ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Πως η ιδεολογία επηρεάζει τη γραφή των bloggers

ΜΙΧΑΗΛ ΤΑΣΤΣΟΓΛΟΥ

250130

Ανάλυση Δημοσιογραφικού Λόγου

Εθνικό Καποδιστριακό Παν. Αθηνών

Τμήμα Επικοινωνίας & Μ.Μ.Ε.

Εισαγωγή

Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να καταδείξει ότι η ιδεολογία που διέπει τις πεποιθήσεις

του γράφοντος επηρεάζει τον τρόπο γραφής του. Γι’ αυτό ασχολείται με οπαδικά blogs,

τα οποία και μελετά πριν και μετά από δύο αμφίρροπους αγώνες ποδοσφαίρου. Ως

κριτήριο για τον τρόπο επιρροής της ιδεολογίας επί του συντάκτη, θα λάβουμε τη

διαίρεση του λόγου σε τρία είδη: τον πραγματιστικό, το νοηματικό και τον

προπαγανδιστικό. Ο πραγματιστικός λόγος είναι αυτός που περιορίζεται στην απλή

καταγραφή ενός συμβάντος, στην αναπαράσταση ενός αντικειμένου με γνώμονα την

αρχή της πραγματικότητας. Χρησιμοποιεί την πληροφοριακή γλώσσα (γνωστοί κώδικες,

συναισθηματικά αδρανείς). Ο νοηματικός λόγος παρουσιάζει ένα αντικείμενο με όλη του

την ιδιομορφία και μοναδικότητα. Η σχέση του αναφερόμενου αντικειμένου και της

παρουσίασής του δεν υπακούει απαράβατα στην αρχή της πραγματικότητας.

Χρησιμοποιεί την καλλιτεχνική γλώσσα (κώδικας άγνωστος κι απρόσμενος για τον

αποδέκτη). Τέλος, ο προπαγανδιστικός λόγος είναι ο λόγος των Μ.Μ.Ε., της διαφήμισης

και της μαζικής κουλτούρας εν γένει. Είναι ο λόγος της ιδεολογίας, της θρησκείας, της

πολιτικής, της προπαγάνδας. Γενικεύει τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν την ιδιομορφία

του αναφερόμενου γεγονότος ή περιγράφει ένα αντικείμενο γενικής ισχύος ως

ανεπανάληπτο, μοναδικό κτλ. Χρησιμοποιεί την αισθητική γλώσσα (επιστημονικές

εικόνες με τροποποιήσεις, προσθήκες κτλ.). Η εργασία δείχνει το πώς οι χρήστες των

blogs χρησιμοποιούν τα τρία αυτά είδη λόγου. Οι αγώνες που επιλέγονται είναι ντέρμπι:

Παναθηναϊκός - Π.Α.Ο.Κ. για το πρωτάθλημα και Π.Α.Ο.Κ. – Ολυμπιακός για το

κύπελο.

1. Πριν το παιχνίδι πρωταθλήματος:

http://paoki.blogspot.com:

«Ένα πολύ δύσκολο παιχνίδι έχουμε την Κυριακή κόντρα στον βάζελο στην Αθήνα. Η

αλήθεια είναι ότι ο βάζελος είναι κατά πολύ χειρότερος απ' ότι ίσως περιμέναμε φέτος,

αλλά δεν παύει να είναι βάζελος. Ασόβαρος έχει δείξει κυρίως με ομάδες μικρότερου

βεληνεκούς, ενώ στα ντέρμπι παρουσιάστηκε πιο σοβαρός, άσχετα αν πήρε αποτέλεσμα ή

όχι. Εμείς κατεβαίνουμε με τον αέρα της πολύ καλής εμφάνισης της Τετάρτης κόντρα στο

γαύρο. Αν καταφέρουμε και πιάσουμε τα επίπεδα απόδοσης του πρώτου ημιχρόνου,

πιστεύω ότι δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα κι όλα είναι ανοιχτά. Αν κατέβουμε όπως

κατεβήκαμε στο ματς με την ΑΕΚ ή καταρρεύσουμε όπως στο Καραϊσκάκη στο ματς

πρωταθλήματος, τότε τα πράγματα θα είναι πολύ δύσκολα...Το σίγουρο είναι ότι θα έχουμε

και πάλι απουσίες. Και η βασική απουσία θα είναι ο Μουσλίμοβιτς. Κάτι που μας

αποδυναμώνει πάρα πολύ μπροστά, καθώς ο Αναστασάκος είναι πολύ στατικός. Πιθανόν

να κάνει το ντεμπούτο του ο Χούτος, αλλά αυτό δεν είναι ακόμα σίγουρο. Σε κάθε

περίπτωση ο βάζελος δεν πρέπει να μας προκαλεί ούτε φόβο ούτε δέος. Έχει πολλές

αδυναμίες (κυρίως στην άμυνα) και πρέπει να τις εκμεταλλευτούμε. Και είδαμε ότι

μικρότερες ομάδες όπως ο Εργοτέλης μπόρεσαν και τις εκμεταλλεύτηκαν».

Σχόλιο: Ο λόγος που χρησιμοποιείται εδώ είναι ο προπαγανδιστικός. Εντύπωση

προκαλεί η χρήση του όρου «βάζελος», η οποία και κρίνεται προτιμότερη απ’ τον όρο

«Παναθηναϊκός», όπως και του «γαύρος», αντί για «Ολυμπιακός». Ακόμη, ο συντάκτης

με το πρότυπο της αλήθειας, θέλει να δείξει πως είναι έγκυρα τα λεγόμενά του.

Παράλληλα, η χρήση του «όρου» «ασόβαρος» δεν ενδείκνυται . Ο συντάκτης ταυτίζεται

με την ομάδα, καθώς, αναφερόμενος σ’ αυτήν, γράφει σε α’ πρόσωπο πληθυντικού

αριθμού(«Ένα πολύ δύσκολο παιχνίδι έχουμε»). Μεταφορικό στοιχείο στο κείμενο είναι

το «καταρρεύσουμε», το οποίο όμως δείχνει και την άποψη του συντάκτη ότι δεν κέρδισε

ο αντίπαλος ως ανώτερος, αλλά η ομάδα του «παραδόθηκε». Αναφορικά με τις

προϋποθέσεις, χρησιμοποιεί: υπαρκτική (π.χ. «Έχει πολλές αδυναμίες»), μη γεγονοτική

(«Αν καταφέρουμε και πιάσουμε τα επίπεδα απόδοσης του πρώτου ημιχρόνου»),λεξική

(«μπόρεσαν και τις εκμεταλλεύτηκαν»).

http://thodoras13.blogspot.com:

«Μόνο νίκη με τον μΠΑΟΚ, για να τελειώσουμε το ψέμα τους. Ας είναι αυτό το παιχνίδι το

εφαλτήριο για συνεχόμενα θετικά αποτελέσματα. Κρίμα πάντως που δεν παίζουμε στην

Τούμπα να αγοράζαμε πατάτες Κάτω Νευροκοπίου από τον παραγωγό. Δεν πειράζει όμως,

κάποια στιγμή ο Τεό μαζί με τον γαύρο γιο του έκπτωτου προέδρου, θα τολμήσουν να μας

δώσουν εισιτηριάκια ... Όχι για κάποιον άλλο λόγο, απλά για να θαυμάσουμε την

πολυπολιτισμικότητα του χώρου...»

Σχόλιο: Το είδος του λόγου που χρησιμοποιείται σε αυτήν την περίπτωση είναι ο

προπαγανδιστικός λόγος. Η ειρωνεία είναι διάχυτη σ’ όλο το κείμενο: Ξεκινάει

προτάσσοντας ένα «μ» μπροστά από το «Π.Α.Ο.Κ.» για να καυτηριάσει την προφορά

των Θεσσαλονικέων, ενώ παραθέτει και εικόνες ατιμωτικές για την ομάδα του Π.Α.Ο.Κ

τις οποίες ερμηνεύει με τα σχόλιά του. Γενικεύει μία εικόνα από το γήπεδο της Τούμπας

όπου απεικονίζονται διάφοροι φίλαθλοι του Π.Α.Ο.Κ. και μιλώντας για

πολυπολιτισμικότητα, υπονοεί την καταδικαστέα «ταμπέλα» που έχουν κολλήσει οι

Αθηναίοι στους Θεσσαλονικείς οπαδούς, «Βούλγαροι». Προπαγανδιστική είναι και η

χρήση της λέξεως «ψέμα τους», δίνοντας τους ανθρώπους του Π.Α.Ο.Κ.(«αυτοί») ως

πρότυπο αναφοράς. Κι εδώ ο όρος «γαύρος» αντικαθιστά το «Ολυμπιακός».

Χρησιμοποιεί, επίσης, μη γεγονοτική προϋπόθεση («Κρίμα πάντως που δεν παίζουμε

στην Τούμπα να αγοράζαμε πατάτες Κάτω Νευροκοπίου από τον παραγωγό» -

σχολιάζοντας παρατιθέμενη φωτογραφία)

2. Μετά το παιχνίδι πρωταθλήματος:

http://paoki.blogspot.com:

«Τη χειρότερή της εμφάνιση έκανε χτες η ομάδα μας στο ΟΑΚΑ κόντρα στο βάζελο, ο

οποίος δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να μας πετάξει 3 μπαλάκια. Η εικόνα που παρουσίασε η

ομάδα χτες ήταν τραγική. Ήμασταν ανύπαρκτοι σε όλο τον αγώνα, δεν απειλήσαμε

καθόλου και το 3-0 είναι πέρα για πέρα δίκαιο. Δεν είχαμε ούτε έναν παίκτη που να

διασώθηκε από το χτεσινό ναυάγιο της ομάδας, ούτε έναν που να προσπάθησε να

περισώσει την κατάσταση μετά από εκείνα τα εφιαλτικά 8 λεπτά. Το ότι το α' ημίχρονο

έληξε 0-0 δεν μου λέει τίποτα, γιατί και σε εκείνο το διάστημα ανύπαρκτοι ήμασταν...Και

μόνο το γεγονός ότι μας έβαλε 2 γκολ ο ... Λουκάς Βύντρα, και μόνο το ότι μέχρι χτες

είχαμε φάει 9 γκολ σε 20 αγωνιστικές και χτες φάγαμε 3 γκολ σε 8 λεπτά, τα λένε όλα από

μόνα τους. Δεν χρειάζεται να μπούμε σε λεπτομέρειες...Από εκεί και πέρα δεν πρέπει να

τρελαινόμαστε με τη χτεσινή ήττα, γιατί απλούστατα ελάχιστη σημασία έχει. Όλα θα

παιχτούν ούτως ή άλλως στα play off. Εκεί πρέπει να είμαστε όμως έτοιμοι για τέτοια

παιχνίδια. Αυτό που με τρελαίνει είναι ότι σε τρεις καθόδους στην Αθήνα κάναμε 3 ήττες με

0-6 γκολ. Έτσι δεν πάμε πουθενά, ούτε στο κύπελλο ούτε στα play off.Κι όταν λέμε ότι ο

ΠΑΟΚ κατεβαίνει για τη νίκη σε κάθε παιχνίδι, πρέπει να το εννοούμε κιόλας. Κι όχι να

κατεβαίνει για να κλέψει με τσούκου-τσούκου μπολ και κωλοφαρδία κανα 0-0...»

Σχόλιο: Κι εδώ έχουμε χρήση προπαγανδιστικού λόγου. Και πάλι ο blogger ταυτίζεται

με την ομάδα του Π..Α.Ο.Κ. («η ομάδα μας», «Ήμασταν ανύπαρκτοι», «μας έβαλε», «δεν

πρέπει να τρελαινόμαστε»), όπως και δε χρησιμοποιεί τη λέξη «Παναθηναϊκός». Πολλές

μεταφορές εμπλουτίζουν το κείμενό του («να μας πετάξει 3 μπαλάκια», «ήταν τραγική»,

«ναυάγιο», «να κλέψει», «κωλοφαρδία»). Το ρητορικό σχήμα της υπερβολής είναι επίσης

εμφανές («εφιαλτικά 8 λεπτά», « Ήμασταν ανύπαρκτοι»). Δε λείπει η ειρωνεία, καθώς η

χρήση αποσιωπητικών πριν το όνομα του Λουκά Βύντρα, αυτό δείχνει. Από

προϋποθέσεις χρησιμοποιεί τη μη γεγονοτική («όταν λέμε ότι ο ΠΑΟΚ κατεβαίνει για τη

νίκη σε κάθε παιχνίδι, πρέπει να το εννοούμε κιόλας»)

http://thodoras13.blogspot.com:

«Πάμε και στο ποδόσφαιρο τώρα όπου χθες η ομάδα είχε ένα derby. Βέβαια, τέτοιο ήταν

μόνο στα χαρτιά μιας και στον αγωνιστικό χώρο ο Παναθηναϊκός ήταν πολλές κλάσεις

ανώτερος και οι παίκτες του απέδειξαν πως αδικούν τους εαυτούς τους με εμφανίσεις σαν

και αυτές στην Κρήτη και τις Σέρρες. Το γεγονός της βραδιάς ήταν τα δυο γκολ που πέτυχε

ο Βύντρα, και τα δυο με κεφαλιά. Είναι κάτι το οποίο το βλέπουμε πολύ σπάνια( ίσως το

τελευταίο του γκολ να ήταν αυτό με την Σεβίλλη στην Λεωφόρο επί Φυλακούρη) και έδωσε

μια άλλη νότα στην μεγάλη μας νίκη. Βέβαια το ότι οι κερκίδες φώναζαν ρυθμικά το όνομά

του ήταν πρωτάκουστο, προσωπικά τον συγχαίρω για την χθεσινή του εμφάνιση αλλά η

γνώμη μου γι’ αυτόν τον παίκτη είναι γνωστή. Μακάρι να συνεχίσει όμως ανάλογες

εμφανίσεις και να με αποστομώσει. Το τρίτο γκολ το πέτυχε ο Μάντζιος ύστερα από

εκπληκτική ενέργεια του μικρού Σωτήρη Νίνη. Όσον αφορά τον ΠΑΟΚ το έγραψα και

αλλού πως όχι δυο καρπούζια αλλά ούτε δυο φουντούκια δεν μπορεί να κρατήσει κάτω από

την ίδια μασχάλη. Είναι μια ομάδα με νεύρο, με αγωνιστικότητα, με πάθος για τη νίκη αλλά

και με ανεπτυγμένες ποδοσφαιρικές ικανότητες. Δεν έχει όμως βάθος πάγκου και αυτό το

πλήρωσε αφού αγωνιζόμενος σε Πρωτάθλημα και Κύπελλο έσκασε από τα συνεχόμενα

ντέρμπι. Επίσης, ο ΠΑΟΚ δεν μπορεί να διαχειριστεί το παιχνίδι όταν βρίσκεται πίσω στο

σκορ. Μετά το χθεσινό 1-0, κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος και θα συμφωνήσω με τον

Τεν Κάτε πως το σκορ θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερο μιας και μετά το 3-0 η ομάδα κάθισε

για τα καλά. Εμείς από την άλλη, είμαστε το αντίθετο του ΠΑΟΚ. Έχουμε το καλύτερο

υλικό στην Ελλάδα, με προπονηταρά και βάθος πάγκου, αλλά δεν υπάρχει νεύρο, θέληση,

πάθος για τη νίκη. Κάθε φορά που υπάρχουν τα τελευταία θριαμβεύουμε: αναφέρω

χαρακτηριστικά την Βρέμη, το Μιλάνο και το σημερινό. Καιρός να μπαίνουμε σε κάθε

παιχνίδι με το ίδιο πάθος.. Αρχής γενομένης από το ματς με τον Ηρακλή στην

Θεσσαλονίκη. ΥΓ: Εκπληκτική και η συνέντευξη Τύπου. Ο Σάντος, κύριος όπως πάντα,

παραδέχτηκε την ανωτερότητα του ΠΑΟ αρνούμενος την τροφή σε μίζερα παπαγαλάκια του

Metropolis και των ΣΠΟΡ του Βορρά ενώ από την άλλη ο Τεν Κατε έκανε φλεγματικό

χιούμορ και οι βλαχοέλληνες δημοσιοκάφροι - γεννήματα του ιδιωτικού της Sportday

κοιτούσαν σαν χάνοι. Χενκ, στην Παιανία θα ασπρίσουν τα μαλλιά σου και όσο πείσμα

βάζουν οι καλοθελητές των εφημερίδων της κατάντιας, άλλο τόσο θα βάζουμε και εμείς».

Σχόλιο: Κι εδώ ο λόγος είναι προπαγανδιστικός. Το κείμενο πληροίται υπερβολών για

τους πράσινους («πολλές κλάσεις ανώτερος», «εκπληκτική ενέργεια του μικρού», «το σκορ

θα έπρεπε να είναι μεγαλύτερο», «το καλύτερο υλικό στην Ελλάδα, με προπονηταρά»,

«θριαμβεύουμε», «στην Παιανία θα ασπρίσουν τα μαλλιά σου») και ενέχει μειώσεις για

τους μελανόλευκους («ούτε δυο φουντούκια»). Το κείμενο έχει και παρομοιώσεις («σαν

και αυτές στην Κρήτη και τις Σέρρες», «σαν χάρτινος πύργος» «σαν χάνοι») και μεταφορές

(«πως αδικούν τους εαυτούς τους», «όχι δυο καρπούζια αλλά ούτε δυο φουντούκια δεν

μπορεί να κρατήσει κάτω από την ίδια μασχάλη», «βάθος πάγκου», «κατέρρευσε», «η

ομάδα κάθισε για τα καλά», «τροφή σε μίζερα παπαγαλάκια»). Ο συντάκτης ειρωνεύεται

την ομάδα του Π.Α.Ο.Κ. («όχι δυο καρπούζια αλλά ούτε δυο φουντούκια δεν μπορεί να

κρατήσει κάτω από την ίδια μασχάλη»), αλλά και τους δημοσιογράφους («μίζερα

παπαγαλάκια του Metropolis και των ΣΠΟΡ του Βορρά», «οι βλαχοέλληνες

δημοσιοκάφροι - γεννήματα του ιδιωτικού της Sportday κοιτούσαν σαν χάνοι», «οι

καλοθελητές των εφημερίδων της κατάντιας»).Βλέπουμε ακόμη, μια λεξική προϋπόθεση

(«απέδειξαν πως αδικούν τους εαυτούς τους με εμφανίσεις σαν και αυτές στην Κρήτη και

τις Σέρρες»). Εντύπωση προκαλεί η περιγραφή του Π.Α.Ο. σα να έχει τη μοναδική

ικανότητα να θριαμβεύει («Κάθε φορά που υπάρχουν τα τελευταία θριαμβεύουμε»).Και ο

«πράσινος» συντάκτης ταυτίζεται με την ομάδα του και χρησιμοποιεί σ’ αρκετές φράσεις

πρόσωπο α’ πληθυντικού.

3. Πριν το παιχνίδι κυπέλου:

http://sports.yooblog.gr/page/8

«Στο σημερινό παιχνίδι με τον ΠΑΟΚ στην Τούμπα παίζεται η μισή πρόκριση στα

ημιτελικά του Κυπέλλου Ελλάδος. Τα δεδομένα είναι ότι ο Ολυμπιακός θα έχει πολλές και

σημαντικές απουσίες βασικών παικτών, (Λέτο, Ντιόγο, Γκαλέτι, Ντομί και πιθανόν ο

Ντουντού). Οι περισσότεροι για λόγους ροτέϊσον, λόγω του δύσκολου προγράμματος που

ακολουθεί. Ενώ και ο ΠΑΟΚ θα έχει σημαντικές απουσίες (Μουσλίμοβιτς, Βιερίνια,

Μπακαγιόκο, Λάκης, Σνάουτσνερ). Από την μια, η μη συμμετοχή τόσων παικτών σε έναν

δύσκολο αγώνα είναι ασφαλώς μεγάλο ρίσκο από την πλευρά του Βαλβέρδε. Από την άλλη

όμως, έχει κάθε δίκιο να πράττει έτσι διότι όπως έχουμε επισημάνει και από εδώ, η ομάδα

σε 50 ημέρες έχει να δώσει12-14παιχνίδια, τα περισσότερα από αυτά ντέρμπι. Οπότε οι

παίκτες που «τραβάνε» το κουπί εδώ και 5 μήνες χρειάζονται κάποιες ανάσες, για να

μπορέσουν να είναι καλοί σε αυτή την σειρά των αγώνων. Έχω την υποψία ότι ο Βαλβέρδε,

περνάει και κάποια μηνύματα προς την διοίκηση με αυτή την κίνηση του. Δείχνει δηλαδή εν

μέρη την δυσαρέσκεια του για τις μεταγραφές που δεν έγιναν, είτε το καλοκαίρι, είτε τώρα.

Βέβαια όσοι θα κληθούν να αντικαταστήσουν τους σημερινούς απόντες θα πρέπει να

δείξουν ότι αξίζουν να έχουν μια θέση στον Ολυμπιακό και ότι δεν είναι απλά για

συμπληρώνουν το ρόστερ της ομάδας. Οπότε δικαιολογίες δεν θα πρέπει να υπάρχουν. Αν

δε μπορούν να αντεπεξέλθουν ας πάνε σε άλλη ομάδα. Προσωπική μου άποψη είναι ότι ο

Ολυμπιακός όπως και να αγωνιστεί, είναι ικανός να πάρει το αποτέλεσμα που χρειάζεται

για να έχει το πάνω χέρι για την ρεβάνς στο Καραϊσκάκη. Αυτό που χρειάζεται να κάνει

καταρχήν, είναι να σημειώσει ένα γκολ. Τότε θα έχει σίγουρα ένα σημαντικότατο

πλεονέκτημα. Ας παίξουν όπως πρέπει και όπως μπορούν, (ελπίζω να κάνει το ίδιο και ο

διαιτητής βέβαια και να μην αφήσει πάλι ατιμώρητα τα σκληρά μαρκαρίσματα), και όλα θα

πάνε καλά. Για να δούμε και τον Νταρμπισάϊρ σήμερα το βράδυ. Ευκαιρία να μας δείξει τι

ψάρια πιάνει, μιας και θα είναι ένας από τους 2 επιθετικούς της ομάδας. Εγώ περιμένω

αρκετά από αυτόν πάντως. Στο χέρι του είναι να με δικαιώσει. Και κάτι τελευταίο. Καλό θα

είναι να μην τσιμπάνε οι παίκτες μας σε τυχόν προκλήσεις που θα υπάρξουν, από τους

αντιπάλους τους ή από το κοινό. Εξάλλου μεγάλα παιδιά είναι και πιστεύω ότι ξέρουν πως

πρέπει να αντιμετωπίσουν τέτοιες καταστάσεις. Δεν είναι η πρώτη φορά εξάλλου. Τα έχουν

ξαναδεί τόσα χρόνια και δεν έχουν «μασήσει». Ας γίνει ένα καλό παιχνίδι σήμερα και

κυρίως χωρίς καφρίλες.»

Σχόλιο: Κι εδώ ο λόγος είναι προπαγανδιστικός. Βέβαια, το ρητορικό σχήμα της

υπερβολής ή της μείωσης απουσιάζει . Οι μεταφορές ποικίλλουν («παίζεται η μισή

πρόκριση», «τραβάνε το κουπί», «χρειάζονται κάποιες ανάσες», «για να έχει το πάνω

χέρι», «τι ψάρια πιάνει», «Στο χέρι του είναι», «να μην τσιμπάνε», «μεγάλα παιδιά», «δεν

έχουν μασήσει»). Εντύπωση προκαλεί η φράση του συντάκτη «ας πάνε σε άλλη ομάδα», η

οποία μοιάζει με απειλή προς τους ερυθρόλευκους – αναπληρωματικούς – παίκτες.

Μετά, προσπαθεί να διακρίνει εμφατικά τη θέση του («Προσωπική μου άποψη είναι

ότι»), η οποία δείχνει τη βεβαιότητα – ασφάλεια ότι «ο Ολυμπιακός όπως και να

αγωνιστεί, είναι ικανός να πάρει το αποτέλεσμα που χρειάζεται». Το ίδιο ενισχύει και η

φράση «Ας παίξουν όπως πρέπει και όπως μπορούν και όλα θα πάνε καλά». Προς το

τέλος, αφήνει υπόνοιες για το διαιτητή («ελπίζω να κάνει το ίδιο και ο διαιτητής βέβαια

και να μην αφήσει πάλι ατιμώρητα τα σκληρά μαρκαρίσματα»), τους παίκτες και τον

κόσμο του Π.Α.Ο.Κ. («να μην τσιμπάνε οι παίκτες μας σε τυχόν προκλήσεις που θα

υπάρξουν, από τους αντιπάλους τους ή από το κοινό»). Οι «καφρίλες» δείχνουν επίσης ότι

ο συντάκτης θεωρεί επικίνδυνη την ατμόσφαιρα του γηπέδου. Ο γράφων προσπαθεί να

στηρίξει μέρος του γραπτού του αντιθετικά («Από την μια», «Από την άλλη»).

Χρησιμοποιεί τη μη γεγονοτική προϋπόθεση («Αν δε μπορούν να αντεπεξέλθουν ας πάνε

σε άλλη ομάδα», «Ας παίξουν όπως πρέπει και όπως μπορούν και όλα θα πάνε καλά»)

http://paoki.blogspot.com:

«Ένα ακόμα μεγάλο ντέρμπι θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε σήμερα στην

Τούμπα στα πλαίσια των προημιτελικών του Κυπέλλου Ελλάδος. Ο γαύρος αποτελεί

σίγουρα το χειρότερο δυνατό αντίπαλο στον οποίο θα μπορούσαμε να πέσουμε. Αποτελεί

σίγουρα την πληρέστερη και καλύτερη ομάδα φέτος (άσχετα αν έχει φάει και σπρώξιμο στα

παιχνίδια που δεν τραβούσε) και αν το δούμε ρεαλιστικά, είναι και το φαβορί για την

πρόκριση. Βέβαια τις τελευταίες δυο φορές που βρεθήκαμε στο κύπελλο, τους στείλαμε

αδιάβαστους. Το 2001 τους ρίξαμε 4αρα στον ανεπανάληπτο τελικό της Ν. Φιλαδέλφειας,

ενώ το 2003 τους πετάξαμε έξω (πάλι στον προημιτελικό) κερδίζοντας 3-1 εντός και 1-2

εκτός. Η προϊστορία του κυπέλλου μεταξύ μας βρίσκεται εδώ και ευχαριστώ τον εν ΠΑΟΚ

αδερφό Χρήστο από τη Σαλαμίνα που μου έστειλε το λινκ χτες. Οπότε δεν έχουμε κανένα

λόγο να μην πιστεύουμε ότι μπορούμε να αποκλείσουμε το γαύρο. Για να γίνει αυτό πρέπει

σήμερα να κερδίσουμε χωρίς να δεχτούμε γκολ. Ζητείται καθαρό σκορ λοιπόν. Πρέπει να

κρατήσουμε το 0, αλλιώς δεν έχουμε τύχη στη ρεβάνς. Δυστυχώς δεν θα έχουμε το

Μουσλίμοβιτς ο οποίος ταλαιπωρείται από ίωση αλλά και τους Μπιζέρα και Σναουτσνερ.

Έτσι μας βλέπω με Αραμπατζή δεξί μπακ, κάτι που σίγουρα προκαλεί πονοκέφαλο στο

Σάντος καθώς ο παίκτης δεν είναι στα καλά του και θα έχει να αντιμετωπίσει τον Λέτο ή

τον Τζόρτζεβιτς. Και μπροστά θα παίξουμε πάλι με Αναστασάκο που σίγουρα έχει δώσει

λύσεις αλλά δεν είναι Μουσλιμοβιτς. Με ελλείψεις και απουσίες έρχεται βέβαια κι ο γαύρος

που θα ξεκουράσει αρκετούς παίκτες. Προσωπικά βλέπω το σημερινό παιχνίδι με

αισιοδοξία. Το βράδυ θα ξέρουμε περισσότερα...»

Σχόλιο: Ο προπαγανδιστικός λόγος κυριαρχεί, αν κι εδώ έχουμε κάποια πληροφοριακά

στοιχεία, τα οποία όμως παρουσιάζονται ως μοναδικά («4αρα στον ανεπανάληπτο

τελικό»). Οι μεταφορές κι εδώ είναι πάρα πολλές («γαύρος», «θα μπορούσαμε να

πέσουμε», «έχει φάει και σπρώξιμο στα παιχνίδια που δεν τραβούσε», «τους στείλαμε

αδιάβαστους», «τους πετάξαμε έξω», «τον εν ΠΑΟΚ αδερφό», «καθαρό σκορ», «προκαλεί

πονοκέφαλο στο Σάντος», «ο παίκτης δεν είναι στα καλά του», «έχει δώσει λύσεις»). Ο

όρος «Ολυμπιακός» απουσιάζει. Εντύπωση προξενεί και η «αδελφοποίηση μεταξύ των

οπαδών ίδιας ομάδας («ευχαριστώ τον εν ΠΑΟΚ αδερφό Χρήστο από τη Σαλαμίνα»), αλλά

και η ταύτιση συντάκτη – ομάδας («Πρέπει να κρατήσουμε», «μπορούμε να

αποκλείσουμε»). Το ρητορικό σχήμα της υπερβολής επίσης χρησιμοποιείται («τους

στείλαμε αδιάβαστους», «στον ανεπανάληπτο τελικό»). Κι εδώ κάνει χρήση της μη

γεγονοτικής προϋπόθεσης («αν το δούμε ρεαλιστικά, είναι και το φαβορί για την

πρόκριση»).

4. Μετά το παιχνίδι κυπέλου:

http://sports.yooblog.gr/page/8:

«Ο Ολυμπιακός έχασε από τον ΠΑΟΚ στην θεσσαλονίκη με 1-0 για τον πρώτο

προημητελικό του κυπέλλου Ελλάδος. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήταν διαφορετικό

μιας και το γκολ που δέχθηκε ο Ολυμπιακός ήταν επιεικώς χαζομάρα, από μια απρόσεχτη

πάσα του Ντουντού και ασυνενοιησία με τον Ζεβλάκοφ. Σε όλο τον υπόλοιπο αγώνα ο

ΠΑΟΚ δεν απείλησε ούτε στο ελάχιστο την άμυνα του Θρύλου, ενώ η ομάδας μας έχασε 3

πολύ καλές ευκαιρίες με την έναρξη του δευτέρου ημιχρόνου. Αν αναλογιστεί κανείς τις

απουσίες που είχε ο Ολυμπιακός τότε όλα κύλησαν μια χαρά και το αποτέλεσμα μπορεί

άνετα να ανατραπεί στο Φάληρο σε έναν μήνα που είναι η ρεβάνς. Και εκεί δεν θα

μπορούν να ρίχνουν στο ψαχνό τα δρεπάνια του ΠΑΟΚ όπως έκαναν πάλι σήμερα. Εκεί

επίσης θα παίζει πλήρης η ομάδα του Θρύλου. Ντεμπούτο έκανε σήμερα ο Νταρμπισάϊρ με

την φανέλα του Ολυμπιακού και γενικά τα πήγε αρκετά καλά, δεδομένων των συνθηκών.

Θα βοηθήσει σίγουρα περισσότερο από τον ανεπαρκή Μήτρογλου. Για μια ακόμη φορά

φάνηκε επίσης ότι ο Ντουντού είναι αρκετά κουρασμένος μιας και παίζει συνεχόμενα από

την αρχή της σεζόν, ενώ και ο Γ. Γκαλίτσιος δεν ανταποκρίθηκε πάλι στις απαιτήσεις της

ομάδας του Ολυμπιακού, κατά την γνώμη μου. Καλό θα είναι να ψάχνουμε να βρούμε και

ένα δεξί χαφ επειγόντως καθώς μετά τον Γκαλέτι είναι το χάος. Εν κατακλέιδι, το

αποτέλεσμα στον Πειραιά ανατρέπεται, οπότε δεν υπάρχει κανείς λόγος ανυσηχίας.

Συνεχίζουμε για τον αγώνα με τον Πανθρακικό, όπου με νίκη το πρωτάθλημα πλησιάζει

όλο και περισσότερο.»

Σχόλιο: Ο συντάκτης χρησιμοποιεί προπαγανδιστικό λόγο για την ήττα της ομάδας του.

Ξεκινάει πληροφοριακά μεν, αλλά στη συνέχεια επιδίδεται σε προπαγανδιστικές

τακτικές. Κατευθείαν χρησιμοποιεί μία μη γεγονοτική προϋπόθεση («Το αποτέλεσμα θα

μπορούσε να ήταν διαφορετικό μιας και το γκολ που δέχθηκε ο Ολυμπιακός ήταν επιεικώς

χαζομάρα»). Το ρητορικό σχήμα της μείωσης («επιεικώς χαζομάρα») επιστρατεύεται για

το γκολ του αντιπάλου. Προπαγανδιστικό στοιχείο (υπερβολή) αποτελεί και ο

χαρακτηρισμός του Ολυμπιακού ως «Θρύλος». Εν συνεχεία, βάζει πάλι μη γεγονοτική

προϋπόθεση («Αν αναλογιστεί κανείς τις απουσίες που είχε ο Ολυμπιακός τότε όλα

κύλησαν μια χαρά»). Οι μεταφορές είναι αρκετές («δεν απείλησε ούτε στο ελάχιστο την

άμυνα του Θρύλου», «να ρίχνουν στο ψαχνό», «τα δρεπάνια», «μετά τον Γκαλέτι είναι το

χάος», «το πρωτάθλημα πλησιάζει»). Ο συντάκτης κι εδώ θεωρεί εαυτόν συνδεδεμένο με

την ομάδα του Ολυμπιακού.

http://paoki.blogspot.com

«Το πρώτο βήμα για την πρόκριση έκανε χτες η ομάδα μας κόντρα στο γαύρο. Δεν είναι

υπερβολή να πούμε ότι χτες στο πρώτο ημίχρονο είδαμε τον καλύτερο φετινό ΠΑΟΚ, ο

οποίος με ευκολία εξαφάνισε το γαύρο από το γήπεδο. Στο πρώτο ημίχρονο τα είχαμε όλα:

είχαμε πίεση ψηλά, είχαμε κατοχή, είχαμε πάθος, είχαμε δύναμη, είχαμε τις φάσεις, είχαμε

το γκολ-ποίημα του Κονσεϊσάο, αλλά δυστυχώς είχαμε κι απέναντί μας τον κηπουρό-

Νικοπολίδη και το δοκάρι του, και έτσι το σκορ διατηρήθηκε στο 1-0. Στο δεύτερο

ημίχρονο ξεκινήσαμε πολύ άσχημα. Ο γαύρος μπήκε πολύ δυνατά, έκανε 2 απανωτές

φάσεις που θα μπορούσε να είχε ισοφαρίσει, αλλά μετά το 55'-60' κατέρρευσε. Και μη

μπορώντας να συγκρατήσει τον ΠΑΟΚ, άρχισε να κάνει τα φάουλ. Το παιχνίδι έχασε το

ρυθμό του, φάσεις δεν γίναν και μοιραία το 1-0 διατηρήθηκε έως το 90'. Από την ομάδα

δεν μπορώ να ξεχωρίσω ιδιαίτερα κανέναν γιατί θα αδικούσα τους υπόλοιπους. Ήταν όλοι

τους φανταστικοί χτες, όπως φανταστικός ήταν κι ο κόσμος. Εδώ πρέπει να βγάλουμε το

καπέλο και στο Σάντος, που έστησε την ομάδα με αριστοτεχνικό τρόπο και πήρε την

ταυτότητα του γαύρου και του Βαλβέρδε, οι οποίοι εμφανώς υποτίμησαν τον ΠΑΟΚ. Το 1-

0 δεν με αφήνει απόλυτα ικανοποιημένο. Είναι πολύ σημαντικό που δεν φάγαμε γκολ, αλλά

το 1-0 είναι φτωχό σαν σκορ, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι υπήρξαν ευκαιρίες για το

2-0... Η ρεβάνς στις 4/3/2009 είναι ανοιχτή, έχουμε ένα μικρό προβάδισμα, αλλά πιστεύω

ότι πρέπει να κυνηγήσουμε γκολ στο Καραϊσκάκη για να μπορέσουμε να περάσουμε.»

Σχόλιο: Κι εδώ ο λόγος είναι προπαγανδιστικός. Οι μεταφορές είναι πολλές («Το πρώτο

βήμα», «γαύρο», «εξαφάνισε το γαύρο από το γήπεδο», «είχαμε τις φάσεις», «Ο γαύρος

μπήκε πολύ δυνατά», «μετά το 55'-60' κατέρρευσε», «να συγκρατήσει τον ΠΑΟΚ», «Το

παιχνίδι έχασε το ρυθμό του», «να βγάλουμε το καπέλο», «πήρε την ταυτότητα του

γαύρου», «δεν φάγαμε γκολ», «το 1-0 είναι φτωχό σαν σκορ», «Η ρεβάνς στις 4/3/2009

είναι ανοιχτή», «να κυνηγήσουμε γκολ στο Καραϊσκάκη για να μπορέσουμε να

περάσουμε»). Η υπερβολές ποικίλλουν («εξαφάνισε το γαύρο», «τα είχαμε όλα», «το γκολ-

ποίημα», «κατέρρευσε», «Ήταν όλοι τους φανταστικοί χτες, όπως φανταστικός ήταν κι ο

κόσμος», «έστησε την ομάδα με αριστοτεχνικό τρόπο»), ενώ και ο ίδιος πιστοποιεί ότι δεν

υπερβάλλει («Δεν είναι υπερβολή»), κάτι που αποτελεί σύνηθες μοτίβο. Ειρωνικός είναι

απέναντι στον τερματοφύλακα του Ολυμπιακού, τον οποίο αποκαλεί «κηπουρό-

Νικοπολίδη». Ο συντάκτης του Π.Α.Ο.Κ χρησιμοποιεί κι αυτός πρώτο πρόσωπο

πληθυντικού αναφερόμενος στην ομάδα που υποστηρίζει..

Συμπέρασμα: Και στα οχτώ άρθρα που εξετάστηκαν το προπαγανδιστικό στοιχείο

κυριαρχεί σχεδόν ολοκληρωτικά. Το γεγονός αυτό «χαμηλώνει» την ειδησεογραφική

αξία των άρθρων. Οι συντάκτες ερμηνεύουν συγκεκριμένα πράγματα, αλλά ο καθένας

από τη σκοπιά της δικής του οπαδικής προτίμησης. Υπάρχουν κάποια κοινά

χαρακτηριστικά που διέπουν όλα τα κείμενα:

Ταύτιση συντάκτη με ομάδα

Οι ήττες οφείλονται σε κακή απόδοση της ομάδας κι όχι σε καλή του αντιπάλου

Η χρήση των όρων «γαύρος» και «βάζελος»

Σ’ όλα τα κείμενα βρήκαμε πληροφοριακά στοιχεία. Απ’ άποψη πραγματισμού, το

sports.yooblog.gr είναι αυτό που ξεχωρίζει περισσότερο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο

προπαγανδιστικός υστερεί έναντι του πραγματιστικού λόγου. Αναμενόμενη ήταν η

παντελής έλλειψη νοηματικού λόγου. Όλα τα κείμενα είναι φορτισμένα συναισθηματικά:

πριν τα παιχνίδια, ξεχωρίζουν το άγχος και η αισιοδοξία. Μετά τα παιχνίδια, απ’ τη μία η

χαρά και οι μεγαλειώδεις κριτικές για τους νικητές, απ’ την άλλη η μετριοπάθεια και η

αναζήτηση ευθυνών για τους ηττημένους. Συμπερασματικά, τα συγκεκριμένα blogs δεν

κινούνται τόσο με στόχο την ενημέρωση, όσο για το πέρασμα της δικής τους γραμμής.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γκολ του Π.Α.Ο.Κ. με τον Ολυμπιακό: για

το μεν είναι «γκολ-ποίημα», για το δε «επιεικώς χαζομάρα».

Βιβλιογραφία:

http://paoki.blogspot.com:

http://thodoras13.blogspot.com:

http://sports.yooblog.gr

Πλειός Γ. (2001) «Ο λόγος της εικόνας: ιδεολογία και πολιτική», εκδόσεις

Παπαζήση

Δεμερτζής Ν. (2002) «Πολιτική επικοινωνία: διακινδύνευση, δημοσιότητα,

διαδίκτυο»

http://www.sigmalive.com/simerini/analiseis/other/111634

B. Morris & J. Nydahl “Sports spectacle as drama: image, language and

technology”