สื่��อประกอบการสื่อน เร��อง

เอกภพ (universe)

โดย

คร�สื่ราวุ�ธ ชั�ยยองกลุ่��มสื่าระการเร�ยนร��วุ ทยาศาสื่ตร$ โรงเร�ยนราชั

ประชัาน�เคราะห์$ 31

เอกภพ / จั�กรวุาลุ่ / universe      ระบบท��กวุ�างให์ญ่�ไพศาลุ่ประกอบด�วุยกาแลุ่+กซี�ท�-งห์ลุ่ายท�� กระจั�ดกระจัายก�นอย��ประมาณห์น/�งลุ่�านกาแลุ่+กซี�โดยท��ม�ระยะทางระห์วุ�างกาแลุ่+กซี�ไกลุ่ก�นมากน�บลุ่�านป0แสื่ง

กาแลุ่+กซี�ของเรา (กาแลุ่+กซี�ทางชั�างเผื�อก /Milky  Way ) ก+เป3นเพ�ยงเศษเสื่�-ยวุห์น/�งของเอกภพ

ภาพจั5าลุ่องของเอกภพ

เอกภพ ประกอบด�วุย

กาแลุ่+กซี�จั5านวุนมาก ท��อย��ไกลุ่ก�น 1

กาแลุ่+กซี�ท��มองเห์+นในภาพ ม�เสื่�น

ผื�านศ�นย$กลุ่างประมาณ

100,000 ป0แสื่ง แลุ่ะ

แต�ลุ่ะกาแลุ่+กซี�อย��ห์�างก�นไม�น�อยกวุา 2 ลุ่�านป0แสื่ง

1 ปี�แสง = ระยะทางท� แสงเดิ�นทางใน 1 ปี� = 9.5 ล้�านล้�านกิ�โล้เมตร

ต5าแห์น�งของโลุ่กในเอกภพโลุ่ก (The Earth )          โลุ่กของเราม�ขนาดเสื่�นผื�านศ�นย$กลุ่าง 12,756 ก โลุ่เมตร โลุ่กอย��ห์�างจัากดวุงอาท ตย$ 150 ลุ่�านก โลุ่เมตร แสื่งอาท ตย$ต�องใชั�เวุลุ่าเด นทางนาน 8 นาท� กวุ�าจัะถึ/งโลุ่ก ระบบสื่�ร ยะ (Solar System)       ประกอบด�วุยดวุงอาท ตย$เป3นดาวุฤกษ$อย��ตรงศ�นย$กลุ่าง ม�ดาวุเคราะห์$ 8 ดวุง เป3นบร วุารโคจัรลุ่�อมรอบ ดาวุเคราะห์$แต�ลุ่ะดวุง อาจัม�ดวุงจั�นทร$เป3นบร วุารโคจัรลุ่�อมรอบอ�กท�ห์น/�ง ดาวุพลุ่�โตอย��ห์�างจัากดวุงอาท ตย$ 6 พ�นลุ่�านก โลุ่เมตร แสื่งอาท ตย$ต�องใชั�เวุลุ่าเด นทางนานมากกวุ�า 5 ชั��วุโมงกวุ�าจัะถึ/งดาวุพลุ่�โต

ดาวุฤกษ$เพ��อนบ�าน (Stars)        ดาวุฤกษ$แต�ลุ่ะดวุงอาจัม�ระบบดาวุเคราะห์$เป3นบร วุาร เชั�นเด�ยวุก�บระบบสื่�ร ยะของเรา ดาวุฤกษ$แต�ลุ่ะดวุงอย��ห์�างก�น เป3นระยะทางห์ลุ่ายลุ่�านลุ่�านก โลุ่เมตร ดาวุฤกษ$ท��อย��ใกลุ่�ท��สื่�ดของดวุงอาท ตย$ชั��อ "ปร8อกซี มา เซีนทอร� " (Proxima Centauri )อย��ห์�างออกไป 40 ลุ่�านลุ่�านก โลุ่เมตร ห์ร�อ 4.2 ป0แสื่ง ดาวุฤกษ$ซี/�งมองเห์+นเป3นดวุงสื่วุ�างบนท�องฟ้:า สื่�วุนมากจัะอย��ห์�างไม�เก น 2,000 ป0แสื่ง กาแลุ่+กซี� (Galaxy)                     กาแลุ่+กซี�ค�ออาณาจั�กรของดวุงดาวุ กาแลุ่+กซี�ทางชั�างเผื�อกของเราม�ร�ปร�างเห์ม�อนก�งห์�น ม�ขนาดเสื่�นผื�านศ�นย$กลุ่าง 1 แสื่นป0แสื่ง ประกอบด�วุยดาวุฤกษ$ประมาณ 1 พ�นลุ่�านดวุง ดวุงอาท ตย$ของเราอย��ห์�างจัากใจักลุ่างของกาแลุ่+กซี�เป3นระยะทางประมาณ 3 ห์ม��นป0แสื่ง ห์ร�อ 2 ใน 3 ของร�ศม�

ต5าแห์น�งของโลุ่กในเอกภพ

กระจั�กกาแลุ่+กซี� (Cluster of galaxies)            กาแลุ่+กซี�ม ได�อย��กระจัายต�วุด�วุยระยะห์�างเท�า ๆ ก�น ห์ากแต�อย��รวุมก�นเป3นกลุ่��ม (Group ) ห์ร�อกระจั�ก (Cluster ) "กลุ่��มกาแลุ่+กซี�ของเรา "(The Local Group ) ประกอบด�วุยกาแลุ่+กซี�มากกวุ�า 10 กาแลุ่+กซี� กาแลุ่+กซี�เพ��อนบ�านของเรา ม�ชั��อวุ�า "กาแลุ่กซี�แอนโดรม�ดา " (Andromeda galaxy ) อย��ห์�างออกไป 2.3 ลุ่�านป0แสื่ง กลุ่��มกาแลุ่+กซี�ท�องถึ �นม�ขนาดเสื่�นผื�านศ�นย$กลุ่าง 10 ลุ่�านป0แสื่ง ซี�เปอร$คลุ่�สื่เตอร$ (Supercluster     )              ซี�เปอร$คลุ่�สื่เตอร$ ประกอบด�วุยกระจั�กกาแลุ่+กซี�ห์ลุ่ายกระจั�ก "ซี�เปอร$คลุ่�สื่เตอร$ของเรา " (The local supercluster ) ม�กาแลุ่+กซี�ประมาณ 2 พ�นกาแลุ่+กซี� ตรงใจักลุ่างเป3นท��ต�-งของ "กระจั�กเวุอร$โก " (Virgo cluster )ซี/�งประกอบด�วุยกาแลุ่+กซี�ประมาณ 50 กาแลุ่+กซี� อย��ห์�างออกไป 65 ลุ่�านป0แสื่ง กลุ่��มกาแลุ่+กซี�ท�องถึ �นของเรา ก5าลุ่�งเคลุ่��อนท��ออกจัากกระจั�กเวุอร$โก ด�วุยควุามเร+วุ 400 ก โลุ่เมตร/วุ นาท�

ต5าแห์น�งของโลุ่กในเอกภพ

เอกภพ (Universe)           "เอกภพ " ห์ร�อ "จั�กรวุาลุ่ " ห์มายถึ/ง อาณาบร เวุณโดยรวุม ซี/�งบรรจั�ท�กสื่รรพสื่ �งท�-งห์มด  น�กดาราศาสื่ตร$ย�งไม�ทราบวุ�า ขอบของเอกภพสื่ -นสื่�ดท��ตรงไห์น แต�พวุกเขาพบวุ�ากระจั�กกาแลุ่+กซี�ก5าลุ่�งเคลุ่��อนท��ออกจัากก�น น��นแสื่ดงให์�เห์+นวุ�าเอกภพก5าลุ่�งขยายต�วุ เม��อค5านวุณย�อนกลุ่�บน�กดาราศาสื่ตร$พบวุ�า เม��อก�อนท�กสื่รรพสื่ �งเป3นจั�ด ๆ เด�ยวุ เอกภพถึ�อก5าเน ดข/-นด�วุย "การระเบ ดให์ญ่� " (Big Bang ) เม��อประมาณ 13,000 ลุ่�านป0มาแลุ่�วุ

ต5าแห์น�งของโลุ่กในเอกภพ

ต5าแห์น�งของโลุ่กในเอกภพ

โลุ่ก ระบบสื่�ร ยะ ดาวุฤกษ$เพ��อนบ�าน กาแลุ่+กซี� กระจั�กกาแลุ่+กซี� ซี�เปอร$คลุ่�สื่เตอร$ เอกภพ

ก5าเน ดเอกภพทฤษฎี�การก5าเน ดเอกภพ บ ก

แบง (Big Bang) เอกภพเป3นพลุ่�งงาน ท��อย��ภายใต�อ�ณห์ภ�ม ท��สื่�งมาก การเก ด บ กแบง ค�อ การเปลุ่��ยนพลุ่�งงานให์�กลุ่ายเป3นสื่สื่าร เป3นจั�ดเร �มต�นของเวุลุ่าแลุ่ะเอกภพขณะเก ด บ กแบง เก ดอน�ภาคของ ควุาร$ก (Quark ) อ เลุ่+กตรอน (Electron ) แลุ่ะโฟ้ตอน (Photon)นอกจัากน�-ย�งม�อน�ภาคท��ม�ประจั�ไฟ้ฟ้:าตรงข�ามก�นเก ดข/-นด�วุย อน�ภาคท��ม�ประจั�ตรงข�ามก�นเก ดการรวุมต�วุก�น โดยเก ดการเปลุ่��ยนแปลุ่งมวุลุ่การเป3นพลุ่�งงานท�-งห์มด ม�อน�ภาคบางสื่�วุนท��ไม�สื่ามารถึรวุมก�บอน�ภาคท��ม�ประจั�ตรงข�ามได� จั/งก�อก5าเน ดเป3นสื่สื่ารต�างๆ ในเอกภพ

ก5าเน ดเอกภพทฤษฎี�การก5าเน ดเอกภพ บ ก

แบง (Big Bang)

ก5าเน ดเอกภพ ห์ลุ่�งเก ดบ กแบง 10-6 วุ นาท� อ�ณห์ภ�ม ของเอกภพลุ่ดลุ่งเป3น สื่ บลุ่�านลุ่�านเคลุ่วุ น ท5าให์�ควุาร$ก เก ดการรวุมต�วุก�นกลุ่ายเป3นโปรตอน แลุ่ะน วุตรอนห์ลุ่�งเก ดบ กแบง 3 นาท� อ�ณห์ภ�ม ของเอกภพลุ่ดลุ่งเป3น ร�อยลุ่�านเคลุ่วุ น ม�ผืลุ่ท5าให์�โปรตอนแลุ่ะน วุตรอนเก ดการรวุมต�วุก�นเป3นน วุเคลุ่�ยสื่ของฮี�เลุ่�ยม แลุ่ะเอกภพเก ดการขยายต�วุอย�างรวุดเร+วุห์ลุ่�งเก ดบ กแบง 300,000 ป0 อ�ณห์ภ�ม ลุ่ดลุ่งเห์ลุ่�อ 10,000 เคลุ่วุ น น วุเคลุ่�ยสื่ของฮี�เลุ่�ยมด/งอ เลุ่+กตรอนเข�ามาอย��ในวุงโคจัร เก ดเป3นไฮีโดรเจันแลุ่ะฮี�เลุ่�ยมตามลุ่5าด�บ

ก5าเน ดเอกภพ กาแลุ่+กซี�ต�างๆ เก ดห์ลุ่�งบ กแบง อย�างน�อย 1,000 ลุ่�านป0 แต�ลุ่ะกาแลุ่+กซี�ม�ธาต�ไฮีโดรเจันแลุ่ะฮี�เลุ่�ยมซี/�งเป3นสื่ารเร �มต�นในการเก ดดาวุฤกษ$

ก5าเน ดเอกภพข�อสื่น�บสื่น�น การเก ดทฤษฎี�บ ก

แบง (Big Bang)1 .การขยายต�วุของเอกภพ2. การลุ่ดลุ่งของอ�ณห์ภ�ม ของเอกภพ

ในป?จัจั�บ�น (เห์ลุ่�อ 2.73 เคลุ่วุ น)

กาแลุ่+กซี�ทางชั�างเผื�อก (Milky Way Galaxy)

กาแลุ่+กซี�ทางชั�างเผื�อก (Milky Way Galaxy)

กาแลุ่+กซี�ทางชั�างเผื�อก (Milky Way Galaxy)

  กิาแล้�กิซี�ของเราม�ขนาดิเส�นผ่�านศู!นย"กิล้าง 100,000 ปี�แสง ม�ร#ศูม� 50,000 ปี�แสง แล้ะหนาปีระมาณ 2,000 ปี�แสง   ดิ#งน#&นดิวงดิาวบนท�องฟ้*าท� เรามองเห�นเปี+นกิล้,�มดิาว ล้�วนอย!�ห�างออกิไปีเปี+นระยะทางไม�เกิ�น 2,000 ปี�แสงท#&งน#&น   เม. อเรามองไปีตามแนวระนาบของทางช้�างเผ่.อกิ เราจะมองเห�นฝ้*าขาวสว�างของดิาวในทางช้�างเผ่.อกิ ซี2 งอย!�ห�างไกิล้น#บหม. นปี�แสง แล้ะเม. อมองไปีในท�ศูระหว�าง กิล้,�มดิาวแมงปี3องแล้ะกิล้,�มดิาวคนย�งธน! จะเห�นว�าทางช้�างเผ่.อกิในบร�เวณน#&น กิว�างใหญ่�แล้ะสว�างเปี+นพิ�เศูษ ท#&งน�&เปี+นเพิราะเรากิ9าล้#งมองเข�าไปีตรงศู!นย"กิล้างของกิาแล้�กิซี�          

การสื่�งเกตทางชั�างเผื�อกกิาแล้�กิซี�ทางช้�างเผ่.อกิปีระกิอบดิ�วย ดิาวฤกิษ"จ9านวนน#บพิ#นล้�านดิวง

ดิาวฤกิษ"แต�ล้ะดิวงอาจจะม�ดิาวเคราะห"อ�กิหล้ายดิวง แล้ะระบบส,ร�ยะของเรา กิ�เปี+นสมาช้�กิหน2 งในน#&น หากิส�องกิล้�องมองไปีท� ทางช้�างเผ่.อกิ เราจะเห�นดิวงดิาวจ9านวนมหาศูาล้ มากิมายเต�มไปีหมดิจนน#บไม�ถ้�วน คล้�ายกิ#บจ9านวนเม�ดิทรายบนช้ายหาดิ

ทางช้�างเผ่.อกิบร�เวณกิล้,�มดิาวแมงปี3อง

การสื่�งเกตทางชั�างเผื�อกเราจะมองเห�นทางช้�างเผ่.อกิเปี+นทางยาวคาดิท�องฟ้*าในแนวตะว#นออกิ-ตะว#นตกิ

ทว�าความเปี+นจร�ง แกินหม,นของโล้กิท9าม,มเอ�ยง กิ#บระนาบของกิาแล้�กิซี�ปีระมาณ 60 องศูา แล้ะโล้กิกิ�หม,นรอบต#วเองอย!�ตล้อดิเวล้า   ดิ#งน#&นเราจ2งมองเห�นทางช้�างเผ่.อกิพิาดิยาวข�ามขอบฟ้*า โดิยม�ท�ศูทางกิารวางต#วบนท�องฟ้*า เปีล้� ยนแปีล้งไปีอย�างช้�า ๆ ตล้อดิเวล้า   บางเวล้ากิ�อย!�ในแนวเหน.อ-ใต� บางเวล้ากิ�อย!�ในแนวเฉี�ยง เปี+นต�น

กิารส#งเกิตกิารณ"ทางช้�างเผ่.อกิ จะท9าไดิ�ต�อเม. ออย!�ในท� ม.ดิสน�ท ในช้นบท หร.อ ปี3าเขา ท�องทะเล้ แล้ะไม�ม�แสงจ#นทร"รบกิวนเท�าน#&น

กาแลุ่กซี�เพ��อนบ�านกาแลุ่+กซี�ท��สื่ามารถึมองเห์+นได�ด�วุยตาเปลุ่�า ได�แก�

กาแลุ่กซี�แมกเจัลุ่แลุ่นให์ญ่� กาแลุ่กซี�แมกเจัลุ่แลุ่นเลุ่+ก สื่�งเกตได�ทางขอบฟ้:าทางด�านท ศใต� คนท��อย��ทางภาคเห์น�อจัะสื่ามารถึสื่�งเกตได�ค�อนข�างยาก กาแลุ่+กซี�แอนโดรเมดา เป3นกาแลุ่+กซี�ท��สื่ามารถึมองเห์+นได� ซี/�งจัะสื่�งเกตได�บร เวุณเห์น�อศ�รษะ

กาแลุ่กซี�แมกเจัลุ่แลุ่นให์ญ่� เป3นกาแลุ่+กซี�ท��ไร�ร�ปทรง

กาแลุ่กซี�แอนโดรเมดา เป3นกาแลุ่+กซี�ท��ม�ร�ปร�างแบบก�งห์�นห์ร�อสื่ไปร�ลุ่

กาแลุ่กซี�จั�ซี� 7479 เป3นกาแลุ่+กซี�ท��ม�ร�ปร�างแบบก�งห์�นม�แกนห์ร�อบาร$สื่ไปร�ลุ่

กาแลุ่กซี� ซี�เอ+ม 87 เป3นกาแลุ่+กซี�ร�ปไข�

กระจั�กกาแลุ่+กซี� (Cluster of galaxies)      

จับแลุ่�วุจั�า...