Η πολιορκία και η έξοδος του Μεσολογγίου

Δεκέμβρης 1825

Το Μεσολόγγι

Ο Ιμπραήμ περικυκλώνει το Μεσολόγγι

Το Μεσολόγγι από ψηλά

Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου

Λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου

Ανδρέας Μιαούλης ( Βώκος )

Ανδρέας Μιαούλης ( Βώκος )

Μάχη της Κλείσοβας

Η πείνα βασανίζει τους πολιορκημένους «Aπό τα μέσα Φεβρουαρίου 1826 άρχισαν πολλαίς φαμελλιαίς νά υστερούνται τό ψωμί. Mία Mεσολογγίτισσα, ήτις περιέθαλπεν ασθενή καί τόν αυτάδελφόν μου Mήτρον, ετελείωσεν τήν θροφήν της, καί μυστικά, μαζύ μέ δύο φαμελλιαίς Mεσολογγίτικες, έσφαξαν ένα γαϊδουράκι, πωλάρι πού τό έφαγαν. Tαίς ηύρα οπού έτρωγαν. Eρώτησα πού ηύραν τό κρέας, καί τρόμαξεν η ψυχή μου όταν ήκουσα ότι ήτο γαϊδούρι. Mία συντροφιά στρατιωτών Kραβαριτών είχεν έναν σκύλον καί, κρυφά καί αυτοί, τόν έσφαξαν καί τόν μαγείρευσαν. Eμαθητεύθη καί τούτο. Hμέραν παρ ημέραν αυξάνουσα η πείνα, έπεσεν καί η πρόληψις καί όλα τού να τρώγουν ακάθαρτα, καί άρχισαν αναφανδόν πλέον νά σφάζουν άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια καί ακόμη νά τά πωλούν μιά λίρα τήν οκά οι ιδιοκτήται των καί πού να προφθάσουν: Tρείς ημέραις επέρασαν καί ετελείωσαν καί αυτά τά ζώα... Aρχίσαμεν, περί τάς 15 Mαρτίου, ταίς πικραλήθραις, χορτάρι τής θαλάσσης. Tό εβράζομεν πέντε φοραίς έως ότου έβγαινεν η πικράδα, καί τό ετρώγαμε μέ ξείδι καί λάδι ωσάν σαλάτα, αλλά καί μέ ζουμί από καβούρους ανακατωμένον καί τούτο. Eδόθησαν καί εις τούς ποντικούς, πλήν ήταν ευτυχής όστις εδύνατο νά πιάση έναν. Bατράχους δέν είχαμε κατά δυστυχίαν..». Ν.Κασομούλης

‘Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει.

Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει.

Τα μάτια η πείνα εμαύρισε, στα μάτια η μάνα μνέει.

Στέκει ο Σουλιώτης σκοτεινός παράμερα και κλαίει.

Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ’ έχω εγώ στο χέρι,

οπού συ μου’ γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει’

Ο Διονύσιος Σολωμός θα εμπνευστεί από το δράμα…

Τα κανόνια

Το κανονιοστάσιο

Υπερασπιστές του Μεσολογγίου

Aποφασίζεται Έξοδος11 Απριλίου 1826

Το σχέδιο αποτυγχάνειΟπίσω, οπίσω, ορέ παιδιά…

Ακολουθεί μάχη

Χρίστος Καψάλης

Πίνακας του ΝτελακρουάΗ Ελλάδα ξεψυχά στα ερείπια του Μεσολογγίου

ΑΘΑΝΑΣΙΑ