72
- 1 - ЛИФТИЙГ ТЄХЄЄРЄМЖЛЄХ, АЮУЛГЇЙ АШИГЛАХ ДЇРЭМ . 1. ЕРЄНХИЙ ЗЇЙЛ 1.1. Бїх тєрлийн 100 кг ба тїїнээс дээш даацтай лифтийг їйлдвэрлэх, угсрах, хийцийн єєрчлєлт хийх болон ашиглах їеийн аюулгїй байдлыг хангах шаардлагыг энэхїї дїрмээр зохицуулна. 1.2. Энэхїї дїрэмд уулын їйлдвэр, гїний уурхай, нисэх онгоц, усан замын хєлєг болон бусад хєвєгч байгууламжид тєхєєрємжлєгдсєн лифт хамаарахгїй. 1.3. Энэ дїрмийг Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт ємчийн хэлбэр харгалзахгїйгээр лифт ашиглагч бїх аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэд дагаж мєрдєнє. 1.4. Дїрэмд зєвхєн лифтийн тєхєєрємжийн онцлогтой холбогдох техникийн шаардлагуудыг тусгасан бєгєєд бусад дїрмээр зохицуулагддаг цахилгаан, механик болон барилгын хийцийн талаар мєрдєгддєг техникийн шаардлагуудыг давтан тусгаагїй болно. 1.5. Энэхїї дїрмээр лифтийг ашиглах тїїнд засвар, їйлчилгээ, хяналт, туршилт, магадлал хийх, лифтээр зорчих їеийн болон лифтийн орчинд байх хїмїїс, лифт суурилуулсан объектын аюулгїйн шаардлагыг хангана. 1.6. Шинээр їйлдвэрлэгдсэн болон нийлїїлэгдэж байгаа лифт бїр дараах бичиг баримтын бїрдэлтэй байна: 1.6.1. Техникийн паспортод / 2 дугаар хавсралтын дагуу/: Лифтийг угсрах ажлын зураг. Элементїїдийн тайлбар бїхий цахилгааны зарчмын болон холболтын схем. Їйлдвэрлэсний дараа зайлшгїй туршигддаг агрегат, зангилаа, эд ангийн туршилтын акт. Лифтийг хэрэглэж болох зєвшєєрєл. Їрэгдсэн паспортыг дїрмийн хавсралтад байгаа загварын дагуу шинээр бїрдїїлэх нєхцєлд тїїнийг лифтэнд хяналт тавих эрх бїхий байгууллага баталгаажуулсан байна. 1.6.2. Лифтийн ашиглалтын зааварт: Лифтийн хийц, бїтэц, ажиллах зарчим. Лифтийг аюулгїй ашиглах нєхцєл, тавигдах шаардлага, засварлах, оношлох, техникийн їйлчилгээ хийх заавар. Лифтийг гацсан їед бїхээгнээс хїмїїсийг гаргах заавар. Тїргэн элэгддэг эд ангийн жагсаалт. Лифтийн ашиглалтын хугацааг заасан байна. 1.6.3. Лифтийг угсрах технологийн заавар. 1.6.4. Лифтийг дагалдан ирэх сэлбэг, багаж хэрэгсэл, їйлдвэрлэгчээс ашиглалтын явцад ашиглахыг зєвлєсєн тослох болон бусад материалын тухай мэдээлэл. Эдгээрийг захиалагч /хєрєнгє оруулагч/-ийн хїсэлтээр єєрчлєн тогтоох ба захиалагч нь лифт нийлїїлэх гэрээнд тусгасан байна. 1.6.5. Лифтийн иж бїрдэлд ордог, тїїний туршилт тохируулгын їед хэрэглэх багаж, тоноглолын жагсаалт. 1.6.6. Лифттэй хамт нийлїїлэгдэх бичиг баримтын жагсаалт. Лифтийн техникийн болон бичиг баримтын иж бїрдлийг лифт нийлїїлэгч бїрэн хариуцна. 1.7. Лифтийг угсрах тїїнд засвар їйлчилгээ хийх ажил эрхлэх мэргэжлийн байгууллага нь /лифтийн паспортын їзїїлэлтїїд болон эргїїлэг /єргїїр/-ийн

Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 1 -

ЛИФТИЙГ ТЄХЄЄРЄМЖЛЄХ, АЮУЛГЇЙ АШИГЛАХ ДЇРЭМ

. 1. ЕРЄНХИЙ ЗЇЙЛ

1.1. Бїх тєрлийн 100 кг ба тїїнээс дээш даацтай лифтийг їйлдвэрлэх, угсрах, хийцийн єєрчлєлт хийх болон ашиглах їеийн аюулгїй байдлыг хангах шаардлагыг энэхїї дїрмээр зохицуулна.

1.2. Энэхїї дїрэмд уулын їйлдвэр, гїний уурхай, нисэх онгоц, усан замын хєлєг болон бусад хєвєгч байгууламжид тєхєєрємжлєгдсєн лифт хамаарахгїй.

1.3. Энэ дїрмийг Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт ємчийн хэлбэр харгалзахгїйгээр лифт ашиглагч бїх аж ахуйн нэгж, байгууллага, иргэд дагаж мєрдєнє.

1.4. Дїрэмд зєвхєн лифтийн тєхєєрємжийн онцлогтой холбогдох техникийн шаардлагуудыг тусгасан бєгєєд бусад дїрмээр зохицуулагддаг цахилгаан, механик болон барилгын хийцийн талаар мєрдєгддєг техникийн шаардлагуудыг давтан тусгаагїй болно.

1.5. Энэхїї дїрмээр лифтийг ашиглах тїїнд засвар, їйлчилгээ, хяналт, туршилт, магадлал хийх, лифтээр зорчих їеийн болон лифтийн орчинд байх хїмїїс, лифт суурилуулсан объектын аюулгїйн шаардлагыг хангана.

1.6. Шинээр їйлдвэрлэгдсэн болон нийлїїлэгдэж байгаа лифт бїр дараах бичиг баримтын бїрдэлтэй байна:

1.6.1. Техникийн паспортод / 2 дугаар хавсралтын дагуу/: ­ Лифтийг угсрах ажлын зураг. ­ Элементїїдийн тайлбар бїхий цахилгааны зарчмын болон

холболтын схем. ­ Їйлдвэрлэсний дараа зайлшгїй туршигддаг агрегат, зангилаа, эд

ангийн туршилтын акт. ­ Лифтийг хэрэглэж болох зєвшєєрєл.

Їрэгдсэн паспортыг дїрмийн хавсралтад байгаа загварын дагуу шинээр бїрдїїлэх нєхцєлд тїїнийг лифтэнд хяналт тавих эрх бїхий байгууллага баталгаажуулсан байна.

1.6.2. Лифтийн ашиглалтын зааварт: ­ Лифтийн хийц, бїтэц, ажиллах зарчим. ­ Лифтийг аюулгїй ашиглах нєхцєл, тавигдах шаардлага, засварлах,

оношлох, техникийн їйлчилгээ хийх заавар. ­ Лифтийг гацсан їед бїхээгнээс хїмїїсийг гаргах заавар. ­ Тїргэн элэгддэг эд ангийн жагсаалт. ­ Лифтийн ашиглалтын хугацааг заасан байна.

1.6.3. Лифтийг угсрах технологийн заавар. 1.6.4. Лифтийг дагалдан ирэх сэлбэг, багаж хэрэгсэл, їйлдвэрлэгчээс

ашиглалтын явцад ашиглахыг зєвлєсєн тослох болон бусад материалын тухай мэдээлэл.

Эдгээрийг захиалагч /хєрєнгє оруулагч/-ийн хїсэлтээр єєрчлєн тогтоох ба захиалагч нь лифт нийлїїлэх гэрээнд тусгасан байна.

1.6.5. Лифтийн иж бїрдэлд ордог, тїїний туршилт тохируулгын їед хэрэглэх багаж, тоноглолын жагсаалт.

1.6.6. Лифттэй хамт нийлїїлэгдэх бичиг баримтын жагсаалт. Лифтийн техникийн болон бичиг баримтын иж бїрдлийг лифт нийлїїлэгч

бїрэн хариуцна. 1.7. Лифтийг угсрах тїїнд засвар їйлчилгээ хийх ажил эрхлэх мэргэжлийн

байгууллага нь /лифтийн паспортын їзїїлэлтїїд болон эргїїлэг /єргїїр/-ийн

Page 2: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 2 -

байрлалыг єєрчлєхєєс бусад /энэ дїрмийн шаардлагыг биелїїлэх їїднээс лифтийг тєхєєрємжлєх зураг тєсєлд єєрчлєлт хийхийг зєвшєєрнє.

Эргїїлэг /єргїїр, лебёдка/-ийн тухайн байдлаас шалтгаалж байрлалыг 180 градус эргїїлж тавьж болно.

Зураг тєсєлд єєрчлєлт оруулсан тухай бичиг баримтад єєрчлєлт хийсэн мэрэгжилтний гарын їсэг, байгууллагын тамга тэмдэгтэй байх ёстой.

1.8. Лифт тєхєєрємжлєх /угсрах/ їед болон ашиглалтын явцад лифтийн аюулгїй ажиллагаанд нєлєєлєхїйц хийцийн ба їйлдвэрлэлийн холбогдолтой гэмтэл, согог гарвал бэлтгэн нийлїїлэгч гэмтлийг арилгах арга хэмжээ авах їїрэгтэй.

1.9. Гадаад оронд їйлдвэрлэгдсэн лифтийн техникийн бичиг баримт нь Монгол хэлэнд орчуулагдсан байна. Цахилгаан, шингэний схемийн таних тэмдэг нь олон улсын стандарттай бїрэн нийцсэн байна.

1.10. Лифтэнд дараах техникийн шаардлага тавигдана: ­ Бїхээгийн хєдєлгєєний хэвийн /тооцоологдсон/ хурдны хэлбэлзэл 15

хувиас илїїгїй байх. ­ Бїхээгийн автоматаар зогсох зогсолтын нарийвчлал ашиглалтын

ердийн нєхцєлд ±35 мм хїртэл хэмжээнд байх. ­ Динамик ачаалалд ажилладаг холбоосууд нь ажлын явцад буцаж

харих, салахаас хамгаалагдсан байх. ­ Лифтийн хийц нь цахилгаан тэжээл тасрах болон бусад гэмтлийн їед

їйлчлэх ажилчин нь бїхээгээс хїмїїсийг яаралтай гаргах боломжийг хангасан байх. 

­ Лифтийн хийц нь баригч ажиллаж бїхээг /эсрэг ачаа/ зогссоны дараа лебедкийг гар удирдлагаар, суурин буюу зєєврийн ачаа єргєх хэрэгслээр болон єєрийн цахилгаан хєдєлгїїрийн тусламжаар ажиллуулж бїхээгийг баригчийн їйлчлэлээс чєлєєлєх боломжтой байх. 

­ Лифтийн тоног тєхєєрємж нь хэмжээ, жин, хэлбэрийн хувьд гараар єргєх боломжгїй їед єргєх тєхєєрємжєєр єргєх нєхцлийг хангасан байх.

1.11. Лифт їйлдвэрлэгч нь їйлдвэрлэгдсэн лифт бїрт єєрийн їйлдвэрийн бїтээгдэхїїний нэр, барааны тэмдэг, лифтийн даац, їйлдвэрлэсэн он, їйлдвэрийн дугаарыг бичсэн пайзыг ил харагдахуйц газар байрлуулсан байх ёстой .

2. ЛИФТ СУУРИЛУУЛАХ БАРИЛГАД ТАВИГДАХ ЕРЄНХИЙ ШААРДЛАГА

2.1. Лифтийн тоног тєхєєрємжийг байрлуулах зориулалттай барилгын хэсэг нь лифт ашиглалтын ба туршилтын їед тїїнчлэн ган татлага буюу гинж тасрах їед їїсэх ачааллыг даахаар тооцоологдсон байна.

2.2. Лифтийн тоног тєхєєрємжийг байрлуулах барилгын хэсэг нь холбогдох барилгын норм ба дїрэм болон “Цахилгаан байгууламжийн дїрэм” /БД 43-101-03– ийн 5 дугаар бїлгийн заалт шаардлагад нийцїїлэн галын аюулгїй байдлыг хангахаар баригдах ёстой.

2.3. Лифтийн тоног тєхєєрємжийг байрлуулах зориулалтын байрны барилгын зураг тєсєлд тїїний ашиглалтын їед тавигдах шаардлагын дагуу халаалт, салхивчийн тєхєєрємжийг байрлуулах нєхцлийг тусгасан байна.

3. ЛИФТИЙН ХОНГИЛ.

3.1. Хонгилд хїн болон бусад эд зїйлс орохоос хамгаалах аюулгїйн нєхцлийг хангасан ханаар тусгаарлана.

3.2. Бїхээг, эсрэг ачаа буюу тэнцїїлэгч нь нэг хонгилд байна. 3.3. Гадны орчноос тусгаарлагдсан хонгилын хананд дараах онгорхой хэсэг

гаргахыг зєвшєєрнє:

Page 3: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 3 - 

­ Давхруудад хонгилын хаалга суурилах нїх. ­ Засвар їйлчилгээ хийх зориулалтын болон аваарийн хаалга,

лифтийн ажиллагааг хянах зориулалтын нїх. ­ Гал гарсан їед утааг гаргах нїх. ­ Агааржуулалтын систем суурилуулах нїх. ­ Хонгилыг машины єрєєтэй холбосон хэсэгт угсралтын технологийн

зориулалтын нїх. 3.4. Орон сууц, олон нийтийн їйлчилгээний зориулалттай барилгаас бусад

барилгын хонгил хагас тусгаарлагдсан, сараалжин гэх мэт битїї бус хашлагатай байхыг зєвшєєрєх боловч дараах шаардлагыг хангасан байна: 

­ Хїмїїс зорчих явган шат, тавцан талын хашилтын єндєр нь 3.5м-ээс багагїй, энэ шат тавцангийн байрлал лифтийн хєдєлгєєнт хийц хэсгээс /бїхээг, эсрэг ачаа, ган татлага/ 0.5м зайтай байвал тэр нь 2.5м, 0.5-1.1м зайтай бол 2м хїртэл намсаж болно. 

­ Хашилт нь бїхээг талаасаа шалны ирмэгнээс 0.15м-ээс ихгїй зайд тавигдана. 

­ Хонгилыг нимгэн тємєр, шил, тємєр тороор хашиж болох ба энэ хашлагыг хийхдээ доор дурдсан нєхцєлийг хангана.

а/ Нимгэн ган тємрийн зузаан 1мм-ээс багагїй. б/ Нимгэн /ган бус/ тємрийн бат бэх нь 1мм зузаантай ган тємєр хашлагын бэх

батаас багагїй байх. в/ Шилний зузаан нь 7.5мм-ээс багагїй байх. г/ Арматуртай шилний зузаан нь 4мм-ээс багагїй байх. д/ Хєндий шилэн блокийн зузаан нь 4мм-ээс багагїй байх. е/ Тємєр утсан тор нь 1.2мм-ээс багагїй голчтой утсаар хийгдэх ба хонгилын хэлхээсний дотор талд тємєр торыг чанга татаж бэхлэх. ё/ Тємєр торыг ташуу тулаас ба хэвтээ холбоосод гадна талд нь бэхлэхийг зєвшєєрнє. ж/ Сараалж нїхтэй нимгэн ган тємєр нь 1.5мм-ээс багагїй зузаантай байх. з/ Тємєр утсан тор ба сараалж нїхтэй нимгэн тємєр /хашлага/ торны босоо гадаргууд 10Н /Ньютон/ хїчээр 21мм голчтой тємєр їрэл /шарик/ шахахад їрэл торны нїхээр нэвтрэх боломжгїй байх. 

­ Тємєр торон ба шилэн хашлагатай хонгилын хїмїїс байж болох шат, талбайтай талд нь 1мм-ээс багагїй зузаан нимгэн ган тємрєєр эсвэл їїнтэй адил бат бэх материалаар хашиж єгнє.

3.5. Бїхээгний чиглїїлэгчийн газарт тулж байгаа хэсгийн тулгуурийн доорхи шалны ачааллыг тооцохдоо чиглїїлэгчийн масс дээр баригч барьсан їед їїсэх ачааллыг нэмж тооцно.

3.6. Зєєлєвч тулгуурын доорхи шалны статик хїчийг дараах томъёогоор бодно.

4g(K+Q), H,

K - бїхээг болон тїїний жинг ихэсгэж болох бїх тоноглолын нийлбэр масс, кг Q - хэвийн даацнаас їїсэх масс, кг g - чєлєєт уналтын хурдатгал, 9.81 м/с 2

3.7. Эсрэг ачааны зєєлєвч тулгуур болон тэнцїїлэгчийн шилжих хэсгийн доорх шалны статик хїчийг дараах томъёогоор бодно.

4g(K+xQ), H, -эсрэг ачаа 4gxK, H, -бїхээгний тэнцїїлэгч

K- бїхээг болон тїїний жинг ихэсгэж болох бїх тоноглолын нийлбэр масс, кг

Page 4: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 4 -

Q - хэвийн даацнаас їїсэх масс, кг g - чєлєєт уналтын хурдатгал, 9.81 м/с 2

x - даацыг эсрэг ачаатай буюу бїхээгний массыг тэнцвэржїїлэгч тєхєєрємжтэй тэнцвэржїїлэх итгэлцїїр. 3.8. Чиглїїлэгчийн хананд бэхлэгдэх хэсгийн бат бэхийг тооцох ачааллын

хэмжээг чиглїїлэгчийн масс дээр баригч барих їеийн моментоос їїсэх ачааллыг нэмж тооцно.

3.9. Лифтийн дараалсан хоёр зогсоолын хоорондох зай 11 метрээс их бол лифт гацсан їед зорчигчийг гаргаж авах аваарийн хаалганы нїхийг хоёр зогсоолын хооронд гаргасан байна.

3.10. Тоног тєхєєрємжид їйлчилгээ хийх зориулалтаар хонгилд орох нээлхийг хонгилын хананд хийж болох ба тэр нь цоожлогддог хаалгатай байна. Хонгилын нээлхийн єргєн нь 500 мм-ээс илїїгїй, єндєр нь 600 мм-ээс багагїй байна. Хаалганы хавтас нь битїї хийгдэх ба тїїний бат бэх нь хонгилын хаалганд тавигдах шаардлагыг хангана.

3.11. Хонгилд салхивчийн нээлхий хийх ба тїїнийг 21мм-н диаметртэй бємбєлєгєєр 10Н хїчээр дарахад нэвтрэхээргїй нїхтэй металл самбараар хаана. Тэр нь 440 Н ачаалал єгєхєд хэв гажилтад орохгїй байх ёстой. Салхивчийн металл тороор хашиж болно.

3.12. Хонгилын бїх хаалганы босгоны доод хананы дотор гадаргуу дараах шаардлагыг хангасан байна: 

­ Хонгилын хананы дотоод гадаргуу нь бїхээг рїї орох талаасаа хаалганаас хоёр тийш 25мм-ийн зайнд овгор товгоргїй байх ёстой. Энэ гадаргуу нь 100мм-ээс илїїгїй товгортой байх ба хэрвээ товгор нь 50мм-ээс илїї байвал хэвтээ хавтгайд 60 градусаас багагїй налуу болгох засал хийнэ. 

­ Хонгилын хаалгануудын босгоор їїссэн товгор нь 50мм-ээс илїї байвал доороос налуу байх ба хаалганы тотгоны дээрх товгор нь дээрээ налуу байна. Налуугийн єнцєг нь хэвтээ талдаа 60 градусаас илїїгїй байна 

­ Хонгилын хаалганы босгоны дор тэгш гадаргуу бий болгоно. Тїїний єндєр нь хаалга онгойх хязгаарын хэмжээний хагас дээр 0.05м нэмсэнтэй, єргєн нь бїхээгний хаалганы нээгдэх єргєний хэмжээний хоёр талд 0.025м нэмсэнтэй тус тус тэнцїї байна. 

­ 5 мм-ээс илїї єє сэв, товгор байж болохгїй. Тэр нь 2 мм-ээс илїї єндєр байвал 75 градусын єнцєг їїсгэсэн налуу байна. 

­ Хонгилын хаалганы босгоноос доод давхрын хаалганы дээд тотго хїртэл хавтгай самбараар холбох буюу эсвэл хонгилын хананы гадаргуу нь хэвтээ хавтгайд 60 градусаас багагїй єнцгєєр доош їргэлжлэн холбогдоно. Энэ гадаргуугын хэвтээ хавтгайд буух проекцын хэмжээ нь 20 мм-ээс ихгїй байна.

3.13. Худагт эсрэг ачаа тулгуур дээр суух хэсгийн бїхээг талд нь 2,5 метрээс багагїй єндєртэй хаалт тавигдана. Энэ хаалтны доод ирмэг нь хонгилын шалнаас дээш 0.3 метрээс ихгїй зайтай байна. Єргєн нь эсрэг ачааны єргєн дээр 0.1 метрийг нэмснээс багагїй байна. Харин дараах нєхцєлд дээрх хаалтыг тавихгїй байж болно. 

­ Эсрэг ачаа нь тулгуур зєєлєвч дээр бїрэн суусан їед тїїний доод ирмэг хонгилын шалнаас дээш 2,5 метрээс багагїй єндєрт байвал. 

­ Эсрэг ачааны татлаганы шилжих хєдєлгєєнд саад болж байвал. 3.14. Хэд хэдэн лифтийг нэг хонгилд байрлуулах тохиолдолд лифт тус

бїрийн хооронд хонгилын хашлагад хэрэглэдэг материалаар тусгаарлах хашлага хийх ёстой.

Page 5: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 5 -

Хашлагад тємєр утсан тор хэрэглэсэн тохиолдолд утасны диаметр 1.2мм-ээс багагїй, торны сїлжилтийн нїхээр 61мм диаметртэй бємбєлгийг 10Н хїчээр дарахад нэвтрэхээргїй байх ёстой.

Зэрэгцээ байрласан лифтийн бїхээгїїдийн ба нэг лифтийн бїхээг эсрэг ачааны хоорондох зай 500мм буюу илїї байвал энэ нь бїхээгийн оройд хайс хийсэн тохиолдолд тусгаарлах хашлагыг хонгилын худгийн шалнаас 2000мм єндєр байхаар хийхийг зєвшєєрнє.

- Хонгилын хэмжээг багасгах шаардлагатай їед дээр заасан бїхээгийн оройд хайс хашлага хийсэн тохиолдолд хонгилын хана хїртэл 500мм-ээс илїї байвал хонгилын хашлагад ашигладаг материалыг хэрэглэхийг зєвшєєрнє.

3.15. Эсрэг ачаа бїхий лифтийн эсрэг ачаа нь тулгуур дээрээ бїрэн суусан їед хонгилын єндєр нь доорхи нєхцлийг хангасан байна: 

­ Бїхээгний дээш шилжих боломжит зай нь (0.1+0.035V 2 ) 4 м-ээс багагїй байна. Энд 0.035V 2 хэмжээ нь хэвийн хурднаас 15% илїї хурдтай шилжиж буй бїхээгний зогсох їеийн тоормослох замын хагастай тэнцэх буюу їїнийг 0.5(1.15V) 2 /2g=0.0337V 2 бєгєєд ойролцоогоор 0.035V 2 гэж авсан байна. 

­ Бїхээгний дээд оройгоос хонгилын дээд хучилтын хийцийн хамгийн доод цэг хїртэл зай 1.0+0.035V 2 м-ээс багагїй байна. 

­ Бїхээгний тоноглолын хамгийн дээд цэг буюу татлаганы бэхэлгээнээс хонгилын дээд хучилтын хийцийн хамгийн доод цэг хїртэл зай 0.1+0.035V 2 м-ээс багагїй байна. 

­ Бїхээгний дээд талд 0.5х0.6х0.8 метрээс багагїй орон зай байна. 3.16. Эсрэг ачаа бїхий лифтийн бїхээг зєєлєвч тулгуур дээр бїрэн суусан

їед эсрэг ачаа чиглїїлэгчийн дагуу дээш шилжих боломж 0.1+0.035V 2 м-ээс багагїй байна. Тэнцїїлэгч бїхий лифтийн хувьд дээрх зай хэмжээсїїдийг тооцохдоо 0.035V 2 гэсэн їзїїлэлтийн оронд бїхээгний єндрийн 1/500-тэй тэнцэх тоог хэрэглэх ба энэ нь 0.2 метрээс багагїй байна.

3.17. Тэнцїїлэгч бїхий лифтийн бїхээг хамгийн дээд давхраас дээш шилжих боломжит зай нь 0.5 метрээс багагїй байна.

3.18. Тэнцїїлэгч бїхий лифтийн бїхээг дээд зєєлєвч тулгуурт бїрэн шахагдан зогссон їед хонгилын єндєр нь доорх нєхцлийг бїрдїїлсэн байна: 

­ Бїхээгний дээд оройгоос хонгилын дээд хучилтын хийцийн хамгийн доод цэг хїртэл зай 1м-ээс багагїй байна. 

­ Бїхээгний тоноглолын хамгийн дээд цэг буюу татлаганы бэхэлгээнээс хонгилын дээд хучилтын хийцийн хамгийн доод цэг хїртэл зай 0.3 м-ээс багагїй байна. 

­ Бїхээгний дээд талд 0.5х0.6х0.8 метрээс багагїй орон зай байна. 3.19. Тэнцїїлэгч бїхий лифтийн бїхээг доод зєєлєвч тулгуурт бїрэн

шахагдан зогссон їед тэнцїїлэгчийн чиглїїлэгчийн єндєр нь тэнцїїлэгчийг дээш нь 0.3 метрээс багагїй зайд шилжїїлэх боломжийг бїрдїїлсэн байна.

3.20. Хонгилд гэрэлтїїлэг байх ба тїїний унтраалга нь хонгилд мєн машины єрєєнд байна. Хонгилд байх унтраалга нь тїїний хаалганаас 0.75 метрээс ихгїй зайд худагт байрлана.

3.21. Хонгилд цахилгаан хэрэглэгчийн залгуур байна. 3.22. Хонгилын элементїїдийн харилцан байрлах зай нь 1 дїгээр хїснэгтэд

заасан хэмжээтэй байна.

1 дїгээр хїснэгт

Байршил Зай /метр/ Багагїй Ихгїй

1. Бїхээг ба хонгилын хаалганы босгоны хооронд 2. Хонгилын хананы дотор талаас:

0.015 0.035

Page 6: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 6 -

а. Бїхээгийн босго хїртэл б. Бїхээгийн гїйдэг хаалганы хамгийн ойр байрласан хавтас

хїртэл -босоогоор онгойдог хаалгатай ачааны лифтэнд энэ зай -хонгилын хананы 0.5м-с єндєргїй зарим хэсэгт энэ зай

3. Бїхээг ба хонгилын хаалганы хамгийн ойр байрласан хавтастнуудын хооронд

4. Хонгил нь нугастай хаалгатай, бїхээг нь эвхдэг хаалгатай бол хаалганууд хаалттай їед энэ хоёр хаалганы самбарын аль ч хэсэгт зай нь

5. Бїхээгийн гадна тал ба хонгилын дотор талын хийц хэсгїїдийн илїї гарсан хэсгийн хооронд /бїхээгийн хаалга талын бус/

6. Эсрэг ачаа, хонгилын хананын хийц хэсгїїдийн илїї гарсан хэсгийн хооронд

7. Торон хашлагатай хонгилд / тор хїртэл / 8. Бїхээгийн гадна гадаргуугаас хонгилын ханын дотор

гадаргуу хїртэл: а. Эсрэг ачаа талаас б. Бусад талаас

9. Бїхээг ба эсрэг ачаанаас илїї гарсан хийц хэсгїїдийн хооронд

10.Бїхээг /эсрэг ачаа/-ийн илїї гарсан хийц хэсэг ба чиглїїлэгчийн бэхэлгээний эдїїдийн хооронд

0.12

0.25

0.25 0.60

0.65 0.35

0.5

0.1

0.015

0.015 0.2 0.2

0.15

3.23. Хонгилд лифтийг халаах, агааржуулах систем, галын болон хамгаалалтын дохиолол, диспетчерийн хяналтын системээс бусад шугам сїлжээ, тоноглол байрлуулахыг хориглоно.

Хонгилд байх халаалтын системийн удирдлага, тохируулга нь хонгилын гадна байрлана.

4. ХУДАГ

4.1. Хонгилын доод хэсэгт дараах хэмжээ бїхий худаг хийнэ: ­ Лифтийн бїхээг зєєлєвч тулгуурыг бїрэн шахаж зогссон їед

бїхээгийн шалны доод тал, тїїнээс доош илїї гарсан эд ангиас худагны шалны гадаргуу хїртэл 0.5м-ээс багагїй зайтай байвал зохино. 

­ Бїхээг хамгийн доод давхарт ирсэн їед бїхээгний доорх орон зай 0.5х0.6х1.0 метрээс багагїй байна. 

­ Бїхээг, эсрэг ачаа хамгийн доод зогсоолдоо байх їед тэдгээрийн доод їзїїрээс тулгуур хїртэл 500 мм-ээс ихгїй зайтай байхаар байрлуулна.

4.2. Худгийн гїн 0.9м-ээс их хэмжээтэй бол орж гарахад зориулагдсан шаттай байна. Шат нь чиглїїлэгч зам тємрийн дагуу хажуу хананд байрлалтай, тїїний бэхэлгээний уртаас ихгїй, худгийн гїний хэмжээн дээр 1.5м нэмсэнтэй тэнцїї урттай байна.

4.3. Худгийн гїн 2,5м-ээс дээш бол гаднаасаа онгойдог, цоожтой энэ дїрмийн 7.7-д заасан шаардлагыг хангасан хаалга байх бєгєєд тїїний хаагдсан байдлыг шалгах цахилгааны таслагчтай байна. Хаалга нь 500х1800 мм / єргєн ба єндєр/ хэмжээтэй байна.

4.4. Худаг нь хєрсний, борооны ус орохоос хамгаалагдсан байна. 4.5. Хїмїїс зорчих гарц буюу байрны дээр лифтийн хонгил байрласан

тохиолдолд хонгилын доор байрласан хучилт нь ган татлага тасарсан нєхцєлд

Page 7: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 7 -

хамгийн дээд єндрєєс унаж буй эсрэг ачааны цохилтыг дааж чадахуйц бат бэхтэй байна.

Бїхээг болон эсрэг ачааны уналтаас їїсэх цохилтыг дааж чадах чадвар нь зураг тєслийн байгууллагын тооцоогоор батлагдсан байх ёстой.

4.6. Худагт лифтийн бїх удирдлагыг таслах гар салгуур тавигдана. Энэ салгуур нь худгийн хаалганаас гар хїрэх боломжтой, шаландаа ойрхон,

тасалсан нєхцєлд єєрєє эргэж залгагддагїй байх шаардлагатай. Худгийн гїнээс хамаарч нэг ба хоёр салгуур байж болно. 4.7. Хэрэв худгийн хаалга, тїїний шалны хооронд 1,5 метрээс ихгїй зайтай

бол нэг салгууртай байна. Энэ їед салгуур худгийн шалнаас 2м, хаалганы босгоноос дээш 0.45м, хажуу тийш 0.75 метрээс ихгїй зайд байрлана.

4.8. Хэрэв худгийн хаалга тїїний шалны хооронд 1.5 метрээс их зайтай бол хоёр салгууртай байна. Энэ їед доод салгуур худгийн шалнаас 1,2м, дээд салгуур хаалганы босгоноос дээш 1,0м, хажуу тийш 0,75 метрээс ихгїй зайд байрлана.

4.9. Худагт лифтийн тоног тєхєєрємжийг шалгах, тїїнд їйлчилгээ хийх їедээ дараах шаардлагыг хангасан байна: 

­ Бїхээгний ажиллагааг салгах салгуур худагт байх ба бїхээг зогссон їед бїхээгний тоноглолын хамгийн доод цэгээс шал хїртэл 2.0 метрээс багагїй зайтай байна. 

­ Бїхээгийг эргээд ажиллагаанд оруулах їйлдлийг ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгслээр хянадаг байх.

5. МАШИНЫ БА БЛОКИЙН ЄРЄЄ.

5.1. Лифтийн тоног тєхєєрємж гэдэг нь эргїїлэг /єргїїр/ тїїнтэй холбоотой механик, цахилгаан тоноглол, блокийг хэлэх бєгєєд эдгээр нь гадны нєлєєллєєс хамгаалагдсан тусгай єрєєнд байна. Їїнийг машины єрєє гэнэ. Тїїнд гадны хїн зєвшєєрєлгїй орохыг хориглоно.

5.2. Машины єрєєнд орох замын хэсэгт дїрмийн шаардлагыг хангасан гэрэлтїїлэгтэй байна. Тїїний унтраалга нь газраас дээш 1.6 метрээс ихгїй єндєрт хаалганаас 0.75 метрээс холгїй байна.

5.3. Єрєєнд орох зам нь саадгїй байх ба орох босгоны єндєр 0.35 метрээс єндєр байх тохиолдолд дараах шаардлагыг хангасан шаттай байна: 

­ 1.5 метрээс єндєр шатыг шалтай 60 градусаас илїїгїй налуутай хийнэ. 

­ Шатны єргєн 0.35 метрээс, гишгїїрийн єргєн 0.25 метрээс багагїй байна. Шатны гишгїїр нь 1500Н ачаалал даахаар тооцоологдсон байна. 

­ 0.5 метрээс єндєр шатанд 0.9 метрээс багагїй єндєр хашлага буюу гар тїших бариул байна. 

­ Эгц босоо шатны хувьд шатны гишгїїр тїїний арын хананы хооронд 0.15 метрээс багагїй зайтай байна.

5.4. Орох хаалганы босгоны ємнє 0.5 метрээс багагїй єргєнтэй тавцан байх ба тїїний єндрийн тївшин 0.5 метрээс єндєр бол 0.9 метрээс багагїй єндєр хашлагатай байна. 5.5. Машины єрєєнд лифттэй холбогдолгїй ямар нэг тоног тєхєєрємж,

шугам сїлжээ байхыг хориглоно. Машины єрєєнд дараах тєхєєрємжїїд багтана: ­ Лифтэнд техникийн їйлчилгээ хийх зориулалтын багаж, тоног

тєхєєрємж. ­ Агааржуулах, халаах, хєргєх тоноглол. Гэхдээ уурын халаагуур байж

їл болно. ­ Галын ба хамгаалалтын дохиолол. ­ Гал унтраах хэрэгсэл.

5.6. Машины єрєєнд лифтэнд засвар хийх зориулалтын єргєх тєхєєрємж байрлуулах шаардлагатай ба тїїний хажууд даац, зєвшєєрєгдєх ачааллыг бичсэн

Page 8: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 8 -

байна. Засварын їед аюулгїй нєхцлийг хангаснаар єєр єргєх тєхєєрємжийг ашиглаж болно.

5.7. Машины єрєєнд хоёр буюу тїїнээс дээш лифтийн тєхєєрємж байрласан тохиолдолд эргїїлэг /єргїїр/, оролтын тєхєєрємж, удирдлагын аппаратууд дээр аль лифтэд хамаарах тухай тэмдэглэгээ хийнэ.

5.8. Оролтын тєхєєрємжийг машины єрєєний хаалганы ойролцоо, бага хїчдэлийн удирдлагын тєхєєрємжєєс тусад нь байрлуулна. Тїїнийг залгах, салгах татуургыг шалнаас дээш 1200-1600 мм єндєрт байрлуулна.

5.9. Удирдлагын тєхєєрємжийн ємнє тїїнд їйлчилгээ хийх дараах боломж бїхий зай талбай байна: 

­ Удирдлагын тєхєєрємжийн шкаф газраас дээш 0.75 метрээс багагїй зайд. 

­ Єргєн нь шкафны єргєнєєс багагїй ба 0.5 метрээс их байна. 5.10. Машины ба блокийн єрєє нь бїх талдаа нийт єндрийн хэмжээгээр

хашигдсан хана, хучилт /дээвэр/ ба шалтай байна. 5.11. Машины ба блокийн єрєєний хаалга нь гадагшаа онгойдог, цоожтой,

самбар нь металл листээр бїрэгдсэн байна. Хаалганы хэмжээ нь: - машины єрєєнийх 0,8 х 1,8 м - блокийн єрєєнийх 0,6 х 1,4 метр байна. 5.12. Машины єрєєний хаалганы самбарын аль ч талаас нь 5 см 2 дурын

талбайд 300Н хїч їйлчлэхэд 15 мм-с илїїгїй хотойх ба ачааллыг авсаны дараа хэв гажилтгїй байна.

5.13. Машины єрєєнд нээлхийгээр дамждаг байнгын орц хийхийг хориглоно. 5.14. Блокийн єрєєнд їйлчилгээ хийх нээлхийн хэмжээ нь 0,8 х 0,8 метрээс

багагїй байна. 5.15.Нээлхий нь зєвхєн дээшээ машины єрєєнєєс онгойдог, цоожлогддог

тагтай байна. Тїїнийг онгойлгох хїч нь 150Н-оос ихгїй байна. Нээлхийн хаалттай байгаа тагны 0.2х0.4 метр талбайд 2000Н хїчээр їйлчлэхэд їлдэгдэл хэв гажилт їїсэхгїй байх.

5.16. Нээлхийн таг нь сунадаг шатаар тоноглогдсон нєхцєлд доош онгойдог байдлаар хийгдэж болно.

5.17. Машины єрєєний шалыг тоос гаргадаггїй, хальтаргаа їїсгэдэггїй гадаргуутай хийх ба хана, дээврийг нь цайвар єнгєтэй тосон будгаар будна.

5.18. Машины єрєєний эргїїлэг /єргїїр/-ийн механизм суурилсан тавцангаас хучилтын доод хэсэг хїртэл 2.2м-ээс багагїй зайтай байна..

5.19. Машины єрєєний эргїїлэг /єргїїр/-ийн механизм суурилсан тавцангаас, засварын ажилд хэрэглэдэг єргєх тєхєєрємжийг зїїх дам нуруу, сэнж хїртлэх зай 2.0м-ээс багагїй байна. Єргєх тєхєєрємжийг зїїх дам нуруу буюу сэнж нь лифтийн техникийн паспортанд заагдсан зургийн дагуу хийгдсэн байна.

5.20. Эргїїлэг /єргїїр/-ийн механизмын эргэлдэх хэсгийн дээд талд 0.5 метрээс багагїй єндєртэй зай байна.

5.21. Татлага чиглїїлэгч блокийг машины єрєєнєєс шалгах, турших, їйлчлэх боломжтой нєхцєлд тїїнийг хонгил дотор байрлуулж болно.

5.22. Блокийн єрєєний шалны тївшингээс тїїний хучилтын доод хэсэг хїртэл 1,5м-ээс багагїй зайтай байх ёстой. Блокны дээд талд 0.3 метрээс багагїй єндєртэй зай байна.

5.23. Механик тєхєєрємжид їйлчилгээ хийх болон бїхээг шилжїїлэх гар удирдлагын орчинд 0.5х0.6 метрийн зайтай талбай байна.

5.24. 5.22, 5.23-т заасан орчинд очих зам нь 0.5 метрээс багагїй єргєнтэй байх ба энэ замд хєдєлгєєнт механизм байхгїй тохиолдолд энэ зай 0.4 м байж болно.

5.25. Машины /блокийн/ єрєєний шал нь янз бїрийн тївшинд байрласан байж болох бєгєєд шалны тївшингийн зєрїї 0,35м-ээс дээш бол байнгын шат хийж єгєх ба єндєр нь 0.5 метрээс их бол шатанд хашлага хийнэ.

Page 9: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 9 -

5.26. Эргїїлэг /єргїїр/-ийн суурийн тавцангийн шалнаас машины єрєєний тааз ба єргєх тєхєєрємжийг зїїх дам нуруу /блок/ хїртлэх зай нь 1,5м-ээс багагїй байна.

5.27. Машины ба блокийн єрєєний шаланд ган татлага нэвтрэн гарах нїх хийж єгєх ба нїхний ирмэг, ган татлагын хоорондох зай нь 0.01м -ээс багагїй, 0.05 метрээс ихгїй байна. Нїхний ирмэг дээр эргэн тойронд нь 0,05 м-ээс багагїй єндєртэй хашлага хийж єгнє.

5.28. Машины єрєєнд эргїїлэг /єргїїр/, цахилгаан хєдєлгїїрт хоёр талаас нь чєлєєтэй їйлчилгээ хийх тохиромжтой зай байх ба тїїний єргєн нь 0,5 м-ээс багагїй байна.

5.29. Бага хїчдэлийн удирдах самбарт їйлчилгээг чєлєєтэй хийх зайн єргєн нь 0,75 м-ээс багагїй, єндєр нь 2 м-ээс багагїй байна. 1 метрээс илїїгїй єргєнтэй удирдах самбарын ар талаас нь аппаратуудыг бэхлэхийн тулд хэрвээ самбарын хоёр талаас їйлчилгээ хийх шаардлагатай бол хана ба самбарын хоорондох зай нь 0,5 м-ээс багагїй байна.

5.30. Машины болон блокийн єрєєгєєр дамжин барилгын єєр хэсэг рїї орох буюу гарах зориулалттай орц, гарц хийхийг хориглоно.

5.31. Машины єрєєнд хэд хэдэн эргїїлэг /єргїїр/ байрлуулсан їед хоёр лифтийн цахилгаан самбарын гїйдэл дамжуулах хамгаалалтгїй хэсгїїдийн хооронд ба нэг лифтийн хамгаалалтгїй цахилгааны самбар, нєгєє лифтийн лебедкийн хооронд 1,5 м-ээс багагїй зайтай байна.

6. МАШИНЫ ЄРЄЄГЇЙ ЛИФТИЙН ТОНОГ ТЄХЄЄРЄМЖИЙН БАЙРЛАЛ

6.1. Машины єрєєгїй лифтийн тоног тєхєєрємж нь хонгилд байрлаж болох ба хонгилын хийц хэсэг нь лифтийн ашиглалт, туршилтын явцад їїсэх ачааллыг даахаар бат бэх хийгдсэн байна.

6.2. Тоног тєхєєрємжид їйлчилгээ хийх зай хонгилд байх ба тїїний єндєр буюу хонгилын таазны тоноглолын доод хэсгээс їйлчилгээ хийх орчны шал хїртлэх зай нь 2 метрээс, тїїнд орох замын єндєр нь 1.8 метрээс багагїй байна.

6.3. Эргїїлэг /єргїїр/-ийн эргэлдэх хэсгийн дээд талд 0.3 метрээс багагїй єндєртэй зай байна.

Энэ нь хєтлїїр хонгилын хучилтын яг дор байрласан нєхцєлд хамаарахгїй. 6.4. Хонгил дахь удирдлагын тєхєєрємжийн ємнє тїїнд їйлчилгээ хийх

зориулалт бїхий зай талбай байх ба тэдгээр нь дор дурьдсан хэмжээтэй байна: ­ Удирдлагын тєхєєрємжийн шкаф газраас дээш 0.75 метрээс багагїй

зайд. ­ Єргєн нь шкафны єргєнєєс багагїй ба 0.5 метрээс их байна.

6.5. Хонгил дахь механик тєхєєрємжийн їйлчилгээ хийх орчинд 0.5х0.6 метрийн зай бїхий талбай байна.

6.6. Хонгилд їйлчилгээ хийж буй хїн бїхээг хєдєлгєєнгїй байх їед єєрєє бие даан хонгилоос гарах нєхцлєєр хангагдсан байна.

6.7. Бїхээгт гацсан хїнийг гаргах, лифтэнд динамик туршилт хийх ажлыг хонгилын гаднаас хийгдэхээр тооцсон байх ёстой.

6.8. Бїхээг дээрээс хонгилд байгаа лифтийн тоног тєхєєрємжийг шалгах, тїїнд їйлчилгээ хийхдээ дараах шаардлагыг биелїїлсэн байна: 

­ Бїхээгийг гэнэт хєдлєх, шилжихээс урьдчилан сэргийлж тїгжсэн байх. Энд баригчийг ашиглаж болно. 

­ Бїхээгийг хєдлєхєєс хамгаалах цахилгаан хамгаалалтыг зохих дїрмийн дагуу хийсэн байна.

6.9. Тоног тєхєєрємжид засвар, їйлчилгээ хийх зай талбай нь энэ дїрмийн 5.28; 5.29-д, гэрэлтїїлэг нь 23.4-т заасан шаардлагуудыг хангасан байна.

6.10. Энэ дїрмийн 6.8-д заасан байдлаар лифтэнд засвар їйлчилгээ хийх боломжгїй нєхцєлд хонгилд тусгай зориулалтын тавцанг хэрэглэнэ.

Энэ тавцангийн талбайн дурын 0.2х0.4 метр талбайд 2000Н хїч їйлчлэхэд їлдэгдэл хэв гажилт їїсэхгїй байх ёстой.

Page 10: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 10 -

Талбай нь энэ дїрмийн 11.7-д заасан заалтын шаардлагыг хангасан хашлагатай байна. Талбайг ажлын, ажлын бус байрлалд оруулах тусгай удирдлагатай байх ба тэр нь хонгилын гаднаас удирдагдаж, тїїний ажлын бус байрлал ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгслээр хянагдана.

6.11. Тоног тєхєєрємж байрласан хэсэгт энэ дїрмийн шаардлагын дагуу гэрэлтїїлэг, унтраалга, розетка байрлуулна.

6.12. Лифтийн хонгилын гадна орших тоноглол нь тусгай шкафанд байрлана. Шкафны хаалга дотогшоо онгойдоггїй, цоож нь автоматаар цоожлогддог байна.

6.13. Удирдлагын тоноглол нь гадны хїн хїрэх боломжгїйгээр хамгаалагдсан байх ба дараах шаардлагыг хангасан байна: 

­ “Машины єрєєнєєс удирдах” горим нь энэ дїрмийн 20.16-д заасан шаардлагын дагуу байх. 

­ Бїхээгний хєдєлгєєний чиглэл, тїїний давхарт ирсэн тухай болон эргїїлэг /єргїїр/-ийн ажиллагааны талаар мэдээлэх гэрлэн мэдээлэл бїхий байх. 

­ Удирдлагын хэсгийн гэрэлтїїлэг энэ дїрмийн 23.4-т заасан шаардлагын дагуу байх. 

­ Удирдлагын тєхєєрємжийн ємнє талд 0.5х0.6 метрээс багагїй талбайтай, 2.0 метрээс намгїй єндєртэй зай байна. 

­ Лифтэнд гацсан хїнийг гаргах їед хэрэглэх хоёр талын утсан холбоотой байх.

7. ХОНГИЛЫН ХААЛГА

7.1. Хонгилын хаалга нь тухайн барилгын галын аюулаас урьдчилан сэргийлэх шаардлагыг хангасан байна.

7.2. Автомат ажиллагаатай хаалганы хавтасны статик шахах хїч нь хаагдах хєдєлгєєн хийж эхэлснээс хойш шилжих замын 1/3-тэй тэнцэх зай єнгєрсний дараа 150 Н-оос ихгїй байх ёстой.

7.3. Автомат ажиллагаатай хаалганы хавтасны хаах кинетик энерги нь /тїїнд бэхэлгээтэй бїх эд ангийн хамт/ хаагдах дундаж хурдны їед 10 Ж-оос ихгїй байхаар тохируулагдсан байх ёстой. Хаалга хаагдах дундаж хурд нь хаалганы хаагдаж эхлэх їеээс хоёр хавтастай гїйдэг хаалганд 0.025м, нэг хавтастай гїйдэг хаалганд 0.05 метрээс цааш замд байх хурдтай тэнцэнэ.

7.4. Хаалга хаах їед хавтас хооронд ямар нэг зїйл хавчуулагдсан байхад хаалгыг автоматаар нээдэг сэлгэх залгууртай байна. Энэ сэлгэх залгуур нь бїхээг дээр тавигдана. Хонгилын хаалга дээр тавихыг зєвшєєрєх ба хаалга хаагдаж эхэлснээс хойш 0.05 метрээс цааш їйлчилдэг байна. Хэрэв бїхээгийн, хонгилын хаалганы сэлгэх залгуур давхар ажиллаж байх їед тїїний їйлчлэх хїрээ дээрх хэмжээнд мєн адил байна. Сэлгэн залгагч байхгїй хаалганы хувьд хаалганы хаагдах їед хавчих хїч 4 Ж-с хэтрэхгїй байна.

7.5. Эвхэгдэн хаагддаг хаалганы онгойхыг эсэргїїцэх хїч нь 150Н-оос хэтрэхгїй байна. Энэ хїчийг хаалга хагас онгорхой їед тїїний хаалганы хавтаснуудын захын ирмэгїїдийн хоорондох зайг 0.1±0.01 метр хэмжээтэй байх їед хэмжинэ.

7.6. Хонгилын хаалгыг олон їет шилээр хийж болно. Гэхдээ шил нь тїїний марк, тєрєл, бэлтгэн нийлїїлэгчийн худалдааны тэмдэг, нэр бїхий пайзтай байна.

7.7. Машины єрєєний хаалганы самбарын аль ч талаас нь 5 см 2 дурын талбайд 300Н хїч їйлчлэхэд 15 мм-с илїїгїй хотойх ба ачааллыг авсны дараа хэв гажилт їлдэхгїй байна.

7.8. Босоо чиглэлд гїйдэг хаалгыг зєвхєн ачааны лифтэнд тавина. Гэхдээ: ­ Хаалга нь єєр хоорондоо хамааралгїй хоёроос доошгїй татуургаар

ажилладаг байх. ­ Татуургын нєєцийн итгэлцїїр нь 8-аас багагїй байна.

Page 11: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 11 - 

­ Татуурга нь ган татлага байгаа нєхцєлд тїїний чиглэл єєрчлєх блокны диаметр нь ган татлаганы диаметрээс 25-аас багагїй дахин их байх. 

­ Хаалгыг гараар хааж, нээдэг бол тэнцїїлэгчтэй байна. ­ Татлага нь блок, одон дугуйнаас мултрахгїй хамгаалалттай байна.

7.9. Хонгилын нугастай автомат хаалганы хаах хїч 150 Н-оос ихгїй байна. 7.10. Хонгил нь гараар онгойдог хаалгатай нєхцєлд тїїний давхар бїрт

бїхээг тухайн давхарт ирж байгааг мэдээлдэг дохиолол байна. 7.11. Автоматаар онгойж хаагддаг ачааны болон бусад лифтний хонгилын

хаалганд шагайвч нїх гаргаж болно. Шагайвч нїх нь энэ дїрмийн шаардлагыг хангахуйц бат бэх байна. Шагайвч нїхийг 0.006м-ээс багагїй зузаантай тунгалаг материалаар хийнэ.

7.12. Шагайвч нїхний єргєн ба диаметр нь 0.15м-ээс илїїгїй, 0.06м -ээс багагїй хэмжээтэй байх ба тїїний доод ирмэг нь шалнаас 1м-ээс дээш єндєрт байрласан байна.

7.13. Хонгилын хаалганы гадаргууны товгор нь 50 мм-ээс илїїгїй хэмжээтэй байх ба хэвтэй хавтгайд 60 град-аас багагїй налуу болгон засал хийсэн байна.

7.14. Хонгилын хаалганы єндєр нь 2.0м-ээс багагїй, єргєн нь бїхээгийн хаалганы єргєнєєс илїїгїй байна.

7.15. Хонгилын хаалга нь босготой байх ба тэр нь бїхээгт ачаа ачих їеийн ачааллыг даахаар хийгдсэн байна.

7.16. Гїйдэг автомат хаалганы самбарын гадна талд овгор, товгорын хэмжээ 0.003 метрээс ихгїй байх ба хурц ирмэгийг дарсан байна.

7.17. Хаалга хаалттай їед тїїний эргэн тойронд їїсэх аливаа завсар 0.006 метрээс ихгїй байна.

7.18. Хаалгыг онгойлгохоор 150Н хїчээр їйлчлэхэд хаалганд їїсэх завсар дараах хэмжээнээс ихгїй байна:

7.18.1. Нэг хавтастай гїйдэг хаалганд 0.03м. 7.18.2. Хоёр хавтастай гїйдэг хаалганд 0.045м.

7.19. Хэвтээ чиглэлд гїйдэг хаалганы самбар эргэн тойрондоо хонгилын хаалганы нїхний ирмэгээс цааш 0.015м хэмжээтэй зєрж орсон байна.

Харин дээш гїйж ордог хаалганы самбарын дээд хэсэг зєрж орсон байх албагїй. Хажуу тийш гїйдэг хаалгатай хонгилын зєвхєн нэг хаалга нь онгойдог нєхцєлд хаалганы хоёр хавтасны зєрєх хэмжээ нь 0.015м, самбар хоорондын завсар нь 0.006 метрээс ихгїй байна.

7.20. Лифтийн хонгилын хаалга нь бїхээг давхрын зогсоолын талбайгаас хєдлєєд 0.2м явахаас ємнє єєрєє тїгжигддэг автомат цоожоор тоноглогдсон байна.

7.21. Автоматаар онгойдог хонгилын хаалгатай хїн зєєврийн лифтийн хаалганы цоож бїхээгийн шалны тївшин зогсоолын шалны тївшинд 0.2м-ээс ихгїй зайд ойртсон тохиолдолд онгойдог ба энэ їед бїхээгийн хурд нь 0.63м/с, харин ачааны лифтэнд 0.3м/с-ээс ихгїй байна.

7.22. Автомат цоожны тээглїїр нь хоногтоо 0.007 метр гїн орсны дараа бїхээг хєдєлгєєнд орохоор хийгдэх ба энэ нь ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээгээр хянагддаг байна.

7.23. Хаалгыг онгойлгохоор тїїнд 300Н хїч їйлчлэхэд хаалга онгойхгїй байх шаардлагатай.

7.24. Хаалганы тїгжээг їйлдвэрийн лабораторид туршсан байх ба тэр тухай дээр нь тэмдэглэл хийсэн байна.

7.25. Хоёр буюу тїїнээс дээш хавтастай хонгилын хаалганы хавтас бїрийн дээд талд автомат цоож байрлуулах албагїй. Энэ тохиолдолд аль нэг хавтсан дээр байрлуулсан цоожлогч нь бїхээг ирээгїй тохиолдолд бусад аль ч хаалганы хавтсыг онгойлгохгїй байхаар тавигдсан байна.

7.26. Автомат цоожийг хонгилын хаалга гадна талаас онгойлгох боломжгїй байхаар угсарна. Харин лифтийн їйлчилгээний мэргэжлийн хїмїїс хонгилын

Page 12: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 12 -

хаалганы тїгжээг хонгилын гадна талаас тусгай тїлхїїрээр онгойлгохыг зєвшєєрнє.

7.27. Хонгилын хаалга нь гараар нээж хаагддаг байвал автомат цоожноос гадна хаалгыг тїгжих автомат бус цоож буюу хаалгыг хаалттай байдалд тогтоож байх хэрэгслээр тоноглосон байх ёстой

7.28. Дээрх хаалга бїрийг хаалттай байхыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгслээр тоноглосон байх ба хаалга хаагдахад автоматаар тїгжигддэггїй байна.

7.29. Гараар онгойдог автомат бус цоожоор тоноглогдсон хаалгатай лифтийн хонгилын зєвхєн хамгийн доод давхрын хаалганд гаднаас онгойдог гар бариул хийхийг зєвшєєрнє.

7.30. Бїхээгийн автомат хаалганы тусламжтайгаар онгойж, хаагддаг хонгилын хаалга нь бїхээг тухайн давхарт байхгїй тохиолдолд єєрєє автоматаар хаагдаж цоожлогддог байх ёстой.

7.31. Бїхээгийг удаан хугацаагаар зогсоох буюу засвар хийх тохиолдолд хонгилын хаалганд нэмэлт тїгжээ хийх ёстой. Нэмэлт тїгжээг тусгай тїлхїїрээр онгойлгоно. Автомат бус цоожоор тоноглогдсон дотроос удирдлагатай лифтийн хонгилын хаалганд нэмэлт тїгжээ хийхийг хориглоно.

7.32.. Хонгилын хэвтээ чиглэлд гїйдэг хаалга нь дээр, доороо мєн босоо чиглэлд гїйдэг хаалга нь хоёр талдаа /хажуугаасаа/ чиглїїлэгчтэй байна. Хонгилын хаалганы хавтас нь чиглїїлэгчээсээ мултрахааргїй хийгдсэн байх ёстой.

7.33. Автомат цоожоор тоноглогдсон хонгилын хаалганы тїгжээ бїрэн цоожлогдсон эсэхийг болон хонгилын хаалганы 2 хавтасны хаагдсан болон тїгжигдсэнийг таслагчуудын тусламжтайгаар хянана. Ийм їед 2–оос цєєнгїй таслагч тухайн давхарын хонгилын хаалганд суурилагдсан байх ёстой.

8. ХОНГИЛЫН ЇЙЛЧИЛГЭЭНИЙ, АВААРИЙН ХААЛГА БА НЭЭЛХИЙ.

8.1. Аваарийн, їйлчилгээний хаалга болон нээлхийн бат бэхэд тавигдах шаардлага нь хонгилын хаалганд тавигдах шаардлагын адил байна.

Аваарийн хаалга нь шагайвч нїхтэй бол єргєн нь 120 мм-ээс ихгїй байх ба хонгилын хаалга хийдэг материалаар хийгдсэн байна.

8.2. Аваарийн хаалганы єндєр нь 1,8 м, єргєн нь 0,35 м-ээс їйлчилгээний хаалганы єндєр нь 1.8м, єргєн нь 0.6м-ээс багагїй, нээлхийн єндєр нь 0.5м єргєн нь 0.5м-ээс ихгїй байх ба хаалга нь дотогшоо онгойдоггїй, гаднаасаа тусгай тїлхїїрээр онгойдог, автоматаар тїгжигддэг цоожоор тоноглогдсон байна. Їйлчилгээний болон аваарийн хаалга нь дотроосоо тїлхїїргїйгээр онгойдог байна.

8.3. Аваарийн хаалга тїгжигдсэн эсэхийг ослоос хамгаалах хэрэгслээр хянана. Тїгжигдсэн байдлын хяналт нь хаалга хаагдсан эсэхийг хянадаг хяналтаас хамаарахгїй байна.

9. ЧИГЛЇЇЛЭГЧ

9.1. Бїхээг, эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч нь чиглїїлэгч зам тємрийн дагуу хєдєлнє.

9.2. Чиглїїлэгч, тїїний бэхэлгээ нь бїхээг, эсрэг ачааны баригч ажиллах їед эсрэг ачаа /бїхээг/-г чиглїїлэгч дээр найдвартай зогсоож байх нєхцлийг хангаж байвал зохино.

9.3. Дараах нєхцєлд чиглїїлэгч гулзайхгїй байх шаардлагатай: ­ Бїхээг, эсрэг ачаа, тэнцїїлэгчийн гулгагч чиглїїлэгчээс мултрах їед. ­ Ослоос хамгаалах хэрэгслийн ажиллагаа гацсан їед.

9.4. Чиглїїлэгчийн гулзайлт нь баригчаар тоноглогдсон бїхээг, эсрэг ачаа, тэнцїїлэгчийн хоёр чиглїїлэгчийн тэнхлэг хооронд 0.005м, баригчаар тоноглогдоогїй эсрэг ачаа, тэнцїїлэгчийн чиглїїлэгчїїдийн тэнхлэг хооронд 0.01 метрээс илїїгїй байхаар байна.

Page 13: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 13 -

9.5. Баригчийн тєхєєрємж ажиллах їед бїхээг, эсрэг ачаанаас чиглїїлэгчид їйлчлэх хїчний їйлчлэлээр чиглїїлэгч зам тємєр хотойх їед гулгагчийн ховилоос зам тємєр гарахгїй байхаар тохируулагдсан байна.

9.6. Чиглїїлэгчийн урт нь бїхээг ба эсрэг ачаа худагт байрласан тулгуур дээр суух їед бїхээгийн /эсрэг ачааны/ гулгагч нь чиглїїлэгч зам тємрєєс мултарч гарахааргїй байвал зохино.

9.7. Чиглїїлэгч, тїїний залгаасууд нь уулзвар хэсгээрээ шилжих боломжгїй буюу сул хєдєлгєєнгїй байхаар бэхлэгдсэн байна.

9.8. Чиглїїлэгчийн бэхэлгээ нь барилгын суулт, бетоны агшилт, дулааны хэв гажилтын їед 4 чиглэлд хийх боломжтой байх.

10.ЭРГЇЇЛЭГ (ЄРГЇЇР)

10.1.Лифтэнд дараах тєрлийн эргїїлэг /єргїїр/-ийг хэрэглэнэ: ­ Туузан буюу ган татлагыг зєвхєн їрэлтийн хїчний тусламжаар,

єєрєєрєє дамжуулан шилжїїлэх дамар буюу хїрдтэй. ­ Ган татлагыг єєртєє бэхлэн ороож татдаг хїрдтэй. ­ Гинжин татлагатай.

10.2. Лифтийн эргїїлэг /єргїїр/ болон тїїний бэхэлгээнїїдийг лифтийн ашиглалт, туршилтын їед їїсэх ачааллыг даахаар тооцож угсарсан байна. Харин ган татлагыг єєртєє бэхлэн ороож татдаг хїрдтэй болон гинжин татлагатай эргїїлэгт /єргїїр/ бїхээгийг дээд тулгуурт тулах їеийн ачааллыг нэмж тооцно.

10.3. 0.63 м/с–ээс дээш хурдтай лифтэнд татлагыг ороож татдаг хїрдтэй болон гинжин татлагатай эргїїлэг /єргїїр/-ийг ашиглахыг хориглоно.

10.4. Татлагыг єєртєє ороож татдаг хїрдтэй болон гинжин татлагатай эргїїлэг /єргїїр/ бїхий лифтэнд эсрэг ачаа бус, тэнцїїлэгч ачаа хэрэглэнэ.

10.5. Лифтийн эргїїлэг /єргїїр/-ийн оронд цахилгаан таль хэрэглэхийг хориглоно.

10.6. Хєтлєх дамартай лифтийн дамрын ховил, татлаганы хооронд їїсэх їрэлтийн хїч нь лифтийн ажлын їе болон туршилтаас їїсэх ачааллыг бїрэн дааж байх ёстой.

10.7. Лифтийн ажиллагааны болон туршилтын їед татлага нь дамжуулах, чиглїїлэгч элементээс мултрах ёсгїй .

10.8. Ган татлагын дамжуулах элемент, тоормосны хїрдний хооронд салдаггїй кинематик холбоос байна .

10.9. Цахилгаан хєдєлгїїрээс мушгих моментыг туузан дамжуулгаар дамжуулж болох боловч энэ їед 2-оос доошгїй тууз хэрэглэх ба туузны чангалалтыг ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгслээр хянана.

10.10. Эргїїлэг /єргїїр/-ийн араат дамжуулга, редуктор , цахилгаан хєдєлгїїрийн голын чєлєєт їзїїр нь хаалт хашлагатай байна.

Бїхээгийг шилжїїлэх гар удирдлага, тоормосны хїрдэнд хаалт хамгаалалт хийх шаардлагагїй ба ажлын бус гадаргууг нь шар єнгєєр будсан байна.

10.11.Эргїїлэг /єргїїр/-ийг гараар эргїїлэх дугуй бариул хийсэн байх ёстой. Ачаатай бїхээгийг /хэвийн даацтай тэнцэх/ дээш єргєх їед дугуй бариулд їйлчлэх хїч нь 235Н-оос ихгїй байна. Энэ дугуй бариулыг хэрэглээгїй їед редукторын гол дээрээс салгаж авч байхаар хийнэ. Энэ бариулыг хигээстэй буюу тахир хэлбэртэй хийхийг хориглоно.

Эргїїлэгийн дугуй бариул дээр лифтийн бїхээгийг єргєх буюу буулгах їеийн эргэлтийн чиглэлийг сумаар заасан байна. Дугуй бариулыг редукторын гол дээр суулгах їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээ салсан байх мєн бїхээгний шилжилтийг машины єрєєнєєс ажиглах боломжтой байх шаардлагатай.

10.12. Татлагыг єєртєє ороож татдаг хїрдтэй эргїїлэг /єргїїр/ны хїрд дараах шаардлагыг хангасан байна: 

­ Хїрдний ажлын гадаргуу нь ган татлагын диаметртэй дїйх ховилтой байна.

Page 14: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 14 - 

­ Хїрдэнд ган татлагаас дээш ган татлагын диаметртэй тэнцэх хэмжээний єндєр хашлага байна. 

­ Бїхээг доод зєєлєвч тулгуур дээр бїрэн суусан їед хїрдэнд татлаганы бэхэлгээний хэсгээс гадна 1,5 ороодсын нєєц їлдсэн байна. 

­ Хїрдэнд татлага зєвхєн нэг їеэр ороогдсон байна. ­ Доош татагдсан татлага, хїрдний ховилтой тїїний уртын дагуу

байрлах босоо хавтгай дээр їїсгэх єнцєг нь 4 градусаас хэтэрч болохгїй.

10.13. Эргїїлэг /єргїїр/-ийг байнгын бариастай автомат ажиллагаатай тоормосоор тоноглосон байх ба дараах шаардлагыг хангасан байна: 

­ Тоормослох момент нь пїрш буюу ачааны хїчээр їїснэ. ­ Тоормос нь цахилгаанаар ажилладаг байна. ­ Тоормослох хїч нь бїхээгийг бїрэн ачаалалтай хєдєлж байх їед

зогсоох чадвартай байна. ­ Бїхээгийг гар удирдлагаар шилжїїлж байх їед тоормосыг гараар

хєндийрїїлэх бариултай байх ба бариулыг тавих їед автоматаар эргээд тоормос барьж байхаар хийсэн байна.

10.14. Эргїїлэгт /єргїїр/ туузан тоормос хэрэглэхийг хориглоно. 10.15. Эргїїлэг /єргїїр/-ийг їйлдвэрлэсэн їйлдвэрийн нэр, дугаар, эргїїлэг

/єргїїр/-ийн хэв маяг, загвар, редукторын дамжуулгын харьцаа, он, сар, єдрийг бичсэн пайзыг эргїїлэг /єргїїр/-ийн редуктор дээр байрлуулсан байх ёстой.

Эргїїлэг /єргїїр/-ийг їйлдвэрийн лабораторид туршсан байх ёстой.

11. БЇХЭЭГ

11.1. Бїхээг нь туршилт хийх їеийн ба ажлын горимын їед їїсэх ачааллыг даахаар бат бэх хийгдсэн байна.

11.2. Бїхээг нь битїї хана, тааз, шалтай байх ба аваарын хаалга, нээлхийтэй байж болно.

11.3. Бїхээгний хананд 5см² талбайд 300Н хїчээр їйлчлэхэд 15 мм-ээс илїїгїй хонхойх ба їлдэгдэл хэв гажилт їїсэхгїй байна.

11.4. Бїхээгний ханыг їйлдвэрийн лабораторид туршсан олон їет шилээр хийж болно. Уг шилэн дээр тїїний тєрєл, марк, їйлдвэрлэгч, нийлїїлэгчийн нэр бїхий пайз байна. Бїхээгний шилэн хананы доод хэсэгт 1.1 метр єндєрт хаалт, хамгаалалт хийж єгєх ба тїїнд перпендикуляр чиглэлээр 440Н, хавтгайн дагууд нь 1270Н хїчээр дурын цэгт нь їйлчлэхэд даадаг байх шаардлагатай.

11.5. Бїхээгний дээврийн талбайн дурын хэсэгт 0.2х0.4 метр талбайд 2000Н хїчээр їйлчлэхэд даах ба їлдэгдэл хэв гажилт їїсдэггїй байх шаардлагатай.

11.6. Бїхээгний дээвэр дээр їйлчилгээ хийх хїн гарах зориулалтаар 0.12 м²- аас багагїй талбайтай, бага талын єргєн нь 0.25 метрээс багагїй хэмжээ бїхий зай байна.

11.7. Бїхээг хонгилын хананаас 0.3 метрээс багагїй зайтай байгаа тохиолдолд бїхээгний дээвэр дээр 0.9 метрээс намгїй хашлага хийнэ.

11.8. Уг хашлаганд перпендикуляр чиглэлд 440Н, хавтгайн дагууд нь 1270Н хїчээр дурын цэгт їйлчлэхэд даадаг байх шаардлагатай.

11.9. Хонгилын хананд угсарсан тоноглолоос бїхээгний дээврийн хамгийн захын цэг хїртэл зай нь 0.1 метрээс багагїй байна.

11.10. Бїхээгний дээврийн ирмэгээс тїїний хашлага хїртэл зай нь 0.15 метрээс ихгїй байна.

11.11. Шилэн дээвэр нь бїрээстэй байна. 11.12. Бїхээгний дээвэр дээр удирдлагын аппарат, лифтийг зогсоох салгуур,

цахилгааны тэжээлийн залгуур тоноглогдсон байна. 11.13. Бїхээгний хаалганы босгоны доод талд нийт єргєний хэмжээгээр

дээд зах нь босготой зэрэгцсэн хэвтээ хавтгайд 60 градусын налуутай босоо хаалт

Page 15: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 15 -

байна. Хаалтны хэвтээ хавтгайд буух проекцийн хэмжээ нь 0.02 метрээс, хаалтны нийт єндєр нь босгоны єндрийг оролцуулаад 0.75 метрээс багагїй байна.

Налуу чиглїїлэгчтэй лифтний бїхээгний хаалт нь хонгилын ханатай параллель тавигдана.

11.14. Бїхээгний єндрийг шалнаас тааз хїртлэх зайгаар хэмжих ба тэр нь 2.0 метрээс багагїй байна. Єндрийг хэмжихдээ таазнаас доош 0.05м хїртлэх зайд доош унжиж байрласан тоноглолын хэмжээг тооцохгїй.

11.15. Лифтийн бїхээг нь баригч тєхєєрємжтэй байна. 11.16. Бїхээгийн хаалга суух нїхний єндєр нь хонгилын хаалганы єндрєєс

багагїй байх ба 2 метрээс их байна. 11.17. Гаднаас удирдлагатай ачааны лифтийн бїхээг нь хєдєлгєєний їед

ачаа гулсч унахаас хамгаалсан хашлагатай бол хаалгагїй байж болно. 11.18. Бїхээгийн хаалга нь нугастай буюу гїймэл хавтастай, гараар болон

автомаар нээгдэж хаагддаг байж болно . 11.19. Бїхээгийн хаалга нь битїї хавтастай байна. Бїхээгийн дээш гїйдэг хаалгыг хонгилын хашлагад хэрэглэдэг нимгэн тємєр

буюу тороор хийж болно. Тороор хийсэн нєхцєлд тїїний нїхний єргєн нь 0.01м, єндєр нь 0.06 метрээс ихгїй байна.

11.20. Бїхээгний хаалга хаагдсан їед эргэн тойронд їїсэх завсар нь 0.006 метрээс ихгїй байна.

11.21. Бїхээгийн нугастай хаалга нь зєвхєн дотогшоо онгойдог байна. 11.22.Хонгилын хаалганд шагайвч цонх байгаа нєхцєлд бїхээгний хаалганд

бас байх шаардлагатай ба тавигдах шаардлага нь хонгилын хаалганы шагайвч цонхонд тавигддаг шаардлагатай ижил байна.

11.23. Автомат ажиллагаатай бїхээгийн хаалганы хавтасны шахах статик хїч, хавтасны хаах кинетик энерги нь энэ дїрмийн 7.3-д заасан шаардлагыг хангаж байх ёстой .

11.24. Бїхээгийн хаалганы хийцэд тавигдах шаардлага нь хонгилын хаалганы хийцэд тавигдах шаардлагатай ижил байна.

11.25. Бїхээг зогсоол хооронд зогсох їед автомат болон гар ажиллагаатай хаалгууд нь дотроосоо онгойдоггїй байх ёстой .

11.26. Бїхээгийн хаалганы хавтаснуудын бїрэн хаагдсан эсэхийг ослоос хамгаалах хэрэгслээр хянана.

11.27. Нэг хонгилд 2 буюу тїїнээс дээш лифт байрласан тохиолдолд лифтээр зорчигчийг нэг бїхээгнээс нєгєєд шилжїїлэх аваарийн хаалга байж болох боловч тэр нь дор дурьдсан нєхцлийг хангасан байна: 

­ Хаалга нь гадагшаа онгойдоггїй байх. ­ Хаалга битїї самбартай байх. ­ Хоёр бїхээгийн хоорондох зай нь 0,75м-ээс ихгїй байх. ­ Нэг бїхээгээс нєгєєд шилжих замд нь ямар нэг цахилгааны утас

буюу ган татлага байхгїй байх. ­ Нэг бїхээгнээс нєгєєд шилжих зам нь эсрэг ачааны шилжих зайн

хязгаараас хамаарахгїй байх. ­ Аваарийн хаалга нь дотроосоо тїлхїїрээр онгойдог, гаднаасаа

тїлхїїргїй онгойдог цоожтой байна. Тїїний тїгжээтэй эсэхийг ослоос хамгаалах хэрэгслээр хянана.

11.28. Бїхээгийн аваарийн хаалганы хийц нь хонгилын аваарийн хаалганд тавигдах шаардлагыг хангасан байна .

11.29. Бїхээгийн оройд нээлхийтэй бол тїїний хэмжээ нь 0,5х0,35 м-ээс багагїй битїї самбартай, гаднаасаа цоожлогддог, дотроосоо тусгай тїлхїїрээр онгойдог тїгжээтэй, тїгжээг нь ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгслээр хянадаг, таг нь гадагшаа нээгддэг, нээгдсэн їедээ таг бїхээгний гадна ирмэгээс цааш гардаггїй байх.

11.30. Торон хаалгатай лифтээс бусад хїн зєєврийн лифт нь салхивчтай байна. Энэ нь лифтийг ажиллаж байхад болон эвдрэлийн улмаас зогссон їед

Page 16: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 16 -

зорчигчид шаардлагатай хүчилтөрөгчийг бүхээгт бїрэн нэвтрүүлэх зориулалттай байх ёстой.

Бүхээгийн доод хэсэгт шалны түвшингээс 300мм-ээс ихгүй, дээд хэсэгт шалны түвшингээс 1800 мм-ээс багагүй өндөрт салхивчийн нүх гаргана. Дээд доод салхивчийн нүхнүүдийн нийт талбай нь бүхээгийн шалны ашигтай талбайн 1%-иас багагүй байна. Нїхний хэмжээ нь 0.01 метрийн голчтой бємбєлєг нэвтрэхгїй байх шаардлагатай.

11.31. Лифт нь даац хэтэрсэн тохиолдолд цахилгаан хэлхээг таслах зориулалттай хөдөлгөөнт шалтай байж болно. Бүхээгийн хөдөлгөөнт шал нь үргэлж хавтан байх ба шалны  өргөн нь хаалга талдаа босгоны бүх  өргөний хэмжээтэй тэнцүү, босготой нэг түвшинд байна.

11.32. Лифтийн бүхээг нь энэ дүрмийн 23.4-д заасан шаардлагыг хангасан гэрэлтүүлэгтэй байна.

11.33. Бїхээгт дараах мэдээлэл бичигдсэн байна: ­ Даац /кг/. ­ Багтаамж /хїний тоо/. ­ Лифт їйлдвэрлэгч байгууллагын нэр. ­ Їйлдвэрийн дугаар.

12. ЭСРЭГ АЧАА, ТЭНЦЇЇЛЭГЧ.

12.1. Эсрэг ачаа ба тэнцїїлэгчийг дор дурьдсан хүчний  үйлчлэлээс хамааруулж тооцно: 

­ Лифтийн ажлын горим. ­ Хэрэв эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч баригчтай бол тїїний баригч барих үед

эсрэг ачаанаас баригч төхөөрөмжинд  үйлчлэх хүчийг баригч барих їед байсан хурдаас. 

­ Тулгуур дээр суух ачааллыг бїхээгний тэр їед шилжих хурдаас. 12.2. Хэд хэдэн хэсгээс бүрдэх эсрэг ачаа, тэнцїїлэгчийг хөдөлж шилжихээс

хамгаалан тусгай жаазанд байрлуулан бэхэлсэн байна. 12.3. Эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч нь чиглүүлэгч зам төмрийн дагуу гулгагчаар

шилжиж байхаар хийгдсэн байна.

13. БАРИГЧ

13.1. Хурд хязгаарлагч ажилласнаар бүхээг (эсрэг ачаа ба тэнцїїлэгч) доошоо явах үед баригчийн төхөөрөмж бүхээгийн хөдөлгөөнийг зогсооно.

Дээшээ шилжиж байгаа бїхээгийн хурд хэвийн хэмжээнээс хэтэрсэн нєхцєлд удаашруулах буюу зогсоох баригч хэрэглэхийг зєвшєєрнє.

13.2. Баригч нь їйлдвэрийн лабораторид туршигдсан байх ёстой. 13.3. Бүхээг ба эсрэг ачаа, тэнцїїлэгчийн баригч төхөөрөмжийг нэг хурд

хязгаарлагчийн тусламжтайгаар ажиллуулахыг хориглоно. 13.4. 1 м/с-ээс бага хурдтай лифтийн баригч нь їндсэн татлага тасарснаас

буюу суларснаас хамаарч ажилладаг байж болно. 13.5. 1.0 м/с-ээс дээш хэвийн хурдтай бүх төрлийн лифтний бїхээг, эсрэг

ачаа, тэнцїїлэгчид удаашруулан зогсоох баригчийн төхөөрөмжийг хэрэглэнэ. 13.6. 1м/с хїртэл хурдтай лифтэнд зєєлєвч амортизатор бїхий огцом

зогсоох баригч хэрэглэж болно. 13.7. 0.63м/с хїртэл хурдтай лифтэнд энгийн огцом зогсоох баригч хэрэглэж

болно. 13.8. Чиглүүлэгч тус бүрд нэг баригч байвал бїгд ижил тєрлийн баригч

байна. 13.9. Баригчаар зогссон лифтийн бүхээгийг буцаах хєдєлгєєнд оруулах үед

баригч нь шууд дараагийн ажиллагаанд бэлтгэгдсэн байх ёстой.

Page 17: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 17 -

13.10. Баригч ажиллах үед хоосон бүхээгийн зогсох хамгийн их хурдатгал нь 25 м/с²-ээс ихгүй, удаашруулан зогсоох баригчийн зогсоох хурдатгал нь 9.8 м/с²-ээс ихгїй байна.

13.11. Баригчийн төхөөрөмжийн ажиллагааг ослоос хамгаалах хэрэгслээр хянана. Харин эсрэг ачааны баригч төхөөрөмжийг ослоос хамгаалах хэрэгслээр хянахгүй байж болно.

13.12.Удаашруулан зогсоох баригч нь їйлдвэрийн лацтай байна. 13.13. Баригч дээр тїїнийг їйлдвэрлэсэн байгууллагын нэр, таних дугаар

бїхий пайз байна. 13.14. Баригчын тєхєєрємжийг цахилгаан, усан, хийн тєхєєрємжїїдээр

ажиллуулахыг хориглоно.

14. ХУРД ХЯЗГААРЛАГЧ

14.1. Бүхээг доошоо явах  үеийн хурд нь хэвийн хэмжээнээсээ 15%-аас багагүй ба дор зааснаас ихгүйгээр нэмэгдэх  үед хурд хязгаарлагч нь баригчийг ажиллуулна:

­ Огцом баригчтай лифтэнд 0.8 м/с. ­ Удаашруулан зогсоох болон амортизатор бїхий баригчтай лифтэнд

1.5 м/с. ­ 1.0 м/с-ээс дээш хэвийн хурдтай лифтийн хувьд дараах томъёогоор

бодно. 1.25ї+0.25/ї м/с: энд ї-бїхээгний хэвийн хурд м/с. 14.2. Эсрэг ачаа, тэнцїїлэгчийн хурд хязгаарлагчыг эсрэг ачааны доошлох

хэвийн хурд нь 15 %-иас дээш болсон їед бїхээгний баригчийг зєвшєєрєгдєх хурдны дээд хязгаараас 10% давсан хэмжээнээс доош байх  үед баригч ажиллаж байхаар тохируулсан байна.

14.3. Хурд хязгаарлагчыг їйлдвэрийн лабораторид туршсан байна. 14.4. Хурд хязгаарлагчийн татлаганы диаметр 0.006 метрээс, бат бэхийн

нєєцийн итгэлцїїр нь 8-аас багагїй байна. 14.5. Хурд хязгаарлагчийн дамрын диаметр нь тїїний татлаганы

диаметрээс 30-дахин авсанаас их байна. 14.6. Баригч болон хурд хязгаарлагч нь найдвартай ажиллаж байгааг

шалгах боломжтой хэрэгслээр тоноглогдсон байх ёстой. 14.7. Хурд хязгаарлагч нь зөвхөн ган татлага ба ажлын дамрын хооронд 

үүсэх үрэлтийн хүчний үйлчлэлээр баригчийг ажиллуулдаг хийцтэй бол бүхээгийг хэвийн хурдтай явах  үед хурд хязгаарлагчийн ган татлага ба ажлын дамрын хооронд үүсэх үрэлтийн хүчний найдвартай эсэхийг шалгах боломжийг бїрдїїлсэн байвал зохино.

14.8. Хурд хязгаарлагч дээр тїїний эргэлтийн чиглэлийг заасан тэмдэглэл байна.

14.9. Бїхээгний доош шилжих хурд тїїний хязгаарлагчийн ажиллах хэмжээнд хїрэхээс ємнє таслагч ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана. Харин 1.0 м/с хїртэл хурдтай лифтэнд таслагч нь хурд хязгаарлагчийг ажиллах тэр їед нь таслаж болно.

14.10. Бїхээгний баригчийг сулласны дараа хурд хязгаарлагч хэвийн байдалдаа ороогїй їед лифтийг ажиллахгїй байхаар цахилгааны хамгаалалт хийгдсэн байна.

14.11. Хурд хязгаарлагчийг дараах нєхцєлд хонгилд тавьж болно: ­ Туршилтын їед хурд хязгаарлагчийг алсын зайнаас ажиллуулж

болдог байх. ­ Хурд хязгаарлагч ажилласны дараа тэдгээр нь автоматаар хэвийн

байдалд ордог байх. 14.12. Хурд хязгаарлагчын ган татлага нь чангалагч ачаагаар доош

татагдсан байна. Энэ чангалагч нь цахилгааны таслагчтай байна.

Page 18: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 18 -

14.13. Хурд хязгаарлагч нь лац, ломбо ба дараах мэдээлэл бїхий пайзтай байна: 

­ Їйлдвэрийн нэр. ­ Бїтээгдэхїїний дугаар. ­ Хурд хязгаарлагчын мэдрэх хурд.

15. ЗӨӨЛӨВЧ ТУЛГУУР

15.1. Лифтийн хонгилын ёроолд бүхээг ба эсрэг ачааны доор тэдний эрчийг бууруулах, зогсоох зориулалттай зөөлөвч тулгуурыг байрлуулна. Татлагыг єєртєє ороож татдаг хїрдтэй болон одон дугуйтай эргїїлэг /єргїїр/ бїхий лифтэнд бїхээгний дээшээ явахыг хязгаарлах нэмэлт зєєлєвч тулгуур тавина.

15.2. Зөөлөвч тулгуур нь тусгай бэхлэгдсэн хатуу суурин дээр байрлана. 15.3. 1.0 м/с-ээс бага хэвийн хурдтай лифтэнд пїрштэй тулгуурыг тавьж

болно. 15.4. Буцаах пїрштэй шингэний тєхєєрємжит тулгуурыг 1.6 м/с хїртэл

хурдтай лифтэнд тавьж болно. 15.5. Цохилтыг сааруулах материалаар хийгдсэн зєєлєвч тулгуурыг ямар ч

хурдтай лифтэнд тавьж болно. 15.6. Бїх тєрлийн зєєлєвч тулгуур їйлдвэрийн лабораторид туршигдсан

байна. 15.7. Бїхээг болон эсрэг ачааны тулгуурын тооцоо дараах нєхцлийг хангана: 

­ Бїлїїрийн бїрэн явалтыг хязгаарласан шингэний тєхєєрємж бїхий тулгуураас бусад тєрлийн тулгууртай лифтийн хэвийн хурдыг 15%- иар ихэсгэж. 

­ Бїлїїрийн бїрэн явалтыг хязгаарласан шингэний тєхєєрємж бїхий тулгууртай лифтийн тооцооны багасгасан хурдыг 15%-иар ихэсгэж.

Энэ їед лифтэнд байх ачааны массыг тооцохдоо тїїний даацыг 25%-иар ихэсгэж бодно.

15.8. Пїрштэй тулгуурын бїрэн ачааллын їед тїїний агших хэмжээг дараах томъёогоор бодно.

S=(1.15v)²/g=0.1348v²

s- тулгуурын агших хэмжээ, м; v- лифтийн бїхээгний хэвийн хурд, м/с; g- чєлєєт уналтын хурдатгал, м/с²;

Тулгуурын агших хэмжээ нь 0.065 метрээс багагїй байна. 15.9. Пїрштэй болон буцаах пїрш бїхий хий, шингэний тєхєєрємжит

тулгууртай лифтний зєєлєвч тулгуур нь дараах шаардлагыг хангасан байна: ­ Хэвийн ачаалалтай, 115%-ийн хурдтай шилжих бїхээгний тулгуурт

тулах їеийн удаашруулах хурдатгал нь 9.81 м/с²-аас хэтрэхгїй байна. 

­ 25 м/с²-аас дээш хэмжээтэй удаашруулах хурдатгалын їйлчлэх хугацаа нь 0.04 секундээс ихгїй байна.

15.10. Цохилтыг сааруулах материалаар хийгдсэн зєєлєвч тулгуурын бїрэн ачааллын їед агших хэмжээг дараах томъёогоор бодно.

S=(1.15v)²/2g=0.0674v²

S- тулгуурын агших хэмжээ, м; v- лифтний бїхээгний хэвийн хурд, м/с; g- чєлєєт уналтын хурдатгал, м/с²;

Page 19: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 19 -

15.11. Хэрэв лифт дээд доод давхартаа очих їед тїїний удаашрилт нь 20.11-д заасны дагуу байдаг бол тулгуурын агшилтыг тооцоход хэвийн хурдны оронд бїхээг, эсрэг ачааны тулгуурт хїрэх їеийн хурдыг хэрэглэж болно.

Энэ їед тулгуурын агшилт нь дараах хэмжээнээс бага байна: ­ Хэвийн хурд 4.0 м/с-ээс ихгїй їед тулгуурын бїрэн агших хэмжээний

50%-тай тэнцїї байх ба гэхдээ 0.42 метрээс багагїй байна. ­ Хэвийн хурд 4.0 м/с-ээс их їед тулгуурын бїрэн агших хэмжээний

33%-тай тэнцэх боловч 0.54 метрээс багагїй байна. 15.12. Цохилтыг сааруулах материалаар хийгдсэн зєєлєвч тулгуур нь

дараах шаардлагыг хангасан байна: ­ Хэвийн ачаалалтай, 115%-ийн хурдтай шилжих бїхээгний тулгуурт

тулах їеийн удаашруулах хурдатгал нь 9.81 м/с²-аас хэтрэхгїй байна. 

­ 25 м/с²-аас дээш хэмжээтэй удаашруулах хурдатгалын їйлчлэх хугацаа нь 0.04 секундээс ихгїй байна.

15.13. Тулгуураас ачааллыг авсны дараа тулгуур автоматаар анхны байдалдаа ирэх ба їїнийг ослоос хамгаалах хэрэгслээр хянана.

15.14. Пїрштэй тулгуураас бусад тулгуур нь техникийн өгөгдөхүүнийг заасан хїснэгтэн мэдээлэлтэй байна.

15.15. Бүхээг болон эсрэг ачааг зєєлрїїлэгчтэй баригчийн төхөөрөмжөөр тоноглож болно. Ийм нөхцөлд худагт хатуу тулгуурыг байрлуулж болно.

15.16. Шингэний тулгуур нь шингэний тївшинг тодорхойлох заагчтай байна. Шилэн заагч байхыг зєвшєєрєхгїй.

16. ТАТАХ, ЗЇЇХ ЭЛЕМЕНТ.

16.1. Бүхээг, эсрэг ачаа тэнцїїлэгч нь ган татлагаар холбогдсон байна. Мєн ган татлаганы оронд гинж болон ган татлаганаас багагїй бат бэхийн

нєєцтэй, аюулгїйн нєхцлийг хангасан єєр татлага хэрэглэхийг зєвшєєрнє. 16.2. Лифтэнд хэрэглэх татлага нь улсын стандартын шаардлагын дагуу

шалгаж туршсан үйлдвэрийн гэрчилгээтэй байх ёстой. 16.3. Бүхээг, эсрэг ачааны зэрэгцэн ажилладаг татлагууд нь ижил їзїїлэлт,

хийц, хэмжээтэй байна. 16.4. Тэнцїїлэгч бїхий лифтний ган татлаганы тоо нь 2-оос доошгүй байна. 16.5. Полиспаст хэрэглэсэн їед тїїний салаануудын тооноос їл хамааран

нэг татлага гэж їзнэ. 16.6.Татлагын гологдлын нормыг 7 дугаар хавсралтад заасан ба энэ

хавсралтад заагдаагїй материалаар хийгдсэн татлагын гологдлын норм нь тухайн лифтийн ашиглалтын зааварт тусгагдсан байна.

16.7. Лифтэнд залгаатай ган татлага хэрэглэхийг хориглоно. 16.8. Ган татлагын диаметр нь 8мм-ээс багагүй байна. 16.9. Ган татлаганы чиглэл єєрчлєх блок болон хїрд, дамрын диаметр нь

ган татлаганы диаметрээс 40-єєс багагїй дахин их байна. 16.10. Ган татлагыг доорх томъёогоор тооцоолно.

P/S= K

K- Бат бэхийн нөөцийн итгэлцүүр. Энэ нь дараах хэмжээнээс багагїй байна: ­ Гурав ба тїїнээс олон ган татлагатай хїрд, дамар бїхий эргїїлэгт

/єргїїр/ 12. ­ Хоёр ган татлагатай хїрд, дамар бїхий эргїїлэгт /єргїїр/ 16. ­ Хїрдтэй эргїїлэгт /єргїїр/ 12.

P- Татлагын тасрах хүчний хэмжээ /Н/.

Page 20: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 20 -

S- Ган татлагын салааны тооцоот таталтын хүч /Н/. Їїнийг бїхээг хамгийн доод давхарт байх їед тооцно.

16.11. Татлаганы тєгсгєлийн бэхэлгээнїїдийн бат бэх нь татлаганы тасрах хїчийн 80%-иас багагїй байна.

16.12. Татлаганы тєгсгєлийг шаантган бэхэлгээгээр буюу 2-оос доошгїй даруулга бїхий боолтоор бэхлэх ба дээрх бэхэлгээтэй ижил хэмжээний бат бэхтэй єєр бэхэлгээ хэрэглэхийг зєвшєєрнє.

16.13. Гинжин татлагын бат бэхийн итгэлцїїр 10 байх ба тїїнийг 16.10-д їзїїлсэн томъёогоор бодно.

17. ТАТАХ ЭЛЕМЕНТЇЇДИЙН АЧААЛЛЫГ ТЭНЦЇЇЛЭГЧ.

17.1. Лифт татлагуудын ачааллын зєрїїг автоматаар тэнцїїлэх тоноглолтой байна. Гинжин татлагатай їед тэр нь бїхээг, тїїнийг тэнцїїлж буй ачааны аль алинд байна.

17.2. Автомат тэнцїїлэгчид шахалтанд ажилладаг пїрш хэрэглэж болно. 17.3. Татлаганы уртын ялгаа зєвшєєрєгдєх хэмжээнээс давсан буюу аль нэг

татлага нь тасарсан їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгсэл ажиллаж лифтийг зогсоохоор хийнэ.

17.4.Тэнцїїлэгч татлага хэрэглэх їед дараах шаардлагыг хангасан байна: ­ Блок чангалах тєхєєрємжтэй байх. ­ Блокны диаметр нь тэнцїїлэгч татлаганы диаметрээс 30-аас багагїй

дахин их байна. ­ Чангалагч нь ачааны хїндийн хїчээр ажиллах ба ослоос хамгаалах

цахилгаан хэрэгслээр хамгаалагдсан байна. 17.5. 3.5 м/с-ээс их хэвийн хурдтай лифтэнд тэнцїїлэгчийн чангалагч нь

тїїний огцом хєдєлгєєнєєс хамгаалсан тєхєєрємжєєр тоноглосон байна. Энэ хамгаалах тєхєєрємж нь ослоос хамгаалах хэрэгслээр хамгаалагдсан байна.

17.6.Татлаганы чиглэл єєрчлєх блок, одон дугуй нь дараах шаардлагыг хангасан хаалт хамгаалалттай байна: 

­ Їйлчлэгч, засварчид гэмтэх, бэртэхээс хамгаалагдсан байх. ­ Татлага нь блок, одон дугуйнаас мултрахгїй хамгаалагдсан байх. ­ Татлага, блок, одон дугуйны хооронд єєр зїйл хавчуулагдахаас

хамгаалсан байх. ­ Хаалт хамгаалалтыг салгахгїйгээр блок, одон дугуйнд їзлэг хийхэд

саад болохгїй байх.

18. ЛИФТИЙН ЦАХИЛГААНЫ ХЭСЭГ

18.1. Цахилгаан төхөөрөмж, цахилгааны утасны  үзүүлэлтүүд, тэдгээрийн хийц нь Барилгын асуудал эрхэлсэн Тєрийн захиргааны тєв байгууллагаас баталсан “Цахилгаан байгууламжийн дїрэм”/БД 43-101-03/-ийн 5.5.3; 5.5.4; 5.5.5 дугаар заалтын шаардлагыг хангасан буюу лифтийн тэжээлийн гүйдэл, хүчдэлд тохирсон, лифтийн ашиглалт, хадгалалт, зөөвөрлөлтөд зохицсон байна.

18.2. Тэжээлийн эх үүсвэрээс хүчдэлийг машины  өрөөнд оруулахдаа лифт тус бүрт тоноглогдсон гар удирдлагатай оролтын төхөөрөмжөөр гүйцэтгэнэ.

18.3. Машины өрөөнд 2 ба түүнээс илүү лифт байрласан байвал энэ өрөөнд 2-оос доошгүй тэжээлийн шугам оруулна.

18.4. Хэрэв машины  өрөө байхгүй тохиолдолд оролтын төхөөрөмжийг цахилгааны удирдлагын шкафанд, хэрэв удирдлагын шкаф нь хонгилд байрладаг бол лифтэнд гацсан хїнийг гаргах їед лифтийг ажиллуулах удирдлагын дэргэд байрлуулах ба тїїнд гадны хїн хїрэх боломжгїй байх ёстой

18.5. Цахилгаан төхөөрөмжүүдийг  өөр  өөр  өрөөнүүдэд байрлуулсан тохиолдолд лифтийн цахилгаан тэжээлийг салгах, єєрєє буцдаггїй салгуур єрєє бїрт байх ёстой.

Page 21: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 21 -

18.6. Оролтын төхөөрөмж нь дор дурьдсан шугамаас бусад цахилгааны шугамын хүчдэлийг салгаж тэжээлийн бүх фазыг таслана: 

­ Машины ба блокийн өрөө, бүхээг, хонгилын гэрэлтүүлгийн. ­ Бүхээгийн агааржуулалтын системийн. ­ Бүхээгээс  үйлчлэгч ажилчдыг дуудах болон хоёр талын дуудлагын

холбооны. ­ Машины єрєє, худаг, бїхээгний дээр, доор байрлах хэрэглэгчийн

залгуурын. ­ Аваарийн дохиололын. ­ Засварын дуудлагын.

Энэ нөхцөлд дээр заагдсан шугамын хїчдэлийг салгахад зориулж машины өрөөнд байрлуулсан тусгай салгуурууд байх ба машины  өрөөгүй нөхцөлд тэдгээрийг цоожтой шүүгээнд байрлуулна.

18.7. Хэрвээ хүчний ба удирдлагын хэлхээг салгах нэмэгдэл салгуурууд суурилагдсан байвал бүхээгийн гэрэлтүүлэг ба салхивчийн цахилгаан хэлхээ, бүхээгээс үйлчлэх ажилчдыг дуудах ба бүхээгээс хоёр талын дуудлагын холбоог оролтын төхөөрөмжийн дотор талаас залгаж болно.

Энэ нөхцөлд оролтын төхөөрөмжийг алсын зайнаас салгах дамжуулгаар тоноглож болохгүй бөгөөд мөн автомат салгуурыг оролтын төхөөрөмж маягаар ашиглаж болохгүй.

18.8. Хэд хэдэн лифт нэгдсэн нэг машины єрєєтэй нєхцєлд тэдгээрийн бїхээгний унтраалга нь тус тусдаа байна.

18.9. Хонгилын гэрлийн унтраалга оролтын тєхєєрємжийн дэргэд байна. 18.10. Аль нэгэн зогсоолын талбай дээр хүчний ба удирдлагын хэлхээг

залгах, салгах алсын удирдлагатай салгуурыг төхөөрөмжилж болох бөгөөд энэ үед бүхээгт хүмүүс байх  үед цахилгааны хэлхээ тасрахгүй байх, гадны хїн энэ салгуурт хүрэхээргүй байх нөхцөл хангагдсан байх ёстой.

18.11. Хүчний цахилгаан хэлхээний хүчдэл нь: ­ Машины өрөөнд 660 В-оос ихгүй байх. ­ Бүхээг, хонгил, зогсоолын талбай, машины  өрөөгүй лифтний

цахилгааны төхөөрөмжийг суурилуулсан талбайн 50ГЦ давтамжтай хувьсах гүйдэлд 415 В-оос ихгүй, 60 гц давтамжтай хувьсах гүйдэлд 440 В-оос ихгүй, тогтмол /шулуутгасан/ гүйдэлд 460 В-оос ихгүй байна. 

­ Удирдлагын хэлхээ, гэрэлтүүлэг, дохиолол ба цахилгаан багаж залгах хэлхээний хүчдэл нь 250 В-оос ихгүй байна. 

­ Зөөврийн гэрэлтїїлэгт 42В-оос ихгүй байх ба хүчдэлийг бууруулах автотрансформатор ашиглахыг хориглоно.

18.12. Удирдлага, гэрэлтүүлэг, дохиоллын хэлхээний тэжээлд шугамын фазын ба “0”- ийн утсыг ашиглаж болно.

18.13. Фазын хүчдэлд залгагдаж байгаа хэлхээ ослоос хамгаалах хэрэгсэлтэй бол энэ хэлхээн дэх цахилгаан соронзон аппаратууд /Контактор, реле, соронзон залгуур/-ын ороомгийн гаралт ба “0” шугамын хооронд ослоос хамгаалах хэрэгслийг холбож болохгїй.

18.14. Ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг бууруулагч трансформатораас хувьсах гүйдлээр тэжээх  үед трансформаторын хоёр дахь ороомгийн нэг гаргалгааг заавал газардуулна. Энэ хэлхээнд байгаа цахилгаан соронзон аппаратуудын ороомог ба трансформаторын газардуулагдсан гаралтын хооронд ослоос хамгаалах хэрэгслийг холбож болохгїй.

18.15. Ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг шулуутгагчаар дамжуулан бууруулагч трансформатораас тэжээх їед шулуутгагчийн аль нэг туйлыг газардуулна. Энэ їед удирдлагын хэлхээний цахилгаан соронзон ороомгийн гарц ба газардуулгын туйлын хооронд ослоос хамгаалах хэрэгслийг холбож болохгїй. бєгєєд бууруулах трансформаторын хоёр дахь ороомгийг газардуулахгүй.

Page 22: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 22 -

18.16. Хамгаалалтын газардуулга ба “0” шугамд ямар нэг таслагч, салгагч тавихыг хориглоно.

18.17. Газардуулгын утсанд нь гал хамгаалагч, салгуур холбохыг хориглоно. 18.18. Оролтын төхөөрөмж, машины єрєє, худагт суурилуулсан салгуур

болон цахилгаан хэлхээг салгах, залгах алсын ба гар удирдлагатай салгуурын гүйдэл дамжуулах хэсгүүдийн хүчдэл нь хувьсах гүйдлийнх бол 42 В-оос, тогтмол гүйдлийн бол 60 В-оос их үед санамсаргүй хїрэхээс хамгаалагдсан байвал зохино.

Дээрх салгуурууд дээр аль байрлалд залгагдах, салгагдах тухай тэмдэглэл байх шаардлагатай.

18.19. Ослоос хамгаалах хэрэгсэл бїхий цахилгаан хэлхээ их биелэх їед лифт зогсох ба эргээд “хэвийн ажиллагаа” горимд автоматаар ордоггїй байвал зохино.

19. ЦАХИЛГААН ДАМЖУУЛГА

19.1. Лифтийн цахилгаан дамжуулга дараах шаардлагыг хангах ёстой: ­ Тоормосны удирдлагын /цахилгаан, соронзон гэх мэт/ цахилгаан

төхөөрөмжийн гүйдэл дамжуулах хэсэг их биелэх тохиолдолд уг дамжуулга залгагдахгүй байх ба бүхээг зогссон үед механик тоормос барихад саад болохгїй байх. 

­ 0.63м/с хэвийн хурдтай лифтийн бүхээг нь 0.4 м/с-ээс хэтрэхгїй багассан хурдаар явуулах боломжийг хангасан байх.

19.2. Цахилгаан хөдөлгүүрийг шугамаас шууд тэжээх үед хувьсах гүйдлийн цахилгаан дамжуулга нь дараах шаардлагыг хангах ёстой: 

­ Цахилгаан хөдөлгүүрийг залгах мөчид буюу залгасны дараа механик тоормос салдаг байх. 

­ Цахилгаан хөдөлгүүрийг зогсоох үед механик тоормос барьж байх. ­ Аль нэг нь төгсгөлийн унтраалга байж болох бие биенээс  үл

хамаарах хоёр цахилгаан соронзон салгах хэрэгслээр цахилгаан хөдөлгүүрийн үндсэн гүйдлийн хэлхээ тасардаг байх. Нэг цахилгаан соронзон салгах хэрэгслийн оронд контактын бус салгах хэрэгсэл ашиглаж болно. 

­ Лифт зогссоны дараа аль нэг цахилгаан соронзон салгах хэрэгслийн ерєнхий хэлхээний салгагч нь залгаатай байсан ч лифт цаашид хєдлєхгїй байх ба буцаж явах боломжтой байна.

19.3. Удирдлагатай хувьсгуураас цахилгаан хөдөлгүүрийг тэжээх  үед хувьсах гүйдлийн цахилгаан дамжуулалт нь дараах шаардлагуудыг хангах ёстой: 

­ Тоормосны цахилгаан тэжээлийг салгах їйлдэл нь цахилгаан хєдєлгїїрийн тэжээлийг салгах цахилгаан хэрэгсэлтэй нэгдсэн буюу їїргийн хувьд бие биеэс хамаарах хоёроос доошгїй цахилгаан хэрэгслээр гїйцэтгэгдэхээр хийгдэнэ. Хєдєлгїїр бїхээгийг тогтоон барьж чадах хэмжээний цахилгаан гїйдэлтэй болсон нєхцєлд тоормос тавигдаж, хєдєлгїїр ажиллаж байхаар хийгдэнэ. 

­ Цахилгаан хөдөлгүүрийг зогсоох үед механик тоормос барьдаг байх. ­ Цахилгаан хөдөлгүүрийн ерөнхий гүйдлийн хэлхээ єєр хоорондоо үл

хамаарах хоёр цахилгаан соронзон салгах хэрэгслээр салдаг байх, аль нэг цахилгаан соронзон салгах хэрэгсэл салах үед хувьсгуураас цахилгаан хөдөлгүүрт дамжигдах цахилгаан гїйдэл нэгэн зэрэг бүрэн тасарч байх нөхцөлд бүх фазууд нь нэгэн зэрэг салахаар байх. 

­ Лифт зогссон  үед цахилгаан хөдөлгүүрт дамжигдах цахилгаан гїйдэл тасрахгүй байх, эсвэл эхлэн явуулах, зогсоох ба хэвийн хурдаар ажиллуулах үед хувьсгуур цахилгаан хөдөлгүүрт цахилгаан гїйдэл дамжихгүй байх гэмтэлтэй тохиолдолд цахилгаан хөдөлгүүр салдаг байх.

Page 23: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 23 - 

­ Лифтийн цахилгаан хөдөлгүүрийн тэжээлийн хувьсгуурыг цахилгааны схемийн дагуу алсаас салгадаг байхаар тооцоолсон бол ийм сонголтыг заавал механик тоормос барьсны дараа гүйцэтгэхээр тохируулсан байх. 

­ Хэрэв цахилгааны систем нь бүхээгийг зогсоолын талбайн түвшинд цахилгаан хөдөлгүүрийн тоормослох моментоор барьж байхаар тооцоологдсон байвал цахилгаан хөдөлгүүр ба хувьсгуурын хооронд гал хамгаалагч, унтраалга буюу бусад таслах хэрэгсэл тавихыг хориглоно.

19.4. Удирдлагатай хувьсгуураас цахилгаан хөдөлгүүрийг тэжээх  үед тогтмол гүйдлийн цахилгаан дамжуулалт нь дараах шаардлагыг хангасан байна. Їїнд: 

­ Тоормосны цахилгаан тэжээлийг салгах їйлдэл нь цахилгаан хєдєлгїїрийн тэжээлийг салгах цахилгаан хэрэгсэлтэй нэгдсэн буюу їїргийн хувьд бие биеэс їл хамаарах хоёроос доошгїй цахилгаан хэрэгслэлээр гїйцэтгэгдэн хийгдэх. 

­ Хєдєлгїїр нь бїхээгийг тогтоон барьж чадах хэмжээний цахилгаан гїйдэлтэй болсон нєхцєлд тоормос тавигдаж, хєдєлгїїр ажиллаж байхаар хийгдэнэ. 

­ Бүхээгийн зогсолт болгонд механик тоормос барьж байх. ­ Хэрэв бүхээгийг зогсоолын талбайд энэ дүрмийн 1.10.2-т заасан

хязгаарт цахилгаан хөдөлгүүрийн тоормослох моментоор зогсох түвшинд барьж чадаж байвал механик тоормосоор барихгүй байж болно. 

­ Бүхээг нь зогсоолын талбайн түвшинд байрласан  үед механик тоормос гэмтсэн тохиолдолд цахилгаан хөдөлгүүр ба хувьсгуур нь залгаатай байж бүхээгийг зогсоолын түвшинд барьж /цахилгаан тоормос/ байх. 

­ Механик тоормос гэмтэлтэй үед цахилгаан хөдөлгүүрийн хурд саарч цаашид зогсолт хийн бүхээгийг зогсоолын талбайд хөдөлгүүрийн тоормослох моментоор барина. 

­ Хэрэв лифтийн эргїїлэг /єргїїр/ нь  үл хамаарах хоёр тоормостой буюу нэг тоормосны  үл хамаарах хоёр системтэй бол цахилгаан тоормос шаардахгүй. 

­ Бїхээг хөдөлгөөнд орж байх  үед аюулгүй ажиллагааны таслагч ажиллавал, хувьсгуур тасарч цахилгаан хөдөлгүүрийн цахилгаан тоормос гүйдэлгүй болж, механик тоормос барьж байх. 

­ Энэ  үед хаалгануудын ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээ салах ёстой бөгөөд цаашид гэмтлийг арилгатал лифтийн  үйл ажиллагаа зогсоно. 

­ Лифтийн цахилгаан хөдөлгүүрийн тэжээлийн хувьсгуурыг цахилгаан схемийн дагуу алсаас салгадаг байхаар тооцоолсон бол ийм сонголтыг заавал механик тоормос барьсны дараа гүйцэтгэгдэхээр тохируулсан байх. 

­ Цахилгаан хөдөлгүүрийн  өдөөгчийн хэлхээ тасрах тохиолдолд хөдөлгүүрийн  өөрийн хүчдэл автоматаар таслагдаж, механик тоормос барьдаг байх. 

­ Хэрэв цахилгаан дамжуулгын систем нь бүхээгийг зогсоолын талбайн түвшинд цахилгаан хөдөлгүүрийн тоормослох моментоор барьж байхаар тооцоологдсон байвал цахилгаан хөдөлгүүр ба хувьсгуурын хооронд гал хамгаалагч, унтраалга буюу бусад таслах хэрэгсэл тавихыг хориглоно.

20. УДИРДЛАГЫН СИСТЕМ

Page 24: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 24 -

20.1. Лифт нь дотроос, гаднаас мєн хосолмол удирдлагатай байна. 20.2. Бүхээг дотор удирлагын мэдээлэл өгөх аппарат нь хаалганы ойролцоо

байрлана. 20.3. Автомат хаалгатай лифтний бїхээгт удирдлагын самбарт “хаалга”

гэсэн буюу эсвэл тусгай тэмдэглэл бїхий товчлуур байх ба їїнийг дарснаар зогсож байгаа бїхээгний хувьд бїх єгєгдсєн тушаал гїйцэтгэгдэхгїй зєвхєн хаалга онгойх тушаал гїйцэтгэгдэнэ. Харин хєдєлгєєнд байгаа бїхээгний хувьд уг товчлуурыг дарснаар бїхээг шилжиж буй чиглэлийнхээ хамгийн ойр байгаа давхарт зогсоод хаалгыг онгойлгодог байхаар хийсэн байна.

20.4. Бїхээгний хаалга бїрэн хаагдахаас ємнє бїхээг хєдєлгєєнд орох ёсгїй. Харин єєр давхраас дуудлага єгсєн нєхцєлд бїхээгний хаалга бїрэн хаагдсанаас хойш 2 секундээс багагїй хугацааны дараа хєдєлнє.

20.5. Байнгын лифтчинтэй ажилладаг ачааны ба эмнэлгийн лифт нь зөвхөн дотроос удирдлагатай байна.

20.6. Лифт нь ганцаарчилсан ба нэгдсэн удирдлагатай байж болно. Орон сууцны ба олон нийтийн барилга байгууламжид нэг ижил хэвийн хурдтай, нэг ижил давхруудыг  үйлчилдэг, бие биендээ ойрхон байрласан лифтүүдэд нэгдсэн удирдлага тавьж болно.

20.7. Лифтийн удирдлагын систем нь дараахь шаардлагыг хангасан байна: ­ Лифтийн цахилгаан хангамж тасрахад цахилгаан хөдөлгүүр

зогсохын хамт удирдлагын хэлхээ тасардаг байх. Цахилгаан хангамжийг сэргээсний дараа дараах нєхцєлд бїхээг хєдєлгєєнд

орно. ­ Лифтийн бүхээгийн зогссон шалтгааныг арилгасны дараа. ­ Ганцаарчилсан удирдлагатай лифтэнд удирдлагын шинэ мэдээлэл 

өгсөний дараа. ­ Нэгдсэн удирдлагатай лифтэнд шинэ мэдээлэл өгсөн буюу

түрүүчийн бүртгэгдсэн мэдээллийн дагуу.

Эдгээр бүх нөхцєлд бүхээгийн хөдөлгөөн зөвхөн хонгилын ба бүхээгийн хаалганууд хаалттай үед явагдана.

Бїхээгийн хаалгыг гараар нээж, хаадаг лифтэнд, бүхээгт хүнтэй лифтийг зөвхөн бүхээг дотроос удирдан явуулна. 

­ Цуглуулгат удирдлагатай лифтийн бүхээг зогсоолын талбайгаас ажлын тоормослолтын зайнаас бага зайд байх  үед бүхээгээс буюу зогсоолын талбайгаас зогсоох боломжгүй байх. 

­ Цахилгаан хөдөлгүүрийг салгах ба механик тоормос залгах цахилгаан хэрэгслийн контакт, тэрчлэн ослоос хамгаалах хэрэгсэл зөвхөн цахилгаан хэлхээг салгах байдлаар ажиллах ёстой. 

­ Лифтийн ажлын  үед ба гаднаас ирж байгаа цахилгаан соронзон їйлчлэлийн нєлєє нь ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээний ажиллагаанд саад болохгїйгээр хийгдсэн байх.

20.8. Цуглуулгат удирдлагатай лифтээс бусад лифтийн удирдлагын систем нь урьд өгөгдсөн дуудлагыг биелүүлэх ажиллагаа дуусахаас өмнө /“зогс” мэдээлэл өгсөнөөс бусад/ шинэ дуудлагыг биелүүлж эхлэх боломжгүйгээр хийгдсэн байх.

20.9. 1.6 м/с ба түүнээс дээш хэвийн хурдтай лифтийн удирдлагын систем нь дээд, доод зогсоолын талбайн  өмнө бүхээгийн ажлын удаашруулах хурдатгалыг орлох хэмжээний хурдны єєрчлєлттэй байна.

20.10. Богино шилжилт бїхий бүлүүртэй тулгуур хэрэглэсэн лифтийн удирдлагын системд бүхээг дээд, доод зогсоолын талбайд ойртох  үед хурд хязгаарлах аваарийн төхөөрөмжийн тусламжаар хурдыг удаашруулдаг байна.

20.11. Хурд хязгаарлагч аваарийн төхөөрөмж дараах шаардлагыг хангасан байна:

Page 25: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 25 - 

­ Ажлын удаашруулах төхөөрөмжөөс хамааралгүй ажилладаг байх. ­ Тулгуурт хүрэх  үед бүхээгийн хөдөлгөөний хурд V b / 1.15 хүртэл

саарах. V b – тулгуурын тооцоолсон хурд. ­ Удаашруулах хурдатгал 9.81 м/с 2 –аас ихгүй байх.

20.12. Нэгдсэн удирдлагын системтэй хүн зөөврийн лифт дараах боломжийг хангасан байна: 

­ Бусад лифтийн хэвийн ажиллагааг зөрчихгүйгээр нэг буюу хэсэг лифтийг зогсоодог байх. 

­ Засварт зогссон лифтийн бүх хүчдэлийг цахилгаан төхөөрөмжөөс бүрэн салгадаг байх. 

­ Нэгдсэн удирдлагатай лифтийн цахилгаан хэлхээний элементүүдээс хүчдэлийг бүрэн салгаж болохгүй тохиолдолд хувьсах гүйдлийн 42В- оос дээш хүчдэлтэй, тогтмол гүйдлийн 60 В-оос дээш хүчдэлтэй гүйдэл дамжуулах хэсгүүд нь хаалт хамгаалалттай, урьдчилан сэргийлэх санамж бичигтэй байна:

20.13. Лифт нэгдсэн удирдлагатай  үед тїїний зогсоолын талбайнуудад бүхээг аль давхраас хаашаа хєдєлж байгаа чиглэлийг заах дохиололтой байна.

20.14.Цахилгаан хєдєлгїїр нь хэт ачааллын їед тїїнийг цахилгаанаар тэжээдэг бїх хэлхээг таслаад буцааж залгахдаа гараар гїйцэтгэгддэг системтэй байна.

20.15. Дараах нөхцөлд цахилгаан хөдөлгүүр салах, механик тоормос барих, бүхээг зогсох үйл ажиллагаа явагдаж байвал зохино. 

­ Цахилгаан хөдөлгүүр нь зєвшєєрєгдєх хэмжээнээс илїї халсан үед хєдєлгїїр зогсох буюу тоормос барих ажиллагаа нь лифтийн бїхээгийг шилжиж буй чиглэлийн дагуу хамгийн ойр орших зогсоолын талбайд очиж зогсоох эсвэл єгсєн тушаалыг биелїїлсний дараа гїйцэтгэгдэнэ. Хєдєлгїїр хэт ачаалалд орж зогссоны дараа єєрєє хєрєєд эргээд автоматаар ажилладаг хэлбэрээр хийхийг зєвшєєрнє. 

­ Хүчний ба удирдлагын хэлхээнд богино холболт үүсэх үед. ­ Тогтмол гүйдлийн хөдөлгүүрийн сэргээлтгүй болсон үед. ­ Энэ дїрмийн 20.15, 20.18, 21.18, 21.23, 21.25-д заасан болон 21.14-д

заасан тєгсгєлийн унтраалгаас бусад аюулгүй ажиллагааны таслагчууд ажилласан үед.

Хєдєлгїїр хэд хэдэн хэлхээнээс тэжээгддэг нєхцєлд хэлхээ бїрд энэ зїйлийн 20.14.1, 20.14.2-д тавигдсан шаардлага хамаарна. Тогтмол гїйдлийн генератороор тэжээгддэг хєдєлгїїр хэт ачааллаас хамгаалагдсан байна.

20.16. Хурд хязгаарлагч, тулгуур, баригч, татлага тэнцїїлэгчийн таслагч, ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгсэл, төгсгөлийн унтраалгууд ажилласны дараа эдгээр таслагчийн контактуудыг тусгай сэлгэн салгагчийн тусламжаар холбож бүхээгийг цахилгаан хөдөлгүүрээр хөдөлгөдєг системтэй байхыг зєвшєєрнє. 

­ Удирдлагыг зөвхөн машины  өрөөнөөс явуулах ба машины  өрөөгүй үед тусгай шүүгээнээс явуулна. 

­ Харин шүүгээ ба машины  өрөөний гадна байрлуулсан аппаратуудаас удирдах боломжгүй байлгах / “зогс” товчлуур хамаарахгүй/. 

­ Бїхээгний “дээш”, “доош” гэсэн тэмдэглэлтэй єєрєє буцдаг товчлуурыг дарж хєдєлгєєнд оруулна. 

­ Бүхээгийг хэвийн хурдаар явуулахыг зєвшєєрнє. ­ Бүхээг хонгилын доод хэсэгт байх  үед нь ажилласан баригч,

тулгууруудын таслагч ба төгсгөлийн унтраалгын контактуудыг холбосон үед бүхээг зөвхөн дээшээ хөдөлж байх. 

­ Бүхээг хонгилын дээд хэсэгт байрлаж байх  үед эсрэг ачаатай холбоотой баригчийг болон тулгууруудын таслагч, төгсгөлийн

Page 26: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 26 -

унтраалгын контактуудыг холбосон  үед бүхээгийг зөвхөн доош хөдөлгєж байх.

20.17. Бїхээгийг “Машины єрєєнєєс удирдах” горимоор ажиллуулах їед дараах шаардлагыг хангасан байна: 

­ Уг командыг єгєх удирдлагад гадны хїн хїрэх боломжгїй байх. ­ Хонгилын хаалгыг тусгай тїлхїїрээр онгойлгоход саадгїй байх. ­ Хонгил, бїхээгний хаалга автоматаар онгойдоггїй байх. ­ Хамгийн дээд, доод давхарт бїхээг автоматаар зогсдог байх. ­ ”Завгїй” гэсэн дохиололтой бол энэ дохиолол асаалттай байх. ­ “Зогс” товчлуураас бусад машины  өрөөний гадна байрласан бүх

удирдлагын аппаратын ажиллагаа салгагдсан байх.Энэ  үед зогсоолын талбайд байрлуулсан “Зогс” товчлуурын  үйл ажиллагааг хязгаарлана. 

­ “Автомат цоожны хөдөлгөөнт чөлөөлүүр” /отводка/ лифтний хаалганы автомат цоожийг онгойлгохгүйгээр байх. 

­ Машины  өрөөнөөс удирдах  үед бүхээгийг дээш, доош явуулах товчлуур ба “Зогс” товчлуурыг ашиглана.

Машины єрєєнєєс удирдах їед 20.14-д зааснаас бусад тохиолдолд ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгслїїд ажиллагаатай байна.

Машины єрєєнєєс удирдах товчлуур нь єєрєє буцахаар хийсэн байна. Товчлуурын хажууд бїхээгийг хааш нь шилжїїлэх тухай тэмдэглэл хийгдсэн байна. Энэ товчлуурын ойролцоо бїхээгний хєдєлгєєнийг зогсоох товчлуур байна. Энэ нь єєрєє буцдаггїй, улаан єнгєтэй “Зогс” гэсэн тэмдэглэлтэй байна.

20.18. Машины єрєєнєєс удирдах удирдлагад дараах гэрлэн мэдээллийг єгдєг байна: 

­ Бїхээгний хєдєлгєєний чиглэл. ­ Бїхээг хонгилын хаалганы харалдаа ирсэн тухай. ­ Бїхээг аль давхарт ирсэн мєн эргїїлэг /єргїїр/-ийн ажиллагааг

шалгах байрлалд ирсэн эсэх. Бїхээгийг зогсоосны дараа дахин явуулахдаа шинээр тушаал єгнє. 20.19. Лифтийн бүхээгийг “үзлэг” /ревизия/ горимоор хөдөлгөөнд оруулж

болох бөгөөд энэ үед дор дурдсан нэмэлт товчлуур тавихаар тооцсон байна: ­ Бүхээгийн орой дээр нэмэлт товчлуур байрлуулна. Удирдлагыг

зөвхөн бүхээгийн орой дээрээс нэмэлт товчлуурыг “үзлэг” горимын товчлууртай зэрэг дарж явуулна. 

­ Бүхээгийн хурд 0.63 м/с-ээс илүүгүй байна. ­ Энэ горимд шилжїїлэхдээ машины єрєєнєєс гїйцэтгэнэ. ­ Хаалганы хаалттай болон тїгжээтэй байдлыг хянах ослоос

хамгаалах хэрэгслийг алгасан гараар удирдах таслагчаар холбосон байна.

20.20. Бїхээгний дээвэр дээр орох хонгилын хаалганаас 0.7 м-ээс холгїй зайд лифтийг зогсоох товчлуур байрлах ба тїїний хажууд “Зогс” гэсэн тэмдэглэл байна.

20.21. Бїхээгний орой дээрээс хєдєлгєєнийг удирдахад дараах нєхцєл хангагдсан байна: 

­ Удирдлагын аппаратны товчлуур нь єєрєє буцдаг байх. ­ Машины єрєєнєєс удирдах їед 20.18-д зааснаас бусад тохиолдолд

ослоос хамгаалах хэрэгсэл ажиллагаатай байна. ­ Машины єрєєний, давхрын, бїхээгний удирдлагын ажиллагаа

тасарсан байна. ­ Автомат цоожны хөдөлгөөнт чөлөөлүүр” /отводка/ лифтийн автомат

цоожийг онгойлгохгүй байх. ­ Хонгил, бїхээгний хаалга автоматаар онгойх боломжгїй байх. ­ ”Завгїй” гэсэн дохиололтой бол энэ дохиолол асаалттай байх.

Page 27: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 27 -

“Їзлэг” горимоос “Хэвийн ажиллагаа” горимд шилжихдээ бїхээг дээрх удирдлагыг салгаад, хонгилын хаалгыг хаасны дараа машины єрєєнєєс гїйцэтгэнэ.

20.22. Удирдлагын системд бїхээг дээд, доод давхрын зогсоолд автоматаар зогсох тєхєєрємжтэй байх ба дээд байрлалд байх їед бїхээгний оройгоос хонгилын хучилт хїртэл зай нь 1.8 м-ээс багагїй байна.

20.23. Бїхээг нь даац хязгаарлагчтай байх ба тэр нь бїхээгний ачаалал даацаас 10% буюу 75 кг-с багагїй хэмжээгээр ихэссэн їед бїхээгийг зогсоох ёстой. Энэ їед лифт хэт ачаалагдсан гэсэн гэрлэн буюу дуут мэдээлэл єгєх ба хаалга хаагдахгїй байх ёстой.

20.24. Машины єрєє, худаг, бїхээг, бїхээгний орой, лифтийн доод давхар, блокийн єрєє зэрэг хэсгїїд нь хоорондоо харилцах утсан холбоотой байна

20.25. Їрэлтийн хїрд буюу дамар бїхий эргїїлэгтэй /єргїїр/ лифтийн удирдлага нь дараах тохиолдолд хєдєлгїїрийг салгадаг байна: 

­ Бїхээгт явах тушаал єгсний дараа бїхээг хєдєлгєєнд орохгїй байвал. 

­ Бїхээг буюу эсрэг ачаа хєдєлж байгаад татлага хєтлєх элементтэй гулсалт їїсэн 45 секундээс удаан зогсоход. Энэ їед “Хэвийн ажиллагаа”-ны горимд автоматаар буцдаггїй байх. 

­ Лифтийн засвар, їйлчилгээ гїйцэтгэгчид зориулж лифтийн аль нэг давхарт ажиллагааны горимыг єєрчлєх гар удирдлага байрлуулахыг зєвшєєрнє. Гэхдээ энэ нь гадны хїн хїрэх боломжгїй байх.

20.26. Хэвийн ажиллагааны явцад бїхээгний хаалга тохиолдлоор онгойх їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээ тасардаг байна. Энэ їед “Хэвийн ажиллагаа”- ны горимд автоматаар буцдаггїй байх.

21. ОСЛООС ХАМГААЛАХ ХЭРЭГСЭЛ

21.1. Ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь ажиллахдаа їндсэн хєдєлгїїрийн ажиллагааг зогсоож хєдєлгїїрийн гол тэжээлийн шугамын таслагчаас бусад аюулгїйн хэлхээнд холбогдоно.

21.2.Ослоос хамгаалах хэрэгслийн бїтцэд: ­ Їндсэн хєдєлгїїр, тоормосны контакторын тэжээлийг салгадаг, энэ

дїрмийн 21.8-д заасан шаардлагыг хангах ослоос хамгаалах нэг буюу хэд, хэдэн контакт. 

­ Дараах хэсгээс бїрдсэн ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээ. ­ Їндсэн хєдєлгїїр, тоормосны контакторын тэжээлийг шууд

салгадаггїй, энэ дїрмийн 21.8-д заасан шаардлагыг хангах ослоос хамгаалах нэг буюу хэд, хэдэн контакт. 

­ Энэ дїрмийн 21.8-д заасан шаардлагад тусгагдаагїй ослоос хамгаалах бусад контакт.

21.3. Ослоос хамгаалах хэрэгслээс гарч байгаа дохиолол нь энэ хэлхээнд байгаа бусад цахилгаан тоноглолын дохиоллын нєлєєнд єєрчлєгддєггїй байх.

21.4. Дохиоллыг бїртгэх, тїдгэлзїїлэх, оч унтраах цахилгаан хэлхээнд ямар нэг доголдол гарсан байхад ослоос хамгаалах хэрэгсэл ажиллаж ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслахад саад болохгїй байх.

21.5.Аюулгїйн таслагчийн хїчдэл тусгаарлагч нь дараах хэмжээтэй байна: ­ 250В-их биений хамгаалах зэрэглэл IP4X-ээс багагїй. ­ 500В-их биений хамгаалах зэрэглэл IP4X-ээс бага.

21.6. Ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь гальваник контактыг ашигласан ажлын тоноглолтой хавсран ажиллахыг хориглоно.

Page 28: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 28 -

21.7. Ослоос хамгаалах хэрэгслээс дохиолол єгєхдєє цахилгаан хэлхээг контактаар салгадаг аппарат хэрэглэх боловч соронзон удирдлагатай /герконон/ контакт хэрэглэхийг їл зєвшєєрнє.

21.8. Ослоос хамгаалах хэрэгсэл ажиллахдаа хэлхээг албадан салгадаг байх. Энэ їед контакт хайлаад гагнагдсан байсан ч тїїнийг салгах боломжтой байх.

21.9. Ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээнд мэдээлэл цуглуулах тєхєєрємж залгахыг зєвшєєрнє. Энэ нь дїрмийн 21.2-д заасан шаардлагыг хангасан байна. Харин 20.18, 21.17, 21.19, 21.24, 21.26-д зааснаас бусад цахилгаан техникийн тєхєєрємжийг ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээнд зэрэгцээ холбох буюу шонгууд дээр нь залгаж їзэхийг хориглоно.

21.10. Лифтийг “Хэвийн ажиллагаа” горимд тавьсны дараа лифтний цахилгаан хэлхээнд холбосон бїх хэмжих, оношлох гэх мэт гадны тоноглолыг салгасны дараа лифт хєдєлж эхэлж байхаар хийгдсэн байна.

21.11. Оч унтраагч буюу контакт сайжруулах элементийг зєвхєн ослоос хамгаалах хэрэгсэлтэй зэрэгцээ холбохыг зєвшєєрєх ба энэ нь 21.2-д заасан шаардлагыг хангаж байх ёстой.

21.12. Ослоос хамгаалах хэрэгсэлд дараах нєхцєл байдлыг хянана: ­ Бїхээг хамгийн дээд, доод давхраас цааш хэтрэн шилжихээс

хамгаалах /тєгсгєлийн унтраалга/ хэрэгслэлийн ажиллагаа. ­ Хонгилын хаалганы хаалттай байдал. ­ Хаалганы ремений чангалалт. ­ Хонгилын хаалганы автомат тїгжээ цоожлогдсон эсэх. ­ Тїгжээгээр тоноглогдоогїй хонгилын хаалганы хаагдсан байдал. ­ Хонгилд байдаг аваарийн, хяналтын болон їйлчилгээний

зориулалтын хаалганы хаалттай байдал. ­ Бїхээгний хаалганы хаалттай байдал. ­ Бїхээгний аваарийн хаалганы буюу нээлхийн тїгжээ цоожтой байгаа

эсэх. ­ Бїхээгний хурд хязгаарлагчын ажиллагаа. ­ Бїхээгний хурд хязгаарлагч анхны байрлалдаа ирж байгаа эсэх. ­ Лифтийг зогсоох салгуурын ажиллагаа. ­ Баригчийн ажиллагаа. ­ Їндсэн татлага сунах, тасрах. ­ Хурд хязгаарлагчын татлага сунах, тасрах. ­ Тэнцїїлэгч татлагуудын чангалалт. ­ Тэнцїїлэгч татлагуудын чангалагчийн огцом хєдєлгєєний

хязгаарлагчийн ажиллагаа. ­ Бїхээг шилжїїлэх гар удирдлагын бариулын байрлал. ­ Зєєлєвч тулгуур анхны байрлалдаа ирсэн эсэх. ­ Хонгилоос удирдах хэлхээг салгасан эсэх. ­ Блокын єрєєнєєс удирдах хэлхээг салгасан эсэх. ­ Їйлчилгээний талбайн байрлал. ­ Байрлал тїгжих тоноглолын байдал.

21.13.Тєгсгєлийн унтраалга дараах зайд ажиллана: ­ Бїхээг хамгийн доод давхраас зєєлєвч тулгуурт шїргэх хїртэл. ­ Бїхээг хамгийн дээд давхраас тїїний эсрэг ачаа доод тулгууртаа

шїргэх хїртэл. ­ Тэнцїїлэгч бїхий лифтийн бїхээг хамгийн дээд давхраас дээш 0.2м

зайд шилжих хїртэл. Бїхээг дээрээ зєєлєвч тулгууртай нєхцєлд уг зєєлєвч тулгуур холбогдох тулгуурт шїргэх хїртэл зайд їйлчилнэ.

Бїхээг /эсрэг ачаа/ зєєлєвч тулгуурт шахан зогссон їед тєгсгєлийн унтраалга салсан байх ёстой. Тєгсгєлийн унтраалга хэлхээг тасалсны дараа лифт автоматаар хэвийн ажиллагаанд орох ёсгїй.

Page 29: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 29 -

21.14. Тєгсгєлийн унтраалга 21.8-д заасны дагуу хєдєлгїїрийн болон тоормосны хэлхээг салгах ёстой. Харин 21.16-д заасан нєхцєлд бол тєгсгєлийн унтраалгыг ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээнд холбохыг зєвшєєрнє. Їрэлтийн дамар буюу хїрдтэй лифтэнд хєдєлгїїрийн тэжээлийг салгахдаа хєдєлгїїрийн хэлхээнд холбогдсон хоёр контакттай катушкаар гїйцэтгэхийг зєвшєєрнє.

Тохируулгат хєдєлгїїртэй лифтийн тєгсгєлийн унтраалгын зогсоох хугацаа нь тухайн системийн зогсоож болох хамгийн бага хугацаатай ижил байна.

21.15. Їрэлтийн дамар буюу хїрдтэй лифтний удирдлагын хэлхээнд тєгсгєлийн унтраалгыг тоноглохдоо хєдєлгїїрийн тэжээлийн хэлхээнд бие биеээсээ їл хамаарах цуваа холбогдсон хоёр цахилгаан соронзон аппарат байрлуулах ба тэдгээрийн нэг нь контактын бус аппарат байхыг зєвшєєрнє.

Хєдєлгїїр зогсоход аль нэг аппарат салаагїй байсан ч лифт чиглэлээ єєрчилж шилжихээс нааш дахин залгагдахгїй байх ёстой.

21.16. Хїрд буюу одон араагаар хєтлєгддєг лифтийн аюулгїйн хэлхээнд тєгсгєлийн унтраалга холбож болно. Энэ нєхцєлд чиглэл бїрд бие биеээсээ їл хамаарах 2-оос доошгїй тєгсгєлийн унтраалга тавина.

Тєгсгєлийн унтраалга нь хєдєлгїїрийн їндсэн гїйдлийг давхар салгах нєхцлийг хангах цахилгаан соронзон аппарат тус бїрт їйлчилнэ. Хєдєлгїїр зогсоход аль нэг аппарат салаагїй байсан ч лифт чиглэлээ єєрчилж шилжихээс нааш дахин залгагдахгїй байх ёстой.

Тєгсгєлийн унтраалгын дээрх ажиллагаа нь їрэлтийн дамар буюу хїрдтэй лифтийн бїхээг, эсрэг ачаа нь тулгуурт тулах їед татлага хєтлєгч дээр гулгалт їїсдэггїй їед мєн хийгдэнэ.

21.17. Хонгилын хаалганы хаалттай байдлыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь 21.8-д заасан аюулгїйн хэлхээг салгах ба хаалганы аль нэг хавтас хаагдаагїй нєхцєлд бїхээг хєдєлгєєнд орохгїй байх ёстой.

21.18. Бїхээгийн хєдлєх нєхцлийг хангахын тулд автомат тїгжээг хянах ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээ нь бїхээг давхраас хааш хаашаа 0.2м-ээс дотогш зайд байхад залгагдахыг зєвшєєрнє.

21.19. Хаалганы ремений чангалалтыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь ремень сулрах їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана.

21.20. Хонгилын хаалганы автомат тїгжээг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь хаалга нээлттэй їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана.

21.21. Хонгилын тїгжээгїй хаалганы хаалттай байдлыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь хаалганы аль нэг самбар нь нээлттэй їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана.

21.22. Хонгилд байдаг аваарийн, хяналтын болон їйлчилгээ хийх зориулалтын хаалганы хаалттай байдлыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь тэдгээрийн хаалга нээлттэй їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана.

21.23. Бїхээгний хаалганы хаалттай байдлыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь тїїнийг нээлттэй байх їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана.

21.24. Бїхээгний аваарийн хаалга болон нээлхийн хаалттай байдлыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь тэдгээрийн хаалга нээлттэй їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана. Эргээд хэвийн ажлын горимд автоматаар шилжиж болохгїй.

“Гал унтраагчдыг зєєх” горимд нээлхийн хаалттай байдлыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгслийг алгасан холбохыг зєвшєєрнє.

21.25. Бїхээгний хурд хязгаарлагчийн ажиллагааг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь бїхээгний шилжих хурд тїїнийг хязгаарлах ёстой хэмжээнд хїрэхээс ємнє ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана. Харин 1 м/с хїртэл хурдтай лифтэнд бїхээгний хурд тїїнийг хязгаарлах ёстой хэмжээнд хїрсэн їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслахыг зєвшєєрнє.

21.26. Бїхээгний хурд хязгаарлагч анхны байдалдаа буцах ажиллагааг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь бїхээгний хурд хязгаарлагч анхны

Page 30: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 30 -

байдалдаа орох хїртэл ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана. Дээрх тоноглол нь лифтийг машины єрєєнєєс ажиллуулж бїхээг, эсрэг ачааг баригчаас суллах їед алгасан залгагддагаар хийгдсэн байна.

21.27. Бїхээгний орой дээрх, машины єрєєний болон лифтийг зогсоох салгуур нь эргээд зєвхєн гараар залгагддаг байна. Дээрх салгуур ажилласнаар цуглуулах удирдлагатай лифтний дуудахаас бусад бїх тушаалыг хїчингїй болгоно. Лифт зогссоны дараа уг тоноглолыг залгаад дахин тушаал єгсний дараа лифт хєдєлгєєнд орно.

21.28. Бїхээгний баригчийн ажиллагааг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь баригч барьсан їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана.

21.29. Татлага сунах буюу тасрахыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь татлага сунах буюу тасрах їед цахилгаан хэлхээг таслана.

21.30. Хурд хязгаарлагчын татлага сунах буюу тасрахыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь татлага тогтоосон хэмжээнээс илїї сунах буюу тасрах їед цахилгаан хэлхээг таслана.

21.31. Тэнцїїлэгч татлаганы чангалагчын огцом хєдєлгєєнийг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь огцом хєдєлгєєнийг хязгаарлах тєхєєрємжийн ажиллах їед цахилгаан хэлхээг таслана.

21.32. Бїхээгийг гараар шилжїїлэх гар бариулын байрлалыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь бариул эргїїлэгт /єргїїр/ угсраатай їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана.

21.33. Шахуургат зєєлєвч тулгуур анхны байдалдаа ирсэн байдлыг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь зєєлєвч тулгуур анхны байдалдаа ирэхээс 0.05м-ээс их зайд байгаа їед ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг таслана.

21.34. Худагт байрлах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь цахилгаан хэлхээг гараар таслах ба єєрєє буцдаггїй байна.

21.35. Блокийн єрєєнд байрлах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь цахилгаан хэлхээг гараар таслах ба єєрєє буцдаггїй байна.

21.36. Машины єрєєгїй лифтийн засвар їйлчилгээ хийх зориулалтын тусгай тавцанг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь уг тавцан ажлын бус байдлаас гаргах їед цахилгаан хэлхээг таслана.

21.37. Байрлал тїгжих тєхєєрємжийг хянах ослоос хамгаалах хэрэгсэл нь уг тєхєєрємж ажиллах їед цахилгаан хэлхээг таслана.

21.38. Электрон эд анги бїхий ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээ нь їйлдвэрийн лабораторид туршигдсан байна.

22. ЦАХИЛГААНЫ УТАС

22.1. Нэг лифтний хүчний, удирдлагын, гэрэлтүүлгийн, дохиоллын хэлхээний хөндийрүүлэгчтэй утсуудыг тэдний хүчдэл нь 460В-оос ихгүй буюу бүх утасны хөндийрүүлэгч нь хамгийн их хїчдэлд тооцоологдож хийгдсэн байвал тэдгээрийг нэг багцаар буюу нэг дан хоолойд сүвлэн угсарч болно.

22.2. Цахилгаан машин ба аппаратад холбох төгсгөвч нь тухайн утас, кабелийн хэлбэр, хөндлөн огтлолд тохирсон байна. Хэрэв їндсэн салгуурыг салгасны дараа зарим тєгсєвч дээр цахилгааны хїчдэл байдаг бол тэдгээрийг бусад хїчдэлгїй утаснаас тусгаарласан байхаас гадна хїчдэл нь 50В-оос их бол тїїний дээр тусгай тэмдэглэл хийсэн байна.

22.3. Лифтийн цахилгаан тоноглол нь їйлчилгээ, тохируулга хийхэд зориулагдсан, стандартын шаардлагыг хангасан, цахилгааны схемийн дагуу хийгдсэн таних тэмдэг, тэмдэглэлтэй байна. Гал хамгаалагчийн тєрєл, їзїїлэлтийг тїїний дээр болон гэрнийх нь гадна талд бичсэн байна. Утасны тэмдэглэгээнд тїїний єнгийг ашиглахыг зєвшєєрнє.

22.4. Утаснуудын бїрээс нь холбогдож байгаа тєгсєвч, тоноглолын их биед бїрэн орж залгагдах, эсвэл тусгай нягтруулагчийн тусламжтайгаар холбогдоно.

Page 31: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 31 -

22.5. Лифтийн битїї хэсгийн дотуур явж буй утас нь тїїний ажиллагааны явцад гэмтэж болзошгїй нєхцєлд тїїнд тусгай хамгаалалт хийж єгнє.

22.6. Ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээг ашиглалтын явцад тїїнд тусгай багаж, аппарат залгах зориулалтаар хийсэн бол тїїнийг буруу залгах боломжгїй байдлаар хийнэ.

23. ГЭРЭЛТЇЇЛЭГ БА ТЭЖЭЭЛИЙН ЗАЛГУУР

23.1. Бүхээг, хонгил, хонгилын худаг, машины ба блокийн өрөө, түүнд орох гарц, зогсоолын талбайнууд нь байнгын цахилгаан гэрэлтүүлэгтэй байх ба унтраалга нь автомат буюу гар ажиллагаатай байж болно.

23.2. Гадна байгаа гэрэлтүүлгээр хонгилын дотор талыг бүрэн гэрэлтүүлэх бололцоотой шилэн болон торон хашлагатай хонгилд гэрэлтүүлэг тавих шаардлагагүй. Бүхээг болон бусад төхөөрөмжүүдийн гэрэлтїїлэг, гар багаж залгах залгуурыг барилгын цахилгаан сүлжээнээс тэжээж болно.

23.3. Бїхээгний гар унтраалга, тїїний орой дээрх залгуурыг шаардлагатай гэж їзвэл машины єрєєнд байрлуулж болно. Нэг машины єрєєтэй хэд хэдэн лифтний бїхээгний гар унтраалга лифт бїрийн ойролцоо байрласан байна.

23.4. Гэрэлтүүлэг нь дараах хэмжээтэй байна: ­ Машины өрөө нь тїїний шалны тївшинд 200Лк-аас багагїй. ­ Блокийн єрєєний блок дээр 100Лк-аас багагїй. ­ Засвар, їйлчилгээ хийх зориулалтын талбайд 200Лк-аас багагїй. ­ Удирдлагын тєхєєрємжид 100Лк-аас багагїй. ­ Машины єрєєгїй лифтэнд тїїнийг орлох шїїгээний орчимд 200Лк-

аас багагїй. ­ Бїхээгт тїїний шалны тївшинд 50Лк-аас багаїй. ­ Давхрын талбайнуудад тїїний шалны тївшинд 50Лк-аас багагїй. ­ Хонгилд тїїний хаалга хаалттай байх нєхцєлд 50Лк /100ватт/ -аас

багагїй. ­ Захын гэрлїїд нь хонгилын дээд доод цэгээс 0.5м-ээс ихгїй зайд

байрлана. ­ Бїхээгийн орой дээр 200вт-аас доошгїй чадалтай гэрэлтїїлэг хийнэ.

23.5. Бїхээгний гэрэлтїїлэг нь 2-оос доошгїй, зэрэгцээ холболт бїхий чийдэнтэй байна.

23.6. Цахилгаан тасарсан їед бїхээгт 1Вт-ын чийдэнг 1 цагийн хугацаанд асааж чадах зай хураагуураар тэжээгддэг гэрэл автоматаар асдаг байвал зохино.

23.7. Бїхээгийг ачаалах їед тїїний чийдэн гэмтэхээргїй хамгаалагдсан байна.

23.8. Хөдөлгөөнт шалтай лифтийн бүхээгийн гэрэл нь хонгилын хаалга нээгдэхэд асаж, бүхээгээс бүх зорчигчид гарч хонгилын хаалга хаагдмагц 5 секундын дараа автоматаар унтарч байхаар хийхийг зөвшөөрнө.

23.9. Машины ба блокийн өрөө, худаг, бүхээгийн орой дээр ба доор 42 В-оос дээшгүй хүчдэлтэй зөөврийн гэрэл залгах зориулалттай 1-ээс доошгүй залгуур байрлуулна.

23.10. Цахилгаан багаж залгах залгуурын хїчдэл 250В-оос ихгїй байна.

24. БЇХЭЭГИЙН ДААЦ, БАГТААМЖ

24.1. Лифтийн бїхээгийн шалны ашигтай талбайг даацаас нь хамааруулж 2 дугаар хїснэгтэд нийцїїлж сонгон авна..

Page 32: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 32 -

2 дугаар хїснэгт

Лиф- тийн даац,

кг

Бїхээгийн шалны ашигтай талбай, м²-аас

илїїгїй

Лиф- тийн даац,

кг

Бїхээгийн шалны ашигтай талбай, м²–аас

илїїгїй

Лиф- тийн даац,

кг

Бїхээгийн шалны ашигтай талбай, м²-аас

илїїгїй

100 0.37 675 1.75 1200 2.80 180 0.58 750 1.9 1250 2.90 225 0.7 800 2.00 1275 2.95 300 0.9 825 2.05 1350 3.1 375 1.10 900 2.20 1425 3.25 400 1.17 975 2.35 1500 3.40 450 1.3 1000 2.40 1600 3.56 525 1.45 1050 2.50 2000 4.20 600 1.6 1125 2.65 2500 5.0 630 1.66

Лифтийн даац нь 2500 кг –аас дээш бол нэмэгдсэн 100 кг бїрт бїхээгийн ашигтай талбайг 0.16 м²-аар нэмэгдїїлнэ.

Даацын завсрын хэмжээст тїїнд ноогдох талбайг даацаас хамааруулсан шугаман харьцаагаар тодорхойлно.

24.2. Лифтийн бїхээгийн багтаамж, даацыг тогтооход нэг хїний жин 75кг байхаар бодож тооцно.

24.3. Лифтийн бїхээгийн шалны ашигтай талбайг энэ дїрмийн 24.1-д заасан хэмжээнээс дор дурдсан нєхцєл бїрдсэн тохиолдолд ихэсгэхийг зєвшєєрнє: 

­ Бїхээгийн ачаа нь даацаас 10% буюу тїїнээс дээш байгаа нєхцєлд бїхээг доторхи удирдах товчлуураар лифтийг явуулах боломжгїй байх. 

­ Лифтийн даац 25 хїртэл хувиар илїї ачаалагдсан їед тїїнийг машины єрєєнєєс удирдаж ажиллуулж болдог байх. 

­ Бїхээг нь хэт ачааллыг мэдрэх дохиоллын тєхєєрємжтэй байх. ­ Шингэний дамжуулгат лифтээс бусад бїх лифтэд энэхїї

нэмэгдїїлсэн ачааны жин нь лифтийн ачаа даацыг 2 дахин нэмэгдїїлснээс багагїй байх.

Лифтийн хийц хэсгийн бат бэх нь дор дурдсан тохиолдолд їїсэх нэмэлт ачааллыг даахаар тооцоологдсон байх. 

­ Хурдны дээд хязгаараар тохируулагдсан хурд хязгаарлагч ажиллахад бїхээг баригчийн їйлчлэлээр чиглїїлэгчийг зуурч зогсох їед, тїїнчлэн бїхээг хэвийн хурдаас 15%-иар хэтэрсэн хурдаар тулгуур дээр суух їед їїсэх ачааллыг даахаар тооцоологдсон байх. 

­ Лифтийн хийц хэсгийн бат бэхийн тооцоо нь бїхээг баригчийн їйлчлэлээр чиглїїлэгчид зуурч зогсох, тулгуур дээр суух їед бїхээгийн шалны талбайд жигд байрлуулсан ачаа нь бїхээг дотор хєдєлж шилжих боломжгїй, тїїнчлэн баригчийн їйлчлэлээр бїхээг зогсох їед ган татлага тасрахгїй байхаар хийгдсэн байх.

24.4. Лифтийн бїхээгийн шалны ашигтай талбай нь энэ дїрмийн 24.1-д заасан хэмжээнд хїрээгїй, бїхээгтээ тусгай нэмэлт хаалгатай лифтэнд энэ дїрмийн 24.3-д заагдсан шаардлагууд хамаарахгїй.

24.5. Лифтийн хийц хэсгийн тооцоог хийхдээ їйлдвэрийн дотоод зєєврийн /авто ачигч, цахилгаан кар г.м/ хэрэгслийг ачаатай нь зєєвєрлєдєг зориулалттай лифтийн бїхээгт тийм тээврийн хэрэгсэл орох /гарах/ їед їїсэх динамик ачааллыг оролцуулан тооцно.

Page 33: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 33 -

25. ЛИФТИЙГ ЇЙЛДВЭРЛЭХ, АШИГЛАХ ЗЄВШЄЄРЄЛ ОЛГОХ

25.1. Лифтийн загвар хийцэд туршилт хийгээд тэнцсэн нєхцєлд энэ дїрмийн шаардлагыг хангасан тухай туршилт явуулах эрх бїхий байгууллагын дїгнэлтийг їндэслэн їйлдвэрлэгч болон нийлїїлэгч байгууллагаар лифтийг їйлдвэрлэх хэрэглэх зєвшєєрлийг Барилгын асуудал эрхэлсэн Тєрийн захиргааны тєв байгууллагаас олгоно.

25.2. Энэ дїрмийн шаардлагыг хангасан баталгаа бїхий эд хэсгїїдээс иж бїрдэл болгон нийлїїлдэг їйлдвэрт энэхїї зєвшєєрлийг олгож болно.

25.3. Зєвшєєрлийг нэг лифтэнд эсвэл ижил тєрлийн олон лифтэнд олгож болно.

25.4. Ижил материалаар нэг зураг, технологиор їйлдвэрлэгдсэн лифтїїдэд нэг зєвшєєрєл олгож болно.

25.5. Лифтийг хїлээн авах туршилт хийхийн тулд єргєдєл гаргагч нь дараах материалыг бїрдїїлж мэргэжлийн хяналтын байгууллагад єгнє: 

­ Лифт їйлдвэрлэх техникийн даалгавар. ­ Лифтийн загварыг турших программ, аргачлал. ­ Туршилтын загварыг бэлтгэх техникийн нєхцєл. ­ Їйлдвэрийн урьдчилсан туршилтын дїн бїхий протокол. ­ Лифтийг угсрах заавар.

Дараах агуулга бїхий ашиглалтын заавар байна: ­ Лифтийг магадлан турших аргачлал. ­ Лифтийг ашиглах нєхцєлд тавигдах шаардлага, засвар, техникийн

їйлчилгээ, техникийн оношлол хийх журам. ­ Лифт гацсан їед тїїнээс зорчигчийг гаргах аргачлал. ­ Тїргэн элэгддэг эд ангийн жагсаалт. ­ Паспортын загвар. ­ Лифтийг угсрах зураг. ­ Элементїїдийн тайлбар бїхий цахилгааны схем, цахилгааны

холболтын схем. 25.6. Мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас дээрх бичиг баримтыг шалгасны

їндсэн дээр лифтэнд їйлдвэрлэлийн туршилт хийх талаар шийдвэр гаргана. 25.7. Туршилт хийх шийдвэр гарсан нєхцєлд єргєдєл гаргагч туршилт хийх

комиссыг тушаалаар томилно. Комиссын бїрэлдэхїїнд мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас улсын байцаагч оролцоно.

25.8. Туршилтыг лифт їйлдвэрлэсэн газар нь эрх бїхий байгууллагаар зєвшєєрєгдсєн туршилтын стенд дээр гїйцэтгэнэ. Мэргэжлийн хяналтын байгууллагатай зєвшилцсєний їндсэн дээр лифтийг угсрах газар нь туршиж болно.

25.9. Туршилтын їр дїнд акт їйлдэнэ. Энэ дїрмийн шаардлагад нийцээгїй їр дїн гарсан нєхцєлд нэмж гїйцэтгэх ажлын даалгавар єгєгдєнє.

25.10. Гадаад орноос лифтийг импортлон оруулж, ашиглахдаа мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас зєвшєєрєл авах ба техникийн бичиг баримтыг нь Монгол хэл дээр орчуулсан байна.

25.11. Мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас зєвшєєрєл авсан лифтэнд ашиглалтын явцад ашиглагч, їйлчлїїлэгч болон бусад хїмїїсийн аюулгїйн нєхцлийг хангаагїй зєрчил илэрсэн нєхцєлд тїїний їйл ажиллагааг мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас зогсоох эрхтэй.

Їйлдвэрлэсэн буюу угсарсан байгууллага нь уг зєрчлийг арилгасны дараа уг лифтийг ашиглах зєвшєєрлийг сэргээн олгоно.

25.12. Лифтийн ослоос хамгаалах хэрэгсэл болон зарим эд хэсгийг єєрчилсний дараа тїїнийг хэрэглэх зєвшєєрлийг дахин авах ба энэ їед тухайн єєрчилсєн хэсэгт хэсэгчилсэн туршилт хийж болно.

26. ЛИФТИЙГ БЇРТГЭХ АШИГЛАЛТАНД ОРУУЛАХ

Page 34: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 34 -

26.1. Шинээр угсарсан лифт бїрийг ашиглалтад оруулахын ємнє. мэргэжлийн хяналтын байгууллагад бїртгїїлсэн байх ёстой.

26.2. Лифтийн угсралт, тохируулга хийгдсэний дараа тїїнд техникийн бїрэн магадлал хийнэ.

Техникийн бїрэн магадлалын шаардлагыг хангаж чадаагїй нєхцєлд гарсан зєрчлийг холбогдох байгууллагаар нь арилгуулаад дахин магдлал хийнэ.

26.3. Лифт эзэмших байгууллага нь энэ дїрмийн 29.6; 29.8-д заасан баримт бичиг бїрдсэн їед лифтийг ашиглалтанд хїлээн авах дараах бїрэлдэхїїнтэй комиссыг томилно: 

­ Лифт эзэмшигч байгууллагын тєлєєлєгч, комиссын дарга. ­ Захиалагчийн тєлєєлєгч /Барилгын зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгч/ ­ Лифт угсарсан, шинэчлэл хийсэн байгууллагын тєлєєлєгч. ­ Лифтийн засвар, техник їйлчилгээний ажлыг хариуцагч буюу гэрээт

мэргэжлийн байгууллагын тєлєєлєгч. ­ Барилгын байгууллагын тєлєєлєгч. ­ Мэргэжлийн хяналтын улсын байцаагч.

26.4. Комиссын дарга нь лифт хїлээн авах комиссын ажиллах хугацааг 5 хоногийн ємнє мэдэгдэнэ.

26.5. Лифтийг барилга хїлээж авах улсын комисс ажиллах їед зэрэг хїлээн авах нєхцєлд дээрх комисс нь улсын комиссын дэргэд салбар комисс хэлбэрээр байгуулагдан ажиллаж болно.

26.6. Лифтийг хїлээн авах комиссын дарга нь комиссын бїрэлдэхїїнд дараах бичиг, баримтыг танилцуулна: 

­ 29.6; 29.8-д заасан баримтууд. ­ Лифтчинг томилсон тушаал, лифтчиний мэргэжлийн їнэмлэх. ­ Лифтийн засвар їйлчилгээг хийх мэргэжлийн хїнийг томилсон

шийдвэр энэ талаар мэргэжлийн байгууллагатай хийсэн гэрээ. ­ Лифтийн ашиглалт хариуцагчийг томилсон тушаал.

26.7. Комисс нь лифтэнд їзлэг, шалгалт хийнэ. Їзлэг шалгалтын дїнг їндэслэж комисс 4 дїгээр хавсралтын дагуу “ Лифтийг ашиглалтад хїлээн авах “ акт їйлдэж, техникийн бэлэн байдлын актын хамт тухайн лифтийн паспортад хавсаргана.

26.8. Дїрмийн 26.11-д заасан зєрчлїїд илэрсэн тохиолдолд комисс, лифтийг ашиглалтад оруулахыг хориглосон їндэслэлїїдийг тусгасан дїгнэлт баримт їйлдэж эзэмшигчид єгнє.

26.9. Лифтийг хїлээж авах комиссын ба техникийн бэлэн байдлын актыг їндэслэн улсын байцаагч шинээр угсарсан лифтийг улсын бїртгэлд авах буюу шинэчлэл хийгдсэн лифтийн бїртгэлийг шинэчилсний їндсэн дээр паспортад тухайн лифтийг ашиглалтад оруулахыг зєвшєєрсєн тухай ба дараагийн ээлжит магадлал хийх хугацааг тогтоож тэмдэглэл хийнэ.

26.10. Лифтийг ашиглалтад оруулах зєвшєєрєл олгох, бїртгэхдээ улсын байцаагч єєрийн нэр, гарын їсгийг бичиж тэмдэг дарсан байна.

26.11. Техникийн магадлал, їзлэг, шалгалтаар доорхи зєрчил илэрсэн нєхцєлд лифтийг ашиглалтад оруулахыг хориглоно: 

­ Техникийн магадлал, їзлэг, шалгалтын їед арилгаж болохгїй, лифтийн ашиглалтын аюулгїй ажиллагаанд нєлєєлєх гэмтлїїд илэрсэн 

­ Лифтийн ашиглалт хариуцагч томилогдоогїй. ­ Лифтийн засвар, техникийн їйлчилгээ хийх ажлыг зохион байгуулах

хариуцагч томилогдоогїй буюу энэ талаар мэргэжлийн байгууллагатай гэрээ байгуулаагїй. 

­ Мэргэжлийн їйлчлэгч ажилчин байхгїй.

27. ЛИФТИЙН АШИГЛАЛТ

Page 35: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 35 -

27.1. Лифт эзэмшигч нь тїїний ажиллагаанд хяналт тавьж, засвар, їйлчилгээг тогтмол хийх зохион байгуулалтын арга хэмжээ авах замаар лифтийн бїрэн бїтэн байдал, аюулгїй ажиллагааг хангах ёстой. Їїний тулд: 

­ Хууль эрх зїйн акт, їйлдвэрлэлийн аюулгїй ажиллагаа, техникийн нормыг мєрдєх. 

­ Лифт ашиглахад шаардагдах боловсон хїчнийг бїрдїїлэх. ­ Мэргэжил, эрїїл мэндийн хувьд зохих буй шаардлага хангасан хїн

ажиллуулах. ­ Їйлдвэрлэлийн аюулгїй ажиллагааны талаар ажилчдыг тогтоосон

хугацаанд нь мэргэжил дээшлїїлж, шалгаж байх. ­ Лифт ашиглахтай холбоотой хууль, дїрэм, бусад эрх зїйн акт

баримтуудаар ажиллагсдыг хангасан байх. ­ Їйлдвэрлэлийн аюулгїй ажиллагааг мєрдїїлэх хяналтыг бий

болгох. ­ Тогтоосон хугацаанд нь лифтийг оношлол, магадлалд оруулдаг,

ашиглалтаас хасдаг байх. ­ Лифтийн ажлын байранд гадны хїн оруулдаггїй байх ­ Улсын байцаагч болон Барилгын зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгчийн

бїрэн эрхийнхээ хїрээнд тавьсан шаардлагыг биелїїлэх. ­ Осол аваар гарч болзошгїй їед улсын байцаагчийн шаардлагаар

буюу єєрєє лифтийн ашиглалтыг зогсоож байх. ­ Осол аваар гарсан їед тїїний їр дагаварыг арилгах, шалтгааныг

тогтооход оролцох, гарсан зєрчлийг арилгах. ­ Лифт ашиглалтын талаарх зєрчил, їїсэх шалтгаанд дїн шинжилгээ

хийж гарах шалтгааныг арилгах. ­ Лифтийн ашиглалтын їед ажилчдын амь нас, эрїїл мэндийг

хамгаалах арга хэмжээ авах. ­ Осол аваар гарсан їед холбогдох газруудад цаг тухайд нь мэдэгдэж

байх. ­ Лифтэнд гарсан осол, аваарийн бїртгэлтэй байх. ­ Мэргэжлийн хяналтын байгууллагад гарсан осол, аваар, зєрчил

тэдний гарсан шалтгаан, авсан арга хэмжээний талаар мэдээлдэг байх.

27.2. Лифтийн ашиглалт, аюулгїй ажиллагааны байдалд тавих хяналтыг улсын хяналтын байгууллага, улсын байцаагч хэрэгжїїлнэ.

27.3. Їзлэг, шалгалтын дїнг тухайн лифтийн паспортад бичих бєгєєд шаардлагатай їед холбогдох албан тушаалтан, аж ахуйн нэгж, байгууллагад албан шаардлага єгч, зєрчил дутагдлыг арилгуулна.

27.4. Лифт эзэмшигч нь зєрчлийг арилгасан тохиолдолд энэ тухайгаа улсын хяналтын байгууллагад бичгээр мэдэгдэнэ.

27.5. Лифтэнд тавих їйлдвэрлэлийн хяналтын журмыг байгууллагын удирдлага боловсруулж мэргэжлийн хяналтын байгууллага, Барилгын зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгч талуудтай зєвшилцєн батална.

27.6. Лифтийн бїхээгт буюу їндсэн зогсоолын талбайд: ­ Лифт ашиглах заавар. ­ Аваарийн алба буюу їйлчлэгч ажилчидтай холбоо барих утасны

дугаар бїхий пайз хадна. 27.7. Лифтийг єєр эзэмшигч буюу тїрээслэгчид шилжїїлэх нєхцєлд

паспортыг хамт шилжїїлнэ. 27.8. Лифтийн шинэ эзэмшигч буюу тїрээслэгч нь лифтийн ашиглалтыг энэ

дїрмийн дагуу зохион байгуулж мэргэжлийн хяналтын байгууллагад мэдэгдэнэ. 27.9. Лифт эзэмшигч, ашиглагч байгууллагын удирдлага дараахь їїрэгтэй: 

­ Лифтийг ашиглалтад оруулсны дараа ээлжит техникийн магадлалыг 12 сар тутамд нэгээс доошгїй удаа хийлгэнэ. Їїний тулд дурьдсан

Page 36: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 36 -

хугацаанд техникийн магадлал хийлгэх бэлтгэл ажлыг / лифтчид, засвар їйлчилгээ болон ашиглалт хариуцагч нарыг бэлэн байдалд байлгах / ханган эрх бїхий байгууллагад мэдэгдэн гїйцэтгїїлнэ. 

­ Ээлжит техникийн магадлал хийлгэхийн ємнє лифтэндээ урсгал засвар хийлгэсэн байвал зохино. 

­ Лифт эзэмшигч байгууллага нь лифтээ техникийн магадлалд оруулснаар лифтнийхээ техникийн байдал, засвар їйлчилгээ хийдэг байгууллага хїмїїсийн ажлын чанарын талаар мэдэж аваад цаашид ямар засвар, їйлчилгээ хийх шаардлагатай, ямар сэлбэг нєєцєлж байх хэрэгтэй болохыг тогтоолгож авна.

Лифтийг хїлээн авсан єдрєєс эхлэн техникийн паспортыг хєтєлж эхлэнэ. Ингэснээр лифтийн ашиглагдаж эхэлсэн єдрєєс эхэлж тїїний тухай тїїх нь бичигдэж, техникийн байдлыг тодорхойлох, санхїїгийн хувьд зарцуулсан зардлыг тооцох, аливаа осол аваарь гарсан нєхцєлд тїїний хариуцлагыг хїлээх этгээдийг тогтооход чухал баримт болдог бєгєєд їїний тулд дараах ажлуудыг хийнэ: 

­ Лифтийн засвар, їйлчилгээний ажлыг хариуцан гїйцэтгэгч, ашиглалт хариуцагчийг томилсон тушаалын дугаар, он, сар, єдєр, овог нэр, албан тушаалыг лифт бїрийн паспорт дээр бичиж гарын їсгийг зуруулна. 

­ Лифтийн засвар ба техник їйлчилгээний ажлыг хариуцах мэргэжлийн хїнгїй тохиолдолд мэргэжлийн байгууллагаар гүйцэтгүүлэх гэрээ байгуулан паспортод тэмдэглэнэ. 

­ Лифтэнд засвар, техникийн їйлчилгээ, магадлал хийх бїрд паспортонд хийсэн ажлыг дэлгэрэнгїй бичиж, гїйцэтгэсэн хїнээр гарын їсэг зуруулна.

Лифт эзэмшигч нь тїїний засвар, техникийн їйлчилгээг мэргэжлийн байгууллагаар гїйцэтгїїлэх тохиолдолд энэ дїрмийн шаардлагын дагуу эрх, їїргийг тусгасан гэрээтэй ажиллана. Гэрээнд дараах зїйлийг заавал тусгасан байна: 

­ Хоёр талын гэрээгээр хїлээх эрх, їїрэг, гэрээний їїргээ биелїїлээгїй нєхцєлд харилцан хїлээх хариуцлага. 

­ Гїйцэтгэх ажлын хэмжээ, чанар, ажлын чанарыг хянах хэлбэр, гарсан маргааныг шийдвэрлэх тухай. 

­ Ажлын гїйцэтгэлийг хїлээж авах журам. ­ Гэрээнд лифтийн засвар, їйлчилгээ хийх мэргэжлийн байгууллагын

тусгай зєвшєєрлийн гэрчилгээний хуулбарыг хавсаргана. ­ Мэргэжлийн їнэмлэх бїхий лифтчин, диспетчер, цахилгаан

механикч нарыг ажилд авч тэдэнд ажил їїргийн заавар єгч, бусад холбогдох дїрэм журмаар ханган ажиллах. 

­ Машины єрєєнд лифтийн цахилгааны схем, тосолгооны картын самбар хийж тавих. 

­ Улсын байцаагч болон барилгын зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгчээс єгсєн албан шаардлагыг тогтоогдсон хугацаанд нь биелїїлж, биелэлтийг албан бичгээр гаргаж єгєх, лифтийг ажиллуулахыг хориглосон нєхцєлд зєвхєн улсын байцаагч болон мэргэжлийн хяналтын байгууллагын зєвшєєрлєєр ажиллуулах.

27.10. Лифтийн ашиглалт хариуцагчийг байгууллагын даргын тушаалаар томилно. Энэ албан тушаалтан нь лифтийн цахилгаан-механикч эсвэл цахилгааны буюу механикч инженер мэргэжилтэй хїн байна. Тухайн байгууллагад ийм мэргэжлийн хїн байхгїй нєхцєлд байгууллагын дарга байна.

27.11. Лифтийн ашиглалт хариуцагч нь дараах зїйлсийг мэддэг байвал зохино. 

­ ”Лифтийг тєхєєрємжлєх аюулгїй ашиглах дїрэм”, “Цахилгаан байгууламжийн дїрэм” /БД 43-101-03/ , “Захиргааны хариуцлагын

Page 37: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 37 -

тухай “, “Тєрийн хяналт шалгалтын тухай”,”Барилгын тухай”, “Хєдєлмєрийн аюулгїй байдал, эрїїл ахуйн тухай” Монгол Улсын хууль тогтоомж, холбогдох дїрэм, журам. 

­ Лифтчин, диспетчер, цахилгаан механикч, ашиглалт хариуцагчийн ажил їїргийн хуваар. 

­ Єєрийн байгууллагад ашиглагддаг лифтийн ерєнхий бїтэц, ажиллах зарчим, техникийн їндсэн їзїїлэлт. 

­ Лифтийн техникийн їйлчилгээ, магадлалаар хийгдэх ажил, тїїний ажлын чанарыг шалгах, хїлээн авах ажил.

27.12. Лифтийн ашиглалт хариуцагч нь дараах їїрэгтэй: ­ Лифтийн техникийн паспортыг хєтєлж, лифтэнд засвар, їйлчилгээ

хийх бїрд хийгдсэн ажлыг дэлгэрэнгїй бичїїлж гїйцэтгэсэн хїнээр нь гарын їсэг зуруулж, лифтэнд гарч болох аливаа осол, эвдрэл гэмтлийг хариуцах эзнийг тогтоох баримт, нотолгоог бїрдїїлэх ажлыг зохион байгуулах. 

­ Лифтчин механикуудад ажил їїргийн, аюулгїй ажиллагааны зааварчилга єгч холбогдох дїрэм, журмын мєрдєлтєд хяналт тавих. 

­ Лифтчин, диспетчер, цахилгаан механик зэрэг хїмїїсийг дїрмийн дагуу давтан сургалтанд хамруулж, мэргэжлийн комиссоор шалгуулан їнэмлэхэд нь тэмдэглэл хийлгэх. 

­ Лифтийн засвар, техникийн їйлчилгээг мэргэжлийн байгууллагатай гэрээ байгуулан гїйцэтгїїлдэг тохиолдолд тэд гэрээт їїргээ хэрхэн биелїїлж байгаад хяналт тавих. 

­ Ээлжит техникийн магадлал хийлгэх бэлтгэлийг хангаж, тїїнийг хугацаандаа чанартай хийлгэх ажлыг зохион байгуулж, єєрєє тэр ажилд байлцана. 

­ Мэргэжлийн їнэмлэхгїй, давтан шалгалт єгєєгїй лифтчин, зєвшєєрлийн гэрчилгээгїй буюу зєвшєєрлийн хугацаа нь дууссан механик, мэргэжлийн байгууллагаар лифтэнд аливаа ажил їйлчилгээ хийлгэхгїй байх. 

­ Лифтэнд осол гарсан нєхцєлд осолдогчид яаралтай эмнэлгийн тусламж їзїїлэн 24 цагийн дотор мэргэжлийн хяналтын болон зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгчид мэдэгдэж холбогдох хїмїїсийг иртэл ослын байдлыг хэвээр байлгах. 

­ Машины єрєєний болон хонгилын гэрэлтїїлгийн бїрэн байдал, давхруудад лифт ашиглах заавар байгаа эсэх, машины тасалгааны цоож тїгжээний найдвартай байдалд онцгой анхаарах. 

­ Улсын байцаагч болон барилгын зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгчээс єгсєн албан шаардлагыг дурьдсан хугацаанд нь гїйцэтгэж хариуг албан бичгээр мэдэгдэж байх ажлыг зохион байгуулах. 

­ Лифтэнд гадны байгууллагаар хийлгэсэн ажлыг шалган хїлээж авах, эвдрэл гэмтлийн акт тогтоох комиссыг ахлан ажиллаж холбогдох бичиг баримтыг їйлдэх. 

­ Лифтчин, диспетчер, цахилгаан механикууд ажиллах журмаа зєрчсєн нєхцєлд арга хэмжээ авах, арга хэмжээ авахуулах, талаар холбогдох албан тушаалтанд уламжлах. 

­ Лифтийн засвар, техникийн їйлчилгээг гэрээгээр гїйцэтгэх мэргэжлийн байгууллага нь їїргээ биелїїлэх чадвар, боломжоор дутагдалтай байгаа нєхцєлд мэргэжлийн хяналтын газарт мэдэгдэх. 

­ Осол аваар гарч болохоор гэмтэл, доголдолтой лифтийг засаж хэвийн болгох хїртэл нь ажиллуулахгїй байх.

27.13. Лифтчинээр 18 насанд хїрсэн эмчийн їзлэгт орсон эрїїл мэндийн шаардлага хангасан хїмїїсийг авч ажиллуулна.

Page 38: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 38 -

27.14. Лифтчидийн мэдлэг, дадлагыг эзэмшигч байгууллагаас зохион байгуулсан мэргэжлийн комисс жил бїр шалгаж мэргэжлийн їнэмлэхэд нь тэмдэглэл хийнэ.

27.15. Лифтчин дараах зохих зїйлсийг мэддэг байх шаардлагатай. ­ Ажиллаж байгаа лифтийнхээ бїтэц зохион байгуулалт. ­ Удирдлагын системийн зорилго ба тїїнийг зєв ажиллуулах арга. ­ Ослоос хамгаалах хэрэгслийн байрлал ба тїїний ач холбогдол,

хаалганы цоож, хаалга, шалны доорхи авалцаа, баригч, тєгсгєлийн унтраалга, хурд хязгаарлагчын ажиллагаа. 

­ Дохионы зориулалт. 27.16. Лифтчинд хориглох зїйлїїд: 

­ Ажлын цагт лифтийг эзэнгїй орхих. ­ Ганцаараа хонгилын худагт орох, бїхээгийн орой дээр гарах ба тїїн

дээр ямар нэгэн зїйл хадгалах. ­ Хонгил, бїхээгийн хаалга онгорхой їед лифтийг зогсоолын

талбайгаас явуулах. ­ Машины єрєєг онгорхой орхих.

27.17. Лифтчин лифтэнд тохиолдсон гэмтлийн тухай лифтийн ашиглалт хариуцагч, цахилгаан-механикчид мэдэгдэж гэмтлийг арилгатал лифтийг ажиллуулахгїй байх.

Лифтчин єєрийн дураар лифтийн эд ангийг оролдох, тохиолдсон гэмтлийг засварлахыг хориглоно.

27.18. Лифтэнд засвар, їйлчилгээ хийсний дараа зєвхєн тухайн лифтийг зассан цахилгаан-механикчийн зєвшєєрснєєр лифтийг ажилд оруулна.

27.19. Лифтчин лифтийг ажилд оруулахын ємнє ерєнхий залгуурыг залгаж машины єрєєг цоожлоод дараах зїйлийг шалгана: 

­ Хонгил, бїхээг болон зогсоолын талбайн гэрэлтїїлгїїд. ­ Хонгил, бїхээгийн цэвэрлэгээ, лифтийн бїрэн бїтэн байдал. ­ Дуут ба гэрлэн дохионы ажилтай эсэх. ­ Бїхээг їндсэн зогсоолын талбайд лифтийг ажиллуулах заавар

байгаа эсэх. ­ Хонгил, бїхээгийн хаалганы автомат цоож ажилтай эсэх. ­ Хонгил, бїхээгийн хаалганы ослоос хамгаалах хэрэгсэлийн

ажиллагааг шалгахдаа аль нэгэн хаалгыг онгорхой байлгаж удирдлагын аль ч товчлуурыг дарахад бїхээг нь хєдєлгєєнгїй байхыг магадлах. 

­ Дотроос удирдлагатай лифтэнд шалгалтыг бїхээг дотроос гїйцэтгэнэ. 

­ Гаднаас удирдлагатай лифтэнд шалгалтыг хоёр хїн гїйцэтгэнэ. ­ Їїний тулд нэг хїн удирдлагын аппаратын дэргэд, нєгєє нь

шалгагдаж байгаа хаалганд ажиглалт хийнэ. ­ Ослоос хамгаалах хэрэгсэлийн ажиллагааг шалгахын тулд хаалганы

самбар нэг бїрийг ээлж дараалан онгорхой байлгаж лифтэнд дуудлага єгнє. 

­ Дуудлаганд лифт хєдлєхгїй байх ёстой. ­ Бїхээг давхрын талбайгаас дээш доош 0.2 м-ээс илїїгїй зайд

ирэхэд бїхээгний хаалга цоожтой байх буюу онгойсон нєхцєлд бїхээгийг зогсоож байгаа эсэх. 

­ Ачааны болон эмнэлгийн їйлчлэгчтэй лифтын цоожийг бїхээг дотроос шалгана. 

­ Харин ачааны, бага ачааны їйлчлэгчгїй лифтийн шалгалтыг гадна талаас нь гїйцэтгэнэ. Цоожны ажиллагаатай эсэхийг бїх давхруудад шалгана. 

­ Шалны доорхи авалцаа ажилтай эсэх.

Page 39: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 39 - 

­ Шалан доорхи авалцааг шалгахдаа бїхээг дотор хїн байхад дуудлага авахгїй байхыг батлах ёстой. Шалан доорхи авалцааны шалгалтыг хоёр хїн гїйцэтгэнэ. Їїний тулд нэг хїн бїхээгдээ суугаад тїїнийг хагас давхар дээш явуулахад хоёр дахь хїн дороос дуудах товчлуурыг дарна. 

­ Гэрлэн дохионууд ажиллагаатай байгаа эсэх. ­ Дохионы ажиллагааг шалгахдаа хїн зєєврийн лифтэнд хаалга нь

онгорхой ба хаалттай мєн дотроо хїнтэй байвал “завгїй” гэдэг дохионы гэрэл асч байна. Харин ачааны лифтийн хонгилын хаалга онгорхой їед “завгїй” гэдэг дохионы гэрэл асч хаалгыг хаасан їед дохио асахгїй байна.

27.20. Лифтэнд їзлэг шалгалт хийж байхад гэмтэл илэрвэл “Лифт ажиллахгїй”, “засвартай” гэсэн анхааруулах бичээсийн аль нэгийг хонгилын хаалга бїрт єлгєж лифтийг зогсооно. Илэрсэн гэмтийн тухай лифтийн ашиглалт хариуцагч, цахилгааны механикч нарт даруй мэдэгдэх їїрэгтэй.

27.21. Хїн зєєврийн лифтийн ажлын їед лифтчин дараах ажлыг гїйцэтгэнэ: ­ Лифтийн даацыг хэтрїїлэхгїй байх. ­ 12 хїртэлх насны хїїхдийг хїргэж єгєх. ­ Насанд хїрэгсдийг тэдний хїсэлтээр хїргэж єгєх. ­ “Завгїй“ гэсэн гэрэл дохио ассан їед зорчигчдоор бїхээгийг дууддаг

товч даруулахгїй байх. ­ Хїїхдийн тэргийг бїхээгт оруулах, гаргахад хїїхдээ гар дээрээ авч

байхыг зєвлєх. ­ Бїхээг нь давхрын хооронд зогсвол зорчигчдоос єєрсдєє арга

хэмжээ авахаар оролдож болохгїйг сануулаад механикийг дуудах. 27.22. Ачааны лифтийн їйлчлэгч нар дараах ажлыг гїйцэтгэнэ: 

­ Бїхээгний даацыг тогтоосон хэмжээнээс хэтрїїлэхгїй байх. ­ арин ачигдсан ачааныхаа хїндийн жинг бїрэн тодорхойлж чадахгїйд

хїрвэл уг ачааг тээвэрлэх зєвшєєрлийг лифтийн ашиглалт хариуцагчаас авах ёстой. 

­ Гаднаас удирдлагатай лифтэнд ямар ч їед хїн суулгахыг хориглож хїн зорчиж байвал лифтийн ашиглалт хариуцагчид мэдэгдэх. 

­ Бїхээгийн давхраас дуудах їед бїхээг нь дугтрагдах доргих зэрэг ямар нэг зєрчил ажиглагдвал цаг тухайд нь лифтийн ашиглалт хариуцагчид мэдэгдэж зохих арга хэмжээ авахуулах. 

­ Ачаа тээвэрлэж байгаа їед бїхээг дотор їйлчлэгчээс гадна ачааг хїргэгчээс єєр хїн байхыг хориглох.

- Бїхээг нь давхруудын хооронд зогсвол їйлчлэгч нар нь гэмтлийн дохио єгєєд цахилгаан механикч ирэхийг хїлээнэ.

27.23. Доор дурьдсан гэмтэл тохиолдсон їед їйлчлэгч нар нь цахилгааны ерєнхий залгуурыг салгаж хїчдэлийг салган лифтийг зогсоож лифтийн ашиглалт хариуцагч буюу цахилгаан-механикчид мэдэгдэх їїрэгтэй: 

­ Хонгилын хаалга онгорхой ба бїхээг хїнтэй їед бїхээг хєдєлгєєнд орох. 

­ Дохиоллын гэрлїїд ажилгїй болсон. ­ Хєдєлгєєнт шалтай лифтийн бїхээгэнд хїн байгаа буюу бїх хїмїїс

гарч хаалга хаасан їед дохионы гэрэл асах. ­ Давхрын зогсоолд бїхээг ирээгїй байхад хонгилын хаалга гаднаас

онгойх. ­ Бїхээг ямарч удирдлагагїйгээр хєдєлгєєнд орох. ­ Лифтийн бїхээг нь дуудлага буюу тушаал єгсєн давхартаа зогсохгїй

байх. ­ Лифтийн цахилгааны дамжуулах утас, аппаратын хєндийрїїлэгч нь

муудсан /цахилгаан гїйдэл цохиж, хєндийрїїлэгч халж шатсанаас хиншїї гарах г.м/.

Page 40: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 40 - 

­ “Зогс” товчлуур эвдэрсэн. Мєн дээр дурьдсанаас гадна бїхээг хєдлєх їед хэвийн биш дуу, цохио гарах, тэнцїїлэгч чиглїїлэгчээс мултрах, давхрын талбайд жигд бус зогсох зэрэг гэмтэл илэрвэл.

27.24. Лифтчин лифтийн бїхээгэнд тавигдсан гэрлийн шил шатсан, шилийг солиход асахгїй байвал лифтийг зогсоож цахилгаанчинг дуудна.

27.25. Лифтчин ажил дууссаны дараа дараах ажлыг гїйцэтгэнэ: ­ Лифтээ ажил эхэлдэг їндсэн зогсоол буюу хянаж удирддаг тївшинд

зогсоох. ­ Бїхээг хоосон байгааг шалгаж їзэх / ажлын дараа бїхээгийг ачаатай

орхихыг хориглоно/. ­ Автомат удирдлагагїй бол бїхээгний гэрлийг єєрєє унтраах. ­ Бїхээгний хаалга автомат цоожгїй бол хонгилын хаалгыг цоожлох. ­ Машины єрєєний гэрлийг унтрааж цахилгааны ерєнхий залгуурыг

салгах. ­ Машины єрєєг цоожлоод тїлхїїрийг зохих журмаар жижїїрт

їлдээнэ. 27.26. Лифт ашиглалтын явцад дараах зїйлсийг хориглоно: 

­ Лифтийн машины ба блокийн єрєє, хонгилд тїїний ашиглалтад хамаарахгїй бусад зїйл хадгалах. 

­ Эмнэлгийн /євчтєний/ болон дотор удирдлагатай ачааны лифтээр зєвхєн лифтчин їйлчлэгчтэйгээр хїн, ачаа зєєвєрлєх. 

­ Ачааны лифтээр хїн ба ачааг хамт зєєвєрлєхийг. Харин ачааг дагалдагч хїн ба лифтчин нь ачаатай хамт байж болно. 

­ Гадны удирдлагатай лифтээр хїн зєєвєрлєхийг. ­ Лифтээр тэсрэх аюултай, химийн ба цацраг идэвхит ачаа зєєх

тохиолдолд лифт ашиглагч байгууллага нь мэргэжлийн хяналтын байгууллагын зєвшєєрлийг авах ба ачааг дагалдагч ажилчны аюулгїй байдал, лифтийн тоног тєхєєрємжийг гэмтээхгїй байх арга хэмжээ авна.

Дээр дурдсан ачаа болон зорчигчдыг нэг зэрэг хамт зєєвєрлєхийг хориглоно.

Лифтээр галын аюултай ачаа зєєвєрлєх їед / хялбар шатах шингэн, шатах шингэн/ галын аюулаас хамгаалах шаардлагыг хангах ёстой.

27.27. Лифтийн ашиглалт, техникийн їйлчилгээ хариуцагчийн їїргийг тушаалаар зааж єгнє.

27.28. Мэргэжлийн їнэмлэх бїхий цахилгаан механик, лифтчин, диспетчерийг тушаалаар томилно.

27.29. Цахилгаан механикч, лифтчин, диспетчер нь єєрт хариуцуулсан лифтийн хїрээнд ажиллана.

27.30. Ашиглагч байгууллага нь цахилгаан механикч, лифтчин, диспетчерт тэдгээрийн їйл ажиллагаанд хэрэглэгдэх энэ дїрэм, ажил їїргийн хуваарь, тухайн ажлыг гїйцэтгэх їйлдвэрлэлийн болон аюулгїй ажиллагааны зааврыг єгч судлуулна.

28. УГСРАЛТ, ЗАСВАР,ТЕХНИКИЙН ЇЙЛЧИЛГЭЭ

28.1. Лифтийн угсралт, засвар, техникийн їйлчилгээ, шинэчлэл хийх ажлыг эрх бїхий байгууллагаас тусгай зєвшєєрєл авсан, мэргэжлийн байгууллага гїйцэтгэнэ.

Лифтийн угсралт, засвар, техникийн їйлчилгээ, шинэчлэлийн ажил гїйцэтгэх байгууллагад техникийн туршилт, оношлол, магадлал хийх эрхийг олгохгїй.

Page 41: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 41 -

28.2. Лифтийг угсрах, засварлах, аж ахуйн нэгж, байгууллага нь эдгээр ажлыг гїйцэтгэх тусгай зєвшєєрєл авахын тулд дараах материалыг бїрдїїлнэ: 

­ Угсрах, засварлах лифтїїдийн тєрєл, хэлбэр техникийн їзїїлэлтїїд. ­ Монгол хэлээр бичигдсэн угсралт, тохируулгын технологийн заавар,

техникийн нормууд /угсрах эрх авах нєхцєлд/. ­ Монгол хэлээр бичигдсэн засвар, техникийн їйлчилгээ хийх

технологийн заавар, техникийн нормууд /засвар їйлчилгээ хийх эрх авах нєхцєлд/. 

­ Угсралт, засвар, техникийн їйлчилгээ хийх ажилд шаардагдах багаж хэрэгслийн хангалтын тухай мэдээлэл. 

­ Лифтийн угсралт, засвар, техникийн їйлчилгээг гїйцэтгэх мэргэжлийн боловсон хїчний хангалтын тухай мэдээлэл, ажилчид нь дїрмийн мэдлэгийн шалгалт єгсєн тухай протокол. 

­ Угсралтын їед гагнуурын ажлыг гїйцэтгэх гагнуурчны эрхийн їнэмлэхтэйг баталсан баримт.

28.3. Тусгай зєвшєєрлийг 3 жилээс илїїгїй хугацаатай олгоно. 28.4. Лифтийн тєлєвлєгєєт урьдчилан сэргийлэх засвар техникийн

їйлчилгээний систем нь: ­ Їечилсэн їзлэг, урсгал засвар, аваар-техникийн їйлчилгээнээс

бїрдсэн техникийн їйлчилгээний систем. ­ Их засвар, ашиглалтын явцад єєрчлєн сайжруулах ажлаас бїрдсэн

лифтийг сэргээн засварлах їйл ажиллагаанаас бїрдэнэ. 28.5. Тєлєвлєгєєт урьдчилан сэргийлэх засварын ажлыг гїйцэтгэхэд

мэргэжлийн байгууллагыг оролцуулж болно. 28.6. Лифт ашиглагч буюу мэргэжлийн байгууллага нь ажлын багтаамж,

нєхцлєєс хамааран ажиллах хїчний баг бїрдїїлсэн байна. 28.7. Лифт ашиглагч буюу мэргэжлийн байгууллагын удирдлага,

мэргэжилтнїїд нь мэргэжлийн хяналтын байгууллагад їйлдвэрлэлийн аюулгїй ажиллагааны сургалтанд хамрагдаж шалгалт єгсєн байна.

28.8. Дээрх хїмїїс цахилгааны аюулгїй ажиллагааны зохих мэдлэгтэй байх ёстой.

28.9. Лифтийн їечилсэн їзлэгийг лифтчин гїйцэтгэнэ. 28.10. Диспетчерийн хяналттай лифтийн їйлчилгээг мэргэжлийн хяналтын

байгууллагатай зохицон єєр їечллээр гїйцэтгэж болно. 28.11. Засвар, техникийн їйлчилгээ гїйцэтгэх эрх бїхий байгууллага нь

дараах ажлыг гїйцэтгэнэ: ­ Лифт эзэмшигчид лифтийн паспортыг хэрхэн хєтлєх бусад

холбогдох бичиг баримтыг яаж бїрдїїлэх талаар мэргэжлийн зїгээс заавар зєвлєгєє єгєх. 

­ Лифт ашиглалтын талаар гарч буй аюулгїй ажиллагааны зєрчил дутагдлыг арилгах талаар лифт эзэмшигчид зєвлєгєє єгч, биелэгдэхгїй байгаа зєрчлийн талаар хяналтын байгууллагад мэдэгдэх. 

­ Давхар бїрд лифт ашиглах заавар, машин зааланд лифтийн цахилгааны схем, тосолгооны картыг хийж тавихыг шаардаж, хийхэд нь мэргэжлийн туслалцаа їзїїлэх. 

­ Лифтэнд засвар, техникийн їйлчилгээ хийх график тєлєвлєгєє боловсруулж байгууллагын даргаар батлуулан мєрдєж ажиллах. 

­ Лифтэнд засвар хийсэн тохиолдолд гїйцэтгэсэн ажлаа лифтийн ашиглалтыг хариуцагчид хїлээлгэн єгєєд, паспорт дээр єєрийн хийсэн ажлаа дэлгэрэнгїй бичиж гарын їсгээ зурна. Шаардлагатай їед лифтэнд хэсэгчилсэн техникийн магадлал хийж акт їйлдэнэ. 

­ Техникийн їйлчилгээ хийхдээ лифтийн ашиглалтын зааварт бичигдсэн технологийн дагуу эзэмшигч байгууллагын тєлєєлєгчийг

Page 42: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 42 -

байлцуулан гїйцэтгэж тэдэнд хийж байгаа ажлаа тайлбарлан хэрхэн хяналт тавьж байх талаар зааж зєвлєнє. 

­ Мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас лифт эзэмшигч байгууллагад єгсєн албан шаардлагаас гэрээний їїргийн дагуу єєрт хамаарагдах хэсгийг дурьдсан хугацаанд нь биелїїлэх.

29. ЛИФТИЙН ТЕХНИКИЙН ОНОШЛОЛ, МАГАДЛАЛ

29.1. Техникийн магадлалыг лифтийн техникийн байдлыг тодорхойлох зорилготой хийнэ. Тэр нь бїрэн, ээлжит, хэсэгчилсэн магадлал гэсэн 3 тєрєлтэй байна.

29.2. Шинээр угсарсан лифтийг ашиглалтад оруулахын ємнє тїїнд техникийн бїрэн магадлал хийнэ.

29.3.Техникийн бїрэн магадлалыг дараах зорилгоор хийнэ: ­ Тухайн лифт нь энэ дїрэм болон техникийн паспортын єгєгдєлтэй

нийцэж байгааг магадлах. ­ Лифтийн бїрэн бїтэн байдал, аюулгїй ажиллагааны нєхцєл

хангагдсан байдлыг магадлах. ­ Бичиг баримтын иж бїрдэл энэ дїрмийн дагуу хийгдсэн эсэх.

29.4. Лифтийн бїрэн болон ээлжит магадлалыг лифтэнд сорилт, туршилт, оношлол хийх эрх бїхий байгууллага гїйцэтгэнэ.

Лифтийн бїрэн магадлалыг лифт угсарсан байгууллагын хїсэлтээр тэдний болон барилгын байгууллагын тєлєєлєгчийг байлцуулан гїйцэтгэнэ.

29.5. Лифтийн бїрэн магадлалаар лифтийн бїх эд ангийг їзэж, хэмжин бїх горимд ажиллуулж шалгаад энэ дїрмийн дагуу туршилт хийнэ.

29.6. Техникийн бїрэн магадлалаар дараах бичиг баримтын бїрдлийг шалгана: 

­ Далд ажлын акт. ­ Тєхєєрємжийн газардуулгыг шалгасан протокол. ­ Дохиолол, удирдлага, хїчний цахилгаан тєхєєрємж, гэрэлтїїлгийн

ба хїчний цахилгааны утасны хєндийрїїлэгчийн эсэргїїцэл хэмжсэн протокол. 

­ “0”-ийн шугамыг газардуулаад цахилгааны 1000В хїртэл хїчдэлийн тэжээлтэй їед хамгаалалт ажиллаж байгааг шалгасан протокол.

29.7.Техникийн бїрэн магадлалаар дараах їзлэг шалгалт хийгдэнэ: ­ Лифтийн тоног тєхєєрємж нь паспортын єгєгдєлтэй нийцэж байгааг. ­ Угсаргааг зургийн дагуу хийсэн байдлыг їзэж, хэмжиж шалгах. ­ Лифтийн ажиллагаа нь тїїний ашиглалтын зааврын дагуу байгаа

эсэх. ­ Энэ дїрмийн дагуу туршилт хийх. ­ Нийлїїлэгчээс хїлээлгэн єгсєн бичиг баримтын бїрдэл бїрэн эсэх.

29.8. Техникийн бїрэн магадлал хийсний дараа акт їйлдээд лифтийн паспорт дээр тэмдэглэл хийн магадлал хийсэн байгууллагын гїйцэтгэгч нар гарын їсгээ зурж тэмдэг дарна.

29.9. Лифтийг ашиглалтад оруулсны дараа ээлжит техникийн магадлалыг 12 сар тутамд нэгээс доошгїй удаа хийнэ.

29.10. Ээлжит техникийн магадлалыг дараах зорилгоор хийнэ: ­ Лифт бїрэн бїтэн, аюулгїй ажиллагааны нєхцєл ханган ажиллаж

байгааг магадлах. ­ Лифтийн ашиглалтыг энэ дїрмийн шаардлагын дагуу зохион

байгуулж байгаа эсэхийг магадлах. 29.11. Ээлжит техникийн магадлалаар дараах їзлэг шалгалт хийгдэнэ: 

­ Лифтийн тоног тєхєєрємжийн ашиглалтын явцад єєрчлєгдєж болох їзїїлэлтїїд нь паспортын єгєгдєлтэй нийцэж байгаа эсэх.

Page 43: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 43 - 

­ Лифтийн ажиллагаа нь ашиглалтын зааврын дагуу байгаа эсэх. ­ Энэ дїрмийн дагуу туршилт хийх. ­ Лифтийн ашиглалтыг энэ дїрмийн шаардлагын дагуу зохион

байгуулж байгаа эсэх. 29.12. Их засвар хийсний дараа болон 29.14-т заасан ажлууд хийгдсэний

дараа хэсэгчилсэн техникийн магадлал хийнэ. 29.13. Хэсэгчилсэн техникийн магадлал нь лифтийн їндсэн эд ангиудыг

шинээр сольсон ба засварласан їед тэдгээр нь аюулгїй ажиллагааг хангасан хэвийн байдалтай байгааг тодорхойлох зорилгоор хийгдэнэ.

29.14. Лифтийн дараах эд ангийг сольсны дараа хэсэгчилсэн техникийн магадлал хийнэ: 

­ Бїхээг. ­ Эргїїлэг /єргїїр/. ­ Ган татлага, хєтлєх хїрд. ­ Ослоос хамгаалах баригчууд. ­ Хурд хязгаарлагч. ­ Удирдлагын шкафыг сольсны дараа буюу цахилгаан схемд єєрчлєлт

оруулсан їед. 29.15. Хэсэгчилсэн техникийн магадлалаар дараах ажлыг хийнэ: 

­ Лифтийн засварласан болон сольсон тоног тєхєєрємж паспортын єгєгдєлтэй нийцэж байгаа эсэх. 

­ Засварласан болон шинээр угсарсан тоног тєхєєрємжийн байдлыг їзэж, хэмжиж шалгах. 

­ Засварласан болон шинээр угсарсан тоног тєхєєрємжид туршилт хийх. 

­ Ослоос хамгаалах хэрэгслийн ажиллагааг шалгах. 29.16. Лифтийн тоног тєхєєрємжийг нїдээр їзэн, хэмжиж шалгахдаа

лифтийн тоног тєхєєрємжийн їзїїлэлт нь паспортын єгєгдєлтэй, байрлалын хэмжээ нь угсралтын ажлын зурагтай таарч байгаа эсэхийг нягтлана.

29.17. Лифтийг ажиллуулж шалгах їед тїїнийг бїх горимдоо цахилгааны схемийн ажиллах зарчмын дагуу хэвийн ажиллаж байгааг нягтлаад, дараах механизмын ажиллагааг шалгана: 

­ Эргїїлэг /єргїїр/ ­ Бїхээг, хонгилын хаалга, тїїний ажиллагаа. ­ Туршилтын їед шалгадгаас бусад ослоос хамгаалах хэрэгсэл. ­ Дохиолол, холбоо, диспетчерийн хяналт, гэрэлтїїлэг. ­ Бїхээгний давхарт зогсох нарийвчлал.

29.18. Лифтийн туршилтаар тїїний хурд хязгаарлагч, баригч, зєєлєвч тулгуур, тоормосны систем, цахилгаан тєхєєрємж, їндсэн дамар, газардуулга, цахилгаан хэлхээний тусгаарлагчыг туршина.

29.19. Хурд хязгаарлагчийг туршихдаа лифтийг ачаалахгїйгээр хурдыг нь паспортад заасан хэмжээгээр ихэсгээд хурд хязгаарлаж байгааг, мєн энэ їед баригч барьж байгаа эсэхийг шалгаж їзнэ.

29.20. Баригчыг туршихдаа баригч ажиллаад бїхээг /эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч/ -ийг чиглїїлэгч дээр зогсоон барьж чадаж байгааг шалгана. Баригчыг мэдэрч ажиллах ёстой нєхцєл бїр дээр нь тусад нь туршиж їзнэ.

Бїрэн магадлалын їед болон бїхээг сольсны дараа баригчыг дараах ачааллаар туршина: 

­ Аажим зогсоогч баригчтай бол хэвийн даацыг 25% ихэсгэж. ­ Огцом зогсоогч буюу амортизатор бїхий огцом зогсоогч баригчтай

бол хэвийн даацаар. ­ Ээлжит магадлалын їед бїхээг /эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч/-ийн

баригчыг бїхээгийг ачаалалгїйгээр шилжїїлж туршина.

Page 44: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 44 -

Бїхээгийг ажлын хурдаар шилжиж байх їед баригчыг турших ба 1 м/с-ээс их хурдтай лифтэнд ажлын хурднаас бага хурдаар туршиж болох боловч энэ хурд нь 1 м/с-ээс багагїй байна.

29.21. Пїрштэй болон цохилтыг сааруулах материалаар хийгдсэн зєєлєвч тулгуурыг сольсны дараа буюу бїрэн магадлалын їед бїхээгт хэвийн даацын хэмжээний ачаатай байхад тїїнийг ажлын хурдаар тулгуур дээр буулгаж туршина.

Бусад зєєлєвч тулгуурын хувьд тулгуурын агшилтаас хамаарч хурдыг багасган сонгож авна. Харин ээлжит магадлалын їед пїрштэй тулгуурыг турших шаардлагагїй тїїний байдал, байх ёстой хэмжээсийг їзэж, хэмжиж шалгана. Цохилтыг сааруулах материалаар хийгдсэн зєєлєвч тулгуурын хувьд хоосон бїхээгийг 0.71 м/с хурдаар шилжїїлж тулгуур дээр буулгаж туршина.

29.22. Тоормосыг сольсны дараа техникийн бїрэн магадлал хийхдээ лифтийг хэвийн даацаас 25% илїї ачаатай ажлын хурдаар доош явуулж байгаад хєдєлгїїрийг унтраахад тоормос ажиллаж хєдєлгєєн зогсож тїїний удаашруулах хурдатгал нь 9.81 м/с 2 -аас ихгїй байгааг нягталж туршина.

Ээлжит магадлалын їед бїхээгийг ачаагїйгээр дээш шилжїїлж байх їед хєдєлгїїрийг зогсоож тоормос барьж байгааг шалгаж туршина.

29.23. Баригч, эсрэг ачаа, зєєлєвч тулгуурыг туршсаны дараа лифтийн татлага тїїнд хамаарах эд ангид ямар нэг гэмтэл илэрсэн эсэхийг їзэж шалгана.

29.24. Удирдлагат хувьсгуур бїхий хєдєлгїїрийг паспортад нь тїїний цахилгаан тоормослох чадварыг туршихаар заасан бол тїїнийг гїйцэтгэнэ.

Цахилгаан хєдєлгїїрийн тоормослох чадварыг шалгахдаа бїхээг хамгийн дээд давхарт байх ба тоормосны колодка тавиастай байх їед 3 минут байлгаж їзнэ. Мєн бїхээгийг шилжїїлээд тїїний давхарт зогсох нарийвчлалыг шалгаж болно.

29.25. Їрэлтийн дамар буюу хїрдтэй лифтний татлага нь дамар /хїрд/-тай барьцалдах хэмжээг бїрэн магадлалын їед туршихдаа бїхээгийг хонгилын доод байрлалд байхад хэвийн даацаас 25% илїї ачаалаад доош шилжїїлнэ. Энэ їед бїхээгийг зєєлєвч тулгуурт хїрэхээс ємнє доод давхарт зогсооно. Харин ээлжит магадлалын їед хоосон бїхээгийг хонгилын дээд хэсгээс дээш шилжїїлж бїхээгийг дээд давхарт бїрэн зогсож байгааг шалгана.

29.26. Эсрэг ачаа тулгуур дээр бїрэн суусан їед бїхээг дээш шилжихгїй байхыг шалгахдаа бїхээгийг дээш нь гар удирдлагаар буюу эсвэл хєдєлгїїрийн бага хурдаар шилжїїлэх гэж оролдоно. Энэ їед бїхээг дээш шилжихгїй байх ёстой.

29.27. Газардуулга, дамжуулагчийн тусгаарлагчийн эсэргїїцэл, хэлхээний хамгаалах тоноглолыг угсралт, шинэчлэл хийсний дараа болон техникийн бїх магадлалын їед шалгана.

29.28. Ашиглалтын явцад шинэчлэл хийсэн лифтэнд хэсэгчилсэн магадлал хийхдээ шинэчилж єєрчилсєн техникийн бичиг, баримт, єєрчлєлт хийсэн эд ангийг шалгаж, хэмжиж їзнэ.

29.29. Лифтийн солигддоггїй металл хийцэд їл эвдлэх аргаар шинжилгээ хийж тэнцсэн тохиолдолд лифтийн цаашид ашиглагдах хугацааг тогтоож єгнє.

29.30. Лифтийн ашиглагдах хугацаа дууссаны дараа тїїний ашиглагдах хугацааг сунгаж болох талаар эрх бїхий мэргэжлийн байгууллага шинжилгээ хийж дїгнэлт гаргана. Їїнд дараахь ажил хийгдэнэ: 

­ Гадна їзлэг, хэмжилт хийх. ­ Лифтийг бїх горимоор нь ажиллуулж шалгана. ­ Лифтийн тоног тєхєєрємжид гэмтэл, зєрчил, элэгдэл, зэврэлт

байгааг шалгаж тогтооно. ­ Ослоос хамгаалах хэрэгслїїдийг ажиллуулж туршиж їзэх. ­ Металл хийцэд їл эвдлэх аргаар шинжилгээ хийх.

Page 45: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 45 - 

­ Газардуулга, дамжуулагчийн тусгаарлагчын эсэргїїцэл, хэлхээний хамгаалах тоноглолыг турших. Шинжилгээний їр дїнг їндэслэн лифтийн цаашид ашиглагдах

хугацааг тогтооно. 29.31. Техникийн туршилт, оношлол, магадлалын їр дїнгээр акт їйлдэж,

паспортад тэмдэглэл хийнэ. Харин шинжилгээний їр дїнгээр экспертийн дїгнэлт гарна.

29.32. Техникийн магадлал болон засвар, їйлчилгээ хийх эрхийг нэг байгууллагад хамт олгохгїй.

29.33. Техникийн магадлалыг эрх бїхий байгууллага нь техникийн магадлал хийх ерєнхий технологийг /хавсралт 8/ мєрдлєг болгон гїйцэтгэнэ.

29.34. Техникийн оношлол, магадлал хийх магадлалын байгууллага /зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгч/ нь дараах їїргийг хїлээнэ.Їїнд: 

­ Лифт эзэмшигчидээс техникийн магадлал хийлгэхээр мэдэгдсэн хугацаанд нь гїйцэтгэх. Їїний тулд їйлчилдэг байгууллагатайгаа ажлын график урьдчилан хийсэн байх. 

­ Лифтэнд їзлэг хийх їедээ ашиглалт хариуцагчид лифтийн лифтийн бїх эд анги, механизмын техникийн байдал ямар тївшинд байгааг їзїїлэн тайлбарлаад актанд солих шаардлагатай буюу элэгдэлд ороод эхэлчихсэн эд ангийн талаар тодорхой зааж єгнє. 

­ Техникийн магадлал хийх їед лифтийн туслах ажилчдыг оролцуулах зайлшгїй шаардлага гарвал тэдэнд аюулгїй ажиллагааны зааварчлага єгєєд нэг хїний командаар ажиллагааг явуулна. 

­ Магадлалын їед илэрсэн зєрчил дутагдлын талаар лифт эзэмшигч байгууллагын удирдлагад мэдэгдэж уг зєрчлийн гарсан шалтгаан арилгах арга замын талаар заавар зєвлєгєє єгнє. 

­ Сар бїр магадлал хийсэн лифтийн техникийн байдлын талаар улсын байцаагчид тайлагнаж байна. 

­ Лифтийн техникийн байдалд дїгнэлт гаргах їед улсын байцаагчийн шаардлагаар лифтийн їзлэгт оролцоно.

29.35. Техникийн магадлал ба їзлэг, шалгалтаар доорхи зєрчлїїд илэрсэн нєхцєлд лифтийг ашиглалтад оруулах буюу цаашид ашиглахыг хориглоно. 

­ Техникийн магадлал ба їзлэг, шалгалтын їед арилгаж болохгїй, лифтийн ашиглалтын аюулгїй ажиллагаанд нєлєєлєх гэмтлїїд илэрсэн. 

­ Улсын байцаагч болон барилгын зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгчийн єгсєн шаардлагыг биелїїлээгїй. 

­ Лифтийн ашиглалт хариуцагч томилогдоогїй. ­ Лифтийн засвар ба техникийн їйлчилгээ хийх ажлыг зохион

байгуулах хариуцагч томилогдоогїй буюу мэргэжлийн байгууллагатай гэрээ байгуулаагїй. 

­ Мэргэжлийн лифтчин байхгїй. 29.36. Магадлал хийсэн лифтийн актны нэг хувийг магадлал хийснээс хойш

3 хоногийн дотор тухайн орон нутгийн улсын байцаагчид єгч байна.

30. МЭРГЭЖЛИЙН СУРГАЛТ, МЭРГЭЖИЛ ДЭЭШЛЇЇЛЭЛТ

30.1. Цахилгаан механикч, лифтчин, диспетчерийн мэдлэгийн ээлжит шалгалтыг 12 сар тутамд байгууллагаас байгуулсан комисс сургалтыг явуулсны їндсэн дээр дотооддоо зохион байгуулна. Цахилгаан механикчийн ээлжит мэдлэгийн шалгалтын комисст улсын байцаагч заавал оролцоно. Харин лифтчин, диспетчерын ээлжит мэдлэгийн шалгалтанд улсын байцаагч заавал оролцох шаардлагагїй.

30.2. Ээлжит бус шалгалтыг цахилгаан механикч, лифтчин, диспетчерээс дараах тохиолдолд авна.

Page 46: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 46 - 

­ Єєр ажилд шилжсэн їед. ­ Улсын байцаагчийн шаардсанаар.

30.3. Мэдлэгийн ээлжит шалгалтыг ажилд орсноос хойш 1 сараас ихгїй хугацаанд, цаашид 12 сар тутамд їечилсэн хэлбэрээр авч протокол їйлдэн їнэмлэхэд нь тэмдэглэл хийж тэмдэг дарж баталгаажуулна.

30.4. Їйлчлэх ажилчдын мэдлэгийг шалгасан материалыг мэргэжлийн хяналтын байгууллагад хїргїїлнэ.

30.5. Цахилгаан механикч, лифтчин, диспетчерийг бэлтгэх сургалт, шалгаруулалтыг мэргэжлийн сургалтын тєв, эрх бїхий байгууллагаас зєвшєєрєл авсан зохих сургалтын бааз, багшлах боловсон хїчин бїхий байгууллага гїйцэтгэнэ.

Шалгалтын дїнгээр протокол їйлдэж тэнцсэн хїмїїст їнэмлэх олгоно. 30.6. Їйлчлэх ажилчид нь цахилгааны аюулгїй ажиллагааны талаар

мэргэжлийн зохих тївшинд бэлтгэгдсэн байна.

31. ЛИФТИЙН АЖИЛЛАГААНД ДИСПЕТЧЕРИЙН ХЯНАЛТ ТАВИХ

31.1. Лифтэнд диспетчерийн хяналт тавих ажлыг эрх бїхий байгууллагаас зєвшєєрєл авсан, мэргэжлийн боловсон хїчин бїхий мэргэжлийн байгууллага гїйцэтгэнэ.

31.2. Лифтийн диспетчерийн хяналтыг эрх бїхий байгууллагаар шалгагдаж, тогтоосон журмын дагуу хэрэглэгдэхээр зєвшєєрєгдсєн диспетчерийн пунктээр хэрэгжїїлнэ.

31.3. Угсралт, засвар, шинэчлэл, техникийн їйлчилгээ, тоног тєхєєрємжийг солих ажлын тєслийг гїйцэтгэх, бэлтгэх їйл ажиллагаанд зориулалтын техникийн хэрэгсэл, мэргэшсэн мэргэжилтэн бїхий байгууллага диспетчерийн хяналт тогтооно.

31.4. Диспетчерийн хяналт хэрэгжїїлэх тоног тєхєєрємж эзэмшигч нь шаардагдах засвар їйлчилгээг хийх замаар тїїний бїрэн бїтэн байдлыг ханган ажиллана. Энэ зорилгоор мэргэжлийн байгууллагатай гэрээ байгуулан ажиллаж болно.

31.5. Диспетчерийн хяналт хэрэгжїїлэх тоног тєхєєрємжид лифтийг угсарч, шинэчилсний дараа болон тогтоосон хугацаанд їечилсэн хэлбэрээр бэлтгэн нийлїїлэгчээс єгсєн ашиглалтын бичиг баримтын дагуу їзлэг шалгалт хийж байна.

31.6. Диспетчерийн хяналт хэрэгжїїлэх тоног тєхєєрємжид лифтийн ажиллагааг алсаас зогсоох удирлага байх боловч алсаас ажиллуулах удирдлага байж болохгїй.

31.7. Диспетчерийн хяналт нь дараах боломжоор хангагдсан байна: ­ Диспетчерийн пунктээс бїхээгтэй, машины єрєєтэй ярих утсан

холбоогоор хангагдсан байх ба диспетчерийг дуудах дуут дохиололтой байх. 

­ Бїхээг давхарт ирээгїй їед хаалга онгойхыг мэдээлдэг байх. ­ Машины, блокийн єрєє, машины єрєєг орлох шкафны хаалга

онгойхыг мэдээлдэг байх. ­ Лифтийн ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээ ажиллахыг мэдээлдэг

байх. ­ Аль лифтнээс ямар мэдээлэл ирж байгааг тодорхойлох боломжтой

байх. Диспетчерийн хяналтад лифтийн техникийн байдлыг мэдээлэх нэмэлт

мэдээллийн хэрэгсэлтэй байж болно. 31.8. Диспетчерийн хяналтын цахилгааны тэжээл лифтийн цахилгааны

тэжээлээс тусдаа байх ба диспетчерийн хяналтын тэжээл тасарсан їед 1

Page 47: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 47 -

цагаас багагїй хугацаанд бїхээг диспетчерийн пунктын хооронд ярих утсан холбоо ажиллагаатай байхаар хийгдсэн байна.

32. БУСАД ЗЇЙЛ

32.1. Лифт тїїний ашиглалтын їед энэ дїрмээс гадуур зохицуулах асуудлыг тусад нь холбогдох дїрэм, журам гарган зохицуулна. Энэ нь дїрмээр тавигдаж буй шаардлагатай зєрчилдєхгїй байна.

32.2. Энэ дїрэм гарахаас ємнє ашиглаж байгаа лифтийг энэ дїрэмд зохицуулж єєрчлєхгїй байж болно.

32.3. Энэхїї дїрэмд тусгагдаагїй лифтийн техникийн шинэ шийдлийг хэрэглэхийг зєвшєєрнє. Энэ їед аюулгїй ажиллах нєхцлийг хангасан талаар тогтоосон журмын дагуу баталгаажуулсан байна.

33. ОСОЛ АВААРИЙГ ШАЛГАН СУДЛАХ

33.1. Мэргэжлийн хяналтын байгууллагад бїртгїїлсэн лифтийн угсралт, ашиглалт, засвар шинэчлэлттэй хобогдсон осол, аваарийг судлах, дїгнэлт гаргах ажлыг Монгол Улсын Засгийн газрын 2000 оны 107 дугаар тогтоолоор батлагдсан “Їйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан євчин, хурц хордлогыг судлан бїртгэх дїрэм”-ийн дагуу гїйцэтгэнэ.

33.2. Лифт эзэмшигч нь осол аваар гарсан даруйд мэргэжлийн хяналтын байгууллагад 24 цагийн дотор яаралтай мэдэгдэх їїрэгтэй. Хэрэв гарсан осол аваар нь цаашид хїний амь нас, эрїїл мэндэд хор хїргэхгїй нєхцєлд байвал улсын байцаагчыг иртэл нь осол аваарийн ул мєрийг хэвээр хадгалж байвал зохино.

Осол аваарийн талаар холбогдох хуулийн байгууллагад мэдэгдэх ёстой.

34. ДЇРЭМ ЗЄРЧИГЧДЄД ХЇЛЭЭЛГЭХ ХАРИУЦЛАГА

34.1. Энэхїї дїрмийг лифтийн зураг тєсєл зохиох тїїнийг їйлдвэрлэх, ашиглах, угсрах, засварлах ба лифтийг суурилуулах барилга, байгууламжийн зураг тєсєл хийхэд оролцогч бїх аж ахуйн нэгж байгууллага, албан тушаалтан, иргэд мєрдєнє.

34.2. Энэхїї дїрмийн заалтыг зєрчсєн хуулийн этгээд албан тушаалтанд тухайн зєрчил нь осол аваарийн байдалд хїргэсэн эсэхийг харгалзахгїйгээр Монгол Улсын хууль тогтоомжид заасан хариуцлага хїлээлгэнэ.

34.3. Бїх шатны албан тушаалтан єєрийн удирдлагад ажилладаг ажилтанд энэ дїрэмд нийцээгїй їїрэг даалгавар єгєх болон шийдвэр гаргах, байцаагч болон зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгч їйл ажиллагааг нь зогсоосон лифтийг дур мэдэн ажиллуулах буюу илэрсэн зєрчлийг арилгах арга хэмжээ авахгїй байх зэрэг нь ноцтой зєрчилд тооцогдоно.

34.4. Зєрчлийн шинж байдал, тїїний їр дагавраас хамааруулан гэм буруутай хїмїїст захиргааны болон эрїїгийн хариуцлага хїлээлгэнэ.

1 дїгээр хавсралт

НЭР ТОМЪЁОНЫ ТАЙЛБАР

Page 48: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 48 -

1. Аажмаар тоормослон баригч - тоормосны барих хэсэгтээ пїрш хэрэглэдэг хїчний системтэй баригч.

2. Аажмаар єсєх хїчний баригч – тоормослох зам ихсэх тусам тоормослох хїч нь дагаж єсдєг аажмаар тоормослох баригч.

3. Автомат бус цоожтой хаалга – хаалгыг тїгжих ба онгойлгох їйлдэл нь гараар гїйцэтгэгддэг хаалга.

4. Ажлын горим – лифтийн хэвийн даацаас хэтрээгїй ачаатай, хэвийн хурдаар нь хєдєлгєєнд оруулах горим.

5. Ажлын хурд – хэвийн хурдаас 15 хувиар ихсэж болох бїхээгийн хєдєлгєєний хурд.

6. Амортизатор – огцом хєдєлгєєний хурдыг сааруулан хязгаарладаг тєхєєрємж.

7. Ачааны лифт – зєвхєн ачаа зєєвєрлєх зориулалттай лифт. 8. Баригч – хурд хязгаарлагчын удирдлагаар бїхээг /эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч/-

ийг чиглїїлэгч зам тємєрт барьж зогсоох ослоос хамгаалах тоноглол. 9. Блок – ган татлаганы чиглэлийг єєрчилдєг, гол дээрээ чєлєєтэй эргэдэг

дугуй эд анги. 10. Блокийн єрєє - ган татлагын блокууд байрлах тусгай єрєє. 11. Бїлїїр - шингэний цилиндрийн хєдєлгєєнт хэсэг. 12. Бїхээгийн багтаамж – шалны ашигтай талбайн хэмжээнээс хамааруулан

тооцоологдсон зорчигчдын тоо. 13. Бїхээгийн зогсоолын тївшин – бїхээгийн хаалганы босго ба хонгилын

хаалганы босгоны хоорондох єндрийн зай. Энэ зайг бїхээг талбайд бїрэн зогссон їед хэмжинэ.

14. Бїхээгийн шалны ашигтай талбай – бїхээгийн хана ба хаалганы дотоод хэсгээр хашигдсан шалны талбай.

15. Гадна удирдлагатай лифт – зєвхєн хонгилын гаднаас удирдагддаг лифт. 16. Галын аюулын горим – гал гарсан їед бїхээг нь зорчигчийг їндсэн

зогсоолд хїргэж гадна ба дотор дуудлагыг тасална. 17. Гулгагч - бїхээг /эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч/-ийн чиглїїлэгчтэй харьцаж,

харилцан хєдлєхєд завсар нь байрлах элэгдлээс хамгаалсан тусгай материалаар хийсэн эд анги.

18. Даац – лифтийн зєєвєрлєх зориулалттай ачааны хамгийн их жин. 19. Дамар - бїхээг, эсрэг ачаа /тэнцїїлэгч/-г єргєж буулгах татлагад

хєдєлгєєн дамжуулдаг лебедкийн редукторын гол дээр байрлах эд анги. 20. Динамик ачаалал – лифт ажиллах їед тїїний хєдєлгєєнєєс їїссэн

доргио, чичиргээ, инерцийн хїчний їйлчлэлээс їїсэх ачаалал. 21. Дотоод удирдлага – лифтийг хєдєлгєєнд оруулж буй тушаал нь зєвхєн

бїхээг дотроос єгєгдєж буй удирдлагын тєрєл. 22. Дохиоллын хэлхээ – ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгслийн гадагш

єгєх мэдээллийг дамжуулах цахилгаан дамжуулах хэлхээ. 23. Дуудлагын товчлуур – бїхээгийг зогсоолын тївшинд авчрах, давхарт

байрлах товчлуур. 24. Зєєлєвч тулгуур - бїхээг /эсрэг ачаа/ зогсоолын доод /дээд/ тївшингээс

доошлох /дээшлэх/ їед тэдгээрийн їл хєдлєх хэсэгт тулах мєргєлтийн хїчийг зєєллєн, зогсоох зориулалттай эд анги

25. Эргїїлэг /єргїїр/ – лифтийн бїхээгийг хєдєлгєєнд оруулах зорилготой цахилгаан хєдєлгїїр, тїїнээс єгєгдєж буй механик энергийг ган татлага хєтлєгч хїрдэнд дамжуулах механизм бїхий тєхєєрємж.

26. Лифтийн шинэчлэл – цахилгааны болон кинематик схем, лифтийн паспортын їзїїлэлтэд єєрчлєлт оруулах хэмжээний техникийн єєрчлєлт хийх.

27. “Машины єрєєнєєс удирдах” горим – бїхээгийн ажиллагааг зєвхєн машины єрєєнєєс удирдан ажиллуулах ба энэ їед бїхээг давхарт зогссон їед аль ч хаалга онгойхгїй бусад бїх горимын удирдлага ажиллахгїй байх горим.

28. Огцом тоормослох баригч - бїтэцдээ зєєлєн, уян хатан эд ангийг агуулаагїй баригч.

Page 49: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 49 -

29. Оруулах тєхєєрємж – лифтэнд єгєгдєж байгаа цахилгааны тэжээлийн эхэнд тавигдах, хїчдэлийн тэжээлийн шугамыг залгах ба таслах зориулалттай цахилгаан тоноглол.

30. Ослоос хамгаалах хэрэгсэл – лифтийн аюулгїй ажиллагааг хангах зориулалттай цахилгаан болон механик тєхєєрємж.

31. Ослоос хамгаалах цахилгаан хэлхээ - ослоос хамгаалах цахилгаан хэрэгслийн цахилгаан гїйдлийг дамжуулдаг хэлхээ.

32. Тєгсгєлийн унтраалга – хєдєлж байгаа биеийн механик хїчний їйлчлэлээр цахилгаан тэжээлийг салгадаг хэрэгсэл.

33. Тушаах товчлуур – бїхээг дотроос лифтийг удирдах зориулалттай товчлуур.

34. Тэнцїїлэгч - хєтлєгч хїрдтэй лифтэнд эсрэг ачааны оронд хэрэглэх ачаа.

35. Удирдлагын систем – лифтийг ашиглах їед тїїнд аливаа їйлдэл хийх дуудлага, тушаалыг лифтийн їйлдлийн системд дамжуулах хэрэгслийн иж бїрдэл.

36. Удирдлагын хэлхээ – цахилгаан эд ангиудыг шаардлагатай їед нь ажиллуулах зорилго бїхий цахилгаан хэлхээ.

37. “їзлэг” горим – бїхээгийн ажиллагааг зєвхєн бїхээгний орой дээр байрлах удирдлагаар ажиллуулах ба энэ їед бїхээг давхарт зогссон їед аль ч хаалга онгойхгїй, бусад бїх удирдлага ажиллахгїй байх горим.

38. Хавсарсан удирдлага – лифтийг дуудах болон тушаах товчлуураар удирдах хэлбэр.

39. Шингэний зєєлєвч тулгуур – шингэний цилиндрт байгаа шингэн нь бїлїїрийн даралтаар цилиндрийн багасгасан сувгаар гарахдаа бїлїїрийн явалтыг удаашруулж, хєдєлгєєнийг зєєллєх зориулалтын систем.

40. Хонгилын худаг – лифтийн хонгилын доод зогсоолоос доош байх хийц хэсэг.

41. Нэгдсэн удирдлага - єгєгдсєн программын дагуу 2 буюу тїїнээс дээш лифтийг хамтатган удирдах удирдлагын систем.

42. Хурд хязгаарлагч - Бїхээг /эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч/-ийн хурд хэтэрсэн тохиолдолд тэдгээрийн баригчийн тєхєєрємжийг ажиллуулах зорилготой тєхєєрємж.

43. Хїн зєєврийн лифт – зєвхєн хїн зєєвєрлєх зориулалттай лифт. 44. Хїрд – татлаганы нэг їзїїр єєрт нь бэхлэгсэн ба хєдєлгїїрийн

тусламжтай эргэхдээ татлагыг єєртєє ороох буюу хєвєх журмаар татлаганд бэхлэгдсэн бїхээгийг шилжїїлдэг лебедкийн нэг эд анги.

45. Хїчний хэлхээ – цахилгааны энергийг хуваарилах, дамжуулах, їзїїлэлтийг нь єєрчлєх цахилгаан хэлхээ.

46. Хэвийн хурд – бїхээгийн тооцоологдсон хамгийн их хурд. 47. “Хэвийн ажиллагаа” горим – лифт зорчигчдод їйлчлэх хэвийн

ажиллагааны нєхцлийг ханган ажиллах горим. 48. Хэрэглэх зєвшєєрєл олгох – лифтийг олноор їйлдвэрлэхийн ємнє

тїїнийг тусгай лабораторид їйлдвэрийн туршилт хийгээд тэнцсэн тохиолдолд їйлдвэрлэн борлуулж болох зєвшєєрлийг олгох їйлдэл

49. Цуглуулах удирдлага – хэд хэдэн тушаал єгєхєд тэдгээрийг єєрийн санамждаа хадгалаад тэдгээр тушаалыг єгсєн дарааллых нь дагуу гїйцэтгэдэг удирдлагын систем.

50. Чиглїїлэгч – бїхээг /эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч/-ийн хоёр хажууд байрлаж тэдгээрийн шилжих хєдєлгєєнийг чиглїїлж єгєх тємєр зам.

51. Шингэний цилиндр – шингэний даралтын энергийг давших, буцах хєдєлгєєн бїхий механик энерги болгон єєрчилдєг шингэний хєдєлгїїр

54. Шингэн шахуургат лифт – Бїхээгийг шингэний систем бїхий тєхєєрємжєєр шилжїїлдэг лифт.

Page 50: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 50 -

2 дугаар хавсралт

ЛИФТИЙН ПАСПОРТ

Лифтийг………………………………………………………………………………-ын зєвшєєрєл єгсєн байгууллага

20.. оны .. сарын .. єдрийн …… -р зєвшєєрлийг їндэслэн їйлдвэрлэв.

Лифтийг єєр эзэмшигчид шилжїїлэх їед энэхїї паспортыг лифтийн хамт шилжїїлнэ.

Бэлтгэн нийлїїлэгчийн нэр, хаяг

Лифтийн паспортанд хавсрагдах баримтуудын жагсаалт

Баримтын нэр Баримтын тэмдэглэгээ Хуудасны тоо

Угсаргааны зураг

Цахилгааны зарчмын схем, схемийн

элементийн жагсаалт

Шингэний зарчмын схем, схемийн

элементийн жагсаалт

Бусад техник ашиглалтын зааврууд

Ерєнхий мэдээлэл

Їйлдвэрлэгч байгууллага

Лифтийн тєрєл, хэлбэр

Їйлдвэрийн дугаар

Page 51: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 51 -

Їйлдвэрлэсэн он

Хонгил ба машины єрєєн дэх зєвшєєрєгдєх температур /С/

/хамгийн их ба бага/

Лифтийн ашиглалтын орчин /чийглэг, тоосжилт, галын ба дэлбэрэх аюул/

Лифтийн їндсэн техникийн бичиг баримтууд /нэр ба тэмдэглэл/

Зориулалт, ашиглагдах хугацаа

2. Техникийн їндсэн їзїїлэлтїїд 2.1. Ерєнхий мэдээлэл

Даац кг

Зорчигчдын тоо

Бїхээгийн хэвийн хурд м/с

Бїхээгийн “Їзлэг” горимоор ажиллуулах хурд м/с

Удирдлагын хэлбэр

Зогсоолын тоо

Хонгилын хаалганы тоо

Єргєлтийн єндєр м

Гїйдлийн хэлбэр Хїчдэл В Давтамж

Лифтийн оролтын тєхєєрємж

Хїчний хэлхээ Лифтийн хєтлїїр Хаалганы хєтлїїр

Удирдлагын хэлхээ

Гэрэлтїїлгийн хэлхээ

Бїхээг Хонгил Засварын ажил

Дохиололын хэлхээ

Page 52: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 52 -

2.2. Эргїїлэг /єргїїр/

Хэлбэр /редуктортой, редукторгїй, ган татлага хїрдтэй, дамартай,

араатай/

Їйлдвэрийн дугаар

Їйлдвэрлэсэн он

Гаралтын гол дээрх хэвийн эргэх момент НМ

Масс кг

Дамрын диаметр, мм

Блокийн диаметр, мм

2.2.1. Редуктор

Хэлбэр, маяг

Їйлдвэрийн дугаар

Їйлдвэрлэсэн он

Дамжуулгын тоо

Тэнхлэгийн хоорондох зай мм

Масс кг

2.2.2. Тоормос

Хэлбэр

Тоормосны хїрдний диаметр мм

Тоормосны дамжуулга

Хэлбэр

Момент, Н*м Гїйцэтгэх

механизмын явалт мм

2.3. Цахилгаан хєдєлгїїр

Зориулалт

Хэлбэр

Гїйдлийн хэлбэр

Page 53: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 53 -

Хїчдэл В

Хэвийн гїйдэл А

Давтамж Гц

Чадал кВт

Хєдєлгїїрийн зєвшєєрєгдєх халалт С /хєндийрїїлэгчийн ангилал/

Эргэлтийн давтамж эрг/мин

Ажлын горим ПВ %

Цагт залгах тоо

Гїйцэтгэл /ердийн, чийгээс хамгаалалттай, тоосны

хамгаалалттай, далайн гэх мэт/ хамгаалалтын зэргийг заасан

Масс кг

2.4. Шингэнт дамжуулга

Хэлбэр

2.4.1. Шингэний цилиндр

Хэлбэр

Тоо

Їйлдвэрийн дугаар

Їйлдвэрлэсэн он

Бїлїїрийн диаметр мм

Явалт мм

Ажлын даралт, мПа хамгийн бага хамгийн их

Туршилтын даралт, Мпа

Хурд м/сек єргєх їед, багагїй

буух їед, ихгїй

Масс кг

Page 54: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 54 -

2.4.2. Шингэнт тєхєєрємж

Хэлбэр

Їйлдвэрийн дугаар

Ажлын шингэний хамгийн их урсгал дм 3 /мин

Ажлын шингэн

Насосны ажлын эзлэхїїн дм 3

Хамгаалах клапаны тохируулах даралт, мПа

Туршилтын даралт, мПа

Масс кг

2.4.3. Дамжуулах хоолой

Єндєр даралтын хоолой /хэлбэр/

2.5. Хонгилын хаалга

Бїтэц /гїйж онгойх, эвхэж хаагдах ба онгойх нэгээс хоёр хавтастай/

Хаалганы нээлхийн хэмжээ /єргєн, єндєр/ мм

Нээж, хаах арга /гар, хагас автомат, автомат/

Дамжуулга /цахилгаан, шингэн, пїрштэй гэх мэт/

Бїхээг зогсоолын талбайд зогссон їед хонгилын хаалгыг онгойлгох арга

Бїхээг зогсоолын талбайд байхгїй їед хонгилын хаалга онгойлгох арга

2.6. Бїхээг

Дотор хэмжээ, мм єргєн гїн єндєр

Шалны бїтэц /хєдєлгєєнтэй ба хєдєлгєєнгїй/

Хаалганы бїтэц

Page 55: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 55 -

Хаалга нээх, хаах арга /гараар, автомат, хагас автомат/

Хаалганы дамжуулга /цахилгаан, хийн, гэх мэт/

Бїхээгийн хэлбэр

Масс кг

2.7. Эсрэг ачаа

Масс кг

2.8. Ган татлага

Бїхээг Хурд хязгаарлагч

Хэлбэр

Бїтэц

Стандартын тэмдэглэл

Диаметр, мм

Ган татлагын тоо

Нэг ган татлагын урт, м

Ган татлагын тасрах ачаалал Н

/кгс/

Бат бэхийн нєєцийн итгэлцїїр

2.9. Ослоос хамгаалах хэрэгсэл

2.9.1. Механик тєхєєрємж

Бїхээг Эсрэг ачаа

Баригч

Хэлбэр /Аажим тоормослох, огцом тоормослох,

амортизатортой г.м/, тэмдэглэл

Ямар нєхцєлд ажиллах

Page 56: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 56 -

Хурд хязгаарлагч

Хэлбэр /тєвєєс зугтах, дїїжин гэх мэт/, тэмдэглэл

Хурд хязгаарлагч ажиллах, бїхээг /эсрэг ачаа/-ийн хурд

м/с Хамгийн их

Хамгийн бага

Тулгуур зєєлєвч

Хэлбэр /шингэнт, пїршин гэх мэт/

Хэвийн їеийн єндєр, мм

Тоо ширхэг

2.10.2. Ослоос хамгаалах хэрэгсэл

Бїхээгний доод давхраас доош шилжихийг хянах

Бїхээгний дээд давхраас дээш шилжихийг хянах

Хонгилын хаалганы хаалтын

Хаалганы хєдєлгїїрийн ремень чангалалтын

Хонгилын хаалганы автомат тїгжээний

Хонгилын хаалганы автомат бус тїгжээний

Хонгилын аваарийн хаалганы

Хонгилын їйлчилгээний хаалганы

Хонгилын хяналтын нээлхийн

Худгийн хаалганы хаалтын

Бїхээгийн аваарийн хаалга, нээлхийн хаалтын

Бїхээгийн хаалганы хаалтын

Бїхээгийн даац хэтрэлтийн

Хурд хязгаарлагчийн

Хурд хязгаарлагч хэвийн байрлалдаа байгааг хянах

Лифтийг зогсоох /унтраалга, “зогс” товчлуур/

Баригчийн барилтыг хянах

Ган татлагын сулралт, суналтын

Page 57: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 57 -

Хурд хязгаарлагчийн ган татлагыг чангалах тєхєєрємжийн

Ган татлагын тэнцвэржїїлэгчийн

Ган татлагын тэнцвэржїїлэгчийн огцом хєдєлгєєнийг хянах

Бїхээг шилжїїлэх гар удирдлагын бариулын

Зєєлєвч тулгуурын хэвийн байрлалд байгааг хянах

Худагт байрлах удирдлагын хэлхээний унтраалганы

Блокийн єрєєний удирдлагын хэлхээний унтраалганы

Засвар їйлчилгээ гїйцэтгэх тавцангийн байрлалын

Байрлал тїгжигчийн байрлалыг хянах

Бусад таслагчууд

3 Техникийн бїрэн магадлал хийх їеийн ачаалал

Туршилтын объект Ачааллын хэмжээ

Лифтийг байрлуулсан газрын нэр 1 хуудас

Лифтийг эзэмшигч байгууллагын нэр

Лифтийг байрлуулсан газар

Лифт байрлуулсан он.сар.єдєр

Лифтийн ашиглалт хариуцагч 2 хуудас

Хариуцагчийг томилсон тушаалын дугаар,

он, сар, єдєр

Хариуцагчийн албан тушаал, овог нэр

Гарын їсэг

Page 58: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 58 -

Лифтийн засвар ба техникийн їйлчилгээний ажил хариуцагч буюу гэрээт мэргэжлийн байгууллага.

2 хуудас

Томилсон тушаалын буюу гэрээний дугаар,

он, сар, єдєр

Хариуцагчийн албан тушаал, овог нэр

Гарын їсэг

Лифтэд засвар, шинэчлэл хийсэн тухай 5-аас багагїй хуудас

он, сар, єдєр

Засвар ба шинэчлэлт хийсэн тэмдэглэл Гїйцэтгэсэн хїний гарын

їсэг

Техникийн магадлалын їр дїн 20-иос багагїй хуудас

Магадлал хийсэн он, сар,

єдєр

Магадлалын їр дїн

Дараагийн магадлалд

орох хугацаа

Лифтийг бїртгэж авсан ………………….…………………………………………………….. (лифтийг бїртгэж авсан хяналтын байгууллагын нэр)

……………………………………………………………………………………………………….…………………. Паспортын дугаартай хуудасны тоо ………………………………………………………… Паспортын їдэгдсэн хуудасны тоо ……………………………………………….…………. Їїнээс зурагтай хуудасны тоо ……………………………………………………………….. Бїртгэгчийн албан тушаал, гарын їсэг

Тэмдэг ……………………… ………… он …………. Сар …………. єдєр

Page 59: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 59 -

3 дугаар хавсралт

Техникийн магадлалын акт ¹ ...

....... оны ..... сарын .....-ний єдєр

“Байгууллага”..................................... ....-ийн ...............................................

лифтийн байршил .................................. .............Улсад їйлдвэрлэсэн ..........................

фирмийн, ......................... маркийн, ......кг даацтай, .....м/с хурдтай, хїн зєєвєр

/ачааны/ зориулалттай, .................. зогсоолтой, ........................ їйлдвэрийн

дугаартай лифтэнд ............лифт эзэмшигч.............,“лифт угсралт ба засвар

їйлчилгээний байгууллага” .......-ийн ....................................................... нарыг байлцуулан

техникийн ээлжит /ээлжит бус, бїрэн/ магадлалыг хийлээ.

Техникийн магадлалаар статик болон динамик туршилт буюу техникийн бїрэн

магадлал їзлэг туршилт хийж дараах їр дїнд хїрлээ. Їїнд:

1. Лифтэнд бїрэн магадлал хийхэд тїїний эд анги механизм дараах байдалтай байв.

¹ Шалгагдах зїйлс Заалт Зєрчил Тайлбар 1 Машины єрєє 5.1

2 Паспорт 1.1

3 Газардуулгын протокол 26.1

4 Засвар їйлч. Хариуцагч 27.1

5 Їндсэн хєдєлгїїр 10.1

6 Редуктор 10.1

7 Муфта 10.1

8 Тоормос 10.1

9 Дамар /їндсэн ба х. Хязгаарлагч/

10 Татлага /їндсэн ба х. Хязгаарл./

17.1

11 Гэрэлтїїлэг 23.1

12 Цахилгааны самбар 18.1, 19.1, 20.1

13 Хонгилын хаалга 7.1.

14 Бїхээгний хаалга 11.1

15 Хаалганы ролик, зам 7.1.

16 Хаалга /тїгжээ, хєдєлгїїр, ремень/

11.1

17 Зогсолтын тївшин хавсралт 8

18 Тэжээлийн дїїжин утас 22.1

19 Тєгсгєлийн унтраалгууд 21.1

20 Тэнцвэржїїлэгч /балансир/ 12.1

21 Чиглїїлэгч зам 9.1

22 Гулгаа /бїхээг эсрэг ачаа/ 9.1

Page 60: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 60 -

23 Баригч /бїхээг эсрэг ачаа/ 13.1

24 Бїхээг 11.1

25 Отводка 11.1

26 Этажник 11.1

27 Эсрэг ачаа 12.1

28 Зєєлєвч тулгуур /бїх.эс.ач/ 15.1

29 Хурд хязгаарлагчийн чангалагч, таслагч

21.1

30 Шалны контакт 21.1

31 Санамж бичээс 27.6

32 Хонгилын унтраалга 3.20

33 Баригчийн таслагч 21.1

34 Ревиз 20.1

35 Худаг 4.1.

37 Оролтын тєхєєрємж 18.1

38 Хамгаалах хашлага шат 5.1

2. Лифтэнд статик туршилтыг дїрмийн .......... заалтын дагуу .........%-ийн нэмэлт

ачаалал буюу лифтэнд ............кг /ачааны жин, тєрєл/ гїйцэтгэж тоормос алдаагїй, ган

татлага дамрын ховил дээр гулгаагїй, цахилгаан шатны даацын хэсгийн металл

хийцийн гагнаас бэхэлгээнїїд хэвийн байлаа. Суналтын хэмжээ .......мм хїртэл

суусан їр дїнд хїрлээ. Ачааг буулгаж їзэхэд хэвийн байв.

3. Динамик туршилтыг дїрмийн ......... заалтын дагуу ......%-ийн нэмэлт ачаалал

буюу лифтэнд ........кг /ачааны жин, тєрєл/ гїйцэтгэж лифтийн хєдєлгєєн хэвийн, дуу

чимээ чичиргээ илрээгїй, хурд хязгаарлагч болон баригчийг ажилуулж їзэхэд

лифтийг зогсоож чадаж байна.

............................................. хяналтын

Улсын /ахлах/ байцаагч........................../ .............................. /

Барилгын зєвлєх

їйлчилгээ їзїїлэгч ................................/................................./

Шинжээч........................................../............................../

Шинжээч.............................. ................./................................. /

Энэхїї акт лифтийн паспорттай хамт хадгалагдана

4 дїгээр хавсралт

ЛИФТИЙГ АШИГЛАЛТАНД ХЇЛЭЭН АВАХ АКТ

Page 61: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 61 -

….. оны ..… сарын ….. -ны ……єдєр ………………… хот

Лифтийг ашиглалтанд хїлээн авах комиссын дарга: Лифтийг ашиглагч ……………………………………………………….-ын тєлєєлєгч

(байгууллагын нэр) ………………….……...... ажилтай ……………………. овогтой .…….…………..

Гишїїд: Захиалагч /хєрєнгє оруулагч/……………………..………………….…….-ын тєлєєлєгч

(байгууллагын нэр) ……………………………. ажилтай ……………….…… овогтой ……..…….……

Угсралт, засвар шинэчлэлт хийсэн ………………….…….…….…….-ын тєлєєлєгч (байгууллагын нэр)

………………………………... ажилтай ……………..…..… овогтой ..………….…… Барилгын ерєнхий гїйцэтгэгч …………….……………...……….…….-ын тєлєєлєгч

(байгууллагын нэр) …………………….………….. ажилтай …….………..…… овогтой ……..…………..… Эзэмшигчийн лифтийн ашиглалтыг хариуцагч………………………..………….…... ……………………ажилтай ……………….…..……… овогтой ……..………….….…… Хяналтын улсын байцаагч …………………………………………..…………..….-ын

(байгууллагын нэр) ..……………………………... ажилтай …………..…… овогтой …………….…………

бид ………………….……..……….. хотын …..……...……… дїїргийн ….…… хорооны …………………………………………… зориулалттай ……… дугаар байранд байрлах

(байрны зориулалт) лифтийн техникийн бїрэн магадлалын акт, ажиллагаа, ашиглалтыг энэ дїрмийн дагуу зохион байгуулалсан байдлыг їзэж шалгалаа.

ЛИФТИЙГ ХЇЛЭЭН АВСАН ЇР ДЇН:

1.Лифт аюулгїй ашиглах нєхцлийг хангасан, бїрэн бїтэн байна гэж їзэв. 2.Лифтийн ашиглалт нь “Лифтийг тєхєєрємжлєх, аюулгїй ашиглах дїрэм”-

ийн зохион байгуулагдсан байна.

Лифтийг хїлээлгэн єгсєн:

Угсралтын байгууллагын тєлєєлєгч …………………………/ / Ерєнхий гїйцэтгэгчийн тєлєєлєгч ……………….………..…/ / Захиалагчийн тєлєєлєгч буюу Барилгын зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгч Хувь хїн, хуулийн этгээд ………………………………........../ /

Лифт хїлээн авсан:

Эзэмшигчийн тєлєєлєгч………………………….………………….…………….ажилтай ………………………………………………………..……………/ / Засвар, їйлчилгээг хариуцагч………………………………../ / Комиссийн дарга …………………..…………………/ / Улсын байцаагч …..…………………………………………/ / Барилгын зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгч …………………………………………../ /

Улсын байцаагч, зєвлєх їйлчилгээ їзїїлэгч нь лифтийн паспортод тїїнийг ашиглахыг зєвшєєрсєн тухай тэмдэглэл хийж, тэмдэг дарна. Энэхїї актыг лифтийн паспортын хамт хадгална.

5 дугаар хавсралт

Page 62: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 62 -

ЛИФТ УГСРАХ АЖЛЫН ЗУРГИЙН БЇТЦЭД ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА

1. Угсралтын зурагт лифтийг зєв угсарсан байдлыг дїрмийн дагуу шалгахад шаардагдах хэмжээсїїд тавигдсан байна.

2. Угсралтын зурагт лифтийн тоног тєхєєрємжийн байрлалыг зєв угсарсан байдлыг дїрмийн дагуу шалгахад шаардагдах тоног тєхєєрємж хоорондын харилцан байрлах хэмжээсїїд тавигдан хонгил, машины ба блокийн єрєєний зураг зїсэлт, огтлолттойгоор хийгдсэн байна.

3. Угсралтын зурагт: 1.1. Лифтийн техникийн товч їзїїлэлт. 1.2. Лифтээс барилгад їзїїлэх ачааллын хэмжээ бичигдсэн байна.

4. Зураг тєсєл гїйцэтгэсэн мэргэжилтний гарын їсэг, байгууллагын тамгатай байна.

6 дугаар хавсарлт

ГАН ТАТЛАГЫН ГОЛОГДОЛ ГАРГАХ НОРМ

1. Томоосны нэг алхмын уртад тасарсан утасны тоогоор ган татлагыг гологдолд гаргах нормыг 3 дугаар хїснэгтийн дагуу гїйцэтгэнэ.

3 дугаар хїснэгт

Дїрмээр тогтоогдсон анхны бат

бэхийн нєєцийн илтгэлцїїр D/d

харьцаагаар

Ган татлагын хийц 6x19=144+1 oc 6x37=222+1 oc

Ган татлагын томоосны нэг алхамын урт дахь тасарсан утасны тоогоор гологдол болгох норм

Эсрэг томоостой

Дагуу томоостой

Эсрэг томоостой

Дагуу томоостой

9 хїртэл 14 7 23 12 9-10 16 8 26 13

10-12 18 9 29 14 12-14 20 10 32 16 14-16 22 11 35 18

16-с дээш 24 12 38 19

Тайлбар: D – Хїрдний диаметр /мм/, d – Ган татлагын диаметр /мм/, ос – Органик зїрхэвчтэй гэсэн їг.

2.Татлаганы томоосны алхмын уртыг тодорхойлохдоо татлаганы томсон багцны гадна талд тэмдэг тавиад тїїнээс татлаганы уртын дагуу томсон багцыг уг татлаганд байгаа багцын тооны хэмжээгээр тоолоод тїїний дараагийн багц дээр тэмдэг тавина. Энэ хоёр тэмдгийн хоорондох зай нь татлаганы алхмын урт болно.

3.Томоосны нэг багцад ижил биш диаметртэй утас орсон /6х19=144+1ос маркийн/ татлагад нарийн утас тасарсныг 1 утас тасарсанд, бїдїїн утас тасарсныг 1,7 утас тасарсанд тооцож бодно.

4. 3 дугаар хїснэгтэд байхгїй татлаганы гологдлын нормыг тодорхойлохдоо тїїнтэй багцын тоо, багц доторхи утасны тоогоор хамгийн ойрхон байгаа татлагатай жишиж авна. Жишээ нь нэг зїрхэвчтэй 8х19=152 татлаганы ойролцоо хэмжээтэй татлага нь нэг зїрхэвчтэй 6х19=114 татлага ба гологдолд гаргах тасарсан утасны тоог 96/72 гэсэн харьцаагаар їржїїлж тодорхойлно. Энд 96 ба 72 нь хоёр татлаганы гадна талын багцнуудын утасны нийт тоо.

5. Гадаргуугийн элэгдэл ба зэврэлтээс хамааруулж алхам дахь тасарсан утасны тооны нормыг тодорхойлохдоо 4 дїгээр хїснэгтэд зааснаар бууруулж тооцно.

Page 63: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

- 63 -

4 дїгээр хїснэгт

Єнгєний зэврэлт ба элэгдлийн нєлєєгєєр утасны диаметрийн

хорогдол, %

Томоосны алхам дахь тасарсан утасны тоо хїснэгт 3-т заасан нормоос, %

10 85 15 75 20 70 25 60

30 ба тїїнээс дээш 50

Утасны анхны диаметр элэгдэл ба зэврэлтээс шалтгаалж 40 хувь ба тїїнээс дээш багассан бол уг ган татлагыг гологдол болгоно. Утасны элэгдэл ба зэврэлтийн хэмжээг тодорхойлохдоо тїїний тасарсан утасны диаметрыг микрометрээр хэмжиж тодорхойлно.

Ган татлагын аль нэг эрч бїхлээрээ тасарсан байвал тїїнийг ашиглахыг хориглоно.

6. Бїхээг 2 тусдаа татлага дээр зїїгдэж байгаа нєхцєлд татлага бїрийг тусад нь гологдолд гаргана. Харин аль их элэгдсэнийг нь дангаар нь сольж болно.

7. Бїхээг 3 ба тїїнээс дээш татлага дээр зїїгдэж байгаа їед татлагуудын элэгдлийн дундаж хэмжээгээр гологдолд гаргана. Энэ їед аль нэг татлаганы элэгдэл хїснэгт 1-д заасан нормоос 50 хїртэл хувь хэтрэхийг зєвшєєрнє.

8. Татлага тодорхой хэмжээгээр элэгдсэн боловч гологдол болгох нормд хїрээгїй байгаа татлагыг ашиглахдаа дараахь зїйлсийг анхаарна:

8.1.Їйлчилгээ бїхэндээ татлагыг анхааралтай шалгаж паспортод тэмдэглэж байна;

8.2. Элэгдэл нь гологдол болгох нормд хїрэнгїїт татлагыг солино.

Page 64: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

64

7 дугаар хавсралт

Шалгах зїйл Гїйцэтгэх технологи Норм хэмжээ Бїрэн Ээлжит Хэсэгчи лсэн

1.Лифт ашиглалтын ажлын зохион байгуулалт 1.1. Бичиг баримтын бїрдэлт.

1.2 Орон тоо зохион байгуулалтын ажил

1. Лифтийн їзлэг

2.1. Їндсэн ба хурд хязгаар-лагчийн ган татлага

2.2. Гинж

Лифт эзэмшигч байгууллагын дарга, лифтийн ашиглалт хариуцагчтай уулзана. Лифтийн паспорттай танилцана.

Ємнє нь хийлгэсэн техникийн магадлал, туршилтын актыг їзнэ.

Лифтийн ашиглалт хариуцагчийг томилсон тушаалыг шалгана. Лифтийн засвар їйлчилгээг хариуцан гїйцэтгэгчийг томилсон буюу їїнийг гїйцэтгэх мэргэжлийн байгууллагатай гэрээтэй ажилладаг баримт материалыг, Мэргэжлийн лифтчингээр лифтээ ажиллуулдаг эсэхийг тус тус їзэж шалгана.

Машин зааланд ерєнхий залгуурыг салгаад лифтийг ажиллулахгїйгээр їзлэг хийнэ Ган татлаганы утаснууд тасарсан эсэх, єнгєн талын гадаргуу нь элэгдсэн, зэвэрсэн, тослогдсон байдлыг їзэж шалгана.

Элэгдэл, ан цав байгааг їзэж шалгана.

Паспортын бичиглэл асуулгын дагуу бїрэн бичигдсэн байх ба лифтэнд хийгдсэн бїх засвар, їйлчилгээ, туршилт гїйцэтгэсэн хїний гарын їсэгний хамт тэмдэглэгдсэн байна. Жил бїр хийлгэсэн магадлалын акт, эсвэл тїрїїчийн магадлад тэнцээгїй тухай протокол, тїїний дагуу хийгдсэн ажлын тухай материал байна. Паспорт дээр тэмдэглэл хийж гарын їсэг зуруулсан байна. Засвар їйлчилгээ хийх зєвшєєрєл, лицензийг уг гїйцэтгэгч нь эрх бїхий байгууллагаас авсан байх. Гэрээнд зєвшєєрлийн хуулбарыг хавсаргасан байна. Лифтчин мэргэжлийн їнэмлэхтэй байх ба жил бїр давтан шалгалт єгч їнэмлэхдээ тэмдэглэл хийлгэсэн байх.

Тасарсан утасны тоо 7-с багагїй (гологдлын норм їзэх), элэгдэл 40% хїртэл. Харин татлаганы нэг бїтэн багц тасарсан бол ашиглахыг хориглоно.

Хєдєлгєєнт холболтууд элэгдээгїй,

+

+

+

-

-

-

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

Page 65: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

65

2.3. Цахилгаан тоноглол, шит, газардуулгын байдал.

2.4. Лебедкийг шалгах

2.5. Тоормосны техникийн байдал.

2.6. Їндсэн болон, хурд хязгаарлагчийн дамар.

2.7. Лифт ашиглах заавар санамж бичээс хадсан эсэх.

2.8. Машины тасалгаанд лифтийн цахилгааны схем, тосолгооны картыг

Цахилгаан аппарат, реле контакторын авалцах хэсгийг шалгах. Релены авалцуурын хєдєлгєєнт хэсэг дээр дарж їзэн хєдєлгєєн гацаагїй эсэх, авалцуурын бохирдол, утасны бїрээс шалбарсан, холболт суларсныг шалгана.

Лебедкийн бэхэлгээг ганхуулж хєдєлгєж шалгана. Редукторын араануудын сальник, ган таталганы суулт, том арааны холхиог їзнэ.

Пїрш, нугасан холбоосны хугаралт, элэгдлийг їзэх, накладний зузаан тїїний муфтнээс хєндийрєх зай, муфтны гадаргуун байдлыг їзнэ.

Дамрыг ховлийн элэгдэл, ирмэг, их биений бїтэн ан цавгїй эсэх, гол дээрээ хєдєлгєєнгїй бэхлэгдсэн байдлыг їзэж шалгана.

Эвдрэхгїй балрахгїй хэмжээнд, уншиж танилцах боломжтойгоор хийснийг шалгана.

Эвдрэхгїй балрахгїй хэмжээнд, уншиж танилцах боломжтойгоор хийснийг шалгана.

гагнаасанд ан цав їїсээгїй байна. Холболтууд бат бєх бэхлэгдсэн, утаснуудын холболт дугаар номертой, найдвартай тусгаарлагдсан байна. Контакторууд элэгдээгїй, хайлаагїй байх.

Лебедкийн суурь хєдєлгєєнгїй сулрахааргїй норм хэмжээнд чангалагдсан байна. Редуктороор тос гоожоогїй, тосны тївшин хэвийн хэмжээнд, арааны холхио нь гар удирдлагын хїрдний сул эргэлтээр тодорхойлогдох ба энэ нь бїтэн эргэлтийн 1/10-с хэтрэхгїй байна.

Накладний элэгдэл анхны зузааны 1/3-с хэтрэхгїй, шкивнээс хєндийрєх хэмжээ нь 0.5-0.8 мм байна. Мєн пїрш хугараагїй, нугасан холбоосууд холхиогїй байна. Муфтны гадаргуу зураас, ан цавгїй байна.

Татлага дамрын ховлийн ёроолоос 2мм-с багагїй зайтай байх ба ховлийн элэгдэл жигд байх.

Дїрмийн шаардлагы дагуу агуулгатай байх ба їндсэн зогсоолын талбай, бїхээгт байрлуулна.

Лифтийн паспорт дээрээс авсан байна.

+

+

-

-

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

+

+

-

-

Page 66: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

66

байрлуулсан эсэх.

3.Лифтийг ачаалалгїй ажиллуулж шалгана.

3.1. Лебедканий ажиллагааг шалгана.

3.2. Хонгилын, бїхээгний хаалганууд

3.3. Хєдєлгєєнт шалтай лифтэнд шалны авалцуурыг шалгана.

3.4. Бїхээг ба тїїний явалтыг шалгана.

3.5. Удирдлагын систем

Ерєнхий залгуурыг залгаад сэлгэн залгагчийг “лифтийг машины єрєєнєєс удирдах” байрлалд тавиад дараах ажилбарыг хийнэ. Лебедка хэвийн ажиллаж байгаа эсэхийг їзнэ.

а/ Бїх хаалган дээр хонгил ба бїхээгний хаалганы авалцааг шалгах.

б/ Хонгилын хаалганы автомат, автомат биш цоожийг давхар бїрд шалгана.

Шалан доорх авалцааг дотор нь ачаа байрлуулаад явуулахгїйгээр шалгана.

Бїхээгийг дээш доош явуулж їзнэ.

Ерєнхий залгуурыг залган хїчдэл зєв ирж байгааг шалгана.

Лебедка суураираа хєдєлж ганхахгїй байх, редуктор элдэв цохилт, дуугїй ажиллах, тоормос зогсох їер чихраа гулгаагїй барих, муфт савалгаа люфтгїй, татлага шкив дээр гулгахгїй ажиллана.

Хонгил ба бїхээгний аль нэг хаалгыг онгорхой байлгаж дуудлагын болон тушаалын аль ч товчлуурыг дарахад бїхээг хєдєлгєєнд орохгїй байх. Бїхээг давхрын талбайгаас дээш доош 200мм-ээс илїї зайд шилжих їед хонгилын хаалга онгойгдохгїй цоожтой байх ба бїхээгийн хаалгыг онгойлгох гэж оролдоход бїхээгийн хаалга онгойгдохгїй байх буюу бїхээгийн хєдєлгєєнийг зогсоож байх.

Бїхээгт 15 кг-с дээш ачаа байхад гадны дуудлага авахгїй байх.

Ямар нэг дуу чимээ доргио сугсраа чихраа байхгїйгээр ажиллах.

Энэ їед ЛСН-1, ЛСН-2 лампа асна. Энэ нь хэлхээн 3 фазад тэжээл байгаа ба дохиоллын хэлхээний буулгах трансформатор ТР3-д хїчдэл єгєгдсєнийг заана.

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

-

-

+

-

Page 67: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

67

3.6. Дохиолол ба гэрэлтїїлэг

3.7. Зогсолтын тївшин

Автомат залгуур ВА-I – г хамгийн дээд байрлалд нь залгаад хїчдэлийн ирэлтийг їзнэ. Автомат залгуур ВА-3 – г залгаж бїхээгний дохиолол гэрэлтїїлгийг шалгана. Сэлгэн залгагч ВР-2 залгуурыг “Нормальная работа” гэдэг дээр байрлуулж лифтийг ажиллуулж їзнэ. Сэлгэн залгагч ВР-2 залгуурыг “Управление из машинного помещения” горим дээр байрлуулж лифтийг гаднаас дуудах буюу дотроос удирдахыг оролдоно. Сэлгэн залгагч ВР-2 залгуурыг “Ревизия” горим дээр байрлуулж лифтийг гаднаас нь ажиллуулахыг оролдох буюу дотроос нь ажиллуулж їзнэ.

“Занято” гэрлэн дохионы ажиллагааг шалгана. Хонгил, бїхээг, машин заалны гэрэлтїїлгийг шалгана.

Давхар бїрд лифтийн бїхээгийг зогсоож зогсолтын тєвшинг шалгана. Давхар бїрд шалгаж їзнэ.

Ингэснээр КВ ба КН контакторуудад хїчдэл єгєгдєнє.

Ингэснээр бїхээгний гэрэлтїїлэг, дохиоллын бууруулах трансформатор ТР-1 – д хїчдэл очно. Энэ їед тушаах буюу дуудах товчлуурын хэлхээнд хїчдэл очно. Эдгээр товчлуураар дуудлага хэвийн явагдах ёстой. Энэ їед гаднаас буюу дотроос дуудлага авахгїй зєвхєн машин заалнаас ажиллуулах боломжтой болно.

Энэ їед бїх дуудлага авахгїй ба бїхээг хаана ч байсан хонгилын хаалга онгойхгїй лифтийг бїхээгний орой дээрээс удирдах боломжтой болно.

Суудлын лифтэнд хаалга нь онгорхой ч, хаалттай ч байсан дотроо хїнтэй байвал “занято” гэдэг дохионы гэрэл асна. Бас бїхээг хєдєлгєєнд байхад мєн адил. Харин ачааны лифтэнд хонгилын хаалга онгорхой їед “занято” гэдэг дохионы гэрэл асна. Хонгил, бїхээг, давхрын талбай, машин заал дїрмийн дагуу гэрэлтэй байх.

Бїхээг зогсож байхад бїхээгийн ба хонгилын босгоны тєвшингийн зєрїї нь 35мм-с илїїгїй байна.

+

+

+

+

-

+

Page 68: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

68

4.Лифтийг хонгил дотроос нь їзлэг хийх

4.1. Бїхээгний хаалганы цоож, тїгжээ, самбарын хааж нээгдэх ажиллагаа.

4.2. Отводкын ажиллагаа ховил роликын байдал.

4.3. Чиглїїлэгч зам.

4.4. Балансир

Сэлгэн залгагчийг ”лифтийг бїхээгийн оройгоос удирдах” байрлалд тавиад бїхээгний орой дээр гарч дотроос нь їзлэг хийнэ.

Хаалгыг автоматаар онгойлгож хаалгах мєн тїгжээнїїдийг гараар мулталж хаалгыг нээж, хааж їзнэ. Автомат цоожны тээглїїрїїд нь тєгєсгєлийн унтраалгыг бїрэн дардаг байх,тєгєсгєлийн унтраалга нь ажиллагаатай байх. Хаалганы хєдєлгїїрийн ажиллагаа тєгєсгєлийн унтраалгаа бїрэн дарж байгаа байдал.

Ролик отводкийн ховилоор явж єнгєрхийг їзэх , завсар зайг нь хэмжиж хавиралт, шїргэлт байгааг шалгах.

Чиглїїлэгч зам тємрийн муруй тахирыг нїдээр, штихмасс-аар тавилтыг їзэж бэхэлгээний боолтуудыг суларсан эсэхийг шалгана.

Їїнд рам дээр гишгэж салгуур ажиллаж байгаа эсэхийг, балансирын

Хаалганы самбар нь нэгэн хавтгайд байх ба гацаагїй зєєлєн нээгдэж хаагдана. Автомат тїгжээний роликийг гараараа мултлахад тїгжээний механизм ямар нэг гацаагїй эхний байрлалдаа очно. Автомат ба автомат бус тїгжээний хєдєлгєєнт хэсгийн зай завсар норм хэмжээнд байгааг шалгах. Автомат биш цоож ямар нэг гацаагїй ажиллаж байна. Автомат цоожны тээглїїрийг мултлаад бїхээгийг доош явуулах товчлуурыг дарахад бїхээг доош явахгїй харин тээглїїрийг буцаахад хуучин байрандаа ямар нэг гацаагїй очих ёстой. Тїгжээтэй нєхцєлд татуурга тээглїїрийн хоорондох зай 1- 1.5 мм байна.

Отводкын ховил автомат тїгжээний ролик хоёрын завсар 4-5мм байхыг шалгана. Энэ алдагдвал лифтийн ажиллагаанд цохилт ажиглагдана.

Чиглїїлэгч зам тэгш шулуун, гулгагчтай шїргэлцэх хэсэг нь єє сэвгїй, завсар нь жигд байна.

Балансирын салгагч дээр дарахад бїхээгний хєдєлгєєн зогсож байх

+

+

+

+

+

+

+

+

-

-

-

-

Page 69: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

69

4.5.Эсрэг ачаа

4.6.Тэжээлийн дїїжин утас

4.7.Аваарын баригч.

4.8.Буферийн тєхєєрємж

4.9.Бїхээгний гулгаа.

4.10.Хурд хязгаарлагчийн чангалагч тїїний таслагч.

4.11.Эсрэг ачааны буфер

4.12.Хонгил худгийн байдал

4.13. Дээд доод тєгсгєлийн унтраалга.

хэвтээ байдлын байрлалыг шалгана.

Энд тїїний бэхэлгээ, пїрш, гулгаа, пальцны тїгжээ, татлага хавчигдсан эсэх зэргийг їзнэ.

Тэжээлийн дїїжин утасны бэхэлгээ, аюулгїй байдлыг шалгана.

Баригч, тїїний ажиллагааг гараар хєдєлгєн холхиулж їзнэ.

Худагт орж буферийн тєхєєрємжийг їзэж шалгана.

Гулгааг їзэж, завсруудыг шалгана.

Хурд хязгаарлагчийн чангалагчийг хєдєлгєж, таслагчийг дарж шалгана.

Бїхээгийг хамгийн дээд байрлалд зогсоож эсрэг ачааны зєєлєвч тулгуурыг зайг шалгана.

Хонгилд орж худгийн байдлыг їзнэ.

Лифтийг эцсийн зогсоолуудаас цааш албадан явуулж дээд доод тєгєсгєлийн

ёстой. Балансирын рам бїхээгний шалтай параллель байна.

Пїрш хугараагїй, бэхэлгээ найдвартай байна.

Дїїжин утас шалбараагїй, хєдєлгєєний їед ямар нэг зїйлд тээглэхээргїй байна.

Баригч гацаагїй, эмтэрч хугараагїй байна.

Пїрш хугараагїй, шингэний тулгууртай лифтэнд шингэн алдаагїй байна.

Гулгаа чиглїїлэгчийн нийлбэр завсар 5мм-с, дагуу гїйлтийн завсар 8 мм-с ихгїй байна

Гацаагїй ажилладаг байна. Таслагчийг дарахад лифт зогсдог байна.

Энэ нь 100-200мм байх ба 100мм-с бага байвал татлагыг хасна. Пїрш хугараагїй байна.

Худаг хоггїй цэвэр байна.

Энэ нь бїхээг тєгсгєлийн буудлаас 100мм єнгєрєхєд ажиллах ёстой.

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

-

+

-

-

-

-

-

-

Page 70: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

70

4.Туршилт . 4.1. Хурд хязгаарлагч

4.2. Баригч

4.3. Зєєлєвч тулгуур.

4.4. Тоормос.

унтраалганы ажиллагааг шалгана.

Хурд хязгаарлагчийг туршихдаа тїїний хурдыг энэ дїрэмд заасан хэмжээгээр ихэсгээд хурдыг хязгаарлаж байгааг

Баригчийг туршихдаа баригч ажиллаад бїхээг /эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч/ -ийг чиглїїлэгч дээр зогсоон барьж чадаж байгааг шалгана. Баригчийг мэдэрч ажиллах ёстой нєхцєл бїр дээр нь тусад нь туршиж їзнэ.

Пїрштэй тулгуурыг турших шаардлагагїй тїїний байдал, байх ёстой хэмжээсийг їзэж, хэмжиж шалгана. Цохилтыг сааруулах материалаар хийгдсэн зєєлєвч тулгуурын хувьд хоосон бїхээгийг 0.71 м/с хурдаар шилжїїлж тулгуур дээр буулгаж туршина. Зєєлєвч тулгуурын ажиллагааг шалгах їед дээд ба доод давхрын салгуурыг ажиллахгїй болгох ба бїхээг, эсрэг ачаа тулгуур дээр суух їед цахилгаан хєдєлгїїрийн хїчдэлийг тєгсгєлийн салгуураар салгана.

Бїхээгийг ачаагїйгээр дээш шилжїїлж байх їед хєдєлгїїрийг зогсооход тоормос барьж байгааг шалгаж

Энэ їед баригч барьж байгаа эсэхийг шалгаж їзнэ.

Ээлжит магадлалын їед бїхээг /эсрэг ачаа, тэнцїїлэгч/-ийн баригчийг бїхээгт ачаа /бїрэн ба хэсэгчилсэн магадллын їед 110% ачаатай/- гїйгээр шилжїїлж гїйцэтгэнэ. Бїхээгийг ажлын хурдаар шилжиж байх їед баригчийг турших ба 1 м/с- ээс их хурдтай лифтэнд ажлын хурднаас бага хурдаар туршиж болох боловч энэ хурд нь 1 м/с-ээс багагїй байна.

Пїршин тулгуурын хувьд бїхээг эсрэг ачаа пїрш дээр суух їед хїчтэй доргио їїсэх, пїрш бїрэн шахагдах буюу хугарах їзэгдэл байж болохгїй. Шингэн шахуургат тулгуурын хувьд бїхээг эсрэг ачаа бїлїїр дээр суухад бїлїїр хэт шахагдаж гацах, суларсан їедээ эхний байдалд буцахгїй байж болохгїй.

Тоормос найдвартай, гулгаагїй барина

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

+

Page 71: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

71

4.5. Баригч, эсрэг ачаа, зєєлєвч тулгуурыг туршисны дараа лифтийн татлага тїїнд хамаарах эд ангид ямар нэг гэмтэл илэрсэн эсэхийг їзэж шалгана.

4.6. Удирдлагат хувьсгуур бїхий хєдєлгїїртэй лифтийн хєдєлгїїрийг паспортад нь зааж єгсєн бол тїїний цахилгаан тоормослох чадварыг туршина.

4.7. Татлага, дамрын /хїрд/ барьцалдах хэмжээг турших.

4.8. Эсрэг ачаа тулгуур дээр бїрэн суусан їед бїхээг дээш шилжихгїй байхыг

4.9.Газардуулга, дамжуулагч, тусгаарлагчийн эсэргїїцэл, хэлхээний хамгаалах тоноглолыг шалгана

туршина.

Ган татлага тїїний бэхэлгээг нїдээр їзнэ.

Цахилгаан хєдєлгїїрийн тоормослох чадварыг шалгахдаа бїхээгийг хамгийн дээд давхарт байхад тоормны колодкийг гар удирдлагаар нь тэлж 3 минут байлгаж їзнэ.

Їрэлтийн дамар буюу хїрдтэй лифтны татлага дамар /хїрд/-тай барьцалдах хэмжээг туршихдаа хоосон бїхээгийг хонгилын дээд хэсгээс дээш шилжїїлж бїхээгийг дээд давхарт бїрэн зогсож байгааг шалгана.

Бїхээгийг дээш гар удирдлагаар буюу эсвэл хєдєлгїїрийн бага хурдаар шилжїїлэх гэж оролдоно.

Дїрмийн шаардлагын дагуу.

Татлаганы суналт, сїлжээс утаснаас тасарч байгаа эсэх, бэхэлгээнїїдийн найдвартай байдал.

Бїхээгийг шилжїїлээд тїїнийг давхарт зогсох нарийвчлалыг шалгана.

Давхартаа зогсох нарийвчлал дїрмийн дагуу байгааг шалгана.

Энэ їед бїхээг дээш шилжихгїй байх ёстой.

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

-

-

-

+

Page 72: Лифтийг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм

72