومه ت ورده كارییه ك���ه ی به جێده هێڵرێت بۆ بریكاری وه زیرو راوێژكارو به ڕێوه به ره

گشتیه كانی نێو وه زاره ت".وتیش���ی "هه ڵبه ت���ه ئێم���ه وه ك بزوتن���ه وه ی گ���ۆڕان خه ڵكێكی زۆر كه هه یه متمانه دارم���ان به توان���او له سیاس���ه تی به رگ���ری ده توان���ن ئه و بك���ه ن، گ���ۆڕان بزوتن���ه وه ی وه زیرانه شمان كه بزوتنه وه ی گۆڕان داین���اون، به هه مانش���ێوه خه ڵك���ی به توان���او جێگ���ه ی متمان���ه ن، ئه و وه زیرانه شمان له سه ر بنه مای سیاسی دانراون، به مه به ستی جێبه جێكردنی به رنامه كانی بزوتنه وه كه و به رگریكردن

له سیاسه تی بزوتنه وه ی گۆڕان".ئاكۆ حه مه كریم ئه وه شی رونكرده وه كه تا ئێس���تا له بزوتن���ه وه ی گۆڕان ته نها چوار كه س له كابینه ی هه شت ده ستبه كاربون، چونكه به دڵنیاییه وه ئه و پۆستانه ی دیكه شمان كه ماون له سه ر بنه مای سیڤی و ته كنۆكراتی و كێبڕك���ێ ده بێت. وتیش���ی "بۆ ئه و

پۆس���تانه ی ك���ه ماون م���ه رج نیه كه سه كه ئه ندامی بزوتنه وه ی گۆڕان بێت، زۆر ئاس���اییه ئه و كه سه ی كه پۆستی پێده ده ین كه سێكی بێالیه ن بێت، بۆیه جه خ���ت له وه ده كه مه وه كه به المانه وه گرنگ نیه ئه و كه سه ئه ندامی گۆڕان���ه یاخود نا. ئه مه ش له داهات���ودا ره نگده دات���ه وه و ئ���ه و سیاس���ه ته په ی���ڕه و ده كه ین. به اڵم بۆ مه سه له ی پۆس���ته وه زارییه كان

ئه مه یان شتێكی جیاوازتر بو".س���ه عدی ئه حمه د پیره ، ئه ندامی مه كته بی سیاسی یه كێتی نیشتمانی دانان���ی له ب���اره ی كوردس���تان، هه شته می له كابینه ی وه زیره كانیان حكومه ت���ی هه رێ���م، له لێدوانێك���دا ئه وه ی به ئاوێن���ه راگه یاند كه دوری له پس���پۆرییه تیه كه ی وه زی���ره كان خۆیان به گرفت نازانم، چونكه " خۆ

وه زیر كرێكاریی ناكات".ئ���ه و وتی "ئ���ه و كابینه ی���ه دوای نۆ مان����گ ئینج����ا له دایكبوه ، بۆیه هه رچۆنێك بێت با وه زیره كان سه د رۆژێك ئیش����ی خۆیان بكه ن، ئنجا

قسه یان له سه ر بكه ن".ئه و به رپرس����ه ی یه كێتی ئه وه شی رونك����رده وه ك����ه له ن����او یه كێت����ی ته م����ه ن و ش����وێنی جوگراف����ی و تا ڕاده یه كی����ش هه وڵ����درا پس����پۆریی به بنه م����ا وه ربگیرێ����ت، ب����ۆ نمونه ك����ه پس����پۆریه تییه كه یان ئه وانه ی ره چاوك����راوه وه زیری رۆش����نبیرییه له وه ته ی هه یه له نێو راگه یاندن ئیش ده كات و زمانزانێك����ی باشیش����ه . بۆ به هه مانشێوه ، دیكه ش وه زیره كانی

تا راده یه كی باش ره چاوی بڕوانامه و پسپۆرییه كه یان كراوه .

ئه بوبه كر عه لی، ئه ندامی مه كته بی سیاس����ی یه كگرت����وی ئیس����المی، له لێدوانێك����دا به ئاوێن����ه ی راگه یاند ك����ه "م����ه رج نی����ه ئه م پرس����ه بۆ هه م����و وه زاره ته كان ببێته گرفتێكی گ����ه وره ، بۆیه ئه بێ به ش����ێوه یه كی گشتی تێڕوانینێكی نوێمان هه بێت، به وه ی كه له خوار پۆستی وه زیری، پێویسته ره چاوی پسپۆریی بكرێت و خه ڵكی به تواناو لێهاتوو لێوه شاوه ،

بخرێنه ئه و شوێنانه ".كه رونكرده وه ئه وه ش����ی ناوبراو "له نێو یه كگرتو ت����ا راده یه كی زۆر ره چاوی جۆری پسپۆرییه كه كراوه ، هه روه ك هه ندێك پس����پۆریش هه یه گشتیه و دیار نیه ، هه ندێك پۆستی وه زیری هه یه گش����تیه و كه س����ێكی سیاسی ئه توانێت به ڕێوه یان ببات". ناوب����راو وتی "به گش����تیش ئه وانه ی نزیكه یه كگرت����و پس����پۆرییه كه یان

له پۆست و ئیشه كانیانه وه ".وتیش����ی "ئێمه خاوه نی كادیرێكی زۆری����ن، بۆیه حزبێك����ی وه ك ئێمه ئه گ����ه ر له نێو حزبه كه ی����دا، خه ڵكی نه بێت ب����ۆ پۆس����تی وه زاره ته كان، ئاس����اییه ك����ه خه ڵك����ی ده ره وه ی خۆمان بهێنین، ب����ه اڵم كه خه ڵك و ب����اش له نێ����و حزبه كه مان كادیری هه بێت پێویست به وه ناكات خه ڵكی بهێنی����ن حزبه كه م����ان ده ره وه ی ئه وه چونك����ه پێبده ین، پۆس����تی رونه كه ئه وله ویه ت بۆ كادیره كانی

خۆمانه ".

هەنوکە(434( سێشه ممه 42014/6/24

نان‌بۆ‌نانه‌وا‌و‌گۆشت‌بۆ‌وه‌زیرسه عدی پیره : دوریی وه زیره كان له پسپۆرییه تیه كه ی خۆیان

به گرفت نازانم، چونكه "خۆ وه زیر كرێكاریی ناكات"

ئا: شاهۆ ئه حمه د

هه رسێ كه ناڵه كه ی پێشوی ئۆپۆزسیۆن )كه ی ئێن ئێن، سپێده ، په یام( له چوار

ساڵی رابردودا به شێوه ی میدیایه كی ئۆپۆزسیۆنی ره خنه گر به رامبه ر

به ده سه اڵت كاریانكردوه كه حزبه كانیان له ده ره وه ی حكومه ت بون، به اڵم ئێستا هه رسێ الیه نه پێشوه كانی ئۆپۆزسیۆن )گۆڕان، یه كگرتو، كۆمه ڵ( به شدارییان له كابینه ی هه شته می حكومه تی هه رێمی

كوردستان كردوه ، ئایا ئه و كه نااڵنه له قۆناغی داهاتودا به هه مانشێوه ی رابردو

كار ده كه ن یان شێوازی كاركردنیان ده گۆڕن؟

سه رپه رشتیاری گشتی كه ناڵی كه ی ئێن ئێنی س����ه ر به بزوتنه وه ی گۆڕان، شۆڕش حاجی له باره ی سیاسه تی كه ناڵه كه یانه وه بۆ چوار ساڵی ئاینده ، به ئاوێنه ی راگه یاند كه "سیاس����ه تی كه ناڵی ك����ه ی ئێن ئێن هه مان سیاس����ه تی پێشوی ده بێت له روی هۆشیاركردنه وه ی خه ڵك و پێدانی زانیاری كه موكوڕی����ه كان و ده ستنیش����انكردنی چاودێریكردن����ی ئ����ه دای حكومه ت، به اڵم

ته نی����ا گۆڕانكاریه ك بكرێ����ت له چۆنیه تی ده بێت، ره خنه گرتنه كه مان����ه وه زمان����ی هه ربۆیه به چاوێكی ره خنه گرانه وه سه یری په رله م����ان و حكومه ت ده كه ی����ن هه روه ها ده ستخۆش����ییان باش����ه كانیان ل����ه كاره ره خنه له كه موكوڕیی����ه كان لێده كه ی����ن و

ده گرین".ناوب����راو ئاماژه ی ب����ه وه ش كرد كه ئه و

كاته ی له ئۆپۆزسیۆن بوین به زمانێك قسه ده كه ین، به اڵم له ئێس����تا له ناو حكومه تین به زمانێكی تر قس����ه ده كه ین، ئێستا له ناو حكومه تین له نزیك����ه وه چاودێریی ئه دای له پێش هه مویانه وه وه زاره ته كان ده كه ین ئه دای وه زی����ر و كارمه نده كانی بزوتنه وه ی گ����ۆڕان، جاران ك����ه له په رله م����ان بوین به ش����ێوه یه ك په رله مان ه����ه وای كه ش و

بو ئه دایان به و ش����ێوه یه ی ئێس����تا نه بو، له ئێستاشدا كه ی ئێن ئێن جه خت له سه ر ئ����ه وه ده كاته وه كه ده بێت ده نگی خه ڵك بێت و داواكاری خه ڵك بگه یه نێته شوێنی خۆی ، هه روه ها هه مو ئه و پرۆژه یاسایانه بهێنینه پێش����ه وه و موناقه شه ی بكه ین كه

له به رژه وه ندی خه ڵكی كوردستان بێت".وتیشی "به شێوه یه ك میدیاكانی گۆڕان

رێكده خه ین����ه وه كه بتوانی����ن هه م رۆڵی چاودێری����ی و هه م رۆڵی پێدان����ی زانیاری

گه یاندن به خه ڵكی كوردستان ببینن".له باره ی سیاس����ه تی كه ناڵی ئاس����مانی سپێده له چوار ساڵی ئاینده دا، به رێوه به ری گشتی كه ناڵی ئاسمانی سپێده به وه كاله ت حامید محه مه د عه لی به ئاوێنه ی راگه یاند "ئێمه وه كو كه ناڵی سپێده له به رئه وه ی كه میدیا ده سه اڵتی چواره مه ده بێت له خه می داواكاریه كان����ی خه ڵكی كوردس����تان بێت چ ئه وه ی سیاس����ی كه خزمه ت به ئامانجه نه ته وه یه كه بكات چ ئه وه ش����ی په یوه ندی رۆشنبیریی و الیه نی به خزمه تگوزاریه كان و

كۆمه اڵیه تیه وه هه یه ".ناوبراو ئاماژه ی به وه ش كرد كه راسته له ئێس����تادا یه كگرتوی ئیسالمی به شداری له حكومه ت كردوه ، به اڵم ئه وه واناكات كه ئێمه ده س����تبه رداری قسه كردن ده رباره ی كه موكوڕیه كانی����ان بی����ن، به ڵكو ده كرێت گۆڕان����كاری ره خنه گرتنه ك����ه ش����ێوازی

به سه ردا بێت.س����پێده وه گوتاری چۆنیه تی له باره ی محه مه د جه ختی له س����ه ر ئه وه كردوه وه كه ئه وان حزبێكی ئیس����المی میانڕه ون و باوه ڕم����ان به توندوتیژی نیه نه له گوتاری

له مامه ڵه كردن����ی ن����ه راگه یاندنم����ان موماره سه ی رۆژانه مان.

ئاس����مانی كه ناڵ����ی به رێوه ب����ه ری له ب����اره ی چۆنیه ت����ی كاركردنی په ی����ام راگه یان����د به ئاوێن����ه ی كه ناڵه كه یان����ه وه "په ی����ام وه كو خ����ۆی كار ده كات له گه ڵ ئ����ه وه ی س����ه ر به پارتێكی ئۆپۆزس����یۆن بوین، به اڵم به به رده وامی ئه و ده رفه ته مان پێكهێنانی له سه ره تای داوه به كابینه كان حكومه ته وه به پێویس����تمان زانیوه تا ئه و كاته ی ده كه ونه س����ه ر ڕێ����ڕه وی خۆیان، چونك����ه له س����ه ره تای ده س����تبه كاربونی وه زیره كان له ناو وه زاره ته كان كه شاره زایی پس����پۆڕییان نیه نابێت ئێمه ده ستبكه ین ساڵێكیان ده رفه تی به ڵكو به ره خنه گرتن پێده ده ین له و ماوه یه به ئه ندازه ی ئه وه ی

ره خنه بگرین پێشنیار ده كه ین".ده كات ب����ه وه ش ئام����اژه ناوب����راو ئیس����المی كۆمه ڵ����ی به ش����داریكردنی له حكوم����ه ت وا له كه ناڵی په ی����ام ناكات چاوپۆشی بكات له هه ڵه و كه موكوڕیه كانی حكومه ت به ڵكو له وه زاره ته كانی كۆمه ڵه وه ده س����تپێده كه ین، له به رئه وه ی نامانه وێت كه ناڵ����ی په ی����ام بێته قوربان����ی یه ك دو

وه زیری كۆمه ڵ.

له‌چوار‌ساڵی‌‌ئاینده‌‌سێ‌‌كه‌ناڵه‌كه‌ی‌‌پێشوی‌‌ئۆپۆزسیۆن‌چۆن‌مامه‌ڵه‌‌ده‌كه‌ن؟

ده كرێت شێوازی ره خنه گرتنه كه

گۆڕانكاری به سه ردا بێت

نامانه وێت كه ناڵی په یام ببێته

قوربانی یه ك دو وه زیری كۆمه ڵ

له چوار ساڵی

رابردو چۆن بوین له ئاینده ش هه ر

واده بین

ئه بێ به شێوه یه كی گشتی تێڕوانینێكی

نوێمان هه بێت، به وه ی كه له خوار پۆستی وه زیری، پێویسته ره چاوی پسپۆریی

بكرێت و خه ڵكی به تواناو لێهاتوو لێوه شاوه بخرێنه

ئه و شوێنانه رێوڕه سمی سوێندخواردنی سه رۆک و جێگرو وه زیره کانی کابینه ی هه شته م له په رله مان

5(434( سێشه ممه 2014/6/24کوردستانی

ئا: ئاوێنە، شوان حەمە

ساڵح گەدۆ بەنوێنەرایەتی هەرسێ کانتۆنەکەی ڕۆژئاوای کوردستان، لەرێگەی ئاوێنەوە داوا لەسەرۆکی پەرلەمان، یوسف محەمەد دەکات

پەرلەمانی کوردستان بەفەرمی دەسەاڵتی خۆسەری ڕۆژئاوای

کوردستان بناسێنێت.

س���اڵح گ���ەدۆ دەڵێ���ت "بەناوی دیموکراتی، خۆس���ەری ڕێبەڕایەتی داوا لەپەرلەمانی کوردس���تان و بەڕێز یوسف محەمەد، سەرۆکی پەرلەمانی هەرێمی کوردستان دەکەم لەنزیکترین کۆبون���ەوەدا پەرلەمانی کوردس���تان خۆس���ەری بەڕێبەری دان بەفەرمی دیموکرات���ی ڕۆژئاوای کوردس���تاندا

بنێت".لەئێس���تادا ش���اندێکی ڕۆژئ���اوای کوردس���تان بەس���ەرۆکییەتی ساڵح گەدۆ، لەگەش���تێکی دیپلۆماس���یدا، س���ەردانی چەندین واڵتی ئەورپییان کردوەو تا ئێس���تاش گەش���تەکەیان

بەردەوامە.

گەش���تەوە ل���ەم ب���ا ئاوێن���ە: بۆچ���ی ئێ���وە دەس���تپێبکەین،

لەئەوروپان؟س���اڵح گ���ەدۆ: ئێم���ە هاتوین بۆ ئەوروپا تا پش���تگیری بۆ ڕۆژئاوای کوردستان دەستبخەین. لەبوارەکانی بەڕێوەبردن و تەندروستی و پەروەردەو ئاسایشدا پێویس���تمان به هاوکارییە، باش���تر کادیرەکانمان دەمانەوێ���ت

پ���ەروەرده بکرێ���ن، بەب���ڕوای ئێمە جۆراوجۆردا لەب���واری ئەوروپیەکان

دەتوانن هاوکاریمان بکەنئاوێنە: س���ەردانی چەن���د واڵتتان پیش���وازییتان چ���ۆن ک���ردوەو

لێدەکرێت؟س���اڵح گەدۆ: تا ئێس���تا سەردانی س���وید و ئەڵمانی���ا و بەلجی���کاو نەرویجمان کردوە. لەگەڵ کارمەندانی وەزارەتەکانی دەرەوەی ئەو واڵتانەدا ئەنجامداوە. کۆبونەوەم���ان چەندین هەمانکات لەئەڵمانیا لەگەڵ کارمەندانی کۆبونەوەمان ئەمه ریکا باڵێۆزخانەی کردوە. دەی���ان پەرلەمانتاری حیزبە لەوەزارەتی بینیوە. ئەوروپیەکانمان ش���اندی وەک نەروی���ج دەرەوەی واڵتانی تر، بەفەرمی پێش���وازییمان لێکرا. ئێمە پێمانوایە ئەم گەشتەمان س���ەرکەوتوبوە و چاوەڕوانی ئەنجامی

باشی لێدەکەین.ئاوێنە: لەماوەی ڕابردودا رێکخراوی لێبوردن���ی نێودەوڵەت���ی ڕەخن���ەی لەدەسەاڵتدارانی ڕۆژئاوای کوردستان گ���رت، ئێ���وە ئ���ەو ڕاپۆرت���ە چۆن

هەڵدەسەنگێنن؟س���اڵح گ���ەدۆ: م���ن ڕاپۆرتەکەم ڕاستیی هەندێک ڕاپۆرتەکە بینیوە. تێدایە و ئێمە لەئێستادا کاری لەسەر دەکەین. ئێمە نوێین، ئەزمونمان زۆر نییە. پێویستمان بەپەروەردەی زیاتر هەی���ە. بۆ نمونە س���ەبارەت بەبونی مێردمن���داڵ لەڕیزەکان���ی یەپەگەدا، ڕێبەرایەتی بڕیاریداوە نابێت تەمەنی گەریال لەخوار هەژدەس���اڵەوە بێت. لەئێس���تادا ئ���ەو بڕی���ارە جێبەجێ

ل���ەم ئێم���ە ئامانج���ی دەکرێ���ت. سەردانە، داوای هاوکاریی و بەشداری ئەروپیەکان���ە بۆ پڕکردن���ەوەی ئەو ج���ۆرە کەموکوڕییان���ە و پەرەپێدان

لەبوارە جیاوازەکاندا.س���ەبارەت ئ���ەی ئاوێن���ە: بەدورخس���تنەوەی ئ���ەو بەرپرس���ە

حزبیان���ەی ڕۆژئ���اوای کوردس���تان ک���ە لەپارتی و مەس���عود بارزانییەوە

نزیکن؟دژی ئێم���ە گ���ەدۆ: س���اڵح دورخس���تنەوەی هەر کەسێکین. من بانگهێشتی هەمو ئەو کەس و الیەنانە دەک���ەم ب���ا بێ���ن، فەرم���و لەڕیزی

پێش���ەوە دابنیش���ن، ئێمە ئامادەین کورد گەلی بەرژەوەن���دی لەپێناوی تەنازولیان بۆ بکەی���ن، با بێن لەناو ڕێبەرایەتی خۆس���ەریدا جێی خۆیان بگرن. دان بەڕێبەرایەتیدا بنێن. ڕێز لەهەڵبژاردن و زۆرینەو کەمینە بگرن ، ئێمەش ئامادەی هەمو هاوکارییەکین. ڕۆژئاوای کوردستان بوترێت هەڵەیە تەنی���ا لەژێ���ر دەس���ەاڵتی پارت���ی دیموکرات���ی )پەیەدە(دایە، یەکێتی فرەحزبیی کوردس���تان لەڕۆژائاوای هەیە. بۆ نمونە، من سکرتێری پارتی چەپی دیموکراتی کوردی س���وریام، بەرپرس���ی پەیوەندیەکانی دەرەوەم، هەمانکات وەزیری دەرەوەی کانتۆنی بەسەرۆکایەتی لەئێستادا جەزیرەم و شاندێکی ڕۆژئاوا هاتوینەتە ئەوروپا. ئاوێنە، ئێ���وە زیاتر لەدو س���اڵە دەوڵەت���ی چەکدارەکان���ی لەگ���ەڵ ئیس���المی لەعێراق و شام )داعش(دا شەڕ دەکەن، سەرنجی ئێوە سەبارەت بەهێرشەکانی داعش بۆ سەر عێراق و

هەرێمی کوردستان چییە؟س���اڵح گەدۆ: هێرش���ەکانی داعش بۆ س���ەر عێراق و باشوری کوردستان دەیسەلمێنن کە ئەوەی ئێمە پێشتر سەبارەت بەداعش دەمانوت ڕاستین. ئەوکاتەی ئێمە لەش���ەڕی داعش���دا لەباش���وری بوین و داوای کۆمەکمان کوردس���تان کرد ، لەکاتێکدا خەڵکی شارەکان هاوکارییان کردین، بەداخەوە پارتی دەروازەی سنوریی فیشخاپوری لێداخستین. ئێمە پشتگیری خۆمان بۆ باشوری کوردستان دوپاتدەکەینەوە، لەپێش���مەرگەکانی دەستخۆش���ی

یەکێت���ی نیش���تیمانی دەکەی���ن کە لەخ���وار کەرکوکەوە پش���تێنەیەکی ئەمنیی���ان دروس���تکردوە ت���ا ڕێگە خەڵکی کەرک���وک و بگرن و لەداعش ناوچەکە بپارێزن. هیوادارم الیەنەکان ل���ەوە تێگەیش���تبێتن ک���ە لەهەمو کاتێک زیاتر پێوستمان بەیەکڕیزیی و یەکدەنگ���ی کورد هەی���ە. دەمەوێت لەڕێگەی ئاوێنەوە بەناوی ڕێبەڕایەتی داوا ڕۆژئاوا، خۆس���ەری دیموکراتی لەپەرلەمان���ی کوردس���تان و بەڕێ���ز یوسف محەمەد، سەرۆکی پەرلەمانی هەرێمی کوردستان بکەم، لەنزیکترین کۆبون���ەوەدا پەرلەمان بەفەرمی دان بەڕێب���ەری خۆس���ەری دیموکرات���ی

ڕۆژئاوای کوردستاندا بنێت.ئاوێنە: کێشەی ئێوە لەگەڵ پارتیدا

چییە؟ساڵح گەدۆ: ئێمە هیچ کێشەیەکمان لەگ���ەڵ پارتی���دا نیی���ە، کێش���ەکە الی پارتیی���ە ن���ەک الی ئێمە. ئێمە هیوادارین پارتی جارێکیتر بەحساباتی خۆیدا بچێتەوە، بەتایبەت لەئێستادا هەڕەش���ەکانی داعش و مەترسیەکانی بوەت���ەوە. هەموم���ان ڕوب���ەڕوی ڕێبەرایەت���ی خۆس���ەری لەڕۆژئ���اوا ڕاس���تیەکە، لەئەوروپ���ا پێش���وازی لێدەکرێت. لەباش���وری کوردس���تان یەکێتی و گ���ۆڕان و یەکگرتوو کۆمەڵ و زەحمەتکێش���ان و سۆسیالیس���ت و حزبەکانی تر پیشوازییان لێکردوین، بەڕاستی من تا ئێستاش نازانم پارتی

چێ لەئێمە دەوێت!

hamashwan.awene@yahoo.no

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

ئه ندامی مه كته بی سیاسی كۆمه ڵی ئیسالمی كوردستان نازم عه بدواڵ

جه غت له وه ده كاته وه كه هێشتا زوه حوكم له سه ر سیسته می حوكمڕانی

داعش بدرێت و ده ڵێت "بڕواناكه م ئه و جوڵه یه ی ئه وان كردویانه بۆ

قه ده غه كردنی نێرگه له كێشان بێت".

ن����ازم عه ب����دواڵ له لێدوانێك����دا بۆ ئاوێن����ه ئام����اژه ی به وه ك����رد كه بۆ خێراكانی به پێش����ڕه وییه په یب����ردن داعش له ش����اره كانی موسڵ و تكریت و ئه نب����اردا پێویس����ته خوێندنه وه مان بۆ ك����ۆی عێراق هه بێت ن����ه ك بێین ئ����ه و ناوچانه جیابكه ین����ه وه و پارچه پارچه ی بكه ین، ئه و وتی "ماوه یه كی زۆره عێراق به بارودۆخێكی قه یراناویدا ده س����ه اڵتی به ه����ۆی تێپه ڕده بێ����ت مالیكی حوكمڕانی����ی مالیكیی����ه وه ، جۆرێك له خۆسه پاندنی پێوه دیاربو، گوێی به ده س����تور نه دا، حس����ابی بۆ پێكهاته كانی دیك����ه ی عێراق نه كردو ئه م����ه ش وای لێهات ك����ه له كۆتاییدا ئه م بته قێته وه ، دۆخه ك����ه به مجۆره بارودۆخ����ه ده رئه نجامی سیاس����ه تی

هه ڵه ی حكومه تی عێراقییه ".ناوب����راو جه غتی ل����ه وه كرده وه كه سیاس����ه تی هه ڵه ی مالیك����ی وایكرد داعش ده ست به سه ر كۆمه ڵێك شارو ناوچ����ه ی عێراقدا بگرێ����ت و جۆره ها گروپ بێنه ناو عێراق كه هه ندێكیان نامۆن و ناسراو نین، ئه و وتی "ئه وه ی ئێس����تا هاتوه ته ناو عێراقه وه به شی زۆری خه ڵك����ی س����وننه پش����تیوانی

لێده كه ن".له رۆژان����ی راب����ردودا پڕوپاگه نده ی س����ه ركرده یه كی ك����ه ك����را ئ����ه وه كۆمه ڵی ئیس����المی سه باره ت به گیان له شه ڕی پێش����مه رگه له ده س����تدانی داعشدا قورسه به "شه هید" ناوببرێن، ئاوێنه ئ����ه م پرس����یاره ی له ئه ندامی مه كته ب سیاس����یه كه ی كۆمه ڵ كرد،

ئه وش����ه هیدی "مه س����ه له ی وت����ی ش����تێك نی����ه ئێمه بیبه خش����ینه وه . ش����ه هیدی ئه كه وێته س����ه ر پیرۆزیی پیش����ه كه وه ، بۆ نمونه له روی عورفی

له سه ر هه ركه س����ێك كورده وارییه وه ش����تێكی پیرۆز بكوژرێت، به تایبه ت به رگریك����ردن مه س����ه له ی له س����ه ر له گ����ه ل و واڵت، ئه م����ه پێیده گوترێت ش����ه هید. له روی عورفیه وه كه پیشه بكوژرێت هه ركه س����ێك پیرۆزبێ����ت،

ئه بێته شه هید".وتیشی "له روی ئیسالمه تیشه وه هه ر كه سێك نیه تی پرۆژه كه ی پیرۆزبێت، وه كو دیفاعكردن له گه ل و واڵت، ئه وه الی خودا شه هیده . دواتریش ئه كه وێته س����ه ر عه قیده و دینی ئه و خه ڵكه الی خوا، ئه گه ر كه سه كه له گه ڵ خوا بێت و له س����ه ر پرۆژه یه كی پیرۆز بجه نگێت، به دڵنیاییه وه ئه وه ش����ه هیده . ئه گه ر له گه ڵ خواش نه بێت، كاره كه ی پیرۆز بو، ئه وه له نێو خه ڵك هه ر به شه هید جێگه ی به دڵنیاییه وه ئه برێ����ت و ناو

ته قدیره ".ناوبراو ئاماژه ی به وه ش كرد كه ئه وان هێزی پێش���مه رگه به هێزێكی پارێزگار

ده زانن له هه رێمی كوردستان، ئه و وتی "ئێمه واجبه هه مومان نه ك هه ر هێزی پێشمه رگه ، له هه ر شوێنێكه وه مه ترسی له سه ر هه رێمی كوردستان دروستببێت پارێ���زگاری بكه ین، چونك���ه هه رێمی هه مومانی كه ش���تییه كه كوردس���تان تێدای���ن. واته ته نها حزبێك و الیه نێك و پارتێ���ك و ئاینێك���ی تیا نی���ه ، هه مو حزب و الیه نه سیاسی و ئاینی و پێكهاته كۆمه اڵیه تیه كانی هه رێمی كوردس���تان له ناو كه ش���تی هه رێمی كوردستاندان. بۆیه ئه ركی سه رشانی هه مو الیه كمانه

پارێزگاری لێبكه ین".له وه اڵمی پرسیارێكیش���دا سه باره ت به زانیاری ئه وان وه ك هێزێكی ئیسالمی كه داعش كێ���ن و چۆن به ڕێوه ده برێت، نازم عه بدواڵ وتی "ئێمه نازانین ئه وان چه ن���د گروپ���ن و چه ند كه س���ن و كێ ئه كات، قیاده یان ئه ب���ات و به ڕێوه یان به ڕاس���تی ئێمه له م روه وه ئاگادارنین و زانیارییمان نی���ه ، ئه وه نده ئه زانین كه

ئه ڵێن داعش، به اڵم له نێو داعش چه ند گروپ هه ی���ه ، به عس���یه كان و خه ڵكی دیكه و زۆر گروپی دیكه هه ن، له به رئه وه هه ر حوكمێك بده ین له سه ر ئه و جۆره

به ڕێوه بردنه ، هێشتا زوه ".به چۆنیه ت���ی س���ه باره ت به ڕێوه بردن���ی ناوچه كانیش���یان ك���ه ب���اس له به رته س���ككردنه وه ی ئازادییه قه ده غه كردن���ی تاكه كه س���ییه كان و چه ندین ئامڕازی ساده ی ژیان ده كرێت، ناوبراو وت���ی "بڕواناكه م ئه و جوڵه یه ی كه ئه وان كردویان���ه بۆ قه ده غه كردنی نێرگه ل���ه و جگه ره کێش���ان بێت، بۆیه نابێت ئێستا حوكم له سه ر ئه وان بده ین فاڵن و قه ده غه كردو نێرگه له ی���ان وه اڵ فیسار شتیان قه ده غه كرد، ئه و جۆره حوكمه نابێت بدرێ���ت، ئه بێت له كۆی ئه و سیسته مه حوكمڕانییه بڕوانین كه له ناوچه یه كدایه پێیده ڵێن سێگۆش���ه ی س���وننه ، دوای بزانین له س���ه ر جۆره حوكمێك ئیس���تیقرار ئ���ه كات، دواتر

ئه بێت بڕیاری له سه ر بده ین، به راستی من ناتوانم هیچ جۆره بڕیارێك له س���ه ر داعش حوكم���ه ی سیس���ته می ئ���ه و بده م، كه ب���اس ده كرێت، چونكه هیچ

زانیارییه كی وردم له باره وه نیه ".له وه اڵم���ی ئ���ه و پرسیاره ش���دا كه كۆمه ڵی ئیسالمی چۆن پێناسه ی داعش ده كات و چ ناوێ���ك له و گروپه ده نێن؟ ئه و وتی "داعش، پێكهاته كه یه چه ندین ناوو پێناس���ه ی هه ی���ه ، له به رئه وه من ناتوانم ئێستا یه ك پێناسه ی بۆ بكه م، له به رئه وه ی شتێكی مه جهول و نادیاره . بۆیه ئێس���تا ناتوانم پێناسه یه كیان بۆ بكه م چونكه زانیاری وردم له س���ه ریان

نیه ".ن����ازم عه ب����دواڵ جه غت����ی له س����ه ر ئه وه ش كرده وه كه كۆمه ڵی ئیسالمی چه ن����د مانگێك له مه وب����ه ر به فه رمی ڕایانگه یاندوه له گه ڵ ئه وه دان گه نجان و له نێوخۆی الوانی هه رێمی كوردستان واڵت����دا خه بات����ی سیاس����ی و دینی و

زانستی بكه ن، ئه و وتی "ئێمه به هیچ ش����ێوه یه ك له گه ڵ ئه وه نین كه هیچ گه نجێكی هه رێمی كوردستان بۆ كاری سیاس����ی روبكاته ده ره وه ی هه رێمی

كوردستان و بچێته ناو داعشه وه ".ده رباره ی ئه و ناوچانه ش كه پێشتر له ژێر ده س���تی س���وپای عێراقدا بون و ئێستا له ژێر ده سه اڵتی پێشمه رگه دان، نازم عه بدواڵ وتی "ئه و شوێنانه مافێكی كه كوردستانه ، هه رێمی ده س���توریی ناوچه كانی ماده ی 140یشی پێده وترێت، مافێكی ش���ه رعییه كه بگه ڕێنه وه سه ر هه رێم���ی كوردس���تان. به اڵم له س���ه ر ئه وه ی میكانیزم���ی گه ڕاندنه وه ی ئه و شوێنانه چۆن بێت؟ ئه وه ده گه ڕێته وه س���ه ر بڕیاری س���ه ركردایه تی سیاسی ك���ورد، كه له م روه وه ئه بێت بڕیارێكی حه كیمانه بدات و به شێوازێكی جوان ئه و هه وڵبده ین به ده ستبێنینه وه و ناوچانه زۆرتری���ن مه س���ره ف، به كه متری���ن

ده سكه وت به ده ستبهێنین".

"داوا لەپەرلەمانی کوردستان دەکەین بەفەرمی دەسەاڵتی ڕۆژئاوای کوردستان بناسێنێت"

ئایا‌گیانله‌ده‌ستدان‌له‌شه‌ڕی‌‌"داعش"‌له‌دیدی‌‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیسالمییه‌وه‌‌شه‌هیده‌؟

ئه ندامێكی مه كته بی سیاسی : شه هیدیی شتێك نیه ئێمه بیبه خشینه وه

ئێم���ە دەستخۆش���ی لەپێش���مەرگەکانی یەکێتی نیش���تیمانی دەکەی���ن ک���ە لەخ���وار کەرکوکەوە پش���تێنەیەکی ئەمنیی���ان دروس���تکردوە تا ڕێگە

لەداعش بگرن

بڕواناكه م ئه و جوڵه یه ی كه

داعش كردویانه بۆ قه ده غه كردنی نێرگه له و جگه ره

کێشان بێت، بۆیه نابێت ئێستا حوكم

له سه ر ئه وان بده ین

سیاسه تی هه ڵه ی مالیكی وایكرد داعش ده ست به سه ر كۆمه ڵێك شارو ناوچه ی عێراقدا بگرێت

ئا: هاوكار حسێن

ئه مه ریكا هه رێمی كوردستان ده خاته ڕیزی ئه و ناوچانه ی كه مه ترسییان بۆ سه ر ژیانی هاواڵتیانی ئه مه ریكی هه یه و له هۆشدارییه كدا بۆ هاواڵتیانی خۆی ، وه زاره تی ده ره وه ی واشنتۆن

رایده گه یه نێت، "پێویسته كارمه ندانی حكومه تی ئه مه ریكا له هه رێمی

كوردستان، له كاتی چونه ده ره وه یان بۆ ده ره وه ی ناوچه پارێزراوه كانیان،

تیمی تایبه تی ئه منییان له گه ڵدا بێت".

به پێ���ی به ڵگه نامه یه ك���ی س���ایتی ویكیلیك���س ك���ه له الی���ه ن وه زاره تی ده ره وه ی ئه مه ریكا نوسراوه و ئاراسته ی باڵیۆزخانه ی به غ���دا كراوه و ئاوێنه ش ده قه كه ی كردوه به كوردی ، به رپرسانی وه زاره تی ده ره وه ی ئه و واڵته هۆشداریی له عێراق، گه ش���تكردن هاتوچۆكردن و به هه رێمی كوردستانیش���ه وه ، ده ده نه هاواڵتیانی خۆیان و رایده گه یه نن، "هیچ ش���وێنێك ناكرێت به پارێزراو دابنرێت. هێرشه كان بۆس���ه ر ئامانجه مه ده نی و س���ه ربازییه كان له سه رتاسه ری عێراق به رده وامن، به ناوچه ی سه وزو باكوری له هه رێمی مه به ست )كه عێراقیشه وه

كوردستانه (". كه به ڵگه نامه یه دا ئه و له به ش���ێكی مێژوه كه ی بۆ ساڵی 2010 ده گه ڕێته وه و تێیدا بارودۆخی عێراق به "مه ترسیدارو چاوه ڕواننه كراو" وه س���فكراوه ، هاتوه ، به وانه شه وه باڵیۆزخانه ، "كارمه ندانی ك���ه له باك���وری عێ���راق )هه رێم���ی كوردس���تان( نیش���ته جێن، ده ش���ێت

پێویستیان به رێپێدان بێت". ه���اوكات ئاماژه ب���ه وه ش كراوه كه "پێویسته هه مو گه ش���تیاران خاوه نی ڤی���زای عێراق���ی ب���ن ك���ه له الیه ن حكومه تی نیش���تمانیه وه ده رده چێت. ئه و مۆڵه تی داخڵبون���ه ی كه له الیه ن هه رێم���ی كوردس���تانه وه ده رده چێت، كاری عێ���راق دیكه ی له ناوچه كان���ی

پێناكرێت".

ده قی به ڵگه نامه كه :10STATE17899 : ئای دی

گه ش���تكردن: هۆش���داریی بابه ت: عێراق

ده ره وه ی وه زاره ت���ی س���ه رچاوه : ئه مه ریكا

به روار: 26ی شوباتی 2010پۆلێن: پۆلێننه كراو

پوخته :

وه زاره تی ده ره وه به رده وام ئاگاداری ده كات���ه وه ئه مه ریك���ی هاواڵتیان���ی هه یه په یوه ن���دی مه ترس���یانه ی له و به گه ش���تكردنه وه بۆ عێ���راق، له گه ڵ هیچ گه شتێك نیه مه گه ر هی پێویست له چوارچێوه ی ئه و واڵته دا، به وپێیه ی بارودۆخ���ی ئه منیی ش���لۆقه . چه ندان گروپی به رهه ڵس���تكار هێشتا چاالكانه كارده ك���ه ن له سه رتاس���ه ری عێراقدا. له گه ڵ ئه وه ش���دا كه ئۆپه راسیۆنه كان له الیه ن هێ���زه ئه منییه كانی عێراقه وه له دژی ئه و گروپانه به رده وامه ، هێشتا په الماره كان بۆ سه ر هێزه ئه منیه كانی عێراق و ئه مه ریكا له زۆر ناوچه ی واڵتدا به رده وام���ه . هێزه كان���ی حكومه ت���ی ئۆپه راس���یۆنیان چه ندی���ن توركی���ا كوردس���تان كرێكارانی پارتی له دژی )په كه كه ( ئه نجام���داوه كه به درێژایی سنوره كانی باكوری عێراق نیشته جێن. گه شته مه ده نیه ئاسمانی و زه مینیه كان له ناوخۆی عێراقدا هێشتا مه ترسیدارن. ئه م هۆشدارییه ی گه شتكردن جێگه ی 2009 حوزه یران���ی 15ی ئ���ه وه ی ده گرێت���ه وه ، ئه وه ش بۆ س���ه رله نوێ ئۆپه راسیۆنه ره وش���ی خس���تنه ڕوی س���ه ربازییه كانی ئه مه ری���كا له عێراق، له الی���ه ن ناوچ���ه كان كۆنترۆڵ���ی روداوه كانی عێراقه وه و ده سه اڵتدارانی

سه ر سنوره كانی عێراق.

ره وشی عێراق به مه ترسیدارو چاوه ڕواننه كراو ده مێنێته وه .

له ناو ناوچ���ه هه ندێك له كاتێك���دا عێراقدا كه مت���ر روداوی توندوتیژییان ناوچه كانی له چ���او بینی���وه به خۆوه دیك���ه دا له م س���ااڵنه ی دواییدا، به اڵم س���ه ر بۆ هه ڕه ش���ه كان توندوتیژی و به رده وامه و ئه مه ریك���ی هاواڵتیان���ی هیچ ش���وێنێك ناكرێت به پارێزراو له و حاڵه ته مه ترس���یدارانه دابنرێت، وه كو ته قینه وه كان، رفاندن���ه كان و په الماره دیكه . تاوانكارییه كانی تیرۆریس���تی و هێرش���ه كان بۆ سه ر ئامانجه مه ده نی و س���ه ربازییه كان له سه رتاسه ری عێراق به رده وامن، به ناوچه ی سه وزو باكوری له هه رێمی مه به ست )كه عێراقیشه وه ش���ێوازی وه رگێ���ڕ(. كوردس���تانه : هێرشه كان خۆی ده بینێته وه له بۆمبی چێنراوی سه ر ش���ه قامه كان، هاوه ن و بۆمبی چێنراوی شه خس���ی و رۆكێت، ئۆتۆمبێ���ل، ته قه ك���ردن. رفاندنه كان هێش���تا روده ده ن، نوێتری���ن هه واڵی كه ئه مه ریكی هاواڵتیان���ی رفاندن���ی گه یش���تبێت به باڵیۆزخانه ی ئه مه ریكا له به غ���دا، مانگ���ی حوزه یران���ی 2010

توندوتیژییه له كاتێكدا له به غدا. رویدا تیرۆریس���تی و تائیفیه كان به رده وامن، به اڵم له ئاستێكی نزمتر له چاو سااڵنی پێش���و. كارمه ندانی حكومی ئه مه ریكا له هه مو كاتێكدا پێویستیان به مۆڵه تی تایب���ه ت و تیمی پارێزه ران���ی ئه منیی هه ی���ه ، له كات���ی گه ش���تكردنیان بۆ ده ره وه ی ناوچه پارێزراوه كان، ده شێت رێگری���ی گه ش���تكردنیان لێبكرێت بۆ هه ندێك ناوچ���ه ی دیاریكراوی عێراق، ئه وه ش له س���ه ر بنه مای ئه و ره وش���ه

ئه منییه زاڵه ی كه هه یه .

كه مكردنه وه ی هێزه ئه منیه كانی ئه مه ریكا:

له ناوه ڕاس���تی س���اڵی 2009، هێزه له سه رجه م ئه مه ریكا ش���ه ڕكه ره كانی كشانه وه عێراق سه ره كییه كانی شاره پالنه دا، ئ���ه و له ژێر به به غداش���ه وه ، ئه مه ریكا ژماره ی هێزه سه ربازییه كانی خۆی له عێ���راق كه مده كاته وه و كۆتایی دینێ���ت به پرۆس���ه كانی روبه ڕوبونه وه له عێ���راق له ئاب���ی 2010 و له كۆتای���ی س���اڵی 2011ش، كش���انه وه ی هێ���زه

سه ربازییه كان كۆتایی پێدێنێت.

هاتوچۆكردن بۆ عێراق و به پێچه وانه وه :

رێگ���ه ی گه ش���تیارانه ی ئ���ه و بازرگانی به كارده هێنن گواس���تنه وه ی بۆ چونه ناو عێراق یاخود جێهێشتنی ، پێویسته له وه به ئاگابن كه هه رچه نده هیچ په المارێكی تازه بۆ س���ه ر فڕۆكه مه ده نیی���ه كان تا ئێس���تا روینه داوه ، به اڵم هێشتا هه ڕه ش���ه ی جدیی بونی هه یه ، وه ك چۆن له س���ه ر گه شتیارانی رێگه ی وش���كانیش هه ی���ه به وجۆره ی كارمه ندان���ی باس���كرا. له س���ه ره وه حكومه تی ئه مه ریكا، به ده ر له هه ندێك له سه ریان پێویس���ته شتی سنوردار، به گش���تیی فڕگه ی س���ه ربازیی یاخود له كات���ی چونه به كاربهێنن ره س���می ناو عێ���راق یاخود جێهێش���تنی . هیچ روداوێك���ی ئه منیی نوێ روینه داوه كه به كاركردنی فڕگه ی په یوه ندی هه بێت مه ده نی���ه وه . كارمه ندانی باڵیۆزخانه ، به وانه ش���ه وه ك���ه له باك���وری عێراق )هه رێمی كوردس���تان( نیش���ته جێن، ده شێت پێویس���تیان به رێپێدان بێت، له ژێر بارودۆخی تایبه تی دیاریكراویشدا، مۆڵه ت وه رده گرن بۆ به كارهێنانی هێڵی ئاسمانی و فڕۆكه ی بازرگانی و مه ده نی ، له كات���ی چونه ناو عێراق���ه وه یاخود به گه شتیاران و هاواڵتیان، جێهێشتنی . كه سانی بازرگان و دانیشتوانی كاتییش،

پێویسته ئاش���نای ئه و مه ترسیانه بن كه په یوه س���ته به گه ش���تی ئاسمانیی ب���ۆ عێ���راق، پێویستیش���ه ره چاوی بری���كاره كان و ئه منی���ی سیاس���ه تی سپۆنس���ه ره كانیان كۆمپانی���اكان و بكه ن. پێویس���ته هه مو گه ش���تیاران خاوه نی ڤیزای عێراقی بن كه له الیه ن حكومه تی نیش���تمانیه وه ده رده چێت. ئه و مۆڵه تی داخڵبون���ه ی كه له الیه ن هه رێم���ی كوردس���تانه وه ده رده چێت، كاری عێ���راق دیكه ی له ناوچه كان���ی پێناكرێت. باڵیۆزخانه چه ند هه واڵێكی پێگه یش���توه له الیه ن ئه و گه ش���تیاره ئه مه ریكیان���ه ی گه یش���تونه ته عێراق و هه ڵگ���ری ڤیزای حكومه ت���ی فیدراڵی عێراق ب���ون، به اڵم له گه ڵ ئه وه ش���دا رێگرییان لێكراوه له وه ی بچنه ناو ئه و

واڵته وه . باكوری عێراق

ل���ه م چه ن���د س���ااڵنه ی دوایی���دا، له پارێزگاكانی ئه منی���ی بارودۆخ���ی له باكوری هه ولێرو دهۆك س���لێمانی ، عێراق، له چاو پاش���ماوه ی ناوچه كانی دیكه ی ئه و واڵته زیاتر سه قامگیرتره ،

به رده وامن. توندوتیژیی���ه كان ب���ه اڵم حكومه ت���ی كارمه ندان���ی پێویس���ته له هه رێم���ی كوردس���تان، ئه مه ری���كا له كات���ی چونه ده ره وه یان بۆ ده ره وه ی ناوچه پارێزراوه كانیان، تیمی تایبه تی ئه منیی���ان له گه ڵ���دا بێ���ت. ته نانه ت تیرۆریس���تی و په الم���اری هه ندێ���ك توندوتیژی���ی چه كدارانه له س���لێمانی و هه ولێ���رو ده���ۆك رویان���داوه ، به اڵم له چ���او ب���وه نزم���دا له ئاس���تێكی ناوچه كان���ی دیكه ی عێراق. ره وش���ی ئه منیی له سه رتاسه ری عێراقدا شلۆقه . توندوتیژی تائیفی به نیسبه ت بارودۆخی كه ركوك���ه وه پێده چێت به رده وامبێت و گروپه به رهه ڵس���تكاره كان به رده وامن له چاالكیه كانی���ان له ناوچه كانی باكور. له كاتێكدا زۆر ناوچه ی باكوری عێراق ئارامترن، هه ندێك ناوچه ی سه رسنوری وه ك پارێزگاكانی نه ینه وا، سه اڵحه دین، دیاله و ته ئمیم، به تایبه تی ئه وانه ی له ناو موسڵن، كه ركوك و ده وروبه ری یاخود به خۆوه ناسه قامگیرییان توندوتیژیی و بینی���وه . وێ���ڕای ئ���ه وه ش، چه ندین پاكنه كراوه مینڕێژك���راوی كێڵگ���ه ی هێشتا به دێژایی سنوره كان وه ك خۆیان ماونه ت���ه وه . حكومه ته كان���ی توركیا و له ئه نجامدانی به رده وام���ن ئێرانی���ش ئۆپه راس���یۆنه س���ه ربازییه كان له دژی له ناوچه به رهه ڵس���تكاره كان گروپ���ه ئۆپه راسیۆنانه ش ئه و شاخاوییه كاندا. س���ه ربازیی و له جموجوڵ���ی خۆی���ان بۆردومان���ی زه مینی���ی و ئاس���مانییدا

ده بیننه وه .

به ربه سته كانی ناوچه ی نێوده وڵه تی

ده كه وێته ئه مه ری���كا باڵیۆزخانه ی ناوچ���ه ی نێوده وڵه ت���ی له به غدا. ئه و چون���ه ژوره وه ش���وێنێكه ناوچه ی���ه س���نورداره . له رۆژی 30ی حوزه یرانی عێ���راق ده س���ه اڵتدارانی ،2009كۆنترۆڵكردن���ی به رپرس���یارێتی ئه و گرته ئه س���تۆ. ناوچه یه ی���ان ئه و گه ش���تیارانه ی رێی���ان ده كه وێته ئه م ناوچه ی���ه پێویس���ته ل���ه وه به ئاگابن ده ش���ێت عێراق ده س���ه اڵتدارانی كه داوای ناس���نامه ی تایبه تی���ان لێبكه ن ب���ۆ چون���ه ژوره وه یاخ���ود ده ش���ێت باج���ی تایب���ه ت به چونه ژوره وه یان بۆ

ده ربكرێت. هه ڕه ش���ه ئه و ئه مه ریكا حكومه تی چاوه ڕێكراوانه له سه ر ئه و كارمه ندانه ی له عێراقدا ك���ه ئه مه ریكا حكومه ت���ی كارده كه ن، ت���ه واو به جدیی ده زانێت، بۆی���ه داواكاره لێی���ان ك���ه له ژێ���ر

رێنوێنی���ه ئه منی���ه توندوتۆڵه كان���دا بمێنن���ه وه یاخ���ود كاربك���ه ن. هه مو ئ���ه و فه رمانب���ه ره حكومییانه ی له ژێر ئه مه ریكادان، باڵیۆزخانه ی ده سه اڵتی پێویس���ته له كاتی جێهێش���تنی بینای دو دو به ش���ێوه ی باڵیۆزخانه ك���ه دا له گه ڵ بچن���ه ده ره وه و زیات���ر یاخود وه ك گه یاندنی ئامێرێكی خۆش���یاندا

مۆبایل هه ڵبگرن. زانیارییان���ه ی گه یش���تونه ته ئ���ه و به رده ستی حكومه تی ئه مه ریكا ئاماژه به وه ده ك���ه ن كه هه ندێ���ك له گروپه تیرۆریس���تی یاخ���ود تون���دڕه وه كان به رده وامن له به ئامانجگرتنی هاواڵتیانی ئه مه ریكی به مه به ستی رفاندنیان. ئه و یاخود نیش���ته جێن كه سانه ش���ی كه ناوچه ی له چوارچێوه ی هاتوچۆده كه ن ب���ه رده وام پێویس���ته نێوده وڵه تیدا، تایب���ه ت رێنماییه كان���ی ره چ���اوی

به خۆپاراستنی كه سی بكه ن.

پشتگیریی به په له ی سنوردار بۆ هاواڵتیانی ئه مه ریكی

باڵیۆزخانه ی ئه مه ریكا خزمه تگوزاریی ڤیزای سنوردار دابینده كات بۆ خه ڵكی به په له ی خزمه تگوزاری���ی گش���تیی و س���نوردار ب���ۆ هاواڵتیان���ی ئه مه ریكا له عێراق. توانای باڵیۆزخانه ی ئه مه ریكا ب���ۆ ته رخانكردن���ی خزمه تگوزاریی بۆ به غ���دا، ده ره وه ی ئه مه ریكییه كان���ی س���نورداره تایب���ه ت به ش���ێوه یه كی ئه منیه ك���ه . بارودۆخ���ه به گوێ���ره ی ئه مه ریكا هیچ كونسوڵخانه یه ك له عێراق ناپارێزێت. ئه و هاواڵتیه ئه مه ریكیانه ی كه سه ردان یاخود له عێراق ده مێننه وه به بێ له به رچاوگرتنی ئه م هۆشدارییه ی لێده كرێ���ت داوای���ان گه ش���تكردنه ، ئاسایش���ی به رامبه ر به رپرس���یارێتی كه لوپه له كانی���ان خۆی���ان و خ���ودی بگرن���ه )به پاسپۆرته كانیش���یانه وه ( ئه س���تۆ، هه روه ها خۆیان به دوربگرن گردبونه وه به تایبه ت���ی له قه ره باڵغی ، ش���وێنی خۆپیش���اندان، یاخ���ود مانه وه ش���یان له عێراق به باڵیۆزخانه ی هه م���و رابگه یه ن���ن. ئه مه ری���كا ئه مه ریكیه ك له عێراق، به وانه شه وه كه به شێوه ی گرێبه ست كار بۆ حكومه تی ئه مه ریكا ده ك���ه ن، داوایان لێده كرێت ناوی خۆیان ل���ه الی باڵیۆزخانه تۆمار بكه ن. به هۆی ئه م خۆناونوسكردنه وه ، هاواڵتیان���ی ئه مه ریك���ی كارئاس���انی ده كه ن ب���ۆ باڵیۆزخانه به مه به س���تی دابینكردن���ی زانی���اری ئه منی���ی نوێ یاخود په یوه ندیكردن پێیانه وه له كاتی

پێویستدا.

ئا: هاوكار

جولیه ن ئاسینج، دامه زرێنه ری وێبسایتی ویكیلیكس، كه ماوه ی

دو ساڵه روناكیی خۆری نه بینیوه ، یادی دوه مین ساڵرۆژی مانه وه ی

خۆی له ناو باڵیۆزخانه ی ئیكوادۆر له له نده ن ده كاته وه و رایده گه یه نێت كه به نیاز نیه بگه ڕێته وه بۆ سوید، چونكه ناوبراو له و واڵته روبه روی

تۆمه تی ده ستدرێژیی سێكسی ده بێته وه .

له ده ره وه ی الیه نگران���ی له كاتێكدا باڵیۆزخان���ه به وتن���ه وه ی چه ندی���ن ئاسینج، ده كێشا، هوتافیان دروشم، س���وربو له س���ه ر ئه وه ی كه نایه وێت بگه ڕێته وه بۆ سوید، له به رئه وه ی هیچ گه ره نتیه كی نیه بۆ ئه وه ی راده ستی ئه مه ریكا نه كرێت، كه هێشتا له و واڵته لێكۆڵین���ه وه له دزه پێكردنی س���ه دان هه زار به ڵگه نام���ه ی نهێنی ئه مه ریكا له الی���ه ن ویكیلیكس���ه وه به رده وامیی

هه یه . وه زی���ری خۆیش���یه وه له الی���ه ن ده ره وه ی ئیك���وادۆر، ریكاردۆ پاتینۆ رۆژی پێنجش���ه ممه رایگه یاند، چه ند پێویس���ت بكات، ئاس���ینج ده توانێت

له ن���او باڵیۆزخانه كه یاندا بمێنێته وه و بۆ له ئارادانی���ه هی���چ هه وڵێكی���ش ناچاركردن���ی ناوبراو ت���ا بگه ڕێته وه

سوید.ئاس���ینج كه وه ك رۆژنامه نوسێك، كۆمپیوته ریی و چاالكوان پڕۆگرامه ری ناس���راوه ، ل���ه 3ی ته مم���وزی 1971 ئوس���تورالیا تاوس���ڤیلی له ش���اری

له منداڵی���دا ئاس���ینج له دایكب���وه ، ژیانێك���ی س���ه یرو س���ه مه ره ژیاوه و ب���وه له گه ڵ ب���ه رده وام له هاتوچۆدا دایكی ، كریستن، هاوكات باوه پیاره ی به ن���اوی برێ���ت ئاس���ینج، خه ریكی به رهه مهێنان���ی كاری ش���انۆیی بون. ئاسینج تا خوێندنی ته واوكردوه ، 37

قوتابخانه ی گۆڕیوه .

ئاسینج هه ر له ته مه نی هه رزه كارییه وه خولیای زۆری بۆ كۆمپیوته ر و زانستی ته كنه لۆژیا هه بوه ، بۆیه له ته مه نی 16 ساڵیدا دایكی كۆمپیوته رێكی به دیاری بۆ ده كڕێت و هه رزو بیر له وه ده كاته وه چۆن بتوانێ���ت له رێگه ی هاككردنه وه كۆمپیوته رو سیس���تمی ن���او بچێته

داتابه یسه كان.

له ساڵی 2006 ده ستده كات به كاركردن ب���ۆ دامه زراندن���ی س���ایتێك به ناوی ویكیلیكس كه وێبسایتێكی تایبه تیه و كار له سه ر كۆكردنه وه و باڵوكردنه وه ی زانیاری نهێنی ده كات له س���ه ر ئاستی له س���اڵی ئه م س���ایته نێوده وڵه تی. 2007 له سوید ده كه وێته كار، هۆكاری هه ڵبژاردنی ئه و واڵت���ه ش په یوه ندی به و یاساو رێسا توندوتۆاڵنه وه هه بوه كه ل���ه و واڵته دا هه ن بۆ پاراس���تنی ناس���نامه ی س���ه رچاوه كانی زانیاری و

كه سه نهێنیه كان. دوای س���اڵێك، ئه م س���ایته تازه دامه زراوه چه ندین به ڵگه نامه ی نهێنی و سه ربازیی دامه زراوه ی وردی زانیاری له س���ه ر باڵوك���رده وه ئه مه ری���كای گرتوخان���ه ی گوانتانامۆ. هه ر هه مان ساڵ سایته كه چه ند ئیمه یڵێكی سارا پالین-ی پاڵێوراو بۆ جێگری سه رۆكی ئه وكات���ی ئه مه ریكا باڵوك���رده وه كه له سه رچاوه یه كی نه ناسراوه وه له مانگی

ئه یلولی 2008دا وه ریگرتبو.باڵوكردنه وه ی ئه و زانیاری و نهێنیانه بۆ ئاس���ینج ه���ه روا بێ سه رئێش���ه تێنه په ڕی ، به تایبه ت كه ئه و سه نگه ری گرتبو، ئه مه ریكا وه ك له "زلهێزێكی " بۆیه له كانونی یه كه می 2010، ئاسینج رایگه یاند، كه توشی چه ندین گرفتی

له سه ره تای مانگی بوه ته وه و یاسایی ئابی ئه و ساڵه وه له ژێر لێكۆڵینه وه ی پۆلیس���ی س���ویددا ب���وه به تۆمه تی ئه وه ی ده ستدرێژیی سێكسی كردوه ته س���ه ر ئافره تێك. رۆژی 6ی كانونی یه كه م���ی 2010، له الی���ه ن پۆلیس���ی س���ویده وه بڕیاری ده ستگیركردنی بۆ ده رده چێت، به اڵم ئاس���ینج زو فریای راده س���تی خۆی ده كه وێ���ت و خۆی

پۆلیسی له نده ن ده كات. دانیش���تنی زنجیره ی���ه ك دوای دادگا له س���ه ره تای س���اڵی 2011، بۆ ئ���ه وه ی تێهه ڵچونه وه ل���ه و فه رمانی ده س���تگیركردنه بكرێ���ت، له كۆتایی هه مانساڵدا ئاس���ینج بۆی ده ركه وت داواكارییه ك���ه ی ب���ااڵ دادگای ك���ه ره تكردوه ته وه . تێهه ڵچون���ه وه ب���ۆ ناچ���ار ئه و په نای ب���ۆ دادگای بااڵی به ریتانیا برد، به اڵم دوای بێئومێدبون ئاس���ینج له ترس���ی ئه وه ی راده ستی نه كرێته وه ، س���وید ده س���ه اڵتدارانی رۆژی 19ی حوزه یران���ی 2012، خۆی كرد به ناو باڵیۆزخان���ه ی ئیكوادۆردا له له نده ن. دوای به سه ربردنی نزیكه ی دو مانگ له و ش���وێنه دا له مانگی ئابی 2012، ماف���ی په نابه رێتی سیاس���ی له الی���ه ن حكومه ت���ی ئیك���وادۆره وه

وه رگرت.

تایبه‌ت)434( سێشه ممه 662014/6/24

ئه مه ریكا هه رێمی كوردستان ده خاته ڕیزی ناوچه مه ترسیداره كانه وه

خاوه نه كه ی ویكیلیكس دو ساڵه روناكیی خۆری نه بینیوه

ویکیلیکس 2010

پێویسته هه مو گه شتیاران خاوه نی

ڤیزای عێراقی بن كه له الیه ن حكومه تی

نیشتمانیه وه ده رده چێت. ئه و

مۆڵه تی داخڵبونه ی كه له الیه ن هه رێمی

كوردستانه وه ده رده چێت،

له ناوچه كانی دیكه ی عێراق كاری پێناكرێت

ئا:‌بارام‌سوبحی‌

به‌رپرسێكی‌‌بااڵی‌‌ره‌وتی‌‌سه‌در‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌توانای‌‌البردنی‌‌نوری‌‌مالیكیان‌هه‌یه‌،‌هه‌روه‌ها‌راوێژكارێكی‌‌ئوسامه‌‌نوجه‌یفی‌‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌ئه‌مریكیه‌كان‌

راشكاوانه‌‌پێیان‌راگه‌یاندون‌له‌گه‌ڵ‌البردنی‌‌مالیكین.‌له‌به‌رانبه‌ردا‌

وته‌بێژی‌‌مالیكی‌‌ده‌ڵێت‌"له‌كارخستنی‌‌مالیكی‌‌ده‌بێته‌‌هۆی‌‌

پاشاگه‌ردانی‌".‌

له‌دوای‌‌تێكچونی‌‌ره‌وش���ی‌‌ئه‌منی‌‌ناوچه‌‌س���وننه‌‌نش���ینه‌كانی‌‌عێراق‌و‌په‌س���ه‌ندكردنی‌‌ئه‌نجامی‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌پارله‌م���ان‌له‌الی���ه‌ن‌دادگای‌‌بااڵوه‌،‌هه‌وڵ���ه‌‌ناوخۆی���ی‌‌و‌ده‌ره‌كیه‌كان‌بۆ‌عێراق‌ نوێی‌‌ حكومه‌ت���ی‌‌ پێكهێنانی‌‌ده‌س���تی‌‌پێكردوه‌.‌چه‌ند‌الیه‌نێكیش‌به‌ئاش���كرا‌رایده‌گه‌یه‌نن‌دژی‌‌ئه‌وه‌ن‌مالیك���ی‌‌بۆ‌جاری‌‌س���ێیه‌م‌ببێته‌وه‌‌

سه‌رۆك‌وه‌زیران.

ئه‌مه‌ریكا‌هه‌وڵه‌كانی‌‌ده‌ستپێده‌كاترۆژنامه‌ی‌‌واشنتن‌پۆستی‌‌ئه‌مه‌ریكی‌‌باڵویكرده‌وه‌،‌ئیداره‌ی‌‌ئۆباما‌به‌جدی‌‌ب���ۆ‌ ده‌س���تپێكردوه‌‌ هه‌وڵه‌كان���ی‌‌دۆزینه‌وه‌ی‌‌كه‌سێك‌بۆ‌شوێنگرتنه‌وه‌ی‌‌مالیكی‌.‌بۆ‌ئه‌و‌مه‌به‌سته‌ش‌هه‌ریه‌كه‌‌ده‌ره‌وه‌‌ وه‌زی���ری‌‌ له‌یاری���ده‌ده‌ری‌‌بریت‌ماكگ���ۆرك‌و‌باڵێوزی‌‌ئه‌مه‌ریكا‌له‌عێراق‌رۆبه‌رت‌س���تیڤن‌بیكرۆفت،‌دیدارو‌كۆبونه‌وه‌كانیان‌له‌گه‌ڵ‌الیه‌نه‌‌سیاسیه‌كانی‌‌عێراق‌ده‌ستپێكردوه‌.

رۆژنامه‌ك���ه‌‌رونیده‌كاته‌وه‌‌بۆچونی‌‌ئیداره‌ی‌‌ئه‌مریكایه‌‌وایه‌‌هه‌ر‌كه‌سێك‌بۆ‌پۆستی‌‌سه‌رۆك‌وه‌زیرانی‌‌داهاتوی‌‌عێ���راق‌كاندی���د‌بكرێ���ت،‌ده‌بێ���ت‌له‌سه‌ر‌ ره‌زامه‌ندی‌‌كوردو‌س���وننه‌ی‌‌بێ���ت،‌هه‌روه‌ه���ا‌بتوانێ���ت‌كۆتایی‌‌

به‌شه‌ڕی‌‌گروپه‌‌چه‌كداره‌كان‌بهێنێت،‌جگه‌له‌وانه‌ش‌هه‌وڵبدات‌بۆ‌رازیكردنی‌‌جێیه‌جێكردنی‌‌ س���وننه‌كان‌و‌ كوردو‌داواكانیان،‌چونكه‌‌"كوردو‌س���وننه‌‌هه‌یه‌‌ ئه‌وه‌ی���ان‌ به‌رده‌وام‌س���كااڵی‌‌به‌شداری‌‌راسته‌قینه‌‌نین‌له‌واڵتدا".

ك���ه‌‌ عێراق���ی‌‌ به‌رپرس���ی‌‌ دو‌نه‌یانویس���توه‌‌ناویان‌ئاشكرابكرێت،‌به‌رۆژنامه‌كه‌ی���ان‌راگه‌یان���دوه‌‌الیه‌نه‌‌ئه‌مه‌ریكا‌ به‌رپرس���انی‌‌ عێراقیه‌كان‌و‌ژماره‌یه‌ك‌كۆبونه‌وه‌یان‌له‌شاری‌‌به‌غدا‌ئه‌نجامداوه‌،‌ئه‌و‌به‌رپرس���انه‌‌ده‌ڵێن‌ئه‌مریكیه‌كان‌ ده‌ڵێ���ن‌ "ئام���اژه‌كان‌ده‌یانه‌وێت‌مالیكی‌‌به‌‌كه‌سێكی‌‌دیكه‌‌بگ���ۆڕن".‌س���ه‌باره‌ت‌به‌به‌دیله‌كانی‌‌به‌رپرس���ه‌كان‌ده‌ڵێ���ن‌ ئه‌مه‌ری���كا،‌پاڵێوراو‌و‌ "له‌الیه‌ن‌شیعه‌كانه‌وه‌‌سێ‌‌الیه‌نه‌كانی‌‌دیك���ه‌ش‌دو‌پاڵێوراویان‌

پێشكه‌شكردوه‌".له‌الیه‌ن‌خۆیه‌وه‌‌سه‌ركرده‌‌له‌حزبی‌‌حه‌س���انی‌،‌ عه‌بدوله���ادی‌‌ ده‌ع���وه‌‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌ئاگادارن‌كه‌‌ژماره‌یه‌ك‌الیه‌نی‌‌سیاس���ی‌‌هه‌وڵی‌‌هاوپه‌یمانی‌‌له‌گ���ه‌ڵ‌هێزه‌‌ده‌ره‌كی���ه‌كان‌ده‌ده‌ن،‌به‌مه‌به‌س���تی‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌قانون‌بخه‌نه‌‌ژێر‌فشاره‌وه‌.‌سه‌باره‌ت‌به‌وه‌ی‌‌ئه‌مه‌ریكی���ه‌كان‌ده‌یانه‌وێ���ت‌مالیكی‌‌به‌كه‌س���ێكی‌‌دیكه‌‌بگ���ۆڕن،‌ده‌ڵێت‌"ئێمه‌‌ئه‌وه‌‌ده‌زانی���ن‌ئه‌مه‌ریكیه‌كان‌ئ���ه‌و‌رێس���ا‌دیموكراتیانه‌‌پێش���ێل‌

ناكه‌ن،‌كه‌‌بڕوایان‌پێی‌‌هه‌یه‌".

كوردو‌سوننه‌‌چیان‌ده‌وێت؟زانیارییان���ه‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌ به‌گوێ���ره‌ی‌‌كوردو‌ به‌رپرس���انی‌‌ له‌كۆبون���ه‌وه‌ی‌‌الیه‌ن���ی‌‌ئه‌مه‌ریكی���ه‌وه‌‌دزه‌یكردۆته‌‌ن���او‌میدی���اكان،‌الیه‌ن���ی‌‌ك���وردی‌‌پۆس���تی‌‌سه‌رۆك‌ له‌وه‌رگرتنی‌‌ جگه‌‌كۆماری‌،‌دو‌داواكاری‌‌دیكه‌یان‌هه‌یه‌،‌كه‌‌بریتین‌له‌وه‌ی‌‌حكومه‌تی‌‌ناوه‌ندی‌‌به‌ده‌س���ه‌اڵتی‌‌كورد‌ به‌فه‌رم���ی‌‌دان‌

له‌ش���اری‌‌كه‌ركوكدا‌بنێت‌و‌رازی‌‌بێت‌به‌‌لكاندنه‌وه‌ی‌‌ئه‌و‌ش���اره‌‌به‌هه‌رێمی‌‌حكومه‌تی‌‌ هه‌روه‌ها‌ كوردس���تانه‌وه‌.‌ناوه‌ن���دی‌‌رازی‌‌بێ���ت‌به‌فرۆش���تنی‌‌نه‌وتی‌‌كوردستان‌له‌الیه‌ن‌حكومه‌تی‌‌

هه‌رێمه‌وه‌.س���وننه‌كانه‌،‌ الیه‌ن���ه‌‌ هه‌رچ���ی‌‌داواده‌ك���ه‌ن‌به‌ڕێوه‌بردنی‌‌یه‌كێك‌له‌‌ده‌زگا‌ئه‌منیه‌كان���ی‌‌واڵت‌به‌نمون���ه‌‌وه‌زاره‌تی‌‌به‌رگری‌‌یان‌ناوخۆ‌بدرێته‌‌هه‌روه‌ها‌ س���وننه‌،‌ كه‌س���ایه‌تیه‌كی‌‌یه‌كێك‌له‌وه‌زاره‌ته‌كانی‌‌په‌روه‌رده‌‌یان‌

خوێندنی‌‌بااڵ‌وه‌ربگرن.راوێژكاری‌‌سیاسی‌‌سه‌رۆكی‌‌لیستی‌‌

موته‌حیدون‌ئوسامه‌‌نوجه‌یفی‌،‌نه‌بیل‌خه‌شاب‌ده‌ڵێ‌‌"ئێمه‌‌رێگه‌‌به‌ویالیه‌تی‌‌ئه‌گه‌ر‌ ناده‌ی���ن،‌ مالیكی‌‌ س���ێیه‌می‌‌ش���یعه‌كان‌ده‌یانه‌وێ���ت‌بارودۆخه‌كه‌‌هێ���ور‌بێت���ه‌وه‌‌پێویس���ته‌‌مالیكی‌‌

به‌كه‌سێكی‌‌دیكه‌‌بگۆڕن".‌سه‌باره‌ت‌به‌كۆبونه‌وه‌ی‌‌لیسته‌كه‌یان‌له‌گه‌ڵ‌به‌رپرسانی‌‌ئه‌مه‌ریكا،‌خه‌شاب‌چوارشه‌ممه‌ی‌‌ "له‌كۆبونه‌وه‌ی‌‌ ده‌ڵێت‌رابردودا‌ل���ه‌‌باڵێوزخانه‌ی‌‌ئه‌مه‌ریكا،‌بریت‌و‌باڵێوز‌به‌ئاشكرا‌ئه‌و‌په‌یامه‌یان‌گه‌یان���د‌ك���ه‌‌مان���ه‌وه‌ی‌‌مالیكی���ان‌

ناوێت".له‌به‌رانبه‌ر‌لێدوانه‌كه‌ی‌‌خه‌ش���ابدا،‌وته‌بێژ‌به‌ناوی‌‌مالیكی‌‌عه‌لی‌‌موسه‌وی‌‌رایده‌گه‌یه‌نێت‌ئێستا‌كاتێكی‌‌گونجاو‌نییه‌‌بۆ‌هه‌وڵدان‌بۆ‌البردنی‌‌مالیكی‌،‌له‌وباره‌ی���ه‌وه‌‌ده‌ڵێ���ت‌"كارێك���ی‌‌وا‌ل���ه‌م‌كاته‌دا‌ته‌نه���ا‌پاش���اگه‌ردانی‌‌

لێده‌كه‌وێته‌وه‌".

به‌دیله‌كانی‌‌مالیكی‌‌و‌گرفته‌كانیانبه‌بۆچون���ی‌‌چاودێرانی‌‌سیاس���ی‌،‌له‌ئێس���تادا‌ته‌نه���ا‌گرف���ت‌البردنی‌‌مالیكی‌‌نیه‌،‌به‌ڵكو‌ئه‌و‌كه‌سانه‌شی‌‌بۆ‌باسده‌كرێن،‌ مالیكی‌‌ شوێنگرتنه‌وه‌ی‌‌كۆده‌نگ���ی‌‌الیه‌ن���ه‌‌سیاس���یه‌كانیان‌هه‌مویان‌ چونك���ه‌‌ نیی���ه‌،‌ له‌س���ه‌ر‌كه‌س���ایه‌تیه‌‌سیاسیه‌‌ناس���راوه‌كانی‌‌

گۆڕه‌پانی‌‌سیاسی‌‌عێراقن.ئ���ه‌و‌كه‌س���انه‌ی‌‌له‌ئێس���تادا‌ب���ۆ‌ش���وێنگرتنه‌وه‌ی‌‌مالیك���ی‌‌ناوی���ان‌ده‌هێنرێت،‌بریتین‌له‌جێگری‌‌پێشوی‌‌سه‌رۆك‌كۆمارو‌س���ه‌ركرده‌ی‌‌دیاری‌‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌بااڵی‌‌ئیس���المی‌‌عادل‌كۆنگره‌ی‌‌ س���ه‌رۆكی‌‌ عه‌بدولمه‌هدی‌،‌چه‌له‌بی‌،‌ ئه‌حمه‌د‌ عێراق‌ نیشتیمانی‌‌ئه‌نجومه‌ن���ی‌‌ دی���اری‌‌ س���ه‌ركرده‌ی‌‌بااڵی‌‌ئیس���المی‌‌به‌ی���ان‌باقر‌جه‌بر،‌له‌سه‌ر‌ئاس���تی‌‌الیه‌نه‌‌سوننه‌كانیش‌ئه‌یاد‌ له‌ئوس���امه‌‌نوجه‌یف���ی‌‌و‌ باس‌

ده‌كرێت،‌عه‌الوی‌‌هه‌رچه‌نده‌‌ عه‌الوی‌‌ش���یعه‌‌مه‌زه‌به‌‌به‌اڵم‌به‌هۆی‌‌نزیكی‌‌له‌سوننه‌كان‌له‌س���ه‌ر‌پشكی‌‌سوننه‌‌

ئه‌ژمارده‌كرێت.عه‌بدولمه‌هدی‌‌به‌كه‌سێكی‌‌میانڕه‌وو‌خ���اوه‌ن‌ئه‌زمونێك���ی‌‌ب���اش‌له‌گه‌ڵ‌كورده‌كان‌ناوبرده‌ێت،‌گرفتی‌‌به‌رده‌م‌ناوبراویش‌ئه‌وه‌یه‌‌له‌س���اڵی‌‌)2009( پاس���ه‌وانه‌كانی‌‌مه‌ه���دی‌‌له‌دزیكردن‌له‌بانكێك‌تێوه‌گالن.‌هه‌رچی‌‌ئه‌حمه‌د‌چه‌له‌بیه‌‌به‌وته‌ی‌‌رۆژنامه‌‌ئه‌مه‌ریكیه‌كه‌‌هه‌ی���ه‌‌و‌ ئاڵ���ۆزی‌‌ كه‌س���ایه‌تیه‌كی‌‌تائێستا‌په‌یوه‌ندی‌‌له‌گه‌ڵ‌ئه‌مه‌ریكاو‌ئێ���ران‌هه‌ی���ه‌.‌گرفت���ی‌‌س���ه‌ره‌كی‌‌چه‌له‌ب���ی‌‌ئه‌وه‌ی���ه‌‌ده‌س���تی‌‌هه‌بوه‌‌له‌دورخس���تنه‌وه‌ی‌‌ژماره‌یه‌ك���ی‌‌زۆر‌سوننه‌‌له‌‌پۆسته‌كانیان،‌به‌اڵم‌چه‌له‌بی‌‌له‌ئێس���تادا‌ده‌ڵێت‌"له‌گ���ه‌ڵ‌ئه‌وه‌م‌كاركردن‌به‌یاس���ای‌‌ریشه‌كێشكردنی‌‌

به‌عس‌بوه‌ستێنرێت".له‌س���ه‌رده‌می‌‌ ناوخ���ۆ‌ وه‌زی���ری‌‌حكومه‌ت���ی‌‌كات���ی‌‌و‌دوات���ر‌وه‌زیری‌‌دارایی‌‌به‌ی���ان‌باقر‌جه‌بر‌س���ۆالغ،‌یه‌كێكی‌‌دیكه‌یه‌‌له‌و‌كه‌س���ایه‌تیانه‌ی‌‌بۆ‌ش���وێنگرتنه‌وه‌ی‌‌مالیك���ی‌‌ناوی‌‌سۆالغ‌ سوننه‌كان‌ الیه‌نه‌‌ ده‌هێنرێت.‌ب���ه‌وه‌‌تۆمه‌تبار‌ده‌ك���ه‌ن‌ئه‌و‌كاته‌ی‌‌وه‌زی���ری‌‌ناوخ���ۆ‌ب���وه‌‌رێگه‌ی���داوه‌‌پێش���ێلێكاری‌‌و‌ به‌ئه‌نجامدان���ی‌‌ئه‌شكه‌نجه‌دانی‌‌زیندانیه‌‌سوننه‌كان.

ئ���ه‌وه‌‌ته‌نها‌الیه‌ن���ه‌‌كوردییه‌كان‌و‌س���وننه‌كان‌نین‌دژی‌‌خولی‌‌سێیه‌می‌‌مالیكی���ن،‌به‌ڵك���و‌له‌ن���او‌الیه‌ن���ه‌‌مالیك���ی‌‌ دژایه‌ت���ی‌‌ شیعه‌كانیش���دا‌ده‌كرێت.‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌س���ه‌ركرده‌‌له‌‌به‌ره‌وتی‌‌ س���ه‌ر‌ ئه‌ح���راری‌‌ كوتله‌ی‌‌سه‌در،‌زیا‌ئه‌سه‌دی‌،‌ده‌ڵێت‌"مالیكی‌‌مافی‌‌ویالیه‌تی‌‌س���ێیه‌می‌‌نییه‌،‌ئێمه‌‌دڵنیاین‌له‌وه‌ی‌‌كه‌‌ده‌توانین‌له‌ڕێگه‌ی‌‌رێ���كاره‌‌ده‌س���تورییه‌كانه‌وه‌‌مالیكی‌‌

البه‌رین".

ئا:‌سۆران‌كامه‌ران

ئه‌ندامی‌‌سه‌ركردایه‌تی‌‌یه‌كێتی‌‌نیشتیمانی‌‌كوردستان‌و‌پارله‌مانتاری‌‌

پێشوی‌‌عێراق‌خالید‌شوانی‌،‌له‌دیمانه‌یه‌كدا‌له‌گه‌ڵ‌ئاوێنه‌‌باس‌له‌وه‌ده‌كات‌له‌نێوان‌كوردو‌مالیكی‌‌هێڵی‌‌راسته‌وخۆ‌هه‌یه‌و‌پێویست‌

به‌وه‌‌ناكات‌له‌ڕێگه‌ی‌‌ئێرانه‌وه‌‌نامه‌‌ئاڵوگۆڕبكرێت.‌هه‌روه‌ها‌ده‌ڵێت‌"ئه‌گه‌ر‌هاتو‌كورد‌به‌هه‌مان‌داواو‌میكانیزمی‌‌جاران‌بچێته‌‌گفتوگۆوه‌‌له‌گه‌ڵ‌حكومه‌تی‌‌ناوه‌ندی‌،‌هه‌ڵه‌‌

ده‌كات".

ئاوێن���ه‌:‌ئ���ه‌و‌روداوانه‌ی‌‌ئێس���تا‌له‌موس���ڵ‌و‌دیال���ه‌و‌تكری���ت‌و‌چه‌ند‌سوننه‌نش���ین‌ دیكه‌ی‌‌ ناوچه‌یه‌ك���ی‌‌له‌س���وننه‌كان‌ هه‌ن���دێ‌ روده‌دات،‌ناویده‌به‌ن،‌ جه‌ماوه‌ریی‌‌ به‌شۆڕش���ی‌‌ئای���ا‌ئه‌م���ه‌‌شۆڕش���ی‌‌جه‌ماوه‌رییه‌‌یاخود‌پالنی‌‌گروپه‌‌چه‌كداره‌كانه‌‌بۆ‌

دژایه‌تیكردنی‌‌سوپای‌‌عێراق؟ئاش���كرایه‌‌سیاسه‌ته‌كانی‌‌ شوانی‌:‌مالیكی‌‌له‌ماوه‌ی‌‌هه‌شت‌ساڵی‌‌رابردودا‌بوه‌ته‌‌هۆی‌‌دروس���تبونی‌‌توڕه‌بون‌و‌ناڕه‌زایی‌‌له‌الی‌‌پێكهاته‌ی‌‌س���وننی‌،‌ئه‌م‌ له‌ماوه‌ی‌‌ پێیانوایه‌‌ س���وننه‌كان‌به‌اڵم‌ سته‌میانلێكراوه‌.‌ هه‌شتساڵه‌دا‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌پێیوابێ‌كه‌‌ئه‌وه‌ی‌‌ئێس���تا‌روده‌دات‌شۆڕش���ی‌‌جه‌ماوه‌ریی���ه‌‌دژ‌به‌حكومه‌ت،‌ئ���ه‌وه‌‌هه‌ڵه‌یه‌.‌پێموایه‌‌ئه‌مانه‌‌هه‌ندێ‌گروپی‌‌تیرۆریس���تین‌كه‌‌س���ودیان‌له‌و‌بارودۆخه‌ی‌‌ئێستا‌وه‌رگرت���وه‌،‌ره‌نگه‌‌هه‌ن���دێ‌له‌هێزه‌‌ئیقلیمیه‌كانی���ش‌پالنداڕێ���ژه‌ری‌‌ئه‌و‌بابه‌ته‌بن.‌جگه‌‌له‌حكومه‌ت‌س���وپاو‌هۆكارێك���ی‌‌ ئه‌منیه‌كانی���ش‌ ده‌زگا‌دیكه‌ی‌‌گرفته‌كانن،‌چونكه‌‌ئه‌و‌هێزو‌ده‌زگایانه‌‌به‌شێوه‌یه‌كی‌‌نیشتیمانیانه‌‌مامه‌ڵه‌یان‌نه‌كردوه‌.‌س���وپا‌جارێك‌

دژایه‌تی‌‌كوردی‌‌ك���ردوه‌و‌جارێكیش‌دژایه‌تی‌‌سوننه‌،‌سوپای‌‌عێراق‌ته‌نها‌جێبه‌جێكردوه‌‌و‌ مالیك���ی‌ ئه‌جێندای‌‌توان���ای‌‌روبه‌ڕوبونه‌وه‌ی���ان‌تیرۆریان‌

نه‌بوه‌.ئاوێن���ه‌:‌به‌بڕوای‌‌ئێوه‌‌پێویس���ته‌‌كوردیی���ه‌كان‌ الیه‌ن���ه‌‌ هه‌ڵوێس���تی‌‌له‌ئاستی‌‌ئه‌م‌روداوانه‌دا‌چۆن‌بێت؟

شوانی‌:‌كورد‌گرنگه‌‌نه‌بێته‌‌به‌شێك‌له‌و‌ش���ه‌ڕه‌،‌چونكه‌‌ئه‌وه‌‌ش���ه‌ڕێكی‌‌رون���ی‌‌نێ���وان‌س���وننه‌و‌ش���یعه‌یه‌،‌توندڕه‌وه‌كانی‌‌ گروپ���ه‌‌ به‌تایبه‌ت���ی‌‌س���وننه‌‌ل���ه‌دژی‌‌ش���یعه‌.‌ل���ه‌دوای‌‌فت���وای‌‌مه‌رجه‌ع���ه‌‌بااڵكانی‌‌ش���یعه‌‌كه‌‌بانگه‌ش���ه‌ی‌‌جیه���ادو‌هه‌ڵگرتنی‌‌چه‌كیان‌كرد‌له‌الی���ه‌ن‌هاواڵتیانه‌وه‌،‌بابه‌ت���ه‌‌به‌ت���ه‌واوی‌‌و‌به‌زه‌قی‌‌ ئ���ه‌و‌ده‌ركه‌وت.‌پێویسته‌‌كورد‌ئاگاداربێت‌ئه‌م‌شه‌ڕه‌‌پاشه‌ڕۆژ‌یه‌خه‌ی‌‌ئه‌وانیش‌ده‌گرێت،‌ئه‌گه‌ر‌هاتو‌ئه‌م‌گروپانه‌‌له‌م‌شه‌ڕه‌دا‌س���ه‌ركه‌وتوبن.‌گرنگه‌‌كورد‌ناوچه‌كانی‌‌خۆی‌‌بپارێزێت‌و‌نه‌هێڵێت‌گروپه‌‌تون���دڕه‌وه‌كان‌هه‌نگاوی‌‌زیاتر‌

بنێ���ن،‌له‌بیرم���ان‌نه‌چێ���ت‌كه‌‌ئه‌م‌شه‌ڕه‌‌ش���ه‌ڕێكی‌‌ئیقلیمیه‌و‌میحوه‌ره‌‌تێدا‌ گ���ه‌وره‌ی‌‌ رۆڵی‌‌ ئیقلیمی���ه‌كان‌

ده‌گێڕن.ئاوێن���ه‌:‌ئه‌و‌ده‌وڵه‌ت���ه‌‌ئیقلیمیانه‌‌كامانه‌ن‌ك���ه‌‌له‌م‌ش���ه‌ڕه‌دا‌رۆڵیان‌

هه‌یه‌؟دیاره‌‌ رونن‌و‌ میحوه‌ره‌كان‌ شوانی‌:‌كێن‌ئه‌و‌ش���ه‌ڕانه‌‌ده‌كه‌ن،‌ئه‌وانه‌ی‌‌كه‌‌میحوه‌ری‌‌س���وننه‌‌به‌ڕێوه‌ده‌به‌ن‌س���وننه‌كانن‌و‌ گروپ���ه‌‌ ه���اوكاری‌‌ئه‌وانه‌ش���ی‌‌ك���ه‌‌میحوه‌ری‌‌ش���یعه‌‌ش���یعه‌كانن‌و‌ هاوكاری‌‌ به‌ڕێوه‌ده‌به‌ن‌

هه‌مان‌بۆچونیان‌له‌سوریا‌هه‌یه‌.ئاوێن���ه‌:‌له‌ئێس���تادا‌پێش���مه‌رگه‌‌هاتۆت���ه‌‌ناوچه‌‌داب���ڕاوه‌كان،‌ئه‌گه‌ر‌هاتو‌سبه‌ی‌‌حكومه‌تی‌‌مالیكی‌‌خۆی‌‌گرته‌وه‌،‌پێتوای���ه‌‌رێگه‌‌به‌وه‌‌ده‌دات‌كه‌‌پێش���مه‌رگه‌‌ل���ه‌م‌ناوچانه‌‌جێگر‌

بكرێت؟ش���وانی‌:‌جارێكی‌‌دیكه‌‌حكومه‌تی‌‌س���وپاكه‌ی‌‌ ناتوان���ێ‌ عێراق���ی‌‌ئه‌م‌ بێنێته‌‌ هێ���ز‌ دروس���تبكاته‌وه‌و‌

ناوچانه‌و‌جێگیریان‌بكات،‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌س���وپاكه‌ی‌‌توانای‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌نه‌ماوه‌.‌هه‌روه‌ه���ا‌نابێت‌هێزی‌پێش���مه‌رگه‌‌ئه‌م‌ناوچانه‌‌چۆڵب���كات‌و‌حكومه‌تی‌‌عێراقی‌‌جارێكی‌‌دیك���ه‌‌ناتوانێ‌ئه‌م‌ناوچانه‌‌بپارێزێت،‌به‌ڵكو‌ئه‌وه‌‌هێزی‌پێش���مه‌رگه‌یه‌‌ك���ه‌‌توانیویه‌تی‌‌ئه‌م‌ناوچانه‌‌بپارێزێت.‌ئه‌گه‌ر‌بێتو‌كورد‌به‌هه‌م���ان‌میكانیزمی‌‌ج���اران‌باس‌له‌جێبه‌ج���ێ‌كردنی‌‌م���اده‌ی‌‌)140( ب���كات‌هه‌ڵه‌یه‌،‌ئه‌گ���ه‌ر‌هاتو‌كورد‌به‌هه‌م���ان‌داواو‌میكانیزم���ی‌‌جاران‌بچێته‌‌گفتوگ���ۆوه‌‌له‌گه‌ڵ‌حكومه‌تی‌‌

ناوه‌ند‌هه‌ڵه‌یه‌.ئاوێنه‌:‌باس‌له‌وه‌‌ده‌كرێت‌مالیكی‌‌له‌ڕێگای‌‌ئێرانه‌وه‌‌نامه‌یه‌كی‌‌ئاڕاسته‌ی‌‌سه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌كردوه‌،‌ئه‌وه‌نده‌ی‌‌

ئاگاداربی‌‌ئه‌مه‌‌تاچه‌ند‌راسته‌؟مالیك���ی‌‌ پێموانی���ه‌‌ ش���وانی‌:‌

له‌ڕێ���گای‌‌ئێرانه‌وه‌‌نامه‌‌ئاڕاس���ته‌ی‌‌بكات،‌چونكه‌‌ س���ه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌بینێرێ���ت،‌ راس���ته‌وخۆ‌ ده‌توان���ێ‌كۆبونه‌وه‌دا‌ ل���ه‌دوو‌ كورد‌ نوێنه‌رانی‌‌به‌ش���داریان‌كرد‌كه‌‌س���ه‌ركرده‌كانی‌‌دیكه‌ی‌‌عێراقیش‌به‌شداربون‌و‌له‌ماڵی‌‌بۆیه‌‌ ئه‌نجامدرا،‌ جه‌عفه‌ری‌‌ ئیبراهیم‌ئه‌گه‌ر‌مالیكی‌‌بیه‌وێ‌نامه‌‌بنیرێت‌بۆ‌سه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌كه‌ناڵی‌‌راسته‌وخۆ‌به‌ئێران‌ پێویست‌ هه‌یه‌‌و‌ له‌نێوانیاندا‌

ناكات.هه‌ندێ���ك‌ به‌ب���ڕوای‌‌ ئاوێن���ه‌:‌ش���یكه‌ره‌وه‌و‌چاودێ���ری‌‌سیاس���ی‌،‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌ئێستا‌له‌عێراقدا‌روده‌دات‌سه‌ره‌تای‌‌دابه‌شبونی‌‌عێراقه‌‌بۆ‌سێ‌هه‌رێم،‌رای‌‌تۆ‌له‌مباره‌یه‌وه‌‌چییه‌؟

ش���وانی‌:‌ئه‌گه‌ر‌ئه‌مه‌‌س���ه‌ره‌تای‌دابه‌ش���بون‌بێت،‌ئ���ه‌وه‌‌حاڵه‌تێكی‌‌واقیعی‌‌دروس���ت‌بوه‌‌كه‌‌عێراق‌بۆته‌‌س���ێ‌به‌ش���ه‌وه‌،‌به‌ش���ێكی‌‌هه‌رێمی‌‌ناوچ���ه‌ی‌‌ به‌ش���ێكی‌‌ كوردس���تانه‌و‌دیك���ه‌ی‌‌ به‌ش���ێكی‌‌ س���وننه‌كانه‌و‌ش���یعه‌كانن،‌بۆیه‌‌ئه‌گه‌ر‌به‌فه‌رمیش‌عێراق‌دابه‌ش‌نه‌بوبێت،‌ئه‌وه‌‌له‌سه‌ر‌ئه‌رزی‌‌واقیعدا‌عێراق‌بۆ‌س���ێ‌هه‌رێم‌

دابه‌شبوه‌.ئاوێنه‌:‌له‌ئێستادا‌كۆده‌نگیه‌ك‌له‌ناو‌س���وننه‌كان‌و‌به‌شێك‌له‌ش���یعه‌كان‌و‌ته‌نان���ه‌ت‌ئه‌مریكاش‌هه‌یه‌،‌له‌س���ه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌كه‌‌مالیكی‌‌ویالیه‌تی‌‌س���ێه‌م‌وه‌رنه‌گرێت،‌به‌بڕوای‌‌تۆ‌كه‌‌له‌ماوه‌ی‌‌هه‌ش���ت‌س���اڵی‌‌راب���ردودا‌ئه‌ندامی‌‌مالیكی‌‌ بوی���ت،‌ عێ���راق‌ پارله‌مانی‌‌س���ێه‌م‌ ویالیه‌ت���ی‌‌ ده‌س���تبه‌رداری‌‌

ده‌بێت؟مالیك���ی‌‌ پێموانی���ه‌‌ ش���وانی‌:‌ده‌ستبه‌رداری‌‌ویالیه‌تی‌‌سێیه‌م‌بێت،‌به‌اڵم‌له‌ئێستاداو‌له‌دوای‌‌ئه‌م‌روداوانه‌‌مالیكی‌‌هێزه‌كه‌ی‌‌جارانی‌‌نه‌ماوه‌،‌چ‌له‌ناوخۆ‌و‌چ‌له‌سه‌ر‌ئاستی‌‌ده‌ره‌وه‌شدا‌

پاڵپشتی‌‌نه‌ماوه‌.

له‌ئێستادا‌ته‌نها‌گرفت‌البردنی‌‌

مالیكی‌‌نیه‌،‌به‌ڵكو‌ئه‌و‌كه‌سانه‌شی‌‌

بۆ‌شوێنگرتنه‌وه‌ی‌‌مالیكی‌‌

باسده‌كرێن،‌كۆده‌نگی‌‌الیه‌نه‌‌سیاسیه‌كانیان‌له‌سه‌ر‌نییه‌

ئه‌گه‌ر‌مالیكی‌‌بیه‌وێ‌نامه‌‌بنیرێت‌بۆ‌سه‌ركردایه‌تی‌‌كورد‌كه‌ناڵی‌‌راسته‌وخۆ‌

له‌نێوانیاندا‌هه‌یه‌‌و‌پێویست‌به‌ئێران‌

ناكات

مالیكی‌‌له‌ڕێگه‌ی‌‌ئێرانه‌وه‌‌نامه‌ی‌‌بۆ‌كورد‌نه‌ناردوه‌خالید‌شوانی‌:‌پێویسته‌‌كورد‌نه‌بێته‌‌به‌شێك‌له‌شه‌ڕی‌‌شیعه‌و‌سوننه‌

ئه‌مه‌ریكیه‌كان‌دژی‌‌ویالیه‌تی‌‌سێیه‌می‌‌مالیكینراوێژكارێكی‌‌نوجه‌یفی‌:‌مالیكی‌‌النه‌برێت‌بارودۆخه‌كه‌‌هێور‌نابێته‌وه‌

7 (434(‌سێشه‌ممه‌‌2014/6/24 عێراق

زه‌ینه‌ب‌و‌داعشچه‌ن���د‌رۆژێ���ك‌ب���و‌س���ه‌رقاڵی‌‌خۆ‌ئاماده‌ك���ردن‌بو‌ب���ۆ‌تاقیكردنه‌وه‌كانی‌‌كۆتایی‌‌س���اڵ،‌به‌هیوای‌‌ئ���ه‌و‌رۆژه‌‌بو‌خوێندن‌ته‌واوبكات‌و‌ببێته‌‌پزیشك،‌به‌اڵم‌له‌شه‌وێكدا‌گرمه‌و‌ناڵه‌ی‌‌ته‌قه‌و‌تۆپه‌كانی‌‌داع���ش،‌س���ه‌رجه‌م‌خه‌ونه‌كان���ی‌‌كرده‌‌س���ه‌راب.‌له‌ئێستاش���دا‌به‌بێ‌‌قاچه‌كانی‌‌كه‌وتوه‌‌و‌ نه‌خۆشخانه‌‌ چرپایه‌كی‌‌ له‌سه‌ر‌ئاخ‌بۆ‌رۆژانی‌‌رابردوی‌‌هه‌ڵده‌كێش���ێت:‌ئه‌مه‌‌چیرۆكی‌‌كچه‌‌قوتابیه‌كی‌‌دانیشتوی‌‌

قه‌زای‌‌ته‌له‌عفه‌ره‌.ته‌مه‌نی‌‌ حه‌ی���ده‌ری‌‌ محه‌مه‌د‌ زه‌ینه‌ب‌پانزه‌‌ساڵ،‌دانیشتوی‌‌قه‌زای‌‌ته‌له‌عفه‌ری‌‌سه‌ر‌به‌پارێزگای‌‌موسڵه‌.‌ئه‌و‌به‌هیوایه‌كی‌‌زۆره‌وه‌‌خ���ۆی‌‌ب���ۆ‌تاقیكردنه‌وه‌كان���ی‌‌كۆتایی‌‌ساڵ‌ئاماده‌كردبو،‌خه‌ونی‌‌ئه‌وه‌‌ب���و‌له‌داهات���ودا‌ببێته‌‌پزیش���ك،‌به‌اڵم‌له‌پڕێكدا‌خه‌ونه‌كه‌ی‌‌گۆڕا‌بۆ‌ئه‌س���ته‌م،‌دوای‌‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌به‌ه���ۆی‌‌پارچ���ه‌ی‌‌چه‌ند‌له‌ده‌س���تدا‌و‌ قاچه‌كانی‌‌ موش���ه‌كێكه‌وه‌‌ژیانی‌‌خۆی‌‌و‌خێزانه‌كه‌ی‌‌بۆ‌نه‌هامه‌تی‌‌و‌كاره‌س���ات‌گۆڕا.‌ته‌نها‌تاوانی‌‌ئه‌م‌كچه‌و‌خێزانه‌كه‌ی‌‌ئه‌وه‌بو‌له‌‌قه‌زای‌‌ته‌له‌عفه‌ری‌‌باكوری‌‌عێراق‌ده‌ژی���ان،‌ئه‌م‌قه‌زایه‌ش‌چه‌كداره‌كانی‌‌ له‌الی���ه‌ن‌ رابردو‌ هه‌فته‌ی‌‌به‌موش���ه‌ك‌ په‌الم���اردراو‌ داعش���ه‌وه‌‌

بۆردومان‌كرا.برینه‌كه‌یه‌وه‌‌ سه‌ختی‌‌ به‌هۆی‌‌ زه‌ینه‌ب‌له‌ئێس���تادا‌له‌به‌شی‌‌ئێس���ك‌و‌شكاوییه‌‌له‌ش���اری‌‌ یه‌رم���وك‌ له‌نه‌خۆش���خانه‌ی‌‌به‌غدا،‌خۆی‌‌و‌دایكی‌‌له‌س���ه‌ر‌چرپایه‌كی‌‌ئه‌و‌نه‌خۆش���خانه‌یه‌‌كه‌وت���ون.‌له‌باره‌ی‌‌باوكی‌‌ محه‌م���ه‌دی‌‌ روداوه‌كه‌وه‌‌ س���اتی‌‌زه‌ین���ه‌ب‌ده‌ڵێ���ت‌"س���ه‌عات‌دوو‌نیوی‌‌ش���ه‌وی‌‌دوشه‌ممه‌ی‌‌رابردو‌بو،‌له‌ده‌نگ‌و‌ناڵه‌ی‌‌ته‌قه‌و‌ت���ۆپ‌خه‌به‌رمان‌بویه‌وه‌.‌من‌و‌هاوس���ه‌ره‌كه‌م‌و‌ش���ه‌ش‌منداڵه‌كه‌م‌له‌ده‌نگ���ی‌‌موش���ه‌ك‌به‌خه‌ب���ه‌ر‌هاتین‌و‌رامانك���رده‌‌حه‌وش���ه‌،‌موش���ه‌كێك‌به‌ر‌ماڵی‌‌ئێمه‌‌كه‌وت،‌به‌و‌هۆیه‌وه‌‌ژنه‌كه‌م‌و‌كچه‌ك���ه‌م‌بریندارب���ون‌و‌كچێك���م‌مرد،‌هه‌مویان‌ ب���ون‌ له‌ده‌وروبه‌رم‌ ئه‌وان���ه‌ی‌‌

هاواریانده‌كردو‌ده‌گریان".به‌وته‌ی‌‌محه‌مه‌د،‌ئه‌وان‌ژیانێكی‌‌ئارام‌و‌ئاس���وده‌یان‌هه‌بوه‌،‌به‌هۆی‌‌س���ه‌ختی‌‌و‌توندی‌‌شه‌ڕه‌كه‌‌بۆ‌ماوه‌یه‌ك‌نه‌یانتوانیوه‌‌دواجار‌ ب���ه‌اڵم‌ به‌جێبهێڵن.‌ ته‌له‌عف���ه‌ر‌بڕیاریانداوه‌‌زێ���دی‌‌خۆیان‌به‌ره‌و‌به‌غدا‌به‌جێبهێڵن.‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌خێزانێكی‌‌شیعه‌‌مه‌زه‌ب‌بون‌و‌ترساون‌له‌وه‌ی‌‌بكه‌ونه‌‌به‌ر‌رق‌و‌تۆڵه‌ی‌‌چه‌كداره‌كانی‌‌سه‌ر‌به‌تاقمی‌‌ش���ام‌ له‌عێراق‌و‌ ئیس���المی‌‌ ده‌وڵه‌ت���ی‌‌

"داعش".محه‌مه‌د،‌ده‌ڵێت‌"ده‌بو‌چاره‌س���ه‌رێك‌بدۆزم���ه‌وه‌‌بۆ‌رزگاركردن���ی‌‌خێزانه‌كه‌م‌له‌‌س���ه‌ر‌بڕی���ن،‌چونكه‌‌داع���ش‌بوه‌ته‌‌س���ه‌رچاوه‌ی‌‌ترس‌بۆ‌هه‌م���وان،‌ئه‌وان‌به‌س���ه‌ربڕین‌و‌تۆڵه‌كردن���ه‌وه‌‌له‌تایه‌فه‌ی‌‌شیعه‌‌ناس���راون،‌باش���م‌ده‌زانی‌‌ئه‌گه‌ر‌بكه‌وینه‌‌چنگی‌‌ئه‌وان‌چیمان‌لێده‌كه‌ن،‌ئێم���ه‌‌ته‌نه���ا‌ب���ه‌‌بیركردن���ه‌وه‌‌له‌وه‌‌

ده‌ترساین‌و‌نه‌مانده‌توانی‌‌رابكه‌ین".ته‌له‌عف���ه‌ر‌گه‌وره‌تری���ن‌قه‌زای‌‌س���ه‌ر‌به‌پارێزگای‌‌نه‌ینه‌وایه‌،‌دانیش���توانه‌كه‌ی‌‌نزیكه‌ی‌‌چوارسه‌د‌هه‌زار‌كه‌سه‌،‌زۆرینه‌یان‌توركمان���ن‌و‌عه‌ره‌ب‌و‌كوردیش���ی‌‌تیایه‌.‌عیازیه‌ی‌‌ زومم���ارو‌ ره‌بیعه‌و‌ ناحیه‌كانی‌‌ش���ه‌وی‌‌ دره‌نگانێك���ی‌‌ به‌س���ه‌ره‌وه‌یه‌.‌(2014/6/15(‌چه‌كداره‌كان���ی‌‌داع���ش‌له‌رۆژه���ه‌اڵت‌و‌باش���وره‌وه‌‌په‌الماریاندا‌و‌س���وپای‌‌عێ���راق‌به‌ره‌نگاریانبوی���ه‌وه‌و‌به‌هۆی���ه‌وه‌‌ده‌ی���ان‌ك���ه‌س‌له‌ه���ه‌ردوال‌

كوژران.ته‌نها‌ خێزان���ه‌‌ ئه‌م‌ نه‌هامه‌تیه‌كان���ی‌‌برینداربونی‌‌زه‌ین���ه‌ب‌نیه‌،‌به‌ڵكو‌وه‌كو‌ه���ه‌ژده‌‌ كوڕه‌‌ باس���یده‌كات‌ محه‌م���ه‌د‌ساڵه‌كه‌ی‌‌له‌شه‌وی‌‌په‌الماره‌كه‌وه‌‌دوچاری‌‌ش���ۆكێكی‌‌تون���د‌بوه‌و‌زمان���ی‌‌گیراوه‌‌و‌قس���ه‌ی‌‌پێناكرێت.‌ئ���ه‌و‌له‌كاتێكدا‌له‌‌نه‌خۆشخانه‌‌به‌دیار‌هاوسه‌رو‌كچه‌كه‌یه‌وه‌‌وه‌ستابو،‌به‌قوڕگێكی‌‌پڕ‌گریانه‌وه‌‌ده‌یوت‌"هیچ‌ش���تێك‌وه‌كو‌جارانی‌‌لێنایه‌ته‌وه‌،‌مناڵێك‌و‌ماڵه‌كه‌م‌له‌ده‌س���تدا،‌ژنه‌كه‌م‌و‌كچه‌ك���ه‌م‌قاچی���ان‌له‌ده‌س���تدا،‌ده‌بێت‌به‌درێژایی‌‌ژیانمان‌گرفتاربین‌و‌نازانین‌بۆ‌

كوێ‌‌بڕۆین‌و‌چی‌‌بكه‌ین".‌باوك���ی‌‌زه‌ینه‌ب،‌وه‌ك���و‌قوربانیه‌كی‌‌شه‌ڕی‌‌نێوان‌داعش‌و‌سوپای‌‌عێراق،‌داوا‌له‌هه‌مو‌واڵتانی‌‌جیهان‌ده‌كات‌هاوكاری‌‌هاواڵتیان���ی‌‌عێراق‌بكه‌ن،‌به‌مه‌به‌س���تی‌‌كۆتایهێنان‌به‌و‌شه‌ڕه‌ی‌‌چه‌ندین‌ناوچه‌ی‌‌

جیاوازی‌‌عێراقی‌‌گرتۆته‌وه‌.

پرۆفایل

خالد‌شوانی‌

ئا:‌ئاسۆ‌سه‌راوی‌

له‌كارنامه‌ی‌‌كابینه‌ی‌‌هه‌شتی‌‌حكومه‌تدا،‌به‌ڵێنی‌‌گه‌لێك‌

چاكسازی‌‌ئابوری‌‌به‌هاواڵتیان‌دراوه‌‌و‌باس‌له‌وه‌ش‌كراوه‌‌كه‌به‌ڕێكارییاساییچاوبه‌سیسته‌میخانه‌نشینی‌وموچه‌داده‌خشێننه‌وه‌‌وبه‌جۆرێكی‌‌

دادپه‌روه‌رانه‌رێكیده‌خه‌نه‌وه‌،‌ئه‌ندامێكی‌‌نوسینه‌وه‌ی‌‌كارنامه‌كه‌‌له‌بزوتنه‌وه‌‌گۆڕان‌ده‌ڵێتئه‌وه‌ی‌له‌كارنامه‌كه‌دا‌

هاتوه‌‌هه‌وڵ‌بۆ‌جێبه‌جێكردنی‌‌ده‌ده‌ن‌"ئه‌وه‌شی‌‌بۆمان‌نه‌كرا،‌به‌هاواڵتیانی‌‌

ده‌ڵێین‌هۆكاره‌كه‌ی‌‌چیبوه‌".

كارنامه‌كه‌‌له‌كار‌و‌پرۆژه‌ی‌‌وه‌زاره‌ته‌كاندا

نوس���ینه‌وه‌ی‌‌ لیژن���ه‌ی‌‌ ئه‌ندام���ی‌‌كارنامه‌ی‌‌كابینه‌ی‌‌هه‌ش���تی‌‌حكومه‌ت‌د.ئاك���ۆ‌حه‌مه‌كه‌ری���م‌ك���ه‌‌ه���اوكات‌به‌رپرس���ی‌‌ژوری‌‌توێژینه‌وه‌ی‌‌سیاسیه‌‌له‌بزوتنه‌وه‌ی‌‌گ���ۆڕان،‌ئه‌وه‌‌ده‌خاته‌رو‌ك���ه‌‌ئ���ه‌و‌كارنامه‌ی���ه‌‌هێڵی‌‌گش���تی‌‌كاركردنه‌‌و‌ده‌بێت‌ت���ه‌واوی‌‌كارنامه‌كه‌‌به‌رنامه‌ی له‌پالن‌وپڕۆژه‌كانی‌حكومه‌ت‌و‌وه‌كو‌ "ئێمه‌‌ وه‌زاره‌ته‌كانداڕه‌نگبداته‌وه‌‌گۆڕان‌هه‌وڵ���ی‌‌جدیی‌‌ده‌ده‌ین،‌ئه‌وه‌ی‌‌وه‌زاره‌تانه‌ی‌‌ له‌و‌ هاتوه‌‌ له‌كارنامه‌كه‌دا‌له‌الی‌‌ئێمه‌یه‌‌ره‌نگدانه‌وه‌ی‌‌هه‌بێت".

سندوقێك‌بۆ‌داهاتی‌‌نه‌وت‌دروست‌ده‌كرێت

له‌بڕگه‌یه‌ك���ی‌‌كارنامه‌كه‌دا‌هاتوه‌‌كه‌‌حكومه‌ت‌كار‌ده‌كات‌بۆدروستكردنیسندوقیكوردستانبۆداهاتینه‌وت‌ودامه‌زراندنیكۆمپانیاینه‌وتیهه‌رێموه‌كله‌یاسایژماره‌‌2007یتایبه‌تبه‌نه‌وت‌وگازیهه‌رێم )22(ی‌داهاتوه‌،‌هه‌رچه‌نده‌‌زۆر‌ده‌مێكه‌‌بڕیار‌له‌سه‌ر‌دروستكردنی‌‌ئه‌و‌سندوقه‌‌دراوه‌،‌به‌اڵم‌به‌هۆی‌‌نه‌بونی‌‌یاسایه‌كی‌‌تایبه‌ت،‌تائێستا‌دروستنه‌كراوه‌،‌به‌اڵم‌وه‌ك‌ئه‌و‌پێده‌كات،‌ ئام���اژه‌ی‌‌ گۆڕان‌ ئه‌ندامه‌ی‌‌

دروس���تكردنه‌كه‌ی‌‌ یاس���ای‌‌ پ���رۆژه‌‌ئه‌و‌ په‌رله‌مان‌ نێردراوه‌ته‌‌ له‌ئێس���تادا‌ده‌ڵێت‌"ئه‌گه‌ر‌ئه‌و‌س���ندوقه‌‌دروست‌بكرێ���ت‌داهاتی‌‌نه‌وت‌ته‌واو‌ش���ه‌فاف‌ده‌بێ���ت‌و‌ده‌چێت���ه‌‌ژێ���ر‌چاودێ���ری‌‌په‌یوه‌ندیداره‌كانی‌‌ الیه‌ن���ه‌‌ په‌رله‌مان‌و‌

تری‌‌حكومه‌ته‌وه‌".

ئایا‌داهاتی‌‌نه‌وت‌راسته‌وخۆ‌دابه‌ش‌ده‌كرێت؟

پێشتر‌به‌شێك‌له‌حزبه‌كان،‌به‌تایبه‌ت‌له‌بانگه‌ش���ه‌ی‌‌ دیموك���رات‌ پارت���ی‌‌هه‌ڵبژاردندا‌باس���ی‌‌ل���ه‌وه‌‌ده‌كرد‌كه‌‌به‌ش���ێك‌له‌داهاتی‌‌نه‌وت‌راس���ته‌وخۆ‌به‌س���ه‌ر‌هاواڵتیاندا‌داب���ه‌ش‌ده‌كه‌ن،‌به‌اڵم‌د.ئاكۆ‌ب���ه‌دوری‌‌ده‌زانێ‌‌داهاتی‌‌نه‌وت‌راس���ته‌وخۆ‌به‌س���ه‌ر‌هاواڵتیاندا‌دابه‌ش���بكرێت،‌به‌ڵكو‌وه‌ك‌ئه‌و‌باسی‌‌ده‌كات‌ئ���ه‌و‌دا‌هاته‌‌تێك���ه‌ڵ‌به‌داهاتی‌‌گشتی‌‌ده‌كرێت،‌دواجار‌هاواڵتیان‌له‌و‌رێگایه‌وه‌‌لێس���ودمه‌ند‌ده‌ب���ن‌"مه‌گه‌ر‌

له‌پڕۆژه‌ی‌‌پترۆ‌دۆالردا‌ئه‌وه‌‌بكرێت‌كه‌‌بۆ‌هه‌ر‌به‌رمیلێك‌نه‌وت‌یه‌ك‌دۆالری‌‌بۆ‌خه‌ڵكی‌‌ئه‌و‌ناوچانه‌‌خه‌رج‌ده‌كرێت‌كه‌‌

نه‌وته‌كه‌ی‌‌لێده‌رده‌هێنرێ‌".

چۆن‌جیاوازیه‌‌زۆره‌كه‌له‌موچه‌دا‌ناهێڵن

‌سیس���ته‌می‌ ده‌س���تكاریكردنی‌له‌هه‌رێم���دا‌ موچ���ه‌‌ خانه‌نش���ینی‌و‌به‌جۆرێك‌كه‌‌دادپ���ه‌روه‌ری‌‌تێدا‌بێت،‌كارنامه‌ك���ه‌ی‌‌ جه‌وه���ه‌ری‌‌ خاڵێك���ی‌‌حكومه‌ت���ه‌،‌وه‌ك‌پێش���تر‌باس���كراوه‌‌له‌هه‌رێم���دا‌جیاوازیه‌كی‌‌ئێجگار‌گه‌وره‌‌له‌نێوان‌موچه‌‌به‌ش���ێوه‌یه‌كی‌‌گشتی‌‌و‌موچ���ه‌ی‌‌خانه‌نش���ینیدا‌هه‌یه‌،‌كه‌س‌هه‌یه‌‌خانه‌نش���ینیه‌كه‌ی‌‌زیاتر‌له‌شه‌ش‌تا‌حه‌وت‌ملیۆن‌دیناره‌،‌له‌هه‌مانكاتدا‌خه‌ڵكانێكی���ش‌هه‌ن‌به‌‌200هه‌زار‌دینار‌خانه‌نش���ینكراون،‌هه‌رچه‌نده‌‌پێش���تر‌له‌بانگه‌ش���ه‌ی‌‌ به‌تایب���ه‌ت‌ حزب���ه‌كان‌

ئه‌و‌ نه‌هێش���تنی‌‌ هه‌ڵبژاردندا‌په‌یمانی‌‌جیاوازیه‌‌زۆره‌یان‌داوه‌،‌به‌اڵم‌له‌واقیعدا‌تائێستا‌به‌و‌جۆره‌یه‌،‌ئه‌و‌هه‌ڵسوڕاوه‌ی‌‌گ���ۆڕان‌جه‌خت‌له‌بونی‌‌ئ���ه‌و‌جیاوازیه‌‌زۆره‌‌ده‌كاته‌وه‌‌وئ���ه‌وه‌‌ده‌خات���ه‌رو‌كه‌‌هه‌م���و‌هه‌وڵێكیان‌بۆ‌نه‌هێش���تنی‌‌ئه‌و‌جیاوازیه‌‌زۆره‌یه‌‌به‌تایبه‌ت‌كه‌وه‌زاره‌تی‌‌دارایی‌‌له‌الی‌‌ئه‌وان���ه‌‌"ئامانجی‌‌ئێمه‌،‌وه‌ك‌گۆڕان‌ئه‌وه‌یه‌‌ئه‌و‌نادادپه‌روه‌ریه‌‌نه‌هێڵی���ن‌ك���ه‌‌له‌موچ���ه‌‌و‌موچ���ه‌ی‌‌خانه‌نشینیدا‌هه‌یه‌،‌بۆ‌ئه‌وه‌ش‌به‌نیازین‌كۆمه‌ڵێك‌خه‌ڵكی‌‌ش���اره‌زا‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌‌واڵت‌بهێنی���ن‌ب���ۆ‌ئ���ه‌وه‌ی‌‌راوێژیان‌ل���ه‌و‌روه‌وه‌".‌ئ���ه‌و‌جه‌خت‌ پێبكه‌ین‌ل���ه‌وه‌ش‌ده‌كاته‌وه‌‌ل���ه‌وروه‌وه‌‌هه‌وڵی‌‌ته‌واوی‌‌خۆیان‌ده‌ده‌ن‌"ئه‌وه‌شی‌‌بۆمان‌نه‌كرا‌ب���ۆ‌خه‌ڵك���ی‌‌رونده‌كه‌ینه‌وه‌‌كه‌‌هۆكاره‌كه‌ی‌‌چییه‌،‌به‌اڵم‌گه‌شبینیش���م‌

كه‌‌كاری‌‌زۆر‌باشمان‌بۆ‌ده‌كرێت".

چاره‌سه‌ركردنی‌‌كێشه‌ی‌‌نیشته‌جێبون‌و‌

دۆزینه‌وه‌ی‌‌هه‌لی‌‌كاركێش���ه‌ی‌‌ چاره‌س���ه‌ركردنی‌‌نیش���ته‌جێبونیش،‌كه‌‌تائێستا‌به‌شێك‌هاواڵتیان،‌ س���ه‌ره‌كیه‌كانی‌‌ له‌گرفت���ه‌‌له‌كارنامه‌ك���ه‌ی‌‌حكومه‌ت���دا‌به‌جۆرێك‌له‌جۆره‌كان‌په‌یمانی‌‌چاره‌س���ه‌ركردنی‌‌دراوه‌،ئه‌و‌هه‌ڵسوڕاوه‌ی‌‌گۆڕان‌گومانی‌‌نیه‌‌له‌وه‌ی‌‌كه‌‌له‌ده‌سه‌اڵتی‌‌حكومه‌تدایه‌‌ئ���ه‌و‌گرفته‌‌چاره‌س���ه‌ر‌ب���كات‌"به‌اڵم‌پێش���تر‌ئه‌و‌رێگایان���ه‌ی‌‌گیراونه‌ته‌به‌ر‌بۆ‌چاره‌س���ه‌ركردنی‌‌ئه‌و‌كێشه‌یه‌‌وه‌كو‌پێویست‌نه‌بون".‌دۆزینه‌وه‌ی‌‌هه‌لی‌‌كار‌ب���ۆ‌هاواڵتیان،‌به‌تایب���ه‌ت‌بۆ‌گه‌نجان‌یه‌كێكی‌‌ت���ره‌‌له‌به‌رنامه‌ی‌‌كارنامه‌كه‌ی‌‌كابینه‌ی‌‌هه‌شتی‌‌حكومه‌ت،‌له‌و‌روه‌وه‌‌د.ئاكۆ‌ئه‌وه‌‌ده‌خاته‌رو‌كه‌‌دامه‌زراندنی‌‌گش���تیدا‌ له‌كه‌رتی‌‌ له‌ده‌رچوان‌ زۆرێك‌چاره‌س���ه‌ری‌‌بێكاری���ی‌‌نیی���ه‌،‌به‌ڵكو‌ره‌خساندنی‌‌هه‌لی‌‌كار‌له‌كه‌رتی‌‌تایبه‌تدا‌چاره‌سه‌ری‌‌ باش���ه‌وه‌(‌ )به‌ئیمتیازاتی‌‌"ئێمه‌ش‌ ده‌كات‌ له‌كێش���ه‌ی‌‌ زۆرێ���ك‌

ده‌مانه‌وێ‌‌كارێك‌بكه‌ین‌ده‌ستی‌‌كاری‌‌ناوخۆیی‌‌له‌پرۆژه‌كان���دا‌بكه‌وێته‌‌كار‌و‌كه‌متری���ن‌ده‌س���تی‌‌كاری‌‌بیانی‌‌بێته‌‌

پرۆژه‌كانی‌‌ناوخۆوه‌".

زۆرێك‌له‌مه‌له‌فی‌‌دارایی‌‌و‌ئابوری‌‌له‌الی‌‌گۆڕانه

دابه‌ش���كردنی‌‌وه‌زاره‌ت‌و‌ له‌پرۆسه‌ی‌‌حكوم���ه‌ت‌ ت���ری‌‌ داموده‌زگاكان���ی‌‌به‌ش���ێكی‌‌ داراییدا‌ ئابوری‌و‌ له‌مه‌له‌فی‌‌زۆری‌‌به‌ر‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌‌گۆڕان‌كه‌وتوه‌‌دارای���ی‌‌و‌ وه‌زاره‌ته‌كان���ی‌‌ له‌وان���ه‌‌ئابوری‌،‌بازرگانی‌،س���ه‌رۆكی‌‌ده‌سته‌ی‌‌ئه‌ندامه‌ی‌‌ ئ���ه‌و‌ وه‌به‌رهێنان،‌هه‌ربۆیه‌‌حكومه‌ت،‌ كارنامه‌كه‌ی‌‌ نوس���ینه‌وه‌ی‌‌ئه‌وه‌‌رونده‌كاته‌وه‌‌كه‌‌ئه‌وان‌هه‌وڵده‌ده‌ن‌له‌رێگای‌‌ئ���ه‌و‌وه‌زاره‌تانه‌ی‌‌الیانه‌‌ئه‌و‌كارنامه‌یه‌‌بخه‌نه‌‌بواری‌جێبه‌جێكردنه‌وه‌‌چونكه‌‌"ئه‌وه‌ی‌‌له‌كارنامه‌كه‌دا‌باسكراوه‌‌هێڵی‌‌گشتی‌‌كاركردنه‌،‌ده‌بێت‌له‌كارو‌به‌رنامه‌ی‌وه‌زاره‌ته‌كاندا‌ڕه‌نگبداته‌وه‌".

ئا:‌شكۆ

نرخی‌‌هه‌ندێ‌‌له‌و‌خۆراكانه‌ی‌،‌له‌رێگای‌‌بریكاره‌كانی‌‌دابه‌شكردنی‌‌

خۆراكه‌وه‌‌مانگانه‌‌به‌سه‌ر‌هاواڵتیاندا‌دابه‌ش‌ده‌كرێت،‌له‌بازاڕه‌كاندا‌به‌رز‌

ده‌بێته‌وه‌،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌دابه‌شكردنی‌‌كۆمپانیای‌‌خۆراكی‌‌سلێمانیش‌ره‌تیده‌كاته‌وه‌‌كه‌‌

دابه‌شكردنی‌‌خۆراك‌له‌الی‌‌ئه‌وان‌كێشه‌ی‌‌تێكه‌وتبێت‌"به‌رده‌وامین‌

له‌سه‌ر‌دابه‌شكردنی‌‌به‌شه‌‌خۆراكی‌‌مانگانه‌ی‌‌هاواڵتیان‌و‌هیچ‌گرفتێكمان‌

بۆ‌دروست‌نه‌بوه‌،‌پێشبینیه‌‌هه‌ڵه‌كانی‌‌هه‌ندێ‌‌له‌هاواڵتیان‌ئه‌و‌

گرانیه‌ی‌‌دروستكردوه‌".

ئاڵۆزیه‌كان���ی‌‌ئه‌م‌دوای���ه‌ی‌‌عێراق‌و‌ش���ه‌ڕی‌‌چه‌كدارانی‌‌ده‌وڵه‌تی‌‌ئیسالمی‌‌له‌عێ���راق‌و‌ش���ام‌ناس���راو‌به‌)داعش(‌له‌چه‌ن���د‌ناوچه‌یه‌كی‌‌عێراق،‌به‌ش���ێك‌له‌پێداویس���تی‌‌رۆژان���ه‌ی‌‌هاواڵتیان���ی‌‌گرانك���رد،‌به‌تایب���ه‌ت‌به‌ش���ێك‌ل���ه‌و‌خۆراكانه‌ی‌‌كه‌‌له‌رێ���گای‌‌بریكاره‌كانی‌‌دابه‌شكردنی‌‌خۆراكه‌وه‌‌مانگانه‌‌به‌سه‌ر‌هاواڵتیان���دا‌دابه‌ش‌ده‌كرێت،‌كه‌‌له‌الی‌‌

هاواڵتیان‌به‌)بایه‌عی‌(‌ناسراوه‌.نرخی‌‌یه‌ك‌فه‌رده‌‌ئاردی‌‌په‌نجا‌كیلۆیی‌‌ك���ه‌‌له‌رێگای‌‌بریكاره‌كان���ی‌‌خۆراكه‌وه‌‌دابه‌ش‌ده‌كرێت،‌پێش���تر‌له‌بازاڕه‌كاندا‌به‌نزیك���ه‌ی‌‌18هه‌زار‌دین���ار‌بو،‌به‌اڵم‌له‌ئێس���تادا‌نرخه‌ك���ه‌ی‌‌به‌رزبۆته‌وه‌‌بۆ‌نزیكه‌ی‌‌25هه‌زار‌دینار،‌هه‌روه‌ها‌نرخی‌‌یه‌ك‌فه‌رده‌‌برنجی‌‌بایه‌عی‌‌له‌‌25هه‌زار‌

دین���اره‌وه‌‌به‌رزبۆت���ه‌وه‌‌ب���ۆ‌زیاتر‌له‌‌30هه‌زار‌دینار،‌به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌چاودێریی‌‌بازرگانی‌‌سلێمانی‌‌سۆران‌عه‌بدولغه‌فور‌له‌و‌روه‌وه‌‌ئه‌وه‌‌ده‌خاته‌رو‌كه‌‌هۆكاری‌‌به‌رزبون���ه‌وه‌ی‌‌هه‌ندێ‌‌له‌و‌خۆراكانه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌كه‌‌له‌ئێستادا‌كه‌متر‌هاواڵتیان‌ئه‌و‌خۆراكانه‌‌ده‌فرۆش���نه‌وه‌‌ك���ه‌‌له‌رێگای‌‌بریكاره‌كان���ی‌‌خۆراكه‌وه‌‌ئ���ه‌و‌وتی‌‌"پێش���وتر،‌ وه‌ریده‌گ���رن‌و‌ئ���ارد‌و‌برنجی‌‌ زۆرین���ه‌ی‌‌هاواڵتی���ان‌بایه‌عییان‌ده‌فرۆش���ته‌وه‌،‌به‌اڵم‌ئێستا‌به‌هۆی‌‌شه‌ڕ‌و‌ئاڵۆزیه‌كانی‌‌ئه‌م‌دواییه‌،‌خه‌ڵك���ی‌‌ده‌ترس���ن‌و‌كه‌مترینیان‌ئه‌و‌خۆراكانه‌‌ده‌فرۆشنه‌وه‌‌كه‌‌وه‌ریده‌گرن،‌

ئه‌م���ه‌ش‌وایكردوه‌‌نرخی���ان‌له‌بازاڕدا‌كه‌مێك‌به‌رزبێته‌وه‌".

بازرگانی‌‌ چاودێری���ی‌‌ به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌س���ه‌رۆكی‌‌ كه‌ه���اوكات‌ س���لێمانی‌‌لیژن���ه‌‌هاوبه‌ش���ه‌كانی‌‌قایمقامیه‌ت���ی‌‌سلێمانیش���ه‌‌داوا‌له‌هاواڵتی���ان‌ده‌كات‌بازرگانێك‌ ده‌رك���ه‌وت‌ بۆی���ان‌ ئه‌گه‌ر‌یان‌خ���اوه‌ن‌دوكانێ���ك‌كااڵ‌و‌خۆڕاكی‌‌به‌ب���ێ‌‌ه���ۆ‌گرانك���ردوه‌‌به‌تایبه‌ت‌كه‌‌له‌مانگی‌‌ره‌م���ه‌زان‌نزیكده‌بینه‌وه‌،‌ئه‌وا‌

راس���ته‌وخۆ‌له‌رێگای‌‌ژم���اره‌‌مۆبایلی‌‌07701450755په‌یوه‌ندییان‌پێوه‌‌بكه‌ن،‌تا‌ئه‌وانیش‌راسته‌وخۆ‌به‌دواداچون‌له‌م‌باره‌یه‌وه‌‌بكه‌ن‌ئ���ه‌و‌وتی‌‌"هه‌ركاتێك‌ب���و‌هاواڵتیان‌ده‌توان���ن‌له‌رێگای‌‌ئه‌و‌ژماره‌‌مۆبایل���ه‌وه‌‌په‌یوه‌ندییمان‌پێوه‌‌بكه‌ن‌به‌دڵنیایی���ه‌وه‌‌ئێمه‌‌به‌دواداچون‌ده‌كه‌ین‌و‌سزای‌‌توندی‌‌ئه‌و‌بازرگانه‌ش‌ده‌ده‌ین‌كه‌‌نرخ‌گران‌ده‌كات".س���ۆران‌عه‌بدولغه‌فور‌ره‌تیشیكرده‌وه‌‌كه‌‌بوتڵی‌‌

غازی‌‌مااڵن‌گرانبوبێت‌و‌وتی‌‌"نرخه‌كه‌‌هه‌ر‌وه‌كو‌پێشتر‌له‌‌6هه‌زار‌دیناردایه‌،‌پێیانفرۆش���ت‌ به‌گران‌ هاواڵتیه‌ك‌ هه‌ر‌ئاگادارمان‌ به‌هه‌مانش���ێوه‌‌ ده‌توان���ێ‌‌بكاته‌وه‌،‌چونكه‌‌ئێمه‌‌س���زای‌‌توندی‌‌ئه‌و‌غازفرۆشانه‌‌ده‌ده‌ین‌كه‌‌له‌خۆیانه‌وه‌‌

نرخیان‌گرانكردوه‌".دابه‌ش���كردنی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گش���تی‌‌كۆمپانیای‌‌خۆراك‌له‌سلێمانی‌‌شه‌وكه‌ت‌محه‌مه‌د‌سه‌رس���وڕمانی‌‌خۆی‌‌نیشاندا‌

له‌به‌رزبونه‌وه‌ی‌‌هه‌ندێ‌‌له‌و‌مه‌وادانه‌ی‌كه‌‌مانگانه‌‌له‌رێگای‌‌بریكاره‌كانی‌‌خۆراكه‌وه‌‌له‌وه‌‌ داب���ه‌ش‌ده‌كرێت،‌ئه‌وجه‌خت���ی‌‌كرده‌وه‌‌كه‌‌وه‌كو‌پێشتر‌به‌شه‌‌خۆراكی‌‌هاواڵتیان‌بۆ‌دێت‌و‌هیچ‌گرفتێكیان‌بۆ‌دروس���ت‌نه‌بوه‌،‌هاوكات‌بایی‌‌ئه‌وه‌ش‌خۆراكی‌‌عه‌مباركراویان‌هه‌یه‌‌كه‌‌ئه‌گه‌ر‌گرفتێكیش‌دروستبو‌بتوانن‌به‌رده‌وامبن‌له‌دابه‌شكردنی‌‌به‌شه‌‌خۆراكی‌‌مانگانه‌ی‌‌هاواڵتیان‌وئه‌و‌وتی‌‌"ئه‌و‌گرانیه‌‌به‌شێك‌دروس���تیانكردوه‌،‌ خۆیان‌ له‌هاواڵتیان‌ئێمه‌‌دڵنیایی‌‌ده‌ده‌ین���ه‌‌هاواڵتیان‌كه‌‌مانگانه‌‌ خۆراكی‌‌ به‌ش���ه‌‌ دابه‌شكردنی‌‌به‌رده‌وامیی‌‌ده‌بێت‌و‌هیچ‌گرفتێكی‌‌بۆ‌دروس���ت‌نابێت".‌ئه‌و‌ره‌تیشیكرده‌وه‌‌ك���ه‌‌ته‌نها‌له‌رێ���گای‌‌به‌غداوه‌‌به‌ش���ه‌‌خۆراكی‌‌مانگانه‌‌بگاته‌‌ده‌ستیان‌و‌وتی‌‌"به‌پێی‌‌ئه‌و‌گرێبه‌ستانه‌ی‌‌كه‌‌وه‌زاره‌تی‌‌بازرگانی‌‌ده‌یكات،جۆره‌كانی‌‌خۆراكمان‌پێ���ده‌گات،‌هه‌ن���دێ‌‌ج���ار‌له‌رێ���گای‌‌

توركیاوه‌‌راسته‌وخۆ‌دێت".له‌مانگی‌‌ره‌مه‌زان���ی‌‌رابردو‌له‌رێگای‌‌بریكاره‌كان���ی‌‌خۆراك���ه‌وه‌‌ب���ۆ‌ه���ه‌ر‌نیس���ك‌و‌5كلیۆ‌ نیوكیلۆ‌ هاواڵتی���ه‌ك‌ئاردی‌‌س���فر‌به‌بێ‌‌به‌رامبه‌ر‌دابه‌شكرا،‌به‌اڵم‌بۆ‌ره‌مه‌زانی‌‌ئه‌مس���اڵ‌تائێس���تا‌هیچ‌ش���تێك‌له‌وباره‌یه‌وه‌‌نییه‌،‌به‌اڵم‌دابه‌ش���كردنی‌‌ گش���تی‌‌ به‌ڕێوه‌ب���ه‌ری‌‌روه‌وه‌‌ سلێمانیله‌و‌ خۆراكی‌‌ كۆمپانیای‌‌گه‌ش���بینه‌و‌ده‌ڵێت‌"پێشبینی‌‌ده‌كه‌م‌ئه‌مساڵیش‌شتێكی‌‌وه‌ها‌هه‌بێت،‌به‌اڵم‌تائێس���تا‌هیچ‌بڕیارێك‌ل���ه‌و‌باره‌یه‌وه‌‌نیی���ه‌‌و‌چاوه‌ڕێی‌‌فه‌رمان���ی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌

بازرگانی‌‌عێراقین".

ئابوری)434(‌سێشه‌ممه‌‌2014/6/24 8ئه‌م‌الپه‌ڕه‌یه‌‌به‌‌سپۆنسه‌ری‌گروپی‌کۆمپانیاکانی‌قه‌یوان‌چاپ‌و‌باڵوده‌کرێته‌وه‌

له كارنامه كه ی حكومه تدا باس له چاكسازیی دارایی و ئابوری كرادادپه‌روه‌ریی‌‌له‌موچه‌‌و‌موچه‌ی‌‌خانه‌نشینیدا،‌به‌ڵێنێكی‌‌كابینه‌‌نوێكه‌یه‌

نرخی هه ندێ له مه واده كانی به شه خۆراكی مانگانه به رزده بێته وه به‌ڕێوه‌به‌ری‌‌گشتی‌‌دابه‌شكردنی‌‌كۆمپانیای‌‌خۆراك:هیچ‌گرفتێكمان‌له‌هاتنی‌‌به‌شه‌‌خۆراكی‌‌هاواڵتیاندا‌نییه‌

ئه‌وه‌ی‌‌له‌كارنامه‌كه‌دا‌باسكراوه‌‌هێڵی‌‌گشتی‌‌كاركردنه‌،‌ده‌بێت‌له‌كارو‌

به‌رنامه‌ی‌وه‌زاره‌ته‌كاندا‌ڕه‌نگبداته‌وه‌

ئه‌گه‌ر‌هه‌ر‌كااڵ‌و‌خۆراكێكیان‌به‌گران‌پێفرۆشتی‌‌په‌یوه‌ندی‌‌

به‌م‌ژماره‌یه‌وه‌‌بكه‌07701450755

یه‌که‌م‌کۆبۆنه‌وه‌ی‌کابینه‌ی‌هه‌شت

9 (434( سێشه ممه 2014/6/24 لۆکاڵ

ئا: ئاسۆ سه راوی

ب���واری ش���اره زایه كی به وت���ه ی سیاسه ت، ئه م س���اته وه خته گونجاو نییه ب���ۆ راگه یاندنی س���ه ربه خۆیی كورد، چونكه له س���ه ر ئاستی ناوخۆ و ده ره كیشزه مینه س���ازیی ب���ۆ ئ���ه وه نه كراوه "له ئاستی ناوخۆییدا حزبه كان ئه ندامه كانیان له سه ر ئه وه په روه رده نه كردوه ، به ڵكو هه میشه پێیانوتون ئێم���ه به ش���ێكین له عێراق،له س���ه ر ئاس���تی ده ره كییش ش���تێكی وه ها نه كراوه ، ئای���ا له كۆی 194 ده وڵه تی ناو نه ت���ه وه یه كگرتوه كان، چه ندیان ده كه نبۆراگه یاندنی كورد پشتگیریی

سه ربه خۆیی ؟".

حزبه كان چۆن باسی گه یشتن به سه ربه خۆییان كردوه ؟

مامۆس���تای زانس���ته سیاسیه كان د.س���ه ردار س���لێمانی له زانك���ۆی ق���ادر له دیدارێك���ی ئاوێن���ه دا ئه وه ده خات���ه رو كه له به رنام���ه ی زۆرێك له حزبه كانی كوردس���تان باسی مافی چ���اره ی خۆنوس���ین ك���راوه ، به اڵم زۆرینه ی���ان نه چونه ته ناو ورده كاری چۆنێتی گه یش���تن به و مافه ، وه ك ئ���ه و رونیده كاته وه هه رچی یه كێتی و پارتیه ،باس���یان ل���ه وه ك���ردوه كه له رێگای فیدراڵ���ی یان ریفراندۆمه وه بز وتنه وه ی ده بێته وه ، یه كالیی ئه وه له وباره ی���ه وه ورده كاری گۆڕانی���ش له به رنامه و پڕۆگرامی حزبه كه یدا بونی به هه مان ئیسالمییش كۆمه ڵی نییه ، ش���ێوه باس���ێكی وه های له به رنامه و

پڕۆگرامیدا نه كردوه "به اڵم ئێس���تا پرۆژه یه كی���ان ده بیس���تین وه ك له وباره ی���ه وه هه ی���ه ". یه كگرت���وی ئیسالمییش به پێچه وانه ی هه مویانه وه

به راسته وخۆ حزبه كه یدا له به رنامه ی س���ه ربه خۆیی جیابون���ه وه و داوای ك���وردی كردوه وئه و ده ڵێت "ده كرێت بڵێین به شێوه یه كی گشتی حزبه كان

رێگایه ك���ی س���تانداردیان نیی���ه بۆ گه یشتن به س���ه ربه خۆیی ". ئه و باس له وه ش ده كات هه ركاتێك بار ودۆخێكی باس���كردنی بۆ وه ها هاته پێش���ه وه حكومه تی "پێویس���ته سه ربه خۆیی هه رێم به هاوكاریی س���ه رجه م الیه نه سیاسیه كان ئه و هه نگاوه بنێت، نه ك

حزبێك به ته نها".

زه مینه سازیی له سه ر ئاستی ناوخۆیی و ده ره كی نه كراوه

له ب���اره ی گونجانی س���اته وه ختی كوردانی بۆ راگه یاندنی سه ربه خۆیی به تایب���ه ت باش���وری كوردس���تان، له ئێستای عێراقدا كه بارودۆخێكی نوێ هاتۆته ئاراوه ،وه ك ئه و ش���اره زایه ی بواری سیاس���ه ت ئاماژه ی پێده كات، له ئێس���تادا س���اته وه خته كه گونجاو نییه ، چونكه زه مینه س���ازیی له سه ر ئاس���تی ناوخۆی���ی و ده ره كییش بۆ سه ربه خۆیی نه كراوه ، به بۆچونی ئه و، حزبه كانی كوردس���تان به شێوه یه كی گشتی ئه ندامه كانیان وه ها په روه رده كردوه ، كه ئه وان به شێكن له عێراق و فیدراڵیی���ان به چاره س���ه ر زانی���وه ، له س���ه ر ئاستی ده ره كییش وه ك ئه و جه ختی له س���ه ر ده كاته وه ، كارێكی وه ها نه كراوه ، بۆیه ئه و ده پرسێ ، ئایا له كۆی 194ده وڵه تی ئه ندام له نه ته وه كار توانیوێتی یه كگرتوه كان،ك���ورد له س���ه ر چه ندیان بكات ب���ۆ كارێكی وه ه���ا؟ به تایبه ت ئه و واڵتانه ی له ناو ڤیتۆیان مافی یه كگرتوه كان نه ته وه هه یه و بریتین له ئه مه ریكا، به ریتانیا، تائێستا روسیا"كورد فه رنسا، چین، نه یتوانی���وه گرنتی له هی���چ كام له و پێنج واڵته ی كه مافی ڤیتۆیان هه یه له نه ته وه یه كگرتوه كان وه ربگرێت بۆ

راگه یاندنی سه ربه خۆیی ".ئ���ه و ب���اس ل���ه وه ش ده كات كه ده وڵه ت���ی له س���ه ر قس���ه كردن كوردس���تانی گه وره ، واته هه ر چوار قۆناغه دا ل���ه م به یه كه وه ، پارچه كه به هه مانشێوه گونجاو نییه "ئه بێت له م

قۆناغه دا له س���ه ر ئاستی پارچه كانی كوردس���تان كار بكه ی���ن، چونكه بۆ ئ���ه م قۆناغه باس���كردن له ده وڵه تی كوردس���تانی گه وره له روی واقعیه وه

قورس و مه ترسیداریشه ".

كورد كورسیه كی پێویستهله نه ته وه یه كگرتوه كان

ئه گه ر ك���ورد به ب���ێ ره چاوكردنی ره زامه ندی ده ره كی وواڵته گه وره كانی هه رێمه ك���ه ی دنیاس���ه ربه خۆیی رابگه یه ن���ێ ، ئای���ا ئه و مه ترس���یانه چین كه روبه روی ده بنه وه ، بۆ ئه مه د.س���ه ردار ق���ادر باس ل���ه دو تیۆر ده كات كه له دنیای ئه مڕۆدا قسه یان له باره وه ده كرێت، یه كێكیان ئه وه یه ك���ه ده ڵێتماف���ی چاره نوس���ی هه ر میلله تێك په یوه ندی به هیچ الیه كه وه نییه خ���ۆی نه بێت، ئ���ه وه مافێكی ده ده ن، بڕیارێك خۆیانه چ سروشتی ب���ه اڵم تیۆرێكی تر یش هه یه ده ڵێت ده بێ���ت ره زامه ندی واڵتان وه ربگریت بۆ ئ���ه وه ی ببیته ئه ن���دام له نه ته وه خاكه كه ت یه كگرتوه كان و سه روه ریی پارێزراوبێت. به ڕای ئه م مامۆستایه ی زانك���ۆی س���لێمانی ل���ه م قۆناغه دا ده بێت كورد وه ك گه وره ترین میلله ت كه خاوه ن ده وڵ���ه ت نییه ، هه وڵ بۆ چاودێریی كورس���یه كی بدات، ئه وه له نه ته وه یه كگرتوه كان هه بێت "وه ك فه له س���تینیه كان ك���ه كورس���یه كی ب���ه اڵم مافی چاودێریی���ان هه ی���ه ، ده نگدانی���ان نییه ، بۆ ئ���ه م قۆناغه ئه وه زۆر پێویس���ته كورد هه وڵی بۆ

بدات".

ئا: شاهۆ ئه حمه د

وه زیری نوێی وه زاره تی كاروكاروباری كۆمه اڵیه تی هه رێم كه سه ر به یه كگرتوی ئیسالمیه ،

به ڵێنده دات كه چاكسازیه كی گشتی له ناو وه زاره ته كه یدا بكات و ده ڵێت"هه وڵده ده ین هه لی كار بۆ

هه موده رچوانی زانكۆ و په یمانگاكان بدۆزینه وه ".

كۆمه اڵیه تی كاروكاروباری وه زیری هه رێ���م محه مه د هاودیان���ی له باره ی كارنام���ه ی خۆیه وه بۆ وه زاره ته كه ی كاری ك���ه راگه یان���د به ئاوێن���ه ی به ش���ێوه یه كی ده بێت چاكس���ازیی تۆكمه و پالنڕێژیی چاره سه ربكرێت وئه و وتی "ئێمه پالنێكی تۆكمه مان ده بێت بۆ چوار ساڵی ئاینده به شێوه یه كی قۆناغبه ندیی جێبه جێ ده كرێت له ناو وه زاره ت ه���ه ر له هه یكه لی وه زاره ت و ش���ێوه یه ی به و پێكهاته كه ی جۆر و هه یه تی ،هه ربۆیه چاره س���ه ری هه مو ئه و كێشانه ده كه ین كه گاریگه رییان ئه و ئ���ه دای له چۆنیه ت���ی هه ب���وه

وه زاره ته ".ناوبراو ئاماژه ی به وه ش كرد كه كار ده كه ن بۆ په یداكردنی كار بۆ كرێكاران و دابینكردنی ب���ۆ خزمه تکردنی چینی كۆمه اڵیه تی ده س���ته به ری کرێکاران پێویستی كوردستان بۆیان"هه رێمی به پالنڕێژیه كی باش هه یه به تایبه تی

بۆ خزمه تكردنی ئه و چینه ".كۆمه اڵیه تی كاروكاروباری وه زیری له باره ی گه شه پێدانی كۆمه اڵیه تیه وه جه خت له س���ه ر ئه وه ده كاته وه كه خاڵی الواز هه یه كه ده بێت چاره سه ر خزمه تكردن له ب���واری هه ر بكرێت، هه روه ها ژن���ان، به ش���ه ڵته ره كانی له گ���ه ڵ مامه ڵه ك���ردن چۆنیه ت���ی "ئه وانه ش كۆمه اڵیه تی گه شه پێدانی كۆمه ڵێك پێویس���تی هه یه كه ئێمه له س���ه ر به ش���ێوه ی خ���اڵ كاریان

ده كه ین".

ك���ردن چاكس���ازی له ب���اره ی له زیندانه كان ئ���ه و وتی "به گرنگیه كی زۆره وه ئیش له س���ه ر ره وش���ی ناو به تایبه تی زیندانی���ه كان ده كه ی���ن، س���زادراون،له به رئه وه ی ئه وان���ه ی له روی یاس���اییه وه زین���دان بریتییه ن���ه ك چاكس���ازیی له ده زگایه ك���ی چاودێریی ،هه ربۆی���ه ده زگایه ك���ی ئیش���كردن ل���ه و ب���واره ش یه كێكه

له پرۆژه كانی ئێمه ".هاودیانی كه مئه ندامانه وه له باره ی هێما بۆ ئه وه ده كات كه به رنامه یه كی باش���یان ل���ه و روه وه بۆ س���ه رجه م داناوه كوردس���تان كه مئه ندامان���ی "ئه وانه چینێكی گرینگی كۆمه ڵگای ئێمه ن و پێویس���ته خزمه تێكی باش كه مئه ندامیی���ان ج���ۆری بكرێ���ن و له یارمه تی���دان و له به رچاوبگیرێ���ت

گرینگی پێدانیان".زانك���ۆ و ده رچوان���ی له ب���اره ی له درێ���ژه ی په یمانگه كان���ه وه باس���كردنی به رنامه ی خۆی وه زیری تیش���كی كۆمه اڵیه تی كاروكاروباری خسته س���ه ر ئه وه ی ك���ه به رنامه یان بۆ ئه وانه ش هه یه ك���ه ده چێته ناو پالن���ی وه زاره ت���ه وه به تایب���ه ت كه س���ااڵنه قوتابیه كی زۆر هه یه زانكۆ یان په یمانگا ته واو ده كات ئه و وتی "له وانه یه به ش���ێكی زۆری���ان بواری كه مبێت و دامه زراندنیان مونافه سه ی ئه و هه له یان بۆ نه ره خسێت نه توانن

به ش���ێوه یه كی تۆكمه ئ���ه وه بكه ن، بۆیه ئێمه كار ده كه ین له سه ر ئه وه ی كه چ���ۆن بتوانین هه م ئ���ه وان هه لی كاریان ده ستبكه وێت له هه مانكاتیشدا به بێ كار نه مێننه وه ، ئه وه ش پالنێكه كه كاتی خۆی له كاتی بانگه ش���ه ی هه ڵب���ژاردن یه كگرت���وی ئیس���المی به ڵێنی پێدابون ك���ه چۆن بتوانێت خزمه تی ئه وان���ه بكات،هه ر بۆ ئه و مه به سته ش گرینگیدان به وان یه كێك

ده بێت له پرۆژه كانمان".كاركردنیان له ب���اره ی چۆنیه ت���ی له وه زاره تی كاروكاروباری كۆمه اڵیه تی

محه م���ه د هاودیان���ی رایگه یان���د كه توانا و به گه ڕخستنی له رێگای ئه وان لێهاتویی و پس���پۆریی ئه و كه سانه ی له ن���او وه زاره ت ئی���ش ده ك���ه ن بۆ روبه روبونه وه له وه ی ئه گه ر هه ڵه یه ك هه ب���و ی���ان جۆرێ���ك له س���امانی گش���تی به فیڕۆچوبێت چاره س���ه ری بكه ن و نه خش���ه و پالنی تایبه تی بۆ

دابڕێژین.تایبه ته یش���ه وه له ب���اره ی كه رتی كه جیاوازی ده كرێ���ت له گه ڵ كه رتی گش���تی وتی "ئه سڵ وایه هه ركه سێك له و واڵته كاتێك نه توانێت كاره كانی

بكات و ماوه یه كیش له سه ر كاره كانی به رده وامبو كه خزمه تێكی ئه و واڵته ی كردوه پێویسته ئه و خزمه ته ی به هه ند وه ربگیرێت، هه ربۆیه به هه مانشێوه ش ئه و جۆره پێدانی مافه له چوارچێوه ی

كارنامه ی ئێمه یه بۆ ئه و كه سانه ".له كۆتاییدا وه زی���ری كاروكاروباری كه ئه وه ش���یدا به ڵێنی كۆمه اڵیه تی وه زاره تی فه رمانبه رانی هه وڵده ده ن كاروكاروباری كۆمه اڵیه تی هاوشێوه ی كۆمه اڵیه تی كاروكاروباری وه زاره تی موچه ی���ان عێ���راق حكومه ت���ی

هاوتابێت.

"ئه‌م‌ساته‌وه‌خته‌‌گونجاو‌نییه‌‌بۆ‌راگه‌یاندنی‌‌سه‌ربه‌خۆیی‌""زه‌مینه‌سازیی‌‌له‌سه‌ر‌ئاستی‌‌ناوخۆیی‌‌و‌ده‌ره‌كی‌‌بۆ‌سه‌ربه‌خۆیی‌‌نه‌كراوه‌"

وه‌زیری‌‌كار:‌له‌باره‌ی‌‌هه‌لی‌‌كاره‌وه‌‌مژده‌‌ده‌داته‌‌ده‌رچوانی‌‌زانكۆ‌و‌په‌یمانگاكان‌

ئه بێت له م قۆناغه دا له سه ر ئاستی

پارچه كانی كوردستان كار بكه ین، چونكه

بۆ ئه م قۆناغه باسكردن له ده وڵه تی

كوردستانی گه وره له روی

واقعیه وه قورس و مه ترسیداریشه

سااڵنه قوتابیه كی زۆر هه ن زانكۆ یان په یمانگا ته واو ده كه ن

به شێكی زۆریان ده رفه تی هه لی دامه زراندنیان

له به رده مدا نییه

rangalayawene@gmail.com (434( سێشه ممه ‌2014/6/24ره‌نگاڵه

ره نگه كاتت بوێت بۆ ئه وه ی به ئامانجی خۆت بگه یت، له وانه یه هه ندێ ش����ت

روبده ن له ژیاندا كه به دڵت نه بێت.

خۆی له ش����وێنی گومانه كه ت ره نگه نه بوبێت. پێویس����ته تۆزێك به خۆتدا بچیته وه و هێنده كه سێكی خۆپه رست

مه به .

پێویسته هه ندێ كات خۆت رابێنیت له گ����ه ڵ ئ����ه و ناله باریی����ه ی ب����واری كاره ك����ه ت، ئازاب����ه و وا بزانه ئه وه ی توشت ده بێت وانه یه كی ئامۆژگارییه .

هاوڕێكان����ت وا ئه زانن تۆ دژی ئه وان كارئه كه ی����ت، بۆی����ه باش����تره بواری

ئیشكردنت بۆ هه موان رونبكه یته وه .

به ه����ۆی دۆخ����ی ئێس����تاوه خه ریكه توشی قه یرانێكی دارایی ئه بیت. گه ر وریا نه بیت هێنده ی تر كێش����ه كانت

گه وره ده بن.

هه ن����دێ كات دابنێ بۆ بیركردنه وه ته ندروس����تیت خێزانت. له خ����ۆت و باشتره به اڵم له هه مانكات پشتگوێی

مه خه .

نه‌‌هه‌‌‌نگسه‌‌تڵگیسککه‌‌واندوپشکته‌‌رازوو

11

له دژی پاتێستا ده نوسێت و پشتیوانی له شۆڕشی كوبا

ده كات

نۆڤێلتی "جوانترین خنكاوی دونیا" باڵوده كاته وه

شارستانییه تی میسریی له دوکانێکی سلێمانیدا

كه نیسه یه كی ئاشوریه كانی دیانا ته مه نی زیاتر له 200 ساڵه

"په یوه ندی کراوه ی خێزانی" نمایش ده کرێت

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

كه نیس���ه ی مارگیورگی���س له ناحیه ی دیانای سه ر به قه زای سۆران زیاتر له ئێستاش تا دروس���تكراوه و 200ساڵه چه ن���د تێكن���ه دراوه و ماوه ت���ه وه و

جارێكیش نۆژه ن كراوه ته وه .

دیانا له شه س���ته كانی سه ده ی رابردو له س���ه رده می حوكم���ی عه بدولكه ریم كراوه ته فه رمی به ش���ێوه یه كی قاسم ناحی���ه و موس���ڵمان و ئاش���وری تێدا نیشته جێن. ئیڤان جانی، مامۆستای زانكۆو شاره زای مێژوی ئاشوریه كانی دیانا له باره ی دروس���تبونی كه نیسه ی راگه یاند به ئاوێن���ه ی مارگیورگی���س " مێ���ژوی دروس���تبونی كه نیس���ه ی مارگیورگیس له دیانا زۆر كۆنه ، به پێی ئ���ه و به ڵگان���ه ی كه له الم���ان هه یه و باس له دروس���تبونی ئه م كه نیس���ه یه ده كرێت له س���ه ده ی هه ژده هه م. به اڵم به تێڕوانینی من له م مێژوه زۆر كۆنتره ، چونكه بون���ی مه س���یحییه ت له دیانا ده ركه وتن و سه ره تای بۆ ده گه ڕێته وه له عێراقی مه س���یحییه ت باڵوبونه وه ی ئه م���ڕۆدا، وه ك ئاشكراش���ه كه هیچ

نش���ینگه یه ك جا مه س���یحی بێت یان موسڵمان به بێ بونی شوێنی عیباده ت نابێت". ناوبراو ئه وه ش���ی رونكرده وه كه به حوكمی ئه وه ی ئه م كه نیس���ه یه مێژویه كی درێژی هه بوه ، بۆیه ش هه ر له س���ه ده ی هه ژده ه���ه م تاكو به ئیمڕۆ ده گات، ژماره یه ك���ی زۆر له پیاوان���ی ئایینی به پله ی جیاواز وه ك قه ش���ه و كه نیس���ه یه به م مه ت���ران خزمه تیان ك���ردوه . كه نیس���ه ی مارگیورگیس���ی ناحیه ی دیانا كه س���ه ر به كه نیس���ه ی به گوت���ه ی ئاش���ورییه ، رۆژهه اڵت���ی ئیڤان جانی یه كێكه له كه نیس���ه هه ره كۆنه كانی پارێ���زگای هه ولێر كه تاكو ئێس���تا مابێته وه . وتیش���ی "روبه ری بنیاتراوی كه نیس���ه كه 4 مه تر به رینه و10 مه تر درێژه ، جگه له مه حه وشێكی تایبه تی هه یه به اڵم به دروستی نازانم كه روبه ری هه مو كه نیسه كه به گشتی چه ن���ده ". ئ���ه و وت���ی "هه ندێكج���ار عیب���اده ت و نوێ���ژ وس���روتی خۆمان تیای���دا ئه نجامده ده ین، ب���ه اڵم له به ر بچوكی روبه ره ك���ه ی زۆرجار ناتوانین هه مو س���روته كانمان له و كه نیس���ه یه ئه نجامبده ین. پێشان ئه م كه نیسه یه ، كه نیس���ه ی سه ره كی ئاش���ورییه كانی

دیان���ا بو، ب���ه اڵم ل���ه دوای بنیاتنانی كه نیس���ه یه كی نوێ ك���ه ئه ویش هه ر به ناوی مارگیورگیس���ه ، له س���ه ره تای سااڵنی هه شتاكانی س���ه ده ی رابردو، ئیتر زۆربه ی سروتی ئایینی كه پێشتر ل���ه م كه نیس���ه یه دا ئه نجام���ده دران، گواسترانه وه بۆ كه نیسه ی نوێ". ئیڤان ئه وه شی رونكرده وه كه ئه و كه نیسه یه چه ند جارێك نۆژه نكراوه ته وه و ئێستاش جێگه ی ئه م كه نیسه یه ماوه ، به اڵم بینا كۆنه كه ی نییه به ڵكو نۆژه نكراوه ته وه . وتیش���ی "ئه م كه نیس���ه یه به نیسبه ت ئێمه ی ئاش���وری به شێكه له مێژومان، به ڕاستی له ناس���نامه مان. له بونمان، زۆر مان���ای تری هه یه . ك���ه س نییه ل���ه م گونده یادگاری خۆش���ی نه بێت له گ���ه ل ئه م كه نیس���ه یه ، هه یبه تێكی تایبه تی هه یه ، به حوكمی كۆنیه كه ی، ئێمه وه كو پاسه وان یاخود پارێزگاری ده زانی���ن، گونده كه م���ان خۆم���ان و چونكه ب���اوه ڕی ئایینی زۆرمان پێیه و په یوه ندییه كی روحی به تینمان له گه ڵدا هه یه ، جا بۆیه من به ش به حاڵی خۆم كه ماڵم له م كه نیس���ه یه نزیكه و ئه مه چه ند ساڵێكه هه ر له دیانا ده ژیم، دیانا به الی منه وه به نده به م كه نیسه یه وه .

ئا: ئاوێنه

له کارێکی نوێیدا شانۆکار زه ریا سامی کارێکی شانۆیی سه رقاڵی ده رهێنانی له پرۆڤ���ه دان. له ئێس���تادا نوێی���ه و ده قی ش���انۆکه به ن���اوی "په یوه ندی ک���راوه ی خێزانی" له نوس���ینی داریۆ ف���ۆو فرانکارام���ه ی هاوس���ه رییه تی و هه ڵه بجه ییه . مه ری���وان له وه رگێڕانی

وه رگێڕه ک���ه ده قه ک���ه وه له ب���اره ی به ئاوێن���ه ی راگه یان���د: "ئ���ه م ده قه جیاوازییه کی زۆری هه یه له زۆربه ی ئه و ده قانه ی تر که داریو فۆ نوسیویه تی. چونکه داریوفو به وه ناسراوه نوسه رێکی ب���ه رده وام له ده قه کانیدا سیاس���ییه و ره خن���ه له ده س���ه اڵت و دام���وده زگا به اڵم ده گرێ���ت، داپڵۆس���ێنه ره کانی ده قی )په یوه ندی ک���راوه ی خێزانی(

ب���اس له ژیان���ی هاوس���ه رێتی و ژیانی رۆژان���ه ی ناو م���اڵ ده کات و ده کریت بڵێی���ن زیات���ر ده قێک���ه به نیگایه گی

فیمینستیانه ".بۆ ئه م ش���انۆییه هه ریه ک له ئه کته ران "ش���ادی ئارام، هون���ه ر دێوانه ، هاڤڵ س���امی" به ش���داری ده ک���ه ن و بڕیاره له ئاینده یه کی نزیکدا له شاری سلێمانیی

نمایش بکرێت.

ئا: ئاوێنه

له یه کێک له نهۆم���ه به رزه کانی ته الری کاسۆ مۆڵ له ناوه ندی شاری سلێمانی، دوکانێکی ده گمه ن هه یه ، که له ناو ئه و ئاسیاییانه ی هه مو شتومه که چینیی و ل���ه و ته الره دا هه ی���ه ، چه ندین بابه تی

ده س���تکردی میس���ری نمایشده کات و ده یانفرۆشێت که تێکڕایان له و واڵته ی باکوری ئه فه ریق���اوه هێنراون بۆ ئه م

شاره ی باشوری کوردستان.

محه م���ه د مه حم���ود میس���ری ته مه ن 39 س���اڵ که هاواڵتییه کی میسرییه و

خاوه ن���ی فرۆش���گای "خ���ان خه لیلی میسری"یه ، به ئاوێنه ی راگه یاند که زیاد له 2 مانگه ئه و دوکانه ی کردوه ته وه و ده ستکردی په له کانی که ل و سه رجه م میسره و له وێوه راسته وخۆ ده هێنرێنه

سلێمانیی.له و دوکانه دا چه ندین دیاریی گرانبه های

میسریی به رچاو ده که وێت که به شێکی زۆریان هێمان بۆ شارس���تانییه تی ئه و واڵت���ه ، وه ک په یک���ه ری بچوککراوه ی هه ڕه م���ه کان و فیرعه ونه کان، هه روه ها ج���ل و ب���ه رگ و تابلۆی تایب���ه ت به و

واڵته .به وته ی خاوه نه که ی، ئه و فرۆش���گایه

س���ێ بنکه ی س���ه ره کیی هه یه ، جگه له م���ه ی س���لێمانی، ئه وان���ی دیک���ه

له واڵته کانی میسر و سودانن.له ب���اره ی پێش���وازیی هاواڵتی���ان بۆ شتومه که میسرییه کان که زیاتر وه ک دیاری���ی به کاردێ���ن، محه مه د ده ڵێت: "هه رچه نده هێش���تا شوێنه که مان زۆر

نه ناسراوه ، به اڵم هاواڵتیانی سلێمانیی و ش���اره کانی دیکه ی عێراقیش حه ز به م بابه ته میس���رییانه ده که ن، به تایبه تی هاواڵتییه به ته مه نه کان، چونکه ئه وان زیاتر شاره زای شارستانییه ت و کلتوری

میسریین".

‌ره‌نگاڵه(434( سێشه ممه 2014/6/24 rangalayawene@gmail.com

گاکاوڕ

كێش����ه یه كی زۆرت له ئه ستۆ گرتوه . ده ست به كه مكردنه وه ی ئه و كێشانه ی سه رش����انت بكه با له وه زیاتر نه بن و

به اڵت بۆ دروست نه كه ن.

ناڕه حه ت����ی هه ن����دێ روب����ه روی ئه بیت����ه وه . به اڵم گرن����گ ئه وه یه باوه ڕت به وه هه بێت كه ده توانیت

ناڕه حه تیه كه چاره سه ربكه یت.

له ناختدا زۆر ش����تی ج����وان هه ن و ه����ه ر ئه مان����ه بونه ته ه����ۆی ئه وه ی هاوڕێكان و كه سه نزیكه كانت هه میشه

پشتت پێببه ستن.

كات����ی ئه وه یه ئه و پالن����ه ی هه ته و ماوه یه ك����ه نه خش����ه ت بۆ كێش����اوه جێبه جێ����ی بكه یت. ش����ه ممه رۆژی

به ختته .

ئه م چه ند رۆژه باشترین هه له بۆ بێتاقه تیی ، نه هێشتنی پشودان و خۆتان����ی له ده س����ت هه لێك����ه

مه ده ن.

قرژاڵدوانه‌‌

ئه گه ر تا ئێستا ئه و ساردییه له نێوان ئه ندامانی خێزانتدا هه یه ده كرێت له م

كاته دا چاره سه ر بكرێت.

فه‌‌ریکشێر

1010

"ئاواره یی ، هه ستی كوردبون

به هێز ده كات"

ئه‌حمه‌د‌كه‌بابچینزیكه ی چل ساڵ كه بابچێتی كردوه و

خاوه نی 15 گۆرانیی تۆماركراوه

ئا: ماردین

ئه و منداڵه كوردانه ی ئاواره و په ڕیوه ی دوره واڵت ده بن، هه ستی كوردبونیان زیات����ر تی����ا به هێز ده بێ����ت، كاتێك مندااڵنی چ����وارده وری خۆیان ده بینن ش����انازی به نه ته وه و ئااڵو س����ه ركرده

مێژوییه كانیانه وه ده كه ن.

كۆیار تاهیری ته مه ن 8 س����ااڵن، زۆر منداڵ ده بێت كاتێك له گه ڵ خێزانه كه ی به مه به س����تی توركی����ا، ده گات����ه س����ه فه ركردن روه و ئه مه ری����كا، ئه و س����ه ره تا ده چێته باخچه ی ساوایان و پاش����ان پێش ئه وه ی به ره و ئه مه ریكا به ڕێبكه ون پۆلی یه ك و دوی سه ره تایی

له و واڵته ته واو ده كات.كۆیار ئاماژه ب����ه وه ده كات كه "ئه و رۆژان����ه ی له س����ه ره تایی ده مخوێن����د له توركی����ا، زۆرج����ار ك����ه ده مبینی مناڵه كان ستایشی ئه تاتورك ده كه ن، ده ڕۆشتمه وه له دایكم ده پرسی دایكه كورد كێ سه رۆكیه تی؟ بۆ توركه كان ئه تاتورك كه م����ال مس����ته فا ده ڵێن س����ه رۆك و باوك����ی هه مومان����ه و ئه و

نه مردوه و له دڵی ئێمه دایه ؟".كۆی����ار وتی "زۆرجاری����ش منداڵه كان له قوتابخان����ه لێیانده پرس����یم ئێ����وه كێ ب����اوك و س����ه رۆكتانه ، مناڵێكیان

ده ی����وت باوكی����ان ن����اوی بارزانییه ، هاوڕێیه كی تریش����م ده یوت له دایكیم كێیه ، ك����ورد س����ه رۆكی پرس����یوه وتویه تی تاڵه بانیه ، ناوی مالیكیشیان

ده هێنا".كۆیار كه تازه توركیای به جێهێشتوه و گه یش����توه ته ئه مه ریكا، ئاماژه به وه ده كات ك����ه كاتێ����ك ب����ۆ ماوه یه كی گه ڕاونه ته وه له توركی����اوه دیاریكراو ب����ۆ كوردس����تان س����ه یری لێهات����وه ل����ه وه ی له كوردس����تان ك����ه س ئااڵی خۆشنه ویس����توه ، ئه و وتی "له توركیا زۆر بی����رم له وه ده ك����رده وه ، كه بۆ م����اوه ی دو س����اڵ له قوتابخانه یه كی نمونه یی بوم كه س ساڵوی بۆ ئااڵكه نه ده كرد؟ كه چ����ی لێره ده بێت هه مو هه فته یه ك س����اڵو له ئااڵكه یان بكه ن و

سرودیشی بۆ ئه ڵێن؟".وتیش����ی "ب����ه اڵم كاتێ����ك له ری����زی به توركی سرودیان بوم و هاوڕێكانمدا بۆ ده وت، من له ناخی دڵمه وه سرودی ئه ی ره قیبم ده خوێنده وه و ده موت هه ر ماوه قه ومی ك����ورد زمان، مناڵه كانی

هاوڕێشم فێركردبو".كۆی����ار نمونه یه كه له زۆرب����ه ی هه ره زۆری ئه و نه وه ی دوه م و س����ێهه مه ی كه ئێس����تا له ده ره وه ی كوردستانن و هه رگی����ز ره چه ڵكی كوردبونی خۆیان

له بیرناكه ن.

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

ئه حم���ه د محمه د ش���ه ریف ناس���راو مه ندان، ئه حمه د كه بابچی و به ئه حمه د كه ته مه نی نزیكه ی سه رو په نجا ساڵه ، ئام���اژه به وه ده كات ك���ه نزیكه ی چل ساڵه به كاری كه بابچێتیه وه سه رقاڵه و وه ك خۆش���ی ده ڵێت زۆر له كاره كه ی ئاس���وده یه . ئه حم���ه د كه بابچ���ی كه به قه زای س���ه ر دیان���ای له ناحی���ه ی س���ۆران له دایكبوه ، باس له وه ده كات كه ئه وان هه ر به خانه واده وه له كۆنه وه ب���ه كاری كه بابچێتیه وه س���ه رقاڵبون. ناوب���راو به ئاوێنه ی ڕاگه یاند "پێش���تر بابم له سااڵنی سه ره تای شه سته كانه وه له دیانا خواردنگه یه كی تایبه ت به تكه و كه بابی دانا. دوات���ر ئێمه له ته مه نێكی زوه وه الی بابمان ده س���تمان به و كاره كردو س���ه ره تا وه كو به رده ست. ئنجا من كه بابم ده برده نزیك سه ربازگه كانی ل���ه وێ كه بابم ده فرۆش���ت". دیان���او وتیشی "ئێستا له خانه واده ی ئێمه براو كاره وه سه رقاڵن". به و كوڕه كانیش���م ئه و، جه خت له سه ر ئه وه ش ده كاته وه ئاس���وده یه و له كاره كه ی���دا زۆر ك���ه هه س���ت به دڵخۆش���ی ده كات. چونكه به گوت���ه ی خۆی به هۆی ئ���ه و كاره وه هه م ناس���راو بوه و هه میش توانیویه تی له ڕێ���ی ئ���ه و كاره وه یارمه تی خه ڵكی بدات. ئه و هیواش���ی به وه خواست كه به رده وامبن و له داهات���ودا كوڕه كان���ی درێژه به و كاره ب���ده ن، به ڵكو بتوانن به ته واوی شوێنی من بگرنه وه . ئه حمه د كه رونده كات���ه وه ئ���ه وه ش كه بابچی خه ڵكی بیانی زۆر س���ه ردانی ده كه ن. ئه و وتی " زۆرب���ه ی ئه و بیانیانه ی كه دێنه س���ۆران، س���ه ردانی من ده كه ن و كه بابم له ال ده خ���ۆن، زۆرجار هه ندێك له ئینگلی���زه كان به ك���وردی پێمده ڵێن سوپاس زۆر به تامه ". له باره ی ئه وه ی

بۆچی به كه بابچی ناوی ده ركردوه ، وتی "به هۆی ئه وه ی من له ساڵی 1976ه وه به كاری كه بابچێتیه وه س���ه رقاڵم له نێو خه ڵكی���دا زیاتر به و ناوه ناس���راوم." كه م كه س هه یه كه س���ه ردانی سۆران بكات و سه رێك له و كه بابخانه یه نه دات ب���ۆ خواردنی ن���ان و كه بابێ���ك. هه ر بۆیه ش ناوبراو به هۆی كاره كه یه وه الی خه ڵكی زۆر ناسراوو خۆشه ویسته . ئه و جگه له كاری كه بابچێتی پێش���تریش و تاكو س���ه ره تای ساڵی 1991 هاوشانی

هونه رییش���ی كاری پیش���ه كه ی، ئه نجام���ده دا. ناوبراو ل���ه م روه وه وتی "پێشتر من له ساڵی 1978ه وه ده ستم به كاری هونه ریی كردو تاكو سه ره تای ساڵی 1991 له و كاره به رده وامبوم و له و ماوه یه دا له گه ڵ تیپی هونه ری پاش���ای گ���ه وره ، توانیم پ���ازده گۆرانی تۆمار بك���ه م. به اڵم به ه���ۆی هه ندێك زروفی خۆمه وه ده س���به رداری كاری هونه ریی بوم". جگه له ئه حمه د كه بابچی ناوبراو زۆرجاریش به ئه حمه د مه ندان ناسراوه و

هه ندێكجاری���ش خه ڵك���ی به تایبه ت���ی جیلی هه شتاو نه وه ده كان به و ناوه یان بانگده ك���رد. له ب���اره ی چیرۆك���ی ئه و ناوه شی وتی "چونكه من یه كه م كاری هونه ری���م له س���اڵی 1978ه وه به وتن و ده س���تپێكرد، گۆرانیه كه تۆماركردنی به ناوی مه ن���دان مه ندانێ، هه ربۆیه ش گۆرانی���ه ئ���ه و په خش���كردنی دوای له ئیزگ���ه و ته له فزیۆنی كه ركوك، ئیدی له نێو خه ڵكی به و ناوه ش بانگده كرام و

ناسرام".

بڕیاره ده زگای رۆشنبیری جه مال عیرفان له س���ه ره تای مانگ���ی داهاتودا له ش���اری سلێمانی مه راس���یمێک به بۆنه ی تێپه ڕینی چل رۆژ به س���ه ر کۆچی دوایی هونه رمه ند عه باس���ی که مه ندی رێکبخ���ات. به ختیار س���ه عید به ڕێوه به ری ده زگاک���ه رایگه یاند که له ئێس���تادا ئاماده کاریی���ه کان بۆ ئه و مه راس���یمه ده س���تیپێکردوه و ده یه وێ���ت بانگهێش���تی خێزان���ی ئ���ه و هونه رمه نده کۆچکردوه بکات که دانیش���توی ش���اری س���نه ی رۆژهه اڵتی کوردستانن. هه روه ها ئاماژه ی به وه ش���دا که مه راس���یمه که له هۆڵی س���لێمانی پااڵس رۆژی 2ی

مانگی داهاتو به ڕێوه ده چێت .شێوه کار ش���اعیر و هونه رمه ندو رۆژی که مه ن���دی عه باس���ی له ته مه ن���ی 2014/5/2262 س���اڵیدا له ش���اری س���نه به نه خۆشی کۆچی دوایی کرد.

چله ی که مه ندی له سلێمانی به ڕێوه ده چێت

كۆیار تاهیر

ئه حمه د كه بابچی

)١-٢(باشترین وەسفێک لەچەند ڕۆژی ڕابوردودا بۆ هاتنی داعش بۆ شاری موسڵ و ناوچەکانی تری عێراقدا دیبێتم، هی نوسەری عەرەب، عەدنان حسێنە. ئەم پیاوە لەوتارێکدا بەناوی "عێراقی دوای ٩ حوزەیران" ڕوداوی هاتنی داعش بەڕوداوی "جەنگی ش���ەش ڕۆژەی" نێوان ئیسرائیل و عەرەب لەحوزەیرانی ساڵی ١٩٦٧دا بەراورد دەکات. وەک چۆن شەڕی حوزەیران س���اڵی ١٩٦٧نیشانیدا سیستمی س���ەربازیی و کۆمەاڵیەتی���ی و سیاس���یی و فەرهەنگیی دونی���ای عەرەبی چەند بۆش و چ���روک و وێرانە، ڕوداوەکانی ٩ حوزەیرانی شاری موس���ڵیش بەهەمانش���ێوە نیشانیدا ئەوەی لەعێراقدا ناوی لەش���کرو دەوڵەت و هەستی کۆگیریی و حوکمڕانیی و دەزگاکانی درۆیەکەی هاواڵتیبون���ە، هاونیش���تیمانی و ش���اخدارو گەورەیە . پەالم���اردان و گرتنی موسڵ نیشانیدا ش���تێک بەناوی"عێراق"ەوە وەک "دەوڵەتی نەتەوەیی" و شتێک بەناوی وەک چوارچێوەیەکی عێراق"ەوە "نەتەوەی مرۆیی لەئارادا نییە. کەوتن و تەفروتونابونی س���وپای عێ���راق" لەبەردەم داعش���دا ئەو ڕاستییە س���ادەیەمان بۆ دوباره دەکاتەوە کە دروستکردنی سوپا تەنها بەسەرفکردنی پارەو بەکۆکردنەوەی ژمارەی زۆری خەڵک لەژێر جلوبەرگی س���ەربازییدا دروستنابێت. س���وپای عێراق لەس���ێ س���اڵی ڕاب���ردودا نزیکەی ٥٠ ملیار دۆالری تیا س���ەرفکراوەو باش���ترین و تازەتری���ن جۆر چ���ەک و تفاقی شەڕیشی لەبەردەستدا بوە، کەچی بەرگەی هێرش���ێکی بچوکی ئەو دیوی س���نورەکانی نەگرت. ئەوەی بۆ دروس���تبونی سوپایەکی نەتەوەیی پێویستە هەمان ئەو شتەیە کە بۆ دروستکردنی نەتەوە خۆشی پێویستە، واتە دروستکردنی هەس���تێکی گشتیی و هاوبەش بەنیش���تیمانێک پێویس���تە کە سەربازەکان بەقابیل���ی بەرگریلێکردنی بزان���ن. هاتنی داع���ش بۆ ج���اری دەی���ەم و زیاتریش جلی لەبەرهەم���و ئەو وەهمان���ە داکەند کە باس لەبونی "واڵت" و "دەوڵەت" و "نەتەوە"یەک دەکەن لەعێراقدا. بەاڵم داعش خۆی کێییەو

ئاکارە سەرەکییەکانی ئەم هێزە کامانەن؟داع���ش هێزێک���ی جیهادی���ی بەگلۆب���ال بوە، س���ەحنەی کارک���ردن و جواڵندنەوەی ه���ەم بەجیهانیب���وەو س���ەحنەیەکەی چاالکییەکان���ی و ه���ەم ش���ێوازی جوڵ���ەو هەڵسوکەوت و هەم ئایدیۆلۆژیا دینییەکەیان، لەپش���تی دەوڵەتی نەت���ەوەوە کاردەکەن. بەگلۆب���ال و ئ���ەم س���ەرەکی س���یفەتی بەجیهانیبون���ە ئەوەی���ە کە ڕێزی س���نورە نەتەوەیی���ەکان ناگرێ���ت، ل���ەم واڵتەوە بۆ ئ���ەو واڵت و لەم س���نورەوە بۆ ئەو س���نور دەپەڕێتەوە، بەش���ێکی گرنگی هێزەکەشی لەکەسانی سەر بەنەتەوە جیاوازەکانی دونیا دروس���تبوە. ئایدیۆلۆژی���ا دینییە ڕادیکاڵ و توندوتیژەکەشی بەناو بیرکردنەوەی ڕادیکاڵی چەندان نوس���ەری س���ەر بەنەتەوەو ناوچە جیاوازەکان���دا تێدەپەڕێ���ت، لەئەبو عەالی مەودودی پاکس���تانییەوە، بۆ سەید قوتبی میسریی و لەعەبدواڵ عەزامی فەلەستینییەوە بۆ بنالدنی سعودیی، بەتێپەڕین بەناو دەیان ن���اوی تردا کە بەس���ەریەکەوە نەخش���ەی ئایدیۆلۆژیای "ئیس���المی سیاسیی ڕادیکاڵ" لەپەنج���ا س���اڵی ڕاب���ردودا پێکدەهێن���ن. ئەوەش���ی ئەم گروپە بەک���ردەوە بونیادی ئەنێن ئەوەن���دەی ئیماراتی دینیی داخراوە لەس���ەر س���نوری دەوڵەتە نەتەوەییەکان، ئەوەندە یەکەیەکی سیاسیی و نەتەوەیی نییە کە توانای ژیان و مانەوەی هەبێت و بتوانێت لەناو "نەزمی جیهانیی" و لەناو پەیوەندییە

نێودەوڵەتییەکاندا بژی و بمێنێتەوە.بەدیوی ئەودیودا داعش خۆش���ی، وەک هێزێکی جیهادیی گلۆبالی، دیاردەیەکی تازە نییەو بونی ئەمجۆرە گروپانە تەنها تایبەت نییە بە "خۆرهەاڵت! " یان بەم ناوچەیەی ئێمەوە، بەڵکو بەشێکە لەکەلەپوری جەنگ و کە گلۆبالی نێونەتەوەیی بەرەنگاربونەوەی لەس���ەدەی بیس���تەمدا لەزیاد لەشوێنێکی دونی���اداو لەزیاد لەفۆرمێک���داو لەپاڵ زیاد لەئایدیۆلۆژیایەکدا دەرکەوتوە. لەسییەکان و چلەکان���ی س���ەدەی بیس���تەمدا بەهەزاران جەن���گاوەری چەپگ���ەری سۆسیالیس���ت و دونیاوە جیاوازەکانی لەواڵتە کۆمۆنیس���ت چ���ون بۆ ئیس���پانیا بۆ ش���ەڕکردن لەگەڵ ڕژێمەک���ەی جەن���ەراڵ فرانک���ۆدا، ئەمانە ئامادەب���ون ژیان و بونی خۆیان ببەخش���نە مەسەلەیەک و کێشەیەک کە مەسەلەو کێشەی نەتەوەیی و نیشتیمانی ئەوان نەبو. نوسەری بریتانی ج���ۆرج ئۆرویل یەکێکە لەکەس���ە هەرە بەناوبانگەکانی ئەو بەشدارییە. لەناو فەلەستینییەکانی سااڵنی هەفتاو ڕێکخراوە

هەشتادا، چەندان کەس���ی سەر بەنەتەوەو شوێنی جیاوازی دونیا هەبون و شانبەشانی فەلەستینیەکان دژ بەئیسرائیل دەجەنگین. لەن���او پارت���ی کرێکاران���ی کوردس���تاندا، پەکەکە، چەندان گەنج���ی ئەڵمانیی هەن و وەک ک���وردەکان دژ بەس���وپای تورکی���ا دەجەنگ���ن. لەناو خەباتکەرانی ئەمه ریکای التین���دا چەن���دان ژن و پی���اوی ئەوروپایی هەن و تا ئەم ساتەش دەجەنگن. دیاردەی "جیڤاریزم"، لەجیڤ���اراوە، دیوە عەلمانیی و سۆسیالیس���تییەکەی ئەم بەگلۆبالیزەبونەی "پێکدادان���ی "ش���ۆڕش"ە و "خەب���ات" سیاسیی"یە لەدونیای ئەمڕۆدا. ترۆتسکییە مارکس���ییەکانی جاران باسیان لە "شۆڕشی ب���ەردەوام" و "شۆڕش���ی جیهانیی" دەکرد، داع���ش و هاوش���ێوە دینییەکان���ی باس لە "جیهادی جیهانی���ی" و "جیهادی بەردەوام" دەکەن. چونی نوسەرو ڕۆشنبیرێکی وەک، ڕێجیس دۆبرێ، لەفەرەنساوە بۆ الی جیڤارا لەئەمه ریکای التی���ن و چونی فرانز فانونیش لەفەرەنس���اوە، بۆ ناو شۆڕشی جەزائیریی نمون���ەی تری هەمان دیاردەن. لەڕاس���تیدا لەسەدەی نۆزدەهەم خۆش���یدا شتێک لەم تایبەتەی بەگلۆبالبونی "بەش���داریی جۆرە ش���اعیری گ���ەورە هەب���وە، سیاس���یی" ئینگلیزی���ی لۆرد بایرۆن لەبریتانیاوە چو بۆ یۆنان، بۆ شەڕکردن لەپاڵ یۆنانییەکاندا دژ بەئیمپراتۆریەت���ی عوس���مانی و هەر لەوێش

کوژرا.ئەوەی لەس���ەرەتای س���ەدەی بیس���ت و یەکەم���دا هێزێک���ی وەک داع���ش لەوان���ی ژمارەی گەورەیی جیادەکاتەوە پێش���خۆی ئەندامانی سەر بەنەتەوەکانی ترو بەخشینی رەوایەتییەک���ی دینییە بەم هەڵس���وکەوتە گلۆبالییە، ئەمە جگە لەتوانای خۆنمایشکردنی ئاس���ان و نیش���اندانی وردەکاری���ی و وێنەی تۆقێنەری کردە توندوتیژو خوێناوییەکانیان لەڕێگای تۆڕەکان���ی ئینتەرنێتەوە بەدونیا. ب���ەاڵم هەمو ئەمان���ە دەرەنجامی جیاوازیی دی���اردەی بەجیهانیبون خۆی���ن. لەدونیای بەجیهانیبوی ئەم���ڕۆدا، بەبەراورد بەپەنجا س���اڵێک لەمەوبەر، نەک تەنها ژمارەیەکی زۆر لەمرۆڤی سەر بەنەتەوەو گروپە ئەتنی و کولتوریی و دینییە جیاوازەکان بەسەر ناوچە باڵوبونەتەوە، دونی���ادا جۆربەجۆرەکان���ی بەڵک���و بەهۆی گەش���ەکردنی تەکنۆلۆژیای پەیوەندییشەوە، بەیەکگەیشتن و کۆبونەوەی زۆر ئایدیۆلۆژییەکان"بەیەک���ەوە، "ب���را ئاس���ان بوە. هاوکات دروستکردنی گروپی ئایدیۆلۆژی���ی تون���دڕەوو توندوتیژ لەمڕۆدا لەهەم���و کاتێکی تر ئاس���انترە، تۆڕەکانی ئینتەرنێ���ت دەتوان���ن هەم���و ئ���ەو ڕۆاڵنە ببینی���ن کە ج���اران پارتە سیاس���ییەکان و ئۆرگانە مەدەنیی و س���ەربازیی و هەواڵگرییە نهێن���ی و نانهێنیی���ەکان دەیانبین���ی. ئەمە ملمالنێی کۆمەڵێ���ک لەدروس���تبونی جگە نێودەوڵەت���ی و هەرێمایەتی���ی ک���ە ڕێ بۆ گەورەبون و بەهێزبون���ی هێزی وەک داعش لەئام���رازە بەش���ێک وەک خۆش���دەکەن و س���ەرەکییەکانی ئەو ملمالنێیانە دەیانخەنە کارەوە. بەکورتی بۆ تێگەیش���تن لەداعش تێگەیش���تن ل���ەم ڕەهەندان���ە کاری هەرە

سەرەکیی و هەرە سەرەتاییە.

بیروڕا)434( سێشه ممه ٦/٢4/12٢٠١4 birura.awene@gmail.com

بایەخی ستراتیجی رەبیعەو سنجار بۆ کوردستان

داعش

دروستکردنی گروپی ئایدیۆلۆژیی توندڕەوو

توندوتیژ لەمڕۆدا لەهەمو کاتێکی تر ئاسانترە، تۆڕەکانی ئینتەرنێت

دەتوانن هەمو ئەو ڕۆاڵنە ببینین کە جاران پارتە سیاسییەکان و ئۆرگانە مەدەنیی و سەربازیی و

هەواڵگرییە نهێنی و نانهێنییەکان دەیانبینی

ل���ەدوای هەرەس���هێنانی س���وپای عێراق لەپارێزگای موسڵ و ناوچە سوننەنشینەکانی دیک���ەی باکوری عێراق ل���ە١٠ی حوزەیرانی ئەمس���اڵدا، هێ���زی پێش���مەرگە چ���وە ناو رەبیع���ەوەو ئ���ەو ناوچەی���ان خس���تە ژێر کۆنترۆڵی خۆیانەوە. لەئاکامیش���دا ئێس���تا هێزی پێشمەرگەو ئاسایشی هەرێم کۆنترۆڵی خاڵی سنوری رەبیعەی نێوان سوریاو عێڕاق، کە لەراستیدا کوردستانی باشورو رۆژئاوایە، دەکەن. لەوەتەی عوسمانییەکان لەناوەڕاستی هۆزەکانی شەمەرو نۆزدەهەمەوە س���ەدەی جبوریان لەناوچەی رەبیعە نیشتەجێکردوە، ئەوە یەکەمجارە دەسەاڵتی کورد بگەڕێتەوە

بۆ ئەو ناوچەیە.زۆرینەی توێژەرو ئەکادیمی و رۆژنامەنوس و کوردس���تانییەکان سیاس���ییە چاودێ���رە به الیه ن���ی گرنگ���ی لەبابه تاکانیان���دا س���ۆزوعاتیفەو مێژویی و سیاس���یی و ئابوری هەرێم دەرەوەی کوردس���تانییەکانی ناوچە ده ده ن. به اڵم که متر گرنگی به مه وقیعییه تی س���تراتیجی یه که یه که ی ناوچه دابڕاوه کان، یان چاکتر بڵێین ناوچە تازە-ئازادکراوەکان دراوه ، ج���ا چ که رکوک بێت یان ناوچه کانی دیک���ه وه ک: س���نجار، ش���ێخان، مه خمور، وت���ارە ئ���ەم خانه قی���ن. توزخورمات���و، لەگۆشەنیگایەکی س���تراتیجییەوە دەڕوانێتە گرنگی و بایەخی دو ناوچەی تازە-ئازادکراوی کوردستان، رەبیعەو سنجار، لەچەند خاڵێکدا گفتوگۆ لەس���ەر مەوقعییەتی ستراتیجی ئەم دو ناوچەیە بۆ کوردس���تان، چ لەئێس���تا چ

دوای بەدەوڵەتبونی، دەکات.

بایەخی ستراتیجی رەبیعەبۆ هەرێمی کوردستان

یەک���ەم، رەبیعە تا ئازادبون���ی ناوچەکە سەرەکیترین دەروازەی نێوان عێراق و سوریا بو. بااڵدەستی هەرێمی کوردسستان بەسەر بەمانای بەهەرێمەوە بەستنەوەی رەبیعەداو لەو هەرێمە س���ودمەندبونی کۆنترۆڵکردن و دەروازە گرنگ���ە بازرگانیی���ەی ک���ە ئەم دو واڵت���ەی بەیەک���ەوە بەس���تۆتەوە. ئەوەش زۆر داهاتێکی مس���ۆگەرکردنی س���ەرەڕای بۆ هەرێمی کوردس���تان، پێگەی ستراتیژی هەرێمیش لەناوچەکە بەش���ێوەیەکی بەرچاو

بەرزدەکاتەوەو بەهێز دەکات.جێگۆڕکێی���ە ئ���ەم لەئاکام���ی دوەم، لەدەسەاڵتی دەروازەی رەبیعە، لێرە بەدواوە، دەروازەکە و ناوچەکە دەبن بەسنوری هاوبەش لەنێوان هەرێم و رۆژئاوای کوردستان. بەمەش سنورێکی ١٠٠-١٥٠ کیلۆمەتر هەردو پارچەی کوردس���تان بەیەک���ەوە گرێ���دەدات. ئەمە لەکاتێکدایە کە ئێس���تاکانێ دیوی رۆژئاوای س���نورەکە ل���ەدەروازەی تەلکۆچ���ەر لەژێر )YPG( یەپەگە ش���ەڕڤانەکانی کۆنترۆڵی

دایە.س���ێیەم، کۆنترۆڵکردن���ی ئەم س���نورە درێ���ژەو دەروازەکان���ی لەالی���ەن هەرێم���ی کوردستان لەم دیوەو شەڕڤانەکانی یەپەگە لەودی���و گرنگییەکی بێئەن���دازەی هەیە بۆ پاراستن و تۆکمەبونی ئاسایشی نیشتیمانیی کوردس���تان. ئ���ەم پێش���هاتێکی بێوێنەیە لەمێ���ژوی هاوچەرخی کوردس���تاندا چونکە بۆ یەکەمجارە دو دیوی کوردس���تان لەڕوی ئاس���ایش و بەڕێوەبەریی���ەوە بکەوێت���ە ژێر پێگەی ئەمەش کوردس���تانیان و دەسەاڵتی هەرێم���ی کوردس���تان و کانتۆنەکانی رۆژئاوا

لەناوچەکەدا بەهێزتر دەکات.چوارەم، ئەم پێش���هاتە قواڵیی جوگرافی هەردو پارچەی کوردستان زۆر زیاتر دەکات، ئەم���ەش پاڵپش���تێکی بەهێ���زی مان���ەوەو بەردەوامبون���ی دەس���ەاڵت و قەڵەمڕەوی���ی

حکومەتی هەرێم و کانتۆنەکانی رۆژئاوایه .پێنجەم، کە لەهەمویان گرنگترە، ناوچەی رەبیع���ە تاکە رێ���ڕەوەو پانتای���ی خاکە کە بەهەرێمی کوردس���تان ناوچ���ەی س���نجار ببەستێتەوە. بەواتایەکی دیکە، بەبێ ناوچەی رەبیعە س���ەختە ئەگەر نەڵێین مەحاڵە قسە لەس���ەر گەڕانەوەی س���نجار بکەین بۆ سەر

هەرێمی کوردستان.شەشەم، لەدەستدانی رەبیعە واتە پچڕانی س���نجار. ل���ەو حاڵەتەش حاڵەتی س���نجار وەک غەززەی فەلەس���تینییەکانی لێدێت کە دابڕان���ە جوگرافییەکەی یەکێ���ک لەهۆکارە س���ەرەکییەکانی ئەو ب���ەدو حکومەتبونەی

فەلەستینی لێکەوتۆتەوە.س���نجار س���تراتیجی بایەخی بەکورتی، بۆ هەرێمی کوردس���تان کاتێک مانابەخش و بەرجەستە دەبێت کاتێک سنجارو دەوروبەری لەرێگای رەبیعەوە بەهەرێمی کوردس���تانەوە

ببەسترێتەوە. ئەوە بەو مانایەیە کە بایەخی س���تراتیجی س���نجارو رەبیع���ە تەواوکەری یەکدین و بێ رەبیع���ە ناکرێت بیر لەبایەخی

ستراتیجی سنجار بکرێتەوە.

بایەخی ستراتیجی سنجاربۆ هەرێمی کوردستان

قەزای سنجار یەکێک لەقەزا کوردییەکانی پارێزگای نەینەوایە. روبەری قەزاکە 3١88 كیلۆمەتر دوجایە. گرنگی س���تراتیجی ئەم قەزایە بۆ هەرێمی کوردستان و کانتۆنەکانی

رۆژئاوا لەم خااڵنەدا روندەکەینەوە: یه ک���ه م، س���نجار هەرێمی کوردس���تان، یان واڵت���ە چاوەڕونکراوەکەی کوردس���تان، به کانتۆنی جزیرە لەرۆژئاوای کوردستان، یان واڵتێکی دراوسێ کە سوریایە دەبەستێتەوە. کانتۆنی کوردستان و هەرێمی هاوسنوربونی جزیرە یان واڵتی س���وریا، س���نجار دەکاتە ده روازه یه ک���ی س���ەرەکی ب���ۆ په یوه ن���دی بازرگانی و سیاسی و کۆمەاڵیەتی و کەلتوری و هاتوچ���ۆ له نێوان هەرێ���م و کۆنتۆنەکە، یان

سوریا.دوەم، بایه خی ئ���ه م ده روازه یه بۆ هەرێم به رزت���ر ده بێته وه ئه گه ر تورکیا ش���ێوازی مامه ڵه ی له گه ڵ کوردستان له دراوسێیەکه وه ، کە ئێس���تا پەی���ڕەوی دەکات، بگۆڕێت بۆ نەیارێک. ئه گه ری ئەم ئاڵوگۆڕە لەسیاسەتی

تورکی���ا ل���ه دواڕۆژی هه م نزی���ک هه م دور له ئارادایه .

س���نجارو ناوچەکانی ئەگ���ەر س���ێیەم، رەبیع���ە بەگرێدراوەی���ی لەژێ���ر کۆنترۆڵی هەرێم���دا بمێنێت���ەوە ئ���ەوە ئ���ەو ناوچانە دەکات بەبژاردەیەک���ی دیکە بۆ لوله نه وت و گازه کانی کوردستان تاوەکو له ڕێی سوریاوه بگه یه نرێن به ده ریای ناوه ڕاس���ت و له وێشه وه به بازاڕی جیهانی. ئەمەش هەژمونی تورکیا بەس���ەر هەرێمی کوردستان کاڵتردەبێتەوەو کاریگەری نەرێنی بااڵده ستیش���ی بەس���ەر

هەرێمدا کەمتر دەبێت.چ���وارەم، بایەخێکی دیک���ەی ناوچەکانی س���نجارو رەبیعە بۆ کوردس���تان لەگرنگیی ژمارەی نەینەوادایە. پارێزگای س���تراتیجی دانیش���توانی پارێ���زگای نەین���ەوا نی���وەی دانیش���توانی هەرێمی کوردس���تان دەبێت. ئەم قورساییەی دانیشتوان هەمیشە توانای مەترس���ی دروس���تکردنی بەس���ەر هەرێمی کوردس���تانەوە هەیە. ل���ەروی بازرگانییەوە ش���اری موس���ڵ کە مەرکەزی پارێزگاکەیە ئێستاش���ی لەگەڵدابێت کێبڕکێی شارەکانی کوردس���تان دەکات لەراکێشانی سەرمایەی دەڤەرەکە. لەروی سیاسییەوە موسڵ لەیەک کات���دا مەرکەزی فکری عروب���ەو ئیخوانیی و عێراقچێتیی���ە. کاریگ���ەری بیرۆکە عروبیی و عێراقچێتییەکانی موس���ڵ بەس���ەر پێکهاتە ئایینییەکان���ی هەرێمی کوردس���تان دیارەو جێ���گای فەرامۆش���کردن نیی���ە. ه���اوکات فک���رە ئیخوانییەکەش���ی بەس���ەر بادینان و هەولێر جێگای تێڕامان���ە. بۆیە گێڕانەوەی س���نجار رەبیعەو ناوچەکانی یەکجارەک���ی بەمانای دروستکردنی پشتێنەیەکی کوردییە

بەدەوری ش���اری موسڵ و پارێزگای نەینەوا. لەبەر نزیکی ئەم پش���تێنە کوردییە لەشاری موس���ڵ و دەوروبەره کەی جۆرێک هاوسەنگی

هێز دروستدەکات.پێنج���ەم، ب���ەردەوام لەه���ەردو واڵت���ی س���وریاو عێراقدا رەوت و جواڵنەوەو تەوژمی ئایدیۆلۆژی فاش���ی و تون���دڕەوو دژە کورد س���ەریهەڵداوەو گەش���ەی ک���ردوەو ئەم دو واڵتە بەردەوام کاریگەرییان لەسەر یەکتری داناوە. بیرۆکەی بەعس���یزم لەشەس���ت بۆ حەفت���ا س���اڵی راب���ردودا نمونەیەکی ئەو حاڵەتەیە. بەعسیزم لەسوریا سەرهەڵدەدات و جگە لەس���وریا لەعێراقیش���دا پێگەیەکی لەبار بۆ گەش���ەکردن و گەیشتنە دەسەاڵت دەدۆزێتەوە. بەهەمانش���ێوە داعش لەعێراق س���ەرهەڵدەدات و جگە لەعێراق لەسوریاش پێگەیەکی لەب���ار بۆ هەژم���ون پەیداکردن پەیدا دەکات. جگە لەوەی هەریەک لەبەعس و داعش دو لەخوێناویترین و توندەڕەوترین جواڵنەوەن لەناوچەکەدا، هەردوکیشیان زۆر سەرس���ەختانە هەمو مافێک���ی گەلی کورد رەتدەکەنەوە. گەڕانەوەی رەبیعەو سنجار بۆ س���ەر هەرێمی کوردستان پانتایی تەماس و بەیەکگەیش���تنی سوریاو عێراق و سەرەنجام رەوت و جواڵن���ەوە توندڕەوەکان���ی ئەو دو لەهەمانکاتیشدا بەرتەس���کدەکاتەوە. واڵتە ئەو ناوچەیە وەک بەرەی پێش���ەوە دەبێتە لەمپەرو بەربەس���تێک هەرێمی کوردستان و کانتۆنەکان���ی رۆژئاوا لەتەماس و کاریگەری

راستەوخۆی ئەو جواڵنەوانە دەپارێزێت.شەش���ەم، وەک ئەمری واقی���ع و حوکمی تاری���خ و باج���ی ٩٠ س���اڵ ژێردەس���تەیی، کوردستان چه ند قه زاو ناحییەیه کی که رکوکی له ده ستداوە، لەوانە: حه ویجه و رەشادو ریاز. ئ���ەم پش���تێنە عەرەبییە بەدەوری ش���اری کەرکوک���دا هەمیش���ە ش���اره که ده خاته ژێر ترسێکی هه میشه یی . بۆ راگرتنی هاوسەنگی هێشتنەوەی که رکوک، مەترسییەکانی سه ر رەبیعەو سنجار، وەک پشتێنەیەکی کوردیی، لەژێر کۆنترۆڵی هەرێم گرنگییه کی دیکه بەم دو ناوچەیە دەبەخشێت. ئەمە بەو مانایەیە ک���ە لەروی س���ەربازییەوە ده کرێت ش���اری موس���ڵ بخرێته ژێر مه ترسییه وه هه رکاتێک که رکوک بەرەوروی مەترس���ییەکی هاوشێوه

بێتەوە.حەوت���ەم، بایەخێکی دیکەی س���تراتیجی ناوچه ی سنجار بونی زنجیرە چیای سنجارە کە راس���تەوخۆ بۆت���ە لەمپەرێکی جوگرافی بەردەم بیابانێک���ی بەرینی عەرەبی. گرنگی ئەم���ەش لەبەرزکردن���ەوەو ئەس���تورکردنی تواناکانی به رگریکردنە له هه ر هێرش���ێک بۆ س���ه ر کوردستان له الیه ن سوریا، عێراق یان

تورکیا بێت. هەشتەم، به گه ڕانه وەی ناوچەکانی رەبیعەو سنجار ئیدی تورکیا ئه گه ری هه ڕه شه کردنی ئ���ه وه له ده س���ت ده دات ک���ه ده روازه یه کی سنوری ڕاسته وخۆ له گه ڵ ناوچه کانی دیکه ی عێراق بکاته وه به مه به س���تی که مکردنه وه ی خه لی���ل . ئیبراهی���م ده روازی گرنگ���ی لەراب���ردودا تورکیا چه ن���د جارێک پڕۆژه ی کردن���ەوەی دەروازەی بەدیل بۆ تێپەڕاندنی کوردس���تانی هەرێم���ی )بایپاس���کردنی( خستۆته به رباس و لێکۆڵینه وه . ئه گه ر ئەم دو ناوچه یە نه گه ڕێنە وه س���ه ر هه رێم، ئەوە هەر ئاڵوگۆڕێ���ک لەحوکمڕان���ی تورکیا کە ئەگەرەکانی تێکچونی پەیوەندییەکانی نێوان لەوانەیە لەخۆحەشارداوە، تورکیای هەرێم و ببێتە مای���ەی جێبەجێکردنی ئەو پرۆژەیە. ئ���ەوکات بەکارێک���ی ل���ەم ج���ۆرە تورکیا له ئابوریی���ه له رزۆکه که ی مش���ته کۆڵه یه ک

هەرێمی کوردستان دەدات.نۆیەم، بەمانەوەی هەردو ناوچەی سنجارو رەبیع���ە لەژێر دەس���ەاڵتی هەرێ���م، تورکیا بەتەواوی لەدەوڵەتی عێراق دادەبڕێت. ئەمە گرنگی هەرێم هێندەی دیکە هەم بۆ تورکیا هەم ب���ۆ عێراق زیات���ر دەکات چونکە هیچ کام لەم واڵتانە بێ تێپەڕبون بەکوردس���تان ناتوانن دەستیان بگات بەبازاڕەکانی دیکە. بایەخ���ی ئەم خاڵە دە ئەوەندەی دیکە زیاد دەکات ئەگ���ەر عێ���راق بیەوێ���ت لەڕێگەی هەرێمەوە ن���ەوت و گاز رەوانەی تورکیا یان

ئەوروپا بکات.دەیەم، ناوچه ی س���نجار وه ک ناوچه یه کی به ناوبان���گ له به رهه مهێنان���ی گه ن���م و جۆ بایەخێک���ی گرنگ���ی هەیە ب���ۆ زامنکردنی ئاسایش���ی خۆراکی کوردس���تان بەتایبەتی ئەگەر پرۆژەی ئاودێری بەدەش���تی سنجارو

رەبیعە بگەینرێت.یازدە، لەسەر ئاستی ناوچەکە، به مانەوەی ناوچه ی س���نجارو رەبیعە له س���ه ر هه رێمی کوردستان، چ لەحاڵەتی راگەیاندنی دەوڵەتی سەربەخۆی کوردس���تانیی یان مانەوە وەک هەرێمێک لەعێراق، ئەوە هەرێمی کوردستان ه���ەردو واڵتی س���وریاو ئێ���ران بەیەکتری دەگەیەنێ���ت. ئەمەش وا لەهەرێم دەکات کە بتوانێت لەنێوان هەردو بلۆکی شیعی و سوننی کە هەری���ەک لەتورکیاو ئێ���ران رابەرایەتی دەکەن یاریکەرێکی باش بێت و س���ەرەنجام لەنێوان کێشمەکێش���ەکانی ئ���ەو دو بلۆکە بوارێ���ک بۆ مانەوە بەدەس���تبێنێت. توانای

هەرێم بۆ گەمەکردن لەنێوان بلۆکی سوننەو بلۆکی شیعە لەناوچەکە، بەواتەیەکی

دیکە بەبێ درێژەدان و مانەوەی ناوچەکانی رەبیعەو س���نجار وەک بەش���ێک لەهەرێمی کوردس���تان نزیکبون���ه وە لەگ���ەڵ تورکیاو واڵتە سوننەکانی دیکەی ناوچەکەو هاوکات

نزیکبونەوە لەسوریاو ئێران زۆر سەختە.دوانزە، لەحاڵەتی گەمارۆی ئابوری لەالیەن تورکیا یان عێ���راق ئەوە بەبونی ناوچەکانی س���نجارو رەبیعە هەرێم دەتوانێت دەروازەی سوریا یان کانتۆنە کوردییەکە بەکاربێنێت، پێچەوان���ەی ئەم���ەش ه���ەر راس���تە، واتە بەلەدەس���تدانی ناوچەکانی سنجارو رەبیعە پەیژەکان���ی دەوروب���ەری هەرێ���م دەرفەتی تێپەڕینیان زۆر کەمدەبێتەوە ئەگەر نەڵێین

نامێنێت.س���یانزە، وەک چۆن هەرێمی کوردستان توانی کارت���ی نه وت و غ���از به کاربێنێت بۆ تورکیا، لەگەڵ په یوه ندییه کانی پته وکردنی بەهەمانش���ێوە لەحاڵەتی هاوسنوری لەگەڵ س���وریادا، هەرێم دەتوانێت لەهەمان کارت کەڵک وەربگرێت. گرنگی ئەم خاڵە لەوکاتانە زیاددەکات کە پەیوەندییەکانی نێوان هەرێم و

تورکیا تێکبچن.کوردس���تانێک کاریگەری���ی چ���واردە، بەرەبیع���ەو س���نجارەوە لەوەدایە کە هەرێم king( پادش���ا بەدروس���تکەری دەکات maker( لەناوچەک���ەدا. ئ���ەو دو ناوچەیە ئەگەرەکانی پەیداکردنی زیاتر لەهاوپەیمانێک لەناوچەک���ەدا بۆ هەرێم زیاد دەکات، واتە وا لەهەرێ���م دەکات هەم���و هێلکەکانی نەخاتە س���ەبەتەی تورکیاو واڵتە س���وننییەکان و ئەمه ریکا. ئەمە ئەگ���ەری ئەوە دێنێتەپێش کە وا لەئێران بکات کە فش���ار نەخاتە سەر هەرێم چونکە هەرێم دەتوانێت یارمەتی ئێران بدات لە گه یشتنی ده ستی بەسوریاو لوبنان و پاراستنی هیاللی ش���یعیی. بەواتایەکی تر، کام لەو دو بلۆکە هاوپەیمانی و پش���تیوانی هەرێم بن، بااڵنسی هێز لەبەرژەوەندی ئەودا دەگۆرێ���ت. لەم هاوکێش���ەیەدا هەم بلۆکی سوننە هەم بلۆکی شیعە ئیدی وەک پاشکۆ تەماش���ای هەرێم ناکەن بەڵکو کوردس���تان

دەبێتە یاریکەرێکی سەرەکی.بەکورت���ی، کوردس���تانییه کان نابێ���ت به هی���چ ش���ێوه یه ک مس���اوه مه له س���ه ر ناوچەکانی رەبیعەو سنجار بکه ن، چونکە ناهەقییەکی لەراس���تکردنەوەی بێجگ���ە مێژویی، ئ���ەم دو ناوچەی���ە گرنگییەکی ستراتیجی هەیە کە پەیوەندی بەئاسایشی نیش���تیمانییەوە هه یه. بۆیە واچاکە لەم قۆناغەدا حکومەتی هەرێم بۆ عێراقییه کانی بسه لمێنێت که سه ره ڕای سوربونی لەسەر گێڕانه وه ی شارەکانی کەرکوک و سنجارو ناوچە تازە- ئازادکراوەکانی دیکە بۆ سه ر هەرێمی کوردستان به اڵم حکومەتی هەرێم و ئەو ناوچانە هه ر وه ک به شێک له عێراق ده مێنن���ه وه . سیاس���ەتمەداران و میدیای کوردستانی پێویستە تا بکرێت له وروژاندن و ختوکەدانی ئیحساسی نەتەوەیی و دینی شیعەو س���وننە عەرەبەکان دوربکەونەوە. پێویس���تە ل���ەم قۆناغ���ەدا ئەولەوییەتی ئامانجەکانی گەلی کوردستان جێگیرکردنی دەسەاڵتی پێشمەرگەو هەرێم بێت بەسەر ناوچە تازە- ئازادکراوەکان و پارێزگاریکردن بێت لێیان. بەهەمانش���ێوە پێویستە لەم قۆناغ���ەدا دڵنیایی بدرێتە تورکیاو ئێران و واڵت���ە عەرەبییەکان. ئێم���ە دڵنیاین کە چۆن سنوری ئێستای هەرێم بوە بەواقیع پاش ماوەیەکی دیکە ئەو سنورە نوێیەی هەرێمیش دەبێت بەواقیع ئەگەر پاراستنی ئەو ناوچانە بکرێتە ئەولەوییەتی سیاسەتی

هەرێمی کوردستان.

د. شێرکۆ کرمانجد. ئارام رەفعەت

بااڵدەستی هەرێمی کوردسستان

بەسەر رەبیعەداو بەستنەوەی

بەهەرێمەوە بەمانای کۆنترۆڵکردن و سودمەندبونی

هەرێمە لەو دەروازە گرنگە بازرگانییەی کە عێراق و سوریای بەیەکەوە بەستۆتەوە

چۆن سنوری ئێستای هەرێم بوە بەواقیع

پاش ماوەیەکی دیکە ئەو سنورە نوێیەی هەرێمیش

دەبێت بەواقیع ئەگەر پاراستنی

ئەو ناوچانە بکرێتە ئەولەوییەتی

سیاسەتی هەرێمی کوردستان

‌دانا‌ئه‌وڕه‌حمان

دواجار‌چه‌ند‌ه���ه‌زار‌چه‌كدارێكی‌داعش‌به‌چه‌كی‌سوك‌و‌بێ‌پشتیوانی‌ده‌ستیانگرت‌ ده‌ره‌كی،‌ ڕاسته‌وخۆی‌به‌س���ه‌ر‌زۆربه‌ی‌پارێزگای‌نه‌ینه‌واو‌زیاتر‌ ناوچانه‌دا،‌‌ له‌م‌ سه‌الحه‌دیندا.‌له‌سه‌د‌هه‌زار‌سه‌ربازو‌ده‌ره‌جه‌داری‌س���وپای‌عێراق‌بێ‌هیچ‌به‌رگریه‌ك‌مالیكی‌ س���وپاكه‌ی‌ ته‌س���لیمبون‌و‌به‌ته‌واوی‌له‌م‌ناوچانه‌‌لێكهه‌ڵوه‌شا.‌ئ���ه‌وه‌‌واقیعی‌عێراقه‌‌كه‌‌س���وپای‌عێراقی‌تازه‌‌له‌ناوچه‌كانی‌س���وننه‌،‌له‌س���ایه‌ی‌ داگیركه‌ره‌و‌ میوانێك���ی‌ئه‌م‌دۆخه‌ش���دا‌بێ‌هیچ‌گوش���ارێك‌ئه‌م‌میوان���ه‌‌داگیركه‌ره‌‌له‌كه‌ركوك‌و‌

گه‌رمیانته‌س���لیمی‌ خ���ۆی‌ به‌په‌له‌پ���ه‌ل‌

پێشمه‌رگه‌‌كرد.هه‌ڵوه‌س���ته‌یه‌،‌ جێگه‌ی‌ ئ���ه‌وه‌ی‌

ڕه‌فت���اری‌س���ه‌ركرده‌كانی‌ك���ورده‌‌به‌تایبه‌ت���ی‌ئه‌وان���ه‌ی‌به‌غ���دا‌ك���ه‌‌‌11س���اڵه‌‌به‌ش���ان‌و‌باڵ���ی‌عێراقی‌خاك���ی‌ یه‌كپارچه‌ی���ی‌ یه‌كگرت���وو‌عێراقدا‌هه‌ڵئ���ه‌ده‌ن‌و‌به‌دیار‌ماده‌ی‌س���ه‌ودا‌ پاڵیانداوه‌ت���ه‌وه‌،‌ 140ه‌وه‌‌ده‌ره‌وه‌ی‌ كوردستانیه‌كانی‌ به‌ناوچه‌‌هه‌رێمه‌وه‌‌ئه‌ك���ه‌ن،‌له‌پێناوی‌پاره‌و‌ناوچه‌كان���ی‌ بێمه‌عن���ا،‌ پۆس���تی‌كه‌ركوك‌و‌دوزو‌سه‌عدیه‌و‌جه‌له‌والیان‌به‌س���وپایه‌كی‌داگیرك���ه‌ری‌به‌زی���و‌ده‌یانهه‌زار‌ له‌س���ایه‌یدا‌ س���پاردوه‌و‌ك���ورد‌بونه‌ته‌‌خۆراك���ی‌ئۆتۆمبێله‌‌بۆمبڕێژك���راوه‌كان‌و‌هه‌زاران‌خێزانی‌كورد‌ئ���ه‌م‌ناوچانه‌یان‌به‌ره‌و‌هه‌رێم‌

جێهێشتوه‌.ئه‌وه‌ی‌چه‌ند‌ڕۆژی‌ڕابردو‌له‌سایه‌ی‌داعش���دا،‌ڕویدا،‌گه‌رچ���ی‌هه‌لێكی‌زێڕین‌بو‌بۆ‌كوردو‌هێزی‌پێشمه‌رگه‌،‌‌به‌اڵم‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌پێشبینی‌و‌ئیراده‌ی‌

سه‌ركردایه‌تی‌كورد‌بو.‌هه‌ره‌سهێنانی‌سوپاكه‌ی‌مالیكی،‌ته‌واوی‌سیاسه‌تی‌له‌ماوه‌ی‌ ده‌سه‌اڵتدارانی‌كوردستانی‌‌11س���اڵی‌ڕاب���ردودا‌خس���ته‌‌ژێر‌پرس���یاری‌جدییه‌وه‌‌كه‌‌به‌چ‌بیانوو‌به‌درێژایی‌ئه‌و‌ ب���ه‌كام‌حیكم���ه‌ت،‌ماوه‌یه‌‌ئه‌وه‌نده‌‌ب���ێ‌ئیراده‌و‌الواز،‌

مامه‌ڵیان‌له‌گه‌ڵ‌به‌غدا‌كردوه‌؟!عێراق،‌ س���وپای‌ هه‌ره‌س���هێنانی‌چه‌نده‌‌ده‌سكه‌وتی‌گه‌وره‌ی‌بۆ‌كورد‌بێئاگایی‌ ئه‌وه‌نده‌ش‌ لێئه‌كه‌وێته‌وه‌،‌ده‌رئه‌خات‌ ك���ورد‌ كاربه‌ده‌س���تانی‌له‌خوێندنه‌وه‌ی���ان‌بۆ‌ڕوداوه‌كان،‌كه‌‌ئاخۆ‌ئه‌مانه‌‌به‌كام‌پاساو،‌‌11ساڵ‌توان���او‌وزه‌ی‌كوردی���ان‌به‌فیڕۆداو‌نه‌یانتوان���ی‌یه‌ك‌تاكه‌‌گوند‌بێننه‌وه‌‌سه‌ر‌هه‌رێمی‌كوردس���تان؟‌دواجار‌حه‌ق‌نیه‌‌به‌رپرس���انی‌كوردو‌ده‌زگا‌هه‌واڵگریه‌كانی���ان،‌ب���ێ‌پرس���یارو‌

لێپێچینه‌وه‌،‌بۆی‌ده‌ربچن.

13 (434(‌سێشه‌ممه‌‌2014/6/24 birura.awene@gmail.comبیروڕا

‌ئاراس‌فه‌تاح

جەن���گ‌وات���ە‌دوئێ���ل‌"Duel"،‌یان‌موب���ارەزەی‌نێ���وان‌دو‌ک���ەس‌ی���ان‌دو‌هێ���ز‌یاخ���ود‌دو‌دەوڵ���ەت‌کە‌رێس���ای‌تایب���ەت‌بەخۆی‌هەیە.‌ئ���ەم‌تێڕوانینەی‌بیرمەندی‌گ���ەورەی‌ئەڵمانیی‌"کارل‌فۆن‌دەمانگەڕێنێتەوە‌ تر‌ کالوزەڤیتز"،جارێکی‌ب���ۆ‌ئەو‌تێ���زە‌بەناوبانگەی‌ک���ە‌دەڵێت‌سیاس���ەتە‌ درێژک���راوەی‌ "جەن���گ‌بەکەرەس���ەی‌تر".‌بەڕای‌ئەو‌سیاس���ەت‌بڕیار‌لەسەر‌دەستپێکردنی‌جەنگ‌دەدات‌و‌هەر‌سیاسەتیشە‌بڕیارلەسەر‌کۆتاییهێنان‌بەجەن���گ‌دەدات.‌واتە‌ئەوە‌پاراس���تنی‌رێس���اکانی‌جەنگ���ە‌ک���ە‌روبەرێ���ک‌بۆ‌یەکالییکردنەوەی‌ئەم‌ملمالنێ‌توندوتیژە‌گفتوگۆک���ردن‌و‌ ئەوی���ش‌ دەهێڵێت���ەوە،‌سازانە‌کە‌دەرئەنجامەکەی‌بەرقەرارکردنی‌ئاش���تییە.‌وات���ە‌جەنگ‌کردەی���ەک‌نییە‌کە‌ئامانج���ی‌خ���ودی‌توندوتیژیی‌بێت،‌بەڵکوکردەیەکە‌کە‌دوا‌ئامانجی‌گەیشتنە‌بەئاش���تی‌کە‌الی‌ئ���ەم‌بیری���ارە‌بەدوا‌قۆناغی‌جەنگ‌ناودێری‌دەکات.‌ئاش���تی‌و‌س���ازانیش‌لەلۆژیکی‌براوەوە‌جیایە‌وەک‌

لەلۆژیکی‌دۆڕاو.کاتێک‌جەغد‌لەسەر‌ئەوە‌دەکرێتەوە‌کە‌جەنگ‌درێژکراوەی‌سیاسەتە‌بەکەرەسەی‌ت���ر،‌وات���ە‌ئ���ەم‌ک���ردەی‌توندوتیژییە‌لەالیەن‌سیاس���ەتەوە‌ئاڕاس���تە‌دەکرێت،‌ن���ەک‌لەالی���ەن‌توندوتیژیی���ەوە.‌لێرەوە‌ئامانجی‌سیاس���ەت‌خ���ودی‌توندوتیژیی‌نییە،‌بەڵکو‌ملکەچکردن���ی‌الیەکە‌لەناو‌رێس���اکانی‌جەنگدا‌لەرێگای‌بەکارهێنانی‌توندوتیژییەوە.‌گەڕانەوە‌بۆ‌ناتوندوتیژیی‌و‌رێککەوت���ن‌لەس���ەر‌ئاش���تی‌ئامانج���ی‌سیاس���ەتە‌لەجەنگ���دا،‌نەک‌کوش���تن‌و‌ت���ااڵن‌و‌وێرانکردن.‌ه���ەر‌توندوتیژییەک‌ئەم‌روبەرەی‌سیاس���ەتی‌تێدا‌نەمێنێت،‌ل���ەوە‌دەردەچێ���ت‌جەنگ‌بێ���ت‌بەمانا‌تەقلیدییە‌سیاس���ییەکەی،‌بەڵکو‌دەبێت‌بەتیرۆر‌و‌کوش���تنی‌بێڕێسا‌و‌بێیاسا،‌واتە‌تێکش���کاندنی‌هەم���و‌ئێتیکەکانی‌خودی‌جەنگ‌و‌رێککەوتننامە‌نێودەوڵەتییەکان.

مێژوی‌جەنگ‌گۆڕانی‌زۆری‌بەس���ەردا‌هاتوە‌و‌لەقۆناغی‌ئێستاشدا‌لەبری‌جەنگی‌نێ���وان‌دەوڵەتان‌بەم‌مانا‌سیاس���ییەی،‌فۆرم���ی‌نوێی‌توندوتیژی���ی‌دەبینین؛‌بۆ‌نمونە‌شەڕی‌ناوخۆیی‌و‌شەڕی‌دەوڵەتان‌دژ‌بەتی���رۆر.‌ئ���ەم‌چەش���نە‌ملمالن���ێ‌توندوتی���ژەش‌دیاردەیەکی‌نوێ‌لەمێژوی‌ش���ەڕدا‌بەرهەمدەهێنێ���ت‌ک���ە‌زۆرێ���ک‌بە"بەناودەوڵەتیکردن���ی‌ لەلێکۆڵ���ەران‌یەکێ���ک‌ دەک���ەن.‌ ناودێ���ری‌ جەن���گ"‌ئەم‌جەنگە‌ لەدەرکەوتە‌مەترسیدارەکانی‌نوێی���ەش‌بریتییە‌لە"بەناسیاس���ییکردنی‌جەنگ"‌و‌بەخشینی‌ش���ەرعییەت‌و‌رێسا‌و‌دینامیکییەتی‌نوێ‌بەکردەی‌بەکارهێنانی‌لەپرۆس���ەی‌ توندوتیژیی.‌رەهەندێکی‌تر‌بەناسیاس���ییکردنی‌جەن���گ‌لەملمالن���ێ‌هەمو‌ لە‌ونبونی‌ بریتییە‌ نادەوڵەتییەکاندا‌رێساکانی‌کوشتن‌ونەمانی‌مۆراڵی‌جەنگ‌و‌لەدوادەرئەنجامیش���دا‌الوازب���ون‌و‌نەمانی‌رەگەزی‌گفتوگۆکردن‌و‌رێککەوتن‌وگەیشتن‌بەئاشتی.‌ئەم‌میکانیزمە‌نوێیە‌لەجەنگی‌ناوخۆیی‌و‌دژ‌بەتیرۆردا‌بەمانای‌ئەوە‌دێت‌کە‌مەبەس���ت‌لەبەکارهێنانی‌توندوتیژیی‌ملکەچکردنی‌بەرامب���ەر‌نییە‌لەبەرەکانی‌جەنگ���دا،‌ئامانجی‌تەنه���ا‌بەرهەمهێنانی‌ماڵوێران���ی‌و‌کەالوە‌نییە‌ب���ۆ‌الیەنەکەی‌ت���ر،‌بەڵکو‌ئامانجی‌س���ەرەکیی‌بریتییە‌بەرامبەر.‌ تەفروتووناکردنی‌ لەلەناوبردن‌و‌واتە‌ملکەچکردنی‌بەرەیەک‌و‌دامەزراندنی‌ئاش���تی‌لەس���ەر‌بناغەی‌دۆڕان‌و‌بردنەوە‌لەجەنگدا،‌رێس���اکانی‌ئەم‌جەنگە‌نوێیە‌بەڕێوەنابەن،‌بەڵکو‌خەسڵەتی‌سەرەکیی‌جەنگی‌نوێ‌بریتییە‌لەکوش���تنی‌بێڕێسا‌و‌بەئامانجکردن���ی‌بەکارهێنانی‌توندوتیژیی‌

وەک‌خەسڵەتی‌جەوهەریی‌جەنگ.‌دوژمن‌لەجەنگی‌کالسیکیدا‌موجریمێک‌نیی���ە،‌کە‌بەهەم���و‌ش���ێوەیەک‌دەبێت‌لەناوببرێت،‌بەڵک���و‌دوژمن‌بەرامبەرێکی‌هاوتای���ە‌کە‌ناکۆکیی���ت‌لەگەڵیدا‌هەیە‌و‌بەکەرەسەی‌توندوتیژیی‌ملمالنێی‌لەگەڵدا‌

دەکەیت.ئەم‌ملمالنێیەش‌رێسای‌خۆی‌هەیە،‌بۆ‌نمونە‌خەڵکی‌مەدەنی،‌تەنانەت‌چەکداری‌مەدەنیش‌ئامانجی‌لەشکر‌نییە‌لەجەنگدا.‌ئەم‌جیاکارییە‌لەنێوان‌مەدەنی‌و‌نامەدەنیدا‌یەکێک���ە‌لەو‌رێس���ایانەی‌ک���ە‌لەجەنگی‌تەقلیدی���دا‌رێزی‌لێدەگیرێ���ت.‌لەجەنگدا‌"رێ���ز"‌لەژیانی‌س���ەربازێک‌دەگیرێت‌کە‌خۆی‌تەس���لیم‌دەکات‌و‌وەکو‌دیلی‌جەنگ‌تەماشادەکرێت،‌بەاڵم‌لەجەنگی‌ناتەقلیدیدا‌لە‌وێن���ەی‌جەنگی‌ناوخۆیی‌و‌تیرۆردا،‌ئەم‌رێس���ا‌و‌بەهایانە‌بونیان‌نامێنێت،‌چونکی‌ئامانجی‌جەنگ‌کوش���تنی‌بەئەنقەس���ت‌و‌لەناوبردنی‌بەرامبەرە،‌نەک‌ملکەچکردنی‌و‌نێودەوڵەتییەکان���ی‌ لەیاس���ا‌ رێزگرت���ن‌

بەکارهێنان���ی‌توندوتیژی���ی‌و‌رێس���اکانی‌بەڕێوەبردنی‌جەنگ.

زۆر‌ تیۆریی���ەوە‌ ل���ەروی‌ دی���ارە‌ ‌پەرادۆکسە‌باس‌لەئێتیکی‌جەنگ‌بکەین،‌یەکێکە‌ کوشتن‌وماڵوێرانیی‌ کە‌ لەکاتێکدا‌لەدەرئەنجامەکان���ی،‌ب���ەاڵم‌تاوەکو‌ئەو‌چرکەس���اتەی‌کە‌جەنگ���ی‌نێودەوڵەتان‌رێس���ای‌خۆی‌هەبێت،‌ئاشتی‌دواقۆناغی‌توندوتیژیی���ە‌ل���ەم‌ملمالنێی���ەدا.‌بەاڵم‌ئ���ەم‌ تی���رۆردا‌ ناوخۆی���ی‌و‌ لەجەنگ���ی‌رێس���ایانە‌نەک‌هەر‌تێکدەشکێن،‌بەڵکو‌ئامانج‌تیایدا‌ئاش���تی‌نییە،‌بەڵکو‌خودی‌کوشتن‌و‌لەوێشەوە‌لەناوبردنی‌بەرامبەرە.‌بەم‌چەش���نە‌جەنگی‌ناوخۆی���ی‌و‌تیرۆر،‌نائێتیکییە،‌جەنگێکە‌ بێرێسا‌و‌ جەنگێکی‌ک���ە‌براوەیەکی‌راس���تەقینەی‌تێدا‌نییە.‌لەم‌ج���ۆرە‌ملمالنێیەدا‌ئاش���تی‌ئامانجی‌سیاسەت‌نییە،‌رێکخستنەوەی‌پەیوەندی‌

نێوان‌هێزەکان‌ستراتیژ‌نییە.‌ل���ەم‌جەنگ���ە‌نوێی���ەدا‌دوژمن���ەکان‌لەیەکت���ر‌ س���ەربازییان‌ بەجلوبەرگ���ی‌جیاناکرێن���ەوە،‌دەش���ێت‌هەرچەکدارێک‌دوژمن‌بێت،‌دیلەکان‌پێش‌ئەوەی‌بکوژرێن‌سوکایەتییان‌پێدەکرێت،‌خەڵکی‌مەدەنی‌و‌تەماش���اناکرێن،‌ بێالیەن‌ وەک���و‌ بێچەک‌بەڵک���و‌وەکو‌دوژمنێک‌هەڵس���وکەوتیان‌لەگەڵدا‌دەکرێت،‌چونکی‌سەر‌بەگروپێکی‌سیاسی‌یان‌ئەتنی‌یان‌دینیین‌کە‌دەبێت‌لەناوببرێ���ت.‌ئامانج‌تیای���دا‌وێرانکردنی‌روبەرەکان���ی‌ژیان���ی‌هەمو‌ئ���ەو‌گروپ‌و‌کەس���انەیە‌کە‌س���ەر‌بەالیەنی‌هێرشبەر‌نین.‌ئەم‌چەش���نە‌جەنگە،‌جەنگی‌گشتە‌دژ‌بەگش���ت‌بەبێ‌رەچاوکردنی‌بچوکترین‌رێسای‌تەقلیدیی‌جەنگ.‌لێرەوە‌لەم‌جۆرە‌جەنگانەدا‌خودی‌توندوتیژیی‌سەربەخۆیی‌تایبەت‌ خۆی‌وەردەگرێت‌و‌دینامیکییەتی‌بەخ���ۆی‌بەرهەمدەهێنێ���ت‌کە‌مافی‌هیچ‌کەسێکی‌تێدا‌پارێزراو‌نییە.‌تەنها‌مافێک‌بون���ی‌هەبێت‌بریتییە‌لەمافی‌کوش���تن.‌ئ���ەوەی‌رزگاری‌دەبێ���ت،‌ی���ان‌رێکەوت‌کۆمەک���ی‌دەکات‌ی���ان‌پ���ارە.‌لەجەنگی‌تەقلیدیدا‌بارمتە‌نییە،‌بەتایبەت‌خەڵکانی‌مەدەنی‌ناکرێ���ن‌بەبارمت���ە‌و‌ئامانج‌یان‌)لەو‌جەنگانەی‌ بەرگرییک���ردن‌ قەڵغانی‌کە‌کارەس���اتی‌واش���ی‌تێ���دا‌ڕودەدات،‌وەکو‌تاوان‌دژی‌مرۆڤایەتی‌و‌کۆمەڵکوژی‌هەژماردەکرێن(،‌بەاڵم‌لەجەنگی‌ناوخۆیی‌و‌تیرۆردا‌نەک‌شوێنە‌مەدەنییەکان‌دەکرێن‌بەئامانج‌و‌مۆڵگەی‌چەکداران،‌بەڵکوهەمو‌کۆمەڵ���گا‌دەکرێ���ت‌بەبارمت���ەی‌گروپە‌توندڕەو‌و‌هێزە‌ناکۆکەکان.‌هەر‌الیەنێکیان‌ئامادەیە‌خەڵک���ی‌مەدەنی‌بەناوی‌گەل‌و‌ئایی���ن‌و‌رەگەزەوە‌ب���ۆ‌بەرەکانی‌جەنگ‌سەوق‌بکات‌و‌بیانکات‌بەزەخیرەی‌جەنگ.‌کاتێک‌باس‌لەپرۆس���ەی‌"سەربەخۆبونی‌توندوتیژی���ی"‌دەکەم،‌مەبەس���ت‌لەوەیە‌کە‌چیدی‌سیاسەت‌جەنگ‌بەڕێوە‌نابات،‌بەڵک���و‌جەنگ‌سیاس���ەت‌بەڕێوەدەبات.‌جەنگ‌دەبێ���ت‌بەئامانج‌و‌توندوتیژیش‌تا‌دوا‌پل���ە‌پیرۆز‌دەکرێ���ت.‌بەپیرۆزکردنی‌نەت���ەوە‌و‌ ئایی���ن‌و‌ بەن���اوی‌ جەن���گ،‌توندوتیژیی‌و‌ بەپیرۆزکردن���ی‌ رەگەزەوە،‌نەمانی‌رێس���اکانی‌جەنگ���ە،‌کە‌یەکێک‌لەنێ���وان‌ جیاکاریی���ە‌ لەکۆڵەکەکان���ی‌س���ەرباز‌و‌مەدەنیدا.‌ئەم‌چەشنە‌جەنگە،‌جەنگ‌نییە‌لەپێناو‌ئامانجێکی‌سیاس���یی‌دیاریکراودا،‌بەڵک���و‌ئامانجی‌لەناوبردن‌و‌ئەو‌ بەهەمو‌ بەرامب���ەرە‌ تەفروتوناکردنی‌

کەرەسانەوە‌کە‌لەبەردەستیدایە.کاتێ���ک‌ب���اس‌لە‌ونبون���ی‌ئامانج���ی‌سیاس���یی‌دەکەم‌لەم‌چەشنە‌جەنگەدا،‌مەبەس���تم‌ئەوە‌نییە‌کە‌ئامانجی‌سیاسی‌بەمانا‌تەقلیدییەک���ەی‌بونی‌نییە،‌بەڵکو‌مەبەس���تم‌ئەوەیە‌کە‌جەن���گ‌ئامانجێکی‌سنورداری‌سیاسیی‌هەیە‌و‌بەتێکشکاندنی‌بەرامبەر‌لەبەرەکانی‌جەنگدا،‌الیەنی‌براوە‌بەرژەوەندییەکانی‌خۆی‌لەفۆرمی‌ ئیمالی‌رێککەوتننامەیەکی‌ئاشتییدا‌دەکات،‌بەاڵم‌لەجەنگی‌نوێدا‌ئەم‌رەهەندە‌سیاسییەی‌جەنگ‌ونە،‌چونکی‌ئامانجی‌لەناوبردنێکی‌گشتگیرانەی‌بەرامبەرە،‌نەک‌رێککەوتن‌و‌سازان.‌هەر‌ئەمەشە‌وادەکات‌کە‌روبەرێک‌بۆ‌گفتوگۆ‌و‌ئاشتی‌لەم‌جۆرە‌جەنگانەدا‌

نەمێنێتەوە.‌جەنگ���ی‌تائیفی‌لەعێراقدا‌یەکێکە‌لەو‌فۆرم���ە‌جەنگانەی‌بەرەو‌ئ���ەوە‌دەڕوات‌ببێ���ت‌بەجەنگێک���ی‌ناوخۆیی‌گش���تگیر‌)تۆت���ال(‌کە‌تاکە‌ئامانج���ی‌بریتی‌بێت‌لەکوشتن‌و‌تەجریمکردنی‌رەهای‌بەرامبەر‌و‌نەمان���ی‌رێس���اکانی‌جەن���گ‌و‌جیاوازیی‌لەنێوان‌چەک���دار‌و‌مەدەنی���دا.‌جەنگێک‌کە‌چی���دی‌عەق���ڵ‌و‌سیاس���ەت‌جڵەوی‌راس���تەقینەی‌ناکات،‌بەڵکو‌زەبروزەنگی‌لەناوبردن���ی‌بەرامبەر‌ ڕوت‌و‌س���تراتیژی‌جڵەوەکانی‌ئەم‌جەنگە‌دەگرنە‌دەس���ت‌و‌ل���ەدوا‌دەرئەنجامیش���دا‌س���ەربەخۆبونی‌خودی‌توندوتیژیی‌دەبێت‌بەخەس���ڵەتی‌

سەرەکی‌ئەم‌جەنگە.

سەربەخۆبونی توندوتیژیی

سه رکه وتنی کورد له ده ره وه ی ئیراده ی کاربه ده سته کانی

‌

‌ل����ه‌دوای‌‌ڕاپه‌ڕین����ی‌‌مه‌زن����ی‌‌خه‌ڵك����ی‌‌به‌عس����یه‌كان‌ ده‌ركردن����ی‌‌ كوردس����تان‌و‌له‌كوردستان‌له‌و‌كاته‌وه‌‌سه‌ره‌ڕای‌‌نه‌هامه‌تی‌‌و‌قۆناغی‌‌سه‌خت‌كوردستان‌هه‌نگاو‌هه‌نگاو‌به‌ره‌و‌پێشه‌وه‌‌چوه‌‌به‌تایبه‌تی‌‌له‌پڕۆسه‌ی‌‌دیموكرات����ی‌‌و‌ئازادی����ه‌كان‌و‌ڕێكخراوه‌كانی‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌مه‌ده‌نی‌‌له‌و‌كاته‌وه‌‌تا‌ئێس����تا‌كوردستان‌چه‌ندان‌جار‌چوه‌ته‌‌ناو‌پڕۆسه‌ی‌‌هه‌ڵبژاردنی‌‌جیاجیاوه‌‌ه����ه‌ر‌له‌هه‌ڵبژاردنی‌‌په‌ڕله‌مانی‌‌كوردس����تان‌و‌په‌ڕله‌مانی‌‌عێراق‌و‌هه‌ڵبژاردن����ی‌‌ پارێ����زگاكان‌و‌ ئه‌نجومه‌ن����ی‌‌ڕێكخ����راوه‌كان‌و‌ كۆمه‌ڵ����ه‌و‌ س����ه‌ندیكاو‌كۆنفرانس����ی‌‌حزبه‌كان‌ئه‌م����ه‌‌جگه‌‌له‌وه‌ی‌‌ده‌ك����رێ‌‌بڵێی����ن‌كوردس����تان‌له‌قۆناغ����ی‌‌ڕاهێنان����ی‌‌دیموكراتیدای����ه‌‌ئه‌وه‌ش����مان‌بۆ‌یه‌كالده‌كات����ه‌وه‌‌ك����ه‌‌خه‌ڵكی‌‌كوردس����تان‌ئاماده‌یی‌‌وه‌رگرتنی‌‌چه‌مكی‌‌دیموكراتییه‌تی‌‌هه‌یه‌و‌كار‌بۆ‌به‌كه‌لتوربونی‌‌ده‌كات،‌ئه‌گه‌ر‌ب����ه‌وردی‌‌له‌ڕوی‌‌ده‌رونی‌‌و‌كۆمه‌ڵناس����یه‌وه‌‌خوێندن����ه‌وه‌‌بۆ‌ش����ه‌قامی‌‌ك����وردی‌‌بكه‌ین‌ئه‌وه‌مان‌ده‌س����ت‌ده‌كه‌وێ‌‌ك����ه‌‌هه‌ڵبژاردن‌دوای‌‌هه‌ڵبژاردن‌هۆشیاری‌‌ده‌نگدان‌به‌ره‌و‌س����ه‌رتر‌ده‌ڕوات‌و‌خه‌ڵكی‌‌ئارامتر‌بانگه‌شه‌‌ده‌كه‌ن‌بۆیه‌‌ئه‌ركی‌‌س����ه‌ره‌كی‌‌بۆ‌بره‌ودان‌ب����ه‌م‌پرۆس����ه‌یه‌و‌زیات����ر‌به‌مه‌ده‌نیكردنی‌‌ده‌كه‌وێته‌‌ئه‌س����تۆی‌‌حزبه‌كان‌و‌ڕۆشنبیران‌ك����ه‌‌ب����ه‌رده‌وام‌كار‌له‌س����ه‌ر‌س����ڕینه‌وه‌ی‌‌ده‌مارگ����رژی‌‌بك����ه‌ن‌و‌ب����ره‌و‌به‌كه‌لت����وری‌‌به‌ربه‌س����تیش‌ ئه‌گه‌ر‌ بده‌ن‌ ناتوندوتی����ژی‌‌بێت����ه‌‌ڕێ����گا‌ئ����ه‌وا‌ده‌توانین‌به‌س����ه‌ریدا‌زاڵبی����ن،‌هه‌ڵبژاردنی‌‌)9/21(ی‌‌په‌رله‌مانی‌‌به‌جۆرێك‌جوگرافیای‌‌سیاسی‌‌و‌ كوردستان‌هاوسه‌نگی‌‌هێزی‌‌تا‌ڕاده‌یه‌ك‌له‌كوردستان‌گۆڕی‌‌و‌خۆش����به‌ختانه‌‌هیچ‌شتێكی‌‌سلبی‌‌ب����ۆ‌ده‌رئه‌نجامه‌ك����ه‌ی‌‌ڕوین����ه‌دا‌ئه‌م����ه‌ش‌نیش����انه‌ی‌‌هۆشیاری‌‌سیاس����ی‌‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌كوردستان‌و‌حزبی‌‌كوردی‌‌و‌باشبونی‌‌باری‌‌دارایی‌‌و‌بژێوی‌‌خه‌ڵك‌نیشانده‌دا‌هه‌رچه‌نده‌‌پێكهێنانی‌‌حكومه‌ت‌درێژه‌ی‌‌كێشاو‌له‌سه‌ر‌مه‌س����ه‌له‌ی‌‌پله‌و‌وه‌زاره‌ت����ه‌كان‌حیزبه‌كان‌پاش‌)ن����ۆ(‌مانگ‌تێپ����ه‌ڕی‌‌ئه‌مجا‌متمانه‌‌به‌حكومه‌ت‌درا‌ڕاس����ته‌‌ئه‌مه‌‌چاوه‌ڕوانكراو‌نه‌بو‌به‌اڵم‌له‌بارێك����ی‌‌تره‌وه‌‌ده‌كرێ‌‌بڵێین‌شتێكی‌‌سروشتییه‌‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌له‌قۆناغ����ی‌‌گواس����تنه‌وه‌داین‌ كوردس����تان‌به‌ره‌و‌پرۆس����ه‌ی‌‌دیموكرات����ی‌‌و‌كۆمه‌ڵگه‌ی‌‌مه‌ده‌نی‌‌گرن����گ‌نیه‌‌دواكه‌وتنی‌‌ئه‌و‌ماوه‌یه‌‌گرنگ‌ئه‌وه‌یه‌‌په‌ندی‌‌لێوه‌ربگرین‌و‌هه‌موان‌له‌پێكهێنان����ی‌‌حكومه‌ت����دا‌به‌قه‌ده‌ر‌ده‌نگ‌و‌سه‌نگی‌‌خۆیان‌به‌شداری‌‌بكه‌ن‌و‌هه‌ستیاری‌‌قۆناغه‌ك����ه‌‌ده‌رك‌بك����ه‌ن‌چونكه‌‌ئێس����تا‌كوردس����تان‌له‌هه‌مو‌كات‌زیاتر‌پێویس����تی‌‌به‌یه‌كخستنی‌‌ماڵی‌‌كورد‌هه‌یه‌‌له‌به‌رئه‌وه‌ی‌‌ناوچه‌ك����ه‌‌به‌قۆناغێك����ی‌‌چاره‌نوسس����ازدا‌كورد‌ ڕزگاریخوازی‌‌ بزوتنه‌وه‌ی‌‌ تێده‌په‌ڕێ‌‌و‌له‌هه‌م����و‌پارچه‌كان‌به‌ره‌وپێ����ش‌ده‌چێت‌و‌ته‌نها‌قه‌اڵی‌‌ئه‌وانیش‌باشوری‌‌كوردستان‌و‌حكومه‌ت����ی‌‌هه‌رێم����ی‌‌كوردس����تانه‌‌بۆی����ه‌‌س����ه‌ره‌ڕای‌‌هه‌ر‌كه‌موك����وڕی‌‌و‌ناعه‌داله‌تی‌‌و‌گه‌نده‌ڵییه‌ك‌پاراستنی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستان‌و‌نه‌ته‌وه‌ی����ی‌‌و‌ ئه‌ركێك����ی‌‌ ده‌س����تكه‌وته‌كان‌ئه‌خالقی‌‌و‌ئایینیه‌‌چونكه‌‌هه‌مو‌شكۆی‌‌كورد‌

به‌ستراوه‌‌به‌ش����كۆی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردستانه‌وه‌‌له‌هه‌مو‌قۆناغه‌‌مێژوییه‌كانیشدا‌خاڵی‌‌هه‌ره‌‌الوازی‌‌ك����ورد‌ناڕێكی‌‌و‌ناكۆك����ی‌‌ناوخۆیی‌‌بوه‌‌بۆیه‌‌ده‌كرێ‌‌س����ود‌له‌مێ����ژو‌وه‌ربگرین‌ئه‌و‌هه‌اڵنه‌ی‌‌كه‌‌كوردی‌‌توش����ی‌‌شكست‌و‌زیاتر‌ دوباره‌ینه‌كه‌ین����ه‌وه‌و‌ ك����ردوه‌‌ دۆڕان‌ڕیزه‌كان����ی‌‌خۆمان‌یه‌كبخه‌ی����ن‌وه‌ك‌كورد‌ده‌ڵێ‌‌"هه‌ر‌ئه‌قڵه‌و‌له‌خه‌سارێك"‌هه‌رچه‌نده‌‌ئێمه‌‌سه‌دان‌خه‌س����ارمان‌كردوه‌و‌په‌ندمان‌لێوه‌رنه‌گرتوه‌‌به‌اڵم‌ئێستا‌جاران‌نیه‌‌كورد‌خوێنده‌واری‌‌زۆره‌‌دنیای‌‌به‌ڕودا‌كراوه‌ته‌وه‌‌ده‌كرێ‌‌س����ودی‌‌لێوه‌ربگرێت‌پرسیاری‌‌ئه‌م‌سه‌رده‌مه‌‌به‌ئه‌رێنی‌‌و‌ئیجابی‌‌وه‌اڵمبده‌ینه‌وه‌‌هه‌ر‌سه‌رده‌مه‌و‌پرسیاری‌‌خۆی‌‌ده‌خوڵقێنێ‌‌پرس����یاری‌‌ئ����ه‌م‌س����ه‌رده‌مه‌ی‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردس����تان‌بۆ‌هێزه‌‌سیاسییه‌كان‌ئه‌وه‌یه‌‌ئایا‌ده‌توانین‌س����ود‌له‌ڕاب����ردو‌وه‌ربگرین‌و‌كه‌ش����تی‌‌كورد‌بگه‌یه‌ننه‌‌كه‌ناری‌‌ئارامی‌؟‌مێژو‌هه‌مو‌الیه‌ك‌له‌به‌رده‌م‌ئه‌م‌پرسیاره‌دا‌به‌رپرس����یار‌ده‌كات‌كه‌وات����ه‌‌ده‌رئه‌نج����ام‌پاش‌ش����ه‌ش‌مان����گ‌ل����ه‌‌)2014/4/17(‌كابینه‌ی‌‌هه‌ش����ته‌می‌‌حكومه‌ت����ی‌‌هه‌رێمی‌‌كوردس����تان‌پێكه����ات‌له‌هێزه‌‌ب����راوه‌كان‌و‌توركمان‌و‌كلدان‌و‌ئاشور‌هه‌رچه‌نده‌‌یه‌كێتی‌‌نیشتیمانی‌‌كوردستان‌به‌شدارنه‌بو‌سه‌ره‌تا‌ڕێككه‌وتن‌له‌نێوان‌پارتی‌‌و‌گۆڕان‌و‌كۆمه‌ڵ‌و‌یه‌ككگرتو‌ڕاگه‌یه‌نرا‌ئه‌وه‌ش‌په‌رچه‌كرداری‌‌ن����او)ی‌.ن.ك(ی‌‌ كه‌س����ی‌‌ هه‌ندێ‌‌ له‌الیه‌ن‌پێیانوایه‌‌ جیاجیاو‌ به‌ش����ێوه‌ی‌‌ لێكه‌وته‌وه‌‌یه‌كێتی‌‌پش����تگوێخراوه‌‌به‌ڕای‌‌من‌ئه‌وه‌ش‌بۆ‌ئه‌وه‌‌ده‌گه‌ڕێته‌وه‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردستان‌پێشینه‌یه‌كی‌‌باش����مان‌له‌یه‌كتر‌قبوڵكردندا‌نیه‌‌بۆیه‌‌هه‌مو‌هێزێك‌له‌س����ڕینه‌وه‌ی‌‌خۆی‌‌ده‌ترسێ‌‌به‌اڵم‌ئه‌و‌قۆناغه‌‌تێپه‌ڕیوه‌‌هێزێك‌بیه‌وێت‌به‌هێز‌هێزێكی‌‌تر‌بسڕێته‌وه‌‌چونكه‌‌یاساكانی‌‌یارییه‌كه‌‌سه‌رله‌به‌ری‌‌گۆڕاون‌ته‌نها‌له‌ڕێگه‌ی‌‌پڕۆژه‌ی‌‌جوان‌و‌خزمه‌تی‌‌زیاتره‌وه‌‌بردنه‌وه‌‌به‌ده‌ست‌ده‌هێنرێت‌كه‌‌بۆیه‌‌ده‌بێ‌هه‌مو‌الیه‌نه‌كان‌ڕۆڵی‌‌حه‌كیمێك‌بگێڕن‌بۆ‌چاره‌س����ه‌ركردنی‌‌نه‌خۆش����یه‌‌كۆمه‌اڵیه‌تی‌و‌سیاس����ی‌‌و‌ئاب����وری‌‌و‌ئاسایش����ییه‌كان‌له‌م‌ڤیرچاوی‌(باوك����ی‌‌ )ڕۆدول����ف‌ باره‌ی����ه‌وه‌‌نه‌خۆشی‌‌زانین‌له‌سه‌ده‌ی‌‌نۆزده‌دا‌وتویه‌تی‌‌"سیاس����ه‌ت‌هیچ‌نی����ه‌‌جگه‌‌له‌پزیش����كی‌‌له‌ئاس����تێكی‌‌ت����ری‌‌به‌رزتردا"‌ئ����ه‌و‌وته‌یه‌‌وته‌ی‌‌سه‌ده‌ی‌‌نۆزده‌یه‌‌تۆ‌بڵێی‌‌سه‌ركرده‌و‌سیاس����ییه‌كانی‌‌ك����وردو‌ئه‌ندامان����ی‌‌بااڵی‌‌حیزبه‌كان‌له‌سه‌ده‌ی‌‌بیس����ت‌و‌یه‌كدا‌له‌مه‌‌تێنه‌گه‌ن؟‌كه‌واته‌‌باش����تر‌وایه‌‌هه‌مو‌الیه‌نه‌‌به‌شداربوه‌كان‌به‌گفتوگۆو‌به‌سایكۆلۆژییه‌كی‌‌ئارام‌ئه‌م‌چوارس����اڵه‌‌تێپه‌ڕێنن‌به‌تایبه‌تی‌‌ئێس����تا‌كه‌‌عێراق‌و‌ناوچه‌ك����ه‌‌له‌دۆخێكی‌‌هه‌س����تیاردایه‌‌پاشان‌بێینه‌‌س����ه‌ر‌ئه‌وه‌ی‌‌بپرس����ین‌ده‌ب����ێ‌‌ئ����ه‌م‌كابینه‌ی����ه‌‌چ����ۆن‌حكومه‌تێك‌بێت؟‌پێش‌هه‌مو‌شتێك‌ده‌بێ‌‌ئه‌م‌حكومه‌ته‌‌به‌رنامه‌یه‌كی‌‌هه‌بێت‌به‌جدیی‌‌كاری‌‌له‌سه‌ر‌بكه‌ن‌و‌ئامانجه‌كانیان‌ڕونبێت‌"بێ‌‌ له‌مباره‌ی����ه‌وه‌‌)تش����ارلز‌جینز(ده‌ڵێ‌‌دیاریكردنی‌‌ئامانج‌ژیان‌ده‌بێته‌‌گواستنه‌وه‌‌له‌كێش����ه‌یه‌كه‌وه‌‌بۆ‌كێش����ه‌یه‌كی‌‌تر‌له‌بری‌‌گواس����تنه‌وه‌‌له‌هه‌لێكه‌وه‌‌ب����ۆ‌هه‌لێكی‌‌تر"‌خ����ۆ‌ئه‌گه‌ر‌حزبه‌كان‌ه����ه‌ر‌خه‌ریكی‌‌كاری‌‌حیزباندنی‌‌وه‌زاره‌ته‌كان‌بن‌ئه‌وا‌كێشه‌كان‌قوڵترده‌بنه‌وه‌‌بۆیه‌‌ئه‌گه‌ر‌تا‌ئێستا‌له‌سه‌ر‌پۆس����ت‌وه‌رگرتن‌حكومه‌ت‌دوای‌‌نۆ‌مانگ‌پێكهات‌ده‌ب����ێ‌‌له‌مه‌ودوا‌له‌س����ه‌ر‌به‌رنامه‌‌درێ����ژه‌‌به‌كاربده‌ن‌گه‌وره‌تری����ن‌كارێك‌كه‌‌ده‌بێ‌‌ئه‌م‌حكومه‌ته‌و‌وه‌زیره‌كان‌و‌حزبه‌كان‌هه‌ڵه‌كانی‌‌ له‌گه‌ڵ‌ ڕوبه‌ڕوبونه‌وه‌ی����ه‌‌ بیكه‌ن‌خۆیان‌لێره‌وه‌‌ده‌توانن‌ئاس����ۆی‌‌سه‌ركه‌وتن‌م����ادام‌حكومه‌ت‌ دیاریبكرێ����ت،‌چونك����ه‌‌له‌هه‌مو‌الیه‌نه‌كانی‌‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردس����تان‌پێكهاتوه‌‌هه‌موان‌به‌رپرس����ن‌له‌شكس����ت‌و‌

سه‌ركه‌وتن‌زۆریش‌گرنگه‌‌بۆ‌ئه‌م‌قۆناغه‌ی‌‌كوردس����تان‌ك����ه‌‌هه‌م����وان‌له‌حكومه‌تێكدا‌ماركۆزه‌(ده‌ڵ����ێ‌‌ )هێربێ����رت‌ به‌ش����دارن‌"هه‌مو‌كۆمه‌ڵگایه‌كی‌‌ڕێك‌وپێك‌پێویس����تی‌‌به‌هێزێك‌هه‌ی����ه‌‌كه‌‌له‌الی����ه‌ن‌هه‌مویانه‌وه‌‌په‌سه‌ندكرابێت"‌كه‌واته‌‌مادام‌ئه‌م‌حكومه‌ته‌‌له‌الی����ه‌ن‌هه‌موانه‌وه‌‌په‌س����ه‌ندكراوه‌‌ده‌بێ‌‌مه‌به‌س����ت‌ بێت‌ وه‌اڵمده‌ره‌وه‌‌ حكومه‌تێكی‌‌

له‌حكومه‌تی‌‌وه‌اڵمده‌ره‌وه‌‌له‌الیه‌نی‌:1�‌وه‌اڵمدان����ه‌وه‌ی‌‌حقوقی‌:‌وه‌اڵمدانه‌وه‌ی‌‌حقوقی‌‌به‌و‌مانایه‌ی‌‌كه‌‌ته‌وای‌‌كاربه‌ده‌ستانی‌‌له‌كاتی‌‌ ده‌وڵ����ه‌ت‌هه‌ڵبژێ����راو‌دیاریك����راو‌قانونش����كاندن‌له‌كاره‌كانیان����دا‌له‌به‌رامبه‌ر‌حكومه‌ت����ی‌‌ چه‌مك����ی‌‌ به‌رپرس����ن،‌ دادگا‌قانونی����ش‌له‌بنه‌م����اوه‌‌ه����ه‌ر‌ل����ه‌وه‌دا‌خۆ‌ده‌نوێنێ‌‌ئه‌مه‌‌به‌و‌مانه‌یه‌‌كه‌‌ئه‌و‌كه‌سانه‌ی‌‌كه‌‌قانون‌و‌سیاسه‌ته‌كان‌ڕاده‌په‌ڕێنن‌خۆیان‌ده‌بێ����ت‌به‌گوێره‌ی‌‌ده‌س����ه‌اڵتێك‌كه‌‌قانون‌دیاریك����ردوه‌و‌هه‌روه‌ها‌به‌گوێ����ره‌ی‌‌قانون‌ئه‌ساسی‌‌كاربكه‌ن‌واته‌‌یاسا‌یه‌كسان‌بێت‌

له‌جێبه‌جێكردندا.2�‌وه‌اڵمدانه‌وه‌ی‌‌سیاسی‌‌الیه‌نی‌‌دوه‌می‌‌وه‌اڵمدانه‌وه‌‌حكومه‌ته‌‌وه‌اڵمدانه‌وه‌ی‌‌سیاسی‌‌ب���ه‌و‌مانه‌یه‌‌كه‌‌حكومه‌ت‌یا‌به‌رپرس���انی‌‌ئیجرائی‌‌واڵت‌ده‌بێ‌‌له‌به‌رامبه‌ر‌په‌رله‌مان‌و‌خه‌ڵكدا‌له‌باره‌ی‌‌سیاسه‌ته‌كانیان‌و‌هه‌روه‌ها‌ئه‌وله‌وی���ه‌ت‌و‌چۆنیه‌ت���ی‌‌به‌جێگه‌یاندن���ی‌‌به‌پێچه‌وان���ه‌ی‌‌ وه‌اڵمبده‌ن���ه‌وه‌‌ یاخ���ود‌وه‌اڵمدانه‌وه‌ی‌‌حقوقی‌‌ك���ه‌‌په‌یوه‌ندییه‌كی‌‌س���اكاری‌‌هه‌یه‌و‌ته‌نی���ا‌په‌یوه‌ندی‌‌نێوان‌دادگاكانه‌وه‌،‌ حكومه‌ت‌و‌ كاربه‌ده‌س���تانی‌‌قه‌واره‌یه‌ك���ی‌‌ سیاس���ی‌‌ وه‌اڵمدان���ه‌وه‌ی‌‌بادراوتری‌‌هه‌ی���ه‌‌له‌م‌جۆره‌‌وه‌اڵمدانه‌وه‌یه‌‌بنیات���ه‌‌هه‌ڵنه‌بژێردراوه‌كان���ی‌‌حكوم���ه‌ت‌هێزه‌كانی‌‌ گش���تییه‌كان،‌ خزمه‌ت���ه‌‌ وه‌ك‌پێش���مه‌رگه‌و‌پۆلی���س‌و‌ئاس���ایش‌له‌گه‌ڵ‌ئ���ه‌و‌وه‌زیرانه‌ی‌‌كه‌‌حزب���ه‌كان‌دایناون‌بۆ‌به‌شداریكردن‌له‌حكومه‌تدا‌وه‌اڵمده‌ره‌وه‌ن‌و‌ه���ه‌م‌له‌به‌رامبه‌ر‌په‌رله‌م���ان‌یاخود‌هێزی‌‌قانون‌دان���ان‌ك���ه‌‌به‌نوێنه‌رایه‌تی‌‌خه‌ڵك‌نوێنه‌ران���ی‌‌ ده‌كرێ���ت،‌ ده‌ستنیش���ان‌په‌رله‌مانی���ش‌له‌به‌رامبه‌ر‌ده‌نگ‌ده‌ره‌كانی‌‌

خۆیاندا‌به‌رپرسی‌‌وه‌اڵمدانه‌وه‌ن.

3�‌وه‌اڵم‌دانه‌وه‌ی‌‌ماڵی‌)ئابوری‌(:‌واته‌‌به‌رپرس���یارییه‌تی‌‌ده‌وڵه‌ت‌له‌خه‌رجكردنی‌‌داهات���ی‌‌ب���اج‌و‌ده‌س���تكه‌وته‌كانی‌‌ت���ری‌‌په‌سه‌ندكراوه‌كانی‌‌ مه‌به‌ستی‌‌ بۆ‌ حكومه‌ت‌په‌رله‌مان‌به‌ش���ێوه‌ی‌‌كار‌بڕی‌‌و‌ده‌س���ت‌وه‌اڵمدانه‌وه‌ی‌‌ شێوه‌ی‌‌ لێره‌شدا‌ پێوه‌گرتن‌سیاسیه‌‌به‌م‌جیاوازییه‌‌كه‌‌له‌وه‌اڵمدانه‌وه‌ی‌‌به‌ن���اوی‌‌ به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تیی���ه‌ك‌ دارای���ی‌‌به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی‌‌پێڕاگه‌یش���تنی‌‌حیس���ابی‌‌گش���تی‌‌هه‌ی���ه‌‌له‌به‌رامب���ه‌ر‌په‌رله‌مان���دا‌به‌رپرس���ه‌‌به‌اڵم‌له‌كاری‌‌چاودێری‌‌به‌سه‌ر‌خه‌رجییه‌كان���ی‌‌حكومه‌تدا‌سه‌ربه‌س���تانه‌‌له‌په‌رله‌ماندا‌كار‌ده‌كات،‌دواجار‌كابینه‌ی‌‌هه‌ش���ته‌م‌ئه‌زمونێكی‌‌نوێی‌‌فه‌رمانڕه‌واییه‌‌له‌كوردس���تان‌له‌الی���ه‌ك‌به‌ه���ۆی‌‌گۆڕانی‌‌هاوس���ه‌نگی‌‌هێز‌له‌الیه‌ك‌به‌شداری‌‌هه‌مو‌الیه‌ن���ه‌‌سیاس���ییه‌كان‌به‌وانه‌ش���ه‌وه‌‌كه‌‌دوێنێ‌‌ئۆپۆزس���یۆن‌ب���ون‌كه‌واته‌‌ده‌بێت‌هه‌م���و‌الیه‌نه‌‌به‌ش���داربوه‌كان‌بزانن‌ئه‌مه‌‌تاقیكردنه‌وه‌یه‌كی‌‌گرنگه‌‌هه‌م‌به‌نیس���به‌ت‌كۆمه‌ڵگای‌‌كوردس���تان‌و‌هه‌م‌به‌نیس���به‌ت‌هێزه‌كانه‌وه‌‌ده‌بێ‌‌بێ‌‌دودڵی‌‌به‌هه‌مو‌الیه‌ك‌كار‌له‌سه‌ر‌ئه‌و‌به‌رنامه‌یه‌‌بكه‌ن‌كه‌‌بۆ‌چوار‌س���اڵی‌‌ئاینده‌‌بۆ‌حكوم���ه‌ت‌دانراوه‌‌نه‌ك‌به‌گومان‌و‌سه‌نگه‌ر‌له‌یه‌ك‌گرتن‌به‌رده‌وامبن‌ئه‌م‌چوار‌ساڵه‌‌سه‌نگی‌‌مه‌حه‌كه‌‌بۆ‌ئه‌وه‌ی‌‌جارێك���ی‌‌تر‌میلله‌ت‌ده‌ن���گ‌به‌هه‌ر‌الیه‌ك‌بدات���ه‌وه‌‌خه‌ڵك‌چاوه‌ڕوان���ی‌‌به‌ڵێنه‌كانی‌‌كات���ێ‌‌ ده‌كات‌ هه‌ڵب���ژاردن‌ بانگه‌ش���ه‌ی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌په‌روه‌رده‌‌پارتی‌‌ئیداره‌ی‌‌ده‌دات‌ده‌ب���ێ‌‌خه‌ڵ���ك‌چاودێری‌‌ب���كات‌و‌بزانێت‌دوای‌‌چ���وار‌س���اڵی‌‌تر‌چه‌ن���د‌قوتابخانه‌‌دروس���تكراوه‌و‌سیسته‌می‌‌ له‌كوردس���تان‌پ���ه‌روه‌رده‌‌ب���ه‌چ‌ئاقارێك���دا‌ڕۆیش���توه‌‌له‌هه‌مانكات���دا‌ك���ه‌‌بزوتن���ه‌وه‌ی‌‌گ���ۆڕان‌وه‌زاره‌تی‌‌دارایی‌‌وه‌رده‌گرێ‌‌چه‌نده‌‌شه‌فاف‌ده‌بێ‌‌و‌ئه‌و‌به‌ڵێنه‌ی‌‌كه‌‌دابوی‌‌گوایه‌‌موچه‌‌ب���ۆ‌هه‌مو‌ژنی‌‌ماڵ‌دابی���ن‌ده‌كات‌چه‌نده‌‌سه‌ركه‌وتوه‌و‌به‌ڵێنه‌كانی‌‌ده‌باته‌‌سه‌ر،‌كه‌‌یه‌كێتی‌‌وه‌زاره‌تی‌‌ته‌ندروستی‌‌وه‌رده‌گرێت‌ئه‌وه‌‌چه‌نده‌‌ئاستی‌‌ته‌ندروستی‌‌كوردستان‌ده‌باته‌‌پێش���ه‌وه‌و‌له‌ده‌رمانی‌‌به‌س���ه‌رچو‌ڕزگاری‌‌ده‌كات‌و‌بین���ای‌‌پێداویس���تی‌‌بۆ‌ده‌كات‌ دروس���ت‌ پێویس���ته‌كان‌ جێ���گا‌هه‌رچه‌نده‌‌كابینه‌ی‌‌حه‌وته‌م‌تا‌ڕاده‌یه‌كی‌‌زۆر‌ب���اش‌كێش���ه‌ی‌‌كاره‌بای‌‌چاره‌س���ه‌ر‌كرد‌بزانی���ن‌یه‌كگرتوی‌‌ئیس���المی‌‌هه‌مو‌كێش���ه‌كانی‌‌كاره‌با‌چاره‌سه‌ر‌ده‌كات‌یان‌چ‌ ده‌گه‌یه‌نێته‌‌ كۆمه‌اڵیه‌ت���ی‌‌ چاكس���ازی‌‌ئاس���تێك،‌ئه‌وه‌ش���مان‌له‌بیر‌بێت‌یه‌كێك‌ل���ه‌و‌خااڵنه‌ی‌‌كه‌‌ئۆپۆزس���یۆن‌پێش���تر‌كاری‌‌له‌سه‌ر‌ده‌كرد‌مه‌سه‌له‌ی‌‌كشتوكاڵ‌و‌ده‌یانگ���وت‌ هه‌میش���ه‌‌ ب���و‌ ئاژه‌ڵ���داری‌‌له‌گونده‌كانی‌‌كوردس���تان‌ماست‌و‌په‌نیری‌‌توركی‌‌و‌ئێرانی‌‌به‌كاردێت‌چونكه‌‌حكومه‌ت‌به‌رنامه‌ی‌‌نیه‌‌ئێس���تا‌وه‌زاره‌تی‌‌كشتوكاڵ‌كۆمه‌ڵی‌‌ئیس���المی‌‌ئیداره‌ی‌‌ده‌دات‌بزانین‌به‌رهه‌می‌‌خۆماڵی‌‌كش���توكاڵی‌‌ئاژه‌ڵداری‌‌ده‌گه‌یه‌نێت���ه‌‌ئه‌و‌ئاس���ته‌ی‌‌پێویس���تمان‌به‌هاورده‌ی‌‌ده‌ره‌وه‌‌نه‌بێت‌ئه‌مه‌‌ئه‌س���ڵی‌‌كاری‌‌حكومه‌ته‌و‌خه‌ڵكی‌‌چاوه‌ڕێی‌‌ده‌كات‌و‌چاودێره‌،‌له‌هه‌موی‌‌گرنگتر‌چه‌س���پاندنی‌‌عه‌داله‌تی‌‌كۆمه‌اڵیه‌تیی���ه‌‌به‌ڕێژه‌یه‌كی‌‌زۆر‌واته‌‌ئه‌و‌جیاوازییه‌ی‌‌كه‌‌له‌نێوان‌گیرفانی‌‌خه‌ڵكدا‌هه‌یه‌‌تا‌چه‌ند‌هاوسه‌نگ‌ده‌كرێ‌‌و‌تا‌چه‌ند‌دابه‌شكردن‌ڕێكده‌خرێ‌واته‌‌ده‌بێ‌‌كابینه‌ی‌‌هه‌ش���ته‌م‌بۆ‌پاراستنی‌‌حكومه‌ت‌ده‌بێ‌‌عه‌داله‌ت‌بكا‌به‌ش���ورای‌‌پاراس���تنی‌‌حكومه‌ت‌ئیتر‌كه‌س‌مه‌به‌س���تم‌حزبه‌كانه‌‌نه‌ك‌هاواڵت���ی‌،‌نابێ‌‌گله‌ی���ی‌‌هه‌بێ‌‌ئه‌وه‌‌هه‌موی‌‌به‌ش���داره‌‌فه‌رمون‌خزمه‌ت‌بكه‌ن‌و‌نمونه‌ی‌‌جوان‌پێش���كه‌ش‌بكه‌ن‌واته‌‌ئه‌وه‌‌

ئه‌رزو‌ئه‌وه‌‌گه‌ز.

ده بێ كابینه ی هه شته م چۆن حكومه تێك بێت؟

فارس‌نه‌ورۆڵی‌

هه‌ش����ته‌م‌ كابینه‌ی‌‌ئه‌زمونێك����ی‌‌نوێ����ی‌‌یی����ه‌‌ ا ه‌و نڕ ما فه‌رن‌ س����تا د ر له‌كوبه‌ه����ۆی‌‌ له‌الی����ه‌ك‌هاوس����ه‌نگی‌‌ گۆڕانی‌‌له‌الی����ه‌ك‌ هێ����ز‌هه‌م����و‌ به‌ش����داری‌‌سیاسییه‌كان‌ الیه‌نه‌‌به‌وانه‌شه‌وه‌‌كه‌‌دوێنێ‌‌

ئۆپۆزسیۆن‌بون‌

ئه‌وه‌ی‌چه‌ند‌ڕۆژی‌ڕابردو‌ڕویدا،‌‌هه‌لێكی‌زێڕین‌بو‌بۆ‌كوردو‌

هێزی‌پێشمه‌رگه‌،‌‌به‌اڵم‌له‌ده‌ره‌وه‌ی‌پێشبینی‌و‌ئیراده‌ی‌سه‌ركردایه‌تی‌

كورد‌بو

نه جات نوری

ره شبینی به واتای به ره و له ناوچون... نیچه

فردری���ش نیچ���ه له ش���وێنێكدا ئاوا ده نوس���ێت: ئه و به ه���ا گه ورانه ی كه مرۆڤ ده بێ ژیانی خ���ۆی بۆ ته رخان بكات به تایبه ت���ی كاتێك كه ئه و كاره به الی���ه وه زۆر دژوارو ناچاره نرخێكی زۆری بۆ ب���دات... به م دێڕه ده مه وێت بچمه س���ه ر ئه و رۆحیه ته ی كه دواجار ده یه وێت به خۆی���ه وه هه مو رۆحه كانی به رێت، له ن���اوی هه ڵته كێنێت و تریش الی ئه م رۆحیه ت���ه پیرۆزكردنی گیان و هێشتنه وه ی ئه م گیانه له به رده م بیری زیاتر ب���ۆ ناته بای���ی و خۆمه اڵس���دان له بری له ده رفه تێك���دا تۆڵه كردن���ه وه ئ���ه وه ی ك���ه ناتوانێ���ت ئیت���ر درێژه خۆی ژیانی تایبه تیه كان���ی به ئامانجه ب���دات. وێنه ی ئه م گیانان���ه به رده وام ب���ه رودا ئ���ه و پرس���یاره مان ده رگای ده كاته وه كه مێ���ژوی هیچ رێكخراوێك ل���ه م هه رێمه دا ناتوانێ���ت و نه یتوانیوه دوربێت له م جۆره گیانانه و بۆ زه مه نێك بونه ته هۆكاری زۆر گ���ه وره له به رده م ئامانجه كان���ی ئ���ه و رێكخراوان���ه دا كه قسه م لێره وه سه ریانهه ڵداوه ، جارجار له سه ر به شێك له و گیان و رۆحیه تانه یه كه وه كو ناوی )شۆڕش���گێڕ( سه ره تا )كۆمه ڵ���ه ی له ن���او خۆی���ان ن���اوی به هاتنیشیان تۆماركردو ره نجده ران(دا گۆڕان(نه یانتوانی ناو)بزوتن���ه وه ی بۆ كۆتایی به و رۆحیه ته ی جارانیان بهێنن ناته بای���ی و له رۆح���ی خ���ۆی ك���ه تۆڵه كردنه وه دا ده بینیه وه ، به شێك له م رۆحیه تانه پ���ه روه رده ی قۆناغێكن كه ئێس���تایان ت���ا له الوێتی���ه وه ه���ه ر نه یانتوانی���وه لێیداببڕێ���ن كه ئه ویش گیانی به رژه وه ن���دی و ناكۆكیه . ده بێت لێره دا بڵێم س���ه روكاری ئ���ه م بابه ته ده گه ڕێته وه بۆ س���ااڵنێك پێش ئێستا، تێڕوانین���م بۆ رفتارو كرداری به ش���ێك له و كه س���انه ی كه خۆیان له ژێر ناوی چه پ و به رگی سۆس���یالیزم و شۆڕش و ن���اوی كۆمه ڵه دا گلداب���وه وه ، ده مزانی ئه م رۆحیه تانه دواجار بۆ ئامانجێك كه خۆی له ئامانجی تاكه كه سیدا ده بینێته وه نه ك دادپ���ه روه ری بۆ كۆمه اڵنی خه ڵك كارده كه ن. ده مزانی ئه و شه مه نده فه ره ی كه ئه مانه له فارگۆنی یه كه میدا بونه ته سه رنش���ینی و ده یان سه رنشینی تریش ك���ه له فارگۆنه كان���ی تریدا ب���ێ ئاگا له دیوی ناوه وه ی ئه مانه خۆیان كردۆته قوربانی، ده مزانی كه ئه م شه مه نده فه ره ب���ه م ده موچاوانه وه هیچ كاتێك ناگاته دوا وێس���تگه ی خ���ۆی، له گ���ه ڵ ئه م له بابه تێكدا هه س���ته مدا كه جارێكیش نوس���یم گومان ده كه م هیچ شۆڕشێك له م هه رێمه دا وه كو شۆڕشی راسته قینه رویدابێ���ت. به هۆكاری ئه وه ی كه چه ند س���اڵێكم له ن���او )ئ���ااڵی ش���ۆڕش( و )یه كێتی نیشتمانی(دا برده سه ر، له و سااڵنه دا به رده وام جیاوازتر له هاوڕێكانم له بیرو كردارو قسه و به رنامه ی به شێك له و كه سانه م ده ڕوانی كه به رپرسم بون یان هاوڕێی كاركردن���م بون له ئۆرگانه جیاجیاكان���دا، ت���ا به ئێس���تا ده گات ئ���ه و كه س���انه م وێن���ه ی ب���ه رده وام له به رچ���اوه ، پێموای���ه الی به ش���ێك له دۆس���ته كانم زۆركات له وێن���ه ی ئه و كه س���انه دواوم وتومه به ڵك���و ئه وان بتوان���ن ئه م ب���راده ره ئازیزانه كه مێك به هۆش بێننه وه و به زه ییه كیان به )ئااڵی ش���ۆڕش( و دواجاری���ش به )یه كێتی(دا بێته وه و به ڵكو بتوانن ره نجی ئه و هه مو الوه جوان و تێكۆشه رانه به فیڕۆنه چێت، ب���ه اڵم كێ ئاماده بو گ���وێ بگرێت؟ بۆ خۆیش���م چه ند جارێك له به رده م یه ك به تون���دی ب���ااڵدا به رپرس���ی دو قسه مكردوه و پێموتون كه دواجار ئێوه شۆڕش���ه ئ���ه م پی���رۆزی س���ه ری له گۆڕده نێ���ن و كۆمه اڵن���ی خه ڵكی���ش لێتانخۆش���نابن. تا به ئێستاش ده گات هیچ كاتێ���ك ناتوانم ئه و ئازار و ژانانه م بیربچێت���ه وه كه ئ���ه م براده رانه یه ك به یه ك له ناو ئااڵی ش���ۆڕش و یه كێتیدا چۆن چۆنی له پێناو ویس���تی خۆیاندا دونیای سه دان كه سیان به ره و وێرانبون مرۆڤ���ه س���ه وزی خه ون���ی ب���رد و ره نجده ره كانی���ان له گۆڕنا، كاتێك بیر ل���ه و وێنانه ده كه مه وه كه چه ند وێنه ی

ته ڵ���خ و نامۆبون به رۆح���ی هه مو ئه و شۆڕشگێڕانه ی كه خۆیان له پێناو گه لدا به كوش���تدا، هیچ گومانیش���م نیه ئه م دۆس���تانه ب���اش ده زان���ن ك���ه ه���ه ر كۆمه ڵه وه دروس���تبونی له س���ه ره تای خۆی���ان له پێناو چیدا ئ���ه م كارانه یان ده كرد و س���ه دانی وه كو منی���ان به گژ یه كتریدا ده كرد و ش���ه ڕی پۆسته كانیان به رۆح���ی ئێمه ده كرد، مرۆڤ س���ه یره هیچ كاتێ���ك نایه وێ���ت دان به هه ڵه ی گرانی خۆیدا بنێت، من ده زانم زۆر له م براده ران���ه دوربون له فیكرو گه یش���تن به واتایه كی به كۆمه ڵگا، به خزمه تكردن تر ئه م دۆستانه له س���ه ر رێگای هه مو ئ���ه و قوربانیان���ه ی ك���ه رۆڵ���ه ی ئه م كۆمه ڵگا چه وس���اوه یه ب���ون ئه وان بۆ ویس���تێكی تر ل���ه ده ره وه ی ش���ۆڕش بیریانده ك���رده وه و له ش���وێنێكی دورتر بیریان له ئامانج���ی خۆیان ده كرده وه ، دواتر و ئه و چه ند ساڵه ش���ی له گه ڵیاندا بردمه س���ه ر هه س���تمده كرد زۆریان نه كه س���انی سیاسین و نه رۆش���نبیر و نه ش���ۆڕش و ئامانجه كان���ی خه م���ی یه كێتیش���یان هه یه ، كه به شێكیشیان هاتنه ناو بزوتن���ه وه ی گۆڕانه وه زانیم زۆری���ان به رگه ی ئ���ه م قۆناغه ناگرن و به ڵك���و ن���ا بیریان���ه وه له روانگ���ه ی له روانگه ی ئه و هه س���ته كوش���ندانه ی هه یانه بۆ نه گونجان و پێكه وه هه ڵكردن له گه ڵ كه س���انی تردا، له زۆر شوێنیش ئه مه م وت���وه كه ئه م گیانان���ه ده بنه هۆكاری سه رهه ڵدانی زۆر كێشه بۆ ئه م بزوتنه وه ی���ه ، له و س���ااڵنه ی كه كارم له گه ڵ���دا ده كردن ی���ان له كاره كانیانم ده ڕوانی له ناو)یه كێتی(دا ئه م دۆستانه ئاگرێ���ك ب���ون هه میش���ه مرۆڤێ���ك له ناخیان���دا دژ به یه كتری ده گڕا، ناته با له گه ڵ یه كتریدا، كاركردن بۆ سڕینه وه ی یه كتری به كوشنده ترین رێگا، داننه نان ب���ه كاری چاك���ه ی ئه وانی ت���ردا، ئه م دۆس���تانه هه میشه الی من ناوێك بون یه كت���ری و رۆح���ی س���وتاندنی ب���ۆ له ناوبردنی شۆڕش، جارێكیش له به رده م ده یان كادردا به جێگری مام جه اللم وت ئێ���وه هیچتان ناتوان���ن وه كو )ئارام(

بم���رن و خه ڵك حورمه ت���ی گۆڕه كه تان بگرێ���ت، ئێوه ئه و ئاگره ن كه خودا بۆ نه ك هێاڵونیه تیه وه سوتاندنی شۆڕش چاك���ه ی تر، هیچ كاتێ���ك ناكرێت ئه و وێنه ئازاراویان���ه م بیربچێته وه كه ئه م دۆس���تانه به رۆحی یه كتری���ان ده كرد ته نی���ا له پێن���او پۆس���ت و زیادكردنی موچه كانیاندا، بۆ ده بو ئه م دۆستانه ی ناو ش���ۆڕش ئ���اوا به گیان���ی یه كتری بك���ه ن؟ بۆ یه ك جاری���ش وه اڵمی ئه م پرسیاره م ده س���تنه كه وت. ناتوانم ئه و سه رنجه ئازاراویانه له بیر خۆم به رمه وه ب���ۆ ئه و چه ن���د رۆژه ی ك���ه گۆنگره ی )ئ���ااڵی شۆڕش���ی( له هۆڵ���ی یه كێتی نوس���ه ران له گه ڕه كی به ختیاری شاری س���لێمانی تێدا گیرا له ساڵی 1992دا، ئه ی س���وێی ئه و وێنه تاڵ و به ژانانه ی كه گۆنگره ی دوی )یه كێتی نیشتمانی( له هۆڵی كارگه ی جلوبه رگی س���لێمانی له ساڵی 2000 و هه ڵبژاردنی مه ڵبه نده كان ورده چه ن���د 2006دا و له س���اڵی هه ڵبژاردنێكی تر. له هه مو ئه م كاتانه دا مانایه ك بۆ شۆڕش و فیكر نه ده مایه وه ، ده سته ده سته ئێمه ده كراین به قوربانی زۆر ش���ت كه نازان���م ناویانبنێم چی و

چۆن بیانگێڕم���ه وه ، ئه و كاتانه كاتێك ب���و بۆ هه نج���ن هه نجنكردن���ی رۆحی یه كتری و س���ڕینه وه ی ناوه جوانه كانی ناو ش���ۆڕش، نه ك بۆ كاری پێكه وه ی و بۆ س���ه قامگیر به رنامه یه كی دانان���ی ش���ۆڕش و ئامانجه كانی س���ه ركه وتنی یه كێتی، هه میش���ه سه رس���ام ده مام و له خۆم ده پرسی كه بۆچی ده بێت ئه م مرۆڤانه ئاوا به رۆح���ی یه كتری بكه ن و یه كتری بس���ڕنه وه و كۆتای���ی به ژیانی تێكۆش���انی یه كتری بهێن���ن، ئاوا ئه م گیانه ناته باو نه گونجاوانه بونه هۆكاری

رێگای���ه ك كه هه مومانی هێنانه كایه ی ده برده س���ه ر رێگای گۆڕستان. ده زانم به شێك له و كه سانه هه میشه ناكۆكبون خۆیان���دا، بی���ری ویس���ت و له گ���ه ڵ هه ڵبكه ن و كه سدا له گه ڵ نه یانده توانی بڕوا به ئیراده ی به رامبه ره كه یان بكه ن، بێئاگابون له ناوی ش���ۆڕش و كۆمه ڵگا، واڵت و له به ڕێوه بردن���ی بێئاگاب���ون خزمه تك���ردن به خه ڵ���ك، بێئاگاب���ون كتێ���ب و ناس���ینی له خوێندن���ه وه و بی���ری پێش���كه وتن و شارس���تانیه ت و سیاس���ی، بێئاگابون له گرتنی گۆنگره و فه لسه فه ی گۆنگره و ژیان له ناو حیزبدا، ئه م دۆستانه بونه وه رێك بون ئاماده بون س���ه دان كه سی رۆش���نبیرو تێكۆشه ر به نه خوێنده وارێ���ك بگۆڕن���ه وه چونكه ده كردن، س���ه رئه نجامیش بۆ به ڵێیان زۆر ل���ه م كه س���انه پێگه یش���تن و پله و هه مو ده س���تكه وت و خۆیان ویس���تی ئامانجه كانی شۆڕش���یان كرده قوربانی ویس���تی خۆیان، س���ه دان ناوی باش و رۆشنفیكریان خسته ده ره وه ی یه كێتی و هێش���تا خۆیان به س���ه ركه وتو ده زانی، ب���ه و تێبینیانه م له و س���ااڵنه دا هه م بو هی���چ هێزێك���م نه بینی ب���و به قه ده ر

یه كێتی ئازاری رۆحی كادره كانی خۆی ب���دات و لێی���ان به ئه همیه ت ب���ێ، له م ره فتارانه یان���ه وه ده زانم به ش���ێك له م دۆس���تانه هه ر له سه ره تای دروستبونی شۆڕش���ه وه یان كۆمه ڵ���ه وه ناته بابون مس���ته فا(و )مام له گه ڵ )نه وشیروان جه الل(دا، ویس���تی ئه م كه س���انه ئه و ویس���ته بوه كه خۆیان له م دو كه سه پ���ێ مه زنت���ر ب���وه ، له روانگ���ه ی ئه م ویسته یشیانه وه ئیتر ده رگای ناكۆكیان له نێ���وان ئ���ه م دو كه س���ایه تیه دا ت���ا به ئێستا ده گات كردۆته وه و هه میشه ش ئ���ه م كه س���انه له روانگ���ه ی ناته بایی و هه ڵنه ك���ردن له گ���ه ڵ یه كتریدا ئه م دو كه سایه تیه یان به تاكڕه و ناوزه ندكردوه ، رۆژانێك���ی تاڵم له ی���اده و ناكرێت هیچ كاتێ���ك بی���ر ل���ه و رۆژه ناخۆش���انه نه كه مه وه كه ئه م دۆستانه چۆن چۆنی ئاوا یه كێتی و كۆمه ڵه و ئااڵی شۆڕشیان خسته سه ر لێواری مه رگ و هێشتا دان به هه ڵ���ه ی مه زن���ی خۆیان���دا نانێ���ن، هیوادارم هه ڵه بم كاتێ���ك لێره دا له ناو ئ���ه م كه وانه ی���ه دا ئه م دێڕه ده نوس���م )هی���چ گومانم نیه ئه وه نه وش���یروان مسته فا و، مام جه الل نه بو كه یه كێتیان گه یان���ده ئه م رۆژه ( ل���ه ده ره وه ی ئه م كه وانه ی���ه به هیوام زۆر ك���ه س بتوانن به ش���وێن ئه م راس���تیه دا بچن، ئه گه ر نه یش���چن ئه وا مێژو خۆی ئه و راستیه راده گه یه نێت. به درێژایی ئه و مێژوه كه خۆی له و ملمالنێ كوشندانه دا كۆتایی پێده هێنێ���ت به ش���ێك له م كه س���انه سه ركه وتنه كانیان ده كرده هی خۆیان و شكسته كانیش���یان ده خسته په نا )مام ج���ه الل و نه وش���یروان مس���ته فا( به و ته ماش���اكردنانه ی هه مب���وه بۆ ژیان و كاری به ش���ێك له م دۆستانه به رده وام له كاره كانیاندا شكستیانخواردوه و به هیچ ك���ه س ئاماده نه ب���ون جۆرێكی���ش لێیانبپرس���ێته وه و خۆیش���یان جارێك له ج���اران ئه و ویس���ته یان نه ب���وه كه بتوانن ئیتر واز له كاری سیاسی بهێنن و رێگه بۆ كه سانی تر چۆڵبكه ن، له گه ڵ ئه مه شدا به رده وام گێچه ڵیان به كه سانی ب���اش و س���ه ركه وتو ك���ردوه . ئه وه ش ده زانم له زۆر شكس���تی ئه م دۆستانه دا ئه م دو كه سایه تیه زۆر كات ئه مانه یان هه ڵده س���تانده وه و ده یانخستنه وه سه ر رێگای كارك���ردن، به اڵم بۆ یه كجاریش له ژیانی سیاس���ی خۆیاندا س���ه ركه وتو نه ب���ون، درێژه كێش���انی ئ���ه م وێن���ه ئازاراویانه ئه وه بو زۆر كه سی لێهاتوی پ���ه ره وازه ك���رد، ناوێك ب���ۆ پێكه وه كاركردن و به رنامه و فه لسه فه ی یه كێتی نه م���ا، تێكڕای ئه م هۆكارانه ئیتر ئه وه بو كه ده بێت )نه وش���یروان مسته فاو هاوڕێكان���ی( به ش���وێن رێگایه كی تردا چونكه یه كێتی، ل���ه ده ره وه ی بگه ڕێن نه ده ك���را كۆمه ڵگا به م هه مو ئازارانه وه به جێبهێڵن، به ش���ێكی تریشان ئیتر بۆ هه میش���ه له یه كێت���ی دوركه وتن���ه وه و ونبون، ئه وه بو كه نه وشیروان مسته فاو ئه و دۆستانه ی كه ده یانتوانی له گه ڵیدا كاربك���ه ن )بزوتن���ه وه ی گۆڕان(ی���ان راگه یاند، له كۆمه ڵ���ه وه بۆ بزوتنه وه ی هاتوچۆی ش���ارێگای ده بێت���ه گۆڕان به ش���ێك له م كه س���انه و به تێكڕای ئه و مێ���ژوه زۆری���ان له نی���وه ی رێ���گا كه به مه به س���تی ناگه ن تێیدا زانیویان���ه ه���ۆكاری بونه ت���ه ئیت���ر خۆی���ان سه رهه ڵدانی سه دان كێشه و دوبه ره كی، به ش���ێك ل���ه م هه ڤااڵن���ه ب���ه رده وام لێكهه ڵوه ش���انه وه ی ب���ۆ هۆكارب���ون كۆمه ڵ���ه و یه كێت���ی و ئااڵی ش���ۆڕش و بزوتنه وه ی گ���ۆڕان، له كوێ جوڵه یه ك به ئامانجه كانی گه یش���تن بۆ هه بوبێت س���ڕییان س���اردو زۆری���ان خه ڵ���ك پێبه خشیوه و كێشه تایبه ته كانی خۆیان كردۆت���ه به ربه س���ت له به رده م���ی ئه و جواڵنه وان���ه دا، لێوردبون���ه وه و رۆچون له مانه دا به ش���ێك كه سایه تی به ژیان و ده مانگه یه نێ���ت به و راس���تیه ی زۆریان هیچ كاتێك نه یانتوانیوه له گه ڵ كه سه یه كه مه كان���ی ن���او ئ���ه و جواڵنه وانه دا هه ڵبكه ن، له سه ر بناغه ی هه ندێك كار ئیت���ر ت���ا س���ه ر جه نگی ئه م كه س���ه یه كه مانه ی���ان كردوه و هی���چ كاتێكیش تێ���دا س���ه ركه وتو نه ب���ون، هه مو ئه م سه رنه كه وتنانه ش���یان خس���تۆته ملی به رامبه ره كانی���ان و خۆی���ان له هه م���و

گوناهه كان بێبه ری كردوه ،

بیس���ت و پێن���ج س���اڵ له مه وپێش تێ���زی کۆتایی فرانس���یس فۆکۆیاما پوخته ی ئ���اراوه. هێنای���ه مێ���ژوی پ���اش ب���ه م ش���ێوه یه یه: تێزه ك���ه بیری داڕمانی سیسته می س���ۆڤیه تی ک���ه له لیبرالی���زم و س���ه رمایه داری نیولیبرالیزم���دا خ���ۆی ده بینێته وه بو به بی���ری بااڵده س���ت له جیهاندا. بیری ئازاده، ب���ازاڕی بیری نیولیبرالی���زم به م پێیه ئ���ه وه ی ده بێت���ه ناوه ندی کێبرکێ له نێوان واڵتاندا ئابوریه، نه ک ئایدیۆلۆژیا یان هه ر شتێکی تر. بازاڕ وه ك پانتایی���ه ک ئه گه ری زۆری هه یه که ببێته هۆی قازانجی هاوبه شی نێوان واڵتان له بری هاوکێشه ی زیان به رامبه ر قازانج، ئه م���ه به تایبه ت بۆ په یوه ندی نێوده وڵه ت���ی. هه رچ���ی په یوه ن���دی ناوه كیه ئه وا کیشه كان زیاتر له رێگای دیموکراسیه وه چاره سه ر ده كرێت. به م پێی���ه له جیهاندا کێش���ه نامێنێت که ببێته ه���ۆی ملمالنێی گه ردونی. ئه مه به مانای ئ���ه وه نایه ت ک���ه له دونیادا هیچ کێشه یه ك بونی نامێنێت، به ڵکو هێشتا کێشه و ملمالنێ زۆر ده مێنێت، له هه رکوێ کێشه و ملمالنێ هه بێت ئه وا هێشتا له قۆناغی مێژودان. به اڵم بونی ئه م کێش���انه نابێته ه���ۆی کاریگه ری به رفراوان له س���ه ر ڕه وش���ی سیاسه ت له جیهان���دا، به ڵکو کێش���ه كان زیاتر ناوچه ی���ی ده بن. کۆتایی مێژو کۆتایی جیاوازیه به و جۆره ی که ببێته هۆکاری ش���ه ڕ. به و مانایه دیارنه مانی چه مکی ش���ه ڕه له ئاستی جیهاندا. لێره وه ئیتر پرۆس���ه ی جیهانگی���ری و نه م���ان یان کاڵبونه وه ی سنوره كان و بچوکبونه وه ی دونی���ا هاتنه ئ���اراوه. هه روه ه���ا ئه م پرۆسه یه کاریگه ری ڕاسته وخۆی هه بو له سه ر شوناس���ی ده وڵه ت، به جۆرێک ک���ه م نه بون ئه وانه ی که بانگه ش���ه ی ئه وه ی���ان ده كرد که ده وڵ���ه ت به ره و کۆتای���ی ده چێت. گ���ه ر کرۆکی بیری هیگڵ خۆی له به رجه سته بونی ده وڵه تدا ده بینین���ه وه: ک���ه به رهه م���ی بااڵیی به ئاگابونی له س���اته وه ختی عه قڵ���ه له خۆی، ئه وا کۆتایی مێژوی فۆکۆیاما له گۆڕانی ریشه یی سیسته می ده وڵه ت ب���ۆ سیس���ته می جیهانگیری���دا خۆی ده بینیه وه. به م پێیه به گه ش���ه پێدانی هێ���گڵ بی���ری م���رۆڤ الی فۆکۆیاما له ئاستی گه ردونیدا ده گاته دوا ئاستی،

نه ک ته نها له ناو کایه ی ده وڵه تدا.بی���ری فۆکۆیام���ا ده كرێ���ت به زۆر ش���ێوه بخوێنرێت���ه وه، له س���اده ترین ش���ێوازیدا وه ك جۆرێک له پڕوپاگه نده س���ه رمایه داری بیری سه رکه وتنی بۆ به سه ر بیری سۆشیالیزمی سۆڤیه تیداو ب���ۆ که پیتالی���زم بااڵده س���تبونی هه میشه. ڕه نگه بنه مای ئه م ڕه خنه یه تێزه كه، بۆ س���اته وه ختی بگه ڕێته وه )وه ك بیرمه نده كه کاری پێش���ینه ی کارمه ندێک له ده زگا بااڵکانی حکومه تی سروش���تی هه روه ه���ا ئه مه ریک���ی(، بانگه ش���ه یی تێزه كه به تایبه ت له روی ئ���ه وه ی لێ���ره وه جیوپۆله تیک���ه وه. دێته ئاراوه ته نه���ا بریتی نیه له تێزی بیرمه ندێک به ڵکو پێودانگی سیاس���ی ڕاسته وخۆی هه یه. بۆ نمونه دروشمی وه ك: نه مانی کۆمه ڵگا، نه مانی به دیل، هاتنه ئارای سیسته می کارگێڕی نوێ، که خۆی له بچوککردنه وه ی حکومه ت و تایبه ت���دا که رت���ی به رفراوانکردن���ی قس���ه ده كرێت )لێره دا ده بینێته وه. فریدمان و تۆم���اس هایه ك و له س���ه ر زۆری تر بکه ین(. له روی سیاس���یه وه قس���ه له س���ه ر کۆتایی هاتنی جه نگی سارد بکه ین وه ک قۆناغێک له ملمالنێی گه ردون���ی بۆ بااڵده س���تی ئه مه ریکاو بونی به مۆدێل بۆ ژیان و ژیار له س���ه ر گ���ۆی زه وی. له الیه ک���ی ت���ره وه بۆ گۆڕینی شێوازی ملمالنێ له شه ڕه وه بۆ کێبرک���ێ و به رهه مهێنانی کااڵ. که واته کۆتای���ی مێژو هیچ بوارێک ناهێڵێته وه که ده س���تکاری ن���ه كات. بۆیه تێزی فۆکۆیاما تێزێکی تیوری نیه به ته نها، به ڵکو له دونیای ئه مڕۆش���دا پێودانگی واقیعی ڕاس���ته قینه ی هه یه. قه یرانی چه پ له نه بونی به دیلێک بۆ سیسته مێکی به ش���ێکه نیولیبرالی���زم قه یران���اوی له کۆتای���ی مێ���ژو. به وپێی���ه گه رچی ئه و سیس���ته مه ی هه ی���ه له قه یراندایه به اڵم هێش���تا ئه ڵته رناتیڤێکی واقیعی بون���ی نی���ه. لێ���ره وه چه پێکی وه ک ژی���ژاک ب���اس ل���ه وه ده كات کات���ی

بیرکردنه وه یه له دونی���ا نه ك هه وڵدان ب���ۆ گۆڕین���ی، به لنگه وقوچکردنه وه ی له س���ه ر به ناوبانگه که ی مارکس تێزه

فیورباخ.له یادم���ه که خوێن���دکاری قۆناخی به کا لۆریوس بوم بی���ری فۆکۆیامامان به چه ن���د جۆرێک خوێن���د. جارێکیان له وانه یه ک���دا یه کێ���ک له س���الیده كان دو وێن���ه بو، یه کێکی���ان بۆ پیاوێکی ژاپۆن���ی ئه ویتریش���یان بۆ روم���ه ت پیاوه رومه ت موس���وڵمان. که سێکی رومه ت ژاپۆنیه كه فرانسیس فۆکۆیاما ب���و، پیاوه رومه ت موس���وڵمانه كه ش ئوسامه بن الدن بو. ئه وه ی سالیده كه ده یگه یان���د ئه وه بو ک���ه مێژو کۆتایی نه ه���ات، به هانه ش ب���ۆ ئه مه روداوی روداوه ئ���ه م س���ێپته مبه ره. یانزه ی ته نانه ت فۆکۆیاماش خۆش���ی توشی جۆرێ���ک له ڕاچه نین ک���رد. به جۆرێک ده كرێت بپرسین ئایا ئیسالمی سیاسی جێگ���ره وه ی کۆمۆنیزم���ه له رکه به ری ئای���ا س���ه رمایه داریدا. سیس���ته می حیکایه ته له س���ه رده می ئێمه هێشتا گه وره كانداین، مێژو کۆتایی نه هاتوه، باوه ڕو له س���ه ر ئاماده ن مرۆڤ���ه كان ئایدیۆ لۆجیاكانیان بجه نگن؟ هه وڵێکی زۆر هه ب���و ب���ۆ وێناکردنی ئیس���المی به رگری قوتابخانه یه كی وه ک سیاسی له به رامبه ر سیس���ته می سه رمایه داری به تایبه ت له ش���ێوازه ئه مه ریکیه که یدا. ته نانه ت الی هه ندێک توێژه ر کێشه ی ئیس���المی سیاس���ی بگاته هاوتایه کی عه قاڵنیه تی رۆژئ���اواو تۆمه تبارکردنی به س���نورداری، رۆژئاوا عه قاڵنیه ت���ی ئه مه به رونی الی رۆکسانه ئیبن دیاره sEnemy in the mirror: I یله کتێب��� lamic fundamentalism and the

limit of modern rationalismهه ر ئه م دیده ی���ه که له زۆر جێگای رۆژئاوا ئیسالمی سیاسی و چه پ له یه ک نزیکده بن���ه وه. ب���ه اڵم به تێڕوانینێکی وردتر ده بینین له ڕاس���تیدا ئیس���المی نی���ه به رگ���ری هێزێک���ی سیاس���ی له نیولیبرالیزم یان سه رمایه داری به ڵکو له به رامبه ر له په رچه كردارێ���ک بریتیه کۆمه ڵێک گۆڕانکاری فره ئاس���ت، که هێزی ئیس���المی سیاس���ی ده خوازێت رێگریان لێبکات به داخستنی کۆمه ڵگا به پانتاییه كی کردنیان ئیسالمیه كان و دابڕوا له شارستانیه ت. به م جۆره ئێمه له به رامب���ه ر هیچ جۆرێ���ک له به رگریدا نی���ن به ڵکو ئ���ه وه ی هه ی���ه جۆرێک له خ���ۆ به ندکردن که پاش���ان ده بێته هۆکاری الوازی و دواکه وتویی و دابڕان و ناشارس���تانیبون. ئیس���المی سیاسی کاری س���ه ره كی دانانی دیوارو فلته رو پ���ه رده و حیجابه له س���ه ر جه س���ته، عه قڵ، سۆز، په یوه ندی، بیرکردنه وه و زۆر ب���واری ت���ر. له ڕاس���تیدا هه مان په رچه كردار له ناو کایه ی سیس���ته می مۆدرێن یان سه رمایه داریدا بونی هه یه که خۆی له فه نده مینتالیزمی ئاینی یان

دژ رۆشنگه ریدا ده بینێته وه.

بیرورا)434( سێشه ممه 2014/6/24 14

له کاتێکدا هه مومان هه وڵئه ده ین گاڵته

به فۆکۆیامان بکه ین،

له هه مانکاتدا هه مومان هه مان

ڕامان هه یه

ئه م دۆستانه بونه وه رێك بون ئاماده بون سه دان كه سی رۆشنبیرو تێكۆشه ر

به نه خوێنده وارێك بگۆڕنه وه چونكه به ڵێیان بۆ ده كردن، سه رئه نجامیش زۆر له م كه سانه پێگه یشتن و پله و ویستی خۆیان ده ستكه وت و هه مو ئامانجه كانی شۆڕشیان كرده قوربانی

ویستی خۆیان

ئه م دۆستانه مرۆڤێك بون هه میشه

ئاگرێك له ناخیاندا دژ به یه كتری ده گڕا،

ناته با له گه ڵ یه كتریدا، كاركردن بۆ سڕینه وه ی یه كتری به كوشنده ترین رێگا، داننه نان به كاری چاكه ی ئه وانی تردا،

ئه م دۆستانه هه میشه الی من ناوێك بون بۆ سوتاندنی رۆحی یه كتری و له ناوبردنی

شۆڕش

که سه ده یه كه مێژو ته واوبوه! چاره

دورنزیک گۆشه‌یه‌که

‌‌سه‌ردار‌عه‌زیز‌ده‌ینوسێت

19 »»19 »»

▼

له كۆمه ڵه ی ره نجده رانه وهتا بزوتنه وه ی گۆڕان

15 (434( سێشه ممه 2014/6/24 tandrostyawene@gmail.comته‌ندروستی

ئاژار دو هه فته جارێك

ئیسماعیل عوسمان ده ینوسێت

هه‌ڵه‌‌كوشنده‌كانی‌‌دكتۆره‌كان

مه رگ و قوربانی له سیسته می

ته ندروستی هه رێمچیرۆك����ی ئ����ه و كه س����انه ی ك����ه ده بنه پزیش����كیی دكتۆره كان قوربانی هه ڵه ی له كوردس����تاندا رۆژان����ه رو له زیادب����ون چیرۆكان����ه ل����ه و هه ندێ����ك ده كات، ده رده كه ون، دی����ارن و كاره كته ره كانیان به اڵم هه ندێكی دیكه به مردنی مرۆڤه كان ئیدی كاره كته ری قوربانیه كان ون ده بن، به بێ ئه وه ی بكه ری روداوه كه هیچ جۆره

لێپرسینه وه یه كی له گه ڵ بكرێت.ژم����اره ی چیرۆكه كان����ی هاواڵتیانی ئه م هه رێم����ه كه ده بن����ه قوربان����ی هه ڵه ی پزیشكه كان زۆرن، به شێك له و قوربانیانه به سیسته می راس����ته وخۆیان په یوه ندی ته ندروس����تی و كه رت����ی ته ندروس����تیه وه هه یه ، به ش����ێكی دیك����ه ی په یوه ندیداره كه رت����ی پزیش����كه كانی به پس����پۆران و

ته ندروستیه وه .رێ����ژه ی مردنی هاواڵت����ی به هۆی هه ڵه ی پزیشكه كانه وه له جیهاندا كه م و ناوازه ن، به اڵم بۆ ه����ه ر مردنێكی ل����ه و جۆره ش داواكاری دادوه ری و یاسایی و سیسته می گشتی له هه ر واڵتێكدا لێپرسینه وه له هه مو ئ����ه و مردنان����ه ده كات ك����ه گوماناوین، به وریایه وه واده كات دكتۆره كان ئه وه ش كار له جه س����ته ی نه خۆشه كانیان بكه ن، ده رمانی گونجاوو ته شخیس����ی شیاویش

بۆ نه خۆشه كان ئه نجام بده ن.سیسته می ته ندروستی له هه رێمی نه وتدا، لێپرس����ینه وه و توان����ای سیس����ته مێكه س����زادانی دكتۆره كان����ی نی����ه ، ئه مه ش په یوه ندی راس����ته وخۆی ب����ه وه وه هه یه ك����ه )Top management( هه مو ئه م سیس����ته مه دكتۆره و ئه وه ش هۆكار بوه بۆ ئه وه ی چاوپۆش����ی له زۆرێك له هه ڵه و

كه موكورتی دكتۆره كان بكرێت.له چه ن����د رۆژی رابردودا یه كێك له هاوڕێ رۆژنامه نوس����ه كانم توشی سنگه كوتێ و ش����یبونه وه ی ده موچ����ای ب����و، پ����اش گه یاندنی بۆ نه خۆش����خانه ، پس����پۆرانی به تیم����ی نه خۆش����خانه كه پزیش����كی رۆژنامه نوس����یه كه یان راگه یاندوه كه ئه م ده رزی و به چه ن����د )تس����مم(ه ، حاڵه ته

وه رگرتنی موغه زییه ك چاكده بێته وه .نیش����انه ی ده ركه وتن����ی ئه گه رچ����ی كه م����ی زۆر به ش����ێكی ج����ۆره ل����ه و په یوه ندی به ته س����مومه وه هه یه ئه ویش تێكه ڵهاتنه كه یه تی ، دڵ شیبونه وه كه ی و ب����ه اڵم به هی����چ جۆرێ����ك س����نگه كوتێ په یوه ن����دی ب����ه و حاڵه ته وه نی����ه ، بگره ئه وه ی شاره زای ئه لف و بێی ته ندروستی بێت ئازاری سنگ په یوه ندی راسته خۆی به قه س����ه باتی به هێزی ئه و كه سه وه یان نیشانه س����ه ره تاییه كانی جه ڵته ی دڵه وه

هه یه .دوای زیاتر له بیست كاتژمێر هێشتنه وه ی ئه م نه خۆشه له نه خۆشخانه دا، به داخه وه گیان����ی له ده س����تداو ئه ویش ب����وه هۆی زیادبونی ژماره یه كی دیكه ی قوربانیه كانی

پسپۆرانی ته ندروستی ئه م هه رێمه .له چه ن����د رۆژی رابردویش����دا له یه كێ����ك له پرسه گه ی نه خۆش����خانه كاندا پیاوێكی به ته م����ه ن ویس����تی بڕوات����ه الی كچ����ه تاقانه كه ی به اڵم پرسگه ی نه خۆشخانه كه رێگه ی نه دا، دواتر ئه و پیاوه پێ وتبون ك����ێ ناڵێت ئه وی����ش به ه����ۆی ده رمانی هه ڵه وه ناكوژن؟ بۆ نایه ڵن بڕۆم سه ردانی

بكه م؟پرسیاریان لێكرد وتیان خاڵه منداڵه كانی ترت چیی����ان لێهاتوه ، وتی دو كچی ترم هه بو هه ردوكیان دكتۆره كانی ئه م واڵته كوش����تنی ، یه كێكیان ماوه ی ئه مس����اڵ بو، له یه كێك له نه خۆش����خانه به ناوبانگه حكومیه كانی )...( ش����اری س����لێمانیدا وه فاتیكرد، دوای مردنیش����ی دكتۆره كان هاتنه ماڵه وه و پێیانوتم "به هۆی هه ڵه ی ئێمه بوه كچه كه ت مردوه ، چیت ئه وێت و

چه ند پاره ت ئه وێت با بتده ینێ ؟".ئه م دۆخی ته ندروس����تی ئه م هه رێمه یه ، رۆژان����ه چه ندین هاواڵت����ی هه رێم به هۆی له ده س����تدانی متمان����ه ی دكتۆره كان����ی روده كه نه واڵتانی ده ره وه بۆ چاره سه ر، له كاتێكدا س����ااڵنه ش كۆلیژه كانی ئێمه ی چه ندی����ن خوێندكار ده رده چ����ن و ده بنه دكتۆر، به اڵم زۆرێك له خاوه ن دكتۆراكانی ئێمه هێن����ده بیر له ئه ته كێتی جلوبه رگ و پێاڵوو جۆری ماش����ێنه كانیان ده كه نه وه ، هێنده بیر له زانست و چاره سه ری ده رده بێده واكانی ئه م واڵته یان ناكه نه وه ، كورد

وته نی "مشتێك نمونه ی خه روارێكه ".

پەڕەی ڕاس����تیی ژم����ارە31 ی ڕێکخراوی تەندروستی جیهانیی کاریگەری کۆچکردن لەس����ەر مافی تەندروس����تی بەم شێوەیە بوەت����ە کۆچک����ردن دەکات: پێناس����ە دیاردەیەکی سیاسی و کۆمەاڵیەتی و ئابوری گەورە لەدونیادا، ئەم دیاردەیە کاریگەری ڕاستەوخۆو گرنگی هەیە لەسەر مافەکانی

مرۆڤ.ڕێکخ����راوی کۆچبەری����ی نێودەوڵەت����ی ژمارەی کۆچبەرانی خەماڵندوە بەنزیکەی ناوچەکانی جیهاندا. 200ملیۆن لەگش����ت ڕێکخ����راوی کاری نێودەوڵەتی����ش دەڵێت کۆچبەرن. کرێ����کاری لەمانە ٩0ملی����ۆن هەرچەن����دە کۆچبەری����ی کاریگەری هەیە لەس����ەر مافی تەندروستی لەهەردو واڵتی نیشتمان و خانەخوێش، بەاڵم ئێمە لێرەدا تیش����کدەخەینە س����ەر کۆچبەران لەواڵتە خانەخوێکان����دا. ئەوان س����ودمەندبونیان لەمافەکانی تەندروس����تی سنوردار دەبێت نەک تەنه����ا لەبەرئەوەی کۆچبەرن بەڵکو هۆکارەکانی ت����ری وەک جیاکاری و زمان و کۆس����پی کلتوری یان حاڵەتی یاساییان دو هەندەو س����ێ هەندە بێبەشیان دەکات تەندروس����تی. بەمافی لەس����ودمەندبون هەندێ����ک حاڵەت و بارودۆخ����ی دیاریکراو دۆخەکە نالەبارتر دەکات وەک: )کۆچبەرە تۆمارنەک����راوەکان و ڕیزپەڕەکان و ئەوانەی

کە لەدەستبەسەریدان(.دەوڵەت����ەکان بەئاش����کرا ڕایانگەیان����دوە لەب����ەردەم دەس����تەکانی ماف����ی مرۆڤی نێودەوڵەتی یان دەس����تەی یاس����ادانانی نیش����تمانی ک����ە ئ����ەوان ناتوان����ن ی����ان گونجاونیی����ە الی����ان کە هەمان ئاس����تی پاراس����تن و خزمەتگوزاری تەندروستی بۆ کۆچبەران دابین بکەن وەک ئەوەی کە بۆ هاواڵتیانی خۆیانی دابین دەکەن، لەسەر ئەو بنەمایە زۆربەی واڵتەکان پابەندبونی لەچوارچێوەیەک����دا تەندروس����تییان س����نوردار ک����ردوە ب����ۆ کۆچب����ەران کە ئەوی����ش تەنه����ا "چاودێ����ری بنەرەت����ی" یان "چاودێ����ری تەندروس����تی کتوپڕ"ە. لەبەرئەوەی مانای ئەم تێگەیش����تنانەش لەواڵتێک����ەوە بۆ یەکێکی ت����ر دەگۆڕێت بەجێدەهێڵرێت لێکدانەوەی زۆرجار بۆیە ب����ۆ فەرمانبەرانی چاودێری تەندروس����تی ئەم����ەش ڕیخۆش����کەرە ب����ۆ پیادەکردنی

هەڵسوکەوت و یاسای جیاکاری.ئەو ئاس����تەنگە گەورانەی کە کۆچبەران

ڕوبەڕوی ئەبنەوە )بەتایبەتی کۆچبەرانی بێبەڵگەنامە( لەبواری مافی تەندروستیدا

ئەمانەن:• بەش����ێوەیەکی گش����تی خزمەتگوزاری دەوڵەت تەندروس����تییەکانی دام����ەزراوە داناپۆش����ێت، بەت����ەواوی کۆچب����ەران زۆرجاری����ش کۆچب����ەران ناتوانن تێچوی

دڵنیایی تەندروستی بدەن.• کۆچب����ەری سێکس����کارو کۆچبەرانی دەگات دەس����تیان کەمتر بێبەڵگەنام����ە تەندروس����تی و بەخزمەتگوزاری����ی

کۆمەاڵیەتی.• کۆچب����ەران ڕوب����ەروی ئاس����تەنگ ئەبنەوە لەبەدەستهێنانی زانیاری لەبارەی بابەتە تەندروس����تییەکان و خزمەتگوزاریی بەردەس����ت. زۆرجاریش دەوڵەت زانیاری

تەواو پێشکەش ناکات.• کۆچبەرانی بێبەڵگەنامە ناوێرن بگەنە چاودێری تەندروس����تی لەترس����ی ئەوەی ن����ەوەک پێشکەش����کارانی تەندروس����تی ئاش����کرایان ب����کات الی دەس����ەاڵتدارانی

کۆچبەریی.• کارەک����ەران لەماڵەکان����دا بەتایبەتی لەوانەیە دوچاری خراپەکاری سیکس����ی و

توندوتیژی ببنەوە.• زۆرجارکرێ����کارە کۆچب����ەرەکان کار ناتەندروس����تدا ناس����ەالمەت و لەدۆخ����ی

دەکەن.• لەوانەی����ە کرێ����کارە کۆچب����ەرەکان بەه����ۆی دۆخ����ی هەس����تیاریانەوە ک����ە دورن لەخێزانەکانی����ان زیاتر توش����باری هەڵس����وکەوتی سێکسی ترسناک ببنەوەو لەهەمانکاتدا بێبەشن لەبەرنامە گەورەکانی لەنەخۆش����یە چاودێ����ری خۆپاراس����تن و گواس����تراوەکان لەڕێ����گای سێکس����ەوەو

ڤایرۆسی کەمیی بەرگەگریی/ئەیدز.• دۆخ����ی نەگونج����اوی ئ����ەو بنکانەی ک����ە کۆچبەران����ی بێبەڵگەنام����ەی تی����ا دەستبەسەرکراون هۆکارە بۆ باڵوبونەوەی

نەخۆشی.• ڕێب����وارەکان دوچ����اری توندوتی����ژی دەبن����ەوەو خراپ����ەکاری جەس����تەیی و ڕوبەروی کۆس����پی ترس����ناک ئەبنەوە کە پەیوەندە بەمافی تەندروستی زاوزێیانەوە )نەخۆش����یە گواس����تراوەکان لەڕێ����گای سێکسەوەو ڤایرۆسی کەمیی بەرگەگریی/ئەیدز، س����کپڕی نەویس����تراو، لەبارچونی

ناسەالمەت(.

سیاسەتی تەندروستی دکتۆر شێرکۆ سەعید زمناکۆ ده ینوسێت

کۆچبەران و مافی تەندروستی

دكتۆر یوسف عه لوان عه لی پسپۆڕی نه خۆش���یه كانی هه ناوی و

دڵ

نه خۆش: ئه وانه ی حه بی ش���ه كره و ده توان���ن به كارده هێن���ن، ده رزی

به رۆژوبن؟

رۆژوگرت���ن س���ه ره تای دكت���ۆر: دواتر ب���ه اڵم دائه به زێت، ش���ه كره ئاس���ایی ده بێته وه . ئه وانه ی حه بی ش���ه كره به كارئه هێن���ن كێش���ه یان نیه به اڵم ئه وانه ی له س���ه ر ده رزین پێویس���ته له ژێ���ر چاودێری كه س و به رۆژوبن. پزیش���كه كه یان كاریان و دوای پزیش���كه كه یان ئه گ���ه ر واتا پش���كنین بۆی ده ركه وت كێش���ه ی نیه ده توانێت. ب���ه اڵم له هه مانكاتدا ده بێت كه سوكاریان رۆژانه ئاگاداری

دۆخه كه یان بن.نه خ���ۆش: كاریگه ری رۆژو له س���ه ر

برینی گه ده و دوانزه گرێ چیه ؟دكت���ۆر: هه رچه ن���ده ئه وانه ی ئه م برس���ێتی له كاتی هه یه برینه ی���ان زیاتر هه ست به ئازار ده كه ن به هۆی

رژێنه كانی گه ده ، به اڵم ئه گه ر ده رمان بخۆن به پێی چاودێریی پزیش���كیی دژی ئه و ده ردراوانه ی گه ده ئه وا هیچ كێش���ه یان نیه و ده توانن به رۆژوبن. ب���ه اڵم باش���تره ئ���ه و خواردن���ه ی له پارشێوو به ربانگ ده خورێن چه ور بێ���ت یاخ���ود س���وره وه كراو بێت و هه روه ه���ا ش���یرینی زۆر نه خورێت. چونكه ئه وانه هه مو ئ���ازاری گه ده بۆ ئه م كه س���انه دروس���ت ده كه ن و بۆری سه ره وه ی گه ده خاوده كه نه وه هۆی ئه بێته له ش���ه وداو به تایبه تی گه ڕانه وه ی ترش���ه ڵۆكه كان بۆ بۆری

سورێنچك.نه خۆش: ئه وانه ی نه خۆش���ی دڵیان

هه یه ده توانن به رۆژوبن؟دكتۆر: ئه م كه س���انه هیچ كێشه یان نیه ئه گ���ه ر به رۆژوبن، به اڵم ده بێت ئ���اگاداری به رێكوپێكی���ی خواردنی

ده رمانه كانیان بن؟گورچیله یان ئه وان���ه ی نه خ���ۆش:

چاندوه ده توانن به رۆژوبن؟دكت���ۆر: ئ���ه م كه س���انه ناتوان���ن پێویستی له شیان به رۆژوبن چونكه

به شله مه نی زیاتر هه یه .

پرسیاری‌‌نه‌خۆش‌و‌وه‌اڵمی‌پزیشكه ته

تایبه کی

ۆشه ی گ

ه کانۆشی

ه نه خب

رۆژو و نه خۆشیه كان

به پێی توێژینه وه كانی په یمانگاكانی لێكۆڵینه وه ی ته ندروس����تی شێالنی به ئ����ازار هه س����تكردن قاچ����ه كان ئارامی����ت زیات����ر كه مده كات����ه وه و پێده به خش����ێت و خه وێكی باشت بۆ

ساز ده كات.په یمانگای توێژین����ه وه ی به پێ����ی ناوبراو شێالنی قاچه كان بۆ ماوه ی

به ماندوێتی 15 خول����ه ك هه س����ت زیات����ر چاالك����ت ده ڕه وێنێت����ه وه و كه مده كاته وه . دڵه ڕاوك����ێ ده كات و ش����ێالنی س����ودی توێژینه وه ك����ه قاچه كانی بۆ ئ����ه وه گه ڕانده وه ئه و خوێنه ی كه به له ش����دا ده سوڕێته وه به رپرسه له گواستنه وه ی ئۆكسجین و خ����ۆراك ب����ۆ خانه كان����ی ل����ه ش.

به وپێی����ه ش كه ش����ێالن دڵه ڕاوكێ كه مبونه وه ی له كاتی كه مده كاته وه باش س����وڕی خوێن دڵه ڕاوكێ����ش ده بێت و به م����ه ش خانه كان چاالكتر ده بن، شاره زایان باس له وه ده كه ن كه باشتر وایه زه یت له كاتی شێالن به كاربهێنرێ����ت به تایبه ت����ی زه یتی

زه یتون.

كه م ك���ه س هه ن به هۆی چونه ده ره وه له هاوی���ن په ڵ���ه له س���ه ر پێس���تیان دروس���ت نه بوبێت و چه ندین رێگه یان به كارنه هێنابێ���ت ب���ۆ له ناوبردنی . بۆ جوانكاریی بواری شاره زایانی ئه مه ش سێ گیراوه یان داناوه بۆ رزگاربون له و په اڵنه ی كه هه تاوی هاوین دروس���تیان ده كات و رایانگه یان���دوه ب���ه م گیراوانه

به ته واوه تی رزگاریان ده بێت.گیراوه كه :

تۆزێك ئاوی لیم���ۆ له گه ڵ كه وچكێك هه نگوینی ئه س���ڵ تێكه ڵ به یه ك بكه و بۆ ماوه ی 20 خوله ك له پێس���تتی بده و رۆژانه دوب���اره ی بكه ره وه له ماوه یه كی

زۆر كه مدا ئه و په ڵه یه نامێنێت.ماس���ت: بۆ ماوه ی 15 خوله ك ماستی شیرین له ده م و چاوت بده دواتر به ئاوی

سارد بیشۆ.پیازی سور: ئاوی پیازه كه بگره و رۆژی س���ێجار له ده م و چاوتی ب���ده به چه ند

رۆژێكی كه م ئه و په اڵنه نامێنن.

ش���اره زایان ئاماژه به خراپیی خواردن به خێرایی ده كه ن و ده ڵێن هێنده زیانی زۆره كه به ش���ێوه یه كه سودی خۆراك نه ك ناهێڵێت، به ڵكو زیان به جه سته ش

ده گه یه نێت.ك���رداری هه رس به وه ده س���تپێده كات ك���ه كاتێك ده م خ���واردن ورد ده كات به هاوكاری ئه و ئه نزیمانه ی كه له لیكدا هه ن و دوات���ر ده ینێرێت ب���ۆ گه ده بۆ ته واوكردن���ی كرداری ه���ه رس و دواتر مێش���ك ئاگاداری گه ده ده كاته وه كه ئه نزیم���ه كان بڕێژێت و به م���ه ش گه ده مێش���ك دوات���ر ده كات و كرداره ك���ه ئاگادارده كاته وه كه پێویستی به خواردنی زیات���ر نیه . به اڵم ئه گ���ه ر به په له نان بخورێت ئ���ه وا ئه وه له نێ���وان گه ده و مێش���ك په له بونێك دروس���ت ده بێت و گه ده ناتوانێت مێش���ك ئاگاداربكاته وه كه ئیتر خواردنی پێویس���ت نیه . ئیتر كه س���ه كه به رده وام ده بێت له خواردن و ئه مه ش���ه كه قه ڵه وی دروست ده كات. بۆیه هه رچه ند خواردن به خاوی بخورێت ئه وه گه ده و مێش���ك زوتر یه ك ئاگادار ده كه ن���ه وه كه پێویس���تی به خواردنی ت���ر نیه و هه روه ها گ���ه ده ش ده توانێت

له ئه نجامی ئه و خاو نانخواردنه س���ود خواردنه كه ن���او خۆراكیه كانی له به ها

وه ربگرێت و هه ڵیبمژێت. بۆ ئه وه ی خ���واردن به خاویی بخۆیت ده كرێت ئ���ه م هه نگاوان���ه ی خواره وه

ئه نجامبده یت:20 ب���ۆ 30 خول���ه ك له س���ه ر خواردن

بمێنه ره وه .

س���ه رقاڵی خ���واردن ن���ان له س���ه ر سه یركردنی ته له فیزیۆن مه به .

كه م كه م خ���واردن بخه قاپه كه ته وه و ه���ه ر جارێ���ك قاپه كه ت پڕك���رده وه تۆزێك بوه س���ته و یه كس���ه ر قاپه كه ت

پڕمه كه ره وه .خواردنه كه زۆر به باش���ی بجو پاش���ان

قوتی بده .

قاچ شێالن دڵڕاوكێ كه مده كاته وه

3 گیراوه ی سروشتی بۆ نه هێشتنی په ڵه له وه رزی هاوین

خواردنی به په له سودی خواردن ناهێڵێت

خوێندن(434( سێشه ممه 162014/6/24

ریکالم

ئا: رێنوار نه جم

دیارده ی قۆپییه کردن له ناو خوێندگاکانی کوردستاندا

په ره ده سه نێت و ئامێری ته کنه لۆژی نوێ بۆ ئه و مه به سته به کارده هێنرێت.

به ڕێوه به ری تاقیکردنه وه کانیش ئاماژه به سزایه کی قورس ده کات بۆ ئه و خوێندکارانه ی قۆپییه ده که ن و

توێژه رێکی کۆمه اڵیه تیش هۆکاره کانی په نابردنی خوێندکاران بۆ ئه و رێگا

یاساغه ڕونده کاته وه .

دیارده یه کی جیهانییه و قۆپییه کردن هۆڵه کان���ی له نێ���و زۆر ت���ا ک���ه م جیاوازه کاندا واڵت���ه تاقیکردن���ه وه ی به دیده کرێت. له خوێندنگاکانی هه رێمی کوردستانیش���دا ئ���ه م دیارده یه بونی هه یه و هه ندێک جار ئاش���کرا ده بێت و

زۆر جاریش به په نهانی ده مێنێته وه . له گ���ه ڵ پێش���که وتنی ته کنه لۆژیادا ده گۆڕێت و قۆپییه ک���ردن رێگاکان���ی له الی���ه ن ئاشکراکردنیش���ی ره نگ���ه قورستر تاقیکردنه وه کانه وه چاودێری ببێ���ت. له ئێس���تادا باوتری���ن رێ���گا به تایب���ه ت کوردس���تان له هه رێم���ی بریتییه ویزارییه کاندا، له تاقیکردنه وه له و ئامێره ی ک���ه قه باره یه کی بچوکی هێن���ده ی ده نک���ه نیس���کێکی هه یه و ن���او گوێوه و په یوه س���ت ده خرێت���ه ده کرێت به مۆبایل���ه وه که خوێندکاران هه ڵیده گرن، هه س���تیاردا له شوێنێکی دواتر که س���ێکی تر له ده ره وه ی هۆڵی ته له فۆنه وه له رێگ���ه ی تاقیکردنه وه و وه اڵمی پرس���یاره کانیان پێده ڵێته وه . ئه و ئاوێنه به دواداچونه کان���ی به پێی ئامێره له هه ندێک شوێن ده فرۆشرێت و نرخه که ی ده گاته 300 دۆالر، هه روه ها به کرێش ده درێت و ئه مه یان بۆ رۆژێک

به په نجا هه زار دیناره .ب���ۆ رێگرتن له ئه نجامدانی ئه و جۆره په روه رده وه زاره تی له قۆپییه ک���ردن، چه ن���د ئامێرێک���ی ئه له کترۆن���ی ب���ۆ ناو هۆڵ���ی تاقیکرن���ه وه ویزارییه کان دابینکردوه . به اڵم پرسیار هه یه له سه ر راده ی س���ه رکه وتویی ئ���ه و رێکارانه . به ڕێوه ب���ه ری ئیبراهی���م مامۆس���تا تاقیکردنه وه کانی په روه رده ی رۆژئاوای

س���لێمانیی، س���ه باره ت به و ئامێرانه به ئاوێنه ی راگه یاند : "دو جۆره ئامێری ئه له کترۆنی هه ن ، یه کێکیان پێیده ڵێن وه ستانی په خشی مۆبایل که به دانانی ئ���ه و ئامێره که س ناتوانێت په یوه ندی ب���کات به مۆبایله کان���ی ن���او هۆڵ���ی هه مو له ناو به جێگیریی تاقیکردنه وه و هۆڵێک���دا داده نرێ���ت و به کاره با ئیش

ده کات.له کات���ی دوه می���ش ئامێ���ری چون���ه ژوره وه ی خوێندکاران به کاردێت رێگریکردنه مۆبایل و ئاشکراکردنی بۆ له بردن���ه ژوره وه ی مۆبای���ل ب���ۆ ناو هۆڵه کان و ئه مه یان به پیل ئیشده کات". هه رچه ن���ده به رپرس���انی پ���ه روه رده ئاماژه به وه ده که ن ک���ه ئه و ئامێرانه له ناو هه م���و هۆڵه کاندا دانراون، به اڵم

به پێ���ی به دواداچونه کان���ی ئاوێن���ه ، ئه و ئامێران���ه به رێژه یه کی که م له ناو هه ندێکیش���یان به کاردێن و هۆڵه کاندا کاره کانی خراپن و کوالیتییه وه له ڕوی

خۆیان ناکه ن.هه رچه نده رێگریی و به ربه س���تی زۆر هه ن بۆ قۆپییه کردن، به اڵم له هه ندێک جاردا خوێندکاران هه مو به ربه سته کان ده ش���کێنن بۆ گه یشتن به ئامانجه که ی خۆیان. خوێندکارێک که سااڵنی رابردو یارمه تی خوێندنگاک���ه ل���ه ده ره وه ی له ڕێگه ی داوه و هاوڕێی خوێندکارێکی پرس���یاره کانی وه اڵم���ی مۆبایل���ه وه پێوتوه ته وه، ئاش���کرایکرد که کاتێک ویس���تویه تی ته له فۆن ب���ۆ هاوڕێکه ی ب���کات زانیویه ت���ی ئامێ���ری نه مانی ش���ه به که له ن���او هۆڵه ک���ه دا دانراوه ،

ئه ویش ناچاربوه کاره بای ئه و مه کته به ببڕێت له رێی محاویله ی یه کێک له ستونه په یوه ندی بتوانێت ت���ا کاره باییه کان

بکات به هاوڕێکه یه وه .به ب���ڕوای توێ���ژه ری کۆمه اڵیه ت���ی، هۆکاره کان���ی ئه حم���ه د چۆم���ان خوێندکارانه ئ���ه و ک���ه قۆپییه کردن په ن���ای بۆ ده به ن ک���ه ده یانه وێت بێ کۆشش���کردن ده ربچ���ن، ده گه ڕێته وه بۆ جێبه جێنه کردنی یاس���ا به سه ر ئه و خوێندکارانه ی ئه م کاره ئه نجام ده ده ن و له بری یاسا په ناده برێته به ر شکاندنی "کاریگه ری هه روه ه���ا خوێندکاره که . باگراون���دی کلتوریی و س���ه یرنه کردنی قۆپییه وه ک بابه تێک���ی نه رێنی. ئه م بابه ت���ه ڕواڵه تێکی ناش���رین و دزێوی نییه الی تاکی کوردی، به ڵکو هه ندێک

خوێندکار به مافی خۆی ده بینێت". ئیبراهی���م مامۆس���تا به وت���ه ی ئه مس���اڵدا له تاقیکردنه وه کان���ی رۆژئ���اوا له پ���ه روه رده ی ته نه���ا نزیک���ه ی 10 خوێن���دکار ئاش���کرابون هه ر قۆپییه کردندا. س���زای له کات���ی به قۆپیی���ه وه ک���ه خوێندکارێکی���ش به ڕاس���ب "ئ���ه و س���اڵه بگیرێ���ت هه ژمارده کرێ���ت و له خولی دوه میش���دا

بۆی نییه تاقیکرنه وه بکات".کۆمه اڵیه تییه که توێ���ژه ره به بڕوای ده بێت مامۆستایان قۆپییه کردن وه ک تاوانێ���ک نه بینن، به ڵک���و هه ڵه یه که و پێویسته له سه ریان رێنمایی ببه خشن. ب���ۆ که مکردن���ه وه ی رێژه ی هه روه ها ئه و خوێندکارانه ی په ن���ا ده به نه به ر ئه و رێگا یاس���اغه ، چۆم���ان ئه حمه د

پێیوایه که ده بێت هه نگاوی س���ه ره تا خوێندن و پرۆسه ی خۆشه ویستکردنی گه ڕانه وه ی به هابێت بۆ زانست، هه روه ها "جێبه جێکردن���ی یاس���ای س���زادانی به و به سه ر خوێندکاراندا قۆپییه کردن ش���ێوازه ی هاتوه به بێ په نابردنه به ر شکاندن و س���وککردنی ئه و قوتابییه و چاودێریکردنێک���ی ته ندروس���ت ک���ه رێگربێ���ت له قۆپییه کردن به اڵم نه وه ک مامۆس���تا ببێته پۆلیس���ێک به س���ه ر

خوێندکاره وه ".

قۆپییه‌..‌مۆته‌که‌ی‌ناو‌هۆڵی‌تاقیکردنه‌وه‌کان

ده بێت مامۆستایان قۆپییه کردن وه ک

تاوانێک نه بینن، به ڵکو هه ڵه یه که و پێویسته له سه ریان رێنمایی

ببه خشن. هه روه ها بۆ که مکردنه وه ی رێژه ی

ئه و خوێندکارانه ی په نا ده به نه به ر ئه و رێگا یاساغه ، ده بێت

هه نگاوی سه ره تا خۆشه ویستکردنی پرۆسه ی خوێندن و

گه ڕانه وه ی به هابێت بۆ زانست

هۆڵێکی تاقیکردنه وه ی خوێندکاران

ئا: ئاكۆ حه مه د رابی

روداوه كانی كوشتن خه ریكه ده بێته دیارده و هه فته نیه هه رێمی كوردستان

روداوێكی كوشتن به ڕێنه كات و به پێی زانیارییه كانیش زۆربه ی

بكوژو تۆمه تباره كانی ئه و تاوانانه ده ستگیر ناكرێن. سه رۆكی ده سته ی مافی مرۆڤی هه رێمی كوردستانیش جه خت له وه ده كاته وه كه زۆربونی

روداوه كانی كوشتن و ده ستگیرنه كردنی تۆمه تباران، حكومه ت و مافی مرۆڤ و

یاسا ده خاته ژێر پرسیاره وه ، توێژه رێكی كۆمه اڵیه تیش

رایده گه یه نێت كه ئه گه ر به ر به م دیاریده یه نه گیرێت و تۆمه تباری روداوه كان سزانه درێن، ئاشتی

كۆمه اڵیه تی ده كه وێته مه ترسیه وه .

رۆژی له چه ند رابردوداو له ماوه كانی پێشتر، چه ندین روداوی كوشتن له شاره كوردس���تاندا هه رێمی جیاجیاكان���ی زانیارییه كانیش به پێ���ی رویان���داوه و زۆرێ���ك له تۆمه تب���اره كان تا ئێس���تا ده ستگیرنه كراون. دوایین روداوه كانیش، كوش���تنی چه ن���د هاواڵتیی���ه ك ب���و له سلێمانی و زاخۆو ناحیه ی كه ڵه كچی و شارۆچكه ی سۆران و چه ند ناوچه یه كی

دیكه ی هه رێم.زیا بترس، سه رۆكی ده سته ی مافی مرۆڤی هه رێمی كوردستان دان به وه دا كوردس���تاندا له هه رێمی ك���ه ده نێت روداوه كان���ی كوش���تن له زیادبوندان و به پێویستیشی ده زانێت كه له سه ر ئه م دیارده یه داواكاری گشتی بێته ده نگ. زۆربون���ی روداوه كان���ی كوش���تن و س���زانه دانی ده س���تگیرنه كردن و تاوانباران، به بڕوای زیا “مافی مرۆڤ و حكومه ت و یاس���ا له م واڵت���ه ده خه نه پێویس���ته بۆیه پرس���یاره وه ، ژێ���ر ڕێگه چاره ی���ه ك ب���ۆ ئ���ه م كێش���ه یه

بدۆزرێته وه ”.ناوب���راو ئام���اژه ب���ه وه ش ده كات كه مه س���ه له ی كڕین و فرۆش���ی چه ك ه���ۆكاری س���ه ره كی زیادبونی رێژه ی

كوشتن و تاوانن، “بۆ ئه و مه به سته ش نوسراومان ئاراسته ی وه زاره تی ناوخۆ ك���ردوه ك���ه مامه ڵه ك���ردن به كڕین و فرۆش���ی چه ك قه ده غه بكات. دوه م

پێویس���ته به هی���چ ش���ێوه یه ك ڕێگه به هه ڵگرتن���ی چه ك نه درێ���ت و ته نها له چه ن���د حاڵه تێكی تایب���ه ت نه بێت، ئه ویش پێویس���ته مۆڵه ت���ی هه بێت.

سێیه م ئه وانه شی كه سه ر به حكومه تن و له س���لكی پۆلیس و ئاسایش���ن به هیچ ش���ێوه یه ك نابێت ڕێگه یان بدرێت كه چونكه ماڵه وه ، به رنه وه چه كه كانیان

زۆربه ی روداوه كانی كوشتن له هه رێمی چه ك���ه وه له ڕێگ���ه ی كوردس���تاندا

ئه نجامده درێن”.كه ده زانێت به پێویستیش���ی زی���ا هه مو ئه وانه ی فه رمان���ی گرتنیان بۆ ده رچوه ، وه زاره ت���ی ناوخۆ به زوترین كات ده س���تگیریان بكات و راده س���تی یاسایان بكه ن، “چونكه تا بكوژه كان به ئازادی بس���وڕێنه وه ئه سته مه ڕێگه ل���ه و دیارده ی���ه بگیرێ���ت”. له باره ی ئه وه ی كه زۆرێك له بكوژه كان له الیه ن ده سترۆیشتوان و خودی به رپرس���ان و ده س���ه اڵته وه داڵده ده درێ���ن و ناهێڵن ده س���تگیر بكرێ���ن، زی���ا به ئاوێنه ی راگه یاند، “به ڵێ راس���ته ئه و كێشه یه هه ی���ه . ئه م هه رێم���ه ئه گه ر ده یه وێت بێت، دیموكراسی به ته واوی مه ده نی و پێویسته یاسا به ته واوی سه روه ربێت و هیچ كه س له س���ه روی یاساوه نه بێت، چونكه ده بێت یاسا هیچ جیاوازییه ك نه كات له س���زادانی تاوانب���ارو بكوژان ج���ا له هه ر ح���زب و پۆس���ت و ئاین و بنه ماڵه یه كدا بێت، بۆیه ئه گه ر یاس���ا ئه مه ن���ه كات، مانای وایه له م هه رێمه

یاسا سه روه ر نیه ”.له باره ی ئ���ه وه ی خه ڵ���ك وا باس ده كات ك���ه ده س���ته ی ماف���ی مرۆڤ بێده نگه له ئاست روداوه كانی كوشتن و هه ڵوێس���تی نیش���اننه داوه ، سه رۆكی ده س���ته ی مافی مرۆڤ وت���ی، “ئێمه نی���ن. جێبه جێ���كار ده س���ته یه كی ت���ا ئێس���تا چه ندین نوس���راومان بۆ داواكاری دادو ناوخ���ۆو وه زاره ت���ی گشتی و ئه نجومه نی دادوه ریی كردوه و ل���ه و داواكارییه كانم���ان س���ه رجه م نوس���راوانه دا خس���تۆته رو كه به شی زۆری ئه و نوسراوانه په یوه ندییان به م

پرسانه وه هه یه ”.له الیه كی دیكه وه كه لسوم گه زنه یی توێژه ری كۆمه اڵیه تی، له لێدوانێكدا بۆ ئاوێنه جه خت له سه ر ئه وه ده كاته وه ك���ه زۆربه ی كێش���ه كومه اڵیه تیه كان له رێگای سوڵحی عه شایه ری چارسه ر ده كرێن، “به وه ش زۆرجار كێش���ه كان قوڵترده بنه وه و چارس���ه ری كێشه كان

بنه ب���ڕ نابێت و زۆرجاری���ش هاواڵتیان ناتوان���ن ڕو ل���ه دادگاكان بك���ه ن بۆ چاره سه ری كێشه كان و به مه ش متمانه نامێنێت”. یاسادا له نێوان هاواڵتیان و س���ه رۆكی بۆچونه كان���ی كه لس���وم ده سته ی مافی مرۆڤ دوپاتده كاته وه و هه ڵگرتنی چه كی بێمۆڵه ت به گرفتێكی له هه رێم���ی داده نێ���ت مه ترس���یدار “یاس���اش به جۆرێ���ك كوردس���تان، نه یتوانی���وه ئ���ه و ڕۆڵ���ه ببینێت بۆ ئه و كێش���ه یه ”. ئ���ه و چاره س���ه ری توێژه ره به پێویستیش���ی ده زانێت كه ریكخراوه كانی په یوه ندی���دارو الیه نی كارتی هه وڵبده ن مه ده نی كۆمه ڵگه ی گوش���ار به روی حكومه ت و په رله مان و ئه وه ی “بۆ به رزبكه ن���ه وه ، دادگاكان چیت���ر ڕێگ���ه نه درێ���ت هاواڵتی���ان به ئاره زوی خۆی���ان چه ك هه ڵبگرن”. دابونه ریت���ی پێش���یوایه كه لس���وم كومه ڵگ���ه ی ك���وردی و زاڵبونی بیری تۆڵه كردن���ه وه و زۆرجاری���ش هه ژاریی وایكردوه ئه و كه سه ی كرداری كوشتن ش���تێك به هیچ باكی ئه نجام���ده دات نه بێ���ت، “زۆرجاری���ش لێبوردنه كانی س���ه رۆكی هه رێ���م ب���ۆ زیندان���ه كان گرفت دروس���ت ده كه ن و كه س���انێك ئ���ازاد ده كرێ���ن كه هێش���تا چاره كی ئه مه ش ته واونه كردوه ، سزادانه كه یان مه ترسی دوباره ئه نجامدانه وه ی تاوانی لێده كرێت”. ئه و ده ڵێت، “ئه گه ر ئه م دیارده یه ب���ه ری پێنه گیرێت و بكوژان س���زانه درێن، هیچ مانایه ك بۆ یاساو ئاسایشی كۆمه اڵیه تی نامێنێته وه . بۆیه له سه ر ده سه اڵت پێویسته كه ئه م پرسه به هه ند وه ربگرێت و ڕێگه نه دات كه س له یاس���ا رابكات ئه گینا رۆژ دوای رۆژ نامێنێت به ده سه اڵت متمانه ی خه ڵك له و حاڵه ش���دا خه ڵك خ���ۆی تۆڵه ی خ���ۆی ده كاته وه و ئه مه ش هێنده ی تر

گرفته كان قوڵترده كاته وه ”. به شێك ده ستگیرنه كردنی له باره ی زۆر ئاوێنه تۆمه تب���اره كان، له بكوژو هه وڵیدا لێدوانی به رپرسانی وه زاره تی ناوخۆ وه ربگرێت، به اڵم هه وڵه كان بێ

ئه نجام بون.

(434( سێشه ممه 2014/6/24 komalayatyawene@gmail.com17 كۆمه‌اڵیه‌تی

كوشتن‌ده‌بێته‌‌دیارده‌و‌حكومه‌تیش‌بۆته‌‌ته‌ماشاكه‌ر

دابونه ریتی كومه ڵگه ی كوردی و

زاڵبونی بیری تۆڵه كردنه وه و

زۆرجاریش هه ژاریی وایكردوه

ئه و كه سه ی كرداری كوشتن

ئه نجامده دات باكی به هیچ شتێك

نه بێت

ریکالم

دنیا

تایبه‌ت (434( سێشه ممه 182014/6/24

له ماوه ی شه ش مانگی رابردودا، دو جار رۆژنامه ی ئاوێن���ه چاوپێكه وتنی له گه ڵ لێپرسراوی مه ڵبه ندی سلێمانی له تیف ش���ێخ عومه ر ك���ردوه ، هه ردو جاره كه ش، وه ك خۆی یان به رپرسی ب���ه و په یوه ندیی���ان نوس���ینگه كه ی كه سانه وه كردوه كه چاوپێكه وتنه كه یان له هه ڵبژاردنی ئه نجام���داوه ، له گ���ه ڵ

مانشێته كان "په ست و توڕه " بوه !مانش���ێتی یه كه میان ئ���ه وه بو كه "ئه گ���ه ر كاك قوباد كوڕی مام جه الل نه بوایه ، ره نگه شانس���ی ده ركه وتنی ب���ه م ده ره جه یه ی ئێس���تا نه بوایه " و مانشێتی دوهه میشیان هه فته ی رابردو بو كه "له زاری لێپرس���راوی مه ڵبه ندی

س���لێمانی یه كێتیی���ه وه هات���وه : من وشه ی هه ڵه وه ڕم دۆزییه وه بۆ هه ڤاڵ

ئه بوبه كر"!ك���ه جارێكیت���ر به ڕێ���زه ئ���ه و چاوپێكه وتن���ی كرد، پێویس���ته ئه م

چه ند خاڵه له به رچاو بگرێت:یه كه م: به پێی ئیتیكی رۆژنامه گه ری ، له ده س���ه اڵت و مانش���ێت هه ڵبژاردنی ئه و نه ك رۆژنامه كه دای���ه ئه س���تۆی له گه ڵ كه چاوپێكه وتن���ی كه س���ه ی ده كرێ���ت، وات���ه ئ���ه وه رۆژنامه كه یه دیاریده كات كه پێویس���ته چی بكرێت

به مانشێت نه ك ئه و. دوه م: ئه گه ر لێپرسراوی مه ڵبه ندی سلێمانی یه كێتی نیشتمانی كوردستان

هه س���ت ده كات ئه و قس���انه له سه ری ئه وا باڵوكردنه وه یان، دوای ده كه وێت پێویس���ته یان چاوپێكه وت���ن نه كات یان پێشوه خت حس���ابی ئه وه بكات و له كات���ی چاوپێكه وتنه كانیدا ئه وجۆره قس���انه به زاریدا نه یه ت، خ���ۆ ئاوێنه پاڵ و نه خس���توه ته قس���انه ی ئ���ه و بۆی هه ڵنه به س���توه ، ت���ا له كردنیان

به مانشێت، په ست و بێزار بێت.سێهه م: سێش���ه ممه ی رابردو دوای باڵوبون���ه وه ی رۆژنام���ه ی ئاوێنه ، كه چاوپێكه وتنێكی له گ���ه ڵ ناوبراو تێدا پرس���یارێكدا له وه اڵمی ئه نجامدرابو، س���ه باره ت ب���ه و الفیتان���ه ی له ن���او سه نته ری سلێمانی له كاتی هه ڵبژاردنی

رابردوی په رله مانی عێراق و ئه نجومه نی پارێزگاكانی كوردس���تان باڵوكرانه وه و به "هه ڵه وه ڕ" ئه بوبه كر"ی���ان "هه ڤاڵ ناوبردب���و، ده ڵێت "ئه وانه ته ش���هیر نه ب���ون به ڵكو ئه وه راس���تییه ك بون مه به س���تمان ب���و، به خه ڵك���ی بڵێین كه شاری س���لێمانی شایسته ی كۆنه به عس���ییه ك نییه ببێت���ه پارێزگاری و ئه یڵێین ئێستایش وتومانه و دوه میان شه رمه زارییه بۆ الیه نێك هه ڵه وه ڕێكی كۆنه به عس���ی ب���كات به به رپرس���ی س���لێمانی ، به ڵێ ئه و دروشمانه خۆم نوسیومن و س���وربوم زۆرترین ژماره ی لێهه ڵبواسرێ ، زۆریش گه ڕام تا وشه ی هه ڵه وه ڕم دۆزیه وه كه پڕ به پێس���تی

هه ڵه وه ڕه ".با خوێنه ران حوكم بده ن مه به ستی له تیف ش���ێخ عومه ر له م قسانه كێیه ئیتر له هه ڤ���اڵ ئه بوبه ك���ر؟! جگ���ه گێچه ڵكردن���ی ب���ه و دو كه س���ه ی كه چاوپێكه وتنه كه یان كردوه له پای چی كه ئاوێنه نوس���یویه تی "لێپرس���راوی مه ڵبه ن���دی س���لێمانی ده ڵێ���ت: من وشه ی هه ڵه وه ڕم دۆزییه وه بۆ هه ڤاڵ باڵوكردن���ه وه ی داوای ئه بوبه ك���ر" و پ���ۆزش و رونكردنه وه یان لێده كات به و بیانوه ی كه به ناوی هه ڤاڵ ئه بوبه كری

نه هێناوه ؟!ن����ه هه ڵه یه و ئاوێنه هه واڵه ك����ه ی نه دروستیش����كراوه ، نه ده رچونیشه

پێویس����ت رۆژنامه وانی و له ئیتیك����ی به هی����چ پ����ۆزش و رونكردنه وه یه كیش وه ك به ڕێزت����ان ئه گ����ه ر ن����اكات، لێپرس����راوێكی ناو حزبێكی سۆسیال به مه زنتر ل����ه وه دیموك����رات خۆتان ده زانن ك����ه ناوی هه ڤ����اڵ ئه بوبه كر به زارتان����دا بێت، ئه وه ب����ۆ خۆتان، ئه وه ی بۆ ئێمه جێی پرس����یاره : ئایا ئێوه له و قسانه ی سه ره وه مه به ستتان جگه له هه ڤاڵ ئه بوبه كر كه سێكی تره یان نا؟ ئه گه ر مه به س����تتان كه سێكی تره فه رم����ون پێمانبڵێن ت����ا بزانین

كاممان هه ڵه ین!

رۆژنامه ی ئاوێنه

قسه یه كی پێویست بۆ لێپرسراوی مه ڵبه ندی سلێمانی )ی.ن.ك(

كرێی خانو ده فڕێت "به‌هۆی‌ئاواره‌وه‌‌كرێی‌خانو‌له‌‌‌200هه‌زاره‌وه‌‌بۆ‌‌600هه‌زار‌دینار‌به‌رزده‌بێته‌وه‌"

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

پاش سه رهه ڵدانی قه یرانی ئاواره یی عه ره به كان له ئه نجامی شه ڕی داعش و سوپای عێراق له ناوچه سوننییه كانی

سنوری هه رێمی كوردستان، ده ستكه وتنی خانوی كرێ بوه ته ئه سته م و كرێی خانو بوه ته سێ

هێنده ، ئه مه جگه له فڕینی نرخی شتومه كه كانی بازاڕ، خاوه نی

نوسینگه یه كی خانوبه ره ش ده ڵێت كرێی خانو 300% به رزبوه ته وه واتا

سێ هێنده ، هاونیشتیمانییه كی كوردیش نیگه رانه له و دۆخه .

خاوه نی نوسینگه ی باوه شاسوار بۆ مامه ڵ����ه ی زه وی و خانوبه ره محه مه د مه ال ئه حمه د له كفری ئه وه ده خاته رو به ه����ۆی هاتنی به لێش����اوی ئاواره ی له تكری����ت و س����ه اڵحه دین و ع����ه ره ب دیاله وه كرێی خانو 300% زیادیكردوه ، واتا سێ هێنده به رزبوه ته وه ، بۆ نمونه پێش����تر كرێی خانوی����ه ك 200 هه زار دینار بوه ئێستا به رزبوه ته وه بۆ 600 هه زار دینار، ئه مه ش كاریگه ری زۆری كردوه ته سه ر ژیانی هاونیشتیمانیانی

كورد.خاوه نی نوس����ینگه ی باوه شاس����وار ب����ۆ ئاوێن����ه ئاش����كرای ده كات ك����ه خێزانێك����ی زۆری ع����ه ره ب هاتونه ته گه رمی����ان به تایبه ت كف����ری و كه الر، ئێمه ش ئه گه ر نوس����راوی ئاسایش����ی پێنه بێ����ت ئ����ه وا خان����وی پێناده ین، چونكه به رپرسیارێتی له سه ره ، به اڵم ئه گه ر 50 خێزان له نوس����ینگه كانه وه گرێبه ستی پێدانی خانویان بۆ كرابێت، ئ����ه وا خه ڵكی ش����اره كه ده یان ماڵی دیكه ی به بێ گرێبه س����ت و به نوسراوی

ئاسایش جێگیركردوه .هاواڵتییه ك����ی عوس����مان به س����ام دانیشتوی قه زای تكریته و به ئاواره یی هاتوه ته كفری، ئ����ه و له باره ی كرێی خان����وه وه وت����ی "قاتی س����ه ره وه ی خانویه كم گرتوه به 400 هه زار دینار، وه اڵ مه گه ر س����واڵ بك����ه م پێم دابین له حكومه ت و خه ڵك داواكارم بكرێت، ئێم����ه لێمانقه وم����اوه و ئ����اواره ی الی كورده كانین كرێی خانو كه مبكه نه وه ، چونك����ه ره نگه ئه م ش����ه ڕو ئاژاوه یه س����اڵێكی تریش كۆتای����ی پێنه یه ت و ناتوانی����ن ئ����ه و نرخ����ه زۆره ی كرێ

بده ین".

له گ����ه ڵ به رزبون����ه وه ی كرێی خانو به هۆی ئ����اواره عه ره به كانه ، هاوكات كاریگ����ه ری كردوه ت����ه س����ه ر ژیانی هاونیش����تیمانیانی كوردیش، سه رمه د نوری هاونیشتیمانی له قه زای كفری كه خێزانداره و خاوه نی ژنێك و دو منداڵه و له خان����وی كرێدایه ، ده گێڕێته وه پاش به رزبون����ه وه ی كرێ����ی خانو، خاوه نی خانوه ك����ه داوای لێكردوه كرێكه ی بۆ زیاد ب����كات ئه گینا ده بێت ده ربچێت، ناچار كرێكه ی له 150 هه زار دیناره وه

زیادكردوه بۆ 250 هه زار دینار.ئه و هاواڵتییه به توڕه ییه وه ئاماژه ی به بێپالن����ی حكومه ت كردو داوای كرد چ زوه حكومه ت رێگه له و به ره اڵییه ی بازاڕ بگرێت، چونكه هاتنی ئاواره كان له زیادبوندان و ره نگه ئه و شه ڕه چه ند ساڵی تر به رده وامبێت، بۆیه له و كاته دا ل����ه م بێموچه یی و بێكاریی����ه دا ژیانی

كورده كان ده كه وێته مه ترسییه وه .به پێی ئه و زانیارییانه ی له ئاسایشی كفریی����ه وه ده س����ت ئاوێن����ه كه وتون زیاتر ل����ه 100 خێزانی عه ره ب هاتون له ن����او ق����ه زای كف����ری و گونده كانی ئه گ����ه ر جێگیرب����ون، ده وروب����ه ری گه نجێك به ته نیاو بێ خێزان بێت ئه وا

ده بێت له شوێنی خۆیه وه ئه ستۆپاكی بهێنێ����ت كه داواك����راو نییه ، به اڵم بۆ خێزانه كه یان هه مو ده بێت ئاواره كان پێكه وه ب����ن، نه ك گه نجێ����ك به ته نیا بێ����ت و خێزانه ك����ه ی نه هاتبێت، یان خێزانه كه ی هاتبێت و مێردو كوڕه كانی نه هاتبن و دژی پێشمه رگه شه ڕ بكه ن،

ئه گه رنا ده یگه ڕێنینه وه .ئه و سه رچاوه یه ی ئاسایش ئاماژه ی به وه ش ك����رد كه خێزانه ئ����اواره كان جێگه ی����ان له كف����ری به مه رجێ����ك ببێت كه س����ێك ده بێت ده كرێت����ه وه گه ره نتیان ده رسه د به كه فیلیان سه د بكات ك����ه دوای باش����بونی دۆخه كه

بگه ڕێنه وه شوێنی خۆیان.هاتنی ئابوریناس����انیش به وت����ه ی ع����ه ره ب و ئ����اواره ی به لێش����اوی بێبه رنامه یی حكومه تی هه رێم ده بێته ه����ۆی به رزبونه وه ی نرخ����ی ته واوی كه ره سته و شتومه ك و پێداویستییه كان، قه یرانی ئه نجام����ه دا ل����ه و به تایبه ت شوێنی نیش����ته جێبون و خانو دروست ده بێت و ته نها هاواڵتی كوردیش زیانی

گه وره ده كات.بێده نگی حكومه ت بێپالن����ی و ره نگه له قۆرخ����كاری ب����ازاڕ ببێت����ه ه����ۆی

پاش����اگه ردانی و قه یران����ی گ����ه وره ی ئاب����وری ، ئابورین����اس محه مه د نه جم له لێدوانێكدا ب����ۆ ئاوێنه وتی "ده بێت حكومه ت و په رله م����ان له یه كه م رۆژی شه ڕو كێشه كانی ناوچه سنورییه كانی نائاس����ایی كۆبونه وه ی كوردس����تان پالن����ی به رنام����ه و ئه نجامبدای����ه و كۆنترۆڵكردنی بازاڕو روبه روبونه وه ی نرخه كان����ی رێكبخس����تایه ، نه ك به م ش����ێوه یه ی ئێس����تا كه ئه گ����ه ر زۆره رو مه ترس����یدار خ����راپ و قه یرانێكی

له هه رێمی كوردستان بكات".ئه و ئابوریناس����ه پێیوایه پێویسته له ئێستادا یه كه ئیدارییه لۆكاڵییه كان ناحیی����ه كان ق����ه زاو له پارێ����زگاو روبه روی ئ����ه و گرانییه ی بازاڕو كرێی به س����زادانی ببنه وه به تایبه تی خانو ب����ازاڕ، قۆرخكاره كان����ی ب����ازرگان و چونك����ه به رزبونه وه ی نرخ����ی بازاڕو خان����وی ك����رێ هه رچه ن����ده له زیانی ئاواره كانه ، له پێشدا زیانی گه وره ی بۆ هاونیشتیمانیانه ، چونكه ئه گه ر رۆژێك ئاواره كانی����ش بگه ڕێن����ه وه ئه وا بازاڕ به ئاس����انی دانابه زێت و جێگیر نابێت، چونكه هه رێمی كوردس����تان خاوه نی

هیچ سیستمێكی ئابوری نییه .

زۆر‌به‌ڕێز‌سه‌رۆكی‌‌

ئه‌نجومه‌نی‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان

زۆر‌به‌ڕێز‌ئه‌ندامانی‌‌ئه‌نجومه‌نی‌‌په‌رله‌مانی‌‌كوردستان

ساڵوێكی گه رم

ئاش����كرایه له به ڕێزتانه وه له مه وپێ����ش ماوه ی����ه ك یاسایه ك ده رچو له حكومه تی ناوه ندییه وه به ناوی یاس����ای خانه نش����ینی یه كگرت����و بۆ باش����كردنی باری گوزه رانی خانه نشینان و نه مانی جیاوازی له به ینی موچ����ه له گه ڵ ئه و ناحه قیی����ه زۆره ی كه كراوه له به ش����ی زۆریان به تایبه تی ئه و خانه نشینانه ی موچه یان ل����ه 400 هه زار دینار كه متره به ژماره )9( س����اڵی 2014 ك����ه له رۆژنام����ه ی وه قائعی عێراقی ژم����اره 4314 رۆژی

2014/3/10 باڵوكراوه ته وه .

به ڕێوه به رایه تی خانه نشینی هه رێ����م هه روه ك����و عاده تی خۆیان په یڕه وی ئه و یاسایه ئ����ه وه ی به بیانوی ناك����ه ن هێش����تا حكومه ت����ی هه رێم پێكنه هێنراب����و، ح����اڵ وایه ل����ه 2014/4/1ه وه كه رۆژی یاس����ایه یه ئه و به جێهێنانی له هه م����و پارێزگاكانی عێراق هه رچه ن����ده په یڕه وك����راوه نیه حكومه تیان ئه وانی����ش خانه نشینیه كانیان موچه ی تازه یه یاس����ا ئ����ه و به پێی بۆی����ان راس����تكردوه ته وه زانیاری ب����ۆ خه رجكردون، به ڕێزتان یاس����ای پێش ئه و یاسایه ش هه ر په یڕه ونه كراو هه تا ش����كاتمان ب����رده الی

به ڕێز مام جه الل.

جا تكایه له به رئه وه ی ئێوه هه رێمن خه ڵك����ی نوێنه ری به ڵك����و ناچاری����ان بك����ه ن یاس����ا ئه و به په یڕه وكردنی تازه یه موچه ی خانه نشینانی به پێی راستبكرێته وه هه رێم

بڕگه كانی .ئه كه ین سوپاس����تان زۆر

له گه ڵ رێزماندا

كه میل ئه مین شه كیبیه كێت����ی س����ه رۆكی خانه نش����ینان � كوردستان �

سلێمانی

AFP :خێزانێکی ئاواره � فۆتۆ

(434( سێشه ممه 2014/6/24 19تایبه‌ت

ونبون * ناس���نامه یه کی ژوری بازرگانی س���لێمانی ونبوه به ناوی )ڕه زا قادر محمد ( هه رکه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی

ئاوێنه . * ناسنامه یه کی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی ) رانكۆ كامل حسن (هه رکه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی

ئاوێنه . * ناسنامه یه کی ژوری بازرگانی سلێمانی ونبوه به ناوی )عمر صابر مصطفی (هه رکه س دۆزیه وه بیگه ڕێنێته وه پرسگه ی

ئاوێنه.

awene.comwww

ج���ۆره ئ���ه م هه م���و له كۆتای���ی رێگایانه ش���دا ئ���ه وان ئیت���ر به وپه ڕی توندوتیژیه وه ده نگی���ان هاتوه و به گژ چونه ت���ه وه و ت���ردا مه به س���تی زۆر له روانگ���ه ی ژیانی خۆیان���ه وه كاریان بۆ مان���ه وه ی ویس���ته تایبه تیه كانیان ك���ردوه ، به تێبینیم بۆ زۆر وێنه ی ئه م له سه رو خۆیان هه میش���ه دۆس���تانه هه مو ماناكانی شۆڕشه وه بینیوه ته وه و وێنه كی پیرۆزیان به خۆیان به خشیوه و هیچ كاتێك خۆیان به خاوه نی شكستی ش���ۆڕش و كاره كانی خۆیان نه زانیوه ، ئ���ه م وێنانه ده بێته زۆر وێنه كه له ناو كۆمه ڵ���ه ی ره نجده ران���ه وه درێ���ژه ی كێشاوه بۆ ناو ئااڵی شۆڕش و دواتر بۆ ناو یه كێتی و ئه وسا بۆ ناو بزوتنه وه ی گۆڕانیش، راوه س���تان بۆ شیكاركردن و تێڕام���ان بۆ وێن���ه ی ئه م دۆس���تانه هه ڵده گرێ���ت س���ه دان هه زار وش���ه ی

له باره وه بنوسرێت، ده كرێت زۆر كه سی بێالیه ن و ده رونناس بتوانن له سه ر ناوی ئه م كه س���انه كاری قوڵ ئه نجامبده ن، تاوتوێی ئ���ه وه بكه ن و رۆبچنه ناو ئه و كاران���ه وه ك���ه له ناو ش���ۆڕش و دوای كردویانه ، كه س���انه ئه م راپه ڕینیشدا له و تێگه یشتنانه ی من هه م بوه بۆ زۆر وێنه ی ئه م كه س���انه هیچ كاتێك هیچ بیرو ئایدۆلۆژیای���ه ك، رۆژگارو روداوه مه زنه كان نه یانتوانیوه ئه م دۆس���تانه له ناكۆكی و رق و ناته بایی دوربخه نه وه و فێری خۆگونجاندنی���ان بكه ن، ئه مانه جۆره گیانێك بون ئه وه ی ده یژیاندن و ژیاندونی تاكو ئێس���تا گیانی ناته بایی بوه و زۆر كاتیش ده س���تكه وتی باشی بۆی���ان هه ب���وه ، هیچ كاتێك له س���ه ر بنه مان���ی مه عریفه كاری���ان نه كردوه و گوتارێك���ی دژ به یه كی���ان به درێژایی س���ااڵنی ته مه نیان به رێ���وه بردوه كه

هیچ كاتێك خزمه تی كۆمه اڵنی خه ڵكی نه كردوه ، هه ر ئه م جۆره گوتاره بو كه ده كرێت به گوتاری م���ردن ناویبه رین، سه رئه نجام ئه م دۆستانه نه توانیان نه له كۆمه ڵه تا سه ر بمێننه وه و نه توانیان له ناو یه كێتی���دا كاری جدی بكه ن و نه بزوتنه وه ی گۆڕاندا له ناو توانیش���یان كار بۆ گۆڕین���ی بیرو ره فتاری خۆیان بكه ن، به مه ش گۆڕان بۆ زۆر كه س كه له كه سانی سیاسی و رۆشنبیرو خۆیان ده بێته ده ك���ه ن وێن���ا س���ه ربازییدا ده س���تكه وت، به و واتایه ك���ه ئه مانه س���ه ره تا ده بنه گۆڕان و بانگه شه ی بۆ ده كه ن، به اڵم له دیوه شاراوه كه یانه وه دواتر ئ���ه م گۆڕانه ده كه ن���ه قازانجی پله و م���اده بۆ خۆی���ان و به داواكردنی پل���ه و موچه ی ب���ه رز ده گه ڕێنه وه ناو الیه نه كانی تر و س���ه دان نمونه ش هه ن كه ئه م دی���ارده ناته بایه ده رده خه ن.

دیاره هه میشه جواڵنه وه كان ئه م جۆره وێنانه ی تێده كه وێ���ت كه دڵنیام هیچ الیه نێك س���ود له تواناو مه به س���تیان وه رناگرێت، له كۆمه ڵه وه تا بزوتنه وه ی گۆڕان زۆر كه س ئاوا ژیاون و هه میشه گه مه یان به جواڵنه وه كان كردوه و كۆی خه ڵكیان كۆمه اڵن���ی داخوازیه كان���ی له ناو ناته بایه كانی خۆیاندا خنكاندوه . ئ���ه م مێژوه هه ڵگ���ری زۆر وێنه یه كه ده زانین ئه وسا لێیانراده مێنین كاتێك ك���ه بۆچ���ی شۆڕش���ه كانی ئێمه هیچ كاتێ���ك خۆی���ان له س���ه ر بنه مایه كی په یوه ن���دی رانه گرت���وه ، مه عریف���ی نێوان شۆڕش و س���ه ركرده كانی ئه گه ر مه عریفه ی له گ���ه ڵ نه بو كۆتایی هه مو ئه و شۆڕشانه كۆتاییه كی مه رگهێنه رو كوش���نده یه ، هه ر ئه م هۆكاره یشه كه وایكردوه زۆر كات كه س���ه باشه كانی ناو ش���ۆڕش له ژێر كاریگه ری كه س���ه

ده ره وه ی بخرێن���ه بێمه عریفه كان���دا ش���ۆڕش و ئامانجه كان���ی و كۆمه اڵن���ی خه ڵكی���ش به هه م���و قوربانیه كانیه وه باجی ئ���ه م هه ڵ���ه خراپان���ه بده ن. ده كرێ���ت له و لیس���ته ن���اوه بڕوانین له سااڵنی شه س���ت و حه فتاكانه وه كه ب���ۆ ئێس���تا ك���ۆی ته مه نی���ان له ناو شۆڕش���ه كان و جواڵنه وه كاندا كاركردن ب���وه بۆ هێنان���ه دی كه ش���ێكی تاڵ و تاریك، ئه م ناوانه زۆر كات نه ك هه مو هێزی خۆیان به فیڕۆداوه به ڵكو هاتون له به ریه كهه ڵوه شاندنی بۆ كاریش���یان س���ه دان ده نگی جدیتر كردوه به ته نیا له پێناو ئه وه ی خۆی���ان بتوانن بژین و ئیراده ی خۆیان سه ربخه ن، قۆناغه كانی ته مه نی ئه م ناوانه پڕه له وێنه ی نامۆ و سه یر س���ه یر كه ناكرێت وا به ئاسانی له بیری���ان بكه ی���ن و خوێندنه وه یان بۆ نه كه ی���ن، دیوی ن���اوه وه ی ئه م وێنانه

به زۆر ك���ه س ناخوێنرێن���ه وه ، ده بێت قۆناغ به قۆناغ به سه رهه ڵدان و ته مه نی ئه م ناوانه دا بۆ ئێس���تا بگه ڕێین، ئه م ناوان���ه ی ناو شۆڕش���ه كانی ئێمه ، له و وێن���ه نامۆیه دور نیه ، له و س���اوه بۆ ئێس���تا ك���ۆی كاره كانی شۆڕش���یان گۆج و ئیفلی���ج كردوه و ت���ا كۆتاییش ئه م ناوانه ناتوانن له هیچ ش���وێنێكدا وه كو كه س���انی رۆش���نفكرو سیاسی بژین و ده س���تبه رداری ئ���ه و رۆحیه ته ناكۆكه ی ناو گیانی خۆیان بن. كاتێك له دروستبونی كۆمه ڵه وه تا بزوتنه وه ی ژیانی له س���ه ر گۆڕان خوێندنه وه یه ك به ش���ێك له م كه س���انه ده كه ین ئه وه ده خوێنین���ه وه كه به چ جۆرێك ئه مانه ب���ۆ به ره نگاریی���ان سه رس���ه ختانه ویسته كانی خۆیان كردوه . له كۆی ئه م قۆناغانه شدا دواجار هیچیان نه یانتوانی سه ركه وتوبن.

له‌كۆمه‌ڵه‌ی‌ره‌نجده‌رانه‌وه‌تا‌بزوتنه‌وه‌ی‌گۆڕان...‌پاشماوه‌

پ����اش بیس����ت و پێنج س����اڵ له نوس����ینی تێزی کۆتایی مێژو دونی����ا له س����ه ر روبه رێک����ی پڕ له قه یراندا ده ژی. قه یرانی ئابوری، که هه ندێک به کۆتایی ش����ێوازی نیولیبرالی����زم ده یبینن، قه یرانی سیاسی که ده رئه نجامی قه یرانی ئابوریه که خۆی له هه ڵکش����انی هه روه ها ده بینێته وه، فاشیزمدا الوازبون و ناشیرینبونی ئه مه ریکا له دونیادا. ئێمه له س����ه رده مێکی مرۆڤایه تی ده ژی����ن. تایبه ت����دا بیرکردنه وه دای����ه له قه یران����ی چونکه ئاڵۆزه كان����ی له کێش����ه له بیست و پێنج ساڵی ڕابوردودا بیرکردنه وه یه كی ج����ۆره هه مو جی����اواز وه ه����ا بین����راوه ک����ه مرۆڤایه تی چونک����ه بێکه ڵک����ه

گه شتبوه خاڵێک که تێپه ڕاندنی مه حاڵ بو. باش����ترین ش����ت که م����رۆڤ ده توانێت بیکات بریتیه له چۆنێت����ی ب����اش به ڕێوه بردنی س����ه رمایه داری. سیس����ته می لێره وه ی����ه بی����ری کارگێڕی زۆر ئابوری و له بی����ری بااڵبو، زیاتر سیاس����ی و فه لس����ه فی. ب����ه اڵم له ئه نجام����ی قه یرانه ئابوریه کان ئێمه هه س����ت به گه شانه وه یه کی ده كه ین بیری چه پ به س����ودی له داکۆکیک����ردن له ماف����ی ژیان. ماف����ی ژیان ل����ه روی ئابوریه وه یانی دورخستنه وه ی پێداویستیه مرۆڤ ژیان����ی س����ه ره كیه كانی دابینکردنی له رێگای له ملمالنێ ب����ڕی داهاتی بنه ڕه ت����ی. نابێت م����رۆڤ له ملمالنێی یه كتردا بێت

ب����ۆ دابینکردنی بژێ����وی به ڵکو ده بێت کێبرکێ بگوێزرێته وه بۆ نێو کایه ی داهێنان. له ڕاس����تیدا هه م����ان دید بو له پش����ت تێزی دابه ش����کردنی داهاوتی سامانی به س����ه ر هه رێ����م سروش����تی که به یه كس����انی، هاواڵتیان����دا ئێمه له کتێبی حکومه تی هه رێم و پێشنیارمان سروشتیدا سامانی که بڵێی����ن ماوه ت����ه وه ک����رد. له کاتێکدا مێ����ژو کۆتایی تێزی ده کرێت مایه ی گاڵته جاڕی بێت تێزێکی له هه مانکات����دا ده كرێت جی����دی بێت. من هه م����ان ڕای ژیژاکم هه یه: له کاتێکدا هه مومان هه وڵئه ده ین گاڵته به فۆکۆیامان بکه ی����ن، له هه مانکاتدا هه مومان

هه مان ڕامان هه یه.

چاره‌که‌سه‌ده‌یه‌كه‌مێژو‌ته‌واوبوه!...‌پاشماوه‌

هه لی كاركۆمپانیای )جبل لبنان( پێویستی به )25( كه س هه یه له ڕه گه زی )نێر( بۆ كاری ) كارگوزاری سه رشه قام ( به مووچه ی مانگانه ی ) 500.000( پێنج سه د هه زار دیناری عێراقی له ڕۆژێكدا )8( كاتژمێری كاركردن، هه ركه س خوازیاری كاركردنه له ماوه ی )15( رۆژدا س���ه ردانی به ڕێوبه رایه تی كاری س���لێمانی بكات له ش���ه قامی مه وله وی _ سه رووی به ریده كه ته الری

به ڕێوبه رایه تی ده سته به ری كۆمه اڵیه تی بۆ كرێكاران نهۆمی سێهه م ...یان په یوه ندی بكات به م ژماره ته له فونانه وه :

0748042194307719214822

رونكردنه وه

له ژماره )430( و الپه ڕه )16(ی رۆژنامه ی ئاوێنه دا بابه تێكی س���ه باره ت به خانمێكی خاوه ن پێداویستی تایبه ت به ناوی "ته نیایی ئێس���تای ئێمه یه " ئاماده كرابوو، كه باس���ی له خه م و ئازاره كانی به ڕێزێک ده کرد به ناوی به یان، ئه م بابه ته وه ك ماده یه كی رۆژنامه وانی مامه ڵه ی له گه ڵ كراوه و ته نها مه به س���تی پیش���اندانی الیه نی ئازاری مرۆیی ئه و بووه و له گه ڵ داوای

لێبوردن و رێزو خۆشه یستیمان بۆ ناوبراو.

رۆژنامه ی ئاوێنه

ئا: ئیحسان مه ال فوئاد

كۆمپانیا جیهانییه كانی بواری وزه زۆرترین خاڵ و بڕگه كانی یاسای

نه وت و گازی هه رێمیان پێشێلكردوه ، به اڵم لێپرسینه وه یان له گه ڵدا ناكرێت،

سه رۆكی لیژنه ی وزه و سامانه سروشتییه كانی په رله مانیش ده ڵێت،

ئێمه ده یانده ینه دادگا.

بواری ژینگه ، به بڕوای ش���اره زایانی یه كێ���ك له گرنگترین خاڵه كانی تایبه ت حكومه ت���ی له یاس���اكانی به ژینگ���ه هه رێم له الیه ن كۆمپانی���ا بیانیه كانه وه خاڵی سێیه می ئه ویش پێش���ێلكراوه ، بڕگه ی چواره می ماده ی 37ی یاس���ای ژم���اره 22ی س���اڵی 2007ی ن���ه وت و گازی هه رێمی كوردستانه ، كه له باره ی پاراس���تنی ژینگه وه هاتوه ، "پێویسته هه ڵس���وكه وتانه ئ���ه و و رێ���گاكان به كاربهێنن كه كارلێكردن له پرۆسه كانی

نه وت له سه ر ژینگه كه مده كاته وه ". له وباره یه وه هیمداد فه یسه ڵ، شاره زای بواری بازرگانی نه وت و گاز له لێدوانێكدا ب���ۆ ئاوێن���ه وت���ی "ج���ارێ كۆمپانیا له س���ه ره تای ن���ه وت جیهانییه كان���ی وه به رهێنان���ی نه وتدان، بۆیه حكومه ت هه ندێك كات چاوپۆش���ی كردوه ، به اڵم بۆ چاره س���ه ركردنی ژینگ���ه و بابه تی چه ند ساڵی ئایینده ده بێته كێشه یه كی جیدی و گه وره ، بۆیه پێویسته حكومه ت

گرنگی به چه ن���د الیه نێك بدات یه كێك له و الیه نانه بابه ت���ی ژینگه یه و كرۆكی

كێشه كانه ".له به رامبه ردا د. بێوار خنسی راوێژكار سروش���تییه كان س���امانه له وه زاره تی "پێویس���ته راگه یان���د، به ئاوێن���ه ی پسپۆرانی ژینگه كار له سه ر ورده كاری و ئه گه ره كانی پیسبونی ژینگه بكه ن، ئایا

ده رهێنانی نه وت چ كاریگه رییه كی هه یه له س���ه ر ئاوو زه وی و زه وی كشتوكاڵی و ه���ه واو سروش���ت به گش���تی". ناوبراو ئاماژه ی به وه ش���كرد كه له ده س���توری هه رێم هات���وه نابێت هیچ بیره نه وتێك هه ڵكه نرێت و هی���چ چاالكییه كی نه وتی هه بێت تاوه كو لێكۆڵینه وه ی ورد له سه ر ئ���ه و ش���وێنه و ده وروب���ه ری ده كرێت،

كێش���ه له هه ندێك ش���وێن هه رچه نده دروستبوه .

ه���اوكات پس���پۆری ب���واری ژینگه و ئاودێری، موته ڵیب ره فعه ت له وباره یه وه ده ڵێ���ت، "به داخه وه تا ئێس���تا كه س نازانێ���ت چی ب���ه م هه مو پاش���ماوانه ده كرێ���ت؟، ئای���ا ب���ه چ ش���ێوه یه ك له ناوده برێن؟، ئایا وه كو پاشه ڕۆكانی تر

به شێوه یه كی هه ڕه مه كی له ناوده برێن".له به رامبه ردا س���ه رۆكی لیژنه ی وزه و س���امانه سروش���تییه كانی په رله م���ان ش���ێركۆ ج���ه وده ت بۆ ئاوێن���ه وتی، "ئێمه به گه رمی چه ن���د به رنامه یه كمان یاسای له روی یه كه م ده س���تپێكردوه ، هه رێم���ی گازی ن���ه وت و س���ندوقی كوردس���تان ك���ه له ئێس���تادا ئاماده ی ده كه ین، بڕگه یه كی سه ره كیمان داناوه ك���ه جگه له وه ی كۆمپانی���اكان ده بێت كار له و بواره دا بكه ن، به هه مانش���ێوه له داهاتی ئه و س���ندوقه به شێكی باش ته رخانده كرێت بۆ فریاكه وتنی ژینگه ".

له كاتێكدایه له خولی پێش���وی ئه مه په رله مان���دا س���ه رۆكی لیژن���ه ی وزه و سامانه سروشتییه كان باسی له وه كرد ك���ه "ئێمه چه ندین كۆمپانیامان داوه ته دادگا كه چی دادگه لێپرسینه وه ی له گه ڵدا نه كردون و بابه ته كه ی پشتگوێخستوه ".

كۆمپانیان، كاری چۆنیه تی له باره ی له خاڵی سێیه می بڕگه ی دوه می ماده ی 36ی یاس���ای نه وت���ی هه رێم، هاتوه ، "ده بێت كه س���ی رێگه پێدراو هه مو ئه و شتانه ی له پرۆسه كانی نه وت له ناوچه ی گرێبه س���ته كه الببات و پاكیانبكاته وه پیس���ییه ی ئه و پاككردنه وه ی وه ك���و له ئه نجامی پرۆسه كانی نه وت په یدابون یان خه رج���ی ئه و پاككردن���ه وه بدات

به هه رێم".رێكخ���راوه راپۆرت���ی به پێ���ی ناحكومییه كانی ئه و بواره ، كومپانیاكان

هیچ خاڵێكی یاساكانی هه رێم جێبه جی ناكه ن، به تایب���ه ت بواری ژینگه ، به اڵم هیچ رێوشوێنێكی یاساییان له به رامبه ردا

نه گیراوه ته به ر.وتی له وباره یه وه جه وده ت ش���ێركۆ "نابێت كه س له یاسا ده ربچێت و ئه گه ر پێشوتر پێشێلكرابێت، ئه وا له م خوله دا

رێگه ی پێنادرێت و ده یانده ینه دادگا".گۆران ته ندروستی پزیشكی هاوكات كاریگه رییه س���لبیانه ی ئ���ه و عه بدواڵ كاركردنی كۆمپانیا نه وتیه كان له س���ه ر ژینگه ده خاته روو ده ڵێت "پیس���كردنی نه وتییه كانه وه كۆمپانیا له الیه ن ژینگه چه ندین جۆر زیانی هه یه ، له وانه ئافره تی دوگیان نزیك له كێڵگه نه وتییه كان زیاتر له ئافره تی دیكه توشی له بارچون ده بن، خه ڵكی ئه و ناوچان���ه زیاتر له خه ڵكی ناوچه كانی تر توشی شێرپه نجه ده بن، به تایبه ت منداڵی خوار ته مه ن 10 ساڵ، هه روه ه���ا چه ندی���ن ج���ۆری ژه هر له و

ئه نجامه دا باڵوده بنه وه ".به پێی راپۆرت و په رتوكه كانی رێكخراوی مه سه له تا ئێستا رێكخراوه كانی بواری ژینگه و ده س���ته ی ژینگه ی هه رێم زۆر الوازب���ون له به دواداچون بۆ ئه و بواره و

كاری كۆمپانیاكان.له ئێس���تادا كوردستان دابه شكراوه ته سه ر 57 بلۆكی نه وت و گاز به مه به ستی پشكنین و گه ڕان و دۆزینه وه و هه ڵكه ندن و ده رهێنان و فرۆشتنیان له الیه ن كۆمپانیا

جیهانییه كانه وه .

كۆمپانیا‌جیهانییه‌كانی‌نه‌وت‌یاساكانی‌‌هه‌رێم‌جێبه‌جێ‌ناكه‌ن

پاشماوه یه کی کۆمپانیاکانی نه وت له گه رمیان

سەرۆک و جێگرەکەیلەسەردەمی کۆلێرادا!

سلێمان عەبدواڵ یونس

سیاس���ەت لەهەرێمی ئێمەدا خاڵیە لەمتمانە. خاڵیە لەگیانی هەڤاڵبەندی و خاڵی���ە لەو ڕایەڵە گرنگ و مەتین و کۆمەاڵیەتیەی، کە شوناس���ی پۆزەتیڤی کۆمەڵگای کوردستان و خه سڵەتی مانەوەو بەهێزبونی کۆمەڵگای سۆزنشینی

ڕۆژهەاڵتە. لەدنی���ای حزبی کوردیدا ئ���ەوەی بەتەواوەتی کاڵبۆت���ەوە متمانەو ڕێزو خۆشەویستی نێوان سیاسیەکان و تەنانەت هەڤااڵن و ئەندامانی یەک حزبیشە. کاڵبونەوەی���ەک، کە جوانیەکانی واڵتی ئێمەی کوش���ت و خ���ەون و خەیاڵ و بەها ئەخالقیەکانی ئەم مەملەکەتەی وردوخاش���کردو رس���تێک لەنامۆبونی

کۆمەاڵیەتی لەگەڵ خۆیدا، کردە گەردنی یەک بەیەکەمانەوە. بەداخ���ەوە ئەم کاڵبونەوە نێگەتیڤە، هەر زو لەهەناوی خۆیدا، کۆمەڵێک شتی نەخواس���تراوی هێنایەبون. ش���تەگەلێک، کە نامۆبون بەسەرزەمینی کوردەواری و نامۆبون، بەئەدگارو بەئاکارو ناکۆکبون بەهەڵوێست و بەمۆڕاڵی ئینس���انی کوردی. ش���تگەلێک، کە میزاجی جوانی ناو سیاسەتی کوشت و لەگەڵ خۆیدا زۆرێک لەمیراتی بەنرخی ناو دنیای شۆڕشگێڕی و حزبایەتیمانی

بەهەدەردا.لەسایەی ئەم دۆخە حزبیە مادی و خاڵی لەفکرو مۆڕاڵ و ڕوئیاو مەعنەویەدا، خەریکە مۆڕاڵ و بەهاو وەفاداری و ڕۆحیەتە بڵندەکانی هاوڕێیەتی بەیەکجاری ماڵئاوایی دەکەن. خەریکە هەمو ش���تێک کێش���انەو پێوان���ەی مادیبونێکی ئەبس���راکت وەردەگرێت و چەمکی هەڤاڵبەندی کە چەمکێکی پایەداری واڵتی ئێم���ە بوە، بەتەنها دەبێت���ە یادەوەریەکی ش���یرین. یادەوەریەک، کە هیچ کونجێکی لەناو کایەکانی حزب و هیچ س���وچێکی لەناو س���ایەو ساباتەکانی

سیاسەتدا بۆ نەهێڵراوەتەوە. لەدوای ڕاپەڕینەوە جوانیەکانی ناو سیاس���ەتمان کوشت و بەکۆمەڵ بەهاو دیسپلینە سپیەکانی ناو حزبی کوردیمان لەناو ماکینەیەکی حزبایەتی ڕەشدا هاڕی و تەالرێک لەدیاردەی نامۆو تەالرێک لەدڵڕەقی ناو سیاسەت و تەالرێک لەبەرژەوەندی ئینسانکوژمان لەسەری بەرزکردەوە. تەالرێکی مادی موجەڕەد. تەالرێکی تژی لەئیرەی و س���یخناخ لەبەدبینی و لەس���ڕینەوەی نامٶڕاڵیانەی یەکتری. تەالرێک، کە تیایدا، هەڤاڵبەندی وەکو پرس���ێکی هیوماندۆس���ت، بارگ���ەی خۆی دەپێچێتەوەو ڕایەڵە مانادارو ڕەنگاوڕەکانی ناو دنیای زەردو

سوری نەریتە جوانەکانمان بەهەوارێکی سیاسی خاڵی لەوەفا دەسپێرێ!بیس���ت س���اڵە لێرە حزب بەدەس���ت تاعون���ی کۆلێرایەک���ی کۆمەاڵیەتی کوژەوە گیرۆدەیە. تاعونێک، کە ئەفس���وس تیایدا، واخەریکە یەک بەیەکی جوانیەکانی س���ەردەمی ش���اخی شۆڕشگێڕان و س���ەردەمی ڕاپەرینی ئێمەو سەردەمی خۆشەویستی نەوەی ئێس���تامان دەکوژێت. تاعونێک، کە بیست س���اڵە بێ پەروا چون تاعونی کۆلێرا، دەچێتە ناو مێژوی شۆڕش���گێڕەکان و تێکەڵ بەخوێن و تێکەڵ بەژیان و تێکەڵ و بەدین و تێکەڵ بەنیشتیمان و تێکەڵ بەڕوئی���او ڕوانین و تیکەڵ بەخەون و خولی���او بیرکردنەوەمان دەبێت و مردنی پەیوەندی���ە کۆمەاڵیەتیە جوانەکانی نێوان خەڵک و خاک و خوای ئەم هەرێمە

زیندە بەچاڵ دەکات!لەس���ەردەمی ئەم تاعونە حزبیەدا، نامەک���ەی نێچیرڤان بارزانی بۆ عیماد ئەحمەدی جێگری، لەئەندێش���ەی مارکیزێکی سیاس���ی ک���ورد دەچێت، کە ڕۆمانی وەفاو ک���ە ڕۆمانی متمانەو کە ڕۆمانی خۆشەویس���تی کارکردنێکی

پێکەوەییمان لەسەردەمێکی دژواردا بۆ دەگێڕێتەوە!

نوێنه‌ری‌ئاوێنه‌‌له‌ئه‌وروپاشوان‌حه‌مه‌‌ـ‌نه‌رویج004799004729

hamashwan.awene@yahoo.noAweneکوا لێکۆڵینەوەی یاسایی لەخوێنی کاوه گه رمیانی، سەردەشت عوسمان، سۆرانی مامە حەمە، عەبدولستار تاهیر

خاوه‌نی‌ئیمتیاز:‌کۆمپانیای‌ئاوێنه‌سه‌رنوسه‌ر:‌سه‌ردار‌محه‌مه‌د

ریکالم

"داعش" ژیان له مندااڵنیش تێکده دات

Die Welt: فۆتۆ