Ο Ηράκλειος και η δυναστεία του σελ 19-21

Α. Το Βυζάντιο σε κρίσηΒ. Η αντεπίθεση του ΗρακλείουΓ. Θέματα και εξελληνισμός του κράτους

) α το Βυζάντιο σε κρίση αίτια κρίσης : , , , λοιμοί κακές σοδειές σεισμοί εισβολές

συνέπειες : , παρακμή πόλεων υποχώρηση εμπορίου και νομισματικής, κυκλοφορίας παραμέληση στρατού

εχθροί του Βυζαντίου : ( ) – Σλάβοι στις ευρωπαϊκές επαρχίες Πέρσες( )στις ακτές του Βοσπόρουλύσεις : , κινητοποίηση όλων ριζική μεταρρύθμιση

) β αντεπίθεση Ηρακλείου- – ο Ηράκλειος στρατηγός Αυτοκράτορας- αναδιοργάνωση του στρατού- οικονομική ενίσχυση από την Εκκλησία- , , εκστρατείες κατά των Περσών συντριβή τους ανάκτηση επαρχιών

(627)στην Εγγύς Ανατολή- (626, )ήττα Αβάρων και Σλάβων πολιορκία Κωνσταντινούπολης- : θρησκευτικός χαρακτήρας των εκστρατειών αρπαγή του Τιμίου

, ( Σταυρού από τους Πέρσες φλογερές ομιλίες του Ηρακλείου για εξύψωση του ηθικού των στρατιωτών

) – γ Θέματα εξελληνισμόςθέματα- - αίτια δημιουργίας διαφορά εθνικού και μισθοφορικού στρατού- - στρατιωτικά κτήματα στρατηγός

εξελληνισμός κρατικής διοίκησης- καθιέρωση της ελληνικής γλώσσας ως επίσημης- - «αντικατάσταση ρωμαϊκών τίτλων Ο Ηράκλειος πιστός ἐ ν Χριστῷ »βασιλεύς- αρχή Μεσαιωνικής Ελληνικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Λιμοί + κακές σοδιές + σεισμοί + εισβολές

Εγκατάλειψη –παρακμή πόλεων

Μείωση πληθυσμού

Υποχώρηση εμπορίου-νομισματικής κυκλοφορίας

Παραμέληση στρατού

ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

Σλάβοι στις ευρωπαϊκές επαρχίεςΠέρσες στις ακτές του Βοσπόρου

Κινητοποίηση όλων των δυνάμεων του κράτους Ριζική Μεταρρύθμιση

Ο Ηράκλειος ξεκινάει για τον πόλεμο εναντίον των Περσών

Η πύλη από την οποία μπήκε νικητής ο Ηράκλειος

Ο Ηράκλειος νικά τους Πέρσες και επιστρέφει με τον Τίμιο Σταυρό

Βυζαντινοί εναντίον Περσών622-628

Σε ποια πόλη έγινε η αποφασιστική μάχη ανάμεσα στο βυζαντινό και τον περσικό στρατό και ποια ήταν η έκβαση της;

Χάρτης της εκστρατείας του Ηρακλείου και των κινήσεων των αντιπάλων:Αφού παρατηρήσετε προσεκτικά το χάρτη να καταγράψετε: α) την κατεύθυνση των βυζαντινών στρατευμάτων β) την κατεύθυνση των αντιπάλων του Βυζαντίου. Σε ποια πόλη καταλήγουν;

Άβαροι: πράσινο χρώμαΠέρσες: κόκκινο χρώμα Ηράκλειος: μαύρο χρώμα

626 Πολιορκία Κωνσταντινούπολης

• Οι Άβαροι ήταν λαός συγγενικός των Ούννων. Ήρθαν από τη μακρινή Μογγολία και αρχικά έμειναν στην περιοχή του Καυκάσου . Αργότερα, χρησιμοποιώντας και πλωτά μέσα, μετακινήθηκαν δυτικότερα και εγκαταστάθηκαν βορείως του Δούναβη, στις περιοχές που κατοικούσαν Σλάβοι. Εκεί δημιούργησαν κράτος μεγάλο και δυνατό και ήταν σε συνεχείς προστριβές με τους γείτονές τους.

+

ΠέρσεςΆβαροι

Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια

Ο Ηράκλειος ως Δαυίδ. Αργυρός δίσκος (αρχές 7ου αι.). Νέα Υόρκη. Μητροπολιτικό Μουσείο.

Ο Ηράκλειος, με λιγότερο στρατό και πενιχρά μέσα νικά τους ισχυρότερους Πέρσες...

Θέματα : Διοικητικές περιφέρειες με δικό τους στρατό

Στρατιωτόπια : Κτήματα που παραχωρούσε το κράτος σε ελεύθερους αγρότες . Με τα έσοδα ζούσαν την οικογένειά τους και αγόραζαν τον οπλισμό τους και κάλυπταν τα έξοδα των εκστρατειών.

Στρατηγός: Ο ανώτερος στρατιωτικός και πολιτικός διοικητής ενός θέματος

Τι απεικονίζει ο παρακάτω χάρτης;

Όταν ήταν αυτοκράτορας ο Ηράκλειος [610-641] που καταγόταν από τη Λιβύη, η επικράτεια του Ρωμαϊκού Κράτους περιορίστηκε και ακρωτηριάστηκε τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση. Τότε οι διάδοχοι του, που δεν ήξεραν πού και πώς να ασκήσουν την εξουσία τους, κατέτμησαν σε μικρά τμήματα τη διοίκηση τους και τα μεγάλα στρατιωτικά σώματα και εγκατέλειψαν την προγονική τους λατινική, υιοθετώντας την ελληνική γλώσσα [...]. Γιατί (παλιότερα) ονόμαζαν τους χιλίαρχους λογγίνους και τους εκατόνταρχους κεντουρίωνες και τους τωρινούς στρατηγούς κόμητες. Αλλά και η ονομασία θέμα είναι ελληνική και όχι ρωμαϊκή και προέρχεται από τη θέση. Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος,Περί θεμάτων, έκδ. A. Pertusi,Πόλη του Βατικανού 1952, 60.

α) Ποια ανάγκη επέβαλε την καθιέρωση των θεμάτων, όπως προκύπτει από το σχετικό απόσπασμα; β) Ποια αλλαγή σημειώθηκε όσον αφορά στη γλώσσα της διοίκησης;

330-717τέλος Πρωτοβυζαντινής Περιόδου