การตรวจสอบและการวิเคาะห์การใช้พลังงานความร้อน กระทรวงพลังงาน

คมอ

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน และการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานของโรงงานควบคม

ตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ.2535

สานกกากบและอนรกษพลงงาน กรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน

กระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม

คานา การใชพลงงานอยางไมระมดระวง และอยในระดบทเกนความเหมาะสม นบวาเปนอนตรายอยางยงตอทรพยากรตาง ๆ ทนามาใชแปรรปเปนพลงงาน โดยเฉพาะอยางยงพลงงานสนเปลองในรปแบบของฟอสซล ซงเปนพลงงานอนสาคญทมปรมาณจากด และไดถกใชไปอยางรวดเรวในระยะเวลาอนสน แหลงพลงงานดงกลาวคงจะหมดไปจากโลกในอนาคตอนใกลนถาหากเรายงมอตราการใชพลงงานดงทเปนอย จากสถานการณดงกลาว ผใชพลงงานตาง ๆ จงไดมการตระหนกถงการทจะตองมการจดการเกยวกบการใชพลงงานใหเปนไปอยางเหมาะสมและประหยด สาหรบประเทศไทย ซงเปนประเทศทตองนาเขาพลงงานเปนปรมาณมาก ไดมการตรากฎหมายซงเรยกวา พระราชบญญตการสงเสรมอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 โดยไดกาหนดใหเจาของโรงงานทมขนาดใหญและมการใชพลงงานเปนปรมาณมากตามเกณฑทกาหนดไวในพระราชกฤษฎกา จะตองดาเนนการอนรกษพลงงานโดยการตรวจสอบวเคราะหการใชพลงงาน และดาเนนการจดทาตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน รวมทงปรบปรงสภาพการใชพลงงานใหเปนไปอยางมประสทธภาพ โดยระบขอบขายวธการดาเนนการในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานไวในภาคผนวก แนบทายกฎกระทรวงทเกยวของ

คมอการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและการจดทาเปาหมายแผนอนรกษพลงงานของโรงงานควบคมฉบบน ไดจดทาโดยเพมเตมคาอธบายและรายละเอยดในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานภายใตกรอบทไดระบไวในกฎกระทรวงฯ และประกาศกระทรวงฯ ใหมความชดเจนยงขน รวมทงไดกาหนดรปแบบของรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน รปแบบของรายงานการจดทาเปาหมายและแผน ตามทระบไวในกฎกระทรวง ทงนเพอความเขาใจทตรงกนในวตถประสงคและแนวทางดาเนนการสาหรบผทเกยวของในการนาไปปฏบตงานในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน ทตองดาเนนการตามกฎหมาย ซงหวงวาคมอนจะเปนจดเรมตนทเปนประโยชนตอการดาเนนการอนรกษพลงงานของประเทศใหประสพผลสาเรจตามวตถประสงคตอไป ดนย เอกกมล วศวกร 8 ว.

สารบญ หนา

คานา สารบญ บทท 1 บทนา

1.1 ความเปนมา 1 1.2 วตถประสงคของการจดทาคมอ 1 1.3 เอกสารทตองศกษากอนดาเนนการ 2 1.4 ขอบขายหนาทของทปรกษาและเจาของโรงงานควบคม 4

ในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน บทท 2 วธดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน

2.1 วตถประสงคของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน 6 2.2 ความหมายของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน 7 2.3 วธดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน 10 2.4 วธดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด 19

บทท 3 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน 3.1 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน 26 3.2 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด 28 บทท 4 การจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

4.1 ขนตอนในการดาเนนการอนรกษพลงงาน 31 4.2 วตถประสงคในการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน 32 4.3 วธดาเนนการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน 32

บทท 5 บทสรป 35

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก สรปสาระสาคญของพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535

ภาคผนวก ข หลกเกณฑการตรวจสอบ รายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน - ข.1 หลกเกณฑการตรวจสอบรายงานฯ เบองตน - ข.2 หลกเกณฑการตรวจสอบรายงานฯ โดยละเอยด

ภาคผนวก ค แนวทางหลกเกณฑในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน - ค.1 แนวทางหลกเกณฑในการตรวจสอบและวเคราะหดานความรอน - ค.2 แนวทางหลกเกณฑในการตรวจสอบและวเคราะหไฟฟา

ภาคผนวก ง รปแบบและรายละเอยดวธการจดทารายงาน - ง.1 รปแบบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด - ง.2 รปแบบรายงานการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

บทท 1 บทนา

1.1 ความเปนมา

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน เปนขนตอนในการอนรกษพลงงาน ซงเจาของโรงงานควบคมจะตองดาเนนการใหเปนไปตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 โดยมขอบขายและรายละเอยดในการดาเนนการตามกฎกระทรวง ฉบบท 6 (พ.ศ. 2540) และประกาศกระทรวงเรองวธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม

การตรวจสอบและวเคราะหการจดทารายงานดงกลาว เจาของโรงงานควบคมจะตองมอบหมายใหทปรกษาดานการอนรกษพลงงานทขนทะเบยนไวกบกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน (พพ.) เปนผดาเนนการให สาหรบความรบผดชอบในความถกตอง และความครบถวนของรายงานน นอกจากจะเปนหนาทของผชานาญการของทปรกษาแลว ยงเปนหนาทของเจาของโรงงานควบคม รวมทงเจาหนาทของ พพ. หรอผท พพ. ไดมอบหมายใหทาการแทน พพ. ในการตรวจสอบรายงาน ซงตองรบผดชอบตามขอบขายและหนาทของแตละสวนทไดดาเนนการและเนองจากขอบขายและรายละเอยดตามกฎกระทรวงและประกาศกระทรวง ไดกาหนดไวอยางกวาง ๆ ยงไมมรายละเอยดคาอธบายและแนวทางวธการทางานในทางปฏบตจงทาใหวธการตรวจสอบและวเคราะห รวมทงรปแบบการจดทารายงานมความหลากหลายยากตอการตรวจสอบ พพ. จงไดจดทาคมอการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดและการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานของโรงงานควบคม โดยไดเสนอแนะเพมเตมถงรายละเอยดคาอธบายแนวทางปฏบตในการตรวจสอบและวเคราะห รวมทงไดกาหนดรปแบบของรายงานใหมความชดเจนยงขน ทงนเพอใหการดาเนนงานตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน และการจดทารายงานมแนวทางในการปฏบตทชดเจนและงายตอการตรวจสอบ เพอความถกตองของการตรวจสอบและวเคราะห ซงสงผลถงการนาขอมลและขอเสนอแนะในรายงานไปใชดาเนนการในทางปฏบตใหเปนไปอยางถกตองและแมนยาเพอใหผลในการอนรกษพลงงานเปนไปตามวตถประสงคและเจตนารมณของกฎหมายตอไป

1.2 วตถประสงคของการจดทาคมอ

เพอกาหนดรปแบบและคาอธบายเพมเตมถงแนวทางการดาเนนงานในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานใหมความชดเจน

และอยในแนวทางเดยวกน ทงนเพอใหรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและรายงานการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานสามารถนาไปใชดาเนนการในทางปฏบตไดอยางถกตองเปนไปตามวตถประสงคในการอนรกษพลงงานตามกฎหมาย

1.3 เอกสารทตองศกษากอนการดาเนนการ

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและการจดทาเปาหมายและแผน ของโรงงานและอาคารควบคม ทตองปฏบตตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 นน ผทเกยวของกบการดาเนนงานดงกลาวจะตองมความเขาใจเปนอยางดในรายละเอยดของขอบขาย วตถประสงค รวมทงเจตนารมณของพระราชบญญต,กฎกระทรวง รวมทงประกาศกระทรวงทเกยวของทกฉบบ ทงนเนองจากการดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน และการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหดงกลาวนน เปนเพยงขนตอนสวนหนงทจะดาเนนการเพอใหบรรลสวตถประสงค และเจตนารมณของกฎหมายหลก ดงนนกอนทจะดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน และจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานทระบไวในกฎกระทรวงนนควรทาการศกษาเอกสารตางๆ เหลานโดยละเอยด

- พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 - พระราชกฤษฎกาและกฎกระทรวงทกฉบบทออกตามความในพระราชบญญต ดงกลาว - ประกาศกระทรวงตางๆ ทเกยวของ

ตามรปท 1-1 เปนแผนผงแสดงถง พระราชบญญต พระราชกฤษฎกา และกฎกระทรวงรวมทงประกาศกระทรวงฯ ทเกยวของกบการดาเนนการในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน และการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

พระราชบญญต การสงเสรมการอนรกษพลงงาน

พระราชกฤษฎกา พระราชกฤษฎกา โรงงานควบคม (ม.8) อาคารควบคม (ม.18) กฎกระทรวง กฎกระทรวง (ฉบบท 6) (ฉบบท 3) ยงไมประกาศใช มาตรฐาน สงขอมล เปาหมาย มาตรฐาน สงขอมล เปาหมาย (ม.ค. 44) (ม.9) บนทกขอมล และแผน (ม.19) บนทกขอมล และแผน [ม.11 (2),(3)] [ม.11 (4),(5)] (ม.22) (ม.22) อางถง อางถง [ม.11 (2),(3)] [ม.11 (4),(5)] ประกาศกระทรวงฯ ประกาศกระทรวงฯ ประกาศกระทรวงฯ (วธการจดทารายงานฯ) (คาสมประสทธการนาฯ) (วธการจดทารายงานฯ) ประกาศกระทรวงฯ ประกาศกระทรวงฯ (ม.9) (การขนทะเบยน) (ม.21) (การขนทะเบยน)

รปท 1-1 แผนผงแสดงเคาโครงของพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน และกฎกระทรวงทเกยวของ

สาหรบในสวนของโรงงานควบคมนน จะมเอกสารหลกทเกยวของดงน

(1) พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 (2) พระราชกฤษฎกากาหนดโรงงานควบคม พ.ศ. 2540 (3) กฎกระทรวง ฉบบท 6 (วาดวยการจดทาเปาหมายและแผนของโรงงาน) พ.ศ. 2540 (4) ประกาศกระทรวง วธการจดทารายงานฯ ของโรงงาน (5) หลกเกณฑและเงอนไขในการสนบสนนจากกองทน เพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน

1.4 ขอบขายหนาทของทปรกษาและเจาของโรงงานควบคมในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน

1.4.1 ขอบขายและหนาทของเจาของโรงงาน

เจาของโรงงานควบคม มขอบขายและหนาททจะตองปฏบตตามกฎหมาย ในการดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน โดยมเงนกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานทชวยสนบสนนคาใชจาย การละเลยไมปฏบตตามกฎหมาย จะเปนผลเสยตอเจาของโรงงานเองทงทางตรงและทางออม ดงนน เจาของโรงงานจะตองรกษาผลประโยชนของตนเอง โดยจะตองดาเนนการตามทกฎหมายระบใหทาการตรวจสอบและวเคราะหฯ รวมทงจดทาเปาหมายและแผนตามขอบขายและวธดาเนนการตามกฎกระทรวงฉบบท 6 และประกาศกระทรวงฯ เรอง วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม (รายละเอยดหลกเกณฑในการตรวจสอบรายงานฯ ดงกลาวปรากฏในภาคผนวก ข. ของคมอน) ทงนควรจะตองดแลควบคมรวมทงตรวจสอบผลการตรวจสอบและวเคราะหทระบในรายงานทดาเนนการโดยทปรกษาใหผลงานเปนไปอยางมคณภาพ โดยจะตองตรวจสอบรายงานฯ ททปรกษาจดทาให กอนสงใหกบกรมฯ การดาเนนการจดสงรายงานจะตองสงโดยเจาของโรงงาน การตรวจสอบควบคมทปรกษาในการดาเนนการนนเจาของโรงงานจะเปนผทใกลชดและทราบขอเทจจรงมากทสด กรมพฒนา ฯ คงไมมกาลงคนเพยงพอทจะชวยควบคมการทางานของทปรกษา แตจะชวยในการตรวจสอบรายงานทสงมาใหซงกอาจจะไมทราบขอเทจจรงในรายงานดเทาเจาของโรงงาน ดงนนโปรดรกษาผลประโยชนของตนเอง

1.4.2 ขอบขายและหนาทของทปรกษาขนทะเบยน

ทปรกษาเปนบรษทเอกชน หรอสถาบนของทางราชการ และไดขนทะเบยนไวกบกรมฯ เมอทปรกษาตกลงดาเนนการใหกบเจาของโรงงาน จะมขอบขายและภาระหนาทในการดาเนนการใหเปนไปตามรายละเอยดทระบไวในกฎหมายและในแตละสวนทไดตกลงกบเจาของโรงงาน ดงเชน

- การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน

- การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด - การจดทาแผนและเปาหมาย - การตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามแผนและเปาหมาย ความครบถวนและความถกตองรวมทงคณภาพของรายงาน ถอเปนขอบขายและ

ภาระหนาททปรกษาจะตองดาเนนการใหกบเจาของโรงงาน การจดทารายงานทไมมคณภาพ ไมตรงกบขอเทจจรง จะมผลตอชอเสยงของทปรกษา หรอ การยกเลกทะเบยนทปรกษา หรอผลเสยอน ๆ ตามทไดทาสญญาไวกบเจาของโรงงาน

บทท 2 วธดาเนนการการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน

2.1 วตถประสงคของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานในโรงงานควบคมเปนหนาทของเจาของโรงงานควบคมทตองปฏบตตามกฎหมาย โดย พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงานมาตรา 9 ไดบญญตไววา

“เจาของโรงงานควบคมตองอนรกษพลงงานตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานในโรงงานของตนใหเปนไปตามมาตรฐาน หลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎกระทรวงทรฐมนตรออกโดยคาแนะนาของคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต” วตถประสงคของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคมตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน จงเปนการกาหนดใหเจาของโรงงานควบคมดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน เพอนาผลจากการตรวจสอบและวเคราะหดงกลาวไปดาเนนการปรบปรงเพอใหเกดการอนรกษพลงงานใหเปนไปตามมาตรฐานโดยรายละเอยดของหลกเกณฑและวธการไดกาหนดใหนาไปออกเปนกฎกระทรวง ,* นอกจากนแลวมาตรา 11 (4) ยงไดกาหนดใหเจาของโรงงานควบคมจะตองมหนาทกาหนดเปาหมายและแผนการอนรกษพลงงาน และสงใหกรมพฒนาและสงเสรมพลงงานตามหลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาทกาหนดในกฎกระทรวง ซงไดแกกฎกระทรวงฉบบท 6 (พ.ศ. 2540) (วาดวยกาหนดหลกเกณฑวธการและระยะเวลาใหเจาของโรงงานควบคมกาหนดและสงเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานของโรงงานควบคม และตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมาย และแผนอนรกษพลงงาน) โดยกฎกระทรวงฉบบท 6 นไดกาหนดใหนาผลจากการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยมขอบขายในการตรวจสอบทงทางดานเทคนคและการจดการ รวมทงพฤตกรรมการใชของผเกยวของมาใชประกอบการพจารณากาหนดเปาหมายและแผนในการดาเนนการอนรกษพลงงาน

เมอพจารณาวตถประสงคตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงานรวมทงหลกเกณฑและวธการทกาหนดในกฎกระทรวงตาง ๆ ดงกลาวน จะสามารถระบวตถประสงคของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานในโรงงานควบคมตาม พรบ. การสงเสรมการอนรกษพลงงานไดดงน

2.1.1 เพอตรวจสอบขอมลและสถานะภาพการใชพลงงานทเปนอยทงทางดานเทคนคและการจดการรวมทงพฤตกรรมการใชของผเกยวของ 2.1.2 เพอนาขอมลมาวเคราะหปรบปรงประสทธภาพการใชพลงงานใหเปนไปตามมาตรฐานทระบไวในกฎกระทรวงรวมทงวเคราะหหาโอกาสและมาตรการอน ๆ นอกเหนอจากการ

* ซงในปจจบน (ม.ค. 2544) อยในระหวางการศกษาจดทารางกฎกระทรวงวาดวยมาตรฐานดงกลาว

ปรบปรงใหเปนไปตามมาตรฐานตามกฎกระทรวงเพอใหมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพและคมคาตอการลงทน

2.1.3 เพอนาผลจากการตรวจสอบและวเคราะหมาใชประกอบการพจารณากาหนดเปาหมายและแผนในการดาเนนการปรบปรงเพอการอนรกษพลงงาน

2.2 ความหมายของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเปนการตรวจวนจฉยสภาพการใชพลงงานทเปนอยโดยการวเคราะหและตรวจวนจฉยดงกลาว โดยทวไปแบงเปน 2 ขนตอน ไดแก การตรวจวนจฉยในขณะตรวจสอบและตรวจวด และการนาขอมลทไดจากการตรวจสอบมาวเคราะหและจดทารายงานการตรวจสอบและตรวจวนจฉยในขณะตรวจวดเปนการวนจฉยขอมลทไดขณะการตรวจวดวามความผดปกตหรอแตกตางจากขอมลสภาพการทางาน และการใชงานของเครองจกรและอปกรณโดยทวไปอยางไร โดยอาจวนจฉยประกอบกบสภาพการทางานของเครองจกรและอปกรณนน ๆ ซงขอมลทไดจากการตรวจวดจะตองแนใจวาเปนขอมลจากสภาพจรงทไดจากวธการตรวจสอบและตรวจวดทถกตอง การไดขอมลจากการตรวจวดทผดพลาดหรอผลการวดทไมสอดคลองกบความเปนจรง เปนสงทเกดขนไดในการทาตรวจวด การนาขอมลทผดพลาดจากการตรวจวดไปวเคราะหและจดทารายงาน จะสงผลใหผลการประเมนการอนรกษพลงงานและขอเสนอแนะในการปรบปรงหรอการตดสนใจลงทนปรบปรงเพอการอนรกษพลงงานผดไปจากความเปนจรงดงนนเจาหนาทหรอวศวกรทควบคมการตรวจวดจะตองเปนผทผานการฝกอบรมในเรองของการตรวจวดมาแลวเปนอยางดและจะตองเปนผทมประสบการณสามารถวจยฉยและวเคราะหความถกตองของขอมลรวมทงหาแนวทางและวธการตรวจวดทถกตองและเหมาะสม เพอใหขอมลทไดจากการตรวจวดมความถกตอง ตงแตการตรวจวด ณ สถานทใชงาน กอนทจะนาขอมลจากการวดทถกตองนาไปวเคราะหและจดทารายงานตอไป

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานตามทกาหนดไวในกฎกระทรวงฯ ไดกาหนดขอบเขตและวธการในการดาเนนการไว 2 ประเภท ไดแก การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนและการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด ซงมขอบขายวธดาเนนการะบไวในภาคผนวก 1 และภาคผนวก 2 แนบทายกฎกระทรววงฯ ฉบบท 6 (พ.ศ. 2540) ตามลาดบ กอนทจะพจารณาถงวธดาเนนการในรายละเอยดจะตองพจารณาทาความเขาใจถงความหมายและวธการในทางปฎบตในการดาเนนการตามขอบขายดงกลาวใหดกอน เนองจากพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน ไดใหคานยามทเกยวของไวเฉพาะความหมายของการตรวจสอบเทานน ไมไดบญญตความหมายของวธดาเนนการอนๆทเกยวของไว โดยพจารณาความหมายของวธดาเนนการตาง ๆ ไดดงน 2.2.1 ความหมายของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน เปนการตรวจสอบสภาพการใชพลงงานและการสญเสยพลงงานเพอนาขอมลมาวเคราะหและพจารณาหาโอกาสและมาตรการในการอนรกษพลงงานในเบองตน โดยขอบเขตของการตรวจสอบจะครอบคลมทกระบบ เครองจกรและอปกรณททาการตรวจสอบ ซงหมายถงจะตองทาการตรวจสอบและวเคราะหเครองจกรและอปกรณตลอดจนระบบตางๆ ทเกยวของกบการใชพลงงานทงหมดเพอนาขอมลมาวเคราะหหาศกยภาพเบองตนของการอนรกษพลงงานทงทางดานเทคนคและการลงทน ซงผลจากการวเคราะหในเบองตนจะไดนามาใชในการพจารณาดาเนนการในขนตรวจสอบและวเคราะหโดยละเอยดตอไป

2.2.2 ความหมายในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดเปนการตรวจสอบและวเคราะหทตอ

เนองมาจากการตรวจสอบและวเคราะหพลงงานเบองตน เพอตรวจสอบในรายละเอยดในดานเทคนค และการลงทนของมาตรการทนาเสนอในรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนวามศกยภาพในการอนรกษพลงงาน และมผลตอบแทนการคนทนทเหมาะสมโดยอยบนสมมตฐานวามาตรการทพจารณานาไปดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหโดยละเอยดนนไดมการตรวจสอบและวเคราะหกลนกรองอยางชดเจนในระดบเบองตนแลววาเหมาะสมทจะดาเนนการตอไปในขนการตรวจสอบและวเคราะหพลงงานโดยละเอยด ทงนเพอนาไปสการดาเนนการปรบปรงทจะสามารถอนรกษพลงงานไดอยางเปนจรง และคมคาตอการลงทน ดงนนในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดจงควรดาเนนการเฉพาะมาตรการของระบบหรอเครองจกรอปกรณทไดวเคราะหและไดพจารณาอยางถกตองในรายงานเบองตนแลววามศกยภาพในการอนรกษพลงงาน และมความจาเปนตองดาเนนการตรวจสอบเพมเตมในรายละเอยด ไมควรดาเนนการการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดสาหรบเครองจกรอปกรณทไมไดนาเสนอมาตรการหรอนาเสนอมาตรการทประจกษแลวในการจดทารายงานเบองตนวาไมมศกยภาพในการอนรกษพลงงานหรอไมเหมาะสมกบการลงทน นอกจากนนแลวมาตรการบางอยางทสามารถนาผลการวเคราะหจากการตรวจสอบและวเคราะหรายงานเบองตนไปใชดาเนนการอนรกษพลงงานไดอยางชดเจนแลวกไมควรดาเนนการใขนรายละเอยด เนองจากเปนการดาเนนงานทซาซอนและสนเปลองคาใชจายโดยไมจาเปน

อยางไรกตามในกรณทการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดไดพบวามเครองจกรอปกรณและมาตรการทจะตองมการตรวจสอบและวเคราะหเพมเตมจากทนาเสนอไวในรายงานเบองตนซงอาจจะเนองมาจากการเพมเตมอปกรณ หรอเหตอน ๆ ทมเหตผลในการนาขอมลมาใชประโยชนประกอบการจดทารายงานโดยละเอยด เชน จาเปนตองตรวจวดเพอนาขอมลมาประกอบการวเคราะหในการจดทาสมดลยพลงงานกสามารถนาเสนอเพมเตมได

การทาความเขาใจเกยวกบวธการในทางปฏบตดงกลาวจะทาใหทราบขอบเขตของปรมาณงานทจะตองดาเนนการใหชดเจนยงขนซงนาผลไปสการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานไดอยางตรงจด และมการประเมนคาใชจายในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานไดอยางเหมาะสม

2.2.3 ความหมายของการตรวจสอบขอมล พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน มาตรา 3 ไดบญญตความหมาย ของคาวา

”ตรวจสอบ” หมายความวา สารวจ ตรวจวด และเกบขอมล ดงนนความหมายของการตรวจสอบ จงหมายถงการดาเนนการดงน

(1) การสารวจขอมล เพอใหทราบและเขาใจถงลกษณะของกระบวนการผลตรวมทงชนด ขนาด จานวน และสภาพของระบบ วสดและอปกรณท ไดทาการสารวจ เปนตน

(2) การตรวจวด เพอใหทราบถงสภาพการใชพลงงาน สภาพการทางาน และการสญเสยพลงงานของระบบและอปกรณททาการตรวจวด

(3) การเกบขอมล หมายถง การเกบรวบรวมขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการใชพลงงาน เชน ขอมลและสถตการผลต การใชพลงงาน ประวตการทางาน การซอมแซม และการปรบปรงทผานมา รวมทงชนดลกษณะ หรอคณลกษณะของวตถดบทใชในการผลตตาง ๆ ทอยในขายของการตรวจสอบ เปนตน ทงนเพอนาขอมลดงกลาวมาใชประกอบในการวเคราะหสภาพการใชพลงงานและการสญเสยพลงงาน

2.2.4 วธการตรวจวดขอมล (1) วธการตรวจวดในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน

วธการตรวจวดขอมลเมอพจารณารายละเอยดตามขอบขายวธดาเนนการในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนตามภาคผนวก 1 และวธการดาเนนการในการตรวจสอบและวเคราะหโดยละเอยดตามภาคผนวก 2 แลว วธการตรวจวดโดยสรปแลวจะแบงเปน 2 วธ ไดแก การตรวจวดชวขณะและการตรวจวดแบบตอเนอง เนองจากวธการตรวจวดเบองตนตามภาคผนวก 1 นนไมไดกาหนดวธการวดไวแตอยางใด นอกจากการกาหนดระดบความสาคญในการปฏบตในการวดตามขนาดของเครองจกรและอปกรณ ซงไดกาหนดใหทาการตรวจวดในระดบเบองตน โดยไมไดมคาอธบายวาการวดในระดบเบองตนจะตองดาเนนการอยางไร

ดงนนวธการตรวจวดในการดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนอยางนอยจะเปนการตรวจวดแบบชวขณะ

(2) วธการตรวจวดในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด สาหรบวธการตรวจวดในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดนน ไดระบ

ใหทาการตรวจวดและบนทกอยางตอเนองหรอเปนชวงเวลา ดงนนการตรวจวดแบบตอเนองจงหมายความรวมถงการตรวจวดเปนชวงเวลาดวย การตรวจวดในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดจะสามารถพจารณาถงความเหมาะสมในการตรวจวดไดทง 2 ลกษณะ ไดแก

การวดและการบนทกอยางตอเนอง และการวดแบบชวขณะ สาหรบลกษณะงานใดจะตองทาการตรวจวดแบบชวขณะหรอแบบตอเนองพจารณาไดดงน

- ลกษณะงานททาการตรวจวดแบบตอเนอง ไดแก ลกษณะงานของระบบเครองจกรและอปกรณทมภาระงานไมคงท การวดแบบตอเนองมวตถประสงค เพอใหทราบรปแบบการทางานและนาขอมลมาวเคราะหสภาพการใชและการสญเสยพลงงานไดอยางถกตองแมนยา ดงนนการตรวจวดแบบตอเนองในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด จงไมจาเปนตองตรวจวดในทกอปกรณทมอยในโรงงาน ควรพจารณาดาเนนการเฉพาะอปกรณหลกทมภาระงานไมคงท หรออปกรณทตองการศกษาในรายละเอยดทไดนาเสนอมาตรการปรบปรงทงนเพอผลการวเคราะหทถกตองแมนยา ในการลงทนปรบปรงดงกลาว

- ลกษณะงานททาการตรวจวดแบบชวขณะ ไดแก ลกษณะงานของระบบ เครองจกรและอปกรณทมภาระงานคงท หรอไมเปลยนแปลงมากตลอดเวลาการทางาน การตรวจวดแบบชวขณะในบางอปกรณอาจตองสมทาการตรวจวดมากกวา 1 ครง ในชวงเวลาการทางานใน 1 วน ทงนเพอใหมความมนใจวาภาระการทางานในแตละชวงเวลา คงทหรอไมเปลยนแปลงมากนกทาใหขอมลทไดสามารถนามาวเคราะหการสญเสยพลงงานและการประหยดพลงงานไดอยางถกตอง

(รายละเอยด หลกเกณฑ วธการตรวจวด ระบบเครองจกรและอปกรณแตละชนดไดระบเพมเตมไวในภาคผนวก ค. ของคมอน)

2.3 วธดาเนนการในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน วธดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนของโรงงานควบคมได

กาหนดใหดาเนนการอยางนอยตามขอบเขตและวธการตามภาคผนวก 1 แนบทายกฎกระทรวงฉบบท 6 (พ.ศ. 2540) ซงมรายละเอยดดงกลาวพรอมคาอธบายดงน

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนในเครองจกรและอปกรณตลอดจนระบบตาง ๆ ในโรงงานควบคมอยางนอยใหดาเนนงานดงตอไปน (1) ตรวจสอบขอมลเกยวกบการผลต ระบบการใชพลงงานระบบการใชเครองจกรและอปกรณของระบบตาง ๆในโรงงานควบคมตลอดจนตรวจสอบรายละเอยดทวไปของโรงงานควบคม การตรวจสอบ หมายถง การสารวจ การตรวจวดและการเกบรกษาขอมล

- การตรวจสอบขอมลเกยวกบการผลต หมายถง การตรวจสอบขอมลตาง ๆ ทเกยวของกบการผลต เชน รายละเอยดวธการผลต แผนผงพรอมคาอธบายในการนาวตถดบมาผลตเปนผลตภณฑ สถตและสดสวนขอมลของผลตภณฑทเสยหายและไมไดคณภาพ รวมทงขอมลอน ๆ ทมผลตอการใชพลงงานในการผลต เปนตน

- ระบบการใชพลงงาน หมายถง การใชพลงงานในแตละรปแบบ เชน การใชพลงงานความรอน และการใชพลงงานไฟฟา ซงจะตองทาการตรวจสอบ เพอใหทราบถงแผนผง และสดสวนการใชพลงงานในแตละแผนกในระดบเบองตน - ระบบการใชเครองจกรและอปกรณ หมายถง การตรวจสอบเครองจกรและอปกรณทใชในแผนกตาง ๆ เพอใหทราบถงรายละเอยดของเครองจกรและอปกรณตาง ๆ ทใชในโรงงาน เชน กาลงการผลตตดตงการผลตจรง ขอมลดานเทคนค จานวนของเครองจกรและอปกรณแตละรน ลกษณะการใชงาน และการใชพลงงานเปนตน - รายละเอยดทวไปของโรงงาน ไดแก ขอมลเบองตนทวไปของโรงงานมรายละเอยดตามประกาศกระทรวงฯ เรองวธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนของโรงงานควบคม (รายละเอยดเพมเตมในการตรวจสอบปรากฏในภาคผนวก ข.1 หลกเกณฑการตรวจสอบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนของโรงงานควบคม)

(2) ตรวจวดขอมลรายละเอยดสภาพการทางาน การใชพลงงาน และการสญเสยพลงงานของเครองจกรและอปกรณในระบบตาง ๆ ในโรงงานควบคม ทงดานพลงงานความรอนและไฟฟา การวเคราะหการสญเสยพลงงาน ใหวเคราะหดงตอไปน

(ก) การสญเสยการเผาไหมเชอเพลงของอปกรณทใชเชอเพลง (ข) การสญเสยพลงงานจากผวผนงเตา หมอนาและอปกรณใชความรอนอนๆ รวมทงการสญเสยความรอนจากทอไอนาและทอสงความรอนอนๆ (ค) การสญเสยไฟฟาเนองจากระบบแสงสวาง ระบบปรบอากาศ ตลอดจน จากประสทธภาพการทางานของเครองจกรและอปกรณตาง ๆ ทใช ไฟฟา รวมถงการมตวประกอบกาลงไฟฟา ( power factor ) ตากวาปกต (ง) การสญเสยอนๆ

การดาเนนการตามขอ (2) น เปนการกาหนดใหทาการตรวจวดขอมลรายละเอยดสภาพการทางาน การใชพลงงาน และการสญเสยพลงงานของเครองจกรและอปกรณในระบบตาง ๆ โดยเปนการกาหนดในรายละเอยดใหดาเนนการตรวจวดเฉพาะลงไปในตวอปกรณนอกเหนอจากทระบใหทาการตรวจสอบเปนระบบตามทระบไวในขอ (1)

นอกจากการตรวจวดแลว ไดกาหนดใหทาการวเคราะหขอมลทไดจากการตรวจวดเพอหาการสญเสยพลงงานทเกดขนในอปกรณตางๆ(รายละเอยดเพมเตมของหลกเกณฑการตรวจวดและวเคราะหปรากฏอยในภาคผนวก ค. ของคมอ ซงวาดวยแนวทางหลกเกณฑการตรวจวดและวเคราะห)

(3) การตรวจวดการใชพลงงานและการสญเสยพลงงานอยางนอยตองปฏบตดงน (ก) สาหรบเครองจกรหรออปกรณทมการใชพลงงานความรอนเทยบเทา

เฉลยระหวาง 175–350 kW. หรอใชพลงไฟฟาระหวาง 20–50 kW.ใหดาเนนการตรวจวดขอมลเฉพาะสภาพการทางานและลกษณะของการใชพลงงานและการสญเสยพลงงานทสาคญในระดบเบองตน

(ข) สาหรบเครองจกรหรออปกรณทมขนาดพกดการใชพลงความรอนตอเนองนอยกวา 175 kW. หรอใชพลงไฟฟานอยกวา 20 kW. การหาขอมลรายละเอยดการใชพลงงานใหใชวธสงเกตจากภายนอก ขอปฏบตในการตรวจวดในหวขอนมวตถประสงคเพอทจะกาหนดความสาคญของการวดใหเหมาะสมกบขนาดของเครองจกรและอปกรณทตองทาการตรวจวด โดยเครองจกรและอปกรณทใชในโรงงานบางชนดมขนาดเลกเกนไป ไมมความจาเปนทจะทาการตรวจวดขอมลทกชนดทเกยวของกบการใชพลงงาน เนองจากการตรวจวดจะตองเสยเวลาและคาใชจายในการดาเนนการ ซงอาจไมคมคากบผลประหยดทเกดขน โดยทวไปแลวการตรวจวดขอมลทกชนดทเกยวของกบการใชพลงงาน จะมงเนนเฉพาะเครองจกรและอปกรณหลกซงมการใชพลงงาน และมการสญเสยพลงงานเปนปรมาณมาก อยางไรกตามอปกรณขนาดเลกแตมการใชงานเปนจานวนมากกจะตองมวธการและอยในดลยพนจของทปรกษาทจะตองพจารณาดาเนนการไดอยางเหมาะสม

ความสาคญของการตรวจวดในแตละชวงของขนาดอปกรณ สามารถอธบายไดดงน เครองจกรและอปกรณทมขนาดพกดการใชความรอนเทยบเทาเฉลยมากกวา 350 kW. หรอ ใชพลงไฟฟาสงกวา 50 kW. ตามขนาดดงกลาวน ไมไดกาหนดวธการในทางปฏบตในการตรวจวดไว ซงหมายถงจะตองดาเนนการตรวจวดขอมลทกชนดทเกยวของกบการใชพลงงานและการสญเสยพลงงาน เชน ในกรณของการตรวจวดหมอไอนาทมขนาดพกดสงกวา 150 kW. หรอคดเปนกาลงผลตไอนาเทยบเทาประมาณ 550 กโลกรมตอชวโมงขนไป การตรวจวดจะตองดาเนนการในทก ๆ สวน ของหมอนาทเกยวของกบการสญเสยพลงงาน ซงไดแก การตรวจวดกาซเสย การตรวจวดการสญเสยความรอนผานผนงการตรวจวดการสญเสยจากนาระบาย (Blown Down) เปนตน ซงจะมผลตอเนองในการนาขอมลมาวเคราะหสภาพการสญเสยในทก ๆ สวนทเกยวของ

เครองจกรหรออปกรณทมการใชความรอนเทยบเทาเฉลยระหวาง 175 – 350 kW. หรอใชไฟฟาระหวาง 20 – 50 kW. ระบไวตามขอ (ก) ใหดาเนนการตรวจวดเฉพาะขอมลสภาพการทางานและลกษณะการใชพลงงานและการสญเสยพลงงานทสาคญ ตามขอกาหนดนจะหมายถง ใหทาการตรวจวดเฉพาะจดสาคญทมการสญเสยพลงงานเทานน เชนในกรณของการตรวจวด หมอไอนา กสามารถพจารณาตรวจวดเฉพาะการสญเสยจากกาซเสย ซงเปนจดหลกในการสญเสยพลงงานได

เครองจกรหรออปกรณทมขนาดพกดการใชพลงงานความรอนตอเนองนอยกวา 175 kW. หรอใชพลงงานไฟฟานอยกวา 20 kW. ไมไดกาหนดใหมการตรวจวด แตไดกาหนดใหใชวธสงเกตจากภายนอก ซงหมายถงการใชวธการตรวจพนจ เชนในกรณของหมอไอนากตองพจารณาดสภาพ

ทเปนอยวามลกษณะการใชงานและการบารงรกษาเปนอยางไรบาง ถาหากพบวามจดทผดสงเกตหรอมขอสงสยในการสญเสยพลงงานกสามารถทาการตรวจวดเพมเตมได ขอกาหนดนเปนการกาหนดวธปฏบตในขนตาหรออยางนอยจะตองปฏบต การตรวจวดจรงจะขนอยกบสภาพของเครองจกรและอปกรณทเปนอย ถาหากผปฏบตในการตรวจวดไดพจารณาวนจฉยในเบองตนวามการสญเสยพลงงานในจดอนๆ ทคมคาทจะทาการตรวจวด กสามารถทาการตรวจวดเพมเตมจากขอกาหนดทใหดาเนนการเปนอยางนอยนได นอกจากนแลวในกรณทเครองจกรและอปกรณดงกลาวนมใชเปนจานวนมากในโรงงาน เชนเครองปรบอากาศแบบ Split type หรอมอเตอรทใชในเครองจกรทมขนาดเลก เมอพจารณาแตละตวแลวมการใชพลงงานไมมาก แตเนองจากมการใชงานเปนจานวนมากในโรงงานกพจารณาตรวจวดเปนระบบหรอสมพจารณาตรวจวด หรอในกรณทไดใชวธสงเกตจากภายนอกและวนจฉยวามการสญเสยพลงงานหรอมการใชงานอยางไมมประสทธภาพกสามารถพจารณาทาการตรวจวดและวเคราะหการสญเสยพลงงานได ซงขนอยกบสภาพการใชงานของอปกรณนน ๆ และเปนดลยพนจของทปรกษาตองดาเนนการไดอยางเหมาะสมดงกลาวแลว สาหรบวธการตรวจวดในระดบเบองตน มรายละเอยดคาอธบายตาม 2.2.4 (1) วธการตรวจวดในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน

(4) สารวจขอมลเบองตนในการหาศกยภาพในการใชพลงงานรปอน การสารวจขอมลในการหาศกยภาพในการใชพลงงานรปอน หมายถง การสารวจหาขอมล

ชนด ปรมาณ ราคา และสภาพการใชพลงงานรปอน ทจะสามารถใหประสทธภาพสงกวา หรอมคาใชจายทตากวาในปจจบน ขอมลตาง ๆ ทสารวจ นอกจากจะเปนขอมลในการเปรยบเทยบดานประสทธภาพและราคาพลงงานแลวจะตองพจารณาถงความเปนไปไดในเรองสถานท ความสะดวก ความปลอดภย ความแนนอนของแหลงพลงงานทจะนามาใชตลอดจนขอจากดดานสงแวดลอมทมผลตอเนองจากการใชพลงงานรปอนดงกลาว

(5) ประเมนศกยภาพในเบองตนของการอนรกษพลงงานในดานเทคนดและการลงทนของเครองจกรอปกรณและระบบตาง ๆ ในเรองดงตอไปน

(ก) การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลง ( การปองกนการสญเสยพลงงาน (ב (ค) การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม (ง) การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง (จ) การปรบปรงการใชไฟฟาดวยวธปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟา การลดความ ตองการพลงไฟฟาสงสดในชวงความตองการใชพลงไฟฟาสงสดของระบบ การใชอปกรณไฟฟาทเหมาะสมกบภาระและวธการอน

(ฉ) การใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสงตลอดจนระบบควบคมการ ทางานและวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน

(ช) การอนรกษพลงงานโดยวธอน

การประเมนศกยภาพเบองตนของการอนรกษพลงงาน หมายถง การนาผลจากการวเคราะหการสญเสยพลงงานมาประเมนถงผลประหยดและการลงทนโดยในระดบเบองตนการพจารณาจดคมทนจะพจารณาจากระยะเวลาคนทน (Simple pay back period) โดยพจารณาในแตละมาตรการทกาหนดใหดาเนนการ ดงน

( การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลง (א การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมของเชอเพลงนน โดยทวไปแลวมอปกรณหลกทเผา

ไหมเชอเพลงในโรงงานดงเชน หมอไอนา (Boiler) หมอนามนรอน และเตาอตสาหกรรม (Industrial Furnace) เปนตน

การเผาไหมเชอเพลง คอ การทาปฏกรยาเคมระหวางเชอเพลงกบออกซเจนซงมาจากอากาศ เชอเพลงโดยทวไปจะประกอบดวยคารบอน ไฮโดรเจนและซลเฟอร ซงเมอทาปฏกรยาเคมกบออกซเจนในอากาศจะใหพลงงานความรอน

ในการเผาไหมเชอเพลงตองการปรมาณอากาศทพอเหมาะเพอใหเกดการเผาไหมทสมบรณ โดยทวไปอากาศทนาเขาไปเผาไหมเชอเพลงในหองเผาไหม ควรมปรมาณมากกวาการเผาไหม

ในทางทฤษฎ ทเรยกวาอากาศสวนเกน (Excess air) ดงนนโอกาสทออกซเจนจะผานหองเผาไหมออกไปทางปลองไฟโดยไมทาปฏกรยากบเชอเพลงมอยมากพอสมควร อากาศทใชเผาไหมถามมากเกนไปจะทาใหประสทธภาพของการเผาไหมตาลงเพราะตองสญเสยความรอนไปกบอากาศสวนเกนทออกไปทางปลอง แตถานอยเกนไปจะทาใหการเผาไหมเชอเพลงไมสมบรณ ประสทธภาพกตาเชนเดยวกน ดงนนในการปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลงในขนแรกนจงควรควบคมปรมาณอากาศสวนเกน (Excess air) ใหพอเหมาะ

นอกจากการควบคมปรมาณอากาศทใชเผาไหมใหเหมาะสมแลว การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหม จะรวมถงการควบคมอณหภมของกาซเสยใหอยในระดบทเหมาะสม โดยเฉพาะอยางยงอปกรณทตองใชการแลกเปลยนความรอน เชน หมอไอนา จะตองมการรกษาพนผวถายเทความรอนใหดอยเสมอ การสญเสยความรอนจากกาซเสย เนองจากอณหภมกาซเสยทสงเกนความจาเปนกเปนสาเหตหนงททาใหประสทธภาพการใชความรอนจากการเผาไหมลดลงได

การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลงจงหมายถง การควบคมสภาพของการเผาไหมโดยใชอากาศในการเผาไหมและอณหภมของกาซเสยใหเหมาะสมตามเหตผลดงกลาวแลว

รปท 2-1 ความสมพนธระหวางอตราสวนอากาศกบประสทธภาพเชงความรอน

(ข) การปองกนการสญเสยพลงงาน ในโรงงานอตสาหกรรมมการสญเสยพลงงานอยหลายรปแบบทพอเหนได

อยางชดเจนไดแก การสญเสยความรอนจากพนผวของอปกรณ และทอความรอนตาง ๆ การปองกนการสญเสยความรอนในลกษณะดงกลาวน ไดแก การใชฉนวนปองกนการสญเสยความรอนโดยการวเคราะหการสญเสยความรอน และเสนอขอแนะนาในการตดตงหรอปรบปรงซอมแซมฉนวนความรอนใหอยในจดทเหมาะสม

การปองกนการสญเสยพลงงานทเหนไดชดเจนอกรปแบบหนง ไดแก การรวไหลของของไหล เชน นารอนหรอไอนา รวมทงการรวไหลของอากาศอดทใชในกระบวนการผลตเปนตน การปองกนการสญเสยพลงงานในรปแบบตามตวอยางดงกลาวขางตน นอกจากจะเปนการปรบปรงซอมแซมใหอยในสภาพทเหมาะสมแลว ยงหมายถงการบารงรกษา เพอใหเครองจกรและอปกรณคงอยในสภาพทดอย เสมอซงมผลตอการปองกนการสญเสยพลงงานดงกลาว

แหลงทมา : “การประหยดพลงงาน” (ศนยอนรกษพลงงานแหงประเทศญปน)

1 ยานทการเผาไหมเหมาะสมทสด 2 ประสทธภาพเชงความรอน 3 ความรอนสญหน 4 ความรอนสญหนเนองจากการเผาไหมไมสมบรณ 5 จดในการใชงานในกรณทวไป 6 ความรอนสญเสยหนไปกบไอเสยจากปลอง 7 ประสทธภาพเชงความรอน 8 อตราสวนอากาศ 9 ปรมาณอากาศเชงทฤษฎ 10 ยานทอากาศไมเพยงพอ 11 ยานการเผาไหมทอากาศสวนเกนตา 12 ยานการเผาไหมทอากาศสวนเกนตามาก 13 ยานการเผาไหมทอากาศสวนเกนสง 14 ประสทธภาพเชงความรอน 15 ตา 16 สงสด 17 ลดลงตามลาดบ

3

4

12

5

6

7

8 9

10 11

12 13

1415 16 17

c

m m = 1.0m = 1.02 m = 1.10

1.201.30

(ค) การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม ความหมายของพลงงานทเหลอใชแลว หมายถง พลงงานทเหลอจากการผลตท

เปนไปอยางมประสทธภาพแลว และยงคงมพลงงานเหลออยทสามารถนามาใชไดอก ตวอยางของพลงงานทเหลอใชแลว ไดแก ความรอนจากกาซเสยของเตาอตสาหกรรมตาง ๆ ทมความรอนสงถงแมวาจะไดมการปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมใหเปนไปอยางมประสทธภาพแลว แตเนองจากกระบวนการทมความจาเปนตองใชอณหภมสงดงนน พลงงานความรอนทเหลอใชทออกไปกบกาซเสยยงคงมอณหภมและปรมาณสงทจะสามารถนากลบมาใชใหมไดอก

(ง) การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง ความหมายของหวขอการเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนงน หมายถงการ

เปลยนประเภทของพลงงานทใช เชน การเปลยนจากการใชไฟฟาทาความรอนเปนการใชแกสแทนเปนตน หรอในอกความหมายหนงจะหมายถงการปรบปรงประสทธภาพในกระบวนการเปลยนรปพลงงาน จากประเภท (รป) หนงไปเปนอกประเภท (รป) หนง เชน กระบวนการเปลยนความรอนเปนกาลงงาน (Conversion of heat into power) ในเครองจกรกล หรอกระบวนการเปลยนพลงงานไฟฟาไปเปนกาลงงานและความรอน (Conversion of electricity into power and heat) ในเครองจกรและอปกรณไฟฟาเปนตน กระบวนการเปลยนรปพลงงาน ดงกลาวมความหมายในบรบทของการอนรกษพลงงานเปนอยางมากเพราะสามารถนาเอาเทคโนโลยสมยใหมและความรในทางวทยาศาสตรมาประยกตใชได เปนการเพมประสทธภาพของเครองจกรและอปกรณอยางเหนไดชดเจน อยางไรกตามจากแนวทางทงสองตางกเปนแนวทางการปรบปรงประสทธภาพของกระบวนการเปลยนพลงงาน (Efficiency improvement of energy conversion processes)

(จ) การปรบปรงการใชไฟฟาดวยวธปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟา การลดความตองการไฟฟาสงสดในชวงความตองการใชพลงไฟฟาสงสดของระบบ การใชอปกรณไฟฟาทเหมาะสมกบภาระและวธการอน

การปรบปรงการใชไฟฟา หมายถง การปรบปรงประสทธภาพของการเปลยนพลงงานไฟฟาไปเปนอยางอน ๆ เชน พลงงานกลในมอเตอรไฟฟา พลงงานแสงสวางในหลอดไฟและพลงงานความรอนในลวดตานทาน

- การปรบปรงประสทธภาพการใชไฟฟาอาจกระทาไดหลายทาง ดงน - การปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟา มจดมงหมายเพอลดการสญเสยพลงงาน

ในหมอแปลงไฟฟา สายไฟฟาและในระบบ พลงงานสญเสยจะลดลงเมอปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟา การปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟานอกจากจะชวยลดการสญเสยพลงงานไปในสายไฟฟาของผใชไฟแลวยงชวยลดพลงงานสญเสยของระบบ และทาใหระบบไฟฟามความมนคงขน

- การลดความตองการพลงไฟฟาสงสดในชวงความตองการใชไฟฟาสงสดของระบบ การลดความตองการพลงไฟฟาสงสดในชวงความตองการใชไฟฟาสงสดของระบบ เปนมาตรการทจะชวยใหประเทศชลอการลงทนในการขยายกาลงผลตไฟฟาลงได และทาใหโหลดแฟคเตอรของระบบไฟฟาดขน การดาเนนการดงกลาวจะทาใหประสทธภาพของระบบไฟฟาของผใชไฟฟาดขน การสญเสยพลงงานในระบบไฟฟาของผใชไฟนอยลง คาใชจายดานไฟฟาจะลดลง นอกจากนประสทธภาพของระบบไฟฟาโดยรวมและการสญเสยพลงงานในระบบสงกจะลดลงดวย

- การใชอปกรณไฟฟาใหเหมาะสมกบภาระ อปกรณไฟฟาโดยทวไปจะทางานใหประสทธภาพสงสดทประมาณ 80 - 100% ของขนาดพกด

ทกาหนด ดงนนในการใชอปกรณไฟฟา เชน หมอแปลงไฟฟาและมอเตอรไฟฟา หากสามารถใชงานทจดใกลเคยงกบจดทใหประสทธภาพสงสด จะทาใหเกดการอนรกษพลงงานไดทางหนง

(ฉ) การใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสงตลอดจนระบบควบคมการทางานและวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน

- การใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง เครองจกรและอปกรณททาหนาทเปลยนพลงงานจากรปหนงเปนอกรปหนง เชน หมอไอ

นา เตาอตสาหกรรม เครองกงหนไอนา กงหนกาซ พดลมดดอากาศและเปาอากาศ เครองทาความเยน เครองปรบอากาศและอน ๆ ลวนทาหนาทเปลยนพลงงานจากรปหนงเปนอกรปหนงทงนน จงยอมมพลงงานทสญเสยไปสวนหนงเสมอ เทคโนโลยสมยใหมทใชในการออกแบบและจดการไดชวยใหเครองจกรและอปกรณเหลานมประสทธภาพสงขนเรอย ๆ การใชเครองจกรและอปกรณทมประสทธภาพสงจะชวยใหลดการสญเสยพลงงานลงได อยางไรกด ในระยะเวลาทผานมายงไมมมาตรการทเหมาะสมทจะทาใหโรงงานอตสาหกรรมเปลยนไปใชเครองจกรและอปกรณทมประสทธภาพสงไดมากนก เพราะเครองจกรและอปกรณเหลานน ประเทศไทยตองนาเขามาจากตางประเทศมราคาแพง

- การใชระบบควบคมการทางานของเครองจกรอปกรณ การใชระบบควบคมการทางานของเครองจกรและอปกรณ เพอใหสามารถทางานได

โดยมประสทธภาพสง จะชวยใหเกดการประหยดพลงงานได เชน การใชระบบ Variable speed drive ในการควบคมความเรวของมอเตอรไฟฟาทเปนตวขบเคลอนอปกรณตางๆเพอควบคมของไหลหรอการใชระบบคอมพวเตอรเขามาควบคมกระบวนการผลตหรอเครองจกรขนาดใหญ ลวนแตชวยใหการทางานของเครองจกรและอปกรณเปนไปอยางมประสทธภาพทงสน

อยางไรกตามในระยะเวลาทผานมา การใชระบบควบคมการทางานบางอยางยงไมไดรบการพจารณาวาเปนอปกรณทชวยในการประหยดพลงงาน ซงผทนาเสนอใหดาเนนการปรบปรงจะตองมขอมลทอางองหรอมรายละเอยดทสามารถพสจนไดอยางชดเจนในการสนบสนนขอเสนอในการปรบปรงดงกลาว

- การใชวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน วสดทชวยในการอนรกษพลงงาน คอ วสดทใชรกษาสภาวะทตองการใหคงอยใน

สภาวะนน ๆ เชน ฉนวนกนความรอนจะใชปองกนการสญเสยความรอน หรอเปนวสดทเปนสวนประกอบของเครองจกรหรออปกรณ เชน แผนเมมเบรนประสทธภาพสงทใชในเครองผลตโซดาไฟหรอวสดเบาทใชประกอบผนงเตาเผา ในระยะเวลาทผานมายงไมมเกณฑทแนนอนทจะทาใหโรงงานอตสาหกรรมหนไปใชวสดดงกลาว สวนใหญโรงงานจะตดสนใจเลอกใชโดยเกณฑความคมทนเพยงดานเดยว

(6) ตรวจสอบการกรอกขอมลในแบบสงขอมล (บพร.1) และ แบบบนทกขอมล (บพร.2) การตรวจสอบการกรอกขอมลในแบบสงขอมล (บพร.1) และแบบบนทกขอมล (บพร.2) ม

วตถประสงคทจะใหผดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานตรวจสอบความถกตองของขอมลทดาเนนการโดยผรบผดชอบพลงงานของโรงงานควบคม โดยอาจจะเทยบกบขอมลทไดจากการตรวจสอบและตรวจวดในการดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน รวมทงรวบรวมปญหาอปสรรค เสนอแนะขอแกไขปรบปรงใหกบผรบผดชอบพลงงาน โดยเสนอแนะมาในรายงานตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานทไดดาเนนการอย

(7) ประเมนผลการอนรกษพลงงานและผลการลงทน ตลอดจนปญหาอปสรรคในการดาเนนการอนรกษพลงงานทผานมา

ในกรณทโรงงานควบคมดาเนนการตามกฎกระทรวงนเปนครงแรกจะเปนการประเมนผลดาเนนการอนรกษพลงงานทเจาของโรงงานควบคมไดดาเนนการเองทผานมา สาหรบในกรณทโรงงานควบคมดาเนนการตามกฎกระทรวงนเปนครงทสองและในครงตอไปจะหมายถง การประเมนผลการดาเนนการอนรกษพลงงานทไดดาเนนการตามกฎหมาย

(8) วเคราะหประสทธภาพของการบรหารการอนรกษพลงงานโดยการพจารณาจาก องคกร กจกรรม ขดความสามารถของบคลากรและทศนะคตของผบรหารและเจาหนาท ทเกยวของ

การวเคราะหประสทธภาพของการบรหารการอนรกษพลงงานมวตถประสงคเพอทจะวเคราะหสถานภาพของการจดการดานพลงงานของโรงงานทเปนอยทงนเพอทจะนาขอมลทไดมาใชในการดาเนนการพจารณาปรบปรงแนวทางการบรหารการจดการทเปนอยในโรงงานนนรวมทงขอมลดงกลาวจะเปนประโยชนตอทางราชการในการกาหนดนโยบายในการชวยเหลอสงเสรมใหมการอนรกษพลงงานไดอยางตรงจด

(9) ในการดาเนนการตองใชเครองมออยางนอยดงน ( ดานความรอน (א

(1) เครองวดประสทธภาพการเผาไหม

(2) เครองวดอณหภมผว โดยมหววดทงแบบ Contact และแบบ Immersion (pocket thermometer) (3) เครองวดอณหภมแบบใชรงส (radiation thermometer) (4) เครองวดสภาพความเปนกรดหรอดาง (pH.meter) (5) เครองวดสภาพความนาไฟฟาของนา (conductivity meter) (6) เครองวดความเรวแกส (gas velocity meter) (7) เครองมอตรวจสอบกบดกไอนา

(8) เครองวดและบนทกอณหภมและความชนสมพนธของอากาศ (thermometer & hygrometer)

(9) เครองวดปรมาณการไหลของนาในทอ (flowmeter) ( ดานไฟฟา (ב

(1) เครองบนทกพลงไฟฟา (kW recorder meter) (2) เครองวดพลงไฟฟา, แรงดนไฟฟา, กระแสไฟฟา (kW, volt, amp,

meter) (3) เครองวดตวประกอบกาลงไฟฟา (power factor meter) (4) เครองวดความเขมของแสง (lux meter) (5) เครองวดและบนทกกระแสไฟฟา (6) เครองวดความเรวรอบ (7) เครองวดความเรวลม

รายการเครองมอดงกลาวเปนรายการเครองมอทระบใหทปรกษาทจะตองดาเนนการในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนจะตองมเครองมออยางนอย 1 ชด ตามทระบในรายการขางตน สาหรบการพจารณานาเครองมอรายการใดไปใชงานในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานดงกลาวจะขนอยกบดลพนจของทปรกษาตามความเหมาะสมของแตละโรงงานทไดดาเนนการ

2.4 วธดาเนนการในตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด วธการดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดของโรงงานควบคมได

กาหนดใหดาเนนการอยางนอยตามขอบเขตและวธการตามภาคผนวก 2 แนบทายกฎกระทรวง ฉบบท 6 (พ.ศ. 2540) ขอบเขตวธการดาเนนการดงกลาว เปนการตรวจสอบและวเคราะหทตอเนองมาจากการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน โดยมรายละเอยดตามความหมายของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดตามหวขอ 2.2.2

สาหรบรายละเอยดวธดาเนนการในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดตามภาคผนวก 2 พรอมคาอธบายมดงน

การตรวจสอบและวเคราะหสภาพการใชพลงงานโดยละเอยดในเครองจกรและอปกรณ ตลอดจนระบบตาง ๆ ในโรงงานควบคมอยางนอยใหดาเนนการดงตอไปน

(1) ตรวจสอบขอมลเกยวกบการผลต ระบบการใชพลงงาน ระบบการใชเครองจกรและอปกรณของระบบตาง ๆ ในโรงงานควบคมโดยละเอยด ตลอดจนตรวจสอบรายละเอยดทวไปของโรงงานควบคม

การตรวจสอบขอมลเกยวกบระบบการผลต ระบบการใชพลงงานและระบบอน ๆ ตามขอบขายในขอ (1) ของภาคผนวก 2 น ไดระบใหทาการตรวจสอบขอมลโดยละเอยดเพอใหทราบระดบการใชพลงงานทเปนอย เทยบกบระดบทกฎกระทรวงกาหนด ดงนนวตถประสงคหลกของการตรวจสอบขอมลเกยวกบระบบการใชพลงงานและระบบอน ๆ โดยละเอยดตามหวขอน นอกจากจะมวตถประสงคในการตรวจสอบโดยละเอยดในระบบตาง ๆ ทมศกยภาพในการอนรกษพลงงานซงไดนาเสนอมาตรการในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนมาแลวจะตองทาการตรวจสอบระบบการใชพลงงานทมผลตอการวเคราะหหาคาระดบการใชพลงงานโดยละเอยดทงนเพอนาขอมลไปเปรยบเทยบกบคามาตรฐานตามกฎกระทรวงฯ ซงในปจจบนน (ม.ค.44) อยในระหวางการศกษาจดทาคามาตรฐานระดบการใชพลงงานดงกลาวยงไมไดมการประกาศใชแตอยางใด ดงนนระดบการใชพลงงานของโรงงานแตละประเภทแตละแหงจะเปนการกาหนดระดบเพอเปรยบเทยบกบตนเอง โดยระดบการใชพลงงาน หมายถงตวชวดทจะแสดงใหเหนถงประสทธภาพของการใชพลงงานในการผลต ซงตวชวดดงกลาว อาจกาหนดในรปของปรมาณการใชพลงงานตอผลผลต หรอประสทธภาพของระบบเครองจกรและอปกรณตาง ๆ ทใชในการผลต เปนตน สาหรบในกรณทยงไมมการประกาศใชกฎหมายในการกาหนดระดบการใชพลงงานมาตรฐานของโรงงานควบคมแตละประเภท การดาเนนการจงควรนาผลจากการตรวจสอบสภาพทเปนอยกาหนดเปนระดบการใชพลงงานในปจจบน และตงเปาหมายในการลดการใชพลงงานหลงจากทไดปรบปรงตามมาตรการทไดวเคราะหแลววาคมคาตอการลงทนใหมระดบการใชพลงงานทดกวาเดม เพอผลในการใชพลงงานอยางมประสทธภาพตามวตถประสงคของกฎหมายตอไป

(2) ตรวจวดขอมลรายละเอยดสภาพการทางานและการใชพลงงานและการสญเสยพลงงานของเครองจกรและอปกรณในระบบตาง ๆ ในโรงงานควบคมทงดานพลงงานความรอนและไฟฟา โดยทาการตรวจวดและบนทกอยางตอเนองหรอเปนชวงเวลาอยางนอย 1 สปดาห เพอใหทราบถงสภาพการทางานและวเคราะหการสญเสยพลงงาน โดยจดทาสมดลพลงงานความรอนของอปกรณหลกและสมดลพลงงานของโรงงานทงหมด การวเคราะหการสญเสยพลงงานใหวเคราะหดงตอไปน

( การสญเสยจากการเผาไหมเชอเพลงของอปกรณทใชเชอเพลง (א ( การสญเสยพลงงานจากผวผนงของเตา หมอนาและอปกรณใชความรอน (ב

อน ๆ รวมทงการสญเสยความรอนจากทอไอนาและทอสงความรอนอน ๆ

( การสญเสยไฟฟาเนองจากระบบแสงสวาง ระบบปรบอากาศ (ג ตลอดจนจากประสทธภาพการทางานของเครองจกรและอปกรณตาง ๆ ทใชไฟฟา รวมถงการมตวประกอบกาลงไฟฟา (power factor) ตากวาปกต

( การสญเสยอน ๆ (ד การดาเนนการตามขอ (2) น เปนการกาหนดใหทาการตรวจวดขอมลรายละเอยดสภาพการ

ทางาน การใชพลงงาน และการสญเสยพลงงานของเครองจกรและอปกรณในระบบตาง ๆ โดยเปนการกาหนดในรายละเอยดใหดาเนนการตรวจวดเฉพาะลงไปในตวอปกรณนอกเหนอจากทระบใหทาการตรวจสอบเปนระบบตามทระบไวในขอ (1)

นอกจากการตรวจวดแลว ไดกาหนดใหทาการวเคราะหขอมลทไดจากการตรวจวดเพอประเมนการสญเสยพลงงานทเกดขนในอปกรณตาง ๆ โดยจดทาเปนสมดลพลงงานความรอนของอปกรณหลกและสมดลของพลงงานของโรงงานทงหมด

การตรวจวดขอมล การตรวจวดขอมลดงกลาวกาหนดใหทาการตรวจและบนทกอยางตอเนอง หรอเปนชวงเวลาอยางนอย 1 สปดาห เมอพจารณาถงความหมายของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดตามคาอธบายในหวขอ 2.2.2 ประกอบกบคาอธบายลกษณะงานทตองทาการตรวจวดแบบตอเนอง ในหวขอ 2.2.4 แลว การตรวจวดดงกลาวตามขอ (2) น จะเปนการตรวจวดทพจารณาดาเนนการตอเนองมาจากการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน โดยการตรวจวดและบนทกแบบตอเนองจะพจารณาดาเนนการในเครองจกรและอปกรณทมภาระงานไมคงท ทไดนาเสนอมาตรการปรบปรงในเบองตนมาแลววามศกยภาพในการประหยดพลงงานและตองการศกษาเพมเตมในรายละเอยด และ/หรอ เครองจกรและอปกรณหลกทมการใชพลงงานเปนปรมาณมาก ซงมความตองการนาขอมลจากการตรวจวดไปใชในการจดทาสมดลพลงงานหรอประกอบการวเคราะหสภาพการใชพลงงานของโรงงาน เพอใหทราบรปแบบของภาระการทางาน และนาขอมลมาวเคราะหสภาพการใชงานและการสญเสยพลงงานไดอยางถกตองแมนยา การตรวจวดแบบตอเนองในเครองจกรและอปกรณทมภาระการทางานไมคงทนน ตามปกตจะตรวจวดใน 1 รอบการทางานของเครองจกรและในกรณทภาระงานของเครองจกรในแตละรอบไมคงทควรทาการวดมากกวา 1 รอบการทางาน เพอหาขอมลเฉลยทสามารถนาไปวเคราะหไดอยางถกตองแมนยา สาหรบเครองจกรและอปกรณททางานตลอด 24 ชวโมง กจะทาการวดตอเนองตลอด 24 ชวโมง ในกรณทภาระงานในแตละวนไมคงทควรจะทาการวดตอเนอง 7 วน ซงเปนไปตามขอกาหนดของการตรวจวดตามขอ 2 น

การจดทาสมดลพลงงาน การจดทาสมดลพลงงานไดกาหนดใหดาเนนการจดทาสมดลพลงงานความรอนในอปกรณหลกและสมดลพลงงานของโรงงานทงหมด การจดทาสมดลพลงงานความรอนของอปกรณหลก

ไดแก การดาเนนการจดทาสมดลพลงงานของอปกรณทใชเชอเพลงและความรอน ซงไดแก อปกรณหมอไอนา หมอนามนรอน และเตาอตสาหกรรมตาง ๆ เปนตน สาหรบการจดทาสมดลพลงงานของโรงงานทงหมด จะรวมถงการใชพลงงานทางดานไฟฟาทใชในอปกรณตาง ๆ ทไมใชการทาความรอน สวนใหญจะเปนการใชพลงงานไฟฟากบมอเตอรทใชกบอปกรณและระบบตาง ๆ การทาสมดลพลงงานทางดานไฟฟา จะเปนการทาสมดลในลกษณะหาสดสวนการใชงานในระบบหรอเครองจกรอปกรณทใชไฟฟาไมใชเปนการหาสมดลพลงงานในตวมอเตอรเอง การจดทาสมดลพลงงานทงไฟฟาและความรอนสามารถดาเนนการรวมหนวยของพลงงานเปนหนวยเดยวกนในรปของ GJ / ป และจดทาเปนสมดลพลงงานของโรงงานทงหมดได อยางไรกตามการทาสมดลพลงงานในลกษณะของคาใชจาย ควรจะพจารณาดาเนนการควบคไปดวย เนองจากพลงงานทใชอยในโรงงานเปนปรมาณมาก อาจจะมราคาถกกวาพลงงานทใชเปนจานวนนอยกวา(ตวอยางการจดทาสมดลพลงงานของโรงงานปรากฎใน ภาคผนวก ง.1)

การวเคราะหการสญเสยพลงงาน การวเคราะหการสญเสยพลงงานไดกาหนดไวครอบคลมทงอปกรณทใชพลงงานทงทางดานความรอนและไฟฟาทใชในโรงงาน โดยพจารณาวเคราะหในรายละเอยดของเครองจกร และอปกรณทไดนาเสนอมาตรการอนรกษพลงงานตอเนองมาจากการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน

(3) การตรวจวดการใชพลงงานและการสญเสยพลงงานอยางนอยตองปฏบตดงน (ก) สาหรบเครองจกรหรออปกรณทมการใชพลงความรอนเทยบเทาเฉลยระหวาง 175-350 kW. หรอใชพลงไฟฟาระหวาง 20-50 kW. ใหดาเนนการตรวจวดขอมลเฉพาะสภาพการทางานลกษณะของการใชพลงงานและการสญเสยพลงงานทสาคญในระดบเบองตน

(ข) สาหรบเครองจกรหรออปกรณทมขนาดพกดการใชพลงความรอน ตอเนองนอยกวา 175 kW. หรอใชพลงไฟฟานอยกวา 20 kW. การหาขอมลรายละเอยดการใชพลงงานใหใชวธสงเกตจากภายนอก

ขอกาหนดทางปฏบตในการตรวจวดในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดไดระบความสาคญในการตรวจวดเครองจกรหรออปกรณในแตละขนาดทใชพลงงานไวเชนเดยวกนกบการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน สาหรบวธการตรวจวดไดระบใหทาการตรวจวดโดยละเอยด มรายละเอยดคาอธบายตามขอ 2.2.4(2) วธการตรวจวดในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด

(4) สารวจหาขอมลโดยละเอยดในการหาศกยภาพในการใชพลงงานรปอน

การสารวจหาขอมลโดยละเอยดในการหาศกยภาพการใชพลงงานรปอน เปนการดาเนนการทตอเนองมาจากการสารวจหาขอมลเบองตน และไดประเมนแลววามศกยภาพทจะสามารถดาเนนการได จงมความจาเปนทจะสารวจหาขอมลโดยละเอยดอกครงหนง เพอใหมความมนใจวาผลสรปจากศกยภาพการใชพลงงานรปอน สามารถทจะใชทดแทนพลงงานเดมทใชอยไดอยางเปนจรง และมผลดตอ ประสทธภาพและคาใชจายการใชพลงงาน

(5) ประเมนศกยภาพการอนรกษพลงานในดานเทคนคในระดบการปรบปรงกระบวนการผลตและการปรบปรงเปลยนแปลงเครองจกรหลก ทาการออกแบบเชงวศวกรรมในระดบเบองตน (conceptual design) เพอใหสามารถประเมนการลงทนไดอยางใกลเคยง ทาการวเคราะหทางดานเศรษฐศาสตรและทางดานการเงนในแตละมาตรการซงมศกยภาพการอนรกษพลงงานและมศกยภาพในการใชพลงงานรปอนโดยมรายละเอยดในระดบทสามารถขอการสนบสนนทางการเงนจากสถาบนการเงนได ขอบขายการดาเนนการตามขอ (5) น สามารถแยกประเดนทกาหนดใหดาเนนการไดดงน

- การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงานในดานเทคนค - การวเคราะหทางดานเศรษฐศาสตรและทางดานการเงน

การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงานในดานเทคนค การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงานในดานเทคนคไดระบใหดาเนนการถงขน

ปรบปรงกระบวนการผลตและปรบปรงเปลยนแปลงเครองจกรหลก รวมทงทาการออกแบบเชงวศวกรรมในระดบเบองตน (conceptual design) เพอใหสามารถประเมนการลงทนไดอยางใกลเคยงการปรบปรงการบวนการผลตและปรบปรงเปลยนแปลงเครองจกรหลกเปนการพจารณาทตองผานลาดบตามขนตอนของการพจารณาดาเนนการปรบปรงในการอนรกษพลงงาน โดยจะตองพจารณาถงการจดการในการใชเครองจกรและการบารงรกษาเครองจกรอปกรณตาง ๆ (Hourse keeping) ใหอยในสภาพทดกอนตดสนใจดาเนนการปรบปรงกระบวนการผลต เนองจากการปรบปรงกระบวนการผลตและเปลยนแปลงเครองจกรหลกจะตองเสยคาใชจายในการลงทนปรบปรงสง การบารงรกษาทด จะมผลทาใหเครองจกรมเสถยรภาพ และมประสทธภาพซงอาจจะไมมความจาเปนหรอไมคมคาตอการลงทนในการปรบปรงกระบวนการผลตและปรบปรงเครองจกรหลก อยางไรกตามการปรบปรงกระบวนการผลตและปรบปรงเปลยนแปลงเครองจกรหลกนน โดยทวไปจะมเหตผลอย 2 ประการไดแก กระบวนการผลตหรอเครองจกรเดมมการเสอมสภาพในลกษณะหมดอายการใชงานไมสามารถซอมแซมหรอบารงรกษาใหอยในสภาพเดมได หรอมคาใชจายในการบารงรกษาทสง อกประการหนงไดแก กระบวนการผลตหรอเครองจกรเดมลาสมยไมสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ เมอเปรยบเทยบกบการทจะตองพจารณาถงการแขงขนกบการผลตในยคปจจบนทเปนอย ดงนนจงพจารณา

นาเอาเทคโนโลยสมยใหมมาใชปรบปรงหรอเปลยนแปลงกระบวนการผลตหรอเครองจกรใหมการใชงานอยางมประสทธภาพตอไป

สาหรบการออกแบบเชงวศวกรรมในระดบเบองตน (Conceptual design) จะเปนการดาเนนการในกรณทตองปรบปรงกระบวนการผลตหรอเครองจกรหลกทมระบบซบซอนไมสามารถเขาใจไดโดยงายหรอเพอความชดเจนในการประเมนราคาคาใชจายในการลงทนในขนจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหโดยละเอยดนไดอยางใกลเคยง โดยในขนการดาเนนการปรบปรงจะตองมการจดทาแบบในการปรบปรง (Engineering design) อกครงหนง

การวเคราะหทางดานเศรษฐศาสตรและทางดานการเงน การวเคราะหทางดานเศรษฐศาสตร

เปนการวเคราะหผลตอบแทน เมอคานงถงตนทนทแทจรง (Real Cost) ของโครงการ และเปรยบเทยบกบผลประโยชน หรอผลกระทบทเกดขนซงอาจมทงแงบวกและแงลบ

การวเคราะหทางดานการเงน เปนการวเคราะหผลตอบแทน โดยพจารณาจากราคาตลาดของเงนลงทนและผลประโยชนโดยตรงทเกดจากโครงการนน ๆ การใหการสนบสนนจากกองทนเพอการสงเสรมการอนรกษพลงงาน จะนาผลจากการวเคราะห ผลตอบแทนการคนทนทางดานเศรษฐศาสตร (EIRR) และทางดานการเงน (FIRR) โดยมเงอนไขและ หลกเกณฑตามรายละเอยดในภาคผนวก ก. ของคมอน

(6) ในการดาเนนการตองใชเครองมออยางนอยดงน (ก) ดานความรอน

(1) เครองวดประสทธภาพการเผาไหม (โดยสามารถวดไดทงปรมาณ O2 หรอ CO2 และ CO)

(2) เครองวดอณหภมโดยมหววดทงแบบ Contact และแบบ Immersion (pocker thermometer) (3) เครองวดอณหภมแบบใชรงส (radiation thermometer) (4) เครองวดความรอนสญเสย (heat flowmeter) (5) เครองมอตรวจสอบคณภาพนา (6) เครองวดความเรวแกส (gas velocity meter) (7) เครองวดและบนทกอณหภม โดยสามารถวดและบนทกอณหภมไดหลายจด (multipoint thermometer & recorder) (8) เครองวดปรมาณการไหลของนาในทอ (flowmeter) (9) เครองวดอณหภมและความชนสมพทธ

(10) เครองวดและบนทกอณหภมและความชนสมพทธ (11) เครองวดความชนวสด (12) มเตอรวดไอนาและคอนเดนเสท (13) มเตอรวดนามนเชอเพลงและมเตอรวดแกสเชอเพลง (ข) ดานไฟฟา (1) เครองบนทกพลงไฟฟา (kW recorder meter) (2) เครองวดพลงไฟฟา แรงดนไฟฟา กระแสไฟฟา (kW, volt, amp, meter) (3) เครองวดตวประกอบกาลงไฟฟา (power factor meter) (4) เครองวดความเขมของแสง (lux meter) (5) เครองวดและบนทกกระแสไฟฟา (6) เครองวดความเรวลม

รายการเครองมอดงกลาวเปนรายการทระบใหทปรกษาทจะตองดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด จะตองมเครองมออยางนอย 1 ชด ตามทระบไวในรายการขางตน สาหรบการพจารณาการนาเครองมอรายการใดไปใชงานจะขนอยกบดลพนจของทปรกษาตามความเหมาะสมของแตละโรงงานแตละกรณทไดดาเนนการ

บทท 3 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน

วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคมไดระบใหดาเนนการตามวธการทกาหนดไวในประกาศกระทรวงวทยาศาสตรเทคโนโลยและสงแวดลอม เรองวธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม โดยประกาศกระทรวงประกอบไปดวย

ขอ 1 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน ขอ 2 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดโดย

3.1 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน

วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนนน จะตองมสาระสาคญในรายงานอยางนอยดงตอไปน

(1) ขอมลเบองตนของโรงงาน (1.1) ขอมลทวไป - ชอโรงงาน - ทอย - ประเภทอตสาหกรรม อายโรงงาน - ชอผลตภณฑ กาลงผลต ผลตจรง - การใชพลงงานตอป - เชอเพลง (ชนด ปรมาณ ราคา) - ไฟฟา (ปรมาณ ราคา ความตองการพลงไฟฟาสงสด) - แผนผงโรงงาน - จานวนคนงาน - เวลาทางาน - ชอผรบผดชอบดานพลงงาน

- ชอผตรวจสอบและวเคราะห (ผชานาญการฯ และ เจาหนาทประจา) พรอมลายมอชอ

(1.2) ลกษณะของการผลตและการใชพลงงาน - แผนผงแสดงกระบวนการผลต - แผนผงแสดงการใชพลงงานในกระบวนการผลต - เชอเพลง - ไฟฟา - ความรอน

- อปกรณหลกทใชพลงงาน (2) รายละเอยดการใชพลงงานในเครองจกรและอปกรณ (2.1) เครองจกรและอปกรณดานความรอน - ขอมลอปกรณทใชเชอเพลงและรายละเอยดการตรวจวด (2.2) เครองจกรและอปกรณดานไฟฟา - ขอมลอปกรณทใชไฟฟาและรายละเอยดการตรวจวด (3) การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงานตามมาตรการตาง ๆ (มาตรการวธดาเนนการ ผลการอนรกษพลงงาน การประเมนการลงทน และประเมนผลตอบแทนการลงทนในเบองตน) (3.1) การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลง (3.2) การปองกนการสญเสยพลงงาน (3.3) การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม (3.4) การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง (3.5) การปรบปรงการใชไฟฟาดวยวธปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟา การลดความตองการพลงไฟฟาสงสดในชวงความตองการใชไฟฟาสงสดของระบบ การใชอปกรณไฟฟาใหเหมาะสมกบภาระและวธการอน (3.6) การใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง ตลอดจนระบบควบคมการทางานและวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน (3.7) การอนรกษพลงงานโดยวธอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง (3.8) สรปศกยภาพการอนรกษพลงงาน (4) การประเมนปญหาอปสรรคและความถกตองในการกรอกแบบสงขอมลฯ (บพร.1) และแบบบนทกขอมลฯ (บพร.2) (5) การประเมนผลการดาเนนการอนรกษพลงงาน ผลการลงทน ตลอดจนปญหาและอปสรรคในการดาเนนการอนรกษพลงงานทผานมา

(6) การวเคราะหประสทธภาพของการบรหารการอนรกษพลงงาน โดยพจารณาจากการจดองคกร กจกรรม ขดความสามารถของบคลากร และทศนคตของผบรหารและเจาหนาททเกยวของ

(7) สรปและขอเสนอแนะ (7.1) สรปศกยภาพการอนรกษพลงงานทงหมด (7.2) ขอเสนอแนะมาตรการอนรกษพลงงานทสมควรดาเนนการและการลงทน (7.3) การแกไขปญหาและอปสรรคตาง ๆ ในดานการอนรกษพลงงาน

(7.4) สรปความเหนของผดาเนนการเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญต (8) เอกสารประกอบ

(8.1) รายละเอยดการวเคราะหดานความรอน (8.2) รายละเอยดการวเคราะหดานไฟฟา

3.2 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดนนจะตอง

มสาระสาคญในรายงานอยางนอยดงตอไปน

(1) ขอมลเบองตนของรายงาน (1.1) ขอมลทวไป - ชอโรงงาน - ทอย - ประเภทอตสาหกรรม อายโรงงาน - ชอผลตภณฑ กาลงผลต ผลตจรง - การใชพลงงานตอป

- เชอเพลง (ชนด ปรมาณ ราคา) - ไฟฟา (ปรมาณ ราคา ความตองการพลงไฟฟาสงสด)

- แผนผงโรงงาน - จานวนคนงาน - เวลาทางาน - ชอผรบผดชอบดานพลงงาน - ชอผตรวจสอบและวเคราะห (ผชานาญการฯ และเจาหนาทประจา

พรอมลายมอชอ) (2) กระบวนการผลตและสภาพการใชงาน

(2.1) กระบวนการผลต - รายละเอยดกระบวนการผลต - แผนผงแสดงกระบวนการผลต - รายละเอยดอปกรณหลกทใชในการผลต (2.2) สภาพการใชพลงงาน - เชอเพลง

- ปรมาณการใชรวมในแตละเดอนในรอบ 1 ป - การใชเชอเพลงในแตละอปกรณหลก (ปรมาณการใช สภาพการใช) - การใชเชอเพลง/ความรอนในแตละกระบวนการผลต (ปรมาณการใช สภาพการใช)

- ไฟฟา - ปรมาณการใชไฟฟาและพลงไฟฟาสงสดในแตละเดอนในรอบ 1 ป - แผนผงการใชไฟฟา (One line diagram) - ปรมาณการใชไฟฟาและอปกรณหลกในแตละเดอนในรอบ 1 ป - ปรมาณการใชไฟฟาในแตละกระบวนการผลต

- การทาสมดลพลงงาน - สมดลพลงงานของแตละอปกรณหลก

- สมดลพลงงานของกระบวนการผลต - ระดบการใชพลงงานเมอเทยบกบระดบทกาหนดไวในกฎกระทรวง

(3) รายละเอยดการใชพลงงานในเครองจกรและอปกรณ (3.1) เครองจกรและอปกรณดานความรอน - ขอมลอปกรณทใชเชอเพลงและรายละเอยดการตรวจวด (3.2) เครองจกรและอปกรณดานไฟฟา - ขอมลอปกรณทใชไฟฟาและรายละเอยดการตรวจวด

(4) การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงานตามมาตรการตางๆ อยางนอย ดงตอไปน

(4.1) การปรบปรงประสทธภาพของการเผาไหมเชอเพลง (4.2) การปองกนการสญเสยพลงงาน (4.3) การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม (4.4) การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง (4.5) การปรบปรงการใชไฟฟาดวยวธปรบปรงตวประกอบไฟฟา การลด

ความตองการพลงไฟฟาสงสดในชวงความตองการใชไฟฟาสงสดของระบบ การใชอปกรณไฟฟาใหเหมาะสมกบภาระและวธการอน

(4.6) การใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง ตลอดจนระบบควบคมการทางานและวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน

(4.7) การอนรกษพลงงานโดยวธอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง (4.8) สรปศกยภาพการอนรกษพลงงาน

(5) มาตรการอนๆ ทควรปฏบต (5.1) การตดตงระบบการตรวจวดในโรงงาน - การตดตงมเตอรในการตรวจวดการใชพลงงานทจาเปน - การตรวจสอบและการปรบเทยบมเตอรเดมทมอยแลวเพอใหแนใจวา

ทางานไดอยางเทยงตรง (5.2) การบารงรกษาเครองจกรอปกรณอยางถกวธ

(6) การประเมนปญหาอปสรรคและความถกตองในการกรอกแบบสงขอมลฯ (บพร.1) และแบบบนทกขอมล (บพร.2)

(7) การประเมนผลการดาเนนการอนรกษพลงงานทผานมา (7.1) ผลการอนรกษพลงงานและการลงทนจากขอเสนอแนะตามรายงาน

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนทผานมา (7.2) ผลการอนรกษพลงงานและการลงทนจากขอเสนอแนะตามรายงาน

การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด สาหรบการ

จดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด ครงท 2 และครงตอๆ ไป

(8) การประเมนคณภาพของบคลากรทดาเนนการเกยวกบการผลตและการใชพลงงานของโรงงานและการพฒนาบคลากร

(9) ผลการสารวจสถานภาพการบรหารการอนรกษพลงงานทเกยวกบการจดองคกรการบรหาร กจกรรมและการพฒนาบคลากร ตลอดจนสารวจทศนคตของฝายบรหารและเจาหนาททเกยวของ

(10) สรปและขอเสนอแนะ (10.1) สรปศกยภาพการอนรกษพลงงานทงหมด (10.2) ขอเสนอแนะมาตรการอนรกษพลงงานทสมควรดาเนนการและการ

ลงทน (10.3) การแกไขปญหาและอปสรรคตาง ๆ ในดานการอนรกษพลงงาน (10.4) สรปความคดเหนของผดาเนนการเกยวกบการปฏบตตาม

พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 และกฎกระทรวงของโรงงานควบคม

(11) เอกสารประกอบ (11.1) รายละเอยดการวเคราะหดานความรอน (11.2) รายละเอยดการวเคราะหดานไฟฟา (11.3) รายการเครองมอวดดานความรอน และดานไฟฟา

สาระสาคญทกาหนดใหมอยางนอยในการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน และการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดนน จะมหวขอลาดบของสาระสาคญในลกษณะเดยวกน เมอพจารณาถงความแตกตางในวธการจดทารายงานเบองตนและโดยละเอยด จะอยทความละเอยดของการตรวจสอบและวเคราะหขอมล ตามขอบขายและรายละเอยดทกาหนดไวในภาคผนวก 1 และภาคผนวก 2 แนบทายกฎกระทรวง ซงมคาอธบายตามบทท 2 ประกอบกบรายละเอยดของหลกเกณฑการตรวจสอบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานตามภาคผนวก ข. ของคมอน สาหรบรปแบบและรายละเอยดวธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด ไดจดทาเปนตวอยางเพอใชเปนแนวทางในการจดทารายงานดงกลาว โดยมรายละเอยดตามภาคผนวก ข.1 โดยทรปแบบของรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนและโดยละเอยด จะมหวขอลาดบของสาระสาคญในลกษณะเดยวกน จะแตกตางกนในรายละเอยดของการตรวจสอบและวเคราะหดงกลาวแลว ดงนน รปแบบของรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนจงไมไดจดทาไว เพราะสามารถใชรปแบบของรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดเปนแนวทางในการดาเนนการจดทารายงานได

บทท 4 การจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

4.1 ขนตอนในการดาเนนการอนรกษพลงงาน

การดาเนนการเพอใหเกดการอนรกษพลงงานโดยทวไปอาจแบงได 5 ขนตอนหลก ดงน 4.1.1 การสารวจสภาพปจจบน ซงการสารวจจะแบงเปนหลายระดบ โดยทวไปจะ

แบงเปน การตรวจสอบเบองตนและการตรวจสอบโดยละเอยด การตรวจสอบสภาพการใชพลงงานเพอทจะนามาวเคราะหหาศกยภาพ และกาหนดมาตรการและแนวทางในการลดการสญเสยทเปนอย ทงนเพอใหทราบถงสถานภาพทเปนอยของโรงงานวาเปนอยางไร

4.1.2 การจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน จากสถานภาพทสารวจและวเคราะหจะไดนามากาหนดเปาหมายในการอนรกษพลงงานใน

แตละมาตรการ รวมทงจดทาแผนงานในการดาเนนการใหบรรลเปาหมายทตงไว ซงจะทาใหทราบถงแนวทางทสมควรดาเนนการกอนหลง เพอนาไปปฏบตใหเหมาะสมและอยางเปนรปธรรมตอไป

4.1.3 การปรบปรงตามแผน การดาเนนการปรบปรงตามแผนงาน โดยทวไปแผนงานทจะปรบปรงควรกาหนดให

ดาเนนการในมาตรการทสามารถดาเนนการไดงายและใชเงนลงทนนอย ซงเปนมาตรการทเกยวกบการรกษาสภาพของเครองจกรทเปนอยใหมการใชงานไดอยางมประสทธภาพตามทเปนอย หรอเปนมาตรการท เกยวกบ พฤตกรรมของผ ใช เปนอนดบแรกกอน หลงจากนจงพจารณามาตรการทตองใชเงนลงทนมากและตองเปลยนเครองจกรหรออปกรณเปนอนดบตอมา โดยทวไปอาจแบงขนตอนไดดงน

(1) การบารงรกษาและการจดการใชงานเบองตน (2) การปรบปรงกระบวนการผลตหรอเปลยนเครองจกรและอปกรณ (3) การพจารณานาพลงงานทใชอยางมประสทธภาพแลวกลบมาใชใหม 4.1.4 การตดตามประเมนผล หลงจากทไดมการดาเนนการแลว จะตองมการตดตามผลการดาเนนการทไดดาเนนการไป

โดยจะตองมการประเมนถงปญหาและอปสรรค รวมทงผลทไดจากการดาเนนการเทยบกบแผนรวมทงเปาหมายทไดทาการวเคราะหไว เพอนาผลจากการประเมนมาปรบปรงแผนงานหรอวธการทางานใหดขนตอไป

4.1.5 ดาเนนการอนรกษพลงงานอยางตอเนอง การดาเนนการอนรกษพลงงานตามขนตอนตาง ๆ ขางตน จะตองดาเนนการอยางตอเนอง เพอใหมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพตลอดไปตราบเทาทมการผลตและมการใชพลงงานในโรงงาน

4.2 วตถประสงคในการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

จากขนตอนในการดาเนนการอนรกษพลงงานโดยทวไปตาม 4.1 จะสอดคลองกบขนตอนในการดาเนนการอนรกษพลงงานตามกฎหมาย ดงนนจงสามารถสรปวตถประสงคในการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานตามกฎหมายไดดงน

4.2.1 เพอนาผลและศกยภาพในการอนรกษพลงงานตามมาตรการตางๆ ทไดจากการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานมากาหนดเปาหมายในการอนรกษพลงงาน

4.2.2 เพอจดทาแผนงานในการดาเนนการปรบปรงและลงทนใหบรรลสเปาหมายทตงไว

4.3 วธดาเนนการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

การดาเนนการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานของโรงงานควบคม จะตองประกอบดวยรายละเอยดตาง ๆ ตามภาคผนวก 3 แนบทายกฎกระทรวง ฉบบท 6 (พ.ศ. 2540) โดยมรปแบบของเปาหมายและแผน ตามตวอยางในภาคผนวก ข.2 ของคมอน สาหรบวธดาเนนการตามทกาหนดไวในภาคผนวก 3 แนบทายกฎกระทรวงมรายละเอยดดงน

4.3.1 วธดาเนนการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานในโรงงานควบคม

เปาหมายและแผนอนรกษพลงงานของโรงงานควบคม ตองประกอบดวยรายละเอยดตาง ๆ ดงตอไปน

(1) รายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดครงหลงสดทจดทา (2) เปาหมายโครงการอนรกษพลงงานและแผนการดาเนนการ 3 ป ตองประกอบดวย

(2.1) ขอมลทวไป (ชอ ทอยโรงงานควบคม) (2.2) ระดบการใชพลงงาน (2.3) เปาหมายเชงปรมาณในการปรบปรงระดบการใชพลงงาน (2.4) มาตรการอนรกษพลงงาน (2.5) แผนดาเนนการเพอใหบรรลตามเปาหมายทกาหนดไว (2.6) มลคาการประหยดทคาดวาจะไดรบ (2.7) ผลวเคราะหการลงทน - ทางดานเศรษฐศาสตร ประกอบดวย ระยะเวลาคนทน และ EIRR - ทางดานการเงน ประกอบดวย Cash Flow และ FIRR

(3) เปาหมายอน ๆ (ถาม) ซงประกอบดวย (3.1) ระดบการใชพลงงานในปจจบน (3.2) เปาหมายเชงปรมาณในการปรบปรงระดบการใชพลงงาน (3.3) มาตรการอนรกษพลงงานและรายละเอยดแผนการดาเนนงาน

(3.4) มลคาการประหยดพลงงานทคาดวาจะไดรบ (3.5) ผลการวเคราะหการลงทน - ทางดานเศรษฐศาสตร ประกอบดวย ระยะเวลาคนทน และ EIRR - ทางดานการเงน ประกอบดวย Cash Flow และ FIRR

(4) คาขอรบการสนบสนนทางดานการเงนจากกองทน เพอสงเสรมการอนรกษพลงงานรายมาตรการ (ถาม)

4.3.2 แนวทางการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

การพจารณากาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานตามมาตรการตางๆใหพจารณาการศกษาจดลาดบโครงการแตละมาตรการตามหลกเกณฑดงน

(1) มาตรการทตองดาเนนการใหบรรลมาตรฐานตามกฎกระทรวงฯ ใหพจารณาดาเนนการมาตรการทตองปรบปรงระดบการใชพลงงานใหเปนไปตามมาตรฐานทระบไวในกฎกระทรวงเปนลาดบแรก* ในกรณมาตรการใดมผลวเคราะหการลงทนทางดานเศรษฐศาสตรไมเหมาะสม และพจารณาวาไมคมคาตอการลงทน ใหพจารณาเสนอเหตผลความจาเปนในการดาเนนการตามมาตรการดงกลาวตามความเหมาะสม โดยอยในกรอบของสทธของเจาของอาคารหรอโรงงานทมอยตามกฎหมาย

(2) มาตรการอนทตองดาเนนการนอกเหนอจากทกาหนดไวในกฎกระทรวง การกาหนดเปาหมายและแผนฯ ใหทาการศกษาจดลาดบความสาคญของโครงการในแตละมาตรการ โดยเปรยบเทยบถงลาดบความสาคญของแตละมาตรการรวมทงพจารณาถงความพรอมทางดานการเงนของเจาของโรงงานในแตละมาตรการ ดงน

- มาตรการทสามารถดาเนนการไดงาย ใชเงนลงทนนอย หรอไมตองใชเงนลงทนในการดาเนนการ เชน มาตรการดานการจดการ มาตรการดานบารงรกษา เปนตน ใหพจารณาเปนลาดบแรก

- มาตรการทตองใชเงนลงทนใหจดลาดบโครงการตามผลตอบแทนการคนทน โดยพจารณาผลตอบแทนการคนทนสงสดเปนอนดบแรก

- พจารณาความพรอมดานการเงน โดยจดกลมมาตรการทไดผลการตอบแทนคนทนสงสดใหความสาคญเปนอนดบแรก ประกอบกบความพรอมทางดานการเงนของเจาของโรงงาน ในกรณมาตรการอนดบแรกเจาของโรงงานไมมความพรอมใหพจารณามาตรการลาดบรองลงมา

(3) ในกรณมาตรการทตองดาเนนการใหบรรลตามมาตรฐานตามกฎกระทรวงฯ มหลายมาตรการและมชวงเวลาทสามารถพจารณาดาเนนการใหนาวธการตามขอ (2) มาใชดาเนนการเพอจดลาดบความสาคญของแตละมาตรการ

* ในปจจบนยงไมประกาศใชกฎกระทรวงมาตรฐาน จงไมตองดาเนนการตามขอ (1) และใหดาเนนการเรมจากขอ (2)

(4) พจารณาปญหาอนๆ ทมผลกระทบตอการดาเนนการการปรบปรงในแตละมาตรการ เชน ปญหาทางดานเทคนค ปญหาทางดานการตลาด ในกรณทหยดเครองจกรเพอปรบปรงจะทาใหเสยหายตอการตลาดในระยะยาว ฯลฯ ปญหาตางๆเหลานจะตองนามาพจารณาประกอบใหรอบคอบกอนในแตละลาดบความสาคญของมาตรการทจะตองลงทนโดยแสดงเหตผลใหชดเจน

บทท 5 บทสรป

สรปเนอหาโดยยอของคมอ

คมอการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานฉบบน มเนอหาแบงออกเปน 5 บท โดยสรปไดดงน

บทท 1 บทนา ประกอบดวย - ความเปนมาของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและการจดทาเปาหมายและ แผนอนรกษพลงงานตามกฎหมาย โดยไดอธบายถงความเปนมาและความจาเปนในการจดทาคมอน

- วตถประสงคของการจดทาคมอ ไดระบวตถประสงคของการจดทาคมอน - เอกสารทตองศกษากอนการดาเนนการ ไดแนะนาเอกสารทผเกยวของจาเปนจะตอง

ศกษากอนดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานและการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานเพอความเขาใจของขอบขายและวตถประสงคตามกฎหมาย

- ขอบขายของทปรกษาขนทะเบยนและเจาของโรงงานควบคมในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน เพอใหเขาใจและทราบถงขอบขายหนาทในการดาเนนการไดอยางถกตอง

บทท 2 วธดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน - วตถประสงคของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน ไดอธบายถงวตถประสงคทระบไวตามกฎหมาย โดยกฎหมายไดกาหนดใหเปนหนาทของเจาของโรงงานควบคมมหนาททจะตองดาเนนการอนรกษพลงงานตามวธการทกาหนดในกฎหมาย

- ความหมายของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน เนองจากขอบขายและรายละเอยดตามกฎกระทรวงฯ ไดกาหนดไวอยางกวาง ๆ ยงไมม

รายละเอยดคาอธบายและแนวทางปฏบต ในสวนนจงไดอธบายเพมเตมถงความหมายและขอบขายของการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนและการตรวจสอบวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดซงการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดเปนการดาเนนการตอเนองจากการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน นอกจากนแลวยงไดมคาอธบายรายละเอยดเพมเตมถงวธการดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดตามกฎกระทรวง

บทท 3 วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน ไดแสดงสาระสาคญตามประกาศกฎกระทรวงเรองวธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม รวมทงไดนาวธการทกาหนดในประกาศกระทรวงไปจดทาเปนรปแบบรายงาน ซงปรากฏในภาคผนวก 4 ของคมอน

บทท 4 การจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน - ขนตอนในการอนรกษพลงงาน ไดอธบายถงขนตอนในการดาเนนการอนรกษพลงงานโดยทวไป ซงเปนทมาและวตถประสงคในการทกฎหมายไดกาหนดใหดาเนนการจดทาเปาหมายและแผน - วธดาเนนการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน ไดแสดงขอบขายวธดาเนนการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานตามทระบไวในภาคผนวก 3 แนบทายกฎกระทรวงฯ รวมทงไดมคาอธบายเพมเตมถงแนวทางในการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน สาหรบรปแบบของรายงานการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน ปรากฏในภาคผนวก ง.2

บทท 5 บทสรป ไดสรปเนอหาโดยยอของแตละบท และภาคผนวก เพอความเขาเคาโครงและสาระสาคญของเนอหาทบรรจอยในคมอน

ภาคผนวก ประกอบดวย

ภาคผนวก ก. สรปสาระสาคญของพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 ซงเปนทมาของการดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลง

งานฯ และการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานตามคมอน

ภาคผนวก ข. หลกเกณฑการตรวจสอบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใช พลงงาน หลกเกณฑนไดจดทาเปนตารางสรป เพอใชเปนแนวทางสาหรบเจาของโรงงานควบคมและผเกยวของนาไปใชประโยชน ในการตรวจสอบความครบถวนและความถกตองของรายงานทจดทาโดยทปรกษา

ภาคผนวก ค. แนวทางหลกเกณฑในการตรวจวดและวเคราะหไดรวบรวมหลกเกณฑ วธการตรวจวด และวธการวเคราะหสภาพการใชและการสญเสยพลงงานของมาตรการและอปกรณหลกทเกยวของกบการใชพลงงานโดยทวไปในโรงงานอตสาหกรรม

ภาคผนวก ง. รปแบบและรายละเอยดวธการจดทารายงาน ประกอบไปดวยภาคผนวก ง.1 รปแบบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด และภาคผนวก ง.2 รปแบบรายงานการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก.

สาระสาคญของพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงานพ.ศ. 2535

สารบญ หนา

1. สาระสาคญของพระราชบญญตฯ 1.1 หลกการของพระราชบญญต ก - 1 1.2 กลมเปาหมาย ก - 1 1.3 ขอบเขตกจกรรม ก - 1 1.4 มาตรการกากบดแล ก - 2 1.5 การลงโทษ ก - 4

2. กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน 2.1 ความเปนมา ก - 5 2.2 แผนงานอนรกษพลงงาน แนวทาง หลกเกณฑและเงอนไข ก - 5 2.3 หลกเกณฑในการใหการสนบสนนจากกองทนเพอสงเสรม ก - 8 การอนรกษพลงงาน(โครงการโรงงานและอาคารควบคมท อยระหวางการใชงาน)

1.1 หลกการของพระราชบญญตฯ พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 มหลกการเพอใหมการผลตและการใชพลงงานอยางมประสทธภาพและประหยด และเพอใหเกดการผลตเครองจกรและอปกรณทมประสทธภาพสงและวสดทใชในการอนรกษพลงงานขนในประเทศ ดงนน เพอใหบรรลเจตนารมณดงกลาวจงใหมมาตรการในการกากบดแล สงเสรมและชวยเหลอเกยวกบการใชพลงงาน โดยการกาหนดนโยบายอนรกษพลงงาน เปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน วธปฏบตในการอนรกษพลงงาน การกาหนดระดบการใชพลงงานในเครองจกรและอปกรณ การจดตงกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน การปองกนและแกไขปญหาสงแวดลอมทเกดจากการใชพลงงาน ตลอดจนการคนควาวจยเกยวกบพลงงาน เปนตน

1.2 กลมเปาหมายตามพระราชบญญตฯ ตามพระราชบญญตฯ ในหมวดท 2 หมวดท 3 และหมวดท 4 สามารถจดแบงกลมเปาหมายทรฐจะเขาไปกากบดแล ใหการสงเสรมและชวยเหลอ คอ 1) โรงงานควบคม 2) อาคารควบคม 3) ผผลต หรอผจาหนายเครองจกร อปกรณทมประสทธภาพสงและวสดทใชใน การอนรกษพลงงาน สาหรบกลมโรงงานควบคมและอาคารควบคม จะเนนไปทโรงงานและอาคารทใชพลงงานในปรมาณมากและมศกยภาพพรอมทจะดาเนนการอนรกษพลงงานไดทนท โดยจะมการออก “พระราชกฤษฎกากาหนดโรงงานควบคม” และ “พระราชกฤษฎกากาหนดอาคารควบคม” เพอกาหนดวาโรงงานและอาคารประเภทใดใชพลงงานชนดใด ในปรมาณเทาใด จงจะเปนโรงงานควบคมและอาคารควบคมทจะตองดาเนนการอนรกษพลงงานตามพระราชบญญตน ในสวนของกลมผลต หรอผจาหนายเครองจกร อปกรณทมประสทธภาพสงและวสดทใชในการอนรกษพลงงาน จะไดรบสทธในการอดหนนชวยเหลอ เพอใหมการผลตหรอจาหนายเครองจกร อปกรณและวสดเหลานแกประชาชนทวไปอยางแพรหลายและมราคาถก ซงจะชวยใหประชาชนทวไปลดการใชพลงงานลงได ทงนจะไดมการกาหนดประเภทและมาตรฐานคณภาพของเครองจกร อปกรณและวสดทจะไดรบสทธอดหนนชวยเหลอไวในกฎกระทรวงตอไป

1.3 ขอบเขตกจกรรมทถอวาเปนการอนรกษพลงงานในโรงงานและอาคาร พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน ไดกาหนดกจกรรมทถอวาเปนการอนรกษพลงงานในโรงงานไดในมาตรา 7 ไดแกการดาเนนการอยางใดอยางหนง ดงน 1) การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลง 2) การปองกนการสญเสยพลงงาน

3) การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม 4) การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง 5) การปรบปรงการใชไฟฟา ดวยวธปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟา การลดความตองการ พลงงานไฟฟาสงสดในชวยความตองการใชไฟฟาสงสดของระบบ การใชอปกรณไฟฟาใหเหมาะสมกบภาระและวธการอน 6) การใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง ตลอดจนระบบควบคมการทางานและวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน 7) การอนรกษพลงงานโดยวธอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง และในสวนของอาคาร พระราชบญญตดงกลาวไดกาหนดกจกรรมทถอวาเปนการอนรกษพลงงานในอาคารไวในมาตรา 17 ไดแก การดาเนนงานอยางใดอยางหนง ดงน 1) การลดความรอนจากแสงอาทตยทเขามาในอาคาร 2) การปรบอากาศอยางมประสทธภาพ รวมทงการรกษาอณหภมภายในอาคารใหอยในระดบทเหมาะสม 3) การใชวสดกอสรางอาคารทจะชวยอนรกษพลงงาน ตลอดจนการแสดงคณภาพของวสดกอสรางนน ๆ 4) การใชแสงสวางในอาคารอยางมประสทธภาพ 5) การใชและการตดตงเครองจกร อปกรณและวสดทกอใหเกดการอนรกษพลงงานในอาคาร 6) การใชระบบควบคมการทางานของเครองจกรและอปกรณ 7) การอนรกษพลงงานโดยวธอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง การกาหนดประเภทกจกรรมทถอวาเปนการอนรกษพลงงานในโรงงานและในอาคารตามลาดบดงกลาว เพอใหผทมหนาทเกยวของทงในสวนผปฏบตและผกากบดแลมความเขาใจไดชดเจนตรงกนวาการดาเนนการอยางใดทถอวาเปนการอนรกษพลงงานตามกฎหมายน

1.4 มาตรการกากบดแล เพอกากบการใหโรงงานควบคมและอาคารควบคม ดาเนนการอนรกษพลงงานในสวนของตนเอง พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน จงไดกาหนดหนาทของผทเกยวของกบการอนรกษพลงงานในโรงงานควบคมและอาคารควบคมไวดงน 1.4.1 เจาของโรงงานควบคม และเจาของอาคารควบคม เจาของโรงงานควบคมและเจาของอาคารควบคม จะตองดาเนนการ ดงน 1) จดใหม “ผรบผดชอบดานพลงงาน” ทมคณสมบตตามทกฎหมายกาหนดอยางนอยหนงคนประจาทโรงงานควบคม หรออาคารควบคมแตละแหง

2) อนรกษพลงงาน ตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานในโรงงานควบคมหรอในอาคารควบคมของตนใหเปนไปตามาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการทกาหนด 3) สงขอมลเกยวกบการผลต การใชพลงงานและการอนรกษพลงงานใหแก กรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน ตามแบบและระยะเวลาทกาหนด 4) จดใหมการบนทกขอมลการใชพลงงาน การตดตงหรอเปลยนแปลงเครองจกร หรออปกรณทมผลตอการใชพลงงานและการอนรกษพลงงาน ทงน ตามหลกเกณฑและวธการทกาหนด 5) กาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานของโรงงานควบคมหรออาคารควบคมและสงใหแกกรมพฒนาและสงเสรมพลงงานตามหลกเกณฑ วธการและระยะเวลาทกฎหมายกาหนด 6) ตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมาย และแผนการอนรกษพลงงานตามหลกเกณฑวธการและระยะเวลาทกาหนด ทงน รายละเอยดของการปฏบตตามหนาทตามขอ 2) ถงขอ 6) ดงกลาวจะไดมการกาหนดไวในกฎกระทรวงทจะตองออกใชตอไป

1.4.2 ผรบผดชอบดานพลงงาน เจาของโรงงานควบคมหรออาคารควบคม จะตองจดใหมผรบผดชอบดานพลงงานประจาโรงงานหรออาคารควบคมภายใน 300 วนนบแตวนทพระราชกฤษฎกาประกาศใชบงคบในราชกจจานเบกษา โดยผรบผดชอบดานพลงงานจะตองมคณสมบตตามทกฎหมายกาหนดอยางใดอยางหนง ดงน 1) ไดรบประกาศนยบตรวชาชพชนสง และมประสบการณการทางานในโรงงานอยางนอยสามป โดยมผลงานดานการอนรกษพลงงานตามการรบรองของเจาของโรงงานควบคมหรอเจาของอาคารควบคม 2) ไดรบปรญญาทางวศวกรรมศาสตร หรอทางวทยาศาสตร โดยมผลงานดานการอนรกษพลงงานตามการรบรองของเจาของโรงงานควบคม หรอของเจาของอาคารควบคม 3) สาเรจการฝกอบรมดานการอนรกษพลงงาน หรอการฝกอบรมทมวตถประสงคคลายคลงกนทกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอมจดขนหรอใหความเหนชอบ ทงน ผรบผดชอบดานพลงงานจะมหนาทความรบผดชอบ ดงน 1) บารงรกษาและตรวจสอบประสทธภาพของเครองจกรและอปกรณทใช พลงงานเปนระยะ ๆ 2) ปรบปรงวธการใชพลงงานใหเปนไปตามหลกการอนรกษพลงงาน 3) รบรองขอมลทเจาของโรงงานควบคมสงใหแกกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน

4) ควบคมดแล การบนทกขอมลเพอใหพนกงานเจาหนาทตรวจสอบได และรบรองความถกตองของการบนทกดงกลาว 5) ชวยเจาของโรงงานควบคม หรอเจาของอาคารควบคมในการกาหนด เปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน 6) รบรองผลการตรวจสอบและวเคราะห เปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน 7) ชวยเจาของโรงงานควบคม หรอเจาของอาคารควบคม ปฏบตตามคาแนะนาของอธบดกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน ทใหแกไขปรบปรงเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานใหถกตอง

1.5 การลงโทษ นอกจากมาตรการดานการกากบดแล และมาตรการการสงเสรมและชวยเหลอแลว พระราชบญญตนยงมบทลงโทษแกผทไมไดดาเนนการอนรกษพลงงานใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกาหนดทงน เพอเปนการกระตนและยาเตอน รวมทงเพอทาใหพระราชบญญตนมสภาพบงคบ จงมการกาหนดการเกบคาธรรมเนยมพเศษการใชไฟฟาไวในหมวดท 6 และมบทกาหนดโทษอน ๆ ในหมวดท 9 ซงสามารถสรปได ดงน 1) โรงงานควบคมและอาคารควบคมทไมดาเนนการอนรกษพลงงาน ตามมาตรฐานหลกเกณฑและวธการทกาหนดไวในกฎกระทรวง จะตองเสยคาธรรมเนยมพเศษการใชไฟฟาและไมไดรบสทธหรอระงบสทธในการขอรบการสนบสนน และชวยเหลอจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน อตราคาธรรมเนยมพเศษการใชไฟฟาดงกลาว จะถกกาหนดโดยคณะกรรมการกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน โดยความเหนชอบของคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต ซงจะเรยกเกบพรอมกบการชาระคาไฟฟาตามปกต และการไฟฟาทจดเกบจะนาสงเงนดงกลาวเปนรายไดของกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานตอไป 2) โรงงานควบคมและอาคารควบคมทเจตนาฝาฝนละเลยไมปฏบตตามกฎกระทรวง ในเรองการบนทกขอมล การสงขอมลเกยวกบการใชและการอนรกษพลงงาน การจดทาและสงเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานใหแกกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน การตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมายและแผนฯ ตลอดจนการไมจดใหมผรบผดชอบดานพลงงานจะมโทษปรบ 3) สาหรบโทษจาคกจะมเพยงกรณทมการแจงขอมลหรอใหการรบรองเทจตอทางราชการและการหลกเลยงไมยอมสงเงนเขากองทนของผผลต หรอผนาเขาและจาหนายนามนซงมหนาทตองสงเงนเขากองทน ทงนเปนการกาหนดโทษใหเทยบเทากฎหมายฉบบอนในความผดลกษณะเดยวกนเทานน

2. กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน 2.1 ความเปนมา 1) พ.ร.บ. การสงเสรมการอนรกษพลงงาน ไดประกาศในพระราชกจจานเบกษา เมอวนท 2 เมษายน 2535 และไดกาหนดใหมการจดตงกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานขนโดยมคณะกรรมการกองทนตามมาตรา 27 เปนผกากบดแล 2) วตถประสงคหลกของกองทนตามาตรา 25 เพอเปนการสนบสนนโรงงานควบคมและอาคารควบคมใหดาเนนการอนรกษพลงงานตามกฎหมาย แตในขณะเดยวกนกกาหนดใหสามารถใหความชวยเหลอแกผอนทมความประสงคจะอนรกษพลงงานไดดวย รวมทงการดาเนนโครงการเกยวกบพลงงานหมนเวยนการคนควา วจย การศกษาเกยวกบพลงงาน การประชาสมพนธ การพฒนาบคลากรและใชเปนคาใชจายในการบรหารงานตามกฎหมาย 3) ตามมาตรา 28 กาหนดใหคณะกรรมการกองทนฯ มหนาทในการเสนอแนวทาง หลกเกณฑ เงอนไขและลาดบความสาคญของการใชจายเงนกองทนตอคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต กาหนดระเบยบเกยวกบหลกเกณฑและวธการขอเงนสนบสนนและพจารณาจดสรรเงนกองทน ตลอดจนการเสนออตราเงนเขากองทน และกาหนดคาธรรมเนยมพเศษการใชไฟฟาโดยความเหนชอบของคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต 2.2 แผนงานอนรกษพลงงานแนวทาง หลกเกณฑและเงอนไข คณะกรรมการกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน ไดมการประชมครงท 2/2537 (ครงท 3) เมอวนท 4 กรกฎาคม 2537 ไดเหนชอบแผนงานอนรกษพลงงาน แนวทาง หลกเกณฑ และเงอนไขของการใชจายเงนกองทน โดยไดกาหนดกจกรรมทเกยวกบการอนรกษพลงงานตามแนวทางในการอนรกษพลงงาน แบงเปน 3 แผนงาน 10 โครงการดงน

1) แผนงานภาคบงคบ แผนงานภาคบงคบเปนแผนงานเกยวกบการดาเนนงานตามกฎหมายสาหรบโรงงานควบคมและอาคารควบคม การดาเนนการอนรกษพลงงานในอาคารของรฐ และโรงงานและอาคารทวไปทมความประสงคจะดาเนนการอนรกษพลงงานเสมอนโรงงาน/อาคารควบคม แผนงานภาคบงคบประกอบดวย 4 โครงการ คอ - โครงการโรงงานควบคมและอาคารควบคมทกาลงใชงาน - โครงการโรงงานและอาคารทอยในระหวางการออกแบบหรอกอสราง - โครงการโรงงานและอาคารทวไปทกาลงใชงาน - โครงการอาคารของรฐ

ผทจะไดรบการสนบสนน คอ โรงงานควบคมและอาคารควบคม หรออาคารของรฐทมความตองการพลงไฟฟาตงแต 100 kW. ขนไป หรอเจาของโรงงานหรออาคารรายอนทสนใจอนรกษพลงงานแตคณะกรรมการกองทนฯ จะใหความสาคญแกโรงงานหรออาคารควบคมกอนเปนอนดบแรก เนองจากกฎหมายกาหนดใหโรงงานและอาคารเหลานตองดาเนนการอนรกษพลงงานตามทกาหนดในกฎกระทรวงใหแลวเสรจภายใน 3 ป หลกเกณฑในการใหการสนบสนน ใหเปนเงนชวยเหลอใหเปลาสาหรบทาการศกษาการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน เงนอดหนนสาหรบจดทาแผนอนรกษพลงงานและเปนเงนอดหนนการลงทนตามแผนอนรกษพลงงาน โดยจะใหในรปของการชดเชยภาระดอกเบยจากการลงทนเพอใหมาตรการแตละมาตรการในแผนอนรกษพลงงานทมความคมคาทางเศรษฐศาสตรมผลตอบแทนการลงทนทางการเงนสงขนจนถงเกณฑขนตาทคณะกรรมการกาหนด สาหรบอาคารของสวนราชการหรอรฐวสาหกจ กองทนจะใหความชวยเหลอในรปของเงนชวยเหลอใหเปลาในการจดทาการศกษาการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน การจดทาแผนอนรกษพลงงาน และการลงทนในการอนรกษพลงงาน ผรบผดชอบโครงการ คอ กรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน (พพ.) โดยเจาของโครงการตองยนขอเสนอตอ พพ. เพอขอรบการสนบสนนจากกองทน พพ. จะพจารณาและอนมตเงนชวยเหลอสาหรบการจดทาการศกษาการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน และเงนอดหนนในการจดทาแผนอนรกษพลงงาน สาหรบการสนบสนนจากกองทนในสวนของการลงทนในการอนรกษพลงงาน พพ.จะตรวจสอบวเคราะห และกลนกรองขอเสนอกอนนาเสนอคณะกรรมการฯ เพอพจารณาอนมตตามหลกเกณฑทคณะกรรมการกาหนด เมอไดรบอนมตจากคณะกรรมการแลว พพ. จะเปนผลงนามในสญญากบเจาของโรงงาน/อาคารควบคม และดาเนนการตดตามและตรวจสอบผลการดาเนนงานใหเปนไปตามสญญา

2) แผนงานภาคความรวมมอ แผนงานภาคความรวมมอเปนแผนงานทเกยวกบการใหการสนบสนนและรวมมอกบหนวยงานของรฐและเอกชนทจะมผลทาให

1) มการใชพลงงานอยางมประสทธภาพในการผลตทงในดานเกษตรกรรมและอตสาหกรรมในชนบท

2) มการนาพลงงานหมนเวยนทมผลกระทบตอสงแวดลอมนอยมาใชอยางแพรหลาย 3) เกดตลาดของสนคาและบรการทชวยและสนบสนนการอนรกษพลงงาน 4) มการทาการศกษา วจย และพฒนาเทคโนโลยดานพลงงาน และการอนรกษพลงงาน

และการนาเอาผลการศกษาฯ มาใชในโรงงาน อาคาร ตลอดจนครวเรอนดวย

แผนงานภาคความรวมมอประกอบดวย 3 โครงการ ดงน - โครงการพลงงานหมนเวยน และกจกรรมการผลตในชนบท - โครงการสงเสรมธรกจดานการอนรกษพลงงาน - โครงการศกษา วจย และพฒนา

ผทจะไดรบการสนบสนน หนวยงานของรฐหรอสถาบนการศกษาหรอองคกรเอกชนทไมมง คากาไร (“เจาของโครงการ”) เพอรบไปดาเนนโครงการโดยทเอกชนทเกยวของกบแผนงานนซงเปนผใชพลงงานรายเลกทมจานวนมาก (“ผเขารวมโครงการ”) จะไดรบการสนบสนนจากกองทนโดยผาน “เจาของโครงการ” แตทงนคณะกรรมจะใหการสนบสนนโดยตรงแกเอกชนในกรณพเศษ หลกเกณฑในการใหการสนบสนน กองทนจะใหเงนสนบสนนในรปของเงนชวยเหลอหรอเงนอดหนนสาหรบเปนคาบรหารโครงการ และคาใชจายในการใหการสนบสนนทางการเงนสาหรบผเขารวมโครงการ โดยกองทนจะจายเงนใหเจาของโครงการเพอนาไปใหการสนบสนนโครงการลงทนดานการอนรกษพลงงานของผเขารวมโครงการ ผรบผดชอบโครงการ คอ สานกงานคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต (สพช.) โดยจะเปนผรบคารองขอการสนบสนนจากเจาของโครงการและกลนกรองขอเสนอกอนนาเสนอคณะกรรมการกองทนฯ พจารณาอนมตเปนราย ๆ

3) แผนงานสนบสนน แผนงานสนบสนนเปนแผนงานเกยวกบ การวางแผน กากบ ดแล ประเมนผล การเพมประสทธภาพบคลากร และการประชาสมพนธเพอใหแผนงานอนรกษพลงงานดาเนนไปอยางมประสทธภาพทสด แผนงานสนบสนนประกอบดวย 3 โครงการ คอ

- โครงการพฒนาบคลากร เพอฝกอบรมบคลากรของรฐและเอกชนใหสามารถดาเนนการตามแผนงานอนรกษพลงงานไดอยางมประสทธภาพ

- โครงการประชาสมพนธเพอใหประชาชนเขาใจถงความสาคญของการอนรกษพลงงานทมตอเศรษฐกจและสงแวดลอม ใหขอมลแกผทเกยวของกบแผนอนรกษพลงงานโดยตรง ในเรองทเกยวกบกฎหมายและประกาศคณะกรรมการกองทนฯ ขอกาหนดและแนวทางในการสนบสนนใหเกดการอนรกษพลงงาน และการประชาสมพนธผลการดาเนนงานของโครงการอนรกษพลงงานตาง ๆ

- การบรหารงานตามกฎหมาย เพอเปนคาใชจายในการบรหารงานของหนวยงานในดานสถานท อปกรณ เครองมอและกาลงคน ซงรวมถงการจางท

ปรกษาเพอชวยในการวางแผน การปรบปรงแผนงานฯ การวเคราะหโครงการและการตดตามและประเมนผลดวย

ผมสทธไดรบการสนบสนน คอ สพช. พพ. และกรมบญชกลาง (บก.) ซงมหนาท ตามกฎหมายในการปฏบตตามแผนงานอนรกษพลงงาน สถาบนการศกษาและหนวยราชการอนทมหนาทเกยวกบงานอนรกษพลงงาน หลกเกณฑในการใหการสนบสนน ใหเปนเงนชวยเหลอใหเปลาสาหรบคาใชจายของหนวยงานดงกลาวเฉพาะสวนทเกยวกบแผนงานอนรกษพลงงาน ผรบผดชอบโครงการภายใตแผนน คอ สพช. โดยหนวยงานทมความประสงคจะขอรบการสนบสนนจะตองยนขอเสนอตอ สพช. เพอนาเสนอคณะกรรมการกองทนฯ ใหความเหนชอบตอไป

2.3 หลกเกณฑในการใหการสนบสนน จากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษ พลงงาน (โครงการโรงงานและอาคารอวบคมทกาลงใชงาน)

กองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานจะใหการสนบสนนโครงการใด หากโครงการนน 1. ม EIRR มากกวาหรอเทากบ 9% และ 2. กองทนฯ จะใหการสนบสนนแกเจาของโรงงานและอาคารดานการศกษาและจด ทาแผนงานอนรกษพลงงานสาหรบเอกชน ดงน 2.1 จดทาแผนเบองตนใหทงหมด แตไมเกน 100,000 บาท 2.2 จดทาแผนของโครงการโดยละเอยด ใหครงหนงแตไมเกน 500,000 บาท

3. กองทนฯ จะใหการสนบสนนเงนลงทนในการอนรกษพลงงาน ใหครงหนง แตไมเกน 10 ลานบาทตอมาตรการ โดนมเงอนไข ดงน

3.1 EIRR ของโครงการจะตองเกน 9% 3.2 กองทนฯ จะใหการสนบสนนจนทาให FIRR ของโครงการไมเกน MRR+2 3.3 จานวนเงนสงสดทกองทนฯ ใหการสนบสนนจะตองไมเกนจานวนทปรากฎใน

ตารางตอไปน

ขนาดของเงนลงทน (ลานบาท)

จานวนเงนทไดรบการสนบสนนสงสด ในแตละชวงการลงทน (ลานบาท)

จานวนเงนสงสดทจะไดรบ การสนบสนน (ลานบาท)

0 – 2 1.20 1.20 2 ขนไป – 5 1.35 2.55

5 ขนไป – 10 1.60 4.15 10 ขนไป – 20 2.20 6.35

20 ขนไป – 50 3.60 9.95 50 ขนไป 0.05 10.00

4. ตวอยาง 4.1 สตรคานวณเงนทใหการสนบสนน

S = I – (RxPF)

S = เงนอดหนนสงสดทจะทาให FIRR = MRR + 2% I = เงนลงทนทงหมด (รวมคาจดทาแผนอนรกษพลงงาน) R = คาใหจายดานการจดหาพลงงานทลดลงเนองจากการลงทน อนรกษพลงงาน เฉลยตอปตลอดระยะเวลาของโครงการ PF = Present Value Factor ของ FIRR ซงหาไดจากตารางมาตรฐาน ทใชอยทวไป

4.2 ตารางแสดงจานวนเงนสงสดทกองทนฯ จะใหการสนบสนน หนวย : ลานบาท

ขนาดของเงนลงทน จานวนเงนสงสดทจะให รอยละของเงนลงทนสงสดทจะให 0 – 2 1.20 60% 2 – 5 2.55 45% 5 – 10 4.15 32%

10 – 20 6.35 22% 20 – 50 9.95 12% 50 ขนไป 10.00 –

1) การกาหนดหลกเกณฑใหเงนลงทนแบบขนบนได จะทาใหโครงการขนาดใหญไดเงนอดหนนเปนอตราสวนของเงนลงทนนอยกวาโครงการขนาดเลก ซงเปนการชวยเหลอผรวมโครงการขนาดเลกทอาจตองการความชวยเหลอมากกวาผรวมโครงการขนาดใหญ

2) ปองกนไมใหเจาของโครงการ / ผรวมโครงการพยายามลงทนใหมากเพอทจะไดเงนอดหนนเพมขน แทนทจะลงทนเพอทจะใหไดการอนรกษพลงงานมากทสด

ขนตอนการคานวณมดงน 1. คานวณ EIRR และ FIRR ของโครงการฯ 2. ตรวจสอบคา EIRR ในขอ 1 ถาตากวา 9% จะไมมสทธในการขอรบเงนสนบสนน 3. ตรวจสอบคา MRR ถาโครงการมผลตอบแทน FIRR สงกวา MRR + 2% จะไมมสทธรบ

เงนสนบสนน 4. คานวณเงนสนบสนนเพอเพม FIRR ใหเทากบ MRR + 2% โดยใชสตรขางตน 5. คานวณเงนสนบสนนทกองทนฯ ใหไดสงสด โดยใชตารางขางตน

วธการคานวณเงนทจะไดรบการสนบสนนจะตองคานวณในแตละมาตรการทมสวนในการอนรกษพลงงานของโครงการ ซงจะเปนการปองกนการนาเอาคาใชจายทไมเปนประโยชนตอการอนรกษพลงงานมาแฝงในการคานวณ ผขอรบการสนบสนนจะตองใชวธ Value-Engineering เพอจาแนกมาตรการของโครงการทมความเหมาะสมทงทางดานเทคนคและการลงทน ขนตอนสองขนตอนทสาคญของวธการคานวณวงเงนสนบสนน ก. ผขอรบการสนบสนนจะตองคานวณจานวนเงนทขอรบการสนบสนนตามมาตรการของ

โครงการ (Value-Engineering) โดยผลของการคานวณจะทาใหสามารถคดเลอกมาตรการทเหมาะสมทจะดาเนนการได

ข. เมอไดวงเงนขอรบการสนบสนนทเหมาะสมแลว ใหทาการวเคราะหเงนหมนเวยน ตลอดระยะเวลาโครงการ (Cash-Flow) โดยคานงถงเงนทกยมจากสถาบนการเงนและเงนทขอรบการสนบสนนจากกองทนฯ ดวย

4.3 ตวอยางการคานวณเงนอดหนนจากกองทนฯ

ตวอยางท 1 เจาของอาคารควบคม มคาลงทน 15 ลานบาท และคาดวาผลจากการลงทนจะประหยด คาใชจายในการจดซอพลงงานได 2,000,000 บาท/ป ตลอดอายโครงการ (10ป) อตราดอกเบยเงนก MRR=15%

ขนตอนท 1 คานวณหา EIRR ซงในตวอยางทใหน ทงเครองจกร อปกรณทใชไดรบการเสยภาษอากรตามาก และพลงงานทใชกมอตราภาษทตาเชนกน การคานวณ EIRR ของโครงการจงใกลเคยงกบ FIRR ซงสงกวาเกณฑทตงไว (9%) ขนตอนท 2 ตองการคานวณหา FIRRt FIRRt = MRR 15% + 2% = 17% (PF = 4.6586) (MRR = MRR ของธนาคารกรงไทย เฉลย 3 เดอนกอนยนขอเสนอโครงการ) ขนตอนท 3 คานวณหาเงนอดหนนสงสดททาให FIRR ของมาตรการเทากบ FIRRt

S = เงนอดหนนสงสดทจะทาให FIRRt = 17% S = I – (R x PF) ในกรณน I = 15,000,000 R = 2,000,000 PF = 4.6586 ดงนน S = 15,000,000 – (2,000,000 x 4.6586) S = 5,682,800 บาท ดงนน ถาโครงการไดรงเงนอดหนนจากกองทนจานวน 5,682,800 บาท จะทาให FIRR, ของโครงการ = 17%

ขนตอนท 4 คานวณหาเงนอดหนนสงสดทสามารถไดรบตามหลกเกณฑของกองทนสาหรบเงนลงทน 15,000,000 บาท จากการคานวณโดยตารางตามทกองทนฯ กาหนด ดงน

ขนาดของเงนลงทน จานวนเงนสงสดทจะให รอยละของเงนลงทนสงสดทจะให 0 – 2 1.20 60% 2 – 5 2.55 45% 5 – 10 4.15 32%

10 – 20 6.35 22% 20 – 50 9.95 12% 50 ขนไป 10.00 –

ดงนนเงนลงทน 15,000,000 บาท จะไดเงนอดหนนแบงเปนรอยละของเงนลงทนดงน 60% ของเงน 2,000,000 บาทแรก = 1,200,000 บาท 45% ของเงน 3,000,000 บาทตอมา = 1,350,000 บาท

32% ของเงน 5,000,000 บาทตอมา = 1,600,000 บาท 22% ของเงน 5,000,000 บาททเหลอ = 1,100,000 บาท

เงนอดหนนทจะใหได 5,250,000 บาท (35%ของเงนลงทน) ฉะนนกองทนจะใหเงนอดหนนสงสดแกโครงการนเปนเงน 5,250,000 บาท ซงจะทาให FIRR ของโครงการเปนประมาณ 15.75% ตวอยางท 2 เจาของอาคารควบคม มคาลงทน 20 ลานบาท และคาดวาผลจากการลงทนจะประหยดคาใชจายในการจดซอพลงงานได 2,500,000 บาท/ป ตลอดอายของโครงการ (10ป) อตราดอกเบยเงนก MRR = 15% ขนตอนท 1 คานวณหา EIRR ซงในตวอยางทใหน ทงเครองจกรอปกรณทใชไดรบการเสยภาษอากรตามาก และพลงงานทใชกมอตราภาษทตาเชนกน การคานวณ EIRR ของโครงการจงใกลเคยงกบ FIRR ซงสงกวาเกณฑทตงไว (9%) ขนตอนท 2 ตองการคานวณหา FIRRt FIRRt = MRR 15% + 2% = 17% (PF = 4.6586) (MRR = MRR ของธนาคารกรงไทย เฉลย 3 เดอนกอนยนขอเสนอโครงการ ขนตอนท 3 คานวณหาเงนอดหนนสงสดททาให FIRR ของมาตรการเทากบ FIRRt S = เงนอดหนนสงสดทจะทาให FIRRt = 17% S = I – (R x PF) ในกรณน I = 20,000,000 R = 2,500,000 PF = 4.6586 ดงนน S = 20,000,000 – (2,500,000 X 4.6586) S = 8,353,500 บาท

ดงนน ถาโครงการไดรบเงนอดหนนจากกองทนจานวน 8,353,000 บาท ซงจะทาให FIRRt ของโครงการ = 17%

ขนตอนท 4 คานวณหาเงนอดหนนสงสดทสามารถไดรบตามหลกเกณฑของกองทนสาหรบเงนลงทน 20,000,000 บาท จากการคานวณโดยตารางตามทกองทนฯ กาหนด ดงน ขนาดของเงนลงทน จานวนเงนสงสดทจะให รอยละของเงนลงทนสงสดทจะให

0 – 2 1.20 60% 2 – 5 2.55 45%

5 – 10 4.15 32% 10 – 20 6.35 22% 20 – 50 9.95 12% 50 ขนไป 10.00 –

ดงนน เงนลงทน 20,000,000 บาท จะไดเงนอดหนนแบงเปนรอยละของเงนลงทนดงน 60% ของเงน 2,000,000 บาทแรก = 1,200,000 บาท 45% ของเงน 3,000,000 บาทตอมา = 1,350,000 บาท

32% ของเงน 5,000,000 บาทตอมา = 1,600,000 บาท 22% ของเงน 5,000,000 บาททเหลอ = 2,200,000 บาท เงนอดหนนทจะใหได 6,350,000 บาท

(31.75%ของเงนลงทน)

ฉะนนกองทนจะใหเงนอดหนนสงสดแกโครงการนเปนเงน 6,350,000 บาท ซงจะทาให FIRR ของโครงการเปนประมาณ 12.85 % จากตวอยางท 2 จะเหนไดวา เจาของอาคารควบคมตองการลงทนสงขน (จาก 15 ลาน เปน 20 ลาน) โดยไดผลของการอนรกษพลงงานตอหนวยของการลงทนลดลง (2/15 เปรยบเทยบกบ 2.5/20) ในกรณเชนน เจาของอาคารควบคมจะไดเงนสนบสนนจากกองทนฯ ตอเงนลงทนลดลง (จาก 35% เปน 31.75% ของเงนลงทน) ดงนนจะเหนไดวา การนาวธการใหเงนอดหนนแบบขนบนไดมาใชจะทาใหเจาของอาคารควบคมตงใจทจะลงทนเพอผลของการอนรกษพลงงาน แทนทจะลงทนเพอทจะรบเงนสนบสนนจากกองทนฯ สาหรบในสวนของอาคารควบคมของรฐ จะไดการสนบสนนในกองทนตามคาใชจายจรงเตมจานวน โดยมเงอนไขของผลตอบแทนการคนทนดานเศรษฐศาสตร EIRR ไมตากวา 9%

ภาคผนวก ข.

หลกเกณฑการตรวจสอบ รายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน

ข.1 หลกเกณฑการตรวจสอบ รายงานการตรวจสอบและวเคราะหการ ใชพลงงานเบองตน

ข.2 หลกเกณฑการตรวจสอบ รายงานการตรวจสอบและวเคราะหการ ใชพลงงานโดยละเอยด

ภาคผนวก ข.1

หลกเกณฑการตรวจสอบ รายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน

ข.1 หลกเกณฑการตรวจสอบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนของโรงงานควบคม ชอโรงงาน/นตบคคล : หมายเหต = ม หรอ ถกตอง ทปรกษาตรวจสอบ(ACs) = ไมม หรอ ไมถกตอง NA = ไมมใชในโรงงาน หวขอ รายการตรวจสอบ ผลการตรวจสอบ ความครบถวน/ถกตองของรายงานเบองตน รายงา

น ม/ไมม ถกตอง/ไมถกตอง หนาท ก หนาปกรายงาน -ชอโรงงาน

-เสนอตอ -จดทาโดย ชอ/ หมายเลข ปพร. ของ RCs -ชวงระยะเวลาทจดทารายงาน/ วนทแลวเสรจ

ข บทคดยอ/บทนา -ความเปนมา ค บทสรปสาหรบผบรหาร

-วตถประสงค -การสารวจตรวจวด และวเคราะหการใชพลงงานของโรงงาน ทงความรอน/ไฟฟา -ศกยภาพการอนรกษพลงงานของโรงงาน

สารบญ

-ใหสอดคลองกบประกาศกระทรวงวทย เรอง “วธจดทารายงาน ของโรงงานควบคม (หนา 13-15)”เอกสาร A7”

1 ขอมลเบองตนของโรงงาน 1.1 ขอมลทวไป


น ม/ไมม ถกตอง/ไมถกตอง หนาท

1.1.1 ชอโรงงาน -ชอโรงงาน/ชอนตบคคล 1.1.2 ทตงโรงงาน -ทอย/เบอรโทรศพท/เบอรโทรสาร 1.1.3 ทตงสานกงาน -ทอย/เบอรโทรศพท/เบอรโทรสาร 1.1.4 ประเภทอตสาหกรรม -TSIC – ID CODE

-ประเภทอตสาหกรรม TSIC-ID (เทยบกบเอกสารการจด ประเภทอตสาหกรรม(ประเทศไทย)โดยกระทรวงแรงงาน

1.1.5 อายโรงงาน -วนทเปดใชโรงงาน -โรงงานควบคมปท -อายโรงงาน

1.1.6 ชอผลตภณฑ กาลงผลต ผลตจรง -หนวยใหตรงกนทงกาลงผลต/ ผลตจรง -ตารางอางองแสดงปรมาณการผลตแตละเดอนในรอบป

1.1.7 การใชพลงงานตอป - เชอเพลง (ชนด ปรมาณ ราคา)

-ตารางแสดงการใชพลงงานและคาใชจาย(รวมVAT,Ft)แตละเดอนในรอบปโดยละเอยด



- ความรอน -ไฟฟา (ปรมาณ ราคา ความตองการพลงไฟฟาสงสด)

- Peak ทกชวงเวลา(ระบประเภทใชไฟ(TOD,TOU)ประเภทกจการ/ หมายเลขมเตอร) -ดชนการใชพลงงานทงความรอน/ ไฟฟา/รวม -ตารางแสดงดชนการใชพลงงาน

1.1.8 แผนผงโรงงาน -แผนท ประกอบดวยระยะ/ขนาด/ทศ/อนๆ -แผนผงโรงงาน ประกอบดวยระยะ/ขนาด/ทศ/ชออาคาร/อนๆ -ภาพถายแตละดานของอาคาร (ถาม)

1.1.9 จานวนคนงาน 1.1.1

0 เวลาทางาน -สวนสานกงาน

-สวนโรงงาน (แยกตามชนดของผลตภณฑ /ชวงเวลากะการทางาน)

1.1.11 ชอผรบผดชอบดานพลงงาน -ชอ/สกล /หมายเลข ผชร. /วนเรมการปฎบตงาน



1.1.12 ชอผตรวจสอบและวเคราะห (ผชานาญการและเจาหนาทประจา) พรอมลายมอชอ -ชอ /สกล พรอมลายมอชอ

-หมายเลข ปพร./ทอย/เบอรโทรศพท/เบอรโทรสาร

1.2 ลกษณะของการผลตและการใชพลงงาน 1.2.1 แผนผงแสดงกระบวนการผลต -แผนผงแสดงวธการผลตเพอใหเขาใจถงขนตอนในการนาวตถดมา

แปรสภาพเปนผลตภณฑพรอมคาอธบาย

1.2.2 แผนผงแสดงการใชพลงงานในกระบวนการผลต -เชอเพลง -Diagram แตละประเภทของพลงงาน -ความรอน -ไฟฟา

-ระบการใชพลงงานในแตละกระบวนการผลตวามการใชพลงงานในอปกรณอะไรบาง

1.2.3 อปกรณหลกทใชพลงงานไฟฟา 1.2.3

.1 ระบบจายกาลงไฟฟา -ตามตาราง 4.1 (หนา 29) ของ บพร2. “เอกสาร A6”

- ชนด ขนาด จานวนหมอแปลง - อายการใชงานของหมอแปลง



1.2.3.2

ระบบปรบอากาศ -ตามตาราง 4.1 (หนา 30-31) ของ บพร.2 ”เอกสารA6”

- ขนาดความเยนตดตง BTU/h, Tr แยกตามชนดและขนาด - อายการใชงาน - อปกรณหลกในระบบปรบอากาศ ขนาดพกดตดตง - การตรวจสอบสภาพการใชงาน การบารงรกษา - ไฟฟาทใชในระบบปรบอากาศ (kWh/ป) - ขนาดความเยนตดตงตอพนทปรบอากาศ -ควรจดทา(เฉพาะสวนสานกงาน)

1.2.3.3

ระบบไฟฟาแสงสวาง -ตามตาราง 4.1 (หนา 32-33) ของ บพร2. ”เอกสาร A6”

- รายละเอยดชนดหลอด, ชนดโคม และชนดบลลาสต -ควรแยกพนท สานกงาน/โรงงาน - กาลงไฟฟาแสงสวางตดตงรวม - กาลงไฟฟาแสงสวางตอพนทใชสอย (W/m2) -ควรจดทา(เฉพาะสวนสานกงาน)

1.2.3 เครองจกร อปกรณอน ๆ ขนาดตงแต 20 kW -ตามตาราง 4.1 (หนา 34-36) ของบพร2. ”เอกสาร A6”


น ม/ไมม ถกตอง/ไมถกตอง หนาท .4

- ชนด ขนาด จานวน เครองจกร อปกรณ - กาลงไฟฟาตดตง kW - อายการใชงาน

1.2.4 อปกรณหลกทใชเชอเพลงหรอความรอน -ตามตาราง 4.1 (หนา 37-44) บพร.2 “เอกสารA6” - ชนด ขนาด จานวน เครองจกร และอปกรณ - อายการใชงาน - การตดตง - การตรวจสอบสภาพการใชงาน การบารงรกษา - ชนด และปรมาณการใชเชอเพลงของเครองจกรและอปกรณ

1.2.5 สดสวนการใชพลงงานไฟฟา -ตามตาราง 3.2 (หนา 22) พรอมแสดงรายละเอยดการประเมนของแตละระบบใหสอดคลองกบวธการประเมน สวนท 3 “ขอมลการใชพลงงาน” (หนา 57-59) บพร. 2 “เอกสารA6”

- ระบบการผลต -ตามตาราง 3.3 (หนา 23) บพร.2 “เอกสาร A6”



- ระบบเครองอดอากาศ - ระบบปรบอากาศ - ระบบแสงสวาง - อนๆ -ในกรณท %อนๆ มคาสงตองมการชแจงดวย

1.2.6 สดสวนการใชเชอเพลง/พลงงานความรอน -ตามตาราง 3.4-5 (หนา 24-26) พรอมแสดงรายละเอยดการประเมนของแตละระบบใหสอดคลองกบวธการประเมน สวนท 3 “ขอมลการใชพลงงาน” (หนา 59-60) บพร. 2 “เอกสารA6”

- อนๆ 1.2.7 สดสวนการใชพลงงานทงหมด(ไฟฟา/ความรอน)

2 รายละเอยดการใชพลงงานในเครองจกรและอปกรณ -สรปการใชพลงงานทงหมดของโรงงานทงความรอนและไฟฟาโดย

รายละเอยดการตรวจวดอาจจะระบใหหวขอ 8หรอภาคผนวกได 2.1 เครองจกรและอปกรณดานไฟฟา และการตรวจวด -ขอมลททาการตรวจวดอยางนอยตองครบถวนตามเอกสารแนบ



2.1.1 ระบบสงกาลงไฟฟา - หมอแปลงไฟฟา (ตรวจวดแรงดน กระแส กาลงไฟฟา และ PF) - การตรวจวดท Main Bus หรอ Switch gear

2.1.2 ระบบปรบอากาศ - รายละเอยดการตรวจวดเครองปรบอากาศ - ประเภท Central Unit - ประเภท Package Unit - ประเภท Window type /Split type

2.1.3 ระบบแสงสวาง - การตรวจวดกาลงการสองสวาง

2.1.4 ระบบเครองจกรและอปกรณอนๆ - เครองอดอากาศ - มอเตอรไฟฟาขนาดตงแต 20 kW - อปกรณอนๆ


น ม/ไมม ถกตอง/ไมถกตอง หนาท 2.2 เครองจกรและอปกรณดานความรอน -ขอมลททาการตรวจวดอยางนอยตองครบถวนตามเอกสารแนบ

2.2.1 ขอมลอปกรณทใชเชอเพลงและการตรวจวด - หมอไอนา - เครองนามนรอน - เตาหลอม - เตาเผา - เตาอบ - อนๆ (ระบ)

2.2.2 เครองจกรหรออปกรณหลกทใชไอนา 2.2.3 เครองจกรหรออปกรณหลกทใชในระบบการนาความรอนปลอยทงกลบมาใช 2.2.4 ระบบผลตไฟฟา 2.2.5 ระบบอน ๆ



3 การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงานตามมาตรการตาง ๆ (มาตรการวธดาเนนการ ผลการอนรกษพลงงาน การประเมนการลงทน และประเมนผลตอบแทนการลงทนในเบองตน)

-จะตองมการประเมนหาศกยภาพการอนรกษพลงงานตามมาตรการทระบไวในประกาศกระทรวงเรองวธการจดทารายงานของโรงงานควบคมโดยจะตองมขอมลครบถวนดงน -ชอมาตรการ -วธดาเนนการ -ผลการอนรกษพลงงาน -การประเมนการลงทน -ผลตอบแทนการลงทนในเบองตน -ควรมมาตรการการปรบปรงเปลยนแปลงกระบวนการผลตและเครองจกรหลกดวย

3.1 การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลง 3.2 การปองกนการสญเสยพลงงาน 3.3 การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม


น ม/ไมม ถกตอง/ไมถกตอง หนาท 3.4 การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง 3.5 การปรบปรงการใชไฟฟาดวยวธปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟา การลดความ

ตองการพลงไฟฟาสงสดของระบบการใชอปกรณไฟฟาใหเหมาะสมกบภาระและวธการอน

3.6 การใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสงตลอดจนระบบควบคมการทางานและวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน

3.7 การอนรกษพลงงานโดยวธอนตามทกาหนดในกฎกระทรวง 3.8 สรปศกยภาพการอนรกษพลงงาน

3.10 การใชระบบควบคมการทางานของเครองจกรและอปกรณ

4 การประเมนปญหา อปสรรค และความถกตองในการกรอกแบบสงขอมล (บพร.1) และแบบบนทกขอมล (บพร.2)

-จะตองมการประเมนถงปญหา อปสรรคและความถกตองในการกรอกแบบ บพร.1และแบบ บพร.2 โดยมขอมลทไดจากการประเมน อยางเพยงพอทจะนามาใชประโยชนได



-ตามตวอยางในเอกสารประกอบ

5 การประเมนผลการดาเนนการอนรกษพลงงาน ผลการลงทน ตลอดจนปญหาและอปสรรคในการดาเนนการอนรกษพลงงานทผานมา

-ในกรณทเปนการดาเนนการตามกฎหมายครงแรก ใหประเมนผลการดาเนนงานทไดกระทาไปกอนหนาทจะไดดาเนนการตามกฎหมาย -ตามตวอยางในเอกสารประกอบ

6 การวเคราะหประสทธภาพของการบรหารการอนรกษพลงงานโดยพจารณาจากองคกร กจกรรม ขดความสามารถของบคลากร และทศนคตของผบรหารและเจาหนาททเกยวของ

-จะตองมขอมลทไดจาการสารวจสมภาษณหรอขอมลอนๆทเกยวของ พรอมกบความคดเหนทวเคราะหโดยใหมขอมลและผลการวเคราะหทเปนจรง มรายละเอยดพอเพยงทจะนาไปใชประโยชนได -ตามตวอยางในเอกสารประกอบ

7 สรปและขอเสนอแนะ

7.1 สรปศกยภาพการอนรกษพลงงานทงหมด -ศกยภาพการอนรกษพลงงานทงหมดในแตละมาตรการททหรกษานาเสนอรวมทงมาตรการทไมสมควรดาเนนการเนองจากระยะเวลา



คนทนยาวนาน จะตองนาเสนอไวในหวขอน 7.2 ขอเสนอแนะมาตรการอนรกษพลงงานทสมควรดาเนนการและลงทน -ตองมมาตรการททปรกษาพจารณาแลววามความเปนไปไดและ

สมควรดาเนนการลงทนเทานน

7.3 การแกปญหาและอปสรรคตางๆ ในดานการอนรกษพลงงาน -จะตองมขอมลจากการสารวจสมภาษณใหพอเพยงตอการนามาใชประโยชน

7.4 สรปความเหนของผดาเนนการเกยวกบการปฏบตตาม พรบ.น -จะตองมขอมลจากการสารวจสมภาษณใหพอเพยงตอการนามาใชประโยชน

8 เอกสารประกอบ -รายละเอยดการตรวจวดและวเคราะห

-วธการ/สตร/ขอมล/อนๆทใชวเคราะห อยางนอยตองสอดคลองกบขอมลของกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน -การวเคราะหศกยภาพการอนรกษพลงงาน

-ทาการวเคราะหทกหวขอตามพรบ. พรอมเหตผล ประกอบแตละมาตรการวามความเปนไปได



อยางไร -การวเคราะหการสญเสยพลงงาน -สดสวนการใชพลงงานของอปกรณหลก/ระบบตางๆ/กระบวน การผลต -จดสง Diskette รายละเอยดการตรวจวดและวเคราะหทงหมดแนบมาพรอมกบรายงาน

รายละเอยดการวเคราะหศกยภาพ -ดาเนนการหาศกยภาพจากการวเคราะหการสญเสยพลงงานดงน 8.1 รายละเอยดการวเคราะหการปรบปรงประสทธภาพการเผาไหม ไฟฟา 8.2 รายละเอยดการวเคราะหการปองกนการสญเสยพลงงาน ระบบสงกาลงไฟฟา 8.3 รายละเอยดการวเคราะหการนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม 8.4 รายละเอยดการวเคราะหการเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง

-การบารงรกษา -การปลดดานปฐมภมของหมอแปลงขณะไมมโหลด

-การปรบระดบแรงดนของหมอแปลงใหอยในระดบทเหมาะสม

8.6 รายละเอยดการวเคราะหการใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง -การใชอปกรณใหเหมาะสมกบภาระ



ตลอดจนระบบควบคมการทางานหรอวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน -การเลอกอตราคาไฟฟาทเหมาะสม 8.7 รายละเอยดการวเคราะหการอนรกษพลงงานโดยวธอนตามทกาหนดใน

กฎกระทรวง -การปรบปรง power factor เพอลดการสญเสยใน

ระบบ(หมอ แปลง/มอเตอร/etc)

-การลดความตองการสงสดในชวงเวลาการใชไฟฟาสงสดของ ระบบ -อนๆ ระบบปรบอากาศ -การบารงรกษา -การปรบปรงประสทธภาพของเครองปรบอากาศ (ถา

มากกวา

8 ป ควรทาการตรวจวดทกเครอง/ถานอยกวาใหทาการตรวจ วดอยางนอย20%ของแตละขนาด) -การปรบอณหภมทเหมาะสม



ระบบแสงสวาง -การบารงรกษา -การปรบปรงประสทธภาพกาลงไฟฟาแสงสวาง(W/m2) -การเปลยน ballast ทม lossนอยลง -การเปลยนไปใชโคมประสทธภาพสง -อนๆ ระบบเครองจกรและอปกรณอนๆ มอเตอร -การบารงรกษา -การเปลยนมาใชมอเตอรประสทธภาพสง -การตดตงอปกรณปรบความเรวรอบ -อนๆ เครองอดอากาศ



-การบารงรกษา -การปรบความดนอากาศอดของระบบ

-การซอมแซมการรวไหลของอากาศ -อนๆ อนๆ ความรอน การบารงรกษา -การปรบปรงการถายเทความรอนดานไฟ -การปรบปรงการถายเทความรอนดานนา -การบารงรกษาหวเผา -อนๆ การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหม

การปองกนการสญเสยพลงงาน -การหมฉนวน ทอ/ผนง



-การซอมแซมรรว ทอ/ผนง

-อนๆ การนาพลงทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม

-พลงงานทเหลอจากกาซเสย -พลงงานทเหลอจากคอนเดนเสท/โบลวดาวน -อนๆ การเปลยนไปใชพลงงานประเภทอน อนๆ -ควรมมาตรการการปรบปรงเปลยนแปลงกระบวนการผลตและ เครองจกรหลกดวย -ตวอยางการวเคราะหมาตรการดในเอกสารแนบ รายละเอยดการวเคราะหการสญเสยพลงงาน

8.8 รายละเอยดการวเคราะหดานไฟฟา (ระบบจายไฟฟา) -วเคราะหการสญเสยเนองจากระบบแสงสวาง ระบบปรบอากาศ 8.9 รายละเอยดการวเคราะหระบบปรบอากาศ ตลอดจนจากประสทธภาพการทางานของเครองจกรและอปกรณ



8.10 รายละเอยดการวเคราะหระบบแสงสวาง ตางๆทใชไฟฟา รวมถงการมตวประกอบกาลงไฟฟา(PF) ตากวาปกต

8.11 รายละเอยดการวเคราะหระบบความรอน -วเคราะหการสญเสยจากการเผาไหมของอปกรณทใชเชอเพลง -วเคราะหการสญเสยพลงงานจากผวผนงเตา หมอไอนาและอปกรณใชความรอนอนๆ รวมทงการสญเสยความรอนจากทอไอนาและทอสงความรอนอนๆ

8.12 รายการเครองมอวดดานความรอนและไฟฟา -รายการเครองมอวดดานความรอน และดานไฟฟายหอ/รน 8.13 แบบสรปรายงาน -ใหกรอกขอมลทงหมดลงในฟอรมตามเอกสารแนบ 8.14 แบบฟอรมบนทกขอมล -ใหกรอกขอมลทงหมดลงในฟอรมตามเอกสารแนบ

ภาคผนวก ข.2

หลกเกณฑการตรวจสอบ รายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด

ข.2 หลกเกณฑการตรวจสอบ รายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดของโรงงานควบคม การจดทารายงานฯ ใหเปนไปตามกฎกระทรวงฉบบท 6 พ.ศ. 2540 และประกาศกระทรวงเรองวธการจดทารายงานของโรงงานควบคม ขอ 2

หลกเกณฑการตรวจสอบ รายการตรวจสอบ ความครบถวน ความถกตองของขอมล หมายเหต

ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ก.หนาปกรายงาน

- ชอนตบคคล - ชอโรงงาน - เสนอตอ - จดทาโดย ชอ/ หมายเลข ปพร. ของRCs - เดอน/ป ทจดทารายงานแลวเสรจ

ข.บทคดยอ/บทนา/บทสรปสาหรบผบรหาร

- ความเปนมา - วตถประสงค - การสารวจตรวจวด และวเคราะหการใช พลงงานของโรงงาน ทงความรอน/ไฟฟา

- สรปผลการประเมนคณภาพบคคลากร และ ผลการสารวจสถานะภาพการบรหารของประกาศกระทรวงฯ

สารบญ - หวขอสารบญใหสอดคลองกบประกาศกระทรวง



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห วทย เรอง “วธการจดทารายงานของโรงงานควบคม ขอ 2 ”(เอกสาร A7)

1. ขอมลเบองตนของโรงงาน 1.1 ขอมลทวไป - จะตองมขอมลครบถวนตามทระบไวใน

ประกาศกระทรวงเรองวธการจดทารายงานของโรงงานควบคม ขอ 2(1)

- ใหตรวจสอบความถกตองโดยทวไป และความเปนไปไดของขอมลทปรากฏ โดยมแนวทางในการตรวจสอบขอมลหลก ดงน • การใชพลงงาน ใหตรวจสอบความถกตอง

ขบวนการผลตและความเปนไปไดของคาดชนการใชพลงงานในอตสาหกรรมแตละประเภท ความถกตองของขอมลหมายถงความถกตองตรงกบขอเทจจรงและความถกตองของการนาเสนอขอมล

ชอผตรวจสอบและวเคราะห - ใหตรวจสอบรายชอผชานาญการและเจาหนาทประจาพรอมลายมอชอ ใหตรงกบรายชอทไดขนทะเบยนไวกบ พพ.



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห - สาหรบขอมลทวไปอน ๆ ใหตรวจสอบความถกตองโดยทวไป และความเปนไปไดของขอมลทปรากฏ

1.1.1 ชอโรงงาน - ชอโรงงาน/ชอนตบคคล ตรวจสอบใหตรงกบ แบบ บพท.2 และฐานขอมล

1.1.2 ทตงโรงงาน - ทอย/เบอรโทรศพท/เบอรโทรสาร ของ พพ. 1.1.3 ทตงสานกงาน - ทอย/เบอรโทรศพท/เบอรโทรสาร 1.1.4 อายโรงงาน - เดอน/ป ทเรมทาการผลต

- อายโรงงาน

1.1.5 ประเภทอตสาหกรรม - ชอผลตภณฑ กาลงผลต ผลตจรง

- TSIC – ID CODE - หนวยใหตรงกนทงกาลงผลต/ ผลตจรง - ตารางอางองแสดงปรมาณการผลตแตละ เดอนในรอบป

ตรวจสอบใหตรงกบฐานขอมลของ พพ.

1.1.6 การใชพลงงานตอป - เชอเพลง (ชนด ปรมาณ ราคา)

- แสดงชนด ปรมาณ ราคา และมลคารวมแต ละประเภทพลงงานในรอบป

- ระบ Peak ทกชวงเวลาของเดอนทสง



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห - ไฟฟา (ปรมาณ ราคา ความ ตองการพลงไฟฟาสงสด) - ปรมาณการใชนาเฉลยตอเดอน

ทสดในรอบป(ระบประเภทใชไฟ(TOD,TOU)ประเภทกจการ/หมายเลขมเตอร)

1.1.7 แผนผงโรงงาน - แผนท ประกอบดวยระยะ/ขนาด/ทศ/อนๆ

- แผนผงโรงงาน ประกอบดวยระยะ/ขนาด/ ทศ/ชออาคาร/อนๆ

- แสดงตาแหนงของอปกรณหลกทใชพลงงาน

1.1.8 จานวนพนกงาน - สวนของสานกงาน……..คน - สวนของการผลต……….คน - จานวนวศวกรรวม……..คน แยกเปน วศวกรไฟฟา…………..คน วศวกรเครองกล………คน อนๆ (ระบ) ………..คน



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห 1.1.9 เวลาทางาน - สวนสานกงาน

- สวนโรงงาน (แยกตามชนดของผลตภณฑชวงเวลากะการทางาน)

1.1.10 ชอผรบผดชอบดานพลงงาน - ชอ/สกล /หมายเลข ผชร. /วนเรมการปฏบตงาน

1.1.11 ชอผตรวจสอบและวเคราะห (ผชานาญการและเจาหนาทประจา) พรอมลายมอชอ

- ชอ /สกล พรอมลายมอชอ - หมายเลข ปพร./ทอย/เบอรโทรศพท/เบอรโทรสาร

2.กระบวนการผลตและสภาพการใชพลง งาน

2.1 กระบวนการผลต - ตรวจสอบความถกตองและความเปนไปไดของ กระบวนการผลต

2.1.1 รายละเอยดกระบวนการผลต แผนผงแสดงกระบวนการผลต

-แผนผงแสดงวธการผลตเพอใหเขาใจถงขนตอนในการนาวตถดบมาแปรสภาพเปน

- ตวอยางแสดงไวใน



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ผลตภณฑพรอมคาอธบายและระบการใชพลงงานในแตละขนตอนของกระบวนการทงชนด ปรมาณ

เอกสารแนบ ก.3

2.1.2 รายละเอยดอปกรณหลกทใชใน กระบวนการผลต

- ใหระบชอผผลต ชนด ขนาดพกด และหนาท ในการใช งานของเครองจกรและอปกรณหลกทใชในกระบวนการผลต และอ ป ก รณ ท ว ไ ปท ใ ช พ ล ง ง า น ใ น ร ะ บบสาธารณปโภคทวไป(utilities)ทไมไดอยในขนตอนของกระบวนการผลตโดยตรงโดยเนนถงลกษณะของพลงงานทใชรวมทงหนาท และวตถประสงคในการใชงาน

2.2 สภาพการใชพลงงาน - ดชนการใชพลงงานทงความรอน/ไฟฟา /รวม

- ตารางแสดงดชนการใชพลงงานแตละเดอนในรอบป

- ในกรณทไมสามารถคดดชนไดจะตองม



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห เหตผลประกอบและควรนาเสนอรปแบบทเหมาะสมของระดบการใชพลงงานเพอแสดงถงประสทธภาพการใชพลงงานในการผลตผลตภณฑแตละประเภท

2.2.1 เชอเพลง (ก) ปรมาณการใชรวมในแตละเดอนใน

รอบป

- ตารางแสดงการใชพลงงานและคาใชจายแตละเดอนในรอบปโดยละเอยดประกอบดวย ชนด ปรมาณ ราคา และมลคา

(ข) การใชเชอเพลงในแตละอปกรณหลก (ค) การใชเชอเพลง/ความรอนในแตละ กระบวนการผลต(ปรมาณการใช, สภาพการใช)

- แสดงปรมาณการใชและสภาพการใชของ แตละอปกรณหลกและกระบวนการผลตใหชดเจน

- แผนผงการใชพลงงานทงดานSupplyและดาน Utilization ของเครองจกรอปกรณหลกและกระบวนการผลต

- แผนผงแสดงการใชพลงงานในกระบวนการใชพลงงานในกระบวนการผลต แผนผงนประกอบดวย

- แผนผงการใชพลงงานรวม เปนแผนผงท

- ตวอยางแสดงไวใน เอกสาร แนบ ก.3



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห มการใชพลงงานไฟฟาและความรอนรวมดวยกนอาจจะแสดงดวย pie chart หรอ Sankey’s Diagram โดยการแปลงพลงงานทใชตอปของทกรปใหอยในหนวยเดยวกนอาจจะเปน GJ/y หรอ TJ/y โดยมตองคานงถงประสทธภาพการผลตไฟฟาหรออาจจะม แผนผงมลคารวมเปนบาทตอปของพลงงานรวมไฟฟา-เชอเพลงกได

- แผนผงการใชเชอเพลง เปนแผนผงของการใชเชอเพลงแตละชนดแลวแยกใชแตละอปกรณ

2.2.2 ไฟฟา



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห (ก) ปรมาณการใชไฟฟาและพลงไฟฟาสง สดในแตละเดอนในรอบป - แผนผงการใชไฟฟา(One Line

Diagram) - แผนผงการใชพลงงานอนๆ เชน ปรบอากาศ/อากาศอดทงดาน Supply และดาน Utilization

- ตารางแสดงการใชพลงงานและคาใชจาย(รวม VAT ,Ft)แตละเดอนในรอบปโดยละเอยด(อยางนอย 1 ป)โดยแยกตามมเตอร และแสดงปรมาณการใชรวม

- ระบชอ/ขนาด/พกดของอปกรณตางๆใหชดเจน

1. ตรวจสอบความสมพนธของขอมล เชน • ความตองการพลงไฟฟาสงสด • ปรมาณการใชพลงงานไฟฟา • คา Power Facter • ชวโมงการทางานของโรงงาน • ราคาไฟฟาเฉลย

2. ตรวจสอบแนวโนมของขอมลทใชในแตละเดอน

3. ตรวจสอบคาดชนการใชพลงงานปรมาณการใชพลงงานตอผลผลตเทยบกบคาดชนของโรงงานทมการใชพลงงานในกระบวนการผลตทมลกษณะเดยวกน

- ตวอยางแสดงไวใน เอกสาร แนบ ก.3

(ข) ปรมาณการใชไฟฟาในอปกรณหลกใน แตละเดอนในรอบป



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห (ค) ปรมาณการใชไฟฟาในแตละกระบวน

การผลต

- ตามตาราง 3.3 (หนา 23) บพร.2 “เอกสาร A6”

2.3 การทาสมดลพลงงาน - สมดลพลงงานของแตละอปกรณหลก - ระบในรปของ Sankey Diagram

และในรปของตวเลขขอมล

จะตองมขอมลอางองทใชวเคราะหทไดจากการสารวจ

- ตวอยางแสดงไวใน เอกสารแนบ ก.3

- สมดลพลงงานของกระบวนการผลต - สมดลพลงงานของโรงงาน

- ระบในรปของ Sankey Diagramและในรป ของตวเลขขอมล

ตรวจวดอปกรณหลกอยางพอเพยงในการวดทาสมดลพลงงาน

-ตวอยางแสดง ไวใน เอกสาร แนบ ก.3

2.4 ระดบการใชพลงงาน - ระดบการใชพลงงานทแสดงถงประสทธภาพ การใชพลงงานในการผลต

การใชพลงงานตอผลผลตหรอประสทธภาพการใชพลงงานในรปแบบอนทจะแสดงใหเหนถงประสทธภาพการใชพลงงานในการผลต

ปจจบน(ก.ย.43)กฎกระทรวงยงไมไดประกาศใชแตอยางไรก



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ตามทปรกษาฯ ควรนาเสนอระดบการใชพลงงานทเปนอยในรปของคาดชนการใชพลงงานทงทางดานเชอเพลงและไฟฟา

3.รายละเอยดการใชพลงงานในเครองจกร และอปกรณ

ความครบถวนของขอมลตรวจวดอย างตอเนองหรอทก 15 นาทในชวงเวลา 1 รอบการทางานใน 1 วนในกรณทภาระของอปกรณในแตละวนไมคงทใหตรวจวด 7 วนใหดาเนนการทกกรณเฉพาะสาหรบอปกรณหมอแปลงขนาดตงแต 500 kVA ขนไป

- ขอมลทไดจากการสารวจ จะตองตรงตามขอเทจจรงทเปนอยในโรงงาน

- ขอมลทไดจากการตรวจวดจะตองเปนขอมลทถกตองมความเปนไปไดอยางสมเหตผล โดยจะตองไดจากวธการตรวจวดอยางถกตอง



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห รวมทงเครองจกรและอปกรณทไดนาเสนอมาตรการอนรกษพลงงานทมภาระการใชงานไมคงทอนๆ ทงนเพอใหทราบถงสภาพการทางานและวเคราะหการสญเสยพลงงานและผลการประหยดไดอยางถกตองแมนยายงขนในกรณเครองจกรและอปกรณอนๆทไดทาการตรวจสอบเบองตนมาแลวและผลการว เคราะห ไม ม ศกยภาพในการประหยดพล งง านและไม มมาตรการปรบปร ง ใหพจารณาตรวจวดตามความจาเปนในการใชขอมลเชนนาขอมลมาใชในการวเคราะหจดทาสมดลยพลงงานของโรงงาน โดยสามารถตรวจวดแบบชวขณะได สาหรบเครองจกร และอปกรณทไดนาเสนอมาตรการอนรกษพลงงานทมภาระใชงานคงทไมเปลยนแปลง เชน ภาระการทางาน



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ของมอเตอรปม หรอมอเตอรสายพานลาเลยง เปนตน ใหตรวจวดแบบชวขณะได

3.1 เครองจกรและอปกรณดานไฟฟา และ การตรวจวด

- ตามแนวทางของบบฟอรมตามเอกสารแนบ ก.2

3.2 เครองจกรและอปกรณดานความรอน

- ระดบการตรวจวดดานไฟฟาใหเปนไป ตามเอกสารแนบ ก.1.2

- ขอมลททาการ ตรวจวดอยาง นอยตองครบ ถวนตาม เอกสารแนบ



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ก.1/ก.2

3.2.1 ขอมลอปกรณทใชเชอเพลงและการ ตรวจวด - หมอไอนา

3.3 กระบวนการผลต - ทาการตรวจวดการใชพลงงานของกระบวนการเพอหาสดสวนการใชพลงงานรวมทงความสญเสยตางๆและนามาวเคราะหหาศกยภาพการอนรกษพลงงานเชน

- อตราการไหลของวตถดบ/ผลตภณฑ/ของเสยในกระบวนการผลต

- อณหภม/ความดน/ความชน/อนๆ - ขอมลอนๆทจาเปนตอการวเคราะห ผลการประหยดพลงงานตามท

การวเคราะห - พลงงานเขา(ไฟฟา/ความรอน)

- พลงงานออก(ไฟฟา/ความรอน)

- ลกษณะการทางาน/ความสมพนธกนของเครองจกร/อนๆ

- ผลการประหยดพลงงานและสมดลยพลงงานของกระบวนการผลต



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห นาเสนอมาตรการปรบปรง

3.4 อนๆ - ทาการตรวจวดเพมเตมใหครบถวนตาม หวขอดงน - หวขอทควรทาการตรวจสอบเพมเตม

ตามความเหนของผตรวจสอบ ในรายงานเบองตน

4.การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน ตามมาตรการตาง ๆ (มาตรการวธดาเนนการ ผลการอนรกษพลงงาน การประเมนการลงทน และประเมนผลตอบแทนการลงทนในเบองตน)

4.1 การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหม เชอเพลง 4.2 การปองกนการสญเสยพลงงาน

-จะตองมการประเมนหาศกยภาพการอนรกษพลงงานตามมาตรการทระบไวใน ประกาศกระทรวงเรองวธการจดทารายงานของโรงงานควบคมทงนรวมทงมาตรการการปรบปรงเปลยนแปลงกระบวนการผลตและเครองจกรหลก ในกรณทไมไดนาเสนอมาตรการตางๆ ดงกลาวควรมขอมล และเหตผลชแจงถงสภาพการทางานของอปกรณ หรอระบบตางๆดงกลาวทเปนอยวาอยในสภาพทดแลวอยางไร โดยจะตองมขอมล

- ตรวจสอบความถกตองของมาตรการทนาเสนอ ความเปนไปไดของมาตรการวธดาเนนการจะตองมคาอธบายใหชดเจนและเขาใจงาย มาตรการทนาเสนอควรจะจดลาดบความสาคญ โดยมมาตรการทสามารถดาเนนการไดงายและลงทนนอยกอน - ตรวจสอบความเปนไปไดของผลประหยดในแตละมาตรการ มลคาการลงทนและระยะเวลาคนทนในแตละมาตรการ



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห 4.3 การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลว กลบมาใชใหม 4.4 การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภท หนง 4.5 การปรบปรงการใชไฟฟาดวยวธปรบ ปรงตวประกอบกาลงไฟฟา การลด ความตองการพลงไฟฟาสงสดของ ระบบการใชอปกรณไฟฟาใหเหมาะสม กบภาระและวธการอน 4.6 การใชเครองจกรหรออปกรณทมประ สทธภาพสงตลอดจนระบบควบคม การ ทางานและวสดทชวยในการ

ครบถวนดงน - ชอมาตรการ - วธดาเนนการ - ผลการอนรกษพลงงาน - การประเมนการลงทน - ผลตอบแทนการลงทน



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห อนรกษพลงงาน 4.7 การอนรกษพลงงานโดยวธอนตามท กาหนดในกฎกระทรวง 4.8 สรปศกยภาพการอนรกษพลงงาน 5. มาตรการอนๆทควรปฏบต 5.1 การตดตงมเตอรในการตรวจวดการใช พลงงานทจาเปน

- จะตองแสดงรายละเอยดขอมลการตดตงมเตอรสาหรบการตรวจวดสถาพการใชพล ง ง าน ในแต ล ะ โ ร ง ง านหร อแต ล ะกระบวนการผลตหรอภาระของหมอแปลงแตละลกพรอมทงแสดงรายละเอยดการ

ตรวจสอบและเปรยบเทยบกบมเตอรเดม และสรปผลท เปรยบเทยบของขอมลให ชดเจน

- ตรวจสอบความถกตองและความเปนไปไดของขอมล

5.2 การบารงรกษาเครองจกรอปกรณอยาง ถกวธ

- จะตองแสดงรายละเอยดขอเสนอแนะวธการบารงรกษาเครองจกรอปกรณใหชดเจนและสามารถนาไปใชประโยชน

- ตรวจสอบความถกตองและความเปนไปไดของขอมล



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห 6.การประเมนปญหา อปสรรค และความถกตองในการกรอกแบบสงขอมล

(บพร.1) และแบบบนทกขอมล (บพร.2)

- จะตองมการประเมนถงปญหา อปสรรคและความถกตองในการกรอกแบบ บพร.1และแบบ บพร.2 โดยมขอมลทไดจากการประเมนอยางเพยงพอทจะนามาใชประโยชนได

7. การประเมนผลการดาเนนการอนรกษ พลงงานทผานมา

-ในกรณทเปนการดาเนนการตามกฎหมายครงแรก ใหประเมนผลการดาเนนงานทไดกระทาไปกอนหนาทจะไดดาเนนการตามกฎหมาย

7.1ผลการอนรกษพลงงานและการลงทนจ ากข อ เสนอแนะตามร าย ง านก ารตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนทผานมา

- ตองมรายละเอยดขอมลทเกยวของครบถวนและชดเจนเพยงพอทจะนามาใชประโยชนได

7.2 ผลการดาเนนการอนรกษพลงงานและ การลงทนจากขอเสนอแนะตาม

- ตองมรายละเอยดขอมลทเกยวของ ครบถวนและชดเจนเพยงพอทจะนามาใช ประโยชนได



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห รายงาน การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลง งานโดยละเอยด สาหรบการจดทาราย งานการตรวจสอบและวเคราะหการใช พลงงานโดยละเอยดครงท 2 และครง ตอๆไป 8. การประเมนคณภาพของบคลากรท ดาเนนการเกยวกบการผลตและการใช พลงงานของโรงงาน และการพฒนา บคลากร

-จะตองมขอมลทไดจากการสารวจสมภาษณหรอขอมลอนๆทเกยวของพรอมกบความคดเหนทวเคราะหใหโดยมขอมลและการวเคราะหทเปนจรงมรายละเอยดเพยงพอทจะนาไปใชประโยชนได

9. ผลการสารวจสถานภาพการบรหารการ อนรกษพลงงานทเกยวกบการจดองคกร การบรหาร กจกรรมและการพฒนา

- จะตองมขอมลทไดจาการสารวจหรอขอมลอนๆทเกยวของ พรอมมรายละเอยดพอเพยงทจะนาไปใชประโยชนได



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห บคลากร ตลอดจนทศนคตของผบรหาร และเจาหนาททเกยวของ 10 สรปและขอเสนอแนะ 10.1 สรปศกยภาพการอนรกษพลงงาน

ทงหมด - ศกยภาพการอนรกษพลงงานทงหมดในแต ละมาตรการททปรกษานาเสนอรวมทงมาตรการทไมสมควรดาเนนการเนองจากระยะเวลาคนทนยาวนาน จะตองนาเสนอไวในหวขอน 1. จะตองระบศกยภาพการประหยดพลง งานทงหมดในแตละมาตรการทเสนอ แนะใหชดเจน 2. จะตองมขอมลของเงนลงทนและวง เงนทขอรบการสนบสนนของแตละ มาตรการ 3.จะตองมผลการวเคราะหคา EIRR, FIRR กอนไดรบเงนสนบสนนทคาด

- ตรวจสอบความถกตองของการวเคราะหคา EIRR และ FIRR สาหรบโครงการลงทนตามแผนอนรกษพลงงาน จะตองเปนไปตามเงอนไขของกองทนฯ นนคอ คา EIRR ≥ 9% และคา FIRR ≥ MRR +2% (โดยคา MRR จะตองใชคาเฉลยยอนหลง 3 เดอนของธนาคารกรงไทย)

- ใชโปรแกรมวเคราะหคา EIRR และ FIRR ตามท สกอ. ไดจดทาขน ในการตรวจสอบ โครงการฯ หรอโปรแกรมอนท มความเหมาะสมในการว เคราะหโครงการลงทนดานอนรกษพลงงาน



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห วาจะไดรบ, คา FIRR หลงจากไดรบ เงนสนบสนนและระยะเวลาคนทน 4.จะตองนาสงขอมลตาม Data Input Form ใหครบถวน (สามารถ Down Load ทง Program และ Data Input Form ท Home Page : berc.dedp.go.th (สงพมพเผยแพร/ การขอรบเงนสนบสนน)

10.2 ขอเสนอแนะมาตรการอนรกษพลงงาน

- ตองมมาตรการททปรกษาพจารณาแลววามความเปนไปไดและสมควรดาเนนการลงทน

- ขอมลจะตองตรงตามขอเทจจรงทเปนอย



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ทสมควรดาเนนการและลงทน เทานน โดยมรายละเอยดความครบถวน

ขอมลตางๆเหมอนขอ 10.1 10.3 การแกปญหาและอปสรรคตางๆ

ใน ดานการอนรกษพลงงาน

- จะตองมขอเสนอแนะหรอขอมลการสารวจสมภาษณและวธการแกไขปญหาทชดเจนพอเพยงทจะนาไปใชประโยชนได

- ขอมลจะตองตรงตามขอเทจจรงทเปนอย

10.4 สรปความเหนของผดาเนนการเกยว

กบการปฏบตตาม พรบ.น

- จะตองมขอมลจากการสารวจสมภาษณและขอคดเหนของผดาเนนการฯ และรายละเอยดอนๆทเกยวของใหพอเพยงตอการนามาใชประโยชน

11.เอกสารประกอบ 11.1 รายละเอยดการวเคราะหการสญเสย พลงงาน

- ในกรณทมการวเคราะหโดยใชโปรแกรมคานวณโปรแกรมนนจะแสดงทมาของ ขอมลตางๆและวธการคานวณโดยละเอยด

11.1.1 รายละเอยดการวเคราะหดานไฟฟา (ระบบจายไฟฟา)

- ทาการวเคราะหการสญเสยของหมอแปลงไฟฟาตลอดจนความเหมาะสมของสภาพการทางานของเครองจกรรวมถงการมตว



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ประกอบไฟฟา(PF)ตากวาปกต

11.1.2 รายละเอยดการวเคราะหระบบปรบ อากาศ/ทาความเยน

- ทาการวเคราะหสมรรถนะการทางานของเครองปรบอากาศรวมทงระบบและอปกรณทใชในกระบวนการตางๆทเกยวของใชเกณฑเดยวกนกบหลกเกณฑของอาคาร

11.1.3 รายละเอยดการวเคราะหระบบแสง

สวาง

- ทาการคานวณหาดชนการตดตงระบบ แสงสวางตอพนทใชงาน (W/m2) - เปรยบเทยบกาลงการสองสวาง (LUX) ในแตละพนทใชงานกบคามาตรฐาน

11.1.4 รายละเอยดการวเคราะหระบบ อากาศอด

- ทาการวเคราะหสมรรถนะการทางานของ เครองอดอากาศรวมทงระบบและอปกรณ ทใชในกระบวนการตางๆทเกยวของและ ตรวจสอบสภาพของระบบดงน

ความเหมาะสมของถงอากาศอด ขอมลตรวจสอบสภาพการรวของ



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห อากาศอดในระบบ

ความเหมาะสมของอณหภมและ ความชนของอากาศเขาเครอง

ทงนเพอใหไดขอมลทเพยงพอตอการ นามาประเมนหาศกยภาพในการ ประหยดพลงงานในระบบอากาศอด

11.1.5 รายละเอยดการวเคราะหระบบ มอเตอรไฟฟาและอนๆ

- ทาการวเคราะหการสญเสยของเครองจกร ตลอดจนความเหมาะสมของสภาพการ ทางานของเครองจกรรวมถงการมตว ประกอบกาลงไฟฟา(PF)ตากวาปกต

11.1.6 รายละเอยดการวเคราะหระบบ ความรอน

- ประเมนหาสถานภาพและประสทธภาพ การใชพลงงาน - ประเมนหาการสญเสยพลงงานความรอนในลกษณะตางๆเชน

การสญเสยจากการเผาไหม การสญเสยพลงงานจากผวผนงเตา/



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห หมอไอนาและอปกรณใชความรอนอนๆ รวมทงการสญเสยความรอนจากทอไอ นาและทอสงความรอนอนๆ

การสญเสยความรอนจากการใชเครอง จกรทไมเหมาะสม

การสญเสยความรอนจากการควบคม การทางานของเครองจกรทไมเหมาะสม

11.1.7 รายละเอยดการวเคราะหกระบวน การผลต

- วเคราะหการสญเสยจากกระบวนการ ผลต ตลอดจนการจดทาสมดลพลงงาน ของกระบวนการผลต

11.1.8 รายละเอยดการวเคราะหกรอบอาคาร

- ใชเกณฑเดยวกนกบหลกเกณฑของอาคาร

11.2 รายละเอยดการวเคราะหศกยภาพ 11.2.1 รายละเอยดการวเคราะหการปรบ

-มาตรการทตองออกแบบในรายละเอยด(Engineering Design)จะตองมการออกแบบในระดบเบองตน (Conceptual

- การกาหนดมาตรการตางๆ ใหเปนไปตามมาตรการมาตรฐานทระบไวใน เอกสาร แนบ ข. ในกรณทไมมมาตรการทระบไวใหระบเพมเตม

- ขอมลทนามาวเคราะหจะตองสอดคลองกบสภาพการใชงานจรงของภาระโหลดทเวลา



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ปรงประสทธภาพการเผาไหม 11.2.2 รายละเอยดการวเคราะหการปอง กนการสญเสยพลงงาน 11.2.3 รายละเอยดการวเคราะหการนา พลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบ มาใชใหม 11.2.4 รายละเอยดการวเคราะหการ เปลยนไปใชพลงงานอกประเภท หนง 11.2.5 รายละเอยดการวเคราะหการใช เครองจกรหรออปกรณทมประสทธ

Design) เพอใหสามารถประเมนการลงทนทถกตองแมนยายงขนเชน ระบบปรบอากาศ

- จะตองแสดงแบบแสดงจดตดตง (Lay Out) ของเครองปรบอากาศและอปกรณประกอบทงกอนและหลงการปรบปรง พรอมเอกสารประกอบแบบหากการปรบปรงกระทบถงระบบไฟฟา เชน ตองมการเดนสายไฟฟาใหม ตองแสดงแบบการปรบปรงระบบไฟฟา

ระบบไฟฟาแสงสวาง - แสดงแผนผงการตดต งระบบไฟฟาแสงสวาง/ความสวาง(Lux) กอนและหลงการปรบปรงแกไขและตองแสดงผลการวเคราะหคา ความสองสวาง (Lux) หรอคา W/m2 แต

ไดในหวขอมาตรการมาตรฐานทเกยวของ - ในกรณทมการวเคราะหโดยใชโปรแกรมคานวณ โปรแกรมนนจะ ตองทมาของขอมลตางๆและวธการคานวณโดยละเอยด

ต า งๆ(Profile)เ พ อ ใหไดผลการประหยดทถกตองแมนยายงขน



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห ภาพสงตลอดจนระบบควบคมการ ทางานหรอวสดทชวยในการ อนรกษพลงงาน

ละอาคาร - แสดงภาพของโคมไฟฟ าและวธการตดตงกอนและหลงการปรบปรง

- แ ส ด ง จ า น ว น แ ล ะ ข น า ด(Watt)ท จ ะ ใ ช ใ นแต ล ะ พ นแล ะวธการ ตดตง

- กาหนดคณสมบตเฉพาะของ - อ ปก รณ ต า งๆอย า ง ล ะ เ อ ยดตามแตละมาตรการทเสนอปรบปรงใหชดเจนและครบถวน

- ตองมเอกสารประกอบแบบ (Specification)ของอปกรณทนาเสนอ ปรบปรง/เปลยนแปลง คณลกษณะ (Characteristic) สมรรถนะ

- (Performance)ข อ ง



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห เครองจกรอปกรณพรอมระบตวอยางรายชอผผลต(Vender List) / ราคา (Price List) อยางนอย 3 ราย

- มาตรการต า งๆจะต อ งมก า รวเคราะหทางดานเศรษฐศาสตรและการเงนในแตละมาตรการทมศกยภาพในระดบทสามารถขอรบการสนบสนนทางการเงนจากสถาบนการเงนได(ใหใชโปรแกรมการคานวณทจดเตรยมไวใหจากกรมฯ สามารถ Down Load Program ไดท Home Page : berc.dedp.go.th (สงพมพเผยแพร/การขอรบเงนสนบสนน)

- ควรมมาตรการการปร บปร ง



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห เปลยนแปลงกระบวนการผลตและเครองจกรหลกดวย

11.3 รายการเครองมอวดดานความรอและไฟฟา

- รายการเครองมอวดดานความรอน และดานไฟฟายหอ/รน ทใชตรวจสอบ

11.4 แบบฟอรมบนทกขอมล - ระบขอมลทงหมดลงในฟอรมตาม เอกสาร แนบ ฉ



ขอมลตรวจสอบ/ตรวจวด/ขอมลทวไป วธวเคราะห

ภาคผนวก ค.

แนวทางหลกเกณฑการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน

ค.1 แนวทางหลกเกณฑการตรวจสอบและวเคราะหดานความรอน

ค.2 แนวทางหลกเกณฑการตรวจสอบและวเคราะหดานไฟฟา

ภาคผนวก ค.1

แนวทางหลกเกณฑการตรวจสอบและวเคราะหดานความรอน

ค.1 แนวทางหลกเกณฑการตรวจสอบและวเคราะหดานความรอน

ค.1.1 หลกเกณฑการตรวจสอบและวเคราะหประสทธภาพการเผาไหม

1. การทดสอบการปรบปรงประสทธภาพของการเผาไหมเชอเพลงในทนหมายถง การทดสอบหาอตราสวนของอากาศทใชในการเผาไหมดวยการวดคาเปอรเซนตออกซเจนโดยปรมาตรและอณหภมกาซเสยทปลอยออกจากหองเผาไหมของอปกรณทใชเชอเพลง ทงนไมรวมถงอปกรณทใชกาซเผาไหมโดยตรงในการอบไลความชนหรอสารระเหย

2. การวดปรมาณออกซเจนและอณหภมของกาซเสย ใหกระทาในขณะทอปกรณอยในสภาวะการทางานทสมาเสมอโดยใหทาการวดทงหมดอยางนอย 3 ครง แตละครงหางกน 3 นาท แลวนาคาทวดไดมาเฉลยเพอนาคาเฉลยไปวเคราะหคาอตราสวนอากาศทใชในการเผาไหมตอไป

3. ตาแหนงททาการวดเปอรเซนตออกซเจนและอณหภม ตองเปนทางออกของกาซเสยทออกจาก หองเผาไหมและอยใกลหองเผาไหมมากทสดเทาทจะกระทาได

4. การบนทกผลการวดไอเสยและอณหภม ใหบนทกไวตามแบบในตารางท ค-1

ตารางท ค.1

แบบบนทกผลการตรวจวดไอเสย ชอ/หมายเลข อปกรณ ………………………. กาลงการผลต………………………

ชนดเชอเพลง ……………………………………………………………………………

ออกซเจนในไอเสย (%) อณหภมกาซเสย (0C)

ผลการวดแตละครง ผลการวด วน/เวลา ทวด

1 2 3 คาเฉลย

อตราสวน อากาศ

1 2 3 คาเฉลย

ผวด หมายเหต

5. การวเคราะหประสทธภาพการเผาไหม อาจใชสตรและขอมลดงตอไปนในการคานวณได

(1) การเผาไหมของเชอเพลงแขงและเชอเพลงเหลว (1.1) ปรมาณอากาศโดยทฤษฎ (Ao) Ao = 8.89 c+26.7( h-o/8)+3.33 s (NM3/Kg เชอเพลง) (1.2) ปรมาณกาซเสยโดยทฤษฎ (Go) Go = (1-0.21) Ao + 1.867 c +11.2 h+ 0.7 s +1.244 w + 0.8 n (NM3/Kg เชอเพลง) (1.3) อตราสวนอากาศ (M) M = 21 หรอ M = (CO2) max 21 – O2 CO2 (CO2) max = 1.867 c Go – (11.2 h + 1.244 w)

(1.4) ปรมาณอากาศทใชจรง (A) A = M Ao (NM3/Kg เชอเพลง) (1.5) ปรมาณกาซเสยจรง (G) G = Go+ (M-1) Ao (NM3/ Kg เชอเพลง) (1.6) คาความรอนสง (Hh) Hh = 8100 c + 34,000 (h – o/8) + 2500 s (kcal/kg เชอเพลง) (1.7) คาความรอนตา (HL) HL = 8100 c +28600 h – 4250 (o) + 2500 s – 600 w (kcal/kg เชอเพลง)

อตราสวนอากาศ หมายถง สดสวนของอากาศทใชจรงเปรยบเทยบกบอากาศทใชเผาไหมทางทฤษฎ

(1.8) ความสมพนธระหวางคาความรอนตา (โดย Rosin)

ชนดเชอเพลง Ao Go

เชอเพลงแขง

เชอเพลงเหลว

1.01HL + 0.5

1,000 0.85 HL + 2.0 1,000

0.89 HL + 1.65

1,000 1.11 HL 1,000

หมายเหต HL ; kcal/kg เชอเพลง Go ; Ao ; NM3/Kg เชอเพลง c,h,s,o,n,w คอ ปรมาณ (หนวยนาหนก) ของธาตทมอยในเชอเพลง c = คารบอน h = ไฮโดรเจน s = ซลเฟอร o = ออกซเจน n = ไนโตรเจน w = ความชน (2) สตรคานวณสาหรบกาซเชอเพลง (2.1) ปรมาณอากาศโดยทฤษฎ (Ao) Ao = 1/0.21 (0.5 h2 + 0.5 Co + 2 ch4+ 3.5 c2h6+ 3 c2h4+ 5 c3h8 + 6.5 c4h10- o2) NM3 / NM3 เชอเพลง (2.2) ปรมาณกาซเสยโดยทฤษฎ (Go) Go = 1 + Ao – 0.5 (h2 + Co – c2h6 – 2 c3h8 – 3 c4h10) NM3 / NM3 เชอเพลง (2.3) อตราสวนของอากาศ (M) M = 1+[(O2) – 0.5(co)]G 0.21 Ao G = Go – (h2 + 2 ch4 + 3 c2h6 + 2 c2h4 + 4 c3h8 + 5 c4h10) NM3 / NM3 เชอเพลง

(2.4) ปรมาณอากาศทใชจรง (A) A = M Ao

(2.5) ปรมาณกาซเสยจรง (G) G = Go + (M - 1) Ao (2.6) คาความรอนสง (Hh) Hh = 3020 co + 3050 h2 + 9520 ch4 + 16850 c2h6 + 15290 c2h4+ 24160 c3h8 + 31790 c4h10 kcal/NM 3 เชอเพลง (2.7) คาความรอนตา (HL) HL = Hh – 480 (ch2 + 2 ch4 + 3 c2h6 + 2 c2h4 + 4 c3h8 + 5 c4h10) kcal/NM3 เชอเพลง (2.8) ความรอนสมพนธระหวางคาความรอนตา HL และ Ao, Go (โดย ROSIN)

กาซเชอเพลง Ao Go

HL = 500 ~ 3000 kcal NM3 HL = 4000 ~ 7000 kcal NM3

0.875 HL

1,000 1.09 HL – 0.25 1,000

0.725 HL + 1

1,000 1.14 HL +0.25

1,000

HL ; kcal / NM3 เชอเพลง Ao, Go ; NM3 / NM3 เชอเพลง หมายเหต h2, co, ch4 ,c2h6 , c2h4 , c3h8, c4h10, O2 ,n2 , Co2 คอ ปรมาณของกาซ ไฮโดรเจน, คารบอนมอนนอกไซด , Methane, ethane, ethylene, propane, butane,ออกซเจน, ไนโตรเจน , และคารบอนไดออกไซด ตามลาดบ ในกาซเชอเพลง 1 NM3

(3) คาความรอนตาของเชอเพลง (HL)

เชอเพลงแขง

Bituminous coal

Lignite Coke

5,800 - 8,000 kcal/kg 2,500 - 5,500 “ 6,500 - 7,000 “

เชอเพลงเหลว

Kerosene Light oil Heavy oil “A” heavy oil “B” heavy oil “C” heavy oil

10,400 – kcal/kg 10,300 “

10,200 “ 9,900 “ 9,600 “

กาซเชอเพลง

Natural gas Propane Butane

9,000 – 11,000 kcal/NM3 22,300 “ 29,610 “

หมายเหต : คาความรอนของเชอเพลงควรสอบถาม จากบรษทผจาหนาย คาตามตารางเปนคาเฉลยโดยทวไป 4. คาความรอนจาเพาะของกาซเสย อณหภมกาซเสย oC 200 400 600 800 ความรอนจาเพาะเฉลย (CPm) Kcal/NM 3 oC

0.332

0.34 0.348 0.358

5. คา (Co2)max โดยประมาณของเชอเพลงแตละชนด

ชนดของเชอเพลง (Co2)max % กาซธรรมชาตชน กาซธรรมชาตแหง Oil gas LPG Coal gas Blast furnace gas นามนเชอเพลง Pitch coal Anthracite ถานโคก

10.6 11.5

11.4 ~12.2 13.8 ~15.1

11 24

15 ~16 18.5

19 ~20 20.6

6. การวเคราะหผลการประหยดพลงงานจากการปรบปรงประสทธภาพการเผาไหม

(1) ของมลทวไป ชออปกรณ ,ผผลต

แบบ, ชนด และกาลงผลต

สภาพอากาศและอณหภมรอบ ๆ ในขณะทดสอบ (To)

เวลาการทางาน ชม./วน, วน / ป

2. ขอมลการตรวจสอบและการคานวณการสญเสยของแกสเสย

หวขอ รายการ หนวย หมายเหต

(1) อตราการผลต % เชอเพลง ชนดเชอเพลง - (2)

ลตร / ชม. ปรมาณการใช (F) กก./ชม.

อณหภม (TF1) 0C คาความรอนตา (HL) kcal / kg ราคานามน (CF) บาท / ลตร ความถวงจาเพาะ (SPG)

ความรอนจาเพาะ (SPH)

kcal kgoc

กาซเสย สภาพเดม

ปรมาณอากาศทาง ทฤษฏ (Ao)

NM3

kgF Ao=0.85 HL+2.0

1,000 (3)

ปรมาณ % O2 % จากการวด ปรมาณ % Co2 % จากการวด ปรมาณ Co PPM จากการวด อณหภมกาซเสย (TG1) 0C จากการวด อตราสวนอากาศ (M1) M = 21

21 - O2 M = Co2 Max

Co2

ปรมาณอากาศทใชจรง (A)

NM3

kgF

A = M Ao

ปรมาณกาซเสยทาง ทฤษฎ (Go)

NM3

kgF Go = 1.11 HL

1,000

หวขอ รายการ หนวย หมายเหต

ปรมาณกาซเสยจรง (G1)

NM3

kgF G = + (M - 1) Ao

คาความรอนจาเพาะ (Cpm)

0.33 kcal NM3 - oC

คาความรอน จาเพาะเฉลย

(4) การสญเสยความรอนของกาซเสย กอนการปรบปรงการเผาไหม (L1)

kcal kgF

L1 = G1 x Cpm x (TG1 - To)

ปรมาณ % O2 ปรมาณ % O2 ท เหมาะสมในกาซเสย

ปรมาณ % CO2 ปรมาณ % Co2 ท เหมาะสมในกาซเสย

อณหภมกาซเสย (TG2)

oC อณหภมทเหมาะสมของ กาซเสยหลงการปรบปรง

อตราสวนอากาศ (M2)

อตราสวนอากาศหลง การปรบปรมาณ อากาศใหม

(5) กาซเสยหลง การปรบปรง การเผาไหม และผวถาย ความรอน

ปรมาณกาซเสยจรง (G2)

NM3

kgF G2 = Go + (M2 - 1) Ao

(6) การสญเสยความรอนของกาซเสย หลงการปรบปรงการเผาไหม (L2)

kcal kgF

L2 = G2 x Cpm

(TG2 - To)

ปรมาณความรอนสญเสยลดลง kcal ( L1 - L2 ) x F (7) ชม.

คดเปนปรมาณนามนเชอเพลง ลตร (7) / (HL x SPG) x (8) ป เวลาทางานใน 1 ป

(9) คดเปนมลคา บาท / ป (8) x CF

ค.1.2 หลกเกณฑการตรวจสอบการสญเสยความรอน

1. การทดสอบการปองกนการสญเสยพลงงาน หมายถง การหาคาการสญเสยความรอนผานผวเตาดานนอก ผานผวทอสงความรอนดานนอก ดวยการวดคาอณหภมพนผวเตาดานนอกทงเพดานเตาและผนงดานขางเตา และวดอณหภมผวภายนอกทอสงความรอน

2. การวดอณหภมพนผวเตาดานนอกทงเพดานเตาและผนงดานขาง ในกรณทวไปใหจดรปพนผวผนงเตาใหเปนรปสเหลยม จากนนใหแบงผนงเตาเปนตารางสเหลยมขนาดเทา ๆ กนเการปตอพนททจะทาการตรวจวด โดยมขนาดพนทตารางสเหลยม แตละรปไมเกนครงตารางเมตร ในกรณทขนาดของตารางสเหลยมแตละรปมพนทเกนครงตารางเมตรใหแบงเขตการวดออกเปนหลายเขต แตละเขตใหพนทเทากน สาหรบวธการวดใหทาการวด ณ. จดกงกลางของตารางสเหลยม จดแตละจดใหใชเวลาวดอยางนอยชวงเวลาหนง เพอใหอณหภมการวดอยในสภาพคงท แลวนาคาอณหภมทอานไดมาเฉลยเปนอณหภมผนงเตาดานนนหรอในแตละเขตของผนงเตาดานนนแลวแตกรณ หรอใหนาอณหภมผวเฉลยของแตละเขตมาเฉลยเปนอณหภมผนงเตาดานนนในกรณแบงผนงเตาออกเปนหลายเขต

3. เพอใหอณหภมผนงเตาทวดไดในขอ 2 มคาทถกตองใหทาการวดและอานคาซาอกหนงครงตามวธการวดเดม จากนนจงนาคาเฉลยครงทหนงกบครงทสองมาหาคาเฉลยครงสดทาย เพอใชเปนคาอณหภมเฉลยของพนทผวผนงเตาดานนน

4.ในกรณทพนผนงเตาไมไดเปนรปสเหลยมหรอมชองเปดบนพนผวใหพจารณาเลอกจดวดอณหภมทจะใหคาเฉลยไดอยางถกตองทสดตอไป สาหรบวธการวดใหเปนตามขอ 2 และขอ 3

5. การวดอณหภมผวทอ ทอทอยในขายตองทาการตรวจวดไดแก ทอสงไอนา นารอนและนามนรอน ทมขนาดระบตงแต 25 มลลเมตรขนไป จดททาการวด คอ ดานขางของทอดานใดดานหนง โดยทาการตรวจวดทกระยะ 5 เมตร

6. การบนทกผลการวดอณหภมของเตา และทอใหบนทกไวตามแบบในตารางท 2 และ 3

7. การวเคราะหการปองกนการสญเสยพลงงาน หมายถง การวเคราะหการลดการสญเสยความรอนผานพนผวเตาดานนอกทงเพดานเตา และผนงดานขางเตา และผานพนผวภายนอกทอสงความรอน โดยอาจใชสตรและวธการดงตอไปน

ค-2 แบบบนทกผลการตรวจวดอณหภมผนงเตา

เตาท……………. กาลงการผลต…………………….. ชนดเชอเพลง…………………….. อณหภมภายใน………….0C

ผลการวดอณหภมเตาดาน…………………………

ผลการวดในแตละจด (0C) เขต ครงทวด วน/เวลาทวด 1 2 3 4 5 6 7 8 9

คาเฉลย ผวด หมายเหต

อณหภมเฉลยผนงเตาทงหมด

ค-3 แบบบนทกผลการวดอณหภมผวทอ

ชนดของไหลภายในทอ (ไอนา/ นารอน/ นามนรอน/ อนๆ……………) วน/เวลาทวด บรเวณ/จดทวด ขนาดทอ มม. วสดและสภาพฉนวน อณหภมภายในทอ oc อณหภมผวทอ oc ผวด หมายเหต

(1) การสญเสยความรอนจากทอ ความรอนทสญเสยจากทอทไมมฉนวนคานวณไดดงน Qb = π x 10-3 x d x h x (Ts-Ta)

h = hc + hr hc = 7.592 Ts – Ta 0.25

d hr = 5.669 ε Ts + 273 4 Ta + 273 4 Ts - Ta 100 100 โดยท Qb เปนความรอนทสญเสยจากทอเปลอย หนวย w/m h สมประสทธการถายเทความรอน หนวย w/m/k d เสนผานศนยกลางของทอ หนวย mm Ts อณหภมผวทอหนวย 0C Ta อณหภมสงแวดลอม 0C เปน surface emittance จากสตรเมอคานวณจะไดตารางท 4 ซงอาจใชตารางนหาคาความรอนสญเสยจากทอไดเมอทราบอณหภมผวของทอแตละขนาด ความรอนทสญเสยจากทอนสามารถลดไดดวยการหมฉนวน การหมฉนวนนอกจากจะทาใหลดการสญเสยความรอนแลวยงปองกนอนตรายจากทอรอนตอคนงานดวย การหมฉนวนความรอนจะตองมความเหมาะสมทางดานเศรษฐศาสตรดวย กลาวคอการหมฉนวนทหนาขนจะลดความรอนทสญเสยใหมากขนแตคาชจายในการหมฉนวนกมากขนเชนกน จดทเหมาะสมทสดจะอยทผลรวมของคาใชจายของเชอเพลงและคาหมฉนวน รอบปตาทสด การคานวณความรอนทสญเสยเมอหมฉนวน Qinsl = π x 10-3 x d2 x U x (Ts - Ta)

U = 1 RS + 1 h h = hc+hr

hc = 7.592 T2 – Ta 0.25

d2 hr = 5.669 ε T2+ 273 4 Ta + 273 4 T2-Ta 100 100

RS = d2 1 ln d2 2000 k d1 โดยท Qinsl เปนความรอนทสญเสยผานฉนวน หนวย w/m d2 เปนเสนผานศนยกลางเมอหมฉนวนแลวใน หนวย mm T2 เปนอณหภมผวของฉนวน หนวย 0C Ts เปนอณหภมของผวทอ หนวย 0C k เปนคา Conductivty ของฉนวน หนวย w/m2/0K d1 เปนเสนผานศนยกลางภายนอกของทอเหลก หนวย mm Ta เปนอณหภมอากาศรอบ ๆ หนวย 0C

คา k (Thermal Conductivity, W/m2/K) ของ Glass fiber = 0.0314 + .00016 t Calcium silicate = 0.0538 + .00012 t Gypsum = 0.48 Mineral wool = 0.048 โดยท t เปนอณหภมเฉลยของฉนวนเปน 0C

ตารางท 3.7 HEAT LOSS IN WATT PERMETRE OF BARE PIPE (USE 30 0C AMBIENT TEMP.)

Norminal / outside diameter in mm 15 20 25 32 40 50 65 80 100 125 150 200 250

Surface Temp

0C 21.7 27 34 42.7 48.6 60.5 76.3 89.1 114.3 139 168 219.1 273 50 19 23 28 34 38 46 56 64 80 96 113 144 175 60 30 37 45 54 61 74 91 104 129 154 182 231 282 70 43 52 63 77 86 105 128 147 183 218 258 327 398 80 57 68 83 102 114 138 169 193 241 287 339 430 524 90 71 86 105 128 143 173 212 243 303 360 426 541 658

100 87 104 128 155 174 211 258 296 369 439 520 659 803 110 103 124 152 185 207 251 307 352 439 523 619 785 956 120 120 145 177 216 242 293 359 412 514 611 724 918 1119 130 138 167 204 249 279 338 414 475 592 705 835 1060 1292 140 157 190 232 283 317 385 472 542 676 804 953 1210 1475 150 177 214 262 324 358 434 533 612 763 809 1077 1368 1568 160 198 240 293 358 401 486 597 685 856 1019 1208 1535 1873 170 220 266 326 398 416 541 664 763 953 1135 1346 1711 2088 180 243 294 360 440 493 598 735 844 1055 1257 1491 1896 2315 190 267 323 396 484 542 685 809 930 1162 1385 1644 2091 2554 200 292 354 433 529 594 721 887 1019 1274 1520 1804 2296 2805

(2) สตรคานวณการถายเทความรอนผนงพนราบ

ภายใน K1 K2 ภายนอก Ta 0C T1

Tb 0C ha

hb Q L1 L2

Q = A (Ta-Tb) 1 + L1 + L2 + 1 ha k1 k2 hb

Q = อตราการถายเทความรอน (kcal/hr) A = พนทถายเทความรอน (m2) Ta, Tb = อณหภมกาซรอน, อณหภมอากาศภายนอก (0C) *ha, hb = สมประสทธการถายเทความรอนของกาซรอนไปยงผว

ของชน 1 และจากผวของชน 2 ไปยงอากาศตามลาดบ (kal/m2h0C)

k1, k2 = ความนาความรอนของวสด 1, วสด 2 (kcal/mh0C) L1, L2 = ความหนาของวสด 1, วสด 2 (m) *โดยทวไปแลว อาจใชคา ha = 15 kal/m2h0C แตในกรณของเตาหลอม เตาเผา หรออปกรณทมอณหภมภายในสงมาก คา ha กอาจจะไมนามาคดได โดยใชอณหภม Ta = T1

สาหรบคา hb โดยทวไปอาจใชคาประมาณ 10 kal/m2h0C หรอใชคาจากตารางท ค-5 คา hb ในตารางเปนคารวมของการสงผานความรอนจากการแผรงส และการพาความรอนซงไดจากการทดลองของ Langmure โดยตารางท ค-5 ใชในกรณลมสงบ และในกรณมความเรวลมใหคณคาทไดจากตารางท ค-5 ดวยคา Factor ในตารางท ค-6

ตารางท ค-5 Surface heat transfer coefficient

Tw-Tb hb Tw-Tb hb Tw-Tb Hb 40 10 150 16.6 275 25.0 60 11.5 175 17.5 300 27.0 80 12.3 200 19.3 325 29.0 100 13.3 225 21.1 350 31.3 125 14.5 250 23.1 375 33.5

ตารางท ค-6 Mutiplying factor

Tw - Tb Wing velocity m/sec

38 0C 98 0C 149 0C 1.1 1.46 1.43 1.40 2.2 1.74 1.69 1.64 4.5 2.16 2.10 2.02 6.7 2.50 2.42 2.33 8.9 2.76 2.69 2.58

ในกรณไมใชคา hr จากตางท ค-5 ปรมาณความรอนทสงโดยการแผรงสหาไดจากสตร Qr = 4.88 E Ab (273 + Tw)4 - (273 + Tb)4 100 100

และปรมาณความรอนจากการพา Qc = hc Ab (Tw – Tb) กรณพนผวแนวนอน (Horizontal) hc = 2.2 (Tw + Tb)1/4

hc = 1.1 (T4 – Tb)1/4 พนผวแนวตง (Vertical) hc = 1.5 (Tw – Tb)1/4

Ab = พนทผว M2 E = Emissivity Tb = อณหภมอากาศ 0 C

1.3 รปแบบและตวอยางการตรวจวดและวเคราะหดานความรอน (1) การวเคราะหสมดลของหมอไอนา ขอมลหมอไอนาและขอมลทวไป หนวย สญลกษณ คาปจจบน คาเปาหมาย

ชอหมอไอนา ขนาดหมอไอนา ton/h ความดนไอนาสงสด Bar พนทผวถายเทความรอน sq.m ประเภทของหวเผา ระบบการควบคมของหวเผา เสนผานศนยกลางของหมอไอนา m ความยาวของหมอไอนา m Emissivity ของดานหนา ef Emissivity ของดานขาง es Emissivity ของดานหลง eb อณหภมอางอง °C Tref

ขอมลเชอเพลง ชนดของเชอเพลง ปรมาณการใชเชอเพลงตอป l/y FA ราคาเชอเพลง ฿/l Pf คาความรอนของตาของเชอเพลง MJ/kg LH

ขอมลทไดจากการวด ความดนไอนาเฉลยทใชงาน (guage pressure) Bar Pst ปรมาณการใชเชอเพลงตอชวโมง เฉลยจากมเตอร l/h FH อณหภมนามนทจดวดปรมาณ(ทมเตอรนามนเตา) °C Tfm อณหภมนามนทจดเขาหองเผาไหม °C Tf ปรมาณนาปอน Fw kg/h อณหภมนาปอน °C Tw อณหภมอากาศทชวยเผาไหม °C Ta ปรมาณออกซเจนในกาซเสย % O2

อณหภมของกาซเสย °C Tg ปรมาณ CO ในกาซเสย ppm CO สารละลายของนาปอน ppm TDSw สารละลายของนาโบลวดาวน ppm TDSb อณหภมผวของหมอไอนาดานหนา C Tsf อณหภมผวของหมอไอนาดานขาง C Tss อณหภมผวของหมอไอนาดานหลง C Tsb อณหภมสภาพแวดลอม C Tamb

ขอมลจากตารางไอนาและเชอเพลง Enthalpy ของนาทอณหภมอางอง kJ/kg hf,ref Enthalpy ของนาปอน kJ/kg hf,w Enthalpy ของนาโบลวดาวน kJ/kg hf,b Enthalpy ของไอนา kJ/kg hg,st ความหนาแนนของเชอเพลงท 15.6 C kg/l Dfo ความหนาแนนของเชอเพลงทจดวดปรมาณ kg/l Dfm Dfm = Dfo-0.00063*(Tfm-15.6) หรอเปดจากตาราง ความหนาแนนของเชอเพลงทจดเขาหองเผาไหม kg/l Df Df = Dfo-0.00063*(Tf-15.6) หรอเปดจากตาราง คาความรอนจาเพาะของเชอเพลง kJ/kg/C Cpf Cpf = 0.45*4.187 หรอเปดจากตาราง ความรอนจาเพาะของอากาศ kJ/Nm3/C Cpa Cpa = 0.312*4.187 เปนคาเฉลย 0-200 C ความรอนจาเพาะของกาซเสย kJ/Nm3/C Cpg Cpg = 0.332*4.187 เปนคาเฉลย 0-300 C Cpg = 0.334*4.187 เปนคาเฉลย 0-400 C Cpg = 0.337*4.187 เปนคาเฉลย 0-500 C หมายเหต Nm^3 หมายถงปรมาตรของกาซท 0 °C ความดน 1 บรรยากาศ

แรงดนไอนา

ไอนา

หมอไอนา หวเผา

เชอเพลง อณหภม

นาปอน

อณหภม อตราไหล แรงดน pH Conductivity Hardness

pH Conductivity Blow off flow rate

อณหภม O2 % CO2 % CO % แรงดน

ทอกาซเสย

อณหภมผว

อณหภม อตราไหล แรงดน

ปลองกาซเสย

จดตรวจวดสาหรบหมอไอนา

นาระบาย (Blow Down) อากาศเผาไหม

การคานวณ

ปรมาณโบลวดาวนเปนรอย ละของไอนา % B B=TDSw / (TDSb-TDSw)*100 ปรมาณอากาศเชงทฤษฎ Nm3/kg Ao Ao=2+(0.85*LH / 4.187), Ao อาจจะหาไดสมการเคม ปรมาณกาซเสยเชงทฤษฎ Nm3/kg Go Go=1.11*(LH / 4.187), Go อาจจะหาไดจากสมการเคม ปรมาณกาซเสย Nm3/kg G G= Go+(m-1) อตราสวนอากาศ M m=21 / (21-O2) ปรมาณอากาศเขาเผาไหม Nm3/kg A A = m*Ao ปรมาณเชอเพลง kg/h FHm FHm=FH * Dfm 1.ความรอนเขา 1.1 ความรอนของเชอเพลง MJ/h Qfc Qfc=FHm * LH 1.2 ความรอนสมผสของเชอเพลง MJ/h Qfs Qfs=FHm * Cfp * (Tf – Tref)/1000 1.3 ความรอนสมผสของนาปอน MJ/h Qw Qw=Fw * (hf,w - hf,ref)/1000 1.4 ความรอนของอากาศชวยเผาไหม MJ/h Qa Qa=A * Cpa * (Ta – Tref)/1000 1.5 ความรอนเขารวม MJ/h Qinp Qinp = Qfc + Qfs + Qw + Qa 2. ความรอนออก 2.1 ความรอนสญเสยในกาซเสย MJ/h Qg Qg = FHm * G * Cpg * (Tg-Tref) /1000

2.2 ความรอนสญเสยจากการเผาไหมไมสมบรณ MJ/h Qco Qco = FmH * G * 13.76 * CO/10^6 2.3 ความรอนสญเสยในโบวลดาวน MJ/h Qb Qb = (B/100)*(hf,b – hf,ref)*S/1000 2.4 ความรอนสญเสยผานผนงหมอไอนา MJ/h Qr Qr = Sum of [2.2*(ts-Tamb)^(5/4) + 4.88*es*(((Ts+273)/100)^4-((Tamb+273)/100)^4))]*A*4.187/1000

โดยท Ts เปนอณหภมของผวหมอไอนาแตละดาน A เปนพนทผวของหมอไอนาแตละดาน 2.5 ความรอนของไอนา MJ/h Qst

Qst = Qinp - Qg - Qco - Qb – Qr รวมความรอนออก MJ/h Qout Qout = Qg + Qco + Qb + Qr +Qst

สมดลความรอน 1.ความรอนเขา 1.1 ความรอนของเชอเพลง MJ/h Qfc % 1.2 ความรอนสมผสของเชอเพลง MJ/h Qfs % 1.3 ความรอนสมผสของนาปอน MJ/h Qw % 1.4 ความรอนของอากาศชวยเผาไหม MJ/h Qa % รวมความรอนเขา MJ/h Qin % 2.ความรอนออก 2.1 ความรอนสญเสยในกาซรอน MJ/h Qe % 2.2 ความรอนสญจากการเผาไหมไมสมบรณ MJ/h Qco % 2.3 ความรอนสญเสยผานผนงหมอไอนา MJ/h Qr

% 2.4 ความรอนสญเสยจากโบวลดาวน MJ/h Qb % 2.5 ความรอนของไอนา MJ/h Qst % รวมความรอนออก MJ/h Qout %

สรปผลการคานวณ

ประสทธภาพหมอไอนา อางองความรอนตา % Eff Eff = (Qst – Qw)*100/Qfc ปรมาณไอนาทผลตได kg/h S S = Qst*1000/(hg,s – hf,ref) อตราสวนการผลตไอนา kg,steam/kg,fuel Em Em = S / FmH อตราสวนการผลตไอนา kg,steam/l,fuel Ev Ev=Em * Df,o รอยละของเชอเพลงทประหยดได % Esv Esv = (Em,existing - Em,target)*100 / Em,target คาใชจายเชอเพลงในการผลตไอนา ฿/kg Cst Cst = Pf / Ev เชอเพลงทประหยดไดตอป l/y Fasave FAsave = Esv * FA พลงงานความรอนทประหยดได GJ/y Hasave HAsave = FAsave * Dfo * LH / 1000 คาใชจายเชอเพลงทประหยดได ฿/y Basave Basave = FAsave * Pf

(2) การทาสมดลยความรอนของเตา (2.1) การคานวณสมดลยพลงงานความรอนของเตาเผาเหลก (ตวอยาง) ขอมลทใชในการคานวณ - ปรมาณชนเหลกทปอนเขา (W) = 2.88 ton/ช.ม. (ประเมนจากปรมาณเหลก 40 ตน/วน, ทางานจรง 14 ช.ม./วน) - ปรมาณเชอเพลงนามนเตาเผา C ใช (F) 133.33 ลตร/ช.ม. หรอ 126.67 kg/ช.ม. (คดเฉลยจากปรมาณทใช 12,000 ลตร ตอ 6 วน = 2,000 ลตร/วน เวลาทางานของเตา 15 ช.ม./วน พกเวลาในการอนเตา 1 ช.ม. เวลาทางานจรง 14 ช.ม./วน - คาความรอนนามนเตา (CHL) = 9,608 kca/kg - คาความรอนจาเพาะนามนเตา (Cp) = 0.45 kca/kg 0C - ปรมาณเชอเพลงตอปรมาณเหลกทปอนเขา (F) = 126.66 = 44.33 kg/ton 2.875 - การสญเสยจากการเกด Scaling ของชนเหลก (S) ประมาณ 1.5% = 15 kg/ton - ปรมาณผลผลตทออกจากเตา (P) = 2.83 ton/ช.ม. - ความรอนทเกดจาก scale (Qc) = 1335 kca/kgFe. - ปรมาณความรอนในเหลกทออกจากเตาทอณหภม

(Qo) 1100 0 C = 179.50 kca/kg - ปรมาณความรอนในเหลกกอนเขาเตาทอณหภม Q1 35 0 C = 4.40 kca/kg - คาความรอนจาเพาะของ Scale (Qc) = 0.215 kca/kg 0C - ปรมาณ Fe ใน Scale (Fc) = 75.5 % - ปรมาณ O2 ในปลองกาซเสย (O2) = 12 % - อณหภมปลองกาซเสย (T∅) = 600 0C - คาความรอนจาเพาะเฉลยของกาซเสย ( 0 C∅) = 0.33 kca/NM3 0C - อณหภมอางอง (T0) = 35 0C - อณหภมนามนเตา (TF) = 49 0C

การคานวณการสมดลยความรอน

ความรอนเขา ความรอนจากการเผาไหม = F(44.33 kg/ton) X [HL (9,608 kcal/kg) + cp (0.45 kcal/kg 0C) X TF (49 0C) - To (35 0C)] = 426,230.76 kcal/ton ความรอนเกดจาก Scale = Sc 15 kg/ton X Qs (1,335 kcal/kgFe) = 20,025 kcal/ton รวมความรอนเขา = 426,230.76 + 20,025 = 446,255.76 kcal/ton

ความรอนออก ความรอนทออกไปกบชนเหลก = [1,000 kg/ton – Sc 15 kg/ton] X [Qo (179.5 kcal/kgFe) – Qi (4.4 kcal/kgFe)]

= 172,473.50 kcal/ton

ความรอนทออกไปกบ Scale = Sc 15 kg/ton X 100 X C (0.215) Fe (75.5)

kcal/kg 0 C X (1,100 – 35 0C) = 4,549.17 kcal/ton

ความรอนสญเสยจากกาซเสย - ปรมาณอากาศเชงทฤษฎ (Ao) = 8.85 HL+2 = 10.17 NM3/kg เชอเพลง 1,000 - ปรมาณกาซเสยเชงทฤษฎ (Go) = 1.11 HL = 10.66 NM3เชอเพลง 1,000 - อตราสวนอากาศ (M) = 21 = 21 = 2.33 21-O2 21-12 - ปรมาณกาซเสยจรง (Q) = Go + (M – 1) Ao NM3/KG = 10.66 + (2.33-1) 10.17 = 24.186 NM3/kg

ความรอนสญเสยจากกาซเสย (QL) = F(44.33 kg/ton) X G(24.186 NM3/KG) X CG (0.33 kca/NM3 0C) X TG (600 0C) – To (35 0C) = 199,905.24 kcal/ton

ความรอนสญเสยผานผนงและอน ๆ ความรอนเขา (446,255.76 kcal/ton) – ความรอน ทออกไปกบชนเหลก (172,473.5 kcal/ton) ความรอนทออกไปกบ scale (4ม549.17 kcal/ton) – ความรอนของกาซเสย (199,905.24 kcal/ton) = 69,327.86 kcal/ton

ความรอนจาการ เผาไหม

426.2 Mcal/ton

ความรอนเขา 416.2 Mcal/ton

= 100% ความรอนสญเสยไปกบ scale 1.0%

ความรอนสญเสยผานผนงเตา = 15.5%

ความรอนทออกไปกบชนเหลก 38.7%

ความรอนสญเสยจากกาซเสย = 44.8%

(2.2) การสมดลยความรอนของเตาหลอมแกว 1) ขอมลทใชในการวเคราะห - ปรมาณแกวทหลอม (w) 30 ตน/วน - อณหภมหลอม 1,470 0C - อตราสวนเศษแกว (Cullet Ratio) 60% % - ความรอนทตองการใชในการหลอม (QL) 490 kcal/kg - การใชเชอเพลง ชวงเตาหลอม ชวง Refiner

นามนเตา C นามนดเซล คาความรอนตาสด (HL) 9,7000 kcal/kg 10,770 kcal/kg ความถวงจาเพาะ 0.95 0.85 ปรมาณการใช 8,000 ลตร/วน 900 ลตร/วน 7,600 กก./วน 765 กก./วน - ปรมาณออกซเจนของกาซเสย ปลองกาซเสย เตาหลอม 8% ปลอง Refiner 3% - อณหภมของกาซเสย

ทางเขาของ Regenerator (TG) = 900 0C ทางออกของ Regenerator (TG1) = 540 0C ปลอง Refiner (TG2) = 1,400 0C - อณหภมอากาศเผาไหม

ทางเขาของ Regenerator (T1) = 33 0C ทางออกของ Regenerator (TA) = 350 0C - ความหนาแนนของอากาศ (D) = 1.28 kg/NM3 - ความรอนจาเพาะของอากาศเฉลย (CPA)= 0.26 kcal/kg 0C - ความรอนจาเพาะของแกสเสย (CPM) = 0.33 kcal/kg 0C พนทผว/อณหภมเฉลย เตาหลอม ดานบน 26.25 m2/380 0C ดานขาง 47.3 m2/300 0C ดานลาง 26.25 m2/150 0C

ชวง Refine ดานบน 7.0 m2 / 420 0C ดานขาง 7.0 m2 / 380 0C ดานลาง 7.0 m2 / 200 0C ชวง Refine ดานบน 15.4 m2 / 200 0C ดานขาง 86.57m2 / 150 0C

2) การวเคราะหสมดลยพลงงานความรอนของเตาหลอม 2.1 ความรอนเขา 2.1.1 ชวงเตาหลอม - ความรอนจากการเผาไหม = HL (9,700 kcal/kg) x 7,600 กก./วน = 73,720 x 103 kcal/วน 2.2.1 ชวง Refiner - ความรอนจากการเผาไหม = HL (10,700 kcal/kg) x 756 กก./วน = 8,239.05 x 103 kcal/วน 2.2.3 รวมความรอนเขา = (73,720 + 8,239.05) x 103 kcal/วน

= 81,959.05 x 103 kcal/วน 2.2 ความรอนออก 2.2.1 ความรอนทใชหลอมแกว = QL (490 kcal/kg) x W(30,000 กก./วน) = 14,700 x 103 kcal/วน

2.2.2 ความรอนสญเสยจากแกสเสย นามนเตา นามนดเซล ปรมาณอากาศทางทฤษฎ Ao = 0.85 HL + 2.0 10.245 11.155 Nm3 / kg 1,000 ปรมาณแกสเสยทางทฤษฎ Go = 1.11 HL 10.767 11.995

Nm3 / kg 1,000 อตราสวนอากาศ M = 21 1.615 1.105 21-22 ปรมาณแกสเสยจรง G = Go + (M – 1) Ao 17.01 13.126

Nm3 / kg

ความรอนสญเสยจากกาซเสย Q = G x Cpm x (Tg – TO) kcal/kg เชอเพลง Q1 จากเตาหลอม = 17.07 x 0.33 x (540 – 33) x 7,600 = 21,705.46 x 103 kcal/วน Q2 จากชวง Refine = 13.12 x 0.33 x (1,400-33) x 765 = 4,527.701 x 103 kcal/วน รวมความรอนสญเสยจากแกสเสย = Q1 + Q2 = 26,266.162 x 103 kcal/วน

2.2.3 ความรอนสญเสยผานผนง (ก) ความรอนสญเสยจากการแผรงส (Qr) Qr = 4.88 e A ( T2)4 – ( Tr) 4 kcal/hr

100 100

บรเวณ อณหภมผวเฉลย 0 C (T1)

อณหภมอางอง (T2) 0 C

พนทผว m2 (A)

ความรอนสญเสย (Qr) คา e = 0.9) kcal/hr

เตาหลอม ดานบน ดานขาง ดานลาง ชวง Refiner ดานบน ดานขาง ดานลาง

Regenerator ดานบน ดานขาง

380 300 150

420 380 200

200 150

33 0 C

33 0 C

33 0 C

26.25 47.3

26.25

3.5 x 2 3.5 x 2 3.5 x 2

15.4

86.57

199,517.34 205,731.14 26,805.50

68,212.14 53,204.62 12.693.26

27,925.18 88,398.10

รวม Qr 682,478.27

(ข) ความรอนสญเสยจากการ W1 Qc Qc = h.A (Ts – To) ผวดานบน h = 2.8 (Ts – To)0.25

ผวดานขาง h = 2.2 (Ts – To)0.25 kcal/m2 h oC ผวดานลาง h = 1.5 (Ts – To)0.25

บรเวณ อณหภมผว (Ts) 0C

h. kcal/m2 h 0C

พนทผว A (m2)

ความรอนสญเสย QC

เตาหลอม ดานบน ดานขาง ดานลาง ชวง Refiner ดานบน ดานขาง ดานลาง

Regenerator ดานบน ดานขาง

380 300 150

420 380 200

200 150

12.085

8.92 4.93

12.42 9.50 5.40

10.06 7.24

26.25 47.3

26.25

7.0 7.0 7.0

15.4

86.57

110,079.24 112,651.57 15,141.26

33,645.78 23,075.5 6,312.6

25,872.31 73,442.0

รวม QC 4,000,220.1

(ค) รวมความรอนสญเสยผานผนง Qr + Qc = 1,082.698 x 103 kcal/hr = 25,984.75 x 103 kcal/วน

ตารางสมดลยความรอนของเตาหลอม

ความรอนเขา 103 kcal/วน % ความรอนออก 103 kcal/วน % 1) ความรอนจากการเผาไหม 81,959.0 100 2) ความรอนทใชหลอม

แกว 3) ความรอนสญเสยจากแกสเสย 4) ความรอนผานผนง 5) ความรอนสญเสยอนๆ

14,700

26,233.16

25,984.75 15,041.14

17.9

32.0

31.7 18.4

รวม 81,959.0 100 รวม 81,595.05 100

(2.3) รายละเอยด การคานวณการสมดลยความรอนของเตาเผา (Ceramic Biscuit Klin)

ขอมลทใชในการคานวณ เชอเพลงทใช นามนกาด ปรมาณทใช 82 ลตร/ช.ม. (66 กก./ช.ม.) คาความรอนตา 10,400 kcal/กก. นามนรถรวม = 1,001 กก. - นาหนกอฐ + Furniture = 701 กก. (84.166 กก./ตน) - นาหนกเหลก = 300 กก. (250 กก./ตน) - นาหนกผลผลตตอคนรถ = 1,200 กก./คน (1,000 กก./ตน) - ปรมาณผลผลต = 1,166 กก./ช.ม. - ปรมาณความชนในผลผลต = 3% = 30 กก./ตน อณหภมอางอง 30oC

คาความรอนจาเพาะ - ของอฐและ Funiture = 0.224 kcal/kg oC - ของเหลก = 0.12 kcal/kg oC - ของผลผลต = 0.203 kcal/kg oC - ของอากาศ = 0.31 kcal/kg oC ปรมาณอากาศหลอเยน = 9,169.48 NM3/ช.ม. (7,860 NM3/ตน) อณหภมเขา/ออก = 30/150 oC - ปรมาณอากาศรอนทนากลบไปใชเผาไหม = 1,140 NM3/ช.ม.(977.7 NM3/ตน) - ปรมาณอากาศรอนทนากลบไปใช Preheat = 1,200 NM3/=ช.ม.%(1,029.16 NM3/ตน) กาซเสย อณหภมปลอง 170 oC ปรมาณ % 02 16 % อณหภมออกจากเตาของวสด - ผลผลต 8 Refractory Bric = 175 oC - สวนของเหลก = 177 oC

การคานวน

ความรอนเขา - ความรอนจากการเผาไหม = 66 กก./ตนx10.400 kcal/กก. 1.166 = 588,346.22 kcal/ตน ความรอนออก - ความรอนทใชระเหยความชนของผลต = 30 กก./ตน x (690-30) kcal/ตน = 19,800 kcal/ตน - ความรอนทออกไปกบผลผลต = 1,000 กก./คน x 0.22 kcal/กก0C x (175-30 0C) - ความรอนทออกไปกบตวถงรถ

- สวนของอฐ (Refractory Brick) = 584.166 กก./ตน x0.203 kcal/กก. 0C x (175-30) 0C

= 17,195 kcal/ตน - สวนของเหลก = 250 กก./ตน x 0.12 kcal x (177-30) 0C กก. 0C = 4,410 kcal/ตน รวมความรอนทออกไปกบตวรถ - ความรอนทออกไปกบอากาศหลอเยน = 7,860 NM3/ตน x 0.3 kcal/NM3 0C x (150-30) 0C = 292,404.19 kcal/ตน - ความรอนของอากาศรอนทนากลบไปใชเผาไหม = 977.7 NM3/ตน x 0.31 kcal/NM3 0C x (150-30) 0C = 36,370.44 kcal/ตน - ความรอนของอากาศทนากลบไปใชในชอง preheat = 1,029.16 x 0.31 x (150-30) 0C = 38,284.75 kcal/ตน - ความรอนทออกจากเตาโดยอากาศหลอเยน = 7,860 – 36,370.44 – 38,284.75 = 217,479 kcal/ตน

- ความรอนทออกไปกบกาซเสย ปรมาณอากาศเชงทฤษฎ (Ao) = 0.8 HL + 2.0 = 10.84 NM3 กก.เชอเพลง = 1,000 อตราสวนอากาศ (M) = 21 = 4.2 (02 = 16%) 21 – O2 ปรมาณกาซเสยจรง .Q = Go + (M – 1) Ao = 11.54 + (3:2) x 10.84 NM3/กก.เชอเพลง ปรมาณความรอนสญเสยจากกาซเสย = 46.26 x 0.33 x (170 – 30) x 66 1.166 = 120,896 kcal/ตน ความรอนสญเสยผานผนงเตาและอน ๆ ความรอนจากการเผาไหม – ความรอนทระเหยไปกบความชนผลผลต – ความรอนทเผาออกไปกบผลผลต – ความรอนทออกไปกบตวรถ – ความรอนทออกไปกบอากาศหลอเยน – ความรอนทออกไปกบกาซเสย = 588,224 – 19,823 – 31,923 – 21,605 – 217,649 – 144,703.1 = 152,424 kcal/ตน Glos kiln ขอมลทใชในการคานวณ เชอเพลง นามนกาด ปรมาณทใช 175 ลตร/ช.ม. (140.85 กก./ช.ม.) คาความรอนนามนเชอเพลง (HL) 10,400 kcal/kg นาหนกรถรวม = 1,001 กก. - นาหนกอฐ 701 กก. (1,040.44 กก./ตน) - นาหนกเหลก = 300 กก. (445.27 กก./ตน) - นาหนก Sagger = 1,100 กก./คนรถ (842.19 กก./ช.ม.) - ปรมาณผลผลต = 673.75 กก./คนรถ (1.375 ตน/ช.ม.) อณหภมอางอง 30 0C

คาความรอนจาเพาะ - ของอฐ = 0.224 kcal/kg 0C - ของเหลก = 0.12 kcal/kg 0C - ผลผลต = 0.203 kcal/kg 0C

- ของอากาศ = 0.31 kcal/kg 0C - ปรมาณอากาศหลอเยน = 14,198.8 NM3/ช.ม. (10,326.4 NM3/ตน) - อณหภมอากาศ เขา/ออก 30/180 0C - ปรมาณอากาศรอนทนากลบไปใชเผาไหม = 1,973.12 NM3/ช.ม. (1,435 NM3/ตน) - ปรมาณอากาศรอนทนากลบไปใช preheat = 1,200 NM3/ช.ม. (872.72 NM3/ตน) - ปรมาณอากาศรอนทออกจากเตา = 4,326.88 NM3/ช.ม. (3,146.82 NM3/ตน)

อณหภมออกจากเตา - Sagger & ผลผลต 200 0C - ตวรถ สวนของอฐ 173 0C - สวนของเหลก 175 0C สภาพกาซเสย - ความรอนจากการเผาไหม = 140.85 กก./ตน x 10,400 kcal/กก. 1.375 = 1,065,338.18 kcal/ตน ความรอนออก - ความรอนทออกไปกบผลผลต = 1,000 กก./ตน X 0.224 kcal/กก. 0C x (220 – 30) 0C = 42,560 kcal/ตน

- ความรอนทออกไปกบตวรถ - สวนของ Refractory Brick = 1,040.44 กก./ตน x 0.224 kcal/kg 0C (220 – 30) 0C = 39,620 kcal/ตน - สวนของเหลก = 445.27 กก./ตน x 0.12 kcal/kg 0C x (200-30) 0C 9,083.51 kcal/ตน - ความรอนทออกไปกบ Sagger = 842.19 กก./ตน x 0.224 kcal/kg 0C x (200 – 30) 0C = 23,324.07 kcal/ตน รวม = 72,027.58

- ความรอนทออกไปกบอากาศหลอเยน - ความรอนของอากาศหลอเยนทงหมด = 10,326.4 NM3/ตน x 0.31kcal/NM3 0C x (280 – 30) 0C = 480,177.28 kcal/ตน - ปรมาณความรอนของอากาศทนากลบไปใชเผาไหม = 1,435 x 0.31 x (180 – 30) = 66,727.5 kcal/ตน - ปรมาณความรอนของอากาศรอนทนากลบไปใชในชวง preheat = 872.72 x 0.31 x (180 – 30) = 40,581.48 kcal/ตน - ความรอนทออกจากเตาเผาไหมอากาศหลอเยน = 480,177 – 66,727.5 – 40,581.81 = 372,868.3 kcal/ตน - ความรอนทออกไปกบกาซเสย ปรมาณอากาศเชงทฤษฎ (Ao) = 0.85 HL + 2.0 = 10.84 NM3/kg เชอเพลง 1,000 อตราสวนอากาศ (m) = 1.64 (m = 21 ) 21-O2 ปรมาณกาซเสยเชงทฤษฎ = (Go) = 1.11 HL = 11.54 NM3/kg เชอเพลง 1,000 ปรมาณกาซเสยจรง G = Go + (m – 1) Ao = 11.54 + (0.64) x 10.84 NM3/kg เชอเพลง = 18.48 NM3/kg เชอเพลง ปรมาณความรอนสญเสยจากกาซเสย = 18.48 x 140.85 x 0.33 x (220 - 30) = 163,202.33 kcal/ตน ความรอนสญเสยผานผนงเตาและอน ๆ ความรอนจากการเผาไหม – ความรอนทออกไปกบผลผลต, Saggar และตวรถ ความรอนทออกไปกบอากาศหลอเยน - ความรอนทออกไปกบกาซเสย 1,065,338.18 – 42,560 – 72,028.57 – 372,868.3 – 163,202.33 = 414,678.8 kcal/ตน

(3) การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม

(3.1) การปรบปรงระบบ Cogeneration

รายการ หนวย ตวยอ ปรมาณ ขอมล

เมอนากาซเสยจาก Gas Turbine (GTG-B) ทปลอยทงมาเขา Waste Heat Steam Boiler (WHSB 2) จะสามารถผลต High Pressure Steam ได 40 t/h Steam Used Steam in (High Pressure Steam) Flowrate kg/h mHP อณหภม Steam ดานเขา oc tHP ความดน Steam ดานเขา kg/cm2 (g) PHP Enthalpy kJ/kg hHP Condensate out (Condensate 10%) อณหภม Condensate ดานออก oc tCD ความดน Condensate ดานออก kg/cm2 (g) PCD Enthalpy kJ/kg hCD เวลาทางาน h/y t ราคาไฟฟาเฉลย B/kWh B Load Factor % LF ตนทนการเดนเครอง คาเดนระบบ Cooling Water B/y OC1 Demin Make Up เพม 5 % B/y OC2 คาเดนระบบ BFW. B/y OC3 รวม B/y OCT

การคานวณ การคานวณหา ขนาดของ Steam Turbine Generator (T1/1) ขนาดของ Steam Turbine Generator (T1/1) MW Wt Wt = (mHP*(hHP-hCD)*0.001)/3,600 การคานวณกระแสไฟฟาท Steam Turbine Generator (T1/1) ทผลตได ประสทธภาพ Steam Turbine Generator (T1/1) % �t2 กระแสไฟฟาท Steam Turbine Generator (T1/1) ผลตได MW Et2 Et = �t*Wt*0.01

รายการ หนวย ตวยอ ปรมาณ การคานวณพลงงานไฟฟาทประหยดได พลงงานไฟฟาทสามารถนาไปขายเพมขน kWh/y He Hc = Et*t*1,000*LF มลคาพลงงานไฟฟาทประหยดได B/y TC TC = He*B-OCT

การลงทน เงนลงทนในการตดตง Steam Turbine Generator B INV

การคานวณ EIRR เงนลงทน B INV รายไดจากการประหยดไฟฟา ปท 1 B/y ปท 2 B/y ปท 3 B/y ปท 4 B/y ปท 5 B/y ปท 6 B/y ปท 7 B/y ปท 8 B/y ปท 9 B/y ปท 10 B/y อตราผลตอบแทนการลงทนทางดานการเงน % FIRR อตราผลตอบแทนการลงทนทางดานเศรษฐศาสตร % EIRR มระยะเวลาในการคนทน y PB PB = INV/TC

(3.2) การนาคอนเดนเสทกลบมาใช

ขอมล ปรมาณคอนเดนเสท กก./ชม. อณหภมคอนเดนเสท 100 0 C อณหภมนาเยน (Make up) 30 0 C อณหภมนาปอน 0 C ปรมาณนาปอน กก./ชม. ราคาเชอเพลง บาท/ลตร คาความรอน kJ/ลตร ประสทธภาพหมอนา % อณหภมทลดลงจากการนากลบ 0 C เวลาการทางาน ชม./ป

การคานวณ 1) คาใชจายตอคาความรอน (M)

M = ราคาเชอเพลง คาความรอน x ประสทธภาพหมอนา = บาท/kJ

2) ปรมาณความรอนทนากลบ (Q1) Q1 = ปรมาณนาปอน x (อณหภมนาปอน-อณหภมนาเยน) x 4.186 = kJ/hr

3) ปรมาณความรอนในคอนเดนเสท (Q2) Q1 = ปรมาณคอนเดนเสท x (อณหภมคอนเดนเสท-อณหภมนาเยน-อณหภมทลดลงจากการนากลบ) x 4.186 = kJ/hr

4) ปรมาณความรอนทนากลบ Q = Q2 – Q1 = kJ/hr

5) จานวนเงนทประหยดคาเชอเพลงได (M1) M1 = M x Q = บาท/ชม.

6) จานวนเงนทประหยดคานาได (M2) M2 = ปรมาณคอนเดนเสท x (คานา+คาปรงแตง) = บาท/ชม.

7) จานวนเงนทประหยดไดตอป (S) S = (M1 – M2) x เวลาทางานตอป

= บาท/ป

(4) การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง

(4.1) การใชกาซธรรมชาตมาเปนเชอเพลงทดแทน

การเปลยนพลงงานเชอเพลงจากนามนเตาเกรด C และ LPG มาใชกาซธรรมชาต รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล ชนดพลงงานเชอเพลง - f1 อตราการใชพลงงานเชอเพลง l/y Vf,1 ราคาพลงงานเชอเพลงเฉลย ฿/l Prf,1 คาใชจายในการซอมบารงทลดลง % OF1 ชนดพลงงานเชอเพลง - f2 อตราการใชพลงงานเชอเพลง l/y Vf,2 ราคาพลงงานเชอเพลงเฉลย ฿/l Prf,2 คาใชจายคาราคาพลงงานเชอเพลง % OF2

การคานวณ คาใชจายทประหยดได ฿/y SC SC = (Vf,1*Prf,1*OF1)+(Vf,2*Prf,2*OF2)

การลงทน เงนลงทนในการตดตงและปรบปรงระบบ ฿ INV ระยะเวลาในการคนทน y PB PB = INV/SC

การใชกาซธรรมชาตมาเปนเชอเพลงทดแทน (ตอ)

การวเคราะหทางเศรษฐศาสตร รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

1. ขอมลเบองตน 1.1 คาอปกรณและแรงงาน ก. คาอปกรณเครองมอ ข. คาแรงงาน 1.2 คาเชอเพลง ก. คาเชอเพลง Fuel Oil C ฿/l Prf,1 ข. คาเชอเพลง LPG ฿/l Prf,2 1.3 คาเงนเฟอ ก. สาหรบอปกรณ/เครองมอและคาดาเนนการ % ข. สาหรบคาพลงงาน (จากปจจบนถงป ค.ศ. 1999) % (จากป ค.ศ. 2000 ขนไป) %

2. ขอมลดานการลงทน 2.1 เงนลงทนเบองตน โดยแยกเปน ฿ INV ก. คาอปกรณ อายการใชงาน 10 ป ฿ ข. คาแรง อายการใชงาน - ป ฿ ค. อนๆ อายการใชงาน - ป ฿ 2.2 คาแรงงาน ฿/y 2.3 คาดาเนนการ ฿/y 2.4 คาบารงรกษา ฿/y

3. ขอมลดานผลตอบแทน 3.1 คาใชจายทประหยดได ฿/y SC

4. อตราผลตอบแทนการลงทนทางเศรษฐศาสตร % EIRR

ภาคผนวก ค.2

แนวทางหลกเกณฑการตรวจสอบและวเคราะหดานไฟฟา

ค.2 แนวทางหลกเกณฑในการตรวจสอบและวเคราะหดานไฟฟา

ค.2.1 การวเคราะหคาตวประกอบกาลงไฟฟา

1. การวเคราะหการปรบปรงการใชไฟฟา หมายถง การวเคราะหหาตวประกอบกาลง ไฟฟาของหมอแปลงไฟฟา เครองจกร และอปกรณไฟฟาหลก

2. การหาคาตวประกอบกาลงไฟฟา (Power Factor) สามารถอานคาไดโดยตรงจากมาตรวดตวประกอบกาลงไฟฟาทตดตงเพอวดคาตวประกอบกาลงไฟฟาทางดานออกของหมอแปลงแตละตวหรอไดจากการวดคากาลงไฟฟา กระแสไฟฟา และแรงเคลอนไฟฟาทจายใหกบเครองจกรหรออปกรณไฟฟาหลก แลวนาคาทวดไดไปวเคราะหเพอหาคาตวประกอบกาลงไฟฟาตอไป

3. การวเคราะหตวประกอบกาลงไฟฟาของหมอแปลงไฟฟา เครองจกร และอปกรณ ไฟฟาหลก สามารถคานวณไดจากสมการตอไปน COS Θ = P √ 3 x V x I โดย COS Θ = ตวประกอบกาลงไฟฟา P = กาลงไฟฟา หนวยเปนกโลวตต √3 = คาตวประกอบมคาเทากบ 1.732 V = แรงเคลอนไฟฟาเฉลยของระบบไฟ 3 สาย หนวยเปน โวลท I = กระแสไฟฟาเฉลยของระบบไฟ 3 สาย หนวยเปน แอมแปร

ค.2.2 การวเคราะหสมรรถนะเครองทาความเยน

1. การวเคราะหสมรรถนะของเครองทาความเยนชนดระบายความรอนดวยนาและชนดระบายความรอนดวยอากาศ สามารถคานวณไดจากสมการตอไปน ChP = kW TON

โดย ChP = คาสมรรถนะของเครองทาความเยน หนวยเปน กโลวตตตอตนความเยน

kW = กาลงไฟฟาทใชของเครองทาความเยนทพกด การทาความเยนหนวยเปนกโลวตต

TON = ความสามารถในการทาความเยนทพกด หนวยเปนตวความเยน

2. การวเคราะหสมรรถนะของเครองทาความเยนชนดระบายความรอนดวยนา และชนดระบายความรอนดวยอากาศ ใหใชหลกเกณฑการคานวณ ดงตอไปน (1) เครองทานาเยนชนดระบายความรอนดวยนาและชนดระบายความรอนดวยอากาศใหใชคา ChP โดยการคานวณจากสมการ ดงน ChP = kW TON

โดย TON = ความสามารถในการทาความเยนทพกด หนวยเปนตนความเยน ซงหาไดจาก (F x∆T) / 50.40

F = ปรมาณนาเยนทไหลผานเครองทานาเยน หนวยเปนลตรตอนาท (ไดจากคาทอานจากมาตรวดปรมาณการไหลของนาเยนทตดตงไวระบบทานาเยน)

∆T = อณหภมแตกตางของนาเยนทไหลเขาและ ไหลออกจากเครองทานาเยน หนวยเปน องศาเซลเซยส

kW = กาลงไฟฟาทใชของเครองทานาเยน หนวยเปน กโลวตต (ใหใชคาจากผลการวดโดยเครองวดพลงไฟฟา)

(2) เครองทานาเยนแบบเปนชด (Package unit) และเครองแบบตดหนาตาง/แยกสวน (Window/Splittype) ใหใชคา ChP โดยการคานวณจากสมการ ตอไปน ChP = kW TON โดย TON = ความสามารถในการทาความเยนทพกด

หนวยเปนตนความเยน ซงหาไดจาก 5.704 x 10-3 x CMM x ∆H

CMM = ปรมาณลมเยนทไหลผานชดจายลมเยน หนวยเปนลกบาศกเมตรตอนาท (ไดจากการวดความเรวลมเฉลยของชดจายลมเยนคณดวยพนทหนาตดเฉลยของชดจายลมเยนนน)

∆H = คาแตกตางของเอลทอลปของอากาศทไหลออกจากชด จายลมเยน และชดลมกลบ หนวยเปนกโลจลตกโลกรม

kW = กาลงไฟฟาทใชของเครองทานาเยนหนวยเปนกโลวตต (ใหใชคาจากผลการวดโดยเครองวดพลงไฟฟา)

ค.2.3 การวเคราะหเครองอดอากาศ 1. การคานวณคาพลงไฟฟาตออตราการไหลของอากาศอสระทเขาเครองอดอากาศ ใหใชสมการดงตอไปน พลงไฟฟาตออตราการไหลของอากาศอสระ = kW m3 / min kW คอ พลงไฟฟาทใชของเครองอดอากาศ มหนวยเปนกโลวตต ใหใชคาทอานไดจากเครองวดพลงไฟฟา ในขณะทเครองอดอากาศทางานทภาระใชงานจรง (actual load)

m3 / min คอ อตราการไหลโดยปรมาตรของอากาศอสระเขาเครองอดอากาศ มหนวยเปนลกบาศกเมตรตอนาท ใหหาคาจากวธการตอไปน

(ก) หาคาจากเครองวดอตราการไหลทตดตงถาวรในระบบอดอากาศ (ข) หาคาจากการใชถงลมทตดตงถาวรในระบบอดอากาศ โดยทาการปดวาวล

เพอไมใหอากาศอดจายไปใชงาน แลวหาคาโดยวธดงตอไปน อตราการไหลของอากาศอสระ = P2V2 x T2 x 1 T2 P1 t

P คอ ความดนสมบรณของอากาศ มหนวยเปนกโลกรมตอตารางเซนตเมตร ใหใชคาทอานไดจากเครองมอวดความดน

V คอ ปรมาตรของถงบรรจอากาศ มหนวยเปนลกบาศกเมตร T คอ อณหภมสมบรณของอากาศ มหนวยเปนเคลวน ใหใชคาทอานไดจาก

เครองวดอณหภม t คอ เวลาทเครองวดอากาศทางานจากความดนอากาศในถงเทากบความดน

บรรยากาศจนถงความดนสงสด มหนวยเปนนาท ใหใชคาทอานไดจากนาฬกาจบเวลา

ตวหอย 1 คอ ภาวะมาตรฐานทผผลตกาหนด ตวหอย 2 คอ ภาวะจรงทเครองอดอากาศทางาน (ภาวะภายในถงบรรจอากาศ)

2. การคานวณรอยละของการรวไหลของอากาศอด ใหใชสมการดงตอไปน % Air Leak = Air Leak x 100 qT

% Air Leak คอ รอยละของการรวไหลของอากาศอด qT คอ อตราการผลตอากาศอดของเครองอดอากาศทเปดใชงาน

ทงหมดขณะใชงานจรง โดยมหนวยเปนลกบาศกเมตรตอนาท ใหใชคาทไดจากการทดสอบหาอตราการไหลของอากาศอสระทภาวะใชงานจรงของเครองอดอากาศแตละเครอง

Air Leak คอ อตราการรวไหลของอากาศอดในระบบผลตและสงจายมหนวย เปนลกบาศกเมตรตอนาท ซงหาไดโดยการทดสอบการรวไหลของอากาศอดทภาวะใชงานจรง เมออปกรณใชอากาศอดทงหมดหยดทางานโดยทาการทดสอบอยางนอย 3 ครง แลวนาคาทไดมาหาคาเฉลยใหใชวธการคานวณดงตอไปน

วธท 1 % Air Leak = tON qV tON + tOFF

qV คอ อตราการผลตอากาศอดของเครองอดอากาศทใชทดสอบม หนวยเปนลกบาศกเมตรตอนาท ใหใชคาจากการทดสอบ หาอตราการไหลของอากาศอสระทภาวะในงานจรง

tON คอ เวลาทเครองอดอากาศทางาน มหนวยเปนวนาท ใหใชคาท อานไดจากนาฬกาจบเวลาในชวงทเครองอดอากาศเรมทางานจนกระทงตด โดยในขณะททาการทดสอบตองปดวาลวดานทางเขาของอปกรณใชอากาศอดทกตวในระบบ

tOFF คอ เวลาทเครองอดอากาศไมทางาน มหนวยเปนวนาท ใหใชคาท อานไดจากนาฬกาจบเวลาในชวงทเครองอดอากาศตดจนกระทงเรมทางานใหม โดยในขณะททาการทดสอบตองปดวาลวดานทางเขาของอปกรณใชอากาศอดทกตวในระบบ

วธท 2 % Air Leak = tI qV tI + tD

qV คอ อตราการผลตอากาศอดของเครองอดอากาศทใชทดสอบมหนวยเปนลก บาศกเมตรตอนาท ใหใชคาจากการทดสอบ หาอตราการไหลของอากาศอสระทภาวะในงานจรง

tI คอ เวลาทเครองอดทางานเพอเพมความดนขน 1 บาร มหนวยเปนวนาทให ใชคาทอานไดจากนาฬกาจบเวลาในชวงทเครองอดอากาศทางาน โดยในขณะททาการทดสอบตองปดวาลวดานทางเขาของอปกรณใชอากาศอดทกตวในระบบ

tD คอ เวลาทดนของระบบลดลง 1 บาร มหนวยเปนวนาท ใหใชคาท อานไดจากนาฬกาจบเวลาในชวงทเครองอดอากาศไมทางาน

ค.2.4 รปแบบและตวอยางการตรวจวดและวเคราะหดานไฟฟา

(1) การปรบปรงระบบสงกาลงไฟฟา

(1.1) การปรบปรงประสทธภาพของหมอแปลงไฟฟา

การปรบปรงประสทธภาพของหมอแปลงไฟฟา รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล ขนาดหมอแปลง kVA Srated พกดแรงดนปฐมภม (Line-Line) V Vprirated พกดแรงดนทตยภม (Line-Line) V Vsecrated พกดกระแสทตยภม (Line-Line) A Isecrated Core Loss ของหมอแปลงทพกดโหลด kW Lcorerated Copper Loss ของหมอแปลงทพกดโหลด kW Lcopperrated ชวโมงการทางานใน 1 ป h/y T ราคาคาไฟฟาเฉลย ฿/kWh EC แรงดนปฐมภมทวดได (Line-Line) V Vpriactual แรงดนทตยภมทวดได (Line-Line) V Vactual กระแสทตยภมทวดได A Isecactual ตวประกอบกาลงทวดได - cos� โหลดรวมทวดได kW Pactual โหลดแฟกเตอรของหมอแปลงขณะใชงานจรง % LF

การคานวณ คา Apparent Power ขณะใชงานจรง (Sactual = Pactual/cos�) kVA Sactual คา Reactive Power ขณะใชงานจรง (Qactual = Sctual×sin�) kVAR Qactual Core Loss ของหมอแปลงขณะใชงานจรง

(Core Loss = Lcorerated ×T×(Vsecactual/ Vsecrated)2) kWh/y Lcore Copper Loss ของหมอแปลงขณะใชงานจรง (Copper Loss = Lcopperrated×T×(kVAactual/kVArated)2) kWh/y Lcopper การปลดแรงดนไฟฟาดานปฐมภมในขณะทไมมโหลด จานวนชวโมงทหมอแปลงขณะทไมมโหลด h/y T(no-load) Core Lossขณะทไมมโหลดใน 1 ป (Core Loss = Lcorerated × T (no-load)× (Vsecactual/ Vsecrated)2) kWh/y E1 คาใชจายทประหยดได (SC1 = E1×EC) ฿/y SC1 การปรบแรงดนไฟฟาดานทตยภมของหมอแปลงใหเหมาะสม Core Loss ทลดลงภายหลงการปรบปรง (Core Loss = Lcorerated×T×[(Vsecactual/ Vsecrated)2-(Vsecnew/ Vsecrated)2]) kWh/y E2 คาใชจายทประหยดได (SC2 = E2×EC) ฿/y SC2 การปรบปรงคาเพาเวอรแฟคเตอรในหมอแปลง คากระแสไฟฟาหลงการปรบปรง (Isecnew = Snew×1,000/(√3 × Vsecactual) ) A Isecnew คา Reactive Power ภายหลงการปรบปรง (Qnew = Pactual×tan(cos-1[0.9] ) ) kVAR Qnew คา Reactive Power ทตองเพมใหกบหมอแปลง (Qadd = Qactual - Qnew) kVAR Qadd พลงงานไฟฟาทประหยดไดใน 1 ป (E3 = Lcopperrated×T×[(Isecactual/Isecrated)2-(Isecnew/Isecrated)2]) kWh/y E3 คาใชจายทประหยดได (SC3 = E3×EC) ฿/y SC3 การนาภาระของหมอแปลงตวท 1รวมกบหมอแปลงตวท 2 Core Loss ทลดลงของหมอแปลงตวท 1 (E4.1 = Lcorerated×T×( Vsecactual/ Vsecrated)2) kWh/y E4.1 Copper Loss ทลดลงของหมอแปลงตวท 1 (E4.2 = Lcopperrated×T×(kVAactual/ kVArated)2) kWh/y E4.2 Copper Loss ทเพมขนของหมอแปลงตวท 2 (E4.3 = Lcopperrated×T×[(kVAnew/ kVArated)2-(kVA actual / kVArated)2]) kWh/y E4.3 รวม Loss ทลดลงทงหมด (E4 = E4.1+E4.2-E4.3) kWh/y E4 สรปผลการประหยดทกมาตรการ

(E = E1+E2+E3+E4) kWh/y E สรปคาใชจายทประหยดไดทกมาตรการ (SC3 = E×EC) ฿/y SC

การลงทน คาใชจายดานอปกรณและคาตดตง ฿ INV ระยะเวลาในการคนทน (PB = INV/SC) y PB

Note: ถามมาตการตางๆซากน ในหมอแปลงตวเดยวกน ตองตรวจสอบความซาซอนกนของแตละมาตรการดวย


1. ขอมลเบองตน 1.1 Conversion Factor สาหรบมลคาทางเศรษฐศาสตร ก. คาอปกรณเครองมอ ฿ ข. คาแรงงาน ฿ 1.2 คาไฟฟาทางเศรษฐศาสตร ฿/kWh EC 1.3 คาเงนเฟอ ก. สาหรบอปกรณ/เครองมอและคาดาเนนการ % ข. สาหรบคาพลงงาน (จากปจจบนถงป ค.ศ. 1999) % (จากป ค.ศ. 2000 ขนไป %




(1.2) การลดความตองการสงสดในชวงเวลาการใชไฟฟาสงสดของระบบ

การลดความตองการสงสดในชวงเวลาการใชไฟฟาสงสดของระบบ รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล พลงงานไฟฟาทใชในรอบเดอน kWh Ei จานวนชวโมงของเดอนท i h/m Ti โหลดแฟกเตอรเดอนท i % LFi พลงไฟฟาสงสดของเดอนท i kW Pi ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวยของเดอนท i (C/Ei=[(28,505× Pi )/ (LFi× Ti)] + 1.058) (คดกรณประเภท 4 แรงดน 11-33 kV คาPeakมากกวาคาPartial Peak)

฿/kWh C/Ei

โหลดแฟกเตอรทคาดวาจะควบคมไดของเดอนท i % LFi(new) พลงไฟฟาสงสดทคาดวาจะควบคมไดของเดอนท i kW Pi(new)

การคานวณ ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวยทลดลงของเดอนท i (C/Ei(new)=[(28,505×Pi(new) )/ (LFi(new)× Ti)] + 1.058) (คดกรณประเภท 4 แรงดน 11-33 kV คาPeakมากกวาคาPartial Peak)

฿/kWh C/Ei(new)

คดเปนเงนทประหยดไดของเดอนท i (SCi = [C/Ei - C/Ei(new)] × Ei) ฿/m SCi คดเปนเงนทประหยดไดในรอบป (SC = Σ SCi) ฿/y SC


12

i=1

การลดความตองการสงสดในชวงเวลาการใชไฟฟาสงสด(ตอ)

การวเคราะหทางเศรษฐศาสตร

รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ 1. ขอมลเบองตน

1.1 Conversion Factor สาหรบมลคาทางเศรษฐศาสตร ก. คาอปกรณเครองมอ ฿ ข. คาแรงงาน ฿ 1.2 คาไฟฟาทางเศรษฐศาสตร ฿/kWh EC 1.3 คาเงนเฟอ ก. สาหรบอปกรณ/เครองมอและคาดาเนนการ % ข. สาหรบคาพลงงาน (จากปจจบนถงป ค.ศ. 1999) % (จากป ค.ศ. 2000 ขนไป %




(1.3) การเลอกอตราคาไฟฟาทเหมาะสม

การเลอกอตราคาไฟฟาทเหมาะสม รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล พลงงานไฟฟาทใชของเดอนท i kWh Ei จานวนชวโมงของเดอนท i h/m Ti โหลดแฟกเตอรของเดอนท i % LFi พลงไฟฟา สงสดในชวงเวลา On Peak ของเดอนท i kW Pi1 พลงไฟฟา สงสดในชวงเวลา Partial Peak ของเดอนท i kW Pi2 พลงงานไฟฟาของเดอนท i kWh Ei1 พลงงานไฟฟาในชวงเวลา Off Peak ของเดอนท i (จนทร-ศกร) kWh Ei2 พลงงานไฟฟาในชวงเวลา Off Peak ของเดอนท i (อาทตย) kWh Ei3 ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวยของเดอนท i

การคานวณ ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวยของเดอนท i (TOD) (C/EiTOD=(28,505× Pi1 )/ (LFi× Ti)+1.058) (คดกรณประเภท 4 แรงดน 11-33 kV คาPeakมากกวาคาPartial Peak)

฿/kWh C/EiTOD

ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวยของเดอนท i (TOU) (C/EiTOU=20,093/(LFi×Ti)+(1.15×Ei1)/Ei+(0.826Ei2)/Ei+0.62) (คดกรณประเภท 4 แรงดน 11-33 kV คาPeakมากกวาคาPartial Peak)

฿/kWh C/EiTOU

คดเปนเงนทประหยดไดของเดอนท i (SCi = [C/EiTOD- C/EiTOU] × Ei) ฿/m SCi คดเปนเงนทประหยดไดในรอบป (SC = Σ SCi) ฿/y SC


12

i=1

การเลอกอตราคาไฟฟาทเหมาะสม(ตอ)






(2) ระบบปรบอากาศ

(2.1) การบารงรกษาเครองปรบอากาศ รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล จานวนเครองปรบอากาศชนดแยกสวน Unit n ความสามารถในการทาความเยนรวม TR C ประสทธภาพของเครองปรบอากาศทขาดการบารงรกษา Btuh/W EER1 สมรรถนะในการทาความเยนเทยบเทากอนการบารงรกษา kW/TR ChP1 ChP = 12,000/(EER*1,000) ประสทธภาพของเครองปรบอากาศหลงการบารงรกษา Btuh/W EER2 สมรรถนะในการทาความเยนเทยบเทาหลงการบารงรกษา kW/TR ChP2 เปอรเซนตการใชงานเฉลย % f ชวโมงการทางานของเครอง h/d h จานวนวนทางานตอป d/y d ราคาไฟฟาเฉลย ฿/kWh Pr การคานวณ พลงงานไฟฟาลดลง kWh/y S S= (ChP2-ChP1)*C*f*h*d คาใชจายไฟฟาทประหยดได Save = S*Pr ฿/y Save การลงทน รวมเงนลงทนในการบารงรกษา ฿ INV ระยะเวลาในการคนทน y PB PB = INV/Save

(2.2) มาตรการการใชเครองปรบอากาศประสทธภาพสง

ตารางแสดงรายการคานวณผลการประหยดและการลงทนของเครองปรบอากาศประสทธภาพสง อาคาร ………………..

ลาดบ No. เครอง ขนาด(Btu) ตาแหนงหอง EER Kw/Tr เปลยนเปนขนาด(Btu) ประหยด(KWh/y) ประหยด(บาท/ป) คาวสด คาตดตง รวม (บาท) ระยะเวลาคนทน EIRR (%) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวม

หมายเหต 1. การคดผลประหยดใหใชคา EER ท 9.6 และ 10.6 สาหรบเครองปรบอากาศเบอร 4 และ 5 ตามลาดบ 2. แสดงตวอยางการคานวณตามตารางทแนบ

ตารางแสดงตวอยางการคานวณของมาตรการใชเครองปรบอากาศประสทธภาพสง จานวน 1 เครอง

รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ ขอมล จานวนเครองปรบอากาศชนดแยกสวน Unit n ความสามารถในการทาความเยนรวม TR C ประสทธภาพของเครองปรบอากาศทขาดการบารงรกษา Btuh/W EER1 สมรรถนะในการทาความเยนเทยบเทากอนการบารงรกษา kW/TR ChP1 ChP = 12,000/(EER*1,000) ประสทธภาพของเครองปรบอากาศหลงการบารงรกษา Btuh/W EER2 สมรรถนะในการทาความเยนเทยบเทาหลงการบารงรกษา kW/TR ChP2 เปอรเซนตการใชงานเฉลย % f ชวโมงการทางานของเครอง h/d h จานวนวนทางานตอป d/y d ราคาไฟฟาเฉลย ฿/kWh Pr การคานวณ พลงงานไฟฟาลดลง kWh/y S S= (ChP2-ChP1)*C*f*h*d คาใชจายไฟฟาทประหยดได Save = S*Pr ฿/y Save การลงทน รวมเงนลงทนในการบารงรกษา ฿ INV ระยะเวลาในการคนทน y PB PB = INV/Save

(2.3) มาตรการ ประหยดพลงงานไฟฟาในระบบปรบอากาศโดยการเพมอณหภม

รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ ขอมลทวไป กาลงไฟฟารวมของเครองปรบอากาศ kW P จานวนชวโมงการทางาน h/d h จานวนวนทาการ d/y d ราคาไฟฟาเฉลย ฿/kWh f ขอมล จากตาราง Psychrometric 1. สภาวะภายนอกอาคาร อณหภม C c1 ความชนสมพทธ %RH RH1 Enthalpy kJ/Kg En1 2. สภาวะภายในอาคาร(1) อณหภม C c2 ความชนสมพทธ %RH RH2 Enthalpy kJ/Kg En2 Enthalpy เมอเพมอณหภมภายในขน 1 องศาเซลเซยส kJ/Kg En3 การคานวณ ภาระความเยนของเครองปรบอากาศทสภาวะภายในอาคาร(1) kJ/Kg Co1 Co1 = En1 - En2 ภาระความเยนของเครองปรบอากาศทสภาวะภายในอาคารเมอ kJ/Kg Co2 เพมอณหภมภายในขน 1 องศาเซลเซยส Co2 = En1 - En3 ภาระทาความเยนลดลง kJ/Kg Co3 Co3 = Co1 - Co2 คดเปนเปอรเซนตทประหยดได % PS PS = (Co3*100)/Co1 พลงงานไฟฟาลดลง kWh/y ES ES = P * PS * h * d คาใชจายไฟฟาทประหยดได ฿/y SC SC = ES * f

(3) ระบบไฟฟาแสงสวาง

(3.1) การปรบปรงโคมไฟฟา(เปลยนไปใช Reflector)

การปรบปรงโคมไฟฟา (เปลยนไปใช Reflector) รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล จานวนโคมหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด Watt unit N (การใชพลงงานของบลลาสต 10 W/ตว,หลอดไฟ 40 W/หลอด) เปอรเซนการใชงานเฉลย(Operation Factor) % OF ชวโมงการทางานของระบบแสงสวางใน 1 ป h/y T ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวย ฿/kWh EC

การคานวณ เมอใชโคมประสทธภาพสง(ม Reflector)จะใหแสงสวางเพมขน ประมาณ 1 เทาตว ดงนนจงสามารถลดจานวนหลอดไดดงน

โคมละ 2 หลอด ลดลงเหลอโคมละ 1 หลอด พลงงานไฟฟาทประหยดไดใน 1 ป (E = [(10+40)/1,000]×N ×OF ×T) kWh/y E คดเปนเงนทประหยดไดในรอบป (SC = E × EC) ฿/y SC


การปรบปรงโคมไฟฟา (เปลยนไปใช Reflector) (ตอ)






(3.2) การใชบลลาสตชนดความสญเสยตา/อเลคทรอนคส

การใชบลลาสตชนดความสญเสยตา/อเลคทรอนคส รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล จานวนบลลาสตชนดธรรมดา unit N ความสญเสยลดลงเมอเปลยนเปนบลลาสตชนดความสญเสยตา/อเลคทรอนคส(การใชพลงงานของบลลาสตชนดธรรมดาประมาณ 10 W/ตว)

W LB

เปอรเซนการใชงานเฉลย(Operation Factor) % OF ชวโมงการทางานของระบบแสงสวางใน 1 ป h/y T ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวย ฿/kWh EC

การคานวณ พลงงานไฟฟาทประหยดไดใน 1 ป (E = N × LB × OF × T) kWh/y E คดเปนเงนทประหยดไดในรอบป (SC = E × EC) ฿/y SC


การใชบลลาสตชนดความสญเสยตา/อเลคทรอนคส (ตอ)

การวเคราะหทางเศรษฐศาสตร

รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ 1. ขอมลเบองตน

1.1 Conversion Factor สาหรบมลคาทางเศรษฐศาสตร ก. คาอปกรณเครองมอ ฿ ข. คาแรงงาน ฿ 1.2 คาไฟฟาทางเศรษฐศาสตร ฿/kWh EC 1.3 คาเงนเฟอ ก. สาหรบอปกรณ/เครองมอและคาดาเนนการ % ข. สาหรบคาพลงงาน (จากปจจบนถงป ค.ศ. 1999) % (จากป ค.ศ. 2000 ขนไป %



4. อตราผลตอบแทนการลงทนทางเศรษฐศาสตร % EIRR 3. ขอมลดานผลตอบแทน

3.1 คาใชจายทประหยดได ฿/y SC 4. อตราผลตอบแทนการลงทนทางเศรษฐศาสตร % EIRR

(4) มอตอรไฟฟา

(4.1) การเปลยนไปใชมอเตอรประสทธภาพสง

การเปลยนไปใชมอเตอรประสทธภาพสง รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล พกดของมอเตอร kW Prated ประสทธภาพของมอเตอรตวเกา % η(old) ประสทธภาพของมอเตอรตวใหม % η(new) เวลาทมอเตอรทางานใน 1 ป h/y T ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวย ฿/kWh EC โหลดขาเขาของมอเตอรทวดได kW Pactual

การคานวณ พลงงานไฟฟาทประหยดไดใน 1 ป (E = Pactual×[1/η(old)- 1/η(new)]) kWh/y E คดเปนเงนทประหยดไดในรอบป (SC = E × EC) ฿/y SC


การเปลยนไปใชมอเตอรประสทธภาพสง (ตอ)






(4.2) การตดตงอปกรณปรบความเรวรอบมอเตอร

การตดตงอปกรณปรบความเรวรอบมอเตอร รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ

ขอมล พกดของมอเตอร kW Prated ประสทธภาพของมอเตอร % η1 ประสทธภาพของปม/พดลม % η2 โหลดขาเขาของมอเตอรทวดได kW Pactual อตราการสงนา/ลม(จากการวด) m3/h Qactual หวนา/ความดนรวม(จากการวด) m Hactual อตราการสงนา/ลม(จากการวดขณะเปด วาลว/แดมเปอร 100%) m3/h Qsys หวนา/ความดนรวม(จากการวดขณะเปด วาลว/แดมเปอร 100%) m Hsys โหลดขาเขาของมอเตอร(จากการวดขณะเปด วาลว/แดมเปอร 100%) kW Psys เวลาทมอเตอรทางานใน 1 ป h/y T ราคาคาไฟฟาเฉลยตอหนวย ฿/kWh EC

การคานวณ โหลดมอเตอรขาเขา(เมอใชอปกรณปรบความเรวรอบมอเตอร) (PVSD= Psys×[Qactual/ Qsys]3) kW PVSD พลงงานไฟฟาทประหยดไดใน 1 ป (E = [Pactual-PVSD] × T) kWh/y E คดเปนเงนทประหยดไดในรอบป (SC = E × EC) ฿/y SC


การตดตงอปกรณปรบความเรวรอบมอเตอร (ตอ)






(5) การลดการรวไหลของอากาศอด (Compressed Air)

รายการ หนวย สญลกษณ ปรมาณ ขอมลจากการตรวจวด capacity ของเครองอดอากาศ m^3/s C กาลงไฟฟาเฉลยในชวง On Load kW P1 เวลาทจบได Sec t1 กาลงไฟฟาเฉลยในชวง No Load kW P2 เวลาทจบได Sec t2 ชวโมงการทางานทงป h/y h อตราคาไฟฟา ฿/kWh Pr

การคานวณ เปอรเซนต Air Leak % %AL %AL = ( t1*100 ) / (t1+t2) ปรมาณ Air Leak m^3/s AL AL = (%AL/100) * C

ศกยภาพการอนรกษพลงงาน(กาหนดให % Air Leak ไมเกน 5%) พลงงานไฟฟาทประหยดได kWh/y ES ES = P1*(%AL-0.05)* h คาใชจายไฟฟาทประหยดได ฿/y SC SC = ES * Pr

การลงทน คาใชจายในการซอมแซมรอยรวตางๆ ฿ INV ระยะเวลาในการคนทน y PB PB = INV / SC

ภาคผนวก ง.

รปแบบรายงานการตรวจสอบและวเคราะห การใชพลงงานโดยละเอยดของโรงงานควบคม

ง.1 รปแบบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน โดยละเอยดของโรงงานควบคม ง.2 รปแบบรายงานการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

ภาคผนวก ง.1

รปแบบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน โดยละเอยดของโรงงานควบคม

รายงาน การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด

ของโรงงานควบคม (ชอนตบคคล) (ชอโรงงาน)

เสนอตอ

กรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน

กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม

ดาเนนการตรวจสอบวเคราะหและจดทารายงานโดย บรษท….(ชอบรษททปรกษาขนทะเบยน)

หมายเลข ปพร…..

วนท………(ทรายงานเสรจ)………. (หมายเหต : แบบฟอรมนเปนเพยงตวอยางและแนวทางเพอใหรายงานมเนอหาครบถวนตามกฎกระทรวง

ฯ ในการจดทารายงานจรง ทปรกษาอาจปรบปรงใหเหมาะสมกบโรงงานแตละแหงได)

− บทคดยอ − บทนา − บทสรปสาหรบผบรหาร − ความเปนมา − วตถประสงค − การสารวจตรวจวดและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงาน ทงความรอนและไฟฟา − ศกยภาพการอนรกษพลงงานของโรงงาน − สรปผลการประเมนคณภาพบคคลากรและผลการสารวจสถานะภาพการบรหารตามขอ 2(8) และขอ 2(9)

ของประกาศกระทรวงฯ

สารบญ

หนา 1 ขอมลเบองตนของโรงงาน ง.1-1 2 กระบวนการผลตและสภาพการใชพลงงาน ง.1-5 3 รายละเอยดการใชพลงงานในเครองจกรและอปกรณ ง.1-25 4 การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงานตามมาตรการตางๆ ง.1-28 5 มาตรการอนๆ ทควรปฏบต ง.1-37 6 การประเมนปญหาอปสรรคและความถกตองในการกรอกแบบสงขอมล ฯ (บพร.1) ง.1-38 และแบบบนทกขอมลฯ (บพร.2) 7 การประเมนผลการดาเนนการอนรกษพลงงานทผานมา ง.1-39 8 การประเมนคณภาพบคลากรทดาเนนการเกยวกบการผลตและการใชพลงงานของโรงงาน ง.1-40 และการพฒนาบคลากร 9 ผลการสารวจสถานะการบรหารฯ ง.1-41 10 สรปและขอเสนอแนะ ง.1-42 11 เอกสารประกอบ ง.1-44

11.1 รายละเอยดการใชพลงงานในเครองจกรและอปกรณ ง.1-44 11.2 รายละเอยดการวเคราะหดานความรอน ง.1-56 11.3 รายละเอยดการวเคราะหดานไฟฟา ง.1-61 11.4 รายการเครองมอทใชตรวจสอบ ง.1-62 11.5 อนๆ…………………

(1) ขอมลเบองตนของโรงงาน (1.1) ขอมลทวไป

- ชอโรงงาน - ทอย (ใหระบทอยพรอมเบอรโทรศพท / เบอรโทรสาร / Email address) - ประเภทอตสาหกรรม อายโรงงาน

ประเภทอตสาหกรรมควรระบตามการจดประเภท มาตรฐานอตสาหกรรม (ประเทศไทย) โดยระบหมายเลข TSIC-ID CODE ทระบตามฐานขอมลของ พพ.

- ชอผลตภณฑ กาลงผลต ผลตจรง ในกรณทโรงงานทาการผลตหลายผลตภณฑ ใหระบรายละเอยดแตละผลตภณฑในแตละเดอนและรวม 1 ป เพอใหขอมลสอดคลองกบการสารวจขอมลการใชพลงงาน ตารางท 1.1 ผลผลตในรอบหนงป

ผลตภณฑท1 ผลตภณฑท2 ผลตภณฑท 3 เดอน/ป

กาลงผลต ผลตจรง ชม. ทางาน กาลงผลต ผลตจรง ชม. ทางาน กาลงผลต ผลตจรง ชม. ทางาน

เฉลย รวม

- การใชพลงงานตอป - เชอเพลง (ชนด ปรมาณ ราคา)

หนวยเชอเพลง นามนเตา นามนดเซล LPG ปรมาณ ลตร/ป มลคา บาท/ป ราคาเฉลย บาท/ลตร ดชนการใชเชอเพลง MJ/หนวยผลผลต (ในกรณไมสามารถระบหนวยผลผลตทแนนอนไดใหระบเหตผล)

- ไฟฟา (ปรมาณ ราคา ความตองการพลงไฟฟาสงสด) อตราคาไฟฟา อตราปกต/TOD/TOU หมายเลขมเตอร / ประเภทผใชไฟฟา ปรมาณ kWh/ป มลคา บาท/ป ราคาไฟฟาเฉลย บาท/kWh ความตองการพลงไฟฟา TOD / TOU On Peak kW Partial Peak / off P1 kW Off Peak / off P2 kW ดชนการใชไฟฟา kWh/หนวยการผลต MJ/หนวยการผลต

ปรมาณการใชนา M3/เดอน - แผนผงโรงงาน (ปรากฏอยในรปท 1.1) - จานวนพนกงาน สวนของสานกงาน คน สวนของการผลต คน จานวนวศวกรรวม คน แยกเปน วศวกรไฟฟา คน วศวกรเครองกล คน อนๆ…(ระบ)…… คน

ระบ peak ทกชวงเวลาของเดอน ทสงทสดในรอบป

- เวลาทางาน

ชวโมงตอวน วนตอสปดาห วนตอป ชวโมงตอป สวนของสานกงาน สวนของการผลต

- ชอผรบผดชอบดานพลงงาน 1. หมายเลขทะเบยน ผชร. 2. หมายเลขทะเบยน ผชร.

- ผตรวจสอบและวเคราะหพลงงาน (ผชานาญการฯ และเจาหนาทประจา) พรอมลายมอชอ ชอผชานาญการ ลายมอชอ

1. 2.

ชอเจาหนาทประจา 1. 2. 3. 4.

ง.1-9

- แผนผงโรงงาน

รปท 1.1 แผนผงโรงงาน

ง.1-11

(2) กระบวนการผลตและสภาพการใชพลงงาน (2.1) กระบวนการผลต - รายละเอยดกระบวนการผลต (คาอธบายกระบวนการผลตใหเขาใจถงขนตอนในการนาวตถดบมาแปรสภาพเปนผลตภณฑ โดยเนนการใชพลงงานของแตละขนตอน) - แผนผงแสดงกระบวนการผลต

รปท 2.1 แผนผงกระบวนการผลต

Raw Material 20 t/d

Cleaning the Raw material

Cutting

Mixing

Forming and Cooking 3 t/ 6h,86 OC

Freezing in a Tunnel Freezer 30-45 min/batch

Packing

Cold Storage -25 OC Storage temperature

Sale

5 OC ,10 M3/S

Waste water 12-15 OC

X X X

Electric energy clean water Ice strewm(LPG) others

X X X

ง.1-12

- รายละเอยดอปกรณหลกทใชในกระบวนการผลต ( ใหระบชอผผลต ชนด ขนาด พกด จานวน และหนาทการใชงาน ของเครองจกรและอปกรณหลกทใชในแตละขนตอนในการผลต โดยเนนถงหนาทและวตถประสงคในการใชงานของแตละอปกรณใหชดเจน)

(2.2) สภาพการใชพลงงาน - เชอเพลง - ปรมาณการใชรวมในแตละเดอนในรอบ 1 ป

นามนเตา นามนดเซล รวม เดอน/ป ปรมาณ

ลตร ราคา

บาท/ลตร ปรมาณ ลตร

ราคา บาท/ลตร

บาท

เฉลย รวม

คาความรอน นามนเตา ……………………… MJ/ หนวย นามนดเซล ……………………… MJ/ หนวย (ควรนาขอมลมาจดทาเปนกราฟแทง ในแตละชนดของเชอเพลง ใหเหนความแตกตางในแตละเดอน)

ง.1-13

รปท 2.2-1 การใชเชอเพลงในรอบ 1 ป

การใชนามนเตา

0

200

400

600

800

1000

1200

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค.

นามน

เตา ห

นวย

1000

ลตร

ง.1-14

- การใชเชอเพลงในแตละอปกรณหลก (ปรมาณการใช สภาพการใช)

(อปกรณ 1) (อปกรณ 2) (อปกรณ 3) รวมตอเดอน GJ เดอน/ป นามนเตา,

พนลตร MJ นามนเตา ,

พนลตร MJ LPG

กก. MJ

รวมตอป รอยละของการใช เฉลยตอเดอน

(อปกรณ เชน หมอนา หมอนามนรอน เตาหลอม เตาอบ ฯลฯ เปนตน)

ง.1-15

- การใชเชอเพลง/ความรอนในแตละกระบวนการผลต (ปรมาณการใช สภาพการใช)

กระบวนการผลต 1* กระบวนการผลต 2* กระบวนการผลต 3* เดอน/ป

ชนด* MJ ชนด MJ ชนด MJ รวมตอเดอน

รวมตอป รอยละของการใช เฉลยตอเดอน

- กระบวนการผลต N* = ระบผลผลตหรอวตถประสงคการผลตของแตละผลผลต - ในกรณกระบวนการผลตมการใชเชอเพลง / ความรอน หลายชนด ใหเพมเตมชองแตละชนดได

ง.1-16

รปท 2.2-2 ภาพแผนผงการใชเชอเพลง/ความรอน

นามนเตา 1,000,000 Lite/ป

หมอไอนา1 60%

หมอไอนา 2 40%

หมอไอนา 3 สารอง

Retort~ 55% Exhaust Box ~25% เครองลาง ~15%

อนๆ 5%

ไอนา 10 kg/cm2 ไอนา10 kg/cm2

ง.1-17

(ตวอยาง) รปท 2.2-3 ภาพการใชเชอเพลงของแตละอปกรณ

(แสดงดวย Pie chart, Block diagram หรอ Sankey’s diagram)

สดสวนการใชเชอเพลงนามนเตาเปนรอยละโดยประมาณ

เตาเผาปลาย 45%

เตา Anneaing 12%

หมอไอนา 43%

ง.1-18

- ไฟฟา ประเภทผใชไฟฟา TOD/TOU ปรมาณการใชไฟฟาและพลงไฟฟาสงสดในแตละเดอนในรอบ 1 ป

หมายเลขมเตอร ……(ระบ)…..

ความตองการพลงไฟฟาสงสด (kW) พลงงานไฟฟา Power Factor FT มลคาไฟฟารวม โหลดแฟคเตอร ราคาไฟฟาเฉลย kW kWh บาท kVAR บาท/kWh บาท % บาท/kWh เดอน/ป

(ป…………) On Peak Partial P/ off P1

Off P/ off P2

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

รวม

เฉลยตอเดอน

หมายเหต กรณมการใชไฟฟาจากหลายมเตอรใหแยกกรอกแตละมเตอรและสรปรวม ความตองการพลงไฟฟาสงสด (kW) TOD = On Peak, Partial Peak, Off Peak TOU = On Peak, Off Peak1, Off Peak2

ง.1-19

รปท 2.2-4 ความตองการพลงไฟฟาสงสดในแตละเดอน

Total per year 1778 kWh

รปท 2.2-5 การใชพลงงานไฟฟาในแตละเดอน

(ในกรณมการใชไฟฟาหลายมเตอร ใหแยกแตละมเตอรและสรปรวม)

Monthly Peak demand(kW)

320 35

0 390 41

0

360 41

0

360 370

370

320 35

0

330

300

300 32

0 350

300 35

0

300 34

0

340

270 30

0

270

270

250

350 37

0

270

370

250

350

350

220 27

0

250

0100200300400500

Jan Feb Mar April May June July Aug Sep Oct Nov Dec

Peak Partial Peak Off Peak

Monthly electrical energy consumption

x103 kWh

135

130

168

167

162 165

156 16

2

143

140

140

110

0

50

100

150

200

Jan Feb Mar April May June July Aug Sep Oct Nov Dec

ง.1-20

ราคาไฟฟา Time of Day Rate (TOD Rate)

คาพลงไฟฟาสงสด บาท / kW แรงดน kV Peak Partial Peak Off Peak

คาพลงงาน บาท / kWh

คาไฟฟา บาท / เดอน

Time of Use Rate (TOU Rate)

คาพลงงาน บาท / kWh แรงดน kV

คาพลงไฟฟาสงสด บาท / kW จนทร-เสาร

On peak จนทร-เสาร Off peak 1

อาทตย Off peak 2

คาไฟฟา บาท / เดอน

คาไฟฟาเฉลย = คาพลงไฟฟา + คาพลงงานไฟฟา พลงงานไฟฟา = บาท / kWh

ง.1-21

รปท 2.2-6 แผนผงการใชไฟฟา (One line diagram)

กฟภ22 kV

One Line Diagram

TR4 1600 kVA22 kV/400 V/230 V

2500 A

H202

H203

75 AT

100 AT

200 AT

AC Motor M1(1800HP),M2(1000 HP)

DC Motor Strand No 5 (450 HP)

Cooling System

Air Compressor

Cooling Tower

D.C. Field Excite

Power Outlet

Work Shop

B6 Packing Bed

Electrical Hoist 1

TR1 3000 kVA22kV/3300V/195V

H201

TR2 2500 kVA22 kV/720 V

TR3 2500 kVA22 kV/720 V

DC Motor M3 (850 HP),M4(850 HP)

Fact Lighting

B2 Auto Pass

B1 RE-Heating PCC

B4 Finishing

DC Motor Strand No 6(450 HP)









Capacitor4 * 75 kVAR8 * 30 kVAR

Capacitor3 * 500 kVAR

500 AT

500 AT

250 AT

250 AT

100 AT

50 AT Building 1

Building 2

150 ATElectrical Hoist 2150 AT

150 AT

300 AT

100 AT

225 AT

350 AT B5 Cooling Bed

500 AT

B3 Intermediate

ยกเลกแลว

ง.1-22

- ปรมาณการใชไฟฟาในอปกรณหลกในแตละเดอนในรอบ 1 ป - ปรมาณการใชไฟฟาในแตละกระบวนการผลต

กระบวนการผลต……………………

ระบบ/อปกรณหลก/กระบวนการผลต เดอน/ป

1 2 3

รวม รอยละของการใช

เฉลย

- ในกรณมการผลตหลายกระบวนการผลตทสามารถแยกผลตภณฑไดชดเจน ใหแยกเสนอในแตละกระบวนการผลต

ง.1-23

การผลตไฟฟาใชเอง (ถาม) การผลตไฟฟาในชวง 3 ป

ป หนวย 2542 2543 2544 พกดตดตง ใชงานสงสด ชวโมงใชงาน พลงงานไฟฟาทผลต

MW MW

h kWh

เชอเพลง 1 - ชนด - ปรมาณ

เชอเพลง 2 - ชนด - ปรมาณ

ไฟฟาทผลตรวม - ใชเอง - จาหนาย

MWh MWh MWh

ไอนาทผลตรวม - ใชเอง - จาหนาย

MWh MWh MWh

ง.1-24

สดสวนการผลตไฟฟาและซอไฟฟา

ไฟฟาผลตเอง ซอไฟฟา สดสวนการผลตและการซอไฟฟา ป MWh MWh %

2542 2543 2544

การใชพลงงานไฟฟาตอการผลตในแตละขนตอนการผลต

พลงงานความรอน กระบวนการผลต

พลงงานไฟฟา (kWh/kg) Steam

(kWh/kg) Steam Quantity

(kg/kg) Cleaning Cutting Mixing Cooking Freezing Packing Storage Etc.

ง.1-25

การทาสมดลพลงงาน - สมดลพลงงานของแตละอปกรณหลก

Energy Balance for Boiler สมดลพลงงาน (Energy Balance) ของหมอไอนา (ตวอยาง)

พลงงานทเขาสระบบ (Energy Input) ความรอนทเขาสระบบ (Heat input) KJ/hr %

คาความรอนของเชอเพลงจากการเผาไหม Qcb คาความรอนสมผสของเชอเพลง (การอนเชอเพลงกอนเขาหมอไอนา) Qfu คาความรอนสมผสของนาปอน (การอนนาปอนกอนเขาหมอไอนา) Qw คาความรอนสมผสของอากาศทใชในการเผาไหม (การอนอากาศกอนเขา Burnner) Qa

รวมทงสน 0.00

พลงงานทออกจากระบบ (Energy Output) ความรอนทออกจากระบบ (Heat Output) KJ/hr %

คาความรอนในไอนา/ผลตภณฑ Qsteam คาความรอนสญเสยไปกบกาซไอเสย (Dry Flue Gas Loss) Qfg คาความรอนสญเสยเนองจากการเผาไหมไมสมบรณของเชอเพลง (Incomplete Combustion Loss) Qicb คาความรอนสญเสยไปกบการ Blow Down (Blow Down Loss) Qbd คาความรอนสญเสยจากการแผรงสความรอนผานผนงอปกรณ (Radiation Loss) Qrad พลงงานความรอนทสญเสยอนๆ (Uncountable Loss) Qother

รวมทงสน ประสทธภาพของระบบการเผาไหมเชอเพลงของหมอไอนา (Combustion Efficiency) ประสทธภาพการแลกเปลยนความรอนของหมอไอนา ประสทธภาพรวมของหมอไอนา จากการทาสมดลพลงงาน (η Boiler) ประสทธภาพรวมของหมอไอนา (Overall Efficiency), eb

% % % %

ง.1-26

Sanky Diagram of Boiler No.1 (10 Tons)

รปท 2.2-7 สมดลพลงงานของหมอไอนา

2% Radiation Loss 8% Fluegas

Other Loss 1%

Process Stream 85%

Blowdown Loss 5%

Energy Input 100 %

Boiler : No.#1(10Tons)

ง.1-27

- สมดลพลงงานของกระบวนการผลต Energy Balance for Process ตารางแสดง สมดลพลงงาน (Energy Balance) ของกระบวนการผลตตางๆ (ตวอยาง)

Energy Input Energy Output ความรอนทเขาสระบบปรมาตรควบคม (Heat Input) KJ/hr % ความรอนทออกจากระบบปรมาตรควบคม (Heat Output) KJ/hr %

Heat Input Q1 = Q2 = Q3 = Q4 = Q5 = Q6 = Total Heat Input

Heat Output or Loss Q1 = Q2 = Q3 = Q4 = Q5 = Q6 = Total Heat Output

งานไฟฟาทเขาสระบบปรมาตรควบคม (Work Input) Watts % งานไฟฟาทออกจากระบบปรมาตรควบคม (Work Output) Watts % Work : We W1 = W2 = W3 = W4 = W5 = Total Work Input

Work : We W1 = W2 = W3 = W4 = W5 = Total Work Output

รวมทงสน รวมทงสน

ง.1-28

- สมดลพลงงานของกระบวนการผลต

Sanky Diagram (Process)

รปท 2.2-8 ภาพสมดลพลงงานของกระบวนการผลต

Loss #1 Loss #2

Process output

Loss #4

Energy Input

Process Plant(Control Volume)

Loss #3

ง.1-29

- สมดลพลงงานของโรงงาน

ง.1-30

ระดบการใชพลงงาน หนวยของผลผลต …………………..

ลาดบ ขบวนการผลต ชอผลผลต การใชพลงงานไฟฟาตอผลผลต การใชพลงงานเชอเพลงตอผลผลต MJ/หนวย การใชพลงงาน kWh/หนวย MJ/หนวย ชนด รวม ทงหมดตอผลผลต นามนเตา ดเซล NG ถานหน MJ/หนวย

* ในกรณทไมสามารถนบหนวยของผลผลตทแนนอนไดใหระบหมายเหตและคาชแจง ทปรกษาควรเสนอแนะระดบการใชพลงงานในรปแบบอนทจะแสดงใหเหนถงประสทธภาพการใชพลงงานในการผลต

ง.1-31

(3) รายละเอยดการใชพลงงานในเครองจกรและอปกรณ (ขอมลอปกรณทใชพลงงานและรายละเอยดการตรวจวด) - ขอมลอปกรณทใชพลงงาน ไดแกรายละเอยดทางเทคนคของอปกรณหลกทใชพลงงานทตดตงใชงาน ซงควรมขอมลหลก ดงเชน - ผผลต รน ชนด ขนาดพกด และ/หรอ ขนาด Dimension วตถประสงค และสถานทใชงานเปนตน - รายละเอยดการตรวจวด

เครองจกรและอปกรณทไดนาเสนอมาตราการอนรกษพลงงานทมภาระงานไมคงทใหทาการตรวจสอบ/ตรวจวดขอมลอยางตอเนองหรอทก 15 นาท ในชวงเวลา 1 รอบการทางานใน 1 วนในกรณทภาระของอปกรณในแตละวนไมคงทใหตรวจวด 7 วน ทงนเพอใหทราบถงสภาพการทางานและนาขอมลมาวเคราะหการสญเสยพลงงานและผลการประหยดไดอยางถกตองแมนยา ในกรณเครองจกรและอปกรณอนๆ ทไดทาการตรวจสอบเบองตนมาแลว และผลการวเคราะหไมมศกยภาพในการประหยดพลงงาน และไมมมาตรการปรบปรงใหพจารณาตรวจวดตามความจาเปนในการใชขอมล เชน นาขอมลมาใชในการวเคราะหจดทาสมดลพลงงานของโรงงาน โดยสามารถตรวจวดแบบชวขณะได สาหรบเครองจกรและอปกรณทไดนาเสนอมาตรการอนรกษพลงงาน ทมภาระใชงานคงทไมเปลยนแปลง เชน ภาระการทางานของมอเตอรปม หรอมอเตอรสายพานลาเลยง เปนตน ใหตรวจวดแบบชวขณะได (3.1) เครองจกรและอปกรณดานความรอน

- ขอมลอปกรณทใชเชอเพลง / ความรอน (ดงเชน)

• หมอไอนา/หมอนามนรอน ประกอบดวย ตาแหนงทตง ประเภทของหมอไอนา ประเภทของหวเผา อตราการใชของเชอเพลง เปนตน

• หมอนามนรอน ประกอบดวย ตาแหนงทตง พกดการผลตความรอน ประเภทของหมอนามนรอน ประเภทของหวเผา อตราการใชของเชอเพลง เปนตน

• เตาเผาอตสาหกรรม ประกอบดวย พกดความรอน พกดการใชพลงงาน ประเภทของเตาเผา • ระบบนาความรอนกลบมาใชประโยชน ประกอบดวย ชนดและอณหภมของความรอนปลอยทง

รอยละ ของความรอนทนากลบมาใชประโยชนได เปนตน • เครองจกรและอปกรณทใชไอนา ประกอบดวย ปรมาณการใชไอนา อณหภมและความดนทใช

งาน ประสทธภาพของการใชพลงงาน เปนตน • ระบบผลตกาลงและไฟฟา ประกอบดวย ประเภทของตนกาลง ประเภทของเชอเพลงทใช อณหภม

และความดนทใชงาน พกดการผลตพลงงานหรอไฟฟา • เครองจกรและอปกรณอนๆ

อาจใชแบบฟอรม สวนท 4 ของ บพร.2 โดยเพมโหลดแฟคเตอร (รปแบบของขอมล อปกรณตามตวอยางในเอกสารประกอบ 11.1)

ง.1-32

- รายละเอยดการตรวจวด

รายละเอยดของการตรวจวดจะตองมขอมลพอเพยงทจะนามาวเคราะหหาศกยภาพการอนรกษ พลงงาน หรอเพยงพอตอการนามาวเคราะหสภาพการใชงาน

(รปแบบและหลกเกณฑการตรวจวดแตละอปกรณ)

(3.2) เครองจกรและอปกรณดานไฟฟา - ขอมลอปกรณทใชไฟฟา ดงเชน

• หมอแปลงไฟฟา • ระบบปรบอากาศ แบบหนวยเดยวและแบบศนยรวม แลวแตการใชงานของแตละโรงงาน

ประกอบดวย กาลงไฟฟาทใช ขนาดความเยนประเภทของเครอง ประเภทของการควบคม ตาแหนงการตดตงเซนเซอรการตงเวลาการทางาน ชงโมงการทางาน ฯลฯ

• ระบบแสงสวาง ในสถานทตางๆกน (ตวอยาง เชน โรงผลต สานกงาน หองอาหาร เปนตน) คณภาพ ประเภทของการสองสวาง กาลงไฟฟาทตดตง กาลงไฟฟาทใช ประเภทของการควบคม

• ระบบระบายอากาศ ประกอบดวยพดลมระบายอากาศ ประเภทของการควบคม เวลาการทางาน ชวโมงการทางาน

• ระบบทาความเยน (เครองทาความเยน เครองทานาเยน เครองทานาแขง) ตาแหนงทตดตง กาลงไฟฟาตดตง

• เครองอดอากาศ ขนาดพกด ประเภทของเครองอดอากาศ ประเภทของระบบระบายความรอน ประเภทของการควบคม เปนตน

• เครองสบนา ขนาดพกด หวนา อตราการไหล ประเภทของการควบคม เปนตน • มอเตอร

- รายละเอยดการตรวจวด

3.1.2 รายละเอยดของการตรวจวดดานไฟฟาประกอบดวย

การวดการใชไฟฟาของสวนตางๆ เพอทจะประเมนการกระจายของการใชงาน ควรจะทาการวดท • MDB ของทงโรงงาน • แผงไฟฟาของแตละกระบวนการผลต • จดใชไฟฟามาก การวดควรดาเนนการวดเพอ • ประเมนการสญเสยไฟฟาจากอปกรณการใชไฟฟาตางๆ ไดแก อปกรณทมประสทธตาและตว

ประกอบกาลงไฟฟาตา • ขอมลทไดพอเพยงเพอทาสมดลพลงงาน

ง.1-33

(3.3) กระบวนการผลต

ใหพจารณาตรวจสอบสภาพการใชพลงงานในกระบวนการผลต เพอหาประสทธภาพการใชพลงงานทเปนอย โดยขอมลจะตองอยในระดบทสามารถวเคราะหสมดลพลงงานของกระบวนการผลต รวมทงประเมน หาศกยภาพ และมาตรการในการอนรกษพลงงานได การพจารณากระบวนการผลตใหครอบคลมถง ระบบควบคม การจดการใชงาน การปรบปรงวตถดบ การใชวสด และอปกรณทมประสทธภาพ ทดกวาเดม การนาความรอนจากการใชแลวกลบมาใชใหม ฯลฯ เปนตน

ง.1-34

4.การประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงานตามมาตรการตางๆ อยางนอยดงตอไปน

4.1 การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลง ตวอยางเชน หมอไอนา โรงงานสวนใหญไดพลงงานความรอนจากไอนาซงมาจากหมอไอนาสวนกลาง โดยใชนามนเตาถาน

หน หรอกาซธรรมชาตเปนเชอเพลง ตามปกตแลวระบบจายความรอนนประกอบดวยระบบตางๆ ดงตอไปน • ระบบการผลตความรอน • ระบบสงจายความรอน • ระบบใชความรอน โดยไมขนกบวาเปนระบบทจายความรอนเพยงอยางเดยว หรอระบบทเปนกงหนไอนา หรอทงสอง

อยางรวมกน

มาตรการอนรกษพลงงานทเปนไปไดดงตอไปน • การปรบหวเผาใหเหมาะสม (การสญเสยความรอนผานกาซเสยปลอยทงอยประมาณ 20%) • การใชหวเผาใหมแบบ

- 2 stage bumer - 3 stage bumer - ตอเนอง (modulation)

• การปรบโครงสรางและการเผาไหมใหเหมาะสม • ไมใหมจดรวไหลภายในหองเผาไหม • ทางานทพกดสงสด ตวอยางเชน การใชหมอไอนาททางานขนานกนจะสนเปลองมากกวาเดนหมอ

ไอนาเพยงตวเดยวทโหลดสง • การปรบหมอไอนาใหการทางานกบอตราการเผาไหมสมดลกน • การเปลยนหมอไอนาทมประสทธภาพสงแทนหมอไอนาเดม • ตดตงอปกรณถายเทความรอนจากกาซเสย ไดแก อปกรณอนนา(economiser) หรอ อปกรณอน

อากาศ(air preheater) • การปรบปรงคณภาพนาปอนใหไดคณภาพด (นาปอนมคณภาพตาจะสงผลใหมตะกรนเกราะจบ

ผวถายเทความรอน ทาใหประสทธภาพการถายเทความรอนลดลง) • ลดการสญเสยความรอนใหเหลอนอยทสด ไดแก การสญเสยของกาซรอน การสญเสยจากการแผ

รงส การสญเสยจากการเผาไหมไมสมบรณ และการสญเสยจากโบลวดาวน • แบงความรอนออกตามอณหภม บางอยางอาจมความตองการอณหภมไมสงมาก • อนๆ

ง.1-35

4.2 การปองกนการสญเสยพลงงาน • ปรบปรงฉนวนความรอนใหสมบรณของ หมอไอนา อปกรณเกบความรอนความเยน • ลดความรอนทสญเสยจากระบบสงจายความรอนไดแก (ความรอนสญเสยทนาไปสความรอนของ

อาคาร และตองทาใหมการระบายอากาศเพมขน สนเปลองความเยนเพมขน หรอมผลใหมการใชพลงงานเพมขนประกอบดวย) - การสญเสยความรอนของทอและวาลว - การรวไหล - การสญเสยไอแฟลซ

• การนาคอนเสทกลบในระบบปด • อนๆ

4.3 การนาพลงงานทเหลอจากการใชแลวกลบมาใชใหม ความรอนปลอยทงหมายถง พลงงานทไหลออกจากระบบ ซงรวมถงการสญเสยตางๆ แตไมรวมถง

พลงงานทไหลไปยงเปาหมายของกระบวนการผลต แนวทางเลอกจดใชงานของความรอนปลอยทง มดงตอไปน • การใชงานในกระบวนการผลตเดยวกน • การใชงานในอาคารเดยวกน • การใชงานในโรงงานเดยวกน • การใชงานภายนอกโรงาน การใชพลงงานความรอนในโรงงานอตสาหกรรมสวนใหญ มการใชเทคโนโลยทหลากหลาย ใน

กระบวนการผลตทหลากหลายเชนกน และหนาทกแตกตางกนมาก ขอบเขตการทางานของแตละอปกรณมความหลากหลายไมอาจสรปเปนมาตรฐานเดยวได การนา

ความรอนกลบมาใชตองออกแบบใหเหมาะกบอปกรณแตละชนดซงขนอยกบความตองการ อณหภมทเกยวของ และพารามเตอรของแตละอปกรณ

สาหรบการนาความรอนกลบมาใชในปรมาณนอย: • ระบบนาความรอนกลบดวย Regenerators หรอ Recuperators • Compression Heat Pump หรอ Absorption Heat Pump • และอนๆ สาหรบความรอนทมคณภาพสงการแปลงพลงงานทเหมาะสมอาจเปน • การใชความรอนปลอยทงผลตกระแสไฟฟา (Organic Rankine’s Cycle, Steam Cycle) • การเพมความดนและอณหภมดวย Compression refrigeration machines • การเพมความดนและอณหภมดวย Absorption refrigeration machines สาหรบบางกรณ:

ง.1-36

เครองอดอากาศ เครองอดอากาศใหความรอนเปนปรมาณมาก ความรอนนไดจากอปกรณระบายความรอน (after

cooler) นามนระบายความรอน และการระบายความรอนจากตวเครอง ความรอนนอาจนาไปใชในกระบวนการผลต

เครองทาความเยน เครองทาความเยนอาจจะพจารณาไดเปนเครองปม เครองจกรทงสองชนดทาหนาทถายเทความรอน

จากแหลงความเยน(evaporator) ไปยงแหลงความรอน (condenser) ระบบนมหลากหลายตงแต นาความรอนกลบมาใชของ superheated vapor การนาความรอนจากการกลนตวของไอนาในระบบทาความเยน สาหรบเครองทาความเยนการระบายความรอนของนามนหลอลนของเครองอดแบบสกรสามารถนาความรอนสวนนไปใชประโยชนได และการนาความรอนของคอนเดนเซอรของเครองทาความเยนกเปนอกทางเลอกหนงทเปนไปได ซงสามารถจดไดสองทางเลอกดงตอไปน

• การตดตง water-water heat pump เพอนาความรอนจากคอนเดนเซอรมาอนนา • การตดตง heat pump เปนลาดบในเครองทาความเยนเพอใหคอนเดนเซอรของเครองทาความ

เยนเปนอวาโปเรเตอรของ heat pump ความรอนในกระบวนการอตสาหกรรม • ความรอนสามารถนากลบมาจากแหลงตางๆดงตอไปน กระบวนการผลตกระดาษ

- พดลมระบายความรอน - ระบบ กาซรอนจากทครอบเครองกระดาษ - ไอแฟรซจากคอนเดนเสท หรอระบบลาดบขน (cascade)

• อนๆ รปท 4.3-1 แสดงถงศกยภาพในการนาความรอนจากแกสเสยของขบวนการผลตกลบมาใชเมอ

เปรยบเทยบกบความรอนทใชในการผลต การพจารณาจดแตกตางในการใชความรอนในการผลตดงกลาว เปนสงสาคญอยางมากในการพจารณานาความรอนกลบมาใช

รปท 4.3-1

ง.1-37

รปท 4.3-1

4.4 การเปลยนไปใชพลงงานอกประเภทหนง เพอความเหมาะสมของกระบวนการใหความรอนของกระบวนการผลตซงมชวงกวาง ในรปของขนาด อณหภมการทางาน ความตองการของกระบวนการผลต และเงอนไขตางๆ กระบวนการใหความรอนเปนกระบวนการทกวางมตวประกอบทมผลตอการตดสนใจวาการลงทนสาหรบเครองใหความรอนใหมๆหรอการปรบปรงอปกรณเดมและการกาหนดขอบเขตของอปกรณ

• ประสทธภาพการใชพลงงาน • ผลกระทบตอสงแวดลอม • คณภาพของผลผลต • ปรมาณผลผลต • ระบบอตโนมต • คาใชจายและกาไร

อปกรณซงสามารถทาความรอนหลายๆพลงงาน ตวอยางเชน กาซ หรอ ไฟฟา ไดแก • เตาเผาใหความรอนแกเหลก • เตาชบแขง • ชดชบสงกะส • อนๆ

4.5 การปรบปรงการใชไฟฟาดวยวธปรบปรงตวประกอบกาลงไฟฟา การลดความตองการสงสดในชวงความตองการไฟฟาสงสดของระบบ การใชอปกรณไฟฟาใหเหมาะสมกบภาระและวธการอน อตราการใชประโยชน(Rate of utilization): Output kW / Rated power kW ประสทธภาพ : Energy output kWh / Energy input kWh

• ความหนาแนนของโรงงานและเครองจกรทเหมาะสม • การจดแผนผงการทางานใหเหมาะสม

การทางานแบบไมมภาระ การหยดงาน ชวงการอนเครอง

• การแก Power Factor

มอเตอรประสทธภาพสงและระบบขบตางๆ ทางเลอกสามอเตอรประสทธภาพสงมดงตอไปน

• มอเตอรแมเหลกถาวร • ยกเลกตวขบสวนเกน • อนๆ

ง.1-38

รปขางลางนแสดงประสทธภาพของมอเตอรกระแสตรงระหวางมอเตอรประสทธภาพสงกบมอเตอรมาตรฐานทวไป ไมควรดเพยงมอเตอรแตควรพจารณาระบบการขบเคลอนทงหมดซงรวมถงการรบภาระและการควบคมดวยเพอทไดการทางานทประหยดทสด มวธการทปรบปรงประสทธภาพของระบบขบทมากกวาการปรบความเรวไดแก

• เลอกใชมอเตอรทมขนาดทเหมาะสม และระบบขบเคลอนทเหมาะสมกบหนาท • ใชหมอแปลงและมอเตอรทมประสทธภาพสง • มการบารงรกษาทเพยงพอ • ใหแนใจวาระบบอยในการควบคมเพอหลกเลยงการทางานทไมจาเปน • อนๆ

รปท 4.5.1

4.6 การใชเครองจกรหรออปกรณทมประสทธภาพสง ตลอดจนระบบควบคมการทางานและวสดทชวยในการอนรกษพลงงาน

การปรบความเรวการขบเคลอน กระบวนการผลตมการเปลยนแปลงทรวมถงความดนและการไหลของกาซและของเหลวการควบคม

อาจจะทาดวยการหรวาลว ปรบชองขนาดชองเขา (inlet van) หรอใช by-pass ในแตละวธเหลานเปนการสนเปลองพลงงาน การพฒนาดานอเลคโทรนคชวยใหการลดการใชอปกรณทลดความเรวทมประสทธภาพตาไดแก การหรวาลว hydraulic coupling และ eddy current couplings ปมและพดลมสวนใหญ กาลงทใชเปนสดสวนกาลงรวมของความเรวรอบ ดงนนสามารถทาใหมศกยภาพการอนรกษพลงงานดวยการใชความเรวรอบทเหมาะสมดวยวธการตางๆดงตอไปน

• การปรบความกวางของpulse (pulse – width modulation) • อนเวอรเตอรทปรบแรงดนได 6 ระดบ (six step voltage-source inverter) • Force-commutated current-source inverter • Static kramer drive

ง.1-39

• Cycloconverter • อนๆ

รปขางลางนแสดงการควบคมการไหล เสนบนเปนการปรบดวยการหรวาลว (throttle) และเสนลางดวยการปรบความเรวรอบ

รปท 4.6-1 ภาพประสทธภาพของปม

มอเตอรทเปลยนโพลได การปรบเปลยนจานวนโพลของมอเตอรสามารถปรบรอบได อยางไรกตามมอเตอรทปรบโพลไดจะม

ประสทธภาพตากวามอเตอรทมความเรวเดยว

4.7 การอนรกษพลงงานโดยวธอนตามทกาหนดในกระทรวง ตวอยางเชน ระบบอดอากาศ อากาศอดเปนตวพาพลงงานรปหนงทมประสทธภาพตา พลงงานไฟฟาเพยง 10 % ทเปลยนจาก

พลงงานไฟฟาเปนพลงงานกล สวนทเหลอเปนความรอนทตองสญเสยไป ศกยภาพทเปนไปไดมดงตอไปน • ลดความดนหลงจากเครองอด • ใหมมาตรการทจะหยดเครองอดอากาศเมอไมมความตองการของอากาศ • ลดการรวไหลของอากาศอด • ใหมการตรวจสอบเครองใชอากาศเปนประจา • พจารณาการใชอากาศอยางประหยด • ใหอากาศเขามอณหภมตา • ใหเสนทางของทอจากเครองอดอากาศไปยงจดใชอากาศสนทสด • ไมใหมรอยรวทบรเวณขอตอ • เดนเครองอดอากาศในชวงทมคาความตองการไฟฟาตาหากทาได • ใชเครองยนตขบเครองอดอากาศเพอลดความตองการไฟฟา • อนๆ

ง.1-40

ตวอยาง สาหรบเทคโนโลยการอนรกษพลงงานของเครองทาความเยน ระบบทาความเยนจะมประสทธภาพสงกตอเมออณหภมในคอยลเยนสงทสด และอณหภมใน

คอนเดนเซอรตาทสดทเปนไปได

คอนเดนเซอร

สาหรบอณหภมแตละองศาเซลเสยสในคอนเดนเซอรทลดไดจะสามารถประหยดพลงงานได 2-4% ซงจะสามารถกระทาไดดงตอไปน • ทาความสะอาดผวถายเทความรอนของคอนเดนเซอร • เพมปรมาณอากาศหรอปรมาณนาระบายความรอนทระบายความรอน หรอเพมพนทผวถายเทความรอน

ตามความเหมาะสม • ตดตง Evaporating condenser แทนคอนเดนเซอรกบ cooling tower จะสามารถลดอณหภมใน

คอนเดนเซอรลงไดประมาณ 3°ซ ซงสามารถประหยดพลงงานลงได 6-12% • อนๆ

Evaporator

สาหรบอณหภมแตละองศาเซลเซยสในคอยลเยน (evaporator) ทลดไดจะสามารถประหยดพลงงานได 4% ซงจะสามารถกระทาไดดงตอไปน • หากอณหภมระหวางในหองแชแขงกบอณหภมใน Evaporator สงเกนไปแลว อาจจะแกไขใหเพมพนทผว

ถายเทความรอน อกวธหนงคอเพมปรมาณการไหลของอากาศ โดยการใชพดลมทมขนาดทใหญขนแตหมนชาๆ ไมใชเพมความเรวของพดลม

• ในกรณของ Air blast การละลายนาแขงอยางตอเนองเพอควบคมความหนาของชนนาแขง ใชระบบอตโนมตตรวจจบความหนาของชนนาแขงและตรวจจบเมอละลายนาแขงหมด เพอใหแนใจวาการทางานดวยความถทและเวลาทละลายนาแขงทเหมาะสม โดยใชเซนเซอรแบบอนฟราเรดตดตงทแผนอวาโปเรเตอร จะสามารถวดความหนาของชนนาแขงบนผวถายเทความรอน

• การทาความชนของหองแชแขงโดยวธ Ultrasonic humidifier จะทาความเยนไดระดบหนงและทาใหอณหภมในอวาโปเรเตอรสงขน

• อนๆ

เครองคอมเพรสเซอร

คอมเพรสเซอรเปนตวทใชพลงงานหลกของเครองทาความเยน • ใชเครองคอมเพรสเซอรทมคา COP สงแทนเครองทมคา COP ตา • การควบคมประสทธภาพของปรมาณความเยน ดงตวอยางเชน

- ปรบปรมาณการไหลของเครองอดโดยการปรบความเรวรอบของดวยระบบอเลคโทรนค (อนเวอรเตอร)

ง.1-41

- ใชมอเตอรทมสองความเรว (4 และ 8 โพล) • ทางานทพกดสงสดทไดออกแบบไว ตวอยางเชน การใชเครอคอมเพรเซอรหลายตวทางานขนานกน ดงนน

การปรบปรมาณความเยนดวยการตดการทางานของบางเครอง และใหเครองทเหลอทางานเตมท • ใชเครองยนตเพอขบเครองคอมเพรเซอร • อนๆ

ฉนวนระบบทาความเยนและหองแชแขง • ซอม/เปลยนฉนวนทชารด • ใชฉนวนใหมดวยโพลยรเทนแบบฉด แทนของเกา • ลดการความเยนบรเวณประตและชองทางเดนตางๆ

- ซลชองเขาออก และตดตงมานพลาสตกสาหรบหองเยน - ใชประตค (Double door) และอาจจะใชประตเปดปดอตโนมต

• การวางทอทถกตอง การควบคมและระบบอตโนมต • หลกเลยงดงตอไปน

- perimetric thermal bridges in insulators ( floor/wall joint) - ตวกนความชนทเสอมแลว - ซลประตทชารด - ซลหองเยนทเสอมหรอชารด หรอทอนายา - นายารว

การสะสมความเยนดวยนาแขง • With positive heat transfer • With alternative heat transfer, with tube bundles • With alternative heat transfer and filling bodies

การทาความเยนดวยระบบ absorption ซงใชพลงงานความรอน (ความรอนปลอยทง) เพอทาความเยน • ระบบ absorption แบบ one-stage • ระบบ absorption แบบ two- stage

ง.1-42

4.8 สรปมาตรการทอนรกษพลงงาน

มาตรการ ศกยภาพการอนรกษพลงงาน การลงทนและผลตอบแทน ไฟฟา เชอเพลง เงนลงทน ระยะเวลาคนทน EIRR FIRR

รหสมาตรการ ชอมาตรการ kWh/ป บาท/ป รอยละ ลตร/ป บาท/ป รอยละ บาท ป

รหสมาตรการตามการกาหนดรหสมาตรการของ พพ. หากไมมในรายการใหวางไว

ง.1-43

5. มาตรการอนๆ ทควรปฏบต

5.1 การตดตงระบบการตรวจวดในโรงงาน 5.1.1 การตดตงมเตอรในการตรวจวดการใชพลงงานทจาเปนไดแก • มเตอรวดกาลงไฟฟาทเครองจกรหลกทกเครอง • มเตอรความรอน / มเตอรวดการไหลเชอเหลง และ/หรอ ของไหลรอนสาหรบอปกรณหลกทกอปกรณ • เทอรโมมเตอร/เกจวดความดนสาหรบทกอปกรณหลก • มเตอรกาลงไฟฟาสาหรบระบบแสงสวางและระบบปรบอากาศสาหรบทกๆ อาคาร • มเตอรวดชวโมงการทางาน • อน ๆ 5.1.2 การตรวจสอบและปรบเทยบมเตอรเดมทมอยแลวเพอใหแนใจวาทางานไดอยางเทยงตรง

5.2 การบารงรกษาเครองจกรอปกรณอยางถกวธ • ใหการฝกอบรมแกพนกงานเพอใหการทางานไดอยางถกตองและไมเกดผลเสยได มาตรการนสวนใหญจะ

คมตอการลงทนมาก • การตรวจวดและการเตอนภย • ทาความสะอาดคอนเดนเซอร อวาโปเรเตอร และคลลงทาวนเวอรของระบบปรบอากาศ / ระบบทาความแช

เยน และระบบแสงสวาง • อนๆ

ง.1-44

6. การประเมนปญหาอปสรรคและความถกตองในการกรอกแบบสงขอมลฯ (บพร.1) และแบบบนทกขอมลฯ (บพร.2)

6.1 ขอมลจากแบบสารวจ 6.1.1 แบบสงขอมล (บพร.1) แบบสงขอมล (บพร.1) ครงท 1 สงขอมลเมอ แบบสงขอมล (บพร.1) ครงท 2 สงขอมลเมอ

ปญหาอปสรรค ไมมอปกรณและเครองมอวดการใชพลงงาน ไมมระบบฐานขอมลเดม (ไมมสถตและการเกบขอมลตาง ๆ ไว) ไมมเจาหนาท ทรบผดชอบดานขอมลโดยตรง ไมเขาใจแบบฟอรมของทางราชการ ไมสามารถกรอกขอมลทมอยลงในแบบฟอรมไดบางสวน ปญหาอน ๆ

(ระบ)……………………………………………………………………………….. ...……………………………………………………………………………………….

ความถกตองของขอมล การเปรยบเทยบความถกตองของขอมลในแบบ บพร.1กบขอมลจรงทไดจากการสารวจ

ขอมลมความถกตองทงหมด ขอมลมขอผดพลาดบางสวน ไดแก (ระบ)

(1) ……………………………………………………………………………………... (2) ……………………………………………………………………………………… (3) ……………………………………………………………………………………….

ขอมลผดพลาดทงหมด การตรวจสอบการกรอกขอมลอน ๆ (ระบ)

……………………….…………………………………………………………….. ……….………………………………………………………………………….. ………………………….………………………………………………………….. (เปนเพยงตวอยางแบบสารวจ ทปรกษาจะตองมขอมลทเพยงพอตอการนามาวเคราะหและสรปผลถงปญหาและอปสรรคไดอยางถกตองตรงกบความเปนจรงของโรงงาน)

ง.1-45

7. การประเมนการดาเนนการอนรกษพลงงานทผานมา 7.1 ผลการอนรกษพลงงานและการลงทนจากขอเสนอแนะตามรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตนทผานมา ตารางท 7.1.1 ผลของการอนรกษพลงงานทผานมา (ใช สวนท 4 ขอมลการอนรกษพลงงานของ แบบฟอรม บพร1.)

7.2 ผลการอนรกษพลงงานและการลงทนจากขอเสนอแนะตามรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด สาหรบการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด ครงท 2 และครงตอๆไป ตารางท 7.1.2 ผลของการอนรกษพลงงานทผานมา (ใช สวนท 4 ขอมลการอนรกษพลงงานของ แบบฟอรม บพร1.)

ง.1-46

8. การประเมนคณภาพของบคลากรทดาเนนการเกยวกบการผลตและการใขพลงงานของโรงงานและการพฒนาบคลากร จะตองมขอมลทไดจากการสารวจ สมภาษณหรอขอมลอนๆ ทเกยวของพรอมกบความเหน ขอเสนอแนะในการเพมความรความเขาใจตอบคลากร โดยจะตองมขอมลและการวเคราะหทเปนจรง มรายละเอยดเพยงพอทจะนาไปใชประโยชนได

ง.1-47

9. ผลการสารวจสถานะภาพการบรหารการอนรกษพลงงานทเกยวกบการจดองคกรบรหาร กจกรรมและการพฒนาบคลากร ตลอดจนสารวจทศนคตของฝายบรหารและเจาหนาททเกยวของ ใหแสดงแผนผงการจดองคกรการบรหารทเกยวของกบตาแหนงผรบผดชอบพลงงาน พรอมสถานภาพ ตวอยางเชน

ในชวงเวลาทผานมาทางโรงงานไดมการดาเนนการดานการอนรกษพลงงาน ซงจดทาโดยบคลากรของทางโรงงานเอง โดยมการดาเนนการเบองตน ดงน 1. รณรงคใหมการปด เปดอปกรณเครองใชไฟฟาอยางเหมาะสม 2. ดาเนนการถอดหลอดไฟฟาออกในบางสวน เพอประหยดพลงงานไฟฟา 3.แตงตงคณะกรรมการประสานงานการอนรกษพลงงาน เพอดาเนนงานดานอนรกษพลงงานโดยใหมหนาทหลกๆ ดงน

• ใหขอมลเกยวกบการใชพลงงาน และอปกรณทใชพลงงานภายในขบวนการผลต • ประสานงานดาเนนงานตามแผนงานการอนรกษพลงงานททปรกษากาหนด • ประชาสมพนธเผยแพรขาวสาร ขอมลตางๆ ใหพนกงานรบทราบเกยวกบงานอนรกษพลงงาน • ประเมนผลการดาเนนงานเปรยบเทยบกบแผนงานและเปาหมายทกาหนดไว

4.จดใหมการแขงขนการประหยดพลงงานระหวางหนวยงานภายในโรงงาน 5.จดใหมแผนการควบคมการทางานและการบารงรกษาเครองจกร อปกรณ เพอใหเครองจกรและอปกรณอยในสภาพดและพรอมทางานไดเสมอซงชวยลดพลงงานสญเสยไดทางหนงและในการดาเนนนงานทผานมาผดแลงานอนรกษพลงงานสามารถตดสนใจไดเพยงบางสวน แตการดาเนนงานซงใชเงนมากๆ ตองขออนมตจากองคกร ซงบางครงอาจเกดความลาชาได ดงนนเพอใหเกดความรวดเรวและคลองตวในการทางานดานการอนรกษพลงงานทางโรงงานจงไดทาการแตงตงคณะกรรมการประสานงานการอนรกษพลงงาน ซงประกอบดวยคณะกรรมการในแผนกตางๆ ตามรายละเอยดในแผนผงองคกรซงปรากฏอยในรปท 9-1 (หากสามารถวดปรมาณการอนรกษพลงงานไดใหระบ ผลการอนรกษพลงงานทผานมา โดยมรายละเอยดตาม ตารางท 9.1.1 ผลการอนรกษพลงงานทผานมาใช สวนท 4 ขอมลการอนรกษพลงงานของ แบบฟอรม บพร1.)

ผจดการทวไป

หวหนาฝายวศวกรรม หวหนาฝายบญช การเงน ผรบผดชอบพลงงาน ชาง ชาง

รปท 9-1 สภาพการจดองคกรทเกยวของกบเจาหนาทผดแลเกยวกบการใชพลงงาน

ง.1-48

10. สรปและขอเสนอแนะ 10.1 สรปศกยภาพการอนรกษพลงงานทงหมด

มาตรการ ศกยภาพการอนรกษพลงงาน การลงทนและผลตอบแทน รหสมาตรการ ชอมาตรการ ไฟฟา เชอเพลง เงนลงทน ระยะเวลาคนทน EIRR FIRR kWh/ป บาท/ป รอยละ ลตร/ป บาท/ป รอยละ บาท ป

10.2 ขอเสอนแนะมาตรการอนรกษพลงงานทสมควรดาเนนการและการลงทน (ระบเหตผลของมาตรการสมควรดาเนนการและไมสมควรดาเนนการ สวนทสมควรดาเนนการและหกสวนทซาซอนตางๆออก สวนทเหลออยในตาราง)

มาตรการ ศกยภาพการอนรกษพลงงาน การลงทนและผลตอบแทน รหสมาตรการ ชอมาตรการ ไฟฟา เชอเพลง เงนลงทน ระยะเวลาคนทน EIRR FIRR kWh/ป บาท/ป รอยละ ลตร/ป บาท/ป รอยละ บาท ป

ง.1-49

10.3 การแกไขปญหาและอปสรรคตางๆ ในดานอนรกษพลงงาน (โดยทาการศกษาโดยรวมของปญหาและอปสรรคตางของโรงงานวามอยางไรบางแลวสรปวาการจะดาเนนการอนรกษพลงงานของโรงงานใหไดจะตองดาเนนการอยางไร)

10.4 สรปความเหนของผดาเนนการเกยวกบการปฏบตตามพระราชบญญตน (ผดาเนนการในทนหมายถงทปรกษาอนรกษพลงงานและเจาของโรงงานหรอผเกยวของซงมความคดเหนตาง ๆ ทงดานบวกและดานลบในการปฏบตตามพระราชบญญตนอยางไรบาง)

ง.1-50

11. เอกสารประกอบ 11.1 รายละเอยดการวเคราะหดานความรอน 11.2 รายละเอยดการวเคราะหดานไฟฟา 11.3 รายการเครองมอวดดานความรอนและไฟฟา 11.1.1 การปรบปรงประสทธภาพการเผาไหมเชอเพลง 11.1.1.1 การปรบปรงทเกยวกบหมอไอนาดวย Boiler Model การวเคราะหสมดลของหมอไอนา ขอมลหมอไอนาและขอมลทวไป หนวย สญลกษณ คาปจจบน คาเปาหมาย

ชอหมอไอนา ขนาดหมอไอนา ton/h ความดนไอนาสงสด Bar พนทผวถายเทความรอน sq.m ประเภทของหวเผา ระบบการควบคมของหวเผา เสนผานศนยกลางของหมอไอนา m ความยาวของหมอไอนา m Emissivity ของดานหนา ef Emissivity ของดานขาง es Emissivity ของดานหลง eb อณหภมอางอง °C Tref

ขอมลเชอเพลง ชนดของเชอเพลง ปรมาณการใชเชอเพลงตอป l/y FA ราคาเชอเพลง ฿/l Pf คาความรอนของตาของเชอเพลง MJ/kg LH

ขอมลทไดจากการวด ความดนไอนาเฉลยทใชงาน (guage pressure) Bar Pst ปรมาณการใชเชอเพลงตอชวโมง เฉลยจากมเตอร l/h FH อณหภมนามนทจดวดปรมาณ (ทมเตอรนามนเตา) °C Tfm อณหภมนามนทจดเขาหองเผาไหม °C Tf ปรมาณนาปอน Fw kg/h อณหภมนาปอน °C Tw อณหภมอากาศทชวยเผาไหม °C Ta

ง.1-51

ปรมาณออกซเจนในกาซเสย % O2 อณหภมของกาซเสย °C Tg ปรมาณ CO ในกาซเสย ppm CO สารละลายของนาปอน ppm TDSw สารละลายของนาโบลวดาวน ppm TDSb อณหภมผวของหมอไอนาดานหนา C Tsf อณหภมผวของหมอไอนาดานขาง C Tss อณหภมผวของหมอไอนาดานหลง C Tsb อณหภมสภาพแวดลอม C Tamb

ขอมลจากตารางไอนาและเชอเพลง Enthalpy ของนาทอณหภมอางอง kJ/kg hf,ref Enthalpy ของนาปอน kJ/kg hf,w Enthalpy ของนาโบลวดาวน kJ/kg hf,b Enthalpy ของไอนา kJ/kg hg,st ความหนาแนนของเชอเพลงท 15.6 C kg/l Dfo ความหนาแนนของเชอเพลงทจดวดปรมาณ kg/l Dfm Dfm = Dfo-0.00063*(Tfm-15.6) หรอเปดจากตาราง ความหนาแนนของเชอเพลงทจดเขาหองเผาไหม kg/l Df Df = Dfo-0.00063*(Tf-15.6) หรอเปดจากตาราง คาความรอนจาเพาะของเชอเพลง kJ/kg/C Cpf Cpf = 0.45*4.187 หรอเปดจากตาราง ความรอนจาเพาะของอากาศ kJ/Nm3/C Cpa Cpa = 0.312*4.187 เปนคาเฉลย 0-200 C ความรอนจาเพาะของกาซเสย kJ/ Nm3/C Cpg Cpg = 0.332*4.187 เปนคาเฉลย 0-300 C Cpg = 0.334*4.187 เปนคาเฉลย 0-400 C Cpg = 0.337*4.187 เปนคาเฉลย 0-500 C หมายเหต Nm^3 หมายถงปรมาตรของกาซท 0 °C ความดน 1 บรรยากาศ

ง.1-52

การคานวณ

ปรมาณโบลวดาวนเปนรอย ละของไอนา % B B=TDSw / (TDSb-TDSw)*100 ปรมาณอากาศเชงทฤษฎ Nm3/kg Ao Ao=2+(0.85*LH / 4.187), Ao อาจจะหาไดสมการเคม ปรมาณกาซเสยเชงทฤษฎ Nm3/kg Go Go=1.11*(LH / 4.187), Go อาจจะหาไดจากสมการเคม ปรมาณกาซเสย Nm3/kg G G= Go+(m-1) อตราสวนอากาศ M m=21 / (21-O2) ปรมาณอากาศเขาเผาไหม Nm3/kg A A = m*Ao ปรมาณเชอเพลง kg/h FHm FHm=FH * Dfm 1.ความรอนเขา 1.1 ความรอนของเชอเพลง MJ/h Qfc Qfc=FHm * LH 1.2 ความรอนสมผสของเชอเพลง MJ/h Qfs Qfs=FHm * Cfp * (Tf – Tref)/1000 1.3 ความรอนสมผสของนาปอน MJ/h Qw Qw=Fw * (hf,w - hf,ref)/1000 1.4 ความรอนของอากาศชวยเผาไหม MJ/h Qa Qa=A * Cpa * (Ta – Tref)/1000 1.5 ความรอนเขารวม MJ/h Qinp Qinp = Qfc + Qfs + Qw + Qa 2. ความรอนออก 2.1 ความรอนสญเสยในกาซเสย MJ/h Qg Qg = FHm * G * Cpg * (Tg-Tref) /1000 2.2 ความรอนสญเสยจากการเผาไหมไมสมบรณ MJ/h Qco Qco = FmH * G * 13.76 * CO/10^6 2.3 ความรอนสญเสยในโบวลดาวน MJ/h Qb

ง.1-53

Qb = (B/100)*(hf,b – hf,ref)*S/1000 2.4 ความรอนสญเสยผานผนงหมอไอนา MJ/h Qr Qr = Sum of [2.2*(ts-Tamb)^(5/4) + 4.88*es*(((Ts+273)/100)^4-((Tamb+273)/100)^4))]*A*4.187/1000

โดยท Ts เปนอณหภมของผวหมอไอนาแตละดาน A เปนพนทผวของหมอไอนาแตละดาน 2.5 ความรอนของไอนา MJ/h Qst

Qst = Qinp - Qg - Qco - Qb – Qr รวมความรอนออก MJ/h Qout Qout = Qg + Qco + Qb + Qr +Qst

สมดลความรอน 1.ความรอนเขา 1.1 ความรอนของเชอเพลง MJ/h Qfc % 1.2 ความรอนสมผสของเชอเพลง MJ/h Qfs % 1.3 ความรอนสมผสของนาปอน MJ/h Qw % 1.4 ความรอนของอากาศชวยเผาไหม MJ/h Qa % รวมความรอนเขา MJ/h Qin % 2.ความรอนออก 2.1 ความรอนสญเสยในกาซรอน MJ/h Qe % 2.2 ความรอนสญจากการเผาไหมไมสมบรณ MJ/h Qco % 2.3 ความรอนสญเสยผานผนงหมอไอนา MJ/h Qr % 2.4 ความรอนสญเสยจากโบวลดาวน MJ/h Qb % 2.5 ความรอนของไอนา MJ/h Qst %

ง.1-54

รวมความรอนออก MJ/h Qout %

สรปผลการคานวณ

ประสทธภาพหมอไอนา อางองความรอนตา % Eff Eff = (Qst – Qw)*100/Qfc ปรมาณไอนาทผลตได kg/h S S = Qst*1000/(hg,s – hf,ref) อตราสวนการผลตไอนา kg,steam/kg,fuel Em Em = S / FmH อตราสวนการผลตไอนา kg,steam/l,fuel Ev Ev=Em * Df,o รอยละของเชอเพลงทประหยดได % Esv Esv = (Em,existing - Em,target)*100 / Em,target คาใชจายเชอเพลงในการผลตไอนา ฿/kg Cst Cst = Pf / Ev เชอเพลงทประหยดไดตอป l/y Fasave FAsave = Esv * FA พลงงานความรอนทประหยดได GJ/y Hasave HAsave = FAsave * Dfo * LH / 1000 คาใชจายเชอเพลงทประหยดได ฿/y Basave Basave = FAsave * Pf

ง.1-55

การลงทน หนวน สญลกษณ ปรมาณ

คาใชจายในการลงทน กรณท 1.เปลยนหมอไอนาใหม ฿ กรณท 2 การเปลยนระบบควบคมแบบ Oxygen Triming

฿

กรณท 3 การชอเครองวด Flue Gas ฿ กรณท 4.การเปลยน Burner ฿ กรณท 5 การตดตง Economizer ฿ กรณท 6 คาใชจายในการลดความดนไอนา ฿ กรณท 7 การตดตงระบบ Continuous Blowdown ฿ กรณท 8 การนาคอนเดนเสทกลบมาใช ฿ กรณท 9 อปกรณวดตางๆระบ……………………… ฿ (ไมจาเปนตองมทกรายการ) คาใชจายลงทนรวม ฿ INV คาใชจายในบารงรกษา กรณท 1 การทาความสะอาดผวถายเทความรอน ฿/y กรณท 2 คาใชจายในการเปลยนหวฉด ฿/y กรณท 3 คาใชจายแรงงานเพมเตม ฿/y กรณท 4 คาใชจายอนๆเพมเตมระบ……………. ฿/y รวมคาบารงรกษาตอป ฿/y MA ระยะเวลาในการคนทน y PB PB = INV/(BAsave-MA)

ง.1-56

11.1.2 การปองกนการสญเสยพลงงาน 11.1.2.1 การหมฉนวนทอไอนา-ทอคอนเดนเสทของทอ วาลว และ หนาแปลน

รายการ หนวย ตวยอ ปรมาณ

ขอมล บรเวณทอทไมไดหมฉนวน……………………………………………………………

ขนาดทอ นว mm Di ความยาวทอทไมไดหมฉนวน m L จานวนวาลวทไมไดหมฉนวน nv จานวนหนาแปลนทไมไดหมฉนวน nf อณหภมผวทอ oC Tp อณหภมอากาศแวดลอม oC Tamb กาหนดความหนาของฉนวน mm t ความดนไอนาภายในทอ (gauge pressure) bar Pst Emissivity ของทอ - �� คา Conductivity ของฉนวนความรอนชนดของฉนวน ………………….

W/m/K K

คาเชอเพลงในการผลตไอนา ฿/kg Prst อตราสวนการระเหยเฉลยของหมอไอนา kg/l Ev ประสทธภาพหมอไอนา % Effb ชวโมงการทางานในหนงป h/y wh ชนดพลงงานเชอเพลง - f คาความรอนตาของเชอเพลง MJ/l LHV ราคาพลงงานเชอเพลงเฉลย ฿/l Prf

ขอมลจากตาราง Conductivity ของโลหะทอ W/m/K Ks ks = 34 หรอจากตาราง Conductivity ของฉนวนใยแกว k=0.048 หรอจากตาราง หรอขอมลจากผขาย W/m/K K Convection coefficient ของของเหลวในทอ W/m2/K hst hst = 5000 (ไอนา) หรอจากตารางหรอจากการคานวณ hst = 3500 (นารอน) หรอจากตารางหรอจากการคานวณ เสนผานศนยกลางทอภายใน mm Dsi อณหภมไอนาหรออณหภมของเหลวในทอ °C Tst

ง.1-57

Enthalpy of evaporation hfg ของนาทความดนในทอ kJ/kg/K hfg ในกรณทเปน Super heated steam ในใช hs-hf แทน hfg

คานวณ การคานวณความรอนทสญเสยจากทอทไมไดหมฉนวน ความยาวเทยบเทา m Le Le = L + 1.2*nv + 0.4*nf Convection coefficient W/m2/K hc hc= 1.32*[(Tp-Tamb)/Di]1/4 Radiation coefficient W/m2/ K hr1 hr1 = 1.32*10-8*�1*[(tp+273)4-(tamb+273)4]/(tp – tamb) Overall coefficient W/m2/K h1 h1=hc1+ hr1 ความรอนทสญเสยตอความยาว W/m qb qb= π*Di*h1*10-3 การคานวณความรอนทสญเสยจากทอทหมฉนวน เสนผานศนยกลางรวมฉนวน mm Do Do = (2*t)+Di Convection coefficient ของผวภายนอกฉนวน W/m2/ K hc2 hc2 = 1.32*((Tinsl-Tamb)/Do)1/4 Radiation coefficint W/m2/ K hr,2 hr2 = 5.67*10-8*�2*[(Tinsl+273)4-(Tamb+273)4]/(Tinsl-Tamb) ในการคานวณรอบแรกใหใช Tinsl = Tamb+15

Overall coefficient W/m2/ K U2 h = hc2+hr2 ความรอนทสญเสยผานฉนวน W/m q

hDo2

k1)

DiDoln(

ks1)

DsiDiln(

hDsi2

Tam)10-(Tst**2 3

∗+∗+∗+

∗

=

st

q π

อณหภมภายนอกฉนวน °C Tinsl

Do*h*π10*QTambTinsl

3+=

Tinsl ทคานวณไดวนกลบไปแทนในการหา hr2 แลวคานวณหา q ใหม

การคานวณศกยภาพการประหยดพลงงาน ความรอนทประหยดไดตอความยาว W qsave

ง.1-58

qsave = qb-q

ความรอนทประหยดไดทงหมด Qsave Qsave = qsave * Le ความรอนทประหยดไดในหนงป MJ/y HA HA = Qsave * wh* 3.6 * 10-3 กรณท 1 เปนการหมฉนวนทอไอนา ความรอนทประหยดไดคดเปนปรมาณไอนา kg/y STsave STsave = HA/hfg เชอเพลงทประหยดไดตอป l/y FAsave FAsave = STsave / Ev คาใชจายเชอเพลงทประหยดไดตอป ฿/y CAsave CAsave = FAsave * Prf กรณท 2 ทอคอนเดนเสท ความรอนของคอนเดนเสทเทยบเปนความรอนของเชอเพลง MJ/y FHAsave FHAsave = HAsave / EFFb * 100 เชอเพลงทประหยดไดตอป l/y FAsave FAsave = FHAsave / LHV

คาใชจายเชอเพลงทประหยดไดตอป ฿/y CAsave CAsave = FAsave * Prf

การลงทน คาใชจายในการหมฉนวน ฿/m B

คาใชจายในการหมฉนวนทงหมด ฿ INV INV = B*L ระยะเวลาในการคนทน y PB PB = INV/CAsave

ง.1-59

11.1.2.3 การเปลยน/การเพม ผนงอฐทนไฟ

รายการ หนวย ตวยอ ปรมาณ ขอมล

ดานหนา ขนาดพนทของเตา m2 Ai Ai = L*W- (พท.ชองเปด) ความยาว m L ความกวาง m W อณหภมผวเฉลย oc ts Emissivity εs อณหภมอากาศแวดลอม 0C ta คาความรอนของเชอเพลง Thermal Efficiency of Furnace % TEff นามนเตาเกรด ….. MJ/l LHV ราคาเชอเพลง B/l Prf เวลาทางาน h/y wh

การคานวณ การคานวณความรอนทสญเสยกอนเปลยนหรอเพมฉนวน ดานท ……………………………………. Convection coefficient W/m2k hc hc= 1.31*(ts-ta)0.33 Radiation coefficint W/m2k hr hr1=(5.67*10-8*εs*((ts+273)4-(ta+273)4))/(ts-ta) Overall coefficient W/m2k h1 h1=hr+hc Heat flux กอนเปลยนฉนวน W/m2 qb qb= h1*(Ts-Ta) ความรอนทสญเสยกอนเปลยนฉนวน W Qb Qb = A*HF1

ง.1-60

การคานวณความรอนทสญเสยจากเตา หลงเปลยนฉนวน ดานหนา อณหภมกาซดานในผนง °C Ti ความหนาผนงเตาชนท 1 m L1 Conductivity ของผนงชนท 1 W/m/K K1 ความหนาผนงเตาชนท 2 m L2 Conductivity ของผนงชนท 2 W/m/K K2 ความหนาผนงเตาชนท 3 m L3 Conductivity ของผนงชนท 3 W/m/K K3 ความหนาของฉนวนทเพมเขาไปหรอเปลยน ชนด

ฉนวน………………………. m La

Conductivity ของฉนวนทเพมเขาไป W/m/K Ka Emissivity ของผวฉนวนใหม εa Convection coefficient W/m2k hc hC = 1.31*(Tw-Ta)0.33 Radiation coefficint W/m2k hr hr = (5.67*10-8*e*((tw+273)4-(ta+273)4))/(tw-ta) ในการคานวณรอบแรกใหประมาณ Tw = Ta + 30 C Tw Overall coefficient W/m2k ho ho = hc+hr ความรอนทสญเสยผานผนงหลงเปลยนฉนวน W Qi

ho1

KaLa

K3L3

K2L2

K1L1

hi1

Ta)(Ti*AQi+++++

−=

อณหภมผวภายนอกฉนวนหลงเปลยนหรอเพมฉนวน °C Tw

Taho*AQTw +=

Tw ทคานวณไดใหนากลบไปหา h และ Q ใหมจนกวา Tw จะมการเปลยนแปลงนอย

∑=

=n

1i

AiA โดยท i เปนหนาทมการปรบปรงฉนวนทงหมด n

m2

A

ความรอนทสญเสยรวมหลงการปรบปรงฉนวน W Q

ง.1-61

∑=

=n

1i

QiQ โดยท i เปนหนาทมการปรบปรงฉนวนทงหมด n

ความรอนทสญเสยรวมกอนการปรบปรงฉนวน

∑=

=n

1i

QbiQb โดยท i เปนหนาทมการปรบปรงฉนวน

ทงหมด n

การคานวณศกยภาพการประหยดพลงงาน ความรอนทประหยดได MJ/y HAsave HAsave = (Q – Qb)*wh*3.6 ความรอนของเชอเพลงทประหยดได HFAsave HFAsave = HAsave / TEFF *100 เชอเพลงทประหยดได l/y FAsave FAsave = HFsave / LHV คาใชจายเชอเพลงทประหยดได B/y BAsave BAsave = FAsave * Prf

การลงทน คาใชจายในการหมฉนวน B/m2 C คาใชจายในการหมฉนวนทงหมด B INV ระยะเวลาในการคนทน y PB PB = INV/TC

ง.1-62

11.4 รายละเอยดการวเคราะหดานไฟฟา ตวอยางขอมลและรายการคานวณ ตารางท 11.4.1 สรปขอมลการคานวณคา EER ของเครองปรบอากาศ

หอง ยหอ ขนาด ความชน(%) อณหภม(oC) ความเรวลม พนทจายลม CFM H (Btu/lb) DH 4.5xCFMxDH kW kW/ton kWR COP EER

(Btu/hr) กลบ จาย กลบ จาย (m/s) (cm2) (ft3/min) กลบ จาย (Btu/lb) (Btu/hr) Cons.

สานกงาน ( 09 - 42 ) B Carrier 57,500 61.40 77.97 24.17 18.43 4.90 3600 2504.26 30.79 26.89 3.90 43915 4.19 1.14 12.88 3.07 10.48

LAB ( 08 - 48 ) B Carrier 60,000 63.30 88.80 26.87 16.60 3.67 2376 1236.80 34.71 26.25 8.46 47078 4.48 1.14 13.81 3.08 10.51



สานกงาน ( 07 - 62 ) E Carrier 51,200 58.20 90.60 21.73 5.43 2.57 1300 473.69 27.38 15.47 11.91 25385 4.40 2.08 7.45 1.69 5.77

LAB ( 09 - 49 ) B Carrier 48,000 54.80 60.20 27.00 22.57 1.80 2420 618.40 32.76 28.67 4.09 11388 4.74 4.99 3.34 0.70 2.40



ประชม ( 04 - 17 ) B Carrier 39,400 51.27 74.17 20.23 13.17 2.27 2700 868.83 24.67 20.94 3.73 14592 10.80 8.88 4.28 0.40 1.35


สานกงาน ( 04 - 20 ) E Carrier 14,000 52.10 82.40 25.03 11.90 3.27 847 392.80 29.80 20.55 9.25 16345 2.19 1.61 4.79 2.19 7.46

ง.1-63

ตารางท 11.4.1 (ตอ) สรปขอมลการคานวณคา EER ของเครองปรบอากาศ

หอง ยหอ ขนาด ความชน(%) อณหภม(oC) ความเรวลม พนทจายลม CFM H (Btu/lb) DH 4.5xCFMxDH kW kW/ton kWR COP EER

(Btu/hr) กลบ จาย กลบ จาย (m/s) (cm2) (ft3/min) กลบ จาย (Btu/lb) (Btu/hr) Cons.




หองพกรบรอง ( 01 - 03 ) B Carrier 12,500 48.47 81.53 30.23 19.10 3.33 616 291.50 35.11 28.22 6.89 9038 1.21 1.61 2.65 2.19 7.47

CLUB HOUSE ( 01 - 01 ) B Carrier 72,000 48.97 71.47 27.03 14.13 2.63 3146 1176.10 31.35 21.56 9.79 51800 5.55 1.29 15.19 2.74 9.33

LAB ( 08 - 38 ) B Carrier 24,000 54.33 77.90 23.07 14.67 3.17 1210 543.96 28.09 22.80 5.29 12950 2.64 2.45 3.80 1.44 4.91

LAB MACRO ( 01 - 04 ) E Carrier 12,000 65.50 85.50 24.20 15.73 2.83 702 282.37 31.69 24.84 6.85 8710 1.28 1.76 2.55 2.00 6.80

พยาบาล ( 15 - 73 ) E Carrier 19,000 55.97 85.27 24.57 12.47 2.43 1026 354.43 30.11 21.38 8.73 13919 2.98 2.57 4.08 1.37 4.67


Total 731,400 437,749 79.75 2.19

เปอรเซนตการทางานเฉลย 59.85 %

ง.1-64

11.2.1 การคานวณปรมาณการใชพลงงาน

การคานวณปรมาณการใชพลงงานระบบปรบอากาศทงอาคาร ขนาดเครองปรบอากาศรวม = 2,841,400 BTU/ชวโมง

= 236.78 Ton เปอรเซนตการทางานเฉลย = 59.85% เปอรเซนตการเปดใชงาน = 90.00% กาลงไฟฟาทใช = 236.78 x 0.5985 x 0.90 x 2.19

= 278.84 kW ชวโมงการทางาน = 8 x 275 ชวโมง/ป พลงงานไฟฟาทใชของเครองปรบอากาศ = 278.84 x 8 x 275

= 613,441.71 kWh/ป พลงงานไฟฟาทใชคดเปนเงนได = 613,442 x 2.24 บาท

= 1,372,827 บาท การคานวณหาสมประสทธการทางาน และอตราประสทธภาพพลงงานของเครองปรบอากาศ (Energy Efficiency Ratio) : EER เครองปรบอากาศแบบแยกสวน (แสดงการคานวณเพยงเครองเดยวจากตารางท 2.1.3.1 สรปขอมลการคานวณคา EER ของเครองปรบอากาศ หอง Pattern) ขอมลทใชในการคานวณคอ 1. กาลงไฟฟา (kW) 2. ปรมาณการไหลของอากาศทจาย (CFM) 3. อณหภมและความชนสมพนธทดานลมกลบและลมจาย เครองปรบอากาศขนาด 60,000 BTU/h กาลงไฟฟาทใช 4.48 kW ปรมาณลมจาย 1,237 CFM อณหภมและความชนสมพนธทดานลมกลบ 26.87°C 63.30% คา Enthalpy ของอากาศ (Hr) = 34.71 BTU/lb อณหภมและความชนสมพนธทดานลมจาย 16.60°C 88.80% คา Enthalpy ของอากาศ (Hs) = 26..25 BTU/lb ความสามารถในการทาความเยนของเครองปรบอากาศ = 4.5 x CFM x (Hr – Hs) = 4.5 x 1,237 x (34.71 - 26.25) = 47,078 BTU/h

ง.1-65

คดเปนกโลวตตความเยน = 47,078 x 3.52 / 12,000 = 10.46 kWR EER = (BTU/h/W) = 47,078 / 4.48 = 10.51 ตารางท 11.2.1-1 แสดงคาความสมพนธของ Energy Efficiency Ratio, EER กบแอรเบอร 1-5

คา EER (BTU/ชวโมง/วตต) แอรเบอร

>10.6 5

9.6 – 10.5 4

8.6 – 9.5 3

7.6 - 8.5 2

6.6 – 7.5 1 หมายเหต EER เปนคาทบอกความสามารถในการทาความเยนของเครองปรบอากาศตอคากาลงงานไฟฟาทตองใหกบเครองปรบอากาศ มหนวยเปนวตต/วตต หรอ BTU/ชวโมง/วตต

ง.1-66

11.2.2 การบารงรกษาเครองปรบอากาศ

รายละเอยดการคานวณการประหยดพลงงานตามมาตรการบารงรกษาเครองปรบอากาศ

จานวนเครองปรบอากาศรวมทงหมดเทากบ 94 เครอง คดเปนความสามารถในการทาความเยน 2,841,400 BTU/h คดเปนตนความเยนเทากบ 236.8 ตน พลงงานไฟฟาทใชทงหมดเทากบ 613,442 kWh/ป ปกตเครองปรบอากาศทไมมการบารงรกษาและทาความสะอาดชดคอลยระบายความรอน และเทยบกบเครองมอทมการทาความสะอาดอยางสมาเสมอ จะมคาการใชไฟฟาตางกนดงน

ขอมล สภาพเครองปรบอากาศทไมมการบารงรกษา

สภาพเครองปรบอากาศทมการบารงรกษาอยางสมาเสมอ

ผลตาง

EVA. Temp. 7.2°C 7.2°C - COND. Temp 54.42°C 51.0°C 3.4

AMBIENT 35°C 35°C - Power (W) 3,700 3,590 110

BTU 27,900 29,340 1,440 BTU/W 7.52 8.17 0.63

(ขอมลในตารางไดจาก Technical data ของ Compressor energy efficiency) ผลตางทประหยดได = 0.63 x 100x/x8.17 = 7.7% ดงนน หลงจากลางเครองปรบอากาศทงหมดคาดวาจะประหยดพลงงาน = 613,442 x 0.077 kWh/ป = 47,235 kWh/ป คาพลงงานไฟฟา = 2.24 บาท/kWh คดเปนเงนทประหยดไดในปแรก = 47,235 x 2.24 บาท = 105,708 บาท

ง.1-67

การลงทนและผลตอบแทน

การบารงรกษาและทาความสะอาดเครองปรบอากาศ สามารถคดคาใชจายในการบารงรกษาแยกตามขนาดของเครองปรบอากาศไดดงน

1. เครองปรบอากาศขนาดตากวาหรอเทากบ 48,000 BTU/h คดคาบารงรกษาเทากบ 800 บาท/เครอง/ป 2. เครองปรบอากาศขนาดตงแต 48,001-400,000 BTU/h คดคาบารงรกษาเทากบ 2,000 3. เครองปรบอากาศขนาดตงแต 100,001-480,000 BTU/h คดคาบารงรกษาเทากบ 3,000 4. เครองปรบอากาศขนาดตงแต 48,001 BTU/h ขนไป คดคาบารงรกษาเทากบ 4,000

11.2.3 การใชเทอรโมสแตทแบบอเลกทรอนกส

รายละเอยดการคานวณการประหยดพลงงานตามมาตราการใชเทอรโมสแตทอเลกทรอนกส เครองปรบอากาศทมการตดตงใชงานของอาคาร และใชอปกรณเทอรโมสแตทชนดรบความรอนจากโลหะผสม (bi-metal) ทตดตงในเครองปรบอากาศจานวนรวม 94 เครอง ขนาดการทาความเยนตดตงรวม 2,841,400 BTU/h พลงงานไฟฟาทใช 613,441.71 kWh/ป

การควบคมอณหภมของเครองปรบอากาศของอาคารมการใชอปกรณเทอรโมสแตทอย 2 ชนด คอ ชนดรบความรอนจากโลหะผสม (bi-metal) ทตดตงในเครองปรบอากาศ (จานวน 72 ตว) และชนดอเลกทรอนกสเทอรโมสตท (จานวน 22 ตว) หากดาเนนการเปลยนจากอปกรณเทอรโมสตทชนดรบความรอนจากโลหะผสม (bi-metal) ทตดตงในเครองปรบอากาศไปใชอปกรณเทอรโมสแตทชนดอเลกทรอนกส เพอควบคมอณหภมการปรบอากาศ และการทางานของเครองปรบอากาศทงหมด แลวจะสามารถลดการใชพลงงานไฟฟาในระบบปรบอากาศลงไดประมาณ 11% เนองจากอปกรณเทอรโมสตทชนดอเลกทรอนกส สามารถควบคมอณหภมไดละเอยดกวา จงไมมความจาเปนตองตงอณหภมใหตามาก ดงนนการทจะประหยดพลงงานไดจะตองตงอณหภมใหสงขนประมาณ 1-2 องศา และไมใหตากวา 25 °ซ จงจะสามารถประหยดพลงงานได(จากรายงานของกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน) ดงนนพลงงานทประหยดได = 613,441.71 x 0.11 kWh/ป = 67,478.59 คาพลงงานไฟฟา = 2.24 บาท/kWh คดเปนเงนทประหยดได = 67,478.59 x 2.24 บาท/ป = 151,011.00 บาท/ป ระยะเวลาคนทน = 129,600 / 151,011 = 0.86 ป

ง.1-68

11.2.4 การใชบลลาสต Low Watt Loss ในอาคารทไดทาการตรวจสอบพลงงานน โคมไฟฟาทใชหลอดฟลออเรสเซนตโดยทวไปแลวจะใช บลลาสตชนดธรรมดา ซงมคาพลงงานสญเสยประมาณ 10 วตต/ตว จานวนบลลาสตทงหมดสามารถสรปไดดงน 1. โคมหลอดฟลออเรสเซนตขนาด 40, 36, 18 วตต ตดตงบลลาสตชนดธรรมดาจานวน 2,281 ตว สวนบลลาสตชนดพลงงานสญเสยตา (Low watt loss) จะมคาพลงงานสญเสยประมาณ 5.5 วตต/ตว จะทาใหความรอนตา อายการใชงานนานกวา การเกดสนามแมเหลกมนอยทาใหไมเกดเสยงดง การบารงรกษานอยลง ดงนนการคานวณพลงงานไฟฟาทสามารถประหยดลงไดมดงน 1. จากขอท 1.2.2 คากาลงไฟฟาของหลอดไฟฟามคา = 105.98 kW คดเปอรเซนตการใชงานเฉลย = 90% จานวนชวโมงการใชงานตอป = 4,400 ชวโมง/ป คาพลงงานไฟฟาทใชในหลอดไฟฟา = 105.98 x 0.9 x 4,400 = 419,673 kWh/ป กาลงไฟฟาทใชลดลง = 10 – 5.5 Watt = 4.5 Watt จานวนชวโมงตอป (16x275) = 4,400 ชวโมง/ป เปอรเซนตการเปดใชงาน = 90 % ดงนนพลงงานทประหยดได = 0.0045x2,281x4,400x90 = 40,647 kWh/ป คาพลงงานไฟฟา = 2.24 บาท/kWh คดเปนเงนทประหยดคาพลงงานไฟฟา = 40,647 x 2.24 บาท/ป

= 90,965 บาท/ป โดยการปรบปรงเปลยนบลลาสตเปนชนดพลงงานสญเสยตา 1. บลลาสตชนดพลงงานสญเสยตาขนาด 40, 36, 18 วตต ราคาชดละ 138 บาท จานวน 2,281 ตว รวมเปนเงน 314,778 บาท 2. คาตดตงบลลาสตตวละ 35 บาท จานวน 2,281 ตว รวมเปนเงน 79,835 บาท รวมเปนเงนลงทนทงสน 394,613 บาท ผลตอบแทนการลงทน (IRR) เทากบ 22.7 % ระยะเวลาคนทนเทากบ 4.34 ป

ง.1-69

11.3 รายการเครองมอวดดานความรอนและดานไฟฟา รายการเครองมอวด และอปกรณประกอบทสาคญทจะใชในการตรวจสอบการใชพลงงานในโรงงานอตสาหกรรม ประกอบดวยรายละเอยดชอเครองมอรวมทงจานวนทใชทงดานความรอนและไฟฟาดงตอไปน

11.3.1 ดานความรอน 1) เครองวดประสทธภาพการเผาไหม (สามารถวดไดทง O2 CO2 และ CO) จานวน 3 ชด 2) เครองวดอณหภมโดยมหววดทงแบบ Contact และแบบ Immersion (pocket thermometer) จานวน 2 ชด 3) เครองวดอณหภมแบบใชรงส จานวน 2 ชด 4) เครองวดความรอนสญเสย จานวน 2 ชด 5) เครองวดคณภาพนาประกอบดวย pH meter และTDS meterอยางละ 1 ชด 6) เครองวดความเรวแกสแบบ pilot tube 1 ชด และแบบ hot wire 1 ชด 7) เครองวดและบนทกอณหภม โดยสามารถวดและบนทกอณหภมได 30 จด จานวน 1 ชด 8) เครองวดปรมาณการไหลของนาในทอแบบ Ultrasonic 2 ชด และแบบ Turbine 3 ชด 9) เครองวดอณหภมและความชนสมพทธ จานวน 2 ชด 10) เครองวดและบนทกอณหภมและความชนสมพทธ จานวน 1 ชด 11) เครองวดความชนของวสด จานวน 1 ชด 12) มเตอรวดไอนาและคอนเดนเสท จานวน 3 ชด 13) มเตอรวดนามนเชอเพลงและมเตอรวดเชอเพลงอยางละ 1 ชด 11.3.2 ดานไฟฟา 1) เครองบนทกพลงงานไฟฟา จานวน 2 ชด 2) เครองวดพลงงานไฟฟา แรงดนไฟฟา กระแสไฟฟา จานวน 2 ชด 3) เครองวดตวประกอบกาลงไฟฟา จานวน 2 ชด 4) เครองวดความเขมของแสง จานวน 2 ชด 5) เครองวดและบนทกกระแสไฟฟา จานวน 2 ชด 6) เครองวดความเรวรอบ จานวน 2 ชด 7) เครองวดกระแสลม จานวน 1 ชด

ง.1-64

แบบฟอรมบนทกขอมลการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม การตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงาน เบองตน โดยละเอยดขอมลประจาป พ.ศ. …………………… รอบท ………. TSIC CODE …………………………………………

ชอโรงงานควบคม …………………………………………………………………………………..

โดยบรษททปรกษาดานพลงงาน ……………………………………………………………………………………… ขอมลการใชพลงงาน การใชเชอเพลงในอปกรณ ลาดบท ชออปกรณ ชอเชอเพลง หนวย ปรมาณการใช

(MJ) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

หมายเหต : กรอกขอมลเฉพาะ 10 อนดบแรกทมสดสวนการใชมากทสดเรยงตามลาดบ

การใชไอนาในอปกรณ ลาดบท ชออปกรณ ปรมาณการใช (ตน)

1 2 3 4 5 6 7 8 9

ง.1-65

10 หมายเหต : กรอกขอมลเฉพาะ 10 อนดบแรกทมสดสวนการใชมากทสดเรยงตามลาดบ

แบบฟอรมบนทกขอมลการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของอาคารควบคม การใชไฟฟาในอปกรณ ลาดบท ชออปกรณ ปรมาณการใช

(kWh) 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10


การใชไฟฟาในระบบตางๆ

ลาดบท ระบบ ปรมาณการใช (kWh)

1 2 3 4 5 6 7 8

ง.1-66

9 10


ง.1-67

แบบฟอรมบนทกขอมลการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม สภาพการเผาไหมเชอเพลง

ลาดบท รายการอปกรณ ขนาด เชอเพลง สภาพกาซเสย ประสทธภาพ อตราสวนอากาศ (ตน/ชวโมง) อณหภม

(C) O2 (%) CO2

(%)

1 2 3 4 5 6 7 8 9

10

หมายเหต : 1. รายการอปกรณ หมายถง อปกรณประเภทเตาอตสาหกรรมทมการเผาไหมเชอเพลงและอปกรณประเภทหมอไอนาทไมใชพลงงานไฟฟาเทานน 2. รายการอปกรณ หมายถง อปกรณแตละตวเฉพาะเชอเพลงหลกตวเดยวเทานน 3. ถามอปกรณมากกวานใหสาเนาเอกสารและกรอกขอมลในฟอรมถดไปตามลาดบ

ง.1-68

แบบฟอรมบนทกขอมลการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม

สภาพการสญเสยพลงงานจากผวผนงอปกรณ ลาดบท รายการเตาอตสาหกรรม บรเวณ อณหภมภายในเตา

(C) อณหภมผวเตาดานนอก

(C)

1 ผนงเตาดานขาง

เพดาน


เพดาน


เพดาน


เพดาน


เพดาน


เพดาน


เพดาน


เพดาน


เพดาน


เพดาน

หมายเหต :

1. แตละรายการทกรอกขอมล หมายถง เตาอตสาหกรรมแตละตว 2. ถามเตาอตสาหกรรมมากกวานใหสาเนาเอกสารและกรอกขอมลในฟอรมถดไปตามลาดบ

ง.1-69

แบบฟอรมบนทกขอมลการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม

สภาพการสญเสยพลงงานจากระบบทอความรอน

ลาดบท รายการทอความรอน อณหภมของ อณหภมผวภายนอก

ของไหลในทอ (C) ของฉนวนหมทอ (C)

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

หมายเหต : 1. แตละรายการทกรอกขอมล หมายถง ทอความรอนแตละตว 2. ถามทอความรอนมากกวานใหสาเนาเอกสารและกรอกขอมลในฟอรมถดไปตามลาดบ 3. คามาตรฐาน เปนสวนทกรมฯ จะกรอกขอมลเอง

ง.1-70

แบบฟอรมบนทกขอมลการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม ตวประกอบกาลงไฟฟา (Power Factor) ตวประกอบกาลงไฟฟาคาตาสด = ……………… % กาลงไฟฟาสองสวางตดตง

คากาลงไฟฟาสองสวางเฉลยเฉพาะสวนทเปนสานกงาน = …………………วตตตอตารางเมตร ระบบทาความเยน

ลาดบท รายการเครองทาความเยน ขนาด คากโลวตตตอตนความเยน

(ตน) 1 2 3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15

หมายเหต :

1. แตละรายการทกรอกขอมล หมายถง เครองทาความเยนแตละตว 2. ถามเครองทาความเยนมากกวานใหสาเนาเอกสารและกรอกขอมลในฟอรมถดไปตามลาดบ

ง.1-71

แบบฟอรมบนทกขอมลการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของโรงงานควบคม มาตรการปรบปรง

มาตรการอนรกษพลงงาน เงนลงทน ผลการอนรกษพลงงานทคาดวาจะไดรบ ระยะเวลา FIRR EIRR หมายเหต (บาท) ปรมาณพลงงาน กาลงไฟฟา จานวนเงน คนทน (%) (%) หนวย ปรมาณ (MW) (บาท)/ป (ป)

1. kWh/Yr

LOE/Yr

2. kWh/Yr

LOE/Yr

3. kWh/Yr

LOE/Yr

4. kWh/Yr

LOE/Yr

5. kWh/Yr

LOE/Yr

6. kWh/Yr

LOE/Yr

ง.1-72

7. kWh/Yr

LOE/Yr

8. kWh/Yr

LOE/Yr

9. kWh/Yr

หมายเหต : 1. ถามมาตรการอนรกษพลงงานมากกวาน ใหถายสาเนาเอกสารและกรอกขอมลในแบบฟอรมถดไปตามลาดบ 2. มาตรการอนรกษพลงงาน ดจากเอกสารแนบทกรมฯ จดสงให

ภาคผนวก ง.2

รปแบบรายงานการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

ชอโรงงาน :ชอนตบคคล :

วนท (จดทาสาเรจ)

รายงานการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานของโรงงานควบคม

TSIC-ID :

บรษท __________________________ จากดเลขทะเบยน ปพร.

LOGO

เสนอตอสานกกากบและอนรกษพลงงานกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน

ดาเนนการจดทารายงานโดย

กระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม

1 การดาเนนการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน จะตองประกอบดวยรายละเอยดตางๆ ตามภาคผนวก 3 แนบทายกฎกระทรวง ฉบบท 3 (พ.ศ.2538) สาหรบอาคารควบคมและกฎกระทรวง ฉบบท 6 (พ.ศ.2540) สาหรบโรงงานควบคม โดยมรปแบบของเปาหมายและแผน ตามตวอยางแนบทายหลกเกณฑน

2 การพจารณากาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน ตามมาตรการตางๆ ใหพจารณาการศกษาจดลาดบโครงการแตละมาตรการตามหลกเกณฑดงน

2.1 มาตรการทตองดาเนนการใหบรรลมาตรฐานตามกฎกระทรวงฯ ใหพจารณาดาเนนการมาตรการทตองปรบปรงระดบการใชพลงงานใหเปนไปตามมาตรฐานทระบไวในกฎกระทรวงเปนลาดบแรก ในกรณมาตรการใด มผลวเคราะหการลงทนทางดานเศรษฐศาสตรไมเหมาะสม และพจารณาวาไมคมคาตอการลงทน ใหพจารณาเสนอเหตผลความจาเปน ในการดาเนนการตามมาตรการดงกลาวตามความเหมาะสม โดยอยในกรอบของสทธของเจาของอาคารหรอโรงงานทมอยตามกฎหมาย

2.2 มาตรการอน ทตองดาเนนการนอกเหนอจากทกาหนดไวในกฎกระทรวง การกาหนดเปาหมายและ แผนฯ ใหทาการศกษาจดลาดบความสาคญของโครงการในแตละมาตรการ โดยเปรยบเทยบถงลาดบความสาคญของแตละมาตรการรวมทงพจารณาถงความพรอมทางดานการเงนของเจาของอาคารหรอโรงงานในแตละมาตรการ ดงน - มาตรการทสามารถดาเนนการไดงาย ใชเงนลงทนนอย หรอไมตองใชเงนลงทนในการดาเนนการ เชน มาตรการดานการจดการ มาตรการดานบารงรกษา เปนตน ใหพจารณาเปนลาดบแรก - มาตรการทตองใชเงนลงทน ใหจดลาดบโครงการตามผลตอบแทนการคนทน โดยพจารณาผลตอบแทนการคนทน สงสดเปนอนดบแรก - พจารณาความพรอมดานการเงน โดยจดกลมมาตรการทไดผลการตอบแทนคนทนสงสดใหความสาคญ เปนอนดบแรกประกอบกบความพรอมทางดานการเงนของเจาของอาคารหรอโรงงาน ในกรณมาตรการอนดบแรก เจาของอาคารไมมความพรอมใหพจารณามาตรการลาดบรองลงมา

2.3 ในกรณมาตรการทตองดาเนนการใหบรรลตามมาตรฐาน ตามกฎกระทรวงฯ มหลายมาตรการและมชวงเวลาทสามารถพจารณาดาเนนการใหนาวธการตามขอ 2.2 มาใชดาเนนการเพอจดลาดบความสาคญของแตละมาตรการ

2.4 พจารณาปญหาอนๆ ทมผลกระทบตอการดาเนนการการปรบปรงในแตละมาตรการ เชน ปญหาทางดานเทคนคปญหาทางดานการตลาด ในกรณทหยดเครองจกรเพอปรบปรงจะทาใหเสยหายตอการตลาดในระยะยาว ฯลฯ ปญหาตางๆเหลานจะตองนามาพจารณาประกอบใหรอบคอบกอน ในแตละลาดบความสาคญของมาตรการทจะตองลงทน โดยแสดงเหตผลใหชดเจน

แนวทางการกาหนดเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

บทนา

หลกการ

เปาหมาย

แผนอนรกษพลงงาน

แนวทางการตรวจสอบผลการปฏบตตามแผนอนรกษพลงงาน

บทสรปสาหรบผบรหาร

เรอง หนาบทสรปสาหรบผบรหาร

บทท 1 สรปผลการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด ง.2-1บทท 2 เปาหมายการอนรกษพลงงานและแผนการดาเนนการ 3 ป ง.2-7

2.1 ขอมลทวไป ง.2-72.2 ระดบการใชพลงงาน ง.2-82.3 เปาหมายการอนรกษพลงงานและแผนการดาเนนการ 3 ป ง.2-9 2.3.1 เปาหมายเชงปรมาณในการปรบปรงระดบการใชพลงงาน ง.2-9 และมาตรการอนรกษพลงงาน 2.3.2 เปาหมายการอนรกษพลงงาน 3 ป ง.2-10 2.3.3 รายละเอยดกจกรรมและขนตอนในการดาเนนการ ง.2-11 2.3.4 แผนดาเนนการเพอใหบรรลเปาหมายทกาหนดไว ง.2-13 2.3.5 รายละเอยดกจกรรมและขนตอนในการดาเนนการ ง.2-15

แยกแตละมาตรการ

ภาคผนวก ก. ผลวเคราะหการลงทนแตละมาตรการของเปาหมายการอนรกษพลงงาน ง.2-17

ภาคผนวก ข. 1. คาขอรบการสนบสนนทางดานการเงนจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน ง.2-18 รายมาตรการ2. ขอมลทางดานเทคนคของวสด เครองจกร อปกรณประหยดพลงงาน ทใชอางอง ง.2-18 ในการลงทนตามแผน ฯ3. ตารางสรป บญชแสดงปรมาณวสดอปกรณและคาใชจายประกอบมาตรการ ง.2-19 ในการจดทาเปาหมายและแผน

สารบญ

1. ขอมลทวไปโรงงาน1.1 ชอนตบคคล

ชอโรงงาน TSIC-ID1.2 ทตงโรงงาน

ทตงสานกงาน1.3 ประเภทอตสาหกรรม

รวม

1.4 อายโรงงาน………… ป1.5 การใชพลงงาน

1.5.1 การใชเชอเพลง

มลคา(บาท/ป)

GJ/หนวยผลตจรง

1.5.2 การใชไฟฟาหมายเลขมเตอร…………………………………………..ปรมาณ………………………… kWh/ป มลคา……………………บาท/ป

กาลงผลต(หนวย/ป)

ลาดบ

ง.2-1

บทท 1สรปผลการตรวจสอบรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด

ดชนการใชพลงงานเชอเพลง

(หนวย/ป)ขบวนการผลต/

ชอผลตภณฑ

รวมมลคา

ชนด คาความรอน(MJ/หนวย)

ปรมาณการใช

ผลตจรง(หนวย/ป)

ปรมาณความรอน(GJ/ป)อปกรณทใช

ความตองการไฟฟาสงสด

Peak …………… kW On Peak…………………. kW On Peak…………………. kW Off Peak 1 …………………… kW Partial Peak …………………… kW Off Peak 2 …………………… kW Off Peak ……………………… kW

หมายเหต :ตวประกอบโหลด (L.F)………………………%ดชนการใชพลงงานไฟฟา……………………kWh/หนวยผลตจรง

1.5.3 สรปสมดลยการใชพลงงานในโรงงาน(ใหแยกแสดงระบบตางๆ ตาม Sankey Diagram ทแสดงในรายงานฯ)

ระบบผลต……………………… GJ……………………%ระบบแสงสวาง………………….GJ……………………%ระบบความรอน…………………GJ……………………%

1.6 จานวนพนกงาน…………………คนวศวกรไฟฟา…………………………………คนวศวกรเครองกล………………………………คนวศวกรดานอน ๆ (ระบ)………………………คน

1.7 เวลาทางาน

1.8 ชอผรบผดชอบดานพลงงาน

ลาดบ หมายเลขทะเบยนชอ หมายเหต

ง.2-2

โรงงาน/สถานท ชม./วน วน/ป หมายเหต

อตราปกต อตรา TOU อตรา TOD

1.9 การขอรบการสนบสนนจากกองทนฯ ในการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยดและการจดทาเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

1.9.1 ชอผขอรบการสนบสนน1.9.2 คาใชจายทไดรบอนมต (บพท.2)……………………………………บาท1.9.3 คาใชจายทประเมนไดจากปรมาณงานจรง…………………………บาท

1.10 ชอทปรกษา…………………………………………………………………………..ประเภททปรกษา…………………………………………เลขทะเบยนทปรกษา ปพร. …………………ชอผตรวจสอบและวเคราะห :-

ชอผชานาญการดานพลงงาน ลายมอชอ1)……………………………………………………………2)……………………………………………………………ชอผชานาญการดานการวเคราะหการลงทน1)……………………………………………………………2)……………………………………………………………ชอเจาหนาทประจา1)……………………………………………………………2)……………………………………………………………3)……………………………………………………………4)……………………………………………………………

1.11 ผตรวจสอบรายงาน…………………………………………………….ชอผชานาญการดานพลงงาน……………………………………………………………………………ชอผชานาญการดานการวเคราะหการลงทน……………………………………………………………

ง.2-3

……………………………………………………………………

……………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ระดบการใชพลงงานหนวยของผลผลต…………………………..

รวมนามนเตา ดเซล NG ถานหน


ง.2-4

(kWh/หนวยผลผลต)

(MJ/หนวยผลผลต)

ลาดบ ขบวนการผลต ชอผลผลต/ผลตภณฑGJ/หนวย

การใชพลงงานเชอเพลงตอผลผลต (MJ/หนวย) การใชพลงงานการใชพลงงานไฟฟาตอผลผลตทงหมดตอผลผลตชนด

3. สรปผลการประเมนศกยภาพการอนรกษพลงงาน3.1 มาตรการการอนรกษพลงงานทงหมด

มลคาท เงนทขอรบ คา FIRR เงนสนบสนน คา FIRR หลง ระยะเวลาประหยดได การสนบสนน กอนไดรบเงน ทคาดวา จากไดรบเงน คนทน

สนบสนน ไดรบ สนบสนน(%) (บาท) (%)

รวม

ง.2-5

รวม

(%)หนวย ปรมาณ %ประหยด kW kWh/ป %ประหยด บาท/ป (บาท)มาตรการ

ชนด (ป)

เชอเพลงทประหยด (หนวย/ป) ไฟฟาทประหยดได เงนลงทน คา EIRR

(บาท)

3.2 สรปมาตรการการอนรกษทตองการดาเนนการและลงทน

มลคาท เงนทขอรบ คา FIRR เงนสนบสนน คา FIRR หลง ระยะเวลาประหยดได การสนบสนน กอนไดรบเงน ทคาดวา จากไดรบเงน คนทน

สนบสนน ไดรบ สนบสนน(%) (บาท) (%)

รวม

ง.2-6

(%) (ป)

รวม

%ประหยด บาท/ป (บาท) (บาท)มาตรการ

เชอเพลงทประหยด (หนวย/ป) ไฟฟาทประหยดได

ชนด หนวย ปรมาณ %ประหยด kW kWh/ป

เงนลงทน คา EIRR

โดยท โรงงานควบคมแหงน ไดดาเนนการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานเบองตน และการตรวจสอบและวเคราะห การใชพลงงานโดยละเอยดเสรจเรยบรอยแลว จงไดนาผลการตรวจสอบและวเคราะหดงกลาว มาจดทาเปาหมายและแผน อนรกษพลงงาน และจดทาเปนรายงานเพอสงใหแกกรมพฒนาและสงเสรมพลงงานใหความเหนชอบ ซงมรายละเอยดครบถวนตามหลกเกณฑทกาหนดในกฎกระทรวง ฉบบท 6 พ.ศ. 2540 ดงน เปาหมายการอนรกษพลงงานและแผนการดาเนนการ 3 ป ของโรงงานควบคม

2.1 ขอมลทวไปชอโรงงาน : ………………………………………..นตบคคล : ………………………………………..ทตงโรงงาน : ………………………………………..โทรศพท : ………………………………………..ประเภทโรงงาน :………………………………………………….

ง.2-7

บทท 2 เปาหมายการอนรกษพลงงานและแผนการดาเนนการ 3 ป

2.2 ระดบการใชพลงงานหนวยของผลผลต…………………………..

รวมนามนเตา ดเซล NG ถานหน


ง.2-8

ลาดบ ขบวนการผลต ชอผลผลต/ผลตภณฑการใชพลงงานไฟฟาตอผลผลต การใชพลงงานเชอเพลงตอผลผลต (MJ/หนวย) การใชพลงงาน

(kWh/หนวย (MJ/หนวย ชนด ทงหมดตอผลผลตGJ/หนวยผลผลต) ผลผลต)

2.3 เปาหมายการอนรกษพลงงานและแผนดาเนนการ 3 ป2.3.1 เปาหมายเชงปรมาณในการปรบปรงระดบการใชพลงงานและมาตรการอนรกษพลงงาน

ระยะเวลา EIRR(%) FIRR(%) FIRR(%) เงนลงทนทมลคา ทงหมด ทขอรบการ คนทน กอนการ หลงการ ไดรบการ

kW kWh/ป บาท/ป %ประหยด ชนด หนวย/ป บาท/ป %ประหยด (บาท/ป) (บาท/ป) สนบสนน (ป) สนบสนน สนบสนน สนบสนน

11.1รวม22.12.2รวม33.1 3.2รวม

11.1รวมรวมทกมาตรการ

หมายเหต 1) % ประหยดเทยบจากฐานป …………….. 2) อตราคาไฟฟา …………………………. บาท/หนวย อตราคาเชอเพลง………………………..บาท/หนวย

ง.2-9

เงนลงทนเปาหมายการประหยดตอปไฟฟา เชอเพลงมาตรการในการปรบปรงระดบการใชพลงงาน

2.3.2 เปาหมายการอนรกษพลงงาน 3 ป

หนวย % MJ % MJ %254525462547

รวม

คาอธบายหากปใดมมาตรการอนรกษพลงงานเพมขน การกรอกขอมลเปาหมายการประหยดพลงงานของในปนน ๆ ใหนาเปาหมายของ

การอนรกษพลงงานของปกอนมารวมกบเปาหมายของการอนรกษพลงงานของมาตรการทเพมขนในปนน

ง.2-10

พ.ศ.ไฟฟา ความรอน รวม

2.3.3.1 ชอมาตรการ : การใชบลลาสตโลววตตลอสแทนบลลาสตแบบแกนเหลกธรรมดารหส: ECM1สถานทททาการปรบปรง : พนทสวนกลางโครงการ 1 จานวน : XXX ชด

kW kWh/ป บาท/ป1) เปาหมายเชงปรมาณ 1.873 8,183 18,348 2) ระดบการใชพลงงานอางองกอนการปรบปรง 2.293 10,018 22,462 3) ระดบการใชพลงงานเปาหมายหลงการปรบปรง 0.42 1,835 4,114 4) เงนลงทนทงหมด (บาท) 108,150.00 บาท5) ระยะเวลาคนทน (ป) 5.89 ป6) EIRR (%) 23.02 %7) FIRR (%) 7.50 %8) FIRR หลงการปรบปรง (%) 10.00 %9) เงนลงทนทไดรบการสนบสนนจากกองทนฯ (บาท) 8,839.00 บาท

10) ลกษณะการใชพลงงานอางอง (Energy baseline)พนทสวนกลางของโครงการ 1 มหลอดฟลออเรสตเซนตขนาด18 และ 36 วตต จานวน 21 และ 189 หลอด ตามลาดบ รวมบลลาสตทเสนอเปลยน 210 ชด เวลาเปดใชงานเฉลยวนละ 11.97 ชวโมง และ 365 วนตอป จาการวดคาความสญเสยของบลลาสตแกนเหลกทใชมคาเฉลย 10.92 วตต/ชด บลลาสตโลววตตลอสจะมคาสญเสยประมาณ6 วตต/ชด โดยเปนการตอใชงานแบบ 1 ชดตอ 1 หลอด อตราคาไฟฟา 285.05 บาท/kW 1.4592 บาท/kWh

11) การดาเนนการเพอการอนรกษพลงงาน ตามแบบ : A1เปลยนบลลาสตแบบแกนเหลกธรรมดาทใชอยในพนทสวนกลางโครงการ 1 จานวน 210 ชด เปนบลลาสตแบบโลววตตลอสทมคณภาพและไดมาตรฐานทยอมรบได

12) วธตรวจสอบผลการประหยดโดยการตรวจวดคากาลงไฟฟา (Power) กอนและหลงการตดตง และคานวณผลการประหยด

13) แผนการดาเนนการ ดงรายละเอยดในขอ 2.3.5 วาดวย "รายละเอยดกจกรรม และขนตอนในการดาเนนการ"

2.3.3 รายละเอยดมาตรการอนรกษพลงงาน (ตวอยาง)

ง.2-11

2.3.3.2 ชอมาตรการ : การเลอกเดนเครอง Chiller ใหสอดคลองกบ Cooling Tower (โครงการ 2)รหส : ECM9สถานทททาการปรบปรง : โครงการ 2 (Phase 2)

kW(8เดอน) KW(4เดอน) kWh/ป บาท/ป1) เปาหมายเชงปรมาณของการอนรกษพลงงาน 25 50 162,000 350,410 2) ระดบการใชพลงงานอางองกอนการปรบปรง 150 200 810,000 1,752,052 3) ระดบการใชพลงงานเปาหมายหลงการปรบปรง 125 150 648,000 1,401,642 4) เงนลงทนทงหมด (บาท) 0.005) ระยะเวลาคนทน (ป) 0.006) EIRR (%) -7) FIRR (%) -8) FIRR หลงการปรบปรง (%) -9) เงนลงทนทไดรบการสนบสนนจากกองทนฯ (บาท) -

10) ลกษณะการใชพลงงานอางองปกตจะเดนเครองดวยอตราสวน Chiller 1 ชด : Cooling Tower 2 ชด โดยเดน Chiller 3 เปนเวลา 8 เดอน

และ เดน 4 ชดเปนเวลา 4 เดอน การเปดใชงานเฉลยวนละ 13.5 ชวโมง 365 วนตอป และจากการวด Cooling Towerกนไฟ 25 kW ตอชด

11) การดาเนนการเพอการอนรกษพลงงาน11.1 ทาการตรวจสอบ และบารงรกษา Cooling Tower ตามวธการทผผลตกาหนดไว11.2 ตวจสอบการเดนเครอง และการปรบตง Chiller วาเปนไปตามมาตรฐานการออกแบบหรอไม11.3 ทดสอบเดนเครอง Chiller และ Cooling Tower ตามลกษณะทเสนอขางตน และตรวจสอบผลการเดนเครอง การทางานของระบบทเกยวของ และผลการประหยด ฯลฯ

12) วธตรวจสอบผลการประหยดโดยการตรวจวดคากาลงไฟฟา (Power) กอนและหลงการตดตง และคานวณผลการประหยด

13) แผนการดาเนนการ ดงรายละเอยดในขอ 2.3.5 วาดวย "รายละเอยดกจกรรม และขนตอนในการดาเนนการ"

ง.2-12

2.3.4 แผนดาเนนการเพอใหบรรลตามเปาหมายทกาหนดไว 2.3.4.1 ECM 1 : (ชอมาตรการ/สถานทดาเนนการ)

ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 41234

ซงสามารถสรปจานวนอปกรณทจะตองทาการปรบปรงไดดงน

รายการอปกรณ

ง.2-13

กจกรรม/ขนตอนในการดาเนนการ

ขนาด จานวน หนวย

ปท 1 (พ.ศ. 2544) ปท 2 (พ.ศ. 2545) ปท 3 (พ.ศ. 2546)

2.3.4.2 ECM 2 : (ชอมาตรการ/สถานทดาเนนการ)

ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 41234

ซงสามารถสรปจานวนอปกรณทจะตองทาการปรบปรงไดดงน

รายการอปกรณ

ง.2-14

ขนาด จานวน หนวย

กจกรรม/ขนตอนในการดาเนนการปท 1 (พ.ศ. 2544) ปท 2 (พ.ศ. 2545) ปท 3 (พ.ศ. 2546)

2.3.5 รายละเอยดกจกรรมและขนตอนในการดาเนนการแยกแตละมาตรการ (เปนรายโรงงาน) 2.3.5.1 มาตรการ ECM 1 : (ชอมาตรการ/สถานทดาเนนการ)

ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 41. ตดตอประสานงานกบ พพ. เพอทาสญญาและเสนอวธ การเบกเงนแตละงวดกบกรมพฒนาฯ2. ทาสญญากบกรมพฒนาฯ พรอมแตงตงคณะกรรมการตรวจการจาง3. จดหาผรบเหมาและผควบคมงาน4. ตดตอบรษทผผลตรายตางๆ เพอใหเสนอราคาอปกรณ5. คดเลอกผรบเหมาและผควบคมงาน6. สงและซออปกรณจากผผลต7. จดทาแผนงานการปรบปรงเครองจกร / อปกรณจรง8. จดสงเครองจกร/อปกรณเขาหนางานและตรวจรบเครองจกร/อปกรณ9. จดทาเอกสารเบกเงนงวดท 1 กบกรมพฒนาฯ10. คณะกรรมการตรวจรบงานการจดสงเครองจกร/อปกรณเขาตรวจ11. ตรวจวดผลการใชพลงงานของเครองจกร/อปกรณกอนรอถอน12. รอถอนอปกรณเดม13. ตดตงอปกรณอนรกษพลงงาน พรอมทาการเกบงาน14. จดทาเอกสารเบกเงนงวดท 2 กบกรมพฒนาฯ15. คณะกรรมการตรวจรบงานการตดตงเครองจกร/อปกรณทแลวเสรจ16. ทาการทดสอบและประเมนผลเครองจกร/อปกรณทตดตงไปแลว17. จดทาเอกสารเบกเงนงวดท 3 กบกรมพฒนาฯ18. คณะกรรมการตรวจรบงานการทดสอบและประเมนผลอปกรณ ทตดตงไปแลว

ง.2-15

ปท 1 (พ.ศ. 2544) ปท 2 (พ.ศ. 2545) ปท 3 (พ.ศ. 2546)รายละเอยดกจกรรม และขนตอนในการดาเนนการ

2.3.5.2 มาตรการ ECM 2 : (ชอมาตรการ/สถานทดาเนนการ)

ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4 ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 41. ตดตอประสานงานกบ พพ. เพอทาสญญาและเสนอวธ การเบกเงนแตละงวดกบกรมพฒนาฯ2. ทาสญญากบกรมพฒนาฯ พรอมแตงตงคณะกรรมการตรวจการจาง3. จดหาผรบเหมาและผควบคมงาน4. ตดตอบรษทผผลตรายตางๆ เพอใหเสนอราคาอปกรณ5. คดเลอกผรบเหมาและผควบคมงาน6. สงและซออปกรณจากผผลต7. จดทาแผนงานการปรบปรงเครองจกร / อปกรณจรง8. จดสงเครองจกร/อปกรณเขาหนางาน และตรวจรบเครองจกร/อปกรณ9. จดทาเอกสารเบกเงนงวดท 1 กบกรมพฒนาฯ10. คณะกรรมการตรวจรบงานการจดสงเครองจกร/อปกรณเขาตรวจ11. ตรวจวดผลการใชพลงงานของเครองจกร/อปกรณกอนรอถอน12. รอถอนอปกรณเดม13. ตดตงอปกรณอนรกษพลงงาน พรอมทาการเกบงาน14. จดทาเอกสารเบกเงนงวดท 2 กบกรมพฒนาฯ15. คณะกรรมการตรวจรบงานการตดตงเครองจกร/อปกรณทแลวเสรจ16. ทาการทดสอบและประเมนผลเครองจกร/อปกรณทตดตงไปแลว17. จดทาเอกสารเบกเงนงวดท 3 กบกรมพฒนาฯ18. คณะกรรมการตรวจรบงานการทดสอบและประเมนผลอปกรณ ทตดตงไปแลว

ง.2-16

รายละเอยดกจกรรม และขนตอนในการดาเนนการปท 1 (พ.ศ. 2544) ปท 2 (พ.ศ. 2545) ปท 3 (พ.ศ. 2546)

- ระยะเวลาคนทน (SPB) - การคานวณทางดานเศรษฐศาสตร (EIRR) - การคานวณทางดานการเงน (FIRR)

1.โดยแสดงงบรายละเอยด คาใชจาย และผลตอบแทน ตลอดอายโครงการทใชในการคานวณคาตางๆ ทงนหากขอมลมการเปลยนแปลงจากการดาเนนการตามรายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานโดยละเอยด (Detailed Energy Audit Report) ใหแสดงวธการวเคราะห/ทมาของขอมลเปรยบเทยบดวย

2. เมอขอรบการสนบสนนจากกองทนฯ จะตองเตรยมทา Cash Flow ซงแสดงกระแสเงนสดเขา-ออกของโครงการกอนทาสญญา เพอขอรบการสนบสนนจากกองทนฯ และเปนประโยชนกบการไปขอสนบสนนแหลงเงนกจากแหลงอนดวย (เฉพาะเอกชน)

ผลวเคราะหการลงทนแตละมาตรการของเปาหมายการอนรกษพลงงาน

ภาคผนวก ก.

ง.2-17

1) คาขอรบการสนบสนนทางดานการเงนจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานรายมาตรการ (สาเนา)2) ขอมลทางดานเทคนคของวสด เครองจกร อปกรณประหยดพลงงานทใชอางองในการลงทนตามแผนฯ *3) บญชแสดงปรมาณวสดอปกรณและคาใชจาย

* โดยใหแนบเอกสาร คณสมบตอปกรณ รน ชนด ขนาด จานวน ราคา และเงอนไขการจายเงน อยางนอย 3 ราย เพอประกอบการพจารณากรณทไมไดแสดงไวในเอกสารคณลกษณะเฉพาะของอปกรณ

ประหยดพลงงานของกรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน ฉบบเดอน มกราคม 2543

ภาคผนวก ข.

ง.2-18

ตารางสรป บญชแสดงปรมาณวสดอปกรณและคาใชจายประกอบมาตรการในการจดทาเปาหมายและแผนชอโรงงาน ..............................................................................................................…ชอนตบคคล ……………………………………………………………………………………………….ทตง ....................................................................................................................……ชอมาตรการ .....................................................…………………...สถานทปรบปรง ..........(ใหแยกแตละโรงงาน กรณโรงงานนนมหลายโรงงานยอย)........................................................

* คาควบคมงานหนวยละ รวมเงน หนวยละ รวมเงน และ/หรอคาออกแบบ

* คาวสด หมายถง ราคากลางหรอราคาจากใบเสนอราคา * คาแรง หมายถง คาตดตง คารอถอน คาทดสอบ คาเกฯลฯ * คาดาเนนงาน หมายถง คาใชจายในการดาเนนการ ภาษ และกาไร ในอตรารอยละ 20 ของคาวสด+คาแรง ในการวาจางรบเหมารวม ในกรณดาเนนการซอหรอวาจางแยกในแตละสวน เฉพาะคาวสดหรอ เฉพาะคาแรง ไมคดคาดาเนนการ * คาควบคมงาน หมายถง คาใชจายในการควบคมงาน ในกรณทหนวยงานราชการไมมเจาหนาทดานเทคนค และไมมหนวยงานดาเนนการ และขอใหชแจงเหตผลเพมเตม ถาตองมคาควบคมงาน * คาออกแบบ หมายถง คาออกแบบสาหรบมาตรการทมความซบซอน จาเปนตองออกแบบทางวศวกรรม (Engineering design) ประกอบการดาเนนการ

ง.2-19

ราคารวม* คาดาเนนการ* คาวสด * คาแรง

ท รายการ ปรมาณ หนวย

เอกสารอางอง

1. พระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535 2. กฎกระทรวง ฉบบท 3 (พ.ศ. 2538) วาดวยกาหนดหลกเกณฑ วธการและระยะเวลาใหเจาของ

อาคารควบคมกาหนดและสงเปาหมายและแผนอนรกษพลงงานของอาคารควบคม และตรวจสอบและวเคราะหการปฏบตตามเปาหมายและแผนอนรกษพลงงาน

3. ประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เรอง วธการจดทารายงานการตรวจสอบและวเคราะหการใชพลงงานของอาคารควบคม

Documents

การตรวจสอบและการวิเคาะห์การใช้พลังงานความร้อน กระทรวงพลังงาน