ΗΗ διδασκαλίαδιδασκαλία τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ΓλώσσαςΓλώσσας σεσεχώρεςχώρες τηςτης ∆υτικής∆υτικής

ΕυρώπηςΕυρώπηςΒρυξέλλεςΒρυξέλλες 5 5--66--7 7 ΟκτωβρίουΟκτωβρίου 20072007

Θέmicroα Η αξιοποίηση του έργου

του Καζαντζάκη στο πλαίσιο

της διδασκαλίας της Ελληνικής

Γλώσσας ως ξένης

Χριστίνα Αργυροπούλου

Επίτιmicroη Σύmicroβουλος ΠΙ

Α ∆ιευκρίνιση ορολογίας

Η διδασκαλία της ελληνικήςγλώσσας ως δεύτερης νοείταιόταν το γλωσσικό περιβάλλονείναι ελληνικό και διδάσκεται σεαλλοδαπούς καιπαλιννοστούντες microαθητές πουζουν σε ελληνικό γλωσσικόπεριβάλλον Ενώ η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας ως ξένηςθεωρείται όταν διδάσκεται εκτόςΕλλάδας δηλαδή σε microη ελληνικόγλωσσικό περιβάλλον

Ευχαριστούmicroε το ΜουσείοΚαζαντζάκη που microαςπαραχώρησε το φωτογραφικόυλικό (infokazantzakis-museumgr wwwkazantzakis-museumgr)

Β Η διδασκαλία της ελληνικήςως ξένης γλώσσας (ΕΞΓ)

Ένα πολύ σηmicroαντικό θέmicroα για τη χώρα microαςείναι η οργάνωση της διδασκαλίας τηςελληνικής γλώσσας ως ξένης σεξενόγλωσσο περιβάλλον για τουςαπανταχού οmicroογενείς που δεν microιλούνελληνικά και για τους αλλόγλωσσους πουεπιθυmicroούν να microάθουν ελληνικά Στηδιδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσαςαπαιτείται η διερεύνηση του γλωσσικού καιπληθυσmicroιακού περιβάλλοντος microεσυγκροτηmicroένη έρευνα ώστε να καταγραφείποιοι θέλουν να microάθουν ελληνικά γιατίθέλουν να microάθουν ελληνικά και πώς θαπρέπει να διδαχτούν την ελληνική ως ξένη Σηmicroαντικό στοιχείο είναι η διερεύνηση τουγιατί για να καλυφθούν οι προσδοκίες τους-επικοινωνιακές επιστηmicroονικές επαγγελmicroατικές-

Από παιδαγωγική άποψη θα πρέπει να λαmicroβάνεταιυπόψη η προσαρmicroογή της διδασκαλίας στον τρόποπου διδάσκονται οι αλλόγλωσσοι τη microητρική τουςγλώσσα Επίσης η microέθοδος και οι τεχνικέςδιδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης γλώσσας θαπρέπει να είναι ανάλογες microε τον microαθητικό πληθυσmicroό την ηλικία και τα βιώmicroατά τους καθώς microπορεί ναυπάρχουν διαφοροποιήσεις οι οποίες λαmicroβάνονταιυπόψη για πιο αποτελεσmicroατική εκmicroάθηση τηςελληνικής ως ξένης

ΟιΟι κατηγορίεςκατηγορίες--επίπεδαεπίπεδα πουπου microπορούνmicroπορούν νανα

εντοπιστούνεντοπιστούν είναιείναι τατα ακόλουθαακόλουθα ΟmicroογενείςΟmicroογενείς microεmicroε κάποιακάποια ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά οπότεοπότε στηστη διδασκαλίαδιδασκαλία λαmicroβάνεταιλαmicroβάνεται υπόψηυπόψητοτο πολιτισmicroικόπολιτισmicroικό επίπεδοεπίπεδο καικαι τατα βιώmicroατάβιώmicroατά τουςτους

ΕλληνικήςΕλληνικής καταγωγήςκαταγωγής microαθητέςmicroαθητές πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούνελληνικάελληνικά καικαι δενδεν έχουνέχουν ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε κάποιακάποια γνώσηγνώση τηςτηςελληνικήςελληνικής

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια 22ουου καικαι33ουου επιπέδουεπιπέδου

ΕυρωπαίοιΕυρωπαίοι microαθητικέςmicroαθητικές microεmicroε κάποιακάποια κοινάκοινά πολιτιστικάπολιτιστικάστοιχείαστοιχεία δηλαδήδηλαδή microεmicroε ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΑλλόγλωσσοιΑλλόγλωσσοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε microηmicroη ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο δηλαδήδηλαδή microηmicroη ευρωπαίοιευρωπαίοι ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζουςκαικαι άλλοιάλλοι) ) πουπου ζουνζουν στηνστην ΕυρώπηΕυρώπη αλλάαλλά έχουνέχουνδιαφορετικόδιαφορετικό πολιτισmicroόπολιτισmicroό αλφάβητοαλφάβητο καικαι διαφορετικέςδιαφορετικέςγλωσσικέςγλωσσικές δοmicroέςδοmicroές στηστη microητρικήmicroητρική τουςτους γλώσσαγλώσσα απόαπό τηντηνελληνικήελληνική καικαι δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΕπίπεδαΑπό τον microαθητικό πληθυσmicroό-στόχο προκύπτει ότι απαιτείται γιααποτελεσmicroατική διδασκαλία και η οργάνωση της διδασκαλίας κατάεπίπεδα

αρχάριοι σε πολλαπλές κατηγορίες microπορούν να χωριστούν σε microιαπρώτη φάση- για ένα τετράmicroηνο- οι έχοντες κάποια βιώmicroατα ήπολύ microικρή γνώση της ελληνικής από τους microη εξοικειωmicroένους

microέσο επίπεδο προχωρηmicroένοι

Στόχος είναι οι διάφορες κατηγορίες αρχαρίων να συγκλίνουν σεένα δεύτερο επίπεδο ndashmicroέσο επίπεδο- για να υπάρχεισυνδιδασκαλία στο microεσαίο επίπεδο

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Θέmicroα Η αξιοποίηση του έργου

του Καζαντζάκη στο πλαίσιο

της διδασκαλίας της Ελληνικής

Γλώσσας ως ξένης

Χριστίνα Αργυροπούλου

Επίτιmicroη Σύmicroβουλος ΠΙ

Α ∆ιευκρίνιση ορολογίας

Η διδασκαλία της ελληνικήςγλώσσας ως δεύτερης νοείταιόταν το γλωσσικό περιβάλλονείναι ελληνικό και διδάσκεται σεαλλοδαπούς καιπαλιννοστούντες microαθητές πουζουν σε ελληνικό γλωσσικόπεριβάλλον Ενώ η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας ως ξένηςθεωρείται όταν διδάσκεται εκτόςΕλλάδας δηλαδή σε microη ελληνικόγλωσσικό περιβάλλον

Ευχαριστούmicroε το ΜουσείοΚαζαντζάκη που microαςπαραχώρησε το φωτογραφικόυλικό (infokazantzakis-museumgr wwwkazantzakis-museumgr)

Β Η διδασκαλία της ελληνικήςως ξένης γλώσσας (ΕΞΓ)

Ένα πολύ σηmicroαντικό θέmicroα για τη χώρα microαςείναι η οργάνωση της διδασκαλίας τηςελληνικής γλώσσας ως ξένης σεξενόγλωσσο περιβάλλον για τουςαπανταχού οmicroογενείς που δεν microιλούνελληνικά και για τους αλλόγλωσσους πουεπιθυmicroούν να microάθουν ελληνικά Στηδιδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσαςαπαιτείται η διερεύνηση του γλωσσικού καιπληθυσmicroιακού περιβάλλοντος microεσυγκροτηmicroένη έρευνα ώστε να καταγραφείποιοι θέλουν να microάθουν ελληνικά γιατίθέλουν να microάθουν ελληνικά και πώς θαπρέπει να διδαχτούν την ελληνική ως ξένη Σηmicroαντικό στοιχείο είναι η διερεύνηση τουγιατί για να καλυφθούν οι προσδοκίες τους-επικοινωνιακές επιστηmicroονικές επαγγελmicroατικές-

Από παιδαγωγική άποψη θα πρέπει να λαmicroβάνεταιυπόψη η προσαρmicroογή της διδασκαλίας στον τρόποπου διδάσκονται οι αλλόγλωσσοι τη microητρική τουςγλώσσα Επίσης η microέθοδος και οι τεχνικέςδιδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης γλώσσας θαπρέπει να είναι ανάλογες microε τον microαθητικό πληθυσmicroό την ηλικία και τα βιώmicroατά τους καθώς microπορεί ναυπάρχουν διαφοροποιήσεις οι οποίες λαmicroβάνονταιυπόψη για πιο αποτελεσmicroατική εκmicroάθηση τηςελληνικής ως ξένης

ΟιΟι κατηγορίεςκατηγορίες--επίπεδαεπίπεδα πουπου microπορούνmicroπορούν νανα

εντοπιστούνεντοπιστούν είναιείναι τατα ακόλουθαακόλουθα ΟmicroογενείςΟmicroογενείς microεmicroε κάποιακάποια ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά οπότεοπότε στηστη διδασκαλίαδιδασκαλία λαmicroβάνεταιλαmicroβάνεται υπόψηυπόψητοτο πολιτισmicroικόπολιτισmicroικό επίπεδοεπίπεδο καικαι τατα βιώmicroατάβιώmicroατά τουςτους

ΕλληνικήςΕλληνικής καταγωγήςκαταγωγής microαθητέςmicroαθητές πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούνελληνικάελληνικά καικαι δενδεν έχουνέχουν ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε κάποιακάποια γνώσηγνώση τηςτηςελληνικήςελληνικής

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια 22ουου καικαι33ουου επιπέδουεπιπέδου

ΕυρωπαίοιΕυρωπαίοι microαθητικέςmicroαθητικές microεmicroε κάποιακάποια κοινάκοινά πολιτιστικάπολιτιστικάστοιχείαστοιχεία δηλαδήδηλαδή microεmicroε ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΑλλόγλωσσοιΑλλόγλωσσοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε microηmicroη ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο δηλαδήδηλαδή microηmicroη ευρωπαίοιευρωπαίοι ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζουςκαικαι άλλοιάλλοι) ) πουπου ζουνζουν στηνστην ΕυρώπηΕυρώπη αλλάαλλά έχουνέχουνδιαφορετικόδιαφορετικό πολιτισmicroόπολιτισmicroό αλφάβητοαλφάβητο καικαι διαφορετικέςδιαφορετικέςγλωσσικέςγλωσσικές δοmicroέςδοmicroές στηστη microητρικήmicroητρική τουςτους γλώσσαγλώσσα απόαπό τηντηνελληνικήελληνική καικαι δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΕπίπεδαΑπό τον microαθητικό πληθυσmicroό-στόχο προκύπτει ότι απαιτείται γιααποτελεσmicroατική διδασκαλία και η οργάνωση της διδασκαλίας κατάεπίπεδα

αρχάριοι σε πολλαπλές κατηγορίες microπορούν να χωριστούν σε microιαπρώτη φάση- για ένα τετράmicroηνο- οι έχοντες κάποια βιώmicroατα ήπολύ microικρή γνώση της ελληνικής από τους microη εξοικειωmicroένους

microέσο επίπεδο προχωρηmicroένοι

Στόχος είναι οι διάφορες κατηγορίες αρχαρίων να συγκλίνουν σεένα δεύτερο επίπεδο ndashmicroέσο επίπεδο- για να υπάρχεισυνδιδασκαλία στο microεσαίο επίπεδο

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Α ∆ιευκρίνιση ορολογίας

Η διδασκαλία της ελληνικήςγλώσσας ως δεύτερης νοείταιόταν το γλωσσικό περιβάλλονείναι ελληνικό και διδάσκεται σεαλλοδαπούς καιπαλιννοστούντες microαθητές πουζουν σε ελληνικό γλωσσικόπεριβάλλον Ενώ η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας ως ξένηςθεωρείται όταν διδάσκεται εκτόςΕλλάδας δηλαδή σε microη ελληνικόγλωσσικό περιβάλλον

Ευχαριστούmicroε το ΜουσείοΚαζαντζάκη που microαςπαραχώρησε το φωτογραφικόυλικό (infokazantzakis-museumgr wwwkazantzakis-museumgr)

Β Η διδασκαλία της ελληνικήςως ξένης γλώσσας (ΕΞΓ)

Ένα πολύ σηmicroαντικό θέmicroα για τη χώρα microαςείναι η οργάνωση της διδασκαλίας τηςελληνικής γλώσσας ως ξένης σεξενόγλωσσο περιβάλλον για τουςαπανταχού οmicroογενείς που δεν microιλούνελληνικά και για τους αλλόγλωσσους πουεπιθυmicroούν να microάθουν ελληνικά Στηδιδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσαςαπαιτείται η διερεύνηση του γλωσσικού καιπληθυσmicroιακού περιβάλλοντος microεσυγκροτηmicroένη έρευνα ώστε να καταγραφείποιοι θέλουν να microάθουν ελληνικά γιατίθέλουν να microάθουν ελληνικά και πώς θαπρέπει να διδαχτούν την ελληνική ως ξένη Σηmicroαντικό στοιχείο είναι η διερεύνηση τουγιατί για να καλυφθούν οι προσδοκίες τους-επικοινωνιακές επιστηmicroονικές επαγγελmicroατικές-

Από παιδαγωγική άποψη θα πρέπει να λαmicroβάνεταιυπόψη η προσαρmicroογή της διδασκαλίας στον τρόποπου διδάσκονται οι αλλόγλωσσοι τη microητρική τουςγλώσσα Επίσης η microέθοδος και οι τεχνικέςδιδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης γλώσσας θαπρέπει να είναι ανάλογες microε τον microαθητικό πληθυσmicroό την ηλικία και τα βιώmicroατά τους καθώς microπορεί ναυπάρχουν διαφοροποιήσεις οι οποίες λαmicroβάνονταιυπόψη για πιο αποτελεσmicroατική εκmicroάθηση τηςελληνικής ως ξένης

ΟιΟι κατηγορίεςκατηγορίες--επίπεδαεπίπεδα πουπου microπορούνmicroπορούν νανα

εντοπιστούνεντοπιστούν είναιείναι τατα ακόλουθαακόλουθα ΟmicroογενείςΟmicroογενείς microεmicroε κάποιακάποια ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά οπότεοπότε στηστη διδασκαλίαδιδασκαλία λαmicroβάνεταιλαmicroβάνεται υπόψηυπόψητοτο πολιτισmicroικόπολιτισmicroικό επίπεδοεπίπεδο καικαι τατα βιώmicroατάβιώmicroατά τουςτους

ΕλληνικήςΕλληνικής καταγωγήςκαταγωγής microαθητέςmicroαθητές πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούνελληνικάελληνικά καικαι δενδεν έχουνέχουν ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε κάποιακάποια γνώσηγνώση τηςτηςελληνικήςελληνικής

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια 22ουου καικαι33ουου επιπέδουεπιπέδου

ΕυρωπαίοιΕυρωπαίοι microαθητικέςmicroαθητικές microεmicroε κάποιακάποια κοινάκοινά πολιτιστικάπολιτιστικάστοιχείαστοιχεία δηλαδήδηλαδή microεmicroε ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΑλλόγλωσσοιΑλλόγλωσσοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε microηmicroη ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο δηλαδήδηλαδή microηmicroη ευρωπαίοιευρωπαίοι ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζουςκαικαι άλλοιάλλοι) ) πουπου ζουνζουν στηνστην ΕυρώπηΕυρώπη αλλάαλλά έχουνέχουνδιαφορετικόδιαφορετικό πολιτισmicroόπολιτισmicroό αλφάβητοαλφάβητο καικαι διαφορετικέςδιαφορετικέςγλωσσικέςγλωσσικές δοmicroέςδοmicroές στηστη microητρικήmicroητρική τουςτους γλώσσαγλώσσα απόαπό τηντηνελληνικήελληνική καικαι δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΕπίπεδαΑπό τον microαθητικό πληθυσmicroό-στόχο προκύπτει ότι απαιτείται γιααποτελεσmicroατική διδασκαλία και η οργάνωση της διδασκαλίας κατάεπίπεδα

αρχάριοι σε πολλαπλές κατηγορίες microπορούν να χωριστούν σε microιαπρώτη φάση- για ένα τετράmicroηνο- οι έχοντες κάποια βιώmicroατα ήπολύ microικρή γνώση της ελληνικής από τους microη εξοικειωmicroένους

microέσο επίπεδο προχωρηmicroένοι

Στόχος είναι οι διάφορες κατηγορίες αρχαρίων να συγκλίνουν σεένα δεύτερο επίπεδο ndashmicroέσο επίπεδο- για να υπάρχεισυνδιδασκαλία στο microεσαίο επίπεδο

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Ευχαριστούmicroε το ΜουσείοΚαζαντζάκη που microαςπαραχώρησε το φωτογραφικόυλικό (infokazantzakis-museumgr wwwkazantzakis-museumgr)

Β Η διδασκαλία της ελληνικήςως ξένης γλώσσας (ΕΞΓ)

Ένα πολύ σηmicroαντικό θέmicroα για τη χώρα microαςείναι η οργάνωση της διδασκαλίας τηςελληνικής γλώσσας ως ξένης σεξενόγλωσσο περιβάλλον για τουςαπανταχού οmicroογενείς που δεν microιλούνελληνικά και για τους αλλόγλωσσους πουεπιθυmicroούν να microάθουν ελληνικά Στηδιδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσαςαπαιτείται η διερεύνηση του γλωσσικού καιπληθυσmicroιακού περιβάλλοντος microεσυγκροτηmicroένη έρευνα ώστε να καταγραφείποιοι θέλουν να microάθουν ελληνικά γιατίθέλουν να microάθουν ελληνικά και πώς θαπρέπει να διδαχτούν την ελληνική ως ξένη Σηmicroαντικό στοιχείο είναι η διερεύνηση τουγιατί για να καλυφθούν οι προσδοκίες τους-επικοινωνιακές επιστηmicroονικές επαγγελmicroατικές-

Από παιδαγωγική άποψη θα πρέπει να λαmicroβάνεταιυπόψη η προσαρmicroογή της διδασκαλίας στον τρόποπου διδάσκονται οι αλλόγλωσσοι τη microητρική τουςγλώσσα Επίσης η microέθοδος και οι τεχνικέςδιδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης γλώσσας θαπρέπει να είναι ανάλογες microε τον microαθητικό πληθυσmicroό την ηλικία και τα βιώmicroατά τους καθώς microπορεί ναυπάρχουν διαφοροποιήσεις οι οποίες λαmicroβάνονταιυπόψη για πιο αποτελεσmicroατική εκmicroάθηση τηςελληνικής ως ξένης

ΟιΟι κατηγορίεςκατηγορίες--επίπεδαεπίπεδα πουπου microπορούνmicroπορούν νανα

εντοπιστούνεντοπιστούν είναιείναι τατα ακόλουθαακόλουθα ΟmicroογενείςΟmicroογενείς microεmicroε κάποιακάποια ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά οπότεοπότε στηστη διδασκαλίαδιδασκαλία λαmicroβάνεταιλαmicroβάνεται υπόψηυπόψητοτο πολιτισmicroικόπολιτισmicroικό επίπεδοεπίπεδο καικαι τατα βιώmicroατάβιώmicroατά τουςτους

ΕλληνικήςΕλληνικής καταγωγήςκαταγωγής microαθητέςmicroαθητές πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούνελληνικάελληνικά καικαι δενδεν έχουνέχουν ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε κάποιακάποια γνώσηγνώση τηςτηςελληνικήςελληνικής

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια 22ουου καικαι33ουου επιπέδουεπιπέδου

ΕυρωπαίοιΕυρωπαίοι microαθητικέςmicroαθητικές microεmicroε κάποιακάποια κοινάκοινά πολιτιστικάπολιτιστικάστοιχείαστοιχεία δηλαδήδηλαδή microεmicroε ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΑλλόγλωσσοιΑλλόγλωσσοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε microηmicroη ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο δηλαδήδηλαδή microηmicroη ευρωπαίοιευρωπαίοι ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζουςκαικαι άλλοιάλλοι) ) πουπου ζουνζουν στηνστην ΕυρώπηΕυρώπη αλλάαλλά έχουνέχουνδιαφορετικόδιαφορετικό πολιτισmicroόπολιτισmicroό αλφάβητοαλφάβητο καικαι διαφορετικέςδιαφορετικέςγλωσσικέςγλωσσικές δοmicroέςδοmicroές στηστη microητρικήmicroητρική τουςτους γλώσσαγλώσσα απόαπό τηντηνελληνικήελληνική καικαι δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΕπίπεδαΑπό τον microαθητικό πληθυσmicroό-στόχο προκύπτει ότι απαιτείται γιααποτελεσmicroατική διδασκαλία και η οργάνωση της διδασκαλίας κατάεπίπεδα

αρχάριοι σε πολλαπλές κατηγορίες microπορούν να χωριστούν σε microιαπρώτη φάση- για ένα τετράmicroηνο- οι έχοντες κάποια βιώmicroατα ήπολύ microικρή γνώση της ελληνικής από τους microη εξοικειωmicroένους

microέσο επίπεδο προχωρηmicroένοι

Στόχος είναι οι διάφορες κατηγορίες αρχαρίων να συγκλίνουν σεένα δεύτερο επίπεδο ndashmicroέσο επίπεδο- για να υπάρχεισυνδιδασκαλία στο microεσαίο επίπεδο

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Β Η διδασκαλία της ελληνικήςως ξένης γλώσσας (ΕΞΓ)

Ένα πολύ σηmicroαντικό θέmicroα για τη χώρα microαςείναι η οργάνωση της διδασκαλίας τηςελληνικής γλώσσας ως ξένης σεξενόγλωσσο περιβάλλον για τουςαπανταχού οmicroογενείς που δεν microιλούνελληνικά και για τους αλλόγλωσσους πουεπιθυmicroούν να microάθουν ελληνικά Στηδιδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσαςαπαιτείται η διερεύνηση του γλωσσικού καιπληθυσmicroιακού περιβάλλοντος microεσυγκροτηmicroένη έρευνα ώστε να καταγραφείποιοι θέλουν να microάθουν ελληνικά γιατίθέλουν να microάθουν ελληνικά και πώς θαπρέπει να διδαχτούν την ελληνική ως ξένη Σηmicroαντικό στοιχείο είναι η διερεύνηση τουγιατί για να καλυφθούν οι προσδοκίες τους-επικοινωνιακές επιστηmicroονικές επαγγελmicroατικές-

Από παιδαγωγική άποψη θα πρέπει να λαmicroβάνεταιυπόψη η προσαρmicroογή της διδασκαλίας στον τρόποπου διδάσκονται οι αλλόγλωσσοι τη microητρική τουςγλώσσα Επίσης η microέθοδος και οι τεχνικέςδιδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης γλώσσας θαπρέπει να είναι ανάλογες microε τον microαθητικό πληθυσmicroό την ηλικία και τα βιώmicroατά τους καθώς microπορεί ναυπάρχουν διαφοροποιήσεις οι οποίες λαmicroβάνονταιυπόψη για πιο αποτελεσmicroατική εκmicroάθηση τηςελληνικής ως ξένης

ΟιΟι κατηγορίεςκατηγορίες--επίπεδαεπίπεδα πουπου microπορούνmicroπορούν νανα

εντοπιστούνεντοπιστούν είναιείναι τατα ακόλουθαακόλουθα ΟmicroογενείςΟmicroογενείς microεmicroε κάποιακάποια ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά οπότεοπότε στηστη διδασκαλίαδιδασκαλία λαmicroβάνεταιλαmicroβάνεται υπόψηυπόψητοτο πολιτισmicroικόπολιτισmicroικό επίπεδοεπίπεδο καικαι τατα βιώmicroατάβιώmicroατά τουςτους

ΕλληνικήςΕλληνικής καταγωγήςκαταγωγής microαθητέςmicroαθητές πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούνελληνικάελληνικά καικαι δενδεν έχουνέχουν ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε κάποιακάποια γνώσηγνώση τηςτηςελληνικήςελληνικής

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια 22ουου καικαι33ουου επιπέδουεπιπέδου

ΕυρωπαίοιΕυρωπαίοι microαθητικέςmicroαθητικές microεmicroε κάποιακάποια κοινάκοινά πολιτιστικάπολιτιστικάστοιχείαστοιχεία δηλαδήδηλαδή microεmicroε ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΑλλόγλωσσοιΑλλόγλωσσοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε microηmicroη ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο δηλαδήδηλαδή microηmicroη ευρωπαίοιευρωπαίοι ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζουςκαικαι άλλοιάλλοι) ) πουπου ζουνζουν στηνστην ΕυρώπηΕυρώπη αλλάαλλά έχουνέχουνδιαφορετικόδιαφορετικό πολιτισmicroόπολιτισmicroό αλφάβητοαλφάβητο καικαι διαφορετικέςδιαφορετικέςγλωσσικέςγλωσσικές δοmicroέςδοmicroές στηστη microητρικήmicroητρική τουςτους γλώσσαγλώσσα απόαπό τηντηνελληνικήελληνική καικαι δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΕπίπεδαΑπό τον microαθητικό πληθυσmicroό-στόχο προκύπτει ότι απαιτείται γιααποτελεσmicroατική διδασκαλία και η οργάνωση της διδασκαλίας κατάεπίπεδα

αρχάριοι σε πολλαπλές κατηγορίες microπορούν να χωριστούν σε microιαπρώτη φάση- για ένα τετράmicroηνο- οι έχοντες κάποια βιώmicroατα ήπολύ microικρή γνώση της ελληνικής από τους microη εξοικειωmicroένους

microέσο επίπεδο προχωρηmicroένοι

Στόχος είναι οι διάφορες κατηγορίες αρχαρίων να συγκλίνουν σεένα δεύτερο επίπεδο ndashmicroέσο επίπεδο- για να υπάρχεισυνδιδασκαλία στο microεσαίο επίπεδο

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Από παιδαγωγική άποψη θα πρέπει να λαmicroβάνεταιυπόψη η προσαρmicroογή της διδασκαλίας στον τρόποπου διδάσκονται οι αλλόγλωσσοι τη microητρική τουςγλώσσα Επίσης η microέθοδος και οι τεχνικέςδιδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης γλώσσας θαπρέπει να είναι ανάλογες microε τον microαθητικό πληθυσmicroό την ηλικία και τα βιώmicroατά τους καθώς microπορεί ναυπάρχουν διαφοροποιήσεις οι οποίες λαmicroβάνονταιυπόψη για πιο αποτελεσmicroατική εκmicroάθηση τηςελληνικής ως ξένης

ΟιΟι κατηγορίεςκατηγορίες--επίπεδαεπίπεδα πουπου microπορούνmicroπορούν νανα

εντοπιστούνεντοπιστούν είναιείναι τατα ακόλουθαακόλουθα ΟmicroογενείςΟmicroογενείς microεmicroε κάποιακάποια ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά οπότεοπότε στηστη διδασκαλίαδιδασκαλία λαmicroβάνεταιλαmicroβάνεται υπόψηυπόψητοτο πολιτισmicroικόπολιτισmicroικό επίπεδοεπίπεδο καικαι τατα βιώmicroατάβιώmicroατά τουςτους

ΕλληνικήςΕλληνικής καταγωγήςκαταγωγής microαθητέςmicroαθητές πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούνελληνικάελληνικά καικαι δενδεν έχουνέχουν ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε κάποιακάποια γνώσηγνώση τηςτηςελληνικήςελληνικής

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια 22ουου καικαι33ουου επιπέδουεπιπέδου

ΕυρωπαίοιΕυρωπαίοι microαθητικέςmicroαθητικές microεmicroε κάποιακάποια κοινάκοινά πολιτιστικάπολιτιστικάστοιχείαστοιχεία δηλαδήδηλαδή microεmicroε ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΑλλόγλωσσοιΑλλόγλωσσοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε microηmicroη ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο δηλαδήδηλαδή microηmicroη ευρωπαίοιευρωπαίοι ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζουςκαικαι άλλοιάλλοι) ) πουπου ζουνζουν στηνστην ΕυρώπηΕυρώπη αλλάαλλά έχουνέχουνδιαφορετικόδιαφορετικό πολιτισmicroόπολιτισmicroό αλφάβητοαλφάβητο καικαι διαφορετικέςδιαφορετικέςγλωσσικέςγλωσσικές δοmicroέςδοmicroές στηστη microητρικήmicroητρική τουςτους γλώσσαγλώσσα απόαπό τηντηνελληνικήελληνική καικαι δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΕπίπεδαΑπό τον microαθητικό πληθυσmicroό-στόχο προκύπτει ότι απαιτείται γιααποτελεσmicroατική διδασκαλία και η οργάνωση της διδασκαλίας κατάεπίπεδα

αρχάριοι σε πολλαπλές κατηγορίες microπορούν να χωριστούν σε microιαπρώτη φάση- για ένα τετράmicroηνο- οι έχοντες κάποια βιώmicroατα ήπολύ microικρή γνώση της ελληνικής από τους microη εξοικειωmicroένους

microέσο επίπεδο προχωρηmicroένοι

Στόχος είναι οι διάφορες κατηγορίες αρχαρίων να συγκλίνουν σεένα δεύτερο επίπεδο ndashmicroέσο επίπεδο- για να υπάρχεισυνδιδασκαλία στο microεσαίο επίπεδο

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΟιΟι κατηγορίεςκατηγορίες--επίπεδαεπίπεδα πουπου microπορούνmicroπορούν νανα

εντοπιστούνεντοπιστούν είναιείναι τατα ακόλουθαακόλουθα ΟmicroογενείςΟmicroογενείς microεmicroε κάποιακάποια ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά οπότεοπότε στηστη διδασκαλίαδιδασκαλία λαmicroβάνεταιλαmicroβάνεται υπόψηυπόψητοτο πολιτισmicroικόπολιτισmicroικό επίπεδοεπίπεδο καικαι τατα βιώmicroατάβιώmicroατά τουςτους

ΕλληνικήςΕλληνικής καταγωγήςκαταγωγής microαθητέςmicroαθητές πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούνελληνικάελληνικά καικαι δενδεν έχουνέχουν ακούσmicroαταακούσmicroατα καικαι βιώmicroαταβιώmicroαταελληνικάελληνικά

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε κάποιακάποια γνώσηγνώση τηςτηςελληνικήςελληνικής

ΟmicroογενείςΟmicroογενείς καικαι ξένοιξένοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια 22ουου καικαι33ουου επιπέδουεπιπέδου

ΕυρωπαίοιΕυρωπαίοι microαθητικέςmicroαθητικές microεmicroε κάποιακάποια κοινάκοινά πολιτιστικάπολιτιστικάστοιχείαστοιχεία δηλαδήδηλαδή microεmicroε ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο πουπου δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΑλλόγλωσσοιΑλλόγλωσσοι microαθητέςmicroαθητές microεmicroε microηmicroη ευρωπαϊκόευρωπαϊκό πολιτιστικόπολιτιστικόυπόβαθρουπόβαθρο δηλαδήδηλαδή microηmicroη ευρωπαίοιευρωπαίοι ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζουςκαικαι άλλοιάλλοι) ) πουπου ζουνζουν στηνστην ΕυρώπηΕυρώπη αλλάαλλά έχουνέχουνδιαφορετικόδιαφορετικό πολιτισmicroόπολιτισmicroό αλφάβητοαλφάβητο καικαι διαφορετικέςδιαφορετικέςγλωσσικέςγλωσσικές δοmicroέςδοmicroές στηστη microητρικήmicroητρική τουςτους γλώσσαγλώσσα απόαπό τηντηνελληνικήελληνική καικαι δενδεν microιλούνmicroιλούν καθόλουκαθόλου ελληνικάελληνικά

ΕπίπεδαΑπό τον microαθητικό πληθυσmicroό-στόχο προκύπτει ότι απαιτείται γιααποτελεσmicroατική διδασκαλία και η οργάνωση της διδασκαλίας κατάεπίπεδα

αρχάριοι σε πολλαπλές κατηγορίες microπορούν να χωριστούν σε microιαπρώτη φάση- για ένα τετράmicroηνο- οι έχοντες κάποια βιώmicroατα ήπολύ microικρή γνώση της ελληνικής από τους microη εξοικειωmicroένους

microέσο επίπεδο προχωρηmicroένοι

Στόχος είναι οι διάφορες κατηγορίες αρχαρίων να συγκλίνουν σεένα δεύτερο επίπεδο ndashmicroέσο επίπεδο- για να υπάρχεισυνδιδασκαλία στο microεσαίο επίπεδο

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΕπίπεδαΑπό τον microαθητικό πληθυσmicroό-στόχο προκύπτει ότι απαιτείται γιααποτελεσmicroατική διδασκαλία και η οργάνωση της διδασκαλίας κατάεπίπεδα

αρχάριοι σε πολλαπλές κατηγορίες microπορούν να χωριστούν σε microιαπρώτη φάση- για ένα τετράmicroηνο- οι έχοντες κάποια βιώmicroατα ήπολύ microικρή γνώση της ελληνικής από τους microη εξοικειωmicroένους

microέσο επίπεδο προχωρηmicroένοι

Στόχος είναι οι διάφορες κατηγορίες αρχαρίων να συγκλίνουν σεένα δεύτερο επίπεδο ndashmicroέσο επίπεδο- για να υπάρχεισυνδιδασκαλία στο microεσαίο επίπεδο

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

∆ιδακτικό υλικό

Η διδασκαλία microπορεί να γίνει microέσα από βιβλία-ντοσιέκατά περίπτωση microε αξιοποίηση των πολυmicroέσων στη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας πουmicroπορεί να εξοικειώσει τους αρχάριους microε τους ήχους

της ελληνικής γλώσσας Στο microέσο και προχωρηmicroένοεπίπεδο αξιοποιούνται και βιβλία που έχουν εκπονηθεί

στο πλαίσιο της διαπολιτισmicroικής εκπαίδευσης τωνπανεπιστηmicroιακών προγραmicromicroάτων και του Κέντρου

Ελληνικής Γλώσσας

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

∆ιδακτική∆ιδακτική microεθοδολογίαmicroεθοδολογίαbull Η διδακτική microέθοδος είναι επικοινωνιακή γιαλειτουργική χρήση της γλώσσας microέσα απόεικονικές επικοινωνιακές καταστάσεις Στηδιδακτική πρακτική που έχει στο επίκεντροτοντην microαθητήτρια (microαθητοκεντρική) η διδασκαλίατης ελληνικής γλώσσας γίνεται microέσα από εικόνες πουαντλούνται από πραγmicroατικές καταστάσεις συνοδευόmicroενες microε λέξεις και φράσεις microε κλιmicroακούmicroενοβαθmicroό δυσκολίας ( από τις απλές στις πιο σύνθετεςδραστηριότητες) Ο τρόπος αυτός έχει θετικάπαιδαγωγικά αποτελέσmicroατα καθώς δηmicroιουργείερεθίσmicroατα για παραγωγή προφορικού και σταδιακάγραπτού λόγου στα επίπεδα ακούω- κατανοώ- microιλώ-γράφω

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Ενδεικτικές επικοινωνιακές καταστάσεις

Στον τηλεφωνικό θάλαmicroο σε γραφείο εύρεσηςεργασίας αναζητώνταςπληροφορίες για ενοικίασησπιτιού στην εφηmicroερίδα microαθαίνοντας τα απαραίτηταγια επιβίωση (νερό ψωmicroίκά) στην παραλία παρακολουθώνταςεκδήλωση για ένανλογοτέχνη microαθαίνοντας γιατην ελληνική microουσική και τονχορό κά

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microια ενδεικτική διδακτικήπορεία θα microπορούσε να είναι από την εικόνα και τη λεζάντα στη φράση από τονδιαφηmicroιστικό λόγο στην κατανόησή του από τη φράση στο microικροκείmicroενο και τηναποκωδικοποίησή του από την κατανόηση στην παραγωγή προφορικού λόγου καισταδιακά γραπτού Στη συνέχεια microπορούν να χρησιmicroοποιηθούν ως διδακτικό υλικόσυνθετότερες εικόνες κατανεmicroηmicroένες κατά επικοινωνιακές περιστάσεις χρηστικάκείmicroενα απλά λογοτεχνικά αποσπάσmicroατα -ποίηση ή πεζογραφία- microελοποιηmicroένηποίηση βιογραφίες δηmicroιουργών κά

Η αξιοποίηση του οπτικοακουστικού υλικού η παρατήρηση ακόmicroα και τηςγλώσσας του σώmicroατος σε ένα πρώτο επίπεδο επικοινωνίας του αλλόγλωσσου καθώς και η επίσκεψη στην Ελλάδα σε ατοmicroικό σχολικό κοινωνικό ή και εργασιακόεπίπεδο θεωρείται αυτονόητο ότι θα συmicroβάλει στην εκmicroάθηση της ελληνικής και θαεmicroπλουτίσει τη γνώση των microαθητών- ανήλικων και ενηλίκων πολιτιστικά καιγλωσσικά (εκφράσεις καθηmicroερινές λόγιες ιδιόλεκτα κά)

Αν υπάρχει γνώση της αρχαίας ελληνικής αυτή αξιοποιείται από το αρχαίο στο νέοκείmicroενο και το αντίστροφο για να γίνει οmicroαλή η microετάβαση στη φωνητική φωνολογία microορφολογία και σύνταξη της νεοελληνικής Επίσης microπορεί να αξιοποιηθεί και ηmicroητρική γλώσσα των microαθητών σε επίπεδο ελληνικής ορολογίας καισύγχρονης σηmicroασιολογίας στη νεοελληνική

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Στη διδακτική της γλώσσας

εντοπίζονται τα ακόλουθα διαδοχικά

στάδια

θεωρία microέθοδος και

τεχνική (πορεία διδασκαλίας σχεδιασmicroός εκτέλεση και αξιολόγηση του microαθήmicroατος)Η εναλλαγή των τεχνικών και η αξιοποίηση τωντεχνολογιών συmicroβάλλουν ιδιαίτερα στην καλλιέργειατης γλώσσας και στη σωστή χρήση της Ασκούνται οιmicroαθητές ως ερmicroηνευτές των κειmicroένων σε κριτικήανάγνωση microε ερωτήmicroατα όπως τι λέει το κείmicroενο πώςτο λέει για ποιο σκοπό γράφτηκε πώς νιώθει ωςαναγνώστης διαβάζοντας το κείmicroενο πώς microπορεί να τοαποκωδικοποιήσει Με εmicroπλοκή του microαθητή στη microελέτητου κειmicroένου και microε τη συmicromicroετοχή του microαθαίνει τηγλώσσα τον κόσmicroο και τα πράγmicroατα τα οποίακατανοεί και ορίζει microε τη γλώσσα

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΑξίζειΑξίζει νανα προστεθείπροστεθεί ότιότι ηη θεσmicroοθέτησηθεσmicroοθέτησηενόςενός ΙνστιτούτουΙνστιτούτου ΕκmicroάθησηςΕκmicroάθησης τηςτηςΕλληνικήςΕλληνικής ωςως ΞένηςΞένης ΓλώσσαςΓλώσσας microεmicroε έδραέδραίσωςίσως τοτο ΒέλγιοΒέλγιο θαθα συνέβαλεσυνέβαλε ιδιαίτεραιδιαίτεραστηνστην ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια τωντων εταίρωνεταίρων microαςmicroαςστηνστην ΕΕΕΕ καικαι θαθα ενίσχυεενίσχυε microιαmicroια γλώσσαγλώσσαπουπου microιλιέταιmicroιλιέται απόαπό λίγουςλίγους στοστο πλαίσιοπλαίσιο τηςτηςΕΕΕΕ ΘεωρώΘεωρώ ότιότι ηη εκmicroάθησηεκmicroάθηση ξένωνξένωνγλωσσώνγλωσσών άραάρα καικαι ηη ελληνοmicroάθειαελληνοmicroάθεια συmicroβάλλεισυmicroβάλλει στηνστην καλύτερηκαλύτερη κατανόησηκατανόησητωντων ανθρώπωνανθρώπων καικαι στηνστην περίπτωσήπερίπτωσή microαςmicroαςστηνστην κατανόησηκατανόηση τηςτης λογοτεχνίαςλογοτεχνίας τηςτηςmicroουσικήςmicroουσικής τουτου πολιτισmicroούπολιτισmicroού καικαι γενικότεραγενικότερατηςτης χώραςχώρας microαςmicroας ωςως τόπουτόπου καικαι τοπίουτοπίου ωςωςανθρώπινουανθρώπινου δυναmicroικούδυναmicroικού microεmicroε τοτο οικονοmicroικόοικονοmicroικόκαικαι πολιτιστικόπολιτιστικό τηςτης εκτόπισmicroαεκτόπισmicroα

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Ακολουθεί microιαπρόταση διδασκαλίαςτης ελληνικής ωςξένης microέσα από τηβιογραφία του ΝίκουΚαζαντζάκη microεενδεικτικάαποσπάσmicroατα από τοέργο του Αναφοράστο Γκρέκο

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Γ Ενδεικτικές διδακτικές ροτάσεις για τη

διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας microε

αξιοοίηση της βιογραφίας και του έργου του Ν

Καζαντζάκη (ΕΞΓ)

Για να microιλήσουmicroε για έναν λογοτέχνη ποιητή στοχαστή θεατρικό συγγραφέα όπως ήταν ο Καζαντζάκης καλόείναι να αξιοποιήσουmicroε τα βιώmicroατα των microαθητικώνπληθυσmicroών-στόχων διότι το έργο του Καζαντζάκη έχειmicroεταφραστεί σε πολλές γλώσσες

Επίσης σε ένα πρώτο επίπεδο αρχαρίων ενδείκνυται ηπρώτη επικοινωνία microε τον Καζαντζάκη να γίνειβιογραφικά microέσα από εικόνες που δίνουν αφορmicroή γιαπαραγωγή προφορικού λόγου και εξοικείωση microε τουςήχους της ελληνικής γλώσσας και του τόπου καταγωγήςτου microεγάλου δηmicroιουργού

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

Παρουσιάζονται εικόνες από τον τόπο τη ζωή και το έργο τουΝ Καζαντζάκη και προκαλείται συζήτηση Μπορεί ναχρησιmicroοποιηθεί στην αρχή και η microητρική γλώσσα τωνmicroαθητών αν τη γνωρίζει ο εκπαιδευτικός για καλύτερηεπικοινωνία

Αξιοποιούνται όποια βιώmicroατα εντοπίζονται σχετικά microε τηνελληνική γλώσσα και τον πολιτισmicroό -microουσική κινηmicroατογραφικάή θεατρικά έργα- πχ συρτάκι ή κινηmicroατογραφική παράστασηαπό το Αλέξης Ζορmicroπάς ή Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από ενδεχόmicroενα ταξίδια στην Ελλάδακαι στην Κρήτη

Καταγράφονται φράσεις που βγαίνουν από τη συζήτηση γιατον Νίκο Καζαντζάκη

Αξιοποιούνται βιώmicroατα από τη γνωριmicroία microε τον Καζαντζάκηmicroέσα από το microεταφρασmicroένο έργο του

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Ανάλογα microε τον microαθητικό πληθυσmicroό

στόχο (ενήλικες και ανήλικοι) το διδακτικόυλικό microπορεί να λάβει υπόψη του τις

κατηγορίες που έχουν προαναφερθεί για

να ενισχύεται το ενδιαφέρον των microαθητών

Πιο αναλυτικά

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Είεδα 1ο και 2ο microε αφετηρία τους χάρτες ροκαλείται

συζήτηση χ Ποια είναι η χώρα αυτή (ηειρωτική νησιά) τι

γνωρίζετε για την Κρήτη Tι αρατηρείτε στην τρίτη εικόνα (λιmicroάνι

Ηρακλείου φάρος βάρκες καράβι)

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 3η φωτογραφίες του ολύλευρουδηmicroιουργού Ν Καζαντζάκη (1883 ndash 1957)

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνες 4η και 5η Κηδεία του Καζαντζάκη στον Άγιο

Μηνά και ο τάφος του στον προmicroαχώνα Μαρτινέγκο

(κάστρο του Ηρακλείου Κρήτης 1957) Τι παρατηρείτε

Σας κάνει κάτι εντύπωση

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Το ταφικό επίγραmicromicroα του Νίκου Καζαντζάκη laquo∆εν

ελπίζω τίποτα ∆ε φοβούmicroαι τίποτα Είmicroαι

λέφτεροςraquo αντανακλά τον στοχασmicroό του

Ζητάmicroε να το σχολιάσουν οι microαθητές στοmicroεσαίο και προχωρηmicroένο επίπεδο Στησυνέχεια τους δίνεται η πληροφόρηση ότι στοχωριό Μυρτιά (Βάρβαροι) του ΗρακλείουΚρήτης γεννήθηκε ο Ν Καζαντζάκης το 1883 και πέθανε στο Φράιmicroπουργκ της Γερmicroανίαςτον Νοέmicroβριο του 1957 Η επιστροφή στηνΕλλάδα της σωρού του ήταν ένα πάνδηmicroοπροσκύνηmicroα Ετάφη στο Ηράκλειο Κρήτης στο κάστρο σε έναν τάφο λιτό

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 6η Ν Καζαντζάκης και η οικογένειά

του το 1900 οι γονείς και οι δύο αδελφές

Πρόκληση συζήτησης

Ο Ν Καζαντζάκης ήταν το πρώτο από τα τέσσερα παιδιάτου Μιχάλη γνωστού ως καπετάν Μιχάλη και τηςΜαργής είχε τρία αδέλφια δύο κορίτσια και άλλο ένααγόρι που πέθανε νήπιο

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Στο microεσαίο και προχωρηmicroένο

επίπεδο

microπορούν να δοθούν αποσπάσmicroατα από το έργοτου ή την αυτοβιογραφία του στην Αναφορά στονΓκρέκο και να σχολιαστεί η ανάγκη του δηmicroιουργούνα κάmicroει κάτι αντάξιο των προγόνων του Επίσης microέσα από αυτά τα αποσπάσmicroατα πληροφορούνταιοι microαθητές για τον χαρακτήρα των γονιών τουΚαζαντζάκη microε την περιγραφική και τηναφηγηmicroατική του δύναmicroη πχ

laquoΦωνάζω τη microνήmicroη να θυmicroηθεί περmicroαζώνω από τοναέρα τη ζωή microου στέκουmicroαι σα στρατιώτηςmicroπροστά στο στρατηγό και κάνω την Αναφορά microουστον Γκρέκο γιατί αυτός είναι ζυmicroωmicroένος από τοίδιο κρητικό χώmicroα microε microένα και καλύτερα απ΄όλουςτους αγωνιστές που ζουν ή που έχουν ζήσει microπορείνα microε νιώσειraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ16)

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Ο πατέρας ή κύρης τουlaquoΟ πατέρας microου σπάνια microιλούσε δε γελούσε δεmicroάλωνε[hellip] Ποτέ δε θυmicroούmicroαι να microου ΄πε τρυφερόλόγο Μια φορά microονάχα ήmicroασταν στη Νάξο τηνεπανάσταση και πήγαινα στη φράγκικη Σχολή στουςφραγκοπαπάδες Είχαmicroε δώσει εξετάσες κι είχαπάρει κάmicroποσα βραβεία microεγάλα χρυσοδεmicroέναβιβλία ∆εν microπορούσα microόνος microου να τα σηκώσω πήρε ο πατέρας microου τα microισά και γυρίσαmicroε σπίτι[hellip]ndash∆εν ντρόπιασες την Κρήτη είπε microε κάποιατρυφεράδα [hellip] Βαρίσκιωτος αβάσταχτος[hellip] Μισούσε τους παπάδες[hellip] κι οι άνθρωποι τονσέβουνταν -Πώς ήταν ο παππούς microου ρώτησα τηmicroητέρα microου - Σαν τον κύρη σου microου αποκρίθηκε Πιο microαύρος -Τι δουλειά έκανε -Πολεmicroούσε (πρόκειται

για την Κρητική Επανάσταση απελευθέρωσης από τους Τούρκους)raquo

(Αναφορά στον Γκρέκο σελ39)

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Η microάνα του

laquoΗ microητέρα microου η γαζία τοκαναρίνι έχουν σmicroίξειαχώριστα αθάνατα microέσα στοmicroυαλό microου [hellip] Πηγαινόρχουνταν σαν πνέmicroααγαθό microέσα στο σπίτι κι όλα ταπρόφταινε ανέκοπα κιαθόρυβα [hellip] Μπορεί και να΄ναι η νεράιδα συλλογίζουmicroουν κοιτάζοντάς τησιωπηλά η νεράιδα που λεν ταπαραmicroύθια [hellip]raquo(Αναφοράστον Γκρέκο laquoΗ microάναraquo σελ45)

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 7η Ο Καζαντζάκης και οι συmicromicroαθητές του (1901) Γίνεται συζήτησηmicroε αφορmicroή τη φωτογραφία υπάρχουν microόνον συmicromicroαθητές όχισυmicromicroαθήτριες

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

bull Με αφορmicroή τη φωτογραφία αυτή στο microεσαίο καιπροχωρηmicroένο επίπεδο microπορεί να συζητηθεί τοθέmicroα laquomicroόρφωση της γυναίκας στη συγκεκριmicroένηεποχήraquo και ακόmicroα να δοθούν αποσπάσmicroατααπό το έργο του Καπετάν Μιχάλης και Αναφοράστον Γκρέκο που microιλάει για το σχολείο και τουςσυmicromicroαθητές του Μέσα από τα αποσπάσmicroαταπου ακολουθούν ή άλλα που θα επιλέξει οηκαθηγητήςτρια microπορεί να διδαχτούν τα ρήmicroατα τα ουσιαστικά να εmicroπλουτιστεί το λεξιλόγιο νακατανοηθούν τα αποσπάσmicroατα για τηνπαιδαγωγική στην αρχή του 20ου αιώνα και τηνανάγκη των microαθητών που εκφράζεται microε τηνπαρέmicroβαση του Νικολιού Και ακόmicroα νααπολαύσουν τη δυναmicroική και παραστατικήγραφή του Ν Καζαντζάκη πχ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

∆ηmicroοτικό Σκολειό

laquoΕδώ θα microάθεις γράmicromicroατα είπε να γίνεις άνθρωπος[hellip]-Το κρέας δικό σου του ΄πε τα κόκαλα δικά microου microην τον λυπάσαι δέρνε τον κάmicroε τον άνθρωπο[hellip] Μια microέρα ήταν άνοιξη χαρά Θεού τα παράθυρα ήτανανοιχτά κι έmicroπαινε η microυρωδιά από microια ανθισmicroένηmicroανταρινιά στο αντικρινό σπίτι Το microυαλό microας είχε γίνεικι αυτό ανθισmicroένη microανταρινιά και δεν microπορούσαmicroε πιαν΄ακούmicroε για οξείες και περισπωmicroένες Κι ίσια ίσια έναπουλί είχε καθίσει στο πλατάνι της αυλής του σκολειούκαι κελαηδούσε Τότε ένας microαθητής χλωmicroός κοκκινοmicroάλλης που ΄χε έρθει εφέτο στο χωριό Νικολιό τον έλεγαν δε βάσταξε σήκωσε το δάχτυλο -Σώπα δάσκαλε φώναξε Σώπα δάσκαλε ν΄ακούσουmicroε το πουλίraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquo∆ηmicroοτικό Σκολειόraquo σελ63 64 69raquo

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo Ο Καπετάν Μιχάλης λόγω του αγώνα

ανεξαρτησίας στην Κρήτη από τους

Τούρκους πάει τον γιο του στη Νάξο να

συνεχίσει το σχολείο του και του λέει laquo[hellip] Άνθρωπος πάει να πει χρήσιmicroος στον τόποτου Κρίmicroα microεγάλο που δεν είσαι εσύ για τ΄άρmicroατα είσαι για τα γράmicromicroατα τι νακάmicroουmicroε Αυτός είναι ο δρόmicroος σου ακλούθατον Κατάλαβες Να microάθεις γράmicromicroατα για ναβοηθήσεις την Κρήτη να λευτερωθεί Αυτόςείναι ο σκοπόςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο laquoΝάξοςraquo σελ114) Να συζητηθεί τοαπόσπασmicroα

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 8η φοιτητής (1902)

Παρουσιάζεται η εφηβική εικόνατου συγγραφέα Αν το επίπεδοείναι κάπως προχωρηmicroένοεντάσσονται στη διδασκαλίααποσπάσmicroατα από την Αναφοράστον Γκρέκο ή από άλλα έργαόπου ο Καζαντζάκης microιλάει γιατους γονείς του για το σχολείο για την Κρήτη και τον αγώνα τηςανεξαρτησίας της για τηφοιτητική του ζωή για το δώροτης αποφοίτησης ένα ταξίδιγνωριmicroίας microε την Ελλάδα κά Αυτά βέβαια εντάσσονται στοευρύτερο ιστορικό και κοινωνικόπλαίσιό τους στην Ελλάδα microεέmicroφαση στην Κρήτη

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Αναφορά στον Γκρέκο laquoΟ πατέρας microου΄χε υποσχεθεί ένα χρόνο ταξίδι όπου

θέλω αν έπαιρνα microε άριστα το δίπλωmicroά microου [hellip] Τρειςmicroήνες βάσταξε το προσκύνηmicroά microου στην Ελλάδα[hellip] Το τέλος της περιοδείας microου στην Ελλάδα γέmicroισετραγικά αναπάντητα ρωτήmicroατα Από την οmicroορφιάφτάσαmicroε στις σύγχρονες αγωνίες και στο σηmicroερινόχρέος της Ελλάδαςraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 186 188 211) laquo[hellip] δεν ήταν πια η Κρήτη και ηΤουρκιά που πάλεβαν ήταν το Καλό και το Κακό τοΦως και το Σκοτάδι ο Θεός κι ο ∆ιάβολος Πάντα τοίδιο πάλεmicroα το αιώνιο και πάντα πίσω από το Καλό από το Φως κι από το Θεό η Κρήτη [hellip] Κι έτσι microε τονα τύχει να γεννηθώ Κρητικός σε microιαν κρίσιmicroη στιγmicroήπου microάχουνταν η Κρήτη να λευτερωθεί ένιωσα απόmicroικρό παιδί πώς στον κόσmicroο υπάρχει ένα αγαθό πιοπολύτιmicroο από τη ζωή πιο γλυκό από την ευτυχία ηλευτεριάraquo (Αναφορά στον Γκρέκο σελ 82-83) Προκαλείται συζήτηση (ταξίδι Ελλάδα ελευθερία Κρήτη κά)

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΕικόναΕικόνα 99ηη εθελοντήςεθελοντής (1912)(1912) ΤοΤο 19121912--13 13 microεmicroε πρωθυπουργόπρωθυπουργότοντον ΚρητικόΚρητικό ΕλευθέριοΕλευθέριοΒενιζέλοΒενιζέλο απελευθερώθηκεαπελευθερώθηκε ηηΉπειροςΉπειρος καικαι ηη ΜακεδονίαΜακεδονία ΟΟΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης θαύmicroαζεθαύmicroαζε τότετότετοντον αγωνιστήαγωνιστή ΊωναΊωνα ∆ραγούmicroη∆ραγούmicroηκαικαι τητη συγγραφέασυγγραφέα ΠηνελόπηΠηνελόπη∆έλτα∆έλτα

laquolaquoΕίδαΕίδα πωςπως οο ανώτατοςανώτατος άθλοςάθλοςτηςτης είναιείναι όχιόχι ηη οmicroορφιάοmicroορφιά παράπαράοο αγώναςαγώνας γιαγια τηντην ελευθερίαελευθερία ΈνιωσαΈνιωσα βαθύτεραβαθύτερα τηντην τραγικήτραγικήmicroοίραmicroοίρα τηςτης ΕλλάδαςΕλλάδας καικαι πόσοπόσοβαρύβαρύ τοτο χρέοςχρέος τουτου ΈλληναΈλληναraquoraquo((ΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκοσελσελ211211--212) 212) ΤιΤι σηmicroαίνεισηmicroαίνειχρέοςχρέος

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 10η

Φωτογραφία microε τον ποιητήΆγγελο Σικελιανό το 1920 microε τον οποίο ταξίδεψε το1914 στο Άγιον Όρος Μπορεί microε αφορmicroή τιςφωτογραφίες και τοαπόσπασmicroα ανάλογα microε τοεπίπεδο ελληνοmicroάθειας ναδιδαχθεί ο αόριστος ταουδέτερα (πχτο χείλος ταχείλη) ο διάλογος οιδιωmicroατικός λόγος και οστοχασmicroός πουαναδεικνύεται από τοακόλουθο απόσπασmicroα

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

laquoΣηκώθηκα Άσκωσε ο γέροντας το κεφάλι-Φεύγεις έκαmicroε άε στο καλό ο Θεός microαζίσου

Και σε λίγο περιπαιχτικά-Χαιρετίσmicroατα στον κόσmicroο-Χαιρετίσmicroατα στον ουρανό αντιmicroίλησα καιπες στο Θεό σε φταίmicroε εmicroείς φταίειαυτός που έκαmicroε τον κόσmicroο τόσο ωραίο[hellip]Σαράντα microέρες περιδιαβάζαmicroε το ΆγιονΌρος[hellip] microέσα στην καρδιά του χειmicroώνα σ΄ ένα φτωχικό περιβολάκι microιααmicroυγδαλιά ανθισmicroένη Άρπαξα το φίλοmicroου από το microπράτσο του ΄δειξα τοανθισmicroένο δέντρο [hellip]

-Ένα τραγούδι είπε ανεβαίνει στα χείληmicroου Ένα πολύ microικρό τραγούδι έναχαϊκάι Κοίταξε πάλι τη microυγδαλιά

-Είπα στη microυγδαλιά Αδερφή microίλησέ microου γιατο Θεό

Κι η microυγδαλιά άνθισεraquo ( Αναφορά στονΓκρέκο σελ 270 280-281) (γλώσσα στοχασmicroός microυγδαλιά-αmicroυγδαλιά σήκωσε- άσκωσε κλπ)

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 11η Ο Καζαντζάκης στην

Παλαιστίνη 1926

Γίνεται συζήτηση γιατα ταξίδια και τηνταξιδιωτικήλογοτεχνία τουΚαζαντζάκη Ανάλογα microε τοεπίπεδο microπορούν ναδοθούναποσπάσmicroατα από τοΤαξιδεύοντας στηνΠαλαιστίνη στη Γητης Επαγγελίας τωνΕβραίων

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 12η Πρεβελάκης καιΚαζαντζάκης στη ∆ηmicroητσάνα 1927

Ο εκπαιδευτικός

ανάλογα microε το επίπεδο

microιλάει για τον τόπο

και τη φιλία των δύο

δηmicroιουργών microπορείνα γίνει αναφορά και

στο βιβλίο του

Πρεβελάκη Η Κεφαλή

της Μέδουσας Παντέρmicroη Κρήτη κά

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 13η Ρωσία 1928Ο Καζαντζάκης microετη σύζυγό τουΕλένη τον ΠαναϊτΙστράτι και άλλους Είναι η εποχή πουέχει ενθουσιαστείmicroε τη Ρωσία Παρουσιάζονταιmicroικροκείmicroενα απότο έργο τουΚαζαντζάκη ΤαξιδεύονταςΡουσία

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 14η Ο Καζαντζάκης στην

Αίγινα το 1931

Ο Καζαντζάκης

στην Αίγινα

συγγράφει ένα

ελληνογαλλικό

λεξικό (συζήτησηγια τον πολυάσχολο

δηmicroιουργό που

ασκείται σε κάθε

πνευmicroατική

εργασία)

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 15η Ο Καζαντζάκης

microιλάει στο BBC στο Λονδίνο 1946

Ο Καζαντζάκης microιλάει στο

BBC όπου βρίσκεταιπροσκεκληmicroένος από το

Βρετανικό Συmicroβούλιο Είναι ηεποχή των πολιτικών

οραmicroάτων (ΣοσιαλιστικήΕργατική Ένωση ή ΣΕΕ) και η εποχή που στρέφεται

στη συγγραφή

microυθιστορηmicroάτων

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 16η Μπροστά στονπίνακα του Γκρέκο 1950

Επισκέπτης στο Τολέδο ο Γκρέκο στον οποίο

αφιερώνει την Αναφορά του είναι ο microεγάλοςπρόγονος ο παππούς στον οποίο λογοδοτεί ότιτίmicroησε το όνοmicroα του Κρητικού πχ

laquoΝίκησα νικήθηκα Τούτο microονάχα ξέρω είmicroαιγεmicroάτος πληγές και στέκουmicroαι όρθιος Γεmicroάτοςπληγές στο στήθος έκαmicroα ότι microπόρεσα παππού περισσότερο καθώς microου παράγγειλες απ΄ ότιmicroπόρεσα να microη σε ντροπιάσωmiddot κι έρχουmicroαι τώραπια που τέλεψε η microάχη να ξαπλώσω δίπλα σου ναγίνω χώmicroα δίπλα σου να περιmicroένουmicroε microαζί κι οιδυο τη ∆ευτέρα Παρουσία Φιλώ το χέρι σου φιλώ τον ώmicroο το δεξό σου φιλώ τον ώmicroο τοζερβό σου Παππού καλώς σε βρήκα (Αναφοράστον Γκρέκο σελ 618)

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 17η Η φωτογραφία του Καζαντζάκη

στην Πίζα το 1951

Η φωτογραφία δίνει αφορmicroήγια συζήτηση σχετικά microε τηνταξιδιωτική λογοτεχνία τουΚαζαντζάκη και το ταξίδι στηνΙταλία τον θαυmicroασmicroό του γιατον Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζηςκαι την κριτική του για τηνεκmicroετάλλευση του Αγίου απότην τότε φασιστική Ιταλία

Το 1951 γράφει τον ΤελευταίοΠειρασmicroό

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 18η Ιούνιος του 1956 και απονοmicroή τουβραβείου Ειρήνης στον Καζαντζάκη στη Βιέννη

Μεταφορά Ελλήνων από τον Καύκασοτο 1919-20 laquo(Ο Ηρακλής) και πίσω τουτσούρmicroο microεγάλο οι Έλληνες του Καρς microε τα βόδια τους τ΄αλόγατα τασύνεργα και στη microέση ο παπάς microε τοασηmicroένιο Βαγγέλιο της εκκλησιάς κι οιγέροι microε τα΄ άγια κονίσmicroατα στηναγκάλη Ξεριζώθηκαν και πήγαιναν πιαστη λεύτερην Ελλάδα να ρίξουνκαινούριες ρίζες [hellip] Τι αβάσταχτο πόνοκουβαλούσε το βαπόρι ετούτο και τονπήγαινε στην Ελλάδα Μα ας είναι καλάο καιρός αυτός microας λυπάται Ένασφουγγάρι είναι ο καιρός και σβήνειΚαι γρήγορα το νέο ανοιξιάτικο χορτάριθα σκεπάσει τις ταφόπετρες κι η ζωήθα ξαναπάρει αγκοmicroαχώντας τονανήφοροraquo

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 19η Ταξιδεύοντας Κίνα φωτογραφία

στο Σινικό Τείχος 1957

Στην Κίνα microε τον φίλο τουΕυελπίδη Προκαλείταισυζήτηση microε αφορmicroή τηνεικόνα και γράφονταικάποια στοιχεία σταελληνικά πχ Κίνα Κινέζοι Πεκίνο κινέζικοςπολιτισmicroός κίτρινη φυλή κινέζικο φαγητό κά

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 20η Φωτογραφία microε τη σύζυγό τουστη Γαλλία άνοιξη του 1957 στην Αντίπολη ήAntibes τη microόνιmicroη κατοικία του από το 1946

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 21η Φωτογραφία από τιςΚάννες καλοκαίρι του 1957

microε τη Μ Μερκούρη τονJules Dassin και άλλουςκατά την πρεmicroιέρα τουέργου laquoCelui qui doitmourirraquo βασισmicroένο στοέργο του Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται Αυτόκαι ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός έγιναναφορmicroή για να microηνεκτεθεί η σωρός του γιαπροσκύνηmicroα στηΜητρόπολη τωνΑθηνών

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Εικόνα 22η Γ Ζορmicroπάς ο ήρωας του έργου Αλέξης

Ζορmicroπάς (κινηmicroατογραφικό έργο microε τον ΑΚουίκ)

Μπορεί να γίνεισυζήτηση για το έργο για το συρτάκι και γιαότι άλλο γνωρίζουν απότο κινηmicroατογραφικό ή τοmicroεταφρασmicroένο στηmicroητρική γλώσσα τωνmicroαθητών οmicroώνυmicroο έργοτου Ν Καζαντζάκη Μέσα από τηφωτογραφία του Ζορmicroπάγίνεται λόγος για τησυνύπαρξη τουmicroορφωmicroένου και τουαπλού ανθρώπου τηςπράξης του Ζορmicroπά πουτον θαύmicroαζε οΚαζαντζάκης

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

∆ραστηριότητες Τέλος γίνεται καταγραφή φράσεων και

προκαλείται συζήτηση microε θέmicroατα πουπροτείνουν οι microαθητές σχετικά microε τονΚαζαντζάκη ∆είχνουmicroε τα βιβλία τουκαι διαβάζουmicroε αργά κάποιααποσπάσmicroατα για τα οποία δίνεται τοαπαραίτητο λεξιλόγιο

Μπορούν ακόmicroα να οργανωθούνδραστηριότητες microουσικές ή χορευτικές(τραγούδι ελληνικό microελοποιηmicroένο πουδίνεται φωτοτυπηmicroένο microε το λεξιλόγιότου ή δίνονται σχηmicroατικά τα βήmicroαταενός κρητικού χορού και microαθαίνουνκρητικό χορό αν υπάρχει κάποιοςδάσκαλος που να γνωρίζει κάποιοκρητικό χορό)

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΜέσαΜέσα απόαπό ποικίλεςποικίλες δραστηριότητεςδραστηριότητες γίνεταιγίνεται ηη

αλληλογνωριmicroίααλληλογνωριmicroία τωντων microαθητώνmicroαθητών --ιδιαίτεραιδιαίτερα αναν είναιείναι

καικαι απόαπό microηmicroη ευρωπαϊκέςευρωπαϊκές χώρεςχώρες-- ηη βιωmicroατικήβιωmicroατική

microάθησηmicroάθηση καικαι ηη κατανόησηκατανόηση τουτου λαούλαού καικαι τουτου

σύγχρονουσύγχρονου πολιτισmicroούπολιτισmicroού τουτου ΕπίσηςΕπίσης microπορείmicroπορεί νανα

διδαχθείδιδαχθεί ηη γλώσσαγλώσσα καικαι microέσαmicroέσα απόαπό τητη λογοτεχνίαλογοτεχνία ποίησηποίηση καικαι πεζογραφίαπεζογραφία microεmicroε τητη συνδροmicroήσυνδροmicroή τηςτης

microελοποιηmicroένηςmicroελοποιηmicroένης ποίησηςποίησης τουτου οπτικοακουστικούοπτικοακουστικού

υλικούυλικού καικαι τηςτης τεχνολογίαςτεχνολογίας σεσε όλαόλα τατα επίπεδαεπίπεδα είτεείτε

ωςως συνοπτικήσυνοπτική βιογραφίαβιογραφία ενόςενός δηmicroιουργούδηmicroιουργού είτεείτε ωςως

ποίησηποίηση είτεείτε ωςως γλώσσαγλώσσα καικαι πολιτισmicroόςπολιτισmicroός microέσαmicroέσα απόαπό

λογοτεχνικάλογοτεχνικά καικαι κριτικάκριτικά αποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα γιαγια κάθεκάθε

δηmicroιουργόδηmicroιουργό

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΣεΣε έναένα δεύτεροδεύτερο καικαιπροχωρηmicroένοπροχωρηmicroένο επίπεδοεπίπεδοmicroπορούνmicroπορούν νανα δοθούνδοθούναποσπάσmicroατααποσπάσmicroατα απόαπό τηντηνΑναφοράΑναφορά στονστον ΓκρέκοΓκρέκο ήήαπόαπό τοτο έργοέργο ΒίοςΒίος καικαιΠολιτείαΠολιτεία τουτου ΑλέξηΑλέξηΖορmicroπάΖορmicroπά καικαι νανα διδαχθείδιδαχθείόχιόχι microόνονmicroόνον τοτο έργοέργο microεmicroε τοντονπολιτισmicroόπολιτισmicroό καικαι τιςτις αξίεςαξίεςτουτου πουπου είναιείναι πολλέςπολλές αλλάαλλά καικαι ηη γλώσσαγλώσσα ωςωςλεξιλόγιολεξιλόγιο ωςωςδιακειmicroενικόςδιακειmicroενικός λαϊκόςλαϊκόςλόγοςλόγος ωςως περιγραφήπεριγραφή ωςωςαφήγησηαφήγηση ωςως ηθογραφίαηθογραφία ωςως στοχασmicroόςστοχασmicroός

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΣύmicroφωναΣύmicroφωνα microεmicroε όσαόσα αναφέρθηκαναναφέρθηκαν θεωρώθεωρώ ότιότι ηη ελληνικήελληνικήγλώσσαγλώσσα microπορείmicroπορεί νανα διδαχθείδιδαχθεί ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα καικαι νανα έχειέχειmicroεγάληmicroεγάλη απήχησηαπήχηση τόσοτόσο στονστον ευρωπαϊκόευρωπαϊκό χώροχώρο καικαι σεσε χώρεςχώρεςόπουόπου υπάρχειυπάρχει ελληνικόελληνικό στοιχείοστοιχείο όσοόσο καικαι σεσε άλλεςάλλες χώρεςχώρεςκαικαι λαούςλαούς ((ΙάπωνεςΙάπωνες ΚινέζουςΚινέζους κκάά) ) στουςστους οποίουςοποίους microπορείmicroπορείνανα λειτουργήσειλειτουργήσει ωςως κίνητροκίνητρο επικοινωνίαςεπικοινωνίας microεmicroε microιαmicroια χώραχώρα τηςτηςΕΕΕΕ καικαι microεmicroε microιαmicroια γλώσσαγλώσσα--πρόκλησηπρόκληση γιαγια κάτικάτι πιοπιο απαιτητικόαπαιτητικόκαικαι microεmicroε αίγληαίγλη ιστορικήιστορική καικαι πολιτισmicroικήπολιτισmicroική καθώςκαθώς οιοι λαοίλαοί αυτοίαυτοίδείχνουνδείχνουν ενδιαφέρονενδιαφέρον γιαγια τηντην αρχαιότητααρχαιότητα καικαι κυρίωςκυρίως γιαγια τατααλεξανδρινάαλεξανδρινά χρόνιαχρόνια

ΗΗ ελληνικήελληνική ωςως ξένηξένη γλώσσαγλώσσα έχειέχει microέλλονmicroέλλον αρκείαρκεί νανασχεδιαστείσχεδιαστεί προσεκτικάπροσεκτικά microεmicroε ΑΑΠΠ καικαι κατάλληλακατάλληλα βιβλίαβιβλία ΜεΜε τητηδιάδοσήδιάδοσή τηςτης θαθα καταρριφθείκαταρριφθεί καικαι οο microύθοςmicroύθος τηςτης δύσκοληςδύσκοληςγλώσσαςγλώσσας αναν κατανοηθείκατανοηθεί ηη λογικήλογική τηςτης δοmicroήςδοmicroής τηςτης ηη οmicroορφιάοmicroορφιάτουτου ήχουήχου καικαι τηςτης απεικόνισήςαπεικόνισής τηςτης καικαι αναν γίνειγίνει εκmicroετάλλευσηεκmicroετάλλευσητωντων γλωσσικώνγλωσσικών δανείωνδανείων τηςτης στηνστην αγγλικήαγγλική τητη γαλλικήγαλλική καικαισεσε άλλεςάλλες γλώσσεςγλώσσες

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

∆ιδακτική αξιοποίηση του έργου του

Παρατηρούmicroε ότι η διδακτικήαξιοποίηση του έργου του Καζαντζάκηή άλλων δηmicroιουργών microε συνδυασmicroόποικίλων διδακτικών τεχνικών microπορείνα συmicroβάλει τόσο στην καλύτερηεκmicroάθηση της ελληνικής ως ξένης στην πληρέστερη κατανόησή της καιστον εmicroπλουτισmicroό του λεξιλογίου όσοκαι στη γνωριmicroία microε νεοέλληνεςλογοτέχνες Οι microαθητές microαθαίνουν΄γλώσσα και πολιτισmicroό παράγονταςπροφορικό και γραπτό λόγο microεαφορmicroή τις εικόνες και τα κείmicroενα πάντα microε εmicroπλοκή τους στηδηmicroιουργική γραφή Συγχρόνως οχρήστης της γλώσσας γίνεται επαρκήςγλωσσικά και επικοινωνιακά καικατανοεί microαζί microε τη γλώσσα τηνοοτροπία και την κουλτούρα τουλαού του οποίου microαθαίνει τη γλώσσα

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Τελειώνοντας θα ήθελα ναεπισηmicroάνω ότι ηγλωσσοmicroάθεια είναι αγαθό φέρνει τους ανθρώπουςκοντά και συmicroβάλλει στηνπαγκόσmicroια ειρήνη Επίσης ηγνωριmicroία microε ένανσυγγραφέα microπορεί να γίνειmicroέσα από τη microετάφραση ωςδίαυλος επικοινωνίας αλλάείναι αυτή η επικοινωνίαmicroαγευτική αν ο αναγνώστηςσυνοmicroιλήσει microε το κείmicroενοστη γλώσσα της γραφής τουανακαλύπτοντας microόνος τουτις φωνές του κειmicroένου τονκόσmicroο του και την αγωνίατου δηmicroιουργού του

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

∆ Ανασύνθεση της βιογραφίας και γνωριmicroία microε

τον ολύλευρο δηmicroιουργό Νίκο Καζαντζάκη

Στο microεσαίο καικυρίως στοπροχωρηmicroένοεπίπεδο microπορείνα δοθεί ωςεργασία ηανασύνθεση τηςβιογραφίας τουΝ Καζαντζάκηή η microελέτη ενόςέργου του

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΑνασύνθεσηΑνασύνθεση βιογραφίαςβιογραφίας σεσε συνεχήσυνεχή λόγολόγο

bullbull ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης γεννήθηκεγεννήθηκε τοτο 1883 1883 στηνστην ΚρήτηΚρήτη καικαι πέθανεπέθανε στοστοΦράιmicroπουργκΦράιmicroπουργκ τηςτης ΓερmicroανίαςΓερmicroανίας τοτο 1957 1957 ΉτανΉταν τοτο πρώτοπρώτο απόαπό τατατέσσερατέσσερα παιδιάπαιδιά --δύοδύο κορίτσιακορίτσια καικαι άλλοάλλο έναένα αγόριαγόρι πουπου πέθανεπέθανενήπιονήπιο-- τουτου ΜιχάληΜιχάλη γνωστούγνωστού ωςως καπετάνκαπετάν ΜιχάληΜιχάλη οο οποίοςοποίοςκαταγότανκαταγόταν απόαπό τοτο χωριόχωριό ΒαρβάρουςΒαρβάρους σήmicroερασήmicroερα ΜυρτιάΜυρτιά τουτουΗρακλείουΗρακλείου ΚρήτηςΚρήτης ΟΟ ΝΝ ΚαζαντζάκηςΚαζαντζάκης ωςως microαθητήςmicroαθητής δηmicroοτικούδηmicroοτικούφοίτησεφοίτησε στοστο ΗράκλειοΗράκλειο καικαι στηστη συνέχειασυνέχεια στηστη ΝάξοΝάξο λόγωλόγω τηςτηςΚρητικήςΚρητικής ΕπανάστασηςΕπανάστασης τελείωσετελείωσε τοτο γυmicroνάσιογυmicroνάσιο στηνστην ΚρήτηΚρήτη στηστησυνέχειασυνέχεια πήγεπήγε γιαγια νοmicroικέςνοmicroικές σπουδέςσπουδές στηνστην ΑθήναΑθήνα καικαι τοτο 1906 1906 γίνεταιγίνεταιδιδάκτοραςδιδάκτορας τηςτης ΝοmicroικήςΝοmicroικής microεmicroε άρισταάριστα ΑυτήΑυτή τηντην περίοδοπερίοδο (1906) (1906) αρχίζειαρχίζει νανα εκδίδειεκδίδει τατα πρώταπρώτα τουτου έργαέργα ππχχ ΌφιςΌφις καικαι ΚρίνοΚρίνο ταταθεατρικάθεατρικά έργαέργα ΞηmicroερώνειΞηmicroερώνει ΠρωτοmicroάστοραςΠρωτοmicroάστορας κκάά ΑσχολείταιΑσχολείται microεmicroε τητηφιλοσοφίαφιλοσοφία τητη microετάφρασηmicroετάφραση τατα θεατρικάθεατρικά έργαέργα τηντην ποίησηποίηση-- έγραψεέγραψεmicroιαmicroια άλληάλλη ΟδύσσειαΟδύσσεια microεmicroε 33333 33333 στίχουςστίχους-- καικαι τηντην πεζογραφίαπεζογραφία

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΕίναιΕίναι δηmicroοτικιστήςδηmicroοτικιστής microέλοςmicroέλος τουτουΕκπαιδευτικούΕκπαιδευτικού ΟmicroίλουΟmicroίλου ταξιδεύειταξιδεύει γιαγια εθνικέςεθνικέςυποθέσειςυποθέσεις ωςως απεσταλmicroένοςαπεσταλmicroένος τουτου ΕλληνικούΕλληνικούκράτουςκράτους τοντον ενδιαφέρειενδιαφέρει ιδιαίτεραιδιαίτερα ηηεκπαίδευσηεκπαίδευση γι΄γι΄ αυτόαυτό --πέραπέρα απόαπό τηντην έmicromicroεσηέmicromicroεσηκριτικήκριτική πουπου ασκείασκεί στονστον δάσκαλόδάσκαλό τουτου στοστοέργοέργο τουτου γιαγια τητη ΝέαΝέα ΠαιδαγωγικήΠαιδαγωγική καικαι τηντηνστείραστείρα microετωπικήmicroετωπική ήή παραδοσιακήπαραδοσιακή microάθησηmicroάθηση--συγγράφεισυγγράφει πέντεπέντε αναγνωστικάαναγνωστικά δηmicroοτικούδηmicroοτικούmicroεmicroε τητη βοήθειαβοήθεια τηςτης ΓαλάτειαςΓαλάτειας καικαι microεmicroε τηντηνυπογραφήυπογραφή τηςτης τοτο 1914 1914 ΣταθmicroόΣταθmicroό αποτελείαποτελείστηστη ζωήζωή τουτου ηη γνωριmicroίαγνωριmicroία microεmicroε τοντον ποιητήποιητήΆγγελοΆγγελο ΣικελιανόΣικελιανό microεmicroε τοντον οποίοοποίο ταξιδεύειταξιδεύειστοστο ΆγιοΆγιο ΌροςΌρος ΧρηmicroατίζειΧρηmicroατίζει διευθυντήςδιευθυντής στοστοΥπουργείοΥπουργείο ΠεριθάλψεωςΠεριθάλψεως επίεπί ΒενιζέλουΒενιζέλου καικαικατάκατά τατα έτηέτη 19201920--22 22 ταξιδεύειταξιδεύει σεσε εξωτερικόεξωτερικόκαικαι εσωτερικόεσωτερικό ΤαξιδεύειΤαξιδεύει απόαπό τοτο 1930 1930 καικαιεξήςεξής πολύπολύ σεσε όλονόλον τοντον κόσmicroοκόσmicroο καικαι γράφειγράφει ταταΤαξιδεύονταςΤαξιδεύοντας καικαι συγχρόνωςσυγχρόνως microεταφράζειmicroεταφράζεικαικαι συγγράφεισυγγράφει ΑπόΑπό τοτο 1942 1942 έωςέως τοτο 1953 1953 microεταφράζειmicroεταφράζει microαζίmicroαζί microεmicroε τοντον καθηγητήκαθηγητή ΙΙ ΚακριδήΚακριδήτηντην ΙλιάδαΙλιάδα πουπου αποτέλεσεαποτέλεσε microέχριmicroέχρι πρόσφαταπρόσφατασχολικόσχολικό βιβλίοβιβλίο

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Το 1949 αρχίζει να γράφει τοαυτοβιογραφικό έργο του ο ΚαπετάνΜιχάλης το ίδιο έτος γράφει τιςΑδερφοφάδες microε αναφορά στον εmicroφύλιο Σηmicroαντικό έργο είναι και η Αναφορά στονΓκρέκο το microεγάλο πρόγονό του τονπαππού καθοδηγητή του όπως λέει Το1951 γράφει το microυθιστόρηmicroα Ο ΤελευταίοςΠειρασmicroός το 1954 Ο Βίος του ΑλέξηΖορmicroπά το 1956 Ο ΧριστόςΞανασταυρώνεται που γίνεταικινηmicroατογραφικό σενάριο το 1957 καιπολλά άλλα έργα που αποκαλύπτουν τονmicroεγάλο στοχαστή ποιητή θεατρικόσυγγραφέα και λογοτέχνη Τα έργα τουέχουν microεταφραστεί σε πολλές ξένεςγλώσσες και το έργο του έχει φίλους σεόλον τον κόσmicroο

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

Το έργο του Καζαντζάκηπροσφέρεται για πολλαπλέςαναγνώσεις καθώς σε κάθεηλικία microπορεί να microιλήσειστον αναγνώστη microε το δικότου ξεχωριστό τρόπο Θεωρώ ότι οι microαθητές και οιmicroαθήτριες οι φοιτητές οιεκπαιδευτικοί και κάθεφιλαναγνώστης τηςλογοτεχνίας αξίζει ναεπιχειρήσει microια νέαανάγνωση του έργου του microεαφορmicroή τα πενήντα χρόνιααπό τον θάνατό του ωςελάχιστο φόρο τιmicroής στηmicroνήmicroη του

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ

ΚΑΛΟΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟΦΘΙΝΟΠΩΡΟ

ΚΑΙΚΑΙ ΚΑΛΗΚΑΛΗ ∆ΥΝΑΜΗ∆ΥΝΑΜΗ

ΧριστίναΧριστίνα ΑργυροπούλουΑργυροπούλου

ΕπίτιmicroηΕπίτιmicroη ΣύmicroβουλοςΣύmicroβουλος τουτου ΠΠΙΙ