Upload
-tiflis-hamkari
View
561
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
მეგზური მომზადებულია ტფილისის ჰამქრის პროექტის „ჩემი ქალაქი, შენი ქალაქი, ჩვენი ქალაქი“ ფარგლებში ფონდ „ღია საზოგადოება - საქართველო“-ს ფინანსური მხარდაჭერით.
Citation preview
1. rusTavelis gamz. #48/2 2. rusTavelis gamz. #54 3. rusTavelis gamz. #37 4. d. ToraZis Cixi #35. m. zandukelis q. #11 6. k. mayaSvilis q. #10 7. v. barnovis q. # 8. Zmebi kakabaZeebis q. #13 9. al. WavWavaZis I Cixi #1 10. p. ingoroyvas q. #26 11. S. CitaZis q. #4 12. d. WonqaZis q. #12 13. d. WonqaZis q. #11 14. d. WonqaZis q. #4 15. yofili kaTolikuri sasaflaos
teritoria gergeTis quCis mimdebared16. i. maCablis q. #17/27 17. i. maCablis q. #13 18. l. asaTianis q. 23/23 da l. asaTianis q.
21/24 19. l. asaTianis q. #30 20. galaktionis q. #22 21. galaktionis q. #18 22. l. asaTianis q. #2823. l. asaTianis q. #17
1. qalaq Tbilisis sakrebulo2. yofili kavkasiis armiis saolqo Stabi3. xelovnebis muzeumi4. saqarTvelos parlamentis erovnuli
biblioTekis III korpusi5. saqarTvelos erovnuli muzeumi6. saqarTvelos moswavle
axalgazrdobis erovnuli sasaxle7. saqarTvelos parlamentis yofili
Senoba8. Tbilisis I klasikuri gimnazia9. qaSueTis eklesia10. qarTuli literaturis saxelmwifo
muzeumi11. sastumro Tbilisi merioti12. saqarTvelos uzenaesi sasamarTlo13. Tbilisis operisa da baletis
saxelmwifo Teatri14. yofili marqsis, engelsisa da leninis
instituti15. yofili gamomcemloba „merani“16. saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli
akademia
turSi Sesuli Senobebis CamonaTvalimniSvnelovani Senobebis CamonaTvali
rusTavelis gamz. #48/2 Teodosi Cernigovelis saxelobis ru-
suli marTlmadidebluri eklesia age-
bulia XX saukunis dasawyisSi. Senobas
Tavdapirvelad hqonda rusuli marTl-
madidebluri xuroTmoZRvrebisTvis
damaxasiaTebeli Tunuqis xuTi gumba-
Ti, tixruli vitraJebi or Riobze da
profilirebuli svetebi SesasvlelSi.
XX saukunis ociani wlebidan nagebobam
saxe icvala: eklesias gumbaTebi moxs-
nes, vitraJebi moSales, profilirebu-
li svetebi betonis yalibSi moaqcies
da funqcia Seucvales. dRemde aq funq-
cionirebda sxvadasxva dawesebulebebi,
maT Soris iyo Wadrakis saxlic.
rusTavelis gamz. #54 sacxovrebeli saxli dgas rusTa-
velis gamzir #-48-is (saqarTvelos
mecnierebaTa akademiis Senobis) da
rusTavelis gamzir #-52-is (yofili
sabagiro gzis qveda sadguris) ukan,
siRrmeSi. saxli ekuTvnoda iuristsa
da ekonomists vasil gabaSvils. misi
dakveTiT Senobis proeqti Seadgina
arqiteqtorma korneli tatiSCevma
(misive daproeqtebulia artistuli
sazogadoebis Senoba (amJamad rus-
Tavelis saxelobis saxelmwifo aka-
demiuri Teatri). saxli 1897 wels
aSenda. misi fasadi barokosa da
rokokos stilSia gadawyvetili. am
13
2
Senobas aqvs yvela is elementi, rac
Tbilisuri saxlebisTvisaa damaxa-
siaTebeli: aivnebi, moxatuli sadar-
bazo, ezo-baRi mrgvali SadrevniT
da alayafis kari. igi gamoirCeva
uxvad dekorirebuli da amave dros
msubuqi, oriarusiani ramdenimefe-
niani xis Wviruli aivniT, romelic
metwilad gansazRvravs Senobis ma-
Ralmxatvrul saxes. Wviruli aivnebi
TbilisisaTvis tradiciulia, magram
aseTi `maqmaniviT naqargi~ erTader-
Tia da mis analogs TbilisSi versad
naxavT.
meore msoflio omis Semdeg, ro-
desac am adgilis rekonstruqcia
daiwyo, gadawyda am Senobis dangreva,
magram saxlis imJamindelma mepatro-
nem, cnobilma Terapevtma nikoloz
yifSiZem, stalinis piradma eqimma (va-
sil gabaSvilis qaliSvilis meuRlem)
mas am saxlis foto uCvena da sTxova,
rom ar daengriaT. ase gadaurCa Se-
noba ganadgurebas.
rusTavelis gamz. #37 es sacxovrebeli saxli XX saukuneSi
evropaSi gavrcelebuli arqiteqtu-
ruli stilis, modernis (sxvagvarad
Art Nouveau-s) erT-erTi saukeTeso
nimuSia TbilisSi. is 1913-15 wlebSi
daaproeqta peterburgelma arqite-
qtorma n. obolonskim. es am arqite-
qtoris erTaderTi namuSevaria, rome-
lic TbilisSi ganxorcielda. cnobilma
komersantma da mecenatma aleqsandr
meliq-azariancma savaraudod igi Ta-
visi gardacvlili qaliSvilis xsovnis
ukvdavsayofad aago. im droisTvis Se-
noba siaxles warmoadgenda konstruq-
monacemebi: Jumpstart Georgiarukis avtori: daviT gogiSvili
gareTubani Tbilisis galavans
gareT CrdiloeTiT mdebare ubans
ewodeboda. Zvel qarTul isto-
riul dokumentebSi gareTubani
pirvelad XVI saukuneSi ixsenieba.
droTa ganmavlobaSi misi sazRvre-
bi icvleboda. XII s-idan moyole-
buli, mZime istoriul viTarebaTa
gamo gareTubnis ganaSenianeba ra-
mdenjerme SeCerda. XVIII s-is 20-ian
wlebSi osmalTa Semosevis Sedegad
gareTubani gapartaxda da mosax-
leobisgan daicala. vaxuSti bagra-
tionis mier Sedgenili „Tbilisis
1735 wlis gegmis“ mixedviT gare-
Tubnis imdroindeli ganaSenianeba
daaxloebiT qaSueTis eklesiamde
aRwevda. XVIII s-is 60-70-ian wlebSi
daiwyo gareTubnis xelaxali dasa-
xleba. mefe erekle II-is brZanebiT
eqskursia gareTubanSi
1783 wels Catarebuli aRweris mixedviT
gareubanSi 550 komli saxlobda. sabo-
lood, am ubnis masobrivi ganaSenianeba
1833 wels ukavSirdeba, rodesac daiwyo
qalaqis gegmazomieri daproeqteba, ra-
mac ganapiroba gareTubnis da zogadad
Tbilisis ganviTareba Crdilo-dasav-
leTiT, golovinis (axlandeli rusTa-
velis) prospeqtis mimarTulebiT. am
periodisaTvis gareTubnis ukidures-
ma sazRvarma CrdiloeTiT axlandeli
veris baRis teritoriamde miaRwia. aq
gaSenebuli iyo mefis, dedoflis, bato-
niSvilTa, qalaqis mamasaxlisisa da Tbi-
leli episkoposis baRebi.
Cveni eqskursia iwyeba rusTavelis
gamz. #48/2-is mimoxilviT, Semdeg ga-
vivliT veras, mTawmindis ubans da da-
vasrulebT sololakSi S. dadianisa da
l. asaTianis quCaTa gadakveTaze, iq,
sadac mTavrdeba gareTubani da iwyeba
kala _ Zveli Tbilisis odesRac gala-
vniT SemozRuduli nawili.
ciuli TvalsazrisiT. igi rTul re-
liefzea ganlagebuli da im droisaTvis
axali masaliT, rkinabetoniT aris nage-
bi. es iyo Semosavliani saxli. Semosa-
vliani saxlebi TbilisSi XIX saukunis
meore naxevridan Cndeba. aseTi saxle-
bi Tavisi masStaburobiT gamoirCeoda,
xSirad ramdenimesarTuliani iyo da, in-
dividualuri sacxovrebeli saxlebis-
gan gansxvavebiT, aq binebi qiravdeboda.
fasadi uxvad aris morTuli bare-
liefebiT, romlebiTac TandaTanobiT
imkoboda Senoba. isini Cexi moqandakis
a. o. novakis skulpturul-dekora-
tiul saxelosnoSi mzaddeboda. sa-
xlis pirveli sarTuli daTmobili
hqonda maRaziebs, fotoatelies, sa-
mxatvro galereas, kinoTeatrs. aqve
iyo mozard mayurebelTa Teatri da
sxvadasxva saxelmwifo dawesebule-
bebi. es iyo erT-erTi pirveli saxli
TbilisSi, romelic individualuri
gaTbobis, eleqtro- da wyalmomarage-
bis sistemebiT iyo aRWurvili.
aaip tfilisis hamqari
i. griSaSvilis q. № 10,
Tbilisi 0105, saqarTvelo
t +995 32 272 32 30
e [email protected] www.facebook.com/Tifl isHamqari
gamoyenebuli saarqivo fotomasalis origi-
nalebi daculia kino-foto-fono Canawerebis,
muzeum „qarvaslas“, i. griSaSvilis biblioTeka
muzeumis, „tfilisis hamqris“ arqivebSi, kerZo
koleqciebsa da eleqtronul saresurso bazebSi.
megzuris marSruti damuSavda saqarTvelos
sazogadoebriv saqmeTa institutis (GIPA), mmar-
Tvelobis skolis, saxelmwifo mmarTvelobis
samagistro programis farglebSi.
megzuris Sedgenaze muSaobdnen:daviT gogiSvili, cira elisaSvili, nano zazanaSvili, Tornike lorTqifaniZe,ana WabaSvili
eqskursia
gareTubanSimegzuri
mzegzuri momzadebulia proeqtis „Cemi qalaqi,
Seni qalaqi, Cveni qalaqi“ farglebSi fond „Ria
sazogadoeba _ saqarTvelo“-s finansuri mxarda-
WeriT.
m. zandukelis q. #11 aleqsandre nevelis taZris
(soboros) mRvdelmsaxurTa sa-
xli aSenda 1911 wels, inJiner
iohan dicmanis proeqtiT (iohan
dicmani araerTi Senobis avto-
ria TbilisSi. masve ekuTvnis
mTawmindis qedze wm. mixeil
tverelis eklesiis proeqtic).
Senoba e.w. `rusuli stilisaa~
k. mayaSvilis q. #10 es sacxovrebeli saxlic inJiner
iohan dicmanis proeqtiTaa aSenebu-
li. Senoba agebulia e.w. `rusuli~
aguriT, romelic 1900-iani wlebidan
Semodis saqarTveloSi da Tavisi zo-
miTa da formiT gansxvavdeba qarTu-
lisagan. Senobis fasadisa da galavnis
dekoratiuli elementebi harmoniu-
lad erwymis erTmaneTs.
am saxlSi cxovrobda cnobili qar-
Tveli mwerali grigol robaqiZe.
v. barnovis q. #2 Tbilisuri SuSabandiani sacxovrebeli
saxlebisTvis damaxasiaTebeli marTku-
Txa Sida ezos mTavari RirsSesaniSnao-
baa xveuli xis kibe. igi mTel simaRleze
asdevs samsarTulian Senobas. es ezo be-
vrjeraa gadaRebuli qarTul filmebSi.
albaT bevrs axsovs finaluri epizodi
qarTuli mxatvruli filmisa `dRe uka-
naskneli, dRe pirveli~.
5
4
6
7
d. WonqaZis q. #11 es sacxovrebeli saxli, 1889-94
wlebSi kavkasiaSi iranis konsuls,
mirza reza xans ekuTvnoda (misi-
ve sakuTreba iyo borjomis sasaxle
`firuza~). Senobis fasadi da sadar-
bazos kari morTulia sparsuli wa-
rwerebiT da sparsuli simboloebiT.
dReisaTvis Senobis mxolod erT
oTaxSia SemorCenili uvneblad Weris
unikaluri morTuloba, romelic sa-
qarTveloSi sagangebod Camoyvanili
iraneli ostatebis mieraa Sesrule-
buli. moWiqul keramikaze daxatuli
peizaJebi da Taigulebi arc erTxel
ar meordeba. Weris amgvari Semkulo-
ba TbilisSi erTaderTia.
d. WonqaZis q. #4 imdroindel TbilisSi yvela SeZ-
lebuli ojaxi cdilobda, misi saxli
sxvisaze lamazi yofiliyo da amis-
Tvis arafers iSurebdnen da sauke-
Teso arqiteqtorebsa da mSeneblebs
iwvevdnen. maT ricxvs miekuTvneba
d. WonqaZis q. #4. mas metoqeobas
uwevda d. WonqaZis q. #12.
d. WonqaZis q. #4-is saxlis msga-
vsi masStabisa da sididis sadarba-
zo TbilisSi arsad gvxvdeba. Senoba
imgvaradaa morgebuli landSafts,
rom d. WonqaZis quCidan igi ar Cans
da mxolod saparado Sesasvlelis
gavlis Semdeg vxvdebiT saxlis Sida
sivrceSi da sul bolos gavdivarT
ezoSi, saidanac Senobis erTiani
fasadis suraTi iSleba. swored ami-
tom mas `damalul~ saxlsac uwode-
bdnen.
galaktionis q. #22 es Semosavliani saxli 1883 wels aigo
arqiteqtor a. zalcmanis proeqtiT. igi im droisTvis TbilisSi kargad cnobil TamamSevebis ojaxs ekuTvnoda. saxli `qarTuli stilis~ erT-erTi pirveli da saukeTeso nimuSia. misi quCispira fa-sadi qarTuli istoriuli xuroTmoZR-vruli elementebiTaa dekorirebuli. ramdenadac uxvadaa Semkuli Senobis quCispira fasadi, imdenad mkacri da sa-daa misi ezos mxare. aq kedlis sibrtye aguris wyobiTaa nagebi. amgvari uaivno gadawyveta uCveulo iyo im periodis Tbilisuri ezos arqiteqturisTvis.
2007 wlis rekonstruqciis Sedegad Senobis ezos mxares moqceuli fasa-dis aguris wyoba mTlianad Seilesa.
galaktionis q. #18 Zmeb seilanovebis saxli aSenebulia
1911 wels. sadarbazoSi SemorCenilia im
droisTvis TbilisSi kargad cnobili mxa-
tvris, b. telingteris mier zeTis saReba-
viT Sesrulebuli kedlis mxatvroba. ia-
takze mozaika dagebulia a. andreoletis
marmarilosa da mozaikuri samuSaoebis
saxelosnos ostatebis mier.
l. asaTianis q. #28 yofili III qalTa gimnaziis
(amJamad SenobaSi ganTavsebu-
lia meeqvse saavtoro skola)
Senoba aSenda 1912 wels inJiner
rotinovis proeqtiT. Senoba
fsevdogotikuri stiliTaa na-
gebi. sabWour periodSi kedlis
mxatvroba daikarga, magram in-
terierSi dRemde ucvleladaa
SemorCenili xis Sida aivnebi.
l. asaTianis q. #17 XIX saukuneebis pirvel naxevar-
Si, iqamde, vidre rusebi Tbilisis
galavans moSlidnen, nariyalas
kedeli sololakis qeds miuyve-
boda, Camodioda dadianis quCaze,
gadioda Tavisuflebis moedanze,
puSkinis quCidan mkveTrad uxvevda
baraTaSvilis quCaze da mtkvramde
midioda. l. asaTianis da S. dadia-
nis quCaTa kveTaze idga am gala-
vnis erT-erTi burji. imave adgi-
las (S. dadianis q. #34/17), 1860
wels aSenda patara Wvirulaivnia-
ni saxli, romlis momrgvalebu-
li formac Tbilisis galavnis am
burjma ganapiroba, vinaidan Seno-
ba burjis nafuZars daeyrdno. am
adgilas mTavrdeba gareTubani da
iwyeba kala.
d. WonqaZis q. #12 es saxli 1914 wels aSenda Tamba-
qos mrewvelis, n. bozarjiancis dakve-
TiT. aq is ojaxTan erTad 1921 wlamde
cxovrobda. arqiteqtori iyo mixeil
ohanjanovi petre kolCinTan erTad.
Senoba modernis stilisaa da misi fa-
sadi quCis mxares dResac pirvandeli
saxiTaa SemorCenili. is uxvad aris
morTuli sxvadasxva mcenareuli or-
namentiT. fasadis centralur RerZs
agvirgvinebs frontoni (damagvirgvi-
nebeli samkuTxa sibrtye). yvela karsa
da fanjaraSi veneciuri brolis mine-
bia Casmuli. Senobis sadarbazosa da
oTaxebis interieris mosapirkeTebeli
masala specialurad veneciidan da pa-
rizidan Camoitanes da misi analogi
TbilisSi arsad moipoveba. Sida ezoSi
gamavali fasadis gviandeli gadakeTe-
bebis miuxedavad, Senobas avTenturo-
ba dResac SenarCunebuli aqvs. 1915
wels TbilisSi Catarda 1914 wels
aSenebuli saukeTeso sacxovrebeli
saxlebis konkursi da meore adgili
da vercxlis medali mieniWa am saxls
(imdroindel TbilisSi Sefasebis ise-
Ti maRali da mkacri kriteriumebi
iyo, rom im wels pirveli premia saer-
Tod ar gauciaT).
yofili kaTolikuri sasaflaos teritoria gergeTis quCis mimdebared
XVIII saukuneSi erekle meorem
TbilisSi gadmosaxlebul axalci-
xel kaTolikeebs Txovna Seusrula
da qalaqis ganapiras, sololakSi,
sasaflaosTvis teritoria gadas-
ca. XIX saukunis miwurulisa da XX
saukunis dasawyisis Tbilisis geg-
mebze kaTolikuri sasaflao da sa-
mlocvelo ganaSenianebuli solo-
lakis ganapiras, mTawmindis qedis
aRmosavleT kalTis ZirSia aRniS-
nuli. mas dRevandeli gergeTisa
da d. WonqaZis quCebi sazRvravda.
XIX saukuneSi sasaflaom saxeli
gaiTqva ulamazesi Sirazis vardebiT
da Tbiliselebis sayvarel saseirno
adgilad iqca.
dRes es teritoria umeteswilad
XX saukunis meore naxevarSi agebul
Senobebs ukavia.
Zmebi kakabaZeebis q. #13 es saxli 1891 wels aSenda. Senobis
arqiteqturul saxes gansazRvravs
oriarusiani aivani da Tbilisuri sa-
xlebisaTvis damaxasiaTebeli Ria ti-
pis ezo mrgvali SadrevniT.
al. WavWavaZis I Cixi #1 sacxovrebeli saxli 1913 wels aSen-
da arqiteqtor m. nepricevis proeqtiT.
igi modernis stilisaa. im droisTvis
es stili imdenad popularuli gaxda,
rom man Tbilisur ezoebSic SeaRwia.
ezospira fasadebis Wvirul aivnebs am
stilisaTvis damaxasiaTebeli dekora-
tiuli elementebiT amSvenebdnen.
p. ingoroyvas q. #26 Senoba agebulia XIX saukunis da-
sasruls. aTwleulebis manZilze am
saxlis ezos Sesasvlels dadianebis
sasaxlidan wamoRebuli WiSkari hqon-
da Sebmuli. igi zugdidSi dadianebis
muzeums daubrunda, ezos Sesasvlel-
Si ki misi asli dakides.
S. CitaZis q. #4 keTilSobil qalTa institutis Se-
noba 1888-1890 wlebSi aSenda. misi avtoria arqiteqtori robert gedi-ke (wm. aleqsandre nevelis samxedro taZris _ soboros _ erT-erTi Tanaa-vtori), mSeneblobas albert zalcmani (dRevandeli saqarTvelos suraTebis erovnuli, e.w. `cisferi~ galereis avto-ri) zedamxedvelobda. Senobis fasadis morTulobaSi tradiciuli qarTuli xuroTmoZRvrebisTvis damaxasiaTebeli dekoratiuli elementebia gamoyenebuli.
XIX-XX saukuneebis mijnaze Tbilis-Si warmoiSva e.w. `qarTuli stili~. mas axasiaTebda qarTuli istoriuli arqiteqturis motivebis gamoyeneba Senobebis fasadebisa da struqturis gadawyvetis dros.
l. asaTianis q. 23/23 da l. asaTianis q. 21/24
legenda mogviTxrobs, rom es saxlebi ori vaWris metoqeobis wyalobiT aSen-da. erTma maTganma, romelic mezobeli saxlis mepatronesaviT mdidari ar iyo da icoda, rom iseTive uxvad dekorire-bul fasads ver gaakeTebda, aseT xerxs mimarTa: sakuTari saxlis fanjrebis Riobis Tavze enagamoyofili maskarone-bi (groteskuli, stilizebuli niRbebi)
13
14
20
21
22
23
12
l. asaTianis q. #30 am saxlSi cxovrobda cnobili
firmis `simens da halskes~ damfu-
Znebeli valter simensi. Zmebi si-
mensebi saqarTveloSi XIX saukune-
Si cxovrobdnen da saqmianobdnen.
oTxi Zmidan ori TbilisSia dakrZa-
luli. swored simensebma Semoitanes
da daamontaJes pirveli telegrafi
saqarTveloSi.
19
i. maCablis q. #17/27 es orsarTuliani saxli 1908 wels
aSenda inJiner Razar sarqisianis
proeqtiT (masve ekuTvnis manTaSe-
vis qarvasla bambis rigSi). gansaku-
Trebuli aRniSvnis Rirsia Senobis
sadarbazo. misi morTuloba stukos
teqnikiTaa (SebaTqaSebis teqnika,
romelic iZleva gaprialebis da sa-
WrisiT damuSavebis saSualebas) Ses-
rulebuli.
i. maCablis q. #13 es sacxovrebeli saxli aSenda
1903-1905 ww-Si cnobili qarTveli
mecenatisa da komersantis daviT
sarajiSvilis dakveTiT da germane-
li arqiteqtoris karl caaris pro-
eqtiT. Senobis fasadi modernis,
barokosa da rokokos elementebs
Seicavs. 1919 wels saxli cnobilma
komersantma da qvelmoqmedma akaki
xoStariam SeiZina. gasabWoebis Sem-
deg, 1921 wels SenobaSi `xelovanTa
kavSiri~ ganTavsda, mogvianebiT ki
igi saqarTvelos mweralTa kavSirs
gadaeca. am saxlSi mudmivad iyrid-
nen Tavs gamoCenili qarTveli sazo-
gado moRvaweebi da mwerlebi.
16
17
18
15
8
9
10
11
d. ToraZis Cixi #3 Tbilisis sapatio moqalaqes
(TbilisSi `sapatio~ moqalaqeebad
iTvlebodnen vaWar-mrewvelTa
zeda fenis is warmomadgenlebi,
romelTac hqondaT maRali qone-
brivi cenzi, ixdidnen qalaqis sa-
sargeblod Sesabamis gadasaxadebs
da ekavaT sxvadasxva Tanamdeboba),
cnobil komersantsa da mecenats
miqael aramiancs qalaqSi ramdenime
saxli hqonda. misi dafinansebiTaa
aSenebuli kinoTeatri `apolo~,
sastumro `maJestiki~ (dRevandeli
`Tbilisi-merioti~), qalaqis pirve-
li saavadmyofos erT-erTi korpu-
si (xalxSi igi dResac aramiancis
saavadmyofos saxeliTaa cnobili)
da sxva sazogadoebrivi Senobebi.
erT-erT saxlSi (dRevandel kos-
tavas q. #12-Si) TviTon cxovro-
bda. am saxlis maxloblad miqael
aramiancma Tavis satrfos, evgenia
Sxiancs auSena mozrdili, lamazi
Senoba, serpantinuli quCis gala-
vniTa da didi lodebiT gaforme-
buli baRiT. esaa dRevandeli To-
raZis Cixi #3. Senobis quCispira
fasadi evropuli stilisaa. ezos
mxares gamavali fasadi Tbilisuri
saxlisTvis damaxasiaTebel arqi-
teqturul elementebs Seicavs.
wyvilis urTierToba 14 wels
gagrZelda, evgenias gardacvale-
bamde. satrfos xsovnis pativsace-
mad aramiancma am quCas, Tbilisis
saTaTbiros dasturiT, evgenias
quCa uwoda, xolo saxlis ezoSi
parizidan specialurad gamowe-
rili, skulptor a. rudies Sesru-
lebuli brinjaos qandakeba `irme-
bi~ aRmarTa. 1935 wlidan `irmebi~
komkavSiris xeivanSi gadaitanes da
igi bolo dromde amSvenebda am ad-
gils. amJamad qandakebis adgilsa-
myofeli ucnobia.
da gamoirCeva Senobis kuTxis fasa-
dze arsebuli aivnebis originaluri
arqiteqturuli gadawyvetiT.
es stili XIX saukunis 60-70-ian wle-
bSi SemuSavda ruseTSi. mas rusuli
arqiteqturis dekoratiuli motivebi
daedo safuZvlad da aqtiurad iner-
geboda im periodis TbilisSic. amave
stils miekuTvneba, mag., vaJTa II gimna-
ziis (amJamindeli ganaTlebis saminis-
tros), sasuliero seminariis (mecxre
saavadmyofos, dRes ki kvlav sasulie-
ro akademiis) da sxv. Senobebi.
megzuris marSrutis, teqstisa
da fotoebis avtori: cira elisaSvili
gamoaqandakebina da aseTi ram SeuTvala mezobels: me rom gamoval Cems aivanze, Seni mdidruli saxlis fasadiT davtk-bebi, karg xasiaTze davdgebi da saqmec kargad wamiva, Sen ki Seni saxlidan am da-mcinavad enagamoyofil saxeebs dainaxav, guneba gagifuWdeba da saqmeebic cudad wagivao.