๓. แนวทดสอบ ผอ.กศน.จังหวัด และ ผอ.กศน.อำเภอ สังกัดสำนักงาน กศน.ชุดที่

แนวทดสอบ/เตรยมสอบ :ผบรหาร กศน.จงหวด และผบรหาร กศน.อ าเภอ ในสงกดส านกงาน กศน. ( จกราวธ ค าทว )

โดย....จกราวธ ค าทว กศน.อ าเภอสรรพยา กศน.จงหวดชยนาท [email protected] แนวทดสอบ/เตรยมสอบ ผอ.กศน.จงหวด/อ าเภอ ชดท ๓ หนา 1

รวบรวมจากบทความ เรอง เปลยนเสนทางจากคร...สผบรหาร กศน. บางสวน ชวงเดอน เมษายน-มถนายน ๒๕๕๗ จาก HTTP://JUKRAVUTH.BLOGSPOT.COM/ ……….รวบรวมไวเมอ ๗ มถนายน ๒๕๕๗...... อ.ก.ค.ศ.จกราวธ ค าทว

แด...เพอนพองนองพชาว กศน. “สาธ... สมหวงสมปรารถนากนทกทานครบ” ชดท ๓

สรปยอหลกการ“ลบสมองประลองปญญา” จ านวนไมนอยกวา ๑๐๙ หนา จาก บทความ เรองเปลยนเสนทางจากคร..สผบรหาร กศน. ของนายจกราวธ ค าทว

จากเวปไซค http://jukravuth.blogspot.com/

จกราวธ ค าทว

๗ มถนายน ๒๕๕๗

เนนสาระสวนทเปนเนอหายอ หรอยอหลก สรปองคความรปของเนอหาใชในการสอบ สมรรถนะทางการบรหาร

ยอเนอหา

(๑) การบรหารคน - การปรบตวและความยดหยน - ทกษะในการสอสาร - การประสานสมพนธ

รวบรวมจากบทความ%20เรอง%20เปลยนเสนทางจากคร...สผบรหาร%20กศน.%20บางสวน%20ชวงเดอน%20เมษายน-มถนายน%20๒๕๕๗%20%0dจาก%20

รวบรวมจากบทความ%20เรอง%20เปลยนเสนทางจากคร...สผบรหาร%20กศน.%20บางสวน%20ชวงเดอน%20เมษายน-มถนายน%20๒๕๕๗%20%0dจาก%20

http://jukravuth.blogspot.com/



ในปจจบนนองคการหรอหนวยงานตาง ๆ ตองพงการบรหารอยมากในบรรดา กจกรรมของมนษย ไมมสงใดส าคญไปกวาการบรหาร เพราะงานดานการบรหาร จะเปนงานทส าคญตอ การอ านวยการ ใหมนษยท างานไดอยางมประสทธภาพ และประสทธผลมากกวาแตกอน เราจะพบวาองคการเกดขน และมอยในสงคมมนษยทกหนทกแหง เพอเปนเครองมอส าหรบ การด าเนนกจกรรมตางๆ ตลอดจนความพยามยามของกลมคน ทมความรความสามารถ ความช านาญ รวมทงประสบการณในวชาชพนน ๆ แลวรวมตวกนขนเพอใหบรรล วตถประสงคของ องคการหรอหนวยงาน ซงบคคลคนเดยวไมสามารถท าไดส าเรจไดโดยล าพง และองคการจะมประสทธภาพ และประสทธผลมากนอยเพยงใดจะประสบผลส าเรจ หรอไมยอมขนอยกบความสามรถของผทท านาทในการบรหารในองคการ จงอาจกลาวไดวา การบรหารเปนสงควรคและเกยวของกบองคการเสมอ

ความหมายของการบรหาร ค าวา “การบรหาร” หรอ “การจดการ” โดยทวไปเปนค าทมความหมายเหมอนกน และใชแทนกนไดเสมอ ค าภาษาองกฤษทมกใชเรยกในความหมายของ การบรหาร ม 2 ค า คอ Management และ Administration สวนมากค าวา Management มกจะใชในทางธรกจ ซงหมายถง การน าเอานโยบายไปปฏบต โดยมการก าหนดแบบงาน วธการท างาน และการใชปจจย หรอทรพยากรตาง ๆ ซงเรยกวา การจดการ สวนค าวา Administration มกเนนการบรหาร เกยวกบนโยบาย มกนยมใชในทางราชการ เชน Public Administration

ส าหรบค านยามของค าวา “การบรหาร” มค านยามอยหลายค านยามแตทนยมกนแพรหลายกนอยในปจจบนม 2 นยาม คอ

๑. การบรหาร คอ ศลปะของการท างานใหส าเรจโดยอาศยบคคลอนในความหมายนชในเหนวาผบรหารประสบความส าเรจในเปาหมายของพวกเขา โดยการเตรยมการใหกบบคคลอนปฏบตงานอะไรกไดทมความจ าเปน ผบรหารมไดปฏบตงานดงกลาวดวยตวของพวกเขาเอง

๒. การบรหาร คอ กระบวนการของการวางแผน การจดองคการ การสงการ และการควบคมก าลงความพยายามของสมาชกขององคการ และใชทรพยากรอน ๆ เพอความส าเรจในเปาหมายขององคการทก าหนดไว ในความหมายนชใหเหนวา ผบรหารใชทรพยากรทงหมดขององคการ ซงมเงนทน อปกรณ ขาวสาร และคน เพอความส าเรจในเปาหมายขององคการ คนเปนทรพยากรทมความส าคญทสดขององคการ

จากค านยามของการบรหารดงกลาวแลว จะเหนวาการบรหารจะกนความครอบคลมประเดนทเปนสาระส าคญ ไดดงน

๑. จะตองมวตถประสงค ( Objective ) คอ เปาหมายในการด าเนนงานทผบรหารตองด าเนนการใหประสบความส าเรจ



๒. จะตองมประสทธภาพ ( Effectiveness ) คอ ความส าเรจของผลงานตามทคาดหมายไว

๓. จะตองมทรพยากร ( Resource ) คอ ปจจยตาง ๆ ของการบรหาร ทผบรหารเกยวของดวยโดยตรง ซงแตเดมโดยทวไป ประกอบดวย คน (Man) เงน (Money) วสด (Material) และการจดการ (Management) หรอทเรยกโดยยอวา ๔ M’s แตในปจจบน สภาพแวดลอมตาง ๆ ทางสงคมและเทคโนโลยเปลยนแปลงไป ทรพยากรดงกลาวจงจ าเปนตองเปลยนแปลงไปดวย กลาวคอ ทรพยากรทเปนสวนประกอบในการบรหาร ประกอบดวย ทรพยากรคน (Human Resource) ทรพยากรทเปนวสดและอปกรณ (Physical Resource) และทรพยากรทางดานเงนทน (Financial Resource) และทรพยากรทางดานขาวสารขอมล (Information Resource)

๔. มการประสมประสานกน ( Integration and Coordination ) คอ กระบวนการในการด าเนนงานดวยประการทงปวง ทท าใหกจกรรมตาง ๆ สอดคลองตอเนองกน

สาเหตและความจ าเปนทตองมการบรหาร

ความจ าเปนทจะตองมการบรหารนน เหตผลตาง ๆ เปนเรองทเกยวพนกบแนวความคดของการรวมตวเปน กลม และมการรวมกนท างานในลกษณะทเปน องคการ ตามทกลาวมา กลาวคอ องคการตาง ๆ ทมนษยสรางขนมาเปนเครองมอใหสามารถท าการผลตไดดขนนนจดส าคญคอ ประสทธภาพและผลงานตาง ๆ ทจะท าไดดขนนน จะอยทการสามารถเขามารวมกนท างานโดยทภายในองคการจะตองมการแบงงานกนท า และคนทเขามาจะชวยกนท าหนาทในสวนตาง ๆ ทตนมความถนด หรอมความช านาญเปนพเศษ ตลอดจนชวยกนแบงภาระรบผดชอบตามความยากงายดวย จงจะสามารถเกดสภาพทมประสทธภาพสงขน ในทก ๆ จดขององคการได

ทรพยากรในการบรหาร

การบรหารงานทกอยางจะตองอาศยทรพยากรหรอปจจยทางการบรหารทงสนทรพยากรทางการบรหารน ตอนแรกนกวชาการทางการบรหาร ไดแบงออกไดเปน ๔ องคประกอบ ทเรยกตดปากวา ๔ M’s อนไดแก คน (Men) เงน (Money) วสด (Material) และวธการบรหาร (Management) ตอมามการเปลยนแปลงทางสงคมและเทคโนโลย จงมการเพมปจจยทางการบรหารจาก ๔ M’s เปน ๗ M’s ๓ M’s ทเพมขน คอ ตลาด(Market) เครองจกร(Machine) และขวญ(Moral) ในปจจบน มการแบงทรพยากรในการออกเปน ๔ อยาง คอ

๑. Human Resources ซงหมายถง ทรพยากรมนษย อนไดแก ผบรหารพนกงานในระดบตาง ๆ ซงหมายถง “คน” นนเอง



๒. Financial Resources ซงหมายถง ทรพยากรทางดานการเงน อนไดแก เงนทนทใชในการด าเนนงานของกจการ

๓. Physical Resources ซงหมายถง ทรพยากรทางดานวสด และอปกรณตาง ๆตลอดจนทดนและสงกอสรางทใชในการด าเนนงานของกจการ

๔. Information Resources ซงหมายถงทรพยากรทางดานขาวสารขอมลตาง ๆ ทกจการใชในการบรหารงาน และใชในการตดสนใจในการบรหาร

กจกรรมทางการบรหาร

ตามความหมายทวาผบรหาร คอ ผท าใหงานตาง ๆ บรรลผลส าเรจโดยอาศยคนอนท าโดยมระบบทเกยวของกบบรหาร ๒ ระบบ คอ ระบบคนและระบบงาน ปญหาทตามมาทควรทราบกคอวา กจกรรมทผบรหารตองท าจรง ๆ คอ อะไรบาง ซงโดยทวไปแลวจะม 5 หนาทหลก ดงน คอ

๑. การวางแผน ( Planning )

๒. การจดองคการ ( Organizing )

๓. การจดคนเขาท างาน ( Staffing )

๔. การสงการและการประสานงาน ( Directing and Co-orpertion )

๕. การควบคม ( Controlling )

กระบวนการในการบรหาร

การบรหาร ถอไดวาเปนกระบวนการในการปฏบตทเปนสากลในการบรหารงานทกอยาง ในทกองคการของ นกบรหารทกคน ความหมายในทนกคอ งานบรหารทง 5 ประการขางตน ลวนแตเปนขนตอนและกระบวนการท างานพนฐานทผปฏบตงานบรหารทอยในทกระดบของการบรหาร และในองคการทกแหงทกชนดตางตองปฏบตเหมอนกนหมดนนเอง ทงนจะแตกตางกนแตเพยงเฉพาะขนาดของเวลาทใชเพอท างานบรหารตาง ๆ เหลานจะมากนอยแตกตางกนไปตามระดบการบรหารทยากงายตางกน แตไมวาจะเปนผบรหารของระดบใดกตามลกษณะงานการบรหารทตองท า จะเหมอนกนหมด กระบวนการบรหารทประกอบดวยหนาทงานการบรหารทง 5 ประการดงกลาวน ตามความจรงแลวจะไมแยกชดออกจากกน แตจะเกยวของกนซงกนและกนตลอดเวลา แตการแยกหนาทงานออกเปนสวนตาง ๆ กเพอ



สะดวกในการศกษาหนาทงานการบรหารแตละอยางและเพอใหเหนถงความเกยวเนองสมพนธกนทมอยตอกนของงานการจดการทงหมด

ขอบเขตความหมายและขอแตกตางของหนาทงานบรหาร แตละประการขางตนจะไดขยายความดงน

๑. การวางแผน (Planning) หมายถง การก าหนดแผนงาน หรอวธการปฏบตงานไวเปนการลวงหนาเพอผลส าเรจตามทตองการ การวางแผนจะเกยวของกบ การใชดลพนจพจารณาถงผลส าเรจ ทตองการจะไดและหนทางท จะท าใหไดตามทตงเปาหมายไว ในทางปฏบตในการวางแผนผบรหารจะท าการคาดการณ เหตการณ ในอนาคต และจะมการคดวเคราะหเพอก าหนดเปาหมายผลงานตาง ๆ และจะก าหนดแผนงาน หรอแนวทางปฏบตทเหมาะสม ทจะชวยใหบรรลผลส าเรจตามวตถประสงคตาง ๆ หนาทการวางแผนจงเปนเครองชวยใหผบรหารเกดความรอบคอบในการกาวไปในอนาคต โดยไมตงอยในความประมาทและสามารถเผชญกบความไมแนนอนตาง ๆ ทเกดขนขางหนา ผลดของการวางแผนจงเทากบชวยใหเกดการปองกนปญหามากกวาการตองคอยแกไขปญหาทเกดขน ในการวางแผนนนผบรหาร จะใชดลพนจพจารณาสงตาง ๆ คอ องคการธรกจจะท าอะไรใหไดผลงานอยางไร ท าอยางไร ท าโดยใคร ท าเมอไร ซงเมอคดตลอดจนไดแผนงาน หรอแนวทางการปฏบตทดออกมาแลวกจะชวยใหองคการสามารถท างานบรรลเปาหมายทตงไวไดโดยมประสทธภาพสงทงในแงผลผลตสง ตนทนต า ชนะคแขงไดในทสด

กลาวโดยสรป การวางแผนจะมขนตอนแบงเปน 2 สวน คอ สวนแรก การก าหนดเปาหมาย และสวนทสองการวางแผน เพอใหเกดผลส าเรจตามเปาหมาย ดงกลาว

๒. การจดองคการ (Organizing) คอ การพฒนาระบบการท างาน เพอใหงานตาง ๆ สามารถด าเนนไปโดยมการประสานงานกนอยางด การจดโครงสรางองคการ คอ การจดโครงสรางงานประกอบดวยการก าหนดต าแหนงงาน การจดกลมงานเปนหนวย แผนก หรอเปนกอง การมอบหมายอ านาจหนาททจ าเปนส าหรบการปฏบตงาน โครงสรางทดจงตองกสามารถชชดไดวา ใครตองท าอะไร และใครจะตองรายงานตอใคร ซงจะชวยใหเกดความมระเบยบ ในขณะปฏบตงานเปนกลมไดอยางด การจดโครงสรางองคการ โดยมการก าหนดโครงสรางอ านาจหนาทระหวางกจกรรมและต าแหนงตาง ๆ นเอง จะชวยใหมนใจไดตลอดเวลาวาการท างานจะสามารถประสานกนได และอยภายใตการควบคมเสมอ โครงสรางองคการทจดขนจงเปนขนตอนงานการจดการทตองกระท าตอเนองจากการวางแผน ทงนเพอใหเกดความมนใจวา เมอลงมอปฏบตงานจรงแลวงานตาง ๆ จะบรรลผลส าเรจลงได การจดองคการจะชวยใหเกดผลดทกอใหเกดประสทธภาพในการจดเตรยมทรพยากรเพอการท างานโดยจะไมมต าแหนงงานทขาดหรอเกน และในขนปฏบตจะไมเกดสบสน หรอการท างานกาวกายซ าซอนกนผท างานจะรถงขอบเขตหนาทและความรบผดชอบ ฝายตาง ๆ จะรวาหนวยงานใดเปนหนวยปฏบตและหนวยงานใดเปนหนวยงานทปรกษา และโดยสายการบงคบบญชาทก าหนดไวจะชวยใหทก ๆ ฝายสามารถท างานไดตลอดเวลาอยางเปนระเบยบ ซงขอขดแยงตาง ๆ จะไมเกดขน



กลาวโดยสรป การจดโครงสรางองคการกคอ การมงพยายามจดระเบยบใหการปฏบตงานตาง ๆ ทงหลายเปนไปโดยมประสทธภาพ สะดวก และราบรน โดยมขนตอนการจด 2 ขน คอ

๑. การจดกลมงานทจ าเปนเพอการท างานตามเปาหมาย

๒. การมอบหมายอ านาจหนาททจ าเปนเพอการปฏบตงานตาง ๆ

๓. การจดคนเขาท างาน (Staffing) หมายถงภารกจของบรหารในการด าเนนกจกรรมทางการจดการทเกยวกบ การจดทรพยากรมนษย โดยมจดมงหมาย เพอให องคการธรกจมก าลงคนทมประสทธภาพพรอมในการท างานใน ทกต าแหนงงาน หลกการและนโยบายของหนาทจดการเกยวกบบคคลทจะยดถอปฏบตกคอ การพยายามใหเปนไป ตาม หลก “Put the right man on the right job” หรอการพยายามท าใหทกต าแหนงมบคลากรทมความร ความสามารถพรอม และเหมาะสมกบงานทท าใหมากทสดตลอดเวลานนเอง กจกรรมทเกยวของกบการจดคนเขาท างานเพอใหไดคนดมความสามารถพรอม กคอการจ าตองท าการคดเลอก ปฐมนเทศ การอบรมและพฒนาบคคล ตลอดจนการประเมนงานและการจดระบบรางวลตอบแทนตาง ๆ ทงนเพอใหเกดขวญและก าลงใจในการท างาน และ การรเรมสรางสรรคท จะทมเทท างาน ใหองคการเปนอยางดตลอดไป

๔. การสงการและการประสานงาน (Directing and Coordinating) หมายถงกจกรรมทางการบรหารโดยผน าหรอผบรหารในการบงคบบญชา ใหการท างานตางๆภายในโครงสรางองคการด าเนนไปโดยราบรนมการประสานงานรวมใจรวมแรงกนท า ทงนความพยายามของผบรหาร ในการสรางศลปะการบงคบบญชา ทจะท าการใหการท างานประจ าวนของเจาหนาททกคนเปนไปดวยดนน คอ ตองฝกทกษะใหเปนผน าทมประสทธภาพทสามารถโนมนาวและชกจงผใตบงคบบญชาใหทมเทการท างานนนเอง ซงในการนการสรางความเขาใจ โดยมทกษะในดานการสอสารนบวาเปนคณสมบตทจ าเปน และการเขาใจพฤตกรรมมนษยจะเปนพนฐาน ทจะชวยใหผบรหารมความคลองตวสามารถ ประยกตศลปะการสงการ และการประสานงานใหมประสทธภาพสอดคลองตามสถานการณได

กลาวโดยสรป หนาทการสงการและการประสานงานจะเกยวของกบการชกน าและชวยเหลอผใตบงคบบญชาใหท างานของตนอยางด ทงนโดยอาศยวธการเสรมสรางความสมพนธระหวางบคคลทดนนเอง

๕. การควบคม (Controlling) คอกจกรรมตาง ๆ ทสรางขนเพอใหเกดความแนใจวาการท างานตาง ๆ จะส าเรจผลตามแผนทตงไว ซงขนตอนการควบคม ทส าคญนน จะตองมการวดผลงานสงทท าได มการเปรยบเทยบผลงานกบ เปาทตงไว และการด าเนนการแกไขเมอมสงผดปกตหรอมเหตการณ ท าใหผลงานคลาดเคลอนจากทก าหนดไวในแผน ดวยกลไกการควบคมดงทกลาวน การควบคมจงตองมการพจารณาตกลงใจใหชดวาจะวดผลงานอะไร จะวดโดยวธการอยางไร จะใชเกณฑอะไรเปนตววด



หลกและนโยบายของการควบคมนน พนฐานจะอยท “การควบคม” ผท างานเปนส าคญ ทงนเพราะงานตาง ๆ จะส าเรจไดผลดเพยงใดนน จะอยทคนปฏบตงานมากกวาวตถสงของ หรอเครองจกร ดวยแนวความคดดงกลาว การควบคมทมประสทธภาพ จงอยทพยายามตดตามดวา มงานในความรบผดชอบของใครบาง ทอยนอกเหนอการควบคม และการพยายามก ากบใหผลงานของผท างานทกจดเบนกลบเขาสเปาหมายทตงเอาไว โดยเทคนคทใชในการควบคมในทางการบรหารนน วธการจะกระท าโดยการประเมนผลงาน การวเคราะหเพอแกไขปญหาและการใหขอแนะน าปรกษาตาง ๆ นนเอง

กลาวโดยสรปกระบวนการบรหารทประกอบดวยหนาทงานการบรหารทง 5 ประการ จงเปนภาระหนาททส าคญของผบรหารทพงตองปฏบต เพอการบรหารงานหรองานคนในระบบองคการธรกจ เพอใหงานตาง ๆ เปนไปโดยมประสทธภาพ สามารถบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทตงไว และจากหนาทงานการบรหารน หากน ามาสรปเปนขอบเขตงานทผบรหารตองเกยวของคอยจดการตลอดเวลาแลว จะเหนวาสงทเกยวของทผบรหารตองคอยจดการจะม 3 สง คอ

๑. การจดการเกยวกบดานความคด คอ ตองคอยคดวเคราะหสถานการณของสงแวดลอมภายนอกทเปลยนแปลง เพอใหองคการธรกจสามารถ “วางแผน” เพอใหสามารถมทางเลอกแผนงานทดทสด

๒. การจดการเกยวกบสงของ คอ การจดองคการเพอใหมการแขงกจกรรมและจดระเบยบทรพยากรตาง ๆ เพอใหสามารถรวมเปนกลมงานททกฝายสามารถ ท างานรวมกนไดอยางมประสทธภาพ

๓. การจดการเกยวกบคน คอ เปนสวนของการบรหารทรพยากรบคคลเพอการปฏบตงานใหเกดผลส าเรจตามทตงไว ซงหนาทการบรหารทเกยวกบคนทง ๓ หนาท คอ การจดคนเขาท างานเพอใหไดคนดทมความสามารถ และ การสงการเพอใหมการจงใจผท างานโดยศลปะการปกครองบงคบบญชาทด รวมทงการควบคมเพอตดตามดแลและก ากบการท างานคนใหเขาสมาตรฐานทตงไวเหลานลวนเปนการบรหารเกยวกบคนทงสน

๑.๓.๒ เทคนคการบรหารตนเอง

การบรหารตนเองถายดถอตามหลกการบรหารโดยทวไปแลว กหมายถงการท าใหงานตาง ๆ ทตนไดตงเปาหมายไวใหเสรจลลวงไปดวยด

โดยทวไปเปาหมายของคนเรานนมกจะตงเปาหมายความส าเรจไว ๓ ดานดวยกนคอ

๑. ความส าเรจในเรองสวนตว ซงไดแกความส าเรจในดานการศกษา ในดานไดรบตอบสนองความตองการทง 5 ขนตอนของ Maslow



๒. ความส าเรจในดานหนาทการงาน ซงไดแกการประสบความกาวหนาในหนาทการงาน เปนทยอมรบของเพอนรวมงาน ผใตบงคบบญชา และผบงคบบญชา

๓. ความส าเรจในชวตครอบครว ซงไดแกการมคครองทดมบตรทดและมสภาพครอบครวทดพรอม

การทเราจะมความส าเรจตามเปาหมายทง ๓ ประการทตงไว กตองใชหลกการบรหารเขามาประยกตใช ซงไดแกกระบวนการบรหารทง ๕ ประการ ตามทไดกลาวมาแลว คอการวางแผน การจดองคการ การจดคนเขาท างาน การสงการและการประสานงานและการควบคม ซงจะไดกลาวขยายความไดดงน

๑. การวางแผน ทกคนตองมการวางแผนตงแตเรมตน นนคอ การวางแผนในดานการศกษาวาจะศกษาทางดานใด โดยพจารณาจากสภาพแวดลอม ทงภายนอก และภายใน สภาพแวดลอมภายนอกหมายความวา หลงจากทเราส าเรจการศกษาแลว มงานรองรบมากนอยแคไหน สถานศกษาทเราจะเขาศกษา ตอมทไหนบาง การเดนทางสะดวกมากนอยแคไหน สวนสภาพแวดลอมภายใน หมายถง ความสามารถของตวเราเองวามความสามารถทจะเรยนส าเรจหรอไม ทนทจะใชในการศกษามพอทจะเรยนตอไดส าเรจหรอไม หรอความถนดของตวเราเองนนชอบทางสายทเราจะศกษาหรอไมซงเปนการวางแผนระยะยาว สวนการวางแผนระยะสนนน หลงจากทเราไดเขาศกษาตามทเราวางแผนไวแลว เราจะวางแผนการเรยนแตละปเปนอยางไร วางแผนการเรยนแตละวน อยางไรในดานของการวางแผนทางดานการงาน โดยเราควรจะวางแผนกอนทจะส าเรจการศกษาวาเราจะท างานในหนวยงานแบบใด ท างานในหนวยงานรฐบาล รฐวสาหกจ หรอหนวยงานของเอกชน ในหนวยงานของเอกชนกควรจะวางแผนไวลวงหนาวาจะท างานในธรกจประเภทใดธรกจ อตสาหกรรม พาณชยกรรม หรอสถาบนการเงน เพอจะไดเตรยมตวไดถกตองตามความตองการของหนวยงาน ในดานของการวางแผนทางดานครอบครว ควรจะวางแผนในดานการมครอบครวเมอใด วางแผนการจดซอทรพยสน ตลอดจนการวางแผนการใชจายเงน เชน จะแบงรายไดออกเปนกสวนเพอเกบสะสม ใชจายในสวนทจ าเปน และใชจายในสวนเพอความเพลดเพลนพกผอนหยอนใจ ความสะดวกสบาย จะเหนไดวาในชวตของคนเราถาเราสามารถวางแผนชวตไดดเรากจะประสบความส าเรจ ทงดานสวนตว หนาทการงาน ตลอดจนครอบครวในทสด

๒. ดานการจดองคการ ความจรงชวตของคนเรากเหมอนองคการธรกจ เนองดวยเราเองมงานทจะตองท าหลายดานเชนกน เชน งานเกยวกบการศกษา งานเกยวกบการชวยเหลอทางบานหรองานอดเรก เรากควรจะตองจดการแบงงานตาง ๆ และแบงเวลาใหตามความส าคญของงาน เชน จะหาเวลาชวงใดส าหรบการศกษา ใหเวลาชวงใดแคไหนส าหรบชวยเหลองานทางบาน และใหเวลาชวงใดแคไหนส าหรบงานอดเรก ซงกเทาวาเราจดการแบงเวลาใหส าหรบการท างานแตละอยางไวอยางมแผน และเมอเราไดท างานแลวการจดการเกยวกบการท างานในหนาทและงานสวนตวกถอวาเปนการจดการเรองของเรา เรามกจะไดยนผทท างานบางคนบนเปนประจ าวา ไมมเวลา มงานทจะตองท าเยอะ บางคนตองน างานทท างานมาท าทบาน นนเปนเพราะวา ไมสามารถจดการเกยวกบการแบงเวลาและแยกแยะงานไดถกท าใหมปญหาทงทางบานและทท างาน ตวอยางอกตวอยางหนงทจะเหนไดชดเจนในการจดองคการในครอบครวเราเอง ในกรณ



ทเราเปนหวหนาครอบครวและมสมาชกหลายคน ถาเรารจกแบงหนาทความรบผดชอบใหแตละคนท า ตามหลกการจดองคการแลวกจะท าใหงานส าเรจลลวงไปดวยด ไมเปนภาระของคนใดคนหนงหรองานไปหนกอยทคนใดคนหนงเรามกจะพบเหนกนบอยวา บางบานแมบานท างานหนกตวเปนเกลยว ในขณะทสมาชกบางคนไมตองท าอะไรเลย นนเปนเพราะวาหวหนาครอบครวไมรจกมอบหมายงานใหท านนเอง ในขณะทบางบานหวหนาครอบครวแบงภาระหนาทใหแตละคนท า ซงแตละคนมความรบผดชอบไปคนละอยางงานกส าเรจลลวงไปดวยด

๓. การจดคนเขาท างาน ตามหลกทเราไดศกษามาแลววา การจดคนเขาท างานนนยดหลก “Put the right man on the right job” ในชวตครอบครวของเรา เรากสามารถจดสมาชกในครอบครวใหเหมาะสมกบงานไดเชนกน เชน หวหนาครอบครว มอบหมายหนาทในการรดน าตนไมใหกบลกชาย มอบหมายหนาทในการลางจานใหกบลกสาว และหนาทในการท ากบขาวใหกบแมบานและหวหนาครอบครวมหนาทหารายได ซงในการจดสมาชกในครอบครวใหรบผดชอบท างานหนาทตาง ๆ กเทากบการจดบคคลเขาท างาน ตามหลกของการจดการเชนกน

๔. การสงการและการประสานงาน มนษยทกคนจะอยคนเดยวในโลกไมได จะตองอยรวมกบบคคลอน ฉะนนความจ าเปนในการเปนผน าการสอสาร จงจ าเปนตองม แมวาไมไดเปนองคการธรกจหรอหนวยงานรฐบาลกตาม เชนตวเราเมอเปนผน าของครอบครว ตองมความรบผดชอบ กจะตองเปนผสงการและประสานงาน การสงการและ การประสานงานทด กจะตองมความเปนผน า และมทกษะในการสอสารทด เพราะถาเราเปนหวหนาครอบครวแตขาดความเปนผน าทด กไมสามารถจะสงใครใหท าอะไรได หรอถาไมมทกษะในการสอสารการสงการและการประสานงานกจะไมประสบความส าเรจเชนกน

๕. การควบคม ดงทไดกลาวมาแลวในเรองกระบวนการบรหาร องคการธรกจจะประสบความส าเรจตามเปาหมาย จะตองมการควบคม ในชวตคนเรากเชนกน ถาขาดการควบคมกเปรยบเสมอนเรอทไมมหางเสอ การควบคมนยงรวมถงการควบคมตนเองใหด าเนนชวตตามแผนทเราวางไวตอนแรก โดยเปรยบเทยบระหวางแผนการทวางไวกบผลทสามารถท าได นอกจากนการ

ควบคมยงหมายถงการควบคมทางดานใชเงน การใชเวลา ของตนเองวาเปนไปตามทเราวางแผนไวหรอไม

สรปแลวจะเหนไดวา การบรหารตนเองโดยยดหลกการบรหาร ถาเราสามารถท าไดถงแมวาจะไมทกระบวนการ หรอทกหนาทในการบรหารถาเรารจกประยกตใชกจะสามารถท าใหชวตของเราประสบความส าเรจ และมความสขในชวตสวนตว ชวตการท างาน และชวตครอบครวตลอดไป



๓.๒ การน าธรรมมาใชในการบรหารตนเอง

๓.๒.๑ ลกษณะของชวตทมคณภาพ

ชวตทกชวตประกอบดวยสวนทส าคญ ๒ สวน คอ กายและจต ดงนนชวตทมคณภาพคอชวตทประกอบดวยกาย และจต ทมคณภาพซงมโอกาส จะพฒนาใหกาวหนาไดตอไป ท าใหมสขภาพกายดและมสขภาพจตด

สขภาพกายด คอ รางกายแขงแรงไมมโรคภยไขเจบ ซงตองเปนมาตรการเอาใจใสดแลรกษาสขภาพ เลอกรบประทานอาหารทมประโยชนมคณคาแกรางกาย ออกก าลงกายใหพอเหมาะพอควรตามวย และมเวลาพกผอนทพอเหมาะ หลกเลยงการกระท าทจะเปนสาเหตในการบนทอนสขภาพ เชน สบบหร ดมสรา เปนตน

สขภาพจตด จะสงผลใหมสขภาพกายดดวย เพราะจตใจทดยอมตองอยในรางกายทด ในขณะเดยวกนสขภาพกายดกเปนสาเหตหนง ทท าใหสขภาพจตดและ ยงพบวา การทบคคลมสขภาพจต ดนนเกดจากการมองโลกในแงด การทคนจะมองโลกในแงดไดกยอมมาจากรจกคดแตสงด ๆ คดในเชงสรางสรรคเปนประโยชนเลอกทจะคดในเชงบวก

ลกษณะความคดของคนเรา สามารถแบงออกเปน ๒ ลกษณะ

๑. ความคดทด เปนความคดทน าความสขมาใหทงแกตนเองและผอน เปนความคดทางบวก มองทกสงในแงทกอใหเกดประโยชนทงสวนตนและสวนรวม เชน เมอถกต าหนตเตยน กไมโกรธ ไมรสกทอแท ไมเกดปมดอย แตกลบรสกขอบคณผต าหน เพราะคดวาเขาชวยบอกหรอแนะน าในสวนทเรายงบกพรองอย เพอหาแนวทางแกไขตอไป ท าใหมอง ผต าหนเปนมตรไมใชศตร

๒. ความคดไมด เปนความคดทน าความทกขมาสตนและผอน เชน ความคดเกยวกบปมดอย ขาดความเชอมน ดถกตนเอง หรอความคดกงวล เปนตน เมอเกดความคดดงกลาวท าใหเกดความทอแท ท าใหเครยดมผลท าใหรสกออนลา เหนอยหนาย ซมเศราเหงาหงอย ฯลฯ ซงลวนแตเปนอาการ ทบงบอกถงสขภาพจตไมดและมผลตอบคลกภาพของบคคลผนน

เมอบคคลเกดความคดทดกยอมสงผลใหการแสดงพฤตกรรมหรอการท าตอบคคลอนในลกษณะทด โดยสามารถจะสงเกตเหนไดชดเจน ทงกรยาทาทาง น าเสยงและค าพดจะ แสดงออกในลกษณะทเปนมตร ซงจดวาเปนคณลกษณะทดมเสนหเปรยบเสมอนเปนแมเหลกทจะดงดดใหบคคลอน ๆ ตองการเขาใกลเพอท าความรจกคนเคย บคลกภาพเชนนไมเปนพษเปนภยแกผใด มความจรงใจเออเฟอเผอแผ จงยอมจะมมตรสหายมากเพราะถาไดรจกคนควาสมาคมดวยกจะไดรบแตความสบายใจ ดงนน เมอความคดมอทธพลตอสขภาพทงกายและจต จนกอใหเกดเปนบคลกภาพของบคคล



เราทกคนจงควรทฝกฝนใหรจกคดแตในสงทด มสาระและประโยชน ซงเปนประโยชนทงตอตนเองและบคคลอน ๆ ทตองเกยวพนใกลชดกน

๓.๒.๑ หลกธรรมในการบรหารตนเอง

ธรรมชวยท าใหมนษยรจกการด าเนนชวตทถกตองนนคอการด าเนนชวตทน ามา ความสงบสขมาสตนและสงคมโดยสวนรวม สถานทใดกตามทประกอบดวยบคคลทยดหลกธรรม เปนหลกในการด าเนนชวต สถานทนนจะสงบรมเยนมแตความสข ไมมการเบยดเบยนกน ไมมการใหรายปายสกน ไมมการอาฆาตพยาบาทจองเวรกน มแตความเมตตา อภยซงกนและกน แนะน าในสงทพงกระท าและหลกเลยงสงทไมพงกระท า บคลทอยในสถานทนนยอมเปนสข และท าใหสงคมเกดความสงบสขทอยในสถานทนน กอนทจะน าหลกธรรมไปใชควรจะไดท าความเขาใจกบค าวา "ธรรม" กอน ธรรม คอ สภาพความเปนจรงทปรากฏขนเปนธรรมดา ธรรมชาต

หลกธรรมทจะน ามาใชในการบรหารตนเอง มดงน

๑. อทธบาท 4 เปนธรรมทเปนแนวปฏบตเพอท าใหเกดความส าเรจ ซงม ๔ ประการดวยกน บคคลผใดยดหลกอทธบาท ๔ ในการเรยน การท างาน หรอการบรหารกจการ ยอมท าใหงานทก าลงด าเนนอยหรอรบผดชอบอยประสบความส าเรจอยางสมบรณ

เสถยรพงษ วรรณปก ( ๒๕๓๓: ๖๔-๖๕) ไดอธบายความหมายของอทธบาท ๔ ในเรองการงานไมองกร หรอ การท างานไมคงคาง ไวดงน

ฉนทะ แปลวา ความพอใจ และถาจะใหเขาใจงายตองแปลวา ความรกงาน หรอเตมใจท า เมอคนเรามความรกงานเรากยอมทมเททกสงทกอยางเตมท

วรยะ คอ ความเพยรพยายามหรอแขงใจท า ซงไมไดหมายความวาฝนใจท าแบบซงกะตาย แตหมายถงทานท างานดวยความเขมแขง กลาสไมวางาน จะล าบาก มากมายเพยงใด พยายามท าเตมท โดยไมค านงถงความเหนอยยาก

จตตะ คอ ตงใจท า หมายถง คดถงงานทไดลงมอท าไวแลวตลอดเวลา เราใจจดจอทงานนน ไมทงงานพยายามหาทางปรบปรงใหงานกาวหนาขนเรอย ๆ ไมวางานจะใหญ จะยาก จะมากแคไหน กส าเรจลงไดงายเพราะใจสงาน

วมงสา เขาใจท านนคอท างานดวยการใชปญญา ท างานอยางฉลาด คนเราถงจะรกงานเพยงใด พากเพยรเพยงใด เอาใจจดจออยกบงานเพยงใด ถาขาดปญญา ความร ความเขาใจ แทนทงานจะส าเรจ อาจไมส าเรจตามทมงหวง



ดงนน ผทจะประสบความส าเรจในการท างาน ไมวาจะเปนงานใด ๆ กตามจะตองประกอบดวย พอใจท า แขงใจท า ตงใจท า และเขาใจท า หรอ ฉลาดท า

๒. ฆราวาสธรรม เปนหลกธรรมทประชาชนคนธรรมดาทวไปจ าเปนจะตองมไวเพอเปนหลกยดในการด าเนนชวต เหมอนเปนอาภรณประดบกายทมคา ท าใหเปนคนทมลกษณะนาเชอถอ นาเคารพ นาศรทธา นาไววางใจ เปนหลกธรรมทเสรม และไปดวยกนดกบอทธบาท 4 ท าใหเพมพลงในการ ท างานยงกวารถยนตทเตมน ามนเบนซนซเปอรเสยอก ดงนน เราซงควรมาศกษารายละเอยดของฆราวาสธรรมวามประการใดบางจงขอยกค าสอนของหลวงพอทตตชโว วดธรรมกาย ทไดเทศนอบรมพทธศาสนกชน เกยวกบฆราวาสธรรม ดงน

๒.๑ สจจะ คดท าอะไรใหจรงจงและจรงใจ ทมหมดตว ไมยง ไมเหยาะแหยะ ไดแก

๒.๑.๑ จรงตอหนาท บคคลไมวาสถานะใดตองมหนาททกคน เมอรจกบทบาทหนาทของตนแลว กรบผดชอบและท าหนาทของตนอยางจรงจง

๒.๑.๒ จรงตองาน เมอบคคลมหนาทกตองมงานตามมาคนทจรงตอการงานไมวาจะอยในหนาทอะไรกทมท างานในหนาทนนใหหมดตว ไมตองขยกไวยกตวอยางในประวตศาสตรชาตไทยเรองการกเอกราชของพระเจาตากสนมหาราช ถงคราวทพระองคจะตเมองจนทบร พระองคกทรงทมเทหมดตวเหมอนกน เยนวนนนพอพวกทหารกนขาวกนปลาอมกนดแลว กทรงสงใหเผาอาหารทเหลอทงใหหมด หมอขาวหมอแกงสงใหทบทงไมใหมเหลอ แลวทรงรบสงอยางเฉยบขาดวา “คนนตองตเมองจนทใหไดแลวเขาไปกนขาวในเมอง แตถาตไมไดกตายกนอยหนาประตเมองจนทบร อดตายกนอยนนนแหละ”

จากวธการท างานของทาน กคงจะเหนไดวา ทานทมเทหมดตว งานซงส าเรจดงใจหวง ถาเราท างานแลวทมหมดตว งานกตองส าเรจเชนกน ท างานแตละชนตองท าใหดทสด ซงหมายความวาทดสดเทาทเวลาอ านวย ดทสดส าหรบอปกรณทหามาไดในตอนนน ดทสดเทาทงบประมาณก าหนดมาให เมอคดวาดทสดแลวกทมท าเตมท ฝกใหเคยตอไปกจะเกดความคลองขนเอง

๒.๑.๓ จรงใจตอเวลา รจกใชเวลาใหคมคา เรองไมเปนเรองไมควรท าเสยเวลาเปลา เวลาทผานไปมนไมไดผานไปเปลา ๆ มนเอาอาย เอาชวตของเราไปดวย

๒.๑.๔ จรงตอบคคล นนคอคบกบใคร กคบกนจรง ๆ ไมใชคบกนเพยงแตมารยาท หรอตอหนาสรรเสรญ ลบหลงนนทา



๒.๑.๕ ตรงตอความด คอ จรงใจตอคณธรรมความด จะท าอะไรเพอชวยเหลอเพอน หรอท าตามหนาท ตองมคณธรรมก ากบดวย อยาท าใหคนอนเดอดรอน

แมแตองคพระสมมาสมพทธเจา เมอวนทตรสรนนเมอทานนงสมาธบลลงกแลว ทานกทรงตงสจจะอธษฐานทมชวตเลยวา “แมเลอดเนอในรางกายจะแหงเหอดหายไปเหลอแตหนง เอน กระดกกตามท หากยงไมบรรลสมมาสมโพธญาณแลวเราจะไมยอมลกขนเปนอนขาด”

๒.๒ ทมะ คอ การขมใจ เปนการรจกบงคบใจตอตวเอง หรอฝกปรบปรงตวเองเรอยไป เราในฐานะชาวพทธ เราควรจะบงคบตวเองหรอฝกตนเองในการแกนสย นสยใดทรวาไมดกตองรบแก เชน นสยของความเกยจคราน ตองฝนใจใหได ฝกฝนอยบอย ๆ ท าซ าแลวซ าเลา ไมชากจะคนจนไมรสกวาฝนใจท างาน นสยเสยอน ๆ กเชนกน เมอไดขมใจฝกปรบปรงตวเองเรอย ๆ ไป กยอมจะเปนทรกแกคนทวไป ไมมพษมภยกบใคร

๒.๓ ขนต คอความอดทนเปนลกษณะบงถงความเขมแขงทางใจ ขนตม ๔ ลกษณะ

๒.๓.๑ อดทนตอความล าบากตรากตร า ไดแก อดทนตอสภาพดนฟาอากาศ ฝนจะตก แดดจะรอน อากาศจะหนาว หรอภมประเทศจะแหงแลงอยางไรกทนไดทงสน

๒.๓.๒ อดทนตอความทกขเวทนา คอ ทนตอความเจบไขไดปวย

๒.๓.๓ อดทนตอความเจบใจ คอ ทนตอการดถกวากลาวกระทบกระเทยบเปรยบเปรย การกระท าใหเจบอก เจบใจ

๒.๓.๔ อดทนตออ านาจกเลส หมายถง การไมเอาแตใจตว อดทนตอสงยวยวนหรอความฟงเฟอตาง ๆ

๒.๔ จาคะ แปลวา เสยสละ หมายถง ตดใจหรอตดกรรมสทธของตน ตดความยดถอ ความเสยสละม 2 นย

๒.๔.๑ สละวตถ หมายถง การแบงปนกนกน แบงปนกนใช รวมทงการท าบญใหทานดวย

๒.๔.๒ สละอารมณ หมายถง ไมผกโกรธใคร ใครจะท าใหโกรธ เรากอาจจะดดาวากลาวกนไป แตไมผกใจโกรธไมคดจะตามจองลางจองผลาญ



๓. อรยสจ ๔ หมายถง ความจรงอนประเสรฐ ๔ ประการในการด าเนนชวตของบคคลหรอการบรการกจการตาง ๆ มกจะประสบกบปญหา และอปสรรคนานาประการ ซงถามหลกธรรมตาง ๆ ดงทกลาวมาแลวเปนหลกยดเพอการประพฤตปฏบตบคคลผนนกยอมจะผานอปสรรคตาง ๆ ไปได และประสบความส าเรจในทายทสด สาระส าคญยงของอรยสจ ๔ มดงน

๓.๑ ทกข คอ ความไมสบายกายไมสบายใจทเกดขนเนองจากสาเหตนานาประการ

๓.๒ สมทย คอ เหตทท าใหเกดทกข ซงเกดจากตณหาทงหลาย

๓.๓ นโรธ คอ ความดบทกข โดยการดบตณหาใหหมดจะเปนภาวะทปลอดทกข

๓.๔ มรรค คอ วถทางในการดบทกข ไดแก ขอปฏบตตาง ๆ ทท าใหทกขหมดไป นนคอ อรยมรรค ๘ ประการ

จากสาระส าคญของอรยสจ ๔ สามารถน ามาประยกตใชแกปญหาตาง ๆ ทงในการด าเนนชวตและการบรหารกจการ ตาง ๆ โดยการท าเปนตารางแกปญหาดวยอรยสจ ๔ หรออาจจะกลาวไดวาเปนพทธวธในการแกปญหา ดงนปญหา(ทกข)ความทกขทงหลาย ซงมมากมายหลายประการ

สาเหตของปญหา(สมทย)วเคราะหหาสาเหตของปญหามอะไรบาง เกดจากตวบคคลหรอเกดจากระบบงาน

แนวทางแกไข(นโรธ)หาทางแกไขใหตรงกบสาเหตของปญหา

วธแกไข(มรรค)ลงมอปฏบตแกไขทนท โดยท าเปนขนตอน

ตารางแกปญหาตามหลกอรยสจ 4

๔. สงควตถ ๔ เปนธรรมทเสรมสรางเสนหใหแกตนเอง ท าใหเปนทรกของคนทวไป ชวยสรางมนษยสมพนธซงมสวนชวยในการด าเนนงาน บรรลจดมงหมายตามทตองการ สงควตถม 4 ประการคอ

4.1 ทาน คอ การให ซงตองมาจากจตใจทมความเออเฟอเผอแผ หรอ ความโอบออมอาร การใหดงกลาวนนอาจจะไมใชสงของ เงนทอง ความร ความเขาใจวทยาการตาง ๆ

4.2 ปยวาจา คอ การพดจาทนารก นานยมยกยอง พดดวยวาจาสภาพ ออนโยนไพเราะ ชแจงดวยเหตผลแยบยลทท าใหเกดประโยชนและ สรางความเขาใจอนดตอกน



4.3 อตถจรยา คอ การบ าเพญประโยชนหรอท าประโยชนแกบคคลอน ๆ นนคอประพฤตหรอกระท าสงทเปนประโยชนแกกนและกน มการชวยเหลอกนโดยใหก าลงกายก าลงใจ ก าลงความคด และก าลงทรพย

4.4 สมานตถตา คอ การวางตนใหเหมาะสม วางตนเสมอตนเสมอปลายมกรยาอธยาศยเหมาะสมกบฐานะหรอต าแหนงหนาทการงาน

กลาวโดยสรปส าหรบสงคหวตถ 4 คอธรรมทชวยในการสรางมนษยสมพนธนนเอง ซงประกอบดวย

1. โอบออมอาร

2. วจไพเราะ

3. สงเคราะหประชาชน

4. วางตนพอด

นอกจากน โคลงโลกนตบางบทยงใหแนวคดเกยวกบเรองการใช ดงน

ใหทานทานจกให ตอบสนอง

นบทานทานจกปอง นอบไหว

รกทานทานควรครอง ความรก เรานา

สามสงนเวนไว แดผทรชน

5. สปปรสธรรม 7 คอ ธรรมของคนด ซงกคอธรรมของมนษยโดยทว ๆ ไปนนเอง กนก จนทรขจร (2526: 202-203) กลาวสงสปปรสธรรมไวไดดงน สปปรสธรรม 7 หรอ “ธรรมเปนผควรค านบ 7 ประการ” เปนธรรมของสตตบรษ คอ ธรรมของคนด คนทสมบรณแบบ หรอ มนษยโดยสมบรณ ซงถอวาเปนสมาชกทด มคณคาอยางแทจรงของมนษยชาต ธรรมทท าใหคนเราเปนสตตบรษ หรอเปนคนด จะตองประกอบดวยคณสมบต 7 ประการดงน คอ

5.1 ธมมญตา ความเปนผรจกเหต หมายความวา เปนผรจกธรรมหรอรจกเหตคอ รหลกการทจะท าใหเกดผลด ผลเสย เชน รวาหลกธรรมขอนนคออะไร มอะไรบาง



5.2 อตตญณตา ความเปนผรจกผล หมายความวา รจกผลทจะเกดขนจากการกระท า เชน รวาขอบญญตนน ๆ มความหมายวาอยางไรเมอท าไปแลวจะเกดอะไรบาง

5.3 อตญณตา ความเปนผรจกตน หมายความวา รจกฐานะความเปนอยของตนจะไดวางตนใหเหมาะสมกบฐานะ

5.4 มตตญณตา ความเปนผรจกประมาณ หมายความวา ใหรจกประมาณในการเลยงชพในทางทชอบ และรจกประมาณในการบรโภคอาหารแตพอควร

5.5 กาลญณตา ความเปนผรจกกาล หมายความวา รจกเวลาอนควรกระท า หรอไมควรกระท า คอ รจกกาละเทศะนนเอง

5.6 ปรสญณตา ความเปนผรจกชมชน หมายถง ชมชนทอยรวมกนอยเปนหมคณะ และการกระท าทจะตองประพฤตปฏบตตอกนในชมชนนน ๆ

5.7 ปคคลปโรปรญณตา ความเปนผรจกบคคล หมายถง การรจกเลอกคบคาสมาคมกบบคคลดมประโยชน เชน การคบมตร ตองรจกเลอกคบคนดเพราะมตรนน มทงดและชว ถาคบคนดกจะเปนประโยชนแกตวเอง แตถาคบกบคนชวกจะพาตนชวไปดวย

มค ากลอนทกลาวเกยวกบสปปรสธรรม ดงน

ดอกเอยดอกแกว

เมอบานแลวกลนกลาลมพาหวน

หอมเวลาค า ๆ คลายล าดวน

กลนรญจวนชนอราในราตร

เหมอนผดมจรรยารกาละ

รเทศะสมาคมสมศกดศร

รเหตรผลรบคคลสามคค

รตนดรประมาณรกาลเอย............



นอกจากหลกธรรมทไดน ามากลาวในบทเรยนนแลว ยงมหลกธรรมอน ๆ ทนาจะไดศกษาคนควาเพอสรางความเขาใจเพมขนไดแก ทศ 6 พรหมวหาร 4 และมงคลชวต 38 ประการ เปนตน

3.2.3 น าหลกธรรมไปปฏบตเพอการบรหารตนเองในชวตประจ าวน

การบรหารตนเองโดยการใชหลกธรรมควรด าเนนการ ดงน

ประการแรก ฝกคดด มวสยทศนทกวางไกล ซงจะตองฝกเรองตอไปน

1. มองโลกในแงด เพราะมมมองทบคคลจะมองวเคราะหสงแวดลอมมทงดานดและดานราย จงฝกทจะมองแตเฉพาะดานดดานรายหดละทงบาง จะเปนการลดความเครยด และจะท าใหเราเกดความรสกทด ยอมรบสงตาง ๆ ใหมากขนชวตจะมความสขมากขนตามไปดวย

2. รจกให ใหในทนหมายถง ใหอภย ใหความเมตตากรณา คนเราถารกแตตวเองจะไมรจกใหใคร จะมแตความเครยดแคนชงชงอาฆาต พยาบาทจองเวรในเมอไมไดดงใจ ถาเราพจารณากนอยางรอบคอบและท าใจได จะพบวาเรองตาง ๆ ทเกดขนมากมายในสงคมปจจบนสามารถจะใหอภยตอกนได

3. รคณคาในตวเอง กอนทเราจะยอมรบความเดนความดของคนอน เราตองรจกหามมมองทดของตวเราเองดวย มฉะนนความรสกต าตอยจะเปนปมดอย ท าใหบคคลขาดความเชอมน การงานตาง ๆ ทจะท าจะไมกาวหนาเทาทควร ลองหาจดเดนของตนเองทคนอน ๆ กยอมรบ เชน ความสามารถในงาน ความเปนนกประสานทด การมมนษยสมพนธเยยม เปนตน แลวพฒนาจดเดน ดงกลาวใหดยงขน ขณะเดยวกนจดดอยของเราทพฒนาไดเรากไมควรทอดทง

ประการทสอง ฝกท าด นนคอ ท าในสงทเปนประโยชนเกอกลทงตนเองและผอน อยในสถานทใดกจะมแตคนรกเพราะ ไมเปนพษเปนภยกบใคร ไมเปนบคคลทท าลายบรรยากาศขององคการหรอหนวยงาน หรอจดเปนบคคลทไมเปนภยตอสงคม หรอไมเปนตวแสบของหนวยงาน การท าดควรท าในกจกรรมดงตอไปน

1. พดจาปราศรย ในสงทเปนประโยชนกอเกดก าลงใจ สรางความสามคคไมกลาวจจดออนของบคคล ไมเอาปมดอยของคนอนมาพดท านองตลกขบขน เพราะผพดอาจจะรสกสนกสนาน แตผถกวจารณคงจะรสกขมขน และปราศจากความสข จงควรพดแตในสงทด เพอประสานประโยชนท าใหงานและ องคการด าเนนไปดวยดและทมงานทงหมดมความสข

2. สงเคราะหชวยเหลอเกอกลกน บคคลแตละบคคล อยายดตดอตรามากเกนไปจะท าใหเปนคนใจแคบ จะชวยอะไรใครสกครงกคดมาก คดละเอยด จนกระทงไมไดชวยเหลอใครเลย ท าใหเสยโอกาสในการท าประโยชนใหกบสงคมและตนเอง ซงตองพยายามตระหนก หรอฝกทจะใชหลกการเอาใจ เขามาใสใจเรา มาพจารณาตลอดเวลา



3. ประพฤตตนเปนผมคณธรรมและจรยธรรมโดยการลองวเคราะหตนเองวามบอยครงหรอไมทเราไมท าสงนน สงน ซงเปนเรองไมถกตองเปน เพราะกลวคนจะรแลวจะต าหนเอาได ถาค าตอบออกมามบอยครงกแสดงวาการท าดของเรานนเราท าเพราะกลว คนอนจะต าหนจะวาเราถาเราท าไมด แตถาไมไดเกดจากความคดทเราอยากท าดวยตวเอง ซงถาเปนเรองดงกลาว เรากควรตองฝกทอยากจะท าด เพราะตวเราเองอยากท า เพราะท าแลวเรารสกมความสขไมวาคนอน จะรหรอไมกตาม

4. การสรางสามคคใหเกดขนในหมคณะ ทงพดด ท ากจการงานด ชวยเสนอแนะความคดเหน ชวยเหลอกจกรรมตาง ๆ ดวยความจรงใจ งานทมอบหมายบรรลจดประสงคตามตองการ ท าใหหมคณะท างานดวยความสข ไมท าใหเกดการแตกแยก แตกพวกแตกหม

5. รจกการบรหารเวลา ในแตละวนทก ๆ คนมจ านวนเวลาเทา ๆ กน แตการใชเวลาใหเกดประโยชนไมเทากน

เทคนควธในการบรหารเวลา เพอใหบรรลความส าเรจในการท างาน ดงน

1. ก าหนดเวลาใหกบงานแตละงานไมตองมากนก นนคอเรวทสดเทาทจะท างานชนนนใหส าเรจลงได

2.จดล าดบงานตามความส าคญหรอความเรงดวนซงขนอยกบดลยพนจของตนเอง

3. ถางานมากหรอเปนงานใหญ จงแบงซอยงานใหญใหเปนงานยอย ๆ เพอสะดวก ในการทจะไดเลอกท างานยอยตามโอกาสทเหมาะสม และขณะเดยวกนการท างานยอย ๆ ไดเสรจ กจะเปนก าลงใจใหท างานยอยอน ๆ ตอไป ดงนนโอกาสทงานใหญจะส าเรจจงอยแคเออม

4. ลงมอท าทนท เลกนสยผลกวนประกนพรงไดแลว งานใด ๆ กตามถาไดเรมลงมอท าแลว โอกาสทงานจะเสรจยอมเปนไปไดอยางมาก นาสงเกตวางานสวนใหญทไมคอยจะเสรจนน เพราะเรามกรรอไมเรมตนทจะลงมอท าสกท

5.บงคบใจตนเองดวยความอดทน เพอขมความเกยจครานไมใหมโอกาสแสดงออก

แลวด าเนนงานทไดเรมตนเอาไวแลวอยางตอเนอง เพอท าใหงานส าเรจสมกบทตงใจไว

ส าหรบขอสดทายน ตองตงใจมสจจะท าอยางจรงจงอยาเผลอสตเปนอนขาด เพราะถาเผลอสตเมอใดความเกยจครานทแอบแฝงรางเอาไวกจะโชวตวเตมท และจะนอคเจาของจนโงศรษะไมขน ทายทสดกจะกลายเปนผแพทไมเคยชนะสกครง

จากการฝกหดดงกลาวมาแลวกจะเปนแนวทางทท าใหบคคลเกดคณธรรมประจ าใจไดหลายประการ ดงน

1. ความขยนหมนเพยร



2. ความอดทน

3. ความซอสตย

4. ความยตธรรม

5. ความกตญกตเวท

6. ความเมตตา

7. ความตรงตอเวลา

8. ความรบผดชอบในหนาทการงาน

9. ความมสมมาคารวะ

3.3 เขาใจการพฒนาตนเอง

องคประกอบการพฒนาตนเอง

การพฒนาตนเองนน เปนเรองทส าคญในการด ารงชวตในสงคมปจจบน และเราไมอาจหยดทจะพฒนาตนเองได เพราะสงคมเปลยนแปลงรวดเรวมาก เมอบานเมองเปลยนแปลงไป ชวตของปจเจกชนกยอมไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงดวย จดหมายทผบรหารบานเมองตองการใหประเทศเปน คอ การเปนประเทศอตสาหกรรมใหม ถาบานเมองเราพฒนาไปถงจดนน เราจะพบวาจะเกดขอเสยบางประการ คอ คนแตละคนในสงคมอตสาหกรรมจะมความเหนแกตวมากขน จะประสบกบมลภาวะแวดลอมตวเรามากขน อนจะสงผลตอสขภาพกายใจของเรา เพราะเมอสงแวดลอมเปนพษ เชน อากาศเสย น าในคคลองหรอแมน าเจาพระยาเนาเสย อยางนจะใหเรามสขภาพดไดอยางไร คนในสงคมอตสาหกรรมจะตองท างานอยางเรงรอน เดนทางดวยความเรงรบ แตขณะเดยวกนการจราจรกตดขด ท าใหอารมณเสยและสขภาพจตเสอมโทรม เราจ าเปนทจะตองพฒนาตนเอง เพอใหมภมตานทานตอสงแวดลอมตวเราทเปลยนไป ( สมต อาชวนจกล : 2534 : บทน า )

แนวความคดทางการบรหารงานทกชนด มจดประสงคหลกเพอความเปนเลศนรนดรกาล ( Long - Term Excellence ) ซงเปนเปาหมายททกคนตองการ “การจะบรหารไดดนนตองฉลาด ตองวางแผนด และน าแผนไปปฏบตดวย” จงจะพบความเปนเลศได และถาเรมตนถกตองตงแตแรกแลว กจะท าใหงานนนไมตองแกไขมากมาย ไมตองท า



แลวท าอก และทส าคญคอไมตองเสยคาใชจายเพมอกในแงของธรกจ การเรมตนทดและถกตองเนนให “คนในสงคมพยายามปรบปรงตนเองอยตลอดเวลา” ไมโออวดตนเอง ยกตนขมทาน แตใหมความออนนอมถอมตน

การท าใหถกตงแตตนนน เราตองรวาอะไรคอสงทผด ไมใชมาแกไขโดยทยงไมรวาสงใดผดและผดตรงไหนซงเราจะแกไขไมได แททจรงแลวสงทผดพลาดนนมาจาก 2 สาเหตใหญ คอ เกดจากการขาดแคลนความร ( Lack of Knowledge ) หรอความไมรอนเปนสาเหตทกอใหเกดความผดพลาดได และสาเหตทเกดจากการขาดความเอาใจใส ( Lack of Attention ) จากสาเหตดงกลาว ท าใหเราตองรบเรงในการเปลยนแปลงมาตรฐาน สงทบกพรองทงหลายทเรายอมรบในอดตตองน ามาปรบปรงใหดขนจากสภาพททนอยอยางนน ซงท าใหประสทธภาพและผลของงานต าลง

คานยมปจจบนทสามารถกระตนใหเกดการบรหารและการพฒนามาจากการพฒนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยชนสงหรอทเรยกวา “ไฮ-เทค” ความทนสมยและกาวไกลของการตดตอสอสารหรอทเรยกวา “โลกาภวตน” ซงมการแขงขนกนอยตลอดเวลา มความรวดเรวของการคนควาเพอหาความกาวหนา ความรนแรงในการแขงขนพฒนาเพมขนทกขณะเวลา และมความตอเนองจรงจงอยางไมหยดยง เพอผลส าเรจในแงของประสทธภาพ การผลตคณภาพของผลตภณฑ และความสะดวกรวดเรวในการบรหาร การพฒนาทง 3 สวนนทงรฐบาลและหนวยงานราชการอน ๆ ตางเนนการพฒนามาตลอด งบประมาณคาใชจายมมากมหาศาล แตสงหนงทขาดไปกคอ การพฒนาบคลากรใหมคณภาพซงไมไดมการพฒนาใหสอดคลองกบการพฒนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย

การพฒนาและการปรบปรงบคลกภาพสวนตนเอง เพอความเปนเลศนรนดรกาล ในวงการธรกจถอวามความส าคญมาก กจกรรมธรกจเกอบทกชนดและทกขนาดในปจจบนมการแขงขนกนอยางรนแรงและจรงจงมาก เพอใหสามารถบรรลเปาหมายและคงสภาพของตนไว โดยตองมมาตรฐานสงเยยมใน 2 ดาน คอ ดานผลตภณฑ และ ดานบคลากร ใหบรการชนเยยมแกลกคา (Superior Customer Services) สรรหาสงทดและเหมาะสมมาพฒนา ตองมการเปลยนแปลงใหม ๆ ใหทนสมยและกาวหนาอยเสมอ พรอมทงการรจกใชพลงความสามารถจากบคลากรทมอยใหเตมท กระบวนการทจะใหบคลากรมมาตรฐานทดเยยมได ตองอาศยการปรบปรงและการพฒนาในหลายรปแบบ ไมวาจะเปนในรปแบบหรอนอกรปแบบ เพอใหบคลากรมความมนใจวาสามารถท าไดดกวา ( Do it better ) สามารถพชตผอนได ( win the others ) และสามารถประกนความส าเรจได ( Assure the Success ) ถาสามารถท าใหบคลากรท าไดทง 3 สวนน กจะสามารถประสบความส าเรจตามวตถประสงคทวางไว บคลากรทไดรบการปรบปรงพฒนาแลวกจะเปนบคลากรทมคณภาพ ( Quality People ) ซงอาจท าไดโดยการท างานเปนกลมและใชวธการระดมความคด ( Brain Storming ) เพอใหเกดคณภาพ 5 ประการคอ

1. ความรใหม ( New Knowledge )

2. แนวความคดใหม ( New Concepts )



3. ประสบการณใหม ( New Experience )

4. ทกษะใหม ( New Skills )

5. ทศนคตใหม ( New Attitudes )

เราตองยอมรบวาทกองคการปรารถนาใหบคลากรของตนทกคนทกระดบมความสามารถทจะท างานในความรบผดชอบไดดและเตมท แตสวนมากพบวาคนเรามกจะรบชอบมากกวารบผด ดงนน การท างานใหส าเรจดวยดนนตองทราบวาเขาตองการหรอคาดหวงอะไรจากการท างานในระดบตาง ๆ ซงอาจสรปไดวา มนษยตองการความส าเรจในการท างานทไดรบความรวมมอรวมใจจากผเกยวของ อนเปนปจจยทส าคญมากแตกยากทจะไดมา การวเคราะหหาสาเหตของปญหา จงเปนสงทจ าเปนมากเพอหาแนวทางแกไข หรอปรบปรงใหถกตองตงแตเรมทเกดปญหา

แนวทางการวเคราะหสาเหตของปญหา วเคราะหได 4 สาเหตคอ

1. ตนเอง

2. ผอน

3. ระบบ

4. สงแวดลอม

ธรรมชาตของมนษยเมอเกดปญหาขนมกโทษคนอนหรอสงภายนอกตวเองกอนเสมอและกไมสามารถแกปญหาไดตรงประเดน เพราะมนษยมกเขาขางตนเอง มองตนเองถกตองและดกวาเสมอ ดงนน หากจะแกปญหาตองวเคราะหสาเหตใหรอบดาน โดยเรมจากการวเคราะหตนเอง เขาใจผอน เขาใจระบบและสงแวดลอม เลาจอ นกปราชญของจนไดกลาววา “ผทรจกสรรพสงทงหลาย คอ ผเรยนร แตผทรจกตนเอง คอ ผฉลาด” จะเหนไดวาความส าคญในชวตขนอยกบ “ตวเรา” เปนส าคญ

องคประกอบทมผลตอการพฒนาตนเอง

ความส าเรจของมนษยเกดไดดวยการปรบปรง ( Improvement ) การพฒนา ( Development ) ภาพพจน ( Image) และคณคา ( Value ) โดยกระท าตอสงตอไปน

1. คณภาพสวนตว ( Personal Qualities ) ไดแก รปรางหนาตา จตใจ อารมณความรสก



2. เทคนควธการ ( Technical know-how ) กระบวนการปรบปรงหรอการพฒนามนษย จะประกอบดวยวฎจกร QPC ( Quality Person Cycle ) เปนตนวา

- เจตคต

- ความรและประสบการณ

- บคลกภาพ

- ทกษะและความคลองแคลวเจนจด ดงแผนภมตอไปน

เจตคต ( Attitudes )

ความร บคลกภาพ ( Knowledge ) ( Personality )

ทกษะ ( Skills )

องคประกอบการพฒนาตนเอง

เจตคต ( Attitudes ) เรามเจตคตตอสงหนงสงใดอยางไรบาง เจตคตนจะเปนตวก าหนดตวเราเอง จะผลกดนใหเราแสดงความคดเหนและแสดงออกถงความรสกตอสงตาง ๆ และโดยทวไปมนษยมกมเจตคตโนมเอยงไปในแงลบ ( Negative ) คอ มองโลกในแงราย (Pessimism) มากกวาการมองโลกในแงด ( Optimism ) หรอ ดานบวก ( Positive ) ดงน จงควรสรางเจตคต

ดงตอไปน

1. บวก ( Positive )

2. มนใจ เลอมใส ศรทธา ( Belief, Trust )

3. ความกระตอรอรน มงมน ( Enthusiasm )

4. แนวแน มนคง ( Determination )



ความร ( Knowledge ) คอ ฐานรองรบประดจบลลงก โดยจะตองร

1. องคการ ( Organization Knowledge )

2. ผลตภณฑ ( Products Knowledge )

3. งานในภารกจ ( Job Knowledge )

4. ปรบปรงและพฒนาตนเอง ( Self Improvement & Development )

ปจจบนสอการสอนมมากมาย อาท ต าราเรยน เทปวทย เทปโทรทศน รายการเกยวกบการศกษาทางโทรทศน การปาฐกถา การประชมสมมนา ฯลฯ เหลานเราตองแสวงหาและพยายามหาโอกาสรวมรบการฝกอบรมใหเทาเทยมหรอเทาทนคนอนอกดวย และการฝกอบรมอาจกลาวไดวา เปนวธทางลดในการพฒนาตวเราใหดกวาเดม เพราะล าพงเราอานหนงสอ หรอฝกดวยตนเองจากหนงสอยงไมเพยงพอ และอาจตองใชเวลามากดวย แตการฝกอบรมจะชวยยนระยะเวลาและท าใหทานพฒนาความรความสามารถไดรวดเรวกวาวธอน ๆ หากไมมการฝกอบรมหรอการฝกงานเลย ในไมชาเรากจะอยลาหลงผอน

การทเราจะเปนคนหนงทส าเรจในชวตเราจ าตองผานการฝกอบรมอยางใดอยางหนงมาแลวอยางแนนอน ฉะนน ผปรารถนาจะพฒนาตนเองใหเกงใหมความสามารถ ตองพยายามแสวงหาในการรบความรดวยการฝกอบรม การสมมนาการประชมทางวชาการ การฝกงาน การเขารวมกลมกจกรรมสรางสรรคตาง ๆ

เราอาจแสวงหาการฝกอบรมไดดงตอไปน

1. การแสวงหาความรจากโรงเรยนไปรษณย หรอโรงเรยนทมการสอนทางไกล โดยเราเรยนดวยตวของเราเอง อนเปนการฝกอบรมในอกรปแบบหนงทครอาจารยกบลกศษยไมไดมาพบกน นอกจากนาน ๆ ครง ลกศษยจะไดพบอาจารยโดยการสอนผานโทรทศน อยางนเปนตน

2. โรงเรยนทเปดสอนในเวลากลางคนหรอหลงเวลาท างานในตอนกลางวน จะเปน

โรงเรยนสอนภาษา โรงเรยนสารพดชางของกระทรวงศกษาธการ ฯลฯ แลวแตเราจะรกวชาทางดานใด กจงรบขวนขวายรบความรทางดานนน อยาไปเสยดายคาเลาเรยน เพราะการใชทรพยเพอแสวงหาความรโดยการรบการฝกอบรมเทานน ทจะท าใหทรพยและปญญาของเราเพมพนขนในภายหลง



3. บคลกภาพเปนสงหนงทจะชวยใหเราประสบความส าเรจ ฉะนนโรงเรยนทสอนเนนในการพฒนาบคลกภาพและการพด จงเปนอกแหงหนงทนาสนใจควรเขารบการฝกอบรม แมวาคาเลาเรยนจะสงไปสกหนอย แตกมประโยชนอยางมาก

4. ถาเราตงเปาหมายไววา อยากจะไปฝกอบรม ณ ตางประเทศ กาวแรกเราตองฝกฝนภาษาตางประเทศใหช านาญ และไมละทง จงแสวงหาการเรยนตามโรงเรยนสอนภาษาทเปดสอนในวนหยดเสาร-อาทตย หรอเปดสอนในเวลากลางคน การเตรยมความรในดานภาษาใหช านาญไว เมอโอกาสถงเรากอาจจะสอบแขงกบคนอนได

5. อยาปลอยเวลาวางใหผานไปโดยเปลาประโยชน ในขณะททกคนในสงคมตางกแสวงหาความกาวหนา เราจะหยดอยกบทมไดเลย มฉะนนคนอนจะเดนล าหนาเราไป และเราจะอทธรณรองทกขกบใครทไหนกไมได จงรบแสวงหาการฝกฝนวชาความรและประสบการณ ปรญญาโทหรอปรญญาเอกได ดวยการฝกฝนภาษาเปนเบองตนมากอน ฉะนน ขอใหเราแสวงหาแลวประตชยแหงความส าเรจจะคอยเราอยทตรงนน

คณลกษณะของบคคลทไดมการพฒนาตนเองแลว

การบรหารตนจะประสบความส าเรจไดตองมคณลกษณะเดน 3 ประการคอ

1. เกงคด

2. เกงคน

3. เกงงาน

คณลกษณะของบคคลทไดมการพฒนาตนเองแลวสามารถอธบายไดดงน

เกงคด ประกอบดวย

1. มความคดรเรมสรางสรรค

2. มหลกการและเหตผล

3. มความละเอยดรอบคอบ

4. มความสามารถในการตดสนใจ



เกงคน ประกอบดวย

1. ยอมรบนบถอความรความสามารถของผอน

2. มหลกจตวทยาในการท างาน

3. เขาใจผอน เอาใจเขามาใสใจเรา

4. มเทคนคในการใชคน

5. มเหตผลในการท างาน

6. มศลปะในการตดตอสอสาร

เกงงาน ประกอบดวย

1. ความอดทน

2. ความขยนหมนเพยร

3. ใฝหาความรประสบการณ

4. มทกษะในการท างาน

5. มความรอบคอบ

6. มไหวพรบ สามารถแกปญหาได

7. มความกระตอรอรน



สวนในทางธรรมของพระพทธศาสนานน ความรยอมแตกตางไปตามขนหรอภม โดยแยกออกเปน 3 ขน คอ (สมเดจพระสงฆราชเจา กรมหลวงวชรญานวงศ 2525, 125-131)

1. ในชนตน เปนความรทเกดจากอวยวะของการรบรเปนตนวาตา ห จมก ลน สมผสและใจ ความรในขนนเปนความรทมอยในสตวและมนษย ซงเกดขนและดบไปในชวขณะหนง

2. ในชนสอง เปนความรทหลงเหลอมาจากความรในชนตน เปนตนวา คนเรยนหนงสอ ความรทไดรบจากอวยวะของการรบรในเวลาเรยน คงเกดและดบอยเสมอ ๆ แตความรอกระดบ ซงใหผลเปนความเขาใจถกหรอผดคงเหลออย จงท าใหคนทเรยนหนงสอร อานออก แลวไมจ าเปนตองเรยนใหม คงอานออกเปนพนเพอย แตเมอไมไดใชอานกไมไดแสดงออกมาใหปรากฎ เราจงกลาววา สวนทละเอยดเชนพนเพทชว ฉลาด โง จงอยในชนน พระบรมศาสดาจงตรสเตอนใหพจารณาวา“เราเปนผมกรรมของตนจกท ากรรมอนใดไวดหรอชวกตาม จกเปนผรบผลของกรรมนน”

3. ในชนทสาม คอ ความรทปลอดโปรงไมตดของในสงขาร ยากทจะแสดงเพราะเกดวสยทสามญชนจะรถงและแสดงใหถกตองได ตองอาศยขอความในพระพทธศาสนาทพระบรมศาสดาทรางแสดงไวในพระสตรตาง ๆ เปนหลกวจารณหาความจรง ความถกตอง แตจะจรงจะถกตองแทจรงหรอไม กแลวแตผอานจะคดเหน

ดงนน ความรในสวนนจะตางกนไป ในชนตนรจ า รตงชอ และรตามเรอง เปนสวน ทฤษฎและแนวคดจากการเรยนหนงสอหรอจากผร (ปรยต) สวนการรทนกเลสทเกดขนและสงบเสยไดไมใหฟงซานไปเปนสวนปฏบต รทว รถง รรอบ จนก าจดกเลสเสยไดจนขาดไปไมเกดอกไดตามชนของความรเปนสวนปฏเวธ ไมรเลยอาจใหรปรยตได ตงใจเรยนรเพยงปรยตอาจใหรถงปฏบตไดดวยมสตตงใจปฏบตตามปรยต รเพยงปฏบตอาจใหรถงปฏเวธไดดวย ตงใจปฏบตอบรม ท าใหมากบอย ๆ เขาใหมก าลงยงขน ๆ ดวยประการฉะน

บคลกภาพ ( Personality ) หมายถง ยอดรวมของแบบอยางความประพฤตของแตละบคคล ซงเปนลกษณะทสม าเสมอในการด าเนนชวตประจ าวน อนเปนแกนของบคคลนนทผอนมองเหนหรอเขาใจ (ถรนนท, 2125 78-91) การพฒนาบคลกภาพ อาจแบงออกไดเปนขนตอนส าคญ 4 ขนตอนคอ

1. ตระหนกถงความส าคญและความจ าเปนทจะตองพฒนาบคลกลกษณะ

2. มความปรารถนาอยางแรงกลาทจะพฒนาบคลกลกษณะ

3. วเคราะหถงสวนดและสวนเสยของตวเอง

4. มแผนการพฒนาอยางเปนระเบยบ



โดยประเภทของบคลกภาพทควรพฒนาจะจ าแนกเปนดานตาง ๆ ดงน

1. ลกษณะทางกายไดแก รปลกษณของรางกาย ทาทาง การแตงกาย

2. การเพมพนความรอบรและขยายทศนะ

3. การปรบอารมณและควบคมการแสดงออก

4. การพฒนามนษยสมพนธทางดานการพด

บคลกทพฒนาแลวอาจสงเกตไดจากการแสดงพฤตกรรมดงตอไปน

1. ความเปนมตร ( Friendliness )

2. การยอมรบ ( Recognition )

3. การฟง ( Listening )

4. การใหความชวยเหลอ ( Helpfulness )

ทกษะ (Skills) คอ ความคลองแคลวเจนจด หรอกลาวอกนยหนงคอมความเชยวชาญเปนเลศ อาจแบงประเภทของทกษะออกไดเปน 3 ประเภท คอ

1. ทกษะทางเทคนค ( Technical Skills ) คอ การมวธการด าเนนงานตามล าดบขนตอน

2. ทกษะทางความคด ( Conceptual Skills ) คอ มแนวความคดทเปนระบบไมสบสนในทางความคด

3. ทกษะทางมนษย ( Human Skills ) คอ มความเขาใจคนและเขากบคน ไมวาจะกระท ากจกรรมนนดวยตนเองหรอใชผอนท าแทน

เมอพจารณาจากวฎจกร QPC แลว เราจะพบวาผทจะประสบความส าเรจในชวตสวนตวและการงานนนจะตองประกอบดวยองคประกอบ 3 อยางคอ เกงคด เกงงาน เกงคน การมความรและทกษะดอาจสงผลใหเปนผทเกงงานใด และการมความรและทศนคตดอาจสงผลใหเปนผทเกงคดได ตลอดจนการมบคลกและทกษะดอาจสงผลใหเปนผทเกงคนได แตหากมองคประกอบของวฎจกร QPC ดครบถวน 4 ประการ คอ ความร เจตคต บคลกภาพ ทกษะ แลวกยอมท าให



ตนเองมลกษณะควบถวนทง 3 ประการ คอ เกงคด เกงงาน และเกงคน และยงผลใหชวตทงในสวนตวและการงานประสบความส าเรจไดตามจดหมายของชวตทมงหวงไว

สงทเปนอปสรรคส าคญในการพฒนา คอ พฤตกรรม ( Behavior ) ซงมทงพฤตกรรมขององคการ และพฤตกรรมของบคลากรทเปนตวก าหนดภาพพจน คณคา และมอณหภมเปนตวบอกความปกตของพฤตกรรม อาจเปนตวการทจะสรางหรอท าลายกได การสรางสมพนธภาพ

( Relationship ) ทางพฤตกรรมของบคลากรกเปนการชวยใหเกดการพฒนาได ดงนน การพฒนา การบรหาร การปรบปรงบคลกภาพสวนตนเองในดานทถกตองตงแตแรกจะชวยใหเกดประสทธภาพ

ของงานอยางดเยยม และสามารถพฒนาองคการใหบรรลวตถประสงคได ( อ านวย คงมสข, 2533 : 49- 52)

พฒนาพฤตกรรม

พฤตกรรม หมายถง การกระท าตาง ๆ ของอนทรย ทงทเราสามารถสงเกตเหนไดและมเปาหมายหรอพฤตกรรมภายในทเราไมอาจสงเกตเหนไดโดยตรง นกจตวทยาเชอวาพฤตกรรมตาง ๆ ของคนจะสามารถเขาใจไดอยางแทจรงกตอเมอเราสามารถเขาใจการท างานทเกยวของกนระหวางพฤตกรรมจตใจและสมอง และน าความรมาปรบปรงความเปนอยของมนษยใหดขน และสงแวดลอมทมชวตดวย

วธการดดแปลงพฤตกรรมของมนษยใหเหมาะสมกบสงแวดลอมของบคคล แบงออกไดเปน 4 ประเภท คอ

1. การดดแปลงทวไป เชน การดดแปลงดานรางกายหรอการแตงกายใหสอดคลองกบกาลเทศะ และสมยนยม

2. การดดแปลงอารมณใหสอดคลองกบอารมณของบคคลอนได ซงเปนวถทางหนงทจะท าใหเขากบคนอนได เชน การยอมรบผด เปนตน

3. การดดแปลงสตปญญา เชน การยอมคลอยตามกบความคดเหนของคนสวนใหญ แมวาเราจะไมเหนดวยกตาม ทงนเพอดดแปลงตวเองใหเขากบเขาใหไดเทานน

4. การดดแปลงอดมคต หมายถงการเปลยนอดมคตไปตามความจ าเปนแมวาจะมใชอดมคตของตนทยดถอเปนแนวทางในการด าเนนชวตกตาม กลาวคอ บางครง บางคราวบคคลกจ าตองเปลยนแปลงอดมคตของตนเองไปตามผอน หรอเปลยนไปตามเหตการณ ทงนเพราะตองดดแปลงใหเขากบบคคลอนในสงคม เพอผลประโยชนแกตนนนเอง



สรปแลวการดดแปลงตวเองเปนกระบวนการทบคคลกระท าเพอใหเขากบสงแวดลอม และบคคลอนทเกยวของในสงคมทงนเพอสวสดภาพของตนเองและของกลมพฒนาการเรยนร

การเรยนร ( Learning ) หมายถง การเปลยนแปลงความคด อารมณ หรอ พฤตกรรมซงเปนผลมาจากประสบการณ

การเรยนร คอ การเปลยนแปลงในพฤตกรรมคอนขางจะถาวร ซงเปนผลทไดมาจากประสบการณ

การเรยนร หมายถง ประสบการณตาง ๆ ทบคคลไดรบในการเสรมสรางและปรบปรงเจตคตและความประพฤตตงแตเกดจนตาย

การเรยนร หมายถง การเปลยนแปลงพฤตกรรมหรอศกยภาพแหงพฤตกรรมท คอนขางถาวร อนเปนผลมาจากประสบการณหรอการฝก การเปลยนแปลงพฤตกรรมอนเนองมาจากสาเหตอน เปนตนวาความเหนอยลา ความเจบปวยผลจากฤทธยา รวมทงวฒภาวะ และการเจรญเตบโตนนไมถอเปนการเรยนร

ฉะนนการเรยนร คอ การเปลยนแปลงทศนคตและพฤตกรรมคอนขางถาวรของ มนษยไปตามประสบการณทไดรบมาตงแตเกดจนตายนนเอง

ประเภทของการเรยนร

T.L. Harris และ W.E Schwahn ไดแบงการเรยนรออกไปตามกระบวนการของการเปลยนแปลงพฤตกรรมมนษยไว 6 ประเภท คอ

1. การเรยนรทกษะ (Skill Learning)

2. การเรยนรเหตผล (Reasoning) เพอแกปญหา

3. การเรยนรเจตคต (Attitudinal Learning) ซงรวมถงคานยม (Value) ดวย

4. การเรยนรสงกป (Conceptual Learning) ซงเปนการเรยนรทจะสรปความเหมอน (Generalization) ของสถานการณและของเครองหมายหรอสญญาณ (Sign)

5. การเรยนรเกยวกบกลม (Group Learning) เปนการเรยนรเกยวกบความสมพนธระหวางบคคลและอทธพลจากการปะทะสงสรรค (Interaction) กนในสงคม

6. การเรยนรความคดสรางสรรคทางดานสนทรยภาพ (Aesthetic Creativity)



ทศนะเกยวกบการเรยนร

George A. Kimble และ Norman Garmezy ไดแสดงทศนะเกยวกบการเรยนรไวดงน

1. การเรยนรนนเกยวของกบการเปลยนแปลง โดยไมจ าเปนจะตองเปนการเปลยน

แปลงใหดขนของพฤตกรรม

2. การเปลยนแปลงในพฤตกรรมนนเกดขนคอนขางจะถาวร จงจะเรยกวาเปนการเรยนร

3. การฝกฝนและประสบการณทไดรบนนเปนความจ าเปนทจะท าใหการเรยนรเกดขน

4. เราอยากจะเนนถงผลตผล หรอประสบการณนนวาจ าเปนทจะตองเนนย า (Reinforce) โดยทางใดทางหนง เพอใหการเรยนรเกดขน ถาการเนนย าไมไดเกดขนพรอม ๆ กบการฝกฝน หรอประสบการณ พฤตกรรมหลายอยางกอาจจะละลายหายไปในทสด

การเรยนรระเบยบและพฤตกรรมของสงคม

นกสงคมวทยากลาววามนษยเราจ าเปนตองเรยนรแบบพฤตกรรม วฒนธรรมทเปนทตองการของสงคมทบคคลผนนเปนสมาชกอย ตลอดจนจะตองเรยนรบทบาททควรจะแสดงออกไดอยางถกตองเหมาะสมและเปนทยอมรบของกลมบคคลในสงคมนน ๆ ซงการเรยนรดงกลาวจะไมมทสนสด บคคลจะเรยนรไปเรอย ๆ ตงแตเกดจนกระทงตายทงแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ โดยทราบตรงและทางออม

สวนการถายทอดวฒนธรรม ระเบยบธรรมเนยมประเพณจากชนรนหนงไปสชนรนหลงนนไดอาศยสอกลางในการถายทอดดงนคอ ครอบครว โรงเรยน กลมเพอน กลมอาชพตาง ๆ ในสงคมและสอมวลชน



วธการพฒนาตนเอง

มองตนเอง ( Look at Yourself )

“ถาทานไมรจกตวเอง ทานจะไมมวนทจะปรบปรงตวเองไดเลย

ใครในโลกนทจะท าประโยชนใหแกตวทาน กจะไมยงยนหรอ

มนคงเทากบตวทานท าประโยชนใหแกตวเอง” ( สมต อาชวนจกล, 2534 : 15 )

“ทานรจกตวเองทานเองแคไหน และทานมองตวเองอยางไร ชวตของทานจะเปนไปตามททานคดหรอมองตนเอง ตวเราเองเปนสงส าคญและเปนศนยกลางของโลกและชวตในแงททานจะปรบปรงตวเอง ถาทานไมรจกตวเอง ทานจะไมมวนทจะปรบปรงตวเองไดเลย ใครในโลกนจะท าประโยชนใหแกตวเอง กจะไมยงยน หรอมนคงเทากนตวทานท าประโยชนใหแกตวเอง ไมวาทานจะอยในโลกแหงความสบสนในฐานะผแพหรอผชนะกตาม ปจจยทส าคญทสดกคอ ทานจะตองรจกมองตนเอง และสอนใจตนเอง”

พทธภาษตทวา “ตนแล เปนทพงแหงตนเอง” เปนวาทะทปราชญทงหลายเหนดวยเปนอยางยง ภาษตของฝรงกมท านองเดยวกนวา “สวรรคยอมชวยแตผทชวยตนเอง” โดยเหตน เราอาจตงภาษตท านองเดยวกนนไดอกหลายขอ ดงน

- ถาจะคดตอสกบใครละก ตอสกบกเลสในตนเองกอน

- ถาจะขออะไรจากคนอน จงขอสงนนจากตนเองจะดกวา

- ถามเรองจะตองโกรธกบใครอนละก จงโกรธตนเองกอน

- ถาอยากมวชาหรอมทรพยใด ๆ กจงขอจากตนเองนนแหละดทสด

- ถาอยากเปนคนเกง กจงฝกฝนมนสมองของตนเองบอย ๆ

- ถาจะศรทธาเชอถอลทธใด ๆ กขอจงศรทธาในตนเองกอน

- ไมมอะไรจะควรศรทธา เทากบการศรทธา (เชอมน) ในตนเอง

- ชวตนนไมมผอนใดมาลขตใหเราได การกระท า การพด การคดของตนเองบอย ๆ นนแหละคอการลขตชวตของตนเอง



- ในยามทเราเกยจครานอยางมาก หรอออนแอทอถอยมากเพยงใดกตาม ขออยาใหเราเสยขวญ และเราตองปลกใจตนเองใหมาก

- ถาจะดาใครสกคน จงดาตนเอง

- ถาจะยกยองใครสกคน กจงยกยองตนเอง

- มตรทดทสดกคอตวเราเอง และศตรทรายแรงทสดกคอตวเราเองเชนกน

- ในเวลาทเราออนแอ เราตองปลกใจตนเองดวยถอยค าทปราชญทงหลาย ไดกลาวไวแลว และลกขนสกบอปสรรค ในชวตอก

- ถาเราเศราโศกเสยใจ หรอคดทอแทดวยประการใดกด ขอใหเรารจกปลอบใจตนเอง

ทกคนเกดมามกรรมเปนก าเนด มกรรมเปนเผาพนธ ท ากรรมใดไว ไมวาจะดหรอเลว ยอมเปนไปตามวบาก (ผล) แหงกรรมทตนเองกอไวในอดตนนเอง เพราะความเชอเชนน จะท าใหเรารจกปรบปรงตนเอง หรอพฒนาตนเองใหดขนเรอย ๆ ได ไมใชปลอยชวตใหแลนไปตามกระแสโลกหรอกระแสกเลสตณหา

จงตรวจสอบตนเองเปนครงคราว หรอทกครงทประสบความลมเหลวใด ๆ กตาม และจงมองใหเหนคตในการด ารงชวตใหม ๆ ขนมา อยาไดทอแทใจ

เพอนทแสนดทสดของเรากคอ ตวเราเอง ความคดหรอดวงใจของเราจะเปนไปตามทเราคดและเปนไปตามทเราเชอ จงอยาปลอยใหความวตกกงวล ความโกรธ เกลยดกลว และความระทมทกข กดกนสขภาพพลานามยของเรา อยาเปนคนเจาทกข จะท าใหจตใจหดห หอเหยวและออนแอ จงพยายามสลดนสยทไมดเหลานออกไปใหหมดโดยเรววน อยาใหมนมาครอบครองจตใจเปนแรมปแรมเดอน เพราะมนจะท าใหชวตของเราไมมความสข และท าใหเสยหายถงการท างานของตนเอง ในภาวะทสงคมสบสนและซบซอนเกอบทกคนประสบความทกขรอนทเกดขนแกตน ดงนน จงคดวาในเวลาทเราทกขนดเดยวและเหนเปนเรองใหญโตนน ยงมคนนบจ านวนเปนลานตางกตกอยในภาวะทกขรอน เขาทกขดวยความยากจน ดวยโรคภยไขเจบ ดวยความพการทางกาย ดวยความพการทางจต ดวยการพลดพรากจากสงทรก หรอสงทรกตองมาพลดพรากจากไปกอน แมในทสดความแกเฒาชราและความตายลวนแตเปนเรองทกข ทเรามองเหนอยางชดแจงรออยขางหนา หนทางเดยวทเราจะตอสกบอปสรรคในชวตใหตลอดรอดฝงได เราจะตองรจกมองตนเองในแงด และตองรจกปลกจตปลอบใจตนเองดวย ไมวาเหตการณใด ๆ ทเกดขนจะรายแรงเพยงใด ขอใหเราสามารถรกษา “ขวญ” หรอ “ก าลงใจ” ใหมนคงในเวลาทเรามเคราะหราย เราตองสามารถเผชญหนากบมนไดทกรปแบบ และจงยมส



ความเปนสขหรอทกขของคนเรานน สวนหนงเกดจากการมองตนเองวามองอยางไร ถามองตนเองวาเปนคนตอยต า เคราะหราย หรอทกขยาก ชวตกจะเปนอยางทมองหรอคดคนทเกงหรอฉลาดแทจรงนน เขาตองมองตนเองในแงด มองโลกในแงด ทวามองในแงดน หมายถง มองเพอใหเราท าใหดขน พฒนาตนเองใหดขน แมวาชะตาจะรายเพยงใดกตามหากเรามองความเคราะหรายไปในแงดและแกไขใหกลายเปนด หรอถอเปนบทเรยนได นคอจดส าคญทสดของ การมองตนเอง หลวงวจตรวาทการเคยเขยนบทเพลงไวบทหนงวา

“ ชวตเหมอน เรอนอย ลองลอยอย

ตองตอส แรงลม ประสมคลน

ตองทนทาน หวานสอม ขมสกลน

ตองทนฝน สไป ไดทกวน

เปนการงาย ยมได ไมตองฝน

เมอชพชน เหมอนบรรเลง เพลงสวรรค

แตคนท ควรชม นยมกน

ตองใจมน ยมได เมอภยมา “

ในทศนะของพทธศาสนานน คนเราทกคนทเกดมาตางมทกขดวยกนทงสน แตในระหวางทคนยงมองไมเหนทกขหรอความทกขยงไมไดมาบบคนใหรสกส านก เขามกจะใชชวตไปในทางประมาทและไมสนใจทจะท าบญหรอท ากศล ตอเมอความทกขบบหนกเขา เขาจงนกถงพระ นกถงพระเจาหรอสงศกดสทธทเขานบถอความประมาทดงกลาวน ท าลายชวตคนใหตกต าไปหลายคนแลว พระเจาทานจะชวยมนษยทานกดเหมอนกนวา คนคนนนมความดเพยงพอทจะชวยหรอไมถาเขางอมองอเทาไมยอมชวยตนเองเลยจะหวงใหสงศกดสทธชวยบางครงกไรผลเหมอนกน

มทกขชนดหนงทหาทางแกไขไดยากทสด นนคอโรคทเกดจากกรรมเกา ถาวบากของกรรมยงรนแรงอย จะไปหายาชนดใดกแกไมหาย จะใชหมอสมยใหมหรอหมอสมนไพรหรอหาพระหาเจากไมอาจแกไดจนกวาวบากกรรมของกรรมจะหมดไปโรคกจะคลาย ทรายกจะเบา ทเบากจะหาย

วธทดทสดเมอตองเผชญกบโรคทเกดจากกรรมเกาของเรานน ทานสอนไววาใหหมนประกอบการกศลใหมากทสด ท าดใหมากทสด สรางผลงานทดเทาทจะท าไดและตองใชก าลงใจเทานนจะตานทกขรอนอนนน ความทรหดอดทนเทานน



ทจะท าใหไมถงกบลมลงไปได ความทรหดอดทนจะท าใหเรายนหยดอยกบท แลวโลกกจะหมนไป เหตการณตาง ๆ กจะคลคลายไปในทางด ในเวลาทเราตกทกขไดยากเชนน เราตองท าใหใจเราเยนและเขมแขง เราจะตองไมจบเจาเจาทกข เพราะไมมประโยชนอะไรทจะท าเชนนน ขอใหเรามนใจในตนเอง มองตนเองส ารวจดวาเหตการณรายแรงทจะเกดขนคออะไร แลวเตรยมใจรบเหตการณทรายแรงสดนน ถาเราท าไดดงน จตใจเรากจะคอยสงบลง ตอนนเองการมองตนเองจะท าใหเราตาสวางขน และอาจแลเหนหนทางแกไขปญหาอปสรรคแหงชวตได ขอแตอยาตตนไปกอนไข อยาคดท ารายตนเอง เพราะการท ารายตนเองไมกอใหเกดประโยชน มแตคนตราหนาวา เปนคนออนแอ และจะจากโลกนไปอยางอปยศอดสจ าไววา ถาสามารถยนหยดอยกบทไมยอมถอยเคราะหรายกจะผานไปเมอ ถงระยะหนงผานไปแลวนนจะหนกลบมามองเหตการณนอก จะรสกทนทวาเปนเรองนาละอายทเราจะตดสนใจโง ๆ ลงไปในเหตการณเชนนน

อนทจรงททางพทธศาสนาสอนในเรองการมองตนเองนน ทานมองจนไมยดไมตดในตนเอง คอมองเพอลบ “อตตา” หรอ “ตวก-ของก” ถาเราสามารถมองไปไกลไดถงขนาดนน เราจะปลอดจากทกขรอนทกชนด เพราะขนธหาคอ รางกาย เวทนา สญญา สงขารและวญญาณนนจรง ๆ กไมไดเปนตวเปนตน สกแตเปนสงทปรงแตงไปตามสภาพทมนจะเปนไป ถาเราลดอตตานได ถงจะไมตลอดไป เพยงชวครงชวคราว เรากจะมทกขนอยลง และการมองตนกจะเปนกศลตรงจดนเอง การมองตนเองนบวาเปนบนไดขนแรกในการทจะพฒนาตนเองไมวาจะในทางโลกหรอในทางธรรมในทางโลกตระหรอโลกยะในการท างาน ถาเราหมนมองตนเองเรากจะเหนขอบกพรองของตนเอง แลวกจะแกไขขอเสยตาง ๆ ของตนได ทางพระทานใหหมนถามตนเองอยเสมอ ๆ วา “วนคนลวงไป ๆ เราก าลงท าอะไรอย”

“เวลา” เปนสงทมคาไมควรปลอยใหผานไปอยางเปลาประโยชน เราจะดขนหรอเลวลง กขนอยกบการใชเวลาใหเปนประโยชนเพยงใด จงอยาท าตนเปนคนรกโลกทเกดมาแลวไมไดท าอะไร หรอสรางอะไรทเปนคณงามความดทงไวใหคนภายหลงคดถงบางเลย อยางนอยถาเรายงไมอาจสรางผลงานทโดดเดนไดกขอใหเราเปนคนดเปนประโยชนตอคนรอบขางเปนคนดของครอบครว ของมตรสหาย ไมใชมองตนเองในแง “เหนแกตว” และหวงประโยชนตนอยร าไป นนเปนการมองตนในแงทไมถกตอง

ตอไปนเปนขนตอนหรอวธการมองตน เพอการพฒนาตนเอง มดงน

1. ทกครงทท าอะไรผดพลาด ลมเหลวหรอพายแพตอชวต กอนอน ขอใหหนเขามองตนเอง และตรวจสอบ ความบกพรองของตนเอง มองดวาเรายงมขวญหรอก าลงใจอยหรอไม และเราจะลกขนตอสกบวถชวตใหมไดอยางไร

2. จงหมนส ารวจตนเองเปนครงคราว อยางนอยสปดาหละหนงครง แลวดวาตนเองพฒนาตนเองไปไดเพยงใด ใชเวลาเปนประโยชนหรอไม ท าคณงามความดอะไรบาง ท าคณใหแกสงคมหรอครอบครวบางหรอไม



3. ในการมองตนเองทด นนคอ การส ารวจอปนสยทดและไมดของตนเอง จงท าเปนตารางสองชอง เขยนอปนสย บคลกลกษณะและความสามารถของตนแลว เปรยบเทยบดวาระหวางนสยทดกบไมด สงไหนมากกวากน แลวหมนแกไขไปทก ๆ ครงทมองตนเอง

4. จงมเศษกระดาษเลก ๆ สกแผนหนงกอนนอนเขยนกจทตองท าหรอพงท า เรยงล าดบตามความส าคญ แลววนตอมาดวา เราท าไดหมดในวนนนหรอไม และในเศษกระดาษแผนนเขยนดวยวา เรามอปนสยทอยากจะแกไขอะไรบาง เชน ควรตนเชา ควรออกก าลงกายเพอสขภาพ ตรงตอเวลา อานหนงสอเรยนใหได 1 บทหรอ มความเพยรพยายามเพยงพอหรอยง เปนตน

5. สขภาพกาย สขภาพใจ เปนอยางไร ดขนหรอเลวลง ละสงทไมเปนประโยชนลงบางหรอไม อาท งดสบบหร งดพดเพอเจอ หรอพดฟงซาน เปนตน เราจะท าอะไรในทางทใหเกดสขภาพกายและสขภาพจตแขงแรงดขน ใหเทาเทยมคนทเราเหนเปนแบบอยางในทางทด

6. วนหนง ๆ เราอานหนงสอ หรอฟงการอภปราย หรอรบการฝกอบรมไปไดเพยงใด เราหาความรดวยตนเองไปไดมากยงขนหรอไม คนทไมเรยนรอะไรเลย ในทสดกจะลาหลงเพอนฝง

7. ในสายตาของคนใกลชด เชน คนในครอบครวมทศนะตอเราอยางไร เรามการปรบปรงตวเองเพอใหตนเปนทพงแกคนในครอบครวหรอไม เราเปนพอหรอเปนแม หรอเปนลกทดหรอไม มอะไรทเราควรท าใหดกวาหรอดยงขน ชวตในครอบครวเปนสขหรอทกข มการทะเลาะกนบางหรอไม เราเปนสาเหตใหคนรอบขางตองเดอดรอนเพราะเราหรอไม

8. กอนนอน เราสวดมนตไหวพระบางหรอไม หรอเราท าจตใจใหผองใสดวยการฝกสมาธบางหรอไม เราแผเมตตาใหแกสรรพสตวหรอไม เราเปนคนเหนแกตวเพยงใด ลดละความเหนแกตวลงมากกวานไดหรอไม

9. ชวตในแตละวน เราเปนสขหรอทกข เกดจากเหตอะไร เราสนโดษและหาความสขจากสงทเรามอยหรอไม เราใฝสงจนเกนควรหรอไม เราก าลงเดนทางไปสจดหมายชวตทตงไวหรอไม

10. เราลดละ “อตตา” หรอ “ตวก-ของก” ลงไปไดบางเพยงใด เราแครตอค านนทาหรอค าตฉนตอตวเราหรอไม เราโกรธเคองหรองอนตอคนทเรารกหรอไม ฯลฯ



มองโลกในแงด ( The Optimist Creed )

บทกวบทหนง..... “ สองคนยลตามชอง คนหนงมองเหนโคลนตม คนหนงตาแหลมคมเหนดวงดาวอยพราวพราย “ กลาวคอ มนกโทษสองคนตดคกอยดวยกน คนหนงมองลอดลกกรงเหลกหนาตางคกออกไป แตเขามองสงขนไปบนทองฟากพบดวงดาวมากมาย รสกสวยงามท าใหใจเปนสข การมองโลกในแงดจงมความส าคญตอการด าเนนชวต และมอทธพลตอทกคนอยางมาก

หลกการมองโลกในแงด

1. พยายามฝกจตใหเขมแขง เพอรบแรงของความทกขไดทกรปแบบ

2. พยายามหาเรองของความสขสนกสนานมาพดคยสงสรรคกบคนรอบขา

3. พยายามท าใหเพอฝงหรอผทเราตดตอคบหาดวยรสกวา เขาเปนคนมคามความส าคญในตวเองทคนอนควรยอมรบนบถอ

4. พยายามท างานใหดทสด สรางความหวงไปในทางทด

5. จงยนดและกระตอรอรนตอความส าเรจของผอน (ไมอจฉารษยาใหเกดทกขในใจตน) และเอาเยยงอยางเพอตนจะไดประสบความส าเรจบาง

6. อยากงวลทกขรอน กบความผดพลาดในอดตจนบนทอนก าลงใจตนเองเพยงแคเอาความผดพลาดนนมาเปนขอควรระวงมใหเกดขนอก พรอมกบมงไปสความส าเรจในอนาคตตอไปเรอย ๆ

7. บ ารงสขภาพกาย สขภาพจตใหด แสดงความราเรงแจมใส และยมแยมผกมตรกบทก ๆ คนทเราพบเหน และคบหาสมาคมดวย

8. จงใชเวลาทผานเขามาในชวตไปกบการปรบปรงตนเอง อยาเอาเวลาอนมคาไปนง

วจารณ หรอ ตฉนนนทาผอน

9. ตดความวตกกงวลใด ๆ ออกไปจากใจ ท าใจใหเขมแขง แตขอใหเปนคนออนนอมถอมตน ไมโกรธงาย

10. ฝกฝนตนเองใหเปนผมน าใจ จงท าดตอผอนโดยไมหวงผลตอบแทน คดถงการใหมากกวาการไดรบ



11. จงละความเหนแกตวแลวมาสรางความสามคคในหมคณะ เพอความเจรญกาวหนาของสวนรวม การพฒนาตนเองนนอยาพฒนาไปดวยความเหนแกตว หรอประชนขนแขงกนอยาเหยยบย าท าลายผอนใหตวเองสงขน ตองรจกความเสยสละประโยชนสวนตนเพอประโยชนสวนรวม ซงเปนรากฐานของการสรางความสามคค การไมเหนแกตวจะท าใหทกคนรจก การประนประนอมกบผอน มความอดทนอดกลนมากขน จะไดไมเกดความแตกแยก ดงนนความสามคคในหมคณะกจะตามมา

หากปฏบตไดเชนนจตใจจะสขสงบและมความรสกนกคดทเปดกวางสามารถท างานรวมกบคนอนไดเปนอยางด ซงจะเปนผลดตอการสรางสรรคความเจรญกาวหนาใหสงคมและประเทศชาตอยางมากมายมหาศาลตอไป

การฝกฝน อบรม ใฝความร

การฝกฝน อบรม ใฝหาความร เกยวของกบการพฒนาตนเองอยางไร ตอบไดวา ล าพงการพฒนาความรดวยตนเองอยางเดยวกไมพอ เราตองขวนขวายหาความรและทกษะ ประสบการณเพมเตมโดยการฝกอบรมอกดวย เราจงจะพฒนาการท างาน และพฒนาความเชอมนในตนเองมากยงขน คนใดกตามทเคยผานการฝกอบรมมา เขาจะเชอมนในตนเองมากขนในการท างาน

เทคนควธการพฒนาตนเอง

เทคนควธการพฒนาตนเองในการทจะชวยใหตนเองมสขภาพจตสมบรณ สามารถผานพนปญหาและอปสรรคตาง ๆ ไปไดนน จ าเปนอยางยงทจะตองมการพฒนาตนเองควบคไปกบการพฒนาสงคม ทงนเพอใหสามารถใชชวตของตนภายใตสงคมทแวดลอมไดดวยความสข ดวยเหตน ศาสตราจารยนายแพทยประสพ รตนากร ( 2523 , หนา 36 – 38 ) ไดเสนอแนะแนวทางการพฒนาตวบคคลไวดงตอไปน โดยแตละบคคลควรจะตองรจกให โดยแตละบคคลควรจะมความเออเฟอตอกน ตลอดทงสามารถใหก าลงใจแกกนและกนได

1. รจกใหโดยแตละบคคลควรจะมความเออเฟอตอกน ตลอดทงสามารถใหก าลงใจแกกนและกนได

2. รจกพอและรจกประมาณตน เพอท าใหจตใจของเราเองสงบและสงคมกจะสงบตามตามไปดวย

3. รจกยอม ซงในทนจะหมายถง รจกผอนสนผอนยาวมากกวาจะชงดชงเดน เอาชนะประหตประหารกน หรอเอาชนะกนดวยเลหเหลยม

4. รจกเชอฟงในเหตผลของบคคลอน ไมกระท าการใด ๆ เพอประโยชนของตนฝายเดยวจ าเปนอยางยงทจะตองนกถงประโยชนของสวนรวมดวย



5. รจกเกรงใจและเหนอกเหนใจบคคลอน โดยค านงถงใจเขาใจเราควรจะมหลกธรรมหรอธรรมและศลธรรมประจ าใจ เพอไมกอใหเกดความสะเทอนใจ แกบคคลอน

6. มความอดกลน ในทนจะหมายถง อดทนทว ๆ ไป อดทนตอปญหา ความเครยดปญหาชวตและปญหาอน ๆ อดทนทจะปฏบตหนาทและมความรบผดชอบ นอกจากนควรจะตอง อดรอ คอ รอเวลาซงจะตองอดทนรอเวลาทงนเพราะวา บางสงบางอยางทเราตองการจะพดนน หากเราสามารถอดกลนทจะพด กจะดพดออกไปเพราะผลประโยชนทจะไดรบจากการรอเวลามกจะคมคาแกการรอ

7. รจกใหอภยซงดกวาการผกโกรธ

8. เหนผอนดกวาตน ดกวาเหนตนดกวาผอน

9. สามารถชนะตนดกวาชนะผอน ตลอดทงสามารถชนะกเลสตาง ๆ ดวย ซงดกวาชนะสงใด ๆ ทงหมด

เทคนคการปรบตวเพอทจะมสขภาพจตทด

ปญหาเกยวกบสขภาพจตเปนปญหาเฉพาะบคคล เนองจากวาบคคลนนมปญหาและจะตองแกปญหาเอง เรองการแกปญหานเปนเทคนคเฉพาะตว ซงแตละคนมกจะตองคนหาทดลองดวยตวเอง คลนก ผเชยวชาญ จตแพทย เพอน ฯลฯ เปนแตเพยงผชวยเหลอใหเราชวยแกปญหาดวยตนเองไดเทานน อยางไรกตามเมอไดกลาวถงคณลกษณะของผทมสขภาพจตดมาแลว ขอแนะน าถงวธการปรบตวทถกตองเพอทจะมสขภาพจตทดได จงควรตดตามมาเพอทจะไดทราบถงวธการโดยทว ๆ ไปทนยมปฏบตกน

1. พยายามเขาใจตนเอง

คณลกษณะโดยทวไปของผทมสขภาพจตทดและมการปรบตวทถกตองคอผทกลาเผชญความจรงเกยวกบตนเอง ไมหลอกตวเอง เขาเปนผทยอมรบและมความอดทนตอความวตกกงกล ความกระวนกระวายใจ โดยเขายอมรบวาความวตกกงวล ความกลว เปนสวนหนงของชวต หากเรากลาเผชญความจรงขอนได เรากจะมความมนคงในจตใจและสามารถแกปญหาและตดสนใจดวยตนเองได ซงตองพยายามเลยงการใชกลวธานในการปองกนตนเองและพยายามเขาใจความตองการของตน ดงจะอธบายเปนขอๆ ดงนคอ

1.1 พยายามเลยงการใชกลวธานในการปองกนตนเองอยาใชมากจนเกนไป คนทมความอดทนตอความวตกกงวลมกไมมความจ าเปนตองใช บคคลทมการปรบตวดมกจะรสกตวกอนใชกลวธานในการปองกนตนเองและมกจะรอยแกใจแลววาตวเองพยายามจะใช ตวอยางเชน นกศกษาทเรมตนบนอาจารยผสอนในการทตนไดคะแนนไมดนก ในทสดมกจะ



รสก วาตนกก าลงใช เหตผลซงกเปนกลวธานในการปองกนตนอกชนดหนงแตโดยสภาพความจรงถานกศกษาผนนเขาเรยนสม าเสมอ พยายามท าความเขาใจในเนอหา สงรายงานอยเสมอกคงไมถงกบไดคะแนนไมด ดงนเปนตน

1.2 เขาใจความตองการของตนเอง จดมงหมายของตนเรา เราตองรวาตวเราเปนอยางไรเชน นกศกษาทบนอาจารยผสอนในการทตนไดคะแนนไมด หากนกศกษาผนนหนมาถามตนเองวา“เราตองการอะไรแน” เขากจะตองยอมรบกบตนเองวาค าตอบกคอตองการไดคะแนนดโดยทไมตองเขาชนเรยนหนงสอซงเปนไปไมได ดงนนเขากตองตดสนใจวาเขาตองการอะไรแนระหวางคะแนนดกบการเขาชนเรยนดวยความสม าเสมอ และท างานมอบหมายสงทนตามก าหนด

2. เขาใจจดมงหมายและเขาใจความตองการ

การเขาใจจดมงหมายและเขาใจความตองการของตนเองเปนของดทคนเราจะมจดมง หมายในชวต เชน ตองการเปนแพทย วศวกร เภสชกร นกสงเสรมการเกษตร มอาชพอสระ ท าธรกจ ฟารมโคนม เหลานลวนเปนจดมงหมายทงนน แตจดมงหมายไมใชของตายตวทอะลมอลวย ยดหยนกนไมไดเลยการตงจดมงหมายทสงเกนระดบความสามารถของเรามากนก มกกอใหเกดความคบของใจ ความวตกกงวลอยเสมอ การปรบจดมงหมายใหพอดกบระดบทเราสามารถท าใหส าเรจจะขจดความคบของใจโดยไมจ าเปนใหหมดไปได ซงมวธการดงตอไปน

2.1 การลดสภาพความขดแยงทางจตใจและความคบของใจ ระบบสงคมของเราในปจจบนนคอนขางเปลยนแปลงอยางรวดเรวและสลบซบซอนมาก และจดมงหมายของเรากมมากมายจนอาจกลาวไดวาไมมใครในโลกนทจะเกดมาโดยไมเคยพบสภาพความขดแยงหรอความคบของใจได ดงนนวธเดยวทเราสามารถแกไดคอ การลดสภาพความขดแยงและความคบของใจลงใหนอยทสดดวยการพยายามหาโอกาสใหความตองการไดบ าบดทวถงกนตวอยางเชนนกศกษาทตองการไดคะแนนดแตในเวลาเดยวกนตองการไดชอเสยง ความมหนามตาในการเปนนกกฬาดวย การลดสภาพความขดกนอาจท าไดโดยพยายามใหความตองการทงสองอยางไดบ าบดโดยแบงเวลาคนหนงส าหรบการเรยนและคนหนงส าหรบฝกซอมกฬาดวยฝกจตใจใหอดทนตอความคบของใจดงไดกลาวแลววาคนเราไมสามารถไดทกสงทกอยางทตองการและในเวลาทตองการเสมอไปหมดได การท าใจใหอดทนตอความของคบใจเปนของฝกไดโดยฝกหดใจใหอดทนในเรองเลก ๆ นอย ๆ กอน เชน ความของคบใจในการคอยรถเมล ความอดอดในการหาทรมจอดรถไมได ถาในเรองเลก ๆ น เราสามารถอดทนได เรากพรอมทจะอดทนตอความของคบใจในเรองใหญ ๆ ตอไปได

การพดถงสงทกอใหเกดความขดแยง ความไมพอใจ โดยสามารถระงบอารมณไดพอสมควรคนบางคนสามารถพดถงสงทกอความระคายใจ เคองใจไดโดยไมเสยเพอน หรอเสยความนบหนาถอตา และคนบางคนไมสามารถพดหรอระบายความอดอดใจไดเลย เทคนคเหลานเปนของทฝกหดไดโดยคอยท าคอยไปแลวจะคอย ๆ ท าไดเอง



ท างานทเปนประโยชน งานทเปนประโยชนชวยไมใหเราคดถงความแยงมากนก และเมอมงานทสนใจท า ความส าเรจจากการท างานมกชวยใหจตใจสบายขน

2.2 ฝกท าใจใหมสมาธ ไมยดตด ยดหยน รจกใหอภย ไมอจฉารษยา ไมมงราย ซง

จะท าใหจตใจเศราหมอง ขาดความสขในการด าเนนชวต

2.3 ฝกคดในทางทด คดในทางบวก คดตลกๆ เชน คดวาเออดคดไดอยางไร เปน

แนวคดทแปลกอกแบบหนง คดไดไง บางทเอาสงทเครยดๆ มาคดสนกๆ ความทกขกลดลงได

2.4 ลดจดมงหมายในชวตลงบาง บางคนตงเปาหมายของชวตไวสงเกน บางททางทจะไปใหถงดวงดาวอาจไปไมไดทกคน แตเมอเราไมสามารถไปใหถงตามความตองการทเรามงหวง เรากลดเปาหมายตวเราเองลงได ส ารวจตนเองวาเราชอบอะไร เราท าอะไรได ชวตกมความสขขน

ลกษณะของคนทมสขภาพจตดและสามารถปรบตนเองได

ลกษณะของคนทมสขภาพจตดและสามารถปรบตนเองได ควรมลกษณะดงตอไปน

1. ตองมรางกายทแขงแรงสมบรณ ไมมโรคภยเบยดเบยน และประกอบกบมจตใจทเปนสาธารณะ เปนผไมเอาเปรยบสงคม เปนผรจกประมาณตน มจตใจเออเผอแผ พรอมทจะชวยคนอนแบบไรเงอนไข รางกายทสวยงามอยในจตใจทงดงามเชนกน

2. ตองสามารถควบคมอารมณและความรสกได มนษยทกคนมความรสก มเลอด เนอ มชวต มสงเราใด ๆ มากระทบไมตองตาตองใจ ไมถกหถกใจ หรอตองตาตองใจ เหลานบคคลตองพจารณา ตองฟง ตองไมเอาอารมณและความรสกรก ชอบ เกลยด เขาตดสนสงเรานนๆ หรอสถานการณนนๆโดยใชเกณฑจากตนเองประเมนการกระท าเชนนเรยกวา ยงควบคมอารมณไมไดเพราะ อารมณเปนความตงเครยดซงท าใหอนทรยพรอมทจะแสดงออกเพอตอบสนองความตองการทตนรสก การเปนคนเจาอารมณไมเกดผลดตอบคคลเลย บคคลทตองการมสขภาพจตทดตองพยายามควบคมอารมณและความรสกใหได

3. ตองเปนผมความสามารถยอมรบความจรง มองโลกตามทเปน มองในแงด มองอะไรด ๆ ดงนนเราทกคนจงควรอยอยางรตว อยอยางมสตและรวาทนขณะน ฉนคอใครและฉนจะท าอะไร เทานชวตกสขพอแลว แตในความเปนจรงเราคงปฏเสธ ไมไดวาเราไมไดอยตวคนเดยวในโลก เรายงมเพอน มใครตอใครทเรารจก ไมวาจะเปนเพอนรวมงาน สมาชกในครอบครว ญาตพนอง และคนอนๆ รอบๆ ตวเราลวนแตมคนอยใกลตวเราทงนนแลวจะท าอยางไรใหตวเรา



สามารถ เขากบคนอนๆไดและจะท าอยางไรเมอตองอยใกลผคนหลายคนทมความแตกตางกนแลวมความสข สามารถยอมรบความจรงไดตรงนตองขอยมบทประพนธหรอค ากลอนของ ทานพระพทธทาสภกขมาสอนใจแลว ทานบอกวา “มองแตดเถด” ดงค ากลอนตอไปน

“เขามสวน เลวบาง ชางหวเขา

จงเลอกเอา สวนทด เขามอย

เปนประโยชน โลกบาง ยงนาด

สวนทชว อยาไปร ของเขาเลย

จะหาคน มด โดยสวนเดยว

อยามวเทยว คนหา สหายเอย

เหมอนเทยวหา หนวดเตา ตายเปลาเลย

ฝกใหเคย มองแตด มคณจรง ฯ”

จากบทประพนธหรอค าบทกลอนของทานพระพทธทาสภกขน ท าใหรสกวาความเปนมนษยนนมทงสวนทดและสวนทไมด แตในการอยรวมกนเรากเลอกในสวนทดๆ ใหกน เวลาเรามเพอนดเหมอนวาโลกนชางมความสขเหลอเกน ทานจงรจกเปดหวใจ เปดตว มความจรงใจ วนนนอาจเปนวนชางสดใสกวาวนใดๆกได วนทเรารสกในคาของความเปนเพอน และ มเพอนอยใกลๆ ตวเรา

แนวปฏบตในการมเพอนดๆ อยขางๆ อาจใช แนวทางและวธการยอมรบความจรง หรอการมองมมดๆ เพอประโยชนในการคบเพอน โดยผเขยนไดสรปแนวปฏบตไวดงนคอ

1. จงรกเพอนเสมอนหนงรกตวเราเอง ความรสกเชนนเปนความรธรรมดามากตวเรายงรกตวเราเองเลยไมตองการใหใครวากลาว หรอต าหนอยางนนอยางน คนอนเขากเชนเดยวกบเรา เขากไมตองการใหใครมาวากลาวทงตอหนาและรบหลงเชนกน ในขอนคอการปฏบตกบคนอนเชนเดยวกบปฏบตกบตวเรา ทางพระบอกวาปฏบตเสมอตน อยายกตนขมทาน คนมต ากวาคนนน ฉนมคามากกวาคนโนน ปฏบตตนเหนอมนษยปกต ความสขจะเกดแกใจไดอยางไร ดวงดาวบนทองฟาแมดวงจะเลกมองแทบจะไมเหน แตในคนเดอนมดดาวดวงเลกๆทมองดไรคา อาจสองสวางจนแสงเจด



จาใหเราทานไดประจกษสายตา เปนแสงน าพาใหเราในยามค าคน ดาวดวงเลกกมคาของเขา มคาโดยตวเขาเอง แลวทานเคยคดบางมย.....วาเพอน ทานกอาจมคาไมแพ ดาวเชนกน

2. จงเปนคนมองโลกในแงด หรอการมองหลายสงหลายอยางในทางบวก ไมมองแบบเจาคดเจาแคน จตใจผกพยาบาทตลอดเวลา มงเอาชนะ มงใหคนอนคอยพะเนาพะนอ คอยเอาใจ หรอมองคนอนไมดแตมองตนเองไมเหน หรอบางครงท าเปนวาเหนแตแสรงท าวาปรบปรงตนแลว นสยเดมๆกปรากฏ นกจตวทยาเคยอธบายวาบคลกภาพของบคคลทพฒนาจนเขาวยผใหญแลวโอกาสเปลยนแปลงพฤตกรรมท าไดคอนขางยาก แตถาบคคลมหวจตหวใจทดมพนฐานจตใจทดงามมากอน นาจะไมยากทจะหด หรอ ฝกเปนคนมองในแงด คดดๆ เพราะกวาเราจะผานชวงวยผใหญมาได ชวตเราแตละคนคงพบและเจอกบปญหามากมายหลายอยาง ประสบการณเหลานนนาจะมาเปนบทเรยนชวตใหแกตวเราได ผานทกข ผานสข มาหลายครงหลายหน คนเรานาจะมการเปลยนแปลงบาง ฉะนนการหดมองอะไรงายๆ มองในเชงสรางสรรค มองอะไรทางบวก การ ฝกมองเชนนบอยๆ เรากจะเปนผหนงทมองโลกในแงดได มองอะไรสวยๆงามๆ มองตามธรรมชาตทมนเปน อยาหดเปนคนมองอะไรโดยผานวตถ เอาวตถมาเปนเครองบดบงความดความงามและ เนอแทของตน ในทสดคาของตนกจะหมดไปอยางไมรตว ใบหนาทยมแยมแจมใสตองมาจากหวใจทดงาม รอยยมจงจะมเสนหเปนรอยพมพใจทใครปรารถนาจะเหน จะคบคาสมาคม ฉะนนดวงตาเปนหนาตางของหวใจ ความคดขางในดพฤตกรรม ทแสดงภายนอกดดวยไมตองใชแกวแหวนเงนทองหรอกลอ เรากหารมตรภาพจากคนอนไดไมยากนกเพยงของใหมองอะไรด ๆ คดอะไรดๆ แลวเรากจะมองโลกในแงดเอง

3. จงคดเสมอวาตนเองเปนคนทมคณคาและคนอนกมคณคาเชนกน หลายคนมองตนเองต าตอย มองตวเองดอยกวาคนอน มกนกนอยใจในโชคชะตา วาสนา กลายเปนคนไมชอบสงคม เกบตว แยกตนเองจากสงคมมโลกสวนตว ทานทมพฤตกรรมเชนน ทานโปรดทราบดวยวาทานก าลงท ารายตนเองและท ารายคนใกลตวทานเองแบบไมตงใจ ในความเปนมนษยทกคนมคณคาในตวเองหมด ไมวาจะเกดมายากจน หรอเปนคนผวขาว ด า สวย หรอ ขเหล หรอแมกระทงท างานทตางกน เจานาย ลกนอง ทกคนทกชวตมคณคามคาของความเปนมนษยเทาเทยมกน มศกดศรของความเปนคนเทากน เพยงแตท างานตางหนาทกน สวยของคนหนง อาจจะไมสวยของอกคนหนง ดทสดส าหรบคนนอาจไมดทสดส าหรบอกคนกได แตทกคนมคณคาเทากน เราจะตองรจกรกตนเอง เคารพตนเองและยอมรบตวเราเองได รวมไปถงการมองเหนคณคาของตนเอง ไมใชมวแตนนคดนอยใจในโชคชะตาวาสนาใครทคดเชนนเปนคนท ารายตนเอง ท ารายจตส านกทดงามของตนเองดวย จงลกขนมาใหคณคาแกตวเราเองใหสมกบค ากลาวทวา “เพชรเมดงามมแสงใสดวยตวมนเอง”

4. การรจกกาวไปเผชญโลกดวยความมนใจ ปจจบนเทคโนโลยล าหนาไปมาก เราควรจะเปนเปดประตใจออกไปสโลกภายนอกบาง เพอใหวสยทศนกวาง ความรตางๆสงผานขอมลใยแกวเปนจ านวนมากเรา ควรท าความเขาใจแบบคอยเปนคอยไป คอยศกษา ความคบของใจกจะไมเกด ขาวสารตางๆทไดมาตองน ามาพนจพเคราะหแลวเลอกใช ใหเหมาะสมกบตวเรามมมอง ตางๆในบางเรองอาจชดเจนขน แงคดตางๆ ความคดใหมอาจเกดขนโดยทตวคณเองอาจไมรตว เปนการฝกรบขอมล สงผานขอมล รจกการเลอกสรร วเคราะหเรองตางๆไดแมนย าขน



5. จงเปนผทมหนาตางใจเตมกรอบ หมายถง การมจตใจทดงาม ใจมคณภาพ ใจนง เรยบ เกดสมาธไมรมรอน อยางทโบราณวา ใจเปนนายกายเปนบาว ฝกใหใจท างานดวยสต ฝกคด ไตรตรองกอนลงมอท างาน ฝกใจใหรบเรองราวตางๆแลวสงผานขอมลออกไปโดยไมกลบมาท ารายตวเราเอง ใจทมคณภาพตองไมจบไมยดไมตด ถาท าได ไมวาเราจะเผชญกบสถานการณใดๆ คบขนขนาดไหน เรากยงทนในสภาพนนได บางครงหลกธรรมทางพระศาสนากสามารถน ามาเปนแนวปฏบตส าหรบด าเนนชวต ในการฝกจตฝกใจใหเกดพลงไดดทเดยว เมอทานเปนผทมหนาตางใจเตมกรอบมมมองในการคดเรองใดๆกจะมศกยภาพมากขน ชวตกด าเนนไปแมวาจะพบปญหาใดๆ อปสรรคใดๆเรากสามารถชวง ตอน นนๆไดไมยากนก แตบคคลทใจไมเตมกรอบ ใจไมสมบรณ ใจไมเปนสขกลมคนเหลานมกแกปญหาโดยการเวนวรรคชวต ถาพลาดชวตกสลาย ถายบยงทนแผลในใจกเกดขนกวาจะรกษาแผลใจ คงตองมาเรมเปดหนาตางใจกนใหมเสยเวลาเสยความรสกทงตอตนเองและคนใกลชด ถาไมอยากใหเกดเหตการณเชนนเราควรมาฝกจตฝกใจใหมพลง มคณภาพโดยสมบรณ

6. รจกควบคมอารมณและความรสกทเศราหมอง มนษยเรามกจะคาดหวงวาเรองนนตองเปนอยางนนอยางน คนนนตองท ากบฉนอยางนน แตพอเขาไมท าตามทเราคดความคาดหวงทเรามมนกลบมาท าใหตวเราคบของใจเอง ท าใหเกดอารมณ ท าใหเกดความรสกเศราหมอง ในเรองนถาจะใหดคอฝกคดฝกมองอะไรโดยปราศจากอารมณ ฝกการใชเหตผลมากๆ ท าสงใดชาๆแตใหส าเรจทนการ แลเมอมสงใดมากระทบกไมผนแปรไปตามเรองนนๆจนขาดการยบยงชงใจ เทานอารมณกสามารถถกควบคมได มนกจตวทยาบางทานแนะวาถาปญหาทเกดขนมนไมสามารถแกไดแตตวเราตองเผชญจะท าอยางไรด วธการหนงทอาจใชไดผลคอ การมองแบบผานไปเหมอนมองผาอากาศธาต ฝรงเรยกวามองแบบ Transparency คอมองแบบทะลไปเลยไมมอะไรกนเหมอนมองกระจกใส หรอพลาสตกใสนนเอง

7. จงฝกเปนคนมองยอนกลบ เราทานหลายคนมกท าอะไร คดอะไร มกคดไปตรงๆ คดไปขางหนา คดเขาขางตนเอง คดในแงมมของเรา แตไมเคยจะคดในแงมมผอนบาง ตวอยางเชน เรามกคดวาเราเปนเจาของ สนข เราจะปฏบตตอสนขดวยความรก ความเคยชน ตองการใหอาหารกใหวนนรบ ไมมเวลาใหฉนกไปท างานสนขรอกนขาวกแลวกน เราทานแตละคนเคยคดบางหรอไมวา สนขอาจคดวา ตวมนเองเปนเจาของคนนะ คนเปนขารบใชสนข ดงนนคนตองหาอาหาร ตองอาบน า คนไหนทชอบตสนข รงแกสนข สนขอาจคดวาคนๆนมการฝกจตในระดบต ากไดจงแสดงพฤตกรรมกาวราว พฤตกรรมทมนษยแตละคนแสดงสนขจะจ าและแสดงพฤตกรรมของ สนขออกมาใหคนเขาใจ จากตวอยางนคอการคดในมมกลบ อยกบคน อยกนหลายคนกคดหลายแบบ แบบของเราวาด แบบของเขากวาดเหมอนกน คดคนละอยางกอาจอยดวยกนไดถาเราจะเปนผคดแบบยอนกลบบางอยาคดเขาขางตนเองจนเกนความพอด แคนเรากสามารถอยรวมกบผอนไดแลว

การยอมรบกนเพอใหเกดการมมมองดๆมใหกน เรมวนนเหนวนน ใครทเรมมานานแลวผลทเกดขนหลายทานคงประจกษแลววาดอยางไร ถาบคคลชวยกนสรางความรสกทดๆมใหตอกน เมอนนสงดๆกจะเกดกบตวเราสขภาพจตของเรา การเปนผมความสามารถยอมรบความจรง มองโลกตามทเปน มองในแงด มองอะไรด ๆ กจะท าใหสขภาพจตด



8. ตองรจกใชหลกธรรมทางศาสนาชวยพฒนาระดบจต บางครงหลายอยางทเราพยายามปรบและแกไขทตวเรา แตสถานการณบางสถานการณอาจท าใหเราหมดก าลงใจและตวเรากไมสามารถหลกหนสถานการณนนๆได เมอตองเผชญหนากบสถานการณทปวดราวนน แนวทางทสามารถเลอกไดแนวทางหนงคอ การใชหลกธรรมศาสนามายดในการประคองชวตในชวงวกฤต หรอ น าหลกธรรมมาเปนกรอบในการด าเนนความคดเราอาจจะดขน ดกวาปลอยใหปญหาตางๆรมเราจนท าใหสขภาพจตเราเสอมนนเทากนทานก าลงท ารายตวเอง และสะกดกนการพฒนาบคลกภาพทจะด าเนนไปอยางไมรตว

9. ตองยอมรบเรองมนษยมความแตกตางกน สขภาพจตจะดไดตองยอมรบความแตกตางระหวางบคคลดวยมนษยแมแตแฝดทเกดจากไขใบเดยวกนพอโตขนมาแมวาจะเลยงดเหมอนกนแตกมหลายอยางทแตกตางกน คนทเขาแสดงพฤตกรรมใดๆทตางจากเราตางจากกลมกไมใชวาเขาแยกวาเรา เขาอาจมองอกมมหนง เรากอาจจะมองอกมมหนง ความแตกตางของมนษยในสวนนถาเราเขาใจยอมรบธรรมชาตของแตละคน สขภาพจตทานกดดวย อยาคดไปแกไขคนอนแตตองแกไขทตวเราเอง สขภาพจตเรากด รบผดชอบตนเอง รบผดชอบการกระท า และความคด เขาใจเรองความแตกตางกนของบคคลทานกมสขภาพจตดสามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมได

สรปเรองสขภาพจตกบการปรบตวการปรบตวสงทส าคญทตองค านง คอ เรองตองมราง

กายทแขงแรงสมบรณ ตองสามารถควบคมอารมณและความรสกได ตองเปนผมความสามารถยอมรบความจรง มองโลกตามความเปนจรง ตองยอมรบเรองมนษยมความแตกตางกน ทงหมดจะชวยใหบคคลสามารถรกษาสขภาพจตทดและสามารถปรบตวเขากบสงแวดลอมได



(๒) ความรอบรในการบรหาร(๓) - การบรหารการเปลยนแปลงและการบรหารความเสยง - การมจตมงบรการ - การวางแผนกลยทธ

:: พระราชกฤษฎกา วาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546

:: บทนยาม มาตรา 1-5 :: หมวด1 การบรหารกจการบานเมองทด มาตรา 6

:: หมวด2 การบรหารราชการเพอใหเกดประโยชนสขของประชาชน มาตรา 7-8

:: หมวด3 การบรหารราชการเพอใหเกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ มาตรา 9-19 :: หมวด4 การบรหารราชการอยางมประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ มาตรา 20-26

:: หมวด5 การลดขนตอนการปฏบตงาน มาตรา 27-32 :: หมวด6 การปรบปรงภารกจของสวนราชการ มาตรา 33-36

:: หมวด7 การอ านวยความสะดวกและการตอบสนองความตองการของประชาชน มาตรา 37-44 :: หมวด8 การประเมนผลการปฏบตราชการ มาตรา 45-49

:: หมวด9 บทเบดเตลด มาตรา 50-53

(๓) (๓)การบรหารแบบมงผลสมฤทธ - ความรบผดชอบทตรวจสอบได - การท างานใหบรรลผลสมฤทธ - การบรหารทรพยากร

ก า ร บ ร ห า ร ง า น โ ด ย ม ง ผ ล ส ม ฤ ท ธ *

(Results Based Management - RBM) สถานการณปจจบนนทกทานคงทราบดวาเราอยในชวงของการพฒนาระบบราชการ ท าไมถงตองมการพฒนา เพราะโลกมการเปลยนแปลง โลกไรพรมแดนทเรยกวา โลกาภวตน การตดตอสอสารไปมาไดรวดเรว ใครท าอะไรทไหนเรากรไดโดยรวดเรว หากเปนเรองทดเรากจะเลยนแบบและท าตาม เพราะฉะนน ตวแรกทกอใหเกดการพฒนาระบบราชการไทยคอ โลกาภวตน ตงแตป 2540 ชวงทเกดเศรษฐกจวกฤตท าใหเราตองหนกลบมาทบทวนดวา ราชการไทยจะยงคงด าเนนตอไปในรปแบบเดมไดหรอไม ในชวงนเมอเกดสถานการณเกดการเปลยนแปลงขนมาเราขยบตวไมทนท าใหเกดวกฤตเศรษฐกจอยางรนแรง นคอ ปจจยตวท 2 สวนปจจยท 3 เราจะเหนไดชดเจนและเชอ

http://www.kodmhai.com/m8/T1.html#m1












วา กลมพวกทานจะสมผสอยางชดเจนทสดกคอ ความตองการมสวนรวมของประชาชน ปจจยท 4 ความเขมแขงของภาคเอกชน ภาคเอกชนมความเขมแขงกวาภาคราชการมากเพราะเปนผลจากโลกาภวตน การเรยนรประสบการณของตางประเทศกไปไดเรว เพราะเราไดรบทราบขาวสารจาก CNN ปจจยสดทายคอ รฐธรรมนญใหมคอนขางชดเจนวา ภาครฐตองรจกการบรการทตอบสนองความตองการของประชาชน เหลานคอทมาของการพฒนาระบบราชการไทย

การพฒนาระบบราชการไทย การพฒนาระบบราชการไทยเวนไมไดทจะตองกลาวถง พระราชบญญตระเบยบบรหาร ราชการแผนดน(ฉบบท 5) พ.ศ.2545 วาดวยเรองของมาตรา 3/1 มาตรา 3/1 คอนขางก าหนดเปาหมายในการปฏบตหนาทของสวนราชการไวอยางชดเจนวาจะตองด าเนนการไปโดยค านงถง ประโยชนสขของประชาชน จะตองด าเนนการใหเกดผลสมฤทธตอ ภารกจของรฐ ภารกจใด ๆของรฐกตามจะตองท าใหเกดผลสมฤทธใหจงได รวมทงการใชทรพยากรตาง ๆจะตองค านงถงความมประสทธภาพ ความคมคาในเชงภารกจแหงรฐ สวนทส าคญตอไปคอ ขนตอนในการท างานทงหลายท าอยางไรจะลดลงใหได ป 2550 ซงเปนชวงรอยตอของแผนพฒนาระบบราชการไทย เขาบอกวา ในกระบวนการทงหลายทแตละหนวยราชการมนนจะตองปรบลดขนตอนการปฏบตงานใหไดครงหนง สมมตวาเรามอย 20 กระบวนการ ภายในป 2550 จะตองลดใหได 10 กระบวนการ นคอ เปาหมายการลดภารกจและยบเลกหนวยงานทไมจ าเปนกอาจจะเกดขนได และในวนพรงนจะมการแถลงผลการพฒนาระบบราชการไทยครบ 2 ป ทหอประชมกองทพเรอ นอกจากนยงจะตองมองการกระจายภารกจและทรพยากรใหแกทองถน ตรงนมเปาหมายอยแลววาเราจะกระจายงบประมาณใหทองถน เพราะยงท าไดไมเตมท การกระจายอ านาจการตดสนใจจะเหนวา ผวา CEO จะไดรบมอบอ านาจมากขนจากระดบกรม ฯ จากสวนกลาง เรองตอมาคอ การอ านวยความสะดวกและการตอบสนองความตองการของประชาชน และสดทายคอ มความรบผดชอบตอผลของงาน และยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทย เมอม พ.ร.บ.ระเบยบบรหารราชการแผนดนแลว ส านกงาน ก.พ.ร. ไดก าหนดยทธศาสตรการพฒนาระบบราชการไทยไว 7 ยทธศาสตรดงนคอ

1. การปรบเปลยนกระบวนการและวธการท างาน 2. การปรบปรงโครงสรางการบรหารราชการแผนดน 3. การปรบรอระบบการเงนและการงบประมาณ 4. การสรางระบบบรหารบคคลและคาตอบแทนใหม 5. การปรบเปลยนกระบวนทศน วฒนธรรม และคานยม 6. การเสรมสรางราชการใหทนสมย 7. การเปดระบบราชการ ใหประชาชนเขามามสวนรวม

การปรบเปลยนกระบวนการและวธการท างาน เปนการวางเงอนไขใหสวนราชการตาง ๆน าระบบการบรหารแบบมงผลสมฤทธมาประยกตใชอยางจรงจง โดยใหมการท ายทธศาสตรและแผนด าเนนงานอยางเปนระบบ มความสอดคลองและเชอมโยงกบนโยบายและเปาหมาย



เชงยทธศาสตรของรฐบาล โดยใหมการก าหนดตวชวดผลสมฤทธทชดเจนเปนรปธรรมและสามารถวดผลไดในทกระดบ ตงแตระดบองคการ(Organization Scorecard) ลงไปจนถงระดบตวบคคล (Individual Scorecard) รวมถงใหแตละสวนราชการจดใหมการรายงานผลสมฤทธรายป เพอเผยแพรตอสาธารณะ เพราะฉะนนตอไป เขาจะม KPI (Key Performance Indicator) ตวชวด ระดบบคคล กอนจะขามไปถงเรอง RBM ขอพดถงกรอบของกระบวนการในการเปลยนแปลงม ขนตอนของการท างานในปจจบนอย 3 ขนตอนดงนคอ ขนท 1 การละลาย Unfreezing

- แจงการเปลยนแปลง - จงใจพนกงานใหยอมรบการเปลยนแปลง - ละลายพฤตกรรม คานยม และทศนคต

ขนท 2 การเปลยนแปลง (Moving) - ปฏบตตามการเปลยนแปลง - แนะน าความรใหม รปแบบพฤตกรรมใหม คานยมและความเชอถอใหม - ละลายพฤตกรรม คานยม และทศนคต

ขนท 3 การกอรปใหม Refreezing - เสรมและสนบสนนรปแบบใหม - ท าใหการเปลยนแปลงมนคงและจดใหมขนในองคการ - ละลายพฤตกรรม คานยม และทศนคต

ทง 3 ขนตอนนจะน าไปสการท างานในอนาคต(Future performance) เมอมการเปลยนแปลงในการท างานแลวเรายอมรบกนหรอเปลา หากยอมรบบางสวนกจะมการตอตานการเปลยนแปลงเกดขนไมวาจะอยไหนกตาม สาเหตการตอตานการเปลยนแปลงนกวชาการไดรวบรวมและสรปไวดงน คอ

1. การเปลยนแปลงนนท าใหผลประโยชนสวนตวขาดหายไปทเคยไดมากอาจจะลดลง บางเรองไดมากขนแตกตอตานได

2. การขาดความเขาใจและความเชอถอ ไมเขาใจวาหลงจากการเปลยนแปลงแลวท าอะไรดขน 3. ความไมแนนอน การเปลยนแปลงในชวงของการละลายไปสการเปลยน เพราะอาจไมแนนอน

เหมอนกน ไมแนใจเหมอนกนวาเปลยนแลวมนจะเปนอยางไร ยดตามแนวนไดไหมหรอจะตองเปลยนวธการใหมอก 4. การรบรทแตกตางกน

ทง 4 สาเหตของการตอตานการเปลยนแปลงนน าไปสวธการทจะจดการกบการบรหารการเปลยนแปลง 1. การใหการศกษาและการตดตอสอสาร 2. การมสวนรวม ลดแรงตอตานได



3. การอ านวยความสะดวกและการสนบสนน ใหกบผทตอตานนน เชน เขาไมพอใจเรองใดเรองหนงขนมากตองใชวธจบเขาคยกน เปนการอ านวยความสะดวกใหไมไดปฏเสธเขา 4. การเจรจาตอรอง หลกของการเจรจาตอรองพยายามใหฝายตรงขามเปดเผยจดยนของเขากอนเพอน าไปปรบใช 5. การแทรกแซง สงใครกไดเขาไปเจรจาตอรอง 6. การบงคบ การท างานโดยวธการบงคบนนส าเรจแตไมไดใจเขา

แนวคด หลกการ และรปแบบของการบรหารมงผลสมฤทธ

การบรหารมงผลสมฤทธ เปนเทคนควธการบรหารจดการสมยใหมทน ามาประยกตใชเพอใหเกดการปรบเปลยนกระบวนทศนและวธการบรหารงานภาครฐไปจากเดมทใหความส าคญตอทรพยากรหรอปจจยน าเขา (input) และอาศยกฏระเบยบ เปนเครองมอในการด าเนนงานเพอใหเกดความถกตอง สจรตและเปนธรรม โดยหนมาเนนถงวตถประสงคและสมฤทธผลของการด าเนนงานทงในแงของผลผลต(Output) และผลลพธ (Outcome) และความคมคาของเงน (Value for money) รวมทงการพฒนาคณภาพและสรางความพงพอใจใหแกประชาชน ผรบบรการ การบรหารมงผลสมฤทธ (Results Based Management - RBM) แยกออกเปน ผลสมฤทธ = ผลผลต + ผลลพธ (RESULTS) (OUTPUTS) (OUTCOMES)

การบรหารมงผลสมฤทธคออะไร คอ วธการบรหารจดการทเปนระบบมงเนนทผลสมฤทธหรอผลการปฏบตงานเปนหลก โดยมการวดผลการปฏบตงานทชดเจนเพอใหบรรลวตถประสงคทตงไว

ทมาของการบรหารมงผลสมฤทธ มาจากแนวคดของการบรหารจดการภาครฐแนวใหม (New Public Management : NPM ) (3 E) ทมงเนนใหความส าคญตอ

ความประหยด (Economy) การใชตนทนหรอทรพยากรการผลตอยางเหมาะสม และมความคมคาทสด

ประสทธภาพ (Efficiency) ประสทธภาพการปฏบตงานใหไดผลงานในระดบทสงกวาปจจยน าเขา ประสทธผล (Effectiveness) ประสทธผลการปฏบตงานใหบรรลวตถประสงคทตงไว

และการบรหารงานโดยมงผลสมฤทธนนตองใชหลกการบรหารกจการบานเมองและสงคมทดดวย (ตามระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเมองและสงคมทด พ .ศ.2542) โดยมหลกปฏบต 6 ประการ แตการบรหารงานโดยมงผลสมฤทธนนน ามาใชเพยง 4 หลกปฏบตตงแตขอ 3 ถง ขอ 6



1. หลกนตธรรม (Rule of Law) หมายถง การตรากฎหมายทถกตองเปนธรรม การบงคบการใหเปนไปตามกฎหมาย การก าหนดกฎ กตกาและการปฏบตตามกฎ กตกาทตกลงกนไวอยางเครงครดโดยค านงสทธ เสรภาพ ความยตธรรมของสมาชก 2. หลกคณธรรม (Ethics) หมายถง การยดมนในความถกตองดงาม การสงเสรมสนบสนนใหประชาชนพฒนาตนเองไปพรอม ๆกน เพอใหคนไทยมความซอสตย จรงใจ ขยน อดทน มระเบยบวนย ประกอบอาชพสจรตจนเปนนสยประจ าชาต 3. หลกความโปรงใส (Transparency) หมายถง การสรางความไววางใจซงกนและกนของคนในชาตโดยปรบปรงกลไกการท างานขององคกรทกวงการใหมความโปรงใส 4. หลกการมสวนรวม (Participation) หมายถงการเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมรบรและเสนอความเหนในการตดสนใจปญหาของประเทศ ไมวาดวยการแจงความเหน การไตสวนสาธารณะการประชาพจารณ การแสดงประชามตหรออน ๆ 5. หลกความรบผดชอบ (Accountability) หมายถง การตระหนกในสทธหนาทความส านกในหนาทรบผดชอบ ตลอดจนการเคารพในความคดเหนทแตกตาง และความกลาทจะยอมรบผลดและผลเสยจากการกระท าของตน เชน รบผดชอบตอลกคา ผมสวนเกยวของยอมรบตอผลการด าเนนการ 6. หลกความคมคา (Utility) หมายถงการบรหารจดการและใชทรพยากรทมจ ากดเพอใหเกดประโยชนสงสดแกสวนรวม โดยรณรงคใหคนไทยมความประหยด ใชอยางคมคาสรางสรรคสนคา และบรการทมคณภาพสามารถแขงขนไดในเวทโลก และรกษาพฒนาทรพยากรธรรมชาตใหสมบรณยงยน RBM : Results เกยวของกบทกกระบวนการของการบรหาร ไดแก Plan ตองก าหนดวตถประสงค/เปาหมายชดเจน (ตองการผลสมฤทธอะไร) Do ปฏบตมงใหเกดผลสมฤทธตามทวางแผนไว Check วดวาปฏบตไดผลสมฤทธตามทวางแผนหรอไม (KPI ชดเจน) Act ปรบปรงแกไขใหไดผลสมฤทธตามทวางแผนไว การตดตามประเมนผลการปฏบตงาน (Performance Monitoring) เปนเรองทส าคญอยางยงเพราะเรองน

เปนกระบวนการวดผลการปฏบตงานของหนวยงานอยางสม าเสมอและตอเนอง เปนการก ากบ ตรวจสอบการใชทรพยากรในการปฏบตงาน สามารถน าไปประยกตใชกบโครงการของรฐได

ประโยชนของการตดตามประเมนผลการปฏบตงาน กระตนใหเกดการสอสารระหวางกน ปรบปรงการก าหนดนโยบาย สามารถแสดงภาพรวมของสถานภาพ



สนบสนนการวเคราะหแนวโนมผลการปฏบตงาน การบรหารมงผลสมฤทธ เกยวของกบการก าหนด

วสยทศน พนธกจหรอภารกจ ปจจยหลกแหงความส าเรจ ตวชวดผลการด าเนนงานหลก

วสยทศน (Vision) คอ ภาพทองคการตองการจะเปนหรอเปนเปาประสงคโดยรวมทองคการตองการ ณ เวลาใดเวลาหนงในอนาคต พนธกจ (Mission)

เปนหลกการพนฐานจดมงหมายหรอวตถประสงคของการกอตงองคการและขอบขายการด าเนนงานขององคกร ปจจยหลกแหงความส าเรจ (Critical Success Factor) “สงทเราตองการท าใหมหรอใหเกดขนเพอใหบรรลวสยทศนขององคกรคออะไร” ถาหากวา เราก าหนดวสยทศนขององคกรไวแลว การทเราจะบรรลวสยทศนนนเราตองท าอะไรบางหรอมอะไรเกดขนบาง องคกรจงจะบรรลวสยทศน ฉะนนจงตองมเกณฑการก าหนดปจจยหลกแหงความส าเรจ ดงน

เกยวของกบผลสมฤทธโดยมงความส าคญทผลผลตและผลลพธ เชอมโยงกบวสยทศน พนธกจ และวตถประสงคขององคกร มความเฉพาะเจาะจงและสามารถเขาใจได เปนทยอมรบจากระดบผบรหาร อยภายใตอทธพลการควบคมขององคกร

ตวชวดผลการด าเนนงานหลก (Key Performance Indicator) “เราจะวดความกาวหนาของการบรรลปจจยหลกแหงความส าเรจไดอยางไร” ตวชวดผลการด าเนนงานหลก คอสงทสะทอนวา เราจะวดอะไร อะไรทแสดงถงความกาวหนาของเรา ในการก าหนดตวชวดมขอทจะตองค านงถงเชนกนวา เวลาก าหนดขนมานนจะตองรบไดไหม วดไดจรง ๆไหมแลวจะตองท าได และบรรลได ท าความเขาใจได ตรวจสอบได วดไดภายในเวลาทก าหนด หากจะจ างาย ๆนนกคอ SMART เปนการก าหนดตวชวด



เกณฑการก าหนดตวชวด

สามารถวดผลการปฏบตงานไดจรง สามารถบรรลได มความสมเหตสมผลทจะใชเปนตวชวด ไมวดในสงทอยนอกเหนอจาก

ความสามารถของสวนราชการ สามารถสอสารท าความเขาใจไดตรงกน มความเฉพาะเจาะจง สามารถตรวจสอบได สามารถวดผลไดอยางเทาเทยมกน ผลงานเหมอนกนควรใชตวชวดเดยวกน สามารถวดผลการปฏบตงานภายในเวลาทก าหนด

ความหมายของค าวา Smart มดงน S pecific - เฉพาะเจาะจง ชดเจน M easurable - สามารถวดได A chievable - สามารถบรรลได R ealistic - สอดคลองกบความเปนจรง T imely - วดไดเหมาะสมตามชวงเวลาทก าหนด การก าหนดตวชวดตองก าหนดอยาง SMART พอเปนตวชวดแลวกตองมาดการแสดงคาใหชดเจน ดงนน ตวชวดทชดเจนทดจะตองแสดงคาทแสดงออกมาเปนตวเลขอนใดอนหนง เชน เปนรอยละ (Percentage) อตราสวน (Ratio) คาเฉลย (Average or Mean) จ านวน ( Number) อตรา (Rate) และสดสวน (Proportion)

บทเรยนจากประสบการณ ตวอยางการท างานเรองการบรหารงานโดยมงผลสมฤทธของส านกงานประกนสงคมพอสรปไดดงน ประโยชนของ RBM ทผบรหารน ามาใชในราชการ มดงน

เปนเครองมอในการตดตามงาน เปนเครองมอในการจดสรรทรพยากร ผบรหารระดบสงจะทราบวาองคกรอย ณ ต าแหนงใด สนบสนนใหองคกรมวสยทศน

ขอเสนอแนะในการน าระบบนมาใช 1. บคลากรมความเขาใจ 2. ลดความยงยากในการเกบขอมลการประมวลผล 3. ก าหนดตวชวดทส าคญ 4. ผบรหารเหนความส าคญน าไปใชประโยชน



5. มทมงานทมความสามารถ ปญหาและแนวทางแกไข

ปญหาทพบ 1. ความไมเขาใจของเจาหนาท 2. ปรมาณงานทเพมขน (เกบขอมลทกวน) 3. การวเคราะหผลการปฏบตงาน

แนวทางแกไข

1. จดอบรมสมมนาปละ 2 ครง ท าเอกสารคมอ VDO ออกตดตามงาน 2. ตงทมงาน กระจายงาน เฉพาะงานทจ าเปน 3. ประชมวเคราะหผลรวมกน

มประโยคทนาสนใจอย 3 ประโยคฝากไวส าหรบผทจะกาวเปนนกบรหารในอนาคตตอไป 1. If you can’ t measure, you can’ t manage วดไมได บรหารไมได

2. If you can’ t measure, you can’ t improve วดไมได พฒนาไมได 3. What gets measured, gets done สงไหนทวด สงนนคนจะสนใจ ตอนทายของเรอง การบรหารงานโดยมงผลสมฤทธนนจะส าเรจไดตอง มพนฐานของการสอสารทด การมสวนรวม และการมความมงมนตอความส าเรจของบคลากร โดยมขนตอนดงน

1. การเตรยมการพฒนาระบบ RBM 2. การพฒนาระบบ RBM 3. การตดตามและพฒนาอยางตอเนอง

ทง 3 ขอ เมอด าเนนการเสรจแลวจะเปนการสรางวฒนธรรมการบรหารผลการปฏบตงานไดตอไป เปาหมายในการปรบเปลยนวฒนธรรมขาราชการใหมม ดงน

ภาษาองกฤษใชค าวา I AM READY ยอมาจาก I (Intergrity) การท างานอยางมศกดศร A (Activeness) ขยน ตงใจท างาน M (Moral) มศลธรรม R (Relevancy) มการเรยนรและปรบตวใหทนกบปญหา E (Efficiency) การท างานทมงเนนประสทธภาพ A (Accountability) การมความรบผดชอบตอผลงาน



D (Democracy) มใจและการกระท าทเปนประชาธปไตย Y (Yield) มผลงานเปนทประจกษและปฏบตงานโดยเนนผลสมฤทธ จากการบรรยายดงกลาวนนหวงวาทกทานจะน าไปใชใหเกดประโยชนและน าไปปฏบตใหเกดความคลองตวขนไดในอนาคตและเปนตวอยางทดส าหรบประสบการณการเรยนรเรอง การบรหารงานโดยมงผลสมฤทธ



(๔) การบรหารอยางมออาชพ - การตดสนใจ - การคดเชงกลยทธ - ความเปนผน า

ยอเนอหา

สรปการประเมนสมรรถนะทางการบรหาร การมงผลสมฤทธ ….......................................................................................................... - เปนวธการบรหารทเนนผลสมฤทธ (Results) โดยทตวชวดผล (Indicators) ทเปนรปธรรม - Results – Based Management (RBM), Management By Objective (MBO), Performance Management (PM) and Results Oriented Management (ROM) - องคการมผลสมฤทธ : พจารณาจากการเปรยบเทยบผลผลต และผลลพธ ทเกดจากวตถประสงค (Objectives)ทก าหนด - ผลสมฤทธ (Results) = ผลผลต (Output) + ผลลพธ (Outcomes) - กระบวนการเชงระบบ (System Approach) ประสทธภาพ (Effciency) : เปนการเปรยบเทยบระหวาง ปจจยน าเขา (input) กบผลผลต(Output) ประสทธผล (Effectiveness): เปนการเปรยบเทยบระหวางวตถประสงค (Objectives) กบผลลพพธ (Outcomes) ของโครงการ

(Objective)

(Input)

(Processes)

(Output)

(Outcome)

(Results)

(Economy)

(Efficiency)

(Effectiveness)



ผลผลต (Output) : ผลงานหรอบรการทองคการจดท าขน ผลลพธ (Outcomes) : ผลกระทบกบผลผลต หรอผลทท าใหผลผลตเกดการเปลยนแปลง ขนตอนการพฒนาระบบการบรหารมงผลสมฤทธ (Result – Based Management)

1. วเคราะหวสยทศนและพนธกจ 2. ก าหนดปจจยแหงความส าเรจ 3. ก าหนดตวชวดผลการด าเนนงาน 4. ก าหนดแหลงขอมล 5. การตงเปาหมาย 6. การรวบรวมขอมล 7. การบนทก อนมตขอมล 8. วเคราะหผล 9. รายงานผล

เทคนคทเกยวของกบการบรหารมงผลสมฤทธ

1. วงจร Deming (เกยวของกบขนตอนการตดตามตรวจสอบคอนขางมาก) 2. การวดผลการปฏบตงาน (Performance Measurement) เปนหวใจของการบรหารมงผลสมฤทธ 3. การวดผลการปฏบตงานจะใหความส าคญ กบสงตอไปน

- ความประหยด (Economy) - ความมประสทธภาพ (Efficiency) - ความมประสทธภาพ (Effectiveness) - คณภาพการใหบรการ (Service Quality)

4. การเทยบงาน(Bench Marking) เทยบผลสมฤทธของงสนและกระบวนการท างานกบวธปฏบตทดทสด (Best Practice)

5. ตวชวดผลการด าเนนงาน (Key Preformance Indicators : KPI) : สงทบงชวางานนนส าเรจลลวงเพยงใด ซงควรมหนวยทสามารถนบได 4 ประเภท คอ - ตวชวดปจจยน าเขา (Input Indicators) - ตวชวดผลผลต (Output Indicators) ตวชวดผลลพธ (Outcome Indicators)



- ตวชวดประสทธภาพและความคมคา (Efficiency and Cost-Effectiveness Indicators) 6. การประเมนโครงการ (Project Evaluation) เปนการศกษาทลกกวาการวดผลโดยดทความคมคา

ของนโยบายหรอโครงการเมอเสรจสนโครงการ ลกษณะขององคการทมงผลสมฤทธ 1) วสยทศน พนธกจและวตถประสงคทชดเจน

2) ผบรหารทกระดบตางมเปาหมายทชดเจน 3) เปาหมายวดไดเปนรปธรรม 4) การพจารณาจดสรรงบประมาณ พจารณาจากผลสมฤทธของงานเปนหลก 5) มการกระจายอ านาจการตดสนใจ 6) มระบบสนบสนนการท างาน 7) มวฒนธรรม อดมการณรวมกนในการท างานทสรางสรรค 8) เจาหนาทมขวญ ก าลงใจด

การบรการทด…............................................................................................................... ปจจยทส าคญทสด คอ จตใจของผใหบรการ (มความพรอม เตมใจ อยากทจะบรการ)มงส จตมงบรการ (Customer Service Orientation) มาตรฐานของบคลกภาพในการตอนรบ : มองหนา สบตา ยม และทกทาย ขนตอนส าคญในการปรบปรงครภาพของการบรการ Envision : มวสยทศน และทศนคตทดตองานบรการ Activation : ทดลองปฏบต Support : สนบสนนปจจยตาง ๆ Implementatiton : ลงมอปฏบต สงเสรมอยางตอเนอง Ensure : ตวบตม ก ากบ ตดตาม Recognition : ยกยองชมเชย ใหรางวล การบรการประกอบดวยกจกรรมส าคญ 2 สวน คอ กจกรรมบรการ กบพฤตกรรมบรการ มตทประชาชนคาดหวง : ความเสมอภาค ความรวดเรว คงามเปนธรรม (ISO 9000) หนวยงานของรฐ ควรด าเนนการตามค าขอใหแลวเสรจภายใน 1 วน พรอมแจงระยะใหประชาชนทราบ



สามเหลยมแหงบรการ (The Service Triangle) : พนกงาน ระบบงาน กลยทธการบรการ คานยมสรางสรรคของเจาหนาทของรฐ (Core Values)

1. ยนหยดท าในสงทถก (Moral Courage) 2. ซอสตยมความรบผดชอบ (Integrity Responsibility) 3. โปรงใส ตรวจสอบได (Transparence Accountability) 4. ไมเลอกปฏบต (Nondiscrimination) 5. มงผลสมฤทธของงาน (Result Orientation)

หลกการบรหารบานเมองทด (Good Government) 1. หลกนตธรรม (Merit) 2. หลกคณธรรม (Legal) 3. หลกความโปรงใส (Transparency) 4. หลกความมสวนรวม (Participation) 5. หลกความรบผดชอบ (Accountability) 6. หลกความคมคา (Economy) การพฒนาศกยภาพของตนและการพฒนาศกยภาพบคลากร…...................................... สมรรถภาพหรอศกยภาพ (Competency) คอ ความร(Knowledge) ทกษะ (Skills) และคณลกษณะของบคคล (Personal Characteristic) ทท าใหบคคลนนท างานในความรบผดชอบไดดกวาผอน จ าแนกเปน 3 ลกษณะ คอ 1) สมรรถนะหลก (Core Competency) 2) สมรรถนะดานความรและทกษะในการท างาน (Technical Knowledge and Job Skill Competency) 3) สมรรถนะดานทกษะและความสามารถในการแสดงออก (Performance Skill and Competency) การพฒนาทรพยากรบคคลตามสมรรถนะ (Competency – Based Human Resources Development) : เปนแนวทางทตองน าสมรรถนะไปใชเพมพนความร ขดความสามารถของก าลงคนในองคกรอยางแทจรง



การฝกอบรมโดยยดสมรรถนะ (Competency – Based Training) : พฒนาในระยะสน มกระบวนการของการฝกอบรมโดยยดสมรรถนะ (Competency – Based Training : CBT) ดงน 1. ก าหนดมาตรฐาน 2. หาความจ าเปน 3. ก าหนดกรอบหรอวตถประสงค 4. การสรางหลกสตรและใหการฝก 5. การวดผลและประเมนผล การเรยนรโดยยดสมรรถนะ (Competency – Based Learning : CBL ) : พฒนาในระยะยาว เรยนรและพฒนาตลอดชวต มกระบวนการ ดงน 1. วเคราะหความจ าเปน 2. การสรางCompetency Model 3. การออกแบบหลกสตร 4. การน า CBL ไปสการปฏบต 5. การวดประเมนผล สมรรถนะของขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตามแนวทางการประเมนคณภาพการปฏบตงาน เพอใหเลอนวทยฐานะ 2 ลกษณะ คอสมรรถนะหลก และสมรรถนะประจ าสายงาน (สายงานการสอน และสายงานการบรหาร) สมรรถนะหลก (Core Competency) ประกอบดวย

1. การมงผลสมฤทธ 2. การบรการทด 3. การพฒนาตนเอง 4. การท างานเปนทม

สมรรนะประจ าสายงาน (บรหาร) 1. การวเคราะหและสงเคราะห 2. การสอสารและการจงใจ 3. การพฒนาศกยภาพของบคคล 4. การมวสยทศน



สมรรถนะประจ าสายงาน (การสอน) 1. การออกแบบการเรยนร 2. การพฒนาผเรยน 3. การบรหารจดการชนเรยน สมรรถนะมงผลสมฤทธ ประกอบดวย

1. ความสามารถในการวางแผน 2. ความสามารถในการปฏบตงาน 3. ผลการปฏบตงาน

สมรรถนะการพฒนาตนเอง มองคประกอบ ดงน 1. การวเคราะหตนเอง 2. การใชภาษาไทยเพอการสอสาร 3. การใชภาษาองกฤษในการแสวงหาความร 4. ตดตามความเคลอนไหวทางวชาการและวชาชพ 5. ประมวลความรและน าความรไปใช

การท างานเปนทม….......................................................................................................... หมายถง กลมบคคลทรวมตวกนคอนขางถาวร โดยสมาชกมเปาหมายรวมกน พงพาอาศยกนและรบผดชอบรวมกน ประกอบดวย

1. เปนหนวยหนงในสงคม 2. มขอบเขตงานชดเจน 3. มสมาชกทชดเจน

จ าแนกลกษณะของทมตามวตถประสงค 1. ทมแกปญหา (Problem – resolution teams) 2. ทมสรางสรรค (Creative teams) 3. ทมปฏบตงาน (Tactical teams)

กระบวนการพฒนาทมงาน 1. การรวมตว 2. การปฏสงสรรค 3. การจดระเบยบ



4. การปฏบตตน 5. การแยกยาย

Wellbom (2001) ระบวา ปจจยแรกทควรค านง คอ วตถประสงคหรอภาระหนาทของทม ปจจยท สอง ซงเปนหวใจของทม คอ สมาชกคดเลอกสมาชกในทม ปจจยท สาม คอ ความสามารถโดยรวมของทมและบคคล ลกษณะของทมทด ดงน

1. มการก าหนดนโยบาย จดมงหมายและวตถประสงค 2. สมาชกรบรนโยบาย จดมงหมายและวตถประสงค 3. ก าหนดบทบาทหนาท ความรบผดชอบ 4. การสอสารเปนแบบเปด 5. มความคดรเรม สรางสรรค 6. การแกไขความขดแยงทเกดขน

กลมสรางคณภาพงาน (Quality Control Circle : QCC) หมายถง กลมคนขนาดเลก รวมตวกนอยางอสระ เพอปรบปรงคณภาพงาน โดยไมมใครบงคบ และไมขดตอนโยบาย ซงเปนการบรหารแบบ ลางขนบน (Bottom – up Approach) และท าใหเกดระบบการบรหารคณภาพทวทงองคกร (Total Quality Management : TQM) กระบวนการของกลมสรางคณภาพ

1. ระบปญหา 2. เลอกปญหา 3. วเคราะหปญหา 4. จดท าแผนด าเนนการ 5. ด าเนนการแกไข 6. ตรวจสอบผลทไดรบ 7. ก าหนดมาตรฐานควบคม



เทคนค AIC (Appreciation Influence Control) เปนกระบวนการสรางและรวมพลงในทางสรางสรรค 3 ขน คอ

1. ขนการสรางความร (Appreciation) 2. ขนสรางพลงพฒนา (Influence) 3. ขนสรางแนวปฏบต (Control)

การวเคราะหและการสงเคราะห การวเคราะห (Analysis) หมายถง การจ าแนกแยกแยะองคประกอบ ออกเปนสวนเพอคนหาความจรง และความเชอมโยงสมพนธ ประกอบดวย

1. ความสามารถในการตความ 2. ความรความเขาใจ 3. ความชางสงเกต ชางสงสย ชางถาม 4. ความสามารถในการหาความสมพนธ

ความเฉลยวฉลาด ในเชงวเคราะห 1. ความฉลาดในการสรางสรรค (Creative Intelligence) 2. ความฉลาดในการวเคราะห (Analytical Intelligence) 3. การฉลาดในการปฏบตงาน (Practical Intelligence)

หลกในการรวมองคประกอบยอยเพอแปลงความ 4 หลก ดงน 1. หลกการปดชองวาง (Closure) 2. หลกความใกลชด (Proximity) 3. หลกความคลายคลง (Similarity) 4. หลกความเรยบงาย (Simplicity)

การตงค าถาม เชงวเคราะห “5 W 1H” ใคร (Who) ท าอะไร (What) ทไหน (Where) เมอไร (When) เพราะเหตใค (Why) อยางไร (How) แผนถมกางปลา (Fishbone Diagram) เปนแผนภมทใชวเคราะหสาเหตของปญหา เพอใหทราบสาเหตทแทจรง และวธแกปญหา



การสงเคราะห (Synthesis) การผสมผผสานรวมกนอยางกลมกลนของสวนประกอบ จนกลายเปนสงใหมทมเอกลกษณและคณสมบตเฉพาะ เพอ สรางสงใหม และสรางแนวคดใหม ดงน

1. เพอทางออกของปญหา โดยไมเรมจาก ศนย 2. ชวยใหเขาใจคมชดและครบถวน 3. ขยายขอบเขตความสามารถของสมอง 4. ประโยชนตอการตอยอดความร

เทคนคการฝกเชงสงเคราะห 1. หลกจนตนาการสรางสรรค 2. หลกสงเคราะหสวนประกอบ 3. หลกขยบสวนผสม

บนได 7 ขนสการสงเคราะหแนวความคด

1. ก าหนดวตถประสงค 2. ก าหนดขอบเขตของประเดน 3. ก าหนดลกษณะและขอบเขต 4. ดงเฉพาะแนวคดทเกยวของ 5. จดเรยงแนวคดตามโครงสราง 6. ทดสอบโครงรางใหม 7. น าสงทสงเคราะหใหมไปใช

การสอสารและการจงใจ …............................................................................................................. การสอสาร (Communication) เปนกระบวนการทเปนพลวต (Dynamic) ประกอบดวย

1. ผสง (Sender) 2. ขาวสาร (Massage) 3. การใสรหส (Encoding) 4. ชองการตดตอ (Channel) 5. การถอดรหส (Decoding) 6. ผรบ (Receiver) 7. ขอมลยอนกลบ (Feedback)



คณลกษณะของการสอสาร 1. มการสอสารบางสงออกมา 2. เปนกระบวนการตงแต 2 คนขนไป 3. อาจใชภาษา หรอไมใชกได (วจนภาษา กบ อวจนภาษา) 4. มวตถประสงคหรอเปาหมายทกครง

ปจจยหลกแหงความส าเรจ 4 ประการ 1. ท าความเขาใจกบผรบสาร 2. ท าใหเปนเรองงาย 3. ตรงประเดน 4. สรางความมนใจใหกบตวเอง

วตถประสงคของการประชาสมพนธองคการ 1. เพอสรางภาพพจนทด 2. เพอสรางความนยม เลอมใส ศรทธา 3. เพอปองกนแกไขความเขาใจผด 4. เพอรกษาความสมพนธเชอมโยงกบกลมงาน

คณลกษณะของผฟงทด 1. สบตาผพด 2. ใชภาษาทาทางและสหนาแสดงความตงใจฟง 3. หลกเลยงพฤตกรรมทเบยงเบนความสนใจ 4. ทบทวนหรอถามค าถามดวยการใชค าพดของตนเอง 5. หลกเลยงการขดจงหวะ

ปจจยเสรมสรางใหบคคลมมนษยสมพนธทด 1. ความเขาใจเกยวกบธรรมชาตและพฤตกรรมของมนษย 2. ทกษะในการตดตอสอสาร 3. การพฒนาบคลกภาพ 4. ความเขาใจในบทบาทหนาทของตนเองและผทตดตอสมพนธ



แรงจงใจ (Motivation) คอ แรงผลกดน แรงกระตน ทเกดจากความตองการทไดรบการตอยสนองตอสงกระตน ทฤษฎ ล าดบขนความตองการของ มาสโล (The Maslow Motive Theory)

1. ความตองการทางดานรางกาย (Physiological Needs) 2. ความตองการความมนคงปลอดภย (Safety of Security Needs) 3. ความตองการทางสงคม (Social Needs) 4. ความตองการชอเสยง ยกยองชมเชย (Esteem Needs) 5. ความตองการความส าเรจ ความสมหวงในชวต (Self – Actualization)

ทฤษฎสองปจจย เกยวกบความพงพอใจในงาน (The Two – Actualization) ของ เฮอรเบอรก 1. ปจจยจงใจ (Motive Factor) ท าใหเกดความพงพอใจ บคลลท างานเพมขน

1.1 ความส าเรจของงาน (Achievement) 1.2 ความกาวหนา (Advancement) 1.3 การยอมรบนบถอ (Esteemed) 1.4 การรบผดชอบ (Responsibility) 1.5 ลกษณะของงาน (The work Itself)

2. ปจจยธ ารงครกษาหรอปจจยสขวทยา (Maintenance Factor or Hygiene Factory) ไดแก 2.1 เงนเดอน (Salary) หรอคาตอบแทน (Compensation) 2.2 โอกาสความกาวหนา (Possibility of Growth) 2.3 สถานภาพ (Status) 2.4 นโยบายและการบรหาร (Policy and Administration) 2.5 สภาพแวดลอมในการท างาน (Working Environment) การมวสยทศน …................................................................................................................................. วสยทศน (Vision) : ภาพอนาคตขององคการ ทผน าและสมาชกทกคนรวมกนวาดฝน จนตนาการขน ( สน งาย ใหพลง ) ประกอบดวย

1. ตองการท าอะไรใหส าเรจ (ภารกจ) 2. ท าไมตองการท าใหส าเรจ (วตถประสงค) 3. คาดหวงผลเชนไร (สมฤทธผล)



กระบวนการสรางวสยทศน 4 ขนตอน คอ 1. ระบวตถประสงคใหชดเจน 2. ระบภารกจใหชดเจน 3. วเคราะหองคกร 4. สรางวสยทศน

การก าหนดวสยทศน ในการวางแผนจะมการก าหนดเปนล าดบขน ดงน 1. ระดบอดมคต : ปรชญา/ปณธาน (Philosiphy/Will) 2. ภารกจ (Mission) 3. จดมงหมาย (Goal) 4. วตถประสงค (Objective) 5. เปาหมาย (Target)

พนธกจ (Mission) : ภารกจขององคกร หรอบทบาทหนาทของหนวยงานทจะตองปฏบต เพอใหบรรลตามวสยทศนทก าหนดไว เปนแนวทางในการตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย วตถประสงค และยทธศาสตร เปาหมาย (Target) : สภาพความส าเรจของการด าเนนงาน โดยเรมจากการก าหนด จดหมายการคดวเคราะหทางกลยทธตามล าดบ โดยมคณลกษณะ ดงน

1. สามารถวด หรอตรวจนบได 2. มความเปนไปได 3. มความคลองตวหรอยดหยน 4. สอดคลองกบแผนงานอน

แผนกลยทธ (Strategic Plan) เปนเครองมอชน าการบรหารการบรหารจดการ ตามขนตอนดงน 1. วเคราะหสภาพแวดลอมองคกร 2. ก าหนดวสยทศน 3. ก าหนดพนธกจ 4. ก าหนดเปาหมาย 5. ก าหนดยทธศาสตร 6. ก าหนดแผนงาน นโยบาย 7. การก ากบตดตามและประเมนผล



เนอหาทควรศกษาเพมเตม ๑. หรอสบคนเพมเตมสมรรถนะขางตนเปนไฟล *.pdf จาก http://www.slideshare.net/jukravuth ครบ ๑.๑ สมรรถนะ.pdf ๑.๒ ประกาศครสภา สาระความรและสมรรถนะ ผบรหารด หมวด ๓.pdf ๑.๓ แนวขอสอบสมรรถนะผบรหารสถานศกษา.pdf ๑.๔ แนวขอสอบพนฐานสมรรถนะ.pdf ๑.๕ PPT สมรรถนะผบรหารสถานศกษา.pdf ความรความสามารถดานการบรหารงานในหนาท

(๑) นโยบายรฐบาล นโยบายกระทรวงศกษาธการ นโยบายส านกงาน กศน. สถานการณทางเศรษฐกจ สงคมและการเมองของประเทศไทยในปจจบน

(๒) การปฏรปการศกษา และการน าไปสการปฏบต (๓) การบรหารและการจดการคณภาพการศกษา และแนวทางการพฒนา

การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

(๔) การก ากบดแลการบรหารและการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

(๕) บทบาทอ านาจหนาท วนย คณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพของผบรหารการศกษา

http://www.slideshare.net/jukravuth



นโยบายรฐบาล

"๒๒ นโยบายหลกดานการศกษา ของนางสาวยงลกษณ ชนวตร นายกรฐมนตร ภายใตการบรหารจดการของรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ" ดงน

๑) แทบเลต ส าหรบนกเรยน ป.๑ และ ม.๑ ทกคน เปนคอมพวเตอรชวยในการสอนและการสบคนองคความร ๒) เรยนจบ ม.๖ ทกคนภายใน ๘ เดอน เรยนในเวลา-นอกเวลา เพอกาวทนโลก

๓) กองทนตงตวได เปนเงนทนขนตน ส าหรบผจบปรญญาตรแลว พรอมเปนเจาของธรกจในอนาคต

๔) ๑ อ าเภอ ๑ ทน เพอเปดโอกาสใหเดกเกงในทกอ าเภอ ไปเรยนตอในตางประเทศทพฒนาแลว เนนการสอบแขงขนใหเดกเกงใหมโอกาส เชนเดยวกบเดกยากจน

๕) พดภาษาองกฤษ ภาษาจน และภาษาอาเซยน พรอมเขาสประชาคมอาเซยน เปาหมาย ๘๐% ของนกเรยนทวประเทศ สอสารภาษาไดด พรอมเขาสประชาคมอาเซยน ในป พ.ศ.๒๕๕๘

๖) ปรบเลอนวทยฐานะ โยกยายครดวยความเปนธรรม เนนการสอบแขงขน วดความสามารถดวยตนเอง ลดการคดเลอกโดยใชดลพนจ

๗) เรยนดอยางมคณภาพ ตงแตอนบาลจนจบ ม.๖ ฟรคาเลาเรยน คาเครองแบบ คาอปกรณการเรยน คาหนงสอเรยน และคากจกรรม

๘) กระทรวงศกษาธการใสสะอาด สรางความโปรงใสในการบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ ใหปราศจากทจรตและคอรปชน (หมายเหต :"ขาวส านกงานรฐมนตร" สะกด "คอรปชน" ตามทไดเคยสอบถามไปยงราชบณฑตยสถานแลว)

๙) อจฉรยะสรางได สงเสรมใหเดกเกง เดกฉลาดทคน เตรยมความพรอมเปนผน าประเทศในทกสาขา

๑๐) สรางพลงคร แกไขปญหาหนสนคร ลดรายจาย เพมรายได สรางโอกาสในการพฒนาความร ความสามารถ (นายกรฐมนตรไดฝากประเดนใหตระหนกถงจตวญญาณ ทกษะ และความร การเรยนร ของคร)

๑๑) เลกหลกสตรทองจ า ใหจดการเรยนรดานความเขาใจ ใชปญญา และใหนกเรยนไดมจนตนาการอยางไมมทสนสด

๑๒) Internet ต าบล และหมบาน เพอใหผเรยนไดคนหาความถนดของตนเอง เรยนรไดทกท ทกเวลา

๑๓) คปองสรางเสรมอจฉรยะ จดใหมคปองแลกหนงสอ ใหโอกาสเดกและเยาวชนเลอกหนงสอตามความพอใจ

๑๔) สรางผน าแหงอาเซยน (Becoming ASEAN Leader Scholarship) ใหทนปรญญาโทแกนกศกษาอาเซยนมาเรยนในไทย เพอเตรยมความพรอมเปนผน าแหงอนาคตในภมภาคอาเซยน

๑๕) ทนการศกษาเพออนาคต (กรอ.) ใหทนการศกษาแกนกเรยนนกศกษา ทกระดบ ทกสาขา เพอใหมโอกาสเรยนตอ เพมพนความร และความกาวหนาในอนาคต

๑๖) ครมออาชพ ใหทกสาขาวชาเขามาเปนคร โดยเฉพาะในสาขาวชาทเปนความตองการของประเทศ ใหเรยนจบแลวมงานท า มนคงในชวต



๑๗) โรงเรยนรวมพฒนา รวมพลงคร นกเรยน ทกต าบลเพอความแขงแกรงทางวชาการ จดระบบโรงเรยนขนาดเลก จดระบบการสนบสนนความปลอดภยในโรงเรยน

๑๘) การศกษาชวยดบไฟใต สงเสรมการเรยนการสอน ภาษาไทย/ศาสนา ใหความส าคญกบปญหายาเสพตด เดกไรสญชาต เนนการมสวนรวมของชมชน และผน าองคกรในระดบพนท

๑๙) เทยบโอนประสบการณสายอาชพ จบ ปวช.ไดใน ๘ เดอน เทยบโอนหลกสตรการเรยน/อาชพ เพอความกาวหนาในอาชพ

๒๐) Fix-it Center ศนยซอมสรางประจ าชมชน เพอฝกฝนทกษะอาชพใหนกเรยนอาชวศกษาและใหบรการประชาชน

๒๑) พฒนาศนยฝกอาชพในสถานศกษาเพอพฒนาชมชน โดยการจดการศกษาแบบทวภาค เพมพนประสบการณอาชพใหนกเรยนอาชวศกษา

๒๒) จดตงสถาบนอาชวศกษาเพอความเปนเลศในการเรยนสายอาชพ จดใหมปรญญาตรสายปฏบตการ เตมเตมความรคความเชยวชาญในอาชพ



นโยบายการศกษา

นโยบายการศกษา บทความนโยบายของรฐบาลทเกยวของกบการศกษา

วตถประสงค เพอพฒนาการศกษาใหมคณภาพและประสทธภาพ ใหเปนกลไกในการสรางคนใหเปนบคคล แหงการเรยนร

สรางองคกรแหงการเรยนร และสรางสงคมแหงการเรยนร เพอใหปวงชนชาวไทยม ศกยภาพในการพฒนาตนเองใหมคณภาพชวตทด สามารถอยอยางไทยในสงคมโลกอยางเปนสข รวมทงกอใหเกดการพฒนาชมชนและประเทศชาตใหกาวหนา มนคง สมดล และยงยน โดยใหผผาน การศกษามความรความสามารถ และคณลกษณะส าคญดงคณลกษณะอนพงประสงคของคนไทยท ก าหนดไว นโยบายขอท ๑ การศกษาขนพนฐาน เรงรดจดการศกษาขนพนฐานทมคณภาพใหครอบคลมทกกลมเปาหมาย ตงแตระดบกอน ประถมศกษาถงระดบมธยมศกษาอยางทวถงและเปนธรรม เปาหมาย ๑. เดกปฐมวยทกคนไดรบการพฒนาเพอเตรยมความพรอมอยางนอย ๒ ป กอนเขาเรยน ระดบประถมศกษา ทงดานรางกาย อารมณ สงคม จตใจ และสตปญญา โดยกระทรวงศกษาธการ จะรบภาระรอยละ ๙๖ ของนกเรยนในกลมเปาหมาย ๒. เดกในเกณฑการศกษาภาคบงคบทกคน ไดรบการศกษาในระดบประถมศกษา ทงนให นกเรยนระดบกอนประถมศกษาและประถมศกษาไดรบอาหารเสรม (นม) และอาหารกลางวน อยางทวถง โดยกระทรวงศกษาธการจะรบภาระรอยละ ๙๓ ของนกเรยนกลมเปาหมาย ๓. เดกทจบการศกษาระดบประถมศกษาในปนนทกคนไดเรยนตอในระดบมธยมศกษาตอนตน โดยกระทรวงศกษาธการจะรบภาระ รอยละ ๙๘ ของนกเรยนในกลมเปาหมาย ๔. เดกทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน มความร ความสามารถ และพฤตกรรมท พงประสงค โดยผานเกณฑมาตรฐานการวดผลตามหลกสตร ๕. เดกทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตนทกคนในปนไดเรยนตอในระดบมธยมศกษา ตอนปลาย โดยกระทรวงศกษาธการจะรบภาระ รอยละ ๙๙ ของกลม ๖. เดกทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายมความร ความสามารถ และพฤตกรรมท พงประสงคโดยผานเกณฑการวดผลตามหลกสตร ๗. เดกพการอาย ๗-๑๔ ปทกคน ไดรบการศกษาขนพนฐานใหสงสด ตามศกยภาพทจะ เรยนได ๘. นกเรยนในสถานศกษาปลอดจากโรคทปองกนได และสารเสพตด ๙. ประชากรในวยแรงงานทวไปไดรบความรพนฐานถงมธยมศกษาตอนตนเพมมากขน โดยเฉพาะแรงงานไทยในสถานประกอบการรอยละ ๕๐ มความรพนฐานถงระดบมธยมศกษาตอนตน



มาตรการ ๑. รณรงคใหพอแมผปกครอง ตระหนกถงความส าคญ และสนบสนนบตรหลานใหไดรบ การศกษาจนจบการศกษาขนพนฐาน ๒. จดท าแผนทตงสถานศกษาก าหนดขนาดโรงเรยนทเหมาะสม และจดท าผงแมบทโรงเรยน เพอใหการบรการทางการศกษา มประสทธภาพและครอบคลมทวถง ๓. ประสานงานกบหนวยงานทงภาครฐและเอกชนทรบผดชอบการจดการศกษาขนพนฐาน ในการก าหนดกลมเปาหมายทจะรบบรการใหเหมาะสม ๔. ก าหนดมาตรฐานขนพนฐานในการจดการศกษา ทงปจจย และกระบวนการและจดหาวสด ครภณฑ อปกรณการศกษาและบคลากรใหแกสถานศกษาอยางนอยใหถงเกณฑมาตรฐานทกสถานศกษา โดยใหความส าคญแกสถานศกษาทขาดแคลนเปนอนดบแรก ๕. พฒนาสถานศกษาทกระดบ ทกประเภท ใหเปนปจจบน ๖. ด าเนนการ จดหาอาหารเสรม (นม) และอาหารกลางวนใหแกเดกในระดบกอนประถมศกษา และประถมศกษาอยางทวถง โดยเนนกลมผดอยโอกาสเปนพเศษ ๗. ใหความรแกพอแม และผปกครอง ในการอบรมเลยงดเดกเพอเสรมการพฒนาเดกอยาง ถกตอง และสามารถสงเกตแววความถนดของบตรหลานได ๘. สนบสนนองคกรการกศล และสถาบนทางศาสนาทจดการศกษาอยางมคณภาพใหแกกลม ผดอยโอกาส โดยรฐใหความชวยเหลอดานวชาการ วสด อปกรณ สอการสอน เงนอดหนน และอนๆ ตามความเหมาะสม ๙. ขยายการศกษานอกระบบ ใหแกผทไมสามารถเขารบการศกษาในระบบได ๑๐. จดบรการการศกษาในรปแบบทยดหยนหลากหลาย เพอใหบรการอยางทวถง กวางขวาง รวมทงการพฒนารปแบบการจดการศกษาแกผดอยโอกาส และผทมความสามารถพเศษ อาท การเรยน รวมระหวางเดกพการกบเดกปกต การจดโรงเรยนเฉพาะทางแกผพการและผมความสามารถพเศษ การจดกจกรรมเสรมพเศษในโรงเรยนทวไป ๑๑. ก าหนดรปแบบและวธการในการชวยเหลอ เพอปองกนการออกจากโรงเรยนกลางคน ๑๒. ชวยเหลอคาใชจายแกผเรยนทกคนถงระดบมธยมศกษาตอนตน ทงในสถานศกษาของ รฐและเอกชน โดยยกเวนเงนบ ารงการศกษา คาธรรมเนยมการเรยน และคาธรรมเนยมอน ๆ ด าเนนงานกองทนเงนใหกยมเพอการศกษา การจดบตรอดหนนคาเลาเรยน และการจดหาทน การศกษาจากแหลงทนภาครฐ ภาคเอกชน และประชาชน ฯลฯ ๑๓. ใหมการตดตาม ประเมนผล และการวจยการจดการศกษาทกดานอยางกวางขวาง โดยเฉพาะเกยวกบกลมผดอยโอกาสและผเสยเปรยบ เพอพฒนาการจดการศกษาขนพนฐานใหม คณภาพและประสทธภาพ ๑๔. ยกระดบการศกษาขนพนฐานของแรงงานไทยใหสงขน โดยสนบสนนการจดบรการทาง การศกษาในรปแบบตาง ๆ ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย ตลอดจนระบบทวภาค และการใชเทคโนโลย ตาง ๆ เปนตน



๑๕. จดใหมระบบขอมลสวนบคคลเกยวกบการศกษา เพอใหสามารถจดการศกษาแกเยาวชน และประชาชนไดอยางทวถง ๑๖. สนบสนนใหศาสนาบคคลใหความร อบรมจรยธรรม คณธรรมแกนกเรยน นกศกษา เยาวชนและประชาชนอยางทวถง ๑๗. ประสานงานกบหนวยงานทรบผดชอบดานสาธารณสข เพอใหเดกในระดบปฐมวย ทกคนไดรบการสรางภมคมกนเพอปองกนโรคทปองกนได ๑๘. รวมมอกบหนวยงานทงภาครฐและเอกชนทเกยวของ ด าเนนการจดกจกรรมและ รณรงค เพอขจดการเสพสารเสพตดในสถานศกษา

นโยบายขอท ๒ การผลตและพฒนาก าลงคน เรงรดผลต และพฒนาก าลงคนใหสามารถประกอบอาชพ และพฒนาอาชพไดอยางม ประสทธภาพ และเออตอความตองการและการพฒนาของชมชน สงคมและประเทศชาต โดย เฉพาะก าลงคนระดบกลางและระดบสงในสาขาทขาดแคลน เปาหมาย ๑. เดกทจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายไดศกษาตอระดบหลงมธยมศกษา ไม นอยกวารอยละ ๗๕ โดยเนนการผลตก าลงคนดานสาขาขาดแคลน ๒. มการผลตและพฒนาก าลงคนระดบกลาง และระดบสงใหสอดคลองกบความตองการ ของผเรยน การประกอบอาชพอสระ และตลาดแรงงานทงของรฐและเอกชนใหเพยงพอกบการ ขยายตวทางเศรษฐกจ การผลตในอตสาหกรรมและบรการสมยใหม ๓. มการผลตบคลากรทางดานศลปะและวฒนธรรม โดยเฉพาะสถาปตยกรรมไทย ชางสบหม นาฏศลป ดนตร ซงก าลงเปนปญหาวกฤตของชาต ๔. มการผลตก าลงคนสาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ใหมสดสวนเมอเปรยบเทยบ กบสาขาวชาอน ๆ เปนรอยละ ๔๐:๖๐ ๕. มการกระจายสถานศกษาวชาชพไปยงภมภาคตางๆ ทเหมาะสมกบความตองการของ ผเรยน และแนวทางการพฒนาของชมชนและภมภาคนน ๖. มสถานศกษาทเปดสอนระดบอดมศกษาครบทกจงหวด ๗. มการวจยและน าผลการวจยมาใชในการผลตและพฒนาก าลงคน



มาตรการ ๑. เรงผลตก าลงคนในสาขาวชาชพทขาดแคลนและวชาชพสาขาใหม ใหสอดคลองกบ ความตองการของตลาดแรงงาน ๒. เรงผลตบคลากรทางศลปและวฒนธรรม โดยเฉพาะสาขาวชาสถาปตยกรรมไทย ชางสบหม นาฏศลป ดนตร และ อน ๆ เพอเปนการสบทอดมรดกทางวฒนธรรมของชาต ๓. สนบสนนทนใหแกผเรยนในสาขาขาดแคลน รวมทงการจดเตรยมต าแหนงใหเมอ ส าเรจการศกษา โดยมคาวชาเพมให ๔. สงเสรมการจดการศกษา ในลกษณะทใหสถาบนการศกษารวมกบสถานประกอบการ สมาคมและองคกรวชาชพในการพฒนาก าลงคนระดบกลางและระดบสง ทงดานปรมาณ คณภาพ และคณธรรม ๕. สนบสนนใหสถานศกษา ภาคเอกชนและสถานประกอบการรวมกนจดการศกษา และ ฝกอบรมแกแรงงานทงภาคเกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และภาคธรกจบรการ เพอเพมขด ความสามารถในการท างานทงในสถานประกอบการและการประกอบอาชพอสระ ๖. ใหการสนบสนนในการจดหาวสดอปกรณ เครองมอททนสมย สอดคลองกบสาขา วชาชพทเปดสอน และสภาพความเปนจรงในสถานประกอบการ ๗. ใหหนวยงานทเกยวของกบการผลต พฒนาก าลงคนรวมมอกบสถาบนทงในและ ตางประเทศในการพฒนาบคลากร โดยน าเทคโนโลยระดบสงมาใชพฒนาบคลากรใหสอดคลอง กบความตองการก าลงคนและการพฒนาเศรษฐกจ ๘. ใหโอกาสแกบคลากรในระดบนไปปฏบตงานในสถานประกอบการ เพอเพมพน ประสบการณ รวมทงเพมการฝกอบรมดงาน โดยเฉพาะในสาขาทขาดแคลนทงในประเทศ และตางประเทศ ๙. สนบสนนทนวจยและทนเพอการศกษาอบรมเพอการวจย และน าผลการวจยมาใช รวมทงสนบสนนทนเพอการแปล พมพ และเผยแพรผลงานวชาการของนกวชาการ ๑๐. สงเสรมและจดตงสถานศกษาดานวชาชพใหกระจายไปสภมภาคตางๆ โดยเฉพาะ ในระดบอ าเภอ ใหสอดคลองกบความตองการของผเรยน ชมชน และแนวโนมการพฒนาของ ภมภาคนน ๆ โดยเนนการจดการศกษาตามแนวการจดการศกษาของวทยาลยชมชนอยาง กวางขวาง ๑๑. จดบรการแนะแนว ตลาดนดแรงงาน และขอมลตลาดแรงงานอยางกวางขวาง ในสถานศกษาระดบหลงมธยมศกษาทกแหง ๑๒. ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอขอผอนปรนภาษเงนได และยกเวนภาษ ศลกากรในการน าเขาวสดอปกรณ และเครองมอเพอการศกษา โดยเฉพาะอยางยงดาน วทยาศาสตรและเทคโนโลย



นโยบายขอท ๓ การปฏรปกระบวนการพฒนาหลกสตรและกระบวนการเรยน การสอน ปฏรปกระบวนการพฒนาหลกสตรและกระบวนการเรยนการสอนทกระดบ ทกประเภท โดยเนนใหผเรยนเปนศนยกลางการเรยนรเพอใหผเรยนมความรความสามารถและคณลกษณะ ทพงประสงคของคนไทยในอนาคต รวมทงใหหลกสตรมความคลองตวและสอดคลองกบ ความตองการของผเรยน ชมชน สงคมประเทศชาต และการพฒนาประชาคมโลก เปาหมาย ๑. มหลกสตรการศกษาทกระดบ/ประเภท ทจะน าไปสการฝงคณลกษณะอนพงประสงค และพฒนาความสามารถของผเรยนทสอดคลองกบความตองการของผเรยน ชมชน สงคม และประเทศชาต โดยใหชมชนมสวนรวมในการพฒนาหลกสตร ๒. มการใชหลกสตรทองถน วฒนธรรม ประวตศาสตรและภมปญญาทองถน โดยเฉพาะ อยางยงในสวนทเกยวกบวถชวตการประกอบอาชพทก าหนดโดยสถานศกษา และชมชนอยาง จรงจง และกวางขวาง ๓. มกระบวนการเรยนการสอนทใหผเรยนเปนศนยกลาง และท าใหผเรยนเกดทกษะ ประสบการณ และมความสขในการเรยน สามารถปลกฝงนสยใฝเรยน ใฝหาความรเพอการ พฒนาตนเองอยางตอเนอง และมเวลาใหผเรยนไดฝกปฏบตเหมาะสมกบวย ๔. มการวดผลประเมนผลทสอดคลองกบคณลกษณะ และความสามารถทพงประสงค โดยเนนการแสดงออกของผเรยน และใชผลการประเมนมาพฒนาผเรยนและกระบวนการ เรยนการสอนในทกระดบอยางถกตอง ๕. มการวจยเพอพฒนาประสทธภาพการจดการเรยนการสอนอยางกวางขวาง ๖. มระบบประกนคณภาพการศกษา และน าผลมาปรบปรง พฒนาสถานศกษา และยก ระดบคณภาพการศกษาใหสงขน ๗. มการจดกจกรรมการเรยนการสอนทสรางความตระหนกในการรกษา ฟนฟ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในสถานศกษาทกแหง มาตรการ ๑. รณรงคใหบคคล ครอบครว และชมชนเหนความส าคญในการมสวนรวมก าหนด และพฒนาหลกสตรทองถน ๒. เพมพนความร ความสามารถเกยวกบการก าหนดและพฒนาหลกสตรทองถนใหแก สถานศกษา และบคลากรทางการศกษาระดบจงหวดและระดบเขตการศกษา เพอใหเกดการ พฒนาหลกสตรทองถนทเหมาะสมและน ามาใชอยางจรงจง กวางขวาง ๓. ปรบปรงโครงสรางหลกสตรรายวชา และขนตอนการอนมตหลกสตร ใหมความ ยดหยนเพอใหเออตอการพฒนาหลกสตรทองถน ๔. เรงรดใหด าเนนการจดท าระบบการประกนคณภาพการศกษาในทกระดบทกประเภท ๕. ปรบปรงโครงสรางเนอหาสาระของหลกสตรในสวนของการศกษาขนพนฐาน ใหม สดสวนทเหมาะสมระหวางวชา



ทกษะพนฐาน วชาทจะพฒนาผเรยนดานจตใจ สงคม สขภาพพลานามย โดยใหความส าคญตอวชาชพพนฐานทจ าเปนใหมากขน เชน วชา วทยาศาสตร คณตศาสตร ภาษาไทย ภาษาตางประเทศ ความรเบองตนเกยวกบคอมพวเตอร และใหความส าคญในการจดกจกรรมเสรมในวชาพลศกษา ดนตร ศลปะ รวมทงจดกจกรรม สงเสรมดานสงแวดลอมศกษา ๖. ปรบปรง พฒนาหลกสตรทกระดบ ทกประเภทใหมความยดหยน เพอใหผเรยน สามารถน าความรประสบการณทไดจากครอบครว ชมชน และสถานประกอบการมาใชเปน สวนหนงของการเรยนการสอนตามหลกสตร และน ามาเทยบหนวยการเรยนได ๗. เรงพฒนาจรยธรรม คณธรรมของผเรยนทกระดบ โดยจดใหเปนวชาเฉพาะท ตอง สอนโดยการปฏบต และสอดแทรกเรองจรยธรรม คณธรรม ในกระบวนการเรยนการสอนวชา อน ๆ รวมทงจดกจกรรมเสรมทกประเภท ๘. ใหสถานศกษาทกระดบทกประเภทจดการเรยนการสอนวชาอาชพ เพอใหผเรยน สามารถท างานเปน มทกษะในการประกอบอาชพ มความสามารถในการจดการ มความสามารถ ในการท างานเปนหมคณะ ๙. พฒนารปแบบ เทคโนโลย นวตกรรม และสอการสอนทเนนการชวยครสราง บรรยากาศใหผเรยนเรยนรอยางมความสข ฝกการคดอยางมเหตผลและเปนระบบ มความ สามารถในการคดวเคราะห สงเคราะห รวมทงสรางเครอขายการเรยนรระหวางการศกษา ในระบบและนอกระบบโรงเรยน ๑๐. จดกจกรรมเพอรวมสรางวถชวตประชาธปไตย รวมทงบรณาการเขากบการเรยน การสอนทกระดบและทกประเภท ๑๑. จดกจกรรมการเรยนการสอนเพอสรางความตระหนก รวมคดรวมท าในการรกษา แกไขฟนฟทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเพอการใชประโยชนทยงยนและสมดล ๑๒. พฒนาการเรยนการสอนเพอใหผเรยนมทกษะการเรยนรดวยตนเอง ทกษะการใช กระบวนการวทยาศาสตร เพมพนความสามารถในการใชและพฒนาเทคโนโลยสมยใหม มนสยรกการแสวงหาความรเพอพฒนาตนเองและปรบตวใหทนตอความเปลยนแปลง โดย ใหความส าคญตอการเรยนรทเกดจากการฝกปฏบตจรงการศกษา คนควาจากแหลงความร เชน หองสมด หองปฏบตการ ศนยวทยาศาสตร พพธภณฑ โบราณสถาน โบราณวตถ ศาสนสถาน รวมทงจากชมชนและสถานการในชวตประจ าวน เปนตน ๑๓. ปรบปรงระบบการวดผลใหเปนไปตามมาตรฐานทก าหนด โดยเนนพฤตกรรม การแสดงออกจรงของผเรยนและใชผลการประเมนเพอพฒนาผเเรยน และกระบวนการเรยน การสอน ๑๔. สงเสรมการวจยเพอพฒนากระบวนการเรยนการสอน การวจยวฒนธรรมพนบาน ในทองถนอยางกวางขวาง และสนบสนนใหน าผลการวจยดงกลาวมาพฒนาการเรยนการสอน ๑๕. น าแนวทางวฒนธรรม และความเชอทางศาสนามาเปนพนฐานในการพฒนา การเรยนการสอนและการจดกจกรรม ใหเหมาะสมกบชมชนและทองถน ๑๖. จดบรการแนะแนวใหเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนการสอน ๑๗. จดกจกรรมและการเรยนการสอน เพอเสรมสรางพฤตกรรมอนามย สงเสรมการ ออกก าลงกาย เพอสขภาพและ การปองกนโรค ๑๘. จดกจกรรมเพอสรางภมคมกนสารเสพตดและโรคเอดส เชน การแนะแนว การ กฬาและนนทนาการ เปนตน



นโยบายขอท ๔ การปฏรประบบการสรรหา การผลตและการพฒนาคร และ บคลากรทางการศกษา ปฏรประบบการสรรหา การผลต และการพฒนาครรวมทงบคลากรทางการศกษาใหม คณภาพประสทธภาพ และจรรยาบรรณในอาชพ เพอใหสามารถจดการเรยนการสอน และ จดการศกษาไดอยางมประสทธภาพ และสอดคลองกบการพฒนาการศกษาในอนาคต เปาหมาย ๑. มระบบการผลตครทมประสทธภาพ ทงในดานการคดเลอก และจงใจใหผทมความ เหมาะสมมาเปนคร และมการปรบปรงหลกสตรการฝกหดครใหครมความสามารถในการสอน ทยดผเรยนเปนศนยกลาง รวมทงการปลกฝงจตส านกในการเปนคร ๒. มการผลตครทสอนสาขาวชาขาดแคลนทเพยงพอกบความตองการ ๓. มการมอบอ านาจใหสถานศกษาบางประเภทเปนผสรรหาบคลากร มาบรรจเปนคร รวมทงการน าภมปญญาทองถน ผทรงคณวฒจากทงภาครฐและเอกชน ผเกษยณอายมาเปน ครเสรมตามความจ าเปน ๔. ครและบคลากรทางการศกษาทกคนไดรบการพฒนา อยางนอย ๒ ปตอครง เพอ พฒนาความรความสามารถในการปฏบตงาน มวสยทศนกวางไกล มจรรยาบรรณในอาชพ รจกใชเทคโนโลย สามารถปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของโลก โดยใชหลกสตรการฝก อบรมในหลายรปแบบทสงผลตอการปฏบตงานทมคณภาพ และประสทธภาพ ๕. มระบบการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาอยางตอเนอง หลากหลายและ ครอบคลม ๖. มเครอขายการพฒนาคร และบคลากรทางการศกษา ทเชอมโยงกบสถาบนและแหลง วทยาการตาง ๆ ทงในและตางประเทศ ๗. มศนยพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาขนาดใหญ ทไดมาตรฐานสากล อยางนอยภาคภมศาสตรละ ๑ แหง รวม ๔ แหง ๘. มการสรางขวญและก าลงใจใหครมความกาวหนาและมความภาคภมใจในอาชพ มาตรการ ๑. ปรบปรงระบบการเลอกสรรบคคลเขาเรยนคร รวมทงการปรบปรงวธการสอบคดเลอก และการบรรจครประจ าการ โดยใหสถานศกษาเปนผด าเนนการตามหลกเกณฑและเงอนไขท กระทรวงศกษาธการก าหนด ๒. พฒนาหลกสตรและกระบวนการเรยนการสอนในการผลตคร เพอใหไดครทม ความรความสามารถในเชงวเคราะห มจรยธรรม คณธรรม รวมทงมพฤตกรรมการสอนทยด ผเรยนเปนศนยกลาง ๓. เรงรดการผลตครผสอนในสาขาวชาทขาดแคลนใหไดปรมาณ และคณภาพท เพยงพอ ๔. ใหครทสงกดในสวนราชการตาง ๆ ในกระทรวงศกษาธการ สามารถท าการสอน ในสถานศกษาทงในและนอกสงกดไดมากกวา ๑ แหง โดยเฉพาะครผสอนในสาขาวชาท ขาดแคลน ทงนตองไดรบความเหนชอบจากผบงคบบญชา โดยใหไดรบคาตอบแทนพเศษ และใหนบรวมเปนสวนหนงของผลงาน ๕. ก าหนดคณสมบตและเปดโอกาสใหภาครฐและเอกชน ภมปญญาทองถน ผทรง คณวฒ รวมทงผเกษยณอายราชการ



มสวนรวมในการปฏรประบบการผลต การสรรหา และการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา ๖. ใหคร - อาจารย และบคลากรทางการศกษาไดเพมพนความร พฒนาทกษะ จรรยาบรรณในอาชฑในรปแบบตางๆ อาท สนบสนนเพอการศกษา การวจย ฝกอบรม ดงานทงในและตางประเทศทเกยวของกบการปฏบตงานอยางตอเนองทวถง และทนตอ การเปลยนแปลงทางสงคมและเทคโนโลย ๗. เรงรดพฒนานกบรหารการศกษา เพอการเพมพนแนวความคดความร ตลอดจน ทกษะในการบรหาร และการจดการทสามารถพฒนาสถานศกษาไดอยางมคณภาพกาวทน ตอการเปลยนแปลงในอนาคต โดยเนนการฝกอบรมรวมกนระหวางสงกดและตางสงกด ๘. ระดมความรวมมอกบสถาบนและแหลงวทยาการตาง ๆ ทงในและตางประเทศ เพอพฒนาครและบคลากรทางการศกษา โดยใหมเครอขายทเชอมโยง เพอการเแลกปลยน ทางวทยาการและเทคโนโลย ๙. จดตงศนยพฒนาคร และบคลากรทางการศกษาขนาดใหญทไดมาตรฐานสากล ในภมภาคตาง ๆ ของประเทศ โดยระดมความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน ๑๐. ก าหนดมาตรฐานวชาชพคร โดยใหครสภา ส านกงานคณะกรรมการขาราชการคร และสถาบนผลตคร ด าเนนการปรบปรงระเบยบกฎหมายทเกยวของ และใหมมาตรการ พฒนาวชาชพ โดยการก าหนดใหมใบประกอบวชาชพคร ๑๑. สงเสรมระบบสวสดการ และประโยชนเกอกลของขาราชการทกประเภททกสงกด เพอยกระดบคณภาพชวตคร สงเสรมขวญก าลงใจ และความมนคงในอาชพ ใหกบคร รวมทงปรบปรงโครงสรางเงนเดอนและสวสดการอน ๆ ของคร โดยมงสงเสรม สนบสนนแกครทสอนในถนทรกนดาร พนทเสยงภย และครทสอนหลายชนเปนพเศษ ๑๒. สงเสรมใหครและบคลากรทารการศกษาไดท างานศกษาวจยทมคณภาพ โดยใหลา ชวคราวเพอท าการศกษาวจย ปรบปรงระเบยบการใหคาตอบแทนในการท างานศกษาวจย และ สนบสนนทนเพอการแปล พมพ เผยแพรผลงานทางวชาการ ๑๓. สรางเครอขายการเรยนรโดยใชเทคโนโลยในกระบวนการผลต พฒนาครและ บคลากรทางการศกษา

นโยบายท ๕ การเรยนรตลอดชวต สงเสรมใหมการเรยนรตลอดชวตโดยพฒนากระบวนการเรยนร เครอขายการเรยนร ระบบขอมลและขาวสาร การใชภมปญญาทองถน การวจยและพฒนา ใหน าไปสองคกรและ สงคมแหงการเรยนร ทเออตอการพฒนาทยงยน และสมดล เปาหมาย ๑. มกระบวนการเรยนรทน าไปสการสรางคณลกษณะอนพงประสงคของคนไทย ๒. สถานศกษาและหนวยงานทกระดบ ทกประเภท มระบบเครอขายขอมลและขาวสาร เพอบรการประชาชน ในการแสวงหาความรอยางตอเนองตลอดชวต ๓. สอมวลชนทกประเภททงสวนกลางและสวนภมภาค ใหบรการการศกษาแกเดกเยาวชน และประชาชน เพมมากขน



๔. มการศกษาวจย และใชภมปญญาทองถนเพอถายทอดความรไปสชมชน ๕. มหองสมดประชาชน พพธภณฑเมอง ศนยวฒนธรรม และสนามกฬาทมคณภาพ ครบทกอ าเภอ และมเครอขายเชอมโยงซงกนและกน ๖. สถานศกษาและหนวยงานทางการศกษา มการใหความรและจดกจกรรมเพอประชาธปไตย ศาสนาและวฒนธรรม ๗. มการใหความรและบรการดานพลศกษา สขศกษา กฬา และนนทนาการแกชมชนอยาง ทวถง ๘. มการรณรงคใหความรเกยวกบภยและการปองกนจากสารเสพตด และโรคเอดส ๙. มการประสานกบหนวยงานทเกยวของในการใหความร และพฒนาแรงงานไทยทงภาค เกษตรกรรม ภาคอตสาหกรรม และธรกจบรการ มาตรการ ๑. สนบสนนวสด อปกรณ และเครองมอแกสถานศกษาและหนวยงานตาง ๆ เพอจดระบบ ขอมลขาวสารการใหบรการ การวจย และพฒนา ๒. กระจายการจดและใชแหลงความร อาท หองสมด สนามกฬา โบราณสถาน โบราณวตถ พพธภณฑ ศาสนสถาน และศนยวทยาศาสตร ใหเปนศนยการเรยนชมชน เพอใหนกเรยน นกศกษา ประชาชน ไดแสวงหาความรอยางตอเนองตลอดชวต ๓. สนบสนนทนการศกษา การฝกอบรมดงาน และทนการวจยใหแกบคคลและหนวยงาน ตางๆ เพอพฒนาองคความร ๔. สรางเครอขายการเรยนรเพอการแลกเปลยนความร ขอมลขาวสาร และประสบการณ ระหวางสถานศกษาและหนวยงานตาง ๆ ทงในระบบและนอกระบบโรงเรยน ๕. สนบสนน สงเสรมดานวชาการและงบประมาณทเหมาะสมใหแกครอบครว ชมชน องคกรพฒนาเอกชน และภาคเอกชน ในการรวมจดการศกษาและบรการความรทหลากหลายแก นกเรยน นกศกษา และประชาชนทวไป ๖. พฒนารปแบบและแนวทางการจดการศกษาทงในและนอกระบบโรงเรยน และการศกษา ตามอธยาศย ใหมรปแบบหลากหลาย ๗. ขอความรวมมอจากสอมวลชน โดยเฉพาะสถานวทย และสถานโทรทศน ภาครฐ ในการใหการสนบสนนแกผผลตรายการทมประโยชนตอการพฒนาคณภาพชวต ๘. ใหความรแกครอบครว คสมรส พอแม ผปกครอง และชมชน เกยวกบครอบครว ศกษาและปรบตวใหสามารถอยในสงคมทเปลยนแปลงไป รวมทงใหรจกการใชเครองมอ สอสาร อปกรณททนสมย โดยเฉพาะในสงคมชนบท ๙. สนบสนนการเรยนรนอกระบบโรงเรยน และการเรยนรตามอธยาศยใหกวางขวางแก ผพลาดโอกาสและผอยในตลาดแรงงานเพอการพฒนาคณภาพชวต ๑๐. สนบสนนการจดกฬาพนฐาน กฬาพนบาน และกฬาเพอสขภาพแกเดก เยาวชน และประชาชน ๑๑. เผยแพรความรดานพลศกษา สขศกษา กฬาและนนทนาการ แกเดก เยาวชน และ ประชาชน ๑๒. สงเสรมการใหความรและจดกจกรรม เพอปลกฝงวถชวตประชาธปไตย อนม พระมหากษตรยเปนประมข



๑๓. สงเสรมใหใชภมปญญาทองถนเพอถายโยงความรไปสชมชน และกระบวนการเรยน การสอน ๑๔. รณรงคใหเดก เยาวชน ครอบครวและชมชน ตระหนกถงภยรวมถงการปองกนจาก สารเสพตดและโรคเอดส โดยรวมมอกบหนวยงานทงภาครฐและเอกชนทงในและตางประเทศ ๑๕. ประสานกบหนวยงานทเกยวของเพอใหความรและพฒนาแรงงานไทย ๑๖. สนบสนนใหหนวยงานภาครฐและเอกชนรวมจดอบรม เพอพฒนาอาชพให สอดคลองกบความตองการของทองถนอยางทวถง ๑๗. รณรงคและสนบสนนใหครอบครว ชมชน ทองถน อนรกษ ฟนฟธรรมชาต และ สงแวดลอม และรจกใชประโยชนของธรรมชาต สงแวดลอมทยงยน ๑๘. สนบสนนใหมความมอกบตางประเทศ ในการพฒนาอาชพทองถนอยางเปนระบบ และตอเนอง

นโยบายขอท ๖ การปฏรปการบรหารและการจดการศกษา ปฏรปการบรหารและการจดการศกษาใหมประสทธภาพ และคณภาพ โดยมงใหเกด ความสมานฉนทระหวางบคลากรและหนวยงานรวมทงการพฒนาโครงสรางองคกร การกระจาย อ านาจไปสทองถนและสถานศกษา ตลอดจนใหบคคล ครอบครว ชมชน องคกร พฒนาเอกชน หนวยงานภาครฐ และภาคเอกชนมสวนรวมและรบผดชอบในการจดการศกษา เปาหมาย ๑. มการจดกจกรรม และฝกอบรมรวมส าหรบบคลากรในหลกสตรทเกยวของกบงานท ปฏบต ทงในสงกดเดยวกนและตางสงกดใหมความร ความสามารถ และสมานฉนทในการ ปฏบตงานอยางกวางขวาง ตอเนอง ๒. มระบบการบรหารงานบคคลของกระทรวงศกษาธการ อยภายใตพระราชบญญต องคกรการบรหารงานบคคลเดยวกน ๓. หนวยงานสนบสนนสถานศกษาทกระดบ ไดรบการปรบปรงในดานระบบขอมล ระบบวางแผน การใชเทคโนโลย การนเทศ ตดตามประเมนผล ใหคลองตว สามารถใหบรการ ไดอยางรวดเรว บรรลภารกจหลกขององคกร ๔. สถานศกษาทกแหงไดรบการกระจายอ านาจใหมความคลองตว สามารถจดการศกษา ทหลากหลาย สอดคลองตามความตองการของชมชนและทองถน ภายใตแนวทางทกระทรวง ศกษาธการก าหนด ๕. ประชาชน ครอบครว ชมชน สถาบนทางศาสนา องคกรของรฐและเอกชนมสวนรวม รบผดชอบในการจดการศกษา และตรวจสอบคณภาพการจดดารศกษาในสถานศกษาทกแหง ๖. เอกชนรบผดชอบในการจดการศกษาเพอแบงเบาภาระของรฐ ในสดสวนทเพมขน ไมนอยกวารอยละ ๑๐ ๗. หนวยงานมการวจยองคการและน าผลการวจยมาใชในการจดการศกษา ๘. มการประสานการจดท าแผนและตดตามประเมนผลรวมกน ระหวางหนวยงาน ทงใน และนอกสงกดกระทรวงศกษาธการ



มาตรการ ๑. พฒนาโครงสรางระบบการบรหารและการจดการศกษา โดยการน าเทคโนโลยมาใช เพอเพมประสทธภาพการด าเนนงาน ๒. ปรบปรง แกไข ระเบยบ กฎหมาย และระบบการบรหารงานบคคลใหอยภายใต กฎหมายเดยวกน ๓. กระจายอ านาจจากสวนกลางไปสภมภาคและสถานศกษา โดยใหองคคณะบคคล ระดบจงหวด สามารถก าหนดนโยบายการศกษา สนบสนนความกาวหนาของบคลากรและ จดสรรงบประมาณทสอดคลองกบความตองการของทองถน รวมทงใหสถานศกษาและ หนวยงานทางการศกษา สามารถบรหารงานไดอยางคลองตวสอดคลองตามความตองการ ของชมชนและทองถน ๔. จดใหมกจกรรม การประชม สมมนา และฝกอบรมผบรหารและบคลากรระดบ ตางๆ ในหลกสตรทเกยวของกบงานทปฏบต รวมกนระหวางหนวยงานภายในสงกดและ ตางสงกดอยางกวางขวางตอเนอง ๕. สงเสรมใหครอบครว ชมชน เอกชน และสถาบนทางศาสนา มความเขาใจ ตระหนกในความส าคญของการศกษา และมสวนรวมในการบรหาร จดการ ก าหนดนโยบาย การจดการศกษา การก าหนดและพฒนาหลกสตรและตรวจสอบคณภาพการศกษา ๖. สนบสนนใหเอกชนมสวนรวมในการจดการศกษา โดยการใหกเงนทนหมนเวยน ดอกเบยต า ผอนปรนกฎระเบยบใหมความคลองตวและใหความชวยเหลอทางวชาการรวมทง ก าหนดสดสวนการรบนกเรยน และนกศกษาระหวางภาครฐ และภาคเอกชนใหชดเจน ๗. สงเสรม สนบสนนการวจยและน าผลการวจยมาใชเพอพฒนาการบรหารและการ จดการศกษาอยางกวางขวาง ๘. ใหมการประสานการจดท าแผนระหวางหนวยงานทจดการศกษาในระดบประเภท เดยวกน ทงในและนอกสงกดกระทรวงศกษาธการ ๙. สงเสรมใหมความรวมมอกบตางประเทศในดานวชาการ และดานเทคโนโลย โดย ใหมการแลกเปลยนผเชยวชาญระหวางกน สนบสนนทนเพอการศกษา ฝกอบรม ดงาน แกบคลากรโดยเฉพาะในระดบปฏบต และสนบสนนดานเทคโนโลยททนสมย ๑๐. พฒนาระบบสารสนเทศเพอการบรหาร การวางแผน และตดตามประเมนผลให เปนเครอขายเชอมโยงกนทกระดบ และสามารถใชประโยชนรวมกนไดอยางมประสทธภาพ



นโยบายกระทรวงศกษาธการ

ดวยกระทรวงศกษาธการไดมนโยบายพฒนาการศกษา 8 ขอ 5 กลไกการขบเคลอนและ 2 แนว

ทางการบรหารจดการ ดงน

8 ขอนโยบายพฒนาการศกษา

1. เรงปฏรปการเรยนรทงระบบใหสมพนธเชอมโยงกน

เพอใหผเรยนสามารถคด วเคราะห แกปญหา และเรยนรไดดวยตนเองอยางตอเนอง โดยปฏรป

ใหมความเชอมโยงกนทงหลกสตรและการเรยนการสอน ใหกาวทนการเปลยนแปลงและสอดคลองกบการเรยนร

ยคใหม การพฒนาคร และการพฒนาระบบการทดสอบ การวดและประเมนผลทไดมาตรฐาน และเชอมโยงกบ

หลกสตรและการเรยนการสอน และการพฒนาผเรยน

การทใชค าวา "ทงระบบใหสมพนธเชอมโยงกน" กคอ เรองปฏรปหลกสตรการเรยนการสอน ตองม

การทดสอบประเมนผล ซงการทดสอบประเมนผลตองค านงถงหลกสตรและกระบวนการเรยนการสอน ไมใชเปนการ

ทดสอบทไมสมพนธกนหรอไมค านงถงการเรยนการสอน นอกจากน การทดสอบของสถาบนทดสอบทาง

การศกษาแหงชาตฯ ซงโยงไปถงระบบการรบบคคลเขาศกษาตอในระดบอดมศกษา ปจจบนยงสงผลกระทบตอ

การปฏรปการศกษาขนพนฐาน กลาวคอ หากจดการทดสอบเหมอนทผานมา จะท าใหคนในวงการศกษาขน

พนฐานทงระบบไมใหความส าคญกบการปฏรปการศกษาของตนเอง เนองจาก

ผเกยวของ คอ นกเรยน คร ผปกครอง เหนความส าคญของการสอบเขามหาวทยาลยมากกวาการเรยนในระบบ

ความพยายามในการปฏรปการศกษาจงไมสมฤทธผล เพราะผเกยวของดงกลาวไมใหความส าคญ

สวนการประเมนวทยฐานะความกาวหนา กควรจะตองเชอมโยงกบหลกสตรการเรยนการสอน

การประเมนสถานศกษา มผกลาววาควรใหเดกคดเปนวเคราะหเปน แตในบางครงกยงไมไดหารอรวมกนวาการ

เรยนการสอนและหลกสตรเปนอยางไร จงตองใชหลกสตรเปนแกนหลกเพอมงไปทผลสมฤทธของผเรยน และม

ผลตอการพฒนาคร ประเมนวทยฐานะและความกาวหนาในวชาชพครดวย



ดงนนใน 6 เรองดงตอไปนเปนหวใจของนโยบายการพฒนาการศกษา คอ

1.ปฏรปหลกสตร

2.ปฏรปการเรยนการสอน

3.การทดสอบ/วดและประเมนผลผเรยน

4.การรบบคคลเขาศกษาตอมหาวทยาลย

5.การประเมนวทยฐานะและความกาวหนาในวชาชพคร

6.การประเมนสถานศกษา ตองเชอมโยงไปทคณภาพผเรยนและผลสมฤทธ

การทจะด าเนนการในเรองเหลานทงระบบ ตองมแนวทางด าเนนการ ดงน

ตองเรงรดและสานตอเรองปฏรปหลกสตรใหกาวหนาและใหแลวเสรจ โดยจะสงเสรมการ

มสวนรวมจากผเชยวชาญและผทเกยวของมากขน เพอพฒนาผเรยนใหมทกษะชวตทเหมาะสมทกระดบชน

การศกษา



ตองพฒนากระบวนการเรยนการสอนในปจจบนและเพอรองรบหลกสตรใหม เพอใหผเรยน

สามารถคด วเคราะห แกปญหา และเรยนรไดดวยตนเองอยางตอเนอง มผลสมฤทธสงขน สอดคลอง กบการเรยนร

ในโลกยคใหม โดยจะเรมจากวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย ภาษาตางประเทศ และการคดวเคราะห

ตองพฒนาระบบทดสอบ วดและประเมนผลทงภายในและภายนอก ใหเปนเครองมอ สงเสรม

การปฏรปการเรยนรและการพฒนาคณภาพผเรยนใหมมาตรฐานเทยบเคยงไดกบนานาชาต โดยเชอมโยงกบ

เนอหาสาระในหลกสตรกบการเรยนการสอน รวมทงพฒนาระบบการคดเลอกบคคลใหเขาศกษาใน

สถาบนอดมศกษา ใหสอดคลองกบการปฏรปการเรยนการสอนในระดบการศกษาขนพนฐาน

2. ปฏรประบบผลตและพฒนาคร

ใหมจ านวนการผลตทสอดคลองกบความตองการ มความร ความสามารถในการจดการเรยนการ

สอนตามหลกสตรปจจบน รองรบหลกสตรใหม และการเรยนรในโลกยคใหม รวมทงพฒนาระบบประเมนวทย

ฐานะครใหเชอมโยงกบผลสมฤทธของผเรยน ดแลระบบสวสดการ และลดปญหาทบนทอนขวญก าลงใจของคร

ใหสงผลตอประสทธภาพการเรยนการสอนและคณภาพผเรยน

3. เรงน าเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มาใชในการปฏรปการเรยนร

สรางมาตรฐานการเรยนการสอนดวยคอมพวเตอรแบบพกพา (แทบเลต) และพฒนาเนอหาสาระ

พฒนาคร และการวดประเมนผลทไดมาตรฐาน รวมทงเพอเปนเครองมอใหเกดระบบการเรยนรตลอดชวตใน

สงคมไทย

ทงน แทบเลตเปนเรองส าคญหนงในนโยบายการศกษาของรฐบาล ทผานมาเรามกจะเนนเฉพาะ

การจดใหเดกไดมแทบเลต ซงเปนรายละเอยดวาเดกจะไดเมอไร จ านวนเทาไร คบหนาไปแลวอยางไร หรอมเนอหา

กรายกชน แตเรองใหญกวาทจะตองเรงพฒนา คอ "เนอหาสาระ" เพอจะใหมทงเนอหาทควรร รปแบบของ

แบบทดสอบ แบบฝกหด เทคนค นวตกรรมใหมๆ ทใหเดกใชกบแทบเลต เพอท าใหการเรยนการสอนม

ประสทธภาพ ไดผลจรง เดกไดรบผลทดในการใชงานดกวาไมใชแทบเลต ทตองโยงไปกบการเรยนรในโลกยคใหม

ทมขอมลขาวสารไมจ ากด ซงหมายถงจะตองมการพฒนาคร เพอใหเขาใจการสอนทมเนอหาสาระแบบน เพราะ

ในโลกยคใหม เราไมสามารถสอนแบบเดม เชน ใหเดกคนหาวาค านแปลวาอะไร เดกกไปคนหาในเวลาไมนาน

กสามารถตอบได แตจะท าอยางไรใหการสอนทสงเสรมใหเดกไดรจกคนหา คด วเคราะห ท าความเขาใจ และ

สามารถตงค าถามไดเอง ฯลฯ ซงเนอหาทบรรจลงในแทบเลตจะตองมมาตรฐานทผเชยวชาญบอกไดวา เนอหา

สาระใดจะชวยสรางเดกไดจรง เปนประโยชนจรง ไมใชใครคดหรอประดษฐแบบเรยน แบบฝกหด เนอหาสาระ



อะไรขนมาได กบรรจลงไปในแทบเลต ซงตรงนยงขาดอย และเปนเรองเรงดวนทจะตองด าเนนการตอไป

4. พฒนาคณภาพการอาชวศกษาใหมมาตรฐานเทยบไดกบระดบสากล ใหสอดคลองกบความตองการ

ของประเทศ

โดยผลกดนใหเกดการใชกรอบคณวฒวชาชพ ตามกรอบคณวฒแหงชาต มาใชก าหนดทกษะ

ความรความสามารถทสอดคลองกบความตองการของผใช ผมงานท า เพอใหเกดความกาวหนา ไดรบ

คาตอบแทนตามสมรรถนะทเพมขน โดยไมขนกบวฒการศกษาทงแบบอนปรญญาหรอปรญญา

ความหมายคอ อาชพน ระดบน มความสามารถทางสมรรถนะมากเพยงใด อนจะชวยท าใหสถาน

ประกอบการหรอกจการตางๆ เพมผลผลตไดมากนอยเพยงใด และจะแปรกลบมาเปนรายไดคาตอบแทน ทงน

คณวฒวชาชพบางประเภท แมผไดรบการรบรองคณวฒวชาชพประเภทนนไมจบปรญญาตร แตอาจจะมรายได

หรอเงนเดอนสงกวาผจบปรญญาตรกได สงผลถงเสนทางความกาวหนาทางอาชพและรายได และท าใหคน

ตองการเขามาเรยนสายอาชวศกษามากขน ซงน าไปสการเพมสดสวนผเรยนอาชวศกษาตอสามญเปน 50:50

เพราะเปนความกาวหนามรายไดสง มสมรรถนะ ทงยงสงผลตอภาพลกษณทดของการอาชวศกษาดวย

5. สงเสรมใหสถาบนอดมศกษาเรงพฒนาคณภาพและมาตรฐาน มากกวาการขยายเชงปรมาณ

สงเสรมการวจยและพฒนานวตกรรมและเทคโนโลย โดยใหมการจดอนดบสถาบน อดมศกษาของ

ไทย เพอเปนแนวทางพฒนาคณภาพ มาตรฐาน และจดสรรทรพยากรอยางมประสทธภาพ รวมทงพฒนาสการ

เปนมหาวทยาลยระดบโลก (World Class University) ใหมากขน

รมว.ศธ.กลาววา การจดอนดบมหาวทยาลยของไทยนน เปนเรองทตองแลกเปลยนความเหน หา

องคความรมากพอสมควร เพอใหเหนพองตองกน เพราะมหาวทยาลยของไทยทตดอนดบในกลม 351-400 ม

เพยงแหงเดยวเทานน สวนมหาวทยาลยทเหลอจะมคณภาพอยางไร ค าตอบคอไมคอยมใครทราบมากนก ซง

ค าถามคอเราจะพฒนาการอดมศกษาอยางไร หากใชความคดวาท าอะไรไดดทสดกท ากนไป แตการทจะรวา

มหาวทยาลยใดสอนเปนอยางไร แนวทางหนงคอเปรยบเทยบกบมหาวทยาลยในตางประเทศ แตอกแนวทางหนง

คอ ควรใหมการเปรยบเทยบกบมหาวทยาลยดวยกนเอง โดยใชกตกาหรอเงอนไขทเหมาะสมและเปนสากล

เพอใหคนในวงการศกษาไดทราบวามหาวทยาลยตางๆ เปนอยางไร และมหาวทยาลยกจะทราบวาตวเองเปน

อยางไร ประการส าคญคอทงสงคมกจะไดรบทราบวามหาวทยาลยตางๆ เปนอยางไรดวย ไมใชเกดความรสกวา

หากมาจากมหาวทยาลยน กรสกจะเขาทาด แตมาจากอกมหาวทยาลยกรสกจะไมคอยเกงดานนน อนนถอเปน

ความรสกและประสบการณตรงเทานน ไมไดอาศยการวเคราะหและการประเมนทเปนระบบ



ดงนน สาระส าคญของนโยบายน คอ ตองการใหมกระจก เพอใหมหาวทยาลยสองตวเอง และ

ตองการใหสงคมชวยกนผลกดน เพราะมหาวทยาลยเปนหนวยงานทตองใหความเปนอสระ ใหมหาวทยาลยคด

เอง ไมใชเปนการสงการจากรฐมนตร ขณะเดยวกนสงคมกตองคดกลไกวาจะผลกดนใหมหาวทยาลยพฒนา

กาวหนาไดอยางไร ความหมายในแงนคอ สงคมกบมหาวทยาลยไมเปนอสระจากกน

6. สงเสรมใหเอกชนและทกภาคสวนเขามารวมจดและสนบสนนการศกษามากขน

สนบสนนความรวมมอแบบเปนหนสวนทางการศกษารฐและเอกชน (Public Private Partnership)

ตลอดจนเปดโอกาสใหเอกชนมสวนรวมในการออกแบบหลกสตร เปนวทยากร สนบสนนการฝกงานและเรยนร

การท างานจรงในสถานทท างาน โดยในสวนของการอาชวศกษานน การทภาคเอกชนเขามารวมจดการศกษา

แบบทวภาค กยงไมเพยงพอ แตตองรวมจดการศกษาตลอดกระบวนการ คอตองการหลกสตรหรอกระบวนการ

แบบใด ตองมาก าหนดหลกสตรรวมกน รฐมหนาทสนบสนนสงเสรมและอาศยภาคเอกชนใหมามบทบาทในการ

จดการศกษาใหมากขน โดยรฐควรมหนาทในการก ากบควบคมเทาทจ าเปนเพอรกษาคณภาพมาตรฐานการจด

การศกษาเทานน ไมควรมงก ากบควบคมหรอหามเอกชน

7. เพมและกระจายโอกาสทางการศกษาอยางมคณภาพ

เพอใหประชาชนทกกลมอายไดรบบรการการศกษาอยางมคณภาพ โดยเฉพาะผดอยโอกาส และ

การพฒนากองทนเงนกยมทผกกบรายไดในอนาคต (ICL) ใหสามารถเปนกลไกในการพฒนาคณภาพ เพมโอกาส

และผลตบณฑตใหสอดคลองกบความตองการของประเทศ โดยขอใหด าเนนการใหเปนไปตามแนวคดของกองทน

ICL ตามทไดกอตงหรอรเรมขนมา ซงตองอาศยผร ผเชยวชาญ ผสนใจทเคยด าเนนการ เขามาชวยด าเนนการ

อยางจรงจง

8. พฒนาการศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต

ดวยการสนบสนนและพฒนาการศกษาและสถานศกษาในจงหวดชายแดนภาคใต ใหสอดคลองกบ

เศรษฐกจ สงคม อตลกษณ และความตองการประชาชนในทองถน โดยใหความส าคญกบความปลอดภย การ

สรางขวญก าลงใจใหกบนกเรยน คร และบคลากรทางการศกษา



5 กลไกในการขบเคลอนการศกษา

เพอใหบรรลผลตามนโยบาย และบรรลผลตามเปาหมายทก าหนดไวอยางมประสทธภาพ

จะตองมกลไกในการขบเคลอน 5 ประการ ดงน

1. เรงรดจดตงสถาบนเทคโนโลยเพอการศกษา ตามกฎหมายก าหนด ซงนายพงศเทพ เทพ

กาญจนา รมว.ศธ.คนลาสด ไดด าเนนการใกลจะเสรจแลว กฎหมายดงกลาวเพอเปดโอกาสในการใชทรพยากร

ใหมากขน และประการส าคญคอ จะท าใหเราสามารถพฒนาเทคโนโลยทางการศกษาไดอยางมประสทธภาพขน

2. จดตงสถาบนเพอวจยหลกสตรและพฒนาการเรยนการสอน เพอพฒนาองคความรและ

นวตกรรมการเรยนการสอนใหมคณภาพมาตรฐาน การจดท าหลกสตรซงมการปรบปรงเปนระยะมาตงแตป

พ.ศ.2551 ทงนเรองส าคญของการศกษาประเทศไทยเกยวกบหลกสตรกคอ เราใชวธเชญผเชยวชาญมาชวยกน

จดท า เมอจดท าเสรจแลวกตพมพ จากนนผเชยวชาญกจะแยกยายไปท าหนาทของตนเอง และอาจจะนดพบกน

อกครงในอก 5-6 ป แตสงทขาดไปกคอ ควรมองคกรหรอกลไกทจะท าการวจยพฒนาเรองหลกสตรการเรยน

การสอนอยางตอเนอง มเจาภาพทชดเจน มการประเมนไดวาองคกรตางๆ ท างานกาวหนาไปแลวอยางไร

หลกสตรเปนอยางไร ครนกเรยนมความเหนอยางไร เมอเปรยบเทยบกบการจดท าหลกสตรของตางประเทศ จง

พบวาหลกสตรเลมหนงมขนาดเลก แตอางผลการวจยเตมไปหมดทกหนาวาเหตใดจงบอกวาเดกชนนควรเรยน

อะไร และในหลายประเทศทประสบความส าเรจ กมองคกรทด าเนนการเรองนอยางตอเนอง โดยไมใชวธเชญ

ผเชยวชาญ ซงบางครงกหลงลม ไมไดตดตามการศกษา จงมความจ าเปนทจะตองจดตงสถาบนเพอวจย

หลกสตรและพฒนาการเรยนการสอน 3. สรางความเขมแขงของกลไกการวดผล

ตรวจสอบ ตดตาม และประเมนผล

พฒนาใหมตวชวดคณภาพและมาตรฐานการศกษาของประเทศทเทยบเคยงไดในระดบสากล เพอ

ประเมนผลส าเรจของระบบการศกษาไทยในภาพรวม ซงกระทรวงศกษาธการตองหารอกบองคกรตางๆ เชน

ส านกทดสอบทางการศกษาและ ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา เพอทจะท างาน

รวมกน

4. เรงรดใหมพระราชบญญตอดมศกษา เพอเปนหลกประกนความเปนอสระและความ

รบผดชอบตอสงคมของสถาบนอดมศกษา



5. เพมประสทธภาพการบรหารจดการและใชทรพยากรใหเกดประโยชนสงสด เพม

ประสทธภาพของหนวยงาน องคกร และกลไกทเกยวของ

2 แนวทางในการบรหารจดการศกษา

ในการบรหารงานใหเปนไปตามนโยบายและกลไกดงกลาวขางตน จะด าเนนการเปน 2

สวน ดงน

1. ตงคณะกรรมการหรอคณะท างานเพอขบเคลอนเรองส าคญตางๆ เชน ผลการทดสอบ

PISA ของไทย เมอไดตงเปาหมายใหผลการจดอนดบการศกษาไทยอยในอนดบทดขน กจะตงคณะท างานขนมา

เพอผลกดนเรองนอยางจรงจงและตอเนอง โดยระดมผทเกยวของและภาคสวนตางๆ เขามารวมขบเคลอนอยาง

เปนรปธรรม โดยเรมตนจากคณะกรรมการเพอยกระดบผลสมฤทธจากการทดสอบ PISA

2. จดประชมปฏบตการ (Workshop) อยางเปนระบบ โดยจะระดมความคดและการมสวนรวม

จากผเกยวของ เพอขบเคลอนใหเปนไปตามนโยบาย

ตองอาศยความรวมมอจากทกภาคสวนของกระทรวงศกษาธการและทงสงคม เพอรวมกน

ยกเครองการศกษาไทย

รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการกลาวดวยวา ทงหมดนเปนนโยบายส าคญและแนวความคดท

จะอาศยความรวมมอจากทกสวนของ ศธ. เพราะการศกษาเปนเรองทส าคญจ าเปนมากของประเทศในชวงนและ

ชวงตอไป การพฒนาคนเปนเรองจ าเปนทเราไมอาจทจะละเลยได เราจะรวมกนท าในเรองทยากและทาทาย คอท

พดมาทงหมดเปนเรองทยากมาก ตองอาศยหลายฝาย แตหากประเทศนจะไปรอด จะอยในเวทแหงการแขงขน

ยคใหมได เราตองปฏรปการศกษาใหได ตองพฒนาคนใหได ดงนนแมจะยาก แตตองพยายามชวยกนใหได และ

หวงวาทงบคลากรของการศกษาจะชวยกนคดตอวาเราจะท ากนอยางไร รวมทงเสนอความเหน เสนอขอใหแกไข

ปรบปรงเพมเตม กยนดทจะรบมาพจารณารวมกน หวงวาทกทานมความพรอมทจะท างานในเรองยาก และ

อาศยผเกยวของ ผสนใจในสงคมทงสงคม เพอรวมกนยกเครองการศกษาไทยใหมคณภาพ รวมพลงในการ

ยกระดบคณภาพการศกษาไทยตอไป



ก าชบใหทกหนวยงานปองกนแกไขปญหาคอรปชน ไมมนโยบายใหน าชอไปแอบอางทงดานดและลบ

รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการไดตอบค าถามของสอมวลชน กรณการปองกนและแกไขปญหา

การทจรตคอรปชน วา ถอเปนนโยบายส าคญของรฐบาลทไดก าชบใหทกหนวยงานท างานดวยความสจรตโปรงใส

กรณทเกดการทจรตขนแลว กจะด าเนนการอยางเครงครด ตรงไปตรงมา เพอหาคนท าผดมาลงโทษและปองกน

ไมใหเกดขนอก ตงแตการท างาน การบรหารงาน รวมไปถงการแตงตงโยกยาย ทกอยางตองเปนไปอยางสจรต

และขอแจงไวดวยวา หากมใครแอบอางถงตน ซงตนไมมนโยบายมอบใครไป หรอวามใครไปแอบอางไม

วาจะเปนเรองทดหรอเรองไมดกตาม หากทานสงสยกใหมาแจงกบตนไวกอน หลกการท างานในเรองน คอ

ตองใชหลกความรวดเรว มประสทธภาพ และเทยงธรรมประกอบกน

อยางไรกตาม การด าเนนการเกยวกบการทจรต จะใชนโยบายเขาไปมากนกไมได แม

นโยบายจะตองท าตรงไปตรงมา แตจะไปถงขนก าหนดระยะเวลา กจะกลายเปนการใชดลยพนจของ

ฝายการเมองเขาไปก าหนด แตทส าคญแนนอนคอทกเรองตองไมลมมวย ดงนนการจะไปบอกวาเรองนน

ตองเสรจเมอนน เมอน หากผเกยวของบอกวาตองมการสบสวนสอบสวนและหาหลกฐานอกมากมาย ก

จะกลายเปนไปเรงรด อาจจะเสยหายอกแบบหนง อยางไรกตามจะท าใหมประสทธภาพ ไดผลจรง และ

มความเทยงธรรม

นโยบายส านกงาน กศน. ( ดนโยบายและจดเนน ป ๕๗ นโยบายทานเลขาธการประเสรฐ บญเรอง ป ๕๗ ทไดสงการใหส านกงาน กศน.จงหวด / อ าเภอ ถอปฎบตไปแลว ดนโยบายเชงปฏบตไดสอดคลองกบกระทรวง รฐบาล ) สถานการณทางเศรษฐกจ สงคมและการเมองของประเทศไทยในปจจบน ( ดแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๑ เกยวกบการศกษา และตดตามขาวสารในสอหนงสอพมพ ทว ชวงสปดาหทท าการสอบ)



มาตรฐานการประกอบวชาชพ (๕) บทบาทอ านาจหนาท วนย คณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพของผบรหารการศกษา มาตรฐานวชาชพผบรหารการศกษา ประกอบดวยมาตรฐาน ๓ ดาน คอ

- มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ - มาตรฐานการปฏบตงาน - และมาตรฐานการปฏบตตน (จรรยาบรรณของวชาชพ)

โดยจรรยาบรรณของวชาชพไดมการก าหนดแบบแผนพฤตกรรมตามจรรยาบรรณของวชาชพ เพอประมวลพฤตกรรมทเปนตวอยางของการประพฤตปฏบต ประกอบดวย พฤตกรรมทพงประสงค และพฤตกรรมทไมพงประสงค



มาตรฐานความรและประสบการณวชาชพ มาตรฐานความร มาตรฐานประสบการณวชาชพ

๑. มคณวฒไมต ากวาปรญญาตรทางการบรหารการศกษา หรอเทยบเทา หรอคณวฒอนทครสภารบรอง โดยมความร ดงตอไปน ๑.๑ หลกและกระบวนการบรหารการศกษา ๑.๒ นโยบายและการวางแผนการศกษา ๑.๓ การบรหารจดการการศกษา ๑.๔ การบรหารทรพยากร ๑.๕ การประกนคณภาพการศกษา ๑.๖ การนเทศการศกษา ๑.๗ การพฒนาหลกสตร ๑.๘ การบรหารจดการเทคโนโลยสารสนเทศ ๑.๙ การวจยทางการศกษา ๑.๑๐ คณธรรมและจรยธรรมส าหรบผบรหารการศกษา ๒. ผานการฝกอบรมหลกสตรการบรหารการศกษาทคณะกรรมการครสภารบรอง

๑. มประสบการณดานปฏบตการสอนมาแลวไมนอยกวา ๘ ป หรอ ๒. มประสบการณในต าแหนงผบรหารสถานศกษามาแลวไมนอยกวา ๓ ป หรอ ๓. มประสบการณในต าแหนงบคลากรทางการศกษาอนตามทก าหนดในกฎกระทรวงมาแลวไมนอยกวา ๓ ป หรอ ๔. มประสบการณในต าแหนงบคลากรทางการศกษาอนทมประสบการณการบรหารไมต ากวาหวหนากลมหรอผอ านวยการกลมหรอเทยบเทามาแลวไมนอยกวา ๕ ป หรอ ๕. มประสบการณดานปฏบตการสอนและมประสบการณในต าแหนงผบรหารสถานศกษาหรอบคลากรทางการศกษาอน ตามทก าหนดในกฎกระทรวง หรอบคลากรทางการศกษาอนทมประสบการณการบรหารไมต ากวาหวหนากลม หรอผอ านวยการกลม หรอเทยบเทา รวมกนมาแลวไมนอยกวา ๘ ป



มาตรฐานความร สาระความร สมรรถนะ ๑. หลกและกระบวนการบรหารการศกษา

๑. หลกและทฤษฎทางการบรหารและการบรหารการศกษา ๒. ระบบและกระบวนการบรหารและการจดการการศกษายคใหม ๓. การสรางวสยทศนในการบรหารและจดการการศกษา ๔. กฎหมายทเกยวของกบการศกษา ๕. บรบทและแนวโนมการจดการการศกษา

๑. สามารถน าความร ความเขาใจ ในหลกการและทฤษฎทางการบรหารการศกษาไปประยกตใชในการบรหารการศกษา ๒. สามารถวเคราะห สงเคราะห และสรางองคความรในการบรหารจดการการศกษา ๓. สามารถก าหนดวสยทศนและเปาหมายของการศกษา ๔. สามารถจดองคกร โครงสรางการบรหาร และก าหนดภารกจของครและบคลากรทางการศกษาไดเหมาะสม

๒. นโยบายและการวางแผนการศกษา

๑. พนฐานทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง และเทคโนโลยทมผลตอการจดการศกษา ๒. ระบบและทฤษฎการวางแผน ๓. การวเคราะหและการก าหนดนโยบายการศกษา ๔. การวางแผนพฒนาคณภาพการศกษา ๕. การพฒนานโยบายการศกษา ๖. การประเมนนโยบายการศกษา

๑. สามารถวเคราะหขอมลเพอจดท านโยบายการศกษา ๒. สามารถก าหนดนโยบาย วางแผน การด าเนนงานและประเมนคณภาพการจดการศกษา ๓. สามารถจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษา ทมงใหเกดผลด คมคาตอการศกษา สงคมและสงแวดลอม ๔. สามารถน าแผนพฒนาคณภาพการศกษาไปปฏบต ๕. สามารถตดตาม ประเมน และรายงานผลการด าเนนงาน

๓. การบรหารจดการการศกษา

๑. หลกและระบบการจดการศกษา ๒. เทคนคการบรหารจดการการศกษา ใหมประสทธภาพ ๓. บทบาทของผบรหารในการ

- สามารถบรหารจดการการศกษาใหมคณภาพ



สงเสรมการมสวนรวมของชมชนและทองถนในการจดการศกษา

๔. การบรหารทรพยากร

๑. การแสวงหาและใชทรพยากรทางการศกษา ๒. การบรหารทรพยากรบคคล ๓. การบรหารจดการแหลงการเรยนร สงแวด ลอม และพลงงาน ๔. การบรหารงบประมาณ การเงน และบญช

๑. สามารถวางระบบการบรหารจดการทรพยากรไดอยางมประสทธภาพ ๒. สามารถบรหารจดการงบประมาณ การเงน และบญชไดอยางถกตอง โปรงใส และตรวจสอบได

๕. การประกนคณภาพการศกษา

๑. หลกการและกระบวนการในการประกนคณภาพการศกษา ๒. องคประกอบของการประกนคณภาพการศกษา ๓. มาตรฐานการศกษา ๔. การประกนคณภาพภายในและภายนอก ๕. บทบาทของผบรหารในการประกนคณภาพการศกษา

๑. สามารถจดท าแผนพฒนาคณภาพของสถานศกษาหรอหนวยงาน ๒. สามารถประเมนผลและตดตามตรวจสอบคณภาพและมาตรฐานการศกษาของสถานศกษาหรอหนวยงาน ๓. สามารถจดท ารายงานผลการประเมนตนเองของหนวยงานเพอรองรบการประเมนภายนอก

๖. การนเทศการศกษา

๑. หลกและแนวคดเกยวกบการนเทศการศกษา ๒. เทคนคการนเทศการศกษา ๓. ความสมพนธของการนเทศการศกษากบการบรหารการศกษา

๑. สามารถนเทศ ก ากบ ตดตามและประเมนผลการปฏบตงานอยางเปนระบบ โดยใชวธการทหลากหลาย ๒. สามารถพฒนาระบบการนเทศการศกษา ใหสอดคลองกบการเปลยนแปลง



๗. การพฒนาหลกสตร

๑. หลกการพฒนาหลกสตร ๒. การบรหารและการพฒนาหลกสตร ๓. ปญหาและแนวโนมในการพฒนาหลกสตร

- สามารถเปนผน าในการพฒนาหลกสตรและก ากบตดตามการจดท าหลกสตร ทสอดคลองกบความตองการและ ความจ าเปนของทองถน

๘. การบรหารจดการเทคโนโลยสารสนเทศ

๑. เทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา ๒. เทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการ ๓. เทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนร

๑. สามารถใชและบรหารเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษาและ การปฏบตงานไดอยางเหมาะสม ๒. สามารถประเมนการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอปรบปรงการบรหารจดการ ๓. สามารถสงเสรม สนบสนนการใชเทคโนโลยเพอการศกษา

๙. การวจยทางการศกษา

๑. ระเบยบวธวจยทางการศกษา ๒. สถตและคอมพวเตอรเพอการวจย ทางการศกษา ๓. หลกการและเทคนคการวดและประเมนผลทางการศกษา

- สามารถน ากระบวนการทางการวจยการวดและประเมนผลไปใชในการบรหารจดการการศกษาได

๑๐. คณธรรมและจรยธรรมส าหรบผบรหารการศกษา

๑. คณธรรมและจรยธรรมส าหรบผบรหาร ๒. จรรยาบรรณของวชาชพผบรหารการศกษา ๓. การพฒนาจรยธรรมผบรหารใหปฏบตตนใน กรอบคณธรรม ๔. การบรหารกจการบานเมองทด

๑. เปนผน าเชงคณธรรมจรยธรรมและปฏบตตนเปนแบบอยางทด ๒. ปฏบตตนตามจรรยาบรรณของวชาชพผบรหารการศกษา ๓. สงเสรมและพฒนาใหผรวมงาน มคณธรรมจรยธรรมทเหมาะสม



มาตรฐานการปฏบตงาน มาตรฐานท ๑ ปฏบตกจกรรมทางวชาการเกยวกบการพฒนาวชาชพการบรหารการศกษา

คณสมบตเบองตนทส าคญประการหนงของผบรหารมออาชพ คอ การเขารวมเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพดวยการมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการพฒนาวชาชพ ไดแก การเปนผรเรม ผรวมงาน ผรวมจดงานหรอกจกรรม รวมทงการเปนผเสนอผลงานและเผยแพรผลงานขององคกรเพอใหสมาชกยอมรบและเหนคณประโยชนของผบรหารทมตอการพฒนาองคกร ตลอดจนการน าองคกรใหเปนทยอมรบของสงคมโดยสวนรวม มาตรฐานท ๒ ตดสนใจปฏบตกจกรรมตาง ๆ โดยค านงถงผลทจะเกดขนกบการพฒนาของบคลากร ผเรยน และชมชน

ผบรหารมออาชพแสดงความรก ความเมตตา และความปรารถนาดตอองคกร ผรวมงาน ผเรยน และชมชน ดวยการตดสนใจในการท างานตาง ๆ เพอผลการพฒนาทจะเกดขนกบทกฝาย การตดสนใจของผบรหารตองผานกระบวนการวเคราะหความสมพนธระหวางการกระท ากบผลของการกระท า เนองจากการตดสนใจของผบรหารมผลตอองคกรโดยสวนรวม ผบรหารจงตองเลอกแตกจกรรมทจะน าไปสผลด ผลทางบวก ผลตอการพฒนาของทกฝายทเกยวของ และระมดระวงไมใหเกดผลทางลบโดยมไดตงใจ ทงนเพอน าไปสความไววางใจ ความศรทธา และความรสกเปนทพงไดของบคคลทงปวง มาตรฐานท ๓ มงมนพฒนาผรวมงานใหสามารถปฏบตงานไดเตมศกยภาพ

ความส าเรจของการบรหาร อยทการด าเนนการเพอใหบคลากรในองคกรหรอผรวมงานไดมการพฒนาตนเองอยางเตมศกยภาพ ผบรหารมออาชพตองหาวธพฒนาผรวมงาน โดยการศกษาจดเดน จดดอยของผรวมงาน ก าหนดจดพฒนาของแตละคน และเลอกใชวธการทเหมาะสมกบการพฒนาดานนน แลวใชเทคนคการบรหารและการนเทศภายในใหผรวมงานไดลงมอปฏบตจรง ประเมน ปรบปรง ใหผรวมงานรศกยภาพเลอกแนวทางทเหมาะสมกบตน และลงมอปฏบตจนเปนผลใหศกยภาพของผรวมงานเพมพนพฒนากาวหนาอยางไมหยดยง น าไปสการเปนบคคลแหงการเรยนร มาตรฐานท ๔ พฒนาแผนงานขององคการใหสามารถปฏบตไดเกดผลจรง

ผบรหารมออาชพวางแผนงานขององคกรไดอยางมยทธศาสตร เหมาะสมกบเงอนไขขอจ ากดของผเรยน คร ผรวมงาน ชมชน ทรพยากรและสงแวดลอม สอดคลองกบนโยบาย แนวทาง เปาหมายของการพฒนา เพอน าไปปฏบตจนเกดผลตอการพฒนาอยางแทจรง แผนงานตองมกจกรรมส าคญทน าไปสผลของการพฒนา ความสอดคลองของเปาหมาย กจกรรม และผลงาน ถอเปนคณภาพส าคญทน าไปสการปฏบตงานทมประสทธภาพสง มความคมคาและเกดผลอยางแทจรง



มาตรฐานท ๕ พฒนาและใชนวตกรรมการบรหารจนเกดผลงานทมคณภาพสงขนเปนล าดบ

นวตกรรมการบรหารเปนเครองมอส าคญของผบรหารในการน าไปสผลงานทมคณภาพและประสทธภาพสงขนเปนล าดบ ผบรหารมออาชพตองมความรในการบรหารแนวใหม ๆ เลอกและปรบปรง ใชนวตกรรมไดหลากหลาย ตรงกบสภาพการณ เงอนไขขอจ ากดของงานและองคกร จนน าไปสผลไดจรง เพอใหองคกรกาวหนาพฒนาอยางไมหยดยง ผรวมงานทกคนไดใชศกยภาพของตนอยางเตมท มความภาคภมใจในผลงานรวมกน มาตรฐานท ๖ ปฏบตงานขององคการโดยเนนผลถาวร

ผบรหารมออาชพเลอกและใชกจกรรมการบรหารทจะน าไปสการเปลยนแปลงทดขนของบคลากรและองคกร จนบคลากรมนสยในการพฒนาตนเองอยเสมอ ผบรหารตองมความเพยรพยายาม กระตน ยวย ทาทาย ใหบคลากรมความรสกเปนเจาของ และชนชมผลส าเรจเปนระยะ ๆ จงควรเรมจากการรเรม การรวมพฒนา การสนบสนนขอมล และใหก าลงใจ ใหบคลากรศกษา คนควา ปฏบต และปรบปรงงานตาง ๆ ไดดวยตนเอง จนเกดเปนคานยม ในการพฒนางานตามภาวะปกต อนเปนบคลกภาพทพงปรารถนาของบคลากรและองคกร รวมทงบคลากรทกคนชนชมและศรทธาในความสามารถของตน มาตรฐานท ๗ รายงานผลการพฒนาคณภาพการศกษาไดอยางเปนระบบ

ผบรหารมออาชพสามารถน าเสนอผลงานทไดท าส าเรจแลวดวยการรายงานผลทแสดงถงการวเคราะหงานอยางรอบคอบ ครอบคลมการก าหนดงานทจะน าไปสผลแหงการพฒนา การลงมอปฏบตจรง และผลทปรากฏมหลกฐานยนยนชดเจน การน าเสนอรายงานเปนโอกาสทผบรหารจะไดคดทบทวนถงงานทไดท าไปแลววามขอจ ากด ผลด ผลเสย และผลกระทบทมไดระวงไวอยางไร ถาผลงานเปนผลด จะชนชม ภาคภมใจไดในสวนใด น าเสนอใหเปนประโยชนตอผอนไดอยางไร ถาผลงานยงไมสมบรณจะปรบปรงเพมเตมไดอยางไร และจะน าประสบการณทไดพบไปใชประโยชนในการท างานตอไปอยางไร คณประโยชนอกประการหนงของรายงานทด คอ การน าผลการประเมนไปใชในการประเมนตนเอง รวมทงการท าใหเกดความรสกชนชมของผรวมปฏบตงานทกคน การทผปฏบตงานไดเรยนรเกยวกบความสามารถและศกยภาพของตน เปนขนตอนส าคญอยางหนงทจะน าไปสการรคณคาแหงตน มาตรฐานท ๘ ปฏบตตนเปนแบบอยางทด

ผบรหารมหนาทแนะน า ตกเตอน ควบคม ก ากบดแลบคลากรในองคกร การทจะปฏบตหนาทดงกลาวใหไดผลด ผบรหารตองประพฤตปฏบตเปนแบบอยางทด มฉะนนค าแนะน าตกเตอน หรอการก ากบดแลของผบรหารจะขาดความส าคญไมเปนทยอมรบของบคลากรในองคกร ผบรหารทปฏบตตนเปนแบบอยางทดในทก ๆ ดานเชน ดานคณธรรม จรยธรรม ความยตธรรม และบคลกภาพจะมผลสงตอการยอมรบของบคลากร ท าใหเกดความเชอถอศรทธาตอการ



บรหารงาน จนสามารถปฏบตตามไดดวยความพงพอใจ มาตรฐานท ๙ รวมมอกบชมชนและหนวยงานอนอยางสรางสรรค

หนวยงานการศกษาเปนองคกรหนงทอยในชมชน และเปนสวนหนงของระบบสงคม ซงมองคกรอนๆ เปนองคประกอบ ทกหนวยงานมหนาทรวมมอกนพฒนาสงคมตามบทบาทหนาท ผบรหารสถานศกษา / ผบรหารการศกษาเปนบคลากรส าคญของสงคมหรอชมชนทจะชน าแนวทางการพฒนาสงคมใหเจรญกาวหนาตามทศทางทตองการ ผบรหารมออาชพตองรวมมอกบชมชนและหนวยงานอนในการเสนอแนวทางปฏบต แนะน า ปรบปรงการปฏบต และแกปญหาของชมชนหรอหนวยงานอน เพอใหเกดผลดตอสงคมสวนรวม ในลกษณะรวมคด รวมวางแผนและรวมปฏบต ดวยความเตมใจเตมความสามารถพรอมทงยอมรบความสามารถ รบฟงความคดเหนและเปดโอกาสใหผอนไดใชความสามารถของตนอยางเตมศกยภาพ เพอเสรมสรางบรรยากาศประชาธปไตยและการรวมมอกนในสงคม น าไปสการยอมรบและศรทธาอยางภาคภมใจ มาตรฐานท ๑๐ แสวงหาและใชขอมลขาวสารในการพฒนา

ความประทบใจของผรวมงานทมตอผบรหารองคกรอยางหนง คอ ความเปนผรอบร ทนสมย ทนโลก รอยางกวางขวางและมองไกล ผบรหารมออาชพจงตองตดตามการเปลยนแปลงทเกดขนในโลกทก ๆ ดาน จนสามารถสนทนากบผอนดวยขอมลขาวสารททนสมย และน าขอมลขาวสารตาง ๆ ทไดรบ มาใชในการพฒนางานและผรวมงาน การตนตว การรบร และการมขอมลขาวสาร สารสนเทศเหลาน นอกจากเปนประโยชนตองานพฒนาแลว ยงน ามาซงการยอมรบและความรสกเชอถอของผรวมงาน อนเปนเงอนไขเบองตนทจะน าไปสการพฒนาทลกซงตอเนองตอไป มาตรฐานท ๑๑ เปนผน าและสรางผน า

ผบรหารมออาชพสรางวฒนธรรมขององคกรดวยการพดน า ปฏบตน า และจดระบบงาน ใหสอดคลองกบวฒนธรรม โดยการใหรางวลแกผทท างานไดส าเรจแลว จนน าไปสการพฒนาตนเอง คดไดเอง ตดสนใจไดเอง พฒนาไดเอง ของผรวมงานทกคน ผบรหารมออาชพจงตองแสดงออกอยางชดเจน และสม าเสมอเกยวกบวฒนธรรมขององคกรเพอใหผรวมงานมความมนใจในการปฏบตจนสามารถเลอกการกระท าทสอดคลองกบวฒนธรรม แสดงออกและชนชมไดดวยคนเอง ผบรหารจงตองสรางความรสกประสบความส าเรจใหแกบคลากรแตละคนและทกคน จนเกดภาพความเปนผน าในทกระดบ น าไปสองคกรแหงการเรยนรอยางแทจรง มาตรฐานท ๑๒ สรางโอกาสในการพฒนาไดทกสถานการณ

การพฒนาองคกรใหกาวหนาอยางยงยนสอดคลองกบความกาวหนาของโลกทเปลยนแปลงไปอยางไมหยดยง ผบรหารจ าเปนตองรเทาทนการเปลยนแปลงสามารถปรบงานใหทนตอการเปลยนแปลงและสามารถจดการกบการเปลยนแปลงตางๆดองสอดคลอง สมดลและเสรมสรางซงกนและกน ผบรหารมออาชพจงตองตนตวอยเสมอ มองเหนการ



เปลยนแปลงอยางรอบดานรวมทงการเปลยนแปลงในอนาคต และกลาทจะตดสนใจด าเนนการเพอผลในอนาคต อยางไรกตามการรเทาทนการเปลยนแปลงน ยอมเปนสงประกนไดวา การเสยงในอนาคตจะมโอกาสผดพลาดนอยลง การทองคกรปรบไดทนตอการเปลยนแปลงน ยอมเปนผลใหองคกรพฒนาอยางยงยน สอดคลองกบความกาวหนาของโลกตลอดไป

มาตรฐานการปฏบตตน (จรรยาบรรณของวชาชพ) จรรยาบรรณตอตนเอง ๑. ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองมวนยในตนเอง พฒนาตนเองดานวชาชพ บคลกภาพ และวสยทศน ใหทนตอการพฒนาทางวทยาการ เศรษฐกจ สงคม และการเมองอยเสมอ จรรยาบรรณตอวชาชพ ๒. ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองรก ศรทธา ซอสตยสจรต รบผดชอบตอวชาชพ และเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ จรรยาบรรณตอผรบบรการ ๓. ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองรก เมตตา เอาใจใส ชวยเหลอ สงเสรม ใหก าลงใจแกศษยและผรบบรการ ตามบทบาทหนาทโดยเสมอหนา ๔. ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองสงเสรมใหเกดการเรยนร ทกษะ และนสยทถกตองดงามแกศษยและผรบบรการ ตามบทบาทหนาทอยางเตมความสามารถดวยความบรสทธใจ ๕. ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองประพฤตตนเปนแบบอยางทด ทงทางกาย วาจา และจตใจ ๖. ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองไมกระท าตนเปนปฏปกษตอความเจรญทางกาย สตปญญา จตใจ อารมณ และสงคมของศษยและผรบบรการ ๗. ผประกอบวชาชพทางการศกษา ตองใหบรการดวยความจรงใจและเสมอภาค โดยไมเรยกรบหรอยอมรบผลประโยชนจากการใชต าแหนงหนาทโดยมชอบ จรรยาบรรณตอผรวมประกอบวชาชพ ๘. ผประกอบวชาชพทางการศกษา พงชวยเหลอเกอกลซงกนและกนอยางสรางสรรค โดยยดมนในระบบคณธรรม สรางความสามคคในหมคณะ



จรรยาบรรณตอสงคม ๙. ผประกอบวชาชพทางการศกษา พงประพฤตปฏบตตนเปนผน าในการอนรกษและพฒนาเศรษฐกจ สงคม ศาสนา ศลปวฒนธรรม ภมปญญา สงแวดลอม รกษาผลประโยชนของสวนรวมและยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข แบบแผนพฤตกรรมตามจรรยาบรรณของวชาชพ “ผบรหารการศกษา” จรรยาบรรณตอตนเอง ๑. ผบรหารการศกษา ตองมวนยในตนเอง พฒนาตนเองดานวชาชพ บคลกภาพ และวสยทศน ใหทนตอการพฒนาทางวทยาการ เศรษฐกจ สงคม และการเมองอยเสมอ โดยตองประพฤตและละเวนการประพฤตตามแบบแผนพฤตกรรม ดงตวอยางตอไปน

พฤตกรรมทพงประสงค พฤตกรรมทไมพงประสงค (๑) ประพฤตตนเหมาะสมกบสถานภาพและเปนแบบอยางทด (๒) ศกษา คนควา รเรมสรางสรรคความรใหม ในการพฒนาวชาชพอยเสมอ (๓) สงเสรมการใชนวตกรรมเพอพฒนาการศกษาใหมคณภาพ (๔) น าแนวทางหรอรปแบบใหมมาใชในการปฏบตงานจนเกดประโยชนตองานในหนาทและองคการ (๕) สามารถใชนวตกรรม เทคโนโลยการปฏบตงาน (๖) สรางผลงานทแสดงถงการคนพบและพฒนาความร ความคดในวชาชพ (๗) เปนผน าในการจดท าแผนปฏบตการใหเหมาะสมกบสภาพปจจบนและกาวทนการเปลยนแปลงในอนาคต

(๑) เกยวของกบอบายมขหรอเสพสงเสพตดจนขาดสตหรอแสดงกรยาไมสภาพเปนทนารงเกยจในสงคม (๒) ประพฤตผดทางชสาวหรอมพฤตกรรมลวงละเมดทางเพศ (๓) ไมปรบเปลยนพฤตกรรม ไมกระตอรอรน ไมเอาใจใสจนปฏบตงานไมแลวเสรจทนเวลาหรอเปาหมายทก าหนดและท าใหเกดความเสยหายตองานในหนาท



จรรยาบรรณตอวชาชพ ๒. ผบรหารการศกษา ตองรก ศรทธา ซอสตยสจรต รบผดชอบตอวชาชพ และเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ โดยตองประพฤตและละเวนการประพฤตตามแบบแผนพฤตกรรม ดงตวอยางตอไปน

พฤตกรรมทพงประสงค พฤตกรรมทไมพงประสงค (๑) แสดงความชนชมและศรทธาในคณคาของวชาชพ (๒) รกษาชอเสยงและปกปองศกดศรแหงวชาชพ (๓) ยกยองและเชดชเกยรตผมผลงานในวชาชพ ใหสาธารณชนรบร (๔) ปฏบตหนาทดวยความรบผดชอบ ซอสตยสจรต ตามกฎ ระเบยบ และแบบแผนของทางราชการ (๕) ปฏบตหนาทดวยความมงมน ตงใจ และใชความรความสามารถในการพฒนาครและบคลากร (๖) ใหความรวมมอจดกจกรรมทเกยวกบการพฒนางานทตนปฏบต หรองานทรบผดชอบ โดยไมเรยกรองผลประโยชนตอบแทนทควรไดรบ (๗) สนบสนน สงเสรมการศกษา คนควา วเคราะห วจย และน าเสนอผลงานทเกยวของกบวชาชพ กอใหเกดประโยชนตอวชาชพ (๘) สรางสรรคเทคนค วธการใหมทางการศกษา เพอพฒนาวชาชพ (๙) เขารวม สงเสรม และประชาสมพนธกจกรรมของวชาชพหรอองคกรวชาชพอยางสรางสรรค

(๑) วพากษหรอวจารณองคการหรอวชาชพจนท าใหเกดความเสยหาย (๒) ดหมน เหยยดหยาม ใหรายผรวมประกอบวชาชพ ศาสตรในวชาชพหรอองคกรวชาชพ (๓) ประกอบการงานอนทไมเหมาะสมกบการเปน ผประกอบวชาชพทางการศกษา (๔) ไมซอสตยสจรต ไมรบผดชอบหรอไมปฏบตตามกฎ ระเบยบ หรอแบบแผนของทางราชการ จนกอนใหเกดความเสยหาย (๕) ละเลยเพกเฉยหรอไมด าเนนการตอผรวมประกอบวชาชพทประพฤตผดจรรยาบรรณ (๖) คดลอกหรอน าผลงานของผอนมาเปนของตน (๗) บดเบอนหลกวชาการในการปฏบตงานจนกอใหเกดความเสยหาย (๘) ใชความรทางวชาการ วขาชพหรออาศยองคกรวชาชพแสวงหาประโยชนเพอตนเองหรอผอนโดยมชอบ



จรรยาบรรณตอผรบบรการ ๓. ผบรหารการศกษา ตองรก เมตตา เอาใจใส ชวยเหลอ สงเสรม ใหก าลงใจแกศษยและผรบบรการตามบทบาทหนาทโดยเสมอหนา ๔. ผบรหารการศกษา ตองสงเสรมใหเกดการเรยนร ทกษะ และนสยทถกตองดงามแกศษยและผรบบรการตามบทบาทหนาทอยางเตมความสามารถดวยความบรสทธใจ ๕. ผบรหารการศกษา ตองประพฤตตนเปนแบบอยางทด ทงทางกาย วาจา และจตใจ ๖. ผบรหารการศกษา ตองไมกระท าตนเปนปฏปกษตอความเจรญทางกาย สตปญญา จตใจ อารมณ และสงคมของศษยและผรบบรการ ๗. ผบรหารการศกษา ตองใหบรการดวยความจรงใจและเสมอภาค โดยไมเรยกรบหรอยอมรบผลประโยชนจากการใชต าแหนงหนาทโดยมชอบ โดยตองประพฤตและละเวนการประพฤตตามแบบแผนพฤตกรรม ดงตวอยางตอไปน

พฤตกรรมทพงประสงค พฤตกรรมทไมพงประสงค (๑) ปฏบตงานหรอใหบรการอยางมคณภาพโดยค านงถงสทธขนพนฐานของผรบบรการ (๒) สงเสรมใหมการด าเนนงานเพอปกปองสทธเดก เยาวชน และผดอยโอกาส (๓) บรหารงานโดยยดหลกบรหารกจการบานเมองทด (๔) รบฟงความคดเหนทมเหตผลของผรบบรการ (๕) ปฏบตหนาทอยางมงมน ตงใจเพอใหผรบบรการพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ (๖) ใหผรบบรการไดรวมวางแผนการปฏบตงานและเลอกวธการปฏบตทเหมาะสมกบตนเอง (๗) เปนกลยาณมตรกบผรบบรการ

(๑) ปฏบตงานมงประโยชนสวนตนหรอพวกพอง ไมเปนธรรม หรอมลกษณะเลอกปฏบต (๒) เรยกรองผลประโยชนตอบแทนจากผรบบรการในงานตามบทบาทหนาท



จรรยาบรรณตอผรวมประกอบวชาชพ ๘. ผบรหารการศกษา พงชวยเหลอเกอกลซงกนและกนอยางสรางสรรค โดยยดมนในระบบคณธรรม สรางความสามคคในหมคณะ โดยพงประพฤตและละเวนการประพฤตตามแบบแผนพฤตกรรม ดงตวอยางตอไปน

พฤตกรรมทพงประสงค พฤตกรรมทไมพงประสงค (๑) รเรมสรางสรรคในการบรหารเพอใหเกดการพฒนาทกดานตอผรวมประกอบวชาชพ (๒) สงเสรมและพทกษสทธของผรวมประกอบวชาชพ (๓) เปนผน าในการเปลยนแปลงและพฒนา (๔) ใชระบบคณธรรมในการพจารณาผลงานของผรวมประกอบวชาชพ (๕) มความรก ความสามคค และรวมใจกนผนกก าลงในการพฒนาการศกษา (๖) ยอมรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะของผรวมประกอบวชาชพ

(๑) น าเสนอแงมมทางลบตอวชาชพ ขอเสนอไมเปนประโยชนตอการพฒนา (๒) ปกปดความร ไมชวยเหลอผรวมประกอบวชาชพ (๓) แนะน าในทางไมถกตองตอผรวมประกอบวชาชพจนท าใหเกดผลเสยตอผรวมประกอบวชาชพ (๔) ไมใหความชวยเหลอหรอรวมมอกบผรวมประกอบวชาชพในเรองทตนมความถนดแมไดรบการรองขอ (๕) ปฏบตหนาทโดยค านงถงความพงพอใจของตนเองเปนหลก ไมตระหนกถงความแตกตางระหวางบคคลของผรวมประกอบวชาชพ (๖) ใชอ านาจหนาทปกปองพวกพองของตนทกระท าผด โดยไมค านงถงความเสยหายทเกดขนกบผรวมประกอบวชาชพหรอองคการ (๗) ยอมรบและชมเชยการกระท าของผรวมประกอบวชาชพทบกพรองตอหนาทหรอศลธรรมอนด (๘) วพากษ วจารณผรวมประกอบวชาชพในเรองทกอใหเกดความเสยหายหรอแตกความสามคค



จรรยาบรรณตอสงคม ๙. ผบรหารการศกษา พงประพฤตปฏบตตนเปนผน าในการอนรกษและพฒนาเศรษฐกจ สงคม ศาสนา ศลปวฒนธรรม ภมปญญา สงแวดลอม รกษาผลประโยชนของสวนรวมและยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข โดยพงประพฤตและละเวนการประพฤตตามแบบแผนพฤตกรรม ดงตวอยางตอไปน

พฤตกรรมทพงประสงค พฤตกรรมทไมพงประสงค (๑) ยดมน สนบสนน และสงเสรม การปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย ทรงเปนประมข (๒) ใหความรวมมอและชวยเหลอในทางวชาการ หรอวชาชพแกชมชน (๓) สงเสรมและสนบสนนการจดกจกรรมเพอใหศษยและผรบบรการเกดการเรยนรและสามารถด าเนนชวตตามหลกเศรษฐกจพอเพยง (๔) เปนผน าในการวางแผนและด าเนนการเพออนรกษสงแวดลอม พฒนาเศรษฐกจ ภมปญญาทองถน และศลปวฒนธรรม

(๑) ไมใหความรวมมอหรอสนบสนนกจกรรมของชมชนทจดเพอประโยชนตอการศกษาทงทางตรงหรอทางออม (๒) ไมแสดงความเปนผน าในการอนรกษหรอพฒนาเศรษฐกจ สงคม ศาสนา ศลปวฒนธรรมภมปญญาหรอสงแวดลอม (๓) ไมประพฤตตนเปนแบบอยางทดในการอนรกษหรอพฒนาสงแวดลอม (๔) ปฏบตตนเปนปฏปกษตอวฒนธรรมอนดงามของชมชนหรอสงคม



คณธรรมและจรยธรรมส าหรบผบรหาร ............................................................................................................................................................. “บคคลทมศลอยอยางสงบรมเยน เหมอนเรอนทมฝาผนง มประตหนาตาง เปดปดอยางเรยบรอย มหลงคาปองกนแดดลมและฝน ผอยในเรอนเชนน ฝนตกกไมเปยกแดดออกกไมรอนฉนใด บคคลผมศลกฉนนน ยอมสงบอยไดไมกระวนกระวาย ” จะสงเสรมใหเกดความสงบรมเยน ไดอยางไร 1.1 ความคดเหน จากค ากลาวขางตน จะเหนไดวา ผทมศลหรอรกษาศล จะเปนผทมจตใจมนคง มสต ชวยเหลอผอน เปนเหมอนดงค ากลาวของสภาษตทวา เหมอนเรอนทมฝาผนง ซงหมายถงมสงทปกปองบานไมใหถกลมพดพง มประตหนาตางเปดปดเรยบรอย หมายถง มทางเขาออกบานทสะดวกสบาย อากาศถายเทไดด มหลงคาปองกนแดดลมและฝนผอยในเรอนเชนนฝนตกกไมเปยก หมายถง ผทอยในบานทมหลงคา คนทอาศยอยถงแมแดดจะออก ฝนจะตก เมออยในบานกไมรอนแดดและถาฝนตก กไมเปยกฝน ศล คอ กตกาทบคคลตองระวงรกษาตามเพศแลฐานะศลมหลายระดบ คอ ศล 5, ศล 8 , ศล 10 , ศล 227 ศล เปนทตงแหงความดงามชวตทดงามยอมเปนทปรารถนาของทกคน เพราะเปนชวตทมความสข เปนชวตทเปนประโยชนทงตอตนเองและสงคม แตคณงามความดจะมขนได ตองเรมจากกาย วาจา ใจทสะอาดบรสทธ ไมเบยดเบยนตนเองและผอนใหเดอดรอน ดงนนชวตทดงาม จงเรมตนทการรกษาศลนนเอง ประโยชนของการรกษาศล ผทรกษาศลยอมสงผลใหเปนผมจตใจออนโยน มความสข พดจาไพเราะ เปนทรกของคนทวไป ไมมศตร ไมโกรธงายไมมใครรงเกยจ มสตตงมนทกเมอ มแตคนนบถอย าเกรง มความเหนถกตอง การรกษาศลเปนความเพยรพยายามเพอระงบโทษทางกาย วาจา บคคลทปฎบตตนอยในศลธรรมยอมประสบแตความสข เปรยบเหมอนมเกราะปองกนตนเอง ไมมศรตร หรอผปองราย มแตคนรกและเขาใจ แมมปญหาอปสรรคใด ๆ กสามารถแกไขไดดวยด มคนคอยชวยเหลอ อยทไหนกมแตความสข ไมมความทกข ทงกายและใจ ถาสงคมประกอบดวยคนทมศลและครองตนอยในศลไมวาตอหนาและลบหลง ใหอภยซงกนและกน ชวยเหลอเกอกล มน าใจ จรงใจ ยอมท าใหคนในสงคมอยดวยกนอยางมความสข เปนสงคมทเขมแขง ไมวนวาย ไมมปญหาขดแยงกน 1.2 การสงเสรมใหเกดความสงบรมเยน ดงกลาวไดอยางไร การสงเสรมใหเกดความสงบรมเยนไดนน คนในสงคมควรเปนคนทม ศลธรรม คอ ประมวลการประพฤตปฏบตทดงามทงกาย วาจา และจตใจ โดยถอประพฤตปฏบตเปนนสยทงตอตวเอง ตอผอน และตอสงคม ผทมศลธรรม ยอมเปนทพงประสงคของบคคลและหนวยงานตาง ๆ บคคลทมศลธรรม มคณสมบต ดงตอไปน ๑. เปนผทมความพอด ไมขาด ไมเกน ความพอด คอ ปฏบตตนอยในทางสายกลาง ไมขาด ไมเกน ไมมาก ไมนอย ๒. เปนผกระท าดวยเจตนาด ดวยความบรสทธใจ และท าไปเพอสงทดงาม ไมใชท าดวยการถกบงคบ หรอดวย



ผลประโยชนใด ๆ ๓. เปนผทมเหตผล พอใจทไดปฏบตตอผอน และเหนประโยชนตอผอนเปนส าคญ ๔. เปนผทมงสนตสขหรอความสงบ ไมใชมงความสมบรณพนสขเปนทตง ๕. เปนผทมความพอ รจกสละสทธทางธรรมชาต เพอเหนแกสวนรวม และปฏบตตามขอผกพนและหนาทดวยความพอเหมาะพอควร ๖. เปนผทมนสยอนดงามในการท าหนาท รบผดชอบตอหนาท และท าหนาทอยางดทสด ๗. เปนผสามารถควบคมแรงกระตนและความยากตาง ๆ เอาไวไดดวยเหตผล ๘. เปนผทปฏบตตามกฎ หรอมาตรการทางศลธรรม ไดเหมาะสมกบกาลเทศะอยเสมอ สรป ผทมศลธรรม จะไดรบการเคารพยกยองเชอถอศรทธา ศลธรรมเปนสงจ าเปนและมกพงมมากบทกคน ไมวาผนนประกอบอาชพใดกตาม ถาขาดศลธรรมใดไปแลว ยอมเปนผลเสยและยอมรบไมได ผมศลธรรมยอมมความซอสตยสจรต ความเมตตากรณา ความเออเฟอเผอแผ ความสภาพ ออนนอม มมารยาทงดงาม มวนยในตนเอง การสงเสรมศลธรรม ใหทนตอยคสมย ความเจรญทางวตถ ความสะดวกสบาย การสอสารแผขยายรวดเรว ความเจรญกาวหนาทางดานวตถมประโยชนจรงแตตองใหความส าคญในการเสรมดานศลธรรม ใหเกดการสมดลในชวตของคนในสงคม 1. การบรหารจดการบานเมองทด ( Good Government ) มความส าคญ ตอการบรหารหนวยงานหรอ สถานศกษาและวธสงเสรมใหเกดการบรหารงานตามหลกการบรหารจดการบานเมองทดทง 6 ประการ ดงน การบรหารจดการบานเมองทดมความส าคญตอการบรหารสถานศกษา ดงน การบรหารสถานศกษาทมประสทธภาพนนขนอยกบองคประกอบหลายประการทงจากภายในและภายนอกองคกร ดงนนผบรหารสถานศกษาเปนบคคลทมความส าคญอยางยงของสถานศกษาในการเปนแบบอยางทดทจะน าสถานศกษาใหมประสทธภาพสความส าเรจ ตองมคณลกษณะของผน าทส าคญไดแก มความซอสตย มความยตธรรม มความมงมน ขยน อดทน มความรบผดชอบสง มความคดรเรมสรางสรรค มภาวะผน าสง เปนคนกลาคด กลาเปลยนแปลง กลาตดสนใจ มคณธรรมจรยธรรม มวฒภาวะทางอารมณสง เปนบคคลแหงการเรยนรและมความจรงใจ ดงนนการบรหารงานโดยใชหลกธรรมาภบาลจงมความส าคญในการบรหารสถานศกษาไดอยางมประสทธภาพ จากกระแสโลกาภวตน (Globalization) และความกาวหนา ของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology : IT)เพอน าไปสการกระจายอ านาจดานอน ๆ ในสงคม ทงทางดานการเมอง เศรษฐกจ การสอสาร พลงงาน ระบบการศกษา ลกษณะการประกอบการ เนนทการพฒนา “คน” เพอใหคนไทย เปนคนด มความร ปรบตวไดทนโลก “ระบบการบรหารและการจดการบานเมองทด หรอ ธรรมาภบาล (Good Governance)”จงมความส าคญในการขบเคลอนกระบวนการท างานทมประสทธภาพ



ระบบการบรหารกจการบานเมองทด หรอหลกธรรมาภบาล (GOOD GOVERNANCE) หลกธรรมาภบาล หมายถง แนวทางในการจดระเบยบเพอใหสงคมของประเทศทงภาครฐ ภาคธรกจ เอกชนและภาคประชาชน สามารถอยรวมกนไดอยางสงบสข และตงอยใน ความถกตองเปนธรรม ตามหลกพนฐานการบรหารกจการบานเมองทด ดงน 1. หลกนตธรรม (The Rule of Law) หลกนตธรรม หมายถง การปฏบตตามกฎหมาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ โดยถอวาเปนการปกครองภายใตกฎหมายมใชตามอ าเภอใจ หรออ านาจของ ตวบคคล จะตองค านงถงความเปนธรรม และความยตธรรม รวมทงมความรดกมและ รวดเรวดวย 2. หลกคณธรรม (Morality) หลกคณธรรม หมายถง การยดมนในความถกตอง ดงาม การสงเสรม ใหบคลากรพฒนาตนเอง ไปพรอมกน เพอใหบคลากรมความซอสตย จรงใจ ขยน อดทน มระเบยบ วนย ประกอบอาชพสจรต เปนนสย 3. หลกความโปรงใส (Accountability) หลกความโปรงใส หมายถง ความโปรงใส ไมทจรต คอรรปชน มความสจรต และบรสทธใจ มการเปดเผยขอมลขาวสาร 4. หลกการมสวนรวม (Participation) หลกการมสวนรวม หมายถง การใหโอกาสใหบคลากรหรอผม สวนเกยวของเขามามสวนรวมในการบรหารจดการเกยวกบการตดสนใจในการวางแผน การแกปญหาเรองตาง ๆ เชน เปนคณะกรรมการ คณะอนกรรมการ และหรอ คณะท างานโดยใหขอมล ความคดเหน แนะน า ปรกษา รวมวางแผนและรวมปฏบต 5. หลกความรบผดชอบ (Responsibility ) หลกความรบผดชอบ หมายถง การตระหนกในสทธและหนาท ความส านกในความรบผดชอบตอสงคม การใสใจปญหาการบรหารจดการ การกระตอรอรนในการแกปญหา และเคารพในความคดเหนทแตกตาง รวมทงความกลาทจะยอมรบผลดและผลเสยจากกระท าของตนเอง 6. หลกความคมคา (Cost – effectiveness or Economy) หลกความคมคา หมายถง การบรหารจดการและใชทรพยากรทมจ ากด เพอใหเกดประโยชนสงสดแกสวนรวม โดยรณรงคใหบคลากรมความประหยด ใชวสดอปกรณอยางคมคา และรกษาทรพยากรธรรมชาตใหสมบรณยงยน การกระจายอ านาจทางการศกษา ตามรฐธรรมนญฯ พ.ศ. 2540 พ.ร.บ.ก าหนดแผนและขนตอน การกระจายอ านาจไปสองคกรปกครองสวนทองถนพ.ศ.2542 และพ.ร.บ.การศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 การกระจายอ านาจทางการศกษา สสถานศกษาทเปนนตบคคล ไดออกระเบยบวาดวยการแบงสวนราชการภายในสถานศกษาทจดการศกษาขนพนฐาน เปน 4 กลมงาน ดงน 1. กลมบรหารวชาการ มกลมงานดงน การพฒนาหลกสตรสถานศกษา การพฒนากระบวนการเรยนร การวดผลประเมนผลและเทยบโอนผลการเรยน การวจยเพอพฒนาคณภาพการศกษา การพฒนาสอ นวตกรรมและ



เทคโนโลยเพอการศกษา การพฒนาแหลงเรยนร การนเทศการศกษา การแนะแนวการศกษา การพฒนาระบบประกนคณภาพภายในสถานศกษา การสงเสรมความรทางวชาการแกชมชน การประสานความรวมมอในการพฒนาวชาการกบสถานศกษาและองคกรอน การสงเสรมและสนบสนนงานวชาการแกบคคล ครอบครว องคกร หนวยงาน และสถาบนอนทจดการศกษา และงานอน ๆ ทสถานศกษาก าหนด - บรหารงานโดยหลกความรบผดชอบตอการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ มงผลสมฤทธทดตอผรบบรการคอนกศกษาใหเปนคนด เกง และมความสข สามารถคดเปน ท าเปน แกปญหาได สามารถเรยนรไดตามศกยภาพอยางมความสข หลกความคมคา สามารถจดการเรยนการสอนใหเกดผลสมฤทธทางการเรยนไดอยางคมคากบการจดสรรงบประมาณมาสนบสนนการจดการศกษา นกศกษาทเปนผลผลตเปนคนดมคณภาพสามารถปรบตวใหอยในสงคมอยางมความสข 2. กลมบรหารงบประมาณ มกลมงาน ดงน จดท าและเสนอของบประมาณ การจดสรรงบประมาณ การตรวจสอบ ตดตาม ประเมนผลและรายงานผลการใชเงนและผลการด าเนนงาน การระดมทรพยากร และการลงทนเพอการศกษา การบรหารการเงน การบรหารการบญช การบรหารพสดและสนทรพย และงานอน ๆ ทสถานศกษาก าหนด - บรหารงานโดยการยดหลกนตธรรมด าเนนการเกยวกบงานการเงนและพสดใหเปนไปตามระเบยบทก าหนด หลกความโปรงใสในการด าเนนการจดซอจดจางใหเปนไปตามระเบยบ โปรงใส สามารถตรวจสอบได หลกความรบผดชอบ ในการด าเนนการตามแผนงานโครงการ การตรงตอเวลา รบผดชอบผลทเกดขนจากการด าเนนโครงการ 3. กลมบรหารงานบคคล มกลมงาน ดงน การวางแผนอตราก าลงและก าหนดต าแหนง การสรรหาและบรรจแตงตง การเสรมสรางประสทธภาพในการปฏบตราชการ วนยและการรกษาวนย การออกจากราชการและงานอน ๆ ทสถานศกษาก าหนด - บรหารงานโดยยดหลกการมสวนรวมในการวางแผนการด าเนนงานรวมกนในองคกร มการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน เคารพในกฎกตกาทวางไว หลกความคมคา บรหารจดการโดยการใชทรพยากรทมอยอยางคมคาเกดประโยชนสงสดตอองคกร หลกคณธรรม บรหารงานโดยยดหลกคณธรรม ใหความเสมอภาคและความยตธรรมกบทกคนในองคกร เปนการสรางขวญ ก าลงใจในการท างานใหเกดประสทธภาพ และประสทธผล หลกความรบผดชอบ ในการด าเนนกจกรรมทไดรบมอบหมายใหบรรลตามวตถประสงคทวางไว 4. กลมบรหารทวไป มกลมงาน ดงน การด าเนนงานธรการ งานเลขาคณะกรรมการ สถานศกษาขนพนฐาน การพฒนาระบบและเครอขายขอมลสารสนเทศ การประสานงานและพฒนาเครอขายการศกษา การจดระบบบรหารและพฒนาองคกร งานเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา การสงเสรมสนบสนนดานวชาการ งบประมาณ บคลากร และบรหารทวไป การบรหารจดการอาคารสถานท และสภาพแวดลอม การจดท าส ามะโนผเรยน การรบนกศกษา การประชาสมพนธ การสงเสรมสนบสนนและประสานจดการศกษาของบคคล ชมชน องคกรและ



หนวยงานอน การจดระบบควบคมภายในหนวยงาน การบรหารสาธารณะ งานทไมระบไวในงานอน และงานอน ๆ ทสถานศกษาก าหนด - บรหารโดยยดหลกคณธรรม ในการดแลชวยเหลอนกศกษาใหเปนคนดมความสขในการใชชวตอยในสถานศกษา และปรบตวอยในสงคมไดอยางมความสข หลกการมสวนรวม ในการประสานงานกบผปกครอง ชมชน หนวยงานทเกยวของเขามามสวนรวมในการด าเนนงานในสถานศกษาและการใหบรการชมชน เปนแหลงเรยนรชมชน 2.2 วธสงเสรมใหเกดการบรหารงานตามหลกการบรหารจดการบานเมองทด ในสถานศกษา สงส าคญมากคอดานการบรหารบคคล ทเปนบคลากรในสถานศกษาซงถอเปนทรพยากรทส าคญทสด ซงอาจกลาวไดวา “บคลากรในสถานศกษามความส าคญตอการบรหารฯ” เพราะบคลากรฯเปนผรบผดชอบฯและด าเนนการเกยวกบปจจยตางๆ ทง วสด อปกรณ และการจดการตางๆ เพอการบรหารจดการศกษาในสถานศกษาใหประสบกบความส าเรจไดนนผบรหารฯตองสรางภาวะผน าและควรยดหลกธรรมาภบาลมาบรณาการไปสการปฏบตทเนนการมสวนรวมอยางมงมนและจรงจง ดงน 1. มความซอสตยสจรต ถอวาเปนเรองทส าคญทสด ของการบรหาร เพราะจะตองท าเปนแบบอยางทด เพอใหเกดความศรทธาและเปนตวอยางทดแกบคลากร ผใตบงคบบญชา ดงค ากลาวทวา “แบบอยางทดยอมอยเหนอค าสอนอนใด” 2. มความยตธรรม การบรหารงานดวยความเสมอภาค เปนกลาง และยตธรรมกบทกคน ซงท าใหลดความขดแยงภายในสถานศกษาได 3. มความรบผดชอบสง “ ความรบผดชอบ” เปนเรองทส าคญยงอกประการหนง เพราะ ความรบผดชอบท าใหงานประสบความส าเรจ แมในบางครงงานทส าคญของสถานศกษาเกดความผดพลาด ในฐานะผบรหารฯ จ าเปนตองยอมรบและรบผดชอบโดยไมโยนความผดไปใหผอน 4. มความคดรเรมสรางสรรค น าแนวคดและวธการใหมๆมาปฏบตในสถานศกษาบางเพอใหเกดการเปลยนแปลงในเชงสรางสรรค แสดงใหเหนถงการเปนผน าแหงการเปลยนแปลง 5. มภาวะผน าสง ผบรหารตองเปนผน าแหงการเปลยนแปลงในสถานศกษาเชงการพฒนาทด 6. กลาทจะคด กลาทจะพด กลาทจะน า กลาทจะท า กลาทจะตดสนใจ และกลาทจะรบผดชอบ ในฐานะผบรหารฯ 7. เปนบคคลแหงการเรยนร ปฏบตตนเปนแบบอยางทดแกบคลากรในสถานศกษาและ ครอบครว มนสยรกการอาน การใชเวลาวางในวนหยด โดยการวางแผนและบรหารเวลาใหคมคาทสดส าหรบการปฏบตงาน และการศกษาเพอการพฒนาตนเองเสมอ 8. มความจรงใจ ยดอดมการณในการท างาน



สรป การบรหารสถานศกษาผบรหารควรใหความเปนกนเองแกผรวมงาน ทกคนดวยความเสมอภาค ดานการบรหารงาน การบรหารงานในดานตางๆ ของสถานศกษา ไดแก ดานวชาการ ดานงบประมาณ และดานบรหารงานทวไป ควรใชวธการบรหารรปแบบใหม “รปแบบททกคนมสวนรวม” รวมคด รวมตดสนใจ รวมท า และรวมรบผดชอบโดยพจารณาจดท าภารกจใหชดเจน ครอบคลมงานทงหมดและมการก าหนดกลมงานทมความสอดคลองกน จดโครงสรางบรหารทเปนนตบคคล มการบรหารเปนระบบ มสายบงคบบญชา และการประสานคน /งาน เพอใหเกดความคลองตว มการก าหนดขอบเขต อ านาจหนาท และความรบผดชอบ ในทกระดบของต าแหนง ตามความรความสามารถและประสบการณ ทกขนตอน ไวอยางชดเจนและโปรงใส ตรวจสอบได โดยเฉพาะอยางยงตองฝกการสรางจตส านกในเรองของความรกและภกด ความหวงแหน และความเปนเจาของรวมกน ผบรหารทมคณธรรมและรกษาจรรยาบรรณวชาชพ ผบรหารควรมการบ ารงขวญและก าลงใจ ใหผปฏบตงาน ผบรหารทดตองเขาใจเพอรวมงาน มการประสานคน ประสานใจใหบงเกดความรกและภกดตอองคกร ผปฏบตงานมความตงใจท างานอยางมคณภาพ การประสานคนตองประสานทจตใจ ผบรหารทดจงควรมคณธรรมปฏบตกบเพอนรวมงาน การบรหารเปนศาสตรและศลป ผบรหารควรใชเทคนควธการบรหารเพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลตอองคกร โดยใชหลกการบรหารหลายรปแบบเชน การท างานเปนทม การบรหารแบบมสวนรวม 3.2 ผบรหารทมคณธรรมควรปฏบตตน ดงน 1. คณธรรม และจรยธรรม ยด พรหมวหาร 4 เปนธรรมะในการบรหารบคลากร ไดแก - เมตตา ใหความรก ความปรารถนาดแกทกคนดวยความเสมอภาค ไมล าเอยง - กรณา ใหความชวยเหลอแกบคลากรฯ ทมทกขตามโอกาสและความเหมาะสมอยางเทาเทยมกนหรอกรณมปญหาในหนาทการงานและปญหาสวนตว - มฑตา ยนดใหก าลงใจแกบคลากรทกคนเมอประสบความส าเรจใน ชวต หรอในหนาท การงานตามความเหมาะสม พจารณาความดความชอบทใชหลกความด/ เกง สงเสรม และสบบสนนใหท าผลงานเพอการพฒนาวชาชพทสงขน การจดท าการดอวยพรและของทระลกมอบให ในวนคลายวนเกด ฯลฯ - อเบกขา ท างานโดยปราศจากอคต วางตวเปนกลาง ใหความยตธรรมแกผใตบงคบบญชา ไมล าเอยง ไมเลอกทรกมกทชง ไมแสดงความดใจจนเกนควร หรอทบถมผอนเมอประสบเคราะหกรรม 2. วฒภาวะทางอารมณสง สามารถเกบความรสกตางๆ ได สขม รอบคอบ นมนวล มความอดทนตอความรสกทไมถกตอง หรอการปฎบตทขดตอกฎระเบยบ และวฒนธรรม 3. มความมงมน ขยน อดทน และเปนคนตาง ๆ สงาน บคลากรฯ จะเหนการท างานและจะน าไปเปนแบบอยาง



โดยยดหลกวา “สอนใหร ท าใหด อยใหเหน” 4. หลกการสรางขวญก าลงใจ เปนการสรางสภาวการณความรสกของบคคลทมตอ สภาพแวดลอมและตอการท างาน การบรหารสถานศกษาโดยค านงถงการสรางขวญก าลงใจใหกบบคลากรท าใหบคลากรรสกวาฝายบรหารใหความสนใจ ท าใหมความรสกทดตอผบรหารมากขน ท าใหทราบถงปญหาและเปนการสรางมนษยสมพนธ เจตคตหรอทศนคตทดตอผบรหาร ยอมสงผลใหมประสทธภาพในการท างาน สรป การใชพลงอ านาจในการบรหารจดการจงเปนบทบาทของภาวะผน าบคคลทมภาวะผน าสงยอมตองท าหนาททงเปนผสอน ผนเทศ และเปนผใหค าปรกษา ดงนนผน าจงตองจดการความรทแตละคนมอยมาใชใหเปนประโยชนกบหนวยงาน โดยไมจ าเปนตองเปรยบเทยบวาความรอะไรจะดกวาหรอสงกวาอยางไร แตสงทจะน ามาท าใหมประโยชนตอหนวงงานอยางไรยอมส าคญและเปนหนาทของผน า ในขณะเดยวกนผน าตองกระตนหรอสงเสรมใหผรวมงานไดเรยนรจากแหลงเรยนร ใหสามารถแสดงหรอสาธตสงทไดเรยนร น าเอาประสบการณเหลานนมาแลกเปลยนเรยนรกนภายในหนวยงาน รวมกนปฏบตและประเมนผลเพอน าไปสการสรางนวตกรรมของทมงานตอไป ผน าจงตองเปนทงผออกแบบ วางแผน และก าหนดนโยบายใหม ๆ รวมทงกลยทธตาง ๆ เพอท าใหผรวมงานในหนวยงานไดเรยนรอยางตอเนอง การจงใจตองใชพลงอ านาจทเกดจากความรกความศรทธา ซงเปนพลงภายในหรอแรงจงใจภายใน เชน ความมงมน ความใสใจ ตงใจ ความส าเรจ เปนตน พลงภายนอกหรอ สงจงใจภายนอก ไดแก ทรพยสน เงนทอง รถยนต บาน หรอ สงทอ านวยความสะดวกและความสขภายนอกรางกาย ภาวะผน าจงตองอาศยการจงใจ เพอใหผรวมงานแสดงพฤตกรรมทพงประสงค และเปนพลงอ านาจในหลากหลายประเภท เพอใหงานส าเรจตามวตถประสงค



เนอหาทสมควรอานเพมเตม

๑.๑ ขอบงคบครสภา วาดวยมาตรฐานวชาชพ พ.ศ. ๒๕๕๖.pdf ๑.๒ ขอบงคบครสภาวาดวยการอทธรณค าวนจฉยการประพฤตผดจรรยาบรรณของ

วชาชพ.pdf ๑.๓ ขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ.pdf ๑.๔ นโยบายดาน กศ.รฐบาลยงลกษณ.ppt ๑.๕ นโยบาย รมต.ศธ(จาตรงค).pdf ๑.๖ แผนปฏบตราชการ ๔ ป ศธ..pdf ๑.๗ การปฏรปการศกษาในทศวรรษท ๒ สภาการศกษา จกราวธ ค าทว.pdf ๑.๘ การบรหารการเปลยนแปลงและบรหารความเสยง.ppt ๑.๙ การบรหารกจการบานเมองทด กพร..ppt ๑.๑๐ การบรหารคน ของส านกงาน ก.พ..pdf ๑.๑๑ การบรหารมออาชพ บทบาทของผบรหารในองคกร.ppt ๑.๑๒ การวางแผนเชงกลยทธ การบรหารมงผลสมฤทธ จกราวธ ค าทว.ppt

สบคนเพมเตมขอบงคบขางตนจาก http://www.slideshare.net/jukravuth ครบ

ขอความโชคดจงมแดมวลมหามตรทกคนทกทาน ครบ ...จกราวธ ค าทว...

http://www.ksp.or.th/ksp2013/download-file/index.php?ref=qmOZZT01M3S0EJyxrTyjMT0zq3AZMJ1fM2y0EzyyrT5jG21kq0IZoz1iM2y0qTywrTRoSo3Q

http://www.ksp.or.th/ksp2013/download-file/index.php?ref=qmAZZJ0mM3S0EJyxrTyjMT0zq3AZMJ1fM2y0EzyyrT5jG21kq0IZoz1iM2y0qTywrTRoSo3Q

http://www.ksp.or.th/ksp2013/download-file/index.php?ref=qmAZZJ0mM3S0EJyxrTyjMT0zq3AZMJ1fM2y0EzyyrT5jG21kq0IZoz1iM2y0qTywrTRoSo3Q

http://www.ksp.or.th/ksp2013/download-file/index.php?ref=qmWZZJ0mM3S0EJyxrTyjMT0zq3AZMJ1fM2y0EzyyrT5jG21kq0IZoz1iM2y0qTywrTRoSo3Q

http://www.slideshare.net/jukravuth

Documents

๓. แนวทดสอบ ผอ.กศน.จังหวัด และ ผอ.กศน.อำเภอ สังกัดสำนักงาน กศน.ชุดที่