65
Κάποιος να μ’ αγαπάει Εισαγωγή Κάποιος να μ’ αγαπάει Τα μικρά πλάσματα της ιστορίας Κάποιος να μ’ αγαπάει μπορεί να διαφέρουν το ένα από το άλλο αλλά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό˙ είναι όλα τους παιδιά. Κάποια από αυτά έχουν γονείς ενώ άλλα, δυστυχώς, όχι. Τα μεγαλύτερα ζώα, που ζουν γύρω από τη λίμνη και ενσαρκώνουν ρόλους σημαντικούς στην ιστορία, εξηγούν πως είναι φυσικό οι πιο αδύναμοι να ζητούν βοήθεια και υποστήριξη από τους ισχυρότερους. Τα μικρά βατραχάκια έχουν χάσει τους γονείς τους. Η μαμά ποντικίνα αναλαμβάνει να τα μεγαλώσει χωρίς να διστάσει στιγμή. Τα άλλα ζώα τη βοηθούν να τους φτιάξει ένα σπίτι που να το αισθάνονται δικό τους. Μέσα από την αφήγηση μιας παραβολής, η Brigitte Weninger αναλύει τη σχέση γονέων και παιδιών, τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τα όρια μέσα σε μία οικογένεια, καθώς και την ανάγκη για ίση μεταχείριση απέναντι σε όλα τα παιδιά. Χάρη στην εικονογράφηση της Eve Tharlet, τα ζώα της ιστορίας παρελαύνουν μέσα από τις σελίδες του βιβλίου γεμάτα ενέργεια και ζωή κάνοντας τον αναγνώστη να θέλει να τα πιάσει από το χέρι και να περπατήσει μαζί τους δίπλα στη λίμνη. Την ίδια παρέα θα συναντήσουμε ακόμα στα βιβλία: 5926 Ένας για όλους και όλοι για έναν Ο Μαξ το ποντικάκι έχει γεννηθεί με το ένα πόδι του μεγαλύτερο από το άλλο. Γι’ αυτόν το λόγο πολλές φορές παραπατάει και πέφτει φαρδύς πλατύς κάτω. Αποφασίζει όμως να φύγει από τη φωλιά του για να γνωρίσει τον κόσμο, έχοντας πάντα στο μυαλό του τη συμβουλή της μαμάς του: «Να ακολουθείς πάντα τα όνειρά σου, Μαξ, και να μην ξεχνάς ποτέ

Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Κάποιος να μ’ αγαπάει

Εισαγωγή

Κάποιος να μ’ αγαπάει

Τα μικρά πλάσματα της ιστορίας Κάποιος να μ’ αγαπάει μπορεί να διαφέρουν το ένα από το άλλο αλλά έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό˙ είναι όλα τους παιδιά. Κάποια από αυτά έχουν γονείς ενώ άλλα, δυστυχώς, όχι. Τα μεγαλύτερα ζώα, που ζουν γύρω από τη λίμνη και ενσαρκώνουν ρόλους σημαντικούς στην ιστορία, εξηγούν πως είναι φυσικό οι πιο αδύναμοι να ζητούν βοήθεια και υποστήριξη από τους ισχυρότερους. Τα μικρά βατραχάκια έχουν χάσει τους γονείς τους. Η μαμά ποντικίνα αναλαμβάνει να τα μεγαλώσει χωρίς να διστάσει στιγμή. Τα άλλα ζώα τη βοηθούν να τους φτιάξει ένα σπίτι που να το αισθάνονται δικό τους. Μέσα από την αφήγηση μιας παραβολής, η Brigitte Weninger αναλύει τη σχέση γονέων και παιδιών, τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τα όρια μέσα σε μία οικογένεια, καθώς και την ανάγκη για ίση μεταχείριση απέναντι σε όλα τα παιδιά. Χάρη στην εικονογράφηση της Eve Tharlet, τα ζώα της ιστορίας παρελαύνουν μέσα από τις σελίδες του βιβλίου γεμάτα ενέργεια και ζωή κάνοντας τον αναγνώστη να θέλει να τα πιάσει από το χέρι και να περπατήσει μαζί τους δίπλα στη λίμνη.

Την ίδια παρέα θα συναντήσουμε ακόμα στα βιβλία:

5926 Ένας για όλους και όλοι για έναν Ο Μαξ το ποντικάκι έχει γεννηθεί με το ένα πόδι του μεγαλύτερο από το άλλο. Γι’ αυτόν το λόγο πολλές φορές παραπατάει και πέφτει φαρδύς πλατύς κάτω. Αποφασίζει όμως να φύγει από τη φωλιά του για να γνωρίσει τον κόσμο, έχοντας πάντα στο μυαλό του τη συμβουλή της μαμάς του: «Να ακολουθείς πάντα τα όνειρά σου, Μαξ, και να μην ξεχνάς ποτέ πως είσαι ξεχωριστός». Ο Μαξ γίνεται φίλος με τον Φρέντυ το βατράχι, που δεν ακούει καθόλου καλά, αλλά χοροπηδάει τόσο ψηλά, που κανένας δεν τον φτάνει, και τη Μόλυ την τυφλοποντικίνα, που δεν βλέπει καθόλου καλά, αλλά έχει μια απίθανη όσφρηση. Κι οι τρεις μαζί συναντούν τον Τέρυ το σκαντζόχοιρο, που είναι τόσο ντροπαλός και φοβισμένος, που αρνείται να κουνηθεί από τη θέση του. Θα καταφέρουν άραγε οι τρεις φίλοι να βρουν το χάρισμα του σκαντζόχοιρου και να τον κάνουν φίλο τους; Ένα υπέροχο βιβλίο που μιλάει για την ομαδικότητα και για τα θαύματα που μπορεί να κάνει κανείς όταν εργάζεται ομαδικά.

Page 2: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

6253 Μ’ αυτή την μπάλα παίζουμε όλοι! Η παρέα έπαιζε όταν ξαφνικά εμφανίστηκε ο Ρίκο και άρπαξε την μπάλα τους. Και τώρα που ο Ρίκο δεν τους δίνει πίσω την μπάλα, τι θα γίνει; Ο Μαξ έχει την ιδέα να προσκαλέσει τον Ρίκο να παίξει μαζί τους. Γιατί όταν είναι όλοι μαζί, μια μπάλα είναι αρκετή.

Περιεχόμενα

01 Κάποιος να μ’ αγαπάει – Άρθρο από τη Μag. Romanan Hinteregger και την Mag.

Elisabeth Zöhrer από το Sozialpädagogisches Institut / SOS-Kinderdorf Αυστρια.

02 Αυτός είμαι εγώ! – Η Λαμπερή Μπάλα – Μία ανανεωτική και χαλαρωτική άσκηση για να βοηθήσει στην ενδυνάμωση της αίσθησης του εαυτού των παιδιών και να αναπτύξει την επίγνωση του σώματός τους.

03 Αυτός είμαι εγώ! – «Το Πορτρέτο μου» Μία άσκηση για τη μελέτη και την τεκμηρίωση της προσωπικότητας κάθε παιδιού˙ καταγραφή βημάτων της ανάπτυξης και της προσωπικής του ωρίμανσης.

04 Πότε χαρούμενος, πότε λυπημένος – Παντομίμα και παιχνίδι κίνησης˙ ένα μέσο ώστε το παιδί να αντιληφθεί, να ερμηνεύσει και να εκφράσει τα προσωπικά του συναισθήματά αλλά και να κατανοήσει τα συναισθήματα των αλλων.

05 Εγώ, εσύ κι εμείς – Παιχνίδι ρόλων με φιγούρες ζώων που τα ίδια τα παιδιά έχουν φτιάξει – φυσική ιστορία˙ αναγνώριση διαφορών και ομοιοτήτων˙ ενεργοποίηση της δημιουργικότητας.

06 Χωρισμός και Εγκατάλειψη – Μία άσκηση με στόχο να βοηθήσει το παιδί να αντιμετωπίσει τα έντονα συναισθήματα της οργής, του πόνου και της εγκατάλειψης διοχετεύοντας το θυμό του σε μια «σκληρή πέτρα».

07 Για τις μέρες που δε συμπαθούμε και πολύ τους ανθρώπους – Παιχνίδια για την καταπολέμηση του θυμού και της επιθετικότητας˙ εκμάθηση για το πώς τα παιδιά μπορούν να

Page 3: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

αντιμετωπίσουν τα αρνητικά συναισθήματα˙ φιλονικίες και συμφιλίωση.

08 Εσύ κι εγώ είμαστε εμείς – Βραχιολάκια Φιλίας˙ ένα σχέδιο που θα βοηθήσει να χτιστεί η αίσθηση του «εμείς» και τα παιδιά να βιώσουν το αίσθημα ότι ανήκουν κάπου.

09 Κατακτώντας το στόχο όλοι μαζί – Η μαμά και τα παιδιά της – μία συνεργασία κι ένα παιχνίδι κίνησης˙ εκμάθηση της κοινωνικής συναναστροφής, της προσφοράς βοήθειας, της συνήθειας του να μοιράζεται κανείς τα πράγματα και τις σκέψεις του με τα υπόλοιπα μέλη μίας ομάδας.

10 Κάποιος να μ’ αγαπάει – Μία Γιορτή για τον Καθένα! Δημιουργήστε μία μοναδική γιορτή δουλεύοντας όλοι μαζί!

Κίνητρα Παιχνιδιού και Εκμάθησης: Brigitte Weninger και Hedwig NeuhauserΜετάφραση στα αγγλικά: Kathryn BishopΕισαγωγή: Elisabeth Zöhrer και Romana HintereggerΕικονογράφηση: Eve TharletΣχεδιασμός Γραφικών / Σελιδοποίηση: Herbert Hofer

Page 4: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 1

Μία ιστορία γεμάτη αντίο και νέες αρχές

Η μαμά βατραχίνα φίλησε τα βατραχάκια και μ’ έναν πήδο βρέθηκε μακριά. Τα δύο βατραχάκια περίμεναν, περίμεναν... αλλά η μαμά τους

κι ο μπαμπάς τους δε γύρισαν ποτέ.

Οποιοσδήποτε έχει διαβάσει την ιστορία του βιβλίου Κάποιος να μ’ αγαπάει σίγουρα αναγνωρίζει τα παραπάνω λόγια. Κάπως έτσι ξεκινά μία ευαίσθητη ιστορία ζώων στην οποία δύο μικρά βατραχάκια χάνουν τους γονείς τους, ενώ το μόνο που τους απομένει είναι να γίνουν μέλη μίας νέας οικογένειας. Η Brigitte Weninger καταπιάνεται με ένα θέμα που αγγίζει όλους μας: το χωρισμό. Όλοι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε το χωρισμό από την παιδική μας κιόλας ηλικία, όταν για πρώτη φορά αποχωριζόμαστε πολύ κοντινούς μας φίλους ή άτομα που μας είναι ιδιαίτερα αγαπητά. Κάθε φορά που κάτι τέτοιο συμβαίνει όμως, τα παιδιά πρέπει να μάθουν να επιτρέπουν σε άλλους, νέους ανθρώπους να γίνονται μέρος της ζωής τους. Πολλές από τις αλλαγές αυτές είναι «φυσιολογικές», ενώ αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της διαδικασίας ωρίμανσης που λαμβάνει χώρα στο πέρασμα του χρόνου. Ο τρόπος με τον οποίο τα παιδιά αντιμετωπίζουν την αλλαγή περιβάλλοντος όταν πρέπει να αφήσουν το σπίτι και να περάσουν τη μισή τουλάχιστον μέρα τους στο νηπιαγωγείο ή όταν έρχεται η στιγμή να αποχαιρετήσουν το νηπιαγωγείο για να πάνε στο δημοτικό είναι μερικά από τα πολλά παραδείγματα που μπορούμε να αναφέρουμε. Για ένα μεγάλο αριθμό παιδιών, η αλλαγή δασκάλου ή η πιθανή μετακόμιση σε ένα νέο σπίτι είναι καταστάσεις τις οποίες εύκολα αντιμετωπίζουν, ενώ πολύ γρήγορα και με ιδιαίτερη χαρά δε διστάζουν να εμπλακούν σε οτιδήποτε καινούριο. Υπάρχουν, ωστόσο, και άλλες μεταβατικές περίοδοι στη ζωή τους, οι οποίες είναι απαραίτητο να αντιμετωπισθούν με πολύ μεγαλύτερη ευαισθησία και προσοχή από όσους εμπλέκονται άμεσα σε αυτές. Ένα διαζύγιο, για παράδειγμα, είναι μία διαδικασία η οποία διαταράσσει την οικεία και ασφαλή οικογενειακή ζωή, ακόμη κι αν όλοι γνωρίζουμε πως τα παιδιά μπορούν επιτυχώς να την αντιμετωπίσουν αλλά και να την ξεπεράσουν. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, η επαφή των παιδιών με τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους, άλλους συγγενείς και / ή φίλους μπορεί και να αλλάξει σημαντικά. Ένα διαζύγιο μπορεί ακόμη και να σημαίνει μετακόμιση σε ένα διαφορετικό σπίτι, πράγμα το οποίο, με τη σειρά του, είναι πιθανό να συνεπάγεται αλλαγή σχολικού χώρου.

Page 5: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Τέτοιου είδους αλλαγές αποτελούν πρόκληση για τα παιδιά, τους γονείς και τους δασκάλους. Μπορεί να μην υπάρχει συγκεκριμένη συνταγή για την ανώδυνη μετάβαση όλων από τη μία κατάσταση στην άλλη, ωστόσο, η δημιουργική εκμάθηση και οι νέες ιδέες για παιχνίδι είναι πιθανό να βοηθήσουν στην απάντηση ερωτημάτων όπως τα ακόλουθα: Πώς τα παιδιά μπορούν να διαχειριστούν όχι μόνο τις μικρές αλλαγές στη ζωή τους αλλά και τις μεγαλύτερες και περισσότερο δραματικές και πώς εμείς, ως ενήλικες, μπορούμε να τα βοηθήσουμε;

Επιτρέψτε στα Παιδιά να Εκφράσουν το Συναίσθημα της Θλίψης

«Γιατί κλαίτε;»

Η μαμά ποντικίνα έρχεται αντιμέτωπη με τα δύο μικρά βατραχάκια και η αντίδράσή της είναι άμεση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως τα δάκρυα είναι ένας τρόπος με τον οποίο τα παιδιά είναι όχι μόνο πιθανό αλλά και καλό να αντιδρούν, κάθε φορά που έρχονται αντιμέτωπα με μία αλλαγή στη ζωή τους. Κάθε παιδί επεξεργάζεται το αίσθημα της απώλειας και του χωρισμού με τρόπο μοναδικό και ακολουθώντας διαφορετικά βήματα. Επίσης, ο τρόπος με τον οποίο κάθε παιδί εκφράζει το συναίσθημα της θλίψης ή του πόνου μπορεί να είναι διαφορετικός. Έχει καταγραφεί μία ευρεία γκάμα αντιδράσεων η οποία ποικίλλει: από παιδιά που απλά αποσύρονται κάθε φορά που στενοχωριούνται μέχρι και παιδιά που βιώνουν έντονο σοκ (όπως συμβαίνει στην περίπτωση θανάτου του ενός από τους δύο γονείς). Επιπλέον, το συναίσθημα της θλίψης ενός παιδιού παρουσιάζει μεγαλύτερη αστάθεια σε σχέση με αυτό ενός ενήλικα: ενώ είναι στιγμές που τα παιδιά βιώνουν έντονα το συναίσθημα του πόνου και της εγκατάλειψης, κατά την ίδια περίοδο, διανύουν και φάσεις απόλυτης χαράς κατά τη διάρκεια των οποίων είναι ιδιαιτέρως κεφάτα, ενώ μοιάζουν να μην ενοχλούνται καθόλου από την απώλεια την οποία βιώνουν στη ζωή τους. Αυτές τις απότομες αλλαγές διάθεσης είναι που τις περισσότερες φορές δυσκολεύονται να κατανοήσουν οι ενήλικες. Τα παιδιά, επίσης, συχνά βιώνουν το συναίσθημα της θλίψης όταν βρίσκονται μόνα τους, ενώ - εξαιτίας της ηλικίας τους - αδυνατούν να χωρέσουν τα συναισθήματά τους σε λόγια (Voss-Eiser, 1992). Για το λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, τόσο τα ίδια τα παιδιά, όσο και ο τρόπος με τον οποίο εκφράζουν το συναίσθημα της θλίψης, όχι μόνο να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη αλλά και να «τους επιτρέπεται να το βιώσουν». Ως ενήλικες έχουμε την τάση να προσπαθούμε να κάνουμε τα παιδιά να νιώσουν καλύτερα, συχνά επιθυμώντας να τους

Page 6: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

αποσπάσουμε την προσοχή ή να τους εξηγήσουμε διεξοδικά τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα. Ωστόσο, είναι συχνά πιο βοηθητικό να τους πούμε κάτι όπως «μοιάζεις λυπημένος σήμερα» και να καθίσουμε δίπλα τους χωρίς να κάνουμε τίποτα περαιτέρω. Με το να αναβάλλουμε την αντιμετώπιση ενός θλιβερού, για τα παιδιά, γεγονότος ή να αντιμετωπίζουμε τη θλίψη τους ως ταμπού, το μόνο που καταφέρνουμε είναι απλά να τα κάνουμε να προσπερνούν το πρόβλημα χωρίς να τους παρέχουμε την ευκαιρία να το επεξεργαστούν πραγματικά.

Βοηθήστε τα Παιδιά να Αποχαιρετήσουν το Παρελθόν

Για να μπορούν τα παιδιά να είναι ανοικτά σε νέα πράγματα, πρέπει να μάθουν να αφήνουν τα γεγονότα να κυλούν και να αποχαιρετούν όσα ανήκουν στο παρελθόν. Αφορμή για αυτό μπορεί να αποτελέσει η πρώτη κιόλας φορά που η φροντίδα του παιδιού αφήνεται στα χέρια κάποιου που δεν ανήκει στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον του˙ ο παππούς, η γιαγιά ή ίσως κάποιος φίλος. Μπορεί τις περισσότερες φορές να είναι δύσκολο για ένα γονέα να εγκαταλείψει το χώρο στον οποίο πρόκειται να παραμείνει το παιδί του για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα διστάζοντας να απομακρυνθεί, ωστόσο ένα ξεκάθαρο «γεια» είναι μία κίνηση πάρα πολύ σημαντική, έστω και αν προκαλέσει δάκρυα. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση του νηπιαγωγείου. Λανθασμένα οι γονείς προσπαθούν να ξεγλιστρήσουν, ενώ το παιδί σωστά υποθέτει πως κάτι δεν πάει καλά. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό κατά τη διάρκεια των πρώτων και συνήθως πιο δύσκολων εβδομάδων στο σχολείο οι γονείς απλά να απευθύνουν στα παιδιά ένα στοργικό αλλά ξεκάθαρο «γεια». Το «γεια» αυτό πρέπει πάντα να ακολουθείται από την επιβεβαίωση ότι οι γονείς πρόκειται να επιστρέψουν σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (Haug-Schnabel, 1997). Μικρά τελετουργικά μπορούν να βοηθήσουν τη διαδικασία του αποχαιρετισμού και να μεταδώσουν στο παιδί ένα ξεκάθαρο αίσθημα ασφάλειας. Για παράδειγμα, όταν ένα από τα παιδιά μας έμοιαζε να μην επιθυμεί να παραμείνει στο χώρο με την υπόλοιπη ομάδα, εφεύραμε το «πέταγμα». Πήρα το παιδί στα χέρια μου, και αφού μέτρησα μέχρι το τρία, το «πέταξα» στη δασκάλα του. Η κίνηση αυτή ήταν τόσο αποτελεσματική, που συνεχίσαμε να την εφαρμόζουμε και το παιδί να με αποχαιρετά χωρίς να αντιμετωπίζει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Αυτό το οποίο ισχύει με τις αλλαγές μικρού τύπου φέρει την ίδια βαρύτητα και όσον αφορά τις μεγάλες αλλαγές στη ζωή των παιδιών. Αν ένας κοντινός και αγαπημένος τους άνθρωπος πεθάνει, για παράδειγμα, ο αποχαιρετισμός αποτελεί ένα τελετουργικό ιδιαίτερα

Page 7: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

σημαντικό από όλες τις απόψεις. Αν η διαδικασία του αποχαιρετισμού ενός αγαπημένου προσώπου καταπιεστεί και δε λάβει χώρα την κατάλληλη στιγμή, κανείς χάνει κάτι το οποίο μάλλον είναι απίθανο να αποκαταστήσει αργότερα. Είναι αλήθεια πως ακόμη και στα παιδιά πρέπει να δίνεται η ευκαιρία να συμμετέχουν στη διαδικασία ενός τέτοιου αποχαιρετισμού. Συχνά, και χωρίς δεύτερη σκέψη, δεν επιτρέπουμε στα παιδιά να συμμετέχουν σε μία κηδεία. Σε αρκετές περιπτώσεις, η απόφαση αυτή έχει νόημα. Ωστόσο, με το να επιτρέψουμε σε ένα παιδί να παρακολουθήσει μία τέτοιου είδους τελετή, του δίνουμε μία ακόμη ευκαιρία να επεξεργαστεί το αίσθημα της απώλειας το οποίο βιώνει. Παρόμοια πρόκληση αποτελεί και η διαδικασία του διαζυγίου. Στην περίπτωση αυτή φυσικά τα παιδιά δε χάνουν τον έναν από τους δύο γονείς τους, ενώ είναι πιθανό η επαφή των παιδιών και με τους δύο γονείς να γίνει ακόμη πιο έντονη στην περίπτωση που και οι δύο συμμετέχουν ενεργά στο ρόλο τους. Συνεπώς, η σχέση μεταξύ των δύο γονέων είναι πιθανό να πρέπει να «θαφτεί» και τίποτα από αυτή να μην είναι ορατό ή να γίνεται αισθητό. Κάτι τέτοιο ωστόσο είναι που τις περισσότερες φορές κάνει ένα διαζύγιο να εξελίσσεται σε μία πολύ δύσκολη υπόθεση, καθώς για πολύ καιρό δυσκολεύει το παιδί να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει. Οι Balloff και Walter (1991), μετά από έρευνα που διεξήγαγαν με αντικείμενό τους τους διαζευγμένους γονείς, κατέληξαν στο συμπέρασμα πως παιδιά τεσσάρων έως πέντε ετών, ακόμη και μετά το διαζύγιο ήλπιζαν στην επανασύνδεση των γονέων τους. Αυτή η εσωτερική διαμάχη ενάντια στην αποδοχή του αισθήματος απώλειας παρατείνει και περιπλέκει ακόμη περισσότερο την περίοδο θλίψης την οποία βιώνουν (Goldbrunner).

Μεταδώστε στα Παιδιά το Αίσθημα της Ασφάλειας

«Γλυκό!» φώναξε έκπληκτος ο σκαντζόχοιρος. «Εγώ ξέρω πως τα βατράχια τρώνε κουνούπια και σκουλήκια, όπως κι εγώ».

Τα μικρά βατραχάκια δε συνηθίζουν να τρώνε γλυκά, κάτι το οποίο, φυσικά, ενισχύει το αίσθημα αβεβαιότητας που βιώνουν κατά τη διάρκεια μίας τέτοιας μεταβατικής φάσης στη ζωή τους. Όπως συμβαίνει με όλα τα παιδιά, το αίσθημα αυτό συνδέεται άμεσα με την έλλειψη προσανατολισμού. Από τη μία στιγμή στην άλλη, τα μικρά βατραχάκια βρίσκονται να αιωρούνται στο κενό. «Τι άλλο πρόκειται να μου συμβεί;» «Πώς μπορώ να προσαρμοστώ σε όλα αυτά τα καινούρια πράγματα που γίνονται γύρω μου;» Σε περιόδους ριζικών αλλαγών, ακόμη και η πιο μικρή κίνηση μπορεί να βοηθήσει στο να μεταδώσετε σε ένα παιδί το αίσθημα της ασφάλειας. Μερικές ιδέες είναι οι εξής:

Page 8: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Στο νηπιαγωγείο ή στο σχολείο, τα παιδιά χρειάζονται, κυρίως στην αρχή, ένα ξεκάθαρα δομημένο πλαίσιο. Τι επιτρέπεται στα παιδιά να κάνουν; Πότε είναι ώρα να φάνε και τι περιμένει η δασκάλα από ένα παιδί; Ένα χνουδωτό ζωάκι που το παιδί μπορεί να έχει φέρει από το σπίτι ή κάποιο φυλαχτό είναι πιθανό να διατηρήσει την επαφή του παιδιού με το χώρο τον οποίο μέχρι τώρα εμπιστευόταν και να το βοηθήσει να δημιουργήσει μία γέφυρα μεταξύ των δύο περιοχών κατά τη διάρκεια της φάσης ανασφάλειας που το παιδί βιώνει. Ιδανική ευκαιρία που πιθανό σας δοθεί είναι να ελέγξετε το χώρο στον οποίο θα βρεθεί το παιδί σας από πριν. Κάτι τέτοιο σίγουρα θα λειτουργήσει προς όφελος του παιδιού. Οι εκ των προτέρων διευθετήσεις και συμφωνίες δίνουν στο παιδί μία αίσθηση ασφάλειας όταν αυτές είναι ξεκάθαρα διατυπωμένες και, το κυριότερο από όλα, τηρούνται.

Δώστε Χρόνο στα Παιδιά

«Στο μεταξύ, ο τυφλοπόντικας μπορεί να σκάψει ένα σπιτάκι για τα βατραχάκια μας. Κανείς δεν μπορεί να κάνει γρηγορότερα αυτή τη

δουλειά!»Ο τυφλοπόντικας είπε περήφανα: «Φυσικά! Το σκάψιμο είναι η

ειδικότητά μου!» Κι αμέσως άρχισε να σκάβει.

Η παροχή επαρκούς χρόνου είναι επίσης απαραίτητη κατά τη διάρκεια των μεταβατικών φάσεων στη ζωή των παιδιών. Η Gertrude Bogyi γράφει: «Μία μεταβατική περίοδος μπορεί να λειτουργήσει και ως γέφυρα. Πρέπει κανείς να διασχίσει τη γέφυρα αυτή έχοντας επίγνωση για το τι κάνει αλλά και με ιδιαίτερη προσοχή, χωρίς να βιαστεί να τρέξει απλά για να φτάσει στην απέναντι πλευρά. Η βιασύνη και το τρέξιμο δε βοηθούν στην περίπτωση αυτή˙ είναι απλώς ένας τρόπος να δραπετεύσει κανείς» (Leixnering, Posch & Vermeer, 2003). Στο πλαίσιο του χρόνου που κυλά γρήγορα, έχουμε την τάση να προσπαθούμε να διευθετήσουμε με τέτοιο τρόπο το πέρασμα των μεταβατικών φάσεων που βιώνουμε ώστε να εξυπηρετούν τα στενά χρονικά πλαίσια που γενικότερα θέτουμε στη ζωή μας. Μπορεί η θλίψη να είναι ένα συναίσθημα όχι μόνο θετικό αλλά και απαραίτητο, αλλά πρέπει μία χήρα, για παράδειγμα, να συνεχίζει να βιώνει το συναίσθημα αυτό ακόμη και μετά από ένα χρόνο; Φυσικά ναι, διότι η επεξεργασία ενός τόσο σημαντικού αισθήματος, αυτού της απώλειας, δεν μπορεί να λάβει τέλος μέσα σε μερικούς μόνο μήνες. Κατά τον ίδιο τρόπο, και τα παιδιά χρειάζονται το δικό τους πλαίσιο χρόνου μέχρι να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τέτοιες μεταβατικές περιόδους στη ζωή τους.

Page 9: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Για παράδειγμα, ο δίχρονος γιος μας ξεκίνησε και με επιτυχία συνέχιζε να συμμετέχει σε μία ομάδα δημιουργικής απασχόλησης, μέχρι που τρεις εβδομάδες αργότερα φάνηκε να διστάζει. Δεν ήθελε να μένει πια στο χώρο όπου η ομάδα συγκεντρωνόταν, ενώ άρχισε να κλαίει, σε σημείο που μόλις που επέτρεπε στις δασκάλες να τον αγγίζουν. Οι εβδομάδες αυτές ήταν εξαιρετικά δύσκολες, ακόμη και για εμάς που είμαστε γονείς. Ήμαστε αναγκασμένοι να μένουμε μαζί με το Σάιμον, ενώ την ίδια στιγμή βιώναμε ένα αίσθημα αβεβαιότητας και αδυναμίας σε σχέση με το πώς έπρεπε να χειριστούμε μία τέτοια κατάσταση. Άρχισα μανιωδώς να αναζητώ εναλλακτική λύση, ενώ από το μυαλό μου πέρασε ακόμη και να παραιτηθώ από την όλη προσπάθεια. Συζήτησα το πρόβλημά μου αυτό με κάποια φίλη η οποία και με βοήθησε εξαιρετικά συμβουλεύοντάς με το εξής: «Δώσε λίγο χρόνο στο Σάιμον!» Αποφάσισα να θέσω κάποιο όριο χρόνου για τον εαυτό μου. «Θα σταματήσω να πηγαίνω το Σάιμον στην ομάδα δημιουργικής απασχόλησης, αν η κατάσταση δε μοιάζει να καλυτερεύει σε διάστημα ενός μήνα. Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, ωστόσο, θα δουλέψουμε από κοινού όλοι ώστε να κάνουμε το Σάιμον να νιώσει καλύτερα.» Η ιδέα αυτή βοήθησε σημαντικά. Δύο βδομάδες αργότερα ήταν ξεκάθαρο πως ο γιος μας είχε τελικά προσαρμοστεί. Στον ένα μήνα, που είχα δώσει διορία στον εαυτό μου, ήταν ολοφάνερο πως ο Σάιμον περνούσε περίφημα ως μέλος της ομάδας αυτής. Σχεδόν κάθε φορά που πήγαινα να τον πάρω συναντούσα ένα ευτυχισμένο και ισορροπημένο παιδί.»

Αφήστε τα Πράγματα να Κυλήσουν

Τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις όταν οι γονείς τους τους το «επιτρέπουν». Η απόφαση ενός γονέα να επιτρέψει στο παιδί του να αφήσει κάτι το οποίο λαμβάνει χώρα μέσα του να εξελιχθεί είναι εξαιρετικά σημαντική. Για παράδειγμα, μία μητέρα παραπονιέται πως έχει πολύ λίγο χρόνο για τον εαυτό της. Ασχολείται με τα παιδιά της (10 μηνών και 2 ετών) είκοσι ώρες το εικοσιτετράωρο. Ο σύζυγός της ταξιδεύει πολύ για επαγγελματικούς λόγους, ενώ οι γονείς της μένουν μακριά. Η μητέρα αυτή δεν προτιμά να στείλει το μεγάλο της παιδί σε κάποιο παιδικό σταθμό στο κέντρο της πόλης, διότι θεωρεί πως οι δασκάλες εκεί είναι εξαιρετικά αυστηρές. Στο σπίτι της φίλης της τα παιδιά καταλήγουν πάντα να καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες γλυκών, γεγονός το οποίο την κάνει να αποφεύγει τις επισκέψεις ακόμη και εκεί. Είναι περιττό να αναφέρει κανείς πως η ανάγκη της μητέρας αυτής είναι να αφήσει τα πράγματα να κυλήσουν. Το αίσθημα πως όλα γίνονται «καλά και σωστά» μόνο στο σπίτι είναι η αρχή μιας γενικότερης έντασης και ενός αναπόφευκτου ξεσπάσματος. Το να

Page 10: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

πρέπει να κάνετε τα πάντα μόνοι σίγουρα αποτελεί πηγή άγχους και εκνευρισμού. Στην πραγματικότητα, κάτι τέτοιο δεν κάνει καλό ούτε στα ίδια τα παιδιά. Βέβαια, το να τρώει κανείς πολλά γλυκά δεν είναι υγιεινό. Επίσης, ένας ιδιαίτερα αυστηρός παιδικός σταθμός δεν μπορεί να είναι ό,τι καταλληλότερο για τη διαπαιδαγώγηση ενός παιδιού. Ωστόσο, τα παιδιά μπορούν να διαχειριστούν αυτές τις διαφορές, ενώ είναι σε θέση ακόμη και να επωφεληθούν από αυτές. Γιατί; Διότι τα παιδιά μπορούν γρήγορα να αντιληφθούν την ύπαρξη διαφορετικών απόψεων, καθώς και διαφορετικών τρόπων σκέψης και αξιών στον κόσμο που ζουν. Επίσης, αντιλαμβάνονται πως καθεμιά από αυτές δεν είναι απόλυτα σωστή ή απόλυτα λανθασμένη. Ακόμη πιο σημαντική είναι η διεργασία στην οποία ένα παιδί υπόκειται, μέχρι που να βρει το δικό του προσωπικό δρόμο και να χαράξει πορεία. Mag. Elisabeth ZöhrerSozialpädigogisches Institut / Area of Focus – Education / SOS-Kinderdorf

Μία Πρόκληση για Όλους: Η Ζωή στο Σπίτι της Θετής Οικογένειας

Πάντα υπάρχουν παιδιά που για - διάφορους λόγους - δεν μπορούν να μεγαλώσουν με τη φυσική τους οικογένεια. Την εποχή μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στο δικό μας μέρος του κόσμου (στην Ευρώπη), υπήρξαν πολλά παιδιά που είτε είχαν χάσει τον έναν από τους δύο γονείς τους είτε ήταν εντελώς ορφανά, με αποτέλεσμα να μεγαλώσουν σε ιδρύματα ή θετές οικογένειες. Σήμερα, ωστόσο, τα περισσότερα από τα παιδιά που μεγαλώνουν σε θετές οικογένειες έχουν φυσικούς γονείς ή άλλους συγγενείς στη ζωή οι οποίοι, προσωρινά ή μόνιμα, δεν είναι σε θέση να τα φροντίσουν από μόνοι τους, ενώ η προσωπική τους ζωή έχει τις περισσότερες φορές εκτροχιαστεί (εξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες, φυλάκιση ή σοβαρές ψυχιατρικές ασθένειες). Στις περισσότερες περιπτώσεις, θετοί γονείς αναλαμβάνουν τα παιδιά αυτά με τη συναίνεση των βιολογικών τους γονέων. Υπάρχουν, ωστόσο, παιδιά τα οποία εξαιτίας του κινδύνου που διατρέχουν στο σπίτι της βιολογικής τους οικογένειας πρέπει άμεσα να απομακρυνθούν από εκεί, ακόμη κι αν κάτι τέτοιο εναντιώνεται στη θέληση των φυσικών τους γονέων. Οι περισσότεροι θεωρούν πως επιθυμία των παιδιών αυτών είναι να ζήσουν σε μία θετή οικογένεια, θεωρώντας πως εκεί θα βρουν στοργή και την ευκαιρία να μεγαλώσουν κάτω από ευνοϊκές συνθήκες. Έρευνες στον τομέα της ψυχολογίας, καθώς και αναφορές που έχουν συνταχθεί σχετικά με τους θετούς γονείς και τα παιδιά δείχνουν μία άλλη όψη της ιστορίας αυτής. Τα παιδιά δεν μπορούν, σε

Page 11: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

συναισθηματικό επίπεδο, απλά να «ανταλλάξουν» τις οικογένειές τους και συχνά στη φαντασία τους μένουν πιστά στη βιολογική τους οικογένεια, συγχωρούν τους φυσικούς τους γονείς για όσα έχουν υποφέρει και συχνά αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη διάλυση της οικογένειάς τους και το αίσθημα της απώλειας το οποίο βιώνουν (Irmela Wiemann Zusammenleben mit seelisch verletzten Kinder). Η μετάβαση από τη βιολογική οικογένεια στη θετή είναι συχνά, τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς, μία περίοδος που συνδέεται με συναισθήματα θλίψης, ενοχής και καταστάσεις εκνευρισμού. Χρόνια εμπειρίας έχουν δείξει ότι η ενσωμάτωση στο θετό σύστημα φροντίδας μπορεί να έχει θετικό αποτέλεσμα, όταν συγκεκριμένοι διαδικαστικοί κανόνες ορίζονται εκ των προτέρων και τηρούνται. Μία καλά προετοιμασμένη μετάβαση τέτοιου χαρακτήρα, καθώς και μία περίοδος δοκιμής στη νέα οικογένεια μεταδίδει, σε πρώτη φάση, όχι μόνο στα παιδιά αλλά και στους γονείς, ένα πρώτο αίσθημα εμπιστοσύνης. Επιπλέον, λεπτομερείς πληροφορίες που είναι πιθανό να τους παραχθούν σχετικά με τη θέσπιση των στόχων που έχουν, οι προοπτικές και ο πιθανός αριθμός επισκέψεών τους στους βιολογικούς τους γονείς σίγουρα θα ενισχύσουν στα παιδιά αυτά το αίσθημα της ασφάλειας ακόμη περισσότερο. Τα παιδιά και οι βιολογικοί γονείς πρέπει να καταλάβουν πού καλά πως οι θετοί γονείς είναι πλέον υπεύθυνοι για την ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών. Οι θετοί γονείς, από την άλλη πλευρά, πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν πως το παιδί συνεχίζει να κρατά τους βιολογικούς του γονείς μέσα στην καρδιά του. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε άλλωστε πως οι βιολογικοί γονείς είναι αυτοί που χαρίζουν τη ζωή σε ένα παιδί και για το λόγο αυτό θα πρέπει πάντα να καταλαμβάνουν ένα ιδιαίτερο κομμάτι στη ζωή τους. Οι βιογραφικές μέθοδοι μπορούν να βοηθήσουν ένα παιδί να μάθει σχετικά με την ιστορία της οικογένειάς του. Κάτι τέτοιο είναι πιθανό να βοηθήσει στη διαδικασία προσαρμογής του και κατά συνέπεια να το κάνει να είναι ανοιχτό σε όσα η νέα του οικογένεια μπορεί να του προσφέρει. Οι θετοί γονείς θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν πως το να πάρουν ένα θετό παιδί στην οικογένειά τους πρόκειται να επιφέρει μεγάλες αλλαγές και σε αυτούς τους ίδιους. Η Brigitte Weninger περιγράφει στο βιβλίο της Κάποιος να μ’ αγαπάει αρκετές σκηνές–κλειδιά. Τα μικρά βατραχάκια βρέθηκαν, για παράδειγμα, στην οικογένεια της μαμάς ποντικίνας και χρειάζονται ιδιαίτερο φαγητό και κρεβάτι για να μπορέσουν να νιώσουν άνετα. Ο τυφλοπόντικας, ο σκαντζόχοιρος και η κοτσυφίνα τρέχουν δεξιά κι αριστερά να βρουν όλα όσα είναι απαραίτητα ώστε τα μικρά βατραχάκια να νιώσουν σαν να ήταν σπίτι τους. Κατά τον ίδιο τρόπο, τα παιδιά στις θετές οικογένειες έχουν ιδιαίτερες ανάγκες οι οποίες πρέπει να ικανοποιηθούν ώστε να

Page 12: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

νιώσουν ενσωματωμένα και άνετα στο νέο αυτό περιβάλλον, να αποδεχτούν ό,τι καινούριο συμβαίνει στη ζωή τους και να αφομοιώσουν νέα πράγματα. Λειτουργίες σαν κι αυτές αλλάζουν τη δομή της οικογένειας αλλά και επιτρέπουν στα μέλη της να μεγαλώσουν και να ωριμάσουν μαζί. Mag. Romana HintereggerSozialpädagogisches Institut / Specialty Area – Education / SOS-Kinderdorf

Παιδικά Χωριά SOS σε Όλο τον Κόσμο

Σε 132 χώρες υπάρχουν περισσότερα από 440 Παιδικά Χωριά SOS και περισσότερες από 1.100 υπηρεσίες υιοθεσίας. Σήμερα, σε κάθε ήπειρο, τα Παιδικά Χωριά SOS και οι SOS Υπηρεσίες για Νέους προσφέρουν σε περισσότερα από 54.000 παιδιά και νέους σπίτι. Εκπαιδευτικά, κοινωνικά προγράμματα και προγράμματα ιατρικής περίθαλψης βοηθούν χιλιάδες παιδιά που έχουν ανάγκη, καθώς και οικογένειες σε απομακρυσμένες περιοχές.

Πληροφορίες σχετικά με τα Χωριά SOS μπορείτε να βρείτε στο: www.sos-villages.gr

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 2

Αυτός είμαι εγώ!

Ο δρόμος προς την κοινωνική ενσωμάτωση είναι μακρύς και δύσκολος. Τα βήματα που μπορούν να μας οδηγήσουν μέχρι εκεί είναι τα ακόλουθα: ΕΓΩ, ΕΣΥ κι ΕΜΕΙΣ. Το ίδιο ισχύει τόσο για ένα μικρό παιδί, όσο και για ένα νέο άνθρωπο ή έναν ενήλικα˙ καθένας καλείται να βρει το δρόμο του κάθε φορά που έρχεται αντιμέτωπος με ένα νέο περιβάλλον ή μία αλλαγή στις συνθήκες ζωής του. Είναι πάντα απαραίτητο να ανακαλύπτουμε ποιοι είμαστε, πού βρισκόμαστε, πώς αισθανόμαστε, ποιοι είναι οι άλλοι και πού μπορεί να μας οδηγήσει ο κοινός δρόμος που πιθανόν να χαράξουμε.

Στόχος:

Η «λαμπερή μπάλα» είναι μία ανανεωτική και χαλαρωτική άσκηση η οποία έχει τη δυνατότητα, ειδικά στην περίπτωση που

Page 13: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

επαναλαμβάνεται τακτικά, να βοηθήσει ένα παιδί να γνωρίσει το σώμα του, να αποκτήσει την ικανότητα να συγκεντρώνεται και με τον τρόπο αυτό να επηρεάζει το ανοσοποιητικό του σύστημα. Βοηθά ώστε να χαλαρώσει την ένταση και να δώσει δύναμη. Η άσκηση αυτή μπορεί να γίνει ομαδικά, με ένα μόνο παιδί ή το παιδί μπορεί να την κάνει μόνο του στην περίπτωση που το κρίνει απαραίτητο (για παράδειγμα, όταν πρέπει να πάει στον οδοντίατρο, όταν βιώνει συναισθηματικό πόνο εξαιτίας κάποιου χωρισμού, ενός ατυχήματος κτλ.). Το άκουσμα του ίδιου κομματιού μουσικής κάθε φορά ενισχύει το αποτέλεσμα της άσκησης.

Υλικά:

ένα CD / κασέτα με χαλαρωτική μουσική μία κουβέρτα ή ένα χαλάκι

Διάρκεια 15 έως 20 λεπτά περίπου

Εφαρμογή:

Το παιδί επιλέγει ένα μέρος μέσα στο δωμάτιο όπου αισθάνεται άνετα. Στο σημείο αυτό κάθεται επιλέγοντας μία χαλαρωτική γι’ αυτό στάση: καθιστό ή ξαπλωμένο. Ο εκπαιδευτικός βάζει τη μουσική να παίζει σε χαμηλή ένταση αφήνοντάς τη να «κάνει τη δουλειά της». Συνήθως το παιδί χαλαρώνει και ησυχάζει από μόνο του. Στην περίπτωση που κάτι τέτοιο δε συμβεί, μία απαλή κίνηση ή ένα νεύμα από μέρους του εκπαιδευτικού τις περισσότερες φορές είναι αρκετό. Με απαλή φωνή, ο εκπαιδευτικός αρχίζει να μιλάει. Ανάμεσα σε κάθε πρόταση πρέπει να κάνει παύση ή να παίρνει δύο αναπνοές.

«...Ακούτε τη μουσική και ξαπλώστε ή καθίστε στο πάτωμα με την πλάτη σας σε ευθεία... Με αργές κινήσεις κλείστε τα μάτια σας και συνεχίστε να αναπνέετε χαλαρά... Εισπνεύστε... Εκπνεύστε... Εισπνεύστε... Εκπνεύστε.»

Βαθιά μέσα στο στομάχι σας, κάτω από τον αφαλό, υπάρχει μία μικρή ζεστή μπάλα... Μπορείτε να τη δείτε; Μπορείτε να τη νιώσετε; Η μπάλα λάμπει και το χρώμα της είναι πολύ όμορφο... Αφήστε την μπάλα να κινηθεί σύμφωνα με την αναπνοή σας... Κάθε φορά που εισπνέετε, αυτή κινείται ελαφρώς προς τα πάνω... Κάθε φορά που εκπνέετε, αυτή βουλιάζει προς τα κάτω... Εισπνεύστε... Και πάλι έξω... Εισπνεύστε... Και πάλι έξω...

Page 14: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Αυτή η λαμπερή μπάλα όμως μπορεί να κάνει πολλά περισσότερα πράγματα... Μόλις τώρα αρχίζει να κυλά αργά μέχρι κάτω στο πόδι σας... Πρώτα φτάνει στο γόνατο... Ύστερα ακόμη πιο κάτω... Μέχρι την πατούσα σας.. Η λάμψη της δίνει στο πόδι σας μία πολύ ωραία αίσθηση και την ίδια στιγμή το ζεσταίνει... Τώρα η μπάλα αρχίζει να ανεβαίνει ακολουθώντας τον ίδιο ακριβώς δρόμο, μέχρι που φτάνει πάνω στην κοιλίτσα σας και πάλι... Εισπνεύστε... Και πάλι έξω... Τώρα αφήστε την μπάλα να κυλήσει στο άλλο πόδι σας... Κοιτάξτε την καθώς κυλά μέχρι που να φτάσει κάτω, χαμηλά στην άλλη πατούσα σας... Νιώστε και αυτό το πόδι σας να ζεσταίνεται... Και τώρα αφήστε τη να ανέβει και πάλι, μέχρι που να φτάσει πάνω στην κοιλίτσα σας... Εισπνεύστε... Και πάλι έξω...

Τώρα μπορείτε να στείλετε την μπάλα ακόμη πιο πάνω... Θα δείτε που θα συνεχίζει να λάμπει και να είναι ζεστή, μέχρι που να φτάσει στο στήθος σας... Η μπάλα τώρα αρχίζει να κυλά στο χέρι σας... Αρχίζετε σιγά σιγά να τη νιώθετε στην παλάμη σας... Μπορείτε να νιώσετε τη λάμψη της μέχρι κάτω στα δάχτυλά σας... Τώρα φέρτε την μπάλα πίσω και πάλι και αφήστε την να κυλήσει στο άλλο χέρι σας... Ύστερα στην παλάμη σας και πάλι... Ανεβάστε την ξανά αργά στο στήθος σας... Εισπνεύστε... Και πάλι έξω...

Τώρα αφήστε την μπάλα να κυλήσει στη σπονδυλική σας στήλη... Να ζεστάνει το λαιμό και το πίσω μέρος του κεφαλιού σας... Τώρα λάμπει και αστράφτει μέσα στο κεφάλι σας... Σαν ένας μικρούλης, λαμπερός και πολύχρωμος ήλιος... Ζεσταίνει ακόμη και το πρόσωπό σας και σας κάνει να νιώθετε ευτυχισμένοι... Απολαύστε το... Και τώρα αφήστε και πάλι την μπάλα να κυλήσει πίσω στην κοιλίτσα σας... Αφήστε την να κινείται σύμφωνα με την αναπνοή σας... Εισπνεύστε... Και εκπνεύστε... Μέσα... Και πάλι έξω.

Η μπάλα έχει ένα ακόμη μεγάλο μυστικό... Μπορεί να σας βοηθήσει κάθε φορά που ανησυχείτε ή στενοχωριέστε για κάτι... Αρκεί να στείλετε την μπάλα εκεί όπου πονάτε... Τώρα κοιτάξτε την... Δείτε πού κυλάει και τι ακριβώς κάνει... Ίσως και να αλλάζει χρώμα ενώ σας βοηθά... Η μπάλα ρουφά όλο τον πόνο μέσα της και αφήνει πίσω της μια ζεστή αίσθηση... Σε λίγο όλα θα είναι μια χαρά... Συνεχίστε να αναπνέετε χαλαρά, ενώ η λαμπερή μπάλα κάνει τη δουλειά της... Συνεχίστε για όσο χρόνο χρειαστεί...

Τώρα φέρτε την μπάλα και πάλι πίσω στην κοιλίτσα σας... Αφήστε την να κινείται μία πάνω και μία κάτω και ύστερα ακουμπήστε και τα δυο σας χέρια πάνω της... Η λαμπερή μπάλα θα σας συντροφεύει πάντα... Θα βρίσκεται εκεί κάθε φορά που την έχετε ανάγκη, κάθε φορά που δεν αισθάνεστε καλά ή κάτι σας έχει πληγώσει... Το μόνο που εσείς θα πρέπει να κάνετε είναι

Page 15: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

να την καλέσετε... Να χαμογελάσετε στη λαμπερή σας μπάλα, να την κοιτάξετε πολύ προσεχτικά... Τώρα μετρήστε αργά μέχρι το τρία και ανοίξτε τα μάτια σας... Τεντώστε το κορμί σας όπως κάνετε το πρωί που ξυπνάτε... Μείνετε καθιστοί για λίγο και ύστερα σηκωθείτε... Θα πρέπει να νιώθετε ζεστοί και ευτυχισμένοι.»

Δευτερεύουσες / Επιπρόσθετες Δραστηριότητες:

Μετά την άσκηση αυτή, μερικά παιδιά επιθυμούν να μιλήσουν για την εμπειρία τους με τη «λαμπερή μπάλα» – σε καμία περίπτωση βέβαια δε θα πρέπει να αισθάνονται πως κάποιος τους πιέζει να το κάνουν. Έχει αποδειχτεί πως ύστερα από την άσκηση της «λαμπερής μπάλας» μία ήσυχη δραστηριότητα, όπως αυτή της ζωγραφικής, είναι αποτελεσματική.

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 3

Αυτός είμαι εγώ! Περιγράφω τον Εαυτό μου Το «Πορτρέτο» μου

«Η εντονότερη παρόρμηση της ανθρώπινης φύσης είναι η επιθυμία να είναι κανείς σημαντικός»

John Dewey (1859 – 1952), Αμερικανός φιλόσοφος και παιδαγωγός

Με αφορμή τα παραπάνω λόγια, θα μπορούσε κανείς να επισημάνει πως δεν είναι τόσο η πάλη για επιτυχία και δόξα αυτή που προκαλεί μια τέτοια έντονη λαχτάρα, όσο το γεγονός ότι μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα, για να μπορεί να γίνει αποδεκτή, να ληφθεί από τους γύρω της σοβαρά υπόψη ακόμη και να αγαπηθεί, πρέπει να φτιάξει το δικό της προφίλ, μία προσωπική περιγραφή, ένα πορτρέτο ως μέσο για να μπορέσει να υλοποιήσει αυτήν τη βασική της επιθυμία˙ ειδικά όταν πρόκειται για το πορτρέτο και την περιγραφή ενός παιδιού, τα οποία μάλιστα ανανεώνονται τακτικά. Αυτός είναι ένας καλός τρόπος ώστε να καταγράψει κανείς την ανάπτυξη της προσωπικότητας κάθε παιδιού ξεχωριστά.

Στόχος:

Απεικόνιση της προσωπικότητας κάθε παιδιού, εύρεση της προσωπικής ταυτότητας, ανάπτυξη αυτοπεποίθησης. Εύρεση της ιδιότητας και της θέσης κάθε παιδιού μέσα στην οικογένεια, σε μία ομάδα ή στην τάξη.

Page 16: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Υλικά:

αφίσα που έχει σχεδιαστεί και τυπωθεί από πριν ξυλομπογιές ή μία φωτογραφία φάκελος μέσα στον οποίο θα συγκεντρωθούν όλες οι αφίσες με

τα ατομικά ή ομαδικά πορτρέτα και τα φύλλα περιγραφής

Διάρκεια:

εξαρτάται από την ηλικία. 20 έως 30 λεπτά περίπου για να συμπληρωθεί η τυπωμένη από πριν αφίσα

η δραστηριότητα αυτή μπορεί να ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα

Εφαρμογή:

Μπορείτε να συμπληρώνετε ένα φύλλο περιγραφής κάθε φορά και με τον τρόπο αυτό να συστήνετε καθένα παιδί ξεχωριστά στους υπόλοιπους της ομάδας ή της τάξης˙ μπορεί επίσης η συμπλήρωση του φύλλου περιγραφής να αποτελεί μέρος ενός τελετουργικού που έχετε προαποφασίσει να λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων εποχών (γενέθλια, τις πρώτες ημέρες στο νηπιαγωγείο, στο ξεκίνημα της σχολικής χρονιάς ή κάθε φορά που ένα καινούριο παιδί γίνεται μέλος της ευρύτερης ομάδας).

Η προσωπική περιγραφή πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με την ηλικία των παιδιών που έχετε στην ομάδα σας˙ τα μικρότερα παιδιά χρειάζονται τη βοήθεια κάποιου μεγάλου˙ τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να δουλέψουν ανεξάρτητα και να προτείνουν πολλά και διαφορετικά πράγματα σχετικά με τη δραστηριότητα. Αντί να χρησιμοποιήσετε μία φωτογραφία (ή ακόμη κι αν αποφασίσετε να τη χρησιμοποιήσετε), τα παιδιά μπορούν και από μόνα τους να ζωγραφίσουν το δικό τους πορτρέτο.

Είναι σημαντικό κάθε παιδί που είναι μέλος της ομάδας/κοινότητας/τάξης να συμπληρώσει ένα τουλάχιστον φύλλο περιγραφής σε διάστημα ενός έτους. Θεωρείται ως μία προσωπική και ταυτόχρονα αμοιβαία έκφραση εκτίμησης.

Τα φύλλα αυτά μπορούν να κρεμαστούν σε ένα ορατό μέρος μέσα στο σπίτι ή στην τάξη ή να συγκεντρωθούν και να τοποθετηθούν σε έναν φάκελο στον οποίο θα έχουν όλα τα παιδιά πρόσβαση. Με τον τρόπο αυτό γίνεται ξεκάθαρο πως μία ομάδα απαρτίζεται από πολλά διαφορετικά μέλη και προσωπικότητες. Τα παλαιότερα φύλλα μπορούν να κρατηθούν, καθώς τα παιδιά συμπληρώνουν καινούρια κατά τη διάρκεια της

Page 17: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

χρονιάς. Αργότερα μπορούν να δοθούν σε κάθε παιδί ξεχωριστά στο πλαίσιο γιορτής που θα οργανώσετε. Πολλά από τα παιδιά κρατούν τα φύλλα αυτά μέσα σε ένα φάκελο σαν πολύτιμο θησαυρό. Αυτός είναι ένας τρόπος ώστε κάποιος να βλέπει την εξέλιξή του στο πέρασμα του χρόνου.

Το παρακάτω δείγμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως οδηγός. Μπορείτε να αλλάξετε οποιοδήποτε σημείο του, να αφαιρέσετε ή να προσθέσετε κάτι ή ακόμα και να το εμπλουτίσετε ανάλογα με τις ανάγκες σας.

Αυτός Είμαι Εγώ!

Όνομα ....................................................................................................................................

Γενέθλια ....................... Χρώμα Μαλλιών ........................ Χρώμα Ματιών ........................

Ύψος ............................

Το αγαπημένο μου χρώμα ........................... Το αγαπημένο μου φαγητό ............................

Το αγαπημένο μου ζώο .........................................................................................................

Η αγαπημένη μου ταινία .......................................................................................................

Το αγαπημένο μου βιβλίο .....................................................................................................

Μπορώ να κάνω καλά ...........................................................................................................

Δεν μου αρέσει ......................................................................................................................

Όταν μεγαλώσω θα ...............................................................................................................

................................................................................................................................................

Αν μπορούσα να κάνω μαγικά θα .........................................................................................

................................................................................................................................................

Ημερομηνία ......................................................... Υπογραφή ..............................................

Page 18: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 4

Παντομίμα / Παιχνίδι Κίνησης Σχετικό με τα Συναισθήματα

Τα συναισθήματα απελευθερώνονται μέσα από συγκεκριμένες εμπειρίες τις οποίες βιώνουμε. Από μόνα τους είναι αόρατα. Δεν είναι πάντα εύκολο να αντιληφθούμε τα συναισθήματά μας αλλά ούτε και να τα εκφράσουμε. Αυτή η ικανότητα, ωστόσο, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση της κοινωνικής μας κατάρτισης. Το ακόλουθο παιχνίδι μπορεί να βοηθήσει ώστε τα συναισθήματα των παιδιών να ακολουθήσουν το σωστό δρόμο.

Στόχος:

τα παιδιά να εκφράσουν και να ερμηνεύσουν τα συναισθήματά τους μέσα από παιχνίδια με γκριμάτσες και χειρονομίες

να βελτιώσουν τον τρόπο που αντιλαμβάνονται όσα συμβαίνουν γύρω τους

να προάγουν τη συναισθηματική τους εμπλοκή στα δρώμενα και την ικανότητά τους να κατανοούν

Υλικά:

ένα μαξιλάρι για κάθε παιδί κι ένα για τον εκπαιδευτικό ένα όργανο που να δίνει τη δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να

δώσει ρυθμό (τύμπανο, τριγωνάκι) ή ένα απλό χειροκρότημα

Διάρκεια:

για την άσκηση παντομίμας απαιτούνται 20 έως 30 περίπου λεπτά.

για τις «Κάρτες Συναισθημάτων» και την κατασκευή τους απαιτούνται 45 περίπου λεπτά.

Εφαρμογή:

Page 19: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Τα μαξιλάρια τοποθετούνται γύρω από το δωμάτιο. Τα παιδιά κινούνται με το ρυθμό που παράγει το όργανο που έχει

ο εκπαιδευτικός στη διάθεσή του. Περπατούν, σέρνονται, τρέχουν, πηδούν, κάνουν ζιγκ ζαγκ, χωρίς όμως να επιτρέπεται να ακουμπά το ένα το άλλο ή τα μαξιλάρια.

Όταν δοθεί το σύνθημα το οποίο έχετε προαποφασίσει (π.χ. ένα δυνατό παλαμάκι, ένα δυνατό χτύπημα στο τύμπανο ή μία φράση που ίσως τους πείτε δυνατά), κάθε παιδί σταματά να κινείται και στέκεται δίπλα σε ένα μαξιλάρι.

Εκπαιδευτικός: Καθίστε κάτω, σας παρακαλώ πολύ, και κοιτάξτε προσεκτικά το μαξιλάρι σας. Τι σχήμα έχει; Τι χρώμα έχει; Υπάρχει κάποιο σχέδιο που διαγράφεται πάνω του; Ζητήστε τους να αναφέρουν ένα από τα χαρακτηριστικά του μαξιλαριού δίπλα στο οποίο βρίσκονται, που να είναι κοινό για όλα τα μαξιλάρια (π.χ. μαλακό, ζεστό, εύπλαστο, σε κάνει να θέλεις να ξαπλώσεις κτλ).

Εκπαιδευτικός: Τώρα θα παίξουμε ένα παιχνίδι. Για να μπορέσουμε να παίξουμε το παιχνίδι αυτό, εσείς θα πρέπει κάθε φορά να προσπαθείτε να μαντέψετε τι ακριβώς αισθάνομαι. Ο εκπαιδευτικός χαμογελά όσο πιο έντονα μπορεί˙ τα παιδιά αμέσως ονομάζουν το ανάλογο συναίσθημα: για παράδειγμα, ευτυχία ή χαρά.

Εκπαιδευτικός: Τώρα δείξτε μου τι κάνετε όταν είστε πραγματικά χαρούμενοι. Χρησιμοποιήστε το μαξιλάρι ώστε να βοηθηθείτε να εκφράσετε αυτό που νιώθετε καλύτερα. Τα παιδιά γελούν, πηδούν, αγκαλιάζουν το μαξιλάρι ή το πετάνε στον αέρα.

Τα παιδιά εκφράζουν τα συναισθήματά τους, το ένα μετά το άλλο, ενώ ο εκπαιδευτικός αρχίζει να κάνει βήματα προς τα πίσω, ώσπου στο τέλος στέκεται στην άκρη, ενώ κάθε παιδί υποδύεται ένα ρόλο διαφορετικό ανάλογα με τα συναισθήματα που το διακατέχουν. Για παράδειγμα:

Λύπη : σφίγγει το μαξιλάρι πάνω του, κρύβει το πρόσωπό του μέσα σε αυτό και υποδύεται πως κλαίει.

Οργή : χτυπά το μαξιλάρι σαν να ήταν σάκος του μποξ, πατάει με δύναμη πάνω του ή χαμηλόφωνα ξεστομίζει βρισιές εναντίον του.

Φόβος : προστατεύει το μαξιλάρι, το κρατά ψηλά, μπροστά από το πρόσωπό του ή το σώμα του, ενώ το πρόσωπό του έχει πάρει μία έκφραση φόβου.

Άλλα συναισθήματα : συναισθήματα τα οποία μπορούν να εκφραστούν μέσα από την παντομίμα: Μερικά παιδιά υποδύονται πως είναι κουρασμένα, ήσυχα, χαλαρά, εκνευρισμένα, σοβαρά, άρρωστα, πως έχουν αμφιβολίες, πως δεν καταλαβαίνουν τι

Page 20: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

συμβαίνει γύρω τους, πως είναι πανικόβλητα, απογοητευμένα, έκπληκτα ή ερωτευμένα.

Τέλος, τα παιδιά κάθονται πάνω στα μαξιλάρια τους σχηματίζοντας έναν κύκλο ενώ ο εκπαιδευτικός κάθεται κι εκείνος πάνω σε ένα μαξιλάρι στο κέντρο του κύκλου. Τότε, σε καθένα παιδί δίνεται η ευκαιρία να εκφράσει ένα ακόμη συναίσθημα το οποίο καλούνται να μαντέψουν τα υπόλοιπα παιδιά. Όταν κι αυτή η δραστηριότητα ολοκληρωθεί, μπορούν όλα μαζί να περιπλανηθούν στο χώρο και να πετάξουν το «μαξιλάρι–βοηθό» στη μέση του κύκλου.

Περισσότερες Δραστηριότητες

Υλικά:

15 έως 20 κάρτες χωρίς γραμμές, διαστάσεων 10 x 10 εκ. ξυλομπογιές καθρέφτης

Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας αυτής, μπορεί να γίνει χρήση του εικονογραφημένου βιβλίου Κάποιος να μ’ αγαπάει. Δείξτε στα παιδιά τις εικόνες της ιστορίας χωρίς να τους διαβάζετε το κείμενο. Παρατηρήστε μαζί τους όλες τις εκφράσεις του προσώπου των εικονογραφημένων ηρώων του βιβλίου, καθώς και την κίνηση του σώματός τους. Τι ακριβώς δείχνουν οι εκφράσεις και οι κινήσεις τους; Μετά από αυτό, τα παιδιά μπορούν να σχεδιάσουν πάνω στις κάρτες μερικά απλά προσωπάκια που να δείχνουν διαφορετικά συναισθήματα και να τα χρωματίσουν με ξυλομπογιές. Η δραστηριότητα αυτή λειτουργεί ακόμη καλύτερα όταν τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν έναν καθρέφτη ή όταν δουλεύουν σε ζευγάρια και το ένα από τα δύο παιδιά αναλαμβάνει να εκφράσει κάποιο συναίσθημα μέσα από μία γκριμάτσα που κάνει, ενώ το άλλο σχεδιάζει το πορτρέτο του. Τα παιδιά που έχουν τη δυνατότητα να γράφουν, μπορούν ακόμα και να καταγράψουν τα συναισθήματά τους τα οποία απεικονίζονται μέσα από το πορτρέτο που σχεδίασαν και χρωμάτισαν. Αυτές οι «Κάρτες Συναισθημάτων» αποτελούν ένα σημαντικό βοήθημα ώστε τα παιδιά να μπορέσουν να επικοινωνήσουν χωρίς να χρησιμοποιήσουν λέξεις όπως, για παράδειγμα, συμβαίνει όταν κάποιος δε νιώθει καλά αλλά δεν είναι σε θέση να εκφράσει ακριβώς πώς νιώθει. Αυτό ισχύει κυρίως στην περίπτωση των παιδιών που ακόμη δεν είναι σε θέση να εκφραστούν εξαιτίας του ότι είναι ακόμη πολύ μικρά ή μιλούν μία άλλη γλώσσα. Οι κάρτες αυτές βοηθούν τα παιδιά να αναγνωρίσουν και να ονομάσουν διαφορετικά συναισθήματα.

Page 21: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Οι «Κάρτες Συναισθημάτων» μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βοηθητικό μέσο και σε μία ακόμη δραστηριότητα: σε αυτή των ιστοριών. Οι ιστορίες, γενικότερα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να βοηθήσουν αυτούς που αντιμετωπίζουν δυσκολία να δείξουν τα πραγματικά τους συναισθήματα.

Για παράδειγμα: Μια φορά ήθελα να πάω να κολυμπήσω αμέσως μετά το σχολείο. Ήταν μια ηλιόλουστη μέρα και οι φίλοι μου με περίμεναν. Η δασκάλα μου όμως με κάλεσε και μου ζήτησε να μείνω μετά το μάθημα για να τη βοηθήσω να τοποθετήσει μερικά βιβλία. Της είπα πως θα το έκανα μετά χαράς.

Ή

Οι γονείς μου βρίσκονταν σε ένα πάρτι με τον εργοδότη του πατέρα μου. Ο εργοδότης του πατέρα μου, κατά λάθος, έσπασε ένα ποτήρι και κόκκινο κρασί χύθηκε στο καινούριο φόρεμα της μαμάς μου, που τόσο πολύ της άρεσε. Η μητέρα μου αμέσως είπε πως δεν την πείραζε και πως δεν ήταν τίποτα σοβαρό. Τα παιδιά μπορούν να δείχνουν, με τη βοήθεια των καρτών τους, τι ήταν αυτό που «πραγματικά» οι χαρακτήρες αυτοί αισθάνθηκαν και τι ήταν αυτό που άφησαν να φανεί προς τα έξω. Η άσκηση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε πολλές ενδιαφέρουσες συζητήσεις και να βοηθήσει ώστε να αυξηθεί η ευαισθησία αυτών που συμμετέχουν, τόσο απέναντι στα προσωπικά τους συναισθήματα, όσο και απέναντι στα συναισθήματα των άλλων.

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 5

Εγώ, Εσύ κι Εμείς

Παιχνίδι Ρόλων με Φιγούρες Ζώων Φτιαγμένες από τα Παιδιά

Page 22: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Δημιουργικότητα σημαίνει να είναι κανείς ικανός να φτιάχνει ή να δημιουργεί κάτι νέο βασιζόμενος στις ήδη υπάρχουσες γνώσεις του. Η ικανότητα αυτή αφορά τόσο τον τομέα των εικαστικών τεχνών, όσο και τη διαδικασία επεξεργασίας του λόγου. Μπορεί, επίσης, να σημαίνει την εύρεση νέων λύσεων σε προβλήματα τα οποία προκύπτουν απροσδόκητα. Κάθε φορά που σκεφτόμαστε ή πράττουμε με τρόπο δημιουργικό νιώθουμε να πλημμυρίζουμε από χαρά - αυτή είναι η μοναδική εμπειρία του να ανακαλύπτει κάποιος πως είναι ικανός να δημιουργήσει κάτι. Όταν επιτρέπεται στα παιδιά ή στους μαθητές να δημιουργήσουν κάτι από την αρχή και όχι απλά να συμμετέχουν σε κατευθυνόμενες δραστηριότητες, αναπτύσσεται και προάγεται η προσωπικότητά τους, τόσο ατομικά, όσο και ως μέρος του συνόλου.

Στόχος:

να μπορέσουν να παιδιά να δημιουργήσουν φιγούρες ζώων με τη βοήθεια πολύ απλών πατρόν και υλικών

να βελτιώσουν τον τρόπο με τον οποίο συντονίζουν τα χέρια τους με τα μάτια τους συνδέοντας το οπτικό αποτέλεσμα όσων μόνα τους δημιούργησαν και κάνοντας χρήση της γλώσσας σχετικά με τα γεγονότα που επιθυμούν να εκφράσουν

Υλικά:

λεπτό χαρτόνι ή χαρτί κανσόν ξυλομπογιές ψαλίδι με μύτη κόλλα και επιπρόσθετα υλικά, όπως φτερά, κουμπιά, τσόχα,

μαλλί ή άλλα υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία τέτοιων φιγούρων

Για επιπρόσθετες δραστηριότητες: κασκόλ, κουτιά και υλικά που μπορεί κανείς να βρει στη φύση.

Διάρκεια:

20 έως 30 περίπου λεπτά για κάθε φιγούρα

Σημειώσεις:

Το συγκεκριμένο παιχνίδι ρόλων λειτουργεί είτε με ένα παιδί μεμονωμένα είτε με ολόκληρη ομάδα. Στο πλαίσιο του σχολείου, η άσκηση αυτή μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στη διδασκαλία ενότητας κάποιου συγκεκριμένου μαθήματος.

Page 23: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Εφαρμογή:

Ο εκπαιδευτικός κοιτάζει το βιβλίο Κάποιος να μ’ αγαπάει ξανά μαζί με το παιδί ή τα παιδιά. Αυτή τη φορά εστιάζει μόνο στις φιγούρες των ζώων, στην εμφάνισή τους και στα συμβάντα στα οποία εμπλέκονται˙ στις συνήθειές τους, στο πού και πώς τα μικρά βατραχάκια, τα μικρά ποντικάκια, οι σκαντζόχοιροι και οι τυφλοπόντικες ζουν, στο τι τρώνε και πώς αναπαράγονται. Με αφορμή τα παραπάνω ερωτήματα, για παράδειγμα, είναι δυνατό να προκύψει ακόμη και ένα ολοκληρωμένο μάθημα Βιολογίας στο οποίο να γίνεται αναφορά σε διαφορετικούς τύπους ζώων, καθώς και μία πιο λεπτομερής ανάλυση του φυσικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο καθένα από αυτά είναι δυνατόν να επιβιώσει (εξαρτάται από την ηλικία των παιδιών στα οποία απευθύνεστε). Οι καλλιτεχνικές δημιουργίες των παιδιών μπορούν να στηριχτούν στη χρήση πολύ απλών και βασικών υλικών ώστε με ευκολία να γίνει αναπαράσταση όλων των ζώων που περιέχονται στην ιστορία του βιβλίου.

Βήματα:

Κάθε φιγούρα ζώου μπορεί, κατά κύριο λόγο, να κατασκευαστεί από έναν κύκλο ή οβάλ σχήμα το οποίο θα σχεδιάσετε πάνω στο λεπτό χαρτόνι και θα έχει από 10 έως 15 περίπου εκ. διάμετρο.

Το κομμάτι αυτό θα αποτελεί το σώμα του ζώου.

Ζητήστε από τα παιδιά να αναγνωρίσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ζώου (τα μάτια των βατράχων, τα φτερά του πουλιού, τα αυτιά των ποντικιών, τα αγκάθια του σκαντζόχοιρου, τη μύτη του τυφλοπόντικα) αλλά όχι τίποτα που να έχει σχέση με τα ΠΟΔΙΑ τους!

Κόψτε το σχεδιάγραμμα της φιγούρας κάθε ζώου το οποίο έχετε σχεδιάσει, και στο κάτω μέρος της φιγούρας σχεδιάστε και κόψτε δύο τρύπες με περίμετρο στο μέγεθος των δαχτύλων των παιδιών, χρησιμοποιώντας ψαλίδι με μύτη ώστε τα παιδιά να μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν τα δάχτυλά τους σαν πόδια στην κάθε φιγούρα. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούν αργότερα να κάνουν τις φιγούρες των ζώων να τρέχουν ή να περπατούν. Μπορούν, επίσης, να χρησιμοποιηθούν νερομπογιές ώστε τα παιδιά να βάψουν τα δάχτυλά τους σε χρώμα κατάλληλο και ανάλογο με τη φιγούρα που κρατούν.

Επίσης, ζητήστε από τα παιδιά να χρωματίσουν τις φιγούρες που έχουν κόψει και πάνω τους να κολλήσουν όλα τα επιπρόσθετα υλικά (π.χ. φτερά) που έχουν συγκεντρώσει, ώστε να

Page 24: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

προσδώσουν μια πιο ρεαλιστική διάσταση στα δημιουργήματά τους.

Όση περισσότερη ελευθερία δοθεί στα παιδιά όσον αφορά τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, τόσο πιο αυθεντικό και όμορφο θα είναι το αισθητικό αποτέλεσμα.

Δευτερεύουσες Δραστηριότητες:

Τις φιγούρες τις οποίες τα παιδιά έχουν φιλοτεχνήσει κρατήστε τις, σε περίπτωση που επιθυμείτε να τις χρησιμοποιήσετε σε άλλα παιχνίδια ρόλων. Το παιδί μπορεί, για παράδειγμα, να αναπτύξει τη δική του ιστορία ή ιστορίες χρησιμοποιώντας το βιβλίο Κάποιος να μ’ αγαπάει ως σημείο έναρξης. Τέτοιου είδους ελεύθερες δραστηριότητες μπορούν να αποδώσουν ιδιαίτερα με παιδιά που διανύουν μία δύσκολη φάση στη ζωής τους βοηθώντας τα να διοχετεύσουν και να εκφράσουν τα προβλήματα που τα απασχολούν, καθώς και τις πιθανές συγκρούσεις που βιώνουν μέσα από τους χαρακτήρες των φιγούρων που από μόνα τους έχουν δημιουργήσει. Με τον τρόπο αυτό είναι πιθανόν, αυθόρμητα, να κατορθώσουν είτε να βρουν λύση στα προβλήματά τους είτε να αισθανθούν καλύτερα. Κάποιος ο οποίος δεν είναι ειδικός σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να προβεί σε βιαστικά συμπεράσματα ή να αποπειραθεί να ερμηνεύσει τη δραστηριότητα αυτή σε επίπεδο ψυχολογίας. Κάτι τέτοιο είναι δουλειά μόνο ενός ειδικού, ο οποίος βασίζεται στην ανάλυση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων τις οποίες από πριν έχει σχεδιάσει.

Τα παιδιά μπορούν, επίσης, να δημιουργήσουν το κατάλληλο περιβάλλον για τη δραματοποίηση των ιστοριών τους χρησιμοποιώντας:

Πολύχρωμα κασκόλ για να διαμορφώσουν το σκηνικό στο οποίο θα κινηθούν οι ήρωές τους (μία φωλιά πουλιών καφέ χρώματος, μία λίμνη μπλε χρώματος για τα βατραχάκια, μία κοιλάδα πράσινου χρώματος κτλ).

Αφίσες τις οποίες έχουν από μόνα τους ζωγραφίσει και οι οποίες θα λειτουργήσουν ως φόντο του φυσικού περιβάλλοντος στο οποίο ζουν τα πουλιά.

Πολλά και διαφορετικά χρωματισμένα κουτιά, διακοσμημένα με αντικείμενα της φύσης, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν ως διαφορετικά επίπεδα σκηνής, πίσω από τα οποία οι φιγούρες των ζώων θα κάνουν την εμφάνισή τους. Τα ίδια κουτιά μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη φύλαξη των φιγούρων.

Page 25: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 6

Χωρισμός και Εγκατάλειψη

Η Σκληρή Πέτρα

Πολλά παιδιά αισθάνονται αβοήθητα κάθε φορά που βρίσκονται στο έλεος αρνητικών συναισθημάτων όπως θυμό, φόβο ή θλίψη. Με τη βοήθεια μιας σύντομης «μαγικής» ιεροτελεστίας είναι πιθανό να τα βοηθήσετε να διοχετεύσουν και να επεξεργαστούν αυτά τα συναισθήματα που κρύβουν μέσα τους, προτού γίνουν χείμαρρος και τους παρασύρουν. Οι ιεροτελεστίες, άλλωστε, πάντα κατείχαν μία σημαντική θέση στην ιστορία του ανθρώπινου είδους. Ο άνθρωπος συμμετέχει σε αυτές με όλες του τις αισθήσεις· είναι, κατά ένα πολύ μεγάλο μέρος, συμβολικές, επιφέρουν ένα μακρύ σε διάρκεια αποτέλεσμα στην ανθρώπινη ψυχή, ενώ μεταδίδουν σταθερότητα, ασφάλεια και άνεση στις δύσκολες ώρες.

Στόχος:

Page 26: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

στήριξη της αντίληψης των παιδιών ανακαλύπτοντας τρόπους με τους οποίους το καθένα ανεξάρτητα μπορεί να απαλλαγεί από τις συγκρούσεις και την ένταση˙ ψυχική υγιεινή.

Η δραστηριότητα «Σκληρή Πέτρα» μπορεί να λάβει χώρα με ένα μόνο παιδί ή με μία ομάδα παιδιών τα οποία είναι πιθανό να έχουν συγκρουστεί μεταξύ τους.

Υλικά:

1 πέτρα μεγέθους τέτοιου που να μπορεί ένα παιδί να τη χρησιμοποιήσει (στην περίπτωση που έχουμε να κάνουμε με μία ομάδα παιδιών, θα πρέπει να έχουμε φροντίσει ώστε να έχουμε μία πέτρα για κάθε παιδί)

νερό σαπούνι ύφασμα που χρησιμοποιούμε για το γυάλισμα επιφανειών λάδι μαγειρικής ή υγρό γυαλιστικό με κερί ένα δοχείο με καπάκι (γυάλινο βάζο, κονσέρβα ή πλαστικό

κουτί) χαρτί μολύβι κορδόνι ένα CD με χαλαρωτική μουσική

Διάρκεια:

15 έως 20 περίπου λεπτά

Εφαρμογή:

Ο εκπαιδευτικός παρακινεί το παιδί ή τα παιδιά να ψάξει να βρει μία πέτρα που το μέγεθός της να ταιριάζει με αυτό της παλάμης του. Ο λόγος για τον οποίο του ζητά να κάνει κάτι τέτοιο παραμένει μυστικός. Θα ήταν ιδανικό αν το παιδί είχε τη δυνατότητα να ψάξει έξω στον κήπο, στο πάρκο ή στο δάσος αλλά στην περίπτωση που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό θα πρέπει απλά να μπορεί να επιλέξει μέσα από πολλές διαφορετικές πέτρες τη δική του μοναδική πέτρα. Η πέτρα την οποία θα διαλέξει θα πρέπει να πλυθεί με τρεχούμενο νερό, να σκουπιστεί και ύστερα να γυαλιστεί με μαγειρικό λάδι ή κερί, μέχρι που να γίνει λαμπερή και εύοσμη. Ύστερα το παιδί που έχει επιλέξει την πέτρα θα πρέπει να καθίσει σε ένα συγκεκριμένο σημείο, ενώ αν υπάρχουν περισσότερα από ένα παιδιά θα πρέπει όλα μαζί να καθίσουν στο πάτωμα σχηματίζοντας κύκλο.

Page 27: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Ο εκπαιδευτικός αρχίζει να μιλά με χαλαρωτικό τόνο στη φωνή του. Στο τέλος κάθε πρότασης, παίρνει μια βαθιά ανάσα: «Κοιτάξτε και νιώστε την πέτρα σας πολύ προσεχτικά.»... «Με τι μοιάζει;» (Αφήστε τα παιδιά να σας μιλήσουν για τα χαρακτηριστικά της πέτρας που έχουν επιλέξει π.χ. το μέγεθος, το χρώμα ή το σχήμα, την επιφάνειά της ή το βάρος της).

Απλώστε τον ώμο σας και τοποθετήστε την πέτρα στην παλάμη σας. Μπορείτε να νιώσετε πόσο σκληρή και βαριά είναι; (φέρτε την πέτρα στο ύψος της μέσης σας συνεχίζοντας να την κρατάτε στην παλάμη σας)

Αυτή είναι μία πολύ σημαντική και ιδιαίτερη πέτρα για σας... Την έχετε επιλέξει ανάμεσα από πολλές άλλες πέτρες... Τώρα πια δεν είναι μία οποιαδήποτε πέτρα, αλλά η πέτρα ΣΑΣ... Η πέτρα σας αυτή είναι αρχαία, ίσως τόσο παλιά όσο και η Γη... Από τότε που γεννήθηκε χιλιάδες πράγματα τής έχουν συμβεί, και καλά και κακά...

Ο εκπαιδευτικός συνεχίζει να μιλά με ακόμη πιο απαλό τόνο στη φωνή του / της:

Από σήμερα η πέτρα σας θα μοιραστεί το μυστικό της μαζί σας... Παρακαλώ κλείστε τα μάτια σας ώστε να μπορείτε καλύτερα να ακούτε όσα σας λέει...

Η πέτρα αυτή μπορεί να σας δανείσει τη δύναμή της... Κάθε φορά που δεν αισθάνεστε καλά, κάθε φορά που νιώθετε εκνευρισμένοι, λυπημένοι ή όταν αισθάνεστε μόνοι ή φοβισμένοι... Τότε μπορείτε απλά να κρατάτε στα χέρια σας την πέτρα αυτή... Να την κρατάτε πολύ σφιχτά... Να όπως τώρα... Να τη σκεπάζετε και με το άλλο σας χέρι αν θέλετε... Τώρα πάρτε μια βαθιά ανάσα (πάρτε μια ανάσα τόσο δυνατή που να ακουστεί... Μόλις εκπνεύσετε αφήστε όλο σας τον εκνευρισμό ή το φόβο να διοχετευτεί στην πέτρα... Εκπνεύστε μέσα στην πέτρα, αφήστε όσα αισθάνεστε να διοχετευτούν σε αυτή... Η πέτρα αυτή είναι τόσο σκληρή και ανθεκτική που μπορεί να αντιμετωπίσει όλα τα κακά και αρνητικά πράγματα που έχουν συμβεί σε εσάς... Για το λόγο αυτό άλλωστε βρίσκεται εδώ.

(Σύντομη Παύση) Μετά από λίγο θα αρχίσετε να νιώθετε πιο ελαφριοί... Η σκληρή

σας πέτρα είναι αυτή που τώρα κουβαλά ό,τι βαρύ και δύσκολο είχατε πάνω σας μέχρι τώρα... Αναπνεύστε χαλαρά αρκετές φορές μέσα και έξω και ύστερα ανοίξτε τα μάτια σας αργά...

Τώρα μπορείτε να αποφασίσετε τι πρέπει να συμβεί στη σκληρή σας πέτρα...

Page 28: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Ο εκπαιδευτικός μπορεί να παρέχει στα παιδιά μερικές εναλλακτικές λύσεις:

Πλύνετε την πέτρα με τρεχούμενο νερό και ύστερα κρύψτε την μέσα στην τσέπη σας ή στο σακίδιό σας ώστε να τη χρησιμοποιήσετε ξανά σε περίπτωση που τη χρειαστείτε.

Κρύψτε την πέτρα στο σπίτι σας μέσα σε κάποιο δοχείο – κάθε βράδυ και προτού πέσετε για ύπνο μοιραστείτε τα προβλήματα σας μαζί της ώστε να μπορέσετε να κοιμηθείτε ήσυχα... Η πέτρα θα παραμείνει στο κουτί της κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Πετάξτε την πέτρα στη θάλασσα ή σε κάποια λίμνη ή θάψτε την.

Παραλλαγή:

Μερικές φορές τα παιδιά υποφέρουν εξαιτίας συγκρούσεων που λαμβάνουν χώρα μέσα τους για μεγάλο χρονικό διάστημα˙ για παράδειγμα, ο θάνατος κάποιου αγαπημένου ή οικείου προσώπου. Σε περιπτώσεις τέτοιες μπορεί να τα κάνει να νιώσουν καλύτερα και να λάβουν μεγάλη ικανοποίηση αν μεταφέρουν στην πέτρα τους ένα προσωπικό μήνυμα που να έχει τη μορφή ζωγραφιάς ή γράμματος. Με τη βοήθεια αυτού του μυστικού γράμματος ένα παιδί μπορεί να μοιραστεί τα πάντα, όπως τα προβλήματα που πιθανόν αντιμετωπίζει. Ωστόσο, το γράμμα αυτό θα πρέπει να περιέχει και μία θετική ευχή ή μια απόφαση που επιθυμεί να υλοποιήσει το παιδί στο μέλλον. Μετά από αυτό, η πέτρα μπορεί να τυλιχθεί με το γράμμα και να δεθεί με ένα κομμάτι σκοινί. Αργότερα, το παιδί μπορεί να τη ρίξει στη θάλασσα, σε ένα ποτάμι ή σε μία λίμνη. Η φυσική ροή του νερού θα την παρασύρει, ενώ ο ήλιος και ο αέρας θα φροντίσουν να φτάσει στον κατάλληλο προορισμό.

Page 29: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 7

Για τις Μέρες που δε Συμπαθούμε και Πολύ τους Ανθρώπους

Άσκηση για την Καταπολέμηση του Θυμού και της Επιθετικότητας

Ο θυμός και η επιθετικότητα είναι έντονα συναισθήματα που, πραγματικά, μπορούν να καταβάλουν τα παιδιά. Ακόμη και έμπειροι δάσκαλοι δυσκολεύονται αρκετά συχνά να αντιδράσουν κατάλληλα, ιδιαίτερα σε κρίσιμες καταστάσεις, όταν είναι δύσκολο ακόμη και να κατορθώσει κανείς να τραβήξει την προσοχή ενός παιδιού. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να επιδιώξει κάποιος, σε μία τέτοια περίπτωση, είναι να προσπαθήσει να κατευνάσει την οργή και το θυμό ενός παιδιού και ύστερα να συζητήσει τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος που το οδήγησε στο σημείο αυτό. Η ακόλουθη άσκηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί οποιαδήποτε στιγμή και λειτουργεί το ίδιο καλά είτε με ένα παιδί είτε με ολόκληρη ομάδα. Για πολλά παιδιά είναι απελευθερωτικό να βιώνουν το γεγονός πως όλοι μας λίγο πολύ θυμώνουμε πότε πότε και πως μία τέτοια αντίδραση είναι φυσιολογική και επιτρεπτή. Αυτό που πρέπει να καταλάβουν είναι πως κανείς οφείλει να βρει έναν αποδεκτό τρόπο να εκφράζει το θυμό του κάθε φορά, χωρίς να πληγώνει τους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω του.

Στόχος:

να καταπολεμηθεί κάθε μορφή επιθετικότητας˙ τα παιδιά να εξασκηθούν σε λογικές μεθόδους με τη βοήθεια των οποίων θα μπορούν να διαχειρίζονται τα έντονα και αρνητικά συναισθήματά τους

Page 30: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Διάρκεια: οι περισσότερες ασκήσεις διαρκούν μόνο λίγα λεπτά. Για τη

διαχείριση ειδικών καταστάσεων απαιτείται επιπρόσθετος χρόνος

Υλικά:

στη συγκεκριμένη περίπτωση ένα μόνο πράγμα είναι σημαντικό˙ τα υλικά πρέπει να βρίσκονται πολύ κοντά στα παιδιά! Ουσιαστικά, κάθε οικογένεια ή ομάδα πρέπει να έχει ένα «Κουτί Θυμού» μέσα στο οποίο θα υπάρχουν ένα μαξιλάρι, μία εφημερίδα, πλαστελίνη ή μια πετσέτα.

Χαλαρωτικό Διάλειμμα

Τα παιδιά που βρίσκονται εκτός εαυτού εξαιτίας του θυμού τους είναι εξαιρετικά βοηθητικό να τα μεταφέρετε σε ένα άλλο δωμάτιο για δύο ή τρία λεπτά, όπου δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν κακό στον εαυτό τους ή σε όσους βρίσκονται γύρω τους. Μείνετε μαζί με το παιδί και, αν είναι εφικτό, αγκαλιάστε το και με πολύ ήρεμη φωνή προσπαθήστε να του εξηγήσετε πως καταλαβαίνετε την οργή του και πως σίγουρα θα μπορέσετε να βρείτε μία λύση. Η αντίδρασή σας αυτή είναι πιθανό να λειτουργήσει ως γέφυρα για μία άλλη άσκηση θυμού ή ως μέσο για να επιστρέψετε στην οικογένεια ή στην υπόλοιπη ομάδα.

Μαξιλάρι Θυμού

Ένα σκληρό μαξιλάρι είναι ένα αντικείμενο πολύ χρήσιμο πάνω στο οποίο ένα παιδί μπορεί να διοχετεύσει το θυμό του. Μπορεί να το χτυπήσει, να το ζουλήξει, να το βρίσει ή να τον φωνάξει, να το πετάξει στον τοίχο ή να χοροπηδήσει πάνω του μέχρι που να νιώσει καλύτερα. Μετά από αυτό μπορεί να το χρησιμοποιήσει για να κουλουριαστεί πάνω του και να χαλαρώσει. (βλ. ομάδα δραστηριοτήτων # 4)

Μπάλα Θυμού

Μία εφημερίδα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ραβδί που εκτοξεύει φως. Μπορεί, επίσης, κανείς να τη σκίσει, να την κομματιάσει, να την τσαλακώσει κάνοντας θόρυβο, να την πατήσει ή να την κάνει κουβάρι, μέχρι που να σχηματιστεί μία μικρή μπάλα, μία «μπάλα θυμού» που κανείς μπορεί να την πετάξει όπου θέλει χωρίς να προκαλέσει καμία ζημιά, έστω κι αν κατά λάθος χτυπήσει κάποιον στο πρόσωπο.

Page 31: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Στα πλαίσια μίας ομάδας η δραστηριότητα αυτή μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πόλεμο με μπάλες από εφημερίδες, κάτι το οποίο, με τη σειρά του, είναι πιθανό να εξελιχθεί σε παιχνίδι με κανόνες, αφού πρώτα τα παιδιά εξασκηθούν σε ένα συγκεκριμένο στόχο˙ κάποιο συγκεκριμένο σημείο του τοίχου ή ένα κουτί από παιχνίδι στο πάτωμα ή κάποιο ελαφρύ αντικείμενο που βρίσκεται πάνω στο τραπέζι. Μέχρι η δραστηριότητα αυτή να λάβει τέλος, η οργή των παιδιών έχει συνήθως ξεθυμάνει.

Το Άγριο Λιοντάρι

Τα παιχνίδια ρόλων ταιριάζουν πάρα πολύ σε παιδιά μικρότερης ηλικίας. Το παιδί υποδύεται ένα θυμωμένο άγριο λιοντάρι. Το λιοντάρι μπορεί να τρέξει γύρω γύρω και από τοίχο σε τοίχο, να πηδήξει πάνω στον καναπέ, να συρθεί και φυσικά, να βρυχηθεί, να μουγκρίσει, να δείξει τα γαμψά του νύχια και τα κοφτερά του δόντια. Ο μόνος όρος του παιχνιδιού αυτού είναι κανείς από όσους βρίσκονται γύρω του να μην υποστεί την επιθετικότητα του λιονταριού.

Ο Οργισμένος Πύραυλος

Και η άσκηση αυτή μπορεί να γίνει είτε με ένα παιδί είτε με ομάδα. Σε μία έντονη κατάσταση θυμού και οργής, ο εκπαιδυετικός ζητά από τα παιδιά να χτυπήσουν τους μηρούς τους, όλο και πιο δυνατά κάθε φορά, και την ίδια στιγμή να χτυπούν τα πόδια τους στο πάτωμα με όση περισσότερη δύναμη μπορούν. Με τον τρόπο αυτό ο πύραυλος ετοιμάζεται για να απογειωθεί. Όταν πια είναι έτοιμος να απογειωθεί, τα παιδιά σηκώνουν τα χέρια τους όσο πιο ψηλά μπορούν, και με δυνατή φωνή στέλνουν τον πύραυλο στο διάστημα. Τις περισσότερες φορές ο θυμός και η οργή τους απογειώνονται μαζί με τον πύραυλό τους.

Η Κουβέρτα που τα Αφήνει Όλα Έξω

Η κουβέρτα που τα αφήνει όλα έξω μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο ώστε μία οικογένεια ή μία ομάδα να απελευθερώσει την ένταση που πιθανόν την έχει καταβάλει. Όλοι εκτός από το άτομο εκείνο που ηγείται της ομάδας ή τον εκπαιδευτικό, κάθονται στο πάτωμα σχηματίζοντας κύκλο με τα πόδια τους απλωμένα μπροστά. Χρησιμοποιώντας μία κουβέρτα (σεντόνι, τραπεζομάντιλο ή παλιά κουρτίνα) τα παιδιά καλύπτουν τα πόδια τους, ενώ την ίδια στιγμή κρατούν, καθένα από το σημείο στο οποίο βρίσκεται, την κουβέρτα σφιχτά με τα χέρια του. Ο εκπαιδευτικός δίνει το σήμα και όλα τα παιδιά κρύβουν το κεφάλι τους κάτω από την κουβέρτα. Αμέσως μετά δίνει δεύτερο σήμα και όλα τα παιδιά είναι

Page 32: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

ελεύθερα να «εκφραστούν» κάτω από την κουβέρτα με φωνές, κραυγές, βρισιές ή οποιαδήποτε επιφωνήματα και φράσεις! Αυτό μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές, ενώ μπορεί να συμμετέχει ακόμη και αυτός που ηγείται της ομάδας ή ο εκπαιδευτικός. Όλα όσα λέγονται κάτω από την κουβέρτα παραμένουν μυστικά.

Ύστερα από μία τέτοια δραστηριότητα, σίγουρα πρέπει να ακολουθήσει μία άσκηση που να μπορεί να ηρεμήσει και να χαλαρώσει τα παιδιά, όπως για παράδειγμα η «Λαμπερή Μπάλα» ή η «Σκληρή Πέτρα». Μπορεί κάποιοι να χρειαστούν τη βοήθεια του εκπαιδευτικού ώστε να επανέλθουν. Απόπειρα να ξεκαθαριστούν τα βαθύτερα αίτια της έντασης που έχει δημιουργηθεί θα πρέπει να γίνει μόνο όταν έχουν τελείως κατευναστεί τα πνεύματα και τα παιδιά είναι χαλαρά.

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 8

Page 33: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

ΕΣΥ κι ΕΓΩ είμαστε ΕΜΕΙΣ

Βραχιολάκα Φιλίας και Ποιήματα

Σε πολλούς πολιτισμούς το «βραχιόλι» από τα αρχαία κιόλας χρόνια συμβόλιζε τη συναισθηματική επαφή ανάμεσα σε δύο ανθρώπους. Επίσης, σε πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο, το βραχιόλι, όπως και το δαχτυλίδι, μπορούν να θεωρηθούν σύμβολα της γέννησης, του γάμου, του αποχαιρετισμού ή τελετών όπως της βάφτισης. Και τα δύο συμβολίζουν την ενότητα, αφού στον ανθρώπινο νου συνδέονται με το σχήμα του κύκλου, σχήμα στο οποίο η αρχή και το τέλος ενώνονται. Ακόμη και τα παιδιά που δεν αντιλαμβάνονται το βαθύτερο συμβολισμό που ένα βραχιόλι ή ένα δαχτυλίδι φέρει, μπορούν εύκολα να καταλάβουν, ακόμη κι αν αδυνατούν να το αιτιολογήσουν, το ιδιαίτερο νόημα που τα δύο αυτά αντικείμενα έχουν.

Στόχος:

τα παιδιά να βιώσουν την αίσθηση ότι ανήκουν κάπου και να ενδυναμώσουν την έννοια του «Εμείς» στο πλαίσιο μίας ομάδας. Η ανταλλαγή βραχιολιών φιλίας είναι πιθανό να φέρει στην επιφάνεια το αίσθημα της φιλίας ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας ή μιας μεγαλύτερης ομάδας

Υλικά:

πολύχρωμο μαλλί ή νήμα άλλου τύπου ή κλωστή κεντήματος ψαλίδι καλάθι κασκόλ κεριά

Διάρκεια:

Ποικίλει ανάλογα με τον τύπο ή το στιλ του βραχιολιού που θα ετοιμάσετε

Εφαρμογή:

Κάθε μέλος της οικογένειας ή της ομάδας φτιάχνει ένα βραχιολάκι είτε από κλωστή κεντήματος είτε από νήμα ώστε να το δωρίσει αργότερα. Το μήκος των βραχιολιών αυτών εξαρτάται από το μέγεθος του καρπού της ηλικίας των παιδιών που συμμετέχουν. Το πώς μπορείτε να φτιάξετε τα βραχιολάκια αυτά εξαρτάται, κατά ένα πολύ

Page 34: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

μεγάλο μέρος, από τις ικανότητες και την ηλικία των παιδιών που συμμετέχουν στη δραστηριότητα. Μπορούν, για παράδειγμα, να αποπειραθούν να του δώσουν μορφή γεωμετρικής πλεξούδας, πλεξούδας μαλλιών ή ακόμα και να το πλέξουν με βελόνες. Όση ώρα τα παιδιά ετοιμάζουν το βραχιολάκι που πρόκειται να δωρίσουν, προτείνετέ τους να φέρουν στο μυαλό τους όλα τα όμορφα πράγματα που έχουν μοιραστεί, καθώς και τις όμορφες στιγμές που έχουν περάσει με το παιδί στο οποίο σκοπεύουν να το χαρίσουν. Μόλις το πλέξιμο των βραχιολιών τελειώσει, τοποθετείστε τα μέσα σε ένα καλάθι το οποίο θα καλύψετε με ένα κασκόλ, μέχρι που να γίνει η ειδική τελετή κατά τη διάρκεια της οποίας και θα τα παρουσιάσετε. Στο μεταξύ, ο εκπαιδευτικός έχει ξεχωρίσει κομμάτια από νήματα διαφορετικών χρωμάτων (περίπου 100 έως 150 εκ. μήκους) ώστε αργότερα τα παιδιά να φτιάξουν ένα μεγάλο βραχιόλι για ολόκληρη την οικογένεια ή για όλα τα μέλη της ομάδας (κάθε κομμάτι διαφορετικού χρώματος μπορεί να αντιπροσωπεύει ένα από τα μέλη της οικογένειας ή της ομάδας). Η ομάδα κάθεται στο πάτωμα σχηματίζοντας κύκλο ώστε να είναι έτοιμη για την παρουσίαση. Θα ήταν όμορφο, επίσης, να ανάψετε κι ένα κερί ώστε να δώσετε ιδιαίτερο χρώμα στην εορταστική ατμόσφαιρα που επιθυμείτε να δημιουργήσετε. Μπορείτε, ταυτόχρονα, να διαβάζετε την ιστορία του βιβλίου Κάποιος να μ’ αγαπάει δυνατά δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στις τελευταίες σελίδες του. Εξηγήστε πως όλα τα παιδιά του κόσμου, όσο διαφορετικά κι αν μοιάζουν μεταξύ τους, μπορούν να ενώσουν τα χέρια και να γίνουν καλοί φίλοι. Ως παραλλαγή αυτού μπορείτε να διαβάσετε το Ποίημα της Φιλίας, για παράδειγμα, ή να τραγουδήσετε ένα αντίστοιχο τραγούδι (βλ. ομάδα δραστηριοτήτων 8 και 9). Ο εκπαιδευτικός φέρνει τα διαφορετικού χρώματος κομμάτια από νήμα, που έχει ξεχωρίσει στην ομάδα, ενώ έχει φροντίσει από πριν να τα έχει δέσει όλα μαζί στη μία τους πλευρά. Στέκεται μπροστά από κάθε παιδί και λέει:

Μέσα στο καλάθι μας αν δείτε, βραχιολάκια φιλίας θα βρείτε, ένα από αυτά για σένα είναι.

Το μεγάλο βραχιόλι που φέρνω,για όλους μας είναι φτιαγμένο. Θα ήθελες να ευχηθείς στην ομάδα κάτι;Αμέσως ευχήσου το και πλέξε κι εσύ λιγάκι.

Μερικές από τις ευχές θα μπορούσαν να ήταν: Εύχομαι να πάψω να τσακώνομαι συχνά ή εύχομαι να μαγειρεύουμε παρέα πιο συχνά κτλ.

Page 35: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Κανείς δε θα πρέπει να αισθάνεται υποχρεωμένος να μιλήσει. Είναι σημαντικό, ακόμη κι αν κάποιος δεν επιθυμεί να μιλήσει, να πλέξει λίγο από το μεγάλο Βραχιόλι της Φιλίας. Όταν ο εκπαιδευτικός έχει περάσει μπροστά από κάθε παιδί της ομάδας, δένει το τελευταίο σημείο του μεγάλου βραχιολιού με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να το λύσει ξανά σε περίπτωση που παραστεί ανάγκη και επιθυμεί να το χρησιμοποιήσει, για παράδειγμα, με σκοπό της συμφιλίωση δύο μελών της ομάδας που ίσως έχουν μαλώσει ή για μια καινούρια επιθυμία σχετικά με την ομάδα, που κάποιο από τα παιδιά επιθυμεί να εκφράσει. Αμέσως μετά, ο εκπαιδευτικός ξεσκεπάζει το καλάθι με τα πολλά μικρότερα βραχιόλια, στέκεται μπροστά στο πρώτο παιδί του κύκλου και λέει:

Καθένα από αυτά τα βραχιολάκια έχει φτιαχτεί με σκέψεις στο νου γλυκές και τις καλύτερες ευχές. Σίγουρα αυτό που θα σου φέρει είναι τύχη και χαρά.

Ένας τρόπος για να αποφύγετε συζητήσεις για το ποιος έχει το ομορφότερο βραχιολάκι είναι να βάλετε το παιδί που έχει φτιάξει το βραχιολάκι που έχει επιλεγεί να το φορέσει και να το δέσει στον καρπό αυτού που το επέλεξε. Το Μεγάλο Βραχιόλι της Οικογένειας ή της Ομάδας θα πρέπει να κρεμαστεί σε ένα ορατό από όλους σημείο μέσα στο χώρο. Η παρουσία του θα πρέπει να υπενθυμίζει όλα όσα «συνδέουν» τα μέλη της ομάδας αυτής, ενώ μπορεί ανά πάσα στιγμή να μεγαλώνει με αφορμή κάποια νέα καλή ευχή καθενός από τα μέλη.

Το Ποίημα της ΦιλίαςΕσύ κι Εγώ κι Εμείς Προσαρμοσμένο από την Kathryn Bishop από το γερμανικό ποίημα του Georg Bydlinski

Εγώ είμαι εγώ κι εσύ είσαι εσύΟι φίλοι είναι ίδιοι και διαφορετικοί!

Εσύ κι εγώ, εγώ κι εσύ«Εμείς» θα είμαστε πάντα μαζί

Φίλοι θα παίζουμε μαζί στην άμμοΦίλοι θα βοηθούμε ο ένας τον άλλο

Φίλους είναι καλό κανείς να έχειΝα μοιράζεται ό,τι έχει και δεν έχει

Εσύ κι εγώ, εγώ κι εσύ«Εμείς» θα είμαστε πάντα μαζί

Page 36: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Οι φίλοι στη ζωή μας είναι σημαντικοίΤο νιώθω όταν είμαστε μαζί.

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 9

Κατακτώντας το Στόχο Όλοι μαζί

Παιχνίδι Συνεργασίας και Κίνησης

Το συγκεκριμένο παιχνίδι συνεργασίας και κίνησης μπορεί να γίνει σε χώρο εξωτερικό αλλά και εσωτερικό. Δίνει τη δυνατότητα σε όλους όσοι συμμετέχουν να κατανοήσουν ότι μία οικογένεια ή ομάδα ανθρώπων δεν αποτελείται απλώς από ανθρώπους διαφορετικούς που καθένας τους έχει διαφορετικές ικανότητες. Όταν όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν τον ίδιο στόχο και για χάρη αυτού κάνουν χρήση των δυνατοτήτων τους στο μέγιστο βαθμό, τότε είναι πολύ ευκολότερο να ξεπεραστούν όσα τυχόν εμπόδια προκύψουν και ο στόχος που έχουν θέσει να κατακτηθεί ευκολότερα.

Στόχος:

Page 37: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

ενδυνάμωση της αυτοπεποίθησης, της αντίληψης του όρου «ομάδα» και της φαντασίας

ένταξη στο κοινωνικό σύνολο της ομάδας μέσα από διασκεδαστικές ασκήσεις κατά τη διάρκεια των οποίων τα παιδιά καλούνται να παρέχουν τη βοήθειά τους, να μοιραστούν πράγματα, να δώσουν κουράγιο το ένα στο άλλο και να βρουν τρόπους να επιλύσουν τυχόν προβλήματα που προκύπτουν

Υλικά:

μακρύ ανθεκτικό σχοινί (γυμναστικής, αναρρίχησης, ιστιοπλοΐας, που μπορείτε να προμηθευτείτε από κατάστημα αθλητικών ειδών) το οποίο πρέπει να έχει δύο γερούς κόμπους, τον έναν στη μία πλευρά του και τον άλλο στην άλλη. Σε κάθε παιδί της ομάδας αντιστοιχούν περίπου 50 εκατοστά, ενώ θα πρέπει να υπολογίσετε πως θα χρειαστούν άλλα 50 εκ. περίπου για τους δύο κόμπους που θα κάνετε στις δύο πλευρές του σχοινιού. Για 10 συμμετέχοντες, για παράδειγμα, θα χρειαστείτε 6 περίπου μέτρα.

Ο εκπαιδευτικός θα χρειαστεί να έχει μαζί του κι ένα σακίδιο ή τσάντα μέσα στο οποίο θα υπάρχει ένα μήλο κι ένας σουγιάς.

Διάρκεια:

20 έως 30 περίπου λεπτά

Αριθμός συμμετεχόντων:

5 ή περισσότεροι

Εφαρμογή:

Οι παρακάτω σταθμοί είναι απλώς ενδεικτικοί. Κανείς μπορεί να τους τροποποιήσει ανάλογα με το μέγεθος της ομάδας του, τον τόπο όπου θα διεξαχθεί το παιχνίδι και την ηλικία των παιδιών. Είναι πολύ σημαντικό να έχετε προετοιμάσει την περιοχή από πριν ώστε να περιορίσετε προβλήματα ή δυσκολίες που είναι πιθανό να προκύψουν. Το σχοινί θα λειτουργήσει ως μέσο ώστε συμβολικά να ενώσει όλα τα παιδιά που συμμετέχουν, να τα στηρίξει ως ομάδα και να τους μεταδώσει το μήνυμα της συνεργασίας. Επίσης μπορείτε να το χρησιμοποιήστε στις ακόλουθες δραστηριότητες:

Διαβάστε την ιστορία του βιβλίου Κάποιος να μ’ αγαπάει όλοι μαζί. Μετά από την ανάγνωση της ιστορίας ζητήστε από κάθε παιδί να φανταστεί πως η ομάδα σας είναι η οικογένεια της κυρίας ποντικίνας που εμφανίζεται στο βιβλίο, με τα ποντικάκια

Page 38: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

και τα βατραχάκια μαζί. «Ποιος από εσάς θα ήθελε να είναι ποντικάκι και ποιος βατραχάκι;» (Το ιδανικό θα ήταν να έχετε ίσο αριθμό παιδιών που επιθυμούν να υποδυθούν τα μικρά ποντικάκια με αυτόν που επιθυμούν να υποδυθούν τα μικρά βατραχάκια).

Ο εκπαιδευτικός ξεδιπλώνει την «ουρά του ποντικιού» (το σχοινί) και καθένα από τα παιδιά το κρατά σφιχτά. Η Μαμά το κρατά από τη μία πλευρά του, όπου υπάρχει και ο ένας από τους δύο κόμπους, ώστε να είναι σε θέση να οδηγήσει τα παιδιά που συμμετέχουν στο παιχνίδι στην περιοχή που έχει ήδη προετοιμάσει, στην αρχή αργά, σταδιακά πιο γρήγορα, ύστερα περνώντας ανάμεσα από μικρά εμπόδια που έχει τοποθετήσει και αλλάζοντας κάθε λίγο τον τρόπο με τον οποίο βαδίζει (σκυφτή, στις μύτες των ποδιών κτλ).

Η ταχύτητα πρέπει να είναι τέτοια ώστε όλα τα παιδιά να είναι σε θέση να ακολουθήσουν, ενώ τα μεγαλύτερα παιδιά θα πρέπει να προσέχουν τα μικρότερα ώστε κανένας να μην αναγκαστεί να αφήσει το σχοινί.

Σταματήστε όταν έχετε πια κατορθώσει να κινείστε με άνεση.

Ο εκπαιδευτικός εξηγεί: «Τώρα ήρθε η ώρα να κάνουμε μία μικρή εξόρμηση. Θα αντιμετωπίσουμε πολλά. Ο δρόμος μας είναι μακρύς και μερικές φορές επικίνδυνος. Αν κατορθώσουμε να είμαστε ενωμένοι μέχρι το τέλος, τότε σίγουρα θα κατακτήσουμε το στόχο μας.»

Σταθμοί:

Το Ορμητικό Ρυάκι – Το νερό τρέχει ορμητικά στο ρυάκι αυτό αλλά υπάρχουν και αρκετές πέτρες (κομμάτια χαρτονιού) πάνω στις οποίες μπορούν τα μέλη της ομάδας να πατούν για να κατορθώσουν να φτάσουν απέναντι. Πρόκειται για μία δύσκολη δοκιμασία.

Το Αρπαχτικό Πτηνό – Προσέξτε! Το αρπακτικό πτηνό που κυκλοφορεί στα μέρη αυτά τρώει ό,τι κινείται! Η ομάδα πρέπει να συρρικνωθεί, να μπουσουλήσει, ακόμη και να συρθεί στα τέσσερα, για να μπορέσει να απομακρυνθεί από αυτό το επικίνδυνο μέρος.

Ο Γκρεμός – Πώς είναι δυνατόν να διασχίσει κανείς μία τέτοια ρεματιά; Όλοι πρέπει να σκεφτούν μέχρι να βρουν έναν τρόπο. Αποφασίζουν πως η καλύτερη λύση θα ήταν να κόψουν τον κορμό ενός δέντρου (το σχοινί), να τον τοποθετήσουν από τη μία άκρη της ρεματιάς στην άλλη και να περπατήσουν πάνω του σαν να ήταν γέφυρα. Θα πρέπει να είναι πολύ προσεχτικοί και να διατηρήσουν την ισορροπία τους όση ώρα βρίσκονται πάνω στον κορμό του δέντρου και διασχίζουν τη ρεματιά.

Page 39: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Το Τούνελ – Κάθε μέλος της ομάδας πρέπει να συρθεί πολύ αργά μέσα από ένα πολύ στενό πέρασμα (το πέρασμα αυτό μπορείτε να το φτιάξετε ενώνοντας τραπέζια ή θρανία και καρέκλες το ένα πολύ κοντά στο άλλο). Η δοκιμασία αυτή δεν είναι και τόσο εύκολη, κυρίως για τα μικρά βατραχάκια που μπορεί και να φοβούνται λιγάκι. Τα μικρά ποντικάκια όμως αναλαμβάνουν να βοηθήσουν τα μικρά βατραχάκια δίνοντάς τους να κρατούν το σχοινί από τη μία μεριά, ενώ εκείνα τα τραβούν έξω από το τούνελ τραβώντας το σκοινί από την άλλη.

Ο Ογκόλιθος – Ένας βράχος (ένα μεγάλο τραπέζι ή μία φορητή τσουλήθρα) φράζει το δρόμο. Η Μαμά πετά το σχοινί ψηλά και αναρριχάται πρώτη. Ύστερα τραβά όλα τα παιδιά προς τα πάνω, ενώ τους δίνει οδηγίες για το πώς να αναρριχηθούν. Το ένα παιδί βοηθά το άλλο στην κατάβαση.

Επιτυχία – Ολόκληρη η ομάδα τα κατάφερε και τώρα είναι η κατάλληλη ώρα να φάνε κάτι που έχει φέρει η Μαμά: ένα μήλο. Δυστυχώς, δε φτάνει για όλους. Τι πρέπει να κάνουν; Να το μοιράσουν με τέτοιο τρόπο ώστε όλοι να πάρουν από ένα τουλάχιστον μικρό κομματάκι. Η Μαμά κόβει το μήλο σε μικρά κομματάκια.

Η Μαμά είναι Υπερήφανη – Είναι υπερήφανη για όλα τα παιδιά της και για τον τρόπο με τον οποίο συνεργάστηκαν και το ένα βοήθησε το άλλο ώστε όλοι μαζί να ξεπεράσουν τα εμπόδια που παρουσιάστηκαν. Ποιος όμως θα τολμήσει να επιστρέψει σπίτι χωρίς την καθοδήγηση της Μαμάς;

Τα μικρά βατραχάκια και τα μικρά ποντικάκια παίρνουν το σχοινί μαζί τους- που σίγουρα θα τους φανεί χρήσιμο στο μέλλον- και υπόσχονται πως το ένα θα φροντίζει και θα βοηθάει το άλλο όσο περισσότερο μπορεί (Ο εκπαιδευτικός διακριτικά παρακολουθεί και βοηθά μόνο σε περίπτωση που είναι άκρως αναγκαίο). Αν ένα από τα παιδιά που συμμετέχουν δε νιώθει ασφαλές, όλα τα μικρά μαζί μπορούν να ακολουθήσουν μία ευκολότερη πορεία για να φτάσουν στο σημείο από όπου ξεκίνησαν όλοι μαζί.

Αυτό το παιχνίδι κίνησης μπορεί, επίσης, να λάβει χώρα σε εξωτερικό χώρο -μόνο εφόσον οι συνθήκες που επικρατούν στο χώρο αυτό είναι ελεγχόμενες. Μπορεί ακόμα να λάβει χώρα νύχτα ή να δημιουργήσετε σταθμούς σε διαφορετικά και απομακρυσμένα σημεία στην εξοχή. Στις παραπάνω περιπτώσεις, συνιστάται για λόγους ασφαλείας να συμμετέχει μεγαλύτερος αριθμός ενηλίκων, τόσο στη δημιουργία των εμποδίων, όσο και κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού.

Page 40: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Ομάδα Δραστηριοτήτων για Παιχνίδι και Εκμάθηση # 10

Μία Γιορτή για Όλους!

Μία γιορτή οργανώνεται με αφορμή κάποιο συγκεκριμένο εορτασμό˙ ωστόσο, μπορεί να γίνει αφορμή και για λίγη εξάσκηση. Εξάσκηση της δημιουργικής και κοινωνικού χαρακτήρα συμπεριφοράς μέσα σε μία οικογένεια ή ομάδα. Συμμετέχοντας όλοι στις προετοιμασίες, μπορεί κανείς να βιώσει και να αντιληφθεί ξεκάθαρα πως αν ΟΛΟΙ συνεισφέρουν με κάποιο τρόπο τότε σίγουρα όλοι θα περάσουν καλά. Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας μιας τέτοιας γιορτής δεν πρέπει κανείς να προάγει μόνο τις καλές ιδέες ή τις πρωτότυπες κατασκευές. Πρέπει εξίσου να προάγονται και οι καλές κοινωνικές επαφές που κάποιοι έχουν αναπτύξει μέσα στην ομάδα, καθώς και η σωστή αντιμετώπιση καταστάσεων απογοήτευσης, έντασης ή διενέξεων. Είναι επίσης πιθανό τα παιδιά που συμμετέχουν στην προετοιμασία μίας τέτοιας γιορτής να αναπτύξουν ένα υψηλό αίσθημα ευθύνης, την αίσθηση ότι ανήκουν κάπου, καθώς και πολλά άλλα. Το περιεχόμενο και ο στόχος του βιβλίου Κάποιος να μ’ αγαπάει ταιριάζει απόλυτα με έναν χαρούμενο εορτασμό ο οποίος μπορεί να προετοιμαστεί κατάλληλα για κάθε οικογένεια ή ομάδα.

Διάρκεια:

Η κατάλληλη χρονική διάρκεια ενός τέτοιου εορτασμού συνδέεται άμεσα με την ηλικία των παιδιών που συμμετέχουν. Ένας ενδεικτικός χρόνος θα μπορούσε να είναι τρεις ώρες από τη στιγμή που ο πρώτος καλεσμένος θα φτάσει, μέχρι το τέλος.

Εφαρμογή:

Η πρώτη οικογενειακή ή ομαδική συζήτηση πρέπει να γίνει δύο περίπου εβδομάδες πριν από το Κάποιος να μ’ αγαπάει πάρτι. Ο αρχηγός της ομάδας ή ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να αναλάβει το συντονισμό της κουβέντας αυτής που φέρνει τα παιδιά σε επαφή με

Page 41: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

πολλές και διαφορετικές ιδέες, χωρίς όμως να λαμβάνει καμία απόφαση. Οι αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν από το σύνολο της ομάδας.

Μερικά Σημαντικά Ερωτήματα προς Συζήτηση:

Τι θα πρέπει να προετοιμάσουμε για τη συγκεκριμένη γιορτή; (μία θεατρική παράσταση, να διακοσμήσουμε το χώρο, έναν μπουφέ με φαγητά;)

Ποιον θα πρέπει να προσκαλέσουμε; (την οικογένειά μας, τους φίλους μας ή θα ήταν καλύτερο να γιορτάσουμε μόνο όσοι βρισκόμαστε εδώ;)

Πότε, πού και πώς πρέπει να γιορτάσουμε; Πώς θα μοιράσουμε τις δουλειές; Ποιες δουλειές μπορούν να

γίνουν από ένα μόνο άτομο και ποιες από μία ομάδα ατόμων;

Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να σημειώσει όλες τις αποφάσεις που έλαβε η ομάδα. Όλα τα μέλη της ομάδας θα πρέπει να αναλάβουν να διεκπεραιώσουν τουλάχιστον μία από τις ατομικές δουλειές που έχουν ήδη αποφασίσει πως πρέπει να γίνουν.

Προτάσεις για τις Προετοιμασίες του Πάρτι

Οι ακόλουθες προτάσεις περιλαμβάνουν διαφορετικές οικογενειακές ή ομαδικές δραστηριότητες οι οποίες βήμα βήμα μπορούν να οδηγήσουν στην πραγματοποίηση του πάρτι. Φυσικά, πολλές άλλες ιδέες μπορούν σίγουρα να συμπεριληφθούν ή να προσαρμοστούν κατάλληλα.

«Χέρια Βοηθείας» Προσκλήσεις με διπλή χρήση

Υλικά:

λεπτό χαρτόνι ή χαρτί κανσόν μολύβια ψαλίδια αργότερα: μαρκαδοράκια με λεπτή μύτη και κόλλα

Εφαρμογή:

Ομόφωνη απόφαση της ομάδας που κάθεται στο πάτωμα σχηματίζοντας κύκλο.

Εκπαιδευτικός:

Page 42: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Παρακαλώ πολύ κοιτάξτε τα χέρια σας. Τι παρατηρείτε; (δάχτυλα, φλέβες ποικίλων σχημάτων, γραμμές στις παλάμες διαφόρων μεγεθών).

Τι πράγματα μπορεί να κάνει ένα χέρι; (να δώσει, να πάρει, να σπρώξει, να γαργαλήσει, να σύρει, να χτυπήσει, να γρατζουνίσει, να σταματήσει, να κουβαλήσει, να γράψει κτλ.)

Βάλτε όλοι τα χέρια σας στη μέση του κύκλου και συγκρίνετέ τα. Με ποιο τρόπο είναι διαφορετικά; (μέγεθος, χρώμα κτλ.)

Νομίζετε πως αν όλοι σχεδιάζαμε το περίγραμμα των χεριών μας σε ένα κομμάτι χαρτόνι και ύστερα το κόβαμε, θα ήμαστε σε θέση να καταλάβουμε ποιο περίγραμμα ανήκει σε ποιον; Ας προσπαθήσουμε λοιπόν.

Κάθε μέλος της ομάδας παίρνει ένα κομμάτι χαρτόνι, ανοίγει την παλάμη του ελαφρά, την ακουμπά πάνω στην επιφάνεια του χαρτιού και με ένα μολύβι σχεδιάζει το περίγραμμά της (περιλαμβάνοντας ένα μικρό μέρος του καρπού του). Κόβετε το περίγραμμα κάθε παλάμης και στο πίσω μέρος του χαρτονιού σημειώνετε το όνομα του παιδιού στο οποίο ανήκει το περίγραμμα της παλάμης. Ανακατέψτε τα κομμένα περιγράμματα των χεριών και ύστερα απλώστε τα. Οι πιο πολλοί θα παρατηρήσουν πως οι περισσότερες από τις διαφορές έχουν εξαφανιστεί και πως τα περιγράμματα από τις παλάμες είναι σχεδόν όμοια. Επισημάνετε στα παιδιά πως τα χέρια τους είναι αυτά που μπορούν να υλοποιήσουν όλα όσα συζητήσατε, ενώ είναι απόφαση του καθενός να καταλήξει στο τι επιθυμεί να κάνει με τα δικά του χέρια και πώς να τα χρησιμοποιήσει (να χτυπήσει ή να βοηθήσει).

Ποιος μπορεί να καταλάβει ποιο είναι το δικό του χέρι; (αφήστε τους να μαντέψουν πρώτα και ύστερα γυρίστε στο πίσω μέρος να δείτε αν κάθε παιδί έχει μαντέψει σωστά).

Ποιος μπορεί να αναγνωρίσει το χέρι του / της αγαπημένου / ης του / της φίλου / ης;

Αφού ολοκληρώσετε το προηγούμενο παιχνίδι μπορείτε τώρα να δημιουργήσετε προσκλήσεις με αυτές τις χάρτινες παλάμες. Διακοσμήστε τις χρησιμοποιώντας τα μαρκαδοράκια με τη λεπτή μύτη. Μπορείτε, για παράδειγμα, να σχεδιάσετε πάνω τους νύχια, δαχτυλίδια, βραχιόλια ή τατουάζ. Το κείμενο της πρόσκλησης μπορεί να γραφτεί στο πίσω μέρος των χαρτονένιων χεριών ή σε κάποιο άλλο κομμάτι χαρτί που ύστερα θα κολληθεί στην κατάλληλη μεριά. Με τον τρόπο αυτό, καθένας από τους καλεσμένους που λαμβάνει μία τέτοια πρόσκληση γίνεται ταυτόχρονα και ο αποδέκτης ενός δώρου.

Page 43: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Άλλες Ιδέες

Τα «Χέρια Βοηθείας» μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και ως διακοσμητικά (να καρφιτσωθούν ή να κρεμαστούν όλα μαζί κάπου). Σε περίπτωση που κάποιος έχει ανάγκη ένα χέρι βοηθείας, μπορεί να πάρει ένα από τα διακοσμητικά. Χρησιμοποιώντας δαχτυλομπογιές, τα παιδιά μπορούν να αφήσουν το αποτύπωμα της παλάμης τους και μαζί με τα αποτυπώματα από τις παλάμες των άλλων παιδιών να δημιουργήσουν πολύχρωμες ζωγραφιές. Η ίδια ιδέα μπορεί να βοηθήσει ώστε να φτιαχτούν αφίσες ή διακοσμητικά αντικείμενα για το χώρο ενός δωματίου (για παράδειγμα, ένα δέντρο που τα φύλλα του να είναι τα αποτυπώματα από τις παλάμες των παιδιών, ένα στεφάνι, ένα ουράνιο τόξο ή φιγούρες ζώων).

«Τραγούδι Καλωσορίσματος» για τους προσκεκλημένους – Είναι χαρά μας που βρίσκεστε εδώ!

Μπορείτε να βρείτε ένα τραγούδι με το οποίο θα καλωσορίσετε τους προσκεκλημένους σας, καθώς κι ένα τραγούδι που να υμνεί τη φιλία (βλ. στο τέλος της συγκεκριμένης ομάδας δραστηριοτήτων).

Η Θεατρική Παράσταση – Κάποιος να μ’ αγαπάει – Κουστούμια, Σκηνογραφία και Σενάριο

Είναι εξαιρετικά διασκεδαστικό για πάρα πολλά παιδιά να φορούν κουστούμια και να παρουσιάζουν ένα θεατρικό έργο. Για να μπορέσετε να κάνετε τη διασκέδαση αυτή να κρατήσει, είναι σημαντικό κάθε ενήλικας που συμμετέχει να παραιτηθεί από κάθε ιδέα τελειοποίησης που μπορεί να έχει και να επιτρέψει στη δημιουργικότητα και στις ικανότητες αυτοσχεδιασμού που τα παιδιά διαθέτουν να «κερδίσουν την παράσταση». Συνιστάται να διαβάσετε καλά και προσεχτικά την ιστορία του βιβλίου Κάποιος να μ’ αγαπάει μαζί με τα παιδιά, συζητώντας καθεμιά σκηνή του βιβλίου ξανά, καθώς και τους διαφορετικούς χαρακτήρες που σκιαγραφούνται μέσα από αυτό. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να συζητήσετε μαζί τους για το ποιοι είναι οι διαφορετικοί χαρακτήρες που εμφανίζονται στην ιστορία αυτή, πώς αισθάνονται (με τη βοήθεια εκφράσεων του προσώπου και του σώματος) και πώς νιώθουν. Με τι μοιάζουν οι ήρωες του βιβλίου αυτού; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του κάθε μικρού ζώου που εμφανίζεται στην ιστορία; (για παράδειγμα, πώς περπατάνε, τρέχουν κτλ.)

Page 44: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Προτάσεις για Κουστούμια

Ένα πάρτι του οποίου οι διοργανωτές φορούν κουστούμια ή μια θεατρική παράσταση με κουστούμια δεν είναι απαραίτητο να είναι και υπερπαραγωγή. Αντιθέτως, αν στο μυαλό μας έχουμε τη φειδώ όσον αφορά τα χρήματα που θα δοθούν, τόσο για τα κουστούμια, όσο και για το σκηνικό, τότε θα επωφεληθεί όχι μόνο ο προϋπολογισμός μας αλλά και η φαντασία των παιδιών. Ένα παιδί νιώθει περισσότερο ελεύθερο μέσα στο ρόλο του αν το κουστούμι που φορά δεν είναι τέλεια σχεδιασμένο και ραμμένο. Τόσο η πρωτοτυπία, όσο και η δημιουργικότητα πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο.

Βατραχάκια:

Πράσινα ή πράσινα–καφέ ρούχα (στενά ολόσωμα κορμάκια ή παντελόνια και κοντομάνικα μπλουζάκια)

Τριγωνικά μαντήλια που να δένουν στο κεφάλι ή στενά καπελάκια. Τα μάτια για τα μικρά βατραχάκια μπορείτε να τα φτιάξετε χρησιμοποιώντας δύο μπαλάκια πιγκ πογκ (κίτρινου χρώματος) πάνω στα οποία θα ζωγραφίσετε τις κόρες των ματιών με μαύρο μαρκαδόρο. Ύστερα, τα μπαλάκια του πιγκ πογκ μπορείτε είτε να τα κολλήσετε είτε να τα ράψετε πάνω στα μαντήλια ή στα καπελάκια. Επίσης, μπορείτε να φτιάξετε τα μάτια από σκληρό χαρτόνι το οποίο θα χρωματίσετε.

Ποντικάκια:

Γκρι ή μπλε–γκρι ρούχα (στενά ολόσωμα κορμάκια ή παντελόνια και κοντομάνικα μπλουζάκια)

Μπορείτε να φτιάξετε τα στρογγυλά αυτιά των μικρών ποντικιών από χοντρό χαρτόνι το οποίο θα χρωματίσετε στο κατάλληλο χρώμα και ύστερα θα το κολλήσετε πάνω σε ένα γκρι τριγωνικό μαντήλι ή σε μία κορδέλα για τα μαλλιά ή ακόμα και σε μια λωρίδα από χοντρό χαρτόνι της οποίας θα φροντίσετε να συρράψετε τα δύο άκρα της ανάλογα με το μέγεθος του κεφαλιού κάθε παιδιού.

Οι ουρές μπορούν να φτιαχτούν είτε από σχοινί είτε από κορδόνι.

Σκαντζόχοιρος:

Καφέ–μαύρα ρούχα (στενό ολόσωμο κορμάκι ή παντελόνι και κοντομάνικο μπλουζάκι)

Αν τα μαλλιά του παιδιού έχουν το κατάλληλο μήκος, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε δυνατό ζελέ ώστε να τα κάνετε έντονα

Page 45: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

καρφάκια. Σε περίπτωση που κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, μπορείτε να δημιουργήσετε τις βελόνες του σκαντζόχοιρου από χοντρό χαρτόνι και να τις ράψετε, κολλήσετε ή συρράψετε πάνω σε ένα στενό καπελάκι ή σε μια άλλη λωρίδα από χαρτόνι της οποίας θα φροντίσετε να συρράψετε τα δύο άκρα ανάλογα με το μέγεθος του κεφαλιού κάθε παιδιού.

Τυφλοπόντικας:

Μαύρα ρούχα (στενό ολόσωμο κορμάκι ή παντελόνι και κοντομάνικο μπλουζάκι)

Σκούρα γυαλιά ηλίου Κασκόλ κόκκινου χρώματος και καλάμι Η ροζ μύτη του τυφλοπόντικα μπορεί να φτιαχτεί από ένα

κομμάτι καρτέλας αβγών το οποίο θα χρωματίσετε ροζ και θα το στερεώσετε στη μύτη του παιδιού που υποδύεται το ρόλο αυτό με ένα λαστιχάκι.

Κοτσυφίνα: Μαύρα ρούχα από τη μέση και πάνω και κίτρινο καλσόν ή

παντελόνι από τη μέση και κάτω. Μπορείτε να φτιάξετε τα φτερά από ένα μακρύ μαύρο κασκόλ το

οποίο θα στερεώσετε στο πίσω μέρος του λαιμού του παιδιού και θα δέσετε τις δύο του άκρες στους καρπούς των χεριών του.

Το κίτρινο ράμφος της κοτσυφίνας μπορεί να φτιαχτεί από σκληρό χαρτόνι το οποίο θα τυλίξετε ώστε να πάρει το σχήμα κώνου που θα κολλήσετε ή θα συρράψετε τις άκρες του και ύστερα θα το στερεώσετε στη μύτη του παιδιού με ένα λαστιχάκι.

Ακόμη και οι καλεσμένοι σας μπορούν να φορούν κάποιο κουστούμι που να αντιστοιχεί σε έναν από τους ήρωες του βιβλίου. Επίσης, μπορείτε εσείς να τους μακιγιάρετε κατά την είσοδό τους ώστε να ταιριάζουν με την ιστορία του βιβλίου.

Σχεδιασμός Σκηνής και Αντικείμενα Σκηνής

Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση τα παιδιά είναι αυτά που πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο. Μεγάλες κούτες συσκευασίας από ποδήλατα ή ψυγεία είναι ιδανικά, μπορούν να χρωματιστούν αναλόγως και πάνω τους να συρραφτούν δημιουργήματα ή ζωγραφιές των παιδιών που είναι σχετικές με την ιστορία. Η αλλαγή των σκηνικών η οποία απαιτείται για τις διαφορετικές σκηνές της ιστορίας μπορεί να γίνει με τρόπους απλούς ώστε να δίνουν το στίγμα. Για παράδειγμα, μία μπλε κουβέρτα ή ένα μπλε

Page 46: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

σεντόνι μπορεί να είναι η λίμνη ή ακόμη και μια φουσκωτή πισίνα που ίσως κάποιο παιδί να έχει στο σπίτι του. Το κρεβατάκι των μικρών βατράχων μπορεί να είναι μία πλαστική μπανιέρα για μωρά. Τα σκουλήκια μπορούν να είναι μακρόστενες ζαχαρωτές καραμέλες.

Σενάριο

Θα ήταν ιδιαίτερα σημαντικό αν τα παιδιά μπορούσαν να γράψουν το σενάριο για το θεατρικό έργο Κάποιος να μ’ αγαπάει μόνα τους˙ η απόπειρα αυτή δε θα ήταν δύσκολη αν κανείς σκεφτεί πως το σενάριο μπορεί να αποτελείται αποκλειστικά από διαλόγους. Για όσους δεν επιθυμούν να κάνουν αυτή την επιπρόσθετη δουλειά, παρακάτω ακολουθεί ένα προτεινόμενο σενάριο:

Η Μαμά βατραχίνα και τα δύο της παιδιά χοροπηδούν γύρω από τη λίμνη και μοιάζουν πολύ ανήσυχοι. Δε σταματούν στιγμή να κοιτούν

γύρω τους ερευνητικά αλλά και πέρα από τη λίμνη

Παιδιά: Βρεκεκέξ κουάξ κουάξ! Πότε θα γυρίσει ο μπαμπάς;Μαμά Βατραχίνα: Δεν ξέρω, μικρά μου. Θα πάω να τον βρω. Να είστε καλά παιδιά μέχρι να γυρίσω. Γεια σας. Παιδιά: Γεια, γεια!

Τα δύο βατραχάκια περιμένουν, περιμένουν (για ένα περίπου λεπτό) κρατώντας το ένα το χέρι του άλλου. Δε σταματούν στιγμή να κοιτούν

γύρω τους αλλά οι γονείς τους δε φαίνονται πουθενά. Στο τέλος, το ένα από τα δύο βατραχάκια αρχίζει να κλαίει.

Παιδιά: Βρεκεκέξ κουάξ κουάξ, βρεκεκέξ κουάξ κουάξ! Κοτσυφίνα: (καταφτάνει φτερουγίζοντας) Τι τρέχει; Τυφλοπόντικας: (καταφτάνει σέρνοντας τα πόδια του) Τι γίνεται εδώ;Σκαντζόχοιρος: (περνάει τυχαία από το σημείο που βρίσκονται τα δύο βατραχάκια) Τι συμβαίνει;Παιδιά: (κλαίγοντας με αναφιλητά) Κάτι πολύ άσχημο πρέπει να έχει συμβεί. Οι γονείς μας έχουν εξαφανιστεί. Ποτέ δε μας έχουν αφήσει μόνα για τόση πολλή ώρα.

Και τα τρία ζωάκια κάθονται να σκεφτούν τι μπορούν να κάνουν. Τα δύο βατραχάκια κρατάνε σφιχτά το ένα το άλλο και συνεχίζουν να

κλαίνε με λυγμούς.

Κοτσυφίνα: Χμμμ, είναι τρομερό αυτό που συνέβη στα βατραχάκια! Τι να κάνουμε για να τα βοηθήσουμε; Τυφλοπόντικας: Είναι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ τρομερό! Αλλά μπορεί και να γυρίσουν οι γονείς τους.

Page 47: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Σκαντζόχοιρος: Τρομερό, τρομερό, πραγματικά τρομερό! Είναι πολύ μικρά και δεν μπορούμε να τα αφήσουμε μόνα τους.

Συνεχίζουν να το σκέφτονται για κάμποση ώρα

Κοτσυφίνα: Τι να κάνουμε για να τα βοηθήσουμε; Δυστυχώς, τα βατράχια δεν μπορούν να μείνουν στη φωλιά ενός πουλιού. (Δείχνει ψηλά στα κλαδιά ενός δέντρου) Τυφλοπόντικας: Δίκιο έχεις. Κι ούτε στη σκοτεινή φωλιά μου μπορούν να μείνουν. (Δείχνει κάτω στη γη και κάνει πως σκάβει στο χώμα) Σκαντζόχοιρος: Κι εγώ δεν έχω μια σταθερή φωλιά για να τα φιλοξενήσω. (Κάνει στροφές γύρω από τον εαυτό του. Τα βατραχάκια τον κοιτούν απορημένα και ύστερα συνεχίζουν να κλαίνε)

Η Μαμά Ποντικίνα εμφανίζεται στη σκηνή βιαστική, ενώ τα πέντε μικρά της την ακολουθούν κρατώντας την από την ουρά, χωρίς να

σταματούν στιγμή να κοιτούν γύρω τους. Σχηματίζουν έναν κύκλο στο μπροστινό μέρος της σκηνής, μέχρι που η Μαμά ποντικίνα ξαφνικά

σταματά για να ακούσει.

Μαμά Ποντικίνα: Σςςςς! Κάνετε ησυχία ν’ ακούσω σας παρακαλώ, μικρά μου.

Τα πάντα σωπαίνουν γύρω της, μέχρι που εκείνη ακούει τα κλαψιάρικα κοάσματα από τα μικρά βατραχάκια

Μαμά Ποντικίνα: Ω, Θεέ μου! Κάποιος κλαίει!

Κόβει δύο απαλά φύλλα από ένα κλαδί του δέντρου που βρίσκεται δίπλα της για να σκουπίσει τα δάκρυα των δύο μικρών. Ύστερα τα

χαϊδεύει και προσπαθεί να τα παρηγορήσει.

Μαμά Ποντικίνα: Αχ, καημενούλια μου, γιατί κλαίτε;Σκατντζόχοιρος: (γεμάτος ενθουσιασμό που τη γνωρίζει) Μμμμ, βλέπετε κυρία Ποντικίνα, κάτι έχει συμβεί αλλά ούτε κι εμείς γνωρίζουμε ακριβώς. Τα δύο μικρά βατραχάκια είναι ολομόναχα. Φυσικά και δεν μπορούμε να τα αφήσουμε έτσι μόνα, φυσικά και λυπούμαστε για ό,τι έχει συμβεί αλλά, πώς να σου το πω... εγώ δεν μπορώ να τα φροντίσω. Κοτσυφίνα: Ούτε κι εγώ!Τυφλοπόντικας: Ούτε κι εγώ!

Η Μαμά Ποντικίνα αγκαλιάζει τα δύο μικρά όλο στοργή.

Page 48: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Μαμά Ποντικίνα: Θα τα πάρω εγώ!

Ο Σκαντζόχοιρος, ο Τυφλοπόντικας και η Κοτσυφίνα κάτι σιγομουρμουρίζουν ο ένας στον άλλο, ενώ δε σταματούν στιγμή να

κουνούν το κεφάλι τους και τα χέρια τους.

Σκαντζόχοιρος: Χμμμ, είσαι πολύ καλή αλλά θα έπρεπε να το ξανασκεφτείς. Τα βατράχια είναι πολύ διαφορετικά από εμάς. Έχουν διαφορετικές ανάγκες! Μου φαίνεται πολύ δύσκολο...Μαμά Ποντικίνα: (φανερά ενοχλημένη) Τι είναι αυτά που λες, Σκαντζόχοιρε; (προτάσσει το δάχτυλο του χεριού της) Δεν είναι δα και τόσο δύσκολο. Τα βατραχάκια είναι παιδιά. Κι όλα τα παιδιά χρειάζονται ένα μέρος για να ζουν και να παίζουν, καλό φαγητό και κάποιον να τ’ αγαπάει! Σίγουρα μπορούμε να τους τα δώσουμε αυτά.

Τα μικρά ποντικάκια κάνουν έναν κύκλο γύρω από τα μικρά βατραχάκια και τη Μαμά Ποντικίνα και τραγουδούν όλο χαρά.

Ποντικάκια: Ζήτω, ζήτω, τα βατραχάκια θα μείνουν μαζί μας! Ζήτω, ζήτω, τα βατραχάκια θα μείνουν μαζί μας!

Τα ποντικάκια σταματούν για λίγο, κοιτούν τη μαμά τους και ύστερα τα βατραχάκια.

Ποντικάκι #1: (κάνει ένα βήμα μπροστά) Είμαστε πολύ χαρούμενα που σας βρήκαμε και θα μένουμε όλοι μαζί!Ποντικάκι #2: Είμαστε πολύ χαρούμενα που θα μένουμε όλοι μαζί και θα παίζουμε παρέα!Μικρό Ποντικάκι #3: Είμαστε πολύ χαρούμενα που θα μένουμε όλοι μαζί και θα περνάμε ωραία! Μικρό Ποντικάκι #4: Είμαστε πολύ χαρούμενα που θα μένουμε μαζί και σας υποσχόμαστε πως θα μάθετε πολλά πράγματα από εμάς! Μικρό Ποντικάκι #5: Είμαστε πολύ χαρούμενα που θα μένουμε όλοι μαζί και θα τρώμε παρεούλα! Μαμά, θα φτιάξεις γλυκό σήμερα;

Σκαντζόχοιρος: (γεμάτος έκπληξη) Γλυκό! Εγώ ξέρω πως τα βατράχια τρώνε κουνούπια και σκουλήκια, όπως εγώ. Μαμά Ποντικίνα: (χαμογελώντας) Πολύ καλά, λοιπόν, σκαντζόχοιρε. Πήγαινε, σε παρακαλώ να βρεις μερικά σκουληκάκια για τα βατραχάκια μας. Και για επιδόρπιο θα φάνε το γλυκό. Ωραία θα είναι να δοκιμάσουν κάτι καινούριο!

Ο σκαντζόχοιρος την κοιτά γεμάτος αμφιβολία και ξύνει μία από τις βελόνες του. Η Μαμά Ποντικίνα δείχνει προς το μέρος του

Τυφλοπόντικα και της Κοτσυφίνας.

Page 49: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Μαμά Ποντικίνα: Τυφλοπόντικα, στο μεταξύ θα μπορούσες να σκάψεις ένα σπιτάκι για τα βατραχάκια μας. Κανείς δεν μπορεί να κάνει γρηγορότερα αυτή τη δουλειά! Τυφλοπόντικας: (γεμάτος περηφάνια) Φυσικά! Το σκάψιμο είναι η ειδικότητά μου!Μαμά Ποντικίνα: Εσύ, αγαπητή μου Κοτσυφίνα, θα μπορούσες να βρεις μια ευρύχωρη μπανιέρα για να κάνουν το μπάνιο και τις βουτιές τους τα βατραχάκια; Κοτσυφίνα: (πεταρίζει έτοιμη να απογειωθεί) Έφυγα κιόλας! Τώρα, Ποντικίνα, έχεις (μετράει) εφτά παιδάκια για να προσέχεις! Αλλά είμαστε κι εμείς εδώ για να σε βοηθάμε!Τυφλοπόντικας: Φυσικά κι αυτό θα κάνουμε!Σκαντζόχοιρος: Και βέβαια! Όταν είμαστε όλοι μαζί, όλα γίνονται εύκολα!

Στα επόμενα δύο λεπτά και οι τρεις βοηθοί της Μαμάς Ποντικίνας δουλεύουν χωρίς να σταματούν. Ο Τυφλοπόντικας σκάβει με ένα

παιδικό φτυαράκι. Ο Σκαντζόχοιρος φέρνει ένα μεγάλο δοχείο γεμάτο σκουλήκια τα οποία ελέγχει ένα ένα. Η Κοτσυφίνα μαζί με τη Μαμά

Ποντικίνα προσπαθούν να βολέψουν τη νέα μπανιέρα και να τη γεμίσουν νερό (αέρα) με μία κανάτα. Όσο αυτή η σκηνή εξελίσσεται, μπορεί να ακούγεται μουσική ή όλα τα παιδιά που βρίσκονται πάνω

στη σκηνή να τραγουδούν ένα τραγούδι. Αμέσως μετά το πέρασμα των δύο αυτών λεπτών δύο παιδιά εμφανίζονται πάνω στη σκηνή και τη διασχίζουν από άκρη σε άκρη. Πάνω στο κεφάλι του ενός παιδιού

υπάρχει ένας μεγάλος ήλιος ενώ στο κεφάλι του άλλου παιδιού ένα μισοφέγγαρο (μπορείτε να τα φτιάξετε από σκληρό χαρτόνι και να τα

χρωματίσετε).

2 Παιδιά: (προς το κοινό) Πολλές μέρες και νύχτες πέρασαν. Όλοι έχουν γίνει μία μεγάλη οικογένεια.

Τα δύο παιδιά διασχίζουν για άλλη μια φορά τη σκηνή και αμέσως μετά αποχωρούν. Τα ποντικάκια και τα βατραχάκια κάνουν την είσοδό

τους τώρα στη σκηνή γεμάτα χαρά και χορεύοντας˙ το ένα από τα δύο μικρά βατραχάκια και δύο από τα ποντικάκια πηδούν μέσα στην

μπανιέρα, ενώ το βατραχάκι προσπαθεί να τους δείξει (κουνώντας τα χέρια του και τα πόδια του) τι πρέπει να κάνουν για να μάθουν να

κολυμπούν. Δύο άλλα ποντικάκια δείχνουν στο άλλο βατραχάκι, που δε σταματάει να πηδά, πώς μπορεί να περπατά και να τρέχει σαν να ήταν

ποντίκι. Η Μαμά Ποντικίνα μαζί με ένα ποντικάκι της κάθονται στο πάτωμα με το κεφάλι τους χωμένο μέσα σε ένα βιβλίο. Ο τίτλος του

βιβλίου στο εξώφυλλο φαίνεται καθαρά:

Μάθετε να Κρώζετε Γρήγορα και Εύκολα!

Page 50: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

Ο Τυφλοπόντικας, ο Σκαντζόχοιρος και η Κοτσυφίνα μπαίνουν από το πλαϊνό μέρος της σκηνής.

Μαμά Ποντικίνα: Παιδιά, έχουμε επισκέψεις.(Όλοι μαζί χαιρετούν)2 Ποντικάκια: Γεια σου, θεία Κοτσυφίνα. Κοίταξε πόσα πολλά πράγματα έχουμε μάθει (κάνουν πως κολυμπάνε). Βατραχάκι: Θείε Τυφλοπόντικα, κοίτα, μπορώ να περπατώ σαν κι εσένα (περπατά χαλαρά και ύστερα αρχίζει να τρέχει).Ποντικάκι: Θείε Σκαντζόχοιρε, μας έφερες κανένα νόστιμο σκουληκάκι; Μαμά Ποντικίνα: (γεμάτη περηφάνια βγάζει ένα μικρό αναστεναγμό) Ναι, η αλήθεια είναι πως τα παιδιά μας έχουν μάθει ένα σωρό πράγματα αλλά το κυριότερο που έμαθαν είναι το εξής: Είμαστε τόσο διαφορετικοί, κι όμως ίδιοι! Είναι τόσο απλό!

Όλοι τη χειροκροτούν

Ποντικάκι: (κρατά το βιβλίο στα χέρια του και κάνει προσπάθεια να τραβήξει την προσοχή της μαμάς του) Δες, δες! Να, μπορώ κι εγώ να μιλήσω βατραχικά ... Βρεκεκέξ, κουάξ, κουάξ!Βατραχάκια: Κι εμείς μπορούμε να μιλήσουμε σαν να ήμαστε ποντικάκια, ΣΚΟΥΙΚ, σκουίκ, ΣΚΟΥΙΚ!

Όλοι μαζί στρέφονται προς το μέρος του κοινού και ρωτούν:

Το ξέρετε κι εσείς; Ας το πούμε τότε όλοι μαζί...Είμαστε όλοι τόσο διαφορετικοί,

Κι όμως ίδιοι κι ας είμαστε πολλοί!

Ο μπουφές:

Η ιδέα του μπουφέ είναι ένας πολύ γλυκός τρόπος για να φέρουμε το κοινό και όσους συμμετείχαν στη θεατρική παράσταση κοντά. Μπορείτε να διακοσμήσετε το τραπέζι κατάλληλα, ενώ θα ήταν μια πολύ καλή ιδέα να έχετε φαγητά που συνδέονται με την ιστορία. Ένα στρογγυλό κέικ σοκολάτας μπορεί να θυμίζει την είσοδο της τρύπας που έχει σκάψει ο Τυφλοπόντικας. Ένα αχλάδι καλυμμένο το μισό με σοκολάτα και κομμάτια αμυγδάλου μπορεί να θυμίζει σκαντζόχοιρο. Ποικιλία πουτίγκας και γιαούρτι είναι επίσης απαραίτητα. Ακόμη, υπάρχουν πολλές καραμέλες σε σχήμα σκουληκιών ή εντόμων. Διάφοροι καραμελωμένοι ξηροί καρποί μπορούν να θυμίσουν τροφή για πουλιά. Και πάλι, η δημιουργικότητα και η φαντασία των παιδιών είναι το σημαντικότερο όλων. Κάρτες με τα ονόματα των φαγητών μπορούν

Page 51: Παιχνίδια Συναισθηματικής Νοημοσύνης

να βρίσκονται μπροστά από τις πιατέλες. Και τι θα πιείτε; Τι άλλο από νερό λίμνης; Λίγες σταγόνες χρωστικής ουσίας για φαγητό- χρώματος μπλε ή πράσινου- μπορεί να δώσει το επιθυμητό χρώμα σε οποιοδήποτε ποτό.

Αποχαιρετιστήριο Δώρο

Προτού φύγουν, οι καλεσμένοι μπορούν να πάρουν μαζί τους ένα βραχιολάκι φιλίας από αυτά που έχουν φτιάξει τα παιδιά και που βρίσκονται μέσα στο καλάθι ως ανάμνηση της βραδιάς αυτής (βλ. Ομάδα Δραστηριοτήτων # 8).

Τραγούδι Καλωσορίσματος

Θέλουμε να σας καλωσορίσουμε, θέλουμε να σας καλωσορίσουμε,

θέλουμε να σας καλωσορίσουμε, δε θα διστάσουμε, θα το τολμήσουμε.

Φίλοι

Φίλοι να είμαστε είναι φοβερό Εγώ κι εσύ, εσύ κι εγώ,

Με έναν φίλο όλα είναι απλά Ό,τι κι αν κάνεις είναι χαρά.

Με το ποδήλατό σου να τρέχεις,Σε όλα τα δέντρα ν’ ανεβαίνεις,

Να κάνεις ό,τι τρελό, Φίλοι να είμαστε είναι φοβερό.