"ถาท าไดด โดยไมมปญหาจะชวยจงหวดพษณโลกและชวยในเขตใตของแมน าเจาพระยาดวย ท าใหน าไมทวม น า

ไมแหง เพราะวาเขอนนนจไดมาก"

• งานชลประทาน เรมขนอยางจรงจงในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว มการขดลอกคลองและขดคลองขนใหมในบรเวณ ทงราบภาคกลางจ านวนมาก ด าเนนการโดยเอกชน คอบรษทขดคลองแลคนาสยาม Siam Canals, Lands and Irrigation Company) ไดรบพระบรมราชานญาต เมอ พ.ศ. 2431 เรมขดคลองเมอพ.ศ. 2433 มระยะเวลาด าเนนการ ตามสมปทาน 25 ป โครงการประกอบดวยการ กอสรางระบบคลอง ในบรเวณพนทราบฝงตะวนออกของแมน าเจาพระยา เขตจงหวดปทมธาน ทเรยกวา ทงรงสต โดยขดคลองสายใหญ เชอมระหวางแมน าเจาพระยา ตรงไปยงแมน านครนายก พรอมกบการสรางประตระบายน า ส าหรบ ควบคมการเกบกกน าเพอการเพาะปลก และสรางประต เรอสญจรเพอการคมนาคมขนสงทางน าตลอดทงป

• หลงจากทบรษทดงกลาวไดด าเนนการ มาประมาณ 10 ป เจาพระยาเทเวศวงศววฒน เสนาบดกระทรวงเกษตราธการ ไดไปตรวจราชการททงรงสต เมอเดอนพฤศจกายน พ.ศ.2442 พบวา ทงรงสต จ าเปนตองไดรบการชวยเหลอดานการชลประทานเปนการดวน จงน าความขนกราบบงคมทลพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ขอพระราชทานพระบรมราชานญาต จางนายชางชลประทานชาวตางประเทศ มาศกษาพจารณา และแกไขเรองการจดหาน าในบรเวณทงรงสตใหดขน พระบาทสมเดจ พระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงเหนชอบ และไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหจดหาวศวกรผช านาญงานดานการชลประทาน

• ในพ.ศ. 2445 ไดวาจาง นายเย โฮมน วนเดอร ไฮเด วศวกรชลประทานชาวฮอลนดา มาด าเนนงานชลประทานในประเทศไทย และทรงแตงตงให นายเย โฮมน วนเดอร ไฮเด เขารบราชการ เมอวนท 13 มถนายน 2445 พรอมทงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตง "กรมคลอง" และทรงแตงตง นาย เย โฮมน วนเดอร ไฮเด เปนเจากรมคลองคนแรก เพอท าหนาทดแลท านบ ารงคลองตางๆ ไมใหตนเขน นาย เย โฮมน วนเดอร ไฮเด ไดท ารายงานเสนอเหนควรใหสรางเขอนทดน าปดกนแมน าเจาพระยาทจงหวดชยนาท ตอมาในรชสมยของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท 6 ไดทรงพระกรณา โปรดเกลาฯ ใหจดตง"กรมทดน า"ขนแทนกรมคลอง เมอวนท 30 กนยายน 2459 และทรงแตงตง นายอาร ซ อาร วล สน เปนเจากรมทดน า รวมทงจดสรางโครงการชลประทาน ปาสกใต โครงการสรางเขอนทดน าขนาดใหญ คอเขอนพระราม 6 ขนทต าบลทาหลวง อ าเภอทาเรอ จงหวดพระนครศรอยธยา สามารถชวยเหลอพนทเพาะปลกไดประมาณ 680,000ไร ซงเปนโครงการชลประทานขนาดใหญแหงแรกในประเทศไทย

• เขอนพระรามหก กอสรางดวยหลกวชาการ ทถกตองและทนสมยตามหลกเทคโนโลยการพฒนาแหลงน าสมยใหมอยางแทจรง และนบจากนนเปนตนมา ไดเรมกอสรางโครงการชลประทานกระจายไปทวทกภาคของประเทศ ทงภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคใต และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เปนการจดการหาน าเพอการเกษตร และเพอการอปโภค บรโภค งานกอสรางโครงการชลประทานไดขยายออกไปอยางกวางขวาง เพอรองรบการขยายตวทางการผลต และความตองการบรโภคภายในประเทศ

•

• เปนเครองหมายรปกลมลาย • กลางเปนภาพพระวรณถอพระขรรค ประทบยนอยในซมเรอนแกว (หมายถง อ านาจ บรหาร อนทรง

ไวซงความสจรต ยตธรรมและการตดสนแกไขปญหาอปสรรคตางๆ) เสดจลลามาบนหลงพญานาค (แสดงวาสงกดกบกระทรวงเกษตรและสหกรณ)

• ดานขางทงสองเปนภาพพญานาค ก าลงพนน า (หมายถงการใหน าแกมนษยชาต เพอใชในกจการตางๆใหเกดความอดมสมบรณ)

• เบองลางนอกขอบเครองหมาย มอกษรขอความชอ กรมชลประทาน เปนโคงรองรบ (ไมจ ากดสและขนาด)

• ตามประกาศส านกนายกรฐมนตร เรอง ก าหนดภาพเครองหมายราชการ ตามพระราชบญญต เครองหมายราชการ พทธศกราช 2482 (ฉบบท 167) ประกาศ ณ วนท 30 มนาคม 2544 ลงพมพในราชกจจานเบกษา เลม 118 ตอนท 46 หนา 1 ลงวนท 7 มถนายน 2544

• 1.การจดการน าชลประทาน 1.1 บรหารการสงน าและการระบายน า 1.2 การบ ารงรกษาระบบชลประทาน 1.3 การปรบปรงระบบชลประทาน 1.4 การสรางสมดลนเวศน 1.5 ตดตงระบบวนน าและเตอนภย

ภารกจหลกกรมชลประทาน

• 2.การพฒนาและจดหาแหลงน าและเพมพนทชลประทาน ลกษณะงานทท าไดแก

2.1 โครงการชลประทานขนาดใหญ หมายถง งานชลประทานอเนกประสงคทสามารถกอใหเกดประโยชนทางดานการเกษตร การอปโภคบรโภค การบรรเทาอทกภย การอตสาหกรรม การผลตกระแสไฟฟาจากพลงน า การคมนาคม แหลงเพาะพนธประมงน าจด แหลงทองเทยวพกผอนหยอนใจ และอนๆ ในแตละโครงการมงานกอสรางหลายประเภท เชน เขอนเกบกกน า เขอนหรอ ฝายทดน าการสบน า ระบบสงน า ระบบระบายน า ระบบชลประทานในแปลงนา ถาเปนการกอสรางประเภทเขอนเกบกกน า สามารถเกบกกน าไดมากกวา 100 ลานลกบาศกเมตร หรอมพนทอางเกบน าตงแต 15 ตารางกโลเมตร หรอมพนทชลประทานมากกวา 80,000 ไร

ภารกจหลกกรมชลประทาน

• 2.2 โครงการชลประทานขนาดกลาง หมายถง โครงการชลประทานทมขนาดเลกวาโครงการชลประทานขนาดใหญโดยตองเปน

โครงการทมการจดท ารายงานความเหมาะสมเบองตนแลวมปรมาตรเกบกกน านอยกวา 100 ลานลกบาศกเมตรมพนทเกบกกน านอยกวา 15 ตารางกโลเมตร หรอมพนทชลประทานนอยกวา 80,000 ไร ซงจะเปนงานกอสรางอาคารชลประทานประเภทตางๆ อาท เขอนเกบกกน า เขอนทดน า ฝาย โรงสบน า ระบบสงน าและระบายน า ฯลฯ รวมทงงานกอสรางทางล าเลยงผลผลตและงานแปรสภาพล าน า

• 2.3 โครงการชลประทานขนาดเลก หมายถง งานพฒนาแหลงน าขนาดเลก ทกรมชลประทานไดเรมกอสรางมาตงแต พ.ศ.

2520 เพอแกปญหาหรอบรรเทาความเดอดรอนเกยวกบเรองน าส าหรบอปโภคบรโภค และการเกษตร ซงเปนความจ าเปนขนพนฐานของราษฎรในชนบท หรอพนททหางไกล รวมทงการแกไขบรรเทาความเดอดรอนจากอทกภยและน าเคมทขนถงพนทเพาะปลก โดยการกอสรางอาคารชลประทานขนาดเลกประเภทตางๆ ใหสอดคลองกบสภาพภมประเทศและปญหาทเกดขนตามความตองการของราษฎร

ภารกจหลกกรมชลประทาน

• 3.การปองกนและบรรเทาภยจากน า

3.1 เสรมความปลอดภยเขอน

3.2 การสรางประตระบายน า

3.3 กอสรางสถานสบน า

3.4 กอสรางแกมลงและคลองผนน า

3.5 อนๆ

ชอ นางสาวชนาพรรณ คงสมนก

เลขท 18 ชน ม.4/6