375
Библиотека студента-психолога Хрестоматия по зоопсихологии и сравнительной психологии 4-е издание Рекомендовано Советом по психологии УМО по классическому университетскому образованию в качестве учебного пособия для студентов высших учебных заведений, обучающихся по направлению и специальностям «Психология» Редакторы-составители Н. Н. Мешкова, Е. Ю. Федорович Москва 2005 УМК «Психология» Московский психолого- социальный институт

Хрестоматия. Мешкова, Федорович

Embed Size (px)

Citation preview

-

4-

,

- . . , . .

2005

[159.9+591.51](075.8) 88.273 917

..

:.. , ; .. ,

917

/ .-. .., ... 4- . .: ; - , 2005. 376 .

ISBN

5-93692-034-8 .., .. (), 1997, 1998, 2001, 2004 (), 2001, 2004

. .. (., 1978, 1993), , 521000 020400 (., 1996). , . , . .. , , , , . , , , - , . , .. , , , , , . , , . . , , , , , , , , , . , , , , , .. . , , . . . . , , -

4

. .. , .. , . . -, .. . , . , , , , , 4060- . , , .. -, .. , B.C. , .. . . , , , , , , . , , , , . , . , . , , . , , . , . .. , , ; .. , ( .. , )

.. 1, , , , . . Systeme de Politique positive. , , , , . , . : , , , , . : , , , , , , , : , , . , , , , . , , , , , , , , , , , . . , , , . : , , , , , , , , , .. . .: - , 1923. . 5270 ( .).1

6

..

, , . , , , , , , : , . , , , , . , , , , , , , , , . - , , . , , , . , : . ? . , , . , , ? , , , , , , , , , , , : . , . ( ) , ; ; ; , , . . . , , (ad hominem). , , , . , , , ; ; , - -

7

, : , . , . , , , . , , , Cytozoa , , , , , .. , , . , , , . , , , Cytozoa , , , , , , . , , , , . , , Cytozoa , , , . . , , . , , , , . , , , . , , , , , , , . , , . , .

8

..

, , , , , , , , . , ; . , , , ; , , - . , ; , , . , , , : , , , , , , , , . , , , , , , , . , , , , . : , , , . , , ; , , , . , , , , , , . , , : . , , , , , , , -

9

, .

( , ) . , , , , , , , , , , , , . , , , . , , ; , , . . 1) , ; , . . 2) , , , , , : . , , .

, , , . , : , , , , , , , , . , ,

10

..

, . ( ) , , . , : , , , , ; , , . : . . , . , , : . , . , , , , . , , , , , , ; , , , , , : , , . , , , ; , , , , , .. , , , , , . , , , . , , . , . , -

11

. , , , . . , , . , . , , , , . , , , , , . . , , , , , , , , , , , , , , . , , , - , , : . Gould'a, Megapodidae*. Talegalla lathami, , , 24 , , , , 90 , . . Leipoaocellata , ; 45 4 ; , . Megapodius tumulus, , , , , ; , , , , , . , , , , , . : , , , ; , , , , , , , , , , , ; , , , : , , . , ; , ,

12

..

, , . . , , . , , , , , , , . , , , : . , , , . , , . , , . , , . : , b, , d, , , , , . , , , , , . , , , , . . , . , , , , , , , , , , .

, , , , , , . , , . , , ,

13

; . . , , , . , , , , , , , . : , , . ; , , , . . . , ; , , , , . , , , , , . , . , , , , , . , , . , , , , , - , . , , , . . , , , , , , : , - .. , , , , . , , , , . , , ; , . , ; , , , . , , , , .. . , , . , , . , , ,

14

..

, ; . , , . , , ; . . , , , , , . , , , . , , . , , .. , ; , , , , , . . . , , . , , . , , . : . . , , ; , . : , ; , . , , ; , , , . , , . , , , , 89- , . , , , ,

15

.. , , . , , . : . , , , , . , , , , , -1-, , , , , ; -2-, , , . , . , , , , , , , , , , , , , . , , , , . , , . , , , , , , , , , , . , , , Lycosidae; , , , , , , . . , (, , , ), , , , .

16

..

, , ; , , , . , , , , . , , : , , , . : .

, , , , . . , () ; . , - , , . . , . , , , . . Argyroneta aquatica, ; - , . , Argyroneta , , Drassus. , , , . ipso , ; ipso , , , , , , -

17

, , . , , , , (, ) , . , , , , . , , , , .. , , , ; . , , , ; , , , , . . , . : , ; , , , , .

. . 1 : 1. , , ; , ; 2. , , . , . , . , . . , , , . , , (, ) , , . , , , .. . , , , , . , .. , , , . , , , . , . , . , , : , 1

.. . : . . , 1922.54 . ( .)

19

, , : . : . , , : , , : ( ), , , . , , , . : , , , . , . , , , ; , , , , , ( , , ) , .. , 1 . . , , , , , , , , , , , , , , . , , , , , , (). , .. , , ; , , . , - ( -) , , .1

20

..

. , , ... , .. . () , , . , , , . , , , ; () : , , : , , . , , , , , , ; , .. : , , , -, . . , : , . , , , , , . , , , , , , , . , ; , , . , , , . , , : , , , , , ..

21

, , , , .. . , ? , , , ; , , , .. , ... , , , , .. , 1 . , : , , . , . , . , : , , , . , , ? , , , , , . , ( , ) , .. , : , : , , , 1 . , , , , , , .

22

..

, , : , . , , , , . , , , , , , , ..; , , , : . , , , . , .. : : (, ) . , , , , .. , , , , , , , , . , , . , , . , , , , , , , , , , .. , , , , , , , , , , , . , , , , .. , , , , .. , , , , , , . , . , , , . , , ( ) , ,

23

. , ( ) , . , ( ) . , , : , , , . , (, ), .. ( .. c), , , , ; , , , . , , . , , , . , , ; , .. ? , , , , . , , , , , .., , , . , , , , , , , , .., , , , . , , , , , , ..; , , , , ( , ): , . , , : ,

24

..

, , , .. , , , . , , : , , , ; . , , , . , , . : , . ; , , , . , , , , , . : , , , , , , , , .. . , , . , . .. ; . (.. ), , , ; , . , , , , .. , ; , , . , , , .. : , ; ( , ), :

25

, , , , . .. , , , , , . , , : , , , , . , . 1. , , ; ; , , , . 2. , ; , , ( ..). , .. , , : , . , . ( ) , . , , , . : , , . , : . ( ), , , , . , , , , .. , , ,

26

..

, . ; , , ; , .. : , , , , , , , , , , , , , . ; , , . , ( ) : , , , , . , , , ? , , , . ; , , , : . , , .. . : , , , , , ; , , , , , .. , , , . , , , , . , .. ( ), . , , .. -

27

, , .. : . , , . , , , , . , , , , , , , , , , , .. , . ( ) , ( ) , . , ( , , , , ) . , , . .. , ( ), . , , , , : , , , . : ) , , ) , ; , , . . , , . , , ; : ) , , , ) , , . , , , : , , , , .

28

..

, , . : , . , , : I. : 1. . 2. ( ). II. : 1. . 2. . , , . , .. , . (I, 1) (II, 1) , . , ' , , - , , , . , , : , , .. , . , , , , . , - 2 . , (). , , , .. , (. .-.) , , ; , ; , .2 1

29

, .. . , , , , ; , , , , , . , , , , : , , 1 , , , , . . , , . , , , . , - , , , , : . , : , , , . , - . , , .. : , 1 , . , .. , , , , ; , , , . , , , , .

30

..

, , .. , , .. , , : , , , , . , : . , , . , , , , .. , . , , , .. , , , .. , . , , , . , , , ( ) , , , , ; , , , , , .. .. , , , , ; , , , .. , : , , , , . , , . , : .

31

. , , , , . , . , , , : . : , , ( , ), , . , , , , . , ( ), , : . , , , , , : , , , , .

.. , .. .. 1 , .. . , , , .. (1952), , , , , , . (1979), , , . , , , , , . , , . , , , . , .. , . : , , ? , ? , . ? , . , , , .. , , . ! , . , , , . , . .., .. .. // . . -. . 14. . 1994. 1. . 37.1

..

33

. . . , (., , , 1981). .. . , , , . .. (1985) . .. (1987 .), , , .. . ( , ), . , . , . . .. (1977) , , . , . , . , , , , ( , ) . , . . , , , . , . - (1); , , , , (2); (3). , , . , , , 3 . 3056

34

.. , ..

. , , , . , , , , - ( ) . , - ( 2 \6 , ) , . , (Mus caroli) ; , . (Mus rnusculus m.) . - , . , : , () . : , , , , . . , , , . , , , 180, . , , , , ( ). . , . . , -, , . -, . , , . ,

..

35

, . , , , , , . , , , , , , , , - . , : , . , , , , , , . , , . , , (, , 1992; , , , 1992; , , , 1994). . , .. . , , , . , . , , , ( , , ), , , . , . 1. , , , (, 1973; 1977), . , , . 2. , , (, 1961), (, 1980), (Hinde, Fisher, 1951). , . , , , . . , , , , , - . , .

.. 1 . , . . , , . -, ; -, ; , -, , , , , (, 1973). , . , , , .

. , , . , (, 1963; ., 1967; , 1969, 1978; Hamilton, 1975; , 1980). , , .. (1958) (Gelber, 1956, 1958). , , , . .. 10x4 , , . , (50 , 12 ). , , . , , , .. // . . .: , 1987. . 236265 ( .).1

37

, , , . .. , . , 1 . , - . .. . ( ) . , , , (Prosser, Brown, 1967). , .. . Paramecium aurelia . , . . 7,6 0,5 85 . . , 2 3 12 . 15 25 ( ). ( ). , . , , , . , : ( ) ( ). , 3 . , , P. aurelia, , 2 . : 110 , 25, 3 , (. .) 2 1

38

..

. , 2 3 , . () . , , . , , ( ) , . , . (Katz, Deterline, 1958), , . . P. aurelia, . : , , ( ). , , , , , , . . , , () . (Thorp, 1964). . .. (1968, 1969, 1972) . (Danisch, 1921) (Vortioella nebulivera). . . , . , . . (Kinastowski, 1963). , . , 400 1600 , 10 15 /. (20000 ) , . 1 1 . 1320 . , ,

39

. .. (1963, 1964) . 3 . , 3 , /4 , ( , ) , , . . . , . (Applewhite, Morowitz, 1967; Applewhite, 1968; Applewhite, Stuart, 1969). 60100 . 4 ( 70 ). ( ). 15 30 . : 15, 30, 60 90 + 15, +25 +37 , ( ) 37. , ( , ..). (Applewhite et al., 1969) . , 15- ( 0,5 0,005 /), , ( 0,25 0,0025 /) , . , , 30 120 . . 1 . (Applewhite et al., 1969) . . , ( ) . , , .1

, .

40

..

, , . , , ( ), , . Stentor coeruleus (Wood, 1970, 1972). . : , ; . 3 . , . , , 0,04 . ., (0,12 . .) . , . (Bennet, Francis, 1972). , , . 60 58 31 . 30 . , 0,5 . 1 2 . , , . . , , . 3060 , 3 . . , , .. (, 1968, 1974, 1977; , , 1971; , 1974; , , 1977; , , 1978; , , 1979). Spirostomutn ambigaum , : ,

41

. , , , , . . . . 110 ; 10 1347 . , , , 1 ( 5 ), . 7 . , 100 %- . , 1 : . 19 . 10 ( 50 ). , , . , (. 1). 100% , . , , . 34 1 1 , 45 . . , . . .1

42

..

, , , .. . , , , . ( 1 ) . , , , . , , . ( , , ) . , .. . , ( ) , , . ( > 8). , . 20 , . 60 . 56 . , ( ) 3540%. . 5- 6- , ( > 0,9) . , ( 60 ). : . . . 4555 ( 50% ). 105 , ( , .. , 1967), . , , , Amoebaproteus. . .. (1978,1979) 8002000 * .

43

1 2 . 10 . , (52,5%) (47,5%). , . , , , , , .

. . . .. .. (1951). , , , , ; 60 . 34 , . , , ( ), , . , .. (1957) . .. (1957) . ( 5 1 ) 2 3 . 56 . , , , . (Hydra attenuata). (, , 1977) . 1000 3060 , 30 (). 610 .

44

..

. , , , . , , , . . 60 36 , (15 ), 0,53 . . 3 . 100200 . (, , 1978, 1979) . 810 , . (1000 ), 0,2%- ( ). 30 , 30 . 4 , .. . 20 . 100% < 0,001. 6- 18,6%. , , . , , , , . . . , (Rushforth, 1963) . , 15 1 , : 40 , 35. : 105 /^ 2 16 , 50 , 1 19 . , : 105 8 , 50 20 . , , . , . ( - ) -

45

. , . (Lentz, 1966) , , , , . (Rushforth, 1965, 1967). (Rushforth, 1967) : 1) ; 2) ; 3) ; 4) , ; 5) . , . , , , . , , , . .. (Hydra attenuata) ( ., 1975; ., 1978). 60 , 10, 15 30 30 . , : . 15, 60 . . , . , , 4 5 . 15- (. 2). ( ) . , , -, , , -

46

..

. () 30 . , , , 1 . 24 . , ( ) , , . .

(). () , , . , , (Bullock, Horridge, 1965). () , , . - (Tompson, McConnel, 1955; McConnel et al., 1959, 1960). , . () 2 . 150 20 . . . , ( ), . . (Navarra, 1961) Dugesia tigrina 300 . (Li, 1963), Cura forlmani, , ( ). * .

47

. (Best, 1962) Dugesia dorotocephala forlmani , . (Griffard, 1963) Phagoata gracilis , . . , , , 1015 . - (Tompson, McConnell, 1955), (Jacobson et al, 1967) . (Halas et al., 1962). () . .. (1966) ( ) ( ). , . , . 5 , . (, , 1965). , , , 51 76 . , 300 . , , ( ). , , . , 10 50%. , . . , , . , . , , . (, , 1968). 5070%, , , .

48

..

( 4060 ), (120200 ) ( 10 0%) 200300 . 100% , ( 810% ). ( ). . , , . , : , ( 335 ), 200300 , . , ( ) (, 1968, 1967). , 6 , . , , ( ., 1972; , 1976). . , , , . (Hanstrom, 1928; , 1941; , 1964), .. . () , . P. nigra (, , 1968; ., 1968; , , 1972). P. nigra 500 . - . , , (, , : Bohmig, 1906), 40 70. ( , ). . 35, 1015 1520 ( ) . , .

49

. , , , , . , , -, . () . (, 1972; , 1975). , . , . . , , , . Lumbricus rubellus .. (1968). - . . , , , , . , . 400. , . . , ( ) . , 5 20- , 12 17- , 18 11- . , 1- , 12, 8 5 , . : 5 54, 12 70, 18 85%. , , . . , (Gopeland, 1930) Nereis virens . Nereispelagica ( ) ( ., 1982). . 4 . 3056

50

..

, 3050 , . , , : , ( 80100) ( 615 ). , . . . , . , ( , 1957). , , , , -, (, 1980).

. (Asteriasrubens, Astropecten bispinonus, A. spinolosus) (Diebschlag, 1938). , , 15 . . .. (1958), , , . , , . .. (1960, 1966) (Asterias rubens). , . , , .

. - . , , . .

51

. . : , . .. .. (1955). : (), (). . - (Spaulding, 1904) ( 7 ) . - (Pagurus striatus) (Mikhailoff, 1922) 1922 . .. (1964) Astacus leptodactilis . .. (1962, 1963, 1964) Carcinus means. , , (, ). . , . () . , , . - . (, 1957).

, , , (, 1976, 1981). , , (, 1980). , (, 1977) , , . ( ., 1974; , 1979). ,

52

..

, (, 1980, 1983). .. (1961) , , , , , . .. (1968), , , . , , ( ) . (, 1969). , . , .. (1967) (. . 1). , . ( ( ) ) * - , , 1

1 , . (1881) , , . , , , . , , , . , . , . , , , . , , , , , , . , , , . , , , ; , , . -, - . , , , , . , , , - , . , , , , . , , , , , , . , , . 1

. . .: - . -, 1959. . 200222 ( .)

54

; . . , , , , (. . 1). , . , . , - , . , . . , , (. 2), : , . ; , . . , , . , , , , , , . , , , , . , , , , , . , . . , . , . , , . , , . , . ,

55

. , , . , , , . ; . , . ; , : , , , . , , , , , . , , ; , - , . , . , , . , . , . . . . , . ( ), , . . 1 6 , . . 1 , , . ; , , . 46 , , . ( 6); , , , . . , . , , , , -

56

1

1 2 3 4 5 6

.

155 106 93 133 103 116

* 51: 49 68: 32 77: 23 93: 7 91: 9 84: 16

* . , , . , . . , , , , . , , , , . , , . . . , , , , . , , , , . , . . , , . : . , , . , . ; , . , . . (. . 2), , . 60% 40% . 95% .

57

. , . : , , , . ; . , , . . . . , , . , , , . . . , . , . , , , . , , , , . . , . , , , . . ; . , , , . , , . , , . , . . , . , , . , ; . : . , , . , , . . , , 90%. , . , , .

58

, . - . , . , .. . . , . , . , . 1. , ; , , , . 2. , , , , , ( ) . , - , . , , . . 3. . II ( ). 6 . (). 140 41-80 81-120 121160 17,4 14,0 13,0 9,0 161200 201240 4,0 4,0 40 4 . . 1^0 19 41-80 8 81120 4 121160 5

. , . 161-165 4 186195 7 216-225 2 166175 7 196-205 5 176185 7 206215 3

. . . ,

100%; , -

59

. , . -, . (1953), Lumbricus terrestris, . - . ; . . , . : 1) , ; 2) . 50 , 150 . , . . - . , . , -,, , . . . , , ; . , , . ( ) . , , , , , , , .. , , , , . , , . , . . ; , . 1012 , . . 1015 . , , , . , . , , . , ( ) . , , , , . . , ,

60

. 1,5 . , , . . , . . , . , . , . , , - , . , . - (1956) , . . (Lumbricus terrestris) 20 - . . , , . 6 (3 3 ). ( ) . . . 6 . : 7 10. () 45, 37 47 , 21, 22 23 . . . , , . . , ( ) . , . . - , . , . , , , , . . , . , , , , , . : , . , , . , , , . , . -

61

. . . . . . ; . , . , , , , , .

. . 1 , , . , , , (, 1972, 1974, 1975). , . , . . . . , ; , . (, 1972). - . , , , . , . , , , . , .

, , . . (Dobrzanska, 1958), , F. polyctena F. sanguinea . , , ; , .1 .. . : , 1983. . 5191 ( .).

63

. (Verron, 1974, 1976) Lasius niger, Lasius flavus Formica fusca, , , , . , , ( ), - . Tapinoina erraticum (Meudes, 1973). Myrmica laevinodis (Le RouxA. ., Le Roux ., 1979). , 50% , 30% , , 20% , . (Oekland, 1931; Kill, 1934; Stager, 1937; Otto, 1962; Boulig, Janzen, 1969). , . (Horstmann, 1973) F. polyctena : , . . (Bernard, 1971), Messor barbara: , , 89% 2060 , 12% . . , (Harkness M.L., Harkness R.D., 1976; Higashi, 1978; Brandao, 1978). , .. (1978) , , (, 1974, 1977; , , 1978, 1979). .. ( ) (1980). (1980). 1 1971, 19761979 . I II . , . . , : , , . , . . . , , .1

: , (. .-.).

64

..

. 0,5 . 640 , 100 . . , , . . : , , , . , . . 20 . .. (1978), II (, , ) ( , ). , , : II III. , , .. , . ( , ..) . (, 1980) : 1) ; 2) ; 3) ; 4) ; 5) ; 6) , ( 10 , ).

Formica cunicularia (, , 1978) : 1 ( 1 : 2). . , (. .-.).1

65

. ( 35 ) . , , . 90% , . , ( ) , . ( 25%) ( , , ), , , . . () , , . , , , , . 14 2 10 , . , , Cataglyphis aenescens . (Burkhalter, 1972), . . (Harkness ., Harkness R., 1976) Calaglyphis bicolor. . (0,110,07), 1 . 2 9,62 2,3 ( 1,19 2 0,6 , 1,6 0,1) ( 2,13 + 0,2 ; 0,7 0,3 0,4 0,08 ). , . , , . (, ) , . , , . . . , . 1, , , ; ; , 2 30% . F. pratensis . . , F. cunicularia. 1

, (. .-.).

66

..

. 1. Formica cunicularia , () 2 () 50 (): . 2022: 1 , 2 , 3 , 4 , 5 , , 6 , 7 , 8 , 9 , 10 , 11 , 12 , 13 , 14 , 15 , 16 , 17 , 18 , 19 (), 20 , 21 , 22 ; 1V : , 16/VIII 17.05 (I), 16.35 (II) 10.03 (III); 2 24/VIII 16.05 (I), 10.20 (II), 15/VIII 17,02 (III), 26,VIII 11.15 (IV) 26/VIII 8.15 (V); ,

67

, F. cunicularia , , F. pratensis 68. , (. 1, ). Formica uralensis F. pratensis (Stebaev, Rcznikova, 1972; , , 1981), (. ). , . , -, . 20 , , , . . 2. 24/VII 9.05 ( I). 9.20 ( II), , , . 18.53 ( III). ( IV). 20/VII ( V, VI), ( VII). , F. picea, 9 . , , . .

. 2. : I 24/VII 9.05, II 9.20, III 18.53, IVVII 20/VII ;

68

..

, . , : ? . , , , , . , . , (Schneirla, 1933, 1946), (, 1967; , 1971, 1975; , , 1976; -, , 1976, 1977; , 1976, 1977). , F. polyctena : , , . , , , , .. (Rechtsteiner, 1968, 1971). , , , 7 (Otto, 1962), 1,52,5 (Haskins , Haskins ., 1980), .. , . 1 (, 1974). , , , , . , , . . , . . , . . (Rumbaugh, 1968) (. : ., 1981) , () ( 90% ), . .. (1974) -, (, ), , . , .. , . , (. .-.).1

69

.. (1972). . , , (Combes, 1941, . : , 1972). , . 1968 . F. polyctena, . . : 67 , , . , - , , . . . . (Le RouxA. ., Le Roux G., 1979). 810 . laevinodis -, -, . . , , , . , . , . . . (Verron, 1977): Lasius niger , , . , , , . , . .. (1981) Formica rufa. , , . , , . , . , . - . :

70

..

. , , , . , , , , . , . , . , : . . . (Chauvin, 1963) F. polyctena. . 1020% . 10 , , 7580%. F. uralensis (1969). , , , , . . ( ). . , , . , 70% ; 1025% , 12%. , Cataglyphis setipes turcomanica ( , , 1970 .), : 95, 90 70% . , . , (50100) , 2 (12001800 ) IIII, . F. picea F. cunicularia, , , . , 2040 F. pratensis, , 23 . 810 , . . scabrinodis L. alienus : , , 23 , 0,51 ( 200 ). , . ,

71

. . (Harlow, 1958), . . (ohlr, 1921), . -, . (Brower, 1966), Formica integra, 10 / , , . , . . - (1968, 1969, 1974), . , : , .. ; , , ( ). . F. polyctena ( 1,5 . ). , . , , . , , , , : , - . , . 3. ( 50 ) ( 15 ) ( ). 15 . , . 10 , , . , -

72

..

, , , . , , , ( ): , . , . , , , , , , . 19 ( 23 ) (. 4, 5). 10- 11- 10 . 5 : (. 6). , , ( ). . , 200 . ( ), . , , 3050 . 811 1- 1620 15 23- . : . , , 4- , .. , 60 . (. . 4). , , , . , 10 . , : , (. . 5, ). . , (. . 5, ). , , , . , 11- 0,31,2 . . : . , , (. . 6).

. 4. , - : ;

. 5. : I; IV XI; 1 ; 2 , ; 3 ,

. 6. : , - ( I III); ( II); 1 3 , . 5

74

..

, 165 . , . , . , , . , , .. . , .. (1958) . . . (1974) ( ) , , , . , .

, , , .. : / (Stager, 1926, 1931) ; (Wilson, 1962, 1963), (, ), ( ); () (Forel, 1874; Autrum, 1936; , 1973) () (Wasmann, 1899). .. (1972). . (Maschwitz, 1975) . (Holldobler, 1978). .. (1979) , , . , , . , () , . . , . . , , . , (), , , , , . -

75

, . , , . , (), , .. . , . , .. . , .. . .. , , . : 1. : , , . 2. : , , . 3. : . 4. : , . 5. , .. Messor Aphaenogaster: , , , . ( , , ). .. (1975) Myrmica rubra .. (1971) , , , . , , . . , . , . , Crematogaster aschemeadi , (Leuthold, 1968). Camponotus F.fusca (Holldobler, 1971; Mdglich, Holldobler, 1975; Traniello, 1976). M. . (1975), Formicinae . . , . , . .. (Holldobler, Wilson, 1975, 1978) - Oecophylla logninoda: 1) -

761

..

, ; 2) ( ); 3) , ; 4) 5) , . (Dohrzanska J., Dobrzanski /., 1976) Myrmica laevinodis: , . , . , . . .. (, , , 1979) Myrmica . : , , ; , , ; , , , . . - (Cammaerts-Tricot, 1974) , . , , () . , . , . , : , . .. (1979) Aphaenogaster subterranea. -, , . Atta texana (Moser, Brownlee, Silverstein, 1968) Crematogaster (Blum, Warier, 1966). Crematogaster , (Leuthold, Schiunegger, 1973). , . , (Dobrzanski J., Dobrzanska J., 1975) Myrmica rubra Tertamorium caespitum, , , . caespitum, , . . , , , .1

(. .-.)

77

, , (, 1974). , 1. V W, (. 7), . , : V 8 , , W 10 , . 2 . , . , , . 1 2 (. . 7). . 3 36 , V, W 14 . , . 6 , . , , , , , ( 200 ), 4045% . 3 50 . , . 10 , W (. . 7), , , , . , , 3040 (4 , 3 ). . . 480 . 38 . , V, , -

78

..

. 320 4 . , , , , , , , . , , F. pratensis, , (, ), (, ) , . , , , . , , . . , , .. (1972, 1975) Cataglyphis setipes turcomanica. . , , : , , , , . Camponotus japonicus aterrimus ( TV). ( 2,5 . ). , , , . 46 0,30 2 . 1 . , , , . 12 . , , : 50 . , . (. 8). , , . , (Hangartoer, 1969), : . , , , . , , , . , .-

79

: 2,5x5 , , ( 0,5 ). , , , , , , 90 , (. 9). 710 23 . , , , , . , , , , (. . 9). , , , 8 15 . , , , . : 3040 , , , . , , . , , . , , , . , ( 710 ). 2 0,15 0,08 . 1 . , , . ( 6 ). , . : . : (34 ) . , , . , (1015 ), . -

802

..

0,03 . 1 , . , Camponotus japonicus aterrimus . , .. (1958), . herculeanus, . . (1972), , 2 ( 0,01 ./ 1 ). , , . . . (Frisch, 1923) ( ) . .. (1971). , . . , , . (Wenner, 1971) . (Gould, 1975, 1976). . (Rosin, 1980). , . (Morgan, 1894), . . , . , .. (1971) , . , ? , (Gardner R.A., Gardner . ., 1969), . . (1981), , , , . , : , , . , .

81

, . . (. : ., 1981) : , , , , , . , , , .. , . , , (Wilson, 1972; Menzel, Erber, 1978). .. (1971) , . , ( ) (Wilson, 1972). .. (1981). , . () , : , , , , , . , . Myrmica rubra, ; , . . , , , , . - , , , , . . , . .. (1972), . , , , . ? , . , , . , , , . 1970 . . , Camponotus herculeanus, 600 . 6 . 3056

82

..

. 10. : , , , 10 . , . , ( ) . 12 ( ), 20 . , 120 . ( ) . : . , . , , ( ) . (. 13). , , , . , , . . . , , , . , . . 26 , , 8 , . . 5 , 9- . 1, 2 , , . (.. ) , , .. . , , , (. . 3). , 10 , ,

83

, 3- . : (. . 1). , . , - , . , - , . 120 , log2120 = 7 . , , , . . (: .., 1980), ( ) . . , , , . .. , , , (1980), , -, -, ( , ). -, , ( ). .. . . , -, . . (1979), Tapinoma simrothi karavaievi , , . . . . , . . , , , , .* * *

, . , .

84

.. 1 Camponotus herculeanus 1 3 5 7 9 1 3 5 7 . . 5 4,5 3 15 32 40 18 26 20 38 4,5 2,1 4,0 4,3 2,8 4,0 2,8 4.2 . . 40,5 40 42 6 8 3 10 14 8 4 40,5 18,9 36,0 38,7 25,2 36,0 25,2 37,8 X' , %

0,056 0,803 38.5 122.8 456,0 35,9 53,2 51,7 316,0