BILL BRYSON
A Short History of Nearly Everything
Doubleday 2003
2007
030 92 87
, . / [. . .. ]. .: , 2007. 672 . ().ISBN 5 8189 0794 5 ( .) CIP
! , . , , !. . 2005 . , . , : , , , , .
Bill Bryson, 2003 .., , 2006 , 2006 , 2006
..................... 11
..........................................................................15
...........................................................................18
I ................................... 271.
.................................. 29 2.
........................................ 42 3. ............. 55
II .................................................. 694.
............................................................ 71 5.
........................................................... 96 6. ,
................................................ 116 7.
.................................. 139
III ....................................... 1598.
.................................. 161 9.
................................. 184 10.
............................................ 204 11.
................................. 219 12.
............................................... 235
IV ............................................ 25113. !
....................................................................
253 14. ........................................... 276 15.
.............................................. 297
V ....................................................... 31316.
.......................................... 315 17.
..................................................... 335 18.
.................................................. 353 19.
................................................... 375 20.
.......................................................... 395 21.
.................................... 419 22.
............................. 438 23.
.............................................. 458 24.
...................................................................
484 25. ............................. 497 26.
................................................ 517
, . , . , ? . , , , . .
VI .........................................................
54127. ............................................... 543 28.
.............................. 562 29.
................................ 586 30.
....................................................... 606
.................................................................
619
, , . , . . . , , . . ? , , , , , , , . ( ) , . . , , , . . ,
11
. , . , . : . , , , . . . : , , . , , , . , , . , , . . , , . ,
. , , , . . 12
, (, ), . ( ). , . , . . . , , . , 2006 , , , . , , . . , , , .
, . , . . , , . . 13
, . , , , , . , (made in UK) , , . , . , . . , , 2004 , . , 300
. . , 2006
, 2003 , . , , , , , , , (, ), , . , . , , , , . , , . , , : ,
?. ; , ; ; ; , 15
14
, . : ; , . , ; , ; , ; , ; , , ; , , , ; , , , ; ; ; . ; . , ;
; , , . : , ; ; ; ; ; , ; . ; , ; ; 16
. , , ; , . , , , , , , , , , , , , , , , , , . , , .
17
. . , . , . , , . , , , . , , . ( ) , , , , . . . , . , . , , .
( , , , , 18
, .) : , . , . 650 . , , . . , . , , , . , , , , , . , : , , , ,
, , , , . , . , , . , , ; , , , , , , . , , . , , 19
, , , . . . , , . . , , . , , , . , , , , . . , , , 99,99 . , ,
. , , , . , , , . : , , , , . , , , . ( 1*) , *
. .
. 3,8 , , , , , , , , , , , , , , . , , , , , , , , , . , , ,
21
20
. , 3,8 , , , , , , , , . , , , , , , , , . , , , , , , , . , ,
, , , . . , , , , . , , , . 1950 , , , , : , , , , . , , , , ,
22
, . , , . , , , . , , , , , . , : ? , , , , , , , , , , , , . .
. , , , , , . , . . , , . , , ? , ? 23
, ? , , ? ? ? , , , , . , . , . , , , . , , , , , . : , , ( ), ,
, , . ( ), , , , , , , . , , , . , . . 24
, , , , , , , . , , , . . , . ( , 1970 . .) , , . , , , , , , .
, . , , . , , , ? , ? , ? , , , , , , , , , , , ? , 25
, . , , , , . , . , , 650 , .
I
26
1 . , . . .
, , , . . , . , i 50 000 000 000 000 000 , , . , . , (, , ) , ,
. . . . , , , . , . , , , , , . . 29
. , , . , , . , . , , , . , , . , . . , , , . , , , , . . , . ,
. , , , , , . (, , ) , . . , 10 , , , ( ). 98 , 30
. . , . , . . , , . , , 13,7 , , , . , , , , , t = 0. . , , , ,
. . 1920 , , 1960 , 2. . 1965 , , , , , . . , , . , . . , , , .
31
, . , , , . . , 50 , , , , . , 1940 , : , , . , , , 3. , : . , ,
, . , , , , . , , , , . 4, , , . , . , , ( , ), , 32
. . , , , . , . , , , , . Astrophysical Journal5 : , , , . , , ,
, , 1978 . . 6, , , , , . , , . , , , , . , , , , . , , . . ?
33
, , , , . , , . , , , , , . , , , . , , , , , , . , 2001 7. , ,
. . , , 1043 , , . , , , , , . , 1043
0,0000000000000000000000000000000000000000001, 34
*. , , , , , , , 1979 , . , , , . , , , , . , . , . * . , , . ,
, 10 000 000 000 1010, 6 500 000 6,5 106. : 10 10 ( 100) 102; 10 10
10 ( 1000) 103 . , . : (, 104 0,0001). , , , 1,4 109 3, , 1,4 , , (
, ). , , , , , , , .
35
, 1034 . , , 1030 , , , 10 000 000 000 000 000 000 000 000 . , ,
. , , . , . , . . , , , 1079 1089 . . , , . , , , , , , . , , , . ,
, , , 36
, , , . , , , , . , , . , , , , , , 8. 9 : , , , , . : , , . , ,
, , , , . : , , . , , , , . . , , , , 37
, , . , , , , , . , 0,007 0,006, : . 0,008, , . , , . , . , ; ,
, , , , , . , , , , , , . , , , 10. , , , . ( : , .) , : , 38
, , ? , ? ? : . , , , , , , , . , ( , , ). , , , ( ). , . , ,
11. , , , , 12, , . . , , . , . . . 13: , ; , . , , . , . , , . , ,
14, . 39
, , , , : . . . , , ; . , , , . . , . , , (1 000 000 000 000 000
000 000 000 = 1024) . , , . , , , , . , , , . , , , , . 98 , : , ,
. , , , , . , , , . 40
, . ? , , , , . , , , , , .
41
2 . , . , , , , , , . , , , ( 1951 ) , , , 15, , . , , . , 1978
, . , , , , , 42
, . , , , . . . , , , . , , , , , , , , . , , , . , , . , , , ,
. . 16: , . . , , , . , , 17. , . , , , , National Geographic, .
43
, , . , , 1930 . . , ( , , , , ), , , , , , , 18. , , . , , , ,
, . , 1916 , . , . 1929 , , , . , , 44
. , , . , , , , , , . , , . , , , , . , , , , . , , , , , , , .
( , .) , , , , 7 , . ( ), . , , 19, , . , , , 45
, 20. 1930 .. , , . , . . ( ) , . , , . , , , 21. , 17 . , , .
1980 1990 . 11 1999 , 228 . , . : . , . ; , , . , , 46
. . , , 2002 , 22, . , , , . , . , . , , , 4 , . . , , ? . , , .
, , , . , , . : , . (300 000 ), , 23. , , . , . , , 1 2, 56 000 24.
( 1977 ) , , , , 175 . 47
, , . , , , . , 2006 ( ), 25 , , . , . , , , , , , ( space . .
.) . , , , , , , , , . , . , , , . , , , , 3 , . , . 48
, . , 300 , ( , 26). , , 16 000 . , , 27, . . , , , , . 28. , ,
, . . , ; . , , . , . , , , , . , : , . , , , , . 49
, , . . , , , , . , , 29. , , . 386 000 . , , , , 450 ( , ). , ,
, , . . , , , , . , *. , , , . , .., . . 1932 , .*
40 .., . , . , . , , . , 30. , , . , , . , . , , . 31. , ! , , .
! , . , . , . , ? , . . , , , . , . 51
50
, , , , 4,3 , , . , , , , . , , 4,6 32. , . , , , . , , . 30 . ,
, . , , , , , ( , ), . , , , . , , , , 33, . 1960 , , 52
. , , ; , ; , , . 34. , ! , , . , , , , , . , , , . . , , , , ,
, , . , , , . , , , . , . , 53
, . , , . , , . ( 1033, 33 .) . , , 1999 . . 35.
3 , , , , 80 , . . , , . , , , , , , . , , , , 1854 , , . , ,
680 . . , 36, . , . 55
54
. . , , , , , , , . , . , , . , . , . , . , , , , . , . , , , .
. , , . . . 37. , 38 , , : , . , 56
, , , , . , , , , . , . . , , . , , , . , , , . , , , . , . , ,
. , , , . 1930 . , 1920 57
. , , . , , , . , , , , . , , , , . , , . . 1930 , : , . , : , .
, , , . , , . . , , . , 90 . ! . , 58
, . . . 15 1934 Physical Review . , : , , , , , , , , , . , . .
, , . , , . , , . , , . . . , , , , 39. 59
, , . . , , . 40 , , . . , . , . , . , , , . 16 , , , . , , . ,
, , . , , , . , . , , . , , , , , 60
. , , , , . 10 , , . , 1980 , 41. ( 2001 , 42; , 2003 .) , , . ,
, , , . . , , . , 16 , , . , , , , , . , , . 1980 1996 . 61
, , . , , . . , . , , . , , , . . , . , , , ; , . , , , , ,
NGC1365. (NGC New General Catalogue , . ; , , .) , , , 2001 , . , ,
. , , , , . 62
, . , . , , , , , Ia, , , . , ( ), . 1987 , , I, , . 43 , . . ,
, 44. . . , , . . , . , . . , , 45. 63
, : , ? , 4,3 . , , 4,3 , , , . , , , , , ? ? ? ? , , , . , . ,
, . , . , , , , . . , . . , , , 46 . , , , . 64
, , , , , . , . , , . , , , , . . , . 1054 . , 1604 , , . 1987 ,
, 47, 169 . . . , , , , . , , . , , , , , , . , 65
, . . Nature48 ( 2001 ) , . , , . , , , 49, , . , , , , , , . ,
1952 , . , , , , . , . , , , 100 , , , 50. 1957 , , , . , 66
.. , . , , . , , , . . , . 4,6 , , 24 . 99,9 . , . . . . , . , ,
, , , . . , . , , , , , , , . 67
, 4,4 , , . , , , . , , , . , , 1940 . , . , , , , , , . , , . .
, . , , , , . , , . , , , , , . , . . , . .
II
68
4 , ! .51 . :
, 1735 . 52, * .* , : , , . , . , , , , . , .. , , . , . ( 180 ,
, , ; .) , 150 . .. , . , , . , .
71
, , , , , . , ( 360 ) 320 , , ( ). , . . . . . , , , . , . . , ,
, , . . . ? , , 72
, , , , , . . , , , , 53. , , . 54, , . , , , . , , 1682 , ,
1456, 1531 1607 . 1758 , . , , : , , , , , , , . 1683 , , , . , ,
73
55, , . 40 ( ) , . , , , , , , . , . , . , , , , , . , , , , , ,
(, , , , ) . , , . , , , , , . , , . , , , . , , . 74
, , . , , , . , , . . . , , . , , 56 ( ). ( , ), , . . 1936 57 ,
, , , . 1970 , , , 75
, , . , . 1684 , . , , . 1684 [] , , , , , , . , , , , , , . ,
[]. , . ? . . . , . , , , . . , . , : Philosophiae Naturalis
Principia Mathematica, 76
, . , , , , . . . , , , , . , , , . , , , . ( , , ), , . , , , .
. ( , , , ; , , ) 77
. , . , , , , , , , , , , ( , ) . , , , . , , . :
, . , , . . , , , 50 . . , , , , * , , . . , . , , . , , . , . ,
, , . , , , . 1600 . 1038 .*
F = G Mm/r2,, , , , , . , , ! , . , . . . , , , , . . . 58, , ,
. 78
79
. . , , . , , , , . , . , , , . . , . , , , . , 333 , , . , . ,
, . , , , , , . 110,72 . 80
1637 , , . . , , . , , . . , , , , . . , , , , . , 1650 , , . ,
, . , . . , , 59 ( ). 1669 81
, , 110,46 . , , , , . , , , , , , . . , , , , , . , , . . muy
accidentado , , , . , , , , , , . , , , 82
. , , ( ), , , . 43 , , . , , , , , , , . , . , , 60. , . . , ,
, G, . , , , . , . , , 83
, , . , , , . . . , . , , . , . , , *. , , 1761 , , , , . , , ,
, . , * 8 2004 , 2012 . .
, , , , , . , . , . , , , , , . . , , , , , , , , , , . , . , .
, , , . 1769 . , , . 4 1769 , , ; , , , . 85
84
, . , , . , , , . , , . , , , , . , . ( , .) , , , . , , , . , ,
, , . , , . ( , ) , . 86
, , 390 , . , . ( , , , , , .) , , 1761 , , . , , , , , , . , ,
1769 . . , 150 . ( 149,59 . 87
149,597870691 61.) . , , . , . , . : , , , , 1777 . . . , 1772 ,
, , . . . 1786 , , , , . , , , . . , . 1774 , 88
, . , . . ; . , , , , . . . , 5 (51021) , , . , , , , . , . , ,
. , 2,5 , . , , , . , . , 89
, , , . , , , , , *. , , , . , , ; , . . , , , . , , . . , , , .
. , , , , . * 1781 . , . .
. . , , , . , , , , . , , ( , , ), , , , . , , , , , , . , , , ,
, . , , , . , . , . , , , , 91
90
, , , , . , , , , . , . , . , , , , . , , 62 ; . , , , , , , , .
. . . , . . , 1915 , . , , , , , 92
1962 . , 1797 , , . Nautilus, . , , , . 350 , . , , , ( , )* . ,
, , , , , , . , , , , . , , , , . , , . , , , . ( . , . , , . . . ,
. . . .)*
93
. . , , . . . , , , . ; , . , , 13 000 000 000 000 000 000 000 ,
, . ( 1000 , 2205 .) , , , , , , 1797 . , 5,9725 , , . , , 110 . ,
; , , . , 94
. , . . , , , . , , , , , , , .
95
5 , , , , . , , , , , , . , , , . , . , . , , . . 1795 , :, , ,
, , , , , , , .
, , . 1726 , . , , , , , , . , 1768 , . , . , ( ), , , , . . , ,
, , , . . , , , , , 97
96
. ? , , , . , , , , , . , , , , , . , , , . , , . , , , , ? , .
, , , . , . , , . , , . . , , , , . , , , . 98
, , . , , . , , . , , . 1785 , . . . , : , ; , , , . , . ; ; , ,
; .
, , . , , 99
, 1795 . , . , . , 1899 , . (, ). , , , , . , 63 , , , , . 1802
, , , . , , 1802 . , . !.. 1807 , , , . , 100
. , 15 , , . , , , . 400 , , . , . , , , , . 1830 745 , . , , .
1839 , , , , , , , 8 , , . ( , .) 1841 , . 101
, , , , , . , , , , . , , , . , . . , . 1794 , , III , . , , , .
, , . . 102
, , , , . ( . 1785 , , , . , , , . 1805 , , .) , , , , , . , , ,
, . , , . . , , . (Orthotricium lyelli, , , .) , , , , . . , . , ,
, , . 103
, , . , , . , , . . , : , , Cheirotherium . . , . , , , , , . ,
, , 1824 . . , . ( .) , , , ( ). , , , . 104
1831 1833 . , 1830 1833 , , . ( , , .) , , , . . , , , , , . , ,
. , , , , . , , , , , . , 64 , , . , . , 105
, .. 65 66, . . , , , . , . , , , , . , , , . , , , , , .. . . .
, . , , , , , , . , , , . , 1980 106
, 67, . . , . , , , (Great Devonian Controversy). , , , , . , .
68 , . , . . . , , : , , , , , , , , . 1879 , , . , 107
. , , , , . . . 69 70. .. . : , , . , , , . , , . , , 1960 , . ,
. , 71, , ( ), ( ), ( ) ( ). synchronous ( ), , . , , , , eous (
108
), , . , . , : , ( ), ( ) ( ). . : , , , ..* , () , ( ) 65 . , ,
, . : , , ( ), ( ) . , 72, . , , . , , . , , . , , , , (, , ) , (,
, ..) .*
109
, , . , 73. , , , . , . , , , ( ), ( ), ( ) ( ). ( ) ( ). , . ,
, , , 74 . , , . . , , , . , , , , [] . , , 110
. 1650 , , 23 4004 . , . *. , , . 75 1980 : , , . . . . : , , ,
. , , , , , , . , , , . , . : ? (Assher), . , 1650 , 1654 , 1664 .
26 . Asher. .*
111
, 1715 , , , , , . , , , , , . , , 1770 , . , , , . ( , ), . 75
168 . , , , . , , . , , , , , , . , 1859 , , , , , , , , 306 662
400 . , 112
*. , . : , , , . , (, , ; 1892 , , ; , , , ). , , , . , , , . ,
. , . 1824 , . , . , , ( ), . ( ) * . , 53 767 .
113
, , , . , , . ( 1907 ) 661 , ( ) . , ; , ; , ; , . , . , *. , *
, . , , , , , .. : []. ; ; ; , . , . , , , . , [ ], . , : (1) , (2)
(3) .
. , . 1862 Macmilans , , 98 , , 20 400 . , , , , , , . . , 400
100 , 50 , , 1897 24 . . , , , . , . , , .
114
115
6, 1787 ( , , , ) , , . , , . , , , , . . , , . , , , . . , , .
. , , , , 116
. , , , . , , , , , , . , , . , , . . , , . , , , . . , . (, , )
, , , . 117
, . , , , , , . , ? , , , , , , . , , . , , , , . , , . , , . ,
, , . , . , , . , , , , . , 118
, , , . 1788 , . 1795 , , . . , , . , , , . ( , , ). , 1796 , .
, , . , , , . , ? , , . , (, , ). , , , , 119
, , , 76. . , . , , , . C 77. 5 1796 , , , . , , , , . , . , . ,
, , . , , 1815 . ( , .) , , , 120
, , . , , . . , . , , , . , . , , . , , , , . , , , , . , , . ,
, . . , . 1806 , , , , , . , 121
, , . , , . 1818 , , , , 1855 . 1818 , , , . . . 1812 , , , , ,
. . , . ( , she sell sea shells on the sea shore78.) . , , , . , ,
, . 122
, . , , , . . , . , . , , , , , . , . , , , , . , . 1822 , , , ,
. , , . , , , , , 123
. ; , . , , , , , , , . , , , , . ( .) , , , , , , . . , , . . ,
, , , . ; , , . , , . , , , , , , . , , , , , 124
. , , , . , , 1833 , , , , , . , . , . . , . 1827 , 300 . , , ,
; . , , . , , . , , . , . 125
: . , . , , . . , , , , . ( , .) , , , . , , , , . , , , 1851 ,
, , . . , 1853 . , , . . , . , , . , , , . , 126
, , , , . , , . , , , , . 1825 , , , , . , , , , , , . . , . , .
, , . , , 79 , , . 127
1861 . . . 1841 . . , , , , ; , ( 30 ) . , , , . , ( ) , , , : .
, . , , , : , . , . , . ( ) . . 1857 .. , Churchills Medical
Directory, , , , , 128
. , , , . , , , . , , , . . , . , , , . , , . , , , . , . , , .
1841 , , . , , , . , . , , , , . 129
, , , . 1852 , , . , , . . , . , . , , . , . . , , , , , , , . ,
80 , , . , , . , , , Belemnites owenii. , . 130
, : , , . . , , . 1856 . 1880 , . , , , . , , . , , , , , , . ,
. , , . , , . .. , , , , . , 131
, . . . . , , .. , , . , , , . , . . . , , , , , . . , ; 1868 .
, , , . , , 132
, . , , , . , . , , , , , , . , , . , . , , , . , . 1876 , , . ,
, , , , , , , . . , , . , 1877 . , , . , 133
, , . 100 , . . , . , , , . , . , , . . , , . 81. , , , , *. , ,
, . , , Uintatherum anceps, , 1902 . ( 1892 . Manospondylus gigas.
1900 1902 . 1905 . Tyrannosaurus rex. . 3 , 1908 . . 1916 .,
Tyrannosaurus rex Manospondylus gigas. , . . . .)*
82. , . . . ( , ) , . , , , . 1875 , . , . , , . 1897 , . . Homo
sapiens , . , , Homo sapiens , , . , . , , . , , , , , . . .
135
134
, 1892 , . , , . , . , 1840 . . 1865 , , ( ), . , , , . , . , .
1898 , , , ( ), , , , , . , . , . , . 136
. , . , . , , . . , . , , , , , 2300 , . , , , 153 . 83 , , . ,
89 , , , , . , , , , , , 3 , 18 , 600 , 794 2,4 . 1910 , , 55 .
137
, , , , . , . , , . , , , , . , . , , , , .
7 , 1661 , , , . , , . , , , Physica Subterranea, , . , , 1675 .
, . ( , .) . , , . , , . 139
138
. , , . , , . . (28 ) 6 300 , 84. , . 1769 . , , 85. , , . , , ,
, , , , , . , , . , , , , , . , , , ( ) , 140
, 150 . . 1786 , . , . , . 1772 , . , , , 1774 . . , , 86. , , ,
, . ( , ) , , , : , , , , , , , , 87. , , lan vital , . , , : (, )
141
, : ( , , , ) ( , ). , , . . 1743 ( ). 1768 , Ferme Gnrale ( ,
), , . , , , . , , , . , , . 150 12 . . . . , , , jour de bonheur (
). , , , 142
, . , , , , . 1780 , . , . . , , . , , , , . , , . , , . . . . ,
, , . . , . , , , , , , , . . , , 143
88. , , . . . , , . , , . , , 1791 , , . . , . 89. 1793 , , . .
, , . [1794 ] ( ). , ( ), . , , , . , 27 , , . . , , . , 144
, , , , , , . . , , . 1800 , , , . . 90, . , , . 1846 . , , . ,
, , , , , . , , , . , , , , , , , , . ( , .) , , 145
, , . ( 1827 , , . .) , , , , 1753 , , . , , , , , . , , 91 .
1776 , , , . , , , 1791 . , . . . , , , 146
. 1805 , . , . , , , 1814 . , 1799 , , . , , , . , , , , , *. ,
, . , . , , , , , * , . 1808 , (alumium). (aluminum). , , aluminum
ium (sodium , calcium , strontium ). , . aluminum, aluminium. .
147
, , . , , 1829 . , . 1808 (, ), 1811 , , , , , . , . , . , , , ,
0,000000008 , . , *. . 2,016 6,02213671023 . ( , 12 12C. 2002 .
CODATA 6,02214151023. . .) , , . , 15 , , , , 300 . , . .*
, , , , , , , , . . , . 1841 , 1848 . , , , ( ) , . 1877 , . , ,
1811 , 1860 . , , . 22 , . 24 , . , . , . .. , , 149
148
, Fe ( ferrum), Ag ( argentum). , , , . , 2. : 292. , , . 1834 ,
, , , : , , 93. , , . . , , , , . , , . 1848 , . , . , . . ,
150
, , . 1869 , , . ( ), (, ). , , , . , , . , , . , . . , , , , ,
. , , , , . . , 94, . . , . , , . 151
, , , , . . . , , , , , . ( , , , .) , 95. ; , , : , 1, ; 92 ,
92. , 96, , , . ( , , .) . , . , , , , , , . 152
1895 . . , , . , , , , . , . 120 92 . , , , 97. , , . , , . , ,
, , , 168, ; , , 98. , . 1896 , . . , 153
, , . . , , : . , . , , , , , . , , , , . . , , . 1903 . ( 1911
, ; , , .) . , . , , , , . . ; , . 154
, . , *, . , . , , , 700 , , . 1904 , , 105 , , . ., , , 50 , .
, . , 30 . , 30 , 60, 90 , . , 30; , , . . , , 30 . ; , , . , ,
.*
155
( ), , , , . . , , 24 , . , , , . , . , . 1930 , , , 89 . , . ,
, , , . , . 1907 . . , , . , , 99, . 156
. 1955 101 . , 100, . , , , . 1900 , , , , . , 1906 , , . , 1914
. , , , , , , , , , , . , , , . , 1920 (, , ) . 1938 . , 1934 . ,
157
, 1890 , . , . , , , , , , . .
III
158
8 .
, , , , , , , , , . , , , , , , 101. , , , , , , , , 102: , , ,
, , , . , . , . 1875 , , , . 161
, , , . . , , , *. 1891 , , , . . , , , . , , , , , , , , . . (
.) 1871 , , 1903 . , . .* , . . , , , , . , . , , . , , , , , .
18751878 , , , , , , , , , , 103. , , , . 104, , , , . , , , *.
, ( !) , , , . 1880 , * . , 1909 , . , . . . , . 1944 , , [ ], , ,
, . .
162
163
, . , , , , , , , , , , . , , , . , , . ; . 1909 . . 105 : ; , ,
. , , . , . , , . 1852 , , , . , , , , . . ( 164
.) , . . , , , , . , , , , , . , . , , . , , . , . , 1887 . , .
. 106: . , 165
, , . , , , . , , , . , , . , , , , , , Nature, . , , , . , , ,
, . , , , , , , . , , , . 1900 , , , , , , , . , . 166
, , . . , , . 1905 , Annalen der Physik , , , . ( .) , Annalen
der Physik , , .. , , ( ), . , , (, , )*. * . , 1921 , , , 1957 ,
1995 , , , 1932 , 1986 , . , .
167
, , , , . . 1879 , , . . 1890 , , , , . 1896 , , , . , . 1900
Annalen der Physik. ( !) . 1902 1904 , , . 1901 , . . 1901 , , . .
107. , . : , , , . 168
1905 . , , , . , 108, . , .. 109, , , . , . E = mc2 , . , , , ,
m , 2 . , , . : ; , . 2 ( , ) , , *. , , * , , celentias, . , ,
(carbon) (cricket), .
169
71018 . , , , , . , , . . , , 1 , , . : . ( E = mc2.) , , . , .
, . . ( ) . , , , , . , . , , , . , , 170
, , . , , . . 110 , , , . , , . . , , , , . , , 111. , , , , . .
, 1907 , , . , . , , . , , , , , , . , , 112. , , , ? 1917 , 113.
171
1905 , , ; , .. , , , , ; . . , 1979 , , , . , , , , 1919 , , .
. , , , . 114 E = mc2, , , , , , . , . , , , , . , , , . , , , , ,
. , , , , , , : , . 172
, , ( ), , . , , , , . , ( ), . . , . , . 100 , 60 . , , 80 , .
, , , , . , , . . . . , , . 173
, . , , . , . , , 160 , 0,000000000002 115. . , , . , , . , , .
, , , , . , , , , . , , , . , , , , , . , 116. , , ; , . , , . .
174
117, , , . , , , , , , . , , . () , , ( ): , . , , , , , , , , .
. . , , . , , , , 118 : , ; , . , , , . , , , , . , , , 175
, . , , . , . , , , , , . , , , . 119. , , , ( ), , , 120. . , ,
: , *. , 1842 . , : , , (, ). , , , . ( ). , , ( ).*
, ( , ). . , . , , , 1910 . , , , . . . 1889 , , , , . , , . , ,
, . , , ; , . , , , . , . . , , 177
176
. 1906 , , , , , , , . . , ( , ). . , , 1913 , , , , . , , , , .
( .) 1919 , , . . , . , 140 121. , , . , 178
, , , . ( .) 1919 , , . , . , . , : . , : (.. ). , , . , ( ). ,
, , , . 122. . , , , . , , : , , , , , . 179
, , , , 123. . , , ( , ), , . , . , , , , , . ( , , ), , , : , .
, , , , . , , . , , . ( , , , , , , 180
, . 124, , , , , , , , .) , . 1923 , , 31, , , , 125. , . 1924 ,
, , , . , , , , . , , . 100 , 1930 , ( ) . , : , . . . 181
, , . , , , , , , . , . , , 126. , , . , : , . . , , . , . , . ,
1929 , , , , . , . ( ) . , , 182
, , . , , , . , . , . , , , . 1936 , . , , : . 1953 . , . , . .
, , , 1990 .
183
9 , , , , : , . , , , : . . . . , , . . ( ). , : . , . , , . , .
( ) 25 . 184
, . , , . , , 127. , . . . . , , , . , , , . ( , , , ; , .) , .
, , , . , , . , , , , , , , 1035 , . , , , . , , . , 185
, , , , . , . , . . . () 2 , 0,002 , 128. , 12 . , , 24 . , . ,
. : . , , , . , , . , , , , , , , , , , , , 7129. 1766 , , ,
186
. ( .) , , , . , , , , . , , , . , , , , . , . , , . 1808 , . ,
( ), , . , . , . , , , . . . , , , , . , 187
, 7. . 16, 7, . , , . 1826 .. , , . , , . . . , , , , : Est ce
que jai lhonneur de maddresser a Monsieur Dalton?* , . , . , , . ,
, . 1844 , , . . , , , , *
? (.)
130, , . , . , , , , 1906 131. 1905 . , . , , . 1871 . , , , , .
, , , . 1895 , , , . . , , , . , , . , , . , . . 1908 , , , , .
189
188
, , , , ( ). . , . , . , , . . . , , , , . , . , , , . , , , , ,
, . , . , , , , : ? , , , . , , : 190
, ? .. , : . . 1895 , *, . . , ; . . 1897 . . , 1911 .. . ( ),
1932 . , 1953 , . , ; , , , . , , , . ( , ) * , . , , . 1870 6300
.
191
, , . , , . , , . , , , . , , : , , , , . 1910 ( , , ) , *. , .
, , 15 , . . : , , . , , . , . . , . * , , , .
: , , , . , . . , , . , . ( , , , , , , . , , .) , . , , . , . ,
, , , 14 ( ). . , , . , , , . , , 1910 . , , . 193
192
, . , 132, , , , . , , ( ), . , , , , , . 1904 . , . 133, , . ()
134. , , , , ( , , ). , 1910 . 194
. , , . . : , . , , , , . , , , , , . , , , , , . , , . , 1910 ,
. . 1913 , , , , , . , , , , . , , 195
. , . . , . , , . , . , , . , : , , . , , . , , , . , . , . ,
1922 , . , . . , , , . , , . 196
, . , 1932 . 1935 . 135 , , , , . ( , , , , , , .) , 1920 , , ,
, , . , . , , , , . . . , , , , . , , . , . , , . ( , , .) ,
197
, . , , . . , 1926 , , 136. , , , , . , , , , , , , . . , . , ,
. . , , , . : , , . , , . : , , , , , , . , , : . , . , , , , .
198
, , . , , , , . , , , (, , , ; , , ). , . 137, , . , , . , , , ,
, , 138 , . , , 1925 , , , , . , 139. , , , , , , , . 199
, 140, , , , , , . , 1997 , , 141. , , , , , . , , , . , , . , .
, , , , 100 100 . , , , !. , , , . , annus mirabilis142 1905 , , ,
. 200
, , . , *. , , . , . , , , . ( , , . 143, , 144.) , . . , , , .
, , , 1930 : . , . : . , .*
201
; . , . , , 145, , . . . , : . , , , . . . , , . , . , , . .
1940 1945 , . , . 202
. , , , , , .
203
10 1940 ( ), , . , , . , , . , , . , , , , . . 1921 , , , , , ,
, . , , . , . . 204
. . , . . . . , , , , , . , , . , . , . , , . 1923 , , ( ), , ,
. , , , 1 1923 ( , ). . , , . 146 205
, , : , , , . , ; , . 1924 , . , , , . , , , , . . , , . , .
1920 , , , . 1929 , , . , 206
, , . , , 147 . . 1930 , , , . , , . , . , , . . , . . , , 148.
70 . , . . , , , . , , , . 207
, , , . . , , , . 1944 , , . , 1940 . , , . , 3000 .. , , , . ,
1960 . , , 14, , . 14, , , , 5600 , , , , , , . 0,39 , , 208
. , , . , . . , . , 149, , , . . , 14 , . , , , , . , , . , 14 .
. , 14 , , 150. , , 14, . 209
, , , . , , , , , , , , . , ? , , , , , , , 151. , . 14 , , ,
152, , . , , , , , . , . , , . . 1920 , 210
, , . , , . . , . , , . , , , . , , , 1904 , , , , , . , 40 40,
, . , , , , . . , , , , . , 1946 , , , 211
. , : . , , , . (.. , ). , , . , , . . 1948 . . , , 1952 , , . ,
, , , . . . 1940 . , , , , . ( , , , .) 212
, . : , . . , , , , , . ( ) . , , . , . , . , , , . , . , , .
1953 . , , . , , 213
, , . 4550 ( 70 ) , , . . . , , , , , . : . , , , , . . , , , ,
. , , , . . , , , . 90 , , . . , 1923 , 214
. , . , , , ( ). , . , . , 1923 , . . . . . ( .) , , . , , , . ,
. 153, 2000 The Nation, 215
, . , , , , 1971 . , . 1970 , 1986 . 80 154. , , 625 , , . , , ,
, . . 44 , . , , , 1993 . , , , . ( 1962 .) , 2001 , , . , , 155.
216
, , 2001 , 2000 25,1 ( 795 .), , 1999 (24,1 .), , 1998 (117 .).
, . .. , , , 1974 , , , (, ), , . , . 156, 27 . ? , , . 2010 . 1995
. . . , , , . , . ? . . 217
2001 Nature , . , 1953 , . , .
11 1911 ... , , . , . , , , . , . , , . . , . , , , , , , .
218
219
. , ( , ), , . . , . , , , : , , , , , , , . . 157 , : , , . ,
158 : , , , . ( , , , ), , 47 7 . , , , , , , , , , 159. , , . . ,
220
. 0,000000000000000000000001 (1024 ). 0,0000001 (107 ). . , ( ),
, , , . , , 57 (.. ), ( ), . . . 1998 , , . , , . , . , , . , , . .
, , 26 . 221
, , ; , 160. . , , : . , 2007 , 14 161. 162*. , , , . 1980 , , .
, , , , . 84 , 99 . , 8 ( 10 ), . , , . 2 , 1993 , 22 , . * . (WWW)
. 1989 .
. , , , , . , , , , . , , 500 ( , !), . , , 281 . 260 . , , .
150 . , , , , , . , , , , . , , , , . . . , , , , , 223
222
1950 . , , , , . , 163. , . , , : 2,603108 , 0,81016 , , , ( ) .
1960 , , , , , , , , . , , . , . . 164 224
. . . , , , , , , , . , , , . ( , .) , , , , . , , ( 165), : . ,
. , . , . . . ( .. ) , . , , . , , , , : . , , , , . , 225
, , 1985 166, . . , . , , , . , . , , , , : , . , . , . , , , .
, , . , ; . : , , , , , , , . , , . , , , , , , , , . , . , 226
. , , , , , . , , : , , , . . 26 , 16 . (, .).
350 . , [ ] , , . , , . , : , ,
227
, , , .
. . , , . , , Nature 167, . , 2002 , . , . , , ( ). , , . , , .
168, , , . , . , . , 228
, , , . . , , , . , , , : , . , : H0 = v/d ( 0 , v , d ). 0 , .
, , , , 1920 , , , . . . 1956 , , : , . ; , , , , . 229
, , . , 50, . , 100*. , , . 1994 , , , , , , , 8 , , . 2003 , ,
, , 50 , 100. . . ( ). , , 3,26 . , , : 1 = 1 . . , , 50, 50 . , ,
; , , , .*
(Wilkinson Microwave Anisotropy Probe, WMAP), , 13,7 . , , . , .
, , . , , , . , 58 37 61 36,5 . , , , . , . , , , . . ( ) . , 169,
, . , , ( ) , . 231
230
, , , , . 170, , 87 , ( ), . , , . . . , , ; , , , , , . , , , ,
. , , , . , 90, 99 , . , , . ? , , WIMPs, MACHOs171. WIMPs, 232
MACHOs. MACHOs, . WIMPs. WIMP . , ( ) . , . , . , , . , , ,
DUNNOS172. , , . . , , . , . , , , . , , . , , , , , , . 233
, , , , , , , , , , . , , , , , , , , .
12 , 1955 , : . , . , , , . , , , . , , .. .. , , , . , , , . .
235
234
, , . , , . , , , , , . , , . , , , . , . , , , , . , , , , . ,
, ? ? , , , , 600 , ? , , , , 236
, . , 1912 , . , 1920 , , . , , . , , , , , . , , , , . , , , .
, , , , , . , , , , , . , , , . 1900 , , , , , 237
. , . , , . , . , . . , ! , . , . , . , , , . , Hipparion , . ,
, . , , , . , , , . , . . , , , 238
. , 3 300 . : , . , . 1964 , , . , . , 1,6 . ( .) , , . , , , ,
, . , , . , , . , . , . , 1944 , , . , , 239
, . , , . , , . 1950 , . ( .) , . 1953 : . , , . . 173 . , , , .
, , , , , , . , , . , , , , . ; . , , 240
. , . 500 . , , : 20 , , , . . . , . . , , , , . . , , , , . , ,
. , , , 174. , , . , . 1950 241
. : . , . , , , 175 , , . , , , , . , 75 . . , , , . , , . , , .
20 19 . , , . , , . 1960 , , . , , , : 242
, , , . , . . , . , . , . . , . 175 , , , , . , , , . , . , . ,
. , , , , . 1906 , . , , , . , , . 243
, 1950 .. , , , , , , , . , , , , , . ! . , , . 1963 , , , , , .
, . , . : , . : , , . , . 1964 , , . 244
, , . , , , . , , . , (paving stones). 1968 , , , , . : . , .
176 1970 , 1924 , , . . 1980 , . , ( , ) . , . . , , , . 245
( ), , , . , . , . . , . , . , , . . . . , , , . , 177. . , , .
. , , . . , . . , , . , 246
. , 178. . , , , , , . , , . , , , , 179. , , . , , . , , , , .
, , , . 2002 , Science180, , . , , , 247
.. , , , . , , Hipparion , . , , , , , , . , , , , . . , , . , ,
, , , . 181, , , , . , , , , , , Glossopteris, . Glossopteris , , .
248
. , , , , , , , . , . . , , , . , . , , , . , . , , . , , . .
1600 . . , . , , . 182. . 1930 , , . . . 249
, , . , , . , , 1955 , , . , , . , . , , .
IV
250
13-! , , . .
, . 1912 , , , , , . . , . . , , , , , , . 1953 , , , , . , , .
, , , 253
. , , , , , , , . , , 30 . , , , , 1912 . , . , , . . , , , , ,
. , , . , 19911992 , . , . , 1979 . , . 254
, , . , , . , . , , . . , . , , , , . . , , . . 1980 . 1950 , .
. , , , . , 1903 . , 10 , . , , , . , 1900 , 255
. , .. , , . ( , , , .) , , , . . , . ( ) . , . : , . . , , , ,
, . , . , , . 256
, , , . , , . , , , . , . , , , . , , , . , . , , , . , , , .
1800 , . , . , , . . 257
1800 , . , . 1900 , , . , , . , , . , Spacewatch , , , 719 .
1911 , 89 2000 . , , . , . 2001 26 . , . . . , , 258
, , . . , , 183. , , , , , , . 90 . , , , . , , , , . 184 : , ;
. , , , . . , . . , , , . , . , , 259
, , , . 1991 . 1991 , 170 , , , 185. , , 145 . , , 186. , , , .
, , , , , , . : , , . ( . .) , , . 1970 , , , 260
, . * 65 , . , , 6 , . , , , , . , , , , . , 1970 , . ; , , , ,
. ; . , . , , , . 30 , . . Cretaceous. , (Cambrian) . (kreta)
(Kreide). , .*
261
, , , . , . , , , ( , , , ). , , , , , , . . , . , , , . 1977 .
. , , . , , . , , 2002 . , . , , . 262
. 21 1978 1.45 . 224 , , , . , , . , . , ( , ), . , , , , , . ,
, , . , , , , . , , , . 1942 Popular Astronomy ( ) . . ( , .) , , ,
. . 1956 263
.. Journal of Paleontology ( ) , , , , . 1970 . , , , . , , 1979
, ( 30 !), , , . , 1980 , , , . . , , . , , , . , , , . , , . , . ,
, , . 187 . , 264
, . 1980 , . , . , . . , , , . , , , ( ; ), , . . , , , . 1988 ,
. , , , , . . , 265
, . . . , , . , , . , , , . , . ; , , . , , 1980 . , , , . , , ,
, , . , , 266
, , . , , , . ( .) , , , . , , , . . , , , , . , , . , . , . , ,
, . , . , . . . , . , . , , , , . , . , . 1985 , .. , 267
. , , , . , , , . , . , , : , . , , , , . , . , , . , , , , , .
? : ? , , , . . 1990 , , , , , 193 48 , , , , 950 . 1952 , ,
268
, , . , , . 1991 , , , . , . : , ? , 9, , , . . , , , , , . , ,
, . Nature , , , . 16 1994 , , , , . , G, . G , 269
. . 1988 . . , . , , . , . . . , , , . ( . , , 1994 ; , .) , , ,
. , . , , . , , , . , , , 270
, . , . , , . , : ; , ; , . , . , , . ( ), , , , , . , , , , 60
, . , , , , 188. , , , . , , . 250 , , . . 271
, , : , . , . , , , , , , . , , , , , , , . 1500 . 1500 . . , .
, . . . , , . , , . , . , , . 272
, . , . , . , , , , . 2001 , , , . , , . , , , . , , , , . , . ?
, . . , . 189, . , , , 190. , , . , , . 5 , . , , , 273
. , , , , , , 191. 192 , , . , , . 9 , 1929 , , . , , , , , ,
193. .
