1190
13 Tavi 1. fsiqologiis mecniereba Cvens cxovrebaSi Tavi 1. fsiqologiis mecniereba Cvens cxovrebaSi Tavi 1. fsiqologiis mecniereba Cvens cxovrebaSi Tavi 1. fsiqologiis mecniereba Cvens cxovrebaSi ratomaa fsiqologia unikaluri? ratomaa fsiqologia unikaluri? ratomaa fsiqologia unikaluri? ratomaa fsiqologia unikaluri? gansazRvrebebi fsiqologiis miznebi fsiqologia Cvens cxovrebaSi: ratomaa saWiro fsiqologiis Seswavla? fsiqologia Cvens cxovrebaSi: ratomaa saWiro fsiqologiis Seswavla? fsiqologia Cvens cxovrebaSi: ratomaa saWiro fsiqologiis Seswavla? fsiqologia Cvens cxovrebaSi: ratomaa saWiro fsiqologiis Seswavla? Tanamedrove fsiqologiis ganviTareba Tanamedrove fsiqologiis ganviTareba Tanamedrove fsiqologiis ganviTareba Tanamedrove fsiqologiis ganviTareba fsiqologiis istoriuli safuZvlebi Tanamedrove fsiqologiis mimdinareobebi ras akeTeben fsiqologebi ras akeTeben fsiqologebi ras akeTeben fsiqologebi ras akeTeben fsiqologebi fsiqologia XXI saukuneSi: vifiqroT momavalze fsiqologia XXI saukuneSi: vifiqroT momavalze fsiqologia XXI saukuneSi: vifiqroT momavalze fsiqologia XXI saukuneSi: vifiqroT momavalze sakvanZo sakiTxebi sakvanZo sakiTxebi sakvanZo sakiTxebi sakvanZo sakiTxebi ZiriTadi cnebebi

ფილიპ ზიმბარდო - ფსიქოლოგია და ცხოვრება

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ფილიპ ზიმბარდოს ბრწყინვალე სახელმძღვანელო წიგნი ყველასთვის ვისაც ფსიქოლოგია აინტერესებს.

Citation preview

13 m.n 1. tn+c,nnt +,lnr. lt ,Ir.n m.n 1. tn+c,nnt +,lnr. lt ,Ir.n m.n 1. tn+c,nnt +,lnr. lt ,Ir.n m.n 1. tn+c,nnt +,lnr. lt ,Ir.n r.,+.. tn+c,n. ln.crn? r.,+.. tn+c,n. ln.crn? r.,+.. tn+c,n. ln.crn? r.,+.. tn+c,n. ln.crn? ,.lt.1trn tn+c,nnt +n1ln tn+c,n. lt ,Ir.n: r.,+.. t.!nr tn+c,nnt t\.c.? tn+c,n. lt ,Ir.n: r.,+.. t.!nr tn+c,nnt t\.c.? tn+c,n. lt ,Ir.n: r.,+.. t.!nr tn+c,nnt t\.c.? tn+c,n. lt ,Ir.n: r.,+.. t.!nr tn+c,nnt t\.c.? m.l.+nr tn+c,nnt ,.lnm.r. m.l.+nr tn+c,nnt ,.lnm.r. m.l.+nr tn+c,nnt ,.lnm.r. m.l.+nr tn+c,nnt ,.lnm.r. tn+c,nnt nt,rncn t.ucn m.l.+nr tn+c,nnt +n+nnl.rn r.t .ml tn+c,nr.t .ml tn+c,nr.t .ml tn+c,nr.t .ml tn+c,ntn+c,n. XXI t.ln: nn+rm ++..c1tn+c,n. XXI t.ln: nn+rm ++..c1tn+c,n. XXI t.ln: nn+rm ++..c1tn+c,n. XXI t.ln: nn+rm ++..c1t..lu t.nmIn t..lu t.nmIn t..lu t.nmIn t..lu t.nmIn unrnm.nn ,ln 14 1954\ctrmcn,.,nt1l.t+.t.t.+.rmc+r.ln,`.t ,.l.mcntt.!t\nl..t+n,t.++n,.l.ln,.+n,.l..r+cnt+nInnm., ..ln.lnn.mmr.ln.ln.nttcntt,r,.,n..lln,.+,I.nn.. 1l.tnt.t.+.rmct,.n.\(,nc.1.r.nm.rn1+++n..r+Inln. tn+c,ntn.tI.t,n.crn+,lnrnt\.r++.n,lcntlt. r+c+.,t.t.+.rmctcntn,n\.rn,nlt.n,nl.mc.n +,(cn.n+.1.r+t,r,nrcnt\.c...ln.l.1.r(nm.n +++nn..+,(.trm-rmntn+c,nt.l,c.rntl..r+c+., ..ln.l .m. ,n ncn. .nm+ln. (Whiteman, 1993, 49-51 ,.): ,t,nr.,.tcnnrntIm..mtn.`.r.tt..,.rm+ln+mIlnt +nInnmt,r.lntn.\(nmtc.n.unrnm.n.n`nrcc.tn.,.+n(l +mnn.r+c1,.nr,t.rm-1.l,nn.mmrnmnln.r+cn,.lnt rnt,.rn.tI.+Irn.tc,r.nnnl,rn..+t\.ctr,cn.l. r+c1, t mnln I.,..... .t .+ mnlt .lnn n. +n,n m.l+n+nrnm t.+nn .+ nmIt: "+.lm.r+cnmnl.+,\lm(c.1+,.n?.lr+cnmm.+.n,nln.m (c.1 +,.n?". +.lm ",nn" mnl."..... tc 6-n.l 9 \c.+n 16 .n ,.+nmI. +.m,.l .m+. .nrn. mmrn mnl.. nt (c.1 +,.n +\l.m. m.l.,+.mtmnl. n..I.tn.mt. r,r, "t.tn.+l". .r n.,.n\(nm. r+ t rn mnl. .tc,r.n nnl,rn.. .lnt rnt ,.rn.. mrm+,+..+.+nnln..r+(.ntrnmnl. ,n.n,.+n(r..tn,n m.lIn..nr+ntcr1c,.,t.r+cn,300-1+,.1.,.rc+. ,.+c.+ ,nl.. n,n .t .Itlnm: 1.l,n .n 6. 7 .l 8 \cnt .t.n +,. t.m.rn ,nt t.I .rtcn l,.,nrn t,r,n`nt ,(.n..... nuccn .r n..tl.. r+ c.rlnlnt t.,r.t t .n. nt r,r, lnt+nrntI..n.+n.ln.r+cn,..r.nn.++n.rct,.,tt.,.rt t.1,.n.n.`nrlcn,.lnm.rnt`r,tnn.1n.lnll.+.mnl.mc.n n+l..r.t,.ncrntlnlnn..+n.1rnm.(c.tn+c,nt\rn .+,.r.n .Itlnn. +ntc n,t. In.m. r.,+ .+ln. .+ l.t tn+c,nrn cnt +l.mIrt nnnn 1+++n.1l.tnt.t.+.rmct,.n.\(,nc.1n.n+.1.mr,r.tn+. +mcn +(lnt +t.Ic.+ t,r,.,nnt tn+c,nrn n,n? 15 l,c.rntl.+nmnmttn+c,nrncnt`,l,nr,.cl.1 r,r,,.ccn.n.+n.lnt..tt.1,.nnt,Ir.1.t+.,.cnmn.+ t.Ic+ut.lctunrnm.n+n1l1+nmnmt:\.,n(.lm+,1.r.n.t.n., .n.+n.lrn,.+,nncnttnrmctn.I\ncncnm,.+.clm.tn t..c.t+,,+tm.l,rcmntu.cn.r+cn,lt,Ir.t .(.cnt.tn+c,n.n.,Ir.,nlntn.tn+nntnl.,.lntnr,nn.l .n.+n.lnt+,nt,.r,.l,.l1+nc.+n+n,n(.lt.nt\.cnmntm`r,tt. r+cn,.1rnt++lt,r+,r.t+n.ln!lm+lt,.+,nnc.t:+.,.cnm.n. ntmt.nmIt.r,rn,..:r,r.tn+.+mt.+(.rt.r,rt\.cm. rmnrmm tIm.l. .1rlm. n+.Itrm. ,nnm ,..rnm .n.+n.lnt ,Irntrnr.+.,cn,.+cnln.r,rn,...r,rn.r.,+ l.Icltn1+rt.n.+n.ln.r,r(.rn.mrm+.lmn.r.,++r,Il. r.,+.rn.l.,rtncn.r.,+..nnn.ltn+nr.n.n.ct..lm. r,rnuc.,.+n(lmtn+c,nrn,nl..r.m.,.n,mn.-1,nrm. +.,.cnm.n.t,r,.,nnt+mI.n-,.cm nn,lt,Ir.n +++nn c,rcn u.cn.l.tn+c,nntn.,Irnt.,rt.tn+c,nnt+`,l,rnt ,r.. `n.,,nrn n. t.+,lnr .rnrnt +.lunc1 tn+c,n. tc r n. r ++Inccn ,.In. lmnt. c \cn tn+nrn n. +,nt `r,tnt \.r++.rmcn unrnm.nn ++ln1+nt t.I nlr+.,nnt +1t..t .+t .n,ncn. ucnIncn.I.cnnnnmn,c..+.,r.+.n.+n.lntlnt+r..cn ++..ncn+I.rrnn.+,lnr..n+nn,.+t.r+.+ +,1.rntn.t.rctm+l,t.mm.n+`(rnmtn+c,nrn,nlnt t.m.r +.r.,t. +,1.rntunrnm.nn+n1.lnn+l.\n+nt+,lnrcn\(rncn.n.t.+m nmIt.n.+n.lnt+,nt .n.+n.lnt+,nt .n.+n.lnt+,nt .n.+n.lnt+,ntt.Ir,r.r.,+.r..rnntn.n++,nt +n11nt n. n,nt t.I. r+ct., m+l t.m.r m.n. tI. .n.+n.ln. ,Icn.t+.lm..Itlnm.r.,+n+rm.,rulmn.n+,nm.t.rnmn ,.ltI.nnm tInt.,.l. r.n. m+ln ln.c. n. +.nl,. r.,+ n+,nm Inr.n tInt +t,.t.n? m+lt .+(.cn.n++nnr.+ nm.+.. rcn. m `nr.n+. ,.+,nnc.+? r,r m.l.,Irt .+ rmc ++lnc.n - .n.+n.lr ,Icn .,rtn. n. .c,rn1+n. tn(.rcn n. tnucncn. tn,n n. +++n.? .+ m.n 16 ,.lnInc.m. r,r n. r.,+ ,.In. (c. t nmI. +lnlc.ln tn+c,nnt. r,r, nnt,n`cnlnt +n1lnt.mnt. ratomaa fsiqologia unikaluri? tn+c,nnt ln.cnt. n. rmn.lnt n.t..tc.n ln. ,..rnm. r,r t+nmtn+c,tcntn.`r.+,nnt+n1lnn..r.cn.\n,lntn.+m.rnt +n,m+lln.n.1rlm.r,r,tn+c,+..Ic.+m.n`nrc.n ,.,lnm trn1c.n. m r.t ln. lnl.nt t.,.lt.1trn ,.lt.1trn ,.lt.1trn ,.lt.1trn +r..cntn+c,nut`.tItln.+l,rnmI.1:r,rn..n.+n.lnt l.? .+ nmI.t tn+c,n. n+nmn `.tIt. r+ t\.ct nlnnnnn +n+nnl.r `r,tt. nt r,r, n1nr n. t,n.cr ,.r+n .t+,lc u.ct. .+ m.ct.1rnm. tn+c,n.t tn+c,n.t tn+c,n.t tn+c,n.t r+.cr.n ,.l+.r,.m. r,r, nlnnnnnt +,nt n. tn+nrn`r,tnt+,lnrct\.c.t.,.lnIncm.+,.l+.r,nt +lnlc.ln l.\ncn: +,lnrcn. +,.. nlnnnnn n. tn+nrn. tn+c,nnt+,lnrcn.t`+,n+nmIt.r+tn+c,nrnn.tln +,lnrcn+mnnt`rnl,n`nt+nInnm+`c+l.,+tulnt. +,lnrcn+mnn+n,.t`rc+nt.l.cn1nt.n.,.n.!rnt.mntt.!nr m.l+n+nrc l.nt. t +mnn n.tlnt ,.+t.,.l.n n+,r.n ,rc +l.,+tn(lt.+,lnrcn+mnnt+.I.tn.mctrn.\rncnm+-2- m.n ,.lnInc.m. rnt., ,.,lnm. m r,r .,.rl tn+c,n c.t.+,.ntn.r.tn..r+cntt..cnm.,r,.ln1+n,.r+tr,..+,. +++n...tn+c,nntt.,.lnunrnm.n.n.n.+n.lntn.,Icntn.nr.nn +,...tn,ncn.,nrncn.tnrncn.I.+,ntnt+.,.cnmn..r+ct., nuc.n..nrn.tn+c,nncl.r.tn.r,r.mtnlnnnnn +,+c ,.r+n n. r .rm t,n.cr n. c,rc l,+t,n.tn+c,nrn.l.cn1ntt.,.ln(c.1Inr.n.rntnlnnnnn.I.cncn. +1.rnnt`r,t+ln.cntt,nl,n.r+cn,t,nl,rt.rm t.,Ircn,Ir.t,...Ilnt+.+..,n.r+cn,.rnr.tn,cnt..l +.cn.r+c+.,ln.,.n.c.It.c,..n+rntn...nnm`(rncn+tcnt m.ln.m.lnmn tcnm ,.+\cn t,rtn. .+. nrt. cnt t.,.ln nuc. n(tn+`.l1.r+cn,+ln.,nnt.mntt.!nrtn+ctt\.ct. 17 c.nrnlmn+tn.rcmmrnnrmI...lt.rmInttn,l.c1+r.,nr1tnt c+r..nlnnnnnln.nt\.cm+ntlrn,.r+n..lcnm c.r.,rn.n. ,.l,rcc (l,rcnr.n) `nrn.+r..cn+c.rntn+c,n.tn.rt.r+.n.+n.lnt+++n.ttn+nrn `r,tnt. .l .n.+n.lnt tn+nnt +.nt .Itlnt ,.r r ,.n,m. .n.+n.lrn .+,nntnnnnl.\ncnnl.,.ln..1rl..n.,,+..+tc..+++n. (++l.).,l..+r..cnnt+c,nt.mntt\rntn+nrn`r,tn. tn+c,nrn unnt (c.1 t.nl,rt .t`+,n. +.c ,.n,m. r+ tn+c,+. +cr+.n.I\ncn,+lnn,.+n,lttn+nrn+clntn.`r,tnt t.t\.c.n - r.m. t `nr.nn ,.+,nnc. t.1,.n ,.I.nl..+ t.nmInt +nl.,n. tn+c,n.t ln.cr trn .+,t. +.nl. rnt., tn+c,nunrnm.n.nnlnnnnnt+,.1.rn.ltnrcn.t,nc,n t\.cl.n.+n.lm.+,.t,n.lr,.ln1.,nn.Ic.lmr`c,n (r.nt.t.+.Incl+,ntr.rml,+t,1tI.n.tI.c,r.n. +nIn..n.+nt..tn+c,n.rmnn(lltI.+,lnrnt+nt\t. r,r,rm-rmnt,n.crn+,lnr..tn+c,n.n(ltl+n.t. `cn,c,n.t.t,nc,n.tn.mlc,n.t.tn+c,trnt.rm nl,rtn.+mnc,m.l.,.lt.mrnm+.mm.l.nl,,nlnt`r,ttn. +,ntn+n+nrt.uctt\.ct.tn+c,t.nl,rtm.mr,r +.t.n+n.lnttn+n..r.,..Ic.n\.r+ncn,ln,rn+,lnrnt +`n,rcn+,lnrnt.Iclrnnl,c+,ntn.,.+(lnmn+.m+.,nnt c.t.n.mrn.tm.l..n..nrcn.r,r,.l+rmcnt+,lnr. +nn,nl.tm.l. ,.l.mc.tm.l. nrnt`rnl,n.tm.l n. c,n.tm.l n..nrcn tn+c,n.,nnct,..+ttmnmcnnlnnnnnt.n.c+,nnt ,Irntnl.tn+c,n...t.nl.rlt.nrtnctn.tm.l.tI. .+.ln,.rc+,lnrm.l.rcn,n.tm.ln.Iclntntmn.r,m.l. r,rn,.. cn,r.,r. n. nr.+.,r,n.. +nIn..n n+nt.. r+ m.l.+nr tn+c,nnt tntr+ n. .rm m.ct.\nrn tn.+lnt\(.r..+(.cncnt`,n.cnt,nt.mnt.t,nl,nt.mnt. nl, `nrc.n ,l. tn+c,n.t. nt rm,.r tnrmct \.r+.n,lt. tn+c,n.tn+c,n.tn+c,n.tn+c,n. (psychology) nlnnnnnt +,nt n. tn+nrn `r,tnt +,lnrcn t\.c. 18 +,lnrcn +mnn+,lnrcn +mnn+,lnrcn +mnn+,lnrcn +mnn (scientific method) - n+ `r,nrnt \(.. r+cn, n+,rn nlr+.,nnt ,rnt. n. nl,r`r,.,nnt.mnt ,.+n(l.. m.l., n+,.r.n. r+ ,n+. +nln++.+n. n.(.lncn n. ,.l1,.n. t.ln.. +,. +,. +,. +,.(behavior)-nt+++nn.r+cntt..cnm.,r,.ln1+n,.r+t r,.. tn+c,nntt.,.l1nnrn.t.m++cn.+.,r.+.rntnrcn nlr+.,nnt+nt.,nucn.m.+t..cnm.nn.l.tn+c,nnttrt t\.cntt.mt,1.ntn+c,m.+n1lnt,.r.+n,.ln..+nnm. ,.lnIncm t +n1ln.tn+c,nnt +n1ln tn+c,nnt +n1ln tn+c,nnt +n1ln tn+c,nnt +n1ln n+tn+c,nt+n1.ln.r+cn,ln.+l,rc.t.Ir,ncl..rnt +,nt .t\r.. .Itl.. \nl.t\.r+,(c. n. ,.l,rc.. ,.+(lnm (`r.+,nt) tn+c,t nn rmn. +Im +n1.ln .+m .n.+n.lnt ,Irnt,.+t.. t +n1ln tn+c,nrn t.++n.lnt t.uct .n,lt. r. n,cntI+. mnmc .+ +n1.ln? +clnt .t\r. +clnt .t\r. +clnt .t\r. +clnt .t\r. tn+c,nnt`nrcn.+,.l..1t,nn.nr.+,.1.crn. tn+c,n.tmnn.nrntn,.n+ntc+.t.c.t+l.,+t\nl. +,nmn+l.,+n .rnt r,.ln1+nt+,nt n. n+ `nrnt .t\r.. r+cn, t +,.Ir,ncn..+l.,+nt,rnt.t+cr+.ln..nrnl.l.cn1nt t.m.l.nnln.n+.l+,ntntt.1+n.r+cn,+ntnn+,r.n t\.cnt ,.r.l,n.t ,.uct.nlnnnnnt +,nt cnt +n1lnm .l.cn1nt tI.n.tI. nlnt ,.+(l. nuc. - (c.1 .rm. ,c.crn nlnn.l (c.1 n,.cr. t`,nnr nl+n.tn+c,nrn.t\rnt,.ltI.cnnln,tI.n.tI.nmI.t`.tIt. tn+c,nrn.l.cn1nt(c.1.rmnl1+crnt\.cl+mcn.ln `nrlnt+,.trmct,n.crn.c,rcl,+t,n..+nl1 +cr+.nuc.nt\.clu.c.nntrt-c,rcntI.n. ,rr\+lnt+n11n.tn+nrnn...nntn,n.+n,nl1. tn+c,n+,ntrl.,nrmctt\.cl.r,rn,..+ln.lnt tnl.mc1r.+,nnttn+.r.m.cnt+ur..nmIntnrt..nt+nr 19 n.cn,r.+.,ncn,n+nlntt\.cnt.t.+crt+,ntnn r+,nrrmcntt\.c.ucn.m.ntnln,nnclnt\.cl+,nt nc,nrnt.ucn..ln..n,nll,nlntntln.r+cn, `.tInt+,cn.tI.n.tI.,n`nt+,lntl.I.1:n.t\.cntnrt \.r+ncnn+n+nrn,cncn.t+l.1..l+Inc.1`.tInt+,cn tltrcn,1n..l.cn1ntmnmcnnl,.uctn+.rtnmnlr+.,n.t. r+cntt..cnm.,n,..n.+n.lntlntt.ct.rm`r,r,n.rntn +nt\nt n+nn, .+m tn+c,t.+,nt +l.,+n +,nt +l.,+n +,nt +l.,+n +,nt +l.,+n (Behavioraldata) r,.ln1+nt +,nt n. n+ `nrnt .t\r.. r+cn, t +,. +n+nnl.rt. .l n,c.. r., .r ln. .rm .l n\r n(t n.nrnt tn. tn+c,n ,nncl. r++,.n+,r.n.t\rl.n+.+,nt,r..r+cn,r.cr.n .rttn..r.ntmnt..r,rt.,+c.rn+cnt..ltrt.r+n(t. `nrctn+lnlcnt...r.n,.l.,(cn.+nrctn.nrnt`r,tn t.m.rn.tn+,rnm.ct.1rntn.+t-tln.+nru..,rr\+l.. +cnnln.,nccn..r+.+m.ct.1rnt+..rn..+.Inlt+l.,+n. r,r,+n,m.nl.I.m.tn+c,+.+cr+.+r..c,.rn++.ln1+n ++lt n+,rnt t.l.rlc.n.+clnt .Itl. +clnt .Itl. +clnt .Itl. +clnt .Itl. +.nl.rnt.,.t\r.m.ct.nlnlr+.,n.tln.(rnlnt..Itl. .t++cnt+nt+.ln.nInnt.+,nmn.tn+nr`r,tn .ll1+nrnt.t+l.tn+c,nnt+r..cnn.r,nt+m..rn+n1.ln.. tn+c,ttrm.t+.nll.r,r+.t+,..r.,+n,nlnm+cnlc tn,.,nn? r. ,.r+n nu,t .n.+n.lt .nnnlt tn,nnn. .l n.l..cn? tn+c,nrn.Itl.unrnm.n.n.tn.rt.r++,.m.+,t.1,.cl.t .Inlt.+,rm.+nl.,n..1,nrmn.+,rnnlnnnnntn,lnm+++nt. r,rn,.. ,l,nrn +,+c.. +,n.,n.. nl,c+,nt nl. .l mnm.t.. +,nt.+nl.,.ln,r+nl.l,tr,. r,. r,. r,.ln1+nt(r,.ln1+cn),c.nnln1+nt(r,.ln1+cn),c.nnln1+nt(r,.ln1+cn),c.nnln1+nt(r,.ln1+cn),c.nn\n.. r.n,.lntnlnr,.ln1+ntt.I,.\nntnlr+.,n.t..n.+n.lnt+mI.n..+ n,r+nl.l,tnnt`1n,nrn,c.nn nnt`1n,nrn,c.nn nnt`1n,nrn,c.nn nnt`1n,nrn,c.nn\n...rtt.,rm,.r,.ln .+,rn.\.r+nn,nlm.r+.n,nnct.tn.+lt+.t\.ccn.r.m. `rn1n +n,t. .l ,r.lt`r,nt t.,n +Inrncn +utcn .,rtncn n. +,rcn 20 In...++,1nnn,.cl.t.Inlt`nrlnt,.rm.rtcn+cln. +,.1 ,.r,.l 1,.cl.t ,.r+t. .l tn,.,nnt (tn,.,nrn) ,c.nn ,.r+t. .l tn,.,nnt (tn,.,nrn) ,c.nn ,.r+t. .l tn,.,nnt (tn,.,nrn) ,c.nn ,.r+t. .l tn,.,nnt (tn,.,nrn) ,c.nn \n.. rnt., tn+c,t +,nt .Itl. trm. ntnln mnm++nt (cmnt nm.cnt\nll .Itlntrn,n`t.\.r+nn,nlm.r+tn+c,ttrt.Itl.t.r.,+n\(t .n.+n.lntn,.r,nt+\.t.t.uccn.nlnnnnn,.lt.mrnm+nnrncn. rntnt.l(nnt`1n,nrn.Itl.)..l1,nrmnnlnnnnn,.ln,nntm.l.,cm. 1\c.t (tn,.,nrn .Itl.) - .l. r+ rn .,nccn. (+nlnrcn .Itl.).Inr.ntn+c,nt+n1.ln.+,nt.rmnn.`.1lnt.uc.n+n.rrmn +n11nm.Itl.t.\.r+nn,nlmtn,.,n..r+cn,m+ln+.t\.ccn.+t. r+.r,nlnlnt+nt.t.n.,nccn.,.mnc1nnttn.n.+,nrn +l.\ncnt+nt..m+ln+,.rn(cmnt.r,.nt\.ct.+.,r.+ ,.mnc1.r.+,nrt.Ict.rn\tn..r,.+m+.+tm.nt.1rtn. Inct.+.t\.ccnt.(nrt.r+t.m.l.nn+,nnrcn.r..n. +nnlt.r+n,n,lnrn.r.rnt.n,n.n.+n.lnn.nnt\c.1.+.,r.+ .r.tntn\tnl+tt.,.n.tn.n.rn,.tt.m.r.1rt.mnnl+ t.nmIn +.t1 l.c .Incn .+.m.. nn.m.n rm. t..rn tr.tm.l. r.nn.,l1tn.t.+nnm?t.uc.n+n.rr+cn+n11n..+,n`nt+,1 `.tInt+,cn? +r..cn tI. +r,In .n.+n.lnnm. m+ln +,.rn, r .IrIt nt+n+,t.r,r,t.!nr..nnn.1n+.rn(Cheek,1989,Zimbardo,1990)..+ ,nucn.+r,Int,l.,.+n(lmn.m+ln+,rnt+,.m.+mcn nn.`.1ln .+nmn .Itl.m. r,.ln1+nt,c.nnr,.ln1+nt,c.nnr,.ln1+nt,c.nnr,.ln1+nt,c.nn(organizamicvariables)r,.ln1+nt+,ntnl.,.ln n,r+nl.l,n. nnt`1n,nrn ,c.nn nnt`1n,nrn ,c.nn nnt`1n,nrn ,c.nn nnt`1n,nrn ,c.nn (dispozitional variables) r,.ln1+nt ,c.nn. .l +,nt nl.,.ln n,r+nl.l,n. r+cn, .n.+n.ln ln.. ,.r+t ,c.nn ,.r+t ,c.nn ,.r+t ,c.nn ,.r+t ,c.nn (environmental variables) ,.r,.ln 1+++n. +,.1. tn,.,nrn ,c.nn tn,.,nrn ,c.nn tn,.,nrn ,c.nn tn,.,nrn ,c.nn (situational variables) ,.r,.ln 1+++n. +,.1. .+,.rn +n11-n,rnn .Itlnt +t.`c.n +crn Inr.n tI.n.tI. ,n`nt+l.,+nt,rnt+++nnm`r,tt.Ir,ncl.n.Iclcn n,+,nnrc.c+tnl.\(,-l.\(,n+l.,+ntt.uc1.mn. ,.+!rn.I n.tlt. +t,.t.n .+nt.. (c+. +c.r+. ln. ,.+n(lt \.r+t.I. n.+++nnm.nr\(.tnt.r.,n,nt.n.nt.r.,r.rn,nt..r,.n 21 ,.lt\.cctn+c,tucn.+l.,+n.n.+n.lnt,.+,nncntt.m.rn \n+nt.n.tI.+,lnrnt+nr.t+lncn.+,ntt.uc1.Itl.t. tn+c,nrncnt+,t.,nnct,.lt.1trt.+r..cnt.uc .rn.l,nn.l r+cn Itlnt (c.1 1t,.n +,+c +,.t.\nl.t\.r+,(c. \nl.t\.r+,(c. \nl.t\.r+,(c. \nl.t\.r+,(c. tn+c,n.n\nl.t\.r+,(c.lnl.t.r+,.rcn+,..l+,+cn .nrnr.t.,.c.mnm,.+cnln..Inr.n+,ntr+cn+r+nt t.uc.n+n.r+n11nt1t,n.Itl.t..c.t.uct+c.rt1t,.n n\nl.t\.r+,(ct ++..cn +,.. +.,.cnm.n. m +n,.ln.. r+ m+ln +,.rn +r,In..,nucn.n.r\+lnmn\nl.t\.r+,(cm.r+ntIrIc.n n,rult m.t. m ,l .n.+n.lm.l ,.t.r.t mIm. rnt., r+cn+ +,nt .l.nrnt.t.Itlc.ntI.n.tI..Itl..rtt.+.mn+nt+nInnm..tl. r.+nl.n.r,.nucn.m1t,nn..++\r.n\nl.t\.r+,(c..m+l +,.rt\.r+.,nmr+n.+(.rnl.,lm.ll,.+,n.nn.,l1nln. ,,.c..1t,.nnt.r,r,n.nr..+,lnrcn\nl.t\.r+,(c.,n+,rn n. l.mc.n .+(.cncn ln. n(t. nt. r+ t.uccn n(t +ntn +\+. n..r(..m.+,n+.t.r.n.t,rt.+,lnrcn\nl.t\.r+,(c.n+nt ,.,.t+(.r..mr,r.rntn..nrcnrm+.lmm.l+clnn. .r.nt.r+cn++.ln1+n ..nrt.++clt,.rc\nl.`nrm.l. +n11-n,rnn\nl.t\.r+,(c..1t,tn+`nrt.r+cn,+,. n,c..+.,.cnm.n.,.rcn.t.nt+n,.t.n.+.n+ln,ln `nrntm.ln.t\r.mntlnltn\t.n.nrc+,.n,.+\cn ,cncnnnuc.n.+nncnn(ttn,.,nntn,lnm.rn.,n1. +.,.cnm.n. ,lnt (,Int) I.rntIn. ,ln n+. .t.nt r+ (ncn(. r., .nn.+.n+ln.l.cm.t+nntnnm?.1.crn\nl.t\.r+,(cnt ,.+tnt+n1lnm+c.rntnt,+.,r.n,cnt,.r+`nrtn.+.m .nt r.+,n.1 ,.cl.t .nrn.. l,rcn l,rcn l,rcn l,rcn +r..cntn+c,nt.mntl,rcn,l,r.crn.(c.1+lnlc.ln +n1.ln..l,rcnlnl.t.r++,..l+In...l.r+In.-n.n\(m. nl.rlm..rmn.1+++n.+.Innlm+ntr+.1.ucnr.1.l 22 ,.+clnt tnInr1. +,nt +n11-n,rnn .Itl. n.+.rcn.. m nt +,nt ,.l,rcnt t..c.t ++lnt. +,nt ,.l,rcnt l.rn +lnlc.ln.. r.n,.l nt tn+c,t t..c.t .uct.n.+n.lt,Irntnlnt,.+t.nn.I+.rl..+\n,ln `rnnc.n Innm tn+c,nt +nr ,.+,lc tI.n.tI. ,n`nt .r.t n++n1lnm.r+n.I+.rl.n.+n.ltm.n.lmn,Irnt`rc+rn.t`+,nt ,.l,rc.n. +-16 m.n. +.,.cnm.n. I. tn+nrn n...nnt +rl.c.t. \n,ln.,rm.t\rncn..r,rucn.m.n.+n.lt.t+Ir.l.r..lt.tn +,n.r,rn,..+.,.cnm.n.tn,.r,nt+\..\.+n\(l.lt.tn+,n. r,rn,..r,c.rcn.rnn(m.n13).m+ln,(m.t1rnntr.t,ncn I+.r. +ct ncm.l +(.rn .nrnt l.rl.n (m.n 11). rnt ,.+ .r trt ,I .n.+n.lt n.I+.rt tI.t nrn +mInt nrt n. r,r nuc. .+Icnt+ccn.+,rnt,.n.c.I.(m.n18)..++(.lncn.+Icn r.+nln++.,.cnmnn+rn,Intn,.,nnn.l.r+cn,tn+c,nm.n.lm ,nl.tn(ll.r.m.,..+tln.,..l,rcl.n.+n.lnt,Ir...+ m.ct.1rntnm.tn+c,nt.+.n`,n+nt,n.rn.l.+r..c+.m,.lttr.. r+`r.+,nc.nlnt+nrn.r.t.trcn+,.nuc.n,.ctt.m.l.n .rnm. tn+c,n. n. ,Ir. n1n.rt .+ `,n+n1+t. nl,rtt+ccn.rn+l..tlnlm.r+,.,.n..r.l,rcn \.r+.n,lt +r..cn .1nrn n. .rncn +(lnt tn+c,nt t.c +n1.lt. lctn.,rn.lnntn(Nobles1980,Triandis1990).rn,ntt+n.ln.m.r+ l,rc1(r.ntnt,.+.Inc.n.t.crtn+c,n.nn+c,rcn +nrunt.+t.Icn..r+cn,nlnt,rn.cn1.,nnt.r`cm.cln.cn1+nt n. .-n .rtcn n.+`(rcrn +l,.cn,,nt n,n.. n.t.crn tn+c,nnt l,rc1tnr..,rm+.+..,r+nn,+.nnmc..nt.tmn n+nl.l,rn.rn+ln..+.ctr+m.+..m\.+(.lnrcntn+c,nnt ,.lnm.r.n rl,nln n. +nl.. (Bornstein, Quina, 1989; Riger, 1992)..+. .+. .+. .+. .+t..cm.n\.r+.n,lmtn+c,nntn.,Irnt1,nrmt+,n.t. r+cn,t`,n.cr.n.n,nlm.r.m.r+,r.n.nmntm,+t,n. .+nt +m.n .+nt +m.n .+nt +m.n .+nt +m.n m.l tnt (cn m.nt ,.rc. +tInc nlr+.,n.t. .+,.rn .+. ,.lcncn +.t.cnt t..lu t.nmInt m ,.,.n n.,I+.r.m. (c 23 m.tcnn.rmcn.+tt+,n..r+ct.,t..lut.nmIn t..lut.nmIn t..lut.nmIn t..lut.nmIn\n..t t+,n.,+t,nt\n+ntt.+\+c.nln.,.+n(lm.m.r+.lm.r+.r ,t+nm .+.. ,+t,t n.rlnnm n. t..+ntn +.t.c. m.nn.l \.nnmIm. t.l.+ .r n.r\+lnnm. r+ l.+nnc.n ,t+nm ,+t,n. .+,.rn t+,nn ,t,nrnt.mnt +1.n.n n.,I+.r.m. .+. .+. .+. .+. tn+c,n +,lnrc +mnt n+nt.mnt n(ll. r+ nlnnnnnt +,nt. n. tn+nrn`r,tntt.In.tl.,..ml.tn+c,tr.+nln++n1.ln .+m:n+,r.nn.t.m.l.nnl1.t\rl+,...Itl.l+ntn.t+urcn u.cn.n\nl.t\.r+,(clrnnt,.lIr,ncn.+,.n.,..l,rclnt. r.m. ,Irnt nl ,..+tl.fsiqologia Cvens cxovrebaSi: ra saWiroa fsiqologia? .+t..cnm.ntnmInt.tnuc.n.nl,rtnm.r.t.!nr.tn+c,n.? ln`.tIn.+nmI.1t.+.n`nrn.`nrn.:,r..r+tn+c,nrc.t n.(lcnnn.+lnlc.ln,.+(l..+t(cntnr,Ir.n. tn+c,nntn.,Irntrm-rmn+m.rtn+n1.ln.tn+c,nrn ,.+,nncnt `nrlcn n. t.1,.nrnn +lnlc. ,..+t. (ct+t,rnInnmt,nl,t.r+cn,tn+c,nntnnt,n`cnlnt t..crttt\rn.ln.,.rcnnmInln.m.I.ln.I.ltnmIn +.mn t.m.rn ,.+,nncnm.. ,.+\cn ("r,r ln. +n+,. m n+r. r+ nn.tn+nr.nn...ncn+(.t?""tt.,.ln+.t\.cnt.r,rln.+nnt mtnlnln?"):I.ln.I.ltnmIn`rtntt..cnm,.r,ccn tn+c,nrn nlr+.,nnm.. ,.+\cn ("+.rm.cn.. r+ r., r nnnn. .n. +nm r ltr.,cn. n,n?" "+.cn (cmnt mtn +cn .rn.l. nnr .,n?").lmnt.+rtntt\.cnttnrmct\rnn+.n..r++,lnrcn cnt nt n,n \.r+..nlm. r+cn, +lnlc.ln. t,nl,nt.mnt. tn+c,nnt.n.,Irntmnm++nt(c.t+,n.,nnctt\rn.+,.r nmIt `.tIt. .+ ,.+,+.n t`,n.crn .l.rmn +.m.tm - -- - tn+c,n.tn+c,n.tn+c,n.tn+c,n. lt,Ir.n lt,Ir.n lt,Ir.n lt,Ir.n.mnmcn.tmn.l.rmn`.tItnmI.t.r+cn,.r.rmIc ,t+ln.t,nl,nt.,.l.lt+n1.lt\.r+.n,lt+,lnrc.n.,Itl.nt t.nmIn.r+cn,(c.1+,.n.tcmt,nl,t.n+nn,.+t 24 n.,m.lI+nm.r+tn+c,nntt\.c.,..+nnnrtm+lt,Irntc ,.+,nnc.t.Tanamedrove fsiqologiis ganviTareba XXI t.ln lmnt n.rnm .nncn. ,.l+.r,m. r.t lnl.t tn+c,n. n.r..rnttn+c,nrncnt+n1ln.m+,..tn+c,nntt\.cnt n.\(nt.t+lnlc.ln.,t+nmnt+r..cnu.c..r+c+.,m.l.+nr tn+c,nnt,.l.,.l.`nr..tnt,rncn+n+Inc.+(.r.rm+.r,n `rnl,n`t:+lnlc..+tnnt.tn+c,nnt+,lnrnt,.lnm.rnt+mc +.lunc1,.,I.rcn.+.mn+n+nnl.rn.tn+c,nntt.,lnt.n.cnt +mnnt t.I.lnnt,rncn+n+Ic..l.cn1ntrnl1,.lIr,ncn..`nrc ,.l(nc.n+n+nInc.mnt,rnntn+`rnnt.r,.tn+c,n.tt.ucn .(.r..Ic+r,.l(nc.n.rmn.t\rm.+.+.n.rtcnn +n+nnl.r.t.tnrntrnnlnt.mnt,.nm\.r+nn,nlmnt nl,c+,.crn l.. r+cnm., lnn. t mrnn. tn+c,nnt nt,rncn t.ucn tn+c,nnt nt,rncn t.ucn tn+c,nnt nt,rncn t.ucn tn+c,nnt nt,rncn t.ucn "tn+c,n.tI.l,rucnn\.rtcn.+t.+.,r.++cnt,rn.".\rn. +t`rn+l,cntn+c,nntrm-rmn\.r++.n,lcn..r+.lnl..tn.r+.lnl..tn.r+.lnl..tn.r+.lnl..tn(Hermann Ebbinghaus,1908).+,lnrtt.lnt,.l+.c.n.nl,rtn.m.n+n.lnt lnt+r..cnt.nn+c-r,r.tn+.+t.n.+n.lnr.c.t.r,rn. ,lnrnt l.. t.nn.l +nnt tn,n - +.,r.+ .+,.r nmI1 `.tInt ,.,+nt t.ucc.cntt.m.l.nn.r.tnt.r.rtnt,.+.r,..ln.m. ,.nItlmlt\cm.trn,I.+n+mIn.+Imt.lnruln ncttnt: tr.,t. `c.,lnt n. .rnt,,ct +nr n.t+cn ln.+l,rn nmIn.+.rm.cn..tn+c,nnt,.rcnr+nnlnrnn,.tuct ,r.nn,n.n,.rtn..n.t.crntn+c,nntt.ucnt\rnnnnrul +.1rlm. nn.c,n ln. um. t.n., +nnnn. +tc. n+.1. m r,r +.t ,l.. r. .rnt m.nt.cn l.. r. +n+.rm.. ,.cc ++.c.+t. n. +.mt.Ic+\ntrnt.+-19-t.lntctmnt+cr+.tI. +,lnrnn.l.r,rn,..n1nc,n.n.n1n..cntc.r.,rncn 25 +mnnttn+c,n.n,.n+,.l.n.n\(t.r.m.`.tIn,.,.mncttnt +nr n.t+c .+ ln.+l,r nmI1. m.l.+nrtn+c,nnt,.lnm.r.n,.n.+\(,nrcn.trc.nc.c+nc.c+nc.c+nc.c+ ln,+. ln,+. ln,+. ln,+.(WilhelmWundt),r+c+.,.1879\ctc.n`,n,n+t`rn+l,cn tn+c,nnt`nrcnc.r.,rn.n...rt..+.rm.cn..ln,n,.l.mcnm n1nc,nn(.t.+,lnr.rnrnt+.lunc1+nt+.nl,rt+.tIcnt t\cnn.l tn+nnt t\.c.1 ,.n.nl.,c.. +.t trn. t\.c. ,rulnt n. .t++ntunrnm.nn`r,tnn.+.r,nntn+nrn`r,tnttn+.r.n+ nrnt.mnt.rnt.,ln,+.tn+c,nrnc.r.,rn.n...rt.. ,.lIr,nccn .+ln. c.m. trn. n. ,.++(lcn m.ntn n1nc,nrn tn+c,nnt t.ucnt `nrcn ,.+,+. (tc 7 .tmn ,.+,+. n() lncrn. (Kendler,1987).c.r.,rnnt,.Itlnt+n,ln,+.tn+c,nntt,nl,nt .t1rn.n.n\(.+nt+.+\.m.nnn+.r.nl.++n,nm.n.lmt.+cn n...rt. +t,.tn c.r.,rnn.r.ntn+c,n.n.+nncnnt,n`cnl.n.+(.cnn..rnncm.+rnnt +r..clnrtn,,ntn+c,nrnc.r.,rnn,.ln..`nrcn+.m,.ln lt.`nltntlnrtn,,n.1883\ct..+.nrcc.r.,rntln,nt ,.cl.,(n..+.,.cnm.n.n.rn,n,lrnn.rn,n,lrnn.rn,n,lrnn.rn,n,lrn(EdwardTitchener)ln,nt+\.. rm-rmn`nrcntn+c,n,.Icn.m.-n.r+c+.,1892\ctrlcnt lnrtn,,ntc.r.,rn.n...rt..m+,..n..Icnm.+.nrt...r.rnnt lnrtn,,ntnctnnt.I.c,.1rn.`rtr+..r+cn,+nn,nl.t t\.cn.n.cn,r.,r.n.rcn,n..nl,rtn..\+nln..+rncnIn. n+...ncn.++t+.ncn.++t+.ncn.++t+.ncn.++t+.(WilliamJames),nnnnr+.lnt,nt..lrn+tntu+.+.r ,+.n,.+t,."tn+c,nntt.ucn"(1890/1950).r+cn,.+r..cn+t`r,nt .1rnm.(c.1+lnlc.lntn+c,nrnl.r+n..+.c.1892\ct... t,lcn .c+. .+rnnt tn+c,m. .t,n.,n. n...rt.. 1900 \cntmnt rnncm .+rn.n40-1+,ntn+c,nrnc.r.,rn.l+,nlnrn...nc,.rnn (Hilgard, 1986).tn+c,nnt,.lntm.l.n.n\(n.,n+ntncntt.,lnt.n.+mnnt t.I..+n.,n,.+mncn1,nrmnt.nmInr.,.r.r,.t +lnlc.t. ,.lnIncm n.. t,r+,r.cn1+t. n. l+,nl.cn1+t rnt. t,r+,r.cn1+n: tn+nnt nl..rtn t,r+,r.cn1+n: tn+nnt nl..rtn t,r+,r.cn1+n: tn+nnt nl..rtn t,r+,r.cn1+n: tn+nnt nl..rtn 26 rnt.,tn+c,n.c.r.,rncn+,lnr.,.In.n.+t`rn+l,cn cnt .,.r. n.n\(. l.mc.n ,.+ln. +ntn `,l,n.cn ln.crn \cncn ,.l.,nlntul.n.ln,ntc.r.,rn.n,nnt`nrn+.r,nr.+,nt ("n"-t.l".r."-tm++..tnc.1mnmntn.!r.)nucnlltI.n.tI.`nr.n .t++c t,n+c1. r.n,.l., +l.,+n tnt,+.,rn n. n+,rn `r,nrnt t..cnmn(,rcn.tIt.,ucm.++t`rn+l,ntn,nt ,.+r..ln,nttn+c,nrn,r.nn,nntn.+.I.tn.mcnlnln..+,l,n +,lnrc +mn1. 1t, ,.1+t. n. +l.,+m. t,.,nt,nr .l.cn11. rnt.,,n,lr+.ln,nttn+c,n..-n.n,.l..n,n.+,n,n..r+ ,lnrnt t.c.n t\rn .+,.rn+,lnrcn +mnn ln. ,.+(lnl.m. ,lnrntn+nrn,Irntc+l,ntt\.cnt+ntcn+mnn nl,rt`+,n.n(-nlnnnnnt+nrlr,cntltrcn,.l,nnm,.+\cn .1rntn.,rulnt,.lInc..,n,lrn.+,l,ttn+nntnl..rtntr..1 .mn.n.l.c.n.nl,rtn.nmIn"r.,+"n."r,r".+nt+nn,+.t t,r+,r.cn t,r+,r.cn t,r+,r.cn t,r+,r.cn1+n \n. 1+n \n. 1+n \n. 1+n \n.. .l t\.c. tn+nnt n. +,nt t,r+,rnt t.I. t,r+,r.cn1+nul..r.nt.r+.n.+n.lnttn+nrn,.l,n.nuc. ,.n,m.r,r,unrnm.nn+`ll,nt+nl.,n...++nn,+nt+n1.lnn( tn+nntt,r+,r.,rulntn.tn+nrn,IrnttI.,.l,nnt +.n,lcnc+l,nt.l.cn1nt,1nmcn..+r..cntn+c,n t,r+,r.cn1+t t.+ rl,1 n.tI. m.t: (1) nt rn+,nlnt,cn n(. r.n,.l., .n.+n.lnt,.l,nnt+mcntnrmc+.r,n,rul.+nn.n(.l.:(2)nt c+l,.rcnn(.r.n,.ll.\nct.lc+l,trm+mcn.rmn.n. .cn.++mc+,.t.rt\.cn.:(3)nt+l,.cnt,rnn(.r.n,.l .n.n+n.lnt,lnrn,.l,nnt+Icnr.cr.t\r.tt\.cn.n..r nm.cnt\nln. +.m ,.+,nnc.t. nt., .r uc m.ntn nl,rt`+,nnt .t\r.. +.m rnt. ,Ict. .t n. tn+nr.n n...nc ..n+(t. t,r+,r.cn1+ntrm-rmn+lnlc.ln.c,rl.,n.n(,c,.c, tn+c,n.. r+cnt u+ncn ,.Icn.m ,r+.lcn tn+c,n +.+t r,..n+rn+.+t r,..n+rn+.+t r,..n+rn+.+t r,..n+rn (Max Wertheimer). +ntn .1rnm. +r..c +cl.t tn+n. .tn+.+t. r,r, ,,.c,t r,.ln1c+mctn..r.+.r,nnl.\ncntrm.t:rnt.,.+.,.cnm.n. l.I.,t.tn+.+m.ntr+,n..nnrt.t.nt,.ccn+l.t+nt rmcn..r,r,+Imm.nl.I.m.,,.c,tn+c,n.tc..,.+t ,.cl. .t++nt t\.c.1. 27 t,r+,r.cn1+nt nn rmn t.`nrnt`nr +n+nnl.r.. l+,nl.cn1+n.l+,nl.cn1+n: +n1.l+n+.rmcn tn+n. l+,nl.cn1+n: +n1.l+n+.rmcn tn+n. l+,nl.cn1+n: +n1.l+n+.rmcn tn+n. l+,nl.cn1+n: +n1.l+n+.rmcn tn+n. ncn.++tn,n,lrtm.lI+n..r+tn+c,nntt\.cntt.,.ln ,lnr.ln.n(t.+.,r.++ntmnt,lnr..rn.n(.ln.c+l,1. nl..rtt.n.t,r+,r1.,lnr..rntl..nn.tn+nntmnt..r+cn, +n+nrmnrm++n.nn+(.,.r+tm.l..n.+n.lnt,lnr.+nt ,.r+tm.l+r,.t..nnct..+nl.n.+lnlc.ln.tn+nrn`r,tnt +++nn n. l+,nn n. .r. nl..rtn.l+,nl.cn1+nt.mnt l+,nl.cn1+nt.mnt l+,nl.cn1+nt.mnt l+,nl.cn1+nt.mnt+lnlc.ltn.n.t\.cncnn.r+cn, r,.ln1+t ,.r+tm.l +r,nt n. +,r.n l+,nlnrnt t..c.t .uct. c.+ `.tIn ln. ,.t,t nmI.t "r. .rnt lnt+nrn +,nmn .+,nt l+,n. .l +n1.ln?"l+,nl.cn1+nttcntn.+..rtcnn(.+rncnncttnl nnn.+nt+nrtn+nrn`r,tnt`r.+,ncn,.+(lnt+,nc.+ ,.l.mcnttrn+lnlc.l\.r+.,.t+n.t\n..+nt+.+tc.+n+`ctn +nt,. `r,rtc ,.l.mc.t t.m.r c.r.,rnc tc.n n. +n,+ +mc .-n: "++.lnrn n.t\.c. .r(t n. `r.+,nnm t\.c.1 ,.n.nnll n+ n+nnm. r+tnl,c+,.cr,lnt+(.r.t.tur.n.n.n,.n+.t.cntmtn \n+. +nntn." (lncrn 1987. ,. 124).+.rm.cn..+ttn.nrnttrn..ln,nt+nr+.cn.I\nc c.r.,rc+mntnt+,nr+lnlc.t.ln!n..+tnttn+c,n.n .rtn..n,ncn+,nnt.+-t.lnt(nt.tnrcnt.rcn,nrnn. +nt,nrn,.l,nntmnt.,n.+ntnmnctntIcn.lntn+c,n..tn.rn..r+ mnmcn nlnnnnn ln.crn. n. r n.n(.l. r+c1 .l ,t,nt +c1. +tntmnttn+c,nnt+n1.lt\.r+.n,ln..Itl.n..r.+t`rn+l,cn l,rcn. .rnln (Arkin. 1990)..+ +n+nnl.rnt ++nnr. .+ +n+nnl.rnt ++nnr. .+ +n+nnl.rnt ++nnr. .+ +n+nnl.rnt ++nnr. +nIn..n+.mrnt,.ltI.nt..t,r+,r.cn1+ntn.l+,nl.cn1+nt `r.+,ntm..t+l+.ntnl,c+,.crnl,+t,n++lt.r+cn, m.l.+nrtn+c,n.,.lnm.rn...+.+.ntn+c,nt\.cl+,nt r,r,t,r+,r.t..tl+,n.t.+.,.cnm.n.+,(cnt`r,tn. \.r+nn,nlm.r++,rntnlnn.`.,n.,trm..+nt.mntm+lt+nr \.r+m++c+.tn,(+.t\r.nln..trctm.ntnl+,n.-.rtc.rn 28 +n+m.lrm.n.+t.t.+t-.+.nrt\nl.n.n.tln..+lntt\rn t,r+,r.: t\rn .r n+l. m n,(nm ",nln. .rtc.rn +n rm.n +m.l .+ t.t.+t \.+tc.?" +,(cnt `r,tnt ,.,nt +n1lnm +,lnrn t\.cl. m r,r.IrIt+t.rrm+.lmt+.r,ttn,(nt+lnlc.(l+,n.)n. lnt,r.+.,ncnt,r+,r..n(Bock1990).(lntn.+,(cnt1,nrm `r,tt+,Irm.n.t\rm)..+\n,ln.+,l,t,..mmr,r, t,r+,r.1.nt-l+,n.1.,.lnInc.mr,r,c.tnr..tm.l.+nr ct.tn+c,n+r..ctI.n.tI.+mntn(ll(c.nlnnnnnt.mnt n.+.I.tn.mcn 1,.nn +clnt. n. mnmcn nlnnnnnt ln.crn .t`+,nt t.t\.c.n.t,r+,r.cn1+n t,r+,r.cn1+n t,r+,r.cn1+n t,r+,r.cn1+n(Srtucturalism)t\.c.tn+nnt.n.+,ntt.I.t.n., tn+nrn,.+,nnc.,.n,..r,r,+.r,nnc+l,nt.l+clnt +nl.,n.. l+,nl.cn l+,nl.cn l+,nl.cn l+,nl.cn1+n 1+n 1+n 1+n(Functionalism)t\.c..r+cn,tnrn.r,.ln1+nt ,.r+tm.l rmnrm++nnt nrt tn+nnt. n. +,nt l+,n1. m.l.+nr tn+c,nnt +n+nnl.rn m.l.+nr tn+c,nnt +n+nnl.rn m.l.+nr tn+c,nnt +n+nnl.rn m.l.+nr tn+c,nnt +n+nnl.rn ,.lnInc.mm.l.+nrtn+c,nntunrnm.n+n+nnl.rt.mnmcn +.m,.ln nc,nrn. tn+nnl.+nrn. n.nrnt,cn. .+.lnt,rn. ,ln,rn. ,.lnm.rntn.tn+-c,rcnnuc.InntmIt.n.n.t. r+cn,,.cl.t.Inltn+.1.mr.tnt\.cn.ltn+c,nn.r,r: .n.+n.ltm.nt.cnl.,..ln.m.m++nnrnm+ntc(nc,nrn n,r+nln1+n)..l,.r+mn,.l`nrc(,.r+tn,r+nln1+n)t,l.rt .m.+.l?r,.ln1+n.+,nrnn.+++nnmn..m++.lnrnn.r.+,ncn? t.uccn. tn+c,nrn n. t,n.crn l+ln n1nc,nrn `r,tnm .nItl.t?rmcn+,.+r..cnr+,nr+`ll,nt.+n..m+.t.I.cnn. ,.ltI.cnmntn.+t?tn+c,nnt+n+nnl.r.,.l.`nrt.r.ut. t.nn.r.+mnnm.(cn++nlt+,nnt\.nmInt.t+n.nlmm.cn. r,r ,.lt.1tr.t +,nt +n11t n. n,t mnmcn .tmn +n+nnl.r.. +.rm.cn..tn+c,nnt,l,r.crt.nmItmnmcnt+n+nnl.r. ,.ltI.c.nn,..+r..cntn+c,nttIctn.rm+.lmtm.tt tI.n.tI. +n+.rmcnt ,lt. mnmcn +n+nnl.r. t..c.t ,.uct m 29 ,.n,m.n.+n.lnt,.+,nnc...+n,+..+mnmcn+n+.rmcnt\cnct ,.lnInc.m. Ic rm.n .tcn. ntnln m.l.+nr tn+c,n.t .t.I.l. nc,nrn +n+nnl.r. nc,nrn +n+nnl.r. nc,nrn +n+nnl.r. nc,nrn +n+nnl.r. nc,nrn+n+nnl.rnt\.r++.n,lcn+,nt+n11t,lnt.,nlnt. lrcnn.lnrnlcntnt,+ntl+,nlnr.nul.r,.ln1+nt l+,nlnr..Itlncn.+ntt.uc.n+n.rn1nrnt,r+,rntn. n+n+nrn`r,tnt,r+nlnm.,.l,n.n.+,.,.n,..r,r,lrc rnt rnt n. n,lnm +n+nrn n. c+,rcn .+,nnt n,n..++n+.rmcnt\.r++.n,lcnmcn.l.r+tn+c,nrnn.t,n.crn l+lnnuc.n+n+nrn`r,tnt,r+nlnm.nItl.t:(c.1rmcn l+ln, n nuc. ,.,c n+l.t r +,nr.r t`,nnrrmc1 n.(.lnm.+.,.cnm.n.ntnln,nn.l.Itl.l.r,rnmIcm.+\nl.n.nnt +.n,lctn,(t,nlntrnn+n+nnl.r1t,nn1nrn`r,tnt ,1nm..++,.+ntnn1nrnt,r+,rnmn.++nnrnmn`r,tnm ,.lnt.1tr..t.uc.n+n.rnc,nrnt,r+,rntn.`r,tnt ,cnm ,.+,nnc.+ nuc. +,., ,.ct. +cr+. nuc. ,nmIl: "r.,cncnIn.m+lt,nln.r,.nmI.tt\.cm?tn+nc,nrn +n+.rmcnt .+,.l.. +,. .l.cn1nt (c.1 1t, nl1 ,.n,t. +r..cn.tmn+c.rnlnrtn,,t.n.t.+nn,nlc.r.,rnn +.t. tIn cnlnn. `nrcn t\.cl. nuc. m .r. ,..+tm .t..lnnrmInt+Itnr..l.t.I.lnnrmInt+tncnt,.n.lr,nm. Ic+rln-.,t.,1.+mInt.ln...nntn,.n,.+\cn +Itnrntn..r,.t..++crnt,.+.rmn.lcn.nc,nrnu.cnt.,.l \.r+ncn +,nt .t`+,nt t\.c..tn+nnl.+nrn +n+nnl.r. tn+nnl.+nrn +n+nnl.r. tn+nnl.+nrn +n+nnl.r. tn+nnl.+nrn +n+nnl.r. tn+nnl.+nrn+n+.rmcnt+nInnm.+,.t+.rm.t..l+nt+,nt \.r+.n,ltucnrn(+uc.rn)nl.,.lnu.cn..n.+n.lnt+,nm.ln.(cncn nlt,nl+,nn.l.nc,nrnc,cnn.l.`nrlc+mIlnct.n. t.1,.nnt +mIlt rnt lcn+,nt ,.n.!rnt +,ncnn.l ++nnl.rt. n`rn.,nnt+n,+.r..n1nc,nrn.t,1l.n.lcn+,n+,nt ,.lIr,ncnt lr,n.t 1t,.n nt nuc.. r,r, l.Inrn - t.\.t rm+cnt c+,nnt.mnt..++ncnt+nInnm.r,.ln1+n\(,tr.,nr.t.m+ntn 30 +mIlncnn.+.(nccn.n.+ntnc,cn-+,nrcn.+,nt +m..rn +n1.ln. n.u.cnt +,nr.. +,n.,nnt tn+nnl.+nrn `rnl,n`n (c.1 trc.n lc+. +n++. 1n,+ln rnn+.(un,+lnrn),.l.nm.r.19-t.lntctn.20-t.lnt n.t.\(ntn.rnnntnnntn+nr.nn...nc`.,nl,m.l+.nt n,.n \.r+n.. +.,r.+. +ntn .1rnm. nt `rnl,n`n. rc+n, +.l ..n+(m.l .t+.nl..r,cn.r,r,lr+.cr..lt.t.nt`.mc,nr+,.1. rnnnt tn+nnl.+nrn mrnnt +nInnm. `nrl.t .+m-n+m +.. nl.,.ln n.,.r,.lnu.cn.rnnnt+ncn`nrc.nn(l.ln.r+.n.+n.lnt l.(cmntr.,nl.crn.r.rnt.r++,nnuc.ntmn+,nnm n(t,.+\cn.r+cn,.r.rnt,.,lnrcn. rnnnt+n,tmrn. +nt+.+n+nr+.tI.n.tI.+n+.rmcnm,.l.nm.rt.rnnnt+nInnm. `nrlnt.+(.cnnt`rnnn.nrcn...l-rnnn.lc+. ,...rmt+ntnmrn.n.+.tnt,n.crn1+++n.n.rmnrm++n. .rmt. r+cn, nlnnnnt tn,,Icnt ,.l+.c.n nlt m.t. rnnntnntnnnn,.cl..+ln.tn+c,nnt+r..ctr1.+ntn \cncnttIn.tI..t`+,t\..\(nnm.rnt.,,.,lnm.nt,.lnm.rnt. tn1+rnt.n.n\(nt..r.,lnrn+,n.,nnt.`nrlntn.tn+.l.cn,rn mr.`nntt.nmIt.+.,r.+,.nrnm.t+.lm.r++ntnnnn.r.tnt (nc.tnt,+.,rn+,lnrcncntn,n.l.,c.n.+nt..tn( ,.+rcn+++nnmn,lntl.(n.r+cn,`(rncnn(.n.+n.lnt .1rnt.,rulnt.n.+++nnttr+.nn..rcnt.nn+ct.+,lnt trncnm. n.nrnt,cn +n+nnl.r. n.nrnt,cn +n+nnl.r. n.nrnt,cn +n+nnl.r. n.nrnt,cn +n+nnl.r. .++n+nnl.rnt\.r++.n,lcnt\.cl.mr,r.l,rct lr,cn,n`nt+,.t,.r+tlr,cnt,n+cn.`nrct(cnt.. n.nrnt,n..l.cn1l,.r+t\nl.`nrt.n+`nrt.r+cn,\nl t\rt+,.tn.r,.ln1+tn+nt.mnt.+1.nt.+.Innltm.r.r.,nr.. +n,ntnln,.lnInc.l+,nmr.+,n.t.r+cn,+.mncnt+m..rn+,t 31 \.r+.n,lt. +,. ln. ,.n,m. n\nl.t\.r+,(cm n. ,..l,rcm. ct. nclr.+,nntn.nr.nn,t.n.nrnt,ntnl,rtntt.,.ln.. +.,.cnm.n.r,r,cnt+,,nc,nt,nt+.rmntt,nct..nuct+.tr rmInc.nn.rt..lt.rmnm.nn..lt,.r.t(+,nmnr.+,n.)t.,1. .rn+n (n,n). +l.,+t n.nrnt,n ,.l,rccn (l,rcnr.nn) c.r.,rncn +t`rn+l,nn.lntl.+.mnuc.c+,rlcn.`.r.,r.n.+`n,rn ,.+n(llt,n+cnt\.rt.n,l.nn.r.+,nntn.t.n+tnrc.n.ntnln+nnll. r+t.t\.cnl+ln1t,.nln.n(t,.l+.r,cnn.r.nlrn.n ,.+I.,cn. Inr.nntnln,Ict t\.cl(+,t +mI.n+,rntn. nrmIt). r.n,.l +t`rn+l,nt `nrt .+ r trc.n ,..l,rcl. nnr .n.+n.lnt+mI.n.n.nrnt,nmcn.l.r+,Ic1t\.cncn unrnm.nn `r,tn n,nl.nr.n +n+nnl.rt tI. t.In,. n.nrn1+n .rmn ,.+n(l. tn+c,nnt `r.+,n.n. +nt +nr +mIlncn 1t,n +t`rn+l,nr. n. ,c.nnt 1n+n\lnmn n.n,l. tn+c,nnt trm. +,t.n,.n1n.rt.n.nrnt,nt+nr,Ic1.t+lncn .l1+nrn.n.+n.lnt`rc+1,,.+n(lt.n.nrnt,c+.`rnl,n`+. ,.l.mcnt.n+nr.+.lr+nn,+.+n+n,n(.l.(n.tntl.,c.nn.nnmn ,.l+,n,nt,.+(l.).n++l.+,nmnn.rtnt.I.cn,n`ntmr.`n.n. ,`nrn t.1,.nnt +ncnt ++lnt nlt,r+,nn. .+.lnt,rn +n+nnl.r. .+.lnt,rn +n+nnl.r. .+.lnt,rn +n+nnl.r. .+.lnt,rn +n+nnl.r. .+.lnt,rntn+c,n.1950-n.l\cn,.ln..r,r,tn+nnl.+nrnn. n.nrnt,cn+ncnt.c,rl.,n...+.lnt,rntn+c,nnt+nInnm. .n.+n.lnt +,.t .r ,.l.`nrt .r, nl.,.ln. nlt,nl+,rn u.cn. r,r, .+.t rnnn.lcn +nnll n. .r, ,.r,.ln u.cn. r,r, n.nrnt,t +n.ln.m. .n.+n.ln.+,nrn++lncn.rn.l.nl.,.l.n.r,nn..r.lnt,.mnt l.rn.+m..+.lnt,rn+n+nnl.rnt .+.lnt,rn+n+nnl.rnt .+.lnt,rn+n+nnl.rnt .+.lnt,rn+n+nnl.rnt+nInnm..n.+n.lntunrnm.nn.+,.l.. t\r.. t.m.rn `,l,nnt. t.uccnt ,.lnm.rntl..+.lnt,n tn+c,n t\.cl +,.t. +.,r.+ .r. c.r.,rnc `nrn n..r.+nt+.n,lcc+l,1.l+`ll,1n.(.lnm.ntnln.n.+n.lm. ,Irnt+.lunc1,.+clnc,Irntcnt,rnnt`.,rlt.nrnn.l. n.nrntn,nt,.l+mr.n,.ltI.nm..+.lnt,rntn+c,nnt 32 \.r++.n,lcnt\.clnlnnnnnt+nr,.l,nnctn+,rt.+(.rtn..r. ,.r,.ln n.+nrcnt n. +crnt m.cnm n.l.Ic n+,r t.+(.rt. .+n,+. ntnlnl+lc,nrntn+c,nnt\.r++.n,lc.n.,nmcn.l.r.n,.l +cl1,.ccn(+++nn)tn+,nt(actor)`nr.nInc.tt\.cl. ,.rn..+nt...+.lnt,ntn+c,n,nncl+mcn.ln`nrl.nt\.cln. .cnt,r+nn,+.t.tn.rl.+.mn.1rnm.l.+nncn\n+.lnl.tnlnnnnnt tn+nnt.tIcntn.+,nt,nl.tt,n.crnn.c,rcn.+,rnt ,.m.cnt\nlnm..+.lnt,rn+nn,+...rmttn+c,nnttrtn.+.tncn,r.,rnt. nt,rnnt.Iclntt\.cnn.l+ntc,.mnctrm.t..+,.r.n. tn+c,n.rt.tnnt,n`cnl.In...+.lnt,rntn+c,nnt \.r++.n,lcn.+l.r++.mn+nn,+..rntntt..rn.r+cn,I+.r. tn+c,n.t .n.+n.lnt lnt ,Icr .t`+,1 n. .r(nm u.c1 1+m n.n,t.r,r,16-m.nl.I.m..+.lnt,r+.+n+nnl.r.+nnnn,.cl. n+ln. tn+mr.`n.n .I.cn +nn,+nt ,.l.1.n.nrnt,cn+n+nnl.r.n.nrnt,cn+n+nnl.r.n.nrnt,cn+n+nnl.r.n.nrnt,cn+n+nnl.r.(Behavioristsperspective) .++n+nnl.r.t .nl,rttn.nr.nn+,..r+cn,n+,r.nn+tnrn.n. n.nr.nn +,nt +n+.rm. ,.r+t t,n+cm.l.n.nrn1+nn.nrn1+nn.nrn1+nn.nrn1+n(Behaviorism)+,lnrcn+nn,+..r+cn,tn+c,nnt t\.c.t +Icn ,.1+.nn .l n.nr.nn +,nm .r,c.t..+.lnt,rn+n+nnl.r..+.lnt,rn+n+nnl.r..+.lnt,rn+n+nnl.r..+.lnt,rn+n+nnl.r.(Humanisticperspective)tn+c,nrn+ncn. r+cn,.+,l,tnlnnnnntl+lc,nrt.+(.r1.r.,nl.crn .r.lnt,.mnt.n.+.+tn+.crn`,l,n.cnt,.lnm.rntm.ln.(cnc l.r1 .mt. ,ln,rn +n+nnl.r. ,ln,rn +n+nnl.r. ,ln,rn +n+nnl.r. ,ln,rn +n+nnl.r. ,ln,rnrc,n.tn+c,n.n,.ln..r,r,n.nrn1+nt 1tncntnnrmn,.+\..,ln,rn+n+nnl.rnt,l,rnn,.t .n.+n.lnt+,l.n.,nlntulnt(c.`r,tn(r.nt...1rl.. n.+.Itr.n.,.,..,ln,rn+n+.rmcnt+nInnm..n.+n.ln+++nl. r.n,.l ntnln .1rll. Ic .1rll. r.n,.l .n.+n.ln .rn.l. 33 ,ln,r+ncn+,.+Icnl.\ncrn.n..,.l`nrcn,.r+t \nl+t\rn +clnm n. \.rtcn +,nt n,nm. r,r, t n.nrnt,t +n.ln.m. 1,nrmn (c.1 +lnlc.ln +,. .1rlnt trcn.n .I.cn n. .r. \.rtcn,.+(lcn,1nn.lln..n+.c,rl.,nnt\.r+n,lntl.rn. r+cn,trcn.n,.ltI.n.n+nt,.l.r.,.rnt..ln(.t..c.t.uct .n.+n.lt ++.cntl nt\r.t n. .\+( tn,.,n. ,.n.c.It. nlnnnnn r.c.1 r.,nrt .r. nt. mnm+t nt n+,rn t.+(.r n(t. .r.+n nt. r,r, nt +ntn n+rntn.\.r+t.Intnl.,.lnt.+(.rttn+,rr.c.n.nt.I.. ,ln,rntn+c,nt.mnt.1rn+,ntr,r,n,n..t+n11n..m nt.,.t .\(lnlm n. l.lm. t .1rn.. r+cn, +,nt n,.n ,.,nln.m. Ic tnl.lcnt,.l,nnt+n,nnnt+In..1rnt.r,r,+,nt+n11nt +.,.cnmn..,ln,rntn+c,nnt\.r++.n,lcnntm+.tcttn+nr`r,tt t\.cl.r,rn,...t++..+Itnr..lnt,.+(l..`rc+nt,.n.!r.n. ,.n.\(,ncnt +nt. tI.n.tI. nl1.+.m nuc. ncnl ,nln tntIcnt +ur.ntt++.ttI.n.tI.,n`nt,ln,rn.+,.lnt,.n.\(,nt.t.t,nl,nt +,lt.nrcn.nt+mI.1..ltn,,Icnt,.l+.c.n +Itnrntl.rnt,cnct.tn+nr`r,t1tnrnt,.+.+r..cn +crnt.mnt ,ln,rn +n+nnl.r. ntt tn+c,n.n n+nl.l,rn.. c,nrn +n+nnl.r. c,nrn +n+nnl.r. c,nrn +n+nnl.r. c,nrn +n+nnl.r. c,nrn+n+nnl.r.,nnctm.l.+nrtn+c,n.nc,nrn +,lnrnt unrnm.n nnt. .rc1 n.rnlnt lrnn rnt ,1nm c,nnt mrn.t n..nrt. lrnn rnt nn. t.+.n +.r,nn.: ,.r+tm.l m ,cnr,.ln1+nmtm.++.c.tnucn.l(n.,.n.t,+lm.nt ,lt).nnr,n.n,cn.+r..cnm.nt+.lunc1..n.`,.,nntl.rn tcrn.rucnrn.n.nI\..tn+c,n.nc,nrn +n+nnl.r.,cntI+t.r+tn+nrn.nt.r,r,n1nrnl.rn +ncnlnm \cnt ,.l+.c.n nm.rnn.. r.m. lr,c .n`.,.,nr +n1lt ++t.Irn..+crnn+,.r+`nrtt\.cl.r+cn,.n.+n.lnt,nln ,.lnm.rn...n.+n.lnt,.lnm.rntnt,rnnt99`cnt,,lntr.n+,nr 34 ,.n,Ir.t.l.nnr.t.n.+,rc.n+n+nnl.rn.(I.n.2 +ncnl\cn.ln`rnnn.r+cn,10000\cnt\nln.+m.rn.).c,nrn tn+c,n.c,nrnnc,nnt+nnn.rmrnc.rtn(lt.r.m.nt ,l,r.crn .n.`,.,nrn `rc+n n..n,nlt. r+cn, ,,I.c .rtt n,. \nl: +,.,cnt. n. `.r.1n,nt m.nn.l .,nc.. t.nt ,r. n. ,.,c.. \(ncnt+`.n.l.rl...l+rmcn.nt,.1rn...n.`,.,nrn `rc+ntn.n,lnt+n,c,nrntn+c,n.n.tlt.mtn+ tn+nrn ++.ln1+nt. .l tn+c,nrn .n.`,.,nnt t.I. r+cn, nuc. .+ `rc+nt ,.n.t!rc.n ,.lncn(.c,nrntn+c,n.tI.+n+.rmcnt.,.l`nrct(cnt..n+nm ,.ltI.n..r++ntnunrnm.nn.+Itlcn`rnl,n`nc,nntnnrt.n I.l,rucnn`r,tn...++n+.rmcnt\.r++.n,lcn,nncl,.n,l+.cnt. n. +.+..,nt +nr .tcn ,.ltI.cn t+trnn rcn. r,r, c,nnt n. .r. m.l.+nr t.1,.nnt ,.clnt `rn+,n. n+nt ,.+. r+ c,nrn tn+c,nnt\.r++.n,lct.rucn.m+t`rn+l,nt.,.r..r.n,.l c,nnt`r,ttr,cn.l.+.m.r.rnnl.rcn,1ntun.\m.r.m. mrnnt n.+.+,n,cn t.mn +n`l. ,ln,rn+n+nnl.r.,ln,rn+n+nnl.r.,ln,rn+n+nnl.r.,ln,rn+n+nnl.r.(Cognitiveperspective)tn+c,nnt+n+nnl.r.. r+cn, .+,l,t .mt .n.+n.lnt .1rlnt n. ,nlnt ulnt `r,t1. r,rn,.. (r.nt.. .1rl.. n.+.Itr.. +cnnln. `rc+nt ,.n.!r.. .l,.1n. n. ,lnr.. c,nrn+n+nnl.r. c,nrn+n+nnl.r. c,nrn+n+nnl.r. c,nrn+n+nnl.r.(Evolutionaryperspective)tn+c,nnt+nn,+.. r+cn, I.1t t.+t +,nmn n. +l,.crn .n.`.,rnt +lnlcl.t n+ .r.nnt t.uc1. r+ tn+nrn l.rn +ncnlnm \cnt ,.l+.c.n nm.rnn.. r.m. lr,c .n`.,r +n1lt ++t.Irn.. c,rcn+n+nnl.r. c,rcn+n+nnl.r. c,rcn+n+nnl.r. c,rcn+n+nnl.r.(Culturalperspective).+,l,t+,nt+n11ntn. n,nt rt-c,rc tI..1 .mt. c,rcn +n+nnl.r. c,rcn +n+nnl.r. c,rcn +n+nnl.r. c,rcn +n+nnl.r. .++n+nnl.rnt\.r++.n,lcn+,nt+n11nt.n.n,ntrt-c,rc tI.t t\.cl. c,rcn +n+nnl.r. +lnlc.ln `.tIn. n+rn,n.1.r+tn+c,nrnc.1n+,.nInr.n+(.r..n.+n.lnt lnt,.,ntn.t.crl,,n.tn.nct+Icnmmr.ln.l.t..c 35 c.tnt.+rnct,r,ln(Gergenetal;1996).c,rcnu.cntt.m.l.n ,.m.cnt\nl.rmnn.n+.rntn,lnm,ntn.r.t.,,cntI+t. +.,.cnm.n.+cr+.nuc.nt\.clnmn.cncnmmr.ln.ln. ..ln.l.+rnc+1.rnn.-n(nIncm+-12-m.n).c,rcnu.cn nuc..t.tnttI.n.tI.rn.+.,.cnm.n.+r.crn+tcnt n.r..-t.n.nlnmn(m.n+-11-).rt-c,rcntn+c,nnt \.r++.n,lct .nl,rtm. (c. .n.+n.lt I. .rtcn mrnn. m r n\r. t`,nnr ``c.,nt. rt-c,rcn+n+nnl.r.tn+c,nrncntmnm++nt(c.tr1 r,cn.:1+++ntm.r.c,r..n.+n.lnt+nrt.+(.rt.t++.1? ,.l.`nrtm.r.l.t.+(.rt.t++.t?r,r1+++ntc,r..nt ,.lnm.r.1?r,r1+++ntc,rcn,.l\(n+I,cnt.t.nt ,.+,nnc.1? ,.l.`nrt c,r. t.m.rn m.nt .t++.t? 1+++nt m .r. c,r.n+.1.mr,r,.+I.,.t.n.+n.ln+,nt?,.l.`nrtm.r. c,r.n+.t.mr.+,t,.l.Ir,nctnlnnnnn?1+++ntm.r. c,r. n+.1. m r. 1+nm ,.ln,nn.l .n.+n.ln tn+nr .cnct? .+,.rnnmIntn.t+nmc,rcn+n+nnl.r.Inr.nntmn.tlt ,.uct. r+cn, tI. +n+.rmcnt +nr \.+(lc m1ntt \nl..t+n,.. +.,.cnm.n.+c.rm..1rnm.rnnntmrnnt+r..cn.t`+,n.r+nt.n.,. lntc,rnt.,.lrt+n,+t.1,.nt..+,.rnnn.rnn .lmr`c,+.rlntc.+.cnltn+(BronislavMalinowski),.+m+.1927\ctn. rnnnt+.+.1,l,rnrcnmrn..I.cn,nlnt+.,.cnmntt.uc1 ,..rn,n..t.n.,.Innn.1.,l,rnrcn..+rn,.n.c,rcn +n+nnl.r.+nnlt.r+tn+nnl.+nrn+n+nnl.rnt1,nrmnnc. .r.t\rn..c,rnttI.n.tI..n.tn+nnnr,.m.cnt\nlcnln.n(t. rnt., .n.+n.lnt ,.+,nncnt t.I n.tlnt ,.l1,.n.t .Inlm. +n+nnl.rnt n.r.: .,rtnnt +.,.cnmn +n+nnl.rnt n.r.: .,rtnnt +.,.cnmn +n+nnl.rnt n.r.: .,rtnnt +.,.cnmn +n+nnl.rnt n.r.: .,rtnnt +.,.cnmn nnn+n+nnl.r.tI.n.tI.n..1..,cnn.,.ltI.c.nt+nt +,.. ,Irncn 1.1. ..+t .+ +n+nnl.rt.,Irncn 1.1. m.l.+nr tn+c,nnt nnn +n+nnl.rnt n.r. ,Irncn 1.1. m.l.+nr tn+c,nnt nnn +n+nnl.rnt n.r. ,Irncn 1.1. m.l.+nr tn+c,nnt nnn +n+nnl.rnt n.r. ,Irncn 1.1. m.l.+nr tn+c,nnt nnn +n+nnl.rnt n.r. +n+nnl.r. +n+nnl.r. +n+nnl.r. +n+nnl.r.r,r t+ntr,r t+ntr,r t+ntr,r t+nt+,nt+,nt+,nt+,ntcntcntcntcntcntcntcntcnt 36 .n.+n.lnt l. .n.+n.lnt l. .n.+n.lnt l. .n.+n.lnt l.n,r+nl.l, n,r+nl.l, n,r+nl.l, n,r+nl.l,n nn n tn tn tn tnunrnm.nnunrnm.nnunrnm.nnunrnm.nn m+n m+n m+n m+n nc,nrn`.tnrn ++.lnt,rn ++nnr.. n+n+nrn `r,tn ,nln n. lrcn tnt,+nt `r,tn +,nt n. tn+nrn `r,tnt n+n+nrn t.ucn tn+nnl.+nrn nlt,nl+,nm +.rmcn ++nnr.. .nrcn ,.+,nnc. .r.,lnrn c,cn. lcn+,n +,.. r,r, .r.,lnrn +,nnt ,.r,.ln ,.+I.,. n.nrnt,cn r.,nrt t,n+c1. nuc. +ntn ,c. ,.r+. t,n+cnt +,cn `nrn lr,cn ,.r,.ln r+,nn +,. n. +ntn t,n+cn. +n11n n. n,n .+.lnt,rn.+,nrn. t.1tr `,l,n.cnt ++l `,l,nr.n t.m.rn m.nt.n+n +n+.rmcn .n.+n.lnt ,.+,nnc. n. `,l,n.cn ,Irnt `.,rln .tcn. +n1ln ,ln,rn+++nnm.n .+,nrn. r.,nrt t,n+c1 t,n+cnt +,cn `nrn. tn+nrn `r,tn tn+nrn `r,tn. l. +,nmn nlnn.,rnt t..cnm t\.cncn tn+nrn `r,tn c,nrn`ctn,,lnt rnt `rc+nt ,.n.!r.1 .n.`,.,n.,.n.rlnt +n1lnm ,.lnm.rcn nt+c,nr,.lnm.rnt .n.`,rn l+,nnt 37 .n.`,nrcnn .n.`,.,n.m.ct.1rntnm ,.lInccn tn+nrn ++.ln1+n c,rcnn,c. c,rnt 1,.clnm c,rcn lr+n n.+nncnt. (attitudes) n. +,nt rt-c,rcn t++n .n.+n.lnt ,.+,nncnt lnrt.crn n. c,rc.n t`,nnrn .t`+,n +.,.cnmnt.mnt+cn,.lnIncm.r,r.Itlnn.mnmcntmrn. .,rtnnt .+,t. n+.t. m r.,+ n+,n.l .n.+n.ln .,rtnc.n. (c. t +nn,+. n( ,.+(lcn .,rtnnt. n. u.c.nnt lnt ,.,nt +,ncnt.t. mnmcn +n+.rmcnt.mnt+,(.t+crnt+nrt.ucn,.+m++cn+t.1rn n. t.ucn ,.lIr,nccn +t`rn+l,n. nc,nrn. ncl ,nlnt lr,cn tnt,+nt rct .,rtn.n. ntnln tI.n.tI.r,nlt.t,n+cnrln.+n,.+nm,.+\cnt,r+,nc +++nt .n+tnrl. .,rm. t\.cl. r.n+ lr+nn.l ,.n.Ir. I+ .r .rnt trncn+ccnt,nln.I+.r.rntn..nrcn+.cnt.,rtn. +lt,r.cr ,ncm.l. tn+nnl.+nrn...lcn1l.,rtn.t.r,r,r.+,n.trt,r.,n.1. r+ct.,tn.+lnt+nt\ntn.rcnn\t.r,rn,...+.,.cnm.n. t.+.rmc Ic+ut.lcn. t +n+nnl.r. .,rtn.t (rt. r,r, ..n +cnt +n+.rm ,.l,nncn +,rnt ,.n.,.l.t 1rn.trc .t.n. n.nrnt,cn..n,lt\.rtcn.nlncn.,rtncn+,nt,.l+,n,nt .+,t.m+.m.+t\.c+c.tcnt..lm.l.,ctn..r,(+.n.t1n+,n (r.ntntt.,.ln,.In..t+nn,+..+,n,t.r+.n+cnt.,.l .,rtnc +`(r.t t\.cl n. +n, m.nt nct., .t `(rn.l. 38 .+.lnt,rn.nctn+`nrlctnrctn.t,n.cr`nrt. r+cn,Ict\(t.,rtncn.mnm+1tn.,.+,nnc.tn..r. ..r+lnc ,.lnmr.t. ,ln,rn.t\.ct+,rc.1rtn..l,.1nt.r+ct.,.n.+n.ln u.c.nnt .+,nt (rnt.t ,.ln,nnt. nct nc+n .rtcn .,rtnnt. +.m rnt`rl,r.ncnu.c.nnt,.cl.tn.r.tntI+.rnt.n+n. ,.`.,nrnt.n+n n. +nt.n+n n.+nnc.1. c,nrn.,.lnInc.t.r.`nrnt,.+,.In..,rtn..n.`,.,nrn (.n.`,rn)+,..nrcn.n.+n.lnt.mnt..n,lttn+c,nr++.ln1+t. r+cn, `.tInt+,cn. .,rtncn +,nt tc+,nr \.r+.1. c,rcn.,.lnInc.t.r,r.clln.Itln.l.,rtn.ttI.ntI. c,rnt \.r++.n,lcn. r,r 1+++nl c,rcn u.cn .,rtncn +,nt tI.n.tI. ,n`nt ,.+clnt .c.m.1.ras akeTeben fsiqologebi t.+.rntnn,nmtn+c,nntt.I.r.m.ntnmIn.+.(.cnm. r+cn,tn+c,nrncnt+mcnn.`.1lt +n,.t.nmInt.+,.rn tn. r++,+1.nnl.m.tI.n.tI.n.r,nttn+c,ntt.+t`r,trt Innm. 1.2 ,Irncn.+,.rn nmInt lcn rtn.. +(.lncn t..+ntn n.r,ntnt+c,nt+nmnmnm.mnr,.+m.m+lnt.m.rnnmInttn. .+\rm.,.n.I.1mmnmcnnmI..r,r,n+nt`.tIt.+nnmI.m.+ \n,ln.,Irncn 1.2. tn+c,nrn cnt +r..crl. ,Irncn 1.2. tn+c,nrn cnt +r..crl. ,Irncn 1.2. tn+c,nrn cnt +r..crl. ,Irncn 1.2. tn+c,nrn cnt +r..crl. nmI. nmI. nmI. nmI.nl `.tIt .+ nmI.t? nl `.tIt .+ nmI.t? nl `.tIt .+ nmI.t? nl `.tIt .+ nmI.t? r,r ln. ,.n.!r.l .n.+n.l+. m m.n.lmn (cntnrn `rc+n? cnlnrn tn+c,nnt \.r++.n,lcn tn+n.,rn tn+c,n ltc,.l,n(counceling psychologist) m+nt tn+c,n (community psychologist) 39 r,r nl.I. +,ln ,nln?n-tn+c,n tn+.r+.c,n r,r ,nucn. .t\.cm u.tct ru.lnt trc.? +t`rn+l,cn tn+c,nnt \.r++.n,lcn +,nt .l.cn,ntn r.,+ r nItl (cmnt nlr+.,n.t. r+cn, l.+nnc.n n,n? ,ln,rn tn+c,nnt \.r++.n,lcn ,ln,rn +,lnrnt \.r++.n,lcn r.,+ ,.ltI.nn.l .n.+n.ln rm+.lmnt.,.l? `nrlnt tn+c,nnt \.r++.n,lcn +,nt ,l,ntn r,r +.t "m.l.,cm. 1\c."?t,n.crn tn+c,nnt \.r++.n,lcn r. n,n.l nc+. t.+(.rt t.I?,.lnm.rnt tn+c,nnt \.r++.n,lcn r.,+ n\t +n n`rtn.t +n t.+.?r+nt tn+c,nnt \.r++.n,lcn .n.+n.lnt .+,rnt tn+c,n r,r ln. +`(r.t +.t\.ccn ".+r" +t\.ct? ,.l.mcnt tn+c,nnt \.r++.n,lcn tcnt tn+c,n r.,+ Inn ,n.n (cn ,.+,nnt \nl?.l+rmcnt tn+c,nnt \.r++.n,lcn r.,I.nn n( r.cncn n.l..cnt .nlnt nrt? t.t.+.rmc tn+c,nnt \.r++.n,lcn r.,+ +n!nrt tlm+. .c.mrmnt +lnlc.ln +.,nt nrt? t`r,nt tn+c,nnt \.r++.n,lcn .c.m.+nInnm.r++tcnnu.cn.lrntn+c,n..,.+cn .lt.r+.+.mnr.nl.500000-t.!.rt.+.m,.l62-n.l82.m.t.+n 40 tn+c,nrncnttrn+t.\t(nIncmtr.mn1.2).+.rm.cn.. tn+c,nt`r,l,nn.t.cmntnlnt,rnc+(ln+,n..tI.+r..c +(.l.n,n1rn.nl,rtntn+c,nnt+n+.rm.tn+c,nrn+,lnrnt t.rm.rnt.nrn64+(lnttn+c,n.,.rmn.lcnr1l,.n,n (Rozenzweig,1999a). .+rnnt tn+c,m. .t,n.,n.t (APA) 1998 \cnt ct 155 000 \rn(.n.+tcnt(c.mInn.lcrn(Fowler,1999).nnrmn t.rm.rnt r,.ln1.,n.. .+rnnt tn+c,m. t.1,.n. (APS). 16 000-1 +, \rt.rmn.ltn.tn+c,nntrt.+,lnr.t`+,1.tnrcn. nnr cnlnr. +rl.cnt +I.r1. tr.1.2.tn+c,m.t.+.tr.1.2.tn+c,m.t.+.tr.1.2.tn+c,m.t.+.tr.1.2.tn+c,m.t.+. ,.r+ ,.r+ ,.r+ ,.r+ l.ln. tI.n.tI. .n,nc.t ++. tn+c,m. `r,l,n .+rnnt tn+c,m. .t,n.,nnt tn+c,nnt n+,rnt ..n+nrn I.rntInt ++l \rm. rnt .,.rcn ,.+nmInt +nInnm. tr. 1.3. +.cnt.mnt +nln! tr. 1.3. +.cnt.mnt +nln! tr. 1.3. +.cnt.mnt +nln! tr. 1.3. +.cnt.mnt +nln!cncncncn tn+c,nnt n+,rnt I.rntInttn+c,nnt n+,rnt I.rntInttn+c,nnt n+,rnt I.rntInttn+c,nnt n+,rnt I.rntInt `r,l,n `r,l,n `r,l,n `r,l,n ,.tcn 30 \cnt ,.l+.c.n .+ +Irn +.cn +,t.t .n,ll .r,.,nnrn.mn+nt,.,..r+ tn+c,nntc.,n.`r.+,n., 24,52,93,7132233,9t...n+(n.cnlnn. tI.t.+t.Irn 24.5..n+nrnn.\tcn 33.9n.n,lcn. 2.9tcn n. tI.t.,.l+.l.mccn.\tcn 3.7n1ltn. +m.r. 13.0n.+nncn`r.+,n. 22.00102030405060701971 1981 1991 1997tn+c,nnt n+,rnt I.rntInt +\l +.cnt `r,l,cn \ncn 41 +.+..,ntn+nlnrnm+n+nnl.rn..+.,r.++,nrr.nlnm+.c+. tn+c,+..rtnmn\cncnn,.lt.+trn(RussoandDenmark,1987; ScarboroughandFuromoto,1987).1894\ct+.r,.r,rl+.+.r,.r,rl+.+.r,.r,rl+.+.r,.r,rl+.(MargaretWashburn) rlcnt lnrtn,,n n..+m.r. n. +.cn `nrc+. +nnt n+,rntI.rntIn. +.l n.\r. ,lncn t.Ic+ut.lc ",Icnt ,l.". 1895 \ct +rn .cnlt+.+rn .cnlt+.+rn .cnlt+.+rn .cnlt+. (Mary Calkins) \.rnlnm n..+m.r. ..r.rnnt lnrtn,,nt n+,r.l,r.. +.,r.+ .n+nlnt,r.,n.+.t.r.ucn.n+,rntI.rntIt..+ntn.+nIn..n..cnltn \.r+.,cn+c.rnn..+rnnttn+c,m..t,n.,nnt`nrcn+.cn `r1nnl,n,.In...l.rnn+..l.rnn+..l.rnn+..l.rnn+.(AnnaFreud)+lnlc.ln\cncnn,.l. tn+.l.cn1nt`r.+,n.n.\.+(.ln+.cn+crntr+tt.Ic+ut.lcn .r.rmIc Innm. m.l.+nr tn+c,n.n +.cn n. +.+..,n rmcn.n n1n.rl mrnnt n.`r.+,nnt\.r+.,t.r,r,1.3tr.m1.l.ln.n+,rntI.rntInt +,t..+.+.n+.ct.+m`nlnn.tI.(Pionetal;1996)n.t,lnl,n.21- t.ln +(.r.n l.rln. +nrn n. ncn.+tn (Murray and Williams, 1999). r., r +,n\cncn.+ttn+c,.t.n.+n.lntt\.cntt.++n.+nm+,nn.+,n .n.+n.ln - +.cn n. .,n. t.1,.nnt (c. t,+l,nt \.r++.n,lcn +ntnt .+ .rnr.t.m+l,1.t.n,.I.rm.n+nn,.+t.r+tn+c,n.n.,Ir.tnrt +,1.r.n.r+cn,t.t.+cnlcntn.+lnmn.t.+.Itr ++l,nm. n.n\(m. .l. r,r, n,.cncn n,(n.l. "\.nnm!" (andiamo!).+. .+. .+. .+. .nrtn+c,t+n.ln.m.r+tn+c,nrn`r,tnn,r+nln1+nt n+,rnlnm..+.rmcn-tn+nrnn.n1nrn+cln,.l`nrcn. lr,cn+n11nm.rm-rmn.nrcn+nn,+..t,r+,r.cn1+n..+,l,t tn+nrnl..rtt.n.+,ntt,r+,r.1.mn..+r+nn,+.. l+,nl.cn1n n - +,nt l+,n.1.m.l.+nrtn+c,n.nnunrnm.n+n+nnl.r.t+n,.t:nc,nrn +n+nnl.r.t\.ct+n+.rm.t+,.t.n.,nlnt++.ln1+trnt. tn+nnl.+nrn+n+.rmcnt.mnt+,.,lnrnn..r.,lnrn +,n.,nnm..,.+\cn.n.nrnt,cn+n+.rmcnt.mnt+,.,.r,.ln t,n+crn`nrnm..,.l`nrcn..+.lnt,rn+n+.rmcnt.mnt.+,l,n 42 mn.nlnnnnntnl.,.ll.r1+n.t\nt`nrlc1rn.t(nlnnnn.cr ,cnc.t).,ln,rn+n+.rmcnt.mnt+m..rn.nttn+nrn`r,tn. r+cn,+,nmr.+,n11+++nt.c,nrn+n+.rmcnt.mnt+,. ,.n.rlnt.mntrucnt.t,.r+tm.l,ntn,n..n.ct.c,rcn +n+.rmcnt.mnt +,. n. +ntn nl,r`r,.,n. c,rnt l,+t,n ,.lnInc.. tn+c,n nmI.m. nnn nn.`.1lt `.tIl. tn+c,nt `rtn. ,.tcn r.+nln+.m\ccnt+.lunc1n,.c..+ntnm.ct.\nrnr nl,rl.,nl.crn ,.In. n. +, +.ct +nmcnt.fsiqologia 21-e saukuneSi: vifiqroT momavalze t+c,nntn.,Irnt.+,.+,+.t+ctnn..+.,m.r+cn, tn+c,n.n.r,r,+,lnr.n++In.r,cnct.r\rt21-t.ln ,.n.tc.tm.lrm.n..+m.n+cn.t\rm.mr,rn,.c.t nnt,n`cnl.,.tcn100\cnt,.l+.c.n.,.lt.mrnm.mrncn +n+nnl.rnt mInm. r.t +,n,.lt +n,n 100 \cn? ..r... r+ tn+c,nntnl..rtn n. `r.+,n. ++..cn n,c..+.rm.cn.. 1,nrmn t.nmIn. r+ct., tn+c,n t\.cl. nr1 .r .rnt n.+nncn.+.,.cnm.n.r,rn.lnt.mntntunrnm.nn`r,tn.+.,r.+ .rttntmnt.nmIn,.r+cn,lr,cnrt+.+t.+.,.cnm.n. +-17- n.+-18-m.n,.lInccnt,n.crntn+c,nntcnt+,t.n+ +,lnr+.\.+n\(t.nl,,nncn.,.,.r.u.c+.,.l.`nr.+r +tcn+ntt.nlc.ln.lrn\nl.t\.r+,(cm.r+cn t.1,.nrnn+ur..n`(rt+tcnt21-t.ln.+.,r.+ n.l.+nncnm,nucn.m+.m.r+tn+c,nn.(lcnr.,nr.t +.Inll.+t.nmI1n.+.mt\.c.tn.n\(l.tn+c,nrc.1 .,rmnnn,.cl.t+.Inltnt,+lc,nrntn.Icn.r+cn, .n.+n.lt. n. c,rt rnt +.lunct .+,nrt. nl,rl,nt ,.+ 21- t.ln nnnn +lnlc. +nln!. tI.n.tI. c,rnt +t,.tnt. n. tI.nt t.nmIt.,+lc,nrntn.Iclntn+c,nntcnt+mn1,n+lnt,.cl.t. r.n,.ltn+nrn`r,tntcnt.t20-t.lntct.rmn ,.+n(ln. +`n,rn n. ,nlnt t.t\.cn tI. +\(ncn. r+c1, ln,tn.+ntc,t\.r+n,l.,n.r.+ln.m.nnrn.I\ncn 43 ,+lc,nrn+nt\ntn,.n+crtt..c.+n,+.m1n+n\lnm 1t,.n ,..rnl. r. +n+.rm.. tn+nr `r,tt. n. ,nlnt .+,n.t rnt. .t. ,l,nrn cnt ,+lc,nrn n.r.tnt ,.lnm.r.+ t.uc. t\r..n ,.ctnt,1n.r+cnm.,+crn.,.cllnt.n..t1rnnt 1,.cl.t mnmcn nlnnnnnt ,Ir.n..+,n`ntt.nmIt-nl.,nntn+c,nntnl..rtt.n.`r.+,n.n- +n+.rm.m t\rn .+ t`,n.cr t+,n.n. tn+c,n. 21 tn+c,n. 21 tn+c,n. 21 tn+c,n. 21- -- - t.ln. t.ln. t.ln. t.ln. ,rnn: www.apa.org - .+rnnt tn+c,m. .t,n.,nnt ,rnn www.psychologicalscience.org - .+rnnt tn+c,m. t.1,.nnt ,rnn sakvanZo sakiTxebi r.,+.. tn+c,n. ln.crn?r.,+.. tn+c,n. ln.crn?r.,+.. tn+c,n. ln.crn?r.,+.. tn+c,n. ln.crn?tn+c,n. .rnt nlnnnnnt +,nt n. tn+nrn `r,tnt +,lnrcn t\.c.tn+c,nnt +n1.ln. +,nt .t\r.. .Itl.. \nl.t\.r+,(c. n. ,.l,rcnt Ic\(. m.l.+nr tn+c,nnt ,.lnm.r. m.l.+nr tn+c,nnt ,.lnm.r. m.l.+nr tn+c,nnt ,.lnm.r. m.l.+nr tn+c,nnt ,.lnm.r. ln,ntn.,n,lrntr+nn.l,.lnm.rn.t,r+,r.cn1+n.r+cn, .+,l,tc+l,.rcn,rulnt.,.l.,cntn+nnt.n.+,nt t,r+,r.1 .mt. +tnt.n.nnnt+nr,.lnm.rcnl+,nl.cn1+n.+,l,t+,nt+nt+. (,.rm) .rtc +n1.l1 .mt..+ mrn+. ++lt m.l.+nr tn+c,nnt t.ucn tn+c,nntt\.cntnnnm.l.+nr+nn,+.,.ltI.c.nIn.t .n.+n.lnt l.t. +,nt n,r+nl.l,t. cnt trt. n. +mnt. nc,nrn+n+nnl.r.+,.t.n.,nlnt++.ln1+trnt+n+.rm.t t\.ct tn+nnl.+nrn+n+.rmcnt.mnt+,.nlt,nl+,rnu.cnm.n.nl.,.ln lcn+,nm. ,lnrn n. .r.,lnrn +,nnm.. ,.l`nrcn n.nrn1nt.mnt +,. ,.l`nrcn. ,.r,.ln t,n+cnm 44 .+.lnt,rn +n+.rmcnt.mnt +lnlc.ln. r.,nl.crn .r.lnt ,.mnt m.ln.(cncn l.rn nlnnnnn,ln,rn+n+nnl.r.I.1tt.+tn+tn+nr`r,tt.r+cn,+,nm r.+,n1 1+++nt c,nrn+n+nnl.r.mcnt.r++,.,.n.rlnt`r,tn,nt n,.n ,.lnm.rn.. c,rcn+n+nnl.r.+,.tn.+ntnl,r`r,.,n.tc,rcl,+t,n ,.lnInc.t r.t .ml tn+c,n r.t .ml tn+c,n r.t .ml tn+c,n r.t .ml tn+c,n tn+c,ntI.n.tI.trn+.ln.tI.n.tI.t`,n.cnt ,.+,nnc.t(rnln.l.tn+c,nnt`rtnnt\.r++.n,lcn`.tIt t,+tmnm++nt(c.nmI.t.r+cn,r.cr,Irntc,.+,nnc.t I. 21-t.lntn.t.\(ntnt.mnttn+c,nt`rtn.+,cnmr nl,rl.,nl.crnn.`r.+,ntnt.n.+crnt+.n,lcnmr +r..cr.ln ,.In.. unrnm.nn ,ln unrnm.nn ,ln unrnm.nn ,ln unrnm.nn ,ln unrnm.nn,ln(c.m.n++nrn,nm..,.+(ncn.r+.nnc.n .+lnm.Ic(cnm.ntctn,n,r+nln,.l+rnm..+,+cn t..+ntn,rnnt+nmnmnm.,.rn..+nt..(c.unrnm.nn,l.\n,lntct c+tnln. +,+cn .l.lnt +nInnm. n.nrn1+n n.nrnt,cn +n+nnl.r.nc,nrn +n+nnl.r.,.r+t ,c.nnnnt`1n,nrn ,c.nn c,nrn +n+nnl.r.,ln,rn +n+nnl.r.c,rcn +n+nnl.r.+,lnrcn +mnnr,.ln1+nt ,c.nntn,.,nnt ,c.nnt,r+,r.cn1+nl+,nl.cn1+ntn+nnl.+nrn +n+nnl.r.tn+c,n.+,.+,nt +l.,+n.+.lnt,rn +n+nnl.r. 37 m.n 2. tn+c,nnt cnt +mnn m.n 2. tn+c,nnt cnt +mnn m.n 2. tn+c,nnt cnt +mnn m.n 2. tn+c,nnt cnt +mnn .t+lnt ,.`n .t+lnt ,.`n .t+lnt ,.`n .t+lnt ,.`n n.t.mnt ,.`n n.t.mnt ,.`n n.t.mnt ,.`n n.t.mnt ,.`n: n+,rnt n.,nt t..cn : n+,rnt n.,nt t..cn : n+,rnt n.,nt t..cn : n+,rnt n.,nt t..cn n.+nrcnt ,lnl,nr. n. `r.,ncn ,.lt.1trn+t`rn+l,cn +mnn: .c,rl.,ncn .Itl. n. l,rcnt t.!nr. rc.,nrn +mnn+1trc.ln 1+++n.? tn+c,nrn ,.1+. tn+c,nrn ,.1+. tn+c,nrn ,.1+. tn+c,nrn ,.1+. t.ln. n. .cnn.mnm.l,.rnn +,nt n.nr. n. ,.1+. cnt mnrn t.nmIn cnt mnrn t.nmIn cnt mnrn t.nmIn cnt mnrn t.nmIn nlr+nrcn m.lI+.rntnt/t.r,cnt .t.,.l1r.I +,(.cnt +n,+n nl,rn,Icm. c.: +,lnr.. mn.. `cn,n.r,r ,.+n(lm t\r.n +,lnrcn cnt n,n r,r ,.+n(lm t\r.n +,lnrcn cnt n,n r,r ,.+n(lm t\r.n +,lnrcn cnt n,n r,r ,.+n(lm t\r.n +,lnrcn cnt n,n tn+c,n. 21 tn+c,n. 21 tn+c,n. 21 tn+c,n. 21- -- - t.ln: tn+c,nrn c. n. nlr+.,nnt .m+. t.ln: tn+c,nrn c. n. nlr+.,nnt .m+. t.ln: tn+c,nrn c. n. nlr+.,nnt .m+. t.ln: tn+c,nrn c. n. nlr+.,nnt .m+. t..lu t.nmIn t..lu t.nmIn t..lu t.nmIn t..lu t.nmIn unrnm.nn ,ln 38 m.nt.,n,r.n.nl.+nnc.nI+rm.+nt,rnl+.l(1985)lcnt `r+nnntc.r.,+.n1nt+.rn.rnnl+.l+.(RichardFeynman)!n.l!cnt l.n,.,nnt l.rnt .r.r+.crn cnt `r,r.+. .t\r. (,. 93-95): `rnlt,lntlnrtn,,ntm.Inl.cntr+ntr.n.ln.l.r.++ln..rm +lnr ntt !n.l!cn ,.+lnll. n.nl,rtnn. r,r +ur.l !n.l!cn? r,rInn.l.t.nmln.\.nnll?ucn.mrm+.lmtmIr.l.t.n.rnt t.!+cn. r,r, .+.t ,rn .ml? .+m ,+,rnnt r.n+ ,rul.? .I.cn.t.nm n+,nn. ntt (c.+ n,nt `.tIn .+ nmI1. +.,r.+ +.nl .r n,nn..... rm +t`rn+l,n .lrnt r..1 nt rn +nrt`cn tc.nnn n..c.,. r+c1,!n.l!cn\nln..ln.nnnll\nl.t\.rn.(rncn.+rnt +t.`c.n.+n,.ucntc.nnn.Icnm,.cn..+,.r.nucn +lnl..r+!n.l!ct,+,rnnt.r.nm.rn,rul..r.+m:r Innll.t.nn(r.n++m.tcn.mr.t.,rmn,1nm+nnnnll .+rnt.l. .l., .,ncc.n n+. ,1nm rlnnll. tI.. r +c ,1.t .r nrnll..+.nrt.!n.l!c+.,.rcn.cnn.,tnttc.nn1.r.t., +t`rn+l,nt+mcntrnn+(.n+ntt.+\+c.n.mr.+nlI.lt l.rln. t .cn. nuc. m .r. +ntn .nnc.n \.c.. n. tI. .t+.nl. r+ .ct +n+.rmc. .r ,..ln.. r+ .+(.l. !n.l!c.. +,rn.cnl. n. +ntt. .c1 n.+rlnl.. nt .r.t\r ,1.t n..n,n.. m.l., .+.t r Inn.. t.l.+ tI. !n.l!c.t .r Inn..nl+.lnt+.r,nn.+.,r.+,lnrcn+t`rn+l,nt..c.t.ucnll+.t !n.l!cnt +,nt t.I ,lnt+(.r. n.+.(ncnl..t.uc.. m+l .r.tnt ,.,ln.m nmIn !n.l!cnt +,nt t.I. +.,r.+ tI.,n`ntnmInl.+nnc.n,.,nlnn.m.n.+n.lnt.l,Icnt+,.tm.l n..nrnm. .+ m.n nt.rm n+.1. r,r `.tIl tn+c,n nmIt. r+cn,m+lmnt.,t.nl,rt..l.I.m.r,rn(lttn+c,n.+,lrc +mnt cnt.mnt. ,nln.. r+ ,.n,m. r,r ,,+.l tn+c,n m.n.lm c.t:r,rnuc.rmcnn. Inr.n.rncn +l.,+nn.l .1rlnt. ,rulnt n. +,nt t.I +(.rn. trn1cn n.tlnt ,.m.. 39 .+m.n+\ncnnlr+.,nntn.c.u.cn.lt.t.r,cn+l. m+lmntn++mI.n,n.m.r.tnt,.l.Ir,ncm+,lnrcc.t. ln+n1.ln.n.,I+.rmrn,ncn.1rlnt,.+t.nn+nm.r+ ,.t\.cm.r,rln.n.t.mt\rnnmInn.tn+c,nrn+clnt +n11nt.n,ntn.rc.,ntt.I+ntcn`.tIn..tm. +.t+nn.n,.+n+nmInnm.+,.rr.1.t:"c..lt.r+...."m+ln nl,c+,.crn t`,n,n1+nt n.I\nt ,1nm n.,I+.rnm cnt n,n r rulc.n+nI+.rm.,.lm.r,r,.n.!r.m.+.mn".+,m.ln..r. `c+n.tm.l" +ncrn (Miller, 1992).aRmoCenis etapi tn+c,nrn cnt `r,tn nuc. r +.n,lc l.\nc.n n.(m. m.l., .+m.l+n+nrnm:nnnt.+(.cn.(.t+l.)n.+ntn+\+.(n.t.m.). .t+lnt,.`n .t+lnt,.`n .t+lnt,.`n .t+lnt,.`ncntt.\(ntn.1...r+cnt,.l+.c.n,n.nr.t. Inc.t.nlr+.,n.tn.1,.n,nl.t+clnt.IcrnInnt.l +n(..rm.t.nn.lln.nmIn+c.rt?1,nrmn+.m,.ln+cl.m.. .n.+n.lm.n.,Icm..cn.nrnn.l+nnt.1,nrmn,r.nn,n.n +,ct.nmItt\.ct.r+cn,tn+c,n.nnnn.,.n.!rc`rc+.n nmc..Inr.n+crnucnntn.+.m+nl.,nt.Icr.n \.r+.n,ll.!+.rn,.n+++nn+.1rlnttnln.I.cn!+.rn,nt .t+l...r+cn,+,lnr.tn.t.1,.n.tmtn+n+.rmcnm .+ur.t. .t+lnt,.`n.t+lnt,.`n.t+lnt,.`n.t+lnt,.`n(contextofdiscovery)cntt.\(ntn.1...r+cnt ,.l+.c.n,n.nr.t.Inc.t.nlr+.,n.tn.1,.n,nl.t +clnt .Icrn Innt.l +n(..rm. tn+c,nrnmrnn,nncl,..rnl.r,rl+,nlnrt,nln. tn+n..+,.n.,.r+n.r..nrn.+.mrnt.mrn..rnt,lnt r,.ln1cn\(..r+cn,+cl.t.l+cl.m.rmcn.tItlnt. tn+c,nrnmrnntmntt.rmnt...r+ntnlnn,r+nln1+nt n,r+nln1+nt n,r+nln1+nt n,r+nln1+nt`1n,n.1 n,.l.l.n,r+nln1+n,cntI+t.r+(c.+cl.-n1nrn.tn+nrnn. +,nmn-,.l`nrcn.lr,cn+n11nm..l+ntn,t\.r+.n,lt.t +n11nnuc.m..n.n.+n.lnn(t..l,.r+n..+.nrt.+crn 40 l.r++,.,n.tn+nrn`r,tn,+n+.rm.m..ll1+nrt +ntnt (I.tn.mn.. .clt) n. +.mn .t+l. cnt t..cnm.. t.uccn. .+n,+. tn+c,nrn mrn.. crn. .+,.r .ll1+nr.m. +n11t ut.mrn.+,lncn.+,nln..Itl.tn...+.nrt..I.cnnnnn. .n`m1n\.+.(lt..n`m1..rnt+n11t.n.n,trnt+n+.rmnt t.I.rtcn+\+.nnnc...n`m1tInr.n"m-+.nl" \nl.t\.r+,(cntr+nm.(.cnl.lr,cn`nrnn.l,.lt.1trcn n,nt+ntnt+n1lnm.,nucn..+.,.cnm.n.n\nl.t\.r+,(cm.r+m .nru.c.n.t(rl,cn1nnm.+.nlntnlnr.,rtnc.n +n+,n.lm.n.lmm.l.,cm.l.c.+"m-+.nl"+n+.rm.ln..+\+t. mrnnnnrt.n+lnlc.ln..I.cn.n`m1nt.+(.cnnt.mnt. rnt.,+,lnrcn+l.,+n.r.n.t,rt.n`m1.t.+c.r+.ln. ,.n.tnltm.ntnmrn...+rn,.n.mrn.t.n.c.trnt+n+nn rmnrm++n....t+lnt,.`ntnnrmn+lnlc.lnl.\ncn.cnt.mntt.!nr t.m.l.ntnrcnn.n.+nnc..+,lnr.+nmIttn.-rn,nc n.t`,nr-n.+nnc.tlnt+nrnn.tlnt.n+n+.l.+.t.l.+nt.r.rnt +ntcn n.+nncn +crnt +nr. tn.. r +n1.lt +t.Ir.. `nrcn. !+.rn,. .tc,rn .r .rnt. nt n.+nncn. ,.rc `nr1 n. .I.cn +l.,+nt ,.lnt +mI.n +ntn ,.n.tnl. t.uccn ln. n(t. +r. tn. rnl,.,nnt,.++crntrn1c.nn,n.lntml+lt.,n. r+cnt., m..n .r tr.m. r,rn,... +.,.cnm.n. +t,r.tltrcn .t++. (+n n. .lr,ln.(Bem, Honorton, 1994). +,lnrcn`r.+,n.n++l.,+t+(.r..r+cn,,.l,rccn n.nrnm. n. rmIncn ,.1+nm.. +ntcn. +,lnrnt t.+(.rn. r,. .r,n +l.,+n+t`r,nt.1rt`nrnt`nrn..t.nmIn+l.,+ntt.tr,cn \(n.. t.nn+c.,.ucn.cnt`r,nrnn.l.nttn..+\+nt.mnt. .l.tI.+crtln..+lnmt.ucc..+\+l.,..rn,nl. ,.n+rl..l.r(l+l.,+nn.+mnn.+l.,+nt.n,nt.n. +l.,+nt,rnt+mnnt.t\r.+.m,.l,.mcnn.tlnt.,.l,.c n,.t.t.+,lnr`cn.,nncntmnmcnl.\ncn,.ct+,n.n. +(.lncnn..+nm+nmIctt..c.t.uctrm+.lmnt.,.l,.l.tI.t n,+rn +l.,+n n. +.mn tn+,rn nl,r`r,.,n.. n. ct. c. ln. 41 ,.++(lnt.r.n,.lcntn,nn.+l.,+n.rln.n.n.r,t.m.l.,. tI. +,lnrt ln. +n,m t..c.. r+ ,.n+rl c..mrn. mrn. mrn. mrn.(Theory),l.m.r,.ln1cn\(..r+cn,+cl.t.l +cl.m. rmcn.t Itlnt.n,r+nln1+n n,r+nln1+n n,r+nln1+n n,r+nln1+n(Determinism)tn+,rnl.,cntI+t.r+(c.+cl.- n1nrn.tn+nrnn.+,nmn-,.l`nrcn.lr,cn+n11nm. r+cm. n.n,l. t.uccn...n`m1. .n`m1. .n`m1. .n`m1.(Hypothesis)+\+.nnnc.+n11t.n.n,trnt +n+.rmntm..1.Inr.nnt,.+I.,cn.\nl.t\.r+,(cntr+nm. lr,c `nr.t ,.lt.1trcn n,n +(.. .+. .+. .+. .+. .t+lnt,.`ncntnt.1...r+cn,+crnn.nr.t.nlr+.,n.tn.,nl.tn(ll.r.m..I.cnnnnn.mrnn.+.(.cnl. tn+c,nrnmrnn,nncl,..rnl,nlt.tn+n.t.+,.t.n.,.r+t rnt .rtcn n,r+nlnt,cn +n+.rm.. dasabuTebis etapi:obieqturobis dacva +,t+mI.n+crn.t+lnn.lmrnnt+\+.1,.n.nn.l. n.t. n.t. n.t. n.t.mnt ,.`n mnt ,.`n mnt ,.`n mnt ,.`n cnt nt .1... r+cn, .n`m1nt t.+\+c.n .+,nt +`..t.!nr.tnt.+.nrmcn..tn+c,+.ntmn+l.,+nln. .,rl.r+cn,.cnnrnn.tlnt,.mntt..c.t+nt,+m. .+nt.mnt tn+c,n n(ll +.nrt: +,lnrc +mnt +,lnrc +mnt +,lnrc +mnt +,lnrc +mnt. +,lnrcn +mnn .rnt+l.,+m.,rnt.n.nl,r`r,.,nnt`r,nrntrmcn.. r+cnt t..cnm., +nln++.+n. n.(.lncn ,n+nt \(.r n. t.ln n.tln. +ntcn.tn+c,n.+,lnr.nn+nl.nnmc..r.+nl.n.,nt+,lnrcn +mnnt +nr n.+nnrc \tt +ntnt. r.n,.l., +,lnrcn cnt +l.,+nt ,rnt. n. +.mn .l.cn1nt .11 tn+,r. +nln++.+n ln. n(t n.(.lncn. .+n,+. n+,rnt ,.t.1rnc.n ,.+n(l.t`,n.crnn.+,.nt..cn.rm-rm+.m,.lt.Itl.,n.r t!nrn.:+cr+.trc.nln.n..n+tnrl+l.,+m.,rnt.n. .l.cn1ntt,.nnnntmnr+nm.r+tI.+c.rt+.mn,.,.n..t. 42 uct..+n,+.r.t\rm.r.t.rmI.+tn+,r.tn.+n, ,.lnInc.m +.tm.l rucnt ,1t. n.+nrcnt ,lnl,nr. n. `r.,ncn ,.lt.1trn n.+nrcnt ,lnl,nr. n. `r.,ncn ,.lt.1trn n.+nrcnt ,lnl,nr. n. `r.,ncn ,.lt.1trn n.+nrcnt ,lnl,nr. n. `r.,ncn ,.lt.1trn rmnn.n,n+cl1n.nrnt.t.n.+n.ln(cmntrmt.n.n+.t .r"In.l"..+t+,n.nn.+nrcnt,ln,nrnt`rc+.tn.+ntn ,.n.!rnt ,1t ,.lnInc.m. n+, n+, n+, n+,rnt tnrmc rnt tnrmc rnt tnrmc rnt tnrmc n.+nrcnt,lnl,nr.`nrlcn+,nnt.n.+cnnlnt.,.l ,.++nnl.r ,n+... Inr.n .n.+n.lt nt t+nm n. n+.t In.l. r.t., +cn.l n..r.n+.t.r.,tnl.+nncnIn..,.lnIncmn.+nrcnt,lnl,nrnt t.nl,rt+.,.cnmn:20-t.lntn.t\(ntnrm-rm+.\.+(.l+.tn+c,+.. .n,+nlt,rr,+.(HugoMunsterberg)+nnntm+.1tn,(.\.r+tm+.nnnn .nn,rnnt \nl.. r+cn, rl.cnt,n, nnnll. +.l +n,l.nr.n .t\r. m.ntn tn,(nt ,.+. +nn.n: r`r,nrnn.(lcn+m.tnll`c.,r+nt,.r+.rm-rm+. rl.cnt,+.n.\r..r+.nn,rn.n+nl.nn(,.,cn+ntn,(nm.r+ trc tn+n +nt+nl. nt. +r+ .tlnl.. r+ +t ,.+tc.t ,.+n+nm \(,n. ++I.r.`cnnt+l,n. Ictn,(ntn.trcnt.t ,.n\mnt,.l+.c.n .r\(nn..nnrm+.n.\r..r++n`ll,nt,.+tcnt.t,.+n+nm ntn+nn.IctI.+.tlnl..r+t.Itrcn.nur.n(,(n)++ln.n. rmn,n.r,.+ntn+n..rm+.+nmnm..r+.tcnt.,.lucnr.n,.\nmcnn. Ic +r+. r+ +.t.cnnnm ,.mmrnn (1908. 35-36 ,.).t.nl,rt n+ln. +.rmc., ,l.I. n+nrnlncn ,.1mn n. ,+\+nl.. r..nrnn(r`r,.n.,rnt`cn,nrIncm.l.t.uc.. +.nl +n+In.rn(.nm. r.,+ "n.nl.It" rl.cnt,+. .t n. .r. tI.,.r.n. tn+c,nr +t`rn+l,n n.+nrct rnt tI.. .tmn r.nn.crn .r ln. n(t. r,r, +nlt,rr,nt +mI.n n(. +.,r.+ t +.,.cnmn ,.lt. r+ tI.n.tI. n.+nrc+. t.uc. ,.ltI.cn n.tln ,.+n,.lt rmn n.n,n+l.,+ntt.uc1.n.+nrcnt,lnl,nr.nc,rn.. r+cn,nlr+.,nntl.\ncn+lnlcl.nnmc..Icn.l.rlnt ,cc(. In.. r.n,.l nrc.l,r.n n. .1rn.. +nlcn. 43 n.t.mnt ,.`nn.t.mnt ,.`nn.t.mnt ,.`nn.t.mnt ,.`n (context of justification) cnt nt .1... r+cn, .n`m1nt +\+nt.mnt .+,n. t.!nr (.+,n ln. +n`). +,lnrcn +mnn +,lnrcn +mnn +,lnrcn +mnn +,lnrcn +mnn (Scientific method) +l.,+m. ,rnt. n. nl,r`r,.,nnt `r,nrntrmcn..r+cntt..cnm.,+nln++.+n.n.(.lncn ,n+nt \(.r n. t.ln n.tln. +ntcn. n.+nrcnt,lnl,nr.n.+nrcnt,lnl,nr.n.+nrcnt,lnl,nr.n.+nrcnt,lnl,nr.(observerbias)r.cntn.+.Inl..r+cn, n.+nrcnt `nrlcn +,nnt. n. +cnnlnt.,.l ++nnl.rt. +crnInr.n.nrnn.l+clt.(cn.+nrctm.ntn ,.+,nnc.+.+tn.nr.n.ntr,r,tn+`.,nnr+cn+ mrnnt.n+n..Ic.In.m.r.,+.lt`rc+.tn.+nrcnt,lnl,nr.. r. ucn.m ,..ml +cr+.. r.m. t ,lnl,nr. +nln++.+n n.n(.ll? `rc+nt ,.n.!rnt t..c. `rc+nt ,.n.!rnt t..c. `rc+nt ,.n.!rnt t..c. `rc+nt ,.n.!rnt t..c. n.+nrcnt,lnl,nrnt+nln++.+nn.(.lnt+n1lnm+crnn(ll t,.ln.r,n1.,n.t n. `r.,nc ,.lt.1trt. t,.ln.r,n1.,n.t,.ln.r,n1.,n.t,.ln.r,n1.,n.t,.ln.r,n1.,n. lnl.t +l.,+m. ,rnt(c..1.1m.l+n+nrc.nn.c.,cnn.(c.t.mntt.rm `r,nrnt ,.+(l.t. ,t,nt. .l +t`rn+l,nt (c. .1. t,.ln.r,cn ln. n(t..l.cnt(c.+l.\ncrmt.n.n+.`nr.nln.n+(nt. t,.ln.r,n1.,n.lnl.t.r+nmItrml.nr.nt.+mn.`.tIt\nl.t\.r n.n,lncn\tnm.ln!m+ct.n,nt.\r.(n.n+tnr.)t..c.t ,.uct.n.rmntnlntI.nrtn..n,nc.t.tI.,nnt`nr1n.tI. +crnt +nr +ntc +l.,+t.m..nn.nrnt`r,nr.,ln.n(tt,.ln.r,cn.+,lnr+.ln. uclm.n.lmnmrnnntm,l.nm.r,+ll.r++.mm.lI+cn +lnlc..+lnm.,lnt+lnlcntt,.ln.r,n1.,nntt,r.,,n.t `r.,nl.cn1.,n. `r.,nl.cn1.,n. `r.,nl.cn1.,n. `r.,nl.cn1.,n.\n..`r.,ncn,.lt.1tr.,l.tlr,cn `r.,nnt.l`r,nrnt,r+nlnm,.l+.r,.t.+t`rn+l,nt(c. ,c.nt ln. .+lnt `r.,ncn ,.lt.1tr.. ,c.nn ,c.nn ,c.nn ,c.nn .rnt lnt+nrn .+,rn. r+cn, r.nlrn.n .l mntrn.n n,c.. t,n+cnt `nr.. r+cn, tI. lnt+nrn ,c.nnt.,.l n.+nnc.n n,c. +t`rn+l,c ,.r+n. .rnt n.+nncnn.+nncnn.+nncnn.+nncn ,c.nn ,c.nn ,c.nn ,c.nn.lnt+nrn,c.nn.r+cnt+lnlc.rmn.l+,nn.+nncn ,c.nnt,cncntn,n...rntn.+nncn n.+nncn n.+nncn n.+nncn,c.nn ,c.nn ,c.nn ,c.nnntn.+nncn. t,n+cnt `nrnt ,c.1. 44 \.r+nn,nlm.r+,trt.nr+(.lncn.`m1nt+\+.:nt.n. r+cn, r u.c.n.t (rl ,cn1nnm. r .,rtncn n+ln.l m.n.lm m.l.,cm.l.,nucn.mn.,,+m+t`rn+l,n.t.n.,.,rtnnttnucnrnt +.ln`cnr.t+.Inlnnm(n.+nncn,c.nn).n.+n,l.I.m.r.1+nm .clt.n.,rtn.t(n.+nncn,c.nn).m+ln+t`rn+l,nt.mnt +lnlc.ln. rn ,c.nnt tI.n.tI. ,c`r,r.+.n .rtcn u.c.nnt r.nl. n. m+ln +t`rn+l,nt +l.\ncnt +nr ,.+lclncn .,rtnnt 1+. - `r.,nl.cn1.,n.+.Innlm.r.`r,nrnln.,.+n(lm.r+1t,.n ,.1+m t rn ,c.nn? tn+c,nt.mntInr.n`rc+..1,nrmnrmcn,c.nnt `r.,nl.cn1.,n..r,r+.Inlnnm.m+.m..nt+cm.lrmnrmnt I.rntInt`r.,nl.cn1n.,n.t?(`.tIt+-11-m.nnInc.m).tn+c,t .,rmntmn,c.nnt`r.,nl.cn1.,n.In.m.r+cm..cn n.nr.uccn..r,r+.Inlmmnm`.,nnt,+nt`r.,nl.cn1.,n.t? (nIncmm.n14-).mm+ltn+c,n+c.rnI.rmn.,c.nnt `r.,nl.cn1.,n.+.Innlm.m+lnc,nnuc..rn.,m.lI+ln. .m.cl.r+mnm`.,nnt,+ntm+lcn`r.,nl.cn1.,n..r.t\rn..+.,r.+ m m+ln `r.,ncn ,.lt.1tr. 1t,n.. +.m ,nnl.m. r,r ,.n+rl n. ..tl m+ln r+.. t,.ln.r,n1.,n.t,.ln.r,n1.,n.t,.ln.r,n1.,n.t,.ln.r,n1.,n.(standardization),t,n.nl,rnn.l+t`rn+l,n +l.\ncnt.n+n+`(rnt.l+l.,+ntn.n+tnrntlnn,nrcn `r,nr.. `r.,ncn,.lt.1tr. `r.,ncn,.lt.1tr. `r.,ncn,.lt.1tr. `r.,ncn,.lt.1tr.(operationaldefinition).Inlt,c.nnt.l`nrnt nnln,n.t lr,cn `r.,nnt .l `r,nrnt ,r+nlnm. ,c.nn,c.nn,c.nn,c.nn (variable) lnt+nrn .+,rn. r+cn, r.nlrn.n .l mntrn.n n,c. n.+nncn,c.nn n.+nncn,c.nn n.+nncn,c.nn n.+nncn,c.nn(independentvariable)+t`rn+l,c,.r+n.t,n+cnt `nr.. r+cn, tI. lnt+nrn ,c.nnt.,.l n.+nnc.n n,c.. n.+nncn,c.nnn.+nncn,c.nnn.+nncn,c.nnn.+nncn,c.nn(dependentvariable)+t`rn+l,c,.r+n.lnt+nrn ,c.nn. r+cnt +lnlc. rmn .l +,n n.+nncn ,c.nnt ,cncnt n,n.. 45 +t`rn+l,cn +mnn: .c,rl.,ncn .Itl. n. l,rcnt t.!nr. +t`rn+l,cn +mnn: .c,rl.,ncn .Itl. n. l,rcnt t.!nr. +t`rn+l,cn +mnn: .c,rl.,ncn .Itl. n. l,rcnt t.!nr. +t`rn+l,cn +mnn: .c,rl.,ncn .Itl. n. l,rcnt t.!nr. (cntnrn ,.+,nncnm n,nm. r+ .n.+n.ln rmn n. n,n n,nt +r..c +n11tn.,nt.Icl.tn+c,nn+.`rc+nt\nl.n,.l.l.r,.+n11-n,rnntn.n,l.1.+m`r,l1n..+n11-n,rnnr.1rlnt ,.n.t.c.I..n+crn+t`rn+l,c+mntn(ll.ntnln.Inll n.+nncn,c.nnt+.ln`cnr.t.r.m.l.Il.r.1+++n.+l..+.t n.+nnc,c.n1..++mnnt+n1.ln.n..n,nltrmn,c.nnt+n11-n,rnn.nrn+rtm.l..+t+,n.n,.lnInc.m.c,rl.,ncn.Itlnt `rc+.t n. +ntn ,.n.!rnt ,1t. n+,rnt tnrmc n+,rnt tnrmc n+,rnt tnrmc n+,rnt tnrmc rnt.,tn+c,n.n`m1.t.+\+l.\nl.t\.r.+m,.rcn \.r+n,l.n+.1.mr.,+nuc.,.ctn.+nncn,c.nnt ,cnc.+n.+nncn,c.nn.tn..r.tI.,.r.n.+.,.cnm.n.nuc. n\nl.t\.r+,(cmn.+t`rn+l,c.n.lm.r+,cn1nnmu.c.nnt (r..,rtnnt+.t.cnltn\t.+.,r.+t.nn.ln,nm.r+l.+nnc.n u.c.nnt(r...,rtnnt+n11n?.nm1nt(c.1ucnrnt.uc+n11nt n.t.n,l.n tn+c,n (cmnt ln. unll .c,rl.,nc .Itlt. t.uc n,ntr.,+,n.c,rl.,ncn.Itl..rtt.+nml.c.nn+lnm n.r\+lcnm.n.`nrc.r.nn.mcnt`r,tn+t`rn+l,.,rnt +nr t`,n.cr.n +,.lncn n.+nncn ,c.nnt ,.rn. r.t., tI. r. n. +l.,+ntnl,r`r,.,n.t.rmct.+.tn.+.,nmn,c.nn n.+.,nmn,c.nn n.+.,nmn,c.nn n.+.,nmn,c.nn\n..rnt., r+cn++,nt+,ntr.cr+n11tn.+.,nmn,c.nnr.. +t`rn+l,.,rnt+nr+l.,+m.nl,r`r,.,n.t.rntIn..\.r+nn,nlm. +.,.cnm.n.r+,cn1nnml.lnu.c.nntt,lnr I+.+.tc. n.+,n +ur.nm+n+nnl.rt.nnrtI.,n`ntt,ln..tm+mI.n."u.c.n.t" r. .+ t,lnt tI.. 1n.`nrcn .t`+,n. +c.rt .t.r ucn. ,..rnt. r+cn .+,rn ,.l.`nrt .,rtnc +,.t. +.rm.cn.. mnmcn +`trn+l,cn +mnn `,l,nr.n .c,rl.,nc .Itl.m. ln.cr\(.tn\t.,nucn.,.lt.1trmrn,n`ntn.+.,nmn,c.nn. r+cn,mnm++nt(c.+t`rn+l,n,In..tln.+cnnlnt+,nn. `c.,+,n.+cnnlnt+,nln.+.nl.r,.+c.rnu.c.lr.n +n.lnlt +l.\nct. r. ,n`nt +,.t +cnt +.m,.l. rnmn, t.trc r.+,n.t 46 ntt..+nrt.,.++\n+n11n.r.n.+nncn,c.nn..r.+n +t`rn+l,.,rnt +cnnln.. +t`rn+l,cn+mnn+t`rn+l,cn+mnn+t`rn+l,cn+mnn+t`rn+l,cn+mnn(experimentalmethod)cnt+mnn.r+cn, n.+nncn ,c.nnm +.ln`c.,n.t ,cntI+t. r.m. n.n,nlnt +ntn +,n n.+nnc ,c.n1. n.+.,nmn,c.nnn.+.,nmn,c.nnn.+.,nmn,c.nnn.+.,nmn,c.nn(confoundingvariable),c.nn.r+cn,+l.\ncnt+,.1 1+++nt +t`rn+l,.,rnt +nr +,.lncn n.+nncn ,c.nnt ,.rn.. +cnnlnt+,n +cnnlnt+,n +cnnlnt+,n +cnnlnt+,n(Expentancyeffects)n,n.r+cn,+.nlln..r,. +c.rn u.c.lr.n +n.lnlt +l.\nct. r. ,n`nt +,.t +cnt +.m,.l. rnmn, +t.cnlc r.+,n.t ntt. rr,r1l,.c+.(RobertRothental)+cnnlnt,lnl,nrntl+ln nt\.c. n. l.I.. r,r .+.Inlt nt cnt n,t (r1l,.cn. 1966): saidan viciT virTxebi Tqvens molodins gaamarTleben .+t.Ic+ut.lcntn+c,nrncntn,t,.,n1n.rm.ln n.tlnInr.nt\rn+mct+tcnn.,.rcn.+,.rncnt n,tn.(rnl...+t+,nnt+n1.ln.,.,lm+t`rn+l,t.r+cn, `nrn.`nr`.tIllr,cnmIt.mnmcnt.nn.ln,nm t.nn.ln,nm t.nn.ln,nm t.nn.ln,nmt..c.t ,.uctn.nl.Im.nrn+t`rn+l,t.n.+n,l.trnt..++cn ,.lnIc.m+t`rn+l,t.t.n.,.lt.r,rnuc.+t`rn+l,.,r+. 1+++n. +.Innlt cnt n,1.c.tnr+t`rn+l,n12t,nl,t+nt,tnrmInt,n. r+cntmnt.,c.nrnlmn,.tc.ln.t\.cnl.m.t,nl,ntl.I.rt mIrt. r+ +.mn nrmIn c.nrnlmn .r,.n ,.+tcc nt +nml.. Ic +rl.I.rt.r++.mnnrmInc.nrnlmn,n.n,.+tccnt +nml..tnl.+nncn.rn,nt.mnt,.n.,+cnnrmIntrcn.n rml.nrn n(. n,n t..+n. t,nl,nt +cnnlt. .r, ,.+tcc.n n.t.IccnnrmIn,n,.+tcc.nn.t.IccnrmI1m t\.cnll (Rosenthal & Fode). 1963). r,rn+rm.r,r.,(nltt,nl,+.m.n.lmn+cnnln nrmIt?.c.mInnm.r+t.++nnrrmc.n...r,..n.+n.l1 47 .,.rmc.tn..r.,Ic1.+cnnlnt+,n.t+lntnl..rtt .+.Inlt. `c.,+,n `c.,+,n `c.,+,n `c.,+,n+.nlln..r,.+t`rn+l,nt+l.\ncn+t`rn+l,cn +.ln`c.,nnt.rnt,.rn,cn.l+,.t.t,r+nln+nn,nlnn.l+nnt.n+ +mInt .tt.lnl..n. rnt., `.,nl,nt .l+rmcnt +n,+.r. +n+nr.n nlr,cn\.+cnt+ntnt+n,+.nl,+tnn...l+rmcnt +n,+.rnt,.+t.In. r\+lnt,.+.r++rl.c. +,n.lnn+l.. cnm.t+ln..r+1,nrm+..r.t.+nn,nl+,nt++l+rl.c.+ `.,nl,m. 70-n ,.+n\n. `c., +,n (Roberts et al; 1993). tn+c,nrncnttn,.,n.n`c.,+,nln.(cmnt.r,. +,nm r.+,n.1 1+++n.t .Inlt `nrlnt +cnnln. m r. ,..mt. .l r. n,rultn..r.r.crn,.++\n+n11n.,.nItlm,cn1nnmu.c.nnt (rnt.n.++.,cn.,rtnnt+t`rn+l,n.m+.m..t+ln..r+n+,nnt `nr+.,+.t.cn.,rtn..lt.nt.,.r(rn..+,.rn,.n.,+nt.mnt. nuc. n.rnm. r+ t .n.+n.ln Inn.l. r+ r.n,.l .,rtnnt ,.+t.cl tn,.,n.n +.m.tt. +.m,.l .,rtnnt ,.+cl.t +cn.l n. .+n,+ n+,n.l .t. +t`rn+l,.,r+. (cmnt ln. n,nt. r+ ,nnt `nrn n,cn.l +,.t. r,. n,n.l.r+nt.,,I(rt..nrn...+\+t+.m.+.,.cnm.n.+l.\ncn ,.lt.mrc.n,rullm.t.r,.c.n+l.\ncnt.mnt.rln. .+n,+,.ltI.c.nn+,n.ln..r.crn.n..+,.rn+,n,+++nt cnt n,1. `rc+nt ,.n.!rnt t..c. `rc+nt ,.n.!rnt t..c. `rc+nt ,.n.!rnt t..c. `rc+nt ,.n.!rnt t..c. r.n,.l.n.+n.lntn.,Icnt+,.rmcn.n.Inr.n+r..cn,.++\n +n11n.+t..r,ncnt,,+.(c.n.+.,nm,c.ntnm.cnt\nltn.+.m ,.lc(.t,nnct..tmt,r.,,n.tl,rcnt`r,nrn l,rcnt`r,nrn l,rcnt`r,nrn l,rcnt`r,nrn\n. +mnn.r+cnm.,+c.rn,nnct+n+nn.+lnt(c.,c.nnn. `nr.. ,.rn. ,.l1r.I +,.lncn n.+nncn ,c.nnt.. nlt,r+,nn. m.Int ,+`r.,r..n..cn.+t`rn+l,.,rnt.,+c..,.+(ncnnr. +l.,+m..\rntIrInn.tn,.,nnttI.+r..cnn,.cn+t`rn+l,nt(c. +l.\ncnt.mnt rml.nrn ln. n(t. rm.nrmn tI.. +l.\ncnt ,.+,nnc.n ln.n(tn.+nncn,c.nnt+nr+,.lncn.l.Im.r,r,nncl tn+c,n ,.n.!r.l +cnnlnt n. `c., +,nm ,.+\cn `rc+n. 48 `c.,+,n `c.,+,n `c.,+,n `c.,+,n(Placeboeffect)+.nlln..r,.+t`rn+l,nt+l.\ncn +t`rn+l,cn +.ln`c.,nnt .rnt ,.r n,cn.l +,.t l,rcnt `r,nrn l,rcnt `r,nrn l,rcnt `r,nrn l,rcnt `r,nrn(Controlprocedures) +mnn. r+cm. t..cnm., +t`rn+l,.,rn,nnct+n+nn.+lnt(c.,c.nnn.`nr..,.rn. ,.l1r.I +,.lncn n.+nncn ,c.nnt.. \.r+nn,nlm. r+ .,rtnnt +t`rn+l,n ,..+nnnrm n. +.tn nn rmn ,n .rmm.r+cn,+nnr,.n.,+t(rn..rmInc.nln.n(m.r+ ,.ltI.c.n .r +`(r.m +nnnt n. u.c.nnt +.(rc +l.\nct m+ln +cnnlnn.l,.++nnl.r..+nl.n.t.trcn..r+cnt.tnt,l,+.. r+c+.,ln...tt,nnt`nrm..,rtn...rn,nt.r+c,t +nml.,nnt`nrn.t.mt+mI.n.,lnl,nrnt.t+Ir. t.uccn.+.nl.r,..r,.tnt,l,tn..r,+l.\nct.r,nnl.m. r+c`nr.n+Inllntnln..+,+ln.tr+.,.nr+.l,rcn\n.. +r..c+t`rn+l,n+l.\ncntc..ruc.m+.m.ntmnt.,,lncn. cnt .n`m1.. `c.,+,nt.t+t.Irc.n+crtnnrmn.t.l,rc`nr. .+m +t`rn+l,n. .+ nrt .r. .r In.. .+.t `c., l,rct `c., l,rct `c., l,rct `c., l,rct \nm. `c.,l,rcnl,rcnt1,.n.,,rn.nnnt.r+cn,n.rnt t..c.t.uct+t`rn+l,.,rt.,.nItlm,,l.tnt,rn..r+ct., .nmIt. (.rn. rtn n.. m .r.. +.l n `.tI.: "r.tm.l n.rnm?". t nmI. ln. n.nt.t n. `.tIn, ln. ,+lnm. r.n,.l tI.,.r.n r ,.n,m. r.t lnl.t cntn,n.n..m.,.,.lnmcntn,t.r+cnt+nInnm.,. "+\nt n.lnt +trcm. 3/4-1 +,+. \.r+.,.t ln,nlnt t.clnm +n.t\n.". lnrntn(Andrews.1990).r.tm.ln.rnm?t.n.rntt.l,rc,n?.+ c.nt.l,rc,nt\rnln,nlnt,.rt.clt.,.rnlln. +.m+.39-.,m.nn..l.+\.t!+,n,.r.,rnnnI.lt.,.rnllntnln t.+nn,nlm.ct.1rntnm.tc,r.nt.r,ct.clt.+nmr+,n .c.mnm.lnlm.t+\.t..cnlnn.tIn.(Abelinetal..1989)..+rn,.n. ln,nlntt.cln+,rnt..c..t+ln..+.,r.++ntn1+++nnt l.I.rn`c., +,ntn.+t.Ir...r.n,.l+\ct+cnnln.+ln.m.r+ tt.cln+.mcnn.m.t.l,rc`nr.n+ntcn+l.,+n +lnlc.l t.uct ,.uct. r+ct., +t`rn+l,nt +,t .n.rm. 49 cnt1,nrmt++.n.r+ct.,,nnt`nrm.rntt++.t,nnt`nrm.rntt++.t,nnt`nrm.rntt++.t,nnt`nrm.rntt++.t\nl.,nnt `nrt+mInm.n.l.\ncl+t`rn+l,c(rmn.l+,n+t`rn+l,cn .rnm) n. t.l,rc (+t`rn+l,cn .rnt ,.r) `nrn. ,nnt `nrnt +mInmn,.l.\nc.rm-rmn(c.1+,rnt..c..n+n.+.,nmn ,c.nnt.t+t.Irc.n.r+cn,,nnt`nrtrnt.rtcn nlnnnn.crn,.ltI.nt,.+nltm.t.t\rn.+,.rt++.t ,cntI+nnm.,rtnnt+t`rn+l,n.+t`rn+l,cn.t.l,rc`nr.n ,nnt `nrnt +mInmn ,.l.\nc. nnn .ltt ,.uct n+nt.. r+ rn ,n +t,.tn,nnt`nrn+Inn.l.r.n,.l+mInmn,.l.\ncnt.tmnmc,nnt `nrt r,r, t.l,rc. .t +t`rn+l,c ,n +Inrnt rmn n. n,n .c.m..+t..tm+mI.n..r,.+.nt.r++t`rn+l,c,n +Icn u.c.nnt t,lnt +(.rcn ,nnt `nrn +Inn.l n. t.l,rcn -u.c.nntt,lnt+uc,nnt`nrn.+mInm+.,.l.\nc.+rn,n`nt .n.+n.ln ln. +.Inrt mnmc ,n. m n,.n ,nt n,t rnt tI..t+nntm.rn.r\+lcnn+lnm.r+.+tI..tln.r. n\t n. .r. ,nnt `nrt rnt ,.ltI...+crn,nncl+mInmr.t+n.Icnll.r,.,nnt`nrt c.n +l.\ncnt +nt.t.n n\l. crn. tn+c,nr +t`rn+l,n 20-n.l 100-+n ,nnt `nrn +l.\nct. r.1 r.1 r.1 r.1 +ntc n,t n +c.rn n+ ``c.,n.1 ``c.,n.1 ``c.,n.1 ``c.,n.1.1,.nt.t.nn.l,+nnttr..n..m.,trm.+\+m .n`m1..r+6\cnt.nr+,tn,(n.l.nnr4\cnt.n. c.n+tcnt.+.t.nt.m.+Icn+,nrl.\nctm.rm.m.+.,r.+ ,.l1,.nnt,.t.mc.nn.r\+lcnln.n(m.r+m+lt+nrrcn .m. ,n lnt+nrn +mInm rcn ,nt t..+ntn n+l.. r.r.r.r. ``c.,nnt r`r1l,.,cn. r`r1l,.,cn. r`r1l,.,cn. r`r1l,.,cn.. m nt n+rt ``c.,nnt 1,.n +.I.tn.mct. r,rn,...+.,.cnm.n.t+tn..t.nn.tI.r.n+Icnn!nr+ ,(.nm. c. .r ,+l.m. r+ ,,l1 ,..mm n.tl. n. .. . r+.,.nr+.l,rcnr+.,.nr+.l,rcnr+.,.nr+.l,rcnr+.,.nr+.l,rcn(Double-blindcontrol)+t`rn+l,cn,+ln..r+cn, t..c.t,.uctm.nn.l.n,ncm+t`rn+l,.,rnt+cnnlnt+,n. n+nm.r+.r,.tnt,l,+.n..r,+l.\nc+..rn,n.l.r+c`nr.n +Inll ntnln. 50 `c., l,rcn`c., l,rcn`c., l,rcn`c., l,rcn (Placebocontrol) +t`rn+l,cn `nr... rnt., .r. .r In. n. n+ +mI.n ,.+n(l.. r,. `c., +,nt t.nr. ln.. ,nnt`nrm.rntt++. ,nnt`nrm.rntt++. ,nnt`nrm.rntt++. ,nnt`nrm.rntt++.(betweensubjectsdesign),nnt`nrt+mInm.n .l.\ncl +t`rn+l,cn. t.l,rc `nrn. r.r.r.r. (Sample) ``c.,nnt l.\ncn. r+cn, +t`rn+l,n +l.\ncnt.mnt ,.n..rnt ``c.,n. ``c.,n. ``c.,n. ``c.,n. (Population) nlnnnnm. trcn rmcn.. r+c1,. +t`rn+l,c r.1 n.(rnlnm. ,lr.cn1.,n. ,.mn.. r`r1l,.,cnr. r`r1l,.,cnr. r`r1l,.,cnr. r`r1l,.,cnr.(representativesample)r.``c.,nnt r`r1l,.,cn..mntn+rt``c.,nnt1,.n+.I.tn.mct. r,rn,... +.,.cnm.n. t+tn. .t.n n. tI ,nnt`nrm.n,lnmt++. ,nnt`nrm.n,lnmt++. ,nnt`nrm.n,lnmt++. ,nnt`nrm.n,lnmt++.(withinsubjectsdesign)cntt++..t.n.,mnmcn ,nnt `nrn t.m.rn m.nt l,rcn.. ,nnt `nrnt +t`rn+l,c `nr.n +,. nuc. .n.rm +ntt. +,.t .+ `nr.+n. .l +nt +n,. A-B-At++.n t++.n t++.n t++.n,nnt`nrnrInn.lt.ucnt`nr.n(A).+n, +t`rn+l,c .r.n (B). Ic +n, rlnn.l t.ucnt `nr.t. +t`rn+l,cn t++nt nn rmn ,n`n. ,nnt `nrt n,lnm t++. ,nnt `nrt n,lnm t++. ,nnt `nrt n,lnm t++. ,nnt `nrt n,lnm t++. - .+ mnmcn ,nnt `nrn t.m.rn m.nt l,rcn.. +.,.cnm.n. nuc. rm+.lmt .n.rm ,nnt`nrm.+,..r.+nn..rnt+n,.A-B-At++.n t++.n t++.n t++.n,nnt`nrnr Inn.l t.ucnt `nr.n (A). +n, +t`rn+l,c .r.n (B). Ic +n, ntrlnn.lt.ucnt`nr.t(A):.l.t.ucnt`nr.nn.rl. +c.rt t..c.t .uct t.cn n.r\+lnt. r+ ,cnc. +Icn +ntn .rnt n. .r. r+cn+ n.+.,nmn ,c.nnt. +.,.cnm.n. nrnt ,.tcnt. n,n..saidan viciT? bavSvebis agresiuli TamaSi A-B-A sqemaSi .+,.rn t++. n( ,.+(lcn c.n. t.n., tn+c,t trn. +\+nl. +n,n.n`m1.:m.t,nnl.m.r+.lln+rn.rn.l.ntnlnr .nnc.n,.+.cll.,rtnc+,.t.tcnt+t\.cnn.`.,nt +.t.r.n1.ntm\c.1.t.n.,(c.t`,n.crt,n+n,.n.,+cn +nnn...t+r..c,.rm.+.ttm..1nll.rn,+.m,.lt.,rtncn +,nt ,.+\. uc. rn,t - .r..,rtncnt. t.ucnt `nr.n (A) .n 51 t,n+nt,.rm.+.nll..rnt`nr.n(B)t,n+n.n,tn. m.ntntrncnmnrnllm.+.t.ct.t.ucnt`nr.n(A) n.rlnt.t. +.m t,n+n c. ,.I.nt. tln m.+.nt ,.,ruc. ucm. r,r,2.3tr.m1In.m.n,+.n..n.t,r.cnt.n`m1...n r.n r .,rtnc.n n+,nll. r,. .lln+rn n(ll (B) (Fraser, 1974)..+.+n .t\rnc cnm +mnc,nn n.+nncn ,c.nnm +.ln`cnr. n.+ntnn.+nnc,c.n1+,nt,.1+.In..+.rm.cn..+t`rn+l,cn +mnnt..c.t.uct+crt,c.ntrnt.1.crn.nrnt t.In.tl.,.+n,.ll.1,nrmtn,.,n.n.++mnnt,.+(l..r,nt t.trcn..`nrct(cnt..+,.tInr.nIclr.n++lnc,.r+n t\.cl.r.m..nnc.n,..l,rcl(c,.rntn,.,nrn.+,rn. t.+.,nrn. Inr.n .tmn tn,.,n. r.crnt.,.l t.+.n rt n,.t. rn,ntnt .1rnm.,.l,rcc+t`rn+l,c`nrncnt.t+,nt+mcn tn+nnnrn.+r..crl.n.r,..r.n,.l+Icnrmn..l+,nr r.nlnm,c.nntn.r.+,nnt,.+.r,ncc.t\nr..+r,.,nnt `nr+.n,n.l.r++t`rn+l,n+l.\ncln.+.m,nn.ln.1+.l.ntnln ,nncln+,.rnr.,nr.+.Inll. r,rn,+t`rn+l,.,rttn.+l. n.. t.rmn.,. +.mn +,. ,.ltI.cn n+l.cnt.,.l.r.n,.ln,n.l.r+ tI..nrn.m.+t.+..rtt +lnlc.lnmnrnt.nmIn. r+cm.,.+,+t`rn+l,nt.,.r. uccnIn..+.,.cnm.n.r ncm.++nnrnm,.n.,+.m .r..nt.,rnt,lnl,n..r.n,.l n..,rcn.nt+t`rn+l,cn,nn..r.n..,rcntt.l,rc ,nln.,+lnt.+n,t+,n.ncntntm+mntn.rlnnm. r+cn, Inr.n .\(n. .+,.r `rc+t.tr. 2.3. .lln+rnm ,.+\cn .,rtn. tr. 2.3. .lln+rnm ,.+\cn .,rtn. tr. 2.3. .lln+rnm ,.+\cn .,rtn. tr. 2.3. .lln+rnm ,.+\cn .,rtn. .lln+rnt+,n+lnlc.ln.:rmnn.n,n.nr.n+.t.c .,rtn.t .cll .lln+r `nr.n. nnr +.l.+ n. +n, .r..lln+r `nrn.01020304050607080901 t.\(ntn+n,+.r. .lln+r. 2 t.c+n,+.r..,rtncn .+,nt t..c `r,l,n 52 rc.,nnt +mnn rc.,nnt +mnn rc.,nnt +mnn rc.,nnt +mnn .nrn.nl,c+,nr.,c.tm.l?`,n+nt,nr.l+rmcn.rn.l. nnr`tn+nt,n?.rnt.nrn..n.,rnt,.l,n.t.n.+n,n tn+nrnn...nnt,.l.trnt?tnmInntm,c.nt+n,.t. r+cnm+.ln`cnr.ttn+c,n.t+.r,n.nr+.IrIt.m.l.,..+ mnrn +t.1rn, rm.. .+n,+. .+,.r nmI1 `.tInt ,.t.,+.n n(ll rc.,nnt+mnt rc.,nnt+mnt rc.,nnt+mnt rc.,nnt+mnt.tn+c,nrc.,nnt+mntn(ll.r,.trm ,.lt.1trl. r. 1+nm.. rm+.lmm.l n..nrcn rn ,c.nn. r,c.ntrntrc.,nntr1t,.n,.lt.1trnt.mnttn+c,n n(llt,.,nt,nrt.1+t.r+ct.,rc.,nntn,nl,n\n.(r). rc.,nntn,nl,nn,c.1-n.l-1-+n.t.n.,1.rnttrcnn.nnmn rc.,n.. -1 - trcn .r(nmn rc.,n.. Ic 0 lnl.t. r+ rc.,n. .r .rtt.n.nnmnrc.,nntn,nl,nlnl.t.r+mn1rn.rmn ,c.nnt+.lcn.n1rn.+r,c.nnt+.lcn,..r(nmn rc.,n.lnl.t.r+rmn,c.nnt+.lcnt1rn.t+r,c.nnt +.lcnt +,nr. +.(. (nIncm tr.mn 2.4).. tr. 2.4. n.nnmn n. .r(nmn rc.,nn tr. 2.4. n.nnmn n. .r(nmn rc.,nn tr. 2.4. n.nnmn n. .r(nmn rc.,nn tr. 2.4. n.nnmn n. .r(nmn rc.,nn t \.r+t.Inmn +l.,+n n.nnm n. .r(nm rc.,nt rnt tI..t .lt. mnmcn \r,ncn rm Irmct .t.I.t. (.) 1,.n.n. r., r +, rmt,.n,.ltIrmcn. +nm+,ct,.+n+.t.tn,n. .+r,c.nt rntn.nnmnrc.,n...().r(nmnrc.,nnt+.,.cnmn.r.,r l.c .rn+.t n.n+t.Irt Irmcn. +nm +, ct ,.+n+.t. lcm.l .Ict +(n rc.,n. lnl.t. r+ rn t.1+nt +ct rnt tt,n .nrn.. .l nt t.rmn .r .rnt. r., r .Icn. rc.,nnt n,nl,n 1-t.+nmrucnrn..nrnr,c.ntrnt.+.,.cnm.n.m+c.rn nct +.nt `rn+,c.t. n. t,rtt rnt .nrt. +.l ln. ,.1+t. r. 1+nm t,rtt ,.ln,nn.l .n.+n.ln ,Irnt ,.l+.c.n n. r,r .nt.I. t +.m+..1.`r.,nc.nt,rtnnuc.,.lt.1trm.r,r,t,rtnt nmI.r1+ntcn+c..Ic`rn+,c..r,r,`rn+,nnt.t.+lcnt ntr.nl..r+ct.,.n.+n.lnntn.+1.nt.+n,+c.rn.+,c.nt AAB 53 +r..c.n.+n.l1,.1+.tn.+.mrntrc.,nntn,nl,t,.+mcnt. ucnrn.r(nmnrc.,n.n+nt+.lcnn+l..r+t,rtnt1rn.t `rn+,cnt+,nr.+(..t..+nt.n.m+c.r+.n,ntr+cn+ .n.+n.lnt t,rtnt +c.. +.t ucn. n\nl.t\.r+,(ct +ntn `rn+,c..+c.r+.nuc.nnrmnl.nn,.n.n,.tn.m+.t.r+t,rtnt +,nr. `rn+,cnt ,.1rn.t ,.+n\t. .+,.rn n.tl. .r.t\rn.. ucnrn rc.,n.+Icnn+.t+nmnmt.r++l.,+m.rn,ntnt,+.,r.n.. n..nrcn rm+.lmm.l. +.,r.+ .r ,l.. r+ rmn ,c.nn n\t +rt. rc.,n.+n11-n,rn..r.rnt.rc.,n.+nuc..t.Itt.uc +n11-n,rnn+,nn.llnt+nrn..l.r,rmn.+.,.cnm.n.t,rtt.n. `rn+,c.trnt.rtcn.r(nmnrc.,n.nuc.lnl.nt.r+ (1)t.Icn,.l,nncnt,rtnt,.+.n.+n.ln.rt.n+.l.(2)n..cn `rn+,c.n\tt,rtt.n.+n.ln.(3),.rcn,n`nt.n.+n.lnr +,.n ,.ln,nn.l t,rtt n. .rt.n +.l. (r.nt. +n.+,nm. r+ .l.tlc +mI.n+t.+,c.nnn\tn.l.rlrt.n.ct.n..m.r+.I.cn ,+lc,nnt,.+t.+t.Irnr.n+,nI+.rn..r.,.m.nt+Irn.r+, t,rtt(r.n,.l.,.n.+n.lnr.Inlll,l,r.,n.t)n.rn..c `rn+,c.tn\t(r.n,.lm.l.+r+cnrm+.lmm.lrrmnrml). rc.,n. nt n.r.. +.,r.+ +n11-n,rn. .t.r. rc.,nnt+mnn rc.,nnt+mnn rc.,nnt+mnn rc.,nnt+mnn(correlationalmethod),.lt.1tr.t.mr.1+nm.. rm+.lmm.l n..nrcn rn ,c.nn. rc.,nntn,nl,n( rc.,nntn,nl,n( rc.,nntn,nl,n( rc.,nntn,nl,n(r))))(correlationcoefficient)t,.,nt,n..r+cn,r ,c.nt rnt .nrnt I.rntIt .lt.rc.,n..t.uc..+,n.rnn(t.r.n,.l+c.r+.t.m.l.nt.l,rc n.rn .r ,.l.Ir,nc.. ,.lnIncm t..r.n .nrn 1965 \ct ln nrn ++In.rtnl.mcnt.+r.t.n.,Ir.mnt+n,.nnt+.lcnt1rn.t rnt. "ln nrcn u.cn.l r+.l,ncn .rn.l. t t.lmcnt +nt ,.+ +In." m+.rm-rm+.+.+.+.t.Ic+\n+Ic+nt.+,n.+,.r.n.Itl.:"n+ t.t.+tt+tnt.l.,cnt(c.t..c.m.,rn.t.cln.Inr.. .r,nt m.+.n+nt`n.tI.r.t.n.rln.m?"("lnnrm.n+tn".8/11/1966).+t,.tn rc.,n...t+lncn..,rm.+.rnIcntn.tI.lrnn.,.t,rnt +n,."+n\ntur.+nuc..nnt.m+.,.+n\nt"\rn.t.l 54 r.l,nt+rlncn.ln(Chen,1990).+.,r.+.m.rn.n1.rmn..+n,t .nntt1lr+.lct.n.rm..t+ln..r+rc.,n.+n11-n,rn.nlntcnn.+mI..t+ln...l.t1lt.n..nnt +.lctrntl.+nnc.n..rc.,n.n.t\rnt...,.t,r.t.n. .nnt+.lctrntrc.,nntt.l,rc`nr..l.mcn..r+ rc.,nntn,tn+.tnrmIcnmln.+nnm.r,r,+t`rn+l,nt +mnnt ,.+(lnt.t +ntc n,t. .r ,nln. ntmn m.!nnc. n.,rm. mnm+t rc.,nnt +mnn t.r,c.. \n,lnInr.nInnmrc.,nrct.r+c+.,+lnlc.ln .t+ln +.,t tn+c,n.t. +.n.1 +t.(.l.n nn rm +.,.cnmt ,m..1m:saidan viciT? biWebis cudi yofaqcevis saTaveebi ,.r+t r+cn.+,rnItlnt.mr.,+.cll1,nrmn5\cnt.t.nt n!n`rc+r+,.t.IctIn.r.?+c.rm.,lnnt.1rnm..+,.rn tI.nt t.ucn. l.\ncrn. n.-u+t rnt nt,r+,nc lcn+,n ln. um.,.rtn.n.tI(Garciaetal;2000).+.mn.1rnm.n.-u+m.l,.l,nncn lcn+,nt nl ,.l.+,n,t tI. tn,.,nn ,.+clnc .,rtnc +,.t. .+ +n1lnm.+cr+.nn.+rnm,.n.ntt180n!ntn.-u+.tm.lm.+.n.t m.+.nn.-u+trntlcn+,ntr.nlnt.n.nl,ltnrnt+Irn ..tt.rc.,nr+..l.cn1+.n..n.t,r..r.nn.r+n.-u+.tm.l lcn+,nt+.t.cnnlnt++ln!nr+,.n.clnll.,rtncn. nt,r+,nc +,.t. In.m.r.,+..t.!nrrc.,nrncnt,.+(l..++mI.n? ,n+mInm.nr,..l.\nc.t.r+ct.,,,..lrn lcn+,n.+mn.-u+.tm.l.ln.n.n,.nmn.+Icn+n,n.nl.I.m. ,.+cnln. m .r. r.n+ tI.. tn,.,nt rnt.+1trc.ln 1+++n.? +1trc.ln 1+++n.? +1trc.ln 1+++n.? +1trc.ln 1+++n.? .+t+,nntn.t.trct,m..1mn+ntlr,c+.,.cnmt.mr,r ,.+n(lt tn+c,nrn c. rc.+nt ,.++m. t.++n.lnt t..tc.n. r+ct.,nnnntrncn.+mn.,.r\+lm.r++.mn`rn+,n.t.mt.. .c.m.,Inrn.m+1trc.lnrc.+n.r+cn,,`nrnn.l.r+ 55 .+nrnn.lm+ln,Ir.trcn.nn,c..rmnrc.+.mtt+t.cr ,Ir.t,`nrn.m.+r-n..cnmnm.tntt\r.,.1rn.t,m..1m. +t.+-\lntt\r.n.+,rn.c.t.r,r?u.cn.l+.r,n.n.,.+n+nm ln. t+nlm .t,.t. r+c1, "+nn.l l.`nr1 .lnt ,.ctnt l.1n I.`lnt I+.." .\rncn."+1trc.l"1+++n.tI.l,rucnnnt,rn..+t.+.rm.cn..t `r.+,nc.nIrnnn(.1957\ct.,.rc+.,.+c.+nnnn.n,.n ,.+n\n.`rtntr,c1.+1trc.lnrc.+nt",.++,lcn" .+,n,n.. r+ nlnc+nt +tccnt.t r.l1 ,.cc+. \.r\r.+ "n(nnm .,n,n!"58`r,l,nm+,n.,n,nt,.(nn. ,.+n\n..rrtn.(Rogers,1993). ct,rn,ntrl.cn\r..r+lnrc.lntt`r+.r,+.+lnlcl.n .+,nr.+rn.tnt,+.n+n,n+1trc.ln,+t,nt,.lm.tnm:"m +n`.r..,nIn.nn"...nt,.,n.,cnn.,.rc+.t.,cl ,.+nmI.+.l..r+,.+nmIcn400+1.rnnt75`r,l,ttr..r+ +1trc.ln rc.+. \.r+.,nm ,.+n(l. +.r,nl,nt t`,n.cnt,nt +nr. r.,r+,.n,.l.mccnn(llrt`lnl,n rt`lnl,n rt`lnl,n rt`lnl,n.+nmr+,.ntrn.m +.m +1trc.ln rc.+nt..Ic. ,.+m t.+.rntn ,nl.. r+ `.tIm nmI.t: l.+nnc.n 1+++nt +1trc.ln.t,ntn+nr+n,+.r.t.n.+,.1?`.tItlt+nr .t\rncn +t`rn+l,cn +mnnt t..cnm ,.,+m (nIncm tr.mn 2.5). tr.2.5.+1trc.ln.t,nt+,rntt.+\+cncnttr.2.5.+1trc.ln.t,nt+,rntt.+\+cncnttr.2.5.+1trc.ln.t,nt+,rntt.+\+cncnttr.2.5.+1trc.ln.t,nt+,rntt.+\+cncnt +t`rn+l,cn ,,+. +t`rn+l,cn ,,+. +t`rn+l,cn ,,+. +t`rn+l,cn ,,+. +t`rn+l,nt.+,.+.r,ncrtn.nr.``c.,nnn.l..,.mcn. ,nnt`nrtr\nl.t\.r1+.ln.+nnc,c.nt.+n,+mInm.n .l.\ncl,n.t.n.,ntnlnt+ll+Itnrnt..lmnm.tnt,+t,nt +,c+1trc.l.t,.t.+n,+.mc.1+.lt.m.l.nmntt. r.m.n`lr.n+t.uc,cnc.n.+nnc,c.nn:+Itnr.t.n. mnm.t.n.c.++1trc.lnn.r\+lntt.ln1+++n.r .t+.nl.. saidan viciT? qvezRurblovani efeqtis Sefaseba +c.rm.,ln+.,.n.\(n,.+Itnrntn.mnm.tnt,.+t.1 56 +1trc.ln,+t,nt+t+lnt+,n.tnl..c.n 18-n.l 60\c.+n 237+.cnn.+.+..,n+l.\ncn..r+.m+Itnr.n.mnm.t. +\+tt.m.l.n,t,ntn.nmI.rnt+nmn.+n,+mInm.n ,..l.\nctr,n.rm,t+.t+lnlt+Itnrnt.t,..+rt- mnm.tnt. ntnln r,c.rc.n t+lnll .t,t 5 nrnt ,.l+.c.n n. +n,c.r.,rn.tn.rlnll.r+Ic+rn,.1+.m+.mn+Itnr. (mIn,t,nm)n.mnm.t.(t.+nt.cnm).+cr+..rn,nll(r+. t++.). r+cn ,nnt `nrn r+c `nr.n +In. (Greenwald et al; 1991)..+ ,.l,rccn +t`rn+l,nt n,n +nmnmt. r+ .r, mnm.t. n. .r,+Itnr.t.lnn.r,.+tc..m+,..,.ln.rmn.u.cn.lucnrn +,n:`c.,+,n,nnt`nrn+cnll.r++.mn.I+.rnll. +cr+.,.nm.cnt\nltt+,nn.nnrmnn.+nncn,c.nn n..+.,t. rn ,nt ,nnt `nrm. l.I.rt +Itnrnt .t,.1 .r.t\r.n \r. "mnm.t.". Ic mnm.tnt .t,.1 "+Itnr.". ,nnt `nrt trn.m. r+mnm.t.,.+tnn..mt..+ntn\.r\rnt++l.t,.t +t+lnll.n.+Itnr.,.+tnn..m.t,t+ln.\.r\r. "+Itnr.". m+,.. tnl.+nncn. ntnln tI. .t,.t t+lnll! tn.I\ncn+t`rn+l,nt.+nlr,cnrnt+n,+ntt..c.t ,.uct: l n.I.r.m ct ,(nc.n. +1trc.ln .t,n `c., +,nt ,.rn. .r.rt ,m..1t. tn+c,nnt n. ,Irnt +lnlc.ln +n1.ln. +(.r +t`rn+l,c +mn1 n.+(.rcn .+,.rn lr,cn n.tln +,.\nm. t+t`rn+l,n..,rm.t`,nnr+.,.cnmt,.ucm,c.nntn+,n`nt t.I.r+ct.,tn+c,n1+.l-.++mI.nt.++,+ln.,nnt `nrntr\+l.tm.l.r++.mn+Itnr.n.mnm.t.,.n1rnn.n.n+. +Itnrnt.n.mnm.tntn+r,.1+.tm.l.+n,t+,n.nr 1,.n.n,.lnInc.m.mr,r1+.ltn+c,n,.+,nncnttI.n.tI. ,.l1+nc.t n. +lnlc.l `r,tt..+. .+. .+. .+. cnt`r,tnt+r.1..n.t.m...+nt.mnttn+c,n+,lnrc +mntn(ll.n.+nrcnt,lnl,nr.n.uccn..r,.+l.,+m. ,rnt`r,nrntt,.ln.r,n1.,n.n.,lnt`r.,ncn,.lt.1tr. 57 In..+t`rn+l,cn+mnn+crt+n11-n,rnn.nrntcnt t..c.t .uct. .,rm.+cr+.ln.,..,lnrl.c,rl.,ncn.Itlnt.rtnt .+,n,.r,rn,..+cnnlntn.`c.,+,n.+(.rnn.tlnt+nt.t.n ntnln n(ll ntm `r,nrt. r,rn,.. r+.,.n r+. l,rcn n. `c.,t l,rcn.,nnt`nrm.rntt++ntnrt,n,nnt`nrm.+mInm ,.l.\nc.l,rcnt+lnlc.lnn.r.tn.n.t.l,rcn.+t`rn+l,c ,t rnt +t,.tnt ,.r.l,n.t ,.uct. ,nnt `nrm. n,lnm t++. +n,.t A-B-A t++.t. t.n., +l.\ncn t.m.rn m.nt l,rc.n ,.+n,n.l. +crn rc.,nnt+mntn(ll.r.m.,.lt.1trl.r.1+nm.rn.lrm+.lmm.l n..nrcn,c.nn.rc.,nnt+lnlc.ln1tn.nt...r+nt.r ,cntI+t+n11-n,rn.t.+t`rn+l,cn+mnnnuc.,.+n(lm. r.crnt.+(.rt1+++nntt\.cnt.mnt.r,rn,...+.,.cnm.n. +1trc.ln .t,nt +,n.fsiqologiuri gazomva r.n,.ltn+c,nrn`r,tn+r..cr.lnn.rmcn..+.mn,.1+. tnulcm.l..n..nrcn.1,nrmn+,..nnc.nn.nr.nn..Ic tIn.+.,.cnm.n.m.n.tn1+.rn.r...+nl.n.+c.rntrm-rmn .+,.l..Inc.nInccn,.I.nt.nl.,.ln+clnn.`r,tn,.r,.ln. Ic `nr.nn ,.+,nnc. t.1,.n. m+l l.Im. r.+nl.n +lnlc.ln. t.cnl+lnt`r.,ncn,.lt.1tr..t,.lt.1trnn+`r,nr.t ,.uct. r+cnm., In. tI.n.tI. nlnt. 1+nt. nl,ltnrnt .l r.nlnt ,c.nnt.mntr.nlrnn+lnlcnt+nml...rtt,.1+nt+r..cn +mnn. (c +.m,.lt m.ntn `nr.,t.ln n. l.cn ,..ln.. tn+c,nrn,.1+nt,.lInc.t,.1+nttn1t,ntrnlnn.,rtrnt ,.ltI.nt ,.lIncnm n\(m. tln. t.ln. n. .cnn.. +n, ,.lnInc.m +l.,+m. ,rnt tI.n.tI. ,+ln.t. r,r, .r ln. .,rnt tn+c,n +l.,+t..n`m1ntt.+\+c.nn,nt.m.l.nt,.,nt,nr+l.,+tln. n(lnt. t,.,nt,nr n.+.,.n .t\rncn.. m r,r ..l.cn1l tn+c,n +l.,+t.t.lnnt n. .cnnnt +nt\. t.lnnt n. .cnnnt +nt\. t.lnnt n. .cnnnt +nt\. t.lnnt n. .cnnnt +nt\. 58 tn+c,nrn ,.1+nt +n1.ln. t.ln n. .cnnrn n.tlnt +nt.. t.ln. t.ln. t.ln. t.ln. lnl.ttn+c,nrn,t,nrnt.l+t`rn+l,cncntn,.n+ntcn +,nt +l.,+nt t..+nt.t n. t.r\+l.t. t.ln n,n tI. nrt. +t,.t `nrn+\+nt.tln.,.+rnt.mt.1+nnlt,r+l,nt.ln..+ntn ,.l+rnm ,.+(lnt.t +t,.tn +cn ln. +nntm. ,.lnIncm +t`rn+l,n. r+c+., .l.. r+ +1trc.ln .t,n +Icn `c., +,t nuc.. .+ +t`rn+l,n 237 ,nnt `nrn n(. +t`rn+l,.,rnt `r,l1n.. r+ n,n t.ln.. lnl.t.r+n..Icnmn,n1+nt,1+t`rn+l,nt,.+rnt+n, +t,.tn n,n ln. +nntm..cnn. .cnn. .cnn. .cnn.lnl.t.r+c...l,t,nr.n+tn+c,nr,c.nt..l mnt.t1+.t.r+cnt,.1+.t.,.`nrn..+.,.cnm.n.nlnrnt.cnnrn t.1+nt..c.tln.,.ucntn\nl.t\.r+,(cm.r.+nl.nnlnrn n+lnm m+l .+. m n+ tn,.,n.n. .cnnrn +t`rn+l,n lnl.t. r+ +c.rt ,.l1,.nnt ,.m. ucn.. .l. n,nt ,.r,. c.r.,rnnn.l r.cr t.+(.r1.rnt.,.t,nt+t`rn+l,1n.(rnlnmr.+,,nm.n,nnm. r+cntn,n.cnnrn..t.uc.+t`rn+l,nn.,t,nt.lnn(t. +.,r.+.r.-.cnnrn.+.,.cnm.n.m+lnnlnrnt+.lc.n,nucn. m+lnIt.,+cnt1+.,.+n(lm.tt.1+nt.lnn+l.((cmntn,n `.tIt+nntm).+.,r.+.r..cnnrn.,.nmt.lnntn..cnnnt m.ct.1rntnm ..tm nt t.1+n. r+ct., .+ \n,ln Innm. mnm.l,.rnn mnm.l,.rnn mnm.l,.rnn mnm.l,.rnn +crtInr.n.nl,rtmn+,.rn,.+,nncntc..r+ct., .cnrn..nrnn.tln.nl.,.lntn+c,nrn+n,+.rn ,ruln.n.+nncn(attitudes).Incn.t.uc..t,.+,nnc. ,.r,.ln+,.,n(t.+.,r.+tn+c,n+.nl,rn..nrnt+.t.+.,.cnm.n. t+t.crn.+,n..lrn+nl.crn+,...tm+mIncn mnm.l,.rntmnm.l,.rntmnm.l,.rntmnm.l,.rnt(self-reportmeasures)(rnl..t.rnt+crnt+nrn.t+c nmI1+ntcn\rncnmn.l1`nrnr.crn`.tIn..+,.rn .tntr.nlrnnt.Inm,.n+,+ntt.lnIrIn.rtt..tr+. tn+c,t ucn.m tI.n.tI. .n.+n.lnt `.tIn .n.rl rm+.lmt.mnm.l,.rnnnl,rntnrt.lnmI.r1+ntc`.tIt,cntI+t. nmI.rn .l .l,. nmInt\rncnmn rcn.. nmInt nl..rtn nuc. 59 n(t:.+,rnn("m+l.++rcnI.rm?")\.rtcn.l.\+(+,ntt.I (r.+nlt\nm?)n.+nncnt.n.,rulntt.I("r.+nl.n ,.+.(ncmm+lnt.+.?").tn.nmInt..c.t.uctrt`lnl,t m.ntc.n.t.m.rntn,(nm,.t,t`.tInnmI.t..rtt..,rm. n.Ircn nmIn. t.n., `.tInt .rn.l,n +,+cn.. +.,.cnm.n. nn.I. .r.. .r n,n. t.ln.t.ln.t.ln.t.ln.(reliability)I.rntIn.r+cnm.,,t,n+t,.tn,tnuc.(cn ,.+(lnt.t.nlt,r+l,nt,.+(lnm+ntcn+cntt,.ncr.n. t..+nt. .cnn. .cnn. .cnn. .cnn. (validity) ,t,n 1t,.n n+.t 1+.t. rnt ,.1+.t., .`nrn. mnm.l,.rnnmnm.l,.rnnmnm.l,.rnnmnm.l,.rnn(self-reportmeasures).n.+n.lnt+nrt.m.rm.1n.nrnt n,.n +ntcn +l.,+n nl,rn.rnt+c.rt.n.nlnnnntrntnn.c,nn,.crnnlr+.,nnt +ntnt+n1lnm.+mcn.l.nt,.ln.r,n1cnnmI.rnt.,.l,.ltI.nm.nl,rn nl,r.+,nrn.. nl,rnr+. nuc. ,.ct nmIn n+ntn. +nInnm. m r.t `.tItrt`lnl,n..r,nnl,rnrnt,n.crnnl,r.+,nnt`r,tt., nm.cnt\nlln..+(.rlr.`r,t-n.nnmt,n.crrmnrm.t rt`lnl,m.l.r+cn,ln.tn.`nr.nnnlr+.,nnt,.1n.rnttrnct n\t.+.rm.cn..+crnt.m.rnmnm.l,.rnnt+r..c,.rt.1+tn(ll.+.m +,t.tr,.+n(lm`.,.r..m.l.\r.-nmInt,nnl.r 1rn.trcm.l.tI.l.1+c.`.r.m.l.,lrn.n.+rlnc.n.+n.lm.l n.,Icm.l.Icn+.t.n.,+.mn,.+(l.nuc..t.uc.,.lnt t.lnnt n..cnnnt`rc+..+l.\nc+.uc.r ,.n,lnmIn .l 1t,.nr,.nItllm.n.lmn\.rtcn,.+,nnc..r+,n,.t.m.rn m.nt.t.1.t.uc..n+++ntt,n.crnt.trcnt+,+.- rnt., .n.+n.ln .r.t\r `.tIt nuc.. r.m. t.m.r m.1 t.trcn (I.ln.I.l .r.t.trcn) m.!nnc. ++l.t. +.m nuc. +rnnm l.+nncn ,rulnt ,.+I.,..mrt`lnl,+.n,n.lnl,rnt.lnmI.rnt+n1.ln.+.mnuc. ,(ncnm+.l.r.m.+nntlt.+..,.+nnllt...n+(n.l.lr.n+tI. +n1.lt +n.t\nl. nl,rnt tn,.,n. .t nu. t..c.t. r+ ,lnl,nr.+ 60 n.+nru.+,.cl.+.Innltnl,rnrnt+nrn.t+cnmI1n. rt`lnl,nt +nr ,.,+c `.tI1.+,nt ,.1+. n. n.nr. +,nt ,.1+. n. n.nr. +,nt ,.1+. n. n.nr. +,nt ,.1+. n. n.nr. tn+c,t+,.m..rmt`+,rn.nl,rtm.ntnlnt\.clnrmInt c.nrnlmn,.c.t..t.r+cn,tr.mtI.,.t.t,nl,t.r+cn,c+tt n1`nrt..l+.t.r+cn,r.t.,n..c.t.trct.+,ntt.1+n +,ntt.1+n +,ntt.1+n +,ntt.1+n,.r,.l. n.nr.n n. n.n+tnr.n +,t n. r.+,nt t\.ct. +,nt t\.cnt rm-rmn unrnm.nn ,1. .rnt n.nr.. n.nr. ln. n(t n.,,+ncn.1t,nn.tnt,+.,rn.n.nr.tnrn.+,nt`r,t1.l `rn+,1.+.,.cnm.n.n.t\.cnt+t`rn+l,n+c.rn.nrn.r.+nlr n+rt,nnt`nrntn,(nttn.t(.+l.m.ct)(`r,tn)n.+n,r.+nl tn,(.t .t.n,lt n,n (`rn+,n). .c n.nrnt.mnt t.cn +,. .nnc.n n.t.l.Inn..t.\rnln.n(t.+.,.cnm.n.+,nntc.r.,rnc +t`rn+l,n .nrnnm ,nnt `nrnt t.Int ,.++,(c.t. rnt., nt +,nnt ,.++\ t,n+ct In.t. .cn.nr.tInr.n,+ln.t.I+.rl.+.,.cnm.n.m.l.+nr tn+c,nInr.nn(ll+`n,rt.r.m.1t,.n,.1+lntnr. r+cn,cnt+l.\nctt!nrn.m.r.m.tI.n.tI.n..c.t.rcl. r,rn,...+.,.cnm.n.\nln.nnt\.nmI...l`rc+nt,.n.!r..+.rm.cn.. 1t,n ,.1+nt 1,n r+. +`n,rnt rnt ,.l.+n, .rtn.. +`n,rn .r.crnn ++lncnt t..c.t nuc. 1t,n nlr+.,nnt ,rnt. n. .l.cn1nt.mnt.+t.+m.n.Ict,+lc,nt.t\rm.r+cn, t..c.t.uct+crt+,nttnrt.lnl.n,.1+.,.l.Ir,ncln. l.Il. r,r +.t ,nln.lrnnn.nrntnrt+c.rnlrn.n,.lnc+,.t.nrn.. +.,r.+.rr.+.tn.+.,.cnm.n.+c.rnnuc.,.c+Irnnt.rnn.l .nrnnt.ntm.+.t.r+c+.,.rn,n.l.r++.m(rl..n.+n.lnt +,nt1,nrmnt.Intt\.c.+Icnlrnnn.nrnm..t.uccn. r.n,.l.r.mnrn.l.r.`r.+,ncnn+l.tI.,.r.n++,..+.,.cnm.n. .r.mnrnn+l..n+.,rnn`rn.,nnt`nrn+.m.tm.r.m..nt +n,+ ,.lnm.r.1 +ntn 1+++n. nt\.cm. 61 c.r.,rn.n +,nt t\.cnt.t +c.rn r n.nl.I.t. m r. I.l,rucnn +,n.+t.n.+n.lntlrn,.r+t+ntn+,ntrmcnt++nt(`.,rlnt) r+nr.1.lrnnn.nrntrm-rmn(c.1tnrcn+.,.cnmn.nlnlnlnl ,n.cnt,n.cnt,n.cnt,n.cnt (Jane Goodall) r+. (1986-1990: `,rtln n. ,n.cn 1993). ,n.cn 30 \cnt +.lunc1 t\.cn. n+`.l1nt +,.t .rn.n. ,.l,.lnnt ,.1. n,n .tlnl.t. r+ 10 \cn\.nn r+ n.+m.rnl. r+.. r,r, .+.t m.n.`nrc.n .`nrn.. t\r n.tlt r ,..mn.: +,nt,.1+. +,nt,.1+. +,nt,.1+. +,nt,.1+.(Behavioralmeasures),.r,.ln+,nn.r.+,nn.r+ct., .nrnn.l n. n\rl. +tc1nrn .l mnm.l,.rnnm .t\rncn +,..n+`.l1ntn..n.+n.lnt+,.n+r..ct.rmtn.nl.I.nnm.+.,r.+ n.,rn.m.!nnc..r+n+`.l1nr.nr+nnn.ln.rtn .rn.l.nnr.n.+n.ln.r.n,.l.,`nrcnn.nnt+n,.,,..,rucmc.. ucnmn.,n+tnrnl.t,n.crn,ntn.(.n..+r.I.c,t rnt\.r+ncnt.t,nn.,rtn...t+ln..r+1,nrm+mI.n n+`.l1+. nuc. +c.l n. !.+l nn, m.ntn t.Int \.r++.n,lcn. +rt+Irn.n+`.l1+..Int\rnt.n+nnnrt.nI.l,rucnn+,nrn .nrn,.+.cnlt....r,.n,.lnm.rcn,ln,rnl.rn.c,rcn ,r.nn,nnt (,.lnm.r.). . . (Goodall. 1986. ,.3-4) cntn.t.\(nt,.`1lrnnn.nr.,.lt.mrnmt.t.r,c..nt +crt+clntt.1trntn.n,l.nI+.r...l\.r+n,l.t++lnt. r+cn n+l. +lnlc.ln ,c.nn. .l .nrn. lrnn n.nrnt +l.,+n +c.rtInr.n+nlnlt.uctlr,cn.n`m1nt..lcnt,,+nt .+(.cnnt.mnt. t.l.+ tn+c,nrn ,.1+nt m+.t n..+m.rm. I.1n ln. ,.t.m n+.t. r+ +r..cncnmn`r+,nmnm.l,.rnnt.n.+,ntn.nrnt+mnt +nl.,n.nn(lt.+.,.cnm.n.+c.r+.nuc.nt\.ct.r.t.+t .n.+n.ln++..cn+,ntt.In.r.cr.nr,rn+,.(nIncm17-m.n). nnrmn.1,nrmnc.+mIntt\.c.t\.r+.n,lt..l.rm nlnnnn1,.rn..,.c.tcnnlnnnnntnl,ltnr+..l.cn1+.I.ln.I.l nuc.r.n+,nt.(r.ntnlr+.,n.+,,t.nnrnnnnr.nlnm .n.+n.lntc.+.+.,.cnm.n.3-m.nn,(m.r+,nlntn.1n.lnt++l 62 ,.ccn `.,nl,nt (r.ntnm t\.c.+ ,nln lnt l+,nnt c.cn1.,nnt t.I mrnnt \.r+.t n.n t.ucn. l.t\rm+crnt+nr,.+(lcntI.n.tI.,n`nt`r,nr.n. t.1+nnlt,r+l,n.+n,t+,n.nn+mnrt,.ln.r,t,.lnInc.m. r+cn, .+ +mnnt n. `r,nrnt ,.+(l.t +.rm.t. eTikuri sakiTxebi adamianis da cxovelis kvlevisas +1trc.ln,(nlnt+,rntt.+\+cc.n+cr+. +l.\ncn+.,(t.r.n,.l.t,1.r.t\rn\.r\rn,..mt.+.mt ,.l1r.I.nnnlt.r+l.I.m.I+.rn\t+l.\ncnt+cnnln.r++.t n.I+.rn.l.n.nrt.r+,(nl.t.t.r,c.+.nl.,n.r,. +Itnrnt.n.mnm.tntn+,rnt.1+n.ln..r+t.t.rn(. +,(..rtnt.rnt.r,n.+.,r.+r,r..tnll+crn.+ +mI.n.r.t\rnr\+lnt`c.,+,t?r,rln..n.rmcnt t.uc t.r,cn n+ I.rm.l. r+ct., \t cnt +l.\nc. m `r,nr. rntn.ln.,nncnt..lt,rtnt++(lcn.+,(nmn.?tn+c,n.+,.r nmIt ,.+n+nm t.+l t.m.r m.t (r1l,.cn. 1994). .n.+n.lntn.,Icntunrnm.nncnt`.,nnt,+.(c.+crnt .,nccn+.c....+cntn.,nt.mnt.rttt`,n.crn +n,,n. r+cn, cnt (c. `r+,t nInc.t n. t..+nt.n +.(.t nt ...-t.l+rmcntn`.r,.+l,nt+nr,.++(lc+.,rnlt,r+,nm.l. lnrtn,,t.ct.t...n+(tn.cnmn.\tctrn1nnt t.!n.(.m.r+cn,.+,.r`r+,tnInc.l..+rnnttn+c,m. .t,n.,n.+(1992)n,.crnmnrnt,.ln.r,nn+...,.lnIncmrn,n +.m,.ln. nlr+nrcn m.lI+. nlr+nrcn m.lI+. nlr+nrcn m.lI+. nlr+nrcn m.lI+. .n.+n.l1.,.rcnc.r.,rncncntn.t.\(ntn+l.\nct .t\rl`r,nr.t.+.tm.ln..nrc`,l,nrrnttn.n+n,t. r+cnt+nt.t.,+cn.lcntn.t.trct.+l.\nct.r\+ll.r+ +.m,.l+ntcnnlr+.,n.n.,cnn.IcIcnn+l.,.r`nrm.mnt: +.mn+l.,+nn.n+tnrn.n.t`,n.cr.n,nc.tnl.I..Ic+nt.\n+n n+l.+Icn+crnt.mnt.Ic.m+c.rtcntn,nt 63 +Itlnttrncn,.ln..+l.\ncm.m.lI+nt,.r.+.tr,..mt. +l.\nctIct.\rnll,.l,I.n.1.t.n.,\rn..r+cntt.I trcnnlr+.,n. nlr+.,n. nlr+.,n. nlr+.,n.+n.\ntn.ntnlnm.l.I+. m.l.I+. m.l.I+. m.l.I+..rn.l+l.\nc.1.,.rn..+nt.. +l.\nct.rmIncl.r++.mlnt+nr++l,nucn.mn.,lc. n. n,n.crn `nrnt t.l,.+, +l.,+t .ucl. m +.m nncnt trncn ,.ln.m. rntnt/t.r,cnt .t. rntnt/t.r,cnt .t. rntnt/t.r,cnt .t. rntnt/t.r,cnt .t. tn+c,nrncnt+,t..r.rntn..nrcnr.n+rntm.l. +nm+,t. r,. +nt +l.\nct r,nlcn n..cn uc.m. +.,r.+ .rnt ntmn +t`rn+l,n.r+cn,.n.+n.lntlntr`nr.n.t`+,tt\.ct- r,rn,..+,nrnr.+,n..+-tI.,n.lr+c..t,rtn.l.,rtn.- r+c+.,nuc...tct..ltn+c,nr.n.\It.n.+n.ln..+n,+. .+,.rncnt.trntn+nln++.+nln.n(tn.(.lncn.+l.\nctln. .,(nlmrntntt.In.\nl.t\.rn1+nln.+nntm.r+ucnr r.+,nt ,.+c.nm. .tm rntn.l +mIn. t.!n (r.ntnm nInc.l. .,nccn.c.m.r..t.uccn.m.r.rntnt,.r+ntn.,.r.. r.+nl.n rnt ++,.ln. .+,.rn c. +,lnrnt. n. t.1,.nnt.mnt. ,.l1r.I +,(. ,.l1r.I +,(. ,.l1r.I +,(. ,.l1r.I +,(. 1,nrm c.n +l.\ncnt.mnt trcn nlr+.,nnt +n\n. uccn.. r.n,.ltcntn,1n+++nt.+.,.cnm.n.r,..,rtn.1,cn1nnm u.c.nnt(rnt1+++n.tt\.cm..rln.mIr.mm+ln+n1.ln +l.\nct.1,nrm+c.rt+n.ln..r++l.\ncnt+,(..r,rm +mI.n.r.rnt,.+.rmccn.rln(Korn,1987)..+rnnttn+c,m. .t,n.,nnt (1992) nlt,r+,nn .+nt m..1 t.+.n l.mcn.: (1) c.t t.+.rntn +,lnrcnn.t.,.l+.l.mcc+lnlc.ln..+lnt.r++,(. ,..+.rmcm.(2)+c.r+.ln..lt.r++,(nt,.r+n1.ltr +n.t\t. (3) +l.\ncn.r.tnt ln. +.,(m n+ t.nmIn. rnt ,.+, +.m nuc. t.rmn .rn m+.l +l.\nc.1. (4) cnt n.t.trct +l.\nct ln..Itl.m.r.,++.,(m..+,.rn+`trn+l,nt.uc.t.!+ 1tnt. .l t.rmn .r +nntt. t,nlnl,rn n. tIn. ( Steininger et al; 1984). cnt +n,+n nl,rn cnt +n,+n nl,rn cnt +n,+n nl,rn cnt +n,+n nl,rn 64 tn+c,nr c.n +l.\nc. (cmnt +c.rt. n. +l.\nct rnt nlr+.,nntr+Irnn,.,c.ln.n(t.+l.\ncntr+,nnn.ln.`.tInn.l +c.rnr.t.,.I.ctn,tn++clntt.I.r+ct.,t\.ct.Ic +l.\nctln..,(nlmcnt+n1ln..n`m1..t.ucn,nn. cnt+t.cnlcn t.r,cn.l.. +`trn+l,ntn.t.trct.(c+l.\nct ln..,.rmcnt+n,+nnl,rn.cnt+n,+nnl,rn.cnt+n,+nnl,rn.cnt+n,+nnl,rn.t.n.,+c.rn+.+tn+.cr nlr+.,n.t+n.\ntcntt.In..r,.t+l.\nct.t.l.+.r n.r\+ln..r+nt.tccn.n.lcn..ln.+r,Icn.r.rnt.m cntr+cn+,.`1+l.\ncnt+,(..,nccn..+t`rn+l,.,rn n.\rncnmItlnt.r.,+,..m.t.n.ct.+l.\nctc..+m ,..++l m.n.lmn +l.,+n. m +n.ln.m. r+ +.mn cn n.nrt.. ,Icm. c.: +,lnr.. mn.. `cn,n. ,Icm. c.: +,lnr.. mn.. `cn,n. ,Icm. c.: +,lnr.. mn.. `cn,n. ,Icm. c.: +,lnr.. mn.. `cn,n. nuc. m .r. ,Icnt ,.+(l. tn+c,nr n. t.+nn,nl cn? tnmI.Inr.nu.cn.l`c.rn1c`.tItn\n..rm+I.rt.rn.l +crn.r+cn,+nmnml.r+,Ic1.,.rc+.c+. +lnlc.ltn.t+ln+nt,t+,lnr.tn+.ln.`rnn.`,rnlnn (DomjanandPurdy,1995;Petrinovich,1998). ,Ic1 .,.rcn cnt +nt\n. ntmn\.+cnt,.+,l.n.,.+,n..r+cn,m.tn.tn+nr n...nt+rl.cl.l.r+.lnntt.I+lnlc.ln,nlnt+nt. (+ncrn.1985)n.tI.,Ic1.,.rcncnm..n,Icnt.mnt., ,.+t.n,n.. +.,.cnm.n. tn+c,nr+. c+. .l.. r,r ln. .+,nrm 1`.rn.,.cnn+(n,Icntt,rtn.,Icm.n.t\.cnt.n. t,n.crnr,.ln1.,nnttrn,.mc+.+n,l+.+.mncnrnt mtnn.,,+.r.n..l+rmcnt.mntrt.tnm,.r+`nrnt ++l. ,.+n\n.. lncn n. tI.. (Nicoll et al; 1988).+nt\.m..+,.rn.+l.m.cn.r.rntt.+.rntnt.mn,Icm.cnt n.+,cnt.mnt. +.mn .1rnm. .n.+n.lt r nn +,n.r.n +n.ln.m. r+ ".+ t.`nltnttI.++lncnt.,.l,.+(.+r.cr.n,.+.rmccn.".nnn. .`nr(BowdandShapiro1993,p.136;Shapiro,1998)..+,n+nt,.+t.t\rc.n ,m..1l"c.r.,rncncnn.l+nln+.cr.n+.ln`c.,nrc1 ,.n.nnm. r+cn, lrn n. l.Ir.n lrn ,.r+n ,.rn." (nn n. 65 .`nr.1993.,.140).(cnt`,n.cnt,n,.lt.mrcntnrmIncnmln. +nn,t ,Icnt c.t.cnt+n,+nnl,rncnt+n,+nnl,rncnt+n,+nnl,rncnt+n,+nnl,rn(Debriefing)+c.rn+.+tn+.crnlr+.,n.t +n.\ntcntt.In..r,.t+l.\nct.t.l.+.rn.r\+ln.. r+ nt .tccn. n.lcn. .l n.+r,Icn .r .rnt. ,Icntc.n,.lt.mrctnrmInc1+nmnmt..,rm. ,.+nmIntn,n.r+cn,tn+c,nnt.c,,ntt,nl,n1188n..+rnntnt+c,m..t,n.,nnt3982\rn+l.\ncn..`ctn(Plous,1996a, 1996b): ,.+nmIcm.n..Icnm80`r,l,t+n.ln..r+lrn,.r+n .,.rcnn.nr.n.t.n..rl.cn(30n.l70`r,l.+n)+I.rt !rtntmct.r+cn,,.cn.n.t+c,Ic1,.rn..r.,. l.\ncrn,Icnt,n`1.n.+nncn(+.,.cnm.n.nrmIn.+,rnn. u.tcn..l`rn+.,n).r,r,t,nl,+...t.c+,r+..r(