34
МАКЕДОНСКА РИЗНИЦА 47 ЈУНИ 2016 ГОДИНА ISSN: 1857-8314

Македонска Ризница 47

  • Upload
    -

  • View
    230

  • Download
    2

Embed Size (px)

DESCRIPTION

 

Citation preview

Page 1: Македонска Ризница 47

1

Македонска Ризница, бр. 47

МАК

ЕДО

НСК

АРИ

ЗНИ

ЦА

47

Ј

УНИ

201

6 ГО

ДИ

НА

ISS

N: 1

857-

8314

Page 2: Македонска Ризница 47

2 3

Лакримариј

Го испратив мажот ми на војна,

Си го купив шишето за солзи

И го викнав сонцето дома.

И му реков да седи до мене:

Да ме гледа, да се гледаме,

Да не ми е празна собата.

И да ми свети додека ќе плачам,

Дур го полнам шишето со солзи,

Да не, без нив, да се посрамотам:

Да немам со што да го пречекам.

О, ти сонце, што секаде гледаш,

Кажи колку пати го наполнив садот

И, колку пати го истурив, кажи

И дека уште плачам, собирајќи солзи,

барем солзи да му однесам на гробот.

Петре М. Андреевски

Почитувани читатели, содржините на новиот број на „Македонска Ризница“ се надеваме дека ќе го задржат вашето внимание, она за на што ние сакаме да посветиме внимание е „лакримариј“. Тоа мало шишенце европските дворјанки го користеле за собирање на детски солзи за разубавување на лицето. А нашите мајки, пак, ги собирале своите солзи за да имаат што да однесат на гробишта.

Со почит, БЛАГОЈЧЕ АНДОНОВ

Македонска Ризница број 47

јуни 2016 година

Уредник:Благојче Андонов

Редакција: Гоце Панговски

Соработници: Кирил ИговскиГоце ПоповскиВладо ЈаневскиБлаже Буровски

Лого: Сашо Гачев Издавач и дизајн: Александар Стеванов

Page 3: Македонска Ризница 47

3

Македонска Ризница, бр. 47

Во овој број ќе читате:

ПРИЛОГ КОН „ДОКУМЕНТИ, СКАЗНИ И ПЕСНИ СЛОВЕНСКИ ВО ЈУЖНА АЛБАНИЈА“, ПАРИЗ 1936 Кирил Иговски ...................................................................................................................................................... 04

МАКЕДОНЦИТЕ ВО БОРБИТЕ НА СРЕМСКИОТ ФРОНТ Редакција ............................................................................................................................................................... 12

РЕЧИСИ СРЕЌНИОТ ЧОРАП Владо Јаневски .................................................................................................................................................... 25

ГАЛЕРИЈА: РЕПРОДУКЦИИ СО ХРИСТИЈАНСКА ТЕМАТИКА Блаже Буровски ..................................................................................................................................................... 26

Page 4: Македонска Ризница 47

4 5

рофесорот Андре Мазон, познат француски научник - лингвист, во 1936 година во Париз ја издал книгата „Документи, сказни и песни словенски во Јужна Албанија“. Запишани на македонски јазик, со латинична азбука и преведени на француски јазик тој објавува писма, приказни и песни што ги собрал во околните села во Корча: Бобоштица на 8 километри и Дреновјани на 4 километри од

Корча (Горица). Објавува и делови од преведеното евангелие на македонски јазик, а напишано со грчка азбука, која преведувачите на македонски јазик најдобро ја знаеле; Евангелието го нашол во манастирот Свети Јован во Бобоштица, во кој манастир еден од преведувачите Теодор Икономо бил Игумен. Во книгата, покрај приказните и песните, дава и граматичка, лексичка и синтаксичка

ПРИЛОГ КОН „ДОКУМЕНТИ,

СКАЗНИ И ПЕСНИ СЛОВЕНСКИ ВО

ЈУЖНА АЛБАНИЈА“, ПАРИЗ 1936

Автор:

КИРИЛ ИГОВСКИ

П

Page 5: Македонска Ризница 47

5

Македонска Ризница, бр. 47

анализа на јазикот на македонското население во Јужна Албанија. На крајот од книгата поместен е речник со повеќе од 3.000 зборови од тие краеви и со француски објаснувања.

Овде посочуваме само неколку приказни и песни од оваа вредна книга, која уште од времето меѓу двете светски војни најдобро сведочела за виталноста на јазикот со кој се служат Македонците во Албанија, а кој како наречје малку одстапува од денешниот македонски книжевен јазик.

Смртта на Крали Марко

Крали Марко бје болен клате. Имаше ена сестра. Та сестра му јо питаше за невеста

еден слеп човек. Кај шчо бјеленјат во постелата сестра му плачеше нат него,

салѕата му панваје нат убразо Марко Кралу. И тој рече : “Ајде, ајде, ешче не умрен јаскај ми

капи кашчата“. Сестра-му му рече : “не капи кашчата, не капи кашчата; капе салѕата моја“. - “Зошчо“ ј‘упитви тој. - “Ишчи да ме

земи филано со зор без да гу ита ја“.

Тој и вели : “Зем коно, оди у налбатино да кови коно“. Го звје коно сестра-му, отиде у налбатино : “На, рече, сој кон да го ковиш“.

“Добре, ји рече налбатино, го кова око те зема тебе невеста“. Тас чупата го звје коно назат

некован.

Отиде плачешчем при брата је. И рече брат је ; “Земи сабјата оди да ти ју‘сточи тој шчо

точи сабје“. Јо звје сабјата, отиде да ју‘сточи. Тој шчо точеше и рече : “Добре, око те зема

невеста т‘у‘сточва“. Звје сабјата назат бес да ју‘сточи.

Отиде опет при брата је плаченичким, му каза све шчо гјаниса. Тој и рече : “Зем ен вилар

платно да ми завијеш трупо“. Го зави всејо труп. Вјана коно, звје сабјата в раце, отиде

у тој шчо точеше сабје и му рече : “Дај ми левата рака“. Тој му даде и му смана десната

: “Сас рака не иташе да источи сабјата“. Отиде у налбатино и тому мусмана десната

рака, зошчо не иташе да кови коно.

Сетни отиде, уби и тогва шчо ишчеше да земи сестра му за невеста со зор. Отк‘ен битиса свие, отиде дома, г‘одварзаа от платното и

умре, му с‘изронаје коскете.

Page 6: Македонска Ризница 47

6 7

Page 7: Македонска Ризница 47

7

Македонска Ризница, бр. 47

Свадбарска

Поминала мајка

покрај манајстиро

карши безестено

Шчо там виде очи?

Ено младо мумче

пот сјанка седаше

перцата гребјаше

сермата рендаше

сватови берјаше

книга потпишваше

Ф Кочра кинисвјаше

Невјаста земјаше

(Испеана од Елена Цанцова од Бобоштица)

Page 8: Македонска Ризница 47

8 9

Песна насловена „Совети за безбедност“ од Андре Мазон

Не спи, не дремина мали врати

мор Софијо селвијооти ти се фале

селцкити беќаримор Софијо селвијо

оти те фатвеза русата коса

мор Софијо селвијота те заведе

мор Софијо, селвијово темњате кашче

со гољаме грање

(испеана од Елена Цанцова од Бобоштица

Page 9: Македонска Ризница 47

9

Македонска Ризница, бр. 47

Фелка

Сакам да ти дојда, мор карлешкосакам да ти дојда, румбулачкоу тебе на госте, мор карлешкоу тебе на госте, румбулачкоНа стол да ти сена, мор карлешкоНа стол да ти сена, румбулачкоВино да ти пија, мор карлешковино да ти пија, румбулачкоСо кален бирбилка, мор карлешкосо кален бирбилка, румбулачкоИ со чешма трендафилка, мор карлешкои со чешма трендафилка, румбулачкоДа те премолитва, мор карлешкода те премолитва, румбулачкоДа ми се кердисаш, мор карлешкоДа ми се кердосаш, румбулачкоЕнаш та за веко, мор карлешкоЕнаш та за веко румбулачко

(Пеена од Елена Цанцова и од Тодораки Цанцов од Бобоштица)

Page 10: Македонска Ризница 47

10 11

Крадецот на грозје

Н‘утрината по росјатадејгиди Митра, деј

ми отиде по лозјатадејгиди Митра, деј

По лозјата Бобовичкедејгиди Митра, деј

Да ми бери бјало грозједејгиди Митра, деј

Бјало грозје лисичаводејгиди Митра, деј

Та ми‘о фати пандарчјатодејгиди Митра, деј

Пандарчјато измерчјатодејгиди Митра, деј

Та м‘извади восрет селодејгиди Митра, деј

Page 11: Македонска Ризница 47

11

Македонска Ризница, бр. 47

Покрај песните и приказните Андре Мазон во Корча(Горица) и во околните села забележал и начини на изразување на добредојде, на учтивост, на сочувство, на радост од принова и слично. Еве неколку од бележаните начини на поздравување :

1. Добре дојде; Добре си дошел; Добре сте дошле; Добре те најдој; Шо чиниш, ка си?

2. Добре, сполај Богу; Добре да ни бадиш; Да си жиф;

3. Добар ден; Добро утро; Добар вечер; Добре к вечеру; Добра ви ношч; Подобро и вам; Поможи Бок; Пома Бок;

4. Дај ти Бок добро; Со здравје; Да усуниме со здравје;

5. Ти се клане со здравје; Седи со здравје; Седи;

6. Да ви сјај Госпо; Кланатје дома; Напрезна ти работа;

7. Добре дојде; Да ти се сирове рацете(или рамената); Да ти с‘исуше рацете;

8. Да ти је слатко; Добар очекс; Сполај ти, повели; На здравје(или наслатко);

9 Здраф та весел;

10. Со здравје да го носиш; Со здравје и много друге; Зарадван; Зарадвани;

Page 12: Македонска Ризница 47

12 13

Сремскиот фронт во историската наука е оценет како еден од најтешките, најтрајните и најпознатите боиштата на народно-ослободителната борба против германскиот окупатор во ослободување на Југославија. Овој фронт се создава по повлекувањето на Германската армија од Грција,кон крајот на октомври 1944 година и трае до 12 април 1945 година.

Во борбите на Сремскиот фронт земаат учество Народно-ослободителната војска, Црвената армија и бугарската народна армија. Народно- ослободителната војска се состоеше од 12 единици, меѓу нив учество зема и Македонскиот XV корпус во чиј состав влегува 42. и 48. македонска дивизија и I и II Македонска артилериска бригада со околу 25.000 борци и старешини.

МАКЕДОНЦИТЕ ВО БОРБИТЕ

НА СРЕМСКИОТ ФРОНТ

Автор:

РЕДАКЦИЈА

В

Page 13: Македонска Ризница 47

13

Македонска Ризница, бр. 47

Фото албумот е дел од оставината на Гоце Поповски од неговото учество во партизаните на Сремскиот фронт а покасно и во ослободувањето на Хрватска, воедно и благодарност до неговиот внук Гоце Поповски за отстапување на истите.

Page 14: Македонска Ризница 47

14 15

Page 15: Македонска Ризница 47

15

Македонска Ризница, бр. 47

Page 16: Македонска Ризница 47

16 17

Page 17: Македонска Ризница 47

17

Македонска Ризница, бр. 47

Page 18: Македонска Ризница 47

18 19

Page 19: Македонска Ризница 47

19

Македонска Ризница, бр. 47

Page 20: Македонска Ризница 47

20 21

Page 21: Македонска Ризница 47

21

Македонска Ризница, бр. 47

Page 22: Македонска Ризница 47

22 23

Page 23: Македонска Ризница 47

23

Македонска Ризница, бр. 47

Page 24: Македонска Ризница 47

24 25

Page 25: Македонска Ризница 47

25

Македонска Ризница, бр. 47

Речиси среќниот чорап Автор: Владо Јаневски

Page 26: Македонска Ризница 47

26 27

ГАЛЕРИЈА:РЕПРОДУКЦИИ

СО ХРИСТИЈАНСКА ТЕМАТИКА

Автор:

БЛАЖЕ БУРОВСКИ

Репродукции на слики со христијанска тематика од Блаже Буровски од Берово.

Page 27: Македонска Ризница 47

27

Македонска Ризница, бр. 47

Page 28: Македонска Ризница 47

28 29

Page 29: Македонска Ризница 47

29

Македонска Ризница, бр. 47

Page 30: Македонска Ризница 47

30 31

Page 31: Македонска Ризница 47

31

Македонска Ризница, бр. 47

Page 32: Македонска Ризница 47

32 33

Page 33: Македонска Ризница 47

33

Македонска Ризница, бр. 47

Мoжете:

да споделите – да умножувате, дистрибуирате, јавно да го прикажувате или јавно дигитално да го прикажувате делото.

Под следните услови:

Наведи извор — Морате да го наведете изворот на ист начин како што тоа го направил авторот или давателот на лиценцата (но не на начин кој би сугерирал дека тие ве поддржуваат вас или вашето дело).

Некомерцијално — Не смеете да го користите ова дело за комерцијални цели.

Без адаптирани дела. — Не смеете да го промените, трансформирате или да го адаптирате ова дело.

Е-пошта:[email protected]

Page 34: Македонска Ризница 47

34 PB