Upload
somporn-laothongsarn
View
2.982
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
รงสเอกซจดท าโดย
นางสาวอารดา คมเขวา เลขท 18
นางสาวธตมา แสนสภา เลขท 25
ชนมธยมศกษาปท 6/1
1
2
รงสเอกซ
Röntgen wife’s hand
Wilhelm Conrad Röntgen at the University of Wurzburg in Germany
ผคนพบรงสเอกซ
3
•เปนคลนแมเหลกไฟฟาความยาวคลนในชวง 100 - 0.01 Å•อ านาจการทะลทะลวงสง•ในยคหนงถกน าไปใชในรานตดรองเทา เครองสรางภาพเรองแสง ลกคาสามารถมองเทาโปรงใสของตวเองภายในรองเทาวาขนาดพอดหรอไม
หลอดผลตรงสเอกซ
สวนประกอบ1. ไสหลอด-ผลตอเลกตรอน2. เปาโลหะหนกเชน Cu ,Mo
3. หลอดแกวปดทความดนต า
4
สเปกตรมตอเนองbremsstrahlung radiation •เกดจากการหนวงความเรวของ
อเลกตรอนขณะผานอะตอมเปา
2mv
2
1eVh
จากการเรง ทเหลอX-ray
eVc
hhmin
max
•ต าแหนงสเปกตรม ขนกบคาศกยทใชเรงอเลกตรอน
ขอบลางของสเปกตรม
•ไมขนกบชนดของอะตอมh=6.625x10-34 J/s
5
สเปกตรมเสนcharacteristic x-ray
•เกดจากชนของอเลกตรอนและอะตอมเปา ท าใหอะตอมเปามอเลกตรอนบางวงหลดออกไปเปนทวาง อเลกตรอน วงทมพลงงานสงกวาจะยบตวลงมาเรอยๆ เกดการคายพลงงานเปนคาทแนนอนออกมา
finalh EEinitial
•ต าแหนงสเปกตรม ขนกบชนดของอะตอม แตไมขนกบศกยทใชเรง
6
เสนสเปคตรม Ka และ Kb ทเปนผลของการยบตวจากอเลคตรอนในชน L (n = 2) และ M (n = 3)ไปสทวางในชน K (n = 1)
7
การดดกลนรงสxII
xII
IdxdI
xoeIxI
-สมประสทธของการดดกลนเชงเสน(เศษสดสวนของโฟตอนทถกดดกลนตอความหนาหนงหนวย)
I0 เปนความเขมรงสท x=0
I0 I0+ I
x
xI
IIdxdI
0 0
8
การดดกลนรงสขนอยกบความหนาแนนของวสด ให m = /r คอสมประสทธการดดกลนเชงมวล
x
omeIxIr
m จะมากขนตามเลขอะตอมของวสดm จะลดลงส าหรบล ารงสเอกซทม E สงขน
Lambert’s Law
คาครงความหนา- ความหนาทความเขมลดลงครงหนง
2/1m xo e2
I r
m
2/1
693.0x
r
9
Element density, rho in gm/cm3 and mass attenuation coefficient in
cm2/gm at wavelengths of 0.711 and 1.54 Å
Z ElementDensity
(gm/cm3)
Mass Attenuation
Coeff. (cm2/gm)
17.4keV
0.711 Å
8.05 keV
1.542 Å
22 Titanium 4.51 23.25 202.4
26 Iron 7.87 37.4 304.4
29 Copper 8.93 49.3 51.5
33 Arsenic 5.78 65.9 75.6
48 Cadmium 8.65 27.3 229.3
80 Mercury 13.55 114.7 216.2
82 Lead 11.34 122.8 232.1
10
Thomson scattering : R) หรอ (Rayleigh scattering ) จะเกดขนเมอโฟตอนในรงสเอกซมอนตรกรยากบอะตอมหนงและกระเจงออกโดยไมมการเปลยนแปลงพลงงานของทงอะตอมและโฟตอน(Photoelectric absorption :PE) เกดขนเมอโฟตอนในรงสเอกซชนกบอะตอมๆหนงและถายพลงงานสวนหนงใหกบอะตอมนน เปนเหตใหเกดการปลดปลอยอเลคตรอน อะตอมทเสยอเลคตรอนไปจะกลบไปสสภาวะพนเชนเดมไดโดยการเปลงรงสเอกซทเปนแบบเฉพาะออกไป (Compton Scattering : C) เกดขนเมอโฟตอนในรงสเอกซเขาชนกบอะตอมและท าใหอเลคตรอน ในอะตอมนนหลดออกมาพรอมกบการลดลงของพลงงานโฟตอนทกระเจงออกมา(Pair Production : PP) เกดขนกบรงสเอกซทพลงงานโฟตอนเกนกวา 1.02 MeV ขนไป โฟตอนทหายไปจากการดดกลนโฟตอนนจะถกเปลยนเปนคอเลคตรอน-โพสตรอน (เปนอนภาคประจบวกทเปนคแฝดของอเลคตรอน)( Photodisintegration : PD) เกดจากการจบโฟตอนของนวเคลยส พรอมกบการคายอนภาคทมพลงงานสอดคลองกบพลงงานของโฟตอนทดดกลนเขาไป ออกมาจากจากนวเคลยส กระบวนการนมผลนอยมากกบพลงงานรงสเอกซทใชกนอยโดยทวไปจงมกละเลยได
11
ภาพเอกซเรยบนระนาบ (Plain x-ray)
•ไดภาพชนดกลบด า-ขาว (Negative image) แสงความเขมสงกวาจะท าใหเกดเปนบรเวณมดบนฟลมมากกวาแสงความเขมต า
•เปนภาพทมเงาของสงกดขวางหลายๆองคประกอบ ไปวางซอนรวมกนอยบนระนาบสองมต
-ปอดเปนโพรงอากาศมดดกลนนอยทสดเปนสด า -ไขมนและเนอเยอจะดดกลนรงสนอยกวาจงออกมาเปนสเทา-กระดกจะปรากฏเปนบรเวณขาว-สงแปลกปลอมตางๆเชนหวกระสน หรอกรรไกรผาตด เปนสขาว
12
•การปรบความแยกชดของภาพกลนหรอสดดมสารเพมความคมชด (สารทมเลขอะตอมมาก) เชน
•สาร ประกอบของแบเรยม(Z=56)มกใชเพอเนนสวนลเมนของกระเพาะอาหาร •สารประกอบไอโอดน(Z=53) มกใชเพอเนนโพรงในชองทองและระบบเลอด •การดมกาซเฉอยซนอน(Z=54) เพอเนนสวนของสมองและปอด
เงามวสามารถลดไดโดยใหรางกายทตองการถายภาพและฟลมแนบชดกนใหมากทสดและอยไกลจากแหลงก าเนดแสงใหมากทสดเทาทจะเปนไปได
13
เอกซเรยโทโมกราฟ (Computer tomography :CT หรอ Computer axial tomography :CAT)
•ทงหลอดรงสเอกซและชดตรวจจบจะหมนไปพรอมๆกนรอบๆตวคนไขเพอเกบขอมลการดดกลนรงสเอกซในมมอนๆตลอดแผนตดขวางแผน
•อนกรมของภาพ 2D ทผานการกระบวนประมวลผลดวยคอมพวเตอร จะไดภาพภาคตดขวาง --> เอกซเรยโทโมกราฟจดเปนการถายภาพ 3D
เกบขอมล ประมวลผล
14