Εισαγωγικά• Οι Έλληνες ειδικεύτηκαν στην κατασκευή

μικρών αλλά γρήγορων και εύκολων στην χρήση πλοίων. Έχοντας πολλά μικρά λιμάνια χρειαζόταν μικρά και ευέλικτα πλοία. Αλλά παρ' όλα αυτά μπορούσαν να ταξιδεύουν εύκολα τουλάχιστον μέχρι την Κύπρο κουβαλώντας χαλκό.

• Το πλοίο και η ναυπηγική τέχνη έχουν αφετηρία τους την Ελλάδα, όπως μαρτυρούν τα αρχαιολογικά ευρήματα, οι μύθοι, οι αρχαίοι συγγραφείς και οι ναυτικές ορολογίες. Η αιτία γι αυτό είναι το ότι στην Ελληνική Θάλασσα (= το Αιγαίο Πέλαγος) υπάρχουν πάρα πολλά νησιά που πολλά από αυτά φαίνονται και από την ξηρά οπότε αυτό προκαλούσε στο να κατασκευάσει κάποιος πλεούμενο και να πάει εκεί.

Το χτίσιμο του αρχαίου καραβιού

• Η εύρεση των αρχαίων ναυαγίων αποκάλυψε ότι οι αρχαίοι Έλληνες έχτιζαν τα καράβια τους με τη μέθοδο που είναι γνωστή διεθνώς με τον όρο shell-first. Βασικό στοιχείο της μεθόδου αυτής είναι το ξεκίνημα της όλης διαδικασίας από το πέτσωμα του πλοίου δηλαδή κατασκευάζεται πρώτα ο σκελετός του σκάφους και στη συνέχεια αυτός ντύνεται με μαδέρια. Έτσι δεν αφήνει το νερό να περάσει μέσα στο σκάφος.

Στεγανοποίηση • Η στεγανοποίηση των αρχαίων πλοίων Η στεγανοποίηση των αρχαίων πλοίων

διαμορφώνονταν ανάλογα με την σύνδεση του διαμορφώνονταν ανάλογα με την σύνδεση του πλοίου. Στα ραμμένα πλοία τοποθετούνταν πλοίου. Στα ραμμένα πλοία τοποθετούνταν μέσα στον αρμό που σχηματίζονταν μεταξύ των μέσα στον αρμό που σχηματίζονταν μεταξύ των μαδεριών του πετσώματος, λουρίδα υφάσματος μαδεριών του πετσώματος, λουρίδα υφάσματος ενώ η όλη διαδικασία ολοκληρώνονταν με ένα ενώ η όλη διαδικασία ολοκληρώνονταν με ένα εσωτερικό άλειμμα. Στην περίπτωση πλοίων με εσωτερικό άλειμμα. Στην περίπτωση πλοίων με μόρσα και καβίλιες, η εφαρμογή των μαδεριών μόρσα και καβίλιες, η εφαρμογή των μαδεριών ήταν τόσο τέλεια που η στεγανοποίηση ήταν τόσο τέλεια που η στεγανοποίηση διαρκουσε ολόκληρη τη χειμερινή περίοδο.διαρκουσε ολόκληρη τη χειμερινή περίοδο.

ΔΙΟΛΚΟΣ

Ο Δίολκος χρονολογείται στις αρχές του 6ου αιώνα και συνδέεται με την τυραννίδα του Περίανδρου στην Κόρινθο.

Η κατασκευή του Διόλκου προέκυψε από την ανάγκη για γρήγορο πέρασμα των πλοίων από το Σαρωνικό στον Κορινθιακό κόλπο, ανάμεσα στα δύο αρχαία λιμάνια που υπήρχαν εκεί, τις Κεχρεές και το Λέχαιον, με στόχο την αποφυγή του περίπλου της Πελοποννήσου με τον ιδιαίτερα επικίνδυνο κάβο Μαλέα. Ήταν ένας λιθόστρωτος δρόμος που χρησιμοποιούνταν για την από ξηράς μεταφορά πλοίων, πάνω σε τροχοφόρο όχημα.

ΔΙΟΛΚΟΣ

ΚΩΠΗΛΑΤΑ ΠΛΟΙΑ (ΚΟΝΤΟΡΟΙ)

Αρχικά τα πλοία ήταν μόνο με κουπιά (κωπήλατα πλοία) αλλά επειδή κοντάρι σημαίνει κουπί ονομάζονταν και κόντοροι.

• Με μια σειρά κουπιών από κάθε πλευρά, ονομάζονταν μονήρεις.

• Αργότερα, έγιναν πλοία με δυο σειρές, οι διήρεις.

• Τέλος με τρεις σειρές, οι τριήρεις.

ΤΑ ΙΣΤΙΟΦΟΡΑ ΠΛΟΙΑ

• Μετά επινοήθηκαν τα πλοία με πανιά (ιστία). Τα πλοία με πανιά έτρεχαν πάρα πολύ γρήγορα σε σχέση με τα κωπήλατα. Τα πολεμικά πλοία, ακόμη και όταν είχαν επινοηθεί τα πανιά, δεν έφεραν ιστία για να αποφύγουν το βάρος των κονταριών όπου στηρίζονται τα πανιά και για να είναι πιο ευέλικτα.

Τα Πολεμικά πλοία έβαλαν ιστία μόνο όταν επινοήθηκαν οι διήρεις και οι τριήρεις

Η ΔΙΗΡΗΣ

• Η διήρης ήταν πλοίο με δύο σειρές κουπιών σε κάθε πλευρά. Αποτελεί τον ενδιάμεσο κρίκο εξέλιξης από την πεντηκόντορο προς τα μεταγενέστερα σκάφη. Είχαν κατασκευαστεί διήρεις με τριάντα ή με πενήντα κουπιά.

Η ΤΡΙΗΡΗΣ

Ένα άλλο πολεμικό πλοίο, η τριήρης, με τρεις σειρές κουπιών απ΄όπου πήρε και το όνομά του.

• Στην επάνω σειρά – κατάστρωμα καθόντουσαν οι θρανίτες (οι κωπηλάτες που κάθονταν στο θρόνο, το πιο ψηλό μέρος του πλοίου)

• στη μεσαία οι ζυγίτες (οι κωπηλάτες που βρισκόταν σε ζυγούς)• στην κάτω οι θαλαμίτες (οι κωπηλάτες που βρισκόταν στο κατώτερο

μέρος του πλοίου.

• Για να είναι γρήγορες και ευκίνητες οι Τριήρεις, εκτός από τους κωπηλάτες χρησιμοποιούσαν και πανιά, όταν οι άνεμοι ήταν ευνοϊκοί και έτσι ξεκουράζονταν και το πλήρωμα.

• Δεν είχαν μεγάλους χώρους αποθήκευσης νερού και τροφίμων και γι’αυτό το λόγο τους ακολουθούσαν εμπορικά σκάφη, γεμάτα με τρόφιμα και εφόδια.

• Είχε έμβολο ως επιθετικό όπλο.

Η ΤΡΙΗΡΗΣ

Η ΣΑΜΑΙΝΑ

• Ο Κορίνθιος ναυπηγός Αμεινοκλής κατασκεύασε και τις πρώτες τριήρεις των Σαμίων, οι οποίοι έκαναν μετατροπές στο πλοίο αυτό ώστε να μεγαλώσει ο χώρος του και έτσι προέκυψε ένα νέου τύπου πλοίο που πήρε το όνομα Σάμαινα, λόγω των μετατροπών των Σαμίων.

• Οι Σάμαινες ήταν ειδικός τύπος τριήρους - διήρους και κατασκευασμένες έτσι ώστε να χρησιμοποιούνται ως φορτηγά και ως πολεμικά πλοία ταυτόχρονα.

Η ΤΡΙΑΝΤΑΚΟΝΤΟΡΟΣ ΚΑΙ Η

ΠΕΝΤΗΚΟΝΤΟΡΟΣ • Πρώτα σημαντικά πλοία που επινοήθηκαν ήταν οι τριαντακοντόροι, πλοία δηλαδή με 30 κουπιά (15 από κάθε πλευρά) και μετά οι πεντηκόντοροι, δηλαδή πλοία με 50 κουπιά (25 κουπιά από κάθε πλευρά).

• Οι πεντηκόντοροι χρησιμοποιούνταν τόσο για τη μεταφορά αγαθών όσο και σε πολεμικές εκστρατείες.

• Ο ρόλος τους ήταν πολύ σημαντικός, εξαιτίας της ικανότητας που είχαν να πλέουν σε αντίθετα θαλάσσια ρεύματα και να αντιμετωπίζουν εχθρικά πλοία κατά μήκος επικίνδυνων ακτών και περασμάτων.

• Ήταν τα πιο κατάλληλα για επιδρομές, για πειρατεία και για τη μεταφορά αγαθών και στρατευμάτων.

• Θεωρούνταν τα κατεξοχήν πολεμικά πλοία πριν από την εμφάνιση της τριήρους.

• Τα εμπορικά πλοία χρησιμοποιούνταν για τη μεταφορά εμπορικών αγαθών. Οι συνθήκες που επικρατούσαν σε ένα αρχαίο εμπορικό πλοίο εξασφάλιζαν μάλλον στοιχειώδεις ανέσεις, αν και ορισμένα πλοία φαίνεται πως διέθεταν καμπίνες και υποδομή για μαγείρεμα.

Τα εμπορικά πλοία

• Ο αρχαίος έλληνας ναυτικός κατείχε άριστα την τέχνη της ναυσιπλοΐας και δεν δίσταζε να πλέει σε μακρινούς προορισμούς, μακριά από τη στεριά, ή τη νύχτα.

• Υπήρχαν αρκετοί φάροι στις ακτές της Μεσογείου που λειτουργούσαν ως ορόσημα και βοηθούσαν στην πλοήγηση.

• Οι έμποροι των θαλασσών ήταν αντιμέτωποι με πολλούς κινδύνους, μεταξύ των οποίων ο άσχημος καιρός, η κακή ορατότητα, οι ύφαλοι, οι σύρτεις, και λοιπά. Σαν να μην έφταναν αυτά, οι ναυτικοί κινδύνευαν να δεχθούν επίθεση από πειρατές και ληστές, ή και απλούς καιροσκόπους στη στεριά.

• Έτσι καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι Αρχαίοι Έλληνες κατασκεύαζαν αξιόπιστα εμπορικά πλοία σημαντικής χωρητικότητας και ήταν ικανότατοι θαλασσοπόροι.

Γενικά Συμπεράσματα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ !