30
สานักงาน กศน.ชัยนาท ปี ๒๕๕๖ จักราวุธ คาทวี 1 คู่มือการดาเนินการทางวินัย สาหรับข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา จักราวุธ คาทวี * วินัย คือ กฎเกณฑ์ข้อบังคับที่ต้องปฏิบัติตาม หากฝ่าฝืนอาจต้องรับโทษ กล่าวอีกนัยหนึ่ง วินัย หมายถึง การควบคุมความประพฤติของคนในองค์การให้เป็นไปตามแบบแผนที่พึงประสงค์ วินัยข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา หมายถึง ข้อบัญญัติที่กาหนดเป็นข้อห้ามและ ข้อปฏิบัติตามหมวด 6 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา พ .. 2547 มาตรา 82 มาตรา 97 การลงโทษทางวินัยข้าราชการ เป็นกระบวนการสาคัญอันหนึ่งในการบริหารงานบุคคล ภาครัฐโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมคุณภาพและประสิทธิภาพของข้าราชการ และมีจุดมุ่งหมายเพื่อ ธารงค์ศักดิ์ศรีของข้าราชการด้วย การลงโทษทางวินัยถูกนามาใช้เป็นมาตรการเชิงลบ ควบคู่กับการให้ รางวัลซึ่งเป็นมาตรการเชิงบวก ภายใต้แนวความคิดว่า ข้าราชการที่ดีมีประสิทธิภา พควรได้รับการยก ย่องและให้รางวัลเพื่อเป็นกาลังใจและเป็นตัวอย่างที่ดี ข้าราชการที่กระทาความผิดสมควรได้รับการ ลงโทษตามควรแก่กรณี เพื่อมิให้เป็นเยี่ยงอย่างแก่ข้าราชการอื่น ความผิดทางวินัย มี 5 สถาน ตามมาตรา 96 แห่งพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการครูและ บุคลากรทางการศึกษา พ.. 2547 . วินัยไม่ร้ายแรง 1. ภาคทัณฑ์ 2. ตัดเงินเดือน 3. ลดขั้นเงินเดือน . วินัยร้ายแรง 4. ปลดออก 5. ไล่ออก การว่ากล่าวตักเตือนหรือการทาทัณฑ์บน ไม่ถือว่าเป็นโทษทางวินัย ใช้ในกรณีที่เป็น ความผิดเล็กน้อยและมีเหตุอันควรงดโทษ เช่น เป็นความผิดเล็กน้อยและเป็นความผิดครั้งแรก การว่ากล่าวตักเตือนนั้น ผู้บังคับบัญชาอาจเรียกมาว่ากล่าวตักเตือนมิให้กระทาความผิดเช่นนั้นอีก หรือให้พึงระมัดระวังโดยไม่ต้องทาเป็นหนังสือ แต่อาจมีการบันทึกหมายเหตุประจาวันของหน่วยงาน หรือของผู้บังคับบัญชา สาหรับการทาทัณฑ์บนนั้นกฎหมายกาหนดให้ทาเป็นหนังสือ ( มาตรา 100 วรรคสอง ) โทษภาคทัณฑ์ ใช้ลงโทษในกรณีที่เป็นความผิดเล็กน้อยหรือมีเหตุอันควรลดหย่อน ซึ่งยังไม่ถึงกับต้องถูกลงโทษตัดเงินเดือน สาหรับโทษภาคทัณฑ์ไม่ต้องห้ามการเลื่อนขั้นเงินเดือน โทษตัดเงินเดือนและลดขั้นเงินเดือน ใช้ลงโทษในความผิดที่ไม่ถึงกับเป็นความผิดร้ายแรง และไม่ใช่กรณีที่เป็นความผิดเล็กน้อย โทษปลดออกและไล่ออก ใช้ลงโทษในกรณีที่เป็นความผิดวินัยร้ายแรงเท่านั้น โดยให้พิจารณา โทษตามพฤติการณ์แห่งการกระทาหรือความร้ายแรงแห่งกรณี ถ้ามีเหตุอันควรลดหย่อนจะนามาประกอบ * ผู้ทาหน้าที่นิติกรประจาสถานศึกษา สานักงาน กศน.จังหวัชัยนาท

คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

  • Upload
    -

  • View
    127

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 1

คมอการด าเนนการทางวนย ส าหรบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา

จกราวธ ค าทว *

วนย คอ กฎเกณฑขอบงคบทตองปฏบตตาม หากฝาฝนอาจตองรบโทษ กลาวอกนยหนง วนย หมายถง การควบคมความประพฤตของคนในองคการใหเปนไปตามแบบแผนทพงประสงค วนยขาราชการครและบคลากรทางการศกษา หมายถง ขอบญญตทก าหนดเปนขอหามและ ขอปฏบตตามหมวด 6 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ .ศ. 2547 มาตรา 82 – มาตรา 97 การลงโทษทางวนยขาราชการ เปนกระบวนการส าคญอนหนงในการบรหารงานบคคลภาครฐโดยมวตถประสงคเพอสงเสรมคณภาพและประสทธภาพของขาราชการ และมจดมงหมายเพอธ ารงคศกดศรของขาราชการดวย การลงโทษทางวนยถกน ามาใชเปนมาตรการเชงลบ ควบคกบการใหรางวลซงเปนมาตรการเชงบวก ภายใตแนวความคดวา ขาราชการทดมประสทธภาพควรไดรบการยกยองและใหรางวลเพอเปนก าลงใจและเปนตวอยางทด ขาราชการทกระท าความผดสมควรไดรบการลงโทษตามควรแกกรณ เพอมใหเปนเยยงอยางแกขาราชการอน ความผดทางวนย ม 5 สถาน ตามมาตรา 96 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547 ก. วนยไมรายแรง 1. ภาคทณฑ 2. ตดเงนเดอน 3. ลดขนเงนเดอน ข. วนยรายแรง 4. ปลดออก 5. ไลออก การวากลาวตกเตอนหรอการท าทณฑบน ไมถอวาเปนโทษทางวนย ใชในกรณทเปน ความผดเลกนอยและมเหตอนควรงดโทษ เชน เปนความผดเลกนอยและเปนความผดครงแรก การวากลาวตกเตอนนน ผบงคบบญชาอาจเรยกมาวากลาวตกเตอนมใหกระท าความผดเชนนนอก หรอใหพงระมดระวงโดยไมตองท าเปนหนงสอ แตอาจมการบนทกหมายเหตประจ าวนของหนวยงาน หรอของผบงคบบญชา ส าหรบการท าทณฑบนนนกฎหมายก าหนดใหท าเปนหนงสอ (มาตรา 100 วรรคสอง) โทษภาคทณฑ ใชลงโทษในกรณทเปนความผดเลกนอยหรอมเหตอนควรลดหยอน ซงยงไมถงกบตองถกลงโทษตดเงนเดอน ส าหรบโทษภาคทณฑไมตองหามการเลอนขนเงนเดอน โทษตดเงนเดอนและลดขนเงนเดอน ใชลงโทษในความผดทไมถงกบเปนความผดรายแรง และไมใชกรณทเปนความผดเลกนอย โทษปลดออกและไลออก ใชลงโทษในกรณทเปนความผดวนยรายแรงเทานน โดยใหพจารณาโทษตามพฤตการณแหงการกระท าหรอความรายแรงแหงกรณ ถามเหตอนควรลดหยอนจะน ามาป ระกอบ

*

ผท าหนาทนตกรประจ าสถานศกษา ส านกงาน กศน.จงหวชยนาท

Page 2: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 2

การพจารณาลดโทษกได โดยตองวางโทษกอนวากรณกระท าผดนนเปนความผดกรณใด สมควรลงโทษสถานใด แตมเหตอนควรลดหยอนอยางไร เชน ไมเคยกระท าความผดมากอน กระท าโดยรเทาไมถงการณ แกไขบรรเทาความเสยหาย คณความด ฯลฯ จงลดหยอนโทษเปนโทษสถานใด อยางไรกด หากเปนความผดวนยรายแรง มาตรา 99 หามลดโทษต ากวาปลดออก ส าหรบเปนความผดฐานทจรตตอหนาท หรอละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเกนกวา 15 วน โดยไมมเหตผลอนสมควรและไมกลบมาปฏบตหนาทราชการอกเลย คณะรฐมนตรมมตไววาควรลงโทษไลออก ทง 2 กรณ ความผดฐานทจรตนน แมจะน าเงนททจรตไปมาคนกไมเปนเหตลดหยอนโทษ การสงใหออกจากราชการ ไมใชโทษทางวนย วนยไมรายแรง ไดแก 1. ไมสนบสนนการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยดวยความบรสทธใจ (ม.83) 2. ไมปฏบตหนาทราชการดวยความซอสตยสจรต เสมอภาค และเทยงธรรม ตองมความวรยะอตสาหะ ขยนหมนเพยร ดแลเอาใจใสรกษาประโยชนของทางราชการ และตองปฏบตตนตามมาตรฐานและจรรยาบรรณวชาชพ (ม.84 ว.1) 3. อาศยหรอยอมใหผอนอาศยอ านาจและหนาทราชการของตนไมวาจะโดยทางตรงหรอ ทางออม หาประโยชนใหแกตนเองหรอผอน (ม.84 ว.2) 4. ไมปฏบตหนาทราชการใหเปนไปตามกฎหมาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการและ หนวยงานการศกษา มตคณะรฐมนตรหรอนโยบายของรฐบาลโดยถอประโยชนสงสดของผเรยน และ ไมใหเกดความเสยหายแกราชการ (ม.85 ว.1) 5. ไมปฏบตตามค าสงของผบงคบบญชาซงสงในหนาทราชการโดยชอบดวยกฎหมายและ ระเบยบของทางราชการ แตถาเหนวาการปฏบตตามค าสงนนจะท าใหเสยหายแกราชการ หรอจะเปน การไมรกษาประโยชนของทางราชการ จะเสนอความเหนเปนหนงสอภายใน 7 วนเพอใหผบงคบบญชาทบทวนค าสงกได และเมอเสนอความเหนแลวถาผบงคบบญชายนยนเปนหนงสอใหปฏบตตามค าสงเดมผอยใตบงคบบญชาจะตองปฏบตตาม (ม.86 ว.1) 6. ไมตรงตอเวลา ไมอทศเวลาของตนใหแกทางราชการและผเรยน ละทงหรอทอดทงหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควร (ม.87 ว.1) 7. ไมประพฤตตนเปนแบบอยางทดแกผเรยน ชมชน สงคม ไมสภาพเรยบรอยและรกษา ความสามคค ไมชวยเหลอเกอกลตอผเรยนและขาราชการดวยกนหรอผรวมงาน ไมตอนรบหรอ ใหความสะดวก ใหความเปนธรรมตอผเรยนและประชาชนผมาตดตอราชการ (ม.88 ว.1) 8. กลนแกลง กลาวหา หรอรองเรยนผอนโดยปราศจากความจรง (ม.89 ว.1) 9. กระท าการหรอยอมใหผอนกระท าการหาประโยชนอนอาจท าใหเสอมเสยความเทยงธรรมหรอเสอมเสยเกยรตศกดในต าแหนงหนาทราชการของตน (ม.90 ว.1) 10. เปนกรรมการผจดการ หรอผจดการ หรอด ารงต าแหนงอนใดทมลกษณะงานคลายคลงกนนนในหางหนสวนหรอบรษท (ม.92 ว.1)

Page 3: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 3

11. ไมวางตนเปนกลางทางการเมองในการปฏบตหนาท และในการปฏบตการอนทเกยวของกบประชาชน อาศยอ านาจและหนาทราชการของตนแสดงการฝกใฝ สงเสรม เกอกล สนบสนนบคคลกลมบคคลหรอพรรคการเมองใด (ม.93 ว.1) 12. กระท าการอนไดชอวาเปนผประพฤตชว (ม.94 ว.1) 13. ไมเสรมสรางและพฒนาใหผอยใตบงคบบญชามวนย ไมปองกนมใหผอยใตบงคบบญชากระท าผดวนย หรอละเลย หรอมพฤตกรรมปกปอง ชวยเหลอมใหผอยใตบงคบบญชาถกลงโทษทางวนยหรอปฏบตหนาทดงกลาวโดยไมสจรต (ม.95) วนยรายแรง ไดแก 1. ทจรตตอหนาทราชการ (ม.84 ว.3) 2. จงใจไมปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ แบบแผนของทางราชการและหนวยงานการศกษามตคณะรฐมนตร หรอนโยบายของรฐบาล ประมาทเลนเลอหรอขาดการเอาใจใสระมดระวงรกษาประโยชนของทางราชการ อนเปนเหตใหเกดความเสยหายแกราชการอยางรายแรง (ม.85 ว.2) 3. ขดค าสงหรอหลกเลยงไมปฏบตตามค าสงของผบงคบบญชาซงสงในหนาทราชการ โดยชอบดวยกฎหมายและระเบยบของทางราชการ อนเปนเหตใหเสยหายแกราชการอยางรายแรง (ม.86 ว.2) 4. ละทงหนาท หรอทอดทงหนาทราชการ โดยไมมเหตผลอนสมควร เปนเหตใหเสยหาย แกราชการอยางรายแรง (ม.87 ว.2) 5. ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวา 15 วน โดยไมมเหตผล อนสมควร (ม.87 ว.2) 6. กลนแกลง ดหมน เหยยดหยาม กดข หรอขมเหงผเรยนหรอประชาชนผมาตดตอราชการอยางรายแรง (ม.88 ว.2) 7. กลนแกลง กลาวหา หรอรองเรยนผอนโดยปราศจากความจรง เปนเหตใหผอนไดรบความเสยหายอยางรายแรง (ม.89 ว.2) 8. กระท าการหรอยอมใหผอนกระท าการหาประโยชนอนอาจท าใหเสอมเสยความเทยงธรรมหรอเสอมเสยเกยรตศกดในต าแหนงหนาทราชการ โดยมงหมายจะใหเปนการซอขาย หรอใหไดรบแตงตงใหด ารงต าแหนงหรอวทยฐานะใดโดยไมชอบดวยกฎหมาย หรอเปนการกระท าอนมลกษณะเปนการใหหรอไดมาซงทรพยสนหรอสทธประโยชนอน เพอใหตนเองหรอผอนไดรบการบรรจและแตงตงโดยมชอบ (ม.90 ว.2) 9. คดลอกหรอลอกเลยนผลงานทางวชาการของผอนโดยมชอบ หรอน าเอาผลงานทางวชาการของผอน หรอจาง วาน ใชผอนท าผลงานทางวชาการ เพอไปใชในการเสนอขอปรบปรงการก าหนดต าแหนง การเลอนต าแหนง การเลอนวทยฐานะ หรอการใหไดรบเงนเดอนในระดบทสงขน (ม.91 ว.1) 10. รวมด าเนนการคดลอกหรอลอกเลยนผลงานของผอนโดยมชอบ หรอรบจดท าผลงาน ทางวชาการ ไมวาจะมคาตอบแทนหรอไม เพอใหผอนน าผลงานนนไปใชประโยชนเพอปรบปรง การก าหนดต าแหนง เลอนต าแหนง เลอนวทยฐานะ หรอใหไดรบเงนเดอนในอนดบทสงขน (ม.91 ว.2) 11. เขาไปเกยวของกบการด าเนนการใด ๆ อนมลกษณะเปนการทจรตโดยการซอสทธ หรอขายเสยงในการเลอกตงสมาชกรฐสภา สมาชกสภาทองถน ผบรหารทองถน หรอการเลอกตงอน

Page 4: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 4

ทมลกษณะเปนการสงเสรมการปกครองในระบอบประชาธปไตย รวมทงการสงเสรม สนบสนน หรอชกจงใหผอนกระท าการในลกษณะเดยวกน (ม.93 ว.2) 12. กระท าความผดอาญาจนไดรบโทษจ าคก หรอโทษทหนกกวาจ าคกโดยค าพพากษา ถงทสดใหจ าคกหรอใหรบโทษทหนกกวาจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอลหโทษ หรอกระท าการอนใดอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง (ม.94 ว.2) 13. เสพยาเสพตด หรอสนบสนนใหผอนเสพยาเสพตด (ม.94 ว.3) 14. เลนการพนนเปนอาจณ (ม.94 ว.3) 15. กระท าการลวงละเมดทางเพศตอผเรยนหรอนกศกษา ไมวาจะอยในความดแลรบผดชอบของตนหรอไม (ม.94 ว.3) ผลของการกระท าผดวนย 1. ถกสอบสวนลงโทษ 2. ถกงดพจารณาความดความชอบ 3. ขาดความไววางใจจากผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน ตลอดจนบคคลทวไป 4. ไมไดรบการสงเสรมใหเจรญกาวหนาในหนาทราชการเทาทควร 5. เกดความเดอดรอนทงตนเองและครอบครว 6. เกดความเสยหายทงตนเองและทางราชการ 7. เสอมเสยชอเสยง 8. ไมไดรบบ าเหนจบ านาญถาถกลงโทษไลออก 9. อาจตองรบผดทงทางอาญาและทางแพง ขอควรทราบเกยวกบวนยขาราชการ 1. ไมมอายความ 2. ยอมความกนไมได 3. ไมอาจชดใชดวยเงนเพอลบลางความผด 4. กรณถกสอบสวนวนยรายแรง แมออกจากราชการไปแลวกสอบสวนตอไปได

* 5. กรณถกสอบสวนวนยรายแรง ตองรอการเลอนขนเงนเดอนไวกอน 6. กรณถกฟองคดอาญาตองรายงานใหผบงคบบญชาทราบ 7. ถาถกลงโทษหนกกวาโทษภาคทณฑ จะไมไดรบการเลอนขนเงนเดอนในครงทถกลงโทษ 8. ถาถกลงโทษปลดออกหรอไลออกจะไมไดเลอนขนเงนเดอนทกครงทมการรอ 9. โทษปลดออก มสทธไดรบบ าเหนจบ านาญเสมอนลาออก 10. เมอมการกลาวหาหรอกรณเปนทสงสยวาผใดกระท าผดวนยโดยยงไมมพยานหลกฐาน ผบงคบบญชาตองสบสวนหรอพจารณาในเบองตนวากรณมมลทควรกลาวหาหรอไม ถาเหนวามมล ตองด าเนนการทางวนยทนท ถาเหนวาไมมมลจงจะยตเรองได 11. การละเลยหรอมพฤตกรรมปกปอง ชวยเหลอ มใหผกระท าผดถกลงโทษ หรอปฏบตหนาทดงกลาวโดยไมสจรต ถอวาผนนกระท าผดวนย 12. การด าเนนการทางวนยทงรายแรงและไมรายแรง ตองตงกรรมการสอบสวนทกกรณ

Page 5: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 5

เวนแตกรณเปนความผดทปรากฏชดแจงตามทก าหนดในกฎ ก .ค.ศ. 13. “โดยทจรต” หมายความวา เพอแสวงหาประโยชนทมควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย ส าหรบตนเองหรอผอน “ประโยชน” ในทนหมายถง ทรพยสนและไมใชทรพยสน เชน การไดรบบรการ การอนญาต อนมต 14. ค าวา “กรณมมล” หมายความวา มกรณเปนทสงสยวามการกระท าผดวนยเกดขนแลว

การด าเนนการทางวนย การด าเนนการทางวนย หมายถง กระบวนการและขนตอนการด าเนนการในการออกค าสง ลงโทษ ซงเปนขนตอนทมล าดบกอนหลงตอเนองกน อนไดแก การตงเรองกลาวหา การสบสวนสอบสวนการพจารณาความผดและก าหนดโทษและการสงลงโทษ รวมทงการด าเนนการตาง ๆ ในระหวางการสอบสวนพจารณา เชน การสงพก การสงใหออกไวกอน เพอรอฟงผลการสอบสวนพจารณา เปนตน ทงน การสบสวนเพอพจารณาวากรณมมลทควรกลาวหาวาผนนกระท าผดวนยหรอไม ตามมาตรา 95 ยงไมถอวาเปนการด าเนนการทางวนย การสบสวนทถอวาเปนการด าเนนการทางวนย ไดแก การสบสวนกรณทเปนความผดทปรากฏชดแจง ซงกฎหมายก าหนดใหตองสบสวนกอน หลกการด าเนนการทางวนยเบองตน 1. ในกรณทผบงคบบญชาพบวาผใตบงคบบญชาผใดกระท าผดวนย โดยมพยานหลกฐาน ในเบองตนอยแลว ผบงคบบญชากสามารถด าเนนการทางวนยไดทนท เชน ผบงคบบญชาพบเหน การกระท าผด กอาจสงใหผนนชแจงหรอรายงานขอเทจจรง และอาจสบสวนพยานผรเหนประกอบ การพจารณาดวย เมอพจารณาแลวเหนวามมลกรณเกดขนจรง กสงแตงตงคณะกรรมการขนสอบสวน เพอใหไดความจรงและความยตธรรมตอไป 2. กรณทมการรองเรยนดวยวาจา ใหจดปากค าและใหผรองเรยนลงลายมอชอและ วน เดอน ป พรอมรวบรวมพยานหลกฐานอน ๆ ประกอบการพจารณา แลวด าเนนการใหมการสบสวนขอเทจจรงโดยตงกรรมการสบสวน หรอสงใหบคคลใดไปสบสวน หรอเรยกบคคลทเกยวของมาสอบถามกได หากเหนวากรณมมลทควรกลาวหา กใหสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตอไป 3. ส าหรบกรณทมการรองเรยนเปนหนงสอ ผบงคบบญชาตองสบสวนในเบองตนกอน หากเหนวาไมมมลกสงยตเรอง ถาเหนวามมลกสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตอไป ในกรณทหนงสอรองเรยนไมลงลายมอชอและทอยของผรองเรยน หรอเปนการรองเรยนทไมปรากฏตวตนของ ผรองเรยนหรอไมปรากฏพยานหลกฐานทแนนอนจะเขาลกษณะของบตรสนเทห ซงมตคณะรฐมนตรหามมใหรบฟงเพราะจะท าใหขาราชการเสยขวญในการปฏบตหนาท การสบสวนตามขอ 1 – ขอ 3 น ยงไมถอเปนการด าเนนการทางวนย หากสบสวนแลวเหนวาไมมมลและยตเรองกไมตองรายงานการด าเนนการตามระเบยบ ก .ค.ศ.วาดวยการรายงานการด าเนนการทางวนยและการออกจากราชการของขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2548 แตอาจตองรายงานผบงคบบญชาตามสายงานการบงคบบญชา หากเปนกรณมมลและมค าสงแตงตงคณะกรรมการ

Page 6: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 6

สอบสวนแลว จงเปนการด าเนนการทางวนยทจะตองปฏบตตามขนตอนและวธการตามทกฎหมายก าหนดตอไป ขนตอนการด าเนนการทางวนย 1. การตงเรองกลาวหา การตงเรองกลาวหา เปนการตงเรองด าเนนการทางวนยแกขาราชการ เมอปรากฏกรณมมลทควรกลาวหาวากระท าผดวนย มาตรา 98 ก าหนดใหผบงคบบญชาแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เพอด าเนนการสอบสวนใหไดความจรงและความยตธรรมโดยไมชกชา ผตงเรองกลาวหาคอผบงคบบญชาของผถกกลาวหา กรณทเปนการกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรง ผบงคบบญชาผมอ านาจบรรจและแตงตงตามมาตรา 53 เปนผมอ านาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ส าหรบกรณทเปนการกลาวหาวากระท าผดวนยไมรายแรง ผบงคบบญชาชนตนคอ ผอ านวยการสถานศกษา สามารถแตงตงกรรมการสอบสวนขาราชการในโรงเรยนไดทกคน แมวาจะไมมอ านาจบรรจและแตงตงกตาม เวนแตกรณทเปนการชวยปฏบตราชการจะมเพยงอ านาจการบงคบบญชา แตไมมอ านาจด าเนนการทางวนยหรอสงลงโทษ กรณเชนนจะตองรายงานใหผบงคบบญชาตนสงกดเปนผด าเนนการ ค าสงใหระบชอผถกกลาวหา เรองทกลาวหา และรายชอของคณะกรรมการสอบสวน โดยไมตองระบมาตราหรอกรณความผด เรองทกลาวหา หมายถง การกระท าหรอพฤตการณแหงการกระท าทกลาวอางวา ผถกกลาวหากระท าผดวนย การตงเรองกลาวหานเปนขนตอนทจ าเปนไมวาจะเปนกรณความผดวนยรายแรงหรอ ไมรายแรงกตาม จะตองแจงใหผถกกลาวหาทราบวาถกกลาวหาวากระท าผดวนยในเรองใด เพอให ผถกกลาวหารตวและมโอกาสชแจงและน าสบแกขอกลาวหาได “เรองทกลาวหา” นน ไมใชกรณกระท าผด แตเปนเรองราวหรอการกระท าทกลาวอางวา ผถกกลาวหากระท าผด ดงนน ในการตงเรองกลาวหาในค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจงควรระบแตเพยงเรองราวหรอการกระท าทกลาวอางวาผถกกลาวหากระท าผดเทานน ไมควรระบมาตราวาดวยวนยหรอกรณความผด การระบมาตราวาดวยวนยหรอกรณความผดนน ควรปลอยใหเปนเรองของคณะกรรมการสอบสวนและผมอ านาจพจารณาโทษทจะพจารณาปรบบทความผด หากหลงจากไดสอบสวนพจารณาขอเทจจรง ถาผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนไปก าหนดบทมาตราวาดวยวนย หรอกรณความผดไวในค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเสยแตแรกแลว อาจกลายเปนการจ ากดขอบเขตของการสอบสวนใหอยเฉพาะในบทมาตราวาดวยวนยหรอกรณความผดทก าหนดไว ถาพบการกระท าผดทเกนกวานนจะเกดปญหาวาเปนการสอบสวนเรองอน หรอพจารณาลงโทษในเรองอน ฉะนน ค าสงตงกรรมการสอบสวนจงควรระบแตเพยงเรองราวหรอการกระท าทกลาวอางวาผถกกลาวหากระท าความผด โดยไมระบบทมาตราวาดวยวนยหรอกรณความผด เมอสอบสวนแลวคณะกรรมการสอบสวนและผมอ านาจพจารณาโทษจงจะพจารณาจากพยานหลกฐานวาเรองทกลาวหานน ฟงขอเทจจรงไดวา ผถกกลาวหาไดกระท าผดในเรองนนอยางไร แลวปรบบทเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด

Page 7: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 7

2. การแจงขอกลาวหา การแจงขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบเปนสาระส าคญทกฎหมายบญญตใหตองกระท า ดงทมาตรา 98 บญญตวา “...ในการสอบสวนจะตองแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาเทาทมใหผถกกลาวหาทราบ โดยระบหรอไมระบชอพยานกได เพอใหผถกกลาวหามโอกาสชแจงและน าสบแกขอกลาวหา” การแจงขอกลาวหาเปนหนาทของคณะกรรมการสอบสวนทจะตองแจงและอธบาย ขอกลาวหาทปรากฏตามเรองทกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบวาผถกกลาวหาไดกระท าการใด เมอใด อยางไร รวมทงแจงใหทราบดวยวาในการสอบสวนนผถกกลาวหามสทธทจะไดรบแจงสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา และมสทธทจะใหถอยค าหรอชแจงแกขอกลาวหาตลอดจนอางพยานหลกฐานหรอน าพยานหลกฐานมาสบแกขอกลาวหา การแจงดงกลาวคอการท าบนทกตามแบบ สว.3 โดยท าเปน 2 ฉบบ ใหผถกกลาวหาลงลายมอชอรบทราบแลวมอบใหผถกกลาวหาหนงฉบบ อกหนงฉบบเกบไวในส านวนการสอบสวน “ขอกลาวหา” ทจะตองแจงและอธบายใหผถกกลาวหาทราบ คอ กรณและพฤตการณ แหงการกระท าทอางวาผถกกลาวหากระท าความผดซงจะตองอยในวงกรอบขอบเขตของ “เรองทกลาวหา” โดยอธบายเรองทกลาวหาใหชดเจนขนพอทผถกกลาวหาจะชแจงแกขอกลาวหาได เชน อธบายวาผถกกลาวหาท าอะไรและท าอยางไรในเรองทกลาวหา ทงน เพอใหโอกาสแกผถกกลาวหาทจะชแจงแกขอกลาวหาไดถกเรองตรงประเดน 3. การสอบสวน การสอบสวน คอ การรวบรวมพยานหลกฐาน และการด าเนนการทงหลายอนเพอจะทราบขอเทจจรงและพฤตการณตาง ๆ หรอพสจนเกยวกบเรองทกลาวหา เพอใหไดความจรงและความยตธรรมและเพอทจะพจารณาวาผถกกลาวหาไดกระท าผดวนยจรงหรอไม ถากระท าผดจรงกจะไดลงโทษผกระท าผดวนยนน การสอบสวนแมวาจะเปนความผดวนยรายแรงหรอไมรายแรง มาตรา 98 ก าหนดให ตองสอบสวนทกกรณและตองด าเนนการตามกระบวนการและขนตอนทกฎหมายก าหนด ขอยกเวน มาตรา 98 วรรคทาย บญญตวา “ในกรณความผดทปรากฏชดแจงตามทก าหนด ในกฎ ก.ค.ศ.จะด าเนนการทางวนยโดยไมสอบสวนกได” กรณทเปนความผดทปรากฏชดแจงตามกฎ ก.ค.ศ.วาดวยกรณความผดทปรากฏชดแจง พ.ศ. 2549 ก าหนดไวดงน ก. การกระท าผดวนยไมรายแรงทเปนกรณความผดทปรากฏชดแจง ไดแก (1) กระท าความผดอาญาจนตองค าพพากษาถงทสดวาผนนกระท าผด และผบงคบบญชาเหนวา ขอเทจจรงทปรากฏตามค าพพากษานนไดความประจกษชดแลว (2) กระท าผดวนยไมรายแรงและไดรบสารภาพเปนหนงสอตอผบงคบบญชา หรอ ใหถอยค ารบสารภาพตอผมหนาทสบสวนหรอคณะกรรมการสอบสวน ตามกฎหมายวาดวยระเบยบ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา และไดมการบนทกถอยค ารบสารภาพเปนหน งสอ

Page 8: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 8

ข. การกระท าผดวนยอยางรายแรงทเปนกรณความผดทปรากฏชดแจง ไดแก (1) กระท าความผดอาญาจนไดรบโทษจ าคกหรอโทษทหนกกวาจ าคก โดยค าพพากษาถงทสดใหจ าคก หรอลงโทษทหนกกวาจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ (2) ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวา 15 วน และผบงคบบญชาไดด าเนนการสบสวนแลวเหนวาไมมเหตผลอนสมควร หรอมพฤตการณอนแสดงถง ความจงใจไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ (3) กระท าผดวนยอยางรายแรงและไดรบสารภาพเปนหนงสอตอผบงคบบญชา หรอใหถอยค ารบสารภาพตอผมหนาทสบสวนหรอคณะกรรมการสอบสวนตามกฎหมายวาดวย ระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา และไดมการบนทกถอยค ารบสารภาพเปนหนงสอ 3.1) ผมอ านาจแตงตงคณะกรรมการสอบสวน กรณวนยไมรายแรง : ผบงคบบญชาตามทกฎหมายก าหนด กรณวนยรายแรง : (1) ผมอ านาจสงบรรจและแตงตงตามมาตรา 53 (2) ผบงคบบญชาเหนอผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา100 วรรคหก (3) ผบงคบบญชาผไดรบรายงานตามมาตรา 104 (4) รฐมนตรเจาสงกด นายกรฐมนตร ตามมาตรา 98 3.2) องคประกอบและคณสมบตของคณะกรรมการสอบสวน ตามกฎ ก.ค.ศ.วาดวยการสอบสวนพจารณา (พ.ศ.2550) ขอ 3 ก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนประกอบดวย ประธานกรรมการซงด ารงต าแหนงระดบไมต ากวาหรอเทยบได ไมต ากวาผถกกลาวหา และกรรมการอยางนอยอก 2 คน โดยใหกรรมการคนหนงเปนเลขานการ ในกรณจ าเปนจะใหมผชวยเลขานการดวยกได และตองมผด ารงต าแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญา ทางกฎหมาย หรอผไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการด าเนนการทางวนย หรอผมประสบการณ ดานการด าเนนการทางวนย อยางนอยหนงคนเปนกรรมการสอบสวน สรปคอ คณะกรรมการตองม (1) อยางนอย 3 คน (2) เปนขาราชการ (3) ประธานตองด ารงต าแหนง/วทยฐานะไมต ากวาผถกกลาวหา (4) ในคณะกรรมการตองมผด ารงต าแหนงนตกร หรอผไดรบปรญญา ทางกฎหมาย หรอผไดรบการฝกอบรมตามหลกสตรการด าเนนการทางวนย หรอผมประสบการณ ดานการด าเนนการทางวนยเปนกรรมการสอบสวนอยางนอย 1 คน ค าวา “ผมประสบการณดานการด าเนนการทางวนย ” หมายถง ผทเคยเปน กรรมการสอบสวน หรอเปนเจาหนาทเกยวกบการด าเนนการทางวนย 3.3) ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ตองระบ (1) เปนค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยรายแรง /ไมรายแรง (2) ชอและต าแหนง/วทยฐานะของผถกกลาวหา (3) เรองทกลาวหา

Page 9: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 9

(4) ชอและต าแหนง/วทยฐานะของคณะกรรมการสอบสวน เนองจากกฎหมายก าหนดใหตองตงกรรมการสอบสวนทงวนยรายและไมรายแรง จงควรระบใหชดเจนวา เปนเรองแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยรายแรงหรอไมรายแรง เนองจาก จะตองใชกฎสอบสวนฉบบเดยวกน และตองมการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนน ขอกลาวหาเทาทมใหผถกกลาวหาทราบ โดยจะระบหรอไมระบชอพยานกได เพอใหผถกกลาวหา มโอกาสชแจงและน าสบแกขอกลาวหา 3.4) การแจงใหผถกกลาวหาและคณะกรรมการสอบสวนทราบ เมอไดมค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว ใหด าเนนการดงน (1) แจงค าสงใหผถกกลาวหาทราบโดยเรว โดยใหผถกกลาวหาลงลายมอชอและ วนทรบทราบไวเปนหลกฐาน ในการนใหมอบส าเนาค าสงใหผถกกลาวหาหนงฉบบดวย ถาไมอาจแจง ใหผถกกลาวหาทราบได หรอผถกกลาวหาไมยอมรบทราบค าสง ใหสงส าเนาค าสงทางไปรษณย ลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหาตามทอยทปรากฏหลกฐานของทางราชการ เมอลวงพน 15 วน นบแตวนทไดด าเนนการดงกลาวใหถอวาผถกกลาวหาไดทราบค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว (2) สงส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหประธานและกรรมการทราบ พรอมทงสงเอกสารหลกฐานเกยวกบเรองทกลาวหาใหประธานกรรมการและใหลงลายมอชอ และ วน เดอน ปทรบทราบไวเปนหลกฐานดวย ล าดบขนตอนการสอบสวน 1. ประธานกรรมการลงลายมอชอ วน เดอน ป ทรบทราบค าสง 2. ประชมคณะกรรมการ เพอวางแนวทางการสอบสวน (ขอ 16)

พจารณาเรองทกลาวหา ก าหนดขอกลาวหา 3. แจงและอธบายขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ (สว.2) ขอ 20 แจงสทธของผถกกลาวหา -ถามผถกกลาวหาวาจะรบสารภาพหรอไม (กรณทผถกกลาวหารบสารภาพ ใหกรรมการบนทกถอยค ารบสารภาพรวมทงเหตผลในการรบสารภาพและสาเหตแหงการกระท าไวดวย กรณเชนนคณะกรรมการจะไมด าเนนการขนตอนอนใหขามไป ประชม/ท า สว.6 และรายงานการสอบสวนตอผสง กได หรอเหนเปนการสมควรทจะไดทราบขอเทจจรงและพฤตการณอนเกยวกบเรองทกลาวหาโดยละเอยดจะด าเนนการสอบสวนตอไปตามควรแกกรณกได ) 4. -รวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบขอกลาวหา

(กรณทผถกกลาวหาไมรบสารภาพ) -ประชมเพอพจารณาวามพยานหลกฐานใดสนบสนน ขอกลาวหาวาผถกกลาวหาไดกระท าการใด เมอใด อยางไร และเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด

15 วน นบแต วนทราบค าสง (ของประธาน)

60 วน นบแต แจง สว.2

Page 10: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 10

5. -แจงขอกลาวหาทปรากฏตามพยานหลกฐานและสรป พยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ -ถามความประสงคของผถกกลาวหาวาจะยนค าชแจง เปนหนงสอ หรอจะใหถอยค าตอคณะกรรมการ (สว.3) 6. –สอบสวนและรวบรวมพยานหลกฐานฝายผถกกลาวหา

7. ประชมพจารณาพยานหลกฐานทงหมดเพอลงมตวาผถก กลาวหากระท าผดวนยหรอไม ถาผดเปนความผดรายแรง

หรอไมรายแรง ผดกรณใด มาตราใด ควรไดรบโทษสถานใด หรอหยอนความสามารถตามมาตรา 111 หรอมมลทนหรอ มวหมองตามมาตรา 112 8. ท าบนทกรายงานการสอบสวน (ขอ 39) 9. เสนอส านวนการสอบสวนตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

หมายเหต 1. รวมระยะเวลาการสอบสวนตามทกฎ ก.ค.ศ. ก าหนด 180 วน 2. สามารถขยายเวลาไดตามความจ าเปนในแตละขนตอน ครงละไมเกน 60 วน 3. หากด าเนนการไมแลวเสรจภายใน 240 วน ประธานกรรมการตองรายงานใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนรายงาน อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษาทราบ เพอตดตามเรงรดการสอบสวน อนง ส าหรบการสอบสวนวนยไมรายแรง ขอ 21 ก าหนดใหด าเนนการใหเสรจภายใน 90 วนหากไมเสรจใหขยายไดไมเกน 30 วน โดยน าขนตอนตามขอ 20 มาใชโดยอนโลม การสอบสวนทางวนยเปนการคนหาขอเทจจรง หรอแสวงหาความจรงใหไดวาผถกกลาวหากระท าผดตามทถกกลาวหาหรอไม ซงเปนระบบไตสวน โดยถอประโยชนสวนรวมเปนหลก ในขณะเดยวกนกตองคมครองสทธประโยชนของผถกกลาวหาดวย เมอคณะกรรมการสอบสวนเสรจแลว ตองท ารายงานการสอบสวนตามแบบ สว .6 โดยสรปความเหนวามความเหนอยางไร ยกเหตผลประกอบวาเพราะเหตใดจงเหนเชนนน กรณทเหนวาผดใหระบดวยวาเหนวาผดรายแรงหรอไมรายแรง หากเปนความผดวนยรายแรงตองเสนอใหลงโทษปลดออกหรอไลออก จะเสนอโทษต ากวาปลดออกไมได

15 วน นบแต วนด าเนนการตามขอ 4

60 วน นบแต วนทด าเนนการตามขอ 5

30 วน นบแต วนทด าเนนการตามขอ 6 5

Page 11: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 11

3.5) ความเหนของผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะตองตรวจสอบวา คณะกรรมการสอบสวนด าเนนการถกตองครบถวนสมบรณแลวหรอไม หากเหนวาตอนใดไมถกตองกสงใหไปท าเสยใหถกตองสมบรณได และผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะตองแสดงความเหนไวในรายงานการสอบสวนวา มความเหนอยางไร เหนดวยกบกรรมการสอบสวนหรอไม และควรลงโทษสถานใด เพราะเหตใด ในกรณทเปนการตงกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง ถาคณะกรรมการสอบสวนหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนฝายใดฝายหนงเหนวาเปนความผดวนยรายแรง (หรอทง 2 ฝาย เหนวารายแรง) ตองน าเสนอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา พจารณา แตถาทง 2 ฝาย เหนวาไมรายแรง ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนสงลงโทษไดตามอ านาจของตนเอง หากโทษทจะลงนนเกนอ านาจตามทกฎ ก.ค.ศ. ก าหนด จะตองเสนอส านวนไปยงผบงคบบญชาทมอ านาจ ซงผบงคบบญชาทไดรบรายงานกอาจพจารณาลงโทษไดตามความเหมาะสม เมอสงลงโทษแลวจงรายงาน อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา กรณเชนนเมอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษาพจารณาเหนชอบแลว ตองรายงานไปยง ก.ค.ศ.เพอพจารณาตอไป

4. การสงพกราชการ การสงพกราชการ คอ การสงใหขาราชการพนจากต าแหนงระหวางการสอบสวนพจารณาทางวนย หรอระหวางถกฟองคดอาญาหรอตองหาวากระท าความผดอาญา และงดเบกจายเงนเดอนและเงนอน ๆ ทจายเปนรายเดอน ตลอดจนเงนชวยเหลอตาง ๆ ไวกอน ทงน โดยมจดมงหมายทจะไมใหผนนอยปฏบตหนาทราชการเพอปองกนมใหเปนอปสรรคตอการสอบสวนหรอพจารณา หรอมใหเกดความไมสงบเรยบรอยขน หรอเพอมใหเกดความเสยหายแกราชการในประการอน และถาการสอบสวนพจารณาฟงขอเทจจรงไดวา เปนการกระท าผดวนยอยางรายแรง กจะไดสงลงโทษปลดออกหรอไลออกตงแตวนพกราชการ หลกเกณฑและวธการ การสงพกราชการมหลกเกณฑและวธการตามทก าหนดไวในมาตรา 103 และในระหวางท ก.ค.ศ. ยงมไดออกกฎ ก.ค.ศ. จงใหน ากฎ ก.ค.ฉบบท 22 (พ.ศ.2542) มาใชบงคบโดยอนโลม 1) กรณทอาจสงพก (1) มกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวน (2) มกรณถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญา เวนแตเปนความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ ค าวา “ตองหาวากระท าความผดอาญา” หมายถง ถกพนกงานสอบสวนกลาวหาวาไดกระท าความผดอาญา โดยตกเปนผตองหาแลว แตยงมไดถกฟองศาล 2) เหตทจะสงพก (1) กรณทถกตงกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง หรอถกฟองคดอาญาหรอ ตองหาวากระท าความผดอาญา นน เปนเรองเกยวกบการทจรตตอหนาทราชการ หรอเกยวกบ ความประพฤต หรอพฤตการณอนไมนาไววางใจ และผมอ านาจสงพกราชการพจารณาเหนวา ถาให ผนนคงอยในหนาทราชการอาจเกดการเสยหายแกราชการ หรอ

Page 12: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 12

(2) มพฤตการณทแสดงวาถาใหผนนคงอยในหนาทราชการจะเปนอปสรรคตอ การสอบสวนพจารณา หรอจะกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยขน (3) ผนนอยในระหวางถกควบคมขง หรอตองจ าคกมาเปนเวลาตดตอกนเกนกวา 15 วนแลว (4) ผนนถกตงกรรมการสอบสวน และตอมามค าพพากษาถงทสดวาเปนผกระท า ความผดอาญาในเรองทสอบสวน หรอถกตงกรรมการสอบสวนภายหลงทมค าพพากษาถงทสดวา เปนผกระท าความผดอาญา และผมอ านาจเหนวาขอเทจจรงทปรากฏตามค าพพากษาไดความประจกษชดอยแลววาเปนความผดวนยอยางรายแรง กรณขาราชการถกตงกรรมการสอบสวนในความผดวนยอยางรายแรงหรอตองหาคดอาญา หรอถกฟองคดอาญา ไมจ าเปนตองสงพกราชการทกราย ถาเหนวาถงแมจะใหผนนคงอยในหนาท ราชการระหวางถกสอบสวนกไมเสยหายแกราชการ หรอถาเหนวาผนนไมมพฤตการณทแสดงวา จะเปนอปสรรคตอการสอบสวนพจารณา หรอจะไมกอใหเกดความไมสงบเรยบรอยขนแตประการใด จะไมสงพกราชการกได แตถาผนนอยในระหวางถกควบคมหรอขง หรอถกจ าคกมาเปนเวลาเกนกวา 15 วนแลว กฎหมายบงคบใหตองสงพกราชการเพราะผนนไมสามารถมาปฏบตหนาทได 3) ระยะเวลาการสงพกราชการ การสงพกราชการจะตองสงพกตลอดเวลาทสอบสวนพจารณา ค าวา “สอบสวนพจารณา” มความหมาย ดงน (1) ในกรณถกตงกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง หมายถง ผบงคบบญชา ไดมค าสงลงโทษ หรอค าสงอยางใดทเปนการวนจฉยแลววาผนนกระท าผดหรอมไดกระท าผดอยางไร (2) ในกรณตองหาคดอาญา หมายถง การสอบสวนของพนกงานสอบสวนและ การพจารณาของพนกงานอยการแจงค าสงเดดขาดไมฟอง (3) ในกรณถกฟองคดอาญา หมายถง การพจารณาของศาลจนคดถงทสด 4) ตองพกทกเรองทกกรณ กรณทถกตงกรรมการสอบสวนหลายส านวน หลายคด ตองสงพกทกส านวนทกคด ถาภายหลงปรากฏมกรณเพมขนกตองสงพกกรณทเพมขนนนดวย 5) วนพกราชการ หามมใหสงพกยอนหลงไปกอนวนออกค าสง เวนแต (1) กรณถกควบคม ขง หรอตองจ าคก ใหสงยอนไปถงวนทถกควบคม ขงหรอ ตองจ าคกได (2) กรณทสงพกไวแลว แตตองสงใหม เพราะค าสงเดมไมถกตองใหยอนไป ตามค าสงเดม หรอวนทควรตองพก (3) กรณทสงพกไวแลว ภายหลงมกรณทตองสงพกเพมขนใหสงพกยอนไป ตามกรณแรก

Page 13: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 13

6) ผมอ านาจสงพกราชการ คอ ผมอ านาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา 98 วรรคสอง ผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 53 ผบงคบบญชาตามมาตรา 100 วรรคหก นายกรฐมนตร และรฐมนตรเจาสงกด และผบงคบบญชาทไดรบรายงานตามมาตรา 104 7) ค าสงพกราชการ ค าสงตองท าเปนหนงสอระบชอ กรณและเหตทสงใหพกราชการ 8) การแจงค าสง ตองแจงและสงส าเนาค าสงใหผถกสงทราบโดยพลน แตถาไมอาจแจงหรอแจงแลว ไมยอมรบทราบใหปดส าเนาไว ณ ทท าการของผนน หรอแจงทางไปรษณยลงทะเบยนกได 9) ผลของการถกสงพก (1) ผนนพนจากต าแหนง แตไมขาดจากอตราเงนเดอน (2) ไมอาจสงยายไปด ารงต าแหนงอนได (3) มสทธรองทกขตอ ก.ค.ศ. 10) การสงใหผถกพกราชการกลบเขาปฏบตหนาทราชการ หมายถง การสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการและแตงตงใหด ารงต าแหนง อกครงหนง หลงจากใหพนจากต าแหนงไปชวคราว มาตรา 103 บญญตวา “ถาภายหลงปรากฏผลการสอบสวนพจารณาวาผนนมไดกระท าผดหรอกระท าผดไมถงกบจะถกลงโทษปลดออก หรอไลออกจากราชการ และไมมกรณทจะตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหผมอ านาจดงกลาวสงใหผนนกลบเขารบราชการในต าแหนงและวทยฐานะเดม หรอต าแหนงเดยวกบทผนนมคณสมบตตรงตามคณสมบตเฉพาะส าหรบต าแหนงและวทยฐานะนน ทงน ใหน ามาตรา 100 วรรคหก มาใชบงคบโดยอนโลม...” การสงพกราชการ มหลกเกณฑสรปไดดงน (1) ในกรณทผนนกระท าผดวนยอยางรายแรง ใหลงโทษปลดออกหรอไลออก ตามความรายแรงแหงกรณ ถามเหตอนควรลดหยอนจะน ามาประกอบการพจารณาลดโทษกได แตหามลดโทษต ากวาปลดออก ส าหรบขาราชการครและบคลากรทางการศกษาในสงกดเขตพนทการศกษาใหเสนอเรองให อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษาพจารณา เมอ อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา มมตเปนประการใดใหผมอ านาจสงบรรจหรอผสงตงกรรมการสอบสวนสงไปตามนน (2) ในกรณทปรากฏวาผนนมไดกระท าผดวนยและไมมกรณทจะตองออกจากราชการ ดวยเหตใด ๆ กใหสงใหผนนกลบเขาปฏบตหนาทราชการในต าแหนงหรอวทยฐานะเดม หรอต าแหนงอนทเทยบเทา และผนนมคณสมบตเฉพาะส าหรบต าแหนง หรอมาตรฐานต าแหนง หรอมาตรฐานวทยฐานะ ถาเปนต าแหนงทมวทยฐานะเชยวชาญพเศษ ตองกราบบงคมทลเพอทรงพระกรณาโปรดเกลาแตงตง (3) ในกรณทปรากฏวาผนนกระท าผดวนยยงไมถงขนเปนความผดวนยรายแรง ทจะลงโทษปลดออกหรอไลออก และไมมกรณทตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหสงใหผนน กลบเขาปฏบตหนาทราชการ แลวสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอนตามควรแกกรณ

Page 14: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 14

(4) ในกรณทปรากฏวาผนนกระท าผดวนยยงไมถงขนเปนความผดวนยอยางรายแรง แตมกรณทจะตองออกจากราชการดวยเหตอน กใหสงลงโทษยอนไปกอนวนทจะตองออกจากราชการดวยเหตอนนน โดยไมตองสงใหกลบเขาปฏบตหนาทราชการ (5) ในกรณทปรากฏวาผนนมไดกระท าผดวนยแตมกรณทจะตองออกจากราชการ ดวยเหตอน กใหสงใหออกจากราชการดวยเหตนนโดยไมตองสงใหกลบเขาปฏบตหนาทราชการ การจายเงนเดอนของผถกสงพกราชการ พระราชบญญตเงนเดอนของขาราชการ ผถกสงพกราชการ พ.ศ. 2502 ใหจายดงน เมอคดหรอกรณถงทสด (1) ไมผดใหจายเตม

(2) ผดแตไมถงออกจายครงหนง (3) ผดถงออกไมจาย

คดหรอกรณถงทสด มนยดงน (1) ถาเปนคดในศาล คดถงทสดเมอศาลไดมค าพพากษาถงทสดแลว (2) ถาถกตงกรรมการสอบสวนทางวนย กรณจะถงทสดเมอการสอบสวน

พจารณาเสรจและรายงานผลการสอบสวนนนไปยง อ .ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ และ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ ก.ค.ศ. มมตเปนอยางไรถอเปนทสด (3) กรณทมการอทธรณ/รองทกขค าสงลงโทษ กรณจะถงทสดเมอไดมการพจารณาอทธรณ/รองทกขแลว 5. การใหออกจากราชการไวกอน การใหออกจากราชการไวกอน คอ การใหขาราชการผมกรณถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางรายแรงจนถกตงกรรมการสอบสวนหรอถกฟองคดอาญา หรอตองหาวากระท าความผดอาญาออกจากราชการ ขาดจากต าแหนง และอตราเงนเดอนระหวางการสอบสวนพจารณา เพอรอฟง ผลการสอบสวนพจารณา การใหออกจากราชการไวกอน เปนผลใหพนจากต าแหนงและอตราเงนเดอน ซงอาจแตงตงผอนด ารงต าแหนงและอตราเงนเดอนนนได หลกเกณฑการสงใหออกจากราชการไวกอน (1) มเหตทอาจถกสงพกราชการได (2) จะตองเปนกรณทผมอ านาจพจารณาเหนวาการสอบสวนหรอพจารณากรณหรอ คดนนจะไมแลวเสรจโดยเรว ขนตอนและวธการเชนเดยวกบการสงพกราชการ ในกรณทมการสงพกราชการไวแลว แตมเหตอนควรตองสงใหออกจากราชการไวกอน จะสงใหออกจากราชการไวกอนอกชนหนงกได โดยสงใหออกตงแตวนพกราชการเปนตนไป ผลของการสงใหออกจากราชการไวกอน (1) ผถกสงใหออกจากราชการไวกอน ยอมพนสภาพการเปนขาราชการและตองออกจากราชการไปชวคราว แตเปนการออกจากราชการทไมเดดขาด จะตองมการสงการอยาง ใดอยางหนง เมอสอบสวนพจารณาเสรจแลวอกชนหนง (2) ผนนมสทธรองทกขตอ ก.ค.ศ. ได

Page 15: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 15

(3) อาจแตงตงบคคลอนมาแทนในต าแหนงนนได แตตองค านงดวยวาหากผลการสอบสวนพจารณาเสรจแลวปรากฏวา ผนนมไดกระท าผดหรอกระท าผดแตไมถงตองออกจากราชการ จะมต าแหนงอนในระดบเดยวกนรองรบหรอไม การสงใหกลบเขารบราชการและการจายเงนเดอนของผถกสงใหออกจากราชการไวกอนเปนไปเชนเดยวกบผถกสงพกราชการ การพจารณาความผดและก าหนดโทษ การพจารณาความผดและก าหนดโทษ หมายถง การพจารณาวนจฉยวา ผถกกลาวหา ไดกระท าผดวนยหรอไม หากกระท าผดเปนความผดกรณใด ตามมาตราใด และควรจะลงโทษ ในสถานใดหรอไม การพจารณาความผดและก าหนดโทษ เปนกระบวนการทจะตองกระท าโดยผมอ านาจหนาทตามทกฎหมายก าหนด และจะกระท าไดตอเมอไดทราบขอเทจจรงของเรองทกลาวหาโดยกระจางชดเพยงพอทจะพจารณาวนจฉยความผดและก าหนดโทษได ทงน ตองเปนขอเทจจรงทไดมาจากการสอบสวน เวนแต กรณทเปนความผดทปรากฏชดแจงตามทกฎ ก .ค.ศ.ก าหนด ขอเทจจรง อาจไดจากการสบสวน หรอจากการรวบรวมขอมล แลวแตกรณ

ผมอ านาจพจารณาความผดและก าหนดโทษ ผมอ านาจหนาทในการพจารณาความผดและก าหนดโทษ ไดแก 1) ผบงคบบญชาตามทกฎหมายก าหนด 2) อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง 3) ก.ค.ศ. ก. ความผดวนยไมรายแรง : ผมอ านาจพจารณาความผดและก าหนดโทษ ไดแกผบงคบบญชาผมอ านาจ สงลงโทษตามกฎ ก.ค.ศ. วาดวยอ านาจการลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอน พ .ศ.

2549*ซงก าหนดให

1) ผอ านวยการสถานศกษา หรอต าแหนงทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทา มอ านาจ สงลงโทษภาคทณฑ หรอตดเงนเดอนครงหนงไมเกน 5% เปนเวลาไมเกน 1 เดอน 2) ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา หรอต าแหนงทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทามอ านาจสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน ครงหนงไมเกน 5% เปนเวลาไมเกน 2 เดอน หรอลดขนเงนเดอนครงหนงไมเกน 1 ขน 3) นายกรฐมนตรในฐานะหวหนารฐบาล รฐมนตรเจาสงกด ปลดกระทรวง เลขาธการ อธบด อธการบด หรอผด ารงต าแหนงเทยบเทา มอ านาจลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอนครงหนงไมเกน 5% เปนเวลาไมเกน 3 เดอน หรอลดขนเงนเดอนครงหนงไมเกน 1 ขน

*

ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 123 ตอนท 78 ก. วนท 1 สงหาคม 2549 มผลใชบงคบตงแตวนท 2 สงหาคม 2549

Page 16: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 16

ข. ความผดวนยอยางรายแรง ผมอ านาจพจารณาความผดและก าหนดโทษ ไดแก 1) ก.ค.ศ. : ส าหรบต าแหนง ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา ต าแหนงอธการบด ต าแหนงศาสตราจารย ต าแหนงซงมวทยฐานะเชยวชาญพเศษ และผซงกระท าผดวนยอยางรายแรงรวมกนกบผด ารงต าแหนงดงกลาว 2) อ.ก.ค.ศ. เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ. ตง : ส าหรบต าแหนงขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทกต าแหนงยกเวนต าแหนงตามขอ 1) หลกการพจารณาความผด การพจารณาความผด มหลกในการพจารณาดงน 1. หลกนตธรรม ไดแก การพจารณาโดยยดกฎหมายเปนหลก การกระท าใดจะเปน ความผดทางวนย ตองมกฎหมายบญญตวา การกระท านนเปนความผดถาไมมกฎหมายบญญตวา การกระท านนเปนความผดทางวนย กไมสามารถลงโทษเพราะเหตอนเนองมาจากการกระท านนได ในการพจารณาวาการกระท าใดเปนความผดวนยกรณใด จะตองเขาองคประกอบของการกระท าความผดกรณนนดวย เชน กรณทจรตตอหนาทราชการ มองคประกอบคอ - มหนาทราชการตองปฏบต - ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ - เพอใหตนเองหรอผอนไดรบประโยชนทมควรได

1) มหนาทราชการตองปฏบต หมายถง มหนาทตามทกฎหมายก าหนดหรอหนาท ตามมาตรฐานต าแหนง หนาทจากผบงคบบญชามอบหมาย หรอหนาทจากการสมครใจเขาผกพนตนเองยอมรบเปนหนาททตองรบผดชอบ 2) การปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ หมายถง การจงใจกระท าหรอการจงใจละเวนไมกระท าในสงทกฎหมายก าหนดใหตองกระท า “โดยมชอบ” หมายถง มชอบดวยกฎหมายระเบยบของทางราชการ ค าสงของผบงคบบญชา หรอมตคณะรฐมนตร 3) เพอใหตนเองหรอผอนไดรบประโยชนทมควรได “ประโยชน” หมายถง สงทเปนคณแกผรบ อาจหมายถงทรพยสนและมใชทรพยสน เชน อาจเปนการบรการ การไดรบความสะดวก รวดเรว การอนญาต การอนมต “มควรได” หมายถง มควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย หากเปนประโยชนทควรไดโดยชอบดวยกฎหมาย ยอมไมเขาองคประกอบกรณทจรต ตอหนาทราชการ ถาไมครบองคประกอบความผดของกรณใด กไมเปนความผดตามกรณนน หากขอเทจจรงเขาองคประกอบกรณใด ตามมาตราใด กปรบบทความผดไปตามกรณนน มาตรานน และลงโทษไปตามความผดนน แตอยางไรกด การพจารณาความผดโดยค านงถงหลกนตธรรมแตเพยงอยางเดยว อาจไมถกตองเหมาะสมตามความเปนจรง หรอตามเหตผลทควรจะเปน เชน กรณผบรหารโรงเรยน ไมน าเงนคาใชจายทเหลอจากโครงการอาหารกลางวน โครงการอาหารเสรม (นม) หรอโครงการ

Page 17: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 17

ขยายโอกาสทางการศกษาคนเขาบญชธนาคาร และไดน าเงนไปใชในกจกรรมพเศษตาง ๆ ของโรงเรยนโดยไมมหลกฐานการจายเงนมาแสดง เพอหกลางยอดเงนทางบญชของโรงเรยนใหตรงกบยอดเงนทางบญชของธนาคาร แสดงวาอาจน าเงนไปใชเปนประโยชนสวนตว กรณเชนนถาพจารณาตามหลกนตธรรมโดยเครงครด กตองปรบบทความผดเปนทจรตตอหนาทราชการ เพราะ 1) มหนาทราชการ 2) ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ 3) เพอใหตนเองหรอผอนไดประโยชนทมควรได เขาองคประกอบความผดกรณทจรตตอหนาทราชการ ตามมาตรา 84 วรรคสาม แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ .ศ. 2547 แลว ความผดดงกลาวกฎหมายบญญตวา เปนความผดวนยอยางรายแรง ซงมาตรา 99 บญญตวา ในกรณทกระท าผดวนยอยางรายแรงตองลงโทษปลดออก หรอไลออก ถามเหตอนควรลดหยอนผอนโทษหามมใหลดโทษต ากวาปลดออก และในกรณทจรตตอหนาทราชการนน มตคณะรฐมนตรตามหนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นร 0205/ ว 234 ลงวนท 24 ธนวาคม 2536 ก าหนดวา ควรลงโทษไลออกจากราชการ กรณนหากพจารณาตามหลกนตธรรมโดยเครงครดแลว จะตองลงโทษถงไลออก หรอปลดออก ซงอาจไมถกตองตามเหตและผลทควรจะเปน จงตองน าหลกมโนธรรมมาประกอบการพจารณาดวย 2. หลกมโนธรรม ไดแก การพจารณาใหเปนไปโดยถกตองเทยงธรรมตามความเปนจรง และตามเหตและผลทควรจะเปน หมายถง การพจารณาความผดไมควรค านงถงแตความถกผด ตามกฎหมายเทานน แตควรค านงถงความยตธรรมดวย

*“ความยตธรรม” ไดแก เรองทบคคลในสงคมซงเปนบคคลทมเหตผลมความรสกผดชอบ

เชอมนวาเปนเรองทชอบธรรม (: ลอรด เดนนง) เชน ตามตวอยางดงกลาวในขอ 1 การพจารณาวนจฉยจะตองค านงถงสภาพความเปนจรงของเรองนน ๆ วาเปนอยางไร กลาวคอ แมจะไมมหลกฐานการใชจายเงนมาแสดง เพอหกลางยอดเงนทางบญชของโรงเรยนใหตรงกบยอดเงนทางบญชของธนาคารซงอาจเปนเพราะความบกพรองในการควบคมระบบการเงน หากฟงไดวาผนนไมมประวตเสอมเสยทางการเงน และปรากฏวาโรงเรยนไดมการสรางรวคอนกรต ศาลาอเนกประสงค สวนหยอม และโครงการกจกรรมพเศษตาง ๆ ตามทกลาวอางจรง โดยไมมเงนงบประมาณจากทางราชการอดหนน ล าพงเงนบรจาคอยางเดยวไมเพยงพอ จงจ าเปนตองบรหารจดการเพอใหบรรลวตถประสงคในการพฒนาโรงเรยน การกระท าแมจะขดตอระเบยบของทางราชการ แตหากมไดท าใหเกดความเสยหายตอโรงเรยน หรอมไดท าใหเดกนกเรยนไมไดรบประทานอาหารกลางวนหรออาหารเสรม (นม) แตอยางใด กรณเชนนยงไมอาจฟงเปนเรองทจรต จะเปนเพยงการไมปฏบตตามระเบ ยบของทางราชการ ดงนน การพจารณาความผดจงตองอาศยหลกนตธรรมและหลกมโนธรรมประกอบกน จงจะเกดความถกตองและเปนธรรม เปนการใชกฎหมายใหเกดความยตธรรม หลกการพจารณาการก าหนดโทษ การพจารณาก าหนดโทษมหลกทควรค านงถง ดงน 1. หลกนตธรรม คอ การค านงถงระดบโทษตามทกฎหมายก าหนด *

ค านยามค าวา “ความยตธรรม” ของ ลอรด เดนนง รวมค าบรรยายหลกวชาชพนกกฎหมาย หนา 307 ศ.แสวง บญเฉลมวภาส

Page 18: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 18

- ความผดวนยอยางรายแรง : โทษปลดออกหรอไลออกตามความรายแรงแหงกรณถามเหตอนควรลดหยอน อาจลดหยอนโทษไดแตตองไมต ากวาปลดออก - ความผดวนยไมรายแรง : โทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอน ถามเหตอนควรลดหยอน จะน ามาประกอบการพจารณาลดโทษกได - กรณความผดวนยเลกนอย และมเหตอนควรงดโทษ จะงดโทษโดยใหท าทณฑบน เปนหนงสอ หรอวากลาวตกเตอนกได ในการลดหยอนโทษ ผบงคบบญชาตองวางโทษกอนวาควรลงโทษสถานใด แตมเหต อนควรลดหยอนโทษอยางไรจงใหลงโทษสถานใด หรอใหลดหยอนเปนสถานใด เหตลดหยอนโทษ ไดแก เปนความผดครงแรก ไมเกดความเสยหาย บรรเทาความ เสยหาย รเทาไมถงการณ คณความด เปนตน ทงน กรณทจรตตอหนาทราชการซงมตคณะรฐมนตรเหนวาควรไลออกจากราชการเทานน โดยเหนวา การน าเงนททจรตไปแลวมาคนไมเปนเหตลดหยอนโทษ 2. หลกมโนธรรม คอ การพจารณาก าหนดโทษใหเหมาะสมตามควรแกกรณ เชน ความผดรายแรงกตองก าหนดโทษรายแรง ความผดไมรายแรงกตองก าหนดโทษไมรายแรง ใหเหมาะสมกบกรณความผด 3. หลกความเปนธรรม คอ ตองพจารณาก าหนดโทษโดยเสมอหนากน ใครท าผดกตอง ถกลงโทษไมมการยกเวน ไมเลอกทรกมกทชง กระท าผดอยางเดยวกนควรตองลงโทษเทากน อยางไรกดแมจะเปนความผดอยางเดยวกนแตพฤตการณแหงการกระท าอาจไมเหมอนกน โทษจงอาจแตกตางกนได เชน - ลกษณะของการกระท าผด - ผลแหงการกระท าผด - คณความด - การรหรอไมรวาการกระท านนเปนความผด - การใหโอกาสแกไขปรบปรงตนเอง - เหตเบองหลงการกระท าผด - สภาพของผกระท าผด 4. นโยบายของทางราชการ ผบงคบบญชาควรจะไดรบทราบนโยบายของทางราชการ ในการปราบปรามกวดขนการกระท าผดตาง ๆ เพอน ามาเปนหลกในการใชดลพนจก าหนดระดบโทษ ใหไดมาตรฐานตามนโยบายของทางราชการ เชน - ยาเสพตด - ทจรตคอรปชน - ละเมดสทธเดก - ทจรตการสอบคดเลอก

Page 19: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 19

การลงโทษ การลงโทษ เปนมาตรการหนงในการรกษาวนย นอกเหนอจากการสงเสรมใหขาราชการมวนย โดยมวตถประสงคเพอเปนการปองปรามมใหมการกระท าผดวนย และเพอประสทธภาพในการปฏบต ราชการ การลงโทษทางวนยมผลดในแงเปนการปรามไวไมใหผอนกลากระท าผดเพราะกลวถกลงโทษ แมวาการลงโทษจะเปนมาตรการทพงใชเปนล าดบสดทายในการรกษาวนย แตกเปนมาตรการทส าคญ

และจ าเปน * ทงน การลงโทษทางวนยมไดมวตถประสงคทจะใหเปนการตอบโตหรอแกแคนผกระท าผดวนย

ดงจะเหนไดจากพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547 มาตรา 97 บญญตวา “การลงโทษขาราชการครและบคลากรทางการศกษาใหท าเปนค าสง วธการออกค าสงเกยวกบการลงโทษใหเปนไปตามระเบยบของ ก.ค.ศ. ผสงลงโทษตองสงลงโทษใหเหมาะสมกบความผดและมใหเปนไปโดยพยาบาท โดยอคต หรอโดยโทสะจรตหรอลงโทษผทไมมความผด ในค าสงลงโทษใหแสดงวาผถกลงโทษกระท าผดวนยในกรณใด ตามมาตราใด และมเหตผลอยางใดในการก าหนดสถานโทษเชนนน” หากแตมจดมงหมายดงน คอ 1. เพอรกษาความศกดสทธของกฎหมายหรอระเบยบแบบแผน จดมงหมายนปรากฏจาก บทบญญตของพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547 มาตราตาง ๆ ดงน มาตรา 82 บญญตวา “ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาตองรกษาวนยทบญญตเปนขอหามและขอปฏบตไวในหมวดนโดยเครงครดอยเสมอ” มาตรา 95 วรรคหนง บญญตวา “ใหผบงคบบญชามหนาทเสรมสรางและพฒนา ใหผอยใตบงคบบญชามวนย” และวรรคเจด บญญตวา “ผบงคบบญชาผใดละเลยไมปฏบตหนาทตามมาตราน และ ตามหมวด 7 หรอมพฤตกรรมปกปอง ชวยเหลอ เพอมใหผอยใตบงคบบญชาถกลงโทษทางวนย หรอ ปฏบตหนาทดงกลาวโดยไมสจรต ใหถอวาผนนกระท าผดวนย” ตามกฎหมายดงกลาว แสดงจดมงหมายทจะใหผบงคบบญชาด าเนนการลงโทษผกระท าผดวนยโดยเครงครด เพอรกษาความศกดสทธของกฎหมาย หรอเพอเปนการปรามผกระท าผด และปรามมใหผอนเอาเยยงอยาง ใหขาราชการทกคนสงวรไววาถากระท าผดวนยจะตองถกลงโทษ 2. เพอรกษามาตรฐานความประพฤต ขวญ ก าลงใจ และประสทธภาพของขาราชการ จดมงหมายนปรากฏตามมาตรา 95 วรรคสอง ซงบญญตวา “การเสรมสรางและพฒนาใหผอยใตบงคบบญชามวนย ใหกระท าโดยการปฏบตตนเปนแบบอยางทด การฝกอบรม การสรางขวญและก าลงใจ การจงใจ หรอการอนใดในอนทจะเสรมสรางและพฒนาเจตคต จตส านก และพฤตกรรมของผอยใตบงคบบญชาใหเปนไปในทางทมวนย” การปฏบตตนเปนแบบอยางทดของผบงคบบญชา การฝกอบรม การสงเสรมใหมการพฒนาจะท าใหขาราชการมความระมดระวงในการรกษามาตรฐานความประพฤตและรสกวามความ

* ประวณ ณ นคร, คมอการรกษาวนยขาราชการส าหรบผบงคบบญชา (จดพมพโดยสวสดการส านกงาน ก.พ.

2525) หนา 41

Page 20: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 20

เปนธรรมในระบบราชการ ท าใหมขวญและก าลงใจในการทจะประพฤตและปฏบตตนใหอยในมาตรฐานทดและตงใจท างานใหเกดผลด ซงเปนผลสะทอนถงประสทธภาพของขาราชการ 3. เพอจงใจใหขาราชการปรบปรงตนเองใหดขน การลงโทษใหเหมาะสมกบความผด จะท าใหผถกลงโทษยอมรบและเกดความส านกในสงทไดกระท า จะเปนทางจงใจใหปรบปรงตนเองใหดขน 4. เพอรกษาชอเสยงของทางราชการและความเชอมนของประชาชนตอทางราชการ ทางหนงทจะรกษาชอเสยงและความเชอมนของประชาชนตอทางราชการ กคอ การท าใหขาราชการ มระเบยบวนย มประสทธภาพในการท างานโดยสม าเสมอ ผมอ านาจสงลงโทษ ผมอ านาจสงลงโทษตองเปนผบงคบบญชาตามกฎหมาย หมายถง มกฎหมายบญญตวา เปนผบงคบบญชา เชน - กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการแผนดน - กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ - กฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา - กฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอน - กฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา - กฎหมายวาดวยการจดตงสถาบนการศกษา ฯลฯ

ผบงคบบญชาทจะมอ านาจสงลงโทษนน ตองเปนผด ารงต าแหนงทกฎหมายบญญต ใหมอ านาจลงโทษ ถากฎหมายไมไดบญญตใหมอ านาจลงโทษไว แมจะเปนผบงคบบญชาตามกฎหมายกไมมอ านาจลงโทษ เชน รองปลดกระทรวง รองเลขาธการ รองอธบด รองผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา รองผอ านวยการสถานศกษา เปนผบงคบบญชาตามกฎหมาย แตต าแหนงดงกลาวกฎหมายมไดใหอ านาจสงลงโทษ เวนแตจะไดรบมอบอ านาจจากผมอ านาจลงโทษ หรอเปนผรกษาราชการแทนผมอ านาจลงโทษ การสงลงโทษวนยรายแรงหรอการสงลงโทษตามมต อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ.ตง หรอ ก.ค.ศ. ผมอ านาจสงลงโทษตามมตคอ ผมอ านาจสงบรรจหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แลวแตกรณ ค าสงลงโทษ : ตองท าเปนหนงสอใหแสดงวาผถกลงโทษกระท าผดวนยในกรณใด ตามมาตราใด และมเหตผลอยางใดในการก าหนดสถานโทษเชนนน ขอควรค านงในการสงลงโทษ การลงโทษขาราชการทกระท าผดวนย ผบงคบบญชาจะตองค านงถงขนตอนในการด าเนนการกอนการสงลงโทษ และอ านาจในการสงลงโทษตามทกฎหมายก าหนดไว ไมกระท าการนอกเหนออ านาจของตน การสงลงโทษทมไดกระท าตามขนตอนตามทกฎหมายก าหนด เปนการสงลงโทษทไมถกตอง ตองด าเนนการเสยใหมใหถกตอง ไดแก (1) การสงลงโทษเกนอ านาจ ในกรณทกฎ ก.ค.ศ.วาดวยอ านาจการลงโทษใหอ านาจผอ านวยการสถานศกษาสงลงโทษภาคทณฑ หรอตดเงนเดอน 5% เปนเวลา 1 เดอน ถาสงลงโทษเกน

Page 21: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 21

อ านาจทกฎหมายก าหนดไว ยอมเปนค าสงทไมชอบดวยกฎหมายและไมมผลใชบงคบ เวนแตเปนการสงลงโทษตามมต อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง หรอ ก.ค.ศ. ผบงคบบญชาสามารถสงลงโทษไดแมโทษนนจะเกนอ านาจ เนองจากเปนการสงตามมต มไดเปนการสงโดยอาศยอ านาจของตนเอง แตทงนอตราโทษตองไมเกนกวาทกฎหมายก าหนด เชน โทษตดเงนเดอน ตดไดครงหนงไมเกน 5% เปนเวลาสงสดไมเกน 3 เดอน หรอลดขนเงนเดอนครงหนงไดไมเกน 1 ขน ซงเปนอตราโทษทมกฎหมายก าหนดไวแลว มฉะนนจะเปนการสงลงโทษทไมชอบดวยกฎหมาย (2) ตองเปนโทษตามทกฎหมายก าหนด หมายถง ผทถกลงโทษทางวนย หรอหลกเกณฑการลงโทษทางวนยตองใชบงคบแกผใด ผนนยอมตองมสทธไดรวามโทษใดบางทจะน ามาใชบงคบแกการกระท าของตน เชน โทษตดเงนเดอนกฎหมายก าหนดใหตดเงนเดอนครงหนงไดไมเกน 5%เปนเวลาสงสดไมเกน 3 เดอน ตามอ านาจของผบงคบบญชาแตละระดบ หรอลดขนเงนเดอนครงหนงไดไมเกน 1 ขน ไมอาจลงโทษนอกเหนอกวาทกฎหมายก าหนด หรอเกนกวาอตราโทษทกฎหมายก าหนดได เชน ลงโทษตดเงนเดอน 10% หรอลดขนเงนเดอน 2 ขน เพราะกฎหมายมไดก าหนดอตราโทษดงกลาวไวในกรณทเปนการสงตามมตกเชนเดยวกน แมจะเปนการสงตามมตกตองเปนโทษและอตราโทษตามทมกฎหมายก าหนดไวแลว ไมอาจมมตนอกเหนอไปจากทกฎหมายก าหนดไวได มฉะนนจะเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย และค าสงทสงตามมตกไมชอบดวยกฎหมายและไมมผลใชบงคบ (3) ผสงลงโทษมใชผบงคบบญชา ในการปฏบตงานอาจมขาราชการจากหลายหนวยงานมาท างานรวมกน เชน ขาราชการครโรงเรยน ก. ไปชวยราชการโรงเรยน ข. ผบรหารโรงเรยน ข. มใชผบงคบบญชาของผไปชวยราชการ จงไมมอ านาจสงลงโทษ มเพยงอ านาจการบงคบบญชาเทานน (4) การสงลงโทษโดยไมไดตงกรรมการสอบสวน เวนแตเปนกรณความผดทปรากฏชดแจงตามกฎ ก.ค.ศ. หรอมไดน าเสนอองคคณะพจารณา ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนวา เปนความผดวนยรายแรง (5) การสงลงโทษหามสงยอนหลง เวนแตกรณทมการพกราชการ หรอใหออกจากราชการไวกอน หรอเปนกรณทใหยอนไดตามระเบยบวาดวยวธการออกค าสง (6) สภาพการเปนขาราชการ การสงลงโทษจะมผลใชบงคบไดตอเมอ ผนนยงมสภาพ เปนขาราชการอย แตส าหรบกรณทมการกลาวหาในเรองวนยรายแรง หรอตองหาวากระท าความผดอาญา หรอถกฟองคดอาญาอยกอนทผนนจะออกจากราชการ แมผนนจะออกจากราชการไปแลว มาตรา 102 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547 กใหอ านาจด าเนนการทางวนยแก ผนนตอไปได เวน แตจะเปนการออกจากรา ชการเพราะตาย ถาผลการสอบสวนปรากฏขอเทจจรงวาเปนความผดวนยรายแรง ผบงคบบญชายงมอ านาจสงลงโทษไลออก ปลดออกยอนหลงได เวนแตปรากฏขอเทจจรงวาเปนความผดวนยไมรายแรง เมอผนนออกจากราชการไปแลว กฎหมายใหงดโทษเสยได (มาตรา 102) ส าหรบในกรณทผนนตายในระหวางการสอบสวนผบงคบบญชาไมอาจสงลงโทษได ตองสงยตเรอง

Page 22: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 22

การรายงานการด าเนนการทางวนย

ระเบยบ ก.ค.ศ.วาดวยการรายงานการด าเนนการทางวนยและการออกจากราชการของ ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2548 ก าหนดใหกระบวนการด าเนนการทางวนยและ การรายงานการด าเนนการทางวนยและการออกจากราชการเสรจสนท อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง ไมวาจะเปนการด าเนนการทางวนยรายแรงหรอไมรายแรง โดยแยกเปน ขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทสงกดเขตพนทการศกษา กบไมสงกดเขตพนทการศกษา กรณทสงกดเขตพนทการศกษากจะรายงานสนสดท อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา กรณไมสงกดเขตพนทการศกษาจะรายงานสนสดท อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง ดงน 1. กรณวนยไมรายแรง : เมอผบรหารสถานศกษาไดด าเนนการทางวนยหรอสงลงโทษ ทางวนยแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงเปนผใตบงคบบญชาของตนแลว กรณทอยในสงกดเขตพนทการศกษา ตองรายงานการด าเนนการทางวนยนนไปยงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษากรณทมไดสงกดเขตพนทการศกษา ใหรายงานไปยงหวหนาสวนราชการ หากผบงคบบญชาเหนวาโทษทจะลงสงเกนกวาอ านาจของตน ใหรายงานไปยงผมอ านาจ เมอผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา หรอหวหนาสวนราชการไดรบรายงาน ตองตรวจสอบการด าเนนการวาถกตองตามกระบวนการขนตอนของกฎหมายหรอไม รวมถงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนและค าสงลงโทษถกตองหรอไม การปรบขอเทจจรงกบบทกฎหมายถกตองหรอไม หากไมถกตองกใหแกไขใหถกตองและผบงคบบญชา ทไดรบรายงานอาจเปลยนแปลงโทษไดตามความเหมาะสม แตทงนระดบโทษตองไมเกนอ านาจของตน ค าสงลงโทษเปนค าสงทางปกครอง เมอผบงคบบญชาสงลงโทษขาราชการครและบคลากร ทางการศกษาผใดแลว ตองด าเนนการแจงค าสงลงโทษใหผนนทราบโดยเรว พรอมทงตองแจงสทธ การอทธรณใหผถกลงโทษทราบวาสามารถใชสทธอทธรณตอใครไดภายในกวน ในกรณทเปนการอทธรณค าสงลงโทษวนยไมรายแรงทผบงคบบญชาสงลงโทษดวยอ านาจของตนเอง สามารถใชสทธอทธรณค าสงตอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง แลวแตกรณ ไดภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบแจงค าสง ซงอาจเปนการใหลงลายมอชอ และวน เดอน ป ทรบทราบค าสง ในทางปฏบตจะใหผถกลงโทษลงลายมอชอรบทราบในค าสงลงโทษนนเอง และใหผถกลงโทษเกบไว 1 ฉบบ และเกบรวมไวในส านวน 1 ฉบบ หากเปนการแจงโดยวธสงทางไปรษณยตองเปนไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ หากไมมการแจงสทธดงกลาวอายความอทธรณจะขยายเปน 1 ป เมอมการสงลงโทษแลวกตองรายงาน อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตงพจารณาตามมาตรา 104 ในกรณทผบงคบบญชาทไดรบรายงานเหนวา เปนความผดวนยอยางรายแรงกมอ านาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรงได ตามมาตรา 104 (1) ไมวาจะเปนผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 53 หรอไมกตาม เมอด าเนนการแลวจงเสนอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษาพจารณาตามมาตรา 100 วรรคส ยกเวนต าแหนงซงมวทยฐานะเชยวชาญพเศษ ในกรณทเหนวาเปนความผดวนยอยางรายแรง ตองรายงานผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 53

Page 23: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 23

ในกรณทมการอทธรณ ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา หรอหวหนาสวนราชการตองเสนออทธรณให อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ.ตง พจารณาทนท อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรออ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง อาจพจารณาเพมโทษ ลดโทษ ไดตามความเหมาะสมหากเหนวาโทษทลงนนเหมาะสมแลวใหยกอทธรณ และใหถอวาเปนการพจารณารายงานการด าเนนการทางวนยแลว การอทธรณนใหถอเปนทสดจะอทธรณตอไปไมได เวนแตจะเปนการเพมโทษเปนปลดออกหรอไลออก ใหอทธรณตอ ก.ค.ศ. ไดอกครงหนง 2. กรณวนยรายแรง : การด าเนนการทางวนยอยางรายแรงแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ตองผกโยงกบอ านาจบรรจแตงตงตามมาตรา 53 หมายความวา การด าเนนการทางวนยอยางรายแรงเปนอ านาจของผบงคบบญชาผมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 53 เวนแตจะเปนขอยกเวนตามทกฎหมายก าหนด เชน นายกรฐมนตรและรฐมนตรเจาสงกด ซงมไดมอ านาจสงบรรจตามมาตรา 53 แตมาตรา 98 วรรคหา ใหอ านาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรงขาราชการครและบคลากรทางการศกษาได หรอผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาทไดรบรายงานตามมาตรา 104 (1) หรอผบงคบบญชาตามมาตรา 100 วรรคหก ในกรณทผอ านวยการสถานศกษาด าเนนการทางวนยอยางรายแรงแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาซงอยในอ านาจการบรรจและแตงตง ตามมาตรา 53 (4) หากฝายใดฝายหนง หมายถงคณะกรรมการสอบสวนหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เหนวา เปนความผดวนย อยางรายแรง กตองเสนอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง พจารณา ในกรณทสงกดเขตพนทการศกษาตองเสนอผานผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาพจารณา กรณเชนนผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาอาจมขอสงเกต หรอเหนวายงไมถกตองสมบรณกแนะน าใหท าใหถกตองสมบรณไดแตจะสงเปนอยางอนไมได เมอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง มมตเปนประการใดกใหผบงคบบญชาผมอ านาจสงบรรจหรอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แลวแตกรณ สงไปตามนน การใชดลพนจของ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง ตองอยภายในกรอบของกฎหมายไมสามารถใชดลพนจไดตามอ าเภอใจ มฉะนนจะเปนการใชดลพนจโดยมชอบหรอ โดยไมสจรต และเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย เชน มาตรา 99 บญญตวา กรณทเปนความผดวนยอยางรายแรงตองลงโทษปลดออกหรอไลออก จะลดหยอนโทษไดไมต ากวาปลดออก หาก อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง มมตใหลงโทษในความผดวนยอยางรายแรง แตลดหยอนโทษเปนต ากวาปลดออก มตเชนน เปนมตทขดตอกฎหมายหรอไมชอบดวยกฎหมาย หรอกรณทเหนวาเปนความผดวนยไมรายแรง ควรลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอน เนองจากกฎหมายบญญตใหการลงโทษวนยไมรายแรง เปนอ านาจของผบงคบบญชาทสามารถสงไดเอง มไดบญญตใหเปนอ านาจของ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง เพยงแตไมตดอ านาจของ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง ทจะมมตใหลงโทษดงกลาวได ดงนน การท อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง จะมมตใหลงโทษวนยไมรายแรงไดกเพยงเทาทมกฎหมายก าหนดไวแลวเทานน โดยทกฎ ก.ค.ศ.วาดวยอ านาจการลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอน พ.ศ. 2549 ซงมผลใชบงคบตงแตวนท 2 สงหาคม 2549 ไดก าหนดอตราโทษตดเงนเดอนไวสงสดไมเกน 5% เปนเวลาไมเกน 3 เดอน และอตราโทษลดขนเงนเดอนสงสด

Page 24: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 24

ไมเกน 1 ขน หาก อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง มมตใหลงโทษเกนกวาอตราโทษตามทกฎหมายก าหนด เชน มมตใหลงโทษลดขนเงนเดอน 2 ขน ตองถอวาเปนมตทไมชอบดวยกฎหมาย และค าสงลงโทษตามมตนนกไมชอบดวยกฎหมายเชนเดยวกน เพราะเปนอตราโทษทกฎหมายไมไดก าหนดไว ทงน การสงลงโทษตามมตไมผกตดกบอ านาจทวไปในการสงของผบงคบบญชา เพราะเปนการสงโดยอาศยอ านาจตามมาตรา 100 วรรคหา หรอมาตรา 104 วรรคสาม ตวอยางเชน กรณทผอ านวยการสถานศกษาสงลงโทษภาคทณฑขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาพจารณาแลวเหนชอบกบระดบโทษ และรายงาน อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษาพจารณา แต อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษาพจารณาแลว มมตใหเพมโทษเปนลดขนเงนเดอน 1 ขน เชนน ผอ านวยการสถานศกษากสามารถสงลงโทษลดขนเงนเดอน 1 ขน ตามมตได กรณทตองรายงานหรอสงเรองไปยง ก.ค.ศ. เพอพจารณา มดงตอไปน 1. กรณทเปนการด าเนนการทางวนยอยางรายแรง หรอแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง แลวมไดลงโทษตามมต หรอมไดด าเนนการตามมต เชน กรณทคณะกรรมการสอบสวนและผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเหนพองกนวา ไมเปนความผดหรอเปนความผดวนยไมรายแรงผบงคบบญชากอาจสงยตเรอง งดโทษ หรอสงลงโทษทอยในอ านาจของตนเองไดตามควรแกกรณส าหรบกรณเชนนเมอรายงาน อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตงแลว จะตองรายงานไปยง ก.ค.ศ. เพอพจารณาดวย (ขอ 7 และขอ 8) 2. กรณมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามมาตรา 110 (4) หรอมาตรา 111 แหง พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547 แลวมไดสงใหออกตามมต เมอรายงาน อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตงแลว จะตองรายงานไปยง ก.ค.ศ. เพอพจารณาตอไป (ขอ 11) 3. กรณทเปนการด าเนนการทางวนยอยางรายแรงหรอการใหออกจากราชการแกผด ารงต าแหนงทมวทยฐานะเชยวชาญพเศษ ต าแหนงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษา ต าแหนงอธการบด ต าแหนงศาสตราจารย และผซงกระท าผดวนยอยางรายแรงรวมกบผด ารงต าแหนงดงกลาว (ขอ 11) 4. กรณทเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ด าเนนการทางวนย หรอสงใหออกจากราชการแกขาราชการครและบคลากรทางการศกษาทอยในสงกดเขตพนทการศกษา (ขอ 4 ขอ 7 และขอ 8 วรรคทาย) 5. กรณทเปนการด าเนนการของนายกรฐมนตร หรอรฐมนตรเจาสงกด (ขอ 12) 6. กรณท ก.ค.ศ. เหนสมควรใหจดสงส านวนไปเพอพจารณา (ขอ 15 วรรคทาย)

Page 25: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 25

การอทธรณ ความหมาย การอทธรณ หมายถง การทผถกกระทบสทธจากค าสงของฝายปกครองใชสทธโตแยง ขอใหเพกถอนหรอเปลยนแปลงแกไขค าสง มาตรา 121 และมาตรา 122 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากร ทางการศกษา พ.ศ. 2547 บญญตใหผถกลงโทษทางวนยมสทธอทธรณค าสงลงโทษตอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ ภายใน 30 วน การอทธรณค าสงลงโทษทางวนยมหลกเกณฑและวธการ ดงน 1. เงอนไขในการอทธรณ 1.1 ผอทธรณ ตองเปนผทถกลงโทษทางวนยและไมพอใจผลของค าสงลงโทษ ผอทธรณ ตองอทธรณเพอตนเองเทานน ไมอาจอทธรณแทนผอนได 1.2 ระยะเวลาอทธรณ ผอทธรณตองอทธรณภายใน 30 วน นบแตวนทไดรบแจงค าสงลงโทษ 1.3 การอทธรณ การอทธรณตองท าเปนหนงสอถงประธาน ก.ค.ศ. หรอประธาน อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.สวนราชการ แลวแตกรณ พรอมลายมอชอและทอยของผอทธรณสงทส านกงานก.ค.ศ. ส านกงานเขตพนทการศกษา หรอสวนราชการ หรอจะสงผานผบงคบบญชากได การสงหนงสออทธรณ ผอทธรณอาจน ามายนเองหรอสงทางไปรษณยกได ในกรณทสงหนงสออทธรณทางไปรษณยจะถอวนททท าการไปรษณยตนทางประทบตรารบทซองหนงสอเปนวนสงหนงสออทธรณ ดงนนหนงสออทธรณทสงทางไปรษณยผรบหนงสอจะตองแนบซองหนงสอไวกบหนงสออทธรณนนดวย 1.4 หนงสออทธรณ หนงสออทธรณตองมขอเทจจรงหรอขอกฎหมายและเหตผลในการอทธรณ ใหเหนวา ไดถกลงโทษโดยไมถกตอง ไมเหมาะสม หรอไมเปนธรรมอยางไร พรอมเอกสารหลกฐาน (ถาม) 1.5 การขอแถลงการณดวยวาจา ผอทธรณมสทธขอแถลงการณดวยวาจามาในหนงสออทธรณ หรอยนขอภายใน 30 วน นบแตวนยนหนงสออทธรณ ในกรณทผอทธรณขอแถลงการณดวยวาจา ส านกงาน ก.ค.ศ. จะมหนงสอแจงก าหนดวน เวลาท ก.ค.ศ. จะพจารณาอทธรณ และจะมหนงสอแจงใหผบงคบบญชา ผออกค าสงลงโทษใหมาแถลงแกในวนทมการพจารณาอทธรณ ซงหากผบงคบบญชาไมประสงค จะแถลงแกกได แตตองแจงเปนหนงสอให ก.ค.ศ. ทราบ

Page 26: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 26

1.6 การอทธรณโทษวนยไมรายแรง การอทธรณค าสงลงโทษภาคทณฑ ตดเงนเดอน หรอลดขนเงนเดอนทผบงคบบญชาสงดวยอ านาจของตนเอง ตองอทธรณตอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ.สวนราชการ เวนแตการสงลงโทษตามมตใหอทธรณตอ ก.ค.ศ. 1.7 การอทธรณโทษวนยรายแรง การอทธรณค าสงลงโทษปลดออกหรอไลออกจากราชการ ตองอทธรณตอ ก.ค.ศ. ทงน การรองทกขค าสงใหออกจากราชการ หรอค าสงพกราชการ หรอใหออกจากราชการไวกอน กตองรองทกขตอ ก.ค.ศ. เชนเดยวกน 2. การพจารณาอทธรณ ในการพจารณาอทธรณของ ก.ค.ศ. หรอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา หรอ อ.ก.ค.ศ. สวนราชการ จะพจารณาความชอบดวยกฎหมายและความชอบดวยขอเทจจรง ดงน

2.1 ผออกค าสงกระท าโดยมอ านาจหรอนอกเหนออ านาจหรอไม 2.2 กระท าโดยถกตองตามกฎหมายหรอไม โดยพจารณาการปรบขอเทจจรง

กบตวบทกฎหมาย 2.3 กระท าโดยถกตองตามรปแบบ ขนตอน วธการทเปนสาระส าคญหรอไม 2.4 ถาเหนวาการสงลงโทษถกตองเหมาะสมแลว ใหยกอทธรณ 2.5 ถาเหนวาการสงลงโทษยงไมถกตองเหมาะสม กอาจเพมโทษหรอลดโทษได

2.6 ถาเหนวาไมมความผดใหยกโทษ กรณทเหนวาการด าเนนการไมถกตอง กสงใหด าเนนการใหมใหถกตอง เชน กรณทเหนวาเปนมลกรณวนยรายแรง แตยงมไดมการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรงกมมตใหแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยรายแรงได 3. อทธรณทไมอาจรบไวพจารณาได อทธรณทไมอาจรบไวพจารณาไดตามกฎหมาย คอ

3.1 อทธรณทยนเกน 30 วน 3.2 อทธรณทผอทธรณไมลงลายมอชอในหนงสออทธรณ 3.3 อทธรณทเปนการอทธรณแทนผอน 3.4 อทธรณทไมมสาระ ตามขอ 1.4

Page 27: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 27

การรองทกข ความหมาย การรองทกข หมายถง ผถกกระทบสทธหรอไมไดรบความเปนธรรมจากค าสงของฝายปกครองหรอคบของใจจากการกระท าของผบงคบบญชา ใชสทธรองทกขขอความเปนธรรมขอใหเพกถอนค าสง หรอทบทวนการกระท าของฝายปกครอง หรอของผบงคบบญชา มาตรา 122 และมาตรา 123 แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทาง การศกษา พ.ศ. 2547 บญญตใหผถกสงใหออกจากราชการมสทธรองทกขตอ ก.ค.ศ. และผซงเหนวา ตนไมไดรบความเปนธรรม หรอมความคบของใจเนองจากการกระท าของผบงคบบญชา หรอกรณ ถกตงกรรมการสอบสวน มสทธรองทกขตอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ ภายใน 30 วน หลกเกณฑและวธการในการรองทกข 1. ผมสทธรองทกข ไดแก ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา 2. เหตทจะรองทกข 2.1 ถกสงใหออกจากราชการ 2.2 ถกสงพกราชการ 2.3 ถกสงใหออกจากราชการไวกอน 2.4 ไมไดรบความเปนธรรม หรอคบของใจจากการกระท าของผบงคบบญชา 2.5 ถกตงกรรมการสอบสวน 3. วธการรองทกข 3.1 การรองทกข ใหรองทกขส าหรบตนเองเทานน จะรองทกขแทนผอนไมได 3.2 ใหรองทกขเปนหนงสอลงลายมอชอพรอมทอยของผรองทกข ภายใน 30 วน นบแตวนทไดทราบ หรอควรทราบเหตแหงการรองทกข ยกเวนกรณไมไดรบความเปนธรรม หรอ คบของใจจากการกระท าของผบงคบบญชา อาจรองทกขดวยวาจาเพอปรกษา หรอแกขอคบของใจ ตอผบงคบบญชาของตนกอนได แตหากไมพอใจจงรองทกขเปนหนงสอตอไปกได 3.3 หนงสอรองทกขตองมขอเทจจรง หรอขอกฎหมาย และเหตผลในการรองทกข 3.4 ผรองทกขมสทธขอแถลงการณดวยวาจา 3.5 การรองทกขตามขอ 2.1, 2.2 และ 2.3 ใหรองทกขตอ ก.ค.ศ. การรองทกขตามขอ 2.4และ 2.5 ใหรองทกขตอ อ.ก.ค.ศ.เขตพนทการศกษา อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง หรอ ก.ค.ศ. แลวแตกรณ 3.6 การยนหนงสอรองทกข ผรองทกขอาจน ามายนเองหรอสงทางไปรษณยกได โดยถอวนททไปรษณยประทบตรารบทซองเปนวนสงหนงสอรองทกข 4. การพจารณารองทกข 4.1 ถาเหนวาค าสงถกตองเหมาะสมแลวใหยกค ารองทกข 4.2 ถาเหนวาไมถกตองเหมาะสมกอาจเพกถอน หรอแกไขเปลยนแปลงได 4.3 ถาเหนวาการด าเนนการไมถกตอง กอาจสงใหด าเนนการใหมใหถกตอง

Page 28: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 28

มกรณกลาวหา (ม.95)

กรณมมลโดยมพยานหลกฐาน

ในเบองตนอยแลว (ม.95 ว.4)

ปรากฏตวผถกกลาวหา/กรณเปนทสงสย โดยไมมพยานหลกฐานในเบองตน (ม.95 ว.5)

ด าเนนการทางวนย

สบสวน/พจารณาในเบองตน

มมล

ไมมมล

ยตเรอง * รายแรง

(มมลรายแรง)

ไมรายแรง

ผมอ านาจตาม ม.53 ตงกรรมการสอบสวนวนย

อยางรายแรง (ม.98 ว.2) *

ผบงคบบญชา ตงกรรมการสอบสวนวนย ไมรายแรง (ม.98 ว.1)

* ไมตองรายงานการด าเนนการทางวนย ตามระเบยบฯ ก.ค.ศ. เพราะ ถอวายงไมเปน

การด าเนนการทางวนย

* เวนแตกรณความผดทปรากฏชดแจง/กรณท ป.ป.ช.

ชมลความผดทางวนย ตาม ม.92 ไมตองตงกรรมการ สอบสวน

กอนการด าเนนการทางวนย

Page 29: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 29

มอทธรณ

แผนภมแสดงกระบวนการด าเนนการทางวนยไมรายแรง

อ.ก.ค.ศ.เขตฯ หรอ อ.ก.ค.ศ.ท ก.ค.ศ.ตง

ผอ.เขตฯ/หวหนาสวนราชการ ท าความเหน

เสนอ

ผอ.เขตฯ/หวหนาสวนราชการ พจารณาตามอ านาจหนาท

อ.ก.ค.ศ.เขตฯ

สงลงโทษ

ตามอ านาจ

ผบ.ตงกรรมการสอบสวน

วนยไมรายแรง (ม.98 ว.1)

มอทธรณ

หมายเหต การพจารณาอทธรณถอเปนการพจารณารายงานการด าเนนการทางวนยดวย

Page 30: คู่มือการดำเนินการสอบสวน อ.จักราวุธ คำทวี

ส านกงาน กศน.ชยนาท ป ๒๕๕๖

จกราวธ ค าทว 30

แผนภมแสดงกระบวนการด าเนนการทางวนยรายแรง

ผสงตง กก. สงลงโทษตามอ านาจ

ผอ.เขตฯ

(อาจมขอสงเกต)

อ.ก.ค.ศ.เขตฯ

กก.และ/หรอผสงตงฯ

เหนวารายแรง

ผบ.ตาม ม.53 ตง กก.วนยรายแรง

ม.98 ว.2

ก.ค.ศ.

*

อ.ก.ค.ศ.เขตฯ หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ.ตง

ผอ.เขตฯ

พจารณา

กก.และผสงตงฯ

เหนวาไมรายแรง

เฉพาะกรณ อ.ก.ค.ศ.เขตฯ มมตเหนชอบ/รบทราบ

*

อ.ก.ค.ศ.เขตฯ หรอ อ.ก.ค.ศ. ท ก.ค.ศ.ตง

หมายเหต